Louis Greif, directeur VDAB AMB Gent

Donderdag 24 maart 2011

Beleidsgroep GSIW

Toekomstige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt

Meest recente evoluties in Vlaanderen en GentNiet-werkende werkzoekenden

NWWZ - Jaarverschillen

Vlaanderen GentMaand Mannen Vrouwen Totaal Maand Mannen Vrouwen Totaal

Maa/10 +8,5% +6,3% +7,4% Maa/10 +5,6% +8,6% +6,9%

Apr/10 +7,5% +6,5% +7,0% Apr/10 +5,8% +9,3% +7,2%

Mei/10 +5,3% +5,2% +5,3% Mei/10 +2,2% +8,4% +4,8%

Jun/10 +0,6% +2,9% +1,7% Jun/10 -2,7% +5,1% +0,6%

Jul/10 +2,4% + 2,6% +2,5% Jul/10 -0,8% +4,0% +1,3%

Aug/10 +0,4% +2,0% +1,2% Aug/10 -2,6% +3,9% +0,2%

Sep/10 -2,4% +0,4% -1,1% Sep/10 -3,6% +0,1% -2,0%

Okt/10 -3,4% +0,4% -1,6% Okt/10 -4,6% +0,4% -2,5%

Nov/10 -6,2% -2,1% -4,2% Nov/10 -7,2% -2,6% -5,3%

Dec/10 -11,3% -7,1% -9,3% Dec/10 -12,8% -5,0% -9,6%

Jan/11 -6,6% -3,8% -5,2% Jan/11 -7,7% -3,1% -5,8%

Feb/11 -8,1% -5,0% -6,6% Feb/11 -8,3% -5,8% -7,2%

NWWZ = niet werkende werkzoekende

Meest recente evoluties in Vlaanderen en GentVacatures

Stad Gent 1.469 3.115 +47,8%3.184

Meest recente evoluties in Vlaanderen en GentWerkloosheidsgraden

Stad Gent 11,73% 10,67% 11,25% -1,07 -0,67 -0,88

Uitdagingen op lange termijn

• Krapte op de arbeidsmarkt

• Ongelijke toegang tot de arbeidsmarkt

• Ongekwalificeerde instroom op de arbeidsmarkt

• Transities op de arbeidsmarkt

Structurele

krapte op de arbeidsmarkt

KwantitatiefKwantitatief

KwalitatiefKwalitatief

Evoluties van de spanningsindicator (Vlaams gewest 1996 – 2009)

4,0

6,4

4,94,6

6,2

8,0

11,1

13,7

7,3

6,8

6,1

4,4

3,32,9

0

2

4

6

8

10

12

14

jan-

dec

1996

jan-

dec

1997

jan-

dec

1998

jan-

dec

1999

jan-

dec

2000

jan-

dec

2001

jan-

dec

2002

jan-

dec

2003

jan-

dec

2004

jan-

dec

2005

jan-

dec

2006

jan-

dec

2007

jan-

dec

2008

jan-

dec

2009

Zeer Ruim

Ruim

Gemiddeld

Krap

Zeer Krap

De structurele krapte van de toekomst

43,5

40,4

37,737,2

35

40

45

2007 2020 2035 2050

%

% werkenden in het Vlaams Gewest: prognoses

Voornaamste beroepsgroepen met knelpunten

1 Schoonmaker * 3295 14 Installateur sanitair & cv * 202

2 Technicus 901 15 Technisch tekenaar 193

3 Ingenieur 736 16 Schrijnwerker * 181

4 Leerkracht (SO & BO) 690 17 Opvoeder 177

5 Informaticus * 630 18 Vrachtwagenbestuurder * 176

6 Vertegenwoordiger 505 19 Begeleider kinderopvang* 148

7 Boekhouder * 397 20 Kok* 148

8 Gekwalificeerde verzorgende * 396 21 Medewerker call-center 144

9 Onderhoudsmechanieker * 376 22 Televerkoper 141

10 Verpleegkundige * 375 23 Metselaar * 138

11 Beenhouwer – slager 309 24 Electricien * 131

12 Kelner * 277 25 Tech. Adm. bediende 126

13 Filiaalhouder / assistent 249 * = opleidingen voorzien in VDAB (eigen beheer of ism partners)

Regio Gent – Eeklo 2009

Oorsprong knelpuntberoepen

• Kwantitatief tekort: er zijn niet voldoende werkzoekenden voor bepaalde beroepen, bv. wegens een tekort aan leerlingen in bepaalde richtingen of omdat er geen schoolse opleiding bestaat.

• Kwalitatief tekort: er zijn voldoende arbeidskrachten maar zij hebben niet de nodige bekwaamheid om het beroep uit te oefenen of de werkgever stelt hoge bijkomende eisen.

• Ongunstige arbeidsomstandigheden: laag loon, vuil werk, stress, ongunstige tijdsregeling, statuut van zelfstandige e.d. .

