microsoft word - zmss trafİk sİg. genel Şartlari İdarİ ... · web viewbİlen davali İdare...

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI

DANIŞTAY BAŞKANLIĞI'NAANKARA

DAVACI_____________________: ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞI

DAVALI_____________________: T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI

D.KONUSU__________________: 14/05/2015 tarih 29355 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananve 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren tebliğin:

*A.1. Amaç başlıklı maddesinin birinci fıkrasının tamamının, İkinci fıkrasının son cümlesinin,

*A.5 Kapsama Giren Teminat Türleri başlıklı maddesinin-a) fıkrasının "değer kaybının tespiti bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenir " şeklindeki

son cümlesinin,-b) fıkrasının son cümlesinin,-c) fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek

teminattır" ibaresinin,-c) fıkrasının ikinci cümlesinin tamamının -c) fıkrasının son cümlesinin tamamının,-ç) fıkrasının ilk cümlesinde yer alan "bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek

tazminattır" ibaresinin,

*A.6 Teminat Dışında Kalan Haller başlıklı maddesinin a-b-c-d-i-j-k-l-n-o fıkralarının , *B.2. Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi başlıklı maddesinin

-2.1. fıkrasının "sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden yada başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar" şeklindeki ikinci cümlesinin,

-2.4. fıkrasının "Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır" şeklindeki ikinci cümlesinin,

*B.4. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigortalıya RücuHakkı başlıklı maddesinin

-b) fıkrasında yer alan "veya trafik kurallarının ihlali" ibaresinin,-c) fıkrasında yer alan "belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması

sırasında meydana gelen zararlar" ibaresinin,*EK:1 de yer alan "DEĞER KAYBI HESAPLAMASI," bölümünün

-1. Formül adı altında getirilen düzenlemenin(araçta yapılan işlemler, kaynaklı ana parçalarda değişim, kaynaklı ana parçalarda düzeltme, yukarıdaki listelerde yer almayan diğer parçalar, A-B-C boya uygulanan aksam)

-2.Teminat Dışı kalan Haller başlığı altında hasar sonrası değer kaybı teminatı dışında olduğu belirtilen;

Adliye Sarayı B Blok Kat:5 06251 Sıhhiye/Ankara Tel: 416 72 00 Faks:(0312) 309 22 37 Web:

http://www.ankarabarosu.org.tr e-mail: [email protected]

mailto:[email protected]

http://www.ankarabarosu.org.tr/

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI2)Ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın, vidalı parçalarda yapılan onarım/değişim ile

giderilebilen hasarlar,4) Kaza tarihi ile ihbar tarihi arasında araç üzerinde mülkiyet değişikliği olan araçlar ile ilgili

talepler,6)Kısa süreli kiralık araçlar, taksi, dolmuş, uzun süreli (bir yıl veya daha uzun) kiralık

araçlarda eksper tarafından hesaplanan değer kaybı tutarının %50 sini şan talepler, test aracı, koleksiyon ve antika sayılan araçlardaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri

düzenlemelerinin,

*EK:2 Destekten Yoksun kalma Tazminatı Hesaplaması'nın 1.-3.-4.-5.-6.-7.-9.-10. Fıkralarının,

*Ek:3 Sürekli Sakatlık Tazminatı Hesaplaması'nın 1.-3.-4.-5.-6.-7.-8. Fıkralarının, İPTALİ ile

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI istemi ile

*B.2. Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi başlıklı maddesinin 2.4. fıkrasının "Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır" şeklindeki ikinci cümlesinin, Yasa ile yapılması gereken işlemlerin tebliğ ile yapılması, yargıcın karar verme sürecine müdahale niteliğinde olan ve sözleşme özgürlüğüne aykırı düzenlemeler içeren tebliğ hükümlerinin İTİRAZ YOLUYLA ANAYASA MAHKEMESİ'NE BAŞVURULARAK İPTALİNE KARAR VERİLMESİ

İstemini içerir iptal davasıdır.

T. TARİHİ____________: 14.05.2015 (Resmi Gazete yayım tarihi)

A. Aç ı klamalar :

1. Ankara Barosu Başkanlığı, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 76. Maddesindeavukatlık mesleğini geliştirmek, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olanilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni sağlamak; meslek düzenini, ahlakını, saygınlığını,hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak, avukatların ortakihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm çalışmaları yürüten, tüzel kişiliği bulunan,çalışmalarını demokratik ilkelere göre sürdüren kamu kurumu niteliğinde meslekkuruluşudur.

2. Avukatlık Kanunu'nun 95. Maddesinin 21. Fıkrasında, "hukukun üstünlüğünüve insan haklarını savunmak, korumak ve bu kavramlara işlerlik kazandırmak" Baro Yönetim

Kurullarının görevleri arasında sayılmıştır.

3. Ankara Barosu Başkanlığı'nın dava ehliyeti, pek çok yargı kararı ile kabul edilmiştir. En son Danıştay 13. Dairesi'nin 2011/185 E. 2014/1436 K. sayılı 16.04.2014 tarihli kararında; "hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak amacıyla tüm çalışmaları yürüten, tüzel kişiliği bulunan, çalışmalarını demokratik ilkelere göre sürdüren kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan davacının, dava konusu yönetmeliğin iptalini istemekte ehliyetli bulunduğuna... karar verilerek işin esasına geçildiği ifade edilmiştir.

4. İş bu dava ile iptali istenen yeni Genel Şartlar gereğince Trafik Sigorta Poliçeleri, müvekkil Baro'nun işleteni olduğu motorlu araçların karışacağı trafik kazalarında zarar gören 3. şahıslara gerçek


http://www.ankarabarosu.org.tr e-mail: [email protected].

2



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIzararın çok altında, eksik ve kanuna aykırı ödeme yapılmasını öngörmektedir. Araç işleten bir tüzel kişilik olarak, müvekkil Baro Başkanlığı'nın, bu açıdan doğrudan zarar görecek olması nedeniyle iş bu davanın açılmasında hukuki menfaati bulunmaktadır. Ankara Barosu Başkanlığı adına kayıtlı olan 9 adet motorlu araca ait trafik/tescil (ruhsat) belgeleri ve bu araçlara ait Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçeleri (Trafik Poliçeleri) ekte sunulmaktadır.

B. Dava Konusu Düzenleme____________:

Davalı Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, teminat tutarları ile tarife ve talimatların tespit edilmesi amacıyla resmi gazetede yayınlanması yetkisi ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yayınlamaktadır.

Bu çerçevede davalı İdare Hazine Müsteşarlığı tarafından 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe girecek şekilde, 14 Mayıs 2015 gün, 29355 sayılı Resmi Gazete'de Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yayımlanmıştır.

C.Hukuka Ayk ı r ı l ı klar ________________:

1) Yeni KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI (kısaca Trafik Sigortası Genel Şartları) AVUKATLIK KANUNUNA açık aykırı hüküm içerdiğinden Baromuzun dava açmada hukuki menfaati vardır.

Şöyle ki:

Genel Şartların B.2 TAZMİNAT VE GİDERLERİN ÖDENMESİ 2.4 maddesinde:

"... Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır."

denmektedir.



Hiçbir makam veya kuruluş kişilerin serbestçe dilediği avukatı seçme özgürlüğüne müdahale edemez.

TÜRK HUKUKUNDA DAVAYI AVUKAT ARACILIĞIYLA TAKİP ETME ZORUNLULUĞU YOKTUR.

ANAYASA'NIN 36. MADDESİ şöyledir:

Hak arama hürriyeti

Madde 36 - Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir Hiçbir mahkeme, görev ve yetkisi içindeki davaya bakmaktan kaçınamaz.

Hak arama hürriyeti başlıklı bu madde kapsamına göre herkesin dava açma veya açılmış davada kendini savunma hakkı bulunmaktadır. Tepe norm olarak kabul edilen Anayasa'nın 36. Maddesinde yer

3



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIalan, kısaca dava açma- savunma yapma şeklinde açıklanabilecek hak arama hürriyeti, hiyerarşik etkileri yönünden Anayasa'nın altında yer alan düzenlemelerle kısıtlanamaz ve yok edilemez.

6100 SAYILI HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU'NUN 71. MADDESİ

"Dava ehliyeti bulunan herkes, davasını kendisi veya tayin ettiği vekil aracılığıyla açabilir ve takip edebilir."

Şeklindedir.

Yani dava ehliyeti olan herkes veya dava ehliyeti olmayanların kanuni temsilcileri davayı kendisi açabilir ve takip edebilir.

1136 SAYILI AVUKATLIK KANUNU'NUN 35/3 MADDESİNDE DE AYNIDÜZENLEME YER ALMAKTADIR:

(Değişik üçüncü fıkra: 23/1/2008-5728/329 md.) "Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir."

Bunun gibi dava ehliyeti olan davalı da davayı kendisi takip edebilir. Davacı veya davalının davayı vekil aracılığıyla takip etmeleri kendi takdirlerine bırakılmıştır. Diğer bir anlatımla, bir davanın vekil aracılığıyla takip edilmesi (veya o davada avukatınhizmetinden yararlanılması) ZORUNLU DEĞİL, İHTİYARİDİR.

Bu madde ile davalı idarenin, sigortalılara, sigorta şirketinin göstereceği avukata vekaletname verme zorunluluğu getiren düzenlemesi, ANAYASA'nın 36. , HUKUKMUHAKEMELERİ KANUNU'nun 71. ve AVUKATLIK KANUNU'nun 35.Maddesinin üçüncü fıkrasının ilk cümlesine açıkça aykırıdır.

Kaldı ki bu düzenleme eşyanın tabiatına da aykırıdır. Sigortalı ile sigorta şirketinin menfaatinin çatıştığı durumlarda sigortalıları menfaat çatışması içinde olduğu sigorta şirketinin insafına bırakmaktadır.

Esasen sigorta Şirketleri kendilerine ihbar edilen davaları isterlerse kendi avukatları ile takip edebilmekte, kendilerine ihbar edilmeyen davalara ise yine isterlerse müdahil sıfatı ile ve yine kendi avukatlarıyla katılabilmektedirler.

Hal böyle iken sigortalılara zorla ve dayatma yaparak sigorta şirketinin keyfi olarak belirleyeceği bir avukata vekalet vermesinin zorunlu tutulması, demokratik hukuk devleti ilkelerine aykırıdır.

Açıklanan nedenlerle ve Dairenizce re'sen gözetilecek diğer nedenlerle:

Genel Şartların B.2 TAZMİNAT VE GİDERLERİN ÖDENMESİ 2.4 maddesinde düzenlenen

"... Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek sorundadır."



4



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIcümlesinin iptali gerekmektedir.

2) Dava konusu düzenleme ile 01.06.2015 tarihi itibariyle yürürlüğe giren yeni Genel Şartlar ANAYASAYA, BORÇLAR KANUNUNA, TİCARET KANUNUNAKARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNA, TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUNA, SİGORTACILIK KANUNUNA, AVUKATLIK KANUNUNA açıkça aykırıolup ülkede yaşayan 77 milyon insanın istisnasız tamamının aleyhine, sigorta Şirketlerinin ise yine istisnasız lehine hükümler taşıdığından iptalini istemekte hukuki menfaatimiz bulunmaktadır.

AVUKATLIK KANUNUNUN:

Madde 76 - (Değişik 1. fıkra: 4667 - 2.5.2001 / m.46) Barolar; avukatlık mesleğini geliştirmek, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni sağlamak; meslek düzenini, ahlakını, saygınlığını, hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak, avukatların ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm çalışmaları yürüten, tüzel kişiliği bulunan, çalışmalarını demokratik ilkelere göre sürdüren kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.

ve_________________________________________________________________________Madde 95 - Yönetim kurulu, kendisine kanunen verilen görevleri yerine getirmekle, yükümlü olup, baronun işlerini kovuşturur ve menfaatlerini korur.

Yönetim kurulunun başlıca görevleri şunlardır:

21. Hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını savunmak, korumak ve bu kavramlara işlerlik kazandırmak,

hükümleri karşısında Baro'nun iş bu davayı açmakta hakkı bulunmaktadır.

Ayrıca, müvekkil Baro Başkanlığı'nın "Araç işleteni" olması sıfatıyla, hukuka aykırı budüzenlemeye karşı dava açmak, bir haktan da öte, Barolar'a kanunla verilmiş birödevdir.____________________________________________________________________________________

Öncelikle konunun vahametini izah etmek için şu uyarıyı yapmayı zorunlu görüyoruz.

İş bu dava konusu Trafik Sigortası Genel Şartları iptal edilmezse, arabası olan istisnasız herkesi, mali açıdan müzayaka haline düşürecek boyuttaki risklerden korunmanın tek yolu, sahip olunan otomobillerin hemen satılarak taksi veya toplu taşım araçlarına geçilmesidir!

Çünkü bir trafik kazas ı na kar ı ş ı lmas ı halinde, işleten olarak siz değerli Daire üyelerinin ve ülkede yaşayan tüm işleten ve zarar görenlerin baş ı na gelebilecekleri aşağ ı da dehşet içinde okuyacak ve en hafif tabiri ile nas ı l "mali aç ı dan müzayaka haline düşüleceğini" göreceksiniz.

3) Öncelikle "Trafik Sigortası Genel Şartları", niteliği itibariyle bir poliçe ekidir ve Genel İşlem Şartı niteliğindedir.Ancak davalı idare, dava konusu düzenlemeyi "TEBLİĞ" olarak nitelendirip yayımlamıştır.

5

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIGenel işlem koşulları Borçlar Kanunu'nda tanımlanmıştır. Buna göre, genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir (BK m. 20/1)

Sigorta genel şartları ise davalı idare (Hazine Müsteşarlığı) tarafından düzenlenip onaylanmakta olduğundan, idari denetimi haizdir.

