marka inceleme kilavuzu

MARKA

INCELEME KILAVUZU

MARKA

INCELEME KILAVUZU 2015

MARKA NCELEME KILAVUZU

NDEKLER

NDEKLER 1 GR 6 GENEL PRENSPLER 6 I. MUTLAK RET NEDENLER _ 7

1 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(a) 7 1.1. Ayrt Edicilik 7 1.2. Ayrt Ediciliin Tespitinde Esas Alnacak Balca Kriterler 8 1.3. Kelime Markalar 9 1.4. Kelime Kombinasyonlar (Bileke Markalar)_ 9 1.5. Sloganlar 10 1.6. Etkinlik Adndan Oluan Markalar _ 11 1.7. Kelime + ekil Kombinasyonlar 12 1.8. ekiller 13

1.8.1. Basit Geometrik ekiller ve Semboller 13 1.8.2. Basit ve Sradan Mekan Gsterimleri 13 1.8.3. Boyutlu ekil Markalarnn ki Boyutlu Versiyonlar ve Desenler _ 13 1.8.4. ekil Kombinasyonlar _ 15

1.9. Boyutlu ekiller 16 1.10. Renk ve Renk Kombinasyonlar _ 21

1.10.1. Tek Renkten Oluan Markalar 21 1.10.2. Renk Kombinasyonlarndan Oluan Markalar_ 24

1.11. Ses Markalar 24 1.12. Hareket Markalar 26 1.13. Koku ve Tat Markalar 27 1.14. Harfler ve Saylar 27

1.14.1. Tek Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular_ 28 1.14.2. ki veya Daha Fazla Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular 28 1.14.3. Harf-Say Kombinasyonlardan Oluan Marka Bavurular 29

1.15 Tek bana il adlar ya da maruf yer adlar_________________________________29 2 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(b) 33

2.1. Aynlk veya Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerliin Tespiti 33 2.2. Aynlk 34 2.3. Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerlik 34 2.4. zel Hallerde Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerlik _ 36

2.4.1. Benzer Harf eren Kelime Markalar 37 2.4.2. Ek eren Kelime Markalar _ 38 2.4.3. Corafi Yer Adlarn eren Bavurular _ 43

2.4.3.1. l Adlar_ 44 2.5. Ayrt Edici aretle Birlikte Mal/Hizmet Ad Kullanlmas 48

2.5.1. Talep Edilen Mal ve Hizmetler iin Tanmlayc Nitelikteki barelerin Kullanm 48 2.5.2. Tanmlayc Nitelikteki barelerin Talep Edilen Mal ve Hizmetler iin Tanmlayc Olmamas 48 2.5.3. Tanmlayc Unsurun Asli Unsurdan nce Yer Almas 49

2.6. Kii Adlar _ 50 2.7. Ayn Saylarn Rakam ve Harflerle Yazlmas _ 51

1


2.8. Rakam ve Harflerin Birlikte Kullanm _ 51 2.9. ki veya Harften Oluan aretler 52 2.10. Tek Harf ve Tek Basamakl Rakamlarn zgn Tasarm 53 2.11. Ksaltmalar 53 2.12. kilemeler ve Yer Deitiren Kelimeler 55 2.13. Tanmlayc Unsur eren Kelime Markalar _ 56 2.14. Aidiyet Bildiren Tamlamalar 57 2.15. Has, z, Yeni n Ekleri _ 58 2.16. Sloganlar_ 59 2.17. ekiller Arasndaki Benzerlik 59

2.17.1. Kelime + ekil Kombinasyonlar - ekil Benzerlii _ 60 2.17.2. Kelime + ekil Kombinasyonlar - Kelime Benzerlii 61

2.18. Renk ve Renk Kombinasyonlar _ 61 3 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(c) 63

3.1. Tanmlayc aretler 63 3.2. Kelime ve Kelime Kombinasyonlar 64 3.3. Yabanc Dillerdeki Tanmlayc Kelimeler 65 3.4. ekil ve Tanmlayc Kelimeler 66 3.5. Yazm Hatal Kelimeler (Misspellings) _ 68 3.6. Corafi Yer Ad eren Bavurular_ 68

3.6.1.Corafi Yer Ad eren Bavurular Konusunda Dikkate Alnacak Temel Kriterler 69 3.6.2. Corafi Yer Adn Tek Bana/Esas Unsur Olarak Barndran Bavurular 72 3.6.3. Corafi Yer Ad + rn/Hizmet veya Sektr Adndan Oluan Bavurular 73

3.7. Ksaltmalar _ 76 3.8. Ekler _ 77

3.8.1. Tanmlayc barelerle Birlikte Kullanlan Trke yelik Ekleri 77 3.8.2. nternet Alan Ad htiva Eden Bavurular _ 78 3.8.3. Tanmlayc Kelimelerle Birlikte Kullanlan Saray, Dnyas, World, Land gibi bareler 78 3.8.4. Trkiye, Trk, Euro bareleri 78

4 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(d) 80 4.1. Ticaret Alannda Ortak Kullanma Ak aretler 80 4.2. Belirli Bir Meslek, Sanat veya Ticaret Grubuna Mensup Olanlar Ayrt Etmeye Yarayan aretler 81

5 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(e) 82 6 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(f) 83

6.1. Mal ve Hizmetin retim Yeri veya Corafi Kayna Konusunda Yanltclk 84 6.2. Nitelii tibariyle Tehlikeli veya Riskli Olan rnler 88 6.3. Mallarn nitelii itibariyle yanltc olan ibareler 88

7 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(g) 90 7.1. Koruma Kapsam 90

7.1.1. Devletlere Ait aretler _ 90 7.1.2. Uluslararas Hkmetleraras rgtlere Ait aretler _ 92

8 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(h) 94 9 556 SAYILI KHK MADDE 7/1() 95

2


10 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(j) _ 96 10.1. Din Grevlilerinin sim ve Unvanlar 96 10.2. Kutsal Kelimeler 96 10.3. Kutsal Meknlar ve/veya simleri _ 96 10.4. Din, Mezhep veya Tarikatlarn Adlar _ 97 10.5. Kutsal Szckler, ahs simleri, Sembolik Kavramlar _ 97

11 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(k) _ 98 12 556 SAYILI KHK MADDE 7/2 99

12.1. Kullanm Sonucu Kazanlm Ayrt Edicilik _ 99 12.2. Kullanm Sonucu Kazanlm Ayrt Ediciliin Tespitinde Dikkate Alnacak Hususlar 99

13 - GARANT MARKASI VE ORTAK MARKA (KHK MADDE 54-55) _ 13.1. Garanti Markas (Madde 54) 13.2. Ortak Marka (Madde 55) 13.3. Garanti Markas ve Ortak Marka Teknik Ynetmelii 13.4. Garanti ve Ortak Markalarnn Deerlendirilmesi _

II. NSP RET NEDENLER 1 556 SAYILI KHK MADDE 8/1

1.1. Ayn Marka Ayn Mal ve Hizmetler 1.2. Ayn veya Benzer Marka Ayn veya Benzer Mal ve Hizmetler

1.2.1. Kartrlma htimali 1.2.1.1. Markalarn Benzerlii

1.2.1.1.1. Benzerliin Tespitinde Dikkate Alnacak Temel Kriterler 1.2.1.2. Mal ve Hizmetlerin Benzerlii _

1.2.2. likilendirme (artrma) htimali 2 556 SAYILI KHK MADDE 8/2

101 101 101 101 101 103 103 103 103 104 106

114 118 123 124

2.1. nceki Markann Varl 125 2.2. Bavurunun Gerek Marka Sahibinin Ticari Vekili veya Temsilcisi Adna Yaplmas 125

2.2.1. Bavuru Sahibi 2.2.2. Bavurunun Kapsam

2.3. Ticari likinin Varl ve Kapsam 2.4. Gerek Marka Sahibinin zninin Olmamas 2.5. Geerli Bir Gereke Gsterilememesi

3 556 SAYILI KHK MADDE 8/3

125 126 126 127 127 128

3.1. Tescilsiz Markann veya Ticarette Kullanlan Bir aretin Korunmas_ 128 3.2. 556 Sayl KHKnn 8/3 Maddesi Hkm Kapsamnda Deerlendirilebilecek aretler 128

3.2.1. Tescilsiz Markalar _ 3.2.2. Ticaret Srasnda Kullanlan aretler

3.2.2.1. Ticaret Unvanlar 3.2.2.2. Eser, Program vb. Balklar/Adlar _ 3.2.2.3. Alan Adlar

3.3. Hkmn Uygulanma Koullar

128 128 129 129 129 130

3.3.1. Ticaret Srasnda Kullanm art 130 3.3.2. Tescilsiz Marka veya aret ile Marka Tescil Bavurusu Arasndaki Benzerlik _ 130 3.3.3. Mal ve Hizmetlerin Benzer Olmas _ 130

3


3.4. Tescilsiz Marka veya aret zerinde tiraz Edilen Markann Bavuru Tarihinden nce Hak Elde Edilmi Olmas _ 3.5. Kullanmn spat ve Deliller

4 556 SAYILI KHK MADDE 8/4 4.1. Madde 8/4e likin Genel Deerlendirme

4.1.1. Markalarn Benzerlii 4.1.2. Mal ve Hizmetlerin Benzerlii 4.1.3. Haksz Bir Yararn Salanmas 4.1.4. Markann tibarna Zarar Verilmesi _ 4.1.5. Markann Ayrt Edici Karakterinin Zedelenmesi 4.1.6. Koullarn spat _

4.2. Tannmlk Kavram ve Unsurlar _ 4.2.1. Tannmlk Dzeyi 4.2.2. Toplumun lgili Kesimi _ 4.2.3. Koruma Kapsam _ 4.2.4. lgili Corafi Alan _ 4.2.5. Tannmlk Zaman

4.3. Tannmln Tespitinde Uygulanacak Kriterler

131 132 133 133 134 134 134 135 136 137 138 138 138 139 139 139 139

4.3.1. Ayrt Edicilik 139 4.3.2. Markann Tannmlna likin Mahkeme Kararlar, Marka Haklarn Korumaya Ynelik Etkili almalar 140 4.3.3. Tantm Faaliyetleri 140 4.3.4. Markann Bilinirlik Dzeyi 141 4.3.5. Markann Kullanld Sre, Kapsam ve Corafi Alan 141 4.3.6. Markann Tescillerin ya da Tescil Bavurularnn Kapsad Corafi Alan _ 142 4.3.7. Markann Parasal Deeri 142 4.3.8. Dier Faktrler 142

4.4. Tannmln spat: Deliller 142 4.4.1. Delillerin Nitelii_ 143 4.4.2. Delil Olabilecek Bilgi veya Belgeler 144

5 556 SAYILI KHK MADDE 8/5 145 5.1. Genel artlar 145 5.2. sim Hakk _ 145

5.2.1. nl Kiilerin Soy simleri, Takma simler ve Lakaplar 146 5.3. Fotoraf Hakk 147 5.4. Telif Hakk _ 147

5.4.1. Eserlerdeki Tiplemeler ve Karakter simleri 147 5.4.1.1. Sinema Filmi, Dizi Film ve Sahne Oyunlarndaki Tiplemeler 147 5.4.1.2. Yabanc Filmlerde Yer Alan Tiplemeler 148 5.4.1.3. Kitap, Karikatr, izgi Film Tiplemeleri 148

5.4.2. Eser simleri_ 149 5.4.2.1. Edebi Eserler_ 149 5.4.2.2. TV Programlar, Sinema, Tiyatro, Opera, Mzikal, izgi Film, Karikatr vb. Eserlerin simleri

5.4.3. Fotorafik Eserler, Resim ve Tablolar, Mimari Eserler 5.4.4. Mzik Eserleri

5.4.4.1. Mzik Eserleri simleri

150 151 151 151

4


5.4.4.2. Gfte ve Beste Birlikte eren Bavurular _ 5.4.4.3. Gfte ermeyen Bavurular

151 151

5.5. Dier Sna Mlkiyet Haklar 152 5.5.1. Endstriyel Tasarmlar, Patent, Faydal Model, Entegre Devre Topografyalar vb.

152 5.5.2. Corafi aret 152 5.5.3. Ticaret Unvan 152

5.6. tirazn Deerlendirilmesinde Dikkate Alnacak Belgeler _ 152 6 556 SAYILI KHK MADDE 8/6 154 7 556 SAYILI KHK MADDE 8/7 155 8 556 SAYILI KHK MADDE 35/1 156

8.1. Marka Bavurularnda Kt Niyet Deerlendirmesi 156 8.1.1. Kt Niyetin Tespitinde Dikkate Alnacak Zaman Dilimi _ 156 8.1.2. Kt Niyetin Tespiti 156 8.1.3. Kt Niyet Kapsamna Girmeyen Durumlar 157

5


GR Bu klavuzun amac, 3.11.1995/4128 22.6.2004/5194 tarih ve sayl Kanunlarla tadil edilen 556 sayl Markalarn Korunmas Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin 7 inci maddesinde dzenlenmi bulunan mutlak ret nedenleri ve 8 inci maddesinde dzenlenmi bulunan nispi ret nedenlerine ilikin Trk Patent Enstits (TPE) uygulamalarna esas olan kriterleri gstermektir.

