ŞÜphelİ İŞlem bİldİrİm rehberİžİb-001-1...ilgili uyum görevlisi için emİs.online...

T.C.

HAZİNE ve MALİYE

BAKANLIĞI

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı

ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİM REHBERİ

( Bankalar )

Sürüm 1.4

Şüpheli İşlem Bildirim Rehberi (Bankalar) MSK-RHB-ŞİB-001-1.4

SÜRÜM TABLOSU

Sürüm Tarih Değişiklikler

1.0 25.08.2014 İlk sürüm

1.1 20.11.2014

• Suça ilişkin şüphe kategorilerinde yer alan “Yaşa dışı Fon Toplama” ifadesi “Yasa dışı Fon Toplama/Sağlama” olarak güncellenmiştir.

• Şüphe kategorilerinde yer alan “Kumar” ifadesi, “Kumar / yasa dışı bahis” olarak güncellenmiştir.

• Şüphe kategorilerine “Akaryakıt kaçakçılığı” eklenmiştir. Şüphe kategorilerine “Yasa dışı fatura ödeme merkezi”

eklenmiştir.

• Şüphe kategorilerine dair açıklayıcı bilgiler içeren “Şüphe Kategorileri Referans Tablosu” eklenmiştir.

• Bildirim kategorisine dair açıklama alanı; terörün finansmanı

suçu için yeterli düzeyde şüphenin olmadığı hâllerde sadece

“suç gelirlerinin aklanması” seçeneğinin işaretlenmesi

gerektiğini belirtecek şekilde güncellenmiştir.

1.2 10.05.2016

• Şüphe kategorilerinde bulunan suçlardan rüşvet / irtikâp / zimmet / kamu görevlisinin haksız mal edinmesi suçu ile ilgili yasal düzenleme maddelerine TCK 257. maddede tanımlanan “görevi kötüye kullanma suçu” da eklenmiştir.

• Şüphe kategorilerinde bulunan suçlardan yasa dışı fon toplama suçu ile ilgili yasal düzenleme maddelerine 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 4’üncü maddesinde tanımlanan “terörizmin finansmanı suçu” da eklenmiştir.

• Şüphe kategorilerinde bulunan suçlardan bilişim suçları ile ilgili

yasal düzenleme maddelerine TCK 243 ve 245/A maddeleri de

eklenmiştir.

1.3 03.08.2016

• Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının

Önlenmesi Kapsamında İşlemlerin Ertelenmesine Dair

Yönetmelik uyarınca “Erteleme Talepli Şüpheli İşlem

Bildirimleri” bölümü eklenmiştir.

• Bildirimin aciliyeti bölümüne “İşlemin Ertelenmesi Talepli”

seçeneği eklenmiştir.

1.4 12.04.2019

• Suça ilişkin süphe kategorilerinde yer alan “Yasa dışı Fon Toplama/Sağlama” ifadesi “Terörizmin Finansmanı” olarak güncellenmiştir.

• Şüphe kategorilerindeki suçlara ve şüphe kategorileri referans

tablosuna yolsuzluk (rüşvet, irtikâp, zimmet, kamu görevlisinin

haksız mal edinmesi ve diğer yolsuzluk türleri), lisanssız ödeme

ve elektronik para hizmetleri, başkası hesabına işlem

yapıldığının beyan edilmemesi, sigara, alkol ve tütün

kaçakçılığı, piramit satış sistemleri (saadet zincirleri) ve sivil


toplum kuruluşlarının suiistimali suçları ve bunlara ait bilgiler

eklenmiştir.


İÇİNDEKİLER

1. Giriş ................................................................................................................................... 4

1.1 Amaç ............................................................................................................................. 4

1.2 Kapsam .......................................................................................................................... 4

1.3 Tanım ve Kısaltmalar .................................................................................................... 4

1.4 Yürürlük ........................................................................................................................ 4

2. Genel Açıklama ................................................................................................................. 4

2.1 Erteleme Talepli Şüpheli İşlem Bildirimleri ................................................................. 5

3. Şüpheli İşlem Bildirimine Dair Esas ve Usuller ................................................................ 6

3.1 Kağıt Ortamında Gönderim ........................................................................................... 6

3.2 Elektronik Ortamda Gönderim ...................................................................................... 7

3.2.1 EMİS.ONLINE Erişimi ....................................................................................... 7

4. Şüpheli İşlem Bildirim Formunun Düzenlenmesi ............................................................. 7

4.1 Formun Düzenlenmesine Dair Genel Hususlar ............................................................. 7

4.2 Şüpheli İşlem Bildirim Formu ....................................................................................... 8

4.2.1 (A) Formu Düzenleyen Banka Bilgileri .............................................................. 8

4.2.2 (B) Bildirime İlişkin Bilgiler ............................................................................... 8

4.2.3 (C) Şüpheli İşlem ile İlgili Gerçek Kişi Bilgileri ................................................ 9

4.2.4 (D) Şüpheli İşlem ile İlgili Tüzel Kişiler ve Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküllere Dair

Bilgiler ............................................................................................................................ 11

4.2.5 (E) Şüpheli İşlem Bilgileri ................................................................................ 12

4.2.6 (F) Hesap Bilgileri ............................................................................................. 15

4.2.7 (G) Suça İlişkin Şüphe Kategorisi ..................................................................... 16

4.2.8 (H) Açıklama ..................................................................................................... 16

5. Referans Değer Tabloları ................................................................................................. 17

5.1 Hesap Türleri ............................................................................................................... 17

5.2 Suça İlişkin Şüphe Kategorileri ................................................................................... 17

5.3 İşlem Türleri ................................................................................................................ 18

5.4 İşlem Kanalları ............................................................................................................ 19

6. Şüpheli İşlem Tipleri ....................................................................................................... 20

7. Şüphe Kategorileri Referans Tablosu .............................................................................. 29


3

TABLO LİSTESİ

Tablo 1 - Formu Düzenleyen Bilgileri Bölümü Bilgi Alanları Tablosu ....................................... 8

Tablo 2 - Bildirime İlişkin Bilgiler Bilgi Alanları Tablosu .......................................................... 9

Tablo 3 - Gerçek Kişiler Bölümü Bilgi Alanları Tablosu ........................................................... 11

Tablo 4 - Tüzel Kişiler Bölümü Bilgi Alanları Tablosu ............................................................. 12

Tablo 5 - Şüpheli İşlemler Bölümü Bilgi Alanları Tablosu ........................................................ 14

Tablo 6 - Hesap Bilgileri Bölümü Bilgi Alanları Tablosu .......................................................... 16

Tablo 7 - Hesap Türleri Tablosu ................................................................................................. 17

Tablo 8 - Suça İlişkin Şüphe Kategorileri Tablosu ..................................................................... 18

Tablo 9 - Şüpheli İşlem Tipleri ................................................................................................... 28

Tablo 10 - Şüphe Kategorileri Referans Tablosu ........................................................................ 34


4

1. Giriş

1.1 Amaç

Bu rehber, bankalar (T.C. Merkez Bankası ve yatırım bankaları hariç) ve bankacılık faaliyetleri

ile sınırlı olmak üzere Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. için şüpheli işlemlerin bildirimine ilişkin

usul ve esasların düzenlenmesi amacı ile hazırlanmıştır.

1.2 Kapsam

İşbu rehber içerisinde bankalar (T.C. Merkez Bankası ve yatırım bankaları hariç) ve bankacılık

faaliyetleri ile sınırlı olmak üzere, Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. tarafından şüpheli işlem

bildirimlerinin nasıl yapılacağına dair esas ve usullere yer verilmiştir.

Rehber içerisinde öncelikle şüpheli işlem bildirimlerinin kâğıt ortamında ve elektronik ortamda

gönderimine dair süreçler anlatılmış, daha sonra şüpheli işlem bildirim formlarının nasıl

düzenleneceğine dair detaylı bilgilere yer verilmiştir.

1.3 Tanım ve Kısaltmalar

Kanun 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun

Yönetmelik Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair

Tedbirler Hakkında Yönetmelik

Tebliğ MASAK 13 Sıra Numaralı Genel Tebliği

Sistem EMİS.ONLINE Sistemi (eski adı MASAK.ONLINE)

1.4 Yürürlük

1 Ekim 2014 tarihine kadar elektronik olarak gönderilecek şüpheli işlem bildirimleri Ekim 2012

tarihli EMİS.ONLINE Sistem Kullanım Kılavuzu’nda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde

gönderilebileceği gibi bu rehberde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde de gönderilebilir. 1

Ekim 2014 tarihinden sonra şüpheli işlem bildirimleri sadece bu rehberde belirtilen esas ve

usuller çerçevesinde gönderilecektir.

2. Genel Açıklama

5549 sayılı Kanun’un “Şüpheli işlem bildirimi” başlıklı 4’üncü maddesi gereğince, yükümlüler

nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu mal

varlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına dair

herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması hâlinde bu işlemlerin,

yükümlüler tarafından Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanlığına bildirilmesi

zorunludur.

Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler

Hakkında Yönetmelik’in 28’inci maddesinin dördüncü fıkrasında Hazine ve Maliye

Bakanlığının şüpheli işlem bildirim formlarının düzenlenmesine ve bildirimlerin elektronik


5

ortamda ve bilgi iletişim araçları kullanılarak yapılması zorunluluğu getirilmesine ilişkin usul

ve esasları yükümlüler bazında ayrı ayrı belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.

MASAK 13 Sıra No.lu Genel Tebliği’nin 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında; “Başkanlık,

elektronik ve kâğıt ortamındaki şüpheli işlemlerin bildirimlerine ilişkin usul ve esasları

belirlemek üzere yükümlüler için genel ve sektörel mahiyette şüpheli işlem bildirim rehberleri

yayımlayabilir.” hükmü yer almaktadır. Maddenin ikinci fıkrasında ise “Rehberler Başkanlığın

resmî internet sitesi ve/veya EMİS.ONLINE aracılığı ile duyurulur. Yükümlüler tarafından

yapılacak bildirimler, bu rehberlerde belirtilen usul ve esaslara uygun şekilde yapılır.” ifadesi

bulunmaktadır.

Bu kapsamda; bankalar, bankacılık faaliyetleri ile sınırlı olmak üzere Posta ve Telgraf Teşkilatı

A.Ş. şüpheli işlem bildirimlerini bu rehberde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde

gönderecektir.

2.1 Erteleme Talepli Şüpheli İşlem Bildirimleri

5549 sayılı Kanun’un “İşlemlerin ertelenmesi” başlıklı 19/A maddesine dayanılarak hazırlanan

Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Kapsamında İşlemlerin

Ertelenmesine Dair Yönetmelik’in 4’üncü maddesinde şüpheli işlem bildirimlerine istinaden

işlemin ertelenmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.

Şüpheli işlem bildiriminde bulunulmasına ilişkin usul ve esaslar iş bu rehberin konusunu teşkil

etmekle birlikte, işlemin ertelenmesi talebiyle şüpheli işlem bildiriminde bulunulması ayrıca söz

konusu yönetmelikte belirlenen unsurları da kapsamaktadır.

