mİllİ edebİyat(1911-1923)

25
MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923) Milli Edebiyat akımını, 1911 yılında Selanik’te çıkarılmaya başlanan Genç Kalemler” dergisi etrafında toplanan genç sanatçılar oluşturmuştur. Yapıtlarında Türkçülük fikrinin savunuculuğunu yapmışlardır.

Upload: beyla

Post on 08-Feb-2016

83 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923). Milli Edebiyat akımını, 1911 yılında Selanik’te çıkarılmaya başlanan ‘ Genç Kalemler ” dergisi etrafında toplanan genç sanatçılar oluşturmuştur. Yapıtlarında Türkçülük fikrinin savunuculuğunu yapmışlardır. MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

• Milli Edebiyat akımını, 1911 yılında Selanik’te çıkarılmaya başlanan ‘Genç Kalemler” dergisi etrafında toplanan genç sanatçılar oluşturmuştur.

• Yapıtlarında Türkçülük fikrinin savunuculuğunu yapmışlardır.

Page 2: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ

• Dilde sadeleşme düşüncesi savunulmuş ve bu düşünce, yapıtlarda uygulanmıştır.

• Türkçe, yabancı dillerin etkisinden kurtarılmaya çalışılmıştır.

• Türkçe karşılıkları olan Arapça, Farsça sözcük ve tamlamaların kullanılmasına karşı çıkılmıştır.

• Yazı dilinde İstanbul Türkçesinin esas alınmasının gerektiği ileri sürülmüştür.

• Süslü, sanatlı ve özentili söyleyişten kaçınılmıştır.

• Yapıtlarda yerli ve milli konulara yer verilerek Anadolu hayatı yansıtılmıştır.

• Halk şiirinin nazım biçimleri kullanılarak, gerçek şiirimizin Halk şiiri, milli ölçümüzün hece ölçüsü olduğu ileri sürülmüştür.

Page 3: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ SANATÇILARI

Mehmet Emin Yurdakul

Fuat Köprülü

Ömer Seyfettin

Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Halide Edip Adıvar

Reşat Nuri Güntekin

Refik Halit Karay

Ziya Gökalp

Page 4: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

ZİYA GÖKALP

• Türkçülük akımını bir sisteme bağlayan ve bu sistemi yapıtlarında işleyen fikir adamıdır.

• Milli edebiyatın fikir yönüyle temellerini oluşturmuştur.

• Türk milletinin, dil, edebiyat, din ve ahlak yönüyle aynı kültürle yetişmiş kişilerden oluştuğuna inanır.

• Turancılık idealinin savunucusudur.

• Edebiyatı, görüşlerini yaymada bir araç olarak kullanmıştır.

• Yapıtlarını halkın anlayabileceği şekilde, sade bir dille kaleme almıştır.

ZİYA GÖKALP

Page 5: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

ZİYA GÖKALP’İN YAPITLARI

• Kızıl Elma, • Yeni Hayat, • Altın Işık: Şiir

• Türk Töresi, • Türkleşmek-İslamlaşmak-

Muasırlaşmak, • Türkçülüğün Esasları, • Malta Mektupları, • Türk Medeniyeti Tarihi: Düşünce

alanındaki yazılarını içerir.

Page 6: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MEHMET EMİN YURDAKUL (1869 - 1944)

• Türk edebiyatında milliyetçilik akımının şiirdeki ilk temsilcisidir.

• Sade bir Türkçe ve hece ölçüsüyle toplumsal konularda şiirler yazmıştır.

• Nazım biçimleri yönünden yeni olmayı benimsemiş, hece sayısı bakımından uzun ölçüleri kullandığı için söyleyişte düzyazıya yaklaşmıştır.

• Şiirlerinde halkçılık ve milliyetçilik düşüncesi egemendir.

Yapıtları:• Türkçe Şiirler, Tan Sesleri, Turan’a

Doğru, Ey Türk Uyan,Türk Sazı, Ordunun Destanı: Şiir

Page 7: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

FUAT KÖPRÜLÜ (1890 - 1966)

• Önceleri Fecr-i Ati topluluğunda bulunmuş olan Sanatçı, tarih ve edebiyat alanında yapıtlar ortaya koymuştur.

• Edebiyat tarihi konusunda uluslararası üne sahip bir bilim adamıdır.

Yapıtları:

• Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Nasrettin Hoca, Divan Edebiyatı Antolojisi, Türk Saz Şairleri, Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Dili ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar, Hayat.ı Fikriye: Araştırma ve inceleme

Page 8: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

ÖMER SEYFETTİN (1884 - 1920)

• Olaylar arasında güçlü bağlar kurar. Dili sade, süsten ve özentiden uzaktır.

• Son dönem Türk öykücülüğünün en büyük isimlerinden biri olan sanatçı, Yeni Lisan hareketinin savunucularındandır.

• Öyküleri realisttir, konularını gerçek yaşamdan alır.

• Amacı toplumsal yaşamdaki aksayan yönleri ortaya çıkarmak ve milli bilinci güçlendirmektir.

