kağızman şehir imajı

Geçmişten Geleceğe Her Yönüyle Kağızman Sempozyumu, 24-26 mayıs 2012: ss: 497-512

ŞEHĐR PAZARLAMA SÜREC ĐNDE ŞEHĐRLERĐN MARKA ĐMAJI ALGILAMALARINA YÖNEL ĐK BĐR ARAŞTIRMA; KA ĞIZMAN ÖRNE ĞĐ

Alpaslan YÜCE1 Uğur ÇAPIK 2

1 Kafkas Üniversitesi Đktisadi ve Đdari Bilimler Fakültesi, [email protected]

2Kafkas Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, [email protected]

ÖZET

Günümüz dünyasında şehirler, ekonomik aktörler olarak giderek artan bir öneme sahiptir. Rekabetin ülkelerden ziyade artık bölgeler ve şehirlerarasında gerçekleştiği çağımızda, pazarlama stratejisi kullanarak şehirleri ön plana çıkarmak ülkelerin rekabetçi gücünün artırılması açısından da önem taşımaktadır.

Küreselleşen dünyada ürün, hizmet, fikir ve kişiler gibi şehirler de değer, kapasite ve ilgi paylaşımı konusunda rekabet içinde bulunmaktadırlar. Yaşanan bu rekabet ortamı şehirlerin pazarlama faaliyetlerini kullanmalarını zorunlu kılmaktadır. Şehir pazarlamasının amacı ve başlangıç noktası şehir imajının belirlenmesi olarak değerlendirilmektedir (Kavaratzis, 2004: 58).Buradan yola çıkarak araştırmanın amacını, Kağızman ilçesinin şehir merkezinde yaşayanlar tarafından nasıl algılandığını belirlemek oluşturmuştur. Bu temel amaç doğrultusunda Kağızman’da yaşayanların demografik yapıları ile Kağızman’la ilgili görüşleri arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemek hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Şehir pazarlaması, Şehir imajı, Kağızman

A RESEARCH TO CITIES’ BRAND IMAGE PERCEPTIONS IN TH E PROCESS OF CITY MARKETING; KA ĞIZMAN EXAMPLE

Abstract

Intoday'sworld, cities,havegotan increasingimportanceas economicactors. Competitionnowoccurringbetweenregionsandcitiesratherthancountries, puttingforwardcitieswithusingmarketingstrategy is importantinterms of increasingthecompetitivepower of countries.

Globalizedworld, cities, such as products, services, ideasandpeople, are in competion in sharingvalue, capacityandinterestThiscompetitiveenvironmentmakecitiesobligedtouse of the marketing activities.Thepurposeandthestartingpointof city marketing is thedetermination of thecityimage (Kavaratzis, 2004: 58).Fromthispointthepurpose of thesurvey is determine how Kağızman townwasdetectedbythoseliving in thecitycentre. Data obtainedwiththisbasicpurpose, analysedthroughthestatisticalprogram SPSS. Accordingtotheresultsobtained, perceptionsof theparticipantsto Kağızman, are not differaccordingtotheprofession, thegenderandthepopulation, differaccordingtoeducationandtheplacewhereperson is registred.

KeyWords: City Marketing, City Image, Kağızman


1. Giri ş

Günümüzde küreselleşmenin doğurduğu hızlı gelişim ve değişim rekabetin artmasına ve farklı alanlarda yaşanmasına neden olmuştur. Rekabet şartları sadece ticari ürün ve hizmetler için değil insanlar, fikirler ve mekânlar içinde geçerli olmaya başlamıştır. Bu gelişmeler pazarlama biliminin de kapsamının genişlemesine neden olmuştur. Günümüzde pazarlama kavramı sadece ürün ve hizmetleri değil bunun yanı sıra kişileri, fikirleri, örgütleri, mekânları, sosyal olayları kısacası değişime konu olabilecek her şeyi içine alacak şekilde genişlemiştir (Kotler, 2007: 26). Buna paralel olarak, sahip olduğu varlıkları hedef kitlesine ileterek, karşılığında farklı bir varlık elde etmeyi amaçlayan, tüm kişi ve kuruluşlar gibi şehirlerinde pazarlama faaliyetlerinden faydalanmaları söz konusu olmaya başlamıştır.

Çağımızda artık şehirler giderek daha büyüyen küresel rekabet için alternatifleri farklılaşan bir durum yaşamaktadır (Edgell vd.1999: 112-120). Şehirler, farklı alanlara ilgi duyan ziyaretçileri çekebilmek için yoğun bir rekabet içerisinde bulunmaktadırlar.

Şehir pazarlaması içerisinde önemli bir aşama olan şehir markası ve stratejik şehir pazarlama planlaması, şehrin hedef endüstriler için kendine özgü avantajları ile ayırt edilen bir yer olduğunu tanımlamaya çalışmaktadır. Başarılı bir şekilde oluşturulmuş şehir pazarlama stratejilerinin şehrin kalkınmasındaki rolü çok güçlüdür. Bu noktada kişilerin zihinlerindeki şehrin bir algılaması olarak görülen marka imajının önemli bir unsur olduğunu söylemek mümkündür.

Son yıllarda şehir pazarlaması ile ilgili birçok araştırmaya rastlamak mümkündür. Kavaratzis (2004); şehir pazarlaması yaratmak için uygulanacak en iyi yöntemin şehir markalaması olduğu değerlendirmesini yaparak şehir markası yaratma üzerine teorik bir çalışma ortaya koymuştur. Konecnik ve Gartner (2007: 400-421), tüketici temelli marka değeri boyutlarını destinasyonlar için test etmişlerdir. Yazarlar şehir değerlendirmesi yaparken imajın, değerlendirmede önemli bir rol oynadığını belirtmişlerdir. Boo vd. (2008: 1-13) oluşturdukları tüketici temelli marka değeri modeli ile LasVegas ve Atlantic City’nin marka değerini ölçmüşlerdir. Özdemir ( 2007: 245-268) ise yaptığı çalışmada, destinasyon imajı ile kalite, fiyat, değer ve memnuniyet boyutlarının arasındaki ilişkileri incelemiştir.

Şehirlerin yaşayanlar, yatırımcılar ve ziyaretçiler için çekici bir hale gelmesin için şehirlerin etkili pazarlama stratejileri geliştirilmesi zorunlu bir hal almıştır. Etkili şehir pazarlama programları hazırlanması için atılması gereken stratejik adımlardan marka kimliği, marka konumlandırma ve stratejik pazarlama planı kararlarının oluşturulmasında önemli bir role sahip olan şehir marka imajı bu çalışmanın odağını oluşturmaktadır. Buradan hareketle Kağızman ilçesinde yaşayanların şehir imajına yönelik algıları belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde konuyla ilgili teorik bilgiler, ikinci bölümde ise araştırma sonucu elde edilen verilerin analizi ve yorumları yer almaktadır.

TEORĐK ÇERÇEVE

1.1.Şehir Pazarlaması

Aynı hedef kitleye hitap eden ve rekabet içerisinde olan birçok şehrin bulunması şehirler için pazarlama uygulamalarından faydalanmayı zorunlu hale getirmiştir. Bu durum iseşehir pazarlaması diye yeni bir pazarlama alanını ortaya çıkarmıştır. Literatürde farklı kavramlarla tanımlanan şehir pazarlaması kavramı son yıllarda şehir pazarlaması, destinasyon pazarlaması, mekan pazarlaması ve yer pazarlaması olarak yerini almıştır.


