konuşmacı prof. dr. canan Özgen sunumunu görmek için tıklayınız

Lisansüstü Eğitimin Yapılanması

Üzerine Görüşler (6111 Nolu yasa; yaşanan sorunlar)

ve Üniversitede Etik

Dr. Canan Özgen FBE Müdürü, UEAM Başkanı, ODTÜ

FENBİLKON -4

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

3-5 Mayıs 2012

11/20/2012 FENBİLKON-4 2

11/20/2012 FENBİLKON-4 3

Doktora (doctorate) kelimesi Latin dilinde ‘docere’ yani ‘öğretme’,

‘licentia docendi’ (öğretebilmek için lisans/yetki) sözünün kısaltılmasından elde edilmiştir.

Böylece, sadece bu lisansi verebilme yetkisine sahip olabilme, bir ortaçağ üniversitesi olarak

tanımlanabilmeyi sağlıyordu. * Prof. Dr. Kemal Gürüz, Eski YÖK veTÜBİTAK Başkanı, ODTÜ Konuşması

Ortaçağ Üniversitesi*

Ortaçağ Üniversitesi* Lisans

Sanat Fakültesi

Edebiyat Fakültesi: Grammer, Retorik, Logik

Fen Fakültesi: Arithmetik, Geometri,

Astronomi ve Müzik

Lisansüstü Okul Teoloji

Hukuk

Tıp

* Prof. Dr. Kemal Gürüz, Eski YÖK veTÜBİTAK Başkanı, ODTÜ Konuşması

11/20/2012 FENBİLKON-4 4

11/20/2012 FENBİLKON-4 5

Akademik Ünvanlar

Master: Sanat Fakültesi mezunları

Doctor: Lisansüstü Fakülte mezunları

Licentia Docendi : Lisansüstü okulların mezunlarına, Rektör tarafından ayrıca, halka bir sunum yapıldığında başarılı bulunulduğu takdirde, verilen bir ünvan.

11/20/2012 FENBİLKON-4 6

Almanyada* (1790-1850)

İlk aşama: Bilgi birikimi gerektiren araştırma ağırlıklı bir çalışma,

Seminer: Halle (1694) de ilk defa başlatılan daha sonra Göttingen’de (1737) geliştirilen ve öncelikle, orijinal yazılı bir çalışmanın, küçük bir grup tarafından kritik bir tartışma ile değerlendirilmesi için sunulmasını içeren bir süreç.

Savunma ve tez: Semineri takiben, yeni bir bilimsel disiplin doğrultusunda, hipoteze giden veya bir araştırma incelemesini içeren savunma ve tez.


11/20/2012 7 FENBİLKON-4

Alman Araştırma Üniversitesi

Wilhelm von Humboldt (1767-1835)

1809: 3. Frederik’in direktifleriyle Berlin Üniversitesini kurmuştur.

11/20/2012 8 FENBİLKON-4

W. Humbolt’un Kriterleri

Üniversitede eğitim ve araştırma birlikte yapılır.

Üniversitenin sahibi hükümet değil halktır.

Hükümetlerin vazifesi akademiklerin aylıklarını ödemek ve çalışma serbestisi sağlamaktır.

Senato, fakülte ve ünvanlar onun kurduğu üniversiteyle başlamıştır.

MIT (1860), John Hopkins (1867), Cornell ve Berkeley (1868), Stanford (1895) bu prensiplerle kurulmuşlar.

11/20/2012 9 FENBİLKON-4

ABD de Doktora Programları

1861: Sheffield School Yale, İlk ABD

Ph.D.

1868: Cornell, İlk Lisansüstü Okul

11/20/2012 FENBİLKON-4 10

ABD*

İlk Doktora dereceleri:

Teoloji alanında: Divinitatis Doctor (DD),

Felsefe alanında: Philosophiae Doctor (Ph.D.)

Tıp alanında: Medicinæ Doctor (MD)

Bu ünvanlar, tarihte üniversite çalışmalarının bu üç alandaki ayırımını açıkça göstermektedir.


11/20/2012 FENBİLKON-4 11

2010 yılında ABD’de

Doktora (PhD) programlarında kayıtlı öğrenci sayısı:

430,569

Verilen doktora (Ph.D.) derecesi sayısı:

59,472

11/20/2012 FENBİLKON-4 12

Osmanlı İmparatorluğunda ilk doktora dereceleri*

Joseph Zanni (1876, Almanya);

Halil Ethem Eldem (1885, İsviçre);

Mehmet Arif Beylikçi (1891, Almanya)

Hepsi kimya alanında.

* Prof. Dr. Kemal Gürüz, Eski YÖK veTÜBİTAK Başkanı, ODTÜ

Konuşması

11/20/2012 13 FENBİLKON-4

Osmanlı ve TC ‘de Öğretim Üyesi*

Darülfünunda ve diğer okullarda Alman, Fransız, Avusturya ve İngiliz hocalar eğitim vermişler.

Almanlar 1915, Fransız Profesörler 1919 dan sonra eğitim vermeye başlamışlar.

1928: 1416 Nolu kanunla dışarıya, Almanya ve Fransaya 13 öğrenci, fen bilimlerinde doktora derecesi almak üzere gönderilmiş.

1934 de 2557 Nolu kanunla ve 1944 de 4635 Nolu kanunla yabancı öğretim üyesi isdihdam edilmeye başlanmış.


11/20/2012 nolu kanunla 14 FENBİLKON-4

Türkiye Cumhuriyetinde*

1934: İstanbul Üniversitesinde bir doktora veya iki lisans derecesi doçent atanmak için yeterli oluyordu.

1933-1946 yılları arasında Alman Hocalar tarafından danışmanlığı yapılan 46 doktora derecesi verilmiştir.

1937: Nüzhet Toydemir, astronomi dalında doktora derecesi almıştır; tez çalışması E. F. Freundlich tarafından yönetilmiştir.

1946: 4936 Nolu kanunla fakülte öğretim üyelerinin araştırma yapmaları şartı getirilmiştir.

