halka arz ve borsada İşlem görme, İbrahim turhan, 13 haziran 2013

Halka Arz ve

Borsada İşlem Görme

13 Haziran 2013

Gaziantep Sanayii Odası

Türkiye Ekonomisine Genel Bakış

Gelişen Bir Ekonomi

• Avrupa’da en hızlı büyüyen ekonomi

• Dünyada da en hızlı büyüyen ekonomilerden biri:

2002-2012 arası ortalama GSYİH büyüme hızı %5.1

• Yarısı 30 yaşın altında, 75.6 milyon nüfus

• 4 saatlik uçuş mesafesinde 56 ülkeye ulaşım imkanı

2


Gelişen Bir Ekonomi (devam)

1 Amerika 15,653.40

2 Çin 8,250.20

3 Japonya 5,984.40

4 Almanya 3,366.70

5 Fransa 2,580.40

6 İngiltere 2,433.80

7 Brezilya 2,425.10

8 İtalya 1,980.50

9 Rusya 1,953.60

10 Hindistan 1,946.80

11 Kanada 1,770.10

12 Avustralya 1,542.10

13 İspanya 1,340.30

14 Meksika 1,162.90

15 Güney Kore 1,151.30

16 Endonezya 894.9

17 Türkiye 783.1

18 Hollanda 770.2

19 Suudi Arabistan 657.1

20 İsviçre 622.9

Kaynak: IMF

GSYİH’ye Göre

Ülke Ekonomileri (Milyar Dolar)

• Dünyadaki en büyük 17. ve Avrupa’daki 27 ekonomi içinde en büyük 6. ekonomi

• Global kriz sonrasında büyüme oranı yükselen tek OECD ülkesi

• Kriz süresince genişletici para politikası uygulamayan ve ilave mevduat sigortası uygulamayan az sayıda ülkeden biri

3

3

0%

20%

40%

60%

80%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

6.160

50

100

150

200

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

8.82

...enflasyonun tek haneli

rakamlara indirilmesi (%)

Kaynak: TUİK

Düşen faiz oranları (%) …

Mevduat Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları

Kaynak: TCMB


Önemli Ekonomik Göstergelerin Gelişmesi ve İstikrara Kavuşması

4

266

482

735

1468*

2000 2005 2010 2020

* 2020 verisi: Economist Intelligence Unit Kaynak: TURKSTAT, EIU

+82%

+52%

+ 100%

6.2

5.3

9.4

8.4

6.9

4.7

0.7

-4.8

9.2 8.8

2.2

4

5

5

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 (est.)

2014 (est.)

2015 (est.)

GSYIH büyüme oranları %


Önemli Bilgiler: Gayrisafi Yurt İçi Hasıla

• Türkiye ekonomisi, 2001’den

beri yapısal değişimler geçirdi.

•2002’de 3.500 dolar olan kişi

başına düşen milli gelir, 2012’de

10.504 dolara yükseldi.

•2020’de GSYİH’nin iki katına çıkması

öngörülüyor

5

5

Halka Arz Kimler İçin Uygun?

Şirketler için en uygun yöntem

HALKA ARZ’dır... 6

Halka Arz Yöntemleri

Halka Arz

Şirketlere büyüyebilmesi için gerekli finansmanı sağlar.

Ortaklara yeni yatırım fırsatları için kaynak sağlar.

Sermaye

Artırımı

Yoluyla

Halka Arz

Mevcut

Payların

Halka Arzı

7

Halka Arz Yol Haritası

8

1.Aşama

Halka Arza Karar Verme

Halka Arzın en zor aşaması, KARAR VERMEKTİR...

9

Şirket yönetiminin Şirketin durumunu

hedeflerini ve finansman kaynaklarını

değerlendirmesi gerekir.

Şirketin tabi olunan mevzuat karşısındaki yasal durumu

dikkate alınmalıdır.

Organizasyon yapısı gözden geçirilmelidir.

Çalışanların halka arza ilişkin motivasyonları

belirlenmelidir.

Faaliyet gösterilen pazarın durumu ve büyüme

olanakları tespit edilmelidir.

Müşteriler , tedarikçiler ve diğer tarafların şirketin halka

arz kararına bakışı değerlendirilmelidir.


