Legjislacioni Tatimor i Kosovës

Sami Salihu – Menaxher për Edukim dhe Komunikim

Maj, 2019

1

Hyrje

Prezantimi

• Emri

• Përvoja profesionale

2

Llojet e bizneseve

Në Agjencionin për Regjistrimin e Bizneseve në Kosovë (ARBK), regjistrohenkëto lloje të bizneseve:

Biznesi Individual - B.I.

Ortakëri e Përgjithshme - O.P.

Shoqëri Komandite - SH.K.M.

Shoqëri me Përgjegjësi të Kufizuar - SH.P.K.

Shoqëri Aksionare - SH.A

Kompani e huaj - “DEGA NË KOSOVË”

Ndërmarrje Shoqërore – N. Sh.

Ndërmarrje Publike – N.P.

Kooperativa Bujqësore – K.B.

3

Kategorizimi i llojeve të bizneseve

Kategorizimi i llojeve të bizneseve

4

Regjistrimi i bizneseve

Aplikimi për regjistrimin e biznesit mund të bëhet në çdo qendër komunale të ARBK-së (Qendra One-Stop-Shop), varësisht nga selia apo vendi i ushtrimit të veprimtarisë së shoqërisë që kërkon regjistrimin.

Formularët që duhet plotësuar për regjistrimin e biznesit mund të shkarkohen nëueb faqen e ARBK-së www.arbk.org

5

Vizioni i ATK-së

Vizioni ynë është:

Të jemi të besueshëm dhe të respektuar, si dhe të jemi mirë të krahasueshëmme administratat udhëheqëse tatimore në Evropë.

6

Misioni i ATK-së

Misioni ynë është:

Ne jemi këtu që të mbledhim tatimet dhe kontributet, për të mbështeturzhvillimin ekonomik dhe mirëqeniein e qytetarëve të Kosovës.

7

Përmbushja vullnetare

8

Identiteti i ATK-së

9

Përshkrimi i Logos së ATK-së

10

Cilat tatime aplikohen në Kosovë?

Tatimi mbi Vlerën e Shtuar

Tatimi në të Ardhura Personale

Tatimi në të Ardhura të Korporatave

Tatimi në Lojërat e Fatit (Licencimi)

Kontributet Pensionale

Administrata Tatimore e Kosovës

Tatimi mbi Vlerën e Shtuar (Import)

Taksat Doganore

Akcizat

Dogana e Kosovës

Tatimi mbi Pronën

Taksat lokale

Komunat e Kosovës

11

Përgjësitë e ATK-së

ATK, është përgjegjëse për inkasimin e tatimeve qendrore qeveritare ku bëjnëpjesë:

TVSH në furnizimet e brendshme,

Tatimi në të Ardhurat e Korporatave (TAK),

Tatimi në të Ardhurat Personale (TAP),

Tatimet e mbajtura në burim,

Kontributet Pensionale,

Dhënien e licencave për lojërat e fatit.

Mbikëqyrjen e përmbushjes së obligimeve nga aktivitetet e lojërave të fatitdhe zbatimin e Ligjit për Lojërat e Fatit.

12

Ligjet e aplikueshme për tatimet

Nr Emri i Ligjit Nr. i LigjitNr. i Udhëzimit Administrativ

1 Ligji për Administratën Tatimore dhe Procedurat

Nr. 03/L-222Nr. 15/2010Nr. 03/2016

Nr. 04/L-102

Nr. 04/L-223

2 Ligji për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar Nr. 05/L-037Nr. 03/2015

Nr. 06/2016

3 Ligji për Tatimin në të Ardhurat Personale Nr. 05/L-028 Nr. 01/2016

4 Ligji për Tatim në të Ardhurat e Korporatave Nr. 05/L-029 Nr. 02/2016

5 Ligji për Kontributet PensionaleNr. 04/L-168

Nr. 04/L-101

6 Ligji për Lojërat e Fatit Nr. 04/L-080Nr. 03/2013

13

Normat tatimore

Lloji i tatimit Pragu i qarkullimit Norma tatimore

Tatimi mbi Vlerën e Shtuar - TVSH 30,000 euro 8% dhe 18%

Tatimi në të Ardhura të Korporatave - TAK nën 50, 000 euro

Veprimtaria prodhuese, tregtare dhe transportuese, etj. 3%

Veprimtaria shërbyese 9%

Tatimi në të Ardhurat Personale - TAP nën 50,000 euro

Veprimtaria prodhuese, tregtare dhe transportuese, etj. 3%

Veprimtaria shërbyese 9%

Tatimi në të Ardhura të Korporatave - TAK mbi 50, 000 euro 10%

Tatimi në të Ardhurat Personale - TAP mbi 50,000 euro

Të ardhurat Vjetore nga 0 deri 960 0%

Të ardhurat Vjetore nga 960 - 3000 4%

Të ardhurat Vjetore nga 3,000 deri 5,400 8%

Të ardhurat Vjetore nga 5,400 e tutje 10%

Tatimi në Paga (mujor)

Të ardhurat mujore nga 0 deri 80 0%

Të ardhurat mujore nga 80 - 250 4%

Të ardhurat mujore nga 250 - 450 8%

Të ardhurat mujore nga 450 e tutje 10%

Tatimi në Qira, Interes dhe të drejta pronësore 10%

Tatimi për kategori të veçanta 3%

Tatimi për jo-rezidentët 5%

14

1

Regjistrim

2

Dokumentim

3

Deklarim

4

Pagesë

Kërkesat ndaj përmbushjes së detyrimeve tatimore

15

Regjistrimi i Biznesit

Bizneset që regjistrohen në ARBK, gjegjësisht në Qendrat One – Stop –Shop, pajisen vetëm me një numër regjistrimi, i cili do të jetë numër unik. Numri Unik i Regjistrimit të Biznesit është numër nëntë shifror, i cili fillon me dy shifrat e para 81....... (P.sh. 810000123).

Asnjë biznes i cili regjistrohet në ARBK, nuk kërkohet të pajiset me Numër Fiskal në ATK, pasi që në momentin e pajisjes me Numër Unik të Regjistrimit në ARBK, konsiderohet se biznesi është i regjistruar edhe në ATK.

16

Regjistrimi dhe pajisja me Numër Fiskal

Bizneset të cilat regjistrohen në ARBK, nuk obligohen të pajisen edhe me Numër Fiskal në ATK.

Personat tjerë që nuk kërkohet të regjistrohen në ARBK, me Numër Fiskalpajisen vetëm në ATK, ku paraprakisht duhet të plotësojnë Aplikacionin përNumër Fiskal.

Zhvillimi i aktivitetit ekonomik pa u pajisur me numër fiskal, ndëshkim 500€

17

Çregjistrimi i tatimpaguesve

Tatimpaguesit kanë të drejtë të kërkojnë çregjistrim;

Shqyrtimi i kërkesës brenda 60 ditëve;

Çregjistrimi pasi të ketë paguar të gjitha detyrimet tatimore;

De-aktivizimi i biznesit;

Njoftojë ARBK-në pranë MTI-së;

Nuk do të thotë se eleminon detyrimet tatimore.

18

Krijimi dhe mbajtja e regjistrimeve

Kërkesat për Libra dhe Regjistrime;

Regjistrimi i mallit;

Origjina e mallit; Faturat dhe kuponët e regjistrimit të Kesh-it;

Pajisjet Elektronike Fiskale (PEF);

Transaksionet mbi 500€.

19

Kërkesat për Libra dhe Regjistrime

Librat dhe regjistrimet mbahen me shkrim ose në formë elektronike

Për bizneset me qarkullim nën 50 000€, librat dhe regjistrimet minimale që duhet mbajtur, janë:

o Libri i blerjes,

o Libri i shitjes,

o Libri i Arkës,

o Raportet bankare,

o Kopjet e dokumenteve,

o Regjistrimin e mallit,

o Libri i të punësuarve, etj.

Faturat e blerjes dhe të shitjes duhet tëregjistrohen brenda afatit prej 5 ditëve

Blerjet me para të gatshme dhe shitjet me paratë gatshme duhet të regjistrohen në baza ditore

Numri i fillimit dhe numri i përfundimit të secilit kupon të shitjes ditore, duhet të futet në ditarin e

shitjeve.

20

Kërkesat për Libra dhe Regjistrime

Bizneset me qarkullim vjetor mbi 50 000€ dhe ato që zgjedhin vullnetarisht të deklarojnë në baza reale, duhet të mbajnë regjistrime sipas Standardeve të Kontabilitetit të Kosovës (SKK), si:

Libri i blerjes (regjistrohen të gjitha blerjet ose deklaratat)

Libri i shitjes (regjistrohen të gjitha shitjet dhe deklaratat)

Libri i arkës (regjistrohen të gjitha hyrjet dhe daljet në arkë)

Raportet bankare (regjistrimet e depozitave dhe tërheqjeve)

Llogaria Kryesore (bilanci hapës, shtimet në kapital, zhvleftësimi, bilanci mbyllës)

Pasqyrat financiare dhe Bilancin e gjendjes

Kopjet e dokumenteve mbështetëse për hyrjet në libra

Regjistrimi i mallit

Libri i të punësuarve

21

Origjina e mallit

Paragrafi 5 i Nenit 13 të Ligjit Nr. 03/L-222 përcakton që mallrat në zotërim të një tatimpaguesi duhet të jenë të dokumentuara mbi origjinën, si:

Mallrat në stoqe

Mallrat gjatë transportit

Mallrat gjatë shitjeve ambulante

Mallrat në konsignacion, etj.

22

Dokumentet mbi Origjinën e Mallit

Dokumenti Unik Doganor (DUD)

Dokumenti i Transportit

Faturë me TVSH

Faturë pa TVSH

Çertifikatat tatimore / Kuponët / Dëftesat

23

Krijimi dhe mbajtja e regjistrimeve

Tatimpaguesit janë të detyruar të mbajnë librat dhe regjistrimet në pajtim me Legjislacionin tatimor, pra Neni 13 i Ligjit 03/L-222 përveç tjerash përcakton edhe:

Periudhën 6 vjeçare të ruajtjes së regjistrave pas periudhës kur ka lind detyrimi tatimor;

Çdo transaksion mbi 500€ në mes të personave të përfshirë në aktivitet ekonomik, duhet të bëhet përmes llogarisë bankare.

24

Faturat dhe Kuponët e Pajisjeve elektronike fiskale (PEF)

Elementet e Faturës në mes të personave të

tatueshëm

(të regjistruar për TVSH)

Elementet e Faturës nga personi I tatueshëm

(i regjistruar për TVSH) për personin jot ë

tatueshëm

Elementet e Faturës në mes të personave jo

të tatueshëm

(që nuk janë të regjistruar për TVSH)

Numri serik i faturës Numri serik i faturës Numri serik i faturës

Data/Muaji/Viti i lëshimit të faturës Data/Muaji/Viti i lëshimit të faturës Data/Muaji/Viti i lëshimit të faturës

Emrin dhe adresën e shitësit Emrin dhe adresën e shitësit Emrin dhe adresën e shitësit

Numri fiskal i shitësit Numri fiskal i shitësit Numri fiskal i shitësit

Numri I regjistrimit të TVSH i shitësit Numri I regjistrimit të TVSH i shitësit

Emrin dhe adresën e plotë të shitësit Emrin dhe adresën e plotë të shitësit Emrin dhe adresën e plotë të shitësit

Numri fiskal i blerësit Numri fiskal i blerësit Numri fiskal i blerësit

Emrin dhe adresën e plotë të blerësit Emrin dhe adresën e plotë të blerësit Emrin dhe adresën e plotë të blerësit

Numri i regjistrimit të TVSH i blerësit

25

Faturat dhe Kuponët e Pajisjeve elektronike fiskale (PEF)…..

Elementet e Faturës në mes të personave të

tatueshëm

(të regjistruar për TVSH)

Elementet e Faturës nga personi I tatueshëm

(i regjistruar për TVSH) për personin jot ë

tatueshëm

Elementet e Faturës në mes të personave jo

të tatueshëm

(që nuk janë të regjistruar për TVSH)

Sasia dhe natyra e mallrave të furnizuara,

apo shkalla e shërbimeve te kryera

Sasia dhe natyra e mallrave të furnizuara,

apo shkalla e shërbimeve te kryera

Sasia dhe natyra e mallrave të furnizuara,

apo shkalla e shërbimeve te kryera

Data e furnizimit apo data e pranimit të

pagesës në llogari.

Data e furnizimit apo data e pranimit të

pagesës në llogari.

Çmimi i artikullit apo shërbimit për njësi Çmimi i artikullit apo shërbimit për njësi Çmimi i artikullit apo shërbimit për njësi

Shkalla e TVSH e aplikuar Shkalla e TVSH e aplikuar

Nëse malli nuk është i ngarkuar me TVSH,

varësisht nga dispozitat ligjore apo ndonjë

marrëveshje të posaçme me Qeverinë,

duhet të shënohet në faturë.

Nëse malli nuk është i ngarkuar me TVSH,

varësisht nga dispozitat ligjore apo ndonjë

marrëveshje të posaçme me Qeverinë,

duhet të shënohet në faturë.

Vlera totale e mallrave dhe shërbimeve të

furnizuara

Nënshkrimi i shitësit dhe blerësit Nënshkrimi i shitësit dhe blerësit

Personi i tatueshëm duhet të lëshoj faturën

para ditës së 15 të muajit vijues për muajin

në të cilin ka ndodhë moment i i lindjes së

detyrimit.

