mensahero 334, november 2010
DESCRIPTION
Mensahero 334, november 2010TRANSCRIPT
1
1. 1
SINDICATO DI MAESTRO DI ARUBA
334
Directiva di
SIMAR ta percura pa
mantene nos
miembronan bon
informa cu
informacion
importante den
mundo di enseñansa,
den nos Mensahero
cu ta sali tur luna.
Corda lesa nan!
Señora Digna
Lacle a duna nos un
entrevista cu hopi
informacion di antes.
November 2010
SIMAR tin su WEB-SITE awor y como introduccion di esaki
nos kier a parti pa ultimo biaha e Mensahero 334 como un
‘hard-copy’ di scol pa scol. Directiva no kier keda atras cu e
tecnologia actual, p’esey di awor en adelante nos lo pone
tur nos Mensahero, informacion, aviso, relato- y conseho-
nan di derechonan huridico riba nos web-site:
www.simar.aw Asina abo mes ta dicidi na ki momento bo
ta lesa kico ta interesabo. Pa esnan cu no ta haci uzo di
internet por pasa libremente na Simar durante oranan di
oficina pa busca un copia di e Mensahero.
Rikesa di un
persona no ta e
cantidad di
placa cu e ta
posee, sino e
calidad di su
conocemento y
educacion.
Tin un control di parti SVB
riba e calidad di nan
‘bedrijfsarts’? Tur hende kier un
behes saludabel. P’esey ta hopi
importante pa bo keda saludabel durante
e trayectoria como trahado. Na bo trabou
hopi cos por bay robes. Pa bo keda
saludabel bo mester por acudi na e
‘bedrijfsarts’ cu sa con pa eherce su
profesion. Pa e ‘bedrijfsartsen’ ta dificil
fungi como docter profesional ya cu nan
no kier pa e dunadonan di trabou raporta
ni reclama nan pa mucho dunamento di
AO, lubidando cu hopi maestro den
enseñansa ta haya malesanan cu tin di
haber cu nan trabou. Ora bo ta malo, bo
kier un revision independiente y
profesional. Trahadonan ta experimenta
cu tur locual e docternan aki ta haci ta
mandabo bay traha mas lihe cu ta
posibel, sin averigua kico ta e origen di
bo malesa of si ta bo circulo laboral ta
ocasionando bo malestar. Docentenan pa
dia ta hayando nan cu un presion enorme
tanto di e alumnonan como di e
coleganan cu un funcion den directiva di
scol. SIMAR ta haya keho continuo di
miembronan tocante e trato cu nan ta
hayando di e docternan di SVB.
Actualmente tin hopi maestro ta
sufriendo debi na e presion continuo
na trabou y ningun docter ni dunado
di trabou ta tumando esaki na serio.
Ora bo bay cerca nan splicando e
situacion cu bo ta trahando aden, nan
ta scuchabo manera cu bo ta un
persona fastioso y ta mandabo bay
traha bek, mesora.’ E factornan di e
malesanan di e circulo laboral no ta
hayando suficiente atencion di SVB.
Si nada no ta wordo haci na tantisimo
presion di trabou, esaki lo keda e
origen principal di e malesa di e
empleadonan. Esaki ta wordo yama
STRESS! Nos dunado di trabou no
kier comprende kico ta stress y cu
esaki ta consecuencia di e mente y di
e curpa. E hecho ta cu stress ta algo
asina grave cu e por ocasiona
malesanan hopi serio. Stress cronico ta hiba nos na, diabetes
# 2, presion halto, problemanan
cardiovascular, cancer, ansiedad,
depresion, ta guia nos na hopi
malesanan mas y fuera di esey na
sobrepeso tambe. Directiva di SIMAR
ta bay busca contacto un biaha mas cu
director di SVB, pa mira con ta bay
soluciona e problema aki.
2
1. 1
E localidad ta hopi importante pa bo por duna les di calidad! Ainda e
gobierno no ta realisa esaki? Den tur oficina di Gobierno tin airco. Ora e airco
no ta funciona, e trahadornan di gobierno ta bay cas, pasobra traha den un luga
sin un airco ta imposibel. Dicon nos maestro- y alumnonan si mester ta den un
localidad cu 24 mucha of mas, pega na otro den un calor inhumano, y sin
wordo scucha? Cada un di e muchanan aki ta un fuente di energia, un fuente di
calor! Tin scol cu nan mes ta haci ‘fund-raising’ pa nan por pone airco na nan
scol. Pero no ta na tur scol esaki ta traha y ta permiti. A ser comproba, cu e
alumnonan ta funciona y comporta miho den un local cu un clima mas fresco.
