fakultet veterinarske medicine univerzitet u beogradu · beograd, 2014. fakultet veterinarske...

Fakultet veterinarske medicine

Univerzitet u Beogradu

IZVEŠTAJ O SAMOEVALUACIJI

Fakultet veterinarske medicine, Univerzitet u Beogradu

Beograd, 2014

FAKULTET VETERINARSKE MEDICINE UNIVERZITET U BEOGRADUIZVEŠTAJ O SAMOEVALUACIJI 2014


SADRŽAJ

UVOD 1

1 CILJEVI 5

1.1 Misija 5

1.2 Vizija 5

1.3 Ciljevi 5

1.4 Kliničke vežbe 6

1.5 Istraživanja i inovacije 6

2. ORGANIZACIJA 7

2.1 Informacije o fakultetu 7

2.2 Komentari 18

2.3 Sugestije 18

3 FINANSIJE 19

3.1 Činjenične informacije 19

3.1.1 Opšte informacije 19

3.1.2 Informacije o ekstra prihodu 21

3.1.3 Pregled prihoda i rashoda 22

3.2 Komentari 23

3.3 Sugestije 24

4 NASTAVNI PLAN 25


4.1.1 Važnost predmeta i vrste vežbi 26

4.1.2 Nastavni plan osnovnih studija koje pohađaju svi studenti 28

4.1.3 Dodatne informacije o nastavnom programu 43

4.1.4 Obavezni vannastavni rad 46


4.1.5 Specifične informacije o praktičnoj obuci u oblasti

higijene namirnica/javnog zdravlja 47

4.1.6 Pokazatelji srazmere 47

4.2 Komentari 49

4.3 Sugestije 50

5 NASTAVA I UČENJE: KVALITET I EVALUACIJA 51


5.1.1 Program nastave 51

5.1.2 Sistem nastave 54

5.1.3 Sistem ocenjivanja 55

5.1.4 Evaluacija nastave i učenja 57

5.1.5 Dobrobit studenata 60

5.2 Komentari 62

5.3 Predlozi 62

6 OBJEKTI I OPREMA 63


6.1.1 Prostorni objekti uopšteno 63

6.2 Objekti koji se koriste za klinike i hospitalizaciju 64

6.3 Objekti za životinje 65

6.4 Objekti koji se koriste za teorijsku, praktičnu i nastavu pod nadzorom 67

6.4.1 Dijagnostičke laboratorije i pomoćne službe klinika 71

6.4.2 Klanični objekti 78

6.4.3 Pogon za preradu namirnica 79

6.4.4 Upravljanje otpadom 79

6.5 Planirane promene 79

6.6 Komentari 80

6.7 Sugestije 80


7 ŽIVOTINJE I NASTAVNI MATERIJAL ŽIVOTINJSKOG POREKLA 81


7.1.1 Anatomija 81

7.1.2 Patologija 82

7.1.3 Animalna proizvodnja 83

7.1.4 Higijena namirnica i zdravstvena zaštita 83

7.1.5 Konsultacije i služba za protok pacijenata 84

7.1.6 Prevozna sredstva za transport životinja 85

7.1.7 Služba hitne pomoći na poziv 86

7.1.8 Nastava na farmi i nega životinja van fakulteta 86

7.1.9 Druge informacije 89

7.1.10 Srazmera 93

7.1.11 Druge vrste 95

7.2 Komentari 96

7.3 Sugestije 96

8 BIBLIOTEKA I RESURSI ZA UČENJE 98


8.1.1 Biblioteka i druge informaciono tehnološke usluge 98

8.2 Komentari 99

8.3 Sugestije 100

9 UPIS STUDENATA 101

9.1 Dodiplomske studije 101

9.1.1 Broj studenata 101

9.1.2 Upis studenata 102

9.1.3 Kretanje studenta 104

9.2 Komentari 107

9.3 Predlozi 108


10 AKADEMSKO I POMOĆNO OSOBLJE 110


10.2 Komentari 114

10.3 Predlozi 115

11 KONTINUIRANA EDUKACIJA 116


11.2 Komentari 118

11.3 Sugestije 118

12 POSTDIPLOMSKO OBRAZOVANJE 119


12.1.1 Klinička specijalizacija 121

12.1.2 Istraživački nastavni programi 121

12.2 Komentari 121

12.3 Sugestije 121

13 ISTRAŽIVANJE 122


13.2 Komentari 124

13.3 Sugestije 124


1

UVOD

Prikažite u kratkim crtama osnovne karakteristike istorijata Fakulteta od poslednjeevaluacije ili u poslednjih deset godina, ukoliko Fakultet nije još evaluiran (Pleaseprovide an outline of the main features of the history of the Faculty in the period sincethe last evaluation visit or, if there has not been a previous visit, in the last ten (10)years).

MISIJA

Cilj Fakulteta Veterinarske medicine, Univerziteta u Beogradu (FVM UB) je da, u skladuda svojim profesionalnim mogućnostima i iskustvom, obezbedi edukaciju omni-kompetentnihveterinara radi poboljšanja veterinarske profesije u polju zdravlja i dobrobiti životinja, javnogzdravlja odnosno bezbednosti hrane i prevencije širenja zaraznih bolesti, kao i obezbeđenjaizvrsnosti kliničkih i istraživačkih laboratorija fakulteta.

VIZIJA

Fakultet veterinarske medicine, Univerziteta u Beogradu teži da bude internacionalnoprepoznat i jedna od vodećih veterinarskih institucija u edukativnom, istraživačkom iprofesionalnom pogledu, ne samo u Srbiji već u celoj jugo-istočnoj Evropi. U tom cilju, FVM želida stekne Evropsku akreditaciju, poštujući ENQA preporuke vezane za edukacioni proces iakreditaciju laboratorija. Strateški ciljevi FVM su u skladu sa strategijom Unverziteta u Beogradu.

glavne organizacione promene (the main organisational changes).

Fakultet veterinarske medicine, Univerziteta u Beogradu do sada nije bio ocenjivan odstrane EAEVE tima ali su predstavnici Fakulteta bili redovno prisutni na godišnjim EAEVEkonferencijama u prethodnim godinama i pratili promene u SOP i drugim relevantnimdokumentima.

U školskoj 2013/2014 godini je upisan 181 student a broj zaposlenih je bio 270 (127nastavnog osoblja). Ukupni prihodi u 2013. godini su bili 4 189 964 evra (3 141 186 evrabudžetskih i 1 048 777 van-budzetskih sredstava). Ukupni prihodi su poreklom iz budzetaMinistarstva prosvete nauke i tehnološkog razvoja, Ministarstva poljoprivrede, Ministarstvašumarstva i vodoprivrede i iz sopstvenih operativnih aktivnosti.

Od 2003. godine došlo je do sledećih promena u cilju unapređenja nastave, uslovaučenja i istraživačkih mogućnosti:


2

Statutom FVM iz 2006. godine je omogućeno formiranje Centra za kontinuiranuedukaciju i Centralne laboratorije. Obe organizacione jedinice su još uvek u razvoju.

Novi statut FVM iz 2013. godine omogućava formiranje Centra za izdavačku delatnostkao posebne organizacione jedinice. Iste godine, u cilju obezbeđivanja boljih uslova za kliničkupraksu i istraživanja na različitim vrstama životinja, je osnovan Edukacioni centar za planinskostočarstvo na području Nacionalnog parka Stara planina. Ovaj centar služi kao mesto izvođenjapraktične nastave, istraživačke delatnosti i organske proizvodnje ovčijeg mleka i sira.

Nedavno je osnovana Laboratorija za genetiku životinja u okviru Katedre za biologiju.Jedna od posldnjih promena u smislu poboljšanja uslova nastave je osnivanje Nastavne bolniceza male životinje 2012. godine u prostorijama FVM. Iako ova bolnica zahteva značajno proširenjei dodatno opremanje, ona je u mnogome povećala kvalitet nastave.

nova pravila koja se odnose na nastavu (new regulations relating to teaching).U skladu sa novim Zakonom o visokom obrazovanju iz 2005 godine, donet je Statut FVM

u 2006. godini. Osnovna promena u statutu je bila usvajanje tri studijska programa: Integrisanihosnovnih i master akademskih studija u trajanju od 12 semestara, Specijalističkih akademskihstudija u trajanju od 2 semestra, i Doktorskih akademskih studija u trajanju od 6 semestara. Pretoga, 2004. godine, značajne promene su napravljene u nastavnom programu FVM i prvi put suuvedeni izborni predmeti. Promene su bile jedan od ishoda TEMPUS projekta JEP 18031/2003pod nazivom: Srbija: Reforme na FVM UB prema direktivi EU No 78/1027/EEC.Srpski zvaničnici(u to vreme Srbija i Crna Gora) su potpisali Bolonjsku deklaraciju 2003. godine, a 2007. godine jeu studijski program na FVMB uveden sistem EPSB. FVMB je 2009. godine dobio rešenje onacionalnoj akreditaciji.

nove zgrade i najvažnija oprema (new buildings or major items of equipment).

Uprava FVMB se konstantno trudi da modernizuje, ne samo prostorije, već i opremu koja jeod značaja za rad u profesiji kao i za edukaciju i istraživanja.

U proteklih deset godina, velika sredstva uložena u glavnu zgradu fakulteta na kojoj jepotpuno renovirana fasada i zamenjeni su svi prozori. U glavnoj zgradi je renovirano petpredavaonica koje su u potpunosti opremljene neophodnom elektronskom opremom zanastavu.

Osim toga, značajan napredak je napravljen na klinikama fakulteta. Ovo je uključivalorenoviranje Klinike za bolesti preživara i svinja kao i Hirurške klinike. Sledeći korak je biorenoviranje Klinike za porodiljstvo sa pripadajućim laboratorijama, Klinike za male životinje i


3

konje, kao i Katedre za radiologiju i radijacionu higijenu. Ova Katedra sada raspolaže uređajemza kompjuterizovanu tomografiju što omogućava sprovođenje preciznijih dijagnostičkihpostupaka.

Na Fakultetu postoji nekoliko akreditovanih laboratorija kao što su: Laboratorija za BSE,Laboratorija za analize hraniva kao i Laboratorija za radijacionu higijenu.

Kapitalna oprema nabavljena u poslednjih deset godina:

HPLC (Watters), atomski apsorpcioni spektrofotometar, laminar komora Aura 2000 MAC(Bioair), PCR Ependorf, tkivni procesor Leica TP 1020, diskusioni mikroskop B X51TF5, mikroskopAxiostar plus, parni sterilizator (Varioklav), gama detektor, spektroskopski pojačivač,termomikser (Comfort), inkubator INE 400, Uređaja za horizontalnu elektroforezu, AutoklavAES-75.

Glavne promene studijskog programa (main changes to the study programme).

Tokom 2004. godine, u okviru TEMPUS projekta JEP 18031/2003, po prvi put su ustudijski program na FVMB uvedeni izborni predmeti. Osim toga, izvršene su pripreme zauvođenje EPSB sistema koji se primenjuje od 2007. godine. Počevši od 2005. godine, diplomiranistudenti dobijaju titulu Doktora veterinarske medicine (DVM), koja je zamenila raniju tituluDiplomirani veterinar. Najznačajnija promena u novom Statutu FVMB iz 2006. godine jeuvođenje tri studijska programa: Integrisanih akademskih i diplomskih studija veterinarskemedicine (12 semestara), Specijalitičkih akademskih studija (2 semestra) i Doktorskihakademskih studija (6 semestra).

Sadašnji, jedinstveni šestogodišnji program na studijama veterinarske medicine, se poslemanjih izmena primenjuje od 2009. godine i on u velikoj meri zadovoljava većinu EAEVEzahteva. U pripremi ovog programa velika pažnja je posvećena povećanju udela praktičnog radai primeni mehanizama osiguranja kvaliteta na svim nivoima studija i svim procesima vezanim zaobrazovanje.

Fakultet je 2009. godine, dobio akreditaciju od strane Nacionalne Komisije zaAkreditaciju a trenutno se očekuju rezultati re-akreditacije iz 2014. godine.

značajne odluke rukovodstva fakulteta ili drugih odgovornih autoriteta (importantdecisions made by the management of the Faculty, or by the authorities responsible forit).


4

Projekat TEMPUS JEP 18031/2003 sa Veterinarskim fakultetima iz Bolonje, Soluna iSaragose omogućio je da se izvrši upoređenje i harmonizacija studijskih veterinarskih programana partnerskim institucijama. Dodatno, bili smo u mogućnosti da procenimo radno opterećenjestudenata i napravimo odgovarajuću distribuciju bodova u okviru ESPB.

Po završetku ovog projekta, 2006. godine, ESPB je prvi put uključen u tada petogodišnjikurikulim FVMB.

U prethodnim godinama, uprava Fakulteta je pratila glavne tokove školovanja veterinarau Evropi i bez obzira na činjenicu da Fakultet za sada nije međunarodno priznat, spreman je zadalji napredak.

FVMB ima ugovore sa privatnim veterinarskim klinikama, klanicom za velike životinje,ergelom, velikom farmom goveda u blizini Beograda (PKB) i Beogradskim Zoo vrtom.

Novi TEMPUS projekat EDUVET (Srbia: striving towards excellence in veterinaryeducation, 2014 – 2017), sa FVMB kao nosiocem, će biti od velikog značaja za dalji razvoj inapredak nastvnog procesa.

glavni problemi sa kojima se sreće Fakultet, bilo da su rešeni ili ne (major problemsencountered by the Faculty, whether resolved or not).

Finansiranje nastavnog procesa je daleko od adekvatnog. Podrška države nije dovoljna izbog toga su neophodni dodatni sopstveni izvori prihoda operatinim radom ili iz školarina štoumanjuje popularnost fakulteta.

Postoji ozbiljan nedostatak sredstava za kupovinu savremene dijagnostičke opremepotrebne za primenu savremene laboratorijske i kliničke nastave.

Aktivnosti sprovedene sa ciljem da se do dodatnih sredstava dođe operativnim radom,mogu u izvesnoj meri da smetaju nastavnom procesu.

Potrebno je uložiti dodatne napore za poboljšanje saradnje sa privredom, a pre svegafarmaceutskom industrijom, farmama i industrijom proizvodnje hrane i hraniva.

Dostupnost pojedinih nastavnih baza je smanjena u izvesnoj meri zbog udaljenostilokacija i strogih sigurnosnih mera na velikim farmama i fabrikama za proizvodnju hrane.


5

1 CILJEVI (OBJECTIVES)

1.1 Misija (Mission)

Naša misija je da pružimo izuzetno obrazovanje našim studentima. Težimo tome da ihinspirišemo, podstičemo njihovu radoznalost, pobudimo kreativnost i naučimo odgovornostiveterinarske profesije. Cilj nam je da obrazujemo izvanredne stručnjake za veterinarskeinstitucije kako u Srbiji tako i širom sveta. Kroz istraživanja i inovacije, stalno stremimo tome dadoprinesemo tehnološkom napretku i otkrićima u oblasti veterinarske medicine.

1.2 Vizija (Vision)

Naša vizija je da steknemo i zadržimo poziciju vodeće visoke institucije u oblasti veterinarskemedicine u ovom delu Evrope kroz spajanje naše tradicije i intelektualnog nasleđa sanajsavremenijim tehnologijama u ovoj oblasti.

1.3 Ciljevi (Objectives)

Nastava i obrazovanje (Teacing and Education)

Naš cilj je da obezbedimo da su naši studenti sposobni da:

razumeju i primenjuju osnovne koncepte veterinarkse medicine;

diagnostikuju i leče različita stanja tako što će primenjivati stečena znanja na stvarnimproblemima;

kombinuju svoje veštine i sposobnosti sa modernom medicinskom opremom, a u cilju daobezbede najbolje rezultate za svoje pacijente;

rade samostalno ili u timovima sa ekspertima iz različitih oblasti uz efikasnukomunikaciju;

budu svesni profesionalne i etičke odgovornosti poziva veterinara;

razumeju uticaj svoje profesionalne uloge u društvu i sredini;

koriste sve dostupne resurse u cilju unapređenja svog znanja i sposobnosti tokom celekarijere.


6

1.4 Kliničke vežbe (Clinical practice)

Kada se radi o kliničkim vežbama, naš cilj je da izgradimo i održimo značajan broj predmetakojima bismo pružili našim studentima preko potrebnu praksu dijagnostikovanja realnihproblema i lečenja pacijenata. To bi studentima omogućilo da učvrste znanje stečeno krozpredavanja i pružilo bi im kontinuirani trening koji bi ih prepremao za veterinarsku praksu.

1.5 Istraživanja i inovacije (Research and innovation)

Imajući u vidu zdravlje i dobrobit kako ljudi, tako i životinja, mi negujemo primenjenaistraživanja i nove inicijative. Naš cilje je da stvorimo sredinu koja će podsticati, a koja jeneophodna za uspešan ishod bilo kog istraživanja. Stoga, negujemo naša strateška partnerstvasa mnogim uglednim institucijama u zemlji i inostranstvu, kako bismo promovisali saradnju uoblasti istraživanja i razmene ideja i znanja.


7

2 ORGANIZACIJA (ORGANISATION)

2.1 INFORMACIJE O FAKULTETU (FACTUAL INFORMATION)

Detalji o Fakultetu (Details of the Faculty)Ime Fakulteta (Name of the Faculty): Univerzitet u Beogradu , - Fakultet veterinarske medicineAdresa (Address): ul.Bulevar oslobođenja br.18, 11000 Beograd, SrbijaTelefon (Telephone): +381 11 361 54 74 +381 11 268 59 36, Fax : +381 11 268 59 36Website (Website): http:// www.vet.bg.ac.rsE-mail (E-Mail): [email protected],Poslovodni organ Fakulteta je : Dekan prof.dr Vlado Teodorović

Da li je Fakultet unutar Univerziteta? Ako jeste, navedite adresu Univerziteta (Is theFaculty within a university? If so, please give the address of the university).

Univerzitet u Beogradu, Studentski trg 1, 11000 Beograd

Detalji o kompetentnom organu koji nadgleda Fakultet (Details of the competentauthority overseeing the Faculty).

Fakultet je visoko školska ustanova sa svojstvom pravnog lica u sastavu Univerziteta uBeogradu sa pravima, obavezama i odgovornostima u skladu sa Zakonom o visokomobrazovanju, Statutom Univerziteta i Statutom Fakulteta. Univerzitet u Beogradu je državniuniverzitet. Delatnosti kojima se bavi – visoko obrazovanje i naučno istraživački rad od javnog suinteresa i odvijaju se u okvirima utvrđenim odgovarajućim zakonskim propisima. Univerzitet usvom sastavu ima visokoškolske jedinice sa svojstvom pravnog lica i bez tog svojstva.Visokoškolske jedinice sa svojstvom pravnog lica su fakulteti. Fakulteti su u okviru Univerzitetarazvrstani prema naučnim poljima u grupacije. Fakultet veterinarske medicine pripada grupacijimedicinskih nauka u okviru Univerziteta. Fakulteti organizuju i izvode visokoškolske studijskeprograme u skladu sa svojom matičnošću, koja proizilazi iz akreditovanog studijskog programafakulteta, a na osnovu odluke Senata. Odnos između Univerziteta i fakulteta definisan jeStatutom Univerziteta u Beogradu.

Izvori finansiranja Fakulteta veterinarske medicine su: sredstva koja obezbeđuje osnivač-Ministrastvo prosvete, školrina, sredstva za finansiranje naučno-istraživačkog rada krozprojekte iz različitih programa Ministarstva nauke i tehnologije i Ministrastva za poljoprivredu izaštitu životne sredine; ugovori u vezi sa realizacijom nastave i konsultativnih usluga; nadoknadeza komercijalne i druge usluge; donacije i pokloni i drugi izvori u skaldu sa Zakonom. Savet


8

Fakulteta odgovara nadležnom ministarstvu za namensko i ekonomično sredstava dodeljenih izbudžeta. Fakultet ostvaruje prihode iz budžeta Republike Srbije na osnovu poslova koje obavljaiz delatnosti za koje je registrovan. Fakultet samostalno planira raspored i namenu finansijskihsredstava tako da obezbeđuje finansijsku stabilnost i likvidnost u dužem vremenskom periodu.Fakultet obezbeđuje javnost i transparentnost svojih izvora finansiranja i načina upotrebefinansijskih sredstava kroz izveštaj o poslovanju i godišnji izveštaj koji usvaja Savet fakulteta.

Naznačiti detalje koji se odnose na imenovanje izabranih predstavnika Fakulteta (Dekan,prodekan, Šefovi katedri itd. (Indicate the rules concerning the appointment of the electedofficials of the Faculty (Dean, Vice-Dean, Heads of Department, etc)).

Dekan je rukovodilac i organ poslovođenja Fakulteta. Dekan ima prava i obavezepropisane Zakonom, drugim propisima i Statutom. Dekan Fakulteta u okviru svoje nadležnostiobavlja sledeće: zastupa i predstavlja Fakultet i odgovoran je za zakonitost rada Fakulteta;organizuje i usklađuje rad i rukovodi radom i poslovanjem Fakulteta; odgovara za ostvarivanjeobrazovne i naučne delatnosti; predlaže poslovnu politiku i mere za njeno sprovođenje;predlaže godišnji program rada i plan razvoja; predlaže Veću Fakulteta unutrašnju organizacijuFakulteta; izvršava odluke Saveta Fakulteta; obezbeđuje namensko korišćenje sredstava kojeFakultet stiče od Republike Srbije za ostvarivanje programa u okviru svoje delatnosti;naredbodavac je za izvršenje finansijskog plana Fakulteta; raspisuje konkurs za izbor nastavnika isaradnika Fakulteta; vodi postupak, odlučuje o disciplinskoj odgovornosti radnika Fakulteta iizriče disciplinske mere; odlučuje o zasnivanju radnog odnosa i raspoređivanju zaposlenih naodređene poslove na Fakultetu; donosi odluku o odlasku radnika na službeno putovanje u zemljii inostranstvu i odluku o korišćenju službenih automobile; određuje članove komisija i drugihpomoćnih organa za razradu pitanja iz svog delokruga; obavlja i druge poslove utvrđeneZakonom i Statutom Fakulteta.

Dekan je samostalan u obavljanju poslova iz svog delokruga, a za svoj rad je odgovoranSavetu. Dekan se bira iz reda redovnih profesora, koji su u radnom odnosu na Fakultetu, naperiod od tri školske godine, sa mogućnošću jednog ponovnog izbora. Pravo i dužnost dekana jeda, u skladu sa opštim aktima Fakulteta, izdaje naloge pojedincima i grupama radnika o izvršenjuodređenih poslova i zadataka. Ako dekan obrazuje kolegijum savetodavnog karaktera, radnegrupe, komisije ili druga radna ili savetodavna tela za razradu određenih pitanja iz njegovogdelokruga rada, on to čini rešenjem o obrazovanju tih tela i imenovanju radnika Fakulteta kojiulaze u njihov sastav sa određivanjem zadataka i uslova pod kojima ih ta tela obavljaju. Radnatela rade po nalogu dekana i za svoj rad odgovaraju dekanu Fakulteta. Prodekani pomažuDekanu u radu. Fakultet ima tri prodekana iz reda nastavnika i jednog studenta prodekana.


9

Prodekane bira Savet na predlog Dekana, a studenta prodekana na predlog studentskogparlamenta. Mandat prodekana traje koliko i mandat dekana na čiji predlog su prodekaniizabrani i može se jednom ponoviti.Mandat studenta prodekana traje jednu školsku godinu.

Nacrtati dijagram administrativne strukture koji pokazuje vezu Fakulteta saUniverzitetom i ministarstvima čiji je deo (Provide a diagram of the administrative structuresshowing the Faculty in relation to the university and ministerial structure of which it is part).

Nacrtati dijagram unutrašnje administrativne struktire Fakulteta (savet, katedre i sl.)(Provide a diagram of the internal administrative structure of the Faculty itself (councils,committees, departments, etc.)).


10

Ukratko opisati odgovornosti, strukturu i funkciju glavnih administartivnih tela (savet,komiteti itd.) (Describe briefly the responsibilities, constitution and function of the mainadministrative bodies (councils, committees, etc.).

Organ upravljanja –Savet

Savet je organ upravljanja Fakultetom. Savet Fakulteta ima 23 članova i to: 15predstavnika Fakulteta-4 predstavnika studenata i 4 predstavnika osnivača. Članove SavetaFakulteta iz reda Fakulteta bira Veće. Studentski pralament bira članove Saveta iz redastudenata koji su prvi put upisali godinu u školskoj godini u kojoj se vrši izbor i koji redovnoispunjavaju svoje obaveze u studiranju. Studentski parlament bliže uređuje postupakkandidovanja i način sprovođenja glasanja. Članove saveta Fakulteta iz redova osnovačaimenuje osnivač. Osnivač imenuje članove Saveta iz reda istaknutih ličnosti iz naučne odnosnostručne oblasti u kojoj je Fakultet, kao i iz prosvete, kulture ili privrede, koji nisu zaposleni ili nabilo koji drugi način radno angažovani na Fakultetu. Mandat članova Saveta traje 3 godine.Izuzetno, mandat članova Saveta – predstavnika studenata traje godinu dana. Savet Fakulteta:donosi Statut, na predlog Veća; bira i razrešava organe poslovođenja; donosi finansijski plan, napredlog Veća; usvaja izveštaj o poslovanju i godišnji obračun, na predlog Veća; usvaja plankorišćenja sredstava za investicije, na predlog Veća; daje saglasnost na raspodelu finansijskihsredstava; donosi odluku o visini školarine, na predlog Veća; podnosi osnivaču izveštaj oposlovanju najmanje jedanput godišnje; donosi opšti akt o disciplinskoj odgovornosti studenata.O pitanjima iz svoje nadležnosti Savet odlučuje većinom glasova ukupnog broja članova Saveta.


11

Statutom Fakulteta utvrđeni su stručni organi, njihov sastav, delokrug rada, broj članova, načinizbora i način odlučivanja. Stručni organi Fakulteta su:Nastavnonaučno veće-predsednik veća: Dekan Fakulteta po funkcijiIzborno veće – predsednik veća: Dekan fakulteta po funkcijiVeće KatedriKomisije

Nastavno naučno veće

Veće Fakulteta čine:

1. svi šefovi katedri,2. po jedan nastavnik sa katedre koga predloži veće katedre3. po jedan nastavnik sa katedara u kojima je broj nastavnika veći od četiri.

Mandat članova Veća iz stava 1. tačka 3. ovog člana traje tri godine počev od danakonstituisanja Veća. Pri raspravljanju, odnosno odlučivanju o pitanjima koja se odnose naosiguranje kvaliteta nastave, reformu studijskih programa, analizu efikasnosti studiranja iutvrđivanja broja ESPB bodova, u veću i njegovim telima učestvuje 20 % predstavnika studenata,koje bira Studentski parlament. Predstavnike studenata u veću i njegovim telima bira i razrešavaStudentski parlament na period od jedne godine. Dekan i prodekani su članovi Veća po funkciji.Dekan je predsednik Veća po funkciji.

Veće fakulteta odlučuje o pitanjima od interesa zarealizaciju nastave, naučnog i istraživačkograda.

Veće fakulteta: utvrđuje predlog Statuta Fakulteta; predlaže studijske programe integrisanihosnovnih i master akademskih studija, specijalističkih akademskih i doktorskih akademskihstudija; donosi plan izvođenja nastave; donosi program naučnih istraživanja; odlučuje oorganizovanju studijskih programa na stranom jeziku; donosi odluke o osnivanju ili ukidanjukatedara; donosi pravilnike o radu organizacionih jedinica; bira predstavnike Fakulteta za SavetFakulteta i Savet Univerziteta; predlaže Univerzitetu matičnost fakulteta za akademske studije;utvrđuje predlog odluke o raspisivanju konkursa za upis u prvu godinu studija za narednuškolsku godinu; utvrđuje predlog o broju studenata za upis u prvu godinu studijskih programakoji se organizuju na Fakultetu; utvrđuje mere za podsticanje razvoja izrazito uspešnih idarovitih studenata; najmanje jednom godišnje razmatra izveštaj o ostvarivanju programanaučnih istraživanja koji donosi Fakultet; razmatra i priprema predloge o pitanjima o kojimaodlučuje Savet Fakulteta; organizuje i sprovodi evaluaciju nastave i nastavnika i saradnika; dajemišljenje o izboru u zvanje nastavnika i saradnika na nematičnim fakultetima; donosi Poslovnik oradu Veća Fakulteta; obavlja i druge poslove utvđene Statutom Fakulteta.


12

Izborno veće Fakulteta

Izborno veće čine nastavnici i saradnici koji su u radnom odnosu sa punim radnimvremenom na Fakultetu. Izborno veće fakulteta: utvrđuje predlog za izbor u zvanje nastavnika;vrši izbor u zvanje saradnika; određuje komisiju za pisanje referata o kandidatima za izbor uzvanje nastavnika i saradnika.

Veće Katedre

Veće katedre je stručni organ koji čine svi nastavnici i saradnici te katedre. Šef katedresaziva sednice veća katedre po sopstvenoj inicijativi ili na predlog nastavnika i saradnika ipredsedava im. Veće katedre: bira članove Veća Fakulteta iz člana 67. stav 1. alineja 3. StatutaFakulteta; predlaže nastavni program nastavnih predmeta katedre; predlaže članove komisija zapripremu refererata za izbor nastavnika i saradnika; predlaže istaknutog naučnog, stručnogradnika van Faklulteta za ostvarivanje dela nastave; daje mišljenje o naučnom radu i naučnimprojektima u kojima učestvuje katedra; razmatra i reševa pitanja obavljanja nastavno-obrazovnog, naučno istraživačkog i stručnog rada iz predmeta i oblasti za koje je osnovanakatedra; organizuje izvođenje predavanja i druge oblike rada za ostvarivanje programa stručnogusavršavanja; utvrđuje udžbenike i literaturu koje student može da koristi u savladavanjusadržaja određenog predmeta; priprema i predlaže Veću Fakulteta predlog plana naučnoistraživačkog rada; daje mišljenje o izboru i razrešenju šefa katedre; - organizuje stručni rad; dajesaglasnost za izdavanje odgovarajuće udžbeničke literature; razmatra predloge tema doktorskihdisertacija, i specijalističkih radova i predlaže mentore. Veće katedre donosi odluke većinomglasova od ukupnog broja članova Veća katedre.

Komisije

Dekan Fakulteta i Veće Fakulteta obrazuje stalne i povremene komisije radi razmatranjapojedinih pitanja iz njihovog delokruga rada, davanja mišljenja i predloga i pripreme materijala okojima treba donositi odluke, određuje sastav i broj članova komisije, zadatke i delokrug radakomisije, imenuje predsednika komisije i utvrđuje rokove za izvršenje navedenih zadataka.

ORGANIZACIJA FAKULTETA

Radi efikasnijeg izvršavanja delatnosti Fakulteta i ostvarivanja što povoljnijih rezultata, au skladu sa karakterom procesa rada, zaposleni na fakultetu organizovani su u sledećerganizacione jedinice koje nemaju status pravnog lica: katedre, biblioteku, centralnu


13

laboratoriju, naučno-istraživački centar, centar za izdavačku delatnost i promet učila,informaciono-komunikacioni centar i sekretarijata Fakulteta.

Katedre

Katedra je nastavna i naučnaorganizaciona jedinica za jednu ili više srodnih užih naučnihoblasti ili jedan ili više srodnih predmeta. Radom katedre rukovodi šef katedre. Šefa katedreimenuje dekan na predlog katedre, iz reda nastavnika, na period od 2 godine. Katedra obavljaposlove: predlaže nastavni program predmeta u okviru katedre; predlaže istaknutog naučnog,stručnog radnika izvan Fakulteta za ostvarivanje dela nastave na Fakultetu; daje mišljenje oprogramu naučnih istraživanja u kojima učestvuju nastavnici i saradnici katedre; organizije iučestvuje u realizaciji planova izvođenja nastave iz predmeta u okviru katedre; predlaže, prati ipreduzima mere za kvalitetno obavljanje poslova iz predmeta u okviru katedre; organizuje isprovodi ispite i analizira rezultate ispita iz predmeta u okviru katedre; prati i analizira naučno-istraživački i nastavno-obrazovni rad nastavnika i saradnika katedre i preduzima mere da bipoboljšao njihov rad; obavlja podelu nastavnog, naučno-istraživačkog i stručnog rada izmeđunastavnika, saradnika i drugih radnika katedre; predlaže plan stručne prakse naučno-stručnihekskurzija studeneta, nastavnika, saradnika i način njihovog izvršenja; donosi programe stručnogusavršavanja nastavnika, saradnika i drugih radnika katedre, naročito mladih kadrova i brine oizvršavanju usvojenog programa; planira i organizuje učešće studenata u naučno-istraživačkomradu u okviru katedre i brine o izvršavanju usvojenog programa; predlaže izdavanje, odnosnoštampanje udžbenika, skripti i druge stručne literature za potrebe nastave i organizuje rad nanjihovoj izradi; Veću Fakulteta predlaže planove naučno-istraživačkog i stručnog rada u okvirukatedre i sprovodi usvojene planove naučno – istraživačkog i stručnog rada u okviru katedre kaoi delove naučno-istraživačkih projekata koji su usvojeni na Fakultetu, a odnose se na naučnaistraživanja koja se obavljaju u okviru katedre; brine o popuni biblioteke i dokumentaciji uskladu sa potrebama nastavno-naučno- istraživačkog i stručnog rada u okviru katedre; brine osredstvima za izvođenje nastavnog, naučno-istraživačkog i stručnog rada u okviru katedre;predlaže mere za uvođenje savremene tehnologije i savremenih nastavnih sredstava za potrebenastavnog i naučno istraživačkog rada katedre; pored komisije Veća, može da organizuje isprovodi evaluaciju nastave i nastavnika i saradnika svoje katedre; obavlja i druge poslove kojisu utvrđeni ovim Statutom i posebnim Pravilnikom o organizaciji i sistemetizaciji poslova izadataka fakulteta.