Yeni Borçlar Kanunun genel işlem şartlarını tanımlayan 20. maddesi gereği, genel işlem şartlarının tüm özelliklerini taşıyan sigorta sözleşmeleri de her ne kadar kullanan tarafından değil de Hazine Müsteşarlığı tarafından hazırlansalar da, yine aynı maddenin son fıkrası gereği niteliklerine bakılmaksızın yargısal denetime tabi olacaklardır.

1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nun getirdiği yeniliklerden biri de genel işlem şartlarının emredici bir düzenleme ile borçlar kanunu genel hükümlerine dahil edilmesidir. Madde gerekçeleri incelendiğinde, kanun koyucunun yasaya bu hükümleri getirmesindeki amac ı n güçlü olan ve kendi şartlar ı n ı müşterilerine dayatan bankac ı l ı k ve sigorta uygulamalar ı na karş ı bireyleri koruma amac ı nın ağır basması gerektiği görülmektedir.

İdarenin genel düzenleyici işlemleri arasında yer alan "tebliğ"ler ise idarelerin değişik isimler taşıyan işlemlerle genel, soyut ve objektif hukuk kuralları koydukları işlem türlerinden biridir. Bu tür işlemler idarenin düzenleyici işlemleri olarak kabul edilmekte ve ADSIZ DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER olarak sınıflandırılmaktadır.

Tebliğler, genel düzenleyici işlem olmaları nedeniyle hem Kanuna uygun olmalıdır hem de kanuna dayanmalıdır.

Kanuna uygun olma niteliği Anayasa'nın 8. Maddesinde belirtilmiştir. Buna göre;

Anayasa madde 8:"Yürütme yetkisi ve görevi Anayasa ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir" kuralı ile belirtilmiştir.

A) DAVA KONUSU TEBLİĞİ ÇIKARMA KONUSUNDA DAVALI İDARENİN

YETKİSİ BULUNMAMAKTADIR.

Anayasanın, idarenin kuruluş ve görevleriyle bir bütün olduğu ve kanunla düzenleneceği yolundaki genel

ilkesi gereğince yürürlüğe konulan

B) YASA İLE YAPILMASI GEREKEN DÜZNELMELERİN TEBLİĞ İLE

YAPILMASI İDARENİN YASALLIĞI İLKESİNE AYKIRIDIR.

Anayasa'nın 123. maddesinde idarenin bütünlüğü ve yasallığı ilkesi kabul edilmektedir. İdarenin yasallığı

ilkesinin bir sonucu olarak Anayasa'nın 128. maddesinde de

"Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle

yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu

görevlileri eliyle görülür. Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri,



6



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIhakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Üst kademe

yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla özel olarak düzenlenir. " denilmektedir.

Anayasa'nın 7. maddesindeki "Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisi'nindir. Bu

yetki devredilemez" kuralına göre, yasa koyucunun temel ilkeleri koymadan, çerçeveyi çizmeden

yürütmeye yetki vermemesi, sınırsız, belirsiz bir alanı, yönetimin düzenlemesine bırakmaması gerekir.

Yasa ile yetkilendirme Anayasa'nınöngördüğü biçimde yasa ile düzenleme anlamına gelmez. Yasa koyucu,

gerektiğinde sınırlarını belirlemek koşuluyla bazı konuların düzenlenmesini idareye bırakabilir. Yürütme

erkini elinde tutanların, idare edenlerin fiil ve kararlarını faaliyetlerini önceden belirlenmiş genel ve

objektif kurallara uydurmaları, birey için güvencedir.1 Hukuk Devleti'nin bir ögesi olan yasallık ilkesi2

gereğince idarenin yetki sınırı yasallarla çizilmiştir. Bu sınırın aşılmasına gitmek kadar, altına da düşmek

yasallık ilkesine aykırılık oluşturur.

T.C. Anayasası, "Genel Yasalar" kısmının 6.maddesinde, yürütme görevinin kanunlar çerçevesinde

yerine getirileceğini açıklamaktadır. İdare teşkilatı ile görev ve yetkilerinin kanunla düzenlenmesini

öngörmekte (madde 4, 112) ajanlara (madde 117,118), vergilere (madde 61) ve mallara (madde 123,127)

ilişkin statülerin de yasal nitelikte olması gerekmektedir.

Kişinin temel hak ve özgürlükleri arasında sayılan dernek kurma hakkının herkes için izne bağlı

olmaksızın kullanılabilir bir hak olduğuna değindiği bir kararda Danıştay, "yasallık ilkesinin" hukuk

devletinin gereği olduğunu vurgulamıştır.

"... Kanunla İçişleri Bakanlığına dernek kurulmasına izin verme veya kuruluşu onama gibi yetkiler tanıyan

bir hükme yer verilmemiştir. Böyle bir yetkinin verilmesi de yukarıdaki sözü edilen Anayasa hükmü

karşısında esasen mümkün değildir. Devlet idaresinde yer alan hiçbir organ, kaynağını yasalarda bulmayan

bir yetkiyi kullanmaz. Bu hukuk devleti ilkesinin tabi bir gereğidir.3

C) TEBLİĞ HÜKÜMLERİ GENEL NİTELİKTEKİ BORÇLAR KANUNA, TÜRK

TİCARET KANUNA VE TÜKETİCİ KANUNA AYKIRI HÜKÜMLER

İÇERMEKTEDİR.

D) YASADA YER ALMAYAN HÜKÜMLERİN TEBLİĞ İLE GETİRİLMESİ

HUKUKA AYKIRIDIR.

1 ARTUKMAÇ, Sadık, "Bizde idarenin Kazai Murakabesi", İstanbul, 1950, s.72 KABOĞLU, "Hukuk Devlet Üzerine", s.573 D.12.D'nin 23.9.1972 gün ve E:1972-592, K:1973-1620 sayılı kararı, D.D. Yıl:14, Sayı:12-13,1974, s.602Adliye Sarayı B Blok Kat:5 06251 Sıhhiye/Ankara Tel: 416 72 00 Faks:(0312) 309 22 37Web: http://www.ankarabarosu.org.tr e-mail: [email protected].

7



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIYasa ile getirtilen düzenlemelerin; Tebliğ ile ortadan kaldırılması ve/veya idarelere yasa ile verilen hak ve

yetkilerin, yönetmelikler ile genişletilmesi, Normlar Hiyerarşisi İlkesine açıkça aykırıdır. Çünkü Normlar

Hiyerarşisi İlkesi uyarınca; alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı

kuşkusuzdur. Normlarhiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha

sonra gelen kanunlar yürürlüğünü Anayasa'dan, tüzükler yürürlüğünü kanunlardan, yönetmelikler ise

yürürlüğünü kanun ve tüzüklerden almaktadır.

Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma

aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.

Normlar Hiyerarşisi İlkesinin, yönetmelikler bakımından bir ifadesi niteliğini taşıyan Anayasa'nın 124.

maddesinde de; başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren

kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelik

çıkarabilecekleri kuralına yer verilmiştir.4

Somut olayda ise;

E) TEBLİĞ İLE YARGICIN KARAR VERME SÜRECİNE MÜDAHALE

NİTELİĞİNDE HÜKÜMLER GETİRİLMESİ ANAYASAYA VE

KUVVETLER AYRILIĞI İLKESİNE AYKIRIDIR.

Türk hukuk sisteminde kuvvetler ayrılığına anayasal değerde yer verilmiştir. Dolayısıyla bunu ihlal

edici yasal düzenlemeler ve idari işlemler iptalle sonuçlanacaktır. Erkler ayrılığı ilkesi beraberinde,

yürütme ve yasama etkisinden arındırılmış bağımsız yargı organının varlığını getirir.

Yargı kuruluşlarının yasal yoldan düzenlenmesi suretiyle; herkes, hangi yargıç önüne çıkacağını, hangi

mahkemeye başvuracağını önceden bilmeli ve keyfi tutum yaratacak sürprizlerle karşılaşmamalıdır.5

F) SÖZLEŞME YAPMA SERBESTİSİNE TEBLİĞ İLE SINIRLAMA

GETİRİLMESİ SÖZLEŞME SERBESTİSİ İLKESİNE AYKIRI

NİTELİKTEDİR.

Anayasanın 48. maddesinde, herkesin dilediği alanda sözleşme özgürlüğüne sahip olduğu, özel teşebbüsler

kurmanın serbest olduğu belirtilmiştir. Anayasada devlete bu özgürlük ve serbestliği sınırlama yetkisi

verilmemiş; özel teşebbüslerin ulusal ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlarına uygun yürümesini,

güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak önlemleri alma görevi verilmiştir.

Nitekim, Anayasa Mahkemesi kararlarına göre; sözleşme özgürlüğü uyarınca kişiler, hukuksal ilişkilerini

özgür iradeleriyle ve sözleşmelerle düzenlemekte serbest olup, Anayasanın 48. maddesinde koruma altına

4Danıştay 13. Daire'sinin 2009/4475 E, 2012/1589 K sayılı ve 06.06.2012 tarihli kararı TEZEL, a.g.e., 835Adliye Sarayı B Blok Kat:5 06251 Sıhhiye/Ankara Tel: 416 72 00 Faks:(0312) 309 22 37 Web: http://www.ankarabarosu.org.tr e-mail: [email protected].



8





ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIalınan sözleşme özgürlüğü uyarınca, sözleşme yapma serbestisinin yanı sıra, yapılan sözleşmelere

dışarıdan müdahale edilmemesi gerekmektedir. (AYMK., 07.02.2008günlü, E.2005/128, K.2008/54).

Dolayısıyla Anayasaya ve yargı kararlarına aykırı bir şekilde sözleşme özgürlüğünün bir idari işlemle

ortadan kaldırılması temel hak ve özgürlüklere ilişkin güvencelere aykırı olup, dava konusu Tebliğin bu

yönüyle de hukuka aykırı olduğu açıktır.

4) Davalı İdare tarafından Türkiye Cumhuriyetinde yaşayan tüm fertleri, tüm motorluaraç sahip ve işletenlerini, her yıl TRAFİK KAZALARINDA vefat eden, yaralanan vemalûl kalan yüz binlerce insanı doğrudan ilgilendiren ZORUNLU TRAFİKSİGORTASI'nda başta:

TC. ANAYASASI'na,

HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU'na,

BORÇLAR KANUNU'na,

TÜRK TİCARET KANUNU'na,

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU'na

SİGORTACILIK KANUNU'na

TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN'a

AVUKATLIK KANUNU'na

tamamen aykırı, SİGORTA ŞİRKETLERİ'nin zarar görenlere daha az tazminat ödenmesini amaçlar şekilde ve SİGORTA ŞİRKETLERİ lehine; işleten ve/veya mağdur olabilecek 77 milyon vatandaş ile milyonlarca tüzel kişinin ise aleyhine bir düzenleme yapılmıştır.

Üstelik bu düzenleme YÜKSEK YARGININ sigortalı ve mağdurlar lehine tesis etmiş olduğu kökleşmiş içtihatlarına aykırı ve tamamen bu içtihatları dolanma amaçlı özel hükümlerle doludur.

5) Uygulamada kısaca TRAFİK SİGORTASI olarak bilinen ve tam adıKARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI olan poliçe, KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNUN 91. Maddesi

gereği tüm motorlu araç işletenlerinin -yani siz Muhterem heyetinizin de içinde bulunduğu milyonlarca

kişinin- yaptırmak zorunda olduğu bir poliçedir.



KTK nun 91. Maddesi aşağıdaki gibidir:

Madde 91 İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumlulukların karşılanmasını sağlamak üzere malî sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.

9



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIBu madde ile aşağıda yazılı diğer 88. ve 85. maddeler KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN, EMREDİCİ

nitelikte düzenlemelerdir. Yine Karayolları Trafik Kanunun 91.maddesi ile atıf yapılan 85. Maddesi uyarınca TRAFİK POLİÇELERİ motorlu araç işletenlerinin bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebep olduğunda devreye giren, zarar görenin zararını gideren, araç işleteninin hukuki sorumluluğunu onun ad ı na karş ı layan çok önemli bir sigorta poliçesidir.

KTK 85 ve 88. Maddeleri aşağıdaki gibidir:

Madde 85 Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.

Madde 88 - Bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak sorumlu tutulur.

Görüldüğü üzere kanun koyucu özellikle zarar görenlerin korunmas ı amac ı yla KTK nun 88. maddesinde tazminat yükümlülerini ve dolayısı ile araçların Trafik Poliçelerini tanzim etmiş olan Sigorta Şirketlerini müteselsil olarak sorumlu tutmuştur.

Motorlu araçlar ı n işletilmesi tüm toplum aç ı s ı ndan çok büyük bir tehlike arz ettiğinden kanun koyucu bu araçların trafiğe çıkabilmesi için ön şart olarak TRAFİK SİGORTASI yaptırılmasını şart koşmuş ve TRAFİK SİGORTASININ hangi rizikolarıteminat altına alacağını ve TEMİNAT DIŞINDA KALAN halleri KARAYOLLARITRAFİK KANUNU'nun 92. maddesinde KESİN ve TADADİ olarak belirlemiştir.

Hal böyle iken KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN ve KANUNUN EMREDİCİNİTELİKTE olan düzenlemelerine, KUVVETLER AYRILIĞI ilkesine aykırı GENELŞART çıkartılması hukuka aykırıdır.

6) GENEL ŞART, YETKİ AŞIMI YAPILMAK SURETİYLE DÜZENLENMİŞ OLUP ÖNCELİKLE KUVVETLER AYRILIĞI İLKESİ GEREĞİ DAVALI İDARENİNYETKİSİ OLMAMASI SEBEBİYLE İPTAL EDİLMELİDİR.