1949: İTÜ, İlk doktora derecesi : Talat Erben, Kimya dalında, Yönetici: Prof. İlhami Cıvaoğlu


11/20/2012 FENBİLKON-4 15

1,099

1,473

1,831

2,184

3,450

3,405

3,332

3,847

4,191

4,326

4,620

5,056

5,415

8,070

7,548

8,329

8,518

7,943

9,556

13,719

16,433

21,850

24,009

27,734

31,871

28,758

33,589

47,419

9,059

11,215

12,285

14,078

16,919

18,186

22,469

25,017

30,632

33,463

35,820

41,064

49,887

51,335

49,179

50,986

53,553

65,076

73,533

82,484

90,333

92,862

112,089

108,998

104,097

109,845

140,043

126,378

1982-1983

1983-1984

1984-1985

1985-1986

1986-1987

1987-1988

1988-1989

1989-1990

1990-1991

1991-1992

1992-1993

1993-1994

1994-1995

1995-1996

1996-1997

1997-1998

1998-1999

1999-2000

2000-2001

2001-2002

2002-2003

2003-2004

2004-2005

2005-2006

2006-2007

2007-2008

2008-2009

2009-2010

2010-2011

Enrollment

Graduates

Türkiye Cumhuriyetinde Yüksek Lisans Eğitimi

11/20/2012 16 FENBİLKON-4

25 Yıllık Karşılaştırma

Kayıtlı Mezun

1984/85 11 215 1 831

2009/10 140 043 47 419

11/20/2012 17 FENBİLKON-4

Türkiye Cumhuriyetinde

Doktora Eğitimi

11/20/2012 18

676

805

522

504

812

631

793

1,008

1,446

1,365

1,368

1,466

1,620

2,114

1,880

2,364

2,577

2,124

1,985

2,472

2,815

2,680

2,838

2,594

3,357

3,757

4,361

4,684

4,336

5,577

5,443

6,702

7,749

8,921

10,630

11,748

12,883

13,987

14,791

16,066

19,718

19,473

20,038

20,412

19,587

21,789

22,565

23,228

24,891

27,393

32,575

33,834

34,916

35,946

44,768

42,760

1982-1983

1983-1984

1984-1985

1985-1986

1986-1987

1987-1988

1988-1989

1989-1990

1990-1991

1991-1992

1992-1993

1993-1994

1994-1995

1995-1996

1996-1997

1997-1998

1998-1999

1999-2000

2000-2001

2001-2002

2002-2003

2003-2004

2004-2005

2005-2006

2006-2007

2007-2008

2008-2009

2009-2010

2010-2011

Enrollment

Graduates

FENBİLKON-4

Kayıtlı Mezun

1984/85 5577 522

2009/10 44 768 4 684

11/20/2012 FENBİLKON-4 19


Doktora Eğitimi,

25 Yıllık Karşılaştırma

2005 Unesco Raporu

1997-2002 arasında Türkiyeden saygın dergilerde (SCI; SSCI ve AHCI tarafından taranan) yapılan yayınlarda farkedilir bir artış olmuştur. 1997 de 37. sırada iken 2002 de 22. sıraya sıçramıştır.

Böylece,her milyon insan başına düşen yayın sayısı 148 olmuş ve 10 yılda yayın sayısındaki artış hızı inanılmaz bir şekilde %500 olmuştur.

11/20/2012 FENBİLKON-4 20

Yıl Bilimsel

Yayın*

*Sayısı

Milyon Kişi Başına Düşen

Bilimsel Yayın **Sayısı

2000 6 977 103

2002 10 807 155

2005 17 438 239

2010 28 194 362

11/20/2012 FENBİLKON-4 21

*TÜBİTAK **SCI, SSCI, AHCI


ALMANYA; 102961

TURKIYE; 17920

IRAN; 5648

CİN; 80823

HINDISTAN; 36724

RUSYA; 28086

JAPONYA; 96149

İNGİLTERE; 105914FRANSA; 69163

IRAK; 101

ABD; 464241

2005 SCI + SSCI

1980’de 41. olan Türkiye 2005’de 20.

11/20/2012 22 FENBİLKON-4

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

PU

BL

ICA

TIO

NS

(S

CI-

SS

CI)

YEARS

TURKEYSCI SSCI

11/20/2012 23 FENBİLKON-4

2010 yılında

28 090 makale (SCI+SSCI) ile Dünyada 18.

11/20/2012 24 FENBİLKON-4

2000 yılında verilen patent sayıları*

Japonya 123,978

A.B.D. 83,090

Güney Kore 34,052

Tayvan 20,094

Almanya 18,328

Rusya 16,340

Fransa 11,290

İngiltere 4,491

Italya 3,983

Çin 3,742

*The Economist, World in Figures 2004 Ed.

11/20/2012 25 FENBİLKON-4

PATENT

2010 yılında Türkiye Patent Enstitüsü tarafından verilen

Yerli patent 642

Yabancı patent 4868

Toplam: 5510

11/20/2012 FENBİLKON-4 26

Yüksek Lisans Amaç:

Belli bir konuda tek başına araştırma yapabilme becerisi kazanma,

Ehil araştırıcı yetiştirmek,

Belli konularda derinliğine bilgi birikimi elde etme,

Araştırmada Yenilik(?)

Sözlü ve yazılı iletişim becerisi kazanma

Kazanımlar (Fen dallarında-danışman için):

Araştırmalarda yardımcı,

Yeni bir araştırma konusunda YAYIN, (Özellikle,

Doktora öğrencisinin yeterince olmaması durumunda.)

27 11/20/2012 FENBİLKON-4

Doktora Derecesi Amaç:

Öğretim Üyesi olabilmek için

1. Kendi başına araştırma yapabilme becerisi elde etmek,

2. Bilginin düzeyini derinleştirmek,

3. Orijinal bir metod veya ürün geliştirmek,

4. Eğitim tecrübesi kazanmak,

5. Sözlü ve yazılı iletişim becerisi kazanmak (Makale , kitap yazabilme; sunum yapabilme ve ders anlatabilme)

Araştırmada çalışabilmek için aynı kriterlerden sadece 4. maddedeki kazanımlar gerekli olmayabilir.

11/20/2012 FENBİLKON-4 28

Lisansüstü Programlarda Öğrenci Değerlendirilmesi

Yazılı Sınavlar

Sözlü sınavlar

Sunumlar

Yayınlar (Ulusal ve Uluslararası)

Tez

11/20/2012 FENBİLKON-4 29

Yeterlik Sınavları

(YS)

11/20/2012 30 FENBİLKON-4

YS’nın Amacı*

Öğrencileri, ders içeriklerini ve araştırme konularını tekrarlamak ve irdelemek için motive etmek,

Temel konularda, öğrencilerin anlama ve uygulama becerilerini belirlemek,

Öğrencilerin sözlü iletişim becerilerini, soru ve önerilere tepkilerini sınamak ve geliştirmek,

Öğrencinin bir doktora araştırmasını yürütebilme potensiyelini değerlendirmek,

Öğrenci için, başarılı bir doktora derecesi öğrencisi, bağımsız bir eğitmen ve bir akademik olabilmek için kuvvetlendirilmesi gereken alanları belirlemek,

Belirli sayıda Öğretim üyesinin öğrencinin yeterliklerini öğrenebilmeleri için bir mekanizma oluşturmak.