Na Fakultetu su organizovane sledeće katedre:1. Katedra za anatomiju2. Katedra za histologiju i embriologiju3. Katedra za fiziologiju i biohemiju


14

4. Katedra za patološku fiziologiju5. Katedra za farmakologiju i toksikologiju6. Katedra za biologiju7. Katedra za opšteobrazovne predmete8. Katedra za bolesti kopitara, mesojeda, živine i divljači,9. Katedra za bolesti papkara10.Katedraza porodiljstvo, sterilitet i veštačko osemenjavanje

11.Katedra za hirurgiju, ortopediju i oftalmologiju12. Katedra za radiologiju i radijacionu higijenu13.Katedra za patološku morfologiju14.Katedra za sudsku veterinarsku medicinu i zakonskepropise15.Katedraz a zoohigijenu16.Katedra za mikrobiologiju17.Katedraza zarazne bolesti životinja i bolesti pčela18.Katedra za ishranu i botaniku19.Katedra za parazitologiju20.Katedra za stočarstvo21.Katedra za ekonomiku i statitistiku22.Katedra zahigijenu i tehnologiju namirnica animalnog porekla

Kliničko ambulatorna služba

Fakultet organizuje kliničko-ambulantnu službu.Organizacija i rad ove službe reguliše se posebnim opštim aktom koji donosi dekan

Fakulteta na predlog katedri koje organizuju ovu nastavu.Klinike Fakulteta su:1.Klinika za hirurgiju2.Klinika za porodiljstvo, sterilitet i V.O.3.Klinika za radiologiju i radijacionu higijenu4.Klinika za bolesti papkara

Biblioteka

Biblioteka je organizaciona jedinica čija organizacija i rad se regulišu Pravilnikom osistematizaciji radnih mesta i Pravilnikom o radu centralne biblioteke. Centralna bibliotekaobuhvata 25 katedarskih biblioteka. Poseduje abecedni i topografski katalog monografskih iserijskih publikacija, kao i katalog doktorskih, magistarskih i specijalističkih radova. KOBSONbaza je baza za besplatno pretraživanje elektronskih baza časopisa. Korisnici biblioteke su


15

nastavnici i stručni saradnici, studenti, postdiplomci i doktotanti, a vrsta usluga koje bibliotekapruža je iz postojećeg fonda.

Centralna laboratorija

Centralna laboratorija je organizaciona jedinica čija organizacija i rad se regulišuposebnim opštim aktom koji donosi Odbor za kvalitet.

Centralna laboratorija obavlja analize i ispitivanja iz delatnostiFakulteta regulisaneStatutom Fakulteta.

Naučno-istraživački centar

Naučno-istraživački centar je organizaciona jedinica čija organizacija i rad se regulišuposebnim opštim aktom koji donosi Nastavno-naučno veće fakulteta.

Naučno-istraživački centar obavlja poslove pružanja istraživačkih , konsultantskih istručnih usluga, kao i redovno praćenje i pribavljanje informacija o konkursima i projektima nakojima istraživači fakulteta veterinarske medicine mogu aplikovati.

Centar za izdavačku delatnost i promet učila

Centar za izdavačku delatnost i promet učila je organizaciona jedinica čija organizacija irad se regulišu posebnim opštim aktom koji donosi Nastavno-naučno veće fakulteta.

Centar za izdavačku delatnost i promet učila obavlja poslove izdavanja i distribucijeliterature potrebne studentima fakulteta veterinarske medicine i drugih fakulteta i izdavanjenaučnih i stručnih publikacija iz oblasti veterinarskih i drugih nauka .

Informaciono-komunikacioni centar

Informaciono-komunikacioni centar je organizaciona jedinica čija organizacija i rad seregulišu posebnim opštim aktom koji donosi Nastavno-naučno veće fakulteta.

Informaciono-komunikacioni centar je formiran u cilju uspostavljanja, održavanja iunapređenja zajedničkog računarskog informacionog i komunikacionog sistema kao podrškanastavnim i naučno istraživačkim aktivnostima Fakulteta.


16

Nastavna baza za planinsko stočarstvo

U saradnji Fakulteta , Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i SODirmitrovgrad, na Staroj planini je osnovana Nastavna baza za planinsko stočarstvo –svojevrstan centar za edukaciju i naučno istraživački rad u oblasti očuvanja tradicionalnih oblikaprizvodnje u brdsko-planinskim sredinama, zaštite biodiverziteta i autohtonih vrsta i rasadomaćih životinja , zdravstvene zaštite životinja i ostvarivanje osnove za dobijanje visokovrednih proizvoda.

Sekretarijat Fakulteta

Sekretarijat je organizaciona jedinica Fakulteta koja obavlja poslove: upisa i evidencijestudenata; plansko – analitičke, pravne, finansijsko – računovodstvene, - komercijalno –ekonomske, statističke, personalne, administrativne, daktilografske, -arhivarske i druge posloveu skladu sa Pravilnikom o sistematizaciji radnih mesta na Fakultetu. Radom i poslovimaSekretarijata rukovodi sekretar Fakulteta.

STUDENTSKI PARLAMENT

Studentski parlament je organ visoko školske ustanove, definisan Zakonom o visokomobrazovanju. Studentski parlament Fakulteta je organ preko kojeg studenti ostvaruju svojaprava i štite svoje interese na Fakultetu. Pravo da biraju i da budu birani za člana studentskogparlamenta imaju svi studenti Fakulteta, upisani na studije u školskoj godini u kojoj se biraStudentski parlament.

Izbor članova studentskog parlamenta održava se svake godine u aprilu, najkasnije do10.-og u mesecu, tajnim i neposrednim glasanjem. Dekan Fakulteta imenuje komisiju zasprovođenje izbora za Studentski parlament Fakulteta. Broj članova studentskog parlamenta inačin izbora bliže se uređuje Pravilnikom o organizaciji i radu Studentskog parlamenta Fakultetaveterinarske medicine koji je donet 16.03.2007 godine. Mandat članova studentskogparlamenta traje godinu dana. Članu Studentskog parlamenta Fakulteta kome je prestao statusstudenta na studijskom programu koji se ostvaruje na Fakultetu prestaje mandat danomprestanka statusa, a dopunski izbori se sprovode u skladu sa odredbama opšteg akta kojim sebliže uređuje izbor članova studentskog parlamenta Fakulteta . Studentski parlament Fakulteta:

1. bira i razrešava predsednika i potpredsednika Studentskog parlamenta;

2. donosi opšta akta o svom radu;

3. bira i razrešava predstavnike studenata u organima i telima Fakulteta;


17

4. predlaže izbor i razrešenje studenta prodekana;

5. donos i plan i program aktivnosti Studentskog parlamenta;

6. razmatra pitanja i sprovodi aktivnosti u vezi sa obezbeđenjem i ocenom kvaliteta nastave,reformom studijskih programa, analizom efikasnosti studiranja, unapređivanjem broja ESPBbodova, unapređenjem mobilnosti studenata, podsticanjem naučno istraživačkog radastudenata, zaštitom prava studenata i unapređenjem studentskog standarda;

7. koordinira i kontroliše program vannastavnih aktivnosti studenata;

8. učestvuje u postupku samovrednovanja Fakulteta;

9. ostvaruje studentsku međufakultetsku i međunarodnu saradnju;

10. bira i razrešava predstavnike studenata u organima i telima drugih ustanova, udruženjaorganizacija u kojima su zastupljeni predstavnici studenata Fakulteta;

11. usvaja godišnji izveštaj o radu studenta prodekana;

12. usvaja finansijski plan i izveštaj o finansijskom poslovanju Studentskog parlamenta;

13. usvaja godišnji izveštaj o radu koji podnosi predsednik Studentskog parlamenta;

14. raspolaže sredstvima i resursima datim nakorišćenje studentima i studentskimorganizacijama;

15. podnosi izveštaje dekanu i odgovara za namensko trošenje sredstava;

16. obavlja i druge poslove u skladu sa Zakonom, Statutom i opštim aktima Fakulteta.

Način rada Studentskog parlamenta bliže se uređuje opštim aktom.

Ukazati na učešće veterinarske profesije i javnosti u rukovođenju fakultetom (Indicate theinvolvement of the veterinary profession and general public in the running of the Faculty).

Fakultet organizuje programe za kontinuiranu edukaciju svršenih studenata veterinarskemedicine– diplomiranih veterinara i doktora veterinarske medicine, nastavnika fakulteta isrednjih poljoprivrednih i veterinarskih škola i ostalih radnika zaposlenih u veterinarskojdelatnosti, vanakreditovanih studijskih programa. U saradnji sa Ministarstvom poljoprivrede izaštite životne sredine- Upravom za veterinu i Veterinarskom komorom Srbije (VKS), Fakultetveterinarske medicine priprema program kontinuirane edukacije krajem svake godine zanarednu godinu. Programe za kontinuiranu edukaciju predostavljanja na akreditaciju Stručnomodboru VKSi/ili Zavodu za unapređenje obrazovanja i vaspitanja, usvaja Nastavno-naučno većefakulteta. Fakultet može organizovati i vanredne programe za kontinuiranu edukaciju, van


18

usvojenog godišnjeg plana i programa i prosledi ih Stručnom odboru VKS na vrednovanje.Programi za kontinuiranu edukaciju mogu biti organizovani na Fakultetu ili izvan Fakulteta, poregionalnim centrima, u saradnji sa VKS, regionalnim odborima VKS, Zajednicom srednjihpoljoprivrednih i veterinarskih škola Srbije, profesionalnim udruženjima, institutima i drugimorganizacijama i subjektima uključenim u sistem kontinuirane edukacije.

2.2 KOMENTARI (COMMENTS)

Napisati komentar na organizaciju i funkcionisanje fakulteta koje smatrate potrebnim dase upotpuni dokumentacije (Add any comments on the organisation and functioning of theFaculty that you feel useful for completing the description.)

Trebalo bi pojačati veze Fakulteta sa drugim subjektima veterinarske struke u državi.

2.3 SUGESTIJE (SUGGESTIONS)

Ako niste zadovoljni situacijom, molim vas napišite listu sugestija za promene poredosledu značajnosti i opišite činioce koji su limitirakući za dalji razvoj fakulteta (If you arenot satisfied with the situation, please list your suggestions for change in order of importanceand describe any factors which are limiting the further development of your Faculty).

Ograničavajući faktor za razvoj Fakulteta je politika Univerziteta koji često donosi opštapravna akta za sve Fakultete ne uzimajuči u obzir specifičnosti pojedinih Fakulteta kao što je naš.Dodatno, nacionalni akreditacioni zahtevi se znatno razlikuju od zahteva EAEVE što takođe možeda onemogući razvoj naše institucije u željenom pravcu.


19

3 FINANSIJE (FINANCES)

3.1 ČINJENIČNE INFORMACIJE (FACTUAL INFORMATION)

3.1.1 OPŠTE INFORMACIJE (GENERAL INFORMATION)

Naznačiti da li trenutni finansijski model odgovara misiji fakulteta (Indicate whetherthe Faculty’s current financial model (system) meets the Faculty’s mission).

Fakultet veterinarske medicine, Univerziteta u Beogradu se finansira prema godišnjembudžetu i finansijskom planu. Obim finansija nije dovoljan da proizvede studijski programvrhunskog kvaliteta.

Dodatno naznačite (In addition please specify):

Kako se usmeravaju sredstava (uključujući javno finansiranje) prema fakultetu i kojetelo to odlučuje (How the allocation of funding (including public funding) to the Facultyis determined, and by what body).

Fakultet veterinarske medicine, Univerziteta u Beogradu se finansira iz Budžeta RepublikeSrbije i iz sopstvenih sredstava. Troškove rada fakulteta u pogledu ličnih zarada, fiksnih troškovai varijabilnih (materijalnih) troškova procenjuje Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkograzvoja. Procenu troškova pregleda i odobrava Ministarstvo finansija Republike Srbije kojeprocenu prosleđuje Vladi Republike Srbije. Vlada predlaže Zakon u budžetu za tekuću godinukoji usvaja Narodna skupština Republike Srbije. Generalno, 60% troškova snosi Fakultet a oko40% troškova nadoknađuje Ministarstvo. Troškovi određeni ovim putem se islaćuju podnadzorom Uprave za trezor Ministarstva finansija.

Pravna regulativa finansiranja visokoškolskih ustanova se zasniva na 4 zakona:

1. Zakon o visokom obrazovanju

2. Zakon o budžetu Republike Srbije

3. Zakon o platama u državnim organima i javnim službama

4. Zakon o radu

i 2 uredbe:

Uredba o normativima i standardima uslova rada univerziteta i fakulteta za delatnostikoje se finansiraju iz budžeta

Uredba o koeficijentima za obračun i isplatu plata zaposlenih u javnim službama


20

Sredstva iz budžeta do krajnjih korisnika – visokoškolskih ustanova - stižu kroz trimeđusobno zavisna procesa:

1. Učešće u budžetu - određivanje ukupne sume novca namenjene visokom obrazovanju

2. Raspodela novca visokoškolskim ustanovama

3. Raspodela novca unutar visokoškolske ustanove

Sopstvena sredstva Fakultet veterinarske medicine ostvaruje naplatom školarine,naplatom prijave ispita, prihodima sa istraživačkih projekata i na osnovu vršenja uslugalaboratorijske dijagnostike, kliničkog rada i drugo. Rapodelu prihoda ostvarenih kao sopstvenasredstva vrši Savet Fakulteta odnosno Dekan kao nosilac prenešenih ovlašćenja. Dekan jeodgovoran za normalno funkcionisanje fakulteta, a u poslovima vezanim za planiranje iizvođenje osnovnih studija, finansija, postdiplomskih studije i istraživanja pomažu mupostavljeni prodekani.

Troškovi koje ostvaruje fakultet planiraju se godišnje finansijskim planom koji odobravaSavet Fakulteta a za čije ostvarivanje je odgovoran Dekan.

Da li se usmeravanje sredstava kompletno ili jednim svojim delom vezuje za određenifaktor kao što je: broj studenata, broj istraživanja, opisati (If the allocation of funds, orany significant proportion of it, is linked to a particular factor (e.g. student numbers,research output), please describe this).

Ministarstvo Prosvete, nauke i tehnološkog razvoja predviđa i odobrava troškove fakultetana osnovu broja normativnih grupa za teoretsku i praktičnu nastavu. Ovim obračunom seutvrđuju kvote i iznosi zarada zaposlenih u nastavi, nenastavnom osoblju, materijalnim i fiksnimtroškovima.

Kako se osnova finansiranja fakulteta poredi sa drugim oblastima (da li se izdvaja višesredstava za kliničke predmete u odnosu na druge discipline) kako se vrši raspodelasredstava u okviru fakulteta (How the basis for funding the Faculty compares withthose teaching other courses (e.g. whether veterinary training receives a higher budgetweighting compared to other disciplines). How the allocation of funds within theFaculty is decided).

Finansiranje Fakulteta kao budžetskog korisnika dolazi direktno iz Ministarstva Prosvete,nauke i tehnološkog razvoja.


21

Koji su mehanizmi za nabavku skupocene opeme i njenu zamenu (What are themechanisms for funding major equipment and its replacement)?

Koji su mehanizmi za kapitalne investicije (građevinski radovi, kapitalna oprema) ikako se donose odluke vezane za ovu temu (The mechanism(s) for funding capitalexpenditure (e.g. building work, major items of equipment) and how decisions aretaken in this matter).

Koji su mehanizmi koji pružaju neophodnu podršku održavanju zgrada i kako se donosiodluka po ovom pitanju (The mechanism(s) to provide the necessary support forbuilding maintenance and how decisions are taken in this matter).

Fakultet se za skupu opremu, građevinske radove i radove na održavanju postojećihobjekata obraća Ministarstvu prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, kao nosioca ovlašćenjaosnivača fakulteta – Republike Srbije. Godišnjim planom navedenog Ministarstva raspoređuju sesredstva iz posebnog fonda. Kako je taj fond poprilično mali i dug je period čekanja Fakultetnajčešće iz sopstvenih sredstava finansira kapitalne investicije i hitne intervencije.

3.1.2 INFORMACIJE O EKSTRA PRIHODU (INFORMATION ON EXTRA INCOME)

Koji procenat prihoda od sledećeg porekla se prosleđuje drugim telima (univerzitet,itd.) (What percentage of income from the following sources does the veterinaryteaching Faculty have to give to other bodies (university, etc.))?

klinički i dijagnostički rad (clinical or diagnostic work)

istraživački dohodak (research grants)

drugo (objasniti) (other (please explain)

Fakultet plaća Univerzitetu u Beogradu godišnju članarinu u fiksnom iznosu od 120 000 RSD iplaća se 1 500,00 RSD BU od školarine svakog samofinansirajućeg studenta. Svaki student jeprilikom upisa godine obavezan da uplati 100 RSD Centru za razvoj karijere i savetovanjastudenata Univerziteta u Beogradu.

Da li studenti plaćaju školarinu / upisninu (Please indicate whether students paytuition/registration fees)?

Kolike su (How much these are)?

Ko ih određuje (How they are decided)?


22

Kako se raspoređuju ta sredstva (How the funds are distributed)?

Studije se na Fakultetu Veterinarske medicine upisuju na osnovu prijemnog ispita. Najboljerangirani studenti se upisuju na studije i njih finansira Republika Srbija (budžetski studenti).Uslove i broj studenata na finansiranju iz bužeta godišnjim kvotom propisuje Ministarstvoprosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. Naknada za polaganje prijemnog ispitaje 5 000 RSD. Školarina za samofinansirajuće studente iznosti 120 000 RSD za prvu godinu naintegrisanim osnovnim i akademskim studijama, za ostale godine puna cena je 96 000 RSD.Svaka godina studija nosi po 60 ESPB , a student može upisati godinu ako je iz predhodne godineminimalno sakupio 37 ESPB bodova kao samofinansirajući a za budžetske studente svake godinese propisuje broj potrebnih ESPB. Svaki bod prenešen iz predhodne godine se naplaćuje po 1200 RSD a upis godine se naplaćuje 24 000 RSD. Prijava ispita je 200 RSD do trećeg pokušaja, asvaki naredni je 1000 RSD. Za inostrane studente godišnja školarina je 2 500 € na integrisanimosnovnim i akademskim studijama. Godišnja školarina za doktorske akademske studije iznosi180 000 RSD a za akademske i uže specijalizacije 120 000 RSD. Prilikom upisa postdiplomskenastave naplaćuje se 6 000RSD a svaka prijava ispita košta 500 RSD.

Dekan donosi rešenje o cenovniku usluga za sve nivoe studija za određenu školsku godinu.

Svi prihodi stečeni po ovoj osnovi ulaze u sopstvena sredstva Fakulteta i o njihovoj raspodeliodlučuje Savet fakulteta preko Dekana. Budžetskim prilivima se pokriva oko 95% ličnihdohodaka zaposlenih, 17% fisnih troškova fakulteta i oko 20% varijabilnih troškova. Ostataksredstava se obezbeđuje iz sopstvenih prihoda.

3.1.3 PREGLED PRIHODA I RASHODA (OVERVIEW INCOME (REVENUE) AND EXPENDITURE)

Tabela 3.1: Prihod/Rashod in €

Država (vlada) Prihod od strane Fakulteta

UkupnoGodina

UpućenoUniverzitetuizvan Fakulteta

DirektnoFakultetu

Prihod odpruženih usluga

Istraživanje

2013 N/A1 3.145.095 727.391 370.853 4.243.3392012 N/A1 2.981.313 700.730 294.070 3.976.1132011 N/A1 3.000.808 617.565 294.940 3.913.313

1Nemamo informacije


23

Table 3.2: Troškovi €

GodinaPlaćanje Troškovi za koje nisu potrebna izdvajanja

UkupnoPlate Podrškanastavi

Podrškaistraživanju

Podrškaklinikama

Drugo1

2013 2.210.173 365.426 113.209 2.688.8082012 2.089.669 353.783 164.730 3.478 2.611.6602011 1.888.817 429.478 65.496 2.383.791Obratite pažnju da neke tražene informacije mogu biti nedostupne svim fakultetima; takveslučajeve označite sa N/A uz odgovarajuće objašnjenje.


Za nastavu nikada sredstva nisu dovoljna, dajte komentar na protokole koji supogotovo teški za ispuniti u sadašnjoj finansijskoj situaciji. Dajte neki komentar ili ličnomišljenje za koje mislite da bi pomoglo ekspertima u pogledu fakultetskih fionansija(Teaching establishments never have enough finance. Please comment on any of theGuidelines and Requirements” that are particularly difficult to fulfil in the presentfinancial situation. Please make any comments that you feel would help the expertsconcerning the Faculty’s finances).

Šta je prioritet za potrošnju u slučaju povećanja budžeta (What is your number onepriority for the use of any increased funding)?

Komentar na fleksibilnost i autonomiju koju ima fakultet u finansijskom smislu(Comment on the degree of autonomy and flexibility available to the Faculty infinancial matters).

Dajete komentar na procenat koji prihodi ostvareni uslugama fakulteta ostaju naraspolaganju svojoj svrsi, i gde se nalazi prelomna tačka kada se prihod zapravosmatra gubitkom (Comment on the percentage of income from services that theFaculty is allowed to retain for its own use, and in particular on the extent to whichloss of this income acts as a disincentive for the services concerned).

Dajte neki opšti komentar koji bi pomogao ekspertima u pogledu fakultetskih finansija(Please make any other general comments that you feel would help the expertsconcerning the Faculty’s finances.)


24

Oprema koja se koristi u istraživanjima, kliničkom radu i dijagnostici se vrtoglavo razvija i vrloje skupa. Nemoguće je ispratiti potrebe za kupovinom opreme poslednje generacije iz budžetanamenjenom nastavi. Prioriteti za nabavku se postavljaju svake godine od strane Savetafakulteta i nastoji se stalnom unapređivanju u tehnološkom smislu. U pogledu finansiranjanabavke opreme koja nije na listi prioriteta, najznačajniju ulogu imaju istraživački fondovi.

Fakultet ima poprilično veliku autonomiju u usmeravanju sredstava iz sopstvenih prihoda itako postiže određeni stepen fleksibilnosti u odnosu na trenutnu situaciju.

Ukoliko bi došlo do dopune budžeta, prioritet bi imala reorganizacija fakulteta u pogleduorganizovanja kliničke i laboratorijske nastave i dijagnostike, kako u pogledu nabavke opreme,tako i ljudstva. Time bi se postigla ušteda koja bi se ogledala povoljnijim finansijskim planom i zaduži niz godina. Po finansije fakulteta bi najpovoljnije bilo drastično povećanje obima poslakliničkog rada i laboratorijskog istraživanja i time bi se postigli prihodi koji bi se koristili zaunapređivanje opreme i obuke ljudstva.


Ako niste zadovoljni situacijom, navedite nedostatke i dajte sugestije po redosleduvažnosti i opišite faktore koji ograničavaju dalji razvoj fakulteta (If you are not satisfiedwith the situation, please list any shortcomings and provide suggestions in order ofimportance and describe any factors which are limiting the further development ofyour Faculty).

Studije Veterinarske medicine su veoma skupe studuje. Zahtevaju skupu laboratorijskuopremu i njeno održavanje, ogledne životinje i terensku nastavu. Distribucija finansija sa pozicijebudžeta Republike Srbije ne daje povoljne izglede za prvoklasnu i savremenu nastavnu bazu.Sopstveni izvori prihoda omogućavaju normalno funkcionisanje fakulteta. Istraživački potencijalzaposlenih je uposlen u nabavku potrošnog materijala, koji se primenjuje i u određenimsegmentima nastave.


25

4. NASTAVNI PLAN (CURRICULUM)

4.1 ČINJENIČNE INFORMACIJE (FACTUAL INFORMATIONS)

Navedite da li postoji definisan nacionalni nastavni plan i (ako je moguće) na koji načini koji organi odlučuju o tome (Indicate whether there is a defined national curriculumand (if applicable) how and by what body decisions are taken on this).

N/A

Opišite stepen slobode koji Fakultet ima da menja nastavni plan. (Outline howdecisions on curriculum matters and course content are taken within the Faculty).

N/A

Kratko naznačite kako su odluke o nastavnom planu i sadržaju kurseva prihvaćene uokviru Fakulteta (Outline how decisions on curriculum matters and course content aretaken within the Faculty).

Glavno telo Fakulteta koje odlučuje o akademskim pitanjima je Savet Fakulteta. Po objavi dasu izmene u Nastavnom programu prihvaćene, Savet imenuje Komisiju za nastavni plan iprogram sa mandatom da analizira postojeći Nastavni program, relevantne nacionalne i EUzakonske propise (uključujući nacionalne standard za akreditaciju i EAVE SOP) kao i izvestan brojnastavnih programa odobrenih EU ustanova.

Komisija priprema amandmane ili novi nacrt nastavnog plana koji je dostupan svimčlanovima nastavnog osoblja Fakulteta na korekciju i sugestije. Svi dostavljeni predlozi su zatimpredmet diskusije i usklađuju se između zahteva profesora i parametara koji su dobijeni kaozakonske i stručne smernice da bi se dobio finalni tekst Nacrta nastavnog programa. SavetFakulteta formalno prihvata taj document na jednoj od svojih sednica.

Poslednja veća izmena Nastavnog programa je prihvaćena 2009. godine i stupila je na snaguu školskoj 2009/10 (sa manjim izmenama u kasnijim amandmanima). Ovo je podržano odTEMPUS projekta JEPCD-18031-2003. Tada je Fakultet uveo šestogodišnji nastavni program sastručnim izbornim oblastima, a umesto dotadašnjeg petogodišnjeg nastavnog programa. Uovom trenutku (2014/15) FVM upisuje studente u šestu godinu “novog” programa, u isto vremezatvarajući prethodni program. Međutim, zbog zakonskih obaveza biće nekih zaostalih posledica– naime, studentima mora da se dozvoli da završe svoje studije u prema nastavnom programu ukoji su prvobitno upisani.


26

Naznačite kako se donose odluke o raspodeli sati između različitih predmeta i ouspostavljanju ravnoteže između teorijske i praktične nastave (Tabele 4.1, 4.2 i 4.3)(Outline how decisions are taken on the allocation of hours between the varioussubjects and on the balance between theoretical and practical teaching (Tables 4.1, 4.2and 4.3)).

Molimo da pogledate gore opisano.

Ukažite na prisustvo i raspoloživost integrisanog nastavnog programa. Opišite stepentrenutne integrisanosti i obim vremena koje se posvećuje predmetima sa liste EU I onihkoji nisu (Tabela 4.4) (Indicate the presence and disposition of an integratedcurriculum. Describe the degree of integration present and the amount of time devotedfor EU- and non-EU-listed subjects (Table 4.4)).

N/A

4.1.1 VAŽNOST PREDMETA I VRSTE VEŽBI (POWER OF SUBJECTS AND TYPES OF TRAINING)

4.1.1.1 VAŽNOST PREDMETA (POWER OF SUBJECT)

“osnovni” predmeti izabrani od strane svakog studenta; ("core" subjects taken byevery student);

”izborni” predmeti koje svaki student mora da izabere sa liste ponuđenih predmeta;("electives" which each student must select from a list of permissible subjects);

Obavezni vannastavni rad ( obligatory extramural work).

4.1.1.2 VRSTE NASTAVE (TYPES OF TRAINING)

Nema apsolutne distinkcije između termina koji se koriste da se razdvoje različiti tipovinastave. Preklapanje je neizbežno. Sledeći opisi su izvedeni iz definicija prezentovanihu odeljku “Glavni indikatori” Aneksa I (There cannot be absolute distinction betweenthe terms used to distinguish between different types of training. Overlap is inevitable.The following descriptions are derived from the definitions presented in the section'Main Indicators' of Annex I)


27

4.1.1.2.1 Teorijska nastava (Theoretical training)

Predavanja prenose teorijsko znanje. Predavanja se drže celoj grupi ili samo delustudenata sa date godine. Nastava može da bude sa ili bez nastavnih sredstava ilidemonstracionih životinja i uzoraka. Suštinska karateristika je da nema aktivnoguključivanja studenata u materiju koja se razmatra. Oni slušaju bez ostalih aktivnosti(Lectures convey theoretical knowledge. Lectures are given to an entire or partialannual intake of students. Teaching may be with or without the use of teaching aids orof demonstration animals or specimens. The essential characteristic is that there is noactive involvement of the students in the material discussed. They listen and do nothandle).

Seminari (ponekad nazvani tutorski ili grupni rad pod supervizijom) su nastavne sesijenamenjene manjim grupama studenata u toku kojih oni rade samostalno ili kao tim,na jednom delu teorijskog gradiva,i koji se pripremaju iz beleški, fotokopiranogmaterijala, članaka i bibliografskih referenci. Informacije su ilustrovane a znanje seproširuje putem prezentacije audio-vizuelnog materijala, vežbanja, diskusije i, ako jemoguće, radom na konkretnom slučaju (Seminars (sometimes called tutorials orsupervised group work) are teaching sessions directed towards a smaller group ofstudents during which they work on their own, or as a team, on part of the theory,prepared from manuscript notes, photocopied documents, articles and bibliographicreferences. Information is illustrated and knowledge extended by the presentation ofaudio-visual material, exercises, discussions and, if possible, case work).

Samostalan rad su sesije svakog studenta pojedinačno, koji koristi određeni materialkoji obezbeđuje Fakultet (npr. učenje kroz elektronske medije) (Self directed learningare sessions of individual students making use of defined teaching material providedby the Faculty (eg e-learning)).

4.1.1.2.2 Praktična nastava pod supervizijom (Supervised practical training)

Laboratorijski i rad za stolom. Uključuje nastavne sesije gde studenti samostalnoaktivno obavljaju laboratorijske eksperimente, koriste mikroskope za ispitivanjehistoloških ili patoloških uzoraka. Takođe uključuje rad na dokumentaciji iliformulisanju ideja bez rukovanja životinjama, organima, objektima ili proizvodima(npr. rad na eseju, proučavanje kliničkih slučajeva, rukovanje programima monitoringazdravstvene zaštite krda, vežbe procene rizika uz pomoć kompjutera) (Laboratory anddesk based work. Includes teaching sessions where students themselves actively


28

perform laboratory experiments, use microscopes for the examination of histologicalor pathological specimens. It also includes work on documents and idea-formulationwithout the handling of animals, organs, objects or products (e.g. essay work, clinicalcase studies, handling of herd-health monitoring programmes, risk-assessmentcomputer-aided exercises)).

Ne-klinički rad sa životinjama. Ovo su nastavne sesije gde student samostalno rade sanormalnim životinjama, na predmetima, proizvodima, trupovima itd. (npr. Stočarstvo,ante-mortem i post-mortem inspekcija, higijena namirnica, itd.) i obavljaju disekciju iliautopsiju (Non-clinical animal work. These are teaching sessions where studentsthemselves work on normal animals, on objects, products, carcasses etc. (e.g. animalhusbandry, ante mortem and post mortem inspection, food hygiene, etc.) and performdissection or necropsy).

Klinički rad. Ovo su strogo manuelne procedure studenata koje uključuju rad sanormalnim životinjama u kliničkom okruženju, na organima i kliničkim slučajevima kojiuključuju individualne pacijente i krda, koristeći relevantne dijagnostičke podatke.Hirurgija ili propedevtički manuelni rad na sistemu organa na trupovima da bi sevežbale kliničke tehnike, takođe se klasifikuju kao klinički rad (Clinical work. These arestrictly hands-on procedures by students which include work on normal animals in aclinical environment, on organs and clinical subjects including individual patients andherds, making use of the relevant diagnostic data. Surgery or propaedeutical hands-onwork on organ systems on cadavers to practice clinical techniques are also classified asclinical work).

4.1.2 NASTAVNI PLAN OSNOVNIH STUDIJA KOJE POHAĐAJU SVI STUDENTI(UNDERGRADUATE CURRICULUM FOLLOWED BY ALL STUDENTS)

4.1.2.1 SATI NASTAVNOG PROGRAMA (CURRICULUM HOURS)

U ovom odeljku se pravi razlika između sati nastavnog programa koje mora dapohađa svaki student i oni koji se nude kao izborni predmet ili sa datog spiska. Takođese traži posebna informacija o predmetima koji nisu naznačeni u Tabeli 4.2 (Thissection makes a distinction between curriculum hours to be taken by every student andthose offered as electives or within a given track. Specific information is also requestedon subjects other than those specified in table 4.2).


29

Tabela 4.0. – Struktura nastavnog plana (Detaljna tabela nastavnih sati)

Godina TEORIJSKA OBUKA PRAKTIČNA OBUKA PODSUPERVIZIJOM DRUGO UKUPNO

1. predavanja seminari Samostalnoučenje

Laboratorijskirad

Ne-kliničkirad sa živ.

