lordriat l.

lanim uruGhomisr lnuenton

lawartoS6 noilrcGnilaW celu lepszego przedstawienia mozliwosci programu Inventor dwiczenia opracowanew tym podreczniku bazujq na ntodelach b€d4.ych upmszczonq reprezentacJE rz€czvuslychobiekt6w technicznych, do kt6rych projektowania bedziemy wykotzystvwac wvbranefunkcje programu. Material awiczeniowy zSromadzono w kolejnych PiSciu rozdzialach.

l.rldNl 2. l.rntrnch t]|!n!rw tym rozdziale poznamy spos6b przygotowywania wlasnych plik6w szablon6w orazustalimy podstawowe konfiguracje, uwzgledniajqce zawanos6 listy czesci, style konstrukcjiz blachy itp.

[.dd t.lLl.h J$lhcf

Tematem 6wiczeh zawanych w lym rozdziale bedzie obudowa zasilacza, prz€dslawionana rysunku 1�l.

rnr*tt

h[rar.cara,L ,IrErur

Prz€dsrawiny spos6b dcfiniowania nowego proj€ku. Elernenty obudowy zasilacza b9d4rromocne przy poznawaniu podstawowych technik sporzadznia szkic6w oraz etemenlowkztaltujqcych, a takze wykorzystania adapracyjnosci do wykonywania cz€Sci w kon_tekjcre zespotu Poza podsrawanu modelowania poznamy rakze sposoby sporzadzaniadohinenracji rysunkowej projekru oraz zasrdy wprowadzania informacji oio;bn;machprojeIru koniecznych do przygorowania tisryczelci.

n.ddaf L tralrn "LD tr"Tematem dwiczei zawa(ych w rym rozdziale kdzie mmie kopaft przedsrawione na ry_sunku 1.2.

Bnt1.2

Poznamy kolejne funkcje zwiqzane zr. spor-&zaniern i wykorzysraniem szkicrrw orazbardziej zaawansowane funkcje modelowania czgSci, tatti jak ireatures orlz Pirts.P-oznamy podsrawowe wiAzanir zespol6w, niezbedne do wtalciw€go ztozenia projektu.Wykonamy takze nowa czeS4, kt6ra bedzie wykorzystywad adapracijno{d, oraz poznamyspos6b sporzqdrania i wytorzysrywania szkic6w adaptacyjnych.

tr|Ild.l5. ?n|rn srrffr"T€marem 6wiczef zawanych w rym rozdziale bQdzie prosra szafa wykonana z elemenr6wblaszanych. przedsrawiona na rysunku 1.3.

rrtr|lll.

Prz.dshwimy sposdb dcfiniowania nowego proj€kru. Etemenry obudowy zasilacza bpd4p(nrurnc prry polnrwaniu podstawowych terhnit sporz4dzania szkjcdw orar etement;wr^/lultujqcych, a rakze wykorzysranir adapracyjnoki do wykonywania czeki w ton_lct$(rc rcspolu. Poza podsras!mi modetowonra poznamy rakze sposoby sporz4dTaniadorlmcnucji rysun&owej projekru oraz zalady wprowadzania informacji o komponintachpftIcktu koniecznych do przygolowania tisty czelci.

lrlf, ttalrlt"tan r"ltmrlcm Cwiczen zawanych w tym rozdziale bedzie ranie koparki przedsrawione na ry_Funku L2.

Poznamy spos6b wykonywania cz$ki i zespol6w z btach oraz u2yiemy adrDrac\inosido oklesren'a rozmiar6w nowo budowanych cz€ki na poasra*dcziSci iirnieja.lttr.Za-poznamy sie z kotejnymi poteceniami tworzenia etcmed" k;;rL"jd;; iil;i;;;iMak on.,zstworzymy wta5n4 bibliol€k cz{ki pamrneEycznych. Koic4c Droiekt. :fl,r\|o4my. Jar. adaptacyJnott utarwia zmianf wyrniar6w gabaryowych categore;potu Sp,,rz4dzrmy takze rysunek wykonawczy. zz wicraj4cy rozsini9cie wybranej cTei;i ,, btr(h

In r.Caft h'I|nn[ lalatrNt rr bn rrfr& htuta

lrdrlil 8. P]t.Grll lnlrtE

rtl

Wrym rozdziale poznamy podsrawowe funkcje progra! u ponoenik p.oj.ktu tDt \rxIArrrrrar.lr, dostarczanego razem z pmgramem Invenror. Ookonamy przeqtadu r uzu;tnrenra wtascrwosc' plik6w nalczqcych do projektu..Zasilacz,.. wykonamy *ooi,.""rrrr.wrascrwoscr proJeklu zlednego pliku do dru8iego. Sporz4dzimy rakze nowy piolutr nalTjiii'Lp,9l*'y;

krdry.powsrat wczcsniej _ obudowr nowego zasitacia o rnnyehwyrruarach nrZzas'tacz opisany w rozdziale L

Pozmmy kol.jne funkcje zsiqzane z€ sporzqdzaniem i wykorzysraniem szkjcdw ozhffdricj rmwonsowane tunlcje modelowania czljci, takje jak iFeatu.?s oraz tpa s.P.o/.n!my podstawowe wiq?ania zespol6w. niezbedn€ do wlalciwego zlozlnia projektu.Wykonsmy tok2c nowa c266, kr6ra bedzie wykorzystywad adaptacyjnosC, oraz poznamyrpo$db sporzqdzania i wykorzystywania szkic6w adaplacyjnych.

rl !, trd.n "&.n."TcmaEm Cwiczci zawartych vr rym rozdziate kdzie prosra szafa wykonana z eterned6wblllllzmych, prz.dstawiona na rysunku 1.3.

I rro*u1l

Iroche toolii dla nowlGi||srTAurodesk lnventorjesr sysremem przeznaczonym do projekrosania rr6iwymiaroweluKonstru|(lor.

_projekrujecy \'r rym pmgramie. skupia sig pnede wszysrUm na wytronriruntooeru przesrzenneSo, b9d4cego odzwierciedlenjem przlszlego, rzeczywisleAo uzadlenrrro zaxonczenru pmc nad modet€m program umozliwia przygorowanie ryvnkd* zlorcowycn I wykonawczych. Wi€kszott prac ,wi?nnych z przygorowaniem dokunRnlrrlrysunKowej -a w.szczegotnojci Benercwanie rzudw rysunkowych. prz€krojd$. wduko;rIP. - pmgram eykonuJe aulomarycznie. lnvenror apeu,nia polqczenie z dokumenhc ia r vsunrc*-4 w lak spos6b,.ze wszystkie zmjany w modelu rr6jwymiarowym zortajq pizi-nresione na dokumen(acjQ ptask4.

l:llTl^1T.1"_Ty:i9 o*laiowe inrormacje o najwa2nierszych rrybach pracy prosra,nuI rworzonycn przez nrego ptikach.

IG2de urzqdzcnie pmjek0owane w programje Invenror ro oddzietny rroktr. ptiti crcftr.poozespotow. rysunk6w, bibliorekj irp.. krore schodzq w skJad d;eso proiektu. mousznaJoowac sre w roarych miejscach (dyski lokalne. dys*i na serwerzi, dvsb na innu"riKonpukrach erupy roboczej). WsTyst_ki€ informacje o jciezkach aostepu io ooszcreiOt.nycn pnkow danego prq€ktu.grup mbocrych, bibtiorek. umozliwiaj4ce sprawne oruaiircgo oo eoycjr, zap,sane sq w ptilu rekstowym z mzszerzeniem /pJ. Jesr io DIit Droietruu-rworzenre nowego tub wyb6r isrniejqcego phku proiekru ro prerwszy irutr'pui",,_pracy w programie Invenror.

fl [odrtrf,rt r Grofcl

L,:.1i I l l ;*:,ry.^ll l l 'rwL.nrif /nr^,$l,rx ,(\r w friru,, n,/,/(.r,,cniu ,/,7. $ r,,r),.,r r r , , f / r r t , ' r r * r i r r { t y l l , , i {1 f i r r ! / ( \ t , ,u . r r . l ) { / rk . f /T ( r h r l t i , s r I r l , . t t ) t Inn ll,,winr w Lo|lc[(.ic r/{rt, lrt' w rr}I,rc l, ry rwt /,.r..ry,,;,1 ,.:1i .r,1 t,trxt-ct,rwmu:

nar[ddl. * Irnlm [ruchrmlsr lnuGmfir

Poznamy spos6b wykonywania czgsci i zespol6w zblach oraz u2yjemy adaptacyjnoScido okreSlenia rozmiar6w nowo budowanych czgsci na podstawii- "rgS"i isiniej[cych.Zapoznamy sig z kolejnymi poleceniami tworzenia element6w ksztaltuj4rych i wiq;iamiiMate oraz stworzymy wlasn4 bibliotekg czgsci parametrycznych. KoRcz4c projeki, spraw-dzimy, j ak adaptacyjnoSi ulatwia zmiang wymiar6w gabarytowych calego zeipolu.'Spo-rzqdzimy takZe rysunek wykonawczy, zawierajqcy rozwinigcie wybranej czgsil z btactr.

lordzlal 0. Pomocnil nroieltuW tym rozdziale poznamy podstawowe funkcje programu Pomocnik projektu (DesignAssistant), dostarczanego razem z programem Inventor. Dokonamy pir"glqau i uzupel-nienia wlasciwodci plik6w nalezqcych do projektu ,,zasilacz,, *ytona-y-topiowaniewlaSciwoSci projektu z jednego pliku do drugiego. Sporz4dzimy takze nowy projekt napodstawie projektu, kt6ry powstal wczesniej - obudowg nowego zasilaczi o innychwymiarach ni? zasilacz opisany w rozdziale 3.

Iroch0 teotii dla nowiciuszyAutodesk Inventor jest systemem przeznaczonym do projektowania tr6jwymiarowego.Konstruktor, projektui4cy w tym programie, skupia sig-przede wszystkim na wykonaniumodelu przestrzennego, bgd4cego odzwierciedleniem przyizlego, rzeciywistego urzqdzenia.Po zakoriczeniu prac nad modelem program umo2liwii p.rygoto*unie rysunk6w zloZe-niowych i wykonawczych. wigkszosi prac zwiqzanych z piygotowaniem dokumentacjirysunkowej - a w szczeg6lno$ci generowanie rzut6w rysunkowych, przekroj6w, widok6witp. - program wykonuje automatycznie. Inventor zapewnia polEc nnir rdokumentaciE ry-sunkow4 w taki spos6b, ze wszystkie zmiany * modelu tr6jwymiarowym zostaiq pir!-niesione na dokumentacjg plaskq.

Ponizej przedstawiono podstarvowe informacje o najwazniejszych trybach pracy programui tworzonych przezniego plikach.

troietuKuide utzqdzenie projektowane w programie Inventor to oddzielny projekt. pliki czgsci,podzespol6w, rysunk6w, biblioteki itp., kt6re wchodzq w sklad aanego projektu, mog4znajdowai sig w r62nych miejscach (dyski lokalne, ayiti nu r".*".rJ, dyski na innylnkomputerach grupy roboczej). wszystkie informacje o sciezkach dostgpu do porr"r"g6l-nych plik6w danego projektu, grup roboczych, bibliotek, umozliwiaj4c" ,p.u*n" otwarcieg_o do edycji, zapisane sq w pliku tekstowym z rozszerzeniem IpJ. Jest io plik projektu.utworzenie nowego lub wyb6r istniei4cego pliku projektu to pierwszy irok-poiczaspracy w programie Inventor.

fl iloilGtowanie cr0SciczEsc brylowa programu Invertor zapisywana jest w pliku o rozszerzeniu lpr, w kt6rymmoZe znajdowac sig tylko jedna czgsi. parametryczne czpsci brylowe mogq by6 moie-lowane w konteKcie zespolu lub w trybie pracy nad poiiayrczi czqlciq. Modelowanie

r0 Inucntor. GwlczGnlr Dnluciltc

czgSci odbywa sig w nastgpuj4cy spos5b. Najpierw powstaje plaski szftlc na aktualnejplaszczy2nie szkicowania. Szkic zbudowany jest z linii, luk6w, splajn6w itp., kt6re ry-sujemy, korzystajqc z polecefi szkicowania, lub tworzymy przez rzutowanie krawgdziinnych istniej4cych czgSci na aktualnE plaszczyzng szkicu. JeZeli jest to pierwszy szkicnowo wykonywanej czgSci, to powinien on odzwierciedlad og6ln4 geometrig przyszlejczESci i miec jak najprostszy ksztalt. Szkic mo2e powstac takhe przez wstawienie naplaszczyzng szkicowania rysunku zaimportowanego w formacie DWG (AutoCAD) lubDXF. Inventor wyposazono w specjalny kreator, kt6ry wspomagatakqkonwersjg.

Podczas sporzqdzania szkicu program wspomaga konstruktora w pozycjonowaniu wzglg-dem siebie obiekt6w rysunkowych, nadaj4c im jednoczeSnie wiqzania geometryczne.Na przyklad jeZeli rysujemy linig prostopadl4 do linii narysowanej wczeSniej, programinformuje, kiedy linie sq prostopadle, oraz wprowadza wi4zanie prostopadloSci, kt6re po-woduje, ze dwie linie sE trwale prostopadle wzglEdem siebie. Mozemy takae samodzielniewprowadzac kolejne wiqzania szkicu lub je usuwai.

Nastgpnie szkic mo2na zaopatzyc w wymiary, kt6re bqd4 kontrolowac rozmiary poszcze-g6lnych element6w szkicu oraz polo2enie wzglgdem innych obiekt6w czq5ci. Wi4zaniageometryczne i wymiary wspdlnie uformuj4oczekiwany ksztalt i wielkoSd szkicu. Na koniecszkic zamienia siq w tr6jwymiarowy element ksztaltujEcy, na przyklad wyciqgniqcieproste, ob16t itp. Jezeli jest to pierwszy szkic czgSci, to wykonany element ksztaltuj4cyznajduje siE na poczqtku historii budowy czgSci i stanowi odniesienie dla nastgpnych ele-ment6w ksztaltuj4cych, kt6re razem uformuj4 czqSi.

Kolejne elementy ksztaltujece mog4 byi wykonywane na podstawie szkic6w, tak jakpierwszy. Ich zadaniem jest wymodelowanie w ju2 istniejEcej bryle dowolnego ksztaltu,na przyklad przez dodanie lub odjgcie materialu. Ksztaltowanie czESci z zastosowaniemszkic6w to gl6wna technika modelowania czg6ci. Elementy ksztaltujEce mog4 byi tak2ewstawiane, co realizuj4 gotowe funkcje programu Inventor. Je2eli na przyklad chcemyzaokr4gli6 krawEdzie, mozemy wstawi6 zaokrqglenie, korzystaj4c ze specjalnej funkcjiprogramu. Zestaw element6w ksztaltuj4cych, ktdry formuje pewien ksztalt, mozna wy-odrqbnii zczgSci i zapisai w specjalnej bibliotece. Taki zestaw element6w ksztaltuj4cych toiFeature. Wstawienie iFeature z biblioteki umoZliwia szybkie wymodelowanie ZEda-nego ksztaltu, kt6ry moze skladad siE z wielu cz4stkowych element6w ksztaltujEcych.

Calkowicie now4 technik4 ksztaltowania czpSci brylowych, zastosowanE w programieInventor, jest adaptacyjnolt.'tNyniary i poloZenie element6w ksztaltuj4cych czpSci ad-aptacyjnej mogEsamoczynnie dopasowywac sig do zastanych warunk6w geometrycznych,czyli polozenia innych czESci zespolu. Dopasowanie dokonywane jest za pomoc4 wiEzaizespol6w. Cale czgSci lub wybrane elementy ksztaltuj4ce moZna wykonac, nie uzywaj4cwymiar6w i wi4zafr geometrycznych, gdyL osi4gnE swoje docelowe wymiary w wynikuzamontowania w zespole. Ich wymiary bEdE takZe zmieniai siE na bieZ4co, gdy zmianieulegnie poloZenie innych czESci w zespole.

Czg6ci tr6jwymiarowe wykonywane w programie Inventor sqparametryczne.lldolemyszybko wprowadzai korektq wartoSci wymiardw czy geometrii czgrlci. Program nadajeposzczeg6lnym wymiarom nazwy zniennych. Moilemy wiEc wykorzystywai zmiennedo tworzenia wyrct:efi arytmetycznych, a takze do tworzenia wlasnych bibliotek czgSciparametrycznych o nazwie iParts. Program Inventor umoZliwia takZe wykonywanie no-wych czqSci, tzw. czqici pochodnych, na podstawie czESci lub zespol6w istniej4cych. CzESi

Boillrhl1. n lanlm [ruGnomFz lnucntota tl

pochodna moze stanowic podstawg do szybkiego wykonania nowej czg$ci na podstawie juZistniej4cej czpsci (zespolu) lub moze byi elementem ksztaltujEcym w innej cigsci. zmiinywprowadzone w czpSci macierzystej lub zespole macierzystym zostan4 takze wprowa-dzone w czgSci pochodnej.

Modelowanie czgsci w programie Inventor wzbogacono o wyspecjalizowany modul doprojektowania konstrukcji z blach. Modele zaprojektowane jako czEsci blaizane mogqbyi rozwinigte.

Dane tekstowe dotyczqce czgsci, takie jak nazwa, numer, projektant, mogQ byi zapisanewe wlaiciwolciach pliku czEsci. czgsi brylowa jest obiektem, kt6ry ma ,,cialo". poprzypisaniu mat e rialu moZliwe jest szybkie sprawdzenie najwaZniejszry ch p arame t r6wfizycznych modelu i przechowywanie ich we wlaSciwoSciach pliku.

Model czgsci sluzy do sporzqdzenia rysunku wykonawczego, z kt6rym jest zwi4zany.Rysunek wykonawczy znajduje sip w oddzielnym pliku. wszystkie t iuny wprowadzonedo modelu czgSci s4 automatycznie odzwierciedlane na rysunku wykonawczym, naromlastzmiana wartosci wymiar6w parametrycznych na rysunku moze powodowai zmianqwymiar6w modelu i dostosowanie modelu czgsci do nowych wymiar6w oraz aktualizacjgrzut6w rysunkowych (w zale2noSci od opcji instalacji programu Inventor).

Program Inventor umozliwia importowanie czqsci brylowych z innych system6w cADw standardzie DWG (3DSOLID iPART), SAT, STEP, pro/E oraz IGES.

fu tlodelowanierestoffwZespoly i podzespoly zapisywane s4 w plikach o rozszerzeniu IAM. Podczas budowaniazespolu moZemy korzystai z juz istniei4cych czgsci, przygotowanych na poffzeby innychprojekt6w, oraz z czgsci nowych, kt6re powstan4 w ramach opracowywanego zlozenia.Tnspoly mog4 byc budowane z podzespol6w. przy modelowaniu zespol6w zar6wnoczESci, jak i podzespoly skladowe nosze nazwQ komponent6w.

wszystkie komponenty projektu (czyli czEsci i podzespoly) sporzqdzanego w programreInventor zapisuje sig w plikach zewngtrznych. Komponenty mo2na wstawiai i polycjo-nowai wzglgdem innych komponent6w, atakirc edytowac z poziomu zespolu glownego.

W celu zmontowania zespolu bgdziemy korzystad z wiqzan zespol6w, kt6re parametryczniewiq)4 ze sobq poszczeg6lne komponenty. wiqzania zespol6w pamigtai4 wzajemne zale-znosci migdzy wi4zanymi komponentami i po wprowadzeniu zmian w rozmiarach kom-ponent6w automatycznie dopasowuj4 sig do nowych warunk6w. wiq,zania zespol6w umoz-liwiajE sparametryzowanie poloZenia czgsci i podzespoldw wzglgdem siebie, co zapewniaprzeptowadzenie podstawowej analizy kinematycznej zespolu or.v automatyczne wykryciekolizii czESci znajdujqcych sig w ruchu. Program umozliwia nagranie pliku w formacie AVIw ce I u zapr ezentow ania ruch u zaproj ekto wanego mechani zmu.

Z"spoly w programie Inventor mogq byi zespolami adaptacyjnymi . oznacza ro, ze usta-wienie komponent6w podzespolu moze adaptowad sig do zastanych warunk6w geome-trycznych przy wstawianiu tego podzespolu do zespolu gl6wnego.

t2 lrucntor. 6$czGnle ua|tucrnc

d'ft PrezenmciG [loietfir

Prezentacje projektu zapisywane s4 w pliku z rozszerzeniem 1pN. Na podstawie modeluzespolu sporz4dzane sqwidoki, kt6re mog4 slu2yi do zilustrowania budowy zespolubqd2 poszczeg6lnych podzespol6w. Program przedstawia w sposdb dynamrczny processkladania i rozkladania zespolu. Mo2na wprowadzii reczne rozsuniqcie wybranychkomponent6w. widoki sE podstaw4 do sporzqdzania rysunk6w monta2owych projektu.Korzystaj4c z trybu prezentacji, moZemy przygotowac na przyklad widok, kt6ry piezintujecaly zmontowany zesp6l, a obok widok pokazujEcy tylko wybrany podzesp6l projektu tuuwidok ,,eksplodujqcy". Program Inventor umozliwia takze zapisanie w ptilu Avi p.o.e.umontowania i rozmontowywania zespolu przy uwzglgdnieniu rdznego poloZenia kur".ydla poszczeg6lnych sekwencji monrazu.

W celu polepszenia jakoSci wizualizacji projektu mozna do modelowanych czESci zastosowaiszereg kolor6w i faktur materialowych. Program umoZliwia tak2e zdefiniowanie wlasnychkolor5w i faktur. Wizualizacjg projektu mo2na wykorzystai do cel6w marketingowych lubdo konsultacji, poniewaZ w spos6b przejrzysty ilustruje obecny stan projektu i umo2liwiaom6wienie, na przyklad w gronie projektant6w, kierunku wprowadzani a zmian.

ffi Slorz4dzanie dolumenraoiirysunloweiRysunki plaskie zapisywane s4 w plikach IDW. Inventor umoZliwia sporz4dzanie dwu-wymiarowej dokumentacji rysunkowej na podstawie modeli tr6jwymiarowych oraz pa-rametrycznych rysunk6w plaskich nie zwi4zanych z modelami 3D. Do wykoriczeniadokumentacji rysunkowej mo2na wykorzystai znajduj4ce siq w programie Inventor biblio-teY.r symboli mechanicznych oraz szereg funkcji wspomagajqcych opracowywanie rysunkuwykonawczego czqsci, takich jak na przyklad przekroje czy przerwania. Rysunek wyko-nawczy mo2e zawierai wymiarowanie pobierane bezpoSrednio z modelu czESci. l4oZnazastosowai dodatkowe wymiarowanie na rysunku.

Na rysunkach czgSci zaprojektowanych jako konstrukcje blaszane mogq byi umieszczanero zw i n i qc i a tych czESci.

w pfiku rysunku mozemy zdefiniowac wiele arkusTy rysunk6w o r6znych formatach,kt6re bgd4 zawierad informacje o liczbie i rozmieszczeniu rzut6w rysunkowyth. Na przykladdokumentacja rysunkowa zespolu moZe obejmowad wiele r62nyctr rysunk6w zlozeniowych,kt6re bgdq zawierad na jednym arkuszu tzy rzuty rysunkowe, a na drugim - widok zespoluw stanle rozmontowania. Ponadto na rysunku mog4 by6 sporzqdzane parametryczne iistyczESci oraz nadane numery pozycji.

Inventor zapewnia parametryczne dwukierunkowe pol4czenia modelu z dokumentacjq ry-sunkow4. wszystkie zmiany wprowadzone w modelu czgsci, modelu zespolu .ry piituwidoku zostanq automatycznie odzwierciedlone na rysunku wykonawczym czgsci lubna rysunku zlozeniowym (l4cznie z aktualizacj4listy czqsci).

Inventor wykorzystuje parametryczny szkicownik do sporzqdzania szkic6w w plikachmodeli czqSci. Ten sam szkicownik mo2na zastosowai do przygotowywania parametrycz-nych plaskich rysunk6w w plikach IDW,kt6re nie odwolujq sig do modeli 3D. Rysunkite mogE by( zaopatrzone w wymiarowanie i wi4zania geometryczne, co umozliwia naprzyktad szybkie wprowadzanie zmian we wszystkich rzutach rysunku.

luulrll * Iil|m uruG[atrlsl Inucntan t3

Dokumentacjg rysunkow% sporz4dzanq na podstawie modeli tr6jwymiarowych, moznazapisywad w formatach DWG, D)(F, DWF, WMF i BMp.

W lan4ilzanlcilotomonraci4lroiclru

Pro€ram Inventor wyposazono w modul pomocnik projektu, sluz4cy do wykonywaniapodstawowych operacji zwiqzanych z zarzqdzaniem komponentami projektu. pomocnikprojektu mo2e byd uruchomiony w sesji programu Inventor lub poza iesiq bezposrednioz poziomu systemu operacyjnego windows. pomocnik projektu moZe byi zainitalowanyna komputerach, na kt6rych nie pracuje Inventor. Takie rozwi4zanie umo2liwia dostgpdo danych projektu osobom z innych dzial6w, kt6re chcq korzystai z zawarrych w pr;jektach informacji.

Pomocnik projektu umozliwia szybkie odszukanie 2qdanego pliku, przegl4danie plik6wprzy u2yciu wbudowanej przeglqdarki, kopiowanie czgsci do inny"t, p.ol"ttor, i-iungnazw plik6w komponent6w, przeglqdanie i edycjp wlasciwosci plik6w projektu, generowaniiraport6w, pakowanie projektu i przenoszenie go do innego miejsca itp.

ffi wymiana danyctr I innyni sysrGmami Gilt/GAit/G[tAutodesk Inventor moze importowa6 i eksportowad tr6jwymiarowe statyczne modele bry-lowe zapisane w formatach SAT oraz STEP. Wbudowany translatoi IGES umo2liwiaimportowanie i eksportowanie modeli powierzchniowych zapisanych w standardzie IGES,zszycie powierzchni i zamianE w brylg. Program wczytuje takZe modele czgsci i zespol6wwykonane w programie Pro/Engineer.

Inventor wczytuje parametryczne modele czgsci i zespol6w wykonane w programie Me-chanical Desktop. Po konwersji zachowana jest pelna p*u*"i.y"rnosi cigsci oraz wiq-zania zespolu. Poza konwersj4 modele programu Mechanical Desktop, kt6re stanowiq naprzyklad czgsci lub zespoly katalogowe, mozna osadzii w pliku ,"rpolu w celu u2ycia ichjako odniesienia do projektowania nowych czg$ci w Inventorze.

Mo2emy wymieniad siE tak2e plask4 dokumentacia rysunkowq. program Inventor zostalzaopafi-zony w specjalny keator konwersji, kt6ry umoZliwia wczytywanie plaskiej geometriiz rysunk6w zapisanych w standardzie DWG lub DXF na aktualnE plaszczyzng szkico-wania nowej lub istniei4cej czgsci albo do pliku rysunku IDw, jako iymbol-szkicowany,ramkg rysunkow4 lub geometrig plask4 do dalszego przetwarzania. Kreator konwersliobsluguje takze eksportowanie rysunku IDW do formatu DWG lub DXF. poza rym prognmInventor mo2e zapisai rysunek w specyficznym dla programu AutocAD Mechanical for-macie DWG, co ulatwia uzycie takiego rysunku w tym programie.

tozdzia t2.

l(onfigutaoia [tog]amu

Przygolowanie nlilrtiw szablonfwZeby zawsze byly ustawione opcje zwiqzane z danym typem pracy, warto przygotowaewlasne szablony plik6w, zknrychbgdziemy sporzqdza( nowe modeie i rysunki. w-plikachszablon6w Inventor bgdzie przechowywal informacje konieczne do wlaSciwego wykonaniawybranych operacji. Na potrzeby tego zbioru 6wiczeri przygotujemy pliki szablon6w,kt6re bgdziemy wykorzystywad podczas pracy.

Podczas tworzenia nowych plik6w korzystamy zawsze z plik6w szablon6w. programInventor zawiera kilka standardowych plik6w szablon6w, ki6re znajduj4 siE w kataloguTemplate. Poza tym poszczeg6lne rodzaje plik6w szablon6w zgrupowane s4 w podka-talogach, okreslaj4cych wprowadzone w nich ustawienia, na priyklad szablony itonR-gurowane do projektowania w milimetrach lub w calach umieszczono w podkitalogachodpowiednio Metryczne (Metric) i Angielskie (Engtish). Na porrzeby wykonywanych(wicze(t utworzymy wlasny podkatalog, kt6ry bQdzie zawieral nasze fiimowe szablony.

Lllymagania ogflneAby wykonai fwiczenia zamieszczone w tym podrpczniku, nalezy zainstalowac programBiblioteka czqici dla programu Inventor 5.3 (Content Library for Autodesk Invenior-s.3y,kt6ry znajduje siE na plycie instalacyjnej programu Invenror 5.3. uZyrkownicy wersji 5.0powinni zainstalowai bibliotekg Czplci znormalizowane RedSpark i tatatogu RedSpark.Konieczne jest takze zainstalowanie programu Microsoft Excel.

Na dysku nale|y utworzyi fold,er Cwiczenia, w kt6rym bqdq zapisywane pliki nale24cedo projekt6w tworzonych w tym zbiorze (wiczen. Folder Cwiczenia powinien znajdowaisig na najwyZszym poziomie wybranego napgdu dyskowego, np. C:\Cwiczenia.

t0Inuennr. Cucronla uatucmG

fflcrente 2.1 *b{ji

nysurcl 2.t.Nowy katalogna nasze plikiszablon6w

Io[Gla 2.1.

Pomor

,Ljin:r*ia I ;*

^il -r+ l

I I Andelskj€

R l a sL J f f i f f "

(mshukj6 Stdndo.d Stand.rd

r: - ,

* ; t ; j

l. Uruchom program Eksplorator Windows.2.Przejd2do katalogu X:\Program Files\Autodeskynventor 5.ATemplates.Napgd Xoznacza dysk, na kt6rym jest zainstalowany program Inventor.3' w katalogu Temprate utw6rz katalog o nazwie t IRMA,iak na rysunku 2.1.

=rsrllj' '8. ...... . j

y'ran: i

:: J Autod.sk, i.�:, :J thvcr*or 5

:ir .J Brn,i ,J catabqt J Comp.tb.r, i_J Content

il DeJign O.:) HrmtFtclp

EE "tQst*t.fd St.nddfd

at_P

St.nddd

f' Skopiuj do nowego katalogu FIrMA nastgpuiqce pliki z kataro gu Metryczne(Metric) i zmiet'r ich nazwy wedlug poaon.l iabeli 2.1.

llom Pllt d0 stoIl0uilta rynilnu llowN narfla dta slo[towencgo lilt[t B

R)L'

tfl

Ft*"lQ

EIhEi

Kons t rukcj a blachowa ( S heet M et al )

Standard (nm)

Standard (mm)

Standard (mm)

Standard

ISO

IPT

IPT

IAM

IDV

I P N

IDW

Blacha

Czqic

Zesp6I

Zesp6I

P rezentacja

Rysunek

nysunel 2.1.Zawartoiinaszego kataloguszablon6w

ZawartoS( katalogu FIRMA bgdzie teraztaka, jak na rysunku 2.2.

Plik Edycja Wf_o_f Utuhtone N"oeOzt, -

po- o''*'I::: 1: i$,yrs,' |tr'd;;'-gl,.t,i".'" ,e * x r) i f f i -A!k$ | |or\ftoo.m F,r",to-*J*[ili]ii,iiliil uSffi

L)4,J V

Zespdirl ,J FYdca!t j Progrn Frtes

3 E 6 F -azeli Ryrunek ZcsDil

5. Zamknrj program Eksplorator Windows.

Teraz mo2na kolejno otwierai poszczegorne pliki i zmieniai ich ustawrenia zgodniez wlasnymi potrzebami. w*prowadzimyLtu zmian w niekt6rych plikach szabron.w.Prikl zESpoL'rDV oraz pREZENricle.tpu nie wymagaiE zmian usrawief .Natomiast pozostale pliki bgd4 wymagaly nieznacznych zmian.

noddrl2. n lonntunch [ru0lrmu lt

Rysrnck 2.3.Stvle konstrukcjiz. blach

w pliku BLACHA.IP?" wprowadzimy dwa style konstrukcji blachowy ch orazdodatkowy atrybut, a w pliku czEsc.lpr wprowadzimy tylko dodattowy atrybut.w pliku ZESPOL.IAM skonfigurujemy ra*^rtosi listy czgsci, a w pliku RysuNEK.lDwustawimy wybrane parametry naszego standardu zakladowego FIRMA.

0. Otw6rz i skonfiguruj plik BLACHA.|pT.

Uruchom program Inventor.

W wySwietlonym oknie dialogowym Otwieranie kliknij ikong Otw1rz (Open),znajduj4c4 siq z lewej strony okna na pasku co wykonac (what To Do). zawartos(i nazwa gl6wnej czgsci tego okna zmienia sig w zaleZnosci od wybranej ikony, w tymprzypadku bgdzie to Otw6rz plik (Open File).

Nastgpnie w oknie orw1rz plik (open FiIe) odszukaj prik BL4cHA.1pz, znajdujqcy siEw katalogu X:\Program Files\Autodeskynventor S\Templatesvirma, i otwdrz go.

Kliknij ikong sry/e (sry/es). Program wyswietla okno dialogowe sryl6w konstrukcjiblachowych. w tym oknie dialogowym ustara siq konfiguracjp material6w, gruboscibfach, parametr6w wykonywania czpsci z blach oraz generowania rozwinigc.

Na potrzeby naszego zbioru dwiczeri okre$limy dwa style konstrukcji z blach o nazwieBlacha 1.0 i Blacha 2.0,ktdre bgd4r6znic siq grubosci4zastosowanego materialu.

Style konstrukcji blachowych mog4przechowywai dowolne zestawy parametr6w material6wustawione i zapisane w r62nych konfiguracjach. zmtanaaktualnego stylu, a tym samym zmianasamej blachy i parametr6w projektowania czplci z blachy, nastgpuje przezproste wybranienowego stylu z listy.

w oknie dialogowym style konstrukcji blachowych (sheet Metal styles) kliknijprzycisk Nowy (New) i wpisz nazwq nowego stylu Blacha,l.0 w polu znajduj4cymsig pod nagl6wkiem Lista styl1w (style List), w miejsce wpisu Kopia Default(Copy of Defaulr). NastEpnie wpisz wartosi 1.0 mm w polu Gruboit (Thickness),jak na rysunku 2.3. Mo2esz takze wybrai material dla blachy o grubosci 1 mmz listy M ate riat (M ate rial).

li.{a ctyri{

lElacha 1.0

Qrubo4C

li' ---l

a** | cie.i, I lrro** |1- Arktr2 -.

I Uddi*

ilffiJr Pta:ki w&

I Mgtode ro:wrqcia ydlojC mtod twioir

l lnnw. : | lKFalo' : j

trY,Ta I iZapiu I U* | lo,^" I E.io" I

Po wprowadzeniu parametr6w stylu kliknij Zapisz (save). program definiuje nowystyl konstrukcji z blach. w podobny spos6b utw6rz styl Blacha 2.0 o gruboscimaterialu 2.0 mm. Gotowe style konstrukcji blachowych przedstawia rysunek 2.4.

Aktshj,$tl, :tDd*[----------=, J

-gJ ', ' r,

't8lnuontor. Gwlczonlr DtakucmG

nysunct 2.[Zdefiniowanestyle konstrukcjtz blach

nys||nck 2.5.Okno zestawieniakornponentdw

r Ffclkiwa6

I U*ao,*r&"io Vdtodd ddof rwioir

lLniru ;| l<F&tor :JAkkFi!/Sd r,

loeloult :l

lffil !",1 i r"r I K*i." I

Po zdefiniowaniu styl6w kliknij przycisk Koniec (Done).

Teraz molemy wprowadzii dodatkowy przykladowy atrybut, kt6ry bgdzie potrzebnydo utworzenia listy czgSci. Wprowadzimy atrybut o nazwie KOD,kt6ry bqdzieprzechowywal kod towarowo-materialowy stosowany w wielu systemach sterowaniaprodukcjq. Kazdy detal bpdzie mial wpisywany wlasny kod, kr6ry pojawi sig na liscieczgSci.

w menu Plik (File) wybierz pozycjg wlaiciwoici (properties) i w wySwietlonymoknie dialogowym Blach.ipt wlaiciwoici (Properties) otw6rz zakladkg uitkownik(Custom). wprowadz atrybut o nazwie KoD w polu Nazwa (Name) i kliknij przyciskDodaj (Add). Nastgpnie kliknij oK, aby zamknEi ro okno dialogowe. zapiszi zamknijpllk BLACHA.IPT.

l. Otw6rz i skonfiguruj phk CZESC.tpT.

wprowadz tylko atrybut KoD,1ak dla pliku BLACH.lpr. po wprowadzeniu tegoatrybutu zapisz i zamknij plik CZQSC. I PT.

0. Otw6rz pllk ZESP OL. IAM.

wybierz pozycjE Zestawienie komponent6w (Bill of Materials) z menu rozwijanegoNarzQdzia (Tools). Program wySwietla okno Zestawienie komponent6w (Bill ofMaterials), jak na rysunku 2.5.

€l

NUMEF 0ns

t i i t : :

Zestawienie komponent6w, kt6re bgdzie przygotowywane w tym zbiorze (wtczefr,powinno zawtera(, kolumnq MASA (MAss), kt6ra przechowuje masq komponent6w,oraz parametr KoD, kt6ry przechowuje kod towarowo-materialowy czqsci i jestwprowadzony we wlasciwosciach plik6w czEsci. Nale2y wiqc wprowadzii dwienowe kolumny.

Kliknl ikongwyb6r kolumny (column chooser) znajduj4cEsiE w oknie Zestawieniekomponent6w (Bil l oJ'Materials). Program wySwietla okno dialogowe Wyb6rkolunmy do z.estawienict komponent6w (Bil l of Material Column Chooser).

norftlal2. .:. tonflgfirclo ffaItrmu t9

Na li5cie Dostqpne wlaiciwoici (Available properties) zaznaczpozycig MASA(MAs.t), a nastEpnie kliknij przycisk Dodaj (Add). Kolumna przechowujqca wartoscmasy zostanie przeniesiona do listy wybrane wlaiciwoici (selected properties).

Kliknij przycisk Nowe pole (New Field) i w wyswietlonym oknie Definiuj nowepole (Define New Field) wprowadz nazwQ nowegopola KoD, a nastgpnie kliknloK. zawartosi okna dialogowego wyb6r kolumn do zestawienia komponent6w(Bill of Materials Column Chooser) przedstawia rysunek 2.6.

Rysuncft 2.6.W;,bieraniekolumntlo zestawieniakomponent6w

nysunGl 2.r.Gotowe oknoaestawieniakomponent6w

lltiqz dostegr nda r

o.a*.; t- ,

('Ur.r{ | '

,' :., : :. ,i;:

t ti t""'

. ,,,,i1:.:, :: ,Pm$f*g4g[ et""rrl*at I

--*J-*JeliZamknij okno dialogowe Wyb6r kolumny do zestawienia komponent6w (Bill ofMaterials column chooser), klikajEc oK. Nowe kolumny widoczne sq w okniedialogowym Zestawienie komponent6w (Bitl of Materials), jak na rysunku 2.7.

I

Zamknij okno, wskazuj qc O K . Zamknij i zapisz plik Z E S p 6 L. I A M .

9. Otw6rz plik RYSUNEK.IDW.

wybierz pozycjg standardy (standards) z menu Format. w wyswietlonym okniedialogowym s t an d a rdy ry s unkow e (D r aft in g S t an da r cr s) wybierz zakladkE .irylwymiarowania (Dimension Style), a nastgpnie wybierzzlisty Aktywny stylwy m i a r ow an ia (A c t iv e D i me n s i o n s ty I e) pozy cjq srA N D ARD - I s o (D E F A u LT - I s o),jak na rysunku 2.8.

NastEpnie wybierz zakladkg Lista czqici (parts List). Kliknij ikongwyb6r kolumny(Column Chooser) i wprowadZ dwie kolumny, MASA (MASS) oraz KOD,podobnie jak w pliku szablonu zlo2enia. Nastqpnie wlqcz wstawianie nagl6wka nadole listy czgSci i ustaw kierunek tworzenia listy czQSci od dolu do g6ry. WaSciwiewypelnionq zakladkg definiowania listy czqsci przedstawiono na rysunku 2.9.

\+$w wtaicimlci

rnf tfWyb6r styluwwiarowania

rllrtZt.Konfigumcjalisty c2qici

r|lf|rz||.Konfiguracjanrnter6w porycji

Teraz kliknij z*Jadrke Nytycr Wzycji (Bailoon) i wybierz nrdzaj numerarora pozycjiowarty (Property Fierd), jaknarysunku 2.r0. * wyswietlo-nym ol'ievtyb6rparametr6w do risty "r_"!?!!, (Bitt of Material iolumn c'hooser) r"ybierzparanrcn POZYCTA (ITEITO i kliknij OK.

fa zalongpnie kliknij Of y "-g:{4ogowym Standardy rysunkowe (DraftinsS t anda r d s). 7 apisz i zamknij plik Ry S U N E K. I DW.

! te1 spos6b zakonczylis3y ggsrosowywanie paramer6w poszczeg6rnych prik6w szablo-n6w do naszych potrzrb.-po dokladnym zapoznaniu rip " ptogru-E o iarto poygoto*acwlasne pliki szablon6w dostosowani do potrzeb swo;ego-uiul konstrukcyjnego.

[ozilziaf 3.

Proielrt ,,lasilaoz"0eliniuiGmy[loielil

Kazdy projekt sporz4dzany w programie Inventor ma wlasny plik projektu o rozszerzeniuIPJ. w pliku projektu przechowywane sq informacje o Sciezkacn aostppu do obszaru robo-czego, lokalnych Sciezkach przeszukiwania, ScieZkach grupy roboczej, Sciezkach do bibliotekitp' Dzipki istnieniu pliku projektu program tatwo oOnaiAule pliki, k6re musi wczyrai, 2ebybez przeszk6d mozna bylo pracowai nad projekto*uny- irz4dzeniem. plik projekiu jestjego integralnq czgsci4 i powinien by6 przechowy*uny tam, gdzie znajduiE si[ gl6wnepliki czgSci i podzespol6w projektu.

CwtczcntoS.t. *6d

W tym cwiczeniu zdefiniujemy nasz pierwszy projekt o nazwie ,,h.silacz". Uefiniowanieprojektu lub wybranie projektu istnieiqcego to pierwsza operacja, kt6rqnareiv wykona\przy ro4)oczynaniu pracy w programie Inventor.

f. Uruchom program Inventor.