Buna göre;

• Erteleme talepli şüpheli işlem bildirimlerinin, yükümlüler nezdinde veya bunlar

aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da halihazırda devam eden işleme konu mal

varlığının aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair salt

şüpheden öte şüpheyi destekleyen belge veya ciddi emare bulunması durumunda

gerekçeleri ile birlikte gönderilmesi,

• İşleme konu mal varlığının aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna

dair şüpheyi destekleyen belge veya ciddi emare kapsamında;

- Erteleme talepli şüpheli işlem bildirimine konu işlemin, olağandışı

nitelikli olması,

- Çeşitli veri tabanlarından ya da diğer kaynaklardan yapılan kontroller

sonucunda işlemi yapan kişi ya da kişilerin suçla ilgili olduğunun veya

olabileceğinin anlaşılması,

- İşlemin tamamlanmasının terörizmin finansmanı ile ilgili olduğu

düşünülen fonlara ya da suçtan elde edilen gelirlere el koymayı

engelleyeceğine veya zorlaştıracağına ilişkin tehlikeli bir hâlin

bulunması,


6

gibi göstergelere haiz olması,

• Erteleme talepli şüpheli işlem bildirimlerinin, yükümlüler nezdinde veya bunlar

aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da halihazırda devam eden işlemlere ilişkin

olarak gönderilmesi, bu kapsamda örneğin stok hâlde bulunan mal varlığı değerlerine

ilişkin şüpheli işlem bildirimlerinin “işlemin ertelenmesi” talebi ile gönderilmemesi,

• Şüpheli işlem bildirimini işlemin ertelenmesi talebi ile Başkanlığa gönderen

yükümlülerin, işlem hakkında Bakan tarafından verilecek karar Başkanlıkça kendilerine

tebliğ edilinceye kadar işlemi gerçekleştirmekten imtina etmeleri,

gerekmektedir.

İşlemlerin ertelenmesi, yükümlü tarafından şüpheli işlem bildiriminde bulunulan tarihten

itibaren yedi iş gününü geçemez. İşlem hakkındaki kararın söz konusu süre içerisinde tebliğ

edilmemesi durumunda erteleme talebine konu işlem gerçekleştirilebilir.

Bu kapsamdaki şüpheli işlem bildirimleri, Rehberin “4.2.2 (B) Bildirime İlişkin Bilgiler”

bölümünde de açıklandığı üzere bildirimin aciliyeti kısmında “İşlemin Ertelenmesi Talepli”

seçeneği işaretlenerek gönderilir. Ayrıca erteleme talepli bildirimin konusunu teşkil eden

işlemlere ilişkin olarak başta şüpheli işlem bildirim formunun ilgili bölümlerinde yer alan işlemi

yapmak isteyen yahut adına işlem yapılan kişi ve kişilere, işleme ve varsa hesaba ilişkin bilgiler

olmak üzere, bildirim formunda yer alan tüm detaylar eksiksiz şekilde doldurulur ve gerekçesine

açık ve ayrıntılı şekilde yer verilir.

Bu kapsamda, erteleme talebiyle gönderilecek şüpheli işlem bildiriminde belirtilen hususların

dikkate alınması uygulamanın sağlıklı işleyişi ve etkinliği bakımından önem arz etmektedir.

3. Şüpheli İşlem Bildirimine Dair Esas ve Usuller

Bankalar ile Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. tarafından şüpheli işlem bildirimleri zorunlu hâller

dışında elektronik yolla gönderilecektir. Elektronik ortamda gönderimin mümkün olmadığı

zorunlu hâllerde şüpheli işlem bildirimleri kâğıt ortamında hazırlanarak Başkanlığa iletilecektir.

Hem kâğıt ortamında hem de elektronik ortamda bildirim yapılırken şüpheli işlem bildirim

formu işbu rehberin “Şüpheli İşlem Bildirim Formunun Düzenlenmesi” başlıklı bölümünde

belirtilen esaslar çerçevesinde düzenlenecektir.

3.1 Kâğıt Ortamında Gönderim

Şüpheli işlem bildirimlerinin kâğıt ortamında gönderilmesi için işbu rehber ekinde yer alan

“Bankalar için Şüpheli İşlem Bildirim Formu (MSK-FRM-ŞİB-001-1.0)” kullanılacaktır.

Formun nasıl doldurulacağına ilişkin esas ve usuller, bu belge içerisinde açıklanmıştır.

Düzenlenen form ilgili mevzuat hükümleri uyarınca formu düzenleyen kişi tarafından ıslak imza

ile imzalanacaktır.


7

Form kullanılarak yapılan bildirimler Başkanlığa elden, posta veya faks yolu ile

gönderilebilecektir. Faks ile yapılan bildirimlerde, form aslının posta ile de gönderilmesi

gerekmektedir.

3.2 Elektronik Ortamda Gönderim

Şüpheli işlem bildirimlerinin elektronik ortamda gönderimi Başkanlık tarafından bankaların

erişimine sunulan EMİS.ONLINE sistemi kullanılarak (https://online.masak.gov.tr)

yapılacaktır. EMİS.ONLINE sisteminin kullanımına dair bilgiler “EMİS.ONLINE Kullanım

Kılavuzu” içerisinde yer almaktadır.

3.2.1 EMİS.ONLINE Erişimi

EMİS.ONLINE sistemine erişim yapılabilmesi için bankaların uyum görevlileri tarafından işbu

rehberin ekinde yer alan “Elektronik Ortamda Şüpheli İşlem Bildirimi Taahhüt Formu (MSK-

FRM-THT-001-1.0)” düzenlenerek ıslak imzalı olarak Başkanlığa iletilecektir. Taahhüt

formunun Başkanlığa iletilmesini müteakip Başkanlık tarafından başvuruda bulunan banka ve

ilgili uyum görevlisi için EMİS.ONLINE sistemi içerisinde bir kullanıcı hesabı açılacak ve bu

hesaba ilk defa erişim için gerekli şifre kapalı zarf içerisinde uyum görevlisine iletilecektir.

Uyum görevlisi kendisine iletilen şifre ile EMİS.ONLINE sistemine ilk erişiminde şifresini

zorunlu olarak değiştirecektir.

Bankaların uyum görevlisinin değişmesi hâlinde yeni atanan uyum görevlisi tarafından

“Elektronik Ortamda Şüpheli İşlem Bildirimi Taahhüt Formu (MSK-FRM-THT-001-1.0)”

yeniden düzenlenerek ıslak imzalı olarak Başkanlığa gönderilecektir.

4. Şüpheli İşlem Bildirim Formunun Düzenlenmesi

Şüpheli işlem bildirim formu içerisinde yer alan alanlar (hem elektronik hem de kâğıt ortamında

bildirimde) bu başlık altında belirtilmiş olan açıklamalar dikkate alınarak düzenlenecektir.

Başkanlık bünyesinde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele

kapsamında yürütülen faaliyetlerin en önemli girdisini oluşturan şüpheli işlem bildirimlerinin

kalitesi söz konusu süreçlerin başarısını doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle yükümlüler

tarafından gönderilen şüpheli işlem bildirimlerinin Başkanlık tarafından belirlenen esas ve

usullere uygun olarak ve yükümlü tarafından sahip olunan tüm bilgileri içerecek şekilde

düzenlenmesi yapılan bildirimin suç gelirinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele

süreçlerine olan katkısını artıracaktır. Şüpheli işlem bildirimi yapılmasının yanı sıra gönderilen

bildirimin kalitesinin artırılması ve dolayısıyla katma değerinin azami düzeye çekilmesi için bu

rehber içerisinde verilen açıklamalara uygun olarak bildirim yapılması yüksek önem

taşımaktadır.

4.1 Formun Düzenlenmesine Dair Genel Hususlar

Aynı konuyla ilgili birden çok gerçek ve/veya tüzel kişi hakkında tek bir ŞİB Formu düzenlenir.

4.2 Şüpheli İşlem Bildirim Formu


8

4.2.1. (A) Formu Düzenleyen Banka Bilgileri

Alan Adı Açıklama

Banka Unvanı Formu düzenleyen bankanın unvanı herhangi bir kodlama yapılmaksızın açık

bir şekilde belirtilecektir.

EFT Kodu Bankaya ait EFT kodu belirtilecektir.

Tablo 1 - Formu Düzenleyen Bilgileri Bölümü Bilgi Alanları Tablosu

4.2.2. (B) Bildirime İlişkin Bilgiler


Referans No.

Bildirimlerin takibi için gönderilen her bir bildirime yükümlü tarafından tekrarlamayacak şekilde bir referans numarası verilecektir. Bildirimler, bu numara ile takip edilebilir ve sorgulanabilir.

İki ayrı şüpheli işlem bildirimine aynı referans numarası verilmemelidir.

Referans numarasına ilişkin özel bir format, Başkanlıkça tanımlanmamış

olup bankanın kendi işleyişine göre belirlenecek bir numara verilebilecektir.

Yeni veya Ek

Şüpheli işlem bildirimi yeni bir bildirim olabileceği gibi daha önceden

gönderilmiş bir bildirimin eki mahiyetinde olabilir. Girilen bildirim daha

önceki bir bildirimin eki ise “Ek” seçeneği işaretlenecektir. Ek seçeneğinin

işaretlenmesi hâlinde önceki bildirime ilişkin banka tarafından verilmiş olan

referans numarası belirtilecektir.

Ek İse Önceki Bildirim

Referans No.

Bu alanda ek bildirimler için önceki bildirime banka tarafından verilmiş referans numarası belirtilecektir. Ek bildirimler için önceki bildirimin referans numarasının belirtilmesi zorunludur.

Aynı şüpheli eyleme ilişkin olarak birden fazla sayıda ek bildirim gönderilecek ise her bir bildirimde ilk gönderilen şüpheli işlem bildirimine ait referans numarası belirtilmelidir (Örneğin farklı tarihlerde düzenlenen 2 ve 3 referans numaralı bildirimler 1 numaralı bildirimin eki ise; her iki bildirimde önceki referans numarası “1” olarak belirtilmelidir. Bir diğer deyişle her bildirimin bir önceki bildirime ek yapılması sureti ile zincirleme bir referans ağı oluşturulmamalıdır.).

Bildirimin

Aciliyeti

Bildirimin mahiyetine göre aciliyet durumu belirtilecektir.

Yükümlüler tarafından Başkanlığa gönderilen tüm şüpheli işlem bildirimleri doğrulama süreçlerine tabi tutularak Başkanlık bilgi sistemlerine kaydedilmekte ve her bir şüpheli işlem bildirimi bir risk skoru belirlenmektedir. Başkanlığa intikal eden tüm şüpheli işlem bildirimleri değerlendirmeye tabi tutulmakta olmasına karşın yüksek risk arz eden bildirimlere öncelik verilmektedir. Bu kapsamda “ivedi”, “çok ivedi” ve “işlemin ertelenmesi talepli” olarak işaretlenmiş olan şüpheli işlem bildirimleri daha yüksek riskli olarak değerlendirilmektedir.

Bu bilgiler ışığında bir bildirimin aciliyet kodunu belirtirken, bildirimde yer

alan eylemin Başkanlık tarafından ivedi olarak değerlendirilmesi gerektiği

kanaati oluşmuşsa, gerçekleştirilen/teşebbüs edilen eylemin risk durumuna

göre “Çok İvedi” veya “İvedi” kodlarından birisi, işleme konu mal

varlığının aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüpheyi destekleyen belge veya ciddi emare bulunması durumunda ise “İşlemin Ertelenmesi Talepli” seçeneği işaretlenmelidir. Aksi durumlarda aciliyet kodunun “Normal” olarak belirtilmesi gerekmektedir.


9

Gerekmediği hâlde ivedi olarak gönderilen bildirimler, gerçekte daha yüksek

risk arz eden başka bir vakanın değerlendirilmesi sürecinin ertelenmesine yol

açabileceği için sadece gerekli hâllerde “İvedi”, “Çok İvedi” ve “İşlemin

Ertelenmesi Talepli” kodları kullanılmalıdır.

Bildirim

Kategorisi

Şüpheli işlem bildiriminde belirtilen eylem veya eylemlerin doğrudan suç gelirinin aklanması ve/veya terörün finansmanı şüphesini oluşturduğu değerlendiriliyorsa bu alandaki seçenekler işaretlenmelidir.

Bu alanda “suç gelirlerinin aklanması” ya da “terörün finansmanı”

seçeneklerinden en az bir tanesinin işaretlenmesi zorunludur. Terörün

finansmanı suçu için yeterli düzeyde şüphenin olmadığı hâllerde sadece

“suç gelirlerinin aklanması” işaretlenmelidir.