Personi i tatueshëm duhet të lëshoj faturën

para ditës së 15 të muajit vijues për muajin

në të cilin ka ndodhë moment i i lindjes së

detyrimit.

Informatat tjera që mundë të kërkohen nga

Blerësi

26

Faturat dhe kuponët e Regjistrimit të Kesh-it

Të gjithë personat, që kryejnë furnizime me mall ose ofrojnë shërbime në objektet, njësitë apo vendet me qasje për publikun, në tregtinë me pakicë ose shumicë, kur nuk duhet të lëshohet faturë në përputhje me legjislacionin e zbatueshëm, të paguara me transfere bankare, detyrohen të përdorin PEF, FCR apo FPRN dhe pajisjet tjera të detyrueshme.

27

Faturat dhe kuponët e Regjistrimit të Kesh-it

Secili person i angazhuar në shitje me pakicë duhet ta fusë atë transaksion në një regjistrues fiskal të keshit.

Për të kërkuar si shpenzim në TAK dhe TAP, kuponi i regjistruesit të keshit duhet të shoqërohet me faturë.

Duke pasur parasysh kërkesat për të dokumentuar origjinën e mallrave, një person që kryen blerje në shitjen

me pakicë duhet të posedojë kuponin e regjistruesit të keshi.

28

Transaksionet mbi 500€

Për transaksionet në mes të personave të tatueshëm, pagesa duhet të bëhet përmes llogarisë bankare, pavarësisht edhe nëse pagesa bëhet pjesë-pjesë.

Edhe për transaksionet e këmbimit që kanë vlerë mbi 500 euro, pagesa duhet të bëhet me transaksion bankar.

29

Shpenzimet dhe kreditimet e lejuara

Tatimpaguesit i lejohet të zbresë nga të ardhurat bruto ato shpenzime të paguara apo të ndodhura gjatë periudhës tatimore që lidhen me veprimtarinë ekonomike.

Ngjashëm, një tatimpaguesi i lejohet kreditim në një deklaratë tatimore në përputhje me legjislacionin e TVSH-së.

Për t’u njohur shpenzimet duhet të jenë bërë ekskluzivisht për veprimtarinë e tij ekonomike në periudhën tatimore referuese.

30

Shpenzimet dhe kreditimet e lejuara….

Për tu lejuar shpenzimet/kreditimet e tilla, duhet të mbështeten me evidencë duke përfshirë, por duke mos u kufizuar vetëm në sa vijon:

Faturat në të cilat duhet të paraqitet numri fiskal i shitësit/ofruesit

Kontratat;

Deklaratat e Doganës,

Kuponët në të cilat duhet të paraqitet Numri Fiskal i shitësit/ofruesit;

Dokumentet e pagesës;

Dokumentet bankare;

Regjistrimet e listës së pagave;

Biletat;

Dëftesat;

Urdhër transferet;

Dokumente tjera përkatëse.

31

Qasja në libra dhe regjistrime

Qasja në shënimet e tatimpaguesit si dhe e drejta për ti poseduar, kopjuar ato;

Tatimpaguesi mund të ofrojë dokumente shtesë jo më larg se në datën e pranimit të raportit përfundimtar, duke pasur parasysh shkaqet që nuk varen nga vullneti i tij;

Dokumenti që nuk është ofruar deri në këtë kohë, nuk do të merret parasysh as nga Departamenti i Ankesave.

32

Mbledhja e informatave

Mbledhja e informatave nga palët e treta;

Bankat dhe institucionet e tjera financiare, nëse kërkohet nga ATK, do të ofrojnë informata mbi llogaritë bankare, transaksionet bankare, të ardhurat dhe depozitat bankare.

33

Deklarimi dhe korrigjimet

Çdo person që i nënshtrohet çdo lloji tatimi sipas legjislacionit të zbatueshëmnë Kosovë do të dorëzojë në ATK ose tek agjenti i saj një deklaratë të plotësuarsipas kërkesave të këtij ligji;

Obligimi për të plotësuar dhe dorëzuar Deklaratën Tatimore si dhe përmbajtjae saj;

Vetëvlerësimi i detyrimit tatimor dhe korrigjimi i tij jo më vonë se gjashtë (6)vite pas datës obligative kur deklarata është dorëzuar fillimisht;

Në rastet kur punëdhënësi nuk kërkohet e mbajë në burim tatimin apokontributin pensional, atëherë i punësuari duhet të dorëzojë një deklaratë dhetë paguajë në fund të vitit.

34

Afatet e deklarimit dhe pagesa e tatimeve

Nr. Emërtimi i Formularit Shkurtesa Afati i deklarimit

1 Pasqyra e tatimit mbi qiranë dhe pasurinë e patrupëzuar IR Prej 1 deri 15 të çdo tremujori

2 Pagesa tremujore e tatimit dhe kontributeve për bizneset e mëdha individuale IL Prej 1 deri 15 të çdo tremujori

3 Pasqyra tremujore e tatimit dhe kontributeve për bizneset e vogla individuale IS Prej 1 deri 15 të çdo tremujori

4 Pasqyra e mbajtjes në burim dhe pagimit të tatimit WM Prej 1 deri 15 të çdo muaji

5Pasqyra mujore e mbajtjes në burim dhe pagesës së tatimit në interes, dividend,

të drejtat pronësore, qira, fitore në lotari dhe lojëra të fatitWR Prej 1 deri 15 të çdo muaji

6 Pasqyra tremujore e pagesës paradhënie për korporatat e vogla QS Prej 1 deri 15 të çdo tremujori

7 Pasqyra tremujore e pagesës paradhënie për korporatat e mëdha QL Prej 1 deri 15 të çdo tremujori

8 Deklarata e tatimit në të Ardhurat e Korporatave CD Prej 1 janar deri 31 mars

9 Formular deklarimi e pagese për TVSH TV Prej 1 deri 20 të çdo muaji

10 Formular i Deklarimit vjetor dhe pagesën për tatimin mbi të Ardhurat Personale PD Prej 1 janar deri 31 mars

11 Pasqyra e kontributeve për pension dhe formulari I pagesës CM Prej 1 deri 15 të çdo muaji

12 Kërkesë për Rimbursim dhe Rikthim/Kthim KRR Prej 1 deri 20 të çdo muaji apo tremujori

13 Deklarata e Tatimit në të Ardhurat nga ortakëria DO Prej 1 janar deri 31 mars

14 Autorizimi për informata tatimore AIT Për çdo kërkesë

35

E drejta e vlerësimit të tatimpaguesit

Nëse informatat e tatimpaguesit nuk pasqyrojnë detyrimin e saktë tatimor;

Kur tatimpaguesi nuk ka dorëzuar deklaratën;

Vlerësimi do të bazohet:

o Në Gjykimin më të mirë dhe bazuar në dokumentacionet e ofruara nga Tatimpaguesi, si dhe

o Nga Palët e treta,

Tatimpaguesi e ka barrën e provës;

Aty ku ATK ka të dhëna të mjaftueshme mbi detyrimin e padeklaruar nga ana e tatimpaguesit, ATK mund të bëjë vlerësimin e menjëhershëm.

36

Kufizimi kohor për të bërë një vlerësim

Të gjitha tatimet duhet të vlerësohen brenda gjashtë viteve nga data kur deklarata tatimore me të cilën lidhet vlerësimi ka qenë obligues, apo datën kur është paraqitur deklarata, cilado qoftë më e vona.

ATK mund të bëjë vlerësimin në rastin kur:

Një person, nuk ka dorëzuar deklaratën tatimore

Një person, me synim të shmangies së tatimeve, ka dorëzuar një formular tatimor; apo

Sjellje mashtruese e një personi të tretë ka çuar në nën-raportimin e tatimit apo mbi-raportimin e kreditimeve.

37

Vlerësimi

Vlerësimi në rast rreziku

ATK në raste të veçanta bën edhe vlerësimet në rast rreziku,

Personit të tillë i ndalohet edhe largimi nga Kosova si dhe i bllokohen të gjithallogaritë.

Njoftim vlerësimi, përmbajtja e tij dhe afati i pagesës

Pas çdo vlerësimi lëshohet njoftim vlerësimi nga ATK,

Përmban elementet e identifikimit të tatimpaguesit,

Elementet e vendosjes së Tatimit shtesë,

Ndëshkimet që i janë aplikuar tatimpaguesit,

Pagesa duhet të bëhet brenda 10 dite

38

Vetëvlerësimi nga tatimpaguesi

Dorëzimi i deklaratës me pagesë

Pagesë e plotë

Pagesa e plotë

Njoftimi për konfiskim

Po

Jo

Jo

Jo

Po

Po

Po

Kërkesat tatimore - Vetëvlerësimi

39

Kërkesat tatimore – Njoftim vlerësimi

Vlerësimi nga ATK-ja

Njoftim Vlerësimi

Masë për marrje pasurie

Po

Po

Po

Po

Po

Jo

Jo

Jo

Jo

Jo

40

Pagesat e tatimit

Çdo tatim që duhet të paguhet konsiderohet borxh ndaj ATK-së;

Pagesa e tatimit do të bëhet në vendin dhe kohën e përcaktuar nga ATK;

Me këtë ligj vendoset detyrimi për mbajtje në burim të tatimit dhe kontributit pensional, si për punëtor ashtu edhe për të vetëpunësuar;

Të gjitha tatimet do të paguhen në bankën apo institucione tjera financiare, të licencuara nga Banka Qendrore e Republikës Kosovës (BQK).

41

Interesi

Interesi për mospagesën e tatimit: • 1.25% në muaj deri më 31.12.2014• 0.91% nga 01.01.2015 – 31.12.2015• 0.7% nga 01.01.2016 – 31.12.2016• Nga 01.01.2017 e tutje Interesi është 0.65% në muaj.

Në rast të marrëveshjes për pagesë të detyrimeve tatimore me këste, interesi do të ndërpritet që nga data e arritjes së marrëveshjes.

Nëse marrëveshja nuk respektohet, interesi do të rivendoset përsëri.

42

Marrëveshja për pagesë të tatimit

ATK, mund të hyjë në marrëveshje me këste me tatimpaguesit, përmes së cilavenjë tatimpagues mund të paguajë borxhin e tij tatimor.

Marrëveshja duhet të plotësojë kushtet vijuese:

o Marrëveshja nuk mund të jetë për një periudhë më të gjatë se 12 muaj;

o Pagesa e parë sipas marrëveshjes duhet të jetë së paku 20% e borxhit;

o Tatimpaguesi të mbetet i rregullt në të gjitha detyrimet e tjera tatimore; tatimpaguesiduhet të kryejë të gjitha pagesat në apo para datës së përshkruar në marrëveshje

43

Rendi i pagesave

Urdhër pagesat dhe renditja e shlyerjes së borxhit:

Shpenzimet e mbledhjes, Shuma e çdo tatimi, Sanksionet dhe pagesat ndëshkuese, Interesi. Në qoftë se tatimpaguesi nuk cakton tatimin specifik dhe periudhën

tatimore specifike me të cilën lidhet pagesa, pagesa do të shpërndahet fillimisht për të përmbushur detyrimet më të hershme dhe ku është e nevojshme sipas radhës së detajuar më lartë.

44

Nga teprica në detyrime tatimore dhe kontribute pensionale, me kërkesë të tatimpaguesit deri në 6 vite.

Nëse nuk ka detyrime, atëherë teprica rimbursohet.

Nëse ATK vonon procesin e rimbursimit mbi 60 ditë, do të paguajë interes.

Neni 30 i Ligjit, autorizon ATK-në për të aplikuar çdo mbi-pagesë që rezulton nga një vlerësim i ATK-së.

Kreditimet dhe rimbursimet

45

E drejta e Kreditimit dhe Rimbursimit…

Një tatimpagues i cili ka një mbi pagese në një deklaratë tatimore, ka të drejtë të kërkojë një rimbursim të asaj shume.

Formulari i kërkesës do të dorëzohet në Zyrën përgjegjëse për çështjet tatimore të tatimpaguesit.

Afati për dorëzimin e kërkesës për Rimbursim.

Kushtet për të dorëzuar Kërkesën për Rimbursim.

Përjashtimet ne shuma te Rimbursimit për TAP dhe TAK.

46

Dokumentet që kërkohen për verifikim të Rimbursimit

Të gjitha faturat e blerjeve të cilat lidhen me kreditimin e kërkuar;

Të gjitha faturat e shitjeve të cilat lidhen me kreditimin e kërkuar;

Të gjitha kontratat e realizuara gjatë periudhës për të cilën kërkesa e rimbursimit është kërkuar;

Të gjithë dokumentacionin doganor, plus faturat shoqëruese të blerjeve, për të gjitha importet në Kosovë gjatë periudhës për të cilën kërkesa e rimbursimitështë kërkuar;

Çdo dokumentacion apo kërkesë tjetër i cili do te ndihmonte në verifikimin e kreditimit.

47

Kompetencat e ATK-së

Marrëveshjet ATK-Banka me aprovimin e Thesarit;

Ngritja e padisë për tatimin e detyrueshëm dhe të pagueshëm;

Vendosja e barrës - Nëse pagesa nuk bëhet deri në 10 ditë pas pranimit të njoftim vlerësimit, do të vendoset barra tatimore.