Kliničkaobuka

A B C D E F GPrva (Y1)

Medicinska hemija 30 0 60 30 0 0 0 120Biologija životinja 30 0 40 20 10 0 0 100

Biofizika 30 0 30 15 0 0 0 75Biomatematika 30 0 30 15 0 0 0 75

Anatomija 105 0 180 0 120 0 0 405Topografska anatomija 15 0 20 15 0 0 0 50

Biologija biljaka 15 0 20 15 0 0 0 50Biohemija(uključujućiosnove molekularne

biologije)

60 0 80 45 0 0 0 185

Ponašanje, dobrobit izaštita životinja

15 0 20 5 10 0 0 50

Histologija i embriologija(uključujući molekularnubiologiju ćelije) - Deo 1

30 0 50 30 0 0 0 110

Jezgro nastavnog plana Y1 360 0 530 190 140 0 0 1220Izborni predmeti Y1 60 0 55 90 0 0 0 205

UKUPNO Y1 420 0 585 280 140 0 0 1425



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GDruga(Y2)

Histologija i embriologija(uključujući molekularnubiologiju ćelije) - Deo 2

45 0 50 45 0 0 0 140

Stočarstvo 60 0 90 30 30 0 0 210Fiziologija 120 0 145 90 0 0 0 355

Mikrobiologija i imunologija 90 0 120 75 0 0 0 285Ishrana životinja 75 0 100 75 0 0 0 250

Parazitologija 60 0 45 30 0 0 0 135Veterinarska higijena -Deo

115 0 20 15 0 0 0 50

Jezgro nastavnog plana Y2 465 0 570 360 30 0 0 1425Izborni predmeti Y2 30 0 30 15 0 0 0 75

UKUPNO Y2 495 0 600 375 30 0 0 1500


30



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GTreća (Y3)

Veterinarska higijena -Deo2

45 0 40 15 15 0 0 115

Bolesti pčela 15 0 10 0 0 15 0 40Patofiziologija 45 0 70 45 0 0 0 160

Veterinarska genetika(uključujući molekularnu

genetiku)

15 0 30 15 0 0 0 60

Opšta patologija 60 0 100 15 30 0 0 205Specijalna patologija 60 0 100 25 20 0 0 205

Farmakologija itoksikologija (uključujući

farmaciju)

105 0 120 75 0 0 0 300

Opšta klinička dijagnostika(Propedevtika)

30 0 30 0 0 60 0 120

Anestezija 15 0 20 0 0 15 0 50Bolesti riba 15 0 10 0 0 15 0 40

Klinička parazitologija 30 0 30 15 0 0 0 75Jezgro nastavnog plana Y3 435 0 560 205 65 105 0 1370

Izborni predmeti Y3 30 0 30 60 0 0 0 120UKUPNO Y3 465 0 590 265 65 105 0 1490



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GČetvrta (Y4)

Dijagnostičko snimanje 30 0 30 0 0 30 0 90Opšta hirurgija 30 0 30 15 15 30 0 120

Specijalna hirurgija 45 0 30 0 0 30 0 105Porodiljstvo, reprodukcija &

reproduktivni poremećaji120 0 90 0 0 105 0 315

Medicina konja 60 0 50 0 0 45 0 155Medicina malih životinja 60 0 50 0 0 60 0 170

Medicina preživara 90 0 50 0 0 60 0 200Osnove higijene namirnica

animalnog porekla30 0 40 15 0 0 0 85

Menadžment veterinarskeprakse

30 0 10 0 0 0 0 40

Jezgro nastavnog plana Y4 495 0 380 30 15 360 0 1280


31

Izborni predmeti Y4 15 0 15 15 0 0 0 45Vanredna praksa Y4 0 0 0 0 0 90 0 90

UKUPNO Y4 510 0 395 45 15 450 0 1415



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GPeta (Y5)

Medicina svinja 45 0 40 0 0 30 0 115Medicina živine 45 0 40 0 0 30 0 115

Medicina divljih životinja 15 0 20 0 0 15 0 50Zarazne bolesti životinja

(uključujući epidemiologiju)90 0 100 60 0 0 0 250

Higijena i tehnologija mleka 60 0 50 25 5 0 0 140Higijena i tehnologija mesa 105 0 100 40 35 0 0 280Radiobiologija i radijaciona

higijena15 0 20 30 0 0 0 65

Jezgro nastavnog plana Y5 375 0 370 155 40 75 0 10151OP1 – nastavni sati 75 20 120 0 0 100 0 315

OP1 - Vannastavna praksa 0 0 0 0 0 90 0 90OP1 - MEĐUZBIR Y5 75 20 120 0 0 190 0 405UKUPNO Y5 + OP1 450 20 490 155 40 265 0 1420OP2 - nastavni sati 75 30 120 30 60 0 0 315



OP4 - Vannastavna praksa 0 0 0 0 90 0 0 90OP4 - MEĐUZBIR Y5 75 0 120 60 150 0 0 405UKUPNO Y5 + OP4 450 0 490 215 190 75 0 1420



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GŠesta (Y6)

Veterinarska sudskamedicina

30 0 30 30 0 0 0 90


32

Veterinarski zakonskipropisi

15 0 15 15 0 0 0 45

Etika u veterinarskoj praksi 5 10 15 0 0 0 0 30Veterinarstvo i seoska

ekonomija30 0 20 0 0 0 0 50

Kontrola kvaliteta namirnicaanimalnog porekla

15 0 20 30 0 0 0 65

Mobilna klinika 0 0 10 0 0 90 0 100Jezgro nastavnog plana Y6 95 10 110 75 0 90 0 380

Diplomski rad iDiplomska teza (GT)

0 20 140 Vanrednih90 sati u kategorijiD, E ili F, sa izabranim OP Y6

0 160

OP1 - nastavni sati 120 25 180 55 15 145 0 540OP1 - Vannastavna praksa 0 0 0 0 0 240 0 240

OP1 - MEĐUZBIR Y6 120 25 180 55 15 385 0 780UKUPNO Y6 + GT + OP1 215 55 430 130 15 475 0 1320

OP2 -nastavni sati 120 15 180 15 0 210 0 540OP2 - Extramural practice 0 0 0 0 0 240 0 240






Tabela 4.1: Opšta tabela sati nastavnog programa koje pohađaju svi student


1 - 6 predavanja seminari Samostalnoučenje

Laboratorijski rad


Kliničkaobuka

A B C D E F GJezgro nastavnog plana Y1 360 0 0 190 140 0 0 690Jezgro nastavnog plana Y2 465 0 0 360 30 0 0 825Jezgro nastavnog plana Y3 435 0 0 205 65 105 0 810Jezgro nastavnog plana Y4 495 0 0 15 0 360 0 870Jezgro nastavnog plana Y5 375 0 0 155 40 75 0 645Jezgro nastavnog plana Y6 95 10 0 30 0 90 0 270

UKUPNO 2225 10 0 955 275 630 0 4110


33



Laboratorijski rad


Kliničkaobuka

A B C D E F GIzborni predmeti Y1 60 0 0 90 0 0 0 150Izborni predmeti Y2 30 0 0 15 0 0 0 45Izborni predmeti Y3 30 0 0 60 0 0 0 90Izborni predmeti Y4 15 0 0 15 0 0 0 30

UKUPNO 135 0 0 180 0 0 0 315



Laboratorijski rad


Kliničkaobuka

A B C D E F GIzborna oblast 1 195 45 0 55 15 245 0 555Izborna oblast 2 195 45 0 45 60 210 0 555Izborna oblast 3 195 120 0 90 150 0 0 555Izborna oblast 4 195 0 0 280 80 0 0 555



Laboratorijski rad


Kliničkaobuka

A B C D E F GVannastavni Y4 0 0 0 0 0 90 0 90

Vannastavni OP1 Y5, 6 0 0 0 0 0 330 0 330Vannastavni OP2 Y5, 6 0 0 0 0 90 240 0 330Vannastavni OP3 Y5, 6 0 0 0 0 330 0 0 330Vannastavni OP4 Y5, 6 0 0 0 0 330 0 0 330

UKUPNO / STUDENT 420


6 predavanja seminari Samostalnoučenje

Laboratorijski rad


Kliničkaobuka

A B C D E F GDiplomski rad Y6 0 20 140 Vannastavnih 90 sati u

kategorijama D, E ili F,i okviru IP Y6

0 160

1OP = Orijentacioni paket, za detalje videti Tabelu 4.4.


34

Tabela 4.1.A – Generalna tabela nastavnog plana

a) Uključujući izbornu oblast 1: KLINIČKA PATOLOGIJA I TERAPIJA SOCIJALNIH ŽIVOTINJA

GODINATEORIJSKA OBUKA PRAKTIČNA OBUKA POD

SUPERVIZIJOM DRUGO UKUPNO

predavanja seminari Samostalnoučenje

Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GPrva 420 0 585 280 140 0 0 1425

Druga 495 0 600 375 30 0 0 1500Treća 465 0 590 265 65 105 0 1490

Četrvrta 510 0 395 45 15 450 0 1415Peta 450 20 490 155 40 265 0 1420Šesta 215 55 430 130 15 475 0 1320

UKUPNO 2555 75 3090 1250 305 1295 0 8570

b) Uključujući izbornu oblast 2: PROIZVODNJA, PATOLOGIJA I TERAPIJA FARMSKIH ŽIVOTINJA




Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GPrva 420 0 585 280 140 0 0 1425

Druga 495 0 600 375 30 0 0 1500Treća 465 0 590 265 65 105 0 1490


UKUPNO 2555 75 3090 1240 350 1260 0 8570

c) Uključujući izbornu oblast 3: PREVENTIVNA VETERINARSKA MEDICINA




Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GPrva 420 0 585 280 140 0 0 1425

Druga 495 0 600 375 30 0 0 1500Treća 465 0 590 265 65 105 0 1490


35


UKUPNO 2555 150 3090 1285 770 720 0 8570

d) Uključujući izbornu oblast 4: HIGIJENA I TEHNOLOGIJA NAMIRNICA ANIMALNOG POREKLA




Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GPrva 420 0 585 280 140 0 0 1425

Druga 495 0 600 375 30 0 0 1500Treća 465 0 590 265 65 105 0 1490


UKUPNO 2555 30 3090 1475 700 720 0 8570

Tabela 4.2: Nastavni program koji pohađa svaki student (Jezgro nastavnog plana)

PREDMET TEORIJSKA OBUKA PRAKTIČNA OBUKA PODSUPERVIZIJOM DRUGO UKUPNO


Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F G1. Osnovni predmeti

Biofizika 30 0 30 15 0 0 0 75Medicinska hemija 30 0 60 30 0 0 0 120Biologija životinja 30 0 40 18 12 0 0 100Biologija biljaka 15 0 20 15 0 0 0 50Biomatematika 30 0 30 15 0 0 0 75

1 – Ukupan broj sati 135 0 180 93 12 0 0 420

2. Bazične naukeAnatomija 105 0 180 0 120 0 0 405

Topografska anatomija 15 0 20 15 0 0 0 50Histologija i embriologija(uključujuči molekularnu

biologiju ćelije)

75 0 100 75 0 0 0 250

Fiziologija 120 0 145 90 0 0 0 355


36

Biohemija (uključujučiosnove molekularne

biologije)

60 0 80 45 0 0 0 185

Veterinarska genetika(uključujući molekularnu

genetiku)

15 0 30 15 0 0 0 60

Farmakologija itoksikologija (uključujući

farmaciju)

105 0 120 75 0 0 0 300

Mikrobiologija iimunologiju

90 0 120 75 0 0 0 285

Etika u veterinarskoj praksi 5 10 15 0 0 0 0 302 - – Ukupan broj sati 590 10 810 390 120 0 0 1920

***Epidemiologija

3. Kliničke naukePorodiljstvo, reprodukcija

& reproduktivniporemećaji

120 0 90 0 0 105 0 315

Opšta patologija 60 0 100 15 30 0 0 205Specijalna patologija 60 0 100 25 20 0 0 205

Patofiziologija 45 0 70 45 0 0 0 160Parazitologija 60 0 45 30 0 0 0 135

Klinička parazitologija 30 0 30 15 0 0 0 75Opšta hirurgija 30 0 30 0 0 30 0 90

Specijalna hururgija 45 0 30 0 0 30 0 105Anestezija 15 0 20 0 0 15 0 50

Medicina konja 60 0 50 0 0 45 0 155Medicina malih životinja 60 0 50 0 0 60 0 170

Medicina preživara 90 0 50 0 0 60 0 200Medicina svinja 45 0 40 0 0 30 0 115Medicina živine 45 0 40 0 0 30 0 115

Medicina divljih životinja 15 0 20 0 0 15 0 50Bolesti riba 15 0 10 0 0 15 0 40

Bolesti pčela 15 0 10 0 0 15 0 40Dijagnostičko snimanje 30 0 30 0 0 30 0 90

Mobilna klinika 0 0 10 0 0 90 0 100Zarazne bolesti životinja

(uključujućiepidemiologiju)

90 0 100 60 0 0 0 250

Veterinarska sudskamedicina

30 0 30 30 0 0 0 90

Veterinarski zakonskipropisi

15 0 15 15 0 0 0 45


37

Opšta klinička dijagnostika(Propedevtika)

30 0 30 0 0 60 0 120

3 - – Ukupan broj sati 1005 0 1000 235 50 630 0 2920*Preventative medicine Included in Infectious diseases; offered as one orientation package

*Veterinary state medicineand public health

Food production and safety, Zoonoze control, Environmental contamination,Role of animals in the society

*Therapeutics Included in all "animal species medicine" subjects

4. Animalna proizvodnjaPonašanje, dobrobit i

zaštita životinja15 0 20 5 10 0 0 50

Ishrana životinja 75 0 100 75 0 0 0 250Veterinarstvo i ekonomika

seoskih gazdinstava30 0 20 0 0 0 0 50

Stočarstvo i animalnaproizvodnja

60 0 90 30 30 0 0 210

Zoohigijena 60 0 60 30 15 0 0 165Radiobiologija i radijaciona

higijena15 0 20 30 0 0 0 65

4 - – Ukupan broj sati 255 0 310 170 55 0 0 790*Animalna proizvodnja Integrisana u Stočarstvo

*Agronomija Uključena u Veterinarstvo i ekonomika seoskih gazdinstava

5. Higijena namirnica ijavno zdravlje

Osnovi higijene namirnicaanimalnog porekla

30 0 40 15 0 0 0 85

Higijena i tehnologijamleka

60 0 50 25 5 0 0 140

Higijena i tehnologija mesa 105 0 100 40 35 0 0 280Kontrola kvaliteta

namirnica animalnogporekla

15 0 20 30 0 0 0 65

5 - – Ukupan broj sati 210 0 210 110 40 0 0 570

6. Stručno znanjeMenadžment veterinarske

preakse30 0 10 0 0 0 0 40

6 - – Ukupan broj sati 30 0 10 0 0 0 0 40*Pisanje veterinarskihsertifikata i izveštaja

Uljučeno u patologiju, Zarazne bolesti,Veterinarsku sudsku medicine i Veterinarske zakonske propise

*Planiranje karijere imogućnosti

Uključeno u Menadžmrnt veterinarske prakse


38

Molimo naznačite:

Institucija, koja zbog karaktera svog nastavnog programa nije u mogućnosti da komletira Tabelu4.2 može, kao alternativu, da obezbedi detaljan prikaz svog nastavnog programa. Ovo bi trebaloda omogući da se dođe do zaključaka o tome u kojoj meri su zahtevi postavljeni direktivom2005/36/EC ispunjeni. Vrednosti za odnos R6, R7 i R8 (Aneks I, 2.10) moraju da se prilože.

Tabela 4.3: Sati nastavnog programa koji se pohađaju kao izborni. Svaki student bira ukupno315 sati raspodeljenih kroz prve 4 godine nastavnog plana.



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F G1. Osnovni predmetiStrani jezik (Engleski,

Francuski ili Ruski)30 0 25 30 0 0 0 60

Eksperimentalna hemija 15 0 15 30 0 0 0 45Psihosocijalni aspektiodnosa ljudi-životinje

15 0 15 30 0 0 0 45

Medicinsko i otrovno biljeBalkana

15 0 15 0 0 0 0 15

2. Bazične naukeMolekularno-genetičkemetode u veterinarskoj

medicini

15 0 15 15 0 0 0 30

Farmakognozija 15 0 15 15 0 0 0 30Radiolekologija 15 0 15 15 0 0 0 30

3. Kliničke naukeFizičke osnovedijagnostičkih i

terapeutskih metoda

15 0 15 30 0 0 0 45

Sportska medicina 15 0 15 30 0 0 0 45Uvod u veterinarskukliničku laboratoriju

15 0 15 30 0 0 0 45

Dijagnostičke procedure ukliničkoj parazitologiji

15 0 15 30 0 0 0 45

Tropske bolesti 15 0 15 15 0 0 0 30Fizikalna terapija 15 0 0 15 0 0 30

Uvod u veterinarskukliničku praksu

15 0 15 45 0 0 0 30


39

4. Animalna proizvodnjaProizvodnja i gajenje

sportskih konja15 0 15 30 0 0 0 45

Proizvodnja i gajenje pasa imačaka

15 0 15 30 0 0 0 45

Proizvodnja i gajenjefarmskih životinja

15 0 15 30 0 0 0 45

Proizvodnja i gajenje divljihi egzotičnih životinja

15 0 15 30 0 0 0 45

Proizvodnja i gajenjegolubova i kaveznih ptica

15 0 15 15 0 0 0 30

Kinologija i felinologija 15 0 15 30 0 0 0 45Akvakultura 15 0 15 15 0 0 0 30Akvaristika 15 0 15 0 0 0 0 15

Bioklimatologija ibiometeorologija

15 0 15 0 0 0 0 15

Zaštita i spasavanjeugroženih životinja

15 0 15 30 0 0 0 45

5. Higijena namirnica ijavno zdravlje

6. Stručno znanje

Izborni predmet po svojoj prirodi pruža mogućnost da student naprave razliku i izaberu.Međutim, ukupni broj sati koje pohađa svaki student iz različitih grupa predmeta, mora da senavede.

Tamo gde Fakultet vodi tzv. “sistem smerova”, to bi trebalo da bude naznačeno prilikompopunjavanja Tabele 4,3. Odvojene tabele bi trebalo da budu obezbeđene za svaki smer, npr.Tabela 4,3a: Program broja nastavnih sati sa EU-liste predmeta treba da budu stavljeni u“smer medicine konja”.


40

Tabela 4.4: Sati nastavnog programa predmeta koji nisu na spisku u Tabeli 4.2 a koje pohađasvaki student, uključujuči Diplomski rad (finalna Diplomska teza ili finalni Diplomski rad).

A) Izborna oblast 1: KLINIČKA PATOLOGIJA I TERAPIJA SOCIJALNIH ŽIVOTINJA



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GAnesteziologija i

intenzivna terapija15 0 20 0 0 15 0 50

Savremeneinstrumentalne metode za

dijagnostiku i terapiju

15 0 20 0 0 15 0 50

Klinička dijetetika 10 20 20 0 0 0 0 50Odabrana poglavlja izhirurgije, ortopedije i

oftalmologije

20 0 30 0 0 40 0 90

Odabrana poglavlja izinterne medicine konja

15 0 30 0 0 30 0 75

Međuzbir Y5. 75 20 120 0 0 100 0 315

Preventivna medicina 15 0 20 20 0 0 0 55Odabrana poglavlja iz

medicine malih životinja30 0 30 0 0 40 0 100

Onkologija 15 0 20 15 15 0 0 65Odabrana poglavlja izreprodukcije socijalnih

životinja

20 0 30 0 0 40 0 90

Urgentna medicina 10 0 10 0 0 40 0 60Lboratorijska dijagnostika 10 0 20 20 0 0 0 50

Poremećaji ponašanja 10 10 20 0 0 0 0 40Organizacija i

menadžment veterinarskeprakse

10 15 10 0 0 0 0 35

Specijalna radiologijasocijalnih životinja

0 0 20 0 0 25 0 45

Međuzbir Y6. 120 25 180 55 15 145 0 540OP1 - UKUPNO 195 45 300 55 15 245 0 855


41

B) Izborna oblast 2: PROIZVODNJA, PATOLOGIJA I TERAPIJA FARMSKIH ŽIVOTINJA



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GPoremećaji ponašanja 15 0 20 0 15 0 0 50

Menadžment veterinarskeprakse

15 15 20 0 0 0 0 50

Higijena farmskih životinja 15 0 20 0 30 0 0 65Klinička ishrana 15 15 30 15 0 0 0 75

Bolesti živine 15 0 30 15 15 0 0 75Međuzbir Y5. 75 30 120 30 60 0 0 315

Klinička farmakoterapija 15 15 30 15 0 0 0 75Bolesti svinja 45 0 50 0 0 60 0 155

Bolesti goveda 40 0 50 0 0 75 0 165Reprodukcija farmskih

životinja20 0 50 0 0 75 0 145


C) Izborna oblast 3: PREVENTIVNA VETERINARSKA MEDICINA



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GEkonomika preventivneveterinarske medicine

15 0 15 0 0 0 0 30

Higijensko sanitarne mereu organskoj proizvodnji

0 15 15 0 0 0 0 30

Životinjske vrste kojeugrožavaju urbane oblasti

15 0 15 0 0 0 0 30

Prevencija bolesti pčela isvilenih buba

0 15 15 0 0 0 0 30

Proizvodnja farmskihživotinja kao ekološki rizik

10 0 15 0 15 0 0 40

Tehnološke osobinefarmskih objekata

10 0 15 0 15 0 0 40


42

Medikamentoznaprevencija bakterijskih,

protozoa i virusnihinfekcija

15 15 15 15 0 0 0 60

Higijensko tehnološki aspektiodlaganja organskog otpada

10 15 15 15 0 0 0 55

Međuzbir Y5. 75 60 120 30 30 0 0 315Vakcinacija 15 0 20 15 15 0 0 65

Dijagnostika zaraznihbolesti

15 0 20 15 0 0 0 50

Dijagnostika parazitskohzoonoza

15 0 20 15 0 0 0 50

Veterinarske preventivnemere

15 0 20 15 15 0 0 65

Nacionalne i EU regulativeza zarazne bolesti životinja

20 10 30 0 0 0 0 60

Smeštaj i negakomercijalnih životinja

20 20 40 0 50 0 0 130

Smeštaj i nega domaćih,egzotičnih i laboratorijskih

životinja

20 30 30 0 40 0 0 120


D) Izborna oblast 4: HIGIJENA I TEHNOLOGIJA NAMIRNICA ANIMALNOG POREKLA



Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F GProizvodnja i prerada

mleka30 0 30 30 0 0 0 90

Proizvodnja i preradamesa

25 0 50 15 30 0 0 120

Integrisani sistemikontrole namirnica

(HACCAP, GMP, GHP,SSOP)

20 0 40 15 30 0 0 105

Međuzbir Y5. 75 0 120 60 60 0 0 315

Kvalitet namirnica 30 0 40 45 0 0 0 115Analiza namirnica 40 0 60 60 20 0 0 180

Higijena i tehnologijamesa ribe

10 0 15 35 0 0 0 60


43

Higijena i tehnologijamesa divljači

10 0 15 20 0 0 0 45

Higijena i tehnologijamesa živine i jaja

10 0 15 20 0 0 0 45

Higijena i tehnologijameda

10 0 15 20 0 0 0 45

Funkcionalna hrana 10 0 20 20 0 0 0 50Međuzbir Y6. 120 0 180 220 20 0 0 540

OP4 - UKUPNO 195 0 300 280 80 0 0 855

E) Diplomski rad (tema odgovara izbornoj oblasti)


Tip aktivnosti predavanja seminari Samostalnoučenje

Laboratorijskirad


Kliničkaobuka

A B C D E F G

Diplomski rad 0 20 140Vannastavnih 90 sati ukategorijama D, E ili F,

i okviru IP0 160

Tabela 4.4 zahteva informacije koje se tiču programa nastavnih sati predmeta koji nisu navedeniu Tabeli 4,2, a koji su birani od strane svakog studenta. Ako je predmet ponuđen kao izborni saposebnim smerom, molimo napravite odvojene tabele (npr. 4.4a, b…).

4.1.3 DODATNE INFORMACIJE O NASTAVNOM PROGRAMU (FURTHER INFORMATION ON THECURRICULUM)

Omogućiti uvid timu koji dolazi u posetu u bitne delove i eventualne neuobičajene iliinovativne aspekte nastavnog programa, npr.programima smerova i usmerenimprogramima) (Provide the visiting team with highlights and any unusual or innovativeaspects of the teaching programme, e.g. tracking and orientation programmes).

U važećem Nastavnom programu FVM-BU nude se obavezni/izborni “usmereni blokovi”,koji imaju za cilj da se u širem smislu povećaju znanja i veštine iz četiri glavne oblastiveterinarske profesije (za detalje videti Tabele 4.4 A, B, C, D):

1. Klinička patologija i terapija socijalnih životinja2. Proizvodnja, patologija i terapija farmskih životinja


44

3. Preventivna veterinarska medicina4. Higijena i tehnologija namirnica animalnog porekla

“Paketi” su jednaki u svom ukupnom obimu posla sa zatvorenim - određenim brojempredmeta/sati i oni se slušaju na petoj i šestoj godini studija. Studenti se upisuju na jedan odovih paketa u skladu sa svojim željama i akademskim rezultatima postignutim prethodnihgodina.

Navedite delove programa na kojima studenti moraju obavezno prisustvovati i načinkako se pristustvo proverava (State the parts of the programme that must be attendedas obligatory by the students and how the attendance is verified).

Pristustvo na predavanjima se veoma preporučuje i proverava se kroz nekoliko nasumičnihprovera tokom semestra. Svi seminari (vežbe) i praktičan rad su obavezni. Na početku semestrasvaki student dobija svoju lični karticu putem koje se prisustvo, kao i svi drugi akademskirezultati, proveravaju i ocenjuju od strane odgovornih profesora. Studenti smeju da propustenajviše 20% praktične nastave, ali moraju da nadoknade propušteno putem kolokvijuma.

Rad na klinici se proverava putem standardizovanih ličnih kliničkih dnevnika u kojima svakistudent, pod nadzorom profesora, opisuje i analizira svaki svaki klinički slučaj kome jeprisustvovao. U ovom trenutku Fakultet obrazuje jedinstveni sistem medicinske dokumentacijekoji će biti povezan sa studentskim dnevnicima (ova aktivnost je deo tekućeg TEMPUS projektaJPCR-540227-2013).

Molimo pružite precizne informacije u vezi sa praktičnim kliničkim vežbama; ukoliko sekliničke vežbe obavljaju kroz obavezne kliničke rotacije u različitim oblastima, molimodajte načelan opis kako je to struktuirano u smislu (Please provide specific informationon the practical clinical training. If clinical training is be provided through obligatoryclinical rotations in different areas, please give an outline description of how this isstructured, in terms of):

o da li su te rotacije strukturni deo treninga koji se pruža svim studentima osnovnihstudija?

o Ukupan broj dana ili nedelja tih rotacijao Godina(e) kada se one dešavajuo Različite oblasti koje su pokrivene i vreme određeno sa svaku od oblastio Da li je prisustvo u vidu punog radnog vremena, dela dana i/ili nešto drugo (npr. po

potrebi)o Veličina grupa u tim kliničkim rotacijama.


45

Kliničke rotacije, kao deo ,,jezgra” nastavnog programa, su dozvoljene svim studentima.One su uvedene u četvrtoj i petoj godinu i obavljaju se na ,,krupnijim” (sisari i ptice) vrstama:psi i mačke, konji, preživari, svinje, i živina, kao i na hirurgiji i reprodukciji/porodiljstvo. Trajanjerotacija je izračunato kao neophodan minimum po studentu.

Dodatne kliničke rotacije su omogućene u petoj i šestoj godini u okviru dva izbornabloka koji se odnose na patologiju socijalnih životinja i farmske životinje.

Važan komentar: U ovom trenutku, kliničke rotacije nisu aktivirane, ali su napravljenirasporedi sa početkom u akademskoj 2015/16 godini. Za to postoje dva veća razloga: 1)nastavnici sa klinika su još uvek uključeni u nastavu ,,u dve smene” sa ostatkom studenata kojipohađaju stari nastavni program; 2) Fakultet je pretrpeo veću smenu generacija nastavnogosoblja u kratkom roku. Zbog toga je jedan od primarnih ciljeva Fakultetskog TEMPUS projekta(JPCR-540227-2013) da imenuje i pošalje značajan broj mladih kliničkih nastavnika i budućihnastavnika (doktoranata i najboljih studenata šeste godine) da borave na EAEVE potvrđeniminstitucijama (Beč, Bolonja, Ljubljana, Budimpešta) na intenzivnom praktičnom uključivanju ukliničku nastavu.

Pohađanje je generalno tokom celog dana, ali od studenata se zahteva a ,,sakupe”izvestan broj prethodno definisanih kliničkih slučajeva. Student treba da budu uključeni upraktičnu, usmerenu ka veštinama brigu o životinjama, klinički i laboratorijski rad, kao i dnevneteorijske zadatke. Oni moraju da vode detaljne izveštaje o kliničkim slučajevima u formi kliničkogdnevnika, overenog od strane odgovornog profesora ili liceniranog veterinara.

Klinički rad se obavlja na fakultetskim klinikama i fakultetskim kliničkim bazama na većimfarmama, u azilima za životinje, klanicama, i veterinarskim praksama u okolini Beograda (do50km).

U jednoj grupi može da bude maksimum koje nadgleda jedan nastavnik (što je takođeodređeno nacionalnim standardima za akreditaciju).

Opišite kliničke vežbe u koje su student uključeni pre početka kliničkih rotacija(Describe clinical exercises in which students are involved prior to the commencementof clinical rotations).

Kliničke vežbe su uvedene za treću godinu (,,jezgro” nastavnog programa), počevši sabolestima ,,manjih” vrsta, pčela i riba, koje ne zahtevaju ekstenzivno znanje patologije ipatofiziologije sisara. Fakultet poseduje sopstvene košniceu okvir u svog prostora a ribljimaterial se priprema (zaleđen) unapred a i organizuje se putovanje najmanje jednom godišnje


46

na farmu ribe u blizini Beograda. Pripremna nastava se takođe organizuje na trećoj godini (šestisemestar) i obavlja na životinjama koje poseduje Fakultet. Obuka se obavlja prema rasporedu.

Naznačite uključenost studenata u hitnu službu i process hospitalizacije na klinikama.(Outline the student involvement in the emergency and hospitalisation activities of theclinics).

Specifikujte učešće studenata u aktivnostima monilne klinike i navedite da li su ili nesati provedeni u mobilnoj (ambulatornoj) klinici uključeni u one u Tabeli 4.2. (Specifystudent participation in the activities of the mobile clinic and indicate whether or notthe hours spent in the mobile (ambulatory) clinic are included in those in Table 4.2.).

Mobilna klinika se obavlja u šestoj godini, na dvanaestom semestru, kao poseban predmet,,jezgra” nastavnog programa. Student putuju fakultetskim autobusom jednom nedeljno (15dana, 90 sati) u različite veterinarske ordinacije do 100km u okolini Beograda praćeni sa višenastavnika različitih kliničkih specijalnosti. Destinacije se dogovaraju sa veterinarima na terenuza svaku nedelju prema očekivanom intenzitetu kliničkih ili patomorfoloških slučajeva, koji senajčešće odnose na farmske životinje.

Deo tekućeg TEMPUS projekta JPCR-540227-2013 je obnova dijagnostičke i hirurške opremeza mobilne klinike većih razmera. Fakultet će kupiti vozilo prilagođeno nameni koje će ići sastudentima, i/ili prevoziti kliničare sa Fakulteta in a taj način omogućiti stručne intervencije uširoj oblasti.

4.1.4 OBAVEZNI VANNASTAVNI RAD (OBLIGATORY EXTRAMURAL WORK)

Ovo su periodi obuke koji su integralni deo nastavnog plana, ali koji se pohađaju vanFakulteta. Molimo da se napravi razlika u odnosu na prirodu tog posla, na primer radna farmama, obuka u nekoj veterinarskoj praksi (ordinaciji) ili u oblasti higijenenamirnica/javnog zdravlja u nekoj komercijalnoj ili državnoj instituciji (These aretraining periods that are an integral part of the curriculum, but which are takenoutside the Faculty. Please make a distinction in respect to the nature of the work, forinstance work on farms, training in a veterinary practice or in Food Hygiene/PublicHealth with a commercial or government organisation).

Klinička nastava koja se odnosi na rad sa farmskim životinjama (goveda, konji, svinje, živina)sprovodi se van Fakulteta na farmama i privatnim ordinacijama sa kojima Fakultet ima ugovore i


47

sarađuje. Nastava se sprovodi u okviru izborne oblasti Proizvodnja, patologija i terapija farmskihživotinja i predmeta Mobilna klinika.

Tabela 4.5: Obavezni nastavni rad koji studenti moraju da obave kao deo njihovog kursa.

Priroda rada Minimum sati % ukupnogvremena učenja

Godina u kojojje rad obavljen

Obavezna letnja praksa kod licenciranogveterinarskog hirurga 90 1,6 % 4

Obavezna letnja praksa kod licenciranogveterinarskog hirurga, u okviru izabranog

paketa90 1,6 % 5

Obavezna praksa kod licenciranogveterinarskog hirurga u okviru izabranog

paketa (150 h), uključujući praktičan rad podsupervizijom za diplomski rad (90 h)

240 4,2 % 6

Vannastavni rad UKUPNO 420 7,4 %

4.1.5 SPECIFIČNE INFORMACIJE O PRAKTIČNOJ OBUCI U OBLASTI HIGIJENENAMIRNICA/JAVNOG ZDRAVLJA (SPECIFIC INFORMATION ON THE PRACTICAL TRAINING INFOOD HYGIENE/PUBLIC HEALTH)

Opišite aranžmane za nastavu u klanicama i/ili objektima proizvodnog procesa,distribucije/prodaje ili konzumacije namirnica animalnog porekla (Describearrangements for teaching in a slaughterhouse and/or in a premises for theproduction, processing, distribution/sale or consumption of food of animal origin).

Navedite udaljenost klanica gde studenti obavljaju obuku, i životinjske vrste kojepokrivaju tim vežbama. Dati kratak nacrt structure i učestalosti ovih poseta (veličinugrupe, broj ljudi koji vode obuku, trajanje itd) (Indicate the distance to theslaughterhouses where students undergo training, and the species covered. Outline thestructure and the frequency of these visits (group size, number of trainers, duration,etc.).

4.1.6 POKAZATELJI SRAZMERE (RATIOS)

Oni moraju da budu ocrtani prema Tabeli 4.1, 4.2 i 4.3 (These must be delineated fromTable 4.1, 4.2 and 4.3.).

Za objašnjenje o pokazateljima srazmere, videti odeljak “Glavni indikatori” Aneksa I.Indikator izveden iz utvrđenih srazmera je imenilac kada je brojilac 1 (For explanation


48

about ratios, see the section 'Main Indicators' of Annex I. The indicator derived fromthe ratios established is the denominator when the numerator is set 1).