10

En kritik kararlar, Halka Arza hazırlık aşamasında alınır...

2.Aşama

Halka Arza Hazırlık

11


12

Borsa İstanbul ve SPK’ya Başvuru

Tanıtım Faaliyetleri

Borsa ve SPK Uzmanlarınca Şirket İncelemesi

İzahnamenin Onaylanması

Payların Halka Arzı

Payların Borsa İstanbul’da İşlem Görmeye Başlaması

• Talep Toplama

• Borsada Satış • Talep Toplamaksızın Satış

3.Aşama

Halka Arz Süreci

13

Borsa İstanbul Piyasaları ve Pazarları

Pay Piyasası (400)

Ulusal Pazar (235)

II. Ulusal Pazar (79)

Kurumsal Ürünler P. (50)

Gözaltı Pazarı (21)

Serbest İşlem P. (15)

Gelişen İşletmeler

Piyasası (13)

Borçlanma Araçları Piyasası

Yurt Dışı Sermaye Piyasası Araçları

Vadeli İşlem Ve Opsiyon

Piyasası

Kıymetli Madenler Ve

Taşlar Piyasası

14

İşlem Gören Şirket Sayısı: 413 (*) (*) Haziran 2013 itibariyle

Ulusal Pazar

Kotasyon Kriterleri

Bağımsız Denetim 3 Yıl

Faaliyette Bulunma

Şartı

Sayısal Kriterler

Sağlıklı Finansman

Yapısı Esas

Sözleşme Uygunluğu

Önemli Hukuki

Uyuşmazlık Olmaması

Tasfiye, İflas vb.

Durumların Olmaması

Şirketin Tabi Olduğu

Mevzuata Uygun Olması

15

Ulusal Pazar

Sayısal Kriterler

Halka Arz Edilen Payların Piyasa Değeri

Vergi Öncesi Kar

Halka Arz

Edilen Payların Sermayeye Oranı

Özsermaye

Standart 1

Asgari 129.000.000 TL

Son iki yıldan en az birinde

-

Asgari 32.000.000 TL

Standart 2


Son iki yıldan en az birinde

Asgari % 5


Standart 3


Son 2 yıl

Asgari % 25


16

İkinci Ulusal Pazar

İkinci Ulusal Pazar’da işlem görmekte olan bir şirket

Ulusal Pazar koşullarını sağlaması halinde

Ulusal Pazar’a geçebilir.

17

Gelişen İşletmeler Piyasası

Piyasa Danışmanı

ile anlaşma imzalanması

18

Sermaye Artırımı ile İhraç Edilecek Paylar Ortak Satışı Mümkün Değil

Şirketlerin Paylarının İşlem Görebileceği Piyasadır.

Anonim Şirket

olmak

SPK

tarafından onaylanması

Herhangi bir

sayısal kriterin

bulunmadığı

Borsamız

Ulusal ve

2. Ulusal Pazar

şartlarını

sağlayamayan

Gelişme ve Büyüme

Potansiyeline Sahip

Borsa İstanbul Şirketlerin Dağılımı

19

0 20 40 60 80 100 120

0 - 10

10 - 50

50 - 100

100 - 500

> 500

Özsermaye (TL Milyon)

0 50 100 150 200

0 - 10

11 - 25

26 - 50

51 - 90

> 90

Halka Açıklık Oranı (%)

0 50 100 150 200 250

Gözaltı

SİP + GİP

KÜP

II. UP

Ulusal P.

İşlem Gördüğü Pazar

0 20 40 60 80 100 120 140

0 - 10

10 - 50

50 - 100

100 - 500

> 500

Piyasa Değeri (TL Milyon)

Her Büyüklükte Şirkete Uygun Pazarımız Var


20


Önemli Bir Fırsat Penceresi: Özel Sektör Borçlanma Araçlarının Halka Arzı

Koşullar

Bağımsız Denetim

3 Yıl Faaliyette Bulunma

Şartı

Son 2 yıl Vergiden Önce Kar

Şartı

Özsermaye

¨ 1.950.000

Minimum İhraç

¨ 1.220.000


Yapısı

Esas Sözleşme

Uygunluğu

Önemli Hukuki




21

Kira Sertifikaları

Bir Şirketin ihraç ettiği kira sertifikası işlem görüyor, Borsamız tarafında işlemleri tamamlanan üç

adet Şirketin ihraç edeceği kira sertifikaları ise SPK’dan onay çıkınca işlem görmeye başlayacak.

