Digitized

by

the Internet

Archive

in

2011

with funding from

University

of

Toronto

http://www.archive.org/details/patrologiaecur219mign

 

PATROLOOI

CURSUS

COMPLETUS,

SEU

BIBLIOTJIKCA UNIVEIISALIS, INTEGIW,

UNIFORMIS,

COMMODA, OFXONOMICA,

OMMM

SS.

PATRIM,

DOCTORllM

SCRiPTORlMOUE

ECCLESIASTICORIIM,

SIYE L.VTINOnUM,

SIVE GR.KCOnU.V',

QUl

AB

.EVO

APOSTOLICO

AD

TEMPORA

lyXOCEXTII

III

(J.VA'0

1216) PHO

LATLMS

ET COSCILIl

FLOREXTISI

i.LV.V.

14^9) PRO

GR.ECIS

FLORUERUNT

:

r

RECUSIO CJIROXOLOGICA

OMNIUM

yUiE EXSTITERE

MONUMENTOUU.M

CATilOLIG.E TR.iDITIONIS PER QUINDEGIM PRIMA

ECCLESIiE

SyEGULA,

JfXTA

EDITIONES

ACCURATISSIM.\3,

I.VTER

SE CUMQUE NONNULHS

CODIOIBUS MANUSGRIPTIS COLL\TAS,

PERQUAM

DILIGKN-

TER

castigata;

dissertationibus,

commentariis,

variisque

lectionibus

continenter

illustrata; omnihus

OPEBIBUS POST

AMPLIS3IMAS EDITIONES QU.-E

TRIBUS NOVISSIMIS S.ECULIS

DEBE \"TUR

AnSOLUTAS

DETECTIS,

AUCTA

'.

indicibusparticularibusanalyticis,

singulossiveto.mossive

auctoresalicujus

mo.mentisubsequenti-

bus,

donata

;

capitulis

intr.\ ipsum

textum rite disp0siti3,

necnon

et titulis

singularum

pagina-

rum m.arginem

superiorem distinguentibus

subjectamque

materiam signifigantibus,

adorna-

ta

;

(jperibu3

cum

dubiis, tum

apocryphis,

aliqua

vero augtoritate

in ordine

ad traditionem egclesiasticam pollentibus, amplificata

;

ducentis

et amplius locuplf.tata indicibu3

auctorum

sicut

et

operum, alphabetici3,

chronologicis,

stati-

sticis, syntheticis,

analyticis,

an\logicis, in

quodque

religionis

punr.tu.m, dogmatigum, morale,

litur-

cicum,

(janonicu.m, disciplin are, iiistoricu.m,

et

cuncta

alia

sine

ulla exceptione

;

sed pr.esertim

duobus

indicibus immk.nsis ef generalibus, altero

scilicet

reru.vi, quo consulto,

quidquid

non

soluu

talis

talisve pater, veru.m

etiam

unusquisqtje

patrum,

ne uno quidem omis.^o,

in

quodlibet

the.m.v scripserit, uno

intuitu conwpiciatur

;

altero

scripturye

s.\cr^,

ex quo lectori comperire sit obvium

quinam patres

kt in

quibus operum

suorum locis singulos singulorum

librorum s.

scriptur/e

versus, a

pri.mo

GENESEOS USQUE

AD NOVISSIMU.M APoGALYPSIS, COMMENTATI SINT:

EDITIO ACCOB.KTISSIMA,

C/ETERISQUE

OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA,

SI

PERPENDANTUR

CHARACTERUM

NITIDITAS,

r.HARTiE QUALITAS,

INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS,

OPEIiUM

RECUSORUM TUM

VARIETAS,

TUM

NUMERUS,

FORMA VOLUMINU.M

PERQUAM

CO.MMODA SIBIQUE

IN TOTO PATROLOGI.E

DECURSU

CONSTANTER

SmiLIS, PBETII EKIGUITAS, PR.SSERTI.MQUE ISTA

COLLECTIO,

UNA,

METHODICA

ET

CIIRONOLOGICA,

SEXCKNTOHUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS

HIC ILLIC SPARSORUM,

PRIMUM

AUTHM

IN N03TRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBU.^^

ET MSS. AD

O.MNES .CTATES,

LOCOS, LINGUA3 FORMASQUE

PERTINENTIBUS, CO.VDUNATORUM.

LATINA.

IN

QUA

PRODEUNT PATRES,

DOCTORES

SCUIPTORESQUE

EGGLESLE

LATIN.*;

A

TERTULLIANO AD

INNOCENTIU.M

III.

AGGURANTE J.-P.

MIGNE,

Bibliofhecte

Clcri univcrsse,

SIVE CIJRSUUM

COMPLETORUM IN

SINGULOS

SCIE.NTI.E

ECGLESIASTIC^

R/VMOS

EDITORE.

l'ATROLOGIM

LATINA^

TOMUS

CCXIX

INDICES.

PARISIIS,

AFUD

GARNIER

FR.\TRES,

EDITORES

ET

J.-P.

MIGNE

SUGGESSORES,

IN

VIA DICTA

AVENUE-DU-MAINE,

189,

OLIM

CIIAUSSEE-DU-MAINE',

127.

18:9

 

Clichy.

—

Ex TYPis Pauli

Dupont,

12,

viA

DicTA Bac-d'Asnieres.

—

19,

12-78.

TME INSTITUTE

OF

KEDIAEVAL

STUDIES

10

ELMSLEY

FLaC£

TORONTO

5,

CAWADA,

 

INDICES

CGNGRUES

mU U

SPECI.UES,

PATROLOGI^

LATINif;,

ALPHABETICE,

CHRONOLOGICE, STATISTICE,

SYNTHETICE,

ANALYTICE, ANALOGICE,

THEOLOGICE, LOGICE, HIERARCHICE.

BI6LI0CRAPHICE,

BIOGRAPHICE,

ETC,

ETC,

ETC,

SECUNDLM

PERSONARUM

CONDITIONEM, REGIONEM,

ETC,

ET

RERUM SPECIALITATEM,

CONCINNATI

LECTORIS

AI)

OU.tSlTUM

QUODLIBET

PER

IMMENSAM MAIEIUARUM

SYLVAM

QUASI

MANU

DLCTORES

>

ET

CAWOLICAM

mADiriONEM REDIVIVAM

COMPLENTES.

ACCURANTE

J.-P.

MIGNE,

BIBLIOTIIECVi: CLEKI

UIVIVERS^.

SIVE

injRSUUM

COMPLETORUM

IN

SJNGULOS

SCIEMT^K

ECCLESIASTIC.E

BAMOS

EUITORE.

TOMUS

SECUNDUS.

PARISIIS,

APUD

GARNIER FRATRES,

EDITOHES

ET

J.-P.

MIGNE

SUCGESSORES,

IN

VIA

DICTA

AVENfJE-DU-MAINE, 189,

OLIM

CHAUSSEE-DU-MAINE,

1^27.

1879

 

ELENCHUS

rNDICUM

QUI IN

HOC

TOMO

CCXIX

CONTINENTUR.

SERIES INDICUM

QUARTA,

complectens

Indices:

—

De

Deo.

—

De

Deo trino.

—

De

Provi-

dentia

divina.—

De

Creaiionein

genere.

—

De

Angelis.—

DeAngelis custodibus.—

De

Daemonibus.

—

DeDuraiione

mundi

el

ejusfme.

—

De

Creatione

hominis.

—

De

Anima

humana.

—

De Ratione

humana.

—

De

Paradiso

lerreslri.

—

De Peccato

originali,

col.

9-1]

SERIES

INDIGUM QUINTA,

complectens

Indices :

—

De

Scripturis.

—

De AUegoriis Veteris

Testa-

menti.

—

De

Allegoriis

Novi

Testaraenti.

—

Figurarum Veteris

Testamenti.

—

Figurarum Novi

Testamenli.

—•

Parabolarum

Novi

Testamenti.

—

Virorum

et mulierum

Veteris Teslamenti

clarissi-

morum.

—

Virorum

et

mulierum

Novi

Testamenti clarissimorum, 74-279.

SERIES

INDICUM

SEXTA,

complectens

Indices :

—

De

Religione generalim

spcctata.

—

De

Reve-

lalionedivlna.

—

De

Prophetiis.

—

I)e

Miraculis.

—

Mythologicura.

—

De Placitis

veterum

philo-

sophorum.

—

Nominativum

veterura

philosophorum.

—

Objectionum tum

vulgarium

tura

scienti-

ficarum.

—

Apologeticorura

auctorum.

—

Apologeticoriim

operum.

—

Polemicorum

auctorum.

—

Poleraicorura

operum, 318-443.

SERIES

INDICUM

SEPTIMA,

complectens

Indices

:

-

De

incarnatione Christi.

—

De

Christo.

—

De

redemptionis

mysterio.

—

De Nominibus

Christi.

--

De

Nomine

Jesu.

—

De

Spiritu

sancto.

~

De B. Maria

Virgine,

446-494.

SERIES

INDICLM

OCTAVA,

coraplectens

Indices:

—

Ilistoricum

prsedicationis

Evangelii.

—

(icographicuuj

praedicationis

Evangelii.

—

Bibliographicum

pra^dicationis Evangelii.

—

De

Perse-

cutionibus.

—

De

Beneficiis

Christianismi erga horainera privatum.

De Beneficiis

Christiauismi

erga

societatem.

—

Praxeologirura

vel vilae

practicse

synopsim,

527-606.

SEBIES

INDICUM

NONA,

complectens

indices:

—

De

Ecclesia.

—

De Hierarchia ecclesiastica.

—

De

Suramo

Pontifice.

—

De

Metropolitis.

—

De

Episcopatu.

—

De

Sacerdolio

.

—

De Clericis.

—

De

Schisraatibus.

—

De

Relationibus

raerabrorum

Ecclesise

militantis

ad

invicem.

—

Auctorum

de

dogmalibus.

—

Operum

de dogmatibus.

—

Operum de dograaiibus

analyticura.

—

Operum de

dogmatibus

6iJ6-790.

SERIES

INDICUM

DECIMA,

complectrns

Indices:

—

De

Gratia.

—

De Sacramentis

in

genere.

—

De

Baptismo.

—

De

Confirmatione.

—

De

Eucharistia.

—

De

Sacrificio in

genere.

—

De Sacrificio

missse.

—

De

Poenitentiae

latiori

sensu sumpta.

—

De

Pcenitentia sacramento.

—

De

Poenitentia

publica.

—

De

Exlrema

Unctione.

—

De Ordinis

sacramento.

—

De

Malrimonio,

799-911.

SEUIES

INDICUM

UNDECIMA,

coraplectens

Indicem De

Symbolis in

genere, 919.

SERIES

INDIGUM

DUODECIMA,

coraplectens

Indices :

—

De

Cultu

in genere.

—

De

Cultu sancto-

rura.

—

De 'Beneficiis

per merita

sanctorum

obtentis.

—

Liiurgicum.

—

De Compulo ecclesiastico,

927-1042.

SERiES

INDICUM

DEGIMA

TERTIA,

coraplectens

Indices:

—

De Jure

canonico.

—

De

ecclesiastica

et

raonastica.

—

De

—

Canonura.

—

Bullarum.—

Decretorura et

—

De

Disciplina

ecclesiastica

et

monastica.

—

De

Censuris

ecclesiasticis,

1050-1111.

 

INDICES

PATROLOGLi:

LATIN^

SPECIALES.

SERIES INDICUM

QUAUTA.

Huc

usque generales lantum cxhibuimus

Indices, quibus nostrum

constat

primum

volumen

:

qui

scilicet Indices,

quamvis oclo

et

viginti numero,

nihil ahud tamen sunt

quam

introductio

vel

proocmium

ad

nostrum

laborem inaudilum, et,

ut

ita dicam,

giganteum,

quem traditionis

patristicce

offerimusamicis.

Nunc nobis

novumopus

;

nunc Indices

Iradendi

spe-

ciales.

Hoc

in

opere ordinem logicum

et

rationi consentaneum,

quantum saltem fieri

poterit,

assequi

nitemur.

Sic

in hac

quarta

serie, tredecim Indices complectentc, sub

ocuhs vicissim

ponemus

quidquid SS.

Patres

et scriptores ecclesiastici

dixere

de

Deo

et

divinis

ilHus

attributis;

de Triniiale

et Providentia

;

de

Creatione

;

de Angehs bonis

et mahs

;

de

Mundo

physico;

de

Ilomine

;

de

Anima

humana et ilhus spiritualitate et immortah'tate;

de Ratione

hominis

et ejus

excelientia et infirmitate

;

de

Paradiso

terrestri etprimorum

Parentum lapsu

;

et ita

omnes

ve-

ritatesprimordiales,

et

quidquid

de illistradiderit

PatrologiaLatina, statim lector,

nuHo

labore

impenso, reperiet

XXIX.

INDEX DE

DEO

ET

DE

VARIIS ILLIUS ATTRIBUTIS

LOGICO

DIGESTUS

ORDINE

ET

EXHIBENS QU.ECUNQUE DE

ILLIS SCRIPSERE

PATRES

M0NITU3I.

Hoc

in

indice

summatim

dc

Deo tractamus

;

sed,

majori

lectoris providentes

utilitati, plurima

slatuimus

capila,

quibus sigillalim

referimus,

vel numeris lum

voluminum

lum paginarum

indicamus

quidquid

dixere Pa-

tres de Dei

existenlia,

esscntia,

unitale,

prsescientia et de

variis illius aUributis,

adeo

ut

indicis

luijus

adju-

mento

leclor

slatim

et perfacile

desiderata reperial. Ad

calcem

apposuimus

libros

de

Deo cx

profcsso

tractan-

lcs

quos Patrologia

complectitur.

Pralcrea in uniuscujusque

capilis

adumbratione

ordinem

Patrologiae

chrono-

logicum

observavimus.

i.

—

De exsistentia Dei.

judicatur

;

S. Hilarius,

IX,

395. Deum

esse

testantur

Denm osso

ex

mnndi et

rerum

crcatione probatur

prieclara

ejus opcra

;

ibid.,

761. Deum esse vel

ccjelum

TerluUianus,

1,

3~:>.

Deum

esse comproLatnr ex

lesli-

conluens quisque

sentiet

;

ibid.,

GG8.

—

Ipsa nalura

pro-

monio anim:e

nostra;;

ibid.,

37G.

Deum Judaiorum

colue-

prio

judicio crealorem

suum agnoscit

; S.

Ambrosius,XVII,

runt

Uomani, ibid., 432.

Deum

esse

ex motu probatur;

G8.

—

Notitia Dei

natura inest

omnibus

;

S. Hieronymus,

ibid.,

590.

Major popularitas (.'eneris humani

Deum

Mosis

XXVI,

570.

—

Quomodo ex

creaturis

Dcus cognoscilur.

novit

;

i(].,

II,

i2:>7.

Opera atque beneficia Deum probant;

S.

Auguslinus, .WXII,

78^2,

Creatura

clamat

creatorera

ibid.,

265. Tempore

Pauli

nemo de Deo

disceptavit

Deum ibid.,

811. Deus auctoritate

Scripturarum

vesti-

ibid., 270. Deus

primo

natura

cognoscendus,

dein

do-

gamlus

;

ibid.,

131").

Opinio gentium

de

Deo

nostro

;

id.,

etrina

recognoscendus

;

ibid.,

266.

Dei notiliam

Mosis

XXXIV,

1055. Karum

hominum

gpinis

dicant

in

stylus

a

primordio mundi, a

paradiso et

Adam,

cl

non

«^orde

suo

:

Non ost Deus

;

id.,

XXXVI,

613. Non

esse

ab

.'Egyplio

et

Mose recenset; ibid..

2.57. Dens

semper

Deum

nemo

audet

dicere,

eliamsi

ansus fuerit

cogitare

;

notus nunquam latuil,

quia

semper

illuxit

;

i/^uA, 285.

H^id.,

Ul. Dcus pliilosopbis

notus cx creaturis

; id.,

Deum

nos

a

propbetis

cta

Christo

non

a

piiilosopliis

eru-

XXXVIII,

77G.

Ut anima ex

molibus

et administratione

d\m\\r;ibid.,

303.

Deus

omnibus

notus

per

naluram

ct

corporis,

ila

Deus. ex

administralione mundi

et

ani-

conscienliam

;

?7;«(y.,

7<J8.

—

Ex

tolius mundi

ornaiu,

cx

marum

regiminc inlelligitur

;

ibid.,

1022. Deus

verus

ordine

temporum dignoscilur

Deus

;

Minucius

Felix,

III,

oraculorum

rcsponsis

agnilus

;

id., XIJ,

651.

Quid

284.

—

Deura

omnes

naluraliter sciunt;

Arnobius,

V,

universa

nalura nos

de

Deo doceat

;

id,

XLII,

1061. Co-

126'J.

—

Deum esse

qui

negat,

publico assensu

slultus

gnitio

Dei per creaturas

;

id.,

XLIV, 211.

—

Deus co.

Patrol. CCXiX,

LNDicu.y II.

BQ

\

 

11

INDICES

PATROLOGIiE

SPECIALES.

-

INDEX XXIX.

12

gnoscilur

mundi

ordine

;

Boetius,

LXIII, 650.

—

Deus

te-

slimonium

sua^

agnitionis

in

liominibus

collocavit;

8. Ful-

gentius, LXV,

771

•

Deus

ox

rebus

condiiis

quomodo

co-

gnoscatur,

LXXIII,

506.

Quomodo

cognoscatur

ex

earum-

dem

rerum

conservalione

;

ibid.

—

Per

creaturas

ad

Dei

cognitionem

pervenitur

;

S. Gregorius

Magnus,

LXXV,

706.

Per

res

visibiles

Deum

cognoscimus

;

1107.

Deum

esse* ex

ratione

coliigere

debemus

;

id.,

LXXVl,

403.

Anima

a

sui

cognitione

ad

Dei

nolitiam

elevatur

;

ibid.

Deus

cognoscilur

ex

operibus

suis

;

ibid.

—

Quibus

rationibus

probelur

quod

sit

Deus

;

V. Beda, XC,

1131.

—

Deus

varie

cognoscilur ; S.

Bruno

Herlnp.,

CXLII,

220.

—

Deus

sola

expericntia

cognosci

potest

;

Guiberlus,

CLVI,

353.

—

In

promptu

cst

rationali

mente Deum

ma-

xime'omnium

csse

; S.

Anselmus

Cant., CLVlil,

225.

iiuod

sit

quajdam

natura

per

quam

est

quidquid est,

et

quaj

per

se

est,

et

est

summum

omnium qua;

sunt;

ibid.,

147.

Oslendilur

Jd

quo

majus

cogitari non

potest,

esse

reipsa;

ibid.,

249.

Secundum

vocem,

Deus

potest

cogltari

non

esse,

secundum

rem

non

polest

;

ibid.,^'-!^. Quod

vere

.sit Deus;

ibid.,

227.

Quod

sil

quiddam

optimum

el

maxi-

mum

et

summum

omnium

quaj

sunt,

CLVIII.

144.

—

Dei

cognilio

per

creaturas

;

S.

Bernardus,

CLXXXIV,

28. Ad

Dei

cognitionem

perveniri

non

potest,

nisi per

sui

cogni-

tionem ;

ibid.,

826.

—

Dei

exislentia

oslendilur;

Bobert.

Pullus,'CLXX.XVI,

673.

—

Deus

ex

administratione

to-

lius

niundi

intelligitur,

sicut

anima ex administratione

corporis

;

Pelrus

Lombardus,

GXCI, 1328.

—

Deum nulia

scientia,

sed

sola

lido

deprehendimus

;

Alanus

de

Insulis,

CCX

60L

Dei

existenlia

et

unitas probantur

;

Petriis

Pict.',

CCXI,

791.

IL

—

De

Esseniia Dei.

De

natura

Dei

quam

variaj

fuerint

philosophorum

opi-

niones

;

Tertullianus,

1,588.

Philosoplii

inventu et enar-

ratu

difficilem

Deum

dixerunt;

ibid., 509.

Unde

Oeoc

dictus

;

id.,

1,

590,

seq.

Deus

solus

erat ante

omnia,

ipse

sibi et

mundus,

et

locus,

et

omnia

;

id., II,

160.

ISon

solus

tamen

absolute

habens

in

semelipso rationem,

et

in

ratione

sermonem

quem

secundum

a

se faceret, co-

gitando

intra

se ;

ibid.

Otium

natura

sua non

novit

Deus

;

si

cessaret,

non

esset

ibid.,

271.

In Deo omnia

rationalia

esse

debent,

sicut

naturalia

;

ibid., 272.

Deum

judicaredenoslrosensu,planestuitum

;

ibid.

,llj9.— Poe{ai

et

philosophi

veteres

Deum

nientem et

spiritum

dicunt

;

Minucius

Felix,

III,

292.

—

Deus nomen

est

iUi

;

S. Cy-

prianus,

IV,

577.

Dei

epilhelae

;

Arnobius,

V, 928.

—

Deus

Domini

nomine

jure

appellatur

;

Lactantius,

VII,

572.

—

Deus

ita

est, ut

qualis est

lalis et semper sit;

S.

Hilarius,

IX,

269.

Deus

ipse

est,

in

sese est, secum

est,

ad

se

est,

suus

siH

est, et

ipse

sibi omnia

;

ibid.

—

Genus

Dei

est

non

habere

genus ;

S.

Optatus, Xi, 992.

—

Deus

cum

definitur

ipsa

sna

definitione

crescit

;

S. Ambrosius,

XVII,

560.—

Deiessentia

quid sit; S.

Hieronym., XXVI,

488.

Prajter

Deum,nihil

poleslessea

se

;

ibid., i88. —

A.\md

Deum,

summa

vita

el

summa

ralio

;

S.

August., XXXII,

.591.

Quid

sit

Deus;

id.,

XXXUI, 439.

Qualis sit

Deus

non

potest

cogitatione

comprehendi

;

id., XXXIV,

790.

Non

parvaj

nolili;e

pars

est

scire

non

sit

Deus,

an-

tequam

sciri

possit

quid

sit

;

id.,

XXXV; 1588.

Dei natura

qualis

sit

;

ibid.,

1876.

Quul sit

Deus

;

ibid.,

221».

Deus

est

quaidam

substantia

;

id., XXXVI,

844.

In Deo cst et

causa

subsistendi,

el

ralio

intelliyiendi,

etordo

vivendi

;

id.,

XLl,

228. Deus

non

ejusdem cum

anima

natura;

;

ibid., 230.

Deus

esl

summa

substantia

;

id.,

XLIV, 253.

Genuina

Dei

nolio

; id.,

XLVI,

825.

—

Deus

quid sit

;

S.

Salvianus,

Llil,

29.

—

Descriptio Dei ;

S.

Leo

papa, LIV, 194. Deus

summa

est

ralio

;

id.

LV,

127.

—

Natura

Dei

;

A.

Pru-

donlius, LX,

667.

—

Deus

origo

rerum

;

Draconlius,

LX,

827.

Deus origo

lucis

;

ibid.,

69C.

Dei

subslantia

;

Eugyp-

pius,

LXIl.

649.

—

Una

est

esseniia,

seu

natura

deitatis

;

S.

Fulgontius

Rusp.,

LXV,

674.

Vcrus

Deus

esl qui na-

lura

Deus

esl;

nalura

Deus

est, qui deilatem

ex

Kter-

nitate

nalivitatis

habuit,

non

ex

gratia

donationis; ibid.,

214.

—

Quol

significalioiiibus

Scnplura

de

Deo loquatur

;

Junilius,

LXVUI,

21.

De

significationibus

divina; essen-

tia- ;

ibid.,

21.

—

Deus

lingua

gia^ca dicitur

timor

;

Cas-

siodorus,

LXX,

7il,

742.

Deus

quomodo

a quibusdam

definiatur

;

ibid.,

39.

—

Deus

polius

quid non

sit,

quam

quid

sit, a

nobis

in

hac

vita

porcipilur

;

S.

Gregorius

ftJagnus,

LXXV,

713.

Esse

Dei

quid sit

;

ibid.,

1143.

Di-

vina

subslanlia

nil

deirimentum

recipit

nec

augmenlum

id.,

LXXVI,

1048.

—

Decem

nominibus

Deus

apud

Ue-

braos

vocatur

;

S.Isidorus

Hispal., LXXXII,

259.

—

Deus

in Scriptura

varia

habct nomina

;

Babanus

Maurus,

CX,

est,

ibid., 1399.

—

Explicari

polest

non

quid

sit

Deus,

sed

quid

non

sit

;

Ratlierius Veron., CXXXVI,

709.

-

Deus

cst

omnia

omnibus

;

Lanfrancus,

CL,

207.

—

De

Deo

et

quid

sit

Deus

;

Manegaldus,

CLV, 159.

—

Deus

est

una

individua

et simplex

nalura

;

S.

Anselmus

Cantuar.,

CLVIII,

271.

De

summa

cssenlia

quaerenti unde

est

rr-cte

rcsponderi potest ;

de

nihilo,

id

est, nequa-

quam

facta

est ;

ibid.,

154.

Essentia D«i

quam

diversa

a

creata

essentia

;

ibid., 319.

Dei

natura nullapraestantior

;

ibid.,

268.

—

Deus est

substanlia;

Ivo

Carnot., CLXI,

60.

—

Qualem deDeo

habere

debeamus

ideam

;

V. Hil-

deberlus,

CLXXI,

1073.

—

Deus

quid sit

;

S.

Bernardus

Claraevall,

CLXXXII, 801.

Dei

pra;clara notio

;

ibid.,

1057.

Deus

est id quo

nihil

melius

cogitari

poiest; ibid.,

796.

—

Deus an sit universale

aut individuum

;

Petrus

Pictav., CCXI, 924.

in.

—

De

Unitate Dei.

Deus

unus

csl qui

totam molem

islam

de nihilo

expres-

sit;

TertuUianus,

I,

375. Deus

unicus est qui

universa

condidit,

et hominem

de

humo struxit

;

ibid.,

378. Deum

summum magnum

et

unicum credi oporlet

;

id.,

11,201.

Si Deus

est, unicum

sit necesse est, ut unius

sit

;

ibid.

Deus

est

unicus ex

infinitis

ejus

perfectionibus

;

ibid.,

249.

Deus

unus est aut

nullus

;

ibid., 250.

—

Deus

unus est

;

Arnobius,

V,

864.

Deus nonnisi unus

adorandus

;

ibid., 939.

—

Deus

perfectus esse

non

polest,

nisi

unus, ut

in

eo sint

omnia

;

Lactantius,

VI,

123. Deus unus est, si nihil aliud

esse potest

quod

tantumdem capiat

potesiatis

;

ibid..,

123.

Unius

arbitrio

mundum regi necesse

est

;

ibid.,

125.

Unitas Dei

astruilur a

prophetis

;

ibid.,

127.

Unilas

Dei

astruilur

a

poetis et

philosophis

;

ibid.,

129. Unitas

Dei

astruitur

a

divinis

testimoniis et

sibyllis,

ibid. 138. Uni-

tas Dci

astruitur

ex teslimoniis

Apollinis

et deorum

;

ibid.,

148.

Quod

Deus

sit unus,

nec

possunt

esse

plures

;

ibid.,

1019,

sq.

Quod Deus non

est nisi

unus

;

ibid.,

1056.

De Dei

unilate

sententiaj philosophorum

;

id.,

VII,

112,

113.

—

Deus,

Deus

unus est

; S.

Optatus, XI,

905.

—

Unus

Deus,

unum

nomen, una

diviniias,

una majestas

;

S.

Ambrosius,

XVI,

322.

Unum

Deum

communis

natura

teslatur

;

unum

Deum

fides

significat unum

Deum

magi

crediderunt

;

ibid., 535.

divinilatis

per

unitatem

operum

designata; ibid., 534. Numerum

non

recipil

divina

natura

;

ibid.,

799. Deus unum et simplex

et

incompositum

est,

quidquid est

;

ibid., 1274. Deus

unus

omnipotens,

quia

unitas potestatis

est ;

ibid.,

566.

Quidquid

ab

unius

Dei

professione

recedit,

mortuum

habetur

;

id.,

XVII, 376.

Sine

dubio omnium

Deus unus

est

;

ibid., 80.

—

Deus

unus, aul

nullus

; S.

Phoeba-

dius,

XX,

15.

—

Natura

Deus

unus

est,

positione

plu-

res

; S.

Gaudenlius,

XX,

855. Una

est

Dei

et sola

natura,

qu;e

vere est

;

S.

Hieronymus,

XXII, 357.

Lex

naiuralis

et

scripta

unum Deum teslatur

; id., XXIV,

408.

—

Deus

unus

est

;

S. AuguSl.,

XXXVIII, 1076

;

S.

Petrus

Chrysolog.,

LII,

365; S.

Leo

papa, LIV,

198;

Gennadius

Massil.,

LVIII,

999,

1000. Dei unitas

Vigilius

Taps.,

LXII,

107.

—

Teslimonia

de uno

Deo

;

S. Fulgen-

lius

Busp.,

LXV, 710,

711. Unum Deum

esse Veteris et

ISovi

Teslamenli

demonstrat

auctoritas

;

ibid.

362.

—

Credi

oporlet

in

primum

et in

novissimum

Deum

unum ac tri-

num,

unum

substantia

;

unum polentia

;

unum

nomine

;

S.

Columbanus,

LXXX,

229. —

Tres deos credere

profanum

est ; S.

Isidorus

Hispal., LXXXI, 14L Dei

unilas

;

ibid.,

1294.

—

Deitas

una cst

;

Hincmarus

Bhem.,

CXXV,

472.

—

Deus

unus

est ;

Lanfrancus

Cant.,

CL,

18

;

S.

An-

selmus

Cant.,

GLVIII,

238;

Hildebert.

CLXXI,

1072.

—

Deus

unus

in natura, in

persona

;

Hugo

de

S.

Victore,

CLXXV,

.527.

—

Deus

unus sibi

el in

se;

S.

Bernardus

Clara-vall.,

CLXXXII,

797.

Deus

est

summe

simplex,

unus et

immutabilis

;

CLXXXIH, 1169.

Summa

substantia

non potest

haberc parem

sicut

nec

su-

periorem

;

Bichardus

de

S.

Victore, CXCVI,

897. Quod

summa

substantia

idem

sit

quod

divinitas

ipsa,

et quod

Deus

non

sit nisi

substantialiter

unus

;

ibid.,

898.

Quod

non

sil

Deus,

nisi unus

;

ibid.,

898,

902.

—

Deus

uuicus

est,

omnis

infirmitatis aut

mutabilitatis

e.xpers

;

Alanus

de

Insulis, CCX,

451.

IV.

—

Dc

attributis

Dei.

10

DcHS

incrcattis et a'term(s.

Dcum

invocamus seter-

nuui,

Deum

vcrum, Dcum

vivum

;

TerluUianus, I,

441,

Dcus

aMernus

est, ante

omne tempus

ibid.,

432.

Motus

Dei

lil)er

el

ajternus

; id., 11. 235.

Omnia

in

Dco

natura-

lia

et

ingenita

;

ibid., 271.

Deus

quod

ab

asterno

proposuit

et

revelavil,

raedio

spatio

swculorum

in

figuns

et

amig-

ibtd.,

48o.

Deus

13.

—

i)ei

natura,

quam nec

angcli

apprehendunl,

a

for-

tiori

hominibus

imjiervia

est

;

S.

Paschasius

Badbert.,

C.XX,

1423.

Deus non

ex

accidcnte,

sed

csscnlia vcritas

malibus

et

allegoriis

prKmiuislravit ;

ibtd.,

48o.

Deus

solus

sino

origine

;

ibid.,

468.

—

Dous

utpote

omnium

pa-

rcus,

nec

principium

habel

ncc

lerminuui

;

Minucius

Fe-

 

13

INDEX

DE

DEO.

I'i

lix,

III,

309.

—

Divinnm

osi quod ncc orlnm nec occasnm

habel;

it>i(l.,

309.

— Nonnp solus ingcnitns, immorlalis

el

pcrpetuns solus esl?

Arnobius,

V,9JS.

—

llonnm illuilquod

oiiinia

appetunt,

cum

snapie natura semper Deus

sit,

or-

lum

non

iiahet,

ac proin^te

ncc

i'rincii>ium;

C.onstantinus

Masnus,

VIII.

'lO.'».

—

^iliil anloDeumcst. niliil

aliunde,

niliil

e\tra

;

S.

liilarius,

X,

431. E scriplnris di<citqnod

Deus sit

u'lcrnus; il>i(l.. 28.

—

Solus

Deus

perfeclus,

om-

nipotens,

sempitornus;

S.

Zeno. XI,

39i.

—

lllius Dei

est

esse

qui

sompi

r est;

S.

Aml)rosius,

XV. IS:23. Dens

i.ec

initium

dierum.

nec

rmom

habel; id.,

XIV.

1-26.

Hoc

csl verum

nomen

Dei

esse semper,

id.,

XVI, 91i.

Qui

est

et

est sempor,

Dens

est

;

ibiil.,

1)14.

Solus sine

pro-

cessu Deus,

qnia

in omni

perfeclioiie

semper ivternns est,

ibid., 619. Propriuni Dei est

non

cwpisse.

sed semper

idemesse, quod

semper est ;id.,XVlI,.')16.

—

Deussine

ini-

tio et

fine;

Kufinus, XXl,

341. — Deus solus, qui ajternus

esl, essentia' nomen

vere tenet;

S.

Hieronymus,

XXII,

457.

Dens

solus

semper est

id

quod

fuit

;

id.,XXllI,

344.

Deus

non habet

principium

;

id., XXIV, 437.

—

Dei

aelernitas;

S.

Augustinus,

XXXII, 664. Deus est

et

vere

est, et eo ipso

quod est vcre,

sine

inilio

et

termino est

;

id., XXX

Vll,

1743. Deus manet

apud se,

et

io seipso

plena

et

perfecta

leternilas; id.,

XXXVHl,

1073.

Deus

solns jciernuscst;

ibid.,

-208.

Deus sapiens,

anernus,

non

parlioipatione sapienti» et

sclernitatis,

sed sapienlia

et

aelemitate

cnjus ipsc est

auctor

;

id.,

XL, 16.

—

Solns

Deus

vere

ajternus

;

S. Prosper

Aquilanus, LI,

453,

620.

—

Dens ante

tempus exsistit;

S.

Patiicius

Hihern,

LIII,

835.

Dei anernitas

;

;7>if/.,

835;

Eugyppius, LXII, 6i6.

Deus

proprie est,

qnia

nec

habet

praMeritum

noc

fiitu-

rum

;

Cassiodorus,

LXX, 645.

—

Deus

ab

reterno omnia

disposuit

; S.

Gregorius

Macnus, LXXV,

9S6. Dei Deler-

nitas explicatur; id.,

LX.KIX, 628.

—

Si

summa natura

fi-

nein haberet vel

principium, ipsa

non esset

vera

tas;

S.

Anselmus Gant.

CLVIII,

167. Summa

naiura

est

slne

principio et fine

;

ibid.,

164. Dcus

est a^ternilas

;

ibid.,

522.

—

Dei atlributa;

S.

Ivo

Carnot.,

CLXI,

67,

68,

104. De

aHernitalo Dei ;

ibid.,

71.

75.

—

Deus

solus

proprie

ceternus;

P.

Lombardus,

CXCl, 1530.

—

Uiia est

subbtantia

summa,

quod

sit

a

semelipsa, et eo

ipso

ab

mtemo,

et

sine

omni

inilio

;

Richardus de

S.

Victore,

CXCVI,895.

Quod

Dous

sit increatus;

ibid.,

901.

— Deus

ajternus

est,

invisibilis,

incomprchensibilis

ex

quo, per

quem.in quo

sunt

omnia

;

Adamus

Scolus, CXCVIII,

795.

—

Dci

soliam

ajternitas est ;

Alanus

de Insulis, CCX, 269.

Deus post

omniaest,nontempore,sed3eternitale;

ibid.,

270.

2°

Jnfinitus

et

immensus.

—

Deus

immensus est; Ter-

lullianns,

1,

376. In Deo

omnis locus,

non ipse

in

loco,

qniauniversitatis

ultima linea esl; id., II, 175.

Deus

in-

ira abyssos

est, ei ubique

consistit, sed vi

et potestate;

il>id., ISi.

Deus

perfectus

ost in

omnibus;z7'»/.,

274,

304.

—

Deus

est infinitus,

immensus

et soli

sibi lantus

quan-

tus est notus; Minutius

Felix, III, 341.

—

Deus super

omnia,

continens

omnia,

immensus;

Xovatianus,

III,

889.

—

In

Deum

non

cadit

timor, neque libido, neque

in\idia

aut cupidilas ;

Laclantius, VII,

124.

—

Dcus est

ubique;

S.

Hilarius,

IX, 682. Deus

totus et sempcr

et

uhique

esl

;

ibid., 863. Dous

ubique est idem

et

totus

;

ibid., 629. Quomodo Deus

sit in omnia circumfusus

et

transfusus;

ibid.,

774.

Deus

infinitus

el

immensus

brovi-

bns humani sermonis

eloquiis intelligi non

polest

vel os-

tendi;

id., X, 522.

Dei immensilas; ibid.,

253.

Deus

infi-

nitas in

omnia

circumfu<us est

el

infusus;

ibid.,

28.

In-

tra

Deum omnia, et

extra eum nihil illius

capax; ibid.,

71.

—

Etsi

immensus Deus, mensuram omniurn lenet;

S.

Ambrosius,

XIV.

Divinitatis

splendor

incomprehensi-

bilis

premit nosiri coporis sensus

;

id.,

XV,

1703. Deus

non

de loco ad

lo?um transil,

qui

ubique

semper

est

;

iil.,

XVI,

572. In Deo omnia

;equalia

sunt

immonsitate inli-

nitatis

;

id,

XVII,

38i.

—

Dcus

nullo

coDcIudilur

loco,

quia

omnia pugillo concludit

et palino;

S.

Hieronym.,

XXIV, 653.

Ubique

est

Deus et totus uhiquc; id.,

XXVI,

!47i.

—

Deus ubique

prajsens,

non

locorum spatiis,

.sed

I

majestatispotcnlia; S. Angiist., XXXIV,

1277. Deus

uhiquo

;pra'sens est; id., XXXVI,

952;

XXXVIi, 1125. Dous

est

nbique

totus,

nusquamdivi.sus;id.,XXXVIIl,

3(i7,560

Deus

est

ubique pra:!sens

et

omnia videns; ibid.,

441.

—

Dci

sub^tanlianon circumscripta quantilate^i/^jrf.,!.^^.

—

Nullus

'

est

sine

Deo

locus

;

S.

l'rosper

Aquit., Ll,

396. Deus

solus

est

infiniius

et a-ternus; ibid., 620.

—

Deus

est

ubiquc

praesens,

semper

totus;

S.

Petrus

Chrysol.,

LII, 296.

ncus

teneri locis

non potest, qui tolus

ubique est;

idom,

'"^2.

—

Dcus

est immonsuset ubiqne pra;sens;

A.

Prudon-

nis,

LIX,

661 ; LX,

147.

—

Dous nullo lococonckidi

potost;

prajsentia

nhiqne;

S.

Ronedictns,

LXVI,

380.

Dcns

qno-

modo uhique

pra^seiis

est;

ibid.,

478.

—

Dous

uhique

lotus

ost

pra^sons;

Cassiodorus,

1,X.X,

1148,

328, 889.

Deus nulla

hu-i

dolorniinaliono

concludilur;

ibid.',

592!

—

Doi doscrihilur

immonsilus;

S.

Gregorius

Mairnus|

LXW,

1126,

1139. Deus

sine

spatio

immen.sus,

sino

fnitio'

et

fine

aMcrnns;

id.,

LXXVI,

805.

Xoii

est

lociis

uhi

nun

sit Deus; ibid.,

1211.

—

De

immonsitale

et

omnipolen-

im

Ooi;

Taw

C^saraug.;

LXXX,

7.33;

S.

Isidorus

llisp

,

LXXXIII,

541.

—

Dous

uhiqne loius

cst;

Alcuinus,

CI

642;

S.

Paschasius

lUulbcrtus,

CXX,

28l,1il3.

—

Dous

incircumscriplns,

ubiiiue

totus,

nnsquam

iiiinor,

nusquam

niajor; Ralhorius

Vcron.,

CXXXVI,

707.

—

Dons

csl

ubi-

que

di\ersis modis;

S.

liruno

Carllms.,

GLIII,

381.

—

Deus

implet omnia,

inoomprohonsibilis

et

nbique

tolus

esl;

Guibortus,

CLVI,

484.

—

Deus

nec

volens,

nec

no-

lcns finein habohil;

S. Ansclmus

Cantiiar.,

CLVIII,

164.

De Dei

immensitale;

ibid.,

780;

Hiidobertus

Cenom.,'

CLXXI,

1074.

—

Deus

essenlialiter

est,

et

vere

est

i"n

omni croatura,

loco,

tempore,

ct

quomodo;

Hu^o

dc

S.

Victoro,

CLXXV,

223.

—

Dous

esl

imiiionsus;°S.

Bcr-

nardus Clara^v., CLXXXII,

796.

Deus

cst

ubiquo,

sed

vario

modo; id. CLXXXIV,

23.

—

Deum

esso

nbique

pradi-

cant creatura'; ibid.,

23.

—

Deus

est

ubique;

P.

Lom-

bardus, CXCII,

272;

Riidinrdus

dc

S.

Viclore,

CXGVl

632;

Galterus, CCIX,

572;

CGX,

601.

3°

Deus spiritus.

—

Deus

spirilus

est,

omnis

omnino

corporca concrclionis

cxpers;

Tertullianus,

I,

399.

Douin

incorporeum Phitonici,

corporoum

sloici

dixerunt;

ibid.,

517,

Deus

ipse

invisibilis,

simulque

vi.sijjjlis;

id.,

li'

170.

Dci manus,

podos,

oculi,

quid;

ibid.,

303.

Deus'

nec

videri

polost,

visu

clarior,

nec

comprehondi,

tactu

purior,

nec

a\stimari

sensibus

major;

Minucius

Felix,

III,

290;

S.

Gyprianus,

IV,

576.

—

Deus

lineainentis

corpo-

ris caret;

Arnobius,

V,

953.

Deus mas

non

est,

sed

ejus

nomen mascnlinum;

ibid., 945.

Dous

ost

incorporeus;

ibid.,

757,928.

Deus est

expers

quantilatis

et

qualilatis;

ibid.,

755. Deus est

sine

silu,

motu ct

habitu;

ibid.,

755',

Deus

sine corpore esl;

Lactantius,

VI,

1,53.

Deus

lumon

est humana; mentis;

id.,VlI, 74.

Utrum

figuram

aliquam

habeat

Deus;

ibid.,

82.

—

Deus

non

est

secundum

nos

corporalis;

S.

Hilarius,

IX,

683,

719,

430.

Deus

invisi-

bilis

est,

nec

videri

potest

in hac

vila;

ibid.,

554.

Dei

cor, manus, oculi,quid;

id.,

X,

439.

—

Deus

est

spiritus;

S.

Ambrosius,

XIV,

257. Incorporei

Dei

corporea

adum-

bralio

esse non potcst; ibid.,

131.

Nihil

Deus

habet

in

sua substantia

corporale;

XV, 1749;

S.

Hieronymus.

XXV,

77.

—

Si

quffiris utrum Deus

possit

videri,

respondeo^

potest; si qua-ris unde

sciam,

respondeo,

quia

in

vera-

cissima Scriptura

legitur

: Beati

mundo

corde;

S.

Au-

gustinus,

XXXUI,

612. Quomodo

videatur

Dous;

ibid.,

625. Deus non

est

quid

corporeum,

nec

aliquid

quale

for-

mari nostra cogilatione

possit;

XXXVIU,

369.

Dei

facies

et

manus

et pedes,

quid; ibid.,

366.

Deus

nulia

corporis

forma

definitur;

id.,

XL, 188.

Doum

probatur

non

esse

corpus:

id., XLI,

230.Qindquid

corporeum

occurrit,

ot

in

spiritalibus

quidquid

mutabilo,

non

est

Deus;id.,

XLll,

958.Divinitatomaspicerenonpossuntocnli

carnis;id.',XLIV,

92.

In divinitate

nuUus est

soxus;

ibid.,

405,

—

Deus

solus est incorporeus;

Gass. Massill.,

L,

683.

—

In

natura

Dciiatis

nuUa

forma

corporea

sentiatur;

S.

Prosper

Aquit., LI,

347.

—

Deus

incorporalis

est

et

invisibilis;

S.

Maximus

Taurin, LVII,

376.

—

Deus

est

incorporeus;

Mass.,

LVIII,1018.

—

Dcus

oculis

corporeiscernl

nequit; Prudenlius, LIX,

92i.

—

Deus

est

substanlia

in-

corporoa,

Bootius,

LXIV,

1410;

LXV,

102.

—

Dei

aures

et

oculi;

S. Bonediclus,

LXVl,

229.

—

Deus

invisibilis

ct

incomprehensibilis;

S.

Grogorius

Magnus,

LXXV,

1140.

Deum esse corporcum quinain

crodiderint;

id.,

LXXVI*

e.^iO.

—

Deus spirilus esl

et

non anima;

S,

Isidorus

Ilis-

pal.,

LXXXIII, 8i.

—

Deo

qualenus

oculi,

aures,

manus,

ira

convcniant;

B.

Rabanus

Maurus,

CIX,

727.

—

Refel-

litur corum

error, qui Deo

corpus

tribuobant;

Batherius

Voron., C.XXXVI,

704.

—

Deus mombra

habot;

Gui-

berlus, CLVl,

48i.

—

Dous

suramus

spirilus;

S. An-

selmus

Gant., GLVIIl, 229.

Siimma

essenlia

est

spiritus,

non corpus,

nec aliquid sonsibilo;

ibid.,

161.

Summa

sa-

pionlia

nihil est aliud

quam siimmus

spirilus;

ibid.,

183.

—

Deus

est iiicorporcns;

Ruporlus

Tiiil.,

CLXVil,

199.

Deus vere spirilus esl; id.,

GLXIX,

363.

40

Deus simplex.

—

Deo denegant

quidam

proprie-

tales

suas, .simplicitatem

et

potestalem;

Tertullianus,

l

1201.

—

Deus

est simplex,

ol

non hnmano

more

cogilan-

dus;

S. Hilarius,

X,

338. Deus

compositionis

expors est;

id.,

IX,

720.

Deus

esl

summa

simplicilas

;

id.,

.X,

\{i(j,

2.53,

.^.

Fulgentius

Rusp., LXV, 244.

Dei immensitas

per

om-

nem

locum

diffusa

sine quaniitate; ibid., 684.

Deiis jm-

mensus

virtule

noQ mole; ibid.,

512, 513,

G96.

—

Dei

268.

Dei sumnie

simplicis,

qiiales

sint

propriotatos;

ibid.,

303.

—

Deus neque

dofoclionom

aut

diminutionem

pali-

tar,

neque adjeclionem

capit;

S.

Ambrosius,

XIV,

319i

 

15

LNDICES PATROLOGW']

SPEGIALES.

—

INDEX

XXIX.

16

Deus

unum

el

simplex

el

incompositum cst

quidquid

est;

S.

Ambrosius, XVI,

1!274.

Deus

nalura)

simplicis

est;

ilJid.,

553. In

Diviniliile

ncc

membra,

ncc partos sunt,

sed

propler

unitalem

Divinilalis

sunt

expressa;

iliid.,

757. Dcus

iia-

bcl

ncc

potest

ainiltorc,

quod liabet

naturaliler

ex

divina

majestale;

ilnd.,

6G^.

Deus compositus

inlelligi

non

po-

test;

id.,

XVII,

510.

—

Dei simplicilas;

S.

Augustinus,

XLI,

231.

Deus

animam

habere iropice

sicul

et

corporis

menibra;

ibid.,

534. Deus

nec sexum

babet,

nec

a;lalem, nec

definita corporis

mcmbra;

ilnd., 134.

Deus

est natura

simplicissima;

id.,

XLII,

1U76.

Deus sini-

plex

est et

multiplex; il>id., DiiS,

dW.

—

Deus soius

esl vere,

simplex;

S.

Prosper

Aquit., LI, 488.

—

Dei

nulla

succes-

sio

lemporum

ascribilur;

S.

Isidorus Hispal.,

LXXXIII,

548,

—

iSatura Dei est

simpiex et

nullo modo composila;

S.

Ansclmus

Cantuar., CLVIII, 167.

—

Deus

est summe

simplex,

unus

ct

immutabilis;

S.

Bernardus,

CLXXXII,

797;

CLXXXIII, 1169. —

Deus

unus incorporeus; Galte-

rus,

CCiX,

572.

50

Deiis

Immiitahilis.

—

Deum

immutabilem

et infor-

mabilem

credi

nccosse est ut

a;ternum;

TertuUianus, II,

190.Deus

solus de

incorruptibilitatis proprietate

felix; ibid.,

304.

—

Deum

credi oportet immuiabilem;

i\ovatianus,

III,

892.

—

Immulabile est

omne divitium,

scilicet Deus;

Candidus,

VIII,

1013.

—

Dei

a^tcrna

immulabilitas

;

S.

Hilarius,

IX, 1066. Deus

non cst mutationi

obnoxius;

iMd.,

268.

—

Solus Dcus est

perfectus,

omnipotens,

in-

demulabilis; S.

Zeno, XI,

391.

—

Deus

cum

immutabilis

sit, cur

dicatur

irasci;

S.

Ambrosius,

XIV,

366.

Deus non

cogitat

sicul

homines, ut aliqua

ci

nova

succedat

ibid.,

366-

Dei

immobilis voluntas,

homines

vero

mobiles

et cur;

id.,

1175. Non

mulabilis

est

senlentia

Dei,

ibid, XVI,

1159. Deus

immutabilis

perseverat;

id.,

XVII, 75.

—

Deus non mutalur;

S.

Hieronymus,

XXV,

1473.

Deus

solus nalura sua

immutabilis;

id.,

XXVI, 3i20.

—

Deus

summe bonus et

immulabilis

creator

et omnium

rautabiliuni

naturarum; S.

Augustinus,

XXXII,

599. Cre-

dere

est

naturam

incommutabilem

Deum

esse ac sum-

mum

bonum; ibid., 634. Non benc

dc

Deo sentit,

qui

non

eum

onmipotentem, alque

ex imlla

particula

commu-

tabilem

credil;

ibid., 1:224.

Deus est

excellentissima

qusedam

incommutabilisque

nalura; id.,

XXXIV,

357,

362.

Deus

est

immutabile bonum; ibid., 384.

Consiiium Dei

non

mutabile est;

ibid.,

300.

Vita Dei

imraulabilis

; id.,

XXXV,

1548. In

Deum non

cadit

perturbatio;

id.,

XXXVI,

92.

Ipsa

Dci

substantia est, quaj nihil

habet

mutabile,

ubi

nihil

est

prajteritum,

quasi

jam iion sit

nihil

futurum

quasi

nondum

sit,

el

non

est

ibi

nisi

est;

iii.,

XXXVII,

1311.

Deus

esl

immutabilis,

id.

XXXVIII,

986;

XL,

360;

XLI,

220, 362;

XLII,

518.

Deus nec mole

dislendiiur,

nec

partitione

rainuitur;

id.,

XLI,

280. Deus

incommutabili

consilio et

volunlaie operatur;

ibid.,

366,

367.

In

snbstan-

tia

summi

boni

nul.a

mutabilitas teinporis

potest

inveniri,

id.,

XLII,

594.

Deus

solus immortalis,

quia solus

immu-

tabilis;

ibid., 768.

—

Deus solus

inimutabilis

et

bonus;

Cassianus, L,

667.

—

Omnium

rationes in

Deo a;lerna3

et

immutabiles; S.

Prosper

Aquit., LI,

717.

Deus

est

iminu-

tabilis;

ibid.,

284.

—

Apud Deum

incommutabilis

rerum

ordo; S.

Leo

papa,

LIV, 368.

—

Dei

decrcta

sunt immu-

labilia; S.

Maximus

Taurin.,

LVII,

567.

—

Deus

est

immu-

tabilis;

Gennadius

Massil.,

LVIII,

995.

—

Deus

est

incom-

mutabilis;

Eugyppius,

LXII,

576, 724.

Deus tempore

non

variatur; ib.,

734.Deusimmulabilis,

«Z^.^S^lj-S.

Fulgcntius,

LXV,513;S.

Fulgentius

Rusp., LXV,

349; S.

Gregorius

Ma-

gnus,

LXXV,

601 ;

LXXIX,

663. Solus

Deus

expers

est

muta-

bilitatis; LXXV,

1003

;

LXXVI,

324,

1143,Deum

immutabilis

natura et

ex

voluntale;

id., LXXVI,

6i0.

Deusiion

subjacet

mutabilitali;

id.,LXXlX,

438.—

In Deo

nihilestcommulatio-

nis

;

Alcuinus,

C,

716.

—

Dei judicium

immutabile

est;

Raba

nus

Maurus, CIX, 522.

—

Deus

tempora

mutat,

non

con-

siiia;

S.

Bruno

llerbip.,

CXLII,

219.

—

Summa

essentia

nullo modo

esi, nunabilis; S. Anselmus

Cantuar.,

CLVIII,

178.

