kreu i shtetit, bujar nishani dekoron kryetarin e parË … · 2014-12-01 · faqe 2 dhjetor 2014;...

FAQE 1Dhjetor 2014; Nr. 12(312)

Kryeredaktor: Halil RAMA ; Zv/Kryeredaktor: Sakip Cami Email: [email protected] / website: WWW.VETERANIOBVL.ORG

GAZETË PERIODIKE. NR. 12 (312) Dhjetor 2014 ÇMIMI: 20 LEKË

ORGANIZATA E BASHKUAR E VETERANËVE TË LUFTËS ANTIFASHISTE NACIONALÇLIRIMTARE TË POPULLIT SHQIPTAR (OBVL)

KREU I SHTETIT, BUJAR NISHANI DEKORON KRYETARIN E PARË TË OBVL-SË

Dr.Ymer Dishnica"Nderi i Kombit"

70- vjetori i krijimit,Brigada e VIII njohu vetëm fitore

FAQE 2 FAQE 8-9

KRENARËME LANÇ DHE

SAKRIFICAT TONAMBINJERËZORE

LANÇ garantoiShqipërinë e sotme

Qendra Kombëtare e Artit dhe Kulturës "NACIONAL" dhe OBVLpromovojnë librin e 6-të të Halil Ramës

Jubileu u lavdishëm i 70-vjetorit tëçlirimit të atdheut nga pushtuesit na-zifashit është kremtuar me madhështi,në Tiranë dhe në të gjitha rrethet e ven-dit. Pas homazheve në Varrezat e Dësh-morëve, Kryeministri Edi Rama dhe Kry-etari i Kuvendit Ilir Meta kanë shtruarnjë drekë për veteranët e Luftës Anti-fashiste Nacional Çlirimtare. Në fjalëne tij përshëndetëse kryeministri thek-soi se çlirimi i atdheut nuk ka lidhjeme sistemin që u vendos më pas dhese ata që po e diskutojnë datën nuk janëveteranët për tradhtarët ose të tjerë qënuk akne qenë fare në luftë.

Nga Lule NELA

“Me botimin e këtyre librave H.Rama krijonedhe profilin e një shkrimtari, të një proza-tori të suksesshëm, pasi jo vetëm përshk-ruan ngjarje dhe ndërton personazhe, poredhe i sjell ato tek lexuesi me një stil tërrjedhshëm, fjalor të pasur dhe figuracionitë gjetur, çfarë i jep atij dimensionet e njëshkrimtari të suksesshëm...."

Promovohet "Testamenti iatdhedashurisë"

Nga Rrahman PARLLAKU*

Në këtë jubile, shqiptarët, kudo ku janë,kanë të drejtë të krenohen për Luftën e lavdishmeNacionalçlirimtare, që çoi në çlirimin e vendit,nga okupatorët Nazifashistë. Ne krenohemi, seme luftën dhe sakrificat tona mbinjerëzore, megjakun e dhjetra mijëra dëshmorëve, e çliruamvetë atdheun, pa ndërhyrje nga jashtë, dhe mekontributin e dhënë, në luftën kundë Nazifash-izmit, u bëmë pjesë e Bllokut Antifashist të Popu-jve, të kryesuar nga Aleanca Anglo-SovjetoAmerikane. Ne shprehim falenderimin tonë, përndihmën vendimtare, që dhanë aleatët e mëd-henj, Anglia, Ish, Bashkimi Sovjetik dhe SH.B.A,që shkatërruan bishën Nazifashiste, e u sigu-ruan popujve lirinë. Në momentin historik, pop-ulli shqiptar, në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni,Mal të Zi e kudo, që jetonte në trojet e tij etnike,u bashkua me forcat e lirisë kundër atyre tëerrësirës. Në bazë të kësaj lufte, e sakrificaveqë bëmë, ne siguruam jo vetëm pavarësinë e Sh-qipërisë, por të drejtën e shqiptarëve në Kosovëpër vetëvendosje, dhe të drejtën e shqiptarëvekudo që jetojnë, për të qëndruar në trojet e tyreetnike. Kjo ishte fitorja e dytë më e madhe, nëhistorinë tonë kombëtare, pas shpalljes së pa-varësisë, dhe ngritjes së Flamurit në Vlorë.

Ushtria jonë Nacionalçlirimtare jo vetëm e çliroivendin, por edhe dha një kontribut të veçantë, nëçlirimin e Kosovës. Ndihmoi, popullin vëlla të Ko-sovës, të merrte pjesë masivisht në Luftën Nacio-nalçlirimtare. Të shkëputej nga okupatorët Nazi-fashistë, me të cilët e kishin lidhur qeveritë kuis-linge, e të fitonte të drejtën për vetvendosje, dukeju bashkuar Aleancës Antifashiste të Popujve.

(Vijon në faqen 3)

Basha: Mbrojtjeme çdo çmim

lirive tona

Duke i dhënë Dr.Ymer Dishnicës Titullin “Nderi i Kombit”, kreu i shtetit nderoi njënjeri emblematik, të edukuar, të shkollur, të përkushtuar dhe të kulturuar në sh-kallën më sipërore që do të kujtohet për një kohë shumë të gjatë dhe do të zerëvendin e merituar në panteonin e nderit të kombit shqiptar

"Në fjalën e tij pas homazheve,kryetari i PD, Lulzim Basha thek-soi se është detyrim që idealin elirisë për të cilin dhanë jetën kaqshumë shqiptarë, mos t'ia sakri-fikojmë kurrë axhendave të ngush-ta politike, rreziqeve të reja apo tëvjetra që shfaqen e rishfaqen në pa-ketime të ndryshme ... FAQE 2

Jeta është e vlefshmetë jetohet në liri dhe

me dinjitet

70 vite më parë, Tirana u çlirua ngapushtuesit nazifashistë, duke u renditurnë listën e paktë të kryeqyteteveevropiane që u çlirua nga lufta partizanee popullit të tyre.

Nga Enno Bozdo

FAQE 4

DESHMIA E GJENERALITGEZIM OSTRENI PARA

GJYKATËS SË HAGËSDHEPASNGJARJET E BEOGRADIT

Gjeneral major Gezim Ostreni ësh-të lindur në qytetin e Dibrës me 1 nën-tor 1942. Pas mbarimit të shkollës nor-male, mbaron edhe shkollën eoficerëve të rezervës si dhe disa kursenë Akademinë Ushtarake.

Nga SAKIP CAMI

FAQE 13

Komuniteti çam, sishembulli i antifashizmit

dhe shqiptarizmitNga Pirro Guremani FAQE 12

HomazhLamtumirë

SHEFQET MËZINI!Nga Sotir Budina FAQE 16

Tribut dëshmoritIsmail Caka

Nga Vladimir Skënderi

FAQE 11

FAQE 2 Dhjetor 2014; Nr. 12(312)

JUBILARE

Jubileu u lavdishëm i 70-vje-torit të çlirimit të atdheut ngapushtuesit nazifashit ështëkremtuar me madhështi, në Ti-ranë dhe në të gjitha rrethet evendit. Pas homazheve nëVarrezat e Dëshmorëve, Kryemi-nistri Edi Rama dhe Kryetari iKuvendit Ilir Meta kanë shtruarnjë drekë për veteranët e LuftësAntifashiste Nacional Çlirimtare.Në fjalën e tij përshëndetësekryeministri theksoi se çlirimi iatdheut nuk ka lidhje me sistem-in që u vendos më pas dhe se ataqë po e diskutojnë datën nuk janëveteranët për tradhtarët ose tëtjerë që nuk akne qenë fare nëluftë.

Kryetari i Kuvendit Ilir Meta evlerësoi Luftën Antifashiste Na-cional Çlirimtare si shumë tërëndësishme për të garantuarShqipërinë dhe Kosovën e sotme.Në fjalën e tij përshëndetëse nëdrekën me veteranët e luftës Metatheksoi se toleranca dhe mikprit-ja janë dy vlera që kanë karakter-izuar shqiptarët ehde gjatëluftës."Ne përkulemi sot me nder-im dhe mirënjohje të jashtëza-konshme ndaj sakrificave qëbënë dëshmorët. Një luftë që fil-loi në 7 prill për popullin shqiptardhe vazhdoi deri në 29 nëntor. Do

Në ambientet e Kuvendit të Sh-qipërisë u organizua një ceremonizyrtare, si dhe u çel një ekspozitëme rastin e 70 vjetorit të Çlirimit tëvendit. Kryetari i Kuvendit, Ilir Metanë fjalën e tij përshëndeti përfaqë-suesit e veteranëve të LANÇ, si dhefalenderoi përfaqësuesit e trupit dip-lomatik të akredituar në Tiranë, qëmerrnin pjesë në këtë ceremoni.

Duke e cilësuar si një ditë tëveçantë, 70 vjetorin e Çlirimit, Kreui Kuvendit, u shpreh se, "kjo ështënjë ngjarje jubilare. Jemi sot vendanëtar i NATO-s. Jemi sotvend kandidat në BE".

Meta u shpreh se duhettë ecim në rrugën drejt Sh-qipërisë Europiane, pasi thaMeta, "lufta e heronjve tanë,për liri, garantoi Shqipërinëe të ardhmes".

Duke folur për ekpozitëne çelur në ambientet e krye-sisë së Kuvendit, Meta ushpreh se, "ekspozuam sotdisa nga momentet e kësajlufte, disa nga kujtimet e

TIRANË-Me rastin e 70-Vjetorit të Çlirimit Min-istria e Mbrojtjes ka organizuar një ceremoni ush-tarake. Ministrja Mimi Kodheli teksa uroi gjithëshqiptarët për festën e Çlirimit theksoi se 29-Nën-tori është një ditë e shënuar ku forcat partizaneme ndihmën e aleatëve përzunë pushtuesin nazi-

Veteranë të LANÇ, deputetë,drejtues të pushtetit vendor, për-faqësues të ambasadës së Kosovëszhvilluan homazhe pranë shtatoressë komandantit legjendar, AdemJashari në 59-vjetorin e lindjes.Basha theksoi se 28 nëntorët e Sh-qipërisë demokratike nuk do të ish-in njësoj pa lirinë e Kosovës."Kremtimi i 28 Nëntorit edhe siditëlindje e komandantit legjendartë Ushtrisë Çlirimtare të Kosovëska domethënien e madhe se Sh-qipërisë e shqiptarëve, Kosovës etrojeve tona kudo nuk i kanë mun-guar e as nuk do i mungojnë kurrëbijtë e bijat, të cilët janë gati të japingjithçka për pavarësinë, për lirinë efituar dhe për të zmbrapsur çdokërcënim ndaj kësaj lirie, si dhe përtë çuar deri në fund, për të plotë-suar pa asnjë rezervë amanetin e një

Kryetari i Kuvendit dhe Kryeministri, drekë në nder të veteranëve dhe familjarëve të dëshmorëve e të heronjve të LANÇ-it

LANÇ garantoi Shqipërinë e sotme

theksoja vetëm dy aspekte që tre-gojnë dimensionin jashtëzakon-shëm njerëzor, dhe tolerant tëpopullit tonë. Shqipëria të ishtenjë vend unik në Evropë ku asnjëhebre nuk ju dorëzua pushtues-it, ku numri i tyre gjatë pushtim-it u shumëfishua dhe kjo tregondimension solidariteti dhe sakri-ficës së shqiptarëve për mikun.Dhe së dyti trajtimi i ushtarëveitalianë pas kapitullimit të Ital-isë. Pas kapitullimit u morën nëmbrojtje nga ndëshkimi i na-zistëve. Këto dy vlera tregojnë një

tolerancë të madhe. Vepra e dësh-morëve, e partizanëve flet mëshumë se gjithçka tjetër. Për his-torinë tjetër që kërkon të identi-fikojë luftën antifashiste me ven-dosjen e sistemit komunist kjonuk ishte risi shqiptare, por vlerae LANÇ nuk mund të vihet në dis-kutim dhe të debatohet. Ajo ga-rantoi këtë Shqipëri dhe këtë Ko-sovë që kemi sot. Pa këtë Shqipërinuk do ishte dhe kjo Kosovë sh-tet i pa varur dhe një komb qëlartësohet drejt Evropës së bash-kuar"- u shpreh Meta.

Kryetari i Bashkisë së Tiranës,njëherësh kryetari i PD, LulzimBasha, ish-Kryeministri Sali Ber-isha, deputetë, drejtues të push-tetit vendor, të qarkut, veteranëetj., janë përulur me nderim dhemirënjohje përpara të rënëve përlirinë dhe demokracinë e Sh-qipërisë. Me rastin e 70-vjetorittë çlirimit të atdheut nga okupa-tori nazifashist, kurora me lulejanë vendosur pranë monumentit"Nënë Shqipëri". Personalitete tëlarta kanë bërë homazhe dhe nënderim të viktimave të komu-nizmit.

Ata vendosën kurora me lulepranë memorialit që përkujton 22intelektualët shqiptarë të ekzeku-tuar nga regjimi komunist, mepretekstin se më 21 shkurt 1951kishin shpërthyer një bombë nëambasadën sovjetike në Tiranë.Në fjalën e tij pas homazheve,kryetari i PD, Lulzim Basha thek-soi se është detyrim që idealin elirisë për të cilin dhanë jetën kaqshumë shqiptarë, mos t'ia sakri-

Meta: LANÇ, garantoi këtë Shqipëri që kemi sot. Por jo vetëm kaq. Garantoi edhe këtë Kosovë që kemisot, sepse pa këtë Shqipëri nuk do të ishte edhe kjo Kosovë shtet i pavarur dhe një komb

Basha: Mbrojtje me çdo çmim lirive tonafikojmë kurrë axhendave tëngushta politike, rreziqeve tëreja apo të vjetra që shfaqen erishfaqen në paketime të ndry-shme. Basha u shpreh: "Gëzuarditën që bashkon shpirtrat e tëgjithë shqiptarëve, Ditën e Fla-murit, Ditën e Pavarësisë! Gë-zuar këtë festë të madhe të lir-isë, sakrificës për atdheun tonë,kombin tonë! Gëzuar po kështu70-vjetorin e çlirimit të Sh-qipërisë nga okupatorët nazifash-istë! Pavarësia e Shqipërisë, lir-ia e Shqipërisë në të gjitha di-mensionet e saj i ka rrënjët nësakrificën sublime të mijëra emijëra shqiptarëve, burra e gra,të rinj e të reja, intelektualë, pa-triotë, trimave, të cilët ndër shek-uj mbajtën të gjallë flakën e lir-isë kombëtare, identitetit ko-mbëtar të një prej qytetërimevemë të vjetra të Europës".

Më pas Basha ka vizituarfamiljet e dëshmorëve Akil Saki-qi, Bardhyl Salillari dhe Heroit tëDemokracisë, Azem Hajdarit.

Përkujtohet komandantilegjendar Adem Jashari

kombi të bashkuar nën idealin e ril-indësve, nën flamurin e Skënder-beut, nën normat dhe standardet eBE", deklaroi Basha.

Homazhe pranë shtator-es së Ismail Qemalit

Ashtu siç e ka kthyer tashmënë traditë, kryebashkiaku LulzimBasha ka kryer homazhe në nderimtë atit të Pavarësisë së Shqipërisë,Ismail Qemali, në të njëjtën orë nëtë cilën ai së bashku me elitën emendjes, shpirtit dhe kurajës sëshqiptarëve mishëruan aktin epavdekshëm të shpalljes së Sh-qipërisë të lirë dhe të mosvarme.Basha ka theksuar se vepra e Is-mail Bej Vlorës është frymëzim dhekurajo për çdo shqiptar, për të vi-juar rrugëtimin drejt ribashkimitpolitik me Europën.

Ceremoni ushtarake për "Ditën e Çlirimit",Kodheli: Të punojmë për përparimin e Shqipërisë

fashistë. Të pranishëm në ceremonine ushtaraketë organizuar nga Ministria e Mbrojtjes ishin të pran-ishëm edhe Presidenti Bujar Nishani, KryeministriEdi Rama, Kryetari i Kuvendit Ilir Meta, ambasa-dorë, ministra, ushtarakë dhe përfaqësues të ko-muniteteve fetare. Në fjalën e saj, ministrja eMbrojtjes e vlerësoi Luftën Antifashiste NacionalÇlirimtare vendimtare për ruajtjen e integritetit ter-ritorial. Duke vlerësuar veteranët e luftës Kodheliu shpreh se janë disa gjëra për të vilat ja vlen tëvdesësh dhe një prej tyre është liria e atdheut."Respekti dhe mirënjohja jonë janë me ju dhe pakushte. Çlirimtarët tanë kishin besim se ajo që pobënin ishte e drejta. Ka një diferencë morale mespërdorimit të forcës për liri dhe për pushtim. Ataishin çlirimtarët dhe jo pushtuesit. Ka disa gjërapër të cilat ja vlen të vdesësh një prej tyre ështëliria e atdheut. Historia është një mësuese e vrazh-dë e cila duhet ti japë secilit hakun as më pak e asmë shumë. Historia thotë që aleatët fituan luftën,por paqen e humbën të gjithë bashkë."- u shprehKodheli.

Lufta për liri garantoi Shqipërinë e të ardhmesdëshmorëve dhe heronjve tanë".

"Keni parë se, përveç se trima,ata ishin edhe krijues dhe artisë.Ishin të rinj dhe të reja me një botëmjaft të pasur shpirtërore. Ka pasurtë rinj dhe të reja që teksa studioninjashtë vendit, u kthyen në Shqipëripër të luftuar kundër pushtuesit.Janë njerëz që e kanë fituar respek-tin për gjeneratat që do të vijnë", thaMeta. Gjatë pritjes në kryesinë e Ku-vendit të pranishmit i përshëndetiedhe kryetari i OBVL-së RrahmanParllaku

Në nder të 28 Nëntorit1912, Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë,

Muzeu Historik Kombëtar çeli edheekspozitën fotografike të quajtur “40firmëtarët e Pavarësisë”. Përveç 28nëntorit, qëllimi i ekspozitës ishteedhe nderimi dhe njohja nga publikue 40 firmëtarëve të Aktit të Pavarë-sisë. Ekspozita, përveç fotove, të cilatjanë të shoqëruara me jetëshkrimine secilit prej firmëtarëve, ka nëqendër të saj edhe Aktin e Pavarë-sisë bashkë me penën origjinale qëështë nënshkruar. Ekspozita e cilau çel më 28 Nëntor në sallën Grit ëMHK-së, qëndroi e hapur deri më 2Dhjetor.

Kryetari i Kuvendit, z. Ilir Metasë bashku me Kryeministrin e Sh-qipërisë shtruan një drekë në ndertë veteranëve dhe familjarëve të dësh-morëve e të heronjve të LANÇ-it

Nderohen “40 firmëtarëte Pavarësisë” në njëekspozitë në MuzeunHistorik Kombëtar


NDERIMI

Ndër 14 figurat e shquara tëhistorisë sonë shqiptare qëdhanë kontribut për Pavarësinëdhe çështjet kombëtare, të deko-ruara nga Presidenti i RepublikësBujar Nishani më 28 Nënor 2014,Dr.Ymer Dishnica zë vend tëveçantë. Duke i dhënë Dr.YmerDishnicës Titullin "Nderi i Ko-mbit", kreu i shtetit nderoi njënjeri emblematik, të edukuar, tëshkollur, të përkushtuar dhe tëkulturuar në shkallën mësipërore që do të kujtohet për njëkohë shumë të gjatë dhe do tëzerë vendin e merituar në pan-teonin e nderit të kombit shqiptar.

Ymer Dishnica (1912-1992),ka qenë një nga figurat më sim-patike, më të mençura, më fis-nike dhe një nga udhëheqësitkryesorë të LANÇ-it. Ai u lind në

Presidenti i Republikës, Sh.T.Z.Bujar Nishani vlerësoi më 28 nëntor2014gjatë një ceremonie të veçantëtë organizuar në Pallatin e Brigada-ve figura dhe personalitete me kon-tribute të veçanta historike me rastine 102-vjetorit të Pavarësisë.

Në këtë ceremoni solemne ishintë pranishëm Zëvendëskryetari iKuvendit të Shqipërisë Edmond Spa-ho, Zëvendëskryeministrja e Kos-ovës, Edita Tahiri, Ministrja e Kul-turës Mirela Kumbaro, Kryetari iOpozitës, Luzim Basha, Shefi i Sh-tabit të Përgjithshëm Gjeneral MajorJeronim Bazo, Kryetari i KLSH-sëBujar Leskaj, Ambasadori amerikanAlexander Arvizu, kryetari i OBVL,gjeneral Rrahman Parllaku - Hero iPopullit dhe Nderi i Kombit, de-putetë, rektorë universitetesh, aka-demikë, historianë nga trevat sh-qiptare, përfaqësues të trupit diplo-matik të akredituar në Tiranë, etj.

Kreu i Shtetit në shenjë vlerësi-mi dhe nderimi të përjetshëm përveprën atdhetare, ndihmesën ven-dimtare historike në ruajtjen e trojeveshqiptare dhe Shpalljen e Pavarësisësë Shqipërisë vlerësoi Isa Boletinin(pas vdekjes) me "Dekoratën e Fla-murit Kombëtar", ndërsa në vlerësimtë lartë të veprimtarisë së shquaratdhetare dhe përpjekjeve të pamo-hueshme e të pareshtura në shër-bim të Shqipërisë së lirë demokra-tike si dhe në organizimin e rezis-tencës dhe kontributit në Luftën An-tifashiste Abaz Kupin (pas vdekjes)me Dekoratën "Gjergj KastriotiSkënderbeu", si dhe zotin JonathanMoore për kontributin e veçantë nëforcimin e miqësisë midis Shqipërisëdhe Shteteve të Bashkuara tëAmerikës dhe ndihmesën e çmuar,të dhënë në forcimin e demokracisëdhe institucioneve të pavarura në Sh-qipëri.

Presidenti Nishani i akordoi De-koratën "Nderi i Kombit" zotit MatteoMandalà duke vlerësuar lart veprim-tarinë e tij të shquar akademike për

Presidenti i Republikës,Sh.T.Z. Bujar Nishani organi-zoi më 28 Nëntor në MuzeunKombëtar "Gjergj KastriotiSkënderbeu" të qytetit tëKrujës Kuvendin "Historia iflet së ardhmes" në kuadër të102-vjetorit të Pavarësisë, mepjesëmarrjen e deputetëve tëKuvendit të Shqipërisë,anëtarëve të Akademisë sëShkencave, historianë, politi-kanë, rektorë universitetesh,akademikë, studiues dhe al-banologë të ardhur edhe ngaKosova, Maqedonia si dhe ar-bëreshë.

"Festa e Flamurit është njëditë e gëzueshme dhe më erëndësishmja për të gjithëbashkëkombasit e mi, poredhe një moment i madh re-


(vijon nga fq 1)

Gjithashtu u goditën forcat Naziste të Grup-Armatës \E-re\, në tërheqje, ju shkaktuan atyredëme, në njerëz, në shkatërrimin e armatimit e tëteknikës së rëndë luftarake, i penguam, për të sh-kuar të organizuara, në frontin, kundër ushtrivealeate në perëndim, duke ndihmuar, në çlirimin epopujve të Sanzhakut, të Malit të Zi, e të Bos-njes.

Këto veprime luftime luftarake, ishin kontributi dhënë, në kuadër të Aleancës Antifashiste tëPopujve.

Të vjen keq e indinjohesh, kur flitet e shkru-het kundër Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare,luftë e gjithë popullit dhe rinisë, në moshën, nga14 deri në 22 vjeç, që në masën mbi 90%, bënësakrifica mbinjerëzore, duke dhënë edhe jetën përlirinë.

Guximi, trimëria, dhe heroizmi i tyre, duhet tëjetë frymëzim për brezat e ardhshëm.

Është detyrë e historianëve, ta pastrojnë his-torinë, nga ideologjizmat, nga shtrëmbërimet efallsifikimet, që u bëri diktatura, e që po vazhdojnëtu bëhen edhe sot.

Lavdia e Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare,dhe kontributi i çdo patrioti, në këtë luftë, duhettë gjejë vend, në të vërtetat historike të saj.

Kreu i Shtetit, Bujar Nishani dekoron kryetarin e parë të OBVL-së

Dr.Ymer Dishnica "Nderi i Kombit"Duke i dhënë Dr.Ymer Dishnicës Titullin "Nderi i Kombit", kreu i shtetitnderoi një njeri emblematik, të edukuar, të shkollur, të përkushtuar dhe tëkulturuar në shkallën më sipërore që do të kujtohet për një kohë shumë tëgjatë dhe do të zerë vendin e merituar në panteonin e nderit të kombit shqiptar

fshatin Dishnicë më 21.2.1912,vetëm 4 km afër qytetit të Korçës.

