İNTERNET’İN AİLE İLİŞKİLERİNE ETKİLERİ

Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİRTODAİE Öğretim Üyesi

Dr. A.Ramazan ALTINOKBaşbakanlık eDevlet Grubu Koordinatörü

TBMMBilişim ve İnternet Araştırma Komisyonu

5 Nisan 2012

SUNUM PLANI

Giriş İnternet ve Aile İlişkilerinde Dönüşüm 2005 yılında Gerçekleştirilen Çalışma

Ülkemizde Devletin Konuya Yaklaşımı İnternet ve Aile İlişkilerinin Yönetimi Ebeveyn Gözüyle İnternetin Aile İlişkilerine

Etkileri Üzerine Bir Araştırma Bulguları Bu gün Neler Söylenebilir? Öneriler

GİRİŞ

İnternet son on yılda günlük hayatımızı etkileyen en önemli icatlarından birisi olup, yalnızca, teknoloji, bilim, ticaret,

devletin yapılanması ve hizmet sunum şeklini değil,

aynı zamanda sosyal alanı ve dolayısıyla bu alanın önemli bir

parçası olan aile kurumunu ve ilişkilerini de derinden etkilemektedir.

Sosyal Alanda Dönüşüm Ajanı

1990 öncesi TV iken

Bugün İnternet

Online Hane: bilgisayar ailenin bir parçası

1995 yılında ülke çapında yapılan “Aile ve Televizyon” araştırmasında,

evlerdeki televizyon penetrasyon oranın %90 olduğu ve

TV’nin son on yılda Türkiye’de aile ilişkilerini etkileyen önemli faktörden birisi olduğu tespit edilmişti.

Bu araştırma ile televizyonun artık bir aile bireyi olarak

algılandığı ve ülkemizde evlerin “elektronik hane” haline geldiği sonucuna ulaşılmıştı..[1] [1] Batmaz Veysel, Aksoy Asu T.C Başbakanlık, Aile Araştırma Kurumu, Türkiye’de Televizyon ve Aile, 1995, Ankara

Günümüzde Bugün ise, televizyonun evlerimize ilk

defa girmesiyle yaşanan süreci andırır bir süreç yaşanmaktadır.

Ancak, İnternetin televizyon gibi tek yönlü bir iletişim yerine iki yönlü etkileşimli bir ortam sunması ve üstelik bu etkileşimin zaman ve mekan kısıtlığının ortadan kalktığı bir zeminde gerçekleşmesi sosyal ilişkilerdeki dönüşümü televizyonla kıyaslanamayacak ölçüde hızlı gerçekleşmektedir.

Nüfus Yüzdesi Olarak İnternetin Ülkemizde Gelişimi

http://www.google.com.tr/publicdata/explore?ds=d5bncppjof8f9_&met_y=it_net_user_p2&idim=country:TUR&dl=tr&hl=tr&q=internet+kullan%C4%B1m%C4%B1#!

ctype=l&strail=false&bcs=d&nselm=h&met_y=it_net_user_p2&scale_y=lin&ind_y=false&rdim=country&idim=country:TUR&ifdim=country&tstart=639262800000&tend=1270414800000&hl=tr&dl=tr

Dönem Nüfusa Oran

2001 % 5

2006 % 20’ ye yakın

2007 % 30’ a yakın

2010 % 40

“elektronik haneler”den“on-line hane”

lereÜlkemizde TV ile şekillenen

“elektronik hanelerin” İnternet ile şimdi de,

“online hane”lere

dönüşmekte olduğunu söyleyebiliriz.

İnternette E-İçerik Artıkça Aile bireylerinin de bilgisayar başında

geçirdiği süreler artmakta; Oyun ve eğlence içeriğinin yoğunluk

kazandığı siber dünya, özellikle çocuklar için bir cazibe ortamı haline gelmekte;

Okul çağı çocukları, interneti araştırma ve ödev aracı olarak kullanırken, ağırlıklı olarak da oyun aracı olarak da

kullanmaktadır.

