dicionario de pronuncia dos macrotopónimos galegos

79
DICIONARIO DE PRONUNCIA /dihjo<narjo ∂epro<nunhja (dihjU<narjU >D^prU<n¨nhjA2\ DOS MACROTOPÓNIMOS GALEGOS ∂ofimakroto<pOnimofi Ÿa<leŸoS3/ DUz>mAkrUtU<pOn¤mUz GAÇle;GUs33) Riccardo Mura Università degli Studi di Torino 2008

Upload: independent

Post on 18-Nov-2023

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

DICIONARIO DE PRONUNCIA/dihjo<narjo ∂epro<nunhja

(dihjU<narjU >D^prU<n¨nhjA2\

DOS MACROTOPÓNIMOS GALEGOS

∂ofimakroto<pOnimofi Ÿa<leŸoS3/

DUz>mAkrUtU<pOn¤mUz GAÇle;GUs3 3)

Riccardo MuraUniversità degli Studi di Torino

2008

I. Introduciòn

Moitas veces esquecemos que a lingua é, na sùa esencia, unha lingua oral. A escritura vén despois. A escrituraé (deberìa ser) sò un còdigo de transcriciòn da lingua oral; un còdigo inevitablemente impreciso e insuficiente,pero ata o de agora imprescindible para sistematizar e facilita-la comunicaciòn no espazo e no tempo. Logo a lin-gua escrita non deberìa quitarlle importancia à lingua oral, en particular en àmbitos fundamentais coma o dadidàctica e o dos media. Aìnda menos deberìa cando a lingua en cuestiòn é unha lingua esencialmente oral, fala-da no eido familiar cunha riqueza e unha peculiaridade que lle dan o estatuto de lingua màis ca calquera lei. Este,na nosa opiniòn, é o caso do galego.

Coa publicaciòn do Dicionario de pronuncia da lingua galega, feito polo Instituto da Lingua Galega, baixo adirecciòn de Xosé Luìs Regueira, toda a xente que trata o galego coma medio de comunicaciòn ou coma obxec-to de estudo van ter unha sistemàtica referencia fonética e ortoépica. Con todo, este dicionario, ò ser unha ver-siòn fonética do Vocabulario Ortogràfico da Lingua Galega (volga), pòdese considerar sò coma un primeiroimportante paso na direcciòn dun dicionario de pronuncia especìfico e completo.

Nòs, con este pequeno dicionario, queriamos contribuìr à obra maior, para encher parcialmente o oco dosnomes propios, en particular dos topònimos, que, xunto cos antropònimos, constitùen unhas das categorìas màisfrecuentes na fala cotià.

topónimos e oralidade. O peso dos topònimos na lingua galega é moi importante. O Nomenclàtor deGalicia, en que a Xunta de Galicia publicou as formas oficiais dos nomes de concellos, parroquias e lugares, pre-senta arredor de 37.000 topònimos _màis ou menos a metade das entidades urbanas de España. Ademais, a Xunta,a través da obra da Sociedade para o Desenvolvemento Comarcal, vai integra-lo Sistema de InformaciònTerritorial de Galicia (sitga) publicando unha importante base de datos xeorreferenciados de arredor de 300.000microtopònimos, incluso a indicaciòn da pronuncia _un traballo fundamental para garda-lo patrimonio lingüìs-tico e cultural do medio rural, sempre menos habitado e por iso màis esquecido.

Por suposto, a relaciòn entre topònimos e oralidade é moi forte, se pensamos que son nomes que sempre pasa-ron polas bocas e polas orellas, transformàndonse coma seres viventes, mentres sò recentemente van atopandounha forma gràfica _unha forma que por un lado os preserva e por outro os cristaliza, sacàndolles moita vitali-dade lingüìstica. Tamén por isto é importante rexistrar coidadosa e rigorosamente a forma oral dos topònimos,e darlle sempre a prioridade a respecto da forma escrita.

que fonética? A mellor metodoloxìa fonética que coñecemos para analizar, describir e ensina-la pronunciaauténtica dunha lingua é a fonética natural, asì como foi teorizada por Luciano Canepari. Ó non ter, nesta obra,o espazo necesario para describir este método polo miùdo, convidamo-los lectores que quixesen profundar neste

3

tema a consulta-la nosa bibliografìa ou, mellor, o sitio web http://venus.unive.it/canipa. O que podemos dicir enbreve é que a fonética natural destaca por ser un método que usa sò as naturais capacidades auditivas e fonoarti-culatorias do ser humano, a través da re-sensibilizaciòn e "re-educaciòn& do sentido do oìdo e das capacidadescinestéticas dos òrganos fonatorios. Ademais, para acadar unha maior e màis funcional precisiòn descritiva, afonética natural recorre a un alfabeto baseado en maneira substancial sobre o Alfabeto Fonético Internacional (afi

/ ipa), pero moito màis detallado e rigoroso. Analogamente, a fonética natural utiliza un sistema de sìmbolos ediagramas axeitado para a tonética (é dicir, a entoaciòn) das linguas.

que galego? A pesar de que non sexa a nosa tarefa analiza-la situaciòn sociolingüìstica galega, non podiamoseludi-la cuestiòn, debendo describi-la pronuncia real e actual desta lingua. Neste eido, un òptimo ensaio é o deKabatek (¬ Bibliografìa), que aconsellamos en virtude do seu achegamento cientìfico moderno, apaixonado e òmesmo tempo obxectivo.

Parafrasando o célebre lingüista Ricardo Carballo Calero, cando afirmaba que "O galego, ou é galego-portu-gués, ou é galego-castelàn&, teriamos a tentaciòn de dicir que en Galiza, hoxe en dìa, os maiores (e sobre todo osque traballan no campo e no mar) falan galego-portugués, os novos (e sobre todo os que viven nas cidades) falangalego-castelàn (neo-galego), e os neofalantes "ben& escolarizados en "galego& falan… castelàn-portugués! Logo, ogalego, en si, non existe…

Falando en serio, o que queriamos dicir é que para salvar e fortalecer unha lingua oral coma o galego, é pre-ciso protexe-la sùa pronuncia peculiar, que é sempre o que màis a distingue doutra lingua veciña. De feito, osfalantes nativos pouco escolarizados, utilizan moitos castelanismos léxicos, pero falan unha lingua foneticamentemoi enxebre e moi ben distinta do castelàn.

Desgraciadamente, aìnda hoxe, no xuìzo da lingua oral, hai pouca obxectividade e autoestima. Pode ser com-prensible que un neofalante (nativo ou estranxeiro) que vén do castelàn, garde trazos propios da lingua-nai. Peroxa non é comprensible que teña esta influencia alguén que traballe coa lingua, como pode ser un profesor, unactor ou, aìnda màis, un xornalista da radio ou da televisiòn. Isto chàmase conformismo lingüìstico.

Xeralmente, cando unha persoa chegar à verdadeira madureza, deixa de compararse e distinguirse das outraspara recoñecerse na sùa individualidade, e atopa a sùa colocaciòn no mundo simplemente achegàndose as outraspersoas. A esta madureza xa deberìa chegar a lingua galega, deixando, por exemplo, de ideoloxiza-la cuestiòn lin-güìstica, que é e ten que quedar cuestiòn de dereitos civìs, de cultura e de expresiòn dos sentimentos humanos.Outro paso importante serìa acabar coa indiferenza cara à lingua portuguesa, por medo do fantasma do reinte-gracionismo. Unha persoa galega bilingüe ten un enorme potencial idiomàtico, por estar "por nacemento& endùas grandes realidades lingüìsticas: a hispanofonìa e a lusofonìa. A promociòn da aprendizaxe da lingua portu-guesa (e da sùa fonética) en Galiza, farìa moi ben à lingua galega, a aquela enxebre.

Nas tàboas das pàxinas seguintes, fornecemos tamén unha sintética anàlise diastràtica/diafàsica (aspectos queno galego non se poden separar), que esperamos poidan servir ò lector para orientarse na sùa libre escolla da pro-nuncia galega que queira adoptar.

erratas, erros, dùbidas e crìticas. Co pouco tempo que tivemos a disposiciòn para redactarmos este dicio-nario, é inevitable que haxan erratas (de dixitalizaciòn) e talvez erros importantes nas transcriciòns dos topòni-mos e nas descriciòns introdutorias. Por ser esta unha obra de todos para todos, convidamos a todos e a todas aamellorala, indicando erros e imprecisiòns, e, en xeral, comunicando calquera dùbida ou crìtica a este enderezode correo electrònico:

[email protected] de Compostela, 30 de Decembro de 2008,

o Autor

4

II. Pronuncia da lingua galega

Nas seguintes tàboas tentamos explicar, de xeito moi sintético, a pronuncia da lingua galega, apreciando taména sùa variedade diastràtica e diafàsica. Nos paràgrafos sucesivos describimos algùns trazos que nos parecen mere-cer atenciòn, por ser detalles importantes ou aìnda non ben tratados na bibliografìa existente.

Claramente, non temos a presunciòn de describir toda a fonotonética da lingua na sùa complexidade en pou-cas pàxinas. Falta, por exemplo, informaciòn sobre as combinaciòns sintàcticas ou sobre a entoaciòn; e, en xeral,non fornecemos moitos datos, exemplos e comprobaciòns, polos cales necesitariamos dunha investigaciòn màisprofunda e, sobre todo, dun espazo de exposiciòn ancho e axeitado.

De tòdolos xeitos, esperamos dar polo menos as informaciòns fundamentais para un emprego correcto destemini-dicionario, e ogallà estimular outros estudos similares sobre a pronuncia da lingua galega.

5

Tàboa 1. Simboloxìa utilizada.

6

Tàboa 2. Correspondencia entre grafemas e fonemas no galego (estàndar).

nota: Un fonema é un son lingüìstico con capacidade distintiva dentro do sistema fonético dunha determinada lingua. Un fono _queé sempre un son lingüìstico mais sen capacidade distintiva_ é a realizaciòn concreta do fonema, que pode ser influenciada por trazosindividuais do falante. A un fonema poden corresponder varios fonos (neste caso chamados taxòfonos), cunha distribuciòn determina-da polo contexto fonético. Estes sons lingüìsticos estàn tradicionalmente clasificados en vogais e consoantes (no plan abstracto dosfonemas), e en vocoides e contoides (no plan màis concreto dos fonos). Nos alfabetos fonéticos (en particular no AFI / IPA, e aìnda màisno "canIPA&, que aquì utilizamos), tòdolos fonos (e fonemas) teñen cadanseu sìmbolo gràfico que os representa sen ambigüidade. Nalingua escrita, falamos de grafema para indica-lo correspondente gràfico dun fonema (pero case nunca esta correspondencia é absoluta-mente biunìvoca e sen ambigüidades, come se pode apreciar na Tàboa 2).

7

Tàboa 3. Correspondencia entre fonemas e fonos no galego estàndar.

8

Tàboa 4. Correspondencia entre fonemas e fonos no neogalego (diverxencias co galego estàndar).

Tàboa 5. Correspondencia entre fonemas e fonos no galego enxebre (diverxencias co galego estàndar).

Tàboa 7. Orogramas e labiogramas dos vocoides.

9

Tàboa 6. Clasificaciòn dos vocoides, e vocogramas das tres variedades diafàsicas / diastràticas do galego moderno.

Tàboa 8. Clasificaciòn dos contoides da lingua galega.

Tàboa 9. Dorsogramas, palatogramas e labiogramas tipolòxicos.

10

duración das vogais. Aìnda que varios autores falen dunha maior duraciòn da vogal acentuada no galego arespecto do castelàn, nosoutros non notamos esta diverxencia, polo menos nas proporciòns entre vogais acen-tuadas e non (que é o que importa màis). Analizando a fala espontànea, resulta que as vogais do galego enxebreson todas breves, excluìdas as acentuadas en sìlaba aberta en tonìa, que xeralmente presentan un semi-alonga-mento (asì coma no castelàn e no portugués neutros): /<[C)(C)V/ = (<[C)(C)V;). Por énfase, ou na lectura lenta ouatenta, pòdese chegar a un alongamento completo ((V.)).

Por outro lado, nòtase unha duraciòn menor de tòdalas vogais, asì coma en portugués, polo tìpico fenòmenode erosiòn fonética que sempre caracterizou a lingua galega.

vogais inacentuadas semi-abertas. Non é fàcil analizar este trazo, que depende de moitos factores fonoto-

Tàboa 10. Orogramas dos contoides.

11

Tàboa 11. Entoaciòn da lingua galega (tonogramas) (Canepari, 20072).

néticos. Ademais é un fenòmeno diacronicamente inestable, que tamén pode ser influenciado pola actual tenta-tiva de sistematizaciòn a nivel didàctico. Tamén a deficiencia do Alfabeto Fonético Internacional, que presentaun oco descritivo inconcibible entre as vogais medio-altas e as semi-baixas, dificultou a exacta descriciòn destetrazo importante e peculiar do galego.

De tòdolos xeitos, podemos afirmar que en galego non existen fonos vocàlicos preacentuais semi-abertos.Existen os fonemas (fonos teòricos) /’E, ’O/, pero estes pechan sempre dun grao, pois son medio-abertos ((É, Ö)).Acontece o mesmo cos fonemas deacentuados /”E, ”O/, que perden o acento principal nas palabras compostas.Soamente por hipercorrecciòn, ou en falas lentas e controladas, estas vogais poden garda-lo timbre semi-aberto.

Por outro lado, apreciamos un sistema vocàlico màis alto en gravaciòns feitas hai trinta anos a persoas maio-res (non escolarizadas en galego). Nestes casos /’e; ’o/ = (^, I; U), ou incluso (ì, i; u); asì que /’E, ’O/ poden chegara (e, o).

Nos topònimos, notamos unha tendencia à desapariciòn de /’E, ’O/ cando son pronunciados pola xente daquellugar. En cambio, as persoas que non coñecen o lugar mais saben interpretalo semanticamente, tenden a garda-la abertura da vogal (≈: Pezobre, Pezobrés = (pe<hOBre), (peho<BreS, -hÖ-)). Cando o topònimo é un composto evi-dente, é màis frecuente conserva-la abertura da vogal, sobre todo cando leva o acento secundario (≈: Pedra,Pedrafita = (<pEDra), (>pÉDra<fita)).

redución de secuencias de vogais iguais. Dùas vogais iguais tenden a reducirse (≈: Baamorto /baa<mOrto/

e Cee /<hee/). Se as vogais pertenceren a dùas palabras distintas, tamén tenden à reduciòn, mormente se unha daspalabras é un gramema (coma nos topònimos co artigo, ≈: A Agrela /aa<ŸrEla/). Outra posibilidade de pronun-cia destes encontros vocàlicos é con secuencias de semi-aproximante e vogal (véxase màis abaixo).

sìlabas trabadas en nasal ou lateral. Na fala galega enxebre, menos controlada e màis natural, /<eN_, <oN_;’eN_, ’oN_/ = (<ÈN, 'ØN; ’™N, ’øN) (nasalizan e abren dun grao as acentuadas, e non pechan ulteriormente as ina-centuadas). Polo contrario, o timbre de /a/ tende a ser pechado: /<aN_, ’AN_/ = (ÅN), e incluso /<a_N/ = (<AN).