TPE Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kurulu yeleri ve marka uzmanlarnn tamamnn aktif katlm, TPE ve Alman Uluslararas Hukuki birlii Vakf tarafndan yrtlmekte olan Avrupa Birlii finansl Eletirme Projesi kapsamnda Alman Federal Patent Mahkemesi hkimleri ve OHIM uzmanlarnn da katklaryla, Yargtay ve Avrupa Adalet Divan itihatlar, Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kurulu Kararlar ve doktrince benimsenen esaslar ncelikle dikkate alnarak hazrlanmtr.

Mevcut vaka ve rnekler esas alnarak hazrlanm olan alma genel bir klavuz niteliinde olup yasal bir metin deildir. Taraflar ve Enstit, gerektiinde 556 sayl KHKya, KHKnn Uygulama Ynetmeliklerine ve yetkili mahkemelerin KHK ile ilgili yorumlarna bavurmak zorundadr.

GENEL PRENSPLER

Her bavuru, kendine zg deer ve koullar iinde inceleme konusu marka ve mal ve hizmetler dikkate alnarak deerlendirilecektir. TPE incelemesinde, ticari hayatn genel yapsn, kural ve uygulamalarn, mal ve hizmetlerin tedarik usuln ve ilgili tketici kesimini dikkate almak zorundadr.

Enstitnn, bavuru sahiplerinin aleyhine karar ald tm durumlarda, karar gerekelerinin belirtilmesi zorunludur. Uzmanlar, bavuru sahiplerinin sunduklar grlerde ileri srdkleri her argman, ilikili olduu lde ele almaldr.

Bavuru sahiplerinin Enstitnn her trl kararna kar itiraz hakk bulunmaktadr. tiraz, kararn bildiriminden sonraki iki ay ierisinde yazl olarak Enstitye yaplr.

6


I. MUTLAK RET NEDENLER

1 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(a)

5 inci madde kapsamna girmeyen iaretler marka olarak tescil edilemez.

Madde 5 - Marka, bir teebbsn mal veya hizmetlerini bir baka teebbsn mal veya hizmetlerinden ayrt etmeyi salamas kouluyla, kii adlar dhil, zellikle szckler, ekiller, harfler, saylar, mallarn biimi veya ambalajlar gibi izimle grntlenebilen veya benzer biimde ifade edilebilen, bask yoluyla yaynlanabilen ve oaltlabilen her trl iaretleri ierir.

Marka, mal veya ambalaj ile birlikte tescil ettirilebilir. Bu durumda mal veya ambalajn tescili marka sahibine mal veya ambalaj iin inhisar bir hak salamaz. nhisar hak salamayan bu tr unsurlar tescil belgesi zerinde aka belirtilir.

1.1. Ayrt Edicilik

556 Sayl KHKnn 7/1(a) Maddesi ayn KHKnn 5 inci maddesine atfla 5 inci madde kapsamna girmeyen iaretlerin marka olarak tescil edilemeyeceini hkme balamaktadr. KHKnn 5 inci maddesi ise;

i) ayrt etmeyi salama, ii) izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme (grafik gsterim)

artlarn salayan kii adlar dahil, zellikle szckler, ekiller, harfler, saylar, mallarn biimi veya ambalajlarnn marka olabileceini belirtmektedir Bask yoluyla yaynlanabilme ve oaltlabilme 5 inci maddede belirtilen bir art olmakla birlikte grafik gsterim artnn yerine getirilmesi halinde bu artn da saland kabul edilir. Dolaysyla, KHKnn 5 inci maddesine gre mal ya da hizmetleri ayrt etme niteliini haiz olan ve grafik gsterimi mmkn olan her trl iaret marka olabilir.

aretin ayrt edicilii esas olarak farkl iletmeler tarafndan retilerek piyasaya srlen mal ve hizmetlerin bu mallarn tketicileri ya da hizmetlerin kullanclar tarafndan birbirinden ayrt edilebilmesi fonksiyonuna iaret eder. Dolaysyla, iaretin ayrt edilebilme ilevini rnn tketicileri nezdinde gsterebilmesi gerekir. Bu zellie sahip bulunan her trl iaret, dier istisnai hkmler dnda, marka olarak tescil edilebilir kabul edilirken, tescilli bir markann bu fonksiyonunu kaybetmesi de tescilin iptal gerekesini oluturur. Ayrt edicilik, bir iaretin kkeninden kaynaklanabilecei gibi kullanm sonucu da kazanlabilir.

Bir iaretin ayrt edicilik ilevi ile tanmlayclk ilevi arasnda dorusal bir iliki bulunmakla birlikte bir iaretin tanmlayc olmamas ayrt edicilik ilevine sahip olduunun bir gstergesi deildir.

7


1.2. Ayrt Ediciliin Tespitinde Esas Alnacak Balca Kriterler

i) Tescilin etkili olaca corafi alan:

Tescilin etkili olaca corafi alan ilgili iaretin marka olarak kullanlaca ve hitap edecei toplum kesiminin tespiti iin nem arz etmektedir. Trk Patent Enstits tarafndan yaplacak deerlendirmede tescilin etkili olaca corafi alan Trkiyenin corafi snrlardr. aretin ayrt edicilik nitelii asndan yaplan incelemede lkenin geneline hakim olan dil, eitim, kltr ve sosyo-ekonomik durum dikkate alnr.

ii) Markann kullanlaca mal ve hizmetler:

aretin ayrt edicilik nitelii tescili talep edilen mal ve hizmetler asndan deerlendirilir. Baz mal ya da hizmetler iin ayrt edici nitelikte olan bir iaret baka mal ya da hizmetler iin bu nitelii haiz bulunmayabilir. Markann ayrt edicilii talep edilen mal ve hizmetlerden bamsz ve soyut olarak deerlendirilmez. Baz iaretler ise hibir mal ya da hizmet iin ayrt edici nitelikte olmayabilir. aretin ayrt edicilik nitelii tescili talep edilen mal ve hizmetlerin tamam iin ayr ayr deerlendirilir.

iii) lgili kamu algs:

aretin ayrt edicilik nitelii tescili talep edilen mal ve hizmetlerin ilgili olduu toplum kesimi dikkate alnarak deerlendirilir. lgili toplum kesimi mal ve hizmetin niteliine bal olarak deiiklik gsterebilir.

aretin hitap ettii ilgili toplum kesiminin ortalama tketiciden olutuu ve bu grubun da makul derecede bilgili, makul lde gzlemci ve dikkatli olduu kabul edilir. Ayn zamanda ortalama tketicinin dikkatinin mal ve hizmetin trne gre farkllaaca kabul edilir. rnein, ortalama tketicinin daha ucuz ve risk faktr daha dk rnlerin almnda gsterdii dikkat ve zen ile daha pahal ve risk faktr yksek rnlerin almnda gsterdii dikkat ve zenin farkl olduu, ikinci grup rnlerde daha dikkatli davranaca kabul edilir.

Tescili talep edilen mal ya da hizmetler itibariyle uzman bir tketici grubuna hitap eden markalarda ortalama tketicinin daha bilgili ve dikkatli olduu kabul edilir.

Ayrt edici nitelikteki bir iaret, ilgili toplum kesiminin zihninde, mallarn ticari kkenine dair bir alg oluturmaldr. lgili kesim iareti hemen ve kesin olarak alglamal, yani iaret tketici gznde marka algs uyandracak nitelikte olmaldr.

Marka olarak tescili talep edilen her iaretin trne baklmaszn ayrt edicilik niteliine sahip olmas gerekir. rn veya ambalajnn eklinden oluan iaretler, renkler ve sloganlar gibi baz iaretlerin ayrt edicilik nitelikleri grece zayftr ve ortalama tketici kesimi tarafndan marka olarak alglanmas daha zordur. Bununla birlikte bu tr iaretler yeteri derecede zgn nitelikleri haiz bulunmalar halinde ayrt edici nitelie sahip olabilirler. aret ortalama tketici kesimi tarafndan sadece tanmlayc nitelikte, teknik, dekoratif ya da promosyon amal bir iaret olarak alglanrsa, ayrt edicilik niteliine sahip olmad kabul edilir.

8


Ayrt edicilik niteliinin deerlendirilmesinde tescili talep edilen iaretin ihtiva ettii unsurlarn tamam ile birlikte ve bir btn olarak brakt genel intiba dikkate alnr. Ortalama tketici markay bir btn olarak alglar ve markann detaylarn analize ynelmez. Birden ok unsurdan oluan bir markann her bir unsuru tek bana ayrt edici olmasa dahi iaretin bir btn olarak verdii alg ayrt edici bulunabilir.

iv) Markann bireysellii - somut koullar:

Bir iaretin ayrt ediciliinin deerlendirilmesinde mevcut her trl veri erevesinde bavurunun tm somut koullar dikkate alnr.

Bir marka tescil bavurusu, daha nceden ayn ya da benzer bir iaretten oluan dier bir markann ayn ya da benzer mal ve hizmetler iin tescil edildii gerekesiyle kendiliinden kabul edilemez. nceki bir tescil yeni bavurunun ret gerekelerini ortadan kaldramaz.

1.3. Kelime Markalar

Anlamsal ierii bir kelimenin ayrt edici nitelie sahip olup olmadnn en temel gstergesidir. Kelime tescili talep edilen mallarn zelliklerini dorudan belirtiyorsa ve ilgili tketici kesimi tarafndan maln ticari kaynan gstermekten ziyade maln niteliklerine ynelik ya da promosyon amal bir bilgilendirme algs yaratyorsa ayrt edici deildir. Bununla birlikte, maln niteliklerini dorudan gstermiyor olmas tek bana bir kelimeyi ayrt edici yapmaz. nemli olan marka olarak tescili talep edilen ibarenin ilgili tketici kesimi asndan rnn kaynana iaret eden dolaysyla marka olarak alglanabilecek bir ibare olmasdr. Dier taraftan, piyasada ayn ya da benzer kelimelerin kullanlyor olmas bir kelimenin ayrt edici nitelie sahip olmadnn tek bana gstergesi deildir.

1.4. Kelime Kombinasyonlar (Bileke Markalar)

Bileke markalarn ayrt ediciliinin tespitinde, markay oluturan her bir kelime ya da bileenin tek tek deerlendirilmesi yeterli deildir. Bu tr markalarda, bileke markann ihtiva ettii kelimelerin tamam itibariyle bir btn olarak ilgili tketici kesimi zerinde brakt izlenim dikkate alnr.

Genel olarak ayrt edici nitelii bulunmayan iki farkl kelimenin bir araya getirilmesinden oluan bir kelime kombinasyonunun da ayrt edici karakter tamad sylenebilir. Bununla birlikte, ayrt edici olmayan iki kelimenin sra d bir ekilde biraraya getirilmesi sonucu oluan kelime kombinasyonu (bileke) ayrt edici nitelik kazanabilir. Tescili talep edilen kelime kombinasyonu bu temel ilke nda bir btn olarak incelenmeli, tek tek ayrt edici nitelikte olmayan unsurlar birletirildiinde ortaya kan yeni kelimenin bir btn olarak ayrt edicilik vasf kazanabilecei kabul edilmelidir.

9


1.5. Sloganlar

Ayrt edicilik niteliine sahip olmas kouluyla sloganlar marka olarak tescil edilebilir niteliktedir.

Bir slogann marka rneinde belirgin ve kendi bana ayrt edici baka bir unsurla birlikte yer almas halinde, slogan + marka kombinasyonu btn halde ayrt edici kabul edilir.

rnek:

Tamamyla tretilmi, kelimelerle oynama, ironi, uyak veya ses tekrar ierme ya da bilinaltna mesaj gnderme gibi yollarla yaratclk ieren, anlam ynnden zmlenemeyen, allmn dnda kelime kombinasyonlarn ieren sloganlar ayrt edici kabul edilir.

rnek:

IMPOSSIBLE IS NOTHING (Snf 25: Giyim eyalar, Snf 28: Spor aletleri) NZ BYTMEY GZNZDE BYTMEYN (Snf 35: idaresi konusunda danmanlk hizmetleri, Snf 36: Finansal ve parasal hizmetler) A KENDN GEL AKA (Snf 30: Kahve, ay)

Avrupa Adalet Divan, DAS PRINZIP DER BEQUEMLICHKEIT (Rahatlk lkesi) kararnda, slogan markalarnn dier markalardan daha kat inceleme kriterlerine tabi tutulmamas gerektiini ifade etmekle birlikte, sloganlarn ilgili tketiciler tarafndan, tek bir iletmenin rnlerini ayrt eden iaretler olarak alglanmasnn daha zor olduunu ifade etmitir.