İnternet ve Dönüşüm

Sosyal Alanda Dönüşüm

Aile İlişkilerinde Değişim

Sosyal Alanda Dönüşümşu olguları beraberinde getirmektedir:

Sanal topluluklar oluşturma Sosyal ilişkilerin “siber uzaya”

taşınması İletişimde değişim Sosyal izolasyon Akıllı cep telefonları ve internete

erişim kolaylığı E-imza uygulamalarının artmasıyla

çalışanlarının işi eve taşımaları

Sosyal Alanı Tehdit eden Online Risklere Örnekler

İstenmeyen içerik (Pornografik, yasal olmayan örgütlerin propagandası vb)

Kişisel bilgilerin/şifrelerin çalınma riski

Kötü niyetli sanal (chat) arkadaşlıktan doğacak riskler

Pop-up ,Spam mail ve istenmeyen mesaj içerikleri

İnternette amaçsız uzun süre sörf yapma

İnternette uzun süre oyun oynama sonucu oluşan a-sosyal kişilik

Evde iş yapan anneler, babalar ve giderek aile yaşamından uzaklaşan ebeveyn ve çocuklar

Aile İlişkilerinde Değişim ile ilgili Görüşler

İnternet kullanımı aile ilişkilerini zayıflatır/güçlendirir.

İnternet kullanımı aile içi çatışmalara neden olur/aile içinde huzuru artırır.

İnternet kullanımı aile içi iletişimi azaltır/artırır.

İnternet ailenin kültürel düzeyini yükseltir/düşürür.

Bütün bu gelişmeler, bizi şu sorulara yöneltmektedir :

Toplumun temel çekirdeği konumunda bulunan ve başta anayasalar olmak üzere, diğer yasal metinlerle koruma altında bulunan

“aile kurumu” teknolojik ve ağ’a çekilme

kuşatmasından nasıl etkileniyor?

? Bu gelişmeler aile bireylerine

saadet mi getiriyor ? Yoksa,

var olan ilişkileri tehlikeye sokarak, aynı çatı altında yaşayan ancak, birbirinden kopmuş bireyler mi ortaya çıkarıyor?

Ebeveynler çocuklarına ne kadar zaman ayırabiliyor?

Çağdaş yaşantının getirdiği koşullar nedeniyle zaten aile bireylerine az zaman ayıran çalışan anne ve babalar bir de İnternete zaman ayırdıktan sonra, eşlerine ve çocuklarına ne kadar zaman ayırabiliyor?

Nesillerin, fikri ve ahlaki gelişimleri nasıl etkileniyor?

İnterneti birey olarak, ebeyn olarak ve devlet olarak nasıl yönetebiliriz?

İnternetin sunduğu imkanlardan faydalanmak ve risklerinden korunmak için, internetle ilişkilerimizi dengeli bir zemine nasıl oturtabiliriz?

Ülkemizde Devletin Bu KonudaPolitikaları Neler?

Bu Sorulara Yanıt... Bu çalışma, ortaya atılan bütün bu

sorulara cevap bulma iddiasında değildir.

Psikoloji, sosyoloji, bilişim, hukuk, asayiş, kamu yönetimi gibi pek çok alanı ilgilendiren ve disiplenler arası bir yaklaşımla ele alınması gereken bu konu, geniş kapsamlı, uzun soluklu bir çalışmayı gerekli kılmaktadır.

Ülkemizde bu konunun günümüzde gerek devletin ve kurumlarının, gerekse akademik dünyanın ilgisini çekmeye başladığını görmekteyiz.

2005 yılında yaptığımız çalışmanın bulgularına bakalım…

Çalışmanın amacı,

İnternetin aile ilişkilerini etkileyen online riskler konusunda kavramsal bir çerçeve çizmek,

Online riskleri yönetmede izlenebilecek bir çözüm modeli sunmaktır.

METODOLOJİ

Çalışmada veriler,1. Devletin konuyla ilgili strateji, politika, kanun

ve diğer resmi belgeleri inceleme2. Litaratür incelemesi

Araştırma, rapor, akademik kaynaklar

3. Görüş alma- Görüşme FormuAile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

4. Alan araştırması – Anket1. EBEVEYN GÖZÜYLE İNTERNETİN AİLE İLİŞKİLERİNE ETKİLERİ

ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

yöntemiyle toplanmıştır.

