katalog ects air s1s 2011 12 final - wiea.uz.zgora.pl · informatyki, podstawy informatyki lub...

Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji 1

Katalog ECTS Automatyka i robotyka studia I stopnia (stacjonarne i niestacjonarne)

Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji

Uniwersytet Zielonogórski

PAKIET INFORMACYJNY

Kierunek: AUTOMATYKA I ROBOTYKA (studia I stopnia)

Rok akademicki 2011/2012

Europejski System Transferu Punktów ECTS



Część I. Informacja o Wydziale

1.1. Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji

Adres korespondencyjny: Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji Ul. Podgórna 50 65-246 Zielona Góra Dziekanat tel.: +48 68 328 22 17 email: [email protected] Sekretariat Dziekana tel.: +48 68 328 25 13 fax: +48 68 325 46 15 email: [email protected] Lokalizacja wydziału w Zielonej Górze: http://www.uz.zgora.pl/mapa/

1.2. Władze Wydziału

DZIEKAN dr hab. inŜ. Andrzej Pieczyński, prof. UZ tel.: +48 (68) 328 25 13, email: [email protected] Prodziekan ds. Jakości Kształcenia dr inŜ. Anna Pławiak-Mowna tel.: +48 (68) 328 25 13, email: [email protected] Prodziekan ds. Rozwoju dr inŜ. Piotr Bubacz tel.: +48 (68) 328 25 13, email: [email protected]

1.3. Ogólne informacje o wydziale

Obecnie Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji Uniwersytetu Zielonogórskiego ma w swej strukturze:

• Instytut Informatyki i Elektroniki o Zakład Elektroniki i Układów Mikroprocesorowych o Zakład InŜynierii Komputerowej o Zakład Technik Informatycznych

• Instytut InŜynierii Elektrycznej o Zakład Energoelektroniki o Zakład Systemów Elektroenergetycznych

• Instytut Metrologii Elektrycznej o Zakład Metrologii Elektrycznej o Zakład Teorii Obwodów



o Zakład Telekomunikacji

• Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych o Zakład Systemów Informatycznych i Obliczeń Inteligentnych o Zakład Robotyki i Systemów Sterowania o Zakład Teleinformatyki i Bezpieczeństwa Komputerowego

WEIiT prowadzi cztery kierunki studiów: - automatyka i robotyka – studia I stopnia i II stopnia (w planach złoŜenie wniosku do MNiSW o uruchomienie studiów III stopnia), - elektrotechnika – studia I, II i III stopnia, - elektronika i telekomunikacja – studia I stopnia, - informatyka studia I, II i III stopnia, oraz jeden kierunek międzywydziałowy inŜynieria biomedyczna. Wydział oferuje podnoszenie kwalifikacji na studiach podyplomowych. Pełna oferta studiów na bieŜący rok akademicki znajduje się na stronie internetowej Wydziału http://www.weit.uz.zgora.pl, zakładka dydaktyka: studia podyplomowe. WEIiT uzyskał akredytację Państwowej Komisji Akredytacyjnej na następujące kierunki: � Elektrotechnika � Elektronika i telekomunikacja � Informatyka Pozostałe kierunki (nowopowstałe, nie zrealizowano pełnego cyklu kształcenia) nie podlegały jeszcze ocenie Państwowej Komisji Akredytacyjnej. Od 1996 roku Wydział posiada takŜe uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dyscyplinie elektrotechnika, a od 2001 roku posiada uprawnienia nadawania stopnia doktora habilitowanego w tej dyscyplinie. Od 2002 roku WEIiT posiada uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dyscyplinie informatyka. Wydział legitymuje się I kategorią MNiSzW. W lipcu br. złoŜono wniosek do MNiSW o przyznanie uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dyscyplinie automatyka i robotyka. W poszczególnych instytutach Wydziału prowadzona jest działalność naukowo-badawcza w następujących dyscyplinach: automatyka i robotyka, elektrotechnika i telekomunikacja, elektrotechnika, informatyka, inzynieria biomedyczna. Tematyka realizowanych na Wydziale projektów badawczo-wdroŜeniowych pozwala wprowadzać nowe technologie do nauczania przez udostępnianie studentom doświadczeń z prowadzonych badań. Realizowane badania w znacznym stopniu odpowiadają kierunkom i specjalnościom dydaktycznym oferowanym studentom Wydziału. Badania naukowe w dziedzinie automatyka i robotyka moŜna skojarzyć z następującymi tematami: zastosowanie sztucznej inteligencji w diagnostyce procesów; zagadnienia optymalizacji strukturalnej i parametrycznej oraz analiza własności i rozwój metod i technik sterowania układów wielowymiarowych (nD) oraz procesów powtarzalnych. Prace badawcze w dyscyplinie elektronika i telekomunikacja dotyczą następujących grup tematycznych: projektowanie urządzeń i systemów elektronicznych; systemy ochrony informacji przed zakłóceniami i niepowołanym dostępem. Badania naukowe w dyscyplinie elektrotechnika obejmują: pomiary precyzyjne wybranych wielkości elektrycznych; syntezę obwodową i sterowanie przepływem energii elektrycznej w



układach i systemach elektrycznych; topologie, metody analizy, modelowanie oraz właściwości nowych układów energoelektronicznych. W dyscyplinie informatyka prowadzone są badania w tematach: analiza i synteza inteligentnych systemów pomiarowo-sterujących; grafika komputerowa i multimedia; informatyka kwantowa; metody projektowania systemów informacyjnych; sztuczne sieci neuronowe w modelowaniu i identyfikacji; zaawansowane metody specyfikacji, analizy, syntezy i implementacji systemów cyfrowych realizowanych w postaci układów typu ASIC; zintegrowane projektowanie sprzętu i oprogramowania. Badania naukowe w dyscyplinie inzynieria biomedyczna moŜna podzielić na dwa obszary tematyczne: obrazowanie medyczne oraz diagnostykę medyczną. WEIiT oferuje swoim studentom moŜliwość udziału w następujących kołach naukowych:

• Studenckie Koło Grafiki Komputerowej; • Studenckie Koło Grafiki Komputerowej i Multimediów: Cyfrowa kinematografia; • Studenckie Koło Naukowe Informatyki: UZ.NET; • Studenckie Koło Naukowe Projektowania Systemów Cyfrowych: fantASIC; • Studenckie Koło Naukowe Testowania Oprogramowania, Sprzętu Komputerowego

i Aparatury Pomiarowej: Test IT; • Studenckie Koło Naukowe Modelowania i Symulacji Układów; • Studenckie Koło Naukowe Energoelektroniki; • PESUZ; • Studenckie Koło Informatyki i Elektroniki Uniwersytetu Zielonogórskiego.

W ramach ww. kół studenci zajmują się zagadnieniami związanymi z szeroko rozumianą informatyką, elektroniką i elektrotechniką - od nowoczesnych metod projektowania systemów cyfrowych, poprzez najwaŜniejsze techniki programowania do symulacji układów elektrycznych i energoelektronicznych.

Więcej informacji na temat Kół Naukowych znajduje się na stronach Instytutów: http://www.weit.uz.zgora.pl, zakładka Instytuty

1.4. Kierunki i specjalności

STUDIA STACJONARNE

Studia pierwszego stopnia – 3,5 letnie studia inŜynierskie

AUTOMATYKA I ROBOTYKA Specjalności :

• Automatyka przemysłowa • Komputerowe systemy sterowania i diagnostyki

ELEKTRONIKA I TELEKOMUNIKACJA Specjalności :

• Aparatura elektroniczna • Elektronika przemysłowa • Teleinformatyka



ELEKTROTECHNIKA Specjalności :

• Cyfrowe systemy pomiarowe • Elektroenergetyka i energoelektronika • Systemy pomiarowe i elektroenergetyka

INFORMATYKA Specjalności:

• InŜynieria systemów mikroinformatycznych • Przemysłowe systemy informatyczne • Sieciowe systemy Informatyczne

Studia drugiego stopnia – 1,5 letnie magisterskie

AUTOMATYKA I ROBOTYKA • Komputerowe systemy automatyki

ELEKTROTECHNIKA • Cyfrowe systemy pomiarowe • Elektroenergetyka i energoelektronika • Systemy pomiarowe i elektroenergetyka

INFORMATYKA • InŜynieria komputerowa • InŜynieria oprogramowania • Przemysłowe systemy informatyczne

STUDIA NIESTACJONARNE

Studia pierwszego stopnia – 4 letnie studia inŜynierskie

AUTOMATYKA I ROBOTYKA Specjalności :

• Automatyka przemysłowa • Komputerowe systemy sterowania i diagnostyki

ELEKTRONIKA I TELEKOMUNIKACJA Specjalności :

• Aparatura elektroniczna • Elektronika przemysłowa • Teleinformatyka

ELEKTROTECHNIKA Specjalności :


INFORMATYKA Specjalności:

• InŜynieria systemów mikroinformatycznych • Przemysłowe systemy informatyczne • Sieciowe systemy informatyczne



Studia drugiego stopnia - 2 letnie magisterskie

AUTOMATYKA I ROBOTYKA • Komputerowe systemy automatyki

ELEKTROTECHNIKA


INFORMATYKA • InŜynieria komputerowa • InŜynieria oprogramowania • Przemysłowe systemy informatyczne

Studia trzeciego stopnia - 4 letnie doktoranckie dyscypliny: ELEKTROTECHNIKA, INFORMATYKA



Część II.A

INFORMACJE O STUDIACH NA KIERUNKU AUTOMATYKA I ROBOTYKA

STUDIA I STOPNIA



II.A.1 Przyznawane kwalifikacje

Studia I stopnia inŜynierskie realizowane są wg standardów kształcenia opublikowanych w Załączniku nr 9 do Rozporządzenia MNiSW z dnia 12 lipca 2007. Studia inŜynierskie trwają 7 semestrów (stacjonarne) lub 8 semestrów (niestacjonarne). Liczba godzin zajęć nie jest mniejsza niŜ 2400. Liczba punktów ECTS wynosi 210. Zgodnie z Rozporządzeniem MNiSW z dnia 19 grudnia 2008 §2 (po spełnieniu warunków tam wskazanych) – po ukończeniu studiów I stopnia absolwent uzyskuje tytuł inŜyniera.

II.A.2 Warunki przyjęć

Na stronie http://rekrutacja.uz.zgora.pl znajdują się najwaŜniejsze informacje na temat zasad i przebiegu rekrutacji. Na studia zostaną przyjęci w ramach limitu miejsc kandydaci, którzy spełnili wszystkie wymagania rekrutacyjne i uzyskali największą liczbę punktów. Wspólna lista rankingowa utworzona będzie dla kandydatów z „nową” i „starą” maturą na podstawie wyników egzaminów z przedmiotów objętych zasadami rekrutacji. Zasady rekrutacji Liczba punktów do listy rankingowej wyliczona będzie jako średnia waŜona liczby punktów odpowiadających wynikom egzaminu maturalnego („nowa" matura) lub egzaminu dojrzałości („stara" matura) z określonych dla kierunku przedmiotów. Liczby punktów (oznaczone dalej przez R) wyliczane będą według wzoru:

R = 0,20m1 + 0,20m2 + 0,10o1 + 0,10o2 + 0,05p1 + 0,05p2 + 0,15d1 + 0,15d2

gdzie: m1, m2 - punkty za przedmiot matematyka,

o1, o2 - punkty za przedmiot język obcy nowoŜytny, p1, p2 - punkty za przedmiot język polski, d1, d2 - punkty za jeden przedmiot wybrany spośród: chemia, fizyka i astronomia,

informatyka; przy interpretacji oznaczeń dla "nowej" matury: m1 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie podstawowym, m2 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie rozszerzonym, o1 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z języka obcego nowoŜytnego na poziomie

podstawowym, o2 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z języka obcego nowoŜytnego na poziomie

rozszerzonym, p1 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z języka polskiego na poziomie podstawowym, p2 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z języka polskiego na poziomie rozszerzonym, d1 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z przedmiotu wybranego na poziomie

podstawowym, d2 - punkty za część pisemną egzaminu maturalnego z przedmiotu wybranego na poziomie

rozszerzonym. przy interpretacji oznaczeń dla "starej" matury: m1 - punkty za część ustną egzaminu dojrzałości z matematyki, m2 - punkty za część pisemną egzaminu dojrzałości z matematyki, o1 - punkty za część ustną egzaminu dojrzałości z języka obcego nowoŜytnego, o2 - punkty za część pisemną egzaminu dojrzałości z języka obcego nowoŜytnego,



p1 - punkty za część ustną egzaminu dojrzałości z języka polskiego, p2 - punkty za część pisemną egzaminu dojrzałości z języka polskiego, d1 - punkty za część ustną egzaminu dojrzałości z przedmiotu wybranego, d2 - punkty za część pisemną egzaminu dojrzałości z przedmiotu wybranego;

Oceny uzyskane na egzaminie dojrzałości („starej" maturze) przelicza się na punkty według następujących zasad:

• w skali 6-stop.: cel.-90pkt., bdb.-75pkt., db.-60pkt., dst.-45pkt., mier., dop.-30pkt.; • w skali 4-stop.: bdb.-90pkt., db.-60pkt., dst.-30pkt..

W przypadku „nowej" matury do postępowania rekrutacyjnego przyjmuje się liczbę punktów ze świadectwa dojrzałości uzyskaną za egzaminy maturalne. JeŜeli na świadectwie dojrzałości nie ma punktów lub ocen z odpowiedniego egzaminu z określonego przedmiotu do rankingu przyjmuje się liczbę punktów zero, z tym Ŝe:

• w przypadku, gdy na świadectwie dojrzałości („nowa" matura) podana jest punktacja danego przedmiotu wyłącznie na poziomie rozszerzonym, a w zasadach rekrutacji uwzględniane są teŜ punkty za poziom podstawowy, przyjmuje się dla poziomu podstawowego punkty za poziom rozszerzony,

• w przypadku, gdy na egzaminie dojrzałości („stara" matura) nie ma oceny za egzamin pisemny z danego przedmiotu, a w zasadach rekrutacji uwzględniana jest taka ocena, przyjmuje się ocenę za egzamin ustny,

• za równowaŜny przedmiotowi informatyka uwaŜane są przedmioty o nazwach: elementy informatyki, podstawy informatyki lub technologia informacyjna; za równowaŜny przedmiotowi fizyka i astronomia uwaŜane są przedmioty o nazwach: fizyka, fizyka z astronomią.

Zwolnienie z egzaminu dojrzałości z języka obcego na podstawie certyfikatu jest równoznaczne z uzyskaniem oceny celującej („stara" matura) lub maksymalnej liczby punktów („nowa" matura) z tego przedmiotu. Gdy na świadectwie dojrzałości są wyniki odpowiednich egzaminów z kilku alternatywnie branych pod uwagę przedmiotów, przyjmuje się wyniki z jednego przedmiotu, dającego największą liczbę punktów w rekrutacji. Studia stacjonarne Limit przyjęć - 75 Kalendarz rekrutacji

I NABÓR

• przyjmowanie dokumentów od 29. 06. 2011 do 09. 07. 2011 • ogłoszenie listy zakwalifikowanych do przyjęcia do 20. 07. 2011 • nadsyłanie pisemnych potwierdzeń woli podjęcia studiów oraz kompletu wymaganych

dokumentów do 12. 08. 2011 • ogłoszenie listy osób przyjętych na studia do 23. 08. 2011

II NABÓR

• przyjmowanie dokumentów do 17. 09. 2011 • ogłoszenie listy osób przyjętych na studia do 23. 09. 2011



III NABÓR

• przyjmowanie dokumentów do 29. 09. 2011 • ogłoszenie listy osób przyjętych na studia do 4.10. 2011

Studia niestacjonarne Limit przyjęć - 60

I NABÓR - kalendarz rekrutacji

• przyjmowanie dokumentów do 17. 09. 2011 • ogłoszenie listy osób przyjętych na studia do 23. 09. 2011

II NABÓR - kalendarz rekrutacji

• przyjmowanie dokumentów do 29. 09. 2011 • ogłoszenie listy osób przyjętych na studia do 4.10. 2011

III NABÓR - kalendarz rekrutacji

• przyjmowanie dokumentów od 28. 10. 2011

Opłata za semestr - 2000 zł

II.A.3 Rodzaj studiów

Studia stacjonarne. Studia niestacjonarne.

II.A.4 Kluczowe efekty kształcenia

Absolwenci studiów posiada wiedzę z zakresu informatyki, analizy sygnałów, regulacji automatycznej, robotyki, algorytmów decyzyjnych i obliczeniowych. Posiada umiejętności korzystania z: sprzętu komputerowego w ramach uŜytkowania profesjonalnego oprogramowania inŜynierskiego, jak i opracowywania własnych, prostych aplikacji programowania i sterowników logicznych; sieci komputerowych i sieci przemysłowych przy eksploatacji i do projektowania układów automatyki oraz systemów sterowania i systemów wspomagania decyzji. Absolwenci są przygotowani do eksploatacji, uruchamiania i projektowania systemów automatyki i robotyki w róŜnych zastosowaniach. Absolwenci znają język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz posiadają umiejętności posługiwania się językiem specjalistycznym z zakresu kierunku kształcenia. Absolwenci są przygotowani do pracy w przemyśle chemicznym, budowy maszyn, metalurgicznym, przetwórstwa materiałów, spoŜywczym, elektrotechnicznym i elektronicznym oraz ochrony środowiska, a takŜe w małych i średnich przedsiębiorstwach zatrudniających inŜynierów z zakresu automatyki oraz technik decyzyjnych. Absolwenci są przygotowani do podjęcia studiów drugiego stopnia.

A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH



1. Kształcenie w zakresie matematyki Treści kształcenia: Algebra liniowa. Analiza matematyczna. Równania róŜniczkowe i róŜnicowe. Przekształcenia Laplace’a i Z. Podstawy matematyki dyskretnej. Metody probabilistyczne. Statystyka. Metody numeryczne. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozwiązywania zagadnień formułowanych w postaci opisów algebraicznych; stosowania opisu matematycznego do procesów dynamicznych, ciągłych i dyskretnych; formułowania opisów niepewności; posługiwania się procedurami numerycznymi.

2. Kształcenie w zakresie fizyki Treści kształcenia: Dynamika układów punktów materialnych. Elementy mechaniki relatywistycznej. Podstawowe prawa elektrodynamiki i magnetyzmu. Optyka geometryczna i falowa. Elementy optyki relatywistycznej. Podstawy akustyki. Mechanika kwantowa i budowa atomu. Fizyka laserów. Podstawy krystalografii. Metale i półprzewodniki. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: pomiaru podstawowych wielkości fizycznych; analizy zjawisk fizycznych; rozwiązywania zagadnień z zakresu techniki w oparciu o prawa fizyki.

3. Kształcenie w zakresie informatyki Treści kształcenia: Podstawy programowania. Algorytmy i struktury danych. Języki programowania. Podstawy architektury komputerów i systemów operacyjnych. Sieci komputerowe. Bazy danych. Metody sztucznej inteligencji. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: programowania proceduralnego i obiektowego; rozumienia struktury i zasady działania komputera; rozumienia podstawowych mechanizmów systemów operacyjnych; korzystania z sieci komputerowych; korzystania z baz danych; korzystania z metod sztucznej inteligencji.

B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie sygnałów i systemów dynamicznych

Treści kształcenia: Reprezentacje sygnałów: ciągłych, dyskretnych i okresowych. Przetwarzanie sygnałów. Podstawy transmisji sygnałów. Liniowe układy dynamiczne – sposoby ich opisywania. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: analizy i przetwarzania sygnałów ciągłych i dyskretnych w czasie; opisywania systemów liniowych; analizy transmisji sygnałów przez systemy liniowe.

2. Kształcenie w zakresie automatyki Treści kształcenia: Rodzaje i struktury układów sterowania. Elementy układu regulacji. Modele układów dynamicznych i sposoby ich analizy. Transmitancje operatorowa i widmowa. Badanie stabilności. Projektowanie liniowych układów regulacji w dziedzinie częstotliwości. Regulator PID – dobór nastaw. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia podstawowych struktur układów sterowania; opisu i analizy liniowego układu dynamicznego w dziedzinie czasu i zmiennej zespolonej; badania stabilności; projektowania prostego układu regulacji metodami częstotliwościowymi; doboru nastaw regulatora PID.

3. Kształcenie w zakresie robotyki Treści kształcenia: Rodzaje robotów – ich cechy charakterystyczne oraz główne elementy składowe. Metody opisu połoŜenia i orientacji brył sztywnych. Kinematyka robotów – wyznaczanie trajektorii, metody przetwarzania informacji z czujników. Napędy, sterowanie pozycyjne, serwomechanizmy. Chwytaki i ich zastosowania. Podstawy programowania robotów. Nawigacja pojazdami autonomicznymi. Dynamika robotów. Robotyczne układy holonomiczne i nie-holonomiczne w odniesieniu do zadania planowania i sterowania ruchem. Sterowanie pozycyjno-siłowe. Podstawy metod rozpoznawania otoczenia. Języki programowania robotów. Struktury programowe. Zaawansowane zagadnienia dotyczące sterowania robotów. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: projektowania prostych robotów składanych ze standardowych podzespołów; implementacji podstawowego oprogramowania sterującego robotami; projektowania prostych układów sterowania robotami.

4. Kształcenie w zakresie elektrotechniki i elektroniki



Treści kształcenia: Podstawy miernictwa. Podstawy teorii obwodów. Proste układy analogowe. Cyfrowe układy elektroniczne. Przetworniki A/C i C/A. Technika mikroprocesorowa. Podstawy napędu elektrycznego. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: analizy i projektowania prostych układów elektronicznych; projektowania układów cyfrowych i mikroprocesorowych.

5. Kształcenie w zakresie mechaniki i wytrzymałości materiałów Treści kształcenia: Zasady mechaniki. Podstawowe modele ciał w mechanice technicznej. Układy sił i ich redukcja. Równowaga układów płaskich i przestrzennych – warunki równowagi, równania równowagi i ich rozwiązywanie. Analiza statyczna belek, kratownic i ram. Elementy teorii stanu napręŜenia i odkształcenia. Układy liniowo-spręŜyste. NapręŜenia dopuszczalne. Hipotezy wytęŜeniowe. Analiza wytęŜania elementów maszyn. Analiza wytrzymałościowa płyt i powłok cienkościennych. Wytrzymałość zmęczeniowa. Elementy kinematyki i dynamiki punktu materialnego, układu punktów materialnych i bryły sztywnej. Podstawy teorii drgań dyskretnych układów mechanicznych. Elementy teorii maszyn i mechanizmów. Statyka płynów. Elementy kinematyki płynów. Równanie Bernoulliego. Przepływy laminarne i turbulentne. Przepływy przez kanały zamknięte i otwarte. Równanie Naviera-Stokesa. Podobieństwa zjawisk przepływowych. Przepływy potencjalne i dynamika gazów. Podstawy mechaniki komputerowej. Zastosowania technik komputerowych w mechanice.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozwiązywania problemów technicznych w oparciu o prawa mechaniki; wykonywania analiz wytrzymałościowych elementów maszyn.

6. Kształcenie w zakresie sterowania procesami ciągłymi Treści kształcenia: Równania stanu. SprzęŜenie zwrotne od stanu. Przesuwanie biegunów, obserwatory stanu. Dyskretne układy regulacji. Struktury z regulatorem PID. Zasada regulacji predykcyjnej – przykładowa realizacja. Warstwowa struktura układów sterowania – jej realizacje przemysłowe. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: projektowania ciągłych i dyskretnych układów regulacji procesami ciągłymi ze sprzęŜeniem od wyjścia lub stanu.

7. Kształcenie w zakresie sterowania procesami dyskretnymi Treści kształcenia: Przykłady procesów zdarzeń dyskretnych. Sterowanie sekwencyjne, symulacja, priorytetowe reguły szeregowania, sieci kolejkowe. Modele optymalizacyjne: grafowe, kombinatoryczne, programowania dyskretnego. ZłoŜoność obliczeniowa. Algorytmy optymalizacji – dokładne i przybliŜone. Warstwowe struktury sterowania. Sterowanie a zarządzanie. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: analizy problemów; tworzenia prostych modeli symulacyjnych; formułowania zadań optymalizacyjnych; posługiwania się wybranymi algorytmami; analizy i interpretacji rozwiązań.

8. Kształcenie w zakresie systemów czasu rzeczywistego Treści kształcenia: Specyfika systemów czasu rzeczywistego. Systemy operacyjne czasu rzeczywistego. Sieci przemysłowe. Rozproszone systemy automatyki. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: projektowania, implementacji i integracji rozproszonych systemów pracujących w czasie rzeczywistym.

9. Kształcenie w zakresie wspomagania decyzji Treści kształcenia: Podstawy wspomagania decyzji, modelowania sytuacji decyzyjnych, reprezentacji niepewności oraz analizy wielokryterialnej. Synteza optymalnych reguł decyzyjnych. Parametryczne reguły decyzyjne. Decyzje w oparciu o powtarzaną optymalizację. Scenariusze wielowariantowe. Systemy komputerowe wspomagania decyzji. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: modelowania sytuacji decyzyjnych; analizy wielokryterialnej; stosowania optymalnych i parametrycznych reguł decyzyjnych oraz powtarzanej optymalizacji; posługiwania się systemami komputerowego wspomagania decyzji.

II.A.5 Sylwetka absolwenta

Kształcenie na poszczególnych specjalnościach prowadzone jest według jednolitych programów ogólnych wynikających ze standardów kształcenia studiów inŜynierskich l stopnia. ZróŜnicowanie występuje w planach studiów i treściach przedmiotów specjalistycznych. Absolwent studiów



inŜynierskich l stopnia otrzymuje przygotowanie do podjęcia pracy związanej z projektowaniem, uruchamianiem oraz eksploatacją nowoczesnych i klasycznych układów oraz systemów automatyki w zastosowaniach przemysłowych i pozaprzemysłowych. Posiada wiedzę specjalistyczną z zakresu sterowania procesów przemysłowych, komputerowych systemów automatyki, systemów diagnostyki, sztucznej inteligencji, budowy elementów i urządzeń automatyki, a takŜe podstawową wiedzę w zakresie robotyki oraz algorytmów decyzyjnych i obliczeniowych. Ponadto, program kształcenia obejmuje wiedzę interdyscyplinarną z zakresu: informatyki (m.in. projektowanie systemów informatycznych, tworzenie baz danych, przemysłowe sieci komputerowe, technika cyfrowa i oprogramowanie systemów komputerowych), elektroniki i mechaniki. W konsekwencji, absolwent moŜe podjąć pracę zarówno w:

• zakładach przemysłowych, • jak i w ośrodkach badawczych związanych z przemysłem elektrotechnicznym, elektronicznym,

chemicznym, maszynowym, przetwórstwa materiałów, spoŜywczym, oraz ochrony środowiska, • a takŜe w małych i średnich przedsiębiorstwach zatrudniających inŜynierów z zakresu

automatyki. Absolwent zna język obcy (do wyboru: angielski albo niemiecki) na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz posiada umiejętności posługiwania się językiem specjalistycznym w dziedzinie automatyki i robotyki. Absolwent specjalności Automatyka Przemysłowa jest przygotowany do:

• projektowania i eksploatacji zautomatyzowanych układów napędowych w przedsiębiorstwach produkujących lub dostarczających sprzęt automatyki,

• projektujących lub eksploatujących przemysłowe układy automatyki, • oraz konstruujących systemy pomiarowe na potrzeby automatyzacji i robotyzacji i automatyzacji

badań eksperymentalnych.

Absolwent specjalności Komputerowe Systemy Sterowania i Diagnostyki jest przygotowany do: • projektowania i eksploatacji zautomatyzowanych systemów pomiarowych oraz monitorujących,

wykorzystujących metody i techniki komputerowe; • tworzenia i rozwijania specjalistycznego oprogramowania na potrzeby sterowania procesami

produkcyjnymi i zarządzania oraz nadzoru nad eksploatacją komputerowych i klasycznych zautomatyzowanych i zrobotyzowanych procesów przemysłowych.

II.A.6 Warunki przyjęcia na studia II stopnia

Na stronie http://rekrutacja.uz.zgora.pl znajdują się najwaŜniejsze informacje na temat zasad i przebiegu rekrutacji.

Zasady rekrutacji

Uprawnione do podjęcia studiów drugiego stopnia są osoby, które mają tytuł magistra, inŜyniera, licencjata lub równorzędny.

Kandydaci na studia przyjmowani są według kolejności na liście rankingowej sporządzonej na podstawie punktacji:

• za przeliczony wynik ukończenia studiów wpisany do dyplomu, • za zgodność albo pokrewieństwo kierunku ukończonych studiów z wybranym kierunkiem studiów

drugiego stopnia.

Kierunek ukończonych studiów z wybranym kierunkiem studiów drugiego stopnia jest:

• zgodny, gdy jest to ten sam kierunek ukończonych studiów pierwszego stopnia (z tytułem licencjata, inŜyniera lub równorzędnym),



• pokrewny, gdy jest to kierunek: o elektronika i telekomunikacja, o elektrotechnika, o energetyka, o informatyka, o inŜynieria biomedyczna, o mechatronika.

W przypadku, gdy kierunek ukończonych studiów:

• jest zgodny z kierunkiem studiów drugiego stopnia, wówczas liczba punktów jest równa przeliczonemu wynikowi ukończenia studiów plus dwa,

• jest pokrewny kierunkowi studiów drugiego stopnia, wówczas liczba punktów jest równa przeliczonemu wynikowi ukończenia studiów plus jeden,

• nie jest ani zgodny, ani pokrewny kierunkowi studiów drugiego stopnia, wówczas liczba punktów jest równa przeliczonemu wynikowi ukończenia studiów.

Jako kryterium dodatkowe brana jest pod uwagę liczba punktów za przeliczoną ocenę z egzaminu dyplomowego.

Wynik ukończenia studiów, oceny i średnie S ustalone według skali ocen stosowanej na innych uczelniach, przeliczane są na wynik, oceny i średnie N w skali ocen stosowanej na Uniwersytecie Zielonogórskim zgodnie z wzorem: N = 3 ( S-m) / (M - m) + 2, gdzie: M - jest maksymalną, m - minimalną (niedostateczną) oceną według skali stosowanej na innej uczelni.

Osoby przyjęte na studia drugiego stopnia, mogą być zobowiązane do uzupełnienia róŜnic programowych dotyczących wiedzy ogólnej z zakresu studiów pierwszego stopnia w terminach ustalonych przez dziekana.

II.A.7 Struktura programu wraz z liczbą punktów ECTS

Program studiów pierwszego stopnia obejmuje przedmioty wspólne dla wszystkich specjalności, wynikające ze standardów kształcenia na kierunku Automatyka i robotyka oraz przedmioty związane z wybraną przez studenta specjalnością.



STUDIA STACJONARNE



Automatyka i robotyka

Studia I stopnia

Automatyka i robotyka Specjalność: Automatyka Przemysłowa

studia stacjonarne I stopnia realizacja: IIiE, ISSI

Rozkład zajęć w sem. (godz. w tygodniu) sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 Lp Nazwa przedmiotu ECTS

w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p inne wymagania (obowiązkowe)

1 Technologia informacyjna 2 2 2 Bezpieczeństwo pracy 1 1 3 Wychowanie fizyczne I 0 2 4 Wychowanie fizyczne II 0 2 5 Praca przejściowa 2 1 6 Komunikacja interpersonalna 2 2 7 Seminarium specjalistyczne 11 6 8 Ergonomia 2 1 9 Ochrona własności intelektualnej 1 2

inne wymagania (wybieralne) 10 Psychologia 1 2 Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem 1 2

11 Język angielski I 1 2 Język niemiecki I 1 2

12 Język angielski II 1 2 Język niemiecki II 1 2

13 Język angielski III 1 2 Język niemiecki III 1 2

14 Język angielski IV 2 2 Język niemiecki IV 2 2

treści podstawowe (obowiązkowe) 15 Analiza matematyczna 5 1 2 16 Podstawy systemów dyskretnych 4 1 1 17 Algebra liniowa z geometrią analityczną 4 1 2 18 Programowanie z elementami algorytmiki 4 1 2 19 Architektura systemów komputerowych 2 1 20 Metody numeryczne 4 1 2 21 Fizyka dla inŜynierów 4 2 2 22 Systemy operacyjne i sieci komputerowe I 1 1 23 Metody sztucznej inteligencji 4 1 1 24 Bazy danych 4 1 1

treści kierunkowe (obowiązkowe) 25 Podstawy elektrotechniki 6 2 1 1 26 Podstawy elektroniki 6 2 2



27 Metrologia 6 1 2 28 Podstawy technki cyfrowej i mikroprocesorowej 6 2 2 29 Sygnały i systemy dynamiczne 7 2 2 30 Technika regulacji automatycznej 7 2 2 31 Podstawy robotyki 5 2 2 32 Sterowanie procesami ciągłymi 5 2 2 33 Sterowanie robotów 5 1 2 1 34 Automatyka napędu elektrycznego 4 2 1 35 Systemy czasu rzeczywistego 5 2 2

rozszerzenie treści z grupy podstawowych i kierunkowych (obowiązkowe) 36 Matematyczne podstawy techniki 2 1 1 37 Programowanie obiektowe 4 1 2 38 Modelowanie i symulacja 5 2 2 39 Podstawy energoelektroniki 3 1 1 40 Metody analizy danych 4 2 1 41 Sterowanie procesami dyskretnymi 4 1 2 42 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów 6 1 2 43 Systemy wspomagania decyzji 5 1 2 44 Systemy operacyjne i sieci komputerowe II 2 2 45 Programowalne sterowniki logiczne 5 1 2

specjalistyczny (obowiązkowe) 46 Elementy wykonawcze automatyki 3 2 2 47 Przetworniki pomiarowe 3 2 2 48 Kompatybilność elektromagnetyczna 4 2 2 1 49 Inteligentne systemy pomiarowo-sterujące 5 2 2 1

specjalistyczny (wybieralne) 50 Oprogramowanie aparatury pomiarowo-sterującej 3 1 2 Układy energoelektroniczne 3 1 2

51 Automatyka zabezpieczeniowa 3 1 2 Podstawy nanotechnologii 3 2 1

52 Procesory sygnałowe i mikrokontrolery 3 1 2 Wizualizacja i monitorowanie procesów przemysłowych 3 1 2

53 Bezprzewodowe sieci sensorowe 3 1 2 Napędy precyzyjne i roboty przemysłowe 3 1 2

inne 54 Podstawy normalizacji 1 1

inne wymagania (obowiązkowe) 55 Praktyka zawodowa 3 160 56 Seminarium dyplomowe I 2 2 57 Seminarium dyplomowe II 10 6 58 Praca dyplomowa 3 1

9 7 5 0 11 2 10 0 10 3 10 0 6 2 13 0 11 2 16 1 10 0 13 5 4 0 0 173 Razem liczba godzin / punktów ECTS 211

21h / 30p 23h / 30p 23h / 30p 21h / 30p 30h / 30p 28h / 30p 177h / 31p w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin · praca dyplomowa



Automatyka i robotyka Specjalność: Komputerowe Systemy Sterowania i Diagnostyki


Rozkład zajęć w sem. (godz. w tygodniu) sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 Lp Nazwa przedmiotu ECTS

w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p inne wymagania (obowiązkowe)

1 Technologia informacyjna 2 2 2 Bezpieczeństwo pracy 1 1 3 Wychowanie fizyczne I 0 2 4 Wychowanie fizyczne II 0 2 5 Praca przejściowa 2 1 6 Komunikacja interpersonalna 2 2 7 Seminarium specjalistyczne 11 6 8 Ergonomia 2 1 9 Ochrona własności intelektualnej 1 2

inne wymagania (wybieralne) 10 Psychologia 1 2 Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem 1 2

11 Język angielski I 1 2 Język niemiecki I 1 2

12 Język angielski II 1 2 Język niemiecki II 1 2


14 Język angielski IV 2 2 Język niemiecki IV 2 2

treści podstawowe (obowiązkowe) 15 Analiza matematyczna 5 1 2 16 Podstawy systemów dyskretnych 4 1 1 17 Algebra liniowa z geometrią analityczną 4 1 2 18 Programowanie z elementami algorytmiki 4 1 2 19 Architektura systemów komputerowych 2 1 20 Metody numeryczne 4 1 2 21 Fizyka dla inŜynierów 4 2 2 22 Systemy operacyjne i sieci komputerowe I 1 1 23 Metody sztucznej inteligencji 4 1 1 24 Bazy danych 4 1 1

treści kierunkowe (obowiązkowe) 25 Podstawy elektrotechniki 6 2 1 1 26 Podstawy elektroniki 6 2 2 27 Metrologia 6 1 2 28 Podstawy technki cyfrowej i mikroprocesorowej 6 2 2 29 Sygnały i systemy dynamiczne 7 2 2 30 Technika regulacji automatycznej 7 2 2



31 Podstawy robotyki 5 2 2 32 Sterowanie procesami ciągłymi 5 2 2 33 Sterowanie robotów 5 1 2 1 34 Automatyka napędu elektrycznego 4 2 1 35 Systemy czasu rzeczywistego 5 2 2

rozszerzenie treści z grupy podstawowych i kierunkowych (obowiązkowe) 36 Matematyczne podstawy techniki 2 1 1 37 Programowanie obiektowe 4 1 2 38 Modelowanie i symulacja 5 2 2 39 Podstawy energoelektroniki 3 1 1 40 Metody analizy danych 4 2 1 41 Sterowanie procesami dyskretnymi 4 1 2 42 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów 6 1 2 43 Systemy wspomagania decyzji 5 1 2 44 Systemy operacyjne i sieci komputerowe II 2 2 45 Programowalne sterowniki logiczne 5 1 2

specjalistyczny (obowiązkowe) 46 Diagnostyka procesów przemysłowych 4 2 2 47 Urządzenia automatyki przemysłowej 3 1 2 48 Systemy wbudowane 3 2 2 49 Komunikacja bezprzewodowa 2 1 2

specjalistyczny (wybieralne) 50 Mikrosystemy cyfrowe w systemach sterowania 3 1 2 Sprzętowe systemy sterujące 3 1 2

51 Algorytmy sterowania cyfrowego 3 1 2 Systemy wizyjne 3 1 2

52 Komputerowe wspomaganie projektowania układów sterowania 4 2 2 1 Systemy SCADA 4 2 2 1

53 Projektowanie aplikacji mobilnych 5 2 2 1 Projektowanie systemów informacyjnych 5 2 2 1



9 7 5 0 11 2 10 0 10 3 10 0 6 2 13 0 11 2 16 1 10 0 13 5 4 0 0 173 Razem liczba godzin / punktów ECTS 211

21h / 30p 23h / 30p 23h / 30p 21h / 30p 30h / 30p 28h / 30p 177h / 31p w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin · praca dyplomowa

Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji

Katalog ECTS Automatyka i robotyka studia I stopnia inŜynierskie (stacjonarne i niestacjonarne)

STUDIA NIESTACJONARNE




studia niestacjonarne I stopnia realizacja: IIiE, ISSI

Rozkład zajęć w sem. (godz. w tygodniu) sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 sem. 8 Lp Nazwa przedmiotu ECTS

w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p inne wymagania (obowiązkowe)

1 Technologia informacyjna 2 1 2 Bezpieczeństwo pracy 1 1 3 Praca przejściowa 2 1 4 Seminarium specjalistyczne 11 4 5 Ergonomia 2 1 6 Komunikacja interpersonalna 2 1 7 Ochrona własności intelektualnej 1 1

inne wymagania (wybieralne) 8 Język angielski I 1 2 Język niemiecki I 1 2 9 Język angielski II 1 2 Język niemiecki II 1 2