Deus

immulabilis;

ibid.,

419

;

S.

Bruno

Asl.,

CLXIV,

154;

Ruperlns Tuit.,

CLXVII,

592;

CLXX,

251

;

Hilde-

Lerlus

Cenom., CLXXI, 799,

800;

Godefridus,

CLXXIV

427;

Hugo

dc

S.

Viclore, CLXXVI,

220; S.

Bernardus,

CLXXXIII,

1169;

Philippus

de

Harveng,

CCIII,

349;

Galterus, CCIX,

572;

Alanus

de

Insulis,

CCX,

451.

6°

Deus liber.

—

Motus

Dei,

liber

est

et

ajternus;

Ter-

tullianus,

II, 235.

Liberlas,

non

necessitas

Deo

compe-

tit;

ibid.,

212.

—

Dei

voluntate

in

mundo

liunt

qu;e

hunt;

Arnobius,

V, 895.

—

Deo

lex

voluntas

est,

et

donandi

jus;S.Ambrosius,

XIV,

1035.

—

Voluntas

divinafundamen-

tum est universorum; ibid.,

134.

Voluntas

Dei,

potestas

est; id.,

XV,

1636.

Voluntas

Dei virtus

naturae

est;

id.,

XIV,

149. Sermo Dci

voluntas

cst,

opus

Dei

natura

est;

Dcus

habet

duplicem volunlatem;

S,

Bruno

Carth.,

CLII,

428.

—

Dei

voluntas

nulla cogitur

necessitate

et

nulla

subditur

necessitale; S.

Anselmus

Cant,,

CLVIII,

419.

Volunlas

Dei

muliiplex; ibid.,

583.

Deus sola voluntale

ex

nihilo

omiiia

fecit;

ibid., 222.

Ipsa est

Dei

voluntas

ex

qua, et

per

quam et in

quaomnia;

ibid.,

413.

—

Deus

id

qiiod voluit, non

per alium,

sed

per semetipsum

effe-

cil;

Rupertus Tuit.,

CLXX, 4.j0.

7"

Deus omnipotens.

—

Dei

posse,

velle

est,

et non

possc,

noUe;

quod autem voluit, et potuit,

el ostendit

Tertullianus,

11,

166.

Deo

non

competil

inlirmitas, nec

mendacium

;

ibid., 774.

Deo nihil

impossibile est, nisi

quod

non

vult ; ibid., 756.

Non

alia

lege credendus

est

Deus, quam omnia

posse credatur

;

ibid.,

Hi)d. Divina;

potestatis

exempla

;

ibid.,

810.

—

Veritatis

regula

exigit

ut prirno

omnium

credamus

in

Deum Patrem

et

Domi-

num omnipotentem

;

Novatianus,

III, 886.

—

Deo soli

congruit omnia facere

qute

velit

;

S. Hilarius,

IX, 757.

Dei magnitudinem

testantur

opera

;

ibid.,

790.

Dei opera

potenter

sunt

elfecta

;

ibid.,

857.

Dei potentia

se cerlo

manifestat gcstis, quorum

ratio

nobis

occulta

est ; id.,

X,

78,

—

Deus

est solus

perfectus,

omnipotens, indemu-

tabilis;

S,

Zeno, XI, 391.

—

Quid

non

poiest,

qui omnia

potest, nisi

quod posse

nolit;

S. Ambrosius,

XV,

1494.

Deus

non vult

cum aliis consortium habeie dominatus

ibid., 1370. Deus unus

omnipolens,

quia

unitas potestatis

est;id., XVI, 566. Deo impossibile

nihil

est ; ibid.,

532.

—

Potentia Dei pra;dicaiur

;

id.,

XXIII, 556, Deo cuncta

possibilia

sunt ;

i^jrf.,

517.

Polentia Dei

commendatur

;

S.

Hieronymus, XXIII, 385. L)ei majeslas

et

potenlia

;

id.,

XXIV, 406. Omnipotentia

Dei

in quo praevaleat;

ibid.,

492.

Potentia Dei

demonstratur

in

parvis animanlibus

id., XXV,

964. Deus fundavit terram fortitudine; ibid.,6-2o.

Dei

imperium, polentia

et benignitas quomodo intelligitur

in creaiione

reruin

; S.

Augustinus,

XXXIV,

228.

Deus

nuUa

crealura

indiget

ut

aut

melior sit,

aut potentior, aut beatior

;

id.,XXXVT,896.

Deus

cst omnipotens;

id., XXXVIII,

1060,

1067. Deum

omnipolentem

nemo negat,

etiara

paganus

;

ibid.,

1131, Deo

servit

omnis creatura, velil, nolit ; id.,

XL, 279.

Deus non

sineret

bonus

aliquid fieri

mali,

nisi omnipotens

;

ibid.,

279. Dei voluntatera

nulla vis

vincit; id.,XLI,

389.Deus

omniaquaecunque vull, facit,

quo-

modo;

27;«d.,752.

—

Deiomnipotentia

est

infinita

;

Cassianus

Mass.,

L.

135.

—

Dei omnipotentia

omnia

conservantur

el

subsistuiit;

S. Prosper

Aquit.,

LI,

467.

—

Deus est

omni-

potens;

S. Petrus

Chrysol.,

LII,

371.

Deus orania

volun-

tate fecit;

Eugyppiu.s, LXII,

622. Dei voluntas est

potentis-

simaj ibid.,

798.

—

Dei

poteslas

ninor non estquam

ejus

volunlas;

S. Fulgenlius

Rusp., LXV,

660.

Sola

plenara habel

potestatera;

ibid.,

287. Deus quantum

vult,

tantum potest;

ibid.,

162. InDeonulla

est inlirmitas;

ibid.,

294.

Dei

voluntas semper

impletur, quia potestas

ejus

nullatenus

vincilur;

ibid.,

441. — Deo

nihil impossibile

est; Cassiodorus,

LXIX,

478.

— Deus

omnipotens

; S.

Isi-

dorus Hispal.,

LXXXIII,

541,

—

Ideo

Deus est omnipo-

tens,

quia

omniafecit;

S.

Ilildefonsus Tolet., XCVI, 127,

—

Dei

potentiaj

nemo

resistere

potest; Rabanus ftlaurus,

CVIII, 1139.

Morlis

el

vita?

in

Deo potestas

;

id., CIX, 17.

—

Deus

est omnipotens;

Hincmarus

Rhem., CXXV, 130.

—

Deus omnia

potest, sive

faciat,

sive

non faciat;

S. Pe-

trus Damianus,

CXLV,

609.

—

Dei

omnipotentia;

S. An-

selmus Cant.,

CLVIII,

780.

Summa

natura omnipotens

esl

;

ibid.,

164,

—

De Dei

omnipotentia; Rupertus Tuit.,

CLXX,

486.

—

Quod

Deus

sit summe

polens; Richardus

de S. Victore,

CXCVI,

900.

8.

Beus

summe Sapiens;

de ejus

scientia.

—

A

Deo

nihil subitum,

quia

nihil

a

Deo

non dispositum;

Tertul-

lianus,

II,

323.

—

Dei

scientia, unde

; S.

Hila-

rius,

IX,

800.

Quomodo Dei scientia

orania complectatur;

ibid.,

463.

Deum

sapientem

prodit

mundi

creatio; id.,

X,

173.

Dei

scientia perfecta

ibid.,

56.

—

Esl

in

Deo qui-

dam

uierus

paterne

arcanum sapientiaj,

quod

non Angeli,

non

aliqua

creaturarum

potuit penetrare natura;

S.

Am-

brosius,

XVI,

654. Deus sapicns

super

omnia

;

ibid.,

148.

-—

Deus

semper

immortalis,

sapiens;

S.

Hieronymus,

XXIII,

542.

Deus

solus

est sapiens

;

ibid. Deus fundavit

terram

sapienlia

;

id.,

XXV,

627.

—

Deus esl

sapientia,

in

quo, et a

quo, et

per

quem

sapiunt qua;

sapiunt om-

nia

;

S.

Augustinus,

XXXII, 869. Dcus

sapiens, aUernus,

non

participatione

sapienti;e

et

lelernitatis, sed

sapienlia

et

a;ternitate cujusijise

estauctor

;

id.,

XL, 16.

—

.^terme

Dei

sapienti;e niliil

novura

;

S.

Prosper

Aquit.,

LI,

435,

—

Deus omnia ratiune

et judicio semper

agit

;

S.

Salvia-

nus,

LIII,

45.

—

Dei judicia

incomprehensibilia; S. Ago-

bardus

Lugd., CIV,

254.

—

Dei decretum

et sapienlia

—

opus

Dei

natura

est;

ibid.,

141.

Nii lit

piauer Dei

voluntalcm,

eliam

dum

it

contra

cjus

voluntatem;

S.

Augustinns,

XL, 279.

—

infalIibilis;"R;vbanus

Maurus, CVIII, 738.

—

Dei

sapienlia

quomodo

multiformis; Lanfrancus

Cant., CL, 294,

—

Dei

sapienlia ct

scientia, quai sint;

S.

Bruno

Carthus,,

CLIII,

 

17

LXDliX

DE

DEO.

18

99

—

Dei

forlituiloet

sapientia; RupertiisTuit.,

CLXVllI,

10-21,

1070.

—

DcQS

solus proprie

sapions; Peirus Lom-

bardus,

CXCL

1330.

—

Quod Dei

sapientia sic sit

sumuui,

ut

sit

uiiaqua'que

perfecta;

Richardus dc

S.

Victore,

CXCVI,

900.

9.

Deiis

siiininc

boniis.

—

Dei

bonitas

semper

cum ra-

tione

conspirat

;

Terliiilianus,

II,

ti73.

Deus

solus bonus

est;

ihid.,

300.

—

Deus de

suo

oplimus,

de nostro

justus;

ibid., 812.

Deus,

etsi de

nalura

bonus,

tamen

est

justus,

ihid,,

984.

—

Qualis

in

Deo

et

quanta patientia

;

S.

Cy-

prianus, IV,

6-J4.

—

Dei

bonitale

servalur

quod

reclo

\incium est ;

.Vrnobius,

V, 865.

Deus

iiidifferenlcr

be-

nignus est

omnibus

;

il>id.,

939.

Deus nulli

benis,'nilalera

suum

ncgat

;

//'((/.,

7S1.

—

Quo

sensu

ira

Deo

tribuatur;

Lactantius,

Vll,

S9,

131.

—

In Deo nihil

nisi

bonum et

a'iernum

;

S.

Uilarius, IX,

657.

Dei

bonilas erga eos qui

ex

inlirmitate

labunlur;

il>id., 529.

Deum

bonum ex

na-

livitate

nostra

discinuis ;

id.,

X,

173.

—

Dei

proprium

est ul

bonus

sil

;

S.

Ambrosius, XV,

1326.

Deus univcr-

sitate bonus,

homo

ex

parte;

ihid., 1783.

Quomodo Deus

sit

bonus

omnibus; id.,

XIV,

839.

Bonitas Dei

in

omnes

est,

severitas

in

paucos

; id.,

XV, 1323.

Dei

in

nos quanta

charitas

;

id.,

XIV, 608.

Bonilas Dei nullum

perire vull

;

id.,

XVII,

91. Tria

in Deo

oidinem

temporum,

pra'le-

rilum,

pr;vsens

el fulurum

cusiodiunt, bonitas, niiseri-

cordia

;

juslitia,

ibid., 1005.

—

Quare Deus bonus jusios

casligel;

S.

Gaudentius, X.X,

838.

—

Deus bonus per se

esl;

Rulinus.

XXI, S20.

—

Ciementia

Dei quae

sil;

S.

Hie-

ronymus,

XXIII,

544.

Grandis

Dei

clemenlia

laudatur;

id.,

XXIV,

345. Magna

est

Dei

clementia;

id.,

XXV,

8i0.

Deus

benignus cst

et

severus;

ihid., 689.

—

Deus na-

tura

sua

bonus

;

id.,

XXVI,

443.

—

Crealura^ c\ Dei bo-

nitale

subsistunt el

perliciuntur ; S.

Augustiiius,

XXXII,

843. Ex Dei

gratia,

omnia

subsistunt

;

ihid.,

846. Dei

bo-

nitas non

sinit rem

ullam

corruplione eo

perduci

ut

non

sit; ibid.,

1349.

De Dei

bonilale et

juslilia

in

hoiuiiuim

discretione;

id.,

XXXUI,

832.

—

Dei

imperium,

polen-

tia et

benignilas

quouiodo

inlelligitur

in creatione

rerum;

id.,

XXXIV,

228. Deus

omnia fecil

bonitate,

non neces-

sildte;

id.,

XXXVII,

1743.

Deus est

bonum

omnium

bo-

norum,

bonum

a

quo

sunt omnia

bona

;

ibid., 1742.

Dei

bonitatis

et

magniludinis

testimonium

dicunt omues

creatune; ;7>(rf.,

1865.

Deus

sic

proprielate

natur;c bonus

est, ut

non possil

vitiari ; id.,

XLV,

1536.

—

Dei

bonilas,

qu;enam sil; S.

Pelrus

Chrysol.,

LII,

263.

—

Deus

est

summom

bonum

sine

qualitate ;

Claud.

Mamert., LIII,

779.

—

In Deo

est omnis

pleniludo

l)onitatis,

omnisijue

tranquillitas

bonilalis

;

S.

Maximus

Taurin.,

LVII, 800.

—

Drus

totus

bonus est

et ipsa

bonilas

;

Gennadius

Mass.,

LVIII,

1018. Deus

non

est

auctor

mali quod per-

mitlil ;

ibid.,

LIX, 700.

—

Dei

bonitas

et

juslilia; Dra-

contius,

LX,

831.

Dei

bonilas

erga

homines

;

ibid., 733.

Dei

benignitas et

clementia;

ibid.,

826.

—

Deus esl

be-

nignus;

Eugyppius,

LXII,

Dei

bonitas

et

juslilia

et

potentia

;

ibid.,

640.

—

D"i

patienlia ad

poenilentiam

nos

adducit; S.

Benediclus,

LXVl,

236.

—

Deus

summe

bonus,

benevolentia

plenus,

invidi;i'

carens,

malitia;

nescius

;

S.

Gallus,

LXXXVII,

89.

—

Deus

boiiis

ct

malis

benefacit

; S. Paulinus

Aquil.,

XCIX, 248.

—

Deus

solus

est vere

naiura bonus

;

S.

Agobardus

Lugd.,

CIV,

137.

—

Deo

nihil

melius, nec

sine illo boni

quidpiam

invcni-

tur; S.

Paschasius

Radbertus,

CXX,

1472.

—

Dei

essentia

non esl

aliud

quam bonilas

; S.

Anselmus Canl.,

CLVIII,

803.

—

Dei

erga

peccatorem

benignilas

et

severilas

Hugo

de S.

Victorp, CLXXVII.

662.

—

Deus

ost omne

bonum

;

S.

Bernardus, CLXXXIV,

1063.

—

Uei bonitas

erga

peccatores;

Gillebertus,

CLXXXIV,

,527.

—

Deus

bonorum

et

malorum auclor,

quo

sensu

;

Robcrtus

Pullus,

CLXXXVI, 857.

—

Dens

solus

proprie

ailernus,

boiius;

Pelrus

Lombardus, CXCI,

1530.

—

Deus

proprie

dicilur

charitas

;

Petnis Canlor, CCV,

274.

10.

Deits

.mmine justiis.

—

Deus

judex

justus

et

seve-

rus;

Tertullianus,

II,

302. Juslitia

Dei

pleniludo

divini-

tatis

jpsius;

ibid.,300. Deus

etsi

dc

nalura

bonus,

laiuen

et justus

est; ibid.,

984;

Arnobius,

V,

864.

—

Deus

aut

iniquitatis

aut malign;o

voluntatis

argui non

potest

;

S.

Hiiarins, IX,

343. Dei juslitia

per

misericordiam

non

excidit

;

ibid.,

860.

Dei bonitalem

jiistitia

moderatur

utendi rnodo,

non

prjcbendi

; ibid.,

859.

—

Dcus

jiistus

per

omnia, sapi<-ns

super

omnia, perfeclus

in

omnibus

;

S.

Ambrosius,

XVI, li8.

Nec Deus

injuslus

csl,

nec

mu-

tabilis

ejus

sententia

;

ibid.,

.566. Tria in

Dco

ordincm

temporom

custo<liunl,

boniias,

misericordia,

juslitia;

id.,

XVII, 1005.

Justitia

Dei de

sacramcnlo

l)ei

cst;

ilfid., 79. Deus

esl

juslus,

quia

quod

promisit,

dcdit

Rufinus,

XXI,

673.

—

Dei justitia qua;nara

sil ; S.

Hio-

ronymus,

XXIII, 563.

—

De

Dei

bonitate ct

justilia,

in

hoiiiinum

discreliono

;

S. Augustinus,

X.XXIII,

832. Deus

et

cum

damiiat et

cuui

miscretur

justus

est;id.,

XXXVII,

1922.

Crandis amor juslili;e in Deo

esl;

id.,

XLIV,

712.

—

Deus

misericors eljuslus;

S.

Prosper

Aquit.,

LI,

413.

—

Deus

est fons

juslili;c

;

Eugyppius,

LXII,

842.

—

Metuenda est

Dei juslitia;

S.

Fulgentius

Rusp.,

LXV,

1.58.

—

Deus

est sanclus

et jusius

;

Rabanus

Maurus,

CIX, 16.

—

Judicium Dei, licot occultum, est

tamen

juslum; Servalus

Lupus, CXIX,

351.

—

Deus judicat

in

^•'quilate, id

est, siiie

acceptione personarum

;

S. Bruno

Herliip.,

CXL,

248.

—

Dci

operacljusla

sunl et

bcnigna;

Lanfrancus

C;i,nl.,

CL.,

337.

—

Dei

juslitia

non

est

aliud

quam

ipse

Dous;

S.

Anselmus

Cant.,

CLVIII, 378.

—

Deus

juste judical; Ruperlus

Tuit.,

CLXVIII,

1007,

—

Deus

solus cst justus; Ad;imu3

Scotus,

CXXXIX, 332.

—

Apud Deum

non

est

person;irum

acceplio;

Petrus

Can-

tor,

CCV,

200.

—

Deus justus;

(laltcrus, CCIX,

572.

11. Deiis siinimc

sancliis.

—

Dco non

compelit pcrver-

sitas

neque

fallacia; Tertullianus,

II, 166.

Deus non

est

causa

poccati; ibid., 296.

Solus

Deus

est sine peccato;

ihid.,

270.

—

Deus

non

est

auclor

mali

;

Arnobius,

V,

895,

897.

—

Dei

sanclilas

humanis

auxiliis

non so sub-

trahit;

S.

Hilarius,

I.\,

862.

—

Sino

peccalo

est; S.

Am-

brosius, XVI,

808.

Apud

Dominum

omiiium viitutum

abundantia

csl; ibid., 1394.

Nihil

pretiosius invenimus,

quo Deum

prredicare

possimus, nisi

ut

sanclum appcUe-

mus;

ibid.,

803. Quomodo

in Deo

ira

sit et

indignatio;

id.,

XVII,

65.

—

Solus Deus

verax est,

omnis homo

mendax;

S.

Hieronymus,

XXIII, 584.

Solus Deus esl

siiie peccalo;

ibld.,

561.

—

Dcus est

auclor

nullius

pec-

cali

vel

levissimi;

S.

Aagusliuus,

XXXVII,

1397.

—

Deus peccare

non potnst;

Eiigyppius,

LXII, 818. Deus

lux esl; ibid.,

687.

—

Solus

Deus est

sanclus;

S.

Grego-

rius

Magnus, LXXIX, 61.

Quomodo

Dcus

cor obduret,

quin

sit causa peccati;

Alcuinus,

C,

919.

—

Quomodo

Deus sit

causa peceali;

Rahanus

Maurus,

CVIII, 1117.

—

Deus est

intentator

malorum;

B.

Servatus,

CXIX,636.

—

Deus est Deus verilatis ; S.

Bruno

Herbip.,

CX.LII,

133.

Deus

non

est

auctor

mali

: S.

Bruno

Carlb., CLII,

640,

643.

Deus

non polest

crealuris

inquinari; V.

Guibertus,

GLVI,

484.

—

Deus est

summa

veritas;

S. Anselmus

Cant., CLVIII,

167.

—

Dcus est

solus sanctus,

bonus,

justus;

Guillelmus.

CLXXXIV,

1202.

—

Deus

auctor

malorum

non

est ;

Petrus

Lombardus,

CXCI, 949.

12. Dciis simine

misericors.

—

Dei

misericordia et

pa-

tientia,

quaenam

sint; Lactantius,

VII,

137.

—

Deus prfe-

cipue

ob

misericordiam

est

laudandus;

S.

Hiiarius, IX,

861. Dei

misericordia

et

paticnlia,

qua^iiam siut;

ibid.,

560. Dei

justitia per

miseric(jrdiani

non

excidit;

ibid.,

860.

—

Quomodo

misericordia

Dei plena

sit

terra

;

S. Am-

brosius,

XIV, 911.

Tria

in Deo

ordinem

temporum

prae-

teritum, pra;sens

et

futurum

custodiunt,

bonitas, miseri-

cordia,

justitia;

id.,

XVII,

1005.

—

Absconditur

Dei

miscricordia

et

ira

demonstralur,

ut homines peccare

desistant;

S.

Hicronymus,

XXIV,

210.

Deus natura

sua

csl misericors; ibid.,

1117.

—

Concordia

juslilia)

et

mi-

sericordiae

Dei; S.

Auguslinus,

XXXIV, 13i.

D(U mise-

ricordia praiveniens cstct

subsequens

;

id., XXXIX, 16.50.

—

Deus

misericors est

ct

justus; S.

Prosper

Aquit.,

Ll,

413;

S.

Fulgentius

Rusp., LXV,

618.

—

Dei

misericordia

et

pietas

ubiquc in

Scripturis

pra^dicatur; S.

Fulgentius

Rusp., LXV,

168.

Solus Deus

per esseniiain misericors

et

miscrator

et

patiens;

Cassiodorus, LXX, 721.

—

Dei

misericordia,

quae

sil;

S.

Gregorius

Maguus, LXXVII,

104.

—

Deus

est justus et

misericors;

S.

Isidorus

Hispal.,

LXXXIII,

88.

—

Quod

nemo

possit salvari

nisi ex

prae-

cedenti et

subsequenti

misericordia

Dei;

S.

Hildefonsus

Tolet., XGVI,

187.

—

Deus

numpiam misericordiae

su;c

obliviscitui

;

Rabanus Maurus,

CXII,

1115.

—

Dei mise-

ricordia,

quajnam

sit; Servatus

Lupus,

CXIX,

628.

—

Deus, quare

inisericors cst; Guibertiis,

CLVI, 837.

—

Misericordia

Dei ct

juslitia; Goffridus, CLVII,

184;

S.

Ansclmus Canl.,

CLVIII,

735.

V.

—

De

Deo

Creatore.

Vide

Indicem

de

Crealionc.

**

VI.

—

De

Providentia Dei.

Vide

specialem

Indicem de

Prouidcntia.

VII.

—

De

Prcescientia

Dei.

Deus

neque

damnat judicia sua

pr;jnt('rit;i, ncc

ignorat

fulura

;

Tertullianus,

11,311.

—

Dco

fulura

(mu faclis

sunt ; S.

Hilarius,

IX,

(ilii.

Dcus

quomodo

cognoscat

aut

ibid.,

36.

—

Si

justus

Dciis,

quarc infanles,

ni;ijorum

nescii, diversis

malis

afliciuntur;

Zacclucus

Christ.,

XX,

110*.

—

Deus justus in bonos

ct

malos,

quomodo

dicatur

ignoret

futura

; J^»/.,

260.

Pr;escientia Dei;

ibid.,

ii'J.

Proprium Deo

est

futura

cognoscerc;

id., X,

330.

—

Dci

proprium

esl

scire transacta ct

nosse futura;

S.

Zeno,

 

19

llNDlGES

PATROLOGl^

SPEGIALES.

-

LNDEX

XXX.

20

XI,

463.

—

Deo

orania

prffisontia

qn;c

futura

sunt,

et

ma-

iiifesla quffi

lalcnl;

S.

AmLrosius,

XIV, 938.

Apud Deuin

nihilest

quod futurum

dicatur

;

id.,

XVII,

260.

Prajscien-

tia

Dei

„ua3nam

sit;

ibid.,

13i.

Juslum

esl

judicmm prai-

scientia'

Dci;

ibid.,

136.

Deus

de

justitia

judicat,

non do

pra;scientia

;

ibid.,

134.

Quomodo

Deus eos

prccdeslina-

verit

qui

salvantur;

ibid.,

427.

Dcus Paulum

perse-

quentem

elegit,

pra;scius quod

futurus

esset

bonus;

ibid.,

136.

—

Dei pra;scientia

nonfallitur; S.

Gaudentius,

XX,

864.

—

Prffiscientia

Dei,

qua^nara sit;

S.

Ilierony-

mus,

XXIII,

415. Fulurorum

scientia

solius Dei est

;

id.,

XXV,

499.

—

Dei

pra;scientia

quomodo liberam

volun

tatem

peccantibus

non

auferat ;

S.

Augustinus,

XXXII,

1272.

Dei

pricscientia

non efficit

ut

non libera

voluntate

peccemus;

ibid., 1273.

pncnoscens

non cogit

ad

peccandum, et

ideo

peccata

juste

punit;

ibid., 1275.

Deus novit

omnia

incommutabiliter ;

id.,

X.XXIV,

334.

Deus

nihil

facit

quod non

ab

tcterno

se

facturum

esse

pra;scivit;

id.,

XXXVII, 1416.

Apud

Deum

omnc

pra^sens

est; id.,

XL,

15.

Qualis in Deo

scientia

sit

et

pr;escientia;

ibid.,

136.

Dei

qu;c

fuerit

voluntas

erga

salutem

Adami

quem

peccaturum

pr;cscierat

; ibid.,

281. Deus

prajscien-

lia,

pra3terita,

futura

immutabiliter

vidcl;

id., XLI, 334.

Prajscientia

Dei

sicut

et

sentenlia

ccrta

est el

fixa; ibid.,

^Tl.

Pra^scienlia

Dei futura

pra;noscit;

id., XLIV,

845.

—

Dei

pra;scientia

omnia

tempora

complectitur;

S.

Prosper

Aquitanus, LI,

718.

Dei

pra3scientia

non

necessitat vo-

luntatem;

«^jrf.,

719.

—

Apud

Deum

solum est

notitia

futurorum; S.

Maximus

Taurin.,

LVII,

258.

—

Praj-

scientia

Dei

nec

ad

jusla nec

ad

contraria

humanas vio-

lenter

urget

voluntates;

Faustus

Rheg.,

LVIII, 815.

In

Deo,

aliud

est

praBscirc, aliud

pra^deslinare

;

ibid.,

816.

—

Deus cur

creavit liuminem

quem

prajsciebat prffiva-

vicaturum

;

Eugyppius,

LXII,

637. Dei

prajscientia vera

est

et

incommulabilis;

S.

Fuigentius

Rusp.,

LXV, 610.

In Dco solo

est earum

rerum

pra^scientia

qua;

vera3

fu-

tura)

sunt, non earum qua;

fuluraj

nou sunl

;

ibid., 610.

Peccata

liominumcunctaprffiscivil

Deus

;z&tf/.,175.Ad

prae-

destinationem

Dci

qua;nam

pertineant

;

i&irf.,

6.54:— ^itiil

novum

contra

pra^scientiam

Dei

evenit;

Cassiodorus,

LXX

764.

Facta

noslra

et

cogitatlones,

etiam

anterjuam

exsis'lamus,

agnoscit;

ii^id-.g^^.

Per

praiscientiam

Deus

nos

discernit

el

quomodo

;

ibid.,

592.

—

Deus

ab

ffilerno

futura

vidit

et

decrevit

; S.

Gregorius

Magnus,

L\.\y,

986.

In

praiscientia

Dei

tcmpora

cujusque

vitaj

immobi-

liter

sunt

pra^lixa;

ibid.,

1013.

Res

non

ideo

videntur

a

Deo,

quia

sunt;

sed

ideo

sunt,

quia

videntur;

id.,

LXXVi,

163.'

Praiscientiae

divinai

certiludo

;

id.,

LXXIX,

393.

Pricdestinationis

divinas

certitudo

;

i^irf.,

393,

—

Deus

futura

prtcvidens,

quasi

jam

perfecta

laudat;

Rabanus

Maurus,

GVII.

Deus

ideo

non

loquitur,

ut

quid

fiat

sed

quia

futurum

cst,

ideo

pra;dicit;

id.,

CXI, 865.

—

Praj-

scientia

et

pr^destinatio

Dei

sempiterna

est

et

incom-

mutabilis;

S.

Remigius

Lugd.,

CXXI,

989.

Priedestinatio

Dci

nulli

neccssitatem

ad

malum

imponit

;

ibid., 99o.

—

Deus

omnia

novit

antequam

fiant

;

Rathenus

Veron.,

GX.XXVl,

325.

Dei

pra;scientia,

qua;nam

sit

;

ibid.,

702^

Do

prajvidentia

et

providenlia

Dei; Ivo

Garnot.,

CLXI,

71

75,

76.

—

Deo

nihil

fulurum,

niliilque

praeteritum;

Richardus

de

S.

Victore,

CXGVI,

101.

YIII.

—

Libri de

Deo

tractantes.

Liber

de

IraDei ;

Lactanlius,

VII,

80.

—

Liber

de

Uni-

tate

Dei; S.

Augustinus,

XLII,

1193.

De

Essenlia

dmni-

latis

liber

unus;

ibid.,

1200.

—

ConQictus

de

Deo

trino

et

uno;

Avnobius

junior,

LIII,

239.

—

Carmen

de

Deo

;

Dracontius,

LX,

679.

—

Sententia

catholica

de

Unitate

Dei;

Boetius,

LXIV, 1249.

—

De

divinitatis

essentia

Mo-

nologium

;

S.

Anselmus

Cant.,

CLVIII,

142.

Alloquium

de

Dei

exsistenlia;

ibid.,

224.

—

Tractatus

de

concordia

pra;scientia;

et

prffidcstinationis

necnon

gratia;

Dei

cum

libero

arbitrio

; ibid.,

507.

Liber

de

voluntate

Dei

;

ibid..

INDEX

DE

DEO

TRINO;

VEL

DE

TRINITATE

ORDINE LOGICO DISPOSITUS,

ET

QU^CUNQUE DE HOC

MYSTERIO

SCRIPSERE

PATRES

OB

OCULOS

PONENS.

MONITUM.

In

hoc

indicevarias

referimus

Palrum

sententiasde

notione et

exisleniiaSS.

Trinitatis,

et

de

iribus

personis

divinis, scilicet de

Patre, de Filio

et de

Spiritu

sancto.

Varios

prajlerea

enumeramus

circa

illud

mysterium

er-

rores,

etlibros qiiibus

Patres

illos refellere

conati sunt. Sicut

in

indice

pra3cedenti,

in

quocumque

capite

ordinem

scquiraur

Patrologiae chronologicum.

unius

utique

asserunt

polestatis; ibid.,

1036.

Licet

indi-

vidua

divinitas,

distincta

persona est;

iftirf.,

1722.

In con-

stitutione

raundi

operatio

Trinitalis

elucet

;

id.,

XIV,

138.

Nos

Patrem et

Filium

et

Spiritum

sanctum

conOtemur,

ita

ut in

Trinilate

perfecla et

plenitudo sit

divinitatis,

et uni-

tas

potestatis;

id.,

XVI,

531. Unius

et

Paler et

Filius

et

Spirilus

sanctus

et

naturae

sunt et

scientite

;

ibid.,

769.

—

Trinitatis

mysterium

;

id., XVII,

754.

Vocabulura S.

Tri-

nilatis

grande

mysterium

et

arcanum est;

ibid.,

522.

Trinitalis

mysterium

ex

Apostolo probatur

;

ibid.,

1004.

In

Trinitate

tria

nomina

et tres

personas unius

esse

essen-

tiae,

unius

ma)esfatis

atque

potentiae

crediraus

;

ibid.,

551.

Et

Unitas in

trinitate

et

Trinitas

in Unitate

est

;

ibid.,

514.

Trinitatis

mysieiium

in

unius Dei

natura

et

poteslale

clauditur, cum

sit

immensura;

ibid.,

245.

Pater,

Filius

et

Spiritus

sanctus

unius sunt

dominationis

unius

deitatis,

unius

omnipotentia;

; ibid.,

804.

—

In

mysterio

Christi

apparent

ires

persona;

S.

Trinitatis

;

S.

Chroma-

lius,

XX,

330,

331.—

Trinitatis

natura

indivisa

;

S.Gauden-

tius

Rrivia;

episcopus,

XX,

946.—

Patris

el

Filii et

Spirilus

sancti

una

divinitas; S.

XXIII,

170.

Trini-

tatis

mystorium

ignotum

antiquis

;

ibid.,

431.

Trinitatis

I.

—

Notio

et exsistentia

SS.

Trinitatis.

Trinitatis

distinctionem

et demonstrationem

Scriptura;

omnes

ostcndunt ;

Tertullianus,

II, 166.

Trinitas

raliona-

liter

expensa,

verilalem constituit;

ibid., 158.

In

Trinitate

unilas

disponitur,

tres non stalu,

sed

gradu,

non

substan-

tia,

sed forma,

nec

polestate sed spocie, unius

autem sub-

slaiitia;

et

unius

potestatis

;

i^irf.,

157.

—

Trinilatis

sacra-

mentum in

novissimis temporibus

mauifestatum

;

S.

Cy-

prianus,

IV, 215.

Ti"es unum

sunt;

ibid.,

366.

—

Tres di-

vinae

personae

proptor

natura;

Unilalem

sunt inseparabiles

;

S.

Dionysius, V,

108.

—

Trinitatis

mysterium

occultum

erat

Juda;is

;

S.

Hilarins, X, 147. Ineffabile

ct incompre-

liensibile

;

ibid.,5'i.

Trinilatis iiotitia

sufficienter

in

bap-

tismo

tradita,

ibid.,

49.

Trinilatis

myslcrium ex])licare

ac

tueri

sempor

soUiciii fucrunl aposlolici

viri;

ibid.,

652.

Trinitalis

apud

Oiienlales

falsa nuncupalio;

ibid.,

656.—

Trinitalis

nomina,

quid

;

S. Optatus Milev.,XI,

911,

962.

Tros persona^

initio

Gencsis designaDtur; ibid., 1047.

—

Trinilas

distinctionem signilicat

personarum, unilas

poteslatem

;

S.

Ambrosius,

.\IV, 963.

Evidens teslimonium

ad

prohandam Trinitatom

cotcternam

alquo perfoctam

;

unilas quibus

doceatur;

ibid.,

120 scq.

Trinilatis

confessio

id., XV, 1625.

Qui unius

voluntatis

Trinitatem

a^serunt,

 

21

LNDEX DE

TRIISITATE.

22

apuJ

Cliristianos;

il^id.. 1000. Confes^io Trinitatis.

raous

sanctus

ct

ilogma

veritatis

;

id., XXIV,

oll.

lii niysterio

S. Trinilaiis

niliil

esl

tcnebrosum

;

iil.,

XXV.

1039,

1401.

Pr;eclara

S.

Trinitatis expositio

;

iil, XXVI,

197.

—

Trinitatis fides expoiiitur;

S.

Aujiust., XXXVIil,

-433.

I)e Trinitate quiil tiilos ilocoat;

iil.,

XLll,

691, 716,

8-23,

!).i:;.

De

ea qnid

lenen.liim,

XXXIII.

7U.

i,%S

XL,

193;

XLIIl. 497. Trinilalis

explicalio

;

id.,

XXXIV, il.

Trini-

t itis

mvsteriuin

iiec

verbis

Angelicis

cxplicari potest

id..

XL, (m9.

Trinilas unus

Dens ; id.,

XXXV,

168'2,

1683

;

XXXVl, 83

;

XXXVIII.

64,

4.'i3,

614, 6-iO.

Alius Pa-

ler, alius

Filius. alius

Spirilus

sanctus.

seJ

simul oranes

unus est Dominus Deus

;

iil.. XLII,

741.

Trinitas

lota

iinus

Deus, mm

Ires

dii,

aut trcs omnipotcnlcs

;

id.,

\XXIV,

355,

10,'19.

1063,

1071.

Triiiitalis

rairabilis

simpli-

•itas;

id., XXXIII.

74,'i.

Totius Trinitatis una

est

sub-

stantia;

iJ., XXXV, 1862.

Triiiilas

unus Doininus, non

ires

Douiini. uniis

Deus,

una subslantia,

tres personio

;

id., XXXVIII, 6i, 63.

Trinitatis persona^

id.,

XXXII!,

1028.

Trinitatis

per-

son;u

nec contuse unum sunt,

nec

disjuncte tria

; ibid.,

750.

Trinitalis ])crson;c

insepirabiles

;

id., XXXV,

1870,

1871.

Person;c

Trinitalis proprietatibus

ct nominibus

variis

notala-;

id..

XXXli,

976.

1077, 1336:

XXXIV. 128.

Per-

sonarum Trinitatis

distinctio ex relalione

ad

allerum

;

iJ.,

XLI,

323.

In Trinitatc quid

rclativc

dicatur;

id.,

XLII.

919. Triniuis non relative

dicilur

;

ilnd.,

919.

Qu;e

relative dicuntur ad

invicem in

Trinilale, propric

ad sin-

gulas

personas

portinent.

quoJ

ad

sc

dicuiitur

singuli,

non

pluraliler Jicuntur

trcs

;

il)id.,

947.

Ut

Trinitas,

etsi

inseparabilis,

tamen

Trinilas intelligatur, mulla Je

sin.f,'u-

lis

personis separalim Jicuntur; id.,

XXXUI, 744.

Tri-

nitas

non

minor in singulis

;

personis,

quam

in oinnibus,

nec

major iii

omnibus

quani in

sin^'ulis

;

750.

Trinilaiis co;ctcrnitas;

iJ., XLII, 909.

Patris et Fil i

et

Spiritus sancti una esl

virlus,

una substantia,

una Jei-

las,

una

majestas, un

i gloria;

ibid., 814. Trinitatis

natura

immulabilis;

iJ.,

XXXIV,

389.

Trinitas

lota

invisibilis;

id.,

XLII.

758, 834,

866,

881.

Trinilatis

eadcm

sunt

opcra

;

id.,

XXXVIII, 704. Opera

sunt

inseparabilia;

id.,

XXXIII.

73,

743, 878;

XXXV,

1557,

1539

s?., 1781, 1902;

XXXVllI,

336,

459,

1063

;

XL,

231,

463,

684;

XLU,

308, 686,

691,

694. Trinitatis

aclus

non

differentia potestatum

,

seJ

operum ineffabilitate

,

Scriptnra

sacra

melilm- ;

iliid., 697.

Trinitatis

poteslas

et

opcratio

individua; id.,

XXXVIII, 3,36,439.

703.

Trinilas

muiiJum creavit;id.,

X.WIV, 232.

Omnis creatura

a

Tri-

nitate liabet

esse,

speciem et

ordinem; ibid.,

128.

Solus

Creator Pater,

Filius

et

Spiritus

sanctus, trina Unilas,

una

Trinitas

;

id.. XXXVIIl,

986.

In

bominis creatione

ostcn-

dilur pluralitas personarum et

singul;iritas Jiviiiitatis

ibid.,

103. In

Trinitate qua^dam

opcra

aJ unam

personam

pertinerc,

non tamen

sine

aliarum cooperatione

;

ibid.,

357,

439,

463.

/

Trinitas in

rebus

factis

repr;csentatur

;

iJ.,

XLII, 932.

Triniiatis

vesligia

in

crealuris;

XLI, 300. Trinitas

in

omnibus

operibus

Dei

insinuatur

;

ibid., 338. Trinitatis

myslerium

in

Genesi

insinuatur; iJ.,

XXXII,

847;

XXXVIII,

26; XL,

167;

XLI, 343.

Trinilalis simiiituJo in

nomine

; id.,

XXXVIII,

362

; XLI,

339, 342;

XXXII, 849. Trinitas mente

mon-

strata;

id.,

XLII,

1040,

104i,

10i8.

Trinitatis

imago in

memoria,

inlelligenlia et

volunlate cujusque

;

iliid.,

1088,

1090. Trinitatis vesligium etiam in

cxteriore

bomine

;

ibid.

,9H3.

Trinitatis

vesligium

invisionc; ibid.,

983,991.

An

et

quomodo

ex

Trinilatibus

in

bomine

monslratis

ostendalur

Trinitas Deus

;

ibid.,

1064,

1063.

Trinitas

il-

Instratur sirailituJinibus; id., XL,

189,

638,

692.

Tres sunt,

Pater et

Filius et Spiritus sanctus,

sed

ipsa

Trinilas

unus est

Deus;

S.

Prosper Aquit.,

LI, 490.

Nulla

disparitas

in

summa

Trinilalc;

ibid.,

488.

Trinitatis

mysterium explicatur

;

S.

Leo Magnus, LIV,

338,

401 sq. In Trinitate Jislinclio personarum, sed uni-

tas

essentiii';

ibid.,

208.

Cur

aliqua

singulis personis

tri-

buantur;

ibid.,

404.

Trinilatis operaiiidivisa

;

i/v/f/.,

412.

Triiiilalis

mysicrium

quomodo in

liasilica

a

Paulino

erecla

depiotum

;

S.

Paulinus Nolan., LXI, 336.Quomodo

expressum in templis; ibid.,

880 sq. Quoniodo illud

gen-

tibus

pra!dic;ivorit

Victricius;

ibid.,

333.

Trinitas

ex pluribus locis

Scriplurae

docelur;

Eugyppius,

LXII, 634.

Trinitas quid

;

?7>jrf., 934. Trinitatis simililudines; ibid.,

927.

—

De unita

Trinitate

dcitalis;

Vigilius

Taps.,LXIl,

238.

De propriis

personis

;

i/^u/.

,

2i6. De

unita

ac

sempi-

lerna substantia

Trinilatis ;

ihid.,

268.

—

Unus

Deus Tnni-

tas,

trcs

tamcn

pcrsona;

;

S.

Fuljientins Itusp.,

L\V,374.

Je

Trinitale;

ibid.,

714,

713,

500,

,3,32. Probalur

S. Trini-

tas

cxemplo

human;c

aniuKc

in qua

sunt

raeraoria, iulcl-

ligcnlia

et

voluntas; //»/(/.,

.320,

521. In

crcaluris

Trinit;is

csi

in Unitatc.

crgo niulto

raagis

in Dco

;

ibid.,

304.

Cuin

Jicitur

unus

Deus,

Patcr

et

Filius

ct

Spiritus

s.inctus,

una

natura intdligenda,

cum

Jicitur

Trinilas,

trcs

pcr-

soikt;

ibid.,

361.

Una

virtiis

ac

Jivinit;is

Patris

ctFiliiet

Spiriins sancii

;

ibid., 406.

lnsop;ir;ibililcr

oiierantur Pa-

tcr

et Filius

ct

Spiritus

.sancius; ibid.,

401.

In

anima ho-

miiijs

iiDugo

Trinitalis

;

ibid., 726,

727.

In

igno inJicium

Trinitalis;

ibid.,

777.

Iloino

faclus

cst

aJ imagincm Trini-

taiis;

ibid.,

368.

Opera

Dei

toli

Tiiniiati

coinmunia

;

ibid.,

300. FiJescalholica Je

Trinitate;

ibid.,

719,

720. In

Trini-

tate siint qu;cJam

pcrsonarum

propria;

ibid., .37

i. Firmis-

sinic

lene

ct

nuUatonus

Jubitcs

Patrein el

Filium

et

Siiiritum

sanctum

unum

csse

naturaliter

heum

-^ibid.,

694.

Qn;c

sint

propria singularum

Trinilatis

personarum

;

ibid.,'T\9.

Dc

esscnliaTriniliitis;

iJ.,

LXVII,

908.

—

De significa-

lionibusTrinilatis;

Junilius

Afric.,LXVIII.21.

—

Mysteriuin

S.

Trinitatis explicalur

;

CassioJorus,

LXX, 367,

311,

,390.

Ecclesi;c calbolic;c

doclrina

circa

Trinitatcm

;

ibid.,

23,

397. Sanct;c Triniiatis

cognitioncm

tradunt

Sciiptur;o

;

ibid.,

1131.

Paler

et Filius

cl

Spiritus sanctus,

unum princi-

pium;

ibid., 794.

^

Trinilatis

Unilas in Scriptura dcmon-

straia

;

S.

Gregorius

Magnus,

LXWI,

313

,s7/.

Patrcs Vctc-

ris Testamcnti

Trinitalis

raysleriura

a])erte non pra;Jica-

runt

;

ibid..9~f).

—

Deus

Trinilas

esl;

S.

Columbanus

abbas, LXXX, 230.

—

De

FiJc

Trinitalis;

S, IsiJorus

Ilispal.,

LXWIII,

913,1227.

Profcssio

liJciconcilii

Nic;cni

circa

Trinilatem

:

iJ.,

LXXXIV,

98. Ul

Trinilas credatuc

et

pra>Jicetur ibid.,

184.

—

tft

credanius el

colamus,

el

conflteamur Trinitatem in

personis,

unitatem in

substan-

tia

;

Vcnanlins Fortunalus,

LXXXVIII,

587.

—

De

Unilate

Trinitatis et

Trinitalc

Uiiitatis

;

Alcuinus,

Cl,

14.

—

FiJes

est,

qua

creJiraus unnm Deum

omni|)otentem, Patrem et

Filium

et

Spiritum sanclum;

S.

.\gobarJus

LugJ., CIV,

269.

—

Trinilas

unJe

Jicla,

et

quid

sit;

Rabanus Maurus,

CXI,

26.

Ornnis Scriptura

Vctcris ac

Novi

Testamcnli Ji-

vinilus inspirala...

lioc

insinuat

quoJ

Paler

cl Filius

et

Spiritus

sanctus unus

sit Deus

;

ibid.,

26.

—

Firmissime

creJimus Patrcm

cl

Filium et

Spiritum

sanctnni,

unuin

esse

naturaliter Deum

;

ibid. De

fide

saiict;c Trinitatis,

qualiter

tenenda sit

a

presbyteris

etpncJicanda;

RoJulplms

Dituric,

CXIX, 704.

—

Magnurn esl

et

incomprehensibile

mystcrium sancla;

Trinilatis

;

IsiJorus

Mcrcator,

CXXX,

—

De

Trinitatis

esscnlia, hoc

cst, de

distinctione

personarum,

et unitatc

substanli;c; S.

Pctriis Damianus,

CXLV,

19. In

Trinitate

quomoJo

dislinguanlur

])crson;e;

ibid.,21.

—

Quomodo

in solis

imagine

sacratis.sinuc

Trini-

tatis mysterium

reluccat

;

Othlonus

S. Emmcrarami,

CXLVI, 247. Guilmundi

confessio

de

S.

Trinitatc

;

id.,

CXLIX,

1495.

—

De

sacrosancla3

Divinilatis

unitate

et

Trinitate; Guitmundus Avers.,

CXLIX,

1493.

—

Qua;

cora-

niunis

est

Lalinis el Gr;ccis

fiJes

de

Trinitate;

S.

Anscl-

niiis

Cant., CLVIII,

283.

Quomodo

inJivisibilis unilas,

et

iiisociabilis

pluralitas

in Deo

conveniant;

//'/(/., 288.

Oinni

homiiii expcJit

ut

crcdat in

trinam

unitalera

et

unam

Trinitatcm;

ibid.,

221.

Pater

est

Deus, et

Filius est

Deus,

sancius

esl

ct

tamen non trcs Jii,

sod

unus est Deus; //;if/.,278.

—

Qua;

csse

pro])ria Jivin;c

Trinita-

lis

senserunt

calholici

tractalorcs

;

Ivo

Carnot.,

60.

Tres personaj

in Deo; ibid

.,

68.

—

Idem

sunt Pater

et

Fi-

lius

et

Siiiritus

sanclus

;

S.

Bruno

Sign.,

CLXV,

172.

De

sancta Trinitate

;////(/.,

973. Si

niliil

amplius

scripsisset

Moy.ses, solum hoc, quoJ in

capitc hujus

libri scriptum

est,

sufiiccre potcrat

aJ

liJci

nostr;c

assertionem

ut

unum

Deum

in

trihus

personis colerc

debeamus

;

///«/., 973.

Alia

est

jiersoiia Patris, cl

alia

Filii,

alia

Spirilus sancti

;

ibid.,

976.

Ista; Ircs

person;«

non

tres

Jii, sed unus

Deus sunt

Palcr,

^''iliu'^

et

Spiritus

sanctus

;

ibid.,

976

Deus enim

et Verbura Dei et

Spirilus Dei

tres persona; sunt et unus

Deus

;

ibid., 983.

—

Plane

principiuin Pater,

principium

F'ilius, ])rincipium Spiritus

sanctus.

Verumtamen

non

tria princijiia, sed unum

principiura,

sicul

non tres Jii,

seJ nnus

cst Deus;

Rupcrtus, CLXIX,

18.

— DeTrinitale;

Hildcberlus Cenom., CLWI,

1076.

Ua

variis

nominibus

pcrsonas

Trinitatis per

projiriciatcs

Jistingucnlibus; ibid.,

1078.

De

;cqualitale

Patris cl

Filii

el

S])iritiis sancti;

//*/(/.,

1080. De

disiiiictiono

pcrsonarum

sanclissima! Trinitatis

])cr

singulares

dcterminationcs

;

ibid., 1082. Utrum pro-

priclates personarum

sinl

ipsa;

personai

;

ibid.,

1083.

—

Qiioraodo

unus Dcus

ac irinus,

solis

comparalione

osten-

Jitur;

Ilonorius

AugusIoiL,

CLXXII,

1109. Quomodo in-

tclligiiur

Triiiilas

unus Deus

;

ibid., 1010.

Dc

nominibus

Palris,

Filii et

Spirilus

s^incli

;

ibid.,

1111.

—

Dc

distin-

Una natura

in Deo

et

tres person;e

;

ibid.,

498.

Trinitas

personarum

in

Deo

Isaiae

revelata; ibid.,

20

i.

Teslimonia

ctionc

Trinitatis; IIulto

Je S.

Victore, CLXXVI,

.30.

Do

norainibus

personas Trinilalis

distinfiientibus

;

ibid.,

52.

 

23

INDIGES

PATROLOGL'1^

SPEGIALES.

—

LNDEX XXX,

24

l^

De

sequalilate

Palris

ct

Filii

et

Spiritus

sancti;

tbid.,

54.

Quod

Jc

sancta

Trinitate

nihil

dicatur

secundum

accideiis;

ii^irf.,55.

—

Eadem

substantia

simplex

omnino atqueindi-

vidua

qn;c Pater

cst

lam

Filius

(|uam

Spuitus

sanctus

;

Pctrus

Akclardus,

CLXXVIII,

10o7.

Moyses cum de uni-

versa

mundi

agerel

creatione

in ipso

statim Genesis

exordio

Deum

Patrem

et

Filium et

Spiritum

sanctum

commemorat^zT^erf.,

990.

QiuTdam opera

specialiter alicui

personai

atlribuuntur,

quamvis

indivisa totius

Trinitatis

opera

prajdicentur

;

ibid.,

992.

Qiiod fidei

summa sit

in

unitate

ac

Trinitale divina;

ibid.,

1698.

Quid ipse

senliat

de

unitate

ac

Trinitate,

ostendit

etid

ratione et

auctoritatc

dcfendit

;

ibid.,

1699.

Qua;dam

uni

persona;, et

non

alii

;onvenire,

qutedam

de

una

dici,

et

de

omnibus

intelligi

solere;

ilnd.,

1702.

Probat

philosophos

nec salute,

nec

cognitione

Trinitatis

caruisse

;

ibid.,

1712.

—

Ueum

et

simplicern

et

trinum

esse

;

S.

Bernardus,

GLXXXII,

797.

In Trinitate

nonesseadmittendam

ullamdisparitatem,

sed

omnimodam

ajqualitatem;

«Z^^rf.,

1057.

Impia

Ahclardi

de

sancta

Trinitate

dogmata

recenset

et

cxplodit; ibid.,i0̂ o.

—

De

mysterio

Trinitatis et

Unitatis; P.

Lombardus,

CXCII,

523.

Quomodo

in

creaturis

apparet

vestigium

Trinitatis

;

ibid., 530.

Quomodo

in anima

sit imago

Trinitatis

;

ibid.

De

distinctione Irium

personarum

;

ibid.,

546.

De

sequa-

litale trium

personarum

;

ibid., 573.

—

De

sacrosancta

Trinitate;

Magister

Baudinus,

GXCII,

972

seqq.

De

ajquali-

tate

trium

personarum

;

ibid., 997.

An proprietates per-

sonarum

sint

ips;e

person;e

velDeus; ibid., 1011. —

Quo-

modo

ex

inspecta solum

proprietate condilectionis depre-

hendi

possit

vcstigium

Trinilatis

;

Ricliardus

S.

