kentsel dönüümün tarihsel süreci ve teknik olarak ......kentsel dönüüm, geliúmi ülkelerde...

ISSN: 2148-0273 Cilt 5, Sayı 2, 2017

Vol. 5, Issue 2, 2017

1Yaşar KAYAN,Öğretim Görevlisi, Siirt Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu, İnşaat

Teknolojisi Bölümü, Siirt, e-mail: [email protected]

2 Yüksek Lisans Öğrencisi,Dicle Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, İnşaat Mühendisliği

Bölümü, Siirt, e-mail: [email protected]

Kentsel Dönüşümün Tarihsel Süreci Ve Teknik Olarak Türkiyede

Uygulama Esasları Ve Siirt Özeldeki Bir Örneği

Yaşar KAYAN1, Ersin AYHAN2, A.Halim KARAŞİN*3

Özet

Dünyada bir ihtiyaç sonucu ortaya çıkan kentsel dönüşüm kent planlarında pozitif bir etki

yaratmayı,kent imarına olumlu katkıda bulunmayı,insan refah düzeyini artırmayı amaçlamıştır.Dünyada

her geçen zaman içerisinde Kentsel Dönüşümün önemi artarak yayılmaya başlamıştır.Ülkemizde de

yıllardır devam etmekte olan bu süreç kent imarına ,insan refahına katkıda bulunmak ile beraber aynı

zamanda deprem gerçeğinin farkında olan ülkemizde can güvenliğini de en öncelikli konu haline

getirmiştir.Bu kapsamda Siirt İl merkezi örneğinde yapılmış bir çalışma üzerinden Kentsel Dönüşüm

konusu üzerinde daha detaylı durma imkanı yakalanmıştır.

Anahtar kelimeler: siirt kentsel dönüşüm, dünyada kentsel dönüşüm, ülkemizde kentsel dönüşüm, riskli

yapı değerlendirmesi

The Historical Process of Urban Transformation,Technically The

Principles of Implementation in Turkey and An Example of Siirt

Province

Abstract

Urban transformation, which is a necessity in the world, aims to make a positive impact on city

plans, to make a positive contribution to urban development and to increase the level of human welfare.

In the world, the importance of Urban Transformation has begun to increase with each passing time. This

process, which has been going on for years in our country, contributes to urban development, human

welfare and at the same time, it has made life safety the top priority in our country which is aware of the

fact of the earthquake. In this context, a study made on the example of Siirt province center gives the

opportunity to have a more detailed view on the issue of Urban Transformation.

Keywords: siirt urban transformation, urban transformation in the world, urban transformation in the

country, risky structure assessment

Yaşar KAYAN, Ersin AYHAN, A.Halim KARAŞİN | 52

1. Giriş

Her geçen zaman içerisinde dünyada nice değişimler meydana gelmeye devam

etmektedir. Bu değişimlerden nasibini elbette ki inşaat kavramı da almaktadır.

Eskiyenler yenilenmeye maruz kalarak yenidünyaya uyum sağlamaya çalışmakla

beraber gelişen teknoloji ve ihtiyaç duyulan hayat standartları devamlı yenilenme

ihtiyacını meydana getirmektedir. İhtiyaç duyulan bu yeniliklerin standartları ve

kuralları konusunda her ülkenin kendine has yasaları bulunmaktadır. Sadece

ülkemizde değil dünyanın tüm ülkelerinde özellikle depreme dayanıklı yapı hususu her

zaman önemli önceliklerden biri olagelmiştir. İnsan canının emanet edildiği yapıların

dayanımlarının istenilen standartlarda olması gerekmekte olup bu hususta çalışmalar

yapılmaktadır. Hali hazırda eski deprem yönetmeliklerine, kurallarına göre inşaa

edilmiş yapılar o dönem çerçevesinde depreme dayanıklı yapı olarak kabul edilmiş

olsa bile geçen uzun zaman içerisinde hem yapıların ömrünü tamamlamış olması, hem

mevcut durumda yeni yasalara, yönetmeliklere uygun olmama ya da hasar görmüş

halde olması, mevcut “imar planına uyum sağlayamayan pozisyonda” bulunması gibi

nedenlerden ötürü bir yenilenme ihtiyacı doğurmaktadır. Bu yenilenme ile en büyük

