korniza afatmesme e shpenzimeve 2012-2014

Korniza Afatmesme e Shpenzimeve 2012-2014

Republika e Kosovës

Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria –Vlada-Government

Ministria e Financave

Ministarstvo za Finansije Ministry of Finance

KORNIZA AFATMESME E SHPENZIMEVE

2012-2014

Prill, 2011


1

Lista e shkurtesave AAC Autoriteti i Aviacionit Civil AKK Agjensioni Kosovar kundër Korrupsionit AKP Agjensioni Kosovar i Privatizimit AKP Agjencioni Kosovar i Pronave APK Agjensioni i Pyjeve të Kosovës APP Agjensioni i Prokurimit Publik ART Autoriteti Rregullativ i Telekomunikacionit ASHAK Akademia e Shkencave dhe e Arteve te Kosovës ATK Administrata Tatimore e Kosovës BDMS Sistemi i Zhvillimit dhe Menaxhimit të Buxhetit BPV Bruto Produkti Vendor BSL Ndërtimi i Burgut të Sigurisë së Lartë CEER Këshilli i Rregullatorit të Energjisë Evropiane DD Departamenti i Drejtësisë EPK Ekipet Përgatitor Komunal ERRE Asociacioni Regjional i Rregullatorëve të Energjisë EU Unioni Evropian FMN Fondi Monetar Ndërkombëtar FSK Forca e Sigurisë së Kosovës GJKK Gjykata Kushtetuese e Kosovës HVK Të Hyrat Vetanake të Komunave ICO Përfaqësuesi Civil Ndërkombëtar IGJK Instituti Gjygjësor i Kosovës IKAP Instituti Kosovar për Administratë Publike IPA Koordinimi i Programit të Asistencës KEK Korporata Energjetike e Kosovës KGJK Këshilli Gjyqësor i Kosovës KKK Komisioni Kosovar i Konkurrencës KKTK Këshilli Kosovar për Trashëgimi Kulturore KNJ Komisioni për Ndihmë Juridike KPM Komisioni i Pavarur për Media KPMM Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve KQZ Komisioni Qendror i Zgjedhjeve KRPP Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik PZPA Paneli për Parashtresa dhe Ankesa LFPL Ligji i Financave të Pushtetit Lokal LMFPP Ligji mbi Menaxhimin e Financave Publike dhe Përgjegjësive MAP Ministria e Administratës Publike MAPL Ministria e Administratës të Pushtetit Lokal MASHT Ministria e Arsimit Shkencës dhe Teknologjisë MBPZHR Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural MF Ministria e Financave MZHE Ministria e Zhvillimit Ekonomik MFSK Ministria e Forcës së Sigurisë së Kosovës MKK Ministria për Komunitete dhe Kthim MKRS Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sportit


2

KG Komisioni i Granteve MMPH Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor MPB Ministria e Punëve të Brendshme MPJ Ministria e Punëve të Jashtme MPMS Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale MSH Ministria e Shëndetësisë MTI Ministria e Tregtisë dhe Industrisë MI Ministria e Infrastrukturës NSH Ndërmarrjet Shoqërore OSHP Organi Shqyrtues i Prokurimit PIP Programi për Investime Publike PTK Posta dhe Telekomunikacioni i Kosovës PVPE Plani i Veprimit për Partneritet Evropian QIF Qendra e Inteligjencës Financiare QKUK Qendra Klinike Universitare e Kosovës RGJM Rishikimi gjashtëmujor SEQ Statistikat Financiare të Qeverisë TI Teknologji Informative TVSH Tatimi mbi Vlerën e Shtuar UP Universiteti i Prishtinës ZAP Zyra e Auditorit të Përgjithshëm ZK Zyra e Kryetarit ZKM Zyra e Kryeministrit ZKTMK Zyra e Koordinatorit të TMK-së ZNKE Zyra Ndërlidhëse e Komisionit të Evropës ZP Zyra e Presidentit ZRE Zyra e Rregullatorit të Energjisë ZRUM Zyra Rregullative për Ujë dhe Mbeturina


3

Përmbajtja: I. KORNIZA MAKRO-FISKALE ................................................................................................................. 5 DEKLARATË E PRIORITETEVE TË QEVERISË PËR KORNIZËN AFATMESME TË SHPENZIMEVE ............................ 6 II. MARRËDHENIET FISKALE NDËRQEVERITARE .............................................................................52 III. STRATEGJITË E SHPENZIMEVE SEKTORIALE DHE NDËRSEKTORIALE ................................65

KORNIZA AFATMESME E SHPENZIMEVE 2012-2014 ......................................................................... 65

SEKTORI I ZHVILLIMIT EKONOMIK .................................................................................................... 76

MINISTRIA E INFRASTRUKTURËS .................................................................................................. 78 MINISTRIA E ZHVILLIMIT EKONOMIK .......................................................................................... 82 MINISTRIA E BUJQËSISË, PYLLTARISË DHE ZHVILLIMIT RURAL .......................................... 86 MINISTRIA E TREGTISË DHE INDUSTRISË ................................................................................... 90 MINISTRIA E MJEDISIT DHE PLANIFIKIMIT HAPSINOR ............................................................ 93 AGJENCIONI KOSOVAR I PRIVATIZIMIT ....................................................................................... 96

SEKTORI I ARSIMIT DHE KULTURËS ................................................................................................... 99

MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE TEKNOLOGJISË ....................................................... 102 MINISTRIA E KULTURËS, RINISË DHE SPORTIT ........................................................................ 106 UNIVERSITETI I PRISHTINËS ......................................................................................................... 109 AKADEMIA E SHKENCAVE DHE ARTEVE TË KOSOVËS ......................................................... 112 KËSHILLI I KOSOVËS PËR TRASHËGIMI KULTURORE ............................................................ 114

SEKTORI I RENDIT DHE SIGURISË PUBLIKE .................................................................................... 116

MINISTRIA E DREJTËSISË ............................................................................................................... 119 PROKURORI I SHTETIT .................................................................................................................... 122 MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME ...................................................................................... 124 MINISTRIA E FORCËS SË SIGURISË SË KOSOVËS ..................................................................... 128 GJYKATA KUSHTETUESE E KOSOVËS ........................................................................................ 130 KËSHILLI GJYQËSOR I KOSOVËS.................................................................................................. 132 AGJENCIONI KOSOVAR I INTELEGJENCËS ................................................................................ 134 KOMISIONI PËR NDIHMË JURIDIKE ............................................................................................. 136 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS ................................................................................................ 138 AGJENCIONI ANTIKORRUPCION I KOSOVËS ............................................................................. 140 PANELI ZGJEDHOR PËR ANKESA DHE PARASHTRESA ........................................................... 142

SEKTORI I MIRËQENIES SOCIALE DHE SHËNDETËSISË ............................................................... 144

MINISTRIA PUNËS DHE MIRËQENIES SOCIALE ........................................................................ 146 MINISTRIA E SHËNDETËSISË ......................................................................................................... 149

SEKTORI I SHËRBIMEVE TË PËRGJITHSHME PUBLIKE ................................................................. 152

KUVENDI I REPUBLIKËS SË KOSOVËS ........................................................................................ 154 ZYRA E PRESIDENTIT ...................................................................................................................... 156 ZYRA E KRYEMINISTRIT ................................................................................................................ 158 MINISTRIA E FINANCAVE .............................................................................................................. 161 MINISTRIA E ADMINISTRATËS PUBLIKE .................................................................................... 164 MINISTRIA PËR KOMUNITETE DHE KTHIM ............................................................................... 167


4

MINISTRA E ADMINISTRIMIT TË PUSHTETIT LOKAL .............................................................. 169 MINISTRIA E PUNËVE TË JASHTME ............................................................................................. 171 MINISTRIA PËR INTEGRIME EVROPIANE ................................................................................... 174 ZYRA E AUDITORIT TË PËRGJITHSHËM ..................................................................................... 176 INSTITUCIONI I AVOKATIT TË POPULLIT .................................................................................. 178

SEKTORI I ORGANIZATAVE TË TJERA BUXHETORE ..................................................................... 180

KOMISIONI RREGULLATIV I PROKURIMIT PUBLIK ................................................................. 182 KOMISIONI I PAVARUR PËR MINIERA DHE MINERALE .......................................................... 184 KOMISIONI I PAVARUR I MEDIAVE ............................................................................................. 186 KOMISIONI QENDROR ZGJEDHOR ............................................................................................... 188 KOMISIONI KOSOVAR I KONKURRENCËS ................................................................................. 190 ZYRA RREGULLATIVE E UJIT DHE MBETURINAVE ................................................................. 192 ZYRA RREGULLATIVE E HEKURUDHAVE ................................................................................. 194 AUTORITETI I AVIACIONIT CIVIL ................................................................................................ 196 AUTORITETI RREGULLATIV I TELEKOMUNIKACIONIT ......................................................... 198 AGJENCIONI KOSOVAR I PRONAVE ............................................................................................ 200 AGJENCIONI I PROKURIMIT PUBLIK ........................................................................................... 203 ORGANI SHQYRTUES I PROKURIMIT .......................................................................................... 205 KËSHILLI I PAVARUR MBIKËQYRËS PËR SHËRBIMIN CIVIL TË KOSOVËS ........................ 207 ZYRA RREGULLATIVE E ENERGJISË ........................................................................................... 209


5

I. KORNIZA MAKRO-FISKALE

HYRJE

Korniza Afatmesme e Shpenzimeve 2012-2014, në përputhje me ligjin mbi Menaxhimin e Financave dhe Përgjegjësive Financiare përmban strategjinë fiskale të Qeverisë për periudhën e ardhshme tre vjeçare. Duhet cekur që Korniza Afatmesme e Shpenzimeve që nga viti 2007, shërben si dokument kryesor i planifikimit të politikave qeveritare dhe si e tillë paraqet komponentë të rëndësishme të procesit të përgjithshëm buxhetor. Planifikimi afatmesëm i shpenzimeve publike, është një proces i vazhdueshëm, i cili në esencë paraqet një ndërlidhje në mes të formulimit të politikave, planifikimit dhe buxhetimit vjetor. Në këtë drejtim Korniza Afatmesme e Shpenzimeve 2012-2014, i paraprinë hartimit të buxhetit për vitin 2012, e cila kornizë paraqet bazat e hartimit të këtij buxheti. Qeveria e Kosovës, gjatë viteve 2007-2011 ka fuqizuar rolin e KASH-it si dokument bazë planifikues duke ndërlidhur hartimin e buxheteve vjetore për vitet përkatëse, me kornizën makroekonomike të prezantuar në dokumentet e KASH-it. Ky dokument rifreskohet çdo vit, për të reflektuar ndryshimet në supozimet kryesore si dhe ndryshimet në mjedisin makroekonomik. Në përputhje me këtë, KASH prezanton objektivat afatmesme fiskale përbrenda kornizës së definuar makroekonomike. Ky dokument ka për qëllim të:

• Promovojë disiplinën fiskale dhe të prezantojë vlerësime reale mbi nivelin e të hyrave buxhetore.

• Të prezantojë politikat fiskale në funksion të implementimit të politikave priotirare të Qeverisë.

• Të sigurojë një ambient të qëndrueshëm makroekonomik, në funksion të zhvillimit të sektorit. privat

• Të përcaktojë kufijtë e shpenzimeve me qëllim që të sigurojë nivel të ulët të deficitit fiskal.


6

PJESA E PARË

DEKLARATË E PRIORITETEVE TË QEVERISË PËR KORNIZËN AFATMESME TË SHPENZIMEVE

2012- 2014 Me këtë Deklarate të Prioriteteve, Qeveria e Republikës së Kosovës, vendos objektivat e saj strategjike afatmesme 2012-2014. Prioritetet e Qeverisë së Republikës së Kosovës të cilat janë pjesë e Kornizës Afatmesme të Shpenzimeve 2012-2014, janë objektiva të orientuara drejt një zhvillimi të qëndrueshëm ekonomik, social dhe institucional të Republikës së Kosovës. Prioritetet afatmesme 2012-2014, bazohen kryesisht në Programin e Qeverisë 2011-2014, Vizionin dhe Prioritetet për Zhvillim Ekonomik të miratuar me 18 prill 2011, të cilat janë hartuar mbi parimet e respektimit të ekonomisë së tregut me konkurrencë të lirë. Ky vizion, do të realizohet përmes mekanizmave të tregut, me institucionet e shtetit si përkrahëse, për të rregulluar sektorë të caktuar dhe për të garantuar mirëqenien sociale të qytetarëve të Kosovës. Në procesin e realizimit të prioriteteve të Qeverisë, rëndësi e veçantë i’u është kushtuar qëndrueshmërisë buxhetore dhe projeksioneve makro-fiskale për periudhën afatmesme. Përmbushja e këtyre objektivave prioritare përfshinë reformat e domosdoshme në sektorë të caktuar, përmes të cilave do të bëhet plotësimi i parakushteve ekonomike, sociale dhe institucionale për përafrimin e Republikës së Kosovës me Bashkim Evropian, NATO-n dhe mekanizmat tjerë ndërkombëtarë. Arritja e këtyre synimeve do të realizohet përmes prioriteteve Qeveritare të orientuara drejtë:

• Përkrahjes dhe krijimit të parakushteve për rritje dhe zhvillim të qëndrueshëm ekonomik; • Qeverisjes së mirë dhe fuqizimit të sundimit të ligjit; • Zhvillimit të kapitalit njerëzor; • Rritjes së mirëqenies sociale për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës.

Vendosja e prioriteteve të Qeverisë së Republikës së Kosovës në kuadër të këtyre katër shtyllave prioritare është bërë mbi bazën e buxhetit të dedikuar si dhe politikave të cilat Qeveria synon t’i realizojë në këtë periudhë afatmesme. Prioritetet janë të orientuara në implementimin e projekteve me rëndësi nacionale që rezultojnë në zhvillimin ekonomik si në infrastrukturë rrugore, energjetikë, arsim cilësor dhe zhvillim të kapitalit njerëzor, krijim të ambientit të favorshëm për zhvillimin e biznesit, përkrahja për sektor të caktuar si bujqësia të cilët kanë efekte pozitive në ngritjen e punësimit dhe përmirësimin e bilancit tregtar të Kosovës. Gjithashtu, mirëqenia sociale e të gjithë qytetarëve të Kosovës dhe përkrahja e vazhdueshme e Qeverisë për kategori të caktuara vazhdon të mbetet prioritet. Përmes politikave të saj, Qeveria e Republikës së Kosovës do të përkrah sundimin e ligjit, luftën kundër korrupsionit dhe reformat institucionale. Në vazhdim janë dhënë prioritetet dhe nën-prioritet afatmesme të Qeverisë së Republikës së Kosovës, të ndara në kuadër të katër shtyllave kryesore, realizimit të të cilave u shërbejnë këto prioritete.


7

1. PËRKRAHJA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM EKONOMIK Qeveria së Republikës së Kosovës e konsideron zhvillimin ekonomik të vendit si njërin nga synimet parësore të saj. Objektivat afatmesme të Qeverisë, për të arritur zhvillimin ekonomik do te jenë rritja e konkurrueshmërisë, fuqizimi i sektorit privat, gjenerimi i punësimit, përmirësimi i imazhit të Kosovës për investime, ambient i sigurt dhe stabil për biznes. Në këtë kontekst, përmes realizimit të këtyre politikave prioritare synohet që Kosova të arrijë normë të rritjes vjetore ekonomike prej rreth 7-8%, dhe të zbusë papunësinë përmes uljes së numrit të të papunësuarve të regjistruar prej 8-10% në baza vjetore*

Energjetika dhe minierat - Stabilizimi i furnizimit me energji elektrike për nevojat e tregut të Kosovës, mbetet një prej prioriteteve kryesore të Qeverisë së Republikës së Kosovës. Kjo përben bazën elementare për zhvillim të biznesit dhe redukton koston e tij. Bazuar në projeksionet për rritje të vazhdueshme ekonomike të Kosovës do të ketë edhe rritje të kërkesës për energji elektrike. Sipas parashikimeve deri në vitin 2018 kërkesa për energji elektrike do të rritet për më shumë se 1,500 GËh.

. Për arritjen e këtyre synimeve, Qeveria gjatë periudhës së ardhme afatmesme do të fokusohet në: privatizim të aseteve publike, reduktim të barrierave për bërje të biznesit, revitalizim të bujqësisë, zhvillim të infrastrukturës përmes PPP dhe kapitalit privat, politika fiskale të favorshme, kalim nga ekonomia joformale ne formale, zhvillim të tregjeve financiare, ruajtje të stabilitetit makro-fiskal etj. Gjithashtu, do të intensifikohen përpjekjet për anëtarësim të Kosovës në Institucionet Financiare Ndërkombëtare si dhe avancimin e bashkëpunimit me Institucionet Financiare Ndërkombëtare në të cilat Kosova tashmë është anëtare. Investimet, mjedisi investues dhe përkrahja e sektorit privat – Objektivat Prioritare të Qeverisë së Kosovës janë të orientuara drejt krijimit të një klime të favorshme për biznese. Qeveria ka vendosur si prioritet të saj ndryshimin dhe plotësimin e legjislacionit bazë, i cili do të stimulojë investimet e huaja dhe të brendshme në Kosovë dhe do të krijoj një ambient më të favorshëm për zhvillimin e biznesit duke reduktuar barrierat e tepërta administrative. Synimet kryesore të Qeverisë për periudhën afatmesme janë të fokusuara në përmirësimin e treguesve të bërjes biznes, duke arritur në top 40 reformatorin në vitin 2014, reforma gjithëpërfshirëse për të eliminuar 50% të licencave dhe lejeve dhe përmirësim të ndjeshëm në rangimin e raportit të BB në këtë vit.

†

* Sipas Informatave të Departamentit të Punës dhe Punësimit në MMPS, janë të regjistruar mbi 330 mijë të papunë. † Bazuar në një studim të bërë nga KOSTT: Bilanci Afatgjatë i Energjisë Elektrike të Kosovës 2009-2018.

Për të siguruar furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike, Qeveria e Republikës së Kosovës në periudhën afatmesme 2012-2014 do të vazhdoj me reforma në sektorin e energjetikës. Ngritja e një sistemi energjetik të qëndrueshëm do të bazohet në investimet në bashkëpunim me sektorin privat (PPP). Në këtë kontekst objektivat prioritare të Qeverisë në fushën e energjetikës dhe minierave përfshijnë realizimin e projekteve si: Kosova e Re – përmes Partneritetit Publik-Privat; Rehabilitimi i Termocentralit “Kosova B”, lidhja me ngrohtoren e qytetit dhe linja e transmisionit me Shqipërinë, projektet e energjisë alternative duke përfshirë hidrocentralet e reja, etj. Qeveria e Kosovës synon re-vitalizimin e resurseve natyrore me theks të veçantë në miniera, të cilat do të jenë katalizator i rritjes ekonomike dhe uljes së shkallës së papunësisë në Kosovë. Në këtë aspekt prioritet i Qeverisë është kompletimi legjislacionit dhe politikave të nevojshëm për këtë sektor.


8

Infrastruktura e transportit - Qeveria do të vazhdojë me ngritjen e infrastrukturës rrugore, e cila do të jetë në funksion të një zhvillimi më të shpejtë dhe të qëndrueshëm ekonomik. Prioritetet e Qeverisë në fushën e infrastrukturës rrugore do të fokusohen në finalizimin e projekteve me rëndësi nacionale si Autostradën Morinë-Merdarë, ndërtimi i rrugës R6 Shkup – Prishtinë përmes koncesionit, vazhdimi i punimeve në rrugët M-2 dhe M- 9 dhe gjithashtu edhe projektet tjera të infrastrukturës lokale. Në të njëjtën kohë do ti kushtohet rëndësi modernizimit të hekurudhave të Kosovës.

Sundimi i ligjit dhe zvogëlimi i ekonomisë jo-formale – Qeveria e Kosovës synon që përmes politikave të saj stimuluese për biznesin të ndikoj në zvogëlimin e ekonomisë jo-formale. Zvogëlimi i ekonomisë jo-formale do të ndikojë në krijimin e një ambienti më të mirë për biznesin duke ndihmuar konkurrencën e lirë në treg. Përmes politikave të saj Qeveria do të vazhdojë me reformat e nevojshme në këtë fushë dhe të krijojë kushtet dhe incentiva që ekonomia joformale të transformohet në ekonomi formale. Do të vazhdojë pajisja e bizneseve me numra fiskal, e po ashtu, edhe vazhdimi i futjes në përdorim të arkave fiskale për bizneset të cilat nuk janë pajisur ende me qëllim të rritjes së shkallës së mbledhjes së tatimeve dhe shmangies së evazionit fiskal. Edhe aspektet ligjore do të trajtohen në vazhdimësi me qëllim të sigurimit të konkurrencës së drejtë dhe ligjore nga të gjitha bizneset si dhe aspekte tjera që nxisin bizneset te regjistrohen. Marrëdhëniet ndërkombëtare dhe rajonale në aspektin ekonomik - Qeveria synon që të rris bashkëpunimin ekonomik ndërkombëtar dhe rajonal. Prioritet e Kosovës janë të orientuara drejt anëtarësimit të Kosovës në mekanizma dhe institucione tregtare dhe financiare që kanë rol të dyanshëm. Nga njëra anë kanë ndikim në zhvillimin ekonomik, ndërsa nga ana tjetër konfirmojnë shtetësinë e Kosovës. Ndër të tjera mbetet prioritet anëtarësimi në Bankën Evropiane për Zhvillim dhe Rindërtim (BERZH), Organizatën Botërore të Tregtisë, Bankën për Zhvillim të Këshillit të Evropës, Marrëveshjet për Tregti të Lirë me vendet e treta. Kosova do të vazhdojë Marrëveshjen Tregtare Autonome me BE-në dhe Sistemin e Përgjithshëm të Preferencave me SHBA-të përmes së cilave lehtësohet shkëmbimi tregtar i Kosovës. Gjithashtu do të punohet që të ripërtërihen një mori e marrëveshjeve të nënshkruara në emër të Kosovës nga UNMIK-u, qe kanë karakter skadues, ngjashëm edhe marrëveshjet nga koha e ish- Jugosllavisë. Revitalizimi i sektorit të bujqësisë - Qeveria e Republikës së Kosovës synon që të rris mbështetjen për sektorin e bujqësisë me qëllim që të ndikojë drejtpërdrejtë në rritjen e prodhimtarisë vendore, rritjen e eksporteve dhe me këtë përmirësimin e bilancit tregtar të vendit, shtimin e vendeve te punës në bujqësi, dhe shtimin e vendeve te tjera te punës ne sektorin jobujqësor. Përkrahja për këtë sektor do të fokusohet në subvencionim të prodhimtarisë primare bujqësore nga buxheti i shtetit, përmes koordinimit të vazhdueshëm me projektet e donatorëve dhe analizimit të formave adekuate për të krijuar lehtësira administrative dhe tatimore për zhvillimin e këtij sektori. Si prioritete strategjike afatmesme të Qeverisë në sektorin e bujqësisë janë: koordinimi më i efektshëm ndërsektorial, shtimi i buxhetit për sektorin e bujqësisë në nivelin 3% të nivelit të buxhetit të shtetit, forcimi i shërbimeve keshillimore, ngritja e kapaciteteve institucionale, gjenerimi i kërkimeve specifike te aplikueshme, përmirësimi i qasjes ne kredi te leverdishme, si dhe ngritja dhe përmirësimi i kapaciteteve infrastrukturore.

Ruajtja e qëndrueshmërisë fiskale: Krahas krijimit të parakushteve për rritje të qëndrueshme ekonomike, Qeveria e Kosovës në vazhdimësi do të angazhohet për rritjen e efikasitetit të shpenzimeve


9

publike si dhe rritjen e vazhdueshme të hyrave buxhetore. Qeveria Kosovës synon të ruajë nivelin e deficitit të përgjithshëm buxhetor në nivel prej rreth 2% të BPV përgjatë viteve 2012-2014. Me qëllim të ruajtjes së qëndrueshmërisë fiskale dhe realizimit të planeve të të hyrave Qeveria e Kosovës synon ndër të tjera: fiskalizimin e plotë të të gjitha bizneseve funksionale gjatë kësaj periudhe afatmesme; implementimin e plotë të Programit Qeveritar për Parandalimin e Ekonomisë joformale, Instalimin e sistemeve të reja informative në Administratën Tatimore të Kosovës dhe në Doganat e Kosovës, bashkëpunim doganor vendet me të cilat Kosova ka marrëdhënie tregtare, sistem tatime konkurruese me rajonin, zhvillimin e tregut financiar, rritja e shkallës së pagesës së tatimit dhe vetëdijesimi i tatimpaguesve. Në kuadër të vazhdimit me realizmin e reformave tatimore dhe fiskale si dhe mbajtjes së bilancit buxhetor, Qeveria e Kosovës mund të gjejë mundësi të reja për zgjerimin e bazës së tatimpaguesve dhe rritjes së efikasitetit në inkasimin e tatimeve.

1. QEVERISJA E MIRË DHE FUQIZIMI I SUNDIMIT TË LIGJIT Reforma e administratës publike - Qeveria e Republikës së Kosovës do të vazhdojë me reformimin e administratës publike. Në veçanti adresimi i sfidave që kanë të bëjnë me ngritjen e kapaciteteve administrative, sistemimit dhe mbajtjen e stafit profesional brenda institucioneve shtetërore do ti kushtohet rëndësi. Ngritja e kapaciteteve dhe shkathtësive në planifikim dhe koordinim të politikave është prioritet i Qeverisë, i cili do të adresohet përmes zhvillimit të mëtejshëm të kapaciteteve drejtuese në koordinimin dhe zhvillimin e politikave. Qeveria do të vazhdojë të ketë prioritet përmirësimin dhe respektimin e aspekteve të planifikimit buxhetor si dhe ngritjen e kapaciteteve politik-bërëse dhe koordinuese në nivel të ministrive.

Procesi i decentralizimit dhe reformës së pushtetit lokal do ti kushtohet rëndësi me qëllim të avancimit dhe të ofrimit të shërbimeve sa më afër qytetarëve përmes vazhdimit të procesit të decentralizimit, dekoncentrimit dhe delegimit të shumë funksioneve administrative dhe ekzekutive. Reformat në drejtësi dhe luftimi i korrupsionit - Qeveria e Kosovës synon reformimin e mëtejmë dhe ngritjen e kapaciteteve në sistemit gjyqësor dhe prokurorial të Kosovës për të rritur efikasitetin në trajtimin adekuat të lëndëve dhe për të siguruar një gjyqësor të pavarur nga ndikimi politik dhe korrupsioni. Pas kompletimit të infrastrukturës ligjore, Qeveria e Kosovës është e përkushtuar për të përkrahur përmirësimin e infrastrukturës fizike të gjykatave si dhe aplikimin e të arriturave më të reja nga fusha e teknologjisë informative në të gjithë strukturën e sistemit gjyqësor. Fuqizimi i sistemit për parandalimin dhe luftimin e korrupsionit duke përfshirë një koordinim më të mirë në mes të institucioneve relevante mbetet prioritet i Qeverisë së Kosovës. Qeveria do të punojë për të përshtatur legjislacionin penal me praktikat më të mira ndërkombëtare në shërbim të luftimit të korrupsionit dhe dukurive tjera të ngjashme. Rendi dhe siguria - Qeveria e Kosovës do të vazhdojë me reformat e iniciuara dhe forcimin e kapaciteteve të Policisë së Kosovës, në veçanti në fushat që kanë të bëjnë me hetimin dhe zbulimin e krimit të organizuar dhe korrupsionit. Ngritja e bashkëpunimit ndërinstitucional të të gjitha agjencive qeveritare për sundimin e ligjit dhe shtrirja e mëtutjeshme e konceptit të policisë të bazuar në inteligjencë dhe policisë në komunitet do të përkrahet nga ana e Qeverisë. Përmirësimi i bashkëpunimit bilateral dhe integrimi në organizata relevante rajonale dhe ndërkombëtare në fushën e çështjeve kufitare dhe Menaxhimit të Integruar të Kufirit është prioritet i Qeverisë i cili


10

rrjedh edhe nga përgjegjësitë e transferuara në kontrollimin e vijës kufitare me Shqipërinë dhe Maqedoninë. Krahas punës në fuqizimin e sektorit të policisë dhe gjyqësorit, për të vendosur një sistem të qeverisjes së mirë në shërbim të të gjithë qytetarëve, Qeveria e Republikës së Kosovës do të vazhdoj të punoj në ngritjen institucionale të fushës së sigurisë duke përfshirë Forcën e Sigurisë së Kosovës, Shërbimin e Inteligjencës, Doganat e Kosovës dhe institucionet tjera përgjegjëse. Liberalizimi i vizave me BE-në - Qeveria e Republikës së Kosovës do ti kushtojë vëmendja të veçantë procesit të agjendës Evropiane. Në këtë aspekt, plotësimi i kushteve të Bashkimit Evropian ka qenë dhe do të mbetet një prioritet ndër-sektorial. Procesit të përmirësimit të politikave për riintegrimin e personave të riatdhesuar, ngritjen e sigurisë së dokumenteve dhe politikave e migracionit do tu kushtohet angazhim nga të gjitha institucionet e Kosovës.

2. ZHVILLIMI I KAPITALIT NJERËZOR Kosova ka një popullsi të re, e cila aktualisht ka një shkallë të lartë të papunësisë. Sipas të dhënave të Entit të Statistikave të Kosovës rreth 55% e fuqisë punëtore është nën kualifikimin e mesëm të lartë. Po ashtu, ekzistojnë profesione të caktuara deficitare dhe ekziston nevojë për ngritjen e shkathtësive të personave të cilët kanë mbaruar edukimin formal, me qëllim që të angazhohen në tregun e punës dhe ti kontribuojnë zhvillimit të vendit. Qeveria do ti kushtojë rëndësi të veçantë zhvillimit të kapitalit njerëzor duke u fokusuar edukimin formal, aftësimin profesional dhe mësimin e vazhdueshëm. Politikat qeveritare do të jenë gjithëpërfshirëse dhe të orientuara që kapitali njerëzor të cilin e posedon Kosova të jetë i zhvilluar dhe aftësuar për tregun kosovar, rajonal dhe evropian të punës dhe ti kontribuojë zhvillimit të vendit në të gjitha format. Në këtë kontekst, përkrahja e sektorit të edukimit formal përmes përmirësimit të politikave të cilësisë dhe gjithëpërfshirjes, krijimit të programeve të mirëfillta të aftësimit profesional dhe mësimit të vazhdueshëm do ti kushtohet prioritet i veçantë. Zhvillimi i resurseve njerëzore në fushën e kulturës dhe sportit dhe stimulimi i zhvillimit të krijimtarisë kulturore, rritjes së performancës dhe kualitetit të sportit si dhe zhvillimi dhe ndërkombëtarizimi i sportit dhe kulturës kosovare në vend dhe arenën ndërkombëtare do të përkrahet nga Qeveria.

3. MIRËQENIA SOCIALE Vlerësohet se përmes skemave sociale dhe atyre pensionale në fuqi rreth 325 mijë qytetarë të Republikës së Kosovës përfitojnë përkrahje financiare, e cila në baza vjetore përkthehet në rreth 200 milionë euro apo 1/7 e buxhetit të Kosovës. Prioritet e Qeverisë në fushën e mirëqenies dhe kohezionit social do të fokusohen në vazhdimin e përkrahjes sociale për shtresat në nevojë, përkrahje më të mirë dhe rregullim të statusit ligjor për pensionistët, ngritje të nivelit të shërbimeve shëndetësore, ngritje të pjesëmarrjes në arsim, aktivitete kulturore dhe sportive etj. Fushat prioritare përmes të cilave Qeveria e Republikës së Kosovës synon të forcojë kohezionin social dhe pjesëmarrjen e qytetarëve në mënyrë të barabartë në jetën publike të vendit janë: Shërbimet shëndetësore, Politikat sociale dhe përkrahja përmes skemave sociale dhe pensioneve, Sistemi arsimor gjithëpërfshirës.


11

Shërbimet shëndetësore - sistemi shëndetësor kosovar, ende ballafaqohet me probleme të konsiderueshme të cilat paraqesin sfidë serioze në ofrimin e shërbimeve të nevojshme shëndetësore për të gjithë qytetarët. Përmirësimi i cilësisë dhe efektshmërisë së shërbimeve shëndetësore dhe në të njëjtën kohë edhe përmirësimi i statusit shëndetësor është njëri nga prioritet kryesore strategjike të Qeverisë. Përmes përmirësimit të treguesve shëndetësor synohet që të zvogëlohet vdekshmëria e foshnjave dhe nënave në pajtim me projeksionet e Mijëvjeçarit të aprovuara nga OKB-ja, dhe të përmirësohet statusi shëndetësor i të gjithë qytetarëve të Kosovës. Ngritja e cilësisë së shërbimeve shëndetësore nënkupton edhe ndërmarrjen e reformave të konsiderueshme në sistemin e financimit dhe menaxhimit të shërbimeve shëndetësore. Qeveria ndër të tjera do të analizojë opsionet e mundshme të krijimit dhe format e financimit të një sistemi të sigurimeve shëndetësore i cili do të mundësonte qasje të barabartë në shërbimet shëndetësore për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës.

Politikat sociale dhe përkrahja përmes skemave sociale dhe pensionale: Përkrahja përmes Skemave Sociale: Aktualisht përmes skemave të ndihmës sociale përkrahen rreth 36 mijë familje. Megjithatë, kërkesat dhe nevojat për përfshirje në skemat sociale janë më të larta se sa përfituesit. Me qëllim të ofrimit të një përkrahje financiare më të përshtatshme në përputhje me nevojat e përfituesve, Qeveria e Kosovës synon që çdo vit të bëjë indeksimin e skemave sociale dhe pensioneve me inflacionin. Në këtë funksion, edhe rishikimi i infrastrukturës ligjore do të mundësojë një përkrahje më e mirë për këto kategori, përmirësim të targetimit të përfituesve të skemave sociale, me qëllim që të përfitojnë ata që vërtetë kanë nevojë. Pensionet: Aktualisht, mbulimi i skemave pensionale ka një kosto prej rreth 120 milionë euro në baza vjetore. Përkrahja për kategoritë e ndryshme të pensionistëve mbetet prioritet i Qeverisë së Republikës së Kosovës. Qeveria synon të rregullojë pozitën e pensionistëve në mënyrë sistemore duke aprovuar një ligj përkatës për këtë kategori, i cili do të mundësonte pjesëmarrjen e tyre preferenciale në shërbimet publike që ofron shteti (si p.sh. transporti publik, shëndetësia dhe sfera tjera të jetës). Gjithashtu, për pensionet bazike, në përputhje me mundësitë buxhetore do të bëhet edhe indeksimi i pensioneve sipas inflacionit. Invalidët, Familjet e dëshmorëve, veteranët dhe kategoritë tjera të luftës: Përkrahja financiare për kategoritë e dala nga lufta është rritur në veçanti gjatë viteve të fundit. Aktualisht përkrahja për këtë kategori ka një kosto prej rreth 30 milionë euro në baza vjetore. Qeveria ka ndërmarrë hapa legjislative për të rregulluar statusin, të drejtat dhe përfitimet e kategorive të dala nga lufta. Qeveria mbetet e përkushtuar që të realizojë në vazhdimësi përkrahjen për kategorinë e invalidëve, familjet e dëshmorëve dhe veteranët e rregulluar me draft ligjin e ri për këto kategori. Qeveria mbetet e angazhuar që Kategorisë së Invalidëve të luftës, Familjeve të Dëshmorëve dhe veteranëve tu krijojë kushte për tu inkuadruar në jetën publike të vendit. Prioritet i Qeverisë mbetet kategoria e invalidëve dhe rehabilitimi i tyre. Në këtë drejtim përkrahja përmes programeve të veçanta do të realizohet në vazhdimësi.


12

PJESA E DYTË 2. KORNIZA MAKRO-FISKALE 2012-2014 Korniza Makro-fiskale e Shpenzimeve paraqet mjetin kryesore për adresimin e politikave afatmesme të Qeverisë. Ky dokument, në të cilin shtjellohen politikat fiskale, paraqet parimet e përgjithshme fiskale, indikatorët afatmesëm ekonomik si dhe shpenzimet prioritare strategjike. Korniza makro-fiskale në të cilën bazohet ky dokument është bere duke shfrytëzuar modelin makroekonomik të Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave. Me ndihmën e këtij modeli janë bere disa skenarë për te parashikuar ecurinë ekonomike përgjatë periudhës 2012-2014 duke arritur tek një skenarë baze i cili përfshinë implementimin e përgjithshëm dhe konsistent te politikave dhe prioriteteve te përcaktuara nga Qeveria. Vendimi i Qeverise për ngritjen e pagave, i marre ne fillim te vitit 2011, tashme është përfshirë ne këtë kornizë dhe i shoqëruar nga projekti i autostradës parashihet të ketë efekt të rëndësishëm në ecurinë e indikatorëve ekonomik të paraqitur në këtë kornizë. Për më shumë, rritja e pagave pritet të ndikoj konsumin i cili më pas do të ketë efekt multiplikativ ne ekonomi si tërësi e kjo më pas dëshmon që të hyrat buxhetore do të jene më të larta të cilat më pas mund të shfrytëzohen për projekte te reja kapitale. Bazuar në zhvillimet e fundit ekonomike, mund të supozohet se politikat e qëndrueshme makroekonomike dhe implementimi i reformave strukturore të shoqëruara me një ndihme financiare nga jashtë mund te sigurojnë një rritje relativisht te larte ekonomike përgjatë kësaj periudhe (rreth 5% mesatarja vjetore).

2.1. HISTORIKU I SHKURTËR I ZHVILLIMEVE FISKALE Përgjatë viteve 2007-2010 Qeveria e Kosovës, ka zhvilluar politika fiskale që kanë qenë në funksion të ruajtjes së qëndrueshmërisë makro-fiskale të vendit. Një gjë e tillë u mundësua duke siguruar bazë të mjaftueshme të të hyrave buxhetore përmes rritjes së bazës tatimore dhe implementimit të politikave të matura fiskale. Kosova tashmë ka ndërtuar një sistem tatimor i cili ka mundësuar rritjen e tatimeve të mbledhura nga viti në vit. Po ashtu gjatë vitit 2009, Qeveria e Kosovës, implementoj reformën tatimore, e cila kryesisht u fokusua në uljen e normave tatimore në vend dhe ruajtjen e qëndrueshmërisë së të hyrave përmes fuqizimit të dy institucioneve përgjegjëse për mbledhje të tatimeve. Siç vërehet edhe në tabelën e mëposhtme, deri në vitin 2007, Qeveria në përgjithësi ka ndjekur një politikë të kufizuar fiskale, e cila ka rezultuar me bilanc pozitiv primar prej rreth 10% të BPV-së. Kësaj situate i ka kontribuar edhe arkëtimi i dividendës nga PTK në vlerë prej €75 milion, si e hyrë e njëhershme që ka ngritur pjesëmarrjen e të hyrave në BPV në rreth 29% gjatë vitit 2007. Duke filluar nga viti 2008, Qeveria ka filluar të implementoj politikë më të hapur fiskale duke u fokusuar kryesisht në rritjen e investimeve kapitale. Një politikë e tillë ka rezultuar me buxhet pothuajse të balancuar gjatë viteve 2008 dhe 2009, ku viti 2010 u përmbyll me deficit primar prej 1.8% si pjesëmarrje në BPV. Ndërsa që për vitin 2011 deficit i planifikuar primar është -3.7 %. Në përgjithësi deficiti primar i gjeneruar gjatë këtyre viteve është financuar përmes të hyrave të njëhershme të arkëtuara në formë të


13

dividendës të deklaruar nga ndërmarrjet publike, mbështetjes direkte të donatorëve dhe bilancit të akumuluar bankar*

Burimi: Departamenti i Makroekonomisë, MF Rritja e vazhdueshme pozitive ekonomike e shënuar gjatë viteve 2008-2011, është përcjellur edhe me rritje të vazhdueshme të shpenzimeve e përgjithshme buxhetore si pjesëmarrje në BPV. Shpenzimet e përgjithshme buxhetore si pjesëmarrje në BPV u rritën nga 19.5% sa kanë qenë gjatë vitit 2007 në 28.2% gjatë vitit 2010, ndërsa që parashikimet për vitin 2011 arrijnë në 31.0% Ashtu siç shihet edhe në Tabelën 2, kategoritë tjera të shpenzimeve përjashtuar shpenzimet kapitale, në përgjithësi kanë ruajtur nivelin e njëjtë të tyre të pjesëmarrjes në BPV. Tabela 2. Shpenzimet si pjesëmarrje në BPV (2007-2011)

. Tabela 1. Buxheti Qeveritar, si përqindje në BPV, 2007-2011

Burimi: Departamenti i Makroekonomisë, MF Kategoria e pagave dhe mëditjeve si pjesëmarrje në BPV u rrit gjatë vitit 2009 për rreth 1% , si rezultat e rritjes së pagave për kategori të caktuara të shërbyesve civil, si dhe bartjes së kompetencave nga institucionet ndërkombëtare në ato vendore. Po ashtu rritje e kësaj kategorie të shpenzimeve është planifikuar edhe për vitin 2011, si rezultat i rritjes së pagave për kategorinë e shërbyesve publik, punëtorëve të sektorëve të shëndetësisë dhe atyre të arsimit. Kategoria e mallrave dhe shërbimeve si pjesëmarrje në BPV gjatë këtyre viteve pothuajse ka qëndruar në nivel përafërsisht të njëjtë, me tendencë rënie pas vitit 2009. Qeveria gjatë këtyre viteve ka qenë e

* Dividenta nga NP-të gjatë vitit 2007 ishte në vlerë prej €75 milion, gjatë 2009 ishte €200 milion, 2010 ishte €85 milion dhe gjatë 2011 ishte €45 milion.

Pershkrimi 2007 2008 2009 2010 2011

Te hyrat 29.1% 24.2% 28.4% 26.4% 27.3%Shpenzimet primare 19.5% 24.5% 29.0% 28.2% 31.0%

Nga te cilat: shpenzimet kapitale 4.6% 9.0% 10.2% 10.7% 12.4%Bilanci rrjedhes 14.2% 8.8% 10.0% 8.9% 9.2%Bilanci primar 9.7% -0.2% -0.6% -1.8% -3.7%Bilanci i pergjithshem (perfshire pagesat e interesit) 9.8% -0.4% -1.1% -3.4% -4.9%

Buxheti Qeveritar (ne perqindje te BPV-se)

Përshkrimi 2007 2008 2009 2010 2011

Shpenzimet e përgjithshme 19.5% 24.5% 29.0% 28.2% 31.0%

Pagat dhe meditjet 6.1% 5.9% 6.8% 7.3% 8.3%

Mallrat dhe sherbimet 4.3% 4.1% 5.0% 4.3% 4.0%

Subvencionet dhe transferet 4.5% 5.4% 6.6% 5.9% 5.9%

Shpenzimet kapitale 4.6% 9.0% 10.2% 10.7% 12.4%

si % e BPV-së


14

përkushtuar në uljen e kategorisë së shpenzimeve për mallra dhe shpenzime dhe rritjes së efikasitetit të shfrytëzimit të tyre. Kategoria e subvencioneve dhe transfereve pas rritjes që shënoj gjatë vitit 2009, si pasojë e rritjes prej 12.5% të të gjitha përfitimeve sociale, gjatë viteve 2010-2011 si pjesëmarrje në GDP mbeti e njëjtë. Ndërsa ashtu siç edhe u përmend më lartë gjatë viteve 2007-2011, kategoria e cila shënoj më së shumti rritje ishte kategoria e shpenzimeve kapitale. Duke filluar nga viti 2008, kur Qeveria ngriti nivelin e shpenzimeve kapitale për rreth 120%, dhe pjesëmarrja e këtyre shpenzimeve në BPV u ngrit nga 4.6% në 9.0%. Ndërsa që gjatë viteve 2008 dhe 2009, pjesëmarrja e tyre u soll rreth 10%-11%. Ndërsa që për vitin 2011 pjesëmarrja e shpenzimeve kapitale në BPV pritet të jetë rreth 12.4%. Kjo ngritje e investimeve kapitale, reflekton fokusin e Qeverisë në përmirësimin e infrastrukturës rrugore me theks të veçantë fillimin e ndërtimit të autostradës “Ibrahim Rugova”. Grafiku në vijim paraqet, strukturën e shpenzimeve sipas kategorive të ndryshme gjatë viteve 2007-2011, në shprehura në vlerë nominale. Grafiku 1. Struktura e shpenzimeve, 2007-2011

2.1 KORNIZA MAKRO-FISKALE 2012-2014 Përgatitja e projeksioneve makroekonomike për Kornizën Afatmesme të Shpenzimeve 2012-2014 është bërë në dy drejtime. Fillimisht, mbi bazën e projeksioneve të prezantuara në buxhetin e vitit 2011, është ndërtuar skenari bazë i cili do përdoret për nxjerrjen e projeksioneve të të hyrave buxhetore në periudhën afatmesme 2012-2014. Për më shumë, ky skenar përfshin të gjitha politikat të cilat janë duke u implementuar në vazhdimësi si dhe supozimet për politika të reja, të inkorporuara edhe në kornizën makro-fiskale mbi të cilën është ndërtuar buxheti i vitit 2011. Në anën tjetër, drejtimi i dytë në të cilin është punuar përgjatë përgatitjes së projeksioneve në KASH-in 2012-2014, buron nga Vizioni i Zhvillimit Ekonomik, vizion ky i cili është aprovuar nga Qeveria e Kosovës në Prill të vitit 2011.

209 227 264 311 383145 158

198 182184

153210

258 253272

155

347

400455

572

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

1,600

2007 2008 2009 2010 2011

Shpenzimet kapitale Subvencionet dhe transferet Mallrat dhe sherbimet Pagat dhe meditjet

Ne

mili

ona

euro


15

Skenari i ndërtuar mbi këtë Vizion Zhvillimor është përpiluar mbi bazën e përkushtimeve për përpjekje të intensifikuara në përmirësimin e ambientit të përgjithshëm ekonomik, dhe rrjedhimisht ky skenar ka për qëllim të prodhojë politika konkrete, të cilat do inkorporohen në skenarin bazë për parashikimin e të hyrave gjatë përmbushjes së planit akcional, dhe përgjatë fazave vijuese të rishikimit të KASH-it. Grafiku më poshtë paraqet dallimet në rritjen reale të BPV-së të projektuar sipas dy skenarëve. Grafiku 2. Skenarët makro-fiskale për rritjen ekonomike përgjatë periudhës 2011-2014

Burimi: Departamenti i Makroekonomisë, MF 2.1. SKENARI BAZË

2.1.1.SEKTORI REAL

Duke u bazuar në të dhënat historike si dhe në zhvillimet e fundit ekonomike, projeksionet mbi ecurinë e ekonomisë gjate periudhës 2011-2013 flasin për një rritje mesatare vjetore prej rreth 5.5%. Kjo rritje kryesisht i atribuohet rritjes së konsumit i cili pritet të ndikohet nga rritja e pagave në sektorin publik si dhe nga niveli më i lartë i parashikuar i të ardhurave nga diaspora dhe të hyrave nga interesi në investimet jashtë vendit. Edhe pse konsumi pritet te siguroj kontributin me te madh, efekti i tij në rritjen ekonomike pritet te reduktohet gradualisht përgjatë kësaj periudhe duke u zëvendësuar me më shume investime dhe eksporte. Kontributi i secilës komponentë ne rritjen reale te BPV-se është paraqitur ne gafikun me poshtë. Modeli ekonomik me të cilin janë bërë parashikimet për hartimin e kësaj kornize është i përcaktuar në atë mënyrë qe rreth 33% e konsumit te përgjithshëm, investimeve totale dhe eksportit importohet. Si rezultat, parashikimi për rritjen e secilës komponentë te BPV rezulton me rritje te importit e cila kontribuon negativisht ne rritjen e ekonomisë. Kontribut m i madh i importeve parashihet të vijë gjatë viteve 2011 dhe 2012 kur edhe pritet qe çmimet ndërkombëtare te shënojnë rritje me te theksuar. Rënia e kontributit te importit gjatë viteve në vijim vjen si rrjedhojë e stabilizimit të çmimeve ndërkombëtare të cilat do te reflektojnë edhe vlerën e importit por edhe si rezultat i zëvendësimit te importit, kryesisht

5.1%

5.4%

6.0%

5.3%

6.6%

7.8%7.4%

4.0%

4.5%

5.0%

5.5%

6.0%

6.5%

7.0%

7.5%

8.0%

2011 2012 2013 2014

Rritja reale e BPV (skenari baze) Rritja reale e BPVTrendi i rritjes-skenari baze Trendi i rritjes-skenari i vizionit zhvillimor


16

të mallrave konsumuese duke supozuar rritjen e prodhimit vendor. Për sa i përket strukturës se importit, parashihet qe mallrat kapitale te zënë vend te rëndësishëm ne këtë strukturë duke i zëvendësuar kështu mallrat konsumuese. Ky ndryshim ne strukturën e importeve pritet te vije si rrjedhojë e rritjes më te theksuar të investimeve si dhe zëvendësim më të madh të produkteve të importuara të konsumit me ato vendore.

Grafiku 3. Rritja reale e BPV dhe kontributi i komponentëve te tij

Burimi: Departamenti i Makroekonomisë, MF Sikurse edhe në vitet paraprake, konsumi vazhdon të jetë përbërësi kryesor i rritjes se BPV-së. Siç u tha edhe me larte, konsumi do të vazhdoj të kontribuoj pozitivisht në rritjen e ekonomisë edhe pse me një masë më të moderuar. Me saktësisht, konsumi gjate periudhës në vrojtim pritet te rritet me një mesatare vjetore prej 4.7%, duke arritur kështu mesatarisht pjesëmarrjen në BPV në 106.6% gjatë periudhës 2012-2014; krahasuar me 109.3% siç parashikohet për vitin 2011. Në anën tjetër, kontributi i investimeve ne rritjen e BPV-se parashikohet te ngritet gradualisht. Edhe pse fillimisht rritja e investimeve i atribuohet investimeve publike, të cilat në vitin 2011 janë buxhetuar të jene për rreth 18% me te larta krahasuar me 2010, këto investime pritet te bien gradualisht deri në vitin 2014 kur edhe përfundon projekti i autostradës. Kjo rënie e investimeve publike pritet të kompensohet nga rritja e investimeve private te cilat përgjatë kësaj periudhe pritet të rriten me një mesatare vjetore prej 11.4%. Këtu vlen te përmenden edhe investimet e pritura ne aeroportin ndërkombëtar te Prishtinës te cilat do te kapin shumen prej rreth €150 milion përgjatë kësaj periudhe. Kjo ka ndikuar qe pjesëmarrja e investimeve totale ne BPV te arrije ne rreth 32% ne fund te kësaj periudhe nga 28.3% sa ishte ne vitin 2010. Nga këto, investimet private pritet te arrijnë pjesëmarrjen prej 22.3% te BPV-se ne fund te vitit 2014 përderisa ato publike mbesin ne 9.6% te BPV-se. Eksportet e mallrave, të cilat kanë dëshmuar të jene rritur me rreth 70% në vitin 2010, parashihet te vijojnë me trendin e rritjes edhe përgjatë periudhës 2012-2014. Eksportet e mallrave janë të lidhura ngushtë me lëvizjen e çmimeve botërore te metaleve, kjo për arsye se pjesa me e madhe e eksporteve përbehet nga metalet. Andaj, parashikimet për lëvizjen e çmimeve botërore te metaleve si dhe te kërkesës për metale të vendeve në të cilat Kosova eksporton do të kenë ndikim te rëndësishëm në

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

6.9%

2.9%

4.0%

5.3% 5.1%

5.4%6.0%

Rritja reale e BPV Importi Eksporti Investimet Konsumi


17

eksportin e mallrave ne Kosove. Kjo ndërlidhje mund te shihet edhe ne grafikun e paraqitur më poshtë ku shihet qartë se ekziston një relacion pozitiv në mes të eksportit të mallrave të Kosovës me lëvizjen e çmimeve te metaleve.

Grafiku 4. Ndërlidhja në mes të eksportit të mallrave dhe çmimeve dhe kërkesës botërore

Burimi: FMN, Morgan Stanley Metals ‘Global Metal Playbook’, kalkulimet e departamentit të makroekonomisë Importet do të rriten përkohësisht si rezultat i efektit të të ardhurave. Sido që të jetë pjesëmarrja e tyre në BPV, parashihet të ulet gradualisht. Me një rritje në kapacitetin e prodhimit të Kosovës, çmime relativisht më të ulëta dhe si rrjedhojë konkurrencë të përmirësuar, ekonomia parashihet të filloj të gjeneroj zëvendësim të importit.

Tabela 3. Treguesit kryesor makroekonomik, 2008-2014, në miliona euro

Burimi: Departamenti i Makroekonomisë, MF

2.1.1. LËVIZJA E ÇMIMEVE DHE PARASHIKIMI PËR PERIUDHËN 2012-2014 Duke u bazuar në të dhënat e fundit të Entit Statistikor te Kosovës, niveli i çmimeve ne Kosovë i matur me Indeksin e Çmimeve te Konsumit arriti ne 3.5% gjate vitit 2010. Duke pasur parasysh që importi përben një pjesë të madhe në ekonominë e Kosovës, lëvizja e çmimeve ndërkombëtare do të ketë

-50

-25

0

25

50

75

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Ndryshimi vjetor i eksportit te mallrave

Ndryshimi vjetor i cmimeve nderkombetare te metaleve

Ndryshimi vjetor i kerkeses boterore per nikel

%

Përshkrimi 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Konsumi 4,345 4,280 4,760 5,074 5,336 5,545 5,819

Investimet 1,094 1,166 1,213 1,433 1,620 1,704 1,756

Neto eksporti -1,587 -1,534 -1,684 -1,867 -1,979 -2,035 -2,075

Eksporti i mallrave dhe sherbimeve 612 820 875 933 995 1,049 1,049

Importi i mallrave dhe sherbimeve -2,156 -2,146 -2,504 -2,742 -2,912 -3,030 -3,124

BPV 3,905 3,912 4,289 4,639 4,978 5,214 5,501

Rritja reale e BPV-së, në % 6.9 2.9 4.0 5.3 5.1 5.4 6.0

BPV per koke banori, në euro 1,847 1,848 1,996 2,127 2,249 2,321 2,412

Inflacioni, në % 9.2 -2.4 3.5 5.3 2.1 1.5 1.4

Në miliona euro, pëvec nëse shënohet ndryshe


18

ndikim te madh në ecurinë e çmimeve ne Kosove. Sipas FMN-se, çmimet botërore te ushqimit dhe naftës parashihen te vazhdojnë te rriten edhe ne vitin 2011 gjë qe pritet te reflektohet edhe ne çmimet e konsumit ne Kosovë te cilat pritet te rriten mesatarisht me 5.3% ne vit për vitin 2011. Mirëpo, duke u bazuar në parashikimet e FMN-së si dhe parashikimet mbi ecurinë e ekonomisë se Kosovës, gjate viteve 2012-2014 çmimet pritet të riten më ngadalë me një normë mesatare vjetore prej 1.6%.

Grafiku 5. Niveli i inflacionit dhe projeksionet për periudhën 2011-2014

Burimi: Burimi: Departamenti i Makroekonomisë, MF; ESK dhe FMN

Kutia 1. Skenari i Vizionit për Zhvillim Ekonomik

Ekonomia e Kosovës karakterizohet me nivel te ulet të të ardhurave për kokë banori dhe me një deficit të lartë tregtar. Duke ditur që popullsia ka tendencë rritjeje dhe pjesa më e madhe e saj është nën moshën 30 vjeçare, BPV-ja duhet te rritet më shpejte për të përmirësuar standardin e jetesës ne Kosove. Bilanci i pagesave në Kosovë kryesisht financohet nga dërgesat nga diaspora burime të cilat nuk mund të pritet të rriten për një kohë te gjatë. Andaj, Kosova duhet të gjeneroj kërkesë te mjaftueshme agregate dhe ne te njëjtën kohë të ulë deficitin tregtar. Për te arritur këtë ekzistojnë dy mënyra: 1) rritja e eksporteve e cila do të gjeneroj të hyra dhe në të njëjtën mënyrë do ta ngite kërkesën dhe 2) zëvendësimi i importeve që përsëri do te zvogëloj nevojën për financim te bilancit te pagesave duke rritur kërkesën vendore. Korniza fiskale e Kosovës ka për qëllim që të mbështes një rritje të qëndrueshme ekonomike duke ruajtur në të njëjtën kohe qëndrueshmërinë fiskale dhe ofrimin e shërbimeve publike. Kjo pritet te arrihet përmes investimit ne fushat si arsim dhe infrastrukture të cilat risin produktivitetin dhe zvogëlojnë koston e bizneseve si dhe duke mbajtur normat tatimore të ulëta më qëllim të rritjes së bazës tatimore.

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Ndryshimi i ICK

Ndryshimi i cmimeve nderkom. te ushiqimit

Ndryshimi i cmimeve te ushqimit ne Kosove

%


19

Duke qenë në pajtueshmëri me “Vizionin e Qeverisë së Kosovës”, të aprovuar në Prill 2011 nga Qeveria e Republikës së Kosovës, nga i cili dokument pritet të derivoj “Plani i Veprimit për Implementim të Politikave”, është zhvilluar skenari alternativ, bazuar në realizimin e politikave e reja përmes të cilave synohet një rritje mesatare ekonomike prej 7.8% për periudhën 2012-2014. Shtytësit kryesor të kërkesës edhe në këtë skenarë do te jenë konsumi, investimet potenciale private si dhe investimet ne ndërmarrjet që pritet të privatizohen si dhe nga eksportet. Skenari i vizionit për zhvillim ekonomik, ne krahasim me skenarin baze, ka marrë parasysh këto supozime:

1. Fillimi i ndërtimit te rrugës 6 Prishtine-Shkup ne vlere prej mbi €600 milion e cila supozohet të fillojë nga tremujori i fundit i vitit 2012, ndërsa projekti ne tërësi pritet të përfundojë brenda afatit tre vjeçar.

2. Ndërtimi i termocentralit Kosova e Re pritet të filloj nga viti 2013 dhe supozohet te investohen nga €100 milion çdo vit nën pritjen që për çdo vit do te ndërtohen nga 100MË.

3. Privatizimi i Distribucionit dhe shpërndarjes në fushën e energjisë pritet të bëhet në vitin 2011 ndërkaq investimet pritet te fillojnë nga viti 2012 e tutje.

4. Investime private shtese nga ajo qe aktualisht investohet për çdo vit ne PTK, nën supozimin që PTK do te privatizohet gjate vitit 2011

Përveç këtyre supozimeve qe ndërlidhen me nivelin e investimeve, skenari i vizionit te zhvillimit ekonomik merr parasysh edhe këto supozime tjera:

1. Rritja e ndjeshme e eksporteve duke filluar nga viti 2012 nën supozimin e përmirësimit te

klimës se të bërit biznes në Kosovë, rritjes së investimeve në bujqësi dhe përmirësimit te infrastrukturës ne përgjithësi,

2. Rënie e ndjeshme e importeve duke pritur një zëvendësim me produkte vendore që vije si rezultat i shtimit te prodhimit vendor. Këtu vlen të theksohet se rritja e vlerës se importit vjen nga fakti që parashikohet një rritje e konsiderueshme e produkteve investive sidomos gjatë vitit 2013 duke marre parasysh investimet e larta kapitale qe pritet te fillojnë gjate këtij viti.

3. Rënie e ndjeshme e normës se rritjes se konsumit qe rezulton nga rritja e te ardhurave dhe tendenca për te kursyer

Tabela 4. Krahasimi ne mes te skenari baze dhe vizionit për zhvillim ekonomik


20

Siç shihet ne tabelën e paraqitur më lartë gjatë viteve 2012-2014, konsumi është paraparë të rritet me një normë më të ngadalshme krahasuar me periudhën paraprake . Kjo vjen nga fakti që nën supozimin për rritje të vazhdueshme të të ardhurave rritet tendenca për te kursyer gjë qe ndikon ne rënien e konsumit. Andaj, gjatë kësaj periudhe, konsumi i përgjithshëm është parapare te arrije ne 101% te BPV-se.