Genel Şartlar davalı idarece açık ve vahim bir YETKİ AŞIMI yapılmak ve adeta TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ -kanun koyucu- yenine geçilerek veYARGISAL FAALİYETİN MUTLAK ALANINA MÜDAHALE EDİLEREK düzenlenmiştir. Şöyle ki:

Öncelikle davalı idare KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU'nda yazılı olmayan yeni teminat dışı haller ihdas etmiş, ANAYASAYA, TÜRK TİCARET KANUNUNA, BORÇLAR KANUNUNA, KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNA, SİGORTACILIK KANUNUNA, TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUNA, AVUKATLIKKANUNUNA, YÜKSEK YARGI kararlarına tamamen aykırı hükümler getirmiş,MUTLAK OLARAK YASA KOYUCUNUN ve YARGININ alanı olan TAZMİNAThesaplamalarına dair düzenlemeler icat etmiş ! kendini BİLİRKİŞİ ve YARGIÇ yerine koymuş, KANUNLA teminat alt ı na al ı nm ı ş halleri Genel Şartla teminat d ı ş ı nda b ı rakm ı şt ı r.

Esasen davalı İdare yapacağı düzenlemenin DANIŞTAY'ca YETKİYÖNÜNDEN MUTLAK OLARAK İPTAL edileceğini bildiğinden öncelikle 20.10.2014



10



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞItarihinde TBMM sevk edilen Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde değişiklik Yapılmasına Dair KANUN TASARISININ 31. Maddesi ile 5684 sayılı Sigortacılık Kanunun 13. Maddesine:

"ZORUNLU SİGORTALAR KAPSAMINDAKİ TAZMİNATLAR İLGİLİ GENEL ŞARTLARLA TESPİT EDİLEN TEMİNAT İÇERİĞİ VE HESAPLAMA ESASLARINA GÖRE BELİRLENİR."

şeklinde bir fıkra eklenmesine ve bu şekilde YETKİ ALINMASINA çalışmıştır.

Ancak 5684 say ı l ı Kanunda yap ı lacak değişikliklerin içinde yer ald ı ğ ı torba yasa TBMM alt komisyonunda dahi görüşülmeye başlanmam ı ş ve TBMM yasama y ı l ı kapanm ı şt ı r.

Kısacası davalı idarenin yetki alma çabası sonuçsuz kalmış, yukarıda arz edilen Kanun Tasarısı YASALAŞMAMIŞTIR.

TEMİNAT İÇERİĞİ VE HESAPLAMA ESASLARININ NE OLACAĞI YASALARCA BELİRLENMİŞ OLAN TRAFİK SİGORTASI GENEL ŞARTLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPMA KONUSUNDA YETKİSİ OLMADIĞINIBİLEN DAVALI İDARE Kanun tasarısının yasalaşmamas ı na rağmen tüm toplum nezdinde FECİ SONUÇLARI OLACAK iş bu Genel Şartlar değişikliğini yapmıştır.

(Kaldı ki 5684 sayılı yasada yukarıdaki tasarı çerçevesinde bir ekleme yapılmış olsaydı bile bu yine KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN VE EMREDİCİ NİTELİKTEKİ YASALARA ve ANAYASA'ya aykırı olacağından uygulama olanağı bulamayacaktı. Ancak bu hatalı ve hukuka aykırı kanun tasarısı hali hazırda yasalaşmamış olduğundan bu konuda daha fazla beyan ve açıklanmada bulunmamaktayız.)

Ayr ı ca Genel Şartlarla yap ı lmaya çal ı ş ı lan düzenlemeler KTK 95.maddeye de aç ı kça ayk ı r ı d ı r;

Tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller:KTK.Madde 95 - Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden

doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.

Yine KTK. nun "Sorumluluğa İlişkin Anlaşmalar" başlıklı: 111. Maddesinde:

Madde 111 - Bu Kanunla öngörülen hukukî sorumluluğu kaldıran veya daraltan anlaşmalar geçersizdir.

hükmü bulunmaktadır.

KTK 95. madde zarar görenleri koruyucu bir hüküm olduğundan ve genel Şartlardaki değişiklik işletenin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağından işletenler ve mağdurlar aleyhine olan düzenlemeler iptal edilmelidir.

Yine KTK 111 uyarınca trafik sigortacısı ve trafik poliçesi açısından hukuki sorumluluğu azaltan veya ortadan kaldıran tüm düzenlemeler iptal edilmelidir.

Getirilmeye çalışılan TEMİNAT İÇERİKLERİ ve HESAPLAMA ESASLARI

11

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIülkemizde yaşayan 77 milyon insanla birlikte bu Genel Şartları hazırlayan idare yetkililerinin de aleyhinedir.

Buna ilişkin örnekler ve Genel Şartlar iptal edilmez ise araç işletenlerinin ve trafik kazalar ında zarar gören 3. şahısların uğrayacakları vahim zararlar hakkındaki örnekler aşağıda ayrıntıları ile sunulacaktır.

7) GENEL ŞARTLARIN DAHA A.1 MADDESİNİN AMACI AÇIKLAYAN İLK CÜMLESİ DAHİ DAVALI İDARENİN KANUNLARA AYKIRI DÜZENLEMEYAPTIĞININ İKRARIDIR.

A.1. AMAÇ

Bu Genel Şartların amacı,13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç i ş letenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.

Davalı idare bir yandan bu Genel Şartlar "2918 say ı l ı Karayollar ı Trafik Kanunu uyar ı nca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen" demiş sonrasında ise Karayolları Trafik Kanunu ile motorlu araç işletenlere yüklenen hukuki sorumluluklara aykırı ve motorlu araç işletenleri ve trafik kazasında zarar gören mağdurları cezalandıran, sigorta şirketlerini ise adeta mükafatlandıran hükümler getirmiştir.8) GENEL ŞARTLARIN "A.1. AMAÇ" MADDESİNİN İKİNCİ FIKRASININ SONSON CÜMLESİNDE TÜRK TİCARET KANUNUN 1425. MADDESİNE AÇIKÇA AYKIRI DÜZENLEME YAPILMIŞTIR.

Genel Şartların AMAÇ A.1. ikinci fıkrasının son cümlesi :

"Bu Genel Şartlar ve sigorta limitleri kaza tarihi itibariyle uygulamaya esas alınır."

_______şeklindedir.____________________________________________________________

Oysaki Genel Şartların yürürlüğünü düzenleyen TÜRK TİCARET KANUNUN1425. MADDESİ ve maddenin GEREKÇESİ aşağıdaki şekildedir:

MADDE 1425:

(3) Kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça, genel şartlarda sigorta ettirenin, sigortalının veya lehtarın lehine olan bir değişiklik hemen ve doğrudan uygulanır. Ancak, bu değişiklik ek prim alınmasını gerektiriyorsa, sigortacı değişiklikten itibaren sekiz gün içinde prim farkı isteyebilir. İstenilen prim farkının sekiz gün içinde kabul edilmemesi hâlinde sözleşme eski genel şartlarla devam eder.

MADDE 1425 (GEREKÇESİ):

. . . Diğer taraftan, Tasarının bu maddesi ile getirilmiş iki yeni düzenleme vardır. Bunlardan birincisi genel şartlardaki değişikliklerin mevcut sözleşmelere olan etkisi diğeri ise, poliçe ve zeyilname içeriğinin karalaştırılan hükümlerden farklı olmasının sonuçlarıdır.



12



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIHer ne kadar ahde vefa ilkesi gereği, yapılan sözleşmede sonradan tarafların karşılıklı irade beyanları olmadan değişiklik yapılması mümkün değilse de, sigorta sözleşmeleri sigortal ı lehine yorumun esas olduğu sözleşme türlerindendir. Bu nedenle genel şartlarda, özellikle riziko prim dengesini etkilemeyen sigortal ı ve lehdar lehine yap ı lan değişikliklerin mevcut sözleşmelere doğrudan doğruya ve hemen uygulanmas ı gerektiği kabul edilmiştir. Bununla birlikte, genel şartlardaki değişiklik, sigortacı açısından risk artırıcı diğer bir ifade ile daha fazla prim alınmasını gerektiriyor olabilir. Örneğin, daha önce teminat dışında bırakılmış olan bir husus daha sonra teminat kapsamına alınmışsa bu durum sigortacı için riskin artması anlamına gelebilir. Bu noktada da menfaatler dengesinin korunması bakımından sigortacıya prim farkı talep edebilme hakkı tanınmıştır.

Görüleceği üzere Genel Şartlarda sigorta ettirenin, sigortalının, lehtarın veya zarar görenlerin lehine yap ı lacak düzenlemeler hemen ve doğrudan mevcut poliçelere uygulanır.

Gerekçede belirtildiği üzere şayet Genel Şartlarda yapılan değişiklikle örneğin daha önce teminat dışında bırakılan bir husus teminata dahil edilmiş ve sigortacının riski artmış ise sigortacı 8 gün içinde ek prim isteyebilecektir.

Bu 8 günlük sürede ek prim istenmez ise yine sigortalıların ve zarar gören tazminat alacaklılarının lehine olan yeni Genel Şart derhal uygulanacaktır.

Şayet sigortacı 8 gün içinde ek prim ister de sigortalı bunu ödemeye yanaşmaz ise poliçenin tanzim edildiği tarihte geçerli ve daha dar kapsamlı olan eski Genel Şart uygulanmaya devam edilecektir.

Oysaki iş bu davamızda iptali istenen yeni GENEL ŞARTLAR tamamenSİGORTA ŞİRKETLERİ LEHİNE, SİGORTALILAR ve ZARAR GÖREN 3.ŞAHISLAR ALEYHİNE olup teminatları daraltıcı, gerçek zarar ı n çok alt ı nda tazminat ödenmesine yol açacak yasal dayanaktan yoksun tazminat hesaplama yöntemleri içeren bir düzenlemedir.

Bu nedenle Türk Ticaret Kanunun açık olan 1425. Maddesi uyarınca sigortalı ve zarar alacaklıları hakkında hiçbir lehe düzenleme içermeyen, üstelik eski Genel Şartlarla teminat altına alınmış olan hususları tırpanlayan yeni Genel Şartlar öncelikle 01.06.2015 tarihinden önce tanzim edilmiş ve 1 y ıl süre ile geçerli olacak olan mevcut TRAFİK POLİÇELERİNE hiçbir surette uygulanamaz.

Bu nedenle bir an için yeni Genel Şartlar sayın Mahkemenizce iptal edilmese dahi yeni Genel Şartlar 01.06.2015 tarihinden sonra meydana gelen kazalara değilancak 01.06.2015 tarihinden sonra düzenlenecek yeni TRAFİK POLİÇELERİ'ndendolayı ve 01.06.2015 den sonra meydana gelebilecek kazalara uygulanabilecektir.

Çünkü, 01.06.2015 tarihinden önce düzenlenmiş Trafik Poliçeleri lehe hükümler içeren eski Genel Şartların yürürlükte olduğu tarihte düzenlenmiş olduğundan bu poliçeler düzenlendikleri tarihten itibaren 1 yıl süre ile düzenlendikleri tarihte yürürlükte olan eski Genel Şartlara tabi olacakt ı r.

Yukarıda arz edilen ve Muhterem Dairenizce re'sen gözetilecek diğer nedenlerle

Genel Şartların AMAÇ A.1. maddesi ikinci fıkrasının son cümlesi:

"Bu Genel Şartlar ve sigorta limitleri kaza tarihi itibariyle uygulamaya esas alınır." hükmünün

iptaline karar verilmesini diliyoruz.

13

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI9) DAVALI İDARE, TRAFİK SİGORTASI AÇISINDAN KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUN 92, 102, 103, 104, 105. ve 107. MADDESİNDE 11 ADETLE SINIRLI OLARAK BELİRLENEN TEMİNAT DIŞINDA KALAN HALLERİ KANUNA AÇIKÇA AYKIRI ŞEKİLDE GENİŞLETEREK, "tabiri caiz ise" FAZLADAN TAM 10 ADET YENİ TEMİNAT DIŞI KALAN HAL İCAT ETMİŞTİR.

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU keyfi ve/veya kanuna aykırı uygulamalarla TRAFİK SİGORTA POLİÇESİ teminatı dışında kalan hallerin genişletilmesini engellemek amacı ile 92, 102, 103, 104, 105. ve 107. maddelerde teminat d ı ş ı kalan halleri 11 adet olmak üzere EMREDİCİ ve SINIRLI (TADADİ) olarak belirlemiştir.

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU uyarınca teminat dışında kalan halleraşağıdaki maddelerde düzenlenmiştir:

Madde 92 - Aşağıdaki hususlar, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadırlar.

a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşıyöneltebileceği talepler,

b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,

c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,

d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluksigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarışdenemelerindeki kazalardan doğan talepler,

e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,

f Manevi tazminata ilişkin talepler.

Motorlu araç römorkları:

Madde 102 - Bir römorkun veya yarı römorkun veya çekilen bir aracın sebep olduğu zarardan dolayı, çekicinin işleteni, motorlu aracı işletenin sorumlulu-ğuna ilişkin hükümlere göre sorumlu tutulur. Çekilen araçla ilgili olarak sorumluluk genel hükümlere tabidir.

Motorsuz taşıtlar ve motorlu bisiklet:

Madde 103 - Motorsuz taşıtlar ile motorlu bisiklet sürücülerinin hukuki sorumluluğu genel hükümlere tabidir.



14



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIMotorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar:

Madde 104 - Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan teşebbüslerin sahibi, gözetim, onarım, bakım, alım - satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri bir amaçla kendisine bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu zararlardan dolayı; işleten gibi sorumlu tutulur. Aracın işleteni ve araç için zorunlu mali sorumluluk sigortası yapan sigortacısı bu zararlardan sorumlu değildir.

Yarışlar:

Madde 105 - Yarış düzenleyicileri, yarışa katılanların veya onlara eşlik edenlerin araçları ile gösteride kullanılan diğer araçların sebep olacakları zararlardan dolayı motorlu araç işleteninin sorumluluğuna ilişkin hükümler uyarınca sorumludurlar.