Koşullar

Bağımsız Denetim

3 Yıl Faaliyette Bulunma

Şartı

Son 2 yıl Vergiden Önce Kar

Şartı

Özsermaye

¨ 10.000.000

Minimum İhraç

¨ 10.000.000


Yapısı

Esas Sözleşme

Uygunluğu

Önemli Hukuki




22

Borsa İstanbul’da Payları İşlem

Gören Şirketlere Sağlanan Faydalar

Ortalama Vade ve Ortalama Faiz Oranları

2011 2012 2013/6

Halka Arz 9,00 8,98 6,37

Diğer İhraç (NİP / Tahsisli) - 8,00 7,78

Ortalama Vade 323 328 348

23

0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

Kas

ım 1

0

Ara

lık 1

0

Oca

k 1

1

Şub

at 1

1

Mar

t 1

1

Nis

an 1

1

May

ıs 1

1

Haz

iran

11

Tem

mu

z 1

1

Ağu

sto

s 1

1

Eylü

l 11

Ekim

11

Kas

ım 1

1

Ara

lık 1

1

Oca

k 1

2

Şub

at 1

2

Mar

t 1

2

Nis

an 1

2

May

ıs 1

2

Haz

iran

12

Tem

mu

z 1

2

Ağu

sto

s 1

2

Eylü

l 12

Ekim

12

Kas

ım 1

2

Ara

lık 1

2

Oca

k 1

3

Şub

at 1

3

Mar

t 1

3

Nis

an 1

3

TCMB verilerine göre 2013

yılında bankaların ticari

kredilerin faiz oranı

ortalama % 11,1’dir.

Borsa Şirketlerinin Borçlanma Aracı İhraçlarının Daha Uygun Oranlar ile Olması

Mevcut Ortaklara Başvurarak

Bedelli Sermaye Artırımı Yeni Ortaklara Giderek

İkincil Halka Arz

Borsa İstanbul

Yüksek Halka Arz Potansiyeli

35

25

14

16

25

2927

29

20

10

35

1

4

2

12

9

15

9

21

22

2726

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Halka Arz Sayıları

Bankacılık krizi

Kriz aşılıyor

Halka arz kampanyası

Küresel finans krizi

Halka Arz Ortalamaları

1990 - 2000 2001 - 2009 2010 - 2012

24 6 25

24

Ekonomiye Kazandırılan Kaynak

Borçlanma Araçlarını da dahil edersek

111 Milyar ABD Doları

Pay halka arzları, ikincil arzlar ve bedelli sermaye artırımları ile kazandırılan kaynak miktarını göstermektedir.

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

Milyon ABD Doları

Pay İhracı Yoluyla

Ekonomiye Kazandırılan Kaynak

62 Milyar ABD Doları

25

Başarı Hikayeleri

GSYİH Büyümesi 2010 : % 9,2 2011 : % 8,5 2012 : % 2,2

26

Halka Arz Yılı

Halka Arz Geliri

(Milyon ABD Doları)

Halka Arzdan Sonra Yıllık

Ortalama Aktif Büyümesi


Ortalama Ciro Büyümesi


Ortalama Karlılık Büyümesi

2010

57,2

39%

32%

112%

2010

435,5

151%

124%

206%

2005

214,2

93%

76%

122%

Halka Arz ve Borsada İşlem Görme Maliyetleri

Satış hasılatının yaklaşık

% 5-% 6’sı oranında

olmaktadır.