Për sa u përket investimeve, në ketë skenarë supozohet një rritje e konsiderueshme duke marre parasysh supozimet mbi investimet private te cekura me lartë. Investimet private parashihen të arrin ne 27% te BPV-se krahasuar me 19% sa parashihen ne vitin 2011. Ndërkaq gjatë kësaj periudhe, investimet publike pritet qe gradualisht te bien si përqindje e BPV-se duke pasur parasysh përfundimin e investimeve të mëdha. Me saktësisht, investimet publike supozohet te arrin ne 8.3% ne fund te kësaj periudhe nga 11.7% sa supozohen te jene ne vitin 2011. Eksportet janë paraparë të rriten me një normë të moderuar përderisa nën supozimin e rritjes së prodhimit vendor të produkteve bujqësore si dhe përmirësimit te ambientit të të berit biznes si dhe rimëkëmbjes se ekonomisë globale, eksportet pritet te tregojnë rritje me te theksuar gjate viteve 2013-2014. Ne anën tjetër, si rezultat i rritjes se theksuar te investimeve gjatë kësaj periudhe, importi në vlerë nominale pritet te shënoj një rritje te theksuar si pasoje e nevojës më të madhe për import te produkteve investive (makineri). Megjithatë vlen të ceket qe kjo

Pershkrimi 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Konsumi 4,345 4,280 4,760 5,074 5,336 5,545 5,819Investimet 1,094 1,166 1,213 1,433 1,620 1,704 1,756

Private 747 766 757 892 1,057 1,123 1,228Publike 347 400 455 541 564 581 528

Eksporti 569 612 820 875 933 995 1,049Importi 2,156 2,146 2,504 2,742 2,912 3,030 3,124BPV 3,851 3,912 4,289 4,639 4,978 5,214 5,501Rritja reale e BPV-se (ne %) 6.9 2.9 4.0 5.3 5.1 5.4 6.0

Konsumi 4,345 4,280 4,760 5,074 5,411 5,843 6,434Investimet 1,094 1,166 1,213 1,433 1,725 2,077 2,238

Private 747 766 757 892 1,162 1,497 1,710Publike 347 400 455 541 564 581 528

Eksporti 569 612 820 875 933 1,045 1,155Importi 2,156 2,146 2,504 2,742 2,947 3,257 3,439BPV 3,851 3,912 4,289 4,639 5,122 5,709 6,389Rritja reale e BPV-se (ne %) 6.9 2.9 4.0 5.3 6.6 7.8 7.4

Skenari i vizionit te zhvillimit ekonomik

Skenari baze per projeksione te buxhetit


21

rritje e importit te makinerisë pjesërisht e kompenson rënien e importit te mallrave konsumuese qe pritet te ndodhe si rezultat i zëvendësimit me produkte vendore. Tabela 5. Rritja reale e BPV-se dhe përqindja e pjesëmarrjes së komponentëve në BPV

2.1.1.TE HYRAT DHE SHPENZIMET BUXHETORE 2012-2014

2.1.1.1.TE HYRAT BUXHETORE 2012-2014

Projeksionet e të hyrave buxhetore bazohen në vlerësimet afatmesme të indikatorëve kryesor ekonomik, përfshirë këtu lëvizjet mbi nivelin e importit, çmimet si dhe vlerësimet mbi rritjen e performancës së institucioneve përgjegjëse për mbledhjen e të hyrave siç janë Doganat e Kosovës dhe Administrata Tatimore e Kosovës (ATK). Gjithashtu pjesë e projeksioneve të të hyrave janë edhe ndryshimet eventuale në sistemin tatimor të Kosovës si dhe planet për fillimin e implementimit të politikave të reja shpenzuese. Të hyrat e përgjithshme buxhetore deri në fund të vitit 2014, pritet të arrijnë shumën prej €1,444 milion, ose të jenë rreth 27% më të larta se sa në vitin 2010. Pjesë e të hyrave të përgjithshme buxhetore për këtë periudhë janë edhe të hyrat për vitin 2011, nga dividenta në vlerë prej €45 mil, e cila tanimë është deklaruar nga PTK dhe ANP. Ndërsa të hyrat tatimore, të cilat përfshijnë të hyrat nga tatimet në kufi dhe të hyrat nga tatimet brenda vendit deri në fund të vitit 2014 pritet të arrijnë shumën prej €1,243 milion, duke shënuar një rritje prej rreth 43.6% krahasuar me vitin 2010. Ndërsa që të hyrat jo- tatimore dhe të hyrat vetanake (komunale dhe qendrore), gjatë kësaj periudhe pritet të arrijnë vlerën prej €187 milion duke shënuar një ngritje prej rreth 26.9% krahasuar me vitin 2010. Për periudhën e parashikuar 2011-2013, rritja mesatare e të hyrave të përgjithshme buxhetore pritet të jete 6.2%.

Pershkrimi 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Konsumi 109 109 111 109 106 102 101Investimet 30 30 28 31 34 36 35Eksporti 16 16 19 19 18 18 18Importi 55 55 58 59 58 57 54Rritja reale e BPV 6.9 2.9 4.0 5.3 6.6 7.8 7.4

Si pjesemarrje ne BPV, ne %


22

Grafiku 6. Trendi i të hyrave 2010-2014

Burimi: MF, departamenti i Thesarit dhe kalkulimet e departamentit të makroekonomisë Ndërsa që tabela në vijim paraqet të hyrat si pjesëmarrje në BPV gjatë viteve 2010-2014. Siç mund të vërehet edhe përkundër rritjes së projektuar të BPV-së përgjatë kësaj periudhe të hyrat si përqindje në BPV do të vazhdojnë të qëndrojnë pothuajse konstante, me një rritje më të theksuar gjatë vitit 2011 ku pjesëmarrja e të hyrave të përgjithshme në Bruto Produktin Vendor do të jetë 27%. Vlen të përmendet që të hyrat tatimore si përqindje e BPV-së mbesin konstante përgjatë periudhës.

Tabela 6. Të Hyrat si përqindje e BPV

Burimi: MF, departamenti i Thesarit, departamenti i Buxhetit dhe kalkulimet e departamentit të makroekonomisë

2.1.1.1.1.TË HYRAT TATIMORE Të hyrat tatimore përgjatë periudhës 2012 - 2014 janë planifikuar të ngritën në vazhdimësi. Deri në vitin 2014, të hyrat tatimore pritet të arrijnë vlerën prej €1,243 milion, ku nga kjo vlerë të hyrat nga kufiri janë projektuar të arrijnë vlerën prej €961 milion, ndërsa të hyrat brenda vendit pritet të arrijnë vlerën prej €318milion. Vlerësimet për rritjen e të hyrave buxhetore në të ardhmen bazohen në supozimet mbi rritjen e bazës tatimore nga njëra anë, si dhe ngritjes së efikasitetit të grumbullimit të të hyrave nga institucionet përgjegjëse, nga ana tjetër. Përpos rritjes së kapaciteteve institucionale në grumbullimin e të hyrave, kjo rritje në nivelin e të hyrave në masë të madhe vjen si rezultat i rritjes së përgjithshme të parashikuar ekonomike për vitet në vijim.

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

1,600

2010 2011 2012 2013 2014

Te hyrat totale Te hyrat nga tatimet Te hyrat jo-tatimore, THVne

milio

n eu

ro

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014

Te hyrat totale 26% 27% 26% 26% 26%

Te hyrat nga tatimet 21% 23% 23% 23% 23%

Te hyrat jo-tatimore dhe te hyrat vetanake 3% 3% 4% 4% 3%


23

Tabela 7. Të hyrat e përgjithshme buxhetore

Burimi: MF, departamenti i Thesarit dhe kalkulimet e departamentit të makroekonomisë

TË HYRAT NGA KUFIRI

Të hyrat nga kufiri përgjatë kësaj periudhe pritet të arrijnë vlerën prej €961 milion deri në fund të vitit 2014. Ky nivel i parashikuar i rritjes së të hyrave nga kufirit vjen si rezultat i supozimit të rritjes së nivelit të importit për këtë periudhë, si rezultat i shtimit të konsumit si dhe rritjes së investimeve kapitale përgjatë këtyre viteve. Të hyrat nga kufiri në masë të madhe ndikohen nga lëvizjet e çmimeve në tregun ndërkombëtar. Duke shfrytëzuar projeksionet për trendin e çmimeve gjatë kësaj periudhe, është vlerësuar edhe efekti i tyre në të hyrat nga kufiri. Kontribut pozitiv në rritjen e të hyrave nga kufiri pritet të jep edhe ngritja e vazhdueshme e performancës së Doganave të Kosovës në mbulimin e pikave kufitare. Ndryshimet eventuale në norma tatimore do të duhet të synojnë ngritjen e nivelit të hyrave apo të jenë neutrale sa i përket të hyrave. Kontribues kryesor në të hyrat e mbledhura në kufi pritet të jetë të hyrat e mbledhura nga TVSH. Krahas këtyre zhvillimeve të cilat më tepër i takojnë natyrës ekonomike, kontribut në rritjen e të hyrave të mbledhura në kufi, pritet të kenë edhe një sërë masa administrative të cilat janë duke u ndërmarrë nga Dogana e Kosovës, të cilat kanë të bëjnë me kontrollin e shtuar, vlerësimin më të saktë të mallrave të importuara, bashkëpunimit më të madh me doganat rajonale, bashkëpunimit me Policinë e Kosovës si dhe ngritjes së kapaciteteve të mëtutjeshme të Doganës.

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014

Te hyrat totale 1,126 1,264 1,312 1,372 1,431Te hyrat nga tatimet 894 1,060 1,135 1,189 1,243

Te hyrat vendore 221 261 289 301 318Te hyrat doganore 701 830 879 921 961Kthimet -28 -31 -33 -34 -35

Te hyrat jo-tatimore, THV 148 158 177 183 187Te hyrat jo-tatimore 41 45 46 48 49Te hyrat vetanake 106 113 116 118 121

Niveli komunal 52 58 59 61 62Niveli qendror 54 55 57 58 59

Tantiema 15 17 17Dividenda 85 45 0 0 0

Ne miliona euro


24

Grafiku 7. Pjesëmarrja e taksave ne kufi ne gjithsejtë te hyrat nga kufiri ne %.

Burimi: MF, Departamenti i Makroekonomisë

Nga ky grafik mund të vërehet një strukturë pothuaj konstante përgjatë kësaj periudhe. Kjo, në masë të madhe arsyetohet me faktin që gjatë kësaj periudhe nuk parashihen ndryshime në normat aktuale tatimore.

Grafiku 8. Ndryshimi në rritjen e të hyrave nga kufiri dhe ndryshimi në rritjen e importit

Burimi: MF, kalkulimet e departamentit të makroekonomisë Grafiku më lartë paraqet një krahasim tjetër në mes të raportit të rritjes së importit dhe rritjes së të hyrave nga kufiri, gjatë viteve 2005 -2010, si dhe parashikimeve deri në vitin 2014. Nga ky grafik mund të vërehet qartë, që rritja e të hyrave nga kufiri ka përcjell trendin e rritjes së importit, që do të thotë së përgjatë viteve në përgjithësi rritja e importit u përcjellë me rritje të të hyrave. Mirëpo ajo që vlen të ceket është rritja e të hyrave në raport me rritjen e nivelit të importit përgjatë viteve 2005-2010, nuk e

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

2010 2011 2012 2013 2014

Taksa doganore TVSH Akciza

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Rritja e të hyrave nga dogana Rritja e importeve


25

ka përcjell një trend konstant të tyre, kjo për shkak të strukturës së ndryshme të mallrave të importuara si dhe origjinës prej nga vijën këto mallra.

TË HYRAT VENDORE Të hyrat vendore përgjatë kësaj periudhe pritet të arrijnë vlerën në €318 milion në vitin 2014, që paraqet një rritje prej 43.6% krahasuar me vitin 2010 apo në rritje mesatare vjetore prej 10.9%. Ngritja e të hyrave të mbledhura brenda në vend në vazhdimësi ka shënuar një ngritje edhe gjatë viteve të kaluara, cila ngritje pritet të jetë evidente edhe gjatë kësaj periudhe të parashikuar. Sa i përket të hyrave vendore, supozimet për ngritjen në këtë kategori të të hyrave, përpos që bazohen në rritjen e aktivitetit afarist në vend i cili vjen si rezultat i rritjes së përgjithshme ekonomike kryesisht bazohet në angazhimet e vazhdueshme për ngritjen e efikasitetit përbrenda Administratës Tatimore të Kosovës. Administrata Tatimore e Kosovës tashmë ka zhvilluar një pako aktivitetesh të cilat janë në funksion të rritjes së të hyrave dhe uljes së evazionit fiskal. Disa hapa tashmë janë ndërmarrë në këtë drejtim, siç janë lëshimi i numrave fiskal, ku gjatë vitit të kaluar është bërë pajisja e të gjitha bizneseve funksionale me këta numra. Aktivitet tjetër është paisja e bizneseve me arka fiskale, aktivitet ky i cili pritet të zhvillohet tutje edhe gjatë vitit 2011 e tutje. Po ashtu, hapa tjerë kanë të bëjnë me vlerësimin e stoqeve të kompanive, kontrollet më të shpeshta, avancimin e sistemit informativ (SIGTAS) si dhe implementimin e dispozitave të reja të përcaktuara në Ligjin mbi TVSH-në. Në funksion të ngritjes së kapaciteteve administrative është duke u zhvilluar procesi i rekrutimit të inspektorëve të rinj tatimor të cilët të kenë efekt pozitiv në ngritjen e kapaciteteve administrative.

Struktura e të hyrave të mbledhura brenda në vend Pjesëmarrjen më të madhe në të hyrat e mbledhura brenda në vend edhe gjatë periudhës projektuese do ta kenë të hyrat e mbledhura nga TVSH e brendshme, me një rënie të lehtë të kësaj pjesëmarrje përgjatë periudhës projektuese. Kjo rënie e pjesëmarrjes së të hyrave nga TVSH në raport me të hyrat nga tatimi në të ardhurat e korporatave dhe tatimi në të ardhurat personale, vjen si reflektim i supozimeve për rritje më të shpejt të investimeve në raport me rritjen e konsumit.

Grafiku 9. Te hyrat e mbledhura brenda ne vend 2011 – 2014.

Burimi: MF. Departamenti i Makroekonomisë

0

20

40

60

80

100

120

140

2010 2011 2012 2013 2014

Tatimi ne te ardhurat personale Tatimi ne te ardhurat e korporatave TVSH vendore


26

Grafiku në vijim paraqet trendin e pjesëmarrjes së të të hyrave vendore në Bruto Produktin Vendor gjatë viteve 2005-2010, si dhe parashikimet 2011-2013. Ashtu edhe siç mund të shihet nga ky grafik, të hyrat vendore si pjesëmarrje në BPV në vazhdimësi kanë shënuar ngritje, dhe parashikimet për vitin 2011 flasin që pjesëmarrja e të hyrave vendore në BPV të arrijë në 5.6%.

Grafiku 10. Të hyrat vendore 2005-2014, si pjesëmarrje në BPV

Burimi: MF, Thesari dhe parashikimet e departamentit te makroekonomisë

2.1.1.1.1.TË HYRAT JO-TATIMORE DHE TË HYRAT VETANAKE Te hyrat jo-tatimore dhe të hyrat vetanake përgjatë periudhës projektuese 2012-2014, vlerësohen të arrijnë vlerën prej €187 milion duke shënuar një ngritje prej rreth 27% krahasuar me vitin 2010. Brenda kësaj kategorie të hyrat jo tatimore vlerësohen të arrijnë vlerën prej €49 milion krahasuar me €41 milion sa ishin në vitin 2010. Ndërsa që të hyrat vetanake përfshirë këtu të hyrat nga niveli qendror dhe komunal deri në fund të vitit 2014 vlerësohen të jenë €121milion krahashuar me €106 milion sa ishin gjatë vitit 2010. Të hyrat vetanake të komunave pritet të arrijnë vlerën prej €62 milion që kryesisht i atribuohet ngritjes së të hyrave të mbledhura nga tatimi në pronë. në të njëjtën kohë duhet përmendur edhe faktin që komunat gjithnjë e më tepër do të kenë përgjegjësinë për tu përkujdesur në ngritjen e përformancës së të hyrave të komunave.

2.1.1.1.SHPENZIMET E PËRGJITHSHME 2012-2014 Grafiku në vijim, paraqet trendin e shpenzimeve të përgjithshme buxhetore nga viti 2007, deri në vitin 2010, si dhe projeksionet 2011-2104. Siç edhe mund të shihet nga grafiku, përkrah ngritjes së përgjithshme të shpenzimeve buxhetore, nga viti 2007 deri në vitin 2011, shpenzimet kapitale kanë përcjellur një trend më të përshpejtuar të rritjes krahasuar me shpenzimet rrjedhëse, çka reflekton adresimin e nevojave për investim të shtuar në përmirësimin e infrastrukturës. Ngjashëm me këtë periudhë, edhe gjatë periudhës së projektuar 2012-2014, mund të shihet se shpenzimet kapitale do të vazhdojnë të rriten më shpejtë se ato rrjedhëse, por vërehet edhe ngritje proporcionale e shpenzimeve

4.0%

4.5%

5.0%

5.5%

6.0%

6.5%

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Te hyrat vendore si % të BPV-së


27

rrjedhëse si pasojë e mbështetjes së shtuar për të siguruar përmirësimin e mirëqenies sociale. Shpenzimet kapitale pritet te bien vetëm gjate vitit 2014, si pasojë e përfundimit të ndërtimit të autostradës Merdare-Morine.

Grafiku 11. Shpenzimet Buxhetore 2007-2014, në € miliona

Burimi: MF, Thesari dhe parashikimet e departamentit te makroekonomisë 2.1.1.1.SHPENZIMET SIPAS KATEGORIVE BUXHETORE 2012-2014

Tabela 8, në vijim paraqet shpenzimet e përgjithshme buxhetore gjate viteve 2010 dhe 2011, si dhe parashikimet për vitet vijuese 2012-2014, sipas kategorive kryesore ekonomike. Shpenzimet e përgjithshme gjatë periudhës së projektuar 2012-2013, pritet të shënojnë ngritje të vazhdueshme dhe duke arritur vlerën prej € 1,487 milion gjatë vitit 2013, apo një rritje prej rreth 4% krahasuar me vitin 2011. Ndërsa që parashikimet sugjerojnë që gjatë vitit 2014 shpenzimet e përgjithshme buxhetore pritet të shënojnë një rënie të lehtë krahasuar me vitin 2013, për tu rikthyer serish në nivel të ngjashëm të shpenzimeve të projektuara gjatë vitit 2011. Kjo rënie pritet të ndodhë si rezultat i finalizimit të projektit të madh kapital, dhe si pasojë uljes së kategorisë së shpenzimeve kapitale gjatë atij viti krahasuar me vitin 2013. Një situatë e tillë do të ndikojë në uljen e theksuar të deficitit të përgjithshëm të projektuar buxhetor gjatë atij viti, i cili pritet të ulet nga €127 milion euro gjatë vitit 2013 në €32 milion gjatë vitit 2014. Pagat dhe mëditjet – kjo kategori e shpenzimeve gjatë vitit 2011, shënoj një rritje prej rreth 23 % krahasuar me vitin 2010, kryesisht si rezultat i ngritjes së pagave për kategori të caktuara të shërbyesve civil por edhe si rezultat i transferimit të përgjegjësive të reja. Si rezultat i kësaj ngritjeje si dhe përfshirjes së shpenzimeve nga kategoria e memorandumeve të mirëkuptimit nga viti 2012 e tutje, kjo kategori e shpenzimeve, pritet të shënoj ngritje krahasuar me vitin 2011 në vlerë reale. Kjo do të thotë që vlera e shpenzimeve për këtë kategori gjatë viteve 2012-2014 do të rritet për vlerën e inflacionit të projektuar përgjatë atyre viteve dhe shpenzimeve nga memorandumet në vlerë prej €12 milionë. Pjesëmarrja e kategorisë së pagave dhe mëditjeve në shpenzimet e përgjithshme buxhetore gjatë këtyre viteve në mesatare pritet të jetë rreth 28%.

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

1,600

2010 2011 2012 2013 2014

Shpenzimet e Përgjithshme Rrjedhëse Kapitale Huadhënia për KEK

Ne m

ilion

a eu

ro


28

Tabela 8. Shpenzimet totale 20010-2014, në miliona euro

Burimi: MF, Thesari dhe parashikimet e departamentit te makroekonomisë Mallra dhe shërbime – kategoria e shpenzimeve për mallra dhe shërbime, e cila deri më tani është projektuar të shënoj rënie graduale, gjatë viteve 2012-2014 pritet të shënoj rritje të lehtë. Në këtë drejtim shpenzimet për këtë kategori në fund të vitit 2014 pritet të jenë €201 milion, apo për rreth 9.4% më të larta krahasuar me vitin 2011. Kjo ngritje vjen si rezultat i rritjes së shpenzimeve për mirëmbajtje dhe operim të rregullt të projekteve kapitale (rrugë, shkolla, ambulanca) të ekzekutuara gjatë viteve të kaluara si dhe përfshirjes së shpenzimeve nga memorandumet e mirëkuptimit. Pjesëmarrja e kategorisë së mallrave dhe shërbimeve në shpenzimet e përgjithshme buxhetore gjatë këtyre viteve pritet në mesatare të jetë 13%. Subvencione dhe transferet – kjo kategori e shpenzimeve gjatë periudhës së projektuar, pritet të shënoj ngritje të lehtë, për të reflektuar rritjen e vazhdueshme natyrale të përfituesve të skemave sociale, në veçanti pensionistëve. Kategoria e transfereve sociale deri në fund të vitit 2014 pritet të rritet për rreth 9%, krahasuar me vitin 2011, duke arritur vlerën prej €259 milion krahasuar me €238 milion sa ishin gjatë atij viti. Ajo që vlen të ceket është që vlera e subvencioneve për NP, në harmoni me objektivat e Qeverisë për privatizim të ndërmarrjeve publike, prej vitit 2012 e tutje është projektuar të bie në €21 milion, nga €34 milion sa iu ndanë me buxhet të vitit 2011. Pjesëmarrja e kategorisë së subvencioneve dhe transfereve në shpenzimet e përgjithshme buxhetore gjatë këtyre viteve pritet në mesatare të jetë 19%. Shpenzimet Kapitale – kjo kategori e shpenzimeve edhe gjatë periudhës së projektuar do të vazhdojë të përfaqësoj rreth 40% të shpenzimeve të përgjithshme buxhetore. Kjo ngritje e theksuar në këtë kategori të shpenzimeve reflekton kryesisht implementimin e projektit të autostradës “Ibrahim Rugova”. Nivel më i lartë i shpenzimeve kapitale pritet të ndodhë gjatë vitit 2013, ku vlera e shpenzimeve kapitale pritet të arrijë në €605 milion. Ndërsa që gjatë vitit 2014, vlera e këtyre

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014

Shpenzimet e përgjithshme 1,202 1,434 1,459 1,487 1,444

Rrjedhese 746 839 868 878 890Pagat dhe meditjet 311 383 399 403 408Mallrat dhe sherbimet 182 184 196 199 201

Nga te cilat: komunalite 20 25 25 25 25Subvencionet dhe transferet 253 272 273 277 280

Transferet sociale 218 238 252 256 259Subvencionet per NP 35 34 21 21 21

Shpenzimet kapitale 455 572 587 605 550Rezerva 0 3 4 4 4MM te organizatave buxhetore qendrore (THV) 0 20 0 0 0

Bilanci primar -76 -170 -146 -115 -13Pagesa e interesit (borxhi i jashtem) 10 11 12 17 18Kredidhenia 60 45 0 -5 0

Huadhënia për KEK 60 45 0 0 0Nga te cilat: kthimet nga NP 0 0 0 -5 0

Bilanci pergjithshem -145 -227 -159 -127 -32

Ne miliona euro


29

shpenzimeve pritet të bie për rreth €55 milion, apo për rreth 1% të BPV-së, kur pritet të ndodhë finalizimi i këtij projekti. Duhet cekur se në kuadër të shpenzimeve kapitale janë përfshirë një numër i madh i projekteve infrastrukturore që përfshijnë ndërtimin e rrugëve të tjera, ndërtimin e shkollave, spitaleve si dhe investime tjera shtesë që përfshihen në përmirësimin e infrastrukturës. Gjithashtu, duhet theksuar se përgjatë viteve ekzekutimi shpenzimeve kapitale është përmirësuar, edhe pse edhe më tutje në raport me planin çdo vit regjistrohen nën-shpenzime në këtë kategori të shpenzimeve. Neto huadhënia – Gjatë periudhës 2012-2014, Qeveria e Kosovës në përputhje me objektivat e saja për privatizimin e ndërmarrjeve publike si dhe fillimit të ndërtimit të kapaciteteve të reja gjeneruese elektrike, nuk ka parashikuar kredi të reja të dedikuara për ndërmarrjet publike. Ajo që vlen të ceket është që nga vitit 2013, pritet të filloj ri-kthimi i kredisë nga KEK-u në vlerë prej €5 mil. Tabela 9 në vijim, paraqet strukturën e shpenzimeve të përgjithshme buxhetore si pjesëmarrje në BPV. Pas rritjes së theksuar të shpenzimeve të përgjithshme gjatë vitit 2011, ku si pjesëmarrje në BPV shpenzimet e përgjithshme tejkaluan vlerën prej 30%, ato gjatë vitit 2012-2014 pritet që në mesatare të jenë rreth 28% e BPV- së së projektuar. Edhe më tutje gjatë periudhës së projektuar është tentuar që shpenzimet rrjedhëse si pjesëmarrje në BPV të shënojnë rënie të vazhdueshme krahasuar me vitin 2011, ku pjesëmarrja e tyre në BPV gjatë viteve 2012-2014 në mesatare pritet të jetë rreth 16.4%, krahasuar me nivelin më të lartë të tyre të shënuar gjatë vitit 2011, prej 18%. Kjo ulje në pjesëmarrjen e kategorisë së shpenzimeve rrjedhëse në BPV-në e projektuar pritet të ndodhë si rezultat i uljes së pjesëmarrjes së të tri kategorive të shpenzimeve rrjedhëse: pagat dhe mëditjet, mallrat dhe shërbimet si dhe subvencionet. Ndërkaq që, shpenzimet kapitale edhe më tej projektohen që si përqindje në BPV gjatë viteve 2012-2014 të mbesin në rreth 11%.

Tabela 9. Struktura e shpenzimeve buxhetore, si pjesëmarrje ne BPV, 2010-2014

Burimi: MF, Thesari dhe parashikimet e departamentit te makroekonomisë Nën supozimin e ekzekutimit 100% të buxhetit gjatë vitit 2011, deficiti buxhetor për vitin 2011 do arrijë vlerën prej 4.9% të BPV-së. Ky paraqet nivelin më të lartë të projektuar të deficitit të përgjithshëm buxhetor gjatë viteve të kaluara, dhe i cili deficit gjatë viteve vijuese pritet të përmirësohet, duke arritur nivelin prej 0.6% gjatë vitit 2014, ndërsa që në mesatare pritet të jetë rreth 2.1%. Duke qenë që projekti i autostradës, planifikohet të arrijë fazën finale në vitin 2013, deficiti i planifikuar buxhetor parashihet të arrijë vlerën prej 2.4% të BPV-së në vitin 2013 (ndërsa deficiti primar planifikohet të arrijë vlerën prej 2.2%).

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014 2012-2014

Shpenzimet e përgjithshme 28.0% 30.9% 29.3% 28.5% 26.3% 28.0%Rrjedhese 17.4% 18.1% 17.4% 16.8% 16.2% 16.8%

Pagat dhe meditjet 7.3% 8.3% 8.0% 7.7% 7.4% 7.7%Mallrat dhe sherbimet 4.2% 4.0% 3.9% 3.8% 3.7% 3.8%Subvencionet dhe transferet 5.9% 5.9% 5.5% 5.3% 5.1% 5.3%

Shpenzimet kapitale 10.6% 12.3% 11.8% 11.6% 10.0% 11.1%Deficiti primar -1.8% -3.7% -2.9% -2.2% -0.2% -1.8%Deficiti i pergjithshem -3.4% -4.9% -3.2% -2.4% -0.6% -2.1%

si % e BPV-së


30

Kutia 2. Ndërlidhja në mes shpenzimeve kapitale dhe shpenzimeve ne mallra dhe shërbime

Ndërlidhja në mes të investimeve kapitale dhe shpenzimeve në mallra dhe shërbime rrjedhë nga fakti që çdo investim kërkon një shumë të caktuar të ndahet në kategorinë e mallrave dhe shërbimeve për ti mirëmbajtur këto investime. Duke marrë parasysh këtë fakt, është bëre një analize e shkurtër me disa skenarë për te treguar duke nivelin e stokut te kapitalit dhe proporcionin e shpenzimeve për mirëmbajtje te ndara për këto investime. Andaj, katër skenarë kane rezultuar duke përdorur kapital fillestar ne vlera te ndryshme dhe norme te amortizimin te këtij kapitali përgjatë periudhës 2000-2014. Siç shihet nga figura më poshtë, rritja me e madhe e stokut te kapitalit shënohet ne skenarin kur marrim stokun fillestar te ulet te kapitalit dhe normën e ulet te amortizimit. Ndërsa, skenari në të cilën kapitali fillestar është i ulët ndërsa norma e amortizimit e lartë shënon rritjen më të vogël.

Grafiku 12. Vlera e stokut kapital sipas parashikimeve të ndryshme të kapitalit fillestar dhe të amortizimit

Ndërkaq, lëvizja e shpenzimeve në mallra dhe shërbime si përqindje ndaj stokut të kapitalit, demonstron një tendence rënëse përgjatë kësaj periudhe. Me saktësisht, në rastin kur stoku i kapitalit fillestar është i ulët dhe norma e amortizimit është e ulët shënohet rënie më e theksuar përderisa rënie më e lehtë shënohet në skenarin kur që të dyja, kapitali fillestar dhe norma e amortizimit është e lartë. Grafiku 13. Proporcioni i buxhetit vjetor për M dhe SH ndaj stokut te kapitalit

0

800

1,600

2,400

3,200

4,000

4,800

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Kapital i ulet fillestar,amortizim I ulet Kapital i larte fillestar, amortizim i uletKapital i ulet fillestar,amortizim i larte Kapital i larte fillestar,amortizim i larte

Ne miliona euro


31

Kur krahasohet me vitin 2011 dhe duke përdorë vlerat e projektuara për shpenzimet në mallra dhe shërbime për tre vitet e ardhshme, është e qartë se proporcioni bie për të gjitha skenarët. Në këtë kontekst, për ta mbajtur nivelin e mirëmbajtjes së stokut kapital në atë të vitit 2011, duhet të ndahen shuma më të mëdha për kategorinë mallra dhe shërbime. Sidoqoftë, kur flasim për strukturën e shpenzimeve ne Kosovë, investimet kapitale janë bërë kryesisht në vitet e fundit dhe nuk kërkojnë shuma te mëdha për mirëmbajtje përderisa ndarje me te mëdha janë bërë në kategorinë e investimeve kapitale për rehabilitim të infrastrukturës ekzistuese.

2.1.1.1. FINANCIMI

Për periudhën e ardhshme 2012-2014, pozita e përgjithëshme fiskale pritet që gradualisht të përmirësohet krahasuar me vitin 2011. Pas vitit 2011, pozitë më e vështirë fiskale parashihet të jetë gjatë viteve 2012 -2013, si rezultat i nevojës për rritje të shpenzimeve publike. Një situatë e tillë do të rezultojë në rritjen e deficitit primar gjatë këtyre viteve. Deficiti Buxhetor i parashikuar duhet të financohet nga bilanci i akumuluar bankar i Qeverisë, mbështetja direkte e donatorëve, dhe nga financimet e njëhershme.

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014

Kapital i ulet fillestar,amortizim I ulet Kapital i larte fillestar, amortizim i ulet

Kapital i ulet fillestar,amortizim i larte Kapital i larte fillestar,amortizim i larte


32

Tabela 9. Boshlëku i financiar, 2010-2014, në miliona euro

Burimi: MF, Thesari dhe parashikimet e departamentit te makroekonomisë Megjithatë duhet cekur që në të njejtën kohë, gjatë kësaj periudhe është projektuar të ruhet bilanci minimal bankar. Ruajtja e nivelit të bilancit bankar, gjatë tërë periudhës së projektuar varet nga niveli i financimit të njëhershëm dhe ndihma direkte e donatorëve.

2.1.1.PARASHIKIMET E BILANCIT TË PAGESAVE

Faktorët të cilët shkaktojnë disbalancë në bilancin e pagesave janë deficiti buxhetor, konkurrenca në sektorin privat dhe metodat e financimit të sektorit privat. Llogaria rrjedhëse, si komponent kryesor i Bilancit të Pagesave që reflekton zhvillimet në tregtinë dhe marrëdhëniet ekonomike me jashtë, gjatë vitit 2010 ka vazhduar të përkeqësohet, dhe ky trend është parashikuar të vazhdojë edhe përgjatë periudhës 2011-2014. Një ndër arsyet që shpjegon bilancin negativ tregtar është fakti se Kosova ende vazhdon në masë të madhe të jetë e varur nga produktet e prodhuara në vendet e rajonit dhe më gjerë. Grafiku më poshtë paraqet zhvillimet në komponentët kryesorë të llogarisë rrjedhëse, dhe po ashtu paraqet lëvizjen e bilancit të llogarisë rrjedhëse si përqindje e BPV-së.

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014

Financimi -145 -227 -159 -127 -32Financimi i jashtem 47 167 64 3 -44

Pagesa e principalit te borxhit -11 -11 -11 -14 -44Mbeshtetja buxhetore nga donatoret 30 70 65 15 0KE 30 50 50 0 0Projekti I BB (SEDPP) 0 20 15 15 0Huazimi nga jashte 0 8 8 0 0Huazimi nga INF 22 94 2 2 0

FMN 22 87 0 0 0BB 0 7 2 2 0

Fondi i besimit 6 6 0 0 0Financimi I brendshem 98 60 95 124 76

Financimi I njehereshem 0 300 0 30 30Huazimi I brenshem 0 0 0 0 0

Ndyshimi ne bilancin bankar 98 -232 103 94 46Ndyshimi ne mjetet tjera financiare (KFW) 0 -8 -8 0 0Ndyshimi ne stokun e THV -5 0 0 0 0

Bilanci i BKK 244 476 373 279 233

Ne miliona euro


33

Grafiku 14. Llogaria rrjedhëse për peridhën 2010-2014, në miliona euro,

Burimi: Banka Qendrore e Kosovës, ESK, MF Gjatë vitit 2010 bilanci tregtar arriti vlerën e një deficiti prej €1.73 miliard, duke u ngritur nga €1.6 miliard sa ishte në vitin 2009, me një rritje prej rreth 4%. Projeksionet parashohin një përkeqësim të bilancit tregtar me një mesatare prej 10% përgjatë viteve 2011-2014. Eksportet, të cilat vazhdojnë të kenë pjesëmarrje relativisht të ulët në BPV, pritet të kenë një trend rritës mesatar vjetor prej rreth 8%, ku në vitin 2011 pritet të arrijë vlerën nominale prej rreth €336 miliona, me një pjesëmarrje prej 7% të BPV-së. Importet për vitin 2011 parashihet të arrijnë vlerën prej €2.24 miliard euro, duke u ngritur nga viti 2010 me rreth 10%, dhe me një pjesëmarrje në BPV-në nominale me 48%. Llogaria e të hyrave neto pritet të jetë rreth €127 milion në vitin 2011, ndërsa llogaria e transfereve neto e cila në përgjithësi përbëhet nga remitencat do të vazhdojë të ndjekë trend rritës përgjatë viteve 2011-2014. Kjo kategori (transferet neto) në vitin 2011 pritet të arrijë shumën prej €905 milion. Ndërsa, në llogarinë financiare dhe kapitale, investimet e huaja direkte pritet të përcjellin trend rritës edhe për vitin 2011, dhe kjo kategori pritet të arrijë vlerën prej €343 milion (pa përfshirjen e të hyrave nga privatizimi i aksioneve të ndërmarrjeve publike), duke shënuar një rritje prej 10%. Bilanci i Pagesave gjithashtu ndikohet edhe nga bilanci i buxhetit qeveritar, dhe çdo deficit/ suficit do të rezultojë me ngritje apo rënie të depozitave qeveritare në Bankën Qendrore të Kosovës, çka ndikon në ndryshimin e vlerës së aseteve të huaja financiare. Gjithashtu, çdo vendim qeveritar për ngritje apo ulje të shpenzimeve do të ndikojë në përkeqësimin e llogarisë rrjedhëse, e cila në një mënyrë vazhdon të financohet në masë të madhe nga llogaria e transfereve neto e përbërë nga remitancat dhe nga investimet e huaja direkte.

-20%

-18%

-16%

-14%

-12%

-10%

-2,500

-2,000

-1,500

-1,000

-500

0

500

1,000

1,500

2010 2011 2012 2013 2014

Mallrat dhe Shërbimet Të hyrat dhe transferet Llogaria rrjedhëse Llogaria rrjedhëse si % e GDP-së (boshti I djatht)


34

Tabela 10. Zhvillimet kryesore në sektorin e jashtëm 2010-2014, në miliona euro

Burimi: Ministria e Financave, Departamenti i Makroekonomisë

Kutia 3. Zhvillimet ekonomike në Eurozonë

Përgjatë vitit 2010 është vërejtur një trend i rimëkëmbjes ekonomike në shumicën e vendeve të eurozonës. Megjithatë, disa nga këto shtete edhe përgjatë vitit 2010 u përballën me probleme të mëdha fiskale ku u krijua nevoja për themelimin e një fondi të veçantë për të ndihmuar ekonomitë evropiane nga krizat e tilla në të ardhmen. Pavarësisht hapave të ndërmarrë nga shumica e ekonomive të avancuara për uljen e deficitit buxhetor në 2010, rreziku për qëndrueshmërinë fiskale vazhdon të jetë evident. Është vërejtur se shtetet të cilat janë përballur me deficite të larta buxhetore kanë hasur në probleme të mëdha për të pranuar fonde nga tregjet financiare të cilat varësisht nga vlerësimi i qëndrueshmërisë fiskale caktojnë normën e interesit e cila gjithashtu inkorporon vlerësimin e premiumit të rrezikut sistematik. Megjithatë, deficiti buxhetor në eurozonë parashihet të ulet në përgjithësi duke pasur parasysh përkushtimin e qeverive për të aplikuar politika fiskale më konzervative me qëllim të uljes së shpënzimeve. Ndër politikat të cilat disa nga vendet e eurozonës janë duke i aplikuar janë ato të ngritjes së taksës bazë, reformimin e pensioneve dhe ngritjen e Tatimit në Vlerën e Shtuar. Me aplikimin e politikave fiskale konzervative mbetet të shihet se si do të jetë efekti i tyre në sektorin privat i cili në një masë varet edhe nga pjesëmarrja e sektorit publik në ekonomi. Megjithatë, sipas raportit te Fondit Monetar Ndërkombëtarë, ekonomitë e eurozonës priten të rimëkëmben por që do të vazhdojnë të mbeten nën nivelin e potencialit të zhvillimit të tyre dhe me një shifër të lartë të papunësisë.. Sipas projeksioneve, ekonomitë zhvillimore të BE-së pritet të kenë një rritje të BPV-së

2010 2011 2012 2013 2014

Bilanci tregtar -1,735 -1,910 -2,014 -2,091 -2,135Shërbimet, neto 37 42 36 56 60Të hyrat neto nga investimet 125 127 134 142 153Transferet neto 889 905 938 976 1022Bilanci i llogarisë rrjedhëse -684 -835 -907 -917 -900Llogaria financiare dhe kapitale 450 570 620 698 739

nga të cilat :Investimet direkte 311 343 385 409 434

Asetet rezervë -47 26 28 30 31

(në miliona euro)

Përshkrimi


35

reale prej 1.75% në vitin 2011 dhe 2% në vitin 2010, përderisa ekonomitë ne zhvillim pritet të kenë ngritje prej 3.7% në 2011 dhe 4% në 2012. Megjithatë, pasqyrat e zhvillimeve makroekonomike ndryshojnë në vendet e BE-së për arsye të dallimeve në pasqyrat e tyre të financave publike dhe private si dhe qëndrueshmërinë e politikave makro-fiskale. Ndër vendet e BE-së që duhet veçuar është Gjermania, e cila nga një ngritje e moderuar ekonomike prej 3.5% në 2010 pritet të ketë rënie ekonomike në 2.5% në vitin 2011, që kryesisht do të ndikohet nga ndalimi i paketave fiskale stimuluese dhe nga ngadalësimi i rritjes së kërkesës së jashtme. Një trend i ngjashëm pritet të përcillet edhe në disa vende të tjera të BE-së, përderisa sipas parashikimeve të FMN-së, Turqia pritet të vazhdojë me ngritje të hovshme ekonomike edhe përgjatë vitit 2011 e cila ngritje do të ndikohet nga ngritja rapide e kërkesës nga sektori privatë dhe ngritja e kredisë. Viti 2011 dhe vitet në vijim do të përcillen me veprime fiskale nga vendet e rajonit të BE-së me qëllim të ruajtjes së qëndrueshmërisë fiskale dhe mbajtjes nën kontroll të borxhit publik.

Grafiku 15. Norma e rritjes së BPV-së për shtetet e përzgjedhura 2010-2014, në %

Burimi: FMN, databaza Inflacioni në Eurozonë pritet të mbetet brenda kufijëve të caktuar të Bankës Qendrore Evropiane, në 2%, e cila objektivë kryesore në politikën e saj monetare e ka stabilitetin e çmimeve si një ndër faktorët kyç për mirëqenie dhe ngritje ekonomike. Në këtë kontekst, gjatë vitit 2011 Banka Qendrore Evropiane ka bërë ngritjen e normës bazë të interesit me qëllim të ngadalësimit të inflacionit, dhe si rezultat i këtij veprimi pritet që të ketë një hyrje të kapitalit që do të investohet në asetet e denominuara në euro për dallim nga investimet në asetet e denominuara në Dollarin Amerikan. Një gjë e tillë

-5.0

-4.0

-3.0

-2.0

-1.0

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

Austria Belgjika Franca Gjermania Greqia Italia Holanda Portugalia Sllovenia Spanja

2010

2011

2012

2013

2014


36

pritet të ketë ndikim në uljen e kërkesës në eurozonë që do të rezultojë edhe në rënie të importeve. Grafiku i paraqitur më poshtë pasqyron trendin e lëvizjes së volumit të importeve në vendet e Eurozonës. Grafiku 16. Norma e ndryshimit të vëllimit të importit të mallrave dhe shërbimeve 2010-2014, në %

Burimi: FMN database Siç shihet në grafikun e paraqitur më lartë importet gjatë vitit 2010 kanë pasur një trend rritës për dallim nga parashikimet për vitin 2011 ku ky trend pritet të ngadalësohet në shumicën e vendeve përkatëse do të ketë trend negativ. Ky zhvillim korrespondon edhe me paraqitjen e trendit të shpenzimeve të përgjithshme publike të shteteve përkatëse ku shihet qartë që viti 2011 do të jetë vit i shkurtimeve të shpenzimeve që do të vazhdojë edhe përgjatë viteve në vijim.

2.1.1. SEKTORI FINANCIAR Sektori financiar global përgjatë dy viteve të kaluara u karakterizua me krizën financiare e cila vështirësoj aktivitetet e përditshme të këtij sektori. Edhe përkundër ambientit jo të favorshëm financiar global, sektorit financiar në Kosovë tregoj stabilitet të vazhdueshëm. Për me shumë, kriza globale nuk pat ndikim substancial në tregun financiar vendor, megjithatë, efektet e krizës u manifestuan margjinalisht në sektorët e ndryshëm duke ngadalësuar ritmin e rritjes ekonomike, rënien e remitencave si dhe rënien e investimeve të huaja direkte. Sektori financiar dhe ne veçanti ai bankar në Kosovë vazhdon të jetë një ndër sektorët më produktiv dhe më stabil në krahasim me sektorët e tjerë të ekonomisë. Ky sektor mbeti pothuajse i pa ndikuar nga lëkundjet në tregjet financiare, megjithatë, shtrëngimet në kredi-dhënie u vërejtën në një masë më të

-15

-10

-5

0

5

10

15

Austria Belgjika Franca Gjermania Greqia Italia Holanda Portugalia Sllovenia Spanja

2010

2011

2012

2013

2014


37

theksuar përgjatë fundit të vitit 2008 dhe vitit 2009 ku rritja vjetore e kredi-dhënies ishte më e ngadalshme dhe profiti i sektorit bankar ishte relativisht i ulët. Ashtu sikurse në vitet paraprake, bankat komerciale kanë vazhduar me zgjerimin e rrjetit të tyre operacional, duke hapur degë dhe nëndegë të reja; megjithatë, kjo rritje ka qenë më e ngadaltë dhe negative në periudha të caktuara gjatë vitit 2009 për te vazhduar me zgjerim në vitin 2010. Tabela 11. Indikatorët kryesor te sektorit financiar ne Kosovë

* Prezanton te dhënat ne muajin Dhjetor 2010 ** Projektuar; Notë shpjeguese, Të dhënat janë deri në muajin Shkurt të vitit 2011 Pasqyra e sektorit financiar në Kosovë tregon për një zgjerim të vazhdueshëm të këtij sektori. Në fund të Dhjetorit të vitit 2010 asetet totale të sektorit financiar shënuan €3.19 miliard, shifër e cila përfaqëson një ngritje vjetore prej 13.7%. Profiti në sektorin bankar shënoj vlera negative në fillim të vitit 2010 për tu ri kthyer në muajt vijues, dhe në fund të gjysmë-vjetorit të dytë të vitit 2010 profiti i sektorit bankar vazhdoj trendet e saja pozitive për të arritur në vlerë prej €36.6 milion. Profit ky, i cili është ndër nivelet më të larta të regjistruar deri më tani. Ndërsa profiti i sektorit bankar për dy muajt e parë të vitit 2011 ishte i ulët megjithatë vlen te ceket se nuk ishte negativ sikurse ne fillim të vitit 2010. Indikatori i profitit dhe indikatorët e tjerë të lartpërmendur janë mjaft pozitive që lënë të besojnë për sforcimin e mëtutjeshëm të këtij sektori dhe potencialit për zhvillim që ky sektor ngërthen në vete. Për sa u përket kredive, rritja vjetore e tyre në fund të muajit Shkurt të vitit 2011 shënoj 14.4%, periudhë në të cilën shuma totale e kredive arriti vlerën në €1,484 milion. Ndërsa, nëse shikojmë pjesëmarrjen e kredive në asetet totale bankar vërejmë një ngritje prej afro 2% në fund të muajit Shkurt të vitit 2011 në krahasim me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, ose thënë ndryshe, kreditë morën pjesë në asete totale me afro 61%. Gjithashtu, siç mund te shihet ne tabelën e paraqitur, raporti mes kredive dhe BPV nominal shënoj 32% në fund të muajit Shkurt të vitit 2010. Ky raport mes kredive për sektorin privat dhe BPV është mjaft i ulët nëse krahasojmë me atë të Bashkimit Evropian ku ky raport shënon 145% dhe afër 65% në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Ngritja/Renia

(mujore)

BPV** 4,625 Asetet e Huaja Neto* 43% ↑ 17.3% n.a 1,995 Kreditë 32% ↑ 14.4% ↑ 1.6% 1,484 Korporatat tjera jo-financiare 23% ↑ 14.1% ↑ 2.8% 1,041 Ekonomite Familjare 9% ↑ 15.4% ↑ 0.3% 432

Norma e Interesit ne Kredi* ↓ 0.2% ↓ 1% 14.4%

Depozitat 41% ↑ 8.1% ↑ 0.8% 1,918 Korporatat jo-financiare 9% ↑ 11.7% ↑ 3.2% 397 Ekonomite Familjare 26% ↑ 22% ↑ 0.8% 1,220Norma e Interesit ne Depozita* ↓ 0.4% ↓ 0.1% 3.3%

Asetet Totale 53% ↑ 10% ↑ 1.25% 2,453

Ngritja/Renia (vjetore)

Totali, në miliona euro

Pjesmarrja në BPV

Pershkrimi


38

Njëlloj sikurse kreditë, depozitat në sektorin bankar vërehen të kenë pasuar një trend të ngjashëm të ngritjes së ngadalshme vjetore përgjatë vitit 2010 dhe fillimit te vitit 2011. Në fund të muajit Shkurt të vitit 2011 vlera totale e depozitave në sektorin bankar arriti në €1,918.2 milion, shifër e cila përfaqëson një ngritje vjetore prej 8.1%. Vlen te ceket se rritja vjetore e depozitave filloj të bie në një masë të konsiderueshme në gjysmë-vjetorin e dytë të vitit 2008, rënie e cila vazhdoj deri në muajin Shkurt të vitit 2010 edhe përkundër ngritjes së normave të interesit në depozita përgjatë kësaj periudhe. Kjo rënie në rritjen vjetore të depozitave kryesisht i atribuohet ngadalësimit të zhvillimit të sektorit real dhe si rrjedhojë fuqisë gjeneruese të kursimeve nga ekonomitë familjare si përbërës kryesor të depozitave. Për sa i përket raportit mes depozitave dhe BPV, ky raport mbeti pothuajse i pandryshuar nga viti paraprak në nivel prej afro 41% të BPV. Ky parametër dhe parametrat e lartë cekur tregojnë se hapësira për zhvillim dhe zgjerim të mëtutjeshëm në sektorit financiar ekziston dhe futja e bankave tjera duhet inkurajuar me qëllim të rritjes së konkurrencës dhe gjithnjë ofrimit të shërbimeve bankare sa më të favorshme për sektorin real.

2.1.1. ANALIZA KUALITATIVE E RREZIQEVE FISKALE PËR PERIUDHËN 2012-2014

Rreziqet e ndërlidhura me realizimin e të hyrave të projektuara Pakoja fiskale e paraparë me Kornizën Afatmesme të Shpenzimeve 2012-2014, parasheh që të hyrat buxhetore të rriten nga €1,312 milion në vitin 2012, në 1,431 milion euro në vitin 2014. Ngritja e nivelit të të hyrave përgjatë periudhës së projektuar do jetë më graduale në krahasim me ngritjen e parashikuar të të hyrave nga viti 2010 në vitin 2011. Për këtë arsye, vlerësimi i rreziqeve të ndërlidhura me realizimin e të hyrave për periudhën 2012-2014 duhet bazuar në analizën e rrezikut për mbledhjen e të hyrave të parashikuara gjatë vitit 2011, si dhe me analizën e rreziqeve të ndërlidhura me ambientin makroekonomik në periudhën afatmesme 2012-2014. Më saktësisht, projeksioni për mbledhjen e €175 miliona shtesë në të hyra tatimore gjatë vitit 2011 bazohet në tri vrojtime kryesore:

- Në performancën e projektuar ekonomike dhe rritjen reale të BPV-se gjatë vitit 2011 - Në pritjet e efekteve të plota fiskale nga ndryshimet e normave të akcizave gjatë vitit 2010 - Në përkushtimin për ngritjen e performancës së Administratës Tatimore të Kosovës dhe

Doganave të Kosovës

Rrjedhimisht, rreziqet që përcjellin realizimin e të hyrave përgjatë periudhës së projektuar kanë të bëjnë me: përshtatshmërinë e ambientit makroekonomik, si atij të brendshëm ashtu edhe atij të jashtëm, si dhe me suksesin e institucioneve gjegjëse për ngritjen e performancës në arkëtimin e të hyrave. Rreziku sistematik ( apo makroekonomik ) - në përgjithësi, rreziku makroekonomik vlerësohet të jetë i moderuar. Në vend, sistemi financiar vazhdon të jetë likuid dhe stabil, ndërsa ngritja e nivelit të çmimeve nuk ka ndikuar në uljen e kërkesës agregate, çka edhe konfirmohet nga të dhënat e importit (si indikator kyç i lëvizjes së konsumit në Kosovë). Ambienti i jashtëm makroekonomik nuk parashihet të përcjellët me rreziqe të larta, duke vazhduar me rimëkëmbjen e ngadalshme pas një rënieje prej 0.6% në vitin 2009. Sipas Fondit Monetar


39

Ndërkombëtar, Bruto Prodhimi Vendor në nivel global pritet të shënoj ngritje prej 4.2% gjatë vitit 2011, ndërsa përgjatë periudhës 2011-2014, parashihet që Bruto Prodhimi Vendor në nivel global të rritet me një mesatare prej 4.5%. Në të njëjtën kohë, norma mesatare vjetore e inflacionit në nivel global pritet të jetë 3% brenda periudhës 2011-2014. Në Evropë, Bruto Prodhimi Vendor parashihet të rritet me një normë prej 1.7% përgjatë periudhës 2011-2014. Fondi Monetar Ndërkombëtar ka parashikuar një ngritje mesatare prej 1.6% të nivelit të përgjithshëm të çmimeve të konsumit, ndërsa vëllimi i eksporteve të Evropës pritet të rritet me një normë vjetore prej 5.6%. Në të njëjtën kohë, vëllimi i importeve në Evropë pritet të ngitet me një normë prej 4.1%. Rreziku i vetëm në aspektin makroekonomik mund të vije nga rritja e mëtutjeshme e çmimeve të produkteve ushqimore. Më saktësisht, Indeksi i Artikujve Ushqimor i përpiluar nga Fondi Monetar Ndërkombëtar, parasheh që gjatë vitit 2011 çmimet ndërkombëtare të produkteve ushqimore të rriten me një normë prej 15.6%, por që gjatë periudhës afatmesme 2012-2014, parashikohet që këto çmime të ulen me një normë mesatare vjetore prej -4.6%. Në rast se këto parashikime për periudhën afatmesme nuk realizohen, dhe nëse vazhdon ngritja e mëtutjeshme e çmimeve të ushqimeve edhe përgjatë periudhës afatmesme, atëherë mund të vije deri te tronditje më të gjëra të kërkesës agregate, si në nivel ndërkombëtar, ashtu e në nivel vendor. Një zhvillim i tillë do përcillej me konsum më të ulët, nivel më të ulët importesh, dhe rrjedhimisht me nivel më të ulët të të hyrave të grumbulluara. Në një ambient të tillë të projektuar makroekonomik, i cili nuk parasheh ndonjë tronditje të theksuar ekonomike përgjatë periudhës afatmesme, rreziku makroekonomik i grumbullimit të të hyrave vlerësohet të jetë i moderuar, dhe kështu të mos pengojë grumbullimin e të hyrave të projektuara përgjatë periudhës 2012-2014. Rreziku specifik: Rreziku i vetëm specifik që ndërlidhet me arkëtimin e të hyrave buxhetore ka të bëjë me aftësinë e institucioneve të Republikës së Kosovës për realizimin e masave të nevojshme për ngritjen e performancës së arkëtimit të të hyrave buxhetore. Në këtë drejtim, masat e ndërmarra nga autoritetet arkëtuese, gjegjësisht nga Administrata Tatimore e Kosovës dhe Doganat e Kosovës, bazohen në veprime konkrete dhe tashmë kanë rezultuar në të hyra më të larta gjatë kuartalit të parë të vitit 2011. Nga këto masa mund të përmenden: përfundimi i procesit të lëshimit të numrave fiskal, pajisja e vazhdueshme me arka fiskale, kontrolli i stoqeve, krijmi i njësive hetuese brenda ATK-së, ngritja e bashkëpunimit me institucionet doganore të vendeve të rajonit, etj. Këto masa tashmë të ndërmarra po japin efektet e tyre pozitive për ngritjen e të hyrave, andaj edhe në periudhën afatmesme këto masa do e zhvendosin më lartë nivelin e përgjithshëm të të hyrave. Si përfundim, rreziku specifik apo institucional vlerësohet të jetë i ulët, dhe të mos e pengojë realizimin e projeksioneve të të hyrave buxhetore.


40

Rreziqet e ndërlidhura me realizimin e shpenzimeve të projektuara buxhetore Realizmi i shpenzimeve buxhetore paraqet rrezik fiskal, dhe rrezik të përgjithshëm makroekonomik, në rast se niveli shpenzimeve të buxhetuara është më i ulët se sa vlera reale për të financuar një politikë apo iniciativë buxhetore, dhe rrjedhimisht çon drejt tejkalimit të kufinjëve të përcaktuar buxhetor. Në këtë aspekt, rreziku kryesor për periudhën afatmesme rrjedh nga mundësia e ngritjes së vlerës së nevojshme për financimin e disa kategorive të shpenzimeve. Më saktësisht, rrezik potencial mund të paraqesë ngritja e vlerës së nevojshme për financimin e pensioneve (duke përfshirë të gjitha kategoritë) dhe mbështetjes sociale, ku si rezultat i rritjes së numrit të përfituesve nga këto skema mund të tejkalohet kufiri buxhetor i paraparë për periudhën e projektuar afatmesme. Për këtë arsye, duhet bërë auditimi i vazhdueshëm i skemave të këtyre përfituesve, në mënyrë që të sigurohet përmbushja efektive e qëllimit të skemave të mbështetjes sociale dhe pensioneve. Po ashtu, në periudhën afatmesme, është paraparë edhe ulja e nivelit të subvencioneve dhe kreditimit për ndërmarrjet publike, në pajtim me përkushtimin e Qeverisë së Republikës së Kosovës për përfshirjen e investitorëve privat në menaxhimin e këtyre ndërmarrjeve. Në këtë drejtim, varësia e lartë e Korporatës Energjetike të Kosovës paraqet gjithashtu një rrezik fiskal i cili në rast të problemeve operacionale te kësaj ndërmarrjeje (si në aspektin teknik ashtu edhe në atë menaxherial ) mund të ndikojë në rritjen e barrës fiskale që ndërlidhet me KEK-un. Në anën tjetër, tejkalimi i shpenzimeve të buxhetuara në të kaluarën është kompensuar shumë shpesh nga nënshpenzimi nëpër kategori tjera të shpenzimeve. Ndonëse Qeveria e Kosovës ka arritur të ngrisë dukshëm normën e ekzekutimit të buxhetit, ashtu si shumica dërmuese e qeverive në tërë botën, as në Kosovë nuk mund të pritet një ekzekutim i plotë i shpenzimeve të alokuara. Për këtë arsye, shumë nga rreziqet e theksuara më lartë balancohen nga mundësia e nënshpenzimit, duke çuar kështu në uljen e përgjithshme të rrezikut fiskal që ndërlidhet me realizmin e shpenzimeve brenda periudhës afatmesme 2012-2014. Në përgjithësi, buxhetimi i kategorive të ndryshme të shpenzimeve është bërë me kujdes, dhe është ngritur efikasiteti i ekzekutimit të shpenzimeve të buxhetuara. Prandaj, edhe rreziku i ndërlidhur me realizimin e shpenzimeve buxhetore është i moderuar, dhe nuk rrezikon qëndrueshmërinë e pakos fiskale 2012-2014. Rreziqet e ndërlidhura me financimin e deficitit të projektuar Pas një deficiti të projektuar në vlerën prej €227 milion në vitin 2011, përgjatë periudhës afatmesme 2012-2014 parashihet një nivel mesatar i deficitit në vlerë prej 2.1% të BPV-së (apo €106 milion). Si rrjedhojë, për të analizuar rrezikun që ndërlidhet me financimin e deficitit të projektuar, duhet të konsiderohen burimet e financimit të deficitit në vitin 2011, si dhe burimet e financimit përgjatë periudhës 2012-2014. Në vitin 2011, 73% e deficitit të projektuar pritet të mbulohen nga financimi i jashtëm, gjegjësisht nga mbështetja e jashtme buxhetore, ndërsa 27% e deficitit të projektuar parashihet të mbulohet nga financimi i brendshëm (gjegjësisht nga bilanci i akumuluar bankar). Ky raport në mes të burimeve


41

pritet të ndryshojë përgjatë periudhës afatmesme, ku deficiti i projektuar do mbulohet kryesisht nga financimi i brendshëm. Për këtë arsye, disponueshmëria e fondeve për financimin e deficitit gjatë periudhës 2012-2014 varet nga niveli i akumuluar i bilancit bankar në vitin 2011, si dhe në vitet vijuese. Ndonëse niveli i projektuar i deficitit buxhetor gjatë periudhës 2012-2014 është brenda kufirit shumë të pranueshëm prej 2.1%, pranimi i mbështetjes buxhetore në vitin 2011 dhe i të burimeve të një-hershme të financimit është parakusht për financimin e deficitit pa ndonjë tronditje përgjatë periudhës afatmesme. Për këtë arsye, rreziku i vetëm potencial i ndërlidhur me financimin e buxhetit ndërlidhet me pranimin e mbështetjes buxhetore nga donatorët dhe me vazhdimin e proceseve të ndarjes së aksioneve publike me sektorin privat. Në anë tjetër, duhet theksuar se në përpilimin e projeksioneve për kornizën makro-fiskale 2012-2014, Qeveria e Kosovës është treguar shumë konzervative në vlerësimin e të hyrave të njëhershme, dhe po ashtu për të qenë sa më konzervative, ka vendosur që skenarin që buron nga Vizioni Për Zhvillim Ekonomik ta përdor për përpilimin e veprimeve të ardhshme në sferën e politikave ekonomike, ndërkaq që për parashikimin e të hyrave gjatë periudhës afatmesme 2012-2014 të shfrytëzoj skenarin bazë. Rrjedhimisht, rreziqet fiskale të ndërlidhura me financimin e deficitit buxhetor 2012-2014 ulen shumë kur merret parasysh probabiliteti i lartë se të hyrat e njëhershme do jenë më të larta se sa janë projektuar. Po ashtu, veprimet e parapara me skenarin e Vizionit Zhvillimor kanë ndikim të lartë fiskal, dhe mund t’ i gjenerojnë buxhetit të Kosovës të hyra shtesë në vlerë prej mbi €200 milion gjatë periudhës afatmesme 2012-2014, duke siguruar kështu qëndrueshmëri më të lartë të pakos së paraparë fiskale, në periudhë afatmesme. Duke qenë që bilanci i tanishëm bankar është në një nivel të kënaqshëm, financimi i deficitit nuk paraqet ndonjë rrezik për realizimin e shpenzimeve buxhetore në periudhën afatmesme, andaj edhe rreziku i tillë vlerësohet si i moderuar. Për më shumë, një rrezik i tillë nuk prek qëndrueshmërinë e buxhetit në periudhë afatmesme, por vetëm mund të ketë ndikim në nivelin rezultues të rezervës së mbetur buxhetore.


