ALL

E V

OO

RS

TE

LLIN

GE

N 2

01

4-1

5

WW

W.N

TJO

NG

.NL

TH

EA

TE

RM

AG

AZ

INE

#1

Volwassen worden kan

altijd nog Met gedicht van Polleke op de achterkant

HANDIG: ALLEVOORSTELLINGEN IN EEN OVERZICHT

p. 18

5x tips van Jibbe Willems!p.12

Kunst voor kinderen?door Guus Kuijer, p.13

AU

GU

ST

US

20

14

2

“Als puber was ik helaas doodongelukkig en leed ik aan een exuberante vorm van Weltschmerz. Ik vroeg me voortdurend de zin van alles af en droeg bij voorkeur zwarte kleren. Mijn halve schooltijd bracht ik door in de bibliotheek omdat ik steeds de klas werd uitgestuurd vanwege ontwrichtend gedrag en het stellen van te veel vragen. Het liefste las en schreef ik gedichten bij de ‘literatuurclub’, een groepje zielsverwante pubers onder leiding van een enthousiaste leraar Duits. Met dit clubje zag ik ook mijn eerste theatervoorstellingen. Literatuur heeft mij als het ware de puberteit door geholpen. Nooit zou ik meer een puber willen zijn. Nooit.“

Noël is de regisseur van Leo & Lena, Zebra Zebra, Polleke, Kamishibai voor kleuters en Lucy♥Ringo★

En zo was ik als tiener…Noël Fischer

VOORWOORD

Na een razende start in 2013 als nieuw jeugdtheatergezelschap binnen het Nationale Toneel, presenteert NTjong trots het tweede seizoen vol voorstellingen voor kinderen en jongeren. Een bloed- spannend theaterseizoen met nieuw geschreven toneelteksten, actuele bewerkingen van klassiekers, de eerste grote familievoorstelling van Het Nationale Toneel en heel veel aandacht voor de puber! De jaloezie van Othello, de zoektocht van Don Quichot, de weglopers Leo & Lena, de dichter-in-wording Polleke, de rebellerende Jamal en dan ook nog de Cito-toets, verliefdheden, internetvriendschap en een schoolreünie. Voor theatermakers is er geen interessantere mensensoort dan de puber. Pubers verkeren in een soort niemandsland, een halfwassen toestand tussen kind en volwassenen, met een lijf dat zich razendsnel ontpopt, een denkwereld die in een permanente identiteitscrisis verkeert en emoties die schijnbaar lukraak alle kanten opschieten. Pubers hebben het moeilijk en hun ouders ook. De onderlinge relatie staat op zijn kop, de grenzen verschuiven, de symbiose sneuvelt. Kinderen moeten zich hardhandig van hun ouders bevrijden. Dramatisch en komisch tegelijk, zoals in Leo & Lena van Jibbe Willems naar Georg Büchner, het ultieme puberstuk. Want als alles kan en alles mag, en de verveling slaat toe, waar moet je je dan als puber nog tegen afzetten? In Polleke maakt de beroemde jeugdschrijver Guus Kuijer de herkenbare worsteling en de soms eenzame zoektocht van kinderen voelbaar in hun ontwikkeling naar puber. Voor mij is Polleke een ontroerend verhaal over een meisje dat als motto heeft ‘grote mensen moeten maar voor zichzelf zorgen’. Maar daarnaast is het ook een scherpe dwarsdoorsnede van de moderne Nederlandse samenleving met alle dilemma’s van nu en zonder klompengevoel. Dat Polleke dichter wil worden vind ik een heel mooi ding. Manieren vinden om je uit te drukken in woorden, beelden vinden, emoties vormgeven, is wat theater ook doet. En wat veel kinderen doen, door te dansen, te zingen of te tekenen.

Veel plezier met dit magazine en hopelijk tot ziens!

Noël Fischer, artistiek leider NTjong

3

AAN HET BEGIN VAN HET SEIZOEN!

4

NTjong op de kinder- museumnacht in het Kinderboekenmuseum en de Koninklijke Schouwburgzaterdag 6 september

Kamishibai voor kleuters (4+) Op een lichtvoetige, beeldende manier vertelt Kamishibai voor kleuters een aantal korte, poëtische verhalen voor kinderen van schrijvers als Dolf Verroen, Marit Törnqvist en Hans & Monique Hagen over waar je thuis is en waar je je thuisvoelt.

Ontwerpwedstrijd Polleke Neem plaats aan de grote knutseltafel en doe mee aan de ontwerpwedstrijd voor de voorstelling Polleke (première maart 2015 in de Koninklijke Schouwburg Den Haag).

i.s.m. Het Kinderboekenmuseum zie www.kinderboekenmuseum.nl

Himmelblau in de Koninklijke Schouwburg tijdens de museumnacht Wat zie je als je ogen boven op je hoofd zouden zitten? Multimedia- kunstenaar Judith Hofland zet een ca-mera op haar hoofd en fietst door Den Haag en de rest van de wereld. In een geluidsdecor van de jonge componist Jolle Roelofs beleef je deze bijzondere live uitgevoerde videoperformance.

Zie www.ks.nl voor precieze tijden.

AAN HET BEGIN VAN HET SEIZOEN!

Zebra Zebra in het Nederlands TheaterFestival

NTjong op de uitmarkt Amsterdam en het Haags Uitfestival

De voorstelling Zebra Zebra (5+ coproductie met BonteHond) is genomineerd voor de prijs voor beste jeugdvoorstelling. Daarom is de voorstelling te zien tijdens het Nederlands Theater Festival in Amsterdam!

“ Een wonderschone en geestige sensatie” NRC****

12 september, 19.00 uur Theater aan het Spui, www.theateraanhetspui.nl

13 september, 16.00 uur Jeugdtheater de Krakeling, www.krakeling.nl

Op zaterdag 30 augustus en zondag 7 september speelt NTjong Kamishibai voor kleuters op de Uitmarkt in Amsterdam en het Uitfestival in Den Haag. Houd de programma’s van deze evenementen in de gaten voor tijden en locaties.