11 Psychologia 1 1 Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem 1 1

treści podstawowe (obowiązkowe) 12 Analiza matematyczna 5 1 2 13 Podstawy systemów dyskretnych 4 1 1 14 Algebra liniowa z geometrią analityczną 4 2 2 15 Fizyka dla inŜynierów I 2 2 2 16 Architektura systemów komputerowych 2 1 17 Fizyka dla inŜynierów II 2 1 1 1 18 Programowanie z elementami algorytmiki 4 2 2 19 Metody numeryczne 4 1 2 1 20 Systemy operacyjne i sieci komputerowe 3 1 2 21 Metody sztucznej inteligencji 4 2 2 22 Bazy danych 4 1 2

treści kierunkowe (obowiązkowe) 23 Podstawy elektrotechniki 6 2 1 1 24 Podstawy elektroniki 6 2 2 25 Metrologia 6 1 1 26 Podstawy technki cyfrowej i mikroprocesorowej 6 2 1 1 27 Sygnały i systemy dynamiczne 7 2 2 28 Technika regulacji automatycznej 7 2 2 29 Sterowanie procesami ciągłymi 5 2 2



30 Automatyka napędu elektrycznego 4 2 1 31 Podstawy robotyki 5 2 2 1 32 Sterowanie robotów 5 1 2 1 33 Systemy czasu rzeczywistego 5 2 2 1

rozszerzenie treści z grupy podstawowych i kierunkowych (obowiązkowe) 34 Matematyczne podstawy techniki 2 1 2 35 Modelowanie i symulacja 5 2 2 36 Metody analizy danych 4 1 1 37 Programowanie obiektowe 4 1 2 38 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów 6 2 2 1 39 Systemy wspomagania decyzji I 2 2 40 Systemy wspomagania decyzji II 3 2 1 41 Podstawy energoelektroniki 3 1 2 1 42 Programowalne sterowniki logiczne 5 2 2 43 Sterowanie procesami dyskretnymi 4 1 1

specjalistyczny (obowiązkowe) 44 Elementy wykonawcze automatyki 3 2 2 45 Przetworniki pomiarowe 3 2 2 46 Kompatybilność elektromagnetyczna 4 2 1 47 Inteligentne systemy pomiarowo-sterujące 5 2 2

specjalistyczny (wybieralne) 48 Oprogramowanie aparatury pomiarowo-sterującej 3 2 2 Układy energoelektroniczne 3 2 2

49 Automatyka zabezpieczeniowa 3 2 1 Podstawy nanotechnologii 3 2 1

50 Procesory sygnałowe i mikrokontrolery 3 2 1 Wizualizacja i monitorowanie procesów przemysłowych 3 2 1

51 Bezprzewodowe sieci sensorowe 3 2 1 Napędy precyzyjne i roboty przemysłowe 3 2 1



9 9 1 0 9 2 7 1 8 1 10 2 9 0 10 1 10 0 13 1 9 0 9 3 8 0 8 4 7 1 2 169 Razem liczba godzin / punktów ECTS 211

19h / 22p 19h / 23p 21h / 31p 20h / 24p 24h / 26p 21h / 24p 20h / 30p 179h / 31p w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin · praca dyplomowa





Rozkład zajęć w sem. (godz. w tygodniu) sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 sem. 8 Lp Nazwa przedmiotu ECTS

w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p inne wymagania (obowiązkowe)

1 Technologia informacyjna 2 1 2 Bezpieczeństwo pracy 1 1 3 Praca przejściowa 2 1 4 Seminarium specjalistyczne 11 4 5 Ergonomia 2 1 6 Komunikacja interpersonalna 2 1 7 Ochrona własności intelektualnej 1 1

inne wymagania (wybieralne) 8 Język angielski I 1 2 Język niemiecki I 1 2 9 Język angielski II 1 2 Język niemiecki II 1 2


11 Psychologia 1 1 Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem 1 1

treści podstawowe (obowiązkowe) 12 Analiza matematyczna 5 1 2 13 Podstawy systemów dyskretnych 4 1 1 14 Algebra liniowa z geometrią analityczną 4 2 2 15 Fizyka dla inŜynierów I 2 2 2 16 Architektura systemów komputerowych 2 1 17 Fizyka dla inŜynierów II 2 1 1 1 18 Programowanie z elementami algorytmiki 4 2 2 19 Metody numeryczne 4 1 2 1 20 Systemy operacyjne i sieci komputerowe 3 1 2 21 Metody sztucznej inteligencji 4 2 2 22 Bazy danych 4 1 2

treści kierunkowe (obowiązkowe) 23 Podstawy elektrotechniki 6 2 1 1 24 Podstawy elektroniki 6 2 2 25 Metrologia 6 1 1 26 Podstawy technki cyfrowej i mikroprocesorowej 6 2 1 1 27 Sygnały i systemy dynamiczne 7 2 2 28 Technika regulacji automatycznej 7 2 2



29 Sterowanie procesami ciągłymi 5 2 2 30 Automatyka napędu elektrycznego 4 2 1 31 Podstawy robotyki 5 2 2 1 32 Sterowanie robotów 5 1 2 1 33 Systemy czasu rzeczywistego 5 2 2 1

rozszerzenie treści z grupy podstawowych i kierunkowych (obowiązkowe) 34 Matematyczne podstawy techniki 2 1 2 35 Modelowanie i symulacja 5 2 2 36 Metody analizy danych 4 1 1 37 Programowanie obiektowe 4 1 2 38 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów 6 2 2 1 39 Systemy wspomagania decyzji I 2 2 40 Systemy wspomagania decyzji II 3 2 1 41 Podstawy energoelektroniki 3 1 2 1 42 Programowalne sterowniki logiczne 5 2 2 43 Sterowanie procesami dyskretnymi 4 1 1

specjalistyczny (obowiązkowe) 44 Systemy wbudowane 3 2 2 45 Komunikacja bezprzewodowa 2 2 2 46 Diagnostyka procesów przemysłowych 4 2 1 47 Urządzenia automatyki przemysłowej 3 2 2

specjalistyczny (wybieralne) 48 Mikrosystemy cyfrowe w systemach sterowania 3 2 2 Sprzętowe systemy sterujące 3 2 2

49 Algorytmy sterowania cyfrowego 3 2 1 Systemy wizyjne 3 2 1

50 Komputerowe wspomaganie projektowania układów sterowania 4 2 1 Systemy SCADA 4 2 1

51 Projektowanie aplikacji mobilnych 5 2 1 Projektowanie systemów informacyjnych 5 2 1



9 9 1 0 9 2 7 1 8 1 10 2 9 0 10 1 10 0 13 1 9 0 9 3 8 0 8 4 7 1 2 169 Razem liczba godzin / punktów ECTS 211

19h / 22p 19h / 23p 21h / 31p 20h / 24p 24h / 25p 21h / 22p 20h / 30p 179h / 34p w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin · praca dyplomowa



II.A.7 Egzamin końcowy

Warunki dopuszczenia i sposób przeprowadzania egzaminu dyplomowego określa Regulamin Studiów (§62-§69). Egzamin dyplomowy przeprowadzany jest w formie ustnej. Zakres egzaminu dyplomowego obejmuje zagadnienia z przedmiotów kierunkowych, specjalnościowych oraz przedmiotów związanych z tematyką pracy dyplomowej. Podstawą ustalenia wyniku studiów jest średnia waŜona uzyskana przez dodanie (§68 Regulaminu Studiów): 1) ½ średniej ocen z zaliczonych w czasie studiów kursów, obliczonej analogicznie do zasad określonych w § 26 ust. 3 (§ 26 ust. 3 Semestralną średnią ocen za zaliczony semestr studiów oblicza się dzieląc sumę ocen pozytywnych i negatywnych otrzymanych w semestrze przez ich liczbę i zaokrąglając wynik do dwóch miejsc po przecinku. Nieusprawiedliwione nieprzystąpienie do egzaminu, w tym równieŜ z powodu braku wymaganych zaliczeń, oznacza ocenę niedostateczną. Nie ustala się średniej semestralnej za niezaliczony semestr studiów. W przypadku przedmiotów lub kursów realizowanych w trybie powtarzania zajęć uwzględnia się tylko oceny (w tym równieŜ negatywne) za zaliczony kurs. Oceny te wlicza się do średniej ocen za semestr studiów uprzednio niezaliczony.), 2) ¼ oceny pracy dyplomowej, 3) ¼ oceny egzaminu dyplomowego. W dyplomie ukończenia studiów wpisuje się wynik studiów ustalony na podstawie średniej waŜonej, zgodnie z zasadą: 1) poniŜej 3,30 – dostateczny, 2) od 3,30 do 3,69 – dostateczny plus, 3) od 3,70 do 4,09 – dobry, 4) od 4,10 do 4,49 – dobry plus, 5) od 4,50 do 4,89 – bardzo dobry, 6) od 4,90 – celujący.

II.A.8 Zasady oceniania i egzaminowania

Przedmioty realizowane w czasie trwania studiów kończą się zaliczeniem bez oceny, zaliczeniem z oceną lub egzaminem (z oceną). Egzaminy mogą być przeprowadzane w formie ustnej lub pisemnej. Wykaz egzaminów kończących poszczególne semestry studiów znajduje poniŜej. Szczegółowe informacje dotyczące wymagań wstępnych i sposobu oceniania/egzaminowania i składowych oceny końcowej dla poszczególnych kursów i przedmiotów znajdują się w części II.B (katalog przedmiotów ECTS dla kierunku Automatyka i robotyka, studia I stopnia). Informacje te dostępne są równieŜ na stronie Wydziału http://www.weit.uz.zgora.pl, zakładka Programy studiów, ECTS. Ponadto informacje dotyczące Zaliczania semestru studiów dostępne są w Regulaminie Studiów na Uniwersytecie Zielonogórskim (§25-§49, http://www.uz.zgora.pl, zakładka Studia).





Rozkład egzaminów

sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 Lp Nazwa przedmiotu

w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p

1 Język angielski IV

Język niemiecki IV

2 Analiza matematyczna

3 Algebra liniowa z geometrią analityczną

4 Programowanie z elementami algorytmiki

5 Fizyka dla inŜynierów

6 Metody sztucznej inteligencji

7 Podstawy elektroniki

8 Sygnały i systemy dynamiczne

9 Technika regulacji automatycznej

10 Podstawy robotyki

11 Sterowanie procesami ciągłymi

12 Systemy czasu rzeczywistego

13 Modelowanie i symulacja

14 Sterowanie procesami dyskretnymi

15 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów

16 Systemy wspomagania decyzji

17 Elementy wykonawcze automatyki

18 Przetworniki pomiarowe

19 Kompatybilność elektromagnetyczna

20 Inteligentne systemy pomiarowo-sterujące w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin



Rozkład egzaminów

sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 Lp Nazwa przedmiotu

w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p

1 Język angielski IV

Język niemiecki IV


3 Algebra liniowa z geometrią analityczną

4 Programowanie z elementami algorytmiki

5 Fizyka dla inŜynierów










15 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów

16 Systemy wspomagania decyzji

17 Diagnostyka procesów przemysłowych

18 Komputerowe wspomaganie projektowania

układów sterowania

Systemy SCADA w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin





Rozkład egzaminów

sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 sem. 8 Lp Nazwa przedmiotu

w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p w c l p

1 Język angielski III

Język niemiecki III


3 Algebra liniowa z geometrią

analityczną

4 Fizyka dla inŜynierów I

5 Fizyka dla inŜynierów II

6 Programowanie z elementami

algorytmiki

7 Metody numeryczne


9 Podstawy elektrotechniki








17 Metody analizy danych

18 Systemy wspomagania decyzji I

19 Podstawy energoelektroniki


21 Elementy wykonawcze automatyki

22 Przetworniki pomiarowe

23 Kompatybilność elektromagnetyczna

24 Inteligentne systemy pomiarowo-

sterujące

25 Oprogramowanie aparatury

pomiarowo-sterującej

Układy energoelektroniczne w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin





Rozkład egzaminów







analityczną




algorytmiki

7 Metody numeryczne














21 Systemy wbudowane

22 Komunikacja bezprzewodowa


24 Urządzenia automatyki przemysłowej

25 Mikrosystemy cyfrowe w systemach

sterowania

Sprzętowe systemy sterujące w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin





Rozkład egzaminów







analityczną




algorytmiki

7 Metody numeryczne














21 Systemy wbudowane

22 Komunikacja bezprzewodowa


24 Urządzenia automatyki przemysłowej

25 Mikrosystemy cyfrowe w systemach

sterowania

Sprzętowe systemy sterujące w - wykład · c - ćwiczenia · l - laboratorium · p - projekt · przedmiot wybieralny · egzamin

II.A.9 Wydziałowy koordynator ECTS

dr inŜ. Anna Pławiak-Mowna ul. Podgórna 50, pokój nr 532, 65-246 Zielona Góra tel.: +48 (68) 328 2389



Część II.B

KATALOGU PRZEDMIOTÓW ECTS

Dla kierunku AUTOMATYKA I ROBOTYKA

Studia I stopnia



SPIS TREŚCI

Technologia informacyjna ..................................................................................................................................................... 33 Bezpieczeństwo pracy........................................................................................................................................................... 33 Wychowanie fizyczne I .......................................................................................................................................................... 34 Wychowanie fizyczne II ......................................................................................................................................................... 34 Praca przejściowa ................................................................................................................................................................. 35 Komunikacja interpersonalna ................................................................................................................................................ 35 Seminarium specjalistyczne .................................................................................................................................................. 36 Ochrona własności intelektualnej .......................................................................................................................................... 36 Ergonomia............................................................................................................................................................................. 37 Język angielski I .................................................................................................................................................................... 38 Język niemiecki I ................................................................................................................................................................... 38 Język angielski II ................................................................................................................................................................... 39 Język niemiecki II .................................................................................................................................................................. 40 Język angielski III .................................................................................................................................................................. 40 Język niemiecki III ................................................................................................................................................................. 41 Język angielski IV.................................................................................................................................................................. 42 Język niemiecki IV................................................................................................................................................................. 43 Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem................................................................................................................. 43 Psychologia........................................................................................................................................................................... 44 Podstawy systemów dyskretnych.......................................................................................................................................... 45 Algebra liniowa z geometrią analityczną ............................................................................................................................... 45 Fizyka dla inŜynierów I .......................................................................................................................................................... 46 Architektura systemów komputerowych ................................................................................................................................ 47 Analiza matematyczna .......................................................................................................................................................... 47 Fizyka dla inŜynierów ............................................................................................................................................................ 48 Fizyka dla inŜynierów II ......................................................................................................................................................... 49 Programowanie z elementami algorytmiki............................................................................................................................. 50 Systemy operacyjne i sieci komputerowe.............................................................................................................................. 51 Metody numeryczne.............................................................................................................................................................. 52 Systemy operacyjne i sieci komputerowe I............................................................................................................................ 53 Metody sztucznej inteligencji................................................................................................................................................. 53 Bazy danych.......................................................................................................................................................................... 54 Podstawy elektrotechniki....................................................................................................................................................... 55 Podstawy elektroniki.............................................................................................................................................................. 56 Sygnały i systemy dynamiczne ............................................................................................................................................. 56 Metrologia ............................................................................................................................................................................. 57 Podstawy technki cyfrowej i mikroprocesorowej ................................................................................................................... 58 Technika regulacji automatycznej ......................................................................................................................................... 59 Sterowanie procesami ciągłymi............................................................................................................................................. 60 Automatyka napędu elektrycznego ....................................................................................................................................... 61 Podstawy robotyki ................................................................................................................................................................. 61 Sterowanie robotów............................................................................................................................................................... 62 Systemy czasu rzeczywistego............................................................................................................................................... 63 Matematyczne podstawy techniki.......................................................................................................................................... 64 Modelowanie i symulacja ...................................................................................................................................................... 65 Metody analizy danych.......................................................................................................................................................... 66 Systemy wspomagania decyzji I ........................................................................................................................................... 67 Programowanie obiektowe .................................................................................................................................................... 67 Systemy wspomagania decyzji ............................................................................................................................................. 68 Systemy operacyjne i sieci komputerowe II........................................................................................................................... 69 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów.......................................................................................................................................... 69 Systemy wspomagania decyzji II .......................................................................................................................................... 70 Programowalne sterowniki logiczne ...................................................................................................................................... 71 Podstawy energoelektroniki .................................................................................................................................................. 72 Sterowanie procesami dyskretnymi....................................................................................................................................... 73 Podstawy normalizacji........................................................................................................................................................... 73 Seminarium dyplomowe I ...................................................................................................................................................... 74 Seminarium dyplomowe II ..................................................................................................................................................... 74 Praca dyplomowa.................................................................................................................................................................. 75 Praktyka zawodowa .............................................................................................................................................................. 75 Elementy wykonawcze automatyki........................................................................................................................................ 76 Przetworniki pomiarowe ........................................................................................................................................................ 77 Kompatybilność elektromagnetyczna.................................................................................................................................... 77 Inteligentne systemy pomiarowo-sterujące ........................................................................................................................... 78



Oprogramowanie aparatury pomiarowo-sterującej................................................................................................................ 79 Automatyka zabezpieczeniowa............................................................................................................................................. 80 Podstawy nanotechnologii .................................................................................................................................................... 81 Układy energoelektroniczne.................................................................................................................................................. 81 Procesory sygnałowe i mikrokontrolery................................................................................................................................. 82 Wizualizacja i monitorowanie procesów przemysłowych ...................................................................................................... 83 Napędy precyzyjne i roboty przemysłowe ............................................................................................................................. 84 Bezprzewodowe sieci sensorowe ......................................................................................................................................... 85 Systemy wbudowane ............................................................................................................................................................ 86 Komunikacja bezprzewodowa............................................................................................................................................... 86 Diagnostyka procesów przemysłowych................................................................................................................................. 87 Urządzenia automatyki przemysłowej ................................................................................................................................... 88 Systemy wizyjne.................................................................................................................................................................... 89 Mikrosystemy cyfrowe w systemach sterowania................................................................................................................... 90 Sprzętowe systemy sterujące................................................................................................................................................ 90 Algorytmy sterowania cyfrowego........................................................................................................................................... 91 Systemy SCADA................................................................................................................................................................... 92 Komputerowe wspomaganie projektowania układów sterowania ......................................................................................... 93 Projektowanie systemów informacyjnych.............................................................................................................................. 94 Projektowanie aplikacji mobilnych......................................................................................................................................... 94



Nazwa przedmiotu: Technologia informacyjna Kod przedmiotu: 15.0-WE-AIR-TI-PO10_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: Pracownicy WEIiT

Prowadzący przedmiot: Pracownicy WEIiT

Forma zajęć godzin w sem. godzin w tyg. semestr forma zal. punkty ects tryb studiow typ przedmiotu

laboratorium 30 2 1 zal. na ocenę 2 stacjonarne obowiązkowy

laboratorium 9 1 1 zal. na ocenę 2 niestacjonarne obowiązkowy

Zakres tematyczny

Przetwarzanie tekstów. Ugruntowanie wiadomości dotyczących pracy z edytorem tekstu, zasady poprawnego formatowania tekstu, posługiwanie się stylami, łączenie tekstu z grafiką. Grafika prezentacyjna. Przygotowywanie materiałów i prezentacji multimedialnych i ich publikacja w sieci. Usługi w sieciach informatycznych. Podstawy pracy z Internetem: korzystanie z poczty elektronicznej, odnajdywanie i pobieranie informacji ze strony WWW, ściąganie plików z Internetu, przesyłanie plików na odległość. Arkusze kalkulacyjne. Podstawowe pojęcia (skoroszyt, arkusz, wiersz, kolumna, adres). Obliczenia w arkuszu. Analizowanie i prezentowanie danych. Makropolecenia. Wprowadzanie i edycja danych. Zawartość, wartość i format komórki. Formatowanie arkusza. Kopiowanie i przenoszenie. Tworzenie wykresów. Funkcje bazy danych w arkuszu. Bazy danych. Omówienie problematyki wyszukiwania informacji w bazie. Poprawność, trafność i szybkość otrzymania informacji.

Efekty kształcenia

Student poprawnie korzysta z komputera; dba o bezpieczeństwo systemu operacyjnego i danych. Posługuje się oprogramowaniem uŜytkowym; wykorzystuje edytory tekstu, arkusze kalkulacyjne, bazy danych. Przygotowuje materiały i prezentacje multimedialne; realizuje grafiki prezentacyjne (wizualizacje danych liczbowych). Zna podstawy prawa autorskiego. Korzysta z zasobów Internetu (wyszukuje, gromadzi i przetwarza informacje, publikuje materiały własne).

Warunki zaliczenia

Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.

Literatura podstawowa

1. Altman Rick, Altman Rebecca: Po prostu PowerPoint 2003 PL (PowerPoint 2003 Visual QuickStart Guide), Wydawnictwo Helion, Gliwice, 2004 2. Date C. J.: Wprowadzenie do systemów baz danych, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2000 3. Kowalczyk G.: Word 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne, Wydawnictwo Helion, Gliwice, 2004 4. Langer M.: Po prostu Excel 2003 PL, Helion, Gliwice, 2004 5. Sportach M.: Sieci komputerowe - księga eksperta, Helion, Gliwice, 1999

Literatura uzupełniająca

1. Hunt C.: TCP/IP - Administracja sieci, RM, 2003 2. Kopertowska M., Łuszczyk E.: PowerPoint 2003 wersja PL. Ćwiczenia, Wydawnictwo Mikom, Warszawa, 2004 3. Parker C. R.: Skład komputerowy w minutę, Intersoftland / Prentice Hall International, Warszawa, Polska / Hemel Hempstead, England, 1997 4. Synarska A.: Ćwiczenia z makropoleceń w Excelu, Mikom, Warszawa, 2000

Nazwa przedmiotu: Bezpieczeństwo pracy Kod przedmiotu: 10.9-WE-AIR-BP-PO11_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Sławomir Piontek

Prowadzący przedmiot: Pracownicy WEIiT IIE


wykład 15 1 1 zal. na ocenę 1 stacjonarne obowiązkowy

wykład 9 1 1 zal. na ocenę 1 niestacjonarne obowiązkowy

Zakres tematyczny

Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. Kwalifikacje osób zajmujących się eksploatacją urządzeń elektrycznych. Działanie prądu elektrycznego na człowieka. Wpływ rodzaju prądu na skutki raŜenia. Wartości progowe. Zmiany w organizmie. Ochrona przeciwporaŜeniowa. Układy sieciowe. Rodzaje ochron i środków ochrony przeciwporaŜeniowej. Zakres i metodyka badania ochrony przeciwporaŜeniowej. ZagroŜenia związane z występowanie elektryczności statycznej. Zapobieganie elektryczności statycznej. Ładunki elektrostatyczne na człowieku. UŜytkowanie urządzeń elektrycznych. Ochrona przed poraŜeniem w instalacji elektrycznej sieci komputerowej. Ochrona przed skutkami łuku elektrycznego. Ochrona przeciwprzepięciowa. Urządzenia elektryczne w strefie zagroŜonej wybuchem. Warunki dopuszczenia urządzeń do stosowania, Europejski system oceny wyrobów i usług.

Efekty kształcenia

Student potrafi zdefiniować zagroŜenia związane z eksploatacją urządzeń elektrycznych. Posiada wiedzę, która pozwala ocenić poziom ryzyka



poraŜenia prądem elektrycznym, jest zdolny do współpracy ze słuŜbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo w miejscu pracy i organizować własną pracę z zachowaniem zasad bhp.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze.


1. Strojny J. Bezpieczeństwo uŜytkowania urządzeń elektrycznych AGH, Kraków, 2003. 2. Matula E., Sych M. Zapobieganie poraŜeniom elektrycznym w przemyśle, WNT Warszawa 1980. 3. Prawo Energetyczne, URE, www.gip.pl, Warszawa 2004.


1. Sałasiński K. Bezpieczeństwo elektryczne w zakładach opieki zdrowotnej, COSiW SEP, Warszawa 2002.

Nazwa przedmiotu: Wychowanie fizyczne I Kod przedmiotu: 16.1-WE-AIR-WF1-PO1_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: Pracownicy Studium Wychowania Fizycznego

Prowadzący przedmiot: Pracownicy Studium Wychowania Fizycznego


ćwiczenia 30 2 3 zal. bez oceny 0 stacjonarne obowiązkowy

Zakres tematyczny

Ogólna charakterystyka i rozwój poszczególnych dyscyplin sportowych. Wiadomości o indywidualnej i zespołowej rywalizacji sportowej. Znajomość przepisów gry wybranych zespołowych dyscyplin sportowych. Praktyczna umiejętność indywidualnej i zespołowej techniki poszczególnych dyscyplin sportowych (siatkówka, koszykówka, piłka ręczna i noŜna, pływanie, lekkoatletyka oraz jazda konna). Ćwiczenia ogólnorozwojowe i psychomotoryczne. Wychowawcze i sportowe wartości wychowania fizycznego.

Efekty kształcenia

Student zna przepisy/zasady gry wybranych zespołowych dyscyplin sportowych (np. :siatkówka, koszykówka, pływanie, lekkoatletyka itp.). Stosuje umiejętność indywidualnej i zespołowej techniki poszczególnych dyscyplin sportowych. Jest świadomy zasad fair play.

Warunki zaliczenia

Ćwiczenia - indywidualna ocena studenta na podstawie jego postępów, zaangaŜowaniu i aktywności w zajęciach.


Dostępna literatura z róŜnych dziedzin kultury fizycznej, taka jak: poradniki, zasady gry wybranych dyscyplin sportowych itp.

Nazwa przedmiotu: Wychowanie fizyczne II Kod przedmiotu: 16.1-WE-AIR-WF2-PO2_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: Pracownicy Studium Wychowania Fizycznego

Prowadzący przedmiot: Pracownicy Studium Wychowania Fizycznego


ćwiczenia 30 2 4 zal. bez oceny 0 stacjonarne obowiązkowy

Zakres tematyczny

Ogólna charakterystyka i rozwój poszczególnych dyscyplin sportowych. Wiadomości o indywidualnej i zespołowej rywalizacji sportowej. Znajomość przepisów gry wybranych zespołowych dyscyplin sportowych. Praktyczna umiejętność indywidualnej i zespołowej techniki poszczególnych dyscyplin sportowych (siatkówka, koszykówka, piłka ręczna i noŜna, pływanie, lekkoatletyka oraz jazda konna). Ćwiczenia ogólnorozwojowe i psychomotoryczne. Wychowawcze i sportowe wartości wychowania fizycznego.

Efekty kształcenia

Student zna przepisy/zasady gry wybranych zespołowych dyscyplin sportowych (np. :siatkówka, koszykówka, pływanie, lekkoatletyka itp.). Stosuje umiejętność indywidualnej i zespołowej techniki poszczególnych dyscyplin sportowych. Jest świadomy zasad fair play.

Warunki zaliczenia



Ćwiczenia - indywidualna ocena studenta na podstawie jego postępów, zaangaŜowaniu i aktywności w zajęciach.


Dostępna literatura z róŜnych dziedzin kultury fizycznej, taka jak: poradniki, zasady gry wybranych dyscyplin sportowych itp.

Nazwa przedmiotu: Praca przejściowa Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-PP-D52_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Marian Adamski, dr hab. inŜ. Grzegorz Benysek, prof. UZ,

prof. dr hab. inŜ. Józef Korbicz, dr hab. inŜ. Ryszard Rybski, prof. UZ



projekt 15 1 5 zal. na ocenę 2 stacjonarne obowiązkowy

projekt 9 1 6 zal. na ocenę 2 niestacjonarne obowiązkowy

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do przygotowania pracy dyplomowej pod kierunkiem promotora. Wykazanie znajomości przedmiotu, opanowanie literatury naukowej w zakresie opracowywanego tematu. Umiejętność korzystania ze źródeł oraz powiązania problematyki teoretycznej z zagadnieniami praktyki i stosowania naukowych metod pracy.

Efekty kształcenia

Student wskazuje elementy opracowania inŜynierskiego. Wskazuje rodzaje prac/badań i metody ich wykonywania. Dobiera i analizuje literaturę. Stosuje zasady zapisu bibliograficznego. Wymienia i stosuje zasady organizacji badań własnych.

Warunki zaliczenia

Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny opracowania związanego z tematyką związaną z kierunkiem studiów.


1. Zaczyński D.: Poradnik autora pfrac seminaryjnych, dyplomowych I magisterskich, Wyd. śak, Warszawa, 1995. 2. Opoka E.: Uwagi o pisaniu i redagowaniu prac dyplomowych na studiach technicznych, wyd. 2, Wyd. Politechnika Śląska Gliwice, 2001.

Nazwa przedmiotu: Komunikacja interpersonalna Kod przedmiotu: 15.9-WE-AIR-KI-PO8_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Anna Pławiak-Mowna

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Anna Pławiak-Mowna


ćwiczenia 30 2 5 zal. na ocenę 2 stacjonarne obowiązkowy

ćwiczenia 9 1 8 zal. na ocenę 2 niestacjonarne obowiązkowy

Zakres tematyczny

Komunikacja. Komunikacja werbalna, niewerbalna, pisemna. Bariery komunikacyjne i sposoby ich pokonywania. Warunki skutecznej komunikacji, błędy w komunikowaniu się z klientem lub kontrahentem. Autoprezentacja -zasady skutecznej autoprezentacji, autoprezentacja w miejscu pracy. Asertywność i praktyczne zastosowanie zachowań asertywnych. Zespół. Zespoły w środowisku pracy. Role zespołowe. Etapy rozwoju zespołu. Komunikacja w zespole. Problemy zespołu. Efektywne i nieefektywne wzorce zachowań. Techniki heurystyczne w poszukiwaniu rozwiązań zadań stawianych przed zespołem. Konflikt. Źródła i rodzaje konfliktów. Rola konfliktu. Zachowania w sytuacji konfliktu, sposoby rozwiązywania konfliktu. Negocjacje. Istota negocjacji. Style negocjacji i ich główne załoŜenia. Techniki negocjacji. Etapy negocjacji. Komunikowanie się w negocjacjach. Cechy skutecznego negocjatora.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot stosuje reguły dobrego komunikowania się. Potrafi utworzyć dokument (prezentację) zgodnie z zasadami tworzenia tego typu dokumentów. Krytycznie ocenia treść i formę takich dokumentów. Korzysta z zasad skutecznej komunikacji pisemnej. Organizuje pracę zespołu. Jest świadomy barier komunikacyjnych.

Warunki zaliczenia

Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z realizacji ćwiczeń, przewidzianych w planie zajęć.


1. Balbin R. M.: Twoja rola w zespole, GWP, Gdańsk, 2003. 2. Edelman R. J.: Konflikty w pracy, GWP, Gdańsk, 2005.



3. Fisher R., Ury W.: Dochodząc do tak. Negocjowanie bez poddawania się, PWE, Warszawa, 1992. 4. Gerrig R. J., Zimbardo P.: Psychologia i Ŝycie, Wydawnictwo PWN, Warszawa, 2006. 5. Kamiński J.: Negocjowanie. Techniki rozwiązywania konfliktów, POLTEXT, Warszawa, 2003. 6. Leary M.: Wywieranie wraŜenia na innych. O sztuce autoprezentacji, GWP, Gdańsk, 2003. 7. Nęcki Z.: Komunikacja międzyludzka, Antykwa, Kraków, 2000.

Nazwa przedmiotu: Seminarium specjalistyczne Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SS-D53_S1S

Język: polski







Zakres tematyczny

Przygotowanie pracy dyplomowej pod kierunkiem promotora. Wykazanie znajomości przedmiotu, opanowanie literatury naukowej w zakresie opracowywanego tematu. Umiejętność korzystania ze źródeł oraz powiązania problematyki teoretycznej z zagadnieniami praktyki i stosowania naukowych metod pracy.

Efekty kształcenia

Student przygotowuje pracę dyplomową pod kierunkiem promotora. Wykorzystuje znajomość dziedziny związanej z realizacją pracy, dobiera literaturę naukową w zakresie realizowanego tematu i korzysta ze źródeł bibliograficznych. Planuje eksperyment i przeprowadza badania własne związane z realizowanym zagadnieniem inŜynierskim. Analizuje i prezentuje wyniki badań własnych.

Warunki zaliczenia

Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny opracowania związanego z tematem realizowanej pracy dyplomowej.


1. Literatura przedmiotu wynika z tematyki realizowanej pracy dyplomowej.

Nazwa przedmiotu: Ochrona własności intelektualnej Kod przedmiotu: 10.9-WE-AIR-OWI-PO9_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Włodzimierz Kujanek

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Włodzimierz Kujanek




Zakres tematyczny

Pojęcie własności intelektualnej. Wynalazek. Wzór uŜytkowy. Znak towarowy. Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowe. Pojęcie własności przemysłowej. Patent. Prawo ochronne. Prawo z rejestracji. Uregulowania prawne dotyczące ochrony własności przemysłowej w Polsce. Warunki do uzyskania patentu na wynalazek.. Rozwiązania pozbawione zdolności patentowej. Ochrona wzorów uŜytkowych, wzorów przemysłowych, topografii układów scalonych. Ochrona znaków towarowych i usługowych. Procedura postępowania przed Urzędem Patentowym RP. Wymagania odnośnie dokumentacji zgłoszeniowej wynalazku, wzoru uŜytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego. Postępowanie sporne. Odwołania od decyzji UPRP. Licencje w obrocie prawami własności przemysłowej. Licencje pełna, ograniczona, wyłączna, niewyłączna, otwarta, dorozumiana, wzajemna, przymusowa. Informacja patentowa. Klasyfikacja patentowa, INID kody. Internetowe bazy z informacją patentową. Badania patentowe. Badanie stanu techniki. Badanie zdolności patentowej. Badanie czystości patentowej. Uzyskiwanie ochrony za granicą. WIPO. PCT – Układ o współpracy patentowej. Konwencja o patencie europejskim. OHIM. Porozumienie madryckie. TRIPS. Inne porozumienia międzynarodowe w zakresie ochrony własności przemysłowej. Ochrona przed nieuczciwa konkurencją. Czyny nieuczciwej konkurencji. Ochrona konkurencji i konsumentów. Prawo autorskie. Konwencja berneńska. Konwencja genewska. Inne porozumienia międzynarodowe dotyczące prawa autorskiego. Prawo autorskie majątkowe. Prawo autorskie osobiste. Prawa pokrewne. Dozwolony uŜytek osobisty. Sankcje karne za naruszenia praw autorskich. Ochrona programów komputerowych. Przedmiot ochrony. Podmiot prawa autorskiego do programu komputerowego. Zwielokrotnienie programu. Wyczerpanie prawa do programu komputerowego. Ograniczenia majątkowych praw autorskich do programu komputerowego. Dostęp do idei i zasad wyraŜonych w programie komputerowym. Zasady korzystania z Internetu. Netykieta. Naruszenia oznaczeń odróŜniających w Internecie. UŜycie poczty elektronicznej w celach komercyjnych. Inne nieuczciwe zachowania w cyberprzestrzeni. Konwencja o cyberprzestępczości.

Efekty kształcenia

Wiedza



Student potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe pojęcia dotyczące prawa własności przemysłowej Potrafi objaśnić uregulowania prawne dotyczące prawa własności przemysłowej i prawa autorskiego Kompetencje Umie prowadzić badania czystości i zdolności patentowej rozwiązań technicznych Umie ocenić zdolność rejestrową nowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych Umiejętności Potrafi postępować etycznie przy korzystaniu z Internetu Jest zdolny do korzystania z utworów bez naruszania prawa autorskiego Jest świadomy konieczności ochrony własności intelektualnej Jest świadomy konieczności działania przedsiębiorców bez czynów nieuczciwych

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze oraz opracowanie sprawozdanie z poszukiwań w literaturze patentowej rozwiązań związanych z tematem pracy dyplomowej studenta.


1.Kotarba W.: Ochrona własności przemysłowej w gospodarce polskiej w dostosowaniu do wymogów Unii Europejskiej i Światowej Organizacji Handlu. Wyd. Instytut Organizacji i Zarządzania we Przemyśle „ORGMASZ”, Warszawa 2000. 2.Sobczak J.: Prawo autorskie i prawa pokrewne, Wyd. Polskie Wydawnictwo Prawnicze Warszawa – Poznań 2000. 3.Golat K., Golat R.: Prawo komputerowe, Wyd. Prawnicze Sp. z o.o., Warszawa 1998. 4.Miklasiński Z.: Prawo własności przemysłowej, komentarz. Wyd. UPRP Warszawa 2001. 5.Podrecki P. i inni: Prawo Internetu, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2004. 6. Waglowski P.: Prawo w sieci. Zarys regulacji internetu, Wyd. HELION, Gliwice 2005.


1. PyrŜa A.: Poradnik wynalazcy. Procedury zgłoszeniowe w systemie krajowym, europejskim, międzynarodowym. Wyd. Urząd Patentowy RP, Warszawa, 2008. 2. Konrdrat M., Dreszer-Lichańska H.: Własność przemysłowa w Unii Europejskiej. Znaki towarowe, patenty, SPC, wzory przemysłowe, oznaczenia geograficzne – poradnik. Wyd. Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o. Gdańsk, 2004. 3. Barta J., Markiewicz R.: Oprogramowanie open source w świetle prawa. Między własnością a wolnością, Wyd. Zakamycze, Kraków, 2005. 4. Antoniuk J.: Ochrona znaków towarowych w Internecie, Wyd. LexisNexis, Warszawa, 2006.

Nazwa przedmiotu: Ergonomia Kod przedmiotu: 16.9-WE-AIR-E-PO12_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Edward Kowal

Prowadzący przedmiot: Pracownicy Wydziału Mechanicznego




Zakres tematyczny

Ergonomia jako nauka o podstawowych zasadach organizacji i zarządzania procesami pracy. Zadania ergonomii, jej powstanie i rozwój System człowiek-praca i jego podsystemy. Zmienne wpływające na warunki pracy. Ergonomia korekcyjna i korelacyjna. Elementy fizjologii pracy. Powstanie pracy. Mięśnie i praca fizyczna. Układ nerwowy. Proces przemiany materii. Regulacja cieplna ustroju. Dostosowanie ustroju do pracy fizycznej. Wydatek energetyczny przy pracy. Reakcje organizmu podczas pracy fizycznej. Materialne środowisko pracy. Oświetlenie. Hałas. Drgania mechaniczne. Pyły. Mikroklimat. Postawa przy pracy i pomiary antropometryczne. Postawa przy pracy. Pomiary antropometryczne. Ogólne zasady w ergonomicznym kształtowaniu stanowiska roboczego. Ręczne podnoszenie i przenoszenie cięŜarów. System informacyjny człowieka. Właściwości organizmów Ŝywych. System hormonalny człowieka. System nerwowy człowieka. System regulacji i sterowania człowieka. System regulacji człowieka (parametry fizjologiczne organizmu, wytwarzanie odpowiednich czynników fizycznych i chemicznych, przetwarzanie informacji). System sterowania człowieka. Systemy sensoryczne człowieka. Proces widzenia, proces słyszenia. Zmysł orientacji. System somatosensoryczny i wiscerosensoryczny. Zmysł smaku. Zmysł powonienia. Drgania mechaniczne. Podział drgań. Parametry opisujące drgania. Odczucia człowieka w zaleŜności od wartości drgań. Oddziaływanie drgań. Środki zapobiegawcze. Hałas w środowisku pracy. Budowa analizatora słuchu. Działanie hałasu na organizm. Pozasłuchowe skutki działania hałasu. Metody zwalczania hałasu. Pyły i gazy w środowisku pracy. Skład i cechy zanieczyszczeń powietrza. Szkodliwe działanie pyłów. Metodyka pomiarowa. Substancje toksyczne. Ochrona organizmu. Promieniowanie elektromagnetyczne. Promieniowanie elektromagnetyczne w.cz., promieniowanie podczerwone, oświetlenie naturalne, oświetlenie sztuczne, promieniowanie spójne, promieniowanie nadfioletowe. Promieniowanie monitorów oraz organizacja komputerowego miejsca pracy. Komputeryzacja otoczenia. Rodzaje i źródła promieniowania. Normy promieniowania monitorów. Ochrona przed promieniowaniem; organizacja komputerowych stanowisk pracy

Efekty kształcenia

Charakteryzuje zasady organizacji miejsca pracy i zarządzania procesami pracy. Rozpoznaje zagroŜenia w środowisku pracy (hałas, pyły i gazy, promieniowanie elektromagnetyczne i monitorów) i dobiera właściwe zabezpieczania przed tymi zagroŜeniami.