öncelik olan güvenlik hususu sağlanmış olmalı, buna ilaveten de şehrin nizamına,

imarına olumlu katkı yaparak hayat standartlarına katkı sağlayacak ve görüntü

kirliliğini de ortadan kaldırması gerekmektedir.

Kentsel dönüşümle, kentin oldukça iyi bir düzen içerisinde gelişmesi sağlanarak

cazibesinin artırılması amaçlanmaktadır. Kentsel dönüşüm, çoğunlukla kamu-özel

sektör eli ile gerçekleşmekte ve rant değeri yüksek olan eski alanları kente bir daha

kazandırmak amacıyla yaygın biçimde uygulanmaktadır. Böylece, daha yaşanabilir bir

çevre oluşmakla beraber hem sosyal açıdan hem de ekonomik açıdan ortaya çıkan

pozitif sonuçlar taraflar arasında paylaşılmış olacaktır (Sökmen, 2003).

Dönüşümün gerçekleşmesi, farklı ölçeklerdeki projeler aracılığıyla sağlanmaktadır.

Gerek alt yapı konusunda gerek üst yapı konusunda her açıdan farklı değerdeki

sürdürülebilir projelerin hayata geçirilmesine bağlıdır. Böylece daha kaliteli bir kent

53 | Kentsel Dönüşümün Tarihsel Süreci ve Teknik Olarak Türkiyedeki Uygulama Esasları Ve Siirt

Özeldeki Bir Örneği

dizaynı yaratılarak cazibeli merkezler oluşturulabilmekte ve yaşam standartları da bu

durumla orantılı bir şekilde artmaktadır (Erden, 2003).

Geçmişten günümüze gelmiş tarihi yapılar kullanılabilir bir pozisyonda değil ama

geçmiş medeniyetlerin tarihini günümüze taşımış ve taşıyan yapılar olarak yer

almaktadır. Ancak aktif kullanımda olan ve ileri tarihlerde zamanın medeniyetini

yansıtma pozisyonunda olmayan yapılar arasında elbette ki farklar vardır. Öyle ki

şimdiki yapılar genel anlamda tüm dünyada ileri derecede benzerlikler taşımakta olup

kültürel bir dokuya lokal anlamda sahip olmamakla beraber eski yapıların dayanımı,

uzun ömürlülüğü gibi özellikleri de taşımamakla beraber artan nüfus ve azalan yerleşik

alanların da kentsel yenilenme ihtiyacını doğurduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla

ülkemizde hali hazırda devam etmekte olan bu uygulamanın ağı giderek genişlemekte

destek görmekte ve uygulanmaktadır. Bundan faydalanmak isteyene vatandaşlar için

devlet tarafından yapılan çeşitlilik teşvik imkânları ile uygulama imkanı daha kolay bir

şekilde zemin bulabilmekte olup, kentsel dönüşüm uygulamasına başlamış olan Siirt

iline de bu makalede değinilecektir. Öyle ki Siirt ili eski medeniyetlere ev sahipliği

yapmış eski bir kent olmakla beraber yukarıda da değinilmiş olması üzere tarihi

kültürü yansıtma niteliğinde olmayan, kent nizamına güncel imar planında aykırı

görünen riskli yapıların insan can güvenliği esas alınarak yenilenme çalışmalarının

yapılıyor olması Siirt iline hem istihdam hem de devlet teşviklerinden faydalanarak

depreme dayanıklı ev sahibi olma imkânı sağlamıştır ve sağlamaya devam etmektedir.