Op het uitfestival in Den Haag op 7 september kun je in Theater aan het Spui ook meedoen aan een toneelatelier. Ook kun je knutselen en ontwerpen voor de ontwerpwedstrijd van Polleke in Theater aan het Spui en de Koninklijke Schouwburg.

5

p.6

POLLEKE

regie Noël Fischer

tekst Guus Kuijer

bewerking Jorieke Abbing

spel Sallie Harmsen, Mirjam Stolwijk, Jaap Spijkers, Pieter van der Sman, Justus van Dillen, Majd Mardo, Stefanie van Leersum, Juul Vrijdag en Cripta Scheepers

dramaturgie Martine Manten

toneelbeeld Thomas Rupert

kostuums Carly Everaert

lichtontwerp Uri Rapaport

muziek Jolle Roelofs

7

EERSTE FAMILIEVOORSTELLING VAN HET NATIONALE TONEEL & NTJONG

Polleke woont in een grote flat in de stad. Haar ouders zijn gescheiden. Ze woont bij haar moeder. Haar vader zwerft rond en leent overal geld. Polleke is zwaar verliefd op de Marokkaanse Mimoen, maar hun vriendschap is ingewikkeld. Hoeveel er ook tegenzit, Polleke geeft nooit op. Gelukkig heeft ze altijd opa en oma nog. En later, later wordt Polleke dichter.

Guus Kuijers creatie van de gevoelige en ontwapenende oer-Hollandse Polleke stal de harten van een generatie en wordt nu naar toneel vertaald. Met Sallie Harmsen als Polleke. De boekenserie Polleke won vele prijzen en voor zijn hele oeuvre ontving hij in 2012 de Astrid Lindgren Prijs, de grootste prijs voor kinder- en jeugdliteratuur ter wereld.

‘Grote mensen moeten maar op zichzelf passen’

Pollekepremière 8 maart 2015

lichtontwerp Uri Rapaport

muziek Jolle Roelofs

8

LEO & LENA

regie Noël Fischer

tekst Jibbe Willems vrij naar Leonce & Lena van Georg Büchner

spel Anneke Sluiters, Eva Zwart, Kaatje Kooij, Bram van der Kelen en Mattias van de Vijver

dramaturgie Martine Manten

toneelbeeld Marianne Burgers

kostuums Carly Everaert

lichtontwerp Uri Rapaport

video Judith Hofland

compositie & muziek Jolle Roelofs

9

EEN HARTSTOCHTELIJKE EN BRUTALE PUBERKOMEDIE

De verwende pubers Leo en Lena zoeken alle grenzen op. Leo die van het ultieme nietsdoen en dagdromen. Lena wil vooral gezien en gehoord worden. Ze raken in paniek wanneer hun ouders plotseling onmogelijke eisen gaan stellen. Los van elkaar vluchten ze met hun beste vriend en vriendin de wijde wereld in, op zoek naar extreme avonturen en lyrische liefde. Hun eerste ontmoeting zet alles op z’n kop.

Aanstormend toneelschrijver Jibbe Willems schreef in opdracht van regisseur Noël Fischer een brutale en hartstochtelijke komedie over de prinsen en prinsessen die ouders van hun kinderen maken. Een eigentijdse bewerking van Georg Büchner’s beroemde satirische sprookje over de koningskinderen Leonce & Lena die tegen hun zin in met elkaar moeten trouwen.

‘Alles kan voor wie in het onmogelijke durft

te geloven’

Leo & Lenapremière 28 september 2014

10

OTHELLO

tekst, beeld en regie Hans van den Boom

spel acteursopleiding Utrecht HKU Theater: Tessa Friedrich, Sam Ghilane, Joep

Hendrikx, Yamill Jones, Liza Kollau, Dennie Lukkezen, Birgit Welink, Olivier van Klaarbergen, Maxime Vandommele

dramaturgieMartine Manten

muziekdramaturgie Erna van den Berg compositie en live muziek Marne Miesen

kostuums Dorine van IJsseldijk

licht Jan Harm Wagner

11

AANGRIJPEND MUZIEKTHEATER OVER JALOEZIE

Othello is het verhaal van de zwarte Othello. Zijn afgunstige vriend Jago hitst Othello op tegen zijn jonge vrouw Desdemona, zodat hij haar uit blinde jaloezie vermoordt. Een energieke en muzikale bewerking van een van de beroemdste stukken van William Shakespeare. Een intens verhaal over wat lust, ambitie, angst en jaloezie met jonge mensen kan doen.

Othello begint met een uitzinnig feest dat 48 uur later eindigt in een

noodlottige moord. Een portret van een groep jonge mensen die aan de rand van een rauwe stad leven en zich geconfronteerd zien met verraad en immoraliteit. Hoe kan pure liefde zomaar omslaan in oncontroleerbare jaloezie en je leiden naar de meest duistere kamers in je geest?

Hans van den Boom schrijft een nieuwe versie van Othello en regisseert de studenten van de acteursopleiding Utrecht, HKU Theater.

‘Moet haat mijn troost worden?’

Othellopremière 31 januari 2015

12

Lessen voor de middelbare school.

1.) Wees niet leergierig. Leergierigheid is een handicap als je nieuwe vrienden zoekt. Het is een keuze tussen kennis of vrienden. Kies vrienden.

2.) De juiste uitspraak van vreemde talen roept geen bewondering, maar afkeuring op. Dat geldt ook voor je eigen taal. Praat slordig. Mompel. Zwijg.

3.) Docenten zijn geen bevlogen mensen maar stukken chagrijn die hun eigen falen afreageren op leerlingen. Met hun kruidnageladem.

4.) Trap tegen kaders. Spuug op autoriteit. Knok met wie boven je denkt te staan. Speel vals. Kijk af. Verlink niemand.

5.) Vlucht zodra je vluchten kan.

Zo heb ik het geleerd.

PS:Jibbe is de schrijver van Leo & Lena

En zo was ik als tiener…Jibbe Willems

“Ik ben kinderboekenschrijver en sommi-gen veronderstellen dat ik daarom verstand heb van kinderen. Er zijn mensen die op grond van mijn werk van mening zijn dat ik mij in kinderen kan inleven, dat ik in hun hoofden kan kijken en zien wat zij denken en voelen.