Warunki zaliczenia





1. Górska E.: Ergonomia - projektowanie, diagnoza, eksperymenty, Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2002. 2. Kowal E.: Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2002. 3. Lewandowski J.: Ergonomia, MARCUS, Łódź, 1995. 4. Olszewski J.: Podstawy ergonomii i fizjologii pracy, Akademia Ekonomiczna, Poznań, 1993.

Nazwa przedmiotu: Język angielski I Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JA1-POW3_S1S

Język: angielski

Odpowiedzialni za przedmiot: mgr Jolanta Bąk, mgr Wojciech Ciesinski

Prowadzący przedmiot: mgr Jolanta Bąk, mgr Wojciech Ciesinski


laboratorium 30 2 3 zal. na ocenę 1 stacjonarne wybieralny

laboratorium 18 2 3 zal. na ocenę 1 niestacjonarne wybieralny

Wymagania wstępne

Podział na grupy w zaleŜności od stopnia zaawansowania.

Zakres tematyczny

1. Specyfika pracy inŜyniera automatyka (zakres obowiązków, stanowiska, miejsce pracy). 2. Zapis danych i specyfikacji związanych z urządzeniami elektrycznymi (jednostki miary, parametry pracy, wydajność) 3. Opis konstrukcji i procesu działania urządzeń elektrycznych. 4. Organizacja i bezpieczeństwo pracy automatyka. 5. Rozwiązywanie problemów związanych z działaniem urządzeń elektrycznych.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot posiada znajomość języka ogólnego na poziomie B1 wg. Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego w czterech obszarach: Słuchanie i mówienie: student potrafi odebrać i przekazać większość informacji pojawiających się w trakcie normalnego dnia pracy, moŜe brać udział w typowych spotkaniach i zebraniach dotyczących znanych mu tematów, wyraŜać własną opinię popartą argumentacją; Czytanie: student rozumie standardowe formy korespondencji, takie jak zamówienia, zaŜalenia, prośby i ustalenia, rozumie zasadniczą treść sprawozdań i raportów, rozumie instrukcje, procedury, polecenia w zakresie swoich kompetencji zawodowych, potrafi korzystać z tekstów specjalistycznych z wykorzystaniem słownika; Pisanie: student potrafi prowadzić standardową korespondencję, umie napisać prosty raport, potrafi sporządzić proste instrukcje, zarządzenia bądź sformułować procedury.

Warunki zaliczenia

Ćwiczenia (lektorat) - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów i testów (pisemnych lub ustnych) przeprowadzonych kilka razy w semestrze.


1. Vicky Hollet, John Sydes, Tech Talk pre intermediate, Oxford University Press, 2005.


1. Słownik elektryczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo 2. Techniczne, 2007 3. Słownik Informatyczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo 4. Techniczne, 2007 5. Clive Oxenden, Christina Latham-Koenig, Paul Seligson, New English File Pre Intermediate, Oxford University Press, 2007 6. Michael Swan, Catherine Walter, The Good Grammar Book, Oxford University 7. Press, 2009 8. Nick Brieger, Alison Pohl, Technical English : vocabulary and grammar, Summertown Publishing, 2008 9. Eric H. Glendenning, Oxford English for Careers – Technology 1, Oxford University Press, 2007 10. http://www.onestopenglish.com/ 11. http://www.insideout.net/ 12. http://www.howjsay.com/

Nazwa przedmiotu: Język niemiecki I Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JN1-POW3_S1S

Język: niemiecki

Odpowiedzialny za przedmiot: mgr Krystyna Kwaśnicka



Prowadzący przedmiot: mgr Krystyna Kwaśnicka




Wymagania wstępne

podział na grupy w zaleŜności od stopnia zaawansowania

Zakres tematyczny

Rozwijanie sprawności rozumienia ze słuchu i mówienia, czytania oraz pisania w języku niemieckim. Szersze wykorzystanie funkcji językowych umoŜliwiających posługiwanie się językiem obcym w sytuacjach Ŝycia codziennego. Opanowanie złoŜonych struktur gramatycznych, stosowanych do wyraŜania teraźniejszości, przeszłości i przyszłości. 1. Nomenklatura, opis konstrukcji i działania podstawowych elementów komputera. 2. Opis działania, podział i róŜnice pomiędzy urządzeniami wyjścia i wejścia. 3. Urządzenia słuŜące do zapisu i przechowywania danych – terminologia i porównanie. 4. Wykorzystywania oprogramowania biurowego – praca z edytorem tekstu. 5. Historia robotyki.

Efekty kształcenia

Student potrafi stosować potoczne wyraŜenia i wypowiedzi dotyczące konkretnych potrzeb Ŝycia codziennego. Potrafi formułować pytania z zakresu Ŝycia prywatnego, dotyczące np.: miejsca, w którym mieszka, ludzi, których zna i rzeczy, które posiada oraz odpowiadać na tego typu pytania. Potrafi przedstawiać siebie i innych. Potrafi sporządzić notatkę w języku obcym. Potrafi korzystać z podstawowych terminów uŜywanych w języku zawodowym. Student jest zdolny do prowadzenia prostej rozmowy.

Warunki zaliczenia



1. Becker N, Braunert J., Eisfeld H.K. Dialog Beruf 1. München: Max Hueber Verlag. 2000.


1. Omelianiuk W, Ostapczuk H., Zawadzka A., Sach- und Fachtexte auf Deutsch. Białystok: Wydawnictwo Politechniki Białostockiej,2004. 2. Słownik naukowo-techniczny niemiecko-polski, Warszawa: Wydawnictwo Baukowo-Techniczne, 2005 3. http://de.wikipedia.org/wiki/Informatik 4. http://www.caucau.ch/science_files/Geschichte%20Robot.pdf

Nazwa przedmiotu: Język angielski II Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JA2-POW4_S1S

Język: angielski






Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

1. Terminologia związana z nazewnictwem części i komponentów składowych urządzeń elektrycznych. 2. Automatyzacja procesu produkcji i projektowania. 3. Roboty przemysłowe i ich zastosowanie. 4. Nowoczesne materiały w automatyce i robotyce – nanotechnologia.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot posiada znajomość języka ogólnego na poziomie B1 wg. Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego w czterech obszarach: Słuchanie i mówienie: student potrafi odebrać i przekazać większość informacji pojawiających się w trakcie normalnego dnia pracy, moŜe brać udział w typowych spotkaniach i zebraniach dotyczących znanych mu tematów, wyraŜać własną opinię popartą argumentacją; Czytanie: student rozumie standardowe formy korespondencji, takie jak zamówienia, zaŜalenia, prośby i ustalenia, rozumie zasadniczą treść sprawozdań i raportów, rozumie instrukcje, procedury, polecenia w zakresie swoich kompetencji zawodowych, potrafi korzystać z tekstów specjalistycznych z wykorzystaniem słownika; Pisanie: student potrafi prowadzić standardową korespondencję, umie napisać prosty raport,potrafi sporządzić proste instrukcje, zarządzenia bądź sformułować procedury.



Warunki zaliczenia



1. Vicky Hollet, John Sydes, Tech Talk pre intermediate, Oxford University Press, 2005.


1. Słownik elektryczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2007. 2. Douglas A. Downing, Ph.D., Michael A. Covington, Ph.D., Melody Mauldin Covington, Catherine Anne Covington, Dictionary of Computer and Internet Terms,Barron’s Educational Series, Inc., 2009. 3. Słownik Informatyczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo -Techniczne, 2007. 4. Clive Oxenden, Christina Latham-Koenig, Paul Seligson, New English File Pre-Intermediate, Oxford University Press, 2007. 5. Clive Oxenden, Christina Latham-Koenig, Paul Seligson, New English File Intermediate, Oxford University Press, 2007. 6. Michael Swan, Catherine Walter, The Good Grammar Book, Oxford University Press, 2009. 7. Nick Brieger, Alison Pohl, Technical English : vocabulary and grammar, Summertown Publishing, 2008. 8. Eric H. Glendenning, Oxford English for Careers – Technology 1, Oxford University Press, 2007. 9. http://www.onestopenglish.com/ 10. http://www.insideout.net/ 11. http://www.howjsay.com/

Nazwa przedmiotu: Język niemiecki II Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JN2-POW4_S1S

Język: niemiecki






Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

1. Podstawy sieci komputerowych – nazewnictwo i porównanie istniejących koncepcji sieci. 2. Komunikacja w sieci i rodzaje protokołów sieciowych, Internet. 3. Nanotechnologia i jej wykorzystanie. 4. Roboty medyczne i rehabilitacyjne 5. Tworzenie baz danych.

Efekty kształcenia

Student rozumie wypowiedzi i często uŜywane wyraŜenia w zakresie tematów związanych z Ŝyciem codziennym (są to np.: podstawowe informacje dotyczące rozmówcy, jego rodziny, zakupów, otoczenia, pracy). Potrafi porozumiewać się w rutynowych, prostych sytuacjach komunikacyjnych, wymagających jedynie bezpośredniej wymiany zdań na tematy znane i typowe. Potrafi w prosty sposób opisywać swoje pochodzenie i otoczenie, w którym Ŝyje, a takŜe poruszać sprawy związane z najwaŜniejszymi potrzebami Ŝycia codziennego. Potrafi korzystać z terminów uŜywanych w języku zawodowym. Jest zdolny do rozumienia prostych tekstów specjalistycznych.

Warunki zaliczenia



1. Becker N, Braunert J., Eisfeld H.K. Dialog Beruf 1. München: Max Hueber Verlag. 2000


1. Omelianiuk W, Ostapczuk H., Zawadzka A., Sach- und Fachtexte auf Deutsch. Białystok: Wydawnictwo Politechniki Białostockiej,2004. 2. Słownik naukowo-techniczny niemiecko-polski, Warszawa: Wydawnictwo Baukowo-Techniczne, 2005 3. http://www.hessen-nanotech.de/mm/NanoEnergie_web.pdf 4. http://www.welt.de/wams_print/article1575481/Roboter_bluten_und_stoehnen_fuer_die_Medizin.html

Nazwa przedmiotu: Język angielski III Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JA3-POW5_S1S

Język: angielski







laboratorium 18 2 5 egzamin 3 niestacjonarne wybieralny

Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

1. Komputer osobisty, podzespoły, peryferia i ich współdziałanie 2. Charakterystyka tranzystora, odczytywanie najwaŜniejszych parametrów pracy. 3. Opisywanie systemów zautomatyzowanych, parametrów wymiernych oraz trendów. 4. Typologia kontrolerów urządzeń automatycznych.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot posiada znajomość języka ogólnego na poziomie B1+ wg. Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego w czterech obszarach: Słuchanie i mówienie: student potrafi udzielać szczegółowych informacji i określać konkretne potrzeby w środowisku pracy, potrafi skutecznie zaprezentować własny punkt widzenia, np. w odniesieniu do problemów technicznych; w przypadku zwracanie się z prośbą o coś, skutecznie radzi sobie z nieoczekiwanymi reakcjami i trudnościami; rozumie przekaz informacji medialnej publikowanej w radio i telewizji; Czytanie: student rozumie korespondencję w języku standardowym i specjalistycznym, potrafi zrozumieć większość raportów związanych z pracą zawodową, rozumie cel instrukcji i procedur, potrafi dokonywać ich oceny i proponować zmiany; potrafi czytać z wykorzystaniem słownika teksty profesjonalne publikowane w prasie i w Internecie oraz teksty specjalistyczne; Pisanie: student umie sporządzać notatki dla celów osobistych jak i dla innych pracowników, potrafi prowadzić korespondencję i sporządzić raport, przy czym większość popełnianych błędów nie zakłóca znaczenia tekstu.

Warunki zaliczenia



1. Mark Ibbotson, Cambridge English for Engineering, Cambridge University Press, 2009. 2. Eric H. Glendening, Oxford English for Electronics, Oxford University Press, 2007.


1. Słownik elektryczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2007 2. Douglas A. Downing, Ph.D., Michael A. Covington, Ph.D., Melody Mauldin Covington, Catherine Anne Covington, Dictionary of Computer and Internet Terms,Barron’s Educational Series, Inc., 2009 3. Słownik Informatyczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2007 4. Clive Oxenden, Christina Latham-Koenig, Paul Seligson, New English File Intermediate, Oxford University Press, 2007 5. Raymond Murphy, English Grammar in Use, Cambridge University Press, 2005 6. Nick Brieger, Alison Pohl, Technical English: vocabulary and grammar, Summertown Publishing, 2008 7. Eric H. Glendenning, Oxford English for Careers – Technology 2, Oxford University Press, 2007 8. http://www.onestopenglish.com/ 9. http://www.insideout.net/ 10. http://www.howjsay.com/

Nazwa przedmiotu: Język niemiecki III Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JN3-POW5_S1S

Język: niemiecki





laboratorium 18 2 5 egzamin 3 niestacjonarne wybieralny

Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

1. Zastosowanie systemów automatyki w przemyśle. 2. Podstawowe rodzaje oprogramowania i jego uŜytkowanie. 3. Systemy operacyjne – porównanie. 4. Sztuczna inteligencja. 5. Ergonomia w przemyśle.

Efekty kształcenia



Student rozumie znaczenie głównych wątków przekazu zawartego w jasnych, standardowych wypowiedziach, które dotyczą znanych jej spraw i zdarzeń typowych dla pracy, szkoły, czasu wolnego itd. Potrafi radzić sobie w większości sytuacji komunikacyjnych, które mogą się zdarzyć w czasie podróŜy w regionie, gdzie mówi się danym językiem. Potrafi tworzyć proste, spójne wypowiedzi ustne i pisemne na tematy, które są jej znane bądź ją interesują. Potrafi opisywać doświadczenia, zdarzenia, nadzieje, marzenia i zamierzenia, krótko uzasadniając bądź wyjaśniając swoje opinie i plany. Potrafi uŜywać terminów naukowych związanych z kierunkiem studiów. Potrafi aktywnie uczestniczyć w dyskusji. Jest zdolny do korzystania z tekstów specjalistycznych.

Warunki zaliczenia



1. Becker N, Braunert J., Eisfeld H.K. Dialog Beruf 2. München: Max Hueber Verlag. 2000.


1. Omelianiuk W, Ostapczuk H., Zawadzka A., Sach- und Fachtexte auf Deutsch. Białystok: Wydawnictwo Politechniki Białostockiej,2004. 2. Słownik naukowo-techniczny niemiecko-polski, Warszawa: Wydawnictwo Baukowo-Techniczne, 2005 3. Perlmann-Balme M., Schwab S., em Hauptkurs. Ismaning: Max Hueber Verlag, 2006 4. HäubleinG.,Memo.Berlin: Langenscheidt ,2001 5. Bahlmann C., Unterwegs. Berlin: Langenscheidt, 2003 6. Rostek M., Deutsch Lesetexte, Poznań: Wagros, 1996 7. http://www.automobil-industrie.vogel.de/antrieb/articles/138431/ 8. http://ots.fh-bandenburg.de/index.php?module=pagemaster&PAGE_user_op=view_page&PAGE_id=5

Nazwa przedmiotu: Język angielski IV Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JA4-POW6_S1S

Język: angielski




laboratorium 30 2 6 egzamin 2 stacjonarne wybieralny

Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

1. Urządzenia i sieci telefonii komórkowej 2. Telewizja Wysokiej Rozdzielczości HDTV 3. Nowoczesne systemy audio odtwarzające i zapisujące dźwięk 4. Techniki informacyjne - zasady i metody przeprowadzania prezentacji multimedialnej 5. Ubieganie się o pracę – pisanie CV i listu motywacyjnego (m.in. stanowisko inŜyniera systemów sterowania, automatyk PLC) oraz uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot posiada znajomość języka ogólnego na poziomie B2 wg. Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego w czterech obszarach: Słuchanie i mówienie: student potrafi udzielać szczegółowych informacji i określać konkretne potrzeby w środowisku pracy, potrafi skutecznie zaprezentować własny punkt widzenia, np. w odniesieniu do produktu; w trakcie rozmowy skutecznie radzi sobie z nieoczekiwanymi reakcjami i trudnościami; rozumie przekaz informacji medialnej publikowanej w radio i telewizji; student potrafi przygotować i przeprowadzić techniczną prezentację multimedialną; student umie rozpoznawać oraz posługiwać się odpowiednim rejestrem językowym w zaleŜności od sytuacji; Czytanie: student rozumie korespondencję w języku standardowym i specjalistycznym, potrafi zrozumieć większość raportów związanych z pracą zawodową, rozumie cel instrukcji i procedur, potrafi dokonywać ich oceny i proponować zmiany; potrafi czytać z wykorzystaniem słownika teksty profesjonalne publikowane w prasie i w Internecie oraz teksty specjalistyczne; Pisanie: student umie sporządzać notatki dla celów osobistych jak i dla innych pracowników, potrafi prowadzić korespondencję i sporządzić raport, przy czym większość popełnianych błędów nie zakłóca znaczenia tekstu.

Warunki zaliczenia



1. Mark Ibbotson, Cambridge English for Engineering, Cambridge University Press, 2009.


1. Słownik elektryczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2007 2. Douglas A. Downing, Ph.D., Michael A. Covington, Ph.D., Melody Mauldin Covington, Catherine Anne Covington, Dictionary of Computer and Internet Terms,Barron’s Educational Series, Inc., 2009 3. Słownik Informatyczny polsko – angielski, angielsko – polski, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2007



4. Clive Oxenden, Christina Latham-Koenig, Paul Seligson, New English File Upper Intermediate, Oxford University Press, 2007 5. Raymond Murphy, English Grammar in Use, Cambridge University Press, 2005 6. Nick Brieger, Alison Pohl, Technical English : vocabulary and grammar, Summertown Publishing, 2008 7. Eric H. Glendenning, Oxford English for Careers – Technology 2, Oxford University Press, 2007 8. http://www.onestopenglish.com/ 9. http://www.insideout.net/ 10. http://www.howjsay.com/

Nazwa przedmiotu: Język niemiecki IV Kod przedmiotu: 09.0-WE-AIR-JN4-POW6_S1S

Język: niemiecki




laboratorium 30 2 6 egzamin 2 stacjonarne wybieralny

Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

1. Sterowanie robotów. 2. Bezpieczeństwo danych. 3. Napędy precyzyjne i roboty przemysłowe. 4. Bezpieczeństwo pracy. 5. Ubieganie się o pracę – pisanie CV i listu motywacyjnego (m.in. stanowisko inŜyniera systemów sterowania, automatyk PLC) oraz uczestniczenie w rozmowie kwalifikacyjnej.

Efekty kształcenia

Student rozumie znaczenie głównych wątków przekazu zawartego w złoŜonych tekstach na tematy konkretne i abstrakcyjne, łącznie z rozumieniem dyskusji na tematy techniczne z zakresu jej specjalności. Potrafi porozumiewać się na tyle płynnie i spontanicznie, by prowadzić normalną rozmowę z rodzimym uŜytkownikiem języka, nie powodując przy tym napięcia w którejkolwiek ze stron. Potrafi - w szerokim zakresie tematów - formułować przejrzyste i szczegółowe wypowiedzi ustne lub pisemne, a takŜe wyjaśniać swoje stanowisko w sprawach będących przedmiotem dyskusji, rozwaŜając wady i zalety róŜnych rozwiązań. Jest zdolny do interpretacji danych zawartych w opracowaniach związanych z jego specjalnością.

Warunki zaliczenia



1. Becker N, Braunert J., Eisfeld H.K. Dialog Beruf 2. München: Max Hueber Verlag. 2000


1. Omelianiuk W, Ostapczuk H., Zawadzka A., Sach- und Fachtexte auf Deutsch. Białystok: Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, 2004. 2. Słownik naukowo-techniczny niemiecko-polski, Warszawa: Wydawnictwo Baukowo-Techniczne, 2005 3. Perlmann-Balme M., Schwab S., em Hauptkurs. Ismaning: Max Hueber Verlag, 2006 4. HäubleinG.,Memo.Berlin: Langenscheidt ,2001 5. Bahlmann C., Unterwegs. Berlin: Langenscheidt, 2003 6. Rostek M., Deutsch Lesetexte, Poznań: Wagros, 1996 7. http://ots.fh-brandenburg.de/index.php?module=pagemaster&PAGE_user_op=view_page&PAGE_id=5

Nazwa przedmiotu: Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem Kod przedmiotu: 04.9-WE-AIR-ZMSP-POW_A7_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: dr hab. inŜ. Janusz Szajna, dr inŜ. Anna Pławiak-Mowna

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Janusz Szajna, dr inŜ. Anna Pławiak-Mowna


wykład 30 2 2 zal. na ocenę 1 stacjonarne wybieralny

wykład 9 1 8 zal. na ocenę 1 niestacjonarne wybieralny

Zakres tematyczny

Podstawowe pojęcia i kategorie normatywne. Pojęcie przedsiębiorcy, firmy, działalności gospodarczej. Organy koncesyjne i zezwalające. Oznaczenie przedsiębiorcy. Krajowy Rejestr Sądowy. Słownik kategorii normatywnych i ekonomiczno-rynkowych.



Wypracowanie decyzji o załoŜeniu własnej firmy. Pomysł załoŜenia firmy prywatnej. Koncepcja ogólna utworzenia firmy. Znaczenie czynników: lokalizacji, obszaru działania, popytu i podaŜy, konkurencji, ryzyka. Źródła sfinansowania „rozruchu” firmy. Ocena: opłacalności ekonomicznej, zagroŜeń i barier, moŜliwości i szans rozwoju. Decyzja o załoŜeniu własnej firmy. Wybór podmiotu działalności gospodarczej. Przedsiębiorca działający jednoosobowo i wspólnik. Firma prywatna prowadzona przez osobę fizyczną. Firma wolnego zawodu. Rodzinna firma prywatna. Spółki: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna. Osobowość prawna spółek. Procedura załoŜenia firmy (plan czynności). Procedura formalno-prawna i administracyjna. Plan czynności związanych z załoŜeniem firmy; załoŜenie firmy prywatnej przez osobę fizyczną; załoŜenie firmy wolnego zawodu; załoŜenie rodzinnej firmy prywatnej; załoŜenie spółki: cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej komandytowo – akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjnej; uzyskanie koncesji lub zezwolenia. Procedura załoŜenia firmy (rejestracja, zgłoszenia). Rejestracja firmy w KRS. Uzyskanie numeru statystycznego w systemie REGON. Uzyskanie NIP w urzędzie skarbowym. Rejestracja podatnika VAT. Otwarcie rachunku bankowego. Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Ubezpieczenia osobowe i majątkowe. Zawiadomienie innych urzędów lub instytucji publicznych. Biznes-plan. Podstawy metodyczne biznes-planu. Baza przygotowawcza do opracowania biznes-planu. Opracowanie biznes-planu. Plan: organizacyjny, inwestycyjny, produkcji, marketingu, sprzedaŜy, finansowy. Środki i metody realizacji, kontrola. Początek działalności firmy. Zaprowadzenie właściwych ksiąg i potrzebnych ewidencji. Ustalenie struktury organizacyjnej i obiegu dokumentów. Utworzenie stanowisk pracy i zatrudnienie pracowników. Zapewnienie odpowiednich warunków pracy. WyposaŜenie materiałowo-techniczne. Promocja, reklama, marketing. Metody sprzedaŜy i zarządzania firmą.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot opisuje procedurę zakładania firmy. Potrafi scharakteryzować podmioty działalności gospodarczej. Opisuje analizę opłacalności ekonomicznej, potrafi identyfikować zagroŜenia i bariery oraz moŜliwości i szanse rozwoju firmy. Potrafi wybrać podmiot działalności gospodarczej. Sporządza biznes-plan. Jest świadomy konieczności monitorowania zmian w przepisach prawa związanych z dziedziną.

Warunki zaliczenia



1. Skowroński S.: Mały Biznes, czyli przedsiębiorczość na własną rękę, INROR, Warszawa, 1998. 2. StruŜycki M.: Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem. Uwarunkowania Europejskie, Difin, Warszawa, 2002. 3. Zarządzanie marketingowe małymi i średnimi przedsiębiorstwami, Pr. Zbiorowa, Difin, Warszawa, 1998.

Nazwa przedmiotu: Psychologia Kod przedmiotu: 14.4-WE-AIR-P-POW_A7_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr Anna Mróz

Prowadzący przedmiot: Pracownicy Wydziału Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu


wykład 30 2 2 zal. na ocenę 1 stacjonarne wybieralny


Zakres tematyczny

Wprowadzenie do psychologii - psychologia jako nauka. Przedmiot zainteresowania psychologii. Psychologia empiryczna jako sposób poznawania rzeczywistości. Uczenie się. Czynniki poznawcze w uczeniu się. Uczenie się latentne. Uczenie się przez obserwację. Wiedza i jej reprezentacje. Strategie uczenia się. Pamięć. Rodzaje pamięci: epizodyczna, semantyczna, proceduralna. Pamięć krótkotrwała i długotrwała. Krzywa zapamiętywania. Poziomy przetwarzania informacji a pamięć. Mnemotechniki. Style poznawcze. Pojęcie stylu poznawczego. Style jako indywidualne preferencje. Style a moŜliwości poznawcze. Refleksyjność-impulsywność. ZaleŜność-niezaleŜność od pola. Abstrakcyjność-konkretność i pojęciowy a wyobraŜeniowy styl poznawczy Rozwój człowieka w pełnym cyklu Ŝycia. Motywacja i hierarchia potrzeb. Mechanizmy leŜące u podstaw motywacji. Motywacja w przebiegu zachowania. Koncepcja autodeterminacji Osobowość człowieka. Emocje Neuroanatomiczne podłoŜe emocji. Mechanizmy wzbudzania emocji. Inteligencja. Pojęcie inteligencji. Czynnikowe, biologiczne i poznawcze koncepcje inteligencji. Spory wokół załoŜeń przyjmowanych przez teorie intelektu oraz badań inteligencji. Testowanie inteligencji. Procesy grupowe. Wyznaczniki atrakcyjności interpersonalnej. Kulturowe uwarunkowanie piękna. Teorie atrakcyjności (nagroda/kara, równowaga poznawcza, socjobiologia). Indywidualizm i kolektywizm w psychologii róŜnic indywidualnych. Problem toŜsamości oraz orientacji ja – inni.

Efekty kształcenia

Student objaśnia zagadnienia współczesnej psychologii. Analizuje i krytycznie dyskutuje główne koncepcje naleŜące do dziedziny psychologii. Omawia procesy i zjawiska związane z regulacją zachowania, takie jak wybrane róŜnice indywidualne (inteligencja, style poznawcze), emocje, motywacja oraz wskazuje praktyczne zastosowanie nabytej wiedzy i egzemplifikuje omawiane zagadnienia.

Warunki zaliczenia





1. Aronson E., Wilson T., Alert R.: Psychologia społeczna, Wydawnictwo ZYSK i S-ka, Poznań, 2007. 2. Aronson E.: Człowiek istota społeczna, Wydawnictwo PWN, Warszawa, 2005. 3. Gerrig R. J., Zimbardo P.: Psychologia i Ŝycie, Wydawnictwo PWN, Warszawa, 2006.

Nazwa przedmiotu: Podstawy systemów dyskretnych Kod przedmiotu: 11.9-WE-AIR-PSD-PP14_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Marian Adamski

Prowadzący przedmiot: Pracownicy WEIiT IIiE


wykład 15 1 1 zal. na ocenę obowiązkowy

ćwiczenia 15 1 1 zal. na ocenę 4 stacjonarne

obowiązkowy


ćwiczenia 9 1 1 zal. na ocenę 4 niestacjonarne

obowiązkowy

Zakres tematyczny

System dyskretny: Przestrzeń stanów lokalnych, stany globalne, dynamika systemu. System tranzycyjny. Elementy teorii grafów. Podstawowe pojęcia. Drogi i cykle w grafach, drzewa i ich własności. Wyznaczanie minimalnego drzewa rozpinającego (algorytm Kruskala). Metody przeszukiwania grafów. Problem minimalnych odległości. Grafy Eulera i Hamiltona. Problem komiwojaŜera. Podstawy logiki formalnej: Rachunek zbiorów. Relacje, funkcje. Logika pierwszego rzędu i logika zadaniowa. Dowody formalne, pojęcie poprawności i pełności systemu logicznego. Teorie formalne. Dyskretne systemy decyzyjne. Opis systemów dyskretnych w języku logiki. Elementy teorii automatów: automat Moore’a, automat Mealy’ego, graf stanów. Automat współbieŜny i jego specyfikacja z wykorzystaniem sieci Petriego. Dyskretny proces zdarzeń i warunków. Przykłady procesów zdarzeń dyskretnych. Sterowanie sekwencyjne, symulacja, priorytetowe reguły szeregowania, sieci kolejkowe. Modele optymalizacyjne: grafowe, kombinatoryczne, programowania dyskretnego.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot, potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia teorii grafów, logiki formalnej, teorii automatów, rozróŜniać rodzaje logiki formalnej (rachunek zdań, rachunek predykatów) oraz rodzaje automatów skończonych (automat Moore’a, automat Mealy’ego, automat współbieŜny). Potrafi wykorzystywać najwaŜniejsze algorytmy grafowe, przekształcać wyraŜenia logiczne z wykorzystaniem praw rachunku zdań, sporządzić modele automatowe prostych systemów dyskretnych, takich jak sterowniki logiczne. Posługuje się w razie potrzeby metodami optymalizacji dyskretnej. Jest świadom roli i znaczenia modeli formalnych w informatyce i automatyce.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Ćwiczenia – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze.


1. Ben-Ari M.: Logika matematyczna, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2005. 2. Pawlak Z.: Systemy informacyjne, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1983. 3. Narsingh Deo: Teoria grafów i jej zastosowanie w technice i informatyce, PWN, Warszawa, 1980. 4. Wilson R.: Wprowadzenie teorii grafów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1988. 5. David R., Alla H.: Petri Nets and Grafcet-Tools for Modelling Discrete Event System, Prentice Hall, New York, 1992. 6. Banaszak Z., Kuś J., Adamski M.: Sieci Petriego. Modelowanie, sterowanie i synteza systemów dyskretnych, Wyd. Politechniki Zielonogórskiej, 1993. 7. Szpyrka M.: Sieci Petriego w modelowaniu i analizie systemów współbieŜnych, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2008. 8. Karatkevich A.: Dynamic Analysis of Petri Net-Based Discrete System, Springer, Berlin, 2007.

Nazwa przedmiotu: Algebra liniowa z geometrią analityczną Kod przedmiotu: 11.1-WE-AIR-ALGA-PP15_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr Barbara Mędryk

Prowadzący przedmiot: Pracownicy Wydziału Matematyki, Informatyki i Ekonometrii


wykład 15 1 1 egzamin obowiązkowy


obowiązkowy



obowiązkowy



Zakres tematyczny

Liczby wymierne i liczby rzeczywiste: liczby niewymierne, rozwinięcia dziesiętne, wielomiany i liczby algebraiczne, ciągi rekurencyjne. Macierze: własności i klasyfikacja macierzy; działania na macierzach, rząd macierzy, macierze odwracalne; wyznaczniki; układy równań liniowych; twierdzenie Kroneckera-Capellego; wielomian charakterystyczny macierzy, wartości własne i wektory własne macierzy, twierdzenie Cayley’a-Hamiltona. Liczby zespolone: arytmetyka liczb zespolonych, interpretacja geometryczna, postać trygonometryczna, potęgowanie i pierwiastkowanie liczb zespolonych, wzór de Moivre’a, Zasadnicze Twierdzenie Algebry, ułamki proste. Wektory i algebra analityczna w przestrzeni: trójwymiarowa przestrzeń euklidesowa; iloczyn wektorowy, iloczyn mieszany, zastosowania rachunku wektorowego. Równania płaszczyzny i prostej. Wzajemne połoŜenia punktów, prostych, płaszczyzn i sfer.

Efekty kształcenia

Student rozwiązuje równania liniowe i interpretuje je w terminach wektorów i odwzorowań liniowych. Oblicza wyznacznik.Znajduje macierz odwrotną. Oblicza wartość własną. Operuje na liczbach zespolonych. Posługuje się pojęciami geometrii analitycznej.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Ćwiczenia – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze.


1. Trajdos T.: Matematyka. Część 3 – liczby zespolone. Wektory. Macierze. Wyznaczniki.Geometria analityczna i róŜniczkowa, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2005. 2. Kaczorek T.: Wektory i macierze w automatyce i elektrotechnice, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1998.

Nazwa przedmiotu: Fizyka dla inŜynierów I Kod przedmiotu: 13.2-WE-AIR-FI1-PP17_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Roman Gielerak

Prowadzący przedmiot: prof. dr hab. Roman Gielerak




obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna

Zakres tematyczny

Mechanika. Język fizyki. Wielkości i miary. Równania. Wektory. Prawa fizyki, a teorie fizyczne. Aktualna perspektywa (fizyka klasyczna i fizyka współczesna; zasięg). Kinematyka punktu materialnego. Ruch prostoliniowy i krzywoliniowy. Prędkość średnia. Prędkość chwilowa. Ruch po okręgu. Prędkość i przyspieszenie kątowe. Układy odniesienia. Prędkość względna. Kinematyczne równania ruchu. Składanie ruchów: rzut poziomy i ukośny. Dynamika punktu materialnego. Masa. pęd, siła. Zasady dynamiki Newtona. Zasada zachowania pędu. Tarcie. Formułowanie i rozwiązywanie dynamicznych równań ruchu. Przyspieszenie i siła dośrodkowa. Ruch w polu siły centralnej. Grawitacja. Prawo powszechnego ciąŜenia. Ruch planet. Pojęcie pola. NatęŜenie i potencjał pola. Energia mechaniczna. Energia kinetyczna i potencjalna. Praca. Moc. Zasada zachowania energii mechanicznej. Zderzenia ciał: spręŜyste i niespręŜyste. Mechanika bryły sztywnej. Pojęcie bryły sztywnej. Środek masy. Środek cięŜkości. Moment bezwładności. Moment siły. Moment pędu. Zasada zachowania momentu pędu. Energia. Formułowanie i rozwiązywanie równań ruchu bryły sztywnej. Analogie pomiędzy wielkościami opisującymi ruch postępowy i obrotowy. Moment pędu atomu. Ruch drgający. Przykłady. Opis: odchylenie, amplituda, okres, częstotliwość. Siła spręŜysta. Drgania harmoniczne. Częstotliwość własna. Równania ruchu. Energia w ruchu harmonicznym. Drgania tłumione, stała tłumienia, czas relaksacji, logarytmiczny dekrement tłumienia. Drgania wymuszone. Rezonans. Ruch falowy. Ruch harmoniczny a fale. Fala a cząstka. Opis fali. Typy fal (podłuŜne, poprzeczne, płaskie, kuliste). Równania falowe. Prędkość i długość fali. Energia fali. Interferencja. Dyfrakcja. Fale stojące. Fale dŜwiękowe. Układy drgające , źródła dźwięku. Dudnienie. Zjawisko Dopplera. Termodynamika. Ciepło i temperatura. Ilość ciepła. Kaloria. Temperatura. Ciało w równowadze termodynamicznej. Termometr. Skale temperatur. Zasady termodynamiki. Zasada zachowania energii w termodynamice (I prawo termodynamiki). Nieodwracalność zjawisk (II prawo termodynamiki). Entropia. Procesy termiczne. Cykl Carnota. Prawa gazów. Kinetyczne teoria gazów. Gaz doskonały, model mikroskopowy. Zasada ekwipartycji energii, ciepła molowe. Równanie stanu van der Waalsa. Rozkład Maxwella i Boltzmanna. Ruchy Browna. Równanie Boltzmanna. Mikroskopowa definicja entropii.

Efekty kształcenia

Podstawowym efektem kursu będzie rozumienie w oparciu o fundamentalne prawa fizyki prostych zjawisk i procesów makroskopowych oraz umiejętność ich analizy ilościowo- jakościowej wraz z kompetencją tworzenia modeli matematycznych prostych procesów fizycznych celem ich symulowania na komputerze. Ponadto, zrozumienie podstaw nowoczesnych teorii kwantowych i w oparciu o nie rozumienie działania od strony praw fizyki kwantowej technologii półprzewodnikowych oraz laserowych stosowanych w nowoczesnej technologii komputerowej.



Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego przeprowadzonego po zakończeniu wykładu. Ćwiczenia – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze.


1. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Podstawy fizyki tom 1-mechanika klasyczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2005. 2. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Podstawy fizyki tom 2-mechanika klasyczna c.d., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2005. 3. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Podstawy fizyki tom 3-elektryczność, magnetyzm, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2005.


1. Massalski J., Fizyka dla InŜynierów, T.1, WNT, Warszawa,2005. 2. Massalski J., Fizyka dla InŜynierów, T.2, Fizyka współczesna, WNT, Warszawa, 2005

Nazwa przedmiotu: Architektura systemów komputerowych Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-ASK-PP19_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Grzegorz Andrzejewski





Zakres tematyczny

Istota działania systemu komputerowego. Zasada współpracy procesora z pamięcią w procesie przetwarzania informacji. Operacje wejścia-wyjścia, tryby adresowania. Pamięć operacyjna i podręczna, zasada spójności pamięci. Procesor, budowa, rodzaje, ewolucja. Procesory CISC i RISC właściwości i porównania. Procesory nowej generacji, parametry, trendy i metryczki. Płyty główne, rodzaje płyt, płyty ATX, sterowniki płyt, transmisja DMA. Architektury równoległe procesorów, SISD, SIMD, MIMD. Dyski elastyczne i twarde, budowa, parametry. Sterowniki dysków twardych, EIDE i SCSI, standard ATA. Pamięci optyczne, CDROM, DVD, sterownik ATAPI. Monitory lampowe i ciekłokrystaliczne, budowa i parametry, karty graficzne typy i parametry. Urządzenia peryferyjne: klawiatura, mysz i drukarki. BIOS i jego konfiguracja.

Efekty kształcenia

Wiedza Student potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe pojęcia dotyczące architektury komputera. Potrafi rozróŜniać podstawowe elementy budowy komputera. Kompetencje Potrafi oszacować wymagania na sprzęt komputerowy. Potrafi wyszukać najwaŜniejsze urządzenia w komputerze. Umiejętności Jest otwarty na nowinki technologiczne w zakresie architektury komputerów. Jest świadomy zagroŜenia Ŝycia przy pracy z urządzeniami zasilanymi z sieci energetycznej 230V.

Warunki zaliczenia



1. Null L., Lobur J.: Struktura organizacyjna i architektura systemów komputerowych, Helion, 2004. 2. Stallings W.: Organizacja i architektura systemu komputerowego, WNT, 2004.