2. TAeftniuj nowy projekt o nazwie ,,Zas1lacz,,.

w oknie otwieranie wybierz ikong projekty (projects), znajdujqc4 sip na paskuCo wykonac (What To Do), jak na rysunku 3.1 .

Program wyswietla w prawej czgsci okna ristg zdefiniowanych projekt6w projekty(Projects)- w wyswietlonym oknie projekt6w kliknij przycisk Nowy (New),znajdujqcy sig na dole okna.

Program wyswietli okno dialogowe Kreator projekt6w Inventor (Inventor projectwizard). Wybierz opcjg Nowy projekt (New project) oraz zaznacz Nie @ojw wycinku Projekt dla istniejqcych plik1w Inventora (Is this project for existiltg lnventorfi les?). gdyz nie ma Zadnych prik6w komponent6w narezqcych io "ryzigi proi"tiu.WaSciwe opcje prezentuje rysunek 3.2.

/,:,,-' r- -J-----"

II

\ /, , ) , .

22Inuantor. f nlczGnla $olucznc

lysuncl 3.1.Okno powitalnew programrcInventor

nys|tnct8.2.Opcjesporzqdzanianowego projektu

ny$unot 3.3.Nazwa i polo2eniepliku projekru

'y: rJrJrfi\ppni*tutnr2Ja?+-::*,. ;-.-**

j f. qsdr*y obs rdery dr qup pnickhr

j-. tr Noanetttomridybbln+.} ,l

. Prc*j.t d. btnoRqrh o5kdfl InE*d? _ - . __

i' ",r ': 'Li3_ ___ ;

Po zaznaczeniu opcji kliknij Na-srqp ny (Next).w kolejnym oknie dialogowym usralamynazwg i polo2enie plik6w projekiu.-Wpisz nazwg prolekru Zasilaczi polozenieprojehu w katarogu \iwtczini\zasttq.i. erin"rEs.i "j,"^" j" 0.":l kf,",zn ilur,,bgdqautomatycznie lokowane w tym katalogu. wiasciwe wpisy pzedstawia rysunek 3.3(nazwa dysku moze byi dowolna)

poto2aio faie, ffi4ltf, p&6re (!r,,tl| Ebocal

-rJezeli podane.katalo8i dyskow._l]:

irl"i:j.1 ro program samodzielnie je utworzy. Mo2natak2e wskazai polo2enie pliku projektu, ititulq. pl,ycisk , or",nu t Ji[u_l",.zna1Oulacy siEz prawej strony pola edycyjnego ScieZki dostEpu.'

Po wpisaniu nazwy i sciezki kliknij Nastqtny (Nex).w kolejnym oknie diarogowymustalamy, kt6re biblioteki maiqbyc poaiaronr ao nu'"go i.oi"[r,,. ilzateznosciod tego, jaki projekt uyt wczesniel pioi"tt.. utty*ny.,-*iym oknie dialogowymmog4 byi wyswietlane r62ne *cie2y,t do rozmaitych_bibriotek. Na potrzeby naszegoprojektu nale2y usun4i z,listy Nowy proiekt (iew proie,) wszystkie sciezki,zaznaczajqc wpis i naciskal4c przyciit< iru,i *y:brorc UiUtiirrii (ir'ilti ,"traralibraries). Lista z prawej strony okna powinna byC pusta, jak na rysunku 3.4.

rfddrtS. * tnbnJ|sfl.cr 2E

D$nGtlJ,Okno umoZliwiajqce*yb6r bibliotek dlaaktualnego projektu

lr$nct3.!..\owy projektx oknie projekt6w

rrr$tubedi\vltni,ii noir*

To jest ostatnie okno sluz4ce do definiowania projektu. Kliknij przycisk zakoricz(Finish), a nastqpnie kliknij oK w odpowiedzi na pytanie o tworzenie scieZkiprojektu. Program po*r1c-1.9o gkna projekty (projects),w kt6rym widoczny jestnowy wpis - Zasilacz. Kliknij dwukrotnie slowo zasilacz,2eby uaktywnii nasznowy projekt, co jest zilustrowane znakiem /obok nazwy projektu. obecny widokokna projekt6w przedstawia rysunek 3.5.

cj+f

. l:J

t " l*1,-l pr"*a+ | :::.r. ,., I irn.*., I a,-u I

w zasadzie definiowanie projektu jest zakoficzone. Mozra ju2 zamkn4c to okno, klikai4cpnyciskhml<nii (x), znajduiqcv sig w prawym g6rnym narozriku okna, lub pozostaMcje otwarte w celu kontynuacji pracy w folejnymlwitzeniu. z*oftczyrismy cwiczenie.

fodel wtyczlil tasilacra

Crlcronlo a.z. ---.b61

lolpocTniemy od wymodelowania prostej czqici - wtyczkt, kt6rq przedstawia rysunek3'6' w twiczeniu tym poanmy podstawowe t"it rit i prrygotowywanii szkic^w i element^wks zt ah uj qc y c h o raz wyb ran e e I e me n ty i nt e rfej s u o b s t u g i p ro { ramu.

Piher*Hhr.fi

2l Inucntor. Gwlcrcntr urtuczno

nysunck 3.0.Wtyczka

nysuncl 3.tWybieranieszablonudo wykonaniaczqici

nysrnGft 3.8.Ekran w trybieszkicowania

't

i '

l. Rozpocznij plik nowej czQSci.

Kliknij ikong Nowy (New), znajdui4cgsig w oknie diarogowym otwieranie naliscie co wykonat (what To Do). Jezeli zamkn4les to okno dialogowe, wybierzpozycjg Nowy (New) z menu rozwijanego plik (FiIe).

Program otwiera okno dialogowe otwieranie - Nowy plik (New File). Do wykonanianowej czgsci wybierzemy plik szablonu czpit.ipt, kt6ry utworzylismy w rozdzialedrugrm. wybierz zakladkg FIRMA, a nastgpnie wybierz plik Czqit.ipt, jak na rysunku 3.7.

"l&

D ' a t E . 9 . t ! . s a : O F O

*r,*. l- t-ru- br* -.

+- ,

{| ldFh.rdrd/ "r*dwh

."{rif { -

$ *€ni!*r -

]u: t*p* -

::: ftd*{ : dN66 Frt6rin f..aad -

$M,ff i tuu

O s;r*

S t m

ll srrrr**ay

',..tH

Zcrp.f kh

EIn 3, Eaq,,i+ 5rifrffiftp,r't eE *

axJ

NastQpnie kliknij OK.

Program przechodzi do trybu szkicowania nowej czgsci i automatycznie udostEpnianarzgdzia do szkicowania, zgromadzone domyslnie w lewej czEsci okna graficznego,jak na rysunku 3.8. Ponizej narzgdzt do szkicowania ustawionajest przegl4darkistruktury projektu, w kt6rej w trybie modelowania czpsci bgdzie p."r"nto*una historiabudowy czgici, czyli wszystkie elementy ksztaltuj4ce u2yte dolej wymodelowania.w prawej czgsci program automatyc znie wlqcza plaszczy zng szkico wani a, kt6razawiera siatkg pomocniczqi linie pocz4tku ukladu wsp6lrzEdnych. w polu komunikatdw,kt6re znajduje sig nad obszarem rysowania, bgd4 wyswietlane podpowiedzi.

PrzeglqdarkastruKury czqSci

B8 Edst. u{dok il!tu . tgT.t UencrAr r*rh{r Sd i;;

/Pole komunikat6w /

'gm**

kf{Frwskff i

rdh|l..:. pn|rnJ|sflftf2l

2- Utw 6rz szkic pierwszego elementu ksztaltujqcego.

Kliknij ikong Prostokqt z dw6ch punkt1w (Two point rectangre),znajduiqcqsigwsr6d narzgdzi do szkicowania, i rozciqgnij prostok4tjuk nu.yiunku : b, wstazu.;qcpunkty prostokqta leiqce na przek4tnej.

lFrrcr3.0..).ostokqt

+

lF|rrt0.lt..1, ..tior poziomy' stokqta

Po sporz4dzeniu pierwszego szkicu nare|y go zwymiarowai. program dopasowujerozmtary geometrii do wartoSci wymiaru, kt6rEpodaje uZytkownik programu.Kliknij ikong wymiar og1lny (General Dimension), znajduiqcq sig wsr6d narzqdzido szkicowania. Mo,esz tak,e u2y( skr6tu klawrszowego D. NastEpnie kriknrlg6rn4 poziom4 krawgdz prostok4ta i usraw nad ni4 *yriiu.. Kliknij w wymiari w wyswietlonym oknie wymiaru wpisz wartosi 50, j;kna rysunku"3.r0, i potwierdz,wskazuiqc zielony znacznik zatwierdzenia {, znajduiqcy sii z prawej strony porawpisywania wymiaru (lub naciSnij Enter).

Polecenie wymiarowania jest nadar aktywne. wstaw z prawej strony prostokqtawymiar o wartosci 40,kt6ry bgdzie kontrolowar wysokosi prosiokQta.2*y-iu.o*anyprostokQt bgdzie prezentowal sig podobnie do przedstawi,onego nu.yruntu 3.t tu.zeby zakohczyc wymiarowanie, nacisnij na krawiaturze Esc lub kliknij prawymprzyciskiem i w menu kursora wybierz pozyciQ Koniec (Done), jakna rysunku 3. ilb.Szkic naszego pierwszego elementu ksztaltuj4cego jest gotowy . Zeby przejk(do sporzqdzania modelu bryIowego, nalezy izlic zakoftizyt,.

n hnffi.fuftnrhmmnr.

llsrstt.fl.Zwymiarowanyprostok4t i menukursora

a)

@iv EdycJaYvyrniaru l

eopredni*idok +F5

WidokEom€,tyczry ]

b) {€kwvkonae... I

t'zakohcz szkic. Kliknij prawym przyciskiem w obszarze ekranu i z menu kursorawybierz pozycjg Zakoficz szkic (Finish Sketch).

w lewej czgsci okna programu Inventor w miejscu narzgdzido szkicowania pojawilysrg narzpdzia do tworzenia erement6w ksztaltui4cyc h. ieraz,noznu frr"tsztalciiszkic w brylE. Przedtem jednak nale2y ustawii szkic w widoku izometrycznym.4 ustaw szkic w widoku izornetrycznym. Kriknij prawym przyciskiem w obszarzeekranu i z menu kursora wybierz pozycig widii izometryczny (rsometric view).5. Utw5rz brylp przez wyci4gnigcie proste na odlegloSi 5 mm.

Kliknij ikonp Wyciqgniqcie proste (Extrud,e),znajdui4cq sig wSr6d narzgd,zido tworzenia element6w ksztartui4cych . Mo2esztrtr. urye ,tiotu ttawiaturowego E.Program wyswietli okno diarogowe operacji wyciEgnigcia prostego. wpisz wartosi 5pod pozycjE odlegtoic (Distance). F ogiurn od razu-ilusirui", i"1oti'rpos6b bgdzieprzebiegala operacja. Jezer,i narysunku znajduje siE tyrkojede;,;G tojesr onautomatycznie pobierany do.operacji wyci4gania. Srti" * *iaoku iro,''",ry"rny_oraz parametry operacji wyciqgnigcia przedstawia rysunek 3.12.

[ysutcl3.l2.Parametrywyciqgniqciaprostego

, X d d l - - - j i * t ! B q i r y - - .

i !o ' i ; la i jp * * - - j j.;* ;ig;ifu-----j;.r":=igjESSrr . , ' . i ! -a i i , "

gf , ' f-t-f'--rrql

rdhNt. * tilcnJ|tflftr n

Bl|rcf,3.l3.':erwsza bryIa

P-o ustawieniu t4danych opcji kliknij oK. program utworzy bryrg, jak na rysunku 3. 13.w oknie przeglqdarki obiekt6w pojawil sig pierwszy wpis - wyctqgnrqiie proste I(Extrusionl\.

- " \

Je2eli najedziemy kursorem.na.wpis w przegr4darce, to program wyr62nina ekranie danyelement ksztaltui4cy. Kliknigcie w.prrigt4Jar"" prawego przycisku na wpisie powodujewySwietlenie menu, w |t,j:yT znajduja sip opc;e Ao edycli elementu ksztaltulqcego, edycjiszkicu, wl4czania wymiar6w itp. Jestio podsiawowy spos6b wprow adzania zmian w jui.istniejqcych elementach ksztaltuj4cych.

Teraz wykonamy dru$ element ksztaltuiQcy, kt6ry powstani e rak)rna podstawie szkicu.Najpierw jednak utworzymy dra nowego Llementu ksztaltui4ceg o pr."ryrngszkicowania, kt6ra powinna znajdowai sig na dolnej Sciunie _oaeiu.

Szkic powstaje zawsze, naplaszczyinie szkcoww.ia. Plaszczy''ftg, szkicow;fria mozna zdefiniowaina plaskiej Scianie moderu arbo na plaszczyznie konshukcyjnel. rrogra- u-ojri*ru tworzenienie tylko szkic6w,,plaskich", are takze szticow 3D, wykorzystywanych do operacji przeci4ganiapo Scie2ce.

C. Zdefiniuj plaszczyzng szkicowania dla nowego szkicu i ustaw jq.

Ssrri.l .Ttnnt: ikgne szftrg

Qketcnl,znajdujqp4sig na pasku narzgdzinad ekanem graficznym.Mozesz takie u2yt' skr6tu klawiiturowego s. obok strzalki kursora pojawi sip symbolwybranego narzejzia.

Poniewaz przy takim ustawieniu modelu, jak na rysunku 3.13, nie widac bezposredniodolnej plaszczyzny moderu, na kt6rej chcemy umiescii nowy szkic, nare2y uzy(dostEpnego w prog?mie narz@ziawybierania. ustaw kursor na gornej Scianie modelu,oznaczonej cyfrql na rysunku 3.13, i nacisnij prawy przycisk myszki. w menukursora kliknij Wybierz ukryte (select Other), jak'na rysunku 3.14.Program wyswietli przelqcznlkslutitcy do wybierania obiekt6w, kt6rego bgdziemyuzywa{ gdy wybrany obiek jest niejeanoznaczny. Kliknij zielony prostokqt wewn4trzsymbolu przel4cznika, jezeli programzazraczyrsciang modelu, jak na rysunku 3.15.w przeciwnym razie kriknij jednq z e strzarek, trby pr)e\czycsiE na 24dany obiekt.

2llrrcror. Gtbzcdr tnnlcrn.

lnrrctl.t{Pierwsza bryla

Ays|lnct8.ti.Sciana do ustaleniaplasTcTyTnyszkicowania

Program utworzyl plas-zczyzng szkicowania, co zostalo zobrazowane pojawieniem sigikony szkic2 (sketch2) w przegl4dar.. obi"k,o* oraz wyswietleniem siatki i liniipomocnrczych' Jednak,e praszczyznaszkicowania naaal zna.loule.ie p"o spodemnaszego mode lu. Aby ustawii praszczy znp szkicowania, t"k,;; #" r6wnoleglado plaszczyzny ekranu, skorzyitamy , toffigo narzgclziaprogramu Invenror- Patrz na (Look Ail.

Kliknij ikonQ Patrz nct,(L.ook Ar), znajdujqc4 sig na pasku narzgdzi nad ekranemgraficznym. obok strzarki kursora po;a*i sig symbot wybraneg o-iurrjeLr^ Nastgpniekl i knij pozyci E s zk i c 2 .(

S k e t c h 2 )'w"przegtiair." obiekt6w. program ustawr

$::ffili:Uikicowania r6wnolegle ao piuri)yrny ekranu. rerJ. mozna rozp(rczqc

l. Utw6rz i zwymiaruj nowy szkic.Kliknrj ikong rysowa^]-11i"11 i narysuj szkic przedsrawiony na rysunku 3.16.Rozpocznij od poziomej linii oznaczonej cyfrq .r na rysuniu 3.16.i;;ie @ nare2yrozpoczqc' od Srodka rewe] kr.awgd-zi prostotqta. cay tu.ro. ,crity ,ii o" srodkaodcinka, wyswietlony zostanie zielony punkt]-ornu"zaiqcy punkt symetrii, jakna rysunku 3.16. Linia

1a byi naryso*unu pollomo, w czym pomocny bgdziesvmbol prosropadlosci r, wvswieirany w "'t,*iri p.o*uaJ"i"ii"ii pJtn",".

Tak narysowana linia bgdzie stanowii pomocniczq linig symetrii. Narysuj pozostaretrzy odcinki' Dwa druTsze powinny roipoczynaesip na pilrws^j n*/ro*unej rinii,co pomo2e ustari6 svmbor wi4Tania punktu igoanejo H, ;fi** sig w chwiri

r.drtet 3. * PruFn Jasilrc/ 29

Dsuncl3.t6.' ',rv szkic

- sierwsze obiekty

ly$nGfi8.lL- , . ' . tana

'::t ciqglych,: /inie irodkowe

/

L /I

fozpoczQc'u rysowania na linii poziomej. obie pionowe linie powinny byi tak2er6wnolegle do siebie i prostopadle do pierwszej rinii poziomej .przerwacrysowanielinii mozna, naciskajqc klawisz Esc lub wybieraiqc pozycjg ioniec (Done)z menuprawego przycisku.

Kolejnym krokiem podczas sporzqdzania tego szkicu bqdzie uzyskanie lustrzanychkopii wybranych linii. Do tego celu konieczne.bgd4 linie symetiii, stanowiqce o6symetrii w operacji kopiowania lustrzanego. Dwie narysowane wczesniej liniezostan4 zamienione w pomocnicze linie symetrii. Nacisnij klawisz shift i zaznaczlinie oznaczone cyframi I i 2 narysunku 3.16. Nastgpnie wybierz poiycig Liniasrodkowa (Centerrine) z l isty rozwijanej styr (styri),;at na rysuntui. ' tz. oui"wybrane linie zmieni4 sig na l inie Srodkowe, jak na rysunku 3. i7.

Po zmianie wybranych linii ci4glych na linie srodkowe pozostaje nam tylko wykonaniekopii lustrzanej pozostalych linii.

Kliknij ikong tworzenia kopii rustrzanej. program wyswietla male pomocnicze oknodialogowe Lustro (Mirror). Standardowo wl4czonyjest przycisk Wybierz (Setect),kt6ry umozliwia wybieranie obiekt6w do twoizenia topii tustrzanel. wskuz lini"oznaczone cyframi I i 2 narysunku 3.r7. Nastgpnie wiqczprzycisk oi odbicia(Mirror line) i zaznacz linig oznaczon4 cyfr4 J. tG toni"c ttilmij przyci sk hstosuj(Apply). Program utworzy kopig lustrzan4 jak na rysunku 3.1g.

. J . i . - . : r - . - . 3 1 l - . r r r I r r r r r

3tlwcmrr. GHHGn|N InlUGznG

lys||nct3.t8.Kopia lustrzanalinii szkicu

nysuncl 3.19.Druga kopiaIustrzana liniislkicu oralzntiony szkicuprzy ,,ciqgniqciu"

f f ia.. /ffii **. _5_lor"oa.e f . . , . . I r * |

a >

Wy.konamy j eszcze jednEkopig lustrzan4 szkicu. okno Lustro (Mirror)jest nadalwyswietlane, wipc wska7, lsraz wszystkie obiekty z wyiEtkiem poziomej rinii srodkowejNastgpnie kliknij przycisk oi odbicia (Mirror tine) i wska2poziomq riniq srodkow4,potem kliknij przycisk Zastosui (Appty). program utworzy kopig lustrzan4 iakna rysunku 3. I 9a.

b)a)

Na zakoriczenie operacj i kl ikni j przyci sk Koniec (Done).

Zastosowanie operacji tworzenia kopii lustrzanej w szkicu powoduje automatyczne nadaniewr4zan symctrii wzglgdem wskazanej linii srodkowej. Mozna sprawdzii, jakie *i4runi,geomctryczne zostaly nadane wybranemu fragmentowi szkicu, wybierai4l narzpdzie pokazwtqzania (show' Constraints) z zestawu narzpdzi do szkicowaniu i *ri.orula. obi"kt ,rki.u,na przyklad l inip.

'{l liyrrre oqdky +otfr wyrlrq#{* rri{r$6tyrar€

,b *v&*

4 r*,r*"i, r.gr.ri

6 ou*V Prcdos.da ,?

l:; Fo?Ee{,i4}irin

I gz.spldsrE*,

lJ '7.7 v

D r l ' ) p r y r x

b t l ? r y \t

l-'- r - .

-Togt'- wyswietla pasek zawierajqpy symbole wi4zarl zastosowanych dla danego obiektu szkicu.wyl4czenie wyriwietrania paska wiqziri nastqpule po wskazaniu krz yzyiu .jiylruiaugo.

0

rdl|lil* PnFnJrslhcf 3t

lts|rct3.20.| .. r miarowany- ,, r's;klc

E

Zeby sprawdzi(, czy operacja nadania wiqzafi przebiegla pomy6lnie, wystarczykliknqi w obiekt szkicu i przecirynEe go. Jego kopia lustrzana powinna sig zmieniai

symetrycznie, podobniejak w przykladach na rysunku 3.19b.

Dzigki zastosowaniu kopii lustrzanej znacznie zmniejszyla sig liczba wymiar6w,

kt6re nalezy poda6, zeby szkic byl poprawnie zwiqzany. Dodajmy brakujEce cztery

wymiary, kt6re zapewniq peln4 kontrolg nad szkicem.

Kliknij ikong Wymiar og6lny (General Dimension) i zwymiaruj sporz4dzony

szkic tak, jak na rysunku 3.20. Wymiar kqtowy o wartoSci 90" jest wstawiany,gdy wskazujemy punkty w okolicy Srodk6w mierzonych odcink6w.

Na zakoficzenie wymiarowania naciSnij klawisz Esc.Teraz nasz szkic jest ju2 gotowy.

Kliknij prawym przyciskiem i wybierz w wySwietlonym menu pozycjq Zakoitczszkic (Finish Sketch) lub kliknij ikong Szftic (Sketch), znajduj4cq siq nad ekranemgraficznym, co takze spowoduje zakoftczenie pracy nad szkicem.

Mozemy obecnie wykorzystai nowy szkic do wykonania elementu ksztaltuj4cegoprzez zastosowanie operacji wyci4gnigcia prostego. Przedtem jednak ustawimy modelw dogodnej pozycji, w kt6rej latwiej bgdzie zobaczy( efekt zastosowanej operacji.

8. Utw6rz element ksztaltuj4cy przez wyci4gnigcie proste.

Kliknij ikong Obr6t (Rotate), znajduj4c4 sig na g6rnym pasku narzgdzi, i ustawmodel tak, jak na rysunku 3.21. WyjScie z polecenia obracania nastqpi po naciSnigciuESC lub wybraniu Koniec (Done) z menu kursora. Mo2na zmienia6 poloZenie

modelu takZe wtedy, gdy uaktywnione jest jakie6 polecenie programu.

Narzgdzie do obracania mo2na takZe uruchomi( przez wybranie pozycji Obr6t(Rotate) w menu Widok (View).

Jezeli po wl4czeniu n'arzpdzia obracania naciSniesz klawisz Spacja, to program wySwietlipomocniczy szescian ze strzalkami, kt6ry ulatwia ustawienie precyzyjnego widoku. Wskazaniestrzalki ustawi model w danym widoku. Wylqczenie szeScianu pomocniczego nast4pipo ponownym naciSnigciu klawisza Spacja.

Polecenie obracania mo2na takie szybko uruchomii przez nacisniqcie i przytrzymanie klawiszafunkcyjnego F4. Jest to szczeg6lnie wygodne gdy chcemy szybko zmieni6 obszar pracyi nie potrzebujemy bardzo precyzyjnie ustawid modelu.

iI!!!

E2trnrrr.6r|cnd.lr*iUczrc

ty$rct3.fl.Model ustawionyw widokudo tworzenianowego elementuksztaltujqcego

Po ustawieniu modelu w zqdanym widoku mo,na uruchomii funkcig, kt6ra tworzywyci4gnigcie prosre. przy definiowaniu szkicu dra operacji ',"y;iEg;;;" prosregokonieczne jest wskazanie szkicu, tt6ry tworzy zamkniQtq pgtrg. pgtra skrada sipz element6w szkicu. wybranie takiej pgtri nastEpu.le przez kriknigcie w srodkuobszaru ograniczonego pgtl4.

Kliknij ikonq wyciqgniqcie proste (Extrusion),znajdui4c4 sig wsr6d narzgdzi dotworzenia erement6w ksztaltui4cych. Mozesz takze izyist otu t ta*ioturowego E.Program wyswietri okno dialogow.e operacji wyciEgnigcia prostego, w kt6rym domysrniewlqczony jest przycisk wybierania.profir;do;y;i4gnipcia. wsiaz *"*nqr'nowegoszkicu pola zaznaczone przez zaciemnienie naiysunku 3.21. Jezeli wybraresnreprawidlowe pole, to m2'esz odi4i je ze zbioru wskazari naciskai4c i przytrzymulqcklawisz sizry' i nastEpnie krikaiqc w ni. po*to.ni". wpisz warro.i 20 pod pozyciqodlegloic lDistance)' progrim domysinie proponuje, ze nowo,*orrtny erementksztaltuiqcy spowoduje dodinie .,,ut.iiuru, lat na .ysunt< u 3.22.

nysrnGl 3.22.Podglqdttowego elementuksztaltuiqcego

Dodanie materialu

-- t 5 laolAwJ*y -^-- . -

lrldrets6 :l-f r ( J l

t . J . l

T-or, -l

rodj I

Krd*1

Pd{/t*i6

r-*--l

Po ustawieniu wszystkich parametr.w operacji wyci4gnigcia prostego kriknij oKw oknie dialogowym Wyciqgniqci, prirt, 1"txtrusioil.-e.og.u,n i*o.ry brylowyelement ksztaltuj4cy, jak narysunku i.zz.w przegtqaarce "uiJtto* p"*stanie takzenowy wpis, rejestrujecy wykonan4 operacjp.

LctftllS. * PnFnJrslhcr EI

lFrcr3.23.^ . .. )nano" . \ e lement. _: : l tuJqcy

lFrct3.2tr: ,: -.cJ'zne

'. ,: rukcyjna

ffi

.tlN!ffi***Teraz wykonamy trudniejsze zadanie. Sporz4dzimy szkic dla kolejnego elementuksztaltuj4cego, kt6ry bqdzie znajdowai sig na plaszczyZnie szkicowania ulokowanejna plaszczy Znie konstrukcyj nej . Naj pierw j ednak musi po wstai plaszczy znakonstrukcyj na, kt6r4 utwo r zy my jednq z moZli wych metod.

Plaszczyzna konstrukcyjna to nieograniczonaplaszczyzna, ulokowana w przestrzeni 3Dw odniesieniu do istniejqcych krawEdzi, Scian i wierzcholk6w modelu, osi konstrukcyjnychlub innych plaszczyzn konstrukcyjnych.Plaszczyzng konstrukcyjn4stosujemy tylko wtedy,gdy nie mamy miejsca do narysowania szkicu 2D. Innym zastosowaniem plaszczyznykonstrukcyjnej w trybie pracy nad zloZeniem jest wyznaczenie plaszczyzny przeciEciazespolu lub plaszczyzny wi4zania zestawiaj4cego albo 16wnoleglego.

9. Utw6rz plaszczy zng konstrukcyj n q przechodzqcq przez trzy wierzcholki.

Kliknrj ikong Ptaszczyzna konstrukcyjna (Work Plane), znajdujEc4 sig wSr6dnarzgdzt do tworzenia element6w ksztaltuj4cych. WskaZ w dowolnej kolejnoSci trzywierzcholki modelu zaznaczone na rysunku 3.23. Wybranie wierzcholka bgdziesygnalizowaneprzez wySwietlenie na nim ZSltego okrEgu. Po wskazaniu ostatniegowierzcholka program tworzy plaszczyznp konstrukcyjn4jak na rysunku 3.24a.W przeglqdarce obiekt6w pojawi sig nowy wpis - Plaszczyzna konstrukcyjna(Work Plane).

a ) {

T er az molemy zdefi niowai nowq plasz czy zng szkicowani a, na kt6rej sporz4dzimyszkic bolca wtykowego.

b)

EIlnrrnu. Grlcrtrh llfiIcar

lf' Zdefiniuj plaszczyzngszkicowania dla nowego szkicu i ustawj4do szkicowania.Kliknij ikong szl<ic (Sketch),z1ajdui4c4 sig na pasku narzgdzinad ekranemgraficznym. Mozesz tak2e uzyt, stoiu t iu*iaturowego s. obok strzarki kursorapojawi sig symbol wybranego narzgdzia. Kliknij utworzon4 wlasnie praszczyzngkonstrukcyjnE. Program umiesci now4plaszczyzng szkicowania na plaszczy'niekonsrrukcyjnej.

Terazmo2na sporzqdzii nowy szkic. Przedtemlednak ustawimy taki widok naplaszczyznp szkicowania, kt6iy umozliwi latwe rysowanie szkicu. Zqdany widokprezentuje rysunek 3.24b.

Polecenie Patrz na (Inok At) ustawia widok na wskazan4 praszczyznq szkicowania w ten sposob,2e os X plaszczyzny szkicow-ania biegnie wzdluz poziomej krawgdzi ekranu, a os y _ wzdluZpionowej krawpdzi ekranu. Na et<ranie wiaocz-ny j'""rt.ymuot ukradu wsp6lrzgdnych, w kt6rymkolory odpowiadajq nastppuj4cym osiom: ,rir*'riry"<n"A _ X, zielony (Green) _ y, niebieski(Blue) - Z' Mozna to latwo zapamiQtai, korzysta.ff z nasrQpuJ.cego skojarzenia: RGB = XyZ.Je2eli u2yjemy teraz polece rne patz na (I^ook At) ikrikniemy praszczyznpszkicowania,to program ustawi model jak na rysunku3.25a(,,do g6ry nogami,,), co nie jestoczekiwanym ustawieniem modelu.

ny$mct 3.2i.UstawienieplasT.clysykonstukcS,jnej t i l ' \ -

-

Aby. ustawii model ja-k na rysunku 3.24b, konieczne jest odwr6cenie zwrotu osi r(zielony - Green). W tym celu bqdziemy edytowai uklud *rp6l;;;dnych.Kliknij ikonp Edycja ukttdu wsp6trzqdnych (Edit Coordinare system),znajdui4c4 signa pasku narzgdzi do szkicowania. p.ogram zamieni ikong tiojwymiu.o*"go ukraduwsp6irzpdnvch na ikons ukladu plaskiJgo. rrim4 ri.iofi;;?;i;.;,"go ukraduwsp6lrzgdnych oznaczonEcyfrq I na ryiunku 3.25b, a nastgpnie pionow4 krawgd,modelu oznaczon4cy.frq2 na rysunku i.25b. prog.um autoJuty.in]e oowroci osieukladu wspdlrzgdnych.

Jezeli osie zostan* ustawione jak na rysunku 3.26, tokriknij prawym przyciskiemmyszki i w menu wyb.ierzpozycjg Koniec (Done).program tit*iira., nowe porozenieosi ukladu wsp6lrzpdnych.

Kliknij ikong patr2 na,(L.ook At), znajduiqc4 sip na pasku narzgdzi nad ekranemgraficznym' obok strzalki kursora pojawi siiryqql*ybranego narzgd.zia.Nasrgpniekliknij plaszczyzng konsrrutcy.lnatuU pory"je Szkic3 (Sketch3)w przeglqdarce.Program ustawi plaszczyzng szkicowania iownotegte ao ptaszc ,yriy "xruru,1ak na rysunku 3.24b lub 3.27.

ll. Utw6rz nowy element ksztaltujqcy przez obr6tdookola osi.Narysuj i zwymiaruj yH" yi99:r-ny na rysunku 3.27.przyrysowaniu szkicu zwracajuwagQ, by poszczeg6lne_odcinki Uyfy ao siebie p-rostopuaf". Srf.i" po*inien byiobiektem zamknisrvm. wvmiarv o *u.tos"i o i ; *t;;;;'*""]"riii" pozosralych

r|au.l8. * Pt.FnJ|s|hcf t5

Irsrct3.20.Z.riana^;:awienia

: ukladu.,:t1lrzednych

]t:ilcll.A., ., \ s:ric

l|FrcrSrt.'"--..

dialogowea - : :ann

wymiar6w. Szkic ten zostanie obr6cony o peiny kQt w celu utworzenia elementuksztaltui4cego typu obr6t. z,eby zakofrciye szkicowinie, kliknij prawym przyciskiemekran graficzny i wybierz,pozyci|hkoiczszkic (Finish sketci'1'.Loi.aii wyswietrinarzgdzia do tworzenia element6w brylowych.

Kliknij ikonp obr6t (Revorve), znajduj4cq siE na pasku narzgdzido rworzeniaelement6w ksztaltuiEcych. wybierz os obracania, oznaczonEcyfr4l na rysunku 3.2g.

3E lrnrrr.crttarhtnwcac

Tworzony element ksztaltuiqcy powinien doda6 materiar do istniej4cej bryty.Po ustawieniu opcji jak na rls_unku 3.2g, kliknij oK. program utwoizy bolec wryczkizasilacza, jak na rysunku 3.29a-w przeglqdarce obiekt6w pojawit sig nowy wpis- O b r6t I (Revolutionl \.

nysrrct 3.29.Uzyskany elementkszraltujqcy

nys||net 3.30.Ptaszczyznaodbicia i kopialustrzana bolca

s;

,i:

lr-".;

a ) bt

12. Wykonaj kopip lustrzan4 bolca.

Drugi bolec utworzymy przez wykonanie kopii rustrzanej pierwszego bolca. Do tegocelu konieczna bgdzie nowa plaszczyzna konstruk"ylna, iio.o bedzl stanowiiplaszczyzng odbicia. poznamy nowy spos6b tworzenia praszczy)ny konstrukcyjnej.Ustaw model w widoku jak na rysunk u 3.29 .

Kliknij ikong Plaszczyzna konstrukcyjna (Work plane), znajdujEc4srq wSr6dnarzqdzi do tworzenia element6w ksztaltui4cych. wskaZ punti sy.et.ii krawgdziw punkcie oznaczonym cyfrq r na rysunku 3.2ga. punkt symetrii ugazie wybrany,gdy program wyswierli 26lty okr4g. Nastgpnie wskaZ krawgd z ozniczon4cyfrqina rysunku 3.29b.Po wskazaniu tej krawEdzi program utworzy plaszczyzngkon s tru kcyj n q pr zecho dzqc q pr zez ws kazan y pu nkt i prostopaitq do krawgdz i,jak na rysunku 3.30a. Teraz mozemy utworzyi kopig lustrzanq Uttca.

t y ' l

Kliknrj ikong Lustro elementu (Mirror Feature),znajduj4cEsig wsrdd narzpdzido tworzenia element6w ksztaltui4cych. program wyswieila oino diurogo*"z wlqczonym przyciskiem Elementy (Features). witaz bolec (mozna io zrobi6na modelu lub w przegredarce obiekt6w). Nastqpnie wrqczprzy:cisk praszczyznaI us t ra (M i r ro r P lane) i wskaZ utworzonq wlaSnie ptasicryzngkonstrukcyln4.Na koniec kliknij oK. Program wykona kopig lustrzan4 bolca,lak na rysunku 3.30b.wtyczka zasilacza, kt6rq wrasnie projektujemy, bpdzie rqczona z drugqczgsciqobudowy zasllacza za pomocq czterech wkgt6w. Konieczne jest wigr wykonanieczterech otwor6w pod wkrgty. otwory bgdE umieszczone w narozniiach podstawy

b)a)

f|zurl3..:. pnFnJlsilmf3t

wtyczki. Aby polozenie otwor6w bylo latwe do kontrorowania, wykonamy zaokr4glenieczterech naroanik6w modelu, a otwory umieScimy w punktach centralnych zaotragtenia.Przedtem jednak ukryjemy praszczyzny konstrukcyjne, gdyzraczej'niebgd4juz nampotrzebne.

f3' ukryj plaszczyzny konstrukcyjne. w menu rozwijanym widok (view) wybierzpozycjg Geometria konstrukcyjna (work Geometry), a nastgpnie odznicz pozycjgPlaszczyzny konstrukcyjne uiytkownika (user wirk plane'i). program wyrqczyobie plaszczyzny.

wylqczenie widocznosci obiekt6w konstrukcyjnych wykonane z poziomu menu wid.ok>Geometria kon.strukcyjna (view>work Geimetry)powoduje tyrko ty-.ru.owe ukrycieobiekt6w konstrukcyjnycl. Po zamkniqciu i ponownym otwarciu pliku geometria konstrukcyjnazostanie wyswietlona. Aby na stare ukryijakis obiekt konstrukcyjny,"nare2y skorzystaizprzeglqdarki obiekt6w. wystarczy kJiknqi prawym przyciskiem ilong obiektu i w menukursora wyl4czy ( W i do c zno j t (V i s i b i I i ty).

14 Wykonaj zaokrqglenia czterech naroznik6w promieniem stalym.

Kliknij ikong Zaokrqgr (Fiilet), znajdui4c4 sig wsr6d narzgd,zido tworzenraelement6w ksztaltujqcych. W wySwietlonym oknie dialogo wym Zaokrqglenie(Fillet) na zakladce Stary (constanl) kliknij wartosc promienia zaokr4gleniai wpisz wartosi 5. Nastgpnie kliknij napis 0 wybrano (0 serected),zna.ydui4cy sigz lewej strony wartosci promienia, i wskaZ cztery pionowe krawgdzie, oznaczonecyfrql na rysunku 3.30b.

Podczas wskazywania krawgdzi mo2na swobodnie obr6cii model, 2eby latwie; byro wskazaikrawpdzie niewidoczne. wystarczy nacisn4i i przy*z.ymae krawisz F4 i obr6cic moder.Mo2na tak2e obracai go, wskazuiqc ikonE obi6tinoiatel,znajdui4c4 sig napasku narzgdziStandard' wszystkie polecenia zmieniaj4ce polo2enie modelu aziaiajqw trybie nakladkowym,czyli w czasie dzialania innego polecenia.

Program zaznaczy kraygd-zle i poka2e,jak bgdzie wyglqdalo zaokrEglenie,co przedstawia rysunek 3.31.

Ds|rilE.el. ' . ; "edz ie

, .-,tokrqglenia.-: .nt promieniem

& t,+ l@ z'w lfg oa.*".r1:-Trttq4e--- .--rI lt tudqdt l

r Pad. iI rgbrglt I

f Vt+i*tc r{6ac

T WrFtbq/rrfrt

f i | lrrri I rrl+ _ l

3l hr.a.f. Grhzcdr rnfitlczr!

Po wskazaniu wszystkich krawgdzi kliknij OK. Program wykona zaokr4glenie, jak narysunku 3.32a.W przeglqdarce pojawi sig nowy element ksztattuj4cy - Z.aokrqgleniel(F il I e t I ). T eraz moizna wstawiai otwory.

Nril3.t2.Nowa plaszczyznaszkicowaniai punkty centralneluk6w zaokrqglenia

nysrrct3.3E.Nowa plaszcryznaszkicowaniai punlay centralnetukow uokrqglenia

b)a)

Otw6r sklada sig z dw6ch element6w, punktu wstawienia i elementu ksztaltujEcego.Punkt wstawienia otworu jest umieszczany na aktualnej plaszczylnie szkicowania.Aby wykonad otw6r naruedziem Otw6r (Hole), zawsze najpierw trzeba umie$ci6punkt wstawienia otworu.

15. Zdefi niuj now4 plaszczyzng szkicowania.

Kliknij ikong Szftic (Sketch), znajdujEc4 sip na pasku narzgdzi nad ekranemgraficznym. Mo2esz takhe u2y( skr6tu klawiaturowego S. Obok strzalki kursorapojawi sip symbol wybranego na'zQdzia. Kliknij g5rn4plaskqscianE zaznaczonqciemnym kolorem na rysunku 3.32a. Program sporz4dzi szkic, kt6ry bEdzie zawiera6krawgdZ wskazanej powierzchni wraz z punktami centralnymi zaokr4glef ,jak na rysunku 3.32b

16. Wstaw cztery punkty, bqd4ce Srodkarni przyszlych otwor6w.

Kliknij ikonp Punkt, irodek otworlt (Point, Hole Center), znajduj4c4 sip na paskunarzgdzi do szkicowania, i wskaZ cztery punkty Srodkowe zaokr4glen, ozractonecyfr4 ,/ na rysunku 3.32b. Program sygnalizuje poprawne umieszczenie punktuwstawienia otworu w punkcie centralnym luku przez wy5wietlenie zielonego k6lkaoraz symbolu wiqzaniaZgodnego (Coincident).Po umieszczeniu czwartego otworunaciSnij Esc, co spowoduje zakohczente polecenia wstawiania punkt6w otwordw.Nastgpnie zakofrcz szkic, klikajqc prawym przyciskiem i wybieraj4c z menu pozycjqZakofrcz szkic (Finish Sketch). MoZna takze kliknqi ikonE Szfttc (Sketch) lubnacisn4i S. Program przygotowal punkty wstawienia otwor6w, jak na rysunku 3.33.Teraz molnaju2 wstawi6 drugi skladnik otworu - element ksztaltuj4cy.

r|aurtS. J. PnhnJ|s[ftr3g

Program wykona otwory o jednakowych parametrach we wszystkich wstawionych punktachotwor6w na danym szkicu i umiesci w przegr4darcejedn4ikong erementu ksztaitui4cego typuotw6r, mimo 2e faktycznie powstanqcztery o-t*ory. Aby wykonai oddzierne otwory o r6inychparametrach, konieczne jest sporzqdzenie oddziernych sziicdw ,"*i"r"Ji;t;;;nkty wstawienidotwor6w,

lL Wstaw otwory.

Kliknij ikong otw6r (Hole), znajduiqcE sig wsrdd narzgd,zido tworzenra elemenr6wksztaltujqcych.

w wyswietlonym oknie diarogowym otwory (Hotes) ustaw otw6r z poglqbieniemwalcowym, przejSciowy, o Sredniiy 2 mm, Sredni"y pogrgui"ni;; ;,n, a glgbokoScipoglgbienia 2 mm. zmiany wartosci wymiar6w dokonuje sig poprzez edycig riczbznajdui4cych sig na piktogramie ilustrui4cym otw6r, , p.u*".j'.i.-y otnu. poprawniewypelnione okno dialogowe przedstawia iysunek 3.34.

