historisch onderzoek door middel van een gis - geïmplementeerd

34
Google GIS Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd met behulp van Google Maps Ronnie Kalicharan S1809423 [email protected] Bachelorscriptie – Informatiekunde Versie 1.6 Augustus 2009 – Rijksuniversiteit Groningen

Upload: lamngoc

Post on 11-Jan-2017

219 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

GoogleGIS Historisch onderzoek door middel van een GIS -

geiumlmplementeerd met behulp van Google Maps

Ronnie Kalicharan

S1809423

arkalicharanstudentrugnl

Bachelorscriptie ndash Informatiekunde

Versie 16

Augustus 2009 ndash Rijksuniversiteit Groningen

Probleemstelling

Is het mogelijk om historische data om te zetten naar een dynamisch GIS geiumlmplementeerd in Google

Maps

Onderwerp applicatie

Het visualiseren van scheepsbewegingen in het Caribische gebied in de tijdsperiode 1742 en 1817

Voorwoord

Deze scriptie is geschreven in het kader van het afstudeeronderzoek dat een verplicht onderdeel vormt ter

afronding van de eenjarige (schakel) voltijds opleiding Informatiekunde Deze opleiding wordt

aangeboden door de Rijksuniversiteit Groningen

Ik wil graag van de gelegenheid gebruik maken om alle mensen te bedanken die mij geholpen hebben bij

het tot stand komen van deze scriptie Op de eerste plaats mijn ouders en familie voor hun steun en

vertrouwen door het jaar heen Op de tweede plaats wil ik graag alle docenten bedanken voor hun

medewerking met name George Welling als mijn scriptiebegeleider van de Rijksuniversiteit Groningen

Tot slot bedank ik mijn medestudenten voor hun betrokkenheid en daarnaast als medelezer van mijn

scriptie

Ronnie Kalicharan

Inhoud

1 Inleiding 6

11 Historisch geografisch informatiesysteem HISGIS 6

12 Opbouw en methodologie 6

13 Ideeperspectief 6

2 Het onderzoek 7

21 Inleiding 7

22 Historisch perspectief 7

23 Historisch onderzoek dmv een GIS 8

3 Geografische informatiesystemen 9

31 Inleiding 9

32 GIS toepassingen 9

33 GIS the basics 10

331 GIS ingredieumlnten in het kort 10

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml 13

41 Inleiding 13

42 De ingredieumlnten voor een historisch GIS toepassing 13

421 GIS datamodel 13

422 Cooumlrdinaatsystemen 13

423 Verzamelen van gegevens 15

424 Representatie van gegevens 16

425 Georeferentie 16

43 Koppeling database met het GIS 16

44 Google Maps 16

441 API 17

442 AJAX 17

443 Google Maps 17

444 Waarom Google Maps 18

445 Werking van Google Maps 18

45 Keuzeverantwoording 20

5 Bouwen van de applicatie 21

51 Inleiding 21

52 Toevoegen latlong cooumlrdinaten 21

53 Data 23

54 Presentatie 25

55 Oplevering applicatie 26

551 Bestandsstructuur 26

552 Oplevering 27

6 Historisch experiment en resultaten 28

61 Inleiding 28

611 The Great Hurricane 28

612 De Vierde Engels-Nederlandse oorlog 28

62 Historisch experiment 28

7 Conclusie 32

71 Inleiding 32

72 Oplossing 32

73 Nadelen 32

74 Betrouwbaarheid applicatie 32

75 Toekomst GoogleGIS 33

8 Literatuur 34

Pagina | 6

1 Inleiding

1 1 H i s t o r i s c h g e o g r a f i s c h i n f o r m a t i e s y s t e e m H I S G I S

Dit onderzoek borduurt verder op het vak Capita Selecta Elektronische Media (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) Het idee is om meer informatie uit de Paalgelden database te ontsluiten

Het presenteren van ruwe data in grafische informatie laat een persoon anders omgaan met informatie de

informatie wordt interpreteerbaar Degene die de database raadpleegt krijgt in eacuteeacuten oogopslag een visuele

presentatie van de opgevraagde informatiebehoefte

Om de informatie online te kunnen raadplegen wordt de applicatie geiumlmplementeerd met behulp van een

mapping interface (Google Maps) (Davis 2007) (M Purvis 2006) (Gregory amp Ell 2007) en gescript in een

gebruikersvriendelijke interface Het resultaat zal uiteindelijk leiden tot een Geografisch Informatie Systeem

(GIS) gebaseerd op Historische Informatie (HISGIS) (Gregory amp Ell 2007) dat online te raadplegen is

1 2 O p b o u w e n m e t h o d o l o g i e

Om een idee te krijgen van het probleem zal de ldquoPaalgeldentijdrdquo eerst in een historisch perspectief worden

geplaatst Vervolgens wordt beschreven wat een GIS kan toevoegen aan historisch onderzoek en daarop

voortbordurend een theoretische onderbouwing om het probleem op te lossen De methodiek die Jelle

Wouda beschrijft in zijn masterscriptie ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo (Wouda 2008) wordt hierbij als leidraad gebruikt

Tot slot zal er geconcludeerd worden of de methode succesvol is ofwel dat er een adviesnota ter

verbetering van de applicatie benodigd is

1 3 I d e e p e r s p e c t i e f

Om het historisch scheepsverkeer in kaart te brengen zijn er verschillende ingredieumlnten nodig om dit

probleem op te lossen Er is een historische database beschikbaar waar een deel van de belangrijkste

handelsroutes in opgeslagen is evenals de goederen die werden vervoerd scheepsnamen namen van

kapiteins etc

Die gegevens zijn vrij onbereikbaar voor de normale gebruiker De gegevens zijn statisch en ruw

opgeslagen in een mySQL database die niet makkelijk te ontsluiten is via een normale webinterface Er is

hiervoor een speciaal framewerk nodig ldquode applicatierdquo

Het doel van dit onderzoek is om de gegevens uit de database te visualiseren voor de eindgebruiker op

een gebruikersvriendelijke manier (handelsroutes in kaart brengen) Op deze manier kan men beter

overzien hoe het scheepsverkeer zich heeft ontwikkeld in die periode

Een bijkomende complicatie is dat de dataset aangepast zal moeten worden om een koppeling met het

GIS systeem mogelijk te maken

Pagina | 7

2 Het onderzoek

2 1 I n l e i d i n g

Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de data die bij het vak Capita Selecta Elektronische Media

2009 zijn gebruikt Voor dit vak is een database beschikbaar waar grote historische bestanden in

opgeslagen zijn

Het Lastgeld 1744-1748

Het Paalgeld West-Indieuml 1742 1771-1817

Het Paalgeld Europa 1742 1771-1787

De Sonttolregisters 1784-1795

De inhoud van de historische database bestaat onder meer uit

Scheepsnamen

Scheepsladingen

Belastingen (Paalgeld Lastgeld Sonttol)

Schippersnamen

Haven- en plaatsnamen

Standaardisatie tabellen

Data van verschepingen

Vanuit deze data kunnen verschillende toepassingen gebruikt worden zoals naamstandaardisatie

seizoentrends wat scheepsladingen betreft of het in kaart brengen van het scheepsverkeer in die tijd Dit

onderzoek concentreert zich op de scheepsbewegingen in de tijd tussen 1771 en 1817 naar West-Indieuml

(eindtijd WIC) (Van Hartskamp)

2 2 H i s t o r i s c h p e r s p e c t i e f

Bij binnenkomst in de havens moest men vroeger paalgeld (Bakker et al 2004) (Klooster 1998) betalen

Paalgeld kan worden gezien als een oudere vorm van tolbelasting Men moest belasting betalen over de

verscheepte goederen om gebruik te kunnen maken van de desbetreffende haven Het paalgeld werd

geiumlnd door speciaal ingezette ambtenaren (de admiraliteit) (Welling The Paalgeld Project Methods and

First Results) van de desbetreffende havens Deze hielden onder andere bij hoeveel schepen er

binnenkwamen en gingen na hoeveel belasting de kapitein moest betalen aan de hand van de

scheepspapieren De hoogte van het paalgeld werd bepaald door de hoeveelheid en het soort goederen

Een van de belangrijkste admiraliteiten bevond zich in Amsterdam ldquoDe admiraliteit van Amsterdamrdquo De

handel tussen West-Indieuml en Amsterdam is apart opgenomen in het paalgeldregister en daaruit blijkt dat

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 2: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Probleemstelling

Is het mogelijk om historische data om te zetten naar een dynamisch GIS geiumlmplementeerd in Google

Maps

Onderwerp applicatie

Het visualiseren van scheepsbewegingen in het Caribische gebied in de tijdsperiode 1742 en 1817

Voorwoord

Deze scriptie is geschreven in het kader van het afstudeeronderzoek dat een verplicht onderdeel vormt ter

afronding van de eenjarige (schakel) voltijds opleiding Informatiekunde Deze opleiding wordt

aangeboden door de Rijksuniversiteit Groningen

Ik wil graag van de gelegenheid gebruik maken om alle mensen te bedanken die mij geholpen hebben bij

het tot stand komen van deze scriptie Op de eerste plaats mijn ouders en familie voor hun steun en

vertrouwen door het jaar heen Op de tweede plaats wil ik graag alle docenten bedanken voor hun

medewerking met name George Welling als mijn scriptiebegeleider van de Rijksuniversiteit Groningen