Şehir pazarlaması, (Kotler vd. 2002: 183) şehrin hedef pazarlarındaki ihtiyaçları tatmin etmek için organize edilmesi olarak tanımlamış ve bunun şehirde yaşayan tüm kesimlerin memnun edilmeleri ve gelen turistler, şehirde yaşayanlar ile yatırımcıların beklentilerinin karşılanması sonucu başarılı olacağını ifade edilebilir. Yükselen ve Güler (2009) ise şehir pazarlamasını; “Bir yerin öz niteliklerine uygun olarak oluşturulan bir destinasyon kimliğinin belirlenmiş hedef kitlelere yönelik olarak etkin iletişim çalışmaları” olarak tanımlamışlardır.

Şehir pazarlaması, bir yerin gerçekte ne olduğu yani kimliği ile dışarıdan başkaları tarafından nasıl göründüğü yani imajı arasındaki farkı gidermeye yardımcı olmaktadır. Bu farkı azaltmak için etkili bir iletişim, şehrin avantajlarını ve çekiciliğini ön plana çıkarıcı reklamlar yapılması gerekmektedir. Bu bağlamda şehir pazarlaması kimlik, imaj ve beklenen ünü dengeleyen bir yapı olarak değerlendirilebilir (Hospers 2004: 271-279)

Sosyal değişiklikler; çevre, eğitim, istihdam ve sağlık gibi başka kitleleri şehre çekebilecek öğelerin var olması, şehir pazarlamasının daha etkin bir şekilde yapılabilmesi konusunda önemli unsurlar haline gelmiştir. Şehir pazarlamasında şehir markası yaratmak ve stratejik şehir planı hazırlamanın en önemli aşamalar oluşturduğu söylenilebilir(Carrasquıllo 2009: 47).

Bir yere olan ilgiyi artırmak için şehir pazarlaması içinde şehir markalama önemli bir yer tutmaktadır. Şehirlerde tıpkı ürünler ve hizmetler gibi markalanabilirler. Şehirlerin giderek artan bir şekilde büyük bütçeler ayırarak markalaşma çabası içerisinde oldukları görülmektedir. Şehir markalaması konseptleri; ulus markalama, bölge markalama, destinasyon markalama ve şehir markalaması şeklinde karşımıza çıkmaktadır ( Stigel ve Frimann, 2006: 24).

Başarılı bir markanın en önemli özelliği fonksiyonel ihtiyaçları karşılayan ürüne, çeşitli psikolojik ihtiyaçları da karşılayan ilave değerleri ekleyebilmesidir (Pringle ve Thomson, 2000: 13). Bu açıklama bir şehrin kültür ve mirası gibi, marka kimliğine önderlik eden değer ve inançlar gibi soyut kavramları içermektedir (Trueman vd., 2004: 318).

Rainisto (2003: 28) bir şehir için değer yaratılmasın da dört adımdan oluşan bir pazarlama sürecinden bahsetmiştir. Bunlar;

1. Temel hizmetler sağlanmalı,şehrin alt yapı tesisleri vatandaşlar, iş çevreleri ve ziyaretçilerini memnun edecek şekilde yapılmalıdır.

2. Bir şehrin mevcut işleri sürdürmesi, kamu desteğini alması ve yeni yatırımları, işleri veya insanları şehre çekebilmek için yeni cazibeleri ortaya koymalıdır.

3. Bir şehrin pozitif imaj ve iletişim programıyla özelliklerini ve faydalarını iletmelidir.

4. Bir şehir;yaşayanları, liderleri ve yeni şirketleri kendisine çekecek kuruluşlardan destek almalıdır.

Şehirlerin öncelikle yaşayanlarına, ziyaretçilerine sundukları temel fayda ya da değeri öne çıkaracak ve rekabet avantajı sağlayacak politikaları, ancak başarılı bir stratejik şehir planlaması ile sağlanabileceği söylenebilir (Yükselen ve Güler, 2009).

Stratejik pazarlama planlaması, şehrin hedef endüstriler için kendine özgü avantajları ile ayırt edilen bir yer olduğunu tanımlamaya çalışmaktadır. Şehir pazarlamasının şehrin kalkınmasındaki rolü çok güçlüdür (Rainisto, 2003: 28).


Stratejik pazarlama planı, aşağıdaki sorulara cevap arayarak, dört aşamada ilerlediği söylenebilir (Đlgüner ve Asplund, 2011: 192):

1. Şehrin mevcut durumu: Karşılaştırmalı olarak şehrin bugünkü hali nedir? 2. Öngörü ve hedefler: Şehrin iş âlemi ile sakinleri şehrin ne olmasını

istemektedirler? 3. Stratejik çözüm: Hangi stratejiler şehrin bu hedeflere erişmesine katkıda

bulunur 4. Uygulama ve Denetim: Uygulamaların başarısından nasıl emin olunacaktır?

Stratejik pazarlama planı, geleceğin belirsizlikler ile dolu olduğu varsayımı ile yola çıkarken aynı zamanda bir şehrin geleceğinin stratejik eylem ve planlar ile değişeceği esasına dayanmaktadır (Đlgüner ve Asplund, 2011 :192).Şehirlerin etkili pazarlanabilmesi için ilk adım olarak, şehirlerin sahip oldukları imajın ölçülmesi ve bu imaj doğrultusunda bir pazarlama stratejisinin belirlenmesi gerekmektedir (Ceylan 2011: 92).

1.2.Şehir Đmajı

Şehir pazarlaması, o şehir için söz sahibi olan otoritelerce imajı artırabilmek için gösterdiği çabalar olarak ifade edilebilir. Şehir pazarlaması, bir yerin gerçekte ne olduğu yani kimliği ile dışarıdan başkaları tarafından nasıl göründüğü yani imajı arasındaki farkı gidermeye yardımcı olmaktadır. Bu farkı azaltmak için etkili bir iletişim, şehrin avantajlarını ve çekiciliğini ön plana çıkarıcı reklamlar yapılması gerekmektedir. Bu bağlamda şehir pazarlaması kimlik, imaj ve beklenen ünü dengeleyen bir yapı olarak değerlendirilebilir (Hospers 2004: 274).

Şehir imajı insanların şehir hakkındaki izlenimleri, düşünceleri ve inanışların toplamıdır. Đmajlar şehir hakkındaki edinilen bilgi ve çağrışımların sadeleştirilmi ş halidir (Rainisto 2003;75).Yükselen ve Güler (2009: 23)’e göre, şehir imajı, şehirle ilgili olarak insanların inançlarının, fikirlerinin ve izlenimlerinden oluşmakta ve bu imajın etkili olması geçerliliğine, inandırıcılığına, basitliğine, çekiciliğine ve ayırıcı özelliğe sahip olmasına bağlanmaktadır. Diğer taraftanimajı, kişilerin zihinlerindeki markanın bir algılamasıdır. Marka imajı, ürün ve marka kişili ğinin bir yansımasıdır (Rainisto 2003; 48). Đmaj, ürün ve kişili ğinin bir yansıması olan, ürün kişili ği, duygular ve zihinde oluşan çağrışımlar gibi tüm belirleyici faktörleri içerecek şekilde ürünün algılanmasıdır (Odabaşı ve Mine 2004:368).

Pazarlamacılar, bir markanın imajının stratejik öneminin giderek daha fazla farkında olmaya başlamıştır. Đnsanlar nasıl kişiliklerinin diğer insanlar tarafından algılanışına göre tanımlanabiliyorsa markalar da imajlarının tüketiciler tarafından algılanışına göre tanımlanabilmektedir ( Hosany vd., 2007: 66). Oluşturulacak olumlu bir imaj, şehre; yatırımcıları, ziyaretçileri ve gelişmeyi tetikleyecek diğer unsurları kendisine çekme fırsatını sunacağı söylenebilir.