Victoris

CXGVl,

927. Quod

summa

a^qualitas

sit

in illa Trinitate

;

ibid.,

928..

De

Iribus

appropriatis

personis in Trinitate

;

ibid.,

991."

Quod homo

nunquam

obiiviscatur unum

Deum

in

tribus

personis

ardenter

invocare

;

S.

Hildegardis, CXGVII,

449.

Fides

vera est

ut unus Deus in

Trinitale

personarum,

eadem Trinitas in

uiio

Deo, gloriose

honoranda sit

;

ibld.,

1069,

1070.

—

In

unitate

divina? substanlia;

tres

sunt per-

sonjG, seu

hypostases,

Pater, Filius et

Spirilus

sanctus

;

Galtherus theologus,

GCIX,

t)l~. Mysterium

Trinilalis

hu-

manae

anima; similitudine

declaratur; ibid.,

584.

—

Pater

et

Filius

et

Spiritus

sanctus

ajquales

sunt

potentia et na-

tura

;

Alanus de

Insulis,

CGX,

604.

Personarum Trinitas

est

unitas

Deitatis ;

ibid.

Opera

Trinitatis

indivisa

sunt

ibid., 650

—

Multiplex

personarum

distinctio

in

Trinitale

;

Petrus Pictav., CGXI,

875. De

hoc nomine,

Trinitas

;

ibid.,

919.

II.

—

De Deo

Patre.

Pater

habeat

Filium necesse est, ut sit

Pater

;

Ter-

tuUianus,

II,

165.

Pater tota

substantia est, Filius vero

derivatio

ipsius

et

portio;

ibid.,

164.

—

Quod Deus Pater

est

Verbi;

Gonstantinus

Magnus, VIII, 405.

—

Patri

proprium

est

esse

innascibilem

; S.

Hilarius

Pict.,

X,

102.

—

Pater

in

ipsum alium se genuit ex se

innasci-

bili

scilicet sua

illa

substantia

;

S.

Zeno, XI, 395. Pater

in

Filio

exsultat

cum

Spiritus

sancti

pleniludine

una

originali coajternitale

renitens

;

ibid., 392.

—

Pater pro-

prium

generantis est

nomen; S.

Ambrosius, XVI, 563. Pa-

ter

et Filius unum

sunt, non

confusione

persona\

scd uni-

tate

naturs

;

ibid.,

531.

—

Credendus est

ergo Deus esse

Pater

unici Fiiii sui

Domini nostri, non

disculiendus;

Ruflnus Aquil.,

XXI, 341.

—

Quod ergo neque natum,

neque

factum

est, Pater est ; S.

Ambrosius, XVII,

512.

—

Semper

gignit

Pater,

et semper nascitur

Filius;

S.

Au-

gustinus,

XXXIII,

1047.

Pater ipse sapientia

est ; id.,

XLII,

936. Lumen

Pater,

Inmen Filius,

lumen

Spiritus

Sanctus

;

ibid.,

939.

Deus Pater

unde major

sit

Filio

;

ibid.,

746.

Pater

principium

et

Filius

principium non

duo

prin-

cipia; S.

Prosper

Aquitan., LI, 318.

—

Pater aeternus

filium

habet

a^ternum

;

Gennadius

Wassil.,

LVIIl,

979,

1000.

—

Pater

veritatis,

Filii scilicet origo

;

Eugyppius,

LXII, 745.

Patris

persona

prior;

ibid.,

709,710.

—

Pater

Deus est;

Boetius, LXIV, 1249. Pater generationis

prin-

cipium; ibid.,

89.

—

Deus

Pater

Trinitalis

auctor

est,

sed

Filii

et

Spirilus

sancti

; S.

Fulgenlius, LXV,

821,

822.

Gredimus in unum

Deum Patrem

omnipotentem

;

S.

Isi-

dorus

Hispal., LXXXIV,

139.

—

Inlerrogatus de

Patre,

responde, Deus. Interrogaius

de Filio,

responde,

Deus

;

Alcuinus, GI, 15. Pater nou

est Deus sine

Filio;

ibid.,

17.

Non

Pater Deus de

Deo,

nec lumen de lumine;

ibid.

Credi

necessarium est quod Pater

plenus et

perfectus

est

Deus;

ibid., 18.

Alius est Pater, et

alius Filius,

non

est

tamen

diversa

substanlia Patris et Filii

;

ibid.,

19.

Deus

non

fecit

Filium,

sed

genuit

de

substantia sua

;equalera

sibi

;

ibid.,

32. Sicut

Pater est

vila, ila et

Filius est

viia

;

ihid.,

33.

Patcr

quidem a nullo;

ibid., 1055. Pater ingenitus,

Filius

i!

genitus,

Spiritus

saiiclus

procedens ; iZ'»/., 1060.

Pater

ji

Dcus ex

se

ipso

ineffabiliter sineinitio genuit Filiuni

;

ibid.,

i

1061.

—

Non

esse Pater a',ternaliter potuisset, si

Filium

"

ajternaliter

non haberet

;

S. Petrus Damianus,

CXLV,

21.

Absquc ulla dubietate

credendurn est,

quod

Pater

plenus,

,.

ct

perfeclus est Deus

;

ibid.,

22.

—

Persona Patris

Deus

est

; S.

Anselmus

Gantuar.,

CLVIII, 266. Pater

est

pater

et

genitor

et ingenitus;

ibid.,

269.

— Quteritur an

Pater ge-

nuit

essentiam;

Petrus

Lombardus,

GXCII, 535.

Utrum

Pater

voluntate

genuit Filium,

an

necessitate,

et

au no-

lens

vel volens

sit

Deus; ibid.,

539.

III.

—

De

Deo Filio.

Filius

Dei

vcrus

est Deus cui

omnia

veri Dei nomina

tribuuntur

;

Tertullianus,

1,

399,

404, 415;

II,

161,

176,

183,

422,

802.

Par est

et

a;qualis Patri

suo jeterno,

altis-

simus

et omnipotens

; ibid.

Exivit

a

Patre ut

radius ex sole,

et

rivus ex

fonte; id., II, 163.

—

Alium esse Filium,

alium

Patrem

; Novatianus,

III,

936.

—

Verbum est

Patri

con-

substantiale

;

Dionysius

papa,

V, 109. Verbum

non

est

formatum

vel factum,

sed genitum ab

omni Eeternitale

;

ibid.

—

Quod Filius

non

sit Deus a

Patre

distinctus

;

Lactantius,

VI, 538.

—

Filius

tempore

et

natura

non in-

ferior

Patre

;

S.

Hilarius, X,

32. Filii

deitas astruitur

ab

Osee

;

ibid.,

122;

ab

Isaia, ibid., 123.

Filius

Dei

ne-

que emanatio est

, neque

pars Palris

;

ibid., 496.

Ex

ulero genitus

dicitur,

ut ex

Patris substantia natus

osten-

datur

;

ibid.,

168.

Ex

Patris substantia

est,

alque

intra

Patris

substantiam

;

id., IX, 936.

Virtute,

substantia, di-

vinitate,

generatione Filius

est;

ibid., 809.

Filius unus est

cum Patre, non

tantum unitate

voluntatis,

sed

et

virtu-

tis

;

ibid.,

IX,

801.

—

Filius Dei

Deus,

sequalis Patri

pra;dicatur

;

S. Zeno,

XI,

385,

39i, 403.

—

Quod

Dei Filius

sit omnipotens,

et quod una sit

omnipotentia Patris et

Filii sicut

et una deitas

;

Faustinus et

Marcell., XIII, 62.

—

Si

quis

non dixerit Verbum

Domini Filium

Dei

Deum

sicutPatrem

ejus; S.Damasuspapa;

iZ^irf., 361.

Filium

cre-

dimus qui

non

sit

Pater,

sed habeat Patrem

de

quo

sit ge-

nitus, non factus;

ibid.,

1049.

—

Verbi

ceternitas et divini-

tas

ex

primis

Joannis

Evangelii verbis asserilur;

S.

Am-

brosius,

XVI,

821.

Variis argumentis

probatur

Filium

Dei esse

verum Deum;

ibid., XV, 533. In

Patre et

Filio

nuila

distantia divinitatis

est, sed una majestas

;

id.,

XVI,

575.

Filius

Dei

immortalitatem

habet

in

natura,

habet

in substantia,

et

habet non per

graliam temporalem,

sed

per

sempiternam

divinitatem; ibid., 636.

Filii

ea

omnia

sunt

qua)

pater

habet,

a^ternitatem,

majestatem,

divini-

tatem,

etc.

;

ibid.,

567. Principium fidei nostrs

est

geni-

tus

est Dei Filius

;

ibid.,

561. Filius exit a

Patre

ut

Deus

ex Deo

;

ibid.,

778. Filius

Filius est

absque initio

; id.

XVII, 512.

Nullum exslitit

lempus

quando Filius

sine

Patre;

ibid,,

516. Deum Filium

Dei Patris

altissimi,

unici

unicum,

et cum

Patre ac Spiritu

sancio

unum

Deum

esse

confitemur

;

ibid.,

522.

—

Pater non est

sine Filio

;

Phae-

badius,

XX,

24.

—

Filii

Dei

sempiterna generatio

acci-

pienda

in

his

verbis

:

Ego hodie genui te

;

S. Augusti-

nus,

XXXVI,

71. Filius Dei Deus; id., XL,

628,

640.

—

Ver-

Lum

Dei

Deus, non

creatura

;

S.

Prosper

Aquit.,

LI, 289.

—

Filio

esl

asqualis

cum

Patre divinitas

;

S. Leo

3Iagnus,

LIV,

769.

—

Filium essc

Deo Patri consubstantialem,

multis

probatur

;

Vigilius

Taps., LXIl,354.

—

Filius

Deus

est; Boeiius,

LXIV,

1249.

—

Quod

Filius sit

Deus

aqualis

Patri

;

S.

Fulgentius Rasp.,

LXV,

749. Filius

ita

verus

Deus

dicitur, ut

Pater

Dous verior

non

dicatur

;

ibid,,

366.

—

Filius splendor

lucis et speculum

sine

macula

; Ra-

banus Maurus,

GXI,

702.

—

Filius

Patri

consubstantialis;

S.

Bruno Carthus.,

379.

IV.

—

De Spiritu sancto,

Spirilus

sanctus tertia

est

persona

S.

Trinitatis;

Ter-

tuU.,

II,

163. Tertium

nomen

divinitatis

et tertius gra-

dus majestatis

;

ibid.,

196. Ejusdem

est

cum Palre

et

Filio

natura;; ibid.

—

Credere in

Spiritum sanctum;

Novatianus,

III, 943.

—

Spiritus sanctus

non est pars

Patiis aut Filii

; S.

Hilarius, X,

519.

Ex

Palre

et

Filio

ac-

cipit;

ibid.,

656.

—

Spiritus

sanctus

habet unam subslan-

fiam,

vittuiem, deitatem,

majestatem

voluntalemque

Pa-

tris

et Filii

S. Zeno, XI,

428.

—

De Spirilu sancto

;

Fau-

stinus,

XIII, 76.

—

Spiritus

sanctus

Domiuus dictus

est

;

S.

Ambrosius,

XVI, 747. Spiritus

sanctus

omnia proba-

tur

habere qu;c Deus habet

;

ibid.,

810.

Spiritum san-

ctum nec creaturam esse

nec

mutabilem

variis

argumen-

tis probatur; ibid.,

719.

Spiritus

sanclus

novit

omnia

et

unius esl scientiie cum Patre

el

Filio

;

ibid., 767.

Eamdem

esse

Patris et

Spiritus

sancti operationeui;

ibid.,

Non

dicimus

Patrem

esse

de Filio,

sicut

Fiiium

de

Patre,

772.

Spiritus sanctus, sicut

Pater

et Filius, crealor

 

25

INDEX l)E TRINITATI'.

26

omnium,

id.,749,

735,

Spiritus sanclus Deus esso

pro-

balur,

XVll,

200,

1004. A Palro et

Filiu

iuseparabili-

ter

ab

aHerno

procoiJit;

id., G7i,

!)t7, 1013.

—

Spirituiu

sanclum

noii

esse creaturam;

S.

llitTonym.,

Wlil, lOG.

Spirilus

sanclus

tertia

persona

a

Patre

et

Filio

;

//'/;/.,

X\Y1,

'27

4;

S. Aui:usliiius

, XLi, 3:>7, 338.

—

Spiri-

tus

sanctus ile Patre

procedens Deus

;

S.

Augustinus,

tXXXll,

1321 ;

XXXVlil,

1071

;

\L,

258, (i31

;

XLll,tiy7,

722,

"742,

752. Spiritus >aiicti divinitas

astruilur,

XXXIII,

1046.

—

Spiritus

saiutus i*atri et Fiiio consubslanlialis

ol

coa-ternus,

XXXV,

1820; XLII, 928.

—

Spirituisancto

i*ater

dedit

vitain procedore de

Fiiio sicut proceJit

de

so

ipso;

S.

i*rosper

.\quit.,

Ll,

489.

—

Spirilus

sancli

diviniias

et

batura

explicatur;

S. Leo Magnus,LiV,

401, 401,

412.

De

Paire

Spiritus

sanctus

est et vere, et

proprie,

cl de

di-

Ivina

substantia ac Deus verus,

LVI,

689.

—

Spiritum

sanclum

Deum csse

non

ambigenduni, cui

cum

Patrc

et

Filio

inseparabilis

est

S.

iMaximus

Taurin.,

LVII,

657.

Spiritus sanctus

verus

est Deus,

queni Cliristus

et

a

i'atre

procedere

et a

se

mittenduin pari professioiie

teslalur, LVil,

639,

640.

—

Spiritus sanclus a Palre

l'i-

iioque

procedit

;

Gennadius,

ilvili,

979,

1001.

—

Spiri-

lus

sanctus

Deus

declaratur

;

Pascliasius, LXII,

36,

37,

38;

Vigilius

Taps.,

LXII,

176,

220,

307. 399, 916;

Doe-

tius,

L.\iV,

1249.

—

Spiritus

sanclus in

Deo

cst

unilato

natura?

,

ex

Deo

proprietale

persona';

S.

Fulgentius,

L.W,

503.

Spiritus

sanctus

Deus

est non

miiior i'atre

et

Filio;

il>id.,

396.

Spiritus

sanctus

qu:r

Dei sunl

cognoscit,

quia

ejusdem est

natur;c

il)id., 400.

—

Spiritus

sanclus

a

Palre

el Filio

proredit

; S.

Grcgorius Magnus,

LX.Wl,

»533,

82i, 1198.

Spiritus

sanctus Deus csl ;

H-U.

Spirilus sanctus

cum Patre

et Fiiio

unius

subslaotix',

LXXVlli, 361.

—

Quod

Spiritus

sanctus cst

ex

Palre

Fi-

lioque

procedens

;

Hildef.

Toiet.,

XCVI,

104.

—

De uni-

tale

Spirilus

sancti

cum

Patre

el Filio; Alcuinus,

Ci, 33.

—

De Spiritu

sancto; Tlicodulfus

Aurelian., CV,

240.

—

Probaiur Spiritum

sanctum

ex Patre Fiiioquc

procedore.

Ratramnus

Corbeicns.,

CXXl, 229.

seq :

Peirus

Dainianus,

C.\LV,

36;

S. Druno

Cartluis.,

CLIIi,

71;

S.

Anselmus

Canluar., CLVIii,

298,

310;

Ivo Carnol.,

CLXI,

69;

Rupertus,

CLXIX,

13

;

Hugo

de

S.

Viclore, CLXXV,

502.—

(iuare

Spiritus

sanctus

solus

dicatur Spiritus

sanctus

et

terlia in Trinitate

persona, et

boc

non gradus

dignitale,

sed numerandi

ordine

;

Anastasius

iV,

CLXXXVill,

1172.

—

Quare

Spiritus

sanctus,

cum sit de substanlia

Palris, non

dicatur

genitus,

vel

Filius,

sed tantum procedens;

Petrus

Lombardus, CXCII,

355.

V.

—

Errorcs

circa mijsterium

Trinitatis.

Refutantur

a S.

Dionysio

Tritbeilie

et

Marcionitse

;

Tertulianus,

V,

108.

—

Confutatur

error

dicenlium Pa-

trem

esse

Filio

majorem ; Marcelliiius,

YII, 1085.

—

Hffiresis

de

Patris

et

filii

subslaniia;

S.

Pliilastrius,

XII,

1167.

HiiMesis

triformem

Deum faciens

;

ibid., 1205.

—

Uuid

Ariani

senscrint

de

Trinitatc;

Lucifer Calarit.,

Xiil,

781.

—

Trinitalem

utcumque

noverunt Piatonici

;

S.

Aujustinus,

XLI,

.".O^.

De

Trinilate

seiilentia

Porpiii-

rii;

j/;id.,

300.

Errur

Sabellii;

id.,

XXXVI, 84.

Circa

Trinitalem in

quo

conveniant Manicbsei et Catholici,

in

quo dissenliant;

id., XLV,

1463. De Trinilate

Ariano-

rum dogmata,

XLII,

67

),

39. Ariani immiscrunt in Ec-

clesia

tres deos;

id.,

X.XXVI,

837;

XXXVII, 1712.

Patri

per omnia

dissiinUem

Filium

et

Filio

Spirilum

sanclum

asserebant

/Eliani

seu

Eunomiani, XLIi, 40. Priscilliani

error dc Triiiitate

;

ibid.,

39,

666.

IJefellitur

opinio

qua

divinitas

Trinitatis

putatur

alia esse quam

est ipsa

Tii-

iiitas

;

id., XXXIII,

460. Maie ab Arianis dici

Patris

et

Filii

ideo

diversam

esse naturam,

quia isle Pater

est,

ille Filius

;

ibid.,

750.

—

Contra Priscillianislas

qui

san-

(ctam

Trinitatem,

non

personis, sed tantum nominibus

distinguunt:

S.

Leo Magnus,

LIV,

677.

—

Contra

Arianos

de fide

S.

Trinitalis

;

S.

Isidorus Hispal.,

LXXXIV,

82.

Contra

baereticos

quosdam

negantes

in

l)eo

Trinilatem

personarum

in

umtale

subslanliaj,

CXV,

939,

962.

—

Tritbeila?

seu

iriuaj

deitalis latratores

;

liincinarus

Rbem., CXXV,

567.

Triibeoriam

male eKponit

Goliies-

calcus

trinam

deitatcm;

ibid.,

336,537.

—

Impia

Ab;o-

lardi

dogmata

de

Trinitate

recenset et

explodit

; S.

Der-

nardus,

CLX.XXII,

1035.

De

Deo

Palre.

—

Confulatur

error dicentium Patrem

esse

Filio

majorem

;

Marcellinus

papa,

VII, 1085.

—

PaU('m

invisibilem

dicebant

Ariani

; S.

Augustinus,

XXXV,

1779.

Paler

cur

solus

boatus et

soius

potens

proprie

diciuius

secundum

Ananos

;

ibid.,

XLIi,

729.

Cur solus

sapiens,

XLil,

730. Palrem

ulio

niodo, vel

per sc vcl

per subjo-

ctam

crealuram

apparuisse

nolebanl Ariani;

ibid,,

812,

813.

/)(•

l)('o Filio.

—

Do

Filio varia'

hn^resos

damnantur

;

S. ililarius,

X,

698.

Dei

Filium

quidam

dixeruut

in-

subslantiv;e vocis.

incorporalem

sonuin,

.\,^

51

4.

M;xiu-

clueus partem unius

substaiiti;i'

;

id., 105,

139.

Sabellius

ipsum queiu ol

Patrem

;

id.,

105.

llluin

Ariani

dc

naluiM

el

iii

natuiM Dei nei.'ant

;

id.,

161.

Nolunl

ciim

seniper

fuisse

;

id., 98.

UelVlhinlur

qui

solam

virlulis

siiuihlu-

diiieai Filio

Iribuuul

;

//'/"(/.,

49i,

4!i5.

Euuoiiiiaiii

;issc-

runl

Filiiim

iion l»,ari esse

siiiiiltm,

XII,

1183.

—

1^*3

eo

quod luerelici

dicunl

: ox

niliilo Deus

sibi

Filiuin

focit

;

Faastinus, Xii,

49.

—

Quid Ariaiii

scnserint

de

Filio

Dei

;

Lucifer.

Calar.,

Xlil, 875,

987.

—

Filiuin

Dci qui

euiiidem

dicunt essc ac

qui

Palcr

ost calh(dica

lide

excluduutur

;

S.

Augustinus,

XXXVill,

ISi.

—

Patcr

juxta .\rium solus

Dcus,

tilius

aulem

cre;itura;

Doctius,

LXiV,

1256.

De

Spirita

sancto.

—

Spiritus

sancli

divinilalem

im-

])ugnantes

refellunlur ;

S.

Zeno,

Xi,

268,

301.

Iheresis

de

Spirilu

sancto

dicens

Spiritum

crealum

et factum

cssc

noii

Deum,

XII,

1183.

—

(Juid

Ari;ini

seiiserinl

de

Spiritu

saiiclo

;

Lucifcr Caiaril.,

Xlll,

708.

—

Oijjeclio

lia'-

rcticorum

contra

divinilatem

Spiritus

sancli

;

S.

Am-

brosius, XVi,

133.

—

-

Conlra

Saboilianos,

qui

Spiriluui

sanclum

ncgant

Deum ;

Zacclueus

Christ.,

XX,

11.33.

—

Ariani,

Eunomiani,

Macedoniani,

Pliotiniani,

.lud;ei

peccabant

in Spirilum

sanclum;

S.

Augustinus,

XX.VIII,

814.

Spirilum sanctum

quidain

lucrelici

prorsu.s

negaiit,

alii

crealuram

esso voluiil,

qui

illi

sunt

;

id.,

XXXVIII,

448;

XLIi,

44.

Errores

circa

Spirilum

sanctum;

id.,

XXXY, 2099;

XLli,

30;

X.XXVlll,

4i7;

XLII,

797,

680,

681,

736,

XXXVlll,

448;

XL, 191.

— Macedoni;uio-

rum

crror de

Spirilu sancto; S.

Leo

Magnus,

LIV,

206,

402.

Spiritum

S.

Eunomius

asseruit

cssc

creaturain,

LV, 977.

Pneumatom;ichi

qui

contra

Spirilum

san-

ctum

pugiiant, anathematizali

;

id.,

LVI, 443.

—

Spi-

riluin

sanctum cum

Ariani

el

Macedoniani

Patre

et lylio

esse

minorem

blaspliemanl

;

Gennadius

Massil.,

LVIIi,

1013.

—

Macedonius

dualilalem

asserens,

Spirilum

san-

cluin negat propriam

habcrc

personain

;

Paschasius

,

LXIl,

28.

—

Gr;eci

schisinatici

locum

dialogorum

iihi do

processione

Spiritus

sancti a

Filio

agilur,

depravarunt,

S.

Gregorius

Magnus, LXXYil, 145.

—

Contra

Gra;co-

rum

opposita; Kalramnus

Corbeiens.,

CXXI,

223

seq.

YI.

—

Libri de

Trinitate

tractantes.

De Trinitate libri

;

Novatianus, III,

885.

— Doctrina

S.

Dionysii

iiomani Pontilicis, de S.

Trinitate,

V, 108.

—

De

Trinitale iibri duodecim;

S.

Hilarius

Piclav.,

X,

25,

Li-

ber

de

Synodis, seu

de lide

Orientalium

;

ibid., 502,

507,

509,

536.

—

De S.

Trinitale

confessio

;

S.

Eusebius

Yercel.,

XII,

939.

—

Fauslini

presbyteri ad

Galiam

Placidiam

de

Trinitate

liber, XIII, 37.

—

Confessio

fidei

catholicae

;

Da-

masus

papa, XIII, 338. Dc

professione

tidei

S.

Lueifieri

ep.

Calarit.

;

ibid., 1042.

—

Tractatus

de

Trinitate.

;

S.

Ambro-

sius,

XVII,

509.

—

Trinaj

unitatis

et

Uiiius

Trinitatis

con-

fessio;

S.

Martinus

Turon.,

XVIll,

12.

—

Epislola

in qua

solvit

quaestiones

de

Trinilate sibi

propositiis

;

S.

Augus-

tinus,

XXXIII,

452. De Trinilate

iibri XV;

id.,

XLii,

820 seq. De

unitate Trinitalis

;

ibid.,

1157.

De

Trinitate

et

Lnilate

Dei ;

ibid.,

1193.

De

unitate S.

Trinitatis

dia-

logu<!;

ibid., 1207.

—

Conflictus de

Deo

trino

ct

uno

;

Arnobius

junior,

LIII, 239.

—

De

Trinitale

libri

duode-

cim;

Yigilius Taps.,

LXII, 238.

De

unitale

Trinitatis ad

Optatum

liber;

ibid., 334.

Contra

Yarimadum

Arianuin

dia-

logus;

ibid.,

351.

—

De

Trinitale

liber unus

;

S.

Ful-

genlius

Rusp.,

LXV,

498.

—

Gr;ecorum

coiicilia

in

quibus

tides S.

Trinitatis

exprimitur

;

S.

Isid.

Hisp.,

LXXXIV,

139,

1.52, 16i. Concilia

Uisp;inia)

in quibus

lides

S.

Tri-

nitatis

exprimitur

;

ibid.,

470,

512.

—

De

lide

S.

Triiii-

tatis

libri

iil;

Alcuinus,

CI, 13.

De

Trinitale

ad

Frede-

qua'Stioiifis

; id.,

XXVIII, 58.

Confossio

lidei

Alcuini,

CI,

1027 seq.

—

De

una et

non

triiia

deitate;

Ilincmarus Uhem., C.NXV,

473.

—

Opuscuium

fide

ca-

Iholica;

S.

Petrus Damianus, CXLV,

19.

—

Coiifessio de

S.

Trinitate; Guitmundus

Avers.,

CXLIX,

1495.

— De

Trinitatc

dialogus;

Petrus

Alphonsus,

CLVll, 60G.

—

De

lide Trinitatis

;

S. Aiiselmus Canluar.,

CLVill,

259.

—

Do Trinitate Ilildebert

Cenom.,

CLXXi,

1076

seq.;

Hugo de

S.

Victor, CLXXVl,

50.

— Introduclio

ad

theologiam

;

P. Ab;elardus,

CLXXVIll,

979

seq.

—

De

mysterio Triuitatis et unitatis

; P.

Lombardus,

C.XCil,

.525.—

De

sacrosaiicta Trinitato

libcr ;

Magisler

Uand,

CXCil, 970.

—

De Trinitato

libri

se\;

Ricliardi

S.

Yicl.,

CXCYI,

888.

Traclatus raagistri

Gallberi

de

Trinilate

,

id., CCiX,

573.

813.

 

27

INDIGES

PATROLOGiyE

SPEGIALES.

—

INDEK XXXI.

28

XXXI.

INDEX

DE

PROVIDENTIA

DIViNA

ET

DE ILLIIJS

ERGA HOxMINES

BENEFICIIS,

OIIDINE

REFERENS

LOGICO

VARIAS DE ILLA

SS.

PATRUM

SENTENTIAS.

IX.

De exsistentia

Providentice.

Provitlentia

Dei a Plalone et Plalonieis recognita, et

ab Epicuro ejusque asseclis negala; Tertullianus,

I,

517,

Deus

totius muncli

gubcrnator; id.,

II, 599.

—

Mundum

a Dco

conditum fuissc atque

ab

eo regi et administrari

;

Minucius

Felix, III, 284.

—

Deus, mundi Dominus

et

rector,

et

cuncla

arbitrio ejus

et nutu

geruntur

;

S. Cy-

prianus, IV, 548.

Nibil fieri potest, nisi

quod

aut fecerit

Deus, aut

fieri permiserit; ibid.

—

De

Providentia;

Lactantius, VI,

293,

740.

Ex dispositione rerum natu-

ralium providentia

Dei elucet; ibid.,

743,

746. De

ho-

minis

creatione alque de dispositione mundi;

ibid.,

749.

De

mundi

ortu

et rerum natura,

et

Dei providentia;

id., VII,

100.

—

Ex

ordme et

dispositione rerum

naturae

providenlia

Dei stabililur; Constantin. Magn.,

VIIJ,

416.

—

In quibus providentia

Dei

significatur et bonitas;

S.

Hilarius,

IX,

872.

In

eos

qui

Dei

providentiam negant;

ibid.,

856.

—

Deus humana curat

et

respicit;

S.

Ambro-

sius

,

XIV,

487. Providcntia Dei test monia

;

ibid.,

XIV,

1473.

Dei

in homines providentia

;

id., XIV,

I

216,

217. Male quidam philosophorum illam negarunt

j

ibid.,

407.

—

Objectio

contra divinam providentiam, de-

sumpta

ex eo quod mali

bonique

promiscue tribulationes

oxperiantur,

solvitur

; S.

Gaudentius,

XX,

840

seq.

—

Providcntia

Dei impugnatur

quoad

inordinationem

mun-

di,

prosperitatem

impiorum

et justorum

adversitatem

;

Zachaeus,

XX,

1104.

Propugnantur ; ibid. Eruitur

altera

objectio

de

infantibus malorum

nesciis,

tamen

diversis

malis

affectis;

ibid.,

1105.

—

Non

omnia

fortuito geri,

et

variam

in rebus

humanis fortunam

ludere, sed

cuncta

judicio Dei

fieri

;

S. Hieronymus,

XXIII,

1083. A

Deo

cuncta

in

utilitatem

hominum

fieri, et non

absque ejus

voluntate

disponi

;

ibid., 1075. Deus

jussit bumanis

usi-

bus elementa

servire,

ut homines

htec videntes

intelligant

esse

providcnliam

;

ibid.,

1039. Ignorantes

veritatcm

non

ignorant

providenliam;

id.,

XXY,

1125. Providentia

Dei

stabilitur;

id.,

XXV, 1186. Negantes

providentiam

ar-

I

guuntur;

ibid.,

1351.

—

Providentiam

quidam negant;

S.

August.,

XXXII, 1273.

Alii

providentiam

Dei

vei infir-

mam,

vel

injustam,

vel

malam

nefario

errore

credunt;

ibid.

Omnia

divina providentia

regi ; id., XXXIV,

977.

Argumenta

diviuffi providentia!

;

ibid., 337.

Gemina

ope-

ratio

providentia3;

ibid.,

379. Providentiaj ordine

ac legi-

hus

fit

quidquid

fit; id.,

XXXVII,

1946.

Nullum

mare

lam

profundum

est quam est

ista cogitatio Dei,

ut mali

florcant,

et boni

laborent;

id., XXXVII,

1176.

Guber-

natio

rerum

ad Deum pertinet; id.,

XXXVIII,

318.

Res

\

humanas

ad Deorum curam perlinere

negabant

Epicurei,

I

asserebant

Sloici; id., XLI,

601.

—

Quod nihil

in

hoc

mundo

sine

Deo geralur; Cassianus,

XLIX, 582.

—

Pro-

videntia

Dei

impugnatnr

ob hujus

mundi inordinationcm

apparentem;

Fastidius,

I,

385. Exempla Dei

providen-

tiam

astruentia;

ibid.,

388,

390 seq.

—

Deus omnia

ut

voluit,

sed sapienter

disposuit;

S.

Prosper Aquit.,

LI,

619.

Deus

mundum

quem

condidit regit

sine fatigatione

;

ibid.,

622.

—

De gubernatione Dei;

S.

Salvianus,

LIII,

30

seq.

—

Humano generi

semper

a

Deo fuit

consultum;

S.

Leo

Magnus,

LIV,

203.

—

Providentia

Dei

astruitur;

Eugvppius,

LXII,

765.

—

Quid sit

providentia,

Boetius,

LXIII,

814.

—

De his

qua3 ad

gubernationem mundi per-

tinent;

Junilius,

LXVIII,

28;

Primasius

Adrumet, ibid.,

688.

—

Nulia

fiunt hominibus

sine

Dei consilio

etsi

oc-

culto;

S.

Gregorius

Magnus,

LXXV, 986.

Providentia

eximie

describitnr;

ibid., 1126.

—

Divina

providenlia

cuncta

ceriissimo

ordine administrat;

Beda

Ven.,

XCI,

84.

—

Providentia

Dei ex

ordine mundi

demonstrala

Walafridus

Strabus,

CXIII, 1121.

—

Cuncta

in

Deo sub-

sistunt et

ab

eo

gubernantur;

S. Prudentius

Trec,

CXV,

998. Dei providenlia

sempiterna

et

omnipotentissima

praescientia

omnia

ordinari,

disponi,

dispensari,

destinari,

regi

ac gubernari

modis

cuique congruis

nullo

modo

du-

bitamus;

ibid., 1021.

—

Omnia

ffiterna;

ordinationi

immo-

biliter

subsunt;

S. Remigius Lugd.,

CXXI,

993.

De

denlia;

S.

Petrus Dam., CXLV, 605.

—

Non

ab alio

quam

a Deo cuncla reguntur ; S.

Anselmus,

CLVill,

222.

Deo

est cura de

omnibus

;

ibid.,

857.

Omnia

subjacent

Dei

dispositioni

; ibid.,

525.

—

De Dei providentia;

Ivo

Car-

not.,

CLXI, 979. Quod

Deus cuncta

disponat

et

consideret

universorum

linem

;

ibid.,

981.

—

Providentia

definitur

Honorius, CLXXII, 1139.

Astruitur ;

ibid.,

1136.

—

Pro-

videnlia Dei

duplex

in suis et in

alienis

; Hugo

de

S.

Victore,

CLXXVI, 218.

—

De divina

providentia

; S.

Bernardus,

CLXXXIIL

590.

Omnia

divina

Providentia

reguntur;

id., CLXXXIV,

28,

29.

—

De divina

Providentia

;

Zacharias,

CLXXXVI,

146;

Robcrtus

Pullus,

714;

Joannes Barest.,

id., CXCIX,

444,

446.

II.

—

De Providentice divinre

objecto,

seu

de

Provi-

dentia in

ordine temporali

et

spirituali.

Dei imperio omnia

commoventur

,

fontes

scaturiunt,

amnes labuntur, fluclus

assurgunt,

foetus

suos

cuncta

parturiunt,

venti

spirare coguntur,

etc;

Novatianus,

III,

898

seq.

Dei providentia

non

solum

sigillatim

per ho-

mines concurrit, sed

etiam per urbes ipsas

et civitates,

imo

etiam

per totum

orbem ;

ibid.

—

Providentia

mundus

regitur

;

Minucius, 111,284.

—

Mundum

omnes-

que

partes

ejus, ut videmus,

mirabilis

ratio

gubernat;

Lactantius,

VI,

745.

—

Deus humana

curat et respicit

S. Ambrosius, XIV, 847. Providentiae divinse

ascribitur,

quod in

animantibus

rationalibus, vel etiam irrationabili-

bus

animadvertitur;

id.,

XV,

1472

seq.

Volatilia

C(jeli

omnia non

serunt,

neque

mctunt, et

Deus

pascit illa

;

ibid.

Quialit aves, non aleret

homines,

quod ad imaginem

et

similitudinem sui fecit;

ibid.

—

Providentia

Dei hunc

mundum gubcrnat; S. Gaudentius,

XX,

840.

—

Deus

omnia gubernat

;

S.

Hieronymus, XXIII, 499. Curam

ha-

bet Deus universarum

gentium; id,, 1005. Ordo

Provi-

denliae Dei omne genus

ineffabili

judicio

dispensantis

;

id.,

XXIV,

189. In

hominibus etiam per singulos

Dei

currit

providentia;

id.,

XXV, 1286.

—

Divina

providentia quos-

que

pertendat

; S. August.,

XL, 37. Providentia

Dei ad

hominem ct

ad inferiora et ad minima

quoque se exten-

dit; id., XXXII,

978;

XXXVII,

1446, 1892, 1943. Justitia

nulla

esset in

bominibus,

si

res

humanas

non

curaret

Deus;

id., XL,

38.

Curam habet omnium

Deus,

maxime

justorum;

id.,

XXXVII,

450, 456.

Occulta

Dei

adminislra-

tio, qua etiam

lignis

et herbis dat incrementum

;

id.,

XXXIV,

379.

Dei

providentia

in

rerum

gubernatione

et

ordinalione malorum

;

id.,

XXXVIII,

318,

692.

—

Divina

Providentia cuncta certissimo

ordine administrat

;

Beda,

XCI, 84.

Cura

Dci de omnibus

;

id.,

XCIl, 35.

—

Deus

omnia creans, omnia

vivificans, et

gubernans

;

Alcuinus,

C.'565;

—

SoUicitudo Dei

erga homines

et

erga

cunctas

ereaturas;

Haymo Halberst,

CXVIII,

687,

688.

Dei

provi-

dentia

quid

statuerit

circa hominem

;

id., 736.

— Mun-

dum

totum Dei

providentia

regi

probatur;

Ratramnus,

CXXI, ibid.

—

Omnia

a

Deo reguntur

et

gubernantur;

Atto,

CXXXIV, 248.

—

Deus coelestia et terrestria

gu-

bernat;S.

Bruno

Sign., CLIII,

233.

— Dei

provilcntia

erga

cuncta

creala;

S. Anselmus Laud.,

CLXIl,

1312.

—

Ma-

gna

Dei cura

erga

omnes

creaturas

;

Rupertus, CLXVIII,

1499.

—

Omnia divina

providentia regit;

S.

Bernardus,

CLXX.X.III,

28,

29.

Mores

hominum divina; providentiaj sub-

jiciuntur; S.

August.,

XXXIV,

337. Alios coronat

Dcus,

alios

damnal, nunquam

errat

:

alios

probat, de

aliis

lu-o-

bat

:

omnes

ordinat; id.,

XXXVill, 118.

Omnes

naturas

bonus creat,

omnes

voluntates

justus

ordinat ; id. ,

XX.XIV,

380.

—

Dei

providentia,

regens

atque

administrans

uni-

versam

crealuram

et

naturas et voluntates,

etc; Eugvp-

pius,

LXII, 649.

IIL

—

De erroribus cirea divinam Providentiam.

Quinam

negaverint divinam

providentiam;

Lactautius,

VI,

740.

—

Plures

homines

rerum

omnium

distiuctiones

atque

ornatus

causam naturte

tribnunt,

alii

faio vel

for-

tuito

casui

assignant

;

Constantinus

magnus.

VIll,

412.

—

seterna

Dei

providenlia; ibid.,

1098.

—

De

Dei

provi-

Deo

humanorum

operum

curam

esse multi

negant

; S.

Hi-

 

29

LNDEX

GREATIOMS

IN

GRNER!

30

larius, IX, 856.

—

Dei proviilonlia

a quibusdam

piiilo-

sophis

negatur;

S.

Ambrosius,

XIV, 2l)S.

ProviJiMiliain

quidam

neganl

; S.

Aujjuslinus,

XXXll,

127-i. Quiilam

eam

pessime confitentur;

//'/(/.

—

Deum

liumana curaro

negant Epicuivi, XLll,

37(5.

—

Fuit enim error

'luoruin-

dam,

Deum

coeleslia

gubernaro taiituni,

terrena

solo

casu

fortuuic

volyere

; S.

Bruno

Carlb.,

CLllI,

235.

IV.

—

Libri

de

Providentia tracfantes.

Unius

Doi nulu

omnia

gubornari

;

Minuiius

Felix,

III,

284.297; Novalianus, III,

8;>S.

—

Pe diviua

providenlia

;

Lactaiitius, VF,

1:20, iOI9, 103G;

VII,

100.

—

Oratio me-

trica de provideniia

Doi ;

Decius

Ausonius,

XIX,

839.

—

De

providontia

Dei ;

S.

Ilieronymus, XXIF, 802.

—

Om-

nia

ilivina

Providentiu rogi;

S.

Auguslinus,

XXXII,

977;

XXXIV,

336.

379. De

Providentia

Dei ; id.,

XL,

18,

295.

Quod

niliil in iioc

mnndo sino

Deo

geratur;

Ca^sianiis,

582.

Do

prinoipali

proposito

Dei. ct

providontia

quLitidiana

;

il>id.,

908.

—

Carmen

do

Providenlia

divina;

S.

Prospor Aquit..

Ll,

618.

—

Do

gubcrnatione

Doi iibri

ooto

;

S. Salvianus

Mass., LIII, 30.

—

Do

Providonlia

Dei

;

Eugyppius,

LXII, 765,

1057.

—

De

divina

Provi-

deiitia

;

Dnolius.

LXIIl,

813.

—

De

divina

disposiliono

;

Ratramnus

Corb.,

CXXI,

13.—

Do iolerna

iirovidoiiiia

Dei

;

S.

Remigius

Lugd.,

CXXI,

1097.

—

De

Doi

pr;oviilenlia

ot

simul

providontia

;

lUiroiianlus

Wonn., CXL,

1024.

—

De

Dei

providentia ;

S.

Potrus

Damiaiius. CXLV,

605

seq.

—

De

Dci

pra>videntia et

simul

])rovidentia

;

Ivo

Carnot.,

CLXI,

979.

—

Quid

sit

provideiitia

Doi

;

Ilono-

rius August.,

CLXXII,

1139.

—

Dc

provilcnlia

Dei, et

quod dujjlox

ost

providcntia,

in

suis et

aliiiiis;

llugo

do

S.

Victore,

CLXXVl,

213.

—

Quod

providontia

Doi

oausa

sit

evcnluiim

rerum

ot non

;

P.

Akolardus,

CLXXVIII,

1386.— Do Doi

providoiitia

;

Hoborlus

Pullus,

CLXXXXVI,

714.

—

De

pruvideiilia

Dci

;

Joaniios

Saresb.,

CXClX,4i3.

XXXII-

INDEX

CREATIONIS

IN

GENERE,

EXPONENS

ORDINE

LOGICO

QUIDQUID

DIXERE SS.

PATRES

DE

ENTIBUS

IN

PRINCIPIO

CREATIS.

MONITUM.

lloc in Indice, ordincm

croalionis conscctantes,

vicissim cxhibobimus

:

I. quid

sit

croaro,

et

(\v.x

creaiuraruin

natura

;

II. cujus

opus sit creatio

;

III. qua3 fuerint

de

creatione

philosopliorum

senlonlia!

agemus

;

IV. de crealione angelorum

;

V.

de

creatione

lucis

seu

de

prima

crealionis

die

;

VI.

de

die

secunda,

seu

creatione firmamcnti

;

VII.

dc opore teriiii! diei

;

VIII.

de

quarla die, vel

creationc

solis,

luna^ ct

siella-

rum;

IX.

de

croatione avium, piscium,

vel

de die quinla

;

X.

de die

sexta, seu

de

creatione

besliaium;

XI. de

seplima die.

Qiiid sit

creare et de

natura creatura;.

Creatio

et nalivitas in

quo

differunt

; S.

Hilarius Pi-

ctav.,

X,

493 seq.

—

Creala

e

nihilo

id

in

se

habent

ne-

cessitatis

ul

non sint

;

id.,

IX, 1057.

—

Creatio

quid

so-

nat inter Gra>cos

et Latinos

;

S. Hieronvm., XXVI, 509.

Creatio et possessio

in

quo

differunt;

id., 471.

—

Creare

cl

condere

idcm e.st

;

S.

Augustiuus,

XL,

184.

Creare,

condere,

conslituere,

facere

pro uno

indifferenter

et eo-

dem ponunlur

in Scripturis

;

S.

Auguslinus, XLII,

632,

633.

Creare non

potest uUa creatura

;

S.

Augustinus,

XXXIV,

602. Ideo

non possunt homines do

nihilo

aliquid

fabricare,

quia

per

corpus operantur;

S.

Auguslinus,

XL, 90.

Creare dicimus,

novum aliquid instituere,

ut

illud

quod

non fuit videatur

cxsislere

;

Cassiodorus,

LXX,

365.

Quic

sit differentia

inter

facere et

creare

;

Cassiodo-

rns,

LXX,

1044.

Creare,

quid

;

Rupertus abb.,

CLXVII,

202;

Petrus

Abiclardus,

CL.XXVIII,

734;

Magisler Ban-

dinus, CXCII,

1029.

Crealura

omnis

naturjc

sua; est

circumscripta limiti-

bus;

S.

Ambrosius,

.XVI,

723. Omnis

crealura mulabilis

;

ilfid.,

720; S.

Lc.j

Magnus,

LIV, 687.

~

Creatura

quid

sit?

Augustinus,

XLII,

1162.

Creata res

omnis ex nibilo,

et

quasi non

ex nihilo

;

id., XL,

1018.

Ex se semper in

nibilum vertitur

;

id., XLII,

1162. Creatura3 quaicumquo

in

Dco

vila

sunt

; id.,

XXXV,

1387;

XXIV, 332.

Omnia

priusquam

fiorent,

eranl

in notilia facienlis

;

id., XXXIV,

3.32.

Crealur.x-

quomodo in Dci

sapientia anle

creationeni

;

id.,

XLII,

674.

Creatura;

omnes in Dci verbo;id., XXXV,

1674.

—

Croatni;o

qiioiiiddo

in

Doo fuere antoquam facta;

sint

;

Akuinus,

C,

7i5, 7^.6. Crealura

non de Dei

nalura,

sed de

nihilo

facta

esi;

id.,

XXXIV, 247.

l)e

nihilo

facluni

tsse idem

ac naluram

Dei

non

esse

;

id.,

XLV,

1479.

Creaturaj in

se

habent

natura»

suaj

terminum,

quo

non

sint

quod

Deus est

; id.,

XXXIV,

309. Cieatura non

est

Deo

consubstantialis

aut

coa;terna

;

iOid.,

247.

— Croaturam

nec a

Dco

alienam essi^,

ncc tamon

ejusdem cum

illo

substanliic,

ex Paulo

ostenditur

;

S.

Augustinu^,

.XLII,

583.

Creatarum

rcrum el

Creatoris

non

una

naiura;

id.,

XL,

761, 773.

—

Nulla alura

aliquid

liebet a

;

S.

Ansplmus

Cantuar.,

CLVHI, 325.

Crealura; non

babent

simplicem

absolutamque

essentiam

;

ibid. , iSi.

Croatura!

non

.simpliciter

el

absoluto,

scd

vix

csse

diountur;

iOid.,

sunt

crealura)

; S.

Hieronymus,

XXli,

503.

—

Crcaturas

cmnes

bonas

esse.

quoniodo

;

S.

Augustinus,

XLII,

580,

»03, 538,

743;

XXIV,

32;

XLV,

1537.

—

Nulla

crealu-

rarnm

nalura niala

;

Leo

Magnus,

LIV, 683;

Genna-

dius, LVIII,

995,

1035.

—

Creata

omnia

bona

sunl

:

S.

Gregorius Magnus, LXXV,

883.

—

Crealuras

bonas esse

creatas

a

bono

Deo

;

Petrus

Lombardus,

CXCII,

348.

—

Omnis crcatura

per naturam

sui

obiioxia

potest

esse

peccato;

S.

Ambrosius, XVI,

781.

—

Crealurarum

vili-

tas demonslratur, ut

appareat

incomparabilis

sublimitas

Dei

;

S.

Hieronyraus, XXII,

806.

Crealnra

omnis,

exccpto

Deo, sub vitio

est;

S.

Hicronym.,

XXIII,

333.

—

Crea-

iiira

cx

se semper in

nihihim

verlitnr

;

S.

Auguslinus,

XLII,

1162.

—

Quod ex

nibilo

faclum

esl,

pendet in

niliilo

;

S.

Gregorius

Magnus,

LXXVI,

1033.

Croalnrai

Deo comparalio, sic sunt

lanqnam

non

sint

;

id.,

LXXV,

1144.

Quidquid in

rebus crealis

coniparatur

Doo,

inano

iit

et

nihil;

id.,

LXXVI, 751.

—

Creatura

respeclu

Dei

nihil est,

nec immortalitatem

habet

;

Adamus

Pra;m.,

CXCVIII, 807.

II.

—

Cujus

opus sit

creatio

et

de

motivo

creationis,

Verbum per

quod

omiiia

creata

sunt

;

S.

Viclorinus

n-iarlyr.,

V,

311

;

Fauslinus,

XIII, 41.

—

Creatio qui

Patris

simul

et

Filii

sit

; S.

Hilarius

opiscopus,

X,

112

Crcala

omnia

sunt Patre

dicente,

Filio

facicnto;

id.,

IX.

880.

Creavit Deus

in

Filio

omnia,

et

postea de

tiiesauris

in se

condilis

pro

arbitrio

singula

i^rotulil

ibid.,

496.

Creala

magnitudinem

Crcatoris

tostanlur;

ibid.,

563.

Dei

magnificentiam

onmos

niunili

crcationes

indemuiabili

officiorum

snorum

conslitulioiic

tcstantur

;

ibid., 580.

—

Omnis

croatura

et ex

voiuntate,

et

per

oporalionem et in

virtute

est

Trinitatis

;

S.

Ambrosius,

XVI,

764.

—

Omnes

creaturaj

halicnt a Deo

ul

sint

;

S.

Ilioronymus,

XXVI, 488.

—

Univorsam

croiitnram

Dius

non per Jiliquam

croaturam,

sod

solus

fecil

;

S.

Au-

giisiinus,

XXXVII,

1758.

Crcatura

undique

clamat

:

Deus

!iie

fecil

; id.,

XXXVI,

205.

Crealura!

clamant

: Ipse

fecit

iios

;

clamor

earurn

specios

earum

;

id.,

XXXll,

788.

Croatura;

omnes a Deo

por

Filium

suum

facl;c

;

id.,

XLII,

379. Piitris jussio ut

fierent

omiiia,

nisi

Vcrbuin

Patris per quod facla

sunt

omnia; ibid.,

685.

181.

—

Oninium

crealuiariim

ciius<i; ab a;terno

iu

Doo

fuertint;

Hiidcbertus,

CLXXI,

1120.

—

Creatura

omnis

Dci

bona

cst;

S.

Hicronym.,

XXII, 729.

A

Deo

bona;

coudilii;

est

quod

in crealione

commeinoratio

flat

Filii,

nii)do

ut est

Principium,

inodo

ut

est Vorbum

;

id.,

XXXIV,

2i8.

Opinio

quorumdam, Deum

Vcrbo

fccisse

omuia.

 

31

INDIiES

PATROLOGL^E

SPECIALES.

—

INDEX

XXXII.

32

el

lanquain

prjrslanliorcm

cffitcris

hominem

suis mani-

bus

fucisse

refulatur,

XXXVI,

lo8.

Dous

per

Filium

in

unitale.

S.

Sjtiritus

universam

crealuram constituit,

XXXIII,

2-21, 241.

Crcalio

muiidi

opus totius Trinitatis,

XLII,

129.

Ojnnis

creatura

a Trinitale

creatrice

liabet

csse

'speciem

ct

orJincm

;

S.

Auguslinus,

XXXIV,

129.

In

creatura

vcsligia

Trinilatis,

XLI,

342.

S.

Trinitas

insinuatur

in

inchoatione el

perfectione creatura^

,

XX.XIV,

251.

Crealurui

spiritalis principium et a3terna

sapicniia,

XXXIV,

250. Creaturic sunl vestigia et

nulus

Dei,

XXXII, 12G4.

Omnia

opera Dci trstimonium

dicunt

bonilatis

et

magnitudinis Dci, XXXVII,

1580.

—

Deus

solus

Creator, non

angcli, etsi

operalionem suam

rfbus

qua3

gignuntur

in mundo

adhibcant

; S.

Prosper

Aqui-

tanus, LI, 447.

Deum

cunclorum

auctorem esse omni-

bus semper

innotuit,

quodque omnia

ut

voluit sa-

pienter

disposuit

S.

Prosper Aquitanus, LI, 619.

—

Creatio ct

nostra

recrcalio

a Trinitate tola

;

S.

Petrus

Chrysologus,

Lll,

G16.

—

Deus omnipotenti Verbi sui

virlute ex nihilo

omnia

efformavit;

S.

Maximus

Taurin.,

LVII,

238.

—

Mundi totius

creatio et gubernalio Deo

adscribenda;

S.

Paulinus

Nolanus,

LXI,

229.

—

Crealio

et

sanctificatio

est a

Spiritu sancto

;

Vigilius Tapsensis.

LXII, 314. Potest

intclligi

fecisse

coelum ct

terram in unigenito

Filio ; Beda Ven. XCI,

13.

Qiiomodo

ex

Deo

sunt omnia

;

Lanfrancus,

CL,

144.

Deus

cx

nihilo fccit omnia qute

sunt

; S.

Anselmus

Cantuar., CLVIII, 805. Deus sola voluntate

ex

nihilo

omnia fecit; id.,

224, 445,

780. Creaturje

sunt

claris-

sima signa Dei;

Ru|iertus

abb.

,

CLXVJI,

204. Crea-

tura oninis

et facta est per Filium

et reformata

;

Ru-

pertus abb.,

CLXVII, 1573. Trinitas creando coelum et

terram

et ornalum illorum,

nullum prteter

seipsum

exemplar

habuit

;

id.,

CLXVIl,

199. In

creaturis

sunt

signa

Trinitatis

et ejus

attributorum

;

Hiideberlus Ceno-

man.,

CLXXI, 1084.