Nòtese tamén que a realizaciòn peculiar do elemento consonàntico, xeralmente é semi-nasal provelar ((µ)), sencontacto do dorso da lingua co padal brando (pero hai tamén varios taxòfonos: (m, n, ~, N, M)).

Con todo, a nasalizaciòn non ten valor contrastivo e pode faltar, ou ben limitarse a unha semi-nasalizaciònautomàtica: ('ȵ, 'ص; ’™µ, ’øµ); e tamén (¤µ, ŵ, ¨µ). Ademais, non encontramos casos de oposiciòn semànticasdeterminados polo timbre de vogais medias trabadas en nasal; pois a oposiciòn entre /eN, oN/ e /EN, ON/ poderìa-se neutralizar cos arquifonemas //EN, ON//. Pode ser esta tamén unha das razòns da extrema oscilaciòn do tim-bre das vogais medias trabadas en nasal.

Tamén nas secuencias /’el_, ’ol_/, cando o falante produza unha consoante lateral velar, ou alveolar semi-vela-rizada, as vogais non pechan: (eX, oX; eı, oı).

Nos neofalantes, notouse unha forte dificultade a realiza-lo timbre medio-pechado nas terminaciòns /-<dor+;

-<el+; -<er+; -<hjoM+/, talvez por influencia das idénticas terminaciòns castelàs (todas con (É, Ö)).ditongos, hiatos e secuencias heterofónicas. A confusiòn xeral sobre estas categorìas fonéticas afectou e

sigue afectando os estudos galegos. Se falamos _como deberiamos falar_ de fonética, e non de métrica ou degrafìa, un ditongo é formado por un vocoide seguido por outro vocoide inacentuado ((<VV, >VV, ’VV)). Cando osegundo V tiver acento, falamos de hiato ((V<V, V>V)). Logo temos moitos ditongos gràficos que non son ditongosfonéticos: isto ocorre cando as letras >i, u‰ non corresponden a vogais fonéticas, mais coinciden coas consoantesaproximantes /j, w/: neste caso podemos falar de secuencias heterofònicas ((CV)). Por exemplo, son ditongos(històricos) (ei, Ei, oi, Oi, au) nas palabras queixo, papeis, boi, bocoi, auto; pero tamén (ua, io, ea, ai) nas palabraslùa, fìo, fea, pais son ditongos fonéticos. Casos de hiatos son (u<e, i<u, a<i) en Bidueiro, miùdo, paìs. En fin, sonsecuencias heterofònicas (wa, ja) nos topònimos Aguada e Santiago.

12

Con todo, é verdade que o valor consonàntico ou vocàlico de >i, u‰ non està sempre moi claro, e que, no empre-go informal, hai moita oscilaciòn entre as dùas realizaciòns, en particular nas secuencias >CiV‰ e >CuV‰. En xeral,podemos dicir que /i, u/ son màis probables canto màis son pròximos ò acento. Ademais, os hiatos /i<V, u<V/, falan-do rapidamente, tenden a /<jV, <wV/ (e é por isto que, no dicionario, decidimos dar case sempre unha dobre posi-bilidade de pronuncia, ordenada segundo a probabilidade). Pero isto non xustifica o feito de que, lendo tratadossobre a lingüìstica galega (e non sò), se atopen case tòdolos ditongos definidos coma "hiatos&, e as secuencias hete-rofònicas definidas coma "ditongos&.

outras secuencias heterofónicas. As secuencias /CeV, CaV, CoV/, na fala enxebre espontànea, son pro-nunciadas coma secuencias heterofònicas: (CJV, CFV, CWV) (onde (J, F, W) son contoides semi-aproximantes). Natranscriciòn dos topònimos que poden presentar este cambio articulatorio, sinalamos o fenòmeno cos sìmbolos/™, å, ø/, coma en Beacàn /b™a<kaM/ (bJa<kaµ, bea-).

Pode acontece-lo mesmo cando a secuencia se forma no contacto de dùas palabras, especialmente se a primei-ra é un gramema. É o que pasa, por exemplo, no caso do topònimo San Cristovo do Az /SaMkriS<tO∫o ∂o<ah, <∂øah/

(>saMkris<tOBo Do<ah, <DWah).Con menor frecuencia _dependendo sobre todo da velocidade da fala_, incluso os hiatos /Ce<V, Co<V/ son

pronunciados (<CJV, <CWV): Os Peares /oSpe<areS, -<p™a-/ (ospe<a;res, -<pJa;-).Concluìmos anotando que algùns informantes de idade avanzada pronunciaron tamén as secuencias /CjV,

CwV/ coas semi-aproximantes: (CJV, CWV).sonorizacións. Os fonemas non-sonoros /h, S/ sonorizan ((H, z)) diante de consoante sonora heterosilàbica,

en particular diante das continuas (B, D, G). No dicionario, marcamos este fenòmeno cos sìmbolos /∆, fi/.yeìsmo. Chamamos "yeìsmo& a tendencia no galego moderno, asì coma en español, a pronunciar /J/ cos fonos

(Y, y, C), respectivamente. Tràtase dun fenòmeno xa moi comùn, tanto que o fonema afectado case perdeu o seulexìtimo lugar no sistema fonético. A pesar diso, pensemos que pague a pena insistir sobre a defensa do contoideenxebre, o lateral (J), tamén para gardar unha diferenza importante coa lingua española. Con todo, en galegonotamos unha maior frecuencia de (Y) en cambio de (y), màis comùn en castelàn, e unha extrema raridade de (C).

vibrado e vibrante. Na lingua galega hai oposiciòn fonémica entre /r/ e /R/. É importante lembrar que /R/galego corresponde a un contoide vibrante màis longo ca (R) (tìpico, por exemplo, do italiano, con sò dùas vibra-ciòns/pulsaciòns contra os alvéolos), e que, por iso, en descriciòns plurilingüìsticas, serìa mellor transcribilo con/R./ (catro pulsaciòns); aìnda que, en concreto, corresponda màis frecuentemente a (R;) (tres pulsaciòns).

Evidenciamos que a grafìa >rr‰ corresponde, tanto fonética coma fonemicamente, a unha combinaciòn dovibrado e do vibrante: /r_R./ (rR;).

grupos consonánticos cultos. Achamos que as oclusivas finais de sìlaba (en secuencias cultas) ou finais depalabra (en estranxeirismos), non se poden realizar coma oclusivos (p, b; t, d; k, g), por ser esta unha pronunciademasiado pedante e pouco natural. Màis ca dunha "inexplosiòn& da oclusiva, serìa mellor falar dunha realiza-ciòn aproximante ou constritiva, correspondente òs taxòfonos habituais (B, D, G), desonorizàndoos diante depausa ou de consoante non-sonora: (Â, Ã, ä). Por exemplo: apto /<apto/ (<aÂto), abdome /a∫<∂Ome/ (aB<DO;me),atmosfera /atmoS<fEra/ (aDmos<fE;ra), adscribo /a∂S<kri∫o/ (aÃs<kri;Bo), acne /<akne/ (<aäne), digno /<diŸno/ (<diGno),Madrid /ma<∂ri∂/ (ma<DriÃ).

Tampouco é indicada a pronuncia oclusiva no caso de compostos cristalizados graficamente pero non foneti-camente, coma absoluto e subliñar, onde a articulaciòn é sempre aproximante, pero gardando a separaciòn dassìlabas: /a∫-So<luto/ (aB-so<lu;to), /Su∫-li<Nar/ (suB-li<Nar).

secuencias de nasais. Nos segmentos /mn, Mm, Mn/ (internos ou entre palabras) encontramos moita oscila-ciòn. Nunha fala ràpida ou pouco atenta, ou cando a secuencia queda lonxe dun acento rìtmico, o primeiro ele-

13

mento pode caer. Nos casos contrarios, temos xeralmente unha màis recomendable e precisa articulaciòn dobrebilabio-alveolar para /m/ + /n/ (≈: himno, amnesia); unha coarticolaciòn bilabio-semi-provelar para /M/ + /m/ (≈:inmutable, con Manolo); unha coarticolacìòn alveo-semi-provelar para /M/ + /n/ (≈: innumerable).

Nos topònimos, destaca o caso de Fonmiñà, que, talvez por ser un composto aìnda transparente, na maiorìados informantes garda o primeiro elemento coarticulado e o segundo normal. Polo contrario, por San Martiño,San Mamede, San Mateo e San Miguel, onde o segmento queda bastante afastado do acento primario, temos moi-tos casos de perda do /M/ ou de sostituciòn completa do segmento /Mm/ coa coarticulaciòn bilabio-semi-provelar.

taxofonìa menor. En ùltimo, damos unhas fòrmulas de transformaciòns taxofònicas pouco importantes etotalmente automàticas:

/n/ + /t, d; h/ = )û7 (dental);/k, g, Ÿ/ + /i, e, E; j/ = )k, g, G7 (prevelares);/S/ + /h/ = )s7 (dentalveolar);/VŸV/ = )ä7 (semi-constritivo);/S_R, S+R/ = (RR;, rR;) (vibrado desonorizado, e tamén sonoro)/l/ + /t, d; h/ = )l7 (dental).

14

III. Pronuncia dos topònimos galegos

metodoloxìa adoptada. Como esta é sò a segunda descriciòn da pronuncia do galego co método da "foné-tica natural&, foi o noso deber facer un estudo preliminar sobre a pronuncia da lingua en xeral, ben para verifi-ca-lo primeiro estudo, feito por Luciano Canepari hai poucos anos (¬ Bibliografìa), ben para resolver algunhasdùbidas minuciosas e tamén para profundar na descriciòn desde unha perspectiva sociolingüìstica.

Procedeuse coa gravaciòn da fala de oito bos informantes, un para cada àrea dialectal de Galiza, màis outrosmenos representativos da pronuncia enxebre, pero indicativos da pronuncia do "neogalego&. A gravaciòn incluìaa lectura dun cuestionario fonético e unha entrevista coloquial sobre temas relacionados coa pronuncia e a situa-ciòn sociolingüìstica da lingua galega. Analizàronse os datos co método natural (articolatorio, auditivo e funcio-nal) e verificàronse tamén de xeito acùstico-instrumental. Logo, confrontamos estes datos coas gravaciòns reco-llidas no Arquivo Sonoro de Galiza e, sobre todo, n'A Nosa Fala, e coa bibliografìa existente sobre a fonética gale-ga. Os resultados desta anàlise aparecen na segunda parte desta introduciòn.

A segunda fase, logo despois da elaboraciòn dos caracteres fonéticos axeitados pola transcriciòn da lingua gale-ga, consistiu na escolla dos topònimos, na transcriciòn da pronuncia dos topònimos "transparentes& e na indivi-duaciòn dos topònimos "opacos&, é dicir, aqueles que podìan presentar oscilaciòn de pronuncia.

Gravàronse os oito informantes lendo os topònimos opacos, para analiza-la variabilidade fonémica da pro-nuncia e individua-la maioritaria por cada topònimo.

Por fin, pedìuselles a pronuncia orixinal a varios informantes das respectivas comarcas, dando a prioridade àpronuncia local do topònimo.

Cando foi posible, considerouse tamén a etimoloxìa do topònimo, para verifica-lo seu éxito fonético. Namesma maneira, cando o topònimo coincidìa cun nome comùn presente no Dicionario de pronuncia da linguagalega, tomouse en consideraciòn tamén a pronuncia indicada neste dicionario. De tòdolos xeitos, en caso de dis-cordancia entre o éxito esperado e o recollido, deuse sempre a preferencia à pronuncia efectiva, sincrònica e localdo topònimo.

que topónimos? Neste dicionario pòdese consulta-la pronuncia dos macrotopònimos de Galiza. Por macro-topònimos entendemos principalmente os nomes de provincias, comarcas, concellos e parroquias, na forma grà-fica aprobada pola Xunta de Galicia e publicada no Nomenclàtor.

Ademais, fornecemos nomes de rìos e montes importantes, màis algùns macrotopònimos das rexiòns xeogrà-ficas e polìticas relacionadas con Galiza e coa lingua galega.

Se o lector estiver interesado à pronuncia dos microtopònimos galegos, pode remetirse à base de datos que aXunta vai publicar proximamente no sitio web do Sistema de Informaciòn Territorial de Galicia (sitga).

15

consulta do dicionario. Os topònimos estàn ordenados alfabeticamente, sen a indicaciòn do eventual arti-go. Os topònimos compostos ou alternativos foron separados en voces distintas. Pois, nomes tal coma "Fumacese A Trepa& e "O Xobre ou O Maño& resultan nas voces: "Fumaces&, "Maño&, "Trepa&, "Xobre&.

Despois da forma gràfica do topònimo, atòpase a forma oral. Por ser a nosa unha transcriciòn fonémica, e nonfonética, o topònimo pòdese ler cunha pronuncia bàsica, digamos "internacional&, lendo os fonemas coma fonos,ou ben cunha pronuncia "estàndar&, ou tamén "enxebre&, é dicir, caracterizada por trazos dialectais tales comoa g(h)eada, o seseo, a pechadura das vogais inacentuadas, a nasalizaciòn das vogais en sìlaba trabada en consoan-te nasal Æ (polas correspondencia entre fonemas e fonos, véxanse as tàboas e os paràgrafos da segunda parte destaintroduciòn).

A primeira transcriciòn é a màis auténtica e recomendada. Logo poden seguir unha ou màis variantes de pro-nuncia, xeralmente limitadas ò trazo que muda (e ò seu contexto, para facilita-la sùa individualizaciòn). As varian-tes quedan despois de >,‰ (coma), e pòdense consider variantes "aceptadas&, quer dicir bastante frecuentes e/ourecomendables.

Hai casos particulares, onde a pronuncia amplamente maioritaria en Galiza (pois tamén recomendable) noncorresponde à pronuncia local do lugar. Decidimos poñe-la pronuncia maioritaria antes da local, pero anticipan-do a segunda con >§‰, sìmbolo que deberìa indica-la maior exactitude da forma, e logo a sùa preferibilidade.