1.2. Dünyada Ve Ülkemizde Kentsel Dönüşümün Tarihsel Gelişimi

İlk zamanlardaki yapılar insanlığa ait hayat biçimini anlatıyorsa eğer bu durum farklı

dönemdeki kent yapılarının da devamlı bir değişim içerisinde olduğu söylenebilir.

Değişen yaşam koşullarının bir sonucu olarak devamlı bir değişim içerisinde yer

almakta olup bu durum tekrar eden bir hal almaktadır (Harvey, 1985).

Kentsel dönüşüm sürecinde en dikkat çekici durum herhangi bir yapıyı dönüştürme

değil aksine eski yapının yıkılarak yenisinin yeniden inşa edilmesi olayıdır. (Thorns,

2004).


Kentsel dönüşüm, gelişmiş ülkelerde hem ekonomik hem sosyal hem estetik açıdan

ortaya çıkan sorunların aşılması amacıyla ortaya çıkarılmıştır (Keskin ve ark., 2003).

1.3. Siirt İlinde Kentsel Dönüşüm

Siirt’te ilk yerleşme eğimli arazinin üzerinde topografyaya uygun biçimde, kentin

güney ve güneydoğu kesiminde yer alan bugünkü İnönü ve Ulus mahallelerinde

gelişme eğilimi göstermiştir. Daha sonra yerleşme, yine bu mahalleler çevresinde

ancak kuzeydeki daha düz alanlara doğru yönelerek Batı, Ülkü, Tınaztepe,

Dumlupınar ve Karakol mahallelerini de içine alacak şekilde gelişmiştir (SİPADR,

2006).

Konut alanları şehrin kuzeyindeki nispeten daha düz alanlar olan Bahçelievler,

Yenimahalle, Kooperatif mahalleri kesiminde konumlanmıştır. Ayrıca Evren ve

Doğan mahalleleri yönünde güneye doğru saçaklanmıştır. 1990’lı yıllardan itibaren,

karayolu bağlantılarına bağlı olarak Kurtalan yolu çevresinde batıya doğru gelişme

göstermektedir (SİPADR, 2006).

Şekil 1 Siirt 1950 lerdeki kent görünümü

Şekil 2 Siirt merkez eski konut dokusundan bir

görünüm



Şekil 3 Siirt merkez eski konut ve tarihi dokusundan bir görünüm

2. Materyal

Bu kapsamda Siirt ili ile alakalı Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verileri kapsamında

nüfus durumu ve konut sayısı ilişkisi 2015 yılı itibari ile ele alınarak değerlendirmeler

yapılarak kentsel dönüşümün konut sayısı üzerindeki etkileri ele alınmak ile beraber

yine Siirt Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü verilerine göre 2013 yılı itibari ile kentsel

dönüşümden faydalanan yapı sayısı ve bölgesi üzerine bir değerlendirme yapılmıştır.

Bu değerlendirmeler haricinde kentsel dönüşümden faydalanmak üzere başvuru yapan

yapıların risk tespitinin hangi teknik esaslar üzerine sırasıyla yapıldığı ile ilgili konular

ele alınmıştır.

2.1. Siirt İli TUİK Verilerine Göre Nüfus Durumu ve Konut İlişkisi

Siirt ili 2015-2016 yılları arasında adrese dayalı nüfus kayıt sistemi TUİK verilerine

göre bu dönemde alınan toplam göç sayısı 10.775 kişi iken, verilen göç sayısı ise