Omnium qua; sunt, nioventur

et

vi-

vunl, unum

principium

Deus ; Ernaldus abb., CLXXXIX,

1515. Creata

omnia

eademque

esse a Patre

,

sed

per

Filium;

Petrus

Lombardus,

CXCI, 1605. Creata omnia

per

Christum,

CXCII,

264. Magnitudo

creaturarum

Dei im-

mensitalemdemonstrat.

Adamus Prajmonst.,

CXCVI1I,800.

Faciendorum

sola

causa fuit

Dei

misericordia

;

S. Hi-

larius, IX,

772. Creata

condidit Deus, non

ad

suam, sed

ad creatorum

utilitatem

;

id., 269. Creaturas omnes

ex sola bonilate sua

condidit Deus, non ox

indigentia

S.

Augustinus,

XXXIl,

845.

Mundum

quare

Deus

facerc

voluerit,

XL, 18.

INulIa alia

esl causa mundi

creandi,

nisi ul bona

fierint

a bono

Deo,

XLI, 334.

Plato id

agnovit

;

ibid., 336.

Mundus ad quid

factus;

Lanfrancus,

CL,

167.

Maleriam

creatam

ad laudem

Dei et ulilitatem

hominis

;

Hugo

de

S.

Victore,

CLXXV, 33. Creationis

benelicium expenditur;

S.

Bernardus

Claraiv. CLXXXIII,

239.

Quare

et qualitor

Deus mundum

creaverit

;

Robertus

Pullus,

CLXXXVI,

771.

III.

—

Sententice

philosophorum

de creatione.

,.

Philosophi

mundum

hunc

innatum

infectumque defen-

dunt; Tertullianus,

II, 809. Ex

contrariis

universa con-

stare condicunl;

Tertullianus,

II,

657.

Mundum

increa-

tum

dixit

Pythagoras

;

Tertullianus,

I, 333. Ab

angelis

institutus

fuit,

juxla

Simonem

Magum

;

Tertull., II,

62,

708.

Plato doGuit

mundum

a Deo

factum

;

Tertull.,I,

333;

II,

1033,

667. Stoici

volunl

per

Deum

materiam decucur-

risse,

quomodo mel per

favos

;

TertuHianus,

II, 236.

—

De mundo

diversse

philosophorum

sententiae; Arnobius,

V,

824,

865,

898.

—

Aristoleles

mundum

a^ternum existi-

mavit; Lactantius,

VI,

315, 735. Error

veterum

de

reter-

nitate

chaos;

Lactantius,

VI,

297.

Opinio Ciceronis de

creatione

mundi;

ibid.,

121.

Democritus

asseruit omnia

fortuito facta;

Lactantius,

VI,

120,

760. Epicuri

senten-

tia de

mundi

creatione;

Lactantius,

VI,

120.

Heraclitus

aquam

dixit

rerum

omnium

principium

;

Lactantius, VI,

ex

igne

dicit

nata

esse

omnia;

Lactantius,

VI, 309.

Plato

mundum

agnovit

genitum

;

Lactanlius,

VI,

755.

Tbales

aquam

dixit

rerum

omnium

principium;

Lactanlius, VI,

133.

—

Mundus

fortuitis

motibus

constitisse

a

nonnuUis

asseritur;

S.

Hilarius,

IX,

251.

Mundum

aut ex

fortuito

concursu

aut

Deum

opinantes

rcfelluntur

; S. Hilarius,

IX, 880.

—

Mundum

ex

materia

praeexistenti

a Deo

con-

stitulum

et

ornatum

qui

asseruerunt

; S.

Zeno,

XI,

390,

not.

1.

—

Aristoteles

duo

principia

rerum ponit, mate-

riam

et

speciem,

el

lerlium

cum

quod

operalorium

di-

citur;

S. Ambrosius,

XIV, 123.

Mundum

incorruptum,

nec

creatum,

aut

factum

existimat

Plato

; S.

Ambros.,

XIV,

123. Quid

de

eo alii

philosophi

senserinl

; ibid,

Thales

dixil

quod

omnia

ex

aqua

esse,

qnasi

adurabralionem virtutis divinae;

S.

Ambro-

sius,

XIV,

131.

Occurritur

iis qui raateriaj

seternitatem

o

Scriptur»

verbis

conantur

adstruere;

S.

Ambrosiu.s,

XIV,

135.

Mundum

plcrique

ingenilum esse

dixerunt;

S.

Am-

brosius,

XIV,

841.

—

Mundum et

factum esse

et

lamen

ab

ajterno

esse sentiebant

Platonici;

S.

Augustinus,

XLI,

311, 319,

320,

359.

Somniavit

Epicurus

innumerabiles

mundos

fortuitis

atomorum

motibus gigni

et resolvi;

S.

Augusiinus, XLI, 320.

Variie

et contrari.-e

philosopho-

rum

senlenlia; circa mundi

unilatem, initium,

etc. ; id.,

601.

Mundum

non

a Deo

factum

asserebant

Carpocrates,

Ceryntbus, Simon

Magus,

Menander,

Saturninus

;

S.

Au-

gusiinus,

XLII,

26.

—

Mundum

a

maligno

principe fac-

tum

volunt

Priscillianislae,

XLII, 44. Mundus

quomodo

et unde

fabricatus

secundum Manicha^os, XLII, 113.

Ele-

mentoruin

materiam de qua faclus

est

mundus,

non

a

Deo

factam, sed Deo

coajlernam

volunl

Seleuciani,

XLII,

41.

—

Mundum

novissime ideo

factum,

ut

animae

quae

ante

pecfaverant purgarentur,

sentiebant Priscillianistae,

XLII,

668,

674,

675.

—

Mundum

a

Deo

factum

csse, sed

administrari a

diis quos

Deus fecerat,

credebant

Gen-

tiles,

XLI,

318.

—

De

mundi

origine varia; opiniones,

XXXV,

2316.

—

Advorsus

eos

qui

audent

asserere coa;ter-

nam Deo

esse materiam;

Dionysius Exiguus, LXVII,

380.

—

Errores philosophorum

mundum, nunquam aut

creatum

aut

finiendum

rile evcrsi

;

Cassiodorus, LXX,

717.

—

Sententise philosophorum de crealione

mundi

Rabanus Maurus,

CVII,

443;

Remigius Anlissiodor.,

CXXXI,

53.

—

Philosophi

tria principia Deum,

materiam,

et

archelypas

ideas

;

Hugo de S. Victore,

CLXXV,

53.

Plato

dixit

tria

esse principia

:

materiam,

for-

mam, opificem, CLXXAl,

79.

—

Primum Geneseos capi-

tuliim

abolel et

confundit

quidquid

do mundo senserunt

philosophi; Ernaldus abb.,

CLXXXIX, 1515.

—

Platoni

tria sunt principia,

Aristoteli tria de crcatioiie mundi

;

Magister Bandinus,

CXCII, 1027.

—

Plato

cognovit Deum

creasse omnia;

Alanus de

Insulis,

CGX, 314.

IV.

—

De

Creatione coeli

et terrcE...

Dies creationis,

quales

fuerunt...

Creatio angelorum.

An

ex materia

aeterna

mundus

fuerit

factus

;

Lactan-

tius,

VI,

124,

297,

926.«Mundi divina

fabrica

; id., 307.

—

Mundum Deus

ab

seterno

simul

ac semel

praeparavit

,

S.

Hilarius,

X, 458.

—

Moysis opinio de initio

rerum, au-

clore mumli et creatione

materiac

;

S.

Ambrosius XIV,

124. Principium suum

a

Deo

mundum

habere

;

id.,

126.

Occurritur

iis

qui

materiae

seternitatem e

Scripturse

ver-

bis

conanlur

adstruere

;

id.,

135.

—

Versiculus

I,

cap. I

Gencseos vindicatur

contra

obtrectantes,

quid faceret

Deus ante

mundi creationem

et

unde

subito ei

placuerit

mundum

creare ; S.

Augustinus,

XXXIV,

174;

XXXII,

815.

—

De creatione cceli

et

terrai

;

Taio

Caesaraug.,

LXXX, 748

;

Rabanus Maurus,

CVH,

443.

—

De materia

prima, quando,

et

ubi,

et

qualis

creata

sit ;

Hugo de

S.

Victore, CLXXV,

34.

—

In quo

principio

Deus fecisse

,

coelum ac terram intelligendus

;

S.

Ambrosius, XIV,

127,

130;

S.

Hieronymus,

XXIII,

»87;

S. Augustinus, XXXIV,

174,247; Beda

Ven.,

XCI,

13;

Rabanus

Maurus,

CVII,443;

Walafridus Strab..

XCIII,

68;

Remigius

Antissiodor.,

CXXXI,

54;

Honorius Augustod.,

CLXXIl,

253, 255;

Magisler Bandinus,

GXCII, 1029.

Viginti quatuor

horarum mensura unius

diei

tempus

est;

S.

Ambrosius,

XIV, 144.

—

Qui sunt dies et

noctes

creationis;

S.

Augustinus,

XXXIV, 231. Dies

primos

creationis mundi

impossibile

est

cogilare, quanto magis

dicere;

S.

Augustinus,

XLI,

322.

Quomodo dies unus

peractus

fuit

sive

in creatione sive post creationem

lucis,

XXXIV, 253. Dies et

nox quomodo potuerint

esse ante

solis creationem,

XXXIV,

231,

275. Diem cl noctem ante

creationem solis

factum fuisse

emissione

et

conlractione

lucis non probatur,

XXXIV,

258.

Dies, vespera et mane

quomodo intelligi

debeat in creationis historia, XXXIV,

314,

317.

Omnia siraul

facta, et nihilominus per sex

dies

facta,

XXXIV,

319.

Dies

scx

creationis, quomodo

acci-

piendi, XXXIV,

295,

309, 314,323,

338;

XLI,

322.

—

Qui

dicatur Deus cuncta

simul creavisse

; S.

Gregorius Ma-

gnus, LXXVI, 644.

—

Quoraodo

in

pluribus diebus facta

crealio

;

ibid. Et

huc usque dies

expletus est unus,

vi-

ginti

scilicet

el

quatuor

borarura

;

Beda

Ven.,

XCI,

18;

Rabanus Maurus,

CVII,

449

;

Walafridus

Strabus,

CXIII,

71.

Quid significcnt

illae

sex dics

crcationis

;

Remigius

Antissiodor., CXXXI,

57, 58; S.

Bruno

Signiens., CLXIV,

160.

—

Inquirenda

esl ralic

si ista omuia in uno die

facta

fuerant, aul

per

sex dies

;

Wicbodus,

XCVI, 1137.

—

Vespere est finis diei

;

mane autem

finis

noctis

;

quae

duo

juncta, viginti horae

fiunt,

el

unum

diem

Thales

dixil

quod

omnia

ex

aqua

constarent

; id.,

123.

Gentiles

pleriquo

qui

coajtemum

Deo

raundum

volunt

duo

juncta, viginti

qualuor

horae

fiunt,

el

unum

diem

conficiunl, Houorius

Auguslodun.,

CLXXII, 253.

—

Qui-

 

33

INDIiX

GREATIONIS

IN

GENEllE.

34

Jam

(Jiciint,

Deum

omnia

simul

focis^^o quaccunque;

alii

fiistinj:iiunt

per

se\

di.Tuni

openitioiioni el dirunt

illam

distinclionem

liicurativam

essc;

llujio

de

S.

Viclore,

CLXW,

SS.

Deiis

t]ni

iu

niomento

poterat

omnia

facere

sex diebus

distinxit

openi sua

non

propter suam

impo-

t.Mitiam,

sed

propier

ralionabilium

creaturarum

inslru-

.lionem et

c\emplum ; llugo de S.

Victore.

CLX

XV,

Xi.

Oiiibusdam

tamtn

vi.letur

qund

non

per Inlervalla

tem-

|.orum

fact;o suiit

illa'

disiinctiones

rerum,

sed

simul;

llugo

de S.

Victore.

CLXXVI,

89. Per

se\

dies

cx

illa

inaieria penera rerum

sunt iliclincta; Hugo de

S.

Vi-

.

ore,

CLX.XVI, 90.

—

Liquet

itaque Deuui, non

ul

sibi

b.Hie

essel, sed ut

bono suo

alii participareiit,

operatum

fuisse,

secundum

Moysen, sex

diebus

quid.|uid

cujli

am-

bitu

conlinetur;

Robertus Pulius, CLXX.XVi,

717.

—

Tanlumque aiunt

fuisse

spatium

iuler

opus et

opus,

quanlum

sex dierum

contiiienl intervalla;

Ernaldus

ab-

bas,CLXXXIX,1517.—

Quod

quidem

non

simulfactum

est,

ut

aliqui Palrum tradere

videnlur, sed per

volumina

sex

.lierui.., ut lides catliolica

tenet;

Magister

Bandinus,

CXCIl,

lOiO.

—

Au

simul aut successive

opera sex

die-

rum

Uous patraverit; Pbilippus

de

Harveng,

CCIII, I.

Prius

tamen

angelos

alque

arcbangelos

creavit,

quaiu

bomincm

lin.vit,

spiritalia

terrenis

anteponens;

S.

Victorinus

martyr., V,

305. Idcirco autem

prius

opera

sua

Deus

consummavit, quam angelos creavit,

et

homi-

nem

fabricavit,

nc

forle

adjutores se

fuisse

falsa dictiono

asseverant;

S.

Viclorinus

martyr.,

V,

306.

—

Ante tem-

pora

et

sKCula condili

sunt angcli;

S.

Hilarius,

X, 612.

—

Angelorum

crcalio;

S.

Auguslinus, XXXIV,

222.

Per lucem

primo dle facta

inteiligitur; id.,

228.

An-

geli uon

snnt

coa?t»rni

Deo, nec

tamen

passi

vicissitu-

dinem

temporum, XXXII, 831.

An angeli

potuerint

sem-

per esse,

XLI, 363.

Angeli

quandonam

creati sunt,

XLl, 324,

347. An^elorum crcatio

an

anterior quam

mundi,

XLI, 345.

Angclorum

crealionem

non

evidenter

expressit Scriptura;

XLI, 324.

Angelica

creatura

prima

omnium

creaia

est,

XXXIV,

326. Angelica

natura

dies

est

primitus

conditus, XXXIV,

334.

Angeli

quomodo

creati,

aut Deo non

coaiterni,

si

semper

fuisse

intelli-

guntur, XLI,

364. De angelorum

creatione

quibus

condi-

lionibus

licet disputare,

XLI,

345.

—

Angeli

inter

omnes

crcaturas

primo creati;

S.

Gregorius

Magnus,

LXXVI,

664. Quo

sensu angelus

ot lionio simul creali;

id., 644.

—

Augeli

qui in

principio

cum

coelo

et terra

conditi

sunt;

Bcda

Ven-,

XLI,

14;

Rabanus

Maurus, CVII,

445.

-

De

creatione

angelorum; Micbodus, XCVI,

1107, 1115,

1118.

—

Duas

res

fecit

Dcus ante omne lempus,

angeli-

cam

creaturam

et

materiam

informem;

^Valafiidus Stra-

bus,

XCIll,

69.

—

Ccelum igneum

quod

statim

repletum

angclicis

spiritibus;

Remigius

Antissiodor., CXXXI,

55.

—

Cocli appcllatione ut sunt

angeli, in-

telliguntur,

et

cuncta

spiritualia

quic a

nobis non con-

spiciuntur;

Honorius Augustudun., CLXXII,

254. Ipsi

euim

astra matutina exstiterunt, quaj

in

creatione

mundi

Deum

laudaverunl; id..

CLXXIl,

255.

—

Quis novit

quot annis

aut lustris ante

mundum

angeli

laudaverunt

Crcatorem suum;

Hugo

de

S.

Victore, CLXXY,

34.

De

crealione

rerum et prajcipue angelorum;

id.,

CLXXVI,

79.

—

Deus

angelum

mov

cum coelo,

et in ccelo

condidit;

Rob&rtus

Pullus, CXXXVI, 719.

—

Ante cceli et

terrie

creationcm,

angelica; claritatis

obsequium

Creatori

non

defuit,

et

pra;cessil

illa spiritalis corporalem

ori-

ginc;

Ernaldus abb.,

CLXXXIX,

1517.

—

Tcmpus ange-

licae

crealionis;

Magister

Bandinus, CXCII,

1030.

—

Quando

fuit angelica natura facta;

Petrus

Pictav., CCXI,

941.

Ubi (uit facta natura angclica; id., 942. Qualis

luil

facla

angelica

natura;

id.,

943.

Qualis

postea facta

fuit

angeiica natura; id.,

944.

V.

De

crealione lucis

seu

de

prima die

creationis.

In

principio fecit

Deus

lacem,

eamque

duodenario

mero horarum, die noctuque, divisit

;

S.

Yiclorinus

martyr.,

Y, 303.

—

(^roatur

lux : eadem

a

tenebris

disccr-

nitur atque approbatur,

et qua

causa

lux dies, ac

tene-

brai

nox, appcllata;

; S.

Ambrosius,

141.

—

Lux

creala duplex,

spirilualis

et

corporalis

;

S.

Augustinus,

XLVUI,

405,

611.

De

luce

creata primo dic

varia;

ilifli-

culiates;

id., XXXIV, 254. Lux

ansit creatura

prirna;

ibid.,

248, Lux qua;

initio facla

est,

quainam

;

ilnd.,

227,

228,

et qualis, 322.

An corporale

quid,

an

spirituale

;

ilnd.,

232,

248. An

tcmiioraliter,

an in

Verbi

;eternitate

dixit

operibus

Dei, ut

mundi

ornatum

a

luco incipiat

;

Beda

Ven., XCI, IU.

Quibus

in

locis

facta sit lux; ibid.,

17.

De

creaiione

lucis;

id., XCIII, 209.

—

In

dio dixit Deus

:

Fiiit

lux,

an

anti!

oinneni diem

;

Wiclio.lus,

XCVI,

1117. Lux

autcm hau-

est

visibilis an

invisibilis; ibid.,

1 118. Facta est

lux, id

cst

creatio

augelica, ([uia

tunc

cieperunt agnoscero

vi'l

inlelligcrc

civatoroin

suuiii

;

ibid.

Quaro

Dcus iucem

tantum

laudavit, et

non udcI.mu

;

ibid., 1120. Quid est lu-

ccm a

tenebris

dividere

;

ibid.

—

Qunl ost

quod

dicitiir :

Dixit

l)t'us : Fiat

lux

;

AlcuiiuK, C, ."l^O.

Quaio prima

dio

lux

creata

legitur :'

i/>/V/.

—

Ubi

lux iiriMiuin

liori

jubetur

;

Rabanus

Maurus,

CVII. 447.

—

Dc

creationc

lucis, qualis

fuerit;

Walalridus Stiabus, CXIII,

71

;

Remigius

Antis-

siodor.,

CXXXI, 55.

—

Pcr

luccm

quid

intclligitur

;

Gui-

hcrtus abb.,

CLVI.

37.

—

Qua; est isla

lux quio prior

sole,

luna

el

stellis

cssc

perhibclur

;

S.

Rruno Signiensis,

CL.KIV, 149.

Scnsus

mysticus

lucis

;

ibid.,

151.

—

Quod

lux

quaj facta cst

augelica

sit

creatura

;

Ruperlus

abh.,

CLXVII,

206.

Quod

non pro

similitudine, sod

iiro

re

vcra

lux

dicta

sit angelica

creatura;

ibid., 207.

—

Creala

dicitur

lux

in eo loco

ubi sol

oritur

;

Hugo

de S.

Yictore, CLXXY,

34.

—

De creatione

lucis ;

Pelrus

Abaelardus,

CLXXVIII,

738.

—

Qualis fuerit lux

prima die crcata

;

Magister

Ban-

dinus,

CXCII,

lOil.

Ubi lux sic

facta,

ibid.

VI.

—

De

creatione

firmamenti, seu

secunda

die

creationis.

Firmamentum

crealur,

ut

aquas ab

aquis determinel;

S.

Ambrosius,

XIV,

146.

Firmamentuni

non idem

esse

ac

coclum,

veras aquas

super

ipso

residere perperam

negari,

ibiu.,

148.

Coelum,

nomeii

commune,

speciale

vero, tirma-

meritum;

ibid.,

152.

—

Aquic

ut

lirmamento

divisae;

S. Au-

gustinus,

XXXIY, 181.

Firmamentum

idem

quod

coelum

ibid.,

232.

Non omne

tirmamentum

coelum

est; ibid.,

233.

Firmamentum

coeli, quid

;

ibid., 238.

Firmamentum in

medio

aquarum,

quid.

Aquas supra

sidereum

coelum

esse

quidam

negant

;

ibid.,

263.

—

De

creatione

firmamenti

Beda

Yen.,

CXI,

18. Qualis

fuerit causa

divisionis

ista;

aquarum;

ibid.,

20. De secunda

die

crealionis

;

id., XCIU,

210,

249

; Wicbodus,

XCVI,

1122.

—

Firmamentura die

secundo

factum,

et divisio

aquarum

supra el

infra

lirma-

mentum

;

Rabanus Maurus, CVII,

449

;

Walafrid Strabus,

CXIII,

72.

Die secunda

posuit Deus

firmamenlum

sanctas

scilicet

Scfipturas in

Ecclesia;

ibid.,

73.— Creatur firma-

mentum

;

Remigius Antissiod.,

CXXXl, 56.

—

Quid

lirma-

mentum,

nisi

robur est

Scripturarum

;

S.

Petrus Damian.,

CXLY,

992.

—

Quodnam

est

firmamentum

a Deo creatum

;

S.

Bruno

Signiensis,

CLXIV, 151.

An

superiores

aquae,

firmamento

interposito,

naturam

mutaverint;

ibid.

Quid

significet

spiritualiter

firmamentum iu

medio

aquarum

ibid.

—

Quid

vel

unde

sil firmamentum

;

Rupertus

abb.,

CLXYII,

219.

Qua;

sint

illa; aqu^E

super firmamentum;

ibid.

Quare

Deus

vocavit firmamentum

coelum;

ibid.^^ili.

Quid

sit

dies secundus

;

ibid., 225.

—

Quid

sil firmamentum

secunda

die

creatum

;

Hugo

de

S.

Yictore,

CLXXV,

35

Pctrus

Ahtelardus,

CLXXYIII,

741,

742.

—

De distin-

ctione

secundae

dieiqua factum fuit

firmamentum

;

de qua

materia sit

factum firmamentum ;

Magister

Bandinus,

CXCII,

1042.

Quare

tacuit

Deus

bonitatem

creatorum

se-

cundac

diei,

ibid.

VII.

—

De

opere

tertice

diei.

\n

aquarum

congregatione Ecclesias

figuram

exprimi

S.Amhrosius,XIY,

155. Terram

superfusis aquis

priusinvi-

sibilem,

iisdem unum in locum

contluentibus

apparuisse...

quam

mirum aquas omnes uno

in loco contineri,

illisijue

suos

limites

a

Deo

praefigi potuisse; ibid., 158.

Quoniodi)

locum

aquis,

toto orhe

dilfusis,

Deus

paraverit

; ibid.,

161,

Cur

pahulum

pecori

prius creatum,

quam

cibus

iiomini;

ibid.,l6T

.

Noxia cum

utilibus

non

sine ratione

generari

ibid.,

171.

Semina

nunquam

proprie

degenerare

cum

eo-

rum

non

mutetur genus,

sed

perfectio; ibid.,

173. De

ortu

arhorum

;

ibid., 175 etseq.

—

Arbores

quomodo et

quando

creatae;

S.

Augustinus,

X.XXIV,

275. Tertia

die

creatae

secundum rationales

causas;

ibid.,

259. Aquam

non a Deo

creatam, sed ipsi

coa;lernam,

quu;dam baeresis dixit;

id.,

XLII,

45.

Aquas

a

Deo

factas

esse,

impie

negatur

;

id.,

XLI,

348.

Aqua quando

crcata

;

id.,

XXXIV, 2.50.

Aquarum con-

gregatio est ipsarum

formatio

;

ibid,,

181,

232. Aquarum

congregatio quomodo

facta;

ibid.,

255;

XLII, 612. De

co

quod quidam

putant

aquas

non creatas;

id.,XLI,

347.

—

Dcus

:

Fiat lux; iUid.,

232,

269.

Nec

dicitur et

sic

fuctum

est

;

ibid.,

292,

317. Divisio facta

inter

lucem

et

tcncbras,

quomodo

accipicnda;

ibid.,

228. Utrum

in

tempore

dicturn

sii,

fiat lux, an sine

temporo

;

ibid,, 251.

— Congruit

De

die tertia

crealionis

;

Beda

Yen.,

211,

251

;

Wichodus,XCVI,

1125. —

AquiC

a

terra

separatio

ficri ju-

betur, ct

tcrra gorminarc

die

terlia;

Rahanus

Maurus,

CVII, 451.

—

Dic tertia

congregantur

aqua;,

sensus

mysti-

 

INDICES

PATROLOGl^

SPECIALES.

-

LNDEX XXXIL

35

cus

hujus

congrcgationis

;

Walafiidus

Sliabus,

CXIII,

75;

S.

Petrus

Damianus,

CXLV,

993;

Guibortus abb.,

CLXI,

44 sc(j.;

S.

Bnino

Sifc^nicnsis,

CLXIV,

i:i2.

Terra

germinans

lierbani

virentem

el

facicns

scinen

est

Kcrlesia

et

excm-

pla

ct

(locuina

apostolorum

et

martyrum

;

il?i(l.,

133.

—

De

congrogatione

jiquarum

;

Rupcrtus abb.,

CLXVII,

22«,

227

De

eo

quoil

(iiclum

cst

: Gcrminet

terra

hcrbam vi-

rcnlcm ;

ilnd.,

229. Dc

dic terlio

;

ilnd., 232.

—

Terlia

(lie

coiigregat<'c

sunt aqua3 in

locnm

unuin

;

Hugo

de S.

Viclorc,

CLXXV,

33;

Petrus

Aba^lanhis,

CLXXVIII. 748.

—

De

distinclione

lertiai

diei

;

Magistcr

Dandinus,

CXCII,

1042. Ubi

aqute

fuerinl

congregatte,

ibid.

Yin.

—

De

creatione

solis,

Innce et

stellarum

scu

de

opere

quartce

diei.

Sol a

Filio

Dei

creatus

;

S.

Ambrosius, XIV,

189.

Fecun-

ditatem

a

Deo

terris

indilum,

uon

a

sole

;

ibid.

Luminaria

facla

sunt in

signa,

seil

non

nativitalum;

ibid., 192. Sohs

ac

luna;

magniludo

hinc

probatur,

quod

omnibus eadem

appareat;

ibid.,

200. Plurima qu;e

de sole

dicuntur, iunai

etiam

convenire

;

ibid., 202.

—

Origcnis

error

de

sole, luna

et

stellis

;

S.

Hieronymus,

XXII, 800.

—

Luminaria et si-

dera unde

;

S.

Augustinus,

XXXiV,

265.

Quarc

(juarta

die

facta;

i/^if/.,

233,

273.

Quomodo

dividaut intcr

dicm

et

noctem,

com

jam

inler

lucem et

tenebras

divisissct

Deus

;

ibid.,

236.

Lnminaria

dividentia

inler noctem

et

dicm

al-

legorice

;

id., XXXII,

834.

Luminaria et sidera

quomodo

sint in

tempora

et

signa,

in

dies

et

aiinos

;

id.,

XXXIV,

183,

274,

275.

Luna

qualis

creata

fuerit

;

ibid.,

273.

Solem

cx

igne

bono factum

docebant

Manicliaji

;

id.,

XLII,

33.

Solom el

Deum

et

partcm

Dei esse dicunt

;

ibid.,r>91.

Solem

philosophi

dicunt

sempitornum esse; id.,

XXXIII,

379. Ulquid

sol creatus

est,

si

lu\ prima sufficiebat diei

faciendo;

id.,

XXXIV,

234.

IUum

caneris sideribus majo-

rem

esse

non

est

mirandum

;

ii., XXXIII,

80.

Quomodo

Ires

dies

superiores

sine sole

esse

potuerunt, cum vidca-

mus

nunc

solis ortu et occasu cliem

Iransigi,

noctem

vero

nobis

fieri

solis absentia,

cum ab

alia parle

muiidi

ad

orientcm

redit;

id.,

XXXIV, 183.

—

Quomodo

si

lux

antecesscrat,

nunc ad

illuminationem

sol

tiicitur conslilu-

tus ;

Eustathius.

LIIl,

922.

Quomodo sol habet diei

potes-

tatem;

ibid.,

931.

—

Greatio

solis et luna)

et stcllarum

;

Beda

Vcn.,

XCI, 21

seq({.

De

die quarta

crealionis

;

id.,

XCUI,

212;

Wicbodus, XCVI, 1127.

—

Luniinaria lieri

jubentur,

et

facta sunt die

quarto

;

Rabanus

Maurus,

CVII,

452;

Remigius

Antissiodor.,

CXXXI, 56.

—

Luminaria

in

coelo

creata,

quid

significent

;

S.

Petrus

Damianus, CXLV,

993;

Guibertus

abb.,

CLVI,

46;

S.

Bruno Signiensis,

CLXIV,

154.

—

De

die

quarto, de

luminaribus et virtute

majoris

luminaris

;

Rupertus

ab.,

CLXVII, 232, 2.34. Cur

dicendo

et

stellas,

Dcus

non

addidit, et

sint in sirjna

et

tempora;

et de

eodem

die

quarto, el

quid sit dies

quar-

tus

;

ibid.,

238.

—

l.i

quarta

die de

luco

sive igne

pra;-

dicto,

meliorando

cum

forma et

splendore, Deus

fecit

so-

lem

;

Hugo de

S.

Victore,

CLXXV,

35.

—

Creantur

sol

luna

etstellaj;

Petrus

Abielardus,

CLXXVIII, 731.

—

De

ornatu quarta;

diei,

quando facta

sunt

lumiuaria

;

Magi-

ster

Bandinus,

CXCIl,

1043.

IX.

—

De

creatione

avium

et piscium

seu

de opere

quintce

diei.

Mari

propria

prrerogativa

concedilur

;

S.

Ambrosius,

XIV,

205.

Virtute

hujus

vocis, producant

aqua

reptilia,

multo plura

in

mari

quam in

terra

esse producta

;

ibid.,

207.

Multipliccm iiiscibus

rationem

esse gcnerandi

;

ibid.,

208.

Pisces

cur tam bene

dentali ;

ibid., 210. Cuique

pis-

cium

gcneri

pra^scripta esse

sua domicilia;

ibiCl., 217.

De

piscibus

Atlantici maris

: item de salc,

corallio

et

aliis

quibusdam.

Ob

ca, sed

maxime

ob

navigationem, mare

terris praestarc

;

fT'»/.,

220.

De

creatione

avium

;

ibid.,

224.

—

Aves

ex

aquis

a Deo

crcaU'c,

ut

intelliguntur

;

S.

Augustin.,

XXXIV, 183.

—

De

crcatione avium

et

piscium

;

Beda Ven.,

XCI, 23 seq. De

quinta die creationis

;

id.,

XCIII, 213,

2,')4;

Wicbodus,

XCVI,

1128.

—

Ex

aquis

animalia jubenlur educi

diei quinto

et

ipsa

aiiimalia

henedicuntur

;

Rabanus

Maurus,

CVII, 436.

—

Quid

significent

pisces

ct

volucres

in die quinto

creali

;

S.

Pe-

trus Daniianus, CXLV,

993;

Guiberlus abb., CLVI, 48

s<?^. ; S.

Bruno

Signicnsis, CLXIV,

153.

—

De

die quinto,

et quid sil dies quintus ;

Rupertus abb.,

GLXVIi,

239.

Dc eo quod

dictum est

Producant

aqua'. reptilia

animce

viventis;

ibid., 239.

Cur

cum

omnia volati-

36'

lia

aquae

produxcrunt,

non etiam

sub

aquis

viverc

f

possunt;

ilid.,

240. Cur non

dictum sit

:

Vidit

Deus

rolalilia

seu replilia quod essent

bona, sed : Vidit

quod

esset

bonuni

;

ibid.,

244.

—

Quinta die pisces

ct aves

de

aquis

facti

sunt

;

Ilugo

dc

S.

Victore, CLXXV,

33;

Petrus

Abielardus, CLXXVIII,

736.

—

De ornatu quintie

diei

Magister Bandinus, CXCIl,

1043.

X.

~

De

sextcl

die.

Creatio animalium.

[Hominis

Creatio alibi

tractatur.)

Ad

tractandum

de bcstiarum

natura

;

Ambrosius

acce-

dit,

XIV, 243.

Animantibus

indilam

Dei verbo generalio-

nis

lcgem

in

spccierum succcssionibus

perseverare ;

ibid.,

245. De mira

indole nonnullorum animalium in

vitandis

sibi

noxiis,

atque

utilibus

prosequendis

;

«'/'irf., 247.

Qua

ratione

Dominus

aliis besiiis colla breviora, aliis

longiora

creaverit

;

ibid.,

233.

Belluas robustissimas ac

ferocissi-

mas

homini

a

Crcatore

subditas

;

eisdem

minutissima

animalia

lerrori

atque

exilio esse

;

ibid., 233.

—

Omnia

animalia

subjccta

bom.ini propter

intellectum

;

S.

Augu-

slinus,

XXXiV,

186.

Beslias

agri sexto die

finxit

Deus

opcratione

distincta

ab

illa qua creavit omnia

simul

; ibid.,

342.

BestijB

invicem

nocentes

cur creata3

;

ibid.,

289.

De

crealione

animalium

venenalorum

;

ibid. De insectorum

creationc

;

ibid.,

288.

Bcnediclio

cur

solis aqualilibus

sicut

homini

impertita;

ibid.

Bcstitc

quod nunc

Iiomini

nocent,

poena

est

primi

pcccati, XLIV,

037,

66"}.

Bestite in

paradiso

ncc

moritunc

fuisscnt,

nec sa^vitura^, XLV,

1307. Revolu-

lionis

besliarum

in

homines ct

hominumin

bestias

opinio,

XXXIV,

445.

—

De

crcatione

bestiarum

;

Beda

Ven.,

XC[,

27;

XCIII,

215. An

animalia vencnosa in principio

quando

creata

sunt venenum

habuerunt sicut

nunc

;

ibid.,

236;

VVicbodus,

XCVI,

1132.

—

De

terra aiiimalia

produci

ju-

bentur

die

sexto

;

Rabanus Maurus,

CVII, 458.

—

Quid

per

terram,

jumenta et

replilia et bestias terra> intciligitur

;

Guiberlus

abb., CLVI,

51.

—

Quare tam mulla vcnenosa

et

morlifera

et horaini

inimica

a

Deo

creata sunt

;

S.

Bruno

Signiensis,

LXIV, 156.

—

Cur

jumenta sive terrffi animan-

tia

operis

diei

sext» cum

homine deputcntur

;

Rupcrlus

abb.,

CLXVII,

244. De

triplici specie

jumentorum

reptilium

at(iue

bestiarum

;

ibid., 245.

—

Sexta die

terra

produxit

animalia

diversi gcneris

;

Hugo

de

S.

Victore,

CLXXV,

33;

CLXXVI,

89;

Petrus Abailardus,

CLXXVIII,

759.

—

De

ornatu

sextoe diei

;

Magister

Bandinus,

CXCII,

1043.

XI.

—

De septima

die

creationis.

Die

septimo

Deus requievit ab omnibus

operibns

suis,

benedixit

eum

et

sanctificavit

;

S. Victorinus

martyr.,

V, 30G.

—

Quomodo Deus

requievisse dicitur

;

S.

Ambro-

sius,

XIV,

272.

—

Reijuics

diei septimi

per allegoriam

;

S.

Augustinus,

XXXIV, 189.

Quo

sensu Deus

requiescere

dicitur;

ibid,,

302.

Qua;stio

an ipse Deus

proprie requies-

cerc

potuerit

;

ibid.,

303. Quomodo utrumque constat,

Deum

in

die

septimo

recjuievisse,

et nunc usque operari

; ibid. Alia

ratio

conciliandi

Scripturam

de

requie

et de

continua

operatione

Dei

;

ibid., 304.

Cur

Deus

sanctificaverit diem

quietis

sua3 ;

ibid.,

305. Dei reqnies

ab operibus

suis

in

septimo

die

;

ibid.,

306. Septimus dies

cur mane habuerit,

non

vesperam

;

ibid., 308.

Dies septimus an

creatus

;

ibid.,

310.

Dies septimus

cur a

Deo

sanctificatus ; id.,

XXXVIII,

80.

Septimus dies non

habens vesperam

;

ibid. Quo

sensu

potest

accipi Deum

complevisse opus suum die septimo

Beda

Ven.,

XCI, 34.

Quomodo

diciiur requievisse

;

ibid.

Quomodo

Deus

benedixit diei

septimo

et

illum

sanctifi-

cavit ;

ibid.,

Quarc

Dcus

benedixit die septimo,

in

quo

niliil

crcavit

;

id., XCIII,

218;

Wicbodus, XCVI,

1136.

—

Quomodo

coiivenit

quod in

Genesi

legitur : Requievit

Deus die septimo,

etc,

et in Evangelio :

Pater

meus,

usque

modo

operatur

; S.

Julianus,

XCVI,

599;

Alcuinus, C,

517.

—

Orbis

consumraatio die septimo

;

Rabanus

Mauras,

CVII,

464.

—

Rcquievit Deus

die

septimo,

(juo

sensu

;

Walafridus

Strabus, CXIII,

82.

—

Septima die

requievit

Deus, cur

;

Remigius Antissiod.,

CXXXI, 59.

—

Sicut

scptima

dic

Deus

ab opere

suo

requievisse

legitur,

ita

juslorum,

corpora

in sepuicris,

aniiuffi

vero

illoruin ia

gaudio

post laborem

requiescere

creduntur ;

Honorius

Auguslod., CLXXVI,2,59.

—

Quomodo dicitur

Deus septi-

ma die requievisse et

usquemodo

operari

;

Hugo de

S. Viclore,

CLXXVI,

90.

—

Quomodo

intelligatur Denm

requicvisse

;

Magister

Bandinus, CXCII, 1043.

Quomodo

inlcUigatur Deum complesse

opus

suum die

seplima,

ibid.

f

 

37

INDEX

DE ANGELIS.

38

XXXIII.

INDEX

DE

ANGELIS.

In quo

indicalurqulilquid

Paircs

scripserc

:

I)

dc corum crcalionc,

II)

fidcliiale, confirmaiiono

in

gralia

ct

rcmune-

raiionc in

gloria,

111)

hicrarchia

el cujusquc

ordinis

nomine,

nalura

et propriclatibus,

IV) spiritualitate,

im-

morlalitate

el

aliis dotibus

supcrnaturalibus,

V)

corum

lcgatione

a Dco

ad liomines,

VI)

functionibus in

coelo

et

in lerra, at

pr^escrlim

de

eorum cura

et

sollicitudinc erga genus

Immanum,

tum

ad

spiritualia,

tum

ad

temporalia.

\.

—

De Creatione

angelorum.

Non

e\identer

eorum

crealioncm cxpressit Scriptura

sacra.

Cur

Aloy<es

eam reticuerit.

Rcferuntur opiniones

de

illius

epoclia,

an

anltfieVei

vel post

veiba

Genc-

seos

:

«

In priiicipio

ireavit Dcus ca^lum ct

terram,

»

cuni

di\it liat

vel tantum

die quo fecit

hominem. At

omnes

ia

lioc

coucordant

angelicam crealuram

prirnam

omnium

creatam.

Osienditur

angelos bonos,

ct malos

creatos

scu Iranslatos

fuisse

in

coelo,

fuisse

condilos

ad

simiiiludincm

Dei,

vere aslra

matulina,

in graiia, ad

bealiludinem, et

non in

beatitudine. Eorum

numerus

nobis ignotus est. Variae

eorum

cognominalioncs,

veiut

ca?lum,

lirmamcnlum.

lux,

montes, aquai. aurum, reges,

principes, consules, pra^sides, ctc,

et earum

explicalio.

Eorum exsistenliam non negaverunt scriptorcs

antiqui,

poelai

et

philosophi,

elc,

etc.

Terlullianus,

1, 404,

405,

ISO.j; II,

88, 407,

899.

—

S.

Cyprianus,

IV,

573,

574.

—

S. Victorinus,

V,

305,

30G,

313.

—

CommoJianus, V, 203.

—

Lactantius, VI,

1334.

—

S.

Hilarius,

IX,

773

;

X,

455,

456.

—

S.

Philas-

trius,

XII,

1116

;

raonumenta

vetcra, XIII, 636.—

S.

Am-

brosius,

XIV,

131,

9-21

;

XVI,

203,

616,

822.

—

Sulpicius

Severus, XX,

217,

219.

—

Rutinus, XXI, 677.

—

S.

Hiero-

nymus. XXII,

365

;

XXXlll, 602,

604

;

XXIV,

216,

230,

553, 661,

870;

XXVI,

560;

XXVIII,

621.

—

S.

Augus-

linus,

XXXil,

852,

1288;

XXXIV,

222,

828,

439;

XXXV, 2152,

2153

;

XXXVIII,

64,

691

;

XLI,

274,

275,

279,

280, 303,

325,

327, 338, 345, 347,

357, 364,

402,

468,

470, 575,

717,

751,

870.

—

Cassianus,

XLIX,

730,

746.

—

S.

Potrus

Ciirvsologus, LII,

194,

411,

445,

526,

547.—

S.

Salvianus,

Llll,

40,

41.

—

S. Leo iMagnus,

LV,

103,

104.

—

Gennadius, LVllI,

984.

985, 1019, 1035.

—

Prudcntius, LIX,

213,

992,

1023;

LX,

197.

—

S.

PauH-

nus

NolaDUs, LXI, 461.

—

Eugyppius,

LXII,

588,

620,

621,

710,

813,

1024.

—

S.

Fulgenlius,

LXV,

166,

240,

284.

—

S.

Denedictus monach.,

LXVI,

382,

— Cassiodo-

rus, LXX,

166, 1042, 1168,

1197.— ViUe

Patrum, LXXIII,

206, 218,

802.

-

S.

Gregorius

Magnus, LXXV,

517,

555,

647; LXXVI,

29,

1254, 1264, 1286;

LXXVIII,

271,

638;

LXXIX, 24.

—

Taio,

LXXX,

750,

751.

—

S.

Isidorus

Hispalens., LXXXII,

1230,

1240.

—S. Hildefonsus, XCVI,

89. Vicljodus, XCVI,

1107,

1118.—

S. Julianus, XCVI,

596.

—

Aicuinus,

C,

287,

333,

517,

518,

824, 1070,

1135,

1145;

CI,

37, 1011, 1080, 1081.

—

Agobardus,

CIV,

203,

22i,

225,

265.

—

Rabanus Maurus,

CVII, 161,

556,

.5.58, .591

;

CX, 60

;

CXI,

28, 2!),

30,

31

,

36,

736

;

CXII,

851

,

1157, 1191,

1611.

—

Walafridus Slrabus, CXIII,

68,

69,

71.

—

Haymo,

C.XVI,

307.—Paschasius Radbcrlus,

CX.X,

109.

—

Joanncs

Scolus, CXXH,

12,5,

283,

1035-1004.

—

Isidorus Mcrcator,

CXXX,

567.

—

S.

Rcmigius

Antissio-

dorens., CXXXI,

.55.

—

S. Rruno Ileritipolens.,

CXLII,

148.

—

S.

Odilo

Cluniacens.,

CXLII, 1002.

—

Humiicrtus

Cardinal.,CXLIII,

1123.

—

S.

Pctrus Damianus,

CXLIV,

507, 560,

7(i4,

796,

798,

922.

—

S.

Rruno

Carthu.sian.,

CLII,

1119,

1347.—

Guiijertus, CLVI,

49, 67.—

S. Ansel-

mus,

CLVIIl,

265, 637.

—

Ivo

Cariioiens.,

CLXI,

985,

991.

—

S.

Rruno

Siguiacens, CLXIV,

148, 166,

.5.55.

—

Rupertus, CLXVII,

206,

207,

208, 213,320,

974

;

CLXVIII,

657, 778,

967;

CLXIX,

71,

976,12.19, 12il.

—

Hildcbcr-

tus, CLXXI,

387,

1110.

—

Honoiius Augustodiincns.,

CLXXII,

1113, 1114,

1188.

—

Godefridus. <;LXXIV, 582.

—

Hugo

a S.

Victorc, CLXXV,

33;

CLXXVI,

80,

81,

83,

85,

87.

245, 247,

250, 253,

262.

—

Petrus Ab.elardus,

CLXXXIII,

1412.

—

S. Rernardus,

CLXXXIV,

.313,

426,

354,

372.

—

Richardus

a

S.

Victore,

CXCVI,

416, 417,

418, 755, 770,

771,

775, 788, 789, 839, 869,

879.

—

Ada-

mus

PraMnonstratens.,

CXCVIII,

320,

321,

325,

326.

—

Philipus de Ilarveng,

CCIII,332.— Petrus

Cantor,

CCV,

52, 141,

224.

—

Thomas

Cistcrcicns.,

CCVI,

147, 148.

—

Alanus dc

Insulis,

CCX, 31G, 318,

319,

382.

II.

—

De

angelorum fidelitate,

confirmatione

in

gratia

et

remuneratione in

gloria.

Angeli

creati sunt Hbero

arbitrio

et

recta

voluntale

dotati.

Sciebant

quod

possent

mutare banc

volunlatem,

vel

in ea perseverare; quod juste

punirentur,

si

pccca-

rent. Cura ergo

omnes

scirenl quid

deberent

velle

vel

non

velle,

et non debere velle quod

qui

prsevaricave-

runt

voluerunt, boni angeli

magis zelantes

juslitiam

quam liabebanl, quam iHud

quod

non

liabebant,

et

in

ea

fortiter permanentcs, meruerunt

firmilalcm

«terna;

per-

severanliae,

et

bcatitudinis quam

antea minus

accepe-

rant. Tunc gratia

et

suo merito, non

natura, nec

casu

malorum, adepli sunt quidquid

potuerunt,

et incommu-

tabiles et confirmati

in

omni

bono facli sunt.

Unde per

iilud diclum pariter ad iilos :

«

Quid

habes

quod

non

accepisti?

»

agnoscentes se non liaberc

primam

rectitu-

dinis

voluntatem;

meruerunt

nec aliud

posse

velle,

vel

illara non velle.

Inde

patei

Deum dedisse

angelis

posse

deserere justitiam,

ut

posscnt eam quodam

modo

sibi

dare,

et

eis

indulsisse gloriam

ultra

proprii

laboris

mercedem.

Tcrtullianus,

I,

1306.

—

Lactantius,

VI,

330.

—

S.

Hilarius,

IX,

948,

949;

X,

374.

—

S.

Zeno,

XI,

432.

—

S.

Philaslrius,

XII,

1267,

1269.

—

S. Ambrosius,

XVI

.564, 618;

XVII, 417.

—

S.

Hieronymus,

XXII,

686,

687,

910;

XXIV,

444,

534,

780;

1142;

XXVI,

319,

489.

—

S. Augustinus, XXXIV,

154;

XXXVI,

507;

XXXVII,

1093,

1895,

1901,

1941

;

XL,

246,

359, 707; XLL

220,

346,

349, 350, 357,407,

.551,751 ;

XLII,

418,

677,678,803

;

XLIV,

601,

936.

—

Marius

Mercalor,

XLVIII, 198.

—

Petrus

Chrysologus,

Lll,

526,

546,

547.

—

S. Maximus

Tauri-

nens., LVII,

657,

739.

—

Gennadiu,s,

LVIII,

984,

996,

1018,

1019.

—

Prudentius, LIX,

1024.

—

Eugyppius,

LXII,

711, 1025.

—

S.

Fulgentius,

LXV,

245,

526,

700.

—

Junilius, LXVIII,

30.

—

Cassiodorus,

LXX,

726.

—

Vita;

Patrum,

LXXIII,

979.

—

S.

Gregorius

Magnus,

LXXV,

517,

647;

LXXVI,

1245;

LXXIX,

66, 81,

83,

84,

213,

496,6.52.

—

Taio,

LXXX,

751.

-

S.

Lsidorius

Hispaiens.,

LXXXI,

274;

LXXXIH,

1240.

—

Wicbodus,

XCVI,

1119.

—

S.

Paulinus

Aquileions.,

XCIX,

304,

305.

—

Alcuinus,

CI, 1070.

—

S.

Agobanlus,

CIV,

203.

—

Rabanus

Mau-

rus,

CVII,

556,

591;

CX,

60;

CXII,

1157,

1191,

1611.

—

Walafridus

Slrabus,

CXIII,

(i9, 72.

—

Haymo,

CXVIII.

950.

—

Pascbasius

Radbertus,

CXX,

109.

—

Joannes

S.;otus,

CXXII,

1035,

1040,

1048, 1056.

—

S.

Petrus

Damianus,

CXLIV,

560,796,

922.

—

Lanfrancus,

CL,

288,

294.

—

S.

Rruno Carthus,

CLII,

1119;

CLIII,

208.

—

Guibertus,

CLVI,

146.

—

S.

Anselmus,

CLVIII,

332,

333, 350 352,

353, 356, 382,

638.

—

Ivo

Carnotens.,

CLXI,

985,

989.

—

S.

Rruno Signiacens.,

CLXIV,

166,

167,

556.

—

Rupertus,

CLXVII, 2U6,

2U7,

211,

270,

271,

320, 321,407;

CLXVIII,

777,968, 1005, 1337,

1510,

l(i27,

CLXIX,

971,

996,

1160,

1161.

1236,

1367;

CLXX,

75,

252.

—

Hildebertus,

CLXXI, 1111.

—

Honorius Au-

guslodunens.,

CLXXII,

1118.

—

Ilugo

a

S.

Viclorc,

CLXXV,

33;

CLXXVI,

82, 245, 251, 254,

325.

—

S.

Rer-

nardus,

CLXXXIIl,

355, 915;

CLXXXIV,

313, 496,

617.

429, 496. 617,

1195.

—

Robcrlus Pullus, CLXXXVI,

72,

86, 719, 722,

1023,

1026.

—

Pctrus

Lomljardus,

CXCI,

249,

654, 739; CXCII,

82, 251,

338, 409,

416,417,

509.—

Garnerius,

CXCUI,

23,

30,

34, 136,

229,

256,

277.

—

Robertus

Pullus, CLXXXVI,

884,

886, 1076.

—

Petrus

Lombardus,

CXCI, 1445,

1575, 1602,

16,52.

—

Garnerius,

CXCIII,

156,

231,

354,

373.

—

Ricbardus a S.

Viclorc.

CXCVI,416,

418, 770, 775,

839,

879.

—

Adamus

Pra^moDS-

 

39

liNDIGCS

PATROLOGlyE

SPEGIALES.

—

LXDliX

XXXllL 40

^

tratens.,

CXCVIIl,

350,

321,

325,

326.

— Petrus Cantor.,

CCV,

142,

225.

—

Alaniis

de

insulis,

CCX,

317, 318,

374.

—

Petrus'Piclaviens.,

CCXI,

941, 943,

945.

III.

—

De

hierarchia

angelica, et

ejusdem cujusque

ordinis

nomine^

natura et

proprietatibus.

Angeli

non

sunt

inter se

a?quales,

scil in

polestato

ct

in

ordine

diflert

aller

ab

jiltero,

ut sol, luna

et

slella^

Novem

enim

sunt

coelestium

essenliaruni

ordi-

nes.

lUarum

prima

disposilio

constat

Clierubim,

Sora-

pliim

et

Thronis;

mcdia,

Dominalioniluis,

Principatibus

et

Potestatibus;

ullima,

Virtulibus,

archangelis

ct

aii-

gelis;

hoc

esl,

omnes

istos

spirilus

disiinctos

esse in

personas,

dispositos

in

dignitales, ab

inilio

slantes

in

ordine

suo.

Sunt

crgo

inter

ipsos numina,

officia,

me-

rita,

gradus

qu;e

a

nobis

conjici

et

discerni

queunt.

Unde

nobis

putandum

angclos

cxcellere

in

notilia di-

vinorum

judiciorum,

et

angeios

dici

qui

singuli

singulis

hominibus

dati

creduntur,

angelis

prffiesse

archangelos,

qui,

primi

in

cognitione

interaorum

Dei

consiliorum,

et

perfecte

conscii

mysteriorum divinorum,

nonnisi ob

pra^cipuas

et

maximas

causas

miltunlur; super

istos

esse

Virtutes,

quibus

nutu

potenti

vel opere

signa

et

pro-

digia, in

elementis

sive

ex

elementis

facta,

apparent

ad

commonitionem

mortalium

;

Potestates

istis superiores

esse,

quarum

virtute

malilia

tyrannica

dasmonum de-

turbatur,

comprimitur

et

evacuatur, et

malignilas aeris

hujus

coercelur,

ne

quanlum

vult

noceat,

et

ne

malignari

possit,

nisi

ut

prosil;

Principatus

his

quoque

pradatos,

quorum

moderamine

et

sapientia

potestas,

principatus

in

terris,

jura

regnorum

et

altitudo

dignitatum

ad

nu-

tum

Omnipotentis

construuntur,

distribuuntur,

reguntur,

limilantur,

transferuntur,

mutilantur ct

mutantur; Do-

minationes

adeo

cunctis

supereminere

prafatis ordinibus

ut,

respectu

horum,

caeteri

videanlur

omnes

administra-

torii

spirilus

et

ad

istos

tanquam ad

dominos, istorum

referri

actus;

Thronos

alto

etiam

a

Dominationibus evo-

lasse

recessu,

qui,

ex eo

quod

sedent,

Throni

dicuntur,

et ex

eo

sedent

quod

sedit in

eis

Deus,

et

in

eis

se-

ipsum

infundit

et

eis

sua

arcana

patefacit, ut

per ipsos

ea

transmitlanlur

ad

inferiores.