Yargtay, BECOME WHAT YOU ARE (Neysen o ol) kararnda, markann KHKnn 7 ve 8 inci maddelerinde dzenlenen tescil engellerinden herhangi birisine girmedii, tescili talep edilen temizlik rnleri, elektronik rnlerle, kuyumculuk eyalar iin anlan slogann hibir balants bulunmad, iaretin marka olarak tescili annda kullanld emtia ile btnlemesinin, emtiay artrmasnn aranmayaca, tantldka ayrt edici nitelik kazanaca, iaretinin ayrt edicilik vasfn tadn kabul etmitir.

Sloganlar, yaps gerei bir reklam, tantm ve promosyon arac olarak sklkla kullanlan ibareler olduundan, ayrt edicilik incelemesinde slogann ilgili tketici kesiminde marka algs yaratp yaratmayaca hususunun ncelikli olarak deerlendirilmesi gerekir. Marka algs yaratmayan, ortalama tketici tarafndan mal veya hizmetleri iaret etmenin ya da onlarn asli zelliklerini belirtmenin normal bir yolu olarak alglanacak, dorudan doruya sradan bir reklam, promosyon

10


ifadeleri eklinde alglanacak sloganlar ayrt edici nitelikte kabul edilmez. Benzer ekilde, i yaamnda, zellikle tantm, reklam, pazarlama faaliyetlerinde yaygn olarak kullanm bulunan sloganlar ayrt edici deildir. Mal ve hizmetleri dorudan tanmlayan sloganlar ayrt edicilikten yoksunluun yan sra tanmlayclk gerekesiyle de reddedilir.

rnek:

BZDE HER YAAMA ORTAK OLABLECEK YZLERCE MODEL VE RENKTE

KAPI VAR BZDE HEREY YDR & UCUZDUR

TPE Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kurulu, 2010-M-3780 sayl kararnda, etiket ekli ve "AYIN ORTASI, ETKETN YARISI" ibarelerinden oluan bavurunun, sata sunulan rn veya hizmetin fiyatna veya fiyata ilikin promosyona ynelik dorudan armda bulunduu, marka algs oluturmad ve bu nedenle redde konu hizmetler iin ayrt edici nitelii haiz olmad kanaatine varmtr.

Mteri hizmetleri ile ilgili ve her iletme tarafndan kullanlabilecek nitelikteki sloganlar ayrt edici kabul edilmez.

rnek:

BAARIMIZIN SIRRI MTERLERMZE VERDMZ DEERDR MTERLERMZ LK SIRADA GELR

Dorudan toplumsal, evreci, ikaz/uyar niteliinde vb. mesajlar ileten, herkes tarafndan serbeste kullanlabilecek nitelikte ve bu nedenlerle marka olarak alglanamayacak sloganlar ayrt edici deildir.

rnek:

LKEMZDE MESLEKSZ GEN KALMASIN EVREY NEMSYORUZ %100 GER DNML AMBALAJ

KULLANIYORUZ 1.6. Etkinlik Adndan Oluan Markalar

Etkinlik adndan oluan markalar, byk apl organizasyonlarn ya da yarma-msabaka tarz faaliyetlerin sponsorlarna sz konusu etkinliin ismini ticari olarak mnhasran kullanma hakkn verir. Ayrt edicilik niteliinin deerlendirilmesi asndan bu tr markalara uygulanacak kriter, dier marka trlerinde aranan koullardan daha az ya da daha fazla olmamaldr.

Genelde CHAMPIONSHIP/AMPYONLUK, CUP/KUPA, FESTVAL/FAIR/FUAR gibi ibareler tek balarna sadece etkinliin tr hakknda ilgili kesime bilgi veren, tanmlayc terimler olarak kabul edilir. Eer etkinlik markas tketici zihninde, talep edilen mal ve/veya

11


hizmet ile etkinlik arasnda tanmlayc bir ba kuruyorsa ya da bir ilikilendirme yapyorsa, sz konusu marka tanmlayc nitelikte ve ayrt edicilik fonksiyonundan yoksun kabul edilir. Etkinlik markalar baz mal ve hizmetler asndan rnn kaynana ynelik bilgi vermekten ziyade, etkinliin ierii hakknda bilgi sunuyor olabilir. Spor aletleri, mzik enstrmanlar, basl yaynlar, giysiler, oyunlar gibi hayran kitlesine ynelik mallar zerinde ya da etkinliin ierii ile ilgili hizmetler alannda, bu tr etkinlik adlarnn marka olarak alglanmaktan ziyade sadece etkinliin ad gibi bilgi verici mahiyette olabilir.

Etkinlik adndan oluan markalarn deerlendirilmesinde, ibare bir btn olarak tketicide marka algs oluturuyorsa veya rnn ya da hizmetin kaynana iaret etme ilevini ifa ediyorsa ayrt edici nitelikte olduu ve tanmlayc olmad kabul edilir.

Etkinlik adndan oluan markalar da dier marka trlerinde aranan ayrt edicilik vasf sorgusuna ayn ekilde tabi tutulur. TRKYE 2016 gibi, herhangi bir ayrt edici unsur ilave edilmeden, sadece lke ad ve etkinlik tarihinden oluan ibareler, her bavurunun kendi zel koullar sakl kalmak kaydyla, tescil iin yeterli ayrt edici nitelii haiz deildir. Bu tr ibareler ilgili tketici kesimi tarafndan herhangi bir iletmesel kken veya ticari kayna iaret edecek ekilde deil, sadece sz konusu etkinliin ad (etkinliin dzenlendii yer ve tarih de dahil olmak zere) olarak alglanr. Bu nedenle bu tr ibareler markann temel fonksiyonu olan ayrt etme ilevini yerine getirmeyen ve ilgili mal veya hizmetler bakmndan dorudan tanmlayc nitelikte olan ibarelerdendir.

Etkilik adna iaret eden bir kelime ile birlikte ekil ihtiva eden bavurularda, ekil bavurunun baskn unsuru ise ve bavuru bir btn olarak ortalama tketici kitlesi zerinde brakt alg ve izlenim itibariyle ayrt edici nitelie sahip ise, yani marka olarak alglanabiliyorsa bavuru tescil edilebilir niteliktedir. Dier taraftan, ortalama tketici kitlesi tarafndan tanmlayc nitelikteki etkinlik ad ihtiva ettii ekli unsura ramen tescili talep edilen markann asli unsuru olarak alglanyorsa bavuru ayrt edici nitelikten yoksun ve tanmlaycdr.

rnek:

KTAP FUARI (Snf 16: Kitaplar, Snf 35: Fuar dzenleme hizmetleri) - (7/1(a)(c) Ret) STANBUL KTAP FUARI (Snf 16: Kitaplar, Snf 35: Fuar dzenleme hizmetleri) - (7/1(a)(c) Ret) STANBUL KTAP FUARI 2011 (Snf 16: Kitaplar, Snf 35: Fuar dzenleme hizmetleri) - (7/1(a)(c) Ret) GELBOLU BALIKILIK FESTVAL (Snf 41: Elence ve festival dzenleme hizmetleri) - (7/1(a)(c) Ret)

1.7. Kelime + ekil Kombinasyonlar

Kelime ve ekil unsurlarn birlikte ihtiva eden marka bavurularnda ayrt ediciliinin tespitinde de dier marka trlerinde esas alnan kriterler dikkate alnr. Kelime + ekil kombinasyonundan oluan bir bavuruda kelime unsuru tek bana ayrt edici nitelikte deilse ve ekil unsuru marka rneinde tali bir unsur olarak yer alyorsa bavuru bir btn olarak

12


ayrt edicilikten yoksundur. Ancak ekil ve Kelime unsurlarnn sra d olarak ve bavuruya konu marka rneini ayrt edici klacak ekilde birletirilmesi halinde bavuru ayrt edici nitelik kazanabilir. Mnhasran ayrt edici nitelii haiz ekli bir unsurun, ayrt edici olmayan kelime unsuruna gre marka rneinde n planda ve baskn unsur durumunda kullanlmas halinde marka btn olarak ayrt edici nitelik kazanabilir. Ancak bu durumdaki bir markann tescili, ayrt edici olmayan kelime unsuru iin bavuru sahibine mnhasr hak salamaz.

1.8. ekiller

Tescili talep edilen mal ve hizmetlerle herhangi bir ilikisi bulunmayan, bu mal ve hizmetler iin dorudan tanmlayc nitelikte olmayan ekiller kural olarak ayrt edici niteliktedir.

1.8.1. Basit Geometrik ekiller ve Semboller

Dikdrtgen, daire, begen gibi basit geometrik ekiller ayrt edici nitelikte deildir. Benzer ekilde toplumun farkl kesimleri tarafndan yaygn olarak kullanlan @ gibi semboller ile $, , gibi para birimi sembollerini mnhasran ieren bavurular, her olayn somut koullar sakl kalmak kaydyla, ayrt edici nitelikten yoksundur.

1.8.2. Basit ve Sradan Mekan Gsterimleri

Mallarn ve hizmetlerin sunulduu, ilgili sektr asndan genel ve yaygn kullanm haiz, basit ve sradan mekan gsterimlerinin (rnein; Herhangi bir ayrt edici amblem, logo vb. bir iaret iermeyen sradan bir benzin istasyonu gsterimi) tek bana ayrt edici nitelikte olmad kabul edilir.

1.8.3. Boyutlu ekil Markalarnn ki Boyutlu Versiyonlar ve Desenler

Marka, ihtiva ettii unsurlarn tamam ile bir btn olarak rnn kaynana (reticisine) iaret etme fonksiyonuna sahip ise ayrt edici niteliini haiz bulunduu kabul edilir. Mnhasran ekilden, zellikle bir rn eklinden oluan figratif bir iaret, ilgili piyasada dier reticiler tarafndan retilen ya da kullanlan dier rn ekillerinden uzaklat, standart rn eklinin dna karak zgn bir nitelik kazand oranda ayrt edicilik nitelii de artacak ve tescile uygun hale gelecek, standart rn ekillerine yaklat oranda ise ayrt edicilik niteliini kaybedecektir.

Bir rn eklinden oluan iki boyutlu figratif bir iaretin ayrt edicilik niteliinin tespitinde aada belirtilen kriterler esas alnr:

i) rnn karakteristik ekline yaknl, ii) eklin ilgili sektrn norm ve geleneklerine yaknl, iii) Ortalama tketici kitlesi tarafndan herhangi analitik ve karlatrmal incelemeye ve zel bir dikkate gerek duyulmadan ayrt edilebilmesi.

Desen ve dekoratif unsurlardan oluan iaretlerin ortalama tketici kesimi zerinde genellikle rnn kaynana iaret eden bir ayrt edicilikten ziyade rnn tasarmna ya da niteliine ynelik bir alg ve izlenim yaratt dikkate alnarak, bu tr ekillerin ayrt edicilik niteliinin

13


incelemesinde kelime ve dier marka trlerinden farkl olarak gl bir zgnlk ve ilgili sektrde kullanlan benzer dekoratif unsurlardan belirgin bir ekilde farkl olma art aranr.

rnek:

i) Cep eklinden oluan ve giyim eyalar iin tescili talep edilen marka tescil bavurular, sektrde yaygn kullanlan cep tasarm ekillerinden farkllamamas ve tketiciler tarafndan sadece dekoratif bir unsur olarak alglanacak olmas nedeniyle ilgili mallar iin ayrt edici nitelii haiz bulunmamtr.

Bavuru No: 2008/00995 Bavuru No: 2008/00996

ii) Desen eklinden oluan marka bavurusu, markann kaynak gsterme fonksiyonunu yerine getirmedii, ortalama tketicinin oraplar iin tescili talep edilen sz konusu ekli ticari kaynak gsteren bir iaret olarak deil, bu tarz mallar iin olduka yaygn olarak kullanlan bir desen olarak alglayaca gerekeleriyle ayrt edicilik niteliinden yoksun bulunmutur.

Bavuru No: 2010/53506 YDK Karar No: 2011-M-1811

iii) Kt mutfak havlular zerindeki desenden oluan marka tescil bavurusunda Avrupa Topluluklar lk Derece Mahkemesi, kat havlu zerinde bulunan kabartmalarn tketici tarafndan maln ticari kaynann deil, emi gcnn gstergesi olarak alglanacan, teknik olarak kat havlunun emi gcnn gstergesi havlunun kalnl olsa da burada nemli olann tketicinin alglama biimi olduunu, sz konusu eklin estetik ve dekoratif amal olduunu, bu tr mallar zerinde kullanlan bir biim olduunu ve bu nedenle de ortalama tketicinin bu mal dierlerinden ayrt etmek iin yeterli unsurlarn bulunmadn belirtmitir. Mahkeme bu kararnda, ilgili desenlerin ortalama tketici kitlesi zerinde kat havlunun amacna ynelik bir alglama yarataca, dolaysyla tanmlayc nitelikte olduu ve bu nedenle de ayrt edicilikten yoksun bulunduu sonucuna varlmtr.

