hadİm İlÇesİ tarim sektÖrÜnÜn swot analİzİ yusuf Çelik...1462 hadİm İlÇesİ tarim...

10
Öz Bu çalışmanın amacı, Konya ili Hadim ilçesinin tarımsal yapısını analiz etmektir. Çalışmanın temel verilerini Hadim İlçesinde düzenlenen, Hadim İlçesi Kırsal Kalkınma Çalıştayı’nda ilgi paydaşların sektör ile ilgili yaptıkları tespit ve öneriler oluşturmuştur. Araştırma sonuçlarına göre Hadim ilçesinde coğrafi yapı nedeniyle tarım arazisi az olup, mevcut tarım arazilerinin büyük bölümünde kuru tarım yapılmaktadır. İlçede hayvansal üretim kapsamında daha ziyade küçükbaş hayvan yaygın olup, ilçede mevcut ekoloji arıcılık içinde uygun yapıdadır. İlçede tarımsal yapının en avantajlı yönü yörede kiraz ve üzüm üretiminde yoğunlaşma olması nedeniyle özellikle kiraz üretiminde kümeleşmenin avantajları yaşanmaktadır. Sektörde zayıf yön olarak, ilçede tarımsal üretimde rasyonel üretim tekniklerinin üreticiler tarafından yeterince bilinmediği ve üreticilerin ürün piyasalarında etkin olmadığı belirlenmiştir. Genç çiftçilerin ilçeden göç etme eğilimi, tarımsal üretimle ilgili yeni yatırımların yapılmasını olumsuz etkilemektedir. İlçede özellikle tarımsal üretimde, modern üretim teknikleri ve işletme yönetimi konusunda üreticilere yayım çalışması yapılması öncelikli çalışmalar arasında olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler Tarım Sektörü, SWOT Analizi, Hadim İlçesi Abstract In this study, agricultural sector of Hadim district was analyzed in Konya province. The main data of the study was obtained from stakeholders related with agricultural sector at the Rural Development Workshop made in Hadim district. Due to the geographical structure of district, agricultural land was not much. The district is under common small animals rather than livestock production, also beekeeping is avalaible in the county. According to the research results, the strengths of the agricultural sector in the district was the concentration on cherries and grapes production. The weaknesses of sector was not applying rational production techniques by producers and farmers were not active in the input and output market. Because of young farmers tend to migrate from the county, new investments were not making in district. Agricultural extension work to be done, particularly to manufacturers of modern production techniques and business management in agricultural production has been found to be necessary. Keywords Agriculture, SWOT Analysis, Hadim District of Konya * Selcuk Üniveristesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Selçuklu, Konya. HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf ÇELİK *

Upload: others

Post on 10-Feb-2020

38 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

Öz

Bu çalışmanın amacı, Konya ili Hadim ilçesinin tarımsal yapısını analiz etmektir. Çalışmanın

temel verilerini Hadim İlçesinde düzenlenen, Hadim İlçesi Kırsal Kalkınma Çalıştayı’nda ilgi

paydaşların sektör ile ilgili yaptıkları tespit ve öneriler oluşturmuştur. Araştırma sonuçlarına göre

Hadim ilçesinde coğrafi yapı nedeniyle tarım arazisi az olup, mevcut tarım arazilerinin büyük

bölümünde kuru tarım yapılmaktadır. İlçede hayvansal üretim kapsamında daha ziyade küçükbaş

hayvan yaygın olup, ilçede mevcut ekoloji arıcılık içinde uygun yapıdadır. İlçede tarımsal yapının en

avantajlı yönü yörede kiraz ve üzüm üretiminde yoğunlaşma olması nedeniyle özellikle kiraz

üretiminde kümeleşmenin avantajları yaşanmaktadır. Sektörde zayıf yön olarak, ilçede tarımsal