IISUIGI 3.34..no diulogowe' .;tr6yy i gotowe-.t ir\' w modelu

J=- i - , j1 . , , . i

.!l

Po ustawieniu wszystkich parametr6w kriknij oK. program wykona otwory, jak narysunku 3.34. Do zakofrczenia modelowania wtyczki obudowy zasilaczapozostalonam wygenerowanie bryry cienkoSciennej z pernego modelu, kt6ry powstar do tegomomentu. Nasz model powinien miei otwart4 tg cig.i, ktOra bgdzie polqczonaz drugqczqsciq obudowy zastracza. w obu bolcach powinny po*.tui o,twory, przezkt6re bgdzie prowadzony przew6d do styk6w. Grubosi scianek'w g6rnej czgsci borcapowinna wynosid 0.5 mm. poglgbienia c zterechotwor6w pod wkrqty bgcl4 stanowiipowierzchnig styku z drugqczEsciq obudowy zasilacza, *ig" toni""r,i"lJ.t urunrg.i"z operacji generowania bryly cienkosciennij powierzchni otwordw, ,iorortu*i"ni"powierzchni poglgbienia. wygrad detalu po iastoso*aniu operacji generowania bryrycienkoSciennej przedstawia rysunek 3.35.

lFillt3.3i.:

' . : 1 1

: -.iosctenna

Otwory w bobach

3.

Powiezdrnie sty*u rfiiorzone na poghbieniu

otrcrub)

&iiid'"$,

a)

'i..1*;;

Aby osi4gn4i i4dany efekt, koniecznejest wskazanie powierzchni detaru, kt6re zostanqusunigte podczas tworzenia bryly cienkosciennej, oraz zastosowanie dw6ch r6znychgruboSci Scianek.

f0lrucmrr. 6$utnh fi.]ilrcmc

lE. Utw6rz brylE cienkoScienn4.

Sliknl lkonp skorupa (shett), znajduj4c4 sig w6r6d. narzgdzi do tworzenia elementdwksztaltuiqcych. program wyswietla tt nt a-iutogo we skorupa (sheil) z wlqczonymprzyciskiem wybierania powierzchni pominiEtych. Standaidowo propono*unugruboSi ro 1 mm, co jest wlaSciw4 warto5ci4 dia naszego "r"a"f riia.y, wigkszo5iscianek ma mie6 wlasnie tak4 grubosi. Najpierw nalezy wskazai p"owierzchniedo pominiEcia.

wska2 dwie g6rne praskie powierzchnie obu bolc6w, wyr6znione na rysunku 3.36a.Nastgpnie odwr6i mo'rer i.wska2 cztery powierzchnie oiwor6w, *y.iznion. norysunku 3.36b (nie wybieraj powierzchni poglgbienia!). Na koniec *iknz pr^rrry.nggdrn4 czqsci, wyrdznionE na rysunku :. ioc. powierzchnie do pominipcra zostarywskazane' Te.az- mo2na wskazai te powierzchnie, kt6re upaq mialy grubosi 0.5.nysrnGft3.3o. ?Pou iera<. ln ietkt poniniqcia .

w r:Zosie operacji ',, i , , EItNorzenia bryly

cienkoiciennej i. i ': ':, ' l' . . i i u t , i i ' . e

Rysuncl 3.3r.Ustalenie nowejgruboici Scianek

Klikntj w oknie dialogowym Skorupct (Shell)przycisk >>. Okno rozwinie doln4czgsi' w kt6rej wprowadzamy r6zne grubosci icianet. Kliknij *pir"xi irri l ,u,o1by dodat (Click here to atrct) i wpisi wartosi grubosci 0.5, j;k na rysunku 3.:za.NastEpnie kliknij wpis 0 w,vbrano (0 setectectl i wskaz boczne po*i.rr.1,n,. warcoweobu bolc6w, oznaczone na rysunku 3.37b.

b)a )

b)a)

Po pomyslnym wskazaniu wszystkich powierzchni kliknij oK. program urworzybrylE cienkoscienn4 jak na rysunku :.:s. w ten sposdb ̂tJ.ryhi- y naraziemodelowanie wtyczki, kt6rajestjednqzczpsciobudowy .as'lariu'.-pozostaje namjedynie wprowadzenie niezbEdnyih danych tekstowychipisuii*h,u czgs6. Danete zostanq wykorzystane.przy tworzeniu listy czEsci, porruii*uniu ptitu itp. przedtemjednak nale'y zapisai p.lik czgsci, nadaiqc ,, nur*q tak4, jak numer rysunkuwykonawczego wtyczki.

ll.T.aptsz plik pod nazwq 123-001 .

2f. Wprowad| dane czesci.

BflF'!reli

futhtt. r PldGnftsthcf fl

Y T"ly Plik (File) wybierz pozycjg wtaiciwoici (properties). w wyswierronymoknie dialogo w ym wI ai c iw o i c i I 2 3 - 0u . ip t na zakladce F o ds umow an i e' (s ummary)wpisz w polu Nazwa (Title) nazwg zaprojektowanej czgsci - wtyk.Tazakladkaprzechowuje og6lne informacje o pliku. Nastgpnie na zakladce piojekt (project)wpisz w polu Opis (Description) takze nazwg czgsci Wtyk, a * poiu projekt(Project) nazwg aktualnego projektu ,/,asiracz". Ta zakladka przeclowuie informacjespecyficzne dla projektu. w obu zakladkach mo2esz takze wprowadzil inrormacletekstowe w innych polach, co ulatwi poszukiwanie pliku.

Program proponuje standardowo. by numer rysunku byl taki, jak nazwa priku czgsci,co zapewnia jednoznaczny opis zawartosci pliku. Jednak 2e mo2na .u*"). zm1.;nii numerrysunku w zakladce Proiekt, co w niekt6rych sytuacjach bEdzieprzydatne. NarezyjednakZeunikai sytuacji, w kt6rych dokladnie ten sam komponent (ten sam plik czpsci lubpodzespolu)ma r62ne numery rysunk6w w r62nych projektach.

Na zakladce u2ytkownik (custom-) mozna wprowadzii wlasne pora, w ktdrych bgd4przechowywane informacje specyficzne dla danej firmy. w szablonie pliku czgsci,na podstawie kt6rego powstal ten model, wprowadzono pole o nazwie KoD,przechowuiqce numer kodu towarowego, stosowanego w wielu systemach sterowaniaprodukciq. wprowadZ w zakladce (I2ytkownik (Cuitom) wartosi z-w-1234567dla atrybutu KOD.

Na zakladce Fizyczne (physical) przypiszemy do naszego modelu material, cospowoduje wyliczenie wlasnosci frzycznych modelowanej czgsci. Nalezy na liscierozwijanej Material (Material) wybrai plastik ABS @Es piastic).Ta operacjaspowoduje, ze na li$cie czgsci pojawi sig wartos6 masy tej czgsci, a model-w plikuczgSci bgdzie mial kolor zastosowanego materialu.

Mozna wprowadzii wlasne materialy rub edytowai materialy istnieiqce. Aby prowadzii edycjpmaterial6w, nalezyw menurozwijanymFormat wybrad pozyejg-MateriirylMateriatsy.w wyswietlonym oknie dialogowym material6w mo2na dokonylv ie'roi^pu.u*Ltr6* material6woraz kolor6w renderowania zastosowanych dla danych materiut6w.

Poprawnie wypelnione zakradki okna dialogo wego wr as c iw o i c i (p ro p e r t i e s)przedstawia rysunek 3.38.

lrsr[ck 3.31.- stalenie nowej:.ubolci icianek

'9'lryqt% tg,*.+la-t'*t!* F-ryrda I FCsA:-** f-4{ f-

r!|!r. f-*e i*-*,f--

**1..'-

- :T: F-o - :_** ,D. r , , - FF-- tulPir lh iq*; lb bi'd; . f ' l l ld I ! r___bH I- - r'd !!it

w @ 9 f f . t

ry Ii-Y pf-c;;i. liErilif* fhi- -------:.*

r+rk f_* | :. efffi=T v f-l-fiiE :

A- fffi- | : *na*-t ? r---,ra= :

to ln*" r .++ @lryis f f i lzdirFl

; . F I i " T * - t _ :

-

* w t--.gJii . , " J i ' " ; * o

d--4*---lffi:, i i . i,tF:TTTor,sr-r

h i l

t2 hrorbr. Gwtcrmh rnnycurG

Na koniec kliknij oK w oknie dialogowymwraiciwoici (properties). w ten spos6bmodel wtyku obudowy zasllacza zostal zakoriczony i mo2na zapisai wprowadzonezmiany otaz zarrkn4c model. Przed zapisem pliku warto ukryi na stale niepotrzebneelementy konstrukcyjne. np. plaszczyzny konstrukcyjne (z poziomu przeglEdarki)i ustawi6 model w takiej pozycji , zeby jednoznacznie bylo wida6 na podgl4dzie,co tojest.

tl. Zaptsz i zamk nij plik. Zakohczyli Smy i wi czen i e.

llodel lorfic6wlri lolca myl(owogo

GUcrcnbA.g.-A,S

Poprzednie twiczenie dostarczyto sporo informacji o sposobie projektowania czqici. W tymtwiczeniu, w rctmach utrwalenia poznanych umiejqtnoici, nalezy zaprojektowat moclelkofic6wki stykowej, umiesTczanej na bolcach wtykowych zasilacza. Model jest bardzopro,ttj, a jego wyglqd i rysunek konstrukcyjny przedstawia rysunek 3.39. Model powinienpowstac na podstawie szablonu Czgit.ipt i zostat zapisany w pliku czqlc,i o nazwie1 2 3 -002 , w tym samym projekcie, co model poprzed.ni.

ny$rGl3.3g.Rysunekpotnocntczy

do tworzeniamodelu kohc6wki

nlsuncl 3,40.Najprostszy spos6bwykorutnia konc6wki

Spos6b wykonania tego modelu jest dowolny, ale najszybsze efekty przyniesie nastqpuj4cakolejnosc operacji: rozpoczEcie od narysowania okrqgu o srednicy 4 mm, nastQpnie wy-ci4gnigcie go na wysokoS(, 12 mm, zaok4glenie powstalej brly promieniem 2 mm z jed-nej strony i wykonanie skorupy o grubosci 0,5 mm. Kolejne fazy powstawania modeluprzedstawia rvsunek 3.40.

Po zakoticzeniu modelowanianalezy uzupelnii dane o modelu we wlaSciwoSciach pliku,podobnie jak dla modelu Myczki. Nazwa czgsci to Kohc6wka, projekt ,Z,asilacz".l.ialezywybrad tak2e material, z jakiego wykonana bgdzie ta koric6wka oraz wprowadzii kodtowarowo-materialowy dla tej koric6wki wtykowej dla atrybutu KoD. Na koniec nale2yzapisai i zamknqd plik 123-002.ipt.Zakoficzyli6my to Cwiczenie.

rrrfilt..:. 'r|nn-m3fIt

$rlrrlccrlrtrrcr?6cl

ilcr.rhtl ^-6d

Wykonane w iwiczeniu 3.2 i 3.3 cz$ci anontujenry w zesp6l. Rozpocuiemy od tworzeniamodelu zlo2enia, kt6ry powstaje na podstawie sznbtoni zespd.iam. w tym iviczeniupoaterny sposdb wstawiania jM istnieiwch plikow do pliku in"go zespolu oraz sprqw-dzhry.dziatanie podstawowych wiqziit- ierpit6w sluiqcych ao zionnionia zespolu. poznkonczeniu tego cwiczenia nasz projekr bdzie prezentoiA ,ig nh jo* na rysunku 3.41 .

fl|r.f fflKoftcdwkiv'rykowe zwiqzane:wtykiem

Hro

fFt [t.|2.Wybieranies:sblonudo utworzenia:cspolu

s * )

t9F

l i : ' /

t Rozpocznij nowy plik zespolu.

Kliknij ikonq Nowy (New),znajduj4c4 sig w oknie dialogowym Otwieraniena liScieco wykonat (what To oo)-Jeiri_tooino nie jest wyswietlone, to wybierz pozycjgNowy (New) z menu rozwijanego ptik (Fite).

Program otwiera okno dialogowe otwieranie. Do utworzenia zespolu wybierzemyplik szablonu Zesp6r'iam,opisany w rozdziare 1. wybierz zat<taixg itnue,a nastgpnie wybierz plik Zesp6t.iam, jak na rysunku 3.42.

ETI t

Nastgpnie kliknU OK.

Program otwiera sig w trybie budowania zespor6w. Dostgpnymi poreceniami sqpolecenia wstawienia komponentu, tworzenia komponentu lub tworzenia erementukonstrukcyjnego. pozostale narz$ziado obslugi zespoldw ,q nu ,rri" nieaktywne.w przeglqdarce obiekt6w pierwszym wpisem jist ikona aktualneg" rlrp"r".Wstawione lub utworzone komponenty ^\dq

jego skladnikami.Najpierw wstawimy model wtyczki i dwie ko6c6wki, a nastQpnie zwiq?smy jeza ponxlce wiryari zespol6w.

2 Wstaw wtyczkg i kofic6wki.

'S:=:,g

&*fit

tf hronrr.Gncrcrh $rWcaG

Kliknij ikong lVstaw komponent (Place Component), znajduj4c4 sig wSr6d narzgdzido obslugi zespol6w, z boku obszaru graficznego.

Program wySwietli okno dialogowe Otw6rz(Open), w kt6rym bgdzie otwarty katalogdyskowy aktualnego projektu, jak na rysunku 3.43.

N.ep*u 1123S1 l- at',l" 1arri I zmid.. I f,;,:rr, I

Poldtio&I!*q.':c!*erugFEg$Erlrg

K

re

l* Z*sdiirac

tsl

Wybierz plik modelu 123-001 i kliknij Otwdrz(Open). Wstaw jeden model wtyczkiw Srodku ekranu, zatw ier dzajqc j ego polozen re pr zez nac i Sn i gc ie przyci sk uwybieraj4cego. Program proponuje wstawienie kolejnych umieszczef komponentu,lecz wtyczka powinna byC tylko jedna. Takohczerue procesu wstawiania komponentunastgpuje po naciSnigciu prawego przycisku myszki i wybraniu pozycji Koniec(Done) z wySwietlonego menu.

Warto zwr6ci6 uwagg na fakt, Ze teraz uaktywnione sE kolejne narzpdzia obslugikomponent6w zespol6w oraz 2e w przegl4darce obiekt6w pojawil sig nowy wpis- 123-001.ipt. ' /. Pierwszy wstawiony (lub zaprojektowany) komponent jestkomponentem nieruchomym. Automatycznie przypisywany jest mu atrybutunieruchomienia, co ilustrowane jest symbolem pinezki na ikonie komponentuw przegl4darce. Obok nazwy komponentu, po dwukropku znajduje siE numerumieszczenia. W projekcie moZemy umieScii dany komponent wiele rczy, aka2deumieszczenie bgdzie miei oddzielny numer.

Wstaw w podobny spos6b dwie kofc6wki. Z-estaw komponent6w bgdzieteraz podobnydo przedstawionego na rysunku 3.44a (model po odwr6ceniu).

nys||Dct3.f3.Wybieraniekomponent6wdo wstawienia

Rysuncl 3.4i[Wstawione

komponentl,

Tespotu i oktto

clialogowe wiqzan

Pldt le lPkkryddl 'dj 'ml iJ

; $-:-.i,r' 'ij

. i l W/{6*{#A;.t;li:i::t.z.*i I n*t' | **;1"*a I, I I F - i t W l t d 4: q lp l . {s i i l n ; n , l r ry: : : : : f f . . , r '

0{t--l{l\ _ IF Pokdi F6tid

i , : r l

fr:',, i ' j! j , l r - . r :

l * l

Aby teraz poprawnie umie5cii kotic6wki na bolcach wtyczki, skorzystamy z wiq;zahzespol6w. W tym przypadku zastosujemy wiEzania wstawiajqce, kt6re przeznaczones4 do montowania element6w o symetrii osiowej, np. otwor6w i Srub. UZyjemy dw6chmetod przypisywania wiqzari, klasycznej, przy u2yciu okna dialogowego, i metodyszybkiej, kt6ra nie wymaga wySwietlania okna dialogowego.

l. Zastosuj wi4zania do zmontowania czg$ci ze sob4.

a)n l ' t q l l

b ) - -

r"*"* F32G--l r- 6 d E.

ludtt0t3. * Pl0lcn JNSthCr f5

Kliknij lkong wstaw wiqzanie (place Constraint), znajduiQcq sig wsr6d narzpdzido obslugi zespol6w. Program wySwietli okno dialogo i" tiito-* iiOronr, (placeconstraint), w kt6rym nare2y wrqczy(, wiqzanie wstawiai4ce, jak na rysunku3.44b.Przy stosowaniu wi4zari pokazujemy dwa zestawy wiqzanej geometrii. Nale2y wskaza6krawgdz kolowq na bolcu wtyczki e) oraz na brzegu metalowej kofic6wki (2), jakna rysunku 3.45a.

IISUnGI 3.f5.Krawqdzie wybrane:tla v'iqgnia,.. stawiajqcego

lys||nGl3.f6.Koncriwki wtykowe;r iqlane z wtykiem

aT\ .t v-|

' i ' \ 2

I

t l\#,

b)a)

Po wskazaniu krawgdzi program zmontuje ze sobq oba komponenty r zasygnalizujeto dzwigkiem.,Ie2eri program poprawnie zwiEzal komponenty, jak na rysuntu :.+su,to w oknie dialogowym Wstaw wiqzanie (Place Constmint) nale2y pokazac przyciskZastosui (Apply). w podobny sposdb mo,na zwiqza(drugi zestaw komponent6w,jednakze my zastosujemy innq metodq. Kliknij oK w oknL dialogowym wstaww i qzan ia (P lac e Con s t raint).

Druga metoda wstawiania wiqzah zespol6w jest szybk4 metod qprzeznaczonE' do srosowania typowych wiqzaf, na pizyklai wiEzaiwitawialqcyctr.Spr6bujmy zwiqza( pozostal4koric6wkp z wolnym bolcem wtyczki. Ustaw powiQkszenieobrazu na drugEparg bolec-koric6wka, podobniejak to przedstawiono nu.yruntu3'45a' dla pierwszej pary wi4zanych komponen toi. Zeay uzyskai szybkie zwiqzaniekomponent6w,nale2y przycisn4i klawiszAlt, wskazad krawEdZ toritOwru ornu"ron4cyfrq2 na rysunku 3.45a i puScii klawisz A/r.

(-l)* Przycisk wybieraj4cy myszki powinien byi wcisnigty. program wyswierli przyYor

kursorze symbol wiqzania wstawiaiEcego.Teraz nalezy przesun4i koric6wig io" krawgdzi borca oznaczonej cyfrq I na rysunku 3.a5a. Gdy i.og.u- ustawi poprawniekofc6wkq na bolcu, moZna zwolnid przycisk wybieraj4cy .yr=rt i. Jest to r6wnoz nacznez zatwierdzeniem wi4zania, co program sygnalizuji aiwigtiem.w ten spos6b tjty"l_49" komponenty obudowy zasilaczazostaly ze sobqzwiqzane,jak na rysunku 3.46. W przegl4darce obiekt6w widoczne sE ikony wi4zari *itarialacyci1zastosowanych w tym iwiczeniu. Model wtyczki (r23-00r) ma dwa wi4zania,a modele koric6wek po jednym.

ffi] 7 h " -

WffiWw|i?rij,tllae*lnat, Ina*ior,l

g lS l_dq ,L ' l r : r l r q06u*@ n**

H;3i-m- ffil

4. Zapisz model zespolu, nadaj4c mu nazwg 123_000ZakonczyhSmy i wi czenre.

f6 Inucntrr. Gwlcrcill lrrtucur

Ilrorzenie nowego lommnentu w lontcfiSoie reslofu6$crcnto B.i. -"?'d

nys|lnGfi0.fr.Obudowa zasilacut- czQit g6rna

lysunGt 3.tt.Przygotowanieplaszczyzny szkicudla nowej czqici

Nasz projekt ma ju. trzy .czqici. .wsrystkie powstaty w oddziernych prikach czqici. Jed-nak2e program Inventor d?skgnale .tpo^ogo proje-ktowanie czqici w kontekscie zlo|enia,v,ykor4tstuiqc geometriq iu:z istnieiqcych ,zgsri. w tym c"vticzeni) poznamy jednq z technik

sto,sowania adaptacyjnoici,w tvvorzeniu nowych czqici w kontekscie zlozenii. Zaprojektujemyg6rnq czqlt obudovty zpsilaczs, kt1rej geometia bedzie ic#re ntiqzania z geometriq wyko-nanego wczeiniej wtyku. Na rysunku 3.47. przedstawiono g6rnq izeic ob-uao*y za-siliczazap roj e kt owan q w rym tw ic ze n i u.

*- . "'jt . r l , l ; t t , ' 1 .' i { r ' ' "

' I ' t l t r ;

i l / : ' ' i '

'51'''. "-".ti,,1,'..,...

i:--;. : . : ] : 1:l'L;i!

i

' , - A

t i i

r i l

f. otw6rz model 123-000 i ustaw go w widoku izometrycznym, jak na rysunku 3.4ga.Najlatwiej wykonai t9,

,klikaiac prawym przyciskiem w obszar ekranu graficznego

i wybierajqc WzycieWidok izometrycaty (Isometric View)z menu kursora. Mo2natak2pwybrai polecenie Widok izometrycTny (Isometric View) w menu Widok (View).

Nelsrraqptr! lwtfrt

F:t6td -

ffi------edd4rrwgo*,u|_lC tCre:irotu**

-- ettg*l . I

gt*ftd

IFIRMA\crQi.ix I rucOqd"a.l

Fl Zd.&ri6frr$ dd:.qE f, trtiu da qtrfatowrrdri f/b C$&ryrt

@l l-- or-l *ur I

Takie ustawienie modelu ulatwi nam ustarenie polo2enia nowego komponentu, kt6ryma stykac sig z ju, isrniei4c4 czgsci4. Na g6rnej krawgdzi wtyJlci umiescimyplaszczyzng do naszkicowania nowego detalu.

2. Rozpocznij tworzenie nowego komponentu.

Kliknij tkong Utw1rz komponent (Create Component),znajdui4cq sig w6r6dnarzgdzi do obslugi zespol6w z boku ekranu graficznego. w *yirrr"tr,onym okniedialogowym utw6rz komponent (Create in-bhce ci^ponrnil podaj nazwgnowego komponentu r 23-003.ipt, wybierz szablon czq'ic.ipt, t atatogu FIRMA,jak na rysunku 3.48b.

DomySlnie zaznaczona opcja Zdefiniuj wiqzania plaszczyzny szkicu dla wybranejpowierzchni lub ptaszczyzny (Constrain sketch ptane to'sellctudface or prane)spowoduje zastosowanie

liaz.anla r6wnoleglego -dla

plaszczyzny no*o tworzonejczgsc|Przy kursorze pojawia sig.ikona ilustrui4ci wl4cienie wiqzaniado wskazywanejplaszczyzny odniesienia na istniejqcym komponencre.

ab)a)

l|dlzlet 3. r Pl0Fn,I.slhcr 4l

]Isilrcl3.lg.PtasrygyTnas:kicowanianowej cTqicioraz wyglqdDrzeglqdarkiobiekt6w

iysuncl 8.60.Szkic sporzqdzonyw wyniku rzutowaniakrawqdzi istniejqcejbryly

Nastgpnie kliknij OK. WskaZ g6rnqplaszczyznp wyr62nionqi oznaczonq cyfr4,1na rysunku 3.48a. Po wskazaniu ?qdanej plaszczyzny program definiuje nowykomponent i automatycznie przechodzi w tryb szkicowania nowej czgSci. Poprzednioutworzone komponenty sA wyszarzane, jak na rysunku 3.49a. To samo dotyczyzawartoSci przegl4darki, w kt6rej aktywny jest obecnie nowo tworzony komponent,a reszta komponent6w pozostaje wyszarzona, jak na rysunku 3.49b.

W. V f t " t

Moiemy obecnie rozpoczqe szkicowanie nowej czgSci. Szkic podstawowego elementuksztaltuj4cego powstanie w nieco inny spos6b niZ dla pierwszych dw6ch komponent6w.W tym projekcie waZne jest, aby geometra g6rnej czqsci obudowy byla SciSle zwtqzaniaz geometri4 dolnej czg3ci - wtyku. Chcemy, by przy zmianach wymiar6w wtykuodpowiednim zmianom podlegala takhe g6rna czgSi obudowy. Aby osi4gn4i ten cel,sporzqdzany szkic powinien byi szkicem adaptacyjnym, czyli powinien adaptowaisig do istniej4cych warunk6w geometrycznych. W tym przypadku szkic adaptacyjnyuzyskamy przez skopiowanie (rzutowanie) krawqdzi istniej4cej czESci na aktualn4plaszczyzng szkicowania nowej czqSci.

3. Utw6rz szkic adaptacyjny dla nowej czgsci.

Kliknij ikonpRzutuj element (Project Geometry), znajduj4c4sig w6r6d narzedzido szkicowania z boku ekranu graficznego. Wska2 kolejno odcinki proste i lukowezewngtrznej krawgdzi wtyku, jak na rysunku 3.50a. Szkic ma utworzyi pgtlgzamknigt4. Program rzutuje wskazane krawgdzie na aktualn4 plaszczyzne szkicowania.Po wybraniu wszystkich krawgdzi naci6nij Esc, aby zakoiczy(, wybieranie kawgdzi.

b)*a)

*riJ w+"*ti!i:_j Foe*ckr}lf ra!.0i.ts1r,#.F l?3-dtz.i,til

Sd terozit,zFrd t?3s3,btrl

.iq-:t Pez*et16*.il*.@:Kff*trra$d

a) t:

Aby zakortczyi szkic, nale?y kliknqi prawym przyciskiem i wybrai z menu pozycjEZakoficz szkic (Finish Sketch). Mo2na takZe nacisn4i klawisz skr6tu S.

4 Utw6rz gl6wny element ksztaltuj4cy nowej czESci.

Kliknij ikong Wyciqgniqcie proste (Extrude), znajdujqc4 sig wSr6d narzgdzido tworzenia element6w brylowych z boku ekranu graficznego. W wySwietlonymoknie dialogowym Wyciqg niqcie proste (Exrrude) podaj odlegloS6 wyciqgniqcia30 mm. Na koniec kliknij OK. Program utworzy brylE, jak na rysunku 3.51a.

b)

t8 Inucntcr. Gwlczonh UrWGrnG

nysuncl 3.51.Pierwszy elementksztahujqcy g6ntejczqici obudowyoraz zawartoitPrzeglqdarki

a)

Oznaczenieadaptacyjno6ci S6 wva:rrr(x* qo:trt

& f{iar aqki

ME

arH

Element ksztaltuiqcy, ktdry wla.nie powstal, jest adaptacyjnym elementemksztaltui Ecym. program automatycznie nadal adaptaryi noie temu erementowiksztaltui4cemu' gdyz jego szkic powstal pruez rzutowanie krawgdzi istniei4cej bryly.Na-tej podstawie program zakrada, ze krawpdzie nowej czqsci mai4 sig adaptowaido krawEdzi istniei4cej czEsci, kt6re rzutowano na plaszczy"ng no*"go szkicu.

AdaptacyjnoSi elementu ksztaltuj4cegojest ilustrowana w przeglqdarce obiekt6w symbolemdw6ch strzalek tworzqcych okrag,jalini rysunku 3.51b. Adapticy;""se ."2"" wyr4czy(przez kliknigcie prawym przyciskiem na ikonie i wyr4czenie funicji idaptacyinoic (Adaptive)w menu kursora. Je2eri jeden z erement6w ksztaliui4cychj.., uaop,uJyinv, to uuy.resespelniala warunki adaptacyjnosci, musi takze miei wl4czon4 adaptacyjnosd, czyri przed ikon4czpsci musi byi widoczny symbor adaptacyjnosci. w danej .rE*.i .ogaufJ aiaptacylne tyrtowybrane elementy ksztaltuiqce. Adaptacyjnodi moze byi w iowotni* ,no-"n.i" wlqczonalub przel4czona, np. gdy zmieniai4 sig wymagania .o do t"go, kt6ra czpsi ma kontrolowaigeometrip innej czE6ci.

Mozna dalej moderowa(.naszqczgsi. wykonamy teruzpodzial i pochylenie scianmodelu oraz zaokra,glenie, a takze wykonamy erement clenkosciennv.

5. Wykonaj podzial Scian czgsci.

Kliknij ikong szkic (sketch) lub nacisnij klawisz skr6tu s. w ceru usrareniaplaszczyzny szkicowania wska2 sciang moderu oznaczonqcyfrqt i wyr62nion4na rysunku 3.51a. Program utworzy praszczyzngszkicu na wskazanej'6cianie.Ustaw widok naplaszczyzng szkicowania, wskazujqc narzgdzie patrzna (Ittok At).Narysujemy teraz linig, ktdra_ bgdzie sluzyi jako rinia podzialu czqsci. Linia podzialubgdzie przebiegai poziomo. oba korice linii poaziatu powinny toncfe sig na skrajnychkrawgdziach modelu. poniewa2 nurru "rgie ma zaokr4gleniu, ,o uUy osi4gnqi cel,musimy zastosowai odpowiednie wiqzania dla szkicu linii poaziatu.Narystrj poziomq linig, jak na rysunku 3.52a. Nastgp nie zawiqzza pomocE wrEzaniatypu Zgodnie (Coincid_ent.), koniec rinii podzialu il) r t"*e tiawglz modelu (2),jak na rysunku3.52a. Koniec l inii zostanie wybrany wtedy, gdy wys*ietronazostanie kropka na jej koricu. Takie samo wi4zanie zastosuj olu a.ugi"go korica rinii.Aby trzupelnii szkic, wstaw wymiar o wartosti t 0 pomigdly rinie i?oinq k awgdziEmodelu Poprawnie wykonan4 linig podzialu prezentuje iysunet i.52b. zulron",szkic i ustaw model w widoku izometrycznym.

w widoku izometrycznym widoczne sq dwie dodatkowe skrajne krawgdzie, kt6rezostaly zrzutowane na aktuarnq praszczyzngszkicowania. p.og.am ro*rr" rzutujena.aktualnq plaszczyzng szkicowania krawgdzie odniesienia, d-o kt6rych wiqZemyobiekty szkicu. Teraz molnadokonai podzialu Scian czgSci.

?"rJtflsrl|{_t.;:JF€**frP ra{ol,rrtifi:S r2!&,[trt*.61 1ea{E.rrz

I ?3.003- i* j j

Roillrlal 3. * t10Fn Ja$thcr f9

nysrnGl 3.52.Linia podzialu

nysuncl 3.5t.Podzial lcian czqici

lysunGt3.54Pochylenieician cTqici

W#trffi: :J!- gdod. p*tt*+r*' i

c r m : , 1 6 - a l , i' I

Kliknij ikong Podziel (Split), znajdujqc4 siE wSr6d narzedzi do tworzenia element6wksztaltuj4cych. Program wyswierla okno dialogowe podzial (sptit) z domyslniewl4czonym przyciskiem wybieraj4cym narzgdzie podzialu (split tool). Jako narzgdziepodzialu wybierz narysowane wlasnie liniE. NastEpnie kliknij ikong podzialu wszysrkichpowierzchni. wlasciwe ustawienia w oknie dialogowym przedstawia rysunek 3.53.

$ J f f i 1 # . , i_9.1 ... o. J, eJ

Po ustawieniu i4danychopcji kliknij oK.program wykona podzial scian. Na scianachczgSci pojawi4 sig nowe krawqdzie. T eraz molnadokona6 pochylenia Scian, korzystaj 4cz nowych krawgdzi podzialu.

6. Wykonaj pochylenie Scian g6rnego fragmentu modelu.

Kliknij ikong Pochylenie iciany (Face Draft), znajdui4cq siE wsr6d narzgdzido tworzenia element6w ksztaltuj4cych. Program wySwietla okno dialogowe PochylenieSciany (Face Droft) rdomyslnie wl4czonym narzpdziem do wybierania plaszczyznyodniesienia. wskaz g6rn4 (wierzchni$ sciang modelu, oznaczonqcyfr4 1 na rysunku3.53 i zaakceptuj kierunek obliczania k4ta pochylenia do g6ry, jak na rysunku 3.54.

NastEpnie wskaz Sciany do pochylenia, wskazuj qc nieznacznie nad krawqdzi4 podzialu,jak na rysunku 3.54. Strzalki przedsrawiaj4 jak bgdzie przebiega(,pochylenie. z,atwierd|wybrany zestaw Scian, naciskaj4c przycisk wybieraj4cy. pozostaw wartosi k4tapochylenia r6wnq2.5 i kliknij OK. program wykona pochylenie Scian, jakna rysunku 3.55.

, ( '

I Kwrek rrycitonccia

Kd podfllet*tl.rry

85d", I

lli | $j,i I

rnr.lu5.fuokrqgleniekrawqdzi

rrrrilffia.Wykonanieelementucienkoiciennego

Dilrt.5r.Elemcntcienkoicienny

L Wykonaj zaokr4glenie g6rnej krawgdzi modelu.

Stit"tij ikong hokrqgl (Fillet), znajdujacq siQ wSr6d narzgdzi do tworzenia element6wksztaltuiqpych. Program wyswietla okno dialogowe zaoirqgrenie (Filret),w kt6rymustaw wartosd stalego-promienia zaokrqglenia r6wn42 mm i wskaz g6rn4krawgdzmodelu oznaczonqcyfrq / na rysunku 3.55.

Po wybraniu krawgdzi kriknij or(. program wykona zaokrqgrenie krawgdzi, jakna rysunku 3.56.

l. Utw6rz element cienkoScienny.

Strkqj ikong Slcorupa (ShetD, znajdujqp4 sig wsr6d narz@zi do tworzenia etement6wksztaltui4cych. Program wyswietla okno dialogowe siorupa (shell),w kt6rym .domyslnie wlqpzone jest narzgdde do wybierania powierzchni pominigtyctr. wska2doln4powierzchniq podstawy modelu, oznacronqcyfr4 1 na rysunku 3.56b.Grubosd scianek to I mm. po ustawieniu ?4danychparametr6w kliknij oK. programwykona brylowy element cienko5cienny, jak narysunku 3.57a.

{

irrdrlrl l. .... pl.lGn JNsilrc/ 5l

Kolejnym elementem_ksztaltuiqcym, kt6ry wykonamy, bgd4 otwory do skrgceniaobu czgsci obudowy. Jednakze w g6rnej czgsti ouuaowy otwory bid4 umieszczonew kolumnach, kt6re najpierw trzeba wymoderowai. sreinica i iotozenie kolumnpowinny by(, zale'ne od srednicy i polozenia poglgbienia ot*oi6* we wtyczce. Abyosi4gn46 takqzgodnosc, skorzystamy z aoaptacylnosci,jak4oferuje program Inventor.Trzutujemy wybrane krawgdzie istniei4cej izgsci na aktualn-4plaw ")y.ipszkicowania.Najpierwjednak ustaw caly zesp6l w pozycji takiej, jak nu .yruntu :.SZU.

9. Wykonaj kolumny pod otwory w g6rnej czESci obudowy.

Aby bylo latwiej ustalic praszczyzngszkicowania, wylqczwidocznosc g6rnej obudowyzasilacza. Kliknij w przegl4darce prawym przyciskiem na komponenZi" tzs-oosi od,znacz opcjg Widocznoit (Visibiliry), jak na rysunku 3.5ga.

diF l!}(ne.9ur ll I"r 6 ter{e.i*:a ll 1. €s@rF i t ,

. J Prc*.! '::.

l. gfl xrw O6'62; Fl b&tc3

- -

$ r,ard;Fn< !{won o9lE

-O .uro ,.q* 6g*,n*arrr*, *Oo**

nysunGt 3.5t.Wylqczeniewidocznoicikomponentu

Rysurct 3.59.Szkic kolumn podotwory w g6mejczqici obudowy

Iy*ti wsyr[da pod.ltdm

Q,ln.dtwsloi€ , ,/j"^\ Pr.d*lra&soCt ghicim*ct' lt4 r . � . . . . % . . ; . . . . . . . . . . . . . . . . . . b )

Program wylqczy widocznosi komponentu, nad kt6rym aktualnie pracujemy. pozostalekomponenty, cho6 wyszarzone, sqiednak widoczne i mo'naje wykorzystywaC dowyznaczeruageometrii. Mimo wyl4czenia widocznosci komponentu mozemy definiowainow4 plaszczyznE szkicowania, kt6ra bEdzie narele(, do wyl4czonego komponenru.Kliknij ikong Szki c (Sketch) lub uzyj skr6tu klawiszowego S. Wska2 g6rnqplaszczyzng poglEbienia otworu we wtyku, otnu.onq"yfrq 1 na rysuiku 3.5gb.Powierzchnia tworzonych wrasnie korumn bgdzie stykai sig z tqp{aszczyznqwe wtyku. Program wyz.naczy na g6rnej powierzchni pogtqLi"nio walcowegoplaszczy zng kon stru kcyj n4 szki cowan i a, a na niej ptaizciy zng szki cowan i a.Kliknij ikong Rzutuj element (project Geometry). Skopiuj krawgdzie wszystkichcz'erech poglgbiefi walcowych, jak na rysunku 3-59a. r+iy Lakohczyi, nacisnij Esc.

,ll

'.:i, '' t

l

' : :___ b)

zafotrcl szkic, naciskaiEc prawy przycisk myszki i wybierai4c pozycjg zakoriczszkic (Finish sketch).Molesz takZe nacisn4i klawisz.s. poniewaz wiiocznosig6rnej czqsci obudowyjest wyl4czona, wigc po zakofrczeniuszkicu on tak2ebedzje

a)

12 lnucntor. Gwlcrcnlr fir]UctrlG

niewidoczny. Teraz konieczne bgdzie juZ wyswietlenie obudowy. Kliknij prawym

przyciskiem komponent I 2 3 - 0 0 3 w przegl4dar ce i zaznacz opcjp W i d o c zn o i i

(Visibility) w wy6wietlonym menu. Program powt6rnie wy6wietli obudowE, jednakze

widok modelu w trybie renderowanym uniemo2liwia wybieranie szkicu do wykonania

elementu brylowego. Konieczne bgdzie wigc przelqczenie na widok krawqdziowy

lub renderowany z widocznymi krawqdziami. wybierzemy pierws zq z podanych

mozliwoSci.

Kliknrj lkong Wyiwietl krawqdziowy (Wireframe), znajduj4c4 siq w rozwiniqciu ikony

Wyiwietl cieniowany (Shaded Display) na pasku narzgdzi Standard. Program

wySwietli model zespolu w odwzorowaniu krawqdziowym, jak na rysunku 3.59b.

Wyra2nie widai szkic.

Teraz moanaju2 utworzyd kolumny pod otwory, korzystajqc z operacji wyci4gniEcia

prostego. W odr62nieniu od wczesniej uzywanych opcji, obecnie bpdziemy wyci4gai

do wskazanej powierzchni.

Kli knij lkong Wy c i qg n i qc i e p r o s I e (Ext rud e), znajduj 4cE siq wSr6d narzqdzi

do tworzenia element6w ksztaltuj4cych z boku ekranu graficznego. Jako profile

do wyciqgnigcia wybierz cztery krawqdzie kolowe, jak na rysunku 3.60a.

Rysunot 3.00.Tworzenie kolumn

nysuncl 3.61.Sporzqdzanieszkicu onvor6w

'sI

Po wskazaniu profili do wyci4gniEcia wybierz w oknie dialogowym wyciqgniqcie

proste (Extrude) opcjg Do (To) i wskaz g6rnqplaszczyznq modelu oznaczonqcyfrq.l na

rysunku 3.60a. Jest to granica wyci4gniqcia. Nastqpnie kliknij w oknie OK. Program

utworzy cztery kolumny jak na rysunku 3.60b. Teraz pozostaje nam wykonanie otwor6w

w kolumnach.

10. Wykonaj otwory do polEczenia gwintowego w kolumnach.

Aby moZna bylo latwo wykonai otwory, konieczne jest odpowiednie ustawienie

modelu. odwr6i model i wylqcz z poziomu przegl4darki widocznoS6 komponentSw

123-00l.ipt oraz 123-002.ipt:1i 123-002.ipt:2.Ptzelqcz widocznoSc modelu na

cieniowany. Model powinien prezentowai siQ teraz tak, jak na rysunku 3.61a.

st ,

. t r

sb)

lfddrlt. * P1||rnJ|sil.Gf 5t

@

@1l r l

E

Bysunct 3.62.\lt'-konanie

t t twor6w

Poniewa2 otwory majE byi ustawione w Srodku kolumny, wigc punkty wstawieniaotwor6w powinny byt, zwiqzane wiq4aniem wspdsrodkowosci. Najlatwiej uzyskamyto przez sporzqdzenie szkicu w ksztalcie kola na krawgdzi kolumny. punkty wstawieniaotwor6w umieScimy w Srodku okrgg6w szkicu.

Kliknij ikong szkrc (skctch) lub naci6nij klawisz s. wskaz plaszczyzne konstrukcyjn4utworzonq poprzednio, oznaczonqcyfrE,/ na rysunku 3.61a. program utworzyplaszczyzng szkicu na tej plaszczy2nie konstrukcyjnej.

Kliknij ikong Rzutuj element (Project Geometry). Skopiuj krawgdzie wszystkichczterech kolumn walcowych, jak na rysunku 3.61b. Aby zakohczyi, naciSnij Esc.

Kfiknrj ikonq Punkt, irodek ofworu (Point, HoIe Center). Wstaw w Srodkachokrggdw punkty otwor6w. Program precyzyjnie wstawi punkt w Srodku okrpgu,gdy wyswietlony zostanie zielony okrqg i symbol wiqzania zgodnosci. po wstawieniuczterech punkt6w naciSnij Esc. Zakohcz szkic.

Kliknij ikong otw6r (Hole). w wyswietlonym oknie dialogowym ustaw parametryotworu bez poglqbienia o Srednicy 1 mm i glqbokoSci 6 mm, jak na rysunku 3.62.W razie potrzeby przelqcz kierunek tworzenia otwor6w.

-!J r*"ioff i rc-! i

:lr$ iWry]]fi

z"''.,,*, l[--i6l-]l a,'/'i I

Na koniec kliknrj w oknie OK. Program wykona cztery otwory.

ostatnim elementem do zaprojektowania bgd4 otwory wentylacyjne znajduj4ce siEw gdrnej czEsci obudowy. Przy tworzeniu tego elementu zastosujemy skr6cony opisczynnosci, gdyZ wigkszo56 operacji koniecznych do wykonania takiego obiektuzostala juL wyj aSni ona.

ll. Wykonaj otwory wentylacyjne.

Sporz4dz szkic na pionowej scianie modelu. Szkic powinien miec wymiary takie,jak na rysunku 3.63.

Wykonaj wyciqgnigcie proste o dfugoSci 8 mm w gl4b materialu, jak na rysunku 3.64.Utworzon y elemen t ksztaltuj 4cy odej mie material.