METODOLOJİ –Alan araştırması – Anket

Örneklem Araştırmanın evreni olarak ülkemizde evinde

ADSL (geniş bant) İnternet bağlantısı bulunan aileler olarak belirlenmiştir.

Örneklem ise kamuda yönetici, uzman veya akademisyen olarak çalışan evli ve en az bir çocuklu 100 kamu görevlisi olarak tespit edilmiştir.

Araştırmada 70 kamu görevlisine ulaşılmıştır.

Araştırmanın Amacı -Alan

İnternetin aile ilişkilerine etkileri konusunda ailelerin farkındalık düzeyini,

İnternetin getirdiği online riskleri yönetme modellerini ortaya koymaktadır.

Alan Araştırmasında şu sorulara yanıt aranmıştır:-1

Ailelerin İnternet kullanım profiline ilişkin olarak;

Aileler evde İnternete bağlı kaç bilgisayara sahip? İnternete bağlı bilgisayarların evde hangi ortamda

bulunmaktadaır? Aileler ev ortamında hafta sonu dahil İnternete kaç saat süreyle

bağlanmaktadır?

İnternetin aile ilişkilerine etkileri bağlamında;

Aile üyelerinin birbirine ayırdıkları süreyi nasıl etkilemektedir?

Ebeveynlerin çocukları geleceğe hazırlama (yönlendirme,

bilgiye erişim, kişisel gelişim ve beceri kazanma) kapasitesini, gelir, eğitim ve kültür düzeylerini nasıl etkilemektedir?

Aile içi huzuru (çatışmayı en aza indirme) nasıl etkilemektedir?

Alan Araştırmasında şu sorulara yanıt aranmıştır:-2

Aile içi İnternet kullanım kalıplarına ilişkin olarak; Aile bireyleri, İnterneti ağırlıklı olarak

hangi amaçlar için kullanmaktadır?

Aileler online risklerden, hangilerini daha önemli bulmaktadır?

Alan Araştırmasında şu sorulara yanıt aranmıştır:-3

İnternetin riskleri konusunda farkındalık ve bunların yönetimine ilişkin olarak;

Aileler, online riskleri yönetmede ne tür araçlara başvuruyor?

Aileler, İnternetin istenmeyen negatif içeriği ile ilgili olarak hangi tedbirleri almaktadır?

İnternette olumsuz içerikle karşılaşıldığında,hangi mercilere başvurulmaktadır?

Aileler hangi online risklerle daha sık karşılaştılar?

Bulgular: Literatür Araştırmasından Elde Edilen İçişleri Bakanlığı Streteji Merkezi

tarafından yürütülen bir araştırmada devletin ve ailelerin alması gereken önlemler vurgulanmış (2005).

Ferhan Odabaşı tarafından, Eskişehir, Kütahya ve Bursa’da ana-babaların İnternet’in mali, güvenlik, eğitim ve sosyal yönleri üzerinde bir alan araştırması yapılmıştır. Şu bulgulara ulaşılmış:

Bulgular: Literatür –Ulusal Araştırmasından Elde Edilen

İnternet’in çocukların araştırma becerilerini arttıracağı fikrine ana-babaların % 93.6’sı katılmaktadır. Yine ana-babaların % 69’u İnternet kullanımının sınırlandırılmasına taraftardır.

Ana-babalar Internet kafelerin güvenilir bir yer olmadığına (%50) ve ancak % 10’u İnternet’in çocuklar için faydalı yerler olduğuna inanmaktadır.

Yine ev ortamında İnternet bağlantısının daha güvenilir olacağına düşünülmektedir.

Bulgular: Literatür –Yabancı Araştırmasından Elde Edilen-1

ABD-yapılan bir araştırma Online sohbet ortamı deneyimi yaşlılarda

%47 iken gençlerde % 74 tür. 12-17 yaş grubunun %94’ü interneti okul araştırmalarında kullanmaktadır.

Ana-babaların çoğu çocukların başarısı için İnternet’in vazgeçilmez olduğunu söylemektedirler.