15.068 kişi olmuştur. Toplamda nüfus sayısı ise 322.664 kişi olarak kayıtlara

geçmiştir. Ancak buna karşın yine Siirt ili 2015-2016 yıllarındaki konut satışlarına

yine TUİK resmi rakamları üzerinden bakılacak olursa 2015 yılında genel olarak konut

satışlarında artma olduğu gözlemlenmiştir. Öyle ki 2015 yılı ocak ayı içerisinde bu

sayı 115 iken aynı yılda yılsonu aralık ayında 337 adet ve toplamda da 2231 adet

konut satışı gerçekleşmiştir.2016 yılı içerisinde ise ocak ayında konut satış sayısı 95

iken aynı yıl içerisinde aralık ayında yine ciddi bir artış ile bu sayı 235 adet ve

toplamda da 2194 adedi bulmuştur. Ancak 2017 yılının ocak ayında 2015 ve 2016


yıllarına oranla oldukça belirgin bir şekilde satış sayısı artarak 232 adet ile başlamış

olup şubat ve mart ve nisan aylarında da sırasıyla 133,223,177 adet ve toplamda da

nisan sonuna kadar 765 adet satış gerçekleşmiş olarak devam etmiştir.

Siirt ilinde genel olarak nüfus artış miktarının, verilen göçün alınan göçten fazla

olması sebebi ile az olmasına karşın konut satışının nüfus artış oranına bir ölçüde bağlı

kalmadan gerçekleştiği görülmektedir. Konut ihtiyacının her dönemde olduğu bir

gerçek olsa da nüfus artışındaki düşük orana karşın yüksek oranda konut satışının akla

özel bir durum getirdiği düşünülebilir. Bunlardan en önemlisi Kentsel Dönüşüm

kapsamında sunulan fırsatların, gerek yapı-arsa sahipleri ve gerekse yeniden

dönüşümü üstlenen müteahhit firmalar tarafından kullanılarak depreme dayanıklı

konutların üretilerek satışa hazır konutların üretilmesidir (TUİK, 2017).

2.2. Siirt İl Merkezi Kentsel Dönüşüme Girmiş Tüm Yapılar

Siirt Çevre Şehircilik Müdürlüğü bünyesinde yapılan çalışmalar kapsamında ve

kurumdan bizzat yerinde elde edilen bilgiler sonucunda 2013 yılından beri kentsel

dönüşüm ile ilgili çalışma sürecinin devam etmekte olduğu bu kapsamda yüzlerce

taşınmaz sahibinin mesken ya da iş yeri için risk tespiti yaptırarak kentsel dönüşüm

faaliyetlerinin imkânlarından faydalandığı tespit edilmiştir. Bunlar arasında kira

yardımı tercih eden vatandaşlar da olup kimisi halen kira yardımı almaya devam

etmektedir. Siirt Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü kayıtlarına göre 2017 yılının mayıs

ortalarına kadar Siirt il merkezinde, 2013 yılında 8 adet, 2014 yılında 99 adet, 2015

yılında 73 adet, 2016 yılında 102 adet olmak üzere toplamda 316 adet taşınmaz için

risk tespiti yaptırılarak kentsel dönüşüm hizmetinden faydalanılmıştır. Yine aynı

kayıtlar mahalle mahalle ayrılacak olursa, Kooperatif mahallesinde 103 adet,

Bahçelievler mahallesinde 92 adet, Barış mahallesinde 6 adet, Fırat mahallesinde 14

adet , Merkez mahallesinde 2 adet , Doğan mahallesinde 20 adet , Cumhuriyet

mahallesinde 16 adet,Yeni mahallede 21 adet,Fatih mahallesinde 6 adet , Evren

mahallesinde 3 adet , Tınaztepe mahallesinde 2 adet,Tekel mahallesinde 1 adet ,

Garzan mahallesinde 1 adet, Kültür mahallesinde 18 adet, Karşıyaka mahallesinde 3

adet , Afet evleri mahallesinde 2 adet, İnönü mahallesinde 3 adet, Sümer mahallesinde

1 adet Köprübaşı/Seyrantepe mahallesinde 1 adet, Karakol mahallesinde 1 olmak



üzere toplamda 316 adet riskli bina tespiti bu mahallelerde yapılarak kentsel

dönüşüme sokulmuştur.