3.KAĞIZMAN ĐLÇESĐNĐN ĐKAMET EDENLER Đ TARAFINDAN ALGILANI ŞINI BELĐRLEMEYE YÖNEL ĐK BĐR ARAŞTIRMA

3.1. Araştırmanın Önemi ve Amacı

Küreselleşme ile birlikte değişik fırsatlar ortaya çıkmakta ve şehirler bunu avantaja dönüştürecek pazarlama stratejilerine ihtiyaç duymaktadırlar.


Yerleşim birimleri, rekabet yoğun bir pazarda ayakta kalabilmek için, gerekli stratejileri oluşturmalarının zorunlu bir hale geldiği söylenebilir.Şehirler ve yöreler giderek kendi pazarlama planı çabalarından kendileri sorumlu olmaktadırlar. Buradan hareketle araştırmada Kağızman ilçesinin şehir imajının belirlenmesinde oldukça önemli olan ilçede yaşayanların Kağızman’a yönelik algılarının incelenmeye çalışılmıştır.

Devlet Planlama Teşkilatının hazırladığı Đlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasına göre 872 Đlçe Đçerisinde Gelişmişlik Sıralaması 716 olan ve 5. Gelişmişlik Grubunda yer alan Kağızman’ın gelişmesini sağlamada etkili pazarlama stratejileri oluşturması ve yönetmesi önemli görülmektedir.

Şehir pazarlamasının amacı ve başlangıç noktası şehir paydaşlarının şehre yönelik memnuniyet düzeylerinin artırılması, dolayısıyla şehrin bir cazibe merkezi haline gelmesine çalışılması olduğu söylenilebilir. Şehir pazarlama büyük ölçüde şehir imajı oluşturma, iletişim kurma ve yürütme üstüne kurulmuştur. Şehir pazarlamasının faaliyetleri şehir markası yaratmak olan şehir imajı üzerine yoğunlaşmaktadır (Kavaratzis, 2004: 58).Bunu sağlamada ise şehirde yaşayanların, dışarıdaki insanların, yatırımcıların şehir hakkındaki algılarını ortaya koymak ile aşamalardandır. Bir yörenin orada yaşayanlar tarafından nasıl algılandığı, o yörenin gelişimi açısından önemlidir. Bu çalışmada Kağızman şehir merkezinde yaşayanların Kağızman’a yönelik algılarını belirlemek amaçlanmıştır.

3.2.Araştırmanın Kapsamı ve Sınırlılıkları

Araştırma kapsamını 2012 yılı Mart-Nisan aylarında Kağızman şehir merkezinde ikamet eden kişiler oluşturmaktadır. Zamankısıtı ve maddi kısıtlar nedeni ile Kağızman dışında yaşayan Kağızmanlıların ve Türkiye’nin diğer illerinde yaşayanların Kağızman algısı araştırma kapsamına dâhil edilememiştir. Bu nedenle araştırmanın sonuçları genellenemez.

3.3. Araştırmanın Metodolojisi 3.3.1. Örnekleme süreci

Araştırmada ana kütleyi Kağızman şehir merkezinde ikamet eden kişiler oluşturmaktadır. Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi-2010 veri tabanına göre (http://www.kars.gov.tr/kars_nufus.html) şehir nüfusu 17.114’tür. Örnekleme yöntemi olarak zaman ve maliyet kısıtlarından dolayı tesadüfî olmayan örnekleme yöntemlerinden kolayda örnekleme yöntemi seçilmiştir. Buradan hareketle örnek büyüklüğü 400 olarak belirlenmiştir. Kağızman’da şehir merkezinde yaşayan toplam 400 kişiye anket formu dağıtılmış ve240 kişiden anket geri dönüşü sağlanmıştır.Eksik ve hatalı anketlerin elenmesi sonucu 169anket değerlemeye alınmıştır.

3.3.2. Ön çalışma

Araştırma için kesin anket formu hazırlanıp, veri toplama sürecine geçilmeden önce, hazırlanan anket sorularındaki ifadelerin anlaşılırlığının test edilmesi için Kağızman’da ikamet eden 5 öğretim görevlisi, 5 öğretmen, 5 devlet hastanesi çalışanı ve 5 iş adamı ve 10 yerel halktan oluşan toplam 30 kişi üzerinde pilot çalışma yapılmıştır. Elde edilen pilot çalışma sonuçlarına göre anket formu yeniden düzenlemiştir.


3.3.3. Veri Toplama Yöntem ve Aracı

Araştırmada ilçede yaşayanların Kağızman’a yönelik görüşlerini belirlemek üzere birincil elden veri toplama aracı olarak, kapalı uçlu soruların yer aldığı ve soruların önceden anket yöntemi kullanılmıştır. Anketin birinci bölümünde cevaplayıcıların; Kağızman’a yönelik algılarını belirmek amacıyla Đzmir kentsel pazarlama stratejik planı (2010)çalışmasından faydalanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçeğin güvenirlik değeri α=0.90’dır.Kağızman’da yaşayanların Kağızman’a ilişkin algılarını belirlemeye yönelik; tamamen katılıyorum, katılıyorum, fikrim yok, katılmıyorum ve kesinlikle katılmıyorum şeklinde 5’ten 1’e olmak üzere 5’li likert ölçeği ile hazırlanan sorular yer almaktadır. Đkinci bölümde cevaplayıcıların demografik özelliklerini belirlemeye yönelik sorular bulunmaktadır. Anketler cevaplayıcılara yüz yüze uygulanmıştır.

Çalışmada aynı zamanda genel olarak Kağızman şehir imajına ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla beş maddeli bir cevap seçeneği ile (1= Çok Kötü ve 5= Çok Đyi) Genel olarak Kağızman’ın imajına ilişkin izleniminiz nasıl? Sorusu yöneltilmiştir. Kağızman ile ilgili genel düşüncenizi nasıl ifade ederdiniz? Sorusu ile ( 1= Hiç Beğenmedim; 2= Çok beğendim ) şehre yönelik bir tutumu belirlemek amaçlanmıştır. Kağızman’da yaşayanların Kağızman’ı başkalarına tavsiye etme niyetini ölçmek için “Kars’ı arkadaşlarıma/aileme/iş arkadaşlarıma tavsiye etme ihtimalim……..” sorusu, beşli bir cevap seçeneği ile (1= Çok az ; 2= Çok yüksek) cevaplayıcılara yöneltilmiştir.

3.3.4. Araştırmanın Modeli ve Araştırmanın Hipotezleri

Araştırma modeli aşağıdaki şekil 1’de gösterildiği gibidir.

Şekil 1. Araştırma Modeli

Sosyo- Demografik Özellikler

• Yaş • Cinsiyet • Gelir • Eğitim • Meslek • Nüfusa

Kayıtlı olduğu yer

Kağızman algısı


Modeldeki ilişkiler doğrultusunda aşağıdaki hipotezler oluşturulmuştur;

H1: Cevaplayıcıların demografik özellikleri ile Kağızman’a yönelik algıları arasında anlamlı bir farklılık vardır.

H1a: Cevaplayıcıların Kağızman’a yönelik algıları “yaşa göre” farklılık göstermektedir

H1b: Cevaplayıcıların Kağızman’a yönelik algıları “cinsiyete göre” farklılık göstermektedir H1c: Cevaplayıcıların Kağızman’a yönelik algıları “eğitim durumuna göre” farklılık

göstermektedir

H1d: Cevaplayıcıların Kağızman’a yönelik algıları “mesleklerine göre” farklılık

göstermektedir

H1e: Cevaplayıcıların Kağızman’a yönelik algıları “nüfusa kayıtlı oldukları yere

göre” farklılık göstermektedir

H1f: Cevaplayıcıların Kağızman’a yönelik algıları “gelir durumlarına göre” farklılık

göstermektedir

4. VERĐLERĐN ANAL ĐZĐ

Araştırma sonunda elde edilen veriler SPSS 17.00 istatistik paket programı aracılığı ile değerlendirilmiştir. Araştırmada katılımcıların demografik özellikleri ile Kağızman’a yönelik algıları arasındaki farklar incelenmiştir. Bu farklılıklar IndependestSamples "t" testi ve Krusukal-Wallis H istatistik testi ile analiz edilmiştir. Elde edilen diğer veriler ait frekans ve yüzde dağılımlarıverilmiştir.

