DOLNOŚLĄSKA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA WE WROCŁAWIU

FILIA W WAŁBRZYCHU

MAPY I ATLASY

WYDAWNICTWA KARTOGRAFICZNE

NA ZAJĘCIACH GEOGRAFII

ZESTAWIENIE BIBLIOGRAFICZNE W WYBORZE

Zestawienie przygotowała: E. Kilian e.kilian@walbrzych.dbp.wroc.pl Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna We Wrocławiu filia w Wałbrzychu Źródło ilustracji na okładce: http://socrates.gridw.pl/pl/pix/pl_09_globe-map_01.gif

Wybór materiałów źródłowych opracowany w oparciu o źródła wiedzy i informacji dostępnej w zasobach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu oraz zasobach sieci bibliotek pedagogicznych Dolnego Śląska. Zestawienie prezentuje wybór materiałów dla nauczycieli dotyczących wykorzystania map oraz atlasów geograficznych na zajęciach przedmiotowych. Zestawienie obejmuje wydawnictwa zwarte (atlasy, mapy), multimedialne oraz artykuły z czasopism metodycznych przedstawiające wybór scenariuszy zajęć do wykorzystania na lekcjach geografii w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.

WYDAWNICTWA ZWARTE – ATLASY, MAPY

Atlas geograficzny : gimnazjum / red. atlasu Beata Byer, Marzena Wieczorek, Ryszard Przybył ; oprac. i red. map Beata Byer [et al.] ; oprac. i red. tablic geogr. Piotr Jahn [et al.]. Wyd. 9. – Warszawa : Wydawnictwo Szkolne PWN, dr. 2012. – 1 atlas (151, [1] s. : mapy, il. kolor., tabl. ; 30 cm. Atlas łączy kartograficzny obraz Polski z ujęciem globalnym i szerokim przeglądem regionalnym według kontynentów. Zawiera mapy ogólnogeograficzne, mapy poszczególnych elementów środowiska, mapy zanieczyszczenia i ochrony środowiska, mapy

atrakcji turystycznych, ma py gospodarcze, mapy organizacji międzynarodowych, mapy ludnościowe, polityczne i administracyjne.

Źródło adnotacji

Atlas świata : kartograficzna encyklopedia ziemi. – [S.l.] : Wydawnictwo Feeria ; Lódź : Wydawnictwo JK, cop. 2009. – 1 atlas (216 s.) : fot. kolor., mapy kolor., rys. ; 56 cm. Atlas świata to kartograficzna encyklopedia ziemi. Zawiera niezliczoną ilość map, zdjęć satelitarnych. Nietypowy format gwarantuje wysoką jakość zdjęć i map.

Źródło adnotacji

Atlas geograficzny Świat, Polska : liceum / red. Marzena Wieczorek, Beata Byer ; oprac. i red. map Grzegorz Ajdacki [et al.] ; oprac. i red. tablic geogr. Piotr Jahn, Grzegorz Ajdacki, Tomasz Platek. – Wyd. 4. – Warszawa : Wydawnictwo Szkolne PWN, dr. 2011. – 1 atlas (205, [3] s.) : mapy kolor. ; 30 cm + 1 mapa. Atlas geograficzny - liceum. Świat. Polska. Łączy kartograficzny obraz Polski z ujęciem globalnym i szerokim przeglądem regionalnym. Przeznaczony jest do trzyletniego cyklu nauczania

geografii w szkołach ponadgimnazjalnych. Zawiera charakterystykę środowiska geograficznego oraz nowocześnie przedstawione zagadnienia społeczno-gospodarcze. Środek dydaktyczny zalecany do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu środków dydaktycznych przeznaczonych do kształcenia ogólnego. Nr zalecenia: 1542/2003

Źródło adnotacji

Dolny Śląsk, Śląsk Opolski : atlas / [red. Jerzy Błędowski, Roman Janusiewicz ; oprac. kartogr. i graf. Katarzyna Biernat et al.]. – Wrocław : Wydawnictwo Kartograficzne "Eko-Graf", 2005. – 128 s. : fot., mapy ; 24 cm. – Skorowidz miejscowości. Atlas jest ilustrowany barwnymi fotografiami, posiada szereg map tematycznych oraz plany wszystkich miast powiatowych i mapę atrakcji turystycznych obu województw.