Ymer Dishnica është moshatarme pavarësisë kombëtare dheështë bir i denjë i një familje metradita të shquara atdhetare e cilai ka dhënë Shqipërisë pesë dësh-morë, përfshi edhe një vëlla tëdoktor Y. Dishnicës. Ai është njënga veprimtarët më të shquar an-tifashistë frankofonë të Sh-qipërisë. Njerëzit si Y.Dishnicakishin cilësi të ralla kulturore,komunikative e propagandistikebindëse. Ai ishte i aftë të bise-donte bindshëm me njerëz tënatyrave dhe karaktereve tëndryshme. I edukuar në një am-bient fshatar por edhe qytetar siKorça apo Evropian si Parisi dheFranca kishte aftësi bindëse tëçuditëshme. Agjitator i jashtëza-konshëm i tipit të ri antifashist,Ymeri e kuptonte me lehtësihallexhiun nga fshati, qyteti apo

aleatët e huaj. Ai nuk ishte njerii nënështruar dhe nuk ndjentekomplekse inferioriteti ndajaskujt, sidomos ndaj përfaqë-suesve të aleatëve. Me përfaqë-suesit e forcave kundërshtare tëdjathta, doktor Ymeri bisedonte pakërcënime dhe fyerje dhe ishtenë gjendje të kuptonte kompro-misin nga nënshtrimi.

Ministri i Shëndetësisë iqeverisë të parë demokratike sh-qiptare ishte gjithashtu anëtar iKQ dhe Byrosë Politike të PKSh,anëtar i Këshillit të PërgjithshëmAntifashist Nacional Çlirimtar,besnik i kauzës antifashiste dhekomuniste dhe bindjeve të tij tëcilat i kishte pëqafuar që shumëkohë para formimit të PKSh kurndodhej në Francë. Ky person-alitet i shquar i kapaciteteve tëmëdha, i kalonte përmasat e Sh-

qipërisë, me integritetin e tij in-telektual e moral.

Më pas, Ymer Dishnicën epërjashtuan nga KQ i PKSh dheByroja Politike dhe kështu filloikalvari i tij i gjatë i të përndjeku-rit politik. Personaliteti i madhshqiptar Y. Dishnica, mundi mësë fundi të kthehet i lirë në Ti-ranë në vitin 1995, i lodhur poroptimist. I përndjekur, por i papërkulur nga shtypja e gjatë. Nëvitin 1994, me gjith moshën jo tëre, zgjidhet kryetar i Organizatëssë Bashkuar të Veteranëve tëLuftës Antifashiste Nacional Çlir-imtare të Popullit Shqiptar. Inderuari Y. Dishnica vdiq në gji-rin e familjes i qetë dhe i respek-tuar nga familjarët, të afërmit,miqtë, shokët, veteranët dheluftëtarët e LANÇ-it më22.9.1998.

Presidenti i Republikës vlerësonpersonalitete të shquara historike nërrugëtimin 102-vjeçar të Pavarësisë

së Shqipërisë

të nxjerrë në pah vlerat kombëtarënë përgjithësi, si dhe ato kulturoree gjuhësore arbëreshe në veçanti;zotit Mark Krasniqi, zotit Idriz Aje-ti, zotit Ali Aliu duke vlerësuar lartveprimtarinë e tyre të shquar aka-demike, poetike për lartësimin e vler-ave më të mira kombëtare; Ymer Dish-nicën (pas vdekjes) në shenjë vlerë-simi të veprimtarisë së shquar atd-hetare, kontributit në Luftën Anti-fashiste si dhe në shërbim të idea-leve demokratike për Shqipërinë elirë dhe të pavarur; Hysni Lepen-icën (pas vdekjes) për veprimtarinëe shquar atdhetare, kontributit nëLuftën Antifashiste si dhe për-pjekjeve të pamohueshme në shër-bim të çështjes kombëtare; Safet But-kën (pas vdekjes) për përpjekjet epamohueshme në shërbim të çësh-tjes kombëtare, deri në sakrificën emadhe, duke dhënë jetën për Atd-heun dhe idealet e lirisë; MustafaGjinishin (pas vdekjes) për veprim-tarinë e shquar atdhetare si dhe për-pjekjet e pamohueshme në shërbimtë Shqipërisë së lirë demokratike,deri në martirizim.

Presidenti i Republikës vlerësoime "Dekoratën e Artë të Shqiponjës"Mujo Ulqinakun (pas vdekjes) për ve-primtarinë e tij të shquar atdhetaredhe sakrificën heroike në mbrojtjetë sovranitetit territorial, lirisë dhepavarësisë së Shqipërisë; QemalStafën (pas vdekjes) në shenjë vlerë-simi të lartë shtetëror të jetës, vep-rimtarisë së tij të shquar atdhetaree liridashëse, si dhe vetëmohimit esakrificës së tij të madhe në shër-bim të Shqipërisë së lirë demokra-tike.

Presidenti i Republikës, Sh.T.Z.Bujar Nishani organizoi gjithashtumë 28 Nëntor darkën zyrtare me ras-tin e Festës Kombëtare, Ditës sëPavarësisë dhe të Flamurit. Në këtëdarkë merrnin pjesë edhe kryetari IOBVL-së gjeneral rrahman Parllakudhe anëtarja e kryesisë së kësajorganizate, Znj.Liri Belishova

Presidenti Nishani organizon Kuvendin"Historia i flet së ardhmes" në Krujë

flektimi dhe raporti me his-torinë, sepse e thënë thjeshtëe sotmja dhe e nesërmja janëvazhdim i saj dhe të kushtë-zuara nga ajo.

Ismail Qemali, shtetarithemelues dhe 28 Nëntori i1912-s risollën flamurin e Kas-triotëve, por edhe shtizën përta vendosur. Atë ditë dhe gjith-monë patën kujtimin eSkënderbeut.

Lavdi të përjetshme të ma-dhit Ismail Qemali dhe etërvetë Pavarësisë kombëtare! Edhenjë herë uroj nga zemra nëkëtë ditë shënuar popullin eKrujës dhe të gjithë shqiptarëtkudo ndodhen! Rroftë Sh-qipëria, rrofshin shqiptarët!",-tha ndër të tjera PresidentiNishani

Krenarë me LANÇ dhe sakrificat tona mbinjerëzoreNe veteranët që patëm privilegjin e jetëgjatë-

sisë, arritëm të shikojmë të realizuara, disa ngaëndrrat tona, si, rivendosjen e demokracisë, zhvil-limin e iniciativës së lirë, që me ndërtimet, anë ekënd, Shqipërisë, dhe me rrugët e asfaltuara ngaHani i Hotit në Konispol e nga Tirana në Prish-tinë, i kanë dhënë vendit tonë, pamje evropiane.

Shqipëria sot është vend anëtar i NATO-s, dheshqiptarët lëvizin të lirë e pa viza.

Brezi ynë, do të ndahet, i qetë nga kjobotë, pasijemi optimistë, se brezi i ri do ti çojë edhe më për-para këto arritje.

Ajo që na brengos, është, se po e lëmë vëndintë përçarë. Kjo përçarje është mes partive, pasi pop-ulli nuk është i përçarë. Këtë e dëshmoi, gjatëluftës në Kosovë, ku i madh e i vogël, u ngrit nëkëmbë, në mbështetje të vëllezërve kosovarë.

Të shpresojme se bashkimi do të arrihet dhepolitika do ta gjejë gjuhën e përbashkët,

Duke përfunduar uroj, që populli ynë, kudo qëjeton e punon, të ketë suksese e mbarësi, dhe Sh-qipëria të jetë, sa më parë, pjesë e BashkimitEvropian...Uroj gjithë shqiptarët:

Gëzuar, këtë ditë të madhe! Gëzuar, 70-vjetor-in e çlirimit të atdheut!

Lavdi dëshmorëve të Kombit tonë, të të gjithaLuftrave çlirimtare.

*Fjala e Kryetarit të OBVL-së, Rrahman Parllaku - Heroi Popullit dhe Nderi i Kombit në takimin festiv në Kryes-inë e Kuvendit të RSH me rastin e 70-vjetorit të çlirimittë ardheut.


JUBILARE

Tiranë, 17 Nëntor 2014 -Drejtues të Bashkisë së Ti-ranës, deputetë, veteranë tëOBVL dhe qindra qytetarë janëpërulur me nderim dhe respe-kt përpara veprës dhe gjakut tëluftëtarëve për çlirimin e Ti-ranës. Në varrezat e "Dësh-morëve të Kombit" janë kryersot homazhe, në nderim të tërënëve për liri.

"Nderojmë sot në këtë cere-

TIRANË - Një ditë para 70-vjetorit të çlirimit të Tiranës,Bashkia Tiranë ka nderuar përkontributin e tyre gjatë LuftësAntifashiste Nacional Çlir-imtare disa veteranë me certi-fikata mirënjohje. Certifikatatmbajnë motivacionin: "Një ngakontribuesit më të mëdhenj nëLuftën Antifashiste Nacionalç-lirimtare, që realizoi çlirimin eTiranës dhe të gjithë Sh-qipërisë 70 vjet më parë - vep-rimtar i shquar në mbështetjetë demokracisë, si dhevendo"sjen e forcimin e shtetitligjor".

Gjatë ceremonisë përshpërndarjen e këtyre certi-fikatave, fjalën e nderit e kambajtur nënkryetari i BashkisëTiranë, Enno Bozdo i cili shpre-hu nderim për kontributin emadh që dhanë forcat partizanenë çlirimin e vendit.

"70 vite nga ajo ditë, pikër-isht sot në Tiranën e vitit 2014,kujtimi për sakrificën e tyrepulson fort në memorien tonëNë këto realitete apo kohë tëvështira është në natyrën njer-zore ndoshta, ti referohemiçasteve kulminante të vleravetona, siç është dhe Lufta Anti-fashiste Nacional Çlirimtare."-u shpreh Bozdo.

Veteranët të cilëve BashkiaTiranë u ka dhënë certifikata

I nderuar Gjeneral Parllaku,Të nderuar veteranë, pjestarë tëOrganizatës të Bashkuar të vet-eranëve të Luftës Antifashiste Na-cionalçlirimtare

Të nderuar deputetë,Zonja dhe Zotërinj,

Më lejoni që fjalëntime ta nis dukeju sjellë në emër të

z. Lulzim Basha, kryetarit tëBashkisë së Tiranës dhenjëherësh kryetarit të PartisëDemokratike, i cili për shkaktë axhendës së tij është nisurpër një vizitë dy ditore në bruk-sel, urimet më të mira dhe vler-simet më të larta për sakrificëntuaj.

70 vite më parë, Tirana uçlirua nga pushtuesit nazifash-istë, duke u renditur në listëne paktë të kryeqyteteve evropi-ane që u çlirua nga lufta parti-zane e popullit të tyre. Roma dheParisi ishin çliruar tashmë nësajë të kontributit të forcavealeate anglo-amerikane. Tira-na, ndërkohë u çlirua nga bijtëdhe bijat e saj, në një betejë qëzgjati rreth 20 ditë dhe që ikushtoi jetën 130 partizanëve.

Ishte kjo ditë kulmore, që nëfakt do të lajmëronte fitoren emadhe përfundimtare të popul-lit shqiptar ndaj nazifashistëve.Popull i cili që nga pushtimi iPrillit 1939 rezistoi, u organi-zua dhe triumfoi në sajë tësakrificës madhore të atyre tërinjve dhe të rejave që dashu-ronin lirinë, dashuronin atdhe-un, dashuronin të ardhmen,më shumë se jetën e tyre.

Bashkia Tiranë, mbrëmje solemne me rastin e 70-vjetorit të çlirimit të kryeqytetit

moni në varrezat e "Dësh-morëve të Kombit" më shumëse 100 partizanë e partizane, tërinj e të reja që dhanë jetën etyre për çlirimin e Tiranës, njëndër luftërat e mëdha të LuftësAntifashiste Nacional-Çlir-imtare. Tirana është ndër tëpaktët kryeqytete të Evropës ecila u çlirua tërësisht nga gjakue sakrifica e bijve dhe bijave tësaj dhe për këtë ne jemi kre-

narë. Çlirimi i Tiranës shënoinë të njëjtën kohë edhe fitorenpërfundimtare ndaj forcave tëboshtit nazifashist.

Jemi këtu për të nderuargjithashtu edhe idealin e këty-re të rinjve, ata që ranë për njëatdhe më të mirë, për një atd-he të lirë, demokratik. Sot, 70vite më vonë, sfidat e brezittonë të ri janë kaq të ndryshmee në të njëjtën kohë kaq të ng-jashme me idealet e atyre qëranë për atdhe.

Vërtet nuk kemi një situatësi 70 vite më parë por ideali ynëpër një vend më të mirë, më tëdrejtë, për një vend në famil-jen europiane, për njëdemokraci funksionale vazh-

don të jetë gjithprezent. Kurshohim shembullin e tyre nukmund të vetëm të krenohemipor edhe të mësojmë e të refle-ktojmë se si jeta ia vlen të je-tohet vetëm në liri e dinjitet.

Lavdi sakrificës së tyre, lav-di veprës së tyre! I paharruarqoftë kujtimi i tyre!" - deklaroinënkryetari i Bashkisë së Ti-ranës Enno Bozdo.

Në emër të veteranëve tëOBVL-së, kryetari, Parllaku dhenënkryetari, Guxholli ven-dosën një kurorë me lule pranëmonumentit "Nënë Shqipëri".

Po këtë ditë, nënkryetarja ebashkisë së Tiranës, Znj. Nev-ila Xhindi, shtroi një drekë nëRestorant "Piazza" për drejtues

të shoqatave të veteranëve,familjeve të dëshmorëve e in-validëve të LANÇ, drekë e cilakaloi në një atmosferë mjaftëfestive. Një ditë më parë, më 16Nëntor, në një koncert festiv,Bashkia ka shpërndarë çerti-fikata mirënjohjeje për veter-anët e luftës, për kontributin edhënë për liri. Në këtë mbrëmje,kryetari i OBVL, gjeneral-lejt-nant Rrahman Parllaku - Heroi Popullit dhe Nderi i Kombitmbajti një fjalë rasti.

Jeta është e vlefshme të jetohetnë liri dhe me dinjitet

Nga Enno Bozdo*

70 vite nga ajo ditë, pikër-isht sot në Tiranën e vitit 2014,kujtimi për sakrificën e tyrepulson fort në memorien tonëkolektive. Jo vetëm pse ështënjë vit jubilar ky, po sepse his-toria, me të drejtë na sjell herëpas here përballë realitetevedhe kohërave të vështira. Nëkëto realitete apo kohë të vësh-tira është në natyrën njerzorendoshta, ti referohemi çastevekulminante të vlerave tona, siçështë dhe Lufta AntifashisteNacional Çlirimtare.

70 vite më vonë Shqipërianuk është më e pushtuar, dheas në luftë me ndonjë vendtjetër. Kosova është e pavarurdhe shqiptarët jetojnë në njëvend të lirë pjesë e familjesevropiane, pjesë e demokraciveperëndimore. Por sigurisht,edhe pse 70 vite më vonë, sfi-dat e shoqërisë shqiptare janëpo aty, shumë më të ndryshme,dhe po kaq të ngjashme me 70vite më parë. Por, atëherëpushtuesi ishte përballë dhendarjet shumë më të qarta,dikush duhet të ishte pjesë evlerave ose e antivlerave, eluftës për çlirim kombëtar dhedinjitet njerzor, apo e njësistemi të tmerrshëm totalitar,

(Vijon në faqen 14)

Çlirimi, Bashkia Tiranë certifikatamirënjohjeje për veteranët e luftës

mirënjohje:Rrahman Parllaku -Kryetar

i OBVL (Organizata e Bashkuare Veteranëve të LANÇ), gjener-al-lejtnant në pension - Hero iPopullit dhe Nderi i Kombit

Skënder Malindi, lindur më1920. Plagosur dy herë gjatëviteve të LANÇ, ndaj gëzon sta-tusin e veteranit dhe të inval-idit të LANÇ. Ka mbaruar Aka-deminë Ushtarake "Frunxe"nëMoskë. Goditur egërsisht ngadikatori Enver Hoxha në dhje-tor 1974 duke e quajtur "njërime biografi të dyshimtë" - ak-tualisht nënkryetar i OBVL.

Edip Ohri - ka lindur më03.01.1925. Ka marrë pjesë nëLANÇ që në vitin 1941 duke ar-ritur në fuknsione drejtuese tëreparteve partizane. Është ndërthemeluesit dhe drejtuesit eArmës së Aviacionit.

Myfit Guxholli - Ka lindurmë 7.6.1930. Nënkryetar iOBVL, ish pjesëmarrës nëluftën për çlirimin e Tiranës, iinkuadruar në Brigadën e IV-tëSulmuese. Pjesëmarrës aktivnë LANÇ që në vitin 1942. Mëpas si Ing. topograf ka shërbyernë funksione të ndryshme tëUshtrisë Shqiptare.

Liri Belishova - Ka lindur më1926. Ka marrë pjesë nëLëvizjen Antifashiste që nëdemostratat e rinisë në prill

1939; më pas ka punuar me tërejat e Institutit "NënaMbretëreshë" në qytetin e Ti-ranës. Ish e persekutuar poli-tike e regjimit komunist.

Sotir Budina - Ka lindur më15.10.1926. Ka marrë pjesë nëLANÇ që në vitin 1939. Ka qenëpjesëmarrës aktiv në luftën përçlirimin e Tiranës në kuadrine Brigadës së IV-t Sulmuese.Është ndër anëtarët më akëtivëtë kryesisë së OBVL.

Flora Dishnica - Datëlindja20.10.1924. Ka marrë pjesë nëmënyrë aktive në Luftën Anti-fashiste Nacionalçlirimtare;Arrestuar e burgosur nga fash-istët për një vit (42-43). Ështëanëtare aktive e OBVL.

Themistokli Çule, idatëlindjes 27.5.1926 - Ka mar-rë pjesë në Lëvizjen NacionalÇlirimtare që në korrik 1942dhe ka kryer disa funksione nërepartet partizane. Ka kryer ar-simin e lartë ushtarakgjithëarmësh. Është anëtar ak-tiv i OVBL.

Dhimitër Ndrenika, ishpjesëmarrës aktiv në LuftënAntifashiste Nacional Çlir-imtare; mbështetës i procesevedemokratike.

Tase Çorri - ish pjesëmarrësaktiv në Luftën Antifashiste Na-cional Çlirimtare; mbështetës iproceseve demokratike.

Mirënjohje përjetë atyre që luftuan për liri!


FJALA

Nga Rrahman PARLLAKU

Në çdo vend të botës, çlirimii kryeqytetit është festëkombëtare. Edhe në rastine vendit tonë, operacioni

për çlirimin e Tiranës në fakt i dhafund rezistencës së ushtrisë naziste.Në ditët që mbetën deri në largimin eushtarit të fundit gjerman nga Sh-qipëria, nuk pati ndonjë luftim serioz;pushtuesit u tërhoqën me shpejtësi,duke mbledhur e shpëtuar çka kishtembetur nga forcat e tyre.

Kështu beteja për çlirimin e Tiranësishte edhe beteja vendimtare për çlir-imin e gjithë Shqipërisë, ndaj dhe kjodatë është festë kombëtare, jo vetëmse u çlirua kryeqyteti ynë, por se LuftaAntifashiste Nacionalçlirimtare nëvendin tonë mori fund.

Kushtet për fillimin e operacionitpër çlirimin e Tiranës u përgatitëngjatë muajve gusht-tetor 1944, kurforcat e Brigadës së Tretë kishin çliru-ar zona të caktuara, mbanin nën kon-troll e bënin trysni mbi qytet me ak-sione të vazhdueshme deri në qendërtë Tiranës. Ato kontrollonin gjithëzonën Verilindore e Lindore të Tiranës,si dhe pjesën Verilindore të Elbasanit,Çermenikën.

Gjatë shtatorit, forcat e Brigadës sëTretë e kishin ngushtuar rrethimin eTiranës brenda perimetrit: nga Univer-siteti Bujqësor -Paskuqan - RrapiTreshit - Shkozë - Mullet. Ndërsaarmiku mbante me këmbënguljeKalanë e Petrelës dhe Rrugën Tiranë -Elbasan.

Vendimi i Komandës së Përgjiths-hme për operacionin e çlirimit të Ti-ranës u muar kur ishte çliruar pjesamë e madhe e teritorëve të vendit dhekur vazhdonte çlirimi i qyteteve njëripas tjetrit.

Drejtimi i Operacionit ju ngarkuaKomandës të Korp-Armatës së parë, ecila krijoi një grup operativ përdrejtimin e luftimeve në kryeqytet.

Për zhvillimin me sukses të Opera-cionit, Komanda e përgjithshme i dhanë vartësi Korp-Armatës së parë,përveç tre brigadave: të III-të, IV--t dheVIII-të , edhe Brigadat e 15-të dhe 23-të. Për sulmin në qytet u caktuan dybrigada të Divizionit të I-rë: Brigada eI-rë dhe e 4-të, ndërkohë që në rezervëishte Brigada e 8-të S, e përqëndruar

70-vjetori i çlirimit të kryeqytetit tonë, Tiranës, nga pushtuesit nazi-fashistë - ngjarje madhore në historinë tonë kombëtare!

Me çlirimin e Tiranës u çlirua e gjithë ShqipëriaDiktatura e diktatori Enver Hoxha, kur të dënonte të fshihte

edhe varrin. Po marr dy figura të shquara të luftës, bij tëTiranës - Beqir Ballukun e Abdyl Këllezin. Ua fshehu varret

sepse diktatori ua kishte frikën edhe të vdekur, pasi në varret etyre do viheshin lule dhe rinia do të pyeste: përse u vranë këta?!Pra, duhej të fshihej krimi nga kujtesa e njerëzve Prandaj nuk për-menden emrat e gjeneral Dali Dreut - komandant i Korp Armatës sëI-të që drejtoi operacionin për çlirimin e Tiranës, Mehmet Shehut -komandant i divizionit dhe drejtues i shtabit të këtij operacioni, sidhe emrat e drejtuesve të tre brigadave që vepruan direkt dhe drej-tuan me mencuri, larpamësi, guxim e heroizem luftimet e kryeqytetitsi: Muhamet Prodani, Arif Hasko, Nexhip Vinçani, Pëllumb Dishni-ca, Qazim Kondi e Bajram Sinojmeri. Të tillë kanë qenë edhe drej-tuesit e 8 brigadave të tjera, po edhe emrat e tyre nuk përmenden.

Duke u përgatitur për këtë fjalë rasti, ihodha një sy Librit të Akademisë ushtarake "Historia e Artit Ushtarak të

Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare të Pop-ullit Shqiptar", libër ky i vitit 1989 me 350 faqe.Pasi lexon në të kapitullin e Luftës për çlir-imin e Tiranës, të lind pyetja: Kush e ka drej-tuar këtë luftë?! Mos vallë "jashtëtokësorët",pasi nuk ka asnjë emër komandanti nga Korp-Armata, Grupi i drejtimit direkt të luftës nëqytet dhe të asnjë komandanti të 11 brigada-ve!!!! Emra nuk ka, sepse nga 24 brigada,drejtuesit e 17 brigadave i ka dënuar diktatu-ra tërësisht ose pjesërisht.

në rajonin e Pezës.Brigada e I-rë do të mësynte në fron-

tin: Universiteti Bujqësor (në Veri) -Shkozë (në Lindje); kurse Brigada e IV-të: Senatoriumi - Gazermat (Qyteti iNxënësve).

Brigada e 15-të do të vepronte në ra-jonin e Elbasanit, duke goditurarmikun gjatë rrugëve Tiranë - El-basan dhe Elbasan - Peqin - Rrogozhinëdhe do të bënte trysni mbi qytetin eElbasanit.

Brigada e 23-të do të vepronte në ra-jonin e Tiranës, duke i dhënë goditjearmikut në rrugën Tiranë - Vorë - Shi-jak.

Veprimet luftarake të këtyre briga-dave synonin të mos lejonin ndonjëgoditje të armikut nga jashtë, tëforcave partizane që luftonin në Ti-ranë.

Nazistët kishin ndërtuar mbrojtjeme qendra zjarri të fortifikuara në ko-drat që dominon mbi qytet, kurse bren-da qytetit qendrat e zjarrit e rrethimetme tela me gjemba mbulonin rrugët errugicat. Qendra zjarri ishin ndërtuaredhe në taracat e shtëpive, kurse nësheshet kryesore kishin vendosurtanke të groposura, që me lëvizjen ekullave bënin zjarr rrethor.