Tablo 2 - Bildirime İlişkin Bilgiler Bilgi Alanları Tablosu

4.2.3. (C) Şüpheli İşlem ile İlgili Gerçek Kişi Bilgileri

Bu bölümde şüpheli işlem ile ilgili gerçek kişilere ilişkin bilgilere yer verilecektir. Şüpheli işlem

ile ilgili gerçek kişiler birden fazla ise formun bu kısmı her bir farklı kişi için yinelenecektir.

Şüpheli işlem ile ilgili gerçek kişileri belirtirken temsilci veya vekil aracılığı ile gerçekleştirilen

işlemlerde hem işlemi yapanın hem de adına işlemi yapılan kişinin bilgilerine ayrı ayrı yer

verilmelidir. Ancak sadece şüpheli işlemi gerçekleştiren veya adına işlem gerçekleştirilen

kişilerin verilmesi yeterli değildir. Bu alanda şüpheli eylem veya şüpheli eylemi gerçekleştiren

kişiler ile dolaylı olarak ilişkili olan diğer gerçek kişilere dair bilgilere de yer verilmelidir.

Şüpheli işlem bildirim formunun açıklama alanına adı geçen (şüpheli işlemi yapan ve adına

işlem yapılan kişi olmasa dahi) tüm gerçek kişilere dair sahip olunan bilgiler bu alanda

belirtilecektir.


İşlem İle Olan

Bağlantısı

Bilgileri verilen gerçek kişinin şüpheli eylem ile olan bağlantısı bu alanda belirtilecektir.

• Bilgileri verilen gerçek kişi şüpheli işlemi fiilen gerçekleştiren kişi ise “İşlemi Yapan” seçeneği işaretlenecektir.

• Temsil veya vekâlet ilişkileri kapsamında gerçekleştirilen işlemlerde adına işlem yapılan kişinin bilgileri belirtilirken “Adına İşlem Yapılan” kişi seçeneği işaretlenecektir.

• Şüpheli işlemdeki eylem ve/veya kişiler ile dolaylı olarak

ilgili olan diğer kişiler için “Dolaylı Olarak İlgili”

seçeneğini belirtiniz ve ilişkinin mahiyetini açıklayınız.

Kimliği Sahte mi? Bilgileri sağlanan gerçek kişinin ibraz etmiş olduğu kimlik

belgesinin veya beyan ettiği bilgilerin sahte olduğu tespit edilmişse

bu seçenek işaretlenecektir.

Adı Gerçek kişinin adı herhangi bir kısaltma olmadan yazılacaktır.

Birden fazla isimli kişiler için her iki isim kısaltmadan bu alanda

belirtilecektir.

Soyadı Gerçek kişinin soyadı herhangi bir kısaltma olmadan yazılacaktır.


10

Cinsiyet Biliniyorsa gerçek kişinin cinsiyeti belirtilecektir. Kişinin cinsiyeti

bilinmiyorsa “Bilinmiyor” seçeneği işaretlenecektir.

T.C. Kimlik No. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan gerçek kişiler için 11 haneli

TC Kimlik Numarası (TCKN), Türkiye’de ikamet iznine sahip

yabanı uyruklu kişiler için Yabancı Kimlik Numarası (YKN)

belirtilecektir.

Vergi Kimlik No. Türkiye’de vergi mükellefi olan gerçek kişiler için 10 haneli vergi

kimlik numarası belirtilecektir.

Uyruğu Yabancı uyruklu kişiler gerçek kişiler için biliniyorsa kişinin

uyruğu (herhangi bir kısaltma yapılmaksızın) belirtilecektir.

Anne Adı Anne adı herhangi bir kısaltma olmadan belirtilecektir. Birden

fazla isim olması hâlinde tüm isimler açık olarak belirtilecektir.

Baba Adı Baba adı herhangi bir kısaltma olmadan belirtilecektir. Birden

fazla isim olması hâlinde tüm isimler açık olarak belirtilecektir.

Adres Gerçek kişinin ev ve iş adresi bilgileri belirtilecektir. Adres

belirtirken sahip olunan tüm bilgilerin (ilçe-il-posta kodu) açıkça

belirtilmesi gerekmektedir.

Doğum Tarihi Doğum tarihi “gg.aa.yyyy” (“01.01.1970” gibi) formatında

belirtilecektir. Doğum tarihinin gün ve ayı bilinmiyorsa 1 Ocak

olarak belirtilmesi yeterlidir.

Doğum Yeri Doğum yeri bilgisi herhangi bir kısaltma olmadan belirtilecektir.

Yabancı ülkelerde doğan kişiler için doğum yeri alanında ülkenin

de belirtilmesi gerekmektedir.

Kimlik Belgelerine

Dair Bilgiler

Kişinin banka tarafından vakıf olunan kimlik belgesi/belgelerine dair seri ve numara bilgileri belirtilecektir.

Kişinin birden fazla kimlik belgesi mevcut ise sahip olunan tüm belgelere dair bilgilerin belirtilmesi gerekmektedir.

Belge numarası birden fazla alandan oluşuyorsa (seri no.-sıra no.

gibi) tüm numaralar “-“ ile ayrılarak belirtilecektir.

Telefon Numarası Kişinin telefon numarası/numaraları belirtilecektir.

Elektronik Posta

Adresi

Kişinin elektronik posta adresi belirtilecektir.

İş ve Meslek Gerçek kişinin iştigal ettiği faaliyet alanı veya mesleği belirtilecektir.

Faaliyet ve meslek bilgisinin kodlanması için banka nezdinde herhangi bir kodlama sistemi (NACE, TCMB Finansman Konuları, bankanın kendi kodlama sistemi vs.) kullanılıyorsa meslek bilgisi alanında hem ilgili kod hem de koda karşılık gelen açıklama kısaltma yapılmaksızın belirtilmelidir.

Kişinin bilinen birden fazla mesleği/faaliyet alanı varsa her bir

meslek/faaliyet bilgisi ayrı ayrı belirtilecektir.


11

Varsa Ek Bilgi Bilgileri verilen gerçek kişiye ve kişinin şüpheli eylem ile

alakasına dair bilinen ek bilgiler (çalıştığı yer, lakabı, mahlas

isimleri, aile ve soy bilgileri, nam ve şöhret durumu, ekonomik

durumu vs.) biliniyorsa bu alanda belirtilecektir.

Tablo 3 - Gerçek Kişiler Bölümü Bilgi Alanları Tablosu

4.2.4. (D) Şüpheli İşlem ile İlgili Tüzel Kişiler ve Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküllere Dair

Bilgiler

Şüpheli işlemi gerçekleştiren gerçek kişi işlemi bir veya birden fazla tüzel kişi veya tüzel kişiliği

olmayan teşekkül adına gerçekleştirmişse adına işlem yapılan tüzel kişi ve tüzel kişiliği olmayan

teşekküllere (tüzel kişiler) dair bilgiler bu alanda belirtilecektir.

Bu alanda sadece adına işlem yapılan kuruluşlar değil, şüpheli işlemdeki eylem ile dolaylı olarak

ilgili olduğu değerlendirilen tüm kuruluşların bilgisine yer verilmelidir. Şüpheli işlem bildirim

formunun açıklama alanında adı geçen tüm tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküllere

dair bilgiler ayrı ayrı belirtilmelidir.

Birden fazla tüzel kişiye dair bilginin belirtilmesi için formun D Bölümü bilgisi verilecek bir tüzel

kişi adedince tekrarlanacaktır.


İşlem İle Olan

Bağlantısı

Bilgisi verilen tüzel kişinin şüpheli eylem ile olan bağlantısı bu alanda verilecektir.

• Bilgileri verilen tüzel kişi temsil veya vekâlet ilişkisi kapsamında adına işlem yapılan kişi ise “Adına İşlem Yapılıyor” seçeneği belirtilmelidir.

• İşlem veya işlemlerle doğrudan bağlantısı olmamakla birlikte

karşılaşılan şüpheli durumla dolaylı olarak alakalı olduğu

düşünülen kuruluşlar için “Dolaylı Olarak İlgili” seçeneği

belirtilmelidir.

Kimliğe esas

belge sahte mi?

Bilgileri sağlanan tüzel kişiye dair beyan edilen bilgilerin sahte

olduğu tespit edilmişse bu seçenek işaretlenecektir.

Kuruluş Nev’i Bilgileri belirtilen tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülün

nev’i belirtilecektir.

Unvan Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler için firmanın ticaret unvanı; dernek, vakıf, sendika, konfederasyon, tüzel kişiliği olmayan teşekküller için bunların adı belirtilecektir.

Tüzel kişiliklerin unvanı belirtilirken tüm ticari firma unvan firma nev’ini de içerecek şekilde açık olarak belirtilmelidir (Öztürkler Gıda İthalat İhracat Sanayi Ltd. Şti. gibi).

İşletme Adı Firmanın ticari unvanı haricinde piyasada yaygın olarak bilinen bir işletme adı, marka adı vs. varsa bu alanda belirtilecektir (AAA Ltd. Şti.’ne ait Taksim’deki restoranın adının “XXX” olması gibi).


12

Vergi Kimlik No. Türkiye’de vergi mükellefi olan kuruluşlar için 10 haneli vergi

kimlik numarası belirtilecektir.

Sicil Numarası

Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler için ticaret sicil numarası, dernekler için kütük numarası, vakıflar için merkezi sicil kayıt numarası, sendika ve konfederasyonlar için sicil numarası belirtilecektir.

MERSİS sistemine kayıtlı olan firmalar için biliniyorsa ticaret sicil

numarası yerine MERSİS numarası belirtilmelidir.

Kurulduğu Ülke Tüzel kişiliğin kurulduğu ülke bilgisi belirtilecektir.

Kurulduğu Yer Tüzel kişiliğin kurulduğu yer (il - ilçe) bilgisi yazılacaktır.

Kuruluş Tarihi Tüzel kişiliğin kuruluş tarihi belirtilecektir.

Adresi

Tüzel kişiliğin adresi belirtilecektir.

Hem merkez hem şube adresleri bilinen tüzel kişiler için merkez

adresinin belirtilmesi yeterlidir.

Faaliyet konusu

Faaliyet ve meslek bilgisinin kodlanması için banka nezdinde herhangi bir kodlama sistemi (NACE, TCMB Finansman Konuları, bankanın kendi kodlama sistemi vs.) kullanılıyorsa meslek bilgisi alanında hem ilgili kod hem de koda karşılık gelen açıklama kısaltma yapılmaksızın belirtilmelidir.

Kişinin bilinen birden fazla mesleği/faaliyet alanı varsa her bir

meslek/faaliyet bilgisi ayrı ayrı belirtilecektir.

Telefon Numarası

Tüzel kişiliğin telefon numarası belirtilecektir.

Tüzel kişiliğe ait birden fazla telefon numarası biliniyorsa tüm

numaralar bu alanda belirtilmelidir.

Faks Numarası Tüzel kişiliğin faks numarası belirtilecektir.

Elektronik Posta

Adresi Tüzel kişiliğe ait elektronik posta adresi belirtilecektir.

Web Sitesi Tüzel kişiliğe ait web sitesi adresi biliniyorsa belirtilecektir.

Varsa Ek Bilgi

Tüzel kişiliğe dair sahip olunan diğer bilgiler (bilinen ancak resmî

olarak kayıtlı olmayan önemli/gizli ortakları, büyük bir holding

bünyesinde olması, illegal yollar ile fatura ödeme merkezi, pos

tefeciliği yapmasının bilinmesi gibi hususlar) belirtilecektir.