Doorgaans laat ik me dit soort veronder-stellingen graag aanleunen, want het geeft me een zeker gewicht en wie wil er niet ge-wichtig zijn? Maar vandaag ben ik in een vertrouwelijke bui en ik deel u vertrouwelijk mee dat er niets van waar is. Ik kan mij niet beter in kinderen inle-ven dan andere men-sen en ik kan zeker niet in hun hoofden kijken.

Er wordt ook wel verondersteld dat men-sen die zich met enig succes tot kinderen wenden zelf kind zijn gebleven. Wanneer zij iets voor kinderen maken, doen ze kort-om een beroep op ‘het kind in zichzelf’. Over anderen kan ik niet oordelen, maar voor mij geldt dat niet. Ik ben een oude man van eenenzestig, ik ben al heel lang geen kind meer en kan evenmin een kind in mezelf ontdekken.

Ik kan me niet beter dan anderen inleven

in kinderen, maar ik kan wel een beetje be-ter schrijven dan de meeste anderen. Daarin zit het geheim, niet in inlevingsvermogen of een infantiele belevingswereld, niet in een of andere psychologische afwijking, maar in de taal.

Een recensent schreef over een van mijn Polleke-boeken dat ik, Guus Kuijer, het niet nodig had om modewoorden te gebruiken. Modewoorden, zo schreef de recensent, als wiebel. Ik moet dat even uitleggen. Polle-

ke is een meisje van elf en zij gebruikt het woord wiebel om er een emotionele toestand mee uit te

drukken. Ze zegt bijvoorbeeld: ‘Als die jon-gen me aankijkt word ik helemaal wiebel.’

‘Wiebel’, in deze zin gebruikt, klinkt als een modewoord, maar is het niet, want ik heb het zelf bedacht. Het lijkt een mode-woord en daarom veronderstelde de recen-sent dat ik het ergens bij de jeugd had opge-pikt. Ik suggereerde een modewoord, zoals ik met mijn taal de taal van een elfjarige sug-gereer. Maar het is mijn taal. Een elfjarige zou nooit kunnen schrijven wat ik schrijf, want daar moet je iemand van eenenzestig

‘ Kun je als volwassene met opzet kunst voor kinderen maken?’

13

Kunst voor Kinderen*

Door Guus Kuijer

KUNST VOOR KINDEREN

voor zijn en bij voorkeur iemand van eenen-zestig die zich eenentachtig voelt.

Wat is in godsnaam kunst? En nog moei-lijker te beantwoorden: wat is kunst voor kinderen?

Ik heb het idee dat we de vraag moeten vereenvoudigen, want kunst voor kinderen klinkt als een probleem. Maar luister eens naar dit zinnetje: kunst voor mensen. Dat klinkt niet als een probleem, dat klinkt ab-surd. Kunst is immers altijd voor mensen. Bestaat er kunst voor mensen? Wat een malle vraag. Welnu, kinderen zijn mensen, er be-staat dus kunst die ook kinderen aanspreekt, daar kun je donder op zeggen.

De vraag moet misschien als volgt worden gesteld: is het mogelijk met opzet kunst voor kinderen te maken? Eén ding valt onmiddel-lijk op: kinderen zelf kunnen het zelden. Het produceren van kunst is een zaak van vol-wassenen. De vraag luidt dus nog preciezer: kun je als volwassene met opzet kunst voor kinderen maken. En mijn antwoord daarop is nee, dat kan niet.

Het is mogelijk dat deze mening u enigszins verbaast. Men rekent mij immers tot de li-teraire kinderboekenschrijvers, of anders gezegd, men rekent mij tot de schrijvers die kunst produceren. Ik heb dat onderscheid tussen literaire en niet-literaire schrijvers niet bedacht. Persoonlijk denk ik dat de ge-schiedenis uitmaakt wat kunst is en wat niet. Maar laat ik even aannemen dat wat ik schrijf literatuur is, kunst dus. Dan nog blijft de

vraag of ik die kunst, met opzet nog wel, voor kinderen heb gemaakt.

Ik ben de enige die die vraag kan beant-woorden en het antwoord is nee. De enige mogelijkheid die ik heb om iets moois te maken, bestaat uit het onverbiddelijk uit mijn hoofd zetten van elk publiek om me uitsluitend te laten leiden door het enthou-siasme voor het boek waarmee ik bezig ben. Dat mijn boeken meestal kinderboeken worden, heeft te maken met mijn voorkeur voor een bepaald idioom en niet met een voorkeur voor een bepaald publiek. Het gaat dus, alweer, om taal. Wat is dat voor een soort taal? Het is de eenvoudige, helde-re taal die ik beheerste toen ik zo ongeveer tien jaar oud was. Het was de helderste peri-ode uit mijn leven, de wereld was doorzich-tig en de woorden rinkelden als lepeltjes in een drinkglas. Je hoorde hoe vaak de vol-wassenen logen en hoe gebrekkig ze spra-ken en dachten. Het was of iemand opeens je oordoppen uit je oren had getrokken. Je hoorde dat de taal om je heen zo troebel was dat ze nauwelijks in staat was om iets te ver-helderen. Je hoorde dat je beter kon denken dan je ouders en je begon ze tegen de boze buitenwereld in bescherming te nemen.

Ik ben geen tien meer, maar die taal huist nog in mij, die huist nog in ons allemaal. Ik heb geen enkele behoefte om tien jaar te zijn, de hele kindertijd kan mij gestolen worden, maar die taal, die helderheid, die fascineert me nog steeds. Er zit geen kind in mij, er zit een taal in mij.

14

DOOR GUUS KUIJER

Het is vooral een gesproken taal. Als je die taal wilt leren schrijven, moet je lang oefe-nen, die heb je niet zomaar in je pen. Vandaar dat mensen die kunst maken die toeganke-lijk is voor kinderen meestal niet piepjong zijn. En dat is mooi, want ze nemen hun erva-ring op in die taal en wantrouwen alles wat er niet in kan worden uitgedrukt.