4.1.6.1 TIPOVI OPŠTIH POKAZATELJA NASTAVE (GENERAL INDICATORS TYPES OF TRAINING)

Kao sto je naznačeno u tabelama 4.1, 4.2 i 4.3, cifre za brojioce i imenioce su definisanena sledeći način (As indicated in tables 4.1, 4.2 and 4.3, the figures for the numeratorsand denominators are defined as follows):

Molimo da se daju sledeće vrednosti:

Denominatori

R6 Teorijska nastava / Praktična obuka pod nadzorom Donja granica = 0,576

A,B = 0,923C = 0,975D = 0,893

R7 Klinički rad / Laboratorijski rad (ne-klinički rad) Gornja granica = 1,925

A = 0,883B = 0,792C = 0,350D = 0,331

R8 Samostalno učenje / Opterećenost nastavom Raspon = 2,576 - 103,746

A,B,C,D = 2,773

R9 Ukupni nastavni plan / Higijena namirnica Raspon = 0,725 - 98,734

A,B,C = 15,036D = 6,014

R10 Ukupno higijena namirnica / Vannastavna vet. inspekcija Raspon = 0,061 - 0,881

A,B,C = 0,070D = 0,084


49

4.1.6.2 SPECIJALNI INDIKATORI NASTAVE IZ HIGIJENE NAMIRNICA/JAVNOG ZDRAVLJA(SPECIAL INDICATORS OF TRAINING IN FOOD HYGIENE/ PUBLIC HEALTH)

Poreklo brojioci, imenitelji

1: Ukupno izvedeno iz Tabele 4.12: Ukupno izvedeno iz Tabele 4.1, Predmet 53: Cifre iz Tabele 4.5

4.2. KOMENTARI (COMMENTS)

Molimo Vas da date komentar na (Please comment on):

o način na koji veterinarski nastavni program sprema diplomiranog studenta zarazličite aspekte veterinarske profesije, pogotovu pod specifičnim uslovima kojipreovlađuju u vašoj zemlji/regionu (the way in which the veterinary curriculumprepares the graduate for the various parts of the veterinary profession, especiallyunder the specific conditions prevailing in your country/region).

Proizvodnja životinja u Srbiji je veoma raznovrsna, i još uvek uglavnom bazirana na malaporodična seoska domaćinstva. Broj socijalnih životinja u urbanim sredinama je u konstantnomusponu, kojeg prati i problem lutalica. Trenutni nastavni program pokušava da uzme sve ovefaktore u obzir i pripremi srtudente da se stručno suoče sa njima.

o način na koji je nastavni program strukturisan i pregledan (the way the curriculum isstructured and reviewed).

Već početkom 2000-tih godina, postalo je očigledno da prethodni petogodišnji nastavniprogram nije davao dovoljno lufta za povećanje kliničke nastave bez preopterećivanjastudentata. Pod okriljem TEMPUS projekta CDJEP-18031-2003, FVM-BU komisija za nastavniprogram je analizirala sve relevantne pravne dokumente i programe od čak 15 veterinarskihinstitucija EU, konsultirajući nekoliko eksternih eksperata tokom procesa. Ovo je rezultiralonovim šestogodišnjim nastavnim programom 2009. godine što je ovim predstavljeno. Predmetisu regrupisani I konačna količina praktičnog I kliničkog rada je povećana na račun suvišnihteorijskih predavanja. Izborni predmeti su uvršteni u prve četiri godine programa. Određeni“osnovni” predmeti su pomereni u prve godine fakulteta ne bi li se neophodna teorijska osnovaučinila prihvatljivihom studentima. Četiri orijentaciona kursa (usmerena) je uvedeno, učinivši


50

šestu godinu skoro potpuno praktičnom. Diplomska teza je takođe uvedena I povezana saizabranim smerom.

o glavne razvitke u nastavnom programu, sada i u bližoj budućnosti (majordevelopments in the curriculum, now and in the near future).

Nakon usvajanja novog nastavnog programa prvih nekoliko godina, Fakultet nameravada analizira sve njegove efekte I da reaguje na odgovarajući način. Najvažnije je da je određenoopiranje prema redovnim revizijama nastavnog programa olakšano. Međutim, ovo je bio razlogzašto su određene teme još uvek uklopljene u “ tradicionalne” predmete. Još uvek ima prostorada se smanje teorijska preklapanja i da se studentima dodeli još više vremena za samostalnoučenje.

o lokalne uslove ili okolnosti koji bi mogli da utiču na srazmere u 4.1.6. (local conditionsor circumstances that might influence the ratios in 4.1.6.).

Vrlo je moguće (i već se događa) da će se proizvodnja ekonomskih životinja u malomobimu smanjivati i biti zamenjena intenzivinijom farmskom proizvodnjom. Ovo će pomeritifokus veterinarskog rada u seoskim oblastima prema menadžmentu zdravstvene zaštite stada teće Fakultet morati da intenzivira nastavu u ovom pravcu. Takođe je očigledno da će ubudućnosti mala praksa biti glavna osnova prihoda uveterinarskoj profesiji.

4.3 SUGESTIJE (SUGESSTIONS)

Ako imenitelji u 4.1.6 za vaš Fakultet ne zadovoljavaju raspon naveden u Aneksu I,Suplement 2, šta može da se uradi da se poboljšaju srazmere (If the denominators in4.1.6 for your Faculty are not meeting the range as indicated in Annex I, Supplement A,what can be done to improve the ratios)?

U Higijeni namirnica, više vremena treba da se provede u radu na terenu.

“Tradicionalni” predmeti treba da se preurede i da se izvuku neke teme kao odvojenipredmeti , da bi dobile odgovarajući značaj.

Opšta poljoprivreda je pomalo zanemarena i treba da dobije više prostora.


51

5. NASTAVA I UČENJE: KVALITET I EVALUACIJA (TEACHING AND LEARNING: QUALITY ANDEVALUATION)


5.1.1 PROGRAM NASTAVE (THE TEACHING PROGRAMME)

Opišite mere koje se preduzimaju da bi se obezbedila koordinacija nastavnika izmeđurazličitih katedri, sekcija, institucija i dr (Describe the measures taken to ensure to co-ordination of teaching between different departments, sections, institutes ansserveces).

U poslednjih dvadesetak godina bilo je više rasprava o studijskim programima između

pojedinih katedri na fakultetu – prvi put pre donošenja studijskog programa osnovnih studija iz

1998. godine, kada je umesto dva odseka (Veterinarska medicina i Higijena i tehnologija

namirnica animalnog porekla) usvojen jedan - jedinstven studijski program iz veterinarske

medicine, u trajanju od 6 godina. Od 2001. godine posebna komisija sastavljena od nastavnika

različitih predmeta započela je detaljnu analizu programa pojedinih predmeta, pre svega u cilju

eliminisanja nepotrebnih predmeta i preklapanja između pojedinih predmeta, da bi 2004.

godine bio usvojen novi studijski program, koji je pored obaveznih predmeta po prvi put uključio

i određeni broj izbornih predmeta. Ovaj program je bio predmet posebnog Tempus projekta br.

78/1027/EEC. Analiza studijskog programa je nastavljena i narednih godina, kako od strane nove

komisije za analizu studijskih programa, tako i na nivou pojedinih katedri, 2005. godine su

usvojene manje izmene, da bi u narednom ciklusu, od 2006. do 2008. godine, pred nacionalnu

akreditaciju bila sprovedena detaljna analiza kako studijskih programa u celini tako i programa

pojedinih predmeta – rezultat ove analize je uvođenje evropskog sistema prenosa bodova

(ECTS) od školske 2007/2008, godine, zatim, novi studijski program iz 2008. godine u trajanju od

6 godina. Ovaj program sadrži jasno definisane ishode (znanja i veštine), uključujući Day-one

skills. Novi studijski program je posle 2009. godine bio izložen analizi i na nivou veterinarske

komore Srbije, na tribinama na kojima su pored nastavnika fakulteta učestvovali terenski

veterinari, predstavnici srednjih veterinarskih škola i visokih škola strukovnih studija, da bi se

2014. godine u novi ciklus akreditacije ušlo sa delimično izmenjenim programom.


52

Opisati pedagoški pristup institucije. Posebno, opišite upotrebu novih pristupa, kao štojeučenje na osnovu zadatog problema, interaktivno učenje uz pomoć kompjutera i sl.(Describe the pedagogical approach oh the institution. In particular, describe the use ofnewer approaches, such as problem based learning, interactive cumputer asistedlearning, etc.).

Nastava se uglavnom zasniva na klasičnim teorijskim predavanjima, seminarima i vežbama,

nažalost ne uvek u dovoljno malim grupama koje omogućavaju interaktivno učenje i aktivno

uključivanje svih studenata. Većina nastavnika koristi raspoložive audio-vizuelne tehnike na

svojim predavanjima i vežbama, uz veliki napor da se studentima omogući što veći obim

praktičnog rada (praktičan rad u laboratorijama za kontrolu kvaliteta namirnica animalnog

poreka i hrane za životinje, rad sa pacijentima, postmortalni pregled isl.). Zbog nedostatka

odgovarajućih prostornih i tehničkih mogućnosti sa najvećim teškoćama se izvodi nastava na

pojedinim kliničkim predmetima. U nedovoljnoj meri se koriste savremene pedagoške metode –

učenje na primerima ili uz pomoć kumpjutera. Kliničke vežbe su većim delom demonstracionog

tipa (demonstracija praktičnih procedura na kojima se zasnivaju ishodi pojedinih predmeta) pri

čemu je manji deo predviđen za praktično uvežbavanje predstavljenih procedura i klinički rad.

Najveći obim praktičnog rada, kako pod neposrednim nadzorom nastavnika tako i u sklopu

stručne prakse vezan je za pojedine izborne oblasti za koje se studenti opredeljuju na petoj

godini studija.

Ukažite na stepen korišćenja beležaka sa kurseva u cilju dodavanja ili zamenekorišćenja klasičnih knjiga iz veterine (Indicate the extent to which course notes areused to supplement or substitute for the use of standard veterinary textbooks).

Najveći broj predmeta je pokriven standardnim udžbenicima na srpskom jeziku, tako da sebeleške i drugi oblici dopunskog materijala u manjoj meri koriste prvenstveno na pojedinimizbornim predmetima koji su u skorije vreme uvedeni u kurikulum. U ponudi se nalaze i straniudžbenici, međutim, zbog nedovoljnog znanja engleskog jezika strana literatura se ne koristi udovoljnoj meri.


53

Opišite (ako se primenjuju) svaki uspostavljeni ugovor koji podržava studiranjestudenata osnovnih studija a koji je potpisan između fakulteta i spoljnih jedinica(farmi, odgajivačkih centara, praktičara, državnih institucija, fabrika/proizvođačahrane, spoljnih laboratorija itd. Ukratko opišite kako ovi ugovori funkcionišu u praksi usmislu učešća u njima svih ili samo pojedinih studenata (Describe (if applicable) anyestablished or contractual arrangements that support undergraduate teachingbetween faculty and outside bodies, e.g. farms, breeding centres, practitioners, stateveterinary services, factories/processing plants, outside laboratories, etc. Brieflydescribe how these arrangements work out in practice in terms of contact thisprovides for all students or selected students).

Fakultet ima 46 ugovora sa različitim privatnim veterinarskim amulantama, konjičkimklubovima, ergelama, farmama, klanicama, mlekarama, laboratorijama i institutima, koji sekoriste kao nastavne baze za izvođenje nastave.

Fakultet je, osim toga, na Staroj planini – u zoni predviđenoj za uzgoj autohtonih vrsta i rasaživotinja pogodnih za planinsko stočarenje (goveda, bivoli, ovce, koze, svinje, konji, magarci iživina) osnovao Nastavnu bazu za planinsko stočarstvo, koja za različite oblike blok nastave istručnu praksu može u svakom trenutku da prihvati dvadesetak studenata.

Sve navedene nastavne baze su dostupne svim studentima.

Opišite opšte ciljeve obrazovanja na kojima se zasniva nastavni plan i način na koji jeto osigurano (Describe the general learning objectives underlying the veterinarycurriculum and how this is ensured).

Teorijska i praktična obuka doktora veterinarske medicine u skladu sa nacionalnim ievropskim propisima i standardima, osposobljenih za pružanje svih usluga u oblasti veterinarskemedicine (prepoznavanje i zbrinjavanje bolesnih životinja, sprečavanje pojave i širenja oboljenja,zaštitu zdravlja i dobrobiti životinja i obezbeđenje zdravstvene bezbednosti hrane), svesnih dasvojim primerom, radom i savetima mogu da doprinesu podizanju svesti vlasnika i odgajivačaživotinja o potrebi zaštite zdravlja i dobrobiti životinja, proizvodnji zdravstveno bezbednihnamirnica životinjskog porekla i očuvanju životne sredine i spremnih na neprekidnoprofesionalno usavršavanje i učenje tokom čitave radne karijere.

Opisati kako Fakultet prikuplja podatke vezane za pouzdanost toga da su studentiopremljeni sa Veštinama potrebnih prvog dana posle studiranja (dokazi obuka)(Faculty collects the data required to ensure students are equipped with these Day-one skills (evidence of learning)).


54

Neophodne veštine svršenih studenata veterinarske medicine sa spiska Day-one skills suuklopljene u programe pojedinih predmeta i njihovo savladavanje se proverava kroz predispitnei ispitne oblike ocenjivanja za svaki predmet posebno. Od nastavnika se zahteva da u nastavi itokom provere stečenih znanja i veština posebnu pažnju obrate na Day-one skills. Studenti zasvaki predmet dobijaju evidencioni karton u kome su jasno istaknute veštine obuhvaćeneprogramom predmeta, uključujući i Day-one skills, nastavnici tokom nastave svojim potpisompotvrđuju da je određena veština savladana i student sa evidencionim kartonom kojim sepotvrđuje da je ispunio sve predispitne obaveze i savladao predviđene veštine dolazi na ispit.

5.1.2 SISTEM NASTAVE (THE TEACHING ENVIRONMENT)

Opiši dosupne razvojne mogućnosti za osoblje, posebno u oblasti nastave odnosnoučenja (Describe the available staff development facilities, particularly in relation toteaching).

Univerzitet u Beogradu povremeno organizuje radionice i seminare iz oblasti pedagogije imetedologije nastave za nastavnike svih fakulteta u okviru Univerziteta, pri čemu Fakultettakođe organizuje povremene kurseve i radionice prvenstveno za mlađe nastavnike i saradnike.Univerzitet organizuje i posebne master studije iz oblasti pedagogije i metodologije nastave zamlade nastavnike pojedinih fakulteta – ovakav master program, međutim, još uvek nijeobavezan za sve mlađe nastavnike, iako takav predlog postoji.

Poslednjih godina sve veći broj mlađih nastavnika se uključuje u razmenu sa drugimfakultetima, kroz različite međunarodne programe (TEMPUS, ERASMUS, CEPPUS i sl.) ili saradnjusa drugim fakultetima, što u velikoj meri doprinosi njihovom usavršavanju, kako u padagoško-metodološkom, tako i u naučnom i stručnom pogledu. Svi nastavnici i saradnici su uključeni unaučnoistraživački rad, u okviru nacionalnih i/ili međunarodnih projekata, pri čemu su nastavnicii saradnici na kliničkim predmetima uključeni i u stručni rad. Izbor i napredovanje nastavnika isaradnika u pojedina zvanja uslovljava se odgovarajućim naučnim i stručnim kompetencijama.

Opisati primenljiv sistem za nagrađivanje nastavnika vezanom za uspešnost unastavnom procesu (ubrzano napredovanje, nagrade, itd) (Describe the availablesystems for rewarding teaching excellence (e.g., accelerated promotion, prizes, etc.)).

U nastavno zvanje može biti izabran samo nastavnik koji je odbranio doktorsku disertaciju izodgovarajuće oblasti, pri čemu saradnik u nastavi može biti student doktorskih studija ili licekoje je odbranilo doktorsku disertaciju. Pedagoški rad nastavnika i saradnika se trenutnoocenjuje samo u okviru studentske evaluacije nastave – studenti na svim predmetima jednom


55

godišnje popunjavaju odgovarajuće upitnike kojim ocenjuju kvalitet nastave i svakog nastavnikai saradnika posebno. Ocena studenata je uslov za izbor u više zvanje. Do sada je nekolikonastavnika privremeno isključeno iz nastave zbog negativne ocene studenata.

Opiši druge mere koje se primenjuju da se poboljša kvalitet mogućnostu predavanja iučenja (Describe other measures taken to improve the quality of teaching and learningopportunities).

Komisija za unapređenje kvaliteta nastave svake godine održava periodične sastanke sa

predmetnim nastavnicima i studentima, najčešće po godinama studija, na kojima se analiziraju

izveštaji o održanoj nastavi, prikupljene primedbe nastavnika i saradnika, uspeh i prolaznost

studenata na ispitima, rezultati studentske evaluacije nastave, zatim eventualne primedbe od

strane poslodavaca, veterinarske komore, strukovnih organizacija i sl. Komisija sa svojim

zaključcima upoznaje Dekana i Nastavno-naučno veće, koji u slučaju potrebe preduzimaju

odgovarajuće mere.

5.1.3 SISTEM OCENJIVANJA (THE EXAMINATION SYSTEM)

Opisati evaluacioni sistem Fakulteta, posebno: (Describe the evaluation system of theFaculty, in particular):

o Da li postoji centralna politika ispitivanja za Fakultet u celini? Ako da, ko o tomeodlučuje (Is there a central examination polici for the Faculty as whole? If yes, bywhom is it decided)?

Zakonom o visokom obrazovanju iz 2005. godine i Statutom Univerziteta u Beograduprecizirana su pravila studiranja i način ocenjivanja, koje je Fakultet u potpunosti prihvatio iugradio u svoje pravilnike. Ovim pravilnicima su precizno regulisani način polaganja ispita, ispitnirokovi, režim studiranja i uslovi za upis u narednu godinu, postupak u slučaju neregularnosti ižalbe studenata, način vrednovanja i priznavanja znanja stečenih na drugom fakultetu krozregularnu razmenu studenata.

o Da li postoje posebni periodu (bez predavanja) tokom godinje koje su namenjenaispitima (Are there special periods (without teaching) during the year forexaminations?)


56

Ispiti se polažu po završetku nastave i ispunjenju predispitnih obaveza. Posle jesenjeg

semestra studenti mogu da izađu na ispit prvi put u januarsko-februarskom roku (od 20. januara

do 15. februara, za vreme zimskog raspusta) i drugi put u aprilskom roku (poslednja nedelja

aprila, za vreme trajanja nastave). Sa završetkom prolećnog semestra studenti mogu da izađu na

ispit u junskom ispitnom roku (od 1. do 30. juna), septembarskom ispitnom roku (posle letnjeg

raspusta, od 1. do 20. septembra) i oktobarskom ispitnom roku (od 20. septembra do 1.

oktobra). Popravni ispitni rok za studente kojima je zaostao jedan ispit polaže se u periodu od 1.

do 10. oktobra. (Nastava na prvoj godini počinje 1. oktobra, a na starijim godinama 10. oktobra).

Koje forme ispita se koriste (pisani papairi, pitanja sa višestrukim odgovorima,usmena, praktična, klinička forma ispita, kontinuirano procenjivanje itd (What form(s)of examination are used (written papers, multiple-choice questions, oral, practical,clinical examination, continuous assessment etc.)).

Kontinuiranim ocenjivanjem na svakom predmetu studenti mogu da ostvare najviše 100poena (91-100 poena obezbeđuje najvišu ocenu 10, a 51-60 najnižu prelaznu ocenu 6). Tokompredispitnih oblika ocenjivanja kontinuiranim praćenjem studenti mogu da ostvare najmanje 30i najviše 70 poena (na završnom ispitu ostvaruju najmanje 30 poena). U svim slučajevima se deozavršnog ispita polaže pismeno (multiple-choice questions), u kombinaciji sa usmenim ispitomna nekim predmetima prve godine, odnosno, u kombinaciji sa usmenim i/ili praktičnim ispitomna predmetima viših godina. Praktični ispit iz kliničkih predmeta se polaže na životinjama -kliničkim slučajevima.

Da li se koriste ocene eksternih ocenjivača (Is use made of external axaminers)?

Na osnovnim studijama nema eksternih ispitivača, niti sa drugih fakulteta u zemlji niti izinostranstva. Licencirani veterinari zaduženi za praćenje studenta na vanfakultetskoj praksi dajuopisno mišljenje o studentu – ne numeričku ocenu. Jedino se na javnim odbranama doktorskihdisertacija obavezno poziva najmanje jedan ispitivač sa strane – iz zemlje ili inostranstva.

Koliko je ponovnih polaganja ispita dozvoljeno (How many retakes of an examinationare allowed)?


57

Prema Statutu Univerziteta student ima pravo da polaže isti predmet više puta – najviše 6puta u 6 ispitnih rokova – sve do početka naredne školske godine. Student koji ne položi ispit izobaveznog predmeta do početka naredne školske godine ponovo upisuje i sluša isti predmet.Student koji do početka naredne školske godine ne položi izborni predmet ponovo upisuje isluša isti ili drugi izborni predmet u skladu sa studijskim programom.

Da li studenti polažu ispite unutar određenog vremena (Do students have pass theexamination within a certain time)?

Spisak studenata koji polažu ispit objavljuje se javno na početku ispitnog roka sa istaknutimterminima za svaki deo ispita. Pismeni deo ispita se polaže na početku, pri čemu vreme zarešavanje testova zavisi od broja pitanja (za multiple-choice questions obično se odobravanajmanje 1 minut za jedno pitanje). Praktični ispit se polaže nakon uspešno položenog pismenogispita i traje različito dugo, u zavisnnosti od predmeta – klinički ispit se, na primer, ponekadpolaže na terenu i za polaganje je ponekad potreban ceo dan. Usmeni ispit se polaže nakonuspešno položenog pismenog i/ili praktičnog dela ispita. Student izvlači pitanja sa spiska koji jeunapred poznat. Student ima pravo da tokom 15 minuta pripremi koncept pre nego što počneda odgovara. Trajanje usmenog ispita zavisi od prirode samog predmeta – u proseku od 30 do120 minuta.

Da li studenti treba da polože ispit pre no što počne drugi kurs (Do students have topass an examination before they can start other courses)?

Redosled upisa i polaganja ispita regulisan je pravilima studija. Pojedini predmeti se mogu

upisati samo pod uslovom da su prethodno položeni određeni predmeti: npr. klinički predmeti u

četvrtoj godini mogu da se upišu ako su položeni ispiti iz opšte i specijalne patologije, patološke

fiziologije i farmakologije i toksikologije u trećoj godini studija.

5.1.4 EVALUACIJA NASTAVE I UČENJA (EVALUATION OF TEACHING AND LEARNING)

Opisati metode koji se koriste da se postigne kvalitet nastave i učenja na Fakultetu(Describe the method(s) used to assess the quality of teaching and learning in theFaculty).

Kontrola kvaliteta nastave je deo nacionalnog sistema za obezbeđenje kvaliteta. Praćenjemkvaliteta nastave bavi se stalna KOMISIJA ZA OBEZBEĐENJE I UNAPREĐENJE KVALITETA, koja


58

deluje preko svojih podkomisija, zaduženih za praćenje i unapređenje studijskih programaosnovnih i poslediplomskih studija, kontinuiranu edukaciju, profesionalnu etiku i dobrobitživotinja. Svaka od ovih podkomisija organizuje više oblika anketiranja i analiza iz svog domena,koje čine deo sistema za samovrednovanje. Komisija svake godine organizuje različite oblikeanketiranja studenata, nastavnika poslodavaca i predstavnika nacionalne službe zazapošljavanje, sastanke po godinama studija kojima pored nastavnika prisustvuju i predstavnicistudenata, analizira rezultate studentske evaluacije nastave i sa svojim zaključcima upoznajeDekana i Nastavno-naučno veće fakulteta.

Studenti na svakom predmetu pre završetka nastave popunjavaju anonimni upitnik iocenjuju kvalitet nastave i pojedinih nastavnika. Studentska evaluacija se sprovodi napredavanjima i vežbama. Upitnik sadrži pitanja: da li nastavnik izlaže jasno, razumljivo ipregledno, odgovarajućim tempom, da li ističe najbitnije, da li dolazi na čas dobro pripremljen,da li drži nastavu u odgovarajućim terminima, bez kašnjenja, da li podstiče aktivno uključivanjestudenata, da li uvek pomaže i pruža potrebne informacije o radu studenata, da li odgovara napitanja studenata i vodi računa o njihovim komentarima, zatim, da li ocene na predmetuodgovaraju prikazanom znanju. Na svako pitanje se odgovara numeričkom ocenom od 1(nedovoljan) do 5 (odličan). Upitnik je standardizovan od strane Univerziteta i pored navedenihpitanja nudi mogućnost i za iznošenje drugih primedbi koje oni smatraju važnim. Posebnakomisija priprema izveštaj o studentskoj evaluaciji koji se dostavlja Dekanu i o njemu diskutujena Nastavno-naučnom veću. Pozitivno mišljenje studenata je jedan od uslova za napredovanjenastavnika u više zvanje.

Praćenje kvaliteta nastave je sadržano u opisu posla odgovarajućih funkcionera i stručnihtela fakulteta – dekana, prodekana i nastavno-naučnog veća, šefova i veća katedri, predmetnihnastavnika i studentske službe. Predmetni nastavnici na kraju godine podnose izveštaj Dekanu oodržanoj nastavi i tom prilikom ocenjuju uspešnost izvedene nastave, zatim uspeh studenata napredispitnim aktivnostima. Studentska služba svakog meseca izveštava Dekana i prodekane sastatističkim podacima o izlaznosti i uspehu studenata na ispitima. Na osnovu izveštaja Komisijeza ovezbeđenjei unapređenje kvaliteta, predmetnih nastavnika, veća katedri i studentske službe,Dekan odlučuje o eventualnom preduzimanju korektivnih mera.

Navedite da li je evaluacija deo procedure Fakulteta, ili se izvodi na pojedinimkatedrama, od stane studenata ili pojedinaca (Indicate whether the evaluation is aFaculty procedure, or one set up by individul departments, by students or byindividuals).


59

Sistem evaluacije na Fakultetu je precizno regulisan zakonom i odgovarajućim propisimaUniverziteta. To uključuje i postupak samoevaluacije od strane pojedinih katedri, nastavnika ilistudenata – tako prikupljene informacije su osnova za unapređenje sopstvenog rada i pripremuizveštaja o samovrednovanju Fakulteta.

Opišite korisnost eksternih evaluatora (Indicate the use of external evaluators).

Fakultet svake godine izveštava Univerzitet o broju upisanih studenata, uspehu na ispitima idrugim statističkim parametrima neophodnim za izradu zbirnih izveštaja, koji su svake godinepredmet ozbiljnih rasprava na senatu Univerziteta. Fakultet, nadalje, podnosi Univerzitetugodišnji izveštaj o nastavnom i naučnom radu, a Ministarstvu izveštaj o finansijskom poslovanju.

Najbolji primer eksterne evaluacije predstavlja nacionalna akreditacija, koja se obavlja uciklusima od pet godina – fakultet svake pete godine nacionalnom savetu za visoko obrazovanje– komisiji za akreditaciju dostavlja izveštaj o samovrednovanju studijskih programa i fakulteta ucelini, uključujući svu neophodnu dokumentaciju iz koje se može videti ispunjenost standarda –da bi se na osnovu pozitivne ocene recenzenata i ocene tročlane eksterne podkomisije kojadolazi na Fakultet, donela odluka o reakreaditaciji.

Deo eksterne evaluacije su i periodične ocene sertifikovanih laboratorija na Fakultetu, čiji jerad usklađen sa propisanim standardima, kao i eksterna evalauacija Fakulteta kao naučno-istraživačke organizacije.

Opisati ulogu studenata u evaluaciji nastavnika i nastave (Describe the role of studentsin the evaluation of teaching and teachers).

Studenti su uključeni u sve tokove kontrole kvaliteta, pri čemu se za svoja prava i interesebore posredstvom studenta prodekana i studentskog parlamenta koji predstavlja vodećuorganizaciju studenata. Studenti učestvuju u radu Nastavno-naučnog veća i Saveta fakulteta,zatim u komisijama za obezbeđenje i unapređenje kvaliteta, donošenje studijskih programa itd.Studentski parlament razmatra primedbe studenata na kvalitet nastave i nastavnika i prekodekana i nastavno-naučnog veća predlaže mere za otklanjanje nedostataka. Student prodekan jeu stalnoj komunikaciji sa prodekanom za nastavu i dekanom fakulteta, kojima prenosi primedbei sugestije studenata.

Predstavnici studenata su uključeni u rad studentskih organizacija na Univerzitetu.

Opisati mere koje se preduzimaju nakon evaluacije (Describe the follow-up given tothe evaluation).


60

Studenti svake godine popunjavaju anketne upitnike za evaluaciju nastave, nastavnika isaradnika. Nakon analize anketnih listova i izračunavanja prosečnih ocena, izveštaj se dostavljanastavno-naučnom veću fakulteta, pri čemu se svakom nastavniku uručuje izveštaj sa njegovimprosečnim ocenama i ocenom predmeta koji predaje.

U slučaju negativne ocene predmeta ili nastavnika dekan preduzima korektivne mere zaotklanjanje rezultata, koje u pojedinim situacijama podrazumevaju privremeno isključivanje izdela nastave.

Izveštaj o studentskoj evaluaciji nastave i nastavnika je dostupan javnosti – zbirni izveštaj se

može videti na internet stranici, a pojedinačne anketne liste u arhivi Fakulteta.

5.1.5 DOBROBIT STUDENATA (STUDENT WELFARE)

Opisati mere koje se preduzimaju da se studenti zaštite od zoonoza (na primer besnila)i mehaničkih povreda (Describe any measures taken to protect students from zoonoses(e.g. rabies) and physical hazards).

Studenti dobijaju neophodne informacije o opasnostima od zoonoza tokom nastave naodgovarajućim predmetima. Na praktičnim vežbama se, pri tom, insistira na potrebnim meramaopreza, kako na klinici u radu sa životinjama, tako i u laboratoriji u radu sa opasnimmaterijalima. Manji broj studenata na višim godinama studija je vakcinisan protiv besnila. Svistudenti su osigurani od povreda u toku nastave.

Opisati kapacitete (koji nisu vezani za proces nastave) koje rukovodstvo obezbeđujestudentima (Describe the facilities (not related to the teaching programme) which theestablishment provides to the students).

Studentske organizacije: Studentski parlament, Centar za naučno-istraživački rad studenata,IVSA Beograd, redakcija studentskog časopisa „Hiron“, sportsko društvo, lovačka i kinološkasekcija raspolažu svojom kancelarijom, opremljenom računarima, u kojoj se odvijaju njihoveaktivnosti, pri čemu za potrebe okupljanja u većem broju mogu da koriste odgovarajućeprostorije i prevozna sredstva fakulteta. Fakultet finansijski podržava rad studentskihorganizacija. Navedene organizacije za svoje aktivnosti i saradnju sa studentima drugih fakultetamogu da koriste i prostorije Nastavne baze za planinsko stočarstvo na Staroj planini.

Pored kancelarija, studentima je u posebnoj prostoriji stavljeno na raspolaganje višeračunara koje mogu neprekidno da koriste za svoje potrebe i pristup internetu.


61

Studenti raspolažu velikom čitaonicom (52 mesta) koju mogu da koriste za učenje 24 satadnevno, pri čemu im na raspolaganju stoji i biblioteka sa velikim fondom knjiga i časopisa iodređenim brojem mesta za učenje (30 mesta).

Unutar fakulteta postoji studentski restoran u kome studenti po povlašćenim cenama mogu

dobiti doručak i ručak, zatim bife u kome mogu da provedu slobodno vreme između pojedinih

predavanja i vežbi.

Opisati uputsvo koje bezbeđuje Fakultet (ili njegova nadgledajuća institucija) zastudente sa problemima (socijalnim, problemima u učenju) kao i za dalji razvoj ukarijeri ili izbor posla (Describe the guidance offered by the Faculty (or its parentinstitution) for students with problems (social problems, study problems) as well as forfuture career development or job selection).

Posredstvom Studentskog palamenta i studenta prodekana, ili na zahtev pojedinih studentaFakultet u opravdanim slučajeva čini različite ustupke – oslobađa studenta plaćanja školarine iliodobrava naknadno plaćanje, odobrava pomeranje termina za polaganje ispita ili prebacivanje izjedne u drugu grupu za predavanja i vežbe itd. Najčešći ustupci se odnose na pomeranje ilioslobađanje od obaveze plaćanja školarine studentima lošeg materijalnog stanja.

Na zahtev studentskog parlamenta Nastavno-naučno veće fakulteta je u više navrataodobravalo produženje ispitnog roka i uvođenje dopunskog ispitnog roka.

Fakultet uključen u rad Univerzitetskog centra za razvoj karijere, preko koga studenti mogudo ostvare kontakte sa potencijalnim poslodavcima ili organizacijama u kojima mogu da obavestručnu praksu ili staž.

Studenti sami biraju mentora za izradu diplomskog rada iz redova nastavnika. Isto tako,studenti zainteresovani za naučno-istraživački rad mogu sami da izaberu mentora i laboratorijuu kojoj bi pod nadzorom mentora obavili određena istraživanja. Fakultet pokriva troškovestudenata koji svoje radove izlažu na različitim skupovima izvan Fakulteta (npr. na nacionalnim imeđunarodnim kongresima studenata medicinskih fakulteta).

Fakultet svake godine dodeljuje novčane nagrade i druga priznanja najboljim studentima po

godinama studija, kao i najjboljem diplomiranom studentu generacije.


62


Molim vas dajte opšte komentare o kvalitetu programa nastave (Please give generalcomment about the quality of the teaching programme under the above headings).