* Stanford University Qualifying Exam Manual.

11/20/2012 31 FENBİLKON-4

ABD’de Başarı Sıralamasında İlk 7’de olan Üniversitelerin Doktora Adaylarını YS’de

Değerlendirmede Yöntemleri

MIT

BERKELEY

YALE

STANFORD

HARWARD

UCLA

WISCONSIN

11/20/2012 32 FENBİLKON-4

Yeterlik Sınavı (YS) Üniversite / EABD Sözlü Sınav Yazılı Sınav

MIT / CHE + +

MIT / ME + +

STANFORD / BIO. ENG. +

STANFORD / AERO +

STANFORD / EE +

HARWARD / CENG +

HARWARD / MATH +

BERKELEY / PHYS +

BERKELEY / BIO +

YALE / CELL BIO +

YALE / ENG. + +

YALE / ENVE + + 11/20/2012 33 FENBİLKON-4

Üniversite / EABD Lisans

Dersleri

Lisansüstü

Dersler

Araştırma

Alanı

Makale / Tez

önerisi MIT / CHE + + +

MIT / ME + +

STANFORD / BIO ENG +

STANFORD / AERO + +

STANFORD / EE + + +

HARWARD / CENG + + + +

BERKELEY / PHYS +

BERKELEY / BIO +

YALE / CELL BIO +

YALE / ENG. + +

YALE / ENVE + +

UCLA / BME + +

UCLA / EE + +

YS Sorularının Alanı ve Yapısı

11/20/2012 34 FENBİLKON-4

Üniversite / EABD 1. 2. 3. 4. 5.

MIT / ME +

MIT / BIO +

STANFORD / BIO ENG +

STANFORD / AERO +

HARWARD / CENG +

BERKELEY / PHYS +

BERKELEY / NEUROSCIENCE +

BERKELEY / BIO +

WISCONSIN / PHYS +

WISCONSIN / STAT +

UCLA / BME + +

YALE / CELL BIO +

YALE / ENG. +

YALE / ENVE +

YS’nin Verildiği Dönem

11/20/2012 35 FENBİLKON-4

1.Sınav Uygulama Şekli 2.Sınavın İçeriği 3.Sınavın Yapıldığı Dönem 4.Sınavın Süresi 5.Sınavın Ön Şartları

ODTÜ’de Yeterlik Sınavı İşleyişi

11/20/2012 36 FENBİLKON-4

Yasa gereği bütün EABD’de yazılı ve sözlü sınav yapılmaktadır. Sadece, Matematik ve İnşaat Mühendisliğinde EABD’lerde ön bir sınav yapılmaktadır.

YS’nin Uygulama Şekli

11/20/2012 37 FENBİLKON-4

6,67% (temel

konular) 0

70% (temel+alan)

0 0

10% (hepsi)

3,33% (temel+lit.)

3,33% (temel+alan

+ araştırma)

3,33% (temel+alan

+ Lit.)

3,33 (alan +arş.)

Temel Konular

ARCH, CHE

Temel+Lit.+Alan+Arş.

MINE, ES,PETE

Temel+Literature

CRP

Temel+Alan+Literature

CEIT

Temel+Alan+Araştırma

MNT

Alan+Araştırma

ID

YS’nın İçeriği

11/20/2012 38 FENBİLKON-4

Yeterlik Sınavı EN GEÇ: YL Mezunları için 5. Dönemde Lisans Mezunları için 7. Dönemde

EABD Doktora LSD

ME 5 6

CEIT, STAT 4 6

ENVE 5 5

ES 4 5

MATH - 5

11/20/2012 39 FENBİLKON-4

•30 EABD için: •Doktora için 7/ 8 dersin tamamlanması •LSD için 14 dersin tamamlanması,

•Ayrıca; •Sözlü sınav için bir araştırma raporu teslimi (ID) •Sözlü sınav için bir Literatür Araştırma Raporu teslimi (CRP)

•Ön şartı olmayan EABD’ler: •CENG, CHE, GEOE, METE

YS’nın Ön Şartları

11/20/2012 40 FENBİLKON-4

Yeterlik Sınavının Süresi

EABD Sözlü sınav Yazılı Sınav Toplam

CHE 3x2= 5saat 3x3= 9saat 1 hafta

BME 4 saat 3x2= 6 saat 2 hafta

CHEM 2 saat 4 saat

IE

4 st + 3 gün

MATH

3x3 = 9 saat 9 saat

PHYS 3-4 yarım gün

CENG 1 gün 2 gün 3 gün

11/20/2012 41 FENBİLKON-4

Yeterlik Sınavının Süresi

EABD Sözlü sınav Yazılı Sınav Toplam

ENVE 8 saat

FDE 3x3=9 saat

GEOE 1 gün 1 gün

ID 2 saat 3 saat 4 st + 3 gün

METE 2 saat 3 saat 5 st

MINE 3.5 saat 3-4 yarım gün

STAT 4-5 saat

BCH 2.5 gün

11/20/2012 42 FENBİLKON-4

Yeterlik Sınavının Süresi EABD Sözlü

Sınav Yazılı Sınav Toplam

SSME konuya bağlı

10-12 saat ~12 saat

MNT 8 saat 8 saat

CRP ½ saat 3+2 saat ~6 saat

ME 3 saat 3 saat 6 saat

PST 2 3 5 saat

ARME 1 3 4 saat

PETE 2 3 5 saat

CE Ön değ.= 3 saat 1 hafta

CEIT 1 gün 1 gün Take-home= 1 ha 9 gün 11/20/2012 43 FENBİLKON-4

6111 Sayılı Kanunun Felsefesi

Başarısızlık nedeniyle ilişik kesilmenin

tamamen kalkması,

Zorlayıcı kıstaslar (???)

Kayıt ücretinin zamanla artması,(!!!!)

Derslerin 3’den fazla tekrarında ücret

ödenmesi,(!!!)

Azami süre sonunda,

Öğrenci statüsünün kalkması (Ar-Gör olunamaz),

Başarılı olunan derslerin bile tekrar alınmasının

istenebilmesi.

11/20/2012 FENBİLKON-4 44

Yasanın çıkma nedeni:

Son 25 yılda, her iki yılda bir AF Kanunu ile İlişiği

kesilenlerin geri dönmesi ve sistemi bozması,

????