Je moet lang oefenen maar dan heb je ook wat. Dan heb je een taal waarin je ingewik-kelde dingen eenvoudig kunt zeggen, zonder te versimpelen. Het is de taal van de vertel-lers, van de orale traditie, die de oorsprong is van alle literatuur.

Ik zag een keer een mooie scène bij een groep chimpansees. Er gebeurde iets engs in de groep, een vechtpartij of zo, en een van de moeders sloeg haar handen voor de ogen van haar kind. Chimpanseekinderen mogen overal bij zijn, maar als er iets gebeurt dat niet geschikt is voor kinderogen grijpt de moeder in.

Zo was het vroeger misschien ook bij de vertellers. Iemand be-gint een verhaal en er vormt zich een groep luisteraars, vrouwen, mannen, kinderen. Niemand wordt bij voorbaat uitgesloten. Als het verhaal te moeilijk is, vallen er kinde-ren in slaap of ze gaan spelen, als het te eng wordt legt een moeder misschien haar han-den over hun oren, maar ze worden niet bij voorbaat weggestuurd, ze hoeven niet naar bed. De verteller richt zich niet speciaal tot

de kinderen, hij sluit ze alleen niet uit. Hij is een volwassene die zich uit een innerlijke be-hoefte tot mensen richt, zonder bij voorbaat iemand uit te sluiten. Hij wil er juist zoveel mogelijk bereiken. Hij wil niet dat ze in slaap vallen. Hij zet al zijn talenten in om dat te voorkomen.

Wat wij kunst voor kinderen noemen is een kunst voor mensen van allerlei leeftijden en graden van ontwikkeling, een kunst dus die kinderen niet bij voorbaat uitsluit.

Menigeen zal zich bij het voorlezen van een sloom kinderboek, het zien van een stomme kinderfilm of een achterlijke theatervoor-stelling hebben getroost met de gedachte dat de kinderen het leuk vonden. Ik vind dat geen troost. Wij volwassenen hebben ook rech-ten. Als wij de moeite nemen een boek voor

te lezen, mee te gaan naar de bioscoop of het theater, hebben wij er recht op dat wij op onze beurt niet worden uitgesloten en dat is precies wat verveling met ons

doet. Als ons iets vanaf een bepaalde leeftijd begint te vervelen, kan dat iets naar mijn idee geen kunst zijn. Kunst kan ons boven de pet gaan, maar als het ons onder de pet gaat is het geen kunst.

Kunst wordt geproduceerd door volwas-senen. De kunstenaar die zo min moge-lijk mensen wil uitsluiten moet niettemin uitgaan van zijn eigen fascinaties, maar

15

‘ Ik houd het meest van kunst die niet zo erg op kunst lijkt. Dus niet het soort kunst dat als een man met overgewicht op je afkomt.’

daarbij een idioom ontwikkelen dat in hel-derheid niet onderdoet voor dat van bijvoor-beeld een tienjarige. Er is geen onderwerp zo ingewikkeld of het valt te verbeelden in een helder idioom.

En tenslotte dit: ik houd het meest van kunst die niet zo erg op kunst lijkt. Dus niet het soort kunst dat als een man met overge-wicht op je afkomt.

Ik heb de eer ergens in Latijns-Amerika een oude indiaan te hebben gekend. Toen ik hem in december zag was hij achtennegentig jaar. Ik wist toen niet dat het onze laatste ontmoe-ting zou worden. Hij is in januari overleden. Hij woonde op een eiland waar geen auto’s rijden en tot voor kort ook geen fietsen.

Acht jaar geleden, toen Don Tino negen-tig was, kwam een van zijn kleinzonen met een fiets aanzetten. Don Tino bekeek het ding en zei:

‘Ik heb me nog nooit van mijn leven op een vehikel begeven, laat mij het eens proberen.’

Omdat Don Tino niet kon fietsen liet hij zijn kleinzoon de fiets een heuveltje opdu-wen. Daar, op de top van het heuveltje, be-klom Don Tino de fiets en stortte zich wijd-beens en met woest draaiende trappers naar beneden. Aan de voet van de heuvel sloeg hij over de kop. Zijn kleinzoon hielp hem be-zorgd overeind waarop Don Tino zei:

‘Dank u dat u mij met dit vehikel kennis hebt laten maken. U bent de enige die op mijn oude dag nog wel eens iets voor mij doet.’

Deze eenvoudige anekdote bevat alles wat ik van kunst verwacht. Het woord vehikel, in het Spaans net zo ongebruikelijk als in het Nederlands, wordt nieuw leven ingeblazen. Een doodgewoon vervoermiddel als de fiets wordt ons in al zijn slimheid en schoonheid fonkelnieuw voor ogen getoverd. En dan na-tuurlijk Don Tino zelf: de mens die zijn ge-zondheid riskeert om iets wonderbaarlijks te kunnen ervaren. Zijn acceptatie van de val na de verrukking. Zijn oprechte dankbaarheid. Ziedaar de mens in al zijn grootsheid en be-spottelijkheid.

Dit verhaal was niet als literatuur, niet als kunst bedoeld. Het werd me verteld in een stikdonkere, tropische nacht door iemand die waarschijnlijk nooit een boek heeft gele-zen. Onder de luisteraars waren mensen van allerlei leeftijden, van kinderen tot bejaar-den. Iedereen lachte zich een kriek en ieder-een was tegelijkertijd trots op het waagstuk van Don Tino. Dit was per ongeluk kunst, eenvoudig en doeltreffend, zonder enige ge-wichtigdoenerij.

Misschien moeten we ons niet afvragen of wij literatuur maken of niet, of we kunst maken of niet. Het gaat er misschien alleen maar om dat we samen hebben gelachen en gehuild, dat we ons hebben verbaasd of dat we nieuwsgierig zijn geworden, dat we onder de indruk zijn geraakt van het raadsel of dat ons een licht is opgegaan.’

16

* Dit stuk is een ingekorte versie van de lezing die Guus Kuijer in 2003 hield op verzoek van theatermaker Ine te Rietstap. NTjong brengt dit jaar zijn boekenserie Polleke op de planken als familievoorstelling.