Duke ndjerë rrezikun e ardhjes ngaGreqia në tërheqje të një force të ush-trisë naziste mbi 10.000 veta, Koman-da e Përgjithshme i vuri nën komandëKorp-Armatës së Parë, veç brigadave 4-t, 15-të e 2-të në veprim, edhe 7 briga-da për të krijuar brezin e tretë të sig-urimit, duke i goditur forcat nazistegjatë rrugës Qafë Thanë - Librazhd -Elbasan - Tiranë dhe Elbasan - Peqin -Rrogozhinë - Kavajë - Durrës, duke jushkaktuar humbje e duke mos lejuarhyrjen e tyre në Tiranë.

Grupi gjerman "Steyer" që kishtearritur në Elbasan me humbje të rën-da, me një forcë prej 7.000 veta, më 11Nëntor u tërhoq nga Elbasani, i ndarënë dy kollona: njëra me 3000 veta mar-shoi në drejtim të Tiranës, kurse kol-lona tjetër me 4.000 veta marshoi nëRrugën Elbasan - Peqin - Rrogozhinë -Kavajë - Durrës, për t'u bashkuar nëTiranë me forcat tjera naziste.

Të dyja kollonat, të goditura nga par-tizanët gjatë gjithë marshimit, pësu-an humbje të mëdha. Vetëm në rajo-nin e Mushqetas, gjatë Rrugës QafëKrrabë - Ura e Peshkatarit armiku latë vrarë e robër mbi 2.000 veta. Vetëm300 forca naziste me mjete të blindu-ara mundën të hyjnë në Tiranë.

Duhet theksuar se në këtë opera-cion, një ndihmë të konsiderueshmedha aviacioni anglez me disa goditje ngaajri në rajonin e Mushqetas.

Ne ishim pjesë e Aleancës Antifash-iste të popujve të udhëhequr nga An-glia, ish - BS e SHBA dhe si të tillë urenditëm përkrah forcave fitimtare tëLuftës së Dytë Botërore.

Edhe kollona tjetër, me humbjet qëpësoi gjatë marshimit nuk mundi taplotësojë detyrën për t'u bashkuar meforcat armike që luftonin në Tiranë.

Kështu nuk u arrit qëllimi i tyre përt'u bashkuar në kryeqytetin shqiptare për t'u tërhequr në mënyrë të orga-nizuar. Forcat gjermane pësuan hum-bje të mëdha në njerëz e teknikë luftu-arake dhe u vonuan në kohë, duke utërhequr në mënyrë të çorganizuar, tëgoditura nga forcat partizane, deri sa upërzunë nga atdheu ynë.

Luftimet për çlirimin e Tiranësvazhduan 19 ditë. Ato qenë tepër tërrepta; u luftua në çdo rrugë e rrugicëe shtëpi më shtëpi. Partizanët treguanguxim e trimëri të jashtëzakonshme;shkuan deri në luftim trup më trup menazistët. Nga lufta e malit ato provuanluftën në qytet, por falë vendosmërisëe trimërisë së tyre e përballuan mesukses edhe këtë betejë vendimtarepër çlirimin e kryeqytetit tonë, Ti-ranës, që pothuajse shënoi edhe çlir-imin e Shqipërisë.

Në betejën për çlirimin e Tiranësranë 127 dëshmorë dhe 290 të tjerë uplagosën. Por humbjet e armikut qenëshumë më të mëdha: rreth 3000 vetatë vrarë e zënë robër. Vetëm beteja eMushqetas u kushtoi 2000 veta; u zunë300 robër dhe një trofe e madhe arma-tim e teknikë luftarake.

Fitorja e betejës në kryeqytet nukmund të arrihej me kaq humbje dhebrenda 19 ditësh, pa ndihmën e jash-tëzakonshme që dha populli i Tiranës:burra e gra, të moshuar e sidomos rin-ia dhe pionierët, që prishën gardhet,muret e oborreve dhe të shtëpive përtë kaluar partizanët që t'u dilnin nëshpinë gjermanëve; i udhëhiqnin e iinformonin ata. Krijuan barrikada nërrugët e rrugicat e Tiranës, me oren-ditë shtëpiake për të penguar lëvizjene mjeteve të armikut. I pritën, i ush-qyen partizanët; u mjekuan plagët tëplagosurve; inferemierë e mjekë patri-otë shpëtuan shumë jetë të plagosur-ish.

Patriotizmi i popullit të Tiranës ushpalos me gjithë madhështinë e tij.

E këtë patriotizëm e humanizëm tëpashoq e pamë edhe në ditët tona, kurra në fatkeqësi populli ynë i Kosovës, igoditur egërsisht nga genocidi serb.

Unë, në emër të brezit tim që bëriluftën përulem me nderim të veçantëndaj popullit të Tiranës.

Tiranën, unë e kam njohur në1933,- e jetova deri në vitet ''70, - dhepo e përjetoj sot i gëzuar e i lumtur,pas ndryshimeve demokratike kur ushpalos iniciativa e lirë. Gjatë këtyredy dekadave e gjysëm të demokracisëu bënë mrekulli: Tirana ngjan sot mekryeqytetet europiane, megjithëse atokanë shekuj që janë ndërtuar. Ky brezka bërë shumë dhe unë jam i bindurqë brezat në vazhdimësi do të ndreqinedhe diçka që nuk është si duhet.

Në këtë moshë, jam optimist për tëardhmen sepse kemi një popull me af-tësi të veçanta. Uroj që t'i bashkojëkëto aftësi e të bëjë mrekulli për ven-din tonë.

Të nderuar pjesëmarrës në këtëtakim festiv jubilar!

Duke u përgatitur për këtë fjalë ras-ti, i hodha një sy Librit të Akademisëushtarake "Historia e Artit Ushtaraktë Luftës Antifashiste Nacionalçlir-imtare të Popullit Shqiptar", libër ky ivitit 1989 me 350 faqe. Pasi lexon nëtë kapitullin e Luftës për çlirimin eTiranës, të lind pyetja: Kush e ka drej-tuar këtë luftë?! Mos vallë "jashtëtokë-sorët", pasi nuk ka asnjë emër koman-danti nga Korp-Armata, Grupi i drejtim-it direkt të luftës në qytet dhe të asnjëkomandanti të 11 brigadave!!!!

Për mua nuk përbën ndonjë çudi, porndonjë i ri ose persona që e dinë senjësitë e repartet në luftë koman-dohen, duan të dijnë se kush ka qenënë krye të këtyre reparteve.

Emra nuk ka, sepse nga 24 brigada,drejtuesit e 17 brigadave i ka dënuardiktatura tërësisht ose pjesërisht.

Diktatura e diktatori Enver Hoxha,kur të dënonte të fshihte edhe varrin.Po marr dy figura të shquara të luftës,bij të Tiranës - Beqir Ballukun e AbdylKëllezin. Ua fshehu varret sepse dik-tatori ua kishte frikën edhe të vdekur,pasi në varret e tyre do viheshin luledhe rinia do të pyeste: përse u vranëkëta?! Pra, duhej të fshihej krimi ngakujtesa e njerëzve.

Prandaj nuk përmenden emrat egjeneral Dali Dreut - komandant i KorpArmatës së I-të që drejtoi operacioninpër çlirimin e Tiranës, Mehmet She-hut -komandant i divizionit dhe drej-tues i shtabit të këtij operacioni, si dheemrat e drejtuesve të tre brigadave qëvepruan direkt dhe drejtuan me men-curi, larpamësi, guxim e heroizemluftimet e kryeqytetit si: MuhametProdani, Arif Hasko, Nexhip Vinçani,Pëllumb Dishnica, Qazim Kondi e Ba-jram Sinojmeri. Të tillë kanë qenëedhe drejtuesit e 8 brigadave të tjera,po edhe emrat e tyre nuk përmenden.

Mendoni, bëhen 19 ditë luftime tëashpra, marrin pjesë 10.000 luftëtarë,çlirohet kryeqyteti dhe nuk dihet sekush e drejoi këtë luftë.

Ky, mendoj se është krimi më mon-struoz i diktaturës dhe diktatorit, ndajdhe e solla në vëmendjen tuaj sot nekete dite te shenuar, që kurrë të mosi harrojmë, por t'i nderojmë e respek-tojmë ata që drejtuan e bënë luftën.

Duke shprehur sërish bindjen se Jupasardhësit tanë të denjë, që realizuataspiratën tonë për një Shqipëri të lirëdhe demokratike, do ta zhvilloni atë nëmënyrë të pandërprerë, duke e rendi-tur me vendet e përparuara të BE, juuroj të gjithëve:

GËZUAR 70-VJETORIN e CLIRIM-IT TË TIRANËS!

Lavdi përjetë Heronjve e dësh-morëve të Atdheut!

* FJALA NË MBLEDHJEN SOLEMNE MERASTIN E 70-VJETORIT TË ÇLIRIMIT TËTIRANËS mbajtur nga Gjeneral - lejtenantRrahman PARLLAKU, Hero i Popullit dheNderi i kombit, Kryetar i O B V L


SPECIALE

Gjakova ka shënuar më 9Nëntor 70-vjetorin e çlirimitnga okupatori nazifashist mehomazhe pranë busteve të her-onjëve të luftës, te varri i ko-mandantit Fadil Hoxha, si dheme një akademi përkujtimoreme temën "Gjakova në LuftënAntifashiste Nacional Çlir-imtare".

Antarët të Shoqatës së Vet-eranëve të Luftës AntifashisteNacional Çlirimtare të Gjak-ovës, përfaqsues të KuvenditKomunal të Gjakovës, aka-demikë, intelektual dhe famil-jarë të heronjëve fillimishtkanë bërë homazhe pranë bust-eve të heronjëve të luftës, e mëpas edhe në varrin e koman-dantit Fadil Hoxha.

Para akademisë përfaqë-sues të komunës, si dhe ata tëLNC dhe qytetarë të shumtë,kanë nderuar heroin e asaj


E nderuara Kryetare e Komu-nës së Gjakovës, Znj. MimozaKusari-Lila

Të nderuar pjesëmarrës në këtëtakim solemn jubilar,Zonja e Zotërinj!

Dua t'ju falenderojpërzemërsisht përftesën që më bëtëtë marr pjesë në

festën jubilare të 70-vjetorit tëçlirimit të Gjakovës - qytet dhekrahinë që ka bërë histori nëluftrat për liri të kombit sh-qiptar.

Pa marrë parasyshmoshën, sa herë e marrrrugën për Kosovë, veçkënaqësisë sikur më shtohenforcat, pasi që në moshën erinisë së herëshme gjyshërite mi më kishin mëkuar mekëngët e Lumës, po gjithnjë tëlidhura luftrat me Kosovën -pjesë e së cilës ka qenë kra-hina jonë.

Koha e solli që unë të marrpjesë në LNÇ për çlirimin eKosovës, e kjo më lidhi mëshumë, jo vetëm me bash-këluftëtarët e paharruar, FadilHoxhën me shokë, por edheme populline këtyre trevave.

I jap vehtes të drejtën tëjem veteran i Kosovës, poredhe gjakovar, pasi në trualline Gjakovës më pikoji gjak ngaplaga që mora në luftë.

Dashurinë për Kosovën ekam shprehur më së miri nëlibrin tim "Kosova e lirë, ëndrrae jetës sime"..

Me LNÇl, populli i Kosovës,megjithëse mori pjesë masiv-isht në të, nuk e fitoi lirinë epavarësinë, po ai qëndroi nëtrojet e veta etnike; nuk lejoitë realizohej ëndrra e shovin-istëve serbë, Çubrolloviçit eAkademisë të Shkencave ser-be. Popullit të Kosovës ju desh

Kryetari i OBVL-së, gjeneral Parllaku përshëndet në ceremoninë festive në Gjakovë

Gjakova shënon 70 vjetorin eçlirimit nga pushtuesit nazifashistë

" Gjakova dhe gjakovarët kishin një rol të jashtëzakonshëm dhekontribut të pakrahasueshëm gjatë luftës së dytë botërore për çlirimin e vendit në tërësi

kohe, dhe liderin e më von-shëm Fadil Hoxha.

Gjithashtu, për nder të kësajdite, është mbajtur edhe aka-demia përkujtimore me temën:"Gjakova në Luftën Antifash-iste Nacional Çlirimtare", ku

pjesëmarrës ishin kryetarja eKomunës së Gjakovës, Mimo-za Kusari Lila, ambasadori iRepublikës së Shqipërisë nëKosovë, Qemajl Minxhozi, bash-këluftëtarë, akademikë dhefamiljarë të heronjëve të luftës.

Kryetarja e Komunës së Gja-kovës, Mimoza Kusari-Lila, nënpërkujdesjen e së cilës ushënua ky përvjetor, tha nëakademinë përkujtimore sendjehet krenare që Gjakova kaedhe këtë pjesë së historisë së

saj, e cila përmbush rrugën dhekontributin e gjakovarëve përliri dhe pavarësi.

"Gjakova dhe gjakovarëtkishin një rol të jashtëzakon-shëm dhe kontribut të pakra-hasueshëm gjatë Luftës sëDytë Botërore për çlirimin evendit në tërësi. Këtu kishtetë bënte edhe lëvizja e të rin-jve gjakovar nëpër shkolla tëndryshme të Shqipërisë, ku pospaisjeve në arsim kanë krijuaredhe kontakte, e më pas edheaktivitete të guximshme për t'irezistuar fashizmit dhe na-zizmit që me këtë ideologjidëshironin ta pushtonin botën.Karakteristikë për Gjakovëndhe gjakovarët ka qenë se atanuk ishin të organizuar në niv-el lokal, por zgjerimi i aktiv-iteteve të tyre ka qenë në tërëhapësirën gjeografike të Kos-ovës, Shqipërisë dhe më gjerë",tha ndër të tjera Kusari-Lila.

Akademinë e përshëndetënedhe ambasadori i Shqipërisënë Kosovë, Qemajl Minxhozi,nënkryetari i shoqatës LANÇnë Kosovë, Zija Mulhaxha,Nderi i Kombit dhe kryetari iOrganizatës së Bashkuar tëVeteranëve të Luftës Antifash-iste të popullit shqiptar, gjen-eral-lejtnant Rrahman Parllaku(Hero i Popullit dhe Nderi i ko-mbit), kurse referuan aka-demik Pajazit Nushi, akademikJusuf Bajraktari, etj.

Në truallin e Gjakovës më pikoji gjak nga plaga që mora në luftë

të rezistojë e të bëjë sakrificaedhe për afër gjysëm shekulli,deri sa me luftë ta fitojë lirinëe pavarërisë e shumëëndërru-ar.

Dua të shpreh edhe njëherëvlerësimin tim për ekipin qëdrejtoi luftën Antifashiste, menë krye burrin e shquar, birine Gjakovës Fadil Hoxha, qëbënë të pamundur realizimine ëndrrës të shovinistëve ser-bë për ç'popullimin e Kosovësnga shqiptarët. Po edhe dukeluftuar kundër shovinistëveserbë nën regjimin e Titos,ruajtën gjuhën, shkolluan rin-inë në të gjitha nivelet, ng-ritën universitetin e Prish-tinës, Akademinë e Shken-cave, Institutin e Historisë;zhvilluan artin e kulturën ko-mbëtare; Me Kushtetutën eFederatës Jusgosllave të vitit1974 krijuan shtetin e Kos-ovës me të gjitha atributet;vendosën kufijtë shtetërorë qëKosova ka sot.

Me këto masa u përgatitnjë brez i ri i kulturuar, tek icili u rrit ndjenja kombëtaredhe ky brez u përfshi në LuftënÇlirimtare. Nxorri udhëheqëstë shquar, si Ibrahim Rugova,legjendari Adem Jashari e tëtjerë, nga të cilët lindi Ushtria

Çlirimtare e Kosovës që i solliKosovës lirinë.

Unë në këtë moshë e shikojtë ardhmen e kombit tonë meoptimizëm, pa marrë parasyshvështirësitë që po kalon Sh-qipëria në këtë tranzicion tëzgjatur me daljen nga diktatu-ra e eger. Ajo sot është anëtarëe NATO-s; qytetarët e saj

lëvizin të lirë në Europë; edhenë zhvillimin e brendshëm mevështirësi por po ecën përpara.

Kosova-shtet i pavarur, injohur nga mbi 100 shtete popranohet në organizmatndërkombëtare; shteti poforcohet, lidhjet me Sh-qipërinë po përparojnë,megjithëse duhen shpejtuar.

Rruga e Kombit i ka bërëshqiptarët nga të dyja anët tandjejnë veten të bashkuar.

Edhe shqiptarët që jetojnënë trojet e tyre etnike, me për-pjekje kanë arritur ta identi-fikojnë vehten si etnitet ko-mbëtar dhe me përpjekje po irealizojnë të drejtat dhe liritëdemokratike.

Sot kemi aritur që sh-qiptarët në Ballkan të jenë fak-tor stabiliteti; zëri i tyre ështëbërë i detyrueshëm të dëgjohetdhe pa ta nuk mund të zgjid-hen problemet në rajon.

Unë i vlerësoj këto arritjedhe e shikoj të ardhmen e ko-mbit tim me optimizëm…Me

këtë optimizëm i uroj popullittë Gjakovës e gjithë Kosovëspërparim në të gjitha fushat ejetës.

Duke përfunduar dua tëshpreh bindjen që Shoqata eVeteranëve, këshilli komunali Gjakovës, me kryetaren enderuar, Zonjën Mimoza - do tëkoordinojnë dhe vendosin përngritjen e përmendores tëburrit të shquar të Kombit dhebir i Gjakovës, Fadil Hoxha,dëshirë që e kam shprehurkaherë.

Veteranëve u uroj shëndetnë këtë moshë e gëzime nëfamilje.

Lavdi Dëshmorëve të Atdheut!

I paharruar kujtimi i tyre!

* FJALA e mbajtur nga Gjeneral lejt-nant RRAHMAN PARLLAKU , Heroi Popullit dhe "Nderi i Kombit", MERASTIN E 70-VJETORIT TË ÇLIRIM-IT TË GJAKOVËS

Gjakovë, më 09.11.2014,


FJALA

Sot Gjakova me rrethinëne saj shënon shtatëdhjet vjetorin e ndarjes

përfundimtare nga pushtuesi nazifashist - italo gjerman. Me ditëne sotme ka filluar të zgjerohet ter-ritori i çlirimit të Kosovës dhe mëgjerë nga pushtuesi i huaj.

Çlirimi i Gjakovës është hapii parë i përfundimit të asaj luftenë territorin e Kosovës dhe mëgjerë, ku bloku antifashit Londër,Vashington - Moskë me të gjithaforcat e armatosura nuk lejoi qështetet e Evropës të sun-doheshin prej një partie jo-demokratike dhe prej një autok-rati të partisë fashiste të tipit tëMusolinit dhe të partisë nacionalsocialiste të tipit të Adolf Hitler-it;

Pavarësisht çfarë kemi priturnga përfundimi i kësaj lufte dhefitores së saj përfundimtare, nëkëtë luftë nga pushtuesi i huajitalo - gjerman kanë marrë pjesëedhe shqiptarët, madje qyteti iynë me rrethinë u çlirua në rendtë parë nga forcat çlirimtare sh-qiptare, nga të cilët kanë rënëshumë dëshmorë, ndaj të cilëvevendi dhe populli i ynë përkuletpër sakrificën më të lartë të tyre.Për këtë çlirim ata dhënë atë qëështë më e shtrenjtë - dhanëjetën e tyre. Sot është dita e tyree vitit të shtatëdhjetë, si edhedita e jonë kur na përkulemi ndajveprës së tyre duke i nderuar ata,që dhënë gjakun e tyre për atë qësot ne e gëzojmë. Këtë ditë e li-dhim me përpjekjet e shumë gjen-eratave të mëherëshme të sh-qiptarëve, posaçërisht të atyrenga qyteti i Gjakovës dhe i rre-thinës së saj, si edhe me gjener-atat e mëvonshme duke përfshirëedhe luftën e Ushtrisë Çlirimtaretë Kosovës të viteve të fundit tëshekullit të kaluar. Nga gjener-atat rrezisteuse ndaj pushtuesveduke filluar nga pushtimi otoman,ndaj pushtimit sllav, atij italo -gjerman të "Gjakovës Kuqe", siçështë quajtur nga politikanët nëkrye me Fadil Hoxhën ose "Gjak-ova - bastion I komunizmit tëKosovës" siç quhet nga disa his-torian në krye me Noel Malkolmindhe duke përfunduar me gjener-atën e Ushtrisë Çlirimtare të Ko-sovës shumë luftëtarë flijuanjetën e tyre. Të gjithë këtyreluftëtarëve të lirisë populli i Gja-kovës dhe i rethinës së saj sot ubënë homazh dhe u shpreh nder-imin më të lartë, sepse morali dhetradita e jonë shumë shekullorekëtë e ka vë në ballë të çdo llojnderimi tjetër. Këtë e bëjmë edhepër shkak se këtu pushtuesitfashist i kanë rezistuar anëtarëte familjeve dhe farefisnisë së tërëdhe mu për këtë shkak agresori ika përndjekur, i ka burgosur evarë anëtarët e familjeve, siç janëfamilja Hoxha, Tërbeshi, Grezda,Vokshi e shumë të tjera. Ështëkualitet i posaçëm i jetës dhe zh-villimit njerëzor të popullit tëkësaj ane që ditën e çlirimit parashtatëdhjet vjetësh e lidhë meluftërat e mëhershme të vigajvedhe heronjve, siç ka qenë qenëlufta e Sulejman Vokshit e MicSokolit, e Dah Polloshkës, e AliIbrës, e Bajram Currit, e SalihManit, e Selman Rizës, e FadilHoxhës, e Rrahman Parllakut, eRamush Haradinajt e shumëbashkëluftëtarëve të tyre, që rënënë frontin e lirisë së vendit e pop-

Në Gjakovë u shënua 9 nëntori - Dita e Çlirimit të Gjakovës nga pushtuesi nazifashist

GJAKOVA - QENDËR E REZISTENCËSKUNDËR FASHIZMIT ROBËRUES

Prof. Dr. Pajazit Nushi*

ullit të përvujtur të Gjakovës, tëKosovës dhe më gjerë.

Edhe sot pas shtatëdhjetvjetësh gjatë përgatitjes sëshënimit të kësaj date kemi het-uar se ende nuk janë shtjerrur tëgjitha burimet e shëndritjes sëplotë të luftës së partizanëve tëperiudhës së para dhe gjatë sh-tatëdhjet vjetëve. Pavarësisht ngangarkesat e ditëve të sotme aspakfavoruese për politikën paqepru-rëse dhe paqeruajtëse, për tëcilën luftuan dhe rënë kaq shumëdëshmorë - heronj tonë, kagjykime vlerësuese ende të par-gumentuara sa duhet për atë qëbënë dhe për të për të cilën rënëkëta luftëtarë, që luftuan në fr-onton e përbashkët kundër fash-izmit itali - gjerman, ku morënpjesë liridashësit e 50 shteteve,që përfaqësonin rezistencën an-tifashiste Europiane dhebotërore. Në këtë front kundër tëkeqës më të madhe të asaj koheranë 46 milionë luftëtarë dhe 12milion të tjerë, shumica hebren-jë, u asgjësuan në kampet epërqendrimit të Austrisë, Gjer-manisë, Italisë, etj. Në frontin ekëtillë kanë qenë edhe shqiptarëte Shqipërisë, të Kosovës dhe tëvendeve të tjera, që zhvilluanluftë të përbashkët me të gjithaforcat demokratike të koalicionitantifashist Europian e Botëror.Lidhur me këtë, dallohen edheparagjykime, nga të cilat ndihetnevoja e domosdoshme të lirohethistoriografia e autorëve me ori-entime politike të ndryshme dhetë shkruhet historia e pastër dhee argumentuar saktësisht përluftërat e popullit tonë duke përf-shirë Luftën Nacional Çlirimtaretë viteve dyzeta të shekullitnëntëmbëdhjetë dhe atë të Ush-trisë Çlirimtare të Kosovës tëviteve të fundit të shekullitnjëzet. Këtë e thm me besim tëmadhë, sepse pas konsolidimit tëfakteve dhe koncepteve relevantepër luftëra të këtilla, Gjakova merrethinë para së gjithash dhe mbitë gjitha mund të quhet mjedis Irezistencës nga pushtuesit e mje-diseve shqiptare. Këtë jam i lirëta them para këtij auditoriumi tëlartë dhe të nderuar, sepse au-tori i këtyre rreshtave dhe pastetëdhjetë vjetësh jetese me ras-tin e përgatitjes së këtyre pakfjalëve kam hetuar se shpirti i po-lullit shqiptar të kësaj ane ësh-të më i shumanshëm, më i pa-sur, më kuptimplotë dhe mërrezatues se çfarë ka mundur tëshkruhet në libra shkollor të his-torisë, në ditarin e Fadil Hoxhës"Kur pranvera vonohet" në

evokimin e kujtimeve të IsmetShaqirit "Më Kujtohet", në fel-tone, në artikuj të shtypit ditor,etj., si edhe paraqitjen e tyre nëvepra audiovizuele. Këtë e ndiejsi nevojë ta them këtu për hir tësë ardhmes sonë, sepse këtuështë ngritur pushka kundërpushtuesve të tokave shqiptare,këtu është zhvilluar luftë e hapurkundër përçarjes së jetës sonëkombëtare, në qytetin e Gjakovës,është rishpallur pavarësia e Sh-qipërisë, në qytetin, populli i tëcilit qytet ka synuar integriminkulturor, shpirtëror, moral dhefizik të të gjithë shqiptarëve paradhe menjëherë pas vendimeve tëKonferencës së Londrës të vitit1913 dhe më në fund, në qytetine qendrës së rrezistencës kundërfashizmit pushtues, ky është ven-di i lavdisë historike të popullitshqiptar jo vetëm të Kosovës, portë të gjitha anëve të shqiptarëve.