üretimde rasyonel üretim tekniklerinin üreticiler tarafından yeterince bilinmediği ve üreticilerin ürün

piyasalarında etkin olmadığı belirlenmiştir. Genç çiftçilerin ilçeden göç etme eğilimi, tarımsal üretimle

ilgili yeni yatırımların yapılmasını olumsuz etkilemektedir. İlçede özellikle tarımsal üretimde, modern

üretim teknikleri ve işletme yönetimi konusunda üreticilere yayım çalışması yapılması öncelikli

çalışmalar arasında olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarım Sektörü, SWOT Analizi, Hadim İlçesi

Abstract

In this study, agricultural sector of Hadim district was analyzed in Konya province. The main

data of the study was obtained from stakeholders related with agricultural sector at the Rural

Development Workshop made in Hadim district. Due to the geographical structure of district,

agricultural land was not much. The district is under common small animals rather than livestock

production, also beekeeping is avalaible in the county. According to the research results, the strengths

of the agricultural sector in the district was the concentration on cherries and grapes production. The

weaknesses of sector was not applying rational production techniques by producers and farmers were

not active in the input and output market. Because of young farmers tend to migrate from the county,

new investments were not making in district. Agricultural extension work to be done, particularly to

manufacturers of modern production techniques and business management in agricultural production

has been found to be necessary.

Keywords

Agriculture, SWOT Analysis, Hadim District of Konya

* Selcuk Üniveristesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Selçuklu, Konya.

HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

Yusuf ÇELİK*

Page 2: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1460 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1. Giriş

Türkiye’de kırsal alanların kalkındırılması ve kırsal nüfusun yaşam koşullarının

iyileştirilmesine yönelik çalışmalar, Cumhuriyetin kuruluş yıllarından beri devam

etmektedir. Nüfusun çok önemli bir bölümünün köylerde yaşadığı ve ekonominin

ağırlıklı olarak tarıma dayandığı bu alanlarda doğal olarak kalkınma için tarım sektörü ve

kırsal nüfusa özel bir önem verilmesi gerekliliğini beraberinde getirmiştir.

Kırsal alanların ihtiva ettiği kültürel, sosyal, demografik, ekonomik, çevresel ve

mekansal çeşitliliğin zaman içinde değişen koşullarla birlikte yeni anlamlar kazanması

kesin bir kırsal alan tanımı yapılmasını güçleştirmektedir. Nitekim, ülkeler kendi idari

yapılarını da dikkate alarak kendilerine özgü kırsal alan tanımı yapmakta, hatta farklı

amaçlarla gerçekleştirilen çalışmalarda farklı kırsal alan tanımları kullanılabilmektedir.

Benzer şekilde; ülkemizde de hukuki düzenlemelerde ve farklı amaçlarla gerçekleştirilen

istatistiki çalışmalarda kırsal alan farklı yaklaşımlarla ve hatta bazı durumlarda kırsal alan

tanımı yapılmaksızın değerlendirmeler yapılmıştır. Fakat ülkemizde genel olarak

kalkınma planları ile uyumun sağlanması amacıyla kırsal alanlar, 20 bin ve daha fazla

nüfusa sahip kentsel yerleşmeler dışında kalan alanlar olarak kabul edilmektedir

(Anonim, 2000).

Kırsal kalkınma amacıyla kırsal alanların ekonomik, sosyal ve çevresel

boyutlarıyla daha etkin bir şekilde analiz edilmesi, buna dayalı olarak kırsal kalkınma

stratejilerinin belirlenmesi ve uygulamaya geçirilmesi kırsal kalkınma çalışmalarında

etkinliği artıracaktır. Kırsal kalkınma amacıyla yapılacak bütün faaliyetlerin temeli, ilgili

kırsal bölgelerin bütün detayları ile analiz edilmesinden geçmektedir. Bu nedenle, kırsal

bölgelerin kaynak ve olanaklarının doğru şekilde tespit edilmesi, mevcut sahip olunan

değerlerin rekabet edebilirlik açısından yeniden yorumlanması ve bölgesel kalkınmayı

sürdürülebilir şekilde sağlanmasına yönelik olarak faaliyetlerin birbiri ile ilişkili olarak

yürütülmesi gerekmektedir (Anonim, 2000).