Źródło adnotacji

Drogi Europy : atlas samochodowy /oprac. kartogr. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN ; red. prowadzący Elżbieta Meissner ; oprac. aut. i red.: Małgorzata Cala [et al.] ; tł.: Piotr Art [et al.] ; red.: Michał Abramowski [et al.]. -- Warszawa : Przegląd Reader's Digest, 2001. – 1 atlas (275, [1], 344, [2] s.) : mapy, il. kolor. ; 29 cm. 1600 opisów miejscowości towarzyszącym mapom. 80 planów miast europejskich i polskich. 2 atlasy w jednym tomie: Europa i Polska.

Źródło adnotacji

Geograficzny atlas świata : świat na mapach / [tł. i konsult. Piotr Czubla]. – Bielsko-Biała : Wydawnictwo Pascal, cop. 2005. – XVI, 160, [128], [8] k. tabl., [2] k. tabl. złoz. : il. kolor. ; 35 cm. – Indeks. Geograficzny atlas świata to książka niezbędna w każdej domowej bibliotece. Zawarte w niej nowoczesne i aktualne mapy ułatwiają poznawanie kontynentów i regionów, a nowatorskie rozwiązania graficzne znacznie poszerzają zakres informacji o:

granicach politycznych i podziałach administracyjnych, kwestiach społeczno-ekonomicznych, sieci komunikacyjnej i osadniczej, rzeźbie powierzchni Ziemi, walorach krajoznawczych danego obszaru, strefach klimatycznych, i wielu innych zagadnieniach związanych z naszą planetą.

Atlas uzupełniają interesujące opracowania dotyczące rekordów Ziemi, ustanowionych przez naturę i ludzi, wzbogacone zdjęciami z różnych zakątków świata.

Źródło adnotacji

Ilustrowany atlas Polski : nasza Ojczyzna : mapy, informacje, krajobrazy / red. prowadzący: Barbara Karpinka, Elżbieta Meissner ; aut.: Magdalena Dudkiewicz [et al.] ; oprac. map województw, planów miast i indeksu nazw geograficznych Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Pracownia Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej ; Reader's Digest. – Wyd. 3. – Warszawa : Reader's Digest, 2006. – 288 s. : il. kolor., mapy ; 38 cm. – Bibliogr. Indeksy. Bogato ilustrowany, nowoczesny atlas geograficzny,

a równocześnie kompendium wiedzy o naszym kraju. Wyjaśnia zjawiska naturalne, procesy historyczne i społeczne, prezentuje najpiękniejsze, znane i nieznane zakątki. Każde województwo opatrzone jest plastyczną mapą w skali 1:500 000 oraz specjalnie przygotowanym planem dzielnic śródmiejskich miast wojewódzkich. Atlas to skarbnica faktów i ciekawostek dotyczących narodzin polskiego krajobrazu, warunków klimatycznych, osobliwości świata roślinnego i zwierzęcego. Przedstawia także burzliwą historię naszego kraju, z której wyłania się wielu wybitnych władców, mężów stanu,

naukowców i artystów. Dawne i nowe dzieje Polski ilustruje 18 przejrzystych map historycznych oraz kalendarium najważniejszych dat i wydarzeń. W atlasie znajdują się również ważne informacje wyjaśniające procesy gospodarcze i społeczne zachodzące w naszym kraju. Ponad 100 specjalnie przygotowanych map tematycznych i diagramów pokazuje najnowsze trendy w gospodarce, przemyśle, życiu społecznym, nauce, kulturze i sztuce. Czytelnik znajdzie tu także ponad 400 zaskakujących ciekawostek i osobliwości naszego kraju.