Tot slot bedank ik mijn medestudenten voor hun betrokkenheid en daarnaast als medelezer van mijn

scriptie

Ronnie Kalicharan

Inhoud

1 Inleiding 6

11 Historisch geografisch informatiesysteem HISGIS 6

12 Opbouw en methodologie 6

13 Ideeperspectief 6

2 Het onderzoek 7

21 Inleiding 7

22 Historisch perspectief 7

23 Historisch onderzoek dmv een GIS 8

3 Geografische informatiesystemen 9

31 Inleiding 9

32 GIS toepassingen 9

33 GIS the basics 10

331 GIS ingredieumlnten in het kort 10

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml 13

41 Inleiding 13

42 De ingredieumlnten voor een historisch GIS toepassing 13

421 GIS datamodel 13

422 Cooumlrdinaatsystemen 13

423 Verzamelen van gegevens 15

424 Representatie van gegevens 16

425 Georeferentie 16

43 Koppeling database met het GIS 16

44 Google Maps 16

441 API 17

442 AJAX 17

443 Google Maps 17

444 Waarom Google Maps 18

445 Werking van Google Maps 18

45 Keuzeverantwoording 20

5 Bouwen van de applicatie 21

51 Inleiding 21

52 Toevoegen latlong cooumlrdinaten 21

53 Data 23

54 Presentatie 25

55 Oplevering applicatie 26

551 Bestandsstructuur 26

552 Oplevering 27

6 Historisch experiment en resultaten 28

61 Inleiding 28

611 The Great Hurricane 28

612 De Vierde Engels-Nederlandse oorlog 28

62 Historisch experiment 28

7 Conclusie 32

71 Inleiding 32

72 Oplossing 32

73 Nadelen 32

74 Betrouwbaarheid applicatie 32

75 Toekomst GoogleGIS 33

8 Literatuur 34

Pagina | 6

1 Inleiding

1 1 H i s t o r i s c h g e o g r a f i s c h i n f o r m a t i e s y s t e e m H I S G I S

Dit onderzoek borduurt verder op het vak Capita Selecta Elektronische Media (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) Het idee is om meer informatie uit de Paalgelden database te ontsluiten

Het presenteren van ruwe data in grafische informatie laat een persoon anders omgaan met informatie de

informatie wordt interpreteerbaar Degene die de database raadpleegt krijgt in eacuteeacuten oogopslag een visuele

presentatie van de opgevraagde informatiebehoefte

Om de informatie online te kunnen raadplegen wordt de applicatie geiumlmplementeerd met behulp van een

mapping interface (Google Maps) (Davis 2007) (M Purvis 2006) (Gregory amp Ell 2007) en gescript in een

gebruikersvriendelijke interface Het resultaat zal uiteindelijk leiden tot een Geografisch Informatie Systeem

(GIS) gebaseerd op Historische Informatie (HISGIS) (Gregory amp Ell 2007) dat online te raadplegen is

1 2 O p b o u w e n m e t h o d o l o g i e

Om een idee te krijgen van het probleem zal de ldquoPaalgeldentijdrdquo eerst in een historisch perspectief worden

geplaatst Vervolgens wordt beschreven wat een GIS kan toevoegen aan historisch onderzoek en daarop

voortbordurend een theoretische onderbouwing om het probleem op te lossen De methodiek die Jelle

Wouda beschrijft in zijn masterscriptie ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo (Wouda 2008) wordt hierbij als leidraad gebruikt

Tot slot zal er geconcludeerd worden of de methode succesvol is ofwel dat er een adviesnota ter

verbetering van de applicatie benodigd is

1 3 I d e e p e r s p e c t i e f

Om het historisch scheepsverkeer in kaart te brengen zijn er verschillende ingredieumlnten nodig om dit

probleem op te lossen Er is een historische database beschikbaar waar een deel van de belangrijkste

handelsroutes in opgeslagen is evenals de goederen die werden vervoerd scheepsnamen namen van

kapiteins etc

Die gegevens zijn vrij onbereikbaar voor de normale gebruiker De gegevens zijn statisch en ruw

opgeslagen in een mySQL database die niet makkelijk te ontsluiten is via een normale webinterface Er is

hiervoor een speciaal framewerk nodig ldquode applicatierdquo

Het doel van dit onderzoek is om de gegevens uit de database te visualiseren voor de eindgebruiker op

een gebruikersvriendelijke manier (handelsroutes in kaart brengen) Op deze manier kan men beter

overzien hoe het scheepsverkeer zich heeft ontwikkeld in die periode

Een bijkomende complicatie is dat de dataset aangepast zal moeten worden om een koppeling met het

GIS systeem mogelijk te maken

Pagina | 7

2 Het onderzoek

2 1 I n l e i d i n g

Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de data die bij het vak Capita Selecta Elektronische Media

2009 zijn gebruikt Voor dit vak is een database beschikbaar waar grote historische bestanden in

opgeslagen zijn

Het Lastgeld 1744-1748

Het Paalgeld West-Indieuml 1742 1771-1817

Het Paalgeld Europa 1742 1771-1787

De Sonttolregisters 1784-1795

De inhoud van de historische database bestaat onder meer uit

Scheepsnamen

Scheepsladingen

Belastingen (Paalgeld Lastgeld Sonttol)

Schippersnamen

Haven- en plaatsnamen

Standaardisatie tabellen

Data van verschepingen

Vanuit deze data kunnen verschillende toepassingen gebruikt worden zoals naamstandaardisatie

seizoentrends wat scheepsladingen betreft of het in kaart brengen van het scheepsverkeer in die tijd Dit

onderzoek concentreert zich op de scheepsbewegingen in de tijd tussen 1771 en 1817 naar West-Indieuml

(eindtijd WIC) (Van Hartskamp)

2 2 H i s t o r i s c h p e r s p e c t i e f

Bij binnenkomst in de havens moest men vroeger paalgeld (Bakker et al 2004) (Klooster 1998) betalen

Paalgeld kan worden gezien als een oudere vorm van tolbelasting Men moest belasting betalen over de

verscheepte goederen om gebruik te kunnen maken van de desbetreffende haven Het paalgeld werd

geiumlnd door speciaal ingezette ambtenaren (de admiraliteit) (Welling The Paalgeld Project Methods and

First Results) van de desbetreffende havens Deze hielden onder andere bij hoeveel schepen er

binnenkwamen en gingen na hoeveel belasting de kapitein moest betalen aan de hand van de

scheepspapieren De hoogte van het paalgeld werd bepaald door de hoeveelheid en het soort goederen

Een van de belangrijkste admiraliteiten bevond zich in Amsterdam ldquoDe admiraliteit van Amsterdamrdquo De

handel tussen West-Indieuml en Amsterdam is apart opgenomen in het paalgeldregister en daaruit blijkt dat

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 3: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Voorwoord

Deze scriptie is geschreven in het kader van het afstudeeronderzoek dat een verplicht onderdeel vormt ter

afronding van de eenjarige (schakel) voltijds opleiding Informatiekunde Deze opleiding wordt

aangeboden door de Rijksuniversiteit Groningen

Ik wil graag van de gelegenheid gebruik maken om alle mensen te bedanken die mij geholpen hebben bij

het tot stand komen van deze scriptie Op de eerste plaats mijn ouders en familie voor hun steun en

vertrouwen door het jaar heen Op de tweede plaats wil ik graag alle docenten bedanken voor hun

medewerking met name George Welling als mijn scriptiebegeleider van de Rijksuniversiteit Groningen

Tot slot bedank ik mijn medestudenten voor hun betrokkenheid en daarnaast als medelezer van mijn

scriptie

Ronnie Kalicharan

Inhoud

1 Inleiding 6

11 Historisch geografisch informatiesysteem HISGIS 6

12 Opbouw en methodologie 6

13 Ideeperspectief 6

2 Het onderzoek 7

21 Inleiding 7

22 Historisch perspectief 7

23 Historisch onderzoek dmv een GIS 8

3 Geografische informatiesystemen 9

31 Inleiding 9

32 GIS toepassingen 9

33 GIS the basics 10

331 GIS ingredieumlnten in het kort 10

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml 13

41 Inleiding 13

42 De ingredieumlnten voor een historisch GIS toepassing 13

421 GIS datamodel 13

422 Cooumlrdinaatsystemen 13

423 Verzamelen van gegevens 15

424 Representatie van gegevens 16

425 Georeferentie 16

43 Koppeling database met het GIS 16

44 Google Maps 16

441 API 17

442 AJAX 17

443 Google Maps 17

444 Waarom Google Maps 18

445 Werking van Google Maps 18

45 Keuzeverantwoording 20

5 Bouwen van de applicatie 21

51 Inleiding 21

52 Toevoegen latlong cooumlrdinaten 21

53 Data 23

54 Presentatie 25

55 Oplevering applicatie 26

551 Bestandsstructuur 26

552 Oplevering 27

6 Historisch experiment en resultaten 28

61 Inleiding 28

611 The Great Hurricane 28

612 De Vierde Engels-Nederlandse oorlog 28

62 Historisch experiment 28

7 Conclusie 32

71 Inleiding 32

72 Oplossing 32

73 Nadelen 32

74 Betrouwbaarheid applicatie 32

75 Toekomst GoogleGIS 33

8 Literatuur 34

Pagina | 6

1 Inleiding

1 1 H i s t o r i s c h g e o g r a f i s c h i n f o r m a t i e s y s t e e m H I S G I S

Dit onderzoek borduurt verder op het vak Capita Selecta Elektronische Media (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) Het idee is om meer informatie uit de Paalgelden database te ontsluiten

Het presenteren van ruwe data in grafische informatie laat een persoon anders omgaan met informatie de

informatie wordt interpreteerbaar Degene die de database raadpleegt krijgt in eacuteeacuten oogopslag een visuele

presentatie van de opgevraagde informatiebehoefte

Om de informatie online te kunnen raadplegen wordt de applicatie geiumlmplementeerd met behulp van een

mapping interface (Google Maps) (Davis 2007) (M Purvis 2006) (Gregory amp Ell 2007) en gescript in een

gebruikersvriendelijke interface Het resultaat zal uiteindelijk leiden tot een Geografisch Informatie Systeem

(GIS) gebaseerd op Historische Informatie (HISGIS) (Gregory amp Ell 2007) dat online te raadplegen is

1 2 O p b o u w e n m e t h o d o l o g i e

Om een idee te krijgen van het probleem zal de ldquoPaalgeldentijdrdquo eerst in een historisch perspectief worden

geplaatst Vervolgens wordt beschreven wat een GIS kan toevoegen aan historisch onderzoek en daarop

voortbordurend een theoretische onderbouwing om het probleem op te lossen De methodiek die Jelle