Türkiye bölgelerarası gelişmişlik farklılıklarıyla karakterize edilen bir ülkedir. Bu

sorun, 1960’lı yıllardan itibaren merkezi planlama yöntemleriyle giderilmeye

çalışılmıştır. Ancak ortaya konan plan ve projeler; koordinasyonun olmaması, finansal

kaynakların etkin kullanılmaması ve ortaya çıkan yetki karmaşası gibi nedenlerle

beklenen etkiyi gösterememiştir. Hatta bölgesel dengesizlikler azalmak bir yana artma

eğilimine girmiş, bazı plan ve projeler, o dönemin siyasi konjonktürünün etkisiyle yarım

bırakılmıştır (Işık ve ark., 2010). Bu nedenle, Türkiye’de son dönemlerde kırsal alanların

geliştirilmesi için yapılan çalışmalarda önemli değişimler olmuştur. Bölgesel kalkınma

amaçlı olarak kurulan Kalkınma Ajansları ve Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme

Kurumu gibi oluşturulan kurum ve kuruluşlara tahsis edilen kaynaklarla yerel paydaşların

projeleri desteklenmektedir. Böylece merkezi plan ve projeler yanında özellik arz eden

yerel yatırım alanlarının desteklenmesi sağlanmaktadır. Bu nedenle her bir yörenin sahip

Page 3: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1461 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

olduğu sosyo-ekonomik özelliklerin belirlenmesi, tahsis edilecek kaynakların etkin

kullanımına katkı sağlayacaktır.

Araştırma alanı Konya ili Hadim ilçesi, ekonomisinin büyük oranda tarım ve

ticarete dayalı olması ve 12.820 kişi nüfus varlığı ile kırsal alan özelliğinde bir ilçedir.

İlçenin temel ekonomik sektörü olan tarım sektörünün geliştirilmesi için mevcut yapının

makro olarak incelenmesinin yanında, ilgili paydaşlar tarafından mikro potansiyellerin

belirlenmesi ve ekonomik olarak değerlendirilmesi bakımından önem arz etmektedir. Bu

nedenle, bu çalışmada ilgili paydaş görüşleri doğrultusunda, ilçe tarım sektörünün mevcut

durumu ortaya konmuştur.

2. Materyal ve Yöntem

Çalışmanın ana materyalini, İlçede, Hadim Kaymakamlığı, Hadim Belediyesi,

Selçuk Üniversitesi Hadim Meslek Yüksekokulu ve Gıda Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı Hadim İlçe Müdürlüğü işbirliğinde 13 Nisan 2015 tarihinde düzenlenen Hadim

İlçesi Kırsal Kalkınma Çalıştayı’nda konu paydaşlarının katılımı ile tarım sektörünün

analizi sonucu elde edilen bulgular oluşturmuştur. Çalışmada ayrıca, konu ile ilgili

yapılmış araştırma, inceleme ve ilgili istatistiklerden de yararlanılmıştır.

Hadim İlçesi tarım sektörünün genel olarak mevcut durumu, ilgili istatistiklerden

yararlanılarak belirlenmiştir. Makro istatistikler ile ortaya konulan genel yapı yanında

sektörün özellik arz eden teknik, ekonomik ve sosyal yönleri ise konu ile ilgili hazırlanmış

sorular, yapılan çalıştayda ilgili paydaşlara sorularak, tarım sektörünün güçlü, zayıf

yönleri ile fırsatlar ve tehditler (Swot) tespit edilmiştir. Swot analizi, işletmelerin veya

sektörün başarısını etkileyen anahtar faktörler üzerine yapılan bir beyin fırtınası çalışması

olup, son yıllarda planlama çalışmalarında, sorun tanımlama ve çözümlemede, strateji

oluşturma ve analitik kararlarda sıkça kullanılmaktadır (Houben ve ark. 1999; Yumuk ve

İnan 2005; Zoller ve Bruynis 2007). Elde edilen bulgular doğrultusunda tarım sektörü ile

ilgili temel sorunlar belirlenmiş ve bu sorunlara yönelik olarak çözüm önerileri

verilmiştir.