Tablo 4 - Tüzel Kişiler Bölümü Bilgi Alanları Tablosu

4.2.5. (E) Şüpheli İşlem Bilgileri

Bu başlık altında şüpheli işlem bildirimine konu olan ve parasal değer içeren şüpheli işlem veya

işlemlere dair bilgiler verilecektir. Parasal değer içermeyen ve şüpheli işlem bildirimine gerekçe

olan hususlar (örneğin parasal bir işlem ihtiva etmeyen ve şüphe duyulan hesap

açılış/kapanışları, kiralık kasa ziyaretleri, kefalet ve vekâlet işlemleri gibi) formun açıklama (H)

bölümünde belirtilmeli; şüpheli işlem bilgileri alanı boş bırakılmalıdır.

Şüpheli işlem bildirim formunda yer alan şüpheli işlem bilgileri bölümünün (E) amacı bildirim

yapılmasına gerekçe teşkil eden ve parasal tutarlar içeren işlemlere dair bilgilerin özet hâlinde

raporlanmasıdır. Dolayısıyla bu bölümde şüpheli işlemde adı geçen gerçek ve tüzel kişiler

tarafından (veya adına) gerçekleştirilen, sadece şüphe duyulan ve parasal bir tutar ihtiva eden


13

işlemlere dair bilgilerin sunulması yeterlidir. Müşterinin yükümlü nezdinde gerçekleştirdiği ve

şüphe duyulmayan tüm finansal işlemlerin bu alanda belirtilmesi istenmemektedir.

Şüpheli işlem bildirimine neden olan şüpheli işlem, tek bir işlem olabileceği gibi belli bir tarih

aralığında gerçekleştirilmiş birden fazla sayıda işlem de olabilmektedir. Şüphe duyulan işlemin

belli bir tarihte gerçekleşmiş veya teşebbüs aşamasında kalmış tek bir işlem olması hâlinde

formun (E) bölümünde tarih tipi “Tek İşlemde” seçilerek beyan edilebilir. Birden fazla sayıda

gerçekleşmiş işlemden şüphe duyulması hâlinde şüpheli işlem bilgileri raporlanırken kişilerin

adına veya hesabına belli bir tarih aralığında gerçekleştirilen ve şüpheye konu olan işlemlere

dair toplam tutar tarih aralığı belirtmek sureti ile tek bir seferde çoklu işlem şeklinde

raporlanmalıdır.

Bir şüpheli işlem bildirimi kapsamında şüphe duyulan işlemlerin farklı mahiyette olması nedeni

ile (örneğin işlemlerin farklı kanallarda, şubelerde, türlerde yoğunlaşması durumunun ayrı ayrı

belirtilmek istenmesi) ayrı ayrı bildirilmesi gerekiyorsa her bir tekli veya çoklu şüpheli işlem

için formun “E” bölümü tekrarlanabilir.


İşlem Durumu

İşlemin teşebbüs aşamasında veya gerçekleşmiş bir işlem olup olmadığı belirtilecektir.

Teşebbüs aşamasında kalan işlemler için işlem tarihi her zaman “Tek

İşlemde” olacak şekilde belirtilecektir.

İşlem Tarihi

Bu alanda şüphe duyulan işlem tek bir işlem ise işlemin gerçekleştirildiği

tarih, çoklu işlemler belirtiliyorsa şüpheli işlemlerin başladığı tarih ile

bittiği tarih belirtilecektir.

İşlemin Hesaba

Bağlılığı

Şüpheli işlem belli hesaba/hesaplara bağlı olarak gerçekleştirilmişse bu

alan işaretlenecek ve işleme konu olan hesap bilgileri bir sonraki bölümde

belirtilecektir.

Para Birimi Beyan edilen tutara ilişkin para birimi bu alanda belirtilecektir.

İşlem Tutarı İşlem tutarı ilgili para birimi cinsinden belirtilecektir.

İşlem Tutarı

(TP)

İşlem tutarının Türk Lirası cinsinden değeri bu alanda belirtilecektir. Şüphe

duyulan işlem/işlemler yabancı para cinsinden işlemler ise, toplam tutar

şüpheli işlem bildiriminin düzenlendiği gün için T.C. Merkez Bankası

tarafından ilan edilen gişe alış kuru üzerinden Türk parasına çevrilerek

belirtilecektir.

İşlem Türü

Raporlanan işlem tek işlem ise işlemin türü (havale, EFT, yurt dışı transfer, swift, nakit yatırma, kredi çekme vs.) belirtilecektir.

Çoklu işlemler raporlanırken beyan edilen tarihler arasında gerçekleştirilen ve yoğun olarak kullanılan işlem türleri virgülle ayrılarak belirtilecektir.

Çoklu işlemlerde toplam tutarı oluşturan tüm işlemler için türlerin ayrı ayrı belirtilmesine gerek yoktur. Sadece yoğun olarak kullanılmış olan işlem türlerinin ifade edilmesi yeterlidir.

İşlem türü/türleri raporlanırken “İşlem Türleri Tablosu (5.3)” içerisinde

yer alan değerler seçilerek belirtilmelidir.


14

İşlem Kanalı

Raporlanan işlem tek işlem ise işlemin gerçekleştirildiği kanal (internet, telefon, ATM, şube vs.) belirtilecektir.

Çoklu işlemler raporlanırken beyan edilen tarihler arasındaki işlemlerin gerçekleştirilmesi için kullanılan tüm farklı kanallar virgülle ayrılarak belirtilecektir (internet, telefon, şube gibi).

İşlem kanalı/kanalları raporlanırken “İşlem Kanalları Tablosu (5.4)”

içerisinde yer alan değerler seçilerek belirtilmelidir.

İşlemin

Yapıldığı Yer

Raporlanan işlem tek işlem ise işlemin gerçekleştirildiği yer bilgisi belirtilecektir.

Çoklu işlemler raporlanırken beyan edilen tarihler arasında gerçekleştirilen işlemlerin yoğun olarak gerçekleştirildiği yerler virgülle ayrılarak belirtilecektir.

Çoklu işlemlerde toplam tutarı oluşturan tüm işlemlerin gerçekleştirildiği

yerlerin ayrı ayrı belirtilmesine gerek yoktur. Sadece yoğun olarak işlem

gerçekleştirilen yerlerin ifade edilmesi yeterlidir.

İşlemin yeri belirtilirken işlemin fiziksel olarak gerçekleştirildiği coğrafi konum (ülke, il, ilçe, belde, köy) bilgisine yer verilmelidir.

Bu alanda sadece işlemlerin gerçekleştirildiği şube isimlerinin verilmesi (“Haznedar şubesi” gibi) uygun değildir. Muhakkak surette işlemin gerçekleştiği coğrafi konum (ülke, il, ilçe, belde, köy) bilgisine yer verilmelidir.

Yabanı ülke menşeli işlemlerde mutlaka ülke ismine de yer verilmelidir.

Sadece il adı verilmesi uygun değildir.

Tablo 5 - Şüpheli İşlemler Bölümü Bilgi Alanları Tablosu


15

4.2.6. (F) Hesap Bilgileri

Bu alanda şüpheli işlem bildirimine konu olan işlemlerin gerçekleştirildiği banka hesaplarına

dair bilgilere yer verilecektir. Şüpheli işleme konu olan birden fazla hesap olması durumunda

bu bölüm her bir hesap için yinelenecektir.


Hesap Türü Hesabın türü olarak “Hesap Türleri Tablosu’ndan (5.1)” bir değer

seçilerek belirtilmelidir.

Hesabın

Bulunduğu

Kuruluş

Hesabın yer aldığı banka veya diğer finansal kuruluşun (PTT, Aracı

Kurum vs.) adı belirtilecektir.

Hesabın

Bulunduğu Şube

Hesabın bulunduğu şubenin adı belirtilecektir.

Şube adı belirtilirken şubenin bulunduğu coğrafi konum (ülke/il/ilçe)

bilgisi de belirtilmelidir.

Hesap No

Hesap numarası şube kodu olmaksızın yazılacaktır.

Ek hesap numaralı belirtilirken ek numarası tire (“-“) işaretiyle

ayrılacaktır.

IBAN Hesaba dair IBAN belirtilecektir.

Hesabın Açılış

Tarihi

Hesabın açıldığı tarih gün-ay-yıl (Örneğin 10.10.2010) olarak

belirtilecektir.

Kapanış Tarihi Hesap kapalı ise kapanış tarihi gün-ay-yıl (Örneğin 10.10.2010) olarak

belirtilecektir.

Hesabın Son İşlem

Tarihi

Hesap üzerinde gerçekleştirilen son işlemin tarihi gün-ay-yıl (Örneğin

10.10.2010) olarak belirtilecektir.

Bakiye Hesabın sahip olduğu para birimi cinsinden son işlem tarihindeki

bakiyesi belirtilecektir.

Bakiye (TP)

Hesabın son işlem tarihindeki bakiyesi Türk Lirası cinsinden yazılacaktır.

Yabancı para birimine sahip hesaplar için hesaba dair bakiye, şüpheli

işlem bildiriminin yapıldığı tarih için T.C. Merkez Bankası tarafından

ilan edilen gişe alış kuru üzerinden Türk parasına çevrilecek ve bu alanda

belirtilecektir.

Hesabın

Para

Birimi

Hesabın para birimi belirtilecektir.

Hesap Üzerinde

Yasal Kısıtlama

Hesap üzerinde yasal bir kısıtlama varsa (icrai işlem, tedbir, BMGK

kararı nedeni ile dondurma vs.) bu alan işaretlenecek ve biliniyorsa yasal

kısıtlamanın mahiyeti bir sonraki alanda açıklanacaktır.

Yasal

Kısıtlamanın

Nedeni

Hesap üzerindeki yasal kısıtlamanın nedeni belirtilecektir.


16

Hesap Sahipleri

Bu alanda hesabın sahibine/sahiplerine ilişkin bilgiler verilecektir. Ortak hesaplar için tüm hesap sahiplerine dair bilgiler ayrı ayrı belirtilmelidir.

Hesap sahipleri belirtilirken vakıf olunan tüm bilgilerin (T.C. Kimlik

Numarası, Vergi Kimlik Numarası, Ad, Ticari Unvan) açık olarak


Tablo 6 - Hesap Bilgileri Bölümü Bilgi Alanları Tablosu

4.2.7. (G) Suça İlişkin Şüphe Kategorisi

Şüpheli işlem bildirimine konu olan mali unsurların elde edilişinde ve şüpheli işlem ile doğrudan

veya dolaylı olarak ilgili olan kişilerin faaliyetlerinde yasa dışı unsurlar olduğu veya

olabileceğine dair herhangi bir bilgi, bulgu veya şüpheye sahip olunması hâlinde ilgili yasa dışı

faaliyetler bu alanda belirtilecektir.

Bu alanda bir seçim yapılması şüpheli işlemde belirtilen kişilerin kesin olarak bir suçu işlediği

noktasında bir hüküm verilmesi anlamını taşımamaktadır. Suça ilişkin şüphe kategorisi

bilgisinin amacı kişilerin veya grupların herhangi bir yasa dışı eylem ile ilişkili olabileceğine

dair yükümlü tarafından herhangi bir şekilde vakıf olunan ve çoğu zaman açıklama alanında

ifade edilmekte olan bilgilerin yapısal olarak elde edilmesidir.

Suça ilişkin şüphe kategorileri “Suça İlişkin Şüphe Kategorileri Tablosu (5.2)“ içerisinde yer

alan değerlerden seçilerek belirtilmelidir. Herhangi bir şüphe kategorisinin varlığına dair bir

bilgi yoksa bu alan boş bırakılacaktır.

Şüphe kategorilerinin belirlenmesine dair (hangi durumlarda hangi şüphe kategorilerinin

belirtilebileceğine dair) kılavuz mahiyetindeki açıklayıcı bilgilere “7 Şüphe Kategorileri

Referans Tablosu” içerisinde yer verilmiştir.