Cando un topònimo ten a mesma forma gràfica fronte a diferentes formas fonémicas locais, dividiuse a vozmediante o sìmbolo >£‰ para distingui-las pronuncias e asocialas às entidades xeogràficas: o nome do concello (enitàlico) ou da comarca a que pertencen.

regras para pronuncia-los topónimos con artigo. Aìnda que, por razòns de economìa de espazo, non este-an presentes os artigos que forman parte de moitos topònimos (as veces contribuìndo a diferencialos), non seràmoi difìcil indica-las regras fonéticas para pronuncia-lo topònimo na sùa forma extensa e precisa (¬ as tàboas dasegunda parte da introduciòn):

>A, As‰ = /a, aS/

>O, Os‰ = /o, oS/

>A‰ + +/’a/ = /a[a]/ (A Abeleda = /aa∫e<lE∂a/)>O‰ + +/’o/ = /o[o]/ (O Outeiro = /oou<teiro/)>O‰ + +/’O/ = /oO; o/ (O Hospital = /oOSpi<tal; oS-/)>A‰ + +/'a/ = /a'a/ (A Agra* = /a<aŸra/)>O‰ + +/'o, / = /o'o/ (O Orro* = /o<orRo/)>A‰ + +/b, d, g/ = /a∫, a∂, aŸ/ (A Gudiña = /a + gu<∂iNa = aŸu<∂iNa/)>O‰ + +/b, d, g/ = /o∫, o∂, oŸ/ (O Deveso = /o + de<∫eSo = o∂e<∫eSo/)>A‰ + +/R/ = /arR/ (A Riba = /a + <Ri∫a = ar<Ri∫a/)>O‰ + +/R/ = /orR/ (O Rial = /o + Ri<al = orRi<al/)>As‰ + +/+/ = /afi+/ (As Maus = /as + 'maus = afi<mauS/)>Os‰ + +/+/ = /ofi+/ (Os Baños = /oS + <baNoS = ofi<∫aNoS/)>As‰ + +/<V/ = /a<SV/ (As Oiras = /as + 'oiras = a<SoiraS/)>Os‰ + +/<V/ = /o<SV/ (Os Ánxeles = /oS + <aMQeleS = o<SaMQeleS/)(* Topònimos teòricos)

16

Agradecementos

Querìa agradecer a colaboraciòn de tòdalas persoas que, de diferentes maneiras, me axudaron a facer este tra-ballo, na esperanza de non esquecerme de ninguén. De feito, màis que agradecer a estas persoas, deberìa confesarque son todas coautoras e compropietarias desta obra…

Ante todo, no Centro de Investigaciòn en Humanidades "Ramòn Piñeiro& de Santiago de Compostela, teñoque lle dà-las grazas a Aurora, César, Enma, ò profesor Xesùs Ferro Ruibal, a José Luìs, Lola, Lourdes, ManuelAnxo, Mar, Montse, Simone, e, en particular,

ò profesor Manolo Gonzàlez, que me deu a posibilidade de facer este traballo, en calidade de presidente doCentro e de director do proxecto "CoToVìa&,

e a Vera, que, alén de ser unha excelente tradutora hùngara de Cunqueiro, amosouse tamén unha colega ideale unha verdadeira amiga.

Igualmente preciosa foi a colaboraciòn do Instituto da Lingua Galega, onde teño que lle dà-las grazas a Belén,David, ò profesor Francisco Fernàndez Rei, a Lorena, Lucìa, Marìa, Marta, Noelia, Piño, Raquel, Rocìo, Rosa,ò profesor Antòn Santamarina, a Verònica e, con particular atenciòn,

à profesora Elisa Fernàndez Rei, por poñer à miña disposiciòn o equipamento técnico do ILGa e pola cola-boraciòn en calidade de boa informante e de verdadeira profesional,

a Ana Garcìa, insuperable profesora de galego e a sùa invencible defensora, por abrirme tòdalas portas do ILGae tòdalas bocas d@s colegas,

ò profesor Xosé Luìs Regueira, que me forneceu unha referencia fondamental co seu Dicionario de Pronunciada Lingua Galega e me axudou constantemente, aclarando moitas das miñas dùbidas fonéticas e toponìmicas.

E, "last but not least&, sìntome "obrigado& (en galego e en portugués) con tòdolos informantes e amigos gale-gos e italianos, ou sexa con Ana, Ana Fachal, Antìa co seu pai e a sùa avoa, con Anxo, Clara, Daniel, David,Vicente Feijoo, Fina, Pablo, Paco, Carme Pazos, Vìtor, e, de maneira especial,

co profesor Luciano Canepari, por ensinarme que é a verdadeira ciencia fonética, facéndoa co oìdo e non cosollos, e por ser un modelo de rigor cientìfico e de honestidade intelectual,

co profesor Antonio Romano, por aprenderme a manexarme cos medios da fonética acùstica e por achegarmeò mundo da lingua galega,

con André, pola sùa alegra compañìa e as charlas iluminantes sobre a realidade galega,con Xosé, que, alén de ser un xeògrafo serio e apaixonado, amosou ser un amigo inestimable,con Sara, amada compañeira, por ficar ò meu lado nesta aventura, aguantando a miña xa habitual "traizòn&

sentimental coa Galiza.

17

Bibliografìa

álvarez, r. “ monteagudo, h. “ regueira, x. l. (2002) Gramàtica da lingua galega. Vigo: Galaxia.beiga, a. (1976) Fonologìa gallega. Valencia: Bello.canepari, l. (2000) Dizionario di pronuncia italiana ("Il DiPI&). Bologna: Zanichelli.— (20071) Manuale di pronuncia. Italiana, inglese, francese, tedesca, spagnola, portoghese, russa, araba, hindi, cine-

se, giapponese, esperanta ("Il MaP&). München: Lincom.— (20072) Natural Phonetics “ Tonetics _ Articulatory, auditory, functional ("The NPT&). München: Lincom.— “ mura, r. (en curso de redacciòn) Dicionàrio de pronùncia portuguesa.centro ramón piñeiro para a investigación en humanidades (coord.: gonzález, i.) (2000) Diccionario

Italiano _ Galego. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.feixó cid, x. g. (2004) Gramàtica da lingua galega. Sìntese pràctica. Vigo: Xerais.fernández rei, f. (1991) Dialectoloxìa da lingua galega. Vigo: Xerais.ferreiro fernández, m. (1999) Gramàtica històrica galega. Vol. I: Fonetica e morfosintaxe. Santiago de

Compostela: Laiovento.freixeiro mato, x. r. (1998) Gramàtica da lingua galega. Vol. I: Fonética e fonoloxìa. Vigo: A Nosa Terra.ILG: instituto da lingua galega (coord.: fernández rei, f. “ hermida, c.) (1996) A nosa fala. Bloques e àreas

lingüìsticas do galego. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega.— (1999) Atlas lingüìstico galego. Vol. III: Fonética. A Coruña: Fundaciòn Pedro Barrié de la Maza.— (coord.: santamarina, a.) (2003) Diccionario de diccionarios 3.0. A Coruña: Fundaciòn Pedro Barrié de la

Maza.— (coord.: regueira, x.l.) (en curso de publicaciòn) Dicionario de pronuncia da lingua galega.kabatek, j. (2000) Os falantes como lingüistas: tradiciòn, innovaciòn e interferencias no galego moderno. Vigo:

Xerais.regueira, x. l. “ alii (1998) Os sons da lingua. Vigo: Xerais.SITGA: sistema de información territorial de galicia (2000-2004) Cartografìa Galicia.

http://sitga.xunta.es/cartografia. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.vv. aa. (coord.: xove, x.) (2008) Dicionario da lingua galega. Santiago de Compostela: Obradoiro / Santillana.vv. aa. (coord.: pena, x. a.) (2006) Gran dicionario Século 21 da lingua galega. Vigo: Cumio / Galaxia.vv. aa. (coord.: gonzález, m.) (2002) Laverca 1.0. Vigo: Xerais.vv. aa. (2003) Nomenclàtor de Galicia. Toponimia oficial das provincias, concellos, parroquias e lugares. Santiago

de Compostela: Xunta de Galicia.

