matematİk - bİlfen yayincilik...3. sınıf matematik 11 Üç basamaklı doğal sayılar taban...

ATU

KONU ANLATIMLI FASİKÜL SET

MATEMATİKFasikül 1

EVLE OKUL BiR ARADA

Türkiye’deilk defa

EVLE OKUL BiR ARADA

EV ÇALIŞMALARI

● ÖZGÜN KONU ANLATIMI ● DEĞERLENDİRME SORULARI ● SINIF İÇİ UYGULAMALAR

MEB TTKB’NİN UYGULADIĞI 10 KÖK DEĞER FASİKÜLLERİMİZDE İŞLENMİŞTİR.

• Üç Basamaklı Doğal Sayılar

• Basamak Adı ve Basamak Değeri

• Doğal Sayıları Yuvarlama

• Doğal Sayıları Karşılaştırma

• Ritmik Saymalar

• Sayı Örüntüleri

• Tek ve Çift Doğal Sayılar

• Romen Rakamları

• Üç Basamaklı Doğal Sayılarla Toplama

• Üç Basamaklı Doğal Sayılarla Çıkarma

• Zihinden Çıkarma İşlemi

• Doğal Sayılar• Doğal Sayılarla Toplama İşlemi• Doğal Sayılarla Çıkarma İşlemi

93. Sınıf Matematik


Üç Basamaklı Doğal Sayılar

Taban bloklarıyla gösterilen doğal sayıları ve sayıların okunuşlarını örnekteki gibi yazalım.

Yüzlükler Onluklar Birlikler

2 3 6

iki yüz otuz altı

Yüzlükler Onluklar Birlikler

Yüzlükler Onluklar Birlikler Yüzlükler Onluklar Birlikler

1

altı yüz elli bir

Y O B

Sayı:

yüz altmış yedi

Y O B

Sayı:

iki yüz üç

Y O B

Sayı:

beş yüz kırk üç

Y O B

Sayı:

Uygulayalım

Okunuşları verilen doğal sayıları rakamla yazalım.2

4

1

6

5

1

2

651

543

167

203

3

dört yüz on yedi

yüz dört üç yüz otuz

1

0

5

4

6

0

3

7

4

1

3

7

3

0

12 Bilfen Yayıncılık

Öğrenelim


Birer ileriye doğru ritmik sayma:İstenilen doğal sayıdan başlayarak doğal sayıların birer artarak devam etmesidir.....801 - 802 - 803 - 804 - 805 - 806 - 807 - 808 - 809 - 810 - 811....

Onar ileriye doğru ritmik sayma:İstenilen doğal sayıdan başlayarak doğal sayıların onar artarak devam etmesidir.....700 - 710 - 720 - 730 - 740 - 750 - 760 - 770 - 780 - 790 - 800....

Yüzer ileriye doğru ritmik sayma:İstenilen doğal sayıdan başlayarak doğal sayıların yüzer artarak devam etmesidir.....90 - 190 - 290 - 390 - 490 - 590 - 690 - 790 - 890 - 990....

Uygulayalım

Onar

550

Yüzer

160

Birer281

1 Çiçeklerde belirtilen sayıdan başlayarak istenilen ritmik saymaları yapalım.

2 Belirtilen sayıdan başlayarak pembe kutularda birer, mavi kutularda onar, turuncu ku-tularda yüzer ritmik sayalım. Tavşanı havuca ulaştıralım.

63

560 283 260

570 284 360

580 285 460590

282

560

63 64 65 66 166 266 366 466 476 486 496 506 516517

881 781 681 581 571 561 551 541 531 521 520 519 518882883884

889 890 891 991885886 887 888



Uygulayalım

1 300’den başlayarak, 400’e kadar onar ritmik sayma yaparken beneklerdeki sayılardan hangilerini söyleyemeyiz? Boyayarak belirleyelim.

2 Minik kurbağa, nilüfer yapraklarından zıplayarak evine ulaşmaya çalışıyor. Kurbağa evine ulaşırken bastığı nilüfer yapraklarının üzerindeki sayılar yüzer ritmik artmaktadır. Buna göre eksik bırakılan sayıları tamamlayalım.

310

380

345

370

360

335350

320378

340

306

390

330

354

400

100

.........