Anneler genellikle, sağlık bilgileri, dini materyallerle ilgilenirken, babalar haberler, mali bilgiler ve hobi siteleri ile ilgilenmektedirler.

Bulgular: Literatür –Yabancı Araştırmasından Elde Edilen-2

ABD’de ailelerin %54’ü internet filtresi kullanmaktadır.

Bu tedbire ilaveten evlerin % 73’ünde internete bağlı bilgisayar evin ortak kullanılan alanlarında bulunmakta, % 64’ü ise çocukların internet kullanımı ile ilgili kurallar getirmektedir.

Ancak ana-babaların %62’si çocuklarının internet kullanım alışkanlıklarını kontrol ettiğini düşünürken, çocukların ancak % 33’ü ana babaları tarafından ciddi olarak denetlendiklerine inanmaktadır.

Bulgular: Literatür –Yabancı Araştırmasından Elde Edilen-3

Ebeveynlerin yarıdan fazlası (51%) çocukları online iken nerelere bağlandıklarını veya kimlerle etkileşim içine girdiklerini izleyecek yazılımların ya varlığından veya bu yazılımların bilgisayarlarında bulunduğundan haberdar değillerdir.

Ana-babaların %42’si çocuklarının chat odalarında veya mesajlaşma programları aracılığıyla neler okuyup yazdıklarını takip etmemekte ve online sohbet programlarını kullanan çocukların kullandığı özel jargonun ne anlama geldiğini ana-babalar genellikle bilmemektedirler

BULGULAR-İnternetin Aile İlişkilerine Etkileri-Ülkemizde Devletin Yaklaşımı

Ülkemizin Ulusal Politika ve Strateji Metinlerinde Durum 2005

İnternetin aile ilişkilerine etkileri konusunda doğrudan ilgili olan bir açılım yok. Genel olarak aileyi korumaya dönük hedefler var.

Bu gün konu daha çok gündemde. e-dönüşüm Türkiye Projesi

Bu proje çerçevesinde hayata geçirilen gerek KDEP 2003-2004 Eylem planında, gerekse 1 Nisan 2005’te yürürlüğe konulan 2005 Eylem Planında İnternet’in sosyal yapı, aile ilişkileri, çocuk eğitimi üzerindeki etkilerini araştırmaya yönelik herhangi bir eylem tasarlanmamıştır.

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğünün çalışmaları

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğünün çalışmaları arasında doğrudan İnternet ve aile üzerine odaklanan yayın, rapor veya araştırmanın henüz yer almadığı görülmektedir.(2005)

Geçen sürede internet araştırılan konu olmuştur.

BULGULAR-Alan Araştırmasından Elde Edilen-1Profil

Araştırmaya yanıt verenler ağırlıklı olarak orta yaş grubunda yer almakta,

eşlerinin çoğunlukla çalışan,

bir çocuklu ve evde bir bilgisayara sahip.

BULGULAR-Alan Araştırmasından Elde Edilen-1Profil

Yaş F (70) % (100)

35’ten az35-4646’dan fazlaYanıt Yok

164842

23

6962

Aile içi konum F (70) % (100)

AnneBaba

2248

31

69Eşin çalışma durumu F (70) % (100)

ÇalışıyorÇalışmıyor

4228

6040

Çocuk Sayısı F (70) % (100)

1 çocuklu2 çocuklu2’den fazla

351817

502624

Bilgisayar sayısı F (70) % (100)

1 bilgisayar2 bilgisayarYanıt yok

50146

71209

BULGULAR-Alan Araştırmasından Elde Edilen-2

Bilgisayarlar çoğunlukla çocuk odası ve çalışma odasında bulunmaktadır.

Oysa, uzmanların çocuk odasında İnternete bağlı bilgisayarların olmasının sakıncalarından söz etmektedir.

BULGULAR-Alan Araştırmasından Elde Edilen-2

Ev ortamında;aile reisleri ve çocuklar haftada 20 saatten fazla internete bağlanırken, eşler, ortalama 5 saat kadar bağlanmaktadır.