1. Skorupski A.: Podstawy budowy i działania komputerów, WKŁ, 2004.

Nazwa przedmiotu: Analiza matematyczna Kod przedmiotu: 11.1-WE-AIR-AM-PP13_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Janusz Matkowski







obowiązkowy



obowiązkowy

Zakres tematyczny

Rachunek róŜniczkowy funkcji jednej zmiennej rzeczywistej. Określenie i interpretacje pochodnej funkcji jednej zmiennej w punkcie. RóŜniczkowalność funkcji w zbiorze. Ciągłość a róŜniczkowalność. Podstawowe reguły róŜniczkowania. Twierdzenia o wartości średniej i ich zastosowania. Pochodne wyŜszych rzędów. Twierdzenie de L'Hospitala i wyraŜenia nieoznaczone. Wartości ekstremalne. Wypukłość, wklęsłość i punkty przegięcia wykresu funkcji. Badanie przebiegu zmienności funkcji. Rachunek całkowy funkcji jednej zmiennej rzeczywistej. Całka nieoznaczona, podstawowe metody wyznaczania całek nieoznaczonych. Całka oznaczona Reimanna i jej własności. Podstawowe twierdzenia rachunku całkowego. Szacowanie całek oznaczonych. Podstawowe zastosowania całek oznaczonych. Całki niewłaściwe. Szeregi liczbowe i funkcyjne. Szereg liczbowy i jego zbieŜność. Szereg geometryczny. Kryteria zbieŜności szeregów o wyrazach nieujemnych. Szeregi o wyrazach dowolnych. Działania na szeregach. Ciągi i szeregi funkcyjne. Szeregi potęgowe. Wzór Taylora i Maclaurina. Przykłady Rozwinięć w szeregi Taylora.

Efekty kształcenia

Student oblicza pochodne i całki funkcji jednej i wielu zmiennych. Bada przebieg funkcji. Bada zbieŜności szeregów. Dostrzega, interpretuje oraz wykorzystuje związki i zaleŜności funkcyjne wyraŜane za pomocą wzorów, wykresów, diagramów, schematów, tabel.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze, aktywność na zajęciach. Ćwiczenia – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze sprawdzianów oraz aktywność na ćwiczeniach.


1. śakowski W., Kołodziej W.: Matematyka. Część 2. Analiza matematyczna., Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2003. 2. Kuratowski K.: Rachunek róŜniczkowy i całkowy, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2008. 3. Hącia L.: Elementy analizy matematycznej dla studentów uczelni technicznych, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2007. 4. Gewert M., Skoczylas Z.: Analiza matematyczna cz. 1 i 2., Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław, 2008. 5. Krysicki W., Włodarski L.: Analiza matematyczna w zadaniach, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. 6. Mosulski W., Szajkowski J.: Zbiór zadań z analizy matematycznej, Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2007.

Nazwa przedmiotu: Fizyka dla inŜynierów Kod przedmiotu: 13.2-WE-AIR-FI-PP17_S1S

Język: polski






obowiązkowy

Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

Mechanika. Język fizyki. Wielkości i miary. Równania. Wektory. Prawa fizyki, a teorie fizyczne. Aktualna perspektywa (fizyka klasyczna i fizyka współczesna; zasięg). Kinematyka punktu materialnego. Ruch prostoliniowy i krzywoliniowy. Prędkość średnia. Prędkość chwilowa. Ruch po okręgu. Prędkość i przyspieszenie kątowe. Układy odniesienia. Prędkość względna. Kinematyczne równania ruchu. Składanie ruchów: rzut poziomy i ukośny. Dynamika punktu materialnego. Masa. pęd, siła. Zasady dynamiki Newtona. Zasada zachowania pędu. Tarcie. Formułowanie i rozwiązywanie dynamicznych równań ruchu. Przyspieszenie i siła dośrodkowa. Ruch w polu siły centralnej. Grawitacja. Prawo powszechnego ciąŜenia. Ruch planet. Pojęcie pola. NatęŜenie i potencjał pola. Energia mechaniczna. Energia kinetyczna i potencjalna. Praca. Moc. Zasada zachowania energii mechanicznej. Zderzenia ciał: spręŜyste i niespręŜyste. Mechanika bryły sztywnej. Pojęcie bryły sztywnej. Środek masy. Środek cięŜkości. Moment bezwładności. Moment siły. Moment pędu. Zasada zachowania momentu pędu. Energia. Formułowanie i rozwiązywanie równań ruchu bryły sztywnej. Analogie pomiędzy wielkościami opisującymi ruch postępowy i obrotowy. Moment pędu atomu. Ruch drgający. Przykłady. Opis: odchylenie, amplituda, okres, częstotliwość. Siła spręŜysta. Drgania harmoniczne. Częstotliwość własna. Równania ruchu. Energia w ruchu harmonicznym. Drgania tłumione, stała tłumienia, czas relaksacji, logarytmiczny dekrement tłumienia. Drgania wymuszone. Rezonans. Ruch falowy. Ruch harmoniczny a fale. Fala a cząstka. Opis fali. Typy fal (podłuŜne, poprzeczne, płaskie, kuliste). Równania falowe. Prędkość i długość fali. Energia fali. Interferencja. Dyfrakcja. Fale stojące. Fale dŜwiękowe. Układy drgające, źródła dźwięku. Dudnienie. Zjawisko Dopplera.



Termodynamika. Ciepło i temperatura. Ilość ciepła. Kaloria. Temperatura. Ciało w równowadze termodynamicznej. Termometr. Skale temperatur. Zasady termodynamiki. Zasada zachowania energii w termodynamice (I prawo termodynamiki). Nieodwracalność zjawisk (II prawo termodynamiki). Entropia. Procesy termiczne. Cykl Carnota. Prawa gazów. Kinetyczne teoria gazów. Gaz doskonały, model mikroskopowy. Zasada ekwipartycji energii, ciepła molowe. Równanie stanu van der Waalsa. Rozkład Maxwella i Boltzmanna. Ruchy Browna. Równanie Boltzmanna. Mikroskopowa definicja entropii. Elektromagnetyzm. Podstawowe prawa: prawo Coulomba, prawo Gaussa, prawo Ampere. Prawo Biota-Savarta, Prawo Faradaya-Lenza. Prąd przesunięcia Maxwella. Równania Maxwella. Fale elektromagnetyczne. Rozwiązania równań Maxwella w prózni. Polaryzacja fal EM. Interferencja i dyfrakcja fal. Szczególna Teoria Względności. Prędkość światła. Doświadczenie Michelsona-Morleya. Postulaty Einsteina i ich pierwsze konsekwencje: dylatacja czasu, skrócenie odległości, względność pojęcia równoczesności. Czasoprzestrzeń, Diagramy czasoprzestrzenne. Przekształcenia Lorentza. Dodawanie prędkości. Dynamika: przekształcenia energii i pędu. Energia spoczynkowa. Związek masy i energii. Przykłady: spontaniczna kreacja cząstek, energia jądrowa. Relatywizm w zjawiskach elektromagnetycznych. Elementarna Teoria kwantów. Cząstki czy Fale? Promieniowanie termiczne, modele ciała doskonale czarnego. Prawa promieniowania. Hipoteza Plancka: kwantowanie energii. Zjawisko fotoelektryczne: prawa, objaśnienie Einsteina .Hipoteza cząstek światła :fotony. Zjawisko Comptona. Przesunięcie do podczerwieni w polu grawitacyjnym. Hipoteza fal materii (de Broglie,1924). Interferencja wiązek elektronowych. Zasada nieoznaczoności Heisenberga. Funkcja falowa. Równanie Schrodingera. Cząstka swobodna, paczka falowa. Cząstka w jamie potencjału, tunelowanie. Oscylator harmoniczny. Reguły kwantowania. Podstawowe postulaty mechaniki kwantowej: wartości średnie, prawa zachowania. Pomiar. Pomiar jednoczesny, reguły nieoznaczoności. Kwantowanie momentu pędu, degeneracja poziomów energii. Struktura subtelna widma: zjawisko Sterna-Gerlacha, hipoteza spinu i jego kwantowanie. PrzybliŜona teoria atomów wieloelektronowych. Struktura elektronowa a własności chemiczne. Układ okresowy pierwiastków. Wiazania chemiczne: jonowe, kowalencyjne. siły van der Waalsa, Materia skondensowana. Struktury ciałostałowe, rodzaje wiązań. Struktury krystaliczne, ich symetrie i defekty. Własności termiczne kryształów: ciepło molowe, teoria Einsteina-Debyea. Rodzaje wiązań :wiązania metaliczne .Teoria przewodnictwa elektrycznego w metalach. Pasmowa teoria ciał stałych. Twierdzenie Blocha. Pasmo walencyjne, pasmo przewodnictwa, przerwa energetyczna, poziom Fermiego. Przewodnictwo elektronowe i przewodnictwo dziurowe. Półprzewodniki i ich elementarne własności. Zastosowania elementarne: złącza n-p, diody, tranzystory, układy scalone. Zjawiska fizyczne na styku dwóch metali.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot zna i rozumie podstawowe załoŜenia i aparat pojęciowo-analityczny klasycznych teorii fizycznych takich jak: mechanika klasyczna, termodynamika fenomenologiczna i statystyczna, klasyczne zjawiska elektromagnetyczne. W oparciu o nabytą znajomość podstawowych praw tych elementów fizyki klasycznej student analizuje zarówno od strony jakościowej jak teŜ i ilościowej szereg prostych zjawisk natury mechanicznej, termodynamicznej czy teŜ elektromagnetycznej. Jednym z zasadniczych elementów poznawczych jest zrozumienie przez studenta jedności praw elektryczności i magnetyzmu poprzez ich syntezę zapisaną w układzie równań Maxwella. W oparciu o równania Maxwella student analizuje i wykonuje ilościową analizę szeregu prostych zjawisk natury elektromagnetycznej.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze, Ćwiczenia – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze.


1. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Postawy fizyki tom 1-mechanika klasyczna, Wyd. Naukowe PWN , Warszawa, 2005. 2. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Postawy fizyki tom 2-mechanika klasyczna c.d., Wyd. Naukowe PWN , Warszawa, 2005. 3. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Postawy fizyki tom 3-elektryczność, magnetyzm, Wyd. Naukowe PWN , Warszawa, 2005. 4. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Postawy fizyki tom 4-fale elektromagnetyczne, optyka, teoria względności, Wyd. Naukowe PWN , Warszawa, 2005. 5. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Postawy fizyki tom 5-fizyka kwantowa, fizyka ciała stałego, fizyka jądrowa, Wyd. Naukowe PWN , Warszawa, 2005.


1.Massalski J., Fizyka dla InŜynierów, T.1, WNT, Warszawa,2005. 2.Massalski J., Fizyka dla InŜynierów, T.2, Fizyka współczesna, WNT, Warszawa, 2005.

Nazwa przedmiotu: Fizyka dla inŜynierów II Kod przedmiotu: 13.2-WE-AIR-FI2-PP17_S1S

Język: polski







projekt 9 1 2 zal. na ocenę

2 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne


Zakres tematyczny

Elektromagnetyzm. Podstawowe prawa: prawo Coulomba, prawo Gaussa, prawo Ampere. Prawo Biota-Savarta, Prawo Faradaya-Lenza. Prąd przesunięcia Maxwella. Równania Maxwella. Fale elektromagnetyczne. Rozwiązania równań Maxwella w prózni. Polaryzacja fal EM. Interferencja i dyfrakcja fal. Szczególna Teoria Względności. Prędkość światła. Doświadczenie Michelsona-Morleya. Postulaty Einsteina i ich pierwsze konsekwencje: dylatacja czasu, skrócenie odległości, względność pojęcia równoczesności. Czasoprzestrzeń, Diagramy czasoprzestrzenne. Przekształcenia Lorentza. Dodawanie prędkości. Dynamika: przekształcenia energii i pędu. Energia spoczynkowa. Związek masy i energii. Przykłady: spontaniczna kreacja cząstek, energia jądrowa. Relatywizm w zjawiskach elektromagnetycznych. Elementarna Teoria kwantów. Cząstki czy Fale? Promieniowanie termiczne, modele ciała doskonale czarnego. Prawa promieniowania. Hipoteza Plancka: kwantowanie energii. Zjawisko fotoelektryczne: prawa, objaśnienie Einsteina. Hipoteza cząstek światła :fotony. Zjawisko Comptona. Przesunięcie do podczerwieni w polu grawitacyjnym. Hipoteza fal materii (de Broglie,1924). Interferencja wiązek elektronowych. Zasada nieoznaczoności Heisenberga. Funkcja falowa. Równanie Schrodingera. Cząstka swobodna, paczka falowa.. Cząstka w jamie potencjału, tunelowanie. Oscylator harmoniczny. Reguły kwantowania. Podstawowe postulaty mechaniki kwantowej: wartości średnie, prawa zachowania. Pomiar. Pomiar jednoczesny, reguły nieoznaczoności. Kwantowanie momentu pędu, degeneracja poziomów energii. Struktura subtelna widma: zjawisko Sterna-Gerlacha, hipoteza spinu i jego kwantowanie. PrzybliŜona teoria atomów wieloelektronowych. Struktura elektronowa a własności chemiczne. Układ okresowy pierwiastków. Wiazania chemiczne: jonowe, kowalencyjne. Siły van der Waalsa, Materia skondensowana. Struktury ciałostałowe, rodzaje wiązań. Struktury krystaliczne, ich symetrie i defekty. Własności termiczne kryształów: ciepło molowe, teoria Einsteina-Debyea. Rodzaje wiązań: wiązania metaliczne. Teoria przewodnictwa elektrycznego w metalach. Pasmowa teoria ciał stałych. Twierdzenie Blocha. Pasmo walencyjne, pasmo przewodnictwa, przerwa energetyczna, poziom Fermiego. Przewodnictwo elektronowe i przewodnictwo dziurowe. Półprzewodniki i ich elementarne własności. Zastosowania elementarne: złącza n-p, diody, tranzystory, układy scalone. Zjawiska fizyczne na styku dwóch metali.

Efekty kształcenia

Podstawowym efektem kursu będzie rozumienie w oparciu o fundamentalne prawa fizyki prostych zjawisk i procesów makroskopowych oraz umiejętność ich analizy ilościowo- jakościowej wraz z kompetencją tworzenia modeli matematycznych prostych procesów fizycznych celem ich symulowania na komputerze. Ponadto, zrozumienie podstaw nowoczesnych teorii kwantowych i w oparciu o nie rozumienie działania od strony praw fizyki kwantowej technologii półprzewodnikowych oraz laserowych stosowanych w nowoczesnej technologii komputerowej.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego przeprowadzonego po zakończeniu wykładu. Ćwiczenia – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Projekt – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z realizacji zadania projektowego wskazanego przez prowadzącego zajęcia na początku semestr


1. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Podstawy fizyki tom 4-fale elektromagnetyczne, optyka, teoria względności, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2005. 2. Halliday D., Resnick R., Walker J.: Podstawy fizyki tom 5-fizyka kwantowa, fizyka ciała stałego, fizyka jądrowa, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2005.


1. Massalski J., Fizyka dla InŜynierów, T.1, WNT, Warszawa,2005. 2. Massalski J., Fizyka dla InŜynierów, T.2, Fizyka współczesna, WNT, Warszawa, 2005

Nazwa przedmiotu: Programowanie z elementami algorytmiki Kod przedmiotu: 11.3-WE-AIR-PEA-PP18_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Grzegorz Łabiak






laboratorium 30 2 1 zal. na ocenę 4 stacjonarne

obowiązkowy


laboratorium 18 2 2 zal. na ocenę 4 niestacjonarne

obowiązkowy

Zakres tematyczny

Wstęp do programowania w języku C. Środowisko programistyczne, pliki źródłowe, kompilacja, podstawowe elementy budowy programu, funkcja główna, funkcje i procedury. Typy podstawowe, deklaracje zmiennych i ich zasięg. Stałe i preprocesor. Operacje wejścia/wyjścia. Pliki i działania na plikach. Funkcje printf() i scanf(). Operatory, wyraŜenia, instrukcje. Konwersje typów Pętle iteracyjne: for, while, do-while. Instrukcje decyzyjne. if, switch. Tworzenie własnych funkcji. Argumenty i zmienne lokalne. Zmienne automatyczne i zmienne statyczne. Wartość zwracana Tablice i łańcuchy znaków. Inicjowanie tablic. Tablice wielowymiarowe. Operacje na ciągach znaków. Operacje bitowe. Wskaźniki. Deklaracje i operacje na wskaźnikach. Struktury. Inicjowanie struktur. Tablice struktur. Struktury struktur. Struktury zawierające tablice. Kolejne elementy języka są ilustrowane zaimplementowanymi prostymi algorytmami: sortowanie (bąbelkowe, wybór prosty, qsort); działanie na listach (tworzenie, dodawanie, usuwanie, sortowanie, wyświetlanie); drzewa binarne (tworzenie drzewa, wstawianie, przeszukiwanie, wyświetlania); grafy w pamięci komputera i ich algorytmy: macierz incydencji, macierz sąsiedztw.

Efekty kształcenia

Podstawową nabytą umiejętnościa jest umiejętność implementacji typowych algorytmów (np. wyszukiwania, problemy grafowe itp.) w języku C. Student potrafi formułować problemy świata rzeczywistego jako typowe problemy algorytmiczne, dokonywać ich analizy pod kątem ich rozwiązania i oceny złoŜoności obliczeniowej. Potrafi opracowane rozwiązanie problemu algorytmicznego zaimplementować w języku C, uruchomić i testować powstały program komputerowy.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium


1. Kernighan B. W., Ritchie D. M.: Język Ansi C, WNT, Warszawa 1994. 2. Sielicki A.: Laboratorium programowania w języku Pascal, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1994.


1. Aho A. V., Hopcroft J. E., Ullman J. D.: Projektowanie i analiza algorytmów, Helion, Gliwice, 2003. 2. Banachowski L., Diks K., Rytter W.: Algorytmy i struktury danych, WNT, Warszawa, 2001. 3. Roszkowski J.: Analiza i projektowanie strukturalne, Helion, Gliwice, 2002. 4. Wirth N.: Algorytmy + struktury danych = programy, WNT, Warszawa, 1989.

Nazwa przedmiotu: Systemy operacyjne i sieci komputerowe Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SOS-PP20_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Krzysztof Patan, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Krzysztof Patan, prof. UZ




obowiązkowy

Zakres tematyczny

Budowa systemu komputerowego: Pamięć operacyjna, procesor, urządzenia wejścia wyjścia, pojecie przerwania, dualny tryb wykonywania operacji Zadania oraz podział systemów operacyjnych: Klasyfikacja systemów operacyjnych: systemy wsadowe, systemy wieloprogramowe, systemy z podziałem czasu, systemy równoległe, systemy sieciowe, systemy rozproszone i systemy czasu rzeczywistego. Budowa systemów operacyjnych. Składowe systemów operacyjnych. Usługi oferowane przez systemy operacyjne oraz klasyfikacja struktur systemów operacyjnych. Szeregowanie zadań. Kryteria i algorytmy planowania czasu procesora. Ocena algorytmów planowania. Szeregowanie rotacyjne, priorytetowe. Wywłaszczanie. Zarządzanie pamięcią. Logiczna i fizyczna przestrzeń adresowa. Przydział ciągły pamięci operacyjnej. Fragmentacja zewnętrzna i wewnętrzna. Upakowanie. Stronicowanie pamięci. Segmentacja pamięci. Pamięć wirtualna. Algorytmy realizacji pamięci wirtualnej. Stronicowanie na Ŝądanie. Wymiana stron w pamięci. Efektywność stronicowania na Ŝądanie. Algorytmy realizacji metody. System plików. Pojęcie pliku oraz struktury katalogów. Budowa systemu plików. Metody przydziału miejsca na dyskach twardych.



Wprowadzenie do teorii sieci komputerowych. Model OSI. Model odniesienia TCP/IP, urządzenia sieciowe. Topologie sieci komputerowych: topologia pierscienia, gwiazdy, magistralii, hierarchiczne. Routowanie i adresowanie. Protokoły routowalne i protokoły routowania, routery: budowa, funkcjonowanie.

Efekty kształcenia

Student potrafi wymienić części składowe systemu komputerowego oraz zdefiniować zadania stawiane systemom operacyjnym. Potrafi zastosować i analizować algorytmy szeregowania czasu procesora, przydziału pamięci operacyjnej. Potrafi wytłumaczyć zasadę działania systemu plików. Student potrafi opisać podstawowe topologie sieci komputerowych i scharakteryzować protokoły sieciowe oraz wytłumaczyć zasadę działania podstawowych urządzeń sieciowych (router, switch, hub). Student potrafi przeprowadzić proces konfiguracji sprzętu komputerowego oraz systemu operacyjnego. Potrafi dobrać odpowiednie konfiguracje do pracy lokalnej oraz w sieci komputerowej. Potrafi przeanalizować i zweryfikować aktualną konfigurację sprzętu komputerowego. Student jest otwarty na nowe technologie i jest przygotowany do ich wykorzystania.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


A. Silberschatz, P. Galvin, Podstawy systemów operacyjnych, WNT, 2000 2. M. Sportack, Sieci komputerowe. Księga eksperta, Helion, Gliwice, 1999


1. G. Coulouris, J. Dollimore, T. Kindberg, Systemy rozproszone. Podstawy i projektowanie, WNT, Warszawa, 1998 2. A. Tanenbaum, Rozproszone systemy operacyjne, PWN, Warszawa, 1997

Nazwa przedmiotu: Metody numeryczne Kod przedmiotu: 11.9-WE-AIR-MN-PP16_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Krzysztof Gałkowski

Prowadzący przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Dariusz Uciński, Pracownicy WEIiT ISSI




obowiązkowy


laboratorium 18 2 3 zal. na ocenę obowiązkowy


4 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Algebra liniowa

Zakres tematyczny

Podstawy matematyczne. Podstawowe pojęcia i twierdzenia analizy matematycznej wykorzystywane w metodach numerycznych, szereg Taylora. Błędy i reprezentacja liczb. Źródła błędów numerycznych, podstawowe typy błędów, złe uwarunkowanie numeryczne, stabilność numeryczna, sposoby unikania błędów, systemy dziesiętny, binarny, heksadecymalny, zapis stało- i zmienno-przecinkowy, związki z błędami. Wyznaczanie pierwiastków równań nieliniowych. Metody: podziału, Newtona, siecznych; zastosowanie twierdzenia o punkcie stałym; analiza i szacowanie błędów; ekstrapolacja; przypadki złego uwarunkowania, stabilność numeryczna rozwiązań. Rozwiązywanie układów równań liniowych. Metoda eliminacji Gaussa; wybór elementu głównego; faktoryzacja LU i metoda Doolittla; analiza, szacowanie i korekcja błędów; stabilność numeryczna rozwiązań, liczba warunkowa; metody iteracyjne, iteracje Jacobiego, iteracje Gaussa – Seidela. Interpolacja. Charakterystyka interpolacji i jej zastosowań; interpolacja wielomianowa, interpolacja funkcjami sklejanymi. Aproksymacja. Metoda najmniejszych kwadratów; błąd minimaksowy, zastosowanie wielomianów ortogonalnych. Całkowanie numeryczne. Kwadratury Newtona-Cotesa - metoda trapezów, metoda Simpsona; kwadratury Gaussa, analiza i szacowanie błędów. Rozwiązywanie równań róŜniczkowych zwyczajnych. Metody: Eulera, Rungego-Kutta, korektor-predyktor. Elementy programowania liniowego. Pojęcia podstawowe ZPL. Metody rozwiązywania ZPL: graficzna, sympleks jedno- i dwufazowy. Zagadnienia transportowe i przydziału. Podstawy programowania nieliniowego. Podstawy matematyczne. Metoda Lagrange’a. Metody optymalizacji w kierunku. Iteracyjne metody optymalizacji: bezgradientowe, gradientowe i quasi-newtonowskie. Uwzględnianie ograniczeń.

Efekty kształcenia

Student rozwiązuje zagadnień formułowane w postaci modeli matematycznych. Stosuje opis matematyczny do procesów statycznych i dynamicznych. Formułuje opisy niepewności. Analizuje wpływ błędów numerycznych na wyniki obliczeń i stosuje techniki ich zapobiegania. Kreatywnie posługuje się procedurami numerycznymi.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze, Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium,



Projekt – warunkiem zaliczenia jest samodzielne zrealizowanie i uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zadań projektowych przewidzianych w ramach programu projektu.


1. Stachurski M.: Metody numeryczne w programie Matlab, Mikom, Warszawa, 2003. 2. Zalewski A., Cegieła R.: MATLAB: obliczenia numeryczne i ich zastosowania, Poznań, 2002. 3. Fortuna Z., Macukow B., Wąsowski J.: Metody numeryczne, WNT, Warszawa, 1995.


1. Wanat K.: Algorytmy numeryczne, Helion, Gliwice, 1994 2. Bjorck A., Dahlquist G.: Metody numeryczne, PWN, Warszawa, 1987 3. Kukuła K.(red.): Badania operacyjne w przykładach i zadaniach, PWN, Warszawa, 2002 4. Ignasiak E.(red.): Badania operacyjne, PWN, Warszawa, 2001

Nazwa przedmiotu: Systemy operacyjne i sieci komputerowe I Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SOS1-PP20_S1S

Język: polski





Zakres tematyczny

Budowa systemu komputerowego: Pamięć operacyjna, procesor, urządzenia wejścia wyjścia, pojecie przerwania, dualny tryb wykonywania operacji Zadania oraz podział systemów operacyjnych: Klasyfikacja systemów operacyjnych: systemy wsadowe, systemy wieloprogramowe, systemy z podziałem czasu, systemy równoległe, systemy sieciowe, systemy rozproszone i systemy czasu rzeczywistego. Budowa systemów operacyjnych. Składowe systemów operacyjnych. Usługi oferowane przez systemy operacyjne oraz klasyfikacja struktur systemów operacyjnych. Szeregowanie zadań. Kryteria i algorytmy planowania czasu procesora. Ocena algorytmów planowania. Szeregowanie rotacyjne, priorytetowe. Wywłaszczanie. Zarządzanie pamięcią. Logiczna i fizyczna przestrzeń adresowa. Przydział ciągły pamięci operacyjnej. Fragmentacja zewnętrzna i wewnętrzna. Upakowanie. Stronicowanie pamięci. Segmentacja pamięci. Pamięć wirtualna. Algorytmy realizacji pamięci wirtualnej. Stronicowanie na Ŝądanie. Wymiana stron w pamięci. Efektywność stronicowania na Ŝądanie. Algorytmy realizacji metody. System plików. Pojęcie pliku oraz struktury katalogów. Budowa systemu plików. Metody przydziału miejsca na dyskach twardych. Wprowadzenie do teorii sieci komputerowych. Model OSI. Model odniesienia TCP/IP, urządzenia sieciowe. Topologie sieci komputerowych: topologia pierścienia, gwiazdy, magistrali, hierarchiczne. Routowanie i adresowanie. Protokoły routowalne i protokoły routowania, routery: budowa, funkcjonowanie

Efekty kształcenia

Student potrafi wymienić części składowe systemu komputerowego oraz zdefiniować zadania stawiane systemom operacyjnym. Potrafi zastosować i analizować algorytmy szeregowania czasu procesora, przydziału pamięci operacyjnej. Potrafi wytłumaczyć zasadę działania systemu plików. Student potrafi opisać podstawowe topologie sieci komputerowych i scharakteryzować protokoły sieciowe oraz wytłumaczyć zasadę działania podstawowych urządzeń sieciowych (router, switch, hub).

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego.


1. Silberschatz A., Galvin P., Podstawy systemów operacyjnych, WNT, Warszawa, 2000. 2. Sportach M., Sieci komputerowe. Księga eksperta, Helion, Gliwice, 1999.


1. Coulouris G., Dollimore J., Kindberg T., Systemy rozproszone. Podstawy i projektowanie, WNT, Warszawa, 1998. 2. Tanenbaum A., Rozproszone systemy operacyjne, PWN, Warszawa, 1997.

Nazwa przedmiotu: Metody sztucznej inteligencji Kod przedmiotu: 11.4-WE-AIR-MSI-PP21_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Obuchowicz, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Obuchowicz, prof. UZ, Pracownicy WEIiT ISSI






obowiązkowy

wykład 18 2 4 egzamin 4 niestacjonarne obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Podstawy systemów

Zakres tematyczny

Sztuczna inteligencja (SI): co to jest SI? historia rozwoju SI, obszary i przykłady zastosowań SI, test Turinga, pojęcie percepcji i uczenia się; charakterystyka oprogramowania wykorzystywanego do realizacji algorytmów SI, język Prolog, LISP, CLIPS, system Exsys. Strategie przeszukiwania przestrzeni stanów: definiowanie zadań i przestrzeni poszukiwań, teoria grafów, metody przeszukiwania grafów, kierunki przeszukiwań, funkcje heurystyczne, przeszukiwanie: generuj i testuj w głąb i wszerz, własności i algorytm działania; metody przeszukiwania w kierunku: wspinania się na szczyt i najpierw najlepszy, algorytm A*; poszukiwanie rozwiązania na bazie drzewa typu AND/OR, algorytm AO*. Algorytm przeszukiwania z ograniczeniami. Gry: gry jednoosobowe, gry z przeciwnikiem, gry o sumie zerowej i niezerowej oraz strategie czyste i mieszane, przykłady zastosowań SI w grach komputerowych. Reprezentacja wiedzy. Rachunek zdań, rachunek predykatów, symbole i zdania, sieci semantyczne, zbiory rozmyte jako nieprecyzyjna forma reprezentacji wiedzy, reprezentacja strukturalna w postaci ram i skryptów, obiektowo zorientowana reprezentacja wiedzy. Podstawy rozpoznawania obrazów: filtracja obrazów, detekcja krawędzi, segmentacja obrazów, klasyfikacja i klasteryzacja obrazów. Podstawy obliczeń inteligentnych: sieci neuronowe, inspiracja biologiczna, model neuronu, typy sieci i ich uczenia, klasy zadań i przykłady zastosowań; algorytmy ewolucyjne, podstawowe pojęcia, schemat ogólny algorytmu ewolucyjnego, standardowe algorytmy ewolucyjne, przykłady zastosowań.

Efekty kształcenia

Student potrafi wskazać obszary zastosowań sztucznej inteligencji. Umie zdefiniować przestrzeń stanów dla konkretnych problemów decyzyjnych. Zna i potrafi scharakteryzować metody przeszukiwań prostych (wgłąb, wszerz, iteracyjne pogłębianie), heurystycznych (zachłanna metoda najpierw najlepszy, A*) i wybranych technik metaheurystycznych (tabu search, symulowane wyŜarzanie, algorytmy ewolucyjne, sztuczne systemy immunologiczne). Potrafi je zaimplementować w celu rozwiązania konkretnych problemów decyzyjnych w szczególności w logicznych grach z komputerem. Zna podstawowe techniki reprezentacji wiedzy pojęciowej i ogólną strukturę systemów ekspertowych. Potrafi zaprojektować i zaimplementować proste sieci neuronowe do zadań aproksymacji i klasyfikacji. Ma świadomość dynamicznego rozwoju dyscypliny.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny egzaminu w formie pisemnej i ustnej. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze sprawdzianów przygotowania teoretycznego do wykonywania ćwiczeń i sprawozdań z ćwiczeń wskazanych przez prowadzącego zajęcia.


1. Russel S.J., Norvig P. , Artificial Intelligence – A Modern Approach, Prentice Hall, New Jersey, 1995. 2. Rich E., Artificial Intelligence, McGraw-Hill Book Company, New York, 1983. 3. Jagielski J., InŜynieria wiedzy w systemach ekspertowych, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra, 2001. 4. Trojanowski K., Metaheurystyki praktyczne, Wyd. WyŜszej Szkoły Informatyki Stosowanej i Zarządzania (WIT), Warszawa, 2005. 5. Mulawka J.J., Systemy ekspertowe, WNT, Warszawa, 1996.


1. Arabas J., Wykłady z algorytmów ewolucyjnych, WNT, Warszawa, 2000. 2. Korbicz J., Obuchowicz A., Uciński D., Sztuczne sieci neuronowe: podstawy i zastosowania, Akademicka oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa, 1994. 3. Niederliński A., Regułowe systemy ekspertowe, Wyd. Pracowni komputerowej Jacka Skalmierskiego, Gliwice, 2000. 4. Rutkowski L., Metody i techniki sztucznej inteligencji, PWN, Warszawa, 2005.

Nazwa przedmiotu: Bazy danych Kod przedmiotu: 11.3-WE-AIR-BD-PP22_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Artur Gramacki

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Artur Gramacki, dr inŜ. Jarosław Gramacki




obowiązkowy



obowiązkowy

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do tematyki baz danych. UŜywana terminologia. Podstawowe cechy baz danych. Wymagania stawiane współczesnym bazom danych. Skrótowe omówienie współczesnych systemów zarządzania bazami danych (SZBD). Podział systemów baz danych ze względu na model danych (relacyjne, obiektowo-relacyjne, obiektowe, XML-owe, hierarchiczne, sieciowe) oraz spełnianą funkcję (transakcyjne OLTP, do



przetwarzania analitycznego OLAP, inne bardziej specjalizowane zastosowania). Komunikacja uŜytkownika z bazami danych, język SQL, aplikacje w architekturze dwu- i trójwarstwej, techniki i narzędzia do wytwarzania aplikacji bazodanowych. Modelowanie związków encji. Podstawy relacyjnego modelu danych. Wprowadzenie do modelowania i projektowania systemów informatycznych ze szczególnym uwzględnieniem relacyjnych systemów bazodanowych. Definicja encji oraz jej atrybuty. RóŜne typy związków pomiędzy encjami oraz hierarchia encji. Pojęcie relacji i jej podstawowe własności. Podstawowe operacje na relacjach (selekcja, projekcja, złączenia naturalne, złączenia zewnętrzne, iloczyn kartezjański, grupowanie, operacje mnogościowe). Transformacja modelu związków encji do modelu relacyjnego. Związki między relacjami, klucze główne, klucze obce, ograniczenia bazodanowe, indeksy. Proces normalizacji relacji oraz zaleŜności funkcyjne. Podstawy języka SQL oraz optymalizacji zapytań. Język SQL jako standard dostępu do baz danych.. Podzbiór języka SQL do manipulowania danymi (DML, polecenia: INSERT, UPDATE, DELETE), definiowania danych (DDL, polecenia: CREATE, ALTER, DROP) oraz sterowanie danymi (DCL, polecenia: GRANT, REVOKE, COMMIT, ROLLBACK, SAVEPOINT) Wyszukiwanie danych za pomocą polecenia SELECT. Ograniczenia integralnościowe. Złączenia tabel. Funkcje SQL (znakowe, numeryczne oraz operujące na datach). Grupowanie danych. Podzapytania. Podstawy transakcji w bazach danych. Podstawy optymalizacji i strojenia zapytań SQL. Bezpieczeństwo w bazach danych. Import i eksport danych. Tworzenie kopii bezpieczeństwa oraz odzyskiwanie danych po awarii. Rejestrowanie zmian zachodzących w bazie danych. Spójność danych przed i po awarii. RóŜne strategie odzyskiwania danych (odtwarzanie pełne, częściowe, do pewnego punktu w przeszłości).

Efekty kształcenia

Student obsługuje wybrane systemy bazodanowe, projektuje oraz implementuje relacyjnych struktury bazodanowe. Stosuje język SQL. Stosuje podstawy projektowania aplikacji bazodanowych. Tworzy aplikacje bazodanowe.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen cząstkowych z zadań, wykonywanych w ramach laboratorium.


1. Date C. J.: Wprowadzenie do systemów baz danych, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2000. 2. Date C. J.: SQL: omówienie standardu języka, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2000. 3. Ullman J.D., Widom J.: Podstawowy wykład z systemów baz danych, WNT, Warszawa, 2000 .(seria: Klasyka Informatyki)


1. Jakubowski A.: Podstawy SQL: ćwiczenia praktyczne, HELION, 2001. 2. Banachowski L. (tłum.): SQL. Język relacyjnych baz danych, WNT Warszawa, 1995. 3. Elmasri R., Navathe S.: Wprowadzenie do systemów baz danych, Wyd. Helion, (4th Edition), 2005.

Nazwa przedmiotu: Podstawy elektrotechniki Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-PECH-PK23_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Radosław Kłosiński

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Eugeniusz RoŜnowski, Pracownicy WEIiT IME




ćwiczenia 15 1 1 zal. na ocenę

6 stacjonarne

obowiązkowy



ćwiczenia 9 1 2 zal. na ocenę

6 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Algebra liniowa z geometrią analityczną, Fizyka dla inŜynierów

Zakres tematyczny

Pojęcia podstawowe. Ładunek elektryczny, prąd, potencjał, napięcie, obwód elektryczny, rezystor, cewka indukcyjna, kondensator, źródła napięcia i prądu, połączenie szeregowe i równoległe. Podstawowe prawa dla obwodów elektrycznych. Prawo Ohma, prawa Kirchhoffa, twierdzenia Thevenina i Nortona, zasada superpozycji, zasada wzajemności. Metody analizy obwodów. Metoda potencjałów węzłowych, metoda prądów oczkowych, metoda superpozycji, metoda dwójnika zastępczego. Obwody prądu sinusoidalnie zmiennego. Metoda symboliczna, impedancja zespolona, wykresy wektorowe, moc czynna bierna i pozorna, rezonans, obwody sprzęŜone magnetycznie. Obwody trójfazowe.

Efekty kształcenia

Student zna podstawowe pojęcia i prawa obwodów elektrycznych. Analizuje obwody elektryczne prądu stałego i sinusoidalnie zmiennego. Projektuje proste obwody elektryczne.

Warunki zaliczenia

Wykład – zaliczenie na ocenę – znajomość praw, metod opisu i analizy w omawianym zakresie – zaliczenie testu.



Ćwiczenia – zaliczenie na ocenę – umiejętność rozwiązywania zadań – zaliczenie kartkówek lub kolokwium zaliczeniowego. Laboratorium – zaliczenie na ocenę – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu.


1. Bolkowski S.: Elektrotechnika teoretyczna, teoria obwodów elektrycznych. T1, WNT, Warszawa 1982. 2. Cichowska Z., Pasko M.: Zadania z elektrotechniki teoretycznej. Skrypt PŚ Gliwice 1994. 3. Cichowska Z., Pasko M.: Wykłady z elektrotechniki teoretycznej. Cz. I Działy podstawowe. Cz. II Prądy sinusoidalnie zmienne. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 1998. 4. Mikołajuk K., Trzaska Z.: Zbiór zadań z elektrotechniki teoretycznej. PWN Warszawa 1976. 5. Kłosiński R., Chełchowska L., Chojnacki D., Siwczyńska Z., RoŜnowski E, Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych, materiały niepublikowane, Zielona Góra 1988 – 2004.


1. Kurdziel R. Podstawy elektrotechniki, WNT Warszawa 1973. 2. Bolkowski S., Brociek W., Rawa H.: Teoria obwodów elektrycznych, zadania. WNT Warszawa 2006.

Nazwa przedmiotu: Podstawy elektroniki Kod przedmiotu: 06.5-WE-AIR-PEL-PK24_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Olencki, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Olencki, prof. UZ, Pracownicy WEIiT IIiE




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Podstawy elektrotechniki

Zakres tematyczny

Elementy elektroniczne. Napięcie i prąd w układach elektronicznych, reguły dotyczące napięcia i prądu. Rezystory, kondensatory, elementy indukcyjne, diody, elementy optoelektroniczne, tranzystory – parametry dopuszczalne i charakterystyczne. Zastosowanie elementów elektronicznych. Dzielniki napięcia i filtry. Sygnalizacja stanów układów automatyki z zastosowaniem elementów optoelektronicznych. Wzmacniacz tranzystorowy do sterowania elementów wykonawczych automatyki. Wzmacniacze operacyjne. Wzmacniacze operacyjne ogólnego przeznaczenia i ich zastosowanie. Parametry wzmacniaczy operacyjnych. Podstawowe układy ze wzmacniaczami operacyjnymi. Zastosowanie wzmacniaczy operacyjnych w układach automatycznej regulacji: wzmacniacz sumujący i odejmujący, regulator PI, PD i PID. Specjalizowane układy scalone. Stabilizatory napięcia, źródła napięcia odniesienia, klucze elektroniczne i multipleksery, mnoŜniki. Przetworniki cyfrowo-analogowe. Rodzaje, budowa, parametry, przykłady fizycznych realizacji. Przetworniki analogowo-cyfrowe. Rodzaje, budowa, parametry, przykłady fizycznych realizacji.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot: potrafi dobierać i zastosować elementy elektroniczne i układy scalone do budowy układów elektronicznych analogowych i mieszanych (analogowo/cyfrowych). Rozumie i analizuje działanie tych układów oraz potrafi projektować proste układy dla potrzeb automatyki. Ma świadomość przewagi układów elektronicznych budowanych z zastosowaniem nowoczesnych układów scalonych w stosunku do układów budowanych z zastosowaniem elementów dyskretnych.