Wouda beschrijft in zijn masterscriptie ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo (Wouda 2008) wordt hierbij als leidraad gebruikt

Tot slot zal er geconcludeerd worden of de methode succesvol is ofwel dat er een adviesnota ter

verbetering van de applicatie benodigd is

1 3 I d e e p e r s p e c t i e f

Om het historisch scheepsverkeer in kaart te brengen zijn er verschillende ingredieumlnten nodig om dit

probleem op te lossen Er is een historische database beschikbaar waar een deel van de belangrijkste

handelsroutes in opgeslagen is evenals de goederen die werden vervoerd scheepsnamen namen van

kapiteins etc

Die gegevens zijn vrij onbereikbaar voor de normale gebruiker De gegevens zijn statisch en ruw

opgeslagen in een mySQL database die niet makkelijk te ontsluiten is via een normale webinterface Er is

hiervoor een speciaal framewerk nodig ldquode applicatierdquo

Het doel van dit onderzoek is om de gegevens uit de database te visualiseren voor de eindgebruiker op

een gebruikersvriendelijke manier (handelsroutes in kaart brengen) Op deze manier kan men beter

overzien hoe het scheepsverkeer zich heeft ontwikkeld in die periode

Een bijkomende complicatie is dat de dataset aangepast zal moeten worden om een koppeling met het

GIS systeem mogelijk te maken

Pagina | 7

2 Het onderzoek

2 1 I n l e i d i n g

Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de data die bij het vak Capita Selecta Elektronische Media

2009 zijn gebruikt Voor dit vak is een database beschikbaar waar grote historische bestanden in

opgeslagen zijn

Het Lastgeld 1744-1748

Het Paalgeld West-Indieuml 1742 1771-1817

Het Paalgeld Europa 1742 1771-1787

De Sonttolregisters 1784-1795

De inhoud van de historische database bestaat onder meer uit

Scheepsnamen

Scheepsladingen

Belastingen (Paalgeld Lastgeld Sonttol)

Schippersnamen

Haven- en plaatsnamen

Standaardisatie tabellen

Data van verschepingen

Vanuit deze data kunnen verschillende toepassingen gebruikt worden zoals naamstandaardisatie

seizoentrends wat scheepsladingen betreft of het in kaart brengen van het scheepsverkeer in die tijd Dit

onderzoek concentreert zich op de scheepsbewegingen in de tijd tussen 1771 en 1817 naar West-Indieuml

(eindtijd WIC) (Van Hartskamp)

2 2 H i s t o r i s c h p e r s p e c t i e f

Bij binnenkomst in de havens moest men vroeger paalgeld (Bakker et al 2004) (Klooster 1998) betalen

Paalgeld kan worden gezien als een oudere vorm van tolbelasting Men moest belasting betalen over de

verscheepte goederen om gebruik te kunnen maken van de desbetreffende haven Het paalgeld werd

geiumlnd door speciaal ingezette ambtenaren (de admiraliteit) (Welling The Paalgeld Project Methods and

First Results) van de desbetreffende havens Deze hielden onder andere bij hoeveel schepen er

binnenkwamen en gingen na hoeveel belasting de kapitein moest betalen aan de hand van de

scheepspapieren De hoogte van het paalgeld werd bepaald door de hoeveelheid en het soort goederen

Een van de belangrijkste admiraliteiten bevond zich in Amsterdam ldquoDe admiraliteit van Amsterdamrdquo De

handel tussen West-Indieuml en Amsterdam is apart opgenomen in het paalgeldregister en daaruit blijkt dat

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 4: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Inhoud

1 Inleiding 6

11 Historisch geografisch informatiesysteem HISGIS 6

12 Opbouw en methodologie 6

13 Ideeperspectief 6

2 Het onderzoek 7

21 Inleiding 7

22 Historisch perspectief 7

23 Historisch onderzoek dmv een GIS 8

3 Geografische informatiesystemen 9

31 Inleiding 9

32 GIS toepassingen 9

33 GIS the basics 10

331 GIS ingredieumlnten in het kort 10

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml 13

41 Inleiding 13

42 De ingredieumlnten voor een historisch GIS toepassing 13

421 GIS datamodel 13

422 Cooumlrdinaatsystemen 13

423 Verzamelen van gegevens 15

424 Representatie van gegevens 16

425 Georeferentie 16

43 Koppeling database met het GIS 16

44 Google Maps 16

441 API 17

442 AJAX 17

443 Google Maps 17

444 Waarom Google Maps 18

445 Werking van Google Maps 18

45 Keuzeverantwoording 20

5 Bouwen van de applicatie 21

51 Inleiding 21

52 Toevoegen latlong cooumlrdinaten 21

53 Data 23

54 Presentatie 25

55 Oplevering applicatie 26

551 Bestandsstructuur 26

552 Oplevering 27

6 Historisch experiment en resultaten 28

61 Inleiding 28

611 The Great Hurricane 28

612 De Vierde Engels-Nederlandse oorlog 28

62 Historisch experiment 28

7 Conclusie 32

71 Inleiding 32

72 Oplossing 32

73 Nadelen 32

74 Betrouwbaarheid applicatie 32

75 Toekomst GoogleGIS 33

8 Literatuur 34

Pagina | 6

1 Inleiding

1 1 H i s t o r i s c h g e o g r a f i s c h i n f o r m a t i e s y s t e e m H I S G I S

Dit onderzoek borduurt verder op het vak Capita Selecta Elektronische Media (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) Het idee is om meer informatie uit de Paalgelden database te ontsluiten

Het presenteren van ruwe data in grafische informatie laat een persoon anders omgaan met informatie de

informatie wordt interpreteerbaar Degene die de database raadpleegt krijgt in eacuteeacuten oogopslag een visuele

presentatie van de opgevraagde informatiebehoefte

Om de informatie online te kunnen raadplegen wordt de applicatie geiumlmplementeerd met behulp van een

mapping interface (Google Maps) (Davis 2007) (M Purvis 2006) (Gregory amp Ell 2007) en gescript in een

gebruikersvriendelijke interface Het resultaat zal uiteindelijk leiden tot een Geografisch Informatie Systeem

(GIS) gebaseerd op Historische Informatie (HISGIS) (Gregory amp Ell 2007) dat online te raadplegen is

1 2 O p b o u w e n m e t h o d o l o g i e

Om een idee te krijgen van het probleem zal de ldquoPaalgeldentijdrdquo eerst in een historisch perspectief worden

geplaatst Vervolgens wordt beschreven wat een GIS kan toevoegen aan historisch onderzoek en daarop

voortbordurend een theoretische onderbouwing om het probleem op te lossen De methodiek die Jelle

Wouda beschrijft in zijn masterscriptie ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo (Wouda 2008) wordt hierbij als leidraad gebruikt

Tot slot zal er geconcludeerd worden of de methode succesvol is ofwel dat er een adviesnota ter

verbetering van de applicatie benodigd is

1 3 I d e e p e r s p e c t i e f

Om het historisch scheepsverkeer in kaart te brengen zijn er verschillende ingredieumlnten nodig om dit

probleem op te lossen Er is een historische database beschikbaar waar een deel van de belangrijkste

handelsroutes in opgeslagen is evenals de goederen die werden vervoerd scheepsnamen namen van

kapiteins etc

Die gegevens zijn vrij onbereikbaar voor de normale gebruiker De gegevens zijn statisch en ruw

opgeslagen in een mySQL database die niet makkelijk te ontsluiten is via een normale webinterface Er is

hiervoor een speciaal framewerk nodig ldquode applicatierdquo

Het doel van dit onderzoek is om de gegevens uit de database te visualiseren voor de eindgebruiker op

een gebruikersvriendelijke manier (handelsroutes in kaart brengen) Op deze manier kan men beter

overzien hoe het scheepsverkeer zich heeft ontwikkeld in die periode

Een bijkomende complicatie is dat de dataset aangepast zal moeten worden om een koppeling met het

GIS systeem mogelijk te maken

Pagina | 7

2 Het onderzoek

2 1 I n l e i d i n g

Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de data die bij het vak Capita Selecta Elektronische Media

2009 zijn gebruikt Voor dit vak is een database beschikbaar waar grote historische bestanden in

opgeslagen zijn

Het Lastgeld 1744-1748

Het Paalgeld West-Indieuml 1742 1771-1817

Het Paalgeld Europa 1742 1771-1787

De Sonttolregisters 1784-1795

De inhoud van de historische database bestaat onder meer uit

Scheepsnamen

Scheepsladingen

Belastingen (Paalgeld Lastgeld Sonttol)

Schippersnamen

Haven- en plaatsnamen

Standaardisatie tabellen

Data van verschepingen

Vanuit deze data kunnen verschillende toepassingen gebruikt worden zoals naamstandaardisatie

seizoentrends wat scheepsladingen betreft of het in kaart brengen van het scheepsverkeer in die tijd Dit

onderzoek concentreert zich op de scheepsbewegingen in de tijd tussen 1771 en 1817 naar West-Indieuml

(eindtijd WIC) (Van Hartskamp)

2 2 H i s t o r i s c h p e r s p e c t i e f

Bij binnenkomst in de havens moest men vroeger paalgeld (Bakker et al 2004) (Klooster 1998) betalen

Paalgeld kan worden gezien als een oudere vorm van tolbelasting Men moest belasting betalen over de

verscheepte goederen om gebruik te kunnen maken van de desbetreffende haven Het paalgeld werd

geiumlnd door speciaal ingezette ambtenaren (de admiraliteit) (Welling The Paalgeld Project Methods and

First Results) van de desbetreffende havens Deze hielden onder andere bij hoeveel schepen er

binnenkwamen en gingen na hoeveel belasting de kapitein moest betalen aan de hand van de

scheepspapieren De hoogte van het paalgeld werd bepaald door de hoeveelheid en het soort goederen

Een van de belangrijkste admiraliteiten bevond zich in Amsterdam ldquoDe admiraliteit van Amsterdamrdquo De

handel tussen West-Indieuml en Amsterdam is apart opgenomen in het paalgeldregister en daaruit blijkt dat