Çalınan veya gasbedilen araçlarda sorumluluk:

Madde 107 - Bir motorlu aracı çalan veya gasbeden kimse işleten gibi sorumlu tutulur. Aracın çalınmış veya gasbedilmiş olduğunu bilen veya gereken özen gösterildiği takdirde öğrenebilecek durumda olan aracın sürücüsü de onunla birlikte müteselsilen sorumludur. İşleten, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerden birinin, aracın çalınmasında veya gasbedilmesinde kusurlu olmadığını ispat ederse, sorumlu tutulamaz. İşleten, sorumlu olduğu durumlarda diğer sorumlulara rücu edebilir.

Oysaki iptali istenen Genel Şartlar A.6. TEMİNAT DIŞINDA KALAN HALLERDE emredici nitelikteki Karayolları Trafik Kanunu 92, 102, 103, 104, 105 ve 107. maddelerde düzenlenmemiş olan:

a) İşletilme halinde olmayan araçların sebebiyet vereceği zararlar,

b) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri,

c) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,

d) Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamındaolmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalınınsorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destektazminatı talepleri,

i) 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan araçların neden olduğu ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalının sorumlu olmadığı zararlar ile aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler, aracı terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde kullanan kişilerin talepleri,

j) Motorlu araç kazalarından dolayı toprak, yeraltı suları, iç sular, deniz ve havanın kirlenmesi ya da kirlenme tehlikesi nedeniyle temizleme, toplanan atıkların taşınması ve bertarafı masrafları ile biyolojik çeşitlilik, canlı kaynaklar ve doğal yaşama verilen zararlar



nedeniyle bozulan çevrenin yeniden oluşturulması ile ilgili çevresel zararlardan ileri gelen talepler,

15



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIk) Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti gibi zarar verici olguya bağlı olarak oluşan

yansıma veya dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat talepleri,

l) İlgili mevzuatla genel hükümlere tâbi kılınan talepler,

n) Cezai kovuşturmadan doğan tüm giderler ile idari ve adli para cezaları,

o) Bu Genel Şart ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler.

maddeleri getirilmiş olup bunlar Kanunla sınırlı ve tadadi olarak yapılmış istisnalara açıkça aykırı olup bu maddelerin tümünün iptali gerekmektedir.

Esasen Trafik Poliçesi teminatı kapsamını ve ödenecek tazminatı daraltıcı tüm düzenlemeler, sigortalıların ve zarar görenlerin aleyhine ve toplumsal menfaate aykırıdır. Gelişmiş ülkelerde Trafik Poliçesi teminatların daraltılması hiç kimsenin aklının ucundan bile geçmemekte aksine bu teminatlar mümkün olduğu kadar genişletilerek trafik kazalarından doğan riskler zorunlu poliçeler aracılığı ile teminat altına alınmakta ve hukuk güvenliği sağlanmaktadır.

Kaldı ki GENEL ŞARTLAR, GENEL İŞLEM ŞARTI niteliğinde olup BORÇLAR KANUNUN 25. MADDESİ:

MADDE 25- Genel işlem koşullarına, dürüstlük kurallarına aykırı olarak, karşı tarafın aleyhine veya onun durumunu ağırlaştırıcı nitelikte hükümler konulamaz.

hükmü gereğince mevcut düzenlemenin teminatları daraltıcı ve HAKSIZ ŞART niteliği taşıyan tüm düzenlemeleri BORÇLAR KANUNU 25. maddeye aykırıdır.

Ayrıca: TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN:

Tüketici sözleşmelerindeki haksız şartlar

MADDE 5 - (1) Haksız şart; tüketiciyle müzakere edilmeden sözleşmeye dâhil edilen ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme şartlarıdır.

(2) Tüketiciyle akdedilen sözleşmelerde yer alan haksız şartlar kesin olarak hükümsüzdür. Sözleşmenin haksız şartlar dışındaki hükümleri geçerliliğini korur. Bu durumda sözleşmeyi düzenleyen, kesin olarak hükümsüz sayılan şartlar olmasaydı diğer hükümlerle sözleşmeyi yapmayacak olduğunu ileri süremez.

(3) Bir sözleşme şartı önceden hazırlanmış ve standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Sözleşmeyi düzenleyen, bir standart şartın münferiden müzakere edildiğini iddia ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür. Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli



16



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIunsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş olması, sözleşmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez.

(4) Sözleşme şartlarının yazılı olması hâlinde, tüketicinin anlayabileceği açık ve anlaşılır bir dilin kullanılmış olması gerekir. Sözleşmede yer alan bir hükmün açık ve anlaşılır olmaması veya birden çok anlama gelmesi hâlinde; bu hüküm, tüketicinin lehine yorumlanır.

(5) Faaliyetlerini, kanun veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütmekte olan kişi veya kuruluşların hazırladıkları sözleşmelere de niteliklerine bakılmaksızın bu madde hükümleri uygulanır.

(6) Bir sözleşme şartının haksızlığı; sözleşme konusu olan mal veya hizmetin niteliği, sözleşmenin kuruluşunda var olan şartlar ve sözleşmenin diğer hükümleri veya haksız şartın ilgili olduğu diğer bir sözleşmenin hükümleri dikkate alınmak suretiyle sözleşmenin kuruluş anına göre belirlenir

şeklindedir.

Kanunun açık ifadesi karşısında TRAFİK SİGORTASI GENELŞARTLARINDA, HAKSIZ ŞART olarak tüketici (sigortalı ve mağdurlar) aleyhine yapılmış, teminatları daraltıcı ve tazminatları tırpanlayıcı tüm düzenlemeler hükümsüzdür.

Aksi görüşle HAKSIZ ŞARTLARIN geçerli olduğu kabul edilir ise TRAFİK SİGORTASINDAN tazminatını alamayan ve çoğu aynı zamanda tüketici olan zarar gören mağdurlar bu defa yine çoğu tüketici olan sigortalılara (motorlu araç işletenlerine) yönelecekler; bu tazminatları ödemek zorunda kalacak olan işletenler de ekonomik açıdan müzayaka haline düşecek ve mahvolacaklardır.

Ayrıca zarar gören -tüketici- mağdurların büyük bir kısmı tazminatlarını çeşitli nedenlerle motorlu araç işletenlerinden alamayacaklar ve bu defa da her yıl tazminatını alamamış yüz binlerce trafik kazası mağduru ortaya çıkacaktır.

1982 Anayasa'sına normlar hiyerarşisi kavramı çerçevesinde bakıldığında ortaya; Anayasa, temel hak ve özgürlüklere ilişkin usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar, kanunlar (usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar), tüzükler, yönetmelikler ve genelgeler şeklinde bir sıralama çıkmaktadır. Bu sıralamada her bir norm kendinden sonra gelen hukuk normuna kaynak teşkil etmekte ve sıralamada sonraki normlar önceki normlara uygun olmak zorundadır.

Adsız düzenleyici işlem olarak da nitelendirilen tebliğler de, idari işlemlerin taşıması gereken vasıfları taşımalıdırlar. Ve bu işlemler de yönetmeliklerin hukukî rejimine tâbidir.

Normlar hiyerarşisi bakımından, dava konusu düzenleme, yukarıda detaylı olarak açıklanan Kanun hükümlerine, İdare hukukunun temel ilkelerine ve normlar hiyerarşisine aykırı olduğundan iptal edilmelidir.

10) GENEL ŞARTLAR A.5. b) FIKRASININ SONUNDA YER ALAN ,

"Sağlık giderleri teminatı Sosyal Güvenlik Kurumunun sorumluluğunda olup ilgili teminat dolayısıyla sigorta şirketinin ve Güvence Hesabının sorumluluğu 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 98 inci maddesi hükmü gereğince sona ermiştir."

CÜMLESİNİN KTK 98. MADDESİNE AÇIKÇA AYKIRI OLMASI SEBEBİYLE İPTAL EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.

17

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIKARAYOLLARI TRAFİK KANUNUN 98. MADDESİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR:

Sağlık hizmet bedellerinin ödenmesi:

MADDE 98- (Değişik madde ve başlığı: 6111 - 13.2.2011 / m.59) Trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmî ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedelleri, kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın (Ek ibare: 6645 - 4.4.2015 / m.60) "genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık hizmeti geri ödeme usul ve esasları çerçevesinde" Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanır. (Ek cümle: 6645 - 4.4.2015 /m.60) "Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu, bu kapsama girenler yönünden genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık hizmetlerine ilave sağlık hizmetlerini belirler, protez ve ortezler için farklı birim fiyatı tespit eder. Bu sağlık hizmetleri sağlık uygulama tebliğindeki istisnai sağlık hizmetleri kapsamına dâhil edilmez."

Trafik kazalarına sağlık teminatı sağlayan zorunlu sigortalarda; sigorta şirketlerince yazılan primlerin ve Güvence Hesabınca tahsil edilen katkı paylarının % 15'ini aşmamak üzere, münhasıran bu teminatın karşılığı olarak Hazine Müsteşarlığınca sigortacılık ilkeleri çerçevesinde maktu veya nispi olarak belirlenen tutarın tamamı sigorta şirketleri ve 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 14 üncü maddesinde düzenlenen durumlar için Güvence Hesabı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılır. Söz konusu tutar, ilgili sigorta şirketleri için sigortacılık ilkelerine göre ayrı ayrı belirlenebilir. Aktarım ile sigorta şirketlerinin ve Güvence Hesabının bu teminat kapsamındaki yükümlülükleri sona erer. Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu söz konusu tutarı % 50'sine kadar artırmaya veya azaltmaya yetkilidir...

Sigorta şirketleri ve Güvence Hesabından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılacak meblağın belirlenmesi ve ödenmesi ile sağlık hizmetleri için teminat sağlanan sigortaların tespiti ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumunun görüşü alınarak Hazine Müsteşarlığınca belirlenir. Trafik kazası sebebiyle Sağlık

Bakanlığına bağlı sağlık kurumlarınca gerçekleştirilen tedavi giderleri bakımından, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından Sağlık Bakanlığına yapılacak ödemeye ilişkin usul ve esaslar Sosyal Güvenlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı tarafından ayrıca belirlenir.

Yargıtay 17.Hukuk Dairesi'nin ekli 2011/7758E. 2012/6081K. sayılı 11/05/2012 tarihli ve 2011/8558E. 2012/9174K. sayılı 12/09/2012 tarihli ve daha pek çok müstekar kararlarınagöre;

"25.02.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 13.02.2011 tarih, 6111 Sayılı Yasanın 59. maddesi ile değişik 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun 98. maddesinin açık lafzından da anlaşıldığı üzere, yapılan değişiklik ile trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmi ve özel sağlık kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedelleri, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacak, maddenin devamında ve geçici 1.maddede düzenlenen "aktarım"gerçekleşmesi koşuluyla da, hastanelerce sunulan sağlık hizmet bedelleri yönünden sigorta şirketlerinin ve Güvence Hesabının yükümlülükleri sona erecektir. Kazazedelerin, bunun dışında kalan bakıcı veya tedaviye bağlı sair harcamaları, sigorta şirketlerinin ve Güvence Hesabının tedavi teminatları kapsamında, yine sigorta şirketleri ve Güvence Hesabı tarafından karşılanmaya devam edecektir."



18



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIGörüleceği üzere KTK 98. madde ile sadece resmi ve özel hastanelerde yapılan sağlık hizmet giderlerinden SGK sorumlu olacak, bunun dışındaki tüm diğer sair harcamalardan sigorta şirketlerinin sorumluluğu devam edecektir.

Hal böyle iken söz konusu madde ile sigorta şirketlerinin Hastane dışında yapılan protez organ bedelleri ve bakıcı giderine ilişkin teminatı SGK'ya yüklenmeye çalışılmaktadır. Bu da Sosyal Güvenlik Kurumu aleyhine, Sigorta Şirketleri lehine olacak şekilde, KTK 98.maddede ile SGK ya yüklenmemiş olan tazminatların Sigorta Şirketleri yerine SGK ya ödettirilmesi anlamına gelmektedir. Açıklanan nedenle Genel Şartların A.5. Kapsama Giren Teminat Türleri balıklı maddesinin (b) fıkrasının son cümlesi KAMU MENFAATİNE de aykırı olup iptal edilmesi gerekmektedir.

11) GENEL ŞARTLAR A.5. c) FIKRASININ

"Kaza nedeniyle mağdurun tedavisinin tamamlanması sonrasında yetkili bir hastaneden alınacak özürlü sağlık kurulu raporu ile sürekli sakatlık oranının belirlenmesinden sonra ortaya çıkan bak ı c ı giderleri bu teminat limitleri ile s ı n ı rl ı olmak koşuluyla sürekli sakatl ı k teminat ı kapsam ı ndad ı r. "

CÜMLESİNİN İPTAL EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.

Zira bakıcı gideri, sakatlık teminatından tamamen ayrı olan ve tedavi giderleri teminatı içerisinde yer alan bir teminat türü olup, davalı idare teminatı daraltarak 2 ayrı teminatı tek teminata indirmiştir.

Halbuki KTK na göre trafik poliçelerinde 3 ayrı teminat bulunmaktadır; Bunlar: VEFAT,

SAKATLIK ve TEDAVİ teminatıdır.

BAKIM GİDERİ de üçüncü teminatın (TEDAVİ teminatının)içerisinde iken bu teminat deyim yerindeyse bay-pas edilerek sakatlık teminatının içerisine alınmıştır.

Halbuki yürürlükten kaldırılan eski Genel Şartlara, Karayolları Trafik Kanununa ve Yargıtay kararlarına göre trafik kazasında %100 sakat kalan bir kişi hem sakatlık teminatından sakatlık tazminatı alabilmekte ve hem de tedavi teminatından bakım gideri alabilmekte iken yeni Genel Şartlara göre tek bir teminat kapsamında ödeme alabilecektir.