Po przygotowaniu jednego otworu wentylacyjnego resztQ otwor6w wykonamyszykiem element6w ksztaltujEcych Kliknij ikong sryk prostokqtny (RectangularPattern), znajdujqc4sig wsr6d narzgdzi do tworzenia element6w ksztaltuj4cychz boku ekranu graficznego. Program wyswietla okno dialogowe szyk prostokqtny(Rectangular Panem) z wlqgzonE domyslnie opcja wybierania element6w do szyku.wskaz wykonany wlajnie otw6r (na modelu lub w przrglqdarce). Nastgpnie kliknijprzycisk Kierunek I (Directionl) i wskazdolnqkrawpdz modelu. wpisz 5 w polu lloit(Count) oraz2 w plu odlegloii (spacing). Poprawnie ustawione parametry szykuprzedstawia rysunek 3.65.

lrnr.r.Grbail.mfoca.

lls|rct3.0t.Szkic otwor6wwentylacyjnych

nlsunGl S.0/tElementksztaltujqcy,kt6ry utworzyotw6r wentylacyjny

nys||nct3.65.Parametry szyku

@rii:,j'- N,qr'

Program generuje automatycznie podgrcd szyku. Je2eri wszystkie parametry sEpoprawne,kliknij o/( w oknie dialogowym Siyk'pristokqtny (Reitangito, eo,tt"rn). Gorowymodel g6rnej czgsci obudowy przedstawia rysunek 3.66a.

-K;w*l

!lglk-*; liIrojh'"-* IiF r i iF , Ii ' ; ' i l l ; r i:ffi- iiff--r iE J - E T

luEl|.+tnlIJrF 5l

l|3lt|.|1Gotowyntdclgdmej obudowyzasilaczn

b)

Po zakoficzeniu modelowania naleZy uzupelnid dane o rnodelu we wlaiciwoSciachpliku, podobnie jak dla modelu wtyczki i kofc6wki. Nazwa czqsci to Obudowa,projekt ,7asilrct' . Mat€rial to Plastik ABS. Wprowad2 takze dowolny kod towarowydla atrybutu KoD.

lL 7-akofrcz edycje modelu.

Kliknij ikong Powr6t (Return), znajdujry4sig na pasku nuz4dzj pasek poleceri(Command Bar),w g6rnej czgSci ekranu. Program zamyka edycjg czp$ciiprznchodzi do wy2szego poziomu projeklu, w naszym przypadku do poziomuzlo2pma gl6wnego.

wyswietl ukryte wczesniej komponenty projektu. Program wyswietli model calegozlo?snia, jak na rysunku 3.66b.

llZapisz projekt. odpowiedz oK napytanie, czy zapisywac wszystkie komponentyzaleZne. ZakorlczyliSmy dwiczenie.

tsrrfltrh rtrffi r lmm[ c#cl aruEmuclfu.13. -ed

Inventor standardowo wyposAnry jest w bibliotekq czgici atortnalizowanych. Zokladany,i:e bidioteka zostfu zsinstalavvana" Wstawinry z tej biblioteki cztery wkrqy, la6re poslu2qdo skrgcenia obu pobwek obndovy zpsilaczp- wkrqy wstawione do nwdelu pnedsnwiarysunek j.67.

rllrf ||tlVkrqty wstaviotudo nodelu

56 tnurnrr. Grlcrc[lr Enhyczrc

Czgsci pochodzqce z biblioteki normali6w zapisywane s4 do specjalnego, przeznaczonegodla nich katalogu. Mo2na uyznaczy( wsp6lny katalog normali6w uiy*anycit *" *rryrtkilhprojektach lub zdefiniowai oddzielny katalog dla kazdego projektu. Napotrzeby nurr"go6wiczenia zdefiniujemy wsp6lny katalog o nazwie .standardpans, pr."inutony dla nor-mali6w, kt6ry bgdzie znajdowai sig w katalogu X:\Cwiczenia. Scie2ka dostgpu do kataloguczgsci znormalizowanych zostanie wprowadzona do definicji aktualnego projektu.

l. otw6rz okno edycji definicji projekt6w. zmenu ptik (File) wybierzpozycjgProjekty (Projects).

2. WprowadZ SciezkE dostEpu do katalogu czpsci znormalizowanych.

zaznacz w dolnej czgsci okna pozycjg Scie2ki przeszukiwania bibliotek (Librarysearch Paths) i kliknij przycisk + znajdujqcy siE z prawej strony okna dialogowego.wpisz nazwq biblioteki oraz sciezkg dostQpu do niej, jak na rysunku 3.6g.

nysrnel 3.68.Scie2ki dostqpudo biblioteki normali6w

nysuncl 3.69.Biblioteka czqlciznormalizowanych

8) 6cieiki przeszukiwania bibliotek;)lStandardFarts lC'tC*icz"ni"fsiuna"taeirt*-,:Jl

Aby zakonczyi edycig, wystarczy kliknqi w dowornym miejscu okna dialogowego.Nastgpnie nalezy zapisai zmiany w definicji projektu, wskazujqc przycisk zapisz(Save). Na koniec mozna zamknq( okno edycji definicji projektu, wskazuj4c przyciskAnuluj (Cancel), lub otworzyi projekt 1 2 3 -000.

3. Otw6rz projekt 123 -000 i ustaw model tak, jak na rysunk u 3.6j .

f. Wstaw cztery wkrqty.

Kliknl ikong umieit element (Place contenr), kt6ra znajduje siq wsr6d komponent6wobslugi czEsci zespolu z boku ekranu graficznego. program uruchomi przegl4darkginternetow4 i zaladuje stronE tytulow4 biblioteki czqsci znormalizowanych. otw6rzbibliotekg wkrgt6w ISO 7045 H, jaknarysunku 3.69.

r l ?fl {d {t_ $ry "y,{di Yl* w d € . a e l d $ r y s * r r j 1 | r *

€ t J

" i J ,

(}%ttt t4tc6 D

1ry.?Jtr:ro*" W

ISO 7045 H (Gwint zwykty)-

Srednlca namlrrelna Jfri6fl mmDfug'l3c nomina:na ffi rnmf,e)

:,t 9rsb9 j n.gliMY.ftr r*o..^i.li: z. b.6,hfro,y-'ril t. kfr ,:.;qGk.er6::r tr b.F v.lerrm

ii Z pldt.d.6i.s

ii !!g r20' (€rrd !'v\ly)

; dile4rfJ Fr.sl&r*teslltlitss t.Ji':dfr'll'sl.dr! h

' i r y

ii iso ?3ao (cri*.wtt)

i::i1,ilTffiffi;'.1rr*

lruurl3. n PnFhJfiflrcf It

Ustaw srednica nominalnq wkrqtu na M r.6 mm, a drugost na 6 mm. Aby wstawicwkrgt z biblioteki, nalezy ,,przeci4gnqc" irustracjg wkrgta do programu Inventori ,,upuScii" w obszarze modelu, jak na rysunku 3.70.

lrsmGtS.tf.,,PrTeciqganie"czQici z bibliotekido obszaru modelu

.T* l*-3 l t

..1; *,-"'q

::js-ilti

1, ,

wstaw cztery wkrgty. zeby zakofrczyi, nacisnij Esc. w przegr4darce obiekt6ww programie Inventor umieszczone sq wpisy informuiqce o zastosowanych normaliach.

CzpSci znormalizowane wstawiane z biblioteki normali6w generowane s4podczas wstawiegria domodelu. Biblioteka nie zawiera,,czg(ci", lecz tablice wymiar6w i funt<cie generujqce czqsci.Program tworzy pliki IPT, kt6re przechowuje w katalogu Standardpaitr.bo wstawianiaczpsci z bibliotek program Inventor stosuje technologig iDrop- Mo2na tworzyi wlasnebiblioteki, kt6re bgdq umieszczane na stronach intemetowych i wstawiane z;astosowaniemtechnologii iDrop.

5. Wstaw wkrgty na miejsca.

Korzystaiqc z wiqzan wstawiaiEcych, ulokuj wkrgty w otworach. Mo2esztakze u,y(s_zrbkiej metody wstawiania wkrgt6w, naciskajEc klawisz Att t przeciqgai4c wkrgtdo kr_ awgdzi otworu, podobnie jak przy rokowaniu koric6wki stykowej wtyku. Gotowymodel z wstawionymi wkrgtami prezentuje rysunek 3.67.

czgsci pobierane z biblioteki normali6w zaopatmrrcs4w informacje, kt6re pojawiEsigna liscie czgSci. Nie ma koniecznoSci wprowadzania informacji tetstowyctr b c"gsciuci1standardowych.

l.Tapisz projekr. zamklij okno przegrqdarki inrernetowej zawierajqpej bibliotekgnormali6 w. T.akoirczyl ismy 6wic zenie.

5t IrI f|1.firlcr.trfnhrcar

PrzygrtowrniG llGrc[tacii mrutrirwci

frtcrouca.l. --b6'

ly$mt8.7t.Model w widokumontazowym

Model obudowy zasilacza jest ju2 skonczony. w tym cwiczeniu pouamy spos6b tworzeniaprezentacji monta20wej, kt6ra moie byc pomocna w przygotowywaniu dokumentacjimontqzowej urzqdzenia. widok montazovvy, kt6ry powstanie w tym a,viczeniu, jest podobnydo przedstawionego na rysunku 3.71 .

ol

Model w widoku monrazowym (eksploduiqcym) jest tworzony w specjalnym pliku pre-zentacji z rozszerzeniem IPN.

LUtw6rz nowy plik monrazowy.

.n

Hs

nlsrnol3.12.Wybieranieszablonudo tworzeniapreTentacji

Kliknij ikong Nau.y (New), znajduj4cq sig w oknie dialogo wym otwieranie naliy,jeco wykonat (what To Do). Iei'-li to okno nie jest wyswietrone, wybierzpozycjgNowy (New) z menu rozwijanego ptik (File).

Program otwiera okno dialogowe onvieranie - Nowy plik(New File).Do utworzeniazespolu wybierzemy plik szablonu prezentacja.ipn,kt6ry utworzylismy w rozdziale 2.wybierz zakladkg FIRMA, a nastEpnie plik prezentacja.ipn, jakna rysunku 3.72.

Nastgpnie kliknij oK. Program otwiera sig w trybie tworzenia prezentacji.

Prezentacjp moina utworzyi tylko na podstawie istniei4cego zespolu. Moze to byi zesp6laktualnie otwarty w drugim oknie lub plik ztozenia zapisany wcieSniej na dysku. Aby zapisaiprezentacjg, model zespolu, kt6ry bgdzie,Jozmontowywany", powiniin tak2ebylzapisany.

2-Utw6rz widok monta2owy zespolu 123-000.

Kliknij ikong utw6n widok (create view), znajdui4cq sig z boku ekanu graficznego.Program otwiera okno dialogowe wybierz zesp6l (select Assembty), w kt6rym-nale2y wybrac plik zlo2enia do utworzeni a prezentacji or- *p.o*udzii parametryprezentacji, podobnie jak na rysunku 3.73a.

luEl|...itnrnJrffi ET

rrsrtLr|.Paranntryprezentacjiorazjej widokpoczqtkowy

lllr*1rtWybieraniekomponentudo roaunQcia

Na liscie Prifr (File) nalety wybrac plik naszcgo zlo2eniL 123-000. Jezeli plik 123-000jest otwarty w drugim oknie, to jego nazwa pojawi sig tutaj automatycznie. Nale2yustawid M e t o d q ro zb ic i a (Exp lo s ion M e tho d) na A u t o ma ty c 2nie (A ut o ma t ic)i wprowadzid odleglait (Distance)r6wnq20.Jest to odlegloSc miQdzy rozsunigtymikomponentami. Po ustawieniu tych parametr6w kliknij oK. program wykonujerozmontowanie modelu, jak na rysunku 3.73b (widok po obr6ceniu modelu).

Jak widac, g6rna obudowa nie zostala odsunigta. powodem takiego zachowaniaprogramu jest brak wi4pania, kt6re umo2liwiloby przesuniqcie obudowy wzdlu?jakiejs osi. G6rna czgsc obudowy jest trzymana tylko wi4Taniami r6wnoleglymi,kt6re nie,genemj{'rozsunigcia Pozostale komponenty s4wipane z zastrosowaniemwi47afl wstawiajqpych, kt6re majQos ruchu. Konieczna jest rEczna korekta polo2eniag6rnej czqSci obudowy.

Kliknij ikong Rozsurt komponenty (Tweak Components), znajduiqc4 sig z bokuekranu graficznego. Program otwiera okno dialogowe Rozsuniqcie komponentu(Tweak component). slu24Fe do zdefiniowania parametr6w rozsunigcia. Domyslniewlqpzony jest przycisk definiowania kierunku rozsuwania dla transforrnacji liniowej.Ustaw kursor nad g6rn4czgsciqobudowy, juk * rysunku 3.24, i kliknij jq.

00lErcnor. 6mcrc[h BntUGmG

nysunct 3.1i.zastosowanieroT.suniqcia

w ten spos6b wybralismy komponent do rozsuwanra. Do wybranego wlasniekomponenru przypisywany jest uidad ysp,:r.r9any"h. Kliknij os r wyswietlonego ukraduwsp6lrzgdnych (lub wl4cz przycisk r w oknie diatogowym;, co spowoduje wybranietransformacji wzdruzosi { i przesufi obudowg na odreglosc 20 mm. wpisz dokradnqwartosi w pole poni2ej przyciskdw rransformacji linilwej i kliknij prri"irt ,t,zlljdujacr sig z prawej srrony pora. wasciwie wypetnione ok"o di"r;;; we orazefekt wprowadzenia korekty potoZenia komponentu przedstawia rysunek 3.75.

,*...jl

-,,,,..*ri

; , .

-.]

Kliknij przycisk z^amknij.(ctose). w przegr4darce obiekt6w pojawi sig wpis wictokl(Presentationl). w podobny spos.b ,nolnu sporzqd,zi( kolejne widoki projektu,ktdre bgd4 ilustrowai r6Zne aspekty modelu.

Kazde rozsunigcie komponent6w tojedna sekwencja ruchu. Rozsunipcie automarycznewprowadza jedn4wsp6rnEsekwencjg dra wszystkiih komponent6w, iltor".p"rniu:4warunkirozsuniEcia auromatyczne€o.W.poiyzszym przykladzie jil;;.;il;*_ i.i.hu .tuno*irozsunipcie wkrpt6w i koric6wek sty[owych, a drugq sekwencjg - odsunigcie g6mej czpsciobudowy' Jezeli chcemy, aby.program nie wprowadzi wspttne; s"twen.:r, "aLy wybrai opcipRpcTna (Manual) w oknie dialogowym WybierT zesp6l (Select Assembly)r wprowadzairpcznie kole.ine rozsunigcia dra pojedynczych komponentdw tuu g.up t o*ion.nto*.?. Zaptszfl)k pod nazw4 )2J-OOO.zVz. Zakohczy/tlmy iwtbzenb.

PrzygotowaniG tilmu montaiowGgofwicrcnlc 4.8.*e!4ii

Poza stcttycznq prezentaciq montaiowq kt6rq wykonariimy w twiczeniu 3.7, programInventor umo2liwia takie pr4tgotowanie dynamicarcgo pokaTu sposobu skladania zespoluoraT nagranie filmu w formacie AVI, pnedstawiaiqcigi, w jaki ipoiii- ""r, moder bqdzieskladany' w tym c'wiczeniu przygotujemy dynamicznipr"r"rrrorie riioionio zesporu. Doprzeprowadzenia tego i'wiczenia skorTyslaa, z priku-'123-000.i;;, i;ry powstar w cwi_czeniu 3.7.

l.ddal 3. * Plolclr Jesll00f 6l

nysunGl 3.16.Zmiana trybuwyiwietlaniastrukturyprezentacji

f. Otw6rz plik 123-000.ipn,utworzony w 6wiczeniu 3.7.

Pllk I23 -000 zawiera jeden widok, kt6ry sklada sig dw6ch sekwencji, rozsuniQciajednoczesnego wkrgt6w oraz kotic6wek stykowych i rozsunigcia g6rnej obudowy.MoZemy od razu uruchomid dynamiczn4prezentacjg skladania tego modelu.

2. Uruchom animacjg montazu.

Kliknij ikong Animacja (Animate), znajduj4c4 siq z boku ekanu graficznego. Programotwiera okno dialogowe Animacja (Animation), w kt6rym mozemy ustawi6parametry animacji skladania zespolu oraz uruchomii animacjg.

W oknie dialogowym A nimacja (Animation) kliknij przycisk Odtwarzaj do przodu(Play Forward). Program przedstawi dynamicznie spos6b montazu zespolu 123-000.Mozesz takze sprawdzil dzialanie pozostalych przycisk6w odtwarzania i przewijaniaanimacji orzv nagrywania. Ich funkcje sqpodobne do funkcji przycisk6w magnetowidu.

Jest to prosta animacja, kt6ra ilustruje spos6b monta:Zu zespolu w widoku podstawowym(przy danym ustawieniu kamery), ustalonego przed uruchomieniem animacji.Po zakofczeniu animacji kliknij przyci sk Anuluj (C anc eI).

Aby rozszerzyd mozliwo5ci prezentacji montaZowej, mo2rmy wprowadzii dla kaZdejsekwencji ruchu oddzielne ustawienia kamery, co spowoduje, ze model bgdzie sigodpowiednio obracal przedrozpoczgciem danej sekwencji. Dla naszego modeluokreSlimy dwa r62ne ustawienia kamery.

Aby zdefiniowa( r62ne ustawienia kamery, konieczne jest wySwietleniew przegl4darce obiekt6w struktury prezentacji w trybie sekwencji.

8. WySwietl tryb sekwencji w przegl4darce.

W nagl6wku okna przegl4darki kliknij przycisk FiItry przeglqdarki obiekt6w(Browser Filters) i w wy6wietlonym menu wybierz pozycjg Widok sekwencii(Sequence View), jak na rysunku 3.76a. Program wySwietli strukturq prezentacji,jak na rysunku 3.76b. W rozwinigciu pozycji hdaniel (Taskl) zawarre s4 sekwencjeruchu naszego modelu. Sekwencja,l to odsunipcie g6rnej czg6ci obudowy,a Sekwencja 2 to rozsuniqcie wkrgt6w i styk6w. Ustalimy dwa ustawienia kamery,r6Zne dla ka2dej sekwencji.

a;-f$lwiaou

a g zddBnieri iir-P serremPti :il-$ sermirziil@ tzs-mo.im

f. Zdefiniuj oddzielne ustawienia kamery dla kaZdej sekwencji.

Kliknij prawym przyciskiem pozycjg Zadaniel (Taskl) i w wySwietlonym menuwybierz pozycjg Edycja (Edit). Program wySwietli okno dialogowe Edytuj zadaniei sekwencjq (Edit Task & Sequences). Dla ustawionej Sekwencji,l ustal widok, jak narysunku 3.77.Moaesz ustawid model, korzystaj4c z polecef obracania i przesuwania.

b)a)

02 Inrcntol Gwlc&nlr lrrnycuG

nysunGl( 3.7tUstaleniewidoku kamerydla pierwszejsekwencji

ny$uncl3.t8.Ustaleniewidoku kamerydla drugiejsekwencji

ffi.i:i;+$ffi;Zadiric

lz"d"i[r --l

) |P*'II- Se*rerc!-*-

fSekrc rc ia l : l )1 ,

opa: -

'

, ,i l: ana ia t l

l2o ustlro*q | :

Q| . !*t*g�" I t" *,, I or I n"*,i I

Kliknij przycisk Ustal Kamerg (Set Camera), a nastqpnie przycisk Zastosuj(Apply). Program przypisze ustalony widok do sekwencji pierwszej w tym zadaniu.Mo2na na biez4co zobaczyt, efekt wybrania takiego ustawienia kamery, klikaj4cprzycisk Odtwarzaj do przodu (PIay Forward) dla wybranej sekwencji lub dlacalego zadania.

Teraz ustalimy kamerg dla drugiej sekwencji. Wybierz pozycjg Sekwencja2(Sequence2) zlisty Sekwencje (Sequences) w oknie dialogowym Edytuj zadaniei sekwencjg (Edit Task & Sequences). Ustaw model, jak na rysunku 3.78.

Zrddiq

lz"d"*l ---l

jJ0pr(

Elt P'fi] _11*i I o[ l*j""i I

Podobnie jak poprzednio kliknij przycisk Ustal kamerq (Set Camera), a nastQpnieprzycisk Zastosuj (Apply). Program przypisze ustalony widok do drugiej sekwencjiw tym zadaniu.

Na koniec kliknij OK. Teraz moZna odtworzyi prezentacjE dynamiczn4 modelu,w kt6rej zastosowano r62ne ustawienia kamery.

5. SprawdZ dzialanie animacji.

Kliknij ikonp Animacja (Animate), znajduj4c4 sig z boku ekranu graficznego,a nastgpnie ikong Odtwarzaj do przodu (Play Forward) w oknie dialogowymAnimacja (Animation).

iozdzlal 3. N. Ptolcn Jrsltacf 03

Jezeli wszystko zostalo dobrze ustawione, to podczas wySwietlania monta2u zlo2;1niaprogram odwr6ci modeldwa razy,pokazui4c bardziej szczeg6lowo, wjaki spos6bbpdq skladane poszczeg6lne komponenty.

Mo2esz takle zapisa(, przygotowanq animacjg w pliku o formacie AVI, klikai4cikonE Nagrywaj (Record), znajduiqc4 sig pod priyciskami przewijania w okniedialogowym A nimacja (Animation).

0. Zamknij okno Animacja (Animate). zapisz i zamknij plik prezenta cji 123 -000.ipn.ZakonczyltSmy 6 wiczenie.

Bysunel wy[onawcry Gro$ci

fwlczonle l.g.*tF,S

RysunGl( 3.r9.Rysunekwykonawczy wtyku

W tym auiczeniu poznamy spos6b tworzenia rzut6w prostokqtnych, przekroj6w, szczeg6l6w,wymiarowania rzut1w ry s unkowych itp.

Celem sporz4dzania modelu jest wygenerowanie plaskiej dokumentacji rysunkowej, bgd4cejpodstawq procesu wytwarzania projektow anego urzqdzenia. w tym e wiczeniu spo.rqdrimyrysunek wykonawczyjednej z zaprojektowanych czgsci, co poiwoli na zapozianie sig zLsposobem przygotowania rysunk6w plaskich z modeli 3D. Do przeprowadzenia tego iwi-czenia skorzystamy z pliku 123-00l rpr. Rysunek wykonawczy czgici wtykowej oiudowyzasilacza, kt6ry powstanie w tym iwiczeniu, prezentuje ,ysunet i.29.

Rysunki plaskie zapisywane s4 w oddzielnym prlku z rozszerzeniem IDW. prik rysunku jestpol4czony z plikiem modelu czgsci lub zesporu ijeZeri model 3D zmieni sig, to zmiany tezostan4.uwzglqdnione na rysunku 2D.Moimatakire sporz4dzii parametryczny plaski rysunek IDWnie.skojarzony z 2adnym modelem trojwymiarowym, korzystaiqc z iarzpaii do szkicowaniatakich samych,jak dostgpne w trybie tworzenia szkic6w obszaru 3D,

E

/-n\w,mT-...-...--.t*a

0f Inromol. Gilcronle uanycilG

l. Jeleli Inventor jest ju2 uruchomiony, to zamknij wszystkie otwarte pliki

2- Utw6rz plik rysunku wykonawczego.

Kliknij ikong Nowy (New), znajduj4c4 sig w oknie dialogowym Otwieraniena liscie Co wykonat (what To Do) Iezeli to okno nie jest wyswietlone, wybierzpozycjE Nowy (New) z menu rozwijanego PIik (File).

Program otwiera okno dialogowe Otwieranie. Do utworzenia pliku rysunkuwykonawczego wybierzemy plik szablonu Rysunek. idw, skonfi gurowanyw rozdziale2.Wybierz zakladkg FIRMA, a nastQpnie plik Rysunek.idw,jak na rysunku 3.80.

BISunGt 3.t0.Wybieranieszablonudo sporzqdzenia

rysunku

nysunGl 3.81.Wybieranie plikudo sporzqdzenia

rysunkuwykonawcrygo

r,!J

NastQpnie kliknrj oK. Program otwiera sig w trybie tworzenia rysunku i standardowoudostgpnia do sporz4dzania rysunku Arkusz I (sheetl). w konfiguracji standardowejArkusz 1 ma format A,3 i zawiera ramkE i tabliczkE rysunkow4.

l.Zapisz plik rysunku wykonawczego pod nazwqI23-00Lidw.

f. Utw6rz rzutbazowy rysunku.

Kliknij ikong Utw6r7 widok (Create View), znajduj4c4 sig z boku ekranu graficznego.MoZesz takze kliknqi prawym przyciskiem myszki i wybrai Utw6rz rTut (Createview) w menu kursora albo wybrai pozycjg widok zespolu/modelu (Assembly/Model View) w menu rozwijanym Wstaw > Widoki modelu (Model Views).

w wyswietlonym oknie dialogowym utwdrz widok (create view) kliknij przyciskPrzeglqdaj katalogi (Explore Directories), znajdui4cy sig z prawej strony listyP I i k (F i I e), oznaczony cyfr4,1 na rysunku 3. 8 l.

Wida*. p.!d*ei

w wyswietlonym oknie dialogowym otw6rz wybierz plik r23-00I.ipr, a nasrgpnrekliknij przyci sk O tw6 rz.

Program powraca do okna dialogowego Utw6rzwidok (create view), ado kursora jest',przypigty" zarys tworzonego rzutu rysunkowego. Mo2na wybrai zlisty widok (view)spos6b ustawienia modelu w tworzonym rzucie bazowym. (Jstaw opciq G6ra (Top).

r : J . * u f i ,

65l|ltlrlS. .t ?L|.nJtsl||llr

Zmieri styl prezentacji rzutu bazowego, tak aby nie byly widoczne 2adne linie krawqdzi

wewngtrinych - wl4cz opcjg Usuniqte linie niewidoczne (Hidden Line Removed),

klikajEc ikong oznaczonqiyfrq2 na rysunku 3.81. Skala rzutu rysunkowego pozostaje

bezzmian- 1:1.

Aby zatwierdzid tworzenie rzutu, wska'Z miejsce dla rzutu bazowego, jak na rysunku

3.82. Wystarczy kliknEi je naobszarze rysunku-

ilstlcrl.tz.Polo,enie rzutubazowego rysunkuwykonawczegoczeici

Powstal pierwszy rzut naszego rysunku wykonawczego. Teraz utworzymy trzy kolejne

rzuty jako rzuty pochodne rzutu podstawowego.

5. Utw6rz rzuty Pochodne.

Kliknij ikong Rzur (Projected view), znajduj4c4 siq z boku ekranu graficznego.

Molesztakze ustawii kursor na istniej4cym rzucie i w momencie, gdy pojawi sig

obramowanie rzutu (l inia kropkowa dookola rzutu), przycisnq6 prawy przycisk

myszki i wybrac pozycjq utw'rz widok > Rzut (Create View > Proiected) albo

mo?.esz wybrai pozycjp Rzut (Projected View) w menu rozwijanym Wstaw > Widoki

modelu (Insert > Model Views).

po uruchomieniu polecenia tworzenia rzut6w pochodnych do kursora ,,przypigty"jest zarys tworzonego rzutu rysunkowego. Mo2na teraz umieszczat rztty pochodne

w r6znych miejscach rysunku. zaLwierdzenie polozenia rzutu nastgpuje po kliknigciu

w miejscu polozenia rzutu. Podczas wybierania polo,rcnia rzutu program wySwietla

doaatkowJtinie poziome lub pionowe, jeZeli tworzony rzut rysunkowy jest rzutem

prostok4tnym.

Ustaw trzy rzuty przedstawione na rysunku 3.83. Po zatwierdzeniu poloZenia rzutu

program wstawLiamkE, okreSlajqcqgabarytowe wymiary rzutu. Rzut g6rny z prawej

i aotny z lewej to rzuty prostoke6rc, natomiast rzut na dole z prawej to rzut izometryczny.

Aby uruchomii proces generowania rzut6w pochodnych, naleiry klikn46 prawym

przyciskiem i wybrac pozyciQ utw'rz (create) w wyswietlonym menu kursora,jatia rysunfo j.S:. Ut*o',on" rzuty rysunkowe prezentujq sig tak, jak na rysunku

i.s+. w przegl4darce obiekt6w program wprowadza wpisy informujqce o rzutach

utworzonych w arkuszu 1.

n.zddrt 3. * tnFn J.sllrcf c7

ly$nct8.l0.7-tniana cech rlilu

izometrycvtego

lysurct8.tI.DefiniowanieszcZeS6lu

Kliknij prawym przyciskiem rzut izometryczny i w menu kursora wybierz pozycjQ

Edytuj widok (Edit View).W wySwietlonym oknie dialogowym Edytuj rzut(Edit View), w wycinku Styl (Style) wl4cz przycisk Cieniowany (Shaded),jak na rysunku 3.86a.

i!r*

Zamknij okno, klikajqc OK. Rzut izometryczny bEdzie prezentowal sig podobnie,jak na rysunku 3.86b. Ten spos6b prezentacji detalu na rysunku wykonawczymmoze poprawid czytelnoSd rysunku.

Kolejnym zadaniem jest wprowadzenie szczeg6lu. Chcemy w powigkszeniuprzedstawi6 koric6wkg wtykow4 na kt6rej bgdzie montowany styk. Przedstawimyszczeg6l w skali 2:1.

L Utw6rz szczeg6l dla rzutu bazowego.

Kliknij ikonE Szczeg 6l (Detail View), znajduj4c4 sig z boku ekranu graficznego.Mo2esz takze ustawid kursor na rzucle, dla kt6rego ma byi wprowadzony szczegSli w momencie gdy pojawi sig obramowanie rzutu (linia kropkowa dookola rzutu)przycisn4i prawy przycisk myszki i wybrai pozycjg Utwdrz widok > Szczeg6l(Create View > Detail) albo wybrai pozycjq Szczeg6t (Detail View) w menurozwijanym Wstaw > Widoki modelu (lnster > Model Views).

Je2eli uruchomileS polecenie, klikajqc ikong, to najpierw wskaz rzut bazowy.Program wySwietla okno dialogowe Szczeg6l (Detail View) t okrqg obok kursora.Wskaz Srodek dla zakresu szczegSlu i rozciqgnij okrqg, jak na rysunku 3.87.

f ! ry l i *a - - - - . " - i :Sb* - ' - . . -

- - - - . - - - . . - - l

j F66Rr- iislslffi :i rpor.ur" t* iou . i r ( ' f i ,eeie$:-* i i

i : i t,":'-j:-l-l -- :.;;:.----.-

-;--- ,

-.:.":-..

, l i - ' i i 5 r ' " r " Y ' -

,a) i T eorut.ruru : r J'i' ":, i: "${"ir

:.::ln*i,::..::.:{

Pozostale parametry szczegolu mog4pozosta6 takie, jak ustawione domySlnie w okniedialogowym Szczeg6l (Detail View).Mo2esz w tym momencie dokonai zmianwedlug wlasnego uznania. Po ustaleniu zakresu szrzng6ta program wySwietla jego

zarys. Nale2y teraz okreSlid polozenie szczeg6lu- Ustaw szczeg6l z prawej stronyrzutu podstawowego, jak na rysunku 3.88.

f.iUl:.:===,, :.

' e l e e l lL:- _-: j

st'-

:-j

b)

cllrrrerr.Gucrcilrlr.mrc

ny$rct3.tt.Gotowy szczeg1l Ban)

\l?'r____l,_i i r

nysunet 3.89.Linia przekroju

Kolejnym krokiem bgdzie z'efiniowanie przekroju. Linia przekroju powinna byiwyznaczona na rzucie prostokEtnym znajdui.cym sig na dole " reiu"l"t.on y, a rzutzawier aiqcy pr zekr 6j po winien znateZi si 9 ;"1'.r;;;"dr;;;;8' wykonaj powigkszenie lewego dolnego rzutu prostokEtnego, aby latwiej byro rysowailinig przekroju.

0. Utw6rz przekr6j.

Kliknrj ikonQ PrzekroJ .9:':::

vj.ew)' Tajdui4cE sis z boku ekranu grancznego.Mo2esz takze ustawii kursor na rzucie, na ttoiym bgozie umiesz "rinu'li^opr.ekroju,i w momencie gdy pojawi sig obramowani" Lutu (linia kropko*u aootoru rzutu),przycrsn4i prawy przycisk,myszki i wybrai pozycjg Utwilrz widok > przekr6j(Create View > Section), albo mozesz wyfru'C pory.jQ przekr6j (Section View)w menu rozwijanym wstuw > widoki motreru (tniei, uoarivir*rl.

Je,eli uruchom'es polecenie, klikai4c ikonp, to najp]9rw wska. rzut,w kt6rym bgdzieumieszczona linia przekroju -.rui p.ortotfny znajdui4cy sip na dole z rewej strony.Rzut jesr wybrany wredy. gdy *iOoirn. j.J ot.u_o*anie dookola niego.Narysuj liniq przekroju stopniowego, jak na rysunku 3.g9b. program pomaga prowadziif inie przekroj u przez charakteryjy:;". tr;kry,tzuru rysunkowego, wyswietraiqcpomocnicze linie, gdy na,przyli,ai tu.ro. ,nulorle srQ wystarczaj4co blisko liniiptzechodzqcej przez otw6r,jak na rysunku :.gga. wtk#;l"r;p-iJr.Jaozenie liniiprzekroju na rzucie w duzym powiEkszeniu.

Aby zakofczyi rysowanie-linii przekroju, kliknij prawym przyciskiem i w menu\yrsora wybi erz pozy cjg K o n t yi u o ri o' rt o "- ii r r, ).program wys wietri oknodialogowe Przekr6i (section vi'ew) orazru.yr,*o.ronego przekroju ptzymocowanydo kursora' w oknie diarogowym ,noznu r-i*ie p-u-"r.y przekroju rub pozostawi.ustawienia proponowane.

fastgpnie nare2y uro*ie r*yr pir"t "ii-n'J.ru,",nbazowym i zatwierdzi( yr-t:::li":, O*f :J *r*,rkiem wybierajEcym. programwygeneruje przekr6j, jak na rysunku Z.iOa.-

b)a)

EOhucntrr.GuuctlhDnmGzlG

nys|lnct3.!t.Polo2enie rzut6wpochodnych

RysurGt 3.94.Gotowe rTutypt)chodne widocznena rysunku ora4tu przeglqdarce

n* 3 Zr,.,loo*rnr*n,.*oouu *"" FEzesur iwiOor *r2

e:r::ls:do'< ::u

Jak$rykona6..

ry.,

utworzone. W tym przv " ' " r L - -"J 'qs 'e " 'swtvtLyl tcgo' ocl Ktorego zostal )riniu'"if.,"u*eoii'''i!*'i,oo"1xlii:il:!.Je:JJ;#i:.iil_H#i;1; j",;i,il;lZmienimy teraz cechy dwdch rzut6w.

6. Zmieft cechy rzut6w.

Kliknij prawym p'y.i:H.."T w rzut prostokqtny z prawej i w menu kursora wybierzpozycjg Edytuj widok (Edit.uiew).W'wyi;;i;"y. oknie diatogo wym odyrui rzur(Edit view) w wYcinku sol .1s9,il ;r1't.yr"* :2, z b.azowegi lsryre Jotm Base),*!l41z. opcjg K raw pdzi e s ty c zno S "i (io, i " n,"i".iaoizi @;;;; Line), jaknu ryrunku ,i,.ru{f.,',

i wtqcz przyciik Linie

I i : jEr: WIDOkl i tZ3-00l, ipti I : Er j WIDOK2i123_ml. iFt' i . . i6r j WIDO(3|t23,00l, jpt

. 6 r , W t D O t q : l 2 3 _ 0 0 l . t ! t-i tJ Akejz

-1, LJ nrgr*'s

f;:'.:H:'ii}'1,lTi,"ffi ilT:,:"::':'-::.::y^i.?,'vsreso.odktdregozostary

"l

[me---w1.J

RysunGk 3.88.Zmiana cech rzutuprostokqtnego

T Poke et*.btc ' : T Ersedzie stlcmCcj

. ,mtff i -b)

123-C01 Nifl

Zamknij okno, klikajqc ?,!.y\rprostokqrny bpdzieprezenrowal sig tak, jakna rysun ku 3. 8 5b. Zmien imy ter az rzut izimliy.rny.

t.&l.l8.* PnFnJ.silftf E9

fysrrctl.!4.Gotowy przekrdj

nysrnctS.gl.Wymiarowaniepobrane z modelu

,tn' ,l u l

b"i 1t i i

n:::::::::r

Na dolnym rzucie rysowanajest linia przekroju. w przegl4darce wprowadzanyjestwpis nowego rzutu rysunkowego, zalehny od istniejqpego rzutu, jak na rysunku 3.90b.Dodawanajest ikona szkicu oraz nowego widoku.

Linia przekroju jest szkicem. Aby wykonai edycjE linii przekroju, nale2y uruchornii edycjEszkicu z poziomu przegl4darki. Mo2na korzystai ze wszystki ch nangdzi do edycji szkicu,aby zmienid liniE przekroju. Po zakofczeniu edycji program wykonuje korektg przekroju.

Wszystkie rzuty s4juz gotowe. Teraznalely zwymiarowai rysunek wykonawczy.Poniewa2 nasz model zostal wykonany na podstawie zwymiarowanych szkic6w,mozemy pobrai wymiarowanie z modelu. Program umiesci w rzucie tylko tewymiary, kt6re lelqw plaszczy2nie rzutu.

10. Pobierz wymiarowanie z modelu i uporzEdkuj polozenie wymiar6w.

Kliknij prawym przyciskiem w dolny lewy rzut prostokEtny. w wyswietlonym menukursora wybierz pozycjg Pobierzwymiarowanie zmodelu (Get Model Dimensions).Program wySwietli wymiary wszystkich szkic6w, kt6re le24 w plaszczyznachr6wnoleglych do plaszczyzny tego rzutu, jak na rysunku 3.91.

a)

wymiary s4 wprawdzie widoczne, ale ich ustawienie zaciemnia rysunek. Koniecznajest rgczna korekta polo2enia wymiar6w. Aby przesun4i wymiar, wystarczy klikn4iliniq wymiarow4lub tekst wymiaru i przeci4gnqt go w 2qdane miejsce. Aby obr6ci6wymiary Srednicy lub promienia, nale|y klikn4i zielony punkt znajduj4cy sig podtekstem wymiarowym i obr6cid wymiar do z4danego poloZenia.

Uporzqdkuj wymiary, aby prezentowaly sig tak, jak na rysunku 3.92.

: i .Ei ! wlodl : l?3.dl .Fl

81 1:3-&l.Ft

tllru.r.rfuhr.Crrnfmat

lnrrotE.9Z.Wymiarowaniepo uporzqdkowaniu

13,00 10,00

Wymiarpobrant r..O,:,I:Tze byi usunipty, jezeli nie chcemy, aby byl widoczny. Wystarczyklikn*i prawym przyciskiem wymiar i z -enu kursora wybrai pozycjp usun (Derete).Aby usuniqty wvmiar oonownie poja*1' ri;;;;r*ru, narezy powt;i'.';;"-i porecenieP o b i e r z u,y m i a row a n i e z rro ie li, <C " t U o al"i-O i me s n i o ns).

i::.::"it::"1- wymiarowania z modetu mozna wsrawiai na rysunku nowe wymiary,KorzysraJqc , oo,.."l,ll::::*"r,," yjr_ cetu natezy u.u.iornifr"staw narzgdzislu2qcych do tworzenia opisu rysunku. obecnre posrugiwarismy sig narzEdziami dozarzqdzania rysunkiem.

ll. Wlqcz narzgdzia do opisywania rysunku.Kliknij srrzalkQ znajdujEc4 sip obok rytulu Zarzqdzanie rysunkient (DrawmgManagement)-w nagr6wkup i""t, nui.gii Jnajdujacego sig z boku ekranui' ill "ili fi;,i^-;i'; ::X?l'irff

" " * ; ;; ; p o zv c j s o p i s ry s u n k u ( D r a w i n gfiysrncl 0.93.PrzetqczanienarzQdzi 5ii ttwaz ria*

E R &

or$ !+adok ponm

ft pra|eji

i&,5.esgdl

a) CF nruxrw

I opc ot*qu/q*ntu-t- Zn*a*drodki +c :-C sFbd choFer.tdici po+dazctrj

b) c *"tur*1rt

Program wrqczy zestaw narzgdzi,jak na rysunku 3.g3b. Zwymiarujem y szczeg5lza pomoce wymiarowania og6lnego oraz wymtarowania od wspdlnej bazy.12. Zw y mi ar uj szcze 96l.

Kliknij ikong wymiarowanie og6rne (Generar Dimension),znajduiqc4 sig wsr6dnarzpdzi do opisu rysunku. MoLesztatze nacrrn4e krawisz D, kt6ry jest skr6temdo wymiarowania og6lnego.

Zwymiaruj bolec wtykowl: yrky kolejno dwie dluzsze linie pionowe zaznaczone narysunku 3'94aprznz pogrubienie. urt"* ry.i- nad, szczegolem, jak na rysunku 3.94b.Oznaczenie szczeg6lu moina ,,chwycid i przeci4gnqi,, myszkq w dowolne miejsce.Przy wymiarowaniu w szczeg6leprogr?rm uwzglpdnia skalE szczegdu.

g]

r - -I

I6

6

9t

Dn o Bi'/ c)

D.{e!: fo'{oo

ff, ze** *ryrlrriw *+dlrzqdrcJciuyqh

rsfddt. * t|||.nJsf.Gfn

r | 3,00

lTt lf1n_,r

B ( 2 : 1 )b)

ilruB ( 2 : 1 )a)

ftsr.f t.$.Wvmiarowanie':cze86lu

frsrnct 8.t5.''+ stawianie

''.nftoli do tekstu..tntiarowego

l's|rilA.$.:',mbole irednicylasowania

| | a,oo|+l, 'l ds,oo

l]r|nIi l i lHt t

rT-lL_{-,J

u ) B ( 2 : 1 )

' , 4,00f ,i spo

fri-l-J

r-jl" ) B ( 2 : 1 )

w ngdobnr spos6b r*{Ti{!j podstawg bolca wtykowego. Gotowe wymiarowanieprzedstawia rysunek 3.94c. Na zakoriczinie wymiarowariiu nu"isnij rtJ* isz Esc.Zwymiarowane obiekty sq okrqgle. Konieczne jest wstawienie znaku srednic y przed,wymiarem. w tym ceru kriknrj gf*y'n przyciski"em wymiar o warrosci 4 mm i z menukursora wvbierz pozvcjgrek:tiTe;) w *vswietrony* otni" il;;;il. Formatujtekst (Format Text) ustaw kursor przeA oznaczeniem < < > >, nastgpnie rozwiri listgsymboli i wybierz znak Srednicy, lat na rysunku 3.95.