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 5: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

445 Werking van Google Maps 18

45 Keuzeverantwoording 20

5 Bouwen van de applicatie 21

51 Inleiding 21

52 Toevoegen latlong cooumlrdinaten 21

53 Data 23

54 Presentatie 25

55 Oplevering applicatie 26

551 Bestandsstructuur 26

552 Oplevering 27

6 Historisch experiment en resultaten 28

61 Inleiding 28

611 The Great Hurricane 28

612 De Vierde Engels-Nederlandse oorlog 28

62 Historisch experiment 28

7 Conclusie 32

71 Inleiding 32

72 Oplossing 32

73 Nadelen 32

74 Betrouwbaarheid applicatie 32

75 Toekomst GoogleGIS 33

8 Literatuur 34

Pagina | 6

1 Inleiding

1 1 H i s t o r i s c h g e o g r a f i s c h i n f o r m a t i e s y s t e e m H I S G I S

Dit onderzoek borduurt verder op het vak Capita Selecta Elektronische Media (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) Het idee is om meer informatie uit de Paalgelden database te ontsluiten

Het presenteren van ruwe data in grafische informatie laat een persoon anders omgaan met informatie de

informatie wordt interpreteerbaar Degene die de database raadpleegt krijgt in eacuteeacuten oogopslag een visuele

presentatie van de opgevraagde informatiebehoefte

Om de informatie online te kunnen raadplegen wordt de applicatie geiumlmplementeerd met behulp van een

mapping interface (Google Maps) (Davis 2007) (M Purvis 2006) (Gregory amp Ell 2007) en gescript in een

gebruikersvriendelijke interface Het resultaat zal uiteindelijk leiden tot een Geografisch Informatie Systeem

(GIS) gebaseerd op Historische Informatie (HISGIS) (Gregory amp Ell 2007) dat online te raadplegen is

1 2 O p b o u w e n m e t h o d o l o g i e

Om een idee te krijgen van het probleem zal de ldquoPaalgeldentijdrdquo eerst in een historisch perspectief worden

geplaatst Vervolgens wordt beschreven wat een GIS kan toevoegen aan historisch onderzoek en daarop

voortbordurend een theoretische onderbouwing om het probleem op te lossen De methodiek die Jelle

Wouda beschrijft in zijn masterscriptie ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo (Wouda 2008) wordt hierbij als leidraad gebruikt

Tot slot zal er geconcludeerd worden of de methode succesvol is ofwel dat er een adviesnota ter

verbetering van de applicatie benodigd is

1 3 I d e e p e r s p e c t i e f

Om het historisch scheepsverkeer in kaart te brengen zijn er verschillende ingredieumlnten nodig om dit

probleem op te lossen Er is een historische database beschikbaar waar een deel van de belangrijkste

handelsroutes in opgeslagen is evenals de goederen die werden vervoerd scheepsnamen namen van

kapiteins etc

Die gegevens zijn vrij onbereikbaar voor de normale gebruiker De gegevens zijn statisch en ruw

opgeslagen in een mySQL database die niet makkelijk te ontsluiten is via een normale webinterface Er is

hiervoor een speciaal framewerk nodig ldquode applicatierdquo

Het doel van dit onderzoek is om de gegevens uit de database te visualiseren voor de eindgebruiker op

een gebruikersvriendelijke manier (handelsroutes in kaart brengen) Op deze manier kan men beter

overzien hoe het scheepsverkeer zich heeft ontwikkeld in die periode

Een bijkomende complicatie is dat de dataset aangepast zal moeten worden om een koppeling met het

GIS systeem mogelijk te maken

Pagina | 7

2 Het onderzoek

2 1 I n l e i d i n g

Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de data die bij het vak Capita Selecta Elektronische Media

2009 zijn gebruikt Voor dit vak is een database beschikbaar waar grote historische bestanden in

opgeslagen zijn

Het Lastgeld 1744-1748

Het Paalgeld West-Indieuml 1742 1771-1817

Het Paalgeld Europa 1742 1771-1787

De Sonttolregisters 1784-1795

De inhoud van de historische database bestaat onder meer uit

Scheepsnamen

Scheepsladingen

Belastingen (Paalgeld Lastgeld Sonttol)

Schippersnamen

Haven- en plaatsnamen

Standaardisatie tabellen

Data van verschepingen

Vanuit deze data kunnen verschillende toepassingen gebruikt worden zoals naamstandaardisatie

seizoentrends wat scheepsladingen betreft of het in kaart brengen van het scheepsverkeer in die tijd Dit

onderzoek concentreert zich op de scheepsbewegingen in de tijd tussen 1771 en 1817 naar West-Indieuml

(eindtijd WIC) (Van Hartskamp)

2 2 H i s t o r i s c h p e r s p e c t i e f

Bij binnenkomst in de havens moest men vroeger paalgeld (Bakker et al 2004) (Klooster 1998) betalen

Paalgeld kan worden gezien als een oudere vorm van tolbelasting Men moest belasting betalen over de

verscheepte goederen om gebruik te kunnen maken van de desbetreffende haven Het paalgeld werd

geiumlnd door speciaal ingezette ambtenaren (de admiraliteit) (Welling The Paalgeld Project Methods and

First Results) van de desbetreffende havens Deze hielden onder andere bij hoeveel schepen er

binnenkwamen en gingen na hoeveel belasting de kapitein moest betalen aan de hand van de

scheepspapieren De hoogte van het paalgeld werd bepaald door de hoeveelheid en het soort goederen

Een van de belangrijkste admiraliteiten bevond zich in Amsterdam ldquoDe admiraliteit van Amsterdamrdquo De

handel tussen West-Indieuml en Amsterdam is apart opgenomen in het paalgeldregister en daaruit blijkt dat

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 6: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 6

1 Inleiding

1 1 H i s t o r i s c h g e o g r a f i s c h i n f o r m a t i e s y s t e e m H I S G I S

Dit onderzoek borduurt verder op het vak Capita Selecta Elektronische Media (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) Het idee is om meer informatie uit de Paalgelden database te ontsluiten

Het presenteren van ruwe data in grafische informatie laat een persoon anders omgaan met informatie de

informatie wordt interpreteerbaar Degene die de database raadpleegt krijgt in eacuteeacuten oogopslag een visuele

presentatie van de opgevraagde informatiebehoefte

Om de informatie online te kunnen raadplegen wordt de applicatie geiumlmplementeerd met behulp van een

mapping interface (Google Maps) (Davis 2007) (M Purvis 2006) (Gregory amp Ell 2007) en gescript in een

gebruikersvriendelijke interface Het resultaat zal uiteindelijk leiden tot een Geografisch Informatie Systeem

(GIS) gebaseerd op Historische Informatie (HISGIS) (Gregory amp Ell 2007) dat online te raadplegen is

1 2 O p b o u w e n m e t h o d o l o g i e

Om een idee te krijgen van het probleem zal de ldquoPaalgeldentijdrdquo eerst in een historisch perspectief worden

geplaatst Vervolgens wordt beschreven wat een GIS kan toevoegen aan historisch onderzoek en daarop

voortbordurend een theoretische onderbouwing om het probleem op te lossen De methodiek die Jelle

Wouda beschrijft in zijn masterscriptie ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo (Wouda 2008) wordt hierbij als leidraad gebruikt

Tot slot zal er geconcludeerd worden of de methode succesvol is ofwel dat er een adviesnota ter

verbetering van de applicatie benodigd is

1 3 I d e e p e r s p e c t i e f

Om het historisch scheepsverkeer in kaart te brengen zijn er verschillende ingredieumlnten nodig om dit

probleem op te lossen Er is een historische database beschikbaar waar een deel van de belangrijkste

handelsroutes in opgeslagen is evenals de goederen die werden vervoerd scheepsnamen namen van

kapiteins etc

Die gegevens zijn vrij onbereikbaar voor de normale gebruiker De gegevens zijn statisch en ruw

opgeslagen in een mySQL database die niet makkelijk te ontsluiten is via een normale webinterface Er is

hiervoor een speciaal framewerk nodig ldquode applicatierdquo

Het doel van dit onderzoek is om de gegevens uit de database te visualiseren voor de eindgebruiker op

een gebruikersvriendelijke manier (handelsroutes in kaart brengen) Op deze manier kan men beter

overzien hoe het scheepsverkeer zich heeft ontwikkeld in die periode

Een bijkomende complicatie is dat de dataset aangepast zal moeten worden om een koppeling met het

GIS systeem mogelijk te maken

Pagina | 7

2 Het onderzoek

2 1 I n l e i d i n g

Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de data die bij het vak Capita Selecta Elektronische Media

2009 zijn gebruikt Voor dit vak is een database beschikbaar waar grote historische bestanden in

opgeslagen zijn

Het Lastgeld 1744-1748

Het Paalgeld West-Indieuml 1742 1771-1817

Het Paalgeld Europa 1742 1771-1787

De Sonttolregisters 1784-1795

De inhoud van de historische database bestaat onder meer uit

Scheepsnamen

Scheepsladingen

Belastingen (Paalgeld Lastgeld Sonttol)

Schippersnamen

Haven- en plaatsnamen

Standaardisatie tabellen

Data van verschepingen

Vanuit deze data kunnen verschillende toepassingen gebruikt worden zoals naamstandaardisatie

seizoentrends wat scheepsladingen betreft of het in kaart brengen van het scheepsverkeer in die tijd Dit

onderzoek concentreert zich op de scheepsbewegingen in de tijd tussen 1771 en 1817 naar West-Indieuml

(eindtijd WIC) (Van Hartskamp)

2 2 H i s t o r i s c h p e r s p e c t i e f

Bij binnenkomst in de havens moest men vroeger paalgeld (Bakker et al 2004) (Klooster 1998) betalen

Paalgeld kan worden gezien als een oudere vorm van tolbelasting Men moest belasting betalen over de

verscheepte goederen om gebruik te kunnen maken van de desbetreffende haven Het paalgeld werd

geiumlnd door speciaal ingezette ambtenaren (de admiraliteit) (Welling The Paalgeld Project Methods and