19

Dicionario de pronuncia dos macrotopònimos galegos

Abade a<∫a∂e

Abades a<∫a∂eS

Abadìn a∫a<∂iM

Abalo a<∫alo

Abanqueiro a∫aM<keiro

Abavides a∫a<∫i∂eS

Abeancos a∫e<aMkoS, a<∫™a-

Ábedes <a∫edeS

Abegondo a∫e<Ÿondo

Abeleda a∫e<lE∂a

Abeledo a∫e<lE∂o

Abeledos a∫e<lE∂oS

Abelenda a∫e<lEnda

Abelenda das Penas a∫e<lEnda

∂aS<penaS

Abellà a∫e<Ja

Abelleira a∫e<Jeira

Abragàn a∫ra<ŸaM

Abrence a<∫rEnhe

Abruciños a∫ru<hiNoS

Abuìme a∫u<ime, a<∫wi-

Acedre a<he∂re

Acevedo do Rìo ahe<∫e∂o

∂or<Rio

Achas <acaS

Aciveiro ahi<∫eiro

Adà a<∂a

Adai a<∂ai

Adelàn a∂e<laM

Adina a<∂ina

Adragonte a∂ra<Ÿonte

Agar a<Ÿar

Agolada aŸo<la∂a

Agra <aŸra

Agròn a<ŸroM

Aguada a<Ÿwa∂a

Agualada aŸwa<la∂a

Aguarda a<Ÿwar∂a

Aguas Santas aŸwaS<SantaS

Aguasantas aŸwa<SantaS

Agudelo aŸu<∂Elo

Agüeira a<Ÿweira

Agüela a<ŸwEla

Aguiño a<ŸiNo

Aguiòns aŸi<oMS

Aguìs a<ŸiS

Agustìn aŸuS<tiM

Aiazo a<jaho

Alais a<laiS

Alba <al∫a

Albà al<∫a

Albàn al<∫aM

Albarellos al∫a<reJoS

Albeos al<∫eoS

Alberguerìa al∫erŸe<ria

Albixoi al∫i<QOi

Alborés al∫o<reS

Albos <al∫oS

Alcabre al<ka∫re

Alcàzar de Milmanda al<kahar

∂emil<manda

Álceme <alheme

Aldàn al<daM

Aldemunde alde<munde

Aldixe al<diQe

Aldosende aldo<SEnde

Aldurfe al<durfe

Alemparte alem<parte, -Em-

Alence a<lEnhe

Alfoz al<fOh

Alixo a<liQo

Allariz aJa<rih

Allo <aJo

Allonca a<JoMka

Almeiras al<meiraS

Almofrei almo<frei

Almoite al<moite

Alòn a<loM

Alongos a<loMgoS

Alto <alto

Alto de Xestoso <alto

∂eQeS<toSo, -QE-

Álvare <al∫are

Alvidròn al∫i<∂roM

Alvite al<∫ite

Alxén al<QEM

Amandi a<mandi

å

23

Amarante ama<rante

Ambasvìas ambafi<∫iaS

Ambìa am<bia

Ambosores ambo<SoreS

Ambreixo am<breiQo

Ambroa am<broa

Ameixeira amei<Qeira

Ameixenda amei<Qenda

Ames <ameS

Amil a<mil

Amiudal amju<∂al

Amoedo amo<e∂o, a<møe-

Amoeiro amo<eiro, a<møe-

Amoexa amo<eQa, a<møe-

Amorìn amo<riM

Amoroce amo<rohe

Añà a<Na

Anafreita ana<freita

Anca <aMka

Ancares aM<kareS

Anceis an<heiS, §-<EiS

Anceu an<heu

Andavao anda<∫ao

Andeade ande<a∂e, -<d™a-

Andeiro an<deiro

Andoio an<doio

Andrade an<dra∂e

Andràs an<draS

Andreade andre<a∂e

Anfeoz aMfe<Oh, -<f™oh

Angoares aMgo<areS, -<gøa-

Angudes aM<gu∂eS

Anllo <aNJo

Anllòns aN<JoMS

Añobre a<NO∫re

Anòs a<nOS

Ansar aM<Sar

Anseàn aMSe<aM, -<S™aM

Ansemar aMSe<mar

Ansemil aMSe<mil

Antas <antaS

Antas de Ulla <antafi <∂™uJa

Antes <anteS

Ánxeles <aMQeleS

Anxeriz aMQe<rih

Anzo <anho

Aparral apar<Ral

Arabexo ara<∫eQo

Arada a<ra∂a

Aranga a<raMga

Araño a<raNo

Arante a<rante

Arantei aran<tei

Arantòn aran<toM

Aranza a<ranha

Araùxo ara<uQo

Arbo <ar∫o

Árbol <ar∫ol

Arca <arka

Arcade ar<ka∂e

Arceo ar<heo, §-Eo

Arcillà arhi<Ja

Arcos <arkoS

Arcos da Condesa <arkofi

∂akon<deSa, -On-

Arcos de Frades <arkofi

∂e<fra∂eS

Ardàn ar<∂aM

Ardaña ar<∂aNa

Ardemil ar∂e<mil

Arealonga area<loMga

Areas a<reaS

Ares <areS

Argallo ar<ŸaJo

Argalo ar<Ÿalo

Argomoso arŸo<moSo

Argozòn arŸo<hoM

Arìns a<riMS

Armariz arma<rih

Armeà arme<a, -<m™a

Armental armen<tal

Armenteira armen<teira

Armentòn armen<toM

Armeses ar<meSeS

Armesto ar<mESto

Arnado ar<na∂o

Arnego ar<nEŸo

Arnoia ar<nOja

Arnois ar<nOiS

Arnoso ar<noSo

Arnuìde ar<nwi∂e, -nu<i-

Aro <aro

Arousa a<rouSa

Arra <arRa

Arrabaldo arRa<∫aldo

Arroxo ar<RoQo

Arteixo ar<teiQo

Artes <arteS

Artoño ar<toNo

Arxemil arQe<mil

Arxiz ar<Qih

Arzàdegos ar<ha∂eŸoS

Arzòn ar<hoM

Arzùa ar<hua

Asados a<Sa∂oS

Asadur aSa<∂ur

Asorei aSo<rei

Aspai aS<pai

Astariz aSta<rih

Astureses aStu<reSeS

Asturias aS<turjaS

24

Atàn a<taM

Atàs a<taS

Atios <atjoS

Atlàntico a<tlantiko

Augas Mestas auŸafi<meStaS

Augas Santas auŸaS<SantaS

Augasantas auŸa<SantaS

Aviòn a∫i<oM, a<∫joM

Azùmara a<humara

25

Baamonde baa<monde

Baamorto baa<mOrto

Bacoi ba<kOi

Bacurìn baku<riM

Bagude ba<Ÿu∂e

Baìña ba<iNa

Baìñas ba<iNaS

Baio <bajo

Baiòn ba<joM

Baiona ba<jona

Baìste ba<iSte

Baixa Limia baiQa<limja

Baixo Miño baiQo<miNo

Balde <balde

Baldràns bal<draMS

Baldriz bal<drih

Baleira ba<leira

Balmonte bal<monte

Baloira ba<loira

Balsa <balSa

Baltar bal<tar

Bama <bama

Bamio <bamjo

Bamiro ba<miro

Baña <baNa

Bande <bande

Bando <bando

Bandoxa ban<doQa

Banga <baMga

Bangueses baM<geSeS

Baños <baNoS

Baños de Molgas <baNofi

∂e<mOlŸaS

Baralla ba<raJa

Barallobre bara<JO∫re

Baràn ba<raM

Barantes ba<ranteS

Barazòn bara<hoM

Barbadàs bar∫a<∂aS

Barbadelo bar∫a<∂Elo

Barbantes bar<∫anteS

Barbanza bar<∫anha

Barbeiros bar<∫eiroS

Barbeito bar<∫eito

Barbos <bar∫oS

Barbude bar<∫u∂e

Barca de Barbantes <barka

∂e∫ar<∫anteS

Barcala bar<kala

Barcela bar<hEla

Barcia <barhja

Barcia de Mera <barhja

∂e<mEra

Barcia do Seixo <barhja

∂o<SeiQo

Barciela bar<hjEla

Barco <barko

Barco de Valdeorras <barko

∂e∫alde<orraS, -<d™o-

Bardaos bar<∂aoS

Bardullas bar<∂uJaS

Baredo ba<re∂o

Bares <bareS

Barizo ba<riho

Baròn ba<roM

Baroña ba<roNa

Baroncelle baron<heJe

Barqueira bar<keira

Barra <barRa

Barral bar<Ral

Barràn bar<RaM

Barrañàn barRa<NaM

Barrantes bar<RanteS

Barredo bar<Re∂o

Barreiro bar<Reiro

Barreiros bar<ReiroS

Barrio <barRjo

Barrio de Cascallà <barRjo

∂ekaSka<Ja

Barro <barRo

Barroso bar<RoSo

Barxa <barQa

Barxa de Lor <barQa ∂e<lOr

Barxés bar<QeS

Basadre ba<Sa∂re

Bascoi baS<kOi

Bascuas <baSkwaS

26

Bastavales baSta<∫aleS

Bastida baS<ti∂a

Batallàns bata<JaMS

Bazar ba<har

Beacàn b™a<kaM, bea-

Beade be<a∂e, <b™a-

Bealo be<alo, <b™a-

Beàn be<aM, <b™aM

Beariz b™a<rih, bea-

Beba <be∫a

Becerreà beherRe<a, -<R™a

Becìn be<hiM

Begonte be<Ÿonte

Beigondo bei<Ÿondo

Beira <beira

Beiro <beiro

Belante be<lante

Belesar bele<Sar

Belmil bel<mil

Beluso be<luSo

Bemantes be<manteS

Bembibre bem<bi∫re

Bembrive bem<bri∫e

Bemil be<mil

Benade be<na∂e

Bendaña ben<daNa

Bendia <bEndja

Bendillò bendi<JO

Bendoiro ben<doiro

Bendollo ben<doJo

Bentraces ben<traheS

Benza <benha

Beràn be<raM

Berbetouros ber∫e<touroS

Berdeogàs ber∂™o<ŸaS, -∂eo-

Berdillo ber<∂iJo

Berdoias ber<∂OjaS

Bergantiños berŸan<tiNoS

Bergazo ber<Ÿaho

Bergondo ber<Ÿondo

Bermés ber<meS

Bermui ber<mui

Bermùn ber<muM

Berrande ber<Rande

Berredo ber<Re∂o

Berreo ber<Reo

Berres <bErReS

Berselos ber<SEloS

Bértoa <bErtøa, -toa

Beseño be<SeNo

Besexos be<SeQoS

Besomaño beSo<maNo

Bestar beS<tar

Betàn be<taM

Betanzos be<tanhoS

Betote be<tOte

Bexàn be<QaM

Bidouredo bi∂ou<re∂o

Bidueiros bi∂u<eiroS, -<∂we-

Biduìdo bi∂u<i∂o, -<∂wi-

Bieite <bjeite, bi<e-

Bierzo <bjErho

Biobra bi<o∫ra, <bjO-

Bispo <biSpo

Biville bi<∫iJe

Blancos <blaMkoS

Boa <boa

Boado bo<a∂o, <bøa-

Boazo bo<aho, <bøa-

Bobadela bo∫a<∂Ela

Bobadela a Pinta bo∫a<∂Ela

a<pinta

Boboràs bo∫o<raS

Bocamaos boka<maoS

Bodaño bo<∂aNo

Boebre bo<E∫re, <bøE-

Boente bo<ente, <bøe-

Bogo <bOŸo

Boimil boi<mil

Boimorto (Arzùa) boi<morto

£ (Vilamarin) boi<mOrto

Boiro <boiro

Boizàn boi<haM

Bola <bola

Bolaño bo<laNo

Bolmente bol<mente

Bolo <bolo

Bonxe <boMQe

Boqueixòn bokei<QoM

Bora <bOra

Borbén bor<∫EM

Bordòns bor<∂oMS

Borela bo<rEla, bO-

Borneiro bor<neiro

Borraxeiros borRa<QeiroS

Borreiros bor<ReiroS

Borrifàns borRi<faMS

Botos <bOtoS

Boullòn bou<JoM

Bousés bou<SES

Bouzoa bou<hOa

Bòveda <bO∫e∂a

Bòveda de Amoeiro <bO∫e∂a

∂™amo<eiro, -<møei-

Bra <bra

Brabìo bra<∫io

Bragade bra<Ÿa∂e

Braña <braNa

Brandariz branda<rih

Brandeso bran<deSo

Brandomil brando<mil

27

Brandoñas bran<doNaS

Bràntega <branteŸa

Brantuas <brantwaS, -tuaS

Branzà bran<ha

Brates <brateS

Bravos <bra∫oS

Breamo bre<amo

Breixa <breiQa

Brens <brEMS

Bresmaus brefi<mauS

Bretoña bre<toNa

Brexo <brEQo

Briallos bri<aJoS, <brja-

Bribes <bri∫eS

Brigos <briŸoS

Briòn bri<oM, <brjoM

Brocos <brOkoS

Broño <broNo

Brosmos <brofimoS

Broza <broha

Brués bru<eS, <brweS

Bruicedo brui<he∂o, brwi-

Bruma <bruma

Buazo bu<aho, <bwa-

Buciños bu<hiNoS

Budiàn bu<∂jaM, -∂i<aM

Budiño bu<∂iNo

Bueu bu<eu, <bweu

Bugallido buŸa<Ji∂o

Bugarìn buŸa<riM

Bulso <bulSo

Buño <buNo

Burela bu<rEla

Burgàs bur<ŸaS

Burgo <burŸo

Burgueira bur<Ÿeira

Buriz bu<rih

Burres <burReS

Buscàs buS<kaS

Bustelo de Fisteus buS<tElo

∂efiS<teuS

Busto <buSto

Buxàn bu<QaM

Buxantes bu<QanteS

28

Caamaño kaa<maNo

Caamouco kaa<mouko

Caaveiro kaa<∫eiro

Cabalar ka∫a<lar

Cabaleiros ka∫a<leiroS

Cabana ka<∫ana

Cabana de Bergantiñoska<∫ana ∂e∫erŸan<tiNoS

Cabanas ka<∫anaS

Cabaneiro ka∫a<neiro

Cabanela ka∫a<nEla

Cabanelas ka∫a<nElaS

Cabarcos ka<∫arkoS

Cabeiras ka<∫eiraS

Cabeiro ka<∫eiro

Caberta ka<∫Erta

Cabeza de Vaca ka<∫eha

∂e<∫aka

Caboi ka<∫Oi

Caborrecelle ka∫orRe<heJe

Cabovilaño ka∫o∫i<laNo

Cabral ka<∫ral

Cabreira ka<∫reira

Cabreiroà ka∫reiro<a, -<røa

Cabreiros ka<∫reiroS

Cabrui ka<∫rui

Cacheiras ka<ceiraS

Cadavedo ka∂a<∫e∂o

Càdavos <ka∂a∫oS

Cadeliña ka∂e<liNa

Cadoalla ka∂o<aJa, -<∂øa-

Cados <ka∂oS

Cadòs ka<∂OS

Cadramòn ka∂ra<moM

Cadròn ka<∂roM

Caiòn ka<joM

Caldas <kaldaS

Caldas de Reis <kaldafi ∂er<ReiS

Calde <kalde

Caldelas de Tui kal<dElafi

∂e<tui

Caldesiños kalde<SiNoS

Caleiro ka<leiro

Callobre ka<JO∫re

Calo <kalo

Calvelle kal<∫eJe

Calvente kal<∫Ente

Calvor kal<∫or

Calvos <kal∫oS

Calvos de Randìn <kal∫ofi

∂erRan<diM

Calvos de Socamiño <kal∫ofi

∂eSoka<miNo

Camanzo ka<manho

Camariñas kama<riNaS

Camba <kamba

Cambados kam<ba∂oS

Cambàs kam<baS

Cambeda kam<be∂a

Cambela kam<bEla

Cambeo kam<beo

Camboño kam<boNo

Cambre <kambre

Cameixa ka<meiQa

Camelle ka<meJe

Camiño ka<miNo

Camoira ka<moira

Camos <kamoS

Campaña kam<paNa

Campañò kampa<NO

Campelo kam<pElo

Campo <kampo

Campo Lameiro <kampo

la<meiro

Campo Redondo <kampor

Re<∂ondo

Campobecerroskampo∫e<herRoS

Campolongo kampo<loMgo

CamporramirokamporRa<miro

Campos <kampoS

Camposancos kampo<SaMkoS

Camposo kam<poSo

Cañàs ka<NaS

Canaval kana<∫al

Cancelo kan<hElo

29

©

Cances <kanheS

Canda <kanda

Candai kan<dai

Candamil kanda<mil

Candàs kan<daS

Candeàn kande<aM, -d™aM