%

[:u,'r.]44hdg$ jJ

,t I;*: it -:-=i I- .,r iF ffii:FF-Tffiffirffi!ffir:ff*g

Po wstawieniu znaku srednicy kriknij oK. w podobny spos6b wstaw znak srednicydo wymiaru 3 mm. Wprowadzone symbole przedstawia iysunek l.ge^.

b ) B ( 2 : 1 )

n ffir.6rHr.t|reu

lys[ictl.9l.Okno dialogowetolerancjii pasowaniawymiardw

ny$nGl3.el.Tworzeniewymiarowaniaod wspdlnej bazy

wymiar 3 mm ma byd wymiarem pasowanym, nale2y uzupelni6 tekst wymiarowyo oznaczenie pasowania. Kliknij prawym przyciskiem wymiar 3 mm i z menu kursorawybierz pozycjp Tole rancja (Tole ranc e). program wyswietla okno dialogoweTolerancja wymiaru (Dimension Tolerance), w kt6rym nalezy wybra6 spos6bprezentacji pasowania Granice/Pasowania - Liniowo (Limits/Fit - Linear).Na liscie otwdr (Hole) wybrac pozycjg N/A (niedosrgpne), a na liscie walek (shaft)wybrai pozy cjg h7, jak na rysunku 3 .97 . p o ustawieni u oznaczenia pasowaniakliknij OI(. Program wstawi oznaczenie, jak na rysunku 3.96b.

Pozostalo nam jeszcze zwymiarowanie wysokosci bolca. Do tego celu skorzystamyz wymiarowania od wsp6lnejbazy, kt6re wstawia lafcuch wymiar6w.

Kliknij ikong wymiar bazowy (Baseline Dimension), znajduj4c4 sig w rozwinigciulkony Wymiar ogflny (General Dimension).

zaznacz oknem krawgdzie szczeg6lu,jak na rysunku 3.98a. Aby zastosowad oknowybierajqce obiekty rysunkowe, nalely przytrzvmaC przycisk wybieraj4cy irozci4ga(,okno.

, , o4,ooL l gC.tio r'z

--- -_*-*-t-'t

o i*""'-'r gi

Prostok4twybieraj4cy

: f I^r---*-!----t": O 'i o . :

I a ,

" i B t 2 : 1 ) o . , B { ? : 1 ) c ; B ( 2 : 1 ;

Po zaznaczeniu obiekt6w kliknij prawym przyciskiem i w menu kursora wybierzpozycjg Kontynuacja (Continue). Ustaw wymiary z prawej strony szczeg6lu,jak na rysunku 3.98b. Aby zakofrczyd wymiarowanie, naciSnij Esc.

JeiBli chcesz wstawiC wymiarowanie od wspolnej bazy prostopadle do wcze$niej wstawionego,to nacisnij kJawisz Bacl<space. hogram zaproponuje wyniarowanie dla wybranych wczesniJjobiekt6w' Klawisz ten musi byC naciSnipty zdrdzry zakoriczeniu pierwszego wymiarowania.

o4.W

l.nfthlt. * tn|lnJ|til.Gtr t8

Chcemy, 2eby wymiary byly mierzone od krawgdzi podstawy bolc6w. W tym celukonieczna bgdzie zmiana linii bazowej wymiar6w. Kliknij prawym przyciskiem doln4linig pomocniczqoznaczonqcyfrql na rysunku 3.98b. W wySwietlonym menu kursorawybierz pozycjg Ustal poczqtek (Make Origin). Program zmieni uklad wymiar6w,jak na rysunku 3.98c.

Na tym zakohczymy wymiarowanie naszego rysunku wykonawczego. Aby uzupelnidopis rysunku, wstawimy jeszcze tylko linig symetrii bolca w szczeg6le.

13. Wstaw linig symetri i.

Kliknij ikonE Dwusieczna linii irodkowej (Center Line Bisector), znajduj4cqsigw rozwinigciu ikony Znacznik irodka (Center Mark).

Wska2 kolejno krawgdzie bolca oznaczone na rysunku 3.99a przez pogrubienie.Po wskazaniu drugiej krawgdzi program wstawi oS symetrii, jak na rysunku 3.99b.

nys||mtl.g9.W1-brane obiekty

rysunkowe

u l B ( 2 : 1 ) b ) B ( 2 : 1 )

Na zakoiczenie naciSnij klawisz Esc. Na tym zakoftczymy przygotowywanierysunku wykonawczego czESci.

Dane tekstowe zwiqzane z rysunkiem zostanq wprowadzone automatycznie przy u2yciuPomocnika projektu (Design Assistant), co bpdzie tematem rozdziall 6.

fd Ustaw widok rysunku tak, Zeby byl latwo rozpoznawalny w podgl4dzte.Zapiszi zamknij plik. ZakoriczyliSmy dwiczenie.

fiysuncft rfoicniorru udenuGwlcrcnlc 3.t1. ---.J,il4t

W rym cwiczeniu sporzqdzimy rysunek zlo2eniowy projektu obudowy zasilacza, kt6ry b9-dzie skladat siq z dw6ch arkus4t. Na pierwsrym arkuszu znajdq sig typowe rzuty rysunko-we, podobne do tworzonych na rysunku wykonawczym, natomiast na drugim arkuszuznajdzie siq model w widoku eksploduiqcym. Podczas wykonywania tego aniczenia be-dziemy korqtstat z plik6w 123-000.iam oraz 123-000.ipn. Rysunki sporzqdzone w rymtwiczeniu przedstawia rysunek 3. I 00.

W poprzednim Cwiczeniu nowy rysunek powstal z pliku modelu, kt6ry wskazaliSmy.Ieznliw programie jest ju2 otwafty plik modelu, to Inventor proponuje sporzqdzenie rysunku z otwartegopliku. W tym dwiczeniu sprawdzimy wlaSnie ten spos6b generowania dokumentacji rysunkowej.

12 huumr.G$Grcilrlnhlclrc

Wymiar 3 mm ma by6 wy_miarem pasowanym, nalehy uzupelnii tekst wymiarowyo oznaczerue pasowania. Kliknij prawym przyciskiem wymiar 3 mm i z menu kursorawybierz pozycig Tolerancja (Torerance). program wyswietla okno dialogoweTolerancja wymiaru (Dimension Tolerancel,w kt6iym nale2y wybrad spos6bprezentacji pasowania Granice/pasowania - Liniowo ltimttsnil - Linear).Na,liscie otw6r (Hote) wybrad pozyciq N/A (niedostEpne), a na liscie watek (Shaft)wybrai p9'ycje h7, jak na rysunku 3.97.po ustawieniu oznaczeniapasowanrakliknij OK. Program wstawi oznaczenie,jak na rysunku 3.96b.

nysunGx 1.97.Okno dialogowetolerancjii pasowaniawymiar6w

nysunGft 3.08.Tworzeniewymwowanruod wsp1lnej bazy

--Wdto{d d. mdetr

p.m

-T*tarpia.-*-**l

+l[]T-

; '

0t! 6rF.%.*lN/A :J

W.lsk:%

ih7 :l

Pozostalo nam jeszcze zwymiarowanie wysokosci bolca. Do tego ceru skorzystamyz wymiarowania od wsp6lnejbazy, kt6re wstawia lafcuch wy.riiar6w.

Kliknij ikong wymiar bazowy (Baseline Dimension),znajdui4c4 siE w rozwinigciuikony Wymiar og6lny (General Dimension).

zaznacz oknem krawgdzie szczeg6ru,jak na rysunku 3.9ga. Aby zastosowai oknowybierai 4ce obiekty rysunko we, narezy pr zytriymai przyc i sk wytierai qcy r r ozciqgacokno.

O

; 1iiul

, / i { ,1l - i

04,00Ol,oo r'rz

Q4.AA

Prostokqtwybierajqcy

- i

:q i )

.-.....1...

" ) B ( 2 : 1 | 6 1 8 { 2 : 1 ) " l B t 2 : 1 )

Po zaznaczeniu obiekt6w kliknij prawym przyciskiem i w menu kursora wybierzPgry"iE Kontynuacja (Continue). Ustaw wymiary z prawej strony szczeg6lu,jak na rysunku 3.98b. Aby zakortczyi wymiarowanii, naciSnij Esc.

Jezeli chcesz wstawii wymiarowanie od wsp6rnej bazy prostopadle do wczesniej wstawionego,to naci5nij Hawisz Backspag: p.-g.u- zaproponuje wymiarowanie dra wybranych wczesniejobiekt6w. Klawisz ten musi by6 nacisnipty ,**po zakoficzeniu pi".*rr"go *ymiarowania.

tl Inucnrr. GwlcrGlh [trtUGn|G

tysunGl(!.ilt.Rysunkizlo2enioweprojektu

L Jeheli Inventor jest juZ uruchomiony, to zamknij wszystkie otwarte pliki i otw6rzplik 123-000.iam.

2- U tw 6rz plik rysunku zloZeniowego.

Kliknij ikonE Nowy (New), znajduj4c4 sig w oknie dialogowym otwieraniena liscieco wykonat (wat To Do).. Jezeri to okno nie jest wyswietlone, wybierz pozycjgNowy (New) z menu rozwijanego ptik (File).

Do utworzenia pliku rysunku zrozeniowego wybierzemy tak'e plik szablonuRysunek.idw, utworzony y rozdziare2.wybierzzakladkg FIdMA,a nastgpnie plikRysunek.idw, jak na rysunku 3.101.

S,r*U|"9r","1"i

e ffiU

C*,6 itftadre.s Stdtx it

Nastppnie kliknij OK. Program otwiera sig w trybie tworzenia rysunku i standardowoudostgpnia do sporz4dzenia rysunku Ar&a sz I (1heet 1). w kondguracji standardowejArkusz 1 ma formar A,3 i zawiera ramkg i tabliczkg rysunkowf,.

N. Zapisz plik rysunku wykonawczego pod nazwq I 2 3 - 000. idw.L Utw6rz rzut bazowy rysunku.

Kliknij ikong utw6rzwidok (create view), znajdujip4 sig z boku ekranu grafrcznego.Mo2esz takze klikn4i prawym przyciskiem myszki i wybrai Utw6rz rzut (CreateView) w menu kursora albo wybrai pozycjg Wiaot zeipotu/modeli (essembly/Model view) w menu rozwijanym wstaw > widoki mod)lu ensert > Moder views).Poniewaz wczesniej otwarty zostal plik 123-000,to program proponuje utworzenierztrtu podstawowego wlasni e z te_Eo pliku, wpisui4c uutornJty"rnie n'azwipliku w poruPlik (File) okna dialogowego (Itw6rz wtiokiireate viiw), jakna isunku 3.r02.

ffim

lyilnile.tfi.Wybieranieszablonudo sporzqdzenia

rysunku

15

!!ldl. * Pn|GKJrslltof

Fflcr3Jl2.t , : .eranie Pl ikuh .:triqdzeniaw..-.a zloienioweSo

tTsrnGI3103.j .:':enie rzutu: .a:\\'eyo rysunku: :ettioweSo

iHI:'*"'--

IYT IJ:J

Do kursora ,przypiqty" jest juZ zarys tworzon€go rzutu rysunkowego' Mozna wybrac

z l\stv widok (view)'pJ;;il;;;ia modelJw tworzonvm rzucie bazowvm' Ustaw

opcigD6t (Bonom).'Z-"i"Viptezentacji rzutu bazowego' tak aby nie byly widoczne

zadne linie krawQclzl *t*"*it'tivtrr - wt4cz opclg UsuniQte linie niewidoczne

(Hidden Line Removed), klikajqcikoiu-l1lT;ncyfrq ' l na rvsunku 3'I02'

Skala rzutu rysunkowego pozoitaje bez zmian - 1: 1 '

Aby zatwierdzic tworzenie rzutu' wskaZ miejsce dla rzutu bazowego' jak na rysunku

l.i'crl. wt".czy klikn46 miejsce w obszarze rysunku'

UtworzyliSmy pierwszy rzut naszego rysunku zloZeniowego'

5. Utw6rz dwa rzutY Prostok4tne'

PostEpuj4c podobnie jak w Cwiczeniu.3'9' utw6rz dwa rzuty prostok4tne'

jak na rysunku 3'f0+]W rzucie na dole z lewej wy5wietl wszystkie krawqdzie'

Teraz utworzymy przekr6j calego zlotenia.Rzut zawieraj4cy przekr6j bqdzie

znajdowal sig w miejscu rzutu podstawowego' Konieczne jest wigc usuniEcie

rzutu bazowe go bezusuwania jego rzut6w pochodnych'

t6 hucmu. Gwlcnnlr ll.tfiIcrnc

Rysuncl3.l0f.Kolejne rzuty

rysunku ztoieniowego

RysunGl 3.105.Okno komunikatuusuwania rzut6wmsunkowvch

0. Usuri rzut podstawowy.

Kliknij prawym przyciskiem w obszarze rzutu i wybierz pozycjg Usuri (Delete)

z menu kursora. Program wySwietli okno dialogowe Usufi widok (Delete View)z pytaniem o usunigcie widok6w zalehnych. Kliknij przycisk >> i na wySwietlonejliScie widok6w zalehnych kliknij wyraz TAK (YES), co spowoduje przelqczeniena NIE (NO), jak na rysunku 3.105.

ji st.

&y *r3z 6hd wibk "WiDoKl'li s*roki od *{p rdcrrc?

[--Tr] &'n lj j l

Nastgpnie kliknij OK. Program usunie rzut bazowy i pozostawi oba rzuty zale2ne.

Aby utworzyi przekr6j koniecznejestjeszcze wyl4czenie z przekroju czqSci, kt6renie powinny byi ,,cigte" - w naszym modelu s4to wkrEty. Wyl4czenia dokonujemyw widoku, z kt6rego bgdzie generowany przekr6j dla zlozenia. W naszym przypadkurzutem macierzystym dla przekroju bEdzie rzut dolny z lewej.

l.Wylqcz z przekroju czpici zlqczone.

Kliknij prawym przyciskiem rzut na dole z lewej. W wySwietlonym menu kursorawybierz pozycjq Wskai zawartoi6 (Show Contenls). Program w tym widokuumieszcza strukturE projektu, co jest widoczne w przeglqdarce obiektdw. Rozwiristrukturg projektu, jak na rysunku 3.106a.

EI

l.tuldt. * ?r.ffiJ|slcr n

J a lRrur IDfi zcobyrtrrfqs ?+Ti! ad@rl 4

!-.Ct naila t omv*rq i;

l-.ot tSO lilF*tlwrDq2rra@.|{n .i.

+ E E .*€',a-@.bn

iir..6 l?3{nt ha :tP-dl 123@u i:,s€l t23-@.br ::i*f' rz+@.br !i i ..O lsoTo{s-Mt,6x6, i

Si€ no7or5-it l,6x6 .lr+-O rioTors-ml.6x6fi+-@ rsoT(rs-Hr,6x6

I@9#Pffi.]Nr

lrsil.lLlaa.Wyiwietlonazawartoit projektu

lts|!.lLlftGotowy pnekrfjTespolu

b)a)

zaznacz wszystkie czgsci zlTczone i kliknij zaznaczonqgrupg w przeglqdarce prawymprzyciskiem. w wyswietlonym menu kursora wylLczopcjg przekr6i (section),jak na rysunku 3.106b. Terazmoimagenerowad przekr6j.

l. Utw6rz przekr6j.

Utw6rz przek6j podobnie jak w dwiczeniu 3.9. Narysuj linig pzekroju przechodz4cqprzez dwa otwory zawierajqpe wkrety. Gotowy przekr6j przedstawiono na rysunku 3.107.

Przekr6j jest dopasowany w pionie do swojego rzutu macierzystego, natomiast rzutznajduiQcy sig z prawej strony nie jest dopasowany do przekroju. wykonamy terazdopasowanie istniej4cego rzutu do nowego rzutu.

t. Dopasuj widoki

Kliknij prawym przyciskiem rzut g6rny z prawej i w menu kursora wybierz pozycjpDopasowanie > Poziomo (Aligment > HoriTontal). obok kursora pojawi sig ikonadopasowania. KliknU przekr6j, aby dopasowac widok do przekroju. program przesuniedopasowywany widok.

A : A ( ' l : 1 )

tl lnuontrr. fwlcrcnlr l]rnlq

f0. Utw6rz widok izometryczny z przekroju.

widok izometryczny z przekroju powstaje tak samo jak widok izome tryczny z rzupelnego. Tworzenie widoku izometrycznego przedstawiono w cwiczeniu 3.9. w cehutworzenia Zqdanego widoku izometrycznego wskaz polozenie widoku na dolez,lewei strony przekroju, a po utworzeniu pizeci4gnij go w miejsce docelowe,jak na rysunku 3.108.

nys|lnct3.lll.WidokizometrycZnyz przekroju

nys||ncl3.l0g.Widokizometrycznyprzekroju w trybiecieniowanym

lf. WySwietl widok izometrycary przekroju w trybie cieniowanym.

Wykonaj edycjp widoku izometrycznego przekroju. W4cz cieniowanie,jak na rysunku 3.109.

Rysunek zloheniowy zawieratakze ristp czEsci i numery pozycji.rJtworzymy terazlistp czpgsl i wprowadzimy numery pozycji.zawartos|fisiy czgscior- *ygtao numer6'skonfigurowano w rozdziale 2.

NIN|'<n*I*T#ffiSm-rm^

^&::fiJ

r.atdd3. * PldCnfisthcr ,9

12.Wlqcz tryb opisywania rysunku.

Rzuty rysunkowe powstaiq w trybie zarzqdzaniarysunkiem. Kliknij tyrur zarzqdzanierysunkiem (Drawing Management) znajduiqcy sig w nagl6wku narigdzi do otshgirysunku i wybierz z menu pozycjg Opis rysunku (Drawing Annotation)

13. Utw6rz listE czgsci.

Kliknij ikong Lisra czeici (Parts Lisr), znajdujqcqsig z boku ekranu graficznego,wSr6d narzgdzi do opisywania rysunku.

Kliknij dowolny rzut rysunkowy, z kt6rego pobrana zostanie informacja do utworzenialisty czgsci. Nastgpnie w wyswietlonym oknie dialogowym Lista czqici (parts List)kliknij oK, akceptui4c proponowane ustawienia. wstaw listg czgsci nad tabliczk4rysunkow6 jak na rysunku 3. I 10.

lllrnct 3.llf.- ;sta czQici

1[. Wstaw numery pozycji.

Kliknij lkonp Numeruj wszystko (Bartoon AIr), znajduiqc4 sig w rozwinigciu ikonyNumery po4tcji (Balloon) z boku ekranu graficznego, wsr6d narigdzi do opisywaniarysunku.

opcja ta umoZliwia automatyczne ponumerowanie wszystkich komponent6ww danym rzucie rysunkowym. Kliknij w przekr6j izometryczny. program wstawinumery pozycji, jak na rysunku 3.1 I la.

Mozesz teraz dokonai rgcznej korekty porozenia poszczeg6lnych odnosnik6w,usun4i niepotrzebne odnosniki i zmienid groty odnosnik6w (opcja menu kursora),jak na rysunku 3.1 I 1b.

w ten spos6b powstal rysunek zlo2eniowy projektu, zapisany na arkuszu plerwszym.Jako podsumowanie nabytych umiejgtnosci utw6rz na arkuszu drugim rysunekzawierajqcy widok eksplodujqcy modelu.

t0 lnucntor. fwlcrontr [la|(UG,

lysuncl 3.lll.Lista czqici

ny$tnGt8.ll2.Widoki eksplodujqcemodelu na arkuszudrugim

b)a)

15. Utw6rz rysunek eksplodujEcy zespolu.

Kliknij dwukrotnie w przeglqdarc e pozycjp Arkusz 2 (sheet 2), co spowodujeuaktywnienie arkusza drugiego, kt6ry ma skonfigurowany format A,4.

utw 6rz rzut bazow y na podstawie pliku I 2 3 - 0 0 0. ip n. w staw widok eksploduj 4c Iw polozeniu aktualnym (current). widok powinien byi w trybie cieniowanym.Po wstawieniu widoku bazowego utw6rz rzut pochodny proitokqtny.

Gotowy rysunek zawierajqcy widoki eksplodui4ce przedsrawia rysunek 3. I 12.

w danej chwili w pliku rysunkowym IDW widoczny jest tylko jeden arkusz - aktualny. Ab1,latwo zorientowai sig, ile arkuszy zawieradany plik, nalizy usun4i z rysunku nieuzywanlarkusze. Jednakze b@zie to widoczne dopiero po otwarciu pliku. Moma takze wprowadzii wewlaSciwoSciach pliku wlasne pole tekstowe, kt6re bpdzie iawieralo informacie o arkuszachw rysunku.

10. Powr6i do arkusza pierwszego. zapiszprikrysunku i zamknij wszystkie pliki projekruZakohczyliimy i wi czen ie.

[ozdriaf 4.

Proieftt ,,l(o[al[a"Model, kt6ry wykonamy w tym rozAziale, powstanie przy u|yciu bardziej zaawansowanychtechnik modelowania. Wazne jest wigc poznanie podstaw obsfugi programu, prezentowa-nych w tozdziale 3. Wiele polecef, dokladnie przedstawionych w poprzednim rozdziale,opiszemy w spos6b uproszczony. W tym projekcie bgdziemy koncentrowai sig na mo-delowaniu tr6jwymiarowym i nie bgdziemy tworzyd dokumentacji rysunkowej projektu.

Dctiniowanie I rastosowrniG GIGmGntOw llcrtures

frtcrentcff. __-fiNd

W tym twiczeniu zdefiniujemy nowy projekt i rozpocatiemy wykonywanie modelu ramieniakoparki-znbawki. Celem gl6wnym tego cwiczenia jest poztnnie element6w ksztattujqcychtypu iFeature. Element iFeature to zestaw element6w ksztaltujqcych nastqtujqcych posobie, kt6re zostaty wydzielone z istniejqcej czq,fci i zapisane w oddzielnym pliku. EtemcnryiFeature mogq byc wstawiane do modeli czqsci w celu szybkiego utuvorzenia ksztattu,kt6ry definiujq.

W niniejszym iwiczeniu utworrymy elemcnt iFeaure w postaci walca z otworem. Elementten wykor4tstamy do zbudowania punkt6w mocowania osi w ramieniu l<oparki. Modet, kt6rypowstanie w tym twiczeniu, przedstawia rysunek 4.1.

llsrul|.1..Vodeliawierajqcaelementy iFeature

l2 lrr.ffi.Grhcrhrnmum

t Utw6rz nowy projekt.

Bazujqg na informacjach podanych w iwiczeniu 3.1, zdefiniuj nowy projekt o nazwieKoparl<a. Nowy projekt nie zawiera izdnych istniejqpych plik6w. wszystkie powstanqdfpb- teraz. Plik projektu powinien nosi6 nazwg Koparl<a i znajdowa6 sig w kataloguCwiczenia\Kopar,ta. Konfiguracjg nowego projektu o nazwie Koparkaprzedstawiirysunek 4.2.

tnunotf.2Parametryprojektu Koparka

cr\t*frlzsl@C:\ft€re F.'\Aiodaskltndd 5,?Asdtrpbsurod€&C:\ft rye FaeslArodgku|d s.3\Tdtrld Ft6

$ r*:oty -$ tt5:rarrolmrl$ t okalm irrrikr pr:er^njkisariid

I s<Eki pr:.gkhds rupy robo@ltl wdksq - cr\ewiG*tlxsdt

@ icicrki Bcszukiw* Ubtdd<el 9ilddf#r - C:\iwkzda\stdda.dpdts

So.l3 Uryj icbrli< wzgledryth = prarda

ell lsdo = rEpdkd

F scrr = Kryla

El tulo:€.a - c:tckdKqdk

ua I n.o+*.. | :.,,,, l[l*"Jll a'ri I

2 Rozpocznij nowy zesp6l, korzystaj4c z pliku szablonu Zesp1r.iam, znajduj4cego sigw folderze FIRMA.

t. Rozpocznij nowEczgsi.

Kliknij ikong Unu6r7 komponent (Create Component), znajdujqpq sig wSr6d narzgdzido obslugi zespol6w. w wyswietlonym oknie dialogowym utw6rz komponent(create In Place component) wprowadz n.vwg nowego pliku czgsci Ramidewe.Nowy komponentpowinien byc utworzony z wykorzystaniem szablonu czes6.ipt,znajdui4cego sig w folderze FIRMA. Po wprowadzeniu wszystkich parametr6wkliknij oK. Program definiuje nowy komponent i przechodzi w tryb szkicowania.

|. utw6rz szkic przedstawiony na rysunku 4.3. Tqstosuj takie wymiary, jakie przedstawiarysunek. zastosuj wi4Tania r6wnoleglosci migdzy odcinkami o dtugosci 15 mm orazmigdzy odcinkami o dlugosci 30 mm i 100 mm. Zastosuj wi4zanie prostopadloscimiedzy odcinkiem 15 mm zlewej strony i 250 mm na g6rze.

I utw6rz brylg poprzez wyci4gnigcie proste narysowanego szkicu. wysokosiwyci4gnigcia wynosi 5 mm. Gotowebryle przedstawiono na rysunku 4.4a.

3. utw6rz plaszqzyzneszkicowania na g6rnej plasrczyinieramieni4 jak na rysunku 4.4b.Narysuj okr4g o Srednicy 20 mm, kt6rego frodek przech odzi przez srodek (to bardzowazne!) kr6tkiej kawgdzi bryly, jak na rysunku 4.5a.

d l

#;:4c

ErtJT*'lfin.I.rltj tf

IFITt|.Sfic pierwszego(frrrponentu

lFrililGotowa:nJa i nowaiaszczyznar*icowania

lrr.tf.5.S:kic i gotowyelentent,ts:taltuiqcy

r'lnll3.Gotowy otw6rorazfazowanie

b)a)

L utw6rz element ksztaltui4cy punzwyci4gnipcie proste okrQgu.wyci4gnigcie ma zosracurworzone symetrycznie wzglgdem plaszrzyzny szkicu. wysokosc wyci4gnigciawynosi 15 mm. Gotowy element ksztaltujqcy przedstawia rysunek +.5b.

I pv1"1t"i w utworzonymrvalcu otw6r wsp6lSrodkowy przejsciowy bez poglgbienia.liredruca otworu wynosi l0 mm. Gotowy otw6r przedstawia rysunek 4.6a.

ll mmr G$cr.dr rnwcd.

lysrrGtf.?.Wybieranieelement6wksztaltujqcychdla iFeature

r'Isflf {1.Wybraneelementyksztattujqce

I' Wykonaj fazowanie krawgdzi kolowych walca i krawpdzi otworu z obu stron walca.wielkosi fazy wynosi 1 mm. Gotowe fazowanie przedstawia rysunek 4.6b.

Element, w kt6rym bgdzie znajdowac sig os obrotu dla lyzki koparki, jest ju2skoriczony. w modelu ramienia bgd4 znajdowai sig jeszcze trzy podobne Llementy.zal62my poza tym, ze w naszych projektach czgsto korzys tu y i takich obiekt6w.Warto wigc miei mo2liwoSi szybkiego budowania tych ksztalt6w. Inventor oferujetechnikE iFeature do tworzenia bibliotek funkcji, kt6re modeluje czQsto u2ywaneksztalty. Utworzymy teraz element iFeature, kt6ry umo2liwi szybkie modelowanieksztalt6w walcowych z fazami na krawgdziach.

iFeature sklada sig z szeregu nastgpui4cych po sobie element6w ksztaltui4cych orazz definicji sposobu lokalizowania iFeature w modelu czpsci. iFeature moznazapisa6w pliku zewnQtrznym w katalogu dyskowym specjalnie przeznaczonym dla iFeature.

lf. Zdefiniuj iFeature.

Kliknij ikong UtwbrT iFeature (Create iFeature), znajduj4c4 sig w rozwinigciu ikonywyiwietl katalog (view Catalog), wsr6d narzgdzi do modelowania elemenr6wksztaltujqcych.

Program wyswietla okno dialogowe utw6rz iFeature (create iFeature),kt6reslu2y do zdefiniowania elementu iFeature. Nale2y wybrai elementy ksztaltuj4ce,ktdre bgd4 tworzy( iFeature. w naszym przypadku bEdzie to wyciqgnigcie pioste,kt6re utworzylo walec, otw6r w walcu i fazowanie. Aby wybrai Zqdine elementyksztaltui4ce, wystarczy klikn4i w walec, a program zaznaczy elementy ksztaltui4ce,kt6re tworzq caly ksztalt, jak na rysunku 4.7a.

rfiqrr

MoZna tak2e wybrai i4dane elementy ksztahuj4ce, wskazuiqc je w przeglEdarce, jakna rysunku 4.7b. wybrane elementy ksztaftuiqpe zostan4 wpisane do okna dialogo*"goUtw6rz iFeature (Create iFeature),jak na rysunku 4.g.

H.E wriar*cic p6r.2: : x= dl1i0,ulesi: , r : d10115. lGiml' '

G |ria odi*irul IL'ia: , GBonpfeeydlF,tE

b)a)

|::i.i'::t!

-r: dl {ZJ.H0 nmlm E oredlB CP Fd.l

lL*, ix

Ptd Pte4/rul W*a Aofl Raze:a

l.ddrt{ * PnFn"rcnltr" l5

w wycinku wybrane elementy (serected Features) znajduje sig rista, kt6ra zawierawybrane elementy definiuiEce iFeature oraz aktualne wartosci parametr6w tychelement6w ksztaltui4cych. Do wycinka parametry polozenia (siz'e parameters)wprowadzane sE parametry geometrii element6w iFeature, kt6re mog4 ulegai zmianie.Do wycinka Polo2enie geometii (position Geometry) wprowadzane s4obiektylokalizui4ce iFeqture. w naszym przypadku automatycznie wprowadzona zostalaplaszczyzna profilu, kt6ry utworzyl walec.

Aby dokladniej lokalizowai wstawiany element iFeature,do wycinka poro2eniegeometri i (Position Geometry) przeniesiemy parametr Linia odniesienia I(Reference Linel), lokalizuj4cy szkic walca w srodku odcinka, do kt6rego odnosisiE iFeature podczas wstawiania. parametr Linia odniesienia I (Reference Linet)powstal na skutek istnienia wi4zania symetri i polozenia srodka ok ggu na krawgdzibryly (punkt 6. tego iwiczenia). zaznacz w wycinku wybrane ,teirnty (serectedFeatures) wpis Linia odniesienia I (Reference Linei) i kriknij przycisk >>.7'.mieh z.gloszenia, jakie program wyswietla podczas pytania o polozenie wstawianegoelementu iFeature. Kliknij tekst zgloszenia i wpisz nowe. poprawnie okreslonElokalizacjg i zgloszenia przedstawia rysunek 4.9.

iysunGl 4S..)cfinicja opcji. stctv'ianiaFcature

ny$nGl4t0.!)c.finicja

?drontetrdw

:f otnetrycznychFeature

Pofoimic aamtrii:

Teraz zdefiniujemy parametry geometryczne, kt6re maj4 sig zmieniai. w naszymprzypadku zmianom bgdzie podlegai Srednica i wysokoSi walca oraz,srednica otworu.Zalo2ymy,2e wielko56 fazy bEd,zie zawsze taka sama.

w rozwinigciu wyciqgniqcie proste 2 (Exrrusion2) zaznaczparametr ct9 (20 mn),kt6ry definiuje srednicq.walca, i kl iknij przycisk > >. NastEpni." .ornu".paramerrd-l0 u 5 mm), kt6ry definiuje wysokosi walca, i kliknrj priycisk > >. Rozwiir wpisOtw6r I (Hole l), zaznacz parametr dl2 (l 0 rrz) i kl iknij przycisk >>. Zmiefizgloszenia dla tych parametr6w, aby byly takie, jak nu .y*nt, +.t0.

. * * ' - . . . . , * '_ - ]Potaaic gffilti

n l,J

Definicja parametr6w naszego elementu iFeature zostala zakoftczona. KliknrjZapisz (lave) i w wyswietlonym oknie diarogowym zapisz jako (,Save As) podajnazwp pliki dla elementu iFeature - Konc6wka. progiam przypisuje rozszerzenieIDE. Kliknij przycisk Zapisz (Save).

flqler !niC,"t!.'.9.."9{e...,Poka! plBszczyznq prolilu

Wrlta daDr{y Pdaftfty poldeE

20.0ffmr 8ral. Podaate*icekorc6wkrl5.0mhr Brat Pod6iwysokojckort6wk,

.1om '",i;*-, i"a", +tlc .oi;s,g,

r: :j.'i ii'Jijrldit:j ix: d10 [15.000 ml :

Q Lnia odriesienat lLiria iQ ProlilRas:eyaal lRt I

Lhia odiesdidl Pok62 biA odrie.bnidPtolil Pla*czym1 Pok6t Ftaszczy?na prolfu

t3 Inucrtrr. Grlczcrla m[UcrrG

Aby lepiej rozr62nia(, elementy iFeature, podczas wstawiania warto zapisai w plikuefementu iFeature ikong podgl4du, kt6ra umo2liwi jednoznaczne rozpoznanie tegoelementu.

Otw6rz zapisany wlaSnie plik Konc6wka.ide.

Kliknij ikong lTy.fwietl katalog (view Catalog), znajduj4cq sig wsr6d narrzgdzido modelowania element6w ksztaltuj4cych. program wyswietli katalog, w ktdrymzapisali5my plik iFeature koric6wki. Aby otworzy6 plik kofc6wki naleiy,,uchwycii"plik Konc6wka-ide, przeciqgn4d i upuscid na pasku tytulowym okna piogramuInventor. Program otworzy wtedy plik. Na koniec naleZy zamknEi okno katalogu.

Ustaw element iFeature jak na rysunku 4.1la. wybierz pozycjq wtaiciwoici(Properties) z menu Plik (File) i w zakladce zapis (save) oknawtaiciwoiciKoitc6wka.ide ustaw opcjg Aktywne okno (Active window), jak na rysunku 4.l lbi kliknij przycisk Zrzut ekranu (Capture). Zamknij okno wtaiiiwdci (properties),wskazujqc OK.

nysrncr4ll.Ustawieniewidoku iFeature

l$eo*tM*l e,.**rlSt- lu:r*o**. zaor l,rean*il

f -r?;""4-p.OEa, ^

i C mbreqkfrs-ar$idt

i It xtv** otrcl! f tnwtzpt<u

III

aal.t * | j

r i.,..' I ib)a)

zapisz i zamknij plik. Nowy obraz podglqdu zosral przypisany do pliku elementuiFeature.TerazmoZna korzysta6 ze zdefiniowanego elementu iFeature - Konc6wka.wstawimy do naszego modelu jeszcze trzy koric6wki, u2ywaiqc jednej definicjiiFeature.

fl. Wstaw pozostale koricdwki, korzystaj4c z definicji iFeature.

Kliknij ikonp wstaw iFeature (lnsert iFeature), znajdui4cq sig w rozwiniEciuikony wyswietl katalog (view catalog) wsr6d narzgdzido modelowania element6wksztaltujqcych.

Program wySwietla okno dialogoweWstaw iFeature (Insert iFeature),kt6reprowadziprzez caly proces wstawiania elementu iFeature. w lewej czgsci okna znajduje sigschemat postQpowania. Kwadrat wypelniony kolorem zielonym oznaczaaktualnykrok w procesie wstawiania iFeature.

Najpierw nale2y wybrai iFeature. Kliknij przycisk przeglqdai (Browse). programwy5wietli okno dialogowe Onry6rz, w ktdrym nale2y wskazai utworzony plik iFeitureo nazwie Konc6wka.ide i kliknqd Otw6rz.

Teraz w oknie wstaw iFeature (lnsert iFeature) wyswietla sig lista obiekt6wodniesienia, kt6re ustawi4nasz element iFeature. Polozenie wstawianego elementubgdzie ustalone wzglgdem wskazanej krawgdzi iplaszczyzny modelu. zaznaczwpisLinia odniesienial (Reference Line I) - program wyswietla w dolnej czgsci oknazgloszenie Pokai liniq odniesienia.wskaz na modelu kr6tk4 krawg di wyr6znionqi oznaczonqcyfrq.l na rysunku 4.12.

ltatrlit |' r.. pnlGn "I.milr" TT

rysrnct[12.Lokaliu<ja.:ni i odniesienia

nysrnex f.t3.- , tkal izuL. ju.la.r':r::.t'an-y

'; tttyyi ettitt

ff#ff�ffiffi:ffi.t' ,i:

t \

w oknie wsrctw iFeature (rn,sert iFeature) wybdr kawgdzi zostanie oznaczonyznakiem zatwierdzenia- r/ NastEpnie zaznacz wpis pro.fit ptaszczyznal (profirPlanel)_-program wyswietla w clolne.i czqsci okna zgroszeniei'Jiptorrrry.nEproli lu. Kfiknij g6rn4ptaszczyzng czqsci oznaczonqcylrq2 na rysunku 4.13.

tre@FiIil

-

EJ-gJ '

/ -l %u6€r | |

tur/"t | < w*e ouru , I Zal mc: I

RysunG[ 4.14.\ltyntiaryqeontetrycznettorr,ego ksztaltu

w oknie wstaw iFeature (rnsert iFeature) wyb6r praszc 7,yzny zostante oznacz.onyznakiem zatwierdzenta- y' Na moderu wyswietlana jest teraz definicja geomerryczna

!.::,:::; PoloZenie naszego elementujeitju2 zdefiniowane, chociazl e*o Jeszczente wtoac.

Mo2na ,,chwycic" skrzyzowane osie znajdui4ce sip w praszczylnie wstawicnia i przesun4c:F"o.":'.: w-dowolne miejsce, co mo2e byi piryautne, gdy polozenie eremcntu iFeature niejest scisle okrcslone w definicji elementu. Mozna takze obr6cii iFeature,zmieniaj4c wartosik4ta w oknie dialogowym lub obracaj4c osie.

Po ustaleniu warunk6w polozenia elementu iFeature kliknij przyci sk Datei (Next)- ustalamy wymiary iFeature. Nowy ksztart powinien mree^wysotosc l5 mm,srednica 15 mm i srednica.otworu g mm. wpisz nowe wartosci wymiar6w do oknadialogowego, jak na rysunku 4.14.

u f f i l l

- lmi I (wdai I odd) ll Z*.rie I

-aJ-tj

tl hnn t GrlGl3|hl|trucD

fFrr.f ff5.Nowy ksztahwstawiony przyuiciu iFeature- powiqkszony

fragment i calaczqit

Dil.r{13.Dodatkowe ksztaltydo samodTielnegowstawienia przyuiciu definicjiiFeature - Kortc1wka

it

Srednica l5 mmWysoko66 15 mmSre&rica otwonr 8 mm

Srednica 20 mm

. Wysoko6d 15 mmSrednica otworu l0 mm

- #

12- Zakohcz edycj g czgsci R a m i q _l ew e .

Kliknij przycisk Pow.rgt (Return) znajduj4cy sig nad ekranem grafrcznym.programzakofrczy edycjE czgsci i powr6ci do poziomu zespolu gl6wnego.

lN- zapisz model zespolu pod nazwq K o p a rka. z,akohczyrismy (wiczenie.

Irlir lustnarr GrQ6ci - tlnncncm DmDdryfncanf m*Ao-

D*[1,1tKopie lustrzane

Definiowanie iFeature zostalo z*ohcznne,okreslilismy polo2enie i wymiary. Klik"ijprzycisk Zakohcz (Finish). Program wygeneruje taki lsztalt,jak na rysunku 4.15.

,.. e: i -' .1-'. .'.1...

, '..

Korzystai4c z iFeature, wstaw jeszcze dwa ksztalty, przedstawione na rysunku 4. 16.

i-+e?

Y ,y* twiczeniu zapo?ramj sie z technikq srosowania komponent6w pochodnych.Komponent pochodny to czgi6, kt6rq tworry sig na podstawie definicji zawarrych w ju2isniejqcej czqici. W nasrym twiczeniu wykorzystamy lromponent jocniany da utworzinialystrzanej l<opii czqlci juz istnieiqcej. Po zakoficzeniu tego twiczenia model naszej koparkibqdzie prezentowal siq tak, jak na rysunku 4. 17.

ludrl|l4 r PnFn"I.md(." t9

Przed utworzeniem kopii,lu.strzanej vrykonamy jeszcze edycjg istnieiqcej czqici Ramiq_l ew e, aby lepiej bylo widat r6znice miqdzy czqi ctq macie rzyit q i i ej iopiq listrzanq.'

f' Otw6rz model zespolu Koparkazapisany w poprzednim 6wiczeniu i ustaw go w widokuizometrycznym.

2.Wlqcz edy_cje istniej4cej czgsci. Kliknij dwukrotnie pozycjE Ramiq_lewew przeglqdarce.

3. Zdefiniuj plaszczyzngszkicowania na g6rnej praszczylnieczgsci wyr62nionejna rysunku 4.18.

nysuncltrlS.Plaszczyznaszkicowaniai szkic utv)orzonyprzez odsuniQcie

lys||nGl4tg.Definiowanieoperacji wyciqciannterialu

a)

@@

f. Utw6rz nowy szkic przez odsunigcie istniej4cych krawqdzi.

Kliknij ikong odsufi (offset), znajduiqc4 sig wsr6d narzgdzi do szkicowania. wybierzlawgdz oznaczonqcyfr4 ,l na rysunku 4.l ga i przesuri do srodka, jak na rysunku 4. lgb.Po ustaleniu polozenia odsunigtego szkicu naciSnij klawisz Esc. Nowy szkic to odsunigcieistniei4cych krawgdzi czgsci. Mo2na jeszcze wprowadzii wymiai o wartosci 5 mm,kt6ry bgdzie ustalal odleglosi odsunigcia, jak na rysunku 4.1gb. zakohcz szkic.

6. Utw6rz kieszefi przez wyciEcie materialu przy u|yciunowego szkicu.Kliknij ikonE wyciqgniqcie proste (Extrude), znajduj4cq sig wsr6d narzgdzido tworzenia element6w ksztartui4cych. Jako proni *yCiagnigcia wskaZwewnetrznepgtlg wyr62nion4na rysunku 4.19. Ustaw w oknie dialosowvmWy c i qgni qc ie p ro s t e (E x t r u de ) paramerry wyci4gni gc i a, Wy c i e c t e iC ui)oraz Odlegloic (Distance) r6wn4 I mm, jak na rysunku 4.19.

l o K I m r , i l

gfInuentor. 6fl cnnlr lraWcutc

Po ustawieniu z4danych parametr6w kliknij orK. program utworzy kieszeir w moderu,jak na rysunku 4.20.

llsrnct420.Gotowe wyciqcie

ii))

\.., \rl.ir..\..