48

Lirimi i pasurisë

ATK bën lirimin e pasurisë nëse:

Është paguar detyrimi nga tatimpaguesi,

Nëse bëhet shitja në një marrëveshje me ATK-në,

Nëse paguhen shpenzimet nga aplikuesi sipas pikës më lartë.

49

Përfundimi i barrës

6 vite pas datës së vlerësimit lirohet barra dhe borxhi është i pambledhshëm me përjashtim:

Të zgjatjes së afatit përmes departamentit të ankesave,

Të zgjatjes së afatit nga ankesa në gjykatë,

Kur tatimpaguesi është një Ndërmarrje Shoqërore që i nënshtrohet privatizimit,

Kur tatimpaguesi është një Ndërmarrje Publike dhe periudha e shtyrjes zgjatet në pakufi derisa të shlyhet detyrimi,

Nëse tatimpaguesi gjendet jashtë Kosovës,

Nëse bëhet marrëveshje në mes të tatimpaguesit dhe ATK-së për zgjatje afati.

50

Masa për marrjen e pasurisë

Me autorizim të Drejtorit të Përgjithshëm, nëse pagesa nuk bëhet brenda 10 dite,

Lëshohet njoftimi për konfiskim-personit apo personave që kontrollojnë pasurinë e personit,

Në rast të tatimit në rrezik masa për marrjen e pasurisë lëshohet menjëherë.

51

Kufizimet mbi Mbledhjen e Detyrueshme

Pasuria që nuk konfiskohet nga ATK:

Pagesat ushqimore për fëmijë,

Veshmbathja themelore,

Ushqimi bazë,

Mobiliet bazë,

Plaçkat personale bazë duke përjashtuar artikuj luksozë,

Çdo pasuri tjetër të specifikuar në udhëzim administrativ.

52

Mbledhja e tatimit

Mbledhja e tatimit nga ortakët apo anëtarët e shoqatave,

Urdhrat në rast rrezikimi,

Vendosja e Embargos në importe apo eksporte,

Vendosja e ndalesës për largim për një periudhë prej 48 orësh përveç nëse:

• Kryen pagesën në tërësi;

• Dorëzon të gjitha deklaratat obliguese me pagesë;

• Arrin një marrëveshje të kënaqshme për pagesën e tatimit.

53

Borxhet tatimore të pambledhshme

E drejta për të fshirë një tatim të pambledhshëm dhe rivendosja e sërishme e tij

o Fshirja e tatimit të pambledhshëm,

o Tatimi më i vjetër se 6 vite ATK i rekomandon Ministrit që të fshihet borxhi,

o Ministri vendos dhe ATK e fshin tatimin si dhe e njofton tatimpaguesin për fshirje,

o ATK mund ta rivendos tatimin nëse beson se është krijuar mundësia për mbledhjen e tij.

54

Tatuarja e të ardhurave

Tatuarja e të ardhurave të paligjshme;

Trajtimi i transaksioneve në mes personave të lidhur,

o Drejtori mund të caktojë të ardhura ose zbritje në mes personave të lidhur për të reflektuar të ardhurat e tatueshme sikur personat të mos ishin të lidhur,

o Drejtori mund të përshtasë çmimin e shitjes mes të personave të tillë për të reflektuar vlerën e tregut

55

Shkëmbimi i Transaksioneve

Transaksionet e këmbimit do të konsiderohen si shitje e mallrave apo shërbimit të bëra me vlerë tregu,

Faturat tatimore duhet të lëshohen për transaksionet e këmbimit në mënyrë të njëjtë sikur të jenë lëshuar për transaksione me para në dorë.

56

Sanksionet për mospërmbushje

Çdo sanksion i vënë sipas Ligjit Nr. 03/L-222, do të konsiderohet si detyrim tatimor ndaj ATK dhe do të jetë i mbledhshëm sikurse tatimi.

57

NdëshkimetARSYEJA NDËSHKIMI

Kur një person kryen një veprimtari ekonomike pa marrë

një certifikatë fiskale apo pa qenë i regjistruar, aplikohet

ndëshkim:

500€

Kur një person nuk dorëzon deklaratën tatimore deri në

datën e kërkuar, aplikohet ndëshkim:

5% të tatimit të papaguar për secilin muaj apo pjesë të

muajit për të cilin është vonuar, me një ndëshkim

maksimal administrativ për pagesë prej 25% të obligimit

tatimor.

Kur një person nuk paguan tatimin deri në datën e kërkuar,

aplikohet ndëshkim:

1% të obligimit tatimor për secilin muaj apo pjesë të muajit

për të cilën ajo pagesë është vonuar, deri në maksimum 12

muaj.

Ky ndëshkim nuk aplikohet për asnjë muaj apo pjesë të

muajit kur është aplikuar ndëshkimi për mos dorëzim të

deklaratës.

58

Ndëshkimet

Kur një person nën-deklaron shumën korrekte të obligimit

tatimor apo mbi-deklaron shumën korrekte të një

rimbursimi tatimor, aplikohet ndëshkim:

15% të diferencës në mes të shumës korrekte të

tatimeve që duhet të deklarohet dhe shumës që në të

vërtetë është deklaruar aty ku ndodh që nëndeklarimi i

tillë ose mbi-deklarimi është deri në 10% apo me pak; ose

25% e ndryshimit në mes të shumës korrekte të

tatimit që duhet të ishte deklaruar dhe shumës që në të

vërtetë është deklaruar aty ku ndodh që nëndeklarimi i

tillë ose mbi-deklarimi është më shumë se 10% e shumës

korrekte të tatimit

Kur nga një person kërkohet të dorëzojë një pasqyrë

informatash në ATK dhe i cili nuk e bën këtë deri në datën

obliguese apo i cili dorëzon një pasqyrë të pasaktë ose jo

komplete, aplikohet ndëshkim:

125€ për secilën pasqyrë të pa dorëzuar, për secilën

pasqyrë të pasaktë apo të pakompletuar, deri në

maksimum 2,500€.

59

Ndëshkimet

Kur një person nuk mbanë regjistrime ose nuk përfshinë

numrin fiskal / Numrin Unik të Regjistrimit të Biznesit në

kuponët dhe faturat e lëshuara, aplikohet ndëshkim:

125€ për tatimpaguesin me qarkullim vjetor deri në

30,000€;

250€ për tatimpaguesin me qarkullim vjetor nga

30,000€ deri në 200,000€;

500€ për tatimpaguesin me qarkullim vjetor nga

200,000€ deri në 500,000€;

1,000€ për tatimpaguesin me qarkullim vjetor mbi

500,000€.

Kur një person nuk i siguron qasje ATK-së në libra dhe

regjistrime, aplikohet ndëshkim:

100€ për secilën ditë të mosparaqitjes pas afatit të caktuar

nga ATK.

Kur një tatimpagues, i cili është i detyruar për të mbajtur

në burim apo nuk ka paguar tatimin e mbajtur në burim,

aplikohet ndëshkim:

25% në dallimin në mes të shumës së saktë të tatimit që

kërkohet të paguhet dhe shumës së tatimit që në të

vërtetë është paguar.

60

Ndëshkimet

Kur një person nuk e dorëzon apo refuzon të dorëzon

pasurinë që i nënshtrohet Konfiskimit së marrjes, aplikohet

ndëshkim:

50% të shumës së zbuluar.

Kur një person nuk i lë mënjanë paratë siç kërkohet me Ligj,

aplikohet ndëshkim:I barabartë me shumën e parave në fjalë.

Kur një person nënshkruan një deklaratë tatimore në emër

të një personi tjetër, i cili bën një gabim në atë deklaratë,

aplikohet ndëshkim:

125€

Kur një person obligohet të pajiset me Pajisje Elektronike

Fiskale dhe nuk e instalon atë, aplikohet ndëshkim:

Tre ose më shumë herë për mos instalim të PEF (ndëshkim

sipas qarkullimit), si dhe do ndërmerren hapa për të

anuluar numrin fiskal dhe certifikatën e TVSh-së, nëse

aplikohet, duke u pasuar me kërkesën për të çregjistruar

biznesin nga Agjencia për Regjistrimin e Biznesit.

61

NdëshkimetKur një person përpiqet të manipuloj apo ndërhyn në

programimin e Pajisjes Elektronike Fiskale apo të dhënat që

duhet të futen në PEF, aplikohet ndëshkim:

Do t’i nënshtrohet përndjekjes për shkelje penale sipas Kodit

Penal të Republikës së Kosovës.

Kur një person kryen shitje të tatueshme pa qenë i regjistruar për

TVSh, aplikohet ndëshkim:

15% të obligimit të TVSh-së nëse shitjet e tatueshme janë

më pak se 10,000€;

25% të obligimit të TVSh-së nëse shitjet e tatueshme janë

më shumë 10,000€.

Kur një person dështon të lëshojë një faturë të TVSh-së, ose

dokument tjetër që shërben si faturë apo i cili lëshon një faturë

të pasaktë, aplikohet ndëshkim:

15% të uljes apo rritjes së dukshme të shumës së TVSh-së

obligative ku mos lëshimi i një fature të TVSh-së apo

lëshimi i një fature të pasaktë ka qenë për shkak të

pakujdesisë së personit të tatueshëm;

25% të uljes apo rritjes së dukshme të shumës së TVSh-së

obligative, ku mos-lëshimi i një fature të TVSh-së apo

lëshimi i një fature të pasaktë ka qenë për shkak të

mospërfilljes së madhe dhe se mos-lëshimi i faturës për

një furnizim të tatueshëm është më shumë se 1,000€ apo

lëshimi i një fature të pasaktë që është më shumë se 500€

mbi ose nën shumën që është dashur të përfshihet në

faturë) të personit të tatueshëm.

62

Ndëshkimet

Kur një person nuk ekspozon certifikatën e TVSh-së,

aplikohet ndëshkim:125€

Kur një person i regjistruar për TVSH i lejon një personi

tjetër të përdorë certifikatën e tij unike të TVSH-së,

aplikohet ndëshkim:

5,000€ dhe ndjekje penale nga Njësia për Hetime Tatimore.

Kur një person përdorë një certifikatë të TVSh-së që i përket

dikujt tjetër, aplikohet ndëshkim:5,000€ dhe ndjekje penale nga Njësia për Hetime Tatimore.

Kur një person i angazhuar në aktivitet ekonomik posedon

mallra pa origjinë, aplikohet ndëshkim:25% të vlerës së tregut të atyre mallrave.

63

Zbritja e sanksioneve

Para kontrollit, jo më shumë 25% e ndëshkimeve të aplikueshme,

Pas fillimit dhe para përfundimit të kontrollit, jo më shumë se 50% e ndëshkimeve të aplikueshme,

Nëse tatimpaguesi futet në marrëveshje dhe i përmbahet asaj, atëherë ndëshkimi për mos pagesë do të ulet në 2% të bazës tatimore, kurse interesi mbetet i pagueshëm,

Nëse personi dëshmon shkaqe të arsyeshme, besim të mirë, ATK mund të zvogëlojë apo heq çdo ndëshkim të vlerësuar sipas rastit,

Shqyrtimi do të bëhet nga komisioni i cili do të ngritët nga Drejtori i përgjithshëm.

64

Ankesat në ATK

Shkalla e parë e ankesave të tatimpaguesit kundrejt vlerësimit të ATK-së;

Ankesa bëhet jo më larg se 30 ditë pas pranimit të vlerësimit me mundësi të zgjatjes nëse ka shkaqe të;

Personi e bartë barrën e provës;

Vendimi i Departamentit të Ankesave brenda 60 ditëve pas pranimit të ankesës;

Vendimi i Departamentit të Ankesave vlerësimi i fundit i ATK-së dhe detyrues për ATK-në;

Tatimpaguesi që nuk pajtohet me vendimin e Departamentit të Ankesavemund të paraqes ankesën në Divizionin Fiskal të Departamentit Administrativ të Gjykatës Themelore të Prishtinës, 30 ditë pas pranimit të vendimit të lëshuar nga D.A.;

Nëse Departamenti i Ankesave nuk lëshon vendim brenda 60 dite, Tatimpaguesi mundet të shtrojë ankesën direkt në Divizionin Fiskal të Departamentit Administrativ të Gjykatës Themelore të Prishtinës.

65

Çka është TVSH-ja ?

Tatim mbi konsumin

Paguar nga konsumatori i fundit

Baza e TVSH-së

Tatim indirekt

Mblidhet me anë të vetë - deklarimit

Si përcaktohet TVSH për pagesë apo rimbursim?