KUNST VOOR KINDEREN

…Tussen mijn twaalfde en zestiende heb ik de meest ingewikkelde periode meegemaakt van mijn leven… chaos alom… in mij woonde een stil meelopertje… maar hoe hard ik ook meeliep, ik haalde keer op keer onvoldoendes, bleef zitten en werd tussen mijn twaalfde en mijn zestiende van de ene school naar de andere gesleept…

Maar ook al voelde ik me vaak doodmoe en superalleen… en tobberig zonder dat daar een zinnige aanleiding voor was… de lange zomermaanden op het zwembad waren de fi jnste… diefje met verlos… en middagen lang liggend naast een meisje zonder dat er iets noemenswaardigs gebeurde… en zo slingerde ik in mijn puberteit tussen gierende paniek nergens bij te horen en een nieuw soort eenzaamheid die voor eeuwig verbonden zal blijven met een zomerse stilstand…

PS:Hans van den Boom is de schrijver en regisseur van Othello

En zo was ik als tiener…Hans van den Boom

18

VOORSTELLINGEN NTJONG 2014 / 2015

za 27 sept Theater a.h. Spui Den Haag

zo 28 sept Theater a.h. Spui Den Haag

wo 1 okt Theater a.h. Spui Den Haag

za 4 okt Theater a.h. Spui Den Haag

zo 5 okt Theater a.h. Spui Den Haag

do 9 okt Toneelschuur Haarlem

vr 10 okt Blauwe Zaal Utrecht

za 11 okt Cultureel Centrum Hasselt

di 14 okt Grand Theater Groningen

vr 24 okt Theater Heerlen Heerlen

vr 31 okt De Lawei Drachten

za 1 nov De Circel Heemskerk

zo 2 nov Schouwburg Arnhem

vr 7 nov De Meervaart Amsterdam

za 8 nov AINSI Maastricht

zo 16 nov Schouwburg Rotterdam

wo 19 nov RABO theater Hengelo

zo 23 nov Theater Dakota Den Haag

vr 28 nov de Krakeling Amsterdam

za 29 nov de Krakeling Amsterdam

zo 30 nov de Krakeling Amsterdam

Leo & Lenaza 30 aug Uitmarkt Amsterdam

za 6 sept Kinder Museumnacht

Den Haag

zo 7 sept HUF Den Haag

zo 12 okt Het Paradijs Den Haag

do 24 & vr 25 okt

De Betovering Den Haag

zo 23 nov Theaterspoor Uden

zo 30 nov de Krakeling Amsterdam

zo 1 mrt Het Paradijs Den Haag

Kamishibai

Kamishibai voor kleuters speelt diverse klassenvoorstellingen verspreid over het hele jaar in zowel Den Haag als Amsterdam.

za 18 okt De Betovering Den Haag

ma 20 okt De Betovering Den Haag

wo 22 okt De Betovering Den Haag

do 23 okt De Betovering Den Haag

za 25 okt De Betovering Den Haag

zo 26 okt De Betovering Den Haag

Lucy♥Ringo★

Lucy ♥ Ringo★zal in verschillende bibliotheken in Den Haag te zien zijn tijdens het festival De Betovering.

Tussendoor speelt Leo & Lena ook meerdere malen als schoolvoorstelling in diverse theaters.

zo 19 apr Theater a.h. Spui Den Haag

wo 6 mei Theater a.h. Spui Den Haag

Don Quichot denkt na!

Don Quichot wordt gemaakt als klassen-voorstelling op scholen. Zo zal de voorstelling in het voorjaar langs de Haagse scholen reizen.

JamalJamal is een samenwerking met De Toneelmakerij en speelt diverse klassenvoor-stellingen in het voorjaar.

Summer of ’96Een locatie- en festivalvoorstelling, te zien in Den Haag en door het land op diverse festivals. In de periode junit/m half september.

18

19

VOORSTELLINGEN NTJONG 2014 / 2015

di 13 aug Festival Boulevard Artemis

wo 14 aug Festival Boulevard Artemis

do 15 aug Festival Boulevard Artemis

vr 16 aug Festival Boulevard Artemis

vr 28 nov de Krakeling Amsterdam

za 29 nov de Krakeling Amsterdam

vr 30 jan Theater a.h. Spui Den Haag

za 31 jan Theater a.h. Spui Den Haag

do 5 febr Theater a.h. Spui Den Haag

vr 6 febr Theater a.h. Spui Den Haag

za 7 febr Theater a.h. Spui Den Haag

do 12 febr Cultureel Centrum Hasselt

vr 13 febr Academietheater Utrecht

za 14 febr Academietheater Utrecht

di 17 febr de Krakeling Amsterdam

wo 18 febr de Krakeling Amsterdam

do 19 febr de Krakeling Amsterdam

Titus

Polleke Othelloza 7 mrt Den Haag Koninklijke Schouwburg

zo 8 mrt Den Haag Koninklijke Schouwburg

za 14 mrt Leeuwarden De Harmonie

zo 15 mrt Amersfoort De Flint

vr 20 mrt Hoorn Schouwburg Het Park

za 21 mrt Zaandam Zaantheater

zo 22 mrt Dordrecht Kunstmin

za 28 mrt Middelburg Stadsschouwburg Middelburg

zo 29 mrt Rotterdam Rotterdamse Schouwburg

vr 3 apr Haarlem Stadsschouwburg

za 4 apr Apeldoorn Theater & Congres Orpheus

ma 6 apr + di 7 apr

Amsterdam Stadsschouwburg Amsterdam

zo 12 apr Groningen Stadsschouwburg Groningen

vr 17 apr Den Haag Koninklijke Schouwburg

za 18 apr Meppel Schouwburg Ogterop

zo 19 apr Amstelveen Schouwburg Amstelveen

wo 22 apr Bergen op Zoom

Stadsschouwburg De Maagd

za 25 apr Heerhugowaard Cool

vr 1 mei Eindhoven Parktheater Eindhoven

za 2 mei Tilburg Theaters Tilburg

zo 3 mei Zwolle De Spiegel

wo 6 mei Heerlen Theater Heerlen

vr 8 mei Leiden Leidse Schouwburg

za 9 mei Oss De Lievekamp

zo 10 mei Nijmegen Stadsschouwburg Nijmegen

wo 13 mei IJmuiden Stadsschouwburg Velsen

vr 15 mei Arnhem Schouwburg Arnhem

za 16 mei Enschede Wilmink theater

zo 17 mei Utrecht Stadsschouwburg Utrecht

vr 22 mei + za 23 mei

Den Haag Koninklijke Schouwburg

19

20

THE SUMMER OF ’96

regie Casper Vandeputte

spel Sadettin Kirmiziyüz, Sanne den Hartogh, Judith Noyons e.a.