Pas përplasjeve individualekush me kend të luftojë kundërfashizmit okupues forcat anti-fashiste nacional çlirimtare dheushtria nacional çlirimtare ishteboshti i kësaj lufte, pavarësishtse këtu ka pasë edhe forca tëtjera që luftonin pushtuesin fash-ist. Kjo force e boshtit antifash-ist, me gjithë ndërhyrjet e llojl-lojshme, arriti ta përfundojëluftën e vet për çlirim të këtij ven-di duke mos shkaktuar luftëcivile. Madje, përmendet një mar-rëveshje ndërmjet udhëheqësit tëforcave nacional çlirimtare FadilHoxhës dhe forcave nacionalisteantifashiste po ashtu tëudhëhequra nga Gani Kryeziu,sipas së cilës marrëveshje forcatpartizane nuk do të gjuajnëkundër forcave të nacionalisteantifashiste të Kryezezëve dhekëto të fundit nuk do të luftojnëkundër forcave partizane të Fadil

Hoxhës. Prandaj, megjithë pra-pambeturinë e madhe të familjevetona të asaj kohe, me përkatësitëe ndryshme sociale, fetare e ko-mbëtare dhe ndikimit të agjen-turave finoke, Gjakova, Kosovadhe më gjerë në kohën e push-timit fashist e nazifashist dhe tëluftës kundër këtij rexhimi dheideologjie deri në çlirimin e Gjak-ovës nuk ka qenë e munduar luf-ta civile, faktikisht luftë civile nëkuptimin e mirëfillët të luftëscivile, luftë e këtillë këtu nuk ësh-të zhvilluar. Ka pasë individ,grupe të vogla të paqendrueshme,por nuk ka pasë luftë të armato-sur të partisanëve kundër forcavetë Kryezezëve, të irredentistëve,të nacional demokratëve, etj.Mendojë se kjo çështje përmen-det pak në historinë politike mëtë re të popullit shqiptar, madjekjo çështje nuk është zënë megojë as në dëshmitë e disaluftëtarëve të kësaj ane.

Pavarësisht nga pasojat emëvonshme pas çlirimit të Gjak-ovës dhe të Kosovës nga ushtriaitaliane dhe gjermane, lufta An-tifashiste Nacional çlirimtare ar-riti t`ia sigoron Kosovës integri-tetin territorial dhe qëndruesh-mërinë e këtij territori në kohëne ambicieve të mëdha të fqinjëve,madje ky ngeli qëndrim politik iqëndrueshm edhe pas vendimit tëaleatëve, se ndryshimet e kufijvendërmjet shteteve të shkaktuaranga pushtuesi e agresori fashistnuk do të njihen pas përfundimittë luftës. Mendja e së vërtetës qëi vlerëson drejtë kushtet e zhvil-limit të operacioneve të luftëskundër fashizmit pushtues tëGjakovës dhe Kosovës e më gjerëmbrendapërmbrenda kohës kur uzhvillua kjo luftë nga forcat e ush-trisë antifashiste nacional çlir-imtare i argumenton këto rezul-tate edhe sot, nesër edhepërgjithmonë. Madje, në kohënmë të re, pushteti I Milloshevi-qit, siç e kemi përjetuar të gjithëqë gjendemi këtu dhe të tjerët qëna përcjellin, përndjekjen e bur-gosjet e para i ka drejtuar kundërtë ashtuquajturit "Grupi i Gjako-varëve". Viktimë e kësaj fushatetë konceptuar mirë, ishin të gjithëudhëheqësit me prejardhje ngaGjakova, duke filluar nga i ndjeriFadil Hoxha, atëherë anëtari iorganit më të lartë të ish Feder-atës Jugosllave dhe duke u shtr-irë te të gjithë bashkëvendasittonë që gjendeshin në detyraudhëheqëse të ish Federatës, ishRepublikës së Serbisë, ish organ-eve më të larta të Kosovës dhe tëorganeve të komunës së Gjakovëssë asaj kohe. Këtë e kanë përjet-uar edhe qytetarët e thjeshtë tëkëtij vendi, fakt i qëndrueshëm,

që ekziston dhe argumentohet medëmtimet më të mëdha numerikedhe me format më të ndyta të ka-paciteteve njerëzore duke filluarnga dëbimet, burgosjet, vrasjet,djegjeve dhe duke përfunduar mezhdukjen e e mbetjeve mortore tëfëmijëve, të të rinjve dhe të re-jave, të pleqëve dhe plakave tëGjakovës dhe rrethinës së saj.Këto ishin disa nga argumentetqë Gjakova konsiderohet qendëre rrezistencës kundër fashizmitpushtues dhe ndaj çdo lloj push-tuesi tjetër, që u reflektua nëmënyrë të veëantë në luftën eUshtrisë Çlirimtare të Kosovësdhe në përkrahjen e forcavedemokratike të gjithë botës, si-domos të atyre të NATO - s.

Por, kjo qendër rezistuesekundër armiqëve gjithfarësh, siedhe kundër fashizmit pushtues,duhet të konsiderohet edheqendër e reprezalieve ndër më tërënda që ishin parë deri atëherëdhe disa sosh ngelin tipike vetëmpër atë kohë dhe për këtë vend.Në Gjakovë, por jo vetëm këtu,agresori fashist ka vepruar sipasmodelit "Karta bijanko". Kjo do tëthotë se kushdo nga aggresorëtfashist mund të bëjë çfarëdo qëai dëshiron kundër secilit qytetarqë konsiderohet i dyshimt mesjelljet e veta ndaj pushtetit dhepushtetarëve fashist, sidomosndaj atyre, të cilët e kishin vë nëshërbim forcën fizike, morale eintelektuale kundër pushtetitfashist e ideologjisë së tij. Përkëtë shkak, prej vitit 1941 deri nëvitin 1945 u vranë rreth 12 000shqiptarë. Ndërkaq, ndaj Gjak-ovës dhe popullsisë së saj u or-ganizua terror i papërshkruar derinë ditën e çlirimit të qytetit tonënga pushtuesi nazifashist. 45 vetanga Gjakova e rethina ishin vik-tima të këtij terrori dhe 118 tëtjerë kanë dhënë më të shtren-jtën që mund të jepet, përkatë-sisht 165 veta nga ky territor rënënë luftë për liri. Ndërkaq, ankthi,frika dhe tmerri i të gjithë ban-orëve të Gjakovës me rrethinë ngarreziku kërcnues ka qenë i vazh-dueshëm dhe me pasoja mentalee fizike të parregjistruara. Ndajpopullsisë vendase u zbatuan for-mat më të rënda të reprezalieve.Ndër format e reprezalieve që uzbatuan ndaj popullsisë së këtijvendi u dalluan: 1.përndjekja eqytetarëve, burgosja dhe torturate tyre në burg deri në tredhje tëtë burgosurve meshkuj, 2. Intern-imi i luftëtarëve për liri në kampepërqendrimi të Prishtinës, të Aus-trisë dhe të Gjermanisë, 3. Djeg-ja e shtëpive dhe kallja për sëgjalli e pronarëve të tyre, qëgjendeshin në to, 4. Varsja epushkatimi i të angazhuarve nëlëvizjen Nacional - çlirimtare, dhe5. Varja në litar e të rinjve dhe etë rejave të angazhuar në lëvizjennacional çlirimtare dhe në ar-radhat partizane.

Megjithëse këto janë forma tëpërgjithshme të reprezalieve ngapushtuesi, këto forma i kanë disaspecifika karakteristika për Gja-kovën. Para së gjithash, këtu dal-lohet proporcioni i papriturndërmjet reprezalieve dhe ngritjessë nivelit të rezistencës pavarë-sisht nga shtimi i intensitetit tëreprezalieve. Këtë e dallojmëposaçërisht në faktin se në shtr-irjen kohore të pushtimit fashiste nazifashist nga viti 1941 deri nëvitin 1945 egërsia shtypëse e pop-ullit të Gjakovës nga pushtuesi



KULTURË

Në kuadrin e 70-vjetorittë çlirimit të atdheutnga okupatori nazifash-

ist, Qendra Kombëtare e Artit dheKulturës "NACIONAL" dhe OBVLorganizuan në sallën e Akademisësë Shkencave "Aleks Buda", Ti-ranë, promovimin e librit "Testa-menti i atdhedashurisë", (esse,refleksione, kritikë letrare) , tëgazetarit dhe shkrimtarit të njo-hur Halil Rama.

Në çelje të këtij takimi promo-vues ku merrnin pjesë rreth 100miq, bashkëpunëtorë të autorit,por dhe personalitete të shquaratë artit dhe kulturës, z.Mujë Buç-papaj, drejtor i Qendrës Ko-mbëtare të Artit dhe Kulturës "NA-CIONAL" përgëzoi autorin përpunën e bërë, duke sjellë për lex-uesin një vepër dinjitoze letrare.

Halil Rama përfaqësonnë mënyrë unikale

rritjen e Gazetarisë sëre shqiptare

Një fjalën e tij zoti Mujë Buç-papaj, shkrimtar dhe stydjues injohur tha: Ndjehem vërtetë inderuar që Shtëpia Botuese"Naciona"publikoi librine ri pub-licistik të mikut tim Halil Rama"Testamenti i atdhedashurisë", njëlibër që përzien publicistikën meletërsinë. Kemi një fenomen tëkrijimtarisë së dekadës së fundit..Proza e shumë shkrimtarëve tërinj, edhe të njohur biles, edheatyre që marrin çmime ngjan mëshumë me një publicistikë, apoeseistikë, ndërsa publicistika eshumë publicistëve dhe gazetarëvetë njohur ngjan më shumë meletërsi. Unë mendoj se kjo ështënjë meritë e gazetarëve dhe njëhumbje për shkrimtarët, apo disaprej tyre. Nëse publicistikën e bënmë të këndshme për lexuesit fut-ja e elementëve të një letërsie tëmirëfilltë, e ka dëmtuar rëndëprozën. Këtë fenomen, në mënyrëtë suksesshme e konstatojmëedhe në publicistikën e HalilRamës, edhe në këtë libër që përf-shin një përmbledhje artikujsh tëpublikuar në shtypin e Tiranës. Kylibër, i cili vjen pas disa botimevetë spikatura të Halil Ramës, e ren-dit atë në listën e publicistëve tënjohur shqiptarë. Halil Rama ësh-të një nga gazetarët përfaqësues

Qendra Kombëtare e Artit dhe Kulturës "NACIONAL" dhe OBVL promovojnë librin e 6-të të Halil Ramës

Promovohet "Testamentii atdhedashurisë"

Nga Lule NELA Buçpapaj: Ky libër, i cili vjen pas disa boti-meve të spikatura të Halil Ramës, e rendit atënë listën e publicistëve të njohur shqiptarë. HalilRama është një nga gazetarët përfaqësues tëpublicistikës së re të pas vitit 1990 dhe përfaqë-son në mënyrë unikale rritjene kësaj gazetarie,përshtatjen e saj me standardet e gazetarisëeuropiane, siç janë ndershmëria, paanshmëria,përdorimi i dy burimeve si dhe ruajtja e kodeve

Me botimin e këtyre librave H.Rama krijon edheprofilin e një shkrimtari, të një prozatori të suk-sesshëm, pasi jo vetëm përshkruan ngjarje dhendërton personazhe, por edhe i sjell ato teklexuesi me një stil të rrjedhshëm, fjalor të pasurdhe figuracioni të gjetur, çfarë i jep atij dimen-sionet e një shkrimtari të suksesshëm...."

të publicistikës së re të pas vitit1990 dhe përfaqëson në mënyrëunikale rritjene kësaj gazetarie,përshtatjen e saj me standardet egazetarisë europiane, siç janëndershmëria, paanshmëria, për-dorimi i dy burimeve si dhe ruajt-ja e kodeve. Halili megjithëse përshumë vite ushtron gazetarinë epërditshme asnjëherë nuk kandodhur të jetë përgënjeshtruar,as nga individë dhe as nga insti-tucione publike apo private. Kjo enderon atë, e bën një zë origjinaldhe të besueshëm të gazetarisëdhe publicistikës tonë. Halili kakrijuar emrin e publicistit, stud-juesit e analistit serioz, përmesnjë pune të gjatë dhe këmbën-gulëse profesionale. Për mua kaqenë një nder i vërtetë që kemiqenë kolegë në gazetari, që kemipërshkruar bashkë rrugën e vësh-tirë të demokracisë në Shqipëri,që kemi ndihmuar njëri-tjetrin nëkohë shpesh dramatike ku ka

kaluar gazetaria jonë, demokraciadhe vendi. Përvoja jonë e gjatë dhee vështirë në gazetën "RD", kur naduhej të raportonim për ngjarjet eviteve 1997-2000, është një për-vojë e papërsëritshme. Halili mebotimin e këtyre librave krijonedhe profilin e një shkrimtari, tënjë prozatori të suksesshëm, pasijo vetëm përshkruan ngjarje dhendërton personazhe, por edhe isjell ato tek lexuesi me një stil tërrjedhshëm, fjalor të pasur dhe fig-uracioni të gjetur, çfarë i jep atijdimensionet e një shkrimtari tësuksesshëm...."

Parllaku: TESTAMEN-TI ka lidhje me përm-

bajtjenNë këtë promovim të moderu-

ar në mënyrë brilante nga gaze-

tari i njohur Defrim Methasani, përvlerat e spikatura të këtij libri mekarakter edukativ për të rinjtë dhebrezat që do vijnë folën gjithash-tu kryetari i OBVL-së, gjeneralRrahman Parllaku, Hero i Popul-lit dhe Nderi i Kombit. Ndër të tjeraai u shpreh se: "Titulli i librit ishkonte moshës sime, jo Halilit,por kur lexon librin e tij e kuptonqë TESTAMENTI ka lidhje mepërmbajtjen, me atë çfarë sjell nëlibër e që e lë të shkruar përpublikun.....Me të drejtë Dr.Gjabrie konsideron në parathënie njëpërmbledhje artikujsh, që bien erëShqipërie. Shqipëri ngado ta sho-hësh: nga tema, nga frazeologjia,nga njerëzit - nga personazhet.Dhe kjo për faktin se në këtë libërtë H.Ramës gjejmë një gamë tëgjerë ngjarjesh e problemesh që kashoqëria jonë..Gjejmë Bujanin mekuvendin e tij historik, por dhegjeneralin e UÇK-së Gëzim Ostre-ni me tërë madhëstinë e bëmat etij në interes të çështjes tonëkombëtare...gjejmë telegrafistinAdem Hoxha nga Çidhna në ng-jarjet e gushtit 1949 në kufirin meGreqinë. Historia u deformua gjatëregjimit diktatorial, po edhe sot popolitizohet e shtrembërohet dhekëtë shqetësim e shpreh qartëautori në këtë libër. Halilin e pre-okupojnë problemet e kulturës,duke na sjellë në kujtesë të kalu-arën më shembujt që sjell ngaDibra, por dhe me portretizimin epersonaliteteve të shquara, siProf.Dr.Petrit Bara, Xhemal Ber-isha etj. Ndërkohë trajton me ar-gumente edhe problemet aktualetë arsimit e librit.

Në këtë libër ai shpreh edhepreokupimin për gjendjen e mje-disit, kur shkruan për Lumin Radi-ka dhe për pylltarinë shqiptare nëlëngatë.

Artikujt e Halilit vijnë kryesishtnga treva e Dibrës, vendlindja etij. Kjo është e kuptueshme. Vetëai e mbyll librin me të vërtetën e

madhe se atdheu fillon ngafamilja...e pas familjes vjen ambi-enti krahinor. Unë me Halilin popunoj mbi 15 vite. E kam njohursi karakter të drejtpërdrejtë e tëhapur; punëtor e studjues skur-puloz. Halili, si kryeredaktor e kabërë gazetën "VETERANI"të kënd-shme për lexuesit. Na ka dhënëpesë libra, presim prej tij libra tëtjerë dhe për këtë unë jam i bin-dur"Tematikë e larmishme,personazhe interesante

Në promovimin e këtij libriDr.Shpëtim Cami - shkrimtar dhenjëherësh kryetar i Njësisë Bash-kiake Nr.1 Tiranë, foli për tematikëne larmishme të librit "Testamenti iatdhedashurisë", të përzgjedhur etrajtuar me mjeshtri të rrallë ngaautori, Rama. Z.Cami tha se "Tes-tamenti i atdhedashurisë" ështëkurora e shkrimeve të tij duke kaluarsprovat letrare e publicistike e dukemargjinalizuar kështu mendimet eidetë në një letërsi të mirfilltë, tëshprehura këto në essetë e reflek-sionet për Bujanin historik nga ku70 vjet më parë u projektua vetëv-endosja për Kosovën e lirë e të pa-varur, për lumin Radika ("Të gjithëlumenjtë rrjedhin, po Radika a dota vazhdojë rrjedhën e saj ?!), përgjeneralin e UÇK të shqiptarëve tëMaqedonisë, Gëzim Ostreni, përfamiljen e tij ("Atdheu fillon tekfamilja"), por dhe për historikun eshkollës së vendlindjes së tij, Mu-hurrit, etj".

Vlerësime mjaftë pozitive shpre-hën gjithashtu për këtë libër edheFisnik Sina (kritik letrar), prozatoriAndon Andoni, muzikologu dhe pub-licisti i njohur Shaqir Rexhvelaj, ,Dr.Hajri Mandri-poet dhe kritik arti,Dr.Astrit Memia - Drejtor i Fonda-cionit "Imazh-Media", vëllai i autorit,oficer Selman Rama si dhe BesimNdregjoni, kryetar i Shoqatësmbarëkombëtare të ish të përnd-jekurve politikë.

Duke iu referuar krijimtarisë, jovetëm produktive por dhe mjaftëcilësore të Halil Ramës, ata thanëse ky autor dëshmon se dera drejtartit e letërsisë është e çelur kur-doherë për të gjithë ata që duan t'itestamojnë dijet e njohuritë si diç-ka të vyer për shoqërine. Por, siç dotë shprehej poeti i ri Dikë Daci -student i Universitetit të Durrësit,rruga drejt kësaj dere është e gjatëe plot peripeci, madje duke i ngjarëmitit te Sizifit, por që në rastinkonkret, falë dhuntisë e vullnetit,H.Rama arrin ta shembë duke kor-rur suks në fushën e letrave.

Gjithsesi, "Testamenti i atdhe-dashurisë" nuk është libri i parë iHalil Ramës, po as i fundit, dukeparë pritshmëritë e publikut.

Tematika e librit të ri të HalilRamës, e mbrujtur me lëndë jetë-sore nga e cila buron një letërsi emirëfllitë


KULTURË

Nga Sakip CAMI

Vjen një kohë që krijuesit,veçanërisht ata të fushës së publi-cistikës, kërkojnë të mbledhin frytete shpërndara ndër kohëra dhe ndërfusha të ndryshme. Kështu pondodh edhe me gazetarin HalilRama, i cili në një fazë pjekurie tëplotë artistike dhe profesionale pona paraqet njëri pas tjetrit librat etij publicistikë, që qëndrojnë bukurnë gjerdanin e publicistikës sh-qiptare. Jo rastësisht, në krijim-tarinë e tij gjen edhe tre monografi

Dr.Fejzulla Gjabri

Gazetari dhe shkrimtari injohur Halil Rama vjenme një përmbledhje ar-

tikujsh, që bien erë Shqipërie.Shqipëri ngado ta shohësh: ngatema, nga frazeologjia, nga njerëz-it - personazhe, nga ....Ngado takthesh, gjen atdhedashurinë. Nëshkrimet e tij nuk ka urrejtje, nukka frikë, nuk ka as teprime. Sig-urisht, që jo gjithçka i pëlqen, pordi ta shfaqë pakënaqësinë. Pra,di të bëjë kritikën. Ndonjëvlerësim i tij arrin të japë shumë,sa një shkrimtari i jep mundës-inë të bëjë një monografi, siç ësh-të shkrimi për Xhemal Berishën."Kudo dhe në çdo rrethanë refle-ktonte vlera, për të cilat ishte eetur shoqëria jonë. Qe një njerime nivel të lartë në të gjitha di-jet, një filozof dhe psikolog, më-sues dhe edukator shembullor,që, gjithkujt i duhet në ditë tëvështira.

Xhemal Berisha, njëri nga vet-eranët më të vjetër të kulturësdhe arsimit kombëtar u nda ngajeta me 15 nëntor 2012,, nëmoshën 84-vjeçare".

Në këtë koncizitet marrimshumë, shumë njohuri për këtënjeri të përkushtuar. Dhe, si përtë vërtetuar vazhdimin e këtijshkrimi, thotë: "Tregimi i plotë përXhemal Berishën nuk ezaurohet,ndoshta, as dhe me një monografitë tërë, ndërsa në këtë libër pobëjmë vetëm një paraqitje të sh-kurtër, për të krijuar një përsh-typje rreth tij tek të gjithë ata qënuk e kanë njohur nga afër.Megjithëse jetim…".

Kështu janë disa shkrime nëkëtë vëllim. Në këto vite kthesee ridimensionimi si në sferën ekritikës ashtu në atë të krijim-tarisë letrare, kanë spikatur emraqë me veprën e tyre kanë sjellërisi në fushën e artit të shkruar.Autori vjen nga gazetaria, por jothjeshtë gazetar.

Pasuria letrare shqipe ka disalibra të tij, ndër të cilët spikasinmonografia për Gjeneral Parl-lakun, që e cilëson si "Njëlegjendë në kufirin e dy kohëve",me portretin e tij në disa dimen-sione. Gjithashtu përmendimedhe librin publicistiko-politik"Fundi i rrugës vetme", monografipër Dine Hoxhën, MuharremXhedikun etj. Pra, jo thjeshtëgazetar, publicist. Megjithatë,gazetaria sundon në krijimtarinëe tij.

Me këtë vëllim, botim i Sh-tëpisë Botuese "Nacional" men-doj se prozës shqipe tashmë i

Jo vetëm testament…..shtohet edhe një vëllim me au-torin Halil Rama, i cili vazhdonme dinjitet në lëmin e saj.

Tematika e këtij vëllimi me tre-gime është e mbrujtur me lëndëjetësore nga e cila buron një letër-si e mirëfllitë, e ndryshme ngakrijimtaria eksperimentale, herë-herë e tejmbushur me frazeologjiboshe.

Kur lexon tregimet e këtij au-tori të mbërthen ideja e ndodhjeskrejt rastësisht përballë një re-aliteti të njohur, por të paraqiturndryshe, që të bën të ndjeheshmirë. Ndjehesh mirë kur bën njëhistorik të shkurtër shkolle, qëgjithsesi shumë vetë e kanë për-jetuar fillimin e arsimit shqip nëvendin tonë. Kështu, në "Mo-mente kthese dhe reflektimi përzhvillimin e arsimit në rajonin eDibrës", (Nga historiku i shkollësshqipe të Muhurrit), kemi njëparaqitje reale që më të rinjve,atyre që nuk e kanë jetuar atëkohë, u duket groteske.

Halil Rama nuk jep histori, porngjarje. Bujanin historik e përsh-kruan ndjeshëm, me atë që i dhahistorisë.

Në një farë mënyre, ai jepmesazh: Ja, kush asht Bujani, tëtjerat le t'i thotë historiani, veçsedijeni se këtu u vendos 'vetëven-dosja". Jep heronj, të njohur e mëpak të njohur, siç është HeroiKombëtar Azem Hajdari, me tit-ull "Pesha e dhimbjes". Nëpërmessë mëvonshmes gjen pikën e her-shme: "Ai tashmë është i veshurme pavdëkësi...