.........

.........

600

800

.........

.........

1000

300

310

380

345

370

360

335350

320378

340

306

390

330

354

400

200

400

900500

700


Öğrenelim

Basamak Adı ve Değeri

147 sayısının rakamlarının basamak değerlerini tablo üzerinde gösterelim.

147Yüzlükler Onluklar Birlikler

1 yüzlük 4 onluk 7 birlik

Sayı

1 4 7

Basamak Adları Yüzler basamağı Onlar basamağı Birler basamağı

RakamınBasamak Değeri 100 40 7

RakamınSayı Değeri 1 4 7

Doğal sayılarda rakamın bulunduğu basamağa göre aldığı değere basamak değeri denir. Sayı değeri ise sayının rakamlarının belirttiği değerdir.

Y BO

Yüzler basamağı

Onlar basamağı

Birler basamağı

147 doğal sayısını abaküste göstererek

basamaklarını adlandıralım.

Doğal sayıları oluşturan rakamların basamak ve sayı değerlerini yazalım.

504Basamakdeğeri

Sayıdeğeri

500 5

613Basamakdeğeri

Sayıdeğeri

Uygulayalım

40

40

310600

316



Benim okul numaram 7 yüzlük, 3 onluk ve 2 birlikten

oluşan sayıdır.

Benimki de 4 yüzlük, 6 onluk ve 1 birlikten oluşan

sayıdır.

4Basamakdeğeri

010

Basamakdeğeri

30300

Basamakdeğeri

0

200

0

9Basamakdeğeri

6

200

3Basamakdeğeri

50020

7 5 9Basamakdeğeri

6Basamakdeğeri170

7Basamakdeğeri

340

4 3

700yedi yüz kırk üç

Uygulayalım

Aşağıdaki çocukların okul numaralarını yazalım.1

Örneği inceleyerek alıştırmaları yapalım.2

732

52 1 0

3 0 3

7 1 2 0

2 6

461

iki yüz doksanaltı

90

400

0

3

950700

600

dört yüz on

üç yüzüç

iki yüz

beş yüz yirmi üç

yedi yüz elli dokuz

altı yüz yetmiş bir



Yukarıda bulduğumuz sayının basamak adlarını, sayının rakamlarının sayı ve basamak değerlerini yazalım.

215Yüzlük Onluk Birlik

yüzlük onluk birlik

Sayı

2 1 5

Basamak Adları basamağı Onlar basamağı basamağı

RakamınBasamak Değeri 200 5

RakamınSayı Değeri 1

Sayı: Basamak

AdıBasamak Değeri

Sayı Değeri

ise

100

10

1

Sayı:

Uygulayalım

Basamak tablosundaki boşlukları dolduralım.1

2

2

yüz ler

10

2 5

523

523b i r l er

on lar

yüz ler

3

20

500

3

2

5

on lar

1 5


Öğrenelim

Hatırlayalım

Uygulayalım

Doğal Sayıları Yuvarlama

Sayı doğrusunda 18 sayısını bulalım.

18 doğal sayısı 10’a mı daha yakındır, 20’ye mi?10 131211 14 15 16 17 18 19 20

172 doğal sayısını en yakın onluğa yuvarlayalım.

Birler basamağındaki rakam; 5’ten küçükse aynı onluğa, 5’ten büyükse bir üst onluğa yuvarlanır.

172 doğal sayısı 170’e yuvarlanır.2 < 5

Verilen doğal sayıları en yakın onluğa yuvarlayarak uygun eşleştirmeleri yapalım. Oluşan şekli işaretleyelim.

Bir doğal sayıyı en yakın onluğa yuvarlarken birler basamağındaki rakama bakarız.

Birler basamağı 5 olan doğal sayılar bir sonraki onluğa yuvarlanır.

170 171 172 180

129671355

360130670

94426368

94070

260

173 174 175 176 177 178 179

172

x

x



354

571

93

388

625

827

72

776

SayıYuvarlanabilenen büyük doğal

sayı

Yuvarlanabilenen küçük doğal

sayı

370 374 365

620

560

140

370’e yuvarlanan en büyük sayı 374, en küçük

sayı 365’tir.