Örneklemek gerekir ise 2015 yılında meydana gelen bir kazada % 100 sakat kalan ve ömür boyu bakıma muhtaç bir kimseye eski Genel Şartlara göre 290.000,00.-TL na kadar sürekli sakatlık tazminatı ödenmekte ve buna ilaveten yine 290.000,00.-TL na kadar bakıcı gideri zararı karşılanmaktadır. Ancak yeni Genel Şartlara göre sürekli sakatlık ve bakıcı gideri tazminatı tek bir teminata indirgendiğinden bunların her ikisinin toplamı 290.000,00.-TL nı geçemeyecektir. Böylece fiiliyatta teminat yar ı yar ı ya azalt ı lm ı ş durumdad ı r.

Kaldı ki bu hususta davalı idarenin 05.01.2010 tarihli Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Ödemelerinde Tedavi Giderleri Kapsamına İlişkin Sektör Duyurusunda;

19

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI" Bilindiği üzere 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, motorlu araç işletenlerini, işleteni oldukları motorlu

araçların kullanımı nedeniyle üçüncü şahısların uğradıkları bedeni ve mala gelen zararlardan sorumlu tutmuş ve bu sorumluluğun zorunlu olarak Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) teminatına bağlanmasını öngörmüştür. Bu kapsamda trafik sigortası poliçesi tanzim eden sigorta şirketleri sigortalı motorlu araç işletenlerinin sorumlu oldukları zararları, Trafik Sigortası çerçevesinde kaza tarihi itibariyle Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu bakanlıkça tespit edilen, asgari teminat tutarları ile sınırlı olmak üzere karşılamak zorundadırlar.

Tazminata sebep olan olayın gerçekleştiği tarih itibariyle, Müsteşarlığımızın bağlı bulunduğu Bakanlıkça yürürlüğe konulan mevzuat ile tespit edilen Maddi, Tedavi Giderleri, Sakatlanma ve Ölüm teminatlarının, mahiyetleri itibariyle farklı ve bağımsız teminatlar olup, birbirleri ile ilişkilendirilmeksizin somut olaya uygulanması gerekmektedir.

Müsteşarlığımıza ulaşan başvurulardan özellikle tedavi gideri ile sakatlık teminatları konusunda uygulama birliği bulunmadığı müşahede edilmektedir.

Bilindiği üzere, sakatlık teminatı mağdurun trafik kazası nedeniyle iktisadi hayata eksik katılımına bağlı olarak ileride uğrayacağı kayıplara ilişkin teminat sunmaktadır. Tedavi gideri teminatı ise, mağdurun iyileşmesi veya vücut bütünlüğünün zarar veren olay öncesi duruma dönmesi için tıbben yapılması zorunlu giderleri içermektedir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, trafik kazası sonucu mağdurun ihtiyaç duyduğu bakım hizmeti ve protez organ bedelleri kişinin zarara neden olay öncesi duruma dönmesi için yapılan giderlerden olup, anılan giderlerin tıbben zorunlu olması halinde, Trafik

Sigortası kapsamında tedavi giderleri teminatından kar ş ılanması gerekmektedir."

denilmiştir.

Görüleceği üzere daval ı idare, daha önceki kendi duyurusuyla dahi aç ı kça çelişen bir düzenleme içerisine girmiş ve kendi sektör duyurusuna tamamen ters yönde bir Genel Şart değişikliği yapm ı şt ı r.

Diğer taraftan YARGITAY KARARLARINDA BAKICI GİDERİ, SÜREKLİ SAKATLIK TEMİNATI İÇİNDE DEĞİL, BAĞIMSIZ AYRI BİR TEMİNAT OLAN TEDAVİ TEMİNATI KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMİŞTİR. Bununla ilgili yukarıda değinilen Yargıtay kararlarında; Kazazedelerin, bunun dışında kalan bakıcı veya tedaviye bağlı sair harcamaları, sigorta şirketlerinin ve Güvence Hesabının tedavi teminatları kapsamında, yine sigorta şirketleri ve Güvence Hesabı tarafından karşılanmaya devam edecektir ." denilmiştir.

Yine Yargıtay 11.HD.2004/12031 E.sayılı kararında; " Dava, trafik kazası sonucu meydana gelen yaralanma nedeniyle çalışma gücünün azalması nedeniyle uğranılan maddi zarar ile yaralanmanın zorunlu kıldığı tedavi masrafları,bakıcı ücretleri ile kullanması zorunlu araç ve gereçlerin karşılığı maddi kayıpların tazmini istemlerine ilişkindir. Mahkemece davacı tarafından tedavisine yönelik hangi giderlerin karşılandığı ve bunlara ilişkin sübut delilleri araştırılmadan, dosyaya sunulan talep edilen tazminatın anlamlı olduğu şeklindeki subjektif görüşe dayalı olarak düzenlenen bilirkişi raporları uyarınca poliçede yazılı tedavi gideri teminatına karar verilmesi, sigortacının poliçede yazılı limitle sınırlı olmak kaydıyla ancak gerçek zarardan dolayı sorumlu olduğu yönündeki temel ilkeye de aykırı bulunduğundan, tedavi gideri konusundaki talep bakımından eksik incelemeye dayalı olarak verilen kararın bozulması gerekmiştir." denilmiştir.



20



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI12) GENEL ŞARTLAR A.6. (b), (c), d) FIKRALARININ İPTAL EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.

İptali istenen ilgili maddeler aşağıdaki gibidir:

Aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:

b) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri,

c) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,

d) Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri,

Örneğin kazada vefat eden sürücünün kusuru bulunuyorsa onun vefatından dolayı desteğinden yoksun kalanlar artık destek tazminatı talebinde bulunamayacaklardır.

Halbuki bu hususta KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU'nun teminat dışı kalan hallerinin tadadi olarak sayıldığı 92/b fıkrasında;

KTK: 92/b: "İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,"

denilerek sadece mallar ı na gelen zararlar teminat d ı ş ı b ı rak ı lm ı ş, bedensel zararlar teminat d ı ş ı b ı rak ı lmad ı ğ ı halde bu hususta kanunda olmayan ve tehlike sorumluluğunu bertaraf edecek bir şekilde hak sahiplerinin tazminat haklar ı na adeta el konulmaya çal ı ş ı lm ı şt ı r.

Söz konusu fıkra Kanuna aykırı olduğu gibi Yargıtay'ın yerleşmiş kararlarına da aykırılık oluşturmaktadır. Bununla ilgili olarak verilen bazı Yargıtay kararlarına aşağıda değinilmiştir;

YARGITAY HUKUK GENEL KURULU ' nun konuya ilişkin 15.06.2011 tarihli kararına göre:

"sürücü kusurlu olsa dahi geride kalanlar 3.kişi konumunda olduğundan ve destek zararı ölenin deşil, 3.kişilerin üzerinde doğan dolaylı ve yansıma yolu ile meydana selen bir zarar olduğundan, işletenin tehlike sorumluluğu çerçevesinde gereken ödemenin yapılmasıgerekmektedir._______Bu sebeple müvekkillerin desteği her ne kadar kazada kusurluolsa da davalı şirket tarafından tazminat ödemesi yapılması gerekmektedir.

Buna ilişkin olarak KTK.'nın 92.md. (b) fıkrası hükmü şöyledir: "İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadır".

21

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞISöz konusu hükümle yasa koyucu bir tehlike sorumlusu olan işletenin eşinin, usul ve fürunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararların zorunlu sigortacıdan istenemeyeceği ve dolayısıyla işletenin anılan yakınlarının ölüm ve yaralanmaları halinde bundan kaynaklanan zararlarının zorunlu sigorta kapsamında olduğunu kabul etmekte ve bir tehlike sorumlusunun yakınlarının dahi belirtilen anlamda sigorta kapsamında olduğunu benimsemektedir. Dolayısıyla hem işleten hem de sigortacının sorumluluğu, hukuki niteliği itibariyle TEHLİKE SORUMLULUĞUNA ilişkin olup, uyuşmazlığın bu çerçevede ele alınıp çözülmesi gerekmektedir."

Aynı hususa YARGITAY HUKUK GENEL KURULU' nun 22/02/2012 ve 27/06/2012 tarihli

son kararları ile de değinilmiş ve kararlarda,"Destekten yoksun kalma tazminatına dayanak teşkil eden hak, salt miras yoluyla geçen bir hak olsa idi doğrudan sürücünün veya onun sorumluluğunu üstlenen işletenin üzerinde doğup ondan mirasçılarına intikal edeceğinden, bu yöndeki savunmalar ölenin desteğinden yoksun kalanlara karşı ileri sürülebilecekti. Oysa, destekten yoksun kalma tazminatına konu davacıların zararı, desteklerinin ölümü nedeniyle destekten yoksun kalan sıfatıyla doğrudan kendileri üzerinde doğan zarardır. Bu zarardan doğan hak desteğe ait olmadığına göre, onun kusurunun bu hakka etkili olması da düşünülemez."

demek suretiyle vefat eden tam kusurlu sürücünün trafik sigortacısından destek tazminatı talep edebileceğine OY BİRLİĞİ İLE hükmedilmiştir.

Yine aynı konuya ilişkin Yargıtay 17.Hukuk Dairesi tarafından verilen 11.06.2012 tarihli2011/4489 E. 2012/7609 K. sayılı ve 12.06.2012 tarihli 2011/11938 E. 2012/7681 K. sayılı,07.11.2012 tarihli 2011/10718 E. sayılı emsal kararları ve Sigorta Tahkim Komisyonu'nun 12.07.2012 tarihli 2012/780 Sayılı kararı da vardır.Sigorta Tahkim Komisyonu'nca verilen daha pek çok emsal karar mevcuttur. Söz konusu tüm kararlarda sürücü kusurlu olmasına rağmen vefat eden işletenin mirasçılarına destek tazminatı ödenmesine karar verilmiştir.

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi'nin ekte sunulan 16.04.2013 tarihli 2013/4237 E. sayılı emsal kararda "..olayda işleten veya sürücü tam kusurlu olsalar bile,destekten yoksun kalan davacılar da zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğundan davalı sigorta şirketinin sorumlu olacağına..." denmek suretiyle davalı sigorta şirketinin temyiz itirazları reddedilmiş ve yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilerek vefat eden kusurlu sürücünün mirasçılarına tazminat ödenmesinin yerinde bir karar olduğu hükme bağlanmıştır.

Görüleceği üzere YHGK konuyu tüm yönleriyle ele almış ve kapsamlı hukuki gerekçelerle değerlendirerek karar vermiştir.

Adliye Sarayı B Blok Kat:5 06251 Sıhhiye/Ankara Tel: 416 72 00 Faks:(0312) 309 22 37

Tüm bu Yargıtay kararları değerlendirildiğinde, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında yapılan bu düzenlemenin Kanuna ve Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına çok açık ve toplumsal menfaate aykırı olduğu görülecektir.



22



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI13) GENEL ŞARTLARIN EK:2 DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI HESAPLAMASINA İLİŞKİN 1-3-4-5-6-7-9-10 VE EK:3 SÜREKLİ SAKATLIK TAZMİNATI HESAPLAMASI KISMININ 1-3-4-5-6-7-8. MADDELERİNİN İPTALEDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.

Bu maddelerle davalı idare tamamen tazminatın hesaplama yöntemlerine müdahale etmiş, adeta kendini YASA KOYUCU, MAHKEME ve BİLİRKİŞİ yerine koymuştur.

Genel Şartların EK:2 DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI 1. Maddesinde:

"Destekten yoksun kalma tazminatı, bu genel Şartlar uyarınca belirlenen ilkeler dikkate alınarak zarar gören kişinin ve müteveffanın bireysel özelliklerine göre hesaplanır."

denilmektedir._______________________________________________________________________________

Oysaki destekten yoksun kalma tazminatı Genel Şartlar uyarınca davalı idarece takdir ! ve icat ! edilen yöntemlere göre değil Borçlar Kanununun haksız fiil hükümleri ile Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde belirlenir. Bu nedenle düzenlemenin EK:2 1. Maddesi "Destekten yoksun kalma tazminatı, bu genel Şartlar uyarınca belirlenen ilkeler dikkate alınarak" kısmının iptaline karar verilmesini diliyoruz.


"Hesaplamalarda ölüm tablosu olarak TRH 2010 tablosu dikkate alınır. Tablonun belirli periyotlarla güncellenmesi halinde tazminat tutarı, kaza tarihi itibariyle güncel versiyona göre hesaplanır."

denilmektedir;

Yargıtay 17.HD.nin 2011/11066 E.sayılı kararında ise ; "Trafik kazasına ilişkin tazminat davasında; sigorta Tahkim Heyetince; bilirkişi raporuna itibar edilmeksizin, hakem heyetinde yer alan Aktüer tarafından yapılan hesaplama esas alınarak, talebin kısmen kabulü ile tazminatın %10'una tekabül eden bedelin G... Merkez Hasarları Yönetimi ve Danışmanlık Şti.'ne, belirtilen bedelin adı geçen eşe verilmesine, diğerleri için yapılan talebin reddine, alacağa itibaren ticari faiz yürütülmesine karar verilmiştir. Tahkim Heyetince karara esas alınan hesaplama, hukuka uygun değildir. Yargıtay kriterlerine uygun olarak PMF Tablosu esas alınarak düzenlenen rapor doğrultusunda karar verilmesi gerekirken, Hazine Müsteşarlığı'nın 2010/4 sayılı Genelgesine göre yapılan hesaplamaya dayalı olarak karar

verilmesi isabetli olmamıştır'" denilerek PMF Tablosunun esas al ı nacağ ı aç ı kça belirtilmiştir.

Tazminatın Borçlar Kanununun HAKSIZ FİİL HÜKÜMLERİNE göre bağımsız Mahkemelerce takdir edilen şekilde hesaplanacağı hususu tartışmasız olduğuna göre davalı idare tazminatın hangi yöntemle hesaplanacağı hakkında Mahkemelere emir ve talimat veremez. Açıklanan nedenle maddenin iptal edilmesi gerekmektedir.