3.Araştırma Bulguları

3.1. İlçenin Coğrafi Yapısı

Hadim ilçesi coğrafi olarak, 36°59’ Kuzey enlemi ile 32°27’ Doğu boylamı

arasında yer almaktadır. Konya il merkezine 135 km uzaklıkta olup, il merkezine bir çok

ilçeden daha uzak mesafededir. Toros dağlarının, Orta Toroslar ismi verilen kısmında

sarp kayalık ve yüksek tepeler arasındaki oldukça engebeli bir sahada bulunmaktadır.

İlçenin Güneyi genişçe bir vadiye bakmaktadır. İlçenin deniz seviyesinden ortalama

yüksekliği 1.530 metredir. Yükseklik kimi yerde 2.588 metreyi bulmaktadır. İlçe yalçın

kayalarla kaplı dağlar, yüksek ve dik yamaçlı tepeler, bu dağ ve tepeler arasında küçük

akarsular ve eni gayet dar olan oluk şeklinde vadilerden meydana gelen bir coğrafyada

yerleşiktir. İlçenin kuzeyinde Bozkır, güneyinde Taşkent, batısında Antalya ve

Page 4: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

doğusunda Karaman ili bulunmaktadır (Harita 1). İlçenin yüzölçümü 1.083,6 km²’dir

(Anonim, 2014).

Harita 1. Hadim İlçesi Konumu

3.2. İlçenin Nüfus Yapısı

Hadim ilçesi 2015 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre 12.820 kişi nüfusu ile kırsal

alan nitelikli yerleşim yerlerinden biri konumundadır. Hadim ilçesinde göç nedeni ile

nüfus sayısında önemli düzeyde azalma olmuştur. Nitekim 2007 yılında 16.490 olan ilçe

nüfusu 8 yıl gibi kısa bir sürede %22,25 azalarak 12.820 kişi olmuştur (Şekil 1).

İlçede nüfusun %61,62’si 15-64 yaş grubunda aktif nüfustan oluşmaktadır. Fakat

bu oran, Konya (%66) ve Türkiye ortalamasından (%67) düşüktür. Diğer taraftan 65 yaş

üstü yaşlı nüfusun %16 oran ile Konya ve Türkiye ortalamalarının (%8) üstündedir

(Anonim, 2014).

Şekil 1. Yıllar İtibariyle Hadim İlçesi Nüfus Varlığı (Anonim, 2016).

3.3. İlçenin Tarımsal Yapısı

Hadim ilçesi 108.366,38 ha’lık alana sahip olup ilçe toplam alanının %18,46’sını

tarım arazileri oluşturmaktadır. Bu oran Türkiye ortalamasından (%31,00) ve Konya

ortalamasından (%55,08) oldukça düşüktür. Toplam alanın %3,69’unu çayır-mera

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Yıl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Nüfus 16490 15505 14953 16894 15374 14579 13572 13260 12820

0

5000

10000

15000

20000

fus

Sayı

Page 5: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1463 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

alanları oluşturmaktadır (Çizelge 1). İlçede tarım arazilerinin %13,90’ı sulu tarım, %

86,10’u ise kuru tarım arazisi niteliğindedir (Anonim, 2010).

Çizelge 1. Hadim İlçesi Arazi Kullanım Durumu (Anonim, 2014).