Lisans eğitiminde 1980’den bu yana, YÖK

Kanununda yapılan bir çok değişiklikle, ilişik

kesme pratik olarak uygulanmıyordu....

11/20/2012 FENBİLKON-4 45

6111 Sayılı Kanun

Yüksek Lisans Programlarında ilişiği

kesilenlerin büyük bir çoğunluğu istedikleri

takdirde, danışmanlarının da desteği ile,

programlarına tekrar başvurarak

eğitimlerine devam edebiliyorlardı.

Doktora Programlarında, yetersiz öğrenci

ilk yıllarda eleniyordu.

11/20/2012 FENBİLKON-4 46

Lisansüstü Eğitimde 6111 Sayılı Yasanın Uygulanmasının Gerekliliği?

6111 Nolu Yasanın Uygulanması Nedeniyle, Özellikle Lisansüstü

Eğitimde Yaşanan Sorunlar Araştırma süresinin uzaması nedeniyle araştırmanın

güncelliğinin ortadan kalkma tehlikesi,

Her öğretim üyesinin üzerindeki lisansüstü öğrenci

sayısının artması (izinli veya izinsiz öğrenci sayısı),

Öğrencilerin (ÖİDB tarafından) takibinin neredeyse

imkansız hale gelmesi,

Öğrenciyie, eğitimini erken bitirmesi konusunda hiçbir

zorlayıcı koşulun olmaması,

Senatoların aldığı her karardan sonra, YÖK’ten

engelleyici bir kararın gelmesi,

11/20/2012 FENBİLKON-4 47

6111 Nolu Yasanın Uygulanması Nedeniyle, Özellikle Lisansüstü Eğitimde Yaşanan Sorunlar

6111 Nolu Yasa nedeniyle geri dönen ilişiği

kesilmiş öğrencilere, aradan geçen süreler

nedeniyle, danışman bulunamaktadır.

İlişik kesilmenin kalkması nedeniyle, tez

savunmasına girmeyen öğrenci sayısında

artış ve mezun sayısında normalde

beklenene kıyasla, bir önceki yıla göre

azalma.

11/20/2012. FENBİLKON-4 48

YL Programları Mezunları

(ODTÜ)

2002 2009 2010 2011

487 592 728 565 Bir önceki yılla karşılaştırma

+23% -22.6%

2002 ile karşılaştırma

%22 %49.5 %16

11/20/2012 FENBİLKON-4 49

D Programları Mezunları

(ODTÜ)

2002 2009 2010 2011

73 144 168 178 Bir önceki yılla karşılaştırma

+%16.7 +%6

11/20/2012 FENBİLKON-4 50

Sorular:

1. Derslerini dört dönemden daha fazla uzatan bir

doktora öğrencisi, araştırmayı da daha uzun

zamanda yapacağına göre,

1. Araştırma konusunun güncelliği ne olacaktır?

2. Öğretim üyesi, bir öğrenciye elinde bir koşul

olmadan, araştırmanın zamanında yapılması

ve bitirilmesi hususunda nasıl bir motivasyon

verebilir?

3. Güncel bir araştırmadan yapılabilecek olan

yayın/patentin yapılma olasılığı nedir?

11/20/2012 FENBİLKON-4 51

Sorular:

Yeterlik sınavlarının (YS) ilki en geç 5. dönemde

verilmesi gerekirken, derslerinden başarısız olan

bir öğrenci YS’ye daha ne kadar geç girebilir?

İki kez YS’den başarısız olan bir öğrencinin

doktora derecesi alması ve öğretim üyesi olması

ne kadar doğrudur?

ABD’de başarılı Üniversitelerde,bir çok doktora

çalışması 3 yılda tamamlanırken, 6 yılda (12

dönemde) tamamlanamayan araştırmalarla,

yabancılarla yarışmamız söz konusu olabilir mi?

11/20/2012 FENBİLKON-4 52

Problemimiz var!!!

11/20/2012 FENBİLKON-4 53

Öneriler (Önlemler) Özellikle, Doktora Programlarına öğrenci alırken çok

seçici davranmamız gerekmektedir.

Emin olamadığımız adayları Bilimsel Hazırlık Programlarına kabul etmemiz doğru olabilir.

Tezsiz Yüksek Lisans (TYL) Programlarını bir çıkış olarak kullanabilir miyiz? Derslerini zamanında bitiremeyenleri veya YS de iki kez başarısız olanları, Senato kararı ile, TYL Programlarına yatay geçiş yapabilirsek, Üniversiteleri yeterli olmayan doktora adaylarından kurtarabiliriz.

11/20/2012 FENBİLKON-4 54

Tezsiz Yüksek Lisans (TYL) Programları

bir çözüm olabilir mi?

11/20/2012 FENBİLKON-4 55

Programını uzatan öğrenciden bir ücret alınamadığına göre, bu kanunun felsefesi

çöktü diyebilir miyiz?

YÖK’e Doktora Programlarını 6111

Sayılı Kanunun dışında tutulması

önerisini götürebilir miyiz?

11/20/2012 FENBİLKON-4 56

11/20/2012 FENBİLKON-4 57

Doktora eğitimi yaygın olarak yapılması gereken bir eğitim

midir?

Doktora eğitimi zorunlu bir eğitim midir?

Doktora derecesi vermek, üniversiteler için çok

büyük sorumluluk isteyen bir işlevdir.

Doktora eğitimi, gelecek nesilleri yetiştirecek,

geleceği planlayacak, araştırmalar yapacak

bilim insanı yetiştirmek için verilir.

Bunu hak edenlerin, sonunda öğretim üyesi

olma olasılıkları çok yüksektir ve ancak belirli

yeterlilikleri olan, belirli özelliklere sahip olan

gençlere bu şansı vermek gerekir.

11/20/2012 FENBİLKON-4 58

Doktora derecesi

Doktora Derecesi Alabilmek İçin Sabırlı olmak,

Emek vermek,

Disiplinli, düzenli ve çok çalışmak gerekir.

Derinine bilgi sahibi olmak,

Yeterli olmak,

Çeşitli becerilere sahibi olmak ve

Etik davranış sahibi olmak gerekir.

11/20/2012 FENBİLKON-4 59

Üniversitede Öğretim Üyesi Olmak Bir yaşam tarzıdır.

Özveri ister,

Heyecan ve azim ister,

Güven ister,

Araştırmadan ve öğretmekten keyif almak ister ve

Örnek alınacak bir kişiliğe sahip olunması gerekir.

11/20/2012 FENBİLKON-4 60

Ancak bunların bilincinde olanlar doktora programlarına devam

etmelidir. Doktora

memur zihniyeti ile yürütülecek bir süreç değildir.