Źródło adnotacji

Świat, Polska : atlas geograficzny / Nowa Era Redakcja Kartograficzna, Wrocław ; red. i oprac. Cezary Mazur [et al.]. – Wyd. 11. – Warszawa : Nowa Era, 2012. – 1 atlas (164 s.) : mapy, wykresy, tekst kolor. ; 32 cm.

„Atlas geograficzny. Polska, kontynenty, świat” wyróżniony został na XV Targach Edukacyjnych w Kielcach EDUKACJA 2010. Ostatnio przeredagowany i uzupełniony tak, aby odpowiadał wymaganiom nowej podstawy programowej. Staranny dobór map tematycznych Polski, kontynentów i świata w atlasie oraz korelacja z mapami

ściennymi umożliwiają wygodne i sprawne prowadzenie lekcji geografii. Wysoki poziom merytoryczny atlasu i profesjonalne wykonanie sprawia, że wszystkie mapy są czytelne i dokładne. Wykorzystanie najnowszych informacji oraz danych statystycznych gwarantuje aktualność treści atlasu. Publikację wzbogacono o ponad 50 nowych map niezbędnych podczas realizacji założeń nowej podstawy programowej.

Źródło adnotacji

Świat w trzech wymiarach : atlas ilustrowany : mapy, fotografie, komentarze / Wydawnictwo Demart ; red. atlasu: Hubert Mroczkiewicz, Marzena Wieczorek ; oprac. i red. map: Grzegorz Ajdacki [et al.] ; oprac. nazewnictwa: Grzegorz Ajdacki ; oprac. tekstów do map: Konrad Banach [et al.] ; fot.: Jakub Paweł Cygan [et al.] ; oprac. skorowidza: Byer, Beata [et al.]. – Wyd. 2. – Warszawa : Demart, 2005. – 1 atlas (365 s.) : mapy, il., tekst, indeks, kolor. ; 38 cm.

Świat w trzech wymiarach - to wyjątkowa publikacja. Pełna interesujących map, wspaniałych fotografii i cennych komentarzy, stanowi nieocenione źródło wiedzy o Polsce i świecie. Cenną pomocą mogą okazać się tablice tematyczne, leksykon państw świata, w tym nie uznawanych przez ONZ, a także lista rekordów geograficznych świata - największe

rzeki, wyspy, jeziora, najwyższe szczyty itp. W każdym dziale ciekawe wypowiedzi i cytaty z książek znanych podróżników, m.in. Olgierda Budrewicza, Elżbiety Dzikowskiej, Marka Kamińskiego, Ryszarda Kapuścińskiego, Beaty Pawlikowskiej. Atlas zawiera m.in.: około 300 fotografii z całego świata tablice tematyczne komentarze do map przegląd państw i terytoriów zależnych państw nie uznane przez ONZ rekordy geograficzne świata skorowidz nazw - ponad 72 000 haseł

Źródło adnotacji

Unia Europejska : atlas / [red. prowadzący Michał Kucharski ; oprac. i red. map Adam Zakrzewski et al. ; teksty Jakub Karp et al.]. -- Wyd. 2. -- Warszawa : Świat Książki - Bertelsmann Media : Carta Blanca, 2005. – 149, [11] s. : fot. kolor., mapy, portr., wykr. ; 24 cm.

W Atlasie zawarte zostało wszystko to, co trzeba wiedzieć o Unii Europejskiej oraz to, co warto wiedzieć. Jest to kompendium wiedzy o Wspólnocie, zawiera wiadomości z zakresu geografii, historii, kultury i wiedzy o społeczeństwie.