Evolutie van het aandeel knelpuntberoepen per oorzaak op het totale aantal knelpuntberoepen

Remediëring

VDAB & PARTNERS:

Actieplan knelpuntenbeleid:

Bemiddeling en begeleiding: Werkzoekenden sneller oriënteren naar (knelpunt)vacatures; Optimalisatie instroom naar knelpuntopleidingen (ook vanuit de bedrijven !); Verruiming aanbod op de arbeidsmarkt: kansengroepen heroriënteren naar

knelpuntvacatures, optrekken leeftijdsgrens bemiddeling; Meer aandacht voor algemene arbeidsmarktcompetenties: kennis Nederlands, PC-

kennis, laaggeletterheid, sollicitatievaardigheden, arbeidsattitudes; Sluitende aanpak werkgevers: ondersteuning werkgevers m.b.t. knelpuntvacatures; Grensoverschrijdende bemiddeling: interregionale en internationale mobiliteit van

werkzoekenden.

Competentiemanagement: Samenwerkingsverbanden met actoren en stakeholders: excellente centra; Afstemming opleidingsaanbod op behoeften arbeidsmarkt (vraaggericht –

toekomstgericht: vb. groene sectoren); Engagementen partners en werkgevers: stageplaatsen, werkplekleren; Verhoogde uitstroom naar (knelpunt)vacatures na opleiding; Kennis arbeidsmarkt: onderzoek huidige en toekomstige noden, studie schoolverlaters

(signaalfunctie naar onderwijs)

Remediëring

MINISTER(IE): Aanmoedigen studies in knelpuntberoepen. Herwaardering technisch en beroepsonderwijs. Politiek inzake tewerkstelling van vreemde arbeidskrachten.

BEDRIJVEN: Opleiding werknemers, retentiebeleid, vacatures melden.

SOCIALE PARTNERS EN OVERHEDEN Ondersteunen beleid en acties.

Ongelijke toegang tot de arbeidsmarkt

20

30

40

50

60

70

80

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Vlaanderen 50-64 jaar 55-64 jaar Kortgeschoolden Allochtonen PmAH

Werkzaamheidsgraad Vlaams Gewest (%)

2000 - 2009

Bron: Bron: FOD Economie - ADSEI - EAK, Eurostat LFS (Bewerking Departement WSE/Steunpunt WSE)

Ongelijke toegang tot de arbeidsmarkt

Ongelijke toegang tot de arbeidsmarkt

Vlaanderen Stad Gent

Kenmerken niet-werkende werkzoekenden

Evolutie aandeel doelgroepen nwwz t.o.v. totaal aantal nwwz 12/2000 12/2010

Ongelijke toegang tot de arbeidsmarkt

Laag-geschoolden

Hoog-geschoolden

< 25 jaar > = 50 jaar Allochtonen Arbeids-gehandicapten

Vlaanderen

12/2000

12/2010

56,5%

50,6%

12,4%

15,9%

23,7%

20,4%

7,8%

26,2%

14,6%

23,3%

10,4%

14,7%

Stad Gent

12/2000

12/2010

53,1%

49,7%

17,6%

21,4%

24,4%

20,5%

5,8%

18,6%

25,8%

34,1%

7,3%

13,0%

Kansengroepen

70%

Kansenberoepen

60%

Korte opleiding(Middel)lange opleiding

IBO / InstapopleidingScreenings*

JobkanaalPartnerschappen

laaggeschoolden

ouderen

allochtonen

arbeidsgehandicapten

kwantitatief

kwalitatief/technisch

arbeidsomstandigheden

Oorzaken :

Remedie

alle kansengroepen ??? kansenberoepen

*Screenings: intakes, profielbepalingen, assessments, oriënteringen, snuffelstages, werkervaringen, medische onderzoeken, psycho-technische onderzoeken, basisscreeningen of gespecialiseerde arbeidsmarktonderzoeken voor personen met een handicap (BS of GAO), activeringsscreeningen, …

Mission Impossible?

Ongekwalificeerde instroom op de arbeidsmarkt

6,7%7,1%

13,3%14,0%14,1%15,2%15,7%15,7%

19,4%

24,5%26,4%

36,5%37,5%

41,8%

PBAMAABATSO3ASO3ASO2LEERTIJDBSO3 &BSO4

KSO3KSO2TSO2BSO2Max. SO1DBSO

Laag Midden Hoog

Meer = beter

7,3%

1,5%

4,0%

Oost-Vlaanderen

Evolutie % zonder werkervaring per scholingsniveau

12,2%

10,5%

6,7%

4,2%

7,4%

5,4%

3,3%4,2%

3,8%2,3%

1,3% 1,8%

8,2%

2,1%

0,7%2005 2006 2007 2008 2009

Laag Midden Hoog

Vlaanderen

Transitionele arbeidsmarkt

Zorg/vrije tijd

Pensioen/UittredeWerk

Werkloosheid

Onderwijs/vorming

De arbeidsmarkt is een komen en gaan: transitionele arbeidsmarkt