Bağımsız denetim

ve danışmanlık giderleri

Yatırım kuruluşlarına ödenen ücretler

Borsa Ücreti

Kota Alma/Pazar Kayıt Ücreti sermayenin binde biri (%0,1)

Kotta Kalma Ücreti, Kota Alma ücretinin ¼’ü

SPK Ücreti Halka arz edilecek payların satış

hasılatı üzerinden binde iki (% 0,2)

Merkezi Kayıt Kuruluşu Ücreti Sermayenin binde biri (%0,1) olup,

2.000 TL’den az 50.000 TL’den fazla olmamaktadır.

Reklam giderleri

27

Halka Arz ve Borsada İşlem Görme Maliyetleri

28

Yatırım Kuruluşu 55%

Reklam 28%

Hukukçu ve Danışmanlık 7%

SPK 5%

Bağımsız Denetim 3%

MKK 1% Borsa 1%

İşlem Görme Sonrası Süreç

Kamuyu Aydınlatma

Yükümlülüğü

Sermaye piyasası aracının değerini ve yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek bilgilerin açıklanması

Bağımsız Denetim

Yükümlülüğü

Bağımsız denetimden geçmiş 6 ve 12 aylık mali tabloların

Bağımsız denetimden geçmemiş 3 ve 9 aylık mali tabloların

kamuya duyurulması

Temettü Ödeme

- Nakden dağıtma,

- Pay olarak dağıtma,

- Belli oranda nakit belli oranda pay olarak dağıtma,

- Dağıtmadan şirket bünyesinde bırakma

konusunda serbesttir.

Kurumsal Yönetim

Kurumsal Yönetim İlkeleri

- Eşitlik

- Şeffaflık

- Hesap Verebilirlik

- Sorumluluk

Komiteler Kurulması

- Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi

- Denetim Komitesi

- Kurumsal Yönetim Komitesi

29

Halka Arz Seferberliği

30

Ülkemiz Sermaye Piyasaları Görünümü

31

Yurtiçi Yerleşiklerin Yatırım Tercihleri (Milyar TL)

Yurtdışı Yerleşiklerin Yatırım Tercihleri (Milyar TL)

0 20 40 60 80 100 120 140 160

Mevduat

Pay

2012 2011 2010

0 100 200 300 400 500 600 700 800

Mevduat

Pay

2012 2011 2010

Borsa İstanbul Gelişmekte Olan Ülke Borsalarında Pay Piyasası İşlem Hacmi

(Milyon dolar)

0.0 200 000.0 400 000.0 600 000.0 800 000.0 1 000 000.0 1 200 000.0

Budapest SE

Tel Aviv SE

Santiago SE

Philippine SE

Warsaw SE

BSE India

Indonesia SE

Bursa Malaysia

Mexican Exchange

Johannesburg SE

Borsa İstanbul

The SE of Thailand

National SE India

Taiwan SE Corp.

BM&FBOVESPA

Korea Exchange

Shenzhen SE

Shanghai SE

3 217.0

15 492.3

17 290.1

18 047.3

23 164.7

31 854.1

42 548.7

43 176.8

59 399.4

121 438.8

147 289.9

158 520.7

174 519.2

193 203.0

296 854.0

461 611.4

1 050 604.2

1 162 201.7

Borsa İstanbul 8. sırada

32

0.0 500 000.0 1 000 000.0 1 500 000.0 2 000 000.0 2 500 000.0 3 000 000.0

NYSE Euronext (Europe)

BSE India

Deutsche Börse

Shenzhen SE

Buenos Aires SE

Irish SE

Santiago SE

Shanghai SE

National SE India

SIX Swiss Exchange

GreTai Securities Market

Tel Aviv SE

MICEX / RTS

Borsa İstanbul

Oslo Børs

Colombia SE

Korea Exchange

Johannesburg SE

NASDAQ OMX Nordic Exchange

London SE Group

BME Spanish Exchanges

5 471.5

10 206.1

10 774.6

11 405.1

14 486.7

24 039.0

58 329.7

61 768.0

62 865.0

63 877.9

80 479.6

91 842.3

154 410.9

228 248.5

271 884.7

308 279.0

414 277.0

729 348.8

842 296.6

1 773 707.9

2 980 880.7

Borsa İstanbul 8. sırada

Borsa İstanbul Dünya Borsaları Borçlanma Piyasaları İşlem Hacmi

(Milyon dolar)

33

Teşekkürler

halka arz ve borsada İşlem görme, İbrahim turhan, 13 haziran 2013

Economy & Finance