Un airco den un klas na unda cu supuestamente muchanan ta central y e
maestronan cu tin un tarea dificil, cu e muchanan cu no por concentra debi na e
calor enorme cu tin. AIRCO NO TA UN LUHO! Nos ta kere cu a bira tempo
pa nos bira mas exigente y EXIGI un airco den tur local na tur scol!
Relato-Anual aña 2009-2010 Directiva di SIMAR a termina cu e presupuesto anual, siendo cu e
mester a wordo entrega otro aña, door cu den nos Statuto nobo e ‘Bondsjaar’ ta di januari pa december.
Mirando cu nos a termina cu tur nos tarea di e presupuesto, directiva a opta pa laga e reunion aki sigui,
pidiendo e sala aprobacion pa por cambia cierto puntonan di agenda. Nos a probecha pa pidi tambe
aprobacion di presupuesto pa trabounan di mantencion y expansion di e edificio di SIMAR. Directiva kier
haci e localidad mas agradabel pa huurmento di e edificio, ya cu SIMAR no ta wordo subsidia sino nos ta
draai a base di e contribucion di nos miembronan y di e huur di e facilidad di nos edificio. A bin cu un par di
idea cu a ser aproba pa e miembronan presente. A haci un sondeo pa nos haya sa pa cua tipo di actividad
social e edificio ta ser pidi mas y a bin sali na cla cu pa fiesta di mucha. P’esey nos a trece nos ideanan riba
mesa y cu aprobacion di e miembronan directiva lo cuminsa traha riba esaki. Tambe directiva lo bay cumpra
su propio mashin pa traha carnet y asina nos mes por guia y tin esaki na uzo segun nos miembronan bin pa
saca nan carnet. Nos ta haya esaki mucho mas facil y door cu nos tin logo nobo mester cambia tur e
carnetnan y ora nos ta asina leu nos lo pidi nos miembronan pa bin saca nan carnet. Tambe nos a introduci e
web-site di SIMAR. Esaki ta otro logro mas! Directiva ta sinti su mes hopi orguyoso di por a logra esaki
tambe! Anthony ta e motor tras di e logro aki. Pabien Antho! Nos ta pidi nos miembronan pa sinti nan mes
liber pa si nan kier scirbi algo pa nos, nan mand’e y nos lo pon’e riba e web-site di SIMAR! Un danki na e
e miembronan cu tabata presente na nos ultimo reunion!
De bezoldiging met ingang van 1 januari 2011 met een bedrag ter grootte van
Afl. 105,-- wordt verhoogd;
1. De eenmalige ‘Voorjaarspremie’ met ingang van 1 januari 2011 wordt
verhoogd van Afl. 884,-- naar Afl. 1.000,--;
2. Het eenmalige in de maand november uit te keren ‘Gelijk Bedrag’ met ingang
van 1 januari 2011 wordt verhoogd van Afl. 1250,-- naar Afl. 1350,--;
3. Het openstaande koopkrachtverlies uit het verleden onderdeel zal nader
bilateraal overleg tussen de regering en de vakbonden binnen de publieke
sector;
Dat met ingang van 1 januari 2011 het pesioeninkomen van overheidsgepen-
sioeneerden eveneens met een bedrag ter grootte van Afl. 105,-- wordt verhoogd;
Dat het bedrag, dat personen die een uitkering bij wijze van pensioen ontvangen met
ingang van 1 januari 2011 eveneens met een bedrag van Afl. 105,-- wordt verhoogd.
Saca di: Protocol di Dialogo Social 2010.
3
1. 1
Digna Lacle-Herrera, naci
na Corsow, na 1925. Un
‘juffrouw streng’ cu tabata siña su
alumnonan hopi disciplina,
pasobra asina su mama a cri’e. E
ta un politico, poeta y autor di
entre otro e bukinan: ‘Mi Aruba
bunita’ y ‘Buki di Poesia y
Storia’. Cu un fundacion cu su
nomber: Fundacion ‘Digna Lacle’
pa derechonan di hende muhe, pa
concientisa nos pueblo y hende
muhe, riba nan propio balor y pa
nan por lucha na banda di hende
homber, pa nan por tin un miho
bista riba politica y haci’e un
politica drechi. Na 1974 el a
bringa hunto cu Eddy Croes pa
hende muhe haya, ‘zwanger-
schaps-verlof’. El a forma parti di
e organisacion UNITAS cu a
lanta, Imelda Hof. Sra. Digna
tabata e prome muhe di su tempo,
cu a duna un discurso!