4.2.8. (H) Açıklama

Bu alanda şüpheli işlem bildirimi kapsamında şüphe duyulan eylem veya eylemlere ilişkin

detaylı açıklama yapılacaktır. Başkanlık bünyesinde şüpheli işlemlerin analiz ve değerlendirme

süreçlerinin etkin olarak yürütülebilmesi için açıklama alanının tüm detayları içerecek şekilde

açık olarak ifade edilmesi yüksek önem taşımaktadır. Şüpheli işleme dair uyum birimi nezdinde

yapılan araştırma ve incelemeler sonucunda elde edilen tüm bulguların bu alan içerisinde


Şüpheli işleme dair açıklamalar ayrıca oluşturulacak ek bir doküman içerisinde raporlanmamalı;

doğrudan formun açıklama alanında gönderilmelidir. Aksi durumda şüpheli işlem

bildirimlerinin BT destekli olarak analiz ve değerlendirmesine dair süreçler olumsuz olarak

etkilenmektedir.

Açıklama alanını raporlarken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, formun açıklama alanında

şüpheli işlemdeki eylemler ile doğrudan veya dolaylı olarak ilgisi nedeni ile bilgilerine yer

verilen gerçek kişiler, tüzel kişiler, banka hesapları ile parasal tutar içeren işlemlere dair


17

bilgilerin formun ilgili bölümlerinde yapısal olarak belirtilmesidir. Açıklama alanında serbest

metin olarak ifade edilerek formun ilgili bölümlerinde yer verilmeyen bilgiler (örneğin şüpheli

eylem ile ilgili bir şahsa dair bilgilerin sadece açıklama alanında verilerek “Gerçek Kişiler”

bölümünde yer verilmemesi) şüpheli işlem bildirimlerinin niteliğini olumsuz olarak

etkilemektedir.

5. Referans Değer Tabloları

5.1 Hesap Türleri

Kod Açıklama

HT-01 Vadesiz Mevduat / Cari Hesap

HT-02 Vadeli Mevduat / Katılım Hesabı

HT-03 Kredi Hesabı

HT-04 Kredi Kartı Hesabı

HT-05 Çek/Senet Hesabı

HT-06 Kıymetli Maden Hesabı

HT-07 POS Cihazları için Açılan Hesaplar

HT-99 Diğer

Tablo 7 - Hesap Türleri Tablosu

5.2 Suça İlişkin Şüphe Kategorileri

Kod Açıklama

SK-01 Tefecilik

SK-02 POS tefeciliği

SK-03 Fuhuş

SK-04 Göçmen kaçakçılığı / insan ticareti

SK-05 Uyuşturucu kaçakçılığı

SK-06 Silah kaçakçılığı

SK-07 Tarihi eser kaçakçılığı

SK-08 Gümrük kaçakçılığı / hayali ihracat

SK-09 Kıymetli maden kaçakçılığı

SK-10 Bilişim suçları

SK-11 Vergi kaçırma

SK-12 Sermaye piyasalarına ilişkin suçlar

SK-13 Yolsuzluk (rüşvet, irtikâp, zimmet, kamu görevlisinin haksız mal edinmesi

ve diğer yolsuzluk türleri)

SK-14 Resmî / özel evrakta sahtecilik

SK-15 Para ve kıymetli evrak dolandırıcılığı / sahteciliği

SK-16 Sigorta dolandırıcılığı / poliçe sahteciliği

SK-17 Dolandırıcılık (Çek, senet, sigorta harici)

SK-18 Organ / doku ticareti

SK-19 Tehdit / şantaj / cebir ve adam kaçırma


18

SK-20 Mal varlığına karşı suçlar (hırsızlık, yağma vs.)

SK-21 Hileli iflas

SK-22 Kumar / yasa dışı bahis

SK-23 Terörizmin finansmanı

SK-24 İhaleye fesat karıştırma

SK-25 Sosyal güvenlik mevzuatına aykırılık

SK-26 Bankacılık mevzuatına ilişkin suçlar

SK-27 Akaryakıt kaçakçılığı

SK-28 Yasa dışı fatura ödeme merkezi

SK-29 Lisanssız ödeme ve elektronik para hizmetleri

SK-30 Başkası hesabına işlem yapıldığının beyan edilmemesi

SK-31 Sigara, alkol ve tütün kaçakçılığı

SK-32 Piramit satış sistemleri (saadet zincirleri)

SK-33 Sivil toplum kuruluşlarının suiistimali

Tablo 8 - Suça İlişkin Şüphe Kategorileri Tablosu

5.3 İşlem Türleri

İşlem Grubu İşlem

Kodu İşlem Adı

Hesaba para yatırma-çekme

işlemleri 1201 Para yatırma çekme

Yurt içi para transfer işlemleri

1301 Havale

1302 EFT

1303 SWIFT

1304 Western Union

1305 Moneygram

1306 UPT

1307 Xpressmoney

1308 RIA

1309 EMKT

Yurt dışı para transfer işlemleri

1401 Havale (Yurt dışı Şube)

1402 EFT (Yurt dışı Şube)

1403 SWIFT

1404 Western Union

1405 Moneygram

1406 UPT

1407 Xpressmoney

1408 RIA

1409 Diğer Yurt dışı Transferler

Kredi işlemleri 1501 Nakdi kredi

1502 Gayrinakdi kredi


19

Döviz/efektif alım satım işlemleri 1601 Döviz/efektif alım satım

1602 Arbitraj işlemleri

Fatura vd. kurum ödemeleri

1701 Fatura

1702 Vergi

1703 Maaş

1704 Kira

1705 Aidat

1706 Sigorta

1707 Bahis

1708 Bağış

1709 Burs

1710 Bireysel Emeklilik Ödemeleri

Banka tahsilatları

1801 Komisyon

1802 Faiz/kar payı

1803 Diğer işlem ücretleri

Yatırım işlemleri 1901

Vadeli mevduat/KH faiz ve kar payı

tahakkuku

1902 Yatırım Fonu

1903 Menkul Kıymet

1904 Repo/Ters Repo

1905 Türev

1906 Altın

1907 Diğer Kıymetli Madenler

POS işlemleri 2001 POS Satış işlemleri

Kredi kartı / banka kartı işlemleri 2101 POS Alış işlemleri

Kıymetli evrak işlemleri

2201 Çek

2202 Bono

2203 Poliçe

2204 Diğer Senetler

İptal, iade, düzeltme işlemleri 2301 İptal, iade, düzeltme işlemleri

Diğer İşlemler 9999 Diğer

5.4 İşlem Kanalları

Kanal

Kodu

Kanal

Adı Kanal Açıklaması

01 Şube

Fiilen şubeye gelinerek yapılan işlemler, şubelere faks

gönderilerek, telefon edilerek yahut yazılı talimat gönderilerek

yapılan işlemler ile bankaların merkez ve operasyon

birimlerince yürütülen işlemlerdir.

02 ATM ATM kanalıyla yapılan işlemlerdir.

03 İnternet İnternet üzerinden yapılan (kredi kartı veya sanal kart

kullanılarak yapılanlar da dâhil) işlemlerdir.


20

04 POS POS cihazları kullanılarak yapılan işlemlerdir.

05 Telefon Telefon bankacılığı üzerinden yapılan işlemlerdir.

06 Sistem Banka bilgi işlem sistemi tarafından gerçekleştirilen

işlemlerdir.

07 Diğer Yukarıdaki kanallar kullanılmadan yapılan işlemlerdir.

6. Şüpheli İşlem Tipleri

Yükümlülerin suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanında araç olarak kullanılmaları

riskine karşı ortak bir tutum, anlayış ve işbirliği içinde olmalarının sağlanması ve şüpheli

işlemlerin tespitinde yükümlülere yardımcı olunması amacıyla şüpheli işlem tipleri

belirlenmiştir.

Belirlenen şüpheli işlem tipleri rehber mahiyetinde olup form üzerinde beyan edilmeyecektir.

Şüphe veya şüpheyi gerektirecek makul bir sebebin olup olmadığının değerlendirilmesinde

yükümlülere yardımcı olması amacı ile yayımlanmaktadır. Bu nedenle yükümlülerin, şüpheli

işlemlerin tespitinde kendilerini bu rehber ile belirlenen şüpheli işlem tipleri ile

sınırlandırmamaları; şüphe doğuran işlem, sayılan tiplerden herhangi birine uymasa dahi şüpheli

işlem bildiriminde bulunmaları gerekmektedir.


21

KOD AÇIKLAMA

MÜŞTERİ PROFİLİNE İLİŞKİN TİPLER

T-001-1.1

Müşterilerin yükümlülere başvurularında; ibrazı ya da tevdii gereken belgelerin

yetersiz bilgiler içermesi, verdikleri bilgilerin birbiriyle çelişkili olması veya

bilgilerin verilmesinde isteksiz davranılması.

T-001-1.2 İşlem yapılması için para veya çeşitli hediyeler teklif edilmesi ya da müşteri

hakkında suç gelirlerinin aklanması veya terörün finanse edilmesiyle ilgili

olarak medyada menfi haberler çıkmış olması gibi şüphe duyulmasını gerektiren

somut bir durumun varlığı.

T-001-1.3 Müşterinin, genel müşteri davranış modellerinin dışına çıkması örneğin

hakkında şüpheli işlem bildiriminde bulunulmasını engellemek amacıyla bazen

çok yakın, bazen tehditkar tavır takınmaları.

T-001-1.4 Müşterilerin işi/mesleği, mali durumu ile işlemleri arasında makul bir orantı

bulunmaması.

T-001-1.5 Müşterilerin, riskli kişi veya kuruluşlar ile ticari ya da başkaca bir ilişkisinin

bulunması.

T-001-1.6 Şirketlerin, faaliyet gösterilen sektördeki diğer kuruluşlara veya genel olarak

şirket yapılanmalarına nazaran mutat olmayan sermaye, ortaklık, yönetim ve

istihdam yapısına sahip olması.

T-001-1.7 Müşterinin işlem yapılması için çok aceleci davranması veya işlemin gizli

şekilde gerçekleştirilmesini talep etmesi

İŞLEMLERE İLİŞKİN TİPLER

T-001-2.1

Ticari faaliyet gösteren kişi veya kuruluşların faaliyetleri kapsamında olağan

olarak tekrarı gereken işlemlerin münferit işlem olarak kalması ya da aksine

olağan ticari hayatta sık yapılmayan işlemlerin sürekli olarak tekrarlanması.

T-001-2.2 Mutat uygulamalarda toplu yapılması gereken mali işlemlerin, tespit ve

bildirimlerden kaçınmak amacıyla, mantıklı bir gerekçesi olmaksızın

bölünmesi.

T-001-2.3 Yapılan ya da yapılmak istenen işlemin mutat ve makul hukuki veya ekonomik

bir gerekçesi ya da mantığının olmaması.

T-001-2.4 Müşterinin küçük kupürler ile yüksek tutarda nakit ödeme yapması veya sık

kullanılmayan bir döviz ile ödeme yapmak istemesi gibi ödeme araçlarının

alışılmışın dışında kullanılması.

BANKACILIK İŞLEMLERİNE İLİŞKİN TİPLER

T-001-3.1 Müşterinin işlem yapmadan önce, kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirim

zorunluluğu, işlem limitleri, bankanın aklama ile mücadelede kontrol

yöntemleri hakkında bilgi edinmeye çalışması ve bu yönde sorular sorması.

T-001-3.2 Müşteriden faaliyeti, mesleği ya da kimlik, adres ve telefon gibi kişisel

bilgilerinin alınmasında zorluklarla karşılaşılması.

T-001-3.3 Müşterinin işlemin amacı ya da işleme konu fonun kaynağı hakkında açıklama

yapmakta zorlanması veya bilgi vermekten kaçınması.