İnternetin Aile Bireylerinin Birbirlerine Ayırdıkları Sürelere Etkisi %

Ayrılan süre Yanıt yok Artırdı Azalttı Etkilemedi Fikrim yok

Toplam

Eşine 3 2 25 65 5 100

Çocuklarına 6 5 25 61 3 100

ÇocuklarınBirbirlerine

38 2 22 32 6 100

Araştırmamızda denekler İnternetin aile bireylerinin birbirlerine ayırdıkları sürelere etkisi olmadığı görüşünde. Ancak, azalttı görüşünde olanların oranı artırdı diyenlerden daha fazla.

ABD de yapılan bir araştırma, gençlerin %64’ü İnternet’in aileye ayırdıkları zamanı azalttığını belirtmektedirler

İnternetin Ebeynlerinin Çocukları Geleceğe Hazırlama Kapasitelerine Etkisi (%)

Kapasite Yanıt yok Artırdı Azalttı Etkilemedi Fikri yok

Toplam

Çocuklara Rehberlik Etme

7 33 17 38 5 100

Ahlaki, Milli, Manevi Değerler Verme

6 15 11 63 5 100

Bilgiye Erişim 6 82 4 6 2 100

Kişisel Gelişim 7 86 4 1 3 100

Aileler bilgisayar ve İnternet teknolojilerinin çocuklarını geleceğe hazırlamada çok önemli olduklarını düşünmektedirler.

İnternetin ebeyenlerinin çocuklara rehberlik etme, ahlaki ve milli değerler verme kapasitelerini henüz etkilemediği görüşündeler.

İnternetin Aileye Sağladığı

Kazançları (%) Kazanç Yanıt yok Artırdı Azalttı Etkilemedi Fikri yok Toplam

1-Maddi Refah 12 11 6 68 3 100

2-Eğitim/Kültür düzeyi

8 72 3 14 3 100

3-Bilinçlendirme 7 82 3 6 2 100

4-Aile içi huzur 7 6 20 59 8 100

Aileler, İnternetin eğitim ve kültür düzeyini artırdığı ve bilinçlenmelerini sağladığı düşünmekteler.

Buna karşın, aile reisleri aile içi huzurun ailenin maddi refahının İnternet kullanımından etkilenmediğini düşünüyorlar.

Aileler evde İnternete bağlı olmanın sağladığı diğer faydaları ise şöyle sıralamışlardır:

E-hizmet/ticaret fırsatı elde etme İş takibini kolaylaştırma Görüntülü/sesli iletişim kurma Çocuğu sınama fırsatı elde etme

“çocuğu sınama fırsatı” faydası oldukça dikkat çekici,

Aileler acaba İnternet ile çocuklarını değerlendirmede yeni bir araç/ortam mı sağladıklarını düşünüyorlar?

Bu görüş bize aileleri çocuklarını yönlendirme işlevini bir tarafa bırakarak “büyük birader” konumuna mı geldiklerini düşündürmektedir.

“Büyük Birader” bizi izliyor...

Aile Bireylerinin İnterneti

Kullanım Amaçları

Aile Bireyi Öncelikli Kullanım Amacı

1- Aile Reisi 1-Haber/Bilgilendirme2-E-hizmet alma3-Kişisel gelişim/eğitim

2- Eşi 1-Kişisel Gelişim/Eğitim2-Bilgilendirme3-Oyun Eğlence

3- Çocuk 1-Oyun-Eğlence2-Kişisel Gelişim3-Haber/Bilgi

Çocuklar interneti daha çok oyun amaçlı kullanmaktadır.