Ista

sessio

est

summa

tranquillitas,

placidissima

serenitas,

pax quae

exsuperat

omnem

intellectum.

Sic

isti

sunt

simillimi Omnipotenti

qui

sedet

in

Thronis

Dominus

Sabaoth,

judicans

omnia

cum

tranquiUitale,

placidissiraus,

serenissimus,

pacatissi-

mus.

Nobis

pulandum

adhuc

Cherubim

fluenta scientiie

ex

ipso

sapientiffi

fonte,

ore

Altlssimi, haurire et effun-

dere;

Seraphim

tandem

spirilus tolos

divino igne suc-

censos,

succendere

universa,

ul

singuli

cives

singuls

sint

lucern;c

ardentes et

lucentes,

ardenles

charitate,

lucenles

cogniliune.

llinc

patet eorum

dissimilitudo,

etc.

Terlullianus,

II,

407.

—

Lactantius, VI,

149,925,

926.

—

S.

Hilarius,

IX, 449,

521,

773.

—

S.

Ambrosius,

XIV,

130,

131;

XV,

1756;

XVI,

719 ;

XVIII,

5i9.

—

S.

Hiero-

nvmus,

XXIII,

416,

563;

XXIV,

452,

524,

553, 670,

870;

XXV,

27, 28;

XXVI,

179, 180,

561.

-

S.

Au-

custinus,

XXXV,

1596;

XXXVl,

104;

XXXVII,

1580,

1757,

1901;

XXXVIU,

691;

XLI,

274, 320,

345,

357,

402,

717,

870.

—

Cassianus,

XLIX,

737,

746.

—

S.

Pros-

pcr,

LI,

289.

—

S.

Petrus

Chrysologus, LII,

194,

396,

409,

445,

526,

598,

600,

601.

—

S.

Salvianus, LIII,

41.

—

S.

Leo

Magnus,

LV, 102,

103.

—

Gennadius, LVIII,

984,

1040.

—

Prudentius,

LIX,

936,

937;

LX,

196,

197.

—

Dracontius,

LX, 787,

834.

—

S.

Paulinus Nolanus,

LXI, 461,

462.

—

Eugyppius,

LXH, 818,

819,

1024.

—

S.

Fulgentius,

LXV

,

599.

—

S.

Benedictus Monach.,

LXVI,

382.

—

Junilius, LXVIII,

30,

31.

—

Cassiodorus,

LXX,

166,

1167,

1168.

—

Vita

Patrum, LXXIII, 1086.

—

S.

Gregorius

Magnus,

LXXV,

665,

666;

LXXVI,

29,

883.

1264,

1273,

1286;

LXXVII.

780;

LXXVill,

271,

639.

_

Xaio,

LXXX, 744,

750.

—

S.

Isidorus Hispalens.,

LXXXII,

1230.

—

S. Hildefonsus,

XCVl,

89,

90.

—

Vic-

bodus,

XCVI,

1118,

1119.

—

Alcuinus, C,

287,

288, 517,

824,

1135,

1144;

CI, 34,

101

J,

1080.

—

S. AgobaBdus,

CIV, 203, 220,

265.

—

S.

Acnellus,

CVI, 538.

—

Ra-

banus

Maurus,

CVII,

161, 558;

CVIII,

130,

463,

1127,

1222;

CX,

60;

CXI, 30,

31,

36,

730;

CXII,

1157, 1611.

Walafridus

Slrabus,

CXIII, 69, 70,

71.

—

Paschasius

Radbertus,

CXX,

109.

—

Joannes Scotus, CXXII,

125,

284,

1036,

1038,

1042, 1054,

1060,

1864.

—

Isido-

rus

Mercator,

CXXX, 568.

—

S.

Remigius

Anlissiodo-

rcns.,

CXXXl,

56.

—

S.

Bruno

Herbipolens.,

CXLII,

150.

—

S.

Pelrus

Damianus,

CXLIV,

506,

561,

56,'.,

795,

7!)6,

923.

—

Lanfrancus

Cantuariens., CL,

378, 379.

—

CLXI,

256,

991.

—

S.

Brnno

Signiacens., CLIV,

170,

192,

8.57,

858,

879,

880.

—

Rnpertus. CLXVII,

207,

208,

321, 975

;

CLXVIU,

967

;

CLXIX,

976, 1239,

1242.

Hildcbertus, (^LXXI, 1112,

1113.

—

Honorius

Augiisio-

dunens.,

CLXXII,

1180, 1182,

1187,

1189.

—

Hugo

a

S.

Victore, CLXXV,

370, 1003, 1017, 1083,

1103,

1017,

1107;

CLXXVI.85,

86,

87,

240,

551,260,

262.

—

Petrus

Abwlardus,

CLXXVIII;

412, 1403,

1420.

—

S.

Bernardus,

CLXXXIV, 312,

426, 404.

—

Roberlus Pulius, CLXXXVi,

87,

720, 1022,

1026.

—

Pelrus

Lombardus,

CXCI, 249,

738;

CXCII,

81, 251,339, 406,

.509.

—

Garnerius, CXCIII,

24, 34,

227,

256,

277, 354,

372.

—

Richardus

a S.

Vi-

ctore,

CXCVI,

416,

418,

756, 77.5, 839,

880.

—

Adamus

Priemonstraten?. CXGVIII,

320, 325,

326.

—

Petrus

Gantor,

CCV, 141, 225.

—

Thomas Cisterciens.,

CCVI,

146,

148.

—

Alanus

de Insulis,

CCX, 319,

382.

—

Petrus

Pictaviens.,

CCXI, 951.

IV.

—

De

angclorum

spiritualitate,

immortalitate

et

aliis

dotibus supernaturalibus.

Cum

in angelicis

ordinibus, eo

natura

sit subliiior,

quo

Dei imago in eis exp/j^asior

sit, hic

ostenditur

angelos omnes

esse

simiiitudinem

Dei, lucem, incor-

poreos,

spiritus, in

semetipsis potentes, gloriosos,

vi-

sione

Dei bealos, perfectos,

in

genere

suo, corpore

^ethe-

reos,

immorlalilate perpetuos, impassibiles

non creatos,

sed faclos

gratia,

non

natura, mente

puros,

affectu be-

nignos, in

seipsos

amantes, religione

pios,

castimonia

integros,

unanimitate

individuos,

pace securos,

omni

scientia

ornatos, omni puichritudine decoratos, uni Deo

sapientes,

mornenlo ubique adfsse, scire

omnia,

cum

in

Deo

omnia

conspiciant,

et sane sine

difficultate omnia

posse

quffi facere volunt;

eorum subtilitati

omnia

pervia

esse; illos esse

in

immensum

ralionales,

parlicipes

a?ternitatis, veritatis et voluntatis Dei, etc, etc.

In

hoc

articulo de

omniun; inter

se

similitudine

agitur, etc.

—

Non

omittitur Christum eos

instaurasse, ita

ut post

ipsius

ad-

ventum multa

didicerint

quod antea

ignorabant,

etc,, etc.

Tertullianus, I,

40.5,

407

;

II,

294,

297,

658, 764,

765.

—

Cyprianus,

III,

1155.

Arnobius, V, 864.

—

Lactantius,

VI,

750, 939,

962,

963.

—

S.

Hilarius,

IX,

948,

949;

X,

113,

116.

—

Philaslrius,

XH, 1218,

1219,

1253.

—

—

S.

Ambrosius, XIV,

440;

XV,

1731,

1733;

XVI,

593, 719,

724.

—

S.

Hieronymus

,

XXV,

1424

XXVI,

319,

489.

—

S.

Augustinus, XXXII,

331,

8.55,

1278;

XXXIV,

270, 316, 317,

334,

335, 354,

390,

439; 895,

507, 995,

1001,

1009;

XXXVII,

1093,

1094, 1049,

1096,

1121,

1132, 1348,

1553, 1709, 1757,

1776,

1906:

XXXVIU,

104, 138, 1262; XXXIX,

708;

XL,

1608,

1634;

XLI,

263,

325,

343,

357, 467,

468,

751

;

XLIV,

601.—

Cassianus,

XLIX,

730,

746,

751.—

S. Pros-

per,

LI,

289.

—

,S.

Petrus Chrysologus,

LIl,

409,

413,

526,

543,

575.

—

S.

Leo

Magnus,

LV, 103, 104,

107,

112,

223,

436.

—

S.

Maximus

Taurinens.,

LVII,

322,

657.

—

Gennadius,

LVIII,

984,

996,

1018,

1019,

1020,

1033.

—

Prudentius, LIX, 1023,

1024;

LX, 197.

—

Paulinus

Nolanus,

LXI, 400.

—

Eugyppius,

LXII,

630,

635,

765,

813,

854.

—

S.

Fulgeutius, LXV,

283,

521,

587,

686,

687,

700.

—

Cassiodorus, LXX,

242, 684,

726.

—

S.

Gre-

gorius

Turonens., LXXl, 163.

—

Vilre Palrum, LXXIII,

167,

206,

218, 258,802,

825,

979.—

S. Gregorius Magnus,

LXXV,

555, 642;

LXXVI,

1110,

1114, 1250;

LXXIX,

24,

496.— S.

Paulinus,

XGIX, 290.

—

S.

Isidorus Hispalens.,

LXXXI, 272,

273,

274;

LXXXII,

273;

LXXXIII,

1231,

1241;

LXXXV,

606,

700.

—

Alcuinus,

C,

539.

1035,

1135;

CI,

34.

—

S. Agobardus,

CIV,

203,

225, 265,

—

Rabanus

Maurus,

CVil,

445,

463, 552, 556,

558

;

CVIII,

26,

130,

1127, 1158, 1187,

1190,

1191.

—

Walafridus

Strabus,

CXIII,

69,

70.

—

S.

Lupus, CXIX,

582,

583.

—

Paschasius

Radbertus,

CXX,

613,

615,

639.

—

Joan-

nes

Scotus,

CXXII,

125, 284, 1036, 1040,

1043,

1048,

1063.

—

S.

Petrus Damianus,

CXLIV,

507,

560,

564,

796.

922.

—

S.

Druno Cartiinsiaii.,

CLII,

1119,

1347;

CLIII,

192.

—

Guibertus, CLVI,

585,

670.

—

Ivo

Carno-

tens.,

CLXI,

989,

990.

—

Rupertus,

CLXVII,

207,

208,

212;

CLXIX,

3.31.

—

Hildeberlus,

CLXXI,

387,

1109.

—

Honorius

Augustodunens.,

CLXXII,

1108,

1116.

—

Go-

defridus,

CLXXIV,

761.

—

Hugo a

S.

Victore,

CLXXV,

33,

34.

528. 1003, 1017;

CLXXVI,

81, 83,

249.

254.

—

S.

Bernardus,

CLXXXIII,

71,

229, 230, 364,

449,

493,

564,

800,

952, 985;

CLXXXIV,

496,

817.

—

Robertus

Pullus,

CLXXXVI.

72, 719, 1023,

1026.

—

Garneriu5,

CXCUl.

ili. 37,

;^.72.

Ricliardus

n S.

Victore,

CXCVi,

416,

7.55,

775, 78!),

8(59,

870.

—

Ailamus Prceiuonstra-

7!)6,

923.

—

Guiberlus,

CLVI.

49,

66, 67,

146.

—

S.

Anselmus

Can-

tuaricns.,

CLVIII,

238,

736,

738,

816.

—

Ivo

Carnolens.,

416,

tcns.,

CXCVIII,

325.

326.

—

Philippus de

Harveng.

CCIII,

304,

412,

714.

-

Alanus

de Insulis,

CCX,

382,

383.

 

41

INDEX

DE

ANGRLIS.

42

V.

—

De

angelorurn

legatione

a

Deo ad homines.

'

An^relorum

nomen.

ut omnibus notum, esi

oflioii et

opeiationis

nomi^n,

non

vero

proprii-tatis et natuia'.

Elsi

omnes ordines

coeleslium

spinluum

generaliur

au^'eli

vocentur,

cum

omnes

iniliscriminatim mitli possinl,

lu'C

nomine

soli

proprie

donanlur

qui miiluntur eiiam Sera-

pium,

quando

raitluntur,

qui

ardentos

\el

incendeutes

interpretaiiiur.

Etenim

multoties Deus operatus est per

bonus

angelos.

Illi

per

verum

corpus

a>samplum

frequf n-

ler

in forma

luimana

et

vera carne

in

suo geiiere,

appa-

ruerunt

liominibusad

insignes

Dei

voluntates denuntian-

das

;

piimum

certe Adae cum

Ctierubim,

igneo

arnialur

gladio,

anle

paraJisum

collocatus

fuit,

ut ingressum

ei

prohiberet.

Tres

Abrabce,

Sar;E et Lol apparent.

hosjiilio

suscipiuiitur;

per

ipsos

Sodoma evertitur,

A<'

Jacob,

Manue,

etc,

ad B.

Mariam

Virginem

et ejus

sponsum

S.

Joseph

mittuntur.

A

Seraphim

purgalus fuit

Isaias

propheta.

Raphael,

liabriel,

Michael nominantur. Notus

piscinaj

Probaticae angelus.

Lazari anima

porlatur ab

angelis

in

sinum

.Vbrabce.

Joannis

et Christi nativitatem

annuntiarunt;

Christo in deserto ministrarunt, eum

re-

surgenlem et

ascendentem in

coelum

viderunl,

etc,

etc.

In

Aciibus

apostolorum variae le^^untur

missiones

et

vi-

siones

angelorum

;

in templo Hierosolymitano

angelo-

rum

voces

audila;

fucrunl

qui

eversionem

totamque

ejus

ruinam

etc,

Tertullianus,

I,

407,

1203,

1'206,

II,

757,

765,

885.

—

S.

Hilarius, X, 136,

143.

—

S.

Zeno,

XI, 432.

—

S.

Phi-

lastrius,

XII, 1247,

1233.

—

S.

Ambrosius.

XV, 1543;

XVI, 270,

724,

1010.

—

Tichonius, XVHI, 17.

—

Sulpi-

cius

Severus,

XX,

217,

219.

—

S.

Hieronymus,

XXIII,

416,

992,

1034,

1039;

XXIV,

433;

XXV,

1399,

1424;

XXVI,

216,

367, 489.

—

S.

Augustinus, XXXIIl,

602-

604;

.\XX1V,

557, 558;

XXXV,

2191-2194; XXXVI,

507,

666,

893,1001

;

XXXVII,

1166,

1385,

1393;

XX.WIII,

57,

60, 64,

100,

101, 230;

XXXIX,

1544;

XLI,

396;

XLII,

614.

—

Cassianus, XLIX,

746,

761.

—

S.

Prosper, LI,

287.

—

S.

Petrus

Chrysologus,

LIl,

445, 530, 537,

603,

657,

739.

—

S.

Leo Magnus, LV,

104, 112,

223.

—

S.

Maximus

Taurinens., LVU, 323.

—

Gennadius, LVIII,

984,

983,

1018,1120,

1135.

—

Prudentius,

LX, 101,373.

—

S.

Paulinus

Nolanus,

LXI,

400,

445,

641.

—

Eugvp-

pius,

LXII, 676, 763,

834.

-

S.

Fulgentius,

LXV,

522,

599.

—

S.

Benediclus Monach., LXVl,

582.

—

Junilius,

LXVIII, 30.

—

Ammonius, LXVIll,

233,

236,

239.

—

Cas-

siodorus,

LXX, 684,

726.

—

Vitae

Patrum,

LXXIIl,

271,

301,

823,

904,

1100,

1151

;

LX.\IV,

125,

209,

322,745.

—

S.

Gregorius

Magnus, LXXV,

403,

507, 5.33;

LXXVI,

1110,

1233,

1254.

1264, 1285.

—

Taio,

LXXX,

744, 745,

—

S.

Isidorus

Hispalens., LXXXIII,

1231,

1240.

S.

Hil-

defonsus,

XCVI,

89,

90.

—

Vicbodus,

XCVI, 1118.

—

Al-

cuinus, C, 1133,

1145;

Cl,

34,37,

1080.

—

S. Agobardus,

CIV. 203,

225,

265.

S.

Agnellus,

CVI,

538.

—

Rabanus,

Maurus,

CVII,

556, 1191,

1611;

CXI,

31, 36,

7.36; CXII,

1157, 1191,

1611.

—

Walafridus Slrabus,

CXIII,

69,

71.—

Paschasius

Radberlus, CXX,

109, 1010.

—

Joannes Sco-

tus,

CXXII,

282, 1036, 1039, 1044, 10.33,

1058,

1063.

—

S.

Remigius

Anlissiodorens., CXXXl,

56.

—

S.

Bruno

Herbipolens.,

CXLII, 148.

—

Humberlus cardinal.,

CXLIII,

U23,

1124.

—

S.

Petrus

Damianus,

CXLIV,

560,

764,

922.

—

Lanfrancus Cantuariens.,

CL,

378.

—

S.

Bruno

Carthusian.,

CLII, 1347;

CLIII, 192.

—

(iuibertus,

CLVI,

585.

—

Goffridus abb., CLVII,

202.

—

S.

Ansei-

mus.

CLVIII,

736,

737.

738.

—

Ivo

Carnotens..

CLXI,

256,

991.

—

S.

Bruno

Signiacens.,

CLXIV,

170, 192,

193,

837, 879,

880.

—

Rupertus,

CLXVII,

212;

CLXIX,

331.

—

Hildebertus. CLXXI,

1116. 863.

—

Honorius

Augusto-

duueus., CLXXII.

1180,

1183, 1186,

1189.

—

Godefridus,

CLXXIV,

23,

36,70, 129, 294,

306,

1113.

—

Hugo

a

S.

Viclore,

CLXXV,

34, 528, 10J3;

CLXXVI,

83,

25i.

—

Abailardus,

CLXXVIII,

1403.

—

S.

Bernardus,

CLXXXIII,

72,

228, 350,

449,

800,

952. 985; CLXXXIV,

496.

617.

—

Roberlus Pullus,

CLXXXVI,

72,

1025.

—

(Jarnerius,

CXCIII,

24.

36,

373.

—

Richardus

a

S.

Victore,

CXCVI,

416,

7.55, 789, 869,

870.

—

Adamus

Praemonstratens.,

CXCVIIl,

320, 323,

326.

—

Philippus

de

Harveng,

CCIII,

304,

412,

714.

—

Pelrus

Cantor.,

CCV,

52.

141,

224.

—

Thomas Cisterciens.,

CCVI,

147,

148.

—

Alanus

de

Insu-

lis,

CCX,

316, 319,

382.

VI.

—

De

angelorum munere

in

coelo

et in

terra,

at prcBsertim

de

eorum,

cura

et

sollicitudine erga

homines, tum

ad spiritualia,

tum

ad

corporalia.

luit

qnam angelos.

Etenim

hi spiritUiS

in coelis, {eterno

Dei

imperio

siiaNiter

et

liberaliter

>erviunl,

sine

fino ei

CiMMiiuMU

el

ali

ipsiu-

conliMnplalii

ne nunquam

resiliuiit.

Iii Uco

iiicoiniiiiitaliiieiii

Vfrilalcm

videntes,

spcundiiin

eaiii suas diriguiil

voluiilalos.

Exi>licatur

quonuido

Deum

semper videnles,

iiulcsinenler de>iderent iti

euin prospi-

cere,

eic.

At

erga nos

dici possunt Dci mcnibra

;

ejus

sunt oculi

quibus nos

misericonliter prospicit.

Eortira

merilum

e>t

quo'l cupiunt

bonum noslrum

;

ad

hoc

per

lotuiii

munduni

discurrunl in

nosiruni auxilium.

Sacram

in

primis

altaris

Eucharistiam cum

tremore

circumstant.

Posl

iios

admonent

ul

poenitentiam agamus.

Gratulantur

spiritualibus

atlilelis

forliter

pugnantibus;

stant

pennis

volaiites

et pugnanl

pro

nobis. Omnia nobis serviunt;

consolationes

nobis

subministranl

;

de

nostra redem-

ptione

gaudeni ; eorum

prsesidium

tentatis,

et

infirmis

priesens est ; al

prajcipue

adest

moriluris. Tunc,

in hora

morlis, viam

praeparani

ante

nos

;

omnos,

ceu

angelus

custos, et

ei se

ipsos

sociantes,

animas ad ccelum

ducunt

eisque

sedes

assignant,

etc, etc

Terlullianus,

I.

1174

;

II, 233, 623,

713.

—

S.

Cyprianus,

IV, 630.

—

S.

Hilarius,

X,

117,

119. 516,

603.

—

S. Am-

brosius, XVI. 610,

724,

1076;

XVII,

417.

—

S.

Gauden-

lius, XX,

837.

—

S.

Hieronymus,

XXII,

1043;

XXIII,

1053, 1107;

XXIV, 293, 661,

780, 870

;

XXV,

27

;

XXVIII,

621.

—

S.

Augustinus,

XXXII, 602, 852;

XXXIII,

355;

XXXIV, 404,433;

XXXVI,

751,

1001,1009;

XXXVII,

1121,

1379,

1383,

15.33, 1941;

XXXIX,

1617;

XL,

261,

233;

XLI, 261,

304,

312, 337,

374,

407,

437,

627, 654,

692,

717,

797

;

XLII, 418, 614;

XLIV,

936.

—

S.

Prosper,

Ll. 493.

—

S.

Petrus

Chrysologus,

LII,

332, 413, 326,

530.

543,

598,

601,

640.

—

S

Maximus

Taurinens.,

LVII,

322,

537,

739.

—

Gennadius,

LVIII,

995,

1049.

—

Pru-

dentius, LX,

102,

373.

—

S.

Paulinus

Nolan., LXI,

401,

471,

641.

—

Eugyppius,

LXII,

650,

676, 887,

1023.

-

S.

Fulgentius, LXV,

166,

284,

686.

—

S.

Benedictus mo-

nach.,

LXVI,

.382.

—

Junilius, LVIll,

30,

31.

—

Ammo-

nius,

LXVIII, 235, 236,

259.

—

Cassiodorus, LXX,

166,

242,

726.

—

S.

Gregorius

Turonens.,

LXXI, 829.

—

Vitae

Patrum,

LXXIII,

152, 216,

218,

238, 271,

301.

743, 802,

823,

892, 900,

904,

982,

983,

1010,

1047, 1100, 1135.

1151,

1167.

—

S.

Gregorius

Magiius,

LXXV.

96, 175,

523,

553,

642;

LXXVI, 1104, 1234,

1264, 1288;

LXXVIl,

6j;9.

_

Taio,

LX.XX, 756,

757.

—

S.

Isidorus

Hispalens.,

LXXXI, 273,

274;

LXXXIII, 1241;

LXXXIV,

606,

700.

—

Liturgia Mozarabica,

LXXXV,

606,

608.

—

S.

Hildefonsus,

XCVI,

89.

—

Vicbodus,

XCVI, 1107,

1118.

—

S.

Julianus.

XCVII,

596,

597.

-

Alcuinus, C,

287,

333, 517,

824,

1070, 1135,

1138, 1145;

CI, 1011,

1C81.

—

S. Benedictus

Anianens.,

CIII,

839.

—

S.

Agobardus, GIV,

203,

224,

265.

—

S.

Agneilus,

CVI,

538.

—

Rabanus

Maurus, CVIl,

556,

591

;

CX,

60

;

CXI, 28, 31

;

CXII.

157,

1191,

1611.

—

Walafridus

Strabus,

CXIII,

69,

71,

72.

—

Haymo,

CXVI,

307,

308

;

CXVIII,

930.

—

Paschasius

Radbertus, CXX,

613.

—

Joannes

Scotus,

CXXII,

1034,

1042. 1048,

1060.

—

Isidorus

Mercator,

CXXX,

567.

—

S.

Remigius

Anlis-

siodorens.,

CXXXI, 55.-

S.BrunoHerbipolens.,CXLII,148.

—

S.

Cluniacens.,

CXLll,

1002

—

Humberlus

Cardi-

nal.,

CXLIII,

—

S.

Pelrus

Damianus, CXLIV,

507,

764,

798,

921

;

CXLV, 477, 478,

734.

—

S.

Bruno

Car-

Ihusian., CLII,

1119,

1348.

—

Guibertus,

CLVl,

49,

67.

—

Goffridus

abb.,

CLVII,

202.

—

S.

Anselmus,

CLVIII,

265,

636.

—

Ivo

Carnotens.,

CLXI,

991,

992,

993.

—

S.

Bruno

Signiacens.,

CLXIV,

166,

556.

-

Rupertus,

CLXVII,

206, 207,

213,

270,

271, 319,

320, 492. 493,

1398,

1599,

1819,

1820

.

CLXVIII,

778,

968,

972,

1005,

1006. 1337,

1338,

1510,

1627,

1628;

CLXIX,

.390,

391, 403,

404.

815,

830,

831,

866,

9.35,

936, 959,

960,

991.

1097, 1098,

1099,

1100,

1112, 1113,

1160, 1161,

1235, 1236,

1240,

1241,

1368.

—

Hildebertus,

CLXXI,

387,

1110.

—

Honorius

Augusto-

dunens

,

CLXXII,

1113,

1188.

—

Godefridus,

CLXXIV,

582.

—

Hugo a

S.

Victore, CLXXV, 376

;

CLXXVI.

80,

83,

87,

247, 230,

252,

262.

—

S.

Bernardus,

CLXXXIV,

426,

429,

617,

1195.

—

Rohertus

Pullus,

CLXXXVI,

719,

743, 878,

880. 882,

883,

892,

1023,

1026.

—

Pelrus

Lom-

bardus, CXCI,

634, 739;

C.\CII,

82,

338,

416,

417,509.-

Gariienus. CXCIII,

23,

34,

229,

256,

277,372.

—

Richar-

dus

a

S.

Victore, CXCVI, 417,

7,33,

771, 788,

839, 869,

878,

880.

—

Adamus

Praemonstratens.,

CXCVIII,

320,

321.

326.

—

Philippus de

Harveng,

CCIII,

331, 333.

—

Petrus Cantor,

CCVI,

52,

141.

—

Thomas

Cisterciens.,

CCVI,

148.

-

Alanus de

Insulis, CCX,

316, 319,

381.

—

Petrus Pictaviens.,

CCXI,

941,

943,

955.

Nihil

unquam

Deus,

lum libi,

tum

nobis, melius

insli-

Pathol.

CCXIX.

Indicum

II.

 

43

INDICES

PATROLOGI/E

SPECIALES.

—

INDD.

XXXIV ET

XXXV.

4^

XXXIV.

INDEX

DE

ANGELIS

CUSTODIBUS.

Angeli Dei

sunt

ctiam

noslri

angeli.

Gentes, ex

sacra

Scriplura,

dividuntur

secundum

eorum numerum.

Unde

sunt

angeli

custodes

publici et

privati. Illi quamdam

cum

genere

humano

spirilalis

consanguinitatis

parentelam ha-

bent.

Angelorum

custodum

munil imperia,

regna,

provincias,

urbes,

pagos,

conventns

et

Ecciesias, etc.

Ubique

fidelibus

cunctis

assistunt,

unusquisque

suum ha-

bet

angelum

custodem,

qui

nos juvat

contra

nequitias

spiritaics.

Non

enim

infirmilas

nostra,

nisi

datis

ad cu-

stodiam

angelis

, tot

tantisque

spirilualium coelestium

nequitiis

obsisterel.

Angelorum

custodum

protectio erga

nos

est

necessaria.

Nostri

salutis studiosi,

cupidi et sol-

liciti,

nos

consolantur,

visitant

et adjuvant;

nostris

prse-

sunt

orationibus

;

ambitioso

famulatu desideria

ei

orationes

noslras

ad

Deum

pervehunt

;

nos

fratres suos

dicunt. Hic

etiam

exponitur

eorum

opere

opus esse moribundis

;

eo-

rum

manibus

animas

nostras in coelum deferri, etc, elc...

fiduciam

erga

eob

maximam

a

nobis

habendam,

et

reve-

rentiam

et

devotionem ;

ab eis

quaerendum

auxilium

eorum

offensam

quam

maxime cavendam, etc, etc

Tertullianus.

II,

883,

899.

—

S.

Cyprianus,

III,

1155

;

IV

514.

—

S.

Victorinus,

V, 306,

313.

—

Lactanlius, VI,

330,

1334.

—

S.

Hilarius, IX,

280,

396;

X, 455.

—

S.

Zeno,

XI,

432.

—

S.

Phiiastrius,

Xll,

1116.

—

S.

Ambrosius,

XV

1203,

1204,

1293,

1736

;

XVI,

724, 1010,

1076.

—

Sul-

picius Severus,

XX,

217.

—

Rufinus, XXI,

428,

429,

460.

-

S.

Hieronymus,

XXII,

687,

1200;

XXIII,

10'>3

;

XXIV,

216,

229,

230,

293, 370,

435, 553, 621, 661,

670,

870

;

XXV,

526,

1442.

1483

;

XXVI,

31,

130,

.^60

;

XXVIII,

618,

621.

—

S.

Augustinus,

XXXIV,

390;

XXXV, 2006

;

XXXVI,

751;

XXXVll,

1348, 1357, 1859;

XLI, 210, 268,291;

XLII, 272,

304,

615,

727,

741,

803.

—

Cassianus,

XLIX,

750.

—

S.

Pelrus

Chrysologus, LII,

396,

413,

530,

537,

575,

589,

600,

601,

602.

—

Gennadius,

LXIII,

984,

1020.

—

Prudentius,

LIX,

936;

LX,

102,

375.

—

S.

Paulinus,

LXI,

245, 294,

400,

787.

—

Eugyppius,

LXII,

813,

588,

621,

710,

950,

1024.

—

Fulgentius, LXV,

166,

240,

284.

—

S.

Benedictus

monach.,

LXVI,

382.

—

Cassiodorus,

LXIX,!

1168,

1197;

LXX,

166,

736, 1042,

1197.

—

Vitse Patrum,

LXXIII,

242,

206,

219,

258,271,

331, 904,

1160,

1166.

—

Gregorius

Magnus,

LXXV,

63,

93,

176;

LXXVI,

324,

559;

LXXVIl, 365;

LXXIX,

500.

—

Taio,

LXXX,

746,

747.

—

S.

Isidoru>

Hispalens.,

LXXXl,

274;

LXXXV,

605.

-

Al-»

cuinus,

C. 1091,

1100, 1135,

1145;

CI,

37,

1080,

1081.

—

§;

S.

Agobardus,

CIV, 225,

265.

—

Uabanus Maurus,

CVII

161, 558,

591;

CXI,

31, 36;

CXIl,

851, 1191,

1611

—

'J

Walafridus

Strabus,

CXIV,

1074.

—

Haymo, CXVI,

307,f

308.

—

Paschasius

Radbertus, CXX,

613,

639.

—

Joannes

Scotus, CXXn,

1036-1064.

—

S.

Remigius Antissiodorens.,E|

CXXXF, 55.

—

S.

Herbipolens., CXLII, 148.

—

S.

Odilo Cluniacens., CXLII,

1002.

—

S.

Pelrus Damianus,

CXLIV,

307, 560,

764,

796, 922;

CXLV,

478,

—

S.

Bruno Carthusian.,

CLIII,

1347.

—

Guibertus, CLVI,

49,

67.

—

S.

Anselmus,

CLVIII,

623, 623,

648,

656,

733, 776,

777.

—

Ivo Carnotens.,

CLXI,

886,

987.

—

S.

BrunoSignia-

cens., CLXIV,

166,

371,

355.

—

Rupertus, CLXVII, 207,

208,

320,

974;

CLXVIII,

778,

967;CLXIX,

71, 976, 1239,

1241.

—

Hildebertus,

CLXXI,

198,

734, 864,

1115.

—

Ho-

norius. Augiislodunens.,

CLXXH,

1114,

1188,

—

Hugo a

S.

Victore, CLXXVI, 88

233,

235, 526,

915,

1035,

1111.

—

Petrus

Abselardus,

CLXXVIII, 1412.

—

S.

Bernardus.

CLXXXIII,

71, 92,

232, 235, 236, 297,

3i8, 353,

426, 448,

526,580,

807, 808, 809,915,1033,

1110,1113,1156;

CLXXXIV,

210,

313, 426,

429.

—

Robenus

Pullus,

CLXXXVI,

86. 719, 1023,

1026.

—

Petrus

Lombardus,

C.\C1,

249,

739;

CXCII, 251,

339,

409,

509.

—

Garnerius,

CXCIII,

23, 24,

30,

149, 187,156.

229,

231,

306,

354,372.

—

Richardus

a S.

Victore,

CXCVI,

416,

418,

755,

771, 788,

869,

879.— Adamus Prsmonstratens., CXCVIll, 321,

326.

—

Philippusde

Harveng,

CCIII,

287,

303,

325,

331,

332,

412,

434, 435,

714,

715,866, 867,

1141.

—

Petrus Cantor.,

CCV,

52,

141,

224.

—

Thomas

Cisterciens., CCVI,

147.

—

Alanus de lasulis,

CCX,

374,

382.

—

Petrus

Pictaviens.,

CCXI, 955.

XXXV.

INDEX DE

DiEMONIBUS,

In quo

exhibetur,

ordine logico,

quidquid

nobis tradidere

Patres

I)

de eorum

lapsu el

eorum

nominibus

ex

tunc

illis

inditis,

II) de

praerogaiivis seu donis amissis III)

de servatis,

utpote

naturaliter

radicitus

eorum

naturae

inhserenlibus, IV)

de poenis ipsis intlictis

sive in aero, vel

in

inferis,

vel

cum hominibus

habitent, V)

de

illorum

ob

permissum divinum, impugnationibus

in homines.

I.

—

De

dcemonum

lapsu et

nominibus.

Dffimones,

per suum

liberum

arbitrium,

corruerunt

a

novem

ordinibus

angelorum. Noluerunt ut Deus solus do-

minarelur;

voluerunt

esse

similes Deo. Sic peccaverunt,

volendii

inordinate

plusquam acceperant,

volendo com-

modum

quod

non

debebant velle "t

non volendo quod de-

buissenl

velle.

Hujus

tamen

prav»

voluntalis

et lapsus tota

ralio

est

Deum

non eis

dedisse perseverantiam, et

ideo

non

dodisse

quia

illi non

eam acceperunt..., etc.

Aperte

oslenilitur

ab

initio

fuisse bonos, at

semetipsos effecisse

sua

culpa

injustos,

elc.

Nomina quibus

designantur,

ut

Diabolus,

Le\i:ithan,

Serpens,

Lco, Aquilo, Nox,

etc.

Tertuiiianus,

1,

405,

415,

43i,

459, 700,

703,

1236,

1257,

1306;

11,54,

102,

104,

105,

106,

297, 319,

071,

899.

—

S.

Cyprianus.

IV,

430,

631,634,639,

612.

—

Laclantius,

VI,

293,

330,

341,443,648,633,

105i,1035.

—

Hilarius,

IX,

406,

419,

928;

X,

436,

612,

723.

—

S. Zeno,

XI,

437.

—

S.

Philaslrius,

XII,

1116.

—

S.

Ambrosius, XIV,

921, 1243;

XV,

163,

1344,

1545;

XVI,

203;

XVII,

160, 417,

598, 658,

— XVllI,

59.

—

Chroma-

dentius,

XX,

930.

—

Rufinus, XXI,

679,729,

767.

—

S.

Hie-

ronymus,

XXII,

111,412,

422, 504, 571

;

XXIII,

24,44,

151,

152,

348, 643,

1141;

XXIV,

234,288,

345,

409, 1037,

1064;

XXV,

412, 377;

XXVI, 96.

467, 497;

XXVII,

199,

674.

—

S.

Augustinus, XXXIII.

602;

XXXIV, 203,

206,43.5,

437,

441, 442, 443, 449;

XXXV.

2037,

2033, 2297, 2298,

2299;

XXXVI,

709;

XXXVII,

1168, 1220, 1243,

1245.

1375,

1608,

1623.1737;

XXXVIII,

100,

101.

103, 785, 1080;

XL,

333,

561,

3S3,

587

;

XLI,

221,

224,

238, 241,

263,

282,

330,

355.

374,

402,

419,

502,

641,

670, 671,

714,

717,727. 786;

XLII,

409,591,

615, 897;

XLIII,

266,

720:

XLIV,

429,

585,

.589, 670,

692,

717, 733, 734,

837, 922,

932;XLV,

1162,

1163,

1269,

1436,

1537,

1553,

1576.

—

Marius,

Mercator,

XLVIII,

198,

310.

—

Cassianus, XLIX, 426, 637, 694, 733,

752,

967.

—

S. Prosper,

LI,

333, 621,

623.

—

S.

Petrus

Chrysologus,

LII,

187, 188,

194, 222,

226, 274,

398,

522,

630,

646,

729, 745.

—

S.

Leo

Magnus,

LIV, 217.

218,

288,

296,

;^34, 348,

383,

445,

683;

LV.

139;

LVI, 859.

—

S.

Maximus

Taurinens., LVII, 314, 715,

797.

—

Gennadius,

LVIII,

984,

996,1034.

1035.

—

Prudentius.LIX, 812, 1021,

1024,

1027.

—

Draconlius,LX,418.

—

S.

Paulinus

Nolan.,

878

8S0.

—

Tichonius,

XVllI,

55,

56,

57,

59.

—

S. Chroma-

XX,

367,

368.— SeduIius,XX,650,

729,

1126.

—

S.

Gau-

1024,

1027.

—

Draconlius,LX,418.

—

S.

LXI,

285,471,

472,

678.

—

Eugyppius,

LXII,587, 620,

623,

 

45

INDEX

DE

D.EMONIBUS.

46

627,

634,

635,

813,851, 930,

1005.

—

S.

Fulgentius,

LW,

165,3;U,504,

.599.

-

S.

BeiRMlicius

Uionarh.,

LXVI,;i32.—

Cassio.lorns,

L\\,

8-2,

24-2,

336, 627, 691,

703,

755.

779.—

S.

Gregoriii,s

Turunens.,

LWl,

101-2.

—

Vita-

Patum,

LWin, 129,

137, 141, 267,

290,

517,

847,

[m.

1054

;

LWIV,

86,

87,

143.

—

S.

Gregorius Ma?nus,

LWV,

577,

586,

589,

631.

640,643. 645.

647, 665, 699,

700,

702,

739,

824, 831,

10-28,

1034, 1050,

1062;

LWVL 26, 34, 35, 96,

127. 489, 490, 600. 615,

665,

669,

670, 675, 691,

713,

799;

LWVH,

48, 63, 78,

80,

358,

365,409, 667;

LWVUI, 48.

211. 3-2U,

358,

480,

644, 645,

6.%2,

1243;

L\Xl\.

26,

81,

82, 1.59, 187,

204, 205,

212,

213,

346,

609.

6.52.

-

Taio,

LW\,

751, 918, 919,

9S8.-

Vicbodus, \CV1,

1119.

1120.

—

S.

Isidoras

Hispalens.,

L\\\I, 274;

L\W1V,

7i8.

—

Aicuinus,

t:, 478.

525,

872, 939,

10-20,

10-25,

1100,

1124,

1125,

1141,

1-255;

Cl, 1071,

1255,

1265.

—

S.

Agobar.lus,

CIV. 155,

181,

2(i5,

275,

280.

—

Babanus Maurus,

CVII,

172;

CVIII.

583, 1143, 1147;

CIX,

42, 357,

483,487,

687;

C\L

427.—WalafriJus Strabus,

C\iV,

988,

992,

1068.

—

CWl,

311;

CWill. 9.50.

—

Paschasius

Radberlus,

CW,

307.

—

Hincniarus

Remens.,

CWV, 280.281.

—

Isidorus

llercalor,

C\W,

757.

—

S.

Bruno Herbipolens.,

CXLIl,

110, 338, 370;

C\L1II,

11-23,

1129,

113i.

—

Humbertus

cardin., C\LI11. 1124.

11-26,1132.

—

S.

Peirus

Damianus,

C\L1V,

;i97,

486,

f>ti6,

761, 734, 962,

1001

;

C\LV,

-220,

278,

770.

—

Lanlrancus,

CL,

162, 166,

195.

—

S.

Bruno

Carllmsian.,CLIl,991; CLlll, 149,208.

—

Guibertus,GLVI,

44, 300,

511.—

Vcrnerus, CLVll, 874,1145.

—

S.

Anselmus,

CLVIII,

3-28,

354, 491, 501,

730,

775.

—

Ivo

Carnolens.,

CL\1, 976, 984, 1006,

1010,—

S.

Bruno

Signiacens.,

CLXIV,

166, 371, 946;

CL\V,671.

-

Rupertus. CLWII,

208, 215,

270,

3-27,

366, 539, 631, 940,

10-22,

1608;

CL\1\,

537.

1239;

CLW,

73.

411.

712, 1057,

1118,

1-250.

—

HilJebertus,

CLWI.

584,

666, 1108,

1110.

1111.— Honorius

Augusto-

dun.,CLWII,48,

1113,

1188.

-Godefridus,

CLWIV,

199,

773,

787, 852,

860.

1135.

—Hugo a

S.

Victore,

CLWV,

33,

74,

642;CL\WI,

88,

-288.

—

Abaelardus.

CLWVII, 1104,

1130,

1415

—

S.

Bernardus.

CLW.XIl,

203, 809,

1010,

1064; CLXWJII, 231,

5-26,

513,

597, 601,

955, 956,

1020,

lOtO, 1298;

CL\WlV,3-8,

4-29,

446, 576,

577, 673,

707,

732,

837, 1298, 1299;

CLWW,

503,

535, 674,

728,

841.

—

Ogerius,

CLXXXIV,

1131,

1298.

—

Robcrtus

Pullus,

CLXWVI,

7-23,

745,

10-27, 10-2«,

1656.

—

Joannes

Cirita,

CLWWIll.

1662,

1663.

—

Peirns

Lombardus,

CXCl, 129,

738, 1071, 1381,

1546,

1600, 1625;

CXCU, 87,

264,

471,

739.

1601.

—

Garnerius, CXCIII,

50,

59, 93,

94,

114,

180,

190.

240.

4-24.

—

Richardus a

S. Victore,

CXGVI,

267.

—

Adamus

Praemonstratens., CXCVllI,

410,

760,

761

.

—

Phi-

lippus de Harveng. CCIII,

246,

409,

722.—

Petrus

Cantor,

CCV,

45, 59, 191,

270.

—

Thomas Gisterciens.,

CCVl,

215,

714.-Alanusde Insulis, CCX,

79,178,197,

199,

209,

210,

316.

317,

502, 505,

839.

—

Petrus

Pictaviens.,

CCXI,

209,

502, 503.

H.

—

De

dcemonum

prcerogativis

lapsu

Si

non penitus

suo

casu

amiserunt

angeli apostatse

pro-

prietaies

spiritaies

quibus conditi fuerunt

quas

angeli

fideles

suo merito adauxerunt,

quam

in immensum eas

mutilarunt !

El doles

morales, ut

intelligentia,

potestas,

scientia, etc, ad

nutum

Dei, ex tunc

subjecla;

et

limitatee

sunt. Quas habebant ad raaxiroa et summa,

redacta

sunt

ad

infima.

Qnanto sublimior

erat horum

spirituum natura,

tanto

vilior facla

fuit. Lrgo

e ccelo illos

delapsos esse post

ruinam,

veritatem et justitiam

amisisse,

in

malitia obsti-

natos

esse,

ad nihil

nisi

ad

malitiam

et

improbilatem

in-

tentos

esse,

etc, ostendltur;

non

habere

arbitrium

ad

benefaciendnm,

sed ad

maximam

malevolentiam poena

suorum

scelerum obduratum. Unde

latiori sensu

ceciderunt

tam ab

quod

acce|Jturi

erant

quam

ah eo quod jaqi

acceperant,

et altero

sensu

strictiore

et

arctiore tantum

ceciderunt

ab eo quod accepturi erant.

Terlullianus,

1,

413,415,434, 1256,

1306;

11.

104,

105,

297, 671, 899.

—

S. Cyprianus, IV,

634,

640.

—

Ainobius,

777.—Lactantius, VI,

210, 314,331,334.-8.

Hilarius,

I\,

406,

9-28.—

S. Ambn.sius, \IV,

278, 921,

9S9

;

W,

1630;

XVII.

111,

160,658,

878.-Tichonius, WIIl,

.56—

Sulpi-

cius Severiis,

XX.

215,

216.

—

S.

Hieronymus,

XXII,

886;

XXIll,

151, 1,52, 943,

10-22,

1037. 1141;

XXIV, 710, 1037,

1064;

XWl,

109,

344, 1071, 1175.—

S.

Augustinus,

XXXII,

12S5,

1286: XXXIII,

102-2,

1037

;

XXXIV,

210, 435,

442,

443;

XXXV,

20.-8, 2-297

;

XXXVI, 761

;

XXXVII,

1168,

1243;

1246; 1375,

1608,

1657,

1757;

XXXVIII,

103,

786,

1080;

XL,

143,

16i,

.561, 584, 587,

.589

;

XLI,

138,

-221,

239,

per. LI,

621.

—

S.

Petrus

Chrysologus,

LII,

188,

193,

2-25

2-7, 274,

342, 3i5, 3i8,

.393,

,398.

513. 514,

.522,

729,

735!

—

S

L.-o

Magnus,

LIV,

-205,

217,

296, 318.

.377,

383

37*»

43.5.

4i5,6H3;LV,

i;w

;

LVI,859.-S.

Maximus

Taurinons

'

LMI,

314,

686,

714.

—

Gennailius,

LVIII,

996,

10;?5

—

Draconlius,

LX, 810.

—

S.

Paulinus

Nolanus,

294

374.—

Eugypiiius.

L\I1.

587,

623,

630,

636,

774,

813,

972

1005.

—

S.

Fulgenlius,

L\V.

165,

334,

478,

531,

599.

—

S. Benedictus

nionac,

LWI,

232.

Cassiodorus, LW,

83,

335,

427,735, 778.

—

S.

Grego-

rius Turonens.,

L\XI,

1011.

—

ViUe

Patruin,

LWIH

137, 267,

517,

1054; LWIV,

88,

142.

—

S.

Gregorius

Magnus. LWV,

577,

643,

699, 701,

703,

739,825;

LWVI

U,

!!7,

60(.i,

664, 668, 713; LWVII,

47,

64,

78

41o'

LWVIU,

210, 337,

646, 653;

LWIX,

80,

82,188,

204!

213,

610.

—

Taio,

LXXX,

750,

918, 98 .

-

Vicbodus,

. XGVI, 1118.

—

Alcuinus,

C,

478,

872,

938, 1124,

1141,

1254;

Cl,

1255, 1265.

-

S.

Agobardus,

CIV,

1.56,

265,

276,

281.

—

Rabanus

Maurus,

CVll,

173

;

CVllI,

1143-

CIX,

358,

486, 688;

CXl.

428.

—

Walafridus

CXIV,

987.

1067.

—

Paschasius

Radbertus,

CXX,

308.

—

Hincmarus Rbemens.,

CXW,

276, 277, 280.

—

Isidorus

Mercalor, C\W,

.567,

756,

785.

—

Arnoldus,

CXLI,

1007,

1008.

—

Godehardus,

CXLI,

1203.

—

S. Bruno

Herbipo-

lens.,

CXLII,

74,

110,

180,

339,

340,

370,

381;

CXLIU,

1123, 1124, 1129,

1133.

—

Humbertus

Cardinal.,

CXLIII,

1123,

1123,

112H,

1133.

—

S. Petrus

Damianus,

CXLIV,

397, 486, 366,

761, 734,

841,962,

969,

1001,

1002; GXLV,

2-20,

277,

504, 559, 713,

770.

-

Othlonus,

CXLVl,

66,

76.

—

Lanfrancus,

CL,

162,

166,

195.

—

S.

Bruno

Gar-

thus.,

CLII,

853, 991;

CLIII,

56,

149, 208.

—

Radulphus

Ardens,

CLV,

1546,

1551.

—

Guibertus,

GLVI,

44,

300,

311,

671.

—

Vernerus, CLVll,

866,

874,

1144, 1143.

—

S.

Anselmus,

CLVIII,

325,

328,

332,

358,

381,

382,

491, 492, 301,

730,

762,

763, 764, 776.

—

Ivo

Carnotens.,

GLXl,

976, 983,

987,

990,

991, 1006,

1009,

1010.

—

S.

Bruno Signiacens.,

CL\IV,

148,

166,

371,

355,

946;

GLXV,

670,

671. — Rupertus,

GLXVll,

167,

208,

211,

213,

219, 270, 290, 327, 328,

365, 366.

521,

339,

570,

631,

644,

877, 940, 1021,

1022,

1028,

1031,

1608,

1643,

1753;

CL\I\,

60,

61,

537, 1239, 1250;

CLW,

72,

73,

384,

411,

311,

71-2,

872, 1057,

1117, 1118,

1249,

1250,

1471.

—

Ho-

Dorius Augustoiiunens.,

CLXXll,

48,

1113,

1114, 1188.

—

GodefridifS,

GLWIV,

64.

199, 670,

812,

860,

1136

—

Hugo a

S.

Victore,

GLXW,

642

;

CLXXVI,

288.

—

Xhx-

lardus,

CLWVIl,

1130, 1413.

—

S. Bernardus,

GLXXII,

809,1009,

1065;

GLXXXIU,

326,

373,

397,

955,

1020,

1040, 1298;

GLXWIV,

429.

446, 577,

707,

1298;

CLXXXV,

728.

—

Robertus Pullus,

GLXWVI,

745,

1028,

1656.

—

Petrus

Lombardus,

GXCI,

130,

738,

1071,

1072,

1382,

1385,

1547, 1599,

1600,

1626; CXCll,

87,

263,

264,

393,

471,

472,

739, 1285,

1601.

-

Galtherius,

CXCUI,

50.

39,

67, 81, 94,

95,

114,

171,

180, 181,

190,

241,382,

423.

—

Richardus a

S.

Victore,

CXGVl,

267,

268.

—

Adamus

Prje-

monstratens.,

CXCVIII,

411,

412,

760,

761.

—

Philippus

de

Harveng.

CCIII,

244, 243,

306, 409,

410,

722.

—

Petrus

Canlor,

CCV,

43, 34, 59,

191, 270.—

Thomas

Cisterciens.,

GCVl, 213,

216,

714.

-

Alanus

de

Insulis.CGX,

80,

178,

179, 198,

199, 209,

210.

316,

317,

502,

503,

503,

310,

839.

—

Petrus Pictaviens.,

CGXI,

209,

210,

502,

503,

504...

III.

—

De

prcerogativis

et

donis

dcemonum

servatis.

Prffivaricatores angeli,

sanctitate,

veritate,

justitia

et

aliis

donis

supernaturalibus

amissis,

non

tamen

amise-

runt

spiritalitatem, immort:ilitatem,

agilitatem,

etc,

nec

vivacem

angelica;

naturs scnsum,

et alia liuic

naturse

ra-

dicilus

inhairentia. In illis

adhuc

plurima

inest

scientia,

intelligentia,

perspicacitas,

subtilitas

et

tenuitas

ad

utram-

que

hominis substantiam

invadendam.

Nam

quanto

eorum

natura

est

subtilior

hominnm

natura,

tanto

in

omnibus

artibus

periiiores

sunt

quam

ullus

hominum...

Non

lamen

sciunt omnia,

nec sciunt fiitiira

nisi

quanlum

ex

transactis

colligunt

aut subtilitati^

natura;,

aut

expe-

rienlia

temporum, vel quantum

Deus sinit

cos

scire.

iNon

p.issunt

eiiam qua- volunl,

nec omnino

potorunt.

Ad

ma-

lum

prorsus eftlcaces

sunl,

non tamen

quantum

volunt,

scd quantum

a

Deo vel

a bonis

angelis

pcrmittuntur,

verbi

gratia,

eorum artibus

el

pra\sligiis

oracula

et mira-

cula

edebantur

quu;

ethnici

deorum

suorum

indiistri»

ascribebant,

etc.

eic. Eorum etiam

forlitudo

ii'

n

limeuda;

ipsis

nostra

voluntate

subjidmur,

cic

A

Christo

pcr

cru-

2i1,

274,

419, 502,

671, 714, 727, 786

;

XLII, 409,

.561,616,

737,

897, 1026,

10-28;

XLIIl,

720;

XLIV,

429,

.589, 719,

733,837,

862,863,922;

XLV,

1163,

1383, 1436,

15.37,

1576.—

Cassianus,

XLIX,

698,

700, 708,

733,

744,

752.—S.

Pros-

cem

victi

sunt;

a

Chrisliauis,

per

adjurationfs,

onitio-

nes,

jejunia,

etc,

pariter

debellantur,

elc.