Warunki zaliczenia



1. Horowitz P., Hill W.: Sztuka elektroniki, Wyd. Komunikacji i Łączności, Wydanie 7, Warszawa, 2003.


1. Chwaleba A., Moeschke B., Płoszyński G., Elektronika, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Wydanie 6, Warszawa, 1998. 2. Nadachowski M., Z. Kulka Z: Analogowe układy scalone, WKŁ, 1979. 3. Strony www producentów elementów i układów elektronicznych

Nazwa przedmiotu: Sygnały i systemy dynamiczne



Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SSD-PK27_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Janczak, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Krzysztof Patan, prof. UZ, Pracownicy WEIiT ISSI




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Algebra liniowa z geometrią analityczną

Zakres tematyczny

Sygnały. Reprezentacja sygnału. Typy sygnałów: funkcja skokowa, pseudolosowy ciąg binarny, ciąg autoregresji i średniej ruchomej, suma sygnałów sinusoidalnych. Sygnały trwale pobudzające. Praktyczne aspekty wyboru sygnału wejściowego. Transformata Fouriera. Szeregi Fouriera i transformata Fouriera. Analiza widmowa sygnału. Szybkie przekształcenie Fouriera (FFT). Przekształcenie Laplace'a. Liniowe równania róŜniczkowe. Przekształcenie Laplace'a i jego właściwości. Zastosowanie do rozwiązywania liniowych równań róŜniczkowych. Odwrotne przekształcenie Laplace'a. Transmitancja operatorowa. Wykonywanie podstawowych operacji na transmitancjach operatorowych. Przekształcenie Z. Liniowe równania róŜnicowe. Przekształcenie Z. Właściwości przekształcenia Z. Przekształcenie Z funkcji skokowej i wykładniczej. Przekształcenie Z sumy i róŜnicy. Zastosowanie do rozwiązywania liniowych równań róŜnicowych. Wyznaczanie oryginału danego przekształcenia Z. Wprowadzenie podstawowych pojęć. System dynamiczny, wejście układu, wyjście układu, stan wewnętrzny, sterowanie. Podstawowe własności systemów. Stabilność układów dynamicznych. Definicje stabilności. Sterowalność i obserwowalność liniowych układów dynamicznych ciągłych i dyskretnych. Warunki obserwowalności i sterowalności liniowych układów dynamicznych ciągłych i dyskretnych.. Sens praktyczny obserwowalności w kontekście projektowania obserwatorów. Sens praktyczny sterowalności w kontekście projektowania układów sterowania. Stabilność układów dynamicznych. Kryteria stabilności liniowych układów ciągłych: kryterium Hurwitza, kryterium Routha, kryterium Nyquista. Twierdzenia Lapunowa: metoda bezpośrednia i metoda pośrednia. Kryteria stabilności układów dyskretnych. Odwzorowanie lewej półpłaszczyzny zmiennej zespolonej w obszar koła o promieniu jednostkowym. Transmitancja widmowa. Reprezentacja układu z postaci transmitancji widmowej. Charakterystyki częstotliwościowe: amplitudowo-fazowa, charakterystyka amplitudowa i charakterystyka fazowa, charakterystyki czasowe: odpowiedź skokowa i impulsowa. Związek charakterystyk czasowych z transmitancją widmową. Operatory całkowe. Opisy wybranych elementów dynamicznych. Człon proporcjonalny, człony inercyjne I i II rzędu, człon całkujący, człon róŜniczkujący, człon oscylacyjny i człon opóźniający.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot, potrafi scharakteryzować właściowści syganłów. Potrafi analizować sygnały stosując metody analizy widmowej. Umie stosować przekształcenie Laplace'a, przekształcenie Z oraz potrafi rozwiązywać liniowe równania róŜniczkowe oraz róŜnicowe. Posiada kompetencje w zakresie stosowania kryteriów stabilności dla układów liniowych ciągłych i dyskretnych. Potrafi wytłumaczyć sens pojęć obserwowalności w kontekście projektowania obserwatorów i sterowalności w kontekście projektowania układów sterowania. Jest zdolny do samodzielnego analizowania właściwości wybranych sygnałów i elementów dynamicznych.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej i ustnej. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze sprawdzianów przeprowadzonych z wybranego materiału oraz zaliczenie sprawozdań ze wszystkich zajęć laboratoryjnych.


1. Wojciechowski J.: Sygnały i systemy, WKŁ, Warszawa, 2008. 2. Kaczorek T.: Teoria sterowania i systemów, PWN, Warszawa, 1993. 3. Amborski K.: Marusak A., Teoria sterowania w ćwiczeniach, PWN, Warszawa, 1978. 4. Niederliński A.: Systemy komputerowe automatyki przemysłowej, WNT, Warszawa, 1985.


1. Błachuta M.(red): Laboratorium teorii sterowania i podstaw automatyki, Wyd. Pol. Śląskiej, 1998. 2. Mańczak, Nahorski Z.: Komputerowa identyfikacja obiektów dynamicznych, PWN, Warszawa, 1983.

Nazwa przedmiotu: Metrologia Kod przedmiotu: 06.9-WE-AIR-M-PK25_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Ryszard Rybski, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Ryszard Rybski, prof. UZ, Pracownicy WEIiT IME






Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Podstawy elektrotechniki

Zakres tematyczny

Podstawowe pojęcia z zakresu metrologii. Definicja pomiaru. Skale pomiarowe i jednostki miary. Metody pomiaru i ich dokładność. Błąd, niepewność pomiaru typu A i typu B, poprawka, wynik pomiaru. Wybrane wzorce wielkości. Ogólne informacje o modelowaniu matematycznym zjawisk i obiektów. Pomiary wybranych wielkości elektrycznych. Wielkości charakteryzujące sygnały elektryczne. Właściwości statyczne i dynamiczne przyrządów pomiarowych. Pomiary napięć i prądów. Metody i układy do pomiaru rezystancji i impedancji. Pomiary częstotliwości, okresu, czasu i przesunięć fazowych. Pomiary mocy. Rejestracja sygnałów elektrycznych. Wprowadzenie do systemów pomiarowych. Definicja systemu pomiarowego. Klasyfikacja systemów pomiarowych. Konfiguracja systemów pomiarowych. Interfejsy. Przykłady realizacji systemów pomiarowych.

Efekty kształcenia

Student stosuje jednostki miar i zna wzorce podstawowych jednostek miar. Opracowuje wyniki pomiarów. Dokonuje oceny błędów i niepewności pomiarów. Objaśnia metody i rozpoznaje przyrządy do pomiaru wybranych wielkości elektrycznych. Wymienia i charakteryzuje systemy pomiarowe.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium


1.Chwaleba A, Poniński M., Siedlecki A.: Metrologia elektryczna, WNT, Warszawa, 2009. 2.Nawrocki W.: Komputerowe systemy pomiarowe. WKiŁ, Warszawa, 2002. 3.Tumański S.: Technika pomiarowa. WNT, Warszawa, 2007.


1. Skubis T.: Podstawy metrologicznej interpretacji wyników pomiarów, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2004.

Nazwa przedmiotu: Podstawy technki cyfrowej i mikroprocesorowej Kod przedmiotu: 06.5-WE-AIR-PTCM-PK26_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: dr inŜ. Robert Dąbrowski, dr inŜ. Krzysztof Sozański

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Robert Dąbrowski, dr inŜ. Krzysztof Sozański




obowiązkowy




6 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Podstawy systemów dyskretnych, Programowanie z elementami algorytmiki, Podstawy elektroniki, Architektura systemów komputerowych

Zakres tematyczny

Podstawy techniki cyfrowej. Podstawowe bramki logiczne - parametry techniczne. Klasy układów scalonych. Skala integracji. Systemy i kody liczbowe. Algebra Boole'a. Funkcja logiczne. Systemy funkcjonalnie pełne. Sposoby reprezentacji funkcji logicznej. Układy kombinacyjne. Analiza i synteza układu kombinacyjnego. Minimalizacja funkcji logicznej. Hazard w układach kombinacyjnych. Podstawowe przerzutniki asynchroniczne i synchroniczne. Układy sekwencyjne: Moore'a, Mealy'ego. Synteza automatów synchronicznych i analiza automatów synchronicznych. Charakterystyka układów asynchronicznych oraz porównanie z układami synchronicznymi. Cyfrowe bloki funkcjonalne w technice MSI. Liczniki, rejestry, rejestry przesuwne. Zasady projektowania liczników asynchronicznych i synchronicznych. Projektowanie układów kombinacyjnych z wykorzystaniem: multiplekserów, dekoderów, bramek NAND. Formaty danych stosowane w procesorach stałoprzecinkowych i zmiennoprzecinkowych. Arytmetyka stało- i zmiennoprzecinkowa. Układy arytmetyczne. Dodawanie, odejmowanie i komparacja liczb binarnych. Układy arytmetyczne średniej skali integracji. Pamięci ROM, RAM, EEPROM, FLASH. Układy PLD, CPLD i FPGA. Projektowanie układów cyfrowych z wykorzystaniem układów PLD i CPLD. Mikroprocesory. Definicje i podstawowe pojęcia, klasyfikacja mikroprocesorów. Bloki funkcjonalne mikrokomputera i zasady ich współdziałania. Architektura mikroprocesora, rola jego bloków funkcjonalnych, cykl rozkazowy mikroprocesora. Techniki programowania, lista instrukcji procesora.



Wymiana informacji w systemie mikroprocesorowym. Organizacja i synchronizacja wymiany informacji między elementami sytemu mikroprocesorowego. Sposoby adresowania pamięci i elementów wejścia-wyjścia. Wymiana informacji między systemem mikroprocesorowym a otoczeniem zewnętrznym. Sposoby i uwarunkowania obsługi elementów otoczenia zewnętrznego systemów mikroprocesorowych. Wymiana informacji między systemami mikroprocesorowymi. Sposoby wymiany informacji: z potwierdzeniem i bez potwierdzenia, synchronicznie i asynchronicznie, równolegle i szeregowo. Wady i zalety poszczególnych sposobów, zakres stosowania. Mikrokomputery jednoukładowe - charakterystyka zasobów, zasady aplikacji. Środki wspomagające oprogramowanie i uruchamianie systemów mikroprocesorowych. Historia, tendencje rozwojowe i porównanie cyfrowych procesorów sygnałowych. Podstawowe cechy procesorów sygnałowych. RóŜnice pomiędzy cyfrowym procesorem sygnałowym a mikrokontrolerem i mikroprocesorem. Architektury procesorów sygnałowych: sprzętowy układ mnoŜący, architektura typu Harward, architektury wieloszynowe, przetwarzanie potokowe, skoki z opóźnieniem, operacje równoległe, długi akumulator, układ przesuwający, bufor cyrkulacyjny. Tryby adresowania pamięci: bezpośrednie, pośrednie, natychmiastowe, cyrkulacyjne, z rewersją bitów. Układy bezpośredniego dostępu do pamięci (DMA). Układy wieloprocesorowe.

Efekty kształcenia

Student potrafi analizować i projektować proste układy cyfrowe zrealizowane za pomocą układów dyskretnych lub układów programowalnych. Student, który zaliczył przedmiot: zna budowę procesora, potrafi analizować listy rozkazów i typy pamięci. Potrafi programować w języku niskiego i wysokiego poziomu, przeprowadza analizę pracy procesora, potrafi identyfikować stan pracy procesora. Zna podstawy posługiwania się narzędziami do programowania, symulacji i uruchamiania procesorów. Ma świadomość dynamicznego rozwoju mikroprocesorów i mikrokontrolerów.

Warunki zaliczenia



1. Chmiel K.: Teoria układów logicznych, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 1994. 2. G. De Micheli: Synteza i optymalizacja układów cyfrowych, WNT, Warszawa, 1998. 3. Lisiecka-Frąszczak J.: Synteza układów cyfrowych, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2000. 4. W. Stallings, Organizacja i architektura systemu komputerowego, WNT, Warszawa, 2000. 5. Łuba T., Zbierzchowski B.: Komputerowe projektowanie układów cyfrowych, WKiŁ, Warszawa, 2000 6. J. Biernat, Architektura komputerów, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2001.


1. Biernat J., Metody i układy arytmetyki komputerowej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2001. 2. Łuba T.: Synteza układów logicznych, WSISiZ, Warszawa, 2000. 3. Majewski W.: Układy logiczne, WNT, Warszawa, 1992. 4. Majewski Wł., Łuba T., Jasiński K., Zbierzchowski B.: Programowalne moduły logiczne w syntezie układów cyfrowych, WKiŁ, Warszawa, 1992. 5. Pieńkos J., Turczyński J.: Układy scalone TTL w systemach cyfrowych, WKiŁ, Warszawa, 1986.

Nazwa przedmiotu: Technika regulacji automatycznej Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-TRA-PK28_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Krzysztof Gałkowski

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Marcin Witczak, prof. UZ, Pracownicy WEIiT ISSI




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Matematyczne podstawy techniki, Modelowanie i symulacja, Podstawy elektrotechniki, Sygnały i systemy dynamiczne.

Zakres tematyczny

Regulacja układów ciągłych: SprzęŜenie zwrotne: wskaźniki jakości regulacji, czułość i odporność na zakłócenia, uchyb w stanie ustalonym, odpowiedź układu zamkniętego. Regulator PID: podstawowe własności, projektowanie metodą analityczną oraz Zieglera- Nicholsa. Układy statyczne i astatyczne. Badanie odporności układu zamkniętego na zakłócenia i niepewności. Cyfrowa implementacja regulatorów: poszukiwanie odpowiednika w dziedzinie dyskretnej. Metoda lokowania biegunów: Przykłady wykresów linii pierwiastkowych wybranych obiektów. Kreślenie wykresów linii pierwiastkowych dowolnych układów, dobór parametrów regulatora na podstawie wykreślonego wykresu. Synteza regulatorów liniowych metodą łączenia członów korekcyjnych pierwszego rzędu, dobór parametrów członów korekcyjnych. Rozszerzenie metody lokowania biegunów na układy z opóźnieniami i układy nieliniowe. Metoda odpowiedzi częstotliwościowej: Odpowiedź częstotliwościowa: podstawy matematyczne, wyznaczanie pasma przenoszenia. Wykresy Bodego: wykresy układów z biegunami rzeczywistymi i zespolonymi, układy nieminimalnofazowe. Uchyb w stanie ustalonym. Kryterium stabilności Nyquista: Kreślenie wykresów Nyquista, zastosowanie do projektowania układów regulacji, określanie marginesów stabilności (zapas fazy i



wzmocnienia). Dobór parametrów regulatorów na podstawie wykresów Bodego i Nyquista .Regulacja układów dyskretnych. Sterowanie komputerowe, struktura komputerowego układu sterowania. Próbkowanie i kwantyzacja. Dobór okresu próbkowania. Stabilność układów dyskretnych. Synteza regulatorów dyskretnych. Dobór nastaw dyskretnych regulatorów PID. Ocena jakości regulacji w układach dyskretnych. Układy nieliniowe. Przegląd podstawowych elementów nieliniowych. Linearyzacja charakterystyk układów nieliniowych. Metody analizy układów nieliniowych: metoda płaszczyzny fazowej, metoda funkcji opisującej. Stabilność układów nieliniowych: pierwsza i druga metoda Lapunowa, kryterium Nyquista. Metody syntezy nieliniowych układów regulacji. Połączenia układów nieliniowych. Regulatory nieliniowe. Regulacja dwupołoŜeniowa i trójpołoŜeniowa.

Efekty kształcenia

Student analizuje stabilność układów liniowych i nieliniowych, wyznacza wartości podstawowych wskaźników jakości regulacji, projektuje ciągłe i dyskretne regulatory PID oraz człony korekcyjne, kreśli i analizuje wykresy Nyquista i Bodego oraz wykres linii pierwiastkowych, syntezy regulatorów nieliniowych. Stosuje środowisko inŜynierskie MATLAB w analizie i syntezie układów liniowych.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest pozytywna ocena z egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej (test) Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Kaczorek T., Dzieliński A., Dąbrowski W., Łopatka R.: Podstawy teorii sterowania, WNT, Warszawa, 2005. 2. Brzózka J.: Regulatory i układy automatyki, Mikom, Warszawa, 2004.


1. Franklin G. F., Powell J. D., Workman M. L.: Digital Control of Dynamic Systems, Addison Wesley,1998. 2. De Larminat P., Thomas Y.: Automatyka - układy liniowe, WNT, Warszawa, 1983. 3. Dorf, J.C., Bishop R.: Modern Control Systems, Prentice-Hall, 2002. 4. Kaczorek T.: Teoria sterowania i systemów, PWN, Warszawa, 1993. 5. Shahian B., Hassul M.: Control System Design Using MATLAB, Prentice Hall, New Jersey,1993. 6. Control System Toolbox for Use with MATLAB. User\"s Guide. MathWorks, 1992. 7. Zalewski A., Cegieła R.: Matlab - obliczenia numeryczne i ich zastosowania, Nakom, Poznań, 2000.

Nazwa przedmiotu: Sterowanie procesami ciągłymi Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SPC-PK30_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Marcin Witczak, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: Pracownicy WEIiT ISSI




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Technika regulacji automatycznej, Sygnały i systemy dynamiczne, Modelowanie i symulacja, Algebra liniowa z geometrią analityczną.

Zakres tematyczny

Analiza systemów – podstawowe pojęcia i właściwości. Definicja systemu. Reprezentacja wejściowo-wyjściowa. Reprezentacja w przestrzeni stanów. Podstawowe zmienne związane z analizowanym systemem. Ogólne koncepcje sterowania procesów. Praktyczne zastosowania. Systemy ciągłe w czasie – właściwości i implementacje komputerowe. Typowe realizacje systemów ciągłych w czasie. Reprezentacje wejściowo-wyjściowe. Reprezentacje w przestrzeni stanów. Komputerowa implementacja systemów liniowych i nieliniowych. Systemy dyskretne w czasie - właściwości i implementacje komputerowe. Typowe realizacje systemów dyskretnych w czasie. Reprezentacje wejściowo-wyjściowe. Reprezentacje w przestrzeni stanów. Komputerowa implementacja systemów liniowych i nieliniowych. Analiza systemów opisanych za pomocą równań stanu. Struktury macierzy układów liniowych opisanych w przestrzeni stanów. Stabilność. Obserwowalność. Sterowalność. Komputerowe metody analizy powyŜszych właściwości. Praktyczna interpretacja stabilności, obserwowalności i sterowalność. Projektowanie układów sterowania z wykorzystaniem sprzęŜenia zwrotnego od wyjścia. Zasady projektowania układów sterowania opisanych w przestrzeni stanów z zastosowaniem sprzęŜenia od wyjścia. Komputerowe techniki projektowania. Praktyczne zastosowania. Projektowanie układów sterowania z wykorzystaniem sprzęŜenia zwrotnego od stanu. Zasady projektowania układów sterowania opisanych w przestrzeni stanów z zastosowaniem sprzęŜenia od stanu. Komputerowe techniki projektowania. Zasadę separowalności. Praktyczne implementacje. Obserwatory stanu. Obserwatora Luenbergera. Komputerowe techniki projektowania i analizy zbieŜności obserwatorów. Praktyczne implementacje. Nieliniowe układy sterowania. Ogólne zasady projektowania układów sterowania dla systemów nieliniowych. Analiza stabilności systemów nieliniowych z zastosowaniem metody Lapunowa. Linearyzacja i zastosowanie technik sterowania systemami liniowymi. Sterowanie predykcyjne. Algorytm DMC z liniowym modelem systemu. Algorytm MTC z modelem opisanym w przestrzeni stanów. Komputerowe implementacje. Praktyczne zastosowania. Warstwowa struktura układów sterowania. Podstawowe warstwy przemysłowych układów sterowania. Warstwy akwizycji danych, wizualizacji, urządzeń wykonawczych, itp. Praktyczne zastosowania.

Efekty kształcenia

Student potrafi posługiwać się opisem systemu w przestrzeni stanów. Student potrafi zaimplementować model systemu z zastosowaniem nowoczesnych narzędzi inŜynierskich. Potrafi zbadać stabilność, sterowalność i obserwowalność systemów ciągłych i dyskretnych w czasie. Potrafi



odtwarzać stan systemu za pomocą obserwatorów stanu. Posiada umiejętność projektowania regulatorów ze sprzęŜeniem od stnu i od wejścia. Zna zasadę i potrafi opracować predykcyjny układ sterowania dla dyskretnych w czasie systemów liniowych. Zna warstową strukturę układów sterowania.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzonego w formie testu z wieloma moŜliwymi odpowiedziami. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Brzózka J.: Regulatory i układy automatyki, MIKOM, Warszawa, 2004 2. Kaczorek T., Dzieliński A., Dąbrowski W., Łopatka R.: Podstawy teorii sterowania, WNT, Warszawa, 2006

Nazwa przedmiotu: Automatyka napędu elektrycznego Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-ANE-PK32_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: dr hab. inŜ. Grzegorz Benysek, prof. UZ, dr inŜ. Robert Smoleński

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Grzegorz Benysek, prof. UZ, Pracownicy WEIiT IIE




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Fizyka dla inŜynierów, Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Technika regulacji automatycznej

Zakres tematyczny

Silniki elektryczne. Zasada działania silników elektrycznych. Serwosilniki uŜywane w robotach i układach zrobotyzowanych: silniki prądu stałego z magnesami trwałymi o budowie konwencjonalnej i tarczowej, silniki synchroniczne z magnesami trwałymi i reluktancyjne, silniki skokowe oraz silniki asynchroniczne. Napędy elektryczne. Układ napędowy i jego elementy. Klasyfikacja napędów elektrycznych. Dynamika napędów elektrycznych. Równania dynamiki układów mechanicznych. Równania ruchu napędów. Własności układów drugiego i wyŜszych rzędów. Modelowanie stanów statycznych i dynamicznych napędów elektrycznych. Napędy przekształtnikowe. Dwu- i czterokwadrantowe napędy asynchroniczne. Napędy przekształtnikowe z silnikami prądu stałego, silnikami synchronicznymi. Silniki bezszczotkowe prądu stałego.

Efekty kształcenia

Student potrafi klasyfikować napędy elektryczne i dobierać odpowiedni układ napędowy do specyficznych wymagań maszyn roboczych. Potrafi opisać zagadnienia dotyczące elektromechanicznego przetwarzania energii, wykorzystuje podstawowe charakterystyki maszyn elektrycznych w projektowaniu układów napędowych. Na podstawie analiz potrafi dobrać odpowiednie parametry napędów przekształtnikowych. Jest świadomy znaczenia napędów elektrycznych dla rozwoju techniki.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Tunia H., Kaźmierkowski M. P.: Automatyka napędu przekształtnikowego, PWN 1987. 2. Kaźmierkowski M. P., Blaabjerg F., Krishnan R.: Control in Power Electronics, Selected Problems, Elsevier 2002. 3. Boldea I., Nasar S.A, Electric Drives, CRC Press, 1999. 4. Orłowska-Kowalska T.: Bezczujnikowe układy napędowe z silnikami indukcyjnymi, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2003. 5. Łastowiecki J., Duszczyk K., Przybylski J., Ruda A., Sidorowicz J., Szulc Z. Laboratorium podstaw napędu elektrycznego w robotyce, WPW, Warszawa, 2001.


1. Grunwald Z.: Napęd elektryczny, WNT, 1987. 2. Bisztyga K.: Sterowanie i regulacja silników elektrycznych, WNT, 1989.

Nazwa przedmiotu: Podstawy robotyki



Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-PR-PK29_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Dariusz Uciński





obowiązkowy




5 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Modelowanie i symulacja, Sygnały i systemy dynamiczne, Technika regulacji automatycznej, Sterowanie procesami ciągłymi.

Zakres tematyczny

Wprowadzenie. Rys historyczny. Zadania realizowane przez roboty. Systematyzacja manipulatorów i robotów. Podstawowe zespoły i układy robotów przemysłowych. Robot jako układ automatyki. Struktura manipulatorów i robotów. Metody opisu połoŜenia i orientacji brył sztywnych. Stopnie swobody i rodzaje przełoŜeń. Chwytaki. Opisy i transformacje przestrzenne. Kinematyka. ZaleŜności kinematyczne. Kinematyka prosta manipulatora. reprezentacja Denavita-Hartenberga. Zadanie odwrotne kinematyki manipulatora. Kinematyka prędkości i jakobiany. Dynamika. Równania Eulera-Lagrange’a. Równania ruchu. Formalizm Newtona-Eulera. Dynamika manipulatora sztywnego. Symulacja dynamiki. Generowanie trajektorii. Planowanie trajektorii w przestrzeni współrzędnych konfiguracyjnych. Planowanie trajektorii w przestrzeni kartezjańskiej. Problemy geometryczne. Generowanie trajektorii w czasie rzeczywistym. Planowanie trajektorii przy wykorzystaniu modelu dynamicznego. Planowanie trajektorii bezkolizyjnej. Napędy robotów przemysłowych. Napędy pneumatyczne, hydrauliczne, elektryczne. Czujnik i sensory na potrzeby robotyki. Metody przetwarzania informacji z czujników. Czujniki i układy wizyjne. Przykłady zastosowań robotów w przemyśle. Zgrzewanie. Spawanie i cięcie laserowe. Paletyzacja. Zrobotyzowane stanowiska obróbkowe. MontaŜ. Stanowiska malarskie. Mobilne roboty kołowe. Kinematyka mobilnych robotów kołowych. Zadanie odwrotne kinematyki. Percepcja: czujniki, reprezentacja niepewności, ekstrakcja cech. Samolokalizacja robotów mobilnych. Inne zastosowania robotów. Roboty humanoidalne. Roboty rozrywkowe. Roboty medyczne. Egzoszkielety. Roboty wojskowe i policyjne. Wprowadzenie do nanorobotyki.

Efekty kształcenia

Student rozpoznaje i charakteryzuje standardowe podzespoły robotów. Zna podstawy teoretyczne projektowania manipulatorów. Potrafi projektować i montować ze standardowych podzespołów proste roboty. Implementuje podstawowe oprogramowanie sterujące robotami oraz posiada umiejętności programowania robotów z zastosowaniem paneli operatorskich. Jest świadomy dynamicznego rozwoju dyscypliny i zastosowań robotów.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium Projekt – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z realizacji zadania projektowego wskazanego przez prowadzącego zajęcia na początku semestr


1. Spong M. W., Vidyasagar M.: Dynamika i sterowanie robotów, WNT, Warszawa, 1997. 2. Craig J.J.: Wprowadzenie do robotyki. Mechanika i sterowanie, WNT, Warszawa, 1995.


1. Morecki A. i Knapczyk J. (red.): Podstawy robotyki. Teoria i elementy manipulatorów i robotów, WNT, Warszawa, 1999. 2. Jacak W. i Tchoń K.: Podstawy robotyki, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1992. 3. Honczarenko J.: Roboty przemysłowe. Budowa i zastosowanie, WNT, Warszawa, 2004.

Nazwa przedmiotu: Sterowanie robotów Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SR-PK31_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Wojciech Paszke






5 stacjonarne

obowiązkowy






5 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Technika regulacji automatycznej, Sygnały i systemy dynamiczne, Modelowanie i symulacja, Algebra liniowa z geometrią analityczną.

Zakres tematyczny

Manipulator jako obiekt sterowania. Sterowanie od punktu do punktu. Regulatory PD i PID. Obserwatory. Interpolacja trajektorii. Sterowanie ze sprzęŜeniem wyprzedzającym i obliczanym momentem. Sterowanie wielowymiarowe. Sterowanie siłowe. Ograniczenia naturalne i sztuczne. Sztywność i podatność. Dynamika odwrotna w przestrzeni zadania. Sterowanie impedancyjne. Sterowanie hybrydowe pozycja/siła. Zaawansowanie struktury sterowania. Linearyzacja sprzęŜeniem zwrotnym. Sterowanie ślizgowe. Sterowanie adaptacyjne. Programowanie działania robotów. Języki programowania robotów. Struktury programowe, programowanie robota przez uczenie; języki programowania na poziomie zadań; wymagania stawiane językom programowania. Nawigacja pojazdami autonomicznymi. Podstawy metod rozpoznawania otoczenia. Identyfikacja adaptacyjna modeli mobilnych robotów kołowych. Sterowanie ruchem nadąŜnym mobilnych robotów kołowych. Obserwatory stanu mobilnych robotów kołowych. Prototypowanie analizowanych układów.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczy przedmiot: potrafi - wykorzystując szeroki wachlarz metod, równieŜ tych bazujących na obserwacji stanu - zaimplementować algorytmy sterowania manipulatorami robotycznymi i robotami mobilnymi. Zna i potrafi wykorzystać kinematykę prostą i odwrotną. Potrafi wykorzystać algorytmy planowania trajektorii dla manipulatorów robotycznych i robotów mobilnych. Zna i potrafi zastosować podstawowe metody rozpoznawania otoczenia i nawigacji robotem. Potrafi zaprogramować ruch (trajektorię) robota przy uŜyciu jednego z języków programowania robotów.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu wiadomości przeprowadzonego w formie zaproponowanej przez prowadzącego; Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium; Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z realizacji zadań projektowych, przewidzianych w planie zajęć.


1. Kozłowski K.: Modelowanie i sterowanie robotów, PWN, Warszawa, 2003. 2. Dulęba I.: Metody i algorytmy planowania ruchu robotów mobilnych i manipulacyjnych, EXIT, Warszawa, 2001 3. Spong M. W., Vidyasagar M.: Dynamika i sterowanie robotów, WNT, Warszawa, 1997


1. Siegwart R., Nourbakhsh I.R.: Introduction to Autonomous Mobile Robots. Addison-Wesley, Upper Saddle River, New Jersey, 2002 2. Asada, H., and J.J. Slotine. Robot Analysis and Control. Wiley, New York, 1986. 3. Sciavicco L., Siciliano B.: Modelling and Control of Robot Manipulators, McGraw Hill, New York, 1999 4. Craig J.J.: Wprowadzenie do robotyki, WNT, Warszawa, 1995.

Nazwa przedmiotu: Systemy czasu rzeczywistego Kod przedmiotu: 11.3-WE-AIR-SCR-PK33_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: doc. dr inŜ. Emil Michta

Prowadzący przedmiot: doc. dr inŜ. Emil Michta, Pracownicy WEIiT IME




obowiązkowy




5 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Architektura systemów komputerowych, Systemy operacyjne i sieci komputerowe I i II.

Zakres tematyczny

Podstawy systemów czasu rzeczywistego: Definicja systemu czasu rzeczywistego. Cechy i podstawowe własności systemów czasu rzeczywistego. Architektury systemów RT. Uniwersalny model systemu czasu rzeczywistego. Systemy czasu rzeczywistego: Klasyfikacja systemów RT. Koncepcje budowy systemów operacyjnych RT. Norma POSIX. Przykładowe systemy operacyjne RT: QNX, RTLinux, Windows Embedded. Komunikacja międzyprocesowa: Operacje wysyłania i odbierania. Powoływanie i niszczenie procesów; Tworzenie procesów potomnych. Kolejki



komunikatów. Semafory. Pamięć współdzielona. Potoki. Kolejka FIFO. Depozyty. Synchronizacja procesów. UzaleŜnienia czasowe. Blokowanie plików i pliki blokujące. Gniazda BSD. Sygnały. WspółbieŜność i sterowanie współbieŜnością. Blokady. Wzajemne wykluczanie. Moduł wykonawczy czasu rzeczywistego: Zarządzanie procesami i zasobami. Moduł szeregowania procesów. Systemy czasu rzeczywistego w systemach wbudowanych: Architektura odniesienia. Profile i certyfikacja. Bezpieczeństwo. Inicjalizacja systemu wbudowanego. Ładowanie obrazu RTOS. Testowanie systemu wbudowanego z RTOS. Projektowanie systemów wbudowanych z systemami czasu rzeczywistego. Analiza dotrzymania ograniczeń czasowych. Przykłady rozwiązań systemów wbudowanych z systemami RTOS.

Efekty kształcenia

Student potrafi zdefiniować system czasu rzeczywistego oraz scharakteryzować jego cechy i podstawowe własności. Student zna klasyfikacje systemów czasu rzeczywistego. Potrafi wskazać róŜnice pomiędzy systemami operacyjnymi czasu rzeczywistego a systemami operacyjnymi ogólnego przeznaczenia, zna elementy normy POSIX opisującej wymagania dla systemów operacyjnych. Zna rolę i zasadę działania modułów wykonawczych czasu rzeczywistego oraz modułu szeregowania procesów. Student potrafi posługiwać się wybranymi elementami programowania współbieŜnego oraz zna mechanizmy synchronizacji procesów, jak semafory i blokowanie dostępu. Potrafi wykorzystać elementy komunikacji międzyprocesowej, jak sygnały, strumienie danych, potoki i pamięć współdzielona do budowy aplikacji systemów czasu rzeczywistego. Student zna zasady budowy systemów czasu rzeczywistego w systemach wbudowanych. Zna zasady ładowania obrazu systemu i testowania jego działania.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zadań projektowych, przewidzianych do realizacji w ramach projektu.


1. Chang A.M.K.: Real-time systems. Scheduling, Analysis and Verification, Wiley, New York, 2005. 2. Lal. K., Rak T.: RTLinux – system czasu rzeczywistego. Helion, Gliwice, 2006. 3. Li Q.: Real-time Concepts for Embedded Systems, CMP Books, 2006. 4. Liu W.S.: Real-time systems, Wiley, New York, 2005. 5. Stallings W.: Systemy operacyjne. Struktura i zasady budowy. PWN. Warszawa, 2006.

Nazwa przedmiotu: Matematyczne podstawy techniki Kod przedmiotu: 11.9-WE-AIR-MPT-PD34_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: Pracownicy Wydziału Matematyki, Informatyki i Ekonometrii





obowiązkowy



obowiązkowy

Zakres tematyczny

Liczby i ich własności: liczby wymierne, aproksymacje liczb niewymiernych za pomocą liczb wymiernych, zasada minimum, indukcja matematyczna, równania i nierówności z wartością bezwzględna. Funkcje elementarne i ich własności: potęga o wykładniku rzeczywistym, funkcje wykładnicze i logarytmiczne, proste równania i nierówności wykładnicze, funkcje logarytmiczne, równania i nierówności logarytmiczne, funkcje trygonometryczne, wzory redukcyjne, równania i nierówności trygonometryczne. Wielomiany i funkcje wymierne: Rozwiązywanie równań i nierówności wielomianowych, rozkład na czynniki ,wzory Viete’y, wzory Cardana i wzory Ferrary, równania i nierówności kwadratowe z parametrem, funkcje wymierne i ich rozkłady na ułamki proste. Ciągi liczbowe: ciągi określane niejawnie, ciągi określane rekurencyjnie ,granica ciągu : jej elementarne własności i jej obliczanie, szeregi geometryczne. Ciągłość i pochodna funkcji: Ciągłość funkcji i jej konsekwencje, pochodna funkcji i jej interpretacje, obliczanie pochodnych funkcji elementarnych, zastosowanie pochodnych do badania przebiegu zmienności funkcji, ekstrema, punkty przegięcia, zastosowanie do problemów praktycznych Geometria 2D: Twierdzenia sinusów i cosinusów, przekształcenia geometryczne: obroty, odbicia, symetrie, algebra wektorowa, krzywe drugiego stopnia i ich opis analityczny: okręgi, elipsy, parabole , hiperbole, pola powierzchni, długości krzywych. Geometria 3D: Algebra wektorów: iloczyn skalarny i iloczyn wektorowy i ich zastosowania, powierzchnie drugiego stopnia: sfery, elipsoidy, hiperboloidy, powierzchnie obrotowe, pola powierzchni i objętości, wielościany , wielościany foremne Elementarny rachunek prawdopodobieństwa: przestrzeń zdarzeń, zdarzenia elementarne, elementy kombinatoryki: wariacje bez i z powtórzeniami, kombinacje i permutacje, schematy i rozkłady Bernoulliego, niezaleŜnośc zdarzeń, prawdopodobieństwa warunkowe

Efekty kształcenia

Student wykorzystuje liczby i zna ich własności. Stosuje funkcje elementarne. Wykorzystuje wielomiany i funkcje wymierne. Posługuje się ciągami liczbowymi. Wyznacza pochodne funkcji i nada ciągłość funkcji. Stosuje twierdzenia geometrii 2D i 3D. Wykorzystuje elementarny rachunek prawdopodobieństwa.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w



semestrze. Ćwiczenia – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń przewidzianych do realizacji w ramach programu przedmiotu.


1. Piórek K.: Reperytorium maturzysty matematyka.zakres podstawowy,zakres rozszerzony., Wyd. GREG, 2009. 2. Karkut J.: Matematyka od A do Z:reperytorium Matura., Wyd. Kram, 2008. 3. Iwanowska M.: Matematyka dla licealistów,Wyd. Eremis, 2008.