42

Shtojcat


43

Shtyllat e Prioriteteve

Prioritetet e Programit të Qeverisë

Objektivat e Programit të Qeverisë Prioritetet 2012-2014

I. Zhvillimi i qëndrueshëm ekonomik

1.1 Investimet, mjedisi investues dhe përkrahja e sektorit privat.

Përmirësimin e mjedisit biznesor dhe investues.

• Përmirësimi i treguesve të bërjes biznes, duke arritur në top 40 reformatorin në vitin 2014, reforma gjithëpërfshirëse për të eliminuar 50% të licencave dhe lejeve dhe përmirësim të ndjeshëm në rankimin e raportit të BB këtë vit.

• Nxitja e zhvillimit të prodhimit industrial dhe ngritja e rolit të industrisë në krijimin e BPV-së së vendit;

• Nxitja e aktivitetit investues ne industri, duke absorbuar rreth 40% të investimeve private;

• Ngritja e kapaciteteve institucionale për ta përpiluar dhe zbatuar një program integral të politikave dhe masave për konsolidimin dhe rritjen e sektorëve prodhues dhe eksportit.

• Zbatimin e Indeksit të Politikave të NVM, sipas parimeve të Aktit Evropian për Biznese të Vogla dhe ambientit të biznesit, sipas Raportit të Bankës Botërore “Bërja e Biznesit”,;

• Vazhdimin e vendosjes së rrjetit të qendrave komunale të biznesit;

• Thjeshtimin e procedurave për ngritjen e ndërmarrje të reja;

• Vazhdimin e zhvillimit të skemave dhe modaliteteve të qëndrueshme për qasje të NVM-ve në financa dhe financim të programeve të NVM-ve me kushte të volitshme.

1.2 Energjetika dhe Minierat

Ngritja dhe diversifikimi i kapaciteteve prodhuese.

• Ndërtimi i “Kosovës se Re”

• Ndërtimin e impianteve për energji të ripërtërishme përfshirë ndërtimin e hidrocentraleve.

• Ndërtimi i linjës së transmisionit me Shqipërinë


44

Privatizimin e rrjetit të shpërndarjes së energjisë.

• Ngritjen e efikasitetit te rrjetit te shpërndarjes përmes privatizimit e rrjetit të shpërndarjes së energjisë.

• Kompletimi legjislacionit të nevojshëm për sektorin e minierave 1.3 Transporti Vazhdimi me ngritjen e

infrastrukturës së transportit, e cila do të jetë në funksion të një zhvillimi ekonomik më të shpejtë dhe më të qëndrueshëm.

• Përfundimin e autostradës Vërmicë-Merdarë – e cila ka beneficione të trefishta: ngritë kapacitetet aktuale të infrastrukturës rrugore, e lidhë Kosovën me akse ndërkombëtare, si Adriatiku dhe Korridori X, dhe ndikon në rritjen ekonomike të Kosovës, për së paku 1.5%;

• Ndërtimi i rrugës R6 (Prishtinë – Shkup);

• Vazhdimi i punimeve në rrugët M-2 dhe M- 9

• Ndërtimi i rrugëve të reja rajonale dhe lokale;

• Ristrukturimi dhe ngritja e kapaciteteve të Hekurudhave të Kosovës 1.4 Bujqësia dhe zhvillimi rural

Zhvillimi i sektorit te Bujqësisë.

. Rritja e buxhetit për sektorin e bujqësisë në 3% të buxhetit total i. Zhvillimi i mëtejshëm institucional si parakusht për mbështetje dhe

përafrimin me Bashkimin Evropian; ii. Koordinimi me i efektshëm ndërsektorial; iii. Forcimi i shërbimeve këshillimore; iv. Gjenerimi i kërkimeve specifike te aplikueshme; v. Përmirësimi i qasjes ne kredi te leverdishme; vi. Ngritja dhe përmirësimi i kapaciteteve infrastrukturore;

1.5 Marrëdhëniet rajonale dhe ndërkombëtare në aspektin ekonomik

Anëtarësimin e plotë të vendit në organizatat dhe institucionet kryesore politike, ekonomike dhe financiare ndërkombëtare.

• Arritja e Marrëveshjes Tregtare me Bashkimin Evropian;

• Anëtarësimi në Bankën Evropiane për Zhvillim dhe Rindërtim (BERZH).

• Anëtarësimi në Bankën për Zhvillim të Këshillit të Evropës.

• Anëtarësimi në Organizatën Botërore te Tregtisë

• Anëtarësimi në Unionin Ndërkombëtarë të Telekomunikacionit (ITU);

• Anëtarësimi në Organizatën Botërore të Shëndetësisë;


45

• Anëtarësimi në Byronë e Kartonit të Gjelbër;

• SËIFT kodin;

• Anëtarësimi i Kosovës në Organizatën Ndërkombëtare të Standardizimit (ISO) dhe mekanizma tjerë të standardizimit.

1.6 Ruajtja e qëndrueshmërisë fiskale

Krijimi i një sistemi te qëndrueshëm financiar i cili siguron shfrytëzim racional te fondeve financiare ne dispozicion.

• Fiskalizimi i plotë i të gjitha bizneseve funksionale; • Implementimi i plotë i strategjisë për luftimin e ekonomisë jo-formale; • Instalimi i sistemeve të reja informative në Administratën Tatimore të

Kosovës dhe në Doganat e Kosovës; • Vendosjen e bashkëpunimit doganor me pjesën më të madhe të shteteve

me të cilat Kosova ka raporte tregtare me qëllim të vlerësimit të saktë të vlerës së mallrave të importuara;

• Ofrimi tatimeve konkurruese me vendet e rajonit për të stimuluar rritjen e nivelit të investimeve të huaja;

• Rritja e shkallës së pagesës të tatimeve dhe vetëdijesimi i tatimpaguesve 2. Qeverisja e mirë dhe fuqizimi i sundimit të ligjit

2.1 Qeverisja e mirë dhe fuqizimi i sundimit të ligjit

Reformimi i gjyqësorit dhe luftimi i korrupsionit

• Zbatimi i legjislacionit për reformën e gjyqësorit • Përmirësimi i infrastrukturës fizike të gjykatave si dhe investimi në

fushën e teknologjisë në të gjithë strukturën e sistemit gjyqësor • Vazhdimi i ngritjes së kapacitete profesionale të shërbimit korrekutes

dhe shërbimit sprovues të Kosovës në pajtim me standardet dhe rregullat ndërkombëtare.

• Ngritja e bashkëpunim rajonal në fushën e drejtësisë me vendet e rajonit dhe vende te tjera

• Zbatimi i legjislacionit për luftimin e korrupsionit • Fuqizimi i Agjencisë Kundër korrupsion

Rendi dhe siguria • kapaciteteve të policisë, në veçanti në fushat që kanë të bëjne me hetimin dhe zbulimin e krimit të organizuar dhe korrupsionit.

• Luftimi i krimeve ekonomike përmes ngritjes së kapaciteteve institucionale për luftimin e krimeve ekonomike dhe financiare

• Shtrirja e mëtutjeshme e konceptit të policisë të bazuar në inteligjencë dhe policisë në komunitet

• Bashkëpunimi ndërinstitucional me agjencitë tjera të sundimit të ligjit,


46

në veçanti në fushën e menaxhimit dhe kontrollit të kufirit • Luftimi i krimit të organizuar përmes përmirësimit të bashkëpunimit

bilateral dhe integrimit në organizata relevante ndërkombëtare dhe rajonale.

Liberalizimi i vizave • Finalizimi i projektit të pordhimit të pasaportave biometrike • Përmirësimi i legjislacionit në fushën e migracionit • Zbatimi i Strategjisë dhe Planit të veprimit për riintegrimin e personave

të riatdhesuar • Përmirësimi infrastrukturës së Agjencisë për Regjistrim Civil si dhe

ngritja e kapaciteteve njerëzore të saj Reforma e Administratës Publike

• Zbatimi i pakos legjislative për reformën e administratës publike • Përmirësimi i politikave për menaxhimin e burimeve njerëzore dhe

vendosja e një sistemi të përzgjedhjes së personelit dhe karrierës bazuar në mërita në shërbimin civil të Kosovës

• Avancimi i ofrimit të shërbimeve sa më afër qytetarëve përmes vazhdimit të procesit të decentralizimit, dekoncentrimit dhe delegimit të shumë funksioneve administrative dhe ekzekutive Zhvillimi i kapaciteteve drejtuese në koordinimin dhe zhvillimin e politikave, planifikimit buxhetor si dhe ngritja e kapaciteteve politikë-bërëse në nivel të ministrive

• Zbatimi i Planit të veprimit për reformën e menaxhimit të financave publike

• Përmirësimi dhe harmonizimi i asistencës së jashtme me prioritetet e Qeverisë

3. Zhvillimi i kapitalit njerëzor

3.1 Arsimi

Ngritjen e cilësisë se edukimit dhe gjithëpërfshirje në edukim. Zhvillimi i cilësisë së kapitalit njerëzor përmes formave të edukimit formal, aftësimit profesional dhe mësimit të vazhdueshëm.

• Përmirësimi i cilësisë se metodologjisë se mësimdhënies. • Ndërtim te objekteve arsimore të reja: shkolla, laboratorë dhe qendra

hulumtues. • Inspektime te cilësisë se edukimit dhe zbatimin e standardeve te

edukimit ne përputhje me standardet e BE-se. • Zhvillimin e një sistemi gjithëpërfshirës arsimor që siguron qasje të

barabartë në arsimim cilësor; • Zhvillimin e mëtejmë të kurrikulave për tu përshtatur nevojave të

Kosovës dhe për të zhvilluar


47

• Ristrukturimin e arsimit të mesëm dhe afirmimin e arsimit dhe aftësimit të mesëm profesional;

• Përshtatjen më të mirë të arsimit dhe punësimit, përfshirë edhe zhvillimin e arsimit dhe aftësimit të lartë profesional si përgjigje ndaj kërkesave të tregut të punës;

• Zhvillimin e Qendrave të Kompetencës; • Përmirësimin e cilësisë së arsimit të lartë duke siguruar kontrollin e

cilësisë, aplikimin e standardeve evropiane dhe shqyrtimin e organizimit të strukturave akademike duke përfshirë edhe gjerimin e spektrit e të shërbimeve të arsimit të lartë;

• Themelimin e institucioneve hulumtuese në universitete për ofrimin e shërbimeve për sektorin privat dhe për qëllime të tjera;

• Zhvillimin të programeve specifike të aftësimit profesional me përkrahej edhe të donatorëve;

• Zhvillim të programeve të mësimit të vazhdueshëm; 3.2 Sporti dhe Kultura Zhvillimi i kapitalit

njerëzor edhe në fushën e sporteve dhe kulturës.

• Ngritje e cilësisë për të gjitha sportet • Përkrahje për sportistë të dalluar; • Përkrahje për pjesëmarrje në aktivitete sportive ndërkombëtare;

4. Mirëqenia Sociale

Ngritjen e mbështetjes për sistemin e edukimit me qellim te përmbushjes se kërkesave te tregut te punës.

• Themelimin e institucioneve hulumtuese në universitete për ofrimin e shërbimeve për sektorin privat dhe për qëllime të tjera.

• Ristrukturimin e sistemit arsimor si dhe hapjen e shkollave profesionale me qellim te përmbushjes se kërkesave te tregut te punës.

• Përmirësimin e cilësisë së arsimit të lartë duke siguruar kontrollin e cilësisë, aplikimin e standardeve evropiane dhe shqyrtimin e organizimit të strukturave akademike.

4.1 Skemat sociale dhe pensionale

Vazhdim dhe rritje e përkrahjes për familjet në asistencë sociale

• Vlerësimi i skemave sociale ekzistuese në përputhje me inflacionin, • Kompletimi i infrastrukturës ligjore,

Përmirësimi i pozitës së

pensionisteve në shoqëri • Rregullimi ligjor i statusit dhe beneficioneve të pensionistëve; • Indeksimi i pensioneve bazë me inflacionin;


48

3.2 Shëndetësia: Përmirësimi i statusit shëndetësor të popullsisë së Kosovës

Rritje e nivelit të shërbimeve shëndetësore;

• Rritje e nivelit të menaxhimit të institucioneve shëndetësore; • Analizimi i opsioneve për financim përmes sigurimeve shëndetësore; • Analizim i mundësive për të ndërruar statusin ligjor të institucioneve

shëndetësore në ndërmarrje publike


49

Tabela 1. Agregatet Kryesor Makroekonomik

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014

BPV 4.0% 5.3% 5.1% 5.4% 6.0%Konsumi privat 3.8% 5.2% 8.4% 5.1% 5.3%BPV per koke banori 8.0% 6.6% 5.7% 3.2% 3.9%Konsumi privat per koke banori 2.2% 3.7% 6.8% 3.6% 3.7%

ICK 3.5% 5.3% 2.1% 1.5% 1.4%

Te hyrat 26% 27% 26% 26% 26%Shpenzimet primare 28% 31% 29% 29% 26%

Nga te cilat: shpenzimet kapitale 11% 12% 12% 12% 10%Bilanci rrjedhes 9% 9% 9% 10% 10%Bilanci primar -2% -4% -3% -2% 0%Bilanci i pergjithshem (perfshire pagesat e interesit) -3% -5% -3% -2% -1%

Kursimet vendore -13.0% -10.3% -7.2% -6.4% -5.8%Dergesat nga diaspora 9.8% 9.3% 9.1% 9.2% 9.2%Te hyrat nga jashtë, neto 2.9% 2.7% 2.7% 2.7% 2.8%Kursimet kombetare -0.3% 1.7% 4.6% 5.5% 6.2%Investimet 28% 31% 33% 33% 32%Llogaria rrjedhese -16% -18% -18% -18% -16%

BPV 4,289 4,639 4,978 5,214 5,501BPV per koke banori (ne euro) 1,996 2,127 2,249 2,321 2,412BAKD per koke banori (ne euro) 2,250 2,383 2,514 2,597 2,701Dergesat nga diaspora, neto 420 430 453 477 507Popullsia (ne mijera) 2,149 2,181 2,214 2,247 2,280

Normat reale te rritjes (ne perqind)

Ndyshimet e cmimeve (ne perqind)

Buxheti Qeveritar (ne perqindje te BPV-se)

Bilanci i kursimeve/investimeve (ne % te BPV-se)

Agregatet kryesor (ne miliona euro)


50

Tabela 2. BPV nominale dhe komponentët e tij

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014

Konsumi 4,760 5,074 5,336 5,545 5,819Konsumi privat 4,006 4,255 4,526 4,728 4,994

Konsumi publik 754 819 811 817 826

Qeveria e pergjithshme 494 567 575 581 590

Sektori i donatoreve 261 252 236 236 236

Investimet 1,213 1,433 1,620 1,704 1,756Investimet private 757 892 1,057 1,123 1,228

Investimet publike 455 541 564 581 528

Neto eksportet e mallrave dhe sherbimeve -1,684 -1,867 -1,979 -2,035 -2,075Eksportet 820 875 933 995 1,049

Eksportet e mallrave 305 336 377 401 425

Eksportet e sherbimeve 515 539 556 594 624

Importet 2,504 2,742 2,912 3,030 3,124

Importet e mallrave 2,026 2,246 2,391 2,492 2,560

Importet e sherbimeve 478 496 520 538 564

BPV 4,289 4,639 4,978 5,214 5,501Dergesat nga diaspora, neto 420 430 453 477 507

Te hyrat nga jashtë, neto 125 127 134 142 153

BAKD 4,834 5,197 5,564 5,834 6,160

Ne miliona euro


51

Tabela 3. Te hyrat dhe Shpenzimet e Qeverise se Përgjithshme

Pershkrimi 2010 2011 2012 2013 2014

1. Te hyrat totale 1,126 1,264 1,312 1,372 1,431Te hyrat nga tatimet 894 1,060 1,135 1,189 1,243

Te hyrat vendore 221 261 289 301 318Te hyrat doganore 701 830 879 921 961Kthimet -28 -31 -33 -34 -35

Te hyrat jo-tatimore, THV 148 158 177 183 187Te hyrat jo-tatimore 41 45 46 48 49Te hyrat vetanake 106 113 116 118 121

Niveli komunal 52 58 59 61 62Niveli qendror 54 55 57 58 59

Tantiema 0 15 17 17Dividenda 85 45 0 0 0

2. Shpenzimet totale 1,202 1,434 1,459 1,487 1,444Rrjedhese 746 839 868 878 890

Pagat dhe meditjet 311 383 399 403 408Mallrat dhe sherbimet 182 184 196 199 201

Nga te cilat: komunalite 20 25 25 25 25Subvencionet dhe transferet 253 272 273 277 280

Transferet sociale 218 238 252 256 259Subvencionet per NP 35 34 21 21 21

Shpenzimet kapitale 455 572 587 605 550Rezerva 0 3 4 4 4MM te organizatave buxhetore qendrore (THV) 0 20 0 0 0

3. Bilanci primar -76 -170 -146 -115 -13Pagesa e interesit (borxhi i jashtem) 10 11 12 17 18Kredidhenia 60 45 0 -5 0

Nga te cilat: kredite per NP 60 45 0 0 0Nga te cilat: kthimet nga NP 0 0 0 -5 0

4. Bilani i pergjithshem -145 -227 -159 -127 -325. Financimi -145 -227 -159 -127 -32

Financimi i jashtem 47 167 64 3 -44Pagesa e principalit te borxhit -11 -11 -11 -14 -44Mbeshtetja buxhetore nga donatoret 30 70 65 15 0Komisioni Evropian 30 50 50 0 0Projekti i BB (SEDPP) 0 20 15 15 0Huazimi nga jashte 0 8 8 0 0Huazimi nga INF 22 94 2 2 0

FMN 22 87 0 0 0BB 0 7 2 2 0

Fondi i besimit 6 6 0 0 0Financimi I brendshem 98 60 95 124 76

Financimi I njehereshem 0 300 0 30 30Huazimi I brenshem 0 0 0 0 0

Ndyshimi ne bilancin bankar 98 -232 103 94 46Ndyshimi ne mjetet tjera financiare (KFW) 0 -8 -8 0 0Ndyshimi ne stokun e THV -5 0 0 0 0

6. Bilanci i BKK 244 476 373 279 233

Ne miliona euro


52

II. MARRËDHENIET FISKALE NDËRQEVERITARE

Hyrje Materiali ofron deklarimin e prioriteteve strategjike të Qeverisë në fushën e marrëdhënieve fiskale qeveritare dhe prezanton finacimin komunal për periudhën afatmesme 2012-2014. Sistemi i financimit komunal gjate këtyre viteve ka pësuar ndryshime të mëdha në vijën horizontale dhe vertikale të financimit. Parimet e financimit komunal dhe pjesëmarrja e buxhetit Komunal në Buxhetin e Republikës së Kosovës (dmth., transferet qeveritare për komunat) janë strukturuar në linjë me Ligjin për Financimin e Pushtetit Lokal (LFPL). Komunat nga viti në vit kanë pasur një shkallë të rritur të decentralizmit fiskal dhe transparencës së buxhetit komunal në formulimin, regjistrimin dhe raportimin e buxhetit. Përcaktimi i shumave agregate të granteve qeveritare dhe alokimi i tyre në komunat individuale në periudhën afatmesme, bëhet nga Komisioni i Granteve duke marrë për bazë aspektet në vijim: Plotësimi i parimeve të përgjithshme të themeluara nga LFPL Analizat e standardeve sektoriale të ofruara nga ministritë përgjegjëse Përmirësimi i formulës së alokimit për grantet specifike në shëndetësi dhe arsim Korniza makro-fiskale si bazë e Kornizës Afatmesme të Shpenzimeve

Aranzhimi institucional është zhvilluar mbi bazën e implementimit të kërkesave ligjore në konsultim me ministritë e linjës, harmonizimet në mes komunave amë me komunat e reja përfshirë marrëveshjet e mirëkuptimit, shëndetësinë sekondare si kompetencë e shtuar dhe në bashkëpunim me partnerët ndërkombëtar. Sistemi aktual i financave komunale përbën decentralizimin fiskal të avancuar, komunat kanë kompetenca të konsiderueshme për shpenzimet, kompetenca për ofrim të shërbimeve publike, autorizime për mbledhjen e të hyrave, dhe autoritet të gjerë në menaxhimin financiar. Përkushtimi i përgjithshëm për të përmirësuar elementet kyçe të procesit të zhvillimit të buxhetit, ka kërkuar edhe disa ndryshimeve në formatin e prezantimit të buxhetit komunal. Prandaj, jemi mbështetur në aspektet kryesore të mëposhtme të procesit buxhetor: Shfrytëzimi i buxhetimit në nivel të programit dhe nën-programeve, në përputhje me

strukturën ekzistuese të regjistrit kontabël; Përmirësimet në qasjen e buxhetimit të orientuar drejt rezultateve; dhe Zbatimi i planifikimit shumëvjeçar të buxhetit dhe prezantimi i të gjitha zërave të

buxhetit për vitin paraprak, vitin e tanishëm buxhetor dhe për dy vitet pasuese; Futja në përdorim e buxhetimit të detyrueshëm kapital shumëvjeçar, përfshirë këtu integrimin e informatave për përfundimet dhe rezultatet e planifikuara ne sistemin e Planifikimit te Investimeve Publike. Gjatë këtij viti komunat do të hartojnë për secilin program strategjinë me synimet dhe objektivat, përfundimet dhe rezultatet që synohen të arrihen përmes procesit buxhetor. Përmbledhje e pasqyrave të buxhetit komunal për vitin 2012 - 2014 Me tabelat e reja të buxhetit komunal është rritur niveli i performancës, transparencës në dokumentacionin e buxhetit ku të gjithë akterët kryesor kanë marrë pjesë në hartimin e tyre.

Duke u nisur nga përvojat e viteve të kaluara dhe me qëllim të vazhdimit të reformave të procesit buxhetor, buxheti komunal edhe për vitin 2012 do të ndërtohet sipas strukturës bazë të programeve dhe nën-programeve. Për të përmirësuar gjithë-përfshirjen, transparencën dhe kredibilitetin e formulimit të buxhetit komunal, synohet që hartimi i buxhetit të ndërtohet në


53

përputhje me dispozitat e Ligjit për Financat e Pushtetit Lokal (LFPL) dhe Ligjit për Menaxhimin e Financave Publike dhe Përgjegjësitë (LMFPP) .

1. Burimet e Financimit Komunal Financimi komunal përfshinë: të hyrat vetanake të komunës, grantet operative, grantet për kompetencat e shtuara, transferet për kompetencat e deleguara, grantet e jashtëzakonshme, ndihma financiare nga Republika e Serbisë. Ndërsa, aspekti i Huamarrjes së komunave do të jetë si opcion i ri i mundshëm i financimit që është paraparë në LFPL, i cili do të jetë në dipozicion të komunave vetëm në kuadër të kushteve strikte të përcaktuara dhe pas aprovimit të Ministrit të MF-ve. Të gjitha të hyrat nga burimet në vijim janë të hyra vetanake të komunës: faturat e tatimit në pronë, taksat komunale, gjobat, tarifat dhe pagesat në pajtim me autoritetin që u është dhënë komunave me LFPL. Komunat pranojnë Grante Operative nga Buxheti i Republikës së Kosovës dhe ato janë: Granti i përgjithshëm, Granti specifik për Arsim dhe Granti specifik për Shëndetësi përfshirë financimin për shëndetësi sekondare. Grantet bazohen në kritere të drejta, transparente dhe objektive duke ju dhënë kështu komunave pavarësi më të madhe në alokimin dhe shpenzimin e këtyre granteve. Komunat gjithashtu pranojnë nga niveli qëndror finacimin për transferet e kompetencave të shtuara dhe të deleguara. Ndryshimet e buxhetit me proces të rishikimit të buxhetit të vitit 2010 për vitin 2011, janë përfshirë në Tabelën 1, për financimin komunal agregat 2012. Tabela 1. Financimi komunal agregat 2012 (mil. Euro)

2010 2011 2012 2013 2014Aktuale Aktuale Buxheti Projeksioni Projeksioni

1. Grantet qeveritare për kompetencat vetanake 241,22 297,46 298,85 303,55 306,55 Granti i përgjithshëm 99,80 114,20 118,70 123,40 126,40Granti specifik për shëndetësi 30,10 38,20 39,83 39,83 39,83Granti specifik për arsim 109,03 143,35 140,32 140,32 140,32

Financimi bazë 109,03 142,85 139,10 139,10 139,10Politikat e reja : 0,50 1,22 1,22 1,22

Qendrat e ekselencës 0,04 0,44 0,44 0,44Gjuha angleze (Klasa II) 0,46 0,78 0,78 0,78

Financime tjera 2,29 1,71 2. Grantet për kompetencat e shtuara 0,93 2,85 2,60 2,60 2,60

Kujdesi shëndetësor dytësor 0,93 2,85 2,60 2,60 2,603. Të hyrat vetanake komunale 50,40 51,88 60,00 61,00 62,004. Financimi kontingjent për decentralizimin 3,20 1,50 - - -

MAPL (komunat e reja) 3,20 1,50 5. TOTAL FINANCIMI KOMUNAL 295,75 353,69 361,45 367,15 371,15


54

Granti i Përgjithshëm

Granti specifik i Arsimit

Granti specifik i Shëndetësisë

Financimi për Shëndetësi Sekondare

Projeksionet e të Hyrave Vetanake

TOTAL FINANCIMI KOMUNAL 2012

1 Deçan 2.150.057 2.706.252 749.684 531.535 6.137.529 2 Dragash 2.367.178 2.144.892 635.302 400.000 5.547.372 3 Ferizaj 5.439.564 8.967.518 2.018.790 3.100.000 19.525.872 4 Fushë Kosovë 1.814.678 2.353.368 623.903 1.300.000 6.091.949 5 Gjakovë 5.851.178 7.501.764 2.156.486 2.783.288 18.292.716 6 Gjilan 5.011.938 7.524.229 1.840.881 3.290.000 17.667.048 7 Gllogoc 3.007.470 4.243.766 1.105.037 804.228 9.160.501 8 Hani i Elezit 641.402 613.304 182.021 250.000 1.686.727 9 Istog 2.481.038 2.942.576 796.598 869.580 7.089.792

10 Junik 617.740 407.794 168.040 75.000 1.268.574 11 Kaçanik 1.754.812 2.494.634 615.179 593.130 5.457.755 12 Kamenicë 2.772.455 2.719.120 907.129 750.000 7.148.704 13 Klinë 2.365.754 3.014.538 817.864 780.000 6.978.156 14 Leposaviq 1.686.223 986.316 266.800 10.859 2.950.197 15 Lipjan 3.602.726 5.044.418 1.313.070 1.500.000 11.460.214 16 Malishevë 2.668.381 5.436.498 908.314 858.413 9.871.606 17 Mamusha 535.757 327.127 106.403 58.000 1.027.287 18 Mitrovicë 4.388.511 6.144.451 1.697.777 1.900.000 14.130.739 19 Novo Bërdë 971.544 1.068.986 172.161 66.400 2.279.091 20 Obiliq 1.472.973 1.714.173 522.837 660.000 4.369.983 21 Pejë 6.058.217 7.326.413 2.165.296 2.634.920 18.184.845 22 Podujevë 5.813.557 6.846.965 1.998.692 1.400.000 16.059.214 23 Prishtinë 18.297.072 14.972.695 6.719.728 21.752.189 61.741.684 24 Prizren 11.135.550 11.267.557 3.701.237 5.490.675 31.595.018 25 Rahovec 3.201.286 4.287.738 1.059.462 814.000 9.362.487 26 Shtërpcë 1.087.743 952.256 184.980 522.371 171.400 2.918.750 27 Shtime 1.498.066 2.271.249 504.276 380.365 4.653.956 28 Skenderaj 2.901.062 4.793.667 1.046.740 1.100.000 9.841.469 29 Suharekë 3.972.822 4.546.502 1.333.461 2.353.700 12.206.484 30 Viti 2.404.713 3.941.413 858.937 860.000 8.065.064 31 Vushtrri 3.801.910 5.569.402 1.349.200 1.772.000 12.492.512 32 Zubin Potok 1.313.747 451.016 211.840 10.082 1.986.684 33 Zveçan 1.237.064 405.418 227.944 5.236 1.875.661 34 Gracanicë 1.468.867 1.562.103 319.729 1.090.771 537.000 4.978.470 35 Kllokot 474.556 330.004 81.237 43.300 929.097

36 Mitrovica e Veriut 1.453.675 1.681.169 277.966 989.935 4.402.746

37 Partesh 484.857 330.094 72.507 35.000 922.459 38 Ranillug 493.858 424.237 112.570 59.700 1.090.365

118.700.000 140.315.623 39.830.077 2.603.077 60.000.000 361.448.777

Komunat

Kalkulimet >>

Financimi Komunal për vitin 2012 - Grantet qeveritare dhe të Hyrat vetanake komunale

TOTAL


55

1. Granti i Përgjithshëm Komunat do të pranojnë Grant të përgjithshëm i cili është grant i sistemit të mbyllur dhe do të mund ta shfrytëzohet për ushtrimin e kompetencave caktuara komunale në përputhje me ligjet e zbatueshme në Kosovë. Granti i përgjithshëm mundëson një shkallë të arsyeshme të qëndrueshmërisë në të hyrat komunale, gjithashtu është mjet adekuat për vendosjen e barazive ndërmjet komunave, dhe mundëson alokimin adekuat të burimeve për komunitet pakicë në komunat përkatëse. Shuma e Grantit të përgjithshëm është dhjetë përqind (10%) e të hyrave totale të buxhetuara të Qeverisë qendrore, duke përjashtuar të hyrat nga shitja e aseteve, të hyrat tjera të jashtëzakonshme, të hyrat e dedikuara dhe të hyrat nga huamarrja. Me qëllim të nivelizimit të kapacitetit të ulët të të hyrave vetanake të komunave më të vogla, secila komunë do të pranojë për çdo vit një shumë të përgjithshme fikse (paushalle) prej 140,000 €, minus 1 € për kokë banori, ose 0 € për komunat me popullsi të barabartë ose më të madhe se 140,000 banorë. Indikatorët që janë përdorur për alokimin e grantit të përgjithshëm në komuna janë: Popullsia llogaritet me tetëdhjetë e nëntë përqind (89%); numri i popullsisë pakicë (3%); komunat, shumica e popullsisë së të cilave përbëhet nga pakicat kombëtare me dy përqind (2%); dhe përmasat gjeografike të komunës me gjashtë përqind (6%). Struktura e Grantit të Përgjithshëm për periudhën 2010-2014 (mil. Euro)

2010 2011 2012 2013 2014Aktual RGJM Buxheti Vlerësimi Vlerësimi

Të hyrat buxhetore (mil euro) 942 1.056,0 1.187,0 1.234,0 1.264,0

10% e të hyrave buxhetore (mil euro) 94,2 105,5 118,7 123,4 126,4

Shuma Fikëse 3,4 3,40 3,40 3,40 3,40 Popullsia 2.236.963 2.236.963 2.236.963 2.236.963 2.236.963Parametri: 89% e shumës agregate 80,8 90,91 102,6 106,8 109,5Zona komunale (km2) 10.901 10.901 10.901 10.901 10.901Parametri: 6% e shumës agregate 5,4 6,13 6,9 7,2 7,4Komunitetet pakicë në komunë 116.599 116.599 116.599 116.599 116.599Parametri: 3% e shumës agregate 2,7 3,06 3,5 3,6 3,7Popullsia e komunave pakicë 130.255 130.255 130.255 130.255 130.255Parametri: 2% e shumës agregate 1,8 2,04 2,3 2,4 2,4

Elem

ente

t

Kriteret Faktorët

Shum

a ag

rega

te


56

Viti 2012Viti 2013

Viti 2014

T

B

€)1.187,0

1.234,0

1.264,0

1.303

Gran

10%

118.700.000

123.400.000

126.400.000

(116)

Të hyrat vetanake(niveli Komunal dhe Qendror)Shum

140.000

3.406.561

3.406.561

3.406.561

1.187

Granti i Pergjithshem115.293.439

119.993.439

122.993.439

Popu

89%

102.611.161

106.794.161

109.464.161

Popu

3%

3.458.803

3.599.803

3.689.803

Kom

2%

2.305.869

2.399.869

2.459.869

Sipë

6%

6.917.606

7.199.606

7.379.606

115.293.439

119.993.439

122.993.439

PopullataPopullata %

SipërfaqjaSipërfaqja %

Pop

M

Kom

Pop

M

Ko

%

Ko

M

n

Kom

M

Ko

Shuma Fikse

Grant Pop

Gra

po

m

Kom

Gra

Ko

m

Kos

Gra

sip

Grant pe

Total

Shuma FikseGrant

Pop

Gra

po

m

Kom

Gra

Ko

m

Kos

Gra

sip

Grant pe

Total

Shuma FikseGrant

Pop

Gra

po

m

Kom

Gra

Ko

m

Kos

Gra

sip

Grant pe

Total

1Deç

40.400

1,81%297

2,73%294

0,25%0,00%

99.600

1.853.178

8.721

-

188.558

2.150.057

99.600

1.928.724

9.077

-

196.245

2.233.645

99.600

1.976.945

9.304

-

201.151

2.287.000

2Drag

35.000

1,56%430

3,95%12.935

11,09%0,00%

105.000

1.605.476

383.705

-

272.997

2.367.178

105.000

1.670.924

399.347

-

284.125

2.459.397

105.000

1.712.700

409.331

-

291.229

2.518.260

3Feri

111.000

4,96%

3453,17%

3.367

2,89%0,00%

29.000

5.091.653

99.879

-

219.032

5.439.564

29.000

5.299.217

103.951

-

227.961

5.660.128

29.000

5.431.704

106.550

-

233.660

5.800.914

4Fus

33.682

1,51%83

0,76%3.730

3,20%0,00%

106.318

1.545.018

110.647

-

52.695

1.814.678

106.318

1.608.002

115.158

-

54.843

1.884.320

106.318

1.648.204

118.037

-

56.214

1.928.773

5Gjak

115.000

5,14%

5875,39%

6.013

5,16%0,00%

25.000

5.275.136

178.370

-

372.672

5.851.178

25.000

5.490.180

185.642

-

387.864

6.088.685

25.000

5.627.442

190.283

-

397.561

6.240.286

6Gjila

100.348

4,49%

3923,60%

4.058

3,48%0,00%

39.652

4.603.038

120.377

-

248.871

5.011.938

39.652

4.790.683

125.284

-

259.017

5.214.636

39.652

4.910.457

128.416

-

265.492

5.344.017

7Gllo

60.000

2,68%276

2,53%0,00%

0,00%80.000

2.752.245

-

-

175.226

3.007.470

80.000

2.864.441

-

-

182.369

3.126.810

80.000

2.936.056

-

-

186.928

3.202.985

8Han

10.000

0,45%83

0,76%0,00%

0,00%130.000

458.707

-

-

52.695

641.402

130.000

477.407

-

-

54.843

662.250

130.000

489.343

-

-

56.214

675.557

9Isto

44.000

1,97%454

4,17%2.646

2,27%0,00%

96.000

2.018.313

78.491

-

288.234

2.481.038

96.000

2.100.590

81.691

-

299.984

2.578.265

96.000

2.153.108

83.733

-

307.484

2.640.325

1Jun

9.600

0,43%74

0,68%0,00%

0,00%130.400

440.359

-

-

46.981

617.740

130.400

458.311

-

-

48.896

637.607

130.400

469.769

-

-

50.118

650.288

1Kaç

33.000

1,48%211

1,94%4

0,00%0,00%

107.000

1.513.735

119

-

133.959

1.754.812

107.000

1.575.443

123

-

139.420

1.821.986

107.000

1.614.831

127

-

142.905

1.864.863

1Kam

49.581

2,22%424

3,89%4.670

4,01%0,00%

90.419

2.274.317

138.531

-

269.187

2.772.455

90.419

2.367.031

144.179

-

280.161

2.881.790

90.419

2.426.210

147.783

-

287.165

2.951.578

1Klin

44.000

1,97%309

2,84%1.863

1,60%0,00%

96.000

2.018.313

55.264

-

196.177

2.365.754

96.000

2.100.590

57.517

-

204.174

2.458.281

96.000

2.153.108

58.955

-

209.278

2.517.342

1Lep

19.000

0,85%539

4,95%510

0,44%19.000

14,59%121.000

871.544

15.129

336.352

342.198

1.686.223

121.000

907.073

15.745

350.063

356.148

1.750.030

121.000

929.751

16.139

358.815

365.052

1.790.758

1Lipja

69.115

3,09%338

3,10%4.952

4,25%0,00%

70.885

3.170.357

146.897

-

214.588

3.602.726

70.885

3.299.598

152.885

-

223.336

3.746.704

70.885

3.382.092

156.707

-

228.920

3.838.604

1Mal

52.000

2,32%306

2,81%28

0,02%0,00%

88.000

2.385.279

831

-

194.272

2.668.381

88.000

2.482.516

864

-

202.192

2.773.572

88.000

2.544.582

886

-

207.247

2.840.715

1Mam

6.000

0,27%32

0,29%0,00%

6.000

4,61%134.000

275.224

-

106.216

20.316

535.757

134.000

286.444

-

110.546

21.144

552.135

134.000

293.606

-

113.310

21.673

562.589

1Mitr

90.000

4,02%331

3,04%0,00%

0,00%50.000

4.128.367

-

-

210.144

4.388.511

50.000

4.296.662

-

-

218.711

4.565.373

50.000

4.404.085

-

-

224.179

4.678.263

1Nov

9.899

0,44%204

1,87%2.785

2,39%9.899

7,60%130.101

454.075

82.614

175.239

129.515

971.544

130.101

472.585

85.982

182.383

134.794

1.005.846

130.101

484.400

88.132

186.943

138.164

1.027.741

2Obil

26.000

1,16%105

0,96%3.360

2,88%0,00%

114.000

1.192.639

99.671

-

66.662

1.472.973

114.000

1.241.258

103.734

-

69.379

1.528.372

114.000

1.272.291

106.328

-

71.114

1.563.733

2Pejë

115.000

5,14%

6035,53%

12.650

10,85%0,00%

25.000

5.275.136

375.251

-

382.830

6.058.217

25.000

5.490.180

390.548

-

398.436

6.304.164

25.000

5.627.442

400.312

-

408.398

6.461.152

2Pod

117.000

5,23%

6335,81%

735

0,63%

0,00%23.000

5.366.877

21.803

-

401.876

5.813.557

23.000

5.585.661

22.692

-

418.259

6.049.612

23.000

5.725.310

23.259

-

428.716

6.200.285

2Pris

388.561

17,37%

5144,72%

4.961

4,25%0,00%

17.823.583

147.164

-

326.326

18.297.072

18.550.171

153.163

-

339.629

19.042.963

19.013.950

156.992

-

348.120

19.519.063

2Priz

214.963

9,61%

6035,53%

30.077

25,80%0,00%

9.860.513

892.207

-

382.830

11.135.550

10.262.482

928.578

-

398.436

11.589.497

10.519.058

951.794

-

408.398

11.879.250

2Rah

63.000

2,82%278

2,55%1.953

1,67%0,00%

77.000

2.889.857

57.934

-

176.495

3.201.286

77.000

3.007.664

60.296

-

183.690

3.328.650

77.000

3.082.859

61.803

-

188.283

3.409.945

2Shtë

11.000

0,49%248

2,28%3.438

2,95%11.000

8,44%129.000

504.578

101.985

194.730

157.449

1.087.743

129.000

525.148

106.143

202.668

163.868

1.126.826

129.000

538.277

108.796

207.735

167.965

1.151.773

2Shti

28.000

1,25%134

1,23%560

0,48%0,00%

112.000

1.284.381

16.612

-

85.073

1.498.066

112.000

1.336.739

17.289

-

88.541

1.554.570

112.000

1.370.160

17.721

-

90.755

1.590.636

2Ske

56.000

2,50%374

3,43%366

0,31%0,00%

84.000

2.568.762

10.857

-

237.444

2.901.062

84.000

2.673.479

11.300

-

247.123

3.015.901

84.000

2.740.319

11.582

-

253.301

3.089.203

2Suh

80.000

3,58%361

3,31%471

0,40%0,00%

60.000

3.669.660

13.972

-

229.190

3.972.822

60.000

3.819.255

14.541

-

238.533

4.132.330

60.000

3.914.742

14.905

-

244.497

4.234.144

3Viti

46.458

2,08%270

2,48%293

0,25%0,00%

93.542

2.131.063

8.692

-

171.416

2.404.713

93.542

2.217.937

9.046

-

178.404

2.498.929

93.542

2.273.389

9.272

-

182.865

2.559.067

3Vus

75.000

3,35%345

3,17%2.615

2,24%0,00%

65.000

3.440.306

77.572

-

219.032

3.801.910

65.000

3.580.552

80.734

-

227.961

3.954.247

65.000

3.670.071

82.752

-

233.660

4.051.483

3Zub

15.000

0,67%333

3,06%800

0,69%15.000

11,52%125.000

688.061

23.731

265.541

211.414

1.313.747

125.000

716.110

24.699

276.366

220.032

1.362.207

125.000

734.014

25.316

283.275

225.533

1.393.139

3Zve

16.000

0,72%123

1,13%600

0,51%16.000

12,28%124.000

733.932

17.798

283.244

78.090

1.237.064

124.000

763.851

18.524

294.790

81.273

1.282.438

124.000

782.948

18.987

302.160

83.305

1.311.401

3Gra

18.642

0,83%131

1,20%2.670

2,29%18.642

14,31%121.358

855.122

79.203

330.014

83.169

1.468.867

121.358

889.982

82.432

343.467

86.559

1.523.798

121.358

912.233

84.493

352.055

88.723

1.558.861

3Kllo

4.542

0,20%23

0,21%1.205

1,03%4.542

3,49%135.458

208.345

35.745

80.406

14.602

474.556

135.458

216.838

37.202

83.684

15.197

488.380

135.458

222.259

38.133

85.776

15.577

497.203

3Mitr

20.000

0,89%5

0,05%1.990

1,71%20.000

15,35%120.000

917.415

59.032

354.055

3.174

1.453.675

120.000

954.814

61.438

368.488

3.304

1.508.043

120.000

978.685

62.974

377.700

3.386

1.542.746

3Part

5.217

0,23%29

0,27%0,00%

5.217

4,01%134.783

239.308

-

92.355

18.411

484.857

134.783

249.063

-

96.120

19.162

499.128

134.783

255.290

-

98.523

19.641

508.237

3Ran

4.955

0,22%69

0,63%0,00%

4.955

3,80%135.045

227.290

-

87.717

43.806

493.858

135.045

236.555

-

91.293

45.592

508.485

135.045

242.469

-

93.575

46.732

517.822

2.236.963

100%

10.896

100%116.599

100%130.255

100%3.406.561

102.611.161

3.458.803

2.305.869

6.917.606

118.700.000

3.406.561

106.794.161

3.599.803

2.399.869

7.199.606

123.400.000

3.406.561

109.464.161

3.689.803

2.459.869

7.379.606

126.400.000

Viti 2014

G

TOTAL

KriteretViti 2012

Viti 2013

Komuna

T

Viti 2


57

Granti Specifik për Arsim Granti Specifik për Arsim bazohet në një qasje me sistem të hapur të financimit sipas LFPL duke marrë parasysh kriteret dhe politikat e arsimit para universitar nga MASHT. Granti specifik i arsimit për vitin 2012 është aprovuar nga Komisioni i Granteve në shumë prej 140.3 milon euro, nga te cilat 107.2 milon euro paraqet grantin bazë, pastaj rritja e pagave në shumë prej 31.88 milon euro si dhe shuma prej 1.21 milon euro përfshin politikat e reja nga MASHT. Financimi i grantit të arsimit i përcaktuar nga Komisioni i Granteve për periudhën e KASH-it synon të mbështesë objektivat e MASHT-it për arsimin parauniversitar. Formula shtetërore e trajton në veçanti nivelin e shkollave parafillore dhe shkollave profesionale, shkollat në viset malore, inflacionin e mundshëm, ngritjen e mësimdhënësve në karrierë, zhvillimin profesional të mësimdhënësve apo trajnimet pa shkëputje nga puna, personelin bazë për shkollat e reja, reformën e financimit në nivel të shkollës dhe pedagog për secilën shkollë amë. Formula shtetërore nuk trajton: shkollat speciale dhe investimet e mëdha kapitale. Formula e financimit per grantin e arsimit është si në vijim: Alokimi komunal = Pagat për mësimdhënës + Pagat për personel administrativ dhe ndihmës + Mallrat dhe Shërbimet + Kapitalet e vogla + Politikat arsimore Implikimet bazë për kalkulimin e grantit të arsimit parauniversitar janë: a) Numri i nxënësve për vitin 2012; b) Pagat e mësimdhënësve sipas listës së pagave (mesatarja e pagës komunale, përfshirë rritjet nga licencimi); c) Mallrat dhe shërbimet sipas nxënësve, me tarifat e njëjta; d) Përpjesëtimi nxënës-mësimdhënës i njëjtë për nivelin fillor dhe të mesëm, përjashtuar shkollat profesionale (raporti për komunitetin shumicë 1:21.3 dhe 1:14.2 për komunitetin pakicë). Tabela: Granti specifik i Arsimit parauniversitar për vitin 2012

Granti bazë për vitin 2012 107,214,097 Kostoja e rritjes së pagave 31,888,080 Implikime shtesë për propozim grantin specifik të arsimit për vitin 2012 1,213,446 Qendrat e Ekselencës (Ferizaj dhe Prizren)

435,186

Gjuha angleze për klasën e II (dytë) 778,260 Propozim Granti Specifik i Arsimit për vitin 2012 me politika të reja 140,315,623


58

ANALIZA: Granti specifik per Arsim VitiParametrat 2012Shuma totale (€) Kalkulimet 140.315.623

Total numri i nxënësve 458.878 Nxenes ne shkollat fillore 344.132

Shumice (93%) 334.101 Pakice (7%) 10.031

Nxenes ne shkolla te mesme 114.746 Shumice (93%) 111.811 Pakice (7%) 2.935

Numri i Shkollave 1.303 Shkolla fillore 1.170 Shkolla te mesme 133

Total I Mesimdhenesve (fillor, mesem) 23.209 Numri I mesimdhenesve per nivelin fillor 17.411 Numri I mesimdhenesve per nivelin e mesem 5.797

Kalkulimet baze + inflacioni per mallera dhe kapitale 139.102.177 Paga dhe meditje 123.084.078 Mallera dhe Shërbime 12.805.953 Kapitale (7€) 3.212.146

Politikat e reja 1.213.446 Gjuha angleze ( klasa e dytë) 778.260 Qendra e ekselencës (94 pozita për dy qendrat e ekselences) 435.186


59

G

2012

KapitaleTotal

Num

m s

dh

Msit e

Fill

pus

m

të

Nu

m ë

. Me

Mit e s

Me

push

m

të

M ë

pë

ma

Tota N

Plo

m

ësve

Nu

pe

a v p

. Fillo

Nu

pe

a v

. të me

Shë

Pr

Pe

Ps

N

ndih

nxënës

Pagat e mës

Mb

m

në p

m

lehon

Paga

m

n

Paga

Per

Pkolog

Pag

per

Qe

Eks

P

A

(parë

)

Pagat

perso

adm

Pagat

perso

ndihm

Mall

she

shkolla

Mallr

she

nxenesKapitalet

Tot

s

pë

vitin 2

St

Q

E

Qe

E

G

nga

(dytë

)

1Deçan

6.4672.166

8.633322,0

10,8111,1

3,80

447,730,6

5,382

73,781.995

.144 €

65.287

€0

€10

.800 €

14.790

€143

.984 €

164.594

€38

.000 €

198.433

€60

.431 €

2.691.462

€-

14.79014.790

2.706.252

€

2Dragas

4.7531.101

5.854263,8

8,862,1

2,1104

440,344,0

2,722

72,441.429

.205 €

48.741

€37

.836 €

10.800

€16

.830 €

186.085

€161

.589 €

58.750

€137

.248 €

40.978

€2.128

.062 €

-

16.830

16.8302.144

.892 €

3Ferizaj

22.1258.402

30.5271109,0

37,0452,3

15,10

1613,484,7

20,132

238,576.445

.315 €

232.975

€0

€10

.800 €

45.900

€421

.146 €

532.203

€100

.750 €

701.247

€213

.689 €

8.704.025

€47

217.593

45.900

263.4938.967

.518 €

4Fushë K

6.0471.759

7.806296,1

9,994,0

3,20,0

403,224,9

3,752

62,921.743

.911 €

58.579

€0

€10

.800 €

11.730

€114

.787 €

140.357

€27

.250 €

179.582

€54

.642 €

2.341.638

€-

11.73011.730

2.353.368

€

5Gjakovë

18.3925.988

24.380904,4

30,2322,3

10,80,0

1267,786,1

19,362

212,415.484

.929 €

183.339

€0

€10

.800 €

37.230

€423

.530 €

473.848

€121

.000 €

559.199

€170

.660 €

7.464.534

€-

37.23037.230

7.501.764

€

6Gjilan

17.8318.296

26.127902,0

30,1457,6

15,30,0

1405,080,3

22,964

217,695.420

.382 €

203.014

€0

€21

.600 €

40.290

€415

.742 €

485.619

€113

.500 €

600.903

€182

.889 €

7.483.939

€-

40.29040.290

7.524.229

€

7Gllogoc

11.2963.725

15.021563,1

18,8196,8

6,60,0

785,352,7

8,822

127,363.025

.009 €

113.581

€0

€10

.800 €

24.990

€246

.318 €

284.112

€63

.750 €

345.069

€105

.147 €

4.218.776

€-

24.99024.990

4.243.766

€

8Hani i E

1.666429

2.09583,2

2,820,2

0,70,5

107,410,5

1,672

21,32406

.332 €

15.651

€158

€10

.800 €

3.060 €

48.575

€47

.569 €

15.250

€48

.185 €

14.665

€610

.244 €

-

3.060

3.060613

.304 €

9Istog

7.8102.271

10.081393,1

13,2118,6

4,00,0

528,941,5

5,552

91,302.077

.577 €

76.913

€0

€10

.800 €

15.810

€188

.189 €

203.672

€51

.500 €

231.738

€70

.567 €

2.926.766

€-

15.81015.810

2.942.576

€

10Junik

1.052279

1.33152,4

1,813,1

0,524,5

92,33,6

1,442

10,83283

.419 €

10.285

€8.824

€10

.800 €

2.040 €

20.163

€24

.158 €

6.250 €

30.498

€9.317

€405

.754 €

-

2.040

2.040407

.794 €

11Kaçanik

6.3131.881

8.194314,3

10,599,8

3,418,8

446,837,3

4,942

78,201.749

.212 €

62.156

€6.629

€10

.800 €

14.280

€168

.899 €

174.449

€48

.500 €

188.071

€57

.358 €

2.480.354

€-

14.28014.280

2.494.634

€

12Kamen

5.7402.279

8.019291,5

9,8120,3

4,117,2

442,953,5

7,562

96,171.825

.812 €

62.156

€6.364

€10

.800 €

16.830

€244

.040 €

214.537

€80

.500 €

185.117

€56

.133 €

2.702.290

€-

16.83016.830

2.719.120

€

13Klinë

8.1462.172

10.318398,1

13,3114,3

3,90,0

529,640,0

5,392

90,692.149

.709 €

76.913

€0

€10

.800 €

17.850

€181

.561 €

202.320

€48

.500 €

236.808

€72

.226 €

2.996.688

€-

17.85017.850

3.014.538

€

14Leposav

1.889460

2.349105,2

3,625,9

0,90,0

135,622,8

4,722

37,82636

.325 €

20.123

€0

€10

.800 €

5.610 €

110.291

€84

.364 €

43.000

€53

.751 €

16.443

€980

.706 €

-

5.610

5.610986

.316 €

15Lipjan

12.0483.498

15.546608,5

20,3185,2

6,20,0

820,268,8

9,472

146,453.662

.545 €

118.500

€0

€10

.800 €

28.560

€312

.917 €

326.694

€89

.500 €

357.520

€108

.822 €

5.015.858

€-

28.56028.560

5.044.418

€

16Malishe

13.7073.385

17.092689,0

23,0171,1

5,839,3

928,260,3

8,292

143,543.612

.660 €

128.784

€13

.749 €

10.800

€435

.187 €

29.580

€274

.034 €

320.212

€69

.750 €

392.518

€119

.644 €

5.406.918

€-

29.58029.580

5.436.498

€

17Mamus

1.032

1631.195

52,31,8

7,70,3

0,062,1

2,51,25

29,03

226.827

€9.391

€0

€10

.800 €

2.040 €

15.301

€20

.143 €

4.750 €

27.470

€8.365

€325

.087 €

-

2.040

2.040327

.127 €

18Mitrovi

14.460

5.31319.773

732,524,5

287,49,6

0,01054,0

60,413,30

4160,31

4.589.903

€152

.484 €

0 €

21.600

€29

.580 €

295.826

€357

.623 €

74.750

€454

.694 €

138.411

€6.114

.871 €

-

29.580

29.5806.144

.451 €

19Novo B

1.382358

1.74081,1

2,822,5

0,87,0

114,222,0

3,562

33,24755

.616 €

16.098

€3.195

€10

.800 €

6.630 €

102.482

€74

.141 €

39.750

€41

.464 €

12.180

€1.062

.356 €

-

6.630

6.6301.068

.986 €

20Obiliq

4.4351.190

5.625228,2

7,767,5

2,30,0

305,727,6

4,862

57,091.170

.588 €

44.717

€0

€10

.800 €

10.200

€129

.814 €

127.352

€41

.250 €

129.877

€39

.375 €

1.703.973

€-

10.20010.200

1.714.173

€

21Pejë

17.4946.505

23.999887,2

29,6360,9

12,10,0

1289,875,9

18,162

199,175.411

.739 €

186.469

€0

€10

.800 €

36.720

€377

.698 €

444.310

€101

.000 €

552.965

€167

.993 €

7.289.693

€-

36.72036.720

7.326.413

€

22Podujev

18.1635.372

23.535896,3

29,9290,7

9,754,1

1280,788,9

12,392

204,444.890

.641 €

177.079

€18

.571 €

10.800

€38

.760 €

404.813

€456

.067 €

106.000

€540

.730 €

164.745

€6.808

.205 €

-

38.760

38.7606.846

.965 €

23Prishtin

36.43713.873

50.3101856,3

61,9745,2

24,934,4

2722,7127,9

33,684

381,9411

.241.254

€388

.142 €

12.386

€21

.600 €

73.950

€649

.885 €

852.034

€150

.000 €

1.157.324

€352

.170 €

14.898

.745 €

-

73.950

73.95014

.972.695

€

24Prizren

29.9438.779

38.7221535,3

51,2509,5

17,077,6

2190,6129,3

23,724

322,787.893

.512 €

304.969

€24

.953 €

21.600

€70

.380 €

613.151

€720

.050 €

160.000

€899

.916 €

271.054

€10

.979.584

€47

217.593

70.380

287.97311

.267.557

€

25Rahove

11.6792.847

14.526582,5

19,5139,2

4,733,1

779,059,2

9,452

132,453.021

.447 €

108.215

€11

.551 €

10.800

€25

.500 €

274.890

€295

.463 €

79.250

€333

.441 €

101.682

€4.262

.238 €

-

25.500

25.5004.287

.738 €

26Shtërpc

1.980695

2.675114,7

3,936,2

1,317,2

173,318,9

3,092

33,74615

.932 €

23.253

€5.860

€10

.800 €

10.200

€88

.131 €

75.257

€30

.500 €

63.399

€18

.725 €

942.056

€-

10.20010.200

952.256

€

27Shtime

5.9341.767

7.701294,6

9,993,2

3,217,7

418,628,8

3,762

66,301.628

.188 €

58.579

€6.192

€10

.800 €

12.750

€130

.015 €

147.902

€33

.250 €

176.916

€53

.907 €

2.258.499

€-

12.75012.750

2.271.249

€

28Skende

10.8913.471

14.362539,6

18,0188,9

6,313,2

766,059,1

8,422

130,483.178

.819 €

108.662

€4.789

€10

.800 €

378.200

€23

.460 €

269.929

€291

.080 €

74.250

€329

.685 €

100.534

€4.770

.207 €

-

23.460

23.4604.793

.667 €

29Suhare

12.2173.438

15.655575,0

19,2180,7

6,10,0

781,061,1

7,372

137,093.250

.843 €

113.134

€0

€10

.800 €

26.010

€273

.400 €

305.816

€71

.000 €

359.904

€109

.585 €

4.520.492

€-

26.01026.010

4.546.502

€

30Viti

9.8513.084

12.935490,0

16,4160,1

5,426,7

698,650,6

8,822

116,092.828

.015 €

97.483

€9.675

€10

.800 €

21.930

€237

.843 €

258.970

€67

.000 €

297.222

€90

.545 €

3.919.483

€-

21.93021.930

3.941.413

€

31Vushtrr

13.9354.487

18.422696,7

23,3246,0

8,216,4

990,675,6

10,012

166,363.990

.834 €

140.858

€5.797

€10

.800 €

31.110

€342

.177 €

371.126

€92

.250 €

424.386

€128

.954 €

5.538.292

€-

31.11031.110

5.569.402

€

32Zubin P

1.027270

1.29752,0

1,815,7

0,60,0

70,14,5

1,422

11,63326

.519 €

10.732

€0

€10

.800 €

3.060 €

23.950

€25

.943 €

7.750 €

30.123

€9.079

€447

.956 €

-

3.060

3.060451

.016 €

33Zveçan

881254

1.13542,7

1,514,8

0,50,0

59,55,3

1,402

11,68284

.164 €

8.943 €

0 €

10.800

€2.550

€26

.950 €

26.048

€9.250

€26

.217 €

7.945 €

402.868

€-

2.5502.550

405.418

€

34Kllokot

598147

74534,8

1,28,6

0,30,0

44,94,9

1,232

9,38230

.881 €

6.708 €

0 €

10.800

€2.040

€24

.580 €

20.930

€9.250

€17

.561 €

5.215 €

327.964

€-

2.0402.040

330.004

€

35Mitrovi

2.563

2.3114.874

144,44,9

131,14,4

0,0284,8

14,810,61

046,67

1.229.030

€41

.587 €

0 €

0 €

8.670 €

103.630

€104

.113 €

39.250

€112

.102 €

34.118

€1.672

.499 €

-

8.670

8.6701.681

.169 €

36Partesh

519421

94025,9

0,923,8

0,80,0

51,42,8

2,660

9,53235

.173 €

7.602 €

0 €

0 €

3.060 €

22.241

€21

.258 €

9.500 €

21.620

€6.580

€327

.034 €

-

3.060

3.060330

.094 €

37Ranillug

655361

1.01632,0

1,121,2

0,80,0

55,113,0

2,562

19,98237

.330 €

8.496 €

0 €

10.800

€3.060

€62

.211 €

44.564

€24

.500 €

23.104

€7.112

€421

.177 €

-

3.060

3.060424

.237 €

38Graqan

2.7741.549

4.323152,1

5,187,7

3,00,0

247,931,1

2,422

52,431.072

.309 €

36.221

€0

€10

.800 €

11.220

€133

.417 €

116.960

€40

.500 €

99.196

€30

.261 €

1.550.883

€-

11.22011.220

1.562.103

€

TOTAL344.132

114.746458.878

17.342580

6.203209

50124.835

1.706316

804.033

100.257

.051 €

3.526.814

€176

.528 €

432.000

€813

.387 €

778.260

€8.102

.591 €

8.997.446

€2.240

.750 €

10.565

.203 €

3.212.146

€139

.102.177

€94

435.186

€778

.260 €

1.213.446

€140

.315.623

€

Tot

Arsim

i

p

MASH

TOT

NU

N

Nu

n

sh

Nu

nx

pa

dh

KomunaNr

KO

PO

TE R

Mallra d

PersoneliPaga dhe meditje

Politikat n


60

1. Granti specifik për Shëndetësi Granti specifik për Shëndetësi dhe përcaktimi i shumës së këtij granti bazohet në një qasje me sistem të hapur të financimit në përputhje me LFPL. Propozim granti specifik i shëndetësisë për vitin 2012 është aprovuar nga Komisioni i Granteve në shumë prej 39.8 milion euro. Përcaktimi i grantit specifik të shëndetësisë është bazuar në formulën për kokë banori, numrit të vizitave shëndetësore dhe kostos mesatare për vizitë. Përshtatjet në parametrat e formulës janë bërë për të marrë parasysh rritjen nominale të popullsisë, inflacionin dhe koston e ofrimit të kujdesit shëndetësor primar. Kriteret e përdorura janë: mesatarja e 3 vizitave për kokë banori, shumëzuar për koston e vizitës (përfshirë inflacionin dhe rritjen e pagave me vendim të qeverisë), shumëzuar me numrin e banorëve (dhe rritjen nominale të popullsisë sipas KASH) e që rezulton në Grantin specifik të shëndetësisë primare. Tabela: Granti specifik i Shëndetësisë për periudhën 2012

Viti Viti Viti

2010 2011 2012

Granti i shëndetësisë (mil.€) 27,1 34,1 34,17

Vendimi i Qeverisë për ngritjen e pagave (mil. €)

3 4,1 5,66

Numri mesatar i vizitave për kokë banori

3 3 3

Popullsia 2.236.963 2.236.963 2.236.963

Rritja e popullatës (%) KASH-i 1,5 1,5 1,5

Shuma totale (mil. €) 30,10 38,20 39,83

Granti specifik për Shëndetësi parametrat

Varësisht nga të dhënat demografike, me regjistrimin e popullsisë synohet që në ardhmen formula e grantit specifik për shëndetësi do të bazohet në popullsinë e normalizuar dhe standardet e vendosura nga Ministria e Shëndetësisë. Normalizimi do të merrte parasysh moshën dhe strukturën gjinore të popullsisë së regjistruar të ofruesit e shëndetësisë primare si dhe numrin e personave të moshuar dhe personave me nevoja të veçanta shëndetësore.