First Results) van de desbetreffende havens Deze hielden onder andere bij hoeveel schepen er

binnenkwamen en gingen na hoeveel belasting de kapitein moest betalen aan de hand van de

scheepspapieren De hoogte van het paalgeld werd bepaald door de hoeveelheid en het soort goederen

Een van de belangrijkste admiraliteiten bevond zich in Amsterdam ldquoDe admiraliteit van Amsterdamrdquo De

handel tussen West-Indieuml en Amsterdam is apart opgenomen in het paalgeldregister en daaruit blijkt dat

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 7: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 7

2 Het onderzoek

2 1 I n l e i d i n g

Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de data die bij het vak Capita Selecta Elektronische Media

2009 zijn gebruikt Voor dit vak is een database beschikbaar waar grote historische bestanden in

opgeslagen zijn

Het Lastgeld 1744-1748

Het Paalgeld West-Indieuml 1742 1771-1817

Het Paalgeld Europa 1742 1771-1787

De Sonttolregisters 1784-1795

De inhoud van de historische database bestaat onder meer uit

Scheepsnamen

Scheepsladingen

Belastingen (Paalgeld Lastgeld Sonttol)

Schippersnamen

Haven- en plaatsnamen

Standaardisatie tabellen

Data van verschepingen

Vanuit deze data kunnen verschillende toepassingen gebruikt worden zoals naamstandaardisatie

seizoentrends wat scheepsladingen betreft of het in kaart brengen van het scheepsverkeer in die tijd Dit

onderzoek concentreert zich op de scheepsbewegingen in de tijd tussen 1771 en 1817 naar West-Indieuml

(eindtijd WIC) (Van Hartskamp)

2 2 H i s t o r i s c h p e r s p e c t i e f

Bij binnenkomst in de havens moest men vroeger paalgeld (Bakker et al 2004) (Klooster 1998) betalen

Paalgeld kan worden gezien als een oudere vorm van tolbelasting Men moest belasting betalen over de

verscheepte goederen om gebruik te kunnen maken van de desbetreffende haven Het paalgeld werd

geiumlnd door speciaal ingezette ambtenaren (de admiraliteit) (Welling The Paalgeld Project Methods and

First Results) van de desbetreffende havens Deze hielden onder andere bij hoeveel schepen er

binnenkwamen en gingen na hoeveel belasting de kapitein moest betalen aan de hand van de

scheepspapieren De hoogte van het paalgeld werd bepaald door de hoeveelheid en het soort goederen

Een van de belangrijkste admiraliteiten bevond zich in Amsterdam ldquoDe admiraliteit van Amsterdamrdquo De

handel tussen West-Indieuml en Amsterdam is apart opgenomen in het paalgeldregister en daaruit blijkt dat

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 8: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 8

het rond 1750 een bloeiperiode betrof (Klooster 1998) Aan de hand van de paalgelden en de hoeveelheid

schepen is dus aan te tonen welke handelsplaatsen in die tijd belangrijk waren

De bedoeling is om vanuit de paalgelden database trends te analyseren vergelijkbaar uit de zogenoemde

bron een stapje verder is om de applicatie grafieken te laten produceren waaruit dergelijke trends te

analyseren vallen door de gegevens van de verschillende jaren met elkaar te vergelijken kan worden

nagegaan hoe de groei zich ontwikkelde Helaas is het een bekend feit (Welling Capita Selecta

Electronische Media - 2009 2009) dat niet alle gegevens juist dan wel correct zijn ingevoerd in het

paalgeldregister Dit is te verklaren uit belastingontduiking en het niet juist opgeven van goederen

(hoeveelheden) door de desbetreffende kapitein Er kan op basis van de bestaande gegevens wel een

schatting worden gemaakt van de scheepsbewegingen Op basis daarvan is het idee geboren om de

evolutie hiervan in kaart te brengen en te visualiseren door middel van een GIS

2 3 H i s t o r i s c h o n d e r z o e k d m v e e n G I S

Bij het visualiseren van de data gaat het er dus om dat men kan zien hoe scheepsbewegingen zich

evolueerden Welke veranderingen vonden plaats Waardoor kwam dit Door de visualisatie kan men in

eacuteeacuten oogopslag zien welke veranderingen er zoal plaatsvonden en op welke locaties

Voor onderzoekers is een GIS dus een zeer handige tool voor het opstellen van hypotheses en de daarop

volgende verantwoording (Piothuc 1996)

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 9: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 9

3 Geografische informatiesystemen

3 1 I n l e i d i n g

Tegenwoordig maakt een mens bijna iedere dag kennis met een GIS terwijl hij daar niet speciaal bewust

van is ldquoEven een adres opzoeken op Google Mapsrdquo of het bekijken van een stadsplattegrond om te kijken

waar een leuk restaurantje zich bevindt Een GIS is dan ook informatievoorziening gebaseerd op

cartografisch materiaal (kaartdata) (Bernhardsen 2002) (Davis 2007) Het is een systeem waarmee met

behulp van (ruimtelijke) data informatie kan worden opgeslagen beheerd bewerkt geanalyseerd of

gepresenteerd (Schuurman 2004) Met andere woorden een GIS kan worden gezien als een parser die

gegevens uit een database omzet naar visuele (kaart)informatie De definitie die een GIS omschrijft is als

volgt

Software waarmee met behulp van ruimtelijke gegevens geografische informatie kan worden opgeslagen

beheerd bewerkt geanalyseerd geiumlntegreerd en gepresenteerd

(Bernhardsen 2002) (Schuurman 2004)

Het visualiseren van gegevens kan in verschillende vormen worden gedaan

2d kaarten

3d kaarten

Flash animaties

Video

3 2 G I S t o e p a s s i n g e n

GIS kan voor allerlei doeleinden worden gebruikt namelijk (Bernhardsen 2002) (Geertman Harts Overduin

amp Roosjen 1999) (Piothuc 1996) (Knowles 2002)

Wetenschappelijk

Industrieeumln (voor het bepalen van bijvoorbeeld olie -en gasvelden)

Planningen (het calculeren van medische responstijden tijdens calamiteiten)

Particuliere toepassingen

Historisch onderzoek

Een navigatiesysteem voor de auto is ook een voorbeeld van een GIS De data zijn de plaatsnamen wegen

straatnamen etc GPS word gebruikt om de huidige geo-cooumlrdinaten te verkrijgen en een kaart wordt

gebruikt om de gegevens weer te visualiseren Er is sprake van analyse zodra de wegen en straten worden

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 10: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 10

weergegeven op de kaart van berekening is sprake als er een route en een verwachte aankomsttijd

worden berekend

Het probleem in dit geval is om data om te zetten naar informatie die op elk gewenst tijdstip te raadplegen

zijn

3 3 G I S t h e b a s i c s

Het idee van een GIS (Bernhardsen 2002) (Krygier amp Wood 2005) is dus dat het data omzet naar ruimtelijke

informatie (met behulp van cartografisch materiaal) Door aan de informatie geo-referentiepunten te

koppelen kan van iedere informatiebehoefte de locatie worden bepaald op de kaart

De basis van een GIS bestaat uit een informatiebron database rssfeed xmlfeeds Door in de data van de

bron locatiegegevens toe te voegen aan elke situatie (attribuut) kan de gebeurtenis visueel gepresenteerd

worden Deze presentatie gebeurt in de vorm van een kaartpresentatie Door de presentatie op te splitsen

in presentatielagen (bij meerdere attributen) kunnen er verschillende soorten informatie worden

gepresenteerd aan de gebruiker Bijvoorbeeld havens scheepsroutes en grootte van scheepsladingen

3 3 1 G I S i n g r e d i euml n t e n i n h e t k o r t Een GIS bestaat uit een aantal componenten

GIS model

Plaatsbepaling

Data

Presentatie en visualisatie (kaart)

GIS datamodel Dit is het stramien (Bernhardsen 2002) voor de informatiebehoefte Hierin is een driedeling te maken

namelijk kaartgegevens attribuutgegevens en de afbeeldingen van kaarten

In de kaartgegevens zijn data opgeslagen met betrekking tot plaatsbepaling en

presentatiegegevens (lijnen polygonen shapes)

De attributen de eigenlijke informatie op zich waarin data zijn opgeslagen met betrekking tot de

GIS visualisatie Voor de paalgelden database betekent het onder andere dat de scheepsnamen

belastingen en kapiteinsnamen hierin worden beschreven

De afbeeldingen van kaarten de kaarten in een grafisch formaat die fysiek zijn opgeslagen

Verder wordt in het datamodel beschreven of er sprake is van raster- of vectordata

Vectordata wordt onder andere gebruikt voor het scheiden van landsgrenzen terwijl rasterdata geschikter

is voor het invullen van vectordata zoals bijvoorbeeld aantallen en hoeveelheden van een bepaalde

eenheid of voor het onderscheiden van verschillende attributen als schepen en land Rasterdata wordt

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 11: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 11

visueel gepresenteerd in de vorm van pixeldata Hiervoor worden meestal kaartdata gebruikt die zijn

opgeslagen in een bestandsformaat als jpg png en gif (Bernhardsen 2002) (vector scheepsroutes raster

de landen)

Het verschil tussen vector en raster zit vooral in het produceren van de grafische vorm Vectorafbeeldingen

worden geiumlnitialiseerd door middel van polygonen waarbij de curves en shapes ter plekke worden

berekend op basis van cooumlrdinaten Een haarscherpe afbeelding is hierbij zeer goed mogelijk