23

http://17.HD.nin/

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI"Hesaplamalarda iskonto oranı (teknik faiz) %1,8 olarak dikkate alınır. Iskonto oranı (teknik faiz)

gerekli görülen hallerde Hazine Müsteşarlığı tarafından güncellenir."

şeklindedir._________________________________________________________________

Getirilen bu düzenleme destek tazminatının düşük çıkmasına yol açacak bir yöntemdir. Çünkü Mahkemelerce ve Yargıtay'ca TRH 2010 değil, PMF Yaşam Tablosu uygulanmakta, tazminat % 10 arttırım, % 10 iskonto yöntemiyle belirlenmektedir. Davalı idarece getirilen hesaplama yöntemi ise çok daha az tazminat çıkmasına yolaçacak bir yöntem olan EK:2 DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATIHESAPLANMASI 9. maddede düzenlenen "Devre Başı Ödemeli Belirli Süreli Rant Formülüdür." Bu durumda sigorta şirketince gerçek zararın çok altında ödeme yapılacak ve bakiye tazminat yine işletenlerin cebinden çıkacaktır.


"Belgelendirilmiş olması durumunda, hesaplamalarda ölen kişinin vergilendirilmiş geliri dikkate alınır. Vergilendirilmiş gelir tutarı için herhangi bir belge sunulamaması durumunda hesaplama, asgari ücret kullanılarak yapılır. Aynı kriter pasif dönem hesaplamasında da geçerlidir." denilmektedir.

Genel şartlar ı n en fazla hak kay ı plar ı na neden olacak maddelerinden birisi budur.

Sayın Dairenizce de bilindiği gibi ülkemizde çal ı şan insanlar ı n en az %80'i gerçek geliri üzerinden sigortalanmamakta ve/veya tamamen sigortas ı z olarak çal ı şmak zorunda kalmaktad ı rlar.

Bu maddenin iptal edilmemesi halinde sigortası asgari ücretten yatan fakat gerçek geliri asgari ücretten fazla olan bir kişi trafik kazasında sakat kalır yada vefat ederse tazminata esas geliri GERÇEK GELİRİ değil asgari ücret baz alınarak yapılacaktır.

Ya da örneğin henüz Hukuk Fakültesinde veya Tıp Fakültesi okurken kaza geçirip sakat kalan ya da vefat eden birinin tazminat hesabı da avukat - doktor geliri üzerinden değil, asgari ücret üzerinden yapılacaktır.

Bu konuya ilişkin Yargıtay 17.HD.nin 2012/984 E.sayılı kararında; "Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece hükme


Web: http://www.ankarabarosu.org.tr e-mail: [email protected].

esas alınan bilirkişi raporunda davacının mezun olacağı tarih itibariyle görevli bir fen bilgisi öğretmeninin maaşı emsal alınarak hesaplama yapılmıştır. Davacının kaza sebebiyle mesleğine bir yıl geç başlayacağı ancak yaralanma tarihi itibariyle gerçekleşmiş bir zararı bulunmadığından varsayımsal hesaplama yapılacaktır. Davacının okulundan mezun olur olmaz kamu hizmetinde görevli bir öğretmen olup olamayacağı, atanma için açılan sınavı kazanıp kazanamayacağı henüz belli olmasa dahi en azından özel okul veya dershanelerde öğretmen olarak çalışabileceği muhakkaktır. O halde mahkemece, davacının mezun olacağı tarih belirlenerek yeni mezun bir fen bilgisi öğretmeninin özel okul veya dershanede çalışması halinde elde edeceği gelir miktarı belirlenmek ve buna göre davacının mesleğine geç başlaması sebebiyle oluşan kazanç kaybının hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınması gerekir." denilerek emsal ve gerçek gelirin araşt ı r ı lmas ı gerektiği isabetle vurgulanm ı şt ı r.



24





http://17.HD.nin/

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIGenel Şartların EK:2 DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI 6.Maddesinde:

"Yeniden evlenme olasılığı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri yardımıyla Türkiye'nin coğrafi ve demografik yapısına göre Hazine Müsteşarlığınca belirlenecek esaslar çerçevesinde oluşturulacak cetvel dikkate alınarak hesaplamalara yansıtılır. TÜİK tarafından yayınlanacak resmi veriler yardımıyla hazırlanacak cetvelin kullanılmaya başlandığı tarihe kadar, mevcut yargı uygulamasında esas alınan tablo kullanılacaktır."

denmiştir.___________________________________________________________________________________Bu madde ile davalı idare kendini MAHKEME yerine koyarak evlenme olasılığını belirleme hakkını kendinde görmüş ve bununla da yetinmeyerek Yargılamaya açıkça müdahale anlamına gelen bir düzenleme yaparak "ben belirleyene kadar şimdilik yargı uygulaması esas alınacak" demekten çekinmemiştir. Bu açıkça KUVVETLER AYRILIĞI ilkesine aykırı şekilde kendini YARGININ üstünde görmek olup düzenleme iptal edilmelidir.

Genel Şartlar EK:2 DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI 7.Maddesinde:

"Destek süresi ile aktif ve pasif çalışma süresi, hazine Müsteşarlığının belirleyeceği esaslara göre hesaplanır."

denmiştir.

Yargısal faaliyet olan ve mutlak olarak Mahkemelerin belirleyeceği desteğin ne kadar yaşayacağı, ne kadar süre ile destek alacaklılarına destek olacağı, aktif ve pasif çalışma süresi gibi hususlarda davalı idare hiçbir tasarrufta bulunamaz emir ve talimat veremez.

Genel Şartların EK:2 DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI 9. Maddesinde:Tazminat, ax.n formülü ile hesaplanır. Tazminat hesaplanırken "Devre Başı Ödemeli Belirli Süreli

Rant" formülü esas alınır. Bu formülde kullanılacak yaş parametresi (x) hesap yapılacak mağdurun yaşını, destek parametresi (n) ise mağdur ile ölenin muhtemel yaşam sürelerinin kesiştiği ve desteğin devam ettiği süreyi göstermektedir.

düzenlemesi ile

Genel Şartlar EK:2 DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI 10. Maddesinde:

Yukarıdakiler dışında hesaplamaya ilişkin diğer hususlar ile hesaplamaya ilişkin standartlar Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenir.

düzenlemesi,

GERÇEK ZARARIN TAZMİNİ ve ZARARA HAKSIZ FİİL HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI GEREKTİĞİ ne dair yasalara ve özellikle BK.55 ve KTK

25

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI90.maddelere açıkça aykırı olması sebebiyle iptal edilmelidir. Çünkü

konu ile ilgili kanun maddeleri aşağıdaki gibidir:

Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri c. Belirlenmesi

BORÇLAR KANUNU MADDE 55- Destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararlar, bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz.

Bu Kanun hükümleri, her türlü idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerin yol açtığı vücut bütünlüğünün kısmen veya tamamen yitirilmesine ya da kişinin ölümüne bağlı zararlara ilişkin istem ve davalarda da uygulanır.

Maddi ve manevi tazminat:

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU MADDE 90 - Maddi tazminatın biçimi ve kapsamı ile manevi tazminat konularında Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.

Söz konusu maddeler iptal edilmediği takdirde dilekçemizin başında belirttiğimiz üzere TRAFİK SİGORTASINDAN tazminatını alamayan zarar görenler bu defa sigortalılara(motorlu araç işletenlerine) yönelecekler, tazminatları ödemek zorunda kalacak olan motorlu araç işletenleri de (yani sizler-bizler) ekonomik açıdan müzayaka haline düşecek ve mahvolacaklardır.

Örnek vermek gerekirse; trafik kazasında vefat edenin destek alacaklıları ya da sakat kalan kişi, sürücüye, malike (işletene) ve trafik sigortasına karşı açacağı davada (zira bunlar zarar gören 3.kişiye karşı müteselsilen sorumludurlar) sigorta şirketi için Genel Şartlara göre farklı hesap kriterleriyle bir hesap yapılacak, sürücü ve malik için (yani araç sahibi ve sürücüsü bizler - sizler- için) Borçlar Kanunu hükümlerine ve Yargı kararlarına göre ayrı bir hesap yapılacaktır.

Bu da örneğin tazminatın 300.000-TL hesaplanacağı bir olayda bunun 100.000.TL'sından trafik sigortasının, kalan 200.000.-TL dan ise sigortalı olan bizlerin sorumlu olacağı anlamına gelmektedir ki bu, trafik sigortası yaptırmanın esaslarına ters düşen ve hem alacaklı ve hem de borçlu açısından çok ağır mağduriyetlere yol açan bir durum olarak karşımıza çıkacaktır.

ZARAR TEK VE HAKSIZ FİİL KAYNAKLI OLDUĞUNA GÖRE ZARARIN HESAPLANMA YÖNTEMİ SİGORTALI İÇİN AYRI, TRAFİK SİGORTACISI İÇİN AYRI OLAMAZ.

Kaldı ki yine yukarıda açıklandığı üzere Türk Ticaret Kanunu gereğince sigortacı, davalı idarenin takdir ! ve icat ! ettiği zararı değil GERÇEK ZARARI öder.



26



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI

14) Genel Şartların EK:3 SÜREKLİ SAKATLIK TAZMİNATI HESAPLAMASI ilegetirilen 1,3,4,5,6,7,8. Maddeleri KANUNA AYKIRI OLUP İPTALİ GEREKMEKTEDİR.

Davalı idare EK:2 de düzenlediği DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI HESAPLAMASI ile paralel şekilde EK:3 de SÜREKLİ SAKATLIK TAZMİNATI

HESAPLAMASI'na dair kanuna aykırı hükümler getirmiştir. Bunlar:

1) "Sürekli sakatlık tazminatı, bu Genel Şartlar uyarınca belirlenen ilkeler dikkate alınarak zarar gören kişinin bireysel özelliklerine göre hesaplanır".

3) "Hesaplamalarda ölüm tablosu olarak TRH 2010 tablosu dikkate alınır.Tablonun belirli periyotlarla güncellenmesi halinde tazminat tutarı, kaza tarihi itibariylegüncel versiyona göre hesaplanır."

4) "Hesaplamalarda iskonto oranı (teknik faiz) %1,8 olarak dikkate alınır. Iskontooranı (teknik faiz) gerekli görülen hallerde Hazine Müsteşarlığı tarafından güncellenir."

5) "Belgelendirilmiş olması durumunda, hesaplamalarda ölen kişininvergilendirilmiş geliri dikkate alınır. Vergilendirilmiş gelir tutarı için herhangi bir belge

sunulamaması durumunda hesaplama, asgari ücret kullanılarak yapılır. Aynı kriter pasif dönem hesaplamasında da geçerlidir."

7)Tazminat, ax.n formülü ile hesaplanır. Tazminat hesaplanırken "Devre Başı Ödemeli Belirli Süreli Rant" formülü esas alınır. Bu formülde kullanılacak yaş parametresi (x) hesap yapılacak mağdurun yaşını, destek parametresi (n) ise mağdur ile ölenin muhtemel yaşam sürelerinin kesiştiği ve desteğin devam ettiği süreyi göstermektedir.

8) Yukarıdakiler dışında hesaplamaya ilişkin diğer hususlar ile hesaplamaya ilişkin standartlar Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenir.

şeklindedir.

Bu düzenlemeler yukarıda DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININHESAPLAMASI ile ilgili kısımda belirtilen gerekçelerle iptal edilmelidir.

Genel Şartların EK:3 SÜREKLİ SAKATLIK TAZMİNATI HESAPLAMASI 6. Maddesinde:

6) Aşağıdaki tabloya göre maluliyet oranının denk geldiği aralıktaki katsayı nispetinde asgari NET ücret dikkate alınarak bakıcı gideri hesaplanır. Bakıcı tutulduğunun belgelendirilmesi durumunda asgari BRÜT ücret hesaplamalarda dikkate alınır.

denmiştir.

Madde ile bakıcı gideri hesaplamalarının NET asgari ücret ! üzerinden yapılacağı kararlaştırılmıştır.

27

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIHalbuki bak ı c ı giderinin asgari ücretin brütü üzerinden hesaplanmas ı gerekmektedir ve bu hususta bak ı c ı tutulduğunun belgelendirilmesi ön şart ı getirilemez.

Çünkü HAKSIZ FİİLLERDE ZARAR, HAKSIZ FİİL TARİHİ İTİBARİYLE DOĞMUŞ VE TEMERRÜT GERÇEKLEŞMİŞTİR. BU NEDENLE ZARARIN ÖDENMESİ, ZARARIN BELGELENDİRİLMESİ ÖN ŞARTINA VEYA BAŞKACAŞARTLARA BAĞLANAMAZ.

Bakıcının zarar görene maliyeti içerisinde zaten onun SSK primi ve gelir vergisi bulunmaktadır.

Buna ilişkin Yargıtay 21.HD.nin 2010/2446 E. Sayılı kararında şöyle denilmektedir;"Davacının başkasının yardımına muhtaç olması nedeniyle asgari ücretle bakıcı gideri hesaplanması doğru ise de, bakıcı giderinin ödenmesi sırasında bakıcıyı çalıştıran davacının brüt asgari ücret kadar bir ödeme yapmasının gerektiği düşünülmelidir."

Yine Yargıtay 21.HD.nin 2007/3976 E.sayılı kararında "Sigortalının başkasının yardımına muhtaç olması nedeniyle, ölüm tarihine kadar brüt asgari ücretle bakıcı giderinin hesaplanması gerektiği, sigortalının bakıcı gideri dahil tüm maddi zararı belirlendikten sonra koşulları varsa Borçlar Kanununu 43-44.maddelerine göre indirim yapılabileceği dairemizin yerleşmiş görüşlerindendir."

Ayrıca EK:3 SÜREKLİ SAKATLIK TAZMİNATI HESAPLAMASI 6. maddedekitabloda maluliyet oranına göre ödenecek tazminata bir skala belirlenmesi de yasaya aykırıdır ve iptal edilmelidir.