Źródło adnotacji

Wielki atlas świata / red. Marzena wieczorek, Piotr Wójcik. – Warszawa : 2005, 2005. – 356 s. : il. (w tym kolor.), mapy ; 35 cm.

Bogactwo map świata, kontynentów i ich części oraz Polski jest powiązane ze szczegółowością i estetyką. Atlas zawiera aktualne mapy fizyczne, polityczne, gospodarcze i prezentujące problemy społeczne oraz bardzo obszerny indeks nazw geograficznych.

Źródło adnotacji

MULTIMEDIA

Multimedialny atlas geograficzny PWN [Dokument elektroniczny]. – Edycja 2009. – Multimedia interakcyjne. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN SA ; Wrocław : pwn.pl sp. z o.o., cop. 2008. – 1 dysk optyczny (DVD-ROM) : dźw., kolor ; 12 cm. – Tyt. z etykiety na dysku. – Indeksy.

Zawiera: 200 map , 60 000 haseł encyklopedycznych z dziedziny geografii, ok. 7 000 fotografii, ilustracji i zdjęć satelitarnych, multimedialny przewodnik po najważniejszych obiektach przyrodniczych świata, interaktywna i dynamiczna bazę danych geograficznych, ok. 50 interakcji i animacji ilustrujących

najważniejsze zjawiska świata przyrody, 41 gier utrwalających i sprawdzających wiedzę.

Źródło adnotacji

Multimedialny atlas świata PWN. 1-2 [Dokument elektroniczny] / [projekt programu Katarzyna Janus-Kwiatkowska, Aleksander Mucha ; red. Bartosz Działoszyński et al.]. – Edycja 2007. – Multimedia interakcyjne. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, cop. 2006. – 2 dyski optyczne (CD-ROM) : dźw., kolor ;12 cm.

Atlas zawiera blisko 200 cyfrowych map, ok. 60 tys. haseł encyklopedycznych z dziedziny nauk przyrodniczych, ponad 5 tys. zdjęć i ilustracji, ponad 100 interakcji i animacji przedstawiających najważniejsze zjawiska świata przyrody.

Źródło adnotacji

ARTYKUŁY Z CZASOPISM

1. Amerykański porządek na mapie / Jacek Lech // Matematyka w Szkole : czasopismo dla nauczycieli. - 2010, nr 55, s. 21-24

Obliczanie granic stanów (w USA). 2. Atlas - niezbędne narzędzie w nauczaniu geografii / Marta Czerniak-Czyżniak // Geografia

w Szkole. - 2012, nr 6, s. 27-29 Przegląd atlasów przydatnych w nauczaniu geografii.

3. Co z ta mapą ? : trudności na maturze z geografii / Teresa Wieczorek // Geografia w

Szkole. - 2008, nr 6, s. 5-10 Trudności w posługiwaniu się mapa szczegółową.

4. Czy uczniowie wiedzą gdzie leży... Polska? / Maria Bac-Moszaszwili // Geografia w Szkole. - 2002, [nr] 3, s. 152-153 XXVIII Olimpiada Geograficzna - styczeń 2002 r. Granice Polski na mapach z 1930, 1950, 1993 roku. 5. Czytamy mapy turystyczne : scenariusz lekcji przyrody w klasie IV / Jadwiga Marzec //

Geografia w Szkole. - 2003, [nr] 3, s. 172-173

6. Ćwiczenia z mapą - szukamy wydm / Bocionga Halina, Szumny Mirosław // Geografia w Szkole. - 2000, nr 2/3, s.117-120, bibliogr.