Tarım Arazisi Miktar (Ha) Oran (%)

Tarım Arazisi 20.000,00 18,46

Çayır-Mera Arazisi 4.000,00 3,69

Orman Arazisi 54.258,00 50,07

Diğer 30.108,38 27,78

Toplam 108.366,38 100,00

İlçede en fazla yetiştirilen tarla ürünleri buğday, nohut ve arpadır. Bu ürünler

içerisinde en fazla yetiştirme alanına sahip ürün ise %60,82 oran ile buğday olup, bu oran

Konya ve Türkiye ortalamalarının üzerindedir. İlçede buğday verimi (222 kg/da), Konya

(323,60 kg/da) ortalamasının altındadır (Anonim, 2013). İlçede arpa verimi de Konya ve

Türkiye ortalamalarının altındadır.

İlçede genelde sebze olarak sarımsak, taze fasulye ve domates yetiştirilmektedir.

İlçede 1.030 da sebze alanı bulunmakta olup, bu alanın %19’unda domates, %33’ünde

fasulye ve % 38,8’inde ise sarımsak yetiştiriciliği yapılmaktadır. Domates verimi 1.800

kg/da olup, Konya domates ortalama veriminin oldukça altındadır. Fasulye verimi 800

kg/da olup, Konya fasulye veriminin altındadır (Anonim, 2013).

İlçede meyve olarak genelde üzüm ve kiraz üretimi yapılmaktadır. İlçede meyve

yetiştiriciliği için ayrılan alanın %3,03’inde elma üretimi yapılırken, %52,65’inde bağ

üretimi, %40,8’inde ise kiraz üretimi yapılmaktadır. İlçe elma verimi 950 kg/da, üzüm

verimi 367 kg/da ve kiraz verimi 135 kg/da olup bu verimler Konya verim düzeyinin

üzerindedir (Anonim, 2013).

İlçede ormanlık alanlar Türkiye ve Konya ili ortalamasının üzerindedir. İlçede

yüzölçümünün %50,07’sini orman alanları oluşturmaktadır (Çizelge 1).

İlçede hayvan varlığı olarak daha ziyade küçükbaş hayvan yaygın olup, küçükbaş

hayvan varlığı içerisinde özellikle keçi ve koyun önemli bir yer tutmaktadır. İlçede toplam

17.019 adet kıl keçisi ve 11.510 adet koyun varlığı mevcuttur. Koyun varlığı içerisinde

ağırlıklı olarak yerli koyun ırkı ve daha az oranda ise merinos koyun ırkı mevcuttur

(Anonim, 2013).

İlçe ekolojik olarak arıcılık açısından uygun bir yöre konumundadır. İlçede

toplam 2013 yılı itibari 6.267 adet kovan bulunmakta olup toplam bal üretimi 2.725

kg’dır.

3.4. İlçe Tarımın SWOT Analizi

SWOT analizi ile sektörün mevcut yapısı dikkate alınarak güçlü ve zayıf yönler

ortaya konmakta diğer taraftan dışsal faktör olarak ulusal ve uluslararası fırsat ve tehditler

incelenerek stratejik yönetim yaklaşımları belirlenmektedir. Bu kapsamda Hadim

ilçesinin SWOT analizi bir taraftan ilgili istatistikler, diğer taraftan da ilgili paydaşların

Page 6: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1464 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

ifade ettikleri görüşler dikkate alınarak yapılmıştır. Yapılan analizler sonucu ilçe tarım

sektörünün swot analizi Çizelge 2’de verilmiştir.

Çizelge 2. Hadim İlçesi Tarım Sektörü SWOT Analizi

GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER

İlçenin bulunduğu bölgede ekolojik

çeşitliliğin bulunması,

İlçede organik tarıma uygun tarım

potansiyelinin olması,

İlçede üzüm ve kiraz üretiminde

ihtisaslaşmaya gidilmesi,

Üzüm ve kiraz üretimini geliştirmeye

yönelik örnek pilot çalışmaların

varlığı,

İlçeye yakın bölgede meyve işleme

tesisinin kurulması,

İlçede doğal ortamda zengin tıbbi ve

aromatik bitki potansiyelinin

bulunması,

İlçede ormanlık alanların yüksek

düzeyde olması,

İlçede girişken ve kamu kuruluşları ile

iyi ilişkilere sahip müteşebbislerin

olması,

İlçenin kalkınmasına yönelik ilgili

kamu kurum ve kuruluşlarının ilgisinin

yüksek olması,

Tarımsal üretim tekniklerinin

geliştirilmesine yönelik farkındalık

olması,

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Tarım ilçe Müdürlüğünün varlığı ve