Tuik (Türkiye İstatistik Kurumu) 2013-2016 verileri kapsamında Siirt ili için 2013-

2016 yıllarında verilen toplam konut satışları ile kentsel dönüşüm kapsamına 2013-

2016 yılları arasında giren yapı sayısı arasında bir ilişki kurmak istenirse %100 lük bir

ilgi olmasa bile ikisi arasında bir ilişki kurulabileceği, kentsel dönüşümün konut

satışlarını pozitif olarak etkilediği varsayımı ortaya çıkarılabilir.2013 yılı içerisinde

yeni başlayan kentsel dönüşüm sürecinde yapıların en az 1 yıllık inşaa sürecini

düşünecek olursak, bunun konut satışlarını 1 yıl sonra olumlu etkileyebileceğini

söylemek mümkün olacaktır. 1 nolu tablodaki veriler bunu destekler niteliktedir.

Tablo 1. Siirt ili nüfus, k.d.g.y.s. konut satışı ilişkisi

2.3. Siirt İli Kentsel Dönüşüm Sürecine Dair Elde Edilen Bazı Veriler

Siirt ili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden elde edilen veriler ışığında şu durum

ortaya çıkmıştır. Siirt ili 2014 yılı ocak ayı ve 2015 aralık ayına kadar toplam 369 adet

kira başvurusu yapılmış, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından Kentsel

dönüşüm kapsamında 2014 yılında 636.384,00 TL 2015 yılında 1.697.236,00 TL 2016

yılında 1.006.796,00 TL ile toplamda 3.620.047,00 TL kira yardımı yapılmıştır.

Ayrıca 4 adet kredi desteği onaylanmış olup kredi desteği 1.200.000,00 TL dir. Ayrıca

Siirt ili sınırları içerisinde 07.03.2017 tarihi itibariyle şu ana kadar 300 adet Riskli yapı

tespiti yapılmış olup toplam 912 adet konut ve 89 âdeti ise iş yeri olarak tespit


edilmiştir. 07.03.2017 tarihi itibariyle 185 vatandaş kira yardımı almaya devam

etmektedir. 2016 yılında vatandaşa dağıtılan kira tardım tutarı 1.006.796 TL dir. Siirt

ilinde 5 blok 55 daire kavun sitesi,5 blok 30 daireli Nur Apartmanı,24 daireli Maliye

lojmanları, 5 blok ve 33 daireli fatih apartmanı, 13 parsel üzerinde evin sitesi, Eruh

maliye lojmanları kentsel dönüşüm kapsamında yapılan binalardan bazılarıdır.

2.4. Riskli Yapı Tespiti Öncesi Yapılan Bazı İşlemler

Siirt Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden kentsel dönüşüm kapsamına girmiş bir

yapı ile ilgili bilgiler alınarak bir değerlendirme yapılmış, yapılan bu değerlendirme

ülkemizde kentsel dönüşüm yasasının da genel olarak nasıl işlediğini örnek üzerinden

değerlendirerek sunma imkânı vermiştir. Bu konuda risk tespiti yapılacak olan yapı ile

ilgili kentsel dönüşüm evrakları hazırlanır. Yapının her cephesine ait fotoğraflar

çekilir. Örneğin ön,arka,yan cephelerinden fotoğraflar çekilir bununla beraber yapıya

ait uydu görüntüsü ve konumunu gösterir belediyeden alınmış imar çapı krokisi

alınarak yapının yeri ifade edilmiş olur. Yapı ile ilgili bilgi düzeyi tespit edilir.

Örneğin yapının bir projesinin olup olmadığı, yapı zemini ile ilgili herhangi bir zemin

etüd çalışması olup olmadığı gibi durumlar araştırılır. Yapıya ait bir proje yok ise

yerinde ölçüler alınarak röleve elde edilir. Röleve kritik kat için saha çalışması ile

belirlenen bina geometrisi; kolon, perde, kiriş boyutları ile bu elemanların katta

yerleşimini, eksen açıklıklarını; kapı ve pencere boşluğu olmayan dolgu duvar

yerleşimini içerir. Binanın kat adedi ve kat yükseklikleri rölevede belirtilecektir. Kritik

kattaki kısa kolonlar ve binadaki konsollar rölevede işlenecektir. Zemin etüd raporu

yok ise bunun için de yapıya yakın civardaki zemin değerleri esas alınabilir.