Uygulayalım

Doğal sayıları en yakın onluğa yuvarlayalım.1

Tabloda verilen doğal sayılara yuvarlanabilen en büyük ve en küçük doğal sayıları ör-nekteki gibi yazalım.

2

Yüzler basamağında 6, onlar basamağında 3 olan en büyük üç basamaklı doğal sayıyı en yakın onluğa yuvarlayalım.

3

350

570

70

780

630

830

O say ı 639 ’dur . En yak ın onluğa yuvar lanarak 640 olur .

90

390

SayıYuvarlanabilenen büyük doğal

sayı

Yuvarlanabilenen küçük doğal

sayı

370 374 365

620 624 615

560 564 555

140 144 135



Öğrenelim

Yuvarlama:

Bir sayıyı yüzler basamağına yuvarlarken onlar basamağındaki rakam;➜ 50 ve 50’den büyük ise yüzler basamağı bir arttırılarak birler ve onlar basamağına 0 (sıfır) yazılır.➜ 50 ve 50’den küçük ise yüzler basamağı aynen kalır, birler ve onlar basamağına 0 (sıfır) yazılır.

615 ➜ 600 476 ➜ 500

Uygulayalım

300

7 00

1 0 0

2 00

400

500

600

800

Şemsiyelerdeki doğal sayıların en yakın yüzlüklerini bulalım. Bulunduğu alanı yüzlüğü ile aynı renge boyayalım.

1

277 652 177 841

369

615

245 874

325

449

210 707

582 243

795 810

Verilen doğal sayıların en yakın onluklarını ve en yakın yüzlüklerini yazalım.2

Sayı En Yakın Onluğu

En Yakın Yüzlüğü

157

423

605



941

853

705

300 700 200 800

400 600 200 900

300 400 200 700

600 200 800 800



157 160 200

423 420 400

605 610 600



941 940 900

853 850 900

705 710 700



Listede verilen sayıları en yakın yüzlüklerinin yazılı olduğu dondurma topları ile aynı renge boyayarak eşleştirelim.

1

Levhalar üzerinde verilen sayıları önce en yakın onluğa, sonra en yakın yüzlüğe yuvar-layalım.

2

Uygulayalım

379 380 400

............529 ............

............641 ............

............723 ............

............865 ............

203 567 423

450 336 641

512 435 419

603 221 279

110 239 124

600

400500

100200

300

203 567 423

450 336 641

512 435 419

603 221 279

110 239 124

530

640

720

870

500

600

700

900


Öğrenelim

Hatırlayalım

Doğal Sayıları Karşılaştırma

232 ve 214 sayılarını karşılaştıralım.

2 yüzlük + 3 onluk + 2 birlik 2 yüzlük + 1 onluk + 4 birlik

3 basamaklı iki doğal sayıyı karşılaştırırken;• Önce yüzler basamağındaki rakamlar karşılaştırılır.

2 = 2• Yüzler basamağındaki rakamlar eşit ise onlar basamağındaki rakamlar karşılaştırılır.

4 > 3• Onlar basamağındaki rakamlar da eşit ise birler basamağındaki rakamlar karşılaştırılır.

214 < 232

8 büyüktür 2’den. 2 küçüktür 8’den.6 eşittir 6.

8 > 2 2 < 86 = 6

Uygulayalım

Sayıları “<, >, =” sembollerini kullanarak karşılaştıralım.

125 < 429

398 378

613 610

93 149

57 57

647 641

728 737

339 39

536 546

763 713

812 904

105 105

>

>

<

>

<

>

=

>

<

=

<


Doğal Sayıları Karşılaştırma

900 877 870 880 789> > > >

> > > >550 547 539 537 528

93 205 305 309 400< < < <

< < < <723 743 753 733 763

Uygulayalım

Aşağıdaki sıralamaları inceleyelim. Doğru olanları işaretleyelim.11

Sıralama:

Taban bloklarıyla gösterilen doğal sayıları yazıp küçükten büyüğe doğru sembol kullanarak sıralayalım.

2

309 < ¬ < 321 sıralamasında ¬ yerine yazılabilecek kaç tane doğal sayı vardır?3

✔

✔

334 343334 < 343 < 344

310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320Saydığımızda 11 sayı var.