14


1.8.4. ekil Kombinasyonlar

Bir markay oluturan birden fazla ekli unsurdan her biri tek bana ayrt edici nitelikte olmamasna ramen bu unsurlarn bir araya getirilmesi baz durumlarda markaya zgn bir nitelik ve ayrt edici bir fonksiyon kazandrabilir. Bununla birlikte, bu tr birden fazla eklin markaya ayrt edici nitelik kazandrabilmesinin en nemli art, ilgili piyasadaki standart uygulama ve tasarmlarn dna kmas ve bunun bir sonucu olarak orta dzeydeki ilgili tketici nezdinde rnn meneini/reticisini gsterme fonksiyonunu elde etmesidir. Bir marka zerinde ayrt edici nitelikten yoksun birden fazla unsur piyasadaki farkl firmalar tarafndan yaygn bir ekilde bir araya getirilerek rn ambalajlarnda kullanlyor ise bu standart unsurlarn birbirinden farkl ancak znde standart rn ekli ve ortak kullanlan aralarla tek tek ya da birlikte sunumu markaya ayrt edici nitelik kazandrmayacaktr. Markann ayrt edici nitelik kazanmas, bu standardn dna km, orta dzeydeki tketicinin dikkatini ilk grte ekebilecek zgn ekil ya da unsurlarn kullanmyla mmkn olabilecektir.

YDK Kek, ikolata kab ve st kab ekillerini birlikte ihtiva eden marka tescil bavurusuna ilikin 2010-M-875 Nolu kararnda;

lgili piyasada yaygn olarak kullanlan kek, ikolata, st gibi unsurlarn, srahi, kap gibi standart aralarla ve yine standart bir ekilde sunulduu, gerek birlikte sunumu itibariyle gerekse tek tek ele alndnda bu unsurlarn hibirisine zgn bir nitelik kazandrlmad grlmektedir. Bavurunun mevcut ekliyle orta dzeydeki tketiciler asndan bu ekil kombinasyonu altnda sunulacak bavuru kapsamnda yer alan ikolata, kek tr rnleri piyasadaki dier rnlerden ayrt etme ve bu rnlerin kaynana iaret etme fonksiyonu bulunmadnn dolaysyla tketiciler nezdinde marka algs yaratma niteliinden yoksun olduunun ve netice itibariyle 556 Sayl KHKnn 7/1(a) maddesi kapsamna girdiinin kabul gerekir.

Bavuru konusu markay oluturan temel unsurun (kek ,st, kap) tamamnn tescili talep edilen ikolata ve kek tr rnlerin ve zellikle, bavuru sahibi tarafndan da belirtilen, markann kullanld "...." markal ii st kremas dolgulu yumuak ikolatal kek rnnn en temel fonksiyonlarna iaret ettii ak bir ekilde grlmektedir. Kald ki, bu tr dorudan tanmlayc nitelikteki bir iaretin KHKnn 7/1(c) maddesi kapsamnda deerlendirilebilmesi iin ilgili piyasada herkesin yaygn kullanmnn gerekmeyeceinin de kabul gerekir. tirazda bavuruya konu eklin ilgili sektrde herkes tarafndan kullanlmasnda herhangi bir teknik zorunluluk bulunmayan bir kombinasyon olduu belirtilse de bu durum esas itibariyle rnn temel zelliklerine dorudan iaret eden bu eklin tanmlayc niteliini ortadan kaldrmamaktadr.

eklinde deerlendirme yapmtr.

15


1.9. Boyutlu ekiller

556 Sayl KHKnn 7/1(a) maddesi ve buna bal olarak 5 inci maddesinde belirtilen koullar salamas artyla boyutlu ekiller marka olarak tescil edilebilecek iaretlerdendir. Bu erevede,

i) izimle grntlenebilen veya benzer biimde ifade edilebilen (grafik gsterim); ve ii) Ayrt edici nitelii haiz bulunan;

boyutlu ekiller marka olarak tescil edilebilir niteliktedir.

i) izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme (grafik gsterim):

boyutlu ekillerden oluan bavurularda boyutlu ekli gsterir nitelikteki izim, resim, fotoraf vb. gsterimler grafik gsterim iin yeterli kabul edilir. Sunulan marka rneinin, kukuya mahal vermeyecek lde ak ve anlalr olmas halinde tek bir grafik gsterim yeterli kabul edilir. Ynetmelikte belirtilen ller dahilinde kalmak kaydyla, boyutlu ekli farkl alardan gsteren grntler de sunulabilir.

rnek:

ii) boyutlu ekillerde ayrt edicilik

boyutlu markalarn tketici zihninde uyandrd alg kelime ya da dier ekil markalar gibi geleneksel marka trleri ile ayn deildir. Ortalama tketici genellikle kelime veya grafik unsur iermeyen sadece rnn kendi eklinden ya da rn paketinin eklinden oluan markalarda, rnn firmasal kkeni konusunda bir karsama yapma alkanlnda deildir. Bu nedenle geleneksel markalara kyasla boyutlu ekillerde ayrt edici karakteri oluturmak daha zordur.

boyutlu ekillerin ayrt edicilik kriteri markann trne gre deiiklik gsterebilir.

a) Standart ve yaygn kullanm olan rn veya ambalaj ekilleri ile bunlar zerinde yer alan ayrt edici iaretler

Tek bana ayrt edici nitelii bulunmayan bir ambalaj/rn eklinin ayrt edici bir iaretle birlikte kullanld marka tescil bavurularnda ambalajla birlikte kullanlan ve markaya ayrt edici nitelik kazandran unsurun marka rnei zerinde ak, belirgin ve okunabilecek ekilde yer almas gerekir. Burada markaya ayrt edicilii katan unsur boyutlu rn veya ambalaj ekli deil, bu ekil zerinde yer alan ayrt edici nitelii haiz szck, logo vb. iaretlerdir. Bu tr

16


markalarn btn olarak ayrt edici nitelikte olduu kabul edilir. Ancak, bu tr markalarn tescili, tek bana boyutlu ekil zerinde bavuru sahibine mnhasr hak salamaz. (KHK m. 5/2)

Snf 30: Kahveler

b) Standart ve yaygn kullanm olmayan rn veya ambalaj ekilleri ile bunlar zerinde yer alan ayrt edici iaretler

Standardn dnda, piyasada yaygn kullanm bulunmayan rn veya ambalaj ekilleri ile bunlarn zerinde yer alan logo, isim, amblem gibi ayrt edici iaretlerden oluan marka bavurularnda rn veya ambalaj ekli de standardn dnda, zgn nitelii haiz ekillerden olduundan, logo ya da ibareden bamsz olarak tek bana ayrt edici nitelii haizdir. Bu durumda marka, ambalaj ile birlikte tescil edilmi olsa dahi ambalaj iin de mnhasr bir koruma salamas sz konusu olabilir.

c) rn ambalajnn boyutlu ekli

boyutlu ekillerin ayrt edici niteliinin deerlendirmesinde dikkate alnmas gerekli olan husus, ilgili boyutlu eklin tescili talep edilen mal ve hizmetleri piyasada bulunan dier mal veya hizmetlerden ayrt edebilme niteliine sahip olup olmaddr. Kullanm sonucu piyasada standart haline gelmi bulunan ve ilgili piyasada genel ve yaygn kullanma sahip olan ieler, kutular, ambalajlar gibi sradan boyutlu ekillerin ayrt edici niteliinin bulunmad kabul edilir.

rnek:

Aadaki ekiller, piyasada genel ve yaygn kullanm mevcut, basit ve sradan, ilgili piyasadaki dier ambalaj ekillerinden yeterli derecede farkllamayan ve bu nedenle ayrt edici nitelii bulunmayan ekillerdendir.

Snf 33: Alkoll ikiler Snf 04: Snai yalar Snf 32: Maden sular

Ayrt edicilik deerlendirmesinde, tescili talep edilen eklin baz unsurlar farkllk arz etse dahi eklin bir btn olarak tketicilerin zihninde brakaca izlenim ve genel grnmn marka olarak alglanabilir nitelikte olup olmad dikkate alnr.

17


Avrupa Adalet Divan, aada rnei verilen ie eklinin ayrt edicilik nitelii asndan yapt deerlendirmede tescili talep edilen eklin allagelmi ekilden farkllat tek zelliin ekildeki yanal oyuklar olduunu, bu zelliin allmadk olduu dnlse dahi, tek bana, markann yaratt genel izlenimi, sektrn normlar ve geleneklerinden nemli lde ayr klacak ve bu sayede asli ilevi olan kaynak gsterme ilevini yerine getirecek ekilde etkilemek iin yeterli olmadn belirtmektedir.

Snf : 29, 30, 32: Domates konsantreleri, st ve st rnleri, yourt, yenilebilir yalar, ketap, sirke, hardal, mayonez, meyve sular.

Tescili talep edilen boyutlu ekil, standarttan farkllam, ilgili tketici evrelerince sz konusu rn asndan beklenmedik, allmadk bir ekle sahip, yani ekstra birtakm unsurlar ieren ve bu sayede ilgili pazardaki dier rnlerden ayrt edilerek tketicinin zihninde sz konusu rnlerin ticari kaynann belli bir reticiye iaret etmesini salayacak nitelikte ise ayrt edici nitelii haiz bulunduu kabul edilir.

Tketicilerin objeleri (maln kendi ya da ambalajnn eklinden oluan objeler de dahil olmak zere boyutlu ekilleri) marka olarak grmeye alkn olmadklar dikkate alndnda, eklin tescil edilebilir olmas iin ilk bakta normalden nemli lde uzaklaan bir ekilde olmas veya kullanm sonucu halk tarafndan marka olarak alglanr hale gelmi olmas gerekir.

Tescili talep edilen ekil, ilgili trden rnlere ilikin standart ambalaj (rn) eklinden uzaklat oranda markann ayrt edicilik nitelii artmakta; standart ambalaj ekline yaklat oranda ise ayrt edicilik nitelii azalmaktadr.

Ankara Fikri ve Snai Haklar Hukuk Mahkemesi, bir rn ambalajnn boyutlu eklinin tesciline ynelik davayla ilgili olarak, Yargtay tarafndan da onanm kararnda;

..... rnn ambalajnn boyutlu eklinin marka olarak tescili olanakldr. Ancak bu eklin kullanld rnn normal ve bilinen ekli olmas halinde, sz gelimi; satlan rn ikolata olup da boyutlu ekil markas bu ikolatann bizzat kendisi ise veya ekil hibir zellii olmayan sradan bir biim ya da kullanld rnn ilevi ve teknik zorunluluk sebebiyle ald bir ekil ise, byle durumlarda modelin ( boyutlu eklin) tescili olanakl olmayacaktr.

grne yer vermitir. (Ankara FSHHM 2004/885 E., 2005/260 K. sayl, 03.05.2005 tarihli karar (Yarg. 2005/10856 E., 2006/11671 K. sayl, 13.11.2006)

Kendine zg bir ekli olmayan ve piyasada sata sunulabilmesi iin ambalajlanmas zorunlu olan mallarda, ambalajn ekli, rnn ekli haline gelmektedir. rnein granl, toz veya sv halde retilen rnlerde, bu rnlerin doalar gerei kendilerine ait bir ekilleri yoktur. rnn ambalajnn eklinden oluan bu tr boyutlu ekil bavurularnda, ancak eklin ilgili sektrn normlarndan ve geleneklerinden nemli lde farkllamas halinde ortalama tketiciler ilgili mallar dier iletmelere ait mallardan ayrt edebilecektir.

18


d) rnn kendisinin ekli

Ayrt edicilik asndan ambalaj ekillerinden oluan boyutlu markalara ilikin yaklam ve ilkeler, mnhasran rnn kendi eklinden oluan boyutlu ekil markalar iin de geerlidir. Dier bir deyile, sz konusu rnn allageldik, sradan, yaygn olarak kullanlan ve bilinen ekli tek bana, tketiciye rnn ticari kayna konusunda herhangi bir fikir vermeyen ve bizzat rnn kendisi olarak grlecei iin marka olarak alglanmayan bir iarettir. Bu erevede, bir eklin, markann kullanlaca rnn doal veya yaygn kullanlan ekline olan benzerlii arttka, ayrt edici olma ihtimali azalacaktr. Sektrde yaygn kullanm nedeniyle allagelmi ekillerden nemli lde uzaklaan ekillerin ayrt edicilik nitelii ise glenecektir.