Në 12 shtator 1998, vrasësitu shfaqën në formën e djallit dhee goditën pa mëshirë...."

Kemi dhe një tregim të bukurpër një "hero" pak të njohur, qënë gusht të 1949-ës, mori ko-mandën në mbrojtje të kufijve. Mëqartë: është historia e centralis-

tit që urdhëroi hapjen e zjarritndaj monarkofashistëve grekë më2 gusht 1949. E ka një lidhje metë mëvonshmen, që si grenzatvijnë e ngacmojnë në 'plagë', seai kufi i marrë padrejtësisht, kushqiptarët kufizohen me sh-qiptarë, mbeti plagë. Pikërishtpërsëritja e disahershme mëvonë, pas 2 gushtit 1949, e çonautorin në përkujtim të këtij cen-tralisti 'hero'.

Sakrificat janë edhe në ditët esotme, të cilat i jep nëpër disatregime, siç është "Rekuiem përish-gardistin shembullor ArbenZhuzhi", e që duken se subjektetbashkëjetojnë natyrshëm.

Nëpër vëllim nuk mungojëvlerësime të autorve të tjerë, sefundja, autori ka marrë pjesë nëpromovimet e tyre, ka dëgjuaredhe të tjerët për to, njeh shumëkrijues, se detyra e ka mësuar.Të tilla janë: Monografia histori-ko-ushtarake "Ushtria ÇlirimtareKombëtare" e Gjeneral GëzimOstrenit - Një vepër unikale mevlera mbarëkombëtare etj.

Autori u mëshon në këto tre-gime (më së shumti publicistike),problemeve shoqërore. Atij idhimbsen së pari njerëzit, ata qëkërkojnë ndihmë. Prandaj pasqy-ron në dy tregime Ambrën që dotë jetojë), thirrjen e saj për ndih-më.

I dhimsen edhe pyjet që sh-katërrohen, prandaj pëlqen e sh-kruan për librin e Selman Mëziut"Revolucioni i gjelbërt"; i dhims-en njerëzit e dijes e të punës,prandaj shkruan për Xhemal eNaim Berishën, apo për ShefkiKaradakun, si shkrimtar i harru-ar.

Së fundi analizon alegoritë esjella nga Sakip Cami. Si për tëvazhduar e inkurajuar, autori sh-kruan: "Aty gjejmë Mesele di-

brane, Histori, Rite, zakone dhetraditë; Tregime brenda dhomësdibrane… gjejmë historinë e Di-brës nëpërmjet këngëve të vjetrapopullore, por dhe nëpërmjet do-kumentave. I kompozuar kësisoj"Dibra nëpërmjet këngëve dhetregimeve të popullit", është një

sinetzë e mençurisë, urtësisë dhefilozofisë dibrane".

Përmbledhja me tregime pub-licistike është një shtesë në bib-liotekat tona, që vjen me aromëne atdheut, duke menduar se nukështë vëllimi fundit, por që presimvëllime të tjera.

Atdhedashuria, lajtmotivi kryesor në krijimtarinë e Halil Ramëshistoriko-letrare, njëra me e arrirëse tjetra. E para për filozofin popu-llor të vendlindjes së tij dhe të Di-brës, Dine Hoxha, e dyta për ko-mpozitorin e tangos shqiptare, ko-mpozitorin e harruar, krijuesin emuzikës së lehtë shqiptare meorigjinë dibrane, Muharrem Xhedikudhe e treta, për një hero të popullitshqiptar, për gjeneralin e Luftës sëII Botërore dhe të kohës sonë, përNderin e Kombit, Rrahman Parllaku.Në të tre këto monografi shkëlqensi një fill i kuq gjaku, atdhedashu-ria, dashuria për vendlindjen, për

Shqipërinë, për shqiptarët kudo qëjanë.

Dhe së fundi del me librin e tijtë pestë me publicistikë metitullin:"Testamenti i atdhedashu-risë", botim i Shtëpisë Botuese "NA-CIONAL". Duket paksa deklarative,por në gazetari titulli shoqërohet menëntituj e okelio që lexuesi të moslodhet, por ta marrë informacioninsa më konçiz dhe Halil Rama shqu-het për këtë stil konçiz dhe përvërtetësinë e shkrimeve të tij.

Në librin e tij të fundit do tëgjesh shkrime edhe për luftën e

shqiptarëve të Maqedonisë dhe përgjeneralin e tyre Gëzim Ostreni,shkrimin protestë për Lumin eRadikës, që kërkojnë t'ja ndalinrrjedhën, për Luftën Nacionalçlir-imtare të popullit shqiptar, Konfer-encën e Bujanit dhe të Pezës, përushtarin trim në provokacionet egushtit 1949, për gardistin shem-bullor që ra në krye të detyrës etj.

Në libër dhe në shtypin e kohësdo të gjesh shkrimet e gazetaritHalil Rama për sensibilizim për va-jzën e re 17-vjeçare Ambra Meda,që kërkon të jetojë dhe që dergjetnë spital, sensibilizim që e gjen nëDibër të Madhe, në Bulqizë teksportistët e famshëm vëllezëritKeta dhe kudo në Shqipëri, por qëpër ironi të fatit nuk e gjen tek or-ganet shtetërore shqiptare.

Parë nga ky këndvështrim, edheDr.Fejzulla Gjabri - recensent i lib-rit, konstaton se gazetari dhe sh-krimtari i njohur Halil Rama, vjenme një përmbledhje artikujsh, qëbien erë Shqipërie. Shqipëri ngadota shohësh: nga tema, ngafrazeologjia, nga njerëzit - person-azhe, nga… ....Ngado ta kthesh, gjenatdhedashurinë. Në shkrimet e tijnuk ka urrejtje, nuk ka frikë, nukka as teprime. Sigurisht, që jogjithçka i pëlqen, por di ta shfaqëpakënaqësinë. Pra, di të bëjë kri-tikën.

"Tematika e këtij vëllimi me tre-gime është e mbrujtur me lëndë


Foto

t n

ga F

ehm

i Ll

esh

i

FAQE 10 Dhjetor 2014; Nr. 12(312)

IN MEMORIAM

Me rastin e vdekjes së Krye-tarit të Shoqatës së Veteranëvetë Luftës Antifashiste Naciona-lçlirimtare të Kosovës të ndjeritVehap Shita, më 10 Nëntor 2014u mbajt mbledhja komemora-tive e Shoqatës së Veteranëvetë LANÇK-së, ku morën pjesëedhe anëtarët e familjes së tëndjerit.

Më këtë rast Pajazit Nushi,nënkryetar i SHVLANÇK-sëmbajti fjalën komemorative nëtë cilën tha:

"Kurrfarë përndjekjesh, bur-gosjesh e furtunash politikenuk arritën ta largojnë ngapuna kushtuar popullit të vetdhe ardhmërisë së tij. Vdekja etij është pikëllim I familjes,shokëve, miqve dhe pikëllimgjithëpopullorë.

Më ka takuar detyrë e pikl-lueshme, që sot në emër tëanëtarëve të Kryesisë së Veter-anëve të Luftës Nacional Çlir-imtare të ndahem përgjith-monë nga Kryetari i Shoqatëssë Veteranëve të Luftës Anti-fashiste Nacional Çlirimtare,nga miku Vehap Shita, me tëcilin u rrita unë dhe disa gjen-erata para meje, të ndahem prejnjeriut që në mjedisin tonë ësh-të bërë dhe ka mbetur simboldhe kuptim i punës së palodhs-hme intelektuale që nga riniae hershme deri në moshënnëntëdhjetë vjeçare. Në veprim-tarinë e këtillë ai i dha kuptimangazhimit për liri duke u përf-shirë që nga rinia e hershmenë Lëvizjen Antifashiste Nacio-nal Çlirimtare dhe më pas dukemarrë pjesë drejtpërdrejtë nëLuftën Antifashiste NacionalÇlirimtare. Me aktivitetin pro-fesional i dha të mbarën zhvil-limit të gazetarisë ndër sh-qiptarët e Kosovës, krijoi hapë-

Kryetari i OBVL Rrahman Parllaku, i dërgoi një mesazhngushëllimi Familjes Shita dhe Shoqatës të Veteranëve tëLANÇ të Kosovës. Në këtë mesazh ai ashprehet:

Të nderuar anëtarë të Kryesisë së Shoqatës të Veteranëvetë LANÇ të Kosovës!

Me hidhërim të thellë mësuam për vdekjen e bashkëluftë-tarit dhe bashkëpunëtorit tonë të ngushtë, kryetarit tuaj, tëndjerit Vehap Shita.

Me këtë rast ju shprehim Ju dhe Familjes Shita ngush-ëllimet tona më të thella.

Jemi me Ju në këto çaste hidhërimi të madh.Zoti ia lehtesofte peshën e dheut në banesën e tij të fun-

dit!U prehtë në paqe!

JUAJIRrahman Parllaku Kryetar i OBVL

I nderuari Gjeneral,Ju faleminderit për ngushllimet e sinqerta.Ne së bashku me Ju gjithmonë kemi qenë më të fortë!Prandaj, edhe kësaj radhe meqë e ndajmë hidhërimin me Ju,

do të mundohemi t'a tejkalojmë këtë humbje të madhe.Njëherit edhe Juve Ju shprehim ngushllimet më të sinqerta

për bashkëluftëtarin e bashkëpunëtorin Tuaj e tonin të ndjerinVehap Shita.

Në emër të SHVLANÇK,Akademik Pajazit Nushi, nënkryetar

Vehap Shita, personalitet shpresëdhënëspër kapërcimin e vështirësive të jetës

sirë të gjerë për qarkullim të kr-ijimtarisë popullore, artistike eshkencore të krijuesve shqiptarnë gjuhët e sllavëve të jugut dheme përzgjdhejn e krijimtarisëserbe, kroate e boshnjake përt`i përkthyer e botuar në gjuhënshqipe bëri që populli shqiptar iKosovës dhe më gjerë të njihetndër kulturat e popujve fqinjëdhe të tjerëve si popull paqepru-rës, mirëqenës dhe i gatshëmtë bashkëpunojë në të mirën ezhvillimit njerëzor dhe ko-mbëtar. Që kur u bë të dij përveten e tij dhe për të tjerët, ai uangazhua në luftë kundër tëkeqes së madhe të pushtimitfashist të vendit dhe më pas përkrijimin e institucioneve dheorganizmave lokale, krahinoredhe republikane në atdheun elirë, në Kosovën e tij, që aqshumë e deshi dhe e adhuroi.Me punën e palodhshme të tijai ka përjetuar gëzime ehidhërime, kënaqësi dhe dësh-përime, sepse mu për shkak tëpunës në krijimin e adminis-tratës dhe të organeve lokale eqendrore, në punën krijuese nëgazetari, në përkthime, në fron-tin e mbrojtjes së të drejtave të

shqiptarëve, të krijuesve sh-qiptarë dhe të bash-këluftëtarëve tij, i ndjeri Vehapu përndjek, madje edhe u bur-gos. Megjithëkëtë, kurrfarëpërndjekjesh, burgosjesh e fur-tunash politike nuk kanë arri-tur ta largojnë nga puna intele-ktuale kushtuar popullit të vetdhe ardhmërisë së tij. Për këtoshkaqe dita e vdekjes së tij ësh-të ditë pikëllimi e familjes,shokëve, miqve, i të rinjve dhei të moshuarve, i bash-këluftëtarëve dhe I bash-këpunëtorëve të disa institu-cioneve ku i ndjeri ka punuar.Kjo ditë është ditë pikëllimigjithëpopullor. Vdiq në moshëne shtyer nëntëdhjetë vjeçare,por na si sot ashtu edhe gjith-monë e përfytyrojmë në lulen erinisë së tij, sepse nuk i ështëndarë punës edhe në moshën epleqërisë, madje edhe nëmoshën e pleqërisë së shtyrë. Indjeri Vehap nuk iu shmangpunës dhe rreziqeve me qëllimqë të ndryshojë gjendjen e vësh-tirë të popullit të tij menjëherëpas përfundimit të Luftës Anti-fashiste Nacional Çlirimtare,gjatë kohës së rendë të egoizmit

rankoviqevc, para ndryshimevekushtetuese të vitit 1974 dhepas tyre deri në vdekje. Kurajodhe shpresa për fitoren e njerë-zores e kombëtares ishin tiparetë jetës dhe aktivitetit të VehapShitës. Këto tipare nuk e lënëtë qetë as në moshën e shtyrë.Mu për këtë e kemi dashur dhenderuar të gjithë njësoj sikur qëai na deshi dhe nderoi gjith-monë njerëzisht. Vdekja e tijështë humbje e madhe dhedhembje e thellë e bash-këshortes Sazane, e Arbërit eFatosit, e Zanës, e mesave dhee nipave, që duhet të mburrenpër bashkëshortin, babain dhegjyshin e tyre; i le në pikëllimtë papërmbajtur, por ua le kre-narinë që ishte i tyre, që ishtebashkë me ta dhe që ishte per-sonalitet i ndritshëm. Këtahumbën kryefamiljarin, i cili ula krenari dhe nder familjes efarefisnisë Shita. Por, vdekjanuk njeh rëndësi dhe peshënjerëzore e intelektuale madjevdekja nuk njeh as drejtësi, kjo,sikur lindja janë fenomene qënuk mund të delegohen, sepsevendi i ynë ka nevojë për tipakrijuesish të palodhur, siç ish-

te Vehap Shita, tavolina e punëssë të cilit edhe sot në moshëmnëntëdhjetë vjeçare është embushur me libra e revista.Vlerat që krijuesi e përkthyesiVehap Shita i lë Kosovës e sh-qiptarëve janë dhe do të ngelintë paharruara. Vdekja e tij ësh-të dhembje e përbashkët për tëgjithë ata që kanë komunikuarme të, që kanë pasur punë metë dhe nga i cili kanë dëgjuarmendimin e urtë të tij.

Kosova e më gjerë po i japinedhe sot pas varrimit të trupit tëtij në prani vetëm të anëtarëvemë të ngushtë të familjes nder-imin e fundit punëtorit e men-dimtarit të dalluar dhe të nderu-ar për dinjitetin që ia ngriti nder-it dhe kulturës shqiptare. Unëjam fatlum që jeta ma solli shoke mik të ngushtë Vehap Shitënplot optimizëm, personalitet meshpresëdhënës për kapërcimine vështirësive të jetës. Që sotndiej zbrazësi shpirtërore pa të,pa ngrohtësinë shoqërore enjerëzore, pa entuziazmin e tijpër punë. Nga shokët e gjener-atës së ti I ndjeri Vehap ishte imbarmi që e mbylli shoqërinë ekësaj gjenerate, nga e cila më-suam shumë prej nesh që ishimmë të rinj. Por, gjenerata e gjen-erata do të mësojnë prej vepraveqë la pas dhe që e bëjnë njerëz-isht të ndritshëm përherë. Vep-rimtaria e shumëndyrshme eVehap Shitës është jetëgjatë dhee paharrueshme, sepse i shër-bente një qëllimi të ndritshëmnjerëzor - zhvillimit të popullit sh-qiptar. I qoftë i lehtë dheu i Kos-ovës së lirë".

Kryesia e Shoqatës së Veter-anëve të LANÇ të Kosovës

Prishtinë, 11 nëntor 2014

OBVL ngushëllon Familjendhe Shoqatën e Veteranëve

të LANÇ të Kosovësjetësore, nga e cila buron një letërsi e mirëfllitë, endryshme nga krijimtaria eksperimentale, herë-herëe tejmbushur me frazeologji boshe. Kur lexon tregimete këtij autori të mbërthen ideja e ndodhjes krejt ras-tësisht përballë një realiteti të njohur, por të paraqi-tur ndryshe, që të bën të ndjehesh mirë. Ndjeheshmirë kur bën një historik të shkurtër shkolle, që gjith-sesi shumë vetë e kanë përjetuar fillimin e arsimitshqip në vendin tonë", shprehet Dr.Gjabri në par-athënien e librit. Sipas recenzentit Gjabri "Halil Ramanuk jep histori, por ngjarje. Bujanin historik e përsh-kruan ndjeshëm, me atë që i dha historisë. Në njëfarë mënyre, ai jep mesazh: Ja, kush asht Bujani, tëtjerat le t'i thotë historiani, veçse dijeni se këtu uvendos "vetëvendosja". Në këtë libër kemi dhe njëtregim të bukur për një "hero" pak të njohur, që nëgusht të 1949-ës, mori komandën në mbrojtje tëkufijve. Më qartë: është historia e centralistit që ur-dhëroi hapjen e zjarrit ndaj monarkofashistëve grekëmë 2 gusht 1949. E ka një lidhje me të mëvonshmen,që si grenzat vijnë e ngacmojnë në "plagë", se ai kufi imarrë padrejtësisht, ku shqiptarët kufizohen me sh-qiptarë, mbeti plagë. Pikërisht, përsëritja e disaher-shme më vonë, pas 2 gushtit 1949, e çon autorin nëpërkujtim të këtij centralisti "hero". Sakrificat janëedhe në ditët e sotme, të cilat i jep nëpër disa tregime,siç është "Rekuiem për ish-gardistin shembullor Ar-ben Zhuzhi", e që duken se subjektet bashkëjetojnënatyrshëm.

Nëpër vëllim nuk mungojë vlerësime të autorëvetë tjerë, se fundja, autori ka marrë pjesë në promov-imet e tyre, ka dëgjuar edhe të tjerët për to, njeh shumë

Atdhedashuria, lajtmotivi kryesor nëkrijimtarinë e Halil Ramës

krijues, se detyra e ka mësuar. Në këtë libër do tëlexosh edhe disa reçensione e kritika për libra dhe sh-krimtarë të ndryshëm, mbledhës të folklorit, ku bie nësy shqetësimi i autorit që këta krijues ndër vite të mosharrohen, por të rivlerësohen në kohë. Në këto sh-krime gjen analizën dhe komentin, gjen kritikën dhefjalën e lirë, gjen fjalën e bukur shqipe.

Duke ju kthyer vendlindjes së tij, ai shkruan përshkollën e Muhurrit të Dibrës dhe për mësuesit e dëg-juar Xhemal dhe Lik Berisha, për shkrimtarin dhe poe-tin Naim Berisha, pasues të fisit të dëgjuar Berisha tëMuhurit të Dibrës, ku dolën dy gjeneralë të Skënder-beut, Dhimitër e Nikollë Berisha.

Shqetësimi i autorit, si pjesë e shqetësimit të njëgrupi aktiv të shoqërisë shqiptare që ngre zërin kurpunët nuk shkojnë mirë në këtë vend ku ne jetojmëdhe që do të jetojnë edhe fëmijët tanë, edhe brezat qëdo të vijnë, përshkon këtë libër me publicitikë që lexo-het me dëshirë, sepse në të gjen personazhet dheshqetësimet e kohës që jetojmë.

(Vijon nga faqja 9)


IN MEMORIAM

Nga Vladimir Skënderi*

"Ishte një burrë i gjatë, ifortë, e i pashëm", mëthoshte gjyshja, me sytëqë i shndrisnin nga mallii pashuar. "Ditën që do tëikte e s'u kthye më ungjita në katin e tretë tëkullës dhe me dy vajzatnë krahë, e ndoqa me sytë përlotur deri sa silue-ta e tij nuk dukej më. Kure përcolla atë ditë, qavamë shumë se herët etjera. Sikur ma ndilltezemra që s'do të kthehej."

"Do të kthehem sapo tashporrim pushtuesin e taçlirojmë vatanin, mos umërzit!" i kishte thënëasaj. Ai mund të mosrreshtohej në çetë, sepseudhëzimi ishte që të mosdilte partizan ai që ishtei vetmi mashkull i sh-tëpisë. Por ai përpos këtijfakti, që në krijimin e sajiu bashkua Çetës Parti-zane së Dibrës me koman-dant Haxhi Lleshin.

Fushë Aliaj, 08.07.1944 nëbetejë midis partizanëvee gjermanëve, të cilët

ndihmoheshin edhe nga forcatbandite të Halil Alisë, bie dësh-mor djaloshi 27 vjeçar IsmailCaka. I kisha dëgjuar"bëmat"e Halil Alisë edhe kur punojanë Vlorë. Kolegët më tregoninse gjatë luftës, Halil Alia kish-te bërë krime edhe në Labëri.

Zoti Qemal Minxhozi, Ambas-ador i Shqipërisë me bash-këpunëtor të tij më 17.11.2014,e ka vizitua Shoqatën e Veter-anëve të Luftës Antifashiste Na-cionalçlirimtare të Kosovës, përt'u informuar për aktivitetet ekësaj Shoqate e përkrahjen ebashkëpunimit me shoqatat eVeteranëve të Luftës Antifash-iste Nacionalçlirimtare të Sh-qipërisë e Kosovës.

Ambasadori Z. Qemal Minx-hozi, në këtë takim e përkrahubashkëpunimin e shoqatave tëLuftës Antifashiste Nacionalçlir-imtare të Shqipërisë dhe Kos-ovës, i cili është zhvillua ndërm-jet dy shoqatave dhe i informojëtë pranishmit në këtë takim se,do të organizojmë takime të për-bashkëta bashkëpunimi. Tu-bimet e përbashkëta të shoqat-ave do të organizohen në Tiranë,Kukës, Bajram Curr etj. Ështëme rëndësi të bëjmë aktivitetetë cilat i bashkojnë luftërat çlir-imtare kundër fashizmit. Kafjalë të disa individ se Enver Hox-ha e ka shitë Kosovën, por kjonuk qëndron.

Ambasadori Z. Qemal Minx-hozi, në këtë takim i dha rëndë-si bashkëpunimit me organetlokale të pushtetit, do të organi-zohen takime, simpoziume meVeteranët e Luftës AntifashisteNacionalçlirimtare të Shqipërisëdhe Kosovës.

Të mërkurën në Vushtrri,më 19.11.2014, do të organizo-

E bija, Zemrije Caka (Skenderi) duke nderuar kujtimin e babait nevarrezat e deshmoreve

Foto e deshmorit ISMAIL CAKA

Homazh e nderim për gjithë të rënët për lirinë e kombit. Qoftë i përjetshëm kujtimi i tyre!

Tribut dëshmorit Ismail Caka

Gratë e Tragjasit, e jo vetëm,më shumë kishin frikë ngabanda e Halil Alisë, se sa ngapushtuesit e huaj. Ata vidhnine përdhunonin, ua këpusningrave vathët bashkë meveshin. Kur vinte Halili mebandën e tij, gra e femije fshi-heshin në male dhe braktis-nin shtëpitë. Dëshmi të ngjas-hme solli dhe historiani PaskalMilo në emisionin "Opinion",kur bëmave famëkeqe të HalilAlisë u shtoi dhe vrasjen eprefektit të Vlorës, të atyreviteve. Këto fakte më kujtoninKonicën që thoshte se "Armikumë i madh i shqiptarit ështëvet shqiptari" e se shqiptarët ikanë bërë-njëri-tjetrit shumëmë të këqia se të huajt. Muper keto "merita" Keshilli

Bashkiak i Peshkopisë i kadhënë Halil Alisë titullinqytetar nderi dhe ja ka vendo-sur bustin ne qender te qytetit.Nje turp qe duhet korigjuar.

Gjyshja ime me dy vajzat,Zemrien dy vjeçe dhe Libadenkatër muajshe, të pamundurapër ta përballuar jetesën tëvetme e braktisin kullëntrekatëshe në Vlashe dhe sh-kojnë për të jetuar tek i vëllai,Aqif Miftari në Çerenec. Mëpas gjyshja u martua dhe emori me vete vajzën e vogueLibaden, kurse ime më u rritte daja i saj, derisa u martuame tim atë. Shtëpia mbetibosh. Edhe babai i Ismailit,Imeri por edhe të parët e tijpijade (një mashkull) kishinqenë. Kulla trekatëshe e cila

ndodhej në vendin më të mirëtë fshatit, pranë kishës exhamisë, u rrënua dita-ditësderisa u sheshua e tëra. Famil-ja e kulla u shuan, por mbetikënga:

"Kur hasmi na shkeli/ vata-nin atë ditë/ Ismail Caka malit/partizan çu ngjit/

Shkrepave me shokë/, venditme i dalë zot/ se ju dhims kjotroje/ fort ju dhims kjo tokë/

Çfarë kanë malet sot?/ Drinisot çfarë ka?/ Tuj ba pushkë mehasmin,/ Ismail Caka ra/

E kujtojmë ne sot/ e jemi kre-nar/ ndaj kjo tokë shqiponjash/është pëllëmbë e lapidarë."