• Öykülerinin bazılarında sosyal yaşamdaki gülünçlükleri karikatürize eder.

• Çocukluk anıları ve kahramanlık, öykülerindeki önemli konulardandır.

Page 9: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

ÖMER SEYFETTİ’İN YAPITLARI

• İlk Düşen Ak,• Yüksek Ökçeler, • Bomba, • Gizli Mabet, • Bahar ve Kelebekler, • Beyaz Lale, • Diyet,• Kaşağı, • Yalnız Efe, • Nadan: Öykü

• Efruz Bey: Roman (uzun öykü)

Page 10: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU (1889 - 1974)

• Fecr-i Ati topluluğunda bulunduğu sürece bireysel bir sanat anlayışına sahip olmuştur.

• İlk yapıtlarında mistik bir hava sezilir, 1916’dan sonra yurt gerçeklerini ve milli duyguları işlemiştir.

• Yapıtlarında sağlam bir gözlemcilikle güçlü bir realizm görülür.

• Yapıtları teknik olarak mükemmeldir, karakterleri başarıyla canlandırır.

• Romanlarında Tanzimat’tan Cumhuriyet’e kadar olan dönemde Türk toplumundaki değişiklikleri işlemiştir.

YAKUP KADRİ

http://egitimvaktim.com

Page 11: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

YAKUP KADRİ’NİN YAPITLARI

• Kiralık Konak: Tanzimatla başlayan Batılılaşmanın toplumumuzdaki etkisi ve üç kuşakta meydana getirdiği değişim anlatılır.

• Hep O Şarkı: Abdülazjz devrindeki yaşamı yansıtır.

• Bir Sürgünde: Il. Abdülhamit’e karşı Paris’e kaçan Jön Türkler anlatılır.

• Nur Baba: Tekkelerin toplumda sebep olduğu yıkımlar anlatılır.

• Hüküm Gecesi: Il. Meşrutiyet’ten sonraki parti kavgalarını anlatır.

• Sodom ve Gomore’de, İstanbul’un işgali sırasındaki yozlaşan toplumsal yaşam;

• Yaban’da; Kurtuluş Savaşı’nda Anadolu köylüsünün durumu ve aydın-halk çatışması

Page 12: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

YAKUP KADRİ’NİN DİĞER YAPITLARI

• Ankara’da; yeni kurulan Ankara’nın durumu;

• Panorama’da, inkılaplarla birlikte politika, toplum ve yaşamı ele alınır.

• Bir Serencam, Rahmet, Milli Savaş Hikayeleri: Öykü

• Erenlerin Bağından, Okun Ucundan: Mensur şiir

• Vatan Yolunda, Zoraki Diplomat, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları: Anı

YAKUP KADRİ

Page 13: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

HALİDE EDİP ADIVAR (1884 - 1964)• İlk zamanlar İngiliz edebiyatının

etkisinde romanlar yazmış, bu romanlarında aşkı işlemiş, kadın psikolojisi üzerinde durmuştur.

• Sonraları Türkçülük akımını benimsemiş, romanlarında Kurtuluş Savaşı’nı işlemiştir.

• Gözlem, betimleme ve tahlillerde başarılıdır.

• Dağınık, düzensiz bir üslubu vardır, dili kullanmada başarılı değildir.

• Romanlarında kahramanları, genellikle üstün özelliklere sahip kadınlardır. HALİDE EDİP

Page 14: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

HALİDE EDİP’İN YAPITLARI

• Sinekli Bakkal, Tatarcık, Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Handan, Seviyye Talip, Yeni Turan: Roman

• Dağa Çıkan Kurt, Harap Mabetler: Öykü

• Kenan Çobanları, Maske ve Ruh: Tiyatro

• Türk’ün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev: Anı

• İngiliz Edebiyatı Tarihi: İnceleme

Page 15: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

REŞAT NURİ GÜNTEKİN (1889 - 1956)

• Ününü “ Çalıkuşu” adlı romanıyla kazanmıştır.

• Yapıtlarında, yanlış Batılılaşma anlayışını, batıl inançları, yurdun çeşitli yörelerindeki yaşam sahnelerini işlemiştir.

• Romanlarında güçlü bir gözlemciliğe dayanan realizm ve canlı bir üslup vardır.

• Yapıtlarına konuşma dili egemendir.

REŞAT NURİ GÜNTEKİN

Page 16: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

REŞAT NURİ GÜNTEKİN’İN YAPITLARI

• Çalıkuşu, Dudaktan Kalbe, Gizli El, Acımak, Eski Hastalık, Yaprak Dökümü, Akşam Güneşi, Damga, Miskinler Tekkesi, Bir Kadın Düşmanı: Roman

• Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Boyunduruk: Öykü

• Hançer, Eski Borç, Gözdağı, Balıkesir Muhasebecisi, Taş Parçası, İstiklal: Tiyatro

• Anadolu Notları: Gezi yazısı

Page 17: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

REFİK HALİT KARAY (1888 - 1965)

• İlk yazılarında günlük hayatı dile getirmiş, hayatın gülünç yanlarını karikatürize ederek anlatmıştır.