‘Mi vocacion, nunca tabata pa
bira un ‘juffrouw di scol’ sino pa
bira un Psicologo. Tambe mi por
a bay traha na ‘kantoor’ di lago,
pero mi mayornan a scohe pami.
Mi a cuminsa traha prome di
september 1942, como maestra di
scol. Mi a bay 8 aña Ulo y Seur
Melisia a duna conseho na mi
mama pa laga mi bay studia na
Corsow pa ‘juffrouw di scol’.
Despues di 2 aña mi a bolbe y mi
a integra na scol como
‘kwekeling’, esaki tabata e
nomber cu e hulandesnan cu
tabata duna les na scol tabata
yama nos maestranan den e
temponan ey. Cu e ‘oude hoofd-
akte’ bo por a traha na un Mulo
pa duna tur materia, siguiendo un
curso di ‘didactiek y
opvoedkunde’ di ‘1ste verklaring
en 2de verklaring’. Bo mester
tabatin 18 aña y Gobernador
Wouters mester a duna permiso
pa bo por a duna les. Mi a
cuminsa cu un salario di
Awg. 42,- pa luna.
Trahando 44 aña den enseñansa, -
oficialmente 41 aña, pasobra
antes e administracion tabata un
caos y mi mester a warda lunanan
pa ‘onderwijs zaken’ regla esaki
pa mi. Mi dunado di trabou tabata
‘Stichting Zuster Catalina’ awor
yama SKOA. Mi a cuminsa traha
na Rosa School, (Rosa College)
cu 16 aña di edad. Mi a cuminsa
dunando les den basis-onderwijs,
den 2de y 4de klas, debi cu e
cabesante hulandes, zuster
Frigeria, cu mester ta ambulante,
tabata dicta e orario. Mi mester a
tuma over di un maestra cu a
haya yiu y ora e mester a duna su
baby, pecho, mi tabata na encargo
di su 2de klas. Cu un salario di
Awg. 42.- pa luna, un orario di
scol di 8.00 pa 12.00 or di
merdia, sin un pausa y e
alumnonan tabata bini bek 1.00
pa 3.00 or di atardi. E alumnonan
tabata bay 3 or pero pa e
maestronan e dia no a termina
ainda. Nan mester a keda pa
prepara e lokaalnan y e lesnan pa
e siguiente dia, tin biaha te 5 or di
atardi. Esaki tabata ‘overuren’
sin pago. Nan tabata un grupo cu
a traha trabou manera di pionero.
Vacansi grandi tabata pasa ta
drecha material di scol. Nan
tabata prepara e borchi, pintando
liña, pasobra nan no tabatin buki
y tur cos mester a wordo skirbi
riba borchi pa e muchanan. Nan
no tabatin ‘schrift’ tampoco sino
‘ley’ y pa scirbi ‘rif’ (riffel). E
‘liniaalnan mester a wordo
geschuur pa nan por a wordo uza
mas biaha. E bukinan mester a
wordo pega cu ‘guma’ (lijm)
despues cose nan, pa despues
traha ‘kaft’ pa nan. ‘Katern pa
katern’. Desde su 22 aña, banda
di ta maestra di scol sra. Digna
tabata hopi interesa den sindicato
y politica.
Na 1943 y no na 1942 -, St.
Thomas Bond,a wordo lanta
door di maestronan hulandes,
cu tabata kier un sindicato no
pa welga, pero pa trece
union. Sra. Digna tambe a
bira miembro di e
SINDICATO, tambe di VLA
y despues di SIMAR. Nunca
el a yega di ta miembro di e
directiva di e sindicatonan,
pero si e tabata den
comisionnan y e tabata hopi
activo den e tipo di trabounan
aki. Despues St. Thomas
Bond a bira VLA, e prome
sindicato cu a bay den welga,
door cu e maestranan di
‘kleuter-onderwijs’ tabata
mal paga. Deifunto Betico
Croes tabata diputado di
enseñansa pa partido AVP
(bestuurscollege) den
eilandsraad.
“Aruba ta politicamente
dividi y esey ta stroba e
progreso di e pais aki. Como
politico bo mester tin hopi
tactica y diplomacia, pa
atende cu cierto asuntonan
delicado.