66

Shembull 1: TVSH për t’u paguar

Përshkrimi Çmimi TVSH

Vlera e shitjes 12,000€

TVSH e mbledhshme 2,160€

Vlera e blerjes 10,000€

TVSH e zbritshme 1,800€

Diferenca (TVSH e mbledhshme - TVSH e zbritshme) 360€

TVSH për t'u paguar 360€

67

Shembull 2: TVSH për t’u rimbursuar (kthyer)

Përshkrimi Çmimi TVSH

Vlera e shitjes 9,000€

TVSH e mbledhshme 1,620€

Vlera e blerjes 30,000€

TVSH e zbritshme 5,400€

Diferenca (TVSH e mbledhshme - TVSH e zbritshme) 3,780€

TVSH për t'u rimbursuar (kthyer) 3,780€

68

Shembull 3: Zingjiri i TVSH-së

Transaksionet Blerje Transaksionet Shitje

Çmimi i

paguarTVSH 18%

Totali i

blerjeve me

TVSH

Vlera e

Shtuar

Çmimi

shitësTVSH 18%

Totali i

shitjes me

TVSH

Kredi për TVSH-në

e paguar

Neto

TVSH e

mbledhshme

Prodhuesi i lëndës

së parë- - - 100 100 18 118 0 18

Shitësi me shumicë 100 18 118 80 180 32.4 212.4 18 14.4

Shpërndarësi 180 32.4 212.4 70 250 45 295 32.4 12.6

Shitësi me pakicë 250 45 295 90 340 61.2 401.2 45 16.2

Konsumatori 340 61.2 401.2 - - - - - -

69

Objekti i tatuarjes

Furnizim i mallrave / shërbimeve

Të bëra për konsideratë

Brenda territorit të Kosovës

Nga personi i tatueshëm

70

Identifikimi i obliguesve për TVSH Personat e tatueshëm

Person fizik ose juridik

Zhvillon aktivitet ekonomik në Kosovë në mënyrë të ”pavarur”

Qarkullim mbi 30,000 euro brenda vitit kalendarik

Deklaruesit vullnetar

Personat jorezident

71

Regjistrimi në TVSH

Qarkullimi brenda vitit kalendarik tejkalon 30,000€ (nga 01 Shtator 2015)

Deklaruesit vullnetar

Aplikacioni për regjistrim në TVSH - Regjistrimi në mënyrë elektronike

Regjistrimi në mënyrë të detyrueshme

Posedon Numër Fiskal/Numër Unik Identifikues

Ekspozimi i çertifikatës së TVSH-së

72

Ç’regjistrimi nga TVSH

Aplikimi për ç’regjistrim nga TVSH-ja

Shqyrtimi i aplikacionit për ç’regjistrim nga TVSH

Ndryshimet e të dhënave në TVSH

73

Momenti i lindjes së detyrimit dhe ngarkimi me TVSH për furnizimet e mallrave/shërbimeve

Rregullat e përgjithshme

Furnizimi i mallit apo shërbimit

Lëshimi i faturës në lidhje me mallin/shërbimin

Pranimi i pagesës në avancë / paradhënie

Rregullat e veçanta (speciale)

Pagesat e njëpasnjëshme

Furnizimi i vazhdueshëm i mallrave (interval mujor)

Kontrata afatgjata (interval vjetor)

74

Momenti i lindjes së detyrimit tatimor për TVSH sipas rregullave të përgjithshme

Furnizimi i mallit apo shërbimit

Lëshimi i faturës në lidhje me mallin/shërbimin

Pranimi i pagesës në avancë / paradhënie

75

Momenti i lindjes së detyrimit dhe ngarkimi me TVSH për importimin e mallrave

Rregullat e përgjithshme

Importimi i mallrave (kalimi në pikën Doganore)

Rregullat e veçanta

Vendosja e mallrave në njërën nga aranzhimet doganore

76

Shuma e tatueshme

Shuma e tatueshme për furnizimin e mallrave dhe shërbimeve - Shuma e tatueshme për furnizimin e mallrave dhe shërbimeve përfshinë çdo gjë që përben konsideratën e marrë ose që do të merret nga furnizuesi që është parapa për atë furnizim dhe përfshin: tatimet, detyrimet, taksat dhe komisionet duke përjashtuar TVSH-në, shpenzimet e rastësishme, paketimit, transportit, sigurimit etj.

Shuma e tatueshme në lidhje me importimin e mallrave dhe shërbimeve -Shuma e tatueshme në lidhje me importimin e mallrave, duhet të jetë vlera për qëllime doganore, e përcaktuar me legjislacionin doganor të Kosovës në fuqi.

77

Normat tatimore

Norma standarde e TVSH-së - 18%. Norma e reduktuar e TVSH-së - 8%

78

Norma e skemës së sheshtë

Norma e sheshtë për prodhuesit bujqësor është 8%.

Përllogaritja për prodhuesit bujqësor bëhet nga blerësi - person i tatueshëm, përkundrejt furnizimeve të kryera të mallrave.

Norma e sheshtë do të konsiderohet brenda çmimit të përllogaritur të blerjessë mallrave.

79

Lista e produkteve bujqësore të përfshira në skemë

Lista e produkteve për të cilat zbatohet skema e normës së sheshtë është simë poshtë:

Produktet bujqësore:

o Produkte primare bujqësore të përgjithshme;

o Bimët zbukuruese, aromatike, mjekuese, të natyrës dhe të serave;

o Prodhimi i kërpudhave dhe frutave te malit;

o Prodhimi i fidanëve (kultivimin e pemëve dhe perimeve të reja për shitje) dhe farërave.

Produktet blegtorale:

o Qumështi dhe nën-produktet e qumështit;

80

Çka janë furnizimet e liruara ?

Kuptimi

• Furnizimi i mallrave dhe shërbimeve të cilat me Ligj përjashtohen ngaTVSH

Llojet e furnizimeve të liruara

• Furnizime pa të drejtën e zbritjes së TVSH-së së zbritshme

• Furnizime me të drejtën e zbritjes së TVSH-së së zbritshme

81

Lirimet pa të drejtën e zbritjes së TVSH-së së zbritshme

Lirimet për aktivitetet e caktuara me interes publik: Shërbimet spitalore dhe kujdesi mjekësor

Shërbimet e mirëqenies dhe sigurimit social

Shërbimet e edukimit

Lirimet për aktivitetet e tjera Sigurimet dhe ri-sigurimet e jetës dhe të shëndetit

Shërbimet financiare

Furnizimi i Tokës dhe dhënia me qira e pasurisë së patundshme

Furnizimi i shtëpive dhe banesave

Furnizimet per Religjionet, etj

82

Lirimet me të drejtën e zbritjes së TVSH-së së zbritshme

Lirimet në importim

Mallrat për zyrat diplomatike dhe konsullore

Mallrat për Organizat ndërkombëtare të njohura

Mallrat për forcat e armatosura

Ari dhe metalet tjera të çmueshme për Bankën Qendrore, (etj Ankesi IV).

Disa nga lirimet tjera speciale lidhur me importimin

Pasuria personale e personit fizik i cili ka jetuar jashtë shtetit (perjashtim: auto etj)

Gjërat e nevojshme për studime nga personat e jashtëm që studiojn në Kosovë

Materjalet për ndërtimin e monomenteve, varrezave etj.

83

Lirimet në importim

Importimi i mallrave për shfrytëzim zyrtar nga zyrat diplomatike dhe konsullore, dhe misionet speciale të akredituara në Kosovë.

Linjat e prodhimit dhe makineritë për përdorim në procesin e prodhimit,

Lënda e parë që shfrytëzohet për procesin e prodhimit;

Pajisjet e teknologjisë së informacionit;

Gazetat dhe botimet periodike;

Pajisjet dhe materialet e importuara për nevojat e mediave të shkruara dhe elektronike.

Importi i mallrave të listuara në Shtojcën IV të Ligjit për TVSH, etj.

84

Lirimet në eksportim

Furnizimi i mallrave për destinim jashtë Kosovës

Dëshmia e eksportimit

85

Lirimet në lidhje me transaksionet e caktuara që trajtohen si eksporte

Aranzhimin diplomatik dhe konsullor;

Organet ndërkombëtare dhe ndërqeveritare;

NATO-n dhe KFOR-in;

Furnizimi i arit për Bankën Qendrore;

Ujitja e tokave bujqësore;

Donacionet;

Kombet e Bashkuara, Banka Botërore dhe organizatat ndërkombëtare ndërqeveritare.

86

Shqyrtim i përgjithshëm rreth zbritjes

Zbritje e plotë

Mos- zbritje

Zbritje e pjesshme

87

Si trajtohen zbritjet?

Zbritja e plotë - Kur blerja përdoret apo synohet të përdoret vetëm përfurnizimet me të drejtë të zbritjes.

Mos-zbritja - Kur blerja përdoret apo synohet të përdoret vetëm përfurnizimet pa të drejtë të zbritjes.

Zbritja e pjesshme - Kur blerja përdoret apo synohet të përdoret për të dyja,furnizimet me të drejtën e zbritjes dhe furnizimet pa të drejtën e zbritjes.

88

E drejta për të zbritur TVSH-në

TVSH bëhet e ngarkueshme

Pranimi i faturës, deklaratës doganore

Përdorimi i mallrave/shërbimeve për furnizime të liruara pa të drejtën e TVSH-së së zbritshme

Përdorimi i mallrave/shërbimeve për furnizime të përziera

Shpenzimet e përfaqësimit

TVSH-ja e zbritshme për vetura

89

Ushtrimi dhe mënyra e ushtrimit të së drejtës për të zbritur TVSH-në e zbritshme

Faturën,

DUD-in, apo

Ndonjë dokument që shërben si faturë

Zbritja e TVSH-së së zbritshme më vonë se në periudhën kur ai ka pas të drejtë ta zbres;

Konsiderohet blerje me TVSH të pazbritshme.

90

Llogaritja e pjesës së TVSH-së së zbritshme që lejohet si e zbritshme

Proporcioni i zbritshëm gjendet sipas formulës:

Proporcioni i përkohshëm i zbritshëm

Proporcioni aktual i zbritshëm

Qarkullimi total me të drejtë kreditimi ------------------------------------------------------------------------------------------------------Qarkullimi total me të drejtë kreditimi + Qarkullimi pa të drejtë kreditimi

91

Rregullimi i zbritjeve

Rregulli i përgjithshëm

(TVSH është më e lartë apo më e ulët sesa zbritja e

lejuar, 1/5; 1/20)

Kur bëhet rregullimi i zbritjeve

(Janar i vitit vijues)

Kur nuk bëhet rregullimi i zbritjeve

(ndryshimi më pak se 3%)

92

Kërkesat për Rimbursim të TVSH-së

Kërkesa e Rimbursimit në periudha tremujore

Kërkesa e Rimbursimit në baza mujore, si Rimbursimet për eksportuesit

Kërkesa e Rimbursimit në baza mujore, për kontraktorët e Komisionit Evropian (KE)

93

Kërkesa e Rimbursimit në periudha tremujore

Në fund të secilit tremujor

Shuma e kreditit më e madhe se 3,000 euro

Kreditim i vazhdueshëm pas secilës periudhë tatimore

Janë dorëzuar të gjitha deklaratat tatimore

Përjashtime - Shuarja e aktivitetit ekonomik

Afati i kërkesës për Rimbursim

94

Kërkesa e Rimbursimit në periudha tremujore

Shembull:

Muaji

Kreditimi 2,000 3,800 7,400 7,400

Mars Prill Maj Kërkesa për

Rimbursim

Deri me 20 Qershor

95

Kërkesa e Rimbursimit në baza mujore, si Rimbursimet për eksportuesit

Në fund të secilit muaj kalendarik

Shuma e kreditit më e madhe se 3,000 euro

Janë dorëzuar të gjitha deklaratat tatimore

Afati i kërkesës për rimbursim

96

Kërkesa e Rimbursimit në baza mujore, për kontraktorët e Komisionit Evropian

Në fund të secilit muaj kalendarik

Pa marrë parasyshë shumën e kredititimit

Janë dorëzuar të gjitha deklaratat tatimore

Afati i kërkesës për rimbursim

97

Dëshmitë në lidhje me kërkesën e Rimbursimit të TVSH-së

Të gjitha faturat e blerjeve

Të gjitha faturat e shitjeve

Të gjithë dokumentacionin doganor

Deklaratat tatimore

Arësyet e mbi-pagesës ose balancës kreditore

Çdo projekt investim

98

Lëshimi i faturave dhe dokumenteve të tjera që shërbejnë si fatura nga personi i tatueshëm

Furnizimet e mallrave dhe shërbimeve

Cilado pagesë e bërë në llogarinë e tij, para se të bëhej furnizimi / shërbimi

Afati i lëshimit të faturës

Kërkesë që personi i tatueshëm të lëshojë faturë

99

Notë debiti dhe notë krediti

Kur lëshohet notë debiti ?

Kur lëshohet notë krediti ?

Informatat që duhet poseduar një notë debiti apo krediti.

100

Personat e obligueshëm për të paguar TVSH-në

Personi që zhvillon furnizim të tatueshëm të mallrave / shërbimeve, përjashtim aplikimi i ngarkesës së kundërt

Personi i cili prezanton TVSH-në në një faturë

Në importime

Personi që bën që mallrat të pushojnë nga depot doganore, etj.

Emërtimi i përfaqësuesit tatimor

101

Periudha tatimore për TVSH

Muaji kalendarik

Periudha për personin kur regjistrohet për TVSH

Periudha për personin kur çregjistrohet nga TVSH

102

Dorëzimi i deklaratës dhe pagesa e TVSH-së

Deklarata tatimore konsiderihet vlerësim i bërë nga vet tatimpaguesi

Afati i dorëzimit

Vendi i dorëzimit të deklaratës

Vendi i pagesës së obligimit tatimor

103

Kush janë tatimpagues përTatim në të Ardhura Personale (TAP) ?

Sipas nenit 3 të Ligjit Nr. 05/L-028 për TAP, tatimpagues janë: Personat fizikë rezident dhe jo rezident, Ndërmarrja personale afariste, Ortakëritë dhe Shoqëritë, të cilët pranojnë ose krijojnë të ardhura bruto.

104

Kush janë tatimpagues për Tatim në tëArdhura të Korporatave (TAK) ?