Kağızman’da yaşayan bireylerin Kağızman algıları ölçeğine verdikleri cevapların dağılımı tablo 1’de verilmiştir.

Tablo 1. Katılımcıların Kağızman Algıları Ölçeği Maddelerine Verdikleri Cevapların Dağılımları (n=169)

Kes

inlik

le

katıl

mıy

orum

Kat

ılmıy

orum

Kar

arsı

zım

Kat

ılıyo

rum

Kes

inlik

le

Kat

ılıyo

rum

1) Kağızman kendimi\ ailemi güvende hissettiğim bir yerdir.

n 45 38 26 39 21 % 26,6 22,5 15,4 23,1 12,4

2) Kağızman, sağladığı kaliteli yaşam koşullarından ötürü yaşanılası bir yerdir.

n 41 62 34 20 12 % 24,3 36,7 20,1 11,8 7,1

3) Kağızman iş olanaklarının olduğu bir yerdir. n 66 68 14 17 4 % 39,1 40,2 8,3 10,1 2,4

4) Kağızman eğitim imkânlarının olduğu bir yerdir.

n 39 40 46 37 7 % 23,1 23,7 27,2 21,9 4,1


5) Kağızman yatırımcılar için finansal açıdan, ekonomik değeri yüksek bir yerdir.

n 44 46 40 30 9 % 26,0 27,2 23,7 17,8 5,3

6) Kağızman yöresel yemekleriyle ön plana çıkan bir yerdir.

n 34 44 30 47 14 % 20,1 26,0 17,8 27,8 8,3

7) Kağızman çevresindeki tarihi ve arkeolojik zenginlikleriyle öne çıkan bir yerdir.

n 26 44 36 44 19 % 15,4 26,0 21,3 26,0 11,2

8) Kağızman halkını severim. n 15 14 36 78 26 % 8,9 8,3 21,3 46,2 15,4

9) Kağızman yeşili, güneşi ve havasıyla cazip bir turizm yeridir.

n 23 35 31 54 26 % 13,6 20,7 18,3 32,0 15,4

10) Kağızman el sanatları ve zanaatlarıyla ön plana çıkan bir yerdir.

n 14 17 28 67 43 % 8,3 10,1 16,6 39,6 25,4

11) Kağızman bilinmeyen ve şaşırtıcı yönlere sahip bir yerdir.

n 31 51 36 34 17 % 18,3 30,2 21,3 20,1 10,1

12) Kağızman ürettiği ürünlerle ön plana çıkan bir yerdir.

n 23 46 26 55 19 % 13,6 27,2 15,4 32,5 11,2

13) Kağızman ulaşım imkânlarına sahip bir yerdir.

n 41 51 25 39 13 % 24,3 30,2 14,8 23,1 7,7

14) Kağızman kültürel yönden yüksek değere sahip bir yerdir.

n 28 42 35 47 17 % 16,6 24,9 20,7 27,8 10,1

15) Kağızman gelişime açık bir yerdir. n 26 25 41 51 26 % 15,4 14,8 24,3 30,2 15,4

16)Kağızman yeni firmaları, yatırımcıları ve ziyaretçileri çekebilme kabiliyetine sahiptir

n 32 54 46 23 14

% 18,9 32,0 27,2 13,6 8,3 17)Kağızman temel hizmetlere ve altyapıya sahip bir yerdir.

n 34 55 44 27 9 % 20,1 32,5 26,0 16,0 5,3

Tablo 1’de. Katılımcıların Kağızman Algılarına ait verdikleri cevapların Dağılımları

yer almaktadır.

Tablo 2. Katılımcıların Kağızman’a Yönelik Algılarının Cinsiyetlerine Göre Farklıla şıp-Farklıla şmadığına Yönelik T-Testi Sonuçları Cinsiyet N X SD df t p

Kadın 72 46,01 10,88 167 -1,436 ,153

Erkek 97 48,98 14,78

Tablo 2.’de verilen analiz sonuçlarına göre, katılımcıların Kağızman’a yönelik algılarının cinsiyetlerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği [t(167)=-1,436; p>0,05] görülmektedir. Buna göre, H1b hipotezi reddedilmiştir.

Tablo 1’in Devamı


Tablo 3. Katılımcıların Kağızman’a Yönelik Algılarının Nüfusa Kayıtlı Olunan Yere Göre Farklılaşıp-Farklıla şmadığına Yönelik T-Testi Sonuçları N X SD df t p

Kars 49 52,53 12,78 129 3,028 ,003

Diğer 82 45,74 12,19

Tablo 3.’de verilen analiz sonuçlarına göre, katılımcıların Kağızman’a yönelik algılarının nüfusa kayıtlı olduğu yere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık gösterdiği [t (129)=3,028; p<0,05] görülmektedir. Kars nüfusuna kayıtlı bireylerin Kağızman algısı puanları daha yüksektir. Buna göre, H1ehipotezi kabul edilmiştir.

Tablo 4. Katılımcıların Kağızman’a Yönelik Algılarının Eğitim Düzeyine Göre Farklıla şıp-Farklıla şmadığına Yönelik Kruskal Wallis H-Testi Sonuçları

Eğitim Düzeyi N Sıra Ortalaması df χχχχ2 p

Đlköğretim 7 102,29

3 14,53 0.002

Lise 22 106,39

Üniversite 119 73,45

Lisansüstü 15 104,60

Toplam 163

Tablo 4.’de verilen analiz sonuçlarına göre, katılımcıların Kağızman’a yönelik algılarının eğitim düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık gösterdiği[ χχχχ2

(3)=14,53; p<0,05]görülmektedir. Lise ve lisansüstü mezunlarının Kağızman algıları üniversite mezunlarından daha yüksektir. Buna göre, H1c hipotezi kabul edilmiştir.

Tablo 5. Katılımcıların Kağızman’a Yönelik Algılarının Gelir Düzeyine Göre

Farklıla şıp-Farklıla şmadığına Yönelik Kruskal Wallis H-Testi Sonuçları Gelir Düzeyi N Sıra Ortalaması df χχχχ2 p

750 ve altı 35 68,53

6 5,308 0,505

751-1250 6 106,33

1251-1750 29 75,14

1751-2250 39 80,33

2251-2750 18 82,36

2751-3250 6 61,00

3251 üstü 19 75,32

Toplam 152


Tablo 5’de verilen analiz sonuçlarına göre, katılımcıların Kağızman’a yönelik algılarının gelir düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği[ χχχχ2

(6)=5,308; p>0,05]görülmektedir. Buna göre, H1f hipotezi reddedilmiştir.

Tablo 6. Katılımcıların Kağızman’a Yönelik Algılarının Meslek Gruplarına Göre Farklılaşıp-Farklıla şmadığına YönelikKruskal Wallis H-Testi Sonuçları

Meslek Grupları N Sıra Ortalaması df χχχχ2 p

Serbest meslek 7 107,21

10 8,15 0,61

Özel sektör 11 81,45

Đşçi 2 127,25

Devlet memuru 87 83,76

Ev hanımı 2 101,25

Öğrenci 43 74,97

Đşsiz 3 93,00

Çiftçi 2 57,00

Emekli 2 67,50

Tüccar 4 73,00

Akademisyen 2 130,50

Toplam 165

Tablo 6’da verilen analiz sonuçlarına göre, katılımcıların Kağızman’a yönelik

algılarının meslek gruplarına göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği [χχχχ2

(10)=8,15; p>0,05] görülmektedir. Buna göre, H1dhipotezi reddedilmiştir.