Üniversitede Etik

11/20/2012 FENBİLKON-4 62

64

Etik bilinçlenmeye ihtiyacımız var!!!

11/20/2012 FENBİLKON-4

65

Son yıllarda teknolojide ki hızlı gelişmeler, sürdürülebilir bir kalkınma için,

yeni etik yapılanmaları zorunlu hale getirmiştir.

Özellikle, küresel olarak birçok alanda ve ülkede yaşanan

bilim-teknoloji-endüstri-ekonomi ilişkilerinin tetiklediği,

olumsuz davranış ve modeller, konunun eğitiminin önemini de gündeme

getirmiştir. 11/20/2012 FENBİLKON-4

66

“Etik , karakter ve alışkanlık anlamına gelen Yunanca ‘ethos’tan

türetilmiştir. Aritotales, etiği “karakter ilmi” olarak tanımlar.”*

*Hakan Poyraz , Dil ve Ahlak, Vadi Yayınları, Ankara, 1996


67

“En az değer harcayan ve en çok değer koruyan eylem.’’

Ioanna Kuçuradi, (1936-) Filozof, Türkiye ve Dünya

Felsefe Derneği Başkanı, HÜ Prof.


Etik

Chagall, (Sovyet Belarus-Fransa, 1887-

1985), Ben ve benim köyüm,

1908. 11/20/2012 FENBİLKON-4 68

Bilgi Çağı/Uzlaşma Çağı

‘’Plehanov’a göre toplumsal ilişkilerin oluşumunda ve gelişmede en belirleyici olan şey, üretici güçler:

teknoloji, işgücü, bilim ve enerji kaynaklarıdır.’’

Georgi Plehanov (1856-1918) Rus düşünür, «Tarihte Bireyin Rolü Üzerine»

11/20/2012 FENBİLKON-4 69

Bilgi Çağı/Uzlaşma Çağı

Bilgi toplumunda üç önemli üretim faktörü:

İyi yetişmiş insan,

Bilgi,

Teknoloji

Bu üç faktörün de kaynağı üniversiteler.

70 11/20/2012 FENBİLKON-4

Bilgi

Her alanda bilgi ve birikimi büyük bir GÜÇ ve sahibine büyük sorumluluklar

getirir.

Bu nedenle, üniversitelerde eğitimle etik farkındalık yaratmak,

SOSYAL BİR SORUMLULUK.

71 11/20/2012 FENBİLKON-4

Üniversitelerde ne yapabiliriz?

72 11/20/2012 FENBİLKON-4

Personel (ilişkiler, ilkeler, yönetmelikler)

Yönetim (ilkeler,

yönetmelikler)

Öğretim Üyesi (ders,araştırma, yayın, proje)

Öğrenci (ödev, sınav,tez, yayın)

Üniversitede Etik

11/20/2012 73 FENBİLKON-4

Rektör

74

Yöneticiler, Danışmanlar ve Eğitmenler

“Etik… kişisel olduğu kadar kurumsal bir olgudur. Başarısız, etik davranışları

kolaylaştıran sistemleri kuramayan, başarısız liderler de, planlı olarak doğru yoldan

sapmayı düşünen, uygulayan ve bilerek bundan yararlananlarla sorumluluğu

paylaşırlar.”* *Lynn Sharp Paine, M.W. Martin, R. Schinzinger, Ethics in Engineering, Mc Graw

Hill, 3rd Ed.1996.


75

“Belli ahlaki sorumluluklar konusunda, genel anlamda uzlaşmaya varmamış

toplumlarda, hiçbir kanun kaosu önleyemedi.”*

* John W. Gardner, AIEE Professional Ethics, 2000


“Sıradan öğretmen anlatır, iyi öğretmen açıklar, yetenekli öğretmen yapar ve

gösterir, gerçek öğretmen esin kaynağı olur.”

William A. Ward, (1921-1994) ABD Yazar

11/20/2012 FENBİLKON-4 76

77

“Bilim bir ‘gerçeği arama’ eylemidir.

Bilimsel bilgi gerçeklerin toplanmasından, düzenlenmesinden ve yorumlanmasından ortaya çıkar.

Bilimsel dürüstlük “gerçeği arama” eyleminde ahlaklı, doğru, hakka saygılı ve içten olmayı gerektirir.”

“TAMLIK; KUSURSUZLUK; DÜRÜSTLÜK” *M. Öztürk, 21.YY’da Bilimsel Yayıncılık, TÜBİTAK, 2001.

BİLİM*


78

Bilimde geleneklere bağlı, kendiliğinden gerçekleşen doğal bir denetim yapısı yüzyıllardır vardır. Bilim etiğine dayalı bir güven ortamı yakın geçmişimize kadar da vardı.

Ancak, bilim dünyasında yeni olaylar meydana gelmektedir!!!


Selçuk Erez, Cumhuriyet, Bilim Teknik Semih Poray 2005

79 11/20/2012 FENBİLKON-4

80

Escher, Çıkma ve Düşme, 1960

Bilim insanları da, iyi davranış göstermeyebiliyorlar!!!


http://www.worldofescher.com/gallery/A2L.html

81

Etik problemler, yanlış davranışlar son

30 yılda daha fazla oluyor.

Neden?


82

1. Son 50 yılda bilim insanı sayısında büyük artış: ABD Fizik topluluğunun 1961 de 5000 üyesi; 1996 de 40 000 üyesi,

2. Yayınların bilimsel başarının ölçütü

(Fazla yayın= FAZLA PRESTİJ), olarak

kabul edilmesi ve bunun bilim

insanlarına olan baskıları arttırması,

3. Yetersiz araştırma eğitimi ve

disiplini, bilgisizlik.


83

4. Araştırmaların finans ihtiyacının artması

sonucunda, proje desteği alma konusunda rekabetin artması.

5. Hızlı yükselme arzusu ve yarış,

6. Bilim dünyasında tanınma arzusu,

7. Gelir,

8. Psikolojik bozukluklar, stress

Ün, servet ve güce olan ilginin, bilim insanında daha fazla olması.*

*Prof.Dr.Frank Karasz, Yayın Etiği, TÜBİTAK, 1996


84

Bilim insanlarının sorumlulukları*

“Bilimsel dürüstlük, temelinde güven duygusunun yattığı bir kavramdır.

Bütün bilim insanlarının güvene ve dürüstlüğe dayalı değerleri korumaları gerekmektedir.

Güvenli ortamda çalışan kişilerin mutluluğu, üretkenliği ve verimi artar.