Na 1979 Henny Eman a
acercami pa bay riba lista di
AVP. Mi a dun’e tres
condicion:
1. Pa Aruba haya Algemene
Zieken Fonds.
2. Un Algemene Pensioen
Fonds
3. Pa scrap e ley cu un hende
muhe mester bandona trabou
na Gobierno ora e casa.
SIMAR: Kico ta e diferencia
visibel den enseñansa di
antes y awor?
Sra. Digna: E motivacion di
esun cu ta duna les y e arte di
por motiva e alumno. Pa e
alumnonan di antes, scol
tabata parti di nan bida, pa
nan tabata un satisfaccion di
por a bay scol. Awendia
4
1. 1
Sabana Blanco # 36 P.O.B. 582 Oranjestad, Aruba Tel: (297) 5824219 Fax: (297) 5838337
Email: [email protected]
Informacion di Restructuracion Salarial Manera a wordo informa na varios ocasion, nos ta reuniendo cu Departamento di Enseñansa pa asuntonan pendiente locual ta toca nos salario y nos posicion huridico den enseñansa. Nos ta aprecia e coleganan cu ta acercando nos cu nan preocupacionnan. Esaki ta facilita nos trabounan y ta yuda nos atende cada problema mas eficaz. Nos ta pone varios di e problemanan aki segun nan categoria: 1. E cantidad di ‘Hoofdschalen’ 2. ‘Inschaling’ a base di edad 3. ‘Inschaling’ a base di competencia 4. ‘Inschaling’ a base di tipo di scol 5. Varios regimen di posicionnan huridico di docente- y asistente di docentenan den enseñansa. 6. E ausencia di e posibilidad di diferenciacion di funcion 7. E conexion di e derecho material di e empleado publico y e areglo di enseñansa. 8. E deficiencia di e sistema salarial. 9. Capacidad y experiencia. 10. E falta di incentivo y diferenciacion di recompensa.
Pabien sra.
Digna cu bo
85
cumpleaños!
e weganan di computer y e
‘Blackberry’, ta nan bida. E
maestronan no por competi cu e
tecnologia cu tin eyfo, pa por logra
e atencion di e alumnonan na scol.
E no ta kere cu e por a traha
awendia, cu e mesun motivacion y
satisfaccion. Awendia ni cuanto bo
haci cu e alumno den klas, bo no ta
ricibi satisfaccion pa un bon
resultado di e alumno. E
motivacion di e maestra t’ey pero, e
interes di e alumnonan di awendia
ta otro caminda. E tera pa planta
t’ey, pero e tera no ta responde’. Pa
mehora enseñansa, mester ayudo di
cas. Tur alumno cu ta logra bon na
scol ta pasobra nan a wordo bon
guia na cas. Dos cos bo mester
duna un mucha, tempo y amor. Cu
placa bo no ta cumpra amor di bo
yiu.
SIMAR: Con sra. ta mira e
docentenan di awendia?
Sra. Digna: Hopi maestro falta e
vocacion cu enseñansa ta rekeri.
- Nan ta corda riba e vacansi cu
nan ta haya y e placa.
SIMAR: sra. ta haya cu un sindicato ta
necesario pa e maestronan?
- Sra. Digna: Sigur un sindicato ta
necesario. Ora di bay pa reclama of pidi
pa algo, na bo dunado di trabou, no ta
henter e grupo grandi di maestro por bay
haci esaki. E maestronan mester un
representante, cu sa kico mester haci.
SIMAR: kico sra. ta mira cu falta ainda
na SIMAR?
- Sra. Digna: SIMAR ta organisa
mucho poco ‘lezingen’ cu ta duna nos
‘stof tot nadenken’.
SIMAR: sra. lo kier a manda un
mensahe pa nos maestronan?
- Sra. Digna: Si, pa considera e trabou
di educacion como un vocacion y un
mision. No como e placer di tin hopi
vacansi y un bon salario.
- Ta un honor pa SIMAR por a
entrevista, señora Digna Lacle-
Herrera ‘juffrouw di scol’, politico,
poeta y escritor! Un bunita ehempel
pa nos maestranan!
- El a stop di duna les dia, 31 di
oktober 1985 cu 60 aña di edad –
Entrevista door di: Ivo Valdes y Luci Rubiano.
Na nomber di directva
Ivo Valdes,
Presidente.