Tablo 7. Katılımcıların Kağızman’da Bulunma Sebepleri

Đfadeler n %

Kağızmanlıyım 38 27,7

Görevim nedeniyle 81 59,1

Yatırım yapmak için 2 1,5

Diğer 16 11,7

Toplam 137 100,0

Tablo 7’e göre katılımcıların %59,1’i Kağızman’da görevleri nedeniyle bulunduklarının ifade ederken yatırım için bulunduklarını belirtenlerin oranı % 1,5’ de kalmıştır.


Tablo8. Katılımcıların Kağızman’a Gelmeden Önceki Kağızman Đzlenimleri

Tablo 8’e göre katılımcıların %53,8’i Kağızman’a gelmeden önce Kağızman ile ilgili algılarını “ne olumlu ne olumsuz” olarak belirtmektedirler.

Tablo 9. Katılımcıların Kağızman ile ilgili Genel Düşünceleri

Đfadeler n %

Hiç beğenmedim 13 10,3

Beğenmedim 30 23,8

Kararsızım 39 30,9

Beğendim 40 31,8

Çok beğendim 4 3,2

Toplam 126 100

Tablo 9’a göre katılımcıların %31,8’i Kağızman’ı beğendiklerini ifade etmektedirler.

Đfadeler n %

Çok olumsuzdu 6 5,0

Olumsuzdu 12 10,1

Ne olumlu ne olumsuzdu 64 53,8

Olumluydu 29 24,4

Çok olumluydu 8 6,7

Toplam 119 100,0


Tablo 10.Katılımcıların Görev Sürelerinin Sona Ermesinde Görev Sürelerini Uzatma Đsteğine Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Kesinlikle uzatmam 50 39,7

Uzatmam 42 33,3

Kararsızım 20 15,9

Uzatırım 8 6,3

Kesinlikle uzatırım 6 4,8

Toplam 126 100

Tablo 10’a göre katılımcıların %39,7’si görev sürelerinin sona ermesi neticesinde, görev sürelerini kesinlikte uzatmak istememektedirler.

Tablo 11. Katılımcıların Kağızman’dan Ayrıldıktan Sonra Kağızman’ı Tekrar Ziyaret Etmek Đsteme Durumlarına Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Kesinlikle hayır 23 18,1

Hayır 16 12,6

Belki 48 37,8

Evet 28 22,1

Kesinlikle evet 12 9,4

Toplam 127 100

Tablo 11’e Kağızman’dan ayrıldıktan sonra Kağızman’ı tekrara ziyaret etme sorusuna katılımcılar %37,8’i belki cevabını verirken, %22,1’i tekrar Kağızman’ı ziyaret etmek istediklerini belirtmişlerdir.


Tablo 12. Katılımcıların Kağızman’dan Ayrıldıktan Sonra Ziyaret Đçin Geri Dönme Nedenlerine Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Đyi dostluklar kurdum 30 44,1

Đyi hatıralarım oldu 13 19,1

Çok güzel bir yer 16 23,5

Kağızman’ı çok seviyorum 9 13,3

Toplam 68 100

Tablo 12’ye göre Kağızman’ı tekrar ziyaret etmek isteyen katılımcıların %44,1’i Kağızman’da kurdukları iyi dostluklar nedeniyle tekrar ziyaret etmek istemektedirler.

Tablo13. Katılımcıların Kağızman’dan Ayrıldıktan Sonra Ziyaret Đçin Geri Dönmek Đstememe Sebeplerine Yönelik Değerler Đfadeler n %

Çok mutsuz oldum 17 37,8

Đnsanlarla sorun yaşadım 16 35,6

Terör 7 15,5

Memlekete uzaklık 5 11,1

Toplam 45 100

Tablo13’e göre Kağızman’dan Ayrıldıktan Sonra Ziyaret Đçin Geri Dönmek Đstemeyen katılımcılar bu durumun sebebini %37,8 oranında Kağızman’da bulundukları süre içerisinde çok mutsuz oldukları şeklinde belirtmişlerdir.


Tablo14.Katılımcıların Kağızman’ı Arkadaşlarına, Ailelerine ve Çevresindekilere Tavsiye Etme Durumlarına Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Çok az 35 27,6

Az 20 15,7

Orta derecede 43 33,9

Yüksek 23 18,1

Çok yüksek 6 4,7

Toplam 127 100

Tablo 14’e göre katılımcıların %33,9’u Kağızman’ı arkadaş gruplarına, ailelerine ve çevresindeki kişilere tavsiye etme hususunda “orta derecede tavsiye ederim” şeklinde cevaplamışlardır.

Tablo15. Katılımcıların Genel Olarak Kağızman’ın Đmajına Đlişkin Đzlenimleri

Đfadeler n %

Çok kötü 14 11

Kötü 11 8,6

Ne iyi ne kötü 56 44,1

Đyi 43 33,9

Çok iyi 3 2,4

Toplam 127 100

Tablo 15’e göre katılımcıların %44,1’i Kağızman’ın imajına ilişkin genel izlenimlerini “ne iyi ne kötü” olarak değerlendirmektedir.


Tablo16. Katılımcıların Kağızman Denildiğinde Akıllarına Gelen Đlk Beş Öğeye ili şkinDeğerler

Đfadeler n %

Doğası ve tarihi mekânları 113 23,5

Kağızman elması 68 14,1

Kağızman kayısısı 53 11

Misafirperver halkı 45 9,3

Ulaşım sıkıntısı 32 6,7

Terör olayları 21 4,4

Diğer (Bal, kömevb.) 148 31

Toplam 480 100

Tablo 16’a göre katılımcıların %23,5’i Kağızman denildiğinde akıllarına gelen ilk öğenin Kağızman’ın Doğası ve tarihi yerleri olduğu ortaya konmuştur. Katılımcılar %31 oranında da Kağızman’a ait balı, kömesi, yöresel yemekleri vb. Unsurları hatırlamaktadırlar.

Tablo17. Katılımcıların Kağızman’da Yaşamaktan Duydukları Mutluluk Derecelerine Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Hiç mutlu değilim 20 11,8

Mutlu değilim 15 8,9

Kısmen 71 42,0

Mutluyum 47 27,8

Çok mutluyum 16 9,5

Toplam 169 100,0

Tablo 17’e göre katılımcıların %42’si Kağızman da yaşamaktan kısmen mutluluk duymaktadırlar.


Tablo18. Katılımcıların Kağızman’ın Tanıtımı Konusunda Ön Plana Çıkmasını Đstedikleri Yönlerine Yönelik Değerler

Đfadeler n %

AşıkHıfsı 9 5,3

Cemal hoca 25 14,8

Kağızman elması 74 43,8

Kağızman kaysısı 40 23,7

Kağızman türküsü 21 12,4

Toplam 169 100,0

Tablo 18’e göre katılımcıların %43,8’i Kağızman’ın tanıtımı yapılması konusunda ön plana çıkması gereken öğenin “Kağızman elması” olduğunu düşünmektedirler.