Postoje izvesna neslaganja između nacionalnih standarda za akreditaciju fakulteta istandarda EAEVE-a: nacionalni standardi insistiraju na većem udelu teorijske nastave i većemudelu izborne nastave zbog zbog čega je napravljen kompromis između jednih i drugihstandarda i pored želje da se praktična nastava istakne još više.

Klinička nastava predstavlja veći problem – Fakultet je lociran u širem centru grada zbogčega postoje teškoće u obezbeđenju dovoljnog broja hospitalizovanih konja, goveda, ovaca,koza i svinja, za razliku od malih životinja. Klinike ne raspolažu adekvatnim ni prostornim nitehničkim preduslovima za prihvat životinja i kvalitetno zbrinjavanje bolesnih životinja, opremaje dobri delom zastarela, iako se poslednjih godina čine napori da se ovaj problem reši.

Problem nedovoljnog broja hospitalizovanih životinja se rešava oslanjanjem navanfakultetske nastavne baze sa kojima Fakultet ima potpisane ugovore.

Broj nastavnika i saradnika na kliničkim predmetima je nedovoljan, zbog čega postojeproblemi u realizaciji nastave u malim grupama. Samim tim, i efikasno savladavanje predviđenihzanja i veština, uključujući „day-one skills“ je otežano.

Fakultet raspolaže dobrim udžbenicima na srpskom jeziku koji se koriste i na drugimfakultetima u okruženju, što u velikoj meri obezbeđuje sasvim solidna teorijska znanja.

Broj termina za polaganje ispita je preveliki, zbog čega studenti ne izlaze u većem broju uprvom ispitnom roku po završetku nastave. Kako je ovaj broj regulisan univerzitetskimpropisima, Fakultet je to jednostavno usvojio.

5.3 PREDLOZI (SUGESTIONS)

Veći akcenat staviti na obezbeđenje uslova za kvalitetno izvođenje nastave na onimpredmetima iz kojih proističu ključna znanja i veštine (day-one skils). To se pre svega odnosi nakliničke predmete.

Obezbeđenje boljih prostornih mogućnosti za prihvat životinja na stacionarno lečenje,kako bi se smanjio udeo nastave u vanfakultetskim nastavnim bazama.

Osavremenjavanje opreme za dijagnostiku i terapiju oboljenja životinja kako bi sestudentima demonstrira savremeni pristup zbrinjavanju oboljenja životinja.

Podsticanje nastavnika da unapređuju svoje stručne i pedagoške veštine i uvođenjeintenzivnije kontrole kvaliteta, kako bi se nastavni proces uskladio sa evropskim standradima.


63

6 OBJEKTI I OPREMA (FACILITIES AND EQUIPMENT)


6.1.1 PROSTORNI OBJEKTI UOPŠTENO (PREMISES IN GENERAL)

Molimo navedite generalni opis položaja i zgrada koje zauzima Fakultet i priložitemapu (Please give a general description of the site(s) and buildings occupied by theFaculty and include a map).

Slika br.1: Opis zgrada i lokalizacija katedara u ulici Bulevar Oslobođenja 18

1. Centralna zgrada: Katedra za anatomiju, katedra za biologiju, katedra za ekonomiku istatistiku, katedra za farmakologiju i toksikologiju, katedra za fiziologiju i biohemiju, katedra zahigijenu namirnica i sanitarnu kontrolu, katedra za histologiju i embriologiju, katedra za ishranu ibotaniku, katedra za mikrobiologiju i imunologiju, katedra za opšteobrazovne predmete,katedra za parazitologiju, katedra za parazitske bolesti, katedra za patomorfologiju, katedra zapatofiziologiju, katedra za stočarstvo, katedra za sudsku veterinarsku medicinu, katedra zazoohigijenu. 2. Katedra za zarazne bolesti životinja i pčela 3. Katedra za bolesti konja, malihživotinja, živine i divljači.


64

Slika br.2: Opis zgrada i lokalizacija katedara u ulici Bulevar Oslobođenja 18

4. Katedra za porodiljstvo, reprodukciju i veštačko osemenjavanje 5. Katedra za bolesti farmskihživotinja 6. Katedra za radiologiju i radijacionu higijenu 7. Katedra za hirurgiju, ortopediju ioftalmologiju

6.2 Objekti koji se koriste za klinike i hospitalizaciju (Premises used for clinics andhospitalisation)

Informacija koje se unosi u Tabelu 6.1 je broj životinja koje mogu da se smeste, a nebroj životinja koji se koristi. Neki objekti mogu da se koriste za smeštaj različitih vrstaživotinja. U tom slučaju, isti objekti treba da se unesu samo jednom (The informationto be entered in Table 6.1 is the number of animals that can be accommodated, not thenumber of animals used. Certain premises may be used to accommodate differentspecies of animals. If so, the same premises should be entered only once).


65

Tabela 6.1: Raspoloživa mesta za hospitalizaciju kao i životinje koje se smeštaju.

Raspoloživa mesta za smeštajživotinja i hospitalizaciju

Vrsta životinje Broj mesta2011 2012 2013

Goveda 18 18 18Konji 9 9 9Mali preživari 12 12 12Svinje 3 3 3Psi 15 15 15Mačke 7 7 7Ostalo (živina) 1

objekat1objekat

2objekta

Ostalo (br. košnica sapčelama)

26 26 26

Ostalo (br. kaveza za kuniće) 17 17 17Ostalo (laboratorijskeživotinje-miš, pacov, br.kaveza)

100 100 100

Objekti za izolaciju (Katedraza zarazne bolesti životinja ibolesti plčela)

Farmske životinje i konji 41 41 41Male životinje 5 5 5Ostalo (zamorci) 160 160 160Ostalo (miševi) 500 500 500Ostalo (objekat za živinu) 1 1 1

6.3 Objekti za životinje (Premises for animals)

Dati opis prostora za gajenje i čuvanje zdravih životinja za potrebe nastave (Give adescription of the facilities for rearing and maintaining normal animals for teachingpurposes).

Objekti za uzgoj životinja nalaze se u okviru različitih Katedri na Fakultetu veterinarskemedicine u Beogradu. Katedra za bolesti papkara i Katedra za porodiljstvo, sterilitet i veštačkoosemenjavanje poseduju zajednički objekat sa: 18 mesta za smeštaj goveda ili konja, 3 mesta zasmeštaj svinja i 12 mesta za smeštaj malih preživara. U objektu je smeštena samo 1 kravaHolštajn-Frizijske rase koja služi za izvođenje nastave u okviru predmeta Opšta kliničkadijagnostika (šesti semestar) na Katedri za bolesti papkara. Ostali smeštajni kapaciteti nisu u


66

funkciji i ne služe nameni godinama. Katedra za bolesti kopitara, mesojeda, živine i divljačiposeduje smeštajne kapacitete za pse (8 mesta), mačke ili kuniće (4 mesta), živinu (2 prostorijesa po 4 izdvojena dela), i konje (9 mesta). Jedna prostorija je namenjena za egzote ali ne postojekavezi za smeštaj životinja. Smeštajni kapaciteti za pse, mačke i kuniće nalaze se u sastavunastavne bolnice koja pripada ovoj Katedri dok je objekat za smeštaj živine i egzota posebnoizdvojena celina ovog bolničkog kompleksa. Objekat za smeštaj živine se koristi u naučnoistraživačke svrhe. Objekat za smeštaj konja predstavlja izdvojenu celinu ove Katedre kojaposeduje i ograđeni ispust. U nastavne svrhe Katedra posleduje jednog do dva psa, jednu mačkui dva konja, od kojih je jedno grlo rase Halfinger a drugo grlo je polikrvne rase. Konji su uvlasništvu Fakulteta i koriste se u nastavne svrhe u okviru predmeta Opšta klinička dijagnostikau šestom semestru. Katedra za hirurgiju, ortopediju i oftalmologiju poseduje 7 mesta zasmeštaj pasa, 3 mesta za smeštaj mačaka, 12 mesta za smeštaj kunića i do 20 mesta za smeštajkaveza sa laboratorijskim životinjama (miš, pacov i drugi sitni glodari). Smeštajni kapaciteti oveKatedre nalaze se u podrumu zgrade i predstavljaju sastavnu celinu eksperimentalne hirurgijekoja je renovirana ali nije opremljena. U prostoru se nalazi jedan hirurški sto i lampa. Smeštajnikapaciteti za pse i laboratorijske životinje predstavljaju samostalnu jedinicu, dok se kavezi zasmeštaj kunića i mačaka nalaze u istoj prostoriji. Katedra ne poseduje životinje za izvođenjenastave. Smeštajni kapaciteti za laboratorijske životinje se koriste u eksperimentalne svrhe. NaKatedri za histologiju i embriologiju takođe postoji oko 30 mesta za smeštaj kaveza salaboratorijskim životinjama (miš, pacov i drugi sitni glodari) a na Katedri za farmakologiju itoksikologiju 100 mesta za smeštaj miševa ili pacova i 5 mesta za smeštaj kunića. Ovi objekti sekoriste u naučno istraživačke svrhe u kojima studenti osnovnih studija nemaju pristup. NaKatedri za zarazne bolesti i bolesti pčela postoje četiri zasebna objekta za izolaciju životinja. Uobjektu broj 1 postoje 4 boksa za smeštaj do 20 svinja i 2 mesta za smeštaj velikih životinja (konjili krava). U objektu broj 2, postoje dva boksa za smeštaj do 4 svinje i jedan veliki boks za smeštajdo 5 ovaca. Objekat 3, sadrži 4 mesta za smeštaj velikih životinja (konj ili krava) i 3 boksa u komepostoje do 2 mesta za smeštaj svinja. U objektu 4 se nalazi 5 bokseva za smeštaj malih životinja(pasa ili ovaca), u izdvojenoj prostoriji ovog objekta se takođe nalazi 6 bokseva u kojima se možesmestiti po 10 zamoraca i u drugoj izdvojenoj prostoriji postoje smeštajni kapaciteti za živinu ismeštaj do 100 zamoraca i 500 miševa. Objekti nisu u funkciji i ne služe nameni godinama. Ukrugu Katedre postoji privatni stambeni objekat kao i izgrađen objekat za neškodljivo uklanjanjeotpada koji nije u funkciji.

Ako Fakultet nema svoju farmu, molimo objasnite u samoevaluacionom dokumentukako je u praksi uređena nastava takvih predmeta kao što su stočarstvo, zdravstvenazaštita stada i tehnike brige o proizvodnim životinjama (If the Faculty has no farm ofits own, please explain in the SER the practical arrangements made for teaching such


67

subjects as animal husbandry, herd health, and the techniques of handling productionanimals).

Fakultet veterinarske medicine poseduje ugovore o poslovno tehničkoj saradnji sa:poljoprivrednom korporacijom Beograd a.d. (PKB), nastavnom bazom Stara Planina, ErgelomLjubičevo, klanicom za velike životinje „Ambar“, PKB Imes, Beo Zoo Vrtom i drugijm subjektimakoji poseduju kapacitete koji se koriste za praktičnu nastavu studenata.

6.4 Objekti koji se koriste za teorijsku, praktičnu i nastavu pod nadzorom (Premises used fortheoretical, practical and supervised teaching) Ista prostorija ne treba da se unosi pod dva ili više naslova, čak i ako se koristi, na

primer za praktični i rad pod nadzorom (The same room should not be entered undertwo or more headings, even if it is used, for example, for both practical and supervisedwork).

Tabela 6.2: Objekti za klinički rad i obuku studenata

Vrsta životinje Prostorije 2011 2012 2013

Male životinje

Broj soba zakonsultaciju,pregled

6 ukupno

2 – Hirurgija3 –I Interna1 - Porodiljstvo

6 ukupno


6 ukupno


Broj hirurškihsala

7 ukupno

3 – hirurgija2 – I Interna2 - porodiljstvo

7 ukupno


7 ukupno


Konji iproizvodneživotinje

Broj soba zapregled

4 ukupno

1 – hirurgija2 – I Interna1 - papkari

4 ukupno


4 ukupno


Broj hirurškihsala

1 na hirurgiji* 1 na hirurgiji* 1 na hirurgiji*

Ostalo 1) 1 na hirurgiji 1 na hirurgiji 1 na hirurgiji


68

Napomena** Hirurška sala za velike životinje prostorno postoji ali zbog nedostatka opreme (kuke, hirurškisto i slično) ne koristi se u te svrhe i služi kao predavaonica/vežbaonica.1) Za laboratorijske životinje

Tabela 6.3: Objekti za predavanja

Broj mesta u salama za predavanjeSala Br.

1Br. 2 Br

3Br. 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Brojmesta

59 Ukupno 123

96mestapredavaonica

27mestabiblioteka

97 Ukupno135mesta

120mestapredavaonica

15mestabiblioteka

80 119

60

90

80ukupno

60mestaamfiteatar zapostdiplomskunastavu20mestabiblioteka

30 100

365

10biblioteka

15mestabiblioteka

Ukupan broj mesta u salama 1363LegendaSala br. 1 Katedra za hirurgiju i ortopedijuSala br. 2 Katedra za porodiljstvo, sterilitet i veštačko osemenjavanjeSala br 3 Katedra za zarazne bolesti životinja i bolesti pčelaSala br .4 Katedra za bolesti koitara, mesojeda, živine i divljačiSala br. 5 Katedra za ishranu, Katedra za botaniku, Katedra za ekonomiku, Katedra za stočarstvo,Katedra za zohigijenuSala br. 6 Katedra za tehnologiju namirnica animalnog poreklaSala br. 7 Katedra za mikrobiologiju, Katedra za parazitologijuSala br. 8 Katedra za farmakologijuSala br. 9 Katedra za fiziologiju i bihemiju, Katedra za patološku fiziologiju


69

Sala br. 10 Centralna bibliotekaSala br. 11 Katedra za patološku morfologiju, Katedra za patološku fiziologijuSala br. 12 Veiki amfiteatarSala Br. 13 Katedra za bolesti papkaraSala Br. 14 Katedra za radiologiju i radijacionu higijenu

Tabela 6.4: Objekti za grupni rad (broj prostorija koje mogu da se koriste za grupni rad podnadzorom)

Soba Br1

Br2

Br3

Br4

Br5

Br6

Br 7 Br 8 Br 9 Br.10

Br. 11 Br.12

Br.13

Brojmesta

52

29

30

45-50

40

32

56ukupno

20(malavežbaonica),36(velikavežbaonica)

40(trenutno 20mesta)

105ukupno

89 mesta(velikavežbaonica,trenutno64 mesta)

16 mesta(malavežbaonica)

36

Ukupno72

40 mesta(velikavežbaonica)32 mesta(malavežbaonica)

26

15

LegendaBr. 1 Katedra za hirurgiju i ortopedijuBr. 2 Katedra za zarazne bolesti životinja i bolesti pčelaBr. 3 Katedra za bolesti koitara, mesojeda, živine i divljači (vežbaonica za konje-3 klupe u dvanivoa)Br. 4 Katedra za bolesti papkara (klupe u 5 nivoa)Br. 5 Katedra za radiologiju i radijacionu higijenu


70

Br. 6 Katedra za ishranu, Katedra za botaniku, Katedra za ekonomiku i statistiku, Katedra zastočarstvo, Katedra za zohigijenuBr. 7 Katedra za tehnologiju namirnica animalnog poreklaBr. 8 Katedra za mikrobiologiju, Katedra za parazitologijuBr. 9 Katedra za histologiju, Katedra za biologijuBr. 10 Katedra za hemijuBr. 11 Katedra za fiziologiju i bihemiju, Katedra za patološku fiziologijuBr. 12 Katedra za patološku morfologijuBr. 13 Katedra za ekonomiku i statistiku (vežbaonica sa računarima)

Tabela 6.5: Objekti za praktičan rad (broj laboratorija za praktičan rad studenata)

Laboratorija Br.1

Br.2

Br.3 Br.4 Br.5 Br.6 Br.7

Br mesta 26 32 56 40 105 36 72Ukupan brojmesta uLaboratorijama

26 32 56 40 105 36 72

LegendaBr. 1 Katedra za patologijuBr. 2 Katedra za ishranu, Katedra za botaniku, Katedra za ekonomiku i statistiku, Katedra zastočarstvo, Katedra za zohigijenuBr. 3 Katedra za tehnologiju namirnica animalnog poreklaBr. 4 Katedra za mikrobiologiju, Katedra za parazitologijuBr. 5 Katedra za histologiju, Katedra za biologijuBr. 6 Katedra za hemijuBr. 7 Katedra za fiziologiju i bihemiju, Katedra za patološku fiziologiju

Molimo dati kratak opis zdravstvenih i bezbednosnih mera u funkciji u objektima zapraktičan rad i u laboratorijama kojima studenti imaju pristup. (Please give a briefdescription of health and safety measures in place in the premises for practical workand in the laboratories to which undergraduate students have access).

Na klinikama na kojima se izvode vežbe i radi sa pacijentima (psi, mačke, konji, ptice iostali mali kućni ljubimci), svi zaposleni su vakcinisani protiv besnila ali studeti nisu obavezni pasamim tim ni vakcinisani protiv besnila. Svi studenti su obavezni da na vežbama i u ambulanti


71

koriste zaštitu odeću (beli mantili i odela). Prilikom dolaska studenata na prve kliničke vežbe kaoi prilikom prvih vežbi u ambulanti i bolnici u Univerzitetskoj bolnici studenti se upoznaju saosnovnim bezbedonosnim merama koje moraju da primenjuju u radu sa životinjama. Vežbe nakojima se radi sa konjima izvode se u vežbaonici pri čemu se konj uvodi u stojnicu, dok seprilikom rada sa drugim životinjama (pas, mačka, ptice i dr. ) informišu o osnovnim meramafiksacije pacijenta i zaštite studenata pri radu. Na vežbama i u ambulanti gde se primenjujulekovi studetima se objašnjavaju načini aplikacije lekova kao i mere zaštite prilikom aplikacijebaratanje iglama i njihovo neškodljivo uklanjanje. Posebne mere se primenjuju prilikomkorišćenja određenih lekova kao što su citostatici gde je neophodno njihovo čuvanje kao ipriprema uz korišćenje maski i rukavica. Prilikom rada studenata u salama za endoskopiju ilaparaskopiju kao i prilikom urgentnih intervencija u hirurškoj sali koriste se zaštitne maskerukavice, kape i navlake za obuću. Korišćenje rukavica na vežbama i u ambulanti nije obaveznoali je omogućeno svim studentima koji to žele. Kada se vežbe izvode van Fakulteta, na farmama,studenti poštuju sve bezbednosne mere propisane od strane ugovorene strane koja posedujekapacitete u kojima se izvode praktične vežbe. Kada su u pitanju laboratorijske vežbe sprovodise redovno čišćenje i dezinfekcija radnih mesta, provetravanje. U laboratorijama je dostupanpaket za prvu pomoć i vidno su okačena uputsva koja se odnose na rad sa opasnim iliinfektivnim materijalom.

6.4.1 DIJAGNOSTIČKE LABORATORIJE I POMOĆNE SLUŽBE KLINIKA (DIAGNOSTICLABORATORIES AND CLINICAL SUPPORT SERVICES) Dijagnostičke laboratorije (Diagnostic laboratories).

o Kratko opišite prostor dostupan za klinički dijagnostički rad. (Briefly describe thefacilities available for clinical diagnostic work)

Klinička hematološka i biohemijska laboratorija se nalazi u okviru Katedre za bolestikopitara, mesojeda, divljači i živine. Dijagnostička laboratorija nudi usluge hematoloških ibiohemijskih analiza, analiza pregleda urina, koproloških i citoloških analiza, određivanjekoagulacionog profila, bojenje i pregled različitih vrsta citoloških preparata (pregled krvnograzmaza – određivanje diferencijalne leukocitarne formule i pregled krvnog razmaza naprisustvo krvnih parazita, pregled cerebrospinalne i sinovijalne tečnost, pregled punktata,citologija limfnih čvorova, pregled skarifikata i briseva kože i uha) i brze dijagnostičke testove zainfektivne bolesti mesojeda. Hematološke analize se izvode u automatskom hematološkomanalizatoru Abacus junior Vet (u vlasništvu Fakulteta i Katedre za bolesti kopitara, mesojeda,divljači i živine) koji nudi tripartitnu leukocitarnu formulu i može se koristiti za različiteživotinjske vrste (pas, mačka, konj, krava, kunić, miš, majmun, feretke). Biohemijske analize se


72

vrše u poluautomatskom biohemijskom analizatoru (vlažna biohemija) Vet evolution (uvlasništvu Fakulteta i Katedre za bolesti kopitara, mesojeda, divljači i živine) na kome seodređuju različiti biohemijski parametri: glukoza, urea, kreatinin, ALT, AST, AP, LDH, CK, GGT,ukupni holesterol, trigliceridi, ukupni proteini, albumini, globulini, ukupni bilirubin, α amilaza,ukupni Ca++, neorganski fosfati, Fe++. Za brzo određivanje biohemijskih parametara iz pune krvi,seruma ili plazme koristi se Reflotron plus Roche.

Od 09.10.2013. godine, Fakultet veterinarske medicine ima ugovor o poslovno tehničkojsaradnji sa kompanijom Superlab koja je ustupila sledeće aparate na korišćenje: Idex procyteDX hematološki analizator sa petpartitnom leukocitarnom formulom za različite životinjske vrste(pas, mačka, konj, magarac, miš, pacov, feretke i ostalo), Nikon Kodhen hematološki analizatorsa tripartitnom leukocitarnom formulom, Idex VetLab UA urin analizator za hemijski pregledurina, Idex Snapshot DX za čitanje brzih dijagnostičkih testova za infektivne bolesti mesojeda,hormona (tT4) i određivanje žučnih kiselina, centrifugu, Idex mešalicu za krv i Vet test 8008hemijski analizator za određivanje sledećih biohemijskih parametara (suva biohemija): glukoza,ALT, AST, AP, GGT, CK, LDH, lipaza, albumini, proteini, urea, kreatinin, holesterol, trigliceridi,ukupni bilirubin, amilaza, Ca, P, Mg, amonijak, mokraćna kiselina.

Koagulacioni profil obuhvata određivanje protrombinskog vremena (PT), aktiviranogparcijalnog tromboplastinskog vremena (APTT), trombinskog vremena (TT) i koncentracijefibrinogena. Analize se vrše na poluautomatskom analizatoru Trombostat na Katedri zapatološku fiziologiju od strane nastavnog osoblja.

Klinička hematološka i biohemijska laboratorija nudi usluge trećim licima koji svoježivotinje dovedu na pregled na Fakultet veterinarske medicine, u njoj se takođe vrše analize zaistraživanja i studentske radove. Godišnje se (prosek u poslednje 3 godine) uradi oko 1700hematoloških analiza, oko 1200 biohemijskih analiza, oko 100 pregleda urina i oko 200koproloških analiza.

Studenti se na prvoj godini studija u okviru izborne oblasti Uvod u veterinarskulaboratorijsku praksu upoznaju teorijski sa osnovnim pravilima i načinima rada u laboratoriji. Nadrugoj godini u okviru predmeta Fiziologija upoznavaju se sa bazičnim laboratorijskimanalizama. Na trećoj godini (peti semestar) studenti u okviru predmeta Patološka fiziologija učeosnovne principe laboratorijskog rada, tumačenje rezultata i uče tehniku pravljenja krvnihrazmaza i pregleda urina. Na četvrtoj godini studija (sedmi i osmi semestar) u okviru predmetaBolesti malih životinja i Bolesti konja studenti imaju obavezan praktičan rad u ambulanti gde suaktivno uključeni u praktičan rad sa bolničkim pacijentima i imaju priliku da tumačelaboratorijske rezultate. Studenti nisu aktivno uključeni u praktičan rad laboratorije.


73

U rad kliničke hematološke i biohemijske laboratorije su uključena sledeća lica: dva laboranta,jedan diplomirani veterinar zaposlen od strane Superlaboratorije koji vodi računa o iznajmljenimaparatima i radi na njima, jedan docent zaposlen na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, živinei divljači i jedan profesor i jedan asistent zaposleni na Katedri za patološku fiziologiju.

Dijagnostička laboratorija za preživare prostorno postoji na Katedri za bolesti papkaraali nije opremljena i nalazi se u pripremnoj fazi. U njoj se ne rade hematološke niti biohemijskeanalize. U okviru praktičnog dela nastave koja se izvodi na farmama korporacije PKB studentimogu da se upoznaju sa hematološkim i biohemijskim analizama u Laboratoriji koju posedujesama korporacija PKB. Studenti nisu aktivno uključeni u praktičan rad ove laboratorije.

Katedra za parazitologiju poseduje parazitološku laboratoriju u kojoj se vrše različiteparazitološke analize (pregled krvi na prisustvo krvnih parazita, pregled stolice na prisustvocrevnih parazita, pregled ekto i endo parazita). Studenti su u mogućnosti da u saranji sanastavnicima vrše koprološki pregled i morfološku identifikaciju ekto i endo parazita. Ulaboratoriji se prosečno godišnje uradi oko 500 koproloških pregleda. U laboratoriji se nalazemikroskopi (7), automatska pipeta (1), centrifuga (1), električna precizna vaga (1), frižideri (3),pipeta (1), stereomikroskop (2), sterilizator (1), univerzalni termostat (1), vodeno kupatilo (1),zamrzivač (1).

Katedra za biologiju poseduje laboratoriju za genetiku životinja u kojoj postojikompletna oprema za DNK/RNK analizu odnosno molekularno-genetičku dijagnostiku svihživotinjskih vrsta i njihovih patogena. Studenti osnovnih studija u okviru redovne nastave nerade u laboratoriji. U situacijama kada studenti žele da se uključe u laboratorijski rad za potrebenaučnog istraživanja, studentima je na raspolaganju kako laboratorija (oprema i hemikalije) takoi nastavno osoblje za upoznavanje sa načinom izvođenja svih analiza koje se u laboratoriji vrše.U laboratoriji za genetiku životinja se godišnje uradi oko 2600 analiza. Katedra raspolažesledećom opremom: analitička vaga (1), aparat za veštačko umnožavanje DNK (1), mikroskop(Axioimager, 1), Back home reader V-500 (1), centrifuga (4), destilator (1), horizontalnaelektroforeza )1), fotomikroskop (1), gradient ternal cycler (1), pipete (4), laboratorijska vaga(1), laminarna komora (Aura 2000 MAC4, 1), lampa sa lupom (1), magnetna mešalica (2),mikroskop (15), mini centrifuga (Fastgene, 1), iluminatro (1), stereomikroskop (1), sušnica (1),termoblok za mikrotube (1), termomikser (1), transiluminator (1), trinokularni mikroskop (1), UVlampe (3), vodeno kupatilo (1), REAL time PCR (Rotor-Gene Q5plex Platform (1).

Katedra za mikrobiologiju poseduje bakteriološku, serološku i virusološku laboratoriju.U njoj se vrši izolacija, kultivacija, identifikacija, čuvanje i priprema mikroorganizama i podlogapotrebnih za izvođenje nastave na predmetu mikrobiologija sa imunologijom. Studenti osnovnihstudija u okviru redovne nastave ne učestvuju u radu laboratorije. Katedra za mikrobiologiju u


74

proseku na godišnjem nivou izvrši ispitivanja oko 650 uzoraka klničkog materijala. Opremakojom raspolaže je sledeća: analitička vaga (3), autoklav (3), centrifuga (7), fluorescentnimikroskop (1), ELISA čitač (1), horizontalna elektroforeza (1), laboratorijska vaga (1), laminarnakomora (1), UV lampa (1), mikrobiološka komora (1), mikrofuga laminarna (1), mikroskopi (40),mini inkubator (1), minicentrifuga (1), Ph metar (2), suvi sterilizator (2), termostat (7), magnetnamešalica (1), elektroforeza (1), vaga (2), mali autoklav (1).

Katedra za porodiljstvo, sterilitet i veštačko osemenjavanje poseduje laboratoriju zacitologiju i mikrobiologiju u kojoj se vrši pregled vaginalnih razmaza, određivanje koncentracijehormona i pregled i zamrzavanje semena bika. Studenti se mogu upoznati sa osnovnimprincipima ovih tehnika ali nisu aktivno uključeni u rad laboratorije. U laboratoriji se nalazemikroskopi, grejne ploče, aparat za određivanje hormona, inkubator, centrifuga, sterilizator, UVlampa, mikrobiološka lupa i kontejneri sa tečnim azotom za duboko zamrzavanje semena.

Katedra za Farmakologiju i toksikologiju poseduje laboratoriju za ispitivanje lekova naizolovanim organima. Studenti osnovnih studija u okviru redovne nastave ne rade u laboratoriji.U situacijama kada studenti žele da se uključe u laboratorijski rad za potrebe naučnogistraživanja, u laboratoriji postoje 3 mesta za rad studenata za in vitro ispitivanje efekata lekovakoji deluju na kardiovaskularni sistem, respiratorni sistem, skeletne mišiće i glatke mišiće.

Katedra za zarazne bolesti i bolesti pčela - Studenti osnovnih studija ne učestvujuaktivno u radu laboratorije ali se određeni deo vežbi odvija u njoj. U pitanju su pokazne vežbe,gde studenti u delu laboratorije (sala za mikroskopiranje) u kojoj se nalaze fluorescentnimikroskop, mikroskop sa tamnim poljem i mikroskopska lupa dobijaju već unapred pripremljenpreparat i očitavaju rezultate imunofluorescence. Deo vežbi koji se odnosi na izvođenje ogleda,studenti dobijaju iz komercijalnih izvora kao što su uzorci tkiva koje u zavisnosti od metodepripremaju za dijagnostički rad. Iz komercijalnih izvora se nabavljaju sigurno pozitivni serumi idijagnostički kitovi prema tematskoj jedinici (npr. za dijagnostiku bruceloze). Studenti nemajukontakt sa infektivnim materijalom. Iz komercijalnih izvora se takođe nabavljaju životinje zavežbanje načina aplikacije materijala za izvođenje bioloških ogleda.

Katedra za stočarstvo – U okviru redovne nastave studenti su u obavezi da izvrše pregled vune.Rad se odvija u laboratoriji Katedre za stočarstvo pod nadzorom nastavnog osoblja. Studentimasu na raspolaganju mikroskopi i defarder.

Na Katedra za higijenu i tehnologiju namirnica se nalazi laboratorija za mikrobiološku analizumleka i mesa. Studenti nisu aktivno uključeni u rad ove laboratorije. Manji broj studenata (osamdo deset) u okviru studentsko istraživačkog rada može da vrši mikrobiološko ispitivanje mesa iproizvoda od mesa pod nadzorom nastavnog osoblja. U laboratoriji se nalaze: frižideri, vage,stomaheri, termostati, plamenici i mikroskopi. U okviru redovnih vežbi vezanih za


75

trihineloskopski pregled mesa, studenti vrše pripremu uzoraka u vežbaonici a sam pregled mesavrše u laboratoriji metodom digestije. U okviru izbornog predmeta u eksperimentalnoj radioniciza tehnologiju mesa studenti uče da prave kobasice, vrše kontrolu postupka toplotne obrade iodređuju F vrednost. U laboratoriji im je dostupna sledeća oprema: uređaj za usitnjavanje imlevenje mesa, kuter (trenutno u pripremi), punilica, sto za rasecanje mesa, frižider, šporet ivage. U laboratoriji za hemijski pregled mleka i mesa studenti aktivno učestvuju u radulaboratorije. U njoj vrše hemijsku i fizičko-hemijsku analizu mleka i proizvoda od mleka, mesa iproizvoda od mesa i meda pod nadzorom nastavnog osoblja. U laboratoriji se nalazi sledećaoprema:

2x Analitička vaga1x Digitalna bireta Jencons digitrate (50 ml)1x Aparat za mineralizaciju Kjeldatherm KB81x SOXTHERM MULTISTAT/SX PC, Sox 414, Multistat, 6-41x pH metar2x Sušnica RO Sutjeska1x Microcomputer vuision 2460711x Aparat za destilaciju Vapodest 201x Centrifuga CEBO 651x Digestor

Katedra za ishranu i botaniku ima akrditovanu laboratoriju u kojoj studenti osnovnih studija neučestvuju aktivno u njenom radu. U situacijama kada studenti žele da se uključe u laboratorijskirad za potrebe naučnog istraživanja, na raspolaganju im je laboratorija (oprema i hemikalije) inastavno osoblje.

Centralna klinička pomoćna služba (Central clinical support services).

o navedite prirodu ovih usluga i kako su organizovane (npr dijagnostičko snimanje,anestezija itd). (Indicate the nature of these services and how they are organised(e.g. diagnostic imaging, anaesthesia, etc.)).

Imidžing dijagnostika se nalazi na različitim Katedrama Fakulteta veterinarske medicine.Na Katedri za radiologiju i radijacionu higijenu se nalazi jedan rendgen aparat (Selenos 4 EI Niš), ijedan skener (Simens/Somatom AR star). Skener nije u vlasništu Fakulteta i za njegovokorišćenje postoji ugovor o poslovno-tehničkoj saradnji. Na Fakultetu postoje 3 ultrazvučnaaparata, jedan na Katedri za radiologiju i radijacionu higijenu (VET Ultrasound Scanner (LEO-3900), jedan na Katedri za porodiljstvo, sterilitet i veštačko osemenjavanje (Pie Medical) i jedan


76

na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, divljači i živine (Aloka Pro Sound 5000). Godišnje seultrazvučno pregleda oko 1500 pacijenata na Katedri za porodiljstvo, sterilitet i veštačkoosemenjavanje (prosečan broj se odnosi na mesojede i velike životinje i obuhvata pacijente naterenu i na Katedri) i oko 500 na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, divljači i živine. Sviaparati služe u nastavne, dijagnostičke i istraživačke svrhe. Godišnje se radiološki pregleda oko100 pacijenata (psi, mačke, konji, zmije, različite vrste ptica, kornjače). Na Katedri za radiologiju iradijacionu higijenu ultrazvučni aparat neradi.