1. Uryga J.: Nowa matura: matematyka. Rozwiązywanie zadań. PWN-Wydawnictwa Szkolne, 2008.

Nazwa przedmiotu: Modelowanie i symulacja Kod przedmiotu: 11.9-WE-AIR-MS-PD36_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Dariusz Uciński





obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Algebra liniowa z geometrią analityczną

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do uŜytkowania środowisk Maple V i Maxima. Elementy języka. Instrukcja przypisania. Podstawowe typy: ciągi, zbiory, listy, tabele, tablice i napisy. Wywoływanie poleceń. UŜycie apostrofów. Wewnętrzna reprezentacja danych. Rozwiązywanie równań liniowych i nieliniowych. Funkcje algebry liniowej i analizy matematycznej. Upraszczanie wyraŜeń: polecenia simplify, factor, expand, convert, normal, combine, map i assume. Przegląd funkcji grafiki dwu- i trójwymiarowej. Elementy programowania. Przykłady zastosowań w analizie matematycznej, algebrze liniowej, statystyce, oraz wybranych problemach inŜynierskich. Modele matematyczne układów dynamicznych. Modele, modelowanie i symulacja. Klasyfikacja metod modelowania. Cele i etapy modelowania. Podstawowe prawa fizyki. Przykładowe modele układów mechanicznych, elektrycznych, ekonomicznych, sterowania. Równania róŜniczkowe zwyczajne. Definicje, klasyfikacja równań. Przykłady zagadnień geometrycznych i fizycznych prowadzące do równań róŜniczkowych. Interpretacja geometryczna. Pole kierunków. Całki równań róŜniczkowych zwyczajnych. Istnienie i jednoznaczność rozwiązań. Równanie róŜniczkowe rzędu pierwszego w postaci normalnej. Równanie róŜniczkowe z rozdzielonymi zmiennymi. Równanie róŜniczkowe jednorodne. Równanie róŜniczkowe liniowe. Równanie róŜniczkowe Bernoulliego. Równanie róŜniczkowe Riccatiego. Równanie róŜniczkowe zupełne. Trajektorie. Równanie róŜniczkowe liniowe rzędu n. Układ fundamentalny całek równania liniowego jednorodnego. Całka ogólna równania liniowego jednorodnego i niejednorodnego. Macierz fundamentalna i jej własności. Równania róŜniczkowe drugiego rzędu o zmiennych współczynnikach. Układy nieliniowych równań róŜniczkowych zwyczajnych. Metody numeryczne rozwiązywania równań róŜniczkowych zwyczajnych. Metody jednokrokowe: metoda Eulera, metoda trapezów (Cranka-Nicolsona), metoda Heuna. Schematy jawne i niejawne. Metody wielokrokowe: metody Adamsa, metody róŜnic wstecznych. Metody typu predykator-korektor. Metody Runge-Kutty. Adaptacyjny dobór kroku całkowania. Układy równań róŜniczkowych zwyczajnych. Zagadnienia sztywne. Układy dynamiczne liniowe ciągłe. Sposoby opisu: równania róŜniczkowe, funkcje przejścia. Wyznaczanie odpowiedzi układu na dowolne wymuszenia. Macierzowe funkcje przejścia. Przykłady opisu elementów podstawowych. Równania stanu układu liniowego. Układy dynamiczne liniowe dyskretne. Przykłady układów dyskretnych. Równania róŜnicowe. Funkcje przejścia układów dyskretnych. Równania stanu układu dyskretnego. Układy nieliniowe. Układy nieliniowe ciągłe. Linearyzacja. Metoda płaszczyzny fazowej. Punkty równowagi. Układy nieliniowe dyskretne. Środowiska Matlab-Simulink oraz Scilab-Scicos. Charakterystyka i zakres zastosowań. Operacje na wektorach i macierzach. WyraŜenia logiczne. Podstawowe funkcje matematyczne. MoŜliwości grafiki dwu- i trójwymiarowej. Animacja. Wykorzystanie funkcji graficznych niskiego poziomu. Instrukcje iteracyjne. Skrypty i funkcje. Elementy programowania. Debugger. Problem efektywności kodu. Instrukcje iteracyjne i rekurencja. Metody wektoryzacji algorytmów. Operacje na napisach. Niestandardowe struktury danych: macierze rzadkie, struktury, tablice komórkowe, tablice wielowymiarowe. Budowa graficznego interfejsu uŜytkownika. Operacje na plikach. Wywoływanie MATLABa z programów napisanych w C. Przegląd wybranych przyborników. Budowa modeli układów ciągłych i dyskretnych. Simulink: bloki operacyjne, budowa schematu operacyjnego, S-funkcje. Budowa modeli matematycznych w oparciu o prawa zachowania bądź zasadę najmniejszego działania. Modele systemów mechanicznych. Modele systemów elektrycznych. Modele systemów elektromechanicznych. Modele cieczy i gazów. Modele systemów cieplnych. Modele procesów chemicznych i biochemicznych. Linearyzacja modeli. Przykłady realizacji modeli w środowisku MATLAB/Simulink.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot, rozróŜnia i umie scharakteryzować podstawowe modele matematyczne układów dynamicznych. Potrafi zidentyfikować i opisać matematycznie podstawowe typy sygnałów. Potrafi rozwiązywać elementarne równania róŜnicowe liniowe oraz równania róŜniczkowe liniowe z zastosowaniem podstawowych metod analitycznych (metody rozdzielania zmiennych i uzmienniania stałej). Potrafi scharakteryzować najwaŜniejsze metody numeryczne rozwiązywania równań róŜniczkowych zwyczajnych oraz zaimplementować je w wybranym języku programowania. Potrafi umiejętnie wykorzystywać do modelowania i wizualizacji wyników nowoczesne środowiska numeryczne i symboliczne (Matlab/Octave/Simulink, Scilab/Scicos, Maple/Maxima). Ma świadomość waŜności adekwatnego modelu matematycznego w analizie systemów i syntezie układów regulacji.



Warunki zaliczenia



1. Palczewski A.: Równania róŜniczkowe zwyczajne.Teoria i metody numeryczne z wykorzystaniem komputerowego systemu obliczeń symbolicznych, WNT, Warszawa, 2004. 2. Gutenbaum J.: Modelowanie matematyczne systemów, EXIT, Warszawa, 2003. 3. Pratap R.: MATLAB 7 dla naukowców i inŜynierów, PWN. Warszawa, 2007.


1. Mrozek B. Mrozek Z.: MATLAB i Simulink. Poradnik uŜytkownika, Helion, Warszawa, 2006. 2. Brzózka J. i Dobroczyński L.: Matlab. Środowisko obliczeń naukowo-technicznych, MIKOM, Warszawa, 2005.

Nazwa przedmiotu: Metody analizy danych Kod przedmiotu: 11.2-WE-AIR-MAD-PD38_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Maciej Patan

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Maciej Patan




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Matematyczne podstawy techniki, Metody numeryczne

Zakres tematyczny

Niepewność pomiarowa. Przenoszenie niepewności. Błędy przypadkowe i systematyczne. Szeregi rozdzielcze punktowe i przedziałowe. Histogram. Miary połoŜenia, zmienności, asymetrii i koncentracji. Odrzucanie danych. Prawdopodobieństwo. Przestrzeń zdarzeń elementarnych. Definicje prawdopodobieństwa: klasyczna, częstościowa i współczesna. Podstawowe własności prawdopodobieństwa. Prawdopodobieństwo warunkowe. NiezaleŜność. Prawdopodobieństwo całkowite. Wzór Bayesa. Zmienne losowe dyskretne i ciągłe. Zmienne losowe dyskretne. Rozkłady: dwupunktowy, Bernoulliego, Poissona i geometryczny. Funkcje zmiennych losowych. Pojęcia wartości oczekiwanej i wariancji zmiennej losowej. Rozkłady łączne wielu zmiennych losowych. NiezaleŜność zmiennych losowych. Zmienne losowe ciągłe. Rozkład równomierny. Rozkład wykładniczy. Pojęcie dystrybuanty zmiennej losowej. Rozkład normalny. Podstawy wnioskowania statystycznego. Schematy losowania próby. Próba prosta. Rozkłady: chi-kwadrat, t-Studenta i Fishera-Snedecora. Estymacja punktowa i przedziałowa. NieobciąŜoność, zgodność, efektywność i dostateczność. Estymacja parametryczna i nieparametryczna. Przedziały ufności dla wartości oczekiwanej. Twierdzenia graniczne. Przedziały ufności dla wartości oczekiwanej w populacji o nieznanym rozkładzie, wariancji, odchylenia standardowego, prawdopodobieństw oraz róŜnic prawdopodobieństw i wartości oczekiwanych. Testowanie hipotez statystycznych. Parametryczne testy istotności dla wartości oczekiwanej, wariancji wskaźnika struktury w populacji. Nieparametryczne testy istotności. Regresja liniowa i wielomianowa. Metody analizy współzaleŜności zjawisk. Korelacja i regresja. Metoda najmniejszych kwadratów. Wnioskowanie w analizie korelacji i regresji. Współczynnik korelacji liniowej. Przedziały ufności.

Efekty kształcenia

Student potrafi posługiwać się róŜnymi opisami niepewności. Oblicza prawdopodobieństwa zdarzeń oraz podstawowych parametrów statystycznych. Analizuje systemy pod względem przeciętnego zachowania się. Oblicza niezawodności prostych układów sprzętowych i systemów programowych. Stosuje koncepcje procesów stochastycznych do analizy wydajności prostych układów sprzętowo-programowych. Przeprowadza proste wnioskowania statystyczne.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z testu przeprowadzonego na koniec semestru; Ćwiczenia - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej dwa razy w semestrze.


1. Kukuła K.: Elementy statystyki w zadaniach, PWN, Warszawa, 1998. 2. Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U.: Statystyka : elementy teorii i zadania, Akademia Ekonomiczna, Wrocław, 1999. 3. Krysicki W. i in.: Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w zadaniach, PWN, Warszawa, 2000.


1. Liengme B.V.: Microsoft Excel w nauce i technice, Read Me, Warszawa, 2002. 2. Sobczyk M.: Statystyka, PWN, Warszawa, 2000.



3. Obecny A.: Statystyka opisowa w Excelu dla szkół. Ćwiczenia praktyczne, Helion, Gliwice, 2002.

Nazwa przedmiotu: Systemy wspomagania decyzji I Kod przedmiotu: 11.4-WE-AIR-SWD1-PD41_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Pieczyński, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Pieczyński, prof. UZ, Pracownicy WEIiT ISSI



Zakres tematyczny

Pojęcia systemu podejmowania decyzji. Iloraz inteligencji, proces podejmowania decyzji. Zadania systemu podejmowania decyzji. Analiza wielokryterialna. Podejmowanie decyzji w środowisku wielokryterialnym. Metody eliminacji. Pozyskiwanie wiedzy. Pozyskiwanie wiedzy od eksperta. Metody wydobywania wiedzy z danych. Systemy uczące się. Wydobywanie wiedzy metodami heurystycznymi. Systemy rozmyte. Zmienna lingwistyczna. Funkcje przynaleŜności do zbiorów rozmytych. Wnioskowanie rozmyte. Wyznaczanie odpowiedzi systemu rozmytego. Modele rozmyte. Systemy ekspertowe. Sztuczna inteligencja. Typy i budowa i zadania systemów ekspertowych. Metody wnioskowania. Zastosowanie logiki rozmytej w systemach ekspertowych. Synteza optymalnych reguł decyzyjnych. Parametryczne reguły decyzyjne. Decyzje w oparciu o powtarzaną optymalizację. Scenariusze wielowariantowe.

Efekty kształcenia

Student potrafi przygotować opis wiedzy w róŜnej reprezentacji. Potrafi zaproponować odpowiednią reprezentację wiedzy do rozwaŜanego problemu. Podejmuje zadanie wydobywania wiedzy od eksperta lub z bazy danych. RozróŜnia bazy wiedzy od baz danych. Potrafi scharakteryzować strukturę komputerowego systemu podejmowania decyzji. Jest kreatywny w wyborze środowiska do budowy systemu ekspertowego. Jest zdolny do oceniania poprawności działania zaprojektowanego systemu. Potrafi łączyć wiedzę z zakresu baz danych z systemami ekspertowymi. Potrafi wytłumaczyć zasadę funkcjonowania komputerowego systemu wspomagania decyzji.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzone w formie pisemnej.


1. Kacprzyk J.: Wieloetapowe sterowanie rozmyte, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, WNT, Warszawa, 2001. 2. Kwiatkowska A.: Systemy wspomagania decyzji. Jak korzystać z wiedzy i informacji, Wydawnictwo Naukowo PWN, Warszawa, 2007. 3. Pieczyński A.: Reprezentacja wiedzy w diagnostycznych systemach ekspertowych, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra, 2003. 4. Piegat A.: Modelowanie i sterowanie rozmyte, Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa, 1999. 5. Rutkowska D.: Inteligentne systemy obliczeniowe, Algorytmy genetyczne i sieci neuronowe w systemach rozmytych, Akademicka Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 1997


1. Cieślak M.: Prognozowanie gospodarcze, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2004. 2. Koźmiński A.: Zarządzanie w warunkach niepewności, WNT, Warszawa, 2004.

Nazwa przedmiotu: Programowanie obiektowe Kod przedmiotu: 11.3-WE-AIR-PO-PD35_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Paweł Majdzik

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Paweł Majdzik, Pracownicy WEIiT ISSI




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Programowanie z elementami algorytmiki

Zakres tematyczny

Wstęp do programowania obiektowego. Pojęcie abstrakcyjnego typu danych. Definicja klas. Enkapsulacja - deklaracja i definicja metod składowych klas. Przekazywanie parametrów do funkcji składowych: przez wartość i przez referencję.



Składowe prywatne i publiczne klasy. PrzeciąŜenie funkcji. Konstruktory: konstruktor domniemany, konstruktor kopiujący. Lista inicjalizacyjna konstruktora. Konstruktory syntezowane. Destruktory. PrzeciąŜenie operatorów. Funkcje zaprzyjaźnione. Funkcje typu inline. Konwersje zdefiniowane przez uŜytkownika: funkcja konwertująca, konstruktor konwertujący. Dziedziczenie. Zasady dziedziczenia. Składowe typu protected. Dziedziczenie wielokrotne i wielobazowe. Problem nazw zmiennych w dziedziczeniu wielobazowym. Polimorfizm. Funkcje wirtualne. Funkcje czysto wirtualne. Wczesne i późne wiązanie funkcji. Koszty czasowe i pamięciowe związane ze stosowaniem polimorfizmu. Klasy abstrakcyjne. Definiowanie i przykłady zastosowań klas abstrakcyjnych w programach zorientowanych obiektowo. Destruktory wirtualne. Szablony funkcji. Definicja funkcji szablonowych. Funkcje specjalizowane. Etapy dopasowania do funkcji. Szablony klas. Definicja szablonów klas. Szablony klas, a makrodefinicje. Składniki statyczne w szablonie klas. Dziedziczenie szablonów klas. Przykłady zastosowań szablonów klas. Klasy specjalizowane. Obsługa wyjątków. Stosowanie wzorców z biblioteki STL - wzorce pojemnikowe, iteratory, pojemniki kojarzące (mapy, zbiory)

Efekty kształcenia

Student potrafi zdefiniować klasę, metody składowe, konstruktory, funkcje operatorowe oraz funkcje konwertujące. Potrafi scharakteryzować podstawowe pojęcia związane z programowaniem obiektowym: enkapsulację, hermetyzację, dziedziczenie wielokrotne i wielobazowe oraz polimorfizm. Student jest zdolny do samodzielnego zaprojektowania i implementacji programów obiektowych, programów zorientowanych obiektowo oraz zaprojektować i zaimplementować szablony oraz zastosować w programach szablony ze standardowej biblioteki STL (Standard Template Library). Potrafi świadomie wybrać odpowiedni wzorzec projektowy dla efektywnej implementacji danego programu.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium


1. Eckel B.: Thinking in C++, Hellion, Warszawa, 2002. 2. Kerighan B., Ritchie D.: Programowanie w języku C, WNT, Warszawa, 2000. 3. Kisilewicz J.: Język. w środowisku Borland C++. Wydanie IV, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2003. 4. Stroustrup B.: C++ Język programowania, WNT, Warszawa, 2001.


1. Lippman S.B.: Model w C++, WNT, Warszawa, 1996. 2. Shalloway A., Trott J.R.: Projektowanie zorientowane obiektowo. Wzorce obiektowe II, Helion, Warszawa, 2005.

Nazwa przedmiotu: Systemy wspomagania decyzji Kod przedmiotu: 11.4-WE-AIR-SWD-PD41_S1S

Język: polski






obowiązkowy

Wymagania wstępne

Algebra liniowa i geometria analityczna, Metody sztucznej inteligencji

Zakres tematyczny


Efekty kształcenia

Student który zaliczył przedmiot zna budowę systemu ekspertowego. Potrafi zaprojektować strukturę systemu ekspertowego. Sporządza dokumentację zaimplementowanego systemu i jest dbały w uzyskaniu jej kompletności. Jest kreatywny w wyszukiwaniu metod wydobywania wiedzy z danych. Potrafi wdraŜać systemy wspomagania decyzji w róŜnych środowiskach programistycznych. Potrafi dobierać przykłady do testowania poprawności działania systemu ekspertowego. Rozumie zasady przetwarzania bazy wiedzy. Potrafi zaprojektować czytelny interfejs uŜytkownika i wyszukać w procesie testowania błędy w celu podniesienia niezawodności zaimplementowanego systemu. W procesie budowy komputerowego systemu wspomagania decyzji postępuje zgodnie z zasadami etyki inŜynierskiej.



Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzone w formie pisemnej. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium





Nazwa przedmiotu: Systemy operacyjne i sieci komputerowe II Kod przedmiotu: 11.4-WE-AIR-SOS2-PD42_S1S

Język: polski




laboratorium 30 2 4 zal. na ocenę 2 stacjonarne obowiązkowy

Wymagania wstępne

Architektura systemów komputerowych

Zakres tematyczny

Zaawansowana obsługa systemu Windows XP/Vista: Zarządzanie kontami uŜytkowników, zarządzanie dostępem do zasobów za pomocą grup, prawa dostępu do plików i katalogów, zasady grupy, rejestr systemowy, zarządzanie dziennikami systemowymi. Podstawy obsługi systemu Linux: Praca z poziomu konsoli, poznanie podstawowych poleceń systemu Linux. Podstawy tworzenia skrytpów powłoki. Praca w systemie X Window. Konfiguracja systemu z poziomu graficznego interfejsu uŜytkownika Praca w domenie systemu Windows 2008 Server. Tworzenie domenowych kont uŜytkownika. Dostęp zdalny do serwera.

Efekty kształcenia

Student potrafi przeprowadzić proces konfiguracji sprzętu komputerowego oraz systemu operacyjnego. Potrafi dobrać odpowiednie konfiguracje do pracy lokalnej oraz w sieci komputerowej. Potrafi przeanalizować i zweryfikować aktualną konfigurację sprzętu komputerowego. Student jest otwarty na nowe technologie i jest przygotowany do ich wykorzystania.

Warunki zaliczenia

Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Solomon D.A., Russinovich M.E.: Microsoft Windows 2000. Od środka, Helion, Gliwice, 2003. 2. Morimoto R.,Noel M., Droubi O., śardinier K., Neal N.: Windows Server 2003. Księga eksperta, Helion, Gliwice, 2004. 3. Johnson M.K., Troan E.W., Oprogramowanie uŜytkowe w systemie LINUX, WNT, Warszawa, 2000.

Nazwa przedmiotu: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-CPS-PD40_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: dr hab. inŜ. Ryszard Rybski, prof. UZ, dr inŜ. Radosław Kłosiński

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Radosław Kłosiński, Pracownicy WEIiT IME




obowiązkowy




6 niestacjonarne

obowiązkowy



Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Algebra liniowa z geometrią analityczną, Podstawy elektrotechniki, Podstawy systemów dyskretnych, Sygnały i systemy dynamiczne.

Zakres tematyczny

Pojęcia podstawowe. Klasyfikacja sygnałów. Konwersja analogowo-cyfrowa i cyfrowo-analogowa. Szum kwantyzacji, stosunek mocy sygnału do mocy szumu. Analiza widmowa sygnałów. Widmo sygnału. Przekształcenie Fouriera całkowe i dyskretno-czasowe. Dyskretna i szybka transformacja Fouriera. Opis układów dyskretnych. Równania róŜnicowe. Schematy strukturalne. Odpowiedź impulsowa, Przekształcenie Z. Transmitancja. Charakterystyki częstotliwościowe. Układy o skończonej i o nieskończonej odpowiedzi impulsowej. Realizowalność a przyczynowość, niezaleŜność czasowa, stabilność. Podstawy filtracji cyfrowej. Równanie róŜnicowe w postaci rekurencyjnej. Splot dyskretny liniowy i cykliczny. Kształtowanie widma przez system liniowy. Dyskretna symulacja układów analogowych. Podstawy projektowania filtrów NOI i SOI. Wprowadzenie do interpolacji i decymacji.

Efekty kształcenia

Student zna podstawowe pojęcia i metody opisu sygnałów i układów cyfrowych. Analizuje sygnały i układy cyfrowe w dziedzinie czasu i częstotliwości. Tworzy cyfrowe modele układów analogowych. Projektuje z wykorzystaniem narzędzi programistycznych, liniowego układu cyfrowego o zadanej charakterystyce.

Warunki zaliczenia

Wykład – uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej lub ustnej. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu.


1. Lyons R.G.: Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania sygnałów. WKŁ, Warszawa, 1999. 2. Zieliński T.P.: Od teorii do cyfrowego przetwarzania sygnałów. Wydział EAIiE AGH, Kraków, 2002. 3. Dąbrowski A.: Przetwarzani sygnałów przy uŜyciu procesorów sygnałowych. WPP, Poznań, 2000. 4. Oppenheim A.V., Schafer W.: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów. WKŁ, Warszawa,1979.


1. Szabatin J.: Podstawy teorii sygnałów. WKŁ, Warszawa, 2002. 2. Smith S.W.: The Scientist and Engineer\"s Guide to Digital Signal Processing. California Technical Publishing, Sand Diego, California 1999. Dostępna pod adresem http://dspguide.com 3. Oppenheim A.V., Scharfer R.W., Buck J.R.: Discrete-Time Signal Processing. Prentice Hall, 1999. 4. Oppenheim A.V., Willsky A.S., Nawab S.H.: Signal & Systems. Prentice Hall, 1997.

Nazwa przedmiotu: Systemy wspomagania decyzji II Kod przedmiotu: 11.4-WE-AIR-SWD2-PD41_S1S

Język: polski





projekt 9 1 5 zal. na ocenę 3 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Systemy wspomagania decyzji I

Zakres tematyczny


Efekty kształcenia

Student który zaliczył przedmiot zna budowę systemu ekspertowego. Potrafi zaprojektować strukturę systemu ekspertowego. Sporządza dokumentację zaimplementowanego systemu i jest dbały w uzyskaniu jej kompletności. Jest kreatywny w wyszukiwaniu metod wydobywania wiedzy z danych. Potrafi wdraŜać systemy wspomagania decyzji w róŜnych środowiskach programistycznych. Potrafi dobierać przykłady do testowania poprawności działania systemu ekspertowego. Rozumie zasady przetwarzania bazy wiedzy. Potrafi zaprojektować czytelny interfejs uŜytkownika i wyszukać w procesie testowania błędy w celu podniesienia niezawodności zaimplementowanego systemu. W procesie budowy komputerowego systemu wspomagania decyzji postępuje zgodnie z zasadami etyki inŜynierskiej.



Warunki zaliczenia

Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Projekt – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zadań projektowych realizowanych w ramach programu.





Nazwa przedmiotu: Programowalne sterowniki logiczne Kod przedmiotu: 06.5-WE-AIR-PSL-PD43_S1S

Język: polski


Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Grzegorz Andrzejewski, Pracownicy WEIiT IIiE




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Architektura systemów komputerowych

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do sterowników PLC. Ogólna charakterystyka sterowników. Klasy sterowników. Bloki funkcjonalne. Zasada działania. Przegląd sterowników PLC. Producenci, modele, najistotniejsze parametry – przegląd ogólny. Język drabinkowy LD. Podstawowe elementy języka. Zasady tworzenia programu w języku. NajwaŜniejsze konstrukcje językowe. Projektowanie systemów kombinacyjnych, sekwencyjnych, współbieŜnych, z zaleŜnościami czasowymi. Lista instrukcji IL. Podstawowe elementy języka. NajwaŜniejsze konstrukcje językowe. Projektowanie systemów kombinacyjnych, sekwencyjnych, współbieŜnych, z zaleŜnościami czasowymi. Tekst strukturalny ST. Podstawowe elementy języka. NajwaŜniejsze konstrukcje językowe. Projektowanie systemów kombinacyjnych, sekwencyjnych, współbieŜnych, z zaleŜnościami czasowymi. Diagram bloków funkcjonalnych FBD. Podstawowe elementy języka. NajwaŜniejsze konstrukcje językowe. Projektowanie systemów kombinacyjnych, sekwencyjnych, współbieŜnych, z zaleŜnościami czasowymi. SFC. Podstawowe elementy języka. NajwaŜniejsze konstrukcje językowe. Projektowanie systemów kombinacyjnych, sekwencyjnych, współbieŜnych, z zaleŜnościami czasowymi. HMI. Projektowanie interfejsu uŜytkownika HMI. Komunikacja uŜytkownika z systemem sterowania. Ogólne zasady sporządzania dokumentacji PLC (wprowadzenie).

Efekty kształcenia

Wiedza Student potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe pojęcia dotyczące urządzeń klasy PLC. Potrafi zaproponować metodę opisu działania prostych systemów sterowania z wykorzystaniem języków LD, IL, ST, FBD, SFC. Kompetencje Potrafi zaprojektować prosty system sterowania na bazie sterownika klasy PLC. Potrafi zweryfikować poprawność opisu funkcjonalności prostego systemu sterowania. Umiejętności Jest otwarty na nowinki technologiczne w zakresie systemów klasy PLC. Jest świadomy zagroŜenia Ŝycia przy pracy z urządzeniami zasilanymi z sieci energetycznej 230V.

Warunki zaliczenia



1. Kwaśniewski J.: Programowalne sterowniki przemysłowe w systemach sterowania, ZP Roma-Pol, Kraków, 1999, ISBN, 83-86320-1 2. Legierski T., Wyrwał J., Kasprzyk J., Hajda J.: Programowanie sterowników PLC, Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka



Skalmierskiego ,Gliwice, 1998, ISBN: 83-86644-16-8


1. Seta Z.: Wprowadzenie do teorii sterowania. Wykorzystanie programowalnych sterowników PLC., Mikom, Warszawa, 2002, ISBN 83-7279-255-0

Nazwa przedmiotu: Podstawy energoelektroniki Kod przedmiotu: 06.5-WE-AIR-PEE-PD37_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Zbigniew Fedyczak, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Zbigniew Fedyczak, prof. UZ, Pracownicy WEIiT IIE




obowiązkowy




3 niestacjonarne

obowiązkowy

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Algebra liniowa z geometrią analityczną, Fizyka dla inŜynierów, Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Metrologia

Zakres tematyczny

Podstawowe układy energoelektroniczne (charakterystyka ogólna). Rys historyczny energoelektroniki. Obszar zastosowań. Typy przekształtników energoelektronicznych (PE) ich klasyfikacja oraz funkcje podstawowe. Podstawowe parametry i ocena jakości przekształcania PE. Współczynniki: sprawności, wyŜszych harmonicznych, mocy, deformacji, przesunięcia, niesymetrii w warunkach odkształconego prądu. Prostowniki niesterowane i sterowane (przekształtniki typu AC/DC). Topologie i właściwości prostowników niesterowalnych jedno- dwu i sześciopulsowych. Prostowniki tyrystorowe jedno- i trójfazowe o sterowaniu fazowym. Oddziaływanie prostowników na źródło zasilania. Przykłady zastosowań. Stabilizatory napięcia i prądu stałego o działaniu impulsowym (przekształtniki DC/DC). Topologie i właściwości stabilizatorów impulsowych typu buck, boost, buck-boost o sterowaniu typu PWM. Przykłady zastosowań. Jednofazowe sterowniki prądu przemiennego (przekształtniki typu AC/AC, f1 = f2). Przekaźniki półprzewodnikowe i sterowniki tyrystorowe. Sterowanie fazowe i integracyjne. Charakterystyki statyczne, współczynnik mocy. Przykłady zastosowań. Falowniki (przekształtniki typu DC/AC). Falowniki napięcia i prądu jednofazowe. Praca i właściwości falowników tranzystorowych. Technika sterowania typu PWM w falownikach. Charakterystyka ogólna działania trójfazowego falownika napięcia o modulacji prostokątnej oraz typu sinus PWM. Przykłady zastosowań. Problemy i trendy rozwojowe układów energoelektronicznych. Inteligentne moduły mocy, układy wielopoziomowe, układy rezonansowe. Perspektywy rozwoju.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot potrafi opisać podstawowe cechy układów energoelktronicznych oraz funkcje podstawowych przekształtników energoelektronicznych. Potrafi scharakteryzować właściwości zaciskowe podstawowych łączników energoelktronicznych, a takŜe zaproponować typ łącznika zaleŜnie od jego zdolności obciąŜeniowej i częstotliwości przełączania. Zna topologie i właściwości: podstawowych przekształtników AC/DC, DC/DC, AC/AC oraz DC/AC. Potrafi scharakteryzować obszary zastosowań podstawowych przekształtników energoelktronicznych w obszarze automatyki i robotyki.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych realizowanych w ramach programu. Projekt – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zadań projektowych realizowanych w ramach programu.


1. Tunia H., Smirnow A., Nowak M., Barlik R.: Układy energoelektroniczne, WNT, Warszawa, 1990. 2. Tunia H., Barlik R.: Teoria przekształtników. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1992. 3. Piróg S.: Energoelektronika. AGH, Uczelniane Wyd. Nauk.-Dydakt., Kraków 1998. 4. Mikołajuk K.: Podstawy analizy obwodów energoelektronicznych, PWN, Warszwa,1998. 5. Frąckowiak L. Energoelektronika, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2000.


1. Mohan N.: Power Electronics: Converters, Applications, and Design, John Wiley & Sons, 1998. 2. Trzynadlowski A.: Introduction to modern power electronics, John Wiley & Sons, 1998.

Uwagi

Ćwiczenia laboratoryjne powinny się odbywać w grupach o ilości studentów nie większej niŜ 12 osób .



Nazwa przedmiotu: Sterowanie procesami dyskretnymi Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SPD-PD39_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Marian Adamski, dr inŜ. Grzegorz Łabiak





obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Podstawy systemów dyskretnych. Architektura systemów komputerowych

Zakres tematyczny

Formalna specyfikacja procesów dyskretnych na poziomie behawioralnym: Sieci działań, hierarchiczna mapa stanów (statechart), hierarchiczne sieci Petriego. Modularna specyfikacja behawioralna programów sterowania logicznego z wykorzystaniem hierarchicznych sieci SFC i sieci Petriego: Sieci SFC, relacje między siecią SFC a siecią Petriego Projektowanie modularne, rdzenie projektowe. Rola specyfikacji formalnej w programowaniu sterowników przemysłowych PLC. UML jako narzędzie specyfikacji systemów reaktywnych. Diagram maszyny stanów. Diagram aktywności. Przypadki uŜycia. Rola UML w dokumentowaniu i syntezie oprogramowania dla cyfrowych mikrosystemów wbudowanych. Weryfikacja formalna: Zastosowanie teorii sieci Petriego. Metody SAT, wykorzystanie systemów wnioskujących. Architektury sterowników logicznych: mikrokontroler jako sterownik logiczny, mikrosystemy cyfrowe SoC. Przemysłowe sterowniki logiczne PLC. Wbudowany, rekonfigurowany sterownik logiczny RLC. Programowa lub strukturalna realizacja sterowników logicznych: Programowanie sterowników PLC zgodnie z normą IEC1131 na podstawie specyfikacji behawioralnej. Synteza strukturalna sterowników wbudowanych metodami formalnymi na podstawie specyfikacji behawioralnej. Rola języka SystemC oraz języków opisu sprzętu VHDL i Verilog w syntezie systemowej. Laboratorium: Specyfikacja i modelowanie algorytmów sterowania binarnego na poziomie systemowych z wykorzystaniem UML i profesjonalnego oprogramowania do komputerowego projektowania mikrosystemów cyfrowych.

Efekty kształcenia

Studen posiada wiedzę co do klasycznego definiowania zaganienia sterowania dysktetnego zarówno sekwencyjnego, współbieŜnego jak i hierarhicnego (FSM, sieć Petriego, diagram statechart). Posiada umiejętność opisu programu sterowania przy uŜyciu typowych technologii stosowanych w przemyśle (sterowniki PLC). Potrafi tworzyć abstrakcyjne modele w języku UML całych systemów, w których sterownanie jest elementem centralnym. Posiada wiedzę na temat weryfikacji formalnej sterowników. Posiada umiejętność projektowania sterowników zarówno PLC jak i realizowanych jako układ cyfrowy.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z testu, egzaminu. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu.


1. Adamski M., Chodań M.: Modelowanie układów sterowania dyskretnego z wykorzystaniem sieci SFC, Wyd. Politechniki Zielonogórskiej, Zielona Góra, 2000. 2. śurawski R.(Ed.): Embedded Systems Handbook, CRC, Boca Raton, 2006. 3. Adamski M., Karatkevich A., Węgrzyn M.: Design of Embedded Control Systems, Springer (USA), New York, 2005. 4. David D., Alla H.: Petri Nets & Grafcet. Tools for modeling discrete event systems, Prentice Hall, New York, 1992. 5. Gajski D.D, Vahid F., Narayan S., Grong J.: Specification and Design of Embedded Systems, Pretice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, 1994. 6. Jerraya A., Mernet J. (Ed): System-Level Synthesis, Kluwer, Dordecht, 1999. 7. Dąbrowski W., Stasiak A., Wolski M.: Modelowanie systemów informatycznych w języku UML 2.1, PWN, Warszawa, 2007. 8. Yakovlev, Gomes L., L. Lavagno (Ed.): Hardware Design and Petri Nets, Kluwers Academic Publishers, Boston, 2000.

Nazwa przedmiotu: Podstawy normalizacji Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-PN-PO57_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Eugeniusz Kuriata, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Eugeniusz Kuriata, prof. UZ, Pracownik Biblioteki UZ


wykład 15 1 7 zal. bez oceny 1 stacjonarne inny

wykład 9 1 5 zal. bez oceny 1 niestacjonarne inny

Zakres tematyczny



- Zarządzanie jakością (w szczególności IT) zgodnie z normami ISO 9001:2008, ISO 90003:2004, ISO15288,ISO 15504, ISO 12207, ISO 9126, ISO/IEC 20000, ISO 25000, ISO/IEC 38500 i standardami TQM, CMM, COBIT oraz metody i techniki stosowane w zarządzaniu projektowaniem, wdraŜaniem i eksploatacją systemów informatycznych, a takŜe zarządzanie projektami informatycznymi, - Zarządzanie bezpieczeństwem informacji zgodnie z normami ISO/IEC 27001:2005,ISO/IEC27002:2005,ISO/IEC:27004,ISO/IEC:27005:2008,ISO/IEC 27006:2007, ISO/IEC 15408 oraz ciągłością działania firmy (BS 25999, ISO/IEC 24762), prawne aspekty bezpieczeństwa informacji, ochrona danych osobowych, TISM, audyty bezpieczeństwa systemów informatycznych. Zarządzanie jakością. Zarządzanie bezpieczeństwem Informacji. Audit jakości i audyt zarządzania usługami w IT.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot: poznał mechanizmy procesu normalizacyjnego, potrafi wyszukiwać informację normalizacyjną, poznał najwaŜniejsze kierunki normalizacyjne, zarówno w Unii Europejskiej jak i PKN. Potrafi wdroŜyć systemy zarządzania jakością zgodnie normami ISO 9001:2008, ISO 90003:2004, ISO15288,ISO15504, ISO12207, ISO9126, ISO/IEC 20000,ISO25000, ISO/IEC 38500. Potrafi zapewnić jakość w róŜnych fazach cyklu Ŝycia oprogramowania zgodnie z ISO15288, ISO15504, ISO38500. Potrafi zarządzać bezpieczeństwem informacji zgodnie z normami ISO/IEC 27001:2005,ISO/IEC27002:2005,ISO/IEC:27004,ISO/IEC:27005:2008,ISO/IEC 27006:2007, ISO/IEC 15408 oraz ciągłością działania firmy (BS 25999, ISO/IEC 24762).

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze


1. ISO 9001:2008, ISO 90003:2004, ISO15288,ISO 15504, ISO 12207, ISO 9126, ISO/IEC 20000, ISO 25000, ISO/IEC 38500 i standardami TQM, CMM, COBIT 2. ISO/IEC 27001:2005,ISO/IEC27002:2005,ISO/IEC:27004,ISO/IEC:27005:2008,ISO/IEC 27006:2007, ISO/IEC 15408, BS 25999, ISO/IEC 24762

Nazwa przedmiotu: Seminarium dyplomowe I Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SD1-D54_S1S

Język: polski







Zakres tematyczny

W ramach Seminarium dyplomowego I studenci na forum grupy seminaryjnej przedstawiają, w formie prezentacji komputerowej częściowe efekty realizowanej pracy dyplomowej. KaŜda prezentacja kończy się dyskusją, w której czynny udział bierze grupa seminaryjna. Dopuszcza się opracowanie i przedstawianie prezentacji w języku angielskim.

Efekty kształcenia

Student identyfikuje strukturę opracowania inŜynierskiego (pracy dyplomowej). Korzysta z materiałów źródłowych związanych z tematem pracy, dobiera literaturę przedmiotu. Identyfikuje problem badawczy. Planuje eksperyment badawczy. Prezentuje wyniki pracy z wykorzystaniem technik multimedialnych.

Warunki zaliczenia

Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny zrealizowanej części pracy dyplomowej.



Nazwa przedmiotu: Seminarium dyplomowe II Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SD2-D55_S1S

Język: polski









Wymagania wstępne

Seminarium dyplomowe I

Zakres tematyczny

W ramach Seminarium dyplomowego II studenci na forum grupy seminaryjnej przedstawiają, w formie prezentacji komputerowej końcowe efekty realizowanej pracy dyplomowej. KaŜda prezentacja kończy się dyskusją, w której czynny udział bierze grupa seminaryjna. Dopuszcza się opracowanie i przedstawianie prezentacji w języku angielskim. Przyjęcie pracy i jej ocena.

Efekty kształcenia

Student samodzielnie rozwiązuje problem badawczy. Posługuje się literaturą przedmiotu z powołaniem się źródła. Interpretuje zgromadzony materiał badawczy. Krytycznie ocenia dobrane metody wykonania/rozwiązania zadania. Prezentuje wyniki badań. Postępuje zgodnie z zasadami etyki inŜynierskiej.

Warunki zaliczenia

Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny pracy dyplomowej.



Nazwa przedmiotu: Praca dyplomowa Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-PD-D56_S1S

Język: polski





projekt 15 1 7 zal. bez oceny 3 stacjonarne obowiązkowy

projekt 9 1 8 zal. bez oceny 3 niestacjonarne obowiązkowy

Wymagania wstępne

Seminarium dyplomowe I i II

Zakres tematyczny

W ramach Pracy dyplomowej studenci na realizują dokumentację papierową wykonanej pracy dyplomowej w formacie określonym przez Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji.

Efekty kształcenia

Student sporządza opracowanie inŜynierskie - dokumentację techniczną i przeprowadza eksperyment badawczy/rozwiązuje zadanie inŜynierskie. Jest świadomy zasad etyki inŜynierskiej. Postępuje zgodnie z zasadami dotyczącymi praw autorskich. Prezentuje wyniki pracy.

Warunki zaliczenia

Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie zaliczenia i przyjęcie pracy dyplomowej w zredagowanej wg zasad określonych na wydziale.


1. Materiały pomocnicze umieszczone na stronie Wydziału, www.weit.uz.zgora.pl

Nazwa przedmiotu: Praktyka zawodowa Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-P-P58_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: dr inŜ. Artur Gramacki, dr inŜ. Anna Pławiak-Mowna

Prowadzący przedmiot: firmy zewnętrzne


projekt 2400 160 7 zal. bez oceny 3 stacjonarne obowiązkowy

projekt 1440 160 8 zal. bez oceny obowiązkowy

projekt 1440 160 6 zal. bez oceny 3 niestacjonarne

obowiązkowy

Zakres tematyczny



W ramach praktyki studenci praktycznie realizują zadania i projekty w firmach i przedsiębiorstwach, które oferują stanowiska pracy związane z obszarem zastosowań Automatyki i robotyki.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot wykorzystuje wiedzę teoretyczną i praktyczną nabytą podczas zajęć dydaktycznych prowadzonych na Wydziale. Posługuje się pojęciami teoretycznymi związanymi z kierunkiem studiów, współpracuje w zespole, prezentuje wyniki pracy, sporządza dokumentację. Jest świadomy odpowiedzialności za wykonanie zadań i przestrzegania harmonogramu pracy.

Warunki zaliczenia

Warunkiem zaliczenia studentowi praktyki jest przedstawienie przez niego prawidłowo wypełnionego i poświadczonego przez zakład pracy Dziennika Praktyk (stosowne dokumenty dostępne na stronie wydziału, www.weit.uz.zgora.pl). W Dzienniku student zobowiązany jest zamieścić szczegółowe sprawozdanie z odbytej praktyki dokumentujące wszystkie waŜniejsze czynności i wykonywane prace. Opiekun praktyki moŜe zweryfikować sprawozdanie pod kątem zgodności wykonywanej pracy przez studenta z kierunkiem studiów.