Candeda kan<de∂a

Candedo kan<de∂o

Candia <kandja

Cando <kando

Cànduas <kandwaS

Caneda ka<ne∂a

Canedo ka<ne∂o

Cangas <kaMgaS

Cangues <kaMgeS

Canicouva kani<kou∫a

Cañiza ka<Niha

Canizo ka<niho

Cañòn ka<NoM

Cans <kaMS

Cantàbrico kan<ta∫riko

Cantoña kan<toNa

Capela ka<pEla

Capelada kape<la∂a

Caramiñal karami<Nal

Caraño ka<raNo

Carantoña karan<toNa

Carazo ka<raho

Carba <kar∫a

Carballal kar∫a<Jal

Carballeda kar∫a<Je∂a

Carballeda de Aviakar∫a<Je∂a <∂™a∫ja

Carballeda de Valdeorraskar∫a<Je∂a ∂e∫alde<orRaS,

-<d™o-

Carballedo kar∫a<Je∂o

Carballeira kar∫a<Jeira

Carballido kar∫a<Ji∂o

Carballiño kar∫a<JiNo

Carballo kar<∫aJo

Carbia <kar∫ja

Carboeiro kar∫o<eiro, -<∫øei-

Carboentes kar∫o<EnteS,

-<∫øEn-

Carcacìa karka<hia

Cardama kar<∂ama

Cardeiro kar<∂eiro

Cardelle kar<∂eJe

Carelle ka<reJe

Careòn kare<oM, -<r™oM

Cariño ka<riNo

Caritel kari<tEl

Carlìn kar<liM

Carme <karme

Carmoega karmo<EŸa, -<møE-

Carnés kar<neS

Carnoedo karno<E∂o, -<nøE-

Carnota kar<nOta

Caroi ka<rOi

Carpazàs karpa<haS

Carracedo karRa<he∂o

Carracedo da SerrakarRa<he∂o ∂a<SErRa

Carral kar<Ral

Carraxo kar<RaQo

Carreira kar<Reira

Carres <karReS

Carril kar<Ril

Carteire kar<teire

Cartelle kar<teJe

Cartelos kar<tEloS

Carzoà karho<a, -<høa

Casa de Naia <kaSa ∂e<naja

Casaio ka<Sajo

Casardeita kaSar<∂eita

Casàs ka<SaS

Cascallà kaSka<Ja

Casdenodres kafi∂e<nO∂reS

Casoio ka<Soio

Castañeda kaSta<Ne∂a

Castañedo kaSta<Ne∂o

Castelàns kaSte<laMS

Castelaus kaSte<lauS

Casteligo kaSte<liŸo

Castelo kaS<tElo

£ (Taboada) kaS<telo

Castelo de Pallares kaS<telo

∂epa<JareS

Castelo de Rei kaS<telo ∂er<Rei

Castelo de Somoza kaS<telo

∂eSo<mOha

Castelo dos Infantes kaS<telo

∂oSiM<fanteS

Casteloais kaStelo<aiS, -<løa-

Castenda da Torre kaS<tEnda

∂a<torRe

Castillòn kaSti<JoM

Castiñeira kaSti<Neira

Castiñeiras kaSti<NeiraS

Castiñeiriño kaStiNei<riNo

Castrelo kaS<trelo

Castrelo de Abaixo kaS<trelo

∂™a<∫aiQo

Castrelo de Cima kaS<trelo

∂e<hima

Castrelo de Miño kaS<trelo

∂e<miNo

Castrelo do Val kaS<trelo

∂o<∫al

Castrelos kaS<trEloS

30

Castrillòn kaStri<JoM

Castro <kaStro

Castro Barbudo <kaStro

∫ar<∫u∂o

Castro Caldelas <kaStro

kal<dElaS

Castro de Beiro <kaStro

∂e<∫eiro

Castro de Cabras <kaStro

∂e<ka∫raS

Castro de Escuadro <kaStro

∂eS<kwa∂ro

Castro de Laza <kaStro ∂e<laha

Castro de Ouro <kaStro

<∂™ouro

Castro de Rei <kaStro ∂er<Rei

Castro de Rei de Lemos<kaStro ∂er<Rei ∂e<lemoS

Castro de Soengas <kaStro

∂eSo<EMgaS -<SøE-

Castro de Valdeorras <kaStro

∂e∫alde<orRaS, -<d™o-

Castrofeito kaStro<feito

Castromaior kaStroma<jor

Castromao kaStro<mao

Castromarigo kaStroma<riŸo

Castromil kaStro<mil

Castroncàn kaStroM<kaM

Castroncelos kaStron<hEloS

Castrosante kaStro<Sante

Castroverde kaStro<∫er∂e

Castrove kaS<trO∫e

Catasòs kata<SOS

Catoira ka<toira

Caxide ka<Qi∂e

Cazàs ka<haS

Cea <hea

Ceboliño he∫o<liNo

Cebreiro he<∫reiro

Cecebre he<he∫re

Cedeira he<∂eira

Cedofeita he∂o<feita

Cedròn he<∂roM

Cee <hee

Cela <hEla

Celaguantes hela<ŸwanteS

Celanova hEla<nO∫a, he-

Celas <hElaS

Celavente hela<∫Ente

Celeiro he<leiro

Celeiro de Mariñaos he<leiro

∂emari<NaoS

Celeiros he<leiroS

Cellàn de Calvos he<Jan

de<kal∫oS

Cellàn de Mosteiro he<Jan

demoS<teiro

Cello <heJo

Céltigos <hEltiŸoS

Cenlle <hENJe

Centroña hen<troNa

Cepeda he<pe∂a

Cepedelo hepe<∂elo

Cequeliños heke<liNoS

Cequeril heke<ril

Cerceda her<he∂a

Cercio <hErhjo

Cerdeda her<∂e∂a

Cerdedelo her∂e<∂elo

Cerdedo her<∂e∂o

Cerdeira her<∂eira

Cerdido her<∂i∂o

Cereixa he<reiQa

Cereixal herei<Qal

Cereixedo herei<Qe∂o

Cereixido herei<Qi∂o

Cereixo he<reiQo

Cereo he<reo

Cernado her<na∂o

Cerneda her<ne∂a

Cernego her<nEŸo

Cerponzòns herpon<hoMS

Cerqueda her<ke∂a

Cerreda her<Re∂a

Cervaña her<∫aNa

Cervantes her<∫anteS

Cervàs her<∫aS

Cervela her<∫Ela

Cervo <hEr∫o

Cesantes he<SanteS

Cesar he<Sar

Cespòn heS<poM, §-OM

Cesullas he<SuJaS

Cesuras he<SuraS

Cesures he<SureS

Cesuris he<SuriS

Cexo <heQo

Chacìn ca<hiM

Chaguazoso caŸwa<hoSo

Chaiàn ca<jaM

Chaìn ca<iM

Chamìn ca<miM

Chamosiños camo<SiNoS

Chamoso ca<moSo

Chanca <caMka

Chandebrito cande<∫rito

Chandoiro can<doiro

Chandrexa can<dreQa

Chandrexa de Queixacan<dreQa ∂e<keiQa

Chantada can<ta∂a

31

Chao de Castro <cao ∂e<kaStro

Chao do Fabeiro <cao

∂ofa<∫eiro

Chaodarcas cao<∂arkaS

Chapa <capa

Chapela ca<pEla

Chàs <caS

Chavaga ca<∫aŸa

Chave <ca∫e

Chaveàn ca∫e<aM, -<∫™aM

Chavìn ca<∫iM

Chenlo <cEnlo

Chorente co<rEnte

Chouzàn cou<haM

Churìo cu<rio

Ciadella hja<∂EJa

Cibreiro hi<∫reiro

Cìcere <hihere

Cicillòn hihi<JoM

Cidà hi<∂a

Cìes <hieS

Cima de Ribeira <hima

∂erRi<∫eira

Cira <hira

Circes <hirheS

Cirio <hirjo

Cis <hiS

Cobres <kO∫reS

Codeseda ko∂e<Se∂a

Codesido ko∂e<Si∂o

Codeso ko<∂eSo

Codesoso ko∂e<SoSo

Codosedo ko∂o<Se∂o

Coea ko<Ea, <køE-

Coedo ko<e∂o

Coence ko<Enhe, <køE-

Coeo ko<eo, <køE-

Coeses ko<eSeS, <køe-

Coiras <koiraS

Coiro <koiro

Coiròs koi<rOS

Colantres ko<lantreS

Coles <kOleS

Colùns ko<luMS

Combarro kom<barRo

Condado kon<da∂o

Conforto koM<fOrto

Congostro koM<goStro

Conso <koMSo

Constantìn koMStan<tiM

Conxo <kOMQo

Cora <kOra

Corcoesto korko<ESto, -<køE-

Còrcores <kOrkoreS

Corcubiòn korku<∫joM

Cordeiro kor<∂eiro

Cordido kor<∂i∂o

Cores <koreS

Corexido kore<Qi∂o

Corgo <kOrŸo

Còrgomo <kOrŸomo

Coriscada koriS<ka∂a

Coristanco koriS<taMko

Corme Aldea <kOrme al<dea,

<kOr m™al<dea

Corme Porto <kOrme <pOrto

Corna <kOrna

Cornado kor<na∂o

Cornanda kor<nanda

Cornazo kor<naho

Còrneas <korn™aS, -neaS

Corneda kor<ne∂a, kOr-

Corneira kor<neira

Cornoces kor<nOheS

Corredoira korRe<∂oira

Correxais korRe<QaiS

Corrubedo korRu<∫e∂o

Cortapezas kOrta<pEhaS, ko-

Cortegada korte<Ÿa∂a

Cortegazas korte<ŸahaS

Cortes <korteS

Cortiñàn korti<NaM

Coruña ko<ruNa

Coruxo ko<ruQo

Coruxou koru<Qou

Corvelle kor<∫eJe

Corvillòn kor∫i<JoM

Corvite kor<∫ite

Corzàns kor<haMS

Corzòn kor<hoM

Corzos <korhoS

Cos <kOS

Cosoirado koSoi<ra∂o

Cospeito koS<peito

Cospindo koS<pindo

Costa <kOSta

Costa da Morte <kOSta

∂a<mOrte

Costante koS<tante

Cotà ko<ta

Cotaròs kota<rOS

Cotobade koto<∫a∂e

Couboeira kou∫o<eira, -<∫øei-

Coucieiro kouhi<eiro, -<hje-

Courel kou<rEl

Couselo kou<SelosCouso <kouSo

Couso de Limia <kouSo

∂e<limja

Couso de Salas <kouSo ∂e<SalaS

Couto <kouto

32

Couxela kou<QEla

Couxil kou<Qil

Couzadoiro kouha<∂oiro

Cova <kO∫a

Cova da Serpe <kO∫a ∂a<SErpe

Covas <kO∫aS

Covela ko<∫Ela, kO-

Covelas ko<∫ElaS, kO-

Covelo (A Lama, AParadanta) ko<∫elo

£ (Palas de Rei, Viana doBolo) ko<∫Elo

Crecente kre<hEnte

Crendes <krEndeS

Crespos <kreSpoS

Cristimil kriSti<mil

Cristiñade kriSti<Na∂e

Cristosende kriSto<SEnde

Cruces <kruheS

Cruzul kru<hul

Cualedro kwa<le∂ro

Cubilledo ku∫i<Je∂o

Cudeiro ku<∂eiro

Cuìña <kwiNa, ku<i-

Cuìñas <kwiNaS, ku<i-

Culleredo kuJe<re∂o

Cullergondo kuJer<Ÿondo

Cumbraos kum<braoS

Cumeiro ku<meiro

Cumiar ku<mjar, -mi<ar

Cundìns kun<diMS

Cuns <kuMS

Cuntis <kuntiS

Curantes ku<ranteS

Curbiàn kur<∫jaM, -∫i<aM

Cures <kureS

Curra <kurRa

Curràs kur<RaS

Curro <kurRo

Curtis <kurtiS

Cutiàn kuti<aM, -<tjaM

33

Dadìn da<∂iM

Damil da<mil

Darbo <dar∫o

Deade de<a∂e, <d™a-

Degolada deŸo<la∂a

Deiro <deiro

Deixebre dei<Qe∫re

Dena <dena

Desteriz deSte<rih

Devesa de<∫eSa

Deveso de<∫eSo

Devesos de<∫ESoS

Dexo <dEQo

Deza <deha

Dimo <dimo

Diomondi djo<mondi

Distriz diS<trih

Doade do<a∂e, <døa-

Dodro <dO∂ro

Domaio do<majo

Dombodàn dombo<∂aM

Domés do<meS

Domiz do<mih

Donalbai donal<∫ai

Donas <dOnaS

Doncos <doMkoS

Doniños do<niNoS

Donìs do<niS

Donramiro doMRa<miro

Donsiòn doM<SjoM

Dordaño dor<∂aNo

Dormeà dorme<a, -<m™a

Dorna <dOrna

Dorneda dor<nE∂a

Dornelas dor<nElaS dOr-

Doroña do<roNa

Dorra <dOrra

Dorròn dor<RoM

Doso <doSo

Dozòn do<hoM

Drados <dra∂oS

Duancos du<aMkoS, <dwa-

Duarrìa duar<Ria, dwa-

Dùas Igrexas duaSi<ŸreQaS,

dwa-

Duio <dujo

Dumbrìa dum<bria

Dumpìn dum<piM

Duxame du<Qame

34

Eidiàn ei<∂jaM, -∂i<aM

Eiras <eiraS

Eiré ei<rE

Eirexafeita eireQa<feita

Eirexalba eire<Qal∫a

Eixe <eiQe

Eixo <eiQo

Eixòn ei<QoM

Ellas <eJaS

Elviña el<∫iNa

Enchousas en<couSaS

Enciñeira enhi<Neira

Encomenda eMko<menda

Encrobas eM<krO∫aS

Enfesta eM<fESta

Enquerentes eMke<renteS

Entenza en<tenha

Entìns en<tiMS

Éntoma <Entoma

Entrambasaugasentramba<SauŸaS

Entrambosrìos entrambofi<RioS

Entrecruces entre<kruheS

Entrimo en<trimo

Enxames eM<QameS

Eo <eo

Eo-Navia eo<na∫ja

Erbecedo er∫e<he∂o

Erbedeiro er∫e<∂eiro

Erboedo er∫o<e∂o, -<∫øe-

Ermedelo erme<∂Elo, E-

Ermelo er<mElo, E-

Ermida er<mi∂a, E-

Ermidas er<mi∂aS, E-

Ermo <Ermo

Erviñou er∫i<Nou

Escornabois eSkorna<∫oiS

Escoureda eSkou<re∂a

Escuadra eS<kwa∂ra

Escuadro eS<kwa∂ro

Escudeiros eSku<∂eiroS

Esculqueira eSkul<keira

Esgos <EfiŸoS

Esmelle efi<meJe

Esmoriz efimo<rih

España eS<paNa

Espasande eSpa<Sande

Espasande de BaixoeSpa<Sande ∂e<∫aiQo

Espasante eSpa<Sante

Espasantes eSpa<SanteS

Esperante eSpe<rante

Esperela eSpe<rEla

Espiñaredo eSpiNa<re∂o

Espiñeira eSpi<Neira

Espiñeiros eSpi<NeiroS

Espiño eS<piNo

Espiñoso eSpi<NoSo

Esporiz eSpo<rih

Esposende eSpo<Sende

Estacas eS<takaS

Estàs eS<taS

Esteiro eS<teiro

Estevesiños eSte∫e<SiNoS

Esto <eSto

Estrada eS<tra∂a

Estraxiz eStra<Qih

Eume <eume

Europa eu<rOpa

Ézaro <Eharo

35

Facha <faca

Faeira fa<eira

Fafiàn fa<fjaM, -fi<aM

Faladoira fala<∂oira

Fanoi fa<noi

Fao <fao

Faramontaos faramon<taoS

Farelo fa<rElo

Farnadeiros farna<∂eiroS

Faro <faro

Fazouro fa<houro

Feà fe<a, <f™a

Feàs fe<aS, <f™aS

Feces de Abaixo <fEhefi

∂™a<∫aiQo

Feces de Cima <fEhefi ∂e<hima

Fecha <fEca

Fechas <fEcaS

Felmil fel<mil

Felpòs fel<pOS

Fene <fEne, §<fe-

Fente <fEnte

Ferreira fer<Reira

Ferreira de Negral fer<Reira

∂ene<Ÿral

Ferreira de Pallares fer<Reira

∂epa<JareS

Ferreira de Pantòn fer<Reira

∂epan<toM