Anesteziologija predstavlja sastavni deo Katedre za hirurgiju i ortopediju, Katedre zaporodiljstvo, sterilitet i veštačko osemenjavanje i Katedre za bolesti kopitara, mesojeda, divljači iživine. Na Katedri za hirurgiju i ortopediju postoje dva nastavnika za anesteziologiju malihživotinja, egzota i laboratorijskih životinja, i jedan nastavnik za anesteziologiju konja i preživara.Sve hirurške intervencije se izvode injekcionom anestezijom bez korišćenja monitoringa zaživotinje koji ne postoji na Katedri. U salama se nalaze tri stara inhalaciona aparata koji nisu ufunkciji. Sve sale imaju minimalnu opremu (u svakoj sali se nalazi hirurški sto, lampa i sto zainstrumente).

Na Katedri za porodiljstvo, sterilitet i veštačko osemenjavanje sve hirurške intervencijese izvode injekcionom anestezijom od strane svog nastavnog osoblja. Na Katedri postojimonitoring (PM 9000 vet, veterinary portable multi parameter patient monitoring, Mindray)koga čine: kapnogram, pulsni oksimetar, termometar, EKG, respiratorni monitoring i jedanDrager inhalacioni aparat sa izofluranskim vaporizerom. Katedra poseduje 2 hirurške sale ukojima se nalaze hirurški stolovi, hirurške lampe, već pomenuti Drager inhalacioni aparat saizofluranskim vaporizerom i kamera za snimanje hirurških intervencija preko koje studenti upredavaonici mogu da prate intervenciju preko monitora.

Na Katerdi za bolesti kopitara, mesojeda, divljači i živine postoji jedan stručni saradnik(takođe doktorand) koji se bavi anestezijom malih životinja (mesojeda), jedan stručni saradnikkoji se bavi anestezijom egzota, JEDAN asistent koji se bavi anestezijom ptica i jedan asistent kojse bavi anestezijom konja. Na Katerdi se nalazi:

2x inhalacioni aparat Drager sa izofluranskim i sevofuranskim vaporizarom1x inhalacioni aparat Sutjeska sa izofluranskim vaporizerom1x PM 9000 vet, veterinary portable multi parameter patient monitoring, Mindray (kapnogram,pulsni oksimetar, termometar, EKG, neinvazivni merač krvnog pritiska, respiratorni monitoring)1x Drager monitoring (respiratorni monitoring)2x Drager ventilator (pedijatrijski i odrasli mehur)1x monitoring Servomed (EKG)1x Ohmeda 4700 OxyCap (pulsni oksimetar, kapnogram)


77

1x Ultrasonic doppler low detector Aloha1x kiseonični šator

Na Katedri kao niti na Fakultetu veterinarske medicine ne postoji centralno snabdevanjegasovima, već se boce sa kiseonikom iznajmljuju od strane Messer Tehnogas AD Beograd kojipune boce i vode računa o njihovoj tehničkoj ispravnosti.

Na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, divljači i živine postoji ukupno 4 sale: sala zahitne hirurške intervencije, sala za laparaskopsku dijagnostiku, sala za anesteziju, reanimaciju ipripremu hirurških pacijenata i sala za zoohigijenske mere. U salama je raspoređena gorepomenuta oprema na sledeći način (uz navođenje i ostale prisutne opreme). U Sali za hitnehirurške intervencije se nalazi jedan pokretan hirurški sto, dve hirurške lampe, Dragerinhalacioni aparat sa Mindray monnitoringom i vlažni sterilizator (Melag tip 28). U Sali zalaparaskopsku dijagnostiku se pored hirurškog stola, lampe i Drager inhalacionog aparata nalazioprema za endoskopiju:

1x Storzfleksibilni endoskop1x Storz fleksibilni endoskop-gastroskop1x Storz fleksibilni bronhoskop1x rigidni teleskop1x otoskop

Ostala oprema u sali za endoskopsku dijagnostiku:1xWolf CO2 (insuflator ugljendioksida)1x biopser za laparaskopiju1x laparaskopske makaze1x bipolarna laparaskopska pinceta1x Diatermia2x Trokart StorcProsečan broj endoskopskih pregleda godišnje iznosi oko 70.

Sala za anesteziju, reanimaciju i pripremu hirurških pacijenata sadrži sto, inhalacioni aparatSutjeska sa izofluranskim vaporizerom, kiseonički šator, male mobilne boce sa kiseonikom,maske različitih veličina za mesojede, Nellcor pluse oxymeter (pulsni oksimetar, i EKG),laringoskopi i tubusi različitih veličina.

1x kolica za reanimaciju sa svom pratećom opremom za tu proceduru

U Sali za zoohigijenske mere se vrši eutanazija životinja.Kabinet za kardiologiju i ultrazvučnu dijagnostiku se nalazi na Katedri za bolesti kopitara,mesojeda, živine i divljači u kome se vrše dijagnostičke usluge pacijentima sa kardiovaskularnim


78

oboljenjima (pretežno mesojedi) i ultrazvučni pregledi. U kabinetu za kardiologiju i ultrazvučnudijagnostiku se nalazi sledeća oprema:

1x ultrazvučni aparat Aloka Pro Sound 50001x EKG aparat1x aparat za indirektno merenje krvnog pritiska

Svi elektrokardiografski i ultrazvučni zapisi pregleda kardiovaskularnog sistema se čuvaju ukompjuteru, štampaju i arhiviraju u vidu kartona. Evidencija se vodi na ovakav način od 1996.godine. Prosečan broj kardioloških pacijenata godišnje je oko 80. U kardiološkom kabinetu radedva profesora zaposlena na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, živine i divljači.Ultrazvučni kabinet pruža usluge abdominalne ultrasonografije i ultrazvukom vođene biopsije.Ultrazvučne preglede vrše dva profesora zaposlena na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda,živine i divljači.

Dermatološka ambulanta se nalazi na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, živine i divljači. Udermatološkoj ambulanti se vrše dermatološki pregledi i lečenje mesojeda, konja, glodara iegzota. Prosečan broj pacijenata godišnje iznosi oko 500. Svi rezultati dermatoloških ispitivanjase čuvaju u kompjuteru, štampaju i arhiviraju u vidu kartona. U dermatološkoj ambulanti radijedan profesor zaposlen na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, živine i divljači i jedandiplomirani veterinar sa završenim doktoratom iz oblasti alergologija, sa ugovorom. Radnovereme dermatološke ambulante je sredom od 10-14h i od 16-20h i četvrtkom od 16-20h.

Pregled neuroloških pacijenata se vrši na Katedri za bolesti kopitara, mesojeda, živine i divljači.Ne postoji poseban kabinet za neurologiju već se pregledi obavljaju u prijemnoj ambulanti.Jedan docent zaposlena na ovoj Katedri vrši pregled neuroloških pacijenata (mesojeda, konja,egzota). Prosečan broj neuroloških pacijenata godišnje iznosi oko 200. Ortopedski pregledi seobavljaju od strane jednog docenta i jednog stručnog saradnika.

6.4.2 KLANIČNI OBJEKTI (SLAUGHTERHOUSE FACILITIES)

Opišite ukratko klanične objekte kojima Fakultet ima pristup, uključujući udaljenost odFakulteta i obim aktivnosti. (Describe briefly the slaughterhouse facility to which thefaculty has access, including distances from the faculty and the level of activity).

(goveda i svinje) „Ambar“ i „Imes“ se odvija deo praktičnenastave u okviru predmeta Higijena i tehnologija namirnica animalnog porekla. Klanica „Ambar“se nalazi u Surčinu i udaljena je 25.1 km od Fakulteta veterinarske medicine. Klanica „Imes“senalazi u Padinskoj skeli i udaljena je 21 km. Klanje se odvija svakodnevno u obe klanice.U klanici


79

„Ambar“ se u proseku izvrši oko 40-60 klanja svinja dnevno i oko 1-5 krava. U klanici „Imes“ seprosečno izvrši 30 klanja svina na sat i 5 goveda na sat. Klanice su registrovane za prodaju mesa.

6.4.3 POGON ZA PRERADU NAMIRNICA (FOODSTUFF PROCESSING UNIT)

Opišite kratko kakav pristup Fakultet ima pogonu za preradu namirnica (Describebriefly any access that the Faculty has to foodstuff processing unit).

U okviru praktičnog dela nastave na higijeni i tehnologiji namirnica animalnog poreklastudenti posećuju industriju mesa „Imes“ i industriju za proizvodnju i distribuciju mlečnihproizvoda A.D. Imlek (u okviru izborne oblasti higijena i tehnologija namirnica animalnogporekla). Studenti se upoznavaju sa ispitivanjem mleka i proizvoda mleka i procesom prerademleka u mlečne proizvode. Uče o praktičnim implikacijama HACCP sistema, tehnologiji prerademesa, distribuciji proizvoda i veterinarskim sanitarnim procedurama kontrole unutar prostorija.A.D Imlek je udaljen 10.6 km od Fakulteta veterinarske medicine a „Imes“ 21 km.

6.4.4 UPRAVLJANJE OTPADOM (WASTE MANAGEMENT)

Kratko opišite sisteme i opremu koja se koristi za odlaganje otpada, leševe, trupove,biološki otpad različite vrste, izlučevine, itd. (Briefly describe the systems andequipment used for disposing waste material; cadavers, carcasses, biological waste ofdifferent types, excreta, etc.).

Leševi, organi i biopsirani materijal se pakuju u PVC džakove, tretiraju dezinfekcionimsredstvom i odlažu u hladnjacu (0-8°C) ili zamrzivač (-18 do -22°C). Pošto se predviđenikapaciteti ispune, odnošenje i uništavanje biološkog otpada obavlja se shodno odredbamaUgovora o vandrednoj usluzi odlaganja tretiranog medicinskog otpada (br. 4578 od 30.04.2014)sklopljenog sa JKP “Gradska čistoća” i Ugovora br. 01-251 od 09.05.2014. sklopljenog saVeterinarskom ustanovom "Veterina Beograd".

6.5 PLANIRANE PROMENE (FUTURE CHANGES)

Naznačite ako ima predloženih promena u objektima koji će imati suštinski značaj zafakultet, i navedite do koje faze se došlo. (Outline any proposed changes in thepremises that will have a substantial effect on the Faculty, and indicate the stage towhich these have reached).

Fakultet ima u planu izgradnju jedinstvene zgrade a koja će imati funkciju nastavne bolnicesa 24satnim dežurstvom.


80


Prokomentarišite adekvatnost zgrada za studentsku nastavu (Comment on theadequacy of the buildings in general for undergraduate teaching).

Zgrade imaju dovoljno prostora i daju mogućnost za održavanje praktične nastave navisokom nivou.

Prokomentarišite adekvatnost opreme za studentsku nastavu. (Comment on theadequacy of the equipment in general for undergraduate teaching).

Oprema je savremena i pruiža mogućnost učenja studenata najsavremenijim metodamadijagnostike i terapije.

Prokomentarišite održavanje zgrada i opreme. (Comment on the maintenance ofbuildings and equipment).

Održavanje iziskuje značajna finansijska sredstva i stoga nije čsto onakvo kako bi trebalo dabude za objekte ove namene.


Ako niste zadovoljni stanjem u bilo kom smislu, sačinite listu koja biste poboljšanjauveli prema prioritetima. (If you are unhappy with any situation, please list anyimprovements you would make in order of preference).

Poboljšanje bi se ostvarilo boljim održavanjem postojećih objekata i izgradnjom nastavnebolnice sa mogućnošću 24satovnog dežurstva studenata.


81

7 ŽIVOTINJE I NASTAVNI MATERIJAL ŽIVOTINJSKOG POREKLA (ANIMALS AND TEACHINGMATERIALS OF ANIMAL ORIGIN)

7.1 ČINJENIČNE INFORMACIJE (FACTUAL INFORMATION)7.1.1 ANATOMIJA (ANATOMY)

Navedite materijale koji se koriste u praktičnoj obuci iz anatomije, i kako se oninabavljaju i čuvaju (Indicate the materials that are used in practical anatomicaltraining, and how these are obtained and stored).

Tabela 7.1 Materijal korišćen za vežbe iz anatomije

psi preživari konji ostaloGod.2011

God.2012

God.2013

God.2011

God.2012

God.2013

God.2011

God.2012

God.2013

God.2011

God.2012

God.2013

Žive životinje 5 zečeva10slepihkučića

5 zečeva 5 zečeva

Leševi 1 1 svinja1 žirafa

1 svinja1srndać

1 svinja

UzorciDrugoNpr. utrazvukNastava uzkompjutere


82

7.1.2 PATOLOGIJA (PATHOLOGY)

Tabela 7.2: Broj autopsija u poslednje 3 godine

Vrste Broj autopsija Prosek2011 2012 2013*

Životinje za proizvodnjuhrane:

StokaMali preživariSvinjeOvceKoze

0 1 0

1.270 0 03 7 52 0 00 0 1

Konji 0 1 1 0.33Živina 4 8 8 1.89Zečevi 0 0 0Kunići 0 1 1Kućni ljubimci/egzotičneživotinje:

PsiMačkeMiševiKornjačeŽirafeZamorciČinčilaFokeVevericeZmije

119 119 140

15.26

12 19 371 0 01 0 21 0 01 0 01 0 11 0 00 0 20 0 1

Divljač : JelenMedved

2 4 01.33

2 0 0* godina pre posete

U okviru Katedre za patologiju postoji laboratorija koja je podeljena u dve jedinice: Odeljenje zahistopatologiju i imunohistohemiju i Odeljenje za prenosive spongiformne encefalopatije.

Navedite prirodu i obim dodatnih izvora materijala za nastavu autopsije i patološkeanatomije, uključujući material iz klanica (Indicate the nature and extent of anyadditional sources of material for teaching necropsies and pathological anatomy,including slaughterhouse material).


83

7.1.3 ANIMALNA PROIZVODNJA (ANIMAL PRODUCTION)

Navedite dostupnost životinja za proizvodnju hrane za praktičnu nastavu studenata(Indicate the availability of food-producing animals for the practical teaching ofstudents).

a) U samoj instiuciji ( at the site of the institution);

Klinika za preživare nema odgovarajuće uslove za smeštaj više od tri životinje. Troškoviveterinarsko medicinskih usluga za životinje ne zadovoljavaju ekonomski interes farmera,posebno ako se njihove životinje upućuju na univerzitesku kliniku. Ovo postaje ogromanfinansijski teret za Fakultet.

a) Na drugim mestima kojima institucija ima pristup ( at other sites to which theinstitution has access);

Fakultet je napravio ugovor sa poljoprivrenom kompanijom koja u svom sastavu ima farmegoveda, ovaca i svinja sa stočarskom proizvodnjom od 30 000 grla i proizvodnjom mleka od 68miliona litara. Na ovim farmama studenti četvrte i pete godine imaju praktičnu nastavu izkliničkih predmeta.

7.1.4 HIGIJENA NAMIRNICA I ZDRAVSTVENA ZAŠTITA (FOOD HYGIENE/PUBLIC HEALTH)

Navedite dostupnost farmskih životinja i proizvoda animalnog porekla za praktičnunastavu studenata o zdravstvenoj zaštiti, higijeni hrane, pregledu i tehnologiji (Indicatethe availability of farm animals and products of animal origin for the practical teachingof students in veterinary public health, food hygiene, inspection and technology).

Na Katedri za higijenu i tehnologiju namirnica animalnog porekla drži se 4 kursa: Higijena namirnica animalnog porekla uvod– Na ovom kursu student se upoznaju sa

namirnicama animalnog porekla po prvi put. Uče se nekim osnovnim terminima iprincipima koji se odnose na namirnice animalnog porekla, uslovima za bezbednuproizvodnju namirnica, i nekim osnovnim bakteriološkim i hemijskim analizamanamirnica animalnog porekla.

Higijena i tehnologija mleka –Na ovom kursu studenti se upoznaju sa životinjama kojedaju mleko, osnovama fiziologije mlečne žlezde, sastavom mleka, higijenom itehnologijom mleka. Na praktičnom delu kursa upoznaju se sa metodama bakteriološkog


84

i hemijskog ispitivanja mleka i proizvoda od mleka i metodama za detekciju reziduaantibiotika.

Higijena i tehnologija mesa- odvija se na dve klanice. Studenti imaju praktičnu obukukako da obave ante-mortem i post-mortem pregled. Upoznaju se i sa ante-mortem ipost-mortem pregledom živine. Na ovom kursu obavljaju i praktičnu obuku kojauključuje bakteriološku i hemijsku analizu mesa. Studenti se upoznaju sa različitimlaboratorijskim tehnikama za određivanje kvara mesa. Oni uče kako da kontrolisu procesprezervacije i proizvodnje produkata od mesa.

Kontrola namirnica animalnog porekla – odvija se u jednoj klanici. Studenti imajupristup liniji za preradu i imaju praktičnu obuku u klasifikaciji i kategorizaciji mesa ikvaliteta mesa. Oni takođe imaju paraktičnu obuku za senzornu analizu namirnicaanimalnog porekla.

7.1.5 KONSULTACIJE I SLUŽBA ZA PROTOK PACIJENATA (CONSULTATIONS AND PATIENT FLOWSERVICES)

7.1.5.1 KONSULTACIJE (CONSULTATION)

Navedite broj nedelja u toku godine, u kojima su klinike otvorene ( State the number ofweeks, in the course of the year, during which the clinics are open).

Sve klinike su otvorene tokom svake nedelje u toku godine.

Navedite broj dana za konsultaciju u toku svake nedelje (State the number ofconsultation days each week).

Sve klinike su otvorene pet dana za konsultaciju svake nedelje sa izuzetkon Kilinike za maleživotinje i konje koja je otvorena sedam dana nedeljno.

7.1.5.2 PROTOK PACIJENATA (PATIENT FLOW)

Broj životinja koje treba da se navedu su za sve discipline zajedno (medicina, hirurgija,reprodukcija itd.). U Tabeli 7.3 treba da se uključe samo životinja koje stižu na Fakultet.Životinje koje se proučavaju izvan Fakulteta treba uvesti u deo pod nazivom“Ambulatorna klinika” (Tabela 7.4) (The number of animals to be stated are for alldisciplines combined (medicine, surgery, reproduction, etc.). In Table 7.3 only animalscoming into the Faculty should be included. Animals studied in practical teachingoutside the Faculty should be entered in the section entitled "Ambulatory Clinic" (Table7.4)).


85

o Termin “konsultacije” odnosi se na one pacijente koji stižu i otpuštaju se u tokudana. “Hospitalizacija” se odnosi na one pacijente koji se zadržavaju na klinicikao “in-pacijenti” posle pregleda (The term “consultation” refers to thosepatients which come in and go out during daily consultation hours.“Hospitalisation” refers to those patients which are retained at the clinic as “in-patients” after the examination).

Tabela 7.3: Broj slučajeva: a) primljenih na konsultacije, i b) hospitalizovanih na fakultetskimklinikama, u poslednje 3 godine.

Vrste Broj slučajeva Prosek2011 2012 2013*a b a b a b 0.75

Proizvodnjahrane

Goveda 0 1 0 1 0 1

Ovce , Koze 0 0 0 0 0 0Svinje 0 0 0 0 1 0Druge farmskeživotinje

0 0 0 0 0 0

Živina 15 0 22 0 30 0 6.42Zečevi 6 0 2 0 2 0Konji 0 0 2 2 3 3 1.67Kućniljubimci/egzotične životinje

Psi 1260 1025 1358 1403 1617 320 507.11

Mačke 217 361 256 473 323 141Drugo** 77 0 146 0 151 0

* U godini pred evaluaciju **egzotične životinje

7.1.6 PREVOZNA SREDSTVA ZA TRANSPORT ŽIVOTINJA (VEHICLES FOR ANIMAL TRANSPORT)

Navedite broj i vrstu fakultetskih vozila koja se koriste da donesu bolesne životinje naklinike (State the number and nature of the Faculty vehicles that can be used to bringsick animals to the clinics).

Nema transportnih prikolica za konje i proizvodne životinje.


86

7.1.7 SLUŽBA HITNE POMOĆI NA POZIV (ON-CALL EMERGENCY SERVICE)

Dati u osnovnim crtama koja je hitna služba dostupna (puno vreme, 24h, na poziv ili 8-22h) i odvojiti po vrstama (Outline what emergency service is available (full-time, 24 hservice, ON-CALL or 8-22 h duty) and discriminate by species).

Klinika za male životinje i konje pruža hitnu službu na poziv, za konje na terenu od 9hujutro do 8h uveče. Hitna služba na poziv 24 sata dnevno za male životinje trenutno je u fazipripreme, i počeće sa radom nakon potvrde od strane uprave Fakulteta. Za sada, hitna služba napoziv 24 sata dnevno radi kao probni projekat.

Hitne službe na Fakultetu su dostupne pet dana u nedelji od 8h ujutro do 6h popodne,na Klinici za hirurgiju, Klinici za reprodukciju i Klinici za preživare i svinje, kao i sedam dananedeljno od 9h ujutro do 8h uveče na klinici za male životinje i konje.

Za sada, uslovi za hospitalizaciju životinja za proizvodnju hrane u prostorijama klinika naFakultetu veterinarske medicine su nedovoljne.

7.1.8 NASTAVA NA FARMI I NEGA ŽIVOTINJA VAN FAKULTETA

Nastava na farmi i nega pacijenata van fakulteta je uključena u kliničke kurseve načetvrtoj, petoj i šestoj godini. Studenti četvrte i pete godine imaju praktičnu obuku na farmigoveda koja ima 9000 mlečnih krava kao i farmi svinja, koje predstavljaju fakultetske nastavnebaze. Za student šeste godine klinička praksa na životinjama za proizvodnju hrane jeorganizovana kroz nedeljne posete komercijalnim i individualnim farmama. Ovakva vrstapraktične obuke stavlja naglasak na „hands-on“ procedure na normalnim životinjama ukliničkom okruženju i izvode je student pod nadzorom nastavnika.

7.1.8.1 AMBULATORNA (MOBILNA) KLINIKA

o Ambulatorna (Mobilna) klinika je definisana kao jedinica koja obezbeđujeusluge na terenu na poziv kako farmama tako drugim institucijama i generalnofunkcionise na komercijalnoj bazi (The Ambulatory (Mobile) Clinic is defined asa unit which provides on-call outside services to farms and other institutionsand is generally operated on a commercial basis).

Navedite broj časova koje radi nedeljno. Da li je hitna služba obezbeđena 24 satadnevno, 365 dana godišnje? Koji je stepen udela studenata (uključenost u obaveze)


87

(State the number of hours of operation per week. Is emergency service provided 24h/day, 365 days per year? What is the degree of student participation (include duties))?

Ambulatorna (Mobilna) klinika je u svojoj razvojnoj fazi. Fakultet veterinarske medicineaktivno traži klijente da obezbedi takve usluge i pruži studentima priliku za kliničku praksu saživotinjama. Dok se Ambulatorna klinika koja obezbeđuje usluge na poziv van ustanove neosuje, studentska praksa u procedurama direktnog rada je na farmama I institucijama sa kojimaje faklutet potpisao ugovor o saradnji.

Navedite broj, tip i kapacitet mesta vozila koja se koriste kao transport za student kojirade u Ambulatornoj (Mobilnoj) klinici (State the number, the type and the seatingcapacity of the vehicles used to transport students working in the ambulatory (mobile)clinic).

Pošto je Ambulatorna (Mobilna) klinika u svojoj razvojnoj fazi, vozila koja se koriste zatransport studenata su u fazi nabavke.

Za praktičnu obuku koja uključuje kliničke predmete, studenti se prevoze sa dvaautobusa od kojih svaki ima po 30 sedišta.

Navedite približan broj bolesnih životinja (naznačite stoku, svinje, konje, živinu ili malepreživare, i drugo) koji su posetili Ambulatornu kliniku godišnje tokom poslednje trigodin (Tabela 7.4) (State the approximate number of sick animals (specify cattle, swine,equine, poultry or small ruminants, others) seen by the ambulatory clinic per yearduring the past three years (Table 7.4)).

Još uvek ne postoji Ambulatorna (Mobilna) klinika dostupna za usluge poziva vanfakulteta koja radi na komercijalnoj bazi.

Navedite prosečan broj poseta godišnje koje je sprovela Ambulatorna klinika na farme Idruge institucije (State the average number of visits in a year made by the ambulatoryclinic to farms and other institutions).

Još uvek ne postoji Ambulatorna (Mobilna) klinika dostupna za usluge poziva vanfakulteta koja radi na komercijalnoj bazi.

Pošto je Ambulatorna (Mobilna) klinika u fazi razvoja, nema pacijenata navedenih uTabeli 7.4a.


88

Tabela 7.4a: Broj slučajeva koji su posetili Ambulatornu (Mobilnu) kliniku u poslednje trigodine.

Vrste Broj slučajeva Prosek2011* 2012 2013

Životinje zaProizvodnju hrane

Stoka 0 0 0 0

Mali preživari 0 0 0Svinje 0 0 0Druge farmskeživotinje

0 0 0

Konji 0 0 0 0Drugo 0 0 0 0*Godina pre posete

7.1.8.2 DRUGE USLUGE NA FARMI I NASTAVA VAN FAKULTETA

o Ako ne postoji dežurna Ambulatorna (mobilna) klinika, fakultetje moždadefinisao ugovore sa farmama ili sa drugim institucijama da omogući nastavuvan fakulteta i negu pacijenata. Takođe, fakultet može da obezbedi uslugezdravstvene zaštite krda (If there is no on-duty Ambulatory (Mobile) clinic, aFaculty may have defined contracts with farms or other institutions to allow foroutside teaching and patient care. Similarly, a Faculty may provide herd-healthservices).

Molimo navedite da li i do koje mere se ovo odnosi na vaš fakultet. Ukoliko se odnosi,molimo navedite broj pacijenata koji se koriste u nastavi van fakulteta (Please indicateif and to what extent this applies to your Faculty. If applicable, please provide numberof patients seen in outside teaching).

Zbog nedostatka mogućnosti za uključivanje studenata u aktivnosti mobilne klinike,fakultet je sklopio ugovore sa farmama da obezbedi vanfakultetsku nastavu i zbrinjavanjepacijenata. Fakultet je napravio ugovor sa poljoprivrednom kompanijom koja u svom sastavuima farmu goveda, ovaca i svinja sa stočnom proizvodnjom od 300.000 grla i proizvodnjommleka od 68 miliona litara. Na ovim farmama student četvrte i pete godine imaju praktičnuobuku iz kliničkih predmeta. Približno 60 kliničkih slučajeva kod goveda i 120 kliničkih slučajevakod svinja su procesuirani od strane studenata u toku četvrte i pete godine studija. NAPOMENA:medicinska istorija za ove pacijente se drži na farmama gde su pacijenti smešteni.


89

Za studente šeste godine, klinička praksa za životinje koje proizvode hranu jeorganizovana kroz nedeljne posete komercijalnim i individualnim farmama. Dva puta nedeljno, utoku 12-13 nedelja letnjeg semestra, studenti pod nadzorom fakultetskog osoblja vežbajuprocedure u direktnom kontaktu. Jedna poseta uključuje zdravstvenu posetu probližno tri stada.

Zdravstvene posete stadu su deo praktične obuke i njihov prosečan broj je 36 godišnje(prosečno po 36 za 3 godine).

Tabela 7.4b: Broj pacijenata posećenih u vanfakultetskoj nastavi u poslednje 3 godine.

Vrste Broj slučajeva Prosek2011 2012 2013*

Životinje zaproizvodnju hrane

Stoka 278 256 393 187.75

Mali preživari 86 134 112Svinje 291 334 365Druge farmskeživotinje**

4 0 0

Konji 158 194 222 191.33Drugo *** 26 196 223 148.33*Godina pre vizitacije, **živina, *** psi

7.1.9 DRUGE INFORMACIJE Navedite značajne dodatne spolje izvore materijala za svrhu kliničke obuke kao što su

životinjske dobrotvorne organizacije, životinje spremljene za klanje, itd. Navedite kakavje nivo kliničkih usluga koji se nudi na fakultetu (za male kućne ljubimce, konje iproizvodne životinje) u poređenju sa vanfakultetskom praksom što se tiče prostora,radnog vremena, opreme, stručnosti i odgovornosti, itd. (Indicate any notableadditional outside sources of material for clinical training purposes, such as animalcharities, animals awaiting slaughter, etc. Indicate how the level of clinical service thatis offered by the Faculty (in small companion animals, equines and production animals)compares with outside practices in terms of facilities, hours of service, equipment,expertise, responsiveness, etc.).

Klinička praksa na konjima: pored kliničkih studija i kliničkog rada na fakultetu, deokliničke prakse se drži u nekim vanfakultetskim objektima: konjički klub ,,Aleksa Dundić“ (sa 30konja), Beogradski hipodrom (u kome boravi 300 konja), farme pastuva ,,Zobnatica“ i


90

,,Ljubičevo“ (sa oko 150 konja), Veterinarski institut Subotica i institut ,,Torlak“ (specijalizovan zaproizvodnju seruma tetanusa, sa oko 70 konja) i ,,Centar za planinsko stočarstvo Stara planina“(sa oko 100 konja i 50 magaraca).

U veterinarskom institutu Subotica i institutu ,,Torlak“, studenti imaju praksu sa konjimakoji se koriste za proizvodnju seruma protiv tetanusa. Oni praktikuju neophodne kliničkeprocedure kao što su: rektalni pregledi, kateterizacija, aplikacija lekova, itd. U konjičkom klubu,,Aleksa Dundić“ i na Beogradskom hipodromu studenti su uključeni u negu povređenih ibolesnih konja. Oni su prisustvovali na više od 70 ispitivanja hramanja i 40 konja sa kolikama imnogim drugim bolestima i stanjima, u toku jedne godine. Povrh toga, studenti prave dveposete farmama pastuva ,, Zobnatica“ i ,,Ljubičevo“ (sa više od 100 konja) gde stiču informacijeo gajenju i farmskom menadžmentu. U ,,Centru za planinskostočarstvo Stara planina“ tokomdvonedeljnog letnjeg kampa, studenti rade na nezi konja i magaraca i prikupljaju uzorke zadijagnostiku i istraživački rad. Oni takođe primenjuju preventivne mere kao što je propisanouprogramu zdravstvene zaštite za ove vrste.

Porodiljstvo/reprodukcija praksa: Glavni dodatni vanfakultetski izvor materijala zakliničku obuku u teriogenologiji je mlečna farma u okviru poljoprivredne kompanije ,,PKBkorporacija“. Ova farma ima oko 9.000 mlečnih krava. Studenti imaju priliku da obavljajupreglede (detekcija steonosti i krava sa problemima plodnosti), da obavljaju ginekološkepreglede (vaginalni i rektalni pregled) i veštačko osemenjavanje (intrauterina trans-cervikalnainseminacija).

Klinička praksa na preživarima: u svrhu kliničke obuke, koriste se životinje sa gorepomenute mlečne farme sa kojom fakultet ima ugovor.

Klinička praksa na živini: U svrhu kliničke obuke koristi se materijal koji se dobija saživinarskih farmi (uginule ptice za kliničku patologiju).

Klinička praksa na kućnim ljubimcima: na Klinici za male životinje i konje nijedan značajanvanfakultetski izvor nije uključen za potrebe obuke.

Navedite indikaciju u procentima odnosa slučajeva koji su primarni (npr prvo mišljenje),upućeni (prikažite po vrstama ako je moguće). Ako fakultet ima neki poseban cilj ilismer što se tiče ovoga, opišite (Provide an indication in percentage terms of theproportion of cases that are primary (i.e. first opinion), and referrals (provide abreakdown by species, if helpful). If the Faculty has a particular aim or policy as regardsthis mix, describe it).


91

Na Klinici za male životinje i konje 70% primljenih slučajeva su slučajevi prvog mišljenja.Klinika za preživare nema odgovarajuće uslove da primi više od 3 životinje. Troškovi produkcijeusluga veterinarske medicine ne zadovoljavaju ekonomske interese farmera, naročito ako jenjihovim životinjama potrebno slanje na fakultetsku kliniku. Ovo postaje preveliko finansijskoopterećenje za fakultet; subvencije od Vlade bi trebalo da se podrazumevaju, a naročito zatroškove u vezi studentskih aktivnosti u kliničkim uslugama za proizvodne životinje.

Navedite koje su oblasti kliničke specijalizacije pokrivene, i u kojoj meri. (npr. Da liveterinar sa određenom specijalizacijom može da prima pacijente na klinici jednomnedeljno, 3 puta nedeljno itd.) (Indicate what areas of clinical specialisation arecovered, and the extent of the coverage (for example, a veterinarian with a particularspecialisation may see patients in the clinic for one day a week, three afternoons, etc.).

Do 2009., kada je akademska specijalizacija uvedena, različiti programi kliničkihspecijalizacija su se koristili (zdravstvena zaštita konja, zdravstvena zaštitapreživara, zdravstvenazaštita svinja, zdravstvena zaštita živine, zdravstvena zaštita mesojeda itd). Na Fakultetuveterinarske medicine Univerzitita u Beogradu trenutno je uvedena samo akademskaspecijalizacija. Po završetku akademske specijalizacije, onima koji su je završili data jemogućnoćnost da upišu sub-specijalizaciju prema njihovim afinitetima (male životinje, farmskeživotinje, konji, živina, mikrobiologija, higijena namirnica, itd).

Klinička medicina farmskih životinja: U kliničkoj praksi farmskih životinja obim posla jepodeljen bez obzira na kliničku specijalizaciju/interesovanje. Jedan veterinar je specijalizovan zapatologiju farmskih životinja, bez obzira na vrstu.

Porodiljstvo/reprodukcija: Klinika za porodiljstvo na polju reprodukcije nudi androloškaispitivanja kod različitih vrsta (pastuv, bikovi, nerast i ovnovi). Veštačko osemenjavanje iproblemi plodnosti kod kuja krava i svinja e praktikuje u zavisnosti od broja pacijenata. Takođe,ona uključuje rad na polju detekcije trudnoće i problema plodnosti koristeći ultrazvuk ilaboratorijske dijagnostičke tehnike. Embrio transfer je takođe deo ovog kursa.