Ihi

tan.iem

osiendiliir

esse

nos

in

potestate

daiiuonum

oiunes posi-

tos.

propter

Adje peccaluin

nec

tamen

alienos

esse a lege

 

47

INDICES

PATKOLOiiL^E

SPECIALES

-

INDEX

XXXV.

poteslatis

Dei,

quiecunque,

Ueo

judicante,

U.0

ita

quod

a

D.i

poleslale

sub

qua

jps

:

illis iradi

sunt

ronsti-

UUi

'aiiena

esse

non

possint...

elc...'Unde

.le fado

slri-

ciioVe

sensu

servaverunt

quajcunque

acceperant,

cum

de

''T^;luU.anur

^^

^^'m

618,

688,703,

977,

1175,

1.S

S

1306;

II.

693,

73^2,

748,

889,

899,

.912,

1241.

.:

Minutius

Felix,

111,

328,

-

S.

Cyprianus,

IV

772

834,

1151.

-

Arnobius,

V,

773.

-

Laclantius,

VI,

^•52

333

336

338,

623,

653,

1034.

—

S.

Hilarius,

l\,

332,

i^-^^^^^.^^^^^^

xV,

306,

602,

1064,

^681 1728;

XVI,

407

;

WII,

58,

797.

S.

Gaudentius,

\X, 8o8,

720;

'XLlV,

429,

589.

692.719,

734.

922,

932

;

XLV,

1162,

1269

1537,

1576.

—

Gassianus,

XLIX,

701,

733,

961.

—

S

P^t

us

Chrysologus,

LU

188,

193,

2^25

274,

398,

521.

629,

645,

729,''

746.

-

S.

Leo

Magnus,

LIV,

217

289.

334

68'*"

LV

138.

—

S.

Maxunus

Tauruiens.,

LVll,

313,

714!

—

Gennadius,

LVUI,

995,

1035.

- Prudenlius,

LIX,

811

1020.

-

S.

Paulinus

Nolan.,

LXI,

285,

472.

-

Eu-

gvppius,

LXII,

6-23,

634,

1005.

—

S.

Fulgentius,

LXV,

165

334

-

Cassiodorus.

LXX,

82.

336,

627,

703,

779.

-

S.

Gregoiius

Turonens.,

LXXI,

lOH.

- Vitffi

Palruin,

LXXIII

137,

267,

290,

847,

938;

LXXIV,

87.

143.

- S.

fGregorius

Magnu^;

LXXV,

577,

589,

631,

6^45,

665,

669.

1702:

739,

1050;

LXXVL

31,

96.

127.

490-

600,

b65 670,

675

799

LXXVII.

63,78,80,365,

691;

LXXVUI

48,

320.

358 480,

645,

1243;

LXXIX,

26,

159,

205,

346 652^-

iTaio

LXXX,

752,

918.

—

S.

Isidorus

Hispaiens.,

LXXXl,

V^l

LXXXIV,

7i7.

-

Alcuinus,

C, 525,

871,939,

1020.

1025,

1100,

1125;

CI,

1255,

1265.

-

S

Agobardus

CIV,

1.55

265

280.

—

Rabanus

Maurus,

CMI,

lil

;

CVUl,

583,

1143,

1147;

CIX,

357,

483,488;

CXI,

428

-

Walalridus

Strabus,

CXIV,

988,

1068.

—

Haynio,

CXVI

311.

-

Pa-

schasius

Radbertus,

CXX, 308,

417.

—

S.

Bruno

Herbi-

polens.,

CXLILIIO,

338,

370;

CXLIII, 1129,

1134.

-

S.

Petrus

Damianus,

CXLIV,

397,

486.

566,

734

1001

;

CXLV,

220,

278,

770.

—

Lanfrancus,

CL,

195.

—

S.

Bruno

Carthusian.,

CLll,

992;

CLIII,

209.

-

Guibertus

CLV

,

301

510.— Vernerus,

CLVII,

874.

—

S.

Anselmus,

CLVlll,

354,'

491,

730.

—

Ivo

Carnotens.,

CLXI,

984,

1010

S.

Bruno

Signiacens.,

CLXIV, 371,

945.

—

Kupertus,

CLXVII,

215,

327,

339,

940,

1022,

1608;

CLXIX, 1239;

CLXX,

411,

712

1250.

—

HUdeberlus,

CLXXI,

666.

1110.

—

Hono-

rius

Augustodunens.,

CLXXII,

1113,

1415.

— Codefridus,

CLXXIV,

773,

852.

—

Hugo a

S.

Victore.

CLXXV

34

73.

—

S

Bernardus,

CLXXXII,

203,

808,

1064;

CLXXXIII,

526

597,

602;

CLXXXIV,

378,

446,

576,

673,

733,

837,

1298,

1299;

CLXXXV,535,

674,

727.

-

Uobertus

Pullus,

CLXXXVI,

745,

1656.

—

Pelrus

Lombardus,

CXCl,

738,

1381.

1545,

1600;

CXCIL

87,

471,

739.

Garnenus,

CXCIII, 51,

58,

190,

425.

—

Adamus

Prtemonstratens.-

CXGVUL

409,

760.

—

Philippus

de

Harveng,

CCllI,

408,

721.

-

Alanus

de

Insulis,

CCX,

78,

177, 199,

210,

317,

502,

839,

840.

—

Petrus

Pictaviens.,

CCXI,

209,

503,

504.

IV.

—

De

posnis

dcemonibus

illatis.

Cum

angeli

aposlatae

reparari

non

potuerint,

quia

sponte

ceciderunt,

et

irremissibiliter

peccaverint,

quia

eorum

culpa

tanto

damnabilior

judicata

fuit,

quando

subhmior

erat

eoium

nalura,

detrusi

sunt,

coniirmati

in aeternum

in

suo

casu,

e

ccelo,

Lucifer,

et

principes

ejus, in infer-

num,

etalii

socii

in

hunc

lenebrosum

aerem

qui

ipsis est

velut

carcer,

quo

sunt

spiritales

nequitiaj et in

quo

ut

in

inferno

ardentes

iuunt

supplicium...

Insuper om-

nem

iliis

viam

misericordia?

ot>3linatio

interclusit

hic

osleudiiur

eos,

igne

ajterno

involulos

sive

in aere,

sive

in

tenis,

sive

in

inferis,

poenis

ailernis

esse prcepa-

ratos,

et

nibil e?se

in

tali

damnatione

nisi

juslum

Dei judi-

cium...

In hne

mundi

nihil

praeter

lormenta

eos

manet, ui-

hilque

potcslalis

nec

privilegiorum,

usque

ad

hoc lempus

in

homiiies

vcl

aerem

reliclorum,

ipsis

superesse, elc.

Terlullianus,

I,

1306;

II,

777.

—

Lactanlius,

VI,

191.

471,

623,

801,

924.

—

S.

Hilarius,

IX,

418,

797;

X, 723.

-

S.

Ambrosius,

XIV, 989,

993;

XV,

1205, 1707,

1727,

1739.

_

s.

Gaudeniius,

XX,

837,

977.

—

Rulinus,

XXI,

679.-S.

Hieronymus,

XXII,

880;

XXIII,

348, 358;

XXIV,

137,

676;

XXV,

1142,

1246,

1250;

XXVI,

38, 55,

109,

497,

546,

1175.

—

S.

.\ugustinus,

XXXIII,

378;

XXXVI,

12

541

\)

.'18I

56li

;!

13'

«4

41

Jl.li

13.

<f

261,

333.

784,

785;

XLl,

265,

270,

271;

XLII,

50. 59

.597,

616,

1026;

XLV,

15.53, 1383.

1436,

1537.

—

Cass:'

iius,

XLIX, 733,

742,

747.

—

S.

Prosper,

LI.

180,

181.

S.

Pelrus

Chrysologus,

LII,

273,

323, 345,

393,

559,

62(

732,

780,

781, 804,

821,

845.

—

S.

Leo Magnus, LIV

224,

3U,

348,

445.

—

S.

Maximus

Taurinens.,

LVI'

314,

320,686,

716.

—

Gennadius,

LVIII,

983,

1017,1018

Dracontius, LX,

362.

—

S.

Paulinus

Nolan.,

LXI,

28:

375,

465,

678.

—

Eugyppius,

LXII,

630,

634,

774,

861<

—

S.

Fulgentius, LXV,

331,

478,

687.

—

S.

Benedictu

'

LXVI,

241.

—

Cassiodorus,

LXX,

70,

82,

242.

703,

731

825, 1095,

1148.

—

S.

Gregorius Turonens.,

LXXl,

217-

1053.

—

Vitae Patrum, LXXIII, 129, 137,

139,

290.

66^

797,

962,

902.

—

S.

Gregorius

Magnus,

LXXV, 641,

64!

643,

648, 667, 676, 692,

697, 700,

778,

825

;

LXXVI,

2(

35. 96,

127. 486, 489,

644, 729,

739,

899, 748,

681,

70i

713;

LXXVII, 277, 278, 365,

588;

LXXVIII,

48, 667

LXXIX,

26, 82, 89,

159,

187,

208, 241,

353,364,

396

Taio, LXXX, 751,

918,

988.

—

Beda

Vener.,

XCIII,

229:

—

S.

Paulinus,

XCIX.

275, 268,

269,

275.

Alcuinus

C,518,

526,

685,

709,

874, 1020,

1110,

1128,

1141;

CI'

1070,

1272, 1295.—

S.

Agobardus, CIV,

158,

182,

275.

2"

—

Rabanus

Maurus,

CVUL 1147;

CIX,

42,

483,

487

Walafridus

Strabus, CXIV,

988,

992.

—

Haymo.

Pascha

sius

Radbertus, CXX,

307,

308.

—

Hincmarus

Remens

CXXV, 280,

281.

—

Isidorus

Mercator, CXXX,

757.

-I

S.

Bruno Herbipolens., CXLII, 111,

337;

CXLIII,

1229

1134.

—

Humbertus cardin., CXLllI,

1126,

11.33.

—

S

Petrus Damianus, CXLIV,

486, 762, 734,

962, 963,

1001

;|

CXLV,

221,

771.

—

Lanfrancus, CL, 165,

194,

195.

—

Sl"

Bruno

Carthusian., CLII,

991

;

CLIII,

208.

—

Guilierlus,

CLVI,

43,

301,

512.

—

S.

Anselmus,

CLVIII,

327, 354,

730.

—

Ivo Carnotens.. CLXI,

976,

977, 1006,

1009.

—

S.

Bruno Sii^niacens., CLXIV,

371,

945.—

Rupertus,CLXVII,

208,

27i),

327, 366,

631, 940, 1022,

1608,

CLXIX,

53,

80;

LXX,

73, 411,

1056,

1057,

1117,

1251.

—

S.

Bruno Signiacens., CLXIV,

16(',

947.

—

Hildebertus,

CLXXI,

584,

1108,

1111.

—

Honorius

Augustodunens.,

CLXXII,

48, 1112, 1187.

—

Godefridus,

CLXXIV,

199,

787,

853, 860,

1136.

—

Hugo a S.

Victore,

CLXXV,

33,

74,

642;

CLVI,

.'7, 2x9.

Aba?Iardus, CLXXVII, 1130,

1415.

S.

Bernardus,

CLXXXII,

203, 810,

1009,

1010,

1064;

CLXXXIV,

378,

429, 446, 576, 673,

728,

841.

—

Robertus Pullus, CLXXXVl,

722,

1027, 102 .

—

Joannes

Cirila,

CLXXXVIII,

1663.

—

Pelrus Lombardus,

CXCI,

129, 737, 1071.

1546.

1601, 1626;

CXCII.,

88,

265,

471,

740.

—

Garnerius,

CXCIII,

50, 59,

94,

180, 240,

425.

—

1

Richardus

a

S.

Victore, CXCVI, 268.

—

Adamus Prae-

monstratens.,

CXCVIII,

411,

761.

—

Philippus de

Har-

veng, CCIII,

245,

408,

721.

—

Petrus

Canlor, CCV,

44,

58, 191,

270.

—

Thomas Cisterciens.

,

CCVI,

214,

215.

—

Alanus de Insulis, CCX,

78, 178, 199,

209,

315,

318,

501, 505,

839.

—

Petrus Pictaviens., CGXI,

209,

503.

V.

—

De

dcemonum

in

homines impugnationibus.

Daemones

nos

exterius et inlerius, ad

nostram exercita-

tionem,

oppugnare permittuntur. Deus,

probationis causa

sive vindictffi illis

permittit nos

tentare

per

carnis

minis-

lerium et unumquemque

pro suis moribus.

Cum

anima se

conserere solent ex

societate substantiae et

diversitate na-

turae.

Vias

suas malas nobis insinuant;

cogitationi, locu-

tioni,

et operi

nostro semper assistunt,

si forte

quid

inveniant unde apud

examen justi

Judicis

accusatores

exsistant.

Da^mone pene

nuUus

hominum

caret. Ipsis

ludus

est

nos

trahere

de vitio in vitium...

Insuper quoties

Deus

quocumque flagello

huic mundo irascitur,

ilios ad

1

minislerium

vindicia;

mittit, qui tamen

divina

voluntate

coercentur.

ne

tantum

noceant quantum

cupiunt...

Cum

ergo

nos innumeris

suggestionibus

1 os

tentent, eo

quod

dulce es! ipsis

nos peccare,

ut

peccatorum

nostrorum

?

gloiientur,

nobis est ipsis

resistendum, et a

nobis Dei

\

auxilium implorandum,

etc.

Meniores esse

dehemus

quod

nolenti non

nocent, et resistentibus

sibi

non vuhierant,

sed

coronant,

etc,

et

nos

renuntiasse diabolo,

pompis

et

angelis ejus,

etc,

etc.

Tcrtullianus,

I,

405,

434,

684, 1296,

1306;

II,

11, 18,

54,

106, 294, 297,

748,

899,

912,

916.

—

S.

Cyprianus,

III,

453;

IV,

573, 776,

779.

—

Laciantius,

VL

330. 332,

443,

623,

658,

938,

1034,

1035.

—

S,

Hilarius, IX,

607,

678;

X,

724.

—

S.

Zeno,

XI,

437.

—

S.

Philaslrius. XII,

1225,

1262.

—

S. Ambrosius,

XIV,

129, 306,

848, 921,

1114;

XVL

998;

XVU,

55.

160, 417,

658,

878.

—

S.

Chro-

matius,

XX, 367.

—

S.

Gaudentius,

XX,

838,

930, 977,

119

709, 867;

XXXVII,

12iO, 1255,

1385, 1406, 1850;

XXXVIII,

334,

568,

726,

1080,

1209;

XXXIX,

1567;

XL,

978.

—

Rufinus,

XXL

332,

679.

—

S.

Hieronymus,

XXIH,

272, 392,

414;

XXIV,

203, 227,

527, 793;

XXV, 887,

896,

 

49

INDKX

DE DURATIONE

MUNDI.

50

94!,

1270.

1272;

XXVI,

12,

94,

96. 109,

132. 511,

fi44,

54ti.

r,47;

497.

—

S.

Augustinus.

XWIII

,

1037;

XXXIV,

203, 206,

437.

442.

449:

XXXV,

2033.

2298,

i»2Wl;

XXXVI,

220,

6G0.

7(i9.

73S,

793.

630;

XXXVII,

1 ).

1815.

1841.

18:.u;

XXXVIll,

568,

57.S,

903;

XL,

.

361,

587

;

XLI.

264.

272.

273,

287. 333.

H2,

419,

641.

670,

671, 717. 727.

786;

XLII,

409.

539.

.-.86.

397,

672. 737, 873, 897.

901, 1026, 1029; XLIII,

720;

XLIV,

131,

444, 889.

703,

719,

837;

XLV,

1162.

1269.

1346.

1436,

1318, 1337, 1376.

—

Cassianus,

XLIX.

678, 687,

695, 740,

741.

7.30,

731,

767.

—

S.

Pro^per,

LI.

294.

636,

—

S.

Petrus Chrvsolugus,

LII

, 188, 220,

223, 226,

393.

398. 471,

490, 313,

514,

522,

630, 646,

743.

—

Salvianu.s,

LIII.

181,

1S3.

—

S. Leo

.Magnus, LIV.

218, 268,

296,

299. 330, 383, 437,

443;

LV,

1:J9. 140; LVI,

839,

830.

—

S.

Maximu^

Taurinons

,

LVIII,

320,

686,

716.

—

Genna-

dius, LVIIl,

984,

1017,

1020.

—

S.

Paulinus Nolan.,

LXI,

373,

463.

—

Euayppius, LXIi.

577, 587,

623,

630,

639,

689, 813. 851,

950,

972.

—

S.

Fuigentius.

LXV,

165,

505,

599.

687.—

Cassiodorus,LXX.

67,82, 338,

306.

678, 845,

1070, 1093,

1148.

—

S.

Gregorius

Turonens.,

LXXI,

1011.

—

VitcT' Patruni.

LXXIII.

137,

267.

517

;

LXXIV.

142.

—

S.

Gregorius Mngnus, LXXV,

377.

613.

699,

703,

825;

LXXVI,

34, 600,

664,

668,

713; LXXVII,

47,

78, 410;

LXXVIII,

210,

337.

646; LXXIX,

80.

188, 20i. 610.

—

Taio,

LXXX.

730,

988.

—

Vicbodus,

XCVI,

118.

—

AI-

cuinus, C,

477,

938. 1141,

1254;

CI, 1263.

-

S.

Agobar-

dus.

CIV,

136,

265.

281.

—

Rabanus

Maurus,

CVII,

172;

CVIII, 1143:

CIX, 337,

687.

—

Wahfridns Strahus, CXIV,

1067.—

Paspliasiusl\a')borlus.CXX, 307,

.308.

-

Hincmarus

Reniens..

277,

2S0.

—

Isiiloru-:

Mercalor,

CX\X.

567,

736.

783.

—

Ariiolilus, CXLI.

277.

—

S.

Bnino

Herbipo-

l.Mis., CXLII,

74,

110,

310,

381.

—

HumhiMlus,

carilinal.,

112.?, 1123.

1133.

—

S. P.Mrus

Damiaiius.

CXI.IV,

397,

.W),

761,

841,

969,

lOOi,

1002;

CXLV,220,

277,5.39,713,

770.

_

Olhlonus,

CXLVI, 76.

—

Lanfraiiciis. CL,

162,

166,

195.

—

S.

Bruno

Carthnsian.. CLI1,991

;

CLill,

208.

—

Radulpiius

.\rdens.,

CLV, 1317.

—

Guberta<,

CLVI,

44,

301.

—

Veriierus, CLVII,

866,

1144.

—

S.

Ansolinus,

CLVIII, 323, 328,

3.34, 491. ,301, 762,

764.

—

Ivo Cariio-

tens.,

CLXL

976,

990,

1006.

—

S.

Bruno Signi.icens.,

CLXIV.

166.

.336.

—

Rupertus,

CLXVFI,

208,

211, 270.

290,

.327, 366,539,

644,

1021, 1608,

17,33;

CLXIX,

60,

61,

537,

12,30,

1472.

—

Honorius

Augustodinens.,

CLXXII,

48,

1114.

—

Godefridus,

CLXXIV,

63,

671, 860,

11.36.

—

AbcTlardus,

CLXXVII, 1130.

—

S.

Bornardus, CLXXXII,

809;

CLXXXII,

526, 513,

955. 1040,

1298;

CLXXXIV,

377,

707.

—

Robertus

Pullus,

CLXXXVI, 1028,

16,36.

—

Petrus

Lombardiis.

CXCI, 738,

1071,

1383,

1347,

1600

;

CXCH,263,

471, 472,

1283.

—

Garnerius,CXCIII, .30, .39, 81,

94, 114,

171,

180,

241,

425.

—

Adamus

Prajmonstratens.,

CXCVIII,

412,

761.

—

Phillippus

do

Harveng,

CCIII,

244,

."506,410,

722.

—

Potrus

Cantor, CCV,

45,

59,

270.

—

Tliomas

Cis-

terciens.,

CCVI, 215,

216.

—

Alanus de

Insulis, CCX.

80,

178. 198,

209, 210,

317,

502,

503,

839.

—

Petrus Picta-

viens., CCXI,

209,

302,

504.

XXXVI.

INDEX

ItE

DURATIONE MUNDI ET

EJUS

FINE,

DE

QUIBUS

VARIJ:

SS.

PATRUM REFERUNTUR

SENTENTl^.

I.

—

De

duratione.

Scire debetis occasum

saeculi

aljue Antichisti

tempus

ippropinquare.

S. Cyprianus, IV.

350.

Secundus

Chrisli adventus

nobis

appropinquat.

S. Cy-

prianus,

IV, 388.

Mundus

ipse jam

loquitHr

et occasum

sui

rerum

laben-

tiuni

probaiione

teslalur.

S.

Cyprianus, IV,

346.

Jam

mundi fines

in proximo

est

S.

Cyprianus,

IV.

561.

Sententiae

philosophonim

de ejus antiquilate

et dura-

done.

Lactantius,

VI,

781.

Sexto millesimo,

anno

expleto,

cousummationem

fieri

oecesse

est.

VI,

781, 783, 1006.

Ut in fine sexti

millesimi anni

malitia

omnis aboleatur

6

lerra.

VI,

783.

Mundi finem

putabant antiqui

venturum

simul

cum flne

imperii Romani.

S.

Optatas,

XI,

1153.

Septimo et

millesirno

anno

incipiente,

fide vera cre-

dentos libcrantur

e mundo.

S. Hilarianus,

XIII, 1105.

Interfecto

Anlichristo,

summa

completa aniiorum

sex

millium

fiet resurrectio

omniiim

sanctorum

adhuc

super-

itite

mnndo.

Hilarianus. XIII.

1105.

Post septimum

et

millesimum

annum

solvetur Satanas

io carcere

suo. Hilarianus,

XIII,

1006.

Tempus

ab ascensione

Christi

usque ad finem mundi

per

mille

annos

designatnr.

S. Ambrosius, XVII, 930.

In sox

millibus

enim annis,

si

quingenti

anni

per

ho-

ras diei

singulas

dividantur,

novissinia

hora

consequenter

dicetur

fidei

gentium.

S.

Hieronymus, XXV,

Finis

mundi

in

proximo

est.

S.

Angustinus,

XL,

667.

Vacatione

scilicet

sancta per

iabores annorum sex

millium,

ex

qno

creatus

homo...

sex

annoruin raillibus

tanquam

sex

diebus

impietis,

sequatur velut

Sabbati

sep-

limus

in

annis

miile

postremis,

ad

hoc

scilicei

Sabbalam

celebrandum

resurgentibus

sanctis.

S. Augustinus,

XLL

667.

Extremum

mundi

tempus,

diem,

horam

nemo novit.

S.

Auguslinus,

XXXIll,

899, 900.

901, 902,

903.

Judicii

diem

Christus

non revelavit

apostolis. S.

Augu-

stinus,

XXXVI,

906.

Nonnulli

putant

fuiurum

post

certa

annorum millia.

S.

Augustinus,

.XXXVIII,

576.

I)e Salvatoris

Impleto

sexto

millenario

annorum,

in septimo

millena-

rio

requiescet,

cessante

jam mundo

ab omni

opere

saecu-

lari. S.

Augustinus,

XXXV,

2320.

Mundi

sex aetates S.

Augustinus, XXXIX,

1920

;

XL,

742,

749.

Jam finis saeculi

instat.

S.

Augustinus,

CXL,

1187.

Quod

nonnulli

sic

accipiunt,

ut sex annorum

raillia

constituant,

velut

unum

diem,

eumque

in partes velut

horas

duodecim

partiantur . ut

sic

quingentos

annos

postremos

hora videatur

habere

postremo.

S.

Augustinus,

XXXIII,

910.

Mundum

septem

millia

annorum duraturura.

aliquorum

fuit

opinio.

S.

Maximus

Taurin.,

LVII,

729

adn.

Id

est

sexto annorura

millenario,

quantumcumque

us-

que

ad

finem saeculi

proteletur,

cujus nunc

spatia

po-

steriora

volvuntur, etc.

Primasius Adrumet., LXVIII,

914.

Cassiodori

sententia de

mundi

fine. Cassiodorus,

LXIX,

515.

Mundum

hunc

quem

vieinusfinis

urget

aspicitis. S.

Gre-

gonus

Magnus,

LXXVII,

694.

,

Cur

non

consideras quia mundus

in fine

est.

S. Grego-

rius

Magnus,

LXXVII.

884.

In

op"re

sex dierum sok

millium annorum opera

de-

monslrantur,

Mille enim anni

apud Deum

uni

liiei

com-

parantur...

Horum dierum

Sabbatum septimi mill»>simi

anni

tempus, ac

requios fuluri

regrii

ac

sseculi est,

ubi

iam

nuUa

erit operatio

rernm,

sed

requies

sola

sanctorum.

S.

Isidorus

Hispal., LX.XXIII,

523.

An Christus

sciebat

mundi hujus

finem. Beda Vener.,

XCII,

265.

Hoc

in sex millibus

annorum

quingenti

osse

anni de-

berent,

et

quod

suporveniens

vospera

post xir

horas

dic

hoc.

expletis annis duodecies

quingentenis,

id est,

sev

millibus, a!terna

justi

Judicis

retributio

generet. Beda

V.,

XCIV, 674.

Nec defnere qui septem

annorum

millibus

saeculi hujus

statum, qui et septem

diebus

volvitur,

terminandum esse

putarent,

quos

Augustinus

redarguit.

Beda V.,

XCIV,

674.

II.

—

De

signis

finis

mundi

et igne ultimce

con-

ftagrationis.

per omnia

elomenta

I)e Salvatoris

adventu

qui cxspectatur

in

fine,

tempora

dinumerare

non

audet.

S. Augustinus, XXXIII,

899.

.Mundi

finem

post

sex annorum millia futurum

quidam

djxerunt.

S.

Auguslinus,

XXXVIII, 576.

Iri

ultimo

fient

prodigia

miranda

per omnia

elomenta

muridi.

Lactanlius,

VI, 785.

De

mundi

vastatione

ejusque

prodigiis.

Lactantius,

VI,

790.

 

51

INDIGES

PATROLOGI.E

SPEGIALES.

—

INDEX

XXXVII. 52

;P

De postremis icmporiljus.

Lactantius, VI,

1188.

Descendel

ignis

de

ccbIo

,

et

consummabunlur

omnes

homines. Hiiarianus,

XIII,

1416.

Diia!

fal('es

designant

illum

ignem

quo

universus

mun-

dus

delcndus

est.

S.

Ambrosius, XVII,

896.

Civitatos

frentium

cadenl,

cum

eo igne

quid

faciem

Do-

mini

ad

judicium

venieniis

praicrdet,

omnes

gentes

dele-

buntur.

S.

Ambrosius,

XVII,

909.

Multos,

fiiie muiidi

instante,

ignis

purgatorius

pur-

gando

creniabit,

sed

ante

judicium

absoluti

in

sanctorum

collegio

recipientur.

S.

Ambrnsias

XVII,

931.

Ignis de coelo

exiel,

quia venicnte

Dominoad

judicium,

ignis ante ipsum

pra!cedet,

qui

non

solum

omnem

cater-

vam impiorum

sed

et ipsum

mundum

consumet.

XVII,

932.

Ecce

terra,

ecce aer,

ecce mare,

caeteraque

elementa

igne consumentur.

S. Ambrosius,

XVU,

933.

Terra et

coelum,

id est, species

terrse

et coeli,

per

ignem a sua

specie

commuiabuntur

ut

possint

in

alium

reformari

multo

meliorem

et

pulchriorem.

S.

Ambrosius.

XVII,

934.

Signa quaenam

praemiltenda

sunt.

Zacchaeus

Christia-

nus,

XX,

1161,

1162.

Medio

noctis, securis

omnibus,

consummationem

mundi

esse

venturam.

S. Hieronymus,

XXII,

974.

Signum

Dominici

adventus

est,

Evangeiium

in toto

orbe praedicari...

quod

aut

jam

completum,

aut

in brevi

cernimus esse

complendum.

S.

Hieronymus,

XXVI, 177.

Possumus

exiremum

mundi

lempus

coniicere

ex signis.

S. Augustinus,

XXXVI,

b03,

909.

Signa

adventus

judicii

proxime

futuri

jam ab

apostolo-

rum tempore

nec desinunt

tamen

convenire

diebus

novis-

simis

et

esse signa.

S.

Augustinus,

XXXVI,

913,

914.

0'^

Judicii

signa quae

prophetse di^erunt, omnia

pene

com-

pleta.

S.

AugusUnus,

XXXVIII,

576.

Finis

saeculi

non

adveniet antequam praedicetur Evan-

gelium

in universo orbe.

S.

Augustinus,

XXXIII,

900.

Mundus

igni novissimo

reservatur in diem jndicii

et

perditionis hominum

impiorum.

S.

Angustinus,

XLI,

684.

Aniichrislus,

cujus

tempus

dies Doniini

subsequilur.

S.

Auguslinus, XLI,

685.

Figura hu.jns mundi mundanorum

ignium

conflagratione

praeteribil. Primasius Adrumet.,

LXVIII, 921.

Appropinquante

autem

eodem

mundi termino,

multa

imminent quae ante

non

fuerunt,

videlicet immutationes

aeris, terroresque

de

coelo, etc. S.

Gregorius Magnus,

LXXVII,

1203.

De conflagraiione ignis,

qua

raundus hic dicitur

interire.

S.

Julianus

Tolet., XGVI,

518.

Sic

quidam dicunt in

consummatione saeculi

cum

de-

scenderit

ignis,

incipiet quidem

de

sublimioribus locis,

ut paulaiim ad

inferiora

descendat. S. Paschasius

Rad-

bertus,

CXX,

829.

Lucas

de

igne Sodomorum dat occasionem

intel-

ligendi

quod

per

ignem cremandus sit

iste mundus.

CCX,

829.

Facta

namque

resurreclione,

et

ad

judicium Christo

ve-

nienle, statim ignis

sequetur qui et mundum

exuret

et

peccatores devorabit.

S.

Bruno

Signiens.,

CLXV,

715.

Ignis

flagrabit

super

omnes montes quindecim cubitos.

Honorius

Augustodun.,

CLXXII, 778.

LIBRI DE FINE MCNDI

TRACTANTES.

Libellus

de mundi duratione.

S.

Hilarianus,

XIII,

1097.

Tractatus

de

meditandis

plagis

quae

circa

finem mundi

evenient.

Richardus

S.

Victoris, CXCVI, 201.

laiii

XXXVII.

INDEX

DE

CREATIONE

HOMINIS,

ORDINE

REFERENS

LOGICO

QUIDQUID

DE

ILLA

DIXERE

SS.

PATRES.

Homo

factora esi

Creatoris

: Tertull.

I,

514.

Ex

nihilo

a

Deo

creatus

:

ibifl.,

524.

—

Sanctae

Litterae

docent

ho-

minem

fuisse

ullimum

Dei

opus,

et

sic

inductum

fuisse

in

hunc

mundum,

quasi in

domum

jara

paratara et

instru-

ctam

:

Lactantius,

VI,

305.

—

Hominis

origo

hanc

habet

dignitatem

quod non

manu,

sed

manibus Dei

conditus

sit

S.

Hilarius, IX, 565.

—

Horao

cur post

omnes

creaturas

sit

creatus

: S.

Ambrosius,

XVI,

1129.

Cur

statim ac

a

Deo

creatus

est, non

sit

laudatus,

iHd.,

310.

Hominis

quanta

dignitas in

sua

creatione,

ei

quid

ilium

doceat?

id.,

XVII,

1015.

—

Adam

in

aetale

perfecta

conditus

fuit

juxta

Jadaeos

:

S. Hieronym.,

XXII,

902.

—

Adam

qua

aetale

aut statura conditus

fuerit

: S.

Augustinus,

XXXIV,

348.

Adam

et Eva

non

forraati

in illo

die

spiritali

primi-

tus

condito

:

ibid.,

341.

Homo

praecipuum

opus

Dei dici-

tur,

qu:ire

:

ibid.,

347, 348.

Deus

hominem

sicut

caetera

perVerbum

suum

fecit

: ibid.,

371.

Adam

non

aliter

for-

malus

fuil quam

haberent

causa;

primordiales^i^id.,

349,

351.

Horao

factus

est

in

die

primo

creationis

invisibiiiter,

causaliter,

potentialiier, in

die

autem

sexto

factus

est

visibiliter

:

ibid.,

343, 344,

346, 347,

349,

410

Ada;

et Evai

origo juxta

Manicha3os

:

id.,

XXXII,

1375.

Adam

a principe

tenebrarum creatum

dicunt

Manichaei

: id.,

XLII,

669. Ho-

minis

creatio

:

id., XXXIV,

186,

241.

Hominis

creatio

alle-

gorice exponilur:

XXXII,

H58.

Cur

in solius

hominis

crea-

tione

dictum,

faciamus

:

XXXIV,

291.

Cur de

hominis

crealione

non

dicitur,

et sic

esl

factum

: ibid.,

292.

Homo

sexta

die

creatus

:

id.,

XLII,

257.

—

Utrum

virili

aetate

formatus

est

homo...

an

per

spatia

temporura

crevisset

:

S.

Eucherius, L,

905.

—

Hominis

creatio

:

S. Prosper

Aquilan., LI,

622.

—

De

creatione

primi

hominis

:

Eu-

gyppius abb., LXII,

656.

—

Cur

novissimus

post

creatu-

ram

factus

sit hunio

: Diunysius

Exiguus,

LXVII,

650.

—

Creaiiu

hominis

:

Gregurius

Turon.,

LXXI,

163.

—

Homi-

1230.

Homo primus sic conditus est,

ut posset non pec-

cando

sine morle ad patriam transire

angelorum

:

id.,

LXXV,

664

;

Taio Caesaraug., LXXX,

753.

Panis

primi

ho-

minis

in paradiso

quis fuerit

:

S. Gregorius Magnus,

LXXIX,

607.

—

Quod

rationalis creatura

angelorum

atque

hominum simul creata

sit

: Taio Caesaraug.,

LXXX, 750.

De conditione primi hominis :

ibid.,

753.

—

De homi-

ne :

S.

Isidorus Hispal., LXXXIII, 559.

—

Cur in creatione

hominis dicitur

faciamus

: Beda Ven.,

XCI,

28 seq. De

creatione horainis

:

id.,

XCIII,

216,

257

;

Wicbodus, XCVI,

1151.

—

Horainis

in

creatione

praerogativae

:

S.

Paulinus

Aquil.,

XCIX, 199.

—

Cur

homo sexto die

creatus

est

:

Alcuinus,

518. Num

non

ante, die se\to,

homo

legitur

esse

creatus : id., C,

521.

Die

sexto, Doininus hominem fieri

jubet

: Rabanus Maurus,

CVII, 458.

—

Cavenda

est hic

paupertas

intellectus humani

ul cogitemus Deum manibus

operatum

fuisse

hominem

et

labiis carneis locutum : Re-

migius

Antissiod., CXXXI, 60.

—

Nunquid ad

angelos

lo-

quitur

Deus

dura dicit

:

Faciamus

homiiiem

: S. Bruno

Signiens.,

CLXIV, 137. Crcatio

hominis totius Trinitatis

opus fuit

: ibid., 157.

—

De creatione hominis : Rupertus

abb.,

CLXVII,

248

seq. Homo est

proprium

opus et fac-

tuia Dei

:

id.,

CLXVIII, 627.

—

Extra

paradisum voluit

homiiiem

facere

Deus,

ut

inielligeret

se

ex gratia,

non

ex

natura, in

paradiso

locatum

:

Hugo

de

S.

Victore, CXXXV,

39.

Adam

continuo

factus

est sine ullo progressu membro-

rum

in

a^tate

viriii

: id., CLXXVI,

92. Hominis

primi

for-

matio, quid

allegorice

:

id.. CLXXV, 639. Quare

novissime

factus est homo,

id.,CLXXVI, 20.

—

Hominis dignitas

in

creatione:

S. Bernardus

Claraev., CLXXXIII, 7*7.—De crea-

tione

hominis:

Magister

Bandinus,

CXCII,

1046: Adamus

Praemonst.,CXCVlII, 99.

—Homo creatus fuisset,etiamsi

an-

geli non cecidissent

: Alanus de Insulis,

CCX,

318.—

Homi-

nis

piajrogativae in

rerum

conditione

:

S.

Gregorius

Ma-

gnus,

LXXV,

900.

Homo

sexto

die

factus

esl

•

id.,

LXXVI,

nis

creatio

quo

die facta

:

Philippus de Harveng,

CCIII,

11.

Homo ex duplici

substantia est coufeclus

:

TerlulL,

II>

 

53

INDEX

DE

GKEATIOXE

HOMLNIS.

54

4;)-2,

850.

—

Homo

duabus naluris

continetur

spiritali

et

tenena

: S.

Hilarius, IX,

7'20.

Seoundum corpus de

terra

formalus :

ibiU., 566.

Secunduni animam ex

nulla

aiiena

substanlia

factus:

ibid

—

Diflicullales varia* si

aninia Adje

non

prius

creata

quam corpori

inspirata :

S.

.Vugustinus,

XXXIIi.

—

Caro

Adie

aiiie peccatum

ita

esl

immortalis

creata, ut,

adminiculis

adjuta

temporalis alimonia\

mortis

expers ac

doloris exsisterel

: Beda

Ven..

XCI,

3^;Rabanus

Maurus, CVII,463.

— Sic

immortalis el

incorruplibilis

esl

condita caro

pnmorum

hominum, ut

eamdem suam

im-

morlalitatem

aique

incorruptionem

pcr

observantiam

mandatorum

Dei

cuslodirent : Beda

Ven.,

XCI,

3'2.

—

In

corporis et

anmia?

substantiam homo

faclus

est :

Alcuinns,

C,

5,

521.

—

Abusive

pronunlialur

ex ulraque

substantia

lotus

homo

: Kabanus

Maurus, CXI, 139. —

Non enim

cre-

dendum

est,

animam

quasi spirilus

et levis, et

munda,

ex

luto

faclam

esse :

Honorius

Augustodun.,

CLXXII,

55.—

Angelorum

ministerio

forsitan

formatum est corpus

ho-

minis : Hugo

de

S.

Victore, CLXXV, 37.

Qualis creatus

sit

Erimus

homo

seLundum

corpus: id., CLXXVl, 275.

Corpus

ominis Deus

formavit

de

limo terra^ : ibid., 92.

—

Uomo

cur

ex

luto

conditus

: Garnerius, CXCIIi,

277.

Homo

ad

imaginem

Dei Filii creatus : Terlull., II,

168.

Ad

simiiitudintm

Filii

et

Spiriius

confeclus

ibid.

Ad

imaginem

Dei factus, id est

Christi

II,

802.

—

iNou

iu

iineis corporahbus, sed in

arbitrii liber-

late

et potestale,

ad

imaginem Dei factus homo :

Ter-

tul., II,

290.

—

Adam

quem

ad imaginem

et

similitudi-

nem

suam

consummavit

:

S.

Victorinus martyr,

V,

306.

—

Anima

hominis

ad imaginem Dei

facta

; S.

Hilarius,

IX,

566. Fit ad

communcm

Palris ei Filii imaginem

:

X,

134.

Homo in

substantia

anima;

ad imaginem Dei

figu-

ralus

: IX, 651.

Secundum

animam

ad

imaginem

Dei

faclus

: IX,

721.

Non Dei imago,

sed imaginis et

simili-

tudinis Dei

exemplum : IX,

566.

—

Homo cur

factus

a

Deo ad

imaginem et

similitudinem

suam

: S.

Zeno,

XI,

276. QucC

sit

in

homine Dei imago :

XI,

436,

457.

—

Ut

pressius

intelligatur

ubi divina similitudo

resideat :

S.

Ambrosius, XIV, 259.

In

quo

sit

ad

similitudinem

Dei,

XVll,

1017.

—

Imago Uei

in

homine facta

in crea-

tione,

similitudo in baplismate

:

S.

llieronymus,

XXV,

269.

—

Ad

imaginem Dei qu^modo Adam creatus.

S.

Augustinus

:

XL,

331;

XXXIV,

26,

186, 244,

292,

347,

.366,

409;

XXXII,

626, 858;

XLII,

47,%

695,

1001,

1035.

—

Homo cur ad

imaginem

Dei condilus :

S.

Leo Ma-

gnus,

LIV,

169,

189.

—

Ilomo an condilus ad

imagi-

nem

Verbi

:

Prudenlius,

LIX,

949

—

In

qua

homo

factus

ad

imaginem

et si

idlitudinem

Dei : Beda Ven., XCI, 29.

In

hoc

maxime factus est

homo ad

imaginem Dei, in

quo

irrationalibus antecellit

: id. 30.

Quod enim dictum

est

ad imaginem

Dei, non nisi

in

anima

: Beda

Ven»,

XCI,

43.

—

Imago

Dei quomodo

in

homine : S.

Pauli-

nus Aquil., XCIX,

799.

—

Ad

imaginem

et

simihtudinem

suam

ipse

Creator

omnium

homiiiem creavit : Alcui-

C,

366;

Rabanus Maurus,

CVII, 59.

—

Non ergo

secundum

corpus,

sed secundum inlellectum mentis,

ad imaginem

Dei conditus

est

homo : Rabanus

Maurus,

CVII, 460.

—

Nec audiendi sunt

qui dicunt

hominem

in

corpore

Dei

imaginem

habere :

nemigius Aniissiod.,

CXXXJ,

57.

—

Sexto

die

crealus

est homo

ad sui

imagi-

nem

et simiUtudinem Creatoris :

S.

Petrus

Damianus,

CXLV, 843.

—

Imaginem

Dei Adain

habuit

in

anima :

Guibertus abb.,

CLVI,

55.

—

Quod ad imaginem et

si-

militudinem

Dei

facti sumus :

S. Anselmus Cantuar.,

CLVIII, 709.

—

Ad ineffabilis

Trinitatis

imaginem

et

si-

militudinem conditus

homo dicitur :

Hildebertus, CLXXI,

433.

Ad

imaginem Dei

factus esl

homo

secundum

ani-

mam :

id., CLXXI,

1118.—

Ad Dei

homo fa-

ctus

dicitur

:

Godefridus abb., CLXXlV,

143.

Ad

ima-

rinem

Dei factus esl

homo secundum

animam

:

Hugo de

S.

Victore. CLXXV,

37;

CLXXVI,

91,

264,

590.

Homo

car ad

imaginem

Dei factus

: CLXXVII,

1119,

1120.

—

Homo

secundum animae

dignitatem ad similitudinem sin-

guiarem

personarum

factus est : Petrus

Abaelardus,

CLXXVIll, 761.

Ad imaginem

Dei

crealus : id., ibid.,

763

;

Pelrus Lombardus,

CXCII, 34. Satis

ergo

osten-

ditnr ubi homo

sit

creatus ad imaginem

Dei,

scilicet

non

in corporis lineamentis, sed forma

quadam

intelli-

gibili

mentis

illuminataj :

Pelrus Lombardus,

C.XCil,

203,

282.

S.

Trinitatis imago in

homine

impressa elu-

cidatur :

Adamus

Praimonsl.,

CXCVIII,

833.

Homo

in hoc

ab ipso Doo

exstructus

est,

ut Dominus

esse posset, dum

fit

a

Domino

:

TertuU.,

II,

801.

Omnis

subsiantia ejus saluti

deslinata :

863.— Ad

cognosrendum

cum

metu,

et

lionore,

el

opere

mandalorum

: S.

Hie-

ronym., XXIII,

1116.

—

llomo ad

quid faclus

: S.

Augu-

sliiuis,

XL,

628. Hominis

finis est

\ila

a^lerna :

XXXIV,

14i.

A quo,

quare, ;ul

quid liomo

croalns

XL,

St9.

Ad

cadum

,

noii

ad

L;eli<'nnam a Dco

condilus :

XL, 1119

—

Homo

nascitur acl

lahorein :

S.

Gregorius

Magnus, LXXV,

737.

Homoconditus

ad contemplandum

siium Conditoiem

:

LXXV,

813,

821.

—

Quod

ad

lioc

facli suiuus,

ul

Deum

sine tine

laudemus

:

S.

Anselmus

Canluar.. CLVIII, 711.

Homo a

Deo

creatus

ut

secundum

Croaloris sul volunta-

tem

vi\oret : S.

Anselmus

Cantuar.,

CLVIII,

803.

Con-

stat

hominem

esse

faclum ad

bealiludinem,

qua'

in hac

vita haberi

non

potest :

id., 376

Ad

regnum

Dei

factus

est

homo

:id., 457,

533. Rt

ad videndum Deum

:

id.,

223,

813,

814.

—

In

paradiso

omnium deliciarum

loco

Deus

eum

collncavit

ut

operaretur,

et custodiret illum

:

S.

Bruno

Signiens.,

CLXIV, 160.

—

Hominem

fecit

Deus

ad

immortalilatem

: Hugo

de

S.

Victore, CLXXV,

37.

Ut

creatis aut uterelur,

aut

dominaretur, homo est ele-

ctus : S.

Hilarius,

IX,

426.

—

Belluas robustissimas

ac

ferocissimas

homini

a

Creatore subdilas

: S.

Ambrosius,

XIV,

235.

—

Potestas

hominis

in bestias

: S.

Augustinus,

XXXIV, 187.

—

Bestiis

dominari,

per

allcgoriam

:

ibid.

In quo

honore

positus,

si non

intellexerit ut benc

agat,

eisdem

ipsis

animantibus

insensatis, quibus pra;latus est,

comparabitur

:

Beda

Ven., XCI, 30.

Quairitur in quam

utilitatem

homo

dominatum

in pisces, el volucres,

et

animantia

terra;

cuncta

perceperit : id., XCI,3l.

Qua^situ

dignum

est

quare non

etiam

nunc cunctis

homo

domine-

tur

animantibus :

ibid.

Quomodo

Deus

adduxit ad

Adam

cuncta

animalia

: et

universa

volatilia

coeli :

id

,

XCIII,

271,

279.

—

Cur

voluit

Deus ut

homo cunctis

animanti-

bus nomina

imponerel :

Alsuinus, G,

522.

—

Non

est co-

gilandum

carnaliter,

quod

ita adduxerit

Deus

animantia

terne vel

aves

ad Adam

: Rabanus

Maurus,

CVII, 483.

Constat

Adam

in ea

lingua

qua

totum

genus

humanum

usque

ad

construclionem

turris, in qua

linguaj divisae

suiit, loquebatur,

animantibus

terrie et

volalilibus no-

mina

itrposuisse : id.,

CVIl,

483.

—

Dominari

debuit ho-

mo

omnihus,

sed per

peccatum amisit

dominium et in

maximis et

iu

minimis : Hugo de

S.

Victore,

CLXXV,

37.

Quod

autem ad

eum

adducla sunt,

haec est

ratio,

scilicet

quia

fulurus erat

Dominus

super

omnia, illa,

et ideo

de-

cebat ut

pro

arbitrio

suo

daret eis

nomina :

id.,

CLXXV,

40.

—

Noii hominem

homini praeponit

Deus, sed

insensi-

bilibus

tantum,

vel

irralionalibus

creaturis, ut

cas

scili-

cet

in

poteslatem

accipiat

:

Petrus

Abajlardus,

CLXXVIII,

762.

—

Dominatio

omnium quse

in

terra

et qua;

in aquis

sunt,

homini

data

est :

Ernaldus abbas,

CLXXXIX,

1534.

De

creatione

mulieris.

Femina

non est

facta ad

imaginem

Dei :

S.

Arabrosius,

XVII,

240,

259.

—

Femina

de viro

facta :

S.

Augustinus,

XXXVII,

1784.

Facta est

ad

imaginem

Dei

:

id.,

XXXIV,

293.

Exira

sex dies

creationis

facta

est

:

ibid., 343. Mu-

lieris

formatio,

non per

alium,

quam

Deum

:

id.,

XXXIV,

403,

404.

Mulier cur

ex

homine formata

id.,

XLI,

372,

376.

Mulier

in

adjutorium

propter

sobolem

facta"i:'id.,

XXXIV, 395,

seq.

MuUer

facta ut

vir ei

dominarelur

:

ibid.,

450.

Mulieris

formatio,

mystice

dicta est

aidificatio :

ibid.. 402,

403.

Formatio

mulieris,eo

modo quo

narratur,

facta

esl,

ut

quidpiam

prBenuntiaretur :

ibid., Mu-

lieris

formatio,

Ecclesiae

formalionem

myslice significa-

bat

:

ibid.,

407,

408.

—

Quaeritur

ulrum

femina de latere

viri

formata

ex ejus

anima

acceperit animam

:

S.

Euche-

rius, L,

909.

—

In

primis

Deus

feminam

unam creavit

:

Beda

Ven.,

XCI,

30.

Femina

ad imaginem

Dei

creata

est,

secundum

id quod

et ipsa

habebat

mentem rationalem

:

ibid.,

30.

Nunquid

quia

opus

erat

Ada;, ut

ei

conjux

fieret,

aliter

non

polerat

fieri,

nisi

ut

dormienti coslara

delra-

heret,

ex

qua conjux

aedificarelur :

id., XCIII,

273.

—

Cur

mulier de latere

viri

dormientis

aedificata

legitur, et

non

de

terra

plasmata

:

Alcuinus, C,

522.

—

De

factura

mulieris ex

costa

Adae

:

Rabanus

Maurus, GVII, 482.

Quod

mulier

de

viri

latere

facta

est,

propler

ipsius conjunctio-

nis

vim commcndendam,

ila

fieri

oportuisse

credendum

est : ibid., 484.

—

De

formatione

mulieris :

Hildeberlus,

CLXXI,

1119.

—

Attendendum

est

quod nec

dc

capite,

nec

de pedibus

viri

sumptum

est id unde fieret

mulier,

ne

aut

domina, si de

capite,

aut

ancilla, de

pcdibus

putaretnr : Hugo de

S.

Victore,

GLXXV,

40.

Ideo

de

medio, id est

costa

sumi

decuit, ut

socia

intelligeretur

:

ibid. De formalione

mulieris

: id.,

GLXXVI, 92.

—

Ut

venerandiimque

Deum

homo omnibus

uti

dehel:

IX,

56t.

Natus

est ad volandum

incoelum : IX, 973.

—

Ad

hoc

na-

tus est homo,

ut

Creatorem suum

iutelligens,

venerelur

enim ex patre caetera;

personac habent

esse,

ila

in

hu-

mana creatione

femina ex

viro

creata

esse inde

habuit,

non

vir

ex

femina

: Petrus

Abailardus,

GLXXVIII,

761.

 

55

INDl

ES

PATROLUGLE

SPEGIALES.

-

INDEX

XXXVII.

56

1^^

XXXVIII.

INDEX

DE

ANIMA

HUMANA

IN

yiJO

EXHIBETUR,

ORDINE

LOGICO, SCRIPSERE

PATRES

DE

ANIM^

ORIGINE, NATURA,

IMMATERIALITATE,

DOTIBUS, IMMORTALITATE,

EXCELLENTIA;

ETC, ETC.

MONITUM.

Hoc

in

Indice,

utiliiali

simul

et

facilitati

lectoris

providentes

divisiones

statuemus

plurimas

;

sic

vicissim

agemus

: I

de

existenlia et

origine

menlis

humanae

;

II

de

illius natura

;

III

de

immaterialilate

;

IV

de variis

dotibus

;

V

de

immortalitate

;

VI de

unione

animse

cum

corpore

et de

sede

illius

;

VII

de

excellentia

;

VIII de

slatu

animae

;

IX

de

stalu ejus in

morte et

posl

mortem

;

X

libros

de

anima ex professo

traclanles

adducemus

;

XI

denique

velut

in appendice de

anima

brutorum

aggrediemur

quiBSlionem.

Sed ne

longius

hic

Index

prolraheretur,

non

omnesde verbo

ad

verbum

Patrum

sententias

retulimus, at

tantum

numeris etvolumi-

num el

paginarum

indicavimus

locos

ubi facillime

leclor

reperiet

desideratas.

I.

—

existentia

et origine

mentis humance.

Anima

humana

non

ex

Deo

sed a Deo creata

eX

de-

scendens,

imago

Dei est,

nam

eosdem

motus et

sensus

habet

quos

el

Deus,

Ucet non

tales

quales

Deus.

Asseri-

tur

animas

non

fuisse

priusquam in

corpore

milterentur;

ncn

esse

ex

traduce, sed

formato corpore

creari et

in-

fundi.

Varise hic

etiam

de

illius origine opiniones

nec-

non

circa

illam

errores

recensentur.

Tertulhanus,

I, 377;

II, 257, 295,

304, 652, 686,

695, 696,

712,

804,

805.

—

Arnobius, V,

833,

851,

855,

863,

864,

885,

893.—

Lactaniius,

VI,

309,

319,

322, 345, 405,

750,

927.

—

S.

Hilarius, IX, 402,

451, 458, 650,

718

;

X, 358.

—

Phiia-

strius,

XII,

1183, 1233,

1249.

—

S.

Ambrosius,

XV,1332.

—

S.

Chromatius,

XX,

420.

—

S.

Hieronymus,

XXII, 1085

;

XXlll,

371,

372,

430,

478,

1112.

—

S.