Ayrt ediciliin hem mal ve hizmetin ierii hem de ilgili tketici kesiminin nitelii dikkate alnarak analiz edilmesi gerekmektedir. Baz mallarn nitelii ve uzun sreli kullanm amal olmas dikkate alnarak sz konusu mallarn ortalama tketicisinin normalden daha fazla bir ilgi ve dikkate sahip olaca varsaylabilir. Ancak, ilgili tketicinin, ekli rnn ticari kkeni olarak alglama kapasitesi sz konusu tketicinin dikkatinin rnn ekli konusunda daha yksek olmas dolaysyla artmaz. nk eklin teknik ve estetik detaylar konusunda daha ilgili olmak bu unsurlar marka olarak alglama sonucunu dourmaz.

lgili sektrde yaygn olarak kullanlan, bilinen bir eklin spesifik bir zelliinin olmas, eer o tek zellik tketici tarafndan bir btn iinde sadece bir detay olarak alglanyorsa, o markay ayrt edici yapmaz. Ayn ilke, eklin teknik nedenlerle snrl olduu alanlar iin de geerlidir.

Bir eklin, rnn herkes tarafndan bilinen yaygn eklinin sadece farkl bir varyasyonu olmas o markay ayrt edici yapmaz. Belirleyici olan her zaman iin ortalama tketicinin algsdr. Makul lde bilgili ve makul oranda gzlemci ve dikkatli olan tketicinin analitik bir inceleme yapmadan ve zel bir dikkat sarf etmeden rnn kkenini baka firmalardan ayrt etmesi gerekmektedir. Dolaysyla, allagelmi genel rn eklinden her ayrma, eklin marka ilevi grd ve ayrt edici olduu sonucunu dourmaz.

Bir eklin marka olarak tescilinde yine kamu yarar ilkesi gzetilir. Belli ekillerin tescil kapsam dnda tutulmasnn amac, mnhasr haklarn tekel oluturarak haksz rekabete yol amasn engellemektir. rnein, bulak ykama tabletleri davasnda, teknik nedenlerden tr bu tabletlerin birbirinden farkllatrlmas pek mmkn olmadndan, ortak kullanmdaki tablet ekillerine ok yakn tablet ekillerinin marka tescili ile sadece bir firma tekeline verilmesi uygun grlmemitir.

Avrupa Adalet Divan, ykama tabletinin eklinin marka olarak tescil talebine ilikin olarak Henkel Tableti kararnda sz konusu tabletlerin ayrt edici karakteri bulunmadna hkmetmitir. Avrupa Adalet Divan, davay kendisine getiren Avrupa Topluluklar lk Derece Mahkemesinin;

iaret tarafndan verilen btnsel izlenim; tablet eklindeki bir bulak ykama rnnn, ieriindeki eitli aktif kimyasal bileenlerin, merkezinde mavi oval bir unsur bulunan krmz

19


renkli tabaka ve beyaz renkli tabaka olmak zere iki renkli tabakann dekoratif ve ekici bir tarzda biraraya getirilmesi suretiyle gsterimi ile snrl kalmaktadr

ynndeki grn paylam ve bu durumun, ortalama tketicinin sz konusu rn dier iletmelerin rnlerinden ayrt etmesine imkan vermeyeceini ifade etmitir (ECJ: Henkel KgaA v. OHIM, C-144/06 P, 4 Ekim 2007.)

Avrupa Topluluu lk Derece Mahkemesi, yine ykama tableti ekillerinin tescil bavurularyla ilgili olarak verdii bir baka kararnda da, aada bazlarnn rnei verilen tabletlerin ayrt edici karaktere sahip olmadna hkmetmitir. Sz konusu kararda, ilgili tabletlerin eklinin rnler iin aikar olduu, ykama tabletlerinin st yzne dolgu eklemenin, ierikteki eitli aktif bileenleri bir araya getirmenin apak bir yolu olduu, dolgunun sadece temel geometrik ekillerden biraz farkl olacak ekilde basit bir tasarma sahip bulunduu ve her tasarmn ierikteki bir bileenin varlna iaret eden bir dolgu eklinde alglanacan ifade edilmitir. (CFI: The Procter & Gamble Company v. OHIM, joined cases T-241/05, T-262/05, T-263/05, T-264/05, T-346/05)

Aada yer alan sosis ekline ilikin olarak Avrupa Topluluu lk Derece Mahkemesi, sz konusu eklin talep edilen mal ve hizmetler ve ayn zamanda tketici algs dikkate alnarak incelendiinde, rnn ortalama tketicisinin ortalama dzeyde bilgili, ortalama dzeyde zen ve dikkate sahip olduunu, tkenen ve kalcl olmayan bir gda emtias alrken tketicinin ortalama dikkatten daha fazla zen gstermeyeceini belirtmitir. Bavuru sahibi bir ka sosisin bir araya getirilerek pretzel denen zel bir simit eklini artracak ekilde farkllatrldn belirtmi olsa da, mahkemece sz konusu ekil sradan sosis eklinden farkl grlmemitir. Ayrca pretzel eklinde bir araya getiriliin bir pazarlama metodu olduu ve zamanla deiebilecei, ayrca bu rnn birbirine eklenerek satlmasnn sektrde kanksanm genel bir sat metodu olduu ifade edilmitir. Sonu olarak, ekil ayrt edici bulunmayarak marka olarak tescili uygun grlmemitir.

Dier yandan Avrupa Adalet Divan Linde kararnda Direktifin 3(1)(e) maddesinden (556 s. KHKda 7/1(e) maddesine karlk gelmektedir) bamsz olarak 3(1)(c) maddesinin (556 s. KHKda 7/1(c) maddesine karlk gelmektedir) de rn eklinden oluan boyutlu ekil markalar asndan neme sahip olduunu belirtmi ve u tespitlerde bulunmutur:

20


Somut bir olayda Direktifin 3(1)(c) maddesindeki ret gerekesi incelenirken, sz konusu hkmn altnda yatan kamu menfaati dikkate alnmaldr, yle ki ilgili madde hkm anlamnda mal veya hizmetlerin karakteristik zelliklerini belirten iaretleri mnhasr olarak ieren rn eklinden oluan boyutlu markalar; kullanm sonucu ayrt edici nitelik kazanan markalara ilikin dzenlenmi madde hkmne her zaman tabi olmakla beraber, herkesin serbeste kullanmna ak olmaldrlar ve tescil edilemezler. (ECJ: Linde AG, Winward Industries Inc., Rado Uhren AG, joined cases C-53/01, C-54/01)

Buradan hareketle, bavuruya konu edilen rnleri cins, eit, kullanm amac gibi ynlerden tanmlayc nitelikte olan boyutlu ekil bavurular, 7/1(a) maddesinin yan sra 7/1(c) maddesi uyarnca, bavurunun somut koullar sakl kalmak kaydyla, reddedilebilir.

1.10. Renk ve Renk Kombinasyonlar

Renklerin somutlam belli bir ekil dhilinde kullanlmas, yani snrlar belli bir eklin renklerle ifade edilmesi halinde, deerlendirme renklerden oluan ilgili eklin ayrt edici nitelie sahip olup olmad asndan yaplr. Bu tr bir kullanm, renk markasndan ziyade renk unsuru barndran bir ekil (ya da logo) markas veya renkli ekil markas olarak kategorize edilir. Renklerin, szck, say ya da dier iaretlerle birlikte kullanlmas halinde ise renkler genellikle markann asli unsurunu oluturmamakta, asli ayrt edici unsur ilgili szck ya da dier iaretlerden olumaktadr. Dier geleneksel markalar gibi deerlendirilen bu tr markalarn ayrt edicilik nitelie sahip olup olmamas, iaretin dier unsurlarla birlikte bir btn olarak orta dzeydeki tketici kitlesi zerinde brakt alg ve izlenime baldr.

Renk markalarnda ayrt edicilik kriteri, esas olarak belli bir konturu yani d hat izgileri, snrlar ve somut ekilleri bulunmayan renk markalar asndan deerlendirilecektir. Bu tr markalar, kendi bana renk markalar (colors per se) veya soyut renk markalar olarak ifade edilmektedir. Kendi bana renk markalar ise;

a. tek renkten oluan markalar b. renk kombinasyonlarndan oluan markalar

eklinde iki alt grupta incelenmektedir.

1.10.1. Tek Renkten Oluan Markalar

i) Tek renkten oluan markalarda grafik gsterim

Avrupa Adalet Divannn Sieckmann kararnda belirledii ilkelere gre, marka olabilecek her trl iaretin grsel olarak, zellikle grntler, izgiler veya harfler yardmyla temsilinin (grafik gsteriminin) yaplabilmesi gereklidir. Grafiksel gsterim; ak, kesin, mstakil (bal bana ifade ettii eyi kapsayan), kolay eriilir, anlalr, dayankl (zamanla bozulmayan nitelikte, kalc) ve objektif olmaldr.

21


Avrupa Adalet Divan, bu karar ile grafik gsterimin sahip olmas gereken kriterleri belirlemitir.

Bu kriterler dorultusunda grafik gsterim:

olmaldr.

a) Markay tanmlamak ve korumann kapsamn belirlemek iin kesin; b) Yetkili makamlar ve kamu asndan ak (net); c) Marka sicilinde mstakil, kolay eriilir ve anlalr; d) Tescil sresi boyunca dayankl (kalc); e) aretin tehisinde herhangi bir kukuyu nlemek iin objektif (nesnel)

Avrupa Adalet Divan tarafndan belirlenen bu kriterler Enstit tarafndan da benimsenmektedir.

Bu kriterler dorultusunda kendi bana renk markalarnda sadece renk rneinin sunulmas, yukarda saylan kriterleri salamamaktadr. nk renkler zamanla bozulmaya urar. Renkleri kalc ekilde oaltmaya imkan tanyacak bir ortam olabilir. Ancak, kat ortam dahil dier ortamlarda rengin kesin tonunu zamann etkisinden korumak mmkn deildir. Bu durumda, yukarda saylan kriterlerden dayankllk koulu salanamam olacaktr. Dolaysyla, renk rneinin sunulmas, grafik gsterim artn tek bana yerine getiremeyecektir.

Ancak, kesinlik ve dayankllk (zamanla bozulmama) gibi koullar yerine getirememe nedeniyle grafik gsterim art salanamyorsa, bu eksiklik, uluslararas kabul grm bir renk kodu belirtilerek rengin tasvir ve tayin edilmesi suretiyle giderilebilir.

Bu balamda, Enstitye yaplacak tek renkten oluan marka bavurularnda, bavuru formunda marka rnei alannda tescili istenen rengin rneine yer verilmesi, ayrca, bavuru formundaki uygun bir alanda veya ilave sayfada sunulacak bir tarifnamede bavurusu yaplan rengin, uluslararas geerlilii olan bir renk kodlama sistemine gre (rn. PANTONE) renk kodunun belirtilmesi gerekmektedir. Aada kabul edilebilir nitelikte bir grafik gsterim rnei verilmektedir.

Tarifname/Renk Kodu: Trafik Mor, RAL 4006.

Renk kodu belirtilmeden yaplan bir renk markas bavurusunda 556 sayl KHKnn 5 inci maddesinde belirtilen izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme artnn eksiksiz olarak yerine getirilmedii kabul edilir ve bavuru sahibinden bu eksiklii 2 ay iinde gidermesi istenir. Eksiklik sresi iinde giderilmedii takdirde bavuru, izimle grntlenebilme artn eksiksiz olarak salayamad gerekesiyle 7/1(a) maddesi uyarnca reddedilir.

22


ii) Tek renkten oluan markalarda ayrt edicilik

556 Sayl KHKnn 5. maddesi erevesinde, renklerin kendi bana marka olarak tescil edilebilmeleri iin, zerinde kullanldklar mal/hizmetler asndan ayrt edici nitelii haiz olmas gerekir. zellikle kendi bana tek bir renkten oluan bavurularda ayrt edici niteliin tespiti olduka zordur. Tketiciler genellikle kelime, ekil, saylar gibi iaretleri rn zerinde grdklerinde, bunlar rnden bamsz olarak alglar ve bu iaretlerin rnn ticari kaynan gsteren bir marka olduunu dnr. Ancak renkler asndan byle bir alglamann oluabilmesi iin ncelikle rengin rn zerinde srekli ve uzun sreli kullanlmas ve bu kullanm sonucu ilgili rn/hizmetle ilgili olarak marka ilevi grecek ekilde ayrt edici nitelik kazanm olmas gerekir. Bu nedenle, ayrt edici nitelik kazand yeterli derecede delille ispatlanmad srece kendi bana tek renkten oluan bir bavurunun balangta ayrt edici nitelikten yoksun olduu kabul edilmelidir.