Toplumun da bilim insanlarına güven ve saygı duyması çok önemlidir.”

*Bilimsel Araştırmada Etik ve Sorunları, TÜBİTAK yayınları, 2002


85

Bilimsel çalışmalarda (araştırma, yayın)

Etik ile ilgili iki önemli husus:

‘’Takip edilecek bir ilke,

Bu ilkeye uymak ve onu uygulamak için istek.”*

*J.C. Maxwell, “Business“Ethics, 2003


86

İyi bir araştırma sürecinde temel beklentiler (etik ilkeler)*

1. Araştırmanın tasarımı ve yürütülmesi için yüksek mesleki standartlara sahip olmak,

2. Araştırmanın yapılışında ve bulguların analizinde öz eleştiriye açık olmak, dürüstlüğü ve seffaflığı korumak,

3. Aynı konuda araştırma yapmış veya yapmakta olanların çalışmalarına saygılı olmak.


*Shamoo A ve Resnik D, Responsible Conduct of Research, 2003

87

BİLİMSEL YAYIN

Son yıllarda amaç Atıf almak, Akademik gereksinim!

(yükseltilme) “Ya yayınla, ya yok ol.”


88

BİLİMSEL YAYIN

Dünyada Bilimsel Yayınlar

Yılda ortalama 250 000

Science Citation Index: Ortalama 4800 dergi, 12 Milyon atıf

Türkiye: 2010 yılı için* SCI-EXPANDED+ SSCI/SCI-EXPANDED+SSCI+A&HCI 28 090/28194 makale ile Dünyada 18. *Web of Knowledge/TÜBİTAK


89

Bilimsel Yayında, Bilimsel Yanıltma*,**,***

(Scientific Misconduct: Scientific Fraud): ARAŞTIRMANIN ve YAYININ DEĞERİNİ VE

GÜVENİLİRLİĞİNİ

AZALTAN HER TÜR GİRİŞİM.

*M. Öztürk, 21.yy’da Bilimsel Yayıncılık, TÜBİTAK, 2001. **TUBİTAK Yayın Etiği Sempozyumu Kitabi, 1998. ***Bilimsel Araştırmada Etik ve Sorunları, TÜBA Yayınları, 2002


11/20/2012 FENBİLKON-4 90

Bir olayı bilimsel yanıltma olarak kabul etmek için, genel prensip,

‘’doğru olmayan bir şeyi, başkalarına doğru olarak kabul ettirme

eyleminin olmasıdır.’’

Bilimsel Yanıltma

91

Uydurma/sahtecilik (fabrikasyon): Olmayan veri ve sonuçları yaratmak,

Yanıltma/Çarpıtma (falcification): Bilimsel bir gerekçe olmaksızın veri veya sonuçlar üzerinde değişiklik yapmak veya nedeni olmaksızın veri atlamak,

Tekrarlama / Çoklu yayın (dublikasyon): Aynı yayını, yapılmış olan önceki yayınlara atıf yapmaksızın birden fazla yayınlamak,

*Akıncı, Binatlı, Dursunkaya, Graves, Özgen **http://www.socialresearchmethods.net/kb/ethics.htm http://www.rgs.uci.edu/rig/ircamp.htm http://www.publicationethics.org.uk/ http://www-ogsr.ucsd.edu/ethics/policy/ucsd_policy.htm

Bilimsel Yayınlarda Etik Olmayan Davranışlar*,**


http://www.socialresearchmethods.net/kb/ethics.htm

http://www-ogsr.ucsd.edu/ethics/policy/ucsd_policy.htm

http://www.publicationethics.org.uk/

http://www.socialresearchmethods.net/kb/ethics.htm




92

Bölerek yayınlama (salamizasyon): Büyük çaplı bir çalışmayı iki veya daha fazla parçalar halinde yayınlamak,

İntihal (aşırma-plajerism): Gerekli atıfları yapmadan ve kaynak göstermeden başkalarının fikir veya sözlerini kendisininmiş gibi göstermek,

Gönüllü katılım ilkesinin çiğnenmesi: Öğrenci veya diğer katılımcı gruplarını araştırmaya katılmaya zorlamak,

Bilgilendirerek onay almama: Araştırmaya katılan kişileri araştırmanın uygulama adımları ve riskleri hakkında tam anlamı ile bilgilendirmeden onaylarını almak,


93

Gizlilik ilkesinin çiğnenmesi: Katılımcılardan elde edilen verileri araştırmada yer almamış kişilere vermek,

Kimlik gizliliğinin korunmaması: Araştırma süresince katılımcıların kimliklerini saklı tutmamak,

Sözde yazarlık: Bir araştırma makalesine katkıda bulunmaksızın veya yazılmış makaleyi gözden geçirmeksizin yayında (ikinci, vs.) yazar olarak görünmek,

Yazarlar listesine, araştırmaya katkıda bulunmuş kişileri eklememek,


94

Gerekçesi olmaksızın yazar sıralamasını değiştirmek,

Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlanmasında destek veren kurum veya kuruluşların katkılarını açık biçimde belirtmemek,

Bir çalışmanın kural dışı olması ile ilgili şüphesini bildiren kişiye karşı saldırıda bulunmak.

Kaynakların yanlı seçimi. Araştırmacıların masum hataları, bilimsel

yanıltma kapsamı dışında kalır.


11/20/2012 FENBİLKON-4 95

Önlemek için Öneriler

1. Araştırma ve yayın etiği konusunda değerleri ve ilkeleri açıklayan dökümanlar hazırlanmalı,

2. Değişik eğitim araçları ile gruplar eğitilmeli,

3. Etik değerler desteklemeli ve yanıltmalar takip edilerek, incelenmeli, yaptırım uygulanmalıdır.

11/20/2012 FENBİLKON-4 96

Önlemek için Öneriler (devam)

4. Üniversitelerde araştırmada uyulması gereken ilkelerin öğretildiği atelyeler düzenlenmelidir.

5. Seminer ve benzeri bilinçlenme toplantıları düzenlenmelidir.

6. Yayın etiği (YEK) ve insan araştırmaları (İAK) komiteleri kurulmalıdır.

11/20/2012 FENBİLKON-4 97

Önlemek için Öneriler (devam)

7. Kaliteli bir yayın için

Yayın Etiği Komitesi (COPE) * 1997 yılında yayın ve araştırma etiği konularını ele almak,

tartışma zemini yaratmak ve kaliteli yayınların yapılmasını sağlamak için, istek üzerine kurulmuştur.