Kjo këngë, një arkë e drun-jtë, një foto, emri i mirë i 'bijëssë dëshmorit' dhe varri nëvarrezat e dëshmorëve të qy-tetit të Peshkopisë, ishingjithë çfarë i kish mbeturnënës sime nga babai i sajdëshmor. Arkën, ime më e ru-ante si një thesar e në të fus-te gjërat që donte t'i ruante mekujdes. E kur i duhej ndonjëgjë, na thoshte: "Shko meretek arka e babës tim". Ishte njëarkë prej druri, por nga cepatkishte pjesë metalike. Ndosh-ta kish qenë arkë municionie lënë nga ushtria Italiane pasdezertimit. Gjyshja më kishtetreguar edhe mua se arkën esolli Ismaili nga lufta, luftë qëasaj i mori fatin e parë. "Ahmor bir, s'ka si fati i parë", mëthoshte. "Fati i parë, lulja nëballë."

Por më e trishtë gjendja ish-te për vajzat e mbetura jetime.

Edhe sot ime më jeton mekëto fare pak copëza kuj-timesh. Në një kënd tëdhomës së gjumit i ka vënë nënjë kornizë foton e babait, njëjetëshkrim të tij shkruar nganjë bashkëluftëtar (FeritMuha), çertifikatën e "Dësh-morit të Atdheut" lëshuar ngazëvendëskryeministri IlirMeta, dhe flamurin e kuq mbitë cilin është qëndisur mon-umenti i Nënës Shqipëri. "Ahsikur ta kisha provuar si ësh-të ledhatimi dhe puthja e ba-bait" më tha një herë tek popërqafoja time bijë. Që nga ajoditë përpiqesha të mos ipërqafoja vajzat në sy tënënës.

Janë pikërisht këto vuajtjedhe sakrifica sublime të dësh-morëve që përligjin respektine thellë për ta. Në këtë sh-tatëdhjetëvjetor le të jetë kyshkrim një homazh e nderimpër tim gjysh dhe për gjithë tërënët për lirinë e këtij kombi.Qoftë i përjetshëm kujtimi ityre!

*Autori është gjyqtar pranëGjykatës së Rrethit Gjyqsor Dur-rës

VIZITA

Ambasadori Minxhozi, vizitë në Shoqatën e Veteranëve të LANÇ të Kosovëshet tubim përkujtimor përLuftën Antifashiste Nacionalçlir-imtare, në të cilin tubim do tëmarrin pjesë edhe përfaqësues-it e Veteranëve të Luftës Anti-fashiste Nacionalçlirimtare ngaKukësi.

Gjithashtu, Z. Abasador i in-formoi të pranishmit në këtëtakim, për përgatitjet për shën-imin e 28 Nëntorit dita e formim-it të Shtetit Shqiptar. Ftesat përpjesëmarrje me kohë do të dor-zohen edhe Shoqatës së VLANÇtë Kosovës. Në tubime të për-bashkëta duhet me e angazhuaPëllumb Xhufin, historian iLuftës së Parë e të Dytë Botërore.

Ambasadori Z. Qemal Minx-hozi, u interesua edhe për num-rin e pjesëmarrësve të LuftësAntifashiste Nacionalçlirimtarenë Kosovë dhe numrin e dësh-morëve të rënë në këtë Luftë,interesimi i pasardhësit të dësh-morëve për kyçje në aktivitetete SHVLANÇK.

Ambasadori Z. Qemal Minx-hozi, nga përfaqësuesit e SHV-LANÇK u informua se në LuftënAntifashiste Nacionalçlirimtaretë Kosovës kanë marrë pjesë50.000 kosovarë dhe për liri kanëdhënë jetën 5000 dëshmorë.Janë organizua tubime përkuj-timore në ato shkolla të cilat imbajnë emrat e heronjve. NëPejë është organizua tubimpërkujtimor për Heroin e Popul-lit Ramiz Sadiku, ku nxënësit eshkollës që mban emrin e

Heroit, kanë përgatitur pro-gramin kulturo-artistik.

Zija Mullhaxha, nënkryetar iShoqatës së Veteranëve tëLuftës Antifashiste Nacionalçlir-imtare të Kosovës, përzemër-sisht e falënderojë Ambasador-in për vizitën Shoqatës tonë, përpërkrahje të bashkëpunimit tëShoqatës së VLANÇ të Sh-qipërisë e të Kosovës. Sh-kurtimisht e informoi Ambasa-dorin për aktivitetet e Shoqatës,vështirësitë të cilat i ka, bash-këpunimin me organet e push-tetit etj. Një problem i posaçëm ikësaj Shoqate është mbrojtja emonumenteve të LANÇK, të cilat

monumente në shumicën e ko-munave në Kosovë janë rrënuae dëmtua dhe se për mbrojtjen etyre nuk kemi hasur në mirëk-uptim tek organet kompetente.

Në fund të bisedës Ambasa-dori Z. Qemal Minxhozi, premtoise do të vazhdon bashkëpunimii përbashkët me Ambasadën eShqipërisë, Shoqatën e Veter-anëve të Luftës Antifashiste Na-cionalçlirimtare të Shqipërisë eKosovës.

Zija Mullhaxha, nënkryetar iKryesisë së SHVLANÇK, bashkëme anëtarë të Kryesisë të cilëtmorën pjesë në këtë takim,përzemërsisht e falënderuan

Ambasadorin Z. Qemal Minxhozipër vizitë Shoqatës së Veter-anëve të LANÇ të Kosovës, përpërkrahje të bashkëpunimit tëShoqatave të Veteranëve tëLANÇ të Shqipërisë e të Repub-likës së Kosovës, bashkëpunimi cili ka qenë i suksesshëmedhe deri më tani, ku janë orga-nizua tubime të përbashkëta tëkëtyre shoqatave në Prishtinë,Tiranë, Kukës, Bajram Curr,Tropojë e Gjilan.

Sadri Kabashi

Sekretar i Shoqatës së Veteranëvetë LANÇ të Kosovës

FAQE 12 Dhjetor 2014; Nr. 12(312)

DOSSIERNga Pirro Guremani

Mbarimi i Luftës IIBotërore pas 70vjetësh risjell në

kujtesën historike momente tëspikatura të luftës së një popullinë mbarë trojet shqiptare qëmeriton vlerësim dhe nderim. Përshkak të fokusimit në njërën prejkrahinave më të anatemuara nëkohë dhe në hapësirë, në mënyrëtë njëpasnjëshme, andej dhekëndej kufirit shtetëror, duhetthënë se mbi popullatën eÇamërisë rëndojnë në mënyrë tëpadrejtë, por edhe të pamëshir-shme tre genocide. Edhe psepjesëmarrja e komunitetit çam nëkrah të antifashizmit ishte realedhe e sinqertë, konsiderimi neg-ativ që i është bërë luftës sëkësaj popullate që ka heronjtëdhe dëshmorët e vet, është njëmosmirënjohje që meriton të rik-thehet në vëmendje jo thjesht meartikuj gazetaresk, por nga his-torianë dhe aq më tepër nga aka-demikë që, në fund të fundit, ekanë detyrim moral dhe ligjornëse janë të tillë.

Për kujtesën e veteranëve tëluftës antifashiste, rezistenca eçamëve në 56 ditët e luftëskundër gjermanëve në Konispol,është një lufte ballore, heroikedhe shembullore që i vuri vulënqëndresës çame si antifashistënë këtë luftë botërore. Për hir tësë vërtetës, duhet thënë sevlerësimi për këtë luftë ka qenëheshtja dhe mbulimi me pluhu-rin e harresës nga politika dhediplomacia shqiptare, jo vetëm nëkohën e diktaturës, por edhe gjatëkëtyre viteve. Ndoshta kujtimi qëi bëhet kësaj lufte në këtë vitmund ti shërbejë akademikëvepër të vendosur pikat mbi i nëenciklopedinë historike mbarëko-mbëtare shqiptare. Edhe pse an-tifashist, edhe pse shqiptar megjuhë, me gjak e flamur, edhe psedinjitoz dh të papërkulur dhe mekontribute reale, komuniteti çami Çamërisë, andej dhe këndejkufirit u bë dëshmitar i tre geno-cideve: genocidit nazi-fashist,genicidit grek në mbarim tëLuftës II Botërore dhe genociditkomunist. Një prej tyre që i vua-jti të tre genocidet është NuriEmin Zane.

Nuri Emin Zane nga Filati iÇamërisë është një nga të vet-mit dëshmitarë se si u ka shpë-tuar me ndihmën e Zotit tregenocideve në shekullin XX. Ilindur në Filat të Çamërisë më20 nëntor 1913 në një familjeqytetare me profesion këpucar,Nuri Zane është njëherazi edhenjë nga pjesëtarët e fisit të Ze-nelatëve që ka përjetuar fat-keqësitë e një shekulli të tërë.Që në lindje, vetëm pas 40 ditëshnëna e tij bashkë me dy djemtë,Nustretin dhe Nuriun, do të sh-konin në Stamboll për shkak tëpozitave që kishte daja i tyre,Abdurrahman efendiu si Yzbashi Janinës dhe rënia e PerandorisëOsmane do tu krijonte atyreprobleme fatale për jetën. LuftaBallkanike dhe më pas Lufta IBotërore u bënë shkas që fëm-ijëria e Nuriut të kalohej në Stam-boll në një jetimore, ku edhe nëpërfundim të luftës së QemalAtaturkut për krijimin e Repub-likës së Turqisë, janë kthyer nëÇamëri nga xhaxhai i tyre HasanZane, një njeri me arsim të lartëteologjik dhe i njohur për aftësitëe tij në fushën e fesë islame dhei respektuar nga rrethet qytetarenë Filat e më gjerë. Këtu ka pa-sur një periudhë kur në vitin 1935një rrufe në shtëpinë e tyre qënjihej si "shtëpia e Zenelatëve",bëri shkrumb e hi tërë shtëpinëdhe vrau njerkën dhe gruan e vël-lai të Nuriut. Kjo ishte periudhakur në këtë shtëpi nuk kishte më

Komuniteti çam, si shembulli iantifashizmit dhe shqiptarizmit

asnjë femër dhe ndihma e fare-fisit dhe miqve, ndihmoi që të për-ballohej fatkeqësia. Ishin edhe 5fëmijë të tjerë veç Nustretit dheNuriut që ishin me një nënë dheqë për fatin e tyre të keq, mbetinë Stamboll për rrethanat që ukrijuan në atë kohë.

Kështu në këtë gjendje i gjetiedhe Lufta II Botërore që u sho-qërua edhe me problemet e mëdhatë popullatës çame me bandat eandartëve që u bënin krime pop-ullatës myslimane. Kjo i kadetyruar dy vëllezërit që, bashkëme babain e tyre Eminin, të vinine të transferonin pjesërisht kap-italet e tyre në Delvinë e Beratku edhe punonin në zanatin e tyretë këpucëbërësit. Internimi i ba-bait të tyre, Eminit, në Hio më1941, ashtu si qindra çamër tëtjerë, hapi një problem të madhpër jetesën e kësaj familjeje që eshihte mbështetjen e luftës an-tifashiste si mbështetje për famil-jen. Por kjo ra në sy të korofilla-qisë e cila kishte vënë nëshënjestër Nuriun dhe në ditët epara të prillit 1944 e denoncojnëtek komanda gjermane e cila e kapnë Janinë, natën në një hotel dhee internojnë në Mat'hausen e mëpas në Dakao e Munih të Gjer-manisë. Ishte kjo një humbje përfamiljen që detyronte babain e tij,Eminin dhe vëllanë e tij më tëmadh, Nustretin, të sakrifikonteshumë për mbajtjen e familjes.Por kjo nuk zgjati shumë se pas27 qershorit 1944 familja do tëmerrte rrugën e refugjatllëkut përnë Shqipëri si shumë çamë tëtjerë që gjetën strehim në vatrate vëllezërve të tyre në Shqipëri.14 korriku 1944 ishte dita kur meplaçkat e mundshme që morën,me një benzinatë udhëtuan medet dhe mbërritën në Sarandë dhemë pas u vendosën në Delvinë,vend të cilin e njihnin se kishinedhe pjesëtarët e tjerë të fisit, siAdil Xhibon (pushkatuar nga ko-munistët) që ishte një nacional-ist dhe që i ndihmoi me çdo gjëbabanë dhe vëllanë e Nuriut. Porpër familjen Zane mungonte djalii tyre që ishte një shtyllë e fortëe mbajtjes ekonomike të shtëpisë.Fatet e luftës nuk diheshin dhepër familjen Zane nisi një per-sekucion i madh se nga një anëmbanin në kurriz fatkeqësitë qëkishin kaluar dhe nga ana tjetër

internimi i Nuriut në kampet eshfarosjes në masë si një geno-cid tipik nazist shoqërohej edheme privacionet e genocidit grekmbi popullatën e pafajshme tëÇamërisë.

Në një shtet tjetër, pa shtëpie katandi, Nustretit, vëllait tëmadh të Nuriut tashmë në in-ternim, fati i të cilit nuk dihejnëse ishte gjallë apo vdekur,binte barra e tërë familjes se edhebabai i tyre tashme me depresio-nin e humbjes së gjithçkaje, aqmë shumë të djalit. Ishin një malhallesh mbi kurrizin e një famil-jeje.

Por fati e desh që Nuriu tëkthehej gjallë dhe të gëzonte bab-in, gruan e tij Nailen dhe 3vëllezërit e 2 motrat e tij të cilëtiu gëzuan fatit që vëllai i tyreshpëtoi gjallë. Puna dhe mun-dimet bënë që familja të merretpak veten dhe në një sistem dika-torial ku privohej jeta e kujtdo qëfliste, për familjen Zane do të ish-te një problem i madh. Person-aliteti i tyre si njerëz me integ-

ritet dhe nga një familje me emërdo të duhej të përballeshin edheme problemet që krijonte jeta nënjë vend ku diktatura komunistebënte të vetën.

Vetë xha Nuriu tregonte derisa ishte gjallë se si kur erdhi ngaGjermania me 5 shqiptarë të tjerëpërmes Greqisë, donte të shkon-te në shtëpinë e tij në Filat ngaqënuk dinte se çfarë kishte ndodhur.Por korofillakët grekë, edhe pseNuriu ishte antifashist, nuk elejuan të shkonte në Filat, mekërcënimin e jetës. Kjo e detyroitë vinte në Shqipëri me mendjense një ditë do të shkonte nëStamboll tek nëna e tij. Por gjithç-ka u mbyll, me gjithë këshillën qëi dha kushëriri i gjyshes së tij,Haki Rushiti që të mos shkeltenë Shqipëri se do të kishte prob-leme të tjera. Vitet e mëpasme ebindën se një ditë Nuri Zane qëkishte provuar dy genocidet, atëgjerman dhe atë grek, do tëgjendej në birucat e hetuesisë sëElbasanit nën kërcënimin e jetësnga hetuesi Thanas Caku dheshefi i degës së brendshme tëasaj kohe Shim Kolla. Gjithë kjovetëm e vetëm pse ai ishte ngaÇamëria, vetëm e vetëm se ai ish-te krenar për kontributet e tij nëluftën antifashiste dhe vetëm evetëm se ai ishte një njeri që edonte punën dhe një natë iadogjën me qëllim lokalin e madhqë ndodhej në qendër të Cërrikut,ku sot është ndërtuar restorant"Ylli", siç njihej në atë qytet. PërNuriun dhe familjen e tij, gruandhe djalin e tij të vetëm,Hyqmetin, do të niste një kalvartjetër vuajtjesh dhe persekucio-ni për një familje ku gruaja e tij,Naile, do të punonte gjithë jetënnë ndërtim dhe djali i tij, njësportist i kategorisë së parë nëngritje peshash do të mundte tësigurionte një të drejtë studimipër gjuhë-letërsi që e mbaroidiplomimin me notën 10.

I dënuar me 6 vjet burg qëpjesën më të madhe e kreu nëTalje të Lezhës, pas 8 muaj nëntorturat e hetuesisë dhe një vitnë fabrikën e çimentos në FushëKrujë, Nuri Zane do të ishte nje-riu që provoi mbi kurrizin e tijedhe genocidin komunist. Marazi

i tij deri në vdekje ishte fati që ainuk e pa më nënën e tij me sy, senuk u quajt asnjëherë veteran iluftës si shumë e shumë të tjerëqë nuk kishin kontributet e tij,por edhe privacionet e shumta qëdo të kishte e tërë familja që samerrnin vesh shefat e kuadrit sevëllai i vëllezërve dhe motravekishte qenë në burg, i largoninnga puna pa marrë parasysh qëpo ky vëlla ishte edhe një nga ataburra që u internua si antifash-ist në kampet famëkëqinj të Aus-trisë e Gjermanisë. Një ditë dukefolur me djalin e tij Hyqmet Zane,më thotë me krenari se kishte 100vjetorin e ditëlindjes së babait tëtij, për të cilin duhet thënë se ubë dëshmitari i tre genocideve.Nuri Zane pati të vetmin vlerësimnga Zoti që la një djalë si pasuesnë jetën e tij, por edhe që më 11shkurt 2005 u dekorua me "Med-aljen e Artë të Shqiponjës" ngaPresidenti Alfred Moisiu, si i paripjesëtar i komunitetit çam në Sh-qipëri që dekorohet si antifash-ist, në një kohë kur nga qarqetzyrtare dhe rraciste greke çamëtakuzohen padrejtësisht si bash-këpunëtorë me fashizmin, kurNuri Zane është dëshmitar igjallë që vuajti si nga genocidinazist, ashtu edhe nga genocidigrek mbi Çamërinë, por edhe ngagenocidi komunist në Shqipëri.

Epilog.Nëse ky është portreti i një

personazhi real, për komunitetinçam ka edhe shumë e shumë tëtjerë që pësuan të njëjtin fat, aqmë tepër pas viteve 1960-61 kurdënimi i të ashtuquajturit "gruparmiqësor" të Teme Sejkos dheTahir Demit, do të kthehej në njëgenocid të vërtetë mbi çamët.Ndoshta ky përvjetor jo vetëm iluftës antifashiste, por edhe igenocidit grek mbi Çamërinë dotë shërbej si një mesazh për riv-endosjen në kohë dhe në hapë-sirë të vlerave dhe kontributevetë një popullate që vuajti geno-cide në një shekull pa i merituar,pa i dëshiruar dhe fatkeqsiht pavëmendjen e duhur në respek-timin e të drejtave të njeriut si-pas kartave ndërkombëtare dheligjeve në një Europë të bashkuar.

Isuf Imeraj, lindur më 1930, ish pjesëmar-rës aktiv në Luftën Antifashiste Nacionalçlir-imtare; mbështetës i proceseve demokratike

Jorgji Terca - ish anëtar i Orgainizatës DE-BATIK nga krijimi më 1942 deri në çlirimin evendit. Anëtar aktiv i OBVL-së.

Petrit Hajdëri (Çami) , i datëlindjes 28.2.1927- Ka qenë pjesëmarrës në grupet e rinisë anti-fashiste, duke u aktivizuar që në vitin 1942.Është ndër mbështetësit aktiv të procesevedemokratike dhe të OBVL.

Beqir Pepa, ka lindur më 1929 - ish anëtar iOrgainizatës DEBATIK nga krijimi më 1942 derinë çlirimin e vendit. Anëtar aktiv i OBVL.

Jani Dori, lundur më 1927. Pjesëmarrës nëLANÇ që me grupet antifashiste të vitit 1943në Tiranë. Plagosur në korrik 1943 në demos-tratën e Tiranës. Anëtar aktiv i OBVL.

Xhavit Ferra - ish anëtar i OrgainizatësDEBATIK nga krijimi më 1942 deri në çlirimine vendit. Anëtar aktiv i OBVL.

Fiqiri Karapici, ish anëtar i OrgainizatësDEBATIK nga krijimi më 1942 deri në çlirimin

Çlirimi, Bashkia Tiranë certifikatamirënjohjeje për veteranët e luftës

e vendit.Filloreta Fejzo, ish pjesëmarrëse aktive në

Luftën Antifashiste Nacional Çlirimtare; mbësh-tetëse e proceseve demokratike.

Zenel Hoxha, lindur më 1924. Ka marrë pjesënë LANÇ që në vitin 1943. Ka qenë pjesëmar-rës aktiv në luftën për çlirimin e Tiranës nëkuadrin e Brigadës së IV-t Sulmuese.

Zekie Voshtina - Ka marrë pjesë me armënë dorë në Luftën Antifashiste Nacionalçlir-imtare ku është dalluar në disa aksione kundërarmikut nazifashit. Ish-e persekutuar polike eregjimit komunist; mbështetëse e procesevedemokratike.

(Vijon nga faqja 4)


REFLEKSIONE

Nga SAKIP CAMI

(Shënime dhe refleksionepër dëshminë e GjeneralitGëzim Ostreni para Tribu-nalit Ndërkombëtar përndjekjen penale të indi-vidëve përgjegjës përshkelje të rënda të tëdrejtës humanitarendërkombëtare kryer nëterritorin e Ish Jugosllav-isë që nga viti 1991)

Kush është Gjen. Gëzim Ostre-ni

Gjeneral major Gezim Ostre-ni është lindur në qytetin e Di-brës me 1 nëntor 1942. Pas mba-rimit të shkollës normale, mbar-on edhe shkollën e oficerëve tërezervës si dhe disa kurse nëAkademinë Ushtarake. Diplo-mohet në Fakultetin Filozofi dheSociologji në Prishtinë.

Në lëmin ushtarak ka kryerdetyrën e komandantit tëmbrojtjes territoriale në Dibër.Ka marrë pjesë në luftën e UCK ,në fillim në detyrën e shefit tështabit të Zonës së III, më paskomandant i Zonës së III Opera-tive të Trupave të Mbrojtjes së Ko-sovës me gradën Gjeneral Brigade.Në vitin 2000 gradohet GjeneralMajor dhe ngrihet në detyrën eShefit të Shtabit të TMK.

Në vitin 2001 me fillimin e kon-fliktit në Maqedoni merr detyrëne shefit të shtabit të përgjiths-hëm të Ushtrisë Clirimtare Ko-mbëtare , ushtri që u krijua ngashqiptarët e Maqedonisë nëmbrojtje të të drejtave të tyre legji-time. Së bashku me Ali Ahmetin,komandant dhe drejtues politik ikësaj ushtrie e detyruan faktor-in ndërkombëtar dhe qeverinë,parlamentin dhe Presidentin eMaqedonisë të nënshkruaninMarrëveshjen e Ohrit për tëdrejtat e shqiptarëve të Maqedo-nisë, marrëveshje që tashmë ësh-të pasqyruar edhe në kush-tetutën e Maqedonisë.

Nga 3 tetori i vitit 2002 ështëdeputet i Kuvendit të Maqedo-

DESHMIA E GJENERALIT GEZIM OSTRENI PARA GJYKATËSSË HAGËS DHE PASNGJARJET E BEOGRADIT

nisë. Në vitin 2004 ka qenë kan-didat për president i shtetit tëMaqedonisë dhe nga viti 2002 derinë vitin 2006, nënkryetar i Kuv-endit të Maqedonisë.

Mban gradën Doktor i shken-cave dhe ka botuar një sërë li-brash dhe studimesh për his-torinë dhe luftën e popullit sh-qiptar për liri, pavarësi dhe tëdrejtat e tij vecanërisht për sh-qiptarët jashtë trungut amë, dukedhënë një përgjigje të merituarshkencore profesorëve serbë dhemaqedonas që duan të hedhinbaltë mbi gjenezën dhe traditënhistorike të shqiptarëve.

DËSHMIA E GJENERALITGjen. Gëzim Ostreni ish shef

i shtabit të Ushtrisë Clirimtaretë shqiptarëve të Maqedonisë nënëntor të vitit 2007 deponon nëGjykatën e Hagës për 19 ditë dhe

argumenton me fakte dhe doku-mente se lufta e Ushtrisë Clir-imtare të shqiptarëve të Maqedo-nisë ka qenë një luftë e drejtë ,për të drejtat themelore të sh-qiptarëve dhe që s'ka të bëjëaspak me veprimet terroriste.

Dëshminë e tij në Hagë e kabotuar në librin me titull "Dësh-mia e Gjeneralit" në vitin 2011,në tre gjuhë, anglisht, shqip dhemaqedonisht, ku versioni në an-glisht është marrë direkt nga pro-cesverbali i kësaj gjykate nga faqja7414 deri në faqen 7885.