Materiały informacyjne związane z organizacją praktyk zawodowych zamieszczone na stronie Wydziału, www.weit.uz.zgora.pl

Specjalność: Automatyka Przemysłowa

Nazwa przedmiotu: Elementy wykonawcze automatyki Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-EWA-PS44_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Józef Korbicz, dr hab. inŜ. Zbigniew Fedyczak, prof. UZ,

dr inŜ. Robert Smoleński

Prowadzący przedmiot: Pracownicy WEIiT ISSI, Pracownicy WEIiT IIE




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

analiza matematyczna, Algebra liniowa z geometrią analityczną, Fizyka dla inŜynierów, Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Podstawy energoelektroniki, Technika regulacji automatycznej

Zakres tematyczny

Charakterystyka ogólna. Funkcje elementów i urządzeń wykonawczych w systemach automatyki. Klasyfikacja elementów wykonawczych ze względu na charakter sygnałów wejściowych i wyjściowych oraz nośniki energii wykorzystywane w elementach wykonawczych. Urządzenia wykonawcze elektryczne. Systemy napędowe w automatyce. Systemy napędowe z przekształtnikami energoelektronicznymi. Urządzenia wykonawcze w elektrotermii. Urządzenia wykonawcze w systemach regulacji warunków środowiskowych. Przykłady stosowanych rozwiązań. Urządzenia wykonawcze pneumatyczne i hydrauliczne. Sterowania strumieniem energii pneumatycznej lub hydraulicznej. Podstawowe elementy urządzeń wykonawczych pneumatycznych i hydraulicznych. Przykłady stosowanych rozwiązań. Napędy robotów. Napędy pneumatyczne, Napędy elektrohydrauliczne, Napędy elektryczne. Przekładnie mechaniczne. Przekładnie mechaniczne przekazujące ruch obrotowy. Przekładnie mechaniczne do zmiany ruchu obrotowego na postępowy. Redukujące przekładnie mechaniczne. Przykłady stosowanych rozwiązań. Urządzenia chwytające robotów i ich zastosowania. Zadania urządzeń chwytających. Klasyfikacja i charakterystyka urządzeń chwytających. Wybór typu chwytaka dla danej klasy obiektów manipulacji. Budowa chwytaków mechanicznych, układy napędowe chwytaków, układy przeniesienia napędu, układy wykonawcze chwytaków. Układy sterowania. Charakterystyka ogólna i przykłady rozwiązań układów sterowania urządzeń wykonawczych elektrycznych, pneumatycznych i hydraulicznych. Problemy i trendy rozwojowe. Zagadnienia bezpieczeństwa uŜytkowania i oddziaływania urządzeń wykonawczych na otoczenie. Nowe kierunki rozwoju.

Efekty kształcenia

Student potrafi wytłumaczyć zasadę działania podstawowych elementów i urządzeń wykonawczych systemów automatyki. Klasyfikuje elementy wykonawcze ze względu na charakter sygnałów wejściowych i wyjściowych oraz nośniki energii wykorzystywane w elementach wykonawczych, definiuje obszar ich zastosowań. Student poprawnie klasyfikuje i charakteryzuje urządzenia chwytające. Wykorzystuje wiedzę dotyczącą właściwości elementów wykonawczych oraz obszarów stosowania w projektowaniu układów automatyki. Student jest świadomy znaczenia układów zrobotyzowanych w rozwoju cywilizacyjnym.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych realizowanych w ramach programu.




1. Hering M.: Podstawy elektrotermii. Część I i II, Warszawa, WNT 1992, 1998. 2. Praca zbiorowa. Podstawy robotyki. Teoria i elementy manipulatorów i robotów, Warszawa, WNT, 1999. 3. Osiecki A.: Hydrostatyczny napęd maszyn. Warszawa, WNT, 2004. 4. Praca zbiorowa: Konstrukcja przyrządów i urządzeń precyzyjnych. Warszawa, WNT, 2006.

Uwagi

Ćwiczenia laboratoryjne powinny się odbywać w grupach o ilości studentów nie większej niŜ 12 osób.

Nazwa przedmiotu: Przetworniki pomiarowe Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-PP-PS45_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Janczak, prof. UZ, dr hab. inŜ. Ryszard Rybski, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Janczak, prof. UZ, Pracownicy WEIiT IME




obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Metrologia, Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej

Zakres tematyczny

Wprowadzenie. Przetwornik, czujnik, sensor. Rola czujników w automatyce i robotyce. Klasyfikacja czujników, Właściwości statyczne i dynamiczne czujników. Pomiary wielkości opisujących ruch. Czujniki przemieszczeń liniowych: ze zmianą parametrów obwodów elektrycznych, ultradźwiękowe, optoelektroniczne. Czujniki przyspieszeń i prędkości. Czujniki przemieszczeń kątowych. Pomiary siły i ciśnienia. Tensometryczne, piezoelektryczne, magnetyczne czujniki siły. Membranowe czujniki ciśnienia. Pomiary temperatury. Czujniki rezystancyjne metalowe i półprzewodnikowe, czujniki półprzewodnikowo- złączowe, scalone czujniki temperatury, czujniki termoelektryczne, czujniki światłowodowe, bezdotykowy pomiar temperatury. Pomiary przepływu. Wybrane typy przepływomierzy. Pomiary wilgotności. Impedancyjne czujniki wilgotności powietrza. Czujniki inteligentne. Matryce czujników. Interfejsy czujników. Czujniki w robotyce. Czujniki dotyku, czujniki połoŜenia kół, czujniki orientacji. Metody i układy kondycjonowania sygnałów wyjściowych czujników pomiarowych. Wstępne przetwarzanie sygnałów pomiarowych. Wzmacnianie i filtracja. Przetwarzanie analogowo-cyfrowe i cyfrowo-analogowe. Charakterystyka podstawowych rodzajów przetworników A/C i C/A. Parametry przetworników A/C i C/A. Wybrane przykłady zastosowań przetworników A/C i C/A.

Efekty kształcenia

Student zna parametry oraz metody stosowane do opisu i oceny właściwości statycznych i dynamicznych przetworników pomiarowych. Potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe bloki funkcjonalne analogowego toru przetwarzania sygnałów pomiarowych. Umie objaśnić zasadę działania podstawowych rodzajów przetworników analogowo-cyfrowych i cyfrowo-analogowych oraz przetworników pomiarowych podstawowych wielkości nieelektrycznych oraz potrafi wskazać - posługując się przykładami – najwaŜniejsze obszary ich zastosowań. Potrafi zaplanować i przeprowadzić eksperyment umoŜliwiający doświadczalne wyznaczenie charakterystyk przetwarzania przetworników pomiarowych.

Warunki zaliczenia

Wykład - uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej lub ustnej Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium


1. Miłek M.: Metrologia elektryczna wielkości nieelektrycznych. Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2006. 2. Nawrocki W. Komputerowe systemy pomiarowe, WKiŁ, Warszawa, 2002. 3. Tumański S.: Technika pomiarowa. WNT, Warszawa, 2007. 4. Zakrzewski J.: Czujniki i przetworniki pomiarowe. Podręcznik problemowy. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2004.


1. Tietze U. Schenk Ch.: Układy półprzewodnikowe. WNT, Warszawa, Gliwice, 2004.

Nazwa przedmiotu: Kompatybilność elektromagnetyczna Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-KE-PS46_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Adam Kempski, prof. UZ



Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Grzegorz Andrzejewski, Pracownicy WEIiT IIE,

Pracownicy WEIiT IIiE





4 stacjonarne

obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Metrologia, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do zagadnień kompatybilności elektromagnetycznej (EMC). Pojęcia podstawowe. Terminologia EMC. Odporność i emisyjność urządzeń. Źródła zakłóceń – intencjonalne i nieintencjonalne. Pola elektromagnetyczne i mechanizmy sprzęŜeń: pojęcia pola bliskiego i dalekiego. Zaburzenia przewodzone i promieniowane. Podstawowe mechanizmy sprzęŜeń i propagacji zakłóceń elektromagnetycznych: galwaniczne, przez pole bliskie i pole dalekie. Rozprzestrzenianie się zaburzeń w liniach transmisyjnych. Podstawy analizy sygnałów zakłócających. Pomiary i badania EMC. Metody pomiarów emisji zakłóceń. Pomiary odporności urządzeń na zakłócenia. Pomiary na etapie opracowywania konstrukcji. Pomiary zgodności i pomiary odbiorcze. Kompatybilność elektromagnetyczna układów automatyki. Właściwości rzeczywistych elementów w zakresie częstotliwości zakłócających. Integralność sygnałów. Kompatybilność elektromagnetyczna układów sterowania i transmisji danych. Kompatybilność elektromagnetyczna układów wykonawczych robotów. Bezpieczeństwo funkcjonalne układów automatyki a EMC. Strategia rozwiązywania problemów EMC. Analizy i symulacje EMC. Środki ograniczające skutki zakłóceń – instalacja ziemi i masy, ekranowanie, topografia i struktura obwodów, filtry kompatybilnościowe. Wykonywanie urządzeń zgodnych z EMC. Kompatybilność wewnętrzna i zewnętrzna. EMC systemów i instalacji. Normalizacja EMC. Nowe i Globalne Podejście. Dyrektywa EMC. Normy EMC. Podział norm EMC – normy rodzajowe, podstawowe i przedmiotowe. Przepisy EMC dotyczące ochrony osób. Aktualny stan normalizacji przepisów. Procedury uzyskiwania znaku CE i odpowiedzialność prawna producenta.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot: potrafi rozpoznawać podstawowe mechanizmy sprzęŜeń i rozprzestrzenia się zaburzeń elektromagnetycznych oraz identyfikować i analizować sytuacje braku kompatybilności elektromagnetycznej w układach elektrycznych i elektronicznych. Potrafi posługiwać się zaawansowanymi technikami pomiarowymi stosowanymi przy pomiarach emisji elektromagnetycznych i odporności urządzeń na zaburzenia. Zna i potrafi stosować stosować środki ograniczające skutki zakłóceń elektromagnetycznych. Zna i rozumie zasady funkcjonowania prawa technicznego w zakresie EMC (kompatybilności elektromagnetycznej). Jest świadomy konsekwencji braku kompatybilności zarówno dla układów technicznych, jak i dla całego środowiska elektromagnetycznego.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen cząstkowych z realizacji wszystkich zadań projektowych.


1. Charoy A.: Zakłócenia w urządzeniach elektronicznych, WNT W-wa, 1999. 2. Więckowski T.W.: Badania kompatybilności elektromagnetycznej urządzeń elektrycznych i elektronicznych, Wydawnictwa Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2001. 3. Machczyński W.: Wprowadzenie do kompatybilności elektromagnetycznej, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2004.


1. Otto H.W.: Metody redukcji szumów i zakłóceń w układach elektronicznych, WNT Warszawa, 1979. 2. Kempski A.: Elektromagnetyczne zaburzenia przewodzone w układach napędów przekształtnikowych, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2005. 3. Weston D.A.: Electromagnetic Compatibility, Principles and Applications. Marcel Dekker Inc., 1991. 4. Williams T., Armstrong K.: EMC for systems and Installations, Newnes, 2000. 5. Tichanyi L.: Electromagnetic Compatibility in Power Electronic, J.K.Eckert & Company, 1995.

Nazwa przedmiotu: Inteligentne systemy pomiarowo-sterujące Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-ISPS-PS47_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialni za przedmiot: dr inŜ. Jan Szmytkiewicz, doc. dr inŜ. Emil Michta

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Jan Szmytkiewicz, doc. dr inŜ. Emil Michta, Pracownicy WEIiT IME, mgr inŜ. Mariusz śyciak


wykład 30 2 6 egzamin 5 stacjonarne obowiązkowy




projekt 15 1 6 zal. na ocenę obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Systemy operacyjne i sieci komputerowe I i II, Oprogramowanie aparatury pomiarowo – sterującej.

Zakres tematyczny

Podstawy inteligentnych systemów pomiarowo – sterujących. Ewolucja systemów pomiarowo - sterujących. Referencyjny model komunikacyjny ISA. Architektury sieciowych systemów pomiarowo - sterujących. Inteligentne węzły. Dedykowane systemy operacyjne węzłów systemów pomiarowo – sterujących. Cechy charakterystyczne inteligentnych systemów pomiarowo – sterujących. Protokoły komunikacyjne systemów pomiarowo - sterujących. Charakterystyka wybranych, standardowych protokołów komunikacyjnych: PROFIBUS, CAN, LonWorks i INTERBUS-S. Ethernet przemysłowy. Integracja, konfigurowanie i zarządzanie systemami pomiarowo – sterującymi. Technologie internetowe w systemach pomiarowo - sterujących. Dedykowane serwery WWW. Technologia tworzenia aplikacji i konfigurowanie dedykowanych serwerów WWW. Przykładowe rozwiązania dedykowanych serwerów WWW. Bezprzewodowe systemy pomiarowo – sterujące. Protokoły komunikacyjne bezprzewodowych systemów pomiarowo - sterujących. Standard komunikacyjny IEEE 1451.5. Bezprzewodowe sieci czujników. Wybrane obszary zastosowań. Ocena parametrów komunikacyjnych. Metody analityczne i symulacyjne. Teoria szeregowania zadań w ocenie dotrzymania ograniczeń czasowych w systemach pomiarowo – sterujących. Przetwarzanie rozproszone w systemach pomiarowo – sterujących. Decentralizacja przetwarzania. Przetwarzanie rozproszone w architekturze "Producent-Konsument". Protokół NDDS. Przetwarzanie rozproszone typu regułowego. Format przesyłanych danych – SML. Podstawy projektowania. Analiza efektywności komunikacyjnej i parametrów czasowych projektowanego systemu pomiarowo – sterującego. Kryteria wyboru protokołu komunikacyjnego. Przykłady systemów pomiarowo – sterujących o rozproszonej inteligencji.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot: zna budowę i zasadę działania systemów mikroprocesorowych i mikrokontrolerów. Potrafi programować w języku niskiego poziomu, przeprowadza analizę pracy procesora, potrafi identyfikować stan pracy procesora. Potrafi stworzyć opis mikroprocesora na podstawie dokumentacji RFC bez danych, innej literatury. Potrafi zaplanować eksperyment w oparciu o model matematyczny lub fizyczny. Potrafi przygotować/wybrać narzędzia do symulacji. Potrafi pracować w zespole programistycznym i komunikować się w zespole. Umiejętności i kompetencje w zakresie: projektowanie i konfigurowanie systemów pomiarowo – sterujących pracujących w standardzie CAN, LonWorks, Profibus i Interbus-S, umiejętność budowy modelu komunikacyjnego systemu pomiarowo – sterującego, umiejętność realizacji przetwarzania rozproszonego, analiza właściwości komunikacyjnych systemów pomiarowo – sterujących.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich zadań projektowych, przewidzianych do realizacji w ramach projektu.


1. Kwiecień A.: Analiza przepływu informacji w komputerowych sieciach przemysłowych, Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego. Gliwice, 2000. 2. Michta E.: Modele komunikacyjne sieciowych systemów pomiarowo – sterujących, Wyd. Politechniki Zielonogórskiej, 2000. 3. Nawrocki W.: Komputerowe systemy pomiarowe, WKŁ, Warszawa, 2004. 4. Nawrocki W.: Rozproszone systemy pomiarowe, WKŁ, Warszawa, 2006.


1. Czasopismo: Pomiary Automatyka Kontrola. Miesięcznik. Agenda Wydawnicza SIMP, Warszawa.

Nazwa przedmiotu: Oprogramowanie aparatury pomiarowo-sterującej Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-OAPS-PSW_B48_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Janusz Kaczmarek

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Janusz Kaczmarek, Pracownicy WEIiT IME


wykład 15 1 5 zal. na ocenę wybieralny


wybieralny

wykład 18 2 7 egzamin wybieralny


wybieralny

Wymagania wstępne

Programowanie z elementami algorytmiki, Podstawy elektroniki, Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej

Zakres tematyczny



Mikroprocesorowa aparatura pomiarowo-sterująca. Wybrane elementy techniki mikroprocesorowej. Architektura mikroprocesorowych urządzeń pomiarowo-sterujących. Podstawy programowania dedykowanych (wbudowanych) urządzeń mikroprocesorowych. Zintegrowane środowiska programistyczne. Języki programowania – programowanie w asemblerze i językach wyŜszego poziomu. Znaczenie języków C i Java w programowaniu dedykowanych systemów mikroprocesorowych. Technika programowania hybrydowego. Efektywna arytmetyka stałopozycyjna na liczbach ułamkowych. Metody optymalizacji kodu wynikowego. Stosowanie systemów operacyjnych czasu rzeczywistego (RTOS) w programowaniu systemów mikroprocesorowych o ograniczonych zasobach. Podstawowe definicje. Zasady i cele stosowania systemów RTOS. Mechanizmy jądra systemów operacyjnych czasu rzeczywistego. Skalowalność systemów RTOS. Przykłady systemów operacyjnych czasu rzeczywistego przeznaczonych dla dedykowanych systemów mikroprocesorowych. Zalety stosowania systemów RTOS w mikroprocesorowych urządzeniach pomiarowo-sterujących. Implementacja wybranych algorytmów pomiarowo-sterujących. Procedury sterowania przetwornikami a/c i c/a. Programowe metody generacji i pomiaru sygnałów analogowych i cyfrowych. Przetwarzanie sygnałów w czasie rzeczywistym za pomocą procesorów sygnałowych. Programowa realizacja pętli regulacji w regulatorach przemysłowych. Techniki programowania bezprzewodowych urządzeń pomiarowo-sterujących. Wpływ oprogramowania na energooszczędne tryby pracy urządzeń bezprzewodowych. Systemy operacyjne dla urządzeń mikroprocesorowych z zasilaniem bateryjnym. Programowe i sprzętowe metody testowania oprogramowania dedykowanych systemów mikroprocesorowych. Testowanie właściwości funkcjonalnych oprogramowania: symulatory programowe, symulacje na podstawie schematu ideowego. Testowanie oprogramowania w układzie docelowym: systemy z monitorem instalowanym w układzie docelowym, emulatory sprzętowe, technika SoC.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot zna architekturę mikroprocesorowych urządzeń pomiarowo-sterujących. Potrafi programować systemy mikroprocesorowe w języku niskiego i wysokiego poziomu. Zna proces generowania kodu wynikowego oraz sposoby jego testowania. Zna techniki optymalizacji kodu wynikowego. Potrafi programować urządzenia peryferyjne: wewnętrzne i zewnętrzne, w tym jednostki czasowo-licznikowe, przetworniki a/c i c/a, klawiatury i wyświetlacze. Zna zagadnienia dotyczące przetwarzania danych w systemach mikroprocesorowych o ograniczonych zasobach sprzętowych. Posiada podstawową wiedzę na temat moŜliwości stosowania systemów operacyjnych czasu rzeczywistego w programowaniu systemów mikroprocesorowych o ograniczonych zasobach sprzętowych. Ma świadomość dynamicznego rozwoju dyscypliny.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Barney G.C.: Intelligent Instrumentation. Microprocessor Applications in Measurement and Control, Prentice Hall, 1988. 2. Daca W.: Mikrokontrolery od układów 8-bitowych do 32-bitowych, Wydawnictwo MIKOM, Warszawa, 2000. 3. Grabowski J, Koślacz S.: Podstawy i praktyka programowania mikroprocesorów, WNT, Warszawa, 1987. 4. Janiczek J., Stępień A.: Mikrokontrolery. Systemy mikroprocesorowe, Wydawnictwo Centrum Kształcenia Praktycznego, Wrocław, 1997.


1. Labrosse J.J.: Embedded System Building Blocks, CMP Books, 2000.

Nazwa przedmiotu: Automatyka zabezpieczeniowa Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-AZ-PSW_C49_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Adam Kempski, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Adam Kempski, prof. UZ, Pracownicy WEIiT ISSI




wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, Systemy wspomagania decyzji

Zakres tematyczny

Zakłócenia w systemie elektroenergetycznym. Klasyfikacja zakłóceń. Przegląd zakłóceń objętych działaniem automatyki zabezpieczeniowej. Zadania elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej (EAZ). Ogólna struktura automatyki zabezpieczeniowej Wymagania podstawowe, niezawodność i rezerwowanie. Zbieranie i wstępne przetwarzanie danych. Sygnały prądowe i napięciowe w stanach zakłóceniowych. Obwody pomiarowe w układach EAZ. Przekładniki pomiarowe prądowe i napięciowe. Przetworniki wielkości pomiarowych zabezpieczeń Przetwarzanie sygnałów w przekaźnikach i układach EAZ. Przekaźniki jedno- i wielowejściowe. Komparatory amplitudy i fazy. Układy wejść dwustanowych. Układy decyzyjne. Techniki cyfrowe w układach pomiarowych i przetwarzania danych układów EAZ. Główne kryteria zabezpieczeniowe i ich realizacje układowe. Kryterium nadprądowe. Zabezpieczenia nadprądowe bezzwłoczne i zwłoczne. Kryteria nad- i podnapięciowe. Kryterium róŜnicowo-prądowe. Kryterium podimpedancyjne. Przekaźniki odległościowe. Kryterium kątowo-prądowe. Podejmowanie decyzji w układach EAZ. Zwielokrotnianie zabezpieczeń. Układy adaptacyjne. Zabezpieczenia układów i urządzeń w układzie elektroenergetycznym. Zasady realizacji zabezpieczeń podstawowych elementów systemu elektroenergetycznego.



Efekty kształcenia

Student rozumie zaleŜności pomiędzy stanami zakłóceniowymi a wielkościami i kryteriami stosowanymi w układach zabezpieczeniowych. Rozumie zasady funkcjonowania układów automatyki zabezpieczeniowej, potrafi scharakteryzować sygnały słuŜące identyfikacji zakłóceń. Rozumie zasady stosowania układów automatyki dla róŜnych rodzajów zakłóceń i układów pracy zabezpieczanego obiektu.

Warunki zaliczenia



1. Synal B.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa – podstawy, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2000. 2. Wiszniewski A.: Algorytmy pomiarów cyfrowych w automatyce elektroenergetycznej, WNT, Warszawa, 1990. 3. Winkler W., Wiszniewski A.: Automatyka zabezpieczeniowa w systemach elektroenergetycznych, WNT, Warszawa, 2004.


1. Januszewski M., Kowalik R., Smolarczyk A.: Cyfrowa elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2006. 2. śydanowicz J., Namiotkiewicz M.: Automatyka zabezpieczeniowa w elektroenergetyce, WNT, Warszawa, 1983. 3. śydanowicz J.: Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa, WNT, Warszawa, 1987. 4. Wróblewski J.: Zespoły elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, WNT, Warszawa, 1993.

Nazwa przedmiotu: Podstawy nanotechnologii Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-PN-PSW_C49_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Wiesław Miczulski, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: Pracownicy WEIiT IME, Pracownicy WEIiT ISSI



projekt 15 1 5 zal. na ocenę 3 stacjonarne

wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Fizyka dla inŜynierów, Podstawy elektroniki, Metrologia

Zakres tematyczny

Cele nanotechnologii. Urządzenia do badania nanostruktur. Mikroskopy elektronowe, skaningowe i tunelowe. Otrzymywanie i rodzaje nanostruktur. Nanodruty. Nanorurki węglowe i tytanowe. Technologie ich wytwarzania, Metody badania właściwości nanostruktur. Metody woltoamperometryczne. Metody impedancyjne. Przykłady zastosowania nano i mikrostruktur. Biosensory. Systemy NEMS/MEMS

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot rozróŜnia mikrotechnologię od nanotechnologii. Wymienia rodzaje nanostruktur. Opisuje zasadę działania podstawowych urządzeń do badania mikro i nanostruktur. RozróŜnia metody badania właściwości nanostruktur. Wymienia przykłady zastosowania mikro i nanostruktur. Wyszykuje w katalogach systemy MEMS i stosuje je jako elementy układów automatyki i robotyki. Ma świadomość dynamicznego rozwoju systemów MEMS i NEMS.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego przeprowadzonego na ostatnich zajęciach. Projekt – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z projektu


1. Regis E.: Nanotechnologia, Prószyński i S-ka, Warszawa, 2001. 2. Poole Ch. P.: Introduction to Nanotechnology, Wiley, 2003. 3. Guang-Zhong Yang (red.): Body Sensor Networks, Springer, 2006. 4. Challa S. S. R. Kumar (red.): Nanodevices for the Life Sciences, Wiley, 2006. 5. http://mems.sandia.gov/

Nazwa przedmiotu: Układy energoelektroniczne Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-UE-PSW_B48_AP_S1S

Język: polski



Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Zbigniew Fedyczak, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Grzegorz Andrzejewski, dr hab. inŜ. Zbigniew Fedyczak, prof. UZ,

Pracownicy WEIiT IIE, Pracownicy WEIiT IIiE




wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Analiza matematyczna, Algebra liniowa z geometrią analityczną, Fizyka dla inŜynierów, Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Metrologia, Podstawy energoelektroniki

Zakres tematyczny

Wprowadzenie. Charakterystyka ogólna (podsumowanie) wykładu poprzedzającego z przedmiotu Podstawy Energoelektroniki (podstawowe, łączniki energoelektroniczne, podstawowe układy energoelektroniczne, kryteria i ocena jakości przekształcania, podstawowe techniki sterowania, obszar zastosowań). Przekształtniki AC/DC, AC/AC o strowaniu fazowym. Przegląd topologii oraz opis działania i właściwości energetycznych prostowników niesterowanych i sterowanych (tyrystorowych) sześciopulsowych i wielopulsowych, sterowników tyrystorowych trójfazowych. Przykłady zastosowań tych przekształtników. Jakość przekształcania przekształtników AC/DC, AC/AC o sterowaniu fazowym. Opis oddziaływania tych przekształtników na źródło napięcia zasilającego (współczynnik przesunięcia, współczynnik deformacji, współczynnik mocy). Przekształtniki AC/DC – PWM. Topologie, opis działania i właściwości jedno- i trójfazowych prostowników typu buck oraz typu boost z sinusoidalnym prądem wejściowym. Układy zasilania o jednostkowym współczynniku mocy (PFC - power factor correction). Techniki sterowania stabilizatorów impulsowych w zasilaczach o jednostkowym współczynniku mocy. Monolityczne układy sterowania stabilizatorów impulsowych. Przekształtniki DC/DC – PWM II. Opis działania i właściwości przekształtników DC/DC nieizolowanych o topologiach wyŜszego rzędu (Ćuk, ZETA), półmostkowych oraz mostkowych oraz izolowanych (typu flyback, forward) z modelami obwodowymi tych przekształtników z łącznikami idealnymi. Przykłady zastosowań tych przekształtników. Przekształtniki DC/AC – PWM II. Topologie, opis działania i właściwości jedno- i trójfazowych falowników napięcia oraz prądu o sterowaniu typu sinus PWM. Przegląd technik sterowania typu PWM. Właściwości falowników napięcia o sterowaniu wektorowym typu SVPWM.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot zna topologie oraz potrafi opisać działanie i właściwości stosowanych w przemyśle jedno-i wielofazowych przekształtników AC/DC, DC/DC, AC/AC oraz DC/AC. Potrafi wykazać analitycznie podstawowe właściwości wybranych przekształtników. Potrafi opisać podstawowe problemy związane ze stosowaniem układów energoelektronicznych.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych realizowanych w ramach programu.


1. Tunia H., Smirnow A., Nowak M., Barlik R.: Układy energoelektroniczne, WNT Warszawa,1990. 2. Tunia H., Barlik R.: Teoria przekształtników, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1992. 3. Piróg S.: Energoelektronika, AGH, Uczelniane Wyd. Nauk.-Dydakt., Kraków, 1998. 4. Mikołajuk K.: Podstawy analizy obwodów energoelektronicznych, Warszawa, PWN, 1998. 5. Frąckowiak L.: Energoelektronika, Wyd. Politechniki Poznańskiej. Poznań, 2000.


3. Mohan N.: Power Electronics: Converters, Applications, and Design, John Wiley & Sons, 1998. 4. Trzynadlowski A.: Introduction to modern power electronics, John Wiley & Sons, 1998. 5. Rashid M.: Power electronics handbook, Academic Press, New York / London 2001.

Uwagi

Ćwiczenia laboratoryjne powinny się odbywać w grupach o ilości studentów nie większej niŜ 12 osób.

Nazwa przedmiotu: Procesory sygnałowe i mikrokontrolery Kod przedmiotu: 06.5-WE-AIR-PSM-PSW_D50_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Krzysztof Sozański

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Marcin Witczak, prof. UZ, dr inŜ. Krzysztof Sozański,

Pracownicy WEIiT IIE, Pracownicy WEIiT ISSI




wybieralny




Wymagania wstępne

Podstawy elektroniki, Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej, Architektura systemów komputerowych, Programowanie z elementami algorytmiki

Zakres tematyczny

Historia, tendencje rozwojowe i porównanie cyfrowych procesorów sygnałowych. Podstawowe cechy procesorów sygnałowych. RóŜnice pomiędzy cyfrowym procesorem sygnałowym a mikrokontrolerem i mikroprocesorem. Architektury procesorów sygnałowych: sprzętowy układ mnoŜący, architektura typu Harward, architektury wieloszynowe, przetwarzanie potokowe, skoki z opóźnieniem, operacje równoległe, długi akumulator, układ przesuwający, bufor cyrkulacyjny. Tryby adresowania pamięci: bezpośrednie, pośrednie, natychmiastowe, cyrkulacyjne, z rewersją bitów. Układy bezpośredniego dostępu do pamięci (DMA). Układy wieloprocesorowe. Formaty danych stosowane w procesorach sygnałowych stałoprzecinkowych i zmiennoprzecinkowych. Arytmetyka stało- i zmiennoprzecinkowa. Procesory stałoprzecinkowe. Charakterystyki procesorów rodziny ADSP-21x oraz TMS320C2xx. Procesory sygnałowe typu VLIW. Charakterystyka procesorów rodziny TMS320C6x. Procesory zmiennoprzecinkowe. Charakterystyki procesorów rodziny ADSP-210xx oraz TMS320C67xx. Porównanie list rozkazów procesorów. Narzędzia do programowania procesorów sygnałowych. Zastosowanie języka C do programowania procesorów. Oprogramowanie, pakiet: VisualDSP i Code Composer. Implementacja podstawowych struktur układów cyfrowego przetwarzania sygnałów za pomocą procesorów sygnałowych: filtry typu IIR, FIR, banki filtrów, dyskretne przekształcenie Fouriera, interpolatory i decymatory sygnałów, generacja sygnałów. Zastosowanie procesorów sygnałowych do przetwarzania obrazów i sygnałów akustycznych. Zastosowanie procesorów sygnałowych w układach sterowania . Specjalizowane układy procesorów sygnałowych do zastosowań energoelektronicznych np. typu: TMS320F24x, TMS320F28x, ADSP2199x. Mikrokontrolery - charakterystyka zasobów, podstawowe właściwości. Przegląd podstawowych rodzin mikrokontrolerów. Środki wspomagające oprogramowanie i uruchamianie systemów mikroprocesorowych. Zastosowanie mikrokontrolerów do systemów wbudowanych.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot: zna podstawowe rodziny mikroprocesorów, mikrokontrolerów i procesorów sygnałowych. Zna podstawowe cechy procesorów sygnałowych. Student potrafi zaimplementować prosty algorytm przetwarzania sygnałów za pomocą procesora sygnałowego lub mikrokontrolera za wykorzystaniem języka niskiego lub wysokiego poziomu. Ma świadomość dynamicznego rozwoju mikroprocesorów, mikrokontrolerów i procesorów sygnałowych.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Dąbrowski A. (red.): Przetwarzanie sygnałów przy uŜyciu procesorów sygnałowych, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 1997. 2. Lyons R.G.: Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania sygnałów, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1999. 3. Chassaing R.: Digital Signal Processing with C and the TMS320C30, John Wiley & Sons, 1992. 4. Stallings W.: Organizacja i architektura systemu komputerowego, WNT, Warszawa, 2000. 5. Biernat J.: Metody i układy arytmetyki komputerowej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2001. 6. Biernat J.: Architektura komputerów, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2001.


1. Szabatin J.: Przetwarzanie sygnałów, Warszawa, 2003. 2. Materiały firmowe firm Teras Instruments i Analog Devices 3. Oppenheim A.V., Schafer R.W.: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 1979. 4. Embree P.M., Kimble B.: C Language Algorithms for Digital Signal Processing, Prentice Hall, 1991. 5. Stranneby D.: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, Wydawnictwo BTC, Warszawa, 2004.

Nazwa przedmiotu: Wizualizacja i monitorowanie procesów przemysłowych Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-WMPP-PSW_D50_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Adam Markowski

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Adam Markowski, Pracownicy WEIiT ISSI,

Pracownicy WEIiT IME




wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Systemy operacyjne i sieci komputerowe I i II

Zakres tematyczny



Wprowadzenie. Nadzorowanie i wizualizacja procesów przemysłowych. Podział i funkcje systemów wizualizacji - MMI, HMI, SCADA, EMS. Wymagania stawiane systemom wizualizacji. Systemy wizualizacji w strukturze informacyjnej przedsiębiorstwa. Elementy systemów wizualizacji. Inteligentne urządzenia pomiarowo-kontrolne w systemach wizualizacji. Architektura warstwy komunikacyjnej systemów wizualizacji. Protokoły komunikacyjne w systemach wizualizacji. Technologie informatyczne w systemach wizualizacji. Programy narzędziowe i rozwiązania dedykowane. Edytory bazy danych, ekranów synoptycznych, raportów i alarmów. Archiwizowanie. Platformy programowe systemów wizualizacji. Kryteria wyboru platformy programowej. Praca systemów wizualizacji w sieci komputerowej. UŜytkowanie systemów wizualizacji. Konfigurowanie systemów wizualizacji. Otwartość systemów wizualizacji. Technologie obiektowe w systemach wizualizacji. Integracja systemów wizualizacji z systemami eksperckimi. Wykorzystanie technologii internetowej w systemach wizualizacji. Przykładowe programy narzędziowe do tworzenia systemów wizualizacji: GENIE, PRO-2000, FIX Dynamics, FactorySuite, Modicon FactoryLink, Wizcon. Przykładowe aplikacje systemów wizualizacji.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot potrafi stworzyć aplikacje do wizualizacji procesów przemysłowych. W tworzonej aplikacji potrafi stworzyć obrazy synoptyczne, potrafi wykorzystać mechanizmy alarmowania zmiennych, śledzenia wartości zmiennych w czasie rzeczywistym oraz obsługi zmiennych historycznych. Z przebiegu procesu produkcyjnego potrafi stworzyć raporty w postaci plików tekstowych. Potrafi wykorzystać zaawansowane funkcje związane z tworzeniem receptur oraz statystyczną kontrolą procesu.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia przeprowadzonego w formie zaproponowanej przez prowadzącego. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Winiecki W., Nowak J., Stanik S.: Graficzne zintegrowane środowiska programowe do projektowania komputerowych systemów pomiarowo – kontrolnych, Mikom, Warszawa, 2001. 2. InTouch 7.0 Podręcznk uŜytkownika, Astor, Kraków, 1999. 3. InTouch 7.0 Opis pól i zmiennych systemowych, Astor, Kraków, 1999. 4. InTouch 7.0 MenedŜer receptur, Astor, Kraków, 1997. 5. InTouch7.0 Moduł SQL Access, Astor, Kraków, 1997. 6. InTouch 7.0Moduł SPC PRO Astor, Kraków, 1997.


1. Jakuszewski R: Programowanie systemów SCADA, Pracownia komputerowa Jacka Skalmierskiego, Gliwice, 2006.

Nazwa przedmiotu: Napędy precyzyjne i roboty przemysłowe Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-NPRP-PSW_E51_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Robert Smoleński

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Robert Smoleński, Pracownicy WEIiT IIiE,

Pracownicy WEIiT IIE




wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Fizyka dla inŜynierów, Podstawy elektrotechniki, Podstawy elektroniki, Technika regulacji automatycznej, Automatyka napędu elektrycznego

Zakres tematyczny

Serwosilniki uŜywane w robotach i układach zrobotyzowanych. Silniki prądu stałego z magnesami trwałymi o budowie konwencjonalnej i tarczowej, silniki synchroniczne z magnesami trwałymi i reluktancujne, silniki skokowe oraz silniki asynchroniczne. Przekształtnikowe napędy z serwosilnikami. Metody sterowania napędów elektrycznych. Sterowanie skalarne. Sterowanie polowo zorientowane. Bezpośrednie sterowanie momentem. Układy sterowania bezczujnikowego. Otwarte i zamknięte układy regulacji prędkości, momentu i połoŜenia. Realizacja układów czterokwadrantowych dwustrefowych z silnikami prądu stałego lub przemiennego. Serwonapędy nadąŜne i przestawne, napędy precyzyjne. Napędy robotów przemysłowych. Układy sensoryczne robotów.

Efekty kształcenia

Student zna zasady działania serwosilników elektrycznych oraz potrafi scharakteryzować ich właściwości statyczne i dynamiczne. Potrafi dobierać odpowiednie układy napędowe do specyficznych wymagań maszyn roboczych. Dobiera parametry sterowania napędów przekształtnikowych korzystając ze znajomości podstaw napędu i kinematyki robotów. Jest świadomy znaczenia napędów elektrycznych dla rozwoju techniki.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w



ramach programu laboratorium.


1. Honczarenko J.: Roboty przemysłowe. Budowa i zastosowanie, WNT, 2004. 2. Boldea I., Nasar S.A, Electric Drives, CRC Press, 1999. 3. Orłowska-Kowalska T.: Bezczujnikowe układy napędowe z silnikami indukcyjnymi, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2003 4. Tunia H., Kaźmierkowski M. P.: Automatyka napędu przekształtnikowego, PWN, 1987. 5. Kaźmierkowski M. P., Blaabjerg F., Krishnan R.: Control in Power Electronics, Selected Problems, Elsevier, 2002.


1. Łastowiecki J., Duszczyk K., Przybylski J., Ruda A., Sidorowicz J., Szulc Z.: Laboratorium podstaw napędu elektrycznego w robotycem WPW, Warszawa, 2001.

Nazwa przedmiotu: Bezprzewodowe sieci sensorowe Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-BSS-PSW_E51_AP_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: doc. dr inŜ. Emil Michta

Prowadzący przedmiot: doc. dr inŜ. Emil Michta, Pracownicy WEIiT IIiE




wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Systemy operacyjne i sieci komputerowe I i II, Oprogramowanie aparatury pomiarowo – sterującej.

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do sieci sensorowych: Rozwój sieci bezprzewodowych klasy WPAN. Sieci bezprzewodowe IEEE 802.15.x. Procesory dedykowane dla węzłów sieci bezprzewodowych. Zagadnienie zasilania węzłów sieci sensorowych. Obszary zastosowań. Sieci sensorowe: Topologie sieci sensorowych. Warstwa fizyczna i warstwa danych bezprzewodowych sieci sensorowych – standard 802.15.4. Warstwa sieciowa i warstwa aplikacji – standard ZigBee. ZigBee: Architektura protokołu ZigBee. Funkcjonowanie sieci ZigBee. Rodzaje i funkcje węzłów w sieci ZigBee. Zarządzanie centralne i routowanie. Domeny, klastry i profile w sieci ZigBee. Konfigurowanie sieci ZigBee. Implementacja zabezpieczeń na poziomie warstwy MAC, sieciowej i aplikacji. Adresowanie i bindowanie zmiennych. Obszary zastosowań i rodzaje profili aplikacyjnych. Systemy operacyjne węzłów sieci sensorowych: Korzyści wynikające ze stosowania systemów operacyjnych. System TinyOS. System Mantis. System Telos. Przetwarzanie rozproszone w sieciach sensorowych: Dystrybucja oprogramowania w sieciach ZigBee. Przetwarzanie rozproszone typu regułowego. Tworzenie i rozmieszczanie reguł. Projektowanie i analiza właściwości komunikacyjnych sieci sensorowych: Wybór topologii projektowanej sieci. Konfigurowanie koordynatora i sieci. Wyznaczanie parametrów komunikacyjnych projektowanej sieci. Symulacja sieci sensorowych w standardzie ZigBee. Przykłady zastosowań.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot potrafi: scharakteryzować budowę i działanie bezprzewodowej sieci sensorowej, dobrać zasilanie dla węzłów sieci sensorowej, zaprojektować bezprzewodową sieć sensorową, planować rozmieszczenie węzłów sieci sensorowej, wyznaczyć parametry komunikacyjne projektowanej sieci sensorowej, skonfigurować węzły sieci sensorowej, scharakteryzować systemy operacyjne węzłów sieci sensorowych, ocenić róŜnice pomiędzy sieciami ZigBee i Bluetooth, wskazać obszary zastosowania sieci sensorowych, zintegrować sieci sensorowe z sieciami komputerowymi i Internetem, ma świadomość znaczenia wprowadzenia nowych technologii sieci sensorowych do inteligentnych systemów pomiarowo - sterujących w obszarze automatyki i robotyki.