Rasterweergave is pixel voor pixel opgeslagen vanuit een vaste bron

Figuur 1 Vector vs rasterafbeelding

Georeferentie Voor het bepalen van posities is het nodig om aan elk object een geo-referentie te koppelen Geo-

referentie wordt meestal gebruikt in de vorm van een cooumlrdinaatsysteem Er bestaan verschillende soorten

systemen zoals

Datumsystemen hierbij wordt de aarde als model gebruikt waarbij een datum refereert aan een

bepaald punt

Kaartprojectie waarbij volgens een kaart (bv een cilindrische projectie van de aarde) een locatie

kan worden bepaald door zelf gedefinieerde cooumlrdinaten

Cooumlrdinaatsystemen waarbij de locatie wordt bepaald met behulp van de Greenwich-lijn en het

midden van de aarde

Data Het gaat hier om data in fysieke vorm die nodig zijn voor het invullen bovenstaande punten Hierbij moet

gedacht worden aan kaartmateriaal (raster -en vectordata) cooumlrdinaten feiten en gebeurtenissen In

principe hetgeen waar men onderzoek in wil doen In dit geval gaat het dus om de paalgelden database

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 12: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 12

Presentatie visualisatie Bij het presenteren van de gegevens gaat het er nu om hoe de gegevens gepresenteerd moeten worden

aan de gebruiker Wat is de efficieumlntste manier Bij een GIS is het lsquot belangrijkste om de verschillende

attributen in lagen weer te geven Die lagen mogen elkaar niet in de weg zitten bij de presentatie daarom

is het belangrijk dat een legenda de attributen identificeert Ook is het noodzaak de verschillende

informatie-lagen consistent op te bouwen door middel van verschillende kleuren enof vormen

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 13: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 13

4 Methodologie - De Paalgelden West-Indieuml

4 1 I n l e i d i n g

De data voor dit onderzoek zijn opgeslagen in de Paalgelden-database die is opgezet voor het vak Capita-

Selecta Elektronische Media Deze database bevat data van Lastgeld Paalgelden West-Indieuml en de Sontol

registers Voor dit onderzoek is ervoor gekozen om alleen met West-Indieuml te werken vanwege de enorme

hoeveelheid data (ongeveer 138000 records)

Verder zal het onderzoek van Jelle Wouda ldquoOntwikkeling van een methodologie voor gebruik van Geografische Informatie Systemen bij historisch onderzoekrdquo als leidraad worden gebruikt (Wouda 2008)

4 2 D e i n g r e d i euml n t e n v o o r e e n h i s t o r i s c h G I S t o e p a s s i n g

Jelle Wouda vermeldt in hoofdstuk 13 een aantal items die samen een GIS vormen Dit onderzoek gaat hier

minder diep op in omdat het immers erom gaat of het uumlberhaupt lukt de paalgelden database te

ontsluiten en te visualiseren Enkele kernpunten die wel van toepassing zijn

GIS datamodel

Cooumlrdinaatsysteem

Verzamelen van gegevens

Representatie van gegevens

Geo-referentie

4 2 1 G I S d a t a m o d e l In het kader van dit onderzoek moet er een GIS model worden gedefinieerd Dit model houdt in dat er een

locatie vastgesteld moet worden en dat er attributen en gegevens moeten worden getoond In dit geval is

de locatie het voormalige West-Indieuml de attributen zijn de landenplaatsnamen in West-Indieuml en de

gegevens oftewel de informatie de scheepsbewegingen belastingen

4 2 2 C o ouml r d i n a a t s y s t e m e n Er bestaan verschillende soorten cooumlrdinaatsystemen (Bernhardsen 2002) waarbij het mogelijk is om elke

plaats te bepalen op aarde Al deze systemen zijn op basis van een getallencombinaties die refereren naar

een locatie op aarde

Latitude longitude Bij dit systeem worden twee lijnen gebruikt (lengte ndashen breedtelijnen resp latitude en longitude) De

lengtelijnen lopen van de Noord- naar de Zuidpool waarbij de evenaar als nulpunt fungeert De

breedtelijnen lopen van het oosten naar het westen waarbij de Greenwichlijn als nulpunt fungeert

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 14: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 14

Een locatie wordt als volgt bepaald

Longitude breedtegraad positie op ooster -of westerlengte

Latitude lengtegraad vanuit het middelpunt van de aarde wordt de hoek bepaald waarbij de

positie in noorder -of zuiderbreedte wordt bepaald

Figuur 2 Latlong cooumlrdinaatstelsel

UTM Grid Het Universal Transverse Mercator Grid (UTM Grid) is een cooumlrdinaatsysteem waarbij de hele oppervlakte

van de aarde wordt overspannen Hierbij wordt de aarde in 60 zones opgedeeld met een tussenruimte van

6 graden (Ieder wordt aangegeven met getal 1 tm 60) Elk vlak is een verticale baan die baan wordt weer

opgedeeld door middel van 20 horizontale assen (Wordt aangegeven met letters C tm X zonder de ldquoOrdquo)

die van oost naar west lopen evenwijdig aan de evenaar met 8 graden tussenruimte het grid is ontstaan en

door het combineren van de horizontale -en verticale banen kunnen er locaties worden bepaald

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 15: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 15

Figuur 3 UTM Grid

Als cooumlrdinaatsysteem voor de applicatie is gekozen voor het latlong principe omdat Google Maps hier

standaard mee werkt Hiermee worden de plaatsen bepaald en het is daarmee het hart van de mapping

interface

4 2 3 V e r z a m e l e n v a n g e g e v e n s Tabulaire data De gegevens zijn opgeslagen in een historische relationele database Dat betekent dat de data zijn

opgeslagen in aparte tabellen geordend in rijen Elke rij word een record genoemd Een record bevat

kolommen waarin de data zijn opgeslagen Verder bevat elk record een uniek identificatienummer (id) die

bij elkaar horende records uit verschillende tabellen met elkaar verbindt de relationele structuur

De data die benodigd zijn

Plaatsnamen

Scheepsnamen

Belastingen

Cooumlrdinaten

Deze data - afgezien van de cooumlrdinaten - bevinden zich in de database

Cartografisch materiaal Als kaartmateriaal zal allereerst de standaardkaart van Google worden gebruikt Het is in Google Maps wel

mogelijk om een historische kaart te lsquolayerenrsquo hetzij door een scan of anderzijds is de kaart reeds digitaal

beschikbaar Maar omdat de kaart zelf een lagere prioriteit heeft dan het GIS zelf is er besloten de layering

nog niet te implementeren De standaard kaart op zichzelf zal in principe duidelijk genoeg zijn voor het

interpreteren van de informatie

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 16: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 16

4 2 4 R e p r e s e n t a t i e v a n g e g e v e n s Het GIS verkrijgt zijn kracht door de verschillende attributen in lagen weer te geven In dit geval zullen de

bewegingen worden gepresenteerd op een map-layer Echter betreft het hier een enkel attribuut namelijk

de scheepsbewegingen Wanneer het om meerdere attributen zou gaan - zoals goederen en

scheepsnamen - dan zouden deze elk op een aparte laag gepresenteerd worden

Een mogelijkheid voor onderzoek zal liggen in het feit dat men per jaar kan bepalen wat voor

scheepsbewegingen het betreft Op die manier worden verschuivingen zichtbaar en kan men

veranderingen inzien Als mappinginterface vormt Google Maps het hart van de applicatie

4 2 5 G e o r e f e r e n t i e Om de historische plaatsen op de juiste positie in de kaart te zetten moeten de cooumlrdinaten worden

vastgezet in de dataset Een obstakel bij historische plaatsen is dat plaatsnamen in de loop der tijd

veranderen van naam of dat een plaats zich heden ten dage in een ander land bevindt of dat de plaats

zelfs niet meer bestaat In de paalgelden database zijn de historische plaatsen gestandaardiseerd tot

ldquomoderne plaatsenrdquo

Door moderne plaatsnamen te gebruiken als uitgangspunt voor de latlong cooumlrdinaten kan op basis

hiervan ldquoge-geo-refereerdrdquo worden zo worden de plaatsen op de juiste plek in de kaart weergegeven

4 3 K o p p e l i n g d a t a b a s e m e t h e t G I S

De data zijn in een mySQL database opgeslagen mySQL is een relationeel databasemanagementsysteem

(RDBMS) Dit systeem maakt voor een deel gebruik van de SQL querytaal Door middel van PHP en

Javascript scriptingtechnieken kan er een koppeling worden gemaakt tussen de database en Google Maps

4 4 G o o g l e M a p s

Er bestaan veel ldquowebbased mappingtoolsrdquo van onder andere Yahoo Google Microsoft en Amazon In

tegenstelling tot conventionele GIS pakketten zijn de webbased producten nog niet genoeg

doorontwikkeld om het te bestempelen als een GIS

Google Maps is in de praktijk dus geen GIS en het is bovendien ook niet ontwikkeld om als een GIS te

dienen De kracht achter Google Maps gaat schuil achter de API (Zie sect441) die vrij te gebruiken is en het

feit dat Google Mapsrsquo interface is gebouwd op het AJAX platform Hierdoor kan iedereen dus zelf aan de

slag met Google Maps en het zover lsquocustomizenrsquo dat het kan dienen als een GIS Een voorbeeld van een

custom webbased applicatie is een kaart waarbij men kan zien of er ergens in Nederland files zijn ontstaan

- en daarnaast hoe lang die files zijn Een stap verder is dat er alternatieve (rij)routes kunnen worden

getoond via Google Maps

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 17: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 17

4 4 1 A P I Een API (M Purvis 2006) staat voor ldquoapplication programming interfacerdquo Een API kan gezien worden als een

(data) abstractievorm die het mogelijk maakt dat een applicatie gemakkelijk kan communiceren met

andere (applicatie)onderdelen (bibliotheken) In het geval van Google Maps ndashkan er doormiddel van de

API-key- tussen de webserver en de server van Google Maps worden gecommuniceerd Nu is het mogelijk

om de functies en definities gemakkelijk te implementeren in de applicatie De implementatie van de API-

key is als volgt

ltscript src=httpmapsgooglecommapsfile=apiampampv=2ampampsensor=falseampampkey=ABQIAAAALTYAj2wjsg0Or355U98FShTuw8AQH_fJGh2oeTWBeOjyu8lQpBTZspKGxzyACFvPzJgGyhd8aPQKJQ type=textjavascriptgtltscriptgt