dramaturgie Martine Manten

toneelbeeld Julian Maiwald

kostuums Lotte Goos

21

ZOMERSE FESTIVALVOORSTELLING OVER HET LEVEN NA DE CITO-TOETS

1996. Wim Kok is de baas van Nederland. Bill Clinton van Amerika. Het nummer ‘15 miljoen mensen’ staat 13 weken in de top 40. Pim Fortuin schrijft zijn aan zijn boek ‘Tegen het islamiseren van onze cultuur’.

Na het succes van Somedaymyprincewill.com werken Casper Vandeputte en Sadettin Kirmiziyüz wederom samen. The Summer of ’96 is een muzikale montagevoorstelling, gebaseerd op

interviews met oude vrienden en vriendinnen uit groep 8 die Casper na het spelen van de eindmusical nooit meer heeft teruggezien. Een spreekbeurt over architectuur in de jaren zeventig ontaardt in een surrealistische eindejaarsmusical over verloren vriendschap. Intens en verwarrend als de dagen na de Citotoets en de overgangsperiode naar de middelbare school, waarin de buitenwereld plotseling een etiket op je plakt.

‘Those were decisive days in my life’

The summer of ’96première juni 2015

22

TITUS

regie Casper Vandeputte

tekst Jan Sobrie

spel Joris Smit en Reinout Scholten van Aschat (afwisselend)

dramaturgie Martine Manten

kostuums Lotte Goos

23

WEGENS SUCCES IN REPRISE!

Titus is een solovoorstelling overhet harde maar fantasierijke leven van een slagerszoon. Op het dakvan zijn school vertelt Titus in snel-treinvaart en met humor wat hem in zijn leven allemaal overkomen is. Casper Vandeputte regisseert dit ontroerende en soms hilarische stuk van Jan Sobrie over een jongen in

strijd met zijn omgeving en zijn grote fantasie.

“Acteur Joris Smit speelt Titus, een monoloog van de Vlaamse schrijver en acteur Jan Sobrie, en dat doet hij verpletterend. Hij is innemend, terughoudend, fel, onzeker, kortom een puber als alle anderen.” NRC

‘De waarheid. De waarheid is soms zo saai’

Titus

24

KLASSENVOORSTELLINGEN

Wegens succes in reprise!

Lucy♥ Ringo★

‘Je weet hoe het werkt met geheimen, toch?’ De jonge toneelschrijfster Jorieke Abbing schreef op verzoek van Noël Fischer een stuk over een wonderlijke jongen en een eenzaam meisje die met elkaar chatten op internet. Zij woont in Waddinxveen, hij in New York. Hoe weet je dat de ander er werkelijk is als je hem nodig hebt en kun je elkaar wel geheimen toevertrouwen via een computer?

“Eva Zwart en Michiel Bijmans houden het in de regie van Noël Fischer simpel: ze doen weinig overbodigs om hun ontheemde pubers vorm te geven. Met de hulp van Lucy♥Ringo★ en dokter Corrie moet de jeugd er wel weer even tegen kunnen.” THEATERKRANT.NL

regie Noël FischertekstJorieke Abbing dramaturgie Martine Manten spel Michiel Bijmans & Eva Zwartvideodecorontwerp Judith Hofland

klassen-voor-

stellingen

25

Kamishibaivoor kleuters

Op een lichtvoetige, beeldende manier vertelt Kamishibai voor kleuters een aantal korte, poëtische teksten voor kinderen van schrijvers als Dolf Verroen, Marit Törnqvist en Hans & Monique Hagen over waar je thuis is en waar je je thuisvoelt. Met je neus bovenop de verteller en een minuscuul schaduwtheater, een papieren poppenkast vol origami-dieren en een aaibaar museum. Strandzand, stromend water en windklokjes zorgen voor een bijna meditatieve ervaring.

Toneelmakerij meets NTjong

De Amsterdamse Toneelmakerij en NTjong werken samen en wisselen twee voorstellingen uit. Jamal van de Toneelmakerij is te zien op Haagse scholen en onze Kamishibai voor kleuters op Amsterdamse scholen. Kamishibai voor kleuters is volgend seizoen ook nog te zien als vrije voorstelling in Festival de Betovering en in de Koninklijke Schouwburg.

wegens succes in reprise!

Jamal

Jamal is boos. Niet op iemand in het bijzonder, maar op iedereen. Op zijn ouders die geen Nederlands spreken. Op zijn school waar hij altijd ‘die buitenlander’ blijft. Op het Westen en de hele wereldpolitiek. Hij slaat om zich heen, niet met vuisten maar met woorden. Want Jamal leest boeken. Honderden. En hij schrijft gedichten. Woedende gedichten. Ze duiken overal op, maar niemand weet dat ze van hem zijn. Het is zijn geheim. Eén van zijn geheimen.

Jamal is mede geïnspireerd op het werk van filmmaker Gus van Sant (o.a. Good Will Hunting en Finding Forrester).