Sipas nenit 3 të Ligjit Nr. 05/L-029 për TAK, tatimpagues janë personat e mëposhtëm:

Një korporatë apo ndonjë ndërmarrje tjetër afariste që ka statusin e personit juridik sipas ligjit në fuqi në Kosovë;

Një shoqëri tregtare që vepron me pasuri në pronësi shoqërore ose publike;

Një organizatë e regjistruar si organizatë jo qeveritare sipas Legjislacionit që rregullon regjistrimin dhe funksionimin e OJQ-ve, në Kosovës.

Person jo rezident me njësi të përhershme në Kosovë, duke iu nënshtruar paragrafit 2 të nenit 4 të këtij Ligji.

105

Objekti i tatimit

Objekt i tatimit për tatimpaguesin rezident janë të ardhurat e tatueshme me burim në Kosovë dhe jashtë Kosovës;

Objekt i tatimit për tatimpaguesin jo - rezident janë të ardhurat e tatushme me burim në Kosovë.

106

Të Ardhurat e Tatueshme

Të ardhura të tatueshme për një periudhë të tatueshme janë të ardhurat qërezultojnë nga ndryshimi ndërmjet të ardhurave bruto të pranuara ose tëkrijuara gjatë periudhës tatimore dhe zbritjeve të lejueshme sipas Ligjit përTAP lidhur me të ardhurat e tilla bruto.

Bruto të Ardhurat

Zbritjet e lejueshme (Kontributet Pensionale)

E Ardhura e tatueshme

107

Shkallët e tatimit në TAP

Tatimi në të Ardhura Personale ngarkohet sipas shkallëve në vijim:

Norma tatimoreTë ardhurat mujore

në €

Të ardhurat vjetore

në €

0% 0 deri 80 0 deri 960

4% 80 deri 250 960 deri 3000

8% 250 deri 450 3000 deri 5400

10% 450 e tutje 5,400 e tutje

108

Të Ardhurat Bruto

Pagat Të ardhurat nga aktivitetet biznesore Interesat Qiratë Fitimet nga lojrat e fatit Fitime nga të drejtat e autorit Pensionet Fitimet kapitale Çdo e ardhur tjetër që rritë pasurinë neto të tatimpaguesit

109

Të ardhurat që përjashtohen nga TAP

Rrogat e përfaqësuesve të huaj diplomatik e konsullor dhe personeli i jashtëm i Ambasadave apo Zyrave të Ndërlidhjes së shteteve të huaja në Kosovë;

Rrogat e përfaqësuesve dhe zyrtarëve të jashtëm si dhe punonjësve të jashtëm të organizatave ndërkombëtare qeveritare dhe organizatave joqeveritare ndërkombëtare që kanë marrë dhe mbajtur statusin e përfitimit publik sipas legjislacionit të tillë;

Rrogat e përfaqësuesve dhe zyrtarëve të jashtëm si dhe punonjësve të jashtëm të agjencive donatore, të kontraktorëve të tyre apo të fondacioneve që realizojnë ndihmën humanitare, punën e rindërtimit, administratën civile apo ndihmën teknike në Kosovë;

110

Të ardhurat që përjashtohen nga TAP….

Rrogat e përfaqësuesve dhe zyrtarëve të jashtëm dhe zyrtarëve të punësuar vendor të Kombeve të Bashkuara dhe të agjencive të saj të specializuara dhe Agjencia Ndërkombëtare për Energji Atomike;

Rrogat e personelit të jashtëm të KFOR-it dhe EULEX-it;

Kompensimet për dëmtimin ose shkatërrimin e pronës;

Të ardhurat nga polisat e sigurimit të jetës që paguhen si rezultat i vdekjes së personit të siguruar;

Kompensimi për trajtimin mjekësor dhe shpenzimet, duke përfshirë edhe hospitalizimin dhe mjekimin, pos rrogave të paguara gjatë periudhës së mungesës nga puna për shkak të sëmundjes ose lëndimit;

111

Të ardhurat që përjashtohen nga TAP…

Pagat e personave me nevoja të veçanta, siç parashihet me ligjet përkatëse për këto kategori;

Pagesat e pensioneve dhe asistencat sociale të paguara nga Qeveria e Kosovës;

Shpenzimet edukativo arsimore që punëdhënësi paguan të punësuarit me kusht që shpenzimet të jenë paguar drejtpërdrejt në institucionin arsimor dhe me kusht që i punësuari të mbetet edhe për 24 muaj në punë te punëdhënësi pas përfundimit të shkollimit;

Bursat e marra nga një individ, por me kusht që të paguhet drejtpërdrejt nëinstitucionin edukativo arsimor;

Shpenzimet e trajnimit.

112

Të ardhurat që përjashtohen nga TAP….

Përfitimet për dëmshpërblime të marra nëpërmjet vendimeve të formës së prerë të gjykatave si dhe kompensimet e caktuara për kostot gjyqësore;

Të ardhurat në formë shpërblimi nga institucionet shtetërore për arritje në shkencë, sport dhe kulturë;

Të ardhurat e përfituara si rezultat i kompensimit financiar për ish të dënuarit politik si dhe kompensimet tjera për kategori të ngjashme;

Të ardhurat e përfituara nga grantet, subvencionet dhe donacionet, në harmoni me rregullat dhe kushtet e përfitimit të tyre;

Dividenda e pranuar nga personi rezident dhe jo-rezident;

113

Të ardhurat e përjashtuara nga TAK

OJQ-të me status të përfitimit publik

Të ardhurat e BQK-së dhe të institucioneve financiare qeveritare ndërkombëtare të lejuara dhe të autorizuara për të vepruar në Kosovë

Organizatat ndërkombëtare ndërqeveritare

Dividendët e marrë nga një tatimpagues rezident dhe jo rezident;

Interesi nga instrumente financiare i lëshuar apo garantuar nga Autoriteti Publik i Kosovës, i paguar për tatimpaguesin rezident apo jo rezident;

Të ardhurat e Religjioneve të pranuara të Kosovës për ushtrimin e aktivitetit ekonomik të veçantë për vet mbështetjen e tyre,

Të ardhurat e kontraktorëve primar/nën-kontraktorëve, përveç personave vendor, që janë krijuar nga kontratat për furnizimin e agjencioneve te Kombeve tëBashkuara, Agjencionit e B.E., me kusht që ata drejtpërdrejt të jenë të angazhuar në projekte dhe programe të organizatave të cekura më lartë.

114

Të ardhurat nga pagat

Në të ardhurat bruto nga pagat, përfshihen:

Rrogat e paguara në emër të një punëdhënësi për punën të cilën e kryen punonjësi sipas udhëheqjes së drejtorit ose punëdhënësit;

Bonuset, provizionet, meditjet dhe format e tjera të kompensimit që një punëdhënës apo ndonjë person tjetër, në emër të punëdhënësit ua paguan punonjësve mbi dhe përtej rrogës;

Të ardhurat e fituara nga puna e përkohshme të cilën e kryen punonjësi;

Të ardhurat nga punësimi i mundshëm, siç është nënshkrimi i një bonusi të rrogës;

115

Të ardhurat nga pagat…

Premitë e sigurimit shëndetësor dhe të jetës që një punëdhënës paguan për punonjësin;

Falja e huas së punonjësit ose e obligimit të punëdhënësit;

Pagesa e shpenzimeve personale të punonjësit nga punëdhënësi dhe

Pos nëse përcaktohet ndryshe me Ligjin për TAP, përfitimet në gjësende që një punëdhënës ia jep punonjësit që kalon shumën minimale mbi 65€.

116

Të ardhurat bruto nga paga

Në të ardhurat bruto nga paga nuk përfshihen:

Kompenzimi i shpenzimeve reale të udhëtimit të biznesit ku përfshihen transporti, ushqimi dhe fjetja për udhëtime zyrtare;

Transporti – 16 cent për/ km brenda Kosovës, jashtë Kosovës nuk ka limit por vetëm bileta, e gatshme për inspektim;

Shujta – 15€ brenda dite dhe 25€ nëse nata kalohet në Kosovë, ndërsa për udhëtime jashtë Kosovës, konform Vendimit Nr. 30/2018 të Ministrisë sëFinancave - Tarifat për Shpenzimet e Udhëtimit zyrtar jashtë vendit.

Fjetja - brenda Kosovës 50€, ndërsa jashtë Kosovës bazuar në UA të MAP;

117

Të ardhurat bruto nga paga

Në të ardhurat bruto nga paga nuk përfshihen :

Dëmshpërblimi për aksidente në punë;

Kontributet e dhëna nga punëdhënësi në emër të punonjësit;

Përfitimet në natyrë në formë të shujtave;

Përfitimet në natyrë në formë të biletave (>1 kilometër);

Kompensimi për vajtje ardhje në punë (>20 kilometër);

118

Tatimpaguesit në të Ardhurat nga Pagat

Të gjithë individët, rezidentë dhe jo-rezidentë, që fitojnë të ardhura nga pagat në Kosovë, do të konsiderohen të punësuar dhe janë të obliguar të paguajnë tatim në të ardhurat personale nga pagat, përveç të punësuarave të huaj në trupat e përcaktuara në Ligjin për Tatimin në të Ardhurat Personale në Kosovë.

119

Hapat që duhet të ndërmerren për aplikimin e TAP nga Pagat

Kontratat e punëtorëve

Për secilin punëtor, punëdhënësi duhet t’i ketë kontratat e nënshkruara nga punëdhënësi dhe i punësuari. Në kontratë përcaktohet pozita e punës, detyrat e punës, data e fillimit, afati i punës, kompenzimi, detyra tjera në bazë të marrëveshjes, etj.

120

Regjistrimi i të punësuarit

Punëdhënësi, përmes deklarimit të listës së pagesës mujore në formatinelektronik të përcaktuar nga Administrata Tatimore e Kosovës, cakton se ipunësuari ka përzgjedhur atë si punëdhënës kryesor apo jo;

Punëdhënësit, të cilët nuk janë të përzgjedhur si punëdhënës kryesor nga i punësuari i tyre, do të trajtohen si punëdhënës sekondar për çështjet tatimore.

121

Tatimi i mbajtur në burim në paga

Pagat zakonisht paguhen një herë, dy herë ose edhe më shumë herë nëmuaj.

Zbritja pranohet në të njëjtën periudhë tatimore.

Ndalja e tatimit në burim - lind vetëm kur pagat në të vërtetë janë paguar.

122

Tatimi në paga

Punëdhënësi kryesor duhet të llogaris (për çdo muaj të mbajë tatimin në burim në paga) dhe të paguaj tatimin sipas grupimeve të pagave dhe shkallëve tatimore të dhëna në tabelën në vijim:

Punëdhënësi sekondar duhet të llogaris (për çdo muaj të mbajnë tatimin në burim ) dhe të paguaj tatimin, vetëm me shkallën maksimale 10%.

Shkallët tatimore

mujore

Të ardhurat e

tatueshme

Përqindja e

tatimit

Tatimi

mujor

1 2 3 (2-1) 4 5 (3 x 4))

0.00 80.00 80.00 0% 0.00

80.00 250.00 170.00 4% 6.80

250.00 450.00 200.00 8% 16.00

450.00 Mbi 0.00 10% 0.00

Gjithsej vlera e tatimit

123

Deklarimi i Tatimit në Paga

Deklarimi i Tatimit në Paga bëhet vetëm përmes Sistemit Elektronik - EDI, përmes ueb-faqes së ATK-së.

Pagesa e Tatimit në Paga dhe Pensione duhet të paguhet përmes fletëpagesës së gjeneruar nga Sistemi EDI.

Pagesa mund të bëhet fizikisht apo përmes E-Banking, në një nga bankat / institucionet e autorizuara në Kosovë.

Tatimi duhet të paguhet tërësisht në të njëjtën kohë, kur edhe ndalet nëburim.

124

Kontributet Pensionale

Punëdhënësi (si ai primar ashtu edhe ai sekondar) duhet të kontribuojë 5% në pagën bruto të punëtorit në emër të punëtorit.

Punëdhënësi duhet të ndalë në burim edhe 5% nga paga bruto e punëtorit, dhe t’i paguajë ato menjëherë në formë të kontributeve pensionale.

Që të dy, si punëdhënësi ashtu edhe punëtori, mund të ngritin vullnetarisht shumën e kontributit edhe për 10%.

Kontributi i kombinuar, pra, përqindja e punëtorit dhe punëdhënësit, nuk mund të jetë më e vogël se 10%, por as më e madhe se 30%.

125

Kontributet Pensionale

Vetëm kontributi i të punësuarit do të jetë i zbritshëm për qëllime tatimore nga paga e tij / saj.

Ndërsa kontributi i punëdhënësit do të jetë shpenzim i zbritshëm për qëllime tatimore të punëdhënësit.

Kontributi Pensional minimal (5% + 5%), duhet të paguhet në FKPK, ndërsakontributet plotësuese pensionale, mund të paguhen në FKPK apo në ndonjëfond tjetër të licencuar nga BQK.