Qëllimi i këtij botimi është qëtë bëjë transparente për opinion-in e gjërë, atë që ndodhi në Maqe-doni në vitin 2001, sepse pati qar-qe dhe media shtetërore maqedo-nase dhe ndërkombëtare që u për-poqën që ta paraqesin UshtrinëClirimtare të shqiptarëve të Maqe-donisë si terroriste dhe luftën e

saj si të padrejtë . Cdo lexuesshqiptar, maqedonas apo ndërko-mbëtar ka mundësinë që të lex-ojë process verbalin origjinal tëGjykatës së Hagës ku janë të aku-zuar zyrtarët e lartë maqedonasLube Boshkovski dhe JohanTarcullovski. Gjeneral Gëzim Os-treni është thirrur dhe ka deponu-ar në cilësinë e dëshmitarit dhetë gjeneralit. Kryesues i seancësgjyqësore ka qenë juristi Austra-lian Kevin Parker dhe prokurorDen Saxson.

Libri në fjalë, nëpërmjet gojëssë autorit-dëshmitar sjell faktedhe dokumente, dëshmi, audiodhe video, foto dhe ngjarje për atëcfarë ngjau në Maqedoni në vitin2001, kush ishin agresorët dhekush ishin viktimat, kush ishintë shtypurit dhe kush ishin sh-typësit, shkelësit e të drejtave tëshqiptarëve. Gjen. Gëzim Ostre-ni me maturi dhe argument de-noncoi shpifjet e mediave tëpushtetit maqedonas dhe fab-rikimet e politikës zyrtare tëMaqedonisë për kryengritjen eshqiptarëve të Maqedonisë, si uzhvillua kjo luftë, që coi në Mar-rëveshjen e Ohrit dhe në ven-dosjen e të drejtave të shqiptarëvenë trojet e tyre.

E vështirë ishte lufta, por ako-ma më e vështirë ishte paslufta,tregon Gjeneral Gëzim Ostreni.Të vendosësh dhe të ruash paqenështë gjëja më e vështirë. T'itregosh faktorit ndërkombëtar sebën një luftë të drejtë, se sh-qiptarët nuk janë terroristë , porqytetarë të lirë që luftojnë për tëdrejtat e tyre, ta shpjegosh atëcdo ditë të luftës dhe më pas nëGjyqin e Hagës ishte shumë evështirë.

Më poshtë po japim disa frag-mente nga dëshmia dhe disapjesë nga rregullorja e UCK qëtregojnë për karakterin paqësordhe luftën e drejtë për mbrojtjene lirive dhe të drejtave të sh-qiptarëve.

TEKSTI I BETIMITUSHTARAK:

"Unë gjithmonë do t'i shërbejdhe do të mbroj jetën dhe pronëne cdo qytetari të Maqedonisë. Unëgjithmonë vendosmërisht do tëmbroj të drejtat dhe liritë e njeri-

ut dhe për realizim të detyravenuk do të toleroj asnjëherë dis-krinimin mbi baza etnike, të gju-hës ose të lojalitetit."

Gjeneral G.Ostreni, pyetjes sepërse është futur në tekstin ebetimit ushtarak mbrojtja e tëdrejtave dhe lirive të njeriut, iështë përgjigjur se në bazë tëKartës së Lirive dhe të Drejtavetë Njeriut është e rëndësishmepër UCK që ushtarët të mos rrez-ikojnë jetën e qytetarëve civilë.

Pyetjes se a ishte në planet eUCK krijimi i një shteti të pavar-ur dhe të vecantë , Gjeneral Gë-zim Ostreni i është përgjigjur senë të gjitha dokumentet dhe ko-munikatat e UCK është shprehurfakti se UCK është në favor të sov-ranitetit dhe të integritetit tëMaqedonisë.

Edhe në dokumentet e tjera tëUCK vihen në dukje kërkesat eherë pas herëshme për mbësh-tetje nga faktori ndërkombëtarpër zgjidhjen e konfliktit, përregjistrimin real të popullsisë,për ndryshimin e kushtetutës qëshqiptarët të jenë element kon-stituitiv i shtetit të Republikëssë Maqedonisë , që të hiqej dis-kriminimi në fushën e kukturës,shkencës, edukimit, institucion-eve shtetërore etj. Fakti që kykonflikt përfundoi me ndërhyrjene faktorit ndërkombëtar , me fir-mosjen e Marrëveshjes së Ohrit,me ndryshimet kushtetuese, tre-goi për luftën e drejtë të popull-sisë shqiptare në Maqedoni përtë drejtat e tyre.

Edhe Gjykata Ndërkombëtaree Hagës , pas deponimeve të Z.Ostreni dhe të luftëtarëve tëtjerë shqiptarë vërtetoi se sh-qiptarët e Maqedonisë zhvilluannjë luftë të drejtë për të fituar tëdrejtat e tyre. Pas 13 vjetësh tëpërfundimit të konfliktit në Maqe-doni, pas 15 vjetësh të përfun-dimit të konfliktit në Kosovë dhetë shpalljes së Kosovës shtet ipavarur dhe të njohjes ndërko-mbëtarisht nga mëse 110 shtete,sllavët serbë dhe ata maqedonasshfaqen dhe rishfaqen herë pashere me histeritë e tyre antish-qiptare. Mjaftoi një ndeshje fut-bolli në Beograd në tetorin e vitit2014, midis Serbisë dhe Sh-qipërisë që një stadium prej 30mijë spektatorësh serbë të sun-dohej nga thirrjet histerike :"Vrit-ni shqiptarët" dhe të sulmo-heshin fizikisht lojtarët sh-qiptarë. Cfarë tregon kjo ? Pas100 vjetëve të padrejtësive do tëshfaqen padrejtësi të reja ? Nukmjafton kjo, por edhe një insti-tucion sportiv nga më tëmëdhatë dhe më prestigjiozët nëEuropë si UEFA nuk dënon këtothirrje raciste dhe luftënxitëse ,por bën sikur nuk i sheh dhe nuki dëgjon dhe mban anën eluftënxitësit. Vendimi i UEFA-sndonëse jo përfundimtar ishtejo sportiv, por politik, jo juridik,por favorizues për Serbinë. Fed-erata Shqiptare e Futbollit njof-ton se ka apeluar vendimin dhese do të vazhdojë të kërkojë qëtë vihet në vend drejtësia e mu-nguar.

Shembulli i Gjeneral Ostrenitështë domethënës dhe frymë-zues. Në krye të ushtrisë dhe tëluftës për të drejtat e shqiptarëvënë Kosovë dhe në Maqedoni, nëGjykatën e Hagës për të dëshmuardhe për të vërtetuar se shqiptarëtnuk janë terroristë por paqësorë,vitalë dhe të kulturuar.

Dëshmia e tij është historike,është pjesë e historisë së popul-lit tonë që kurrë nuk u tremb dhenuk u nënshtrua ndaj padrejtë-sive. Faleminderit Gjeneral !

ka qenë tjetër deri në mbarim të vitit 1942, kurse nga fillimi i vitit1943 deri në ditën e çlirimit të Gjakovës intensiteti i reprezalieve kaqenë jashtëzakonisht i madh dhe shumë i vrazhdë. Paralelisht mengritje të shkallës egërsinore, këtu lëvizja nacional çlirimtare ka marrëpërmasa gjithënjë e më të mëdha. Madje, në ditën e fundit të vitit1943 dhe në ditët e para të vitit 1944 lëvizja dhe lufta nacional çlir-imtare mori konceptualisht formën e prerë në Konferencën e Bujanittë Këshillit Antifashist Nacional Çlirimtar, ku botërisht u tha çfarëështë synimi i LANÇ në Kosovë, përse shqiptarët e Kosovës duhet tëmarrin pjesë masovikisht në këtë luftë dhe si duhet organizuar luftënnë kushtet e rënda të pushtimit të egër nga nazifashizmi italo - gjer-man.

Në kontekstin e synimeve të këtilla dhe zhvillimeve të formave tëndryshme të rezistencës ndaj okupuesit dallohen këto forma kolek-tive dhe individuale të përndjejeve dhe asgjësimit të ithtarëve dhepjesëmarrësve në lëvizjen dhe në luftën antifashsite nacional - çlir-imtare në Gjakë dhe në rrethinën e saj: varja në litar e pjesëmar-rësve në këtë lëvizje dhe luftë në formën më tinëzare dhe në sheshinmë të perceptuar në qytetit të Gjakovës, sidomos varja e dhjetë tërinjve dhe të rejave - të përcaktuar për liri të popullit pavarësisht ngarreziku I jetës së tyre. Tri janë rastet individuale më karakteristike,që e përbëjnë atë që e quaj tragjedia antinjerëzore dhe antikombëtaredhe më vonë i kushtohet "Poetika e Varjes dhe e djegjes së mili-tantëve të lëvizjes antifashiste nacional çëlirimtare". GanimeteTërbeshi, Fahri Hoxha dhe Ferid Grezda i takojnë kësaj poetike.

Patriotët dhe aktivistët e rezistencës ndaj okupuesit fashist dheçfarëdo lloj okupuesi tjetër të tipit atdhetar të bijëve dhe bijave tëkëtij mjedisi, siç ishin Asim Vokshi, i vrarë në Luftë kundër fashizmitnë Spanjë, Ganimete Terbeshi e Fahri Hoxha, të varur në Gjakovëpër ideale kombëtare dhe kundër okupuesit fashist, Ferid Grezda, biri familjes atdhedashëse Grezda, i shkrumuar në flakën e shtëpisë

GJAKOVA - QENDËR E REZISTENCËS KUNDËR FASHIZMIT ROBËRUESdhe së tij dhe në zjarrin e gëzimit dhe të haresë djaloshare i ka lënënë pikëllim të papërmbajtshëm nënat, baballarët, hallat e tezet, me-sat, nipat dhe stërnipat e familjes Vokshi, Terbeshi, Hoxha, Grezda eshumë familjeve të tjera. Por, këta patriotë familjeve të tyre u kanëlënë krenarinë e madhe që ishin bijë e bija të tyre. Këta do të vijojnëtë jenë gjithmonë jo vetëm pranë familjes e farefisnisë së tyre, poredhe pranë nesh dhe pranë pasardhësve tonë si personalitete tëdashura dhe të paharruara për sakrificën jetësore të tyre për atdhe ekomb. Jetës dhe sakrificës së tyre shumë rapsodë dhe krijues arti tëpozisë dhe të skulpyurës anë e mbanë viseve shqiptare u kanë thuere kënduar këngë dhe vargje burrnije, trimëtie dhe nderi. Skulptori Injohur nga Shqipërie e ka stolisur gurin e mermertë me figureën eGanimete Terbeshit, kujtim për vendet e jugut të Shqipërisë, për gjithëShqipërinë dhe në shenjë të një kujtimi të këtillë n aka dhuruarKosovës. Poashtu, poetët u kanë thuer vargje të qëndrueshme, me tëcilat është marrë në mbrojtje I gjithë populli shqiptar. Bashkëvenda-si krijues, poeti i ndjerë Ali Podrimja në poemthin e tij "Hija e tokës"të botuar më 1959 na ka lënë trashëgim "poetikën" e tij kushtuarvrasjes dhe varjes të Bajram Currit, Asim Vokshit, Ganimete Ter-beshit, Emin Durakut, Mustafa Bakisë dhe të tjerëve duke përhapurzërin e rezistencës së viteve `50 - ta të shekullit të kaluar dhe njëko-hësisht duke iu referuar heronjve të së kaluarës së këtij vendi. Nëkëtë mënyrë edhe poeti i ndjerë, Ali Podrimja, në atë kohë djaloshshtatëmbëdhjet vjeçarar, duke ndjerë thellë terrorin ndaj popullit tëvet para dhe pas viteve `50 - ta, u bë rapsod i dhembjes së popullitshqiptar dhe u vë në mbrojtje të tij. Dhembja e pafuntme për dësh-morët dhe heronjët tonë para, gjatë dhe pas jetës së tyre na bënforcën shpirtërore dhe morale tonën edhe më të fuqishme, ndërkaqpërkatësia kombëtare e tyre dhe ajo e jona na bënë të gjithëve tëkrenohemi që jemi shqiptar

*Fjala e e mbajtur në akademinë solemne në nderim të ditës së çlirimit tëGjakovës më 9 nëntor 2014.

(Vijon nga faqja 7)

FAQE 14 Dhjetor 2014; Nr. 12(312)

SPECIALE

Në Gjermani u mbajtën cere-moni të ndryshme me rastin e 25-vjetorit të rënies së Murit të Ber-linit. Kancelarja e GjermanisëAngela Merkel e shoqëruar ngakryebashkiaku i Berlinit KlausVorëereit kanë festuar më 9 Nën-tor 25 vjetorin e rënies së Berlin-it bashkë me qytetarë, dëshmi-tarë të asaj kohe dhe politikanënga e tërë bote.

Në fjalimin e saj Merkel kathënë se DDR nuk ishte shtet isë drejtës dhe në fjalimin e sajpokështu ka tërhequr vërejtjen nëluftërat që po zhvillohen në botë.

Merkel: Muri iBerlinit, na tregoise ëndrrat mund të

bëhen realitetKancelarja gjermane, Ange-

la Merkel, ka ndjekur njëshërbim përkujtimor për vik-timat e regjimit komunist.

"Rënia e Murit na katreguar se ëndrrat mund tëbëhen realitet. Asgjë nukmund të qëndrojë siç është, pamarrë parasysh se sa tëmëdha janë pengesat", kathënë Merkel, në qendrënkryesore përkujtimore në Ber-nauer Strasse.

Merkel ka vënë në dukjeshembujt që kanë krijuarlëvizjet demokratike në Polo-ni, Çekosllovaki dhe Hungaridhe ka lavdëruar gjermanëtlindorë, që janë frymëzuar ngata dhe janë ngritur kundër dik-taturës.

Ajo ka thënë se ky ështëmesazh edhe për Ukrainën,Irakun dhe vendet e tjera, kutë drejtat e njeriut kërcëno-hen. "Ne mund t'i ndryshojmëgjërat për të mirë", ka thënëMerkel.

Muri i Berlinit është ndër-tuar në vitin 1961 për të ndalu-ar njerëzit që të largoheshinnga lindja komuniste e Gjer-manisë në Perëndim.

Rënia e tij në vitin 1989është bërë simbol i fuqishëm ipërfundimit të Luftës sëFtohtë.

Muri ka qenë i gjatë 155kilometra, përmes Berlinit.Brenda një viti pas shembjes,Gjermania, e ndarë pas hum-

Presidenti i SHBA-së,Barack Obama ka përshënde-tur gjermanët me rastin e 25-vjetorit të rënies së Murit tëBerlinit, duke thënë se trium-fi i asaj nate nëntori ishte njënderim për të gjithë ata qëkishin humbur jetën gjatëdekadave në përpjekje për tëshkuar drejt lirisë.

Ai ka thënë se rënia emurit ishte një testament përbreza të tërë gjermano-perën-dimorësh, amerikanësh dhealeatëve të tyre që qëndruankrah për krah gjatë Luftës sëFtohtë.

Gjermania e Bashkuar, si-pas Obames luan një roludhëheqës në Evropë dhe botë

VATIKAN-Papa Françesku ka vlerësuar lartrolin e Papa Gjon Palit II në rënien e Murit tëBerlinit dhe u ka bërë thirrje njerëzve që "tëndërtojnë ura, duke hapur zemrat".

Papa Françesku ka shënuar të dielën 25-vje-torin e rënies së Murit të Berlinit duke u bërëthirrje të gjithë njerëzve të vullnetit të mirë, qëtë thyejnë barrierat që ndajnë botën.

"Ku ka mure, ka mbyllje të zemrës. Neve naduhen ura, jo mure", ka thënë Papa Françesku.

Duke përshëndetur njerëzit në Sheshin eShën Pjetrit, Papa ka kujtuar të gjithë ata qëkanë punuar për shembjen e Murit të Berlinit,përfshirë edhe ata që kanë paguar me jetë.

Françesku është lutur që njerëzit e pafajshëmkurrë më mos të persekutohen ose vriten, përshkak të besimeve apo feve të tyre.

TIRANË-Presidenti Bujar Nishani kapërkujtuar 25-vjetorin e rënies së Murit tëBerlinit, duke percuar nje mesazh per klasenpolitike shqiptare. Sipas kreut të shtetit sh-qiptar, kjo ngjarje historike edhe pse e ndodhurnë Gjermani, duhet t'i shërbejë politikës sh-qiptare. "Le të na kujtojë dhe angazhojë kjodatë, të bëjmë çmos të jemi më tëpërgjegjshëm, më seriozë, të punojmë sa mëtepër, të respektojmë institucionet, Ligjin,njëri-tjetrin, të lemë sherret, dasitë, dhe tëprosperojmë bashkarisht".

Shkrimi i plotë nga Nishani"Shembja e Murit të Berlinit 25 vjet më

parë, është një simbol që shënon një fund dhenjë fillim.

Fundin e një lufte që nuk shpërtheu kur-rë, por kushtoi shumë.

Fillimin e një pune dhe reflektimi tejet tërëndësishëm në shkallë planetare, mbi luftën,pasojat, paqen, punën, vështirësitë.

Le të na kujtojë dhe angazhojë kjo datë, tëbëjmë çmos të jemi më të përgjegjshëm, mëseriozë, të punojmë sa më tepër, të respek-tojmë institucionet, Ligjin, njëri-tjetrin, tëlemë sherret, dasitë, dhe të prosperojmë bash-karisht.

25 vjet nga shembja e Murit të Berlinit,janë pak për Historinë e cila shkruhet më

Gjermanët përkujtuan përmes një sërë aktivitetesh 25-vjetorin e shembjes së Murit të Berlinit

25 vjet nga rënia e Murit të Berlinit

bjes së saj në Luftën e DytëBotërore, është ribashkuar.

Presidenti i atëhershëm iShteteve të Bashkuara, RonaldReagan, ka vizituar Murin nëqershor të vitit 1987.

Ai ka thënë se në pjesënperëndimore të Murit ekzistonnjë botë e lirë, e cila ka arri-tur një nivel të përparimit dhemirëqenies, ndërsa në pjesënkomuniste ka dështim, pra-pambetje teknologjike, stan-darde të dobëta të shëndetitdhe madje "shumë pak ush-qime".

Duke iu drejtuar liderit tëatëhershëm sovjetik, MikhailGorbachev, Reagan ka thënë:"Zoti Gorbachev, hape këtëderë. Zoti Gorbachev, shembekëtë mur".

E teksa rënia e Murit tëBerlinit i dha fund luftës sëftohtë, udhëheqësi i fundit ko-munist Mihail Gorbaçov,paralajmëron rinisjen e saj.

I ftuar në Berlin si pjesë-marrës në aktivitetet përkuj-timore, Grobaçov tha se ten-sionet në rritje mes perën-dimit dhe Rusisë për çështjene Ukrainës janë shembullikonkret për këtë rast. Gor-baçov kritikoi perëndimin sepër eufori të tepruar, në hap-at e marra pas rënies së mu-rit, duke e konsideruarvetëveten si triumfator.

Ai nuk la pa përmendur sishembull, shpalljen e njëan-shme të pavarësisë së Kos-ovës pas sulmeve ajrore nëBeograd, zgjerimin e shpejtëtë NATOs, luftën në Irak eSiri. Për këtë arsye, fuqitë glo-bale nuk kanë pasur mundë-si të bashkëpunojnë për kon-fliktet në Jugosllavi, në Lind-

jen e Mesme dhe tahsmë nëUkrainë.

Gorbachev, lideri i funditsovjetik, mori pjesë në fes-timet për 25-vjetorin e rëniessë Murit të Berlinit.

Ai ka thënë se tensionetlindje-perëndim, për shkak tëkrizës në Ukrainë, kujtojnëkohën para rënies së Murit.Gorbachev ka paralajmëruarse bota është në prag të njëLufte të re të Ftohtë.

"Bota është në prag të njëLufte të re të Ftohtë, disa mad-je thonë se ka filluar. Edhe psesituata është shumë drama-tike, ne nuk shohim që trupi

kryesor ndërkombëtar,Këshilli i Sigurimit i Kombevetë Bashkuara, është duke lu-ajtur ndonjë rol apo dukendërmarrë ndonjë hapkonkret", ka thënë Gor-bachev.

Gorbachev, lider i Bash-kimit Sovjetik në fund tëviteve 1980, është vlerësuarlart për afrimin me Perëndi-min dhe për krijimin e njëatmosfere më liberale, e cilaka çuar në rënien e regji-meve komuniste në Evropënlindore, në vitin 1989.

Për festimet e sivjetme,mbi 1 milion vizitorë kanë

Obama uron gjermanët për25-vjetorin e rënies së Murit të Berlinit

dhe Shtetet e Bashkuara"janë krenare që i kanë miqtëgjermanë, mes aleatëve mëtë fortë. "Por siç na kujtojnëveprimet e Rusisë kundërUkrainës, kemi akoma punëpër të bërë për të përmbush-ur plotësisht vizionin tonë tëpërbashkët për një Evropë tëbashkuar, të lirë dhe nëpaqe", ka thënë presidentiObama, duke shtuar se"Muret dhe regjimet sh-typëse, mund të qëndrojnëpër një farë kohe, por në fundtë fundit ato nuk mund t'i rez-istojnë dëshirës për liri dhedinjitet njerëzor që e kavatrën në çdo zemër njerë-zore".

arritur në Berlin. Një nga taështë Bettina Adelmann-Um-lauf.

"Jam shumë e lumtur qëkanë kaluar mirë 25 vjet dheçdo gjë ka përparuar. Uroj qëedhe vendet e tjera, që kanëprobleme të ngjashme, tëkenë zhvillim të ngjashëmpozitiv", ka thënë Bettina.

Në mesin e pjesëmarrësvenë Berlin ishte edhe ish-pres-identi i Polonisë, Lech Ëalen-sa. Ai ka qenë bashkëtheme-lues i Lëvizjes Solidariteti, ecila ka qenë sindikata e parëe pavarur në bllokun komu-nist.

Papa Françesku: Na duhen ura, jo mure

Shembja e Murit të Berlinit, Nishani:Të shërbejë që të lemë sherret dhe ndasitë

vonë, por janë shumë për jetën e një njeriu, tëcilën gjithkujt i përket ta jetojë çdo ditë sa mëmirë.

Respekt dhe mirënjohje të pafundme gjith-kujt që sakrifikoi dhe vuajti derisa shembja eMurit të Berlinit ndodhi".


SPECIALE

Mijëra qytetarë të Tiranëskanë përkujtuar 25 vjetorin erënies së murit të Berlinit. Kry-etari i Bashkisë së Tiranës, nje-herësh kryetar i opozitës, LulzimBasha ka theksuar se 9 nëntori1989, dita e rrëzimit të Murit tëBerlinit, ka shijen e një profeciedhe të një bekimi. "Epoka jonë, elirisë dhe demokracisë,- tha zotiBasha, është e lidhur pazgjidhs-hmërisht me rënien e Murit tëBerlinit dhe me fundin e komu-nizmit në Europë."

Në këtë ditë të cilën e përkuj-ton e gjithë Europa, Shqipëria eka kaluar në heshtje ngamazhoranca dhe përkujtimin esaj e bën vetëm Bashkia e Ti-ranës dhe opozita.

"Kjo është një pyetje që ibëjmë sot vetes e duhet t'ia bëjmëatyre, që me heshtjen e tyre, meharresën e tyre, me shpërfilljene tyre ndaj kësaj date simbolikeqë e feston gjithë Europa, de-maskojnë synimet e tyre për tërivendosur në Shqipëri një tjetërmur që ndan shqiptarët midis aty-re që gëzojnë barazinë para ligjit

Në kuadër të festimeve për70-vjetorin e Çlirimit tëatdheut, Ministria e

Mbrojtjes organizoi me daten 25nentor një ceremoni për ndarjen emedaljeve për personalitete qëkanë kontribuar si pjesëmarrës nëluftën për Çlirimin e atdheut.

Janë 1000 "Medalje Mirënjohje-je" dhe 20 "Medalje Nderi" për shër-bime të shquara dhe në shërbimtë atdheut (10 Ministria e Mbrojtjes(MM) dhe 10 Ministria e Punëve tëBrendshme (MPB), që u shpërn-danë në vigjilje të këtij jubileu).

Të pranishëm në këtë ceremo-ni ishin: zëvendëskryeministri iShqipërisë, z. Niko Peleshi, minis-trja e Mbrojtjes, znj. Mimi Kodheli,kryetari i Komisionit të Sigurisë, z.Spartak Braho, shefi i Shtabit tëPërgjithshëm i FA, gjeneralmajorJeronim Bazo, zëvendësministri iPunëve të Brendshme, z. Ilir Mus-tafaraj, deputetë, gjeneralë dhe ush-tarakë të lartë të MM dhe MPB, vet-eranë të LANÇ, si dhe të ftuar tëtjerë.