KLASSENVOORSTELLINGEN

verhalen en gedichten Marit Törnquist, Dolf Verroen, Max Velthuijs, Hans en Monique Hagen en Sjoerd Kuijperregie Noël Fischer spel Feike Looyen dramaturgie Martine Manten toneelbeeld Marianne Burgers

regie/tekst Daniel van Klaveren dramaturgie Paulien Geerlings spel Peter van Heeringen, Majd Mardo decor & kostuums Esmée Thomassen

Lucy♥ Ringo★

26

Don Quichot denkt na!

tekst Benny Lindelauf regie Muriël Besemer dramaturgie Martine MantenSpelMerijn de Jong, Job RaaijmakersVormgevingTeunis RuitenRegieassistentieSophie Plekker

KLASSENVOORSTELLINGEN

Een man op een paard stormt onver-wacht de klas binnen. Verlangend naar grote avonturen, vechtend tegen reuzen en windmolens, enop zoek naar het onbekende. Hij stelt wel duizend vragen over alles. Over de kracht van fantasie, over hoe je hoofd werkt en over de behoefte om de dingen ook eens op zijn kopte bekijken.

Een wonderbaarlijk, energiek avontuur in je eigen klas, geïnspi-reerd op de beroemde figuur van Don Quichot en speciaal geschreven voor NTjong door kinderboeken- entoneelschrijver Benny Lindelauf.

‘Ik denk dus ik besta’

27

’Mijn daad van verzet was zwarte nagellak. Op de keurige

middelbare school waar ik zat, wilde ik vooral niet te

veel opvallen. Ik trok me met mijn vriendinnen terug in

een hoekje van het schoolplein, waar we tot aan ons

eindexamen eigenlijk vooral gewoon speelden. Maar ik

vond er wel van alles van, van al die mensen die erbij

wilden horen, alle ongeschreven regels van kledingstijl en

rolpatronen. Mijn oudere broer, waar ik destijds mee in

dezelfde klas zat, koos ervoor een echt ‘image’ tegen

het grote systeem aan te zetten. Daarmee was hij een

outsider, maar werd hij wel geaccepteerd. Ik durfde dat

niet, mijn protest was klein; zwarte nagels, in een tijd dat

dat nog niet hip en happening was.’

PS:Muriël Besemer is de regisseur van Don Quichot denkt na!

En zo was ik als tiener…Muriël Besemer

28

URBAN STORIES

In 2014 start NTjong met een opvallend meerjarig theaterproject. Onder de verzameltitel Urban Stories maken we het begin van een actuele stadsbiografi e, een live oral hiSTORY van Den Haag. We verzamelen verhalen én de mensen die er bij horen, uit verschillende stadsdelen. We werken samen met inwoners van de stad, met oude en nieuwe Nederlanders, met echte Hagenaars, Hagenezen en expats, met kinderen, jongeren en volwassenen.

Met Urban Stories gaan we op jacht naar de verhalen van deze tijd en doorkruisen we de stad met presentaties, kleine voorstellingen en urban happenings in buurten en wijken. We zoeken publiek op plekken waar je ons niet verwacht en nemen je mee naar plekken die je nog niet kent.

Publieke presentatie op straat5 performancesUitvoering juni – juli 2015

Niet alle verhalen worden verteld in woorden. Voor veel jongeren zijn urban music en dance de belangrijkste middelen om zich uit te drukken en hun identiteit vorm te geven. Wat leeft op straat, krijgt vaak vorm op straat.

Body language het lichaamvertelt wat woordenniet kunnen

URBAN STORIES

Publieke presentatie20 uitvoeringenUitvoering april – mei 2015

Elke cultuur kent een verhaal waarin het begin van alles, de oorsprong van de wereld en de geboorte van de mensheid worden verteld en verklaard. In deze Urban Story gaat NTjong op zoek naar hoe bewoners van Den Haag de scheppingsverhalen uit hun cultuur vertellen en doorgeven aan volgende generaties.

Deze Urban Story heeft een inhoudelijke verbinding met de locatievoorstelling Genesis van het Nationale Toneel.

Urban Food: Wat je kookt is wie je bent

Stories of creation: Vertel me hoe alles begint dan weet ik wie je bent

Publieke presentatie6 theateravonden met eten Uitvoering november 2014

In alle culturen en lagen van de bevolking speelt eten een belangrijke rol in het dagelijkse leven. Samen koken en samen eten brengt mensen bij elkaar. Het is de ultieme ongedwongen ontmoeting, waar een intiem gesprek kan ontstaan.NTjong organiseert workshops waarin theatermakers met kooktalent de keuken delen met wijkbewoners en verhalen verzamelen.

29

30

PUBLIEKSWERKING EN EDUCATIE NTJONG

We willen ons publiek leren kennen. Waar ze wonen, wat ze denken en hoe ze vorm geven aan zichzelf en de stad waarin ze leven. We komen op scholen en in wijken, of we blijven ‘thuis’ en nodigen kinderen en jongeren uit bij ons te komen spelen, filosoferen én maken.We maken educatiematerialen, workshops en projectdagen rondom voorstellingen, we ontwikkelen met onze collega’s van de Toneelalliantie een leerlijn toneel, we verzorgen projectweken op aanvraag, we maken presentaties naar aanleiding van actualiteiten in de stad, we infiltreren in wijken om verhalen op te halen en we dagen je uit zelf een maker te zijn tijdens onze toneelateliers.

In Toneelatelier NTjong werken professionele kunstenaars en theater-makers met kinderen en jongeren als maker en acteur. In Atelier NTjong staat je eigen ik en inhoud centraal, in reactie op een onderwerp of thema waarmee ook binnen NTjong wordt gewerkt of dat actueel is in de stad. Het is geen cursus, er is geen ervaring vereist, je moet alleen zin hebben om te komen en de kunstenaar in jezelf de vrije loop te laten!Doe je mee? Ateliers vinden plaats in verschillende Haagse theaters of op locatie in de stad.

NTjong wil weten wie jij bent!

NTjong Toneel- ateliers: Maak een voorstelling van jezelf!