Öneriler, yazarlara, editörlere, editor kurulu üyelerine, okuyuculara, dergi sahiplerine ve yayımcılara yararlı olmak için hazırlanmıştır.

İlkeler daha ziyade öneri niteliğindedir ve kurallar olarak kabul edilmemelidir.

*Committee of Publication Ethics, COPE, retriewed from web. Oct. 2010

11/20/2012 FENBİLKON-4 98

Yayın Etiği Komitesi (COPE)

1997-2004 İlk başvurular (212 Dosya) En sık görülen bilimsel yanıltma çeşitleri

Dublikasyon 58 Yazarlık İhlalleri 26 Etik Kurul onay ihlalleri 25 Bilgilendirilmiş onay 22 Uydurma/Çarpıtma 19 Aşırma/intihal 17 Etik dışı araştırma 15 Çıkar ilişkisi 8 Diğer 48

Türkiyede Yayın Etiği ile ilgili Uğraşlar

TÜBİTAK, Yayın Etiği, 1996

TÜBİTAK Yayın Etiği Sempozyumu 2001

TÜBİTAK Etik Kurulu 2001

ÜAK Doçentlık Sınavı- Etik Kurulu 2001

TÜBA Bilimsel Araştırmalarda

Etik ve Sorunları Kitabı 2002

11/20/2012 FENBİLKON-4 99

ÜAK DOÇENTLİK SINAVI ETİK KURULU

En sık görülen etik dışı davranışlar:

Aşırma

Sahtecilik

Çarpıtma

Dublikasyon

Dilimleme

Haksız yazarlık

Yalan beyan

11/20/2012 FENBİLKON-4 100

ÜAK Doçentlik Sınavı Etik Kurulu

YIL Doçentlik Sınavına Başvuran Aday Sayısı

Etik Komisyonunca İncelenen Dosya Sayısı

Etik Komisyonunca Ceza Verilen Dosya Sayısı

2004 2780 100 25

2005 3154 120 28

2006 2178 83 30

2007 2950 100 35

11/20/2012 FENBİLKON-4 101

2006 yılında ceza alan dosyalarda yer alan etiğe aykırı davranışlar (30 dosya)

Gerekçeler Sayı

Haksız yazarlık 6

İntihal 5

Dublikasyon+dilimleme 6

Çarpıtma 1

Jüriyi yanıltıcı yanlış ya da eksik beyanda bulunmak 4

Danışmanı olduğu Lisansüstü öğrencinin ismini yayında yazmamak

1

İntihal+Jüriyi yanıltıcı yanliş ya da eksik beyanda bulunmak 3

Haksız yazarlık+ Doktora tezinden yayın üreterek yanlış beyanda bulunmak

3

Sahtecilik 1 11/20/2012 102 FENBİLKON-4

ÜAK Tarafından Önerilen Yaptırımlar

Uyarı

Bir yıl doçentlik sınavına girememe

İki yıl doçentlik sınavına girememe

Üç yıl doçentlik sınavına girememe

Doçentlik sınavına girememe

Kuruma bildirme.

11/20/2012 FENBİLKON-4 103

‘’Toplumu bilimsel yanıltmaya karşı korumak, içme suyunun veya besinlerin temizliğini sağlamak gibi bir halk sağlığı

sürecidir.’’ Prof. Dr. Michael Farting, editör

11/20/2012 FENBİLKON-4 104

ODTÜ’de, toplumun beklentileri doğrultusunda, etik konusunda araştırma ve eğitim

çalışmaları ile bu açığı kapatmak,kendi yapılanmaları ve eğitim hizmetleri ile örnek

oluşturmak için bünyesinde çalışmalara 2000 de başlayarak, ODTÜ Uygulamalı Etik

Araştırma Merkezi* (UEAM) 2002 yılında kurulmuştur.

*UEAM in kuruluşunda görev alanlar: Aközer, Aşçıgil, Balamir, Deveci, Dursunkaya, Y. Ecevit, Ergüden, Güneysu, Güven, Oktar, Özgen, F.Vural, H.

Vural, Zelef,

106

ODTÜ UYGULAMALI ETİK ARAŞTIRMA MERKEZİ’nin

(UEAM) Özgörevi, örnek uygulamalarını öncelikle ODTÜ’de başlatarak, toplumda etik bilinci

geliştirmek ve toplumsal yaşamı ilgilendiren davranış ve kararların etik ilkeler

çerçevesinde gerçekleşmesini sağlamak için gerekli duyarlılıkları topluma

kazandırmaktır.


107

ODTÜ UEAM’ın gerçekleştirdikleri :

ODTÜ’de Etik Bilinçlenme Konferansları, Paneller,

Toplantılar, Kongreler düzenlemiştir.Her ay yapılan Perşembe Söyleşileri devam etmektedir. İki Uygulamalı Etik Kongresinin ODTÜ Felsefe Bölümü tarafından düzenlenmesine destek hizmeti vermiş ve bu kongrelerde etik eğitimi konusunda paneller düzenlemiştir.

ODTÜ Onur İlkesi üzerinde bir komisyon* tarafından

çalışılmış ve önerilen ODTÜ Onur İlkesi, ODTÜ Senatosunda, 2003 yılında kabul edilmiştir.

* Azizoğlu, Önder, Özgen, Turan, Yerli 11/20/2012 FENBİLKON-4

ODTÜ Onur İkesinde kapsanan erdemler:

Onur,

Dürüstlük,

Güvenilirlik,

Sorumluluk sahibi olmak,

108 11/20/2012 FENBİLKON-4

109

ODTÜ ONUR İLKESİ ODTÜ topluluğunun her üyesinden, aşağıdaki onur ilkesini

akademik hayatın en temel yapı taşlarından biri olarak kabul etmesi ve bu ilkeye sürekli bağlı kalınan bir akademik ortamın oluşması icin gereğini yapması

beklenir.

"Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin tüm bireyleri, güvenilir, sorumluluk sahibi ve onurlu kişiler olarak, yalnız hak ettikleri başarı ve saygınlığı sahiplenirler; olgu, veri ve belgeleri kullanım,

değerlendirme ve sunumunda dürüst davranırlar.”


Topluma yönelik:

İlkokul öğrencileri için, etik bilinçlenme çalışmalarına yönelik altı adet etik öykü kitabı hazırlanmıştır.

• Yaratıcılık-Hazerfan Ahmet Çelebi

• Kendine güven -Mimar Sinan

• Öğrenme - Marie Curie

• Dürüstlük- Konfiçyus

• Meraklılık-Evliya Çelebi

• Sevgi-Yunus Emre

110 11/20/2012 FENBİLKON-4

111

Topluma yönelik:

TMMOB ile birlikte Mühendis ve Mimarlar için Etik İlkeler üzerinde çalışılmış. 2004 yılında TMMOB Genel Kurulunda katkı verdiğimiz ilkeler kabul edilmiştir.