1.1. Shëndetësia sekondare: spitalet në komunat me kompetenca të zgjeruara:

Si rrjedhojë për financimin e kompetencave të zgjeruara në buxhetin e vitit 2010 për spitalin e Graçanicës janë ndarë 928,814 euro. Propozimi i Ministrisë së Shëndetësisë për financimin e shëndetësisë sekondare për komunën e Graçanicës për vitin 2011 ka qenë 1,120,771 euro.


61

Komunat tjera që kanë përfituar nga kompetencat e zgjeruara për vitin 2011 janë: • Komuna e Shtërpcës, financimi prej 522,371 euro dhe • Komuna e Mitrovicës së Veriut, financimi prej 989,935 euro.

Propozim granti nga Ministria e Shëndetësisë për vitin 2012 Implementimi i Strategjisë sektoriale të Ministrisë së Shëndetësisë synon arritjen e objektivave strategjike të definuar. Kjo Strategji konsolidon kërkesat nga Propozimi gjithëpërfshirës për marrëveshjen për zgjidhjen e statusit të Kosovës, Plani i Veprimit për Partneritet Evropian (PVPE) dhe Master Plani i Ministrisë së Shëndetësisë. Financimi për kompetencat e zgjeruara për vitin 2012

Komuna Stafi

Paga dhe

mëditje

Mallra dhe

shërbime

Shpenzime

Komunale

Shpenzime

Kapitale Total

Graçanicë 195

801,801

259,970 29,000 1,090,771

Shtërpcë 120

344,544

159,981 17,846 522,371 Mitrovica e veriut 225

699,000

239,000 51,935

989,935

Total 540 1,845,3

45 658,951 98,781 2,603,077 Investimet Kapitale për vitin 2012-2014 Ministria e Shëndetësisë për investime kapitale ka paraparë këtë shpërndarje:

Investimet kapitale 2012 2013 2014 Total 2012-2014

Spitali Graçanicë 0 1,000,000

1,000,000

Spitali Shtërpcë 0 30,000 1,000,000

1,030,000

Total 0 1,030,000

1,000,000

2,030,000

1. Të hyrat Vetanake Komunale Financimi komunal nga të hyrat vetanake komunale i parashikuar në KASH, bazohet në dispozitat e Ligjit për Financat e Pushtetit Lokal. Të hyrat vetanake komunale për vitin 2012 dhe projeksionet për vitet 2013-2014 përfshijnë të hyrat e planifikuara nga komunat.


62

Tabela - Projeksionet e të hyrave vetanake nga Komunat

1. Transferet e kompetencave të bartura dhe të deleguara Strategjia e financimit komunal në KASH ofron këto parime: Kompetencat e deleguara -Autoritetet qendrore në Republikën e Kosovës mund t’u delegojnë

kompetenca shtesë komunave, nëse është e nevojshme, në pajtim me ligjin. Kompetencat e deleguara duhet, në të gjtha rastet, të shoqërohen me financim të nevojshëm

Nr. Komunat Viti 2011 Viti 2012 Viti 2013 Viti 2014

1 Deçan 513.400 531.535 564.435 607.435

2 Dragash 368.221 400.000 410.000 420.000

3 Ferizaj 2.818.181 3.100.000 3.214.200 3.214.200

4 Fushë Kosovë 850.774 1.300.000 1.370.000 1.370.000

5 Gjakovë 2.644.990 2.783.288 2.849.000 2.849.000

6 Gjilan 3.000.000 3.290.000 3.320.000 3.390.000

7 Gllogoc 647.669 804.228 813.026 822.486

8 Hani i Elezit 131.982 250.000 250.000 250.000

9 Istog 764.183 869.580 916.600 965.600

10 Junik 50.650 75.000 77.000 78.000

11 Kaçanik 566.781 593.130 597.200 599.500

12 Kamenicë 562.500 750.000 760.000 770.000

13 Klinë 630.000 780.000 970.000 1.000.000

14 Leposaviq 7.638 10.859 12.000 13.500

15 Lipjan 964.846 1.500.000 1.500.000 1.500.000

16 Malishevë 834.345 858.413 891.000 902.000

17 Mamusha 67.317 58.000 53.000 53.000

18 Mitrovicë 1.658.226 1.900.000 1.950.000 1.950.000

19 Novo Bërdë 29.063 66.400 71.000 77.726

20 Obiliq 494.638 660.000 660.000 660.000

21 Pejë 2.300.600 2.634.920 2.634.920 2.823.050

22 Podujevë 1.075.000 1.400.000 1.400.000 1.420.000

23 Prishtinë 20.175.922 21.752.189 21.757.920 21.997.000

24 Prizren 5.121.830 5.490.675 5.715.300 5.920.500

25 Rahovec 715.500 814.000 829.000 848.500

26 Shtërpcë 69.035 171.400 193.500 213.500

27 Shtime 372.223 380.365 393.557 405.857

28 Skenderaj 463.000 1.100.000 1.100.000 1.100.000

29 Suharekë 1.531.717 2.353.700 2.353.700 2.353.700

30 Viti 682.116 860.000 850.000 850.000

31 Vushtrri 1.315.000 1.772.000 1.779.236 1.803.806

32 Zubin Potok 7.856 10.082 12.100 13.400

33 Zveçan 4.118 5.236 5.236 6.200

34 Gracanicë 400.000 537.000 580.700 602.800

35 Kllokot 8.390 43.300 46.670 49.540

36 Partesh 35.000 40.000 40.000

37 Ranillug 40.000 59.700 59.700 59.700

51.887.711 60.000.000 61.000.000 62.000.000 Total

Projeksionet e të Hyrave Vetanake Komunale për vitin 2012 - 2014

Projektimi ( mil €) Viti 2010

Viti 2011 Viti 2012 Viti 2013 Viti 2014

Të hyrat Vetanake të Komunave 50.4 51.88 60.00 61.00 62.00


63

në përputhje me objektivat, standardet dhe kërkesat e përcaktuara nga Qeveria e Republikës së Kosovës.

1. Krijimi i Komunave të reja, decentralizimi Me zgjedhjet komunale të vitit 2009 dhe 2010 janë themeluar 4 komuna të reja nga gjithsej 5+1 komuna, përfshirë zgjerimin e komunës së Novobërdës, të dalura sipas pakos për zgjidhjen e statusit përfundimtar të Kosovës. Ky proces do të vazhdoj me zgjedhjet lokale për komunën e Mitrovicës veriore, të përkrahur me përkushtim nga Qeveria e Republikës së Kosovës për të inkurajuar dhe siguruar pjesëmarrjen aktive në jetën publike dhe për të fuqizuar qeverisjen e mirë dhe efektivitetin e shërbimeve publike në Kosovë. Komunat e reja në Kosovë kanë kompetenca të plota dhe ekskluzive për aq sa ata kanë të bëjnë me interesin lokal duke respektuar standardet e përcaktuara në legjislacionin në fuqi. Po ashtu është paraparë buxheti për vitin 2011 sipas kuadrit ligjor në fuqi, dhe është bërë ndarja e buxhetit sikurse për të gjitha komunat tjera të Republikës së Kosovës sipas kritereve që janë të përcaktuar në Ligjin e Financave të Pushtetit Lokal.


64

Total stafi 2012

Total paga 2012

Mallra dhe sherbime

Shpenzime Komunale

Subvencione dhe transfere

Shpenzime kapitale

Total shpenzimet 2012

1 848 3.971.652 287.859 119.889 10.314 1.747.815 6.137.529

2 774 3.293.880 320.640 96.240 36.098 1.800.515 5.547.372

3 2.373 11.089.305 1.410.170 510.845 587.365 5.928.187 19.525.872

4 718 3.199.776 424.139 168.168 81.478 2.218.388 6.091.949

5 2.246 10.377.408 1.309.064 524.740 314.059 5.767.445 18.292.716

6 2.441 11.721.253 1.658.000 369.340 216.907 3.701.548 17.667.048

7 1.307 5.978.136 768.203 150.433 92.514 2.171.215 9.160.501

8 211 973.908 150.696 29.528 8.251 524.344 1.686.727

9 948 4.357.836 589.833 131.276 93.855 1.916.992 7.089.792

10 167 768.864 135.140 33.721 4.125 326.724 1.268.574

11 796 3.819.264 364.476 81.904 42.286 1.149.825 5.457.755

12 1.165 5.256.600 397.619 123.879 25.784 1.344.822 7.148.704

13 944 4.410.396 515.686 133.025 56.725 1.862.323 6.978.156

14 470 1.617.600 209.460 26.189 7.635 1.089.313 2.950.197

15 1.503 6.780.900 528.768 119.667 82.510 3.948.369 11.460.214

16 1.334 5.983.476 713.437 156.676 61.882 2.956.135 9.871.606

17 134 662.940 75.123 21.122 1.547 266.554 1.027.287

18 2.700 11.424.804 1.405.028 454.974 369.033 4.879.645 18.533.484

19 339 843.024 157.333 30.348 36.098 1.212.288 2.279.091

20 618 2.852.256 265.899 83.313 54.663 1.113.852 4.369.983

21 2.214 10.512.912 1.596.008 498.208 296.156 5.281.561 18.184.845

22 1.973 8.926.236 808.588 292.580 149.548 5.882.262 16.059.214

23 4.796 21.641.700 4.905.856 2.116.674 563.274 32.514.180 61.741.684

24 3.224 14.560.293 2.076.942 660.032 360.979 13.936.772 31.595.018

25 1.159 5.105.700 674.947 268.712 123.764 3.189.364 9.362.487

26 514 1.331.520 327.257 51.442 10.314 1.198.217 2.918.750

27 647 2.892.672 381.024 109.968 62.914 1.207.379 4.653.956

28 1.396 5.923.548 706.860 157.892 104.168 2.949.001 9.841.469

29 1.309 6.197.760 807.788 201.392 118.607 4.880.937 12.206.484

30 1.150 5.304.972 702.988 202.078 76.321 1.778.704 8.065.064

31 1.571 7.242.060 980.051 233.822 159.862 3.876.717 12.492.512

32 337 1.147.368 85.979 11.393 7.853 734.091 1.986.684

33 234 818.664 123.459 33.200 5.158 895.180 1.875.661

34 529 2.302.941 545.289 100.300 83.120 1.946.820 4.978.470

35 124 500.244 71.108 10.500 5.157 342.088 929.097

36 143 578.531 83.430 10.000 5.157 245.341 922.459

37 189 713.652 59.997 5.000 5.866 305.850 1.090.365

43.545 195.084.051 26.624.145 8.328.470 4.321.347 127.090.762 361.448.776

KOMUNAT

Deçan Dragash

Kufijtë e shpenzimeve buxhetore për vitin 2012- Komunat

Ferizaj

Fushë Kosovë

Gjakovë

Gjilan

Gllogovc

Hani i ElezitIstog

Junik

Kaçanik

Kamenicë

Klinë

Leposaviq

Lipjan

Malishevë

Mamusha

Mitrovicë

Novobërdë

ObiliqPejë

Podujevë

Prishtinë

Prizren

Rahovec

Shtërpcë

Shtime

Skenderaj

Totali 2012

Kllokot

Partesh

Ranillugë

Suharekë

Viti

Vushtrri

Zubin Potok

Zveçan

Graçanicë


65

III. STRATEGJITË E SHPENZIMEVE SEKTORIALE DHE NDËRSEKTORIALE

KORNIZA AFATMESME E SHPENZIMEVE 2012-2014

Korniza Afatmesme e Shpenzimeve 2012-2014 është dokument planifikues i Qeverisë së Kosovës ashtu siç kërkohet me Ligjin mbi Menaxhimin e Financave Publike dhe Përgjegjësitë. KASH përcakton prioritetet e Qeverisë së bashku me financimin për periudhën 2012-2014. Në mënyrë që lexuesit e këtij dokumenti të jenë në gjendje të i kuptojnë parashikimet për të ardhmen duke pasur parasysh, ndarjet e tanishme nga sektori që është i përcaktuar për buxhetin e miratuar 2011. Grafiku dhe tabela e mëposhtme janë të përcaktuara si në përqindje dhe terma monetare ashtu dhe shumat e buxhetuara për sektorë.

Paraqitja Grafike e Buxhetit të vitit 2011 sipas pjesëmarrjes në sektorë

Sektorët Buxheti për 2011 % Sektori i Zhvillimit Ekonomik 371,361,239 35 Sektori i Arsimit dhe Kulturës 64,161,397 6 Sektori i Rendit dhe Sigurisë Publike 178,888,799 17 Sektori i Mirëqenies Sociale dhe Shëndetësisë 280,483,689 26 Sektori i Shërbimeve të Përgjithshme Publike 146,387,037 14 Sektori i Organizatave të tjera buxhetore 21,267,083 2 Totali 1,062,549,244

35%

6%17%

26%

14% 2%

Paraqitja Grafike e Buxhetit të vitit 2011 sipas Sektorëve

Sektori i Zhvillimit EkonomikSektori i Arsimit dhe KulturësSektori i Rendit dhe Sigurisë PublikeSektori i Mirëqenies Sociale dhe ShëndetësisëSektori i Shërbimeve të Përgjithshme Publike Sektori i Organizatave të tjera buxhetore


66

KASH 2011 - 2014 - Propozimi për financim

Sektori / Organizatat buxhetore Buxheti Vlerësimet Vlerësimet Vlerësimet Total

2012 - 2014 2011 2012 2013 2014 TOTALI I SEKTOREVE I NIVELIT

QENDROR 1,062,549,244 1,084,166,676 1,111,376,978 1,066,376,978 3,261,920,632 Shpenzimet operative 614,412,406 621,049,213 632,304,430 640,673,000 1,894,026,643

Shpenzimet kapitale 448,136,838 463,117,463 479,072,548 425,703,978 1,367,893,989 Sektori i Zhvillimit Ekonomik 371,361,239 372,775,254 380,515,941 269,765,940 1,023,057,135

Shpenzimet operative 76,084,589 64,354,300 64,990,936 64,990,935 194,336,171 Shpenzimet kapitale 295,276,650 308,420,954 315,525,005 204,775,005 828,720,964

Ministria e Infrastrukturës 276,508,391 291,274,828 303,224,828 179,474,828 773,974,484 Shpenzimet operative 12,974,828 12,974,828 12,974,828 12,974,828 38,924,484

Shpenzimet kapitale 263,533,563 278,300,000 290,250,000 166,500,000 735,050,000 Ministria e Zhvillimit Ekonomik 56,215,096 35,154,590 26,888,641 26,888,641 88,931,872


Ministria e Bujqësis, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural 13,725,746 21,050,130 23,550,130 31,550,130 76,150,390


Ministria e Tregtisë dhe Industrisë 7,248,042 6,805,255 7,805,255 8,805,254 23,415,764


Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor 8,635,217 8,314,634 8,871,270 11,871,270 29,057,174


Agjencioni Kosovar i Privatizimit 9,028,747 10,175,817 10,175,817 11,175,817 31,527,451 Shpenzimet operative 6,731,314 7,675,817 7,675,817 7,675,817 23,027,451

Shpenzimet kapitale 2,297,433 2,500,000 2,500,000 3,500,000 8,500,000

Sektori i Arsimit dhe Kulturës 64,161,397 65,771,717 69,227,420 87,934,413 222,933,550 Shpenzimet operative 33,055,416 35,926,013 37,627,420 41,411,795 114,965,228

Shpenzimet kapitale 31,105,981 29,845,704 31,600,000 46,522,618 107,968,322 Ministria e Arsimit Shkencës dhe

Teknologjisë 34,817,820 35,586,356 37,851,749 43,274,869 116,712,974 Shpenzimet operative 11,679,745 13,630,945 14,751,749 14,904,869 43,287,563

Shpenzimet kapitale 23,138,075 21,955,411 23,100,000 28,370,000 73,425,411 Ministria e Kulturës, Rinisë dhe

Sportit 13,099,388 13,882,654 14,772,964 23,616,970 52,272,588 Shpenzimet operative 6,372,964 7,292,361 7,872,964 8,993,708 24,159,033

Shpenzimet kapitale 6,726,424 6,590,293 6,900,000 14,623,262 28,113,555 Universiteti i Prishtinës 15,608,698 15,667,216 15,967,216 20,399,319 52,033,751


Akademia e Shkencës dhe e Arteve 488,773 488,773 488,773 496,537 1,474,083 Shpenzimet operative 488,773 488,773 488,773 496,537 1,474,083

Shpenzimet kapitale 0 Këshilli i Kosovës për Trashegëmi Kulturore 146,718 146,718 146,718 146,718 440,154


67

Shpenzimet operative 146,718 146,718 146,718 146,718 440,154 Shpenzimet kapitale 0

Sektori i Rendit dhe Sigurisë Publike 178,259,480 180,321,881 181,215,390 192,985,990 554,523,261 Shpenzimet operative 143,178,362 145,262,175 143,933,490 143,933,490 433,129,155

Shpenzimet kapitale 35,081,118 35,059,706 37,281,900 49,052,500 121,394,106 Ministria e Drejtësisë 20,141,717 20,337,749 20,467,717 20,467,717 61,273,183


Prokurori i Shtetit 4,602,469 4,647,380 4,484,180 4,484,180 13,615,740 Shpenzimet operative 4,484,180 4,484,180 4,484,180 4,484,180 13,452,540

Shpenzimet kapitale 118,289 163,200 163,200

Ministria e Punëve të Brendshme 92,678,453 94,238,920 95,110,235 100,110,235 289,459,390 Shpenzimet operative 75,262,179 77,438,920 75,610,235 75,610,235 228,659,390

Shpenzimet kapitale 17,416,274 16,800,000 19,500,000 24,500,000 60,800,000 Ministria e Forcës së Sigurisë së

Kosovës 35,372,891 35,756,832 36,852,258 40,331,758 112,940,848 Shpenzimet operative 23,371,758 23,471,758 23,471,758 23,471,758 70,415,274

Shpenzimet kapitale 12,001,133 12,285,074 13,380,500 16,860,000 42,525,574 Gjykata Kushtetuese e Kosovës 1,531,698 1,661,698 1,461,698 1,481,698 4,605,094

Shpenzimet operative 1,331,698 1,331,698 1,331,698 1,331,698 3,995,094 Shpenzimet kapitale 200,000 330,000 130,000 150,000 610,000

Këshilli Gjyqësor i Kosovës 17,000,892 16,800,942 15,960,942 19,232,042 51,993,926 Shpenzimet operative 14,812,042 14,812,042 14,812,042 14,812,042 44,436,126

Shpenzimet kapitale 2,188,850 1,988,900 1,148,900 4,420,000 7,557,800 Agjencioni Kosovar i

Intelegjencës 5,320,000 5,320,000 5,320,000 5,320,000 15,960,000 Shpenzimet operative 3,820,000 3,820,000 3,820,000 3,820,000 11,460,000

Shpenzimet kapitale 1,500,000 1,500,000 1,500,000 1,500,000 4,500,000 Komisioni për Ndihmë Juridike 287,845 287,845 287,845 287,845 863,535


Instituti Gjyqësor i Kosovës 512,515 512,515 512,515 512,515 1,537,545 Shpenzimet operative 512,515 512,515 512,515 512,515 1,537,545

Shpenzimet kapitale 0 Agjencioni Antikorrupsion 534,351 504,351 504,351 504,351 1,513,053

Shpenzimet operative 504,351 504,351 504,351 504,351 1,513,053 Shpenzimet kapitale 30,000 0

Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa 276,649 253,649 253,649 253,649 760,947

Shpenzimet operative 253,649 253,649 253,649 253,649 760,947 Shpenzimet kapitale 23,000 0

Sektori i Mirëqeniës Sociale dhe Shëndetësisë 280,483,689 298,587,430 303,750,570 314,265,195 916,603,195


Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale 201,404,460 213,211,300 217,586,300 222,586,300 653,383,900 Shpenzimet operative 198,796,300 210,596,300 215,086,300 220,086,300 645,768,900

Shpenzimet kapitale 2,608,160 2,615,000 2,500,000 2,500,000 7,615,000 Ministria e Shëndetësisë 79,079,229 85,376,130 86,164,270 91,678,895 263,219,295

Shpenzimet operative 71,178,895 72,176,130 72,164,270 72,678,895 217,019,295


68

Shpenzimet kapitale 7,900,334 13,200,000 14,000,000 19,000,000 46,200,000 Sektori i Shërbimeve të Përgjithshme Publike 147,016,356 137,657,621 140,655,890 146,344,102 424,657,613


Kuvendi i Republikës së Kosovës 16,767,921 7,187,110 6,687,110 7,187,110 21,061,330 Shpenzimet operative 15,407,110 6,187,110 6,187,110 6,187,110 18,561,330

Shpenzimet kapitale 1,360,811 1,000,000 500,000 1,000,000 2,500,000 Zyra e Presidentit 2,540,097 2,561,406 2,611,406 2,611,406 7,784,218


Zyra e Kryeministrit 8,817,086 9,207,536 9,809,536 9,809,536 28,826,608 Shpenzimet operative 6,387,536 6,807,536 7,157,536 7,157,536 21,122,608

Shpenzimet kapitale 2,429,550 2,400,000 2,652,000 2,652,000 7,704,000 Ministria e Financave 59,117,396 61,367,835 54,001,257 59,701,257 175,070,349


Ministria e Administratës Publike 22,120,819 22,431,819 28,718,167 28,206,379 79,356,365 Shpenzimet operative 7,808,153 7,708,153 7,706,379 7,706,379 23,120,911

Shpenzimet kapitale 14,312,666 14,723,666 21,011,788 20,500,000 56,235,454 Ministria për Komunitete e Kthim 7,160,317 7,160,317 7,660,317 7,660,317 22,480,951


Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal 8,309,859 5,069,058 4,345,557 4,345,557 13,760,172


Ministria e Punëve të Jashtme 18,356,404 18,846,083 22,996,083 22,996,083 64,838,249 Shpenzimet operative 13,346,083 13,346,083 13,346,083 13,346,083 40,038,249

Shpenzimet kapitale 5,010,321 5,500,000 9,650,000 9,650,000 24,800,000 Ministria për Integrime Evropiane 1,387,259 1,387,259 1,387,259 1,387,259 4,161,777

Shpenzimet operative 1,387,259 1,387,259 1,387,259 1,387,259 4,161,777

Shpenzimet kapitale

-

-

- 0 Zyra e Auditorit të Përgjithshëm 1,809,879 1,809,879 1,809,879 1,809,879 5,429,637

Shpenzimet operative 1,809,879 1,809,879 1,809,879 1,809,879 5,429,637 Shpenzimet kapitale 0

Institucioni i Avokatit të Popullit 629,319 629,319 629,319 629,319 1,887,957 Shpenzimet operative 629,319 629,319 629,319 629,319 1,887,957

Shpenzimet kapitale 0 Sektori i Organizatave të tjera

buxhetore 21,267,083 29,052,773 36,011,767 55,081,338 120,145,878 Shpenzimet operative 16,821,367 25,218,773 31,261,767 30,331,338 86,811,878

Shpenzimet kapitale 4,445,716 3,834,000 4,750,000 24,750,000 33,334,000 Komisioni Regullativ i Prokurimit

Publik 326,523 326,523 326,523 326,523 979,569 Shpenzimet operative 326,523 326,523 326,523 326,523 979,569

Shpenzimet kapitale 0 Kominisoni i Pavarur për Miniera

dhe Minerale 1,497,564 1,695,564 1,845,564 1,845,564 5,386,692 Shpenzimet operative 1,172,564 1,145,564 1,145,564 1,145,564 3,436,692

Shpenzimet kapitale 325,000 550,000 700,000 700,000 1,950,000


69

Komisioni i Pavarur i Mediave 901,939 691,939 451,939 451,939 1,595,817 Shpenzimet operative 451,939 451,939 451,939 451,939 1,355,817

Shpenzimet kapitale 450,000 240,000 240,000 Komisioni Qendror Zgjedhor 7,146,320 5,731,481 10,731,481 5,731,481 22,194,443

Shpenzimet operative 7,091,620 5,731,481 10,731,481 5,731,481 22,194,443 Shpenzimet kapitale 54,700 0

Komisioni Kosovar i Konkurencës 240,298 222,783 222,783 222,783 668,349

Shpenzimet operative 222,783 222,783 222,783 222,783 668,349 Shpenzimet kapitale 17,515 0

Zyra Rregullative e Ujit dhe Mbeturinave 319,968 325,619 325,619 325,619 976,857


Zyra Rregullative e Hekurudhave 161,505 161,505 161,505 161,508 484,518 Shpenzimet operative 161,505 161,505 161,505 161,508 484,518

Shpenzimet kapitale 0 Autoriteti i Aviacionit Civil 750,498 750,498 750,498 750,498 2,251,494

Shpenzimet operative 750,498 750,498 750,498 750,498 2,251,494 Shpenzimet kapitale 0

Autoriteti Rregullativ i Telekomunikacionit 1,562,474 1,169,474 1,169,474 1,187,474 3,526,422

Shpenzimet operative 687,474 669,474 669,474 687,474 2,026,422 Shpenzimet kapitale 875,000 500,000 500,000 500,000 1,500,000

Agjencioni Kosovar i Pronave 2,030,976 1,877,922

-

- 1,877,922 Shpenzimet operative 1,848,475 1,877,922 1,877,922

Shpenzimet kapitale 182,501 0 Agjencion i Prokurimit Publik 161,617 161,617 161,617 161,617 484,851


Organi Shqyrtues i Prokurimit 273,308 273,308 273,308 273,308 819,924 Shpenzimet operative 273,308 273,308 273,308 273,308 819,924

Shpenzimet kapitale 0 Këshilli i Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil të Kosovës 218,637 201,872 201,872 201,872 605,616 Shpenzimet operative 218,637 201,872 201,872 201,872 605,616

Shpenzimet kapitale 0 Zyra Rregullative e Energjisë 675,456 678,456 684,456 684,456 2,047,368

Shpenzimet operative 634,456 634,456 634,456 634,456 1,903,368 Shpenzimet kapitale 41,000 44,000 50,000 50,000 144,000

Shpenzimet e tjera - 9,784,212 12,705,128 36,756,696 59,246,036 Shpenzimet operative 9,784,212 12,705,128 16,756,696 39,246,036

Shpenzimet kapitale 20,000,000 20,000,000 Shpenzimet e Paparashikuara 5,000,000 5,000,000 6,000,000 6,000,000 17,000,000



70


71


72


73


74


75


76

SEKTORI I ZHVILLIMIT EKONOMIK

Sektori i zhvillimit ekonomik është një sektor tejet i rëndësishëm për zhvillimin e gjithmbarshëm ekonomik dhe social. Sigurimi i një mjedisi të mirë për biznese është i rëndësishëm në sigurimin e zhvillimit të bizneseve ekzistuese dhe që bizneset e reja të zgjedhin Kosovën si vend të përshtatshëm për vendosje të biznesit. Zhvillimi i ekonomisë është i ndikuar nga një mori faktorësh dhe kushtesh si për zhvillim ashtu edhe për thithjen e investimeve nga jashtë. Ndër këta faktorë bën pjesë infrastruktura fizike e shtetit, disponueshmëria e kapitalit, kushtet rregullative e po ashtu edhe vet statusi mjedisor i Kosovës si dhe cilësia e përgjithshme e jetës.

Gjendja aktuale Prej Buxhetit të Kosovës për 2011, janë ndarë € 371,3 milion, ose rreth 35% për këtë sektor. Të arriturat në Sektorin e Infrastrukturës dhe Zhvillimit ekonomik janë evidente si në;

• Infrastrukturën rrugore-Vazhdimi i punimeve në Autostradën Morinë-Merdare. • Përmirësimi i furnizimit të konsumatorëve me energji elektrike, • Përmirësimi i rrjetit dhe infrastrukturës së KOSTT-it, KEK-ut, Ngrohjes Qendrore dhe

Ujit dhe Hedhurinave dhe Hekurudhave te Kosovës, • Subvencionimi i bujqësisë, • Përmirësimi i kushteve të operimit në Minierat e Kosovës etj.

Ministritë dhe Agjencionet që përbëjnë sektorin e zhvillimit ekonomik janë:

• Ministria e Infrastrukturës; • Ministria e Zhvillimit Ekonomik; • Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural; • Ministria e Tregtisë dhe Industrisë; • Ministria e Mjedisit dhe e Planifikimit Hapësinor; • Agjencia Kosovare e Privatizimit.

35%

75%

Paraqitja grafike e buxhetit për vitin 2011

Sektori i Zhvillimit Ekonomik Totali


77

Zhvillimi ekonomik kërkon angazhimin dhe përkushtimin e të gjithëve në Qeveri në mënyrë që të reduktojë papunësinë ekzistuese dhe sigurimin e vendeve të punës për gjeneratat që vijnë

Tabela : Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 371,361,239 372,775,253 380,515,940 269,765,940 Paga dhe Shtesa 6,617,701 7,642,085 7,642,085 7,642,085 Mallra dhe Shërbime 22,529,204 23,074,530 23,711,166 23,711,166 Subvencione dhe Transfere 46,937,684 33,637,684 33,637,684 33,637,684 Shpenzime Kapitale 295,276,650 308,420,954 315,525,005 204,775,005 Numri i Stafit 1,490 1,490 1,490 1,490 Tabela: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014 2011 2012 2013 2014 MI 263,533,563 278,300,000 290,250,000 166,500,000 MTI 5,342,788 4,900,000 5,900,000 6,900,000 MMPH 5,901,406 5,580,000 6,000,000 9,000,000 MBPZHR 2,869,205 7,869,205 9,869,205 17,869,205 MZHE 15,332,255 9,271,749 1,005,800 1,005,800 AKP 2,297,433 2,500,000 2,500,000 3,500,000 Total 295,276,650 308,420,954 315,525,005 204,775,005 Në vitin 2012-2014, Qeveria do të fokusohet në reduktimin e barrierave për bërje të biznesit, zhvillim të infrastrukturës përmes investimeve publike e posaqërisht financimeve përmes PPPdhe kapitalit privat,politikave fiskale të favorshme për bërje të biznesit dhe ruajtje të stabilitetit makr-fiskal, ndryshim dhe plotësim të legjislacionit bazë. Tabela : Kërkesat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 në nivel te Sektorit. 2012 2013 2014 Total 204,316,832 285,619,367 220,264,380 Shpenzimet operative 43,195,012 55,812,986 48,062,342 Shpenzimet kapitale 161,121,820 229,806,381 172,202,038 Numri i punëtorëve 139 117 137


78

MINISTRIA E INFRASTRUKTURËS

Misioni Misioni i Ministrisë së Infrastrukturës (MI) është krijimi i një ambienti të favorshëm për zhvillimin e sistemeve të transportit dhe komunikimeve elektronike cilësore, funksionale të qëndrueshme dhe të sigurta qe shfrytëzojnë përparësitë teknologjike dhe kapacitetin njerëzor për të mundësuar shërbime kualitative, mjedis ekologjik, rritje ekonomike dhe integrim ndërkombëtar. Ky mision mbështet vizionin e qartë të Qeverisë në aspiratat për integrimet evropiane përmes zhvillimit dhe modernizimit të infrastrukturës së transportit. Prandaj, sektori i infrastrukturës së transportit është i radhitur ndër prioritet strategjike në programin e Qeverisë së Republikës së Kosovës. Gjendja aktuale Gjatë vitit të kaluar ka filluar projekti më madhorë në vendin tonë, Ndërtimi i Autostradës Morinë-Merdare. Punimet në ketë projekt kanë filluar në Segmentin Vërmicë - Prizeren-Suharekë me gjatësi prej 34 km. Punimet e kryera në ketë segment vetëm gjatë vitit të kaluar arrin shifrën prej 28 % te segmentit te lartcekur. Gjithashtu gjatë vitit të kaluar kanë qenë në ekzekutim e sipër mbi 115 projekte kapitale të infrastrukturës rrugore. Me këto investime të bëra në ndërtimin, rehabilitimin dhe mirëmbajtjen e rrugëve është zhvilluar dhe përmirësuar dukshëm rrjeti rrugor. Nën sektorët që hyjnë në kuadër të këtij sektori janë: infrastruktura dhe transporti rrugor, transporti hekurudhor, transporti ajror dhe telekomunikacioni. Megjithatë, mbesin një varg sfidash me të cilat ballafaqohet ky sektor, ato janë:

• Gjendja aktuale e sistemit të rrugëve; • Lidhja me rrjetin kryesor rrugor të rajonit; • Mënyrat dhe format alternative të financimit përmes partneritetet publiko-private

Infrastruktura dhe transporti rrugor Ministria e Infrastrukturës ka në përgjegjësinë e saj rreth 1950 km rrugë (650 km të rrugëve nacionale dhe rreth 1300 km të rrugëve regjionale). Komunat kanë në përgjegjësinë e tyre rreth 6571 km të rrugëve lokale. Për shkak të gjendjes jo të mirë të Infrastrukturës lokale si dhe mungesës së fondeve të Komunave, Ministria e Infrastrukturës ka destinuar fonde të konsiderueshme për rregullimin e Infrastrukturës lokale. Si rezultat i këtyre investimeve në tri vitet e fundit janë shtruar rreth 750 km rrugë lokale. Pasi që shtimi i sigurisë në komunikacionin rrugor është njëra nga objektivat prioritare strategjike, Ministria e Infrastrukturës ka ndërmarrë një varg veprimesh dhe masash për të realizuar këtë objektivë. Si rezultat i zbatimit të Ligjit mbi Sigurinë në Komunikacionin Rrugor, ndërtimit të shumë nënkalimeve dhe trotuareve, përmirësimit të sinjalizimit horizontal dhe vertikal, zbatimit të akteve ligjore dhe nën ligjore, numri i aksidenteve ka pësuar rënie në raport me vitin e kaluar. Si pjesë e Evropës Juglindore dhe me aspirata për t’iu bashkuar Komunitetit Evropian, sistemi i rrugëve të Kosovës duhet të lidhet me rrjetin regjional të rrugëve, si hap i parë drejt integrimit të gjithmbarshëm. Po ashtu faktor i rëndësishëm për sigurinë në komunikacionin rrugor paraqet aftësimi dhe


79

vlerësimi (testimi) i kandidatëve për shofer, marrja e përvojave nga organizmat evropian (CIECA dhe CITA) shkon në funksion të ngritjes së sigurisë në komunikacion në përgjithësi. Transporti hekurudhor Rrjeti i hekurudhave përbëhet nga rreth 334 km infrastrukturë hekurudhore. Aktualisht në shfrytëzim janë linjat Veri-Jug, Fushë Kosovë – Pejë, Klinë – Xërxë dhe Fushë Kosovë – Bardhosh. Të gjitha këto linja përbëjnë 280 km apo rreth 85% të rrjetit të përgjithshëm hekurudhor. Pjesa më e madhe e rrjetit hekurudhor është në gjendje të mirë. Megjithatë, ky sektor ka nevojë për investime të reja, posaçërisht në mirëmbajtjen dhe në modernizimin e rrjetit ekzistues. Transporti i mallrave është rritur gjatë viteve të fundit. Vëllimi i tij pritet të rritet edhe më shumë. Ndërkaq, për sa i takon transportit të udhëtarëve nëpërmjet hekurudhave gjendja është më ndryshe, sepse nevojiten subvencione. Transporti ajror Kosova ka Aeroportin Ndërkombëtar të Prishtinës që operon me shërbime të kombinuara civile dhe ushtarake. Cilësia dhe sasia e shërbimeve në këtë aeroport është rritur ndjeshëm. Si pjesë e rrjetit themelor regjional dhe ndërkombëtar, mbetet si synim zgjerimi dhe ngritja e vazhdueshme e kapaciteteve të këtij aeroporti. Telekomunikacioni Industria e telekomunikacionit përbën njërin nga sektorët më dobiprurës për treguesit makroekonomikë, si dhe shërben si katalizator i të ashtuquajturës “ekonomi e dijes”. Në të njëjtën kohë kjo industri shërben edhe si “dritare” për bizneset dhe individët, duke u mundësuar qasje të shpejtë dhe globale. Zhvillimi i telekomunikacionit i shërben kohezionit ekonomik dhe social të shtetit tonë, si dhe përparimit të shoqërisë informative. I. Objektivat strategjike janë:

• Përmirësimi, zhvillimi dhe mirëmbajtja e infrastrukturës së transportit dhe infrastrukturës së komunikimeve elektronike brez gjerë e cila është e integruar në korridoret pan-evropiane dhe në përputhje me standardet evropiane.

• Përmirësimi i sigurisë në komunikacion, komunikime elektronike dhe mbrojtje te ambientit

• Zhvillimi i infrastrukturës hekurudhore dhe zhvillimi i transportit ajror Këto objektiva strategjike realizohen nëpërmjet përmbushjes së objektivave specifike, ku secila objektivë ka planin e veprimeve dhe masave të cilat duhet ekzekutuar. Më poshtë, secila prej këtyre tri objektivave është e zbërthyer në aktivitete specifike.

1. Përmirësimi, zhvillimi dhe mirëmbajtja e infrastrukturës së transportit dhe infrastrukturës së komunikimeve elektronike brez gjerë e cila është e integruar në korridoret pan-evropiane dhe në përputhje me standardet evropiane.

• Vazhdimi i ndërtimit të autostradës Morinë – Merdar (R7) për t’u lidhur me Korridorin e X-të të rrjetit te transportit të Evropës Juglindore.


80

• Fillimi i ndërtimit të autostradës Prishtinë – Han i Elezit (R6) për t’u lidhur me Korridorin e VIII-të të Evropës Juglindore me financim nga burimet tjera alternative (Koncesion).

• Zgjerimi i rrugëve nacionale Prishtinë – Pejë (M9) dhe Prishtinë – Mitrovicë (M2). • Mirëmbajtja verore dhe dimërore e të gjitha rrugëve nacionale dhe regjionale. • Ndërtimi dhe Rehabilitimi i rrugëve. • Hartimi dhe aprovimi i Planit për Infrastrukturën dhe shërbimet e komunikimeve

elektronike brez gjëra. 2. Shtimi i sigurisë në rrugë

• Përmirësimi i sinjalizimit dhe ndriçimit në rrugët e Kosovës. • Implementimi i Ligjit mbi Sigurinë në Komunikacionin Rrugor. • Përmirësimi i sistemit për testim dhe aftësim të kandidatëve për patentë shofer. • Përmirësimi i sistemit të kontrollit teknik të automjeteve.

3. Zhvillimi i infrastrukturës hekurudhore dhe zhvillimi i transportit ajror

• Ndarja e infrastrukturës nga operimet. • Zhvillimi i operimeve dhe i shërbimeve. • Shqyrtimi i mundësive të pjesëmarrjes së sektorit privat në transportimin hekurudhor. • Zgjerimi i kapaciteteve të Aeroportit Ndërkombëtar të Prishtinës.

Tabela 1: Trendët historike të financimit

2009

Rishikimi 2010

Rishikimi 2011

Aprovuar Total 160,980,517 214,888,775 276,508,391 Paga dhe Mëditje 883,584 953,589 1,207,918 Mallra dhe Shërbime 11,056,513 9,315,586 9,663,096 Subvencione dhe Transfere 2,123,935 2,123,935 2,103,814 Shpenzime Kapitale 146,916,485 202,495,665 263,533,563 Numri i Stafit 276 276 276

Tabela 2 : Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011 2012 2013 2014 Total 276,508,391 291,274,828 303,224,828 179,474,828 Paga dhe Mëditje 1,207,918 1,207,918 1,207,918 1,207,918 Mallra dhe Shërbime 9,663,096 9,663,096 9,663,096 9,663,096 Subvencione dhe Transfere 2,103,814 2,103,814 2,103,814 2,103,814 Shpenzime Kapitale 263,533,563 278,300,000 290,250,000 166,500,000 Numri i Stafit 276 276 276 276


81

Në kuadër të shpenzimeve operative përpos mbulimit te aktiviteteve të zakonshme, pjesëmarrjen me të madhe në financim e ka programi i mirëmbajtjes së rrugëve si dhe programi i subvencionimit të transportit hekurudhor dhe rrugor. Tabela 3 : Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014

Emri i programit Projektet

2011 Vlerësimet

2012 Vlerësimet

2013 Vlerësimet

2014 Total 263,533,563 278,300,000 290,250,000 166,500,000 Mirëmbajtja dhe Ndërtimi i Urave 3,480,373 1,000,000 1,000,000 2,000,000 Sinjalizimi Horizontal dhe Vertikal 1,600,000 1,500,000 1,500,000 2,000,000 Rehabilitimi i Rrugëve 19,300,661 14,477,646 26,650,000 84,500,000 Autostrada Morinë-Merdare 225,000,000 252,800,000 257,100,000 70,000,000 Ndërtimet e reja te Rrugëve 12,161,775 8,522,354 4,000,000 8,000,000 Programi i Bashkëfinancimit me Kuvende Komunale

1,990,754

-

-

-

Projektet kapitale prioritare të Ministrisë së Infrastrukturës për vitin 2012 janë : -Vazhdimi i Ndërtimit të Segmenteve të Autostradës Morinë-Merdare, -Rehabilitimi dhe Zgjerimi i Rrugës Prishtinë-Pejë (M9) -Rehabilitimi dhe Zgjerimi i Rrugës Prishtinë-Mitrovicë (M2) -Ndërtimi dhe rikonstruimi i Rrugës Pejë-Kufiri me Malin e Zi (Segmenti Kuqishtë-Bogë)

Tabela 4 : Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 145,382,250 207,941,000 149,796,000 Shpenzimet Operative 450,000 450,000 450,000 Shpenzimet Kapitale 144,932,250 207,491,000

149,346,000 Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor kanë të bëjnë me projekte të infrastrukturës dhe pajisje tjera të rëndësishme për këtë ministri. Nga kjo duhet shikuar mundësit alternative të financimit si nga donatorët, PPP dhe kapital privat.


82

MINISTRIA E ZHVILLIMIT EKONOMIK

Misioni Ngritja e konkurrencës së ekonomisë përmes krijimit të një klime të favorshme për investime në vend; ristrukturimi i ekonomisë përmes transformimit të pronësisë, modernizimit dhe ngritjes së efiçencës së ndërmarrjeve publike; alokimi efiçent i resurseve natyrore në pajtueshmëri me praktikat më të mira evropiane dhe ndërkombëtare; me qëllim të krijimit të një ekonomie funksionale të tregut, përmirësimit të mirëqenies së qytetarëve, dhe promovimit të rritjes ekonomike të qëndrueshme afatgjate në vend, duke u bazuar në hartimin dhe implementimin e Planit Kombëtar Zhvillimor. Gjendja aktuale Ministria e Zhvillimit Ekonomik (MZHE), ka adoptuar një vizion strategjik afatgjatë për sektorët e energjisë dhe minierave në Kosovë. Tani është duke zbatuar reforma të orientuara drejt tregut dhe po koordinon ristrukturimin e sektorëve të energjisë dhe minierave, në mënyrë që t’i përgatisë ato për tërheqjen e investimeve shumë të nevojshme private përmes një procesi të hapur, transparent dhe konkurrues. Zhvillimi i tregut konkurrues i energjisë, në pajtim me acquis të BE-së dhe Traktatin për Komunitetin e Energjisë për Evropën Juglindore, përmes të cilit do të mund të ofrohen shërbime energjetike të cilësisë së lartë, me teknologji që nuk dëmtojnë mjedisin dhe me kosto të ulët, paraqet të vetmen rrugë përpara drejt zhvillimit të qëndrueshëm për vendin tonë. Në funksion të ofrimit të kushteve sa më të mira për zhvillimin e sektorit privat si dhe ekonomisë në përgjithësi, Qeveria e Republikës së Kosovës ka përcaktuar sektorët bartës të këtij zhvillimi dhe ka dizajnuar politika brenda sektoriale përmes implementimit të të cilave do të realizohet ky zhvillim ekonomik. Këto politika janë pjesë e një kornize të gjerë të politikave makroekonomike, qëllimi primar i të cilave është ruajtja e stabilitetit makro-fiskal në Republikën e Kosovës. Qeveria e Republikës së Kosovës synon që ta riaktivizojë Trepçën, duke e shndërruar atë nga një harxhues i buxhetit të Kosovës në kontribuues të rëndësishëm të tij. Objektivat afatmesme janë

• Ambient biznesor atraktiv për investitorët vendor dhe të huaj me qëllim të zbutjes së papunësisë në vend

• Zhvillimi i kapaciteteve të reja gjeneruese (Kosova e Re) • Reforma strukturore e ekonomisë dhe modernizimi i ndërmarrjeve publike • Privatizimi i rrjetit të distribuimit dhe furnizimit të KEK-ut • Avancimi dhe modernizimi i Teknologjisë Informative dhe Telekomunikacionit sipas

standardeve Europiane dhe ndërkombëtare Objektivi 1: Ambient biznesor atraktiv për investitorët vendor dhe të huaj me qëllim të zbutjes së papunësisë në vend: Krijimi i një kuadri ligjor të përshtatshëm i cili mbështet


83

zhvillimin e ekonomik, vazhdimi dhe thellimi i dialogut me komunitetin e biznesit, ngritja e konkurrencës së ndërmarrjeve vendore, stimulimi i ndërkombëtarizimit të ndërmarrjeve vendore, tërheqja e investitorëve të huaj. Promovimi i prodhimit vendor përmes aktiviteteve konkurruese jashtë vendit, me qëllim të përmirësimit të deficitit tregtar në llogarinë rrjedhëse.

Objektivi 2: Zhvillimi i kapaciteteve të reja gjeneruese (Kosova e Re) me investime private dhe duke pasur parasysh mbrojtjen dhe kujdesin ndaj mjedisit. Kosova e Re do të mundësojë zhvillimin e mëtejmë të fushës së Sibovcit, ngritjen e kapacitetit të ri dhe modern gjenerues, operimin dhe mirëmbajtjen e termocentraleve ekzistuese për jetëgjatësinë e mbetur të tyre, dhe sigurinë e furnizimit me energji elektrike dhe me çmime konkurruese. Projekti Kosova Re do të përfshijë zhvillimin dhe eksploatimin e fushës së linjitit të Sibovcit, mbushen, rikuperimin dhe rikultivimin e minierave të vjetra, kapacitetin e ri gjenerues të njësive të Kosovës së Re dhe promovimi i resurseve të ripërtritëshme. Objektivi 3: Reforma strukturore e ekonomisë dhe modernizimi i ndërmarrjeve publike me qëllim të ngritjes së efektivitetit dhe efikasitetit të tyre në shërbim të qytetarëve në vend: Vazhdimësia e procesit të ristrukturimit të pronësisë së ndërmarrjeve publike, avancimi i performancës së ndërmarrjeve publike, përmirësimi i cilësisë së shërbimeve për konsumatorët, investimi i kapitalit privat, promovimi i partneritetit publiko-privat.- Zhvillim i qëndrueshëm i sektorit të Energjisë dhe zhvillimi i sektorit Minerar me qëllim të optimalizimit të resurseve minerare në shërbim të zhvillimit ekonomik të vendit:

Objektivi 4: Privatizimi i rrjetit të distribuimit dhe furnizimit të KEK-ut me investuesin strategjik, për të përmirësuar menaxhimin, rritjen e inkasimeve, zvogëlimi e humbjeve teknike, dhe përmirësimi i sigurisë së furnizimit dhe cilësisë së shërbimeve, për konsumatorët privat dhe për bizneset. Privatizimi i distribuimit dhe furnizimit do të mundësojë rritjen e inkasimeve deri në 100%, dhe do të mundësoj reduktimin e humbjeve dhe të përmirësojë menaxhimin e kërkesës për energji. Objektivi 5: Avancimi dhe modernizimi i Teknologjisë Informative dhe Telekomunikacionit sipas standardeve Europiane dhe ndërkombëtare, krijimi i politikave dhe strategjive zhvillimore, përkrahja e teknologjisë informative dhe të inovacioneve, politikat e sigurimit të konkurrencës në sektorët e lartpërmendur, qasja në teknologjinë informative për të gjithë qytetarët.

Arritja e këtyre objektivave për periudhën 2012-2014 parashihet të realizohet përmes projekteve dhe masave konkrete që do të ndërmerren në kuadër të KASH 2012-2014.


84

Tabela 1: Trendët historike të financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 2,268,852 2,505,791 56,215,096 Paga dhe shtesa 471,152 518,576 666,393 Mallra dhe Shërbime 846,700 987,475 5,965,448 Subvencione /Transfere 51,000 51,000 34,251,000 Shpenzime kapitale 900,000 948,740 15,332,255 Numri i stafit 123 126 133

Tabela 2: Vlerësimet për KASH-in 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 56,215,096 35,154,590 26,888,641 26,888,641 Paga dhe shtesa 666,393 666,393 666,393 666,393 Mallra dhe shërbime 5,965,448 5,265,448 5,265,448 5,265,448 Subvencione dhe transfere 34,251,000 19,951,000 19,951,000 19,951,000 Shpenzimet kapitale 15,332,255 9,271,749 1,005,800 1,005,800 Numri i Punëtorëve 133 133 133 133 Nga tabelën 2, vërehen zvoglime të buxhetit për vitet e ardhshëme. Ky zvoglim në kategorinë e subvencioneve ka ndodhur pasi që Qeveria e Kosovës pretendon zvoglimin e subvencionimit për importim të energjisë elektrike. Po ashtu, në ndërmarrjet publike parashihet zvoglim të buxheti edhe në kategorinë e investimeve kapitale. Tabela 3: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014


2011 Vlerësimet

2012 Vlerësimet

2013 Vlerësimet

2014 Total 15,332,255 9,271,749 1,005,800 1,005,800 Departamenti i Energjisë 409,226 518,000 605,800 605,800 Departamenti i Minierave 554,929 445,000 300,000 300,000 Njësia për Politika dhe Monitorimin e Ndërmarrjeve Publike

14,368,100 8,308,749

100,000 100,000

Në kufijtë e vlerësuar për investime kapitale janë përfshirë këto projekte:

• Mikrozonimet sizmike; • Auditimet energjetike të ndërtesave të shërbimeve publike • Revitalizimi i linjave prej 110KV në disa komuna të Kosovës • TS 400/110 KV Ferizaj 2 • Renovimi i Urave dhe Tuneleve ne Linjat Hekurudhore • Rehabilitimi i rrjetit të ngrohtores qendrore


85

Tabela 4: Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2011-2013 2012 2013 2014 Total 16,659,466 24,099,857 13,058,471 Shpenzimet operative 13,604,124 17,901,909 Shpenzimet kapitale 3,055,342 6,197,948 13,058,471 Nr.punetorëve 41 41 41 Në kërkesat shtesë, është e përfshirë kërkesa për themelimin e zyrave komunale të energjisë për monitorim dhe implementim të çështjeve në nivel lokal, “Krijimi i Institutit Gjeologjik të Kosovës” dhe themelimi i “Muzeut Shtetëror të Kristaleve dhe Mineraleve”, i cili do të jetë si institut në kuadër të MZHE. Po ashtu kërkesa shtesë ka të bëjë edhe me rritje të subvencioneve për importimin e energjisë elektrike.


86

MINISTRIA E BUJQËSISË, PYLLTARISË DHE ZHVILLIMIT

RURAL Misioni Misioni i Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural (MBPZHR) është krijimi dhe implementimi i politikave bujqësore të Republikës së Kosovës. Në këtë drejtim MBPZHR angazhohet në zhvillimin e ekuilibruar të ekonomisë, ambientit, shoqërisë dhe mirëqenies kulturore të zonave rurale dhe Kosovës si tërësi. Gjithashtu zhvillimi i qëndrueshëm bujqësorë rural do të jetë në fokus të veçantë për përmirësimin e kualitetit të jetesës përmes promovimit të bujqësisë intensive dhe aktiviteteve të tjera ekonomike dhe rurale, posaçërisht në diversifikimin e aktiviteteve rurale.

Gjendja aktuale

Nga sipërfaqja totale e Kosovës prej 1.1 milion ha, 53% janë tokë bujqësore, ndërsa 41% janë tokë pyjore. Bujqësia është sektor i rëndësishëm ekonomik i cili siguron pjesën më të madhe të punësimit në Kosovën e pasluftës. Bujqësia e Kosovës karakterizohet me ferma të vogla, prodhimtari të ulët dhe nivel i pamjaftueshëm i shërbimeve këshillimore, por edhe përkundër kësaj ajo kontribuon me përafërsisht 11-12% në BPV (bruto prodhimi vendor) të Kosovës, punëson në mes të 25% deri 30% të punësimit të përgjithshëm, kryesisht në sektorin joformal dhe përbën rreth 16% të vlerës së eksportit total. Rreth 60% e popullsisë së Kosovës jeton në zonat rurale. Sektori i bujqësisë si i tillë do të luaj një rol të rëndësishëm për ofrimin e mundësive për punësim dhe për krijimin e të ardhura për njerëzit që jetojnë në zonat rurale. MBPZHR gjatë këtyre dy viteve, ka dhënë kontribut të rëndësishëm për krijimin e një mjedisi të përshtatshëm për zhvillimin rural dhe bujqësor duke mbështetur drejtpërdrejtë zhvillimin ekonomik të lokaliteteve dhe komunitetit rural. Ndër prioritetet në të cilat është përqendruar puna e Ministrisë kanë qenë: (i) ristrukturimi i sektorit të bujqësisë, duke përfshirë konsolidimin e tokës dhe kadastrën e vreshtave; (ii) shpërndarja e grandeve dhe subvencioneve për fermat bujqësore në sektorin agro-rural; (iii) rehabilitim i sistemeve ekzistuese të ujitjes dhe ndërtimi i kapaciteteve të reja në funksion të shtimit të rendimentit dhe cilësisë te të gjitha kulturat bujqësore të cilat kultivohen në vendin tonë; (iv) mbështetja për zbatimin e strategjive lokale të zhvillimit, dhe të tjera. Për zbatimin e këtyre prioriteteve Qeveria e Republikës së Kosovës për MBPZHR për vitin 2011 ka aprovuar një buxhet në vlerë prej 13,725,746.00 apo rreth 17.76% më të lartë krahasuar me vitin 2010. Në këtë drejtim, vetëm për subvencione dhe grante janë ndarë 7.4 mil. € përderisa në vitin paraprak ato ishin 5,7 mil. €. Rritja e këtij fondi i ka mundësuar MBPZHR-së që ti hartoj skemat përkatëse mbështetëse për fermerët dhe projektet me të cilat synohet rritja e të ardhurave të fermerëve, përmirësimi i aftësive konkurruese të ndërmarrjeve bujqësore dhe agro-përpunuese, zëvendësimi i importit me produkte vendore etj. Ministria e Bujqësisë Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural për rritjen e prodhimtarisë bujqësore dhe përmirësimin e aftësisë konkurruese, në vitin 2010 ka përfshirë një numër të konsiderueshëm të fermerëve në strukturën e mbështetjes përmes grandeve dhe subvencioneve për mbështetjen e projekteve të ndryshme në ngritjen e vreshtave të reja, ngritjen e serrave për prodhimin e perimeve, mbështetjen e prodhuesve të qumështit, skemat e subvencionimit për kafshët e imta,


87

për prodhuesit e grurit, skemat e grandeve për ndërmarrjet agro-përpunuese, për mbështetjen e Grupeve Lokale të Veprimit etj. Kjo mbështetje ka pasur ndikim shumë pozitiv në orientimin e fermerëve në drejtim të rritjes së kualitetit të prodhimit, zbatimin e praktikave të prodhimit sipas standardeve të BE dhe rritjen e shkathtësive për menaxhim të qëndrueshëm të fermës. Këto investime kanë për qëllim që të krijojnë një mjedis të favorshëm për zhvillimin e sektorit agro-rural të Kosovës dhe për përgatitjen e saj për kandidim në BE. Objektivat Strategjike Objektivat kryesore në planin afatmesëm janë:

• Rritja e produktivitetit në fermë dhe aftësisë konkurruese; • Ndërtimi i tregjeve dhe depove për grumbullim, ruajtje, klasifikim dhe shitje; • Përkrahja dhe promovimi i produkteve bujqësore për eksport; • Zhvillimi i mëtejshëm institucional si parakusht për mbështetje dhe përafrimin me

Bashkimin Evropian;

Rritja e produktivitetit në fermë dhe aftësisë konkurruese : Rritja e buxhetit do t’i shërbejë konsolidimit, qëndrueshmërisë dhe rritjes së agrobizneseve. Investimet do të mbështesin të gjitha hallkat e zinxhirit prodhues, në mënyrë që produktet finale të jenë konkurrente me çmime dhe t’i plotësojnë kriteret e cilësisë dhe të sigurisë konform standardeve evropiane. Masat e planifikuara për realizimin e këtij objektivi do të përfshijnë: • Përkrahja përmes pagesave direkte, granteve investuese dhe investimeve kapitale; • Lehtësirave doganore dhe tatimore për sektorin e prodhimit primar; • Mbrojtjen e tregut nga importet damping dhe format e tjera që shkaktojnë deformim

të konkurrencës në treg; • Krijimi i fondit zhvillimor, në funksion të subvencionimit të kamatave për kredi

bujqësore, si dhe lehtësimin e qasjes në tregjet financiare; • Kampanjat e organizuara në mbështetje të konsumit të produkteve vendore si dhe

përkrahja e produkteve me potencial të lartë eksportues; • Promovimin e agro-turizmit rural.