Specijalisti i veterinari sa posebnim kliničkim interesovanjem (gastrointestinologija,kardiologija, onkologija, dermatologija, neurologija, hirurgija, ishrana) kućni ljubimci (klinika zamale životinje i konje) su dostupni. Pacijenti van fakulteta mogu da se jave od ponedeljka dopetka: slučajevi koji zahtevaju hitnu intervenciju se primaju na urgentan način. Dermatološki ikardiološki rad sa pacijentima je dva puta nedeljno.


92

Navedite kakav odnos ima fakultet sa veterinarskim praktičarima van fakulteta (zamale kućne ljubimce, konje i proizvodne životnje) u smislu referalnog rada,obezbeđivanja dijagnostičkih usluga i savetovanja za privatne praktikante, veterinarekoji učestvuju u nastavi, vikend ili praksa za studente i saradnja na nivou kliničke obuke.Opišite (ako se primenjuje) neku drugu vrstu odnosa sa spoljnim organizacijama koje serutinski koriste za obezbeđivanje obuke studentima (posebno praktične obuke) iz drugihkliničkih predmeta (npr. rad iz oblasti patologije, interakcija sa veterinarskim radom nanivou države) (Indicate the relationship the Faculty has with outside practitioners (insmall companion animals, equines and production animals) in terms of matters such asreferral work, providing diagnostic or advisory services for private practitioners,practitioners participating in teaching, holiday or 'seeing practice' work for students,feedback on the level of clinical training. Describe (if applicable) any other relationshipswith outside organisations that are routinely used to provide students with training (inparticular practical training) in other clinical subjects (e.g. pathology work, interactionwith state veterinary work).

U kliničkoj praksi konja slučajevi se šalju fakultetskoj klinici od strane privatnih praktičaraako slučaj zahteva viši nivo medicinske usluge ili ako dijagnostika/tretman zahteva vreme idodatni rad. Usluge davanja saveta su dostupne provatnim praktičarima tako što im se nudi daasistiraju pri rešavanju raznih kliničkih problema.

Klinika za preživare je prevashodno referalna klinika, orjentisana prema internističkim ihirurškim kliničkim slučajevima. U toku radnog vremena služba za savetovanje i davanje drugogmišljenja veterinarima iz provatnog sektora (iz cele Srbije) je ponuđena sa mogućnošću posetefarmama ili životinjama da bi se asistiralo u dijagnostičkoj ekspertizi (klinička ekspertiza,uzorkovanje biološkog materijala za laboratorijske analize) i priprema plana tretmana. Studentisu uključeni u posete farmama na dobrovoljnoj bazi. Spoljne institucije pomažu fakultetu ueksternim programima kao što je opisano na ddrugom mestu u ovom dokumentu.

Klinička praksa za živinu: Fakultet ostvaruje tehničku i naučnu kooperaciju sa regionalnimveterinarskim institutima gde postoje referentne laboratorije za određene bolesti (,,Naučniveterinarski specijalistički institut Beograd“ za salmonelozu, ,,Veterinarski specijalistički institutKraljevo“ za ptičji grip, itd). Fakultet ostvaruje saradnju (konsultativnu ili posetu farmi) sabrojnim živinarskim farmama na teritoriji Republike Srbije. Deo praktiče obuke za studente petegodine u okviru predmeta Bolesti živine je organizovan na ovim farmama. Fakultet takođesarađuje sa privatnim praktičarima uključenim u zdravstvenu zaštitu živine.

Na Klinici za male životinje i konje primaju se prosleđeni pacijenti i obezbeđuje se dijagnostičkalaboratorijska usluga privatnim praktičarima.


93

Dati kratki prikaz administrativnog sistema koji se koristi za pacijente, npr. u smislukako se slučajevi evidentiraju i čuvaju, kako se podaci preuzimaju, da li je sistemcentralizovan itd. (Provide an outline of the administrative system(s) used for thepatients, e.g. in terms of how case records are kept, how data are retrieved, whethersystems are centralised, etc.).

Medicinski izveštaji koji uključuju lične podatke o vlasniku, identifikacija vrste životinja iistorija slučaja za pacijente koji se tretiraju na fakultetskim klinikama se čuvaju u formi knjigemedicinskih izveštaja. Svaka fakultetska klinika ima posebnu knjigu medicinskih izveštaja, tj.sistem nije centralizovan. Pored knjiga medicinskih izveštaja, na Klinici za male životinje i konjemedicinski izveštaji se čuvaju u štampanom i elektronskom obliku za svaki pojedinačan slučaj iuključuju lične informacije o vlasniku, identifikaciju životinje UL, specifičnosti i istorije slučaja. Sviklinički aspekti istorije slučaja su snimljeni, kao i komunikacija sa klijentom ako je neophodno.

Na Klinici za preživare i na Klinici za reprodukciju medicinska istorija za pacijente naterenu (na prvom mestu životinje za proizvodnju hrane na komercijalnim i individualnimfarmama) se drže na farmama gde su pacijenti smešteni.

Čuvanje elektronskih medicinskih izveštaja u formi centralne baze podataka je urazvojnoj fazi.

Fakultet veterinarske medicine je u procesu usklađivanja medicinskih izveštaja, mada je odnosin i out pacijenata prikazan u tabeli 7.3 realno viši.

7.1.10 SRAZMERA (učešće) Pogledajte odeljak ,,Glavni indikatori“ u Aneksu Ia za cifre koje su potrebne da se

izračuna odnos. Prikažite cifre za brojioce i imenioce. Odnos zatim treba da se izraziuzimajući brojilac kao 1. (See the section 'Main Indicators' in Annex Ia for the figuresneeded for calculating ratios. Give the figures for numerators and denominators. Theratios should then be expressed by taking the numerator as 1).


94

Tabela 7.5: Životinje dostupne za kliničku obuku (na Klinikama fakulteta ili posećene krozvanfakultetsku kliniku) kao odnos broja studenata u poslednjoj punoj godini kliničke obuke.

DenominatorR 11 0.006

R 12 0

R 13 0.279

R 14 0.129

R 15 0.050

R 16 3.931

R 17 0.010

a) videti Aneks Ia, 2.2b; 1) Tabela 7.3, prosek; 2) Tabela 7.4, prosek;3) gde je moguće upotrebite ili dodajte informaciju dobijenu u poglavlju 7.1.8.2;4) videti 7.1.8.1

Tabela 7.6: Životinje dostupne za obdukciju

DenominatorR 18 0.009

R 19 0

R 20 0.118

a) pogledati Aneks Ia, 2.2b; 1) Tabela 7.3, prosek; 2) Tabela 7.4, prosek;3) gde je moguće upotrebite ili dodajte informaciju dobijenu u poglavlju 7.1.8.2;4) videti 7.1.8.1


95

7.1.11 DRUGE VRSTE Navedite na koji način se Fakultet bavi ribama i drugim vrstama za dobijamje hrane

(Indicate how the Faculty deals with fish and other food producing species).

Ribe i pčele

U Srbiji ima 95 vrsta riba, među kojima je endemska dunavska mladica kao jedna odnajznačajnijih. Uzgajanje ribe je orjentisano prevashodno prema proizvodnji šarana ikalifornijske pastrmke. Srbija godišnje proizvede 12500 do 15000 tona ribe. Od ovoga oko 11000do 13000 tona je šaran , a od 1500 do 2000 tona je kalifornijska pastrmka. Većina uzgajališta jedobro organizovano i moderno sa svom neophodnom opremom. U veterinarskoj službi najvećupažnju poklanjamo prevenciji bolesti riba.

Predmet Bolesti riba ima za cilj da nauči studente anatomiji i fiziologiji riba, ulozi ribe uočuvanju prirode i značaju za savremenu agrikulturu. Studenti bi trebalo da dobiju osnovnoznanje o izbijanju bolesti, njenom brzom prepoznavanju, odgovarajućem tretmanu i suzbijanju.Diplomirani studenti su kvalifikovani za samostalan stručni rad u nacionalnim veterinarskiminstitucijama i drugim naučnim i/ili stručnim organizacijama kao sto su savetovališta za bolestiriba. Znanje patologije, kliničke i laboratorijske dijagnostike bolesti riba obezbeđuje efektivnuidentifikaciju bolesti, tretman i primenu preventivnih mera. Na ribnjacima bi trebalo da budusposobni da reše specifičnu epizootiološku situaciju i odrede zdravstveni status u skladu satekućim relevantnim pravnim regulativama. Ovaj predmet obuhvata anatomiju i fiziologiju riba,osnove uzgajanja ribe, bolesti riba i očuvanje zdravlja riba. Predavanja obuhvataju osnovepatofiziologije i imunologije riba, infektivne i neinfektivne bolesti i anomalije u njihovomrazvoju. Naglasak na predavanjima je na epizootiologiji intenzivnog uzgoja na otvorenom iprevenciji bolesti. U praktičnom delu ovaj predmet se bavi anatomijom riba i fundamentalnimdijagnostičkim procedurama. Kroz dar na terenu, student stiče uvid u uzgoj riba, selekciju,tretman bolesti i njihovu prevenciju. Diplomirani studenti su sposobni ra reše zdravstveneprobleme prema važećim propisima: bezbedno za ljude, bezbedno za okolinu i bezbedno zaživotinje.

Pčelarstvo je prilično razvijena delatnost u Srbiji. Na Fakultetu veterinarske medicine uBeogradu studenti prve i treće godine dobijaju teorijsko znanje i praktične veštine na poljuuzgoja i zaštite medonosnih pčela kao i patologije medonosnih pčela. Virusne, bakterijske,mikrosporidijalne i ektoparazitske infekcije se dijagnostikuju i tretiraju na Fakultetu. Udijagnostičke svrhe, uz kliničke preglede, pčelinji uzorci se podvrgavaju molekularnomtestiranju. Pored toga, Fakultet je uključen u nacionalne i internacionalne projekte u odnosu naustrojstvo i napredak u pčelarskoj praksi u Srbiji. Takođe, Fakultet je angažovan u prevencijubolesti medonosnih pčela i program eradikacije.


96

Populacija divljači

Studenti prve i pete godine dobijaju informacije koje se tiču uzgoja i zdravstvene zaštitedivljih životinja odnosno bolesti divljih životinja. U toku ovih kurseva studenti se upoznaju sarazličitim vrstama divljači u Srbiji, njihovom patologijom i infektivnim bolestima, zdravstvenimproblemima divljači i bolestima specifičnim za vrste divljih životinja, problemima kohabitacije sadomaćim životinjama, učestalošću javljanja bolesti kao i njihovom ulogom u prirodi ipreventivnim merama na ekološkoj osnovi. Oni takođe dobijaju znanje o zakonskim proisima ulovstvu, menadžmentu i organizaciji lovstva, tehnologiji uzgajanja, imobilizaciji i manipulacijidivljih životinja, transportu i karantinu. Za sada, studenti su uključeni smo u edukativne posetelovnim oblastima i prirodnim rezervatima, bez mešanja u tretman.


Dajte komentar na lokalne uslove ili okolnosti koje bi mogle da uti;u na odnos u Tabeli7.5 i 7.6 (Comment on local conditions or circumstances that might influence the ratiosin tables 7.5 and 7.6).

Ekonomska tranzicija u Srbiji u poslednjih 10 godina dovela je do postepenog smanjenjaprihoda u poljoprivrednom sektoru. Ovo se reflektovalo na smanjenje broja životinja zaproizvodnju hrane, što je direktno pogodilo broj observiranih velikih životinja na falultetskimklinikama. Postalo je veoma teško za Fakultet veterinarske medicine da privuče i zadrži kliničkeslučajeve produktivnih životinja na fakultetskim klinikama, stoga je racio u No. 11 (R11) brojčanoniža nego što je sugestija. Troškovi veterinarskih usluga za životinje koje proizvode hranuznačajno se povećavaju kada se one dovedu na Fakultet a savremeno stočarstvo ne toleriševisoke troškove veterinarskih usluga ako životinja nije veoma velike vrednosti. Stoga, Fakultetveterinarske medicine pokušava da kompenzuje nedistatak pacijenata na klinikama (R11) takošto nudi kliničke konsultacije i tretman van prostorija Fakulteta. Međutim, racio No.12 (R12) je idalje ispod zadovoljavajućeg nivoa.

Razvoj Ambulatorne (Mobilne) klinike bi značajno povećao broj pacijenata van Fakultetai pružio mogućnost studentima za veće uključivanje u rad na terenu.


Ako imenitelji u tabelama 7.5 i 7.6 za vaš Fakultet ne zadovoljavaju raspon naznačen uAneksu I, Dodatak A, šta može da se uradi da se razmera poboljša (If the denominators


97

in tables 7.5 and 7.6 for your Faculty are not meeting the range as indicated in Annex I,Supplement A, what can be done to improve these ratios)?

Broj životinja za proizvodnju hrane i pacijenata na i van Fakulteta ne dostiže nivo koji jepostavljen prema broju studenata koji godišnje diplomiraju na Fakultetu veterinarske medicine.Nedostatak konkurentnosti u troškovima medicinskih usluga, uprkos visokom kvalitetu istručnosti fakultetskog osoblja, značajno utiče na razmere prikazane u tabelama 7.5 i 7.6.Fakultet ulaže velike napore da obezbedi nastavni materijal za studente, i to postaje finansijskoopterećenje. Stoga neka vrsta subvencije od strane Vlade Srbije je potrebna da bi se unapredileusluge klinika za proizvodne životinje i studentske aktivnosti vezane za to. Novi izvori prihoda supotrebni da bi se Fakultet podržao u nastojanju da stvori kompetentne veterinare.

U svrhu obezbeđenja mogućnosti za studentsko angažovanje u rad na terenu, Fakultet sebori da ostvari intenzivnu saradnju sa privatnim sektorom (komercijalne farme goveda, živine isvinja, individualne farme, štale, itd.) i javnim institucijama (Veterinarski instituti i Veterinarskainspekcija). Saradnja treba da bude definisana potpisanim ugovorima.

Da bi se poboljšalo čuvanje medisinskih izveštaja, fakultetske klinike su u procesuzamene knjiga medicinskih izveštaja elektronskim i hard kopijama svih individualnih izveštaja.Radimo na povezivanju svih klinika u centralnu bazu podataka gde bi mogla da se pronađeinformacija o svakom pacijentu.


98

8 BIBLIOTEKA I RESURSI ZA UČENJE (LIBRARY AND LEARNING RESOURCES)


8.1.1 BIBLIOTEKA I DRUGE INFORMACIONO TEHNOLOŠKE USLUGE (LIBRARY AND OTHERINFORMATION TECHNOLOGY SERVICES)

Dati generalni opis biblioteke fakulteta koja je dostupna studentima.Naznačite kako jebiblioteka organizovana (npr. Bibliotečki odbor) (Give a general description of thelibrary/libraries at the Faculty/university that are available to students. Indicate howthe library/libraries are managed (e.g. library committee)).

Biblioteka Fakulteta veterinarske medicine je akademska i arhivska biblioteka. Njen fondpokriva oblast veterinarske medicine, ali i povezanih oblasti kao sto su zoologija, biohemija,ekologija, itd. Biblioteka sadrži knjige, časopise, material sa stručnih skupova, doktorate iomogućava pristup naučnim radovima. Ona je jedina biblioteka u Beogradu koja pokriva poljeveterinarske medicine. Korisnici biblioteke su studenti, postdiplomci, nastavnici zaposleni naFakultetu, kao i veterinari iz drugih institucija u Srbiji. Članstvo je besplatno, a literature se možekoristiti samo u čitaonici biblioteke. Rad biblioteke nadgleda Bibliotečki odbor koji se sastoji od 6članova (4 nastavnika i 2 bibliotekara).

Za svaku veću biblioteku fakulteta navedite sledeće informacije bilo u opisnoj ilitabelarnoj formi (For each major library at the Faculty, please provide the followinginformation, either in narrative or tabular form).

Navedite kako se prostor koristi od strane studenata

Centralna bibliotekaDa li je specifična za veterinarsko obrazovanje? Da, ona sadrži specifičan materijalDa li je zajednička za dve ili više institucija? NeEkvivalent punog radnog vremena za zaposlene sapola radnog vremena

-

Broj zaposlenih sa punim radnim vremenom 2Broj štampanih časopisa koji se primaju godišnje 12

Broj elektronski časopisa sa punim pristupom13 izdavača/preko 35000 časopisa u punom

tekstu različitih naučnih oblasti uključujućiveterinarsku medicinu

Mogućnosti za on-line pretraživanje literature DaDostupnost udžbenika DaBroj čitalačkih mesta za studente 30


99

Radno vreme biblioteke Radnim danimaTokom semestra 8-18 hTokom raspusta 8-14 hNavedite kako se objekat koristi od strane studenata ~ 5000 poseta u 2013. godini

Pomoćne biblioteke fakulteta (Subsidiary libraries of the Faculty)

Molimo da opišete pomoćne (npr. Katedarske) biblioteke fakulteta, i kako je uređenstudentski pristup njima. (Please describe the subsidiary (e.g. Departmental) librariesof the Faculty, and arrangements for student access).

Studenti mogu da čitaju/koriste knjge i druga dokumenta u okviru biblioteka Katedri.

Navedite da li centralna biblioteka ima evidenciju knjiga iz pomoćnih biblioteka(Indicate whether the main library holds a list of individual books from the subsidiarylibraries).

Svaka katedra ili klinika ima svoju biblioteku, fond njihovih knjiga je evidentiran i zaveden ucentralnoj biblioteci.

Opišite druge informacione usluge, kako su zastupljene i kako je omogućen studentskipristup njima. (Describe any other information services and how are they aresupported and how student access is regulated).

Biblioteka je članica akademske mreže biblioteka Srbije za pristup elektronskim izvorima(KoBSON: Konzorcijum biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku). Konzorcijum obezbeđujepristup izvesnom broju naučnih časopisa u punom tekstu, elektronskim knjigama i bazi podatakaza abstrakte i citiranost.


Molimo da prokomentarišete adekvatnost dostupnih knjiga i časopisa, radnogvremena za stranke, čitalački proctor i osoblje. (Please comment on the adequacy ofthe books and accessible journals, of the opening hours and of the provision of readingspaces and support personnel).


100

Studenti imaju pristup celokupnom fondu, a čitalacki prostor je adekvatan. U čitaonici imasedam kompjutera koje studenti mogu da koriste u svrhu učenja. Osoblje je obučeno i voljno dapomogne korisnicima biblioteke.

Molimo prokomentarisite kako je fakultet omogućio IT opremu i pristup za samostalnoučenje, i dalji razvoj u ovoj oblasti (Please comment on the Faculty’s provision of IT -facilities and the approach to self-learning, and on further developments in this area).

Fakultet veterinarske medicine se obavezao da omogući studentima i zaposlenima on-linepristup relevantnoj literaturi.


Trebalo bi da se poveća broj udžbenika iz oblasti veterinarskih predmeta, da bi sezadovoljile potrebe studenata.

Jedan od ciljeva bi trebalo da bude da se studentima omogući da pozajmljuju knjige izbiblioteke, a ne samo da ih koriste u prostorijama.

Radno vreme za stranke trebalo bi da se produži da bi se studentima omogućio pristupliterature, on-line izvorima i kompjuterima tokom celog dana.

Uvođenje bibliotečkog kompjuterskog programa za bazu podataka, da bi se olakšalopretraživanje fonda literature.

Prostorije biblioteke su smeštene na drugom spratu, ako bude mogućnosti trebalo bi dase premesti u prizemlje.


101

9 UPIS STUDENATA (STUDENT ADMISSION AND ENROLMENT)

9.1 DODIPLOMSKE STUDIJE (UNDERGRADUATE COURSES)

9.1.1 BROJ STUDENATA DODIPLOMACA (UNDERGRADUATE STUDENT NUMBERS)

U Tabelu 9.1 upisati broj studenata na Fakultetu veterinarske medicine. Ovo se odnosina redovne studente kao i na studente koji plaćaju školarinu (ako takva opcija postoji).Određeni nastavni planovi na fakultetima veterinarske medicine, za upis u narednugodinu studija, podrazumevaju odslušane sve predmete iz prethodne godine. U drugiminstitucijama, studenti moraju da završe sve predmete pre diplomiranja, međutim to sepostiže na fleksibilniji način. Prilično je teško, možda čak i nemoguće, da se takvistudenti uključe u određenu godinu studijskog programa.

Ako je ovo slučaj, tabela 9.1 se može: izbrisati, posmatrati informativno ili posmatrati uodnosu godinu studija koja odgovara najvećem broju izabranih predmeta.

(Table 9.1 asks for numbers of undergraduate students in the veterinary traininginstitution. This means students enrolled for undergraduate training and paying thecorresponding tuition fees (if applicable), except for those students who do notparticipate in the teaching offered. Some veterinary curricula require students tosuccessfully complete all courses presented in an academic year before they can startthe subjects in the following year. In other establishments students have to completeall the subjects in the curriculum before graduating, but can do so in a more flexibleway. In the latter instance, it may be difficult – perhaps impossible – to place some ofthe students in a specific year of the programme. If this is so, table 9.1 may: Beomitted, or be an approximate figure, or be calculated by reference to the course of theyear that corresponds to the largest number of subjects taken. In any case, pleaseindicate the minimum number of years (MNY) allowed to successfully complete thecurriculum).

MNY (minimalni broj godina studiranja): Na Fakultetu veterinarske medicine Univerzitetau Beogradu studije traju 5 godina (stari kurikulum) i 6 godina (novi kurikulum). Svi studentizadržavaju studentski status u periodu koji je duplo duži od vremena trajanja szudija (10 godinastari, odnosno 12 godina novi kurikulum). Rok za završetak studija može biti produžen za periodu kom je student imao status mirovanja za dužinu trajanja tog statusa . Pored toga, studije semogu produžiti još najviše za dva semestra ukoliko je studentu, nakon rokova određenih naprethodni način, ostalo 15 ili manje ESP bodova.


102

Tabela 9.1: Sastav studenata dodiplomaca u godini pre vizitacije (2012/2013)

MNY >MNYUkupan broj studenata dodiplomaca 1016 1235Ukupan broj muškaraca studenata 642 788Ukupan broj devojaka studenata 374 447Strani studenti 1 1

- iz EU zemalja 0 1- iz ne-EU zemalja 1 0

9.1.2 UPIS STUDENATA (STUDENT ADMISSION)

Navesti minimum za upis studenata (State the minimum admission requirements).

Na Fakultet veterinarske medicine Univerziteta u Beogradu mogu konkurisati kandidatisa završenom gimnazijom ili zavšenom veterinarskom, poljoprivrednom, hemijskom,medicinskom, zubotehničkom i farmaceuskom školom. Svi prijavljani kandidati polažu prijemniispit iz biologije i hemije, kao i latinskog jezika, ukoliko ga nisu učili u srednjoj školi.

Navesti da li postoji limit u broju studenata upisanih svake godine (Indicate whetherthere is a limit to the number of students admitted each year).

Na prvu godinu studija upisuje se 150 budžetskih i 6 samofinansirajućih studenata na osnovupolaganja prijemnog ispita. U višim godinama studija, broj studenata fakultet može povećati zanajviše 20% u odnosu na prethodnu godinu u skladu sa odlukom nadležnog organa (Nastavno-naućno veće).

Opisati kako se utvrđuje broj budžetskih studenata (Describe how the number ofgovernment-funded student places is determined).

Broj upisanih studenata na prvu godinu Fakulteta veterinarske medicine Univerziteta uBeogradu određen je Rešenjem o akreditaciji studijskog programa integrisanih osnovnih idiplomskih akademskih studija. Prema ovom rešenju, na studije se može upisati 150 budžetskih i6 samofinansirajućih studenata. Rangiranje studenata se obavlja na osnovu znanja pokazanogna prijemnom ispitu (maksimalno 60 bodova) i uspeha postignutog u srednjoj školi (maksimalno


103

40 bodova). Da bi se upisao kao budžetski student, kandidat mora da ostvari najmanje 51 bodod 100 koliko iznosi maksimum, dok za samofinansirajuće studente minimalni broj bodova iznosi30. Broj studenata koji su u prvu godinu studija upisani po drugim osnovama može da budeuvećan maksimalno za 10%.

Navedite okolnosti pod kojima veći broj studenata može da se upiše na dodiplomskekurseve (Describe any circumstances under which extra students may be admitted tothe undergraduate veterinary course).

Broj studenata upisanih u prvu godinu studija može da se poveća do 10% po raznimosnovama. Kandidati koji su završili neki drugi fakultet i oni koji su se ispisali sa Fakultetaveterinarske medicine, a žele da nastave studije ili se prebacuju na noviji nastavni plan iprogram po sili zakona, ne ulaze u ukupan broj studenata koji se, prema akreditaciji, upisuje nafakultet i ne polažu prijemni ispit. Državljani Sbije koji su srednju školu završili u inostranstvu (do2%) i kandidati iz programa „Svet u Srbiji“ Ministarstva spoljnih poslova takođe ne ulaze uukupan broj studenata koji se prema akreditaciji upisuje na fakultet ali polažu prijemni ispit.

Navedi sve predviđene promene u broju godišnjih studenata. Ako je to slučaj, opisatikako Fakultet planira da se prilagodi tim promenama (Outline any changes foreseen inthe number of students admitted annually. If applicable, describe how the Facultyplans to adjust to these changes).

Tokom godine se određeni broj studenata ispisuje tako da se broj kandidata upisanih poraznim osnovama preko broja određenog nacionalnom akreditacijom kompenzuje na ovaj način.

U Tabelu 9.2 upisati broj studenata primljenih na Fakultet tokom prethodnih petgodina. Pored redovno upisanih, Fakultet može primiti studente sa drugih Fakulteta,samofinansirajuće studente, i sl. Molim naglasite ovakav vid primanja studenata uposlednju kolonu tabele (Table 9.2 asks for the numbers of undergraduate studentsadmitted to the Faculty over the last five years. Apart from the ‘standard’ intake, theFaculty may also be taking in students as transfers from other courses, privatelyfunded students, etc. Please indicate any supplementary intake of this kind in the lastcolumn of the table).


104

Tabela 9.2: Upis studenata veterine tokom proteklih 5 godinaGodina Broj prijavljenih za

upisBroj primljenih‘standardni’upis1

Drugi načini ulaska(opisati) 2

2009 – 2010 177 147 02010 – 2011 197 155 02011 – 2012 179 160 1**2012 – 2013 174 170 1**2013 - 2014 * 198 181 0prosek 185 163 1

1 “Standardni upis” predstavlja broj upisanih studenata u toku poslednjih 5 godina koji je limitiran na 156.2 Dodatno, fakultetu je dopušteno da upiše do 10% studenata po različitim osnovama.* godina pre vizitacije** Kandidati upisani u prvu godinu studija unutar programa Vlade „Svet u Srbiji“

9.1.3 KRETANJE STUDENTA KROZ STUDIJE (STUDENT FLOW)

Tabela 9.3A pokazuje napredovanje studenata tokom studija. Do danas, posmatramostudente koji su inicijalno primljeni i do koje su godine studija stigli nakon što je MNYistekao. Table 9.3A establishes to what extent students make progress in their studies.To this end, we look at the students who were admitted initially and which year theyhave reached after the MNY (see page 63) has elapsed.

Tabela 9.3A: Kretanje studenata kriz studije za generaciju 2009-2010

Broj studenata koji prolazi iz godine u godinu Protokstudenata

1. godina1 2009 - 2010 1472. godina 2010 -2011 124 84,35%3. godina 2011 – 2012 89 71,77%

MNY 4. godina 2012 -2013 74 83,15%5. godina 2013 – 2014 67 90,54%6. godina

Broj studenata dodiplomaca1Prva generacija studenata upisana na akreditovan studentski program


105

Tabela 9.3B: Raspoređenost i ukupni broj studenata dodiplomaca na godini studija 2013-2014

Broj primljenih studenata Broj dodatnoprimljenih studenata

1. godina1 193 02. godina 205 23. godina 233 04. godina 222 15. godina 159 06. godina>6. godina 220 0

Broj studenata dodiplomaca 1235

Tabela 9.4: Broj diplomiranih studenata tokom poslednjih pet godina:

Godina Broj diplomiranihN 2008 – 2009 134N – 1 2009 -2010 177N – 2 2010 – 2011 130N – 3 2011 – 2012 138N – 4 * 2012 - 2013 111

prosek 138*godina pre vizitacije

Tabela 9.5A: Prosečna dužina studiranja (raspoređenost studenata u godini) u 2012 – 2013*

Dužina pohađanja (u godinama) brojgodina 0 5 godina 3godina 1 6 godina 53godina 2 7 godina 7godina 3 8 godina 0godina 4 9 godina 0godina 5 10 godina 14godina > >10 godina 34

*godina pre vizitacije


106

Tabela 9.5 B: Prosečna dužina studiranja (u godinama) tokom poslednjih 5 godina

Godina studiranja Prosečna dužina studiranja (u godinama)2008-2009 10,572009-2010 9,442010-2011 10,422001-2012 10,432012-2013 9,42

Opisati potraživanja (u smislu odsušanih predmeta i završenih ispita) za napredovanje

na sledeću godinu studija (Describe the requirements (in terms of completing subjectsand examinations) for progression to a subsequent year of the course).

Student se svake školske godine, na početku semestra opredeljuje za predmete iz studijskogprograma, pri čemu može upisati samo one predmete za koje je stekao preduslov po studijskomprogramu. U cilju bržeg završavanja studija, posebno uspešnim studentima može se omogućitiupis i vise od 60 ESP bodova, ali ne vise od 90. Student stiče pravo na upis na višu godinu studijapod uslovima predviđenim Statumom Univerziteta kada, u skladu sa studijskim programom,stekne mogućnost da upiše predmete u vrednosti od najmanje 37 ESP bodova predviđenihstudijskim programom za narednu godinu studija, osim u slučaju kada mu je do kraja studijaostalo manje od 37 ESP bodova. Student koji nije ispunio navedene obaveze može nastavitistudije tako da ponovo upiše studijske obaveze koje nije ispunio u prethodnoj godini poduslovima i na način koji utvrđuje Nastavno-naučno veće fakulteta. Studentima se, međutim,dopušta da upišu narednu godinu studija pri čemu zbir bodova nepoloženih ispita iz prethodnegodine i bodova iz predmeta koji se slušaju u narednoj godini ne sme da bude veći od 90, što zasvaku godinu utvrđuje Nastavno-naučno veće pre početka upisa.

Opisati akademske okolnosti pod kojima bi fakultetobavezao studenta da napusti kurs(Describe the academic circumstances under which the Faculty would oblige studentsto leave the course).

U skladu sa članom 92. Statuta Univerziteta u Beogradu, student napušta Univerzitet i gubistatus studenta, ako ne završi studije u roku od:

a) deset školskih godina - ako studijski program traje pet godina akademske;

b) dvanaest školsih godina - ako studijski program traje šest školskih godina.


107


Komentari o standaru studenata koji upisuju kurs (Comment on the standard of thestudents starting the course).

Upis na prvu godinu integrisanih osnovnih i diplomskih akademskih studija sprovodi se naosnovu konkursa kojim su definisani: broj studenata, uslovi upisa, kriterijumi za određivanjeredosleda kandidata, postupak sprovođenja konkursa, školarine, itd. Pravo upisa na prvu godinustudija imaju kandidati koji su prethodno završili četvorogodišnju srednju školu i to: gimnaziju,srednju veterinarsku školu, srednju poljoprivredno-tehničku školu, srednju školu za hemijskoinženjerstvo, srednju medicinsku školu, stomatološku školu, i farmaceutsku školu. Svi kandidatipolažu prijemni ispit iz hemije i biologije. Strani državljani polažu prijemni ispit pod istimuslovima uz prethodno polaganje testa iz srpskog jezika.

Prosečna ocena kandidata koju su ostvarili u srednjoj školi, a sa kojom konkurišu za upis naprvu godinu studija na Fakultetu veteriarske medicine Univerziteta u Beogradu bila je: u školskoj2013/2014, 4,08; 2012/2013, 4.10, a u 2011/2012, 4.11 (ocene u srednjoj školi se kreću urasponu od 1 do 5, pri čemu je 5 najbolja ocena, dok 1 označava da kandidat nije prošao). Ovipodaci ukazuju na to da se na Fakultet veterinarske medicine upisuju dobri učenici koji se, popostignutom uspehu u srednjoj školi, obično nalaze u gornjoj trećini.

Komentari o mogućnosti Fakulteta da na zadovoljavajući način odlučuje o brojustudenata koji može da prihvati (Comment on the ability of the Faculty to satisfactorilydecide on the number of students it can accept).

Fakultet može predložiti Vladi Republike Srbije ograničenje broja studentskih mesta,međutim, broj studenata je usko vezan za sistem finansiranja. Vlada Republike Srbije donosikonačnu odluku o broju studenata koji će biti upisani u prvu godinu studija. Mi smatramo da je usadašnjoj situaciji (u pogledu kadra, prostora, kao i zahteva tržišta rada) dostignuta gornjagranica u broju upisanih studenata.

Komentari na faktore koji određuju broj upisanih studenata (Comments on the factorsthat determine the number of students admitted).

Dve grupe faktora određuju broj primljenih studenata. Prva grupa se odnosi na kapacitetekoje fakultet ima, a druga grupa na potrebe za doktorima veterinarske medicine na tržištu rada.Na osnovu toga, broj od 150 studenata predstavlja maksimum koji fakultet u ovom trenutkumože da primi na prvu godinu studija.


108

Komentar na adekvatnost prostora i studijskog programa da obučava postojeći brojstudenata (Comment on the adequacy of the facilities and teaching programme totrain the existing number of students).