\ \ttt' \t

t\ tt

',.,ti... tls:

'I*: ""..,H

6. Zakortcz edycjp czgfici Rami q_lew e.

Kliknij przycisk powr6t.(Return) znajduiqcy sig nad ekranem graficznym. programzakohczy edycjg czpsci i powr6ci do poziomu zespolu gl6wneg-o.

ltworzy_my teraz komponentRarniq4rawe jakokomponent pochodny od komponentuRamiq-lewe. Nowy komponent powinien byc topi4 tustrzan4 istnili4cel czgsci.

L Utw6rz drug4czgsijako komponent pochodny.

Kliknij ikong Utw6rz komponent (Create Component), znajdui4c4 sig wSr6dnarzpdzi do obslugi zespol6w. w wyswietlonym oknie dialogowy;' (J tw 6 rzkomponent (create In prace component) wprowadz nur*l no*"go pliku czgsciRamiq_p rawe. Nowy komponent powinien byd utworzony z-*ykorZystaniemszablonu Czqit.ipt, znajdui4cego siE w folderze FIRMA.iro *i.o*udr"niuwszystkich parametr6w kliknij oK. wskaz dowolne miejsce na ekranie w ceruutworzenia plaszczyzny szkicowania. po wskazaniu polozenia program definiujenowy komponent i przechodzi w tryb szkicowania.

Poniewaz ten komponent powstanie jako komponent pochodny, zakohczszkic bezsporzqdzania zadnego rysunku. po zakofczeniu szkicu p.og.u,n przechodzi w trybtworzenia element6w ksztartui4cych. Mozna takze usunqi i"n ,rii..Kliknij ikonp Komponent pochodny (Derived component), znajdui4c4 sig wsr6dnarzgdzi do tworzenia element6w ksztaltuiEcych. w wyswietlonym oknie oiabgo*y-Otwdrz wybierz komponent Ramiq_lewe i kliknij Otw6rz.Program wyswietla okno dialogowe czgit pochodna (Derived part), w kt6rymustalamy, co z czgsci macierzystej zostanie wykorzystane do zbudowanra nowejczgsci. Poniewa2 chcemy wykonai nowq czgsi bryiow4 kt6ra bgdzie lusrrzanymodbiciem, znak + przy wpisie Bryta (sorid

-aoayj oraz-opcja Lu'strzane odbicie

(Mirror part) powinny byi wl4czone, jak na rysunku 4.21a.

Po wlQczeniu 2qdanychopcji klilcnij oK. program wstawi kopig lustrzanqczgsci,podobnie jak na rysunku 4.2rb.polozenie nowego komponeniu- zalezy odwskazaniadokonanego podczas definiowania nowej czqsci lpotor"ni" ptu szczyzny szr<rcowania).Mo2na zakortczy t defi niowanie komponeniu i a m i q 4 r iw e .

ludrlr||.r PloFn"lomdo" 9r

i 'l S Geomlria tmstrukcim

-. _lJ i$ Pmslchne

-) 6i Pomd'y eksporr*are

w.r.dd P[i$rayi;ffiRoooo

--l Fffililxi]

@l l- oK I Anr, I

lysuncl4?1.Okno.lefiniowania::qici pochodnej'raz wstawionaiopia lustrzana

lysunol422.DeJiniowanie" tqzait-estawiajqcych

$.\, ' i, i

\' ti

..

.-9.r'\

' * S .

{ } b

\ _ _

Kliknij przycisk Powr6t (Return) znajdui4cy siq nad ekranem graficznym. programzakohczy edycjp czgsci i powr6ci do poziomu zespolu gl6wneg-o.

Teraz nale2y ustawii oba komponenty wzgrQdem siebie, korzys tajqc z wiqzafizespol6w.Zastosujemy wi4zania zestawiaj4ce, kt6re bEdq wiqza( osie dw6ch koric6wek orazplaszczyzny czgsci.

l.ZwiqL komponenty za pomocE wiqzatr zespoldw.

Kliknij ikonE wstaw wiqzanie (prace constraint), znajdui4c4 sig wsr6d narzgdzido obslugi zespol6w. w wyswietlonym oknie dialogowym viriaw wiqzanie (praceconstraint) wybierz typ wi4zania Zestawiaiqcy (Mate) i wska2 osie koric6wek,jak na rysunku 4.22.

zaeat lnu* laci*ioryl

b)a)

'-.1-.

;- Ilp*-* ---------'t t -$tisdiq-- -.--.-.- ..:'-..-.r- .-. -

l r e l q l o l j j x ' l n , l r r yOdrq*leh: f F@qcab--*;::*r*

tn----lll,csf c.t.Jr:{4i,?.j il f::: gJ

- lt 2 t l

iil oK I Aa&i I Tz*i.",i I

wybranie osi nast4pi po wskazaniu powierzchni walcowych. po ustaleniu wi4zaniakliknij przyciskZastosui (Appry) program zwiqzeoba detare podobnie jakna rysunku 4.23. Nie zamykaj oknaWstaw wiqzanie (place Constrainrl.

Komponent Ramiq4rawe utracil kirka stopni swobody i mo2e byi obecnie tylkoobracany i przemieszczany wzdlu2 osi. Aby uzyskac pizemieszcienie komponentu,nale2y przytrzyma( przycisk wybieraj4cy na komponlncie i przesun4i myszk4.

Ernffiffi.

rnrtrttfustosowaniepierwszegowtqzania

fl|rl.f fr[Definiowaniekolejnych wiqzafizestawiajWch

rtrtrtS.Tostosowanie

drugiego wiqzntia

zwiQ' w podobny spos6b dwie inne osie kofic6wek, na przyklad dw6ch ostatnich,jak na rysunku 4.24.

Komponent Rarzigprawe utracil teraz kolejne stopnie swobody i mo2e byd obecniejedynre przesuwany w d6l lub w 9619 wzdhrtosi obu ustalonyih wiq.zari.

Po ustaleniu wiqpania kliknij przyciskznstosuj (Apply). program zwiqisoba detalepodobniejak na rysunku 4.25. Nie zamykaj ok.nwstaut wiqsnie (place consttaint).

r.&hf [.r. t|.Fnff1tr" 3t

Aby calkowicie ustalii polozenie komponentu Ramiq4rawe wzglEdem plerwszegokomponentu' nale|y wstawii jeszc ze wi4zanie zestawiaiqce migdZy plasz czyznamiobu detali. Maiqc caly czas wrqczone wi4zanie zestawiai4cl, wst<az lrie prasiczyznyczgSci bez wycigcia, jak na rysunku 4.26.

lys[[cl{26.Definiowanie

viqzania

:estawiajqcego,rtiQdzy

ttctszczyznami

Bysunc[ |.2tDefiniowanie'.ritlzania

-cstawiajqcego,,tiQdT

tl cr.sz.czyznetmi

w oknie dialogowym wstuw wiqzanie (prace constraint) wpisz odsunigcie 30 mmw polu Odsuniqcie (Offset),jak na rysunku 4.27.

zerno I ar* | a..ilm5, I- Tlp-- ----'- --:-, -WJtissir-

l F c l . r l o l n , l x z l r q :

oK I An& ll=;-r-1

Komponenty powinny ustawii sig tak, jak na rysunku 4.2r.po ustaleniu wrasciwegowiqzania kliknij orK. w ten spos6b udalo sig nam usrawii oba ramiona koparki.

9. Zapisz pl i k model u K o p a r k a. Zakohczyltsmy c wi cze ni e.

Wsn6ldrielGnie srldcu 01flu domsowanie ada[taGyinc6agspg64t.*6S

w tym cwiczeniu vvykonamy tyikq koparki. Mimo ze tyika sktada siq z kitku elementiwksztahuiqcych, to do jej wykonania wykorzystamy tyrko jeden szkic. po wykonaniu ryikiustawimy jq na miejscu i dopasujemy jej potoienie do zaprojektowanych wczelniej ramion.W cwiczeniu poznamy mo2liwoit wsp1ldzielenia jednego szJcicu plrzez wiele element6wksztal-tuiqcych oraz kolejny sposdb v,tykor4tstania adapticyjnoici w budowaniu element6wksztaltujqcych. Sporzqdzimy model ly2ki widoczny na rysunku 4.2g.

i': {,"Bttt ' .. '.\N

tf mrnrr.fucrrr[rmmucrr.

flsrr.fi|.2t.Model tyzkiwykonanyw tym twiczeniu

ly$rcl[23.Ustawienieplaszczyznyszkicowaniado nuorzenia ty2ki

Dsr.r|.il.Szkic lu2ki

@\W

f. Otw6rz model Koparka, zapisany w cwiczeniu 4.2.

2 Ustaw widok na plaszczyzngXy zespolu.

Kliknij ikonE PatrT na (Look Ar) znajduj4cq sig na pasku narzpdzi Standard nadekranem graficznym. Aby wybrai plaszrzyzngdo ustawienia widoku, rozwiri wzyciQPoczqtek (origin) w przegl4darce i kliknij wpis praszczyzna Xy (Xy plane),zaznaczony na rysunku 4.29a.Program ustawi model zespolu, jak na rysunku 4.2gb.W takim ustawieniu bgdziemy szkicowa6 nowq czg5i.

3. Rozpocznij modelowanie nowej czgsci o nazwie Lyika. Uzyj szablon u czqic.ipt,podobnie jak przy tworzeniu komponentu Ramiq _lewe.

f. Narysuj szkic lyZki.

a)

o<\-\_==._:---\\.,

b) --x*=--6Jb

l.attd|. * r.rn"l.nfir" t5

llsrlclf.ttKolejne fa4tpowstawaniat:kicu tyZki

Teraz bEdziemy |wiczyt bardziej zaawansowane techniki szkicowania. Narysuj szkicprzedstawiony na rysunku 4.30. Abys m6gl szybko sporzqdzic ten szkic, na rysunku4.31a - g przedstawiono kolejne fazy jego powstawania wraz z komen tar'em. wymiarylatwiej bgdzie przeczyia( z rysunku 4.30.

Narysuj trzy linie. Kr6tka linia pozioma powinna byiprostopadla do linii pionowej i musi sip na niej rozpoczyna(,,co jest sygnalizowane wySwietlon4 ikonq wiq4nia zgodnoScioraz zott4kopk4 Linip skoSn4narysuj w pewnym oddaleniuod linii pionowej.

Aby pol4czyi liniE skoSn4 z kofcem linii pionowej, uZyjwiqzania Zg o dn o i c i (C o i n c id ent).

Po wl4czeniu polecenia tworzenia wi42ania pokaZ konieclinii pionowej oznacmny I na rysunku 4.31a oraz linig skoSn4Program wyr6zria wybrany koniec oraz liniE kolorem. Abyzakoftczy( polecenie, naciSnij klawisz ESC. po zastosowaniutego wiqpania moZna swobodnie przesuwad linie, a polqczeniemiEdzy nimi pozostanie.

Zamief linip pionow4i poziom4na Iinie konstrukcyjne. Zaznaczobie linie (u2yj klawisza Shift do zaznaczania) i wybierzpozycjg Konstrukcyjny (Construction) z listy rozwijanejStyle (Styt), kt6ra znajduje sig nad ekranem graficznym.

Do rysowania kolejnych linii uzyj stylu Normalny (Normat).Kliknij pusty obszar ekranu i wybierz pozycjp Normalny(Normal) z listy Sry/e (Sr)/).

Zwymiaruj narysowane linie, jak na rysunku 4.3 I b. Abypoprawnie wstawii wymiar 50, naleiy pokaza1 lewy koniec liniiskoSnej oraz koniec linii pionowej (nie calqlinig), a nastppniewybra6 w menu kursora pozycjp Dopasowany (Aligned).

Na koricach linii konstrukcyjnych narysujdwie pary okrpg6w wsp6l5rodkowych.

Rozpocznij rysowanie od korica liniikonstrukcyjnej. Wymiary okrgg6wprzedstawia rysunek 4. 30.

* r, f.ra-$ ",i= 1 1 . V o i

a)

l3 lmrmr.Grbrrr8rsrM!

Bsf,f,il.Kolejne farypowstawaniaszkicu ty2ki c.d.

Narysuj pipc odcink6w przedstawionych na rysunku 4.3Id.Linie powinny rozpoczynal sig dokladnie w punkciekoticowym istniejqg€j linii. Te linie, kt6re lqpz4sip z ohegenLpowinny byi styczne do okrpg6w.

W celu uzyskania stycznoSci, r6wnolegloSci i prostopadlosciniekt6rych linii zastosuj odpowiednie wiqTania georrrctryczre.

<-:a-Pn/ @ 4'= 4 1 . * ' D

Narysuj pionow4 linip o dlugoSci 80 mm, zaczynaj4c4 sipod korica linii skoSnych.

Wykonaj dwa zaokqglenia promieniem l0 mm, widocznena rysunku 4.31e. Po uruchomieniu polecenia Zaokrqgl(Fillet) wpisz wartoSd promienia zaokr4glenia w poluokna dialogowego i pokaz linie do utworzenia zaok4gleniamiqdzy nimi. Aby z*ohczy(polecenie, naciSnij klawisz ESC.

mNarysuj luk wychodz4cy z odcinka o dlugoSci 80 mm-Wybierz metodp rysowania Zzfr styczny (Tangent Arc).Po uruchomieniu polecenia pokaZ punkt koricowy liniipionowej o dlugoSci 80 mm. I-uk powinien zakoriczyi sipw punkcie pocz4tkowym zaokr4gleni4 jak na rysunku 4.3 lf.

Po narysowaniu luku wstaw wymiar promienia lukuo wartoSci 37 mm.

Na zakoriczeni e pnrytnij dtugq skoSnq linig, jak na rysunku4.319. Wybien polecenie Unij (Trim) i pka| tm fi.agrrrcngkt6ry powinien byi odciEty. Aby zakoftczyd polecenie,naciSnij klawisz ESC.

To byla ostatnia operacja tworzenia szkicu. Z,akoitcz sz*ic.

Irddd f. .:. til3n "t.liltr" tt

5. Zaprojektuj komorg lylk,tprzy uzyciu wyciqgnigcia prostego.

Kliknij ikong wy c i qg n i q c i e p r o s t e (E x,ude) znajdui4c4 si g wsr6d narzgdzido tworzenia element6w ksztaltuiqcych. wskaz profil, jak na rysunku 4.32a.ustaw wyci4gnigcie symetryczne wzgrgdem plaszczyzny szkicowania. odreglosiwyci4gnigcia to 160 mm. Gotowy element ksztaltui4cy przedstawia rysunek 4.32b.

nysurcl L32.Projektowaniekontory lyZki

Rysurcl f.33.Elenrentcienkoiciennyi tylqczeniex sp6ldzielenia.s:kicu

ly$mcl|.3f.Szkicx,sp6tdzielonyi profl do tworzenianowego elementu

41'"\,r" ,€

Po wykonaniu tego wyciEgnigcia narezy wykonai erement cienkoscienny o grubosci3 mm, jak na rysunku 4.33a.

b)a)

b)a)

6. wykonaj uchwyt lyZki i koric6wkg uchwytu przy u2yciu wyci4gnigcia prosrego.Aby wytonai kolejny element ksztaltui4cy, nale2y najpierw wlqczy( wsp6ldzielenieszkicu. Rozwiri wpis wyciqgniqcie prostel (Extrusionl) w przegiadarce i kliknijprawym przyciskiem na wpisie Szkicl (Sketchl), a nastgpnie wybieiz opcjgwsp6ldziel szkic (share sketch) z wyswietlonego menu, jak ni rysunku 4.33b.

tt ffi.htnE

fFrll|fSzkicwsp6ldzielonyi profil fu twotzenianowego elanunu c.d

fllLf||1Profildo tworzeniakolejnego elementuksztahujqcego

l'IITl1Gotowaty2kakoparki

b)

[ogram- wyswietli caly szkic, jak na rysunku 4.34a, orazwstawi nowy wpis s zkic I(sketchl) przed pierwszym elementem ksztartui4cym. To jest wsp6ldzietony szkic.wykonaj element ksztaltuiqpy.przez wyciqgnigcie proste profilu zaznacz',negona rysunku 4.34b'w profilu nie mog4 sig inarelf male okrggi wewnptrzne. Utw6rzwyci4gnigcie symetryczne na odleglos6 15 mm. Gotowe wyJiagnigc;przedstawiarysunek 4.35. Jak wida6, vkic wsp6ldzielony jest cary czas *iJ'ocrny imoznana jego podstawie tworzyC kolejne elementy ksztahujqge.

UtMrz kofc6wkg uchwytu, wykorzystujqp wsp6l&ielony szkic. Wska2 pgtlgw ksztalcie pierscienia wyr62nionq na rysuntu +-rs. wyci4gnigcie poJnno uydsymetryczne o wartosci 20 mm. po utworzeniu wyci4gnigcii cala lyzka prezentujesig tak, jak na rysunku a..!6,M2najuz ukryd s"t i", frfaiqp pruffip-y"iskiemw przegl4{arce wpis SzkicI (Sketchl) i wybierajqp op,igWiaoriy (iXiAU>z wySwietlonego rnenu.

luulJ{* ?nFn"I|r|ltr" tt

To juz koniec modelowania tej czgsci. Jednak2e szerokoSi koric6wki nie do koricaodpowiada wymaganiom projektu. Chcemy, aby cala ly2ka weszla symerrycznleTiEdry ramiona koparki, a szerokosC koric6wki byla taka, jak odstgp migdzy ramionami.Tak2e szerokos6 koric6wki powinna zmienia( siq automatycznie, giy zmianie ulegnieodstgp migdzy ramionami, na przyklad w wyniku wprowadzenia zmiany konstrukryinej.Aby to osi4gn46, skorzystamy z adaptacyjnosci oferowanej przez Inventor. Tym razemadaptacyjnosi zostanie zastosowana dojednego tylko elernentu ksztaltuj4cego- wyci4gnigcia, ktdre wymodelowalo koric6wkg.

Aby nastqpila zmiana adaptacyjna wybrzurego elementu ksztaltuj4cego, to zar6wno ten elementksztaltui4cy, jak i cala czpsi powinny miei wlqczonq cechE adapiacyjnosci. p6zniej moznawylqczy( adapracyjnosi czpsci i pozostawii tylko adaptacyjnosi elementu ksztaltui4cego.

l, W lqcz adaptacyj noSi dl a elementu ksztaltuj 4cego rworzqcego koric6wkg.

Kliknij prawym przyciskiem w prz.egl4darce erement ksztaltuj4cy, kt6ry utworzylkonc6wkg, i w menu kursora wybierz pozycjq Adaptacyjny (Adaptive),jaknarysunku 4.37a.Program wl4czy adaptacyjnosi tego elementu ksztaltui4cego i calejczgsci, co zostanie zilustrowane symbolem dwukolorowych strzalek ulozonvchw okrqg, jak na rysunku 4.3jb.

nysunct f.3t\l ' lqcz1nie

rdaptacyjnoici

?ffi,;i' l&l4 :* h rqii ahc

' 6 v rF $r lt*

:$fr tu,etqd{,,q) tr Eqr{!r*&

E6rci6 dffidtu

llh|d't t9n

rLrd

.l

li

' Oz'nczenrewlqczonej

adaptacyjnoSci

,jfy:1.!6*1 {]:]

fg rlric1ri 6l

'/!c*ts'x* troste1

lS Sr *upt. (il 'grrycc;sce:r: rj@!ffi@!E!

(3 (qicc r:l+,a) E6iiHaprtbiodelfE b)

Teraz mo2emy skorzystai z adaptacyjnosci. Aby dlugosc kofrc6wki dopasowala siqdo aktualnego rozstawuramion koparki, zastosujemy wiqzania zespol6w, k6re wymusz4dopasowanie adaptacyjne. Jednak2e aby u2y( wi4zania zespoldw, musimy najpierwzakoficzy ( edycj 9 czgsci.

l. Zakoftcz tworzenie czE6ci.

Kliknij przycisk Powr6t (Return) znajduiqcy sig nad ekanem graficznym. programzakohczy edycjg czgsci i powr6ci do poziomu zespolu gldwnego.

0. Zastosuj wi4zania zespol6w do uzyskania dopasowania adaptacyjnego.

Wstawimy trzy wiqzania zestawiaj4ce. Pierwsze wiqzanie ustawi oS koric6wki ly2kiw osi koric6wki lewego ramienia, drugie wiqzanie zestawi jednqplaszczyzng koricdwkilyZki ikoric6wki lewego ramienia, atrzecie wi4zanie r"itutuii.ug4 plu"r"ryrngkoicdwki lyZki i kofc6wki prawego ramienia.

Kliknij ikongwstaw wiqzanie (prace constraint) znajduiEcqsig wsr6d narzgdzido obslugi komponent6w zespolu. program wyswietli otno aiaojo we wstawwiqzanie (Place constraint), w kt6rym ustawiamy parametry wiqzaniazespolu.Wszystkie wi4zania sg tlpu zestawiaj4cego, co standirdowo jroponuie programw wySwietlonym oknie dialogowyrfi.

illlrucnrr.G!|czlmrn}Ucar

lllrrcf {,il.Definicjapierwszego wiqznnia

llfsmcf 4il.Definicja drugiegowiqzania

Zdefiniujemy pierwsze yiyalie - najpierw ustawimy czgsci w osi. wskaz oskoric.wki ly2ki oraz oS koric6wki tew"go ramienia, jak nu .yruntu +.:S.

El 4J "ni I

JeZeli program wyr6Zni osie, jak na rysunku 4 3q, to naciSnij Zastosuj (Apply)w oknie dialogowym. Program zastosuje wiqzanie i ustawi obie czgsci tak, zebypokrywaly sig osie kofc6wek.

Zdefiniujemy drugie wiqzanie. wskaz praszczyzngboczn4 ko.c.wki lyzki, jak narysunku 4'39a, oraz praszczyzng bocznq koriciwki rew"gJ.;;i;j;o "" rysunku4.39b. Koniecznebgdzie obrdcenie mocieru. Je2eli nie m-a mozriwos "i *yrnur"niuplaszczyzny, poniewaz czpsci ,,wchodz4 w siebie",,t o narelyzamkn4c okno diarogowew s t aw w i qza n i e (p r a c e c o n s t ra i n t),rozsun4c'komponenty i powtdrnie wyworaipolecenie wstawiania wiilzafi .

t ! -

I{I 1,,, ,W

i ' . r ! -tif

. - -- '-:?:

L@: lK'"*w'' ,"ti

r,.'.{.- "ia) b)Jezeli program wyr6zril praszczyzny, jirk na rysunku 4.39,tonacisnij Zastosui (Appry).Program zesrawi obie wikazan " pli"i"tytni,iut nu ,y.untu +.aoa. Nre zamykaj oknadialogowego.

Zdefiniujemy teraz ostatnie wiqTanie, kt6re wymusi dopasowanie adaptacyjne.wskaz drugq plaszczyzng kofcbwry !11ru-:"f "a rysunku 4.40a, oraz plaszczyzngprawego ramienia, jak na rysunku 4.40b. Ktnie czne bpdzie obr6cenie modelu.

JeZeli program wnOzritqtllczyzny, jakna rysunku 4.aO,gnaciSnij Zastosuj (Appty).Program zesrawi obie wikazan i ptii"ryr"ii lJnoczesnie wydluzykofc6wkg ryzki,dopasowuiqp jej dfugosi do,odstgpu ̂pari.'-ionami, jak na rysunku 4.4la.Mo2na

T}If,rriu"o di alogo we w s t ai w i qzo ni e (pi' t o, " c o i s,a i n is,ulG ; A n u t ui

PoniewaZ koric6wka powstala przez wyci4gnigcie symetryc zne, carydetar zostanieustawiony symetrycznie pomiedzy .a*ionilni.

Elrl{ * P10Fn"[cDrile"

tsrMr.,ff""cei

W . t:awieniubd'lit ,qo wiqzania

a "tci,:iov.anie

tr;r::€go wiqzania

Aby sprawdzi6 to dopasowanie adaptacyjne, spr6buj zmieni6 odstQp migdzyramionami poprzez edycjg wiqzania zestawiajEcego, kt6re ma odsuniQcie 30 mm.Wystarczy klikn4i w przeglqdarce ikonE wiqzarttaZestawiajqce 30 mm(Mate 30mm),kt6ra znajduje siQ w rozwinigciu komponentu Ramiq_lewe lub Ramiq_prawe,wpisad now4 wartoSd odsunigcia w wySwietlonym polu edycyjnym w dolnej czg$ciprzegl4darki i nacisnq6 Enter. Na rysunku 4.47b przedstawiono widok modelupo zastosowaniu wartoSci odsuniEcia 60 mm. Widai wyra2nie,2e kofc6wka lyZkidopasowala swoj4 dlugo$6 do nowego rozstawu ramion.

70. Zapisz proj ekt. Zakoficzyli(my iwiczenie.

aa-.&cs

Aby utrwalit wiadomoici nabyte przy wykonywaniu twiczenia 4.3, utw6rz samodzielniemodel cylindra, przedstawiony na rysunku 4.42. Model ten jest komponentem o nazwieCylinder. Najtawiej jest go wykonat, korzy*ajqc z techniki wspdtdzielenia szkicu. Ustawie-nie modelu i wtaSciwy wymiar koitc6wki cylindra pomoie ustalit adaptacyjnoil.

L 2 lnurmLGwbnrhnIE

Aby latwiej bylo sporz4dzi6 tenmodel, na rysunku 4.43 przedstawiono korejne impowstawania cylindra.

lysr[rt4ft.Powstawaniecylindra

160

WW

Wsp6ldzielenie szkicu

Utworzenie wyci4gniEcia prosrego o wartoSci l5 mm

Teraz pozostaje ja' tylko wr4czyi adaptacyjno.c wyci4gnigcia prostego i ,*.sla.o.rmodel cylindra na miejsce oraz dopasowai itugosi koncowti a^o ,oriu*u rar:,:n,podobnie jak w iwiczeniu 4.3.

Po wykonaniu i ustawieniu cylindra zapisz projekt. powodzenia!

Obr6t i tworzenie bryly cienkoSciennei

[ozdzial 5.

Ptoieltt ,,Szalka"Program Inventor wyposazony jest w modul do projektowania czgsci i zespol6w z blach'

\a irzykladzie modeju prost;j szafki blaszanej zapoznamy siq z technik4 projektowania

element6w blaszanych. Przy projektowaniu szafki bqdziemy korzystad z techniki adap-

,,rcyjno6ci oferowanij prz", i.ogru* Inventor, aby w prostszy spos6b budowai nowe czqSci'poia modelowaniem czgsci tr6iwymiarowych sporz4dzony zostanie rysunek plaski jednej

;zgsci, zawieraj4cyjej rozwiniqcie.Tenrozdzialprzeznaczonyjest dla bardziej zaawan-

sowanych uzyitt*ni-tOw programu. Do wykonania 6wiczef przedstawionych w tym

rozdziale konieczna jest znajomoSi programu Inventor, kt6rq zapewniajq(wiczenia za-

\\'arte w poprzednich rozdzialach podrqcznika.

Zakladamy, ze model szafkijest wzorcem dla tworzenia typoszeregu szafek o podobnej

rudowie, leczr6imychwymiarach. Zbudujemy szafkE w taki spos6b, aby latwo bylo uzyskac

kolejne, mniejsze lub wigksze szafki.

fltrra srallfi

113115.1.---^?},S

G!6wnym elementem decyduiqcym o szerokoici i gtqbokoic szafti jest jei podstawa. Ta

::e-ic iostanie zaprojektowana jako pierwsza. Model podstawy, kt6ry powstonie w rym

:r, iczeniu, przedstawiono wraz z rozwiniqciem na rysunku 5 ' I '

".i-:.i:;..,

' ' ' - . . . t-- .aa" - - . . . . r : - i i \ :

-":t...

,;". - ; 1 /

. : / t '' * ) ' " . . -" '

. l , "

1. Uruchom program Inventor i zdefiniuj nowy projekt.

r04 Inucntolfwtcuntalrffi

nysurGll.2.Szkicdo wykonaniapodstawy szafki

Bazui4c na informacjach podanych w iwiczeniu 3.1, zdefiniuj nowy projekt o naz..i :szafta. Nowy projekt nie zawiera 2adnych istniei4cych pti[ow. wszystt<ie po\\ ]" -rdopiero w tym rozdziale. plik projektu powinien noiii nazwg szafka iznajdor*:.:sig w katalogu CwiczeniafSzif*i.

2' Ro-zpocznij nowy zesp6l, korzystaiQc z pliku szablonu Zesp6r.iam,znajdui4ce: - , :w folderze FIRMA.

B. Utw6rz nowq czgS6 - model podstawy szafki.

Kliknij rkong utw6rz komponent (create component), znajduiqc4 sig wsr6dnarzgdzi do obslugi zespol6w. w wyswietlonym oknie dialogowym-utw6rzkomponent (create Component) wprowadZ nazwQ nowego pliku czgsci podstat,, ;Nowy komponent powinien byi utworzony z wykorzyriuni"o, ,ruilonu Brach: :znajdui4cego sig w folderze FIRMA. po wprowadzeniu wszystkich parametrd,,,.kliknij oK. Program definiuje nowy komponent i przechodzi w tryb szkicou.a:::.

Rozpoczgcie tworzenia czpsci blaszanej na podstawie szablonu konstrukcji blaszanychspowoduje automatyczne wczytanie modulu do projektowania czgfci z blach. Je2eli cz:..-byla tworzona na podstawie innego szabronu, to koniecznejest rpczne wl4czenie moduru pz::wybranie pozycji Konstrukcje brachowe (sheet Memrj r rn"nu Aphlacje (Appricat;.,.Dopiero po wlqczeniu tego moduru bEd4dostppne narzpdziado projektowania czqsci z i .

f. Utw6rz podstawowy szkic dla nowej czgsci.

Utw6rz szkic podstawy przedstawiony na rysunku 5.2 i zastosuj podane tam w'rr.::-

z'akohcz szkic i ustaw w widoku izometrycznym. przed wykonaniem czEsci blasi, -eze szkicu koniecznejest wybranie stylu konstrukcji blaszanej, kt6ry okresl? er-*r,.:ii rodzaj materialu, metodg rozwinigcia oraz parametry gipcia, tworzenia podciec r . - -.:

5. Ustal styl konstrukcji blaszanej.

Kliknij ikong style (styres), znajdui4cQ sig wsr6d narzgdzido tworzenia kons::_, -.blaszanych. w wyswietlonym oknie dialogowym styre kons*ukcji brachot,.-. ." -

.(Sheet Metal styles) wybierzstyr Brachi 2.(i zristy Aktuarny styr (Activ,e s: ,jak na rysunku 5.3.

5..:. PnFn"Sllno"

DlE|ecl5.3.parametr6w

- - - : n t a

, :,,tkji z blach

trsunGl 5.L.:.dgment bazowy- liici blasTanej

nysurGt i.5.PodglqdtterwszeSo,dgiqcia

Po wybraniu iqdanychparameff6w Hll,nij Koniec (Done). Nowa czgSd bgdzie tworzonazgodnie z parametrami zapisanymi w tym stylu.

6. Utw6rz element blaszany ze szkicu.

Kliknij lkong Powierzchnia (Face), znajduj4c1 sig wSr6d narzgdzi do tworzeniakonstrukcji blaszanych. W wy5wietlonym oknie dialogowym Powierzchnia (Face)kliknij OK. Poniewa2 na rysunku znajduje siE tylko jeden szkic, program automatyczniezaklada, 2e bEdzie to czgSi z blachy i nie trzeba wybierai szkicu.

Program utworzyl fragment bazowy blaszanej czgsci, jak na rysunku 5.4a. Jest topierwszy element czg6ci blaszanej. Dalsze ksztaltowanie tej czgsci bgdzie przebiegaloprzy u|yciu polecef modelowania czgSci z blach.

7.Utw6rz odgigcia.

Kliknij ikong Kolnierz (Flange), znajdujqcq siE wSr6d narzgdzi do tworzeniakonstrukcji blaszanych. Wskaz doln4 krawgd2kr6tszego boku, jak na rysunku 5.4b,od kt6rej bgdzie tworzone odgigcie. W wySwietlonym oknie dialogowym Kolnierz(Flange) ustaw dlugoSi odgiEcia 40 mm. Podgl4d odgigcia powinien pokazywai,2e odgiEcie bgdzie tworzone ,,do Srodka" czESci,jak na rysunku 5.5.

X*a*r r*tio- In***,r I e,q*e"oq* I

pl z"'* l|fJl= *ni,l .lJ

ilc hucmrr. fwlcrcilt firhYcnc

llsrnil5.0.Gotowe odgiqcia

nysuncl5.tPozostaleodgiqcia

ny$||not5.E.Ustawienieobszaru pracy

Dopasowanie polo2enia odgigcia mo2e byC skorygowane przyciskami Odwr6t

odiuniqcie (itip Offset) i Odwrdc kierunek (Flip Direction).Je2nli podglqd

odgiEcia jest taki, jak na rysunku 5.5, kliknij Zastosuj (Apply)' Program utworzy

odligcie wraz z zaokr4gleniem, jak na rysunku 5.6a. Nie zamykaj okna dialogowego

Kolnierz (Flange).

Utw6rz jeszc ze trzy odgigcia, jak na rysunku 5.6b (widok od dolu). Pokazuj zawsze

doln4 krawgdZ blachy. Po utworzeniu tych odgigc nie zamykaj okna dialogowego

Kolnierz (Flange).

Utw6rzjeszcze po dwa odgigcia na kr6tszych bokach podstawy, pierwsze o dlugoSci

20 mm, a drugie o dlugoSci 5 mm. Gotowe odgiEcia przedstawia rysunek 5'7'

Po utworzeniu tych odgiEi nie zamykaj okna dialogowego Kolnierz (Flange).

Chcemy, aby w widoku zprzoduzaslonigta byla kawqd2 czqsci, kt6ra bEdzie stanowi6

Sciany pionowe naszej szafki (eszcze jej nie mamy). W tym celu dodamy j eszcze dwa

odgigcia o k4cie 0o i dlugoSci 6 mm'

Ustaw widok izometryczny, a nastQpnie powigkszenie naro2nika, jak na rysunku 5.8.

b)a)

c)

l.rlzld 5. * tr.rcn,Sreno" rtt

wskaZ krawgdz wyr62nion4 i oznaczonqcyfrq 1 na rysunku 5.g.w wyswietlonymoknie dialogowym Kolnierl (Flange) ustaw odleglosc r6wnq 6 mm i k4t odgiEcia 0o,jak na. rysunku 5.9. Skoryguj polo2enie podgl4du odgiEcia tak, zeby bylo przedluzeniemistniej4cej Sciany.

Po ustawieniu parametr6w odgigcia klikntj Zastosuj (Apply). Wykonaj takie samoodgigcie z drugiej strony podstawy, tak jak na rysunku 5.10.

nl$rrcl5.lt.Komplet odgiqc

nrs||ncl5.9.Odgiqciezaslaniajqcekrawqd2 przysztejiciany

Dn:gLe

odgigcie

lF}l[n0t 5.1t. ...:'Llstawienie H ' ",modelu .fido rworz.enia ltlnaro2nika ls" -.

IPo utworzeniu tych odgigC zamknij okno dialogowe Kotnierz (Flange), wskazujqcprzycisk Anului (cancel). wykonywanie odgigi w tej czgsci jest zafofczo ne.Terazskorygujemy wygl4d dw6ch pozostalych naro2nik6w podstawy.

L Utw6rz naro2niki.

Ustaw model w widoku takim, jak na rysunku 5.1la.

---t'\tt''".""t.

a)

' ' " t f i i ' *

i] '1..'11 -,-! i i i , . ,---. i l ! .", . , , ,

b)

Kliknij ikonpPolqcTenie naro2nika(Crener seam),znajdui4c4siE wsr6d narzpdzido tworzenia konstrukcji blaszanych. wskaz krawgdzie s"lan t*orrEcych naroZnik,wyr62nione i oznaczone I oraz 2 na rysunku 5. I I b. w wyswietlonym oknie dialogowymPolqczenie naro2nika (crener seam) ustaw pokrywanie sig siian naroznika, iakna r ysunku 5 .12 .

-qJ z**i ll- ox ,| *"" lj

t0l Inucntor. Gwlcrcnh Drllttcil

llsrncl5.t2.Definiowanienaro2nika

nysulGx 1.13.Naroiniki

nysuncl 5.1f.Rolwiniqciepodstawy

X*t*t pofqE 6ir uo61&c I Og* *:r*" I

p@] .t**,i ll q I o"^r l_f{

Po uzyskaniu wlasciwego wyglqdu naro2nika kliknij Zastosui (Apply). Utwdrztaki sam naroZnik po drugiej stronie podstawy. Na koniec zamknij okno dialog,-Polqczenie naroine (crener Seam), klikai4c Anuruj (Cancel). Gotowe naroz:przedstawia rysunek 5. I 3.

1 . .

w ten spos6b zakoriczylismy modelowanie podstawy. Teraz utworzymy rozwinie..=aby przekonai siE, czy nie popelnilismy blgd6w w modelowaniu tej czgsci.

9. Utw6rz rozwinigcie.

Kliknij ikong Plaski wz6r (Flat pattern), znajduj4cq siQ wsr6d narzgdzi do tworze -konstrukcji blaszanych. Program otworzy okno z rozwinigciem podstawy szall.jak na rysunku 5.14a.

::...9 Podte.l d l

PorKolKotKotKotKot

t+t..i I,I; e$i?i,,4$il+it i '?b)a) O-*-,i**

Zamknij okno z rozwinigciem. Kliknij prawym przyciskiem pozycig plaski y.:(FlatPattern) w przegl4darce i wybierz Zamknij okno (cloie ,fuindow| w nre:jak na rysunku 5.14b.

Aby wstawid w pliku rysunku plaskiego rozwinipcie modelu czEsci, konieczne jest wykonr..,tego rozwinipcia w pliku modelu i zapisanie ptiku. Eksport rysunku rozwinipcia w forn.DXF lub DWG mozliwy jest tylko z poziomu rysunku plaskiego.

Rozwinipcie widoczne w tym oknie jest obiektem trojwymiarowym, kt6ry moZe byi z,:w pliku o formacie SAT. Taki model moZe byi podstaw4do zapiojektowania innych uz:

lEtdrN5. * tnhn"Sltr' rat

t).7apisz model Podstawa, wybierajrlc pozycjg Zapisz (save) z menu plik (Fite).

ttPrzrr;jdt do poziomu zfozrnia.

Kliknij przycisk Powrht (Retum), znajdujqpy sig nad ekranem grafi cznilm.. programzakoirczy edycje czgSci i powr6ci do poziomu zespotu gl6wnego.

12- Tzpisz projekt pod nazw4 Sz aJka. Z*ofrczylismy dwiczenie.

firslncl nrrhlQclr trilsmw mfrl

6ncnrf fe_.ild

lrsril5.l!.Rysunekroattiniqcia

Dokumentacja rysunkowa czqici blaszanych zawierajqca rozwinigcia prrygorcwywanajest podobnie jak dokumentacja rysunkowa innych czgfui. w tym cticzeniu sporzqdzimyrysunek plaski, kt6ry bQdzie zawieral roTwiniqcie podstawy szaJki.

Gotowy rysunek przedstawia rysunek 5..'5.

t Rozpocznij nowy plik rysunku na bazie szablonu Rysunek.IDW. RozwiniEciezostanie wstawione na arkuszu l.

2- Utw6rz widok zawieraj4cy rozwinigcie.

Kliknij przycisk utwdrz widok (create view), znajduiqcy sig w$r6d narzqdzi dozarz4dzania rysunkiem. Mozpsz takze klikn4c obszar rysunku prawym przyciskiemi wybra6 w wySwietlonym menu pozycje Utw6rz rzut (Create View) albo wybradpozyciQ widok modelu/zespolu (Assembty/Model view) w rnenu rozwijanymWstaw > Widoki modelu (Insert > Model Views).

fll Inrcnrr. Grlczcilr lr.nlgr

lysrnGl 5.16.Parametrywidoku

rysunkowego

w wyswietlonym oknie diarogowym utw6rz widok (Crectte view)kliknrl prz'c:-,Przeglqdaj katalogi (Expl2y Directories) i wybierz )nU foano.,oliit' ji^y.o Zrean.do sporz4dzania rysunku. Nastgpnie ztisty wiao* piezentacji (pre1entation vi, .wybierz pozycig ptaski wz6r (Frat pattirn) i ustaw skalq rysunku na r :2 (0.il.Poprawnie wySwietlone okno dialogowe przedstawia rysunei S. t6.

Po.u.stawieniu wszystkich danych wskaz polozenie rozwinigcia i nacisnij przyci:iwybierai4cy myszki. Program zamyka okno dialogowe i gen"rup ryrun"t .or*ini...,_jak na rysunku 5.15. Rozwinigcie moze byi t"rut u.up"rnione o wymiarowaniei oznaczenia, dokladnie tak samo, jak kaziy inny rzut rysunkowy.

Zalecan4praktyk4jest wstawianie widoku rozwinipcia na innym arkuszu rysunkowym n:.pozostale rzuty czgsci. wtedy latwiej mo2na wyeksportowai sam rysunek rozwinigciado pliku zewnQtrznego w formacie dwf.tuu Oip.

t. Zapisz plik rysunkowy i zamknij. ZakonczyliSmy iwiczenie.

wykonamy poslycie boczne szaJki, kt6re bqdzie zbudowane z jednego kctwatka bi,;.W tym twiczeniu poznamy kolejne polecenia modelowania ,rgjri , Uiirn'oraz nteu:,... ...wczyinli opcie poleceh iu, p.oznanych. B@ziemy projektowai no*q rrqsir-io),i'i,' ..,sp3tu. Do tworzenia tej czlsci bqdziemy intenrywnie wykorzystywit -adaptacylnoSc.

:_oferuje program Inventor. Gotowy moai Srian posrycia szaJki przedstawia rysunek 5.l-

L Otw6rz projekt SzaJka zapisany w iwiczeniu 5.12" Utw6rz nowy komponent.

$cianyszrlti

Grrlcrcrlc 5.1.-. 1a,f

flsrrctS.tr.Sciany poszyciaszafki

i ustaw w widoku izometryczr-.. -

lltotrt 5. + tfilcn,sl|fir"Itl

Kliknij ikong LItw6rT komponent (create component),znajduiqp4 sig wsr6d narzEdzido obslugi zespol6w. W wySwieilo"fi "k"i;;;alogowym Utw6rz komponent(Create component) TfuI,

nur*e no.""fo priu "Lpsci ir;";;:;r*yI:T?o.nent

powinien byi utworzon y z wykoriystaniem siablonu ntarna.ipt,znajdui4cego si g w forderze F I R M i. .p o wprowaazeniu wszystkich

-f u.un.,"t o*kliknij oK' Program definiuje nowy komponent i z4da wskaza nia praszczyznydo utworzenia pierwszego szkicu.