Ferreiravella ferReira<∫EJa

Ferreiroa ferRei<rOa

Ferreiros fer<ReiroS

Ferreiros de Valboa fer<Reirofi

∂e∫al<∫oa

Ferreiròs ferRei<rOS

Ferreirùa ferRei<rua

Ferroi fer<ROi

Ferrol fer<ROl, §-ol

Fiestras fi<EStraS, <fjE-

Figueiras fi<ŸeiraS

Figueiredo fiŸei<re∂o

Figueirido fiŸei<ri∂o

Figueirò fiŸei<rO

Figueiroa fiŸei<rOa

Figueiroà fiŸeiro<a, -<røa

Figueredo fiŸe<re∂o

Figueroa fiŸe<rOa

Filgueira fil<Ÿeira

Filgueira de Barranca fil<Ÿeira

∂e∫ar<RaMka

Filgueira de Traba fil<Ÿeira

∂e<tra∫a

Fiolleda fio<Je∂a, fjo-

Fiolledo fio<Je∂o, fjo-

Fiòn fi<oM, <fjoM

Fiopàns fjo<paMS, fio-

Fisterra fiS<tErRa

Fisteus fiS<teuS

Fitoiro fi<toiro

Fiz de Rozas <fi∆ ∂er<RohaS

Flariz fla<rih

Fofe <fOfe

Foilebar foile<∫ar

Folgosa fol<ŸoSa

Folgoso fol<ŸoSo

Folgoso do Courel fol<ŸoSo

∂okou<rEl

Folgueira fol<Ÿeira

Folgueiras fol<ŸeiraS

Folladela foJa<∂Ela

Foncuberta foMku<∫Erta

Fonfrìa foM<fria

Fonmiñà foMmi<Na

Fonsagrada foMSa<Ÿra∂a

Fontaneira fonta<neira

Fontao fon<tao

Fontaròn fonta<roM, §-OM

Fontecada fonte<ka∂a

Fontecarmoa fontekar<moa

Fontecuberta fonteku<∫Erta

Fontefrìa fonte<fria

Fonteita fon<teita

Fontenla fon<tEnla

Fonteo fon<teo

Fontes Rosas <fontefi <ROSaS

Forcadas for<ka∂aS

Forcadela forka<∂Ela

ƒ

36

Forcarei forka<rei

Forcas <forkaS

Forgoselo forŸo<SElo

Formigueiros formi<ŸeiroS

Fornas <fornaS

Fòrnea <forn™a, -nea

Fornelas for<nElaS

Fornelos for<nEloS

Fornelos de Filloàs for<nElofi

∂efiJo<aS, -<JøaS

Fornelos de Montes for<nElofi

∂e<monteS

Forzàns for<haMS

Foxados fo<Qa∂oS

Foxàs fo<QaS

Foz <fOh, §<foh

Fozara fo<hara

Fradé fra<∂E, §-<∂e

Fradelo fra<∂Elo

Frades <fra∂eS

Fraga <fraŸa

Fragas <fraŸaS

Fraialde fra<jalde

Fraiàs fra<jaS

Frairìa frai<ria

Frameàn frame<aM, -<m™aM

Francelos fran<hEloS

Francos <fraMkoS

Franqueàn fraMke<aM, -<k™aM

Franqueira fraM<keira

Franza <franha

Freàn fre<aM

Freàs fre<aS

Freàs de Eiras fre<afi <∂eiraS

Freires <freireS

Freituxe frei<tuQe

Freixeiro frei<Qeiro

Freixido frei<Qi∂o

Freixìs frei<QiS

Freixo <freiQo

Freixo de Sabardes <freiQo

∂eSa<∫ar∂eS

Frexulfe fre<Qulfe

Friol fri<Ol, <frjOl

Friolfe fri<olfe, <frjo-

Frixe <friQeFrollais fro<JaiS

Frontòn fron<toM

Froufe <froufe

Froxais fro<QaiS

Fruìme fru<ime, <frwi-

Fufìn fu<fiM

Fumaces fu<maheS

Furco <furko

Furelos fu<rEloS

Furìs fu<riS

37

Gabìn ga<∫iM

Gafoi ga<fOi

Gaibor gai<∫or

Galdo <galdo

Galegos ga<leŸoS

Galez ga<lEh

Galgao gal<Ÿao

Galicia ga<lihja

Galiza ga<liha

Ganade ga<na∂e

Gàndara <gandara

Garabàs gara<∫aS

Garabelos gara<∫EloS

Garabelos do Bouzogara<∫Elofi ∂o<∫ouho

Gargamala garŸa<mala

Gargantàns garŸan<taMS

Gargantòs garŸan<tOS

Gastrar gaS<trar

Gaxate ga<Qate

Goà go<a, <gøa

Goàs go<aS, <gøaS

Goberno go<∫Erno

Godòns go<∂oMS

Godos <go∂oS

Goente go<ente, <gøe-

Goi <goi

Goiàn go<jaM

Goiàns go<jaMS

Goiàs go<jaS

Goimil goi<mil

Goiriz goi<rih

Golàn go<laM

Golmar gol<mar

Golpellàs golpe<JaS

Gomariz goma<rih

Gomeàn gome<aM, -<m™aM

Gomelle go<meJe

Gomesende gome<Sende

Gondaìsque gonda<iSke

Gondar gon<dar

Gondel gon<dEl

Gondollìn gondo<JiM

Gondomar gondo<mar

Gondrame gon<drame

Gondulfe gon<dulfe

Gondulfes gon<dulfeS

Gontàn gon<taM

Gonte <gonte

Gonzar gon<har

Goò go<O, <gO

Gorgullos gor<ŸuJoS

Graba <gra∫a

Grade <gra∂e

Graìces gra<iheS

Grallàs gra<JaS

Graña <graNa

Graña de Vilarente <graNa

∂e∫ila<rEnte

Grañas do Sor <graNafi ∂o<Sor

Grandal gran<dal

Granxa <graMQa

Gres <greS

Gresande gre<Sande

Grixalba gri<Qal∫a

Grixò gri<QO

Grixoa gri<QOa

£ (Viana do Bolo) gri<Qoa

Grixoa de Esternande gri<QOa

∂eSter<nande

Grobas <grO∫aS

Grolos <groloS

Grou <grou

Grove <grO∫e

Guamil gwa<mil

Guarda <gwar∂a

Gudìn gu<∂iM

Gudiña gu<∂iNa

Gueimonde gei<monde

Gueral ge<ral

Guìa <gia

Guilfrei gil<frei

Guillade gi<Ja∂e

Guillamil giJa<mil

Guillar gi<Jar

Guillarei giJa<rei

Guillén gi<JEM

Ÿ

38

Guimarei gima<rei

Güìn <gwiM

Guìsamo <giSamo

Guitiriz giti<rih

Guizàn gi<haM

Gulàns gu<laMS

Guldriz gul<drih

Gullade gu<Ja∂e

Gundìn gun<diM

Gundivòs gundi<∫OS

Gundriz gun<drih

Guntimil gunti<mil

Guntìn gun<tiM

Guntìn de Pallares gun<tin

depa<JareS

Gurgueiro gur<Ÿeiro

Gustei guS<tei

39

Hedrada E<∂ra∂a, e-

Hedreira E<∂reira, e-

Hedroso E<∂roSo, e-

Herbogo Er<∫oŸo, e-

Herbòn Er<∫oM, e-

Hermunde Er<munde, e-

Hìo <ioHòrreos <OrReoS, -R™oS, §<o-

Hospital OSpi<tal, o-

40

Igrexafeita iŸreQa<feita

Illa <iJa

Illa de Arousa <iJa ∂™a<rouSa

Illa de Ons <iJa <∂OMS

Illàn i<JaM

Illas Cìes <iJaS <hieS

Illobre i<JO∫re

Iñàs i<NaS

Incio <inhjo

Infesta iM<fESta

Insua <iMSwa

Invernadeiro imberna<∂eiro,

-bE-

Iria Flavia <irja <fla∫ja,

irja<fla∫ja

Irìs i<riSIrixo i<riQoIrixoa iri<Qoa

Isorna i<SOrna

41

¤

Labacengos la∫a<heMgoS

Labio <la∫jo

Laboreiro la∫o<reiro

Labrada la<∫ra∂a

Ladra <la∂ra

Ladrido la<∂ri∂o

Lagartòns laŸar<toMS

Lago <laŸo

Lagoa la<Ÿoa

Lagos <laŸoS

Lagostelle laŸoS<teJe

Laia <laja

Laias <lajaS

Laìño la<iNo

Laiosa la<joSa

Lalìn la<liM

Lama <lama

Lama Mà lama<ma

Lamaigrexa lamai<ŸreQa

Lamalonga lama<loMga

Lamas <lamaS

Lamas de Campos <lamafi

∂e<kampoS

Lamas de Moreira <lamafi

∂emo<reira

Lamas do Biduedo <lamafi

∂o∫i∂u<e∂o, -<∂we-

Lamela la<mEla

Lamosa la<moSa, §-OSa

Lampai lam<pai

Lampaza lam<paha

Lampòn lam<poM

Lañas <laNaS

Làncara <laMkara

Landeira lan<deira

Landoi lan<dOi

Landrove lan<drO∫e

Langueiròn laMgei<roM

Lantaño lan<taNo

Lanzà lan<ha

Lanzòs lan<hOS

Lapìo la<pio

Laracha la<raca

Laraño la<raNo

Laraxe la<raQe

Larazo la<raho

Lardeira lar<∂eira

Lardeiros lar<∂eiroS

Larìn la<riM

Lariño la<riNo

Laro <laro

Laroà laro<a, -<røa

Larouco la<rouko

Las <laS

Lastra <laStra

Lavadores la∫a<∂oreS

Lavandelo la∫an<dElo

Laxas <laQaS

Laxe <laQe

Laxes <laQeS

Laxosa la<QoSa

Laza <laha

Lea <lea

Leborei le∫o<rei

Leboreiro le∫o<reiro

Lebosende le∫o<Sende

Lebozàn le∫o<haM

Lebruxo le<∫ruQo

Ledesma le<∂efima

Ledoira le<∂oira

Ledoño le<∂oNo

Leiloio lei<lojo

Leira <leira

Leirado lei<ra∂o

Leiro <leiro

Leis de Nemancos <leifi

∂ene<maMkoS

Leixa <leiQa

Lema <lema

Lemaio le<majo

Lemos <lEmoS

Lendo <lendo

Lens <lEMS

Lentellais lente<JaiS

Leobalde leo<∫alde, l™o-

Leòn le<oM, <l™oM

Lérez <lereh

¬

42

Leroño le<roNo

Lesende le<Sende

Lesòn le<SoM

Lesta <lESta

Lestedo leS<te∂o

Lestòn leS<toM

Lexo <leQo

Liàns li<aMS, <ljaMS

Liber li<∫Er

Libràn li<∫raM

Licìn li<hiM

Lieiro li<eiro, <ljei-

Lier li<Er, <ljEr

Ligonde li<Ÿonde

Limia <limja

Limiñòn limi<NoM

Limodre li<mO∂re

Liñaio li<Najo

Liñaràn liNa<raM

Liñares li<NareS

Lìncora <liMkora

Lindìn lin<diM

Lira <liraLires <lireS

Liripio li<ripjo

Loba <lo∫a

Lobaces lo<∫aheS

Lobàs lo<∫aS

Lobeira lo<∫eira

Lobelle lo<∫eJe

Lobios <lO∫joS

Loboso lo<∫oSo

Lodeiro lo<∂eiro

Lodoselo lo∂o<Selo

Lodoso lo<∂oSo

Loeda lo<e∂a, <løe-

Loentia lo<Entja, <løE-

Logrosa lo<ŸroSa

Loiba <loi∫a

Loimil loi<mil

Loio <lojo

Loira <loira

Loiro <loiro

Lois <lOiS

Loña do Monte <lONa

∂o<monte

Longos <loMgoS

Longoseiros loMgo<SeiroS

Loño <loNo

Lores <lOreS

Loroño lo<roNo

Losòn lo<SoM

Lougares lou<ŸareS

Loureda lou<re∂a

Louredo lou<re∂o

Loureiro lou<reiro

Lourenzà louren<ha, -rE-

Loureza lou<rEha

Lourido lou<ri∂o

Lourizàn louri<haM

Louro <louro

Lousada lou<Sa∂a

Lousadela louSa<∂Ela

Lousame lou<Same

Louseiro lou<Seiro

Louzaregos louha<rEŸoS

Louzarela louha<rEla

Loxo <loQo

Luaces lu<aheS, <lwa-

Luama lu<ama, <lwa-

Luaña lu<aNa, <lwa-

Lubre <lu∫re

Lucenza lu<hEnha

Lucì lu<hi

Ludrio <lu∂rjo, -∂rio

Lueiro lu<eiro, <lwe-

Lugo <luŸo

Luìa lu<ia, <lwia

Luìntra <lwintra, lu<i-

Lumeares lume<areS, -<m™a-

Luneda lu<ne∂a

Luou lu<ou, <lwou

43

Mabegondo ma∫e<Ÿondo

Maceda ma<he∂a

Maceira ma<heira

Maceiras ma<heiraS

Macenda ma<henda

Macendo ma<hendo

Madanela ma∂a<nEla

Madanela de Montesma∂a<nEla ∂e<monteS

Madarnàs ma∂ar<naS

Madelos ma<∂EloS

Maderne ma<∂Erne

Madriñàn ma∂ri<NaM

Magalofes maŸa<lOfeS

Magazos ma<ŸahoS

Maianca ma<jaMka

Mallòn ma<JoM

Malpica de Bergantiñosmal<pika ∂e∫erŸan<tiNoS

Malvas <mal∫aS

Manchica man<cika

Mandaio man<dajo

Mandià mandi<a, -<dja

Mandìn man<diM

Mandràs man<draS

Manduas <mandwaS, -duaS

Mañente ma<NEnte

Mangoeiro maMgo<eiro, -<gøei-

Manìn ma<niM

Maniños ma<niNoS

Maño <maNo

Mañòn ma<NoM

Màntaras <mantaraS

Mañufe ma<Nufe

Manzalvos man<hal∫oS

Manzaneda manha<ne∂a

Marabillas mara<∫iJaS

Marantes ma<ranteS

Marcelle mar<heJe

Marcòn mar<koM

Marei ma<rei

Marentes ma<rEnteS

Margaride marŸa<ri∂e

Marìn ma<riM

Mariña Central ma<riNa

hen<tral

Mariña Occidental ma<riNa

Okhi∂En<tal, o-, -en-

Mariña Oriental ma<riNa

OrjEn<tal, o-, -en-

Mariz ma<rih

Marmancòn marmaM<koM

Maroñas ma<roNaS

Maroxo ma<roQo

Marrozos mar<RohoS

Marrube mar<Ru∫e

Marrubio mar<Ru∫jo

Martìn mar<tiM

Martixe mar<tiQe

Martul mar<tul

Marzà mar<ha

Marzàn mar<haM

Marzàs mar<haS

Marzoa mar<hOa

Maside ma<Si∂e

Masma <mafima

Masoucos ma<SoukoS

Matalobos mata<lo∫oS

Matamà mata<ma

Matasueiro mataSu<eiro, -<Swe-

Matela ma<tEla

Mato <mato

Maus <mauS

Maus de Salas <maufi ∂e<SalaS

Mazaira ma<haira

Mazaricos maha<rikoS

Mazo <maho

Mazoi ma<hOi

Meà me<a, <m™a

Meangos me<aMgoS, <m™a-

Meaño me<aNo, <m™a-

Meavìa m™a<∫ia, mea-

Meda <me∂a

Medeiros me<∂eiroS

Meder me<∂er

Medìn me<∂iM

Medorra me<∂OrRa

µ

44

Medos <me∂oS

Meilàn mei<laM

Meira <meira

Meirama mei<rama

Meiraos mei<raoS

Meiràs mei<raS

Meire <meire

Meirol mei<rOl

Meis <mEiS

Meixente mei<QEnte

Meixide mei<Qi∂e

Meixigo mei<QiŸo

Méixome <meiQome

Meixonfrìo meiQoM<frio

Melias <mEljaS

Melide me<li∂e

Mella <meJa

Melòn me<loM

Mendoia men<dOja

Mens <mEMS

Mera de Abaixo <mEra

∂™a<∫aiQo

Mera de Arriba <mEra

∂™ar<Ri∫a

Merca <mErka

Mercurìn merku<riM

Meréns me<rEMS

Merille me<riJe

Merìn me<riM

Merlàn mer<laM

Merlìn mer<liM

Merza <mErha

Mesego me<SeŸo

Mesìa me<Sia

Mesòn de Calvos me<Son