Yapının kritik katı yani en çok yük alan ve dayanımı en zayıf olan kat belirlenir. Bu

her zaman zemin katıdır denemez. Örneğin 1.kat zemin kattan daha zayıf olabilir.

Kritik kat, rijitliği diğer katlara oranla çok küçük olan (betonarme çevre perdeleri

bulunmayan) veya yanal ötelenmesi zemin tarafından tutulmamış en alt bina katıdır.

Yapıda gözle görülür kiriş-kolon-döşeme-duvar çatlakları ile korozyona(paslanmaya)

uğramış kısımların işlenip not edilmesi gerekmektedir.



Şekil 4 Siirt İlinde A Yapısına ait yapı yerini gösterir uydu fotoğrafı

Şekil 4 de kentsel dönüşümden faydalanmış bir yapıya( A ismi verildi) ait uydu

görüntüsü verilerek yapının tam olarak kuş bakışı konumu hakkında bilgi verilmiştir.

Şekil 5 de A yapısının imar planındaki konumu ve yeri gösterilmektedir. Bu sayede

ada ve parsel bilgileri ışığında imardaki yeri hakkında tam bilgi elde edilebilmektedir.

Şekil 5. A Yapısının imar durumundaki yerini gösteren plan


Şekil 6 A Yapısının alınmış rölevesi

Şekil 6 da A yapısına ait mevcut bir mimari proje olmadığı için yerinde alınan ölçüler

ile rölevesi mimari bir program ile çizilmiştir.

Şekil 7.a.

a b

A Yapısına ait Ön Cephe Şekli 7.b. A yapısına ait Yan Cephe



3. Metot

Çalışmada elde temin ve elde edilen veriler ve belgeler haricinde yapının bir statik

analiz programında risk tespiti yapılmak üzere yapıda yerinde yapılan çalışmalar

anlatılmaktadır. Bu çalışmalar risk tespiti yapılacak yapı hakkında elde edilecek

verilerin hangi yöntemler ile elde edildiği konusunda bilgi verecektir.

3.1. Yapı Eleman Detayları İle İlgili Yapılan Çalışmalar

Bu çalışmada yapı elemanları üzerinde tahribatlı ve tahribatsız yöntem dediğimiz 2

farklı şekilde çalışmalar yapılarak çalışmalar sonucunda yapıya ait beton sınıfı, donatı

sınıfı, korozyon durumu, pas payları durumu ve dayanımları hakkında önemli bilgiler

elde edilmektedir.

3.1.1. Tahribatlı Yöntem İle Donatı Tespitinin Yapılması (Sıyırma)

Mevcut donatı düzenini belirlemek için kritik katta 6 adetten az olmamak üzere perde

ve kolonların en az % 20’sinde boyuna donatı türü, miktarı ve düzeni belirlenmelidir.

Bu işlem, seçilen perde ve kolonların en az yarısında kabuk betonu sıyrılarak

yapılmalı ve diğer yarısında donatı tahmini tahribatsız yöntemler kullanılarak ve elde

edilen sonuçlara benzetilerek yapılabilir. Ayrıca, kabuk betonu sıyrılan perde ve

kolonlarda enine donatı türü, çapı ile kolonların orta ve sarılma bölgelerinde enine

donatı aralıkları ve detayları belirlenmelidir.


Şekil 8 A Yapısının kolon elemanı üzerinde yapılan sıyırma işlemi

Şekil 8 de A yapısına ait kolon elemanı üzerinde titiz bir şekilde pas payı kalınlığında

beton kabuğu sıyrılarak mevcut donatısı ortaya çıkarılmıştır. Böylece elemanda

kullanılan etriye ve filiz donatı çapları, korozyon durumu, donatı cinsi ve pas payları

hakkında önemli bir takım bilgiler elde edilmiştir.