22

T-001-3.4 Müşterinin yasal veya idari olarak ibrazı veya doldurulması gereken bir belgeyi

ibraz etmemek veya doldurmamak için banka görevlisini ikna etmeye çalışması.

T-001-3.5 Müşterinin makul ve geçerli bir nedene dayanmaksızın; yurt içinde veya dışında

yerleşik çok sayıda kişi adına hesap açtırmak istemesi veya sürekli olarak

üçüncü şahıslar adına açılmış hesaplara nakit para yatırması veya çekmesi.

T-001-3.6 Hesap sahiplerinin, hesabına yatırılan veya hesabında bulunan para konusunda

yeterli bilgi sahibi olmaması.

T-001-3.7

Görünürde birbirinden bağımsız hareket eden müşterilerin; aynı adres, telefon

ve benzeri iletişim bilgilerini vermesi, aynı lehtarlara havale göndermesi, aynı

amirlerden havale alması veya açtıkları hesaplarda imza yetkisini aynı kişi ya

da kişilere vermesi.

T-001-3.8

Müşteri tarafından aile, akrabalık veya herhangi bir iş ilişkisi bulunmayan

kişilerle birlikte ortak kasa kiralanması veya kendisine ait kiralık kasaları

kullanabilmeleri için bu kişilere vekâletname verilmesi; kiralık kasanın çok

sayıda kişi tarafından para kasası gibi kullanıldığını gösteren aşırı bir trafiğin

olması; dikkate değer bir hesap ilişkisi ve işlem hacmi bulunmayan müşterilerin

kiralık kasaları yoğun bir şekilde kullanması; dikkate değer bir işlemden hemen

önce veya sonra aynı müşteri tarafından farklı kişiler adına kasa kiralanması;

faaliyetin kiralık kasa kullanımını gerektirmemesine rağmen ticari kuruluş

adına kiralık kasa kullanılması.

T-001-3.9

Aralarında akrabalık bağı ya da herhangi bir iş ilişkisi bulunmayan ve ortak

vadeli mevduat hesabı açtırmış olan kişilerin hesaplarında tasarruf mevduatı

profiline uymayan dikkat çekici ve yoğun şekilde nakit işlem veya yurt içinden

ve dışından yönlendirilen elektronik transfer trafiği görülmesi.

T-001-

3.10

Tüzel kişi müşterilerin ortakları veya yöneticileri olarak görünen gerçek veya

tüzel kişilerin, firmanın gerçek ortak veya yöneticisi olmadığının anlaşılması;

firmanın sermayesi ve idaresinin, kötü bir ünü olan ya da resmî makamlarca

haklarında dava açılmış veya soruşturma yapıldığı bilinen üçüncü şahısların

kontrolünde olduğuna dair bilgi veya şüpheyi gerektirecek bir durum

bulunması.

T-001-

3.11

Tüzel kişi müşterilerin, hâkim yeni ortak ve/veya ortaklarının; kişisel ve ticari

geçmişleri hakkında bilgi vermekten kaçınmaları, daha önce firmanın faaliyet

gösterdiği alanda herhangi bir ilgisi, eğitimi ve iş tecrübesine sahip

olmadıklarına dair emareler olması.

T-001-

3.12

Müşterinin kimlik ibraz etmeksizin veya geçerli kimlik belgesi olmaksızın

sahte, hayali olduğundan şüphe duyulan isimle hesap açtırmaya, işlem yapmaya

veya başkaları adına veya hesapları üzerinden işlem yaptırmaya teşebbüs

etmesi.

T-001-

3.13

Müşteri tarafından şüpheli işlem bildiriminde bulunulmaması konusunda

yükümlü çalışanlarına teklif, baskı veya tehditte bulunulması.


23

T-001-

3.14

Müşterilerin bildirim prosedürlerinden kaçınmak amacıyla işleme konu parayı

birden fazla hesaba, havaleye veya nakde bölmek suretiyle işlem yapması veya

buna teşebbüs etmesi.

T-001-

3.15

Müşterinin, aynı bankanın muhtelif şubelerinde, kendi adına veya adlarına

hareket ettiği üçüncü şahıslara ait benzer işlemlerin yapıldığı çok sayıda

hesabın(ın) bulunması veya hesap hareketlerinden diğer bankalarda da benzer

hesapların açıldığının anlaşılması.

T-001-

3.16

Makul bir açıklama yapılmaksızın, çok sayıda kişinin aynı hesaba para

yatırması veya birçok ayrı hesaptan aynı hesaba para transferi yapılması.

T-001-

3.17

Müşteri tarafından getirilen banknotların; çeşitli maddeler içinde gizlenerek

taşındığını gösteren kokular yayması ve lekeler içermesi, özensiz ve acele bir

şekilde paketlenmiş görüntüsü vermesi, sayıldığında beyan edilenden önemli

miktarda eksik veya fazla olması, içinde sahte olanlarına rastlanması.

T-001-

3.18

Müşterinin hesaplarında; hayat standardı, işi ve gelir seviyesi ile ilgisi

kurulamayan dikkat çekici meblağlara tekabül eden (sık sık düşük tutarlı veya

tek işlemde yüksek tutarlı) nakit çekme veya yatırma işlemlerinin gözlenmesi.

T-001-

3.19

Hesaba yatırılan nakdin, parçalar hâlinde ve makul açıklama yapılmaksızın yurt

içi veya yurt dışındaki başka bir hesaba transfer edilmesi veya belli bir dönem

bu tür işlemler yapıldıktan sonra hesabın uzun süre hareketsiz kalması.

T-001-

3.20

Sadece yurt dışından transfer edilen paranın çekilmesi amacıyla açıldığı

anlaşılan bir hesaba gelen paranın, sürekli nakit olarak çekilmesi veya kısa bir

süre bu tür işlemler yapıldıktan sonra hesabın uzun süre hareketsiz kalması.

T-001-

3.21

Müşterinin aynı bankanın birden fazla şubesinde düşük bakiyeli durağan

hesaplarına gelen transferlerin, genelde ATM'lerden maksimum nakit çekme

işlemi ile çekilmesi.

T-001-

3.22

Ticari işletme ile açık bağlantısı bulunmayan kişilerce, işletme adına açılmış

hesaplara, ticari saikle yapılmadığı belli olan tutarda nakit para yatırılması veya

çekilmesi.

T-001-

3.23

Müşterinin, nakit paranın taşınması sonucu oluşabilecek can güvenliği, hırsızlık

ve suiistimal risklerini göz önünde bulundurmaksızın (makul nedenler hariç

olmak üzere), aynı bankadaki hesaplarına sık sık önemli meblağlarda nakit para

yatırması veya çekmesi.

T-001-

3.24

Hesap açma amacı konusunda görünürde ekonomik sebepleri olmayan ve

haklarında yeterli bilgi bulunmayan kişi ve kurumların yüksek miktarda nakitle

hesap açtırmaları.

T-001-

3.25

Müşterinin işi ile ilgili olmayan veya işleriyle bağdaştırılamayan tutarlar

üzerinden sık sık bankada nakit karşılıklar tesis ederek, bloke çek, teminat

mektubu, ödeme emirleri gibi nakit benzeri enstrümanlar düzenlenmesini talep

etmesi.

T-001-

3.26

Aynı kişilerce farklı şubeler vasıtasıyla veya şubeye aynı anda gelen kişiler

tarafından aynı hesaba parça parça nakit yatırılması.


24

T-001-

3.27

Çok düşük bir bakiyeye sahip olan bir hesaba yüklü tutarlarda nakit yatırılması

ve müteakiben yatırılan nakdin çekilmesi veya başka bir veya birden çok hesaba

havale edilmesi.

T-001-

3.28

Riskli ülkeler veya offshore merkezlerden veya bu ülke ve merkezlere; makul

açıklama yapılmadan, tek seferde dikkat çekici meblağlı veya belli bir zaman

aralığında önemli tutarlara ulaşan sık ve düşük meblağlı transferlerin

yapılması.

T-001-

3.29

Riskli ülkelerden yönlendirilen veya dikkat çekici tutarda ve sıklıktaki

elektronik fon transferlerinin; gerçekleştirilme amacına ilişkin makul açıklama

taşımaması, transfer mesajlarında amir ve lehtarların tam adları ile adreslerinin

bulunduğu alanların doldurulmaması ya da bu alanlarda gerçek isimler yerine

rumuz, kod, kısaltma gibi ifadelerin yer alması.

T-001-

3.30

Müşterinin bilinen mesleği ve faaliyetleri, gelir kaynakları ve gelir düzeyi ile

ilgisi kurulamayan, dikkat çekici sıklıkta ve tutarda yurt içi veya yurt dışı

elektronik fon transferleri yapılması.

T-001-

3.31

Yurt içi veya yurt dışında yerleşik müşterilerin hesaplarına veya adlarına yurt

dışından gelen fonların, kısa bir süre sonra yine yurt dışına gönderilmesi veya

müşterinin işlemi yapan görevliden henüz hesaplarına geçmeyen, geleceğini

belirttiği transfer bedellerinin yurt dışına gönderilmesini istemesi, geçiş hesabı

olarak kullanılan bu hesaplar aracılığıyla birbirine yakın tutarda paranın yine

birbirine yakın tarihlerde ülke içine girmesi ve çıkması.

T-001-

3.32

Müşterinin makul bir neden olmaksızın aynı yabancı para cinsinden birden fazla

hesap açtırması; özellikle nakit olarak getirdiği veya hesaplarına nakit olarak

yatan paraları, görünürde iş ilişkisi olmayan serbest ticaret bölgelerinde veya

off-shore merkezlerde bulunan kişi ve kurumlara transfer etmesi.

T-001-

3.33

Sadece yurt dışına para transfer etmek amacıyla hesap açılması, bu hesaplardan

transfer yapan ve transfer yapılan kişiler arasındaki ilişki konusunda yeterli bilgi

ya da hiç bilgi bulunmaması.

T-001-

3.34

Müşterinin kişisel ve ekonomik durumu ile bağlantılı olmaksızın dolaylı bir

şekilde elektronik fon transferleri yapması.

T-001-

3.35

Bir hesaba, açıldıktan kısa bir süre sonra yüksek tutarlı havaleler gelmesi ve

gelen paralarla ilgili olarak uzunca bir süre herhangi bir işlem yapılmaması.

T-001-

3.36

Müşteri adına hareket eden bir kişi tarafından, bu müşteriyle hiçbir ticari

bağlantısı olmayan kişi veya ülkelerle elektronik transferler yoluyla döviz

üzerinden işlemler gerçekleştirilmesi.

T-001-

3.37

Bankaca yeterince tanınmayan gerçek ve tüzel kişilerin nakit karşılıklı kredi

veya mal alımına yönelik teminat mektubu talep etmesi ve bu kişilerin bankanın

komisyon, masraf veya faiz oranlarını umursamıyor görünmesi.


25

T-001-

3.38

Müşterinin, kredi veren bankaya teminat olarak verdiği (yüksek tutarlı ve

yabancı bir banka üzerine keşide edilmiş) çekin; kaynaklandığı ticari faaliyet

hakkında çelişkili bilgiler olması, destekleyici bir belgeye sahip olmaması,

keşidecisi ile cirantaları arasında görünürde ticari bir ilişki kurulamaması,

cirantalarının dolandırıcılık ve kaçakçılık konusunda riskli ülkeler veya

bölgelerle bağlantılı olması.

T-001-

3.39

Müşterinin, makul bir neden olmaksızın, riskli ülkelerde kayıtlı şirketlerin veya

yerleşik üçüncü kişilerin aktiflerini teminat göstererek kredi talep etmesi.

T-001-

3.40

Müşterinin önemli bir mal varlığına sahip olmasına karşılık, bunları teminat

göstererek kendisi için rasyonel olmayan kredi talebinde bulunması.