• Sosyal yaşamdaki çarpıklıkları zeki ve nükteli bir biçimde anlatmıştır.

• Öykü ve romanlarında insanların kurnazlık ve

çıkarcılık yönlerini ortaya koymuştur.

• Yapıtlarında mizah ve eleştiri vardır. Yapıtlarının en önemli özelliği hicivdir.

• Yapıtlarında kişileri kendi sosyal çevreleri içinde ele alır, konuşma dilini kullanır.

• Çok güçlü bir gözlemcidir. REFİK HALİT

Page 18: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

REFİK HALİT’İN YAPITLARI

• Memleket Hikayeleri, Gurbet Hikayeleri: Öykü

• Sürgün, Nilgün, Çete, Bugünün Saraylısı, Kadınlar Tekkesi, İstanbul’un İçyüzü, Anahtar: Roman

• Deli, Kirpinin Dedikleri, Sakın Aldanma İnanma Kanma: Hiciv ve mizah yazılarını içerir.

Page 19: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN BAĞIMSIZ SANATÇILARI

MEHMET AKİF ERSOY

YAHYA KEMAL BEYATLI

Page 20: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MEHMET AKİF ERSOY

• 1921de ulusal marş güftesi seçmek için açılan yarışmada şiiri, oybirliğiyle “İstiklaI Marşı” olarak seçilmiştir.

• Şiirlerinde, aruzu Türkçeye büyük bir ustalıkla uygulamıştır ve Türk aruzu haline getirmiştir.

• Nazmı nesre yaklaştırmıştır.

• Şiirlerinde yalnız dini konuları işlemekle kalmamış, savaş sonrası toplum hayatının çöküntülerini ve ıstıraplarını anlatmıştır.

• Toplumun kurtuluşunun dine sarılmakla olacağını savunmuş ve ahlaki, didaktik şiirler yazmıştır. MEHMET AKİF

ERSOY

Page 21: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MEHMET AKİF ERSOY

• Dini lirizm, şiirinin en önemli özelliğidir.

• Büyük bir betimleme ve öyküleme yeteneğine sahiptir.

• Manzum öykülerinde toplum yaşamını sergiler.

• Dilde sadeleşmeden yana olan tutumunu, her şiirinde biraz daha yalın bir söyleyişi benimseyerek somutlukla ortaya koymuştur.

• Geleneksel edebiyata bağlı olduğu kadar, Batı kültürünün değerleriyle de etkileşimi kabul etmiş; ancak Doğuya ya da Batı’ya tamamen öykünmeye şiddetle karşı çıkmıştır. MEHMET AKİF

ERSOY

Page 22: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

MEHMET AKİF ERSOY’UN YAPITLARI

• Safahat, Hakkın Sesleri, Süleymaniye Kürsüsünde, Fatih Kürsüsünde, Hatıralar, Gölgeler, Asım: Şiir

• Hasta, Küfe, Meyhane, Seyfi Baba, Hasır, Mahalle Kahvesi: Manzum Hikaye

Page 23: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

YAHYA KEMAL BEYATLI (1884 - 1958)

• Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamış ve eski nazım biçimleri ile yeni konular işlemiştir.

• Parnasizmin edebiyatımızda en önemli temsilcisidir.

• Neoklasizmin (Klasik zevk ve üslubu yeniden canlandIrma) ülkemizdeki temsilcisidir.

• Şiirde dile, sözcüklerin özenle seçilerek yerli yerinde kullanılmasına, biçim mükemmelliğine, ahenk ve uyağa önem vermiştir.

• Şiirlerinde duygu, düşünce ve hayali ustalıkla kaynaştırmıştır.,

• Pek çoğuna öykü karakteri verdiği lirik-epik şiirlerinin konularını aşk, tabiat, deniz, ölüm ve sonsuzluktan almıştır. YAHYA KEMAL BEYATLI

Page 24: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

YAHYA KEMAL BEYATLI (1884 - 1958)

• “Ok” adlı şiiri hariç, bütün şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.

• Türk tarihinin, Türk sanatının başarılı geçmişini, çevresinin güzelliğini ve bunlar karşısındaki kişisel duygularını dile getirmiştir.

• Türk tarihinin başarılarla dolu dönemlerine, özellikle Osmanlı dönemine hayrandır ve bunu şiirlerinde açıkça görmek mümkündür.

YAHYA KEMAL BEYATLI

Page 25: MİLLİ EDEBİYAT(1911-1923)

YAHYA KEMAL’İN YAPITLARI

• Kendi Gök Kubbemiz, Rübailer ve Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş, Eski Şiirin Rüzgarıyla: Şiir

• Edebiyata Dair, Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Tarih Musahabeleri: Deneme, makale, söyleşi

• Siyasi ve Edebi Portreler: Biyografi• Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi

Hatıralarım: Anı