344


Ritmik Saymalar

Uygulayalım

30’dan başlayarak altışar ritmik sayarken 4. saymada hangi sayıyı söyleriz?1

28 sayısından başlayarak yedişer ritmik sayarken 5. saymada söylediğimiz sayının onlar basamağındaki rakamın basamak değeri kaçtır?

2

21’den başlayarak yedişer ritmik sayarken 7. saymada söylediğimiz sayının rakamlarının sayı değeri toplamı kaçtır?

3

Örüntü: 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34

35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

Aşağıdaki yüzlük tablo parçasında 8’in katı olan sayıları boyayalım. Tabloda oluşan örün-tüyü yazalım.

4

Örüntü: 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34

35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

55 56 57 58 59 60 61 62 63 64

Aşağıdaki yüzlük tablo parçasında 9’un katı olan sayıları boyayalım. Tabloda oluşan örün-tüyü yazalım.

5

30

+6

36

+6

48

+6

42 48’i söyleriz.

Bu tür sorularda başlanacak sayı önemlidir.

28

+7

35

+7

42

+7

49

+7

56 56Basamak değeri 50 dir.

6321

+7

28

+7

35

+7

42

+7

49

+7

56

+7

63

63

639

+

16, 24

27, 36

32, 40, 48

45, 54, 63

15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34

35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34

35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

55 56 57 58 59 60 61 62 63 64


Ritmik Saymalar

Uygulayalım

24

24’ten başlayarak altışar ritmik sayalım.1

21’den başlayarak 85’e kadar sekizer ritmik sayalım.

21

2

40’tan başlayarak 96’ya kadar sekizer ritmik sayalım.

40

3

36’dan başlayarak 99’a kadar dokuzar ritmik sayalım.

36

4

9’dan başlayarak dokuzar ritmik sayalım. 6. saymada söylediğimiz sayının onlar basama-ğındaki rakamın basamak değeri kaçtır?

5

14’ten başlayarak 63’e kadar yedişer ritmik saydığımızda kaç tane sayı söyleriz?6

30

29

48

45

56

54

64

64

72

72

80

81

88

90

96

99

37 45 53 61 69 77 85

36 42 48 54 60 66 72

91.

141.

455.

425.

567.

638.

546.

273.

283.

182.

212.

364.

354.

496.

8 tane sayı söyleriz.


Öğrenelim

Sayı Örüntüleri

Verilen örüntüleri inceleyip örüntüleri genişletelim. Örüntünün kuralını ve oluşan sayı örün-tülerini yazalım.

Kural: Örüntü her satırda 2 artarak devam ediyor.

1. kat

2. kat

3. kat

4. kat

5. kat

Örüntünün kuralını bulalım ve oluşan sayı örüntülerini yazalım.

Sayı örüntüsü: 1

+2 +2+2 +2

3 5 7 9

1. satırda bir küp

2. satırda üç küp

3. satırda beş küp

4. satırda yedi küp

5. satırda dokuz küp

ìì

ì

ìììììììììììììììì

ìììììììì

ììì

Sayı örüntüsü:

Kural:

Sayı örüntüsü:

Kural:

Uygulayalım

ìììììììììììì

ììì

ììì

ììì

ììì

ì

2 +2 4 +2 6 +2 8 +2 10

1 4 9 16 25

Örüntü her katta 2 kutu

(veya 2 nokta) artıyor.

Örüntünün her katında o katın sayı değeri kendisi ile çarpılarak o kadar yıldız kutunun içine koyuluyor.


Sayı Örüntüleri

Uygulayalım

31 32 33 34 35 36 37 38 39 4041 42 43 44 45 46 47 48 49 5051 52 53 54 55 56 57 58 59 6061 62 63 64 65 66 67 68 69 7071 72 73 74 75 76 77 78 79 8081 82 83 84 85 86 87 88 89 90

Örüntü:

Yüzlük tablo parçasında 6’nın katı olan sayıları boyayalım. Oluşan örüntüyü yazalım.1

Yüzlük tablodan alınan parçayı tamamlayalım. 7’nin katı olan sayıları boyayalım. Oluşan örüntüyü yazalım.

10 11 12 13 14

Örüntü:

2

Boşlukları tamamlayalım.