Aileler önem sırasına göre,online tehlike ve riskleri şöyle sıralıyor:

Sosyal tecrit-(İnternette uzun süre oyun oynama sonucunda oluşan asosyal kişilik)

İstenmeyen içerikten doğabilecek tehlikeler- riskler

(Pornografik içerik ve kötü niyetli sanal sohbetten vb)

İnternet bağımlılığı (İnternette amaçsız uzun süre sörf yapmaktan kaynaklanan boşa harcanan zaman)

Aileler, İnternetin istenmeyen negatif içerikler ile ilgili şu tedbirleri almaktadır:

Bilgisayara bağımlı donanım/yazılımlar kullanmak (Bilgisayar kilidi, açılış şifresi, İnternete bağlantı şifresi vb.) (% 57)

Aile içinde İnternete bağlanma ilkeleri koymak ve denetlemek (% 40)

İnternet Explorer’ın güvenlik sisteminden yararlanarak içerik kısıtlamaya gitmek (% 40)

Filtreleme (Family Fitler) ve Pop-up önleyici yazılımlar kullanmak (% 34)

Aileler İnternet ile yaşadıkları olumsuzluklar olduğunda şu mercilere başvurmaktadır:

Yargı yoluna başvurma (% 45) Güvenlik güçlerine başvurma (% 30) TBMM’ye Dilekçe, Valilik, Tüketici

Derneği (% 22) RTÜK (%15) Aile Kurumu (%3)

Aile kurumunun konuyla ilgili etki alanını artırmak gerek.

Yargı ve Güvenlik kurumlarının da bu konularda bilinçli ve bilgili hale gelmesine gereksinim var.

Sonuç

Online riskler, bu gün internetin toplumsal hayata daha yoğun nüfuz ettiği gelişmiş ülkelerin sorunu gibi görünse de bilgi toplumu olma yolunda mesafe alan her düzeydeki ülkeler için de potansiyel sorunlar olarak durmaktadır.

Sonuç-2 İnternet gibi “ele avucu sığması” zor olan

varlığın doğuracağı riskleri tek bir aktörle (çoğu zaman devlet eliyle) yönetilemez.

Çözüm, kurumlarıyla beraber başta devlet olmak üzere diğer tüm aktörlerin (aile, ilgili sivil toplum kuruluşları, özel kuruluşlar –bilişim sektörü- ve okul / üniversite) internetin doğurduğu online riskleri yönetmede sorumluluk alması ve katkıda bulunmasıyla olanaklı görünmektedir.

İnternet ve Aile İlişkilerinin Yönetimi İnternet ve aile ilişkilerinin yönetiminde

yapılması gerekenleri birbirini tamamlayan iki başlıkta toplayabiliriz. Bunlardan

birincisi, konuyla ilgili tüm aktörlerin katılımını

olanaklı kılan kurumsal yapılanma modeli geliştirmek.

İkincisi, tek tek tüm aktörlerin alabilecekleri fiziksel

önlemleri ortaya koymak ve bunları paylaşmak.

ÖNERİ:İnternet ve Aile İlişkilerinin Yönetimi

Devlet kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar

konuyla ilgili strateji geliştirme, politika belirleme ve kaynak sağlamakla sorumlu olmalı aynı zamanda bu alanda toplumun tüm kesimlerine rehber olma, yönlendirme ve bilgilendirmede katkı sağlayıcı roller üstlenmelidir.

Aile, STK’lar, okul-üniversite gibi aktörler de

rehber olma, yönlendirme ve bilgilendirmede katkı sağlayıcı roller üstlenmelidir.

İnternet ve Aile ilişkilerini Yönetiminde Yer Alabilecek Aktörler ve Rolleri

Rol/görevAktör/(taraf)

Politika stratejigeliştirme

Rehber olma/yönlendirme

Bilgilendirme/eğitim

Kaynak sağlama(mali, yazılım,vb.donanım

Devlet(kurum/kuruluş)

(S) (K) (K) (S) (K)

Özel (Bilişim Sektörü)

(K) (K) (S) (S) (K)

Okul/Üniversite

(K) (K) (K) (K)

STK’lar (K) (K) (K) (K)

Aile (K) (K) (K) -

ÖNERi Aktörlerin “ağ yapılanma” modeli içinde

taraf olmaları sağlanmalıdır. Öte yandan, önerilen bu örgütlenme

modelinin sağlıklı işlemesi de tek tek aktörlerin online riskleri algılama ve çözüm üretmeye dönük öğrenme süreçlerini uygulamaları “sosyal yapılandırmacı” (social constructive) kuramına dayalı bir yaklaşımla gerçekleştirmesine bağlıdır.