çiftçiler tarafından kabul görmüş

olması,

Hibe kuruluşları tarafından hibe

kaynaklarının kullanımı ile ilgili

dönemsel seminerler yapılması,

Ziraat odasının varlığı,

Tarımsal STK’ların bulunması ve

kırsal kalkınmaya ilgi duymaları,

Devletin bazı destekleri kooperatif ve

birlikler aracılığıyla üreticiye

ulaştırması,

Bölgede PANKOBİRLİK gibi başarılı

bir kooperatif örneğinin bulunması,

İlçede tarım arazilerinin kısıtlı olması,

Tarım arazilerinde erozyon sorunu yaşanması,

Sulama kaynaklarının ve çalışmaların kısıtlı

olması,

Küçük ve parçalı işletme yapısı,

Tarımsal üretimde geleneksel üretim tarzının

hakim olması,

Tarla ürünleri üretiminde sertifikalı tohum

kullanımının düşük düzeyde olması,

Meyve üretiminde (bağ ve kiraz) doğru çeşit

seçiminin yapılmasında sorunlar yaşanması,

Meyve bakım ve budama işlemlerinin geleneksel

yapılması, bu konuda uzman kişi bulma

sorununun yaşanması,

Meyve ve sebze üretiminde hastalık ve zararlıların

tanı ve mücadelesinde bilgi eksikliği, yanlış

uygulamalar veya uygulama yapılmaması

nedeni ile ürün kayıpları,

Yüksek sistem bağ tesis desteklerinin alan kısıtı

nedeniyle büyük ölçekli bağlar tesis

edilememesi,

Kiraz derecelendirme ve paketleme tesislerinin

olmaması,

İlçede soğuk hava deposunun olmaması,

Tarım sigortası uygulamalarının bölge ekolojisine

uyuşmaması nedeniyle çiftİlerin tarım

sigortasından yeterince yararlanamaması,

Bölgede yaygınlaşan yabani hayvanların üretime

zarar vermesi, bu konuda henüz bir çözüm

uygulamasının olmaması,

İlçede tıbbi ve aromatik bitkiler potansiyelinin

yeterince bilinmemesi ve yararlanılamaması,

Hayvansal üretimde özellikle küçükbaş

hayvancılık için çoban bulma sorunu

yaşanmakta,

Mevcut koyun ve keçilerin ağırlıklı olarak yerli

ırklardan oluşması nedeni ile verim düşük,

Meralar az ve verimsiz,

Page 7: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1465 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

Çizelge 2. Hadim İlçesi Tarım Sektörü SWOT Analizi (Devamı)

GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER

Örgütlenme ile ilgili hibe desteklerinin

bulunması,

Çiftçilerin Gıda, Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı desteklerine ilgi duymaları.

Meralarda otlatma sistemlerinin bilinmemesi,

Yerinde hayvan ıslah çalışmaları

bilinmemekte bu nedenle uygulanmamakta,

Tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinde

yetersizlik,

Mevcut hibe programlarına (KKYDP, IPARD

vb) başvuru maliyetlerinin ve sürecinin aile

çiftçileri için karmaşık, maliyetli ve

bilinmeyen bir süreç olması,

Köyden göç edenlerin arazilerinin atıl

kalması,

Dokumacılık gibi bazı el sanatlarına ilişkin

faaliyetlerin yok olma düzeyine gelmesi,

İlçede başarılı kooperatif işletmeciliği

geleneğinin olmaması,

Kooperatif ve birliklerin ürün pazarlama ve

işleme faaliyetlerinin yok denecek kadar az

olması,

Ortaklarda kooperatif bilinci ve aidiyet

duygusunun yetersizliği,

Genç nüfusun kırdan kente göç eğiliminin

yüksek olması.