8’den başlayarak sekizer ritmik sayarken 6. saymada söyleriz.

6’dan başlayarak altışar ritmik sayarken 8. saymada söyleriz.

16’dan başlayarak sekizer ritmik sayarken 4. saymada söyleriz.

18’den başlayarak altışar ritmik sayarken 7. saymada söyleriz.

3

24, 32, 40, 48, , 64, .

18, 27, 36, , 54, .

12, 18, 24, , 36, , 48, .

8, 16, 24, , 40, 48, , 64, .

Verilen sayılarla kaçar ritmik sayıldığını bulalım. Eksik sayıları yazalım.4

31 32 33 34 35 36 37 38 39 4041 42 43 44 45 46 47 48 49 5051 52 53 54 55 56 57 58 59 6061 62 63 64 65 66 67 68 69 7071 72 73 74 75 76 77 78 79 8081 82 83 84 85 86 87 88 89 90

Örüntü:

10 11 12 13 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 26 27 28 2930 31 32 33 34 35 36 37 38 39

Örüntü:

36, 42, 48, 54, 60, 66, 72, 78, 84, 90

14, 21, 28, 35

48

48

40

54

56

453032

63 9’ar ritmik.42

5654 6’şar ritmik.

72 8’er ritmik.

72 8’er ritmik.


Sayı Örüntüleri

Uygulayalım

63, 72, 69, 78, 75, , , .

Kural:

88, 80, 72, 64, 56, , , .

Kural:

20, 26, 25, 31, 30, , , .

Kural:

Örüntülerin kuralını belirleyerek verilmeyen sayıları yazalım.1

24, 30, 36, 41, 48, 54

49, 42, 35, 28, 20, 14

40, 48, 56, 63, 72, 80

18, 27, 36, 45, 55, 63

42

Sayı örüntülerinde kuralı bozan sayıları örnekteki gibi işaretleyerek doğrusunu yazalım.2

Kural: -7, +3 69

Kural: +2, -5 51

Kural: -6, +2 36

Verilen kurallara uygun örüntüler oluşturalım.3

Önce 9 artıyor, sonra 3 azalıyor.

84

48

36

81

40

35

90

32

41

8 azalarak devam ediyor.

Önce 6 artıyor, sonra 1 azalarak devam ediyor.

64

5421

62 58 54 50 4665 61 57 53

53

48

50

45

47

42

36 30 32 26 28 22 24 18


Tek ve Doğal Çift Sayılar

Uygulayalım

Tablodaki tek sayıları pembeye ve çift sayıları sarıya boyayalım.

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47

1

Toplamları tek olanları işaretleyelim. Toplamları çift olanları işaretleyelim.

Tabloları örnekteki gibi dolduralım.

+ 2 3 4

66 √73

125

+ 2 3 4

83 √97

115

2

Örneği inceleyerek çıkarma işlemlerindeki boşlukları dolduralım.

İki tek sayının farkı çift sayıdır.

5 --

==

3

Æ

Tek ve çift sayının farkı sayıdır.

5 --

==

2

Æ

Çift ve tek sayının farkı sayıdır.

4 --

==

1 3

Æ

İki çift sayının farkı sayıdır.

4 --

==

2

Æ

2

3

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47

√ √ √√ √

√ √ √

2

çift

tek

tek

3


Öğrenelim

Romen Rakamları

Yandaki tablette kullandığımız rakamlara karşılık gelen işaretlere “Romen Rakamları” denir.

• V ve X rakamlarının sağına yazılan rakamlar topla-narak okunur.VIII Ú 5 + 1 + 1 + 1 = 8XXI Ú 10 + 10 + = 21

• V ve X rakamlarının soluna yazılan rakamlar ise çıkarılarak okunur.IX Ú 10 - 1 = 9

Romen rakamlarında sıfır yoktur.

XI Ú 11 XII Ú 12 XIII Ú 13 XIV Ú 14XV Ú 15 XVI Ú 16XVII Ú 17 XVIII Ú 18XIX Ú 19 XX Ú 20

Uygulayalım

Örneği inceleyerek uygun eşleştirmeyi yapalım.