3.1.2.Tahribatsız Yöntem İle Donatı Tespitinin Yapılması (Röntgen)

Röntgen cihazının betonarme yapı elamanı üzerine oturtulan milimetrik ölçü kağıdının

üzerinde gezdirilmesi ile donatının hem yatay hem de düşey adeti ve çapı hakkında

bilgiler elde edilir.



Şekil 9 A binası ile ilgili özel yapı analiz laboratuarınca röntgen cihazı ile çalışma yapılarak

donatı çapı, adetleri ve sayıları ile ilgili tespit çalışması

Şekil 9 da A yapısının bir yapı elemanına ait röntgen cihazı ile sıyırma işlemi

yapmadan, yapı elemanına zarar vermeden ,yapı elemanı üzerinde gezdirilen röntgen

cihazı ile donatı tespiti yapılmıştır.

3.1.3. Tahribatsız Yöntem İle Beton Dayanımının Tespit Edilmesi

Bu işlemde betonarme yüzey üzerinde bulunan sıva kabuğu alınır ve öyle işlem

yapılır. Çünkü sıva kabuğu testin sağlıklı bilgi vermesini engeller. Schmidt aleti ile

yapı elemanı üzerinde yapılan vuruşlar neticesinde net olmasa da beton dayanımı

konusunda veriler elde edilmektedir. 10 adet kolon üzerinde yapılan schmidt testine ait


elde edilen ortalama dayanımlar sonucunda elde edilen en düşük 5 değere sahip kolon

yapı elemanlarından karot numune almaya karar verilir.

Şekil 10 A binasına ait yapı elemanları üzerinde yapılan sıva kabuğu sıyırma işlemi sonrası

uygulanan schmidt testi



3.1.4. Tahribatlı Yöntem ile Beton Dayanımının Bulunması

Betonarme elemanlarının yüzeylerinden silindirik karot numuneler alınmadan önce

betonarme yapı elemanı üzerinde manyetik okuyucu ile donatının olduğu bölgeler

tespit edilerek donatının olmadığı yerler numune alınmak üzere işaretlenir. Bu

işlemden sonra karot makinesi ile betonarme yapı elemanı üzerinden karot numunesi

alınır. Numesi alınan yapı elemanın ve bulunduğu kritik katın ismi üzerine yazılır.

Şekil 11 A binasında karot numunesi alınmış kolon yapı elemanlarından biri

Şekil 11 de A yapısından karot makinesi ile taşıyıcı eleman özelliği olan kolon

üzerinden mevcut donatıya denk gelmeyecek şekilde silindir şeklinde karot numunesi

alınmıştır.

4. Sonuç ve Öneriler

Kentsel dönüşümün artık ülkemizde oldukça yaygınlaştığı bir dönemdeyiz. Ömrünü

tamamlamış olan ya da depreme karşı dayanıklılık imkânı kalmamış olan yapıların

yenileriyle, yeni deprem yönetmeliğine göre inşa edilerek yer değiştirmesi gerekliliği

hem can güvenliği açısından hem de yaşam ortamlarının yenilenmesi ve güzel bir


görüntüye kavuşması açısından büyük bir önem arz etmektedir. Kentsel dönüşümün

kent kültürü ve tarihi dikkate alınarak şehrin mimari estetik yapısını da yansıtacak

şekilde sağlanması kenti elbette bir adım daha öne taşıyacaktır. Dünyada bir ihtiyaç

olarak ortaya çıkan Kentsel Dönüşümün günden güne gelişerek farklı pozitif fırsatlar

yaratılarak dizayn edilebileceği düşünülmelidir. Kentsel Dönüşüm Planlarının

ekonomik, sosyal, kültürel sonuçları ele alınarak yapılması gerekmek ile beraber

turizm açısından bir dezavantajdan ziyade avantaj olarak ortaya çıkaracak şekilde

oluşturulması hususuna elbette can güvenliği önceliği düşünülerek oluşturulmalıdır.