FIRSATLAR TEHDİTLER

İlde araştırma kurumlarının var olması ve

proje geliştirme potansiyeline katkı

sağlaması,

İlçe tarımının geliştirilmesi için kamu

kurum ve kuruluşlarının yöreye yakın ilgi

duyması,

İlde Üniversite bünyesinde tarımla ilgili

Fakülte ve Bölümler ve bu Bölümlerde

konu uzmanlarının olması,

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının

destekleri uygulayacak il ve ilçe

teşkilatlarının yaygın ve kurumsal yapıda

olması.

Tarım sektörü ile ilgili değişik konularda

kamu desteklerinin olması,

Büyükşehir Belediyesinin ilçelerde

tarımsal yatırım ve eğitim çalışmalarına

önem vermesi,

İlde KOP Bölge İdaresi Başkanlığı, TKDK

ve MEVKA gibi kırsal kalkınmayı

destekleyen kuruluşlarının olması,

İlçeye yakın bölgede meyve işleme

tesisinin kurulması,

Türkiye’de şehirleşme trendi nedeniyle

genç nüfusun artan şehirlere göç eğilimi,

Ulusal ve uluslararası büyük firmaların

piyasalarda etkinliklerinin artması

nedeniyle, pazara uzak küçük işletmelerin

rekabet avantajlarının azalması,

Yapılan desteklerin süreklilik arz etmemesi

nedeniyle, yapılan yatırım ve işletmecilik

faaliyetlerinin sürdürülebilir olmaması,

Uygulanan tarım politikalarının ulusal

olması nedeni ile Hadim ilçesi gibi dağlık

bölgelerde küçük işletmelerin bu

desteklerden yeterince yararlanamaması.

Page 8: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1466 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

Ulusal ve uluslararası hibe kuruluşlarının

Hadim ilçesi gibi dağlık kırsal bölgelere

özel destek programlarının olması.

4. Sonuç ve Öneriler

Hadim ilçesinde tarım arazilerinin az ve engebeli olması nedeniyle, ilçede tarım

işletmeleri küçük aile işletme yapısındadır. İlçede su kaynaklarının kıt olması nedeni ile

az olan tarım arazilerinin % 86,10’unda kuru tarım yapılmaktadır. İlçede özellikle sulu

atarım alanlarında meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır. İlçede meyvecilik olarak

özellikle kiraz ve üzüm üretimi yapılmakta ve kiraz üretiminde belirgin bir kümeleşme

düzeyine ulaşılmıştır. Fakat ilçede tarım işletmelerinin küçük olması nedeniyle ürün ve

girdi piyasalarında üreticilerin etkili olamadıkları belirlenmiştir.

Yapılan SWOT analizi sonucu ortaya çıkan sonuçlar ve yapılan çalıştayda

katılımcıların görüşleri doğrultusunda, Hadim ilçesinde tarım sektörünün geliştirilmesi

için belli başlı çözüm önerileri ise aşağıda verilmiştir.

- İlçede tarım arazilerinin etkin kullanımı için sulama göletlerinin yapılması,

- İlgili kuruluşlar tarafından erozyon önleme projeleri geliştirilmeli,

- İlçe ekolojisine uygun tohum, fide ve fidanların araştırılıp yaygınlaştırılması,