de<kal∫oS

Mesos <meSoS

Mezonzo me<honho

Mezquita meh<kita

Millàn mi<JaM

Millarada miJa<ra∂a

Millarouso miJa<rouSo

Milleiròs miJei<rOS

Milmanda mil<manda

Miño <miNo

Miñortos mi<NortoS

Miñotos mi<NotoS

Mira <mira

Mirallos mi<raJoS

Miranda mi<randa

Mirandela miran<dEla

Miraz mi<rah

Moalde mo<alde, <møa-

Moaña mo<aNa, <møa-

Moar mo<ar, <møar

Mociños mo<hiNoS

Moeche mo<Ece, <møE-

Mogor (Mañòn) mo<Ÿor

£ (Marìn) mo<ŸOr

Moia <mOja

Moialde mo<jalde

Moimenta (Lalìn) moi<mEnta

£ (Campo Lameiro)moi<menta

Moldes <mOldeS

Momàn mo<maM

Moncelos mon<hEloS

Mondariz monda<rih

Mondariz-Balneariomonda<ri∆ ∫alne<arjo, -<n™a-

Mondego mon<dEŸo

Mondoi mon<dOi

Mondoñedo mondo<Ne∂o

Mondriz mon<drih

Moneixas mo<neiQaS

Mones <mOneS

Monfero moM<fEro

Monforte de Lemos moM<fOrte

∂e<lEmoS

Monseiro moM<Seiro

Montàn mon<taM

Monte <monte

Monte de Meda monte

∂e<mE∂a

Monte Longo monte<loMgo

Monte Redondo <monter

Re<∂ondo

Monteagudo mont™a<Ÿu∂o

Montealegre mont™a<lEŸre

Montecubeiro monteku<∫eiro

Montederramomonte∂er<Ramo

Montefurado montefu<ra∂o

Montemaior montema<jor

Monterrei monter<Rei

Monterroso monter<RoSo

Montes <monteS

Monteseiro monte<Seiro

Montoedo monto<e∂o, -<tøe-

Montouto mon<touto

Montoxo mon<toQo

Monzo <monho

Moraime mo<raime

Moraña mo<raNa

Moràs mo<raS

Morcelle mor<heJe

Moreda mo<re∂a

Moredo mo<re∂o

Moreira mo<reira

Moreiras mo<reiraS

Morgadàns morŸa<∂aMS

45

Morgade mor<Ÿa∂e

Morillas mo<riJaS

Morlàn mor<laM

Mormentelos mormen<tEloS

Morquintiàn morkin<tjaM,

-ti<aM

Morrazo mor<Raho

Moruxo mo<ruQo

Mos <mOS

Moscàn moS<kaM

Moscoso moS<koSo

Mosende mo<SEnde

Mosteiro moS<teiro

Mosteiro de Devesa moS<teiro

∂e∂e<∫eSa

Mosteiro de Ribeira moS<teiro

∂erRi<∫eira

Mosteiròn moStei<roM

Mota <mOta

Moucide mou<hi∂e

Mougàn mou<ŸaM

Mougàs mou<ŸaS

Moura <moura

Mourazos mou<rahoS

Mourelos mou<rEloS

Mourence mou<rEnhe

Mourentàn mouren<taM, -En-

Mourente mou<rente

Mouricios mou<rihjoS

Mourillòs mouri<JoS

Mourisca mou<riSka

Mouriscados mouriS<ka∂oS

Mourulle mou<ruJe

Mudelos mu<∂EloS

Mugardos mu<Ÿar∂oS

Mugares mu<ŸareS

Muimenta mui<mEnta, mwi-

Muìño mu<iNo, <mwi-

Muìños mu<iNoS, <mwi-

Mundil mun<dil

Muniferral munifer<Ral

Muñìs mu<NiS

Muradelle mura<∂eJe

Muras <muraS

Muro <muro

Muros <muroS

Muxa <muQa

Muxìa mu<Qia

Muxueira muQu<eira, -<Qwe-

46

Nande <nande

Nantes <nanteS

Nantòn nan<toM

Naraìo nara<io

Narla <narla

Naròn na<roM

Navallo na<∫aJo

Navallos na<∫aJoS

Navea na<∫ea

Navia <na∫ja

Navia de Suarna <na∫ja

∂eSu<arna, -<Swa-

Navìo na<∫io

Nebra <nE∫ra

Neda <ne∂a

Negradas ne<Ÿra∂aS

Negreira ne<Ÿreira

Negreiros ne<ŸreiroS

Negrelos ne<ŸrEloS

Negros <neŸroS

Negueira ne<Ÿeira

Negueira de Muñiz ne<Ÿeira

∂emu<Nih

Neira <neira

Neira de Cabaleiros <neira

∂eka∫a<leiroS

Neiras <neiraS

Nemeño ne<meNo

Nemenzo ne<menho

Nemiña ne<miNa

Nespereira neSpe<reira

Nete <nEte

Neves (Ortigueira) <nE∫eS

£ (O Condado) <nE∫eS, <ne-

Nieva <njE∫a

Nigoi ni<Ÿoi

Nigràn ni<ŸraM

Nigueiroà niŸeiro<a, -<røa

Niñodaguia niNo<∂aŸja

Niñòns ni<NoMS

Niveiro ni<∫eiro

Noal no<al, <nøal

Noalla no<aJa, <nøa-

Noceda no<he∂a

Nocedas no<he∂aS

Nocedo no<he∂o

Nocedo do Val no<he∂o

∂o<∫al

Nocelo da Pena no<helo

da<pena

Noche <nOce

Nodar no<∂ar

Nogais no<ŸaiS

Nogaledo noŸa<le∂o

Nogueira no<Ÿeira

Nogueira de Miño no<Ÿeira

∂e<miNo

Nogueira de Ramuìn no<Ÿeira

∂erRa<mwiM, -mu<iM

Nogueirosa noŸei<roSa

Noia <nOja

Noicela noi<hEla

Nois <nOiS

Nosa Señora da O <nOSa

Se<Nora ∂a<O

Novàs no<∫aS

Novefontes nO∫e<fonteS, no-

Novela no<∫Ela

Novelùa no∫e<lua

Nullàn nu<JaM

Numide nu<mi∂e

~

47

Obra <O∫ra

Obre <O∫re

Oca <Oka

Oeste o<ESte, O<-

Oia <Oja

Oìmbra o<imbra

Oìn o<iM

Oìns o<iMS

Oiràn oi<raM

Oiras <oiraS

Oiròs oi<rOS

Oitavén oita<∫EM

Olàs o<laS

Olàs de Vilariño o<lafi

∂e∫ila<riNo

Oleiros o<leiroS

Oliveira oli<∫eira

Olives o<li∫eS

Ollares o<JareS

Olveda ol<∫e∂a

Olveira ol<∫eira

Olveiroa ol∫ei<rOa

Ombre <Ombre

Ombreiro om<breiro

Orazo o<raho

Orbàn or<∫aM

Orbazai or∫a<hai

Ordes <Or∂eS

Ordoeste or∂o<ESte, -<∂øE-

Orega o<rEŸa

Orga <OrŸa

Orois o<rOiS

Orosa o<roSa

Oroso o<roSo

Órrea <OrR™a, -Rea

Orro <orRo

Ortegal orte<Ÿal

Ortigueira orti<Ÿeira

Orto <orto

Ortoà orto<a, -<tøa

Ortoño or<toNo

Osedo o<Se∂o

Oseira o<Seira

Oseiro o<Seiro

Osmo <Ofimo

Osoño o<SoNo

Oubiña ou<∫iNa

Ouces <ouheS

Oulego ou<lEŸo

Oural ou<ral

Ourantes ou<ranteS

Ourense ou<rEMSe

Ourille ou<riJe

Ourol ou<rOl

Ousà ou<Sa

Ouselle ou<SeJe

Ousende ou<SEnde

Ousòn ou<SoM, §-OM

Óutara <outara

Outeiro ou<teiro

Outeiro das Camoirasou<teiro ∂aSka<moiraS

Outeiro de Rei ou<teiro ∂er<Rei

Outes <outeS

Ouviaño ou<∫jaNo, -∫i<a-

Ouzande ou<hande

Ove <O∫e, §<o-

Oza <oha

Oza dos Rìos <oha ∂ofi<RioS

ø

48

Pacio <pahjo

Pacios <pahjoS

Pacios da Serra <pahjofi

∂a<SErRa

Paderne pa<∂Erne

Paderne de Allariz pa<∂Erne

∂™aJa<rih

Padornelo pa∂or<nElo

Padreda pa<∂rE∂a

Padrenda pa<∂rEnda

Padriñàn pa∂ri<NaM

Padròn (O Sar) pa<∂roM

£ (A Fonsagrada) pa<∂roM,

§-OM

Padròns pa<∂roMS

Paizàs pai<haS

Palas de Rei <palafi ∂er<Rei

Paleo pa<leo

Palmeira pal<meira

Palmés pal<meS

Palmou pal<mou

Pambre <pambre

Pando <pando

Pantìn pan<tiM

Pantiñobre panti<NO∫re

Pantòn pan<toM

Panxòn paM<QoM

Pao <pao

Papucìn papu<hiM

Parada pa<ra∂a

Parada da Serra pa<ra∂a

∂a<SErRa

Parada das Achas pa<ra∂a

∂a<SacaS

Parada de Amoeiro pa<ra∂a

∂™amo<eiro

Parada de Labiote pa<ra∂a

∂ela<bjOte

Parada de Outeiro pa<ra∂a

∂™ou<teiro

Parada de Ribeira pa<ra∂a

∂erRi<∫eira

Parada de Sil pa<ra∂a ∂e<Sil

Parada de Ventosa pa<ra∂a

∂e∫en<toSa, §-OSa

Parada dos Montes pa<ra∂a

∂ofi<monteS

Parada Seca pa<ra∂a <Seka,

para∂a<Seka

Paradanta para<∂anta

Paradaseca para∂a<Seka

Paradavella para∂a<∫EJa

Paradela para<∂Ela

Paradela de Abeleda para<∂Ela

∂™a∫e<lE∂a

Paradellas para<∂eJaS

Paradiña para<∂iNa

Parafita para<fita

Pàramo <paramo

Paramos pa<ramoS

Paraños pa<raNoS

Pardavedra par∂a<∫E∂ra

Pardemarìn par∂ema<riM

Parderrubias par∂er<Ru∫jaS

Pardesoa par∂e<SOa

Pardollàn par∂o<JaM

Paredes pa<re∂eS

Pareisàs parei<SaS

Parga <parŸa

Parte <parte

Partovia par<tO∫ja

Pasarelos paSa<rEloS

Pascais paS<kaiS

Pastor paS<tor

Pastoriza paSto<riha

Pazos <pahoS

Pazos de Arenteiro pa<hofi

∂™aren<teiro

Pazos de Borbén <pahofi

∂e∫or<∫EM

Pazos de Reis <pahofi ∂er<ReiS

Pazos de San Clodio <pahofi

∂eSaM<klO∂jo

Peares pe<areS, <p™a-

Pedornes pe<∂OrneS

Pedra <pE∂ra

Pedrafita pE∂ra<fita, pe-

49

π

Pedrafita de CamporredondopE∂ra<fita

∂ekamporRe<∂ondo, pe-

Pedrafita do CebreiropE∂ra<fita ∂ohe<∫reiro, pe-

Pedraza pe<∂raha

Pedre <pe∂re

Pedreda pe<∂re∂a

Pedroso pe<∂roSo

Pedrouzos pe<∂rouhoS

Peibàs pei<∫aS

Peites <peiteS

Peitieiros peiti<eiroS, -<tje-

Pena <pena

Pena Folenche <pena fo<lEnce

Pena Forcada <pena for<ka∂a

Pena Petada <pena pe<ta∂a

<pena pe<ta∂a

Penamaior penama<jor

Penamil pena<mil

Penarrubia penar<Ru∫ja

Penas <penaS

Penela pe<nEla

Penosiños peno<SiNoS

Penouta pe<nouta

Pensos <pEMSoS

Pentes <pEnteS

Pepìn pe<piM

Perbes <pEr∫eS

Perdecanai per∂eka<nai

Pereda pe<re∂a

Peregrina pere<Ÿrina

Pereira pe<reira

Pereira de Montes pe<reira

∂e<monteS

Pereiramà pereira<ma

Pereiras pe<reiraS

Pereiriña perei<riNa

Pereiro pe<reiro

Pereiro de Aguiar pe<reiro

∂™aŸi<ar, -<Ÿjar

Perillo pe<riJo

Perlìo per<lio

Peroxa pe<roQa

Perrelos per<REloS

Pesqueiras peS<keiraS

Petàn pe<taM

Petelos pe<tEloS

Petìn pe<tiM

Pexegueiro peQe<Ÿeiro

Pexeiros pe<QeiroS

Pezobre pe<hO∫re

Pezobrés peho<∫reS, -hO-

Piadela pia<∂Ela, pja-

Pìas <piaS

Picoña pi<koNa

Pidre <pi∂re

Pìgara <piŸara

Piloño pi<loNo

Pin <piM

Pindo <pindo

Piñeira pi<Neira

Piñeira de Arcos pi<Neira

<∂™arkoS

Piñeira Seca pi<Neira <Seka,

piNeira<Seka

Piñeiras pi<NeiraS

Piñeiro pi<Neiro

Piñeirò piNei<rO

Pinel pi<nEl

Pino <pino

Piño <piNo

Pinol pi<nOl

Piñol pi<NOl

Piñor pi<Nor

Pinza <pinha

Pinzàs pin<haS

Piornedo pior<ne∂o, <pjo-

Piteira pi<teira

Pitelos pi<tEloS

Piùca pi<uka, <pju-

Piùgos <pjuŸoS, piu-

Placìn pla<hiM

Poboeiros po∫o<eiroS, -<∫øei-

Pobra de San Xiao <pO∫ra

∂eSaMQi<ao, -<Qjao

Pobra de Trives <pO∫ra

∂e<tri∫eS

Pobra do Brollòn <pO∫ra

∂o∫ro<JoM

Pobra do Caramiñal <pO∫ra

∂okarami<Nal

Podentes po<∂EnteS

Poedo po<e∂o, <pøe-

Poio <pojo

Pol <pOl

Pombeiro pom<beiro

Ponte <ponte

Ponte Ambìa <ponte am<bia,

pont™am<bia

Ponte Arcediago <ponte

arhe<∂jaŸo, -∂i<a-

Ponte Caldelas <ponte

kal<dElaS

Ponte Castrelo <ponte

kaS<trelo

Ponte do Porto <ponte

∂o<porto

Ponte Sampaio <ponte

Sam<pajo

Ponte Ulla <ponte <uJa,

50

pon<t™uJa

Ponte Veiga ponte<∫eiŸa,

<ponte <∫eiŸa

Ponteareas pont™a<reaS

Ponteceso ponte<hESo

Pontecesures pontehe<SureS

Pontedeume ponte<∂eume

Pontedeva ponte<∂e∫a

Pontellas pon<teJaS

Pontenova ponte<nO∫a

Pontes de Garcìa Rodrìguez<pontefi ∂eŸar<hiar Ro<∂riŸeh

Pontevedra ponte<∫E∂ra

Porqueira por<keira

Porqueiròs porkei<rOS

Porriño por<RiNo

Porta <pOrta

Portas <pOrtaS

Portela por<tEla

Portela do Trigal por<tEla

∂otri<Ÿal

Portelas por<tElaS

Porto <porto

Porto do Son <porto ∂o<SoM

Portocamba porto<kamba

Portocelo porto<hElo

Portodemourosporto∂e<mouroS

Portomarìn portoma<riM

Portomeiro porto<meiro

Portomouriscoportomou<riSko

Portomouro porto<mouro

Portor por<tor

Portugal portu<Ÿal

Porzomillos porho<miJoS

Posmarcos pofi<markoS, pO-

Poulo <poulo

Pousada pou<Sa∂a

Poutomillos pouto<miJoS

Prada <pra∂a

Pradeda pra<∂E∂a

Prado <pra∂o

Prado de Canda <pra∂o

∂e<kanda

Prado de Limia <pra∂o

∂e<limja

Prado de Miño <pra∂o

∂e<miNo

Pradoalbar pra∂oal<∫ar, -∂øa-

Pradocabalos pra∂oka<∫aloS

Pradolongo pra∂o<loMgo

Pradomao pra∂o<mao

Pradorramisquedopra∂orRamiS<ke∂o, <pra∂or

RamiS<ke∂o

Pravio <pra∫jo

Présaras <prESaraS

Presedo pre<Se∂o

Presqueira preS<keira

Prevediños pre∫e<∂iNoS

Prevesos pre<∫ESoS

Prexigueirò preQiŸei<rO