Door in de header van de pagina bovenstaand Javascript code te implementeren verkrijgt men toegang

tot de API van Google Maps De API-key1

4 4 2 A J A X

kan gratis verkregen worden door een account aan te vragen bij

Google

De afkorting AJAX (M Purvis 2006) staat voor Asynchronous Javascript and XML AJAX staat in feite voor een

aantal webscripting-technieken (oa Javascript en XML) Hierdoor is het mogelijk om te communiceren

met de webrowser (client-side) en de webserver (server-side) zonder de webpagina te herladen Een

onderdeel van AJAX is XMLHttpRequests wat in feite een API is door hiervan gebruik te maken kan er in

een webpagina ndashop elk gewenst ogenblik- nieuwe content geladen worden Het resultaat hiervan is dat de

gebruiker de indruk wordt gegeven dat het om een ldquodesktop programrdquo gaat in plaats van een

webapplicatie Er is nauwelijks delay qua laadtijd wat effectiever en efficieumlnter is voor het gebruik van de

applicatie

4 4 3 G o o g l e M a p s Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) (M Purvis 2006) is een applicatie van Google het is een

dynamische wereldkaart die tot op straatniveau geraadpleegd kan worden De API kan zo aangepast

worden dat er navigatieknoppen kunnen worden geiumlmplementeerd ten behoeve van het navigeren

Verder kan er gekozen worden uit een satelliet kaart of een cartografische kaart Eveneens kan men - met

behulp van de muis - door de kaart heen sliden en in- en uitzoomen

1 httpmapsgooglecommapsapi_signupurl=urlvanwebsite

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 18: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 18

Figuur 4 Google Maps interface

Google Maps is vooralsnog gratis te gebruiken en gemakkelijk te implementeren in een website Een ideale

kaart dus als basis voor een GIS

4 4 4 W a a r o m G o o g l e M a p s De Google Maps (Gibson Erle amp Laurent 2006) API is vooralsnog vrij te gebruiken en implementeerbaar in

iedere website Verder bevat Google Maps kaartdata en controls die je helpen bij het navigeren Google

Maps biedt ook de optie voor het geo-coden van locaties mits men beschikt over de juiste lat-long

cooumlrdinaten

Een laatste pluspunt is dat Google haar servers heeft verspreid over de hele wereld waardoor je je geen

zorgen hoeft te maken over de bereikbaarheid van de applicatie(s) Het aantal queries dat verzonden

worden gaat immers via de Google site en deze neemt daarmee ook de bandbreedte (Gibson Erle amp

Laurent 2006) (M Purvis 2006) voor haar rekening

4 4 5 W e r k i n g v a n G o o g l e M a p s Voor het creeumlren van de applicatie zal er op zrsquon minst gebruik worden gemaakt van de volgende klassen en

instanties

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 19: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 19

GMap Met behulp van de GMap klasse kan een kaart worden geiumlnitialiseerd ook wel een ldquokaart instantierdquo

genoemd In principe wordt er gewerkt met een enkele kaart instantie maar theoretisch gezien zijn

meerdere instanties mogelijk

De initialisatie gebeurt door middel van de volgende Javascript code

map = new GMap2(documentgetElementById(map))

Een nieuwe kaart (GMap2) is geiumlnstantieerd en word vervolgens geladen in de HTML div klasse ldquomaprdquo

ltdiv id=mapgtltdivgt

Vanaf dit punt kunnen er verschillende methodes en eigenschappen worden toegevoegd aan de kaart

Map controls Om te kunnen navigeren kan er middels de volgende methodes de map controls worden geiumlnstantieerd

mapaddControl(new GSmallMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl())

Hiermee kan de gebruiker in- en uitzoomen kiezen tussen satelliet- of cartografische view en de balans

bepalen (panoramische view)

GMarker en overlay GMarker is de klasse waarmee er posities worden bepaald op de kaart De klasse wordt als een

overlayobject geiumlnstantieerd met behulp van de volgende methode GMap2addOverlay()

De overlay is een overkapseling van de kaart op zich Een marker wordt toegevoegd als een extra laag op

de kaart

GIcon GIcon is een optie van de GMarker klasse waardoor het mogelijk is om een afbeelding te showen in plaats

van de standaard marker De eigenschappen van GIcon zijn onder andere Image Shadow en Iconsize

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 20: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 20

4 5 K e u z e v e r a n t w o o r d i n g

De beschikbare data zijn al opgeslagen in de vorm van een relationele database Het ligt dus voor de hand

om vanuit deze dataset te werken en deze eventueel uit te breiden De gegevens liggen namelijk vast

waardoor het converteren naar een nieuwe database geen toegevoegde waarde heeft Indien nodig is het

nog mogelijk om door middel van (my)sql database operaties uit te voeren die buiten het gebied van het

GIS liggen

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 21: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 21

5 Bouwen van de applicatie

5 1 I n l e i d i n g

De basiselementen zijn nu bekend om een start te maken met het GIS

Cooumlrdinaten

o Latlong

Data

o Paalgelden West-Indieuml database

o Mapping interface Google Maps

Presentatie

o Map layer met daarop de icons voor de plaatsbepaling

Applicatie

o GoogleGIS

5 2 T o e v o e g e n l a t l o n g c o ouml r d i n a t e n

Met behulp van de onderstaande sqlquery wordt er een lijst gecreeumlerd van alle havenplaatsen en het

bijbehorende moderne land Met behulp van een geofinder (Davis 2007) kunnen de cooumlrdinaten worden

opgevraagd Als geofinder wordt er gebruik gemaakt van de Geonames2

SELECT DISTINCT place modern_country

database omdat hierin de

meeste historische havenplaatsen zijn vertegenwoordigd

FROM places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode ORDER BY `pg_west_indies``port_of_origin` ASC

Als controle is er voor gekozen om ook het ldquomodern_countryrdquo bij de resultaten op te nemen Dit om te

verifieumlren of de desbetreffende haven in het gebied ligt Op die manier kan de integriteit van het GIS op

een zo hoog mogelijk niveau gehouden worden

2 httpwwwgeonamesorg

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 22: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 22

place modern_country

ALEXANDRIA United States

AMERICA United States

AUGUSTINUS United States

BAHIA Brazil

BALTIMORE United States

Figuur 5 Output placeshavens

Voor de output van bijvoorbeeld Bahia-Brazilieuml

Geonames heeft de locatie gevonden met de daarbij horende lat-long cooumlrdinaten -1297111 -3851083

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 23: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 23

Voor het invoegen van de cooumlrdinaten is een aparte tabel coordinates gedefinieerd in de paalgelden

database De reden voor een aparte tabel is om de historische gegevens intact te houden en om

zodoende redundantie te voorkomen (Rolland 1998) De structuur van de tabel is als volgt gedefinieerd

`id` INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY `port_of_origin` VARCHAR(60) NOT NULL `lat` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL `long` FLOAT( 10 6 ) NOT NULL

id port_of_origin lat long

30 ALEXANDRIA 38804840 -77046921

31 AMERICA 39759998 -98500000

0 BAHIA -12971110 -38510830

32 BALTIMORE 39290379 -76612190

Figuur 6 Output havenlijst en lat-long cooumlrdinaten

5 3 D a t a

Nu alle gegevens gereed zijn is de volgende query opgesteld

SELECT DISTINCT place modern_country sum( tax ) lat coordinateslong FROM places_standard pg_west_indies coordinates WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND places_standardplace = coordinatesport_of_origin GROUP BY place modern_country lat coordinateslong

Deze query geeft de totale belasting van een bepaalde havenplaats Door een where-statement ldquowhere

year = yyyyrdquo toe te voegen kan de hoeveelheid belasting per haven per jaar worden opgevraagd De

output is als volgt

place modern_country sum( tax ) lat long

ALEXANDRIA United States 140013 38804840 -77046921

AMERICA United States 71 39759998 -98500000

BAHIA Brazil 1625 -12971110 -38510830

BALTIMORE United States 4654172 39290379 -76612190

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 24: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 24

place modern_country sum( tax ) lat long

BONTHOUSE United States 91 38895111 -77036369

Figuur 7 Output places modern_country tax en cooumlrdinaten

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 25: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 25

5 4 P r e s e n t a t i e

De benodigde data zijn nu verzameld en klaar voor gebruik Door middel van een mySQL query -met als

WHERE attribuut $year- kunnen de gegevens worden ingeladen in Google Maps Door in een while-loop

het Javascript te echorsquoen levert dit per iteratie een icon op Dit wordt vervolgens als layer op de kaart

geprojecteerd

echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n

Het aantal scheepsbewegingen staat in relatie tot de grootte van het icon De sql-query is zo geformuleerd

dat het per land en jaar een belasting-waarde oplevert Die belasting-waarde wordt als variabele

meegegeven (als optie) voor de icongrootte

$result = mysql_query(SELECT DISTINCT place modern_country (round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total lat coordinateslong FROM coordinates places_standard pg_west_indies WHERE places_standardsoundcoding = pg_west_indiessoundcode AND pg_west_indiesport_of_origin = coordinatesport_of_origin AND year=rsquo$yearrsquo GROUP BY place modern_country lat coordinateslong$link) if ($result) echo no results while($row = mysql_fetch_array($result)) echo mapsetCenter(new GLatLng( $row[lat] $row[long] ))n echo var newIcon = MapIconMakercreateFlatIcon(width $row[total] height $row[total] primaryColor eb1822)n echo var marker = new GMarker(mapgetCenter() icon newIcon) echo mapaddOverlay(marker)

Om controle over de icongrootte te houden zorgt een wiskundige berekening ervoor dat de belasting-

waarde als het ware gedownscaled wordt

(round(sqrt(sqrt(sum(tax)))7)) AS total

2x de wortel van de belasting-waarde vermenigvuldigd met de factor 7 De totstandkoming van deze

formule geschiedde door middel van de trial-and-error methode De API accepteert slechts hele getallen

de round functie zorgt ervoor dat de uitkomst van de kwadraten netjes afgerond worden

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 26: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 26