- Meyvecilikte, başta budama olmak üzere gübreleme, ilaçlama ve diğer bakım

konularında yeni ve doğru yöntemlerin çiftçilere tanıtım ve öğretimi konularında

yayım programlarının yapılıp uygulanması,

- Çiftçilerin deneyim ve tecrübelerini paylaşacakları toplantı ve diğer etkinliklerin

sürekli ve düzenli yapılması,

- Kiraz derecelendirme ve paketleme tesislerinin kurulması,

- Üzüm ve kiraz kurutma ve işleme tesislerinin kurulması,

- Yörede kurulmakta olan meyve-işleme fabrikası ile sözleşmeli meyve üretiminin

oluşturulması,

- Tıbbi ve aromatik bitki toplama ve işleme tesislerinin kurulması,

- Arı ürünleri işleme ve paketleme tesislerinin kurulması,

- Yörede süs bitkileri üretim bölgelerinin oluşturulması,

- Mera ıslah programları yapılması,

- Çoban yetiştirme programları başlatılması,

- Sürü yönetimi ve mera otlatma yayım çalışmalarının yapılması,

- Yerinde küçükbaş hayvan ıslah projelerinin uygulanması ve teşviki,

- Alternatif su ürünleri üretimi artırılmalı,

- Üzüm, kiraz ve diğer yöreye özel tarım ürünleri için coğrafi işaretleme çalışmaları

ile yöre ürünlerinin rekabet üstünlüğü oluşturulmalı,

- Pazarlama kooperatifleri kurulup ihracat imkanlarının oluşturulması,

- Yörede üretici örgütlerini geliştirici yayım ve finansal destek programlarının

oluşturulması,

- Köylerde bilişim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılmasının sağlanması

(Ör. Köy internet evleri vs.)

- Yerel ürünlerin işlenebileceği küçük ve orta ölçekli işletmeler oluşturulması

yönünde hibeler verilmesi yönünde kararlar alınması,

- İlçede öne çıkan ürünlerin tanıtılması için çalışmalar yapılmalı,

- Göçü önlemek için köylerde sosyal faaliyetler için altyapı oluşturulmalı,

Page 9: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1467 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

- Genç çiftçilerin sektörde kalmaları ve işletme kurmaları için teşvik ve

desteklemelerin sağlanması,

- Tarımsal destekler ile ilgili yayım çalışmaları artırılması,

Yöreye uygun diğer finansal araçlarının geliştirilmesi konusunda Ar-Ge

çalışmaların yapılması ve uygulama politikalarının oluşturulması gerekmektedir.

Page 10: HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ Yusuf Çelik...1462 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

1468 HADİM İLÇESİ TARIM SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ

ULUSLARARASI SEMPOZYUM: GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BOZKIR

KAYNAKÇA

Anonim, 2000. Bölgesel Gelişme Özel İhtisas Komisyonu Raporu.

http://ekutup.dpt.gov.tr/bolgesel/strateji/UKKS.pdf.

Anonim, 2010. Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı Konya İl Müdürlüğü, Dosya, Kayıtları.

Anonim, 2013. TÜİK Tarımsal Yapı İstatistikleri. www.tüik.gov.tr

Anonim, 2014. Hadim İlçe Raporu. www.mevka.org.tr.

Anonim, 2016. Hadim İlçe Nüfusu. http://www.nufusu.com/ilce/hadim_konya-nufusu.

Houben G.K, Lenie K, Vanhoof K., 1999. A Knowledge-based SWOT Analysis as an Instrument for

Strategic Planning in Small and Medium Sized Enterprises. Decision Support System, 26: 125-135.

Işık, N., Baysal, D., Ceylan, O., 2010. Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Bir Politika

Aracı Olarak Kalkınma Ajansları∗. Niğde Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 2010, Cilt:3, Sayı:2, S.1-18. 1

Yumuk G ve İnan İ.H., 2005. Trakya Bölgesindeki İmalat Sanayi İşletmelerinin Kalite

Maliyetlerinin SWOT Analizi İle Değerlendirilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(2): 177-188.

Zoller C ve Bruynis C., 2007. Conducting a SWOT Analysis of Your Agricultural Business. Ohio State

University Extension Fact Sheet Series. http://ohioline.osu.edu/bst-fact/pdf/3611.pdf.