Tablo19. Katılımcıların Kağızman’a Yapılmasını Đstedikleri Yatırımlara Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Tarım ürünlerini Đşlemeye dayalı Fabrikalar

65 27,4

Sosyal aktivite merkezleri 45 19

Yolların yapılması 34 14,4

Eğitime dayalı yatırımlar 37 15,6

Diğer 56 23,6

Toplam 237 100,0

Tablo 19’a göre katılımcıların %27,4’ü Kağızman’a yönelik yapılması gereken yatırım olarak Bölgede üretilen tarım ürünlerinin işlenmesine yönelik fabrikaların açılmasını istedikleri ve katılımcılardan %23,6 oranında da Kağızman’a güvenlik, üretim hususunda halkın bilinçlendirilmesi, tarla sulaması vb. yatırımları istedikleri ortaya konmuştur.


Tablo 20. Katılımcıların Kağızman’ın Gelişmesinde Gördükleri En Büyük Engellere Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Kağızmanlıların Kağızman’a sahip çıkmaması 48 21,2

Adam kayırma zihniyeti 36 15,9

Devlet güçlerinin görevlerini yapmaması 45 19,9

Halkın bilinçsiz olması 32 14,2

Diğer 65 28,8

Toplam 226 100

Tablo 20’e göre katılımcıların %21,2’si Kağızman’ın gelişmesinde Kağızman’da doğup büyümüş fakat Kağızman’a sahip çıkmayan kişilerin engel olduklarını düşünmektedirler. Diğer yandan %28,8’i ise Kağızman’ın gelişmesinde cehalet, insanların kafa yapıları, işsizlik ve terör gibi engellerin olduğunu düşündükleri tespit edilmiştir.

Tablo 21. Katılımcıların Kağızman’ın Gelişmesinde En Önemli Görevin Kimlere Düştüğünü Düşündükleri Kurum Ve Kurulu şlara Yönelik Değerler

Đfadeler n %

Belediye 52 34,9

Kaymakamlık 12 8,1

Özel sektör 10 6,7

Hükümet 26 17,4

Kağızman halkı 45 30,2

Sivil toplum kurulu şları 4 2,7

Total 149 100

Tablo 21’e göre katılımcıların %34,9’u Kağızman’ın gelişmesinde en önemli kurum olarak Kağızman Belediyesini görmektedirler.


SONUÇ VE ÖNERĐLER

Araştırmada, şehir imajında önemli olan unsurlar ve şehirde yaşayanların şehre

yönelik algıları incelenmektir. Araştırmanın Kağızman’da yaşayan bireylerin Kağızman hakkındaki genel düşüncelerinin belirlenmesinin yanı sıra, yapılacak çalışmalar ve yatırımlar hakkında da bir fikir sunması beklenmektedir.

Elde edilen verilere göre katılımcıların büyük çoğunluğu 25 yaş civarında, devlet memuru ve öğrencilerden oluşurken bu kişilerin Kağızman da olmaktan mutluyum sorularına verdiği yanıtlara bakıldığında katılımcılarım büyük çoğunluğu, kısmen mutlu olduklarını ifade etmişlerdir.

Kağızman’ın gelişmesi için en önemli görevin hangi kurum ya da kuruluşlara düştüğüne bakıldığında katılımcıların %65,1’i Kağızman’ın kalkınması için en önemli görevin belediye ve Kağızman halkına düştüğünü bildirmektedir.

Çalışmanın uygulama kısmında elde edilen temel sonuçları aşağıda ki gibi özetlemek mümkündür;

• Katılımcıların Kağızman algıları cinsiyete, gelir düzeyine ve mesleğe göre değişmemektedir. Kars nüfusuna kayıtlı olan bireylerin ise Kağızman algısı puan ortalamaları daha yüksektir.

• Üniversite mezunu kişilerin Kağızman algıları lise ve lisansüstü mezunu kişilerden daha düşüktür.

• Katılımcıların %35’i Kağızman’ı beğenmekte veya çok beğenmektedir. • Katılımcıların %23’ü orta ve üzeri seviyede Kağızman’ı tanıdıkları kişilere tavsiye

edebileceğini %49’u ise tavsiye etmeyeceğini bildirmektedir. • Katılımcıların %33,9’u Kağızman’ın imajını iyi ve çok iyi olarak görmektedir. • Katılımcıların Kağızman dışından gelenlerin, gelmeden önce akıllarındaki Kağızman

imajlarına bakıldığında; ne olumlu ne olumsuz olduğu görülmüştür. Katılımcılar Kağızman’a geldikten sonra ise; akıllarında ki Kağızman imajının olumlu yönde bir artış gösterdiği ortaya konmuştur.

• Bireylerin %31,5’i, Kağızman’dan görevleri bittikten sonra ayrıldıklarında Kağızman’ı tekrar ziyaret etmek istemektedirler. Bunun sebebi olarak Kağızman da iyi dostluklar kurduklarını belirtmişlerdir.

• Katılımcılar Kağızman denildiğinde ilk akla gelen beş öğeyi Doğası ve tarihi mekânları, Kağızman elması, Kağızman kayısısı, misafirperver halkı veulaşım sıkıntısı olarak bildirmiştir.

• Bireylerin %79,3’ü Kağızman’da yaşamaktan kısmen ve üzeri memnun olduklarını ifade etmektedirler.

• Katılımcıların %43,8’i Kağızman’ın elmasının ön plana çıkarılması gerektiğini düşünmektedirler.

• Katılımcıların %27,4’ü Kağızman’a tarım ürünlerini işlemeye dayalı fabrikalar yapılması gerektiğini düşünmektedir.

Araştırmaya katılanlar tarafından Kağızman’ın gelişmesi için yapılmasının gerekli olduğu düşünülen yatırımlar;

• Kağızman da ki mevcut tarımın iyileştirilmesi açısından sulama suyu sorunlarına yönelik çalışmalar yapılmalı


• Üretilen ürünlerin işlenmesi için fabrikalar kurulmalı • Seracılık desteklenmeli ve pazarlanması için katkıda bulunulmalı • Şehirsel kalkınma için yüksekokul büyütülmeli • Sosyal tesisler kurulmalı, yeni restoranlar açılmalı • Üretilen ürünlerin ambalajlanması sorunu çözülmeli ve üretilen ürünler fuarlarda

tanıtımı sağlanmalı • Turizme yönelik halk bilinçlendirilmeli konaklama sorunları çözülmeli • Doğa sporları teşvik edilmeli avcılık ile ilgili kamplar düzenlenmeli • Modern yaşanabilir bir ilçe merkezi için kamu kaynakları arttırılmalı ve ilçe devlet

tarafından önemsenmeli • Ulaşım sorununun ortadan kaldırılması için Kağızman’ı Erzurum ve Karsa bağlayan

mevcut yollar yenilenmeli • Askeri birlikler geri getirilmeli, terör ve benzeri tehdit unsurları ortadan kaldırılmalı • Hayvancılık ve bahçecilik ile ilgili kooperatifler kurulmalı • Yeni iş imkânları kurulmalı, istihdam arttırılmalı ve bunlar devlet tarafından

desteklenmeli • Mevcut arıcılık ve üretilen bal ile ilgili tanıtım ve pazarlama desteği sunulmalı bu

konuda halk bilinçlendirilmeli • Tarihi mekânlar restore edilmeli ve tanıtımı yapılıp, turist çekilmesine yardım edilmeli • Pestil, köme gibi yöreye has ürünler seri üretime geçmeli ve konu ile ilgili halk

desteklenmeli • Bölgeye öğrenci çekmek ve mevcut öğrencileri kaybetmemek için yurtlar yapılmalı • Piknik alanları, parklar ve bahçeler oluşturulmalı, yeni festivaller düzenlenerek insanlar

Kağızman’a çekilmeli • Kağızman’dan göç etmiş mevcut iş adamlarının Kağızman’a yatırım yapmaları

sağlanmalıolarak bildirilmiştir

KatılımcılarKağızman’ın gelişmesini engelleyen ve insanların gözünde imajını zedeleyen unsurları ise;