Kliknij boczn4 sciang podstawy oznaczonqcyfrq I i wyr6znion4 na rysunku 5. 1 ga.ny$nclE.tt.Szkic poczqtkowynowej czqici

lysmGlt.lg.Pierwsly elementblassny ician szafy

a) b)

3. Narysuj pierwszy szkic czpsci.

utw6rz szkic w postaci prostokqta, jak na rysunku 5.1gb. Zwymiaruj wysokosi, kt6rapowinna miei wartosi 350 mm. Szerokosi prostok4ta jest nieistotna. Zakoncz szkic.4 Utwdrz fragment blachy ze szkicu.

Kliknij ikong sry/e gtyre),znajduj4c4sig wsr6d narzpd,zido tworzenia konstrukcjiblaszanych' w wyswietlony- otni"aiurogo*yr sry re konstrukcji brachowych(sheet Metar styres) wybierz styl nucnii.0 zristy Aktuarny sryr (Active styte).Kliknij ikong powierzctly.ia (lace),, znajdui4c4 sip wSr6d narzgdzido rworzenrakonstrukcji blaszanych. W wySwietionyffire diurogo*yrJFry iiiz, nnio (Face)kliknij oK' poniewaz nu rfulry znajduje rrf tftrc;"a.n szkic, program automatyczniezaklada, 2e bEdzie ro czgsi z blachy t ii" rrrJAuwybierai szkicu.Program utworzy element blaszany, jak na rysunku 5.19a. Teraz nare2yutworzyc

fff:JJ*l:ment braszan v ' ar"g'ii 'oonf poa,,u;v. t;,;;;;rr'-10",,.i"0

-t

a)

tr2 hrrmr.frhzcrtarnnlcllc

RISUICI5.2I.Szkic drugiejczgici iciany

Do utworzenia przeciwleglej sciany wykorzystamy szkic podobny do poprzedniego.Szkic ten powstanie na plaszczyhnie szkicowania umieszczonej na przeciwleglejScianie modelu.

5. Utw6rz szkic drugiego fragmentu Sciany.

Kliknrj ikonE szkrc (sketch) i wskaz sciang podstawy wyr62nion4 i oznaczonq cyfr4 1na rysunku 5.19b. Program automatycznie utworzy plaszczyznE konstrukcyjn4z wlqczonqadaptacyjnosciq (zob. zawartosi przeglEdarki) i wlqczy plaszczyzngszkicowania. Utw6rz szkic prostokEta, jak na rysunku 5.20. Na koniec nacisnii Esc.

i t

, \

/ '

, / ,

b)

Aby nowy szkic byl dopasowany do juz istniej4cego, konieczne jest zastosowaniewiqzah wsp6lliniowosci, kt6re bgd4 ustalai wymiary nowego szkicu wzglqdempierwszego elementu blaszanego.

Klikntj ikong wsp6lliniowo (Colinear), znajdujqc4 siq wsr6d narzgdzi do nadawaniawiqzaf' geometrycznych. Mozesz takze kliknqi prawym przyciskiem w obszarzerysunku i w menu kursora wybrac pozycjg Utw6rz wiqzanie > Wsp6lliniowo(create Constraint> Colinear). Zastosuj wiEzanie wspdlliniowosci miEdzykrawgdziami elementu blaszanego i odpowiednimi liniami szkicu, zgodniez oznacznniami na rysunku 5.20a. Na zakohczente wprowadzania wiqzartnaciSnij Esc.

Po dopasowaniu nowy szkic prezentuje sig tak, jak na rysunku 5.2ob. zakohcz szkic.Terazmolnana jego podstawie utworzyd element blaszany, korzystaj4c z poleceniatworzenia powierzchni blaszanej.

3. Utw6rz drugi element blaszany tej samej czgsci.

Kliknij lkong Powierzchnia (Face), znajduiqc4 siq wsr6d narzpdzi do rworzeniakonstrukcji blaszanych. W wySwietlonym oknie dialogowym powierzchnia (Face)wlqczony jest przycisk wybierania profilu. Kliknij wewn4trz szkicu. Srzalka kierunkutworzenia powierzchni blaszanej powinna wskazywai ,,na zewnqtrz" modelu.Nastgpnie kliknrj oK. Program utworzy element blaszany, jak na rysunku 5.21a.

oba fragmenty blaszane nale@ do tej samej czgsci. Teraz nalezy polqczyi je, tworzqctyln4 czgsi sciany. Do tego celu uzyjemy kolejnego polecenia modulu konstrukcjiblaszanych Inventora.

n.auld 5. r ?rdGn"sltfrr" fl3

nys[rct5.?|.TworTenie icinnytqczqcej

Rys||ncl5.22.Ustawienieobszaru pracydo tworzeniaodgiqciaz odsuniqciem

-lll l

.:: "

lI,l

a) b)

l. Wykonaj pol4czenie obu oddzielnych fragment6w blaszanych.

Kliknij ikong Giqcie (BenA, znajduj4c4 siq wsr6d narzgdzi do tworzenia konstrukcjiblaszanych. W wy5wietlonym oknie dialogowym Giqcie {Bend), wlqczony jestprzycisk wybierania krawEdzi. Kliknij dwie krawqdzie wyr62nione i oznaczonecyframi I oraz 2 na rysunku 5.21a. Nastgpnie kliknij OK w oknie dialogowym.Program utworzy element blaszany lqczqcy oba poprzednie, jak na rysunku 5.21b.

Sciana poszycia szafki jest p rawie zakohczona. ostatnim elementem ksztaltuj4cym bgd4odgigcia odsunigte od krawpdzi, kt6re stanowi qprzedniq czgsi szafki.

0. Wykonaj odgiqcia z odsunigciem.

ustaw widok izometryczny modelu, a nastgpnie wykonaj zbli2enie dolnego fragmentu,jak na rysunku 5.22.

\.,.

Kliknij ikong Kolnierz (Flange), znajdujqc4 sig wSr6d narzgdzi do tworzeniakonstrukcji blaszanych. W wySwietlonym oknie dialogowym Kolnierz (Flange)wl4czony jest przycisk wybierania krawgdzi. Kliknij krawgdZ wyr6Znion4i oznaczon1cyfr4,l na rysunku 5.22. Naci5nij przycisk Odwr6t odsuniqcie(Flip offset) w oknie dialogowym Kolnierz (Flange), aby nowe odgiEcie powstalow kierunku takim, jak na rysunku 5.23a. Ustal szerokoSd odgigcia na 30 mm.

ltf lwilnr.firblclhsrmrrrc

fysllcf,5.23.Tworzenieodgiqcia7 odsuniqciem

a)

Kliknij w oknie dialogowym przycisk > > i w rozwiniEciu wybierz typ tworzeniakrawEdzi Odsuniqcie (Offset),jak na rysunku 5.23b. Odsunigcie mierzone jestod punkt6w koricowych wskazanej krawgdzi. WlEczony przycisk z ikon4 strzalkisymbolizuje wl4czenie funkcji wskazania korica krawgdzi dla odsuniEcia.

Dla parametru Odsuniqcie I (Offset 1) wska2 punkt oznaczony cyfr4 1 na rysunku5.24a, natomiast dla parametru Odsuniqcie 2 (Offset 2) - punkt oznaczony cyfrq2na rysunku 5.24a. Nastgpnie wpisz w polu tekstowym parametru Odsuniqcie 2(Offset 2) warl.r�{e 0.

WartoSi pierwszego odsunigcia zmierzymy na modelu. Chcemy, aby odsuniqcie tomialo wartoSi o 1 mm wigkszqniz wysokoSi podstawy. WymaZ wpis z pola tekstowegoOdsuniqcie I (Offset 1), a nastgpnie kliknij strzalkg znajdujqcq sig z prawej stronypola. W rozwinigtym menu wskaZ pozycjg Zmierz (Measure). Program przechodziw tryb mierzenia odlegloSci, co jest sygnalizowane symbolem linijki obok kursora.W odpowied zi nale?y wskazai g6rn4 powierzchnig podstawy, oznaczonqcyfr4 3 na

rysunku 5 .24b i doln4 powierzchnig podstawy (odgiqcie, na kt6rym podstawa stoi),oznaczonqcyfrq4 na rysunku 5.24b.W razie problem6w z wyznaczeniem dolnejplaszczyzny odgiqcia nale?y skorzystai z opcji Wybierzukryte (Select Other),znajduj4cej sig w menu prawego przycisku.

Po wskazaniu dolnej powierzchni program mierzy odstEp miqdzy powierzchniarnii wpisuje w polu Odsuniqcie I (Offset l).Do zmierzonej wartoSci dodaj 1 mmi zaokrqglij do pelnych milimetr6w. W naszym przypadku odstgp po dodaniu 1 mmpowinien wynosid 43 mm. Poprawnie wypelnione okno dialogowe Kotnierz (Flange)przedstawia rysunek 5.25a.

Po ustawieniu z4danych parametr6w klikrtij Tastosuj (Apply). Program utworzyodgigcie, jak na rysunku 5.25b. Nie zamykaj okna dialogowego Kolnierz (Flange).

Utw6rz kolejne odgigcie na powstalej krawgdzi. Tym razem typ odgigcia to Krawqdi(Edge), a wielkoSi - 20 mm.

lt5iutlrlS. * ?nFn"srNfra"

ty$nCt5.2{.Definiowanieodsuniecia

nysunGt 5.25.Okno dialogowe

t utworzone

odgiqcie

b)

Na rysunku 5.26a przedstawiono gotowe odgigcte'

WykonajtakisamZestawodgigdzdruglejsftonymodeluscianyszafti.GotowyZestawoagi., p.""entuje rysunek S.ieU. Nu t*i." -*t"i; okno dialogowe Kolnien(Flange),

wskazuj4c Anuluj (Canc eI).

Na zakoficzenie dodamy zawiniqcie obrze?a,kt6re zlikwiduje ostre krawgdzie

w powstalych wlaSnie odgiEciach.

K*r€lt kolwets | n**a"- | G'eci* do+d. I

' ' A n * i l , . lEl liFw*{ ol,, I

tf Hnhrrnlm

rnrurNowe odgQcieuzupehiaj4cei kornplet odgiqt

F*12r.Nowe odgiqcieuaryehiajqcei krmtgdido utworzeniazawinQcia

b)

l. Utw6rz zawinigcia obrzety.

Klilsdj korphwiniqie obtzsin (Hem),arajdujry4srg wsnit narz4dzi do tworzeniakgnstrukcji blaszanych. w wyswietlonym oknie dialogowym znwiniqcie obrzeia\Hem) wlqpzony jest przycisk wybierania krawgdzi. Kliknij krawgdi wyr6hrionqi oznacznn4l na rysunku 5.27a.Po wybraniu krawqdzi nifuiri zaitosui (Apply\.Powstanie zawinigcie krawgdzi, jak na rysunku 5.27b.

uzupetnij przeciwlegl4 kawgdz o zawinigcie obrzn?a.po utworzeniu zawinigciazamknij okno dialogowe zawiniqcie kolnierzq (Hem), wskazuiqp Anului (Cancel).Scianti szafki sqjuz gotowe. Teraz nalety je dopasowa6 do podstawy szafti. Do tegocelu zastosujemy adaptacyjnoSd programu Inventor. Konieczne jesi*igcjo"cr,

-

wffzenie adaptacinodci dla tych elenrnt6w ksztdtujpych, l*dre sqistotne z prmlcuwidzenia dopasowania Scianek do podstawy.

w tym nrodelu dopasowanie fuianek zzlety odwymiar6w pierwszych dw6chgfement6w ksztaltujqpych - P owie rzchnia I (Fac e I) i powienc-hnia2 (Face2).Nalezy wigc wlqgzyd adaptacyjnosd dla tych dw6ch element6w ksztdurjqpych.

il. Wqpz adaptacyjnoSd elernent6w ksztaltujqpych.

flafr|||5. * ltdch.Sffi." tn

Kliknij prawym przyciskiem wpis Powierzchnial (FaceI), w przeglQdarcei w menu kursora wybierz pozycjg Adaptacyjny (Adaptive), jak na rysunku 5.28a.Powt6rz tg czynnoSi dla elementu ksztaltuj4cego Powierzchnia2 (Face2). Programumieszcza symbole wl4czonej adaptacyjno3ci przy obu elementach ksztahujqcychi przy ikonie czg!;ci,jak na rysunku 5.28b.

nysllGr5.24.Wqczenieadaptacyjnoici

*l€a! Sciml.iptl

i+.fi Prczqtek

+l-{i,EP Pilierzchni.l

1- $[p Ptaszczyzm kmstirl-Szt PqfElzclniazi,4 Gtaqez

it$ K**rzz

:i;-d r*r*rz:$r{ Kotnierz+il + Kc*r*efz5

i*@ Zawinigcie ohzezol

i"$ Zainigcie otrze2a2

b) l-$ Kmiec ezstui

1 .y' Kolnit !Jtn6.z qil

i t 4t &,.&1....&

Kc*nt -:::, '

a)

1LZakohcz edycjq modelu Scianka.

Kliknij przycisk Powr6t (Return) znajduj4cy siq nad ekranem graficznym. programzakoi'tczy edycjg czqSci i powr6ci do poziomu zespolu gl6wnego.

12, Zapisz projekt przed rozpoczpctem dopasowania adaptacyjnego.

13. Usuri niepotrzebne wi4zania i ukryj plaszczyzng konstrukcyjn4.

Podczas tworzenia szkic6w Scianki program wprowadzil samodzielnie wiqzania typur6wnoleglego (Flush). Wi4zania te byly przydatne do szkicowania na okreSlonychplaszczyznach modelu, ale teraz mogqprzeszkadzac w dopasowaniu adaptacyjnymScianek i nale2y je usunE6. Rozwiri strukturg komponentu Sciana i usuri wiqzania.Nastgpnie ukryj plaszczyznE konstrukcyjnq, zeby nie przeszkadzala w nadawaniuwi4zafi.

14. Dopasuj polo2enie i wymiary komponentu Sciana.

Aby wlaSciwie dopasowai poloZenie i rozmiary komponentu Sciana, zdefiniujemypigi wi4zaf zespol6w - trzy wiqzania zestawiaj4ce i dwa wi4zania r6wnolegle.

Kliknij przycisk Wstaw wiqzanie (Place Constraint) znajdujEcy sig w6r6d narzgdzido obslugi zespol6w. Program wySwietli okno dialogowe Wstaw wiqzanie(P I a c e C o n s t rain t) z domySl nie wlqczonymi wiEzaniami zestawiaj qcymi.

Wstawimy najpierw trzy wiqzania zestawiaj4ce. Pierwsze dwa wi4zania bEd4 skladadboczne powierzchnie komponent6w Podstawa i Sciana. WskaZ powierzchnieoznaczone cyframi I i 2 na rysunku 5.29 . Konieczne bgdzie obr6cenie modelu lubskorzystanie znarzgdziaWybierT ukryte (Select Other). Po wybraniu wlaSciwychScian kliknij Zastosuj (Apply).

Po utworzeniu pierwszego wi4zania zestawiajqcego utw6rz drugie wi4zanie,wskazuj4c powierzchnie aznaczone cyframi 3 i 4 na rysunku 5.29.Po wybraniuwla5ciwych Scian kliknij Zastosuj (Apply).

Trzecie wiq,zanie zestawiaj4ce bpdzie skladad tylne powierzchnie komponentuPodstawa i Sciana. Wskaz powierzchnie I i 2 przedstawione na rysunku 5.30.

r|ae|r|S.n tnFn"snfr." flt

Po wybraniu wlaSciwych Scian kliknij 7-,astosuj (Apply).

Ostatnie wiqzanie r6wnolegle zwiqZe przednie powierzchnie obu komponent6w.Wska2 Sciany oznaczone cyframi I i 2 na rysunku 5.32a.

nsrmt5.32.Drugie wiqzanierdwnolegle

Po wybraniu.wlaSciwych 6cian kliknij Zastosuj (Apply). Program dopasujekomponent Sciana do komponentu Podstawa,jak na rysunku 5.32b. To byloostatnie wiqzanie. Zamkntj okno dialogowe Wstaw wiqzanie (Place Constraint),wskazuj4c Anuluj (Canc el).

ll. Zapisz projekt. Zakohczylifmy Cwiczenie.

Wieniec g6mysrafld

6wlczcnlc 5a __-*?}'$

W poprzednich twiczeniach budowaliimy czqici blaszane przez dodawanie kolejnych

fragment6w, natomiast w tym cwiczeniu przeiledzimy technikg tworzenia czqici blaszanej

z pelnej bryb. W wielu przypadkach przedstawiona tutaj technika pracy bgdzie szybszani2 techniki przedstawione poprzednio. Zbudujemy wieniec g6rny szaJki, kt6ry zamknieszaJkq od 96ry.

Po zakofczeniu tego 6wiczenia model szafki bgdzie prezentowal sig tak, jak na rysunku 5.33.

,..-t'tu" -u-.\..\

."1

llfl;,:ii,'t1 i, ,

iliii l l iiui

b)

2

a)

lysuncx 5.38.Wieniec gdrnywykonanyw tym twicryniu

rza l|U|m|'fu|Grcrilrrnfucac

lnurcl5.34Ustawieniado utworzeniaszkicu

I Otw6rz projekt zapisany w poprzednim iwiczeniu.

2.Zdiefiniuj now4czgsi - wieniec g6rny szafki.

Kliknij lkone utw6rz p-yrory"1 (Create Component),znajduiqc4 sig wsr6d narzgdzido obslugi zespol6w. W wy5wietlonym oknie dialogowym Utwfurz komponent(Create Component) yplow{Z nazwQ nowego pliku ciglci Wienic_ gdrny. Nowykomponent powinien byi wytonany prry *yTooystaniu szablonu Blacha.ipt,znajdujqcego sig w folderze FIRMA.-

Wylqcz opcjg Zefiniuj wiqaania plaszc4tmy szkicu dta wybranej powienchni lubplaszcryaty (conatrain sketch prane to serictedfac" o, pror4. fo *p.o*aazeniuwszystkich parametr6w kriknij oK. program definiuje'nowi tompinent i zqaawskazania plaszczy zny do sporzqdzenia pierwszego szkicu.Chcemy ustawii praszczy zng szkicowania na pr aszczy 'ni e Xy zespolu. Rozwifwpis Poczqtek (origin) w przegr4darce i kriknij wpis'ptaszczyia-Iiixv ptonrl,jak na rysunku 5.34.

;, {b Szitlil-ie!!.1;l F@:+ek' r..@ Prowanrra\?

@: ' 0. lt'r: : C . a i a

i .":., ps*.t !rodt4.yl'.if Pod*lsl sfl

a) ;r: {ig! Sriml rPrl

b)

l. U tw 6rz prostopadloScian.

wieniec g6rny powstanie na z ,pelnej" bryly. Utw6rz prostopadloscian o gabarytachzbli2nnych do wymiar6w podstawy. NL wymiaruj szkicu prostopadloscianu. wysokosiprostopadloscianu ustal. na.45 mm. Nastgpnie utw6rz brylg cienkosciennQ o grubosci2 mm' Jako powierzchniE do pominigcia wskaz sp6d bryly. Gotowy prostopaotoscianprezentuje rysunek 5.34b (widok od dolu).

L Przypisz do prostopadloScianu styl konstrukcji blaszanej.

Kliknij ikong Sry/e (Styl), znajduj4c4 sig wsr6d narzgdzi do rworzenia konstrukcjiblaszanych. w wyswietlonym oknie diuiogo*y,n styre konstrukcji blachowych(sheet Metal syles) wybierz styr Bracha i.o ztisty e*tualny styl (Active styre)i kliknij Koniec (Done).

5. Utw6rz gigcie w miejscu ostrych krawgdzi prostopadlo5cianu.

Kliknij ikonp Giqcie (B-enA, znajduj4c4 sig wfu6d narzgdzido rworzenia konstrukcjiblaszanych. w wyswietlonym oknie aiungo*y- Giqcie (Bend)wl4czony jest przyciskwybierania krawgdzi. Kliknij krawedr g6iej praszrzyzny prostopadloscianu oznacmnqcyfrql i wyr6Znionqna rysunku 5.35a.

Program wyswietli widok zagigcia krawgdzi, jak na rysunku 5.35b. Kliknij hstosuj(Apply), aby utworzyi zagigcie. Nie zamykaj tma aiatogo *.go C;;;i, @end).

;!uu.l5. r ?f.Fn"srfrr" ln

llsrmfi5.t5.Krawqd:ido utworzeniagiqcia

nysunct5.30.Pozostalekrawqdziedo utworzeniagiqcia

Rysrncl 5.3r.Przygotowanierozciqcianarotnikn

b)a)

Program utworzy zagigcie przedstawione na rysunku 5.36a. Utw6rz zagigciadlapozostalych czterech krawgdzi, wskazuj4c krawqdzie przedstawione na rysunku5.36a w koleinoSci 2. 3 i 4.

$'- 2

A

D

3 /

Po wykonaniu wszystkich zagigi kliknij OK. Program utworzyl zagigcia, jak na

rysunku 5.36b.Zamknij okno Gigcie (Benfi, wskazujqc Anului (Cancel).Teraz

nale|y rozciq( naroZniki, aby mozliwe bylo wykonanie rozwiniEcia tej czgSci.

6. Wykonaj rozcipcie naroZnik6w.

Kliknij rkonE Polqczenie naroZnika (Corner Seam), znajdujQc4 sig wSr6d natzgdzido tworzenia konstrukcji blaszanych. W wySwietlonym oknie dialogowym Polqczenienaro2nika (comer seam) zaznaczopcjg Rozbicie naro'nika (comer Rip). wqczonyjest tak2e przycisk wybierania krawgdzi. Kliknij krawqdZ naro2nika oznaczonqcyftqli wyr62nion4 na rysunku 5.37.

KixRaft pol*rri. nei*.a I Ogct.m*a I

,F o*ry . , l-" 31l-ilJ. , . ;

gl . ':e-,, I ,', | *-u l-C

Program wySwietla podglqd naroznika, udostppniajqcjednoczeSnie opcje modyfikacjipol4czenia naroZnika. Zaakceptuj ustawienia domySlne i kliknij 7-astosuj (Apply).

Program tworzy rozciEcie naroZnika, jak na rysunku 5.38a. Wykonaj rozcigciapozostalych trzech naro2nik6w. Na zakoliczenie kliknij Anuluj (Cancel) w oknie

dialogowym P o I qc ze ni e naroinika (C o rne r S e am).

b)a)

122 lilGdflthnlcrGthrlffido

lrsrcf,5.lf.Rozciqcienaro2nikai krawqdidla odgiqcia

iy$nct5.39.Krawqdido zawiniqciai gotowe qgwiniqcie

b)a)

Teruzczg$(, blaszana utworzona zpelnej bryly moze by( rozwrjana. Kolejnym krokiembgdzie wykonanie odgigcia na przedniej krawgdzi wierica gdrnego.

L Wykonaj odgigcie.

Kliknij ikong Kolnierz(Flange), znajdujqc4sig wSr6d narzgdzi do tworzeniakonstrukcji blaszanych. W wySwietlonym oknie dialogowym Kolnierz (Flange)wl4czony jest przycisk wybierania krawgdzi. Kliknij krawgdZ wy'5Znionq i oznaczonqcyfrql na rysunku 5.38b. Ustal szerokoSi odgiqcia na 20 mm. OdgiEcie powinnobyi utworzone z odsunigciem 35 mm od kaZdej z krawqdzi. Gotowe odgiEcieprzedstawia rysunek 5.39a. Zamknij okno dialogowe Kolnierz (Flange).

Kliknij ikongTttwinigcie obrze2a (Hem), znajdujqcE siE wSr6d narzgdzi do tworzeniakonstrukcji blaszanych. W wySwietlonym oknie dialogowym Zawiniqcie obrzeia(Hem) wlqczony jest przycisk wybierania krawgdzi. Kliknij krawgdZ wyr62nion4i oznaczonqcyfr4 1 na rysunku 5.39a. Po wybraniu krawgdzi kliknij hstosuj (Apply).Powstanie zawiniEcie krawqdzi, jak na rysunku 5.39b. Zamknij okno dialogowehw ini qc i e ob rze 2a (H e m).

-_ . . ,_ _.; : :

iffiostatnim krokiem bgdzie wstawienie wycigi wentylacyjnych na przedniej scianiewierica g6rnego. Do utworzenia wycigd program Inventor wykorzystuje funkcjonalnoiiiFeature. Z programem dostarczona jest biblioteka wycip6, kt6re w procesietechnologicznym se wykonywane na prasach. Wykorzystamy jeden z istniej4cychelement6w iFeature. Jedynq r6znic4 w por6wnaniu z iFeature, kt6re utworzylismyw rozdziale 3., jest to, ze do zlokalizowania ,,blachowych" iFeature konieczne jestwstawienie punktu na plaszczyinie szkicowania.

f. Wstaw wycigcie, korzystaj4c z iFeature.

utw6rz plaszczyzng szkicowania na przedniej scianie wiefca g6rnego i wstaw punkt- Srodek otworu oraz ustal jego poloZenie za pomocq wymiar6w, jak na rysunku5.40a. Zakohcz szlrjc.

b)a)

rztl.aulrl 5. * tldln"sz|ftr"

[rs|r0l5.fl.Szkicdo wstawieniawyciqt

Ry$[nGI 5.41.Dopasowywantewyciqcia

b)a)

Kliknij ikong Narzqdzie do otwor6w (Punch Tool), znajduj4c4 sig wst6d narzEdzi

do moielowania czqsci blaszanych. W wySwietlonym oknie dialogowym Narzqdzie

do Otwor6w (Punch Tool) wybietzzlisty narzpdzie OBROUND'lDE, jak

na rysunku 5.40b.

Kliknij przycisk Dalej (Next). Program wySwietli poloZenie szkicu elementu na przedniej

6cianie modelu, jak na rysunku 5.41a.

Kliknij przycisk Dalej (Next). U2ywany w tym dwiczeniu element iFeature jest

zdefiniowany w jednostkach angielskich. W oknie dialogowym zmief wartoSd

LENGTH na 1.25 in, aparametr WIDTH pozostaw bezzmian,jak na rysunku 5.4lb.

Na koniec kliknij OK. Program wykona wycigcie, jak na rysunku 5 '42'

b)a)

nysunct5.42.Gotowe wyciqcia

tl.| \i-.

I ' : . ._

*'$ l 'L,\T-Q,q. -',. ,-"'-lb)

'"'-" if-' '

':):/

Aby zwigkszyi liczbq otwor6w wentylacyjnych, wykonaj szyk wyci96, jak

na rysunku 5.42b. Odstgp kolumn szyku to 40 mm, a odstgp wierszy to 15 mm.

Teraz mohna ju2 zakohczyi modelowanie tej czqSci.

l.Wlqcz adaptacyjno$C dla pierwszego elementu ksztaltujqcego - Wyciqgniqcieprostel (Extrusionl),co ulatwi dopasowanie wymiar6w wiefica do rozmiar6w szafki'

ll. Pr zejdL do poziomu zloizenia.

a)

r2l hrca.r.fidEzstLtnnycd

Kliknij przycisk powr6t (Return), znajdui4cy sig nad ekranem graficznym. programzakonczy edycjg czgsci i powr6ci do poiiomu zespolu gl6wnJgo.

lt Ustal poloZenie i rozmiary wiefca g6rnego.

A na koniec zadanie do samodzielnego wykonania. ustaw wieniec na g6rze szafkii dopasuj jego wymiary do rozmiar6w sciany. Skorzystaj z techniki adaptacyjnosciNa rysunku 5.43 znajduje sig wieniec we wlaSciwym poiozeniu.

ns||nGfi5.f3.Gotowe wycigcia

wskaz6wka: Do zwi4zania. bocznych ician stosuj tylko wi4zania r6wnoregle (Ftush)z odstppem -2. wskazuj najpierw.scianE na wieicu go-y., a potem odpowiedniqpowierzchniqkomponentu sciana. Do ustalenia porozenia wie6Ia w pionie zastosuj wi4zanie zestawiai4ce(Mate). Powodzenia!

12 Po ustaleniu wymiar6w i polo2enia wiefca zapisz projekt .z,akortczyrismy Cwiczenie.

UG[uyt - ffiliotGta Gr0SGi [alamGwGawcnGrficzcrtc I.5.---ibd

llDsrrcfi5"{4Gotowe uchwyty

Program Inventor umo2liwia tworzenie wtasnych bibtiotek parametrycznych czqici. i\.cpotrleby naszego projektu utwore)my bibliotelq uchwyt6w,'kt6re zasiosujemy do nas:e,szaJki' Nalezy zalo2yt, ie. c.zqs-to korzystamy w projekiach , prrrigo rodzaju uchwyt6v.o okreilonych wymiarach i aby przyspies4,t p)ace projektowe, *izr*y utworzyt para-metrycznq biblioteke uchvvytiw. Na rysunku S.a+. prziasn ioro ,zoJkq z wstawionynt:uchvtytami pobranymi z naszej biblioteki.

Etlrf 5. * rr.Fnsrfrr" t25

cwiczenie to bqdzie skladalo siq z trzech etap6w. Najpierw pr4tgotujemy otwory w icianieszaJki. Nastqtnie utworzymy parametrycuq bibliotekq uchwyt6w. Na koniec wstawimyuchwyty do modelu.

L Otw6rz projekt zapisany w poprzednim iwiczeniu.

2. Wykonaj otwory pod uchwyry.

wykonaj na czolowej scianie komponentu Sciana szesc otwor6w o srednicy 5 mm.otwory powinny przechodzi(, przez jednqgrubosi blachy. otwory na poszczeg6lnychczgsciach sciany powinny byc ustawione w jednej linii. odstgpy migdzy otworamiprzedstawia rysunek 5.45.

rHil5.f5.: . :g-p

^ -..1)'otworami,- 'mponencie

,_ - ;nQ

rrrct5.46.,-:..1c: ' +-t konania- , ' i i1 \ ' t t ,

wymiary nie przedstawione na rysunku mozesz przylq( wedlug wlasnego uznania,jednak2e waZnejest, aby polozenie kazdego otworu bylo okreslone za pomocqdw6chwymiardw. Przy zmianach wymiar6w tej czgsci otwory powinny podqiat zazmianqpolozenia odgigcia, na kt6rym s4ulokowane. po wykonaniu otwor6w zapisz projekt,ale nie zamykaj go.

3. Utw6rz uchwyt.

Rozpocznij nowy plik czgsci. Kliknij ikong Nou.y (New) lub wybierz pozycjg Nowy(New) z menu P/i& (File). Jako szablon dla pliku uchwytu wybierz plik Czqit.iptz katalogu FIRMA.

Uchwyt powstanie przez przeci4gnigcie profilu w ksztalcie okrggu po plaskiej scieir,e.Najpierw utworzymy Sciezkg. Narysuj szkic o wymiarach takich, jak na rysunku 5.46a. ponarysowaniu zakortcz szkic i ustaw go w widoku izomeficznym, jak na rysunku 5.46b.

r23 hrcnrr.Gnlcnfrrrffiyca

trs|r3r5Ir.Definiowanieplaszczyatykonstrukcyjnej

lls3t5.ft.Profildo przeciqgniqcia

Do utworzenia profilu konieczna bgdzie praszczyznakonstrukcyjna prostopadra doplaszczyzny szkicu i przec.hodzqcaprzez punkt koricowy ,ruofeui-"t* orzyc takeplaszczyzng, wstawimy dwie osie konstrukcyjne .praszczyznapwstanie migdzy nimi.utw6rzosie konstrukcyjne w punktach koricowych szkicu. Kliknij ikong o.fkonstrukcyjna (Work Axis) znajduj4c4 sig wSr6d narzgdzi do tworzenia element6wksztaltujEcych. Po uruchomieniu polelenia wskaz ponkt kori"o*y ,rti"u oznaczon\cyfryl i wyr6zniony na rysunku S.!!a, anastqpnie wskaz wpis irit;i-';;;;;;""tw.przegl4darce. Program utworzy os, jak na ryrunLu s.+za. w poaJny sisou ut*o.,oS dla drugiego punktu koricowego, ornu.ron"go cyfrq2 nu iyrontu iiOU.

utw6rz,plaszczyzne konstrukcyjn4 pomigdzy osiami. Kliknij ikong praszczyznakonstrukcyina (Work Plane) znajdujac4 sii wSr6d narzgdzi do tworzenia element6*.ksztaltui4cych. po uruchomieniu pbGcenL niml kolejno orie ornacrone cyfiamii 2 na rysunku 5'41 a' Program utworzy praszczy zngkonstrukcyjn4 jak na rysunku5.47 b. T er az mo2na ju2 sporuqdzi( sztic profi tu doprzeci4gni plii.

"

utw6rzplaszczyzng szkicu na plaszczyiniekonstrukcyjnej i narysuj okrEg o srednicrl0 mm, o Srodku w punkcie poczEtkowym ptastiego szhc", j;i_ ;;;lilJ;;.ft.",Po narysowaniu okrggu zakohczszkic.

-

Kliknij ikone Przeciqsniqcie (sweep) znajdui4c4 sig wsr6d narzgdzido tworzenraelement6w kszraltuj qcych. program wyS wietii oino aiutogo*"i ri, i qs, i e, i "!fy":pl i auromatycznie wybierze okr4g jako profir do p.7""ieg-i"-;;s cieirc,e.w okniedialogowym wlqczony jesttufriprzycisk wybierania scr"zf,. wstuz r.r,,Scie2.ki i kliknij OK. program urworzy przeci4gnigci"j;* nu ryronnu i.+e.

i'1

I

\

b)a)

luu.l5. * ?nFn"sl|frr" 1n

nl3umtl.ft.Utworzoneprzeciqgniqcie

nysunGl( 5.50.Par0tnetrl otryorugwitttowonego

Na zakofczenie tworzenia uchwytu ukryj osie iplaszczyzng konstrukcyjn4 orazutw6rzdwa otwory o Srednicy 5 mm i gtqbokoSci l0 mm, kt6re bEd4 sluzyd do przykrgcaniauchwyt6w.

Otwory naleZy wykonai oddzielnie dla kaZdego kohca uchwytu. Po wyznaczeniupl'aszczyzny szkicowania na kofic6wce uchwytu program automatycznie wskazuje punktSrodkowy okrggu, w kt6rym moZna umie$cii punkt otworu. W ten spos6b unikniemywstawiania dodatkowych wiqzan czy wymiar6w.

Nale2y ustalii otw6r gwintowany. Wybierz gwint ANS/ Profil metryczny (ANSIMetric M I'rofi le), Slepy, bez poglgbienia, o Srednicy M5x0.8 i glqbokoSci l0 mm.Ustawienia parametr6w otworu w oknie dialogowym Otwory (Holes) przedstawiarysunek 5.50.

O pr#y a La^V

sl

Gotowe otwory gwintowane przedstawiaje2eli wl4czona jest opcja wySwietlaniaOptions).

lk-rK-: l Adi i I

rysunek 5.5 l. Program wySwietla zarys gwintu,tekstur w Opcjach aplikacji (Application

F Grirt*ay 17 Polmgtebokdi

Bodeiswitu : , l

lAtlStrt"lil."tty*'ryM *-l fye I c'irly Fmiu

Kh:a Srcdica

l*--*l lff"r^*q.;-*l

, Gandia uudria

'] Boaia nmidny Skok

:lE-----l lMs'os ---l

l ? t I+ l

lysrnct 5.51.Otworygwintowane

r2l Ilrrnrr. Grrlcndr nrltrcac

Uchwyt jest gotowy. Teraz mo2na przygotowa6 typoszereg parametryczny,aby powstala biblioteka czgsci.

Biblioteka uchwyt6w bgdzie skladai sip z trzechuchwyt6w, r62ni4cych sigwysokosci4 i dlugosciq. oba parametry znajdui4 siQ w iefinicji szkicu sciezkiwyciEgniEcia i zostaly przez program automatycznie naz wane zgodnie z nazewnictwem,jakie wprowadza program, np. d0, d1 itd. Aby latwiej orientJwai sig w zestawieparametr6w definiuiqcych dan4 czgsi, warto zmienic standardowe nazwy parametr6wr wprowadzii wlasne, np. wysokoSi, dlugoSi.

L Zmief nazwy kluczowych parametr6w typoszeregu.

Kliknij lkong Parametry (parameters) znajduiqc4 sig na pasku narzgd zi standard,nad ekranem graficznym. program wyswietra okno dialogow e paramet:ry (parameters),w kt6rym przechowywane sq wszystkie parametry, jakie zostaly nudane przez programi wprowadzone przez uZytkownika.

99:^rlfltyfmiary o warroSci 30 i 60 mm i zmiehich nazwy na odpowiednioWYSOKOSC i DLUGOSC, jak na rysunku 5.52.

ly$nct5.52.Okno parametr6wczQSci

Po wprowadzeniu nowych nazw parametr6w kliknij Koniec (Done).

5. Utw6rz typoszereg parametryczny.

Kliknij ikone Autor ipart (ipart Author) znajduiqc4 sig na pasku narzgdzi standard,nad ekranem graf,rcznym.. program wyswieila okno diarogo we Auto) ipart (iparlAuthor), w kt6rym ustawiamy parametry typoszeregu. Bibrioteka uchwyt6w bpdzieskladai sig z trzech uchwyt6w, r62ni4cych iig wysokoSci4 i dlugoSciE.Aby utworzyi bibliotekg, narezy wsr6d definicji erementdw ksztartuj4cych odszukacparametry sterujqce dlugoSciq i wysokoSci4 uchwytu.

Rozwif wpis Przeciqgniqciel (sweepl) znajduiqcy sig w oknie zakladki parametry(P arame te rs\. zaznacz paramerr ws o Ko dc (30 ;r-) i kliknii ;t;k > >. parametrten zost'anie przeniesiony do pola Nazwa (Name). w podobny rp"rou przerues parametrDLUGOSC (60 mm). piogram wstawi pie.*rry wiersz typoszeregu wymiardw, jakna rysunku 5.53.

R0zdulal 5. * PrulGtil,,srafte" lzs

Rysuncx 5.53.Okno definicji

l'po.ta.eregu

Rysmcx 5.5f.Wartoici

ryposzerc guvt't'ntiariw

pamtry lurarcls{cil wFqczcir | iluts I rm I

t 0i kons[ukcyina]x= - . ! .1=.r- ' l )x : . ' . : r i , . : l : i i - r , . .x= d2 l l0 mml

6 Oa kona'ukcyi .a2(] Pias:c:yrna konstrukcpal

I o.-l ldd I

Wstaw jeszcze dwa wiersze . Kliknrl prawyln przyciskiem numer pierwszegowierszii (1) i w wySrvietlonyrn menu wl,bierz pozycjE Wstai- v,iersz. (lnscrt Rrn,)wstaw jeszcze jeden wiersz. Nasrqpnie kliknij pole z wartosciq wymiaru i r 'pisznowQ warto5i. Wprorvadz wartoSci r.r,yrniar6w. jak na rysunku 5.54.

r o * l Otri I

Po wprowadzeniu wartoSci parametr6w kliknlj OrK. Program przypisal tablicg wyrniar6wdo tej czEsci. w przegl4darce ikona czpsci zmienila wyglqd, zamiast ,,kostki" jestteraz mala,,fabryka". UtworzyliSmy bibliotekg paramerrycznq.

6. Zapisz czESi pod nazwq IJchw1,r i zamknij plik. przejdz do projektu SzaJka.

?. Wstaw jeden uchwyt 200x40 i dwa uchwyry 80x40.

Kliknr.l ikonE lvsrar.r' komponent (Pht'e Cc,mponent), znajdujqcqsiq wsrdd narzgclzido obslugi zespol6w. Program wyswietla okno dialogowe otw1rz (open), w kt6ryrnnaleZy odszuka(phk Uchtvyt.ipt.Po odszukaniu pliku kliknr.y przycisk Otw,6rz(Open).Program wyswietla na ekranie okno clialogowe wstayv ipart standordowy (placestandard iPart), a do kursora doczepiony jest uchwyt w aktualnych wymiarach.

Kliknrj zaktadkg Tabela (TabLe) i wybierz uchwyr o wysokosci 40 mm i dlugosci80 mm, jak na rysunku 5.55a. wstaw clwa takie uchwyty w clowolnyrn mie.jscu rnodelu.

n l.3

ral:IJ

Pamtrv lwel;clm;c I wfe"r*to I t{de! | tfr |

r30 hucntol Gwlctcnla IrttUGdtG

nysrnefi 5.55.Wstawianie czeicibibliotecznej

b)a)

Nastgpnie wybietz wykonanie o wysoko$ci 40 mm i dlugosci 200 mm i wstaw jedenuchwyt o tych wymiarach. w efekcie mamy wstawione trz! uchwyty podobne do tychna rysunku 5.55b. Na zakohczeniekliknq Anutui lcancitl w oknie^dialogo*y..

8. Zamontuj uchwyty na swoich miejscach.

Korzystaj4c z wiqzan wstawiajqcych, urokuj uchwyty w otworach, jak na rysunku 5.56.Skorzystaj z szybktej metody nadawania wiEzah, pny uzyciuklawisza Alt,wskazaniakrawgdzi kolowej i przeci4gnigcia do miejsca Oocetoweio.

nysuncl 8.56.Szalkaz uchwytami F:::..--

9. Zapisz projekt. Zakofrczylismy 6wiczenie

lltiilfi $aty - wigrania itftarc

fwlcrenh 5.6.---"b,f

W projektowaniu czesto korzysta siq z typowych rozwiqzari i stosuje typowe czqici, kt6rezawsze w ten sqm spos6b sq montowane w urzqdzeniu. Aby przyspiesryt montowanielllTdzeltia zawierajqcego takie typowe czqici, mo2na zastosowat specjalne wiqzaniaiMate, kt6re oferuje Inventor._wiqz'nia iMite powoduiq ie czqit p)drro, wstawianictdo projektu sama znaiduje sobie miejsce, * ktirym ma by6 ,o*inirono. Nie ma wiqcp o t rze by uruc h amiania p ol e c e nia w s t aw iania w i qzan.

l.&lrl5. * ?ldrn"sffir" tEl

usrrGtS.StN62ki szafki

tUsrr.t5.5f.Otworypod n6zki sztfy

W naszym przypadku zastosujemy wiqzania iMate do srybkiego wstawienia gumowychn62ek, na kt6rych stoi szafa. Po zakoficzeniu tego tviczenia nasz model bqdzie zawieratcztery n62ki widoczne na rysunku 5.57.

l. Otw6rz projekt Szafta, zapisany w poprzednim iwiczeniu.