XVIII

14

XVI

25

XIV

18

XXV

16

XXIII

30

XXX

23

1

17 Ú

20 Ú

10 Ú

11 Ú

9 Ú

15 Ú

Verilen doğal sayıları Romen rakamlarıyla yazalım.2

XVII XI

XX IX

X XV


Öğrenelim

Üç Basamaklı Doğal Sayılarla Toplama

Toplanan

+ =

ToplamToplanan

Toplanan

+ =

ToplamToplanan

Aşağıdaki modellerde gösterilen toplama işlemlerini yapalım.

•

•

Eldesiz Toplama İşlemi

Engelli bireyler için başlatılan yardım kampanyası için Ece 104 şişe kapağı, Efe 123 şişe kapağı topladı. Ece ve Efe yardım kampanyası için toplam kaç şişe kapağı toplamıştır?

+ =+ =104 123 227

Y

2

O0 4122

37

1+

BToplanan ToplamToplanan

Uygulayalım

122 115

210 227

122115237

+

210227437

+



Örneği inceleyelim. Toplama işlemlerini yaparak boş kutulara uygun sembolü getirelim.

200 + 73 166 +33

675 528 + 100 530 + 160 650 + 40

351 + 348 362 +35

825 412 + 413 361 + 408 271 + 528

530 + 160 650 818 234 + 614

315 + 421 746 300 + 228 316 +212

123 + 200 323 134 + 415 215 + 350

312 + 205 > 408 + 100

=

=

=

=

<

<

<

<

>>

>

>>

>

Uygulayalım

=

=

>

>

>

>

<

<

=

<

<

=


Öğrenelim


Verilen toplama işlemlerini yapalım.

Y O6 325 04+

B

Y O2 325 74+

B

Y O7 038 05+

B

Y O4 539 12+

B

Y O6 254 51+

B

Y O6 944 31+

B

Eldeli Toplama İşlemiSeda’nın annesi cumartesi günü Seda’ya öğretmeninin verdiği kitabı okuyup okumadığını sordu. Seda unuttuğunu söyledi. Annesi bunun ona ait bir sorumluluk olduğunu Seda’ya hatırlattı. Seda cumartesi günü 160 sayfa, pazar günü 142 sayfa okuyarak kitabını bitirdi. Buna göre Seda’nın okuduğu kitap kaç sayfadır?

10 onluk, 1 yüzlük eder.

Y

3

O6 0140

22

1+

B1

1

160 142 302 302

Toplanan Toplanan Toplam

++

==

Uygulayalım

7 1 3

6 8 0

9 5 0

6 3 6

1

1

1

1

1

1 1

7 0 7

6 1 2



+ 87 73 44 57125270632

+ 270 38 57 188570325189

+ 30 50 100 90140360550

+ 123 207 58 64410519623

T

Y

A

Y

P

M

M

R

U

I

A

A

O

O

P

L

57 + 14 159 + 145 219 + 195

365 + 350

719 + 180

651 + 195

370 + 370 814 + 144

399 + 299 919 + 53

448 + 275

475 + 318

256 + 244 501 + 375

491 + 157 300 + 289

71 589 876 972 899 648 414 846 698 304 500 715 723 793 958 740

Uygulayalım

Toplama işlemlerini yaparak tabloları dolduralım.2

Toplama işlemlerini yapalım. Toplamlara karşılık gelen harfleri ilgili kutuya yazarak şifreyi bulalım.

1

T O P L A M A Y A P I Y O R U M

+ 87 73 44 57125 212 198 169 182270 357 343 314 327632 719 705 676 689

+ 270 38 57 188570 840 608 627 758325 595 363 382 513189 459 227 246 377

+ 30 50 100 90140 170 190 240 230360 390 410 460 450550 580 600 650 640

+ 123 207 58 64410 533 617 468 474519 642 726 577 583623 746 830 681 687



Uygulayalım

+

258183 75 38 41

38 69 147 63

91 103 75 19

69 71 55 90

+

+ +

Örneği inceleyelim. Toplama işlemlerini yapalım.2

536 285 821 120 457

100 701 189 890 412

352 352 704 53 869

128 900 200 540 807

125 752 42 289 54

253 350 128 829 861

Toplanan Toplanan Toplam

536 + =285 821

+ =

+ =

+ =

+ =

+ =+ =

Örneği inceleyelim. Tabloda gizlenmiş toplama işlemlerini bulalım.1

7 0 13 5 21 2 85408 0 745 7

1 8 93 5 21 2 52 8 9 544 1 2

8 9 07042 5 38 2 98 6 18 6 9

563 644

749 537

323 266426 271

107 140216 126210 145

371 372192 272

113 17819479 94



Uygulayalım

Aşağıdaki toplama işlemlerini ve sonuçlarını örnekteki gibi eşleştirelim.