126

Shembull - përllogaritja e pagës

I punësuri “Y”

Paga Bruto 600.00

Kontributi nga i punësuari 30.00 5%

Kontributi nga punëdhënësi 30.00 5%

Gjithsej kontributi pensional 60.00

Paga bruto 600.00

Kontributi nga i punësuari 30.00

Paga e tatueshme 570.00

A B C=B-A D E=CxD

G1 0.00 80.00 80.00 0% 0.00

G2 80.00 250.00 170.00 4% 6.80

G3 250.00 450.00 200.00 8% 16.00

G4 450.00 570.00 120.00 10% 12.00

Tatimi ne paga G1+G2+G3+G4 34.80

I punësuri “X”

Paga Bruto 450.00

Kontributi nga i punësuari 22.50 5%

Kontributi nga punëdhënësi 22.50 5%

Gjithsej kontributi pensional 45.00

Paga bruto 450.00

Kontributi nga i punësuari 22.50

Paga e tatueshme 427.50

A B C=B-A D E=CxD

G1 0.00 80.00 80.00 0% 0.00

G2 80.00 250.00 170.00 4% 6.80

G3 250.00 427.50 177.50 8% 14.20

Tatimi ne paga G1+G2+G3 21.00

127

Libri i pagave mujore

Emri MbiemriNumri

Individual i punëtorit

Bruto paga për muaj

Kontributi pensional i të

punësuarit

Kontributi pensional i

punëdhënësit

Kontributi suplementar i të

punësuarit

Kontributi suplementar i punëdhënësit

Punë Primare

Përfshihen Kontributet

Aplikohet Tatimi në Paga

a b c d e=(d*5%) f=(d*5%) g h i j k

128

Deklarimi dhe pajisja me Çertifikatë

Çdo person i cili paguan paga është i obliguar që deri në ditën e 15 të muajit pasues të bëjë deklarimin dhe pagesën e tatimit në paga.

Çdo person që mban tatimin në burim në paga gjatë një periudhe tatimore, me kërkesë të pranuesit të të ardhurave, është i obliguar të pajis të njëjtin me certifikatën e tatimit të mbajtur në burim, në formën e specifikuar nga ATK.

129

Mbajtja e tatimit në burim

Të gjithë personat fizik afarist dhe personat juridik, se janë të detyruar të mbajnë tatimin në burim për pagesat që i bëjnë për: paga dhe pensione, interes, të drejta pronësore, qira, kategori të veçanta dhe për pagesa të caktuara për jo rezidentë, ashtu siç është përcaktuar në Legjislacionin Tatimor.

130

Mbajtja në burim në pagesa për jo-rezidentët

Të ardhurat që i atribuohen një jo – rezidenti në Kosovë, si një zbavitës,sikurse është teatri, figurat e lëvizshme, artistë radioje apo televizioni, këngëtar apo ndonjë muzikant, sportist, i nënshtrohen tatimit të mbajtur nëburim nga paguesi i tij.

Përveç këtyre, mbajtjes në burim i nënshtrohen edhe personat apo entitetet jo-rezidente që nuk kanë njësi të përhershme në Kosovë.

Shkalla e mbajtjes në burim është 5%

Përjashtim nga të ardhurat e mësipërme, të ardhurat e realizuara nga personijo-rezident, i cili trajtohet i punësuar në Kosovë, tatimohen sipas nenit 38 tëLigjit për TAP.

131

Mbajtja në burim në pagesa për jo-rezidentët

Kërkesa për të mbajtur tatimin në burim nga të ardhurat e paguara për jo-rezidentët ka të bëjë me pagesat për shërbimet e kryera në Kosovë.

Nuk kërkohet mbajtja e tatimit në burim në pagesat e bëra për jo-rezidentët përmallra ose nga pagesat e bëra për jo-rezidentët për shërbimet e kryera jashtëKosovës (për shembull shërbimet për mbështetjen e sistemit kompjuterik të siguruar ngadistanca nga një vend tjetër).

132

Të ardhurat personale nga aktivitetet afariste

Të ardhurat bruto nga veprimtaritë afariste nënkupton pranimet bruto të gjeneruara nga një person apo entitet, përveç personave juridik për qëllime të këtij ligji, të angazhuar në veprimtari të tilla.

Bizneset me të ardhura vjetore bruto >50,000€, apo ata të cilët zgjedhin të mbajnë libra dhe regjistrime sipas tatuerjes në të ardhura reale, të ardhurat duhet të raportohen në periudhën tatimore gjatë së cilës janë pranuar apo akruar (lindur).

Bizneset me të ardhura vjetore bruto <50,000€ e më pak, do të raportojë të ardhurat nga veprimtaritë afariste në periudhën tatimore në të cilën ato të ardhura në të vërtetë apo në mënyrë konstruktive janë pranuar.

133

Të ardhurat nga qiraja

Si të ardhura tjera nga aktiviteti afarist janë edhe të ardhurat nga qiratë. Të ardhurat bruto nga qiratë përfshijnë:

Të ardhurat e krijuara nga dhënia me qira e pasurisë së patundshme si: ndërtesat, toka ose apartamentet.

Të ardhurat e krijuara nga dhënia me qira e pajisjeve, automjeteve të transportit dhe llojeve tjera të pasurisë.

Të ardhurat e qirasë të krijuara nga personat e angazhuar në veprimtari ekonomike të dhënies me qira të pasurisë së luajtshme apo të paluajtshme për klientët, do të trajtohen si të ardhura nga aktivitetet ekonomike.

Norma e tatimit për te ardhurat nga qiratë është 10%.

134

Të ardhurat nga pasuria e paprekshme

Të ardhurat nga pasuria e paprekshme janë një grup i të ardhurave nga pasuritë të cilat nuk kanë formë fizike (nuk janë të prekshme). Këto lloje të pasurive kanë te bëjnë kryesisht me të drejta. Çdo e drejtë për të shfrytëzuar pasurinë e paluajtshme është e paprekshme.

Të ardhurat bruto nga pasuria e paprekshme përfshijnë të ardhurat e krijuara nga:

Patentat

Të drejtat autoriale,

Licencat

Të drejtat ekskluzive dhe pasuritë tjera që përbëhen vetëm nga të drejtat dhe që nuk kanë formë fizike.

135

Të ardhurat nga Interesi

Të ardhurat nga interesi përfshijnë:

Interesin nga huat e dhëna për personat apo entitetet;

Interesin nga flet obligacionet ose letrat tjera me vlerë të lëshuara nga organizatat afariste;

Interesin nga llogaritë (e kursimeve) të cilat sjellin interes e që mbahen në banka dhe në institucione të tjera financiare.

136

Të ardhurat e tjera përfshirë dhuratat

Të ardhurat nga dhuratat përfshijnë:

Të ardhurat nga fitoret në lotari apo të ardhurat nga faljet e borxheve.

Dhuratat në para apo gjësende të pranuara nga rezidentët nëse dhuratat e tilla tejkalojnë shumën 5.000 € në një periudhë tatimore.

Në grupin e të hyrave nga dhuratat kemi edhe disa të hyra/dhurata të cilat janë te liruara nga TAP si:

Dhuratat (qofshin në para apo në gjësende) të dhëna në mes bashkëshortëve apo nga një prind fëmijës së tij natyror, apo ligjërisht të adoptuar, apo nga fëmijët prindërve të tyre, janë të liruar nga të ardhurat pa marrë parasysh vlerën e dhuratës.

Dhuratat e pranuara për qëllime edukative arsimore janë të liruara nga tatimi përderisa dhurata i është dhënë, në formë të pagesës së shkollimit të paguar drejtpërdrejtë, një institucioni edukativ arsimor të pranuar.

137

Në përgjithësi për shpenzimet

Shpenzimet e krijuara të cilat janë të lidhura me aktivitetin ekonomik.

Tatimpaguesit i lejohet zbritje e shpenzimeve nga të ardhurat bruto të bëra në tërësi dhe ekskluzivisht për qëllime ekonomike si dhe disa kufizime të cilat do të sqarohen në vijim.

138

Shpenzimet afariste të lejueshme

Zbritjet për shpenzimet nga qiraja, reale ose 10% të qirasë bruto

Zbritjet për kontributet pensionale

Zbritjet për shpenzimet që lidhen me të ardhurat mbi shfrytëzimin e pronës sëpatrupëzuar

Zbritjet për kontributet bamirëse

Humbja e bartur

Zhvlerësimi

Amortizimi

Zbritjet e tjera të lejuara- siç është borxhi i keq, shpenzimet e reprezentacionit, shpenzimet kërkimore dhe zhvillimore.

139

Shpenzimet e reprezentacionit

Shpenzimet e përfaqësimit do të jenë të kufizuara në një përqind (1%) të tëardhurave bruto vjetore.

Shpenzimet e reklamës dhe promocionit të cilat bëhen përmes formave të ndryshme të informimit, siç janë: televizioni, radio, gazeta, revista, reklama e drejtpërdrejtë, interneti, posterat, afishet, billbordat, reklamat tranzite e të tjera të ngjashme, janë shpenzime tërësisht të zbritshme për qëllime tatimore.

140

Shpenzimet e borxhit të keq

Një borxh i keq mund të konsiderohet çdo borxh që për arsye të ndryshme nuk është inkasuar. Borxhi ka të beje kryesisht për faturat, mallrat/shërbimet e të cilave janë pranuar, por kanë dështuar të shlyhen obligimet që rrjedhin nga ajo faturë (nuk është bere pagesa e mallit/shërbimit të pranuar).

Çdo borxh i keq i zbritur si një shpenzim dhe pastaj është mbledhë do të përfshihet në te ardhurat e kohës së mbledhjes.

Nuk do të lejohet asnjë zbritje e borxhit të keq për borxhet ndërmjet palëve të lidhura.

141

Shpenzimet e borxhit të keq

Një borxh i keq do të konsiderohet shpenzim nëse i plotëson këto kushtet:

o Shuma që korrespondon me borxhin më herët është përfshirë në të ardhura;

o Borxhi është fshirë (çregjistruar) në librat e tatimpaguesit si i padobishëm për qëllime kontabiliteti;

o Nuk ka kontest mbi vlefshmërinë juridike të borxhit ;

o Borxhit i kanë kaluar së paku 6 muaj nga afati; dhe

o Ka evidencë të mjaftueshme se janë bërë përpjekje substanciale për të vjelë borxhin, përfshirë çdo veprim të aplikueshëm për te maksimalizuar mbledhjen e borxhit.

142

Shpenzimet e Borxhit të keq

Për shumën deri në 500 € të trajtuar si borxh të keq nuk kërkohet inicimi i procedurave në organet gjyqësore;

Shuma e paarkëtuar nuk do të konsiderohet borxh i keq nëse:

o Transaksionet me të njejtin borxhli janë përseritur pas shpalljes së borxhittë keq, përjashtimisht shërbimet publike.

o Borxhi i keq është ndërmjet palëve të lidhura.

o Nuk ka evidencë të mjaftueshme se janë bërë përpjekje substanciale për të vjelë borxhin, përfshirë çdo veprim të aplikueshëm për të maksimalizuar mbledhjen e borxhit.

o Kanë kaluar mbi 24 muaj nga data e obligimit për pagesë.

143

Zhvlerësimi

Çdo vit, asetet e humbasin pjesërisht vlerën e tyre origjinale për shkak të konsumit të tyre qoftë ai fizik apo ekonomik. Kjo humbje e vlerës, përkatësisht ky konsum fizik apo ekonomik që këto asete pësojnë, quhet zhvlerësim.

144

Kategoritë e zhvlerësimit

Kategoria 1 Ndërtesat dhe strukturat tjera ndërtimore

Kategoria 2

Automobilat dhe kamionët e lehtë, mjetet e rënda për transport, pajisjet për bartje të

dheut, buldozerët, gërmuesit e dheut dhe mjetet tjera të rënda, kompjuterët, pjesët

shtesë për kompjuterë dhe pajisjet tjera për përpunimin e të dhënave, mobilet dhe

pajisjet për zyra, instrumentet, gjërat e ndryshme dhe pajisjet tjera shtesë; dhe bagëtitë

te shfrytëzuara për prodhim ose për mbarështim.

Kategoria 3

Uzinat dhe makineria; inventari i hekurudhës dhe lokomotivat që shfrytëzohen për

transportin hekurudhor; aeroplanët; anijet dhe bimët shumë vjeçare dhe shkurret e

shfrytëzuara për vreshtari ose për prodhimin e frutave si p.sh. mollët, dardha, arrat,

boronicat dhe te tjera; dhe të gjitha asetet e trupëzuara që nuk janë përfshirë në

kategorinë 1 apo Kategorinë 2.

145

Metodat e zhvlerësimit

Metoda lineare - e gjithë prona që zhvlerësohet caktohet në njërën prej kategorive vijuese:

Kategoria e parë 5%

Kategoria e dytë 20%

Kategoria e tretë 10%

146

Amortizimi

Mjetet e paprekshme të cilat kanë afat të kufizuar të përdorimit përfshirë patentat, të drejtat e autorit, licencat për vizatime apo modele, kontratat dhe të drejtat ekskluzive, zbriten në formë të detyrueshme të amortizimit.

Lejimi bazohet në afatin e përdorimit të pasurisë të përcaktuar me marrëveshje ligjore mbi përvetësimin dhe përdorimin e pasurisë së paprekshme.

147

Shpenzimet kërkimore dhe zhvillimore

Shpenzimet e krijuara lidhur me rezervat natyrore të mineraleve dhe të resurseve tjera natyrore amortizohen. Për të përcaktuar shumën e lejuar për amortizim përdorim koeficientin në vijim:

Numri i njësive të nxjerra gjatë vititK.ZH. = -----------------------------------------------------------

Totali i vlerësuar i njësive në rezerva

148

Humbjet tatimore

Ndryshimi negativ ndërmjet të ardhurave të krijuara nga afarizmi dhe shpenzimeve të lejueshme brenda periudhës tatimore.