‘Kunst vraagt om deelneming, betrokkenheid, inspanning’  – Bertolt Brecht

31

PUBLIEKSWERKING EN EDUCATIE NTJONG

datum locatie tijd leeftijd wat prijs

zo 7 sep Theater aan het Spui 13.30 + 16.00 6 - 12 open atelier gratis

di 16 sep Theater Dakota 10.00 - 16.00 6 - 8 Prinsjesdag € 15,00

Theater aan het Spui 10.00 - 16.00 9 - 12 Prinsjesdag € 15,00

Koninklijke Schouwburg

14.00 - 19.30 13 - 16 Prinsjesdag € 15,00

Laaktheater 10.00 - 16.00 6 - 8 Prinsjesdag € 15,00

zo 5 okt Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

zo 19 tm wo 22 okt

Theater aan het Spui 10.00 - 16.00 8 - 12 Vertel je verhaal - meerdaags

€ 50,00

do 23 okt Koninklijke Schouwburg

10.00 - 16.00 6 - 8 Vertel je verhaal € 9,00

vr 24 okt Theater Dakota 10.00 - 16.00 6 - 8 Vertel je verhaal € 9,00

zo 2 nov Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

zo 7 dec Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

ma 22 dec Theater aan het Spui - zaal 3

10.00 - 16.00 6 - 8 over liefde en vriendschap

€ 15,00

ma 29 dec Theater Dakota 10.00 - 16.00 9 - 12 over liefde en vriendschap

€ 15,00

di 30 dec Koninklijke Schouwburg

10.00 - 16.00 9 - 12 over liefde en vriendschap

€ 15,00

zo 4 jan Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6-12 open atelier € 5,00

zo 1 feb Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

23 tm 26 feb

Koninklijke Schouwburg

10.00 - 16.00 8 - 12 Polleke: ik ben een dichter - 4 dagen

€ 50,00

di 24 feb Theater aan het Spui 10.00 - 16.00 8 - 12 Polleke: ik ben een dichter

€ 15,00

wo 25 feb Theater Dakota 10.00 - 16.00 8 - 12 Polleke: Ik ben een dichter

€ 15,00

zo 1 mrt Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

zo 29 mrt Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

zo 3 mei Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

wo 6 mei Theater aan het Spui 10.00 - 16.00 6- 8 Ik denk dus ik besta € 15,00

do 7 mei Theater Dakota 10.00 - 16.00 6 - 8 Ik denk dus ik besta € 15,00

vr 8 mei Koninklijke Schouwburg 10.00 - 16.00 9 -12 Ik denk dus ik besta € 15,00

zo 24 & ma 25 mei

locatie nog te bepalen

10.00 - 16.00 8 - 12 13 - 16

NTjong in de stad - atelier op locatie

€ 30,00

zo 7 jun Theater aan het Spui 14.00 - 16.00 6 - 12 open atelier € 5,00

SEIZOENSOVERZICHT 2014-2015

32

Seizoen

SEIZOENSOVERZICHT 2014-2015

33

De ideale man te zien 11-12 september 2014, Stadsschouwburg Amsterdamvan Oscar Wilde regie Theu Boermans

Design for livingtournee di 4 november t/m zo 1 februari van Noël Coward regie Johan Doesburg

Genesiste zien exclusief in Den Haag: wo 15 april t/m zo 24 meibewerking Sophie Kassies regie Johan Doesburg

As you like ittournee di 16 december t/m za 28 februari van William Shakespeare regie Theu Boermans

Elektra (coproductie NTGent)tournee do 6 november t/m za 17 januarivan Sofokles regie Julie Van den Berghe

Vrijdagtournee di 25 november t/m za 17 januari van Hugo Claus regie Casper Vandeputte

Tassotournee di 9 september t/mwo 22 oktober van Johann Wolfgang Goethe regie Theu Boermans

De theatermakertournee di 21 april t/m vr 22 meivan Thomas Bernhard regie Theu Boermans

Drie zusterste zien exclusief in de Koninklijke Schouwburg: wo 27 mei t/m 5 juni 2015van Anton Tsjechov regie Theu Boermans

Op een mooie Pinksterdag(coproductie Stichting Gebroeders Scheldwacht)tekst en regie Esther Scheldwacht

34

“In mijn pubertijd was ik altijd verliefd. Dat is de enige constante. Verder deel ik die tijd op in twee perioden:In deel 1 was ik doodsbang en in deel 2 voelde ik me onkwetsbaar. Wat er precies tussen deel 1 en deel 2 in staat weet ik niet. In ieder geval een groeispurt, de fi lm American Beauty, mijn toneel leraar Misja en het cabaret duo dat ik samen met mijn beste vriend Edwin vormde.Deze foto is genomen tijdens die crossfade.“

PS:Casper is de regisseur van Titus en The summer of ’96

En zo was ik als tiener…Casper Vandeputte

35

COLOFON

contact

Schouwburgstraat 8, 2511 VA Den HaagReceptie: 070 318 1444ntjong@nationaletoneel.nl

volg NTjong

Zie voor het hele programma en kaartjes www.ntjong.nl

NTjong wordt structureel ondersteund door het Ministerie OCW en de Gemeente Den Haag

nu ook theater voor kinderen & jongeren bij

www.ntjong.nl

NTjong medewerkers

artistieke leidingNoël Fischer zakelijk directeur Walter Ligthartzakelijke coördinatie & marketing/communicatie Lene Grooten dramaturgie Martine Mantenregisseur Hans van den Boomuitvoerend producent Meeke Beumer educatie en publiekswerking Muriël Besemer, Leo Sterrenburgpubliciteit/communicatie Elisabeth OosterlingStage productieMirjam Zwanenburg, Dyan JakupovicStage educatieAnnelies Hoeneveld, Sophie PlekkerTheaterdocenten:(Vast) Hanna Timmers, Lotte de Leeuw(Freelance) Lotte Kanters, Lizet HuizingMaartje Ghijsen, Daphne van Ommen, Marielle Kleyn Winkel, Alexa van der VeldeIlon Lodewijks

Colofon

ontwerp & art direction Van Lennep Amsterdamfotografie Marijke de Gruyter@fotoformation.com, Barrie Hullegie Concept en stylingJet Vervest scenefotografie Bowie Verschuuren

Dank aan Guus Kuijer voor het gebruikvan zijn lezing

uitgeverij Querido, uitgeverij Leopold en uitgeverij de Vier Windstreken

gedicht van Polleke

De ogen van de koezijn droevig en wijsen ook een beetje moe,alsof ze na een lange reisbegrijpt: hier moest ik niet naartoe.

Nu ook theater voor kinderen en jongeren

ntjong.nl