Priegue pri<EŸe, <prjE-

Proba <prO∫a

Proba de Buròn <prO∫a

∂e∫u<roM, §-OM

Proba de Navia <prO∫a

∂e<na∫ja

Probaos pro<baoS

Proendos pro<EndoS

Proente pro<Ente

Prògalo <prOŸalo

Progo <proŸo

Puga <puŸa

Pumarega puma<rEŸa

Pumares pu<mareS

Punxeiro puM<Qeiro

Punxìn puM<QiM

Pusmazàn pufima<haM

Puxeda pu<Qe∂a

51

Queimadelos keima<∂EloS

Queiroàs keiro<aS, -<røaS

Queiruga kei<ruŸa

Queirugàs keiru<ŸaS

Queixa <keiQa

Queixas <keiQaS

Queixeiro kei<Qeiro

Queizàn kei<haM

Queizàs kei<haS

Quembre <kEmbre

Quende <kEnde

Quereño ke<reNo

Quindimil kindi<mil

Quindous kin<douS

Quins <kiMS

Quintà kin<ta

Quintà de Cancelada kin<ta

∂ekanhe<la∂a

Quintà de Lor kin<ta ∂e<lOr

Quintas <kintaS

Quinte <kinte

Quintela kin<tEla

Quintela de Hedroso kin<tEla

∂E<∂roSo

Quintela de Leirado kin<tEla

∂elei<ra∂o

Quintela de Umoso kin<tEla

∂™u<moSo

Quintela do Pando kin<tEla

∂o<pando

Quintillàn kinti<JaM

Quireza ki<rEha

Quiroga ki<rOŸa

52

Ràbade <Ra∫a∂e

Rabal Ra<∫al

Rabiño Ra<∫iNo

Rairiz de Veiga Rai<ri∆

∂e<∫eiŸa

Rairo <Rairo

Rairos <RairoS

Ramallosa Rama<JoSa, §-OSa

Ramelle ra<meJe

Ramil Ra<mil

Ramilo Ra<milo

Ramiràs Rami<raS

Randìn Ran<diM

Randufe Ran<dufe

Rañestres ra<NEStreS

Rante <Rante

Rao <Rao

Rarìs Ra<riS

Rasela Ra<SEla

Raxò Ra<QO

Razamonde Raha<monde

Razo <Raho

Reàdegos Re<a∂egoS, <R™a-

Reàdigos Re<a∂iŸoS, <R™a-

Reascos Re<aSkoS, <R™a-

Reboiro Re<∫oiro

Rebòn Re<∫oM

Rebordàns Re∫or<∂aMS

Rebordaos Re∫or<∂aoS

Rebordechàn Re∫or∂e<caM

Rebordechau Re∫or∂e<cau

Rebordelo Re∫or<∂Elo

Rebordelos Re∫or<∂EloS

Rebordondo Re∫or<∂ondo

Reboreda Re∫o<re∂a

Reboredo Re∫o<re∂o

Recaré Reka<rE

Rececende Rehe<hende

Recelle Re<heJe

Recemel Rehe<mEl

Recesende Rehe<Sende

Recimil Rehi<mil

Redemuìños Re∂emu<iNoS,

-<mwi-

Redonda Re<∂onda

Redondela Re∂on<dEla

Refoxo Re<foQo

Refoxos Re<foQoS

Regadas Re<Ÿa∂aS

Régoa <REŸoa

Regoela ReŸo<Ela, -<ŸøE-

Regueira Re<Ÿeira

Regueiro Re<Ÿeiro

Reigada Rei<Ÿa∂a

Reigosa Rei<ŸoSa

Reinante Rei<nante

Reirado Rei<ra∂o

Reiriz Rei<rih

Reis <ReiS

Rellas <ReJaS

Remedios Re<me∂joS

Remesar Reme<Sar

Remonde Re<monde

Renche <REnce

Rendal Ren<dal

Rendar Ren<dar

Requeixo Re<keiQo

Requeixo de Valverde Re<keiQo

∂e∫al<∫er∂e

Requiàn Re<kjaM, -ki<aM

Requiàs Re<kjaS, -ki<aS

Restande ReS<tande

Retizòs Reti<hOS

Retorta Re<tOrta

Reza <REha

Rìa de Abres Ria<∂™a∫reS,

-∂e<a-

Rial Ri<al, <Rjal

Rianxo Ri<aMQo, <RjaMQo

Rìas Altas <Ria <SaltaS, Rja<SaltaS

Rìas Baixas <Riafi <∫aiQaS

Riba <Ri∫a

Riba de Neira <Ri∫a ∂e<neira

Ribadavia Ri∫a<∂a∫ja

Ribadelouro Ri∫a∂e<louro

Ribadeo Ri∫a<∂eo

Ribadetea Ri∫a∂e<tea

53

®

Ribadeume Ri∫a<∂eume

Ribadulla Ri∫a<∂uJa

Ribadumia Ri∫a<∂umja

Ribas Altas Ri∫a<SaltaS

Ribas de Miño <Ri∫afi ∂e<miNo

Ribas de Sil <Ri∫afi ∂e<Sil

Ribas Pequenas <Ri∫aS

pe<kenaS

Ribasar Ri∫a<Sar

Ribasieira Ri∫aSi<eira, -<Sje-

Ribeira Ri<∫eira

Ribeira de Piquìn Ri<∫eira

∂epi<kiM

Ribeiras de Lea Ri<∫eirafi ∂e<lea

Ribeiras de Miño Ri<∫eirafi

∂e<miNo

Ribeiras do Sor Ri<∫eirafi

∂o<Sor

Ribeiro Ri<∫eiro

Ribela Ri<∫Ela

Ribòn Ri<∫oM, §-OM

Rigueira Ri<Ÿeira

Rinlo <Rinlo

Rìo <RioRìo Barba Rio<∫ar∫a, Rjo-

Rìo Caldo Rio<kaldo, Rjo-

Rìo de Porto <Rio ∂e<porto,

§-<pO-

Rioaveso Rioa<∫ESo, Riøa-, Rjoa-

Riobò Rio<∫O

£ (A Estrada) Rio<∫O, §-o

Riocereixa Riohe<reiQa, Rjo-

Riodolas Rio<∂OlaS, Rjo-

Riofrìo Rio<frio, Rjo-

Riomao Rio<mao, Rjo-

Riomol Rio<mOl, Rjo-

Riòs Ri<OS, <RjOS

Rioseco Rio<Seko, Rjo-

Riotorto Rio<tOrto, Rjo-

Roade Ro<a∂e, <Røa-

Roàs Ro<aS, <RøaS

Robledo Ro<∫le∂o

Robledo da Lastra Ro<∫le∂o

∂a<laStra

Roblido Ro<∫li∂o

Robra <RO∫ra

Roca <ROka

Rocas <ROkaS

Rocha <ROca

Rodeiro Ro<∂eiro

Rodieiros Ro∂i<eiroS, -<dje-

Rodìs Ro<∂iS

Roimil Roi<mil

Rois (O Sar) <ROiS

£ (Bergondo) <RoiS

Romai Ro<mai

Romàn Ro<maM

Romariz Roma<rih

Romeàn Rome<aM, -<m™aM

Romelle Ro<meJe

Ronfe <RoMfe

Roo <Roo

Rosal Ro<Sal

Rosende Ro<SEnde

Roupar Rou<par

Rouzòs Rou<hoS

Rozavales Roha<∫aleS

Rùa <Rua

Rùa de Valdeorras <Rua

∂e∫alde<orRaS, -<d™o-

Rubià Ru<∫ja, -∫i<a

Rubiais Ru<∫jaiS, -∫i<a-

Rubiàn Ru<∫jaM, -∫i<a

Rubiàn de Cima Ru<∫jan

de<hima, -∫i<a

Rubiàns Ru<∫jaMS, -∫i<a

Rubiàs Ru<∫jaS, -∫i<a

Rubiàs dos Mixtos Ru<∫jafi

∂ofi<mikStoS, -∫i<a

Rubìn Ru<∫iM

Rubiños Ru<∫iNoS

Rubiòs Ru<∫jOS

Rus <RuS

Rutis <RutiS

54

Sa <SaSaa <Saa

Saavedra Saa<∫E∂ra

Sabadelle Sa∫a<∂eJe

Sabarei Sa∫a<rei

Sabariz Sa∫a<rih

Sabaxàns Sa∫a<QaMS

Sabrexo Sa<∫reQo

Sabucedo Sa∫u<he∂o

Sabucedo de MontesSa∫u<he∂o ∂e<monteS

Sabugueira Sa∫u<Ÿeira

Sabuguido Sa∫u<Ÿi∂o

Sacardebois Sakar∂e<∫oiS

Sacos <SakoS

Sada <Sa∂a

Sadurnìn Sa∂ur<niM

Sagra <SaŸra

Saiàns Sa<jaMS

Saiar Sa<jar

Saìdres Sa<i∂reS

Salaia Sa<laja

Salamonde Sala<monde

Salceda de Caselas Sal<he∂a

∂eka<SElaS Sal<he∂a ∂eka<SElaS

Salcedo Sal<he∂o

Salcidos Sal<hi∂oS

Saldanxe Sal<daMQe

Salgueiros Sal<ŸeiroS

Salnés Sal<neS

Salto <Salto

Salvaterra Sal∫a<tErRa

Salvaterra de Miño Sal∫a<tErRa

∂e<miNo

Samarugo Sama<ruŸo

Samieira Sami<eira, -<mje-

Samos <SamoS

San Amaro SaMa<maro

San Bartolomeu de ChamosoSambartolo<meu ∂eca<moSo

San Breixo Sam<breiQo

San Breixo de PargaSam<breiQo ∂e<parŸa

San Caetano SaMkåe<tano,

-kae-

San Cibràn de BarcalaSanhi<∫ran de∫ar<kala

San Cibràn de RibartemeSanhi<∫ran derRi∫ar<teme

San Cibrao Sanhi<∫rao

San Cibrao da PregaciònSanhi<∫rao ∂apreŸa<hjoM

San Cibrao da ReposterìaSanhi<∫rao ∂arRepoSte<ria

San Cibrao das ViñasSanhi<∫rao ∂afi<∫iNaS

San Cibrao de ArmentalSanhi<∫rao ∂™armen<tal

San Cibrao de Monte deMeda Sanhi<∫rao ∂e<monte

∂e<mE∂a

San Claudio SaM<klau∂jo

San Clemente de CesarSaMkle<mente ∂ehe<Sar

San Clodio SaM<klO∂jo

San Clodio de AguiarSaM<klO∂jo ∂™aŸi<ar, -<gjar

San Cosme de AbeancosSaM<kOfime ∂™a∫e<aMkoS,

-<∫™a-

San Cosme de BarreirosSaM<kOfime ∂e∫ar<ReiroS

San Cosme de ManànSaM<kOfime ∂ema<naM

San Cosme deMontederramo SaM<kOfime

∂emonte∂er<Ramo

San Cosme de OuteiroSaM<kOfime ∂™ou<teiro

San Cosme de PiñeiroSaM<kOfime ∂epi<Neiro

San Cosmede de CusancaSaMkofi<me∂e ∂eku<SaMka

San Cremenzo de PazosSaMkre<mEnho ∂e<pahoS

San Cristovo SaMkriS<tO∫o

San Cristovo das Viñas

55

ß

SaMkriS<tO∫o ∂afi<∫iNaS, §-<to-

San Cristovo de CeaSaMkriS<tO∫o ∂e<hea

San Cristovo de LòuzaraSaMkriS<tO∫o ∂e<louhara,

§-<to-

San Cristovo de RegodeigònSaMkriS<tO∫o ∂erReŸo∂ei<ŸoM

San Cristovo do AzSaMkriS<tO∫o ∂o<ah, <∂øah

San Cristovo do RealSaMkriS<tO∫o ∂orRe<al, -<R™al,

§-<to-

San Facundo de Ribas doMiño SaMfa<kundo ∂er<Ri∫afi

∂o<miNo

San Fagundo SaMfa<Ÿundo

San Fins de Eiròn SaM<fiMfi

∂ei<roM

San Fins de Sales SaM<fiMfi

∂e<SaleS

San Fiz SaM<fih

San Fiz de Amarante SaM<fi∆

∂™ama<rante

San Fiz de Asma SaM<fi∆

<∂™afima, ∂e<a-

San Fiz de Cangas SaM<fi∆

∂e<kaMgaS

San Fiz de Cerdeiras SaM<fi∆

∂eher<∂eiraS

San Fiz de Monfero SaM<fi∆

∂emoM<fEro

San Fiz de Paz SaM<fi∆ ∂e<pah

San Fiz de Quiòn SaM<fi∆

∂eki<oM, -<kjoM

San Fiz de Reimòndez SaM<fi∆

∂erRei<mOndeh

San Fiz de Rubiàn SaM<fi∆

∂erRu<∫jaM, -∫i<aM

San Fiz de Vilapedre SaM<fi∆

∂e∫ila<pe∂re

San Làzaro San<laharo

San Lourenzo Sanlou<rEnho

San Lourenzo de AbeledaSanlou<rEnho ∂™a∫e<le∂a

San Lourenzo de AguiarSanlou<rEnho ∂™aŸi<ar, -<Ÿjar

San Lourenzo de BarxacovaSanlou<rEnho ∂e∫arQa<kO∫a

San Lourenzo de FustànsSanlou<rEnho ∂efuS<taMS

San Lourenzo de MorañaSanlou<rEnho ∂emo<raNa

San Lourenzo de NogueiraSanlou<rEnho ∂eno<Ÿeira,

§-en-

San Lourenzo de OliveiraSanlou<rEnho ∂™oli<∫eira,

§-en-

San Lourenzo de PentesSanlou<rEnho ∂e<pEnteS

San Lourenzo de SiabalSanlou<rEnho ∂eSja<∫al, -Sia-

San Lourenzo de TrivesSanlou<rEnho ∂e<tri∫eS

San Mamede SaMma<mE∂e

San Mamede de BelazSaMma<mE∂e ∂e∫e<lah

San Mamede de CarnotaSaMma<mE∂e ∂ekar<nOta

San Mamede de FerreirosSaMma<mE∂e ∂efer<ReiroS

San Mamede de HedradaSaMma<mE∂e ∂™E<∂ra∂a,

∂e<-

San Mamede de LousadaSaMma<mE∂e ∂elou<Sa∂a

San Mamede de RibadullaSaMma<mE∂e ∂erRi∫a<∂uJa

San Mamede de TrivesSaMma<mE∂e ∂e<tri∫eS

San Mamede de UrròsSaMma<mE∂e ∂™ur<ROS

San Mamede do CarballalSaMma<mE∂e ∂okar∫a<Jal

San Mamede do CoutoSaMma<mE∂e ∂o<kouto

San Mamede do RìoSaMma<mE∂e ∂or<Rio

San Mamede dos ÁnxosSaMma<mE∂e ∂o<SaMQoS

San Martìn de ArroxoSaMmar<tin d™ar<RoQo

San Martìn de LùaSaMmar<tin de<lua

San Martìn de Neira de ReiSaMmar<tin de<neira ∂er<Rei

San Martìn de SuarnaSaMmar<tin deSu<arna, -<Swa-

San Martiño SaMmar<tiNo

San Martiño de AmaranteSaMmar<tiNo ∂™ama<rante

San Martiño de AnlloSaMmar<tiNo <∂™aNJo, ∂e<a-

San Martiño de AspereloSaMmar<tiNo ∂™aSpe<rElo

San Martiño de BerredoSaMmar<tiNo ∂e∫er<Re∂o

San Martiño de Calvos deSobrecamiño SaMmar<tiNo

∂e<kal∫ofi ∂eSo∫reka<miNo

55

San Martiño de CastroSaMmar<tiNo ∂e<kaStro

San Martiño de CondesSaMmar<tiNo ∂e<kOndeS

San Martiño de CorvelleSaMmar<tiNo ∂ekor<∫eJe

San Martiño de DuioSaMmar<tiNo ∂e<∂ujo

San Martiño de FerreirosSaMmar<tiNo ∂efer<ReiroS

San Martiño de GrouSaMmar<tiNo ∂e<Ÿrou

San Martiño de ManzanedaSaMmar<tiNo ∂emanha<ne∂a

San Martiño de MeanosSaMmar<ti<No ∂eme<anoS,

-<m™a-

San Martiño de MeisSaMmar<tiNo ∂e<mEiS

San Martiño de MondoñedoSaMmar<ti<No

∂emondo<Ne∂o

San Martiño de MoreirasSaMmar<ti<No ∂emo<reiraS

San Martiño de OleirosSaMmar<ti<No ∂™o<leiroS

San Martiño de OzònSaMmar<ti<No ∂™o<hoM

San Martiño de PaciosSaMmar<ti<No ∂e<pahjoS

San Martiño de PazòSaMmar<tiNo ∂epa<hO

San Martiño de PiñeiroSaMmar<ti<No ∂epi<Neiro

San Martiño de PorqueiraSaMmar<ti<No ∂epor<keira

San Martiño de Porto

SaMmar<ti<No ∂e<porto, §-<pO-

San Martiño do RealSaMmar<ti<No ∂orRe<al, -<R™al

San Mateo de OliveiraSaMma<teo ∂™oli<∫eira

San Miguel de BarcalaSaMmi<ŸEl de∫ar<kala

San Miguel de BidueiraSaMmi<ŸEl de∫idu<eira,

-<∂we-

San Miguel de CastroSaMmi<ŸEl de<kaStro

San Miguel de CoenceSaMmi<ŸEl deko<Enhe

San Miguel de NegradasSaMmi<ŸEl dene<Ÿra∂aS

San Miguel de Neira de ReiSaMmi<ŸEl de<neira ∂er<Rei

San Miguel de PresqueirasSaMmi<ŸEl depreS<keiraS

San Miguel