T-001-

3.41

Müşterinin kaynağı belirsiz hamiline yazılı enstrümanları veya kaynağı şüpheli

olan (bilinmeyen) başka bir mal varlığını teminat göstererek kredi talep etmesi.

T-001-

3.42

Potansiyel bir kredi müşterisinin krediyi alma amacını belirtme konusunda

isteksiz davranması veya belirtmeyi reddetmesi ya da kuşku uyandıran bir amaç

belirtmesi.

T-001-

3.43

Makul bir gerekçeye dayanmaksızın, banka tarafından tanınmayan ve müşteri

ile yakın ilişki içerisinde olmayan üçüncü şahıslar tarafından teminat verilmesi.

T-001-

3.44

Kredi kartı müşterilerinin sürekli olarak dikkat çekici tutarlı nakit para çekimleri

yapması, kredi kartlarının altın gibi nakde tahvili kolay olan kıymetli malların

alışverişinde sürekli ve/veya sıra dışı kullanılması.

T-001-

3.45

Vadesi dolmamış veya problemli bir kredinin, makul bir sebep olmaksızın ve

umulmadık bir şekilde, aniden geri ödenmesi.

T-001-

3.46

Müşteri hesaplarından şahsın hayat standardı ve gelir seviyesi ile uyumsuz

şekilde sıklıkla elektronik para kuruluşlarına elektronik para alımına yönelik

para transferi yapılması.

T-001-

3.47

Müşteri hesaplarından kripto para alımı amacıyla yurtiçi ve yurtdışı kripto para

borsalarına ya da gerçek veya tüzel kişi hesaplarına müşteri profiline

uymayacak sıklık ve tutarda para transferi yapılması.

T-001-

3.48

Müşteri hesaplarından şahsın hayat standardı ve gelir seviyesi ile uyumsuz

şekilde sıklıkla internet aracılığıyla mal/hizmet alım satımı yapan şirketlere

para transferi yapılması.

T-001-

3.49

Müşteri hesabının yurt dışından hesaba para transferi yapılması, gelen paranın

çekilmesi veya başka bir hesaba transfer edilmesi dışında başka bir işlem

görmemesi

T-001-

3.50

Yurt dışından göndericisi aynı gerçek veya tüzel kişi tarafından banka nezdinde

hesapları bulunan farklı müşterilere süreklilik arz etmeyen para transferi

yapılması ya da göndericisi sürekli değişen kişi veya kuruluşlardan aynı

müşteriye para transferi yapılması

T-001-

3.51

Banka nezdinde hesabı bulunan veya bulunmayan bir müşterinin genellikle

isme havale veya isme EFT işlemleri gerçekleştirmesi.


26

T-001-

3.52

Kuyumcu, telefon satışı, iletişim hizmetleri, beyaz eşya perakende satışı ve

benzeri alanlarda faaliyet gösteren firmaların bilinen ticari faaliyeti ve gelir

düzeyi ile orantısız yüksek tutarlı pos satışların olması, bu işlemlerin süreklilik

arz etmesi

T-001-

3.53

Genellikle sabit/birbirine yakın tutarlar ile birbirine yakın dönemlerde aynı

kişiye yabancı uyruklu kişilerden yurt dışından para transferlerinin yapılması

T-001-

3.54

Dormant (uzun süre işlem görmeyen) hesabın belli dönemlerde birden bire aktif

hâle gelmesi ve sonrasında tekrar uzun süre işlem görmemesi.

T-001-

3.55

Çok sayıda yabancı uyruklu kişi adına, tek bir şahıs tarafından hepsini temsilen

vekâlet ile işlem yapılmak istenilmesi

T-001-

3.56

Türkiye’deki vize süresi sona ermiş olan yabancı şahısların bankada hesap

açtırmak ya da işlem yapmak istemesi.

T-001-

3.57

Cebe havale yoluyla sık aralıklarla ve küçük miktarda yapılan para transferleri

T-001-

3.59

Bir alıcıya cebe havale yoluyla çok sayıda farklı göndericiden transfer gelmesi

T-001-

3.60

Cebe havale yoluyla gönderilen çok sayıda transferin aynı ATM’den kısa bir

zaman içinde çekilmesi

T-001-

3.61

Kaynağı bilinmeyen veya şahsın mali profili ile uygun olmayan şekilde

yapıldığından şüphelenilen kripto para satımı sonucunda müşteri hesaplarına

transfer gelmesi.

T-001-

3.62

Sıklıkla QR kod yoluyla para çekme işlemi yapan şahsın söz konusu işlemleri

farklı il/ilçelerdeki ATM’ler kullanılarak gerçekleştirildiğinin tespit edilmesi

T-001-

3.63

Aynı ATM vasıtasıyla aynı saat dilimi içerisinde çok sayıda QR kod yoluyla

para çekme işleminin gerçekleştirilmesi.

T-001-

3.64

Müşterinin hesapları aracılığıyla lisanssız elektronik para alım-satımı ya da

ödeme hizmeti yürütüldüğünden şüphelenilmesi.

T-001-

3.65

Müşterilerin elektronik para kuruluşu hesabından tek seferde ya da düzensiz

aralıklarla hesabın bağlı olduğu banka hesabına yüksek tutarlı para transferi

gelmesi.

T-001-

3.66

Müşterinin bireysel kredi kartına, iade ve iptal işlemleri hariç olmak üzere, aynı

ödeme dönemi içinde 10 veya üzeri adette alacak işlemi gerçekleştirilmesi.

T-001-

3.67

Bir müşterinin hesabına aynı gün içinde ATM’lerden kartsız olarak 5 defa veya

daha fazla para yatırılması.

T-001-

3.68

Bir müşterinin hesabına aynı TC Kimlik numarası girilerek 2 farklı ildeki

ATM’den kartsız para yatırılması.

T-001-

3.69

Aynı IP’den, mobil şube veya internet şubeden, en az 5 farklı bireysel

müşterinin hesabında, en az 1 adet EFT ya da havale işlemi gerçekleştirilmesi.

T-001-

3.70

En az 5 farklı IP’den, aynı müşteri hesabında mobil veya internet şube kanalıyla,

en az 1 adet EFT ya da havale işlemi gerçekleştirilmesi.

T-001-

3.71

Hesap bakiyesinin, hesabın uzun vadeli ortalamasına kıyasla aniden ve önemli

ölçüde değişmesi.


27

T-001-

3.72

Müşterinin Cuma günü mesai bitimine yakın saatlerde, birkaç saat daha

bankacılık hizmeti yapılabilecek bir saat diliminde bulunan ülkelerdeki

hesaplara transfer talebinde bulunması.

T-001-

3.73

Müşterinin hesabına, yurtdışında bulunan hesaplardan, yabancı ülkedeki mesai

bitimine yakın saatlerde para gelmesi ve müşterinin parayı, özellikle Cuma günü

yabancı ülkedeki mesai bitiminden sonra, çekmesi.

T-001-

3.74

Banka ve müşteri arasında iletişim aracı olarak tanımlanan elektronik posta ve

fax belgelerinde veya müşteri tarafından bankaya sunulan belgelerde önemli

dilbilgisi hataları veya sahte olduğu izlenimi uyandırabilecek içerikler

bulunması.

T-001-

3.75

Mevcut ticari müşteri tarafından daha önce para transfer ilişkisinde bulunmadığı

bir kişiye/şirkete ilk kez ve şüpheli olabilecek mahiyette para transfer etmeyi

talep etmesi.

T-001-

3.76

Mevcut ticari müşterinin daha önce transfer ilişkisinde bulunduğu bilinen bir

gerçek/tüzel kişi ile benzer bir isme sahip alıcıya ödeme yapılması talebinde

bulunması.

T-001-

3.77

Mevcut ticari müşterinin bilinen bir iş ilişkisi nedeniyle rutin olarak yapmakta

olduğu para transferinin alacaklı hesap bilgilerinin aniden değiştirildiğinin

anlaşılması.

T-001-

3.78

Gerçekleştirilen para transferinin kaynağına ilişkin açıklama yapmaya çalışan

müşteri tarafından sahteliğinden şüphelenilen belgeler sunulması.

T-001-

3.79

Müşteri hesaplarına ülkemizde gerçekleştirilen on-line dolandırıcılık trendlerine

uygun şekilde para transferleri geldiğinin anlaşılması.

T-001-

3.80

Müşteri hesabında gerçekleştirilen işlemin internet dolandırıcılığı veya benzer

siber suçlar ile ilgili olduğu bilinen bir ülkeyi kapsaması.

TERÖR ÖRGÜTLERİ İLE BAĞLANTISINDAN ŞÜPHELENİLEN KİŞİLER

VEYA R İSKLİ ÜLKELERLE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLEMLERE İLİŞKİN

TİPLER

T-001-4.1 Bir terör örgütü ile bağlantılı olduğu bilinen gerçek ve tüzel kişiler adına hesap

açılması, havale veya elektronik fon transferleri yapılması.

T-001-4.2

Riskli ülkelerde açılan ticari bir hesaba, hiçbir ticari açıklaması ve ekonomik

amacı olmayan tutarlarda paranın elektronik olarak transfer edilmesi ve/veya bu

paraların hesaptan çekilmesi.

T-001-4.3

Riskli ülkelere ve/veya bu ülkelerden fonların gönderilmesi ya da alınması, bu

ülkelerde bulunan mali kurumlarda hesap açılması veya bu ülkelerdeki

bankaların çıkardığı kredi kartlarının kullanılması.

T-001-4.4

Üçüncü kişilerce döviz değişimi yapılarak, terörizm ve kaçakçılığın yoğun

olarak görüldüğü veya vergi cenneti olarak bilinen ve müşteriyle açık iş

bağlantısı olmayan ülkelere müşteri adına fon transfer edilmesi.

T-001-4.5

Riskli ülkelerden veya riskli ülkeler üzerinden yapılan transfer işlemleri

neticesinde kısa süre içerisinde oluşan mevduatların üçüncü şahıslara

aktarılması.


28

T-001-4.6

Özellikle riskli ülkelerden veya bu ülkelere, bireysel ve ticari çok sayıda hesap

kullanılarak fonların toplanması ve bu fonların az sayıda lehtara

yönlendirilmesi.

T-001-4.7

Riskli ülkelerden ya da riskli ülkelere yapılan fon transferlerinde, işlemi makul

kılacak ticari bir amaç olmaksızın, ticari nitelikli finansal işlemlerin

kullanılması.

T-001-4.8 Riskli ülkelerde yerleşik bankalardan kredi kullanılması veya bu bankalardan

temin edilen mektuplara istinaden, kredi talebinde bulunulması.

KÂR AMACI GÜTMEYEN KURULUŞLARA İLİŞKİN TİPLER

T-001-5.1

Kâr amacı gütmeyen kuruluşların beyan edilen amacı, faaliyetleri ve görünen

kaynakları ile mali işlemlerin niteliği, büyüklüğü ve toplanan ya da aktarılan

fon tutarları arasında uyumsuzluklar olması.

T-001-5.2 Kuruluşun banka hesabı ile ilgili mali işlemlerin sıklığı ve tutarlarında ani

artışlar ortaya çıkması.

T-001-5.3 Kuruluşun hesabında fonların çok uzun süre bekletilmesi.

T-001-5.4 Kuruluşun sadece yurt dışından bağış alması veya bağışların önemli bir

kısmının yurt dışı kaynaklı olması.

T-001-5.5

Kuruluşun yöneticilerinin yabancı uyruklu olması, özellikle yabancı

yöneticilerin ülkeleriyle yapılan büyük tutarlı işlemlerin varlığı ve paranın

gönderildiği yerin de riskli ülke olması.

T-001-5.6

Kuruluşun izah edilemeyen bağlantılarının bulunması; örneğin birkaç kuruluşun

birbirlerine para transferi yapması ya da aynı adresi, aynı idareciyi veya

personeli paylaşması.