2. Wykonaj na spodzie podstawy cztery otwory przelotowe o Srednicy 5 mm, jak narysunku 5.58. Wymiary, kt6rych nie widaC na rysunku, moileszprzyjq(, dowolnie,jednak2e wazne jest, aby polo2enie kaZdego otworu bylo okeSlone za pomoc4dw6chwymiar6w. Przy zmianach wymiar6w tej czgsci otwory powinny pod42ac za zmian4poloZenia odgigcia, nakt6rym squlokowane. Po wykonaniu otwor6w pozostari w trybieedycji czgSci.

t'tJ

r82 Inucntor. Gwlctcnle lrrtUcmG

Teraz mozemy utworz.y( wi4zania iMate.wiqzania te s4definiowane w pojedynczejczpSci. Nale2y wstawia6 je z poziomu edycji czg6ci.

3. Wstaw wi4zania iMate dlakazdego otworu.

Kliknij ikong utw6r7 iMate (Create iMate), znajdui4c4 siE na pasku narzgdzi standardw g6rnej czgsci ekranu,.rub kriknij prawym przyciikiem w obszarze ekranu r wybierzpozycjg Utw1rz iMate (Create iMate) w menu kursora.

Program wySwietla okno dialogowe Utw1rz iMate (Create iMate),ktdrego zawartoS6jest taka, jak okna wsmw wiqzanie (prace constraint). Ustaw wi4zanie wstawiaiqce,jak na rysunku 5.59.

ny$nGl5.5g.Definiowaniewiqzania iMate

nys|lnct5.s0.Wstawionewiqzania iMate

+ l e l q l o...-=:-..O&tria*r ::@-----t

Vtliiil&r'.,:

h ' lSqwi|.t*r -

@1,

Po ustawieniu wlasciwego wi4zania kriknij Zastosui (Apply).powt6rz tq operacjgdla pozostalych rrzech otwor6w. Na koniec zamknij otnb iiatogo we utw6rz iMate(Create iMate), klikajEc Anuluj (Cancet).

Program umieszcza w miejscu wstawienia wiqzaniasymbol rodzaju wi4zania,a w przegl4darce wstawiany jest wpis iMares, w kt6rego rozwinigciu zna.ldui4 sigczlery wiqzania iMates,jak na rysunku 5.60a.

Symbol wiqzania Mate

lgl oK I o..r. I zo** |

;, J anJes, Q Incarl

O tnsdf:

r..) inrcr. l

S tu r r. fi FfarlMzo

r _l P*rder.; .P P(r@:chtul

J &rtrtCt Ho:ra{ ) NoJ.ac1 Ho-+"f, ro+,

;l Ftr:1*../:oJ Pocretet.P Pow;clyBla)

w dalszej czgsci tego_ iwiczenia utworzymy komponent N6ika, ktdry bgdzie takzezawiera( wi4zanie iMates tego samego rodzaju. Aby wi4zania iMatisspelnily swoj4rolg, powinny miei takq samE nazwg w obu sklada,rych komponentach. Nale'y wipczmienii nazwq wiEzania, ktdrq wstawil program automatycznie, na nazwg, kt6r4zastosuJemy w obu komponentach.

4. Zmiefi nazwp wi4zafi iMates.

Kliknij w przegl4darce prawym przyciskiem wpis irnsert: r i w wyriwietronym menuwybierz pozycjg Wlaiciwoici (Properties). W wySwietlonym oknie Wlaiciwoic.iiMate (iMate Properties) wpisz now4nazwQ: N6zka.Zamlnij okno, klikai4c oK.

r33no4ultl 5. * PlolGIt "Slrltt'

Powt6rztQczynnoscdlapozostalychwiQzafr.Wszystkiewi4zaniamusz4mie6tak4sam4 n^zwQ (N62ka),jak na rysunku 5'60b'

W ten spos6b zdefiniowaliSmy wi4zaniai Mates dlakomponentu Podstawa'Teraz

mozna zamknq6 edycjq czqsci i powr6cii do poziomu zlo2�eria gl6wnego'

5. P rzejd2 do Poziomu zlohenia'

Kliknij przycisk Powr6t (Return),znajdujqcy sig nad ekranem graficznym' Program

ifonl)y eOycje cz96ci i powr6ci do poziomu zespolu gl6wnego'

6.Zapiszprojekt, ale nie zamykaj pliku zlo2enia'

l. Utw6rz komPonent N6zka'

utw6rz komponent o nazwie N62ka w oddzielnym pliku czEsci' Rysunek tego

komponentu przeOstawia rysunek 5 '61 ' Zachowaj wymiary takie' jak na rysunku'

RysunGk5.01.Komponent N62ka

: ' | ' t

t--f*:

b)a)

,Q;' r -e i

:';;j#;'

Zdefiniuj wiqzanie wstawiaj4ce typu iMate-dla tego komponentu'.podobnie jak dla

otwor6w w podstawie szuff.l. Nu.y."nku 5.61b pizeclstawiono lokalizacjq wi4zania

iMate.Zmieftnazwq wiqzania w przegl4darce na N62ka'

l.Zapiszplik komponentu pod nazwqN62kai zamknij' Przejd|do projektu Szqlka'

Nazwa wiq_zani a iMate rnazwa pliku N1E musi by6 jednakowa, jednakie w wielu przypadkach

wsp6lna nazwa moie ulatwid oiszukanie komponentu' k16ry nalezy wstawid z zastosowaniem

wiqzafi iMate.

9. Wstaw n62ki, korzystajqc z wiqza'h iMate'

Kliknij rkongwstaw komponent (ptace,component),znajduj4c4siq^wsr6d narzpdzi

do obslugi zespol6w. Prog.u- *ys*ietla okno dialogowe onv6rz(open) wl4cz

w oknie dialogowym ipi'jp Z"tti*i iMate (Use iMate) i zaznacz pllk N62ka.ipt'

jak na rYsunkt 5 '62.

po odszukaniu komponent u N62ka.ipt kliknij przyci sk ow6rz (open)' Program

ulokuje n6zkq w pierwszym zdefiniowanym wi4ianiu iMate w podstawie' Powt6rz

punkt 9. jeszcze t ty ,ury - program wstawi kolejne n62ki w nastQpne otwory'

t3f hurmrr. Gwlcrcnh rnlucnt

ny$unot 5.62.Wybieraniekomponentuzwiqzaniami iMateffi

@liltxa*u

SiUru lP!*! f .dr1wrdr l'.d. 'sn)

ll@:lr y . 1 a'*. [ _'-J

Szafka po wstawieniu n6zek prezentuje sig, jak na rysunku 5.63.

lrs||nGt5.0t.Wstawione n62ki

,t

10. Ustaw model w widoku izometrycznym i zapisz projekt. ZakoticzyliSmy cwiczeniei projekt.

Imiana wymialOw $rafld

6wlcrcnlc [.1. __^.IF,f

W poprzednich 1wiczeniach pracowicie przygotowywaliimy model szaJki. Zal62mt, :.chcemy wykonat szaJkq o podobnej konstukcji, lecz o innych wymiarach.

Spr6bujmy u7tskac szaJki przedstawione na rysunku 5.64 (b, c, d). SzaJka 5.64a to mod.wyjiciowy.

Dziqki adaptacyjnoici, jakqoferuje Inventor, zmiana gabaryt6w szafti jest bardz.o pros:-.Vniana glqbokoici i szerokoici szaJki realizowantr jest przez edycjg bmponentu Podstnt, -natomiast zmiana wysokoici realizowana jest przez edycjq komponentu Sciana.

l. Zmiefi glgbokoS6 i szerokoSi szafki.

9 . r r * [ G i - l r B d @ .

,f

. : . : ! l ! i

. , : , ;kY.";r.i*;

l.lddrl 5. * Plchn,snttr" r35

lysrncl 5.64R62ne wariantywymiarowe szaJki

- a - - - ^ ' t " . -

wejdz w edycjg komponentu Podstawa i kliknrj dwukotnie element ksztaltuiEcyPowierzchnial (FaceI). Zmief wartosci wymiardw szerokosci, np. z 300 na 40d,i glgbokosci, np. z 150 na 250. Aby zarwierd zi( zmiany , kliknij przyci sk Aktualizuj(update) i Powr6t (Return). Program przebuduje model zgodnie z wprowadzonymizmianami.

2. Zmien wysokoSi szafki.

wejdz w edycjg komponentu Sciana i kliknij dwukrotnie element ksztaltuiqcyPowierzchnial . znie,h wartosi wysokosci, np. z 350 na 750. Aby zatwierd zi( zmiany ,kliknrj przyci sk Aktualizuj (update) i powr1t (Return). program przebuduje model.

zmiany wprowadzone w modelu szafki zostan4 odzwierciedlone tak2e na rysunkach.kt6re zostaly (lub zostalyby) sporzEdzone dla tego modelu.

d)c)

Etr

E E

l. Zakofrczylismy 6wiczenie. Nie trzeba zapisywac projektu.

Bozdzial 6,

PomoGnik ffoieltluInventor dysponuje narzgdziem do zarzqdzania danymi projektu i przegl4dania ich. Jest topomocnik piojeitu (Design Assistant). Ten dodatkowy program mozna uruchomii z po-

ziomu programu Inventor w celu przejrzenialub edycji danych aktualnego projektu albo

z poziomu systemu operacyjnego Windows w celu przejrzeniai edycji danych dowolnego

proj ektu. UmoZli wia b n akirc wykonanie operacj i zw iqzany ch z zat zqdzaniem proj ektem.

itomocnik projektu moZe by6 zainstalowany w komputerach, na kt6rych nie pracuje

Inventor, * ""iu zapewnienia dostgpu do danych projektu pracownikom tych oddzial6w

firmy, kt6re korzystaj4z zamieszczonych tam informacji.

W niniejszym rozdzialezamieszczono lwiczenia, kt6re ucz4podstaw obslugi programu

Pomocnik proiektu.

PEcglQd i uzurcfnienic danycn uoiclilu

GwlercnloEl. __.,6s,

Podczns projektowania modelu zpsilaczawprowadzalifimy dodatkowe dnne tekstowe do po-

szczeg,fnych komponent^w tego projektu. Dane te byly wprowadzane w otwartym pliku

komponentu. Wprowadziliimy dane dla kaidego ktmponentu poza dnnymi dla calego pro-

jektu - pliku zto1enia. Pliki rysunk6w, kt6re powstaty w proiekcie zasilacza powinny byt

takie uzupelnione o dane, kt6re znalazly siq w plikach komponent6w'

W tym iwiczeniu sprawdzimy wprowadzone dane i uzupetnimy brala,iqce informacie w pli-

kach projektu ,,7asilacz". Wsrystkie operacje zostanq przeprowadzone z poziomu pro-

gramu Pomocnik projektu (Design Assistant).

1. Uruchom program Inventor.

2. Ustal projekt Tnsilacz jako projekt aktualny.

W wySwietlonym oknie O tw 6 rz (O p e n) wybierz ikong P r oj ekty (P r oi e c t s),

a nastgpnie kliknij dwukrotnie nazwE projektu 7-asilacz w oknie Wybierz plik proiektu

(Seleciaprojectfi le).Projektaktualny zaznaczonosymbolem ljutnurysunku6.l.

t3l lnrcntel. Gwlcnilr rnnycmc

nys|lnctEJ.Wyb6r projektuaktualnepo

lysunct6.2.Wyb6r projektuaktualnego

C. \C{i.6i.V @k n

C 'Pqs FLr\&rodti('Jndfl 5 3,5tF*V.rl#

C qrye Fbtkd*vnds 5 }'Tddd ik

Otw6rz projekthsilace. Kliknij rkongOrw6rz(Open) i wybierz plik zlozenia gl6wnego123-000.iam, a nastgpnie kliknij przycisk Otw6rz(Open). Program otwiera projektzasllacza. Teraz mozemy przejrze( i uzupelni6 dane aktualnego projektu.

Iezeli Pomocnik projektu (Design Assistant) otwierany jest z poziomu aktualnie otwartegoprojektu w programie Inventor, to otwiera sip w trybie przeglqdania i edycji wlaSciwoScikomponent6w projektu.

W tym trybie pracy program umozliwia przegl4d wszystkich informacji o komponentach projektuz poziomu jednego okna. Z tego poziomu mo2na tak2e wykonad edycjp danych projektu.

3. Otw6rz program Pomocnik projektu.

W menu Plik (FiIe) wybierz pozycjg Pomocnik projektu (Design Assistant).Program otwiera okno Pomocnika projektu, jak na rysunku 6.2.

rl:�*..-!t*..IY1i r L { aI i i :1 !s r r . * t

4 Skonfiguruj okno programu Pomocnik projektu.

Okno Pomocnika projektu zawiera pewien standardowy zestaw kolumn. Chcemy, abynasz program wySwietlal tak2e dodatkowe kolumny, takie jak nazwa komponentu, KODitp. Mozemy wprowadzi6 te dodatkowe kolumny, korzystajqc z poleceri konfiguracjiokna P o mo c nika p roj e kt u.

Wybierz pozycjE Dostosuj (Customize) z menu Widok (View). Program wySwietliokno dialogowe Wybierz wlalciwoici do pokazania (Select Properties to View),jak na rysunku 6.3.

nudlhl 6. * Psmocnlx llolctul r3g

nysrncft6.3.Okno wyboruwlaiciwoici

nlsunGt6.[Przeglqd danychkomponentdwprojektu

nysrnc|( 6.5.Edycja wlaiciwoicikomponentu l:!oi�i.ril:.:r,:i::,,::iii|lriitr'i::::,:,rlt,r,ii:lrlfd!,uri iiri,:::r:l

Wtyk Plastik ABS

Kofic6wkd . Stal niddzewna, 4

obudowa Plastak.ABs@

,.;il

qod*> |

;

f K"'i""]

Na li5cie Dostpne wlaiciwoici (Available Properties) wybierz wlaSciwoSci Opls

(Description) oraz Stan projektu (Proiect Status) i przenie$i na listq Wybrane

wlaiciwoici (Selected Properties), klikajqc przycisk Dodai (Add). Nastqpnie kliknij

przycisk Nowa (New) i wprowadZ now4 wlaSciwoS ( o nazwie KOD. Z listy wybranych

wlaSciwoSci usuri wla3ciwofic Stan (Status). Uporzqdkuj kolejnoSi wlaiciwoSci wedlug

wlasnego uznania, korzystaj4c z przycisk6w PrzenieSt w g6rq (Move Up) i Przenie!

w d6t (Move Down).Zamkn|j okno, wskazuj qc Koniec (Done)- W ten spos6b

wykonaliSmy konfi guracjg zawartoSci okna Pomocnika proj ektu -

5. Dokonaj przegl4du i uzupelnienia danych projektu.

Rozwiri strukturg zespolu 123-000.iam w celu wySwietlenia w tabeli Pomocnika

projektu wszystkich danych komponent6w projektu. MoZna sortowai kolejnoSi

danych wedlug wybranej kolumny przez klikniqcie w nagl6wek kolumny. Posortuj

zawartoSi okna wedlug numer6w czqSci, jak na rysunku 6.4.

U4,i,x*t**.Uo,ao,arcft I

!f--""-t--

* t-tl*-

. * , . 1 , , I----:

e"*l IE

WkrEt wstawiony z biblioteki normali6w ma angielskq nazwQ. Wprowadzimy

z poziomu Pomocnika projektu polskE nazwg wkrqtu. Kliknij prawym przyciskiem

wpis Recesse d Pan Head Screw i w wySwietlonym menu kursora wybierz pozycjq

Wtaiciwo{ci (Properties),jak na rysunku 6.5a.

podrsdiB nri*rlst* t u+r.**t

,n{*, l'.;, ^,i'\o'ft""it\e"d*"\5t"d*ei'rt

P"ar"r*g .

SteilddcdogP.tl:"

Urmcascr l ls07045 M16x5 18 H

a)

- z i * * ,

i;;;*EI ,,'*r ,lwkrqt zlbem kulslym

F-:;: :;.j J!

I

ilFabinn Stasiak

' ,* ,o.- | [*o. { : a . , , . , , , t " + l

f l tza-oot.ipt 123-ool

6 rzt-ooz.ipt t?3-oo2

fl tza-ooa,ipt 123-oo3

E Iso 7o+s - t ' t t .o x . . , I5o 7045 - Ml .6 . . .

Wtyk PracawToku

Kmcdwka PracBWTok!

Obudowa Pracawlok!

Recessed Pdn Head.., PracawToku

2002-05-12 Z-W-1234567

?002-05-13 z-w-l?5749

2002-05-13 z-w-456258

2002-05-r4

rf0 huG||tr|' Gwlcrcnlr UrtUcaro

W wySwietlonym oknie dialogowym Wlaiciwolci ISO 7045 - MI.6 x 6 ' 4.8 - H,na zakladce Projekt (Project) wprowad'Z nowy opis wkrgtu w polu Opis (Description)- Wkrqt z lbem kulistym, jak na rysunku 6.5b. Po wykonaniu edycji kliknij OK,a program powr6ci do okna Pomocnika projektu.

Teraz wprowadzimy dane tekstowe dla zespolu. Kliknij prawym przyciskiem pozycjE123-000 i w menu kursora wybierz pozycjgWlaiciwo{ci (Properties), jak

na rysunku 6.6a.

Rysun0[ 0.s.Edycja wlaiciwoicikomponentu

nysunct 0.LWidok wlaiciwoiciprojektu

a)

edeffib aoi*t lS*r I t+8*e"'* |

Ptrolqq . CtCxi:Isuodis 1r i

:Pgq"e*s Zap6t

Ei"doaad llnooo' 4 - - - - - . . ' �AFt lObudowazaslcza

. u i m w s i t . I- . : ' ' 'Prgpk t - ' . i - lZas i lacz

b) g+kld* lFabi.n st.si.k

Na zakladce Projekt (Projecr) wprowadZ opis i nazwE projeku, jak na rysunku 6.6b.Na koniec kliknij OK. Dane tekstowe wprowadzone dla zespolu bqdq widocznepo kliknigciu wpisu Widok wlaiciwolci projektu (View Design Properties) w okniePomocnika projektu, jak na rysunku 6.7.

Il ..!.q .!1{+! l; * # . 4I r " .+ : r ;1-@

Z poziomu Pomocnika projektu moZemy takile zmienit' stan prac nad danymkomponentem. Poniewaz projekt ,,Zasilacz" jest juZ zakoriczony, mozna zmienitatrybut stanu projektu z Praca w toku (WorklnPreogress) na Zwolniony (Released).Spowoduje to takZe skompresowanie wielkoSci pliku po zapisaniu projektu z nowymiwlaSciwoSciami. Po takiej operacji projekt bEdzie zajmowal mniej miejsca na dysku.

Mo2na w dowolnej chwili wykonai kompresjg wybranych lub wszystkich plik6w projektu.W tym celu nale|y z poziomu Eksploratora Windows kliknqi prawym przyciskiem dany pliki w menu wybra6 pozycjq Kompresuj (Compact). Operacja ta zwiqkszy takZe szybko5iprzetwarzania plik6w w programie.

Aby przyspieszy( zmiang atrybutu w wiEkszej liczbie komponent6w, nalezy jewszystkie zaznaczy(, klikn46 prawym przyciskiem nazwE pliku danego komponentui w menu kursora wybrai pozycjg Waiciwoici (Properties). Na zakladce Stan (Staus)wybierz zlisty Stan projektu (Design State) pozycjgZwolniony (ReleaseQ, jakna

rysunku 6.8. W oknie komunikatu kliknij OK.Zarrknij okno wlaSciwoSci, klikaj4c OK.

.,:ri*

ltrdthl 6. * P.trmnll lr.lGnr ilt

llstr[ct6.t.Edycja wtaiciwoicistanu projektu

nys||nil0.9.Edycja wlasciwoicistanu projektu

Wszystkie komponenty w projekcie zasilacza,lqcznie z plikiem zespolu, powinnymiei wl4czony atrybut Zwolniony (Released), co jest widoczne w oknie Pomocnikaprojektu,jak na rysunku 6.9.

wddMn!*[.:e*iff i

! dt rruir{ ft l2@d+: O r:wlir* : f t l !0&. r r t i5

.,.;.tlt'.il:.-

ffisg 241rc15U'i6. :.vffitu*Nt zv.gm

lro!ire1MEO ar5. Xt

TerazmoLna zamkn4i juZ okno Pomocnika projektu. Wprowadzone zmiany zostan4zapisane na stale po zapisaniu pliku modelu zespolu 123-000 w Inventorze.

S.Zapisz plik modelu zasilacza 123-000.iam.

Kliknij ikong hpisz (Save). Kliknij OK w oknie komunikatu Tnpisz (Save), abyzapisa( zmiany takip w plikach pochodnych nale24cych do pliku 123-000. Programwykona zapis projektu wraz z kompresj4 plik6w.

?. Zamknij plik I 2 3 -0 00. i am. Zakofrczyli Smy dwiczenie.

l0ilowanlG wla$ciwo$Gl [lllrl

Gulctrnli 6.A __-.tlf.

Pliki rysunk6w wykonawczego 123-00l.idw i zlo2eniowego 123-000.idw utworzonew rozdziale 3. nie zawierajqdanych tekstowych we wlaiciwolciach pliku. Dodatkowe danezostaly wprowadzone w chwili zamykania pliku czqici. Dane do pliku rysunku wykonawcze-go tej czQflci trzeba wprowa.dzic rqcznie lub skopiowat z pliku modelu 3D. W tym cwiczeniuskopiujemy wybrane dane z pliku komponentu 123-00I.ipt do jego pliku rysunkowego123-00I.idw.

f. Otw6rz w programie Inventor plik rysunku 123-001.idw.

2. Uruchom Pomocnik projektu.Wybien pozycjg Pomocnik projektu (Design Assistant)w menu Plik (File). Program otworzy okno Pomocnik projektu (Design Assistant),w kt6rym bgdzie jeden wpts: I 23 -001 .idw, jak na rysunku 6. l0a. Rozwiri strukturq

142 Inucntor. Gwlczcnla fiattycmc

lysunGft 610.PIik rysunkuw oknie Pomocnikaprojektu

pliku 123-00l.idw,kllkajqc znak + znajduj4cy sig z lewej strony nazwy. ProgramwySwietli plik odniesienia 123-00I.ipn, zkt6rego utworzono plik rysunku, jakna rysunku 6.10b.

,us-**E*.*s; # L t 6

,1. , i . ' - ; . . : : ' Odiwix

_4*y,g s**3*lT5

: ;E!ruO 123-oo1,iDt

* f f ai:,{i'r{E I irriii Od4.det

Teraz moZemy skopiowai wybrane dane z pliku 123-00l.ipt do pliku 123-00l.idw.

3. Kliknij prawym przyciskiem pozycjg 123-00l.ipt i w wySwietlonym menu kursorawybierz pozycjg Kopiuj wlalciwoici (Copy Design Properties). Program otworzyokno dialogowe Kopiuj wlaiciwo{ci (Copy Design Properties).

W wycinku Kopiuj z (Copy From) zaznacz wlaSciwo5ci do skopiowania, czyli KOD,Tytul (Title), Projekt (Project), Opis (Desuiptlon). Na liicie Wybierz pliki (SelectedFiles) w wycinku Kopiuj do (Copy To) zaznacz plik 123-00I.idw, jak na rysunku 6.11.

b)

nys||ncl6.11.Okno kopiowaniawtaiciwoicizjednego plikudo drugiego

lC:\CmzaraEarlae\123-001.rpt I lill lc:\CMpm\z.st.cz\123-00l.'d^ :l *Jl. . . -

wltid! o|+a *.Jciw*i i : 6 Aidu*v pI( i- v/.?yr&b dwrtc p&J

F.4dkt**"i"-"d" -:],...

lil. $# n*i.n l;t144*r,

'rl:|ll.

-sl f K"*t I x-* IK€oi& talaiciiodci trqi*tu tied:t dRdi

Po zaznaczeniu z4danych wla6ciwoSci kliknij przycisk Kopiuj (Copy), a nastgpnieprzycisk Koniec (Done). Program wykonal kopiowanie wlaSciwoSci.

4. Zamknij okno Pomocnik projektu (Design Assistant).Zapiszi zamknij p\k 123-001.idw.Zamknij pro gram Inventor. ZakoficzyliSmy cwic zenie.

rB!i* ,',, .

ludrlal 6. * Pamsct|ll Dr0lolfill rf3

iloufy iloiGn na mil$tawic lloienu istniGi4cGgo

CwlctGnlc 6.3. -"nP'S

Chcemy opracowat nowy projekt Tasilacza, kt6ry bqdzie mial inne wymiary, lecz takq samq

konstrukijq jak projekt istniejqcy. Mo^emy wiqc v,ykorrystat iuz utworzony proiekt do

sa,bkiegi wykanania nowego. Aby utaWit sobie pracq, skor4tstamy z programu Pomocnik

piojekn (Design Assistant), kt6ry bqdzie uruchomiony tym razem niezale2nie od programu

Inventor.

Nowy projekt bqdzie miat nazwq pliku ztoieniowego 124-000. W por6wnaniu z projektem

1B:0b0, zmianie ulegnqdwa komponenty, 123-001 (Wtyk) i 123-003 (Obudowa), ktbre

bqdqmiec nazwy odpowiednio 124-001 i 124-003.

Przygotowanie nowego proiektu bgdzie skladalo siq z dw6ch etap6w:

* kopiowanie plik6w projektu, uniana nazw i wlasnoici plik6w;

* edycja geometii komponent1w w celu osiqgniqcia zmian w budowie '

l. Uruchom program Pomocnik projektu (Design Assistant) z poziomu systemu Windows.

W menu Start wybierz Programy, nastqpnie Inventor 5.3 > Pomocnik projektu

(Design Assistant).

Program wySwietla olciro Pomocnika projektu, kt6ry moze pracowad w dw6ch trybach'

w trybie edycji wlaSciwoSci i w trybie zaru1dzania plikami'

Po otwarciu okna Pomocnika projektu kliknij ikonq h.rzqdzanie (Manage)' Wygl4d

Pomocnika projektu uruchomionego jako samodzielna aplikacja w trybie zarzqdzania

projektem przedstawiono na rysunku 6.12.

nys||ncl6J2.Okno Pomocnikaprojektu

2. Zdefiniuj nowy projekt.

Nowy projekt bgdzie kopi4 projektu istniej4cego. Aby utworzy6 kopig projektu

istniej4cego, koniecznejest przygotowanie miejsca do skopiowania danych, czyli

katalogu i pliku projektu docelowego.

W menu Plik (Fite) Pomocnika projektu wybierz pozycjg Polo2enie pliku (File locations),jak na rysunku 6.13a. Program wySwietla okno dialogowe Edytor projekt6w Inventor-(Inventor

Project Editor), jakna rysunku 6.13b, w kt6rym zdefiniujemy nowy projekt- Tttsilacz 65.

ffiffiZarzadzanie

144 Inventor. GwlcrGnla ffaxucrnc

w-t.f ldza&ir PdoC

RysunG|( 6.13.Definiowanianowego projektu

b)a)

Kliknrj przycisk Nowy (New)Nowy projekt (New project) i

W pierwszym oknie kreatora projektu wybierz opcjEz.aznacz Nie (No),jak na rysunku 6.14.

Rysuncl 8.14.Deftniowanie

nowego projektu

nysunGx 0.15.Dalszy ciqg,definiowanianowego projektu

Po ustawieniu wlaSciwych opcji kliknij NastQpny (Next). Na kolejnej stronie kreatoraprojektu zdefiniuj nowy projekt o nazwie Zasilacz 65. Katalog nowego projektupowinien mie6 nazwq Tttsilacz 65 i powinien znajdowai sig w katalogu Cwiczenia.Uklad Scie2ek projektu przedstawia rysunek 6.15.

Jdkj t p E oto&.tu t*or4^z?

C lsotNty ob*a robazy d. gnpt goioktu

6 Nqat p(oFkr loiobisly 1,6 9t.9!l

' H*. goir*.tu *

E*

. . 1twayfr.pcf,ttu

lL: wtcmu&: D9vstacz €. pl

Poftfdi"fadsreq&h F{kiw lgrF. $booal

neiulet 0. * Plm.cnfi ll0Fnr r45

Po wprowadzeniu nazwy projektu i okresleniu sciezek kliknij Naslqn ny (Next).Na kolejnej stronie okreslamy, jakie biblioteki powinny byi przeniesione do nowegoproj ektu. Nalezy zatw ier dzi(, proponowan€l bibliotekg czgsc i s tandardo wych, kt6rajest wsp6lna dla wszystkich projektdw zapisanych w katalogu Cwiczenru.

Aby zakohczvd przygotowanie sciezek, klikntj hkoitcz(Finish). Kliknij oK w okniekomunikatu pytaj4cym o utworzenie sciezki projektu. program powraca do oknaEdytor projektdw Inventor (Inventor project Editor).

Projektem aktywnym powinien pozostac projekt znsilacz. zamknij okno edytoraproj ekt6w, klikaj4c przycisk Zamknij (C to s e).

8. Otw6rz istniej4cy projekt do skopiowania do nowego projektu.

Kliknij ikong Onu6r7 (Open). W wySwietlonym oknie Ow6rz plik Autodesk Inventor(open Autodesk Inventor FiIe) wybierzplik projektu 123-000.iam,a nastEpnie kliknijprzycisk otw6rz (open). Program orwiera projekt 123-000 w g6rnej cr[sci okna

-

Pomocnika projektu, jak na rysunku 6. 16.

lysunGk 0.10.Projektotwarty w trybiezarzqdzania

nysuncl 6.1?.Wybieranieplik6wstowarzyszonych

:.a.ofli*!

fr.g*n#,Ftl.E { rffi z*ro

d i l r l i i , r ' : l i r +

1.. . " ; -G shFi*" l?.ury| rrlr,

!1!i

4 m d :@ t|)|ry wt'ffi

lodo1 V#,Fl2m3

I L r S o r u ' $ 6 r 8 . . 8 19ru ,* lo.,- I

gf. r e rC TO tr&arfr f f i

H i-g*l * I *-s lsd,,*..

wyswietlane sq pliki komponent6w nalezEce do projektu 123-000. Aby poprawniewykonad operacjg kopiowania plik6w do nowego projektu, konieczne jes t jeszczeodszukanie plik6w stowarzyszonych z plikami komponent6w projektu. * przypadkuprojektu zasilacza bgdqto pliki rysunk6w IDW oraz plik prezentacji projetiu IrN.

z,aznaczwpisy 123-000, 123-001, 123-002, 123-003. w tym cetu kliknij wpis 123-000,przycisnij klawisz si,,J? i kliknij wpis ostarni - 123-003. program wyr62ni zunaczonepliki kolorem cyjan. w dolnej czgsci zaznacz rodzaj plikdw stowarzyszonychdo odszukania, jak na rysunku 6.17.

t4E huontol. Gwlcri[l| Irrt(UGmG

nysuncl 6.1t.Odnalezione plikistowarzyszone

Us||notoJg.Zmiana projektuaktualnego

Po wybraniu rodzaju plik6w kliknij przyciskZnajdi pliki (Find Files). ProgramwySwietli w dolnej czgSci okna pliki rysunk6w oraz plik prezentacji projektu, jakna rysunku 6.18 - jeZeli oczywiScie masz utworzone pliki rysunk6w dla wszystkichkomponent6w projektu.

UqC.fE*{qe F & f & 9t f O ru*ridiii;.t*1ry

{.is I Xil* Ed I Staqi*tu

W ten spos6b znale2liSmy wszystkie pliki nale24ce do projektu Tasilacz (123-000).kt6re chcemy skopiowai do nowego projektu. Najpierw jednak naleZy ustalic jakoaktualny nowy projekt - Zrtsilacz 65.

f. Ustal jako aktualny projekt hsilacz65.

W menu Pliki (File) wybierz pozycjg Polo2enie pliku (File Locations).W wy6wietlonym oknie dialogowym Edytor projekt6w Inventor (lnventor ProjectEdilor) kliknij dwukrotnie nazwg projektu hsilacz 65. Znak lprzed nazw4 projektuoznacza,2e nowym aktualnym projektem jest hsilacz 65, jak na rysunku 6.19.

1- E*ia nrqiauu--r'': *- .. - -*- *--^":;- "-- + "**-** .--

;*-ll :J I,ll Bff'"T:iil*., I -l IJl $t , , rntn* i r : r "zt ry, r ' ,sru l ,war* l r : i Ij | $ Scierki przr.dlisdia grupy roboczoi J :Jll )Grup.robocza.C\C*i*nra?aslocz65 rl Ii l @Sc ic ik i szcsa l i redab ih l io lc l

' J ' i

:ll " ,f :::y*_1"':c*:::3::")'�":T"::_1,".__{ _, iQJ , *.,,, I s*y- lF-dcdr. l 1t.1" ,f

Po wybraniu nowego projektu aktualnego kliknij Tamknij (Close) w oknie Edytorprojektdw Inventor (lnventor Project Editor).W oV,nie Pomocnika projektu, w kolumniePoloienie pliku (FiIe Incation) zmienily sig wpisy o aktualnym poloZeniu projektu.jak na rysunku 6.20.

nozdzl0l 0. * Pomocnil( [1d0nl ltr

Rysrrc[ 6.20.Zawartoit oknaPomocnikaprojektu

Po zmianieprojektuaktualnego

nysunGt 8.21.Wqczenieoperacjikopiowaniaplik6w projektu

,s.v*JitF*..&iq r

. fr*, fl, #*,' ;

Teraz pliki istniei4cego projektu s4przygotowane do skopiowania w nowe polo2enie.Aby prowadzii jakiekolwiek dzialania na wybranych plikach, konieczne jest wybranieplik6w do przeprowadzenja tej operacji. W kolumnie Dzialanie (Acfio;) jestobecniewprowadzony wpis Brak (None), co oznacza, ze nie odbywa siq zadna operacja.

l. Zaznacz pliki do przeprowadzenia kopiowania.

zaznacz wszystkie pliki. w tym celu kliknij w g6rnej czgsci okna wpis 123-000,nacisnij.sftrl i kliknij wpis 123-003. program wyr6zni wszysrkie plikikolorem cyjan.Podobnie zaznacz wszystkie pliki znajduj4ce sig w dolnej czgsci okna. NastEpnilkliknij w g6rnej czgsci okna prawym przyciskiem dowolny wpis w kolumnie Diiatanie(Action) i w wyswietlonym menu wybierz pozycig Kopiui (copy), jakna rysunku 6.21a.w podobny spos6b wybierz operacjg kopiowania wdolnej izgsci okna pomocnikaprojektu.

Po wlqczeniu operacji kopiowania w kolumnie Dzialanie (Action) pojawia sig wpisKopiuj (Copy), a w kolumnie Zmodyfikowany (Modified) - Wymigina edycja(Requires Edit), jak na rysunku 6.21b.

Teraz mohna pokazai Scie2kg poloZenia plik6w nowego projektu.

0. Wybierz ScieZkE polozenia plik6w.

Kliknij prawym przyciskiem na dowolnym wpisie w kolumnie potoienie pliku (FileI'ocation) i w wyswieflonym menu wybierz pozycjq Zmiefi poloienie (Change Incation),jak na rysunku 6.22a.

b)a)7 0 4 5 . M l . 6 x 6 - 4

t{E lnucntlr. Gwlcrcnll uotUGmG

nys||ncx6.22.WybieranieIokalizacji plik6wnowego projektu

nysunct 0.28.Nowa lokalizacjaplik6w

lysunct 0.2[Zmiana naTwyplikdw projektu

.f l lalt l:,.,-...... ..J Macierzysta pEestr

$ StardadP*ts

- l

tll'

C:\C*ieenioVasilacz

. . , :P'-g+d"*- ll A$rer I A^q Ib)

Program wyswietli okno dialogowe wyb6r lokatizacji pliku (select File Location),w kt6rym nalezy wskazai pozycje Grupa robocza flvorkgroup) c:\cwiczeni av,asilacz65.jak na rysunku 6.22b. Po wybraniu grupy roboczej kliknij otw6rz (open). programzmieni wpis w kolumnie Polozenie plika (File ktcation) na Grupa robocza (workgroup).jak na rysunku 6.23a.

a)

b)a)

Tak4 sam4 operacjq nalezy wykonac w dolnej czEsci okna dialogowego, na plikachstowarzyszonych.

Nowy projekt bEdzie nosil nazwE 124-000. w nowym projekcie nowy korpus bqdziezapisany w pliku I 24-00 I, a nowa obudowa w pliku I 24-m3. Mozemy od razu wykonaizmrany nazw plik6wjeszcze przed wykonaniem kopiowania.

l.Zmief nazwy plik6w.

Kliknij prawym przyciskiem wpis 123-000.ian w kolumnie Nazwa (NameSi w wySwietlonym menu wybierz pozycjq Zmiefi naTwq (Change Name),jak na rysunku 6.23b.

ll.xJ- E c l E l -

,^.[wasrd ffi Tqr*d,. ILE*i h0tr lAslen*{y Fler l" Ml :) A4& |

T orqj[!*odoo&4ru

Program wyswietla okno dialogowe otwieranie (open), w kt6rym naleZy wpisa6 nazwq124'000,jak na rysunku 6.24. Nastgpnie kliknij onu1rz (open). program dokonujezmiany nazwy pliku oraz nazwy rysunku. w podobny spos6b zmieri nazwE pliku

5o*r*ffi

nailu|al e. * Pomocnll Ilelonl t49

ly$rnct0.25.Zmianywprowadzonew olmie Pomocnikaprojektu

Rysuncl6.26.Nowy projekt124-000

123-001 na 124-001oraz pliku 123-003 na 124-003. Takie same zmiany dla plik6w

123-000, 123-001,123-003 (bez wzglgdu narozszetzenie pliku) wykonaj w dolnej

czgsci okna Pomocnika projektu.Bez Zadnych zmian pozostaje tylko plik 123-002.Program wyr62nia 26ltym kolorem zmienione wpisy.

Obecnie, po edycji polozenia i nazw plik6w, zawartosc okna Pomocnika projektujest taka, jak na rysunku 6.25.

e.r*Lort:..J !@! : HffiI

12lm Xnii 2a.0m.iT

2}DM Xd m d

| 21.001 21.mr.d| 24{m Xflii p lG@rd@a 24.m3.it

n I tsotors-vt.s- x 6 - a . 8 . H . i d K+ii ldNdrdPdt$t0 7015.1 1 . 6 x 5 . 1 . 1

. .

1 t21S) 21 m idw

I

2tm 2lm.br

2a-m 2+m.M

123.m2 23.002.inil

l24.dE Kd. u 16r@ tob€z. 21.m3.dw

W tym momencie jestesmy gotowi do przeprowadzenia operacji kopiowania.

l. Wykonaj kopiowanie danych do nowego projektu.

Kliknij ikongZnpisz(Save). Po zakofczeniu operacji kopiowania program wy$wietla

okno dialogowe z komunikatem Uaktualnienie zakonczono (Updates Complete).Kliknij OK, aby zamknEd okno.

W oknie Pomocnika projektu widoczna jest struktura projektu 123-000, kt6ry sluZyljako projekt macierzysty dla nowego projektu. Zamknij projekt, wybieraj4c pozycjqZamknij (Close) w menu Plik (File). Kliknij przycisk WyczySt (Clear), znajdujqcysig w dolnej czgSci okna Pomocnika projektu.

Okno Pomocnika projektujest puste. Mozesz teraz otworzyd projekt 124-000,aby sprawdzid, jak wygl4da struktura nowego projektu. Strukturq projektu 124-000obejmuj4cqzestaw plik6w komponent6w i plik6w stowarzyszonych przedstawionona rvsunku 6.26.

UP{rdtidtkts! P.b r & . g € r o r 1 l a * a q i

t lJ .x* fn**

r5l hum.ffir|rrntrUcu.

Mo2esz tak2e sprawdzic poprawnosc skopiowania plik6w do nowego katalogu przyu2yciu Eksploratora Windows.

Ieszcze nie wykonywalismy zmian w geometrii tego projektu. Aby nowy projektrzf,f,;zywi$cie byl nowy, konieczne jest wprowadzenie odpowiednich zmian w ptit<actrtego projektu.

t. Zamknij oh,no Pomocnika projektu.

ff. Uruchom program Inverrtor i otw6rz plik zespotu 124-000.

Projekt Tasilacz65 zostzl ustawiony jako projekt aktualny z poziomu pomacnil<aprojehu. Projekt ten pozostaje tak2e aktualnym projektem po otwarcru programuInventor, wigc mo2na od razu otworzyd plik 124-000.

Po wczytaniu pliku do2enia wlqpz edycjg komponentu 124-0u,klikajsp dwukroEriewpis 124-001 w przeglqdarce. Nastgpnie w rozwinigciu struktury rej czgsci kliknijdwukrotnie pozycj g wyciqgniqcie proste I (Extrusion l). zmiert wartosc wymiaru50 na 65, a wymiaru 40 na 50, jak na rysunku 6.27.

lnnrtS.uLMycja geornetiinowego projelau

rrll|tarl.Edycja geometiinowego projektu

Kliknij ikonp Aktualizuj (update). hogram wykona aktualizacjp czgsci 124-001,jak na rysunku 6.28a.

' -'---.

nutrlrl 6. * Prm.cnllll.hnr 151

Kliknij ikong Powr6t (Retum), aby przejSc do poziomu projektu gl6wnego. Programwykona aktualizacjg cz1ici 124-003, dopasowuj4cj4do nowych wymiar6w czpSci124-001, gdyz dzigki adaptacyjnoSci komponent ten dostosowuje sig do wymiar6wkomponentu 124-001. Gotowy model o zmienionych wymiarach przedstawionona rysunku 6.28b.

Powstal nowy projekt na podstawie projektu istniejqcego. Wszystkie pliki pochodne,czyli rysunki IDW oraz plik prezentacji, zostanqzaktualizowane zgodnie z nowymiwymiarami komponent6w projektu.

11. Zapisz projekt I 24-000. Zakoirczyli(my projekt.

ZakoriczvliSmv iwiczenia !

Gratulujg! Znasz ju| podstawy dzialania programu Inventor i mohesz samodzielnie podej-mowa6 zadania projektowe. Ten zbi6r twiczert przedstawil najwaZniejsze mo2liwoSciprogramu Inventor oraz uporz4dkowal wiedzg o przygotowywaniu projekt6w w Inventorze.Jestem pewien, 2e podrgcznik pomoirc ci w codziennej pracy z Inventorem, usprawni spos6bkorzystania z tego programu, a przede wszystkim rozszerzy twoje umiejqtnoSci w za-kresie poslugiwania sig oprogramowaniem CAD. Zachgcam do lektury innych pozycjiWydawnictwa Helion poSwigconych oprogramowaniu CAD, a w szczeg6lno5ci progra-mowi Inventor.

Fabian Stasiak

*\-_*

\+ I"s58 lr,,