Bu yaklaşım, bizi toplumun tüm bireylerinin online riskleri

algılama ve yönetmelerindeki başarısının farklı aktörlerin tek tek kurallar, kısıtlamalar, yasaklar ve sınırlar koymasıyla değil;

bireylerin toplum içinde “sosyal etkileşim” (social interaction) yaratarak siber dünyanın gerçeklerini algılayarak öğrenme sürecini yaşamasıyla olanaklı olabileceği düşüncesine götürmektedir.

Bu öneri, online risklere çözüm bulmada taraf olan aktörlerin tek tek “big brother” olmasını gereksiz kılacaktır.

ÖNERi:Devletin Alabileceği Önlemler Kurumsal bir yapılanmaya gidilerek,

aileyle ilgili görevli mevcut kurumlarda konu ile ilgili bir birim oluşturulabilir.

Böylece, hem yazılı materyal üreterek, hem de hazırlanacak bir aile ve internet portalı ile ebeveynlerin zararlı internet içeriği ile ilgili sorularına interaktif cevap verecek ve onları yönlendirebilecek bir yapı oluşturulabilir,

.

Öneri:Ailelerin alabileceği önlemler-1

Öncelikle ebeveynlerin, özellikle internetin getireceği risk unsurları ve bunlara karşı alınacak teknik tedbirler (donanım, yazılım vb) konularında bilinçlenmeli ve bilgilenmelidir.

Ailelerinde internetin taşıdığı risk unsurları konusunda fikirlerini, çocuklarla samimi bir ilişki kurarak ve ikna edici bir şekilde paylaşmalarında yarar vardır.

Çocuğa güvenilmediğini ima edecek tarzda yasakçı bir yaklaşım yerine, riskli olan içeriğin neden riskli olduğu çocuğa şimdi veya gelecekte ne gibi tehditler taşıdığını izah ederek inandırmak en etkili metot olacaktır.

Öneri: Ailelerin alabileceği önlemler_2

Çocukların bilgisayarlarının çocuk odalarına değil, salona kurularak hem aile bireyleriyle iletişimi kesmemeleri sağlanabilir hem de zaman zaman çocuğa eşlik ederek zararsız ve faydalı kullanım konusunda yol gösterici rolü oynanabilir.

Öneri: Ailelerin alabileceği önlemler_3

Pop-up ve banner’ların sürüklediği zararlı web sitelerinden korunmak üzere “family filter” türü özel programlar kullanılabilir.

İşletim sistemi ve web tarayıcılarla gelen güvenlik ayarlarını kullanarak da belli ölçüde zararlı içeriğin kontrol altına alınabilir.

Bu gün neler söylenebilir? Öncelikle neler oluyor buna bir bakalım….

Giderek dijital nesil (digital native) artıyor, ciddi kuşak farkı yaşanıyor.

Y nesli iş ortamlarında ve karar merciinde giderek daha fazla yer alıyor.

Ağ toplumu tüm bireyleri, kurumları içine alıyor, ağın gücü hissediliyor.

Baudrillard belirtiği gibi, “gerçek” suretlerini-simulakr- yaratmaya devam ettiğimiz sürece, elimizden kayıp gidiyor.

“Gerçek artık sürekli üretilen bir şey var olan şey değildir”-hipergerçeklik

Y neslinin tipik özellikleri nedir?

Yaşamdan yüksek beklentilere sahip, Hızlı ve daha iyi yaşam beklentisinde, Kişisel gelişimine çok önem veriyor, Sürekli öğrenme ve yaratıcı olma peşinde, Çok çabuk yol kat etmek istiyor. X nesline göre daha yoğunbir teknolojik

ortamda doğduğu için teknoloji ile yukarıdaki özelliklere daha kolay erişebiliyor.

Bu gerçekler bizi internet ve aile ilişkilerini sorgulamada çözüm yollarının Yasakçı, kontrol edici yaklaşımla değil; Ağ toplumu dediğimiz bu dünyanın

gerçeklerini, simulakr tuzağına düşmeden tüm bireylerin anlamasına yardımcı olacak politika ve stratejilerden geçtiği söylenebilir.

Teşekkür Ederim…