Augustinus,

XXXII,

587,

1237,

1242, 1296;

XXXIII, 541, 588,

.590,

717-719,

725,

727, 728,

731-733,

747, 778, 857, 858, 862,

864, 882;

XXXIV,

343,

345,

355,

356,

360,

361, .366,372, 412,415,

418,

419,

422,

425,

A^26

;

XXXV,

2229;

XXXVII,

1822;

XXXIX,

2175,

2183;

XL,

11,

34, 35,

93, 95, 99,784,809,

887;

XLI,

311,

336. 373,

402;

XLII,

116, 117,

380,

381,

549,

668-670, 1207,

1208, 1216;

XLIV,

150, 196, 477,479,

482,

484,

489,

490,

4^2,493,496-499, 501, 506, 512,513,

520,523,525,

530,

532, 546,

547, 608 ;

XLV,

1218,

1718,

1784.

—

Cassianus,

XLIX,

499,

756.

—

S.

Leo Magnus,

LIV,

685.

—

Gennadius,

LVIII,

1020,

1021.

—

Pruden-

tius,

LIX, 878, 984,

987,

994.

—

S.

Fulgentius, LXV,

199,

441,

K04,

505,

665, 666,

668.

—

Cassiodorus, LXX,

1281,

1283.

—

S.

Gregorius

Magnus,

LXXVII, 989.

—

S.

Isidorus

Hispal.,

LXXXI,

83, 85,

86,

234.

—

Aicuinus,

GI,

1075.

—

S.

Agobardus,

GIV, 168.

—

Rabanus

Maurus,

CVII,

475;

GX,

1112.

—

VS^ernerus, CLVII,

1161,

1162,

1176.

_

S.

Anselmus,

GLVIII,

623.

—

Odo,

abb.,

GLX,

1100.

—

S.

Bruno

Astens., GLXIV, 160 et

seqq.

—

Ru-

pertus

abb.,

GLXVII,

266,

356.

—

Hildebertus.

GLXXI,

,121.

_

Roberlus

PuUus, GLXXXVI,

730.

—

Alanus

de

InsuHs,

CGX,

315,

316

etseqq.

II.

—

De

natura animce.

humance.

Anima

substantia

est simplex

;

sic

recte

quasi

avai|j.a,

id

est, a

sanguine

longe discreta

vocatur, cum post mor-

tem

corporis

perfectam

ejus constei esse substantiam.

Quidarn dicunt

animam

sic appellalam,

eo

quod

animet

atque vivificet

sui

corporis

substantiam. Animus appella-

tur,

quia velocissima

ejus cogitatio ad simihludinem

venti

motu

celeri

pervagatur;

mens dicilur

a

[xvivti,

id

est,

luna, quia

licet

mutetur

vicissitudine

varia,

se

tamen

restituit

in

id

quod

fuit

quadam novitate perfecta;

spiri-

tus etiam

dicitur,

sive quia

inspirat quod vult,

universa

complet, totus

in

orbe,

immobilis

loco, sive

quatenus

est

suhslantia lenuis

nohisque

invisibilis; sive quatenus

per

lotum corpus

emissum alque

receptum per eum

vita

mor-

tahum

conlinetur.

Una

est anima quae,

dum

contempla-

tur, suiritus est

; dum

sentit,

seusus

;

dum sapit,

animus

;

vegelat

anima

est. Variae

de

natura

animae

opiniones

re-

feruntur

et

errores

refeiiuntur

varii.

Tertuliianus,

I,

610; II, 182,

654-656,

667, 668,

672, 682,

686,

775,

805, 814,

817,

956.—

Arnobius, V,

831,

832,

836,

838,

839, 853,

854,

858, 865,

866, 889,

890.

—

Lactanlius,

VI,

779;

VII, 68.—

S.

Zeno, XI,

340.

—

Piiiiastrius, XII,

1210,

1252,

1253.—

S.

Ambrosius, XIV,

403, 466, 504,

560;

XVI,

1074;

XVII,

491,

529—

S.

Hieronymus, XXII,

796,

824.

-

S.

Auguslinus, XXXIV,

358, 362,

363, 365, 366,

?,l'i, 425, 426,

480;

XXXVII, 1887;

XL,

194,

671, 727,

784,

803,

814;

XLI, 287, 326, 773;

XLII,

11, 46, 47, 93,

94,

255,

981,

982

;

XLIV,

363,

364, 426,

480,

534,

538-541,

543,

544;

XLV, 1318,1510.

-

Cassianus,

XLIX,

507, 605,

774.

—

S.

Prosper,

LI,

241, 414,

493.

—

S.

Leo Magnus,

LIV,

682.-Gennadius,

LVIII, 1021,

102'2.

—

Prudentius,

LIX, 693;

LX, 475.

—

S.

Fulgentius, LXV,

284,

285.

—

Cassiodorus,

LXX, 1283, 1287,

1289.—

S.

Isidorus

HispaL,

LXXXIII,

83,

85;

LXXXIV,

746.

—

B. Alcuinus,GI,

664,

1103.

—

Rabaiius

Maurus, CX, 1110.

—

Isidorns

Merca-

tor,

GXXX,

564,

894.

—

Wernerus, GLXVII,

1175, 1176.

—

S.

Bruno

Astens., CLXIV,

161,

470, 959.

—

Hugo

de

S.

Victore,

GLXXV,

418, 419;

GLXXVil,

179,

180.

—

S.

Bernardus,

CLXXXIV,

340.

—

Isaac

de Stella,

CXCIV,

1878.

—

Adamus

Scotus, GXGVIII,

806.

III.

—

De animce

immatevialitate.

Anima

spiritus

est,

sicut ipsa dies lux ; incorporea,

immaterialis

et

ideo

dissoivi

non

potest. Non

crescit

In

pueris, nec in

juvenibus

viget, nec

in

senibus

diminuitur.

Nihil

in se

corporoum retinel;

nec nec

iatiludinem,

nec profundilatem

habet;

spiritualiter multa

longius

ct

prope

posita perpendit,

de

coele.stibus

cogitat

de

ipso summo

Deo qua^dam

ardua

nosse

desiderat, etc.

Tertullianus,

II,

664.

—

Lactantius,

VI,

771, 772,

775,

776.

—

S. Hilarius.IX,

566,

719,

721.

-

S.

Ambrosius,

XIV,

557;

XV, 1334;

XVI, 1074.

—

S.

Hieronymus,

XXVI,

66.

—

S.

Augustinus,

in

eosdem locos articulo

praecedenti

de natura

mentis ailalos.

—

Prudentius, LIX,

697.

—

Boetius, LXIV,

1400.

—

S.

Fulgentius,

LXV,

668,

691.

—

Gassiodorus,

LXX, 1283.

-

S.

Gregorius

Magnus,

LXXVII,

325.

-

S.

Isidorus

Hi-pal., LXXXIII,

85.

—

S.

PauUnus Aquil., XCIX,

159,

161.

—

B.

Alcui-

nus, CI,

645,

1644.

—

Rabanus

Maurus, CX,

1111,

1113.

—

Guibertus

abb.,

CLVI,

677,

678.

—

Wernerus,

CLXVIf,

1175,

1176.

—

S. Anselmus,

GLVIII,

806.

—

Robertus

Pullus,

CLXXXVI,

690.

IV.

—

De proprietatibus

vel dotibus animce.

Anima

rationalis

est

et

libera; capax scientiae et

intel-

lectus;

semper

mobilis

et exercita. Anima

in corpore

tres

habet

affectiones

;

rationabilein,

concupiscibilem,

irasci-

hilem;

triplici

conslat

potentia,

vitali.

sensuali, rationali

;

rationc

vixet

,

consilio

valet

,

inteiligentia

anteceiiil.

Anima de

divinis

traclat,humana

sapit,

naiuraliter tendit

ad

superiora;

facullates

et

quasi insirumenta coguoscendi ac

diligenili habet

ev

natura; seplem siculilli

vires

:

animus,

dum

inteiligit,

mens; dum

discernit,

ratio; dum

consen-

tit,

volnntas;

dum

recordatur,

memoria; dum

membra

mens,

imaginatio,

opinio, ratio, intellectus

et memoria, etc.

TertuUianus,

I, 295, 680, 686;

II,

654, 656,

659,

726,

 

57 INDEX

DE ANIMA

HUMANA.

58

750,

751,

77-2,

775.

—

S.

Ambrosiui, XV,

1735,

1736.

—

Cassianus,

XLIX.

597,

1306.

—

Dioiivsius

Exiguus, LXVII,

370,

371.

—

B.

Alcuinus,

CI.

640,

642.

—

Habaiius

Mau-

rus,

CX,

1111.

—

S.

Anselmus,

CLVIH. il6,

434,533.

805.

—

Odo,

CLX,

1081.

—

Hugo

de

S. Victore,

CLXXVII.

559,

572.

—

Isaac

de Slella,

(JXCIV,

1887.

—

Joaiines

Saresberiens., CXCiX, 954.

V.

—

De

immortalitate

animce.

in hoc articulo afferuntur

omnia

argumenta

quibus

coiiati sunt l'atresastraere aninue

immortalilatem;

recen-

sentur

etiam

variae de illa

opiniones,

et

errores

refelluntur.

Tertullianus,

1,

610.

1^264;

li,

648,

720,

795, 796,

798.

—

S.

Cyprianus, III,

781,

782

;

iV,

247, 309. 430,

476,

477, 493. 585, 586,

596,

598, 603,

750-732,

791.

792.

—

Arnobius,

V,

475-477,

484-486,

852-854,

853-8.">9.

—

Laclantius,

Vi,

26.

379,

380,

381.

609,

665.

763,

770,

776. 777. 855,856.

—

S.

Hihirius,

iX,

411,

589,

590,

632,

633, 861,

865,

931,

932: X,

26,

27,

30,

31,

396, 397,

411,

412,

640,

641.

861, 862,

1045,

1046.

—

S. Zeno.

XI,

340.— S. Philaslrius,

Xii,

1121, 1210.

—

S.

Ambrosius,

XiV,

338, 359,

359-541,

553-.555.

557,

338,

1174, 1175:

XV,

1498,

1499,

1508,

1309;

XVi.

592.

922,

923,

1309,

1310,

1320, 1321, 1328,

1352,

1353, 1371,

1373.

—

Ru-

Gnus, XXI,

666, 667,

682, 1004,

1086,

1087.

—

S.

Hie-

ronymus,

XXii,

467,

589, 590;

XXill,

1060-1062; XXVi,

190,

191.

—

S.

AuKUStinus, XXXII,

713, 719,

720,

896,

1021,

1023, 1025,

1028,

1029;

XXXIIL

269;

XXXiV,

457;

XXXVI,

322,

352.

353, 354,

670, 760;

XXXVil,

1678, 1679,

1682,

1702,

1703,

1782, 1906;

XXXVili,

206,

220, 232, 233,

428.

588, 721,

799.

1288,

1385,

1414,

1445,

1450,

1473,

1476; XXXIX,

1578;

XL, 281.

607,

1023,

1096,

1380-1582

;

XLi,

253,

299, 607,

758,

765,

768,

771,

772;

XLli,

384,

1023;

XLiV,

110,

747.

—

Cassianus, XLiX,

314,

356, 37U,

499-501,

529,

330,

643,

644, 703,

704.

—

S.

Prosper,

Li,

132,

1.33,

137,

158, 174, 175.231,

232.436, 440,

441,

456,437,599,

600,

621,

622.

—

S.

Petrus

Chrvsolog.,

LU, 214-217,

226, 228, 375, 376,

.301-503,

336^ 537,

549, 350,

553,

.356,

616-620. —

S. Valerianus.

Lli,

736,

738,

742,

743.

—

S.

Salvianus,

Lill,

171.

-

S. Leo Ma^fous,

LiV,

25.

28, 87,

88.

126.

128,

168, 169,

243,

244,

233,

301,

302,

306,

336,

379,

.380

-

S.

Maximus

Taurin., LVIl,

377,

423,

683.

792,

811,

812.

—

Gennadius,

LVIII,

985,

1004,

1005,

1021.

—

S. Faustus,

LVlil,

836.

—

Pom.rius,

LViil,

836.

-

Prudentius,

LiX,

664;

LX,

712, 778.

—

S.

Paulinus Nolan.,

LXI.

200,

201,

208,

213,

217, 221,

349-351, 462,

463.

—

Eiigvppius,

LXii,

684,

685,

730-

752,

783, 784,

810,

812, 833,

860, 861,

899,

900, 943.

944,

1021,

1022.

—

Boetius,

LXill,

713

;

LXIX, 1403.

—

S. Fulgenlius,

LXV,

133,

154.

—

Cassiodorus,

LXIX.

882, 1035,

1036;

L.XX,

1283-128,5.

-

S.

Gregorius Turon.,

LXXi,

540,

1138,

1139.

—

S.

Gregorius

Ma^nus, LXXV,

640, 641, 713, 714

;

LXXVII, 140-142.

.320-322,

328-330,

404,

405.

—

S.

isidorus

Hispal.,

LXXXIil,

83,

946-949,

1183,

1244.

—

S.

Paulinus

Aquil.,

XCiX,

244,

243

—

B

Alcuinus.

C,

519, .320,

565,

3!i6

;

Ci,

1099-1102.

—

S.

Agobardus,

CiV,

201,

202.

—

Rabanus

Maurus, CVIil,

1148,

1167;

CIX,

709: CX, 1109-1111.

—

S.

Lnpus,

CXiX.

492, 493, 624,

623.

—

Lietbcrtus,

CXLVi,

1173.

-

Joannes Rotbomaj.'.,

CXLVII

22S,

229.

—

Lanfrancus,

CL,

123.

124,

131,

132.

-

Manegaldus,

CLV, 111.

-

S.

Anselmus,

CLVIil,

213,

214.

216,

216,

218,

794,

793.

—

S.

Ivo Carnot.,

CLXI,

973.

1001,

1002.

1004.

—

S. Bruno

Astens.,

CLXV,

162.

—

Rupertus

abbas,

CLXVIi,

3,36-

3,38.

—

Hugo

a

S.

Victore,

CLXXV, 486-488;

CLXVII,

747.

—

Herveus,

CLXXXI,

573.

—

S.

Bernardus

.

CLXXII.

238,

239; CLXIII,

210, 211. 1172. 1173.

—

Pelrus

Lombardus

CXCII.

36-38,

43, 957,

1110.

—

Garnerus,

CXCIII,

88,

198,

199.--Gerhohu.s,

CXIV, 497.-

VVolbero,

CXCX, 1U21.—

S. Hildeg

irdis,

CXCVII,

747

—

Philippus de

Harveiig.

CCIII.

206.

207,

602,

603,

1286,

1287.

—

Kr-

mengandus,

CCIV,

1242,

12.32,

1233.

—

Pelrus Blesen-

sis, CCVII,

7.32, 7,33.

—

Alar.us

de losulis,

CCX,

232, 233.

328-331.

—

Petrus

monac,

CCXiil,

.3.38-560.

—

inno-

centins

ill,

CCXVil,

378.

VI. —

De

sede

animre

et

ejus

unione

cum corpore.

Anima

qno modo

corpori

adhrereat,

non

pot'sl

com-

prehendi

;

non

cunlii.elur in

corpore,

ut

id quod in

va<e,

aui

quod in

loco

est,

seil

per

omnes

corporis parliciiias

tota

siranl

adest,

iiec

minor

in

minoribus,

nec in

majori-

bus major,

at

in

omnibus

tota,

et

in

singiilis

tota est, qua?

326.

—

Hieroiiyp.us.

XXIil,

418,580;

XXVI,

108.415.

—

S.

XXXII, 103i;

XXXIil,

723;

363;

XXXV,

1584,

1.3S6,

I7;n,

2323;

XL,

301, 710,

711,

794, 795, 812; XLI, 723;

XLII,

183,

877. 989.

—

Eugyp-

pius,

XLII. 648.

—

Dionysius Exiguus, LXVll,

361,

370.

—

Cassiodorus, LXX,

1293,

1294.

—

S.

Isidorus Hispal.,

LXXXlil.

83.

—

S.

Paulinns

Aquil., XCiX,

161,

162.

—

B.

Alcuinus. Ci, 222, 643,

1099, 1100.

—

Rabanus Maa-

rus, CX,

1114.

—

Hincmarus, CXXV,

296.

—

Wernerus,

CLVIi.

1176.

—

S.

Anselmus,

CLVill,

711.

-

S.

Bernar-

dus,

CLXXXill,

120, 188, 430, 697,

701.

—

Robertus

Pullus,

CLXXXVI, 690 et

seqq.

—

isaac

de Stella.

CXCiV,

1882.

—

Adamus Scotus,

CXCVIII,

806.

Vil.

—

De

animce

excellentia.

Anima

humana,

Dei iiisignita imaginc,

decorala

simili-

tudine,

desponsata

fide,

dotata spiritu,

redempta

sangui-

ne,

capix beatitudini?,

hreres

bonitaiis,

rationis

particeps,

quoddam habel

Trinitatis vestigium; imaginis

seu Verbi

magnitudinem et rcclitudinem

refert;

nihil ilia potentius,

nihil

snblimius,

eic.

Terlullianus,

11, 668,

805.

—

S.

Hilarius,

iX,

566,

709.

—

S.

Ambrosins,

XIV,

2.36,

238,

239

;

XVI,

1074.

—

S.

Hie-

ronymus,

XXIIi,

299;

XXIV,

489;

XXVI, 1.30.

—

S. Au-

gusfinus,

XXXII,

1276,

1279, 1287;

XXXIV,

364;

XXXV,

1451,

1583

;

XXXVIl, 1883

;

XXXVIii,

429;

XXXIX,

552;

XL, 787,

803,806, 809;

XLI.

229, 264; XLIi,

1221.

—

S.

Prosper,

LI,

493.

—

B.

Alcuiiius.

CI,

639,

640.

642,

1101.

_

S.

Anselrous,

CLVIII,

213,

216.

—

S.

Bernardus,

CLXXXii,

979;

CLXXXiil, 44S,

667,

916, 917, 1181;

CLXXXIV, 489. 490,

547.

—

Tliomas

abb..

CCVI, 109.

VIII.

—

De

statu

prcesenti

animce

in

ordine spiri-

tuali;

necessitas et

media eam

sanctificandi.

Anima est

currns

Dei, qui

equos

habet

bonos

et

malos

;

virtutum

ornaia

floribus,

hortus

est,

vel

in

se paradisum

babens

germinantem;

civitas est,

munita

per

Christum,

obsBSsa

per

diabolum; templum

est el

altare

Dei; tabe-

scit

qnando peccatuin

miiiuilur,

incrassatur

cum peccata

cumulantur;

cnm semel

adhaeserit

cupiditatibus.

difficile

in altum

poti'st, unde descendit.

sine IJei

favore,

revolare.

Anima

cum solo

Deo, in Deo solo

est

beata

;

temporali-

bus

voluplalibus dediia, semper

exardescil

cupidiiate,

iiec

satiari

potest

animae,

voluntasDei.

Ani-

ma

iribus

modis moritar

:

cogitalione,

opere,

perseve-

rantia

in

malo,

etc, etc

In

hoc

articulo,

ul jam

diximus,

ne

longius

protraheretur Index,

numeris

tanlum el vo-

luminis

et columnarum

indicamus

Patrum

locos

quibus

agnnt de

statu

animae

prajsenti

et

de

n>'cessilate

et

modis

illam

sanctificandi, quos

scilicet

locos

fructuose

adibit

leclor.

TeitoIIianus, II,

296, 719,

720.

-

S.

Ambrosius,

XIV,

260,

317, 331, 366, 388, 506,

507,

514,

519,

521,

527,

531,

S49,

558,

359;

XV,

1033,

1222.

1242, 1349,

1384,

1387,

16.32,

1642, 1737,

1781;

XVL 91,

282,

290, 293,

295,

370, 488, 1054,

1056,

1037,

1068, 1233,

1241, 12i2

;

XVII,

207,

782.

—

S.

Hicronymus, XXII,

336,

551,

383, 793, 869, 816,

1075 ; XXIIi,

41,

200

;

XXiV.

30. ,31,

471.

530;

XXV,

220,

1108,

1280.

-

S.

Augustinus,

XXXil,

783,

791, 857.

1037, 1231,

1263,

131i;

XXXIIi, 212, 213,

494, 496,

506,

539; XXXIV,

3,39, 740;

XXXV. 1344,

1350,

1.384-1586,

1603.

1603,

1684,

1737;

XXXVI,

82,

92, 432.

752,

734,

765; XXXVil,

1117, 1178, 1261,

1316,

1.350.

1552,

1634,

1724,

1843,

1654;

XXXVIIi, 138, 413.

428, 71.3,

882,

1248,

1394,

1.398,

14.32

;

XXXIX

,

1633

,

1951,

2022,

2168, 2326;

XL,

16, 38,

,38,

62,

90,

7S7,

806, 807,

820, 826,

933,

959. 10,37,

1.334,

1.351

;

XLI.

257,

271,

.369

et

seqq.,

377, 387,

.390,

640,

642,

66.3,

776.

779,

1361; XLIi,

102, 113,

115.

127, 138, 163, 261,

424,

614,

616,

636,

890, 898,

977,

988,

998, 999,

1005-1007,

1051,

1052;

XLV,

1865.

—

Cas.sianns,

XLIX,

561,

926,

1307.

—

S.

Prosper,

LI,

289, 438,

49i, 610, 637.

—

S.

Polrus

Chrysolog.,

LII,

214, 261, 320,

5.33.

—

S.

Leo Magims,

LIV,

186, 272,

310.

—

S.

Maximus

Taiirin.,

LVII,

243,

665.

—

Pru-

deiiiius,

LX, 356.

—

S.

Paulinus

Nolan

,

LXI,

143,

202, 269, 303,

363.

377,

412,

576.

730,

731.

—

Eugyti-

lius, LXII,

6.38, 757.

—

S.

Fulgontiiis,

LXV,

233, 2.34,

.337,

564,

596.

—

Cassiodorus,

LXX,

172,

4.34,

702.

819.

844.

9.32,

1296.

—

Vita)

Palrum,

LXXIII,

804,

1017,

10.33;

LXXIV, 12,36.

—

S.

Gregorius

Magnus,

LXXVII,

59,

332, 806,

892

;

LXXIX,

77, 79,

133,

146,

259,

492,

493, 500. 310,

526,

.330.

.381.

-

S. Paulinus

Aquil., XCIX,

262.

—

B.

Alcuinus,

C,

201;

Cl,

6i0, 643,

643,

1074.

—

omiiia

iriplici

operaiione

vivificat,

sensificat

et

regit, ctc.

Tertullianus,

II,

671,

672.

—

Lactantius, VI, 77.3, 1003

;

Vli,

69. —

S.

Zeno,

Xi,

372.

—

S.

Ambrosius,

XVI,

.308.

—

S.

Ai,'obardus,

CIV,

.36,

206, 262.

—

Rai.anns Manriis,

CVIII,

766;

CIX, 333, 910;

CX, 703,

710

;

CXI. 1114, 1173,

1185.

-

Paschasius

Radbertus, CXX. 389,

433,831,1065.

 

59

INDIGKS

PATROLOGIiE

SPRCIALES.

-

INDEX XXXIX.

60

1068,

1081,1083.-S.PelrusDamian.,CXLIV, 208,.

544,

.'»50,

707; C.\LV,

4ori,

6ii, 993.

—

S.

Bruno

Carthus.,

CLH,

785,

1-266.

—

Guiberlus abh.,

CLVI, 68.

—

S.

Anselmus,

CLVIIi,

80.">.

—

S.

Bruno Astens., CLXIV,

920

CLXV,

920; CLXV,

254,

626.

—

Rupertus

abb.,

CLXVII,

479,

502,

509,

1124,

1191, 1792; CLXVIII,

327,

933,

1309,

1462;

CLXX,

267,304.

—

Hildeberlus, CLXXI,

141,

156,

475,856,

862,

891,906.

-

GodefriJus

abb.,

CLXXIV,

30,

90,

192,

198,

379, 454,

6&J,

638,

640,

715, 789,

809,923,

1037,

1048,

1125.

—

Hugo

de

S. Victore, CLXXV, 276,

347. 417, 420,

421

;

CLXXVII,

936.

—

S.

Bernardus,

CLXXXII,

246,

821, 987; CLXXXIII,

51, 90,

97, 222, 391,

393, 394,

780,

785,

X85,

897,

912,

919, 966, 1000,

1075, 1167,

1192, 1193;

GLXXXIV,

149, 324,

343

el seqq., 490,

510,

546, 599;

CLXXXV

, 83.

-

Garnerus, CXCIII,

144,

180, 273,

348.

—

Wolbero,

CXCV,

1059,

1126,

1133.

—

Richardus

a

S.

Victore,

CXCVI,

152, 211, 309,

430,

450,

494,

1200,

1278.

-

Adamus

Scotus, CXCVIII,

234,

275,

357,

370,

373,

422,

769,

785,

1360.

—

Philippus

de

Harveng,

CCIII,

1204.

—

Thomas Cisterciens.,

CCVI,

725.

—

Alanus de Insulis,

CCX,

262.

—

Anonymus,

CCXIII.

913.

IX.

—

De statu

animce

in morte

et

mortem.

Anima

justi

a corpore

discedens, videt omnia

opera

bona

sua, et

ideo

gaudet;

mox

eam

accipit

angelus qui

eam

custodivit,

et eam

ante

thronum

Dei

locat ; anima

vero

peccatoris

cum

incipit

a

vinculis

carnis absolvi,

amaro terrore

concutitiir,

mordacis conscientiae slimulis

laceratur

:

recolit

vetita quae

commisit, dolet

;

manere

satagit,

ire

compelliiur

;

erubescit,

etc.

Anima justi post

obitum, si

nihil

purgandum

habeat,

stalim evolat

ad

coelum

;

anima

vero

peccatrix

detruditur in inferos, etc.

Hic etiam

recensentur

et

refclluntur variae

opiniones

de

metempsychosi.

pcenas

animae peccatricis et

justorum

praemia

indices

de

coelo

et de inferno

adeat leclor.

Tertullianus,

II,

444

et

seqq.,

697, 741,

742,

745-747,

751, 819.

—

S.

Augustinus,

XXXIV,

48,

360,

361,

376,

481

;

XXXV,

1751,

22;i2

;

XXXVI, 361

;

XXXVII,

1437,

1911;

XXXVin,

1132,

113.5, 1154;

XL, 795,

800,

801,

812,

1024, 1026,

1062, 1063,

1065,

1184;

XLI,

263,

310, 375, 392,

711,

794;

XLII,

43,

47.

226, 231, 383,

384,

1069, 1220; XLIV,

499,

978.—

Prudentius,

LIX,

886,

887;

LX,

357.

—

Vilae

Patrum,

LXXIU,

154,

1043,

1125.

—

S.

Gregorius

Magnus,

LXXVII,

331,

356,

357, 363, 380,

381,

405.

—

Idalius,

XCVI,

478-481,

492.

—

Alcuinus,

C, 342.

—

S. Petrus

Uamian.,

CXLIV,

738;

CXLV,

738.

—

S.

Anselmus,

CLVIII,

734.

—

S.

Bernardus,

CLXXXin,

639,

663.

X.

—

Libri

de anima

tractantes.

Liber

de anima,

Tertullianus,

II, 641.

De

immortalitate

animae,

Laclantius,

VI,

761.

De

jelernitate

animae, Lactantius,

VI,

764.

De

anima

et

corpore,

de

conjunctione

eoram,

et

de

dis-

cessu

et

reditu,

id.,

VI,

771.

De

anima,

ac testimonia de ejus ffiternitate,

Id.,

VI,

777.

Animte

immortalitas confirmatur,

id.,

VI,

1086.

De

mente et

ejus

sede,

id.,

VII,

64-73.

Liber de

Isaac et anima,

S.

Ambrosius,

XIV, 501.

Liber

de immortalitale animae,

S.

Augustinus,

XXXII,

590,

1021.

Liber

de quantitate animae, id., XXXII;

594,

1035.

Liber

de spiritu et aniraa,

id.,

XL,

779.

De anima

et ejus

origine libri IV,

id.

, XLIV,

473,

XXXII, 633,

XXXIII. 720.

De statu animae

libri

III,

Claudianus

Mamertus,

LIII,

699.

Liber

de

aniraa,

Cassiodorus,

LXX,

1280.

Tractatus

de

anima, Rabanus

Maurus, CX, 1110.

De diversa et

multiplici

animae

ratione,

Hincmarus,

CXXV, 932.

De origine animse,

Guillelmus

de Campellis,

CLXIII,

1043.

De

anima, Hugo

de

S .

Victore,

CLXXVII,

166.

De

unione

corporis et animae, iJ.,

CLXXVII,

285.

Visio status animarum post mortem,

Joannes monac,

CLXXX,

177.

De

natura corporis et

animae, Guillelmus

abb.,

CLXXX,

695.

Liber

de

anima

corpore exuta, Hugo

Eterianus, CCII,

168.

XI,

—

De

anima brutorum.

Animale nihil sine sensu,

nihil sensuale sine anima,

Tertullianus,

II, 775.

—

Utrum

animalibus mens insit,

et

qumam hanc

ipsis

tribuerint,

Lactanlius, VII,

93. Eorum

inlelligentia

et

providenlia

futuri, id., VI,

765.

Illorum

aniraae

morte solvuntur, ibid.,

321,

quinam ipsis ralionem

tribuerint,

ibid., 911. — Anima inest

et pecori,

S.

Augusti-

nus, XLII, 1057, 1061;

bestiarum

animae vivunt sed

non

intelligunt,

ibid.,

97.3,

979. Bestia? intellectu

carent, id.,

XXXVI,

480,

XXXVII,

1939. Bestiae

sentiunt, reminiscun-

tur,

appetunt. id.,

xLU,

999;

imagines

in

parte

animae

hrntomm,

ibid., 979.

—

Animalium

animaj

cum ipsa

carnis

nativitate

miscuntur,

et in

carnis

morte finiuntur,

sed

nou

regunlur

ratione, Gennadius, LVIII,

984.

— Animal

rationis

amicum,

Dracontius,

LX,

723.

—

Animae

brulorum,

S. Isi-

dorus

Uispal., LXXXIII,

1231.

—

Animaliura

animae

quae,

B.

Alcuinus, CI,

1076.

—

Animabruti

non

vivit,

nisi

quan-

diu vivificat, S.

Bernardus,

CLXXXH,

239.—

Animae

bruto-

rum

cum

ipsis

intereunt,

Robertus

Puilus,

CLXXXVI,

739.

—

Spiritus bruti unde vocetur

spiritus,

naturalis, vitalis,

et

an sit animalus

vel

inanimatus,Alanus de

Insulis,

CGI,

330,

331.

INDEX

DE RATIONE

iiUMANA

ET DE EJUS

EXCELLENTIA,

POTENTIA,

INFIRMITATE,

LOGICO

REFERENS

ORDINE

QUIDQUID

DE

HIS

DIXERE

SS.

PATRES.

MONITUM.

Hoc in

indice,

rerum ordinem logicum

tenemus;

sic,

ratione

definita,

iilius exsistentiam, fines, excellenliam

cxponimus;

scd

cum inter illas

ratioiiis

humanae

dotes

plurimi exsurgunl

defectus,

illius

infirmitales

et

istarum

causas

aggredimur,

varias de his omnibus

Patrum

senlenlias vel

referenles, vel numeris saltem el voluminum

et

columnarum

indicantes.

I.

—

Rationis

definitio.

Ralio

est

menlis

motio

ea

qua;

discuntur

distinguendi

et connectendi

potens,

S. August., XXXH,

1009.

—

Hatio

esl asppctus mentis

quic vcrum contemplatur

, id.,

XXXIII

626;

XXXVIII,

235;

XL,

786.

—

Ralionis

est

anim;esupra

corporalia

et infra

spiritualia collocata,

id.

XL, 808.

—

ritatis,

Cassiod.,

LXX,

1284.

—

Ratio

est

motus

quidam

animi

visum acuens mentis,

veraque a

falsis dislinguens,

S.

Isid. Hisp., LXXXIII, 82.

—

Ratio

nihil aliud esl

quam

intellectus, e\ quo

Dei

el angelornm

similes

efhcimur,

Guiberlus,

CLVI,

.33.

—

Triplev

S.

Bernardi rationis

egregia

delinilio, S. Bernard.. CLXXXIV,

.'^41

et 351.

—

Ratio esl vis

a.iim;e,

quae omnia

discernit et

judicat, id.,

XL, 809.

—

Ralio animi

motus quo

ducitur ad

arcauum

ve-

Est ratio

vis qutedam bonuin a

non

bono

discernens,

Phi-

lippus de

Harveng.,

CCIII,

946.

 

61

INDEX

DE

RATIONE

HUMANA.

62

II.

—

Rationis

cxsistentia.

Anima humana cst ralioiialis.

Tertullianus,

11,

^295,

679;

S.

Hier., XXIII,

lt)2.i;

\XX,

6S1;

S. .Vui;., XXXll,

1048;

XXXV,

1318;

XXXVII,

1887;

XL,

784, 814;

S.

Prosporus

Aqoit.,

LI, 303;

Gennadius,

LVlll,

984, 983;

S.

Lsid.

IIisp.,

LXXXIII,

83;

Florus,

CXIX,

1-29; Joaiaus

Scotus

CXXIl.

7:i3;

S.

nemigius.

CWXI,

60:

S.

IJruno, CLII,

64,

108:2;

S.

Anstluius, CLVIIl,

213, 440, 331

: Ilonorius Aug.,CLXXlI,

97,98.

Ilugo

tie

S.

Vict.,

CLXXV,

419:

CL\XVII,339;

Guillelmus

abb. CLXXX,

703;

Adamus

Pra>m,

CXCVIII,

100.

—

Homo est

animal rationale,

Tert.,

II,

160; S.

Hil.,

IX, 364;

S.

Hier.,

X\IV.

49;

Dionvsius

Eviguus,

LWII,

357 ;S.

Isid. Hisp.,

LXWIII,

76;

Scotus.

CWII,

736;

S.

Ansclmus,

CLVIII,367; Hermannus, CLXW,

14;

S.

Bern.,

CLXWII,

621, 746.

—

Homo

paiticeps

rationis,

Arnobius, V,

833,716; S.

Auf.,

XLIV,

330:

S. Leo,

LV,

127;

Boetiiis,

LXlll,

633;

LXIV.

12;

S.

B.migius

Lugd.,

CXXI,

1112, Joannes Scotus, CXXII,

733,

737;

S.

Ansel-

mus, CLVIII,

504;

Bui«ertus,

CLXVIl,

237.

—

Ca>ii

ratio

in

animo

est.

Lact.,

>I,

636.

—

Dedit

homini

artifex

noster

sensum

et raiionem,

id. VII, 14.

—

Per

texluni

Gene^is. Faciamus

hominem ad

imaginem

el

similitudinem

nostram,

plerique

Patres

ratiunis

existentiam

arguunt,

S.

Hil., IX,

366,

721;

X. 134: S.

Zeno,

XI,

340;

S.

Ambr.,

XIV,

258;

XV,

1214; S.

Aug., XLII,

103,

1040:

XXXIV,

243;

XXWI,

218:

XLII,

1004;

S.

Leo, LIV,

168;

S.

Faus-

tus,

LVIII,

823;

Eugyppius,

LXII,

917;

Virtjilius, L\IX,

192;

S. Greg.Mag.,

LXXV.713;

Ven.

Beda,

XCI,

29;

XCII,

639;

XCIII,

689,

737, 826;

Aicuinus,

C,

565 et

seqq.;

S.

Fulg.,

LXV,(,68;

S. Bemigms Ant.,

CXXXI,

57,

477;

GuU^ertus,

CLVI,

33;

Petrus Alf.,

CLVII, 618; S. Ansel-

musCant.,CLVIII,

803,

806;

S.

Bruno

Segn.,

CLXIV,

158;

Ruperlus, CLXVII,

249;

CLXXI,

183 et

184;

Ven.

Hilde-

bertus,

CLXXI,

1118,

1213;

Hugo de

S.

Vict., CLXXV,

37;

Guillelmus

abbas,

CLXXX, 721

et

722;

S. Bernard.,

CLWXIII,

667;

CLXX.\IV,

774;

Gerhohus.

CXCIII,

629,

683;

NVolbero,

CXCV,

1264; Petrus Pict., CCXI,

966.

—

Scias te

mortalem,

ralionalem, S.

Amb., XV,

1214.

—

Ratio naturale

homini lumen, Rufinus,

XXI, 786.

—

Balio

inler bona homini

a Deo

concessa,

S. Hier., XXIII,

1073.

—

Homo per

ralionem naluric angelica^

consors,

S.

Aug.,

XXXII,

1287;

Eugyppius,

LXII,

890;

Jumilius.

LXVIH,

26;LW1X,488;

Ven. Beda, XC,1113; Alcuinus,

C,

517;

Guibertus,

CLVL

S.

Anselmus, CLVill,

436,

444;

Rupertus,

CLXIX,

212; S.

Bern., CLXXXIII,

439.

—

Ra-

tio menli naturaliler

inest,

S.

Aug.,

XLII,

999

et

1009.

—

Ratio non

ininfantibus nullasedsopita,id.,

XXXIII,

361

—

Homo ptr corpus

communis cum besliis,

per

ralionem

cum

Deo,

S.

Petrus

ChysoL, LII,

396. —

Deus

hominem

conces-

sil sapere,id.,LIl,623.

—

Primushomo rationali spiritu

ani-

matus

est, S. Leo, LIV,

203.

—

In

homine

neganda ratio,

an-

tequam negetur libertas,

S.

Faustus, LVIII,

i-31.

—

Homo

animalibus

per rationem prajslat, ibid.,

830;

Boetius, LXIV,

493

;

S. Greg. Mag.,

LXXV,

956

;

LX.XIX,

614

;

S.

Anselmus,

CLVIII,

444

;

Ruperlus, CLXVIl,

266

:

Herveus,

CLXXXI,

34.

—

.\nima

perfectionem

in ratione

obtinet, Dionysius

E\i

guus,

LXVII, 371.

—

Homo

e\

corpore

et anima rationali

constat, Vigilius,

LXIX, 196.

—

Balioncm

homini

inesse

quis dubilet?

Cassiod.,

LX.X, 1284.

—

Batio

in

menle,

si-

cul

domiiia

familia;,

S.

Greg. Mag., LXXV, 546.

—

Rationa-

bilitas

in mente, sensualitas

in carne, id.,

LXXXIII,

418;

S.

Isid.

Hisp.,

LXXXIII.

399.

—

Anima

dum

discernit,

ratio

est,

il?id., 84.

—

Batio est quasi vertex

in

anima,

Beda

Veuer., .\CIII,522,

352.

—

Homo solus inter

mor-

tales

ratione valet,

.\lcuinus, CI. 640.

—

Anima

nosira

invisibilia

videt, Joannes

Scotus, CWII, 1133.

—

Inesl

anim<e

ratio,

S.

Petrus Dam., CXLIV,

563.

—

Semper

habcmus

insirumentum

ratiocinandi,

S.

Anselmus

Cant.,

CLVIII,

335.

—

Mens speculum

Divinitatis

per

intelligen-

tiam,

id.,

CLVIII,

213,

710.

—

Lux

raliunis in omnibus

lucet, Bupcrtus,

CL.XIX,

213.

—

Molus

amniie

cogiiatio

rationis,

Ven

.

Hildebertus,

CL\.\I,

1033.

—

Sapienlia

mundi

est

ratio liumana

,

Hugo de S. Vict,, CLXXVli,

586.

—

Corvus sine nigredine, nivis sine

candore, et

honio

sine

ratione non sunt,

S. Bern.,

CLXXXIII, 1169.

—

Ani-

raa ratione niunita,

Bobertus

Pullus, CLXXXVI, 734.

—

Dominus

tribuit nobis intelleclum,

Gerhohus,

C\CIII,838.

—

Ilomo rationabilis,

VVolbero,

CXCV, 1223.

—

In

corporc

humano inhabitat

ratio,

.\damus Prajmonst,

CXCVIU,

100.

III.

—

nationis

finis.

Homo ralione prjeditus

at

creationem percipial

et mi-

retur,

Lact.,

VI,

749;

VII,

122;

Vener. Beda,

XCI,

30.

—

S. Anselmus, CLVHI. 401; B.

Ado,

CLX, 1081.

-

Ba-

lionis

finis cultus

Dto

pra.'slandus,

Lact., VI.

749;

VII,

14;

S.

Hil..l\,828;

S.

Aug., \L,

812:

Hugu de S.

Vict.,

CLWVII.

386:

Philippusde

Harveng.,

CCII1,946;

Alanus

de Insulis,

CC\, 23t.

—

Batio

liomini

data ut

Ueiimitator

sit.

S.

Leu,

LIV.

168:

LV,

123;

S.

Ansilmus,

CLVIII,

803;

S. Bernaid.,CLW\IV,

773.

—

Batio

cieata ut

sibi

ipsi

bo-

num

esse

iiun

possil

liomo,

i.u^,'y|i|)ius, L\II,

933.

—

Data

homini ralio

ut

bonum

a

malo discernal, S.

Greg.

M:ig.,

LWVI, 427; S.

Anseln.us

Canl.,

CLVIIl,

lOT, 803;

Philip-

pus

de

Harveng,

CCin,946. —

Batio dala

estomnemho-

mini vitam

regere

et

gubirnare, Alcuinus, CI, 614.

—

Hu-

manam naturam rationalem

fecit

Deus, ut

irrationalem

se-

cundum Dei

voluiitalem disponeret, S.

Anselmus,

CLVIII,

806.

Creata ralio ut

homu a^l

summam

felicitatem

per-

veniat,

S.

Anselmus, CLVIII,

804;

Buperlus,

CLWII,

239:

Ven.

IIildei>erlus,

CLWl,

1107;

Hugo

de S.

Victore,

CLWVI, 721,

CL\\VII,93;Herman;.us,

CLWX,

13.—

Deus

cerpori huminis rationem

sociavit,

ut

oslenderet

exemplum

unioni>!

qua^ est inter

spiritum

et

Deum,

Ven.

Hildebcrtus,

CLWI, 1107.

—

Deus

hominem

ratione

de-

coravit,

ul

omnibus

animalibus

pricstaret,

S.

Bernard.,

CLXXXIV,

341, 773.

IV.

—

Hationis

excellentia.

1°

Circa

vcrilatos

naturales.

Naturam

rerum

cneleslium,

terrenarumque

conquisive-

runi

pliilosophi,

Lact.,

VII,

13.

—

Mens

liominis scrula-

tor

uiriustiue

nalune,

S.

Amb.,

XVI, 134.

—

Batio

homiiiis

aslra

cccli

considerat,

id., XVI,

1134,

1212.

-

Geometria

ars

philo-^uphorum

prupria,

S.

Hier., XXV,

419.

—

Anima

de

rerum

varietale

et

de

ipsa cogitatione

judicat,

S.

Aug.,

XLII,

186.

—

Bationis

\is

in

hisqua^ad

musicam

pertinent

percipiendis,

id.,

XXXII,

1177;

Boelius,

LXIII, 1176,1193,

1195,

1196.

—

Quredam

in

pliysicis

certo

sciuntur,

S. Aug.,

XXXII,

946.

—

Homo est,

et se

esse

novil,

el

id

esse ac

nosse diligit,

in his

tribus

non

fallitur

homo,

id., XLI.

309.

—

Batio ipsa rationecognoscitur,

id.,

XXXII,

1246,

1247, 1268.

—

Ratio

excogitat

tria

omnium

disci-

pUnarum, id.,

XXXII,

1012.— Ratio in

scientiis

physicis

valet,

id.,

XL,

808.—

Infelu homo

qui

scitilla

naturalia,

se autem nescit, id., XXXII,

708.

—

In

duobus

naturali-

bus

vis

apparet

rationis, id., XXXII,

1010.

—

Si

ad

terrena

ordinanda

impotens esset

raiio, prorsus

non

vitiata sed

exstincta

fiiissel, S.

Prosper

Aquit., LI,

241.

—

Philoso-

phia

siderum

vias

radio describit,

Boetius,

LXIII,

615.

—

Batio

species

rerum

detegit, id.,

LXIII,

849.

—

Ratio

imaginabilia comprehendit,

id., LXIII,

830.

—

Arithme-

tica viribus rationis innititur,

id., LXIII, 1082,

1083,

1196.

—

Philosophia

de

hiimanarum

divinarumque

rerum

scientiadisserit,

id.,

LXII1,615;

LXIV,11.

—

In

naluralibus

rationabilitcr versari oportet, id.,

LXIV,1230.—

Animus

ro-

rum origines, species et

magnitudines

perspicit,

S.

Isid.

Hisp.,

LXXXIII,

564.—

Ralio

causam

fulgurum

detexit,

id.,

LXWIII,

1002.

—

Lunara

a

sole illuminari

contendunt

philosophi,

id., LXXXIII, 993.

—

Philosophia

naturas re-

rum

percipit, Alcuinus, CI,

947;

Manegaldus, CLV, 152;

Hugo

de S. Vici., CLXXVII,

831.

—

Ante Christum

in

mundo

scientiae

naturales,

Ernaldus,

CLXXXIX,

1590.

—

Circumierunt

sapientes

hujus

saeculi rerum

naturas,

S.

Bern., CLXXXIV, 29.

2°

Circa

veritatcs

supernaturales.

Gentiles philosophi sola ducc ratione

multas

superna-

lurales

veritates

detcxerunt, Tert., I,

515,

517, 588;

II,

687,

795;

S.

Cy().,

III,

1068;

Lacl., VI,

121, 130, 131,

133,

1019;

VII,

113; S. Zeno, XI,

371, 372;

S.

Hier.,

XXV,

133;

WX,

650;

S.

Aug.,

XXXIII,

389;

XXXIV,

361,

604, 1056;

XWVIII,

439, 776;

XL,

1161;

XLI,

136, 230,

231;

Salvianus, LIII,

29,

30;

Priinasius,

419; S.

Pelrus

Dara.,

CXLV,

604;

Lanfrancus,

CL,

109;

S.

Brano, CLII,

1205;

CLIII,

28;

Hugo de

S.

Vict

.

CLXXV,

835;

Aluciar-

dus, CLXXVIII,

1712,1715; Alanus

de Insulis, CCX, 314.

—

Deus

rationi

innotescit

per

speculum

cieationis,

Tert.,

II,

798,

S.

Amb.,XVI,

1134;

S.

Hier.,

1039

;

XXV,

395,

311; XXX,

650,

720; S.

Aug., XXXII,

743;

XXXIII,

519; XXXVI, 94i,

1851;XXXVlil, 1022; XL,

761

; S. Pe-

trus Chrysol.,

LII,

1.37;

Boetius,

LXIIL

788;

S.

Greg.

Mag.,L\\V,

956;

LWVI,

358;

S. Isid.

Ilisp.,

LXXXIII,

543;

Joannes Si

otus, CX.XII,

1153;

Atto,

CXXXIV,

139;

S. Anselmus,

CLVIII, 2.38;

Honorius

Aug.,

CLXXII,

44;

CLXWI,

219; S.

Bern., CLXWII,

787;

CLXXXIII, 473;

CLXWIV,

29;

Bichardus de

S.

Vict., CXCVI, 51,

,52;

S.

Martinus

Leg., CCVIIl,

1214.

—

Deus

lalioni

innole-

scit

per conscientiam, Terl.,

II,

798; S.

.\ug.,

XL,

818;

Baiionis

finis Dei

cognitio,

Lact., VII,

14;

S.

Hil., IX,

527;

S. Zeno,

XI,

126;

S.

Amb.,

XVI,

li:',2; S.

Hicr.,

XXVI,

304, XXIII,

116;

XXX,

720,

Uincraaru3,CXXV,13i

;

XLIV,

247;

Honorius Aug

,

(;LWIV,'217;

CLXXVI,

219;

S.

Bern.,

CL.VWIV,

325.

—

neum

omnes

iiaturalitcr

sctunt,

Arnobius,

V,

813.

—

Docel

ralio

falsas

esse

reli-

 

63

INDIGES

PATROLOGLE

SPEGIALRS.

—

INDEX

XXXIX.

64

giones

dcorum,

id., VI,

286,

—

Deus non

ignorabilis,

seJ

inenarrabilis,

^.

X,

57.

—

Qui

(JicuniDomitmm

ma-

lorum

esse factorem nescieriinl

potenliam

rationis,

S.

Philastrius,

XII, 1189.

—

Deum

unum

cl simplicem

omnes

sentiunl

et

intelligimt,

Zaccliasus,

XX, 1107.

—

Honiines

tales

facti

suiit

,

ut Deum

pos-^ent

agnoscere, si

veliut,

S.

Hier.,

XXX, 651.

—

Haec est vis

vera; Divinitatis,

ut

creaturaj

rationaii

jam

ratione

utenli,

non

omnino peni-

tu»

possit

abscondi,

S. Aug.,

XXXV,

1910.

—

Naturaliter

sentit

anima

humanu

se esse

factam

a

l>eo,

id.,

XLIV,

247.

—

Mens

rationalis

ad

summae

sapienliae

investiga-

tionem sola

assurgere

valet,

id.,

XL,

812.

—

Mens con-

tem|)Iatur quod

aeternum

est,

Eugyppius,

LXII, 1083.

—

Omnis homo

ex ratione

colligit

a Deo creatum

se

esse,

S.

Greg.

Mag.,

LXXVI, 403.

—

Per

ralionis acumen

Deus nobis revelaiur,

Haymon,

CXVII, 374.

— Ad

intelli-

genilum

Deum

omnem

ralionis

intuitum

verti,

S.

Bruno,

CLII, 1284.

—

A

D^o

tribuendis

corpore

etforma

abhorret ratio,

Petrus

Alphonsus, GLVII,

541.

—

De

Deo ratione

disseritur,

S.

Ansidmus,

CLVIIL

141

ct

seqq.

—

Meiis humana

se et summam

essentiam

intelligere

potest, id., GLVin,

186,

212.

—

Deus partim humana

mente agnoscitur,

Ven.

Hildebertus,

GLXXI,

1071.

—

Immuiabilitas

Deidocteet

theoiogicedescripla,

id.,CLXXI,

800.

3°

Circa

veritales morales.

In

conscientia

hominis

existit lex

naturalis,

Tert., II,

398,

600;

S.

Hil.,

IX,

604; S.

Amb., XVI,

1251;

XIV,

292, 598;

XVII,

755,

771; Rufinus,

XXI,

775;

S.

Hier.,

XXVI,

349;

S. Aug.,

XXXIII,

68>!,

1574;

XXXIV,

673;

XXXVL

673;

XLIV,

227, 228; XLV, 1492;

S.

Petrus

Chrysologus, LII,

198; S.

Greg.

Mag., LXXVI,

427;

LXXV,

518;

V.

Beda, XCIII,

505;

S.

Remigius

Lugd.,

CXXI,

1112;

S.

Bruno,

CLin,

29;

S.

PetrusDam.,CXLIV,

536

;

V.

Hildebertus,

CLXXI,

692;

V.

Godefridus,

CLXXIV,

1131;

Ger., GLXXXI,

102; S. Bern.,

CLXXXIII,

977;

Garnerus,

CXCIII.

287;

Wolbero,

CXCV,

1852;

Petrus

Celleusis,

CGH,

924;

Philippus

de Harveng, CCIII,

8>1,

946.

—

Homo

naturaliier inler

bonum

et malum

distin-

guere

polest,

S. Amb.,

XVI,

443; S.

Anselmus, GLVIII,

214;

FrancoAffl.,

GLXVI,

725; Hugode

S.

Vict.,

CLXXVI,

278;

Kobertus

Pullus,

CLXXXVI,

734;

Garnf-rus, CXGIII,

187;

Gerohus,

GXCIII,

1320; Wolbero, CXCV,

1051.

—

Ratio

ad

refrenandas

libidines

posita,

S.

Amb., XVI,

91,

290;

Rnfinus

XXI,

709;

S.

Hier.,

XXIII, 1025: S.

Aug.,

XXXIV,

746; XXXVIH,

70;

XLI,

427;

Eugyppius, LXII,

726. 839, 897;

S. Greg.

Mag.,

LXXV,

1048;

Aicuinus,

GI,

640;

S.

r.emigius

Ant.,

CXXXI,

164;

Garncrus,

CXCIIL

224;

Alanus de Insnlis,

CGX, 141.

—

Ralio

nos

docet

recla,

({uae

agere debeinus;

Rufinus, XXI,

749;

S.

Hier.,

XXIV,

718

; S.

Aug.,

XXXII,

1312; XXXIV, 746

;

S.

Pros-

perus Aq.,

41, 493; S.

Faustu^

LVIII,

825,

826;

S.

Greg.

Mag!.,

LXXV, 1154.

Guibertus, GLVI, 41.

—

Philosophia

omnium magistravirtutum,

Boetius,

LXIII,

605.

—

Est pars

philosophiae

ethica quae

modum bene vivendi doret.

Al-

cuinus,

CI, 947.

—

Profani moraliiim

librorum

auctores

in

multis

libris concordanl,

Lanfrancus, GL,

158

comment.

—

TuUins

ad quasdam ordinis

moralis

verita-

tes

pervenit. V. Hildebertus,

CLXXI,

1009

et seqq.

