mat & helse

Marie 10C Litauisk tradisjonsmat 14.05.2014

Litauisk tradisjonsmat

Eg valte å lage litauisk tradisjonsmat fordi dette er noko eg interesserer meg for og fordi

stemora mi er litauisk. Til forrett har eg valt å lage šaltibarščiai (kald borsjtsj med varm

potet). Til hovudrett val eg vištienos file kepsniukai (kyllingschnitzel med marinerte poteter

og grønsaker), og til dessert varškės spurgos (cottage cheese smultbollar med vaniljeis og

jordbær).

Om forretten

Varm borsjtsj er ein typisk russisk rett,

medan kald er litauisk. Den blir for det meste

servert om sommaren, på grunn av at dei

beste grønsakene er om sommaren og det

alltid er godt med kald suppe når det er

varmt ute. På sommartid i Litauen kan du få

tak i ei slik suppe hos alle caféar, som alltid

vil stå på menyen. Det er vanleg å ha kokte

poteter ved sidan av.

Om hovudretten

Kyllingschnitzel er ein vanleg måte å førebu

kylling på i Litauen. Det fell i smak hos dei

fleste, spesielt hos unge. Kyllingschnitzel er

vanleg å ete heile året. Potetene som høyrar

til kan serverast til andre kjøttrettar også, og

er godt når ein er lei av vanlege kokte

poteter. Som tilbehør kan du enten buke

kokte grønsaker eller ein frisk salat. Det er

også vanleg å ha saus som er laga av ketchup

og majones ved sidan av.

Side 1 av 5


Om desserten

Cottage cheese smultbollar er ein velkjend

litauisk tradisjon og blir ete heile året. Alle i

Litauen kjenner til denne retten frå dei var

små, akkurat som at vi nordmenn kjenner til

vaflar. Det smakar spesielt godt på grunn av

at det inneheld cottage cheese. Smultbollane

er ekstra gode med tilbehør som til dømes

jordbær og vaniljeis.

Ingrediensar:

Forrett

Šaltibarščiai (kald borsjtsj med varm potet)

- 500 gram raudbetar

- 1/2 liter kulturmjølk

- 1/2 liter mjølk

- 1/2 agurk

- 2 vårlaukar

- Ein kvast med dill

- 3 hardkokte egg

- Salt

- Poteter

Hovudrett

Vištienos file kepsniukai (kyllingschnitzel med marinerte poteter og grønsaker)

- 500 gram kyllingfilet

- Griljermel

- 1 egg

- Kyllingkrydder

- Peppar

- Salt

- Grønsaker, f.eks. brokkoli og blomkål

Side 2 av 5

http://www.gaspadine.lt/receptas/saltibarsciai-773


Omnsteikte poteter:

- Poteter

- Kvitlauk

- Olje

- Pommes frites krydder

Saus (like mykje av kvar):

- Majones

- Ketchup

Dessert

Varškės spurgos (cottage cheese smultbollar med vaniljeis og jordbær)

- 300 gram cottage cheese

- 2 egg

- 4 spiseskjeerr sukker

- 10 spiseskjeer mel

- 1/2 teskje bakepulver

- Frityrolje

Tilbehør:

- Melis til pynt

- Vaniljeis

- Ferske jordbær

Side 3 av 5


Framgangsmåte:

Forrett

Kok raudbetane i ca. 1 time til dei er mjuke. Kok egga til dei er hardkokte, og del dei på kryss

og tvers i ein eggedelar. Riv raudbetane grovt på eit rivjern. Hakk opp agurk og vårlauk i små

bitar. Bland alt saman i ei stor gryte saman med kulturmjølk, mjølk og finhakka dill. Smak til

med salt. Server med kokt potet til.

Hovudrett

Del potetene i båtar, legg dei i ei bolle og hell på olje og revet kvitlauk. Krydre godt med

potetkrydder og bland godt saman La stå ca. 30 minutt for marinering. Steik dei deretter i

omnen på 220 gradar til dei er gyllenbrune.

Bank kyllingfiletane flate med ei kjøtklubbe og krydre med salt, peppar og kyllingkrydder

på begge sider. Visp egga i ei skål, dypp

kyllingfiletane i eggeblandinga og vend dei

deretter i griljermelet. Steik dei i panne til de

er gylne og dampkok grønsakene. Bland

ketchup og majones saman i ei skål som saus.

Dessert

Ha boksen med cottage cheese i ei bolle med

sukker og vaniljesukker. Ta egg i og bland med ein stavmiksar. Sil bakepulveret og melet i

røra. Røra må vere tjukk nok for å kunne lage små bollar. Tilsett meir mel dersom ho ikkje er

tjukk nok.

Sett på ei gryte med frityrolje.Side 4 av 5


Væt hendene dine og form deretter små bollar som du puttar i gryta. Gryta må være varm nok

slik at bollane etter i stund vil flyte opp til overflata Steik til dei er godt brune. Server med

melis på og vaniljeis og jordbær.

Refleksjon

Eg synes det var veldig gøy å lage litauisk forrett, hovudrett og middag. Eg har aldri vore

serleg flink med matlaging, men blei positivt overraska denne gongen. Det var sjølvsagt noko

som eg kunne gjort betre, blant anna å ikkje bruke så lang tid på å kutte opp grønsakene.

Eg lærte at litauisk cottage cheese er mykje tørrare enn norsk, og derfor trengst det ein god del

meir mel. Eg lærte òg at det alltid er lurt å finne fram alle ingrediensane før ein startar å lage

maten, slik at ein ikkje gløymer noko. Det var praktisk å ha ein kald forrett, for då kunne eg

lage den fleire timar i førevegen.

Noko eg kjem til å hugse til neste gong er at eg ikkje må presse for hardt på bollane i

desserten, og å vere fuktig nok på hendene. Viss ikkje ville bollane ha klistra seg til hendene,

som dei gjorde den fyrste gongen. Heldigvis fann eg teknikken og klarte det bra.

Eg har heller aldri frityrsteikt noko før, så det måtte både prøving og feiling til for å finne

både teknikk og steiketid.

Eg stod litt over 4 timar på kjøkkenet, men følar at det verkeleg var verdt det. Eg hadde nok

brukt mindre tid viss eg skulle ha lagt det ein gong til, sidan eg allereie har gjort det ein gong

før og det fyrste gongen var mange nye prosessar. Det smakte veldig godt og var gøy å lage.

Alt i alt vart eg veldig fornøyd og fekk god tilbakemelding av gjestene.

Side 5 av 5

mat & helse

Documents