Mund të bartet deri në 6 periudha të njëpasnjëshme me akumulim nga viti në vit.

Ruajtja e kronologjisë së krijimit / zbritjes të humbjes.

149

Shpenzimet e qirasë

Zbritje nga të ardhurat bruto nga qiraja në një shumë të barabartë me dhjetë për qind (10%) të qirave të pranuara me qëllim të mbulimit të shpenzimeve të riparimit, arkëtimit të pagesave dhe të shpenzimeve tjera të paguara apo të krijuara gjatë realizimit të qirasë.

150

Zbritjet e posaçme për pasuritë e reja

Nëse një tatimpagues blen linjat prodhuese për uzina dhe makineri, inventari i hekurudhës dhe lokomotivat që shfrytëzohen për transportin hekurudhor, aeroplanë, anijet, mjetet e rënda për transport, pajisjet për bartje të dheut, buldozerët, gërmuesit e dheut dhe mjetet tjera të rënda për qëllimet e veprimtarisë ekonomike të tatimpaguesit, lejohet një zbritje e veçantë prej dhjetë për qind (10%) të çmimit të përvetësimit të pasurisë në vitin në të cilin pasuria është vënë për herë të parë në shërbim (anulim i periudhës kalimtare).

151

Zbritjet e lejuara për kontribute bamirëse

Kontributet e dhëna për interes publik (kontributet bëmirëse) lejohen si shpenzime deri në maksimumin prej dhjetë përqind (10%) të të ardhurave të tatueshme të llogaritura përpara se të jetë zbritur ky kontribut.

Përveç zbritjes së lejuar prej 10%, tatimpaguesit që do të kontribuojnë në fusha të caktuara, do të kenë një lejim shtesë deri në 10% nëse parashihen me ligje të veçanta në Kosovë.

Zbritja e lejueshme nuk përfshinë kontributin nga i cili direkt apo indirektpërfitojnë donatorët ose personat e afërm me donatorin;

152

Zbritjet e lejuara për kontribute bamirëse

Kontributet bamirëse duhet të bëhen për:

o Një organizatë Joqeveritare.

o Çdo organizatë tjetër që drejtpërsëdrejti kryen veprimtari jo fitimprurëse që janë të interesit publik, si p.sh: Institucionet mjekësore; Institucionet arsimore; Organizatat për mbrojtjen e ambientit; Institucionet fetare; Jetimoret, etj.

153

Shpenzimet edukative/arsimore dhe trajnuese

Shpenzimet edukativo ose arsimore të paguara nga një punëdhënës një institucioni edukativ ose arsimor për një të punësuar do të jenë të lejueshme në tërësi në vitin në të cilin shpenzimet e tilla janë paguar, me kusht që:

o Shpenzimet edukative ose arsimore të jenë paguar drejtpërdrejtë në institucionin edukativ ose arsimor;

o Institucioni edukativ/arsimor njihet nga ligji publik në fuqi i Kosovës.

o Edukimi/arsimimi lidhet me pozitën e të punësuarit dhe nuk e kualifikon atë të punësuar për punë në një profesion tjetër; dhe

o I punësuari mbetet në marrëdhënie pune me punëdhënësin për së paku 24 muaj pas përfundimit të edukimit ose arsimimit për të cilën shpenzimet janë paguar nga punëdhënësi.

154

Shpenzimet (pagesat) për personat e lidhur

Kompensimi ose pagat e paguara për personin e lidhur lejohen si shpenzime në shumën e barabartë me vlerën e hapur të tregut.

Interesi, qiraja dhe shpenzimet tjera që i paguhen personave të lidhur lejohen si shpenzime në shumën e barabartë me vlerën e hapur të tregut.

Gjatë zhvillimit të aktivitetit ekonomik biznesi nganjëherë rritë shpenzimet në mënyrë “artificiale” . Ngritja e shpenzimeve konsiston si në ngritjen e pagave, qirave nga/për personat e lidhur, etj.

155

Shpenzimet e palejueshme

Shpenzimet e përvetësimit dhe përmirësimit të Tokës

Shpenzimet e mjeteve të cilat janë kapitalizuar dhe zhvlerësuar

Gjobat, ndëshkimet

Tatimi në të ardhura i korporatës

Tatimi në Vlerën e Shtuar për të cilin tatimpaguesi kërkon zbritje ose kreditim

Çdo humbje nga shitja apo këmbimi i pasurisë në mes të personave të lidhurnëse nuk është në harmoni me Vlerën e Tregut

Kontributet Pensionale mbi shumën maksimale të lejuar me ligji

156

Shpenzimet e palejueshme

Shpenzimet për dhurata, përveç atyre që janë me emër dhe logo të biznesit të cilat janë pjesë e shpenzimeve të përfaqësimit;

Humbjet, dëmtimet, firot dhe skercot gjatë prodhimit, tranzitimit dhe magazinimit, përtej normave të përcaktuara në aktet e veçanta ligjore dhe nënligjore;

Përfitimet në natyrë në formë të shujtës dhe transportit, përveç rasteve kur organizohet nga biznesi;

Shpenzimet e mbuluara nga grantet subvencionet dhe donacioneve ne harmoni me rregullat dhe kushtet e përfitimit të tyre.

157

Njohja e fitimeve kapitaleve

E ardhura të cilat tatimpaguesi i realizon përmes shitjes së pasurive kapitale.

Dallimi pozitiv në mes të të hyrave nga shitja e pasurisë kapitale dhe vlerësneto në libra

158

Humbja kapitale

Humbja e cila realizohet përmes shitjes së pasurive kapitale

Dallimi negativ në mes të të hyrave nga shitja e pasurisë kapitale dhe vlerës neto në libra

Trajtohen sikurse humbje të zakonshme nga veprimtaritë ekonomike, barten deri në gjashtë periudha tatimore pasuese.

159

Shmangia e tatimeve të dyfishta

Tatimpaguesi rezident në Kosovë që përfiton të ardhura nga aktivitetet ekonomike jashtë Kosovës dhe i cili paguan tatimin në të ardhura në shtete tjera, i lejohet një kredi tatimore për tatimin në të ardhura të paguara në shtetin tjetër, që i atribuohet të ardhurave të gjeneruara nga shteti tjetër.

Kreditimi tatimor i lejuar është i kufizuar në shumën e tatimit të jashtëm të paguar në të ardhurat e përfituara jashtë Kosovës, e nuk tejkalon shumën e tatimit obligues në Kosovë në ato të ardhurat.

160

Çka është Marrëveshja për Eliminim të Tatimit të Dyfishtë (METD)?

METD është marrëveshje / konventë në mes të dy shteteve për tatuarjen apo Eliminimin e Tatimit të Dyfishtë.

Ka për qëllim të përcaktoj shtetin se cili ka të drejtën e tatimimit për të njëjtat të ardhura ose kapital, në rastet kur një person është i tatueshëm në të dy shtetet.

161

METD dhe Llojet e marrëveshjeve ndërkombëtare

Marrëveshjet për Eliminimin e Tatimit të Dyfishtë (METD) janë traktate apomarrëveshje bilaterale në mes të dy shteteve me qëllim të parandalimit tëtatimimit të dyfishtë juridik.

Llojet e marrëveshjeve ndërkombëtare janë:

Marrëveshjet për Eliminimin e Tatimit të Dyfishtë;

Marrëveshjet për Shkëmbimin e Informatave Tatimore;

Marrëveshjet për Asistimin në Çështje Tatimore;

162

Cili është roli i METD?

METD kanë një rol të rëndësishëm në faktorët që garantojnë, favorizojnë dhe stimulojnë marrëdhëniet ekonomiko-tregtare ndërkombëtare, si:

o Zhvillimi i bashkëpunimit për çështje tatimore;

o Mbrojtja e tatimpaguesit nga tatimimi i dyfishtë;

o Parandalimi i evazionit tatimor;

o Eliminimi i diskriminimit;

o Ofrimi i asistencës administrative;

o Detyra të tjera të parapara me METD.

163

Cili është roli i METD?

Tatimet e Dyfishta bëhen pengesë për lëvizjen e individëve, shoqërive, kapitaleve dhe investimeve të ndërsjella nga një shtet tek tjetri.

Janë pikërisht marrëveshjet ndërkombëtare bilaterale për eliminimin e tatimit të dyfishtë, të cilat nëpërmjet dispozitave që krijojnë për palët nënshkruese, eliminojnë tatimin e dyfishtë duke përcaktuar se cili nga shtetet ka të drejtë të tatojë të ardhura të caktuara të një subjekti të caktuar, apo duke e ndarë këtë të drejtë mes të dy shteteve, por pa e rënduar subjektin me tatim të dyfishtë.

164

Cilat lloje të tatimeve mbulohen me METD?

Marrëveshja aplikohet ndaj tatimeve direkte mbi të ardhurat dhe mbi kapitalin në secilin shtet kontraktues, duke përfshirë edhe listën e tatimeve kryesore ndaj të cilave zbatohen dispozitat e marrëveshjes.

165

Çka është Tatimi i Dyfishtë?

Është tatim në të ardhura, i cili paguhet dy herë për të njëjtin burim të tëardhurave.

Tatim të Dyfishtë kemi atëherë kur e njëjta e ardhur, në duart e të njëjtit person, tatohet dy herë: një herë në vendin ku realizohen të ardhurat dhe një herë në vendin ku ka rezidencën tatimpaguesi.

Tatimi i dyfishtë mund të krijohet edhe kur të dy shtetet pretendojnë që, në bazë të kritereve të legjislacioneve të brendshme (që mund të jenë të ndryshme), një individ apo një shoqëri konsiderohet rezidente në të dy shtetet (rezidencë e dyfishtë) dhe i nënshtrohet detyrimit të plotë tatimor në të dy shtetet. Në këto kushte, vetëm fakti që aktiviteti i individit apo i shoqërisë është i shtrirë në dy shtete, bën që të ardhurat e realizuara prej tyre të tatohen dy herë.

166

Llojet e Tatimit të Dyfishtë

Tatimi i Dyfishtë juridik, nënkupton vënien e tatimit nga dy shtetet për të njëjtin person dhe për të njëjtat të ardhura, i cili mund të eliminohet përmes METD.

Tatimi i Dyfishtë ekonomik, nënkupton vënien e tatimit nga dy shtetet për të njëjtën rrjedhje të të ardhurave, i cili mund të eliminohet sipas Legjislacionit Tatimor të shtetit rezident.

167

Si mund të bëhet Eliminimi i Tatimit të Dyfishtë?

Eliminimi i Tatimit të Dyfishtë bëhet përmes metodave të cilat i zbaton shteti rezident, si:

Metoda e Lirimit, e cila nënkupton lirimin nga tatimi për të ardhurat me burim nga jashtë.

Metoda e Kreditit, e cila nënkupton lejimin e kreditimit tatimor për tatimin e paguar në të ardhurat me burim nga jashtë.

Metoda e Zbritjes, e cila nënkupton zbritjen e tatimit të paguar për të ardhurat nga jashtë në formë të shpenzimit.

168

Ligji vendor apo METD, cili/a duhet të zbatohet?

Në rastet kur dispozitat e METD bien në kundërshtim me dispozitat e Legjislacionit vendor, dispozitat e METD kanë përparësi. Aplikimi i METD në rastet praktike do të bazohet në dispozitat konkrete në fuqi të çdo marrëveshjeje.

169

Cilat janë kriteret për qasje në METD?

Me qëllim të realizimit të Eliminimit të Tatimit të Dyfishtë, kriteret që merren për bazë, janë:

METD të jetë në fuqi dhe e zbatueshme;

Personi duhet të jetë rezident në njërin apo dy shtetet kontraktuese;

Të ardhurat e tatuara të jenë të mbuluara nga METD;

170

Zbatimi i dispozitave të METD

Administrata Tatimore e Kosovës është përgjegjëse për zbatimin e dispozitave të METD. ATK ofron shërbime për tatimpaguesit të cilët mbulohen nga METD në mes të Kosovës dhe ndonjë shteti tjetër. Gjithashtu, përcakton procedurat e zbatimit të këtyre marrëveshjeve. Si pjesë e këtyre procedurave janë Çertifikata e rezidencës së tatimpaguesit, si dhe Vërtetimi tatimor me qëllim të aplikimit të METD.

171

Çertifikata e rezidencës

Çertifikata e rezidencës i lëshohet tatimpaguesit të regjistruar në Administratën Tatimore të Kosovës, pas kërkesës me shkrim të tatimpaguesit, dhe pasi bëhen verifikimet e nevojshme në Zyrën Regjionale ku ai është i regjistruar.

Çertifikata e rezidencës i shërben tatimpaguesit për të vërtetuar se paguan tatimet për të ardhurat globale në Kosovë, në mënyrë që Autoriteti Tatimor i shtetit të huaj ku ai ka realizuar të ardhurat të bëjë aplikimin e METD.

172

Vërtetimi Tatimor

Vërtetimi tatimor i lëshohet tatimpaguesit i cili ka transaksione me persona që janë rezidentë në vendet me të cilat është në zbatim METD.

Vërtetimi ka për qëllim aplikimin e marrëveshjes për të ardhura me burim në Kosovë (paguesi është tatimpagues në Kosovë) të realizuara nga persona që janë rezidentë në shtetin me të cilin është në zbatim METD.