Ndërtimi i tregjeve dhe depove për grumbullim, ruajtje, klasifikim dhe shitje Ngritja e infrastrukturës së tregjeve rurale, me depo ftohëse dhe përkrahja e ndërmarrjeve bujqësore agro-përpunuese që për objektiv do të kenë grumbullimin, klasifikimi, gradimin, pastrimin, ambalazhimin, etiketimin, zgjatjen e jetës së produktit dhe marketingun e produkteve bujqësore, do të krijojnë mjedis të favorshëm për prodhimin vendor për t’iu konkurruar në mënyrë efikase produkteve të importuara.

Objektiv i përgjithshëm i mbështetjes së këtij zinxhiri do të jetë përmirësimi i shëndetit publik, i mirëqenies së kafshëve, dhe zhvillimi i qëndrueshëm agro-rural me anë të përmirësimit të strukturave të furnizimit të tregut. Synohet implementimi i projekteve konkrete në ndërtimin e tregjeve bashkëkohore me shumicë, për kafshë dhe hortikulturë në zonat rurale, të cilat do të krijojnë mjedis të përshtatshëm për të gjitha palët e interesit (prodhuesit, shitësit me shumicë dhe pakicë, si dhe konsumatorët) në zinxhirin e furnizimit. Përfituesit e drejtpërdrejtë janë prodhuesit dhe tregtarët bujqësorë, ndërkaq përfituesit jo të drejtpërdrejtë janë konsumatorët.


88

Përkrahja dhe promovimi i produkteve bujqësore për eksport Një nga problemet me të cilat ballafaqohen fermerët me rastin e realizimit të produkteve të tyre bujqësore në Kosovë është qasja dhe prezantimi në tregun vendor dhe atë ndërkombëtar. Një nga prioritetet e MBPZHR është rregullimi me ligj i promovimit të produkteve bujqësore dhe hartimi i një plani konkret që do të ndihmonte drejtpërdrejt fermerët dhe ndërmarrjet agro-përpunuese për mbrojtjen dhe brendimin e produkteve në bazë të karakteristikave rajonale. Në këtë drejtim masat dhe veprimet konkrete të ndërlidhura me këtë sektor përfshijnë.

• Hartimin e modeleve të veçanta për lehtësira fiskale për ndërmarrjet apo produktet me potencial të lartë eksportues;

• Në kuadër të njësisë së eksportit do të ndërtojmë programin për prodhimin, marketingun dhe procesin e eksportit në të gjitha fazat;

• Programi i marketingut dhe aktivitetet promovuese për secilën komunë, me fokus në përparësitë komparative dhe karakteristikat rajonale agrokulturore;

• Ndërtimi i brendit autentik kosovar dhe organizimi i seminareve, trajnimeve dhe takimeve për eksportuesit të cilët dëshirojnë të përvetësojnë këtë brend.

Zhvillimi i mëtejshëm institucional për përafrim me Bashkimin Evropian

Duke pasur parasysh që integrimi në BE është një nga top prioritetet tona shtetërore, do të vazhdojmë forcimin dhe ngritjen e strukturave të reja brenda sektorit, të cilat do të ndihmojnë hartimin, ekzekutimin dhe monitorimin e politikave bujqësore, i cili do te arrihet përmes:

• Zhvillimit të Autoritetit Menaxhues

• Shikimi i mundësisë së funksionalizimit të Njësisë së Pagesave

• Komiteti Monitorues

• Ofrimi i shërbimeve këshillimore për secilin fermer • Forcimi i institutit hulumtues Tabela 1. Trendet historike të financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 12,337,253 11,656,035 13,725,746 Paga dhe shtesa 2,178,458 1,500,795 1,570,925 Mallra dhe Shërbime 1,775,902 1,878,518 1,757,654 Komunalit 215,300 127,266 127,962 Subvencione dhe Transfere 1,167,593 5,625,750 7,400,000 Shpenzime Kapitale 7,000,000 2,523,706 2,869,205 Numri i stafit 598 315 315


89

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve KASH 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 13,725,746 21,050,130

23,550,130 31,550,130

Paga dhe shtesa 1,570,925 1,895,309 1,895,309 1,895,309 Mallra dhe Shërbime 1,885,616 2,885,616 3,385,616 3,385,616 Subvencione dhe Transfere 7,400,000 8,400,000 8,400,000 8,400,000 Shpenzime kapitale 2,869,205 7,869,205 9,869,205 17,869,205 Numri i stafit 315 315 315 315

Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve të prezantuara në tabelën e më poshtme është synim kryesor i MBPZHR-së. Këta kufij janë përcaktuar duke marrë për bazë koston e politikave ekzistuese dhe vlerësimin fillestar të kapacitetit për financim të iniciativave të reja në sferën e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural (psh. Zhvillimi i mëtejmë i Njësisë së Pagesave).

Tabela 3: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014


2011 Vlersimet

2012 Vlersimet

2013 Vlersimet 2014 Total 2,869,205 7,869,205 9,869,205 17,869,205 Departamenti i Prodhimtarisë dhe Mbrojtjes Bimore 2,200,000 4,407,205 5,189,205 10,507,205 Autoriteti Pyjor i Kosovës 500,000 700,000 900,000 1,900,000 Institu Bujqësor i Kosovës 169,205 170,000 270,000 870,000 Departamenti i Zhvillimit Rural 2,592,000 3,510,000 4,592,000 Në kategorinë e investimeve kapitale janë përfshirë:

• Sistemi i ujitjes • Ndërtimi i tregjeve dhe deponive për grumbullimin, ruajtjen dhe klasifikimin e

prodhimeve bujqësore • Pyllëzimin e sipërfaqeve të zhveshura.

Tabela 4: Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 22,816,533 27,514,838 35,077,738 Shpenzimet operative 21,755,738 27,514,838 35,077,738 Shpenzimet kapitale 1,060,795 Numri i stafit 67 76 96 Në tabelën 4, nevojat shtesë është përfshire rritja e numrit të punëtorëve në Njësinë e Pagesave, e cila përcillet edhe me shpenzime operative si: mallra dhe shërbime, paga dhe mëditje. Kërkesa shtesë në kategorinë e shpenzimeve operative kryesisht është për subvencione. MBPZHR disa nga kërkesat shtes mund ti realizojë përmes donacioneve, PPP dhe bashkëfinancimeve të përbashkëta.


90

MINISTRIA E TREGTISË DHE INDUSTRISË

Misioni Misioni i Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë është krijimi i kushteve sistemore për tregti, industri, krijimi i politikave të punës dhe zbatimi i legjislacionit për monitorimin e tregut dhe përkrahjen e konkurrencës korrekte, hartimi i programeve dhe legjislacionit për përkrahjen ndërmarrjeve industriale, tregtare, turistike, për përkrahjen e standardeve të kualitetit, çertifikimit dhe akreditimin, si dhe krijimit të politikave zhvillimore të sektorit privat përmes mbështetjes se investimeve në Kosovë duke siguruar informacione dhe ndihmë në sigurimin e dokumenteve (leje, autorizime) të nevojshme për investitorët vendas dhe të huaj si dhe publikimin e të dhënave të investimeve të huaja në Kosovë, shenjën e rekomandimeve për çështje të privatizimit, administrimin e regjistrit të regjistrimit të bizneseve. Gjendja Aktuale Përkundër ekzistimit të një legjislacioni relativisht stimulues dhe angazhimeve të institucioneve të Kosovës për të bërë më shumë në ndryshimin e kësaj gjendje të rëndë, Kosova ende mbetet larg rritjes ekonomike të dëshirueshme dhe përparësive që sjellin investimet e huaja. Në ekonomitë e tregut, sektori privat është një sektor dinamik në saje të energjisë ndërmarrëse dhe interesit të investitorëve, të cilat ndihmojnë rritjen e punësimit dhe përmirësojnë produktivitetin. Sot sektori privat në Kosovë, sikurse edhe në shumë vende në tranzicion madje edhe të atyre të zhvilluara është burimi kryesor i gjenerimit të vendeve të reja të punës dhe rritjes së të ardhurave kombëtare. Sektori privat është afirmuar si forcë e rritjes dhe transformimit në ekonominë e tregut, sikurse edhe vendet e regjionit. Ekonomia e Kosovës po kalon nëpër fazën e tranzicionit shumëdimensional shoqëror, ekonomik, pronësor etj, ku zhvillimi i sektorit privat luan një rol vendimtarë në përballimin e këtyre proceseve të ndërlikuara tranzicionale si dhe në rimëkëmbjen dhe zhvillimin ekonomikë. Objektivat Strategjike Objektivat strategjike të MTI-së orientohen në zvogëlimi e varfërisë përmes zhvillimit të përgjithshëm dhe të qëndrueshëm ekonomik të vendit dhe atë përmes:

1. Promovimi i kulturës së ndërmarrësisë, 2. Ndërtimi i kapaciteteve institucionale, 3. Krijimin dhe përmirësimin e infrastrukturës ligjore dhe fizike për mbështetjen e

sektorit privat, 4. Ndërtimi i infrastrukturës së cilësisë 5. Mbështetja e kapaciteteve turistike si dhe promovimin e ofertës turistike të

Kosovës,


91

a) Promovimi i kulturës së ndërmarrësisë – përbën një nga sfidat më të mëdha të institucioneve vendore. Përshtatja e plotë e sjelljeve dhe mentalitetit të ndërmarrësve tanë me ligjet bazë që përcaktojnë ekonominë e lirë të orientuar kah tregu ku oferta dhe kërkesa është bazament mbi të cilën do te vihen themelet e shëndosha për zhvillimin më të përshpejtuar ekonomikë, hapja e vendeve të reja të punës dhe reduktimin e varfërisë. Ministria e Tregtisë dhe Industrisë në kuadër te aktiviteteve të saja është e përkushtuar të ju ndihmoj Bizneseve përmes këtyre aktiviteteve si: Skema Vaucher e Trajnimeve dhe Këshillimeve, Programi “Intership Biznes “- komponentë për nxënës dhe studentë, Ndërkombëtarizimi i NVM-ve Kosovare përmes Aktit Evropian të Bizneseve të Vogla dhe Qendrës së Evropës Juglindore për Ndërmarrësi , Java e NVM-ve , Gratë në Biznes etj. b) Ngritja e kapaciteteve të vlerësimit të konformitetit të produkteve ndërtimore dhe industriale, zhvillimi i kualitetit të ndërtimtarisë dhe cilësisë së produkteve ndërtimore përmes Institucionalizimit të një strukture për kryerjen e veprimtarive kërkimore, shkencore, aplikative, zhvillimore, studimore dhe projektuese në fushën e ndërtimit. Studimin dhe realizimin e objektivave në fushën e rregullave teknike të produkteve ndërtimore si dhe kryerjen e veprimtarisë shkencore e teknologjike për ekspertiza, kurse kualifikimi, vlerësime konformiteti dhe kontrollë për produktet e ndërtimit që lidhen me sigurinë e jetës. c) Ndërtimin e Infrastrukturës Fizike për përkrahje të Ndërmarrjeve të Vogla dhe të Mesme në Kosovë, respektivisht zhvillimin e sektorit privat përmes zhvillimit të hapësirave të punës si Zonat Industriale, Parqet e Biznesit dhe Inkubatorët e Biznesit. Përmes këtij aktiviteti synohet rritja e konkurueshmërisë së prodhuesve vendorë, tërheqja e investitorëve të huaj nxitja e ndërmarrësisë dhe krijimi direkt i vendeve të reja të punës. d) Ngritja e infrastrukturës së cilësisë përmes ngritjes së laboratorëve dhe sistemit të akreditimit dhe te certifikimit. Gjithashtu jo më pak i rëndësishëm është edhe mbrojtja e jetës dhe shëndetit te njerëzve dhe kafshëve, mbrojtja e mjedisit, pasurisë dhe mbrojtjes se konsumatorit ne përgjithësi. e) Mbështetja e kapaciteteve turistike dhe promovimin e ofertës turistike të Kosovës; përmes këtij aktiviteti synohet zgjerimi i kapaciteteve turistike të Kosovës dhe promovimi i ofertës turistike të Kosovës. Me këtë synohet të ngritën kapacitetet vendore që klientela turistike vendore dhe ndërkombëtare të kenë mundësi zgjedhje të resurseve turistike që ofron Kosova. Aktiviteti synon një informim më të gjerë rreth produkteve turistike dhe shërbimeve turistike ekzistuese Kosovare, rritjen e vizitorëve vendor dhe të huaj, rritjen e të hyrave nga qarkullimi turistik dhe hapjen e vendeve të reja të punës. Tabela 1: Trendët historike të financimit

2009

Rishikimi 2010

Rishikimi 2011

Aprovuar Total 9,220,856 9,771,460 7,248,042 Paga dhe Mëditje 652,260 771,129 955,955 Mallra dhe Shërbime 1,268,180 2,230,757 949,299 Subvencione dhe Transfere 400,000 Shpenzime Kapitale 7,300,416 6,369,574 5,342,788 Numri i Stafit 176 192 192


92

Tabela 2 : Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 7,248,042 6,805,254 7,805,254 8,805,254 Paga dhe Mëditje 955,955 955,955 955,955 955,955 Mallra dhe Shërbime 949,299 949,299 949,299 949,299 Subvencione dhe Transfere - - - - Shpenzime Kapitale 5,342,788 4,900,000 5,900,000 6,900,000 Numri i Stafit 192 192 192 192 Në kuadër të shpenzimeve operative janë të përfshirë përveç mbulimit të aktivitete te zakonshme edhe disa projekte të cilat kanë ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e sektorit privat,promovimin e turizmit, promovim të investimeve të jashtme etj. Tabela 3: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014


2011 Vlerësimet

2012 Vlerësimet

2013 Vlerësimet

2014 Total 5,342,788 4,900,000 5,900,000 6,900,000 Departamenti i Industrisë 543,413 343,587 500,000 500,000

Departamenti i Ndërtimtarisë 495,000 500,000 440,000 300,000 Departamenti i Tregtisë 2,435,000 - - - Departamenti i Metrologjisë 300,000 106,413 - - Agjencioni për Mbështetjen e NVM-ve

1,369,375

3,900,000

4,900,000 6,100,000

Agjencioni për Rexhistrimin e Bizneseve

20,000 -

- -

Departamenti i Turizmit 150,590 - - - Agjencioni për Promovimin e Investimeve

29,410 50,000

60,000

Projektet kapitale prioritare të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë për vitin 2012 janë:

• Zonat Industriale, • Ngritja e kapaciteteve industriale dhe infrastruktura fizike, • Ngritja e Laboratorit të Ndërtimtarisë, • Furnizimi i Laboratorit të Ndërtimtarisë me pajisjet • Furnizimi i Laboratorit të Industrisë me pajisjet

Tabela 4: Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014 Total 9,329,520 12,821,695 16,659,060 Shpenzimet Operative 5,718,520 8,366,695 10,904,060 Shpenzimet Kapitale 3,611,000 4,455,000 5,755,000 Numri i punëtorëve 27

Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor kanë të bëjnë me infrastrukturën fizike dhe mbështetjen e promovimeve të aktiviteteve ekonomike.


93

MINISTRIA E MJEDISIT DHE PLANIFIKIMIT HAPSINOR

Misioni MMPH, ka për mision mbrojtjen e mjedisit, ujërave, rregullimin dhe zhvillimin e planifikimit hapësinor, banimin e ndërtimin, kadastri dhe shpronësimi ne nivel nacional. Realizimi i misionit do të arrihet përmes hartimit dhe zbatimit të politikave, strategjive, programeve dhe projekteve, si dhe realizimit të aktiviteteve tjera në funksion të zhvillimit të qëndrueshëm. Mbështetja e misionit në zhvillimin e qëndrueshëm ka për qëllim përmirësimin e cilësisë së jetës së qytetarëve të Kosovës, dhe brezave që do të vijnë. Realizimi i kësaj politike zhvillimore do të bëhet përmes integrimit të strategjisë mjedisore me strategjitë sektoriale dhe përmes monitorimit, informimit dhe raportimit mjedisor. E gjithë kjo do të mundësoi Administrimin e integruar dhe të qëndrueshëm të mjedisit; planifikimin hapësinor, kadastrit, si mekanizëm për koordinimin dhe harmonizimin e aktiviteteve të sektorëve të ndryshëm në rrafshin hapësinor. Gjendja e tanishme: Kualiteti i mjedisit në Kosovë është larg standardeve mjedisore të Bashkimit Evropian. Ekzistojnë probleme serioze në lidhje me cilësinë e ujërave, menaxhimit të mbeturinave, ndotjes së ajrit, ndotjes së tokës dhe humbjes së llojllojshmërisë biologjike menaxhimin i dobët i mbeturinave industriale dhe shfrytëzimi jo i qëndrueshëm i resurseve natyrore. Përveç këtyre, trajtimi dhe deponimi i mbeturinave është çështje shumë e rëndësishme. Ndotja e ajrit është një çështje tjetër e rëndësishme e cila është e pranishme sidomos në qytetet e mëdha dhe në zonat industriale. Probleme tjera të mjedisit shkaktohen nga zhvillimet e paplanifikuara, mungesa e planeve hapësinore duke përfshirë edhe planet urbane, mungesa e hartave topografike. Është filluar montimi i pajisjeve për monitorimin e cilësisë së ajrit, impianteve për sterilizimin e mbeturinave, rehabilitimi i disa deponive dhe rregullimi dhe pastrimi i disa lumenjve. Synimet e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor

• Parandalimi, zvogëlimi i ndotjes se mjedisit, ujërave dhe qasja integruese në kontrollin e ndotjes;

• Shfrytëzimi i qëndrueshëm i pasurive natyrore dhe mbrojtja e llojllojshmërisë biologjike dhe trashëgimisë natyrore;

• Fuqizimi i planifikimit hapësinor ; • Fuqizimi dhe Rindërtimi i kadastrit; • Planifikimi dhe zbatimi i projekteve me rëndësi të veçantë

Synimi i 1-rë: Parandalimi, zvogëlimi i ndotjes së mjedisit dhe qasja integruese në kontrollin e ndotjes, do të arrihet përmes:

• Ndërtimi i sistemit të integruar të monitorimit të cilësisë së ajrit; • Ndërtimi i impianteve për sterilizimin e mbeturinave infektive, për trajtimin e

ujërave të ndotura dhe ndërtimi i objekteve për ruajtjen e mbeturinave të rrezikshme;


94

• Përmirësimi dhe zgjerimi i infrastrukturës për mbledhje dhe grumbullimin e mbeturinave;

• Pastrimi i lumenjve, ndërtimi i rrjetit të kanalizimit; • Ndërtimi i rrjetit të ujësjellësit;

Synimi i 2-të: Shfrytëzimi i qëndrueshëm i pasurive natyrore dhe mbrojtja e llojllojshmërisë biologjike dhe trashëgimisë natyrore do të arrihet përmes:

• Strategjia e ujërave të Kosovës; • Studimi i fizibilitetit për nxjerrjen e zhavorrit në lumenjtë e Kosovës; • Hartimi i elaborateve për definimin e zonave të mbrojtura për ujin e pijshëm, • Avancimi i sistemit të monitorimit të ujërave sipërfaqësor, • Hulumtimi i ujërave nëntokësore, • Inventarizimi i habitateve dhe florës e faunës. • Hartimi dhe zbatimi i planit hapësinor të menaxhimit të parkut nacional Mali

Sharr Synimi i 3-të Fuqizimi i planifikimit hapësinor në Kosovë do të arrihet përmes:

• Rregullimi i vendbanimeve joformale (një pilot projekt); • Hartimi i rregullave teknike ndërtimore sipas standardeve të BE në fushën e

ndërtimit dhe planifikimit; • Ndërtimi i objekteve për banim me qira jo profitabile; • Organizimi i provimeve profesionale, licencimi i inxhinierëve dhe arkitektëve në

fushën ndërtimit, banimit dhe të planifikimit; Synimi i 4-të: Planifikimi dhe projektimi i projekteve me rëndësi të veçantë dhe sipas vendimeve te Qeverise,do te arrihet përmes këtyre projekteve:

• Projekti Hade, • Projekti i Kompleksit “Adem Jashari”, • Projekti Memorial i Reçakut, • Projekti i zhvendosjes së banorëve të fshatit Brod

Tabela : Trendët historike të financimit

2009 Rishikuar

2010 Rishikuar

2011 Aprovuar

Total 12,253,699 11,682,934 8,635,217 Paga dhe shtesa 761,744 1,033,562 1,410,573 Mallra dhe Shërbime 1,291,955 1,218,556 1,323,238 Subvencione /Transfere - 20,000 - Shpenzime kapitale 10,200,000 9,410,816 5,901,406 Numri i stafit 239 288 295


95

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 8,635,217 8,314,634 8,871,270 11,871,270 Paga dhe shtesa 1,410,573 1,410,573 1,410,573 1,410,573 Mallra dhe shërbime 1,323,238 1,324,061 1,460,697 1,460,697 Subvencione dhe transfere - Shpenzimet kapitale 5,901,406 5,580,000 6,000,000 9,000,000 Numri i Punëtorëve 295 295 295 295 Në kuadër të shpenzimeve operative janë të përfshirë përveç mbulimit të aktivitete te zakonshme ka të bëjë edhe me mbulimin e shpenzimeve te Qirasë dhe shpenzimet e ushqimit për banoret e zhvendosur te fshatit Hade. Tabela : Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014


2011 Vlerësimet

2012 Vlerësimet

2013 Vlerësimet

2014 Total 5,901,406 5,580,000 6,000,000 9,000,000 Mjedisi 720,000 970,000 560,000 1,060,000 Planifikimi Hapësinor 1,961,406 2,500,000 750,000 1,250,000 Burimet Ujore 1,620,000 1,420,000 2,160,000 3,660,000 Fshati Hade 400,000 400,000 2,030,000 2,030,000 Agjencioni Kosovar për Mbrojtjen e Mjedisit 50,000 50,000 300,000 300,000 Departamenti i Banimit 0 240,000 200,000 700,000 Agjencioni Kadastral 1,150,000 - - - Projektet Prioritare te MMPH për vitet 2012

• Ndërtimi i objektit për ruajtjen e përkohshme të mbeturinave të rrezikshme, • Krijimi i rrjetit për monitorimin e cilësisë ajrit në Kosovë, • Ndërtimi i impianteve për sterilizimin e mbeturinave infektive, • Memoriali ''Adem Jashari '' Prekaz, • Kompleksi i Varrezave, Reqak

Tabela : Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 5,270,407 6,263,321 4,034,321 Shpenzimet operative 280,407 143,321 174,321 Shpenzimet kapitale 4,990,000 6,120,000 3,860,000 Numri i punëtorëve 4 Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor kanë të bëjnë me rritje të numrit të punëtorëve dhe projekte për rregullimin e infrastrukturës fizike që kanë të bëjmë me mjedisin. Këto kërkesa duhet të shikohen të financohen nga financimet jashtëbuxhetore.


96

AGJENCIONI KOSOVAR I PRIVATIZIMIT

Misioni Të privatizohen dhe likuidohen në mënyrë të duhur të gjitha Ndërmarrjet Shoqërore. Implementimi i programit të privatizimit në mënyrë transparente dhe efikase duke vazhduar privatizimin përmes dy metodave të shitjes: spin ofit dhe shitjes nëpërmjet likuidimit. Shqyrtimi me kohë i ankesave valide nga Kreditorët dhe Pronarët lidhur me Ndërmarrjet apo Asetet, nga të ardhurat monetare që rrjedhin nga administrimi, shitja, transferi apo likuidimi i Ndërmarrjeve të tilla dhe/ose Aseteve të tilla; qëllim ky për të cilin do të mbahen fondet në mirëbesim; dhe transferi i fondeve që mbesin tek Qeveria e Kosovës. Situata e aktuale Gjatë vitit 2011 planifikohet të vazhdohet me mbylljen e rasteve të likuidimit si dhe me shpërndarjen e fondeve për kreditorët, punëtorët dhe pronarët. Krijimi dhe shitja e 65 Ndërmarrjeve të Reja është planifikuar, ku do të përfshihen Ndërmarrjet e Reja të krijuara për të mundësuar shitjen e aseteve të ri-tenderuara nga spin of-et speciale që kanë dështuar nga AKM-ja. Do të përfshihen privatizimi i shtatë Ndërmarrjeve të Reja nga Komuna e Gjakovës, të cilat pretendojnë se janë transformuar në Shoqata Aksionare. AKP-ja do të jetë gjithashtu e fokusuar në privatizimet e mundshme të ndërmarrjeve të mëdha të cilat kanë një ndikim të konsiderueshëm në zhvillimin ekonomik të Kosovës dhe të cilat shpresojmë do të tërheqin investime të huaja: Brezovica, Trepça etj. Do të punohet në drejtim të mbylljes së 52 rasteve të likuidimit dhe shqyrtimit të të gjitha ankesave si dhe shpërndarjes së fondeve për kreditorët. Për të arritur këtë AKP do të filloj me pesë Shitje të Aseteve përmes Likuidimit. Për më tepër Zyrat Rajonale të AKP-së do të kërkojnë miratimin e Bordit të Drejtorëve për të filluar me 35 likuidime të reja shtesë. Për sa i përket aktiviteteve të Qeverisjes Korporative janë 8 Ndërmarrje Shoqërore nën Administrim Direkt (AD). Sidoqoftë ky numër mund të rritet varësisht nga rekomandimet e zyrave rajonale. Janë shqyrtuar këto raste dhe janë identifikuar asetet përkatëse të cilat kanë mundësi të privatizohen apo ti nënshtrohen privatizimit të pjesërishëm gjatë vitit 2011.

Strategjia organizative Strategjitë kryesore të AKP-së do të jenë:

• Procesi i privatizimit të Ndërmarrjeve Shoqërore pas konsultimit me zyrtarët e komunave përkatëse;

• Likuidimi i Ndërmarrjeve Shoqërore në bashkëpunim më Komisionet e pavarura të Likuidimit të caktuara nga Agjencioni Kosovar i Privatizimit;

• Zgjidhja e çfarëdo ankese të kontestuar përmes Komisioneve Shqyrtuese dhe finalizimi i çfarëdo çështjeje gjyqësore përmes Odës së Veçantë të Gjykatës Supreme.


97

Ndërmarrjete Shoqërore të propozuara për privatizim janë të përzgjedhura në mënyrë të kujdesshme bazuar në:

• Ndërmarrjet me asete atraktive për të cilat investitorët shprehin interesim

• Indikacionet nga menaxhmenti i Ndërmarrjeve Shoqërore dhe fuqisë punëtore ku kërkohet privatizimi

• Performansa në rastet kur Ndërmarrjeve Shoqërore ka operim të qëndrueshëm, asete të dokumentuara në mënyrë të qartë dhe një fuqi të gatshme punëtore

• Ndërmarrjeve Shoqërore me prospekt të arsyeshëm komercial dhe asetet që vlerësohen të jenë më të vlefshme si çështje të vazhdueshme të privatizimit sesa në shitje të aseteve me likuidim.

Tabela 1: Trendet Historike të financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 12,159,141 9,229,573 9,028,747 Paga dhe shtesa 184,500 197,774 805,937 Mallra dhe shërbime 3,919,510 3,612,542 2,742,507 Subvencione & transfere 4,805,131 3,182,870 3,182,870 Projektet Kapitale 3,250,000 2,236,387 2,297,433 Numri i stafit paguar nga BKK-ja 17 21 279 Numri i stafit paguar nga donatori 250 258 Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 9,028,747 10,175,817 10,175,817 11,175,817 Paga dhe shtesa 805,937 1,505,937 1,505,937 1,505,937 Mallra dhe shërbime 2,742,507 2,987,010 2,987,010 2,987,010 Subvencione dhe transfere 3,182,870 3,182,870 3,182,870 3,182,870 Shpenzimet kapitale 2,297,433 2,500,000 2,500,000 3,500,000 Numri i Punëtorëve 279 279 279 279 Në kuadër të shpenzimeve operative janë të përfshirë përveç mbulimit të aktivitete te zakonshme rreth procesit te privatizimit te Ndërmarrjeve Shoqërore po ashtu edhe për subvencionimin e punëtoreve te Trepçës për Paga dhe Stipendione. Tabela 3: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014


2011 Vlerësimet

2012 Vlerësimet

2013 Vlerësimet

2014 Total 2,297,433 2,500,000 2,500,000 3,500,000 Administrata e AKP 150,000 150,000 150,000 150,000 Likuidimi 20,000 20,000 20,000 20,000 Trepça 2,127,433 2,330,000 2,330,000 3,330,000


98

Projektet kapitale prioritare të AKP për vitin 2012

• Hapja e vend punishtes në Melenic Miniera Trepça Stantërk, • Riaftësimi i vend punishteve në horizontet IX dhe VIII, • Instalimi i pajisjes filtruese dhe pajisjeve për përmirësimin e teknologjisë dhe kushteve

të punës- Fabrika për konservimin e mbeturinave të Akumulatorëve Zveçan. Tabela 4: Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 4,858,656 6,978,656 1,638,790 Shpenzimet operative 1,386,223 1,436,223 1,456,223 Shpenzimet kapitale 3,472,433 5,542,433 182,567 Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor kanë të bëjnë me projektet e minierave. Këto kërkesa shtesë mund të kërkojnë financime jashtëbuxhetore


99

SEKTORI I ARSIMIT DHE KULTURËS

Misioni Kosova – shoqëri e bazuar në dije dhe shkathtësi konkurruese, e integruar në rrjedha evropiane, me mundësi të barabarta për avancimin e secilit individ që të përgatiten e të kontribuojnë në zhvillimin e qëndrueshëm shoqëror, ekonomik, kulturor dhe politik në vend. Kosova shoqëri demokratike që ofron mundësi të barabarta për zhvillim personal të të gjithë qytetarëve, ku qasja në përfitim të dijes, hulumtimeve shkencore dhe të përfitimit të shkathtësive, janë në funksion zhvillimit të përshpejtuar të shoqërisë sonë dhe aftësive konkurruese brenda dhe jashtë Kosovës. Gjendja Aktuale

Mjetet e ndara për vitin 2011 janë € 64,16 milion, ose 6.04%, për këtë sektor. Ministritë që përbëjnë sektorin e arsimit janë: Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë; Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit; Universiteti i Prishtinës; Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Kosovës; Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Kulturore. Gjatë vitit kalendarik 2010 dhe 2011 është vazhduar me reformimin e të gjitha niveleve arsimore. Janë implementuar masa konkrete të parapara në Strategjinë Parauniversitare dhe të Arsimit të Lartë. Ka filluar procesi i licencimit të mësimdhënësve. Është investuar në ndërtimin, zgjerimin dhe renovimin e hapësirës shkollore, shpërndarë libra falas nga klasa e 1-9, janë përpiluar dhe publikuar tekste të reja mësimore, është filluar konkretisht me instalimin e kabineteve kompjuterike nëpër shkolla, kërkimet shkencore të vazhdueshme të ASHAK dhe kompletim të infrastrukturës ligjore të nevojshme për ketë sektor. Zhvillimin e dialogut ndërkulturor në reciprocitet dhe integrime në plane rajonale, evropiane dhe më gjerë e veçanërisht promovimi i identitetit kulturor Kosovar në arenën ndërkombëtare, ndërkombëtarizimin e sportit duke ju përshtatur rrethanave dhe kritereve që i kërkon Federata ndërkombëtare dhe janë licencuar në Institucionet Ndërkombëtare 9 federata të ndryshme sportive. Është investuar në Mbrojtjen e trashëgimisë kulturore. Zhvillimet e përgjithshëm janë vlerësimet dhe shpallja e trashëgimisë kulturore në mbrojtje të përherëshme duke përfshirë trashëgiminë arkeologjike, arkitekturore, të luajtshme, shpirtërore dhe peizazhet kulturore.


100

Objektivat strategjike të sektorit janë:

• Lidhjen e qëndrueshme të arsimit dhe kulturës me zhvillimet ekonomike dhe shoqërore ku do të aktualizojë rëndësinë e kualifikimeve në fushën e arsimit profesional dhe të arsimit të lartë për nevojat e ekonomisë të tregut të punës.

• Rishikimin dhe modernizimin e legjislacionit ekzistues për ketë sektor dhe harmonizim me politikat e BE-së me ligjet relevante.

• Rishikimi dhe zhvillimi i kornizën së planprogrameve në Kosovë, zhvillimi i kapaciteteve në nivelin qendror dhe lokal dhe koordinimi me donatorë, vazhdimi i procesit të licencimit të mësimdhënësve.

• Përkujdesjen dhe vlerësimin e vlerave të trashëgimisë kulturore, ngritjen e cilësisë së kësaj natyre, përkrahjen, lobimin dhe ndërkombëtarizimin e sportit dhe kulturës. Implementimi i Strategjisë dhe Planit të Veprimit për Rini 2010-2012. Përkrahjen e trashegimis kulturore.

Përmledhja e vlersimeve në nivel të sektorit 2011 2012 2013 2014 Total 64,161,398 65,771,717 69,228,420 87,934,413 Paga dhe shtesa 17,168,012 18,061,588 18,420,330 20,083,285 Mallra dhe shërbime 11,443,134 12,772,397 13,601,721 14,443,069 Subvencione dhe transfere 4,444,270 5,092,028 5,606,369 6,885,441 Shpenzime Kapitale 31,105,982 29,845,704 31,600,000 46,522,618 Numri i stafit 3,847 3,847 3,847 3,980

6%

94%


Sektori i Arsimit dhe Kulturës Totali


101

Përmbledhje e projekteve kapitale në nivel të organizatave buxhetore

2011 2012 2013 2014 Total 31,105,982 29,845,704 31,600,000 38,522,618 MASHT 23,138,075 21,955,411 23,100,000 25,370,000 MKRS 6,726,424 6,590,293 6,900,000 11,623,262 UP 1,241,482 1,300,000 1,600,000 1,529,356 ASHAK - - - - KKTK - - - 1,060,000

Kërkesat shtesë për financim mbi kufirin e vlersuar 2012 2013 2014 Total 18,023,041 18,600,603 28,076,828 Shpenzimet operative 4,915,471 6,606,828 9,596,947

Shpenzimet kapitale 13,107,570 11,993,775 18,479,881 Numri i stafit 232 262 293

Kërkesat shtesë kryesisht kanë të bëjnë me infrastrukturen shtesë të këtij sektori, asistencë teknike dhe paisje tjera të nevojshme për zhvillimin e këtij sektori. Gjetja e financimeve tjera jashtëbuxhetore është një sfidë me të cilën do të mirret ky sektor dhe se financimet nga donatorët, PPP dhe format tjera të financimit janë të domosdoshme për këtë sektor.


102

MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE TEKNOLOGJISË

Misioni

Ministria e Arsimit Shkencës dhe Teknologjisë (MASHT) ka mision zhvillimin e një sistemi arsimor efektiv, që do ti kontribuon ngritjes së mirëqenies së shoqërisë duke ofruar edukim dhe arsimim të barabartë për të gjithë qytetarët si dhe cilësi të lartë në fushën e kërkimeve shkencore dhe inovacioneve në pajtim me standardet bashkëkohore. Gjendja Aktuale Gjatë vitit 2010 dhe 2011 është vazhduar me reformimin në të gjitha nivelet arsimore dhe aftësuese, është përpiluar Plani Strategjik i Arsimit të Kosovës për vitin 2011-2016. Në pajtim me planin strategjik është bërë hartimi i politikave si dhe janë krijuar mekanizma për ngritjen e mbikëqyrjes së cilësisë në arsimin në të gjitha nivelet në tëre Kosovën. Është investu në infrastrukturën shkollore, gjegjësisht infrastrukturës shkollore i janë shtuar 204,530 metra katror apo 76 objekte shkollore. Kjo ka ndikuar që hapësira shkollore për një nxënës të rritet dhe në këtë aspekt është bërë përmirësim i kushteve të mësimdhënjës dhe mësimnxënjës, zhvillimi profesional i mësimdhënësve me programin ECDL, avancimi i kualifikimeve të mësimdhënësve në bashkëpunim me Fakultetin e Edukimit, janë mbajtur trajnime të mësimdhësve për qasje të shkollave promovuese të shëndetit. Disa nga aktivitetet e realizuara:

• Ngritja e mekanizmave për sigurimin dhe menaxhimin e burimeve dhe të mjeteve financiare për zhvillimin e një infrastrukture të plotë dhe funksionale në të gjitha nivelet e arsimit, ngritja e kapaciteteve për punë kërkimore-shkencore, promovimin e nevojës për arsim profesional, mësim gjatë tërë jetës,

• Funksionalizimi e Qendres për Bashkëpunim Ndërkombëtar në Arsimin e Lartë, Shkencë dhe Teknologjisë si dhe Qendrës për Inovacion dhe Transfer të Teknologji,

• Shpërndarja e librave falas për klasët 1-9, • Përpilimi dhe publikimi i teksteve të reja mësimore, • Licencimi dhe akreditimi i ofertuesve privat të arsimit të lartë, • Rishikikimi i kurrikulave dhe plan-programeve mësimore si dhe kornizës kurrikulare, • Themelimi i 2 shkollave të arsimit profesional, respektivisht shkollave të ekselencës, • Avancimi i infrastrukturës për minoritete në lëminë e të drejtave të njeriut.

Objektivat strategjike afatmesme janë:

• Arritja e gjithë përfshirjes, barazisë, cilësisë dhe diversitetit në arsim, • Jetësimi i autonomisë, sigurimi i cilësisë si dhe krijimi i diversitetit në arsimin, universitar dhe jouniversitar, • Shëndërrimi i institucioneve të arsimit të lartë në institucione kërkimore dhe shkencore

si dhe ndërlidhja e tyre me ekonominë dhe shoqërinë,


103

• Arsimi tërë jetësor dhe zhvillimi i resurseve njerëzore.

Objektivi i parë - Arritja e gjithë përfshirjes, barazisë, cilësisë dhe diversitetit në arsim, do të arrihet përmes këtyre programeve dhe aktiviteteve:

• Ndërtimi dhe renovimi hapësirave shkollore si dhe sigurimi i një kontingjenti të teksteve falas për nivelin e arsimit parauniversitar,

• Zhvillimi profesional - trajnimet e mësimdhënësve në funksion të rritjes së cilësisë në mësimdhënie, kualifikimi dhe rikualifikimi i mësimdhënësve,

• Themelimi dhe funksionalizimi i këshillave shtetërore dhe institucioneve, kompletimi i sistemit arsimor, vlerësimet shtetërore (Vlerësimi në klasën e 5-të, klasën e 9-të dhe Matura),

• Themelimi dhe fuqizimi i aktiveve profesionale, rishikimi i planprogrameve në arsimin parauniversitar, dhe mbështetja për nxënësit me nevoja të veçanta,

• Mësimi plotësues në gjuhën amtare në diasporë, ofrimi i programeve të reja integruese për fëmijët e kthyer nga diaspora,

• Zhvillimi i bazës së të dhënave për infrastrukturën shkollore, hartat e shkollave, formimi i qendrave kompjuterike dhe menaxhimi i informatave,

• Hartimi i politikave për sigurim të cilësisë, certifikim, vlerësim, standarde dhe kualifikime në kuadër të komiteteve të këshillit për AAP, dhe harmonizimi i nivelit të kualifikimeve KKK me nivelet e arsimit ISCED,

Objektivi i dytë - Jetësimi i autonomisë, sigurimi i cilësisë si dhe krijimi i diversitetit në arsimin universitar dhe jouniversitar, arrihet përmes këtyre programeve dhe aktiviteteve:

• Sigurimi i përfshirjes më të madhe të gjeneratës së re në arsimin e lartë në harmoni me kërkesat e tregut të punës.

• Rritja e numrit të institucioneve të Arsimit të lartë, rritja e fondeve për bursa për studentë, për mësimdhënës si dhe ulja e kostos së shpenzimeve për studentë.

• Vlerësim i brendshëm dhe i jashtëm (akreditimi i IAL) • Ofrimi dhe rishikimi i kornizës ligjore në arsimin e lartë.

Objektivi i tretë - Shndërrimi i institucioneve të arsimit të lartë në institucion kërkimore dhe shkencore si dhe ndërlidhja e tyre me ekonominë dhe shoqërinë, arrihet përmes këtyre programeve dhe aktiviteteve:

• Përkrahja e projekteve shkencore dhe zhvillimore me pjesëmarrje ndërkombëtare, • Ngritja e infrastrukturës institucionale për punë shkencore, inovacion dhe transfer të

teknologjisë, • Themelimi i njësive të kërkimeve shkencore, instituteve dhe qendrave për kërkim

shkencor në fushat prioritare, • Mbështetja e aktiviteteve të Këshillit Kombëtar të Shkencës, • Themelimi i Fondit për kërkime shkencore, jetësimi i programit kombëtar të shkencës.


104

Objektivi i katërt - Arsimi tërë jetësor dhe zhvillimi i resurseve njerëzore, do të arrihet përmes këtyre programeve dhe aktiviteteve:

• Aftësimi i moshës së re për treg të punës dhe rritja e mundësive dhe kushteve për ngritje në karrierë;

• Arsimi tërë jetësor.

Tabela1. Trendet historike të financimit 2009 2010 2011 Total 45,108,476 43,197,951 34,817,820 Paga dhe Mëditje 3,058,359 3,614,379 4,835,803 Mallra dhe Shërbime 3,358,463 7,372,609 5,638,464 Subvencione dhe Transfere 53,000 1,694,930 1,205,478 Shpenzimet Kapitale 45,794,549 26,714,997 23,138,075 Numri i stafit 995 1090 1090

Shpenzimet operative në tre vitet e ardhshme parashihen të kenë një rritje të lehtë bazuar në zhvillimet në arsim, ngritjen e efiqiences dhe shfrytëzimi maksimal i resuresve duke marrë parasysh prioritetet e Qeverisë se Republikës s Kosovës. Tabela 2. Përmbledhja e vlerësimeve në nivel të organizatës buxhetore 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 34,817,820 35,586,356 37,851,749 43,274,869 Paga dhe shtesa 4,835,803 5,137,803 5,137,803 5,290,923 Mallra dhe shërbime 5,638,464 7,287,664 8,348,468 8,348,468 Subvencione dhe transfere 1,205,478 1,205,478 1,265,478 1,265,478 Shpenzime Kapitale 23,138,075 21,955,411 23,100,000 28,370,000 Numri i stafit 1090 1090 1090 1090

Investimet e parapara për arsim janë planifikuar konform planit strategjik të Ministris së Arsimit 2011 – 2016, për të gjitha nivelet e arsimit. Keto janë investime për politikat egzistuese, me të cilat MASHT synon përmirësimin e infrastukturës arsimore dhe ngritjen e kapaciteve për vitet në vijim.


105

Tabela 3. Shpenzimet kapitale për vitin 2012-2014

Administrata Qendrore 2011 2012 2013 2014 Total 23,138,074 21,955,411 23,100,000 28,370,000 Ndërtimi dhe renovimi i objekteve shkollore në arsimin fillor 6,860,222 8,473,411 7,076,000 8,050,000 Ndërtimi dhe renovimi i objekteve shkollore në arsimin te mesëm 8,677,408 7,335,000 8,080,300 6,220,000 Ngritja e infrastrukturës së re dhe renovimi i objekteve ekzistuese 485,822 667,000 - 3,800,000 Blerja e librave për kl e1-9 dhe inventarit për objektet shkollore 4,686,780 2,450,000 2,800,000 6,000,000 Projekte për Arsimin e Lartë 1,335,248 1,250,000 501,046 800,000

Teknologji Informative në Arsimin Parauniversitar 168,468 200,000 200,000 - Ngritja e infrastrukturës së re dhe renovimi i objekteve ekzistuese për Universitetin e Prizrenit 500,000 1,000,000 1,000,000 1,000,000 Projekte tjera 424,126 580,000 3,442,654 2,500,000

Projektet kapitale për këtë periudhë janë në pajtueshmëri me Planin strategjik të MASHT-it 2011-2016. Tabela 4. Kërkesat shtesë për financim mbi kufijtë e vlersuar buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 14,498,042 11,498,042 14,398,042

Shpenzimet operative 2,911,042 2,998,042 2,911,042 Shpenzimet kapitale 11,500,000 8,500,000 11,400,000 Numri i stafit 89 89 89

Kërkesat shtesë kanë të bëjnë me rritje të numrit të puntorëve dhe zgjerim të infrastrukturës fizike si dhe kapaciteteve hulumtuse si dhe paisje të tjera të rendesishme për këtë ministri. Për të plotësuar këto kërkesa shtesë mbetet që MASHT të shikojë mundësit e financimeve jashtë buxhetore përmes donatorëve, PPP, dhe forma tjera të financimit. Një pjesë të financimeve MASHT do ta bëjë nga të hyrat vetanake që janë pjesë e Memorandumeve të Mirkuptimit.

Vlerësimi i të hyrave vetanake 2011 – 2014

2011 2012 2013 2014 Total 2,982,607 2,982,607 2,982,607 2,982,607


106

MINISTRIA E KULTURËS, RINISË DHE SPORTIT

Misioni Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit krijon mjedis të favorshëm për nxitjen dhe fuqizimin e vlerave të kulturës, rinisë dhe sportit në nivel kombëtar dhe ndërkombëtar, duke promovuar kreativitetin individual dhe diversitetin kulturor, në kuadër të proceseve integruese evropiane të një shoqërie të lirë dhe demokratike. Gjendja aktuale Gjatë vititeve 2010 dhe 2011 i është kushtuar kujdes i shtuar mbështetjes buxhetore në zhvillimin e infrastrukturës së domosdoshme të kulturës, aktiviteteve kulturore dhe krijimin e kushteve adekuate hapësinore, teknike dhe profesionale sipas standardeve evropiane, për zhvillimin e kulturës kombëtare në Kosovë. Gjithashtu, janë ndërmarr aktivitete të randsishme në nderkomtarizimin e sportit dhe kulturës që njëkjohsisht prezantohet Kosova në arenen nderkomtare. Është investuar në zhvillimin e programeve për promovimin e vlerave artistike dhe kulturore duke përfshirë edhe bashkësitë tjera minoritare, vazhdimi i punimeve në infrastrukturën kulturore dhe rujtjen dhe mbrojtjen e trashegimis kulturore. Vitin e kaluar MKRS ka arritur që të fusë në listën e pagave puntorët që më parë nuk e kishin të rregulluar statusin e tyre të punësimit të përhershëm. Po ashtu në mugesë të buxhetit të pamjaftushëm edhe disa aktivitete dhe objekte infrastrukturore pritet të realizohen gjatë periudhës së ardhshme afatmesme Objektivat strategjike

• Përkrahja dhe lobimi për ndërkombëtarizimin e sportit, ndërtimi i infrastrukturës sportive; • Përkujdesja dhe vlerësimi i vlerave të trashëgimisë kulturore, gërmimeve dhe

hulumtimeve arkeologjike, legjislacionit për ruajtjen e trashëgimisë sipas standardeve bashkëkohore në harmoni të plotë me Bashkimin Evropian;

• Infrastruktura për zhvillimin e kulturës kosovare; • Plani Kosovar i Veprimit për Rini; • Infrastruktura ligjore.

Objektivi i parë: Përkrahjes dhe lobimit për ndërkombëtarizimin e sportit, për pjesëmarrje të sportistëve në arenën ndërkombëtare, që realizohet përmes:

• Përkrahjes së federatave të licencuara në lobimin për njohje të reja ndërkombëtare;

• Mbështetjes materiale të federatave për reprezentacionet sportive dhe organizmin e garave ndërkombëtare.

• Subvencionimit të aktiviteteve sportive në bazë të politikave programore; • Mbështetjes së klubeve dhe shoqatave sportive në organizimin e aktiviteteve të

ndryshme sportive; • Përkrahjes së aktiviteteve sportive për minoritete dhe persona me aftësi të

kufizuara. • Funksionalizimit të sektorit anti-doping në qendrën e mjekësisë sportive, • Trajnimeve tjera në profilizimin e mjekëve të licencuar sportivë dhe

marrëveshjeve me Ministrinë e Shëndetësisë.


107

• Vazhdimi i punimeve në palestrat sportive, për ndeshje ndërkombëtare Objektivi i dytë: Ruajtja, mbrojtja dhe promovimi i trashëgimisë kulturore si dhe përkujdesja dhe vlerësimi i vlerave të trashëgimisë kulturore. Realizimi i objektivave arrihet në bashkëpunim të të gjithë partnerëve në:

• Ruajtjen dhe mbrojtjen e trashëgimisë kulturore; • Konservimin e integruar; • Masat preventive të ruajtjes së trashëgimisë kulturore në rrezik; • Zhvillimin socio-ekonomik përmes trashëgimisë kulturore dhe natyrore; • Organizimin më të mirë rreth trashëgimisë kulturore në Kosovë dhe reformimin

institucional; • Hartimin dhe zbatimin e politikave dhe legjislacionit për ruajtjen e trashëgimisë

kulturore, sipas standardeve bashkëkohore në harmoni të plotë me direktivat e BE-së. Objektivi i tretë; Infrastruktura për zhvillimin e kulturës, arrihet përmes këyre aktiviteteve:

• Sigurimit të infrastrukturës së domosdoshme për zhvillimin e kulturës; • Ndërtimit të Shtëpisë Teatër dhe Operë “Ibrahim RUGOVA”; • Ndërtimit të objektit të Muzeut të Artit Bashkëkohor në Kosovë; • Renovimit të galerisë, restaurimit dhe konservimit të pikturave të piktorit Musli

MULLIQI; • Masave preventive për investimet kapitale në objektet kulturore; • Zbatimit të legjislacionit dhe strategjisë për kulturë.

Objektivi i katërt; Plani Kosovar i Veprimit për Rini, i cili arrihet përmes këtyre aktiviteteve:

• Pjesëmarrjes së të rinjve në mekanizmat institucional; • Edukimit joformal; • Përkrahjes së punësimit të të rinjve dhe ruajtja e shëndetit të të rinjeve; • Infrastrukturës rinore; • Përkrahjes së rrjetëzimit dhe bashkëpunimt të të rinjve në aktivitete rinore në nivel

rajonal dhe evropian. • Implementimit të Ligjit dhe UA për Fuqizim dhe Pjesëmarrje të Rinisë; • Implementimit të aktiviteteve tradicionale;

Objektivi i pestë: Avansimi i infrastruktures ligjore, arrihet përmes këtyre aktiviteteve:

• Implementimit të legjislacionit të aplikueshëm, respektivisht ligjeve të aprovuara në fushën e kulturës, rinisë dhe sportit;

• Përgatitjes dhe krijimit të legjislacionit të ri, plotësimit të legjislacionit aktual me akte nënligjore;

• Harmonizimit të legjislacionit aktual me legjislacionin e BE-së;


108

Trendët historike të financimit të MKRS-së 2009-2011 2009 2010 2011 Total 11,261,493 12,382,736 13,099,389 Paga dhe Mëditje 1,083,843 888,583 2,367,963 Mallra dhe Shërbime 1,038,187 896,212 766,209 Subvencione dhe Transfere 3,826,933 4,811,570 3,238,792 Shpenzime Kapitale 5,312,530 5,786,371 6,726,425 Numri i stafit 322 232+322 554

Përmbledhja e Vlerësimeve në nivel të organizatës buxhetore 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 13,099,388 13,882,654 14,772,964 23,616,970 Paga dhe shtesa 2,367,963 2,486,361 2,610,679 2,741,212 Mallra dhe shërbime 766,209 919,450 921,394 1,112,533 Subvencio&transfere 3,238,792 3,886,550 4,340,891 5,139,963 Shpenzime Kapitale 6,726,424 6,590,293 6,900,000 14,623,262 Numri i stafit 554 554 554 554

Përmledhja e projekteve kapitale në nivel të organizatës buxhetore për vitin 2012-2014 2011 2012 2013 2014

Total 6,166,424 6,559,690 7,100,000 14,587,369 Arritjet Sportive 2,935,466 2,678,732 3,064,107 6,587,369

Perkrahja Institucionale për Kulture 1,562,279 1,962,279 2,000,000 4,000,000

Trashëgimia Kulturore 1,668,679 1,918,679 2,035,893 4,035,893 Projektet kapitale prioritare për MKRS-në për këtë periudhë janë:

1. Objekti Teatri dhe Opera "Dr. Ibrahim RUGOVA"; 2. Objekti i Muzeut të Artit Bashkëkohor; 3. Stadiumet ndihmëse të futbollit; 4. Masat preventive, intervenimet emergjente; 5. Renovimi i stadiumeve ekzistuese të futbollit.

Tabela 4. Kërkesat shtesë për financim mbi kufitë e vlersuar buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 2,264,683 4,678,269 7,517,582

Shpenzimet operative 919,398 1,718,642 2,620,745 Shpenzimet kapitale 1,345,285 2,959,627 4,896,837 Kërkesat shtesë janë përcaktuar për ngritjen e kapaciteteve të cilat fuqizojënë vlerat në nivel kombëtar dhe ndërkombëtar, e për të cilat duhet shikuar mundësi të financimit nga donatorët dhe financimet tjera.


109

UNIVERSITETI I PRISHTINËS Misioni

Universiteti i Prishtinës (UP) është institucion autonom publik për arsimin e lartë, që zhvillon arsimin akademik, kërkimet shkencore, krijimtarinë artistike, këshillimet profesionale dhe fushat e tjera të veprimtarive akademike, zhvillimin e një sistemi arsimor efektiv, që do t’i kontribuojë ngritjes së mirëqenies së shoqërisë, duke i ofruar edukim dhe arsimim të barabartë për të gjithë qytetarët, si dhe cilësi të lartë në fushën e kërkimeve shkencore, inovacioneve dhe transferim të teknologjisë, në pajtim me vlerat dhe standardet bashkëkohore, duke respektuar diversitetin e një shoqërie demokratike dhe të prosperuar. Gjendja aktuale Universiteti i Prishtinës ka 17 njësi akademike, të shpërndara në shtatë qendra administrative, me afro 44,000 studentë. Qëllimi primar i UP-së, është ofrimi dhe pregaditja e kuadrit adekuat në funksion të zhvillimit të ekonomisë së vendit. Universiteti i Prishtinës është bartës kryesor i arsimit të lartë. Në këtë vit ka një përfshirje më të lartë të studentëve në krahasim me vitet e tjera. Sistemi i reformave në arsim, si pjesë përbërëse, ka për qëllim edhe promovimin e demokracisë qytetare, zhvillimin e sistemit të menaxhimit të cilësisë së arsimit të lartë. Objektiv madhor për Universitetin mbetet thellimi dhe vazhdimi i bashkëpunimit me institucionet e arsimit të lartë rajonal dhe ndërkombëtar, si dhe harmonizimi i plan-programeve me standardet evropiane. Nga viti i kaluar ka filluar të realizohet objektivi i Universitetit të Prishtinës që të hyjë në zonën evropiane të arsimit. Objektivat strategjike

• Zgjerimi dhe mirëmbajtja e objekteve të arsimit të lartë; • Ngritja e cilësisë në studime dhe mësimdhënie; • Shëndërrimi i Universitetit në institucion të lartë për hulumtime shkencore; • Ngritja dhe zhvillimi i sistemit informativ.

Objektivi i parë - Zgjerimi dhe mirëmbajtja do të arrihen nëpërmjet:

• Ndërtimit të objekteve të disa fakulteteve në Universitetin e Prishtinës; • Rritjes së hapësirës për përdorimin e teknologjisë bashkëkohore dhe pajisjeve

laboratorike për studim; • Ngritjes së infrastrukturës institucionale për punë shkencore dhe inovacioneve.

Objektivi i dytë - Ngritja e cilësisë në studim do të arrihet nëpërmjet:

• Mësimdhënies, studimit, diskursit akademik; • Hartimit të politikave për sigurim të cilësisë, çertifikim, vlerësim, standarde

dhe kualifikime; • Sigurimit të përfshirjes më të madhe të gjeneratës së re në arsimin e lartë, në

harmoni me kërkesat e tregut të punës; • Krijimit të strukturave për vlerësimin e brendshëm.


110

Objektivi i tretë - Shndërrimi i Universitetit në institucion të lartë për hulumtime shkencore do të arrihet nëpërmjet:

• Integrimit dhe ndërkombëtarizimit të UP-së në proceset zhvillimore evropiane dhe botërore të arsimit të lartë për zgjidhjen e problemeve të shoqërisë dhe në sherbim të ekonomisë;

• Rritjes së lëvizshmërisë së mësimdhënësve dhe studentëve vendorë dhe të huaj;

• Rritjes së numrit të bibliotekave me literaturë bashkëkohore.

Objektivi i katërt - Ngritja dhe zhvillimi i sistemit informativ do të arrihet nëpërmjet: • Zbatimit të teknologjisë së nivelit rajonal dhe botëror; • Bashkëpunimit të rrjetëzimit të universiteteve të ndryshme me Universitetin e

Prishtinës.

Tabela 1. Trendët historike të financimit 2009 2010 2011 Total 12,140,900 15,160,776 15,608,698 Paga dhe Mëditje 8,094,000.00 9,990,024 9,617,755 Mallra dhe Shërbime 3,836,900 3,933,761 4,749,461 Shpenzimet Kapitale 210,000.00 1,236,991 1,241,482 Numri i stafit 2100 2,142 2,142

Tabela 2.1 Përmbledhja e Vlerësimeve në nivel të organizatës buxhetore 2012-2014 2010 2011 2012 2013 2014 Total 15,160,776 15,608,698 15,667,216 15,967,216 20,399,319 Paga dhe shtesa 9,990,024 9,617,755 10,090,933 10,325,357 11,705,218 Mallra dhe shërbime 3,933,761 4,749,461 4,276,283 4,041,859 4,684,745 Subvencione dhe transfere - - - 480,000 Shpenzime Kapitale 1,236,991 1,241,482 1,300,000 1,600,000 3,529,356 Numri i stafit 2142 2142 2142 2142 2320

Tabelat 2.2 Vlerësimet buxhetore për të Hyrat Vetanake 2012-2014 Të Hyrat Vetanake 2012 2013 2014 Total 9,893,000 10,622,500 9,812,000 Paga dhe Meditje 8,125,000 9,159,500 8,274,000 Subvencione dhe Transfere 985,000 1,188,000 1,208,000 Mallra dhe Sherbime 783,000 275,000 330,000


111

Tabela 3. Shpenzimet kapitale për vitin 2012-2014

Emri i projektit 2011 2012 2013 2014 Total 1,241,482 1,500,000 1,600,000 3,529,356 Laboratorë për fakultetet 360,000 300,000 350,000 400,000 Mjete konkretizimi për fakultete 400,000 300,000 300,000 370,000 Ndërtimi i FSHTA-Ferizaj 481,482 100,000

Projektimi dhe nderitimi objekteve të reja të Fakulteteve 350,000 900,000 950,000 Digjitalizimi në UP 50,000 50,000 Renovimi I 17 njesive Akademike te UP-se si dhe mirmbajtja 400,000 1,809,356

Investimet e parapara në projekte kapitale janë planifikuar konform planit strategjik të Universitetit të Prishtinës për vitin 2012-2014 . Iniciativa strategjike të cilën përkrahim projektet me pritet janë:

1. Labaratorë dhe mjete konkretizimi për 17 njësi Akademike, 2. Ndertimin e fazës së tretë dhe përfundimtare e FSHTA-Ferizaj, 3. Renovimi i objektit të Fakultetit Teknik, 4. Digjitalizimi i UP-ës.