Vervolgens worden de icons geladen in het divelement ldquomaprdquo de Google Maps API is reeds ingebed

waardoor het automatisch de kaart oproept en vervolgens laat zien op het scherm

var map = new GMap2(documentgetElementById(map)) mapaddControl(new GLargeMapControl()) mapaddControl(new GMapTypeControl()) mapaddControl(new GScaleControl()) mapsetCenter(new GLatLng(23131941 -82364166) 3)

De kaart ziet er dan als volgt uit

Figuur 8 Screenshot maps met icons

5 5 O p l e v e r i n g a p p l i c a t i e

5 5 1 B e s t a n d s s t r u c t u u r De applicatie is als volgt opgebouwd

scriptiephp

o Hierin worden de links voor de verschillende jaren geiumlncluded

index_jarenphp

o de links per jaar hardcoded

[jaartal]php

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 27: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 27

o Het script dat de Javascript aanroept met daarin de query met de jaartal als where waarde

map_[jaartal]php

o de code waar daadwerkelijk de initialisatie plaatsvindt (zie 54)

defaultcss

o de css stylesheet voor de opmaak

headerphp

footerphp

o geiumlnclude als template (kop en voet bestand)

indexphp

o als main skelet waar alle paginamodules uiteindelijk geiumlnclude worden

5 5 2 O p l e v e r i n g Alle segmenten bij elkaar hebben nu een applicatie opgeleverd waarin per jaar en per haven te zien is wat

het aandeel van die haven was Het historische overzicht is nu compleet en te bezichtigen op het volgende

adres

httpsiegfriedletrugnl~s1809423Eindopdrachtindexphppage=scriptie

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 28: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 28

6 Historisch experiment en resultaten

6 1 I n l e i d i n g

6 1 1 T h e G r e a t H u r r i c a n e In de periode 1780 ndash 1784 waren het zware tijden wat scheepshandel betrof In 1780 trok ldquothe great

hurricanerdquo over het Caribisch gebied ook wel ldquoHurricane San Calixto IIrdquo genoemd3

Barbados

Het was eacuteeacuten van de

grootste stormen toentertijd Ongeveer 27500 mensen werden gedood toen de storm over het gebied

trok De storm raasde over de volgende gebieden

Martinique

Sint Lucia

Sint Eustatius

Puerto Rico

De storm zorgde er tevens voor dat de Britse -en Nederlandse vloten die toen midden over de Atlantische

oceaan voeren het loodje legden

6 1 2 D e V i e r d e E n g e l s - N e d e r l a n d s e o o r l o g Tussen 1780 en 1784 was het toenmalige Nederland (Republiek der Zeven verenigde Nederlanden) in

conflict met Groot-Brittannieuml (Bruijn amp JR 1998) Een van de oorzaken van deze oorlog was het feit dat de

Republiek zich niet neutraal opstelde in het conflict tussen Groot-Brittannieuml en de latere Verenigde Staten

Hoewel de Republiek officieel een bondgenoot van de Engelsen was leverde ze via Sint Eustatius wel

wapens en voorraden aan de opstandelingen in Noord-Amerika Dit was voor de Engelsen een reden de

oorlog te verklaren

6 2 H i s t o r i s c h e x p e r i m e n t

Om te meten of de HISGIS zich daadwerkelijk kan lenen voor historisch onderzoek zal het scheepsverkeer

van 1780 worden opgevraagd Dit levert het volgende resultaat op

3 httpwwwaomlnoaagovhrddata_subperez_11_20pdf

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 29: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 29

Figuur 9 Scheepsverkeer 1780

Er is te zien dat het scheepsverkeer een flinke omvang heeft in het gebied Een jaar later (1781) zou het

scheepsverkeer verminderd moeten zijn

Figuur 10 Scheepsverkeer 1781

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 30: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 30

Op bovenstaande afbeelding (de data uit 1781) is te zien dat het scheepsverkeer flink is afgenomen We

kunnen hierdoor concluderen dat de HISGIS zijn dienst heeft bewezen

Historisch gezien liepen de scheepsbewegingen lichtjes op tot en met 1780 In 1781 daalde het aandeel

scheepsbewegingen met ongeveer 50 De jaren erna herstelde het aantal zich tot het niveau van voor de

daling

Wat Sint Eustatius betreft kan er ook geanalyseerd worden of de handel is afgenomen allereerst de situatie

in 1780

Figuur 11 Handel Sint Eustatius 1780

Vervolgens de situatie in 1781 te zien is dat de situatie dramatisch is veranderd Er is nauwelijks nog sprake

van handel op Sint Eustatius

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 31: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 31

Figuur 12 Handel Sint Eustatius 1781

Vervolgens de situatie in 1782 de handel is totaal gestagneerd Tot nu toe kan er worden geconcludeerd

dat de applicatie zich verleent tot historisch onderzoek

Figuur 13 Handel Sint Eustatius 1782

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 32: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 32

7 Conclusie

7 1 I n l e i d i n g

Van de problemen die eerder zijn beschreven kan er nu geconcludeerd worden of ze daadwerkelijk zijn

opgelost of dat er op termijn een andere oplossing voor gevonden moet worden De centrale vraag was of

het mogelijk cq gelukt is om een historische database te koppelen aan een GIS met behulp van Google

Maps

7 2 O p l o s s i n g

Er kan worden geconcludeerd dat het probleem in grote lijnen is opgelost Volgens de methode van Jelle

Wouda (Wouda 2008) is het mogelijk om historische data om te zetten naar een GIS Met de data die nu

beschikbaar zijn gekomen kunnen er conclusies worden getrokken (zie volgende paragraaf) voor het

gebruik van historisch onderzoek

Wat de implementatie in Google Maps betreft kan er geconcludeerd worden dat dit is gelukt De API biedt

voldoende mogelijkheden om een koppeling met een mySQL database te realiseren waardoor uiteindelijk

de historische havens kunnen worden getoond

7 3 N a d e l e n

De API van Google Maps is vrij uitgebreid en niet voorbereid voor het dynamiseren waarmee wordt

bedoeld voor het scrollen door de jaren heen moet een speciale AJAX koppeling worden gerealiseerd

waarbij de query kan worden aangepast zonder dat de pagina herladen hoeft te worden Aangezien

Google Maps wordt geiumlnitieerd door javascript (client-side) en de query door PHP wordt uitgevoerd (server-

side) moet er een ingewikkelde constructie worden ontwikkeld om de dynamiek te handhaven

Vooralsnog is dit niet gelukt en is de applicatie nochtans deels hardcoded (voor elk jaar een aparte query)

Bij een volgende versie van de HISGIS zal de dynamiek volledig geiumlmplementeerd zijn

7 4 B e t r o u w b a a r h e i d a p p l i c a t i e

Er kan nog gediscussieerd worden over de betrouwbaarheid van de applicatie Immers de input van het

GIS berust op historische gegevens gegevens die gewonnen worden uit een enkele historische bron

namelijk het paalgeldregister Er kan niet geverifieerd worden of die gegevens in het register 100

betrouwbaar en consistent zijn We kunnen daarom in verband met de grafische weergaves nooit over

100 betrouwbaarheid spreken vanuit de applicatie

De gegevens die worden getoond geven een indicatie van de scheepsbewegingen in die tijd zodat

onderzoekers vanuit dit punt conclusies kunnen trekken

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 33: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 33

7 5 T o e k o m s t G o o g l e G I S

De applicatie werkt voor een groot deel naar behoren er missen alleen nog enkele features voor wat

betreft een GIS Een legenda zou dan handig zijn om de gebruikte icons te identificeren evenals een

klassensysteem om de icons in grootte op te delen naar evenredigheid van de hoeveelheid belasting

Hierdoor zal er beter onderscheid kunnen worden gemaakt tussen de verschillen in scheepsbewegingen

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen

Page 34: Historisch onderzoek door middel van een GIS - geïmplementeerd

Pagina | 34

8 Literatuur

Bakker B Hell M Kuijpers E Lesger C Prak M Spaans J et al (2004) Geschiedenis van Amsterdam Nijmegen SUN

Bernhardsen T (2002) Geographic information systems an introduction John Wiley and Sons

Davis S (2007) GIS for Web developers adding where to your web applications Raleigh

Dykes J MacEachren A M amp Kraak M J (2004) Exploring Geovisualisation Geertman S Harts J-J Overduin T amp Roosjen R (1999) Praktijkboek gis Utrecht NexpRI

Gibson R Erle S amp Laurent S S (2006) Google maps hacks OReilly

Gregory I N amp Ell P S (2007) Historical GIS technologies methodologies and scholarship Cambridge

University Press

Klooster W (1998) Illicit Riches Leiden KITLV Press

Knowles A K (2002) Past time past place GIS for history Redlands CA ESRI Press

Krygier J amp Wood D (2005) Making maps a visual guide to map design for GIS New York The Guilford

Press

M Purvis C T (2006) Beginning Google Maps Applications With Php And Ajax Apress

Parker R N amp Asencio E K (2008) GIS and spatial analysis for the social sciences coding mapping and modeling Routledge

Piothuc N (1996) The application of GIS techniques to Russian historical research the Novorgev district

used as a case study History and computing 1996 (8)

Rolland F (1998) The essence of databases Hertfordshire Prentice Hall Europe

Schee J A (2007) Gisse leerlingen Geografische Informatie Systemen geografisch besef en aardrijkskundeonderwijs Amsterdam Onderwijscentrum VU Vrije Universiteit Amsterdam

Schuurman N (2004) GIS A short introduction Oxford Blackwell Publishing

Van Hartskamp J (sd) DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE EN HAAR BELANGEN IN NIEUW-NEDERLAND

Opgeroepen op Mei 26 2009 van httpstuyvesantlibraryuunlkaartenwichtm

Welling G (2009 Maart) Capita Selecta Electronische Media - 2009 Opgeroepen op Maart 5 2009 van

httpurdletrugnl~wellingcsem

Welling G (sd) The Paalgeld Project Methods and First Results 1

Wouda J (2008) Ontwikkeling van een methodologie voor gebruik Groningen