T-001-5.7

Yeterli personeli, uygun bir işyeri ya da telefon numaraları bulunmayan

kuruluşların, yoğun faaliyette bulundukları izlenimi yaratan hesap hareketleri

bulunması.

T-001-5.8

Çok sayıda bireysel ve ticari hesabın ya da kuruluş hesaplarının

kullanılmasıyla fonların teslim alınması ve bu fonların kısa sürede yabancı

lehtarlara transfer edilmesi.

Tablo 9 - Şüpheli İşlem Tipleri


29

7. Şüphe Kategorileri Referans Tablosu

KOD AD AÇIKLAMA İLGİLİ YASAL

DÜZENLEME(LER)

SK-01 Tefecilik Kazanç elde etmek amacıyla başkasına ödünç para veren kişi/kişiler ile ilgili

şüpheli işlem bildirimlerinde

5237 Sayılı

Madde 241

Kanun,

SK-02 POS tefeciliği Tefecilik suçunun POS vasıtasıyla işlenmesi ile ilgili şüpheli işlem

bildirimlerinde

5237 Sayılı

Madde 241

Kanun,

SK-03 Fuhuş Bir kimseye fuhuş için aracılık eden veya yer temin eden kişi/kişiler ile ilgili


5237 Sayılı

Madde 227

Kanun,

SK-04 Göçmen kaçakçılığı / insan

ticareti

Maddi menfaat elde etmek maksadıyla yasal olmayan yollardan bir yabancıyı

ülkeye sokan veya ülkede kalmasına imkan sağlayan, Türk vatandaşı ya da

yabancının yurt dışına çıkmasına imkân sağlayan kişi/kişiler ile ilgili şüpheli

işlem bildirimlerinde

5237 Sayılı

Madde 79,80

Kanun,

SK-05 Uyuşturucu kaçakçılığı Uyuşturucu ve psikotrop maddenin yasal olmayan yollardan üretimi,

dağıtımı, sevkiyle uğraşan kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

5237 Sayılı

Madde 188

Kanun,

SK-06 Silah kaçakçılığı Ateşli silahlar ve bunların mermilerinin yasal olmayan yollardan üretimi,

dağıtımı ve sevkiyle uğraşan kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

6136 sayılı

Madde 12

Kanun,

SK-07 Tarihi eser kaçakçılığı Yurt içinde korunması gereken taşınır kültür ve tabiat varlıklarının yurt dışına

çıkarılmasıyla uğraşan kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

2863 sayılı

Madde 32

Kanun

SK-08 Gümrük kaçakçılığı / hayali

ihracat

- Tütün mamulleri, elektronik cihazlar vb. ticari emtianın vergi, resim ve harçları ödemekten kaçınmak veya buna teşebbüs etmek amacıyla kayıt dışı ticareti veya taşınması faaliyeti

- Eşyanın gümrük işlemlerine tabi tutulmaksızın ithal edilmesi

- Eşyanın sahte belge kullanılarak ithal edilmesi

5607 sayılı Kanun,

Madde 3


30

- Geçici ithalat ve dâhilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyanın

sahte belge ile yurt dışına çıkarılmış gibi işlem yapılması suçlarını

işleyen kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

SK-09 Kıymetli maden kaçakçılığı Standart işlenmemiş kıymetli madenlerin yetkili kişi/kurum/kuruluşlarca

yapılmaması ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

Türk Parası Kıymetini

Koruma Hakkında 32

Sayılı Karar


DÜZENLEME(LER)

SK-10 Bilişim suçları Bilişim sistemine girme, Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya

değiştirme, Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, Yasak cihaz

veya programlar ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

5237 Sayılı Kanun,

Madde 243, 244, 245,

245/A

SK-11 Vergi kaçırma Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapılmak suretiyle ve Vergi

Usul Kanunu (VUK) 359’uncu maddesinde belirtilen diğer eylemlerin

yapılması suretiyle vergi kaçakçılığı suçlarını işleyen kişi/kişiler ile ilgili


213 sayılı Vergi Usul

Kanunu, Madde 359

SK-12 Sermaye piyasalarına ilişkin

suçlar

Sermaye piyasalarında gerçekleştirilen işlemlerde;

- Bilgi suiistimali

- Piyasa dolandırıcılığı

- Usulsüz halka arz ve izinsiz sermaye piyasası faaliyetleri

- Güveni kötüye kullanma ve sahtecilik

- Bilgi ve belge vermeme, denetimin engellenmesi - Yasal raporlarda, muhasebe kayıtlarında sahtecilik

- Sır saklama yükümlülüğünü ihlal suçlarını işleyen kişi/kişiler

ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

6362 sayılı Sermaye

Piyasası Kanunu ilgili

maddeleri


31

SK-13 Yolsuzluk (rüşvet, irtikâp,

zimmet, kamu görevlisinin

haksız mal edinmesi ve diğer

yolsuzluk türleri)

Görevinin ifasıyla ilgili bir işi yapması veya yapmaması için, doğrudan veya

aracılar vasıtasıyla, bir kamu görevlisine veya göstereceği bir başka kişiye

menfaat sağlayan kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 157, 204, 247,

250, 252, 255, 257


Madde 4, 13

SK-14 Resmî / özel evrakta sahtecilik Bir resmî belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmî belgeyi başkalarını

aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmî belgeyi kullanan kişi/kişiler ile

ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 204, 207

SK-15 Para ve kıymetli evrak

dolandırıcılığı / sahteciliği

Kanunen tedavülde bulunan parayı veya paraya eşit olan değerleri, sahte olarak

üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan

kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 197

SK-16 Sigorta dolandırıcılığı / poliçe

sahteciliği

Sigorta bedelini almak için işlenen dolandırıcılık suçları ile ilgili şüpheli işlem

bildirimlerinde


Madde 158

SK-17 Dolandırıcılık (Çek, senet,

sigorta harici)

Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp onun veya başkasının zararına olarak,

kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem

bildirimlerinde


Madde 157


DÜZENLEME(LER)

SK-18 Organ / doku ticareti Hukuken geçerli rızaya dayalı olmaksızın kişiden organ alan kimseler ile ilgili



Madde 91

SK-19 Tehdit / şantaj / cebir ve

adam kaçırma

Tehdit / şantaj / cebir ve adam kaçırma gibi eylemlerde bulunan kişi/kişiler

ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 106, 107, 108,

109


32

SK-20 Mal varlığına karşı suçlar

(hırsızlık, yağma vs.)

Hırsızlık, yağma, hakkı olmayan yere tecavüz, güveni kötüye kullanma, gibi

suçlar ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 141, 142, 148,

149

SK-21 Hileli iflas Mal varlığını eksiltmeye yönelik hileli tasarruflarda bulunan kişi/kişiler ile

ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

5237 Sayılı

Madde 161

Kanun,

SK-22 Kumar / yasa dışı bahis - Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama eylemini gerçekleştiren,

- 7258 sayılı Kanun’un verdiği yetkiye dayalı olmaksızın bahis oynatan

kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

5237 Sayılı

Madde 228,

7258 Sayılı

Madde 5

Kanun,

Kanun,

SK-23 Terörizmin finansmanı a) Bir halkı korkutmak veya sindirmek ya da bir hükûmeti veya uluslararası

kuruluşu herhangi bir eylemi gerçekleştirmeye veya gerçekleştirmekten

kaçınmaya zorlamak amacıyla kasten öldürme veya ağır yaralama fiilleri,

b) 12.04.1991 tarih ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında terör

suçu olarak kabul edilen fiiller,

c) Türkiye’nin taraf olduğu terörizme dair 9 adet uluslararası sözleşmenin,

gerçekleştirilmesinde tümüyle veya kısmen kullanılması amacıyla veya

kullanılacağını bilerek ve isteyerek belli bir fiille ilişkilendirilmeden dahi bir

teröriste veya terör örgütlerine fon sağlanması veya toplanmasıyla ilgili şüpheli

işlem bildirimlerinde

6415 sayılı

Madde 3, 4

Kanun,

SK-24 İhaleye fesat karıştırma Kamu kurumu veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya

satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihaleler ile yapım ihalelerine fesat

karıştıran kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

5237 Sayılı

Madde 235

Kanun,

SK-25 Sosyal güvenlik mevzuatına

aykırılık

Sosyal Güvenlik Kurumundan haksız menfaat elde etme, sahte sigortalı

bildirme ve durum değişikliği bildirmeme suçunu işleyen kişi/kişiler ile ilgili



Madde 204, 206, 207


33

SK-26 Bankacılık mevzuatına ilişkin

suçlar

İzinsiz faaliyette bulunmak, Mevduat ve katılım fonu sahiplerinin haklarını

engellemek, Düzeltici, iyileştirici ve kısıtlayıcı önlemleri almamak, Yetkili

merciler ile denetim görevlilerince istenen bilgi ve belgeleri vermemek ve

görevlerini yapmalarını engellemek, Belgelerin saklanması yükümlülüğüne

aykırı davranmak, Gerçeğe aykırı beyanda bulunmak, İşlemlerin kayıt dışı

bırakılması ve gerçeğe aykırı muhasebeleştirme, itibarın zedelenmesi, Sırların

açıklanması, zimmet suçlarını işleyen kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem

bildirimlerinde

5411 sayılı Kanun Madde 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156,

158, 159, 160


DÜZENLEME(LER)

SK-27 Akaryakıt kaçakçılığı Akaryakıt ürünlerinin gümrük işlemlerine tabi kılınmaksızın ülke içine

intikalini sağlayan kişi/kişiler ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 3

SK-28 Yasa dışı fatura ödeme

merkezleri

Bankaların kendileri ile herhangi bir anlaşma olmadan fatura tahsili işlemlerini

meslek edinen kuruluşlar ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

Bankalar Birliği 1016

sayılı Tebliği

SK-29 Lisanssız ödeme ve elektronik

para hizmetleri

Herhangi bir ödeme kuruluşunun yetkili acentesi/temsilcisi olmadığı hâlde

yetkili mercilerden izin alınmadan ödeme ve elektronik para transferlerine

aracılık edilmesi ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 28

SK-30 Başkası hesabına işlem

yapıldığının beyan edilmemesi

Yükümlüler nezdinde veya aracılığıyla yapılacak kimlik tespitini gerektiren

işlemlerde kendi adına ve fakat başkası hesabına hareket eden kimse, bu

işlemleri yapmadan önce kimin hesabına hareket ettiğini yükümlülere yazılı

olarak bildirmemesi ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 15

SK-31 Sigara, alkol ve tütün

kaçakçılığı

Gümrük işlemlerine tabi tutulmaksızın sigara, alkol ve tütün mamullerinin ülke

içine sokulması ve ülkeden çıkarılması ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 3, 4

SK-32 Piramit satış sistemleri (saadet

zincirleri)

Katılımcılara bir miktar para veya mal varlığı ortaya koymak karşılığında

sisteme aynı şartlar altında başka katılıcılar bulma koşuluyla bir para veya mal

varlığı kazancı olanağı ümidi veren ve mal varlığı kazancının elde edilmesini

tamamen veya kısmen diğer katılımcıların da koşullara uygun davranmasına


Madde 77, 80,


34

bağlı kılan, gerçekçi olmayan veya gerçekleşmesi güç olan kazanç beklentisine

dayanan piramit satış sistemi ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde

5237 sayılı Kanun 157,

158, 159

SK-33 Sivil toplum kuruluşlarının

suiistimali

Hukukun emredici hükümlerine aykırı olarak faaliyetlerde bulunan ya da

bulundurulan sivil toplum kuruluşları ile ilgili şüpheli işlem bildirimlerinde


Madde 30, 32,


Madde 10

Tablo 10 - Şüphe Kategorileri Referans Tablosu

ŞÜphelİ İŞlem bİldİrİm rehberİžİb-001-1...ilgili uyum görevlisi için emİs.online...

Documents