Tabela 4. Kërkesat shtesë për financim mbi kufijtë e vlersuar buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 1,246,888 2,413,779 4,549,488 Shpenzimet operative 986,176 1,881,431 3,428,844 Shpenzimet kapitale 260,712 532,348 1,120,644 Numri i stafit 123 153 178

Kërkesa mbi kufirin e vlerësuar për shpenzime shtesë janë për rritje të numrit të puntorëve, rritje të bursave, ulje të kostos për student dhe teknologji informative. Këto kërkesa duhet analizuar në kuadër të mundësive buxhetore dhe të shikimit të gjetjes së fondeve jashtëbuxhetore


112

AKADEMIA E SHKENCAVE DHE ARTEVE TË KOSOVËS

Misioni Misioni dhe synimet kryesore të punës së Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës për periudhën 2012-2014 janë: organizimi, zhvillimi, nxitja dhe bashkërenditja e veprimtarisë shkencore dhe e krijimtarisë artistike në seksione, në bërthama të studimit, në njësi shkencore dhe artistike dhe në qendra studimore dhe hulumtuese. Gjendja aktuale Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës vazhdon të përballet me vështirësi të shumta, dhe për këtë arsye se nuk ka arritur të sigurojë mjete të mjaftueshme financiare për ndërtim e kapacitetet e saja hulumtuese dhe artistike me interes të veçantë shoqëror. E gjithë kjo është reflektuar edhe në suksesin e punës së saj. Mirëpo, viteve të fundit Akademia ka hasur në mirëkuptim gjithnjë në rritje të institucionve të Kosovës, të cilat kanë treguar mirëkuptim për përmirësimin e kushteve të punës. Ngritja e godinës së re, inventarizimi dhe pajisja e saj me mjete pune bashkëkohore ka krijuar kushte të mira për realizimin e veprimtarisë së saj. Objektivat strategjike

• Veprimtaria afatgjate e Këshillit për Gjuhën shqipe (në bashkëpunim me Akademinë e Shkencave të Shqipërisë);

• Veprimtaria botuese e Akademisë (botimi i rezultateve të studimeve shkencore); • Realizimi i projektit për botimin e Monografisë Kosova, (projekt trevjeçar 2010-013).

Tabela 1-Trendët historike të financimit të ASHAK 2009 2010 2011 Total 462,536 485,560 488,773 Paga dhe Mëditje 259,513 263,987 268,773 Mallra dhe Shërbime 203,023 221,573 220,000 Numri i stafit 47 45 45

Tabela 2. Përmbledhja e Vlerësimeve në nivel të organizatës buxhetore 2012-2014 2010 2011 2012 2013 2014

Total 485,560 488,773 488,773 488,773 496,537 Paga dhe shtesa 263,987 268,773 268,773 268,773 268,214 Mallra dhe shërbime 221,573 220,000 220,000 220,000 228,323 Subvencione dhe transfere Shpenzime Kapitale Numri i stafit 45 45 45 45


113

Tabela 3. Kërkesat shtesë për financim mbi kufijtë e vlersuar buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014

Total 7,288 4,373 7,200 Paga dhe mëditje 5,715 2,573 4,800 Mallra dhe shërbime 1,573 1,800 2,400 Numri i stafit 2 2 3

Kërkesa mbi kufirin e vlerësuar për shpenzimet shtesë jan për:

• Monografia “Kosova” do të jetë një tekst shkencor sa i përket të dhënave dhe fakteve, • Përkthimi i Monografisë në gjuhët e huaja (anglisht, frëngjisht, gjermanisht), • Pasurimi i fondit të Akademisë me vepra artistike3

Kërkesen shtesë duhet të përfshij të gjitha aktivitetet brenda kufijve buxhetor të vlersuar.


114

KËSHILLI I KOSOVËS PËR TRASHËGIMI KULTURORE

I. Misioni Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Kulturore është autoritet ligjor për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore. Misioni i përgjithshëm është vlerësimi dhe shpallja e trashëgimisë kulturore në mbrojtje të përherëshme duke përfshirë trashëgiminë arkeologjike, arkitekturore, të luajtshme, shpirtërore dhe peizazhet kulturore dhe krijimin e kushteve për rehabilitimin e saj kualitativ, si pasuri dhe potencial strategjik i çmuar për vendin dhe në funksion të zhvillimeve të qëndrueshme shoqërore dhe ekonomike, për breza të sotëm dhe të atyre pasardhës. Gjendja aktuale

Në përputhje me mandatin ligjor të trashegimisë ka zhvilluar veprimtari në gamë të gjërë aktivitetesh, duke përfshirë konstituimin dhe funksionalizimin e autoritetit, identifikimin e situatës dhe avansimin e mbrojtjes ligjore të trashëgimisë kulturore. Në gjenerale, trashëgimia kulturore e vendit tonë është larg përkujdesjeve të nevojshme në planin shkencor, profesional, ligjor, të administrimit dhe të finacimit. Si pasojë janë krijuar ngecje për vlerësimin, konservimin dhe promovimin real të trashëgimisë kulturore të Republikës së Kosovës, si dhe në zhvillimin e planeve të drejta për konservim/restaurim, në kompletimin dhe zbatimin e ligjeve, në funksionalizimin e mëtejmë të mekanizmave institucional dhe sigurimin e qëndrueshëm të financimit. Nga Janari 2010, KKTK si platforme pune ka Programin e saj. Objektivat e Programit të KKTK, janë dertyrime të cilat derivojnë nga korniza ligjore e Republikës së Kosovës. Realizimi i objektivave dhe detyrave të parashtruara kërkojnë mbështetje finacimi relevant, ne mënyrë të kombinuar nga fondet e shtetit dhe burime tjera të finacimit nga vendi dhe ndërkombëtarët. Zhvillimi i programit do të vijojë përmes objektivave, aktiviteteve në menaxhimin të mirëfilltë, me veprime multidisciplinare në bashkëpunim me organe relevante të shtetit, përmesë makro dhe mikro planifikimeve në linjë integruese me sektorë të ndryshëm jetësor, si pjesë e programeve dhe e planeve zhvillimore nacionale, lokale dhe ndërkombëtare.

Objektivat strategjike janë:

• Elaborimi i dokumenteve startegjike si Dekalrata Nacionale mbi Trashëgimi Kulturore dhe Plani Strategjik Nacional i Konservimit të Integruar, përfshirë identifikimin e prioriteteve për ndërhyrje dhe nevojat për financim.

• Funksionalizimi i sistemit të vlerësimit dhe të vendimmarrjes për shpallje të trashëgimisë kulturore në mbrojtje të përherëshme, në funksion të krijimit të listës së Trashëgimisë Kulturore të Republikës së Kosovës.

• Vlerësimi i projekteve në sektorin e trashëgimisë kulturore, kontrolli i cilësisë.

• Avansimi i sistemit ligjor, institucional dhe të ngritjes së vetëdijes, të informimit, • Promovimit dhe edukimit, të kuadrit menaxhues dhe teknik, të bashkëpunimit

instucional vendor dhe ndërkombëtar. • Krijimi i Komisionit Nacional për Arkeologji, krijimi i Komisionit për Konservim dhe

Restaurim dhe komisioneve tjera të përcaktuara me ligj.


115

Tabela 1.Trendët historike të financimit 2009 2010 2011 Total 180,000 156,963 146,718 Paga dhe Mëditje 70,000 70488 77,718 Mallra dhe Shërbime 70,000 86475 69,000 Shpenzimet Kapitale 40,000 - - Numri i stafit 16 16 16

Tabela 2. Përmbledhja e Vlerësimeve në nivel të organizatës buxhetore 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 146,718 146,718 147,718 146,718 Paga dhe shtesa 77,718 77,718 77,718 77,718 Mallra dhe shërbime 69,000 69,000 70,000 69,000 Subvencione dhe transfere - Shpenzime Kapitale Numri i stafit 16 16 16 16

Në planin afat mesëm, veprimatria e KKTK do të zhvillohet në bazë të programit kompleks, i cili përbënë gamë të gjerë aktivitetesh të karakterit konsolidues dhe rehabilitues të trashëgimisë kulturore, duke përfshirë përmirësime në aspektet e mbrojtjes ligjore, teknike dhe administrimit, të planifikimit dhe financimit, të studimit shkencor, të edukimit dhe të vetëdijesimit. Tabela 3. Kërkesat shtesë për financim mbi kufit e vlersuar buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 6,140 6,140 1,604,516

Shpenzimet operative 6,140 6,140 544,516 Shpenzimet kapitale 1,060,000 Numri i stafit 6

Kërkesa shtesë arsyetohet me qellim të realizimit të aktiviteteve programore, sigurimit të ndërtesës dhe mjeteve të punës, kompletimin e stafit sipas organogramit të paraparë.


116

SEKTORI I RENDIT DHE SIGURISË PUBLIKE

Sektori i Rendit dhe Sigurisё Publike ka pёr qёllim të sigurojë një sistem gjyqësor dhe prokurorial të pavarur dhe të paanshëm, interpretim të Kushtetutës dhe përputhshmërisë së ligjeve me Kushtetutën, rend dhe sundim të ligjit, ku të gjithë qytetarët do të ndihen të sigurt dhe do të trajtohen në mënyrë të barabartë. Siguria e të drejtave pronësore si dhe siguria nga krimet, korrupsioni, janë shumë të rëndësishme dhe esenciale për tërheqjen e investimeve, dhe si rezultat edhe zhvillimit ekonomik. Gjendja aktuale Sektori i Rendit dhe Sigurisë Publike në Buxhetin e Kosovës pёr vitin 2011 merr pjesë me 178.26€ milion euro apo 16.78% tё fondeve nga buxheti i përgjithshëm i nivelit qёndror. Ministritë, gjegjësisht organizatat buxhetore që përbëjnë sektorin e Rendit dhe Sigurisë Publike janë: Ministria e Drejtësisë, Ministria e Punëve të Brendshme, Ministria e Forcës së Sigurisë të Kosovës, Gjykata Kushtetuese e Kosovës, Këshilli Gjyqësor i Kosovës, Prokurori i Shtetit, Agjencioni Kosovar për Intelegjencë, Instituti Gjyqësor i Kosovës, Komisioni për Ndihmë Juridike, Agjencioni Kosovar Kundër Korrupsionit dhe Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa. Është me rëndësi të ceket që gjatë vitit të kaluar Kёshilli Gjyqёsor i Kosovёs ka përfunduar tri fazat e procesit gjithpërfshirës të emërimit dhe ri-emërimit të gjyqtareve dhe prokurorëve, Instituti Gjyqësor i Kosovës vazhdon me sukses trajnimin dhe aftësimin profesional për të gjithë gjyqtarët dhe prokurorët e gjyqësorit të Kosovës, ndërsa Komisioni për Ndihmë Juridike përkujdeset për sigurimin e ndihmës juridike falas në veçanti për grupe të cenueshme të qytetarëve duke synuar që të ngrit nivelin e cilësisë së shërbimeve të ndihmës juridike.

Ministrisë së Punëve të Brendshme i janë bartur kompetenca në ruajtjen e kufirit me Maqedoninë dhe Shqipërinë, kurse për procesin e ri integrimit të personave të riatdhesuar janë ndare mjete të konsideruara me qëllim të implementimit të strategjisë për riatdhesim.

Në fushën e sigurisë, Ministria e FSK-së është duke u ndërtuar sipas modeleve të disa shteteve të NATO-së, kurse personeli brenda MFSK është duke zhvilluar politika, plane, programe dhe vlerësime të nivelit të lartë që do ta caktojnë drejtimin e FSK-së. Gjatё vitit tё kaluar kjo ministri ka vazhduar me rekrutimin e stafit për pjesëtarët e ardhshëm të FSK, dhe njё gjё e tillё pritet tё vazhdojё edhe ketë vit me qka do tё përmbyllej ky proces mjaft i rёndёsishem pёr FSK.

Agjencioni Kosovar i Intelegjences është në procesin e konsolidimit dhe formimit, kurse objektivi i këtij institucioni është që në fundin e vitit 2011 të arrihet kompletimi, profesionalizimi dhe zhvillimi i të gjitha kapaciteteve njerëzore dhe teknike.


117

Planet e ardhshme Për periudhën e ardhshme, ky sektor planifikon: Reformimin e gjyqësorit dhe luftimin e korrupsionit, vazhdimin e përgatitjes së infrastrukturës ligjore, avancimin e ndihmës dhe bashkëpunimit juridik ndërkombëtar në fushën e drejtësisë, zbatimi i strategjisë shtetërore për lëndët e vjetra dhe zgjidhja me kohë e të gjitha lëndëve të evidentuara nëpër gjykata, fuqizimi i Agjencisë Kundër Korrupsionit. Nё fushёn e rendit dhe sigurisё Ministria e FSK-se synon arritjen e kapaciteteve operacionale deri në fund të vitit 2011, kurse Ministria e Punëve të Brendshme synon luftimin e krimit të organizuar, bashkëpunimin ndër regjional, marrjen e mëtejme të përgjegjësive lidhur me menaxhimin e integruar të kufijve si dhe plotësimi i kushteve për liberalizimin e vizave me vendet anëtare të Bashkimit Evropian. Përmbledhje e vlerësimeve në nivel sektori 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Paga dhe Mëditje 98,211,325 98,211,325 98,211,325 98,211,325 Mallrat dhe Shërbimet 42,670,037 44,753,850 43,425,165 43,425,165 Subvencionet dhe Transferet 2,297,000 2,297,000 2,297,000 2,297,000 Shpenzimet Kapitale 35,081,118 35,059,706 37,281,900 49,052,500 Numri i stafit 17,320 17,320 17,320 17,320 Totali 178,259,480 180,321,881 181,215,390 192,985,990

17%

83%


Sektori i Rendit dhe Sigurisë Publike Totali


118

Përmbledhje e projekteve kapitale ne nivel të OB-ve Organizta buxhetore 2011 2012 2013 2014 Ministria e Drejtësisë 1,603,572 1,992,532 1,622,500 1,622,500 Ministria e Punëve të Brendshme 17,416,274 16,800,000 19,500,000 24,500,000 Ministria e Forces se Sigurise se Kosoves

12,001,133 12,285,074 13,380,500 16,860,000

Gjykata Kushtetuese e Kosovës 200,000 330,000 130,000 150,000 Këshilli Gjyqësor i Kosovës 2,188,850 1,988,900 1,148,900 4,420,000 Prokurori i Shtetit 118,289 163,200 0 0 Agjencioni Kosovar i Intelegjencës 1,500,000 1,500,000 1,500,000 1,500,000 Agjencioni Kundër Korrupsionit 30,000 0 0 0 Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa

23,000 0 0 0

Total 35,081,118 35,059,706 37,281,900 49,052,500

Nga shumё projekte kapitale qe do tё financohen nё peiudhen 2012 – 2014 nё kёtё sektor veçojmё:

1. Ndërtimin e objektit tё prokurorisë publike në Prizren, 2. Vënia e pjesërishme e sistemit të kamerave në burgun e Dubravës, 3. Laboratori i toksikologjisё 4. Furnizim me armatim tё lehtё 5. Pajisje të avancuara për mbikëqyrje dhe kontroll të kufijve shtetëror, 6. Ndërtimi i ndërtesës për ri integrimin e personave të riatdhesuar, 7. Avancimi i sistemit te pasaportave dhe letërnjoftimeve biometrike

Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Shpenzimet operative 36,721,193 49,191,278 46,368,617 Shpenzimet kapitale 15,713,000 16,873,750 3,326,126 Numri i punëtorëve 1377 1445 1493 Total 52,434,193 66,065,028 49,694,743

Kërkesa shtesë për financim Nё shpenzime operative kërkesa shtesё ka tё bejё me kёrkesёn pёr rritjen e masёs sё kategorisё sё pagave dhe mëditjeve, kjo pёr shkak tё implementimit tё ligjit tё punёs si dhe pёr shkak tё kёrkesёs pёr rritje tё numrit te punёtorёve. Kerkesa shtese per investime kapitale ka te beje me ndertimin e infrastrukturës dhe blerje të paisjeve të ndryshme.


119

MINISTRIA E DREJTËSISË

Misioni Misioni i Ministrisë së Drejtësisë është zhvillimi dhe hartimi i politikave të legjislacionit në fushën e drejtësisë, krijimi i një sistemi juridik të avancuar dhe të krahasueshëm me standardet dhe praktikat më të mira europiane, si dhe të një sistemi gjyqësor dhe prokurorial unik, të paanshëm dhe të pavarur, që garanton sundimin e ligjit, mbrojtjen e të drejtave, lirive dhe pasurisë së qytetarëve. Gjendja aktuale Ministria e Drejtësisë është formuar në vitin 2005, por punën ka filluar në mars të vitit 2006, me përgjegjësi të kufizuara, pasi që një pjesë e përgjegjësive ishin të rezervuara dhe menaxhoheshin nga Departamenti i Drejtësisë. Me hyrjen në fuqi të ligjit për prokurorinё e shtetit dhe kёshillin prokurorial nga Ministria e Drejtёsisё janё ndarё dy programe (Prokuroritё dhe Administrata dhe Prokurorёt Special) të cilat kanё formuar Prokurorin e shtetit si organizate e re buxhetore në vitin 2010. Me propozim të Ministrise se Drejtësisë, nga viti 2011 projektet kapitale qё lidhen me ndërtimin e objekteve të ndryshme (Burgu i sigurise së lartë, Pallati i Drejtësisë, ndërtesat e ndryshme për prokurori dhe ndërtime të tjera) do të menaxhohen nga Departamenti i Inxhinieringut që funksionon në kuadër të Ministrisё sё Administratёs Publike. Vlen të theksohet që gjatë vitit 2010 Ministria e Drejtësisë ka financuar ndërtimin e prokurorisë publike në Prizren, vënien e pjesërishme tё sistemit të kamerave në burgun e Dubravës, krijimin e njësisë për bartjen e të burgosurve.

Objektivat Strategjike janë:

1. Krijimi i infrastrukturës ligjore në funksion të sundimit të rendit dhe ligjit në harmoni me standardet e BE-së.

• Vazhdimi i rishikimit të legjislacionit në fuqi në fushën e drejtësisë me qëllim të harmonizimit me Kushtetutën e Republikës së Kosovës, ligjeve ndërkombëtare dhe Bashkimit Evropian.

• Hartimi, plotësimi, ndryshimi i ligjeve të fushës penale. • Hartimi, plotësimi, ndryshimi i ligjeve të fushës civile. • Hartimi dhe miratimi i akteve nënligjore për zbatimin e ligjeve të reja të miratuara në

fushën e drejtësisë.

2. Ngritja e bashkëpunimit rajonal në fushën e drejtësisë me vendet e rajonit dhe vende të tjera

• Ngitja në nivel të departamentit të divizionit për bashkëpunim juridik ndërkombëtar. • Ri dizajnimi i mandatit të departamentit për çështje ligjore, pas themelimit të

Departamentit për Bashkëpunim Juridik Ndërkombëtar. • Hartimi dhe nënshkrimi i marveshjeve ndërkombëtare me shtete të ndryshme.


120

3. Vazhdimi i ngritjes së kapaciteteve profesionale të shërbimit korrektues dhe shërbimit sprovues të Kosovës në pajtim me standardet dhe rregullat ndërkombëtare

• Nxerrja e akteve nënligjore për zbatimin e ligjit, riorganizimin e institucioneve korrektuese sipas ligjit të ri, dhe themelimin e njësive ekonomike në institucione korrektuese,

• Themelimi i inspektoratit për mbikëqyrjen e institucioneve korrektuese.

4. Zhvillimi i një sistemi efikas për mbrojtjen e viktimave të dhunës familjare, trafikimit, si dhe gjetjen dhe identifikimin e personave të zhdukur gjatë luftës.

• Vazhdimi në avancimin e punës lidhur me realizimin e sistemit efikas për mbrojtjen e viktimave të dhunës familjare, trafikimit, si dhe për gjetjen dhe identifikimin e personave të zhdukur gjatë luftës në Kosovë.

• Funksionalizimi i Departamentit për mjekësi ligjore dhe krijimi i kushteve të punës për punë të pavarur profesionale në fushëveprimin e mjekësisë Ligjore (blerja e laboratorit të ADN-së dhe pajimeve tjera).

• Ndërtimi i shtëpisë së sigurt për strehimin e viktimave të trafikimit të qenieve njerëzore ( ky projekt është bashkëfinancim me KE dhe bartës i projektit është MAP).

Tabela 1. Trendët historike të financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 18,003,378 19,391,402 20,141,717 Paga dhe Mëditje 6,054,635 8,314,910 10,005,742 Mallra dhe Shërbime 6,412,503 6,912,365 6,512,403 Subvencione dhe Transfere 20,000 70,000 2,020,000 Shpenzimet Kapitale 5,516,240 4,094,127 1,603,572 Numri i stafit 1,915 2,105 2,105 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 20,141,717 20,337,749 20,467,717 20,467,717 Paga dhe Mëditje 10,005,742 10,005,742 10,005,742 10,005,742 Mallra dhe Shërbime 6,512,403 6,319,475 6,819,475 6,819,475 Subvencione dhe Transfere 2,020,000 2,020,000 2,020,000 2,020,000 Shpenzimet Kapitale 1,603,572 1,992,532 1,622,500 1,622,500 Numri i stafit 2,105 2,105 2,105 2,105 Nё shpenzimet operative të kufijve tё vlerësuar pёr vitin 2012-2014 ndër të tjera janё përfshirë:

1. Në kategorinë ekonomike Transfere dhe Subvencione ёshtё planifikuar njё shumё e konsideruar e mjeteve për ligjet të cilat do të rishikohen dhe draftohen.

2. Themelimi i inspektoratit për mbikëqyrjen e Institucioneve Korrektuese.


121

Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve

Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 1,603,572 1,992,532 1,622,500 1,622,500 Administrata Qendrore 295,000 189,000 220,000 0 Shërbimi Korrektues-Burgjet 1,188,572 1,441,532 1,402,500 1,622,500 Zyra për persona të zhdukur dhe mjekësi ligjore 120,000 362,000 0 0 Nga projektet kapitale tё Ministrisё sё Drejtёsisё pёr periudhën 2012 – 2014 veçojmё:

1. Projekti për blerjen e serverëve për sigurinë dhe mbrojtjen e të dhënave për persona të cilët kërkohet ekstradimi dhe obligimet tjera nga fushëveprimtaria e bashkëpunimit juridik ndërkombëtar

2. Krijimi i Inspektoratit të Shërbimit Korrektues dhe instalimi i sistemit të kamerave në Shtëpitë Korrektuese-Burgje dhe Qendra të Paraburgimit

3. Blerja e Laboratorit të ADN-së si dhe ndërtimi i Strehimores për viktima të trafikimit me qenie njerëzore ( ky projekt është bashkëfinancim me KE dhe bartës i projektit është MAP)

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor

2012 2013 2014 Total 870,000 920,000 920,000 Shpenzimet operative

870,000 920,000 920,000

Kërkesa shtesë për financim Fondet shtesë që janë kërkuar kanë të bëjnë me zbatimin e ligjit të punës si dhe të ligjit për ekzekutimin e sanksioneve penale


122

PROKURORI I SHTETIT

Misioni Misioni i Prokurorit të Shtetit është krijimi dhe zhvillimi i një sistemi prokurorial të pavarur dhe demokratik në Kosovë, i cili garanton sundim të ligjit, është kompetent dhe përgjegjës për ndjekjen e personave të akuzuar për kryerjen e veprave penale dhe veprave të tjera të ndaluara me ligj. Gjendja aktuale Pas miratimit të Ligjit për Këshillin Prokurorial dhe Ligjit për Prokurorin e Shtetit në vitin 2010 Prokuroria e Shtetit gjendet në fazën e strukturimit dhe riorganizimit. Ky ristrukturim dhe riorganizim fillon në vitin 2011 kur edhe Prokurori i Shtetit shëndrrohet si organizatë buxhetore (programi Prokuroritë dhe Administrata dhe Prokurorët Special barten nga Ministria e Drejtësisë), kurse përfundimi i këtij procesi parashihet të përfundojë në vitin 2013. Me vendim te Qeverisë është themeluar Task Forca për antikorrupsion me 5 ekspertë e cila do të jetë funksionale që nga viti 2011 në kuadër të Prokurorisë së shtetit Sipas këtyre Ligjeve reforma e Prokurorive dhe organizimi i tyre nga organizimi tanishëm do të ndryshohen në Prokuroritë Themelore, Prokurorinë e Apelit, Prokurorinë Speciale dhe Zyrën e Kryeprokurorit të Shtetit, së bashku me kompetencat dhe mandatin e Këshillit Prokurorial të Kosovës, paraqesin një nga angazhimet themelore në periudhën tri vjeçare.

Objektivat Strategjike

1. Luftimi i krimit të organizuar, veprave penale dhe veprave tjera të ndaluara me ligj. 2. Ristrukturimi i Prokurorisë së Shtetit në harmoni me Ligjin për Prokurorin e Shtetit

dhe Ligjin per Keshillin Prokurorial. 3. Plotësimi i numrit të Prokurorëve dhe rritja e efikasitetit në punë si dhe fuqizimi i

Prokurorisë Speciale 4. Hartimi dhe nënshkrimi i rregulloreve të brendshme për bartjen e stafit dhe lëndëve

sipas riorganizimit të ri.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 4,119,935 3,548,946 4,602,469 Paga dhe Mëditje 1,694,316 1,874,226 3,177,121 Mallra dhe Shërbime 1,364,286 1,223,693 1,307,059 Shpenzimet Kapitale 1,061,333 451,027 118,289 Numri i stafit 463 463 524


123

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 4,602,469 4,647,380 4,484,180 4,484,180 Paga dhe Mëditje 3,177,121 3,177,121 3,177,121 3,177,121 Mallra dhe Shërbime 1,307,059 1,307,059 1,307,059 1,307,059 Shpenzimet Kapitale 118,289 163,200 0 0 Numri i stafit 524 524 524 524

Me hyrjen nё fuqi tё ligjit pёr Kёshillin Prokurorial dhe Prokurorin e Shtetit ёshtё rregulluar edhe qёshtja e kompensimit tё pagave pёr prokurorё. Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve

Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 118,289 163,200 0 0 Prokuroritë dhe Administrata 80,289 0 0 0 Prokurorët special 38,000 163,200 0 0

Nga projektet kapitale tё Prokurorit tё shtetit pёr periudhën 2012 – 2014 veçojmё projektin e ndërtimin tё objektit tё prokurorisë publike në Prizren,

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 255,000 500,000 200,000 Shpenzimet operative 110,000 110,000 110,000 Shpenzimet kapitale 145,000 390,000 90,000 Numri i punëtorëve 0 0 0 Kërkesa shtesë për financim Këto fonde janë kërkuar mbi kufijtë, bazuar në nevojat e treguara pas ndarjes së Prokurorit të Shtetit nga Ministria e Drejtësisë. Këto fonde duhet shikuar mundësit e financimit nga donatorët apo edhe financimet tjera.


124

MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME

Misioni Misioni i Ministrisë së Punëve të Brendshme (MPB) është ndërtimi, ruajtja dhe ngritja e sigurisë për të gjithë qytetarët, mbikëqyrja dhe sigurimi i sundimit të ligjit, mbrojtja e jetës, pasurisë dhe lirisë se lëvizjes për të gjithë qytetarët. MPB-ja, mbështetur në vlerat profesionale dhe humane, ofron qasje moderne, profesionalizëm, transparencë, respektim të drejtave të njeriut, duke ofruar mundësi të barabarta për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës. Gjendja aktuale Ministria e Punëve të Brendshme është në procesin e zgjerimit dhe konsolidimit, duke zgjeruar funksionet themelore në sektorin e sundimit të rendit dhe sigurisë publike. Gjatë periudhës së kaluar në Ministrinë e Punëve të Brendshme janë bartur kompetenca ne ruajtjen e kufirit me Maqedoninë dhe Shqipërinë, kurse në procesin e ri integrimit të personave te riatdhesuar janë bërë përparime të konsideruara, pasi që ky një nga kriteret për liberalizimin e vizave. Qendra e Kosovës për siguri publike, edukim dhe zhvillim ka vazhduar me trajnimin e stafit të sigurisë për zhvillimin e aftësive dhe shkathtësive teknike të stafit lokal, kurse me qëllim të rritjes së menaxhimit më të mirë të gjitha njësitë rajonale dhe komunale të emergjencave janë sistemuar në kuadër të Ministrisë së Punëve të Brendshme. Objektivat Strategjike janë:

1. Ngritja e kapaciteteve të policisë, në veçanti në fushat që kanë të bëejnë me hetimin dhe zbulimin e krimit të organizuar, korrupsionit si dhe integrimi ne organizatat nderkombetare dhe rajonale.

2. Mbikëqyrja, kontrolli dhe menaxhimi i kufijve; 3. Menaxhimi i situatave emergjente; 4. Liberalizimi i vizave

1. Ngritja e kapaciteteve të policisë, në veçanti në fushat që kanë të bëjnë me hetimin dhe zbulimin e krimit të organizuar, terrorizmit dhe korrupsionit si dhe integrimi ne organizatat relevante nderkombetare dhe rajonale

• Vëzhgimi dhe hetimi i veprave të rënda kriminale dhe qasje në luftimin e krimeve në teknologjinë informative;

• Luftimi i krimeve ekonomike permes ngritjes se kapaciteteve institucionale per luftimin e krimeve ekonomike dhe financiare;

• Mundësia e përdorimit të metodave për vëzhgim gjatë hetimeve, me qellim të marrjes së provave për ndjekje penale,

• Përmirësimi i kapacitete njerëzore, posaçërisht në sektorin e luftimit të pastrimit të parasë, hetimit të narkotikeve dhe aftësia për luftimin e korrupsionit.

• Luftimi i krimit të organizuar përmes përmirësimit të bashkëpunimit bilateral dhe integrimit në organizata relevante ndërkombëtare dhe rajonale.


125

• Shtrirja e sistemit të inteligjencës në të gjitha nivelet, rritja e kapaciteteve të nevojshme për përgjim ligjor të telekomunikimeve;

2. Bashkëpunimi ndërinstitucional me agjencitë tjera të sundimit të ligjit, në veçanti në fushën e menaxhimt dhe kontrollit të kufijve.

• Kufij të hapur për lëvizje të lirë të njerëzve dhe mallrave. • Bashkepunimi ndërinstitucional me agjencitë tjera të sundimit të ligjit • Luftimi dhe parandalimi i aktiviteteve kriminale ndërkufitare; • Kontrolli i vijës kufitare.

3. Parandalimi, reagimi në kohë dhe rimëkëmbja nga fatkeqësitë dhe katastrofat natyrore.

• Ngritja e aftësisë vepruese dhe kompletimi i sistemit të emergjencave më infrastrukturë dhe pajisje të nevojshme, për parandalimin dhe menaxhimin e krizave.

• Menaxhimi i situatave të prishjes së rendit dhe trazirave publike. • Implementimi i proceseve të edukimit dhe trajnimeve të planifikuara, për njësitin e

specializuar për luftimin e krimit.

1. Liberalizimi i vizave

• Pajisja e qytetarëve me dokumente personale të cilësisë së lartë të sigurisë, sipas standardeve të BE-së, duke siguruar pasaporta biometrike.

• Përmirësimi i legjislacionit në fushën e migracionit. • Zbatimi i strategjisë dhe planit të veprimit për riintegrimin e personave të riatdhesuar. • Përmirësimi i infrastrukturës së Agjencisë për Rexhistrim Civil si dhe ngritja e

kapaciteteve njerëzore të saj.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar

Total 76,080,330 81,470,285 92,678,453 Paga dhe Mëditje 36,596,656 43,766,924 55,362,043 Mallra dhe Shërbime 18,616,674 19,144,907 19,773,136 Subvencione dhe Transfere 127,000 127,000 127,000 Shpenzimet Kapitale 20,740,000 18,431,454 17,416,274 Numri i stafit 10,169 10,169 9,696


126

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve për KASH-in 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 92,678,453 94,238,920 95,110,235 100,110,235 Paga dhe Mëditje 55,362,043 55,362,043 55,362,043 55,362,043 Mallra dhe Shërbime 19,773,136 21,949,877 20,121,192 20,121,192 Subvencione dhe Transfere 127,000 127,000 127,000 127,000 Shpenzimet Kapitale 17,416,274 16,800,000 19,500,000 24,500,000 Numri i stafit 9,696 9,696 9,696 9,696

Nё shpenzimet operative te kufijve tё vlerësuar pёr vitin 2012-2014 ndër të tjera janё përfshirë:

• Avancimi i sistemit te pasaportave dhe letërnjoftimeve biometrike etj. • Implementimi i strategjise per persona te riatdhesuar dhe ri integruar • Funksionalizimit i Qendrës së azilkërkuesve si dhe Qendrës për mbajtjen e të Huajve.


Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 17,416,274 16,800,000 19,500,000 24,500,000 Departamenti për Kufij, Azil dhe Migracion 350,000

350,000

350,000

608,000

Departamenti për Siguri Publike 200,000 300,000 300,000 400,000 Departamenti i Gjendjes Civile 350,000 400,000 300,000 300,000 Departamenti i Regjistrimit të Automjeteve dhe Patentë Shofereve 1,130,000

1,050,000

800,000

800,000

Departamenti për Prodhimin e Dokumenteve

1,700,000

1,700,000

1,500,000

1,300,000

Agjensioni për Menagjimin e Emergjencave 120,000

375,000

475,000

380,000

Inspektorati Policor 200,000 180,000 100,000 Operacionet Speciale 1,950,000 1,000,000 1,100,000 1,350,000 Hetimet 1,073,000 975,000 872,000 1,122,000 Shërbimet e Mbështetjes 7,130,274 7,003,361 10,045,000 13,500,000 Trajnimet 200,000 200,000 150,000 200,000 Policia Kufitare 1,820,000 1,976,639 2,088,000 2,500,000 Qendra e Kosovës për Siguri, Publike, Edukim dhe Zhvillim 393,000 470,000 340,000 940,000 Ri-integrimi I Personave të Riatdhesuar 1,000,000 1,000,000 1,000,000 1,000,000


127

Nga projektet kapitale tё Ministrisё sё Punёve tё Brendshme periudhën 2012 – 2014 veçojmё:

• Pajisje të avancuara për mbikëqyrje dhe kontroll të kufijve shtetëror, • Ndërtimet dhe renovimet e stacioneve policore, • Blerja e veturave të blinduara dhe topa uji, • Pajisje për përgjim ligjor dhe mbrojtje nga krimet e teknologjisë informative, • Ndërtimi i ndërtesës për ri integrimin e personave te riatdhesuar,

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014

Total 38,828,343 51,038,774 37,610,938 Shpenzimet operative 28,125,343 39,841,774 36,511,525 Shpenzimet kapitale 10,703,000 11,197,000 1,099,413 Numri i punëtorëve 1088 1151 1196

Kërkesa shtesë për financim

Në kërkesën e paraqitur nga Ministria e Punëve të Brendshme, kemi rritje të kërkesës në të gjitha kategoritë ekonomike. Këto rritje kërkohen për funksione te reja, bartje të përgjegjësive dhe blerje të paisjeve të nevojshme për funksionim normal të Ministrisë.


128

MINISTRIA E FORCËS SË SIGURISË SË KOSOVËS

Misioni Ministria e Forcës së Sigurisë së Kosovës (MFSK) është përgjegjëse për zhvillimin dhe zbatimin e politikave të FSK-së dhe ka kompetencën e ushtrimit të kontrollit dhe administrimit të përgjithshëm të FSK-së, brenda kornizës së qeverisjes demokratike dhe në pajtim me Kushtetutën dhe ligjet e Republikës së Kosovës. Gjendja aktuale Planifikimi dhe kryerja me sukses e Operacioneve dhe detyrave të parapara në Misionin e FSK-së, përveç se kërkojnë një orientim të avancuar drejt një force profesioniste, kërkon konsolidim më të shpejtë të njësive me qëllim të zotërimit të Kapaciteteve Operacionale Reaguese për gjithë spektrin e misioneve te ngarkuara me Kushtetutën e Republikës së Kosovës. Pjesëmarrja e njësive te kërkim shpëtimit me rastin e vërshimeve ne Shqipëri tregoi me se miri se FSK po ec drejtë dhe me hapa të sigurt drejt arritjes se Kapaciteteve Operacionale. MFSK, vazhdon me rekrutimin e stafit për pjesëtarët e ardhshëm deri në plotësimin e numrit të planifikuar. Gjatë vitit 2010 kjo ministri ka realizuar disa projekte mjaft të rëndësishme sikurse që janë furnizim i pjesërishëm i pjesëtarëve të FSK-së me armatim të lehtë, riparimi i kazermave, radio paisje taktike etj. Objektivat Strategjike janë: Objektivat strategjike te Ministrise se FSK-së janë te përshkallëzuar ne periudha afatshkurtër, afatmesme dhe afatgjatë, mbi bazën e prioritetit dhe rëndësisë së tyre.

1. Arritja e Kapaciteteve Operacionale ne bashkëpunim me NATO-në deri me 2011 2. Rritja e aftësive operacionale dhe modernizimi i FSK-së, rritja e aftësive për

pjesëmarrje në operacione humanitare në raste fatkeqësish dhe në operacione të mbështetjes së paqes të drejtuara nga NATO, BE, OKB

3. Integrimi në strukturat kolektive të sigurisë evropiane dhe euroatlantike. 4. Ngritja e rezervës së FSK-së 5. Bazuar në Kushtetutën së Republikes se Kosovës dhe marrëveshjen e Ahtisarit

Ministria e FSK duhet te jete e gatshme për rishikimin e misionit te saj (Qershor 2013).


129


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 21,767,164 31,099,008 35,372,891 Paga dhe Mëditje 5,639,054 10,913,023 15,465,415 Mallra dhe Shërbime 4,504,729 7,953,350 7,906,343 Shpenzimet Kapitale 11,623,381 12,232,635 12,001,133 Numri i stafit 2,060 2,824 2,824 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 35,372,891 35,756,832 36,852,258 40,331,758 Paga dhe Mëditje 15,465,415 15,465,415 15,465,415 15,465,415 Mallra dhe Shërbime 7,906,343 8,006,343 8,006,343 8,006,343 Shpenzimet Kapitale 12,001,133 12,285,074 13,380,500 16,860,000 Numri i stafit 2,824 2,824 2,824 2,824 Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve

Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 12,001,133 12,285,074 13,380,500 16,860,000 Administrata Qendrore 85,000 293,000 300,500 200,000 Forca e Sigurisë dhe Drejtësisë 11,916,133 11,992,074 13,080,000 16,660,000 Nga projektet kapitale tё Ministtrisё sё Forcёs sё Sigurisё sё Kosovёs pёr periudhën 2012 2014 veçojmё:

• Armatimi dhe municioni, • Pajisjet e komunikimit, • Automjetet taktike, • Objekti i akomodimit në Pomozotin dhe • Ndërtimi i Objektit të Poliklinikës për nevoja të FSK-së - faza I dhe II Prishtinë

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 6,600,000 5,150,000 3,500,000 Shpenzimet operative 2,300,000 2,450,000 2,700,000 Shpenzimet kapitale 4,300,000 2,700,000 800,000 Kërkesa shtesë për financim Ministria për Forcën e Sigurisë së Kosovës është në konsolidim të mëtejshëm dhe ka nevojë ende për infrastrukturë dhe paisje tjera te nevojshme për funksionimin normal të sajë. Andaj mbështetja nga financimet tjera si nga Donatorët dhe financimet tjera do të ishte shumë e mirëseardhur.


130

GJYKATA KUSHTETUESE E KOSOVËS

Misioni Gjykata Kushtetuese si institucion profesional, kompetent dhe i pavarur është autoriteti përfundimtar në Republikën e Kosovës për interpretimin e Kushtetutës dhe përputhshmërisë së ligjeve me Kushtetutën. Gjendja aktuale Gjykata Kushtetuese si datë të fillimit të punës konsideron datën 15 maj 2009, përkatësisht ditën e votimit në Kuvendin e Kosovës të gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese. Si e tillë, është në proces të konsolidimit të brendshëm dhe aktualisht ka të punësuar 49 punonjës vendorë dhe 9 punonjës ndërkombëtarë. Objektivat Strategjike janë: E udhëhequr nga misioni, Gjykata Kushtetuese e Kosovës (GJKK) aspiron të arrijë objektivat strategjike si në vijim:

1. Rekrutimi dhe zhvillimi i personelit shumë të përkushtuar dhe të kualifikuar i cili do të ofrojë cilësi dhe mbështetje efektive profesionale.

2. Siguria dhe besimi publik i GJKK 3. Drejtësia dhe barazia 4. Siguria e Arkivës dhe lëndëve arkivore të GJKK-së.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 1,100,000 1,366,050 1,531,698 Paga dhe Mëditje 520,000 448,884 724,396 Mallra dhe Shërbime 397,000 544,470 607,302 Shpenzimet Kapitale

183,000 372,696 200,000 Numri i stafit 45 55 55 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 1,531,698 1,661,698 1,461,698 1,481,698 Paga dhe Mëditje 724,396 724,396 724,396 724,396 Mallra dhe Shërbime 607,302 607,302 607,302 607,302 Shpenzimet Kapitale 200,000 330,000 130,000 150,000 Numri i stafit 55 55 55 55


131


Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 200,000 330,000 130,000 150,000 Gjykata Kushtetuese e Kosoves 200,000 330,000 130,000 150,000 Nga projektet kapitale tё Gjykatёs Kushtetuese tё Kosovёs pёr periudhën 2012 – 2014 veçojmё:

• Punimi, montimi i ashensorit panoramik dhe shkalleve nё Gjykatёn Kushtetuese tё Kosovёs

• Digjitalizimi i Gjykatёs Kushtetuese tё Kosovёs • Blerja e makinave etj.

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 70,455 70,455 70,455 Shpenzimet operative 70,455 70,455 70,455 Numri i punëtorëve 9 9 12 Kërkesa shtesë për financim Në vitin 2012 - 2013 fondet e kërkuar mbi kufijtë buxhetore janë për rritjen e numrit të punëtorëve dhe kategorinë e pagave dhe mëditjeve dhe shpenzime tjera


132

KËSHILLI GJYQËSOR I KOSOVËS

Misioni Misioni i Këshillit Gjyqësor të Kosovës (KGjK) është zhvillimi dhe mbarëvajtja e sistemit të pavarur gjyqësor i cili ofron shërbime të paanshme për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës dhe i cili do të jetë funksional në të gjitha aspektet e organizimit dhe funksionimit të tij. Sistemi Gjyqësor i Kosovës do të jetë i pavarur, me qasje për të gjithë, i drejtë, efikas dhe i përgjegjshëm në punën e tij dhe i cili do të funksionoi sipas standardeve më të larta të ndershmërisë, integritetit, profesionalizmit dhe transparencës. Gjendja aktuale Sistemi Gjyqësor i Kosovës përballet me sfida të ndryshme që dalin nga nevoja e rritjes së performancës së gjyqësorit dhe zbatimit të legjislacionit të ri në fuqi siq është Ligjit mbi Gjykatat, Ligjit për Këshillin Gjyqësor te Kosovës, Ligjit për Këshillin Prokurorial te Kosovës dhe Ligjit për Prokurorin e shtetit. Nga detyrat që Këshilli Gjyqësor i Kosovës ka përfunduar ose që janë në proces veçojmë:

• Ka përfunduar tri fazat e procesit gjitheperfshires te emërimit dhe ri-emërimit tё gjyqtarёve dhe prokurorёve,

• Është në proces te rekrutimit 111 pozita për gjyqtare për te gjitha nivelet e gjykatave nё Kosovё,

• Është ne fazën e zbatimit te strategjisë shtetërore për lendet e vjetra te grumbulluara dhe zgjidhja me kohe e te gjitha lendeve te evidentuara ne gjykatat e Kosovës,

• Ka themeluar Zyrën për Vlerësim dhe Verifikim Gjyqësor e Prokurorial, me qellim tё mbështetjes sё procesit tё rekrutimit te gjyqtarёve dhe prokurorёve

• Ka formuar grupin punues për hartimin e akteve nënligjore me qellim te ri-strukturimit tё gjykatave nё pajtim me Ligjin për Gjykatat,


• Zbatimi i legjislacionit për reformën e gjyqësorit • Përmirësimi i infrastrukturës fizike të gjykatave si dhe investimi në fushën e

teknologjisë në të gjithë strukturën e sistemit gjyqësor. • Zbatimi i strategjisë shtetërore për lëndët e vjetra dhe zgjidhja me kohë e të gjitha

lëndëve të evidentuara nëpër gjykata, • Krijimi i kornizës administrative për organizimin, dhe ri-strukturimin funksionional tё

gjykatave. • Zhvillimi i procedurave efektive për emërimin, zhvillimin, promovimin dhe disiplinën

e gjyqtarëve


133


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 13,688,542 14,312,003 17,000,892 Paga dhe Mëditje 6,519,950 7,163,042 10,108,462 Mallra dhe Shërbime 5,043,592 4,876,727 4,703,580 Shpenzimet Kapitale 2,125,000 2,272,234 2,188,850 Numri i stafit 1,829 1,929 1,929 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 17,000,892 16,800,942 15,960,942 19,232,042 Paga dhe Mëditje 10,108,462 10,108,462 10,108,462 10,108,462 Mallra dhe Shërbime 4,703,580 4,703,580 4,703,580 4,703,580 Shpenzimet Kapitale 2,188,850 1,988,900 1,148,900 4,420,000 Numri i stafit 1,929 1,929 1,929 1,929 Me hyrjen nё fuqi tё ligjit pёr Kёshillin Gjyqёsor tё Kosovёs dhe ligjit pёr Gjykatat ёshtё rregulluar edhe qёshtja e kompensimit tё pagave pёr gjyqtarё. Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve

Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 2,188,850 1,988,900 1,148,900 4,420,000 Gjykatat dhe Sekretariati 2,188,850 1,988,900 1,148,900 4,420,000 Nga projektet kapitale tё Kёshillit Gjyqёsor tё Kosovёs pёr periudhën 2012 – 2014 veçojmё:

• Dizajnimi dhe ndërtimi i objektit te Gjykatës Themelore dega në Shtërpcë • Dizajnimi dhe ndërtimi i objektit te Gjykatës Themelore dega në Graçanicë • Blerja e automjeteve për Gjykata dhe KGjK • Riparimet emergjente, rryma, uji, kanalizimi në objektet e Gjykatave • Sigurimi i inventarit për objektet e reja dhe atyre të renovuara për gjyqësorin e

Kosovës

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 4,072,829 5,613,829 4,072,829 Shpenzimet operative 4,072,829 4,072,829 4,072,829 Shpenzimet kapitale 0 1,541,000 0 Numri i punëtorëve 259 259 259 Kërkesa shtesë për financim

Rritja e shpenzimeve operative ka të bёjё me rritjen e kёrkesёs rritje të stafit dhe paisjeve mbështetëse, kjo për shkak të zbatimit të strategjisë shtetërore për zvogëlimin e lendёve tё vjetra, themelimit të zyrës për Vlerësim dhe Verifikim Gjyqësor dhe Prokurorial.


134

AGJENCIONI KOSOVAR I INTELEGJENCËS

Misioni Misioni i Agjencionit te Kosovës për Inteligjencë (AKI) është mbledhja e informacioneve në lidhje me kërcënimet ndaj sigurisë së Kosovës. Kërcënimi ndaj sigurisë së Kosovës konsiderohet kërcënim ndaj integritetit territorial, integritetit të institucioneve, rendit kushtetues, stabilitetit dhe zhvillimit ekonomik, si dhe kërcënimet ndaj sigurisë globale në dëm të Kosovës Gjendja aktuale Agjencioni i Kosovës për Inteligjencë është në procesin e konsolidimit dhe formimit. Objektivi i këtij institucioni është që në fundin e vitit 2011 të arrihet kompletimi, profesionalizimi dhe zhvillimi i te gjitha kapaciteteve njerëzore dhe teknike. Si institucion i formuar në vitin 2008 , ka shumë nevoja logjistike dhe teknike për ti përmbushur synimet dhe objektivat e planifikuara. Objektivat Strategjike janë:

• Implementimi i Platformës Vjetore e Politikave të Inteligjencës dhe Sigurisë të aprovuara nga ana e Qeveris se Replikës së Kosovës.

• Iinfrastrukturë të mirëfilltë teknike dhe logjistike për veprim. • Mmbulim të gjithë territorit të Kosovës me aktivitete.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 1,170,900 1,991,248 5,320,000 Paga dhe Mëditje 500,000 1,000,000 2,700,000 Mallra dhe Shërbime 250,900 541,248 970,000 Subvencione dhe Transfere 20,000 50,000 150,000 Shpenzimet Kapitale 400,000 400,000 1,500,000 Numri i stafit 90 90 90 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 5,320,000 5,320,000 5,320,000 5,320,000 Paga dhe Mëditje 2,700,000 2,700,000 2,700,000 2,700,000 Mallra dhe Shërbime 970,000 970,000 970,000 970,000 Subvencione dhe Transfere 150,000 150,000 150,000 150,000 Shpenzimet Kapitale 1,500,000 1,500,000 1,500,000 1,500,000 Numri i stafit 90 90 90 90


135


Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 1,500,000 1,500,000 1,500,000 1,500,000 Agjencioni Kosovar i Intelegjences 1,500,000 1,500,000 1,500,000 1,500,000

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 1,085,500 1,868,075 2,376,211 Shpenzimet operative 860,500 1,384,325 1,594,898 Shpenzimet kapitale 225,000 483,750 781,313


136

KOMISIONI PËR NDIHMË JURIDIKE

Misioni Misioni i Komisionit për Ndihmë Juridike (KNJ) është ofrimi i ndihmës juridike falas për një numër të konsiderueshëm të qytetarëve të Republikës së Kosovës, të cilët nuk kanë pasur çasje e barabartë në drejtësi, kjo për shkak të mungesës së mjeteve materiale. Gjendja aktuale Në drejtim te përmbushjes se obligimeve të saja KNJ bashkëpunon ngushtë me siguruesit e jashtëm, avokatet dhe OJQ-të, si komponent pandarës ne sistemin gjithëpërfshirës dhe integrues të Ndihmës Juridike.

Komisioni për ndihmë juridike funksionon në tri nivele :

2. Komisioni për Ndihmë Juridike -Bordi 3. Zyra Koordinuese për Ndihmë Juridike - Zyra Ekzekutive 4. Byrotë e Qarkut për Ndihmë Juridike me zyrat operative në Prishtinë, Prizren.

Mitrovicë, Gjilan dhe Pejë.

Në shtator të vitit 2009, Komisioni për Ndihmë Juridike është përkrahur financiarisht nga UNDP-ja në bazë të Projektit ” Qasja në Drejtësi”. UNDP-ja ka mbështetur me hapjen e 5 Zyrave për Ndihmë Juridike në Komunën e Gjakovës, Ferizajit, Dragashit, Graçanicës dhe Pjesës veriore të Kosovës- Mitrovicë.


• Parasheh hapjen e zyrave të reja nëpër komunat e reja me qëllim të rritjes së numrit te përfituesve të ndihmës juridike falas.

• Sigurimi i ndërtimit të objektit për KNJ


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 265,218 296,448 287,866 Paga dhe Mëditje 66,985 99,385 122,955 Mallra dhe Shërbime 198,212 167,042 164,890 Subvencione dhe Transfere Shpenzimet Kapitale 30,000 Numri i stafit 21 21 21


137


Aprovuar 2012 2013 2014

Total 287,845 287,845 287,845 287,845 Paga dhe Mëditje 122,955 122,955 122,955 122,955 Mallra dhe Shërbime 164,890 164,890 164,890 164,890 Subvencione dhe Transfere Shpenzimet Kapitale Numri i stafit 21 21 21 21 Tabela 3. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor

2012 2013 2014 Total 92,569 111,083 133,299 Shpenzimet operative 57,569 69,083 82,899 Shpenzimet kapitale 35,000 42,000 50,400 Numri i punëtorëve 8 8 8


Kerkesa shtese per financim ka te beje me rritjen e numrit per 8 punetore, rritjen e kerkeses per mallra dhe sherbime si rrjedhojë e rritjes se numrit te avokatëve të angazhuar nga KNJ-ja, dhe kerkesa per investim kapital ka te beje me ndertimin e objektit per Komisionin për Ndihmë Juridike.


138

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

Misioni Misioni i Institutit Gjyqësor të Kosovës (IGJK) është arsimimi ligjor me qëllim të ngritjes profesionale të gjyqtarëve dhe prokurorëve, përgatitjes profesionale të kandidateve për gjyqtarë dhe prokurorë të ardhshëm, si dhe trajnimi i profesionistëve tjerë nga lëmi i gjyqësisë dhe prokurorisë në Kosovë. Gjendja aktuale Gjatë viti 2010 Instituti Gjyqësor i Kosovës ka zhvilluar provime dhe aktivitete trajnuese në kuadër të të gjitha programeve që ky institucion i zhvillon me çrast janë trajnuar gjyqtarë, prokurorë, bashkëpunëtorë profesional, zyrtarë të tjerë të gjykatave dhe prokurorive, police, doganierë etj.


1. Vazhdimi i programit të vazhdueshëm dhe fillestar për arsimim ligjor. 2. Organizimi i provimit përgatitor dhe zbatimi i programit trajnues për avancim. 3. Zbatimi i trajnimit për gjyqtarë porotë dhe profesionistë tjerë nga lëmi i gjyqësisë. 4. Zbatimi i programit të trajnimit për trajnues si dhe funksionalizimi i programit të

trajnimit në distancë.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 612,425 577,091 512,515 Paga dhe Mëditje 88,423 118,623 143,349 Mallra dhe Shërbime 484,002 458,468 369,166 Shpenzimet Kapitale 40,000 Numri i stafit 21 21 22 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 512,515 512,515 512,515 512,515 Paga dhe Mëditje 143,349 143,349 143,349 143,349 Mallra dhe Shërbime 369,166 369,166 369,166 369,166 Numri i stafit 22 22 22 22


139

Tabela 3. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014

Total 514,497 729,497 714,497 Shpenzimet operative 214,497 214,497 214,497 Shpenzimet kapitale 300,000 515,000 500,000 Numri i punëtorëve 8 8 8


Kerkesa shtesë e Institutit Gjyqësor të Kosovës është që nga viti 2012 të shtohen numri i pozitave per 7 punëtorë, pagat dhe Meditjet per kete numer te punetoreve, dhe disa shpenzime tjera për funksionim më të mirë të këtij Instituti.


140

AGJENCIONI ANTIKORRUPCION I KOSOVËS

Misioni Misioni i Agjencionit Kundër Korrupsionit (AKK) si organ i pavarur dhe përgjegjës është luftimi i korrupsionit në Kosovë. Funksioni i AKK-së është i përqendruar në zbulimin dhe hetimin e rasteve korruptive, përpjekjeve për parandalimin e fenomenit të korrupsionit si dhe vetëdijësimin e publikut në hapat progresiv drejtë krijimit të një shoqërie ku sundon rendi dhe ligji. Gjendja aktuale Agjencioni Kundër Korrupsionit zhvillon hetimet paraprake për të gjitha rastet e dyshuara të korrupsionit dhe i përcjellë kallëzime penale prokurorisë (vendore apo të EULEX-it). Monitoron zbatimin e Strategjisë nacionale kundër Korrupsionit dhe Planit të Veprimit, mbikëqyrë dhe kontrollon deklarimin, burimet dhe prejardhjen e pasurisë së zyrtarëve të lartë publik, parandalon rastet e konfliktit të interesit kurdo që vie deri te informacioni i tillë. Agjencia poashtu organizon aktivitetet me qëllim të edukimit dhe vetëdijesimit të opinionit publik për pasojat që shkakton korrupsioni. Objektivat Strategjike janë:

• Sendërtimi i plotë i mandatit ligjor të përcaktuar me ligjet në fuqi në drejtim të luftimit dhe parandalimit të korrupsionit;

• Ngritja dhe zhvillimi i kapaciteteve të brendshme • Fuqizimi i Agjencisë kundër Korrupsionit si nevojë për t’iu përgjigjur përgjegjësive të

saj, • Forcimi dhe kultivimi i frymës së bashkëpunimit me mekanizmat institucional

përgjegjës për luftimin dhe parandalimin e korrupsionit në Kosovë.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 504,553 514,338 534,351 Paga dhe Mëditje 212,601 218,554 256,995 Mallra dhe Shërbime 261,952 265,784 247,356 Shpenzimet Kapitale 30,000 30,000 30,000 Numri i stafit 35 35 35


141


Aprovuar 2012 2013 2014

Total 534,351 504,351 504,351 504,351 Paga dhe Mëditje 256,995 256,995 256,995 256,995 Mallra dhe Shërbime 247,356 247,356 247,356 247,356 Shpenzimet Kapitale 30,000 Numri i stafit 35 35 35 35 Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve

Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 30,000 0 0 0 Agjencioni Kunder Korrupsionit 30,000 0 0 0 Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 30,000 48,315 81,514 Shpenzimet operative 30,000 48,315 81,514 Numri i punëtorëve 5 10 10


Ka të bëjë me rritje të numrit të punëtorëve dhe shpenzimeve lidhur me punësimin e këtyre të punësuarëve.


142

PANELI ZGJEDHOR PËR ANKESA DHE PARASHTRESA

Misioni Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa (PZAP) është organ i përhershëm i pavarur kompetent për të vendosur në lidhje me ankesat dhe apelet e lejuara që kanë të bëjnë me procesin zgjedhor siç është caktuar me Ligjin për Zgjedhjet e Përgjithshme në Republikën e Kosovës dhe rregullat zgjedhore. Gjendja aktuale Anëtarët e PZAP-it duke përfshirë këtu edhe kryetarin janë emëruar nga Kryetari i Gjykatës Supreme të Kosovë, aktualisht ka 10 anëtarë duke përfshirë këtu edhe Kryetarin, ndërsa Sekretariati ka 7 shërbyes civil të punësuar dhe së shpejti pritet rekrutimi edhe i 3 shërbyesve civil. Objektivat Strategjike janë:

• Vendosja në lidhje me ankesat dhe apelet e lejuara që kanë të bëjnë me procesin zgjedhor siç është caktuar me Ligjin për Zgjedhjet e Përgjithshme dhe Ligjin për Zgjedhjet Lokale si dhe rregullat zgjedhore.