Kişinin bakıma muhtaç olup olmayacağı ancak Adli Tıp Kurumu Kürsüleri tarafından belirlenebilecek bir husustur.

Kaldı ki tek başına sakatlık oranının çok yüksek olmaması bir kişinin bakıma muhtaç olmayacağı anlamına gelmez. Somut olayın, yaralanmanın niteliğine, bozulan vücut bütünlüğünün özelliklerine ve diğer pek çok parametreye göre maluliyet oranı çok yüksek olmasa bile kişinin bakıcıya muhtaç olması söz konusu olabilir.

Yani kişi %68'in altında bir oranda sakat olup, aynı zamanda bakıma muhtaç durumda olabilir. Kısacası kesin kabullerle tazminatın ödenmesi takdiri bir maluliyet oranı tablosuna bağlanamaz. Bu nedenle EK:3 6. Maddede yazılı tablonun tamamının iptali gerekmektedir.

15) GENEL ŞARTLAR A.5. A) FIKRASININ SON CÜMLESİ OLAN "DEĞER KAYBININ TESPİTİ BU GENEL ŞART EKİNDE YER ALAN ESASLARA GÖRE YAPILIR." CÜMLESİ İLE, GENEL ŞART EK:1 DE "YAZILI DEĞER KAYBI HESAPLAMASI" EKİ, öncelikle yukarıda arz ettiğimiz üzere davalı idarenin hesaplama yöntemi belirleme konusunda hiçbir kanuni yetkisi olmadığı ve gerçek zararın ödenmesi ilkesine aykırı olduğu için iptal edilmelidir.

İptali istenen Genel Şartların A.5 KAPSAMA GİREN TEMİNAT TÜRLERİ a)bendinde:

a) "Değer kaybı tespiti bu Genel Şartlar ekinde yer alan esaslara göre yapılır."



28



http://21.HD.nin/

http://21.HD.nin/

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIdenmiş ve Genel Şart EK:1 "DEĞER KAYBI HESAPLAMASI" ile hukuka aykırı hesaplama

yöntemleri ve sınırlamalar - istisnalar - getirilmiştir.

Yine davalı idare EK:1 DEĞER KAYBI HESAPLAMASI ilk cümledeki düzenlemesi ile:

Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında, hak sahibinin talebi olması halinde, değer kaybı aşağıda belirtilen şartlar çerçevesinde eksper tarafından ayrıca düzenlenecek bir değer kaybı raporu ile değerlendirilir.



denmiş ve "1. FORMÜL" denerek değer kaybının hesaplanmasına dair HAKSIZFİİLLERDE GERÇEK ZARARIN ÖDENMESİ ilkesine aykırı ve YARGISALFAALİYETE ALANINA müdahale anlamı taşıyan bir FORMÜL icat ! edilmiştir.

Öncelikle bu düzenleme KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUN 90. MADDESİNE açıkça aykırıdır.

Şöyle ki:

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU

Madde 90 - Maddi tazminat ı n biçimi ve kapsam ı ile manevi tazminat konularında Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.

Görüleceği üzere maddi tazminat olan değer kaybı tazminatının biçimi ve kapsamı konularında BORÇLAR KANUNUN HAKSIZ FİİL HÜKÜMLERİ uygulanacaktır.

Dolayısı ile değer kaybı tazminatı davalı idarenin keyfi takdirine ! göre değil BORÇLAR KANUNUN HAKSIZ FİİLE ilişkin hükümlerine göre hesaplanacaktır.

Haksız fiil sonucu uğranılan zarar da pek tabidir ki davalı idarenin keyfi olarak takdir ! ettiği zarar miktarı değil, kanun gereğince ZARAR GÖRENİN UĞRAMIŞ OLDUĞU GERÇEK ZARARDIR.

Trafik Sigortası, sigortalının sorumlu olduğu zararların Karayolları Trafik Kanunun 91. Maddesinde istisna tutulan halleri hariç olmak üzere belirlenen limitlere kadar teminat altına alır.

Zarar tek olduğuna göre zararın hesaplanma yöntemi sigortalı için ayrı, sigorta şirketi için ayrı olmaz.

Kaldı ki yine Türk Ticaret Kanunu gereğince sigortacı davalı idarenin takdir !ettiği zararı değil GERÇEK ZARARI ÖDER.

Nitekim gerçek zararın ödenmesine dair ilgili kanun maddeleri aşağıdadır: TÜRK TİCARET

KANUNU:

MADDE 1459 : Sigortacı, sigortalının uğradığı zararı tazmin eder.

şeklindedir._________________________________________________________________________________

29



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIGERÇEK ZARARIN ÖDENMESİ gerektiğine dair ekli emsal kararlarında görüleceği üzere motorlu araç işleteni ve onun Trafik Sigortacısı her halükarda karşı yanın GERÇEK ZARARINI ödemekle mükelleftir.

YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ'nin 2014/8704 E. 2014/10522 K. 3.7.2014 T. sayılıilamında: ".. . ZMSS şirketleri, 3.kişinin aracında oluşan gerçek zararı, azami poliçe limitiyle sorumlu olmak üzere gidermekle yükümlüdür. Gerçek ( doğrudan ) zarar kapsamı içinde araç hasarı, değer kaybı vs bulunmakta ise de zarar gören aracın tamir süresince kullanılamaması nedeniyle meydana gelen kazanç kaybı gerçek zarara dahil olmayıp, dolaylı zararlardandır ..." denmiştir.

Yine YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ'nin E. 2013/3815 K. 2013/9854 T. 24.6.2013sayılı kararında:

... 3 - ) Hasar sebebiyle davacının aracında meydana gelen değer kaybının tespiti için galericiden rapor alınarak tazminata hükmedilmişse de alınan rapor yetersiz olup hükme esas alınamaz. Mahkemece aracın hasar dosyası istenerek hasar gören parçaların değerlendirilmesi, aracın hasarsız haldeki rayiç değeriyle kazadan sonraki rayiç değeri belirlenerek aracın kaza sebebiyle uğradığı değer kaybının tespit edilmesi için uzman bilirkişiden rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve incelemeyle karar verilmesi isabetli olmamıştır.

denmiştir.

K ı sacas ı Trafik Sigortas ı, Borçlar Kanunu haks ı z fiil hükümleri çerçevesinde ve Türk Ticaret Kanunu anlam ı nda GERÇEK ZARARI ödemekle yükümlü iken daval ı idarenin yasa koyucu ve yarg ı lama mercii konumuna geçmeye çal ı şarak düzenleme yap ı lmas ı hukuka ayk ı r ı d ı r.

Çünkü düzenleme ile getirilen FORMÜL hiçbir surette GERÇEK ZARARINhesaplanmasına olanak vermeyecek, tamamen keyfi ve üstelik sigorta şirketlerine daha az tazminat ödeme imkanı sağlamak amaçlı getirilmiş bir formüldür.

Yapılan değişikliğin vahametini Muhterem Dairenize izah etmek üzere aşağıdaki örnekli açıklamaları yapmanın toplumsal bir vazife olduğunu düşünüyoruz.

Genel Şartların EK:1 DEĞER KAYBI HESAPLAMASI 2.TEMİNAT DIŞINDAKALAN HALLER Maddesinde:

Hasar sonrasındaki aşağıdaki haller Değer Kaybı Teminatı dışındadır.

2) Ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın, vidalı parçalarda yapılan onarım/değişim ile giderilebilen hususlar.

hükmü mevcuttur.

Trafik kazasında 2015 model ve 150.000.-TL değerinde bir araca kusurlu olarak çarpıldığını ve bu aracın ön kaputunun, ön çamurluğunun değiştirilerek boyandıklarını, 2 kapısının ve arka çamurluğunun ise düzeltilerek boyandığı farz edildiğinde:



30



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIBu örnekte zarar görene ana iskelet ve şaside hasar olmad ı ğ ı gerekçesi ile bir kuruş dahi değer

kayb ı tazminat ı ödenmeyecektir.

Aracı değer kaybına uğrayan araç işleteni bu defa aracında meydana gelen yaklaşık 10.000.-TL civarındaki değer kaybını motorlu araç işleteninden talep edecek ve Trafik Sigorta Poliçesinin ödemediği bu 10.000.-TL sizler, bizler tarafından ödenmek zorunda kalınacaktır.

Aynı şekilde bir an için değer kaybı tazminatı ödenecek bir hasar olsa dahi budefa sigorta Şirketi GERÇEK ZARARIN ödenmesi gerektiğine dair TTK, BK ve KTKna aykırı şekilde icat ettiği FORMÜLE ! göre ödeme yapacak, aracı değer kaybeden taraf GERÇEK ZARARININ tamamını motorlu araç işleteninden talep edecek, arada çıkacak fark ise yine sigortalı işletenin uhdesinde kalacaktır.

Örneğin araçta meydana gelen GERÇEK DEĞER KAYBI ZARARI 15.000.-TL iken davalı idarece icat edilen formül ! uyarınca Sigorta Şirketi 5.000.-TL ödeyecek, bakiye 10.000.-TL nı ise sigortalı - işleten cebinden ödemek zorunda kalacaktır. Bu nedenle EK:1 DEĞER KAYBI HESAPLAMASI 2.TEMİNAT DIŞI KALAN HALLER 2. Maddesinin iptaline karar verilmesini diliyoruz.

Yine iptali istenen Genel Şartların EK:1 DEĞER KAYBI HESAPLAMASI 2.TEMİNAT DIŞI KALAN HALLER 4. Maddede:

4) Kaza tarihi ile ihbar tarihi arasında araç üzerinde mülkiyet değişikliği olan araçlarla ilgili talepler

teminat dışında bırakılmıştır.

Bu hükme göre aracında değer kaybı meydana gelen 3. kişi kaza tarihinden itibaren en az 2 yıl olan zamanaşımı süresi içinde karşı aracın trafik sigortasından talepte bulunma veya dava açma hakkına sahipken bu süre içinde ihbarda bulunmadan veya dava açmadan aracını satarsa değer kaybı talep edemeyecektir.

Borçlar Kanununun haksız fiil hükümlerine göre zarar haksız fiil tarihi itibariyle gerçekleşmiş olup aracı kazada zarar görenler zamanaşımı süresi içinde dilediği zaman müteselsil sorumlu olan işletenlere ve onun Trafik Sigortacılarına başvurabilecekleri izahtan varestedir.Haksız fiil alacaklısının talep haklarını sınırlayan bu düzenleme anlamsız olduğu kadar hukuk dışıdır. Bu gerçek zararın talep edilmesi idarece belirlenen keyfi ve kanun dışı gerekçelerle engellenemez veya sınırlandırılamaz. Davalı idare bu hükümle açıkça dava açma hakkına haksız müdahalede bulunarak alacağın talep edilememesine yol açacak bir düzenlemeye daha imza atmıştır.

Açıklanan nedenle bu hükmün iptalini diliyoruz.

Genel Şartların EK:1 DEĞER KAYBI HESAPLAMASI 2.TEMİNAT DIŞI KALANHALLER 6. Maddede:

6) Kısa süreli kiralık araçlar, taksi, dolmuş, uzun süreli (bir yıl ve veya daha uzun) kiralık araçlarda eksper tarafından hesaplanan değer kaybının % 50 si yani yarısı Trafik Sigortası tarafından ödenmeyecektir.

hükmü mevcuttur.

31

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIÖrneğin kısa süreli veya uzun süreli kiralamaya konu 2015 model bir araca çarparak bu araçta

10.000.-TL değer kaybına sebebiyet vermeniz durumunda Trafik Sigortanız bunun % 50 si olan 5.000,-TL nı ödeyecek kalan 5.000.-TL nı ise zarar gören araç işleteni sizden talep edecektir.

Dolayısı ile Trafik Sigortasının GERÇEK ZARARIN ödenmesi ilkesine aykırı olarak yaptığı her eksik ödemede zarar sorumlusu araç işletenleri GERÇEK ZARARLA Trafik Poliçesinden EKSİK ÖDENEN TAZMİNAT arasındaki farkı kendi cebinden karşılamak zorunda kalacaktır.

Yukarıda açıklanan nedenlerle ve Muhterem dairenizce re'sen gözetilecek diğer nedenlerle Genel Şartların A.5. KAPSAMA GİREN TEMİNAT TÜRLERİ a) bendinin son cümlesi olan "Değer Kaybının tespiti bu Genel Şart ekinde yer alan esaslara göre yapılır." cümlesi ile Genel Şartlara "Ek:1" olarak düzenlenen "Değer Kaybı Hesaplamasının" "I.Formül" ve "2. Teminat Dışında Kalan Haller" 2, 4 ve 6. Maddeler olmak üzere kısmen İPTALİNE karar verilmesini diliyoruz.

16) YİNE YUKARIDA ARZ EDİLEN NEDENLERLE GENEL ŞARTLARIN KAPSAMA GİREN TEMİNAT TÜRLERİNİN AÇIKLADIĞI AŞAĞIDA YAZILI MADDELERİN KOYU RENKLE İŞARETLİ KISIMLARI DAVALI İDARENİN HESAPLAMA YÖNTEMİ İCAT ETME VEYA ZARARI BELİRLEME YETKİSİOLMADIĞINDAN VE HAKSIZ ŞART NİTELİĞİNDE OLDUĞUNDAN İPTAL EDİLMELİDİR.

A.5. KAPSAMA GİREN TEMİNAT TÜRLERİ

Bu genel şart kapsamındaki teminat türleri aşağıda yer almaktadır.



a) Maddi Zararlar Teminatı: Hak sahibinin bu genel şartta tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır. Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında değer kaybı, talep edilmesi halinde ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından tespit edilir. Değer kayb ı n ı n tespiti bu Genel Şart ekinde yer alan esaslara göre yap ı l ı r.

c) Sürekli Sakatlık Teminatı: Üçüncü kişinin sürekli sakatlığı dolayısıyla ileride ekonomik olarak uğrayacağı maddi zararları karşılamak üzere, bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek teminatt ı r. Kaza nedeniyle mağdurun tedavisinin tamamlanması sonrasında yetkili bir hastaneden alınacak özürlü sağlık kurulu raporu ile sürekli sakatlık oranının belirlenmesinden sonra ortaya çıkan bakıcı giderleri bu teminat limitleri ile sınırlı olmak koşuluyla sürekli sakatlık teminatı kapsamındadır. Söz konusu tazminat miktarının tespitinde sakat kalan kişi esas alınır.