• Kağızman halkının, Kağızman’a sahip çıkmaması • Siyasetçilerin sözünde durmaması ve adam kayırma gibi durumların çok fazla olması • Devlet güçlerinin sorumlu olduğu görevleri yerine getirmemesi, Kağızman’ın diğer

yerlerle kıyaslandığında ihmal edilmiş olması • Halkın yapılan haksızlıklara göz yumması • Yaşanan terör saldırıları ve bunun neticesinde oluşan olumsuz Kağızman imajı • Ulaşım, eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerin yapılmaması veya yapılanların ise etkin

kullanılmaması • Kağızman’ın gelişmesi için hiçbir faaliyette bulunulmaması • Devlet ile halk bütünleşmesinin olmaması • Üretilen ürünlerin işlenmesi,pazarlanması ve Đstihdama yönelik yatırımların

yapılamaması. • Đnsanların girişimci olmaması ve olaylara olumsuz yaklaşmaları şeklinde ifade

etmişlerdir,

Đlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında 872 Đlçe Đçerisinde Gelişmişlik Sıralaması 716 ve 5. Gelişmişlik Grubunda yer alan (DPT; 2004) Kağızman için yukarıda ifade edilen bilgiler doğrultusunda aşağıdaki öneriler yapılabilir;


• Şehirler ilgili pazarlama stratejileri yerel yönetimler tarafından belirlenmektedir. Söz konusu politikaların belirlenmesi ve uygulanmasında kentsel yerel yönetim olan belediye ve yerel kamu yönetimi olan kaymakamlık kurumlarının, üniversitelerin ortaklaşa bir yaklaşımla hareket etmesi sayesinde etkin sonuçlar alınacaktır. Sanayi ve ticaret odaları ile sivil toplum kuruluşları gibi dış organlar şehir pazarlaması sürecinde yerel kent ve kamu yönetim birimlerine en önemli desteği sağlayacak taraflardır.

• Bir şehrin yerel veya yabancı insanları kendisine çekmesinde ve olumlu imaj oluşturmasında turizm kongre ve festivallerin çok büyük bir önemi vardır. Bu şehir nüfusu, iş dünyası ve şehrin çekiciliği için doğrudan ekonomik faydalar sağlayacak algıların olumlu olmasını sağlamanın yolarından birisidir. Bunu sağlayacak alt yapının (Kültür Merkezi, otel, güvenlik hizmetleri vb.)oluşturulması ivedilikle ele alınması gereken bir konu olarak görülmektedir.

• Kağızman köklü ve önemli bir tarihe sahiptir. Tarih konusunun profesyonel bir şekilde ele alınması hem Kağızman’a yönelik olumlu algı oluşturmada hem de turizm potansiyeli oluşturulması açısından önemli görülmektedir. Şehrin kültürel mirası da ulusal ve kentsel otoritelerle olan ilişkilerde önemli rol oynamaktadır.

• Aynı şekilde, önemli kurumlarının yerleşimlerinin ilçede bulunmasının da bu yaklaşımla ilgili olduğu söylenebilir. Örneğin Kafkas üniversitesine bağlı Meslek Yüksekokulunun bulunması Kağızman için bir avantaj oluşturmaktadır. Đlçe paydaşlarının (Kaymakamlık, Belediye, Üniversite, Đş dünyası ve yerel halk) işbirliği içerisinde Yüksekokul öğrencilerinin mutlu ve rahat bir zaman yaşam sürdürebilmelerini sağlayacak stratejik kararlar almaları ve uygulamaları önemli görülmektedir. Bu kuruluşların şehirde bulunması şehirdeki malum yaşam kalitesini işaret eder bu durum genel anlamda gezici iş gücünü çekmeyi kolaylaştırır.

• Spor kulüpleri şehrin itibarında çok önemli roller oynamaktadırlar. Ülkemizde futbol takımlarıyla ünlü birçok şehir bulunmaktadır. Spor alanında başarılı olarak girişimler desteklenmelidir. Ayrıca doğa sporlarının ilçede başlatılması ve yaygınlaştırılması için çalışmaların başlatılması önemli görülmektedir.

• Şehrin insanları en değerli varlıklarıdırlar. Göç veren şehirler yalnızca merak edilme değerini taşırken gelişime iştahlı şehirler yaratıcılığını tam anlamıyla kullanabilen ve yaşamak, çalışmak, yatırım yapmak ve ziyaret etmek için diğer insanları çeken nitelikli kişileri elinde tutarlar. Yerel halk şehrin kültür, spor, iş ve siyaset alanın da etkili rollere sahiptirler. Bu insan potansiyelinin varlığı şehirde yaşayan diğer kesimlerin (memur, öğrenci, yatırımcı vb.)yerel halk ile etkileşimi de güçlenir, değişir veya şehirle ilgili belirsiz düşünceleri azalır. Bu nedenle şehrin nüfusu kendi evlerinde kaçınılmaz bir iftihara sahip olmalıdır ve şehrin geçmişteki, bugünkü ve gelecekteki vizyonunu şehir yöneticileri ile paylaşmak durumundadır. Bu da sadece yerel otoriteler arasında oluşturulacak aktif diyalogla, kamu, yerel medya ve özel sektör birlikteli ğiyle şehrin ortak amaçları ve arzulanan geleceğine karar verilmesiyle başarılabilir. Đlçede insanlarda oluşturulacak şehirlilik bilinci şehre ilişkin her türlü aktivitede birlikte karar verme ve hareket etme şeklinde önemli bir yarar sağlayacaktır. Kağızman’da yaşayanlar ilçeye özgü davranış, düşünce ve hareketlerde bulunarak ortak amaçlar etrafından etkin sonuçlara ulaşabileceklerdir. Đlçedeki kamu veya özel sektör kuruluşlarında çalışanların da Kağızman ortak amaçları etrafında ortak kararlar ve uygulamalar sağlaması söz konusu insanların şehirlilik anlayışına sahip olmalarıyla doğrudan ilişkilidir.


• Yöresel üretim ve pazarlama faaliyetleri üzerinde yoğunlaşılması sadece ilçe için değil bölgenin kalkınması için önemli görülmektedir.

• Kağızman ilçesini Kars il merkezine ve Erzurum iline bağlayan yoların genişletilerek hem güvenli bir hale hem de mesafeyi kısaltacak bir hale getirilmesi Kağızman ilçesinin gelişmesi için en acil ve en önemli konuların başında gelmektedir. Özellik Kars ili ve Kağızman arasındaki kara yolundaki olumsuzluk Kağızman imajı için önemli bir dezavantaj oluşturmaktadır. Ziyaretçi ve yatırımcılar bu olumsuzluk nedeni ile çoğu kez Kağızman’ı ziyaret etmeden bölgeden ayrılmaktadırlar.

• Kars’ta kurulacak olan lojistik merkezi kapsamında planlanan Doğubeyazıt-Kars-Hopa güzergâhının Kağızman’dan geçmesi ilçe için önemli bir dönüm noktası oluşturabilir.

• Özellikle Kars, Ardahan ve Iğdır bölgesine yönelik çok sayıda değerli ve faydalı çalışmaları olan Prof. Dr. Kerem KARABULUT (2011)’un Tuzluca’ya yönelik yaptığı çalışmada belirttiği bölgedeki kültürel ve sosyo- ekonomik yapının girişimcilik ruhunun zayıf kalmasına sebep olduğu tespiti ve bu doğrultuda sunduğu bölgede kamunun özellikle altyapı yatırımlarına ağırlık vermesi ve bunun yaratacağı pozitif dışsallıkları desteklemesi önerisi, Kağızman içinde önemli görülmektedir.