U salama za predavanja i laboratorijama ima dovoljno prostora za 150 studenata nasvakoj godini studija. Nastava na pretkliničkim predmetima se sprovodi u grupama od 20studenata, a na kliničkim u grupama od po 10 studenata. Problemi se javljaju na kliničkimpredmetima na kojima je neophodno da se obezbedi dovoljan broj pacijenata za individualni radstudenata.

Komentari o progresu koji su načinili studenti u studiranju I sposobnosti Fakulteta dase ovaj poželjni process ostvari (Comment on the progress made by students in theirstudies, and the Faculty's ability to ensure that satisfactory progress is maintained).

Studentski napredak se ocenjuje kroz redovne ispite, kao i procenjivanjem sposobnostistudenata za samostalan klinički rad. Iz tog razloga, neophodan je konstantan direktan kontaktsa nastavnim osobljem, kao i poboljšanje uslova rada na klinikama.

Komentari na procenat studenata koji će diplomirati (Comment on the percentage ofstudents that will eventually graduate).

U poslednjoj školskoj godini (2012/2013), diplomiralo je ukupno 111 studenata(objedinjeni podaci za novi kurikulum - Integrisane studije i stari kurikulum). To znači dadiplomira oko 74% studenata upisanih u prvu godinu studija.

9.3 PREDLOZI (SUGGESTIONS)

Ako niste zadovoljni situacijom, navedite po priporitetima sugestije koje mogu da seodnose na ovo poglavlje. Ako ste nezadovoljni sa (If you are not satisfied with thesituation, please state in order of importance any suggestions that you may haveconcerning this Chapter. If you feel unhappy about):o brojem upisanih studenata (The number of students admitted)

Broj studenata treba smanjiti na maksimalno 100 u 1. godini.


109

o procenat napuštanja I razloge ako su poznati (The drop-out percentage andreasons , if known)

U školskoj 2012/2013, ukupno 30 studenata se ispisalo, dok je u 2011/2012, 31 studentnapustio fakultet. Razlozi su nepoznati.

o Procenat trajanja studija (The average duration of the studies);

Prosečno trajanje studija koje iznosi preko 9,5 godina je predugačko. Međutim, iz tabele9.5B se može videti da da se stvari nisu bitno promenile u proteklih 5 godina.

o Drugi aspekti (Other aspects.)


110

10 AKADEMSKO I POMOĆNO OSOBLJE (ACADEMIC AND SUPPORT STAFF )


Tabela 10.1: Osoblje u instituciji uključeno u veterinarsku nastavu

Budžetska sredstva(FTE)

Nebudžetskasredstva (FTE)

Ukupno(FTE)

1. Akademsko osoblje VS NVS VS NVS VS NVSNastavno osoblje (ukupni FTE) 90.60 9.00 0.00 0.00 90.6 9.00Asistenti (ukupni FTE) 25.00 1.00 0.00 0.00 25.00 1.00Akademsko osoblje (ukupni FTE) 115.60 10.00 0.00 0.00 115.60 10.00Istraživačko osoblje (total FTE) 4.66 0.20 18.64 0.80 23.30 1.0Ostali (precizno navedite) (FTE)Ukupni istraživački FTE 4.66 0.20 18.64 0.80 23.30 1.0Ukupni FTE (VS + NVS) 130.46 19.44 149.9FTE u poslednjoj godini 129.46 19.44 148.9

2. Pomoćno osobljea) Odgovorni za čuvanje i tretman životinja 6.00 0.00 6.00b) Odgovorni za pripremanje praktične i

kliničke nastave32.00 0.00 32.00

c) Odgovorni za administraciju, opše poslove,podršku i dr.

2.00 0.00 2.00

d) Angažovani u istraživački rade) Ostali (čistači) 33.00 0.00 33.00

Ukupno za pomoćno osoblje 73.00 0.00 73.003. Ukupno osoblje 203.46 19.44 222.9


111

Tabela 10.2: Raspodela akademskog (veterinarskog i neveterinarskog) nastavnog osoblja – prikazano kroz FTE – i pomoćnogosoblja na različitim katedrama

Ime katedre

Akademsko nastavno osobljePomoćno osoblje(videti tabele 10.1)

Redovniprofesori

Vanredniprofesori

Docenti Asistenti OstaliTehničkoosoblje(b+d+e)

Čuvarizivotinja(a)

Admin. (c)VS NVS VS NVS VS NVS VS NVS VS NVS

Katedra za anatomiju 3 1 2 3Katedra za biologiju 2 1 1 6 1 1Katedra za bolesti kopitara, mesojeda, živine idivljači

7 3 2 8 1

Katedra za bolesti papkara 1 1 3 1 1 1Katedra za ekonomiku i statistiku 1 0.3 2 1Katedra za farmakologiju i toksikologiju 3 1 1 1 2 1Katedra za fiziologiju i biohemiju 2 3 2 1 4Katedra za higijenu i tehnologiju namirnicaanimalnog porekla

4 3 1 2 8 7

Katedra za hirurgiju, ortopediju i oftalmologiju 2 2 1 1 4 1Katedra za histologiju i embriologiju 1 1 2 3Katedra za ishranu i botaniku 1 2 1 1 1 4Katedra za mikrobiologiju i imunologiju 1 2 3 1 1 5Katedra za opšteobrazovne predmete 2 1 2 1 2Katedra za parazitologiju 3 1 2 4Katedra za patološku morfologiju 2 2 2 4 1Katedra za patološku fiziologiju 2 1 1Katedra za porodiljstvo, sterilitet i veštačkoosemenjavanje

1 2 1 2 3 1 1

Katedra za radiologiju i radijacionu higijenu 2 1 1 1 3 1Katedra za stočarstvo 1 2 1 1 2Katedra za sudsku veterinarsku medicinu 1 1 1


112

Katedra za zarazne bolesti zivotinja i bolesti pčela 2 2 5 4Katedra za zoohigijenu 3 1.3 1 1 1

Odnos: Od gore napisanih podataka opisati sledeće odnose (Ratios: From the above data please delineate the followingratios).

Tabela 10.3: Odnos studenti/osoblje

Denominator

R1: 9.466

R2: 6.070

R3: 10.683

R4: 0.960

R5: 0.560


113

Opišite kako se određuje raspodela zaposlenih na fakultetu (Outline how the allocationof staff to the Faculty is determined).

Raspodela zaposlenih na Fakultetu je određena Pravilnikom o sistematizaciji radnihmesta, koji je odobren od strane Saveta fakulteta i zavisi od nastave (fonda časova), istraživanja idrugih programa (aktivnosti) koje obavlja fakultet a koji predstavljaju osnovu finansiranja.

Opišite kako se određuje raspodela osoblja na katedrama (ili drugim jedinicama) uokviru Fakulteta. (Outline how the allocation of staff to the departments (or otherunits) within the Faculty is determined.)

Raspodela osoblja na katedrama i drugim jedinica u okviru Fakulteta obavlja se u skladusa pzitivnim pravnim aktima (Statut Fakulteta i Pravilnik o sistematizaciji radnih mesta)usvojenim od relevantnih Univerzitetskih i fakultetskih tela.

Navesti da li postoje teškoće u „regrutaciji“ ili „zadržavanju“ osoblja. (Indicate whetherthere are difficulties in recruiting or retaining staff.)

Ne postoje velike teškoće u „regrutovanju“ ili „zadržavanju“ osoblja. To je najčešćepovezano sa finansijskom situacijom i važećim pravnim propisima u vezi sa zapošljavanjem.

Opišite (ako je moguće) bilo kakve relevantne trendove ili promene u broju zaposlenihili mogućnosti da se popune upražnjena mesta u toku protekle decenije. (Describe (ifappropriate) any relevant trends or changes in staff levels or the ability to fill vacanciesover the past decade).

Broj zaposlenih na fakultetu je definisan kvotom upisanih studenata i opstim brojemstudenata na FVM i ne pokazuje značajnije fluktuacije, osim u situacijama kada veliki brojprofesora odlazi u penziju, na čije mesto se zapošljava novo osoblje (smena generacija), kao stoje to bilo ovih godina.

Navesti da li je lako zaposliti dodatno osoblje koristeći sopstvene prihode (npr. prihodiod kliničkog ili dijagnostičkog rada). (Indicate whether it is easy to employ additionalstaff using service income (e.g. from revenues from clinical or diagnostic work).


114

U nekim jedinicama prihodi dozvoljavaju zapošljavanje dodatnog osoblja u skladu sazahtevima za kliničkim i dijagnostičkim analizama.

Opišite propise koji regulišu rad van institucije, uključujući savetodavne usluge iprivatnu praksu, od strane osoblja koje radi. (Describe the regulations governingoutside work, including consultation and private practice, by staff working at theestablishment).

Rad van institucije, uključujući i privatnu praksu, nije dozvoljen zbog sukoba interesa.Dekan mora dati posebnu dozvolu u slučaju savetodavnih usluga i ostalih specifičnihangažovanja.

Opišite mogućnosti i finansijski aspekt za akademsko osoblje u vezi sa: (Describe thepossibilities and financial provisions for the academic staff to):

-posetama naučnim skupovima (attend scientific meetings),

-odlaskom na odmor (go on sabbatical leave)

Istraživači u okviru akademskog osoblja imaju mogućnost traženja finansijske podrške zapotrebe učešća na naučnim skupovima. Ova sredstva obezbeđuje Ministarstvo prosvete, nauke itehnološkog razvoja Republike Srbije. Pored ovih sredstava takođe postoji mogućnostfinansiranja kroz istraživačke projekte ili kroz razne oblike jasno definisanih namenskihsponzorstva.


Komentar o broju zaposlenih u različitim kategorijama. (Comment on the numbers ofpersonnel in the various categories)

Broj zaposlenih u različitim kategorijama ograničen je Pravilnikom o sistematizacijiradnih mesta i zavisi od radnog opterećenja (fond časova, predavanja, fond časova praktičnenastave, broj studenata, zahteva obrazovnog programa itd). Međutim, u odnosu na o zahteveobrazovnog programa veterinarske medicine, maksimalan broj studenata u grupi za praktičnunastavu se, u nekim nastavnim predmetima, smatra suviše visokim.


115

Komentar o nivou plata, posebno onih za akademsko osoblje u odnosu na visinudohotka u privatnom sektoru (Comment on the salary levels, especially those ofacademic staff in relation to the level of income in the private sector.).

Plate akademskog osoblja su regulisane odgovarajućim pravnim aktima i zarada jeuglavnom niža u odnosu na privatni sektor.

Komentar na lakoću ili teškoće „regrutovanja i zadržavanja“ osoblja (Comment on theease or difficulty of recruiting and retaining personnel).

Zapošljavanje je moguće samo kada radno mesto postane upražnjeno (penzionisanje,ostavka). Mladi ljudi pokazuju veliki interes za zapošljavanjem na Univerzitetu u Beogradu zbogentuzijazma i planiranja akademske karijere iako su plate relativno male. Veliki doprinoszapošljavanju daje Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije krozangažovanje mladih istraživača na naučne projekte i zapošljavanje sa punim radnim vremenom.

Komentar o procentu veterinara u akademskom osoblju (Comment on the percentage ofveterinarians in the academic staff).

Akademsko osoblje uglavnom čine doktori veterinarske medicine. Odnos izmeđuveterinarskog akademskog osoblja i neveterinarskog akademskog osoblja se smatra dobrim iodgovarajućim sa profesionalne tačke gledišta (Tabela 10.3).

10.3 PREDLOZI (SUGGESTIONS)

Problem većeg broja studenata u grupama za praktičnu nastavu mogao bi se prevazićiangažovanjem novih doktora veterinarske medicine na fakultetske klinike. Ovi doktori bi biliuključeni u praktičnu nastavu na kliničkim predmetima, studentskoj praksi i stažiranju. Ovo bi semoglo postići angažovanjem i zapoštavanjem mladih DVM kroz naučne projekte Ministarstvaprosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije, kao sto je i predviđeno u ugovorima zaangažovanje u okviru projekata.


116

11 KONTINUIRANA EDUKACIJA (CONTINUING EDUCATION)


Molimo da opisete ulogu Fakulteta u kontinuiranom obrazovanju (Please describe therole of the Faculty in providing continuing education).

U 2013. godini organizovano je 29 seminara za kontinuiranu edukaciju veterinara sa3590 registrovanih učesnika. Ovi skupovi su bili u formi specijalnih kurseva, radionica isimpozijuma, koji su trajali između 1 i 4 dana, ali uglavnom 1 do 2 dana. Fakultet veterinarskemedicine Univerziteta u Beogradu je organizovao ili sarađuvao u organizaciji ovih skupova aprofesori i predavači sa Fakulteta su pozivani da uzmu učešće u njima ili da predsedavajunaučnim i stručnim sesijama. Centar za permanentno (tokom celog radnog veka) usavršavanjena Fakultetu veterinarske medicine Univerziteta u Beogradu je osnovan 2013. godine.

Seminari održani u 2013. (8 seminara sa ukupno 1367 učesnika) koje je organizovao ilikoorganizovao Fakultet sa uključenim profesorima i predavačima

Br. Datum Naziv seminaraBroj

učesnika1. Februar 08, 2013 XXXIV Seminar za inovacije znanja 4412. Februar 22, 2013 Inovacije znanja u oblasti DDD 180

3. April 30, 2013Rigidna endoskopija i artroskopija, laparoskopska

ovariektomija kod ženki pasa14

4. Maj 08-11, 20133rd Internacionalni – 15th Srpski Epizootiološki

dani104

5. Maj 23-26, 2013 24th DDD Simpozijum – Jedan svet-jedno zdravlje 756. Maj 24-26, 2013 Clinica veterinaria 2013 123

7. Jun 08, 2013Mogućnosti i perspective za očuvanje i održivi

uzgoj zaštićenih vrsta goveda, ovaca, koza, konja imagaraca u planinskim oblastima

20

8.Septembar 12-15,

201324th Simpozijum veterinara Srbije

410

Ovi skupovi uključuju predavanja iz polja stočarstva, zdravstvene zaštite različitihživotinjskih vrsta, ishranu različitih životinja, aktuelne probleme iz veterinarske prakse itd.Učešće na ovim skupovima, radionicama i simpozijumima je jednan od uslova za izdavanjelicence.


117

Stručne sekcije Veterinarske komore Srbije i Srpskog veterinarskog društva takođeorganizuju različite programe kontinuirane edukacije ili predavanja svake godine i u njimaučestvuju nastavnici Fakulteta.

Seminari održani u 2013. (21 seminar sa ukupno 2223 učesnika) u kojima su učestvovaliprofesori i predavači sa Fakulteta su:

Br. Datum Naziv seminaraBroj

učesnika

1. Mart 21, 2013Programirana edukacija za licencirane

veterinare95

2. April 05, 2013Programirana edukacija za licencirane

veterinare45


veterinare46

4. April 11, 2013 Redukcija toksičnih efekata aflatoksina 136


veterinare118

6. April 27, 2013 Skup povodom Svetskog dana veterine 398

7.Maj 31- June 02,

2013Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija

svinja223

8. Jun 08, 2013Epileptični napadi i epilepsija kod pasa i

mačaka – diferencijalna dijagnoza i terapija65

9. Jun 12, 2013 Klinički aspekti imunosupresije kod živine 54

10. Jun 14, 2013Programirana edukacija za licencirane

veterinare180


veterinare75


veterinare88


veterinare30


veterinare47

15. Juli 20, 2013Programirana edukacija za licencirane

veterinare91

16. Octobar 05, 2013 Programirana edukacija za licencirane 77


118

veterinare

17. Octobar 19, 2013Programirana edukacija za licencirane

veterinare200


veterinare69


veterinare84

20. Novembar 02, 2013Programirana edukacija za licencirane

veterinare68

21. Novembar 23, 2013Programirana edukacija za licencirane

veterinare34


Prokomentarišite kvalitet programa kontinuirane edukacije u koje je Fakultet uključen.(Comment on the quality of the continuing education programmes in which the Facultyis involved).

Fakultet veterinarske medicine Univerziteta u Beogradu je imao značajnu ulogu uorganizaciji naučnih i stručnih skupova kao i u održavanju kvaliteta predavanja u kojima suprofesori i predavači sa Fakulteta aktivno učestvovali.

Prokomentarišite stepen učešća veterinara u programima kontinuirane edukacije u kojeje Fakultet uključen. (Comment on the degree of participation of veterinarians in thecontinuing education programmes in which the Faculty is involved).

Selekcija predavanja koja su aktuelna za veterinarsku struku i moderna prezentacija sainteraktivnim radionicama rezultiraju povećanim interesovanjem učesnika.

11.3. SUGESTIJE (SUGGESTIONS)

Iako je saradnja sa Upravom za veterinu Republike Srbije, Veterinarskom komorom iSrpskim veterinarskim društvom na polju kontinuirane edukacije dobra i progresivna, moramoda dostignemo još bolju saradnju sa pomenutim organizacijama u pogledu definisanjaobrazovnih potreba njihovih članova, obrazovnim oblastima i drugim detaljima koji će omogućitipripremu i ispunjenje programa sa povećanim kako kvalitetom tako i interesovanjem.


119

12 POSTDIPLOMSKO OBRAZOVANJE (POSTGRADUATE EDUCATION)

Ovo poglavlje obuhvata dodatno obrazovanje: specijalsističke studija, doktorskestudije, istraživačke programe, kao i nacionalne i evropske kvalifikacije. Molim upišitepodatke za sve vidove postdiplomskih studija u formi tabela u odljeku “Činjeničneinformacije” (This heading covers all further training leading to a diploma - specialpostgraduate studies, PhD courses, research training programmes, and national orEuropean College specialised qualifications. Please provide details of all postgraduatetraining opportunities in tabular form under “Factual Information”).


Poslediplomska nastava na Veterinarskom fakultetu Univerziteta u Beogradu se do2006. godine odvijala na dva nivoa. Specijalističke studije u trajanju od 2 godine (4 semestra) imagistarske studije u trajanju od 2 godine (4 semestra) sa stepenom magistra nauka-(master ofscience). Od školske 2006/2007. godine u skladu sa bolonjskom deklaracijom uvedene sudoktorske studije u trajanju od tri godine, dok je studijski program specijalističkih akademskihstudija u trajanju od 1 godine uveden 2009/2010. godine. Magistarske studije- stepen magistarnauka je ukinut 2006. godine, a rok za odbranu odslušanih magistarskih studija je oktobarmesec 2013. godine. U skladu sa zakonskom regulativom Republike Srbije magistri naukaimaju pravo da odbrane doktorske disertacije bez upisa doktorskih studija do oktobra 2016.godine.

Specijalističke akademske studije su studije drugog stepena visokog obrazovanja.Studijski program specijalističkih akademskih studija je zasnovan na evropskom sistemu prenosabodova (u dalјem tekstu ESPB). Fakultet organizuje specijalističke akademske studije u okvirujedinstvenog studijskog programa akademske specijalizacije iz veterinarske medicine, koje traju1 godinu ili 2 semestra i vrednuju se sa ukupno 60 ESPB bodova. Završetkom specijalističkihakademskih studija iz veterinarske medicine studenti dobijaju zvanje Doktor veterinarskemedicine-specijalista. Cilјevi studijskog programa akademskih specijalističkih studija izveterinarske medicine su sticanje specifičnih znanja i veština iz pojedinih oblasti veterinarskemedicine i obrazovanje usko specijalizovanih stručnjaka osposoblјenih za pružanje usluga izrazličitih oblasti veterinarske medicine ili higijene i tehnologije namirnica animalnog porekla idalјe usavršavanje u okviru užih specijalizacija. Shodno nacionalnim standardima koji suregulisani Zakonom o veterinarstvu Republike Srbije i evropskim standardima obuhvaćenimDirektivom 2005/36 EU, diplomirani studenti integrisanih osnovnih i diplomskih akademskihstudija su omnikompetentni u svim glavnim polјima veterinarske struke, da bi kroz akademskespecijalističke studije stekli dodatna, usko specifična znanja, koja mogu da primene u pojedinimoblastima veterinarske medicine. Kompetencije doktora veterinarske medicine-specijalista


120

mogu se podeliti u tri polјa: opšta znanja, teorijski zasnovana znanja i predmetno specifičnaznanja. Godišnja kvota upisa iznosi 40 studenata, po principu samofinansiranja. Osnovniproblem akademskih specijalističkih studija je vreme trajanja-2 semestra, što za pojedine vidoveuskostručnih znanja nije dovolјno, pa se problem prevazilazi kroz program kontinuiraneedukacije u trajanju od godinu dana.

Drugi vid poslediplomskih studija na Fakultetu veterinarske medicine su doktorskeakademske studije zasnovane na Evropskom sistemu prenosa bodova u okviru jedinstvenogprograma koji traje tri godine i ima 180 ESPB. Na studijske programe doktorskih akademskihstudija mogu se upisati studenti koji imaju završene master akademske studije, odnosnointegrisane studije sa najmanje 300 ESPB bodova i opštom prosečnom ocenom od najmanje 8.

Ovi bodovi su ravnomerno raspoređeni na šest semestara tako da svaki semestar ima 30ESPB. Doktorske akademske studije se završavaju polaganjem svih predviđenih ispita, izradom ijavnom odbranom doktorske diseratacije. Kandidat mora da odbrani doktorsku disertaciju uroku od 6 (šest) godina od dana upisa na doktorske akademske studije. Student koji završidoktorske akademske studije i uspešno odbrani doktorsku diserataciju stiče naučni naziv: doktormedicinskih nauka – veterinarske medicine (dr sci. med.) Svrha studijskog programa doktorskihakademskih studija je razvoj nauke i kritičkog mišlјenja i obrazovanje kadrova osposoblјenih dasamostalno vode originalna i naučno relevantna istraživanja, razvijaju nove tehnologije ipostupke koji doprinose opštem razvoju društva, kao i da kritički procenjuju istraživanja drugih.Studijski program doktorskih akademskih studija obuhvata odgovarajući broj obaveznihteorijskih predmeta i izbornih predmeta iz oblasti izrade doktorske disertacije i naučnaistraživanja iz naučnih oblasti studija. Doktorska disertacija je završni deo studijskog programadoktorskih akademskih studija. Program doktorskih akademskih studija je jedinstven, s tim štose kandidati, počev od 4-og semestra, opredelјuju za izborne predmete. Osnovne oblasti uokviru studijskog programa su: morfologija i fiziologija životinja, klinička patologija i terapijaživotinja, veterinarska preventivna medicina i higijena i tehnologija namirnica animalnogporekla. Kvalitet nastave na poslediplomskim doktorskim studijama, kao i na specijalističkimstudijama se prati studentskim anketama kojima se ocenjuje ne samo studijski program već ikvalitet nastavnika. Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja je omogućio da se jedanbroj doktoranata aktivno uklјuči u istraživačke projekte kao plaćeni istraživači. U projektnomperiodu koji je započeo 2011. godine, prvi istraživači iz reda doktoranata su uklјučeni 2012.godine, a rukovodioci projekata su posebno stimulisani za rad sa doktorantima. Ovakvouklјučivanje doktoranata na projekte je višestruko korisno. Mladi istraživači su dodatnostimulisani za istraživanje, kroz projekte završavaju svoje doktorske studije, a takođe je na ovajnačin olakšano i zapošlјavanje doktoranata na fakultetu s obzirom na to da se kroz kontakte iistraživanja stiče uvid u motivisanost, kvalitet, posvećenost i postignute rezultate studenata. Pre


121

uvođenja doktoranata na projekte određen broj studenata sa visokom prosečnom ocenom jestipendiralo Ministarstvo nauke prosvete i tehnološkog razvoja Republike Srbije. Studentidoktorskih studija se posebno usmeravaju ka objavlјivanju naučnih radova u međunarodnimčasopisima, jer na taj način objektivno verifikuju rezultate svog rada.

12.1.1 KLINIČKA SPECIJALIZACIJA (CLINICAL SPECIALTY TRAINING (INTERNS AND RESIDENTS)

Tabela 12.1.1: Klinička specijalizacija

N/A

Naznačite programe sertifikovane od strane Evropskog borda veterinara (Indicate anyprogrammes that are certified by the European Board of Veterinary).

N/A

12.1.2 ISTRAŽIVAČKI NASTAVNI PROGRAMI (RESEARCH EDUCATION PROGRAMMES)

Tabela 12.2: Broj studenata istraživača uključenih u različite programe

Stepen Puno radno vremeDelimično radno

vremeTrajanje

Doktoranti 12 24 DAS FVM – 3 godine

Drugi nivoi1)

Molim vas naznačite gde, kada i da li studenti dobijaju platu (Indicate whetherstudents involved in this training receive a grant or a salary).


Komentar o broju nagrađenih diplomaca godišnje (Comment on the number ofpostgraduate diplomas/titles awarded annually).

Komentar o procentu veterinara koji učestvuju u trening programima za diplomce(Comment on the percentage of veterinarians participating in postgraduate researchtraining programmes).


Potrebno je pronaći druge vidove stipendiranja i plaćanja studenata na DAS kroz uključivanjeprivatnog sektora u razumnoj meri.


122

13 ISTRAŽIVANJE (RESEARCH)

Podaci koji se traže u ovom poglavlju odnose se samo na istraživačko iskustvo koje senudi studentima u toku studiranja, kao na primer kroz rad na projektu (The detailsrequested under this heading relate only to research experience offered to studentsduring their undergraduate training, for example through project work).

Studenti Fakulteta veterinarske medicine, Univerziteta u Beogradu (FVM UB) mogu dasteknu istraživačko iskustvo za vreme studiranja na nekoliko načina. Jedna mogućnost je njihovosamostalno istraživanje, nevezano za bilo koji istraživački projekat koji već postoji, i koje jenamenjeno da ispuni kriterijume postavljene za studentske stručne skupove (kongrese,simpozijume) ili takmičenja. Druga mogućnost je njihovo angažovanje u istraživanju unutarpostojećih nacionalnih ili internacionalnih naučnih projekata. Postoji 35 naučnih Projekata kojisu u toku a u koje studenti mogu da se uključe. Ovi projekti pokrivaju širok spektar naučnihoblasti, tako da studenti imaju mogućnost da dobiju istraživačko iskustvo u bilo kom domenuveterinarske medicine (počevši od osnovnog citoloških, fizioloških i farmakoloških istraživanjakoja se odnose na zdravlje životinja, preko molekularne dijagnostike bazirane na PCR i qPCR urealnom vremenu u službi brzog otkrivanja i određivanja patogena, parazita i naslednih bolesti,novih tehnologija na polju kvaliteta i bezbednosti hrane i krmiva, razvoja novih lekova i biocida,pa sve do značajnih istraživanja u vezi sa dobrobiti životinja). Ogromna većina studenatasprovodi ta istraživanja u okviru studentske organizacije pod nazivom „Centar za studentskinaučno-istraživački rad“ (CNIRS) koji je osnovan 2010. godine. Cilj ove organizacije je daunapređuje istraživačka delatnost studenata i da podstiče transfer znanja na kliničku praksu. Utu svrhu, CNIRS uspostavlja saradnju između mentora i studenata, organizuje edukativnekurseve, obezbeđuje i distribuira informacije vezane za učešće na naučnim skupovima kao ipodnosi radove za časopise. Kao rezultat toga, svake godine sve više i više studenata seinteresuje kako za osnovna tako i za klinička istraživanja i pod vođstvom mentora sa FVM UB,oni obavljaju istraživanja i objavljuju rezultate na skupovima (kongresima, simpozijumima), alitakođe i u nacionalnim naučnim časopisima (Veterinarski glasnik, Arhiv veterinarske medicine,Veterinarski žurnal Republike Srpske) kao i u studentskom časopisu HIRON koji je osnovan2013.god od strane studenata FVM UB. Dva takmičenja za studente („Takmičenje za najboljenaučno istraživanje i stručni rad Univerziteta u Beogradu“ i „ Alltech takmičenje za mladenaučnike“) takođe ohrabruju studente za istraživanje jer im daju mogućnost da osvojerenomiranu nagradu. Važno je naglasiti da je FVM UB osnovao Obrazovni centar za gajenjeplaninskih životinja (ECMAB) na Staroj planini 2012.god, koji pruža priliku studentima daovladaju praktičnim veštinama i prošire znanje u oblasti sistema organske životinjskeproizvodnje osmišljene prema tradicionalnom ekstenzivnom uzgoju životinja autohtonihrasa/tipova uključenih u program konzervacije agrobiodiversiteta. Od prvog dana od osnivanja,


123

studentima se nudi da provedu nedelju ili dve u ECMAB-u na Staroj planini i da obavljajuistraživanja na terenu iz oblasti zdravstvene kontrole i očuvanja autohtonih rasa životinja.Svakog leta FVM UB organizuje „Letnju školu za uzgoj planinskih životinja“ u ECMAB-u na Starojplanini, koja je otvorena ne samo za studente FVM UB, već i za studente veterinarskihuniverziteta/fakulteta iz drugih zemalja. Pošto Centar obezbeđuje izuzetno dobre mogućnosti zarad na terenu, uzorkovanje i sakupljanje podataka, veliki broj studenata je poslednjih godinaiskoristio tu priliku koju pruža Centar i zatim objavio rezultate itraživanja bilo na skupovima ili unacionalnim časopisima. Među 255 naučnih publikacija (113 članaka u internacionalnim SCIčasopisima i 142 rada u zbornicima skupova) objavljenih od strane istraživačkih timova FVM UBu periodu od poslednje dve godine, značajan udeo imaju rezultati studentskih istraživačkihradova. Na kraju, uvođenje diplomskih radova takođe omogućava studentima da dobiju iskustvou istraživanju. Najbolji i najposvećeniji studenti obično upišu postdiplomske studije. Njima senudi mogućnost da apliciraju za mesto istraživača u okviru tekućih Projekata i mnogi od njih(oko 20 poslednjih godina) su se zaposlili kao asistenti u nastavi na FVM UB. Njihova daljaistraživačka delatnost je regulisana „Programom za razvoj mladih istraživača i naučnika“kreiranog i prihvaćenog od strane FVM UB.


Navedite uključenost studenata u istraživanje, provedeno vreme, procenat uključenihstudenata i ishod koji se zahteva (Indicate the involvement of undergraduate studentsin research, including the time spent, percentage of students involved and outcomerequired).

Vreme koje se zahteva za studentsko istraživanje je različito i zavisi od vrste istraživanja i

kako je eksperiment zamišljen, ali najmanje tri meseca za autonomno istraživanje malih razmera

i više od šest meseci ako su uključeni u obimno istraživanje u okviru postojećeg naučnog

projekta. Uzorkovanje i istraživanje na terenu obično se izvode u okviru Obrazovnog centra za

uzgoj planinskih životinja (ECMAB) na Staroj planini. U zavisnosti od godine, od 7 do 10% su

ukčljučeni u istraživanje (nezavisno od istraživanja neophodnih za diplomski rad). Oni su najviše

motivisani i privučeni od strane „Centra za studentski naučno istraživački rad“ (CNIRS) još od

njegovog osnivanja 2010.godine.U poslednje četiri godine više od 150 studenata je obavilo

istraživanja i učestvovalo na četiri studentska kongresa i šest naučnih simpozijuma.

Najpopularniji je Studentski kongres biomedicinskih nauka koji privlači sve više studenata svake

godine. Pored izveštaja objavljenih u zbornicima sa skupova, ima i radova koje su studenti


124

objavili u različitim časopisima. HIRON je studentski časopis osnovan na inicijativu studenata

FVM UB 2013.god sa ciljem da podstiče studentsko istraživanje, nudeći im mogućnost

objavljivanja radova. Do danas je objavljeno tri broja sa 15 studentskih radova.


Prokomentarišite mogućnosti za studente da aktivno učestvuju u istraživačkom radu(Comment on the opportunities for students to participate in active research work).

Studentima zainteresovanim da učestvuju u aktivnom istraživačkom radu ponuđena jemogućnost da dobiju istraživačko iskustvo u okviru 35 naučnih projekata koji su u toku a kojevode profesori zaposleni na FVM UB. Studenti se ohrabruju da se uključe kako u osnovnoistraživanje tako i u kliničke studije. Veterinarske klinike u sklopu FVM UB nude studentima dadobiju uzorke i podatke koje mogu da primene u naučnom istraživanju. Obrazovni centar zauzgoj planinskih životinja (ECMAB) na Staroj planini pruža studentima mogućnost obavljanjaistraživanja na terenu a u vezi sa zdravstvenom kontrolom i zaštitom autohtonih rasa životinja.Praksa u vezi sa diplomskim radom (uveden 2004.) takođe pruža studentima mogućnost dasteknu istraživačko iskustvo. Pod vođstvom mentora sa bogatim istraživačkim iskustvom, onimogu da nauče metodologiju naučnog istreaživanja (traženje, odabir i čitanje adekvatne naučneliterature, sakupljanje uzoraka ili podataka, laboratorijski rad, analizu dobijenih rezultata,diskusiju o rezultatima i pisanje izveštaja/rada).


Da li će se studentima dati više mogućnosti za učešće u istraživačkim aktivnostima?Ako hoće, kako će to biti urađeno (Will students be given more opportunity toparticipate in research activities? If so, how will this be done)?

FVM UB je osmislio i prihvatio „Program za razvoj mladih istraživača i naučnika“ gde jedefinisano kako motivisati studente za naučno istraživanje. Prema tom programu, FVM UB ćeustanoviti Fond za podršku studentskom istraživačkom radu koji će omogućiti finansijskenagrade za studente sa najboljim rezultatima (objavljeni radovi u časopisima), ali će takođe dapokriva troškove istraživačkog boravka u inostranstvu (u nekim od renomiranih veterinarskihuniverziteta/fakulteta) za po dva studenta godišnje. Više mogućnosti za učešće u istraživačkimaktivnostima će biti omogućeno stimulacijom iskusnih istraživača da uključe najbolje studente uprojekte koje vode i kompletno ih obuče za naučno istraživanje.

fakultet veterinarske medicine univerzitet u beogradu · beograd, 2014. fakultet veterinarske...

Documents