• Të vazhdoj funksionimin dhe konsolidimin e plotë të strukturës organizative dhe vendim-marrëse të KZAP-i, me qëllim të implementimit të ligjeve zgjedhore në fuqi.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 197,384 257,698 276,649 Paga dhe Mëditje 50,784 93,536 144,847 Mallra dhe Shërbime 104,600 101,387 108,802 Shpenzimet Kapitale 42,000 62,775 23,000 Numri i stafit 5 15 20 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 276,649 253,649 253,649 253,649 Paga dhe Mëditje 144,847 144,847 144,847 144,847 Mallra dhe Shërbime 108,802 108,802 108,802 108,802 Shpenzimet Kapitale 23,000 Numri i stafit 20 20 20 20


143


Emri i programit 2011 2012 2013 2014 Total 23,000 0 0 0 Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa 23,000 Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor

2012 2013 2014 Total 15,000 15,000 15,000 Shpenzimet operative 10,000 10,000 10,000 Shpenzimet kapitale 5,000 5,000 5,000


144

SEKTORI I MIRËQENIES SOCIALE DHE SHËNDETËSISË

Misioni i sektorit social është që të gjithë qytetarëve të Kosovës të ju mundësoj të jetojnë në një shoqëri kohezive pa varfëri, me punësim të plotë dhe sigurim të resurseve themelore dhe ofrimin e shërbimeve shëndetësore drejt arritjes së standardeve Evropiane. Gjendja Aktuale Gjendja në Sektorin Social dhe Shëndetësore përkundër përpjekjeve dhe angazhimeve edhe me tej mbetet e rëndë. Në Kosovë, rreth 45% të popullsisë janë të papunë dhe rreth 15% të popullsisë kane vështirësi në sigurimin e nevojave të tyre elementare apo jetojnë në varfëri të skajshme, sipas raporteve të Bankës Botërore. Indikatorët shëndetësorë mbesin ndër më të dobëtit në regjion. Nga Buxheti i Kosovës për vitin 2011 janë ndarë, € 280.48 milion, ose rreth 26.40%, për këtë sektor. Ministritë që përbëjnë sektorin Social janë: Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale dhe Ministria e Shëndetësisë. Gjatë viteve 2010-2011 kemi një përmirësim të dukshëm në furnizimin me barna dhe material shpenzues, edukim të vazhdueshëm dhe ngritje të kapaciteteve menaxhuese, plotsimit të infrastrukturës ekzistuse të sisitemit shëndetsor në përputhje me standartet Evropiane. Realizimi me sukses i skemave të pensioneve dhe atyre sociale, avancimi i politikave për ngritjen e shkallës së punësimit, krijimi dhe kompletimi i infrastrukturës ligjore nga fusha e punësimit dhe çështjeve sociale.

Planet e ardhshme Fushat prioritare përmes të cilave Qeveria e Republikës së Kosovës synon të forcojë kohezionin social dhe pjesëmarrjen e qytetarëve në mënyrë të barabartë në jetën publike të vendit janë: Shërbimet shëndetësore, Politikat sociale dhe përkrahja përmes skemave sociale dhe pensioneve.


145

Ky program është i dizajnuar që të ndihmojnë pjesët më nevojtare të popullatës: të moshuarit, të varfëritë, personat me aftësi të kufizuara, të papunësuarit, ofrim të shërbimeve shëndetësore dhe të tjerët që me shumë kanë nevojë për ndihmë nga Qeveria. Përmbledhje e vlerësimeve të hershme në nivel sektori

2011 Aprovuar

2012 2013 2014

Paga dhe Mëditje 39,660,803 39,010,524 39,010,524 39,010,524 Mallra dhe Shërbime 36,414,640 37,546,926 37,535,066 38,049,691

Subvencione dhe Transfere 193,899,752 206,214,980 210,704,980 215,704,980 Shpenzime Kapitale 10,508,504 15,815,000 16,500,000 21,500,000 Numri i stafit 8,185 8,175 8,175 8,175 Total 280,483,699 298,587,430 303,750,570 314,265,195

Në vlerësimet e hershme për sektorin social janë përfshi këto aktivitete: Legjislacioni i ri : Ligji për pensione të financuar nga shteti, Ligji për Statusin dhe të drejtat e dëshmorëve, invalidëve të luftës, veteraneve, pjesëtareve të UÇK-së, viktimave civile dhe familjeve të tyre, Rritja natyrore e skemave pensionale, Furnizimi më i mire me barëra dhe materiale shpenzues, ofrimi i shërbimeve shëndetësore jashtë institucioneve publike. Përmbledhje e projekteve kapitale në nivel të OB-ve

Organizatat buxhetore 2011 Aprovuar

2012 2013 2014

Totali i MPMS 2,608,160 2,615,000 2,500,000 2,500,000 Totali i MSH 7,900,344 13,200,000 14,000,000 19,000,000 Totali i Sektorit Social 10,508,504 15,815,000 16,500,000 21,500,000

Në vlerësimet e hershme të sektorit social janë përfshi këto projekte: Zgjerimi i programeve aktive të tregut të punës, punësim i punëkërkuesve të regjistruara në zyrat e regjistrimit, renovimet e objekteve ekzistuese të Qendrave për pune sociale, Qendrave për aftësimin profesional në komunat e Kosovës, mirëmbajtja e teknologjisë informative, Renovimet e objekteve ekzistuese të Institucioneve shëndetësore, sigurimi i pajisjeve mjekësore moderne, mirëmbajtja e pasjeve mjekësore, Sistemi Informative shëndetësor. Kërkesat shtesë për financim mbi kufirit e vlerësuar në nivel sektori 2012 2013 2014 Shpenzimet Operative 50,162,616 56,361,489 63,200,591 Shpenzimet Kapitale 14,150,575 10,681,487 6,904,075 Kostoja për legjislacion për sigurime shëndetësore

44,800,000 54,740,000 55,250,000

Numri i stafit 517 517 517 Total 109,113,191 121,782,976 125,354,666

Kërkesat shtesë për financim: Mjetet shtesë në nivel sektori janë kërkuar për: ndërtimet dhe renovimet të objekteve, rritjen e programit farmaceutik 40% me qëllim të furnizimit më të mirë me barna, implikimet financiare shtesë për kostot e projektligjeve përfshirë, ligjet e aprovuar plotësimi ndryshimi i tyre, ligjet në procedurë dhe në plan të hartimit.


146

MINISTRIA PUNËS DHE MIRËQENIES SOCIALE

Misioni Misioni i Ministria së Punës dhe Mirëqenies Sociale është që të gjithë qytetarët të Kosovës të ju mundësoj që të jetojnë në një shoqëri kohezive pa varfëri, me punësim të plotë dhe sigurim të resurseve themelore për të gjithë qytetarët në moshë të punës. Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale ka obligime ligjore për të ofruar shërbime, përmes programeve të cilat janë dizajnuar që të ndihmojnë pjesët më nevojtare të popullatës: të moshuarit, të varfëritë, personat me aftësi të kufizuara, të papunësuarit dhe të tjerët që më së shumë kanë nevojë për ndihmë nga Qeveria. Gjendja aktuale Kosova konsiderohet të ketë shkallën më të lartë të papunësisë dhe varfërisë në regjion. Papunësia dhe varfëria është më e lartë në mesin e atyre që jetojnë në familje të mëdha që kanë shumë anëtare të papunë si dhe tek ata që kanë nivel të ulët të arsimimit. Papunësia paraqet njërën nga sfidat kryesore të shoqërisë kosovare. Ndër veçoritë brengosësh të tregut të punës në Kosovë vlerësohet të jetë papunësia e lartë rreth 43% . Janë të nevojshme një mori veprimesh të cilat do të ndikonin në ngritjen e shkallës së punësimit dhe uljen e shkallës së papunësisë në nivel të Kosovës. Sipas raportit të fundit të vitit 2008 të Bankës Botërore vlerësohet se rreth 45% të popullsisë jetojnë në varfëri, prej tyre 15% në varfëri të skajshme. Mbrojtja sociale, programet e përfitimeve në Kosovë (pensionet dhe ndihmat sociale) sipas të dhënave mbulojnë rreth 325 mije përfitues, që d.m.th. rreth 15% e popullsisë kanë qasje në njërën nga skemat e pagesave sociale. Objektivat Strategjike janë:

• Hartimi i projektligjit për pensionet e financuara nga shteti si dhe ngritja e mirëqenies dhe mbështetja e familjeve, përmes ofrimit të ndihmave sociale dhe shërbimeve sociale për kategoritë e rrezikuara të shoqërisë

• Avancimi në zbatimin e politikave në ngritjen e shkallës së punësueshmerisë në nivel vendi.

Objektivi i parë mund të arrihet përmes këtyre programeve dhe aktiviteteve:

• Indeksimi i skemave pensionale (pensioneve bazë, të aftësisë se kufizuar dhe kontribut pagues) sipas inflacionit;

• Projektligji për Statusin dhe të drejtat e dëshmorëve, invalidëve të luftës, veteraneve, pjesëtareve të UÇK-së, dhe familjeve të tyre;

Objektivi i dytë mund të arrihet përmes këtyre programeve dhe aktiviteteve:


147

a) Ulja e shkallës së papunësisë dhe ngritja e aftësive profesionale, varësisht nga nevojat e kërkesës së tregut të punës:

b) Zhvillimi i bashkëpunimit me vendet në rajonit (anëtare të BE-së dhe atyre jashtë BE) për rritjen e mundësive për punësim të fuqisë punëtore nga Kosova;

c) Ngritja e nivelit të shërbimit të aftësimit profesional në rrjetin e qendrave për aftësime dhe implementimit të skemave të trajnimit të drejtpërdrejt në kompani më qëllim të arritjes së standardeve më të larta;

d) Implementimi i strategjisë se punësimit 2010-2012 përmes programit ‘’Punët publike,,

e) Implementimi i ligjit për organizimin dhe funksionalizimin e shërbimeve publike të punësimit

f) Ligji për aftësim, riaftësim profesional, punësim sezional dhe punësimin e personave me aftësi të kufizuara

Tabela 1. Trendët historike të financimit1- T 2009 2010 2011 Total 163,251,013 174,049,274 201,404,360 Paga dhe shtesa 2,931,776 3,116,012 3,900,552 Mallra dhe shërbime 3,233,778 3,189,843 2,995,896 Subvencione dhe Transfere 153,194,191 164,544,194 191,899,752 Shpenzime Kapital 3,891,268 3,199,225 2,608,160 Numri i stafit 1,297 920 920

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve për 2012-2014

2011 Aprovuar

2012 2013 2014

Total 201,404,460 213,211,300 217,586,300 222,586,300 Paga dhe shtesa 3,900,652 3,250,373 3,250,373 3,250,373 Mallra dhe shërbime 2,995,896 3,130,947 3,130,947 3,130,947 Subvencione dhe Transfere 191,899,752 204,214,980 208,704,980 213,704,980 Shpenzime Kapitale 2,608,160 2,615,000 2,500,000 2,500,000 Numri i stafit 920 920 920 920

Për shkak të kufizimeve buxhetore kategoria e Skemës Sociale për vitet në vijim duhet të përshtatet mundësive buxhetore të ndara për këtë program, me qellim që mos të kemi rritje të përfituesve mbi mundësit buxhetore. Pra numri i përfituesve duhet të sillet në rreth 35,000 përfitues. Aktualisht, mbulimi i skemave pensionale ka një kosto prej rreth 120 milion euro në baza vjetore. Përkrahja për kategoritë e ndryshme të pensionistëve mbetet prioritet i Qeverisë së Republikës së Kosovës. Pritet që përmes infrastrukturës ligjore të rregullohet pozita e pensionistëve i cili përfshin Pensionet baze, Pensionet kontributdhënse, Pensionet për persona me aftësi të kufizuar dhe Pensionet e Trepçës. Numri aktual i të pensioneve është 157,093 përfitues.


148

Invalidët, Familjet e dëshmorëve, veteranët dhe kategoritë tjera të luftës: Aktualisht përkrahja për këtë kategori ka një kosto prej rreth 30 milion euro në baza vjetore. Qeveria ka ndërmarrë hapa legjislative për të rregulluar statusin, të drejtat dhe përfitimet e kategorive të dala nga lufta. Prioritet mbetet kategoria e invalidëve dhe rehabilitimi i tyre. Në këtë drejtim përkrahja përmes programeve të veçanta do të realizohet në vazhdimësi. Numri aktual i përfituesve për këtë skemë është 13,036 përfitues. Tabela 3 . Projektet kapitale në nivel të departamentit

Emri i programit 2011

Aprovuar 2012 2013 2014 Total 2,608,160 2,615,000 2,500,000 2,500,000 Pensionet 0 0 300,000 300,000 Mirëqenia Sociale 1,081,960 995,066 1,000,000 1,000,000 Puna dhe Çështjet e punësimit 1,506,200 1,275,000 1,000,000 1,000,000 Shërbimet e administratës qendrore

20,000 344,934 200,000 200,000

Në vlerësimet e hershme për projekte kapitale janë përfshi këto projekte: Zgjerimi i programeve aktive të tregut të punës, punësim i punëkërkuesve të regjistruara në zyrat e regjistrimit, renovimet e objekteve ekzistuese të Qendrave për punë sociale, Qendrave për aftësimin profesional në Komunat e Kosovës, mirëmbajtja e teknologjisë informative. Tabela 4 .Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 24,381,935 21,767,095 23,373,410 Shpenzimet Operative 17,561,360 19,735,608 20,139,335 Shpenzimet Kapitale 6,820,575 2,031,487 3,234,075

Kryesisht financimet shtesë janë për vlerësimet e skemave sociale dhe infrastrukturë sociale. Ashtu si cekem më parë mbetet që MPMS të përgatis legjislacionin për skemat sociale brenda mundësive buxhetore dhe kërkesat tjera shtesë të mbulojë nga donatorët apo forma tjera të financimit.


149

MINISTRIA E SHËNDETËSISË

Misioni Zhvillimi i sistemit të qëndrueshëm shëndetësor i cili do të ofroj shërbime shëndetësore cilësore për të gjithë banorët e Republikës së Kosovës me synimin e arritjes së standardeve bashkëkohore. Gjendja aktuale Përmes përmirësimit të treguesve shëndetësor synohet që të zvogëlohet vdekshmëria e foshnjave dhe nënave në pajtim me projeksionet e Mijëvjeçarit të aprovuara nga OKB-ja, dhe të përmirësohet statusi shëndetësor i të gjithë qytetarëve të Kosovës. Shërbimet shëndetësore ende ballafaqohen me probleme të konsiderueshme të cilat paraqesin sfidë serioze në ofrimin e shërbimeve të nevojshme shëndetësore për të gjithë qytetarët. Ngritja e cilësisë së shërbimeve shëndetësore nënkupton edhe ndërmarrjen e reformave të konsiderueshme në sistemin e financimit dhe menaxhimit të shërbimeve shëndetësore. Qeveria ndër të tjera do të analizojë opsionet e mundshme të krijimit dhe format e financimit të një sistemi të sigurimeve shëndetësore i cili do të mundësonte qasje të barabartë në shërbimet shëndetësore për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës. Përmirësimin i situatës ekzistuese dhe implementimin e Strategjisë sektoriale të Ministrisë së Shëndetësisë, drejt arritjes së objektivave strategjike të definuar, Plani i Veprimit për Partneritet Evropian (PVPE), Letra e Bardhë dhe Master Plani. Permbushja e obligimeve te Ministris se Shendetsise ndaj Strategjise së Qeverisë për Riatdhesim. Objektivat Strategjike janë:

• Zvogëlimi i sëmundshmërisë dhe vdekshmërisë së popullatës së përgjithshme. • Përmirësimi i menaxhimit të resurseve ekzistuese dhe cilësisë së shërbimeve, plotsimi i

infrastrukturës ekzistuse të sisitemit shëndetsor në përputhje me standartet Evropiane. • Implementimi dhe zhvillimi i Sistemit të Informimit Shëndetësor / SISh. • Krijimi i sistemit të qëndrueshëm të financimit për sektorin e shëndetësisë.

Objektivi i parë - mund të arrihet përmes këtyre aktiviteteve :

• Përforcimi i rolit të shëndetësisë publike, përmes programeve për ruajtjen dhe përmirësimin e shëndetit;

• Përforcimi i rolit të Mjekësisë Familjare, si gurthemel i sistemit shëndetësor; • Sigurimi i barnave dhe materialeve shpenzuese nga Lista Esenciale.

Objektivi i dytë - mund të arrihet përmes këtyre aktiviteteve :

• Ngritja e llogaridhënies përmes definimit të roleve dhe përgjegjësive të Institucioneve shëndetësore, Departamenteve/njësive dhe të punësuarve brenda tyre, përmirësimi i sistemit të referimit;

• Adresimi i çështjeve kyçe të cilat ndikojnë në sistemit shëndetësor në bazë të Master planit;

• Furnizimi, funksionalizimi dhe mirëmbajtja e pajisjeve në Institucionet Shëndetësore.


150

Objektivi i tretë - mund të arrihet përmes këtyre aktiviteteve :

• Përcaktimi i qasjës dhe strukturave menaxhuese për zhvillim dhe funksionalizim të Sistemit Informativ Shëndetsorë, identifikimi i pengesave dhe kostos në sistemin ekzistues të informimit shëndetësor për grumbullimin dhe përpunimin e të dhënave si dhe mirëmbajtjen e sistemit;

• Përmirësimi progresiv i cilësisë së rezultateve të Sistemit Informativ Shëndetsorë dhe harmonizimi i tyre me standardet e OBSH-së dhe Eurostat-it.

Objektivi i katërt mund te arrihet përmes këtyre aktiviteteve:

• Përcaktimi i pakos bazike të shërbimeve shëndetësore; • Përcaktimi i kostos së shërbimeve shëndetësor; • Përgatitja e kushteve për implementimin e sigurimeve shëndetësore.

Tabela 1.Trendët historike të financimit

2009 2010 2011 Total 74,095,483 72,840,796 79,079,239 Paga dhe shtesa 21,942,349 28,939,207 35,760,151 Mallra dhe shërbime 36,772,604 31,704,522 33,418,744 Subvencione dhe transfere 2,452,430 2,040,000 2,000,000 Shpenzime Kapitale 12,928,100 10,157,067 7,900,344 Numri i stafit 7409 7255 7265

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve për 2012-2014

2011 Aprovuar

2012 2013 2014

Total 79,079,239 85,376,130 86,164,270 91,678,895 Paga dhe shtesa 35,760,151 35,760,151 35,760,151 35,760,151 Mallra dhe shërbime 33,418,744 34,415,979 34,404,119 34,918,744 Subvencione dhe transfere 2,000,000 2,000,000 2,000,000 2,000,000 Shpenzime Kapitale 7,900,344 13,200,000 14,000,000 19,000,000 Numri i satfit 7265 7265 7265 7265

Në vlerësimet e hershme janë përfshi këto aktivitete: Furnizimi më i mire me barëra dhe materiale shpenzues, ofrimi i shërbimeve shëndetësore jashtë institucioneve publike. Tabela 3.Projektet kapitale në nivel të departamentit

2011

Aprovuar 2012 2013 2014 Totali 7,900,334 13,200,000 14,000,000 19,000,000 Dep.i Shërbimeve të Spitaleve 4,553,940 8,317,040 8,020,000 12,698,000 Dep.i Shërbimeve tjera Shëndetsore 3,296,394 4,812,960 5,980,000 6,302,000 Dep. i Administrates Qëndrore 50,000 70,000 0 0

Në vlerësimet e hershme për projekte kapitale janë përfshi këto projekte:


151

Renovimet e objekteve ekzistuese të Institucioneve shëndetësore, sigurimi i pajisjeve mjekësore moderne, mirëmbajtja e pasjeve mjekësore, Sistemi Informative shëndetësor. Tabela 4. Kërkesa shtesë mbi kufirijtë buxhetor 2012 2013 2014 Total 84,731,256 100,015,881 101,981,256 Shpenzime operative 32,601,256 36,625,881 43,061,256 Shpenzime Kapitale 7,330,000 8,650,000 3,670,000 Kostoja shtesë buxhetore -Zbatimi I Ligjit për sigurime shëndetësore

44,800,000 54,740,000 55,250,000

Numri i stafit 517 517 517 Kërkesat për financim shtesë kanë të bejnë me fillimin e zbatimit të ligjit për sigurime shëndetsore, rritje të furnizimit me barna, rritje te reja të përfitimeve të puntorëve shëndetsor si dhe rritje të numrit të puntorëve, paisje shëndetsore, infrastrukturë etj. Këto kërkesa tani për tani nuk mund të plotësohen dhe MSH duhet për disa nga këto kërkesa të shikojë mundësi të financimit përmes donatorëve apo formave tjera të financimit dhe të rishikoj kohen e fillimit të disa politikave të reja.


152

SEKTORI I SHËRBIMEVE TË PËRGJITHSHME PUBLIKE

Sektori i shërbimeve publike është sektor i rëndësishëm në të cilin janë të renditura institucionet të cilat kanë të bëjnë me legjislativin dhe ekzekutivin, pra janë të përfshira Organizatat buxhetore të cilat janë të konstituara për të krijuar një bazë juridike të qëndrueshme për një zhvillim ekonomik dhe ofrim të shërbimeve më të mira për qytetaret e Republikës së Kosovës. Gjendja aktuale Për Sektorin e shërbimeve publike për vitin 2011 janë ndarë 147 milion €, ose rreth 13.8%, të shprehur në përqindje.

Ministritë apo institucionet që përbejnë këtë sektorë janë: Kuvendi, Zyra e Presidentit, Zyra e Kryeministrit, Ministria për Ekonomi dhe Financa, Ministria e Punëve të Jashtme, Ministria e Integrimeve Evropiane, Ministria për Komunitete dhe Kthim, Ministria e Administratës Publik, Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal, Zyra e Auditorit të Përgjithshëm si dhe Institucioni i Avokatit të Popullit. Planet për të ardhmen Projektet kryesore në KASH për vitet 2012/2014 të propozuara për financim nga buxheti i Kosovës për vitin 2012 janë: Ruajtja e qëndrueshmërisë fiskale, Krijimi i një sistemi të qëndrueshëm financiar i cili siguron shfrytëzimin racional të fondeve financiare në dispozicion, zbatimi i reformave në administratën publike, procesi i liberalizimit të vizave dhe marrëveshjet tregtare me BE, lobimi dhe aktivitetet diplomatike për intensifikimin e njohjeve të shtetit të Kosovës, renovimi i pikave doganore, implementimi i arkave fiskale, si dhe disa projekte për administratën e shërbimeve publike në përgjithësi të cilat do të ndikojnë në efikasitetin e administratës publike. Përmbledhja e vlerësimeve në nivel të sektorit 2012-2014

14%

86%


Sektori i Shërbimeve të Përgjtithshme Publike


153

2011 2012 2013 2014 Paga dhe Meditje 28,662,090 67,515,522 67,240,247 67,240,247 Mallra dhe sherbime 31,147,506 30,699,809 30,698,035 30,698,035 Subvencione dhe transfer 14,892,049 6,992,049 6,992,049 6,992,049 Rezerva 595,832 595,832 0 0 Shpenzime kapitale 71,718,879 70,142,099 73,415,643 79,103,855 Numri i stafit 3,613 3,613 3,593 3,593 Total 147,016,356 175,945,311 178,345,974 184,034,186 Përmbledhja e projekteve në nivel të OB-ve 2011 2012 2013 2014 Kuvendi 1,360,811 1,000,000 500,000 1,000,000 Zyra e Presidentit 1,078,691 1,100,000 1,150,000 1,150,000 Zyra Kryeministrit 2,429,550 2,400,000 2,652,000 2,652,000 Ministria për Ekonomi dhe Financa

35,286,039 36,418,433 28,951,855 34,651,855

Ministria e Administratës Publike

14,312,666 14,723,666 21,011,788 20,500,000

Ministra e Administrimit te Pushtetit Lokale

6,240,801 3,000,000 3,000,000 3,000,000

Ministra e Punëve të Jashtme 5,010,321 5,500,000 9,650,000 9,650,000 Ministria e Komunitete 6,000,000 6,000,000 6,500,000 6,500,000 Total 71,718,879 70,142,099 73,415,643 79,103,855 Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012 2013 2014 Shpenzime operative 21,205,373 23,222,056 25,363,872 Shpenzime kapitale 36,307,027 35,486,977 33,489,155 Numri i stafit 260 287 317 Total 57,512,400 58,709,033 58,853,027 Kërkesat shtesë të vlerësuar të shpenzimeve kanë të bejnë me plotësimin e infrastrukturës fizike, paisje te IT dhe paisje tjera të rendësishme për këtë sektor si dhe përkrahje të procesit të decentralizimit. Këto kërkesa shtesë duhet shikuar mundësit që të financohen nga burimet tjera jashtëbuxhetore dhe disa prej tyre te shtyhen në afat kohor deri sa të krijohen mundësit për financim.


154

KUVENDI I REPUBLIKËS SË KOSOVËS

Misioni Kuvendi i Republikës së Kosovës si organ më i lartë përfaqësues dhe ligjvënës në Kosovë ka fushëveprim të gjerë komform Kushtetutës dhe Rregullores së punës. Andaj mision i Kuvendit është që detyrat që dalin nga fushëveprimi i tij e posaçërisht tani pas pavarësisë të kryhen me sukses. Kuvendi i Kosovës synon që përmes një strategjie efikase të veprimit të arrijë synimet e tij. Gjendja aktuale Kuvendi i Republikës së Kosovës si organi më i lartë përfaqësues dhe ligjvënës ka miratimin e ligjeve dhe akteve tjera nga fushëveprimi i vet. Krahas punëve procedurale të ligjvënësve përgjegjësitë e Kuvendit shtrihen edhe në çështje tjera të rëndësishme që kanë të bëjnë me integrimin e vendit në institucione të ndryshme ndërkombëtare. Kuvendi i Republikës së Kosovës synon që të intensifikoj punën e vet në të gjitha lëmit e posaçërisht në nxjerrjen e ligjeve, duke vazhduar harmonizimin e tyre me legjislacionin e BE-së. Objektivat Strategjike janë:

• Organizimi dhe funksionimi sa më efikas i Kuvendit të Kosovës, në zhvillimin e më tej të një procesi ligjvënës efikas dhe gjithëpërfshirës,

• Procedimi dhe miratimi i ligjeve dhe akteve tjera dhe harmonizimin e tyre me legjislacionin e BE-së,

• Shtimi i aktiviteteve në diplomacinë parlamentare si dhe shërbime të konsulencës për të gjitha komisionet parlamentare dhe për aktivitete,

• Mbështetjen sa më profesionale komisioneve parlamentare në hartimin, shqyrtimin dha amadamentimin e projektligjeve,


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 9,622,421 9,761,100 16,767,921 Paga dhe shtesa 4,300,279 4,816,070 5,881,785 Mallra dhe shërbime 1,452,359 1,612,020 1,625,325 Subvencione dhe transfer 1,911,783 1,901,783 7,900,000 Shpenzimet Kapital 1,958,000 1,431,227 1,360,811 Numri i stafit 343 340 320


155

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011 Aprovuar 2012 2013 2014

Total 16,767,921 7,187,110 6,687,110 7,187,110 Paga dhe shtesa 5,881,785 4,781,785 4,781,785 4,781,785 Mallra dhe shërbime 1,625,325 1,405,325 1,405,325 1,405,325 Subvencione dhe transfer 7,900,000 Shpenzimet kapital 1,360,811 1,000,000 500,000 1,000,000 Numri i stafit 320 320 320 320

*Shënim: Në kategorinë e pagave dhe mëditjeve ne 2011 janë ndare €1,1 mil. për deputet pasiv, e cila shume nuk mund të vazhdoj për vitin 2012, 2013 edhe pse është e përfshirë në vlerësime për këto vite. Po ashtu edhe RTK-ja nuk është paraparë të financohet nga buxheti deri në një vendim te ri të Kuvendit te Republikës së Kosovës Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve 2012-2014


Aprovuar 2012 2013 2014

Total 1,360,811 1,000,000 500,000 1,000,000 Administrata e Kuvendit 1,360,811 1,000,000 500,000 1,000,000 Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014

Total 14,658,593 16,370,311 17,633,311 Shpenzimet operative 1,297,782 1,509,500 1,772,500 Subvencionet dhe transferet 13,000,000 14,000,000 15,000,000 Shpenzimet kapitale 360,811 860,811 860,811 Numri i stafit 34 42 57 Kërkesat e shtese të shpenzimeve kanë të bëjnë me infrastrukture të re fizike për zyre nëpër komuna për deputet, mbështetje të komisioneve dhe pajisje të IT-së. .


156

ZYRA E PRESIDENTIT

Misioni Përfaqësimi i unitetit të popullit të Republikës së Kosovës. Garantimi i funksionimit kushtetues të institucioneve të Republikës së Kosovës të përcaktuara me Kushtetutën e Republikës së Kosovës. Misioni i Zyrës së Presidentit është të ofroj informata të sakta dhe këshilla të paanshme e profesionale për Presidentin e Republikës në mënyrë që të sigurohet përmbushja e misionit ashtu siç është paraparë me Kushtetutën e Republikës së Kosovës. Gjendja aktuale Zyra e Presidentit të Republikës së Kosovës që nga themelimi kryen punët dhe detyrat që janë në pajtueshmëri më Kushtetutën e Republikës së Kosovë, të bazuar në Ligjin Nr.03/L-094 për Presidentin e Republikës së Kosovës. Objektivat Strategjike janë:

• Zbatimi i Ligjit për Presidentin e Republikës së Kosovës, si dhe funksionalizimi Zyrës së Presidentit të Republikës në përputhje me dispozitat e këtij Ligji si Institucion i veçantë në kuadër të shërbimit civil,

• Zbatimi i politikës jo diskriminuese ndaj personelit të zyrës, duke përfshirë përfaqësimin e barabartë gjinor në të gjitha fushat dhe nivelet, dhe sigurimin që struktura e personelit të pasqyrojë karakterin shumë etnik të Republikës së Kosovës,

• Zbatimi i Ligjit për të Drejtat e Komuniteteve dhe Pjesëtarëve të tyre në Republikën e Kosovës – funksionalizimi i plotë i Këshillit Konsultativ për Komunitete.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 2,838,889 3,152,890 2,540,097 Paga dhe Mëditjet 263,093 373,823 419,406 Mallra dhe shërbime 1,150,459 1,272,871 1,042,000 Subvencionet dhe transferet 75,337 82,674 Shpenzimet e Kapitale 1,350,000 1,423,522 1,078,691 Numri i stafit 79 86 86


157


Aprovuar 2012 2013 2014

Total 2,540,097 2,561,406 2,611,406 2,611,406 Paga dhe Mëditjet 419,406 419,406 419,406 419,406 Mallra dhe shërbime 1,042,000 1,042,000 1,042,000 1,042,000 Shpenzimet Kapitale 1,078,691 1,100,000 1,150,000 1,150,000 Numri i stafit 86 86 86 86

Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve 2012-2014


Aprovuar 2012 2013 2014 Total 1,078,691 1,100,000 1,150,000 1,150,000 Zyra e Kryetarit 1,078,691 1,100,000 1,150,000 1,150,000 Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 3,356,108 3,038,584 3,856,738 Shpenzimet operative 956,108 1,188,584 1,506,738 Shpenzimet kapitale 2,400,000 1,850,000 2,350,000 Numri i stafit 3 9 24 Kërkesa shtese për shpenzime operative është për paga, ndërsa për shpenzime kapitale kërkesa shtesë është për projektin e Shtëpisë së Bardhë dhe Blerjen e Veturave.


158

ZYRA E KRYEMINISTRIT

Misioni Misioni i Zyrës së Kryeministrit është ushtrimi i pushtetit ekzekutiv në përmbushjen e detyrave programore të Qeverisë së Republikës së Kosovës, sipas funksionit dhe detyrave të përcaktuara me Kushtetutën e Republikës së Kosovës. Udhëheqjen, koordinimin dhe monitorimin e Institucioneve të Republikës së Kosovës në përmbushjen e kritereve që dalin nga proceset që po kalon Kosova, si dhe zbatimin e Ligjeve që janë në fuqi. Gjendja aktuale Zyra e Kryeministrit të Kosovës funksionon në bazë të skemës organizative që është e ndarë në agjensione dhe zyra. Agjencitë dhe zyrat e kanë të përcaktuara mandatin e tyre, standardet e punës dhe fushën e veprimit konkret. Agjencitë ekzekutive kanë mandate të veçantë si dhe përgjegjësi e funksione të veçanta të përcaktuara në legjislacionin e hartuar. Kosova në vitin 2010 ka thelluar dialogun teknik dhe politik me Komisionin Evropian përmes Dialogut të Procesit të Stabilizim- Asocimit, qasjes më të madhe në programet e Komunitetit dhe marrëveshjes tregtare me Bashkimin Evropian. Pjesa e rëndësishme e këtij procesi është Partneritetet Evropiane dhe Raporti i Progresit. Koordinimi i donacioneve është jashtëzakonisht i rëndësishëm me qëllim të rritjes së produktivitetit ekonomik të vendit dhe përmirësimit të standardit të jetës. Objektivat Strategjike janë:

• Zbatimi i Ligjeve që janë të aprovuara nga Kuvendi i Republikës së Kosovës. • Integrimi në strukturat ndërkombëtare si dhe bashkëpunimi me Shërbimet

Veterinare në rajon e më gjerë. Si parakusht për integrim është detyrë primare siguria e ushqimit, mbrojtja e shëndetit të kafshëve, mbrojtja e shëndetit publik, luftimi dhe eliminimi i sëmundjeve zonotike, stimulimi i prodhuesve vendor dhe mundësin e eksportit, kontrollin e ushqimit nga importit,

• Avancimi dhe strukturimi i Arkivave të Kosovës, mbrojtja, evidencimi klasifikimi, përpunimi, shfrytëzimi, ruajtja e dokumentacionit arkivor me vlerë historike dhe shkencore si dhe organizimi dhe funksionimi i shërbimit Arkivor në Republikën e Kosovës,

• Ngritja dhe strukturimi me adekuat i agjencioneve të cilat funksionojnë në kuadër te zyrës së kryeministrit për ushtrimin sa më te suksesshëm të misionit të tyre në bazë të dispozitave ligjore .


159


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 8,322,630 8,376,505 8,817,086 Paga dhe shtesa 1,593,681 2,133,151 2,727,448 Mallra dhe shërbime 2,930,414 2,426,194 2,300,088 Subvencione dhe transfer 1,498,381 1,246,943 1,360,000 Shpenzimet Kapital 2,300,154 2,570,217 2,429,550 Numri i stafit 481 478 481 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 8,817,086 9,207,536 9,809,536 9,809,536 Paga dhe shtesa 2,727,448 3,377,448 3,727,448 3,727,448 Mallra dhe shërbime 2,300,088 2,070,088 2,070,088 2,070,088 Subvencione dhe transfer 1,360,000 1,360,000 1,360,000 1,360,000 Shpenzimet kapital 2,429,550 2,400,000 2,652,000 2,652,000 Numri i stafit 481 481 481 481 Brenda vlerësimeve të KASH-it janë përfshirë edhe dy Agjencinë të reja, Agjencioni për Luftimin e Terrorizmit dhe Agjencioni Kundër Krimit të Organizuar Nuk janë të përfshirë inspektoratet sanitare dhe fitosanitare komunale që pritet të transferohen nga niveli komunal në nivelin qendror në bazë të ligjit të ushqimit. Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve 2012-2014

Emri i programit 2011 Aprovuar 2012 2013 2014

Total 2,429,550 2,400,000 2,652,000 2,652,000 Agjensioni i Ushqimit dhe Veterinës 2,429,550 2,400,000 2,652,000 2,652,000 Projekte që janë të përfshira brenda shpenzimeve kapitale janë për Agjensionin e Ushqimit dhe Veterinës, që janë projekt në vazhdim nga vitet e kaluar dhe që vazhdojnë edhe në vitet e ardhshme. Këto projekte kanë të bëjnë kryesisht me kontrollin e ushqimit, mbrojtjen e shëndetit publik dhe të kafshëve, hulumtime, vaksinime etj. Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014

2012

Vlerësuar 2013 Vlerësuar 2014

Vlerësuar Total 14,100,576 15,418,448 16,086,214 Shpenzimet operative 1,474,374 1,556,746 1,688,512 Shpenzimet kapitale 12,626,202 13,861,702 14,397,702 Numri i stafit 129 129 129 Kërkesa shtesë për Agjensionin e Ushqimit dhe Veterinës ka të bëjë kryesisht me transferin e përgjegjësive nga niveli komunal dhe për shpenzime kapitale që pritet ose do të shikohet të financohen nga donatoret.


160


161

MINISTRIA E FINANCAVE

Misioni Misioni i Ministrisë së Financave (MF) është sigurimi i menaxhimit të përgjegjshëm të drejtë

dhe transparent të fondeve publike dhe të këshillojë Qeverinë e Kosovës lidhur me politikat e saj ekonomike dhe fiskale. Përmirësimi i standardit të jetesës për të gjithë njerëzit në Kosovë përmes përkrahjes së një mjedisi stabile të shëndoshë për investime, zhvillim ekonomik të qëndrueshëm dhe me bazë të gjerë. Zhvillimi dhe zbatimi i politikave të shëndosha makro-ekonomike në bashkëveprim me Kuvendin e Kosovës, ministritë tjera, institucionet huadhënëse ndërkombëtare dhe donatorët. Ministria e Financave mbetet e përkushtuar në zbatimin e detyrimeve që dalin nga plani i veprimit për partneritet evropian si dhe dhjetë prioritetet kyçe të Qeverisë së Kosovës në Integrimin Evropian.

Gjendja aktuale Ministria e Financave (MF) është duke analizuar dhe siguruar parashikimet e zhvillimeve makroekonomike, përgatitjen e dokumenteve kryesore buxhetore, strategjinë ekonomike dhe të gjitha politikat ekonomike dhe fiskale të Qeverisë. MF është duke shqyrtuar dhe ofruar komente mbi të gjitha marrëveshjet ekonomike ndërkombëtare dhe aktivitetet tjera të ngjashme të Qeverisë. Ministria është duke punuar në Kornizën Afatmesme të Shpenzimeve dhe planifikimin e buxhetit të Kosovës si mjetin kyç strategjik të Qeverisë për planifikimin dhe alokomin e resurseve, duke arritur parashikueshmërinë, drejtësinë dhe përgjegjshmërinë në financat publike dhe duke përmirësuar dukshëm cilësinë dhe efikasitetin e kostos së shërbimeve. Administrata Tatimore e Kosovës dhe Dogana e Kosovës janë duke zhvilluar aktivitetin e tyre në përmbushjen e objektivave të planifikuara për të siguruar parashikimet e zhvillimeve makroekonomike Objektivat Strategjike janë:

• Ruajtja e qëndrueshmërisë fiskale • Krijimi i një sistemi te qëndrueshëm financiar i cili siguron shfrytëzim racional te

fondeve financiare ne dispozicion. • Fiskalizimi i plotë i të gjitha bizneseve funksionale; • Instalimi i sistemeve të reja informative në Administratën Tatimore të Kosovës dhe në

Doganat e Kosovës; • Vendosjen e bashkëpunimit doganor me pjesën më të madhe të shteteve me të cilat

Kosova ka raporte tregtare me qëllim të vlerësimit të saktë të vlerës së mallrave të importuara;

• Ofrimi i tatimeve konkurruese me vendet e rajonit për të stimuluar rritjen e nivelit të investimeve të huaja;

• Rritja e shkallës së pagesës të tatimeve dhe vetëdijesimi i tatimpaguesve • Zhvillimi i kapaciteteve drejtuese në koordinimin dhe zhvillimin e politikave, planifikimit

buxhetor si dhe ngritja e kapaciteteve politikë-bërëse në nivel të ministrive • Zbatimi i Planit të veprimit për reformën e menaxhimit të financave publike


162


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar

Total 186,123,941 93,806,804 59,117,396 Paga dhe shtesa 7,462,078 9,477,083 11,148,370 Mallra dhe shërbime 15,136,812 10,912,424 7,788,187 Subvencione dhe transfer 77,038,156 45,046,516 4,894,800 Rezerva 56,360,000 Shpenzimet Kapital 30,126,895 28,370,781 35,286,039 Numri i stafit 924 1579 1636 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 59,117,396 61,367,835 54,001,257 59,701,257 Paga dhe shtesa 11,148,370 12,164,112 12,264,112 12,264,112 Mallra dhe shërbime 7,788,187 7,890,490 7,890,490 7,890,490 Subvencione dhe transfer 4,894,800 4,894,800 4,894,800 4,894,800 Shpenzimet kapital 35,286,039 36,418,433 28,951,855 34,651,855 Numri i stafit 1636 1636 1636 1636 Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve 2012-2014

2011 Aprovuar 2012 2013 2014

Totali 35,286,039 36,418,433 28,951,855 34,651,855 Thesari 3,074,267 Administrata Qendrore 517,395 568,433 568,433 568,433 Administrata Tatimore 984,377 1,230,000 313,422 3,313,422 Doganat 1,740,000 550,000 2,700,000

Fillimi i Shpronsimit te autstrades 22,450,000 30,000,000 24,000,000 24,000,000

Bashkefinancim me IPA 3,450,000 4,000,000 4,000,000 4,000,000 Qendra Informative Financiar 70,000 70,000 70,000 70,000 Fondi Kontigjent per komuna 3,000,000 Projekte kapitale me të vlerësuar për 2012 në MF janë:

1. Shpronësim të autostradës Merdar – Morinë ku janë të përfshira 30 mil. në 2012, 24 mil. në 2013 dhe fillimi i shpronësimit te autostradës Prishtinë –Hani i Elezit nga vitit 2014,

2. Bashkëfinancim me IPA në sektorin e ujit, 3. Arkat fiskale, 4. Mirëmbajtja e Sistemit te Tatimit në pronë, 5. Sistemet te ndryshme softuerike të doganave.


163

Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014

Total 9,508,499 10,120,957 10,232,535 Shpenzimet operative 5,576,147 5,667,493 5,747,493 Shpenzimet kapitale 3,932,352 4,453,464 4,485,042 Numri i stafit 5 5 5 Kërkesa shtesë kryesisht ka të bëjë me paisje të reja dhe rritje të numrit të puntorëve për Qendrën Financiare te Informacionit.


164

MINISTRIA E ADMINISTRATËS PUBLIKE

Misioni Reformimi i Administratës Publike është dhe mbetet komponentë kyçe e misionit të Ministrisë së Administratës Publike. Funksionalizimi i mirëfilltë i administratës publike, si aparat i rëndësishëm shtetëror, përqendrohet në ofrimin e shërbimeve administrative me efektivitet, realizimin e kostos në formë efikase dhe organizimin e administratës dhe punës së saj në mënyrë evropiane. Këto zotime konkretizohen me objektiva që shërbejnë përmirësimin e shërbimeve për qytetarët, bizneset dhe institucionet në përgjithësi. Gjendja aktuale Ndonëse Kosova tashmë ka krijuar një bazë të mirë për ndërtimin e strukturave të mirëfillta qeveritare, megjithatë mbetet ende për t’u bërë në këtë drejtim. Projekti për regjistrimin e popullsisë dhe ekonomive familjare ka filluar në prill të këtij viti i cili është projekt me rendësi për Kosovën e që pritet të përfundoj në vitet në vijim. Ministria e Administratës Publike në Kosovë, duke qenë bartëse kryesore e implementimit te Strategjisë së përgjithshme për Reformën e Administratës Publike 2010-2013 pritet të ndërmarr një sërë veprimesh pasi të aprovohet Plani i veprimit. Strategjia organizative janë:

• Zbatimi i pakos legjislative për reformën e administratës publike, • Reforma në Administratën Publike si një nga standardet për integrime Evropiane,

krijimi i një shërbimi civil dhe administrate publike profesionale, funksionale, efektive me qëllim të ofrimit të kushteve për punë të administratës publike në funksion të ofrimit të shërbimeve më të mira për qytetarë,

• Përmirësimi i politikave për menaxhimin e burimeve njerëzore dhe vendosja e një sistemi të përzgjedhjes së personelit dhe karrierës bazuar në mërita në shërbimin civil të Kosovës,

• E-qeverisja për përkrahjen e funksioneve administrative, proceseve të avancuara të punës në institucionet qeveritare, në funksion të dhënies së shërbimeve elektronike për qytetarët, institucionet dhe bizneset,

• Një strukturë dhe organizim efektive horizontal dhe vertikal të institucioneve të administratës publike në harmoni me përgjegjësitë e tyre,

• Sigurimi i infrastrukturës së nevojshme fizike për një funksionim efikas të institucioneve, akomodimi standard dhe i përhershëm i administratës qeveritare, ndërtimi i kompleksit të ndërtesave qeveritare.


165

Tabela 1. Trendët historike te financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar

Total 33,502,689 22,536,349 22,120,819 Paga dhe shtesa 1,883,780 1,873,095 2,135,498 Mallra dhe shërbime 6,830,642 8,179,562 5,672,655 Shpenzimet Kapital 24,788,267 12,483,692 14,312,666 Numri i stafit 441 394 394 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 22,120,819 22,431,819 28,718,167 28,206,379 Paga dhe shtesa 2,135,498 2,135,498 2,135,498 2,135,498 Mallra dhe shërbime 5,672,655 5,572,655 5,570,881 5,570,881 Shpenzimet kapital 14,312,666 14,723,666 21,011,788 20,500,000 Numri i stafit 394 394 394 394 Për vitin 2012 në shpenzime operative janë pagesat për licencat e Microsoft dhe mirëmbajtje e ndërtesave Qeveritare. Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve 2012-2014


Aprovuar 2012 2013 2014

Totali 14,312,666 14,723,666 21,011,788 20,500,000 Administrata Qendrore 125,548 Departamenti i E-Qeverisjes 2,923,666 2,999,788 4,380,000 3,850,000 Departamenti I SHAC 206,400 Departamenti IMNQ 10,387,052 11,223,878 16,131,788 16,150,000 Departamenti i RAP 400,000 500,000 500,000 500,000 Zyra Statistikore e Kosovës 270,000 Projektet kapitale me prioritet për 2012 për Ministrin e Administratës Publike janë: 1. Pallati i Drejtësisë dhe Burgu i sigurisë së Lartë – që është bashkëfinancim me Komisioni

Evropian 2. Ndërtimi i ndërtese së AKI 3. Ndërtimi i Qendrës së paraburgimit në Gjilan 4. Implementim i PV te RAP 5. Projekte e E-qeverisjes,etj


166

Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014

Total 8,588,998 7,125,359 3,457,026 Shpenzimet operative 2,998,186 3,290,359 3,457,026 Shpenzimet kapitale 5,590,812 3,835,000 Numri i stafit 1 2 2 Kërkesat shtesë të paraqitura janë për IT-së, mirëmbajtjen e tyre si dhe për licencat e Microsoft, vazhdimi i regjistrimi i bujqësisë në Kosovë, zgjerimi i hapësirave në objektet qeveritare që kërkon edhe mirëmbajtjen e tyre, Implementimi i planit të veprimit të Reformës së Administratës Publike në Kosovë etj. Shumë nga këto aktivitete MAP duhet të shikojë të i mbuloj nga donatoret dhe financimet tjera.


167

MINISTRIA PËR KOMUNITETE DHE KTHIM

Misioni

Misioni i Ministrisë për Komunitete dhe Kthim është që të promovojë krijimin e kushteve të përshtatshme për realizimin e procesit të kthimit, si dhe të sigurojë një qasje ndaj kthimit që bazohet në të drejta. Roli i Ministrisë është që tu ofrojë shërbime sa me te mira qytetarëve për çështje të realizimit te të drejtave dhe kthimit, të jetë partner aktiv dhe i besueshëm i komunitetit ndërkombëtar, si dhe krijimi i sigurisë dhe besueshmërisë në institucionet vendore. Gjendja aktuale Ministria për Komunitete dhe Kthim është ministri relativisht e vogël me mandat për të koordinuar çështjet që kanë të bëjnë me komunitetet dhe kthimin e personave të zhvendosur. Qeveria e Kosovës është e përkushtuar për një shoqëri multietnike, dhe zotohet për përkrahjen e vazhdueshme për integrimin e komuniteteve, qëndrimin dhe kthimin e qëndrueshëm te të gjithë të zhvendosurve. Duke pasur parasysh faktin se mijëra qytetare te Kosovës janë te zhvendosur dhe shpesh jetojnë ne kushte te renda dhe shumica e tyre janë te strehuar neper qendra kolektive, Ministria për Komunitete dhe Kthim bënë sigurimi e qëndrueshmërisë ekonomike dhe sociale për të kthyerit. Objektivat Strategjike janë:

• Fuqizimi dhe Stabilizimi i Komuniteteve në Kosovë, të drejtave të tyre, sigurimi dhe pjesëmarrja në shoqërori dhe qasja e tyre në të gjitha shërbimet publike, sigurimi i zbatimi i ligjit aktual për komunitete.

• Kthimi i qëndrueshëm i personave të zhvendosur nga Kosova, sigurimi i

mbështetjes për të gjithë të kthyerit.

• Përmirësimi i kushteve ekonomike dhe integrimi i komuniteteve, duke përfshirë personat e kthyer në mënyrë që të promovohet një shoqëri stabile, prosperuese dhe multi-etnike në Kosovë.


168

Tabela 1- Trendët historike te financimit1 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 9,082,997 8,050,088 7,160,317 Paga dhe shtesa 395,090 402,544 500,475 Mallra dhe shërbime 543,907 499,914 359,842 Subvencione dhe Transfere 1,663,000 300,000 300,000 Shpenzime Kapital 6,481,000 6,847,630 6,000,000 Numri i stafit 117 104 104 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011 Aprovuar 2012 2013 2014

Total 7,160,317 7,160,317 7,660,317 7,660,317 Paga dhe shtesa 500,475 500,475 500,475 500,475 Mallra dhe shërbime 359,842 359,842 359,842 359,842 Subvencione dhe transfer 300,000 300,000 300,000 300,000 Shpenzimet kapital 6,000,000 6,000,000 6,500,000 6,500,000 Numri i stafit 104 104 104 104 Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve 2012-2014


Total 6,000,000 6,000,000 6,500,000 6,500,000 Projekti I Konsoliduar për te kthyerit 6,000,000 6,000,000 6,500,000 6,500,000 Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014

Totali 5,041,798 5,041,798 5,041,798 Shpenzimet operative 41,798 41,798 41,798

Shpenzimet kapitale 5,000,000 5,000,000 5,000,000 Kërkesa shtesë mbi kufirin e vlerësuar është për projekte të ndryshme që kanë të bëjnë me ndërtimin, renovimin e ndërtesave dhe shtëpive për komunitet si dhe me rregullimin e infrastrukturës për komunitete.


169

MINISTRA E ADMINISTRIMIT TË PUSHTETIT LOKAL

Misioni Misioni i Ministrisë së Administrimit te Pushtetit Lokal (MAPL), është avancimi cilësor i qeverisjes së pushtetit lokal, në bashkëpunim me strukturat e zgjedhura dhe zyrtarët komunal për të siguruar shërbime të përgjegjshme dhe efektive në shërbim të qytetarëve. Gjendja aktuale Kosova në vitin 1995 ka pas 29 komuna, 1,468 vendbanime dhe 1,301 zona kadastrale. Tani, Kosova ka 37 komuna funksionale dhe 1 Komun e të cila priten të themelohen në bazë të ligjit për vetëqeverisje lokale dhe ligjit për kufijtë komunal. Miratimi i ligjeve bazike për vetëqeverisjen e komunave, kufijtë administrativ, emrat e komunave, përmasimi i financave lokale janë aktivitete që ka zhvilluar MAPL gjatë viteve të kaluara. Shtrirja kadastrave dhe numri i banorëve nëpër komuna është shumë i dallueshëm. Numri i banorëve sillet (përafërsisht) nga 4,500 banorë në Ranillug (komuna e ardhshme e vendosur) deri në 450,000 në Prishtinë. Gjithashtu, si rrjedhë e kësaj dhe e zhvillimit ekonomik, është shumë e dallueshme qëndrueshmëria ekonomike e komunave. Megjithatë rexhistrimi i fundit do të përcaktojë më saktësisht numrin e banorëve për komuna. Objektivat Strategjike

• Vazhdimi i reformimit të pushtetit lokal dhe decentralizimi gjithëpërfshirës funksional në Republikën e Kosovës.

• Avancimi i ofrimit të shërbimeve sa më afër qytetarëve përmes vazhdimit të procesit të decentralizimit, dekoncentrimit dhe delegimit të shumë funksioneve administrative dhe ekzekutive,

• Ngritja e kapaciteteve për udhëheqje, administratë profesionale dhe drejtim kompetent me komunat,

• Rritja e pjesëmarrjes së qytetarëve në vendim marrje dhe krijimin e politikave në nivelin lokal,

• Rritja e vazhdueshme e cilësisë së shërbimeve publike nëpërmjet bashkëpunimit ndër-komunal, ndërkufitar dhe regjional të komunave me qëllim të arritjes së standardeve Evropiane.


170


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 11,817,083 9,583,510 8,309,859 Paga dhe shtesa 594,464 680,123 699,919 Mallra dhe shërbime 644,929 748,404 336,058 Subvencione & transfere 437,249 437,249 437,249 Rezerva 542000 1,150,929 595,832 Kapital 9,598,441 6,566,805 6,240,801 Numri i stafit 107 139 132 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 8,309,859 5,069,058 4,345,557 4,345,557 Paga dhe shtesa 699,919 699,919 572,250 572,250 Mallra dhe shërbime 336,058 336,058 336,058 336,058 Subvencione dhe transfer 437,249 437,249 437,249 437,249 Rezerva 595,832 595,832 Shpenzimet kapital 6,240,801 3,000,000 3,000,000 3,000,000 Numri i stafit 132 132 112 112 Tabela 3. Projektet kapitale në nivel të programeve 2012-2014


Total 6,240,801 3,000,000 3,000,000 3,000,000 Administrata Qendrore 5,968,933 3,000,000 3,000,000 3,000,000 Fondi Kontigjente 271,868 Vlerësimet për vitin 2012-2014 për shpenzimet kapitale janë me të ulëta për arsye se projekti Granti Stimuluese për komunat nuk do të vazhdoj në vitet e ardhshme. Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Totali 6,123,648 5,767,149 3,997,149 Shpenzimet Operative 119,480 247,149 247,149 Rezerva 404,168 Shpenzime kapitale 5,600,000 5,520,000 3,750,000 Numri i stafit 11 11 11 Kërkesa shtese për financim ka të bëjë me zgjerimin e bashkëpunimit ndërkufitar si dhe ndihmën më të madhe për komunat e reja. MAPL si edhe deri më tani së bashku me donatorët dhe përmes bashkëfinancimeve si me IPA, duhet të financojë projekte të përbashkëta.


171

MINISTRIA E PUNËVE TË JASHTME

Misioni Misioni i Ministrisë së punëve të Jashtme (MPJ) është formulimi dhe zbatimi i politikës së jashtme të Republikës së Kosovës, më saktësisht kjo Ministri është përgjegjëse për zhvillimin dhe bashkërendimin e politikave në raport me shtetet e tjera. Në këtë kontekst MPJ mbron dhe përfaqëson interesat e Republikës së Kosovës në raport me shtetet tjera dhe organizatat ndërkombëtare, në bashkërendim të plotë me ministritë e tjera, varësisht nga kompetencat e tyre. Situata aktuale Ministria e Punëve te Jashtme ka nisur funksionimin efektiv nga data 15 qershor 2008, pas hyrjes në fuqi të Ligjit për Ministrinë e Punëve të Jashtme dhe Shërbimin Diplomatik të Kosovës. Si e tillë, është në proces të konsolidimit intern. Në kuadër te kësaj ministrie përfshihen njëzetë misione diplomatike, që janë themeluar gjatë vitit 2008 -2010 si dhe janë themeluar edhe trembëdhjetë përfaqësi konsullore. Numri i stafit në misione diplomatike dhe konsullore momentalisht arrin në 114, kurse planifikohet rekrutimi i stafit shtesë me hapjen e misioneve të reja. Objektivat Strategjike 1. Lobimi dhe aktivitetet diplomatike për intensifikimin e njohjeve të shtetit të Kosovës dhe

për përshpejtim të anëtarësimit në organizatat politike dhe financiare ndërkombëtare;

• Hartimi dhe implementimi i strategjisë për lobim • Pjesëmarrja në nisma rajonale dhe ndërkombëtare • Organizimi i konferencave dhe forumeve të ndryshme

2. Marrëdhëniet speciale me Shtetet e Bashkuara të Amerikës

• Avancimi i marrëdhënieve dypalëshe me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, • Bashkëpunimi i ngushtë politik, • Bashkëpunimi ekonomik dhe kulturor,

3. Promovimi i interesave ekonomike të Kosovës në botë dhe tërheqja e investimeve të

jashtme në vend dhe integrimi në proceset Euro-Atlantike

• Hulumtimi i procedurave të anëtarësimit në institucionet financiare ndërkombëtare (për shembull, në Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim), dhe në institucionet ekonomike ndërkombëtare si në Organizatën Botërore të Tregtisë, dhe në një fazë të mëvonshme, aplikimi për anëtarësim;

• Hartimi i strategjive për tërheqjen e investimeve të huaja dhe hartimi i materialeve informuese siç janë informatorët, broshurat dhe/ose materiale tjera të ngjashme;


172

• Ofrimi i ndihmës për bizneset vendëse rreth promovimit të produkteve dhe shërbimeve jashtë vendit;

• Organizimi i panaireve dhe konferencave ekonomike, si dhe i vizitave studimore brenda dhe jashtë vendit.

4. Marrëveshjet dypalëshe dhe shumëpalëshe.

• Përgatitja për aplikim dhe anëtarësimi në Organizatën e Kombeve të Bashkuara, Këshillin e Evropës dhe organizma tjerë ndërkombëtarë;

• Inicimi i marrëveshjeve ndërkombëtare, në veçanti i marrëveshjeve dypalëshe për heqjen e regjimit të vizave;


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 24,820,814 26,001,554 18,356,404 Paga dhe Mëditje 2,728,500 2,761,566 3,251,026 Mallra dhe Shërbime 9,052,014 10,657,298 10,095,057 Shpenzimet Kapitale 13,040,300 12,582,690 5,010,321 Numri i stafit 211 211 211 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011

Aprovuar 2012

2013

2014

Total 18,356,404 18,846,083 22,996,083 22,996,083 Paga dhe Mëditje 3,251,026 3,251,026 3,251,026 3,251,026

Mallra dhe Shërbime 10,095,057 10,095,057 10,095,057 10,095,057 Shpenzimet Kapitale 5,010,321 5,500,000 9,650,000 9,650,000 Numri i stafit 211 211 211 211

Në shpenzimet operative që Ministria e Punëve të Jashtme ka planifikuar brenda kufijve buxhetorë janë edhe shpenzimet e qirasë për Ambasadat dhe Konsullatat e Republikës së Kosovës.



2012 2013 2014 Total 5,010,321 5,500,000 9,650,000 9,650,000 Administrata Qendrore 1,004,921 1,047,500 1,015,500 1,015,500

Ambasadat 4,005,400 4,452,500 8,634,500 8,634,500

Nga projektet kapitale të Ministrisë së Punëve të Jashtme për periudhën 2012 – 2014 veçojmë blerjen e ambasadave te reja, pajisje për IT, pajisje softuerike etj.


173

Tabela 4. Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014 Total 8,410,608 8,788,855 12,950,684

Shpenzimet operative 7,698,758 8,742,855 9,835,084

Shpenzimet kapitale 711,850 46,000 3,115,600 Numri i stafit 37 37 37 Kërkesa shtesë për financim rrjedhin si rezultat i kërkesës për shtimin e numrit të punonjësve, blerje të ambasadave në vitin 2012 dhe ndërtimi i akademisë diplomatike në vitin 2014.


174

MINISTRIA PËR INTEGRIME EVROPIANE

Misioni Koordinimi dhe orientimi i veprimeve të Qeverisë së Republikës së Kosovës në çështjet e procesit të integrimit Europian dhe koordinimit të donacioneve me qëllim të zbatimit të gjitha masave, legjislative dhe institucionale, të parapara me Planin e Veprimit të Partneritetit Europian dhe dokumente të tjera strategjike. Gjendja aktuale Kosova në vitin 2011 ka vazhduar dialogun politik dhe teknik me Komisionin Europian përmes Dialogut të Procesit të Stabilizim Asociimit. Procesi i liberalizimit të vizave dhe marrëveshja tregtare më BE-në janë çështjet që dominojnë agjendën Europiane. Kosova vazhdon të përfitojë nga instrumenti i IPA-s. Shuma financiare e alokuar për Kosovën nën IPA 2011 është 68.7 milion Euro. Duke pas parasysh nivelin e asistencës së jashtme, koordinimi efektiv i donacioneve është instrument i rëndësishëm në përkrahjen e ekonomisë së vendit. Objektivat strategjike janë:

• Menaxhimi efektiv i procesit të Dialogut të Stabilizim Asociimit – përfshirë procesin e liberalizimit të vizave dhe marrëveshjes tregtare

• Koordinimin efektiv i ndihmës së jashtme,

• Ngritja e kapaciteteve institucionale dhe komunikim-informimi;

• Koordinimi i përafrimit dhe përkthimit të legjislacionit.