Sprawdzanie wiedzy i umiejętności ucznia na lekcjach geografii - reforma edukacji. 7. Geograficzne ślady Jana Kochanowskiego : scenariusz lekcji w klasie II gimnazjum :

palcem po mapie na lekcji polskiego / Ewa Sturlis // Geografia w Szkole. - 2003, [nr] 3, s. 161-164

8. GIS - cyfrowe mapy na lekcjach / Bartłomiej Iwańczak // Geografia w Szkole. - 2013, nr 6, s. 30-33

System Informacji Geograficznej (GIS). 9. Global Mapper - profesjonalny program geoinformacyjny w nauczaniu geografii / Rafał

Kroczak // Geografia w Szkole. - 2014, nr 1, s. 25-27

10. Gra dydaktyczna - mapa świata / Katarzyna Wolska // Geografia w Szkole. - 1994, nr 3, s.174-175

Ma na celu przypomnienie i utrwalenie lokalizacji najważniejszych obiektów środowiska przyrodniczego na kuli ziemskiej.

11. I Ty możesz zostać kartografem / Justyna Mazanowska // Geografia w Szkole. - 2012, nr 6, s. 32-[35]

Karta pracy dla uczniów gimnazjum.

12. Mapa geograficzna jako instrument kształcenia i wychowania obywatelskiego / Wiktor Grygorenko // Geografia w Szkole. - 1998, nr 1, s.33-36

13. Mapa kłamie : Ziemia nie jest plaska i nie da się jej rozpłaszczyć na mapie / Aneta Świerk // Matematyka w Szkole. - 2002, nr 17, s. 26-27

Problem wyznaczania geodezyjnej pomiędzy dwoma punktami na mapie.

14. Nauka mapy politycznej : wykorzystaj multimedialne gry dydaktyczne / Katarzyna Mijakowska // Geografia w Szkole. - 2012, nr 1, s. 24

Zawiera wykaz stron internetowych pomocnych w uatrakcyjnieniu lekcji.

15. Nawigacja satelitarna w życiu codziennym i pracy geografa / Marek Ruman, Mariusz Rzetala // Geografia w Szkole. - 2006, nr 3, s. 22-25

AutoMapa XL, najpopularniejszy w Polsce system nawigacji GPS oparty na mapach cyfrowych. GPS (ang. Global Positioning System), globalny system wyznaczania pozycji (lokalizacji) obiektów wykorzystujący sztuczne satelity Ziemi, przeznaczony do ciągłego, szybkiego i dokładnego wyznaczania trzech współrzędnych, określających pozycje anteny odbiornika osobistego albo zainstalowanego na obiekcie stałym lub ruchomym, znajdującym się na ladzie, wodzie lub w powietrzu.

16. O mapie jako źródle informacji / J. Pasławski // Geografia w Szkole. - 1993, nr 3, s.172-175 Spojrzenie na problematykę mapy w szkole na przykładzie podręczników szkolnych do geografii. 17. Palcem po mapie a ludzikiem po ekranie : pomysł na lekcje / Aleksandra Cendrowska //

Geografia w Szkole. - 2012, nr 2, s. 11-13 Zawiera kartę pracy ucznia.

18. Podział ziemi na półkule wschodnia i zachodnia : długość geograficzna : konspekt lekcji w klasie I gimnazjum / Agnieszka Klos. - Bibliogr. // Geografia w Szkole. - 2010, nr 1, s. 16-18 Celem lekcji jest określenie długości geograficznej dowolnych punktów na globusie i mapie.

19. Propozycje wykorzystania atlasów geograficznych według nowej podstawy programowej / Jagna Hałaczek, Tomasz Nowacki. - Bibliogr. // Geografia w Szkole. - 2012, nr 6, s. 36-40 Kształcenie umiejętności czytania i interpretacji map.

20. Przegląd nowych symboli państwowych : zmiany na mapie politycznej świata / Jerzy Wrona. - Bibliogr. // Geografia w Szkole. - 2012, nr 1, s. 4-8

21. Przegląd państw na mapie politycznej Afryki - lekcja w gimnazjum / Agnieszka Sokołowska // Geografia w Szkole. - 2003, nr 1, s. 42-44

Konspekt.