112

Eğitime yönelik:

Fakültelerin her bölümünden bir elemanla

oluşturulan ODTÜ Etik Eğitim Komisyonu tarafından 6 ay süren bir çalışma sonucunda:

“Etik eğitimi ile ilgili bir yapı ortaya konmuş ve bu yapı Temel İngilizce Bölümü tarafından İngilizce derslerinde uygulanmaya başlanmıştır.”


113

İntihal (Plagiarism) ile ilgili ODTÜ mensuplarını bilinçlendirmek için bir komisyon* uzun süren bir çalışma daha yapmış ve bu konuda yazılı bir metin hazırlamıştır. Bu metin ODTÜ FBE WEB sayfasında yer almaktadır.

* Akıncı, Atakent, Binatlı, Gedik, Özgen

Eğitime yönelik:


114

ODTÜ mensuplarını bilinçlendirmek için bir komisyon,* bilimsel yayınların amacı ve bu yayınlarda aranan ve olmaması gereken özellikler üzerine bir döküman hazırlamıştır.

* Akıncı, Binatlı, Dursunkaya, Graves, Özgen

Eğitime yönelik:

Bilimsel Yayın


115

UEAM nın desteği ile FBE için

FBE, EABD Başkanı, Danışman, Öğrenci, İzleme Komitesi, Sınav Komitesi’nin

Sorumluluklarını belirleyen bir

“FBE Davranış İlkeleri”

dökümanı * hazırlanmıştır. * Aközer, Azizoğlu, Önder, Özgen, Platin,Turan

Lisansüstü Öğrencilere yönelik:


Öğrencilere yönelik:

Tezlerde etikle ilgili, farkındalık yaratmak için, bir imza sayfası düzenlenmiştir.

“I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented

in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by

these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are

not original to this work.”

116 11/20/2012 FENBİLKON-4

Öğrencilere yönelik: Sınav Kitapcığında Onur İlkesi imzası

‘’I have neither given nor received aid in this examination nor have I concealed

any violation of the

University Honor Code.’’

11/20/2012 FENBİLKON-4 117

Öğrencilere yönelik:

ODTÜ FBE tarafından, Mart 2010’den itibaren, Lisansüstü

tezlerde TURNITIN Programının kullanılması ve örtüşmenin %24 den az

olması zorunluluğu getirilmiştir.

119

Ombudsman ilk defa, sivil toplum arabulucusu olarak, İsveçte, 1809 yılında Parlemonto tarafından atanmıştır. Üniversitede Ombustman, üniversite ile ilgili konularda, resmi olmayan, kişiye özel yollarla çözüm bulmaya çalışan tarafsız bir kişi demektir.

* Özgen

Ombudsmanla ilgili çalışmalar* yapılmış, yönetmeliği hazırlanmış ve Senatoda, kurulması için çalışmalara başlanmıştır.

Yönetime yönelik:


120

UEAM tarafından yapılan önerilerle Rektörlük tarafından

ODTÜ Etik Komitesi

İnsan Araştırmaları Kurulu (İAK)

(Human Subjects Committee)

ODTÜ Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurul (HADYEK)

ODTÜ kaynaklı yayınlardaki etik olmayan davranışları irdelemek üzere “ODTÜ Yayın Etiği Komitesi” (YEK) kurulmuştur.


SONUÇ ve ÖNERİLER

11/20/2012 FENBİLKON-4 122

Genç Araştırmacılara bilimsel araştırma ve geliştirmelerinde, doğru cevabı bulmak için yaratıcı düşünce sistemilerini

özgür, şeffaf ve en dürüst şekilde, emeğe saygı göstererek sonuna kadar kullanmalarını önermeliyiz.

11/20/2012 FENBİLKON-4 123

Buluşların uygulamasında ise, İnsan hayatına, Özgür iradeye, İnsan onuruna, Sosyal sorumluluğa, Aileye, Kültürlere, Emeğe saygı göstermelerini ve çeşitliliğe

önem vermelerini önermeliyiz.

Gençlere Öneriler* ‘’Geleceğe bakarken yapmaları gerekenler:

1. İndirgemeci yaklaşımları aşarak, olayları

kendi bütünlüğü içinde anlamaları,

2. Doğayı kendi yöntemleri ile değil,

yöntemlerini doğaya uydurmaları,

3. Doğru konularda araştırma yapmanın,

araştırmaların kalitesi kadar önemli

olabileceğini görmeleri,

*Haldun Özaktaş, TÜBİTAK Bilim Ödülü Konuşması, Bilkent Üniv. Prof.

11/20/2012 FENBİLKON-4 124

4. Teknik icatlar kadar, sosyal icatlara da

önem vermeleri,

5. Çok yönlü ve disiplinlerarası eğitim ve

araştırmayı geliştirmeleri ve akademik

sistemi esnekleştirmeleri,

6. Bilim ve teknoloji politikalarının

belirlenmesinde katılımcı olmaları,

11/20/2012 FENBİLKON-4 125

7. Yaşam kalitesini doğrudan etkileyen,

ancak akademik veya ekonomik açıdan

cazip olmadığı için ihmal edilen sorunlara,

gereken yetenek ve bilgi birikimini de

yöneltmeleri,

8. Gerek bilimsel, gerek toplumsal sorunların

yaratıcı çözümünün ancak özgür

ortamlarda mümkün olduğunu anlamaları

ve anlatmaları’ 11/20/2012 FENBİLKON-4 126

127

“Karanlığı lanetlemektense bir mum da siz yakın.”

Konfüçyus


Van Gogh, Gauguin‘nin sandalyesi Kitap ve mumla.

http://galeria.klp.pl/p-3779.html

128

“Müsbet bilimlerin temellerine dayanan, güzel sanatları seven, fikir terbiyesinde olduğu kadar

beden terbiyesinde de kabiliyeti artmış ve yükselmiş olan erdemli, kudretli bir nesil

yetiştirmek ana siyasetimizin açık dileğidir.

Bir milleti özgür, bağımsız, görkemli, yüce bir toplum halinde yaşatan terbiyedir ve onu

tutsak yapan, sefalete iten de bunun yokluğudur.”

Mustafa Kemal Atatürk


129 11/20/2012 FENBİLKON-4

konuşmacı prof. dr. canan Özgen sunumunu görmek için tıklayınız

Documents