Trendët historikë të financimit: 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar

Total 0 658,883 1,387,259 Paga dhe shtesa 257,465 438,730 Mallra dhe shërbime 327,063 948,529 Shpenzimet Kapital 74,355 Numri i stafit 77 77


175

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011 Aprovuar 2012 2013 2014

Total 1,387,259 1,387,259 1,387,259 1,387,259 Paga dhe shtesa 438,730 438,730 438,730 438,730 Mallra dhe shërbime 948,529 948,529 948,529 948,529 Numri i stafit 77 77 77 77 Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014

Total 277,451 277,451 277,451 Shpenzimet operative 277,451 277,451 277,451 Numri i stafit 11 11 11 Kërkesa shtese për financime është për rritje të stafit dhe për kategorinë pagave dhe mallra dhe shërbime.


176

ZYRA E AUDITORIT TË PËRGJITHSHËM

Misioni Misioni i Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm është që të kontribuoj për një menaxhim të shëndoshë financiar në administratën publike, kryerja e auditimeve sa ma cilësore në pajtim me standardet e auditimit të njohura ndërkombëtarisht si dhe me praktikat me te mira Evropiane. Krijimin e mirëbesimit në shpenzimin e fondeve publike, një rol aktiv për të siguruar interesin e taksapaguesve në rritjen e llogaridhënies publike. Gjendja aktuale Sapo është duke arritur platformën e dyte. Falë ndihmës nga partnerët anglez, slloven, dhe holandez nga projekti i binjakëzimit, janë forcuar kapacitete si nga ana operative ashtu edhe nga ajo administrative. Rritja numrit të raporteve të hartuara me kohë nga rreth 25 në rreth 90 për sezon te auditimit. Përfshirja e auditimit te ndërmjetëm në të gjitha auditimet me qëllim që të jemi më parandalues dhe të sigurohemi që rekomandimet tona po adresohen si duhet. Hartimi i raporteve vjetore të auditimit me kohë për tu futur në ciklin e buxhetit dhe llogaridhënies. Hyrje në një marrëveshje për bashkëpunim bilateral me Zyrën kombëtare suedeze të auditivit. Objektivat strategjike janë: Strategjia e Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm bazohet mbi vendosjen e një platforme, e cila mundëson që të përmbushen objektivat në mënyrë konsistente dhe me kalimin e kohës të bëhemi një Institucion suprem i auditimit me performance të mire. Objektivat te cilat duhet të arrihen janë:

• Ngritja e mirëbesimit në lidhje me shpenzimin e fondeve publike dhe sigurimin e interesit të taksapaguesve dhe paletë e tjerë të interesit në rritjen e transparencës.

• Ndërtimi i Zyrës kombëtare të auditimit të Kosovës si një institucion i qëndrueshëm, anëtar i Organizatës ndërkombëtare e institucioneve supreme të Auditimit (INTOSAI) dhe e menaxhuar nga Kosovarët,

• Një kornizë ligjore e ndryshuar në një kontekst më të gjerë, • Zhvillimi i auditimit, sipas një tarife, të fondeve nga donatorët duke i hapur kështu

rrugën marrëdhënieve të reja financiare mes Kosovës dhe komunitetit të donatorëve,


177


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 1,195,964 1,570,520 1,809,879 Paga dhe shtesa 612,231 815,847 1,098,353 Mallra dhe shërbime 583,733 754,673 711,526 Numri i stafit 90 116 124 Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014

2011

Aprovuar 2012 2013 2014

Total 1,809,879 1,809,879 1,809,879 1,809,879 Paga dhe shtesa 1,098,353 1,098,353 1,098,353 1,098,353 Mallra dhe shërbime 711,526 711,526 711,526 711,526 Numri i stafit 124 124 124 124 Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014

Totali 361,121 700,121 790,121 Shpenzimet operative 361,121 700,121 790,121 Numri i stafit 11 23 23 Kërkesa shtesë është për rritje të stafit dhe pajisjeve për ta.


178

INSTITUCIONI I AVOKATIT TË POPULLIT

Misioni Misioni i Institucionit të Avokatit të Popullit (IAP) është të mbikëqyrë dhe afirmon të drejtat dhe liritë e banorëve të përhershëm të Kosovës dhe të personave fizik dhe juridik në territorin e Kosovës, për të siguruar që të gjithë personat e tillë të kenë mundësi të ushtrojnë në mënyrë efektive të drejtat dhe liritë fundamentale me standardet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut.

Gjendja aktuale Institucioni i Avokatit të Popullit (Ombudspersonit) në Kosovë është themeluar në bazë të Rregullores së UNMIK-ut Nr. 2000/38 mbi Themelimin e Institucionit të Avokatit të Popullit në Kosovë. Instuticioni i Avokatit të Popullit është që shqyrtoi çështjet që kanë të bëjnë me shkeljet e të drejtave të njeriut apo keqpërdorim të autorizimeve nga çdo institucion qendror dhe lokal. Objektivat Strategjike janë:

• Sigurohet që Institucioni i Avokatit të Popullit të vazhdojë të ushtrojë në mënyrë adekuate juridiksionin e tij, duke zgjidhur me sukses ankesat individuale dhe duke angazhuar në shqyrtimin e shkeljeve sistematike të drejtave të njeriut,

• Mbrojtjen e të drejtave të njeriut, në përputhje me legjislacionin ekzistues, dhe mekanizmat ligjor ndërkombëtar për mbrojtën e të drejtave të gjitha grupeve etnike që jetojnë në Republikën e Kosovës,

• Të përmirësojë kapacitetin e punës së Institucioni i Avokatit të Popullit, posaçërisht duke ruajtur dhe duke emëruar punonjës vendor profesionist me kualifikime të larta.

Tabela 1. Trendët historike të financimit

2009 Rishikuar

2010 Rishikuar

2011 Aprovuar

Total 509,789 526,978 629,319 Paga dhe Mëditje 263,697 285,773 361,080 Mallra dhe Shërbime 246,092 241,205 268,239 Numri i stafit 45 47 48


179


Aprovuar 2012 2013 2014

Total 629,319 629,319 629,319 629,319 Paga dhe shtesa 361,080 361,080 361,080 361,080 Mallra dhe shërbime 268,239 268,239 268,239 268,239 Numri i stafit 48 48 48 48

Tabela 4. Kërkesat shtese për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014

2012 2013 2014 Total 485,239 460,239 430,239 Shpenzimet Operative 400,239 400,239 400,239 Shpenzimet Kapitale 85,000 60,000 30,000 Numri i stafit 18 18 18

Në kërkesën e paraqitur nga Institucioni i Avokatit të Popullit kemi rritje të stafit dhe blerje te pajisjeve për zyrë dhe IT-së.


180

SEKTORI I ORGANIZATAVE TË TJERA BUXHETORE

Përgjithësisht misioni i organizatave të tjera buxhetore që janë të përfshira ne këtë sektor është krijimi i një klime të favorshme për zhvillim te qëndrueshëm ekonomik dhe ofrim te shërbimeve për qytetaret. Aspektet rregullative, monitoruese dhe kontrolluese të fushave që mbulojnë, janë disa nga funksionet themelore te këtyre organizatave. Këto organizata janë te renditura ne kuadër te institucioneve ekzekutive dhe këtu bëjnë pjesë:

1. Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik 2. Komisioni i Pavarur per Miniera dhe Minerale 3. Komisioni i Pavarur i Mediave 4. Komisioni Qendror Zgjedhor 5. Komisioni Kosovar i Konkurrencës 6. Zyra Rregullative e Ujit dhe Mbeturinave 7. Zyra Rregullative e Hekurudhave 8. Autoriteti i Aviacionit Civil 9. Autoriteti Rregullativ i Telekomunikacionit 10. Agjensioni Kosovar i Pronave 11. Agjensioni i Prokurimit Publik 12. Organi Shqyrtues i Prokurimit 13. Këshilli i Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil te Kosovës 14. Zyra Rregullative e Energjisë, 15. Të tjera

Gjendja aktuale

Për vitin 2011 këto organizata kanë përfituar shumën prej € 21,2 milion, ose rreth 2 % e ndarjes buxhetore për organizatat e nivelit qendror, duke e përfshirë këtu edhe shumën prej 5 milion euro të shpenzimeve për nevoja të paparashikuara. Shikuar nga aspekti i buxhetit një pjese e këtyre organizatave buxhetore kanë paraqitur nevoja për ngritje te kapaciteteve te brendshme, e në veçanti të stafit që punësojnë dhe stafit te ri, duke parashtruar kërkesa edhe për fonde shtesë. Aspektet e përparimit ne fushën e prokurimit, mediave, zgjedhjeve, konkurrencës, kontesteve pronësore, luftës kundër korrupsionit, ofrimit efikas te shërbimeve etj, janë vlerësuar me rendësi kritike edhe për përafrimin e Republikës se Kosovës me Bashkësinë Evropiane.

Planet për të ardhmen


181

Disa nga objektivat strategjike për këto organizata të propozuara në KASH për vitet 2012-2014 për financim nga buxheti i Kosovës janë: avancimi i rregulatives ligjore për fushat që mbulojnë, ngritja e nivelit te ofrimit te shërbimeve për qytetare e Republikës se Kosovës, mbrojta efikase e konsumatorëve, ngritja dhe zhvillimi i kapaciteteve të brendshme, avancimi në mbikëqyrjen e zbatimit të legjislacionit në mënyrë efektive, krijimi i kushteve të favorshme në kontest të konkurrencës për bizneset me shtetet ne rajon, luftimi i dukurive negative në kontest të korrupsionit, zgjidhja e lëndëve që janë ne kontest sa i përket fushës së prokurimit dhe transparenca, përgatitja e kornizës së mirëfilltë ligjore nga fusha e prokurimit, zgjidhja e lëndëve sa i përket kontesteve të pronave etj.

Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 16,267,083 24,052,774 30,011,769 49,081,338 Paga dhe Shtesa 4,345,282 4,380,381 3,233,998 3,233,999 Mallra dhe Shërbime 5,087,104 3,665,200 7,933,662 2,951,662 Subvencione dhe Transfero 4,888,981 14,673,193 17,594,109 21,645,677 Shpenzime Kapitale 1,945,716 1,334,000 1,250,000 21,250,000 Numri i Stafit 658 658 416 416

Përmbledhje e projekteve kapitale ne nivel të OB-ve 2012-2014

Përmbledhje e kërkesës për fonde shtese mbi kufijtë buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 6,692,706 5,610,617 8,565,382 Shpenzimet operative 4,299,706 4,006,017 7,378,182 Shpenzimet kapitale 2,393,000 1,604,600 1,187,200 Kërkesa për staf shtesë 24 36 42

2011 2012 2013 2014 Total 1,945,716 1,334,000 1,250,000 1,250,000 Komisioni Kosovar i Konkurrencës 17,515 0 0 0 Zyra Rregullative e Energjisë 41,000 44,000 50,000 50,000 Autoriteti Rregullativ i Telekomunikacionit 875,000 500,000 500,000 500,000 Agjencioni Kosovar i Pronave 182,501 0 0 0 Komisioni Qendror i Zgjedhjeve 54,700 0 0 0 Komisioni i Pavarur i Mediave 450,000 240,000 0 0 Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve 325,000 550,000 700,000 700,000


182

KOMISIONI RREGULLATIV I PROKURIMIT PUBLIK

Misioni

Misioni i KRPP-së është zhvillimi i përgjithshëm i sistemit të prokurimit publik në Kosovë, monitorimin, mbikëqyrjen dhe kontrollimin e zbatimit të Ligjit për Prokurimit Publik të Kosovës, shfrytëzim sa më racional, efikas dhe transparent të mjeteve publike, duke inkurajuar konkurrencën dhe respektuar barazinë e pjesëmarrësve në procesin e prokurimit publik. Vendos rregulla të hollësishme për të siguruar zbatimin adekuat të këtij ligji nga autoritetet kontraktuese si dhe rregulla për përdorimin dhe ekzekutimin e secilës nga procedurat e përcaktuara me LPP-në. Gjendja aktuale

KRPP-ja funksionon në bazë të LPP-së Nr. 03-L/241 dhe Rregullores së Punës së KRPP-së. KRPP-ja përfshinë këto departamente : 1. Departamentin për Mbikëqyrje dhe Monitorim; 2. Departamentin për rregulla; 3. Departamentin e teknologjisë informative; 4. Departamentin e trajnimeve. Objektivat Strategjike janë:

• Zhvillimi, funksionimi dhe mbikëqyrja e përgjithshme të sistemit të prokurimit publik

në Kosovë; • Vendosja e rregullave të hollësishme për të siguruar zbatimin adekuat të LPP-së; • Nxjerra, publikomi dhe interpretime me shkrim, si dhe ofrimi i ndihmës teknike dhe

këshilla autoriteteve kontraktuese për operator ekonomik për zbatimin e dispozitave të LPP-së;

• Krijimi dhe mirëmbajtja e faqes informative në internet që i ofron publikut qasje të pakufizuar në të dhënat mbi prokurimin publik në Kosovë, si dhe të mundësoj përmirësimin e publikimeve të kërkuara sipas LPP-së;

• Mbështetja e IKAP-in dhe autoriteteve tjera publike në trajnimin dhe arsimim për të siguruar aftësimin e zyrtarëve të prokurimit publik në tërë Kosovën

• Të fillojë dhe mbështesë zhvillimin e prokurimit elektronik dhe komunikimin brenda fushës së prokurimit publik;

• Të grumbullojë, analizojë dhe publikojë informacionet për procedurat e prokurimit publik dhe kontratat publike të dhëna;

• Të propozoj Qeverisë dhe Kuvendit masat për përmirësimin e sistemit të prokurimit publik, dhe përmirësimin e Ligjit.


183

Tabela 1: Trendët historike të financimit

2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 314,336 304,949 326,523 Paga dhe Shtesa 162,496 160,414 179,017 Mallra dhe Shërbime 151,840 144,535 147,506 Numri i Stafit 30 30 30

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 326,523 326,523 326,523 326,523 Paga dhe Shtesa 179,017 179,017 179,017 179,017 Mallra dhe Shërbime 147,506 147,506 147,506 147,506 Numri i Stafit 30 30 30 30


184

KOMISIONI I PAVARUR PËR MINIERA DHE MINERALE

Misioni Komisioni i Pavarur për Miniera dhe Minerale – KPMM-ja është e përkushtuar që të krijon një ekip të shëndoshë dhe të fuqishëm me staf profesional, bazuar në ndërtimin e kapaciteteve dhe pajisjeve profesionale. Bashkëpunim të mirë më institucionet e Republikës se Kosovës, ambient të sigurt ne aktivitetet minerare, politikë transparente të informatave, bazuar në qasjen publike përmes internetit, lidhje të forta me komunitetin e investuesve ndërkombëtarë dhe vendore qëllim të krijimit të epërsive për Kosovën në botën e xehetarisë. Gjendja aktuale

Komisioni i Pavarur për Miniera dhe Minerale - është themeluar në pajtim me Ligjin 03/L-163 për Minierat dhe Mineralet pjesa X. KPMM ka te punësuar 71 punonjës, dhe 8 pozita janë ende të lira të cilat në mungesë te buxhetit nuk po mund te plotësohen,. KPMM është e organizuar me qendër ne Prishtine si dhe ka 5 zyre regjionale (Prizren, Peje, Gjilan, Mitrovice (laboratori) dhe Leposaviq.

Objektivat strategjike janë.

• Implementimi i Legjislacionit minerar, politikave dhe strategjisë minerare. • Licencimi i kompanive minerare ne harmoni me planin për menaxhimin e

resurseve minerale dhe Strategjinë e minierave; • Monitorimi –Inspektimi i respektimit te Ligjeve qe lidhen me sektorin e

minierave (kushtet e licencës, siguria dhe shëndeti ne pune, mbrojtja e mjedisit, etj) nga ana e kompanive te licencuara.

• Shfrytëzimi i qëndrueshëm i resurseve minerale; • Joshja e Investitorëve përmes promovimeve te potencialit mineral qe ofron

Kosova. • Aktivitetet hulumtuese.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 1,520,095 1,472,102 1,497,564 Paga dhe shtesa 491,447 508,007 615,801 Mallra dhe Shërbime 622,148 619,095 536,763 Subvencione dhe Transfere 36,000 20,000 20,000 Shpenzime kapitale 370,500 325,000 325,000 Numri i stafit 79 79 79


185

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 1,497,564 1,695,564 1,845,564 1,845,564 Paga dhe shtesa 615,801 615,801 615,801 615,801 Mallra dhe shërbime 536,763 509,763 509,763 509,763 Subvencione dhe Transfere 20,000 20,000 20,000 20,000 Shpenzimet kapitale 325,000 550,000 700,000 700,000 Numri i Punëtorëve 79 79 79 79 Tabela 3: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 325,000 550,000 700,000 700,000 KPMM 325,000 550,000 700,000 700,000

Tabela 4: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 281,374 147,564 - Shpenzimet operative 41,374 147,564 Shpenzimet kapitale 240,000 0

Arsyetimi i kërkesës shtese për financim Duke u bazuar se sektori minerar në Kosovë është sektori kyç në zhvillimin ekonomik, projekti “Hartimi i dy plansheteve të hartës gjeologjike të Kosovës me shkallë 1:25 000” që ka të bëjë me Sistemin e Informatave Gjeologjike (SIG), do të mundësoj lokalizimin e shfaqjeve xeherore në territorin e Kosovës. Grumbullimi, interpretimi dhe publikimi i informacioneve gjeologjike konform shkallës së hartës, do të krijoj parakushtet për tërheqjen e investimeve të huaja. Ky projekt është i ndërlidhur edhe me projektet tjera të KPMM.


186

KOMISIONI I PAVARUR I MEDIAVE

Misioni

Komisioni i Pavarur i Media (KPM) është organ i pavarur që rregullon spektrin e frekuencave transmetuese në Republikën e Kosovës, licencon transmetuesit publik e privat, përcakton dhe zbaton politikën e transmetimit si dhe ushtron kompetencat tjera të përcaktuara me Ligj.

Gjendja aktuale

Përmes administrimit të planit të tij freukencor të transmetimit, KPM-ja gjithashtu përpiqet të jetë i paanshëm në konkurrimin në mes subjekteve transmetuese. Aktivitetet e KPM përfshijnë monitorimin e mbulimit të ngjarjeve aktuale të transmetuara, komentimit rreth legjislacionit që ka të bëjë me media vlerësimin e ankesave dhe zbatimin e rregulloreve dhe kushteve të licencave të lëshuara nga KPM-ja. Objektivat Strategjike janë:

• Zhvillimin e një tregu të shëndosh medial që u shërben të gjithë njerëzve të

Kosovës, inkurajon profesionalizëm në radhën e gazetarëve, menaxherëve dhe pronarëve të mediave.

• Mbrojtja e lirisë së shprehjes, shumëllojshmërinë e mendimit, qasjen në informatat për gazetar dhe publikun, si dhe interesin e shfrytëzuesve të mediave dhe operatorëve sipas sundimit të ligjit.

• Inkurajimin e zhvillimit të fuqishëm profesional dhe financiarisht të sigurt të mediave private dhe publike.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 869,417 916,442 901,939 Paga dhe shtesa 141,689 191,169 191,169 Mallra dhe Shërbime 277,728 275,273 260,770 Shpenzime kapitale 450,000 450,000 450,000 Numri i stafit 31 31 31


187

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 901,939 691,939 451,939 451,939 Paga dhe shtesa 191,169 191,169 191,169 191,169 Mallra dhe shërbime 260,770 260,770 260,770 260,770 Shpenzimet kapitale 450,000 240,000 0 0 Numri i Punëtorëve 31 31 31 31 Tabela 3: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014

2011 2012 2013 2014 Total 450,000 240,000 0 0 Komisioni i Pavarur i Mediave 450,000 240,000 0 0

Tabela 4: Nevojat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 290,712 350,712 350,712 Shpenzimet operative 290,712 350,712 350,712 Nevojat per staf 4 9 9


188

KOMISIONI QENDROR ZGJEDHOR

Misioni

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) është organ i përhershëm që përgatit, mbikëqyr, drejton dhe verifikon të gjitha veprimet që kanë të bëjnë me procesin e zgjedhjeve te Kuvendit të Republikës se Kosovës, te zgjedhjeve e lokale, te referendumeve dhe shpall rezultatet e tyre. Gjendja aktuale Sipas nenit 139 te Kushtetutës se Republikës se Kosovës, dhe nenit 59 te Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve është organ i përhershëm dhe i pavarur. KQZ përbehet nga njëmbëdhjete anëtarë dhe është përgjegjës për përgatitjen dhe mbajtjen e Zgjedhjeve ne pajtim me parimet dhe kërkesat e Ligjeve për Zgjedhjet. Gjate vitit te fundit Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka organizuar disa palë zgjedhje sipas standardeve bashkëkohore ndërkombëtare duke zbatuar vendimet, rregullat dhe ligjet e zgjedhjeve. Ne tabelë janë paraqitur datat e mbajtjes se zgjedhjeve gjate vitit 2010, lloji i zgjedhjeve dhe vendi- komuna ku janë organizuar zgjedhjet. Zgjedhjet e organizuara nga KQZ-ve ne vitin 2010 Data Lloji i Zgjedhjeve Teritori 31 janar 2010 Zgjedhje lokale - Rivotim Prizren, Lipjan

14 mars 2010 Zgjedhje lokale - Rivotim Gjilan

11 prill 2010 Zgjedhjet e jashtëzakonshme per kryetar komune Istog 09 maj 2010 Zgjedhjet e jashtëzakonshme per kryetar komune-Balotazh Istog 20 qershor 2010 Zgjedhjet e jashtëzakonshme per kryetar komune Partesh

18 korrik 2010 Zgjedhjet e jashtëzakonshme per kryetar komune-Balotazh Partesh 21 nëntor 2010 Zgjedhjet e jashtëzakonshme per kryetar komune Rahovec 19 dhjetor 2010 Zgjedhjet e jashtëzakonshme per kryetar komune-Balotazh Rahovec

12 dhjetor 2010 Zgjedhjet e Kuvendit te Kosovës Ne Republikën e Kosovës

Te gjitha resurset njerëzore dhe financiare për operacionet zgjedhore qe zhvillohen ne nivelin qendror dhe komunal financohen nga Buxheti i Republikës se Kosovës. Bazuar ne obligimet te cilat dalin nga Ligjet mbi Zgjedhjet si dhe për përmbushjen e standardeve, KQZ-ja merre obligimet për organizimin e zgjedhjeve parlamentare, lokale dhe te zgjedhjeve te kryetarëve te komunave me lista te hapura , si dhe mundësinë e votimit me postë, votimin me kusht, dhe organizimin e Qendrës te Numërimit dhe te Rezultateve. Ne tremujorin e dyte te këtij viti, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve aktivitetet e veta është duke i zhvilluar ne kryerjen e obligimeve te bartura nga procesi zgjedhor i vitit te kaluar si dhe atyre te krijuara ne rivotimin e janarit te këtij viti.


189

Objektivat Strategjike

Synimet kryesore në planin afatmesëm janë: 1. Përgatitja dhe organizimi i zgjedhjeve lokale 2. Përgatitja dhe organizimi i zgjedhjeve për Kuvend të Kosovës


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 8,400,434 2,028,380 7,146,320 Paga dhe shtesa 414,506 446,225 502,820 Mallra dhe Shërbime 7,821,313 1,557,455 1,719,819 Subvencione dheTransfere 4,868,981 Shpenzime kapitale 164,615 24,700 54,700 Numri i stafit 70 85 85

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 7,146,320 5,731,481 10,731,481 5,731,481 Paga dhe shtesa 502,820 502,820 502,820 502,820 Mallra dhe shërbime 1,719,819 359,680 5,359,680 359,680 Subvencione dhe transfere 4,868,981 4,868,981 4,868,981 4,868,981 Shpenzimet kapitale 54,700 0 0 0 Numri i Punëtorëve 85 85 85 85


2011 2012 2013 2014 Total 54,700 0 0 0 Komisioni Qendror i Zgjedhjeve 54,700 0 0 0

Tabela 4: Kërkesat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 461,500 2,403,500 6,175,500 Shpenzimet operative 419,500 2,213,900 5,833,300 Shpenzimet kapitale 42,000 189,600 342,200


190

KOMISIONI KOSOVAR I KONKURRENCËS

Misioni AKK vepron për të siguruar një konkurrencë të lirë dhe efektive në treg në zbatim të ligjit " Ligji për Mbrojtjen e Konkurrencën Nr. 03/L-299, 7 tetor 2010. dhe mbështet në tre shtylla kryesore që përcaktojnë mbrojtjen e konkurrencës:

• Abuzimin me pozitën dominuese; • Marrëveshjet e ndaluara në formën e karteleve dhe • Bashkimet ose përqendrimet e ndërmarrjeve,

Krijimi i konkurrencës së lirë dhe mbrojtja e saj janë një segment vital për ekzistimin e ekonomisë së të tregut dhe se konkurrenca zënë vend të rëndësishëm në politikat ekonomike. Mbrojtja e Konkurrencës dhe krijimi i tregut të mirëfilltë janë edhe obligime të cilat Qeveria e Republikës së Kosovës i ka ndaj Bashkësisë Evropiane.

Gjendja Aktuale

Në KKK Momentalisht janë të punësuar 10 veta (5 anëtar të Komisionit të Konkurrencës dhe 5 shërbyes civil) ndërsa me buxhet janë të paraparë edhe 8 zyrtarë të tjerë.


• organizimin dhe ngritjen e brendshme të Komisionit Kosovar të Konkurrencës • kompletimi me legjislacionit sekondar në fushën e konkurrencës komfor

direktivave evropiane • monitorimin dhe fillimin e procedurave ivestiguese për shkelësit e konkurrencës • avokimi, mbajtja e trajnimeve dhe njoftimet shtesë për Konkurrencën. • Identifikimi i përbashkët i fushave ku cenohet konkurrenca e lirë dhe ndërmarrja e

masave për pengimin e saj,


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 205,900 255,975 240,298 Paga dhe shtesa 88,485 102,173 110,356 Mallra dhe Shërbime 89,900 126,287 112,427 Shpenzime kapitale 27,515 27,515 17,515 Numri i stafit 11 18 18


191

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 240,298 222,783 222,783 222,783 Paga dhe shtesa 110,356 110,356 110,356 110,356 Mallra dhe shërbime 112,427 112,427 112,427 112,427 Shpenzimet kapitale 17,515 0 0 0 Numri i Punëtorëve 18 18 18 18


2011 2012 2013 2014 Total 17,515 0 0 0 Komisioni Kosovar i Konkurrencës 17,515 0 0 0

Tabela 4: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 28,000 28,000 28,000 Shpenzimet operative 28,000 28,000 28,000 Nevojat per staf 2 2 2


192

ZYRA RREGULLATIVE E UJIT DHE MBETURINAVE Misioni

Ofrimin dhe rregullimin standardeve të shërbimeve të ujësjellësit kanalizimit ujërave të zeza dhe mbeturinave të ngurta në mënyrë efektive dhe transparente në pajtim me praktikat e mira Evropiane, të cilat sigurojnë që ofruesit e shërbimeve të ujësjellësit dhe mbeturinave të japin shërbime kualitative, të qëndrueshme, të besueshme dhe me çmime të përballueshme për konsumatorin në Republikën e Kosovës, duke pasur parasysh ruajtjen e mjedisit dhe shëndetit publik. Gjendja aktuale Në Kosovë operojnë shtatë (7) kompani rajonale për ofrimin e ujësjellësit dhe kanalizimit të licencuara nga ZRRUM, si dhe një kompani e cila merret me shitjen e ujit me shumicë, ndërsa në sektorin e mbeturinave janë të licencuara shtatë (7) kompani për ofrimin e grumbullimit të mbeturinave, dhe një kompani për menaxhimin e deponive. Performanca e këtyre kompanive në sektorin e ujësjellësit, kanalizimit dhe mbeturinave nuk është e kënaqshme dhe përcillet me:

• Nivelin e dobët të faturimit dhe inkasimit nga Ofruesit e shërbimeve të Ujësjellësit, Kanalizimit dhe Mbeturinave në Kosovë

• Nivelin e lartë të shpenzimeve fikse dhe operative nga Ofruesit e shërbimeve dhe • Humbjet e ujit në shkallë të lartë

Aktualisht mbulueshmëria e banorëve të Kosovës me Ujësjellës, Kanalizim dhe Mbeturina është: Ujësjellës 66%, Kanalizim 48% dhe Mbeturina 42%.

Objektivat strategjike janë:

Nënshkrimi i kontratave të shërbimit kompani- konsumator Ngritja e standardeve të shërbimit, si dhe ngritja e shkallës së inkasimit dhe

faturimit Mbrojtja e interesave të konsumatorëve Sigurimi i qëndrueshmërisë financiare për Ofruesit e Shërbimeve të Ujësjellësit,

Kanalizimit dhe Mbeturinave të licencuara nga ZRRUM-i Monitorimi dhe raportimi i performancës së ofruesve të shërbimeve Zvogëlimi i humbjeve të ujit Ndërprerja e faturimit paushall Përgatitja e kushteve ligjore dhe rregullative për involvimin e sektorit privat

në sektorin e mbeturinave Trajtimi i ujërave të zeza


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar


193

Total 344,520 342,112 319,968 Paga dhe shtesa 155,570 158,930 155,799 Mallra dhe Shërbime 188,950 183,182 164,169 Numri i stafit 19 19 19

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 319,968 325,619 325,619 325,619 Paga dhe shtesa 155,799 161,450 161,450 161,450 Mallra dhe shërbime 164,169 164,169 164,169 164,169 Numri i Punëtorëve 19 19 19 19

Tabela 3: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 60,614 60,614 60,614 Shpenzimet operative 60,614 60,614 60,614


194

ZYRA RREGULLATIVE E HEKURUDHAVE

Misioni Misioni i Zyrës Rregullative të Hekurudhave ( ZRH ) është të ndihmojë zhvillimin e sektorit hekurudhor duke respektuar direktivat e BE të përshtatshme për Kosovën, dhe duke respektuar parimin e reciprocitetit, bashkpunimin me shtete tjera në regjion dhe më gjerë.

Zyra Rregullative e Hekurudhave ka kompetenca të plota për mbikëqyrjen e sektorit hekurudhor, zhvillimin e infrastruktures ligjore në këtë sector. ZRH-së lëshon licensa dhe leje speciale dhe monitoron nëse ato licensa dhe leje do të respektohen nga ndërmarrjet e hekurudhave, të siguroj funksionim transparent dhe jo-diskriminues të tregut në sektorin hekurudhor në pajtim me “acquis” rregullat e BE, të aprovojë pajisjet hekurudhore, të hetojë dhe mbajë statistikat e aksidenteve hekurudhore, të monitoroj dhe inspektoj sigurinë në transportin hekurudhor për të vënë rregullat në parandalimin e aksidenteve.

Situata aktuale

ZRH-ja është themeluar në pajtim me ligjin nr .03/L 076. Aktivitetin tonë e kemi filluar në Prill 2010 kur Parlamenti ka miratuar emërimin e Bordit Bordi i ARH-së ka mbajtur nëntë takime gjate ketij viti dhe ka marre vendime për procedurat e takimeve të Bordit, statutin,organizimin e brendshëm, buxhetin etj. ARH-ja tani ka nëntë anëtar të stafit dhe një Memorandum Mirëkuptimi me MTPT-në për kryerjen e shërbimeve të financave dhe prokurimit deri në krijimin e kushteve për rekrutimin e stafit tone. Objektivat Strategjike janë:

• Zhvillimi dhe implementimi i infrastrukturës ligjore për sektorin hekurudhor ne pajtim

me Acquis dhe BE • Implementimi i Legjislacionit në fuqi për hekurudhat, politikave dhe përkrahjes së

zhvillimit të këtij sektori. • Krijimi i kushteve për licencimin e kompanive, Certifikatës së Sigurisë dhe Lejet

Speciale për të përafruar standardet e pjesëmarrjes në transportin hekurudhor me vendet ne regjion .

• Monitorimi –Inspektimi i respektimit të rregullave dhe ligjeve qe lidhen me sektorin e hekurudhave (kushtet e licencës, certifikata e sigurisë, krijimi i kushteve për transport të sigurt të mallrave dhe udhëtarëve).

• Siguria në transportin hekurudhor të mallrave dhe udhëtarëve. • Procesi i ristrukturimit të hekurudhave ka filluar, ku Hekurudhat e Kosovës do të

ndahen ne dy kompani INFRAKOS dhe TRAINKOS.


195


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 221,346 170,865 161,505 Paga dhe shtesa 53,846 58,092 71,492 Mallra dhe shërbime 116,000 112,773 90,013 Kapital 51,500 0 0 Numri i stafit 9 9 9


Tabela 3: Kërkesat shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 877,495 765,495 590,495 Shpenzimet operative 377,495 165,495 90,495 Shpenzimet kapitale 500,000 600,000 500,000


196

AUTORITETI I AVIACIONIT CIVIL Misioni

Të rregullojë sigurinë e aviacionit civil në Republikën e Kosovës në përputhjet me Ligjin për Aviacionin Civil, Standardet e Organizatës Ndërkombëtare të Aviacionit Civil dhe Marrëveshjen mbi Themelimin e Hapësirës së Përbashkët Evropiane të Aviacionit (“Marrëveshja HPEA”).

Gjendja aktuale

Zyra Rregullative e Aviacionit Civil ( ZRAC ) është funksionalizuar më 1 janar 2009. ZRAC është agjenci e pavarur e shtetit, e cila vetëfinancohet nga të hyrat e dedikuara. Objektivat strategjike janë:

• Zbatimi i legjislacionit mbi aviacionit civil dhe zbatimi i politikave të miratuara nga Ministria ose Qeveria në fushën e aviacionit civil;

• Nxjerrja e rregulloreve implementuese dhe urdhrave të navigacionit ajror, në përputhje me Ligjin për Aviacionin Civil dhe Marrëveshjen HPEA, me qëllim të zbatimit të politikave të aviacionit civil të Ministrisë dhe legjislacionit përkatës nga fusha e aviacionit civil;

• Certifikimi i Operatorëve Ajrorë Kosovarë, krijimi i regjistrit shtetëror të avionëve të regjistruar në Kosovë, certifikimi i avionëve, aeroporteve, ofruesve të shërbimeve të navigacionit ajror dhe personelit të aviacionit.

• Ngritja e nivelit të sigurisë së transportit ajror në Republikën e Kosovës; • Rregullimi ekonomik i aeroporteve dhe shërbimeve të navigacionit ajror në

përputhje me ligjin në fuqi dhe praktikat më të mira ndërkombëtare; • Mbikëqyrja dhe sigurimi i zbatimit në mënyrë efektive të

legjislacionit,standardeve, rregullave, procedurave dhe urdhrave të aviacionit civil.


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 840,543 808,020 750,498 Paga dhe shtesa 425,000 425,000 380,125 Mallra dhe Shërbime 390,543 383,020 370,373 Shpenzime kapitale 25,000 - 0 Numri i stafit 8 21 21 Bordi I ACC 5 5 5


197


Tabela 4: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 586,958 236,958 236,958 Shpenzimet operative 236,958 236,958 236,958 Shpenzimet kapitale 350,000 0 0

Nevojat per staf 5 10 15


198

AUTORITETI RREGULLATIV I

TELEKOMUNIKACIONIT Misioni

Misioni i ART është që të zhvillojë sektorin e telekomunikacionit në Kosovë, dhe ekonominë informative përmes implementimit të politikave që janë në përputhshmëri me reformat në këtë sektor të cilat implementohen nga Unioni Evropian dhe pjesa tjetër e botës së industrializuar. Objektivat Strategjike jan Objektivat kryesore të ART-së do të arrihen përmes hyrjes në treg, promovimit të konkurrencës së shëndoshë midis operatorëve të licencuar, teknologjive dhe shërbimeve të reja në mënyrë që të përmbushen kërkesat e konsumatorëve. ART-ja do të sigurojë mbrojtjen e konsumatorit, qeverisje të dobishme dhe transparente dhe përdorim optimal të resurseve të kufizuara. Për këtë kërkohet krijimi i një kornize ligjore të përshtatshme për monitorimin dhe mbikëqyrjen e këtij sektori, e cila kornizë lehtëson dhe mundëson qeverisje transparente dhe të dobishme. Tabela 1. Trendët historike të financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 1,471,488 1,568,578 1,562,474 Paga dhe shtesa 248,488 248,488 266,488 Mallra dhe shërbime 423,000 445,090 420,986 Kapital 800,000 875,000 875,000 Numri i stafit 30 30 33


199

Tabela 2. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 1,562,474 1,169,474 1,169,474 1,187,474 Paga dhe shtesa 266,488 266,488 266,488 266,488 Mallra dhe shërbime 420,986 402,986 402,986 420,986 Shpenzimet kapitale 875,000 500,000 500,000 500,000 Numri i Punëtorëve 33 33 33 33

Tabela 3. Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014

2011 2012 2013 2014 2012-

2014 Total 875,000 500,000 500,000 500,000 2,375,000 Autoriteti Rr.Telek. 875,000 500,000 500,000 500,000 2,375,000

Tabela 4: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2013 2012 2013 2014

Total 1,129,841 1 ,125,398 629,727 Shpenzimet operative 184,841 330,398 299,727 Shpenzimet kapitale 945,000 795,000 330,000


200

AGJENCIONI KOSOVAR I PRONAVE

Misioni

Mandati i AKP-së është të zgjidhë, me të drejtë ankese në Gjykatën Supreme të Kosovës, kërkesat e pronësisë dhe kërkesat për të drejtën e shfrytëzimit që lidhen me pronën e paluajtshme private, duke përfshirë pronën bujqësore dhe komerciale, që janë pasojë e konfliktit të armatosur i cili ka ndodhu në Kosovë mes 27 shkurtit 1998 dhe 20 qershorit 1999. Në lidhje me këtë AKP-ja ka regjistruar mbi 41,150 kërkesa prej të cilave përafërsisht 90% janë pranuar në zyrat e AKP-së në Serbi. Gjendja aktuale

Agjencia Kosovare e Pronës (AKP) është themeluar si Agjenci e pavarur e cila mirret mbi Zgjidhjen e Kërkesave në lidhje me Pronën e Paluajtshme Private, duke përfshirë Pronën Bujqësore dhe Komerciale. AKP-ja ka gjithashtu mandat të merret me një numër të caktuar të aktiviteteve që ishin në mandatin e Drejtoratit për Çështje Pronësore Banesore (DÇPB). Objektivat strategjike janë:

1. Zgjidhja e kërkesave në lidhje me pronën e paluajtshme private, përfshirë pronën bujqësore dhe komerciale. Aktivitetet specifike janë:

a: Përfundimi i publikimit dhe notifikimit të pronave të kërkuara, për afro 41.150 kërkesa me të cilat duhet të merret KPA-ja.

b: Përfundimi i verifikimit të dokumentacionit të paraqitur në mbështetje të kërkesave nga paraqitësit e kërkesave dhe ndonjë palë përgjegjëse.

c: Përgatitja e lëndëve për t’ia prezantuar Komisionit për Kërkesa Pronësore të Kosovës (KKPK) për vendimmarrje.

d: Implementimi i vendimeve të KKPB-së apo implementimi i Aktgjykimeve të Gjykatës Supreme të Kosovës të marra sipas ankesave.

2. Administrimi i rreth 3,700 pronave dhe në rast të pajtimit të bartësit të së drejtës pronësore/paraqitësit të suksesshëm të kërkesës, marrëveshjet për përfshirjen e tyre në skemën vullnetare të qiradhënies të drejtuar nga AKP-ja. Numri i rasteve nën administrim që rrjedhin nga vendimet e KKPK-së ose Aktgjykimet e Gjykatës Supreme të Kosovës pritet të rritet dukshëm si proces nëse vazhdon implementimi. Aktivitetet specifike janë:

a: Administrimi i pronës së paraqitësve të suksesshëm të kërkesës, me kërkesën e tyre.


201

b: Përfshirja e pronës (nëse është e përshtatshme) në skemën vullnetare të qiradhënies me pajtimin e bartësit të së drejtës pronësore. c: Rregullisht do të ndërmerren aktivitete për publikimin e skemës së qiradhënies së pronave për të rritur numrin e qiramarrësve. d: Heqja e këtyre pronave nën administrim ex-officio duke ia kthyer pronën bartësit të së drejtës pronësore

Zgjidhja e Kërkesave të paraqitura në AKP ndihmon në punën e sistemit Gjyqësor vendor dhe ofron metodën e shpejtë të zgjidhjes së kontesteve pronësore që përndryshe do të duheshin vite të tëra për t’i zgjidhur ato. Kjo do të mbështesë zhvillimin ekonomik duke sqaruar të drejtat pronësore që do të lehtësojnë dhe inkurajojnë investimet. Shumica e punës që ka të bëjë me zgjidhjen e kërkesave duhet të përfundojë deri në gusht 2012, megjithatë me siguri do të ketë një numër të caktuar të kërkesave për të cilat mbetet të merret vendimi dhe në disa raste, kërkesat të cilat janë në pritje të paraqitjes para KKPK-së do të paraqiten deri në fund të vitit 2012. Procesi i implementimit do të vazhdojë në të njëjtën kohë me procesin e vendimmarrjes, megjithatë pasi që AKP-ja varet nga kërkesa e paraqitësve të kërkesave për metodën e implementimit, pritet që procesi i implementimit në përgjithësi të përfundojë në gusht 2013. Përveç kësaj, nuk është i njohur numri dhe natyra e ankesave. Gjithashtu me përfundimin e procesit të vendimmarrjes, e gjithashtu edhe të procesit të implementimit, njësiti i administrimit të pronave, skemës së qiradhënies dhe i dëbimit do të jenë aktiv deri në vitin 2014. Vendimi mbi të ardhmen e AKP-së duhet të merret para përfundimit të vitit 2011. Disa opsione janë në dispozicion, përfshirë vazhdimin e funksionimit të saj me mandat të reduktuar, vazhdimin e funksionimit të saj me mandat të zgjeruar, apo likuidimin e saj dhe mundësinë e transferimit të administrimit të pronës dhe njësiteve të zbatimit tek një organ tjetër relevant dhe kompetent. Duhet pasur parasysh që dallimet në shpenzimet për tri opsionet e dhëna më sipër nuk janë përfshirë për vitin 2014 dhe nuk mund të llogariten deri në kohën kur të merret një vendim për të ardhmen e AKP-së. Numri i personelit në vitin 2010 dhe 2011 përfshinë 170 punonjës më shumë, pagat bazë të të cilëve do të paguhen nga BKK në bazë të miratimit të Ministrit të Ekonomisë dhe Financave. Numri i personelit në vitin 2011 përfshinë 3 pozita të cilat në tërësi financohen nga fondet e donatorëve, ku kontributi pensional i këtyre punonjësve duhet të paguhet nga BKK-ja. Tabela 1: Trendët historike të financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 1,043,107 1,480,400 2,030,976 Paga dhe shtesa 236,107 673,390 1,116,937 Mallra dhe shërbime 807,000 762,010 731,538 Kapital 0 45,000 182,501 Numri i stafit 72 242 242


202

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 Total 2,030,976 1,877,922 - Paga dhe shtesa 1,116,937 1,146,384 0 Mallra dhe shërbime 731,538 731,538 0 Shpenzimet kapitale 182,501 0 0 Numri i Punëtorëve 242 242 0 Tabela 3: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve kapitale 2012-2014

2011 2012 2013 2014 Total 182,501 0 0 0 Agjencioni Kosovar i Pronave 182,501 0 0 0

Tabela 4: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 2,426,836 5,000 - Shpenzimet operative 2,185,836 - - Shpenzimet kapitale 241,000 5,000


203

AGJENCIONI I PROKURIMIT PUBLIK

Misioni

Implementimi i Ligjit të Prokurimit Publik të Kosovës (ndryshimeve) do të mundësojë vendosjen e një sistemi te ri te prokurimit i cili është ne pajtim te plote me direktivat evropiane. Të ofroj kontributin në suaza te kompetencave dhe përgjegjësive qe rrjedhin nga ligji i ri, si dhe të veprohet në mënyrën qe sistemi i tille te arrije shfrytëzimin sa me racional, efikas, dhe transparent te fondeve publike, të rrisë konkurrencën dhe të respektojë barazinë e pjesëmarrësve në proceset e prokurimit publik. Përgatitjen e analizave dhe raporteve drejtuar Qeverisë për dhënien e informacioneve dhe rekomandimeve specifike për sistemin e prokurimit (përparësitë dhe te metat) dhe përmirësimin e mëtutjeshëm te sistemit te prokurimit publik. Gjendja aktuale

APP, aktualisht është e koncentruar në shqyrtimin e kërkesave nga Autoritetet Kontraktuese -prokurimeve të ndryshme (të cilat përfshijnë prokurime në vlera të mëdha dhe të natyrave komplekse), respektivisht shqyrtimin e kërkesave nga Autoritetet Kontraktuese për zbatimin e procedurave alternative në raste kur specifikat e prokurimeve të ndryshme e kërkojnë një gjë të tillë. Sistemi i ri i prokurimit, në të cilën është edhe objektiva / politika kryesore e APP-së, që të ndihmojë në mase të madhe Institucionet kosovare për krijimin ose zhvillimin e infrastrukturës ekonomike dhe financiare të Kosovës duke shfrytëzuar në mënyrë me efikase paratë publike dhe kreditë financiare të huazuara nga organizmat financiarë ndërkombëtare. Objektivat strategjike janë:

• Strukturimi organizativ i APP-se ne pajtim te plote me ndryshimet dhe

amandamentimet e LPP-se me qellim te funksionalizimit dhe ngritjes se efektivitetit për përmbushjen e kërkesave që rrjedhin nga LPP-ja pas ndryshimeve. APP parasheh te themelohen 4 divizionet e APP-se ne baze te ligjit te ri te prokurimit publik te Kosovës, i cili pritet te vihet ne funksion së shpejti.

• Krijimin e një APP-je plotësisht te pavarur, funksionale dhe profesionale e cila do te jetë në funksion te zbatimit te plote te kërkesave ligjore (LPP-se). Për punën dhe veprimtarinë e saj APP nëpërmjet raporteve vjetore e informon Qeverinë e Kosovës lidhur me zhvillimet në sistemin e Prokurimit Publik dhe të zbatimit të Ligjit. Në këtë drejtim APP do të përpiqet ti ofroj Qeverisë së Kosovës informacione te nevojshëm për maksimalizimin e shfrytëzimit te mjeteve buxhetore posaçërisht për aplikimin e kontratave kornizë (afatgjata dhe te përbashkëta).

• Themelimin e sektorëve profesionale për zbatimin e projekteve speciale sidomos ato te Bankës Botërore për te cilat Qeveria e Kosovës do ti besoj APP-se si dhe sektorëve tjera profesionale varësisht nga përgjegjësit dhe kërkesat e LPP-se te cilat i adresohen APP-se.


204

APP, ne pajtime me autorizimet qe rrjedhin nga LPP (Neni 35) do te insistoj ne krijimin e një kulture të mirëfilltë nga Autoritetet kontraktuese gjatë parashtrimit te kërkesave për aplikimin e procedurave alternative (devijimet nga procedurat normale.) Tabela 1: Trendët historike të financimit

2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 155,870 157,058 161,617 Paga dhe Shtesa 87,531 90,651 98,017 Mallra dhe Shërbime 68,339 66,407 63,600 Numri i Stafit 15 15 15

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 161,617 161,617 161,617 161,617 Paga dhe Shtesa 98,017 98,017 98,017 98,017 Mallra dhe Shërbime 63,600 63,600 63,600 63,600 Numri i Stafit 15 15 15 15 Tabela 3: Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 230,417 170,417 170,417 Shpenzimet operative 170,417 170,417 170,417 Shpenzimet kapitale 60,000 - - Kërkesa për staf shtesë 9 9 9

Nevojat potenciale shtese janë përcaktuar duke marrë për bazë koston e politikave ekzistuese dhe vlerësimin fillestar të kapacitetit për financim të iniciativave të reja për riorganizimin e APP-ës. Këta kufij të vlerësuar për shpenzimet operative janë një zgjerim mbi vlerësimet e tanishme duke pasqyruar koston operuese për arsye se APP ka nevojë për rritjen e stafit , Agjencionit të Prokurimit Publik i nevojitet një staf me i gjerë (minimumi edhe 4 punëtor), për përmbushjen e obligimeve dhe përgjegjësive ndaj Autoriteteve Kontraktuese, dhe kërkesave që dalin nga LPP-ja dhe amendamentet shtesë të Ligjit, ku përgjegjësit e APP-ës janë rritur. Fondet për projekte kapitale janë kërkuar për vitin 2012 për Blerjen e një veture për Drejtorin e APP-ës dhe blerjen e një softueri për mbajtjen e të dhënave.


205

ORGANI SHQYRTUES I PROKURIMIT Misioni

Ne bazë te vendimit te Kuvendit te Republikës se Kosovës Njësia Org. 2 .1a, nr. 2877 te dt: 31.07.2008 është themeluar Organi Shqyrtues i Prokurimit. Misioni i OSHP-ës është kryerja e funksioneve që i janë caktuar sipas Ligjit për Prokurim Publik në Kosovë (Ligji Nr. 03/L – 241) dhe Ligjit për Procedurën për dhënien e koncesioneve (Ligji Nr.02/L-44) lidhur me trajtimin e ankesave në relacion me këto ligj. Gjendja aktuale

Ngritja e institucionit të OSHP-se gjatë vitit 2008, 2009 dhe 2010 u shoqërua me një fluks të konsiderueshëm punësh. Synimet tona për vitin 2011 përfshinë vazhdimin e përpjekjeve për konsolidimin e institucionit, si nga pikëpamja strukturale po ashtu edhe nga organizimi i punës së OSHP-së, për konsolidimin e marrëdhënieve të bashkëpunimit me operatoret ekonomik dhe autoritetet kontraktuese, si dhe për zbatimin e strategjisë se komunikimit. Objektivat strategjike janë:

Synim kryesor për OSHP-ën për vitin 2011, do të mbetet vazhdimi i zbatimit të strategjisë së komunikimit, e cila synon zhvillimin e marrëdhënieve me publikun si një proces komunikimi të brendshëm dhe të jashtëm, me angazhim të plotë i cili do të ndikojë ndjeshëm në rritjen e efektivitetit dhe efiçiencës së punës së institucionit. Në të njëjtën kohë do të thellojë zhvillimin e një dialogu konstruktiv dhe të bashkëpunimit të gjerë me përfitime reciproke për operatoret ekonomik, autoritetet kontraktuese, Agjensionin e Prokurimit Publik, Komisionin Rregullativ të Prokurimit Publik, mediat, grupet e interesuara dhe publikun e gjere. Ky angazhim do të synojë gjithashtu në informimin e tyre në mënyrë të rregullt dhe transparente për veprimtarinë e Organit Shqyrtues të Prokurimit (OSHP) nëpërmjet krijimit të një sistemi të qëndrueshëm dhe të lehtë për monitorim nga komuniteti i biznesit dhe publiku i gjerë për menaxhimin e ankesave dhe dhënien e vendimeve meritore nga ana e OSHP-së. Tabela 1. Trendët historike të financimit 2009

Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 526,071 340,007 273,308 Paga dhe shtesa 132,571 127,906 132,798 Mallra dhe Shërbime 286,000 212,101 140,510 Subvencione /Transfere 2,500 0 0 Shpenzime kapitale 105,000 0 0 Numri i stafit 18 18 18


206


Tabela 3: Kërkesa shtesë për financim mbi kufijtë buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 73,599 73,599 73,599 Shpenzimet operative 73,599 73,599 73,599 Kërkesa per staf shtesë 2 4 4

Arsyetimi i kërkesës shtese për financim Ndër prioritetet e OSHP-së do të mbetet bashkëpunimi me autoritetet kontraktuese duke ofruar një marrëdhënie të hapur nën frymën e dialogut për synime të përbashkët, një vendimmarrje e drejt në përputhje me ligjin si për procedurat e prokurimit ashtu dhe të dhënies më koncesion. Nevojat për fonde shtesë të paraqitura si më poshtë, janë cak fillestar për shpenzimet e OSHP-së. Këto fonde shtesë janë përcaktuar duke marrë për bazë koston e politikave ekzistuese dhe vlerësimin fillestar të kapacitetit për financim të iniciativave të reja në sektor. Si të tilla, këta kufij të pritur janë të natyrës indikative dhe kufijtë final do të identifikohen në buxhetin 2012-14 .


207

KËSHILLI I PAVARUR MBIKËQYRËS PËR SHËRBIMIN

CIVIL TË KOSOVËS Misioni

Këshilli i Pavarur Mbikëqyrës i Kosovës për Shërbimin Civil të Kosovës është organ kushtetues i paraparë me nenin 101 të kushtetueses se Republikës së Kosovës,i cili i raporton drejt për drejtë Kuvendit të Kosovës. Në bazë te Ligjit për Këshillin Nr 03/L-192,neni 10. Këshilli ka këto funksione:

- Funksionin e ankesave- shqyrton dhe merr vendime lidhur me ankesat e ushtruara nga nëpunësit civil kundër vendimeve të organit të punësimit në përputhje me rregullat dhe parimet e parashtruara në Ligjin për Shërbimin Civil të Republikës së Kosovës. - Vendos nëse emërimet e nëpunësve civil të nivelit drejtues janë bërë në përputhje me rregullat dhe parimet e parashtruara në Ligjin për Shërbimin Civil të Republikës së Kosovës. - Mbikëqyrë zbatimin e rregullave dhe parimeve të legjislacionit për Shërbimin Civil të Republikës së Kosovës.

Situata e tanishme

Këshilli aktualisht ka 7 anëtar te çilet zgjidhen nga Kuvendi i Kosovës dhe kanë statusin e nëpunësve te lartë publik,pozita e te cilëve do te rregullohet me Ligjin për nëpunës te larte publik,si ne përcaktimit te nivelit te pagave,autorizimeve dhe përgjegjësive të anëtarëve te Këshillit i cili Ligj është ne procedure te nxjerrjes.

Në baze të Ligjit për Këshillin Nr.03/L-192 Këshilli është organ i pavarur dhe si i tillë ka vijën e vetë buxhetore andaj si i tille është organizate buxhetore e pavarur qe nënkupton se për te menaxhuar me buxhetin e vete ne pajtim me LMFP dhe rregullat e thesarit detyrimisht duhet qe te rekrutoj staf te ri prej pesë vetash.

Gjithashtu Këshilli në kuadër te vetë ka Sekretariatin i cili e mbështete ne ushtrimin e veprimtarisë së tij në të cilin ka te punësuar gjashtëmbëdhjetë (16) nëpunës,qe nënkupton se gjithsejte te punësuar aktualisht ne Këshill janë 23 nëpunës .


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 208,474 197,737 218,637 Paga dhe shtesa 119,974 123,814 152,007 Mallra dhe shërbime 77,000 73,923 66,630 Kapital 11,500 0 0 Numri i stafit 25 25 25


208

Total 95,256 95,256 95,256 Shpenzimet operative 80,256 80,256 80,256 Shpenzimet kapitale 15,000 15,000 15,000 Kërkesa për staf shtesë 2 2 2

Arsyetimi i kërkesës shtese për financim

KPMSHC në periudhën 2011-2014 si organ i pavarur do te ndikoj qe ne Republikën e Kosovës te funksionoj një shërbim Civil efikas, professional, i paanshëm dhe i balancuar ne aspektin etnik, gjinor dhe religjioz. Për këtë nevojitet që të bëhet nivelizimi pagave te anëtareve te Këshillit nga niveli 628 euro ne nivelin te cilin do te përcakton ligji për nëpunësit e larte publik cili nivelizim do ti kushtonte këshillit 28.643.00 €. Rekrutimi i stafit te ri ne pajtim me ligjin mbi menaxhimin e financave publike,qe do te kushtonte 24.3780 € Sigurimi i mjeteve për kapitale ne lartësi prej 45.000 € me qellim te blerjes se automjeteve për nevoja te Këshillit

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 218,637 201,872 201,872 201,872 Paga dhe shtesa 152,007 152,007 152,007 152,007 Mallra dhe shërbime 66,630 49,865 49,865 49,865 Numri i Punëtorëve 25 25 25 25 Tabela 3: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014


209

ZYRA RREGULLATIVE E ENERGJISË

Misioni Zyra e Rregullatorit për Energji, e themeluar në vitin 2004, në pajtim me Ligjin mbi Rregullatorin e Energjisë, luan një rol te rëndësishëm në transformimin e sektorit të energjisë, në operimin e tregut të rregulluar dhe konkurrues, në rregullimin e ndërmarrjeve energjetike që kanë pozitë monopoli, në dhënien e licencave operuese për pjesëmarrësit në treg dhe në mbikëqyrjen e tregut dhe të të licencuarve. Gjendja aktuale ZRRE i ka kushtuar rëndësi të veçantë bashkëpunimit me ministritë relevante të Qeverisë së Kosovës, me komisionet parlamentare të Kuvendit të Kosovës, për t’i bashkërenditur aktivitetet që kanë të bëjnë me zbatimin e strategjisë dhe të politikave në sektorin e energjisë. Është punuar në hartimin e projekt-rregulloreve për dhënien e autorizimeve për ndërtimin e kapaciteteve të reja të gjenerimit të energjisë dhe në ato për vendosjen e një kornize ligjore adekuate për përdorimin e burimeve të ripërtëritëshme të energjisë dhe për bashkëgjenerim. Ndihmesë teknike për realizimin e këtij qëllimi ka dhënë AER, USAID dhe Banka Botërore. Rëndësi e veçantë i është kushtuar fushës së mbrojtjes së konsumatorëve, përmes monitorimit të ndërmarrjeve energjetike. Zyra e Rregullatorit për Energji ka vazhduar bashkëpunimin me institucione e organizata ndërkombëtare siç janë: Këshilli i Rregullatorëve të Energjisë i Evropës (CEER) dhe Asociacioni Regjional i Rregullatorëve të Energjisë (ERRA). Objektivat strategjike janë:

• Bashkëpunimi me palët e interesuara në sektorin e energjisë lidhur me implementimin dhe përmirësimit te kornizës ligjore;

• Monitorimi i bizneseve të të gjitha kompanive energjetike; • Monitorimi i tregut te energjisë si dhe zhvillimi i tij; • Pjesëmarrja në shqyrtimin e çmimeve të kompanive energjetike dhe sigurimin që ato të

përputhen me metodologjinë e tarifave të miratuara nga Zyra e Rregullatorit për Energji;

• Mbrojtja e konsumatorëve dhe kompanive energjetike në mbështetje me procedurat për zgjidhje të kontesteve;

• Krijimi i kushteve të favorshme për investime të reja dhe hapjen e tregut për kompanitë e reja të ngrohjes.


210


Rishikuar 2010

Rishikuar 2011

Aprovuar Total 985,988 929,513 675,456 Paga dhe shtesa 364,988 397,134 372,456 Mallra dhe shërbime 462,000 301,979 262,000 Shpenzime Kapitale 159,000 230,400 41,000 Numri i stafit 33 33 33

Tabela 2: Kufijtë e vlerësuar të shpenzimeve 2012-2014 2011 2012 2013 2014 Total 675,456 678,456 684,456 684,456 Paga dhe shtesa 372,456 372,456 372,456 372,456 Mallra dhe shërbime 262,000 262,000 262,000 262,000 Shpenzimet kapitale 41,000 44,000 50,000 50,000 Numri i Punëtorëve 33 33 33 33


2011 2012 2013 2014

2012-2014 Total 41,000 44,000 50,000 50,000 185,000 Zyra e Rregull. për Energji 41,000 44,000 50,000 50,000 185,000

Tabela 4: Kërkesa shtesë për financim mbi kufirin buxhetor 2012-2014 2012 2013 2014 Total 150,104 148,104 154,104 Shpenzimet operative 150,104 148,104 154,104

korniza afatmesme e shpenzimeve 2012-2014

Documents