22. Strefy roślinne Ziemi a krajobrazowe mapy świata / Joanna Plit. - Bibliogr. // Geografia w

Szkole. - 2005, nr 6, s. 324-330 Lekcja geografii w gimnazjum.

23. Systemy Informacji Geograficznej w szkole / Rafał Kroczak. - Bibliogr. // Geografia w Szkole. - 2012, nr 5, s. 6-10

Propozycja lekcji geografii - wykorzystanie map cyfrowych oraz łącza internetowego i geoprzegladarki.

24. Topografia na topie : I nagroda w konkursie "Geografii w Szkole" : lekcje z mapą topograficzną / Anita Galiniewicz // Geografia w Szkole. - 2005, nr 5, s. 288-294 Propozycja scenariuszy 9 lekcji geografii w klasie II liceum ogólnokształcącym.

25. Trzeci wymiar mapy : jak nauczać o poziomicy - praktyczne rozwiązania / Paweł Wojtanowicz. - Bibliogr. // Geografia w Szkole. - 2013, nr 6, s. 36-39 Pomoce dydaktyczne w nauczaniu geografii.

26. Tutaj mieszkam : moja mała ojczyzna na mapie topograficznej / Tomasz Opach // Geografia w Szkole. - 2004, nr 5, s. 277-282 Tożsamość regionalna.

27. Uczymy się czytać mapę topograficzną / Barbara Chmiel. - (Człowiek w środowisku przyrodniczym) // Edukacja Przyrodnicza w Szkole Podstawowej. - 2006, z. 1/2, s. [127]- 137 Konspekt z geografii dla klasy IV szkoły podstawowej realizowany na lekcji przyrody. Wyksztalcenie umiejętności czytania mapy topograficznej. Celem lekcji jest także zdobycie umiejętności : wymieniania znaków umownych, zamiany jednostek długości, przeliczania skali liniowej na liczbową, określania kierunków świata. Karty pracy przygotowane w oparciu o grę dydaktyczną "Mały detektyw". Ankieta badająca wiedzę uczniów przed i po nauczaniu. Ewaluacja zajęć.

28. Unia Europejska na mapie MERIDIANU / Małgorzata Sikorska // Geografia w Szkole. – 2001, [nr] 3, s. 186-187 Mapa ścienna - Unia Europejska.

29. W Suwalskim Parku Krajobrazowym z mapą topograficzną : scenariusz lekcji geografii w gimnazjum / Małgorzata Ewa Gołdowska // Geografia w Szkole. - 2006, nr 2, s. 103-106 Temat lekcji: Planowanie trasy rowerowej wycieczki krajoznawczej w Suwalskim Parku Narodowym - na podstawie mapy topograficzno-turystycznej w skali 1:50 000.

30. Widokówki z mapami pomocą dydaktyczna / Jerzy Wrona // Geografia w Szkole. - 1997, nr 3, s.172-175 Lekcje geografii. 31. Wykorzystanie mapy topograficznej : jednodniowa wycieczka rowerowa : scenariusz

lekcji w terenie / Jolanta Krzemińska // Geografia w Szkole. - 2006, nr 2, s. 107-109 Zajęcia terenowe z geografii w gimnazjum.

32. Zastosowanie programu komputerowego ,,Surfer'' do wizualizacji rzeźby terenu na lekcjach przyrody i geografii / Mariusz Szubert // Geografia w Szkole. - 2000, nr 4, s.197-203, bibliogr.

Mapa topograficzna.

33. Znaczenie map sozologicznych w kształtowaniu świadomości ekologicznej uczniów na lekcjach geografii / Teresa Buzanowska // Geografia w Szkole. - 1999, nr 3, s.142-144, bibliogr. 34. Znaczenie map topograficznych w nauczaniu geografii oraz kształtowaniu wiedzy o swoim regionie / Michał Stankiewicz // Geografia w Szkole. - 2000, nr 2/3, s.74-80

Szkoła podstawowa, szkoła średnia.