Öğrenelim

Doğal sayılarla toplama işlemi yaparken toplanan sayıların yerleri değiştirildiğinde toplam yani sonuç değişmez.Bu özelliğe toplama işleminin değişme özelliği denir.

211 + (42+3) = 256 ➾ (211+42) + 3 = 256

234 + (12 + 3) •

340 + 117 + 202 •

521 + 64 + 242 •

31 + (23 + 480) •

(17 + 134) + 322 •

43 + 363 + 216 •

256 + 102 + 411 •

640 + 208 +151 •

İşlemler

• 117 + 202 + 340

• 480 + (31 + 23)

• 17 + (134 + 322)

• (234 + 12) + 3

• 521 + 242 + 64

• 208 + 640 + 151

• 216 + 363 + 43

• 411 + 102 + 256

İşlemler

• 827 •

• 659 •

• 622 •

• 249 •

• 769 •

• 534 •

• 999 •

• 473 •

Sonuç

221 + 142 + 113 = 476

toplanan toplanan toplanan toplam

221 + 113 + 142 = 476

toplanan toplanan toplanan toplam➾


+


Uygulayalım

1 Aşağıda verilen tablolarda istenilen sayıları bulalım.

3 Aşağıda verilen toplama işlemlerini yapalım. Toplamları karşılaştıralım.

4 Aşağıda verilen toplama işlemlerini yapalım.

+ 165 282 175534 A612 B705 C 213 121 104

★

2 Aşağıda verilen toplama işlemlerini yapalım. Bulduğumuz sayıları büyükten küçüğe sıra-layarak şifreyi çözelim.

464

449+

( A )

5 1 1

1 8 9+

( M )

6 8 9

2 8 1+

( T )

3 4 7

2 0 8+

( A )

464

2 8 4+

( S )

............> ............> ............> ............> ............ Şifre= ....................

209 + (134 + 143) =

134 + (209 + 143) =

143 + (134 + 209) =

79 + (770 + 109) =

109 + (770 + 79) =

770 + (79 + 109) =

3 3 51 2 64 0 2+

4 0 23 3 51 2 6+

Sonuç

1 2 64 0 23 3 5+

4 1 73 8 61 1 5+

1 1 54 1 73 8 6+

Sonuç

3 8 61 1 54 1 7+

913 700

A= 699B= 787C= 987

T A S M A TASMA

EŞ İT

863 918863 918863 918

486

486

486

958

958

958

EŞ İT

334 225➞ 559

970 555 748


Öğrenelim

Üç Basamaklı Doğal Sayılarla Çıkarma

Eksilen Çıkan Fark (Kalan)

- =

- =137 115 22

137 misketim var. 115’ini arkadaşıma verdim. Kaç misketim kaldı?

Y

0

O3 7112

52

1-

B

Uygulayalım

Aşağıdaki çıkarma işlemlerini yapalım.