Warunki zaliczenia

Wykład - Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Gislason D.: ZigBee Wireless Networking. Elsevier, 2008. 2. Nawrocki W.: Komputerowe systemy pomiarowe. WKŁ, Warszawa, 2004. 3. Raghavendra C.S., Sivalingam K.M., Znati T.: Wireless Sensor Networks. Kluwer Academic Publishers, 2005. 4. Zieliński B.: Bezprzewodowe sieci komputerowe. Helion, Gliwice, 2003. 5. Zhao F., Guibas L.: Wireless Sensor Networks. An Information Processing Approach. Elsevier, 2004.


1. ZigBee Alliance. ZigBee Specification v.1.0 2005. 2. ZigBee Alliance. ZigBee Specification v.1.1 2007.



Specjalność: Komputerowe Systemy Sterowania i Diagnostyki

Nazwa przedmiotu: Systemy wbudowane Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SW-PS46_KSSD_S1S

Język: polski






obowiązkowy



obowiązkowy

Wymagania wstępne

Podstawy systemów dyskretnych, Architektura systemów komputerowych, Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej, Sterowanie procesami dyskretnymi

Zakres tematyczny

Wiadomości ogólne: Charakterystyka, organizacja, wymagania projektowe systemów wbudowanych. Czas rzeczywisty. Reaktywność. Projektowanie: Specyfikacja, modelowanie, weryfikacja, implementacja. Modele specyfikacji formalnej – FSM, CFSM, diagram stanów. Zintegrowane projektowanie sprzętu i oprogramowania. Systemy czasu rzeczywistego: wymagania czasowe, stan procesu, priorytety, planowanie zadań, wspólne zasoby, wyścigi, regiony krytyczne. Procesy współbieŜne: procesy i komunikacja, przesyłanie informacji, zasoby wspólne, zakleszczenia, semafory, monitory. Interfejsy i komunikacja: magistrala, porty, pojęcie protokołu, przerwania i sterowane przerwaniem, DMA, arbitraŜ magistrali, protokoły szeregowe, protokoły równoległe, protokoły bezprzewodowe. Obwody drukowane: opracowywanie schematów ideowych, listy połączeń, obudowy, projektowanie obwodów drukowanych, technologie wykonywania obwodów, montaŜ.

Efekty kształcenia

Wiedza Student potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe pojęcia dotyczące systemów wbudowanych. Potrafi zaproponować metodę opisu funkcjonalności systemów reaktywnych. Kompetencje Potrafi zaprojektować prosty system reaktywny oraz system czasu rzeczywistego. Potrafi obsługiwać wybrane narzędzia wspomagające projektowanie systemów wbudowanych. Umiejętności Jest otwarty na nowinki technologiczne w zakresie systemów wbudowanych. Jest świadomy zagroŜenia Ŝycia przy pracy z urządzeniami zasilanymi z sieci energetycznej 230V.

Warunki zaliczenia



1. Ben-Ari M.: Podstawy programowania współbieŜnego, WNT,1996. 2. Sacha K.: Systemy czasu rzeczywistego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,1999. 3. Gook M.: Interfejsy sprzętowe komputerów PC, Helion, 2005. 4. Kisiel R.., Bajera A.: Podstawy konstruowania urządzeń elektronicznych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1999.


1. Vahid F., Givargis T.: Embedded System Design: A Unified Hardware/Software Introduction, Wiley, 2002.

Nazwa przedmiotu: Komunikacja bezprzewodowa Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-KB-PS47_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Jan Szmytkiewicz

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Jan Szmytkiewicz, mgr inŜ. Mariusz śyciak






Zakres tematyczny

Wprowadzenie do tematyki komunikacji bezprzewodowej. Podstawowe pojęcia, charakterystyka mediów transmisyjnych, przegląd topologii połączeń, klasyfikacje rodzajów transmisji. Komunikacja przez łącze optyczne. Standard IrDa, wykorzystanie podczerwieni i i światła laserowego, projektowanie części sprzętowej i programowej. Standardy transmisji radiowej bliskiego zasięgu. Porównanie parametrów standardów Bluetooth i ZigBee, komunikacja radiowa w wąskim paśmie, diagnostyka i uruchamianie transmisji. Transmisja radiowa średniego zasięgu. Standardy o zasięgu lokalnym WiFi i metropolitalnym WiMax. Radiomodemy. Przegląd rozwiązań, budowa i zasada działania. Telekomunikacja bezprzewodowa. Standard GSM i UMTS, przegląd modułów modemów GSM, transmisja danych w sieci GSM. Systemy pozycjonowania. Standardy GPS, Galileo i Glonass, systemy róŜnicowe, systemy pozycjonowania jako precyzyjne źródła sygnału zegarowego. Kodowanie i kompresja danych. Systemy bezstratnego przesyłania informacji, autokorekcja błędów transmisji.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot: zna podstawowe standardy transmisji bezprzewodowej optycznej i radiowej, rozumie ograniczenia poszczególnych standardów i potrafi zaproponować dobór rodzaju transmisji do wymagań uŜytkowych, potrafi definiować problemy związane z jakością transmisji, umie zaprojektować zarówno od strony programowej jak i sprzętowej wykorzystanie modułów komunikacji bezprzewodowej. Umie pracować w zespole i prowadzić prace serwisowe oraz uruchomieniowe.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych zrealizowanych w semestrze.


1. Krzysztof Nowicki, Józef Woźniak: Przewodowe i bezprzewodowe sieci LAN, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002. 2. Brent A. Miller, Chatschik Bisdikian: Uwolnij się od kabli Bluetooth, Helion, 2003. 3. Witold Hołubowicz: Systemy łączności bezprzewodowej, EFP, Poznań,1996 4. Jerzy Kołakowski, Jacek Cichocki: UMTS – system telefonii komórkowej trzeciej generacji, WKŁ, Warszawa 2003. 5. Waldemar Nawrocki: Rozproszone systemy pomiarowe, Wydawnictwo WKiŁ, 2005. 6. Matthew S. Gast: 802.11. Sieci bezprzewodowe. Przewodnik encyklopedyczny Helion, 2003. 7. Krzysztof Wesołowski: Systemy radiokomunikacji ruchomej, Wydawnictwo WKiŁ, 2004. 8. Adam Drozdek: Wprowadzenie do kompresji danych, WNT, Warszawa, 2003


1. Andrew Simmonds: Wprowadzenie do transmisji danych, Wydawnictwo WKiŁ, 1998. 2. Bartłomiej Zieliński: Bezprzewodowe sieci komputerowe, Wydawnictwo Helion, 2000. 3. Michael Gook: Interfejsy sprzętowe komputerów PC, Wydawnictwo Helion, 2006.

Nazwa przedmiotu: Diagnostyka procesów przemysłowych Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-DPP-PS44_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. inŜ. Józef Korbicz

Prowadzący przedmiot: Pracownicy WEIiT ISSI




obowiązkowy



obowiązkowy

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do diagnostyki procesów. Podstawowe zadania, pojęcia podstawowe, cele diagnostyki, koncepcje układów diagnostyki, klasyfikacja metod detekcji i lokalizacji uszkodzeń. Modele w diagnostyce procesów. Detekcja uszkodzeń: równania fizyczne, równania stanu obiektów liniowych, obserwatory stanu (filtr Kalmana i Luenbergera), transmitancje obiektów liniowych, modele neuronowe, modele rozmyte. Lokalizacja uszkodzeń: binarna macierz diagnostyczna, drzewo i grafy diagnostyczne, reguły i funkcje logiczne. Detekcja uszkodzeń Metody kontroli ograniczeń. Kontrola wiarygodności. Metody analizy sygnałów. Analiza parametrów statystycznych sygnału, analiza spektralna. Analityczne metody detekcji. Redundancja analityczna. Generowanie residuów z wykorzystaniem: transmitancji obiektu liniowego, równań zgodności, równań stanu obiektu, obserwatorów stanu, identyfikacji parametrów modelu procesu. Obliczenia inteligentne w układach detekcji. Modele neuronowe: perceptron wielowarstwowy, sieci rekurencyjne, sieci typu GMDH. Modele rozmyte:



typu Wang'a i Mendel'a, rozmyte sieci neuronowe typu Takagi-Sugeno-Kanga (TSK). Lokalizacja uszkodzeń Banki obserwatorów. Koncepcja banków, obserwatory o nieznanym wejściu, odporne banki obserwatorów. Metody rozpoznawania obrazów. Metody klasyczne: odległościowe, statystyczne i aproksymacyjne. Klasyfikatory neuronowe: sieci wielowarstwowe, sieci typu Kohonena. Binarne macierze diagnostyczne. Warunkowe prawdopodobieństwo stanów obiektu, wnioskowanie probabilistyczne. Zastosowanie logiki rozmytej. Rozmyta ocena wartości residuów. Rozmyte wnioskowanie diagnostyczne. Rozmyte sieci neuronowe. Systemy doradcze w diagnostyce technicznej. Reprezentacja wiedzy. Stwierdzenia i reguły. Statyczne i dynamiczne systemy doradcze. Wnioskowanie w sieci przekonań. Zastosowania przemysłowe. Diagnostyka urządzeń w stacji wyparnej cukrowni: obiekt diagnozowania, detekcja i lokalizacja uszkodzeń aparatu wyparnego.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot: potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe metody diagnostyczne, jest zdolny do zidentyfikowania wymaganego schematu diagnostycznego w celu rozwiązania postawionego problemu diagnostycznego, jak równieŜ jest w stanie zaprojektować zaproponowany system diagnostyczny. Potrafi zaplanować i przeprowadzić eksperyment pozwalający na potwierdzenie skuteczności zaproponowanego systemu diagnostyki procesu przemysłowego. Potrafi pracować w zespole i komunikować się w zespole.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Korbicz J., Kościelny J.M., Kowalczuk Z., Cholewa W. (red.): Diagnostyka procesów. Modele, Metody Sztucznej Inteligencji, Zastosowania, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2002 2. Kościelny J.M.: Diagnostyka zautomatyzowanych procesów przemysłowych, Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa, 2001 3. Kowalczuk Z., Wiszniewski B (red.): Inteligentne wydobywanie informacji w celach doagnostycznych, Pomorskie Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Gdańsk, 2007 4. Pieczyński A.: Reprezentacja wiedzy w diagnostycznym systemie ekspertowym, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra, 2003 5. Basztura Cz.: Komputerowe systemy diagnostyki akustycznej, Wydawnictwo Naukowe, PWN, Warszawa, 1996

Nazwa przedmiotu: Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-UAP-PS45_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Janczak, prof. UZ

Prowadzący przedmiot: dr hab. inŜ. Andrzej Janczak, prof. UZ




obowiązkowy



obowiązkowy

Zakres tematyczny

Wprowadzenie. Zadania, struktury, bloki funkcjonalne układów sterowania. Systematyka urządzeń automatyki przemysłowej (UAP). Metody opisu. Ogólna charakterystyka elektrycznych i elektronicznych UAP. Elementy realizujące funkcje czasowe: przekaźniki, kontaktrony, elementy bimetalowe, sterowniki. Czujniki pomiarowe, przetworniki. Regulatory. Rodzaje regulatorów i ich właściwości. Regulatory działania bezpośredniego. Regulatory działania pośredniego. Regulatory elektryczne o działaniu ciągłym. Regulatory dwu- i trójpołoŜeniowe bez i z korekcyjnym sprzęŜeniem zwrotnym. Regulatory impulsowe. Regulatory krokowe. Regulatory cyfrowe. Ocena jakości układów automatycznej regulacji. Strojenie regulatorów. Sterowniki przemysłowe PLC. Architektura i kryteria doboru sterowników. Otoczenie i elementy połączenia z obiektem - tor pomiarowy, przetworniki pomiarowe, dobór kart we/wy. Programowanie sterowników, języki i metody programowania. Praktyczna realizacja regulatora PID w sterowniku. Metody przesyłania danych pomiędzy sterownikami. Sieci przemysłowe w PLC (Ethernet, (Profibus DP, DeviceNet, ASI). Instalacja sterowników: rozeznanie typów zakłóceń, wybór typu obudowy, zasady podłączania wejść i wyjść, uruchamianie instalacji, ochrona przed przepięciami i doziemieniami. Urządzenia wykonawcze. Rodzaje urządzeń wykonawczych i ich charakterystyki. Dobór urządzeń wykonawczych. Siłowniki elektryczne: zasada działania, budowa, charakterystyki statyczne i dynamiczne. Serwomotory prądu stałego: rodzaje, budowa, charakterystyki statyczne i dynamiczne, sterowanie. Serwomotory prądu przemiennego: rodzaje, budowa, charakterystyki statyczne i dynamiczne, sterowanie. Silniki krokowe: rodzaje, budowa, charakterystyki statyczne i dynamiczne, sterowanie. Pneumatyczne UAP. Charakterystyka ogólna. Opis właściwości dynamicznych. Regulatory pneumatyczne. Pneumatyczne wzmacniacze mocy. Zadajniki pneumatyczne. Siłowniki pneumatyczne. Zawory pneumatyczne. Hydrauliczne UAP. Charakterystyka ogólna. Rodzaje czynników roboczych. Stacje zasilające. Rozdzielacze. Siłowniki hydrauliczne.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot potrafi analizować i zaprojektować układ sterowania z wykorzystaniem typowych urządzeń automatyki przemysłowej: elektrycznych, elektronicznych, pneumatycznych i hydraulicznych. Potrafi rozróŜniać i opisywać struktury, bloki funkcjonalne układów sterowania. Potrafi dobierać regulatory, czujniki i przetworniki pomiarowe, urządzenia wykonawcze i sterowniki PLC. Jest świadomy konieczności ciągłego śledzenia rozwoju technologicznego w dziedzinie urządzeń automatyki przemysłowej.



Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych, co najmniej raz w semestrze Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium


1. Brzóska J.: Regulatory i układy automatyki. Mikom, Warszawa, 2004. 2. Norma PN EN 61131-3 Sterowniki programowalne. Języki programowania. 3. Pakiety CX One firmy OMRON, VersaMax firmy GE FANUC, STEP 7 firmy SIEMENS. 4. Kostro J: Elementy, urządzenia i układy automatyki, WSiP, Warszawa 1998. 5. Kwaśniewski J.: Programowalne sterowniki przemysłowe w systemach sterowania, Wyd. ResNet, Kraków, 1999. 6. Kwaśniewski J.: Sterowniki przemysłowe w praktyce inŜynierskiej. Wydawnictwo AGH, Kraków, 2007. 7. Legierski T, Wyrwał J., Kasprzyk J, Hajda J: Programowanie sterowników PLC, PKJS, Gliwice, 1998, 8. Szenajch W. Napęd i sterowanie pneumatyczne, WNT, Warszawa, 1997.


1. Broel-Plater B.: Układy wykorzystujące sterowniki PLC . Projektowanie algorytmów sterowania, PWN, Warszawa, 2008. 2. Król A., Moczko-Król J.: S5/S7 Windows Programowanie i symulacja sterowników PLC firmy Siemens; NAKOM, 2003. 3. Kwaśniewski J.: Programmable Logic Controllers. Wyd. ResNet. Kraków, 2002.

Nazwa przedmiotu: Systemy wizyjne Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-SW-PSW_C49_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Bartłomiej Sulikowski

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Bartłomiej Sulikowski, Pracownicy WEIiT ISSI




wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Podstawy robotyki, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, Systemy wspomagania decyzji

Zakres tematyczny

Cyfrowa reprezentacja obrazu. Formaty plików graficznych. Reprezentacja stratna i bezstratna. Akwizycja obrazów. Fale widzialne, pasma podczerwone i nadfioletowe, optyka, dyskretyzacja, Twierdzenie Shannona. Przetwarzanie wstępne. Operacje na histogramach (normalizacja, wyrównywanie, rozciąganie). Transformacje globalne i lokalne. Transforrnata Fouriera. Transformata. Hadamarda. Operatory liniowe nieliniowe. Metody segmentacji. Progowanie. Segmentacja na podstawie podobieństw i róŜnic. Wykrywanie krawędzi. Lokalne operatory: gradient i op. Laplace'a. Aproksymacja krawędzi - transformacja Hougha. Operacje morfologiczne. Kontur. Domknięcie. Otwarcie. Szkielet. Ekstrakcja cech i klasyfikacja. Stereowizja. Obrazy w sterowaniu robotami. Rozpoznawanie, Lokalizacja. Orientacja.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot zna od strony teoretycznej i potrafi stosować metody przetwarzania i rozpoznawania obrazów, stosowane w układach wizyjnych robotów, w a szczególności potrafi przeprowadzić akwizycję obrazów, preprocessing, segmentację obiektów, ekstrakcję cech z obrazów oraz uruchomić proces klasyfikacji.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Tadeusiewicz R., Korohoda P.: Komputerowa analiza i przetwarzanie obrazów, FPT, Kraków, 1997. 2. Watkins C.D. i in.: Nowoczesne metody przetwarzania obrazu, WNT, Warszawa, 1995, 3. Skarbek W.: Metody reprezentacji obrazów cyfrowych, PLJ, Warszawa, 1993.


1. Horn B. K. P.: Robot Vision, MIT Press, McGraw-Hill 2. Pavlidis T.: Grafika i przetwarzanie obrazów, WNT, Warszawa, 1987. 3. Gonzales R. C., Wintz P.: Digital Image Processing, Addison-Wesley, London, 1977. 4. Ballard D. H., Brown C. M.: Computer Vision, Prentice-Hall, New York, 1982.



5. Ostrowski M. (red.): Informacja obrazowa, WNT, Warszawa, 1992.

Nazwa przedmiotu: Mikrosystemy cyfrowe w systemach sterowania Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-MCSS-PSW_B48_KSSD_S1S

Język: polski






wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Podstawy systemów dyskretnych, Architektura systemów komputerowych, Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej, Sterowanie procesami dyskretnymi

Zakres tematyczny

Wiadomości ogólne: Charakterystyka mikrosystemów cyfrowych, budowa i działanie. Przegląd producentów i układów. Projektowanie: Klasyczne i zintegrowane projektowanie systemów sprzętowo-programowych. Modelowanie, weryfikacja, języki implementacji – ANSI C, VHDL. Dekompozycja systemowa: algorytmy dekompozycji, narzędzia wspomagające dekompozycję. Komunikacja: sposoby transmisji danych pomiędzy modułami sprzętowymi i programowymi, współdzielenie pamięci. Pakiety: POLIS, ATMEL System Designer. Interfejs analogowy: pozyskiwanie sygnałów pochodzenia analogowego, kształtowanie sygnałów analogowych,przetworniki A/C i C/A, modulacja szerokości impulsu, zegary czasu rzeczywistego, układy nadzoru.

Efekty kształcenia

Wiedza Student potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe pojęcia dotyczące mikrosystemów cyfrowych. Potrafi zaproponować metodę opisu funkcjonalności systemów hybrydowych programowo-sprzętowych. Potrafi wskazywać obszary zastosowań mikrosystemów cyfrowych w systemach sterowania. Kompetencje Potrafi zaprojektować prosty system programowo-sprzętowy. Potrafi obsługiwać wybrane narzędzia wspomagające projektowanie mikrosystemów cyfrowych. Umiejętności Jest otwarty na nowinki technologiczne w zakresie mikrosystemów cyfrowych. Jest świadomy zagroŜenia Ŝycia przy pracy z urządzeniami zasilanymi z sieci energetycznej 230V.

Warunki zaliczenia



1. Plassche R.: Scalone przetworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowo-analogowe, WKŁ, 2001. 2. Vahid F: Digital Design, Wiley, 2006. 3. DeMicheli G.: Readings in Hardware/Software Codesign, Morgan Kaufmann, 2001.


1. Vahid F., Givargis T.: Embedded System Design: A Unified Hardware/Software Introduction, Wiley, 2002.

Nazwa przedmiotu: Sprzętowe systemy sterujące Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-SSS-PSW_B48_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: Pracownicy WEIiT IIiE





wybieralny





wybieralny

Wymagania wstępne

Podstawy systemów dyskretnych, Programowanie z elementami algorytmiki, Architektura systemów komputerowych, Podstawy elektroniki, Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej, Sterowanie procesami dyskretnymi

Zakres tematyczny

Elementarne układy cyfrowe - powtórzenie wiadomości. Podstawowe bramki cyfrowe. Podstawowe przerzutniki cyfrowe. Kombinacyjne i sekwencyjne cyfrowe bloki funkcjonalne (multipleksery, dekodery/demultipleksery, liczniki, rejestry, pamięci). Dekompozycja układu cyfrowego na część sterującą i operacyjną. Metody opisy części sterującej i operacyjnej układu cyfrowego. Współpraca układu operacyjnego z układem sterującym. Projektowanie kombinacyjnych i sekwencyjnych układów sterujących z wykorzystaniem cyfrowych bloków funkcjonalnych. Projektowanie cyfrowych układów sterujących z wykorzystaniem programowalnych struktur logicznych PLD, CPLD i FPGA (wprowadzenie; budowa wewnętrzna układów PLD, CPLD i FPGA; przykłady projektowania). Wprowadzenie do projektowania sterujących układów cyfrowych z wykorzystaniem języków opisu sprzętu (ogólna struktura modelu w języku VHDL, przykładowa specyfikacja w języku VHDL, cechy języka VHDL, zastosowania języka VHDL). Podstawowe zagadnienia języka VHDL (struktura modelu, obiekty danych, typy danych). Specyfikacja zachowania układu cyfrowego z wykorzystaniem instrukcji procesu (struktura procesu, lista czułości, podstawowe sekwencyjne instrukcje języka VHDL, na przykład instrukcje warunkowe i pętli). Konstrukcje języka VHDL stosowane w opisie zachowania układów i systemów cyfrowych (predefiniowane tablice, tablice definiowane przez uŜytkownika, rekordy, agregaty, wyraŜenia, sposoby opóźniania operacji przypisania wartości dla sygnału). Wiele procesów w architekturze (wykonywanie architektury, przekazywanie informacji między procesami, alternatywne instrukcje do instrukcji procesu, koncepcja sterownika, czasowe atrybuty sygnałów, atrybuty dostępne dla wszystkich typów danych, sygnał z kilkoma sterownikami, logika wielowartościowa, logika wielowartościowa z funkcją rezolucji). Specyfikacja opisu struktury systemu cyfrowego w języku VHDL (elementy opisu strukturalnego, instrukcja konfiguracji, instrukcja replikacji, elementy procedury testowej, instancja komponentu do testowania, definicja wektorów testowych, instrukcja asercji). Projektowanie cyfrowych bloków funkcjonalnych typu IP (ang. Intellectual Property) i PIP (ang. Parameterised Intellectual Property) z wykorzystaniem języka VHDL. Zastosowanie języka VHDL i programowalnych struktur logicznych (PLD, CPLD i FPGA) w projektowaniu cyfrowych układów sterujących.

Efekty kształcenia

Student projektuje cyfrowe systemy sterujące (kombinacyjne i sekwencyjne) z wykorzystaniem programowalnych struktur logicznych PLD, CPLD i FPGA. Projektuje reaktywne systemy wbudowane z wykorzystaniem języka opisu sprzętu. Wymienia i tłumaczy zachowania układu cyfrowego z wykorzystaniem instrukcji procesu. Projektuje cyfrowe bloki funkcjonalne typu IP i PIP. Stosuje język opisu sprzętu VHDL.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze albo uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzonego w formie zaproponowanej przez prowadzącego. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Kamionka-Mikuła H., Małysiak H., Pochopień B.: Synteza i analiza układów cyfrowych, Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego, Gliwice, 2006. 2. Łuba T., Zbierzchowski B.: Komputerowe projektowanie układów cyfrowych, WKiŁ, Warszawa, 2000. 3. Pasierbiński J., Zbysiński P.: Układy programowalne w praktyce, WKŁ, Warszawa, 2001. 4. Skahill K.: Język VHDL. Projektowanie programowalnych układów logicznych, WNT, Warszawa, 2001. 5. Zwoliński M.: Projektowanie układów cyfrowych z wykorzystaniem języka VHDL, Wydanie 2, WKŁ, Warszawa, 2007.


1. Kalisz J. (Ed.): Język VHDL w praktyce, WKŁ, Warszawa, 2002. 2. Kalisz J.: Podstawy elektroniki cyfrowej, WKŁ, Warszawa, 1998. 3. Lisiecka-Frąszczak J.: Synteza układów cyfrowych, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2000.

Nazwa przedmiotu: Algorytmy sterowania cyfrowego Kod przedmiotu: 06.2-WE-AIR-ASC-PSW_C49_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Wojciech Paszke

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Wojciech Paszke, Pracownicy WEIiT ISSI




wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne



Sygnały i systemy dynamiczne, Techniki regulacji automatycznej

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do sterowania cyfrowego. Digitalizacja. Skutki próbkowania . Liniowe równania róŜnicowe. Kwantyzacja. Analiza błędów zaokrągleń. Skutki zaokrąglania parametrów. Transmitancja układów cyfrowych. Dyskretne modele układów spróbkowanych. Własności przekształcenia "Z". Dobór okresu próbkowania. Twierdzenie Nyquist'a. Odpowiedź czasowa i gładkość. Błędy powodowane losowymi zakłóceniami obiektu sterowania. Czułość na zmiany wartości parametrów. Szum pomiarowy i filtry antialiasingowe. Układy o sygnałach spróbkowanych. Analiza układów próbkująco-pamiętających. Spektrum sygnału spróbkowanego. Ekstrapolacja danych. Analiza układów sygnałów spróbkowanych. Projektowanie algorytmów sterowania cyfrowego i cyfrowych systemów sterowania. Projektowanie przez emulację. Bezpośrednie projektowanie poprzez lokowanie biegunów na płaszczyźnie Z. Metody odpowiedzi częstotliwościowej. Projektowanie bezpośrednią metoda Ragazzini'ego. Projektowanie i implementacja sterowników typu PID i wyprzedzająco-opóźniających. Projektowanie z uŜyciem metod przestrzeni stanów. Metoda sprzęŜenia od stanu. Projektowanie obserwatora. Projektowanie regulatora - połączenie metody sprzęŜenia od stanu i obserwacji stanu. Wprowadzenie sygnału referencyjnego; śledzenie sygnału referencyjnego. Sterowanie z Integratorem w torze sprzęŜenia zwrotnego i eliminacja zakłóceń. Wpływ opóźnień na jakość sterowania. Sterowalność i obserwowalność.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczy przedmiot potrafi dokonać analizy efektów kwantyzacji i dyskretyzacji. Zna i potrafi zastosować oraz zaimplementować wybrane algorytmy regulacji cyfrowej. Potrafi dobrać parametry cyfrowego regulatora PID. Potrafi zaprojektować układy cyfrowej regulacji automatycznej ze sprzęŜeniem od stanu i z obserwatorem stanu. Zna i potrafi wykorzystać metody odpowiedzi częstotliwościowej do projektowania cyfrowych układów regulacji.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium.


1. Kaczorek T., Dzieliński A., Dąbrowski W., Podstawy teorii sterowania, WNT Warszawa, 2005. 2. Ogata K.: Discrete-Time Control Systems, Prentice Hall, 1994. 3. Franklin G. F., Powell J. D., Workman M. L.: Digital Control of Dynamic Systems, Addison Wesley,1998.


1. Shahian B., Hassul M.: Control System Design Using MATLAB, Prentice Hall, New Jersey,1993. 2. Control System Toolbox for Use with MATLAB. User\"s Guide. MathWorks, 1992.

Nazwa przedmiotu: Systemy SCADA Kod przedmiotu: 06.5-WE-AIR-SS-PSW_D50_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. inŜ. Marcin Witczak, prof. UZ




laboratorium 30 2 6 zal. na ocenę wybieralny


4 stacjonarne

wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Technika regulacji automatycznej, Sygnały i Systemy Dynamiczne, Modelowanie i symulacja, Algebra Liniowa, Programowalne Sterowniki Logiczne, Sterowanie Procesami Ciągłymi, Elementy Wykonawcze Automatyki, Systemy Operacyjne i Sieci Komputerowe.

Zakres tematyczny

Wprowadzenie do systemów HMI i SCADA. Podstawowe zasady dotyczące HMI (ang. Human Machine Interface) oraz systemów SCADA (ang. Supervisory Control and Data Acquisition). Podstawowe elementy systemu SCADA i ich rola. Przegląd najbardziej popularnych systemów SCADA - ich wady i zalety. Historię systemów SCADA. Przemysłowe wdroŜenia systemów SCADA. Prezentacje multimedialne pokazujące wybrane wdroŜenia przemysłowe systemów SCADA. Korzyści płynące z wdroŜeń systemów SCADA. Zwiększenia efektywności produkcji. Poprawa bezpieczeństwa pracy. Zwiększenie niezawodności procesu produkcyjnego. Komunikacja i zdalne urządzenia w systemach SCADA. Typowe protokoły komunikacyjne uŜywane w systemach SCADA. Wady i zalety oraz potencjalne problemy przy wdraŜaniu. Najbardziej popularne konfiguracje wykorzystujące, tzw. RTU (ang. Remote Terminal Units). Podstawy programowania InTouch. Korzyści płynące ze stosowania zdalnych czujników pomiarowych i urządzeń wykonawczych. Integracja sterowników PLC, urządzeń wykonawczych i czujników w systemach SCADA. Podstawy dotyczące integracji sterowników PLC, urządzeń wykonawczych i czujników pomiarowych z systemami SCADA. Przykład integracji systemu InTouch ze sterownikiem PLC i pompą doprowadzającą ciecz do układu dwóch zbiorników. Łączenie czujników pomiarowych z systemem SCADA. Projektowanie systemu diagnostyki, sterowania i wizualizacji – przykład praktyczny. Diagnostyka i wizualizacja procesów z zastosowaniem InTouch



SCADA i banku obserwatorów stanu.

Efekty kształcenia

Student potrafi konstrować wizualizację systemu z zasowaniem systemu InTouch SCADA. Posiada umiejętność projektowania własnych komponentów wizualnych. Potrafi integrować system SCADA z urządzeniami zewnętrznymi, np. z programowalnymi sterownikami logicznymi (PLC). Posiada umiejętność implementowania programów i skryptów umoŜliwiających uzyskanie załoŜonej funkcjonalności systemu SCADA.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu przeprowadzonego w formie testu z wieloma moŜliwymi odpowiedziami. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Projekt – warunkiem zaliczenia jest rozwiązanie zadań projektowych związanych z treściami merytorycznymi przedmiotu.


1. Wonderware: InTouch – Pierwsze krok, http://www.astor.com.pl, 2006. 2. Bailey D. i E. Wright: Practical SCADA for Industry, Elsevier, London, 2003. 3. Korbicz J., Kościelny M., Kowalczuk Z. i Cholewa W. (Ed.): Diagnostyka Procesów. Modele. Metody Sztucznej Inteligencji. Zastosowania, WNT, Warszawa, 2002.

Nazwa przedmiotu: Komputerowe wspomaganie projektowania układów sterowania Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-KWPUS-PSW_D50_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Bartłomiej Sulikowski

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Bartłomiej Sulikowski, Pracownicy WEIiT ISSI





4 stacjonarne

wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Sygnały i systemy dynamiczne, Techniki regulacji automatycznej, Algorytmy sterowania cyfrowego

Zakres tematyczny

Komputerowe środowiska wspomagające projektowanie. Przegląd i klasyfikacja istniejących pakietów wspomagających. Matlab. MathCAD. Mathematica. Współpraca pakietów z otoczeniem. Elementy języków programowania. Struktury danych. Synteza układów automatyki z punktu widzenia narzędzi wspomagających. Przybornik Matlaba Simulink. Struktura, wymiana danych z Matlabem. Budowa schematów blokowych. Elementy liniowe i nieliniowe, ciągłe i dyskretne, człony impulsowe, generatory i odbiorniki. Grupowanie, linearyzacja, określenie punktów równowagi, inicjalizacja symulacji. Przykłady projektowania w środowisku Matlab/SIMULINK. Połączenie z Real Time Workshop. Pakiety StateFlow, ControlShell i ich zastosowanie. Modele obiektów fizycznych. Proces projektowania układów automatyki, model obiektu, cele budowy, typy modeli, model matematyczny, modele dyskretne i ciągłe, budowa modelu obiektu fizycznego, dokładność modelu, metody i narzędzia weryfikacji, analiza modelu obiektu sterowania, narzędzia analizy. Zastosowanie środowisk komputerowych do rozwiązywania ww zagadnień.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot zna od strony teoretycznej i potrafi stosować nowoczesne metody projektowania, badania i testowania układów automatyki. Potrafi sprawnie programować w środowisku Matlab.

Warunki zaliczenia

Wykład – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium. Projekt – warunkiem zaliczenia jest rozwiązanie zadań projektowych związanych z treściami merytorycznymi przedmiotu.


1. Szymkat M., Uhl T.: Komputerowe wspomaganie inŜynierskich prac projektowych, CCATIE , Kraków, 1995. 2. Dokumentacja do środowiska Matlab/Simulink. MathWorks, Inc., 2000. 3. Franklin G. F., Powell J. D., Workman M. L.: Digital Control of Dynamic, Systems Addison Wesley,1998.


1. Ogata K.: Discrete-Time Control Systems, Prentice Hall; 1994. 2. Shahian B., Hassul M. Control System Design Using MATLAB, Prentice Hall, New Jersey,1993. 3. Control System Toolbox for Use with MATLAB. User's Guide. MathWorks, 1992.



Nazwa przedmiotu: Projektowanie systemów informacyjnych Kod przedmiotu: 06.0-WE-AIR-PSI-PSW_E51_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Wojciech Zając

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Wojciech Zając, Pracownicy WEIiT IIiE





5 stacjonarne

wybieralny



wybieralny

Wymagania wstępne

Bazy danych

Zakres tematyczny

Pojęcia podstawowe. Pojęcie systemu informacyjnego i informatycznego. Miejsce projektowania w cyklu Ŝycia systemu. Metodologie projektowania. Dziedziny zastosowań. Etapy projektowania. Techniki i narzędzia CASE. Cykl Ŝycia systemu. Przegląd faz budowy systemu. Fazy: strategiczna, określania wymagań uŜytkownika, analizy, projektowania, implementacji, instalacji, testowania, konserwacji. Analiza i projektowanie strukturalne. Modelowanie związków encji – podstawowe konwencje i definicje (encje, związki, dziedziny, atrybuty). Analiza i projektowanie obiektowe. Techniki, notacje, narzędzia wspomagające. Język modelowania UML (ang. Unified Modeling Language). Projektowanie interfejsu uŜytkownika. Interfejsy znakowe i graficzne. Zasady tworzenia ergonomicznych interfejsów. Narzędzia CASE. Przedstawienie wybranych narzędzi ze szczególnym uwzględnieniem tych z nich, które wspierają tworzenie bazodanowych systemów informacyjnych.

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot potrafi scharakteryzować proces projektowania systemu informacyjnego (SI), w szczególności informatycznego oraz analizować jego etapy. Potrafi opisać poszczególne etapy projektowania systemu, jest zdolny oceniać, analizować i modelować wymagania uŜytkowników. Jest zdolny dobierać i właściwie stosować narzędzia komputerowe wspomagające projektowanie SI, wykorzystywać techniki tworzenia interfejsów uŜytkownika. Potrafi wykorzystywać metodykę projektowania SI w kontekście aplikacji bazodanowych.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia przeprowadzonego w formie pisemnej. Laboratorium - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej dwa razy w semestrze. Projekt - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich projektów wydanych w semestrze.


1. Yourdon E.: Współczesna analiza strukturalna, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1996. 2. Płodzie J., Stemposz E.: Analiza i projektowanie systemów informatycznych, Wydawnictwo Polsko-Japońskiej WyŜszej Szkoły Technik Komputerowych, 2002. 3. Roszkowski J.: Analiza i projektowanie strukturalne, Helion, Gliwice, 2002. 4. Barker R.: Case Method SM. Modelowanie związków encji. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1996. 5. Wrycza S., Marcinkowski B., Wyrzykowski K.: Język UML 2.0 w modelowaniu systemów informatycznych, Gliwice, HELION, 2005.


1. Mulle R. L.: Bazy danych: język UML w modelowaniu danych, Warszawa, Mikom, 2000. 2. Barker R., Longman C.: CASE Method SM: modelowanie funkcji i procesów, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1996. 3. Subiekta K.: Wprowadzenie od inŜynierii oprogramowania, Wydawnictwo Polsko-Japońskiej WyŜszej Szkoły Technik Komputerowych, 2002. 4. Spolsky J.: Projektowanie interfejsu uŜytkownika. Poradnik dla programistów, Mikom, Warszawa, 2001. 5. Śmiałek M.: Zrozumieć UML 2.0: metody modelowania obiektowego, Gliwice, HELION, 2005.

Nazwa przedmiotu: Projektowanie aplikacji mobilnych Kod przedmiotu: 11.3-WE-AIR-PAM-PSW_E51_KSSD_S1S

Język: polski

Odpowiedzialny za przedmiot: dr inŜ. Andrzej Popławski

Prowadzący przedmiot: dr inŜ. Andrzej Popławski, Pracownicy WEIiT IIiE





5 stacjonarne

wybieralny




Wymagania wstępne

Programowanie z elementami algorytmiki

Zakres tematyczny

Wprowadzenie – idea i znaczenie mobilności, zastosowania aplikacji mobilnych. Pojęcia i definicje systemów mobilnych. Systemy komórkowe – idea, zalety i wady. Budowa i działanie systemu GSM. Współczesne techniki łączności bezprzewodowej (satelitarne, sieci LAN, telefonia, podczerwień, ultradźwięki, IrDA, Bluetooth). Systemy nawigacji satelitarnej. Problemy w projektowaniu aplikacji mobilnych. Militarne zastosowania aplikacji mobilnych.

Efekty kształcenia

Student potrafi scharakteryzować ideę mobilności, objaśnić budowę systemów mobilnych, wskazywać róŜnice między róŜnymi systemami mobilnymi, opisać zastosowania systemów mobilnych. Potrafi zaprojektować, stworzyć i uruchomić program dla wybranej platformy programowej. Potrafi oceniać poprawność stworzonego oprogramowania, rozwijać i rozbudowywać program o nowe elementy. Jest zdolny do tworzenia własnych programów w oparciu o zagadnienia poruszane na zajęciach. Ma świadomość dynamicznego rozwoju dyscypliny.

Warunki zaliczenia

Wykład - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych lub ustnych przeprowadzonych co najmniej raz w semestrze. Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych zrealizowanych w semestrze. Projekt – warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen cząstkowych z realizacji wszystkich zadań projektowych


1. Zienkiewicz R.: Telefony komórkowe GSM I DCS, Warszawa, WKŁ, 1999 2. Flickenger R.: Sto sposobów na sieci bezprzewodowe, Gliwice, Helion, 2004 3. Roshan P., Leary J.: Bezprzewodowe sieci LAN 802.11, Warszawa, Mikom, 2004 4. Michelson K.: Język C#. Szkoła programowania, Gliwice, Helion, 2007 5. Schildt H.: Java. Kompendium programisty, Gliwice, Helion, 2005 6. Troelsen A.: Język C# i platforma.NET, Warszawa, Mikom, 2006

katalog ects air s1s 2011 12 final - wiea.uz.zgora.pl · informatyki, podstawy informatyki lub...

Documents