Avrupa Adalet Divan, Libertel davasnda, tek bana rengin mal veya hizmetin ticari kaynan gsterme kapasitesi konusunda;

renklerin belli dnceleri ilikilendirme ve hisleri uyandrabilme yetisine karn; mal ve hizmetlerin tantm ve pazarlanmas srasnda, herhangi bir zel mesaj iermeksizin, ekici zellikleri nedeniyle yaygn olarak kullanlmalarndan tr, tabiatlar gerei, zel bir mesaj (burada mal/hizmetlerin ticari kaynan gsterme mesaj) iletme kapasiteleri ok dktr. Ancak durumla ilgili bu tespit, tek bana renklerin ilke olarak ayrt edici nitelikte olmad sonucunu dourmaz. Renklerin baz durumlarda, iletmelerin mal/hizmetlerinin bir kimlii yerine gemesi ihtimali gz ard edilemez. Bu nedenle, tek bana renklerin (...) bir iletmenin mal/hizmetlerini dier iletmelerin mal/hizmetlerinden ayrt edebilme niteliini haiz olabilecei kabul edilmelidir.

deerlendirmesini yapmtr.

Renkler zerinde geni bir tekel hakk verilmesi dengeli bir rekabet sistemi ile badamayacaktr. nk bu durum, tek bir iletme iin haksz bir rekabet stnl yaratma etkisine sahiptir. Bu nedenle rengin tescile konu edilen mal/hizmetlerle ayn trde mal/hizmetler iin dier iletmeler tarafndan kullanmnn haksz yere kstlanmamas asndan kamu yarar gzetilmelidir. Bu adan deerlendirildiinde, kendi bana tek bir rengin, olduka snrl sayda ve spesifik bir rn/hizmet zerinde ayrt edicilik kazanarak marka ilevi grmesi mmkndr.

Bavuruya konu mallar zerinde kullanm zorunlu olan renklerin ayrt edici nitelie sahip olmad kabul edilir. Bir rengin rn (veya hizmet) zerinde kullanm, ilgili rnn almas/kullanlmas asndan belli bir fayda salyorsa ya da ilgili rne fonksiyonel adan bir stnlk katyorsa, rengin ilevsel olduu ve ayrt edici niteliinin bulunmad kabul edilir. Renk, sz konusu rnn retimi veya kullanm asndan daha ekonomik ise yine ilevsel bir nitelii haiz olduundan ayrt edici deildir.

Tescili talep edilen mal ya da hizmet zerinde sektrde herkes tarafndan yaygn olarak kullanlan renkler tanmlayc ve ayrt edici nitelikten yoksundur. rnein, sar renk sakz, eker gibi gda rnlerinde limon aromas olduunu, yeil renk ise rnn mentoll/naneli olduunu ifade etmek iin yaygn olarak kullanlan renklerdendir. Baz rnler ise nitelikleri

23


gerei renkli olmak zorundadr. rnein boyalar, boya kalemleri veya kumalar iin renk vazgeilmez ve asli bir unsurdur, rnden bamsz dnlemez. Bu tarz mallar iin renk hibir surette ayrt edici nitelikte deildir.

Balangta ayrt edici nitelii bulunmayan bir renk, bavuru kapsamndaki belirli mal ve hizmetler iin uzun ve yaygn olarak kullanm sonucunda ayrt edici nitelik kazanabilir. Bu trden kullanm sonucu ayrt edici nitelik kazanm bir rengin KHKnn 7/2 maddesi uyarnca tescili mmkndr. Rengin ayrt edici nitelik kazand hususu genellikle itiraz aamasnda bavuru sahibi tarafndan sunulacak delillerle ispatlanabilir.

1.10.2. Renk Kombinasyonlarndan Oluan Markalar

i) Renk kombinasyonlarndan oluan markalarda grafik gsterim

Tek renkten oluan markalarn grafik gsteriminde geerli olan aklk, kesinlik, mstakil, kolay eriilir ve anlalr olma, dayankllk ve objektiflik kriterleri renk kombinasyonlarnn grafik gsteriminde de geerlidir.

Kendi bana renk kombinasyonundan oluan marka bavurularnda, bavuru formunda marka rnei alannda tescili istenen renk kombinasyonunun rneine yer verilmesi, ayrca bavuruya konu edilen renklerin, uluslararas geerlilii olan bir renk kodlama sistemine gre (rn. PANTONE) kodlarnn belirtilmesi bu artlar yerine getirecektir. aklk ve kesinlik artlarn zorunludur. Ayrca marka rneinden aka anlalamyorsa, renk kombinasyonunu oluturan renklerin her birinin marka rnei iindeki konumu ve dalm oranlarnn da yazl olarak aka ifade edilmesi iarete salanacak koruma kapsamnn tespiti ve olas uyumazlklarn zm asndan gereklidir.

ii) Renk kombinasyonlarndan oluan markalarda ayrt edicilik

Renk kombinasyonlarnn ayrt edicilik gc tek renklere gre daha yksektir. Renklerin sunulu ekilleri ve mal/hizmetlerle ilgili olarak olas kullanm biimleri ayrt edicilik deerlendirmesinde belirleyici unsurlardr. rnein, renk kombinasyonunun, bavuruya konu mallarn veya ambalajlarnn kendi renginden olumas, mal ya da hizmetlerle ilgili reklam materyallerinde kullanm vb... olas kullanm biimleri ayrt edicilik deerlendirmesinde dikkate alnmaldr.

Renk kombinasyonunun ilgili mal ya da hizmetler iin ilgili sektrde yaygn kullanmnn bulunup bulunmad, ilgili mal ya da hizmetler iin ilevsel bir niteliinin bulunup bulunmad, renklerin sadece dekoratif birer unsur olarak alglanp alglanmad rnn kaynan gsterme nitelii asndan ilgili tketici kitlesi zerinde ilk bakta brakt etki ve izlenim ayrt edicilik niteliini belirleyici kriterlerdir.

1.11. Ses Markalar

KHKnn 5 inci madde hkmnde belirtilen ayrt etme ve izimle grntlenebilme veya benzer ekilde ifade edilebilme (grafik gsterim) artlarn salayan sesler marka olarak tescil edilebilir

24


niteliktedir. Avrupa Adalet Divan Shield Mark kararnda, 556 sayl KHKya kaynak tekil eden 89/104 sayl Direktifin 2nci maddesinin;

bir iletmenin mal veya hizmetlerini dier iletmelerinkinden ayrt edebilir ve grafiksel olarak ifade edilebilir nitelikte olan seslerin marka olarak addedilebilir olduu eklinde yorumlanmas gerektiini

belirtmitir.

i) Ses markalarnda izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme (grafik gsterim)

Bir bavurunun ses markas bavurusu olarak deerlendirilebilmesi iin, ncelikle tescili talep edilen iaretin bir ses markas olduunun bavuru dilekesinde aka belirtilmesi gerekmektedir. Ses markas talebinin ak bir ekilde belirtilmemesi halinde, ilgili bavuru geleneksel marka (ekil/kelime) olarak deerlendirmeye alnr (bu durumda herhangi bir ses iareti iin koruma elde edilemez) veya bavuru sahibinden marka bavurusuna konu ettii iaretin ne olduunu aklamas istenir.

Melodik (notaya dklebilir) sesler iin grafik gsterim, sese ait zellikleri (anahtar, lleri, notalar, duraklar, tekrar eden tempolar ve dier detaylar) tasvir eder nitelikte hazrlanm bir porte ile yaplmaldr. Bu tr bir gsterim, annda anlalr olmasa dahi, kolay anlalr nitelikte olduundan, yetkili makamlarn ve kamunun marka olarak tescili istenen iareti kesin olarak bilmelerine imkn tanr.

Ek olarak, gerek bavuruyu inceleyen uzman gerekse ilgili nc kiiler tarafndan daha kolay ve hzl anlalabilir olmas ve koruma konusunun hukuki belirlilii asndan, tescili talep edilen sese ilikin kaydn, bilgisayar ortamnda dinlemeye ve saklamaya imkan tanyacak ekilde (tercihen mp3 formatnda), bir CD ile bavuruyla birlikte verilmesi gerekir. Ses kaydnn, bavuru dilekesinde sunulan grafik gsterime (porte) tam olarak karlk gelmesi gerekmektedir. Ses kayd ve porte arasnda uyumsuzluk olduunun tespiti halinde, bavurunun KHKnn 5 inci maddesinde belirtilen izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme artn eksiksiz olarak yerine getiremedii kabul edilir ve bavuru 556 sayl KHKnn 7/1(a) maddesi hkm gereince reddedilir. Her bir ses markas bavurusu iin sadece bir adet ses kayd sunulabilir. Ayn grafik gsterime sahip olmakla birlikte birbirinden farkl olan sesler ayn bavuruyla tescile konu olamaz. Her bir farkl ses markas iin ayr bavuru yaplmas gerekir.

Grafik gsterimin, bavuru dilekesinde marka rnei iin ayrlm 7x7 cmlik alana sdrlmas gerekir. Ancak, ses markalarnda porte ile salanan grafik gsterimin sadece kat ortamnda sunulmas baz durumlarda inceleme asndan zorlua neden olabileceinden, rahat okunup incelenebilir olmas iin grafik gsterimin elektronik ortama aktarlm halinin (tercihen jpeg formatnda) -ses kaydnn da yer ald- CD ile bavuru dilekesine eklenmesi tavsiye edilmektedir. Marka rnei alannda sunulan grafik gsterimin rahat okunup incelenebilir olmamas halinde, Enstit tarafndan grafik gsterimin elektronik ortama aktarlm hali talep edilebilir.

25


Tarifname, ses markas bavurularnn incelenmesinde dikkate alnacak unsurlardan birisidir. Bavuru kapsamnn net olarak anlalabilmesi ve grafik gsterim ile ses kaydn tamamlamas iin tescili talep edilen sesi ve sese ait grafik gsterimde yer almas mmkn olmayan baz detaylar tasvir eden bir tarifnamenin,bavuru dilekesine eklenmesi tavsiye edilmektedir. Enstit bavuru konusu iaretin yeterince ak, kesin ve anlalr olmadna kanaat getirirse grafik gsterim ve ses kaydnn yan sra, bavuru konusu sese ait yazl bir tarifname talep edebilir.

ii) Ses markalarnda ayrt edicilik

Ayrt edicilik deerlendirilmesinde, tescili istenen sesin, geleneksel markalarda olduu gibi, bavuru kapsamndaki mal ve hizmetler ynnden ayrt etmeye elverili olup olmad hususu deerlendirmeye esas olacaktr. Bu anlamda, bilinen bir mzik eserinden alnm bir blmden oluan sesin konser dzenleme hizmetleri iin ayrt edici nitelikte olmad kabul edilebilir.

Sesin, tescile konu edilen rnn almasnn doal bir sonucu olarak ortaya kmas veya rnn almas esnasnda teknik bir zorunluluk gerei meydana gelmesi halinde sz konusu sesin ilgili rnler asndan ayrt edici karakterinden sz edilemez. rnein, bir elektrikli sprgenin almas srasnda ortaya kan tipik ses, rnn almasnn teknik ve doal bir sonucu ortaya kan, marka olarak alglanmas mmkn olmayan ve ayn tr rnlerin dier reticileri tarafndan da serbeste kullanlmas gereken bir sestir. Benzer ekilde, motosikletler iin tipik bir motor sesi, gazl iecekler iin ie/kutu kapa almas sesi gibi sesler de bu anlamda ayrt edici kabul edilmez.

Bir mzik eserinin btnn veya marka olarak alglanamayacak derecede uzun bir blmn ieren bavurularn marka olarak ayrt edici nitelie sahip olmad kabul edilir.

Sesler dier mutlak ret nedenleri asndan da incelenir ve ilgili maddeler gereince redde konu olabilir. rnein, bebek rnleri iin sradan bir bebek glmesi/alamas sesi, ilgili rnler iin tanmlayc nitelikte olduundan 7/1(c) maddesi, ambulans hizmetleri iin siren sesi, ayrt edici nitelikte olmad gibi, ilgili sektrde herkes tarafndan serbeste kullanlan bir ses olduundan 7/1(d) maddesi uyarnca reddedilebilir.

1.12. Hareket Markalar

Grntlerin hareketi yoluyla bir iletmenin mal veya hizmetlerini dier iletmelerin mal veya hizmetlerinden ayrt etmeyi salayan markalar hareket markas olarak adlandrlr. Bir bavurunun hareket markas olarak deerlendirilebilmesi iin tescili talep edilen iaretin bir hareket markas olduunun bavuru dilekesinde aka belirtilmesi gerekir. Aksi takdirde marka rneinde sunulan ekil dikkate alnr (bu durumda herhangi bir hareket iareti iin koruma elde edilemez) veya bavuru sahibinden marka bavurusuna konu ettii iaretin ne olduunu aklamas istenir.

Hareket markasnn grafik gsterimi, bir araya getirildiinde hareketi resmeden hareketsiz grnt serilerinin (ekil) sral olarak verilmesiyle yaplabilir. Verilen gsterim yeterince ak ve anlalr olmaldr. Ayrca hareketi aklayan yazl bir tarifname verilmeli, sz konusu tarifnamede tescil bavurusuna konu edilen hareket ak ve anlalr biimde ifade edilmeli,

26


grntnn neyi resmettii, yani grnte neyin deitii, hareketin sralamasnda ka adet grntnn olduu ve bu grntlerin sralamasnn nasl olduu gibi bilgilere yer verilmelidir. Bavuruya konu edilen iaretin bir hareket markas olduu bilgisine tarifname iinde de yer verilebilir.