—

Ra-

tio

data

ut

voluntatem

instruat,

S.

Bernard,

CLXXXII,

1003.

—

Peccatorum

primus judex,

ratio, Garnerus,

GXCIII, 287.

4°

Rationis

excellentia generaliter expressa.

Ralione

nihil

prjestantius

in

homine,

Lact.,

VII,

19,

395;

S.

Amb.,

XV,

1361;

Rufinas,

6,^3; S.

Aug.,

XXXIII,

586, 908,

1233,1248.

—

De

ralionis

usu in reli-

gione,

Lact.,

VI,

287, 288; S.

Aug.,

XXXIII,

4.^4;

Cassia-

nus,

L,

175; Eugyppius, LXII,

897,

898;

S. Fulg. LXV,

480;

S.

AnseImus,CLVIII,

1193;

Guillelmus

abb., CLXXX,

710.

—

Ratione

animus

tanquam

certissimo

duce

nilitur,

S.

Hil.,

IX,

446

—

Intelligentia

ralionis officium, id.,

IX,

527.

—

Perceptio

rationissonsuum

perceptionibus prjestat,

S. Hier.,

XXVI,

222; S. Aug.,

XXXIII,

615;

XXXIV,

145;

S.

Prosperus

Aq.,LI,

493.—Ralio

fons

sapientiae,

S.Hier.,

XXIII,

1023.

—

Ralio

est

cibus menlis.id., XLIV,680.

—

Ratio

animae

caput

et

oculus,

id., XXXII, 1177, 1248.

—

Ratio

capaK

scieiitiie

et

veritatis, id., XLI. 789.

—

Ratio

exemplis

anteponenda,

id.,

XLI, 136.

—

Ratio

vera

non

errat,

id.,

XXXIII,

455.

—

Verum

et

falsum ratio

perci-

pit, id.,

XL,

788.

—

Ratio

fons

scieniiiE,

id., XXXII,

1066,

1067,

1268;

XL,

787; Wolhero,

CXGV,

1224; S. Bern

,

GLXXXIl,

790.

—

Duplex

veritatis principium,

auctoritas

et

ratio,

S. Aug.,

XXXII,

9.37,

1001, 1007; S. Prosperus

veritatis,

id.,

LXIII,

775, 776,

777,

8i5.

—

Fides

rcriitn a

ralione

coUecta,

Cas.siod., LXIX,

313.

—

Quot

bona

ex

raiione

defluunt,

id., LXX,

1285; S. Isid.

Hisp., LXXXIII,

8.34.

—

Peccatura originale

rationem uon

exstinxit.

Hinc-

marus,

GXXV,269;

Hugo de S.

Vict.,

CLXXVII,

1120.

—

Philosophorum

lettio

ad intelligenliam

Scriptura;

condu-

cens, S.

Petrus

Dam.,

GXLV, 760.

—

Divus

Paulus ratio-

nem

approbat,

Lanfrancus,

GL,

323, 324;

S. Bruno,

CLIII,

558.

—

Quid

valet

ratio

sine

gratia, Hugo

de

S.

Victore,

CLXXV,

441.

—

Carmina

de

ratione.

Alanus de

Insuhs,

CGX,

496

et

seqq.

V.

—

Rationis

infirmitas.

1°

Circa

veritates

naturaies.

Rationi

imperviae

sunt

rerum

naturalium

causae, Arno-

bius,

V,

892;

Lact. VI,

414;

VII,

54, 60,

61, 62,

64;

Gon-

stantinus Mag.,

VHI,

419; S.

Hil.,

IX,

718;

S.

Zeno,

XI,

318, 402, 445; S.

Hier.,

XXIII,

1075; S.

Greg. Mag.,

LXXV,

835;

LXXVIII,

990;

S.

IsiJ. Hisp., LXXXIII,

1011,

1015,

—

Animapro

ratione

mysteriis plena, Lact., VII,

62,

68;

Diunysius

Exiguus, LXVII,

361;

S.

Greg.

Mag., LXXV,

833;

Guibertus, GLVI,

36.

—

Opera

creationis

pleraque

rationi incruslabilia, S. Zeno, XI,

455, 456;

S.

Amb.,

XIV, 249

; XVI,

1339;

Zachajus,

XX,

1092;

S.

Hier.,

XXVI,

504; S.

AuK.,

XLI,

352; S.

Petrus

Chrysol.,

LII,

620;

Cassiod.,

LXX,

657;

S.

Bern.,

CLXXXin,

331;

Alanus

de

Insulis,

CCX,

869.

—

Scientia

incerta et vana, S. Aug.,

XL,

29;

Manegaldus

,

CLV,

155;

S.

Anselmus, GLVm,

761

;

Rupertus, CLXVIII,

1277

; V. Hildebertus, CLXXI,

478;

S.

Bern.,CLXXXIII,667.

—

Quoeamusetunde venimus

ratio

docere

nequit,

S.

Greg.

Mag.,

LXXIX,

1422.

—

Circa

naturales

veritates fallax ratio, Manegaldus, GLV,

—

Intelligentia reruma Deo, Philippus

de

Harveng, CGIII, 17.

2°

Circa veritates supernalurales.

Infinita

Dei magnitudo

menti innaccessibilis,

Tert.,

I,

509, 806, 8U9, 810;

II,

759.

—

Bona

electis promissa

in-

tellectus apprehendere

nequit, Lact.

Vi,

638.

—

In Dei

rebus

mens

deficit,

S.

Hilarius,

X,

33,

230. 385;

IX,

718,

855,58,149,94,143.

—

Scientiam coelestium homo possi-

^dere non potest,

S.

Hil.,

X, 107.

—

In Deo

mysterii ra-

lioni incomprehensibilia,

S.

Amb.,

XVII,

511;

S.

Hier.,

XXX,

361, 700; S.

Aug., XXXIV,

790;

XXXII,

661;

XLII,

1120.

—

Miracula Evangeiii

explicare

ratio nequit,

Gas-

sianus, L,

136.

—

Judicia Dei impenetrabilia,

S.

Prosper

Aq

,

LI,

687; S.

Petrus Chrysol.,

LII,

157;

Salvianus,

Llli,

38;

S.

Maximus Taur.,LVII,

619,

457.

—

Verilates,

quas percipil

ratio

aeternam

vitam non

possunt

couferre,

S.

Prosperus Aq., LI,

2i6.

—

Pauca de

Divinitate

ratio

valet, Boetius,

LXIIl, 818; Eugyppius,

LXII,

933,

880;

Primasius,

LXVIII,

419;

LXX, 1067.

—

Actus

Dei,

sed nullo modo substaniiam

apprehendil

ratio.

Cas-

siod., LXX, 1031

;

S.

Grcg.

Mag.,LXXVL 99.

—

Hominem

(ie

Deo

Io(|ui

est caecum de lumine disserere,

S.

Greg.

Mag., LXXVI,

403, 439;

LXXV,

708, 686,

679.

—

Deus

incompreheiisibilis,

Rab.

Maur.,

CVIII,

613;

CXII,

418;

Haynion, CXVIII,

558;

Lupus

abbas, GXIX,

493;

Joannes

Scotus, CXXIIi,

362,

413,

844,

1158.

—

Excedunt huma-

nam

mentem

Dei perfecliones,

Gezo,

GXXXVII,

376

;

Ma-

negaldus, CLV,

157 ;

S.

Anselmus, CLVIII,

320,

210, 608,

609,

581;

Rupertus, CLXVil,

1248;

Honorius Aug.,

CLXXIi, i-i',.

—

Verun)

summum

apprehendere nequi-

verunt philosophi,

Hugo de

S.

Victore,

GLXXXI, 581.

—

Supra

rationis vires incarnatio

et

redemptio,

Hervens,

CLXXXI,

610.

—

Scientia

Dei superat omnem

intellectum,

id.,

CLXXXi, 1188.

—

Divinitas rationi

abyssus,

S. Bern.,

CLXXXIil, 323;

Adamus

Praemonstralensis,

CXCVIII,

836;

Giuilterius,

CCIX,

586;

Alanus de

Insulis,

CCX,

535,

444,

539.

3°

Circa veritates

morates.

Ratio

sibi

derelicta

notionesboni

et

inali

mox

confundit,

Tert

,

I, 653;

S.

Bruno Sign.,

GLXiV,

246;

Ven.

Go-

defridus,

GLXXiV,

421;

S.

Bern.,

CLXXXIII,

667;

Innoc,

III,

CCXVIi,

1038.

—

Philosophi

per

se jusliliae

notio-

nem

habere

non

poterant,

S.Zeno,

XI,

281.

—

De

insuf-

fii^ientia

legis naluralis,

S.

Amb.,

XVII,

153;

Rufinus,

XXI, 692;

S.

Hier., XXX.

675,

720;

S.

Aug.,

XXXVI,

673;

XXXVII,

1574:

S.

Prosperus

Aug., LI,

239;

Gen-

nadius,

LVill,

991

; S.

Rruno

Herbip., CXLli, 141;

Lan-

francus,

CL,1I0; S.

Bruno,

GLIII,

40;Rupertus,

CLXVIII,

131;

V.

Gildebertus,

GLXXI,

348,

692;

Hugo de

S.

Vict.,

CLXXV,

559,

560;

CLXXVI,

301;

Herveus.

CLXXXi,

636;

Gerhohus,

CXClil, 1177;

Wolbero,

CXGV, 1032;

Petrus

Cellensis,

GGII,

924.

—

In

lationali natura ignorantia

Aq., LI,

496;

S. Bruno,

GLXX, 618.

—

Philosoplm splen-

dore

verae

lucis,

Boetius,

LXII1,65.5.

—

In rationesemen

rerum

agcndarum,

S.

Aug.,

XL, 244.

—

Delicla

sua

quis-

que

non

intelligit.,

Rufinus, XXI, 714.

—

Sancta

consilia

 

65

INDKX DE

RATIONK HIMANA.

m

e\

libero

arbilrio

sine gralia Dei non

oriunlur,

S.

Pros-

per

Aq..

Ll,

243.

—

Iliinc per peceatum

csl in

ralidne

iLjnoranlia

lioni, V.

llilili-lierlus.

CLXM,

?>iS.

—

lloino

per

ineiitis lenebras ail peccatuin

r.ipitur.

lianurus,

CXOIll,

370.

—

Lumon Dei nece.>sarium

ut

possimus

ilis-

cernere

inter bonnm el

inalum,

Gerhiibu-,

CXtllll,

1178.

—

In

raiione ignoraulia boni

ot

mali,

Adamus

PrxMu.

CXCVIII,

769,

770.

4°

Infirmitas

ralionis

generalilor expressa.

Humanum

ingeiiium

iiivenienda'

verilali

impar,

Lact.,

VL

34ti;

S.

Hior., XXIII,

,")08.

—

Ralio liumana

in

mullis

deficil

S

Hil., IX,

76,

78;

S.

Hi,t., XXIil, 541;

XI,

786;

Cassianus,

XLIX,

lOiG.

—

Prudentia

siuculi

slullilia,

S. Hil.,

IX,

92.

93, 396,

538;

X, 80.

—

Ca;citas

buminis

demonstratur, S.

Zeno,

XI, 3*4.

—

In

terra

bomo

imper-

fecle cognuscil

cuncla,

S.

Amb., W, l-tlS.

—

Muiii

a

Deo

recedunt,

propler ignorantiam

quie

est,

id..

XV,

1262.

—

Nec

capere

noc eiiarrare pussiimus

plonitudinem

veritatis, id.,

XVII,

253;

Kulinus

XXi, 689.

—

Nosnieiip-

sos

ignoramus, Rulinus,

XXI, 796.

—

Anima

per

foramon

aspicit verilatem,

S.

Hic-r., .XXIli,

1108.

—

Magis opina-

mur

quam sciinus, id., XXIU,

1030.

—

De

slatu

noslro

ignoramus,

id.,

XXIII,

1060.

—

Nos

decipientes et

de-

cepti,

id., XXV,

734.

—

Venlis

doctrinarum mens

agitata,

id.,

X.XV,501.

—

Sumus parvuli

iu videnda veritate,

id.,

X.XX,

758.

—

.-^nima ab

ignorantia non potest

esso

liljera,

S.

Aug.,

XL,

60.

—

lloraines veliit ca'ci,

id.,

.XXXVI,

1713

;

XXXVIl,

1352;

XLV, 1539.

—

Erraio

Immanum

est,

id.,

XXXVIII,

901,

987.

—

De egostate

Iminame

inlelii-

gentiae,

S.

Prosperus

.\q.,

LI,

453.

—

Verum

malti

qua)-

runt,

pauci

inveiiiunt,

S.

IsiJ. Hisp.,

LX.XXIII, GOO.

—

Me.-iti

tiura

cscitas, S.

Greg. Mag.,

LX.XV,

887.

—

Fra-

gilitati

humanae parva

congruit

sciontia,

V.

Bcda, XCI,

1015.

—

Causa hominis error

u^u

de Deo,

Joannes

Scotus,

CXXIl,

818.

—

Cavonda inlellectus

inopia,

S.

Remigius

Ant.,

C.XXXI,

60.

—

Ralio l.umana

conturbata, id.,

CXXXI,

293.

—

.\nimalis homo spiritualia iion

percipil,

S. Odo,

CXXXIII,

534.

Meiitis

humana; iiisiabilitas,

S.

Aniebiius,

CLVllI,

S09.

—

Hominis impcrfccla scientia,

S.

Bruno

Sgn.,

CLXIV,

651;

id.,

CLXIV,

1140;

Ruperius,

CLXVII,

460;

V.

Hildeberlus, CLXXI,

855;

Hugo

de

S.

Viclore,

CLXXV,

923,

et

seqq.

—

IIoino in

ignorantia

positus,

Honorius

Aug.,

CLXXII, 243.

—

Non

soluni

ignari, sed

eritaii

obstantes,

Ilugo de

S.

Vict., CLX.XVI, 302.

—

Ratio

nunc ca;ca,

S.

Bern., CLXXXII,

841.

—

.\nima

illusionibus

plena,

id., CL.XXXIII, 531.

—

Homo

a

luniine

veritatis

quasi exstiiictus,

id., CLX.XXIII, 95.

—

Miseria

animae

ignorantia,

id., CLXXXIII,

367.

—

De

corrupta

honiinis

anima, id.,

CLXXXIII, 667.

—

In

ralione

obscu-

ritas

ignorantiie,

Adamus

Pra;m.,

CXCVIIi,

769.

—

Anima

illusionibus compieta, Innoc.

III,

CCXVII, 138.

VI.

—

Rationis

inftrmitatis

causce.

{.

Causa, peccatum origiiiale

ei

acluale.

Peccato

anima exctecatur,

S.

Fulg., LXV,

539;

S.

Hil.,

IX,

944;

S. Amb.,

XIV,

462; S.

Aug.,

XXXVIII,

664;

S.

Prosp.

Aq., LI,

126,653

;

S. Greg.,

Ma-.,

LXXV,

767, 768,

787,

870, LXXVI,

317, 916;

LXXIX,

556;

V.Beda, XCII,

510,767;

XCIII,

492,514,696,890;

Herveus, CLXXXI,613;

S.

Bera.,

CLXXXIll,

567

;

CLXXXIV,

1066;

Adamus

Pra;in.,

C.XC.XIIl,

246.

—

Peccalum

originale nobis

vinculum

erro-

ris,

S.

Amb., XVI,

123.

—

Scientia

mala nobis ev

peccato,

id

,

XVII,

964.

—

Sapienliai lumen

recossit

a

peccante, Ru-

finus, XXl, 748.

-

Animae propier peccatum

miserabilis

ignorantia,

S.

Aug.,XLIV,

180.—

Rerum

sciendarum

im-

pedimentum, peccatum

originale, id.,

XLV,

I26s.

—

P'

c-

caii

originalis

pcena, error,

i)., XLI, 784.

—

Poccata

veri-

talis

|:erspicuitalem volant,

id.,

XXXII, 1311.

— In

culpa

Adaini

homo

iniellectu spoliatus

fuit, S. Prosp.

Aquit.,

LI,

2.37.

—Expeccalo

originali ignoraniia ralioni

coniraria,

Cassiod.,

LXX,

1294.

—

Peccata

sapienlise lumen

auferunt,

id.,L.\X,

347.—Homo

peicalor

in nocte erroris se

abscon-

dit,

S.

Grog.

Mag.,

774,

773.

—

Propter

peccaliim

anima

honiim quod

qua;rit,

amplius non

agnoscil,

id.,

L.X.XVI,

1.58.

—Ilomo in

pnradiso

cecidit, et

ab illo

mentis

lumen recessit,

id.,

L.X.XVII,

317.

—

Ilonio lucem

relationis

cnm peccato perdidit, id.,

L.XXj.X, 614.

— Recedentibus

a

«e, subtraxit

Deus cognitionem

veritatis,

V.

Beda,

\('A\,

510.

—

Imperfectio

it

diminutio

ralionis facta

est

per

pri-

mum

bominem, id., XCIII,

.528,

737;

Amuio

episc,

CXVI,

118.

—

Peccatum

ordinern

cognitionis

subverlit,

Joannes

Scotus,C.\XII,843.

—

.Vmissa

innocentia,

profiindiores

er-

lia,

S. Odo,

CXXXIII, 524.

—

l<atio per

Adami

peccatum

ilobililala, S.

Briino. CLII,

808

;

S. Ansoln

us,

CLXIII,

320,

434.

—

Ratio poccati

liiililirin

prosiiliila,

Giiiborlus,

CLVI,

160.

—

.\nto

])occauim

erat

iiilollijfeiilia

sin«'

orroro, V.

Gildebertus, CLXXI,

318.

— Anto ])rii-atum

|iorfoclior

co-

giiilio, Hugo do

S.

Vioi.,

CLXX.W

,

4il.—

Lx mulliplica-

tiono pcccati

excroscil

orror, llerveiis,

tlLWXI,

613.

—

Homo

lapsus caliginosus,

Aelrodus,

CXCVIII,

246.

2.

Causa, superbia

menlis.

Ralio quando

orrat

|irudoiitiam

vuit

existimari,

S.

Hil.,

X, 158.

—

Per suporbiam orraveiunl

philosophi,

S.

Zono,

XI,

318et319;S.

Auo;., XXXVIII,777,XXXI1,-U7

;

XXXIV,

4-40; Atto

Vorc, CXXXIV,

139; S. Polrus

Dam.,

CXLIV,

536;S.

Bruno,

CLIII,

25;

Alaiius

de Insnlis,

CCX, 133.

—

Suporbia

Adain in lenebris cecidit,

S.

Amb.,

XV,

1283;

S.

Prosper

Aq.,

LI.

237, 238;

S.

Greg.

Mag., LXXIX,

564;

S.

Anselmus, CLVIII, 1422.

—

Voritas

superbiie

ad-

versa,S.

—

Superbia luErelicorum

mater,

S.

Hior., XXV,

858

;

S.

Aug.,

XXXII,

142; XXXVIII,

280;

S.

Anselmus,

CLWIII,

5,54; CLIX,

123

;

Hugo de S. Vict.,

CLXXV,

923, 924;

Herveus,

CLXXXI,

126;

Garnerus,

CXCIII,

153.—

Superbia Judipos

exciccavit,

S.

Aug.,

XXXV,

1778 ;

S. Bruno, CL\IV,181

,

186

;

CLXVIII, 130.

-

Superbia

peliilur liomo in

tenebras, S.

Aug.,

XLIV,

206.—Superbia

aures

cordis

obstruit,

id

,

XLIV, 618.

—

Deus

superbis

ve-

ritatom denegat,

S.

Aug.,

XXXVIII,

437

; S.

Ma\imus

Taur.,

LVII,

619;

S.

Greg. Mag.,LXXVI,

412; Manogaldus,

CLX,

156;

Rupertus,

CLXVII,

1628;

Herveus,

CLXXXI,277.

—

Sapicns

non

giorielur,

S. Aug.,

.\XX,

721.

—

Superbia

ex-

caecat,

S.

Greg.

Mag.,

LXXV,

1

154

;

LXXVI,

269,

593

; Amu-

lov.,CXVI, 118;S.

PetrusDam.,CXLIV,

233;

CXLV,

576,

577, 700;

Guibertus,

CLVI,

163; Rupertus.

CLXIX,

670;

V. Hiideberlus, CLXXI,

688;

Adamus Pivnem.,

CXCVIII,

770.

—

Superbia dicit, bonuiu

non

facio quia

nescio,

Amu-

lov., CXVI,

121.—

Expositio

orrorum

in

quos

incidit

super-

bus,

S.

Odo,

CXXXIII,

242

et seqq.;

Manegaldus,

CLV,

157,

158.—

Raiio

iu fatuitate

submergeiur,

Manegaldus,

CLV, 155

—

Superbia nogantur

mysteria,

quia

incompre-

hensibilia, S. Anselmus, CLVIII,

263.

—

Telo superbiae

raens perdita, id., CLVIII,

869.

—

Prse superbia,

videre

dedignaris

vel

scire, Ruperlus,

CLXVIIl,

373.

—

Superbia

rationi dominatur et reluctaiur,

V.

Uildebortus,

CLXXI,

190.

—

Ignorantia

pcena elationis,

Hugo

de

S.

Victore,

CLXXVI,

301.

—

De superbia

nascitur rationis

expers

aniinus, id.,

CLXXVI,

999

et

1000.

—

Mens

humana

per

superbiam

decepta, Garnerus,

CXCIII,

112.

—

Superbi

discere nolunt, Innoc. III, CCXVII,

1022.

3.

Causa, carnis

concupisceniia.

Concupiscentia refrenanda

ut menli

luceat

veritas,

S,

Cyprianus. IV,

79 ;

S. Amb.,

XIV, 541

;

XXXII,

589,

1334;

S.

Grog.

Mag.,

LXXV, 716.

—

Concupiscentiaj

effectus,

ex-

caicatio animi

S. Cyp., VI,

256,

237;

S. Aug., XXXVI,

94,

241

;

XXXIII,

615

;

S.

Greg.

Mag., LXWI,

190;

LXXV,

743

;

Halitgarius,

CV,658; S.

Pelrus Dam.,

CXLV, 37

;

Guiber-

tus, CLVI,

30,

33;

V. Godefridus,

CLXXIV,421

;

Garnerus,

CXCIII,

153,1176.

—

Animae subtiiitas

peccalo

in naturam

curporiim

ingravescit,

S.

Hil.,

LX,

974.

—

Concupiscentia

rationi

adversa,

S.

Hil., IX,

781,

X,

345; S.

Zeno,

XI,

343;

S. Amb.,

XIV,

599;

S. Aug., XLI.

242; XXXII,

1009;

S.

Prosperus

Aq.,

LI,

432,494

;

Cassiod.,

LXX,

1284; S.

Greg.

Magn., LXXIX,

418;

V. Beda,

XCI,

214; XGIII,

313,

522,

633;

Joannes Scotus, CXXII,

844; S. Potrus

Dam.,CXLV,

403;

S.

Bruno. CLII,

793, 1082; CLIII,

184;

Guibertus,

CLVI,

88,

Rupcrtus, CLXVII,

287; CLWIII,

1244;

V.

Hildebertus,CLX.\I,348;Hugode

S. Vict.,CLXWT,

1001;

S. Bern..

CLXXXIV,

821;

Anonymus,

CCXIII,

919;

Inno-

centius

III, CCXVII,

999,

1012.

—

Vitia

el libidines

verita-

tem obruunl, S.Hil.,

IX,

527,839;

Cassianus,

XLIV,

1025;

Boetius,

LXIII,

770;

Eugyppius,

LXH.

396; S. Greg.

Mag.,

LXXVI,

712,

714; S.

Paschasius,

CXX,

82;

Joannes

Sco-

tus, CXXII.

849, 874; S. Anselmus,

CLVIII,

870;

tus,

CL\III,

372.

—

De

bello inter

carnem

et

spiritum,

S.

Zeno, XI.

342; S.

Grog.

Mag., LXW,

832; Herveus,

CL\\\L 1188;

Wolljero,

C.\CV,

1223;

Adamus Pra3m.,

CXCVIII,

700;

Alanus de Insuiis,

CCX,

141,

142.

—

Luxu-

ria

a

lide

vera

deviat,

S.

Arab., .WI,

626.

—

Libido

venerea

menlem

absorbet,

S.

Aug., \LIV,

373 et

374.

—

Veritatis

capax

meus

a vitiis

libera,

id., XL, 299.

—

Mens

mole

cor-

Soris

pressa supern;e

luci

diu

inhaerere

non

valet, S. Greg.

lag.,

LXW, 832.

—

Multi scire

nolunt,

ne

bonum

facere

cogantur,

Amulon, CXVI,

139.

—

Libido

lucem

comprehen-

dere non

vult, Hinfmarus, C.\.\II,

349.

—

Concupiscentia

rores,

Hincmarus,

CX.W, 191.

—

Peccatum

ori/inale

ho-

minem

a vero lumine

elongavii,

id.,

CXXV,

131.

—

Lurnen

vultus tui

in

nobis

obscurata est in

Adam,

S.

Remigius

Ant.,

CXXXI,163.—

Prima

peccali

pcena,

profunda

ignoran-

mentem

aggravat.

S.

Bruno,

CLII, 794.

—

Reprobi

sensus

scientia

nullis indiciis

coargui

potest, Guibertus,

CLVl,

165.—

Camalem

sensuin

sapiontia fugit,

Rupertus,

CLXVII,

1629.

—

Caiiginis

duae causae, ira

et molUor

affectus,

S.

 

67

INDIGES

PATROLOGl/E

SPEGIALES.

-

INDEX XL.

Bern.,

CLXXXI1I,755.

—

Vagalionemmentisillicitagenerat

trisliiia,

Garnerus,

CXCIU,

15^2.

— Ex

ventris

ingluvie he-

betudo

intelligentia;.

Garnerus, CXCIII,

133.

decipit

mentem,

id.,

GXCIII,

154.

68

Luxuria

XL.

INDEX

DE

PARADISO

TERRESTRI

IN

QUO

,

SEMOTA

PECCATl

ORIGINALIS

QU/ESTIONE,

NOTATUR

QUIDQUID PATRES

SCRIPSERE

DE

HISTORIA EDEN A

TRANSLATIONE

IN

ILLUM USQUE

AD EJECTIONEM

ADAMI,

SEU,

1)

QU^:

ANTE,

2)

QU^

PER,

ET

3)

QU^

POST

LAPSUM

PRIMORUM

PARENTUM

IN

EO

PERACTA

SUNT.

I,

—

Ante lapsum.

In

hac

parte

explicatur

Genes.

cap. II a vers.

8 ad ul-

timum;

scilicet, de

plantatione,

iijjnis et fluviis paradisi

lerrestris,

de

Adumi

inlroduciione,

pr»cepto non come-

dendi

de

ligno

scientiaj boni

et

mali

(non

quod

ipsum

lignum

in

sua

natura rationale esset,

vel

scientiam

boni

et

mali

hahuisset,

sed

quud

Ailam

in

eo

experiri

et

scire

poieral

quid

essel

inier

obeJientite

bonum et

inobedien-

tiae

malum),

de

adduclione et nominaiione

animalium,

de

sopore,

vaticinio,

Adami

et

mulieris

formatione,

de

non

erubescentia

(seu

quod

Adam et

Eva

custodienles

ange-

licae

dignitatis

honestatem erant

quidem nudi

muinlanis

vestihus

sed

immortalitatis splendore

erant

vestiti), et

de

statu

morali et

piiysico Adami

et Evse

dum

commorati

sunt

innocentes

in hoc

amoenissimo loco

(id

esl

quod ad

hoc

in

paradiso

terreslri

positi

fueranl, boni,

felices,

sine

ulla

carnis

impugnalione,

liberi

ad

bonum el

ad

malum,

ut,

si

ad

sui

Condituris obedientiam charilatis vincuiis

se

astringerenl,

ad

coelestem quandoque car-

nis

morte

transirent,

sic namque mortales fuerant

con-

diti ut,

si

peccarent,

mori possent, el

immortales

ut, si

non

peccarent,

etiam non

mori

possent, atque ex

merito

liberi

arbitrii

beatitudinem

illius regionis

altingerent

in

quse

vel

peccare vel mori non possenl).

Tertulliaiius, I, 1277, 1302; II,

288,

2J3, 599, 635, 723,

723,

883,

900,

904.

—

Novatianus,

111, 887,

896,

916.

—

S.

Cyprianus,

IV,

630,

822,

896,

912,

929.

—

S.

Victorinus

mart.,

V,

304, 312,

323,

344.

—

Magnes presb., V, 346.

—

Lactantius,

VL

32-2,

323,

666,

735,

756,

931,

932,933.

—

Victorinus

poet.,

VIII, 1289.

—

S. Hilarius, IX,

334,

930.

—

S.

Zeno,

XI,

314.

—

Fiimicus

Mater.,

XII, 1037.

—

S.

Philastrius, XII, 1239.

—

Jul.

Hilarianus,

XIII,

1099.

—

S.

Ambrosius,

XIV,

275,

300, 700, 921, 934,

1061;

XV,

1205, 1206,

1241,

1242, 14(J8, 1481-,

1384,

1,385,

1632,

1911

;

XVI,

310,

346,

1142.

—

Juvencus

poet

,

XIX,

347.

—

Cffil.

Sedilius,

XIX, 612.

—

Faltonia Pcoba, XIX,

803,

816.

—

Sulpicius

Sever., XX,

93,

232.

—

S.

Gau-

denlius,

XX, 899.

—

S.

Hieronymus,

XXII,

659,

732,

1053;

XXIII,

940, 941;

XXV.

1089.

—

S.

Augustinus,

XXXII, 140,

607, 649,

654;

XXXIV,

202, 203,

208,

371,

380,

383.

384,

385,

386,

396,400,401,402,403,408,487,

555,

574,

575;

XXXVI,

668;

XXXVIII,

172; XL,

332;

XLI, 395,

397

;

XLII,

613,

614,

615;

XLIV,

109, 110,

172,

173,271.933:

XLV,

1090, 1336,

1556,

1598.

—

Mar. Mer-

cator,

XLVIII,

198, 632,

638,

639,

642,

643.

—

S.

Euche-

rius, L, 906,

907, 908,

H09.

—

S. Prosper, LI, 734.

—

S.

Petrus

Chrysologus, LII,

305,

359,

06, 507, 509, .320,

538.— S.Salvianus, LIH, 37.

—

S.

Leo Mag.,

LIV,

871,

—

S.

Maximus

Taurinens., LVIII,

448,

567, 570,

571,

572,

573.

—

Gennadius, LVIII,

985.

—

S.

Avitus,

LIX,

327,

328,

329,

330.

—

Prudentius

poAt..,

LIX,

803,

804,

826,

827,

856.

-

S.

Paulinus Nolan.,

LXI,

441,

903.

—

Mar. Claud.

Victor, poel., LXI,

938.

—

Amcenus

poet.,

LXl,

1075.

—

Eugyppius, LXII,

643.

—

Gilbertus,

LXIV,

1392, 1394, 1410,

1411,

1412.

—

Boetius,

LXIV,

1353.

—

S. Fulgciitius,

LXV,

447, 466,

505, 664,

700,

701.

—

Dionysius

Exiguus,

LXVII,

,380,

381,

550.

—

Cas-

siodorus, LXX,

29, 806,

1017.

—

S.

Gregorius

Turonens.,

LXXL

163.

—

Vil»

Patr., LXXIII,421,

582.

-

S. Grego-

rius

Magnus, LXXV,

649, 661,

664, 663,

970; LXXVI,

231,

293;

LXXIX, 2t,

222,

314, 533,

554,

535, 5.56,

537,

606,

619, 620,

646.

—

S.

Paterius,

LXXIX,

686.

687,

688,

689.

—

Taiu.

LXXX,

753,

754.

—

S. Isidorus

Hispalens.,

LXXXIIL

1236.

—

Pirminius,

LXXXIX,

1031.

—

Doda,

114.

—

S.

Paulinus

Aquileiens., XCIX,

268,

269,

—

AI-

cuinus, C,

517, 518, 519,

520, 521,

522.

—

Sedul.

Scotus,

Clll,

56,

139.—

Theodulfus,

CV, 231.

—

Halitgarius, CV,

676—

Freculphus,

CVI,921,922.—Rabanus

Maurus, CVH,

462,

476,

477,

478,

479,

480, 481,

482,483,

484, 485,

486,

568,

595;

CVIII,

368;

CXI,

31, 99, 334;

CXH,

46,

461.—

Walafridus

Strabus,

GXIII,

86, 87,

88.

—

Angelomus,

CXV,

127,

128, 129, 130,

131,

132, 133,

134.

—

Haymo,

CXVII, 568,

629,

730;

CXVIII. 93.

—

S.

Lupus,

CXIX,

602, 625,

628.

—

Paschasius

Radbertus,

CXX,

196,

218,

647,

736.

—

Ratramnus,

CXXI,

71,

83.

—

S.

Remigius

Laudunens.,

CXXI,

1087.

—

Joannes Scotus, CXXII,

834,

835, 836,

837. 838,

839,

840.

—

Hincmarus

Remens.,

CXXV.

131,

231,234,

375. —

S. Remigius

Anlissiodorens.,

CXXXI,

60,

61, 62, 63,

88,

803.

—

S. Odo,

CXXXIIL

343, 344,

368.

—

Ratberius, CX.\XVI, 191,

193.

—

Pelrus

Damianus, CXLV, 512, 590,

743,

779, 790,

883.

—

S. Bruno

Herbipol.,

CXLII,

378,

512.

—

Othlonus,

CXLVI, 65.

—

Lanfiancus

Cantuariens.,

CL,

160.

—

S.

Bruno

Carthus.,

CLII,

750,

1331.

—

Radulphus

Ardens.. CLV, 1742.

—

Guibertus,

CLVI,63,

64, 63, 66, 67,

68,

69, 70, 71, 72, 73,

78,

99,

lOu,

589,

590.

—

Goffridus,

CLVII,

258.

—

S.

An-

selmus

Cantuariens.,

CLVIII,

325, 395, 400,

401,

441,

442, 443,

444, 443, 538,

340,

634,

815.

—

Ivo Carnotens.,

CXLII,

306.—

Anselinus

Laudunens., CLXII,

1236.—

Calli-

slus,

II,

pap.,

CLXIII, 1378.

—

S.

Odilo,

CXLII,

1007.

—

S.

Bruni)

Signiaeens,, CLXIV,

162,

163,

164,

165;

CLXV,

876.— Drogo,

CLXVI, 1525.

—

Rupertus, CLXVII,

233, 269,

270, 271

,

276,

277.

—

Hildebertus, CLXVI,

1119,

1120,

1121.

—

Honorius

Augustodunens.,

CLXXII,

1117,

1118.

—

Godefridus,

GLXXIV,

31, 276,

368. 1013,

1091,

1131.

—

Hugo

de

S.

Viclore, CLXXV,

39,

40,

638,

639.

—

Petrus

Abaelardus,

CLXXVIII,

780, 781,

782.

—

Her-

mannus,

CLXXX,

16, 17,

18.

—

S.

Bernardus,

CLXXXII,

958;

CLXXXIII, 166,

167,479;

CLXXXIV,

184.—

Zacbarias,

CLXXXVl,

267.

—

Robertus Pullus,

CLXXXVI,

746,

752.

—

Petrus Venerab.

,

CLXXXIX,

692.

—

Ernaldus

GLXXXIX, 1535,

1536,

1537,

1338, 1339,

1540.

—

Petrus

Lombardus,

CXCI,

293,

381,

1239

;

CXGII,

215, 686, 687,

688.

~

Magister

Bandinus,

CXCII,

1045,

1046, 1047.—

Gar-

nerus, CXCIIL

353.— Gerhohus,

GXCIII,

869, 1137, 1196,

1259;

CXCIV, 231, 285,

601,

604,

—

Petrus Com.estor,

CXCVIII, 1067,1068,1069,

1070.—Adamus Scotus,CXCVIII,

586, 593,

594,

614-624.—Petrus Cellen^is,

CCII,

892,

1902.

—

Philip.de

Harveng, CCIII,

19, 593,

394,-

Thomas

Cister-

ciens.,CCVI,691.—

Petrus Pictaviens.,CCXI,

960,

961,

1011.

II.

—

Per lapsum.

Sub

ho3

titulo

agitur

de

Genes.,

cap.

III,

vers.

1 ad

9,

seu

de

permissione

et modo

tentationis

et seductionis

ex

parte

diaboli

erga

Adamum

et

Evam

(Deus

enim

dixerat,

a

morte

moriemini,

»

Eva

dixit,

«

ne

forte

moriamur; »

novissime serpens

dixit,

«

nequaquam

moriemini,

»),

quod

mox

Eva

comedit

de

ligno

velito,

jamque quod Adam per

mulierem

deciiiitur,

pariterque

comedit

:

ta;;demque

de

apertione

oculoriim,

erubescentia,

et ficulneis succmcto-

riis.

Unde

quod

dum ulerque divinilaiis

simililudinem

appeiunt,cecideruiit

et

munera

immortalitatis

perdiderunt;

quodque

p.irdita

charitate,

mali

inventi

sunt, hoc est quod

princeps

vitiorum,

dum

eos

vioit, ad Dei

imaginem factos,

pudicitia

armatos, temperantia compositos, illis

donis ac

tantis

bonis

oxspoliavit, pariter.jue peremit...

Tertuilianus,

I,

405, 406,

1256,

1257; II, 314.

904.

—

Novatianus,

III,

8S8.

—

S.

Cyprianus,

VI,

496,

629,

630,

634,

653.

—

S.

Victorinus, V" 313.

—

Magnes,

V,

346.—

XCI,

13,

43,

45,

47,

48, 49,

50,

206,

207,

208;

XCIII,

223,

226,

227, 228,

269,

270, 271,

272.

-S. Hildefonsus,

CXVL

Lactantius,

VI,

323, 756,

932,

933,

955.

—

Victorinus,

VIII,

1289,

—

S.

Hilarius,

IX,

302, 807,

808,

929,

930,

931,

960,

 

t)9

LNDBX DE

PARADISO

TERRESTRl.

70

i)67.

—

S.

Zeno, XI,

227,

314, 340.348.

332.

Firm.

JJater-

nus, Xll, 1037,

1U38, 1039.

—

S.

Anibro^ius. \1V, 3lX»,

.Utl,

302,

303,

304, 305, 306, 307.308,

701,

792,

8-'5,

842,

922,

954, 1040;

\V, 1358, 1371,

1121,

1122.

1468,

1630,

1631,

1646, 1718;

XVI,

310, 398.

522,1152,

1153.

1

154.

—

Juve-

neus, XIX, 348.

—

Fallonii Proba,

XIX,

806,807.

—

Sulpi-

cius

Severus, XX,

95,

232.

—

S.

Gauilentius,

XX, 951, 952,

976.

—

Rutinus, X\I, 1140.

—

S.

Hierunymus,

WUI,

940,

942;

XXVI,

333, 751,

1064.—

S. Auiruslmus, XXXII,

607,

649;

XXXIil,

141;

XX.XIV, 206, 207^ 2U8,

209,

213, 380.

382,

385,

429,

443,

415,

4i6,

487;

XWVIl,

1008, 1383;

WXVIll,

161:

XL,

333;

XLll,

613.

614,616,617;

XLIV,

171,

183,

258, 260,271, 433,

471;

\LV.

1144,

1179,

1271,

1274,

1496,

1553, 1534,

1555.—

Marius

.Mercator, \LVU1,

115,116,

117.—

Ca-sianus,

\LI\,

632,

633.

736.

737.

-

S.

Eucherius.

L.

910. 911,

912.

—

S. l»ro>per, Ll,

237, 238,

239,

735.

—

S.

Petrus Chrysologus, LIl,

193, 225,

247, 410,

424.

—

S.Leo

Magnus.LlV,

211.

—

S.

Maximus

Taurinens.,

LVII,254.—

Gennadius,

LVm.985.—

S.

Avitus, LI\.

330,

332,

333,

338.

—

Hrudentius, LI\,

805,857,

858.

—

Amcenus,

L\l,

1075.

—

S. Paulinus ISolan., L\I, 141.

—

M.

Claud.

Victor,

L\I, 938.

—

Eugyppius, L\ll,

607, 642,

643.

—

S.

Fulgentius. L\V,

668,

669.

—

Dionvsius Exiguus, LWII,

381.—

Primasius,

LWIII,

440, 441."—

Cassiodurus,

LW,

29.

1017.

—

S.

Grej:orius Turonens.,

LWl,

163.

—

S. Gre

gorius Magn.,

LWV,

664,

670,

861,

9U7,

979;

LWI,

96,

230, 231,

4S7,

1136;

LWVU;

ai7,

741, 806,

893,

894;

LX\IX,

21,

131.

132,

346,

347, 607,608, 614, 646.

—

S.

Paterius, LWIX,

690,

691.

—

Taio, LXW,

754,

735,

917.

—

S.

I^idorus

Hispalens.,

LXX.XIII,

131,

1236.

—

Pir-

minius,

LX.WIX, 1031.

—

Ven.

Beda, XCI,

31,

32,

53,

,54,

55,

209,

210,211,

269,

271,

273, 277, 278;

XCIIl,

229,230,

231,232,

27i,

274,275.— S.

Hildefonsus.

XCVl,

114.

—

S.

Paulinus Aquileiens.,

XCI\,

291.

—

Alcuinus,

C,

522,

,523.

—

^maragdus,

CII, 123.

—

Sedulius

Scotus,

CIII, 67.

—

Claudius Taurinens.,

CIV,

880.

—

Halitgarius, CV,

659.

—

Rabanus

.Maur., CVII,486,

491 ;

CVIU,

921,

1148; CXI,233.

—

Walafridus

Strab., CXIII,

89, 90,

91.—

Angelomus,

CXV,

1.34, 135,

136,

137, 1

18,

139.

—

Haymo,

CWII, 93.

—

Lupus

Servalus,

C\I\,625.— Paschasius

Kodbertus,

C\X,

196,

218,299,

404,

419,421.

—

Hincmarus Remens.,

CWV,

196,

21

9.

429,

444.—

S.

Remiuius Antissiodurens..

C\\\I,

64,

65,

805.

—

S.

Odo,

CW.XIIi,

123,

545.

—

Atto

Vercellens.,

C\\\IV,

143.—

S.

Brunu Herbipolen?.,

C\LI1, 375.

—

S.

Odilo, 1007.

—

Othlonus,C.\LVI,65.

—

Lanfranoas

Cantuar.,

CL,

203.

—

S.

Brurio

Carthusian.. CLII.

152,

641.

—

Lan-

francus, CL, 330.

—

S.

Bruno

Carthus.,CLII,

750.

—

Radul-

phus Ardens,

CLV,

1828.

—

Guibertus, CLVI,

73, 74,

75,

99,

100.

—

Golfridus, CLVII,

236,

2.j7.

—

S.

Bruno

Signia-

cens.,

CLXIV,

166,

167,

981.

—

Rupertus,

CLXVIII,

286,

287,

1550.

-

Hildebertus,

CLXXI,

343,

997,

998.

—

Honorius

Augustodunens., CLXXII, 1117.

—

Godefridus,

CLX.XIV,

278,

361.

—

Hugo

de

S.

Victore, CLWV,

39,

40,

41, 164,

597;

CLXXVI.28-,28K,289,

290; CLX\VII,520.

—

Petrus

Abceiardus, CLXXVllI,

782,

783,

1421.

—

S. Bernardus,

CLXXXII,

876;

CLXWIV,

800.

—

Zacharias,

CLWXVI,

319.

—

Robertus

Pullus,

CLXXXVI,

735.

—

Ernaldus,

CLXXXIX,

1540,1541,

1542,

1543,

1544,

1343, 1546, 1547,

1548.

—

Petrus

Lombardus, CXCI.

295.

1388.

—

Magister

Bandinus,

CXCII,

1048.

—

Hugo

Rothomagens.,

C\CII,

1306,

1307.

—

Gerhohus, C\CIII,

506,

869,

870, 936, 972,

1196,1259.

—

Sancta

Hildegardis,C\CVII, 748.

— Adamus

Scotus,

CXCVIII,

246.

-

Petrus

Comestor,

CXCVIII,

1670,

1671.

—

Petrus

Ccllens.,

CCII,

769, 996.

—

Philippus de

Harveng,

CCIII,

384, 395,

644,

1167.

—

Pelrus

Canlor.,CGV,

52.

—

Thomas

Cisierciens., CCVI,

691.

—

PetrusPictaviens.,

CCXI,

962,

1011.

III.

—

Post

lapsum.

Dalur explicatio

vers.

8-2i

cap. iii Genes.,

seu de

Dei

ambulatione in

paradiso et interrogationibus

ad Adamum

et

Evam,

et

istorum

confessione

et

excusalione,

de ma-

ledictione

serpenlis

et Salvatoris proinissione;

de pcenis

Adamo

et

Evte

inflicli^;

de tunicis pelliceis,

et Qjectione

e

p.iradiso

;

de

cherubim

flammeoque gladio.

Tertullianus,

I,

520,

1188.

1257; 11,286, 314,

315,745,

833.

—

Novatianus,

III,

888,

889, 893, 898,

9.55.

—

S.

Cyprianus,

IV,

461,629,

630,

753,

762.

—

Magnes,

V, 346.

—

Lactantius,

VI,

.323,

324,

325,

736, 757.

933,

934.

—

S.

Hilarius,

IX.

302.

318,

319,

440, 479, 484, 609, 618,

648,

749,839,

841,

930,

931.

—

S. Z.'no, \I,

314,

318.

—

Firm. Maternus,

\II.

1037,

1038.

—

S.

Piiilastrius,

\II,

1114, 1113,

1238,

1239.

—

S. Ambrosius, XIV,

275,301,

306,

30K,

314, .321,

701.

823,

842, 939,

9i7,

965,

977,

1124,

1158,

1150;

XV,

1201,

1202,1^06, 1228,

12il,

1304,

.\I\,

807,

808.

—

Sulpicius

Sevcr.,

XX.

95,

232.

—

S.

(iaudentius,

W,

832.—

Rufiiuis,

Wl,

1140,

1141.

—

S

Hieronymu.^, Wll, 100,

406,

659, 732;

WIII,

714,

943;

\\V,

t,;»7; WVI, 635, 751, 1064;

X\X,

85.

—

S.

Augu-

slinus,

XWU,

601, 605;

XWIV,

201,

203,

205,

208,

212,

214,

218,

353, 334, 379,

3S4,

385,

392, -420,

435,

4-47,

449,

450, 451, 453, 487;

XWV,

2039.

2040; XXXYI,

896;

X.X.XVII, 13tl,

1386;

XL,

201, 211,

281,

332,

353,

379,

387, 396,

422,

423,

450; \L1,

367,

386,

420, 422,

423;

\LII,

124, 123;

.\LIV,

183,

417; \LV,

1070, 1384,

1442.

—

Mar. Mercator.

XLVIII,

199, 311,

312,

313,

314.

—

S.

Eiicherius.

L,

912,

913,

914.

91.5, 916.

—

S.

Peirus

Chrysolo;;us,

LII,

225,

277,

409,478,479,

576.

—

S.

Sal-

vianus. LIII, 37.

—

S. Maximus

Taurinens.

, LVII,

349,

350, 447,

575.

—

Prudentius,

LIX,

806,

858,

859,

860.

—

M.

C.

Victor.

L\L

338,

339.

—

S. Panliiius

Xolan.,

L.\I,

643,

647.

—

.Vmojnus,

LXI, 1075.

—

Eugyppius,

LXII,630,

654.

—

Buetius,

L\IV,

1353.

—

S.

Fulgentius,

L\V,

447,

455, 456, 478, 479, 503, 606,

728,

729.

—

Primasius,

LXVUl, 440.

Cassiodorus, LX.\,

479,

860,

1013,

1017,

1324.

—

S. Gregorius Turonens.,

LWI,

164.

—

Vitje

Patr., LX.Xlll, 581.

—

S. Gregorius

Magn.,

LXXV,

661,

664,

979;

LXXVI,

231, 314,

364,

363,

404,

495,

553,

557,

707, 708,

719, 765, 766, 767, 775; LWVII,

317,

741,

806,

893,

894:

L\\I\,

359, 568,

569,

606,

—

S. Paterius,

L\\I\,

691,692,693, 694,

695.

—

Taio,

L.WX,

7.54,

7.55.

—

S.

Isidorus

Hispalens.,

LX.WIII,

99,

131,

1236.

—

Pirminius,

LXX\I\, 1031.

—

Ven.

Beda,

XCI,

56,

57

58, 59,

60, 61,

62, 213, 214, 213,

280.

283;

XCIII,

232

233,

234,

280,

281,

283,285.

—

S. Hildefons.,

XCVl,

114.

—

Alcuinus,

C,

523,

524,

525,

777, 831.

—

Freculphus,

CVI,

922.

—

Rabanus

Maur.,

CVII,

492,

493,

494,

495,

496,

497,

498,

499,

300,

301

;

CVIII,

367,

427,

530;

CIX,

716;

CXl,

31,

99,

161, 234, 235, 334; C\II,

296,

461.

—

Walafridus Slrab.,

C\III,

92,

93,

94,

95,

96,97.

—

An-

gelomus,

C\V,

140, 141,

142,

143,

144.

145,

146.

—

Haymo, C\VIII,442,

629.— Florus,

CXlX,

127.

—

Lupus

Servalus,

CXIX,

602,

623.

—

Paschasius

Radberl.,

CW,

120,

299, 404,

419.

—

Ratramnus,

CWI, 85.

—

Alvarus

Cor.lubens., C\.\I, 460.

—

Joannes

Scotus,

CXXII,

849,

850, 851,

852,

853,

854.

—

Hincmarus

Rhemens.,

CXXV,

209,

—

S.

Remigins Antissiodorens.,

CXWI,

65,

66,

67,

68.

—

S.

Odo,

CXWIII,

123,

400.

—

Atto

Vercellens.,

CXWIV,

400.

-

Ralherius.

CXWVI,

195.

—

S. Bruno

Herbipolens.,

CXLII,

268,

287 512.

—

Lanfrancus

Cau-

tuariens.,

CL,

205.

—

S. Bruno

Carthusian.,

CLII,

625,

1331.

—

Guibertus, CLVI,

73, 74,

75,

76, 77,

78,

79.

—

Goffridus

Vindocinens.,

CLVII,

256.

—

Vernerus.

CLVII,

938.

—

S.

Anselmus Cantuariens.,

CLVIU,

395.

—

Calli-

stus

II

pap., CLXIII,

1378.

—

S. Bruno

Signiacens.,

CLXIV, 168,-169,

170,

171;

CLXV,

879.

—

Franco,

CLXVI,

729.

—

Rupertus, CLXVII,

300,

301,

302,

303;

CLXVIII,

1550

—

Hildebertus,

CLWI,

344.

—

Honorius

Augusto-

dunens., CLXXU,

1119,

1120.

—

Hugo

de

S.

CLXXV,42,

43,

597,

723.

—

Petrus

Aba^lardus,

CLXXVIII,

783, 784,

1421.—

S.

Bernardus.

CLXXXII,

460;CLXXXIII,

166,167, 266,268,386,429,

441,458,460,

508; CLXXXIV,

183, 184,

696,

799.

—

Zacharias,

CLXXXVI,

169.

—

Ro-

bertus

Paulus,

CLXXXVI,

753.

—

Petrus

Venerab.,

CLXWIX,

121,

371, 692,

973.

—

Ernaldus,

CLXXXIX,

1545, 1346,

1347,

1548,

1549.

—

Petrus

Lombardus,

CXCI,

293,

391,1313.

—

Hugo

Rothomagens.,

CXCII,

719.

—

M. Bandinus, CXCII,

1049,

1050.

Gerhobus,

CXCIII,

263, 601, 604,

869,

1137,

1239.

—

S. Hildegard.,

CXCVU,

914.

—

Adamus

Scolus, CXCVIU,

246,

586.

—

Petrus

Comestor,

CXCVUl,

1073,

1074,1073.—

Petrus

Cellens.,

CCII,

983.

—

Philippus de

Harveng,

CCUI,

19, 593,

394,

.393,

622,

1167.

—

Thomas

Cisterciens.,

CCVI,

691.

—

Pelrus

Pictaviens.,

962, 966,

1011.

Cnm

ex

citatis

Patribus,

quidain

has

qucestiones

specia-

liter

tractarunt

etvelut

ex

professo: conveniens

nobis

vi-

detur eorumopera hic consignare

ad abundantiani

utilitatis

el

notionis.

Laciantiiis.

—

De priorum

parentum

culpa

et

poena,

VI,

319-323.

Jos. Issaeus.

—

Notae in Adamum

et Evam

ex.

doctrina

Lactantii, VI,

931

933.

Anonymi.

Dissertatio

de

priorum

parentum ex du-

ctrina

S.

Zenuiiis, XL

121-124.

S. Ambrosius.

—

Lib. de

paradiso,

XIV, 275-314.

Epi-

stoia, XVI, 1142-1143.

Ruiiiius.

—

Lib.

dc

lide, XXI,

1139-1143.

S.

Augustinus.

—

De Genesi

conlra

Manicha)os,

XX.XIV,