Çalışmada örneği verilmiş olan Siirt iline ait bir yapı üzerinde yapılan çalışmalar

neticesinde bilgiler elde edilmiş olup, elde edilen verilen bir statik analiz programında

mevcut donatı, beton, röleve değerleri ve ölçüleri girilerek statik analiz yapılmış ve

analiz sonucunda yapının riskli olduğu tespit edilmiştir. Bu durum risk durumundaki

diğer yapıların da 1.dereceden deprem bölgesinde bulunan Siirt ilinde acilen dikkate

alınması gerektiğini kentsel dönüşüme aktif olarak girmemiş diğer emsalleri nezdinde

bir mesaj vermektedir. Her ne kadar Siirt il merkezinde kayıtlara geçen doğrudan

büyük bir sarsıntı olmasa bile çevre illerden özellikle Van Erciş depreminde çok ciddi

bir şekilde hissedildiği dikkate alınmalıdır. Riskli yapıların uzmanlarca gerekli

tespitleri yapacağı koşulların ve bu yapılarda yaşayanların can güvenliğini tesis edecek

bir takım kolaylıkların da sağlanması gerekmektedir.

Ülkemizde deprem gerçeğinin son yaşanan Erciş ve Yalova depremleri ile yüzümüze

tokat gibi çarparak ortaya bir daha çıktığı gerçeğini unutmamalı ve yaşanacak

dönüşümde temel olarak can güvenliği ve insan refahının ele alınması gerekmektedir.

Özellikle bu hususta kent inşasında denetim bazında büyük rolü olan yapı denetim

firmalarının oldukça hassas olması, bünyesinde görevlendirildiği işten anlayan

personeli istihdam etmesi ve bu konudaki denetimlerin bizzat yerinde yapılarak

kontrolünün sağlanması oldukça önemlidir.

5. Kaynakça

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ;(2017) ‘’Riskli Yapı Süreci’’ , internet adresi :

http://www.csb.gov.tr/gm/altyapi/riskli_yapi_sureci.html ,erişim tarihi

05.2017.



Erden, Y. D. ,2003. Kentsel Yenileşmede Bir Araç Olarak Dönüşüm Projeleri. Doktora

Tezi (yayınlanmamış), Mimar Sinan Üniversitesi.

Harvey, D., 1985 “The Urbanization of Capital” Oxford: Basil Blackwell

KESKİN, Devrim-SÜRAT, Öykü-ÖZGE, Yıldırım, 2003, Londra’nın Sürdürülebilir

Kentsel Yenileşme Deneyiminden, Türkiye ve İstanbul Özelinde Yenileşme

Çalışmalarında Nasıl Faydalanılabilir? Kentsel Dönüşüm Sempozyumu (11-13

Haziran 2003), TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi Yayını, ISBN:

975-395-6029, İstanbul, s: 398-413.

Siirt Belediyesi., 2006. Siirt Merkez Revizyon –İlave İmar Planı Araştırma ve

Değerlendirme Raporu

Siirt Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ; (2017) ‘’Kentsel Dönüşüm Bürosu’’

Sökmen, P. 2003. Kentsel dönüşüm için kaynak yaratıcı sürdürülebilir bir planlama

çerçevesi. Kentsel Dönüşüm Sempozyumu, 47-51.

Thorns, C.D., 2004 “Kentlerin Dönüşümü”, Soyak Yayınları

Türkiye İstatistik Kurumu ; (2017) ‘’İnşaat ve Konut’’ , internet adresi :

http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist ,erişim tarihi 05.2017.

Türkiye İstatistik Kurumu ; (2017) ‘’Nüfus ve Demografi’’, internet adresi :

http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist ,erişim tarihi 05.2017.

kentsel dönüümün tarihsel süreci ve teknik olarak ......kentsel dönüüm, geliúmi ülkelerde...

Documents