Hareketsiz grnt serileri ve tarifnameye ilaveten, gerek bavuruyu inceleyen uzman gerekse ilgili nc kiiler tarafndan daha kolay ve net ekilde anlalabilir olmas ve koruma konusunun hukuki belirlilii asndan, tescili talep edilen harekete ilikin elektronik kaydn, bilgisayar ortamnda izlemeye ve saklamaya imkan tanyacak ekilde (tercihen mpeg formatnda), bir CD ile bavuruyla birlikte verilmesi gerekir. Harekete ait elektronik kaydn, bavuru dilekesinde sunulan grafik gsterime (hareketsiz grnt serileri) tam olarak karlk gelmesi gerekmektedir. Elektronik kayt ve hareketsiz grnt serileri (grafik gsterim) arasnda uyumsuzluk olduunun tespiti halinde, bavurunun KHKnn 5 inci maddesinde belirtilen izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme artn eksiksiz olarak yerine getiremedii kabul edilir ve bavuru 556 sayl KHKnn 7/1(a) maddesi gereince reddedilir.

Grafik gsterimin, bavuru dilekesinde marka rnei iin ayrlm bulunan 7x7 cmlik alana sdrlmas gerekir. Ancak, hareketsiz grnt serileri ile salanan grafik gsterimin sadece kat ortamnda sunulmas baz durumlarda inceleme asndan zorlua neden olabileceinden, rahat okunup incelenebilir olmas iin grafik gsterimin elektronik ortama aktarlm halinin (tercihen jpeg formatnda) hareketin elektronik kaydnn da yer ald- CD ile bavuru dilekesine eklenmesi tavsiye edilmektedir. Marka rnei alannda sunulan grafik gsterimin rahat okunup incelenebilir olmamas halinde, Enstit tarafndan grafik gsterimin elektronik ortama aktarlm hali talep edilebilir.

Hareket markalarnda ayrt edicilik kriteri her bir somut olayn zel artlarna gre deerlendirilir. Deerlendirmede hareketin ilgili tketici evreleri tarafndan marka olarak alglanabilir olup olmad, ilgili hareketin tescili talep edilen mal ve hizmetlerin ticari kaynana (reticisi ya da sunucusuna) iaret etme fonksiyonunun bulunup bulunmad hususlar dikkate alnr. Bu niteliklere sahip bulunan bavurularn ayrt edici olduu kabul edilir.

1.13. Koku ve Tat Markalar

Enstit tarafndan koku ve tatlarn izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme artn (grafik gsterim) yerine getiremedii kabul edilmektedir.

1.14. Harfler ve Saylar

Ayrt edici nitelie sahip olan harfler ve saylar marka olarak tescil edilebilir. Bununla birlikte, stilize edilmemi, zel biim verilmemi ve zgn bir nitelii bulunmayan standart karakterlerle yazlm tek harfler ve tek basamakl saylarn, bavurunun zel koullar sakl kalmak kaydyla, ayrt edici nitelikte olmad kabul edilir.

Harfler veya saylar tertip tarz itibariyle, ne kadar zgn ve allmadk ise ayrt edici nitelii o kadar gldr. Dolaysyla, bir harf veya say ticari hayatta yaygn bir ekilde kullanlan iaretlere ne kadar ok benzerse ayrt edicilik gc de o kadar azdr.

27


1.14.1. Tek Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular

Standart yaz karakterleriyle yazlm tek harf ya da rakamlarn kural olarak ayrt edici nitelikte olmad kabul edilir. zgn bir tasarma sahip tek harf ya da rakamlarn ise kural olarak ayrt edici nitelie sahip olduu kabul edilir.

rnek:

Ayrt edici nitelie sahip Ayrt edici nitelie sahip deil

zel bir tasarma sahip bir ereve ya da harf veya rakamla birlikte zgn bir ekilde kullanlan renk unsurlar iaretin ayrt edicilik kazanmasna yardmc olabilir.

rnek:

Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kurulu nne gelen tek harften oluan bir olayda, harfin standart yazmndan farkllamam, stilize bir tasarm iermeyen, standart daktilo veya bilgisayar karakterlerinden farkl grnm olmayan tek harften oluan markalarn ayrt edici iaretler olarak deerlendirilmeyecei ynnde deerlendirme yapmtr.

1.14.2. ki veya Daha Fazla Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular

ki veya daha fazla basamakl saylar ile iki veya daha fazla harften oluan kelimelerin, kural olarak, ayrt edicilik niteliine sahip olduu kabul edilir.

Tescili talep edilen mal ya da hizmetle balants olabilecek herhangi bir ehri veya lkeyi artran harf ya da rakamlar da ayrt edicilikten yoksun ya da tanmlayc nitelikte olabilir.

rnek:

Malatyann plaka kodu olan 44 saysnn kayslar iin; svirenin uluslararas lke kodu olan CH harflerinin saatler iin.

28


1.14.3. Harf-Say Kombinasyonlardan Oluan Marka Bavurular

Harf ve say kombinasyonlarndan oluan iaretlerin, tescili talep edilen mal ya da hizmetler iin tanmlayc bir nitelikte olmad srece, kural olarak ayrt edicilik niteliine sahip olduu kabul edilir. rnein; Y2, T1, 2e KL5 gibi harf ve say kombinasyonlarndan oluan iaretler ayrt edicili nitelie sahiptir.

Bununla birlikte, tescili talep edilen mal ya da hizmetler iin tanmlayc nitelikte olan harfler, rakamlar ya da bunlarn kombinasyonlarnn, ayn zamanda ayrt edici nitelii haiz olmad kabul edilir.

rnek:

MiktarHacim Bildiren:

350 gr - Gda rnleri 20 - Sigaralar %8 - Alkoll iecekler

retim Tarihi Bildiren: 1885 (arap iin), Hizmetin Sresinin Bildiren:

24 Saat Yayn hizmetleri Ayda Bir Danmanlk hizmetleri

G Bildiren: 122 HP Kara tatlar

l Bildiren: XL Giyim eyalar

Telefon Numaralar: 0800, 444 0 Kalite Bildiren: AA, A+

1.15 Tek bana il adlar ya da maruf yer adlar

lkemizdeki ehir, blge veya maruf mahal isimlerinin tek bir szck olarak bir kii lehine marka olarak

tesciline olanak tanmak, bu isimlerin artk bakalar tarafndan markalarnda kullanlamayaca sonucunu

ortaya karacaktr. rnein, stanbul, Ankara veya zmir veya dava konusu olayda olduu gibi stanbulun

maruf bir ilesinin ad olan sadece Pendik szcnn tek bir kii adna marka olarak tescil edilmesi

halinde, bu szck artk bir kiinin tekelinde kalacak ve bu ekilde bir kamu ad bakalar tarafndan

markalarnda kullanlamayacaktr. (Yargtay 11. Hukuk Dairesi, 1999/5790 E., 1999/9590 K., 26.11.1999

tarihli Pendik karar)

Mnhasran il adndan oluan bavurularn yan sra, Trkiyedeki maruf (herkese bilinen, tannan) ile ve yerleim yerlerinin isimlerini tek bana (baka herhangi bir unsur bulunmakszn) ieren bavurular da genel kural olarak 556 s. KHKnn 7/1-(a) bendi uyarnca reddedilecektir.

29


Bavuruya konu edilen il, ile, yerleim yeri ile bavuruya konu mal ve hizmetler arasnda corafi kaynak,

cins, vb. bir ynden tanmlayclk bulunmas durumunda ilgili mal/hizmetler 556 s. KHKnn 7/1-(c) bendi uyarnca da reddedilecektir.

Maruf veya herkese bilinen ifadesi ile kastedilen, ibarenin ilk etapta ve dorudan doruya ile veya

yer ad olarak alglanmas, bilinmesidir. rnein, Trkiyenin nemli turizm merkezlerinin bu kapsamda

olduu kabul edilebilir.

rnekler:

STANBUL, ZMR, KAYSER, OSMANYE

MARMARS (YDK: 2011-M-2895)

SRKEC (stanbul 1. FSHM, 2010/142 E., 2011/46 K., 22.03.2011)

TAKSM (Ankara 3. FSHM, 2013/167 E., 2014/72 K., 17.04.2014)

BODRUM, EME, FATSA, BEYLKDZ, AYVALIK, KUADASI, ANKAYA,

ALAATI, KEREN, DATA, MRANYE, L, NANTAI, POLATLI, SARIYER, NEGL, LLEBURGAZ,

FETHYE, AKAABAT, SLFKE, GKEADA, CZRE, BELEK, ALANYA, vb.

lk etapta ve dorudan doruya ile veya yer ad olarak alglanmayan, ancak aratrma sonucu ile ad

veya yerleim yeri ad olduu tespit edilen, herkese bilindiine dair yeterli kanaat olumayan ibareler bu

kapsamda deerlendirilmeyecektir.

30


rnekler:

KORKUT, MURATBEY, SERDVAN, YENEHR, NLFER, HAN, AVDARHSAR, ALACA, ARALIK, KOFAZ,

KSE, TRKOLU, vb.

Belirtilen ilkenin tek istisnas sz konusu corafi alan adnn 556 sayl KHK m.7/son hkm uyarnca

kullanm sonucu ayrt edicilik kazanm olmas halidir.1 Bu durumun da bavuru sahibi tarafndan ya bavuru aamasnda sunulan belgeler ile ya da karara itiraz aamasnda ispat edilmesi gerekir.

rnekler: BEYPAZARI (maden suyu), BEYKOZ (ikembe-paa), MUDURNU (pili)

Maruf yer adnn marka rneinde belirgin biimde yer alan, ayrt edici ve mal/hizmetler ynnden

tanmlayc olmayan ekil unsuru ile birlikte bulunmas halinde bavuru btn halde ayrt edici kabul edilir.

rnekler: , , , , ,

Bu tip durumlarda, yayn karar alan uzmann kararnn gerekesini ve markadaki ekil unsuruna ilikin

deerlendirmesini marka programna eklemesi gerekmektedir.

.

31


rnek: Kelime unsuru tek bana ayrt edici grlmemekle birlikte, bavurunun ayrt edici unsurunun ekil

unsuru olduu kanaatine varlm ve bu nedenle ilan karar verilmitir.

l adlarnn farkl yazm ekilleri kullanarak yazlmas durumunda ise markann btn itibaryla brakt

etki dikkate alnarak karar verilir. Markann genel grnmne etkisi az olan yazm stilleri ve ekiller ile

tertip edilmi il adlar, tanmlayclk deerlendirmesi ayrca yaplmak kaydyla, kural olara ayrt edici

nitelii haiz deildir. Dier bir ifadeyle, ekil unsurunun minimum dzeyde olduu, marka rneinde fark

edilemeyecek kadar belirsiz biimde yer ald, tek bana ayrt edici olmad, ya da sadece dekoratif bir

unsur olarak alglanp bavuruya btncl bir ayrt edicilik katmad durumlarda bavuru 1 nolu balkta

belirtilen genel ilke kapsamnda deerlendirilerek reddedilir.

rnekler:

, , , , ,

(Ankara 2. FSHM, 2013/291 E., 2014/121 K., 07.05.2014)2

2 Kararda Mengen ibaresinin yan sra a eklinden oluan ekli unsurun da ayrt edicilik tamad belirtilmi ve marka ayrt edici olmad gerekesiyle hkmsz klnmtr. (Bavuru no: 2010/43323)

32


2 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(b)

Ayn veya ayn trdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmi veya daha nce tescil iin bavurusu yaplm bir marka ile ayn veya ayrt edilemeyecek kadar benzer markalar tescil edilemez.

2.1. Aynlk veya Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerliin Tespiti

556 Sayl KHKnn 7/1(b) maddesi, ayn veya ayn trdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmi veya daha nce tescil iin bavurusu yaplm bir marka ile ayn veya ayrt edilemeyecek kadar benzer markalarn tescil edilemeyecei hkmn iermektedir.