• Đnsanlar Kağızman’da karşılaştıkları olumlu ya da olumsuz bir olay karşısında Kağızman’a yönelik memnuniyet düzeyleri oluşmakta ve bu memnuniyet düzeylerini diğer insanlarla paylaşarak dışarıdaki Kağızman imajının oluşumuna olumlu ya da olumsuz katkıda bulunmaktadırlar. Bu değerlendirme doğrultusunda ilçe paydaşlarının işbirliği içinde etkili programlar geliştirerek Kağızman’da yaşayanların memnuniyet düzeyleri artırılmaları gerekmektedir.

• Kars’ın genel tanımı çalışmaları içerisinde ilgili kuruluşların Kağızman’a da yer vermeleri, pozitif Kağızman algısının oluşmasında önemli görülmektedir.

Değişen dünyada şehirlerin rolü de değişmektedir. Refahın oluşması bakımından şehirler en önemli yerler haline gelmiştir. Avrupa Birliğine uyum süreci ve Türkiye de bölgeler arası gelişmişlik farklarının giderek artması, bölgesel planların ve yerinde planlamaların önemini ortaya çıkarması şehirlerin önemini daha artırmıştır. Günümüzde artık merkezden yerele kalkınma modellerinin yerini “yerelden-merkeze” büyüme yaklaşımları almaya başlaması sonucu şehirlerin pazarlama uygulamalarını göz önüne alarak yönetilmeleri gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Şehir pazarlama stratejilerinin başarılı olması konusunda gerekli olan ölçütlere

bakıldığında ön plana çıkan etmenleri şehrin örgütsel yapılanması, sosyal ve politik destek, liderlik, planlama grubu, vizyon ve stratejik analiz, şehrin imajı ve kimliği ve devlet özel sektör işbirliği, ekonomik koşullar ve sürecin tasarımı olarak açıklamıştır.

Bir yer cazibesini, çekiciliğini yitirmeye başlayınca, diğer güçler, durumu daha da kötüleştirmeye başlamaktadır. Şehrin önde gelen firması veya kuruluşu bocalamaya başlar ya da şehri terk eder. Đşsizlik artar, emlak fiyatları düşer hemen ardından alt yapı kötüleşir. Tüm bu gelişmeler hem yerleşimcilerim hem de işkollarının, başka yerler göç etmesini hızlandırır, iflaslar artar. Đşsizlik, suç oranını arttırır. Şehrin parlak imajı, kararmaya başlar.

Gelecek yıllarda tüm yer ve yörelerin gelişmesi, zenginleşmesi beklenmemelidir. Kıt kaynaklara erişme mücadelesinde kazananlar ve kaybedenler olacaktır. Đnancımız odur ki, stratejik pazarlama ilkelerini ciddi olarak uygulayan yerler, geleceklerini şansa bırakan, atalet içerisindeki yerlere göre, hemşerileri ve yerel iş alemi için daha iyi bir gelecek inşa edeceklerdir.

Oldukça önemli bir konuma gelen şehir yönetiminin kadere terk edilmemesi daha güçlü ve daha iyi toplumlar oluşturma konusunda yaşamsal öneme sahiptir. Vizyon sahibi, tutkulu,


becerikli şehir yöneticileri şehirlerinin geleceğini şekillendirirken aynı zamanda dünyanın yarınını da inşa etmektedirler (Đlgüner, 2011).

Kağızman için oluşturulacak ve yerel karar önderleri için ise önemli fırsatlar sunacak stratejik pazarlama kararları, aşağıdaki sorulara cevap verebilen bir içeriğe sahip olmalıdır (Đlgüner, 2011);

• Bu arenada, yatırımcı, yerleşimci ve ziyaretçi cezbetmede ve mutlu bir yaşam sunmada nasıl başarılı olabiliriz?

• Planlarımıza rehberlik edecek, stratejileri nasıl oluşturabiliriz?

KAYNAKÇA

BOO, Soyoung., Busser, J., S.,Baloglu, (2008). “A Model Of Customer-Based Brand Equity And İts

Application To Multiple Destinations”, Tourism Management. s. 1-13

CARRASQUILLO C.(2009).Cıty Marketıng and Gated Communıtıes: A Case Study Of Guaynabo,

Puerto Rıco. Amherst, A.B.D. Massachusetts Amherst Üniversitesi, Siyaset Bilimi, Doktora

Tezi. s.47

CEYLAN S., (2011), Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Yıl:4, sayı.7, 89-102

Devlet Planlama teşkilatı. (2004). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. DPT

yayınları

EDGELL, D. vd. (1999). Strategic Marketing Planning For The Tourism Industry. Journal Of

Travel&Tourism Marketing, Vol. 8. s.112-120

HOSANY, Y., EKİNCİ,M., UYSAL, ( 2007), “Destination image and destination personality”

International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, Vol. 1 No. 1, s. 62-81

HOSPERS, J. (2004). “Place Marketing İn Europe” Intereconomics, Sep/Oct; Vol:39, No: 5. s.271-

279

İLGÜNER M., CHRİSTER A.(2011). Marka Şehir, Markting Yayınları, İstanbul. s. 192

KARABULUT, K., ÖZARSLAN, F., Tuzluca Sosyo-Ekonomik Profil Araştırması, Erzurum, 2011

KAVARATZİS, M. (2004).“From City Marketing ToCityBranding: TowardsATheoretical Framework

ForDevelpin City Brands”, PlaceBranding, Vol.1, No.1. s.58-73

KAVARATZİS, M. G. J.Ashworth,.(2006) “City Branding: An EffectiveAssertion Of İdentityOr A

Transitory Marketing Trick?” PlaceBranding, Vol. 2, 3. s.183-194

KONECNİK ve GARTNER (2007),Customer-BasedBrandEquıtyfor a Destination, Annals of

TourismResearch, Vol: 34, No. 2, s. 400–421.

KOTLER, P. (2007). “Günümüzde Pazarlamanın Temelleri”, Optimist, İstanbul. s.26

KOTLER, P. vd. (2002).Marketing AsianPlaces, John Wiley&Sons (Asia), Sigapore. s.183

ODABAŞI Y., MİNE O. (2004),“Pazarlama İletişimi Yönetimi”,MediaCat, 4. Baskı, İstanbul


ÖZDEMİR, G. (2007), "Destinasyon Yönetimi Ve Pazarlama Temelleri: İzmir İli İçin Bir Destinasyon Model Önerisi", Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,

PRİNGLE ve THOMSON, (2000),Marka Ruhu: Sosyal Sorumluluk Kampanyaları ile Marka

Yaratmak.çev: Zeynep Yelçe ve Canan Feyyat, İstanbul, Scala Yayıncılık. s.13

RAİNİSTO SEPPO K. (2008) “SuccessFactors Of PlaceMarketıng: A Study Of

PlaceMarketıngPractıcesInNorthern Europe AndTheUnıtedStates” Basılmamış Doktora Tezi,

Helsinki UniversityOfTechnology, InstituteOfStrategyAndInternational Business

DoctoralDissertations2003/4. s.28,

STİGEL ve FRİMANN, (2006), “City Branding- AllSmoke, No Fire?,NordicomReview, Vol. 27, No.2, s.

245-268

TRUEMAN vd.,(2004), “ Can A City Communicate? Bradford As A CorporateBrand” An

İnternationalJournal, Vol.9, No. 4, s. 317-330

YÜKSELEN C., GÜLER E., (2009), Antakya Marka Kent, Görüş ve Öneriler, Detay Yayıncılık, Ankara

http://www.kars.gov.tr/kars_nufus.html Erişim Tarihi:24/03/2012

.