Ndodhej gjithashtu Kryetari iOBVL Gjen Rrahman Parllaku,Hero i Popullit dhe Nderi i Kombit

Në fjalën e tij, zëvendëskryemi-nistri z. Niko Peleshi, ndër të tjerau shpreh: "Çdonjëra prej medaljeveqë japim sot ka mbas saj një his-tori që na bën të ndihemi krenarë.Janë histori individësh, burrashdhe grash që patën guximin dhepërgjegjshmërinë të ngrihen nëlartësinë e sfidave të detyrës sëtyre.

Veteranët, ata që lanë gjurmëte tyre në historinë e vendit tonë, ataqë u përballën me armikun në njëluftë të pabarabartë e bënë këtëme dinjitet dhe heroizëm, sepseluftuan për lirinë e vendit, për lir-inë e Shqipërisë". Më tej, z. Peleshitha se, "ju sot nderoheni me med-aljen e meritës, sigurisht që ështënjë shprehje e mirënjohjes përpërkushtimin tuaj të jashtëzakon-

Basha: Në këmbë kundërmureve të reja, kurrë më tirani

dhe atyre që nuk e gëzojnë atë.Midis atyre që gëzojnë sigurinëligjore dhe atyre që nuk e gëzojnëatë. Midis atyre që kanë shansettë krijojnë e të mbajnë pasuri dheatyre që puna e tyre e ndershme,kursimet e jetës, pasuria e vënëme mund, iu shkatërrohet pa

ligj",- theksoi zoti Basha.Zoti Basha ka theksuar se

shteti i të padrejtës përballë sh-tetit të së drejtës është dilemanë të cilën po e vendos kjomazhorancë sot me sjelljet e sajarbitrare shoqërinë shqiptare.Duke përkujtuar këtë ngjarje të

madhe të shekullit në hyrje tëbllokut famëkeq ku qendrojnë sotsi kujtesë për çdo shqiptar, njëcopë nga muri i Berlinit, bunkeridhe galeria e Spaçit, zoti Bashaka theksuar se shqiptarët nuk dotë lejojnë kurrë më mure, kurrëmë tirani! "Ndaj sonte duhet të

kujtojmë dhe të mos harrojmëpër asnjë çast, se liria ngadhnjeumbi tiraninë dhe marrëzinë e sajpër shkak të forcës dhe vleravetë lirisë dhe njerëzve të lirë nëshpirt dhe në zemrat e tyre. Tëkujtojmë dhe të mos harrojmë seliria nuk është dhuratë, pormbahet dhe forcohet me për-pjekje të vazhdueshme dhe luftëtë përditshme.Të kujtojmë dhe tëjemi në këmbë kundër murevetë reja që ngrejnë në shoqëri,paligjshmëria, arbitariteti, arro-ganca, korrupsioni dhe krimi membështetje qeveritare, shpërfill-ja e zërit të qytetarëve dhe varfëri-mi i tyre.Përveç një ngjarje his-torike për t'u kujtuar, rrëzimi iMurit të Berlinit është një shem-bull dhe një mësim i madh përrrëzimin e gjithë mureve që ngri-hen dhe pengojnë përparimin,apo kërkojnë të ndryshojnërrjedhën e pandryshueshme tëdemokracisë së Shqipërisë dheshqiptarëve të lirë. Me këtë vet-dije, le ta festojmë edhe ne sigjithë evropianët sonte këtë ng-jarje të madhe të shekullit tëkaluar e le të rizotohemi këtu,në hyrje të bllokut famëkeq sh-qiptar, kurrë më mure, kurrë mëtirani!", - theksoi zoti Basha.

Të pranishmit kanë vendosurpranë një pjesë të murit të Ber-linit trënfafila të bardhë nëpërkujtim të të gjithë atyre qëhumbën jetën për liri dhedemokraci.

NDERIMI

1000 Medalje Mirënjohjeje për luftetarët eLuftë Antifashiste Nacional Çlirimtare

shëm në kryerjen e detyrës. Ju kenibërë për këtë vend atë që jo gjith-kush do të ishte në gjendje tabënte. Ne jemi me fat që kemi mesnesh njerëz si ju", ka përfunduarfjalën e tij zëvendëskryeministriPeleshi. Më pas, zëvendëskryemi-nistri, z. Niko Peleshi i dorëzoi"Medaljen e Mirënjohjes", akordu-ar nga ministri i Mbrojtjes, histori-anit të njohur Arben Puto me moti-vacionin "Për kontributin e dhënësi pjesëmarrës në luftën përmbrojtjen e vendit".

Në vijim, ministrja e Mbrojtjes,znj. Mimi Kodheli, i ka akorduar"Medaljen e Nderit" ushtarit profe-sionist, Petrit Bruçi, i cili ka rënënë krye të detyrës me motivacionin"Për trimëri, guxim dhe kontributtë spikatur, duke rrezikuar dhejetën dhe për merita të shquara nëushtrimin me përgjegjësi tëdetyrave". Ministrja Kodheli ia dorë-zoi medaljen djalit të ushtarit pro-fesionit, Petrit Bruçi, i cili u shprehse "kam qenë, jam dhe do të jemkrenar për babain tim".

Ndërsa kryetari i Komisionit tëSigurisë, z. Spartak Braho i dha

"Medaljen e Mirënjohjes", akordu-ar nga ministri i Mbrojtjes, veteran-it Kiço Negovani.

Gjeneralmajor Jeronim Bazo idha "Medaljen e Nderit", akorduarnga ministri i Mbrojtjes, kapitenesEnkelejda Tyrku.

Zëvendësministri i Brendshëm,z. Ilir Mustafaraj i ka dorëzuar"Medaljen e Nderit", akorduar ngaministri i Punëve të Brendshme,komisar Kujtim Osmënaj, pilot nëSektorin Special të Helikopterëve,ndërsa zëvendësdrejtori i Përgjiths-hëm i Policisë së Shtetit, z. HakiÇako, i dorëzoi "Medaljen e Nder-it" nënkomisar Fatmir Kënga medetyrë specialist mjek, shoqërues iFS në Seksionin e Shërbimeve Op-eracionale.

Në fund ceremonia u mbyll menjë koncert të shkurtër me këngëpatriotike nga Kori i Burrave të Te-atrit të Operas dhe Baletit.

Kryetari i OBVL pati takime meZv.Kryeministrin Niko Peleshi dheMinistrin e Mbrojtjes Mimi Kodheliku bisedoi per organizimet dhe fes-timet madheshtore te ketij 70 vje-tori.

i ngërrthyer në krime dhe i mb-eshtetur në antivlerat njerë-zore. Në këtë pikëpamje, edhepse jeta dhe realiteti ishteshumë më i vështirë 70 vite mëparë, rinia bëri zgjedhjen e sajduke u bërë përfaqësuese e atijbrezi që çlirimin kombëtar,prosperitetin e atdheut, dinjite-tin njerzor e vuri në piedestal,dhe madje dha edhe jetën përtë, kur iu kërkua.

Sot, është koha të kthejmëkokën pas, të nderojmë ata qëranë për liri, por edhe ata të cilëtu angazhuan me vullnet tëqartë, në këtë përpjekje të mad-he të shqiptarëve që quhet Luf-ta Antifashiste Nacional Çlir-imtare (LANÇ). Këtë e bëjmë joedhe vetëm për hir të respektithistorik, por sepse, pikërisht sotshoqëria shqiptare ka përparavetes sfida të mëdha të saj, neduhet ti referohemi kurajos sëkëtij brezi, kurajos tuaj, tëgjithëve këtu, pasionit tuaj përliri, dashurisë tuaj për atdhe,për të bërë edhe ne sot zgjedh-jet tona të drejta.

Sot, veçanërisht brezit të ri,i bie barra e angazhimit për tëkontribuar në një shoqëri më tëmirë, më të drejtë, më të hapurdhe më evropiane.

Në fakt jo vetëm të rinjve,por të gjithëve ne, na bie barrae ngritjes në këmbë kundërpadrejtësive, e solidarizimitnjerzor, përballë probleme sho-qërore, zgjedhjes së të mirëskundër të keqes, kundërpseudodemokracisë, kundërcënimit të lirisë personale dhetë drejtave bazike të njeriut,kundër atyre që betohen përshtetin ligjor dhe më pas janëtë parët që e shkelin ligjin metë dyja këmbët, kundër atyre qëdeklarojnë se respektojnë men-dimin pluralist, dhe pastajdhunojnë kundërshtarët poli-tikë, kundër atyre që deklarojnëse do të punojnë çdo ditë për tëmirën e popullit dhe pastaj gdhi-

Jeta është e vlefshme të jetohetnë liri dhe me dinjitet

(Vijon nga faqja 4) hen të pasuruar brenda njënate të vetme.

Kjo luftë e jona sigurisht qënuk është më e vështirë se luf-ta që ju të nderuar veteranëbëtë dje. Ndoshta, zgjedhja juajishte më e thjeshtë, sepse për-ballë kishit një rregjim vrasësdhe një makinë të tmerrshmeushtarake. Por, angazhimi juajishte shume herë më i vësh-tirë se angazhimi që kërkohetnga ne sot. Ju vutë jetën tuajnë rrezik, shokët tuaj, motrattuaja, vëllezërit tuaj ranë përçlirimin e Tiranës, të Sh-qipërisë dhe viseve Shqiptare.

Ne nuk na kërkohet kjosakrificë sublime, por sigurishtna kërkohet ajo që një atdhe ikërkon me të drejtë bijëve dhebijave të saj kur sistemi vihetnë rrezik nga diktatura të hapu-ra apo të kamufluara, kur anti-vlerat si shkelja e ligjit apo ko-rrupsioni duket se janë rregul-la kryesore të lojës dhe ku vlerame e madhe për njeriu duketsikur është pasuria apo kapjae një rangu më të lartë sho-qëror. E pra, kësaj i referohemikur themi se ne, brezi i sotëmshikojmë ndaj jush me respe-kt dhe me admirim. Ju jeni gux-imtarët tanë, ata që në ditët evështira dhanë shëmbullin per-sonal dhe sakrifikuan jetën etyre. Për këtë arsye ju nderojmësot, ju nderojmë në këtë aktiv-itet përkujtimor por edhe nëshumë të tjera që do të pasojnë,sepse ju jeni pasqyra ku ne du-het të shihemi dhe të reflek-tojmë.

Faleminderit për sakrificën tuaj.Faleminderit që me prezencën dheshëmbullin tuaj na kujtoni çdo ditëse jeta është e vlefshme të jetohetnë liri dhe me dinjitet.Faleminderit për gjithçka që kenibërë.

*Fjala e plotë e nënkryetarit tëBashkisë z. Enno Bozdo nëmbrëmjen solemne me rastin e 70-vjetorit të çlirimit të Tiranës

FAQE 16 Dhjetor 2014; Nr. 12(312)

KULTURE

Si u promovuan me sukses nëPukë, në bibliotekën e qytetit,dhe në Shkodër, në Bibliotekën"Marin Barleti"dy vëllimet kush-tuar rapsodit të shquar PrendushGEGA, "Artist i Merituar", i mbi-quajtur "Poeti i Malësisë" ( Prof.dr. E. Koliqi) dhe "Poeti i Kabash-it" ( L. Shantoja), këto ditë u pro-movuan po me aq sukses edhenë Kryeqytet, në Bibliotekën eMuzeut Kombëtar Tiranë. Kolo-nel Bilbil Dervishi, organizatori ikëtij promovimi, dukej disi ishqetësuar, sepse ora poshënonte 11 dhe në sallë ishinfare pak të ftuar. Por, ja, pas paksalla filloi të mbushej me shpe-jtësi aq sa nuk mjaftuan 70 ven-det e caktuara. Vonesa ishte pa-sojë e radhës së gjatë të blerësvetë vëllimeve në fjalë në korridor-in e bibliotekës. Afro dyzet të ftu-ar mbanin në duar vëllimin I eII.

Ndër të pranishmit e auditoritishin: prof. dr. Alfred Uçi, aka-demik, prof. dr. Mark Tirta, aka-demik, prof. dr. Agron Xhagolli,referues, prof. dr. Bajram Xhafa,referues, prof. dr. Shefqet Hox-ha, dr. Sulejman Sula, dr. ToninDeda; gjeneral-leitnalt RrahmanParllaku, "Hero i Popullit"; siedhe studiuesit: Jaho Brahaj, IsaHalilaj, Safet Pasha, NdocNdoja, Ismet Bala, kolonel SaliOnuzi, Ali Hasani, regjisori FranVuka, " Krenaria e Unionit Artis-tik Kombëtar", gazetarja e shquarTefta Radi, poeti Ndrecë Mustafaetj.

Prof. A. UÇIT i bëri përshtypjenjë pjesëmarrje aq e gjerë epukasve, që banojnë nëkryeqytet, për më tepër shumicae tyre intelektualë me profesionedhe bisnesmenë tësuksesshëm,si Tanin Alia, Vik-tor Delia, të cilët ndihmojnë nëbotime dhe promovime, si edheaktivitete artistike. Gjithashtu,deputeti A. Çela ndihmoi në bot-imin "Poeti I Kabashit", vëll. II.Shembull në këtë drejtim ështëedhe Dedë Maluta (Lezhë) etj.

Prof. dr. A. XHAGOLLI vlerë-soi krijimtarinë e gjerë të rapsodit"emblematik" P. Gega, i cili na lambi 100 këngë me vlera të mëdhaartistike të kulturës kombëtare.Vlerësimi i këtij rapsodi më nëzë në mes rapsodëve të shquarshqiptarë ka filluar që nga viti1921 prej L. Shantojës dhe nëvazhdim prej Gj. KARMËS,MIGJENIT, E. KOLOQIT, prof.dr.J. KASTRATI etj. Prof. dr. A.Xhagolli, në vazhdim, analizoiedhe punën e kryer me përkush-tim, me aftësi dhe dashuri prejautorit Xh. MEÇIT, punë hulum-tuese e studimore e shtrirë nëshumë vite, e cila paraqitet eplotë, si një ndihmesë e veçantënë folkloristikën shqiptare, kudalin para nesh edhe më të plo-

Më 26 Nëntor 2014, familja, të afërmit dhe veteranët e LANÇ i dhanë lamtumirën e fundit,luftëtarit të orëve të para të Luftës Nacionalçlir-

imtare, Shefqet Mëzini.Shefqeti lindi më 1926 në një familje patriotike tiranase,

e cila njihet për kontributin e shquar që ka dhënë për rritjene ndjenjave patriotike dhe për pjesëmarrjen aktive në LuftënNacionalçlirimtare.

Familja Mëzini në rrethin e Tiranës, gjatë luftës ka qenëbazë e rëndësishme ku strehoheshin njësitet guerile, ngaku shpërndaheshin trakte dhe furnizoheshin çetat partizanetë rrethit.

Vetë Shqefqeti, i edukuar me ndjenjat patriotike të famil-jes së tij, që në fillim të luftës ka qenë anëtar i njësitit gueriltë qytetit të Tiranës dhe ka marrë pjesë në shumë aksionetë rëndësishme kundër okupatorit fashist.

Në gusht të vitit 1944, duke qenë një nga të rinjtë e dallu-ar në luftë ai zgjidhet delegat i qytetit të Tiranës në Kongres-in e Parë të Rinisë Antifashiste.

Me formimin e Brigadës 18-të Sulmuese ai ka qenë kuadëri kësaj brigade dhe ka marrë pjesë në të gjitha luftimet qëzhvilloi kjo brigadë deri në çlirimin e plotë të vendit.

Pas çlirimit të vendit, Shefqeti duke mos e quajtur të për-funduar misionin e vet, mbasi mbaroi për katër vjet studimetnë Akademinë e Teknikës Luftarake në Leningrad, punoipa u lodhur në detyra të ndryshme për modernizimin e ush-trisë, si shef i teknikës në Divizionin e Gjirokastrës, Drejtori Uzinës Qëndrore për riparimin e teknikës luftarake të ush-trisë dhe për shumë kohë ai ishte Drejtor i Drejtorisë sëTeknikës Luftarake të Ushtrisë në Ministrinë e Mbrojtjes.Këto detyra ai i ka përmbushur me përkushtim, duke shkr-irë të gjitha aftësitë e tij në interes të punës për moderniz-imin e ushtrisë.

Pasi doli në pension, megjithëse në moshë të thyer Shefqe-ti përshëndeti dhe i mbështeti me gjithë zemër procesetdemokratike. Duke qenë anëtar i kryesisë së Organizatës tëBashkuar të Veteranëve në qarkun e Tiranës ai ka dhënënjë kontribut të shquar në gjallërimin dhe konsolidimin ekësaj organizate, që nga krijimi i saj dhe deri sa ai u ndapatritur nga jeta.

Shefqeti qe një bashkëshort dhe prind shembullor. Ai patinjë përkujdesje të veçantë për bashkëshorten dhe për rritjene edukimin e fëmijëve të tij. Ai ishte shembull i sjelljes,mirëkuptimit dhe i korrektësisë; mbante kontakte shumëtë ngushta me të gjithë dhe sidomos me veteranët e bash-këluftëtarët e tij.

Për të gjitha këto, Shefqeti do të ruhet në kujtesën tonëdhe do të ngelet i paharruar.

Të dashur të afërm të Shefqetit!Me kujdesin tuaj të madh, dashurinë, dhëmbshurinë,

sakrificat, çdo gjë që ju bëtë për Shefqetin, sidomos kur ainuk ishte në gjendje të mirë shëndetësore, ju u treguat tëdenjë për emrin tuaj, për fisin tuaj të nderuar!

I dashur Shefqet!Po të dorëzojmë përgjithmonë në tokën e Shqipërisë mëmë

për të cilën ti luftove gjithë jetën.Prehu i qetë! Lamtumirë shok, mik e vëlla Shefqet!

*Fjala e lamtumirës në ceremoninë mortore në emër të kryesisësë OBVL-së

HomazhLamtumirë Shefqet Mëzini!

Nga Sotir BUDINA*

Kryetari i OBVL-së, Parllaku vlerëson karakterin shkencor, etnografik,folklorik e historik në studimet e Xhemal Meçit

PROMOVOHET NË KRYEQYTETBOTIMI "POETI I KABASHIT"

PARLLAKU:"Studiuesi i mirënjo-hur pukjan Prof.Xhemal Meçi meprofesionalizmin e tijna sjell përpara neshkëtë vepër unikale nëllojin e vet, që ështërealizuar me mjeshtërietnologu, studiuesi,mësuesi që mban mbivete çmimin e merituardhe të përligjur plotë-sisht "Mjeshtër iMadh i Punës"

ta dhe më të kuptueshme kr-ijimet e realizuara nga P. Gega."Si përfundim, përmes këtij bot-imi është realizuar tërësisht in-

dividualiteti krijues i rapsodit P.Gega, që i la vetes pas një emërmjaft të respektuar."

Po kështu, prof. dr. B.XHAFA, në referencën e tij, thek-soi faktin se P. Gega, ky rapsod,poet i maleve, (1850-1938) u rritdhe u formua në një mjedis kr-ijimtarie të gjallë folklorike dhemuzikore artistike të maleve tëPukës, krijimtari që, për afro njëgjysmë shekulli, nga vitet 1880-1938, arriti të krijonte modelin erapsodisë, këngëtoren e tij,shembull për rapsodët bashkëko-hës dhe vazhdues deri nga fundii shek. XX. Këtë arritje kulmoreme P. Gegën, autori i këtyre dyvëllimeve, Xh. Meçi, është për-pjekur që të theksoi se me vde-kjen "Poeti i Kabashit", nuk fil-loi periudha e rënies në krijim-tarinë artistike folklorike dhemuzikore popullore, sepse, sadome zik-zake uljesh e ngritjeshvetë trashëgimtarët e derës sëPrendush Gegë Palokës vazh-dojnë që prej VI brezash traditëne tij. Petrit Gega, brezi V, ështëpjesëmarrës në disa festivalefolklorike brenda e jashtë Atd-heut. Ervin Petrit Gega, brezi VI,shkelqen me instrumentin eçiftelisë, i ftuar dhe i vlerësuarnë takime kombëtare, po edhe nëkuadrin e ENESKO-s deri në Gre-qi etj. Njëkohësisht kanë sh-këlqyer në kuadrin e "AnsamblitPuka", Ndue Shyti, "Artist i Pop-ullit" dhe "Nderi Kombit"; TomNikolla, fitues "Medalje e Artë",në Festivalin Nderkombëtar tëRinisë në Moskë, 1957; FrrokHaxhia, "Artist I Merituar", FranPali, Vitor Shahini, Sadri Lleshi,Nikolin Qafa, Zojë Pali, VitoreRusha, Dava Gjergji, Besnik Hax-hia, Faik Pema, valltari koreografRiza Hoxha, Abdullah Zyberi,Ram Selimi, Besim Ramadani,Haki Ademi, Ferit Lusha etj.

Studiuesi dhe shkrimtari S.PASHA, duke vlerësuar krijim-tarinë e poetit rapsod P. Gega

dhe autorin e botimeve, Xh.Meçin, shtroi problemin se nukduhet hequr dorë nga hulum-timet e mëtejshme për të pas-qyruar edhe këngë që nuk janëpërfshirë në vëllimin I dhe II. Aivetë, gjatë punës për përgatitjenpër ribotimin e dytë të librit përDëshmorin e Atdheut AllamanDervishi, i ka takuar të dëgjoi nëFlet, komuna Blerim, një këngëhumoristike, e pabotuar.

Gjeneral Rahman PARL-LAKU, "Hero i Popullit" dhe"Nderi i kombit" në diskutimin etij pasqyroi mendimin se: " Stu-diuesi i palodhur pukjan XhemalMeçi gjatë gjithë jetës së tij hu-lumtoi me përkushtim të pash-terrshëm, duke lartësuar Pukëne mbarë Malësinë me veprat e tijme karakterit shkencor, et-nografik, folklorik e historik, dhesë fundmi na paraqet vepren dyvëllimore "Poeti i Kabashit- Pren-dush Gega- Artist i Meritum".Kreu i OBVL tha se Studiuesi imirënjohur pukjan Prof. XhemalMeçi me profesionalizmin e tij nasjell përpara nesh këtë vepër un-ikale në llojin e vet, që është re-alizuar me mjeshtëri etnologu,studiuesi, mësuesi që mban mbivete çmimin e merituar dhe tëpërligjur plotësisht "Mjeshtër iMadh i Punës". Zoti Parllaku epërgëzoi sudiuesin Xhemal Meçiedhe për përkushtimin dhe tal-entin e tij në organizimin dhedrejtimin e degës së Organizatëstë Bashkuar të veteranëve tëLANÇ për rrethin e Pukës.

Fjala e gjeneral Parllakut undoq me interes nga auditori, icili e duartrokoti me hare, dukerespektuar edhe moshën tij mbi95-vjeçare, gjithnjë I forte, vital,me kujtesë e llogjikë të fortë.

Kolonel B. DERVISHI, orga-nizuesi i këtij promovimi, që ngapronotimi i sallës deri te lokaliluksoz "Piaca" i pronaritK.Morina, për koktel-in, shtroiproblemin se, promovime të tillabotimesh që pasqyrojnë vlera të

vendlindjes, Pukës, vlera merëndësi kombëtare, duhenpërkrahur, jo vetëm në rrethe,por edhe këtu në Kryeqytet, siedhe botimet; se vetëm kështujepet konkretisht ndihmesajonë, për të cilën brezat do të nafalënderojnë.

Autori i botimeve të më-sipërme, Xh. Meçi, falënderoi sëtepërmi referuesit, diskutantët,si edhe të gjithë të pranishmit nëkëtë promovim, që erdhën për t'u njohur më në tërësi për këtë

rapsod të fuqishëm të fjalësartistke e muzikore P. Gega që ukëndoi dëshmorëve të rënë përLiri e Pavarësi, luftëtarëve trimaqë mbrojtën me sakrifica e guximtraditat patriotike dhe trashëgim-inë kulturore të popullit në tërë-si dhe të Pukës në veçanti. Ai qëvlerëson rapsodë të tillë si P.Gega, me merita të larta artistikepopullore, ka respektuar edhe au-torin , por mbi të gjitha vendlind-jen tonë dhe Kombin mbarë.

Ing. Kol Deda

Familja Mëzini nërrethin e Tiranës,gjatë luftës ka qenëbazë e rëndësishmeku strehoheshinnjësitet guerile, ngaku shpërndaheshintrakte dhe furnizo-heshin çetat parti-zane të rrethit.

kreu i shtetit, bujar nishani dekoron kryetarin e parË … · 2014-12-01 · faqe 2 dhjetor 2014;...

Documents