7/1(b) maddesi hkm kapsamnda, sonraki tarihi tayan marka tescil bavurusunun Enstit sicilinde nceden tescilli veya bavurusu yaplm markalarla (nceki markalarla) ayniyeti veya ayrt edilemeyecek derecede benzerlii aratrlmaktadr. ncelenen bavuru ile ayn veya ayrt edilemeyecek derecede benzer olduu dnlen nceki markalarn, bavurunun ret gerekesi arasnda olabilmeleri iin, markalarn ayn zamanda ayn veya ayn trdeki mallar ve hizmetleri iermeleri gerekmektedir. Ayn veya ayn trde mallarn ve hizmetlerin tespit edilmesi iin Enstit tarafndan yaynlanan Tebli hkmleri ve ierii esas alnacaktr. Bununla birlikte, Nice Snflandrmasnda yaplan deiikliklerin nceden tescilli markalara yanstlmamas veya yanl snflandrma nedenleriyle ayn / ayn tr mallarn ve hizmetlerin farkl snf numaralar altnda yer alabilmesi mmkndr. Belirtilen durumlarda deerlendirme mallarn ve hizmetlerin gerekte ait olduklar snflar esas alnarak yaplacaktr. Dier bir deyile mallarn ve hizmetlerin farkl snf numaralar altnda snflandrlm olmas, mallarn ve hizmetlerin ayn tr olarak deerlendirilemeyecei anlamna gelmemektedir.

nceki markann mal ve hizmet listesi, bavuru kapsamndaki mallar ve hizmetleri (veya bunlarn bir blmn) kapsayan genel bir ifadeyi ieriyorsa, mallarn ve hizmetlerin (veya bunlarn bir blmnn) ayn olduu kabul edilir. rnein, nceki marka motorlu tatlar iin tescil edilmiken, yeni bavuru otomobilleri ieriyorsa mallarn ayn mallar olduu kabul edilecektir. Benzer ekilde, nceki marka belirli mallar ve hizmetler iin tescil edilmiken, sonraki bavuru sz konusu mallar ve hizmetleri (veya bunlarn bir blmn) ieren genel bir ifadenin tescili talebiyle yaplmsa, mallarn ve hizmetlerin (veya bunlarn bir blmnn) ayn olduu kabul edilecektir. rnein, nceki marka otomobiller iin tescil edilmiken, yeni bavuru motorlu tatlar ieriyorsa mallarn ayn olduu kabul edilir.

Mal ve hizmet listesinde, zellikle, yani (Madrid Protokol markalar bakmndan in particular, namely, vb.) gibi ierikle ilgili kapsam aklayc, zelletirici ifadelerin bulunmas durumunda listenin kapsam kullanlan ifadeye gre belirlenir. Genel bir ifadeden sonra gelen zellikle (in particular) kelimesiyle oluturulan ifadenin, sz konusu ifadeden sonra gelen mallarla ve hizmetlerle snrl olmayaca, genel ifadenin de kapsand kabul edilecektir. rnein; Oyuncaklar, zellikle model uak biimindeki oyuncaklar ifadesi tm oyuncaklar kapsar bir ifade olarak deerlendirilir. Buna karlk, genel bir ifadeden sonra gelen yani (namely) kelimesiyle oluturulan ifadenin, genel ifadeyi kapsamad, sz konusu ifadeden sonra gelen mallarla ve hizmetlerle snrl olduu kabul edilir. rnein; Elektronik

33


cihazlar, yani tanabilir mzik alarlar ifadesi tm elektronik cihazlar kapsar bir ifade olarak deerlendirilmez.

Bu blmde 7/1(b) maddesi anlamnda markalarn aynl ve ayrt edilemeyecek derecede benzerlii deerlendirilecektir.

2.2. Aynlk

Bavuruya konu iaretin daha nce tescil edilmi (veya bavurusu yaplm) marka ile ayn olmas, karlatrlan iaretlerin zde, farksz, tpa tp taklit, aynen veya bire bir kopya olmalarn ifade eder. Aralarnda kk de olsa farkllk bulunan markalar ise ayn saylamazlar. Ancak markalarn farkl byklkte olmas veya szck markalarnn yaz karakterinin, renginin farkllatrlmas ayn olma durumunu etkilemez.

Yukarda yer verilen yaklam ve temel prensipler, markalarn aynlnn tespit edilmesi aamasnda Enstit tarafndan da kabul edilir.

Buna gre:

i) Markalarn ayn kabul edilmesi iin, markalar oluturan unsurlarn tamamen ayn

olmas gerekir. ii) Markalarn kelime unsurlar ayn, markalarn en az birisinde yer alan ekil unsuru

farkl ise markalar ayn olarak deerlendirilmez, ayrt edilemeyecek derecede benzerlik aratrmasna geilir.

iii) Markalarn kelime ve/veya ekil unsurlar ayn, markalarn en az birisinde yer alan tali unsurlar farkl ise markalar ayn olarak deerlendirilmez, ayrt edilemeyecek derecede benzerlik aratrmasna geilir.

iv) Markalarn tm unsurlar ayn iken, bu unsurlarn markalardaki yerlerinin, konumlandrlmasnn farkllatrlmas markalar genel grnmleri itibaryla birbirinden farkl hale getiriyorsa, markalar ayn olarak deerlendirilmez, ayrt edilemeyecek derecede benzerlik aratrmasna geilir.

v) Markalar oluturan tm unsurlar ayn iken, bunlarn boyutlarnn farkl olmas veya kelime markalarnda yaz karakterinin, renginin farkl olmas, markalarn ayn olarak kabul edilmesi durumunu deitirmez.

Yukarda yer verilen genel ilkeler dorultusunda markalarn ayn olduklarna karar verilmesi durumunda, markalarn kapsadklar mallarn ve hizmetlerin ayn ya da ayn tr olup olmadklar deerlendirmesine geilir.

2.3. Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerlik

Ayrt edilemeyecek derecede benzerlik tespit edilirken ortalama tketiciler esas alnacak ve incelenen bavuru ile nceki markalar arasnda, markalarn asli ayrt edici unsurlar bakmndan tereddde yer vermeyecek derecede benzerlik durumu aratrlr Ortalama tketici grubu bavurunun kapsad mal ve hizmetler esas alnarak tespit edilir. Bu erevede, nihai tketicisi genel anlamdaki halk (ayrm gzetmeksizin tm tketiciler) olan giysiler ile nihai tketicisi konusunda uzmanlam kiiler olan tekstil makineleri iin

34


benzerlik kriterleri ayn deildir. Bavuru kapsamnda ortalama tketici gruplarnn birbirlerinden farkl olduu mal ve hizmetlerin yer almas halinde ortalama tketici grubunun spesifik bir tketici grubu olduu ynnde deerlendirme yaplmaz.

Markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olup olmadklarnn tespit edilebilmesi iin, ncelikle ayrt edilemeyecek derecede benzerlik durumu tanmlanmal ve uygulanacak testin ltleri belirlenmelidir.

Ayrt edilemeyecek derecede benzerlikte, karlatrlan markalar ayn olmamakla birlikte, orta dzeydeki tketici (alc) de brakt genel izlenimler hemen hemen ayn olmaldr. Dier bir anlatmla markalarn yazl, okunu, grsel ve sessel olarak ayn imi gibi alglanmalar daha nce bilinen marka ile ayn sanlmasdr.

Ayrt edilemeyecek derecede benzerliin tespit edilmesinde aada belirtilen genel ilkeler esas alnr:

i) 556 sayl KHKnn 7/1(b) maddesinde yer verilen ayrt edilemeyecek derecede benzerlik

durumu, ayn KHKnn 8/1(b) maddesinde yer verilen benzerlik durumundan farkl olarak deerlendirilmelidir. 7/1(b) maddesi kapsamnda dzenlenen ayrt edilemeyecek derecede benzerlik halinde, karlatrlan markalar ayn olmamakla birlikte, markalarn ortalama tketici kitlesinde braktklar genel izlenim bakmndan hemen hemen ayn olmas kastedilmektedir. Markalarn ortalama tketicilerde braktklar genel izlenimin hemen hemen ayn olmas durumu ise markalara ayrt edicilii katan asli (lider, asl) ayrt edici unsurlarn ayniyeti veya st dzeydeki benzerliidir. Uygulanacak benzerlik testi, markalar yan yana koyup aralarndaki grsel farkllklarn hemen hemen aynl ortaya karp karmadnn belirlenmesi deil, markalarn ayn/benzer unsurlarnn tketicilerde braktklar genel izlenim itibaryla st dzeyde benzerlik ierip iermediklerinin saptanmas, markalarn asli ayrt edici unsurlarnn st dzeydeki benzerliinin ek testlere, deerlendirmelere gerek kalmakszn ayrt edilemeyecek derecede benzerlik haline yol ap amayacann tespit edilmesidir. Bir baka deyile, markalar arasndaki farkllk o kadar nemsizdir ki, mteri kitlesi nezdinde markalar yazl, okunu, grsel ve iitsel olarak aynym gibi alglanrlar.

ii) 7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt edilemeyecek derecede benzerliin incelemesinde markalarn ayrt edici nitelik salamayan ya da herkesin kullanmna ak tali unsurlar deerlendirme d braklr. Dolaysyla, ayrt edilemeyecek derecede benzerlik deerlendirilmesinde, inceleme konusu markalarn asli (asl, lider) ayrt edici unsurlar esas alnarak karlatrma yaplr. Bir dier deyile, markalara (bavuru kapsamndaki mallar ve hizmetler iin) ayrt edici nitelik katmayan yardmc (tali, tanmlayc, ticaret alannda herkes tarafndan kullanlabilir nitelikte olan veya ayrt edici nitelikte olmayan) unsurlar markalarn karlatrlmasnda esas alnmaz ve bu tip unsurlar markalarn karlatrlmasna etki etmez.

iii) Birbirinden farkl ekil ve ayrt edilemeyecek derecede benzer kelime unsurlarn birlikte ieren markalara ilikin olarak 7/1(b) maddesi deerlendirmesinde, markalarn kelime unsurlar tketici zihninde ncelikli olarak yer bulan unsurlar olduundan, benzerlik testi markalarn ayrt edici kelime unsurlar esas alnarak gerekletirilir.

iv) 7/1(b) maddesi kapsamnda markalar ayrt edilemeyecek derecede benzerlik bakmndan karlatrlrken, markalarn grsel ve iitsel alardan benzerlii esas alnr. Markalar

35


grsel ve iitsel alardan ayrt edilemeyecek derecede benzer olmad srece, tek bana anlamsal adan aynln veya benzerliin ayrt edilemeyecek derecede benzerlie yol amad kabul edilir.

v) 7/1(b) maddesi kapsamnda markalar ayrt edilemeyecek derecede benzerlik bakmndan karlatrlrken, markalar arasnda st dzeyde grsel benzerlik olmad srece, iitsel aynln veya benzerliin ayrt edilemeyecek derecede benzerlie yol amad kabul edilir (rnein, love ile lav markalar ayrt edilemeyecek derecede benzer markalar olarak deerlendirilmez).

vi) Birden fazla kelime unsuru ieren markalarda, kelime unsurlarndan sadece birisinin ayn olmas markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olduu anlamna gelmez. Bununla birlikte, kelime unsurlarndan en az birisinin farkl olmas da markalarn 7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt edilemeyecek derecede benzer olmadklar anlamna gelmez. Farkl nitelikteki kelime unsurlarnn markaya ek bir ayrt edici nitelik katp katmad, ilgili kelimenin ayrt edicilik niteliinin gc, bavuruda yer alan ek kelimelerin ortalama tketici zerinde yarataca ilk ve genel marka algsn etkileyip etkilemeyecei, nceki markann toplumdaki bilinirlik dzeyi, sonraki markann ek kelime unsurlaryla birlikte btnsel bir anlam kazanp kazanmad gibi hususlar birden fazla kelime unsurundan oluan markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olup olmadklarnn tespitinde dikkate alnr.

vii) Markalarn ortak kullanlan ibarenin ayrt edicilik gcnn zayf olmas halinde, kural olarak markalar ayrt edilemeyecek derecede benzer deildir. Zayf olsa dahi ayrt edici nitelikte olmakla birlikte ilgili sektrde ok sayda firma tarafndan farkl eklerle birlikte kullanlan ibarelerin ayrt edicilik gcnn zayf olduu kabul edilir. rnein, dolayl bir ekilde rn kalitesine ilikin mesaj ileten, farkl eklerle birlikte kaliteli rne iaret eden ve tketicilerce de bu ekilde algland ak olan star kelimesi, dorudan tanmlayc olmasa dahi anlam itibaryla kalite, nicelik veya nitelik bakmndan stnle iaret eden premium, ultra, bir numara, mega gibi kelimeler, bir hizmetin 24 saat boyunca sunulduunu ifade eden ve bu anlamda yaygn kullanm bulunan 24, 7/24, hizmetin sunulduu yeri ifade etmek zere farkl kelimelerle birlikte yaygn olarak kullanlan merkez, center gibi kelimeler ayrt edici gc zayf kelimeler olarak deerlendirilir.

viii) Ortak kelimeleri ihtiva eden markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olup olmadnn markalarn btn olarak ortalama tketici zerinde brakt etki ve izlenim dikkate alnr.

ix) Birden fazla ibareden oluan markalarda, kelime unsurlarndan birisinin dierine oranla markann btnne hakim olacak derecede veya ilk bakta dier ibareyi geri planda brakacak ekilde byk puntolarla veya daha koyu karakterlerle yazlm olmas halinde, n plandaki kelimenin markann asli ayrt edici unsuru olduu kabul edilir ve ben

marka inceleme kilavuzu

Documents