173

Çertifikata e mbajtjes në burim

Lëshohet nga tatimpaguesi rezident për tatimpaguesin jo-rezident i cili nuk ka njësi të përhershme në Kosovë, për të dëshmuar se për të ardhurat e realizuara në Kosovë i është mbajtur tatimi në burim dhe është paguar në llogari të Administratës Tatimore të Kosovës.

174

Çfarë shërbime ofron Zyra për METD?

Trajtimi/shqyrtimi i kërkesave të tatimpaguesve lidhur me zbatimin e METD;

Interpretimi i dispozitave sipas METD;

Shkëmbimi i informatave me Autoritetet Tatimore të vendeve të jashtme kontraktuese;

Asistimi në mbledhjen e tatimeve e cila përdoret nga Autoritetet Tatimore përkatëse.

Trajtimi/shqyrtimi i kërkesave lidhur me zbatimin e METD, bëhet në bazë të ligjeve vendore për Tatimin në të Ardhurat e Korporatave, Tatimin në të Ardhurat Personale, si dhe ligjeve ndërkombëtare, përkatësisht METD

175

Modelet bazë të METD

Ekzistojnë dy modele mbi të cilat hartohet METD:

Modeli i OECD, Konventa e Tatimit në të Ardhura dhe Kapital

Modeli i Kombeve të Bashkuara, Konventa Tatimore

176

METD

METDKosovë – Shteti “X”

Data:

Data e cila definon nënshkrimin nga Ministria e Financave 27.05.2018

Data e nënshkrimit

Data e Ratifikimit 19.11.2018

Data e hyrjes në fuqi

Data e aplikimit 01.01.2019

Data e zbatimit

177

Marrëveshjet ndërkombëtare

Shteti Në fuqi nga Kosova E zbatueshme Komente

Austria 31.12.2018 01.01.2019

Belgjika 23.02.2010 13.04.2012 Nga ish Jugosllavia

Britania e Madhe 09.07.2015 01.01.2016

Emiratet e Bashkuara Arabe 03.07.2017 01.01.2017

Dukata e Madhe e Luksemburgut Ende nuk ka hyrë në fuqi Ende nuk është e zbatueshme

Finlanda 02.09.2011 02.09.2011 Nga ish Jugosllavia

Gjermania 02.09.2011 02.09.2011 Nga ish Jugosllavia

Hungaria 13.01.2014 01.01.2015

Kroacia 04.12.2017 01.01.2018

Maqedonia 06.06.2011 01.01.2014

Sllovenia 14.04.2014 01.01.2015

Shqipëria 25.04.2014 01.01.2016

Turqia 08.11.2012 01.01.2016

Zvicra 10.10.2018 01.01.2019

178

Transferi i Çmimeve

Transferimi i çmimit – nënkupton përcaktimin e çmimit të mallrave dheshërbimeve të shitura në mes të entiteteve të lidhur në mes veti brenda njëndërmarrje;

Çmimi që shfrytëzohet lidhur me transaksionet e mjeteve apo të obligimeve kontraktuese ndërmjet personave të lidhur konsiderohet çmimi i transferit.

Çmimi që pritet të pranohet lidhur me transaksionet e pasurisë apo të obligimeve kontraktuese ndërmjet palëve që kanë punuar sipas mbizotërimit të tregut duhet të konsiderohet vlera e hapur e tregut.

179

Operimi i kompanive shumëkombëshe (MNE)

Kompanitë shumëkombëshe operojnë në juridiksione me norma të ndryshmetatimore pëmes filialeve dhe/ose degëve.

Kompanitë shumëkombëshe tentojnë të zvogëlojnë obligimet tatimore duke lëvizur fitimet nga jurisdiksionet me norma të larta tatimore në juridiksione me norma të ulëta tatimore.

180

Transferimi i çmimit dhe fushëveprimi

Transaksionet e kontrolluara janë transaksionet që ndodhin në mes të dyndërmarrjeve që gjenden në dy juridiksione të ndryshme tatimore dhe qëkonsiderohen që janë palë të lidhura.

Persona të lidhur konsiderohen personat, të cilët kontrollojnë njëra tjetrën 50% apo më shumë të aksioneve, ose janë nën kontrollë të një personi të tretë, qoftënë mënyrë të drejtpërdrejtë apo tërthorazi, ose kur personat janë të afërm tëradhës së parë, të dytë apo të tretë sipas Ligjit mbi Trashëgiminë.

181

Parimi i vlerës së hapur të tregut dhe zbatimi i saj

Parimi i vlerës së hapur të tregut për qëllime të transferimit të çmimit përcaktonçmimin e produktit të shitur apo shërbimit të ofruar ndërmjet palëve të lidhura, e cila duhet të jetë e njëjtë sikur palët të ishin të pavarura.

Tatimpaguesi që është subjekt i tatimit në të ardhurat e korporatave dhe i cili merr pjesë në një apo më shumë transaksione të kontrolluara, përcakton fitimin e tatueshëm në përputhje me vlerën e hapur të tregut për transferim të çmimit.

Zbatimi i vlerës së hapur të tregut bazohet në një krahasim të kushteve në transaksionet e kontrolluara me kushtet e transaksioneve të krahasueshme të pakontrolluara.

182

Transferi i Çmimeve

Vlera e hapur e tregut përcaktohet sipas metodës krahasuese të çmimeve të pakontrolluara dhe në rastet kur kjo nuk mund të shfrytëzohet përdoret metoda e çmimeve të rishitjes ose metoda e kostos-plus ose çdo metodë tjetër siç parashihet me akt nënligjor.

183

Njësia e Përhershme

Njësia e përhershme do të thotë vend i caktuar i veprimtarisë afariste nëpërmes te cilit veprimtaria afariste e personit jo rezident zhvillohet tërësisht apo pjesërisht në Kosovë.

Njësia e përhershme përfshin:

o Çdo vend të menaxhmentit;

o Çdo degë;

o Çdo zyrë;

o Çdo fabrikë;

o Çdo punëtori;

o Çdo minierë dhe

o Çdo burim i naftës dhe gazit, gurore ose vend tjetër i shfrytëzimit të burimeve natyrore.

184

Njësia e përhershme konsiderohet se nuk përfshinë:

Shfrytëzimin e objekteve vetëm me qëllim të ruajtjes ose ekspozimit të mallrave ose materialeve që i përkasin personit jo rezident ;

Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit jo rezident vetëm me qëllim të ruajtjes apo ekspozimit;

Mbajtja e magazinës së mallrave dhe materialeve që i përkasin personit jo rezident vetëm për qëllime të përpunim nga një tatimpagues tjetër;

Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm me qëllim të blerjes së mallrave ose materialeve ose mbledhjes së informacioneve për personin jo rezident;

Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për qëllimin e kryerjes së aktiviteteve të tjera të karakterit përgatitor apo ndihmës për personin jo rezident, dhe

Mbajtja e një vendi të caktuar të biznesit vetëm për kombinimin e ndonjë nga aktivitetet e paraqitura në nën paragrafët 1 deri 5 të këtij paragrafi, me kusht që aktiviteti i përgjithshëm i vendit të fiksuar të biznesit që rezulton nga ky kombinim ka vetëm karakter përgatitor apo ndihmës.

185

Evidenca e stoqeve

Evidenca e stoqeve për çdo tatimpagues

Më apo para 10 janarit të vitit vijues

Me çmim të kostos dhe dokumentim mbi origjinën dhe

pa TVSh te deklaruesit e TVSh-së

me TVSh te jo deklaruesit e TVSh-së

186

Evidenca e stoqeve

Janë të aplikueshme metodat:

Çmimit mesatar

FIFO (I pari brenda – I pari jashtë)

HIFO (me I larti brenda – I pari jashtë)

Përjashtim LIFO (I fundit brenda-I pari jashtë)

Kërkesë e veçantë për ndërrim metode.

187

Trajtimi i aktiviteteve të sigurimit

Kompanitë e sigurimeve paguajnë 5% të primeve bruto për periudhë tatimore

Nuk llogarisin Fitim të Tatueshëm (FT)

Nuk u njihen shpenzimet

Nuk u njihen rezervat e sigurisë

Në rast të të hyrave tjera veçantë llogarisin fitimin e tatueshëm.

188

Ortakëritë dhe grupimi personave

Me ortakëri kuptojmë bashkimin e dy a më tepër personave për qëllime biznesi me të drejta dhe obligime të barabarta në kapital, fitim dhe humbje.

Ortakëritë sipas ligjit obligohen të dorëzojnë deklaratë vjetore ku përfshihen të gjitha të hyrat dhe shpenzimet e ortakëve, pa obligim pagese.

Ortakëria apo grupimi i personave është përgjegjës për dorëzimin e deklaratave dhe kryerjen e pagesave të të gjitha tatimeve për të cilat ortakëria apo grupimi ipersonave bëhet i detyrueshëm (si: TVSH, Tatim në Paga, Kontribute Pensionale, Tatim të Mbajtur në Burim, Tatim në Qira, etj).

189

Ortakëritë dhe grupimi personave

Ortakëritë dhe grupimi i personave, si dhe ortakët e ortakërive dhe anëtarët e grupeve, duhet të mbajnë libra dhe regjistrime në përputhje me paragrafin 4 të nenit 33 të këtij ligji dhe secili ortak duhet të paguajnë tatimet në të ardhura obligative në përputhje me paragrafin 2.2 te nenit 43 të këtij ligji.

Ortakët mund t’i shkarkojnë njërën nga deklaratat sipas opsioneve të zgjedhura(IL, QL, PD, CD).

190

Pagesa e tatimit për veprimtaritë afariste

Secili tatimpagues i cili realizon apo akruon të ardhura nga veprimtaritë afariste paguan tatimin çdo tre muaj në një llogari të caktuar nga Administrata Tatimore në një bankë të licencuar nga BQK, jo më vonë se pesëmbëdhjetë (15) ditë pas përfundimit të çdo tremujori kalendarik (15 prill, 15 korrik, 15 tetor, 15 janar).

191

Tatimpaguesit me të Ardhura bruto vjetore deri në 50.000€

Tre për qind (3%) të të ardhurave bruto nga tregtia, transporti, bujqësia dhe veprimtaritë e ngjashme ekonomike të çdo tremujori, por jo më pakë se 37.50€ për tremujor.

Nëntë për qind (9%) të të ardhurave bruto nga shërbimet, veprimtaritë profesionale, të zanatit, të argëtimit dhe të ngjashme të çdo tremujori, por jo më pakë se 37.50€ për tremujor.

Nëse një tatimpagues nuk ka të ardhura në një periudhë tremujore, nuk kërkohet pagesë, por tatimpaguesi duhet të dorëzojë deklaratën e këstit tremujor për periudhën edhe kur nuk ka obligim tatimor.

192

Tatimpaguesit me të ardhura mbi 50,000€

Këstet paradhënie

Për dorëzimin e kësteve paradhënie, ekzistojnë kritere për:

Vitin e parë të afarizmit

Vitin e dytë të afarizmit, e tutje

193

Tatimpaguesit me të ardhura mbi 50,000€

Viti i parë i afarizmit

1/4 e detyrimit të përgjithshëm tatimor për periudhën tatimore në vijim bazuar në të ardhurën e tatueshme të vlerësuar dhe të zvogëluar nga cilado shumë e mbajtur në burim gjatë tremujorit;

pagesa në katër këste, ku me pagesën e këstit të katërt mbulon 80% të obligimit tatimor;

194

Tatimpaguesit me të ardhura mbi 50,000€

Viti i dytë i afarizmit e tutje

Tatimpagues mund të zgjedhë njërin nga opsionet, si:

1/4 e detyrimit të përgjithshëm tatimor për periudhën tatimore në vijim bazuar në të ardhurën e tatueshme të vlerësuar dhe të zvogëluar nga cilado shumë e mbajtur në burim gjatë tremujorit, apo

110% të detyrimit tatimor nga viti paraprak të zvogëluar nga cilado shumë e mbajtur në burim gjatë tremujorit.

195

Tatimpaguesit me të ardhura mbi 50,000€

Përjashtimet:

Tatimpaguesi i cili krijon humbje nuk ka të drejtë të deklaroi sipas rregullave –opcionit 110% të detyrimit tatimor nga viti paraprak por duhet të deklarojësikur të ishte viti i parë i afarizmit.

Tatimpaguesit tek i cili ushtrohet kontrolli tatimor me ç ‘rast ndodh rregullimi i tatimit të atij viti dhe devijimi nuk kalon 20% të shumës së deklaruar nga tatimpaguesi atëherë aplikohet lirimi nga ndëshkimi ndërsa në të kundërtën pason ndëshkimi.

196

Afatet kohore për deklarim

Afatet e pagesës së kësteve paradhënie janë deri në çdo 15 të muajit vijues pas çdo tremujori, me sa vijon:

TM1/20XX, nga 01.04.20xx deri 15.04.20xx

TM2/20XX, nga 01.07.20xx deri 15.07.20xx

TM3/20XX, nga 01.10.20xx deri 15.10.20xx

TM4/20XX, nga 01.01.20xx deri 15.01.20xx

Afati për dorëzimin e Deklaratës Vjetore për tatimin në të ardhurat Personale, është nga 01 Janar deri më 31 Mars të vitit pasues të periudhës tatimore.

197

Funksionimi i Zyrave të Shërbimit tëTatimpaguesve

198

199

200

201

Ju faleminderit përvëmendje!

202