ç) Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı: Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminatt ı r. Söz konusu tazminat miktarının tespitinde ölen kişi esas alınır.

17) YİNE GENEL ŞARTLAR B.2. 1.MADDESİNİN İPTAL EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.



32





ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIDüzenleme

B.2.1) "... Sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden ya da başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen belgenin sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar."

şeklindedir.

Bu madde KTK 99. maddesine açıkça aykırıdır; söz konusu madde şu şekildedir;

Tazminat ve giderlerin ödenmesi:

Madde 99 - Sigortacılar, hak sahibinin kaza veya zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi raporunu, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren

sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.

Genel Şartlar ile hak sahibinin zararına olacak ve kanuna aykırı şekilde, her yeni belge sunumunda temerrüt tarihi yeniden başlamaktadır.

Bu da yine sigorta şirketinin lehine hak sahibinin aleyhine sonuç doğuracak ve sigorta şirketlerince rahatlıkla kötüye kullanılabilecek başka bir hükümdür.

18) GENEL ŞARTLAR B.4.MADDESİNİN (B) FIKRASINDA YER ALAN "veya trafik kurallarının ihlali" ibaresinin İPTAL EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.

Madde metni şöyledir;

B.4.b) ZARAR GÖRENLERİN HAKLARININ SAKLI TUTULMASI VE SİGORTACININ SİGORTALIYA RÜCUHAKKI

Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilir:

"Tazminatı gerektiren olay, aracın ilgili mevzuat hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan veya geçerliliğini yitirmiş sürücü sertifikasına sahip ya da ehliyetine geçici/sürekli el konulmuş kimseler tarafından sevk edilmesi veya trafik kurallarının ihlali sonucunda meydana gelmiş ise,"

Burada yine önceki Genel Şartlarda olmayan yeni düzenlemeler getirilmiş ve özellikle son cümlede kaza ""trafik kurallarının ihlali sonucunda meydana gelmiş ise" denilerek garip bir durum yaratılmıştır.

Takdir edileceği üzere tüm trafik kazaları trafik kurallarının ihlali sonucunda meydana gelir.

33

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIBu durumda zarar gören 3. şahıslara yapılacak tüm hasar ödemelerinin trafik poliçesi sahibi motorlu araç işletenlerine rücu edilebileceği gibi garip bir durum ortaya çıkar ki bunun kabulü mümkün değildir.

19) GENEL ŞARTLAR B.4.MADDESİNİN (c) fıkrasında yer alan "belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar" ibaresinin İPTAL EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.

Madde metni şöyledir;

B.4. ZARAR GÖRENLERİN HAKLARININ SAKLI TUTULMASI VE SİGORTACININ SİGORTALIYA RÜCU HAKKI:B.4 c) "Aracın, uyuşturucu madde veya ilgili mevzuatta belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar," sigortalıya rücu edilir.

Yürürlükten kalkan önceki Genel Şartların ilgili maddesi ise şöyledir;

"d) Tazminatı gerektiren olay, işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay, yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa, Sigortalıya rücu edilir."

Görüleceği üzere yeni Genel Şartlarda salt yasal sınırın üzerinde alkollü olmak hasarın rücu edilmesinin şartı sayılmış, önceki düzenlemede yer alan arac ı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalar ı ndan ileri geliyorsa ifadesi kaldırılmıştır. Halbuki sürücü yasal sınırın üzerinde alkollü olsa dahi alınan alkolün kazanın oluşumuna hiçbir şekilde etkisinin olmadığı durumlar söz konusu olabilmektedir.

Yargıtay 17.H.D. nin 2013/8523 E.sayılı kararında;

"Dava, trafik sigorta poliçesinden kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece dosyanın içlerinde nöroloji ve trafik konusunda uzmanın da bulunduğu bilirkişi kuruluna tevdiiyle kazanın oluş şekli, yol, hava vs. koşullar bir bütün olarak değerlendirilip kazanın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinin, alkol dışında başka unsurlarında olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması yönünden yeni bir rapor alınması, ondan sonra varılacak sonuca göre bir karar vermek gerekir"'

Yargıtay 17.H.D. nin 2011/9001 E.sayılı kararında;

"Tazminat davasında; sürücünün saat ölçüme göre 0.47 promil alkollü olduğu tespit edilmiştir. Kaza tespit tutanağında davacıya doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma kuralını ihlalden kusur izafe edilmiş, yine kaza tespit tutanağındaki bilgilere göre olay tarihinde havanın açık, gün durumunun gece, iki yönlü asfalt, düz ve kuru zeminli eğimsiz yolda meydana geldiği belirtilmiştir. Sürücünün alkollü olması yalnız başına hasarın teminat dışında kalmasını gerektirmez. Oluşan hasarın salt alkolün etkisi altında meydana gelip gelmediğinin saptanması gerekir. Sürücünün olaydaki kusur oranının tesbiti hakimlik mesleğinin genel ve mesleki bilgisi ile çözümlenmesi mümkün olan konulardan olmayıp teknik bir konu olması sebebiyle rapor yeterli görülmemesi halinde yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması gerekmektedir. Ayrıca doğrudan doğruya alkol promil oranının



34



ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI0,50 promilden az olması sebebiyle olayın münhasıran alkolün etkisi altında meydana gelmediğini kabul etmek de mümkün değildir. Bu hususlar gözetilmelidir."

Yargıtay 17.H.D. nin 2008/1406 E.sayılı kararında; "Dava, trafik sigortası kapsamında üçüncü kişiye ödenen tazminatın poliçe genel şartları uyarınca davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir. Hasarın teminat dışı kalabilmesi için kazanın meydana geliş şekli itibariyle, sürücünün münhasıran sadece alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Mahkemece noroloji uzmanı, ve trafik konularında uzman bir bilirkişinin de yer aldıgı kurul tarafından, kazanın meydana geliş şekli üzerinde durularak, başka unsurlar olmaksızın olayın sadece ve münhasıran alkol etkisi altında gerçekleşip gerçekleşmediğinin saptanması gerekir."

denilmiştir.

Genel Şartlardaki B.4. c) de yer alan "belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar" düzenlemesi kanunlara ve Yargıtay'ın yıllardır yerleşmiş olan içtihatlarına aykırı olup, iptali gerekmektedir.

20) GENEL ŞARTLAR A.6.O. MADDESİ İPTAL EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR. Madde

metni şöyledir;

A.6 TEMİNAT DIŞI KALAN HALLER Aşağıdaki

haller sigorta teminatı dışındadır:

o) Bu Genel Şart ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler.

Oysa ki esas olan, teminat dışı hallerde açıkça sayılmayan hususların teminat içerisinde kalmasıyken bu durum Yeni Genel şartlarda tam tersine çevrilmiştir.

5684 saylı Sigortacılık Kanununun 11/4 maddesi şu şekildedir:

11/4) Sigorta sözleşmelerinde kapsam dahiline alınmış olan riskler haricinde, kapsam dışı bırakılmış riskler açıkça belirtilir. Belirtilmemiş olan riskler teminat kapsamında sayılır

Görüleceği üzere bu madde de açıkça kanuna aykırı olarak düzenlenmiştir.

Kural, KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU uyarınca açıkça teminat dışındabırakılmayan her türlü riziko ve zararın Trafik Sigortası kapsamında karşılanmasıdır.

D. Yürütmenin Durdurulmas ı İstemi Hakk ı nda :

Dava konusu Hazine Müsteşarlığı düzenlemesi, motorlu araç sahibi olanlar ve sigorta sektörü açısından son derece önemli olan ve yaptırılması zorunlu bulunan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası uygulamasını doğrudan belirlemeye yöneliktir.

35

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞIHer motorlu araç sahibi, Kanunen bu sigortayı yaptırmak zorundadır. Dava konusu yeni genel şartların yürürlüğe girmesi ile araç sahipleri ve sorumlular, mali açıdan aciz haline düşmeye mahkum hale getirilmiştir.



Bu çerçevede; ülkemizin gelişmiş bir toplum olabilmesi yolunda önemli bir adım olan ve zorunluluk halini alan zorunlu sigorta uygulamasının, sigorta ettirenleri koruyucu ve kollayıcı düzenlemeler getirmesi gerekirken, yukarıda açıklandığı üzere sigorta şirketleri lehine hükümler getirmiş olması kamu hizmeti ilkelerinden tarafsızlık ve eşitlik ilkeleri ile bağdaşmamaktadır.

Dilekçemizde ayrıntıları ile açıklanan ve sayın Dairenizce re'sen gözetilecek diğer nedenlerle öncelikle tüm toplum üzerinde telafisi mümkün olmayan zararlar meydana getirecek, açıkça Kanunlara ve Yüksek Yargı kararlarına aykırı HAKSIZ ŞARTLAR ihtiva eden, iş bu dava konusu GENEL ŞARTLARIN YÜRÜRLÜĞÜNÜN İVEDİLİKLE DURDURULMASINA karar verilmesini diliyoruz.

E. Dilekçe Ekinde Sunulan Belgeler :

1)Vekaletname.

2) 14 Mayıs 2015 tarih ve 29355 sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI. (Sayın Dairenize inceleme kolaylığı sağlamak adına iptali istenen kısımlar renkli olarak işaretlenmiştir.)

3) 20.10.2015 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan ve 5684 sayılı kanunda değişiklik yapan ve YASALAŞMAYAN Kanun Tasarısı.

4) Emsal içtihatlar

5) Ankara Barosu adına kayıtlı motorlu araçlara ait trafik/tescil belgeleri ve Trafik Poliçeleri.

F. Sonuç ve İstem :

Arz edilen ve Dairenizce re'sen gözetilecek nedenlerle;

14/05/2015 tarih 29355 sayılı Resmi Gazete'de TEBLİĞ olarak yayımlanan ve 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren:

"KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI"nın;

*A.1. Amaç başlıklı maddesinin birinci fıkrasının tamamının, İkinci fıkrasının son cümlesinin,

*A.5 Kapsama Giren Teminat Türleri başlıklı maddesinin-a) fıkrasının "değer kaybının tespiti bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenir " şeklindeki

son cümlesinin,-b) fıkrasının son cümlesinin,



36





ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI-c) fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek

teminattır" ibaresinin,-c) fıkrasının ikinci cümlesinin tamamının -c) fıkrasının son cümlesinin tamamının,-ç) fıkrasının ilk cümlesinde yer alan "bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek

tazminattır" ibaresinin,

*A.6 Teminat Dışında Kalan Haller başlıklı maddesinin a-b-c-d-i-j-k-l-n-o fıkralarının , *B.2. Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi başlıklı maddesinin

-2.1. fıkrasının "sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden yada başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar" şeklindeki ikinci cümlesinin,

-2.4. fıkrasının "Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır" şeklindeki ikinci cümlesinin,

*B.4. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı başlıklı maddesinin

-b) fıkrasında yer alan "veya trafik kurallarının ihlali" ibaresinin,-c) fıkrasının,

*EK:1 de yer alan "DEĞER KAYBI HESAPLAMASI," bölümünün-1. Formül adı altında getirilen düzenlemenin(araçta yapılan işlemler, kaynaklı ana parçalarda

değişim, kaynaklı ana parçalarda düzeltme, yukarıdaki listelerde yer almayan diğer parçalar, A-B-C boya uygulanan aksam)

-2.Teminat Dışı kalan Haller başlığı altında hasar sonrası değer kaybı teminatı dışında olduğu belirtilen;

2)Ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın, vidalı parçalarda yapılan onarım/değişim ile giderilebilen hasarlar,

4) Kaza tarihi ile ihbar tarihi arasında araç üzerinde mülkiyet değişikliği olan araçlar ile ilgili talepler,

6)Kısa süreli kiralık araçlar, taksi, dolmuş, uzun süreli (bir yıl veya daha uzun) kiralık araçlarda eksper tarafından hesaplanan değer kaybı tutarının %50 sini şan talepler, test aracı, koleksiyon ve antika sayılan araçlardaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri

düzenlemelerinin,

*EK:2 Destekten Yoksun kalma Tazminatı Hesaplaması'nın 1.-3.-4.-5.-6.-7.-9.-10. Fıkralarının,

*Ek:3 Sürekli Sakatlık Tazminatı Hesaplaması'nın 1.-3.-4.-5.-6.-7.-8. Fıkralarının,

İPTALİNE,• B.2. Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi başlıklı maddesinin 2.4. fıkrasının

"Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır" şeklindeki ikinci cümlesinin,

• Yasa ile yapılması gereken işlemlerin tebliğ ile yapılması, yargıcın karar verme sürecine müdahale niteliğinde olan ve sözleşme özgürlüğüne aykırı düzenlemeleriçeren tebliğ hükümlerinin İTİRAZ YOLUYLA İPTALİ İÇİN ANAYASAMAHKEMESİ'NE BAŞVURULMASINA,

37

ANKARA BAROSU BAŞ KANLIĞI• 2577 sayılı İYUK madde 27/4 hükümleri doğrultusunda dava sonuna kadar

YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA ve tebligatların APS ile yapılmasına,

• Yargılamanın DURUŞMALI olarak yapılmasına,

• Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı idare üzerinde bırakılmasına karar verilmesini saygılarımızla dileriz.

Ankara Barosu Başkanlığı



38



microsoft word - zmss trafİk sİg. genel Şartlari İdarİ ... · web viewbİlen davali İdare...

Documents