• Y O8 214 11-

B • Y O9 726 51-

B • Y O7 863 71-

B

Y O8 734 12-

B•• Y O5 891 75-

B • Y O0 970 32-

B

Y O8 571 22-

B•• Y O8 163 04-

B

• Y O4 921 8-

B

0 4 1

4 4 1

2 5 1

2 3 1

1 3 2

5 0 6

5 4 1

1 4 6

5 7 3



Uygulayalım

Aşağıdaki çıkarma işlemlerini yapıp şifreyi çözelim.1

4 6 52 4 3-

E

7 8 73 5 2-

A

5 5 62 1 5-

İ

6 5 91 3 7-

N

8 7 64 2 5-

B

8 8 96 7 6-

Y

1 8 3 42-

K

9 9 86 8 7-

D

Şifre=141 222 522 311 341 522 222 341 213 341 451 435 141

Aşağıda terimleri verilen çıkarma işlemlerini yapalım.2

Eksilen Çıkan Fark

656 322

176 135

528 218

617 276

341 240

507 100

Eksilen Çıkan Fark

253 132

682 500

395 215

800 700

734 122

255 55

Çıkan = 175Eksilen = 800

-

Çıkan = 198Eksilen = 701

-

2 2 2

4 3 5

3 4 1

5 2 2

K E N D İ N E İ Y İ B A K

4 5 1

2 1 3

1 4 1

3 1 1

334

41

310

341

101

407

625 503

121

182

180

100

612

200



954 - 639 =

489 - 276 =

553 - 129 =

865 - 723 =

602 - 431 =

500 - 175 =

664 - 547 =

804 - 167 =

910 - 198 =

• Y O3 048 02-

B

• Y O1 782 8-

B

• Y O1 523 81-

B

• Y O6 510 81-

B

• Y O7 564 62-

B

• Y O1 938 3-

B

Uygulayalım

Verilen çıkarma işlemlerini yapalım.1

Çıkarma işlemlerini alt alta yazarak yapalım.2

1 5 0 1 7 7 4 3 9

7 8 9 0 5 7 2 3 6

3 1 5 1 4 2 1 1 7

2 1 3 1 7 1 6 3 7

4 2 4 3 2 5 7 1 2

8 0 41 6 76 3 7

-

5 5 31 2 94 2 4

-

9 1 01 9 87 1 2

-

9 5 46 3 93 1 5

-8 6 57 2 31 4 2

-5 0 01 7 53 2 5

-4 8 92 7 62 1 3

-6 0 24 3 11 7 1

-

6 6 45 4 71 1 7

-



• 327

285-

• 918

828-

• 814

645-

• 649

517-

• 872

574-

• 760

684-

• 708

199-

• 406

1 1 7-

• 217

83-

856

540

3 1 6-

245

148

103-

691

575

124-

985

186

801-

427

185

362-

654

264

490-

745

652

93-

368

271

97-

783

475

308-

900

47

863-

248

158

1 1 0-

705

387

328-

800

1 24

786-

910

701

219-

475

350

1 2 5-

814

650

164-

Uygulayalım

Çıkarma işlemlerini yapalım.1

Çıkarma işlemlerinden doğru olanları boyalım. Fareyi peynire ulaştıralım.2

042

1 3 2

5 0 9

1 6 9

0 7 6

1 3 4

0 9 0

2 9 8

2 8 9

856

540

3 1 6-

245

148

103-

691

575

124-

985

186

801-

427

185

362-

654

264

490-

745

652

93-

368

271

97-

783

475

308-

900

47

863-

248

158

1 1 0-

705

387

328-

800

1 24

786-

910

701

219-

475

350

1 2 5-

814

650

164-


Öğrenelim

Zihinden Çıkarma İşlemi

Okulumuzun kantininde 90 simit vardı. 70 tanesi satıldı. Kantinimizde kaç simit kaldığını zihin-den bulalım.

90 - 70 = ?

• Önce onlukları çıkarırız.

9 onluk - 7 onluk = 2 onluk è 9 - 7 = 2 onluk = 20

• Birlikler olmadığından sonuç onluklara eşittir.

• Arda’nın 500 lirası vardı. 80 liraya ceket aldı. Arda’nın kaç lirası kaldı?

500 - 80 = ?

80 sayısının 100’e tamamlayan sayı 20’dir. 5 yüzlükten 1 yüzlük çıkarılır. 500 - 100 = 400

400 + 20 = 420’dir.

Aşağıdaki çıkarma işlemlerini zihinden yapalım.

400 - 40 = 50 - 20 = 700 - 20 = • • •

60 - 20 = 90 - 30 = 600 - 40 = • • •

100 - 10 = 80 - 40 = 300 - 10 = • • •

500 - 70 = 70 - 50 = 200 - 20 = • • •

Uygulayalım

360

40

90

430 20 180

30

60

40

680

560

290

matematİk - bİlfen yayincilik...3. sınıf matematik 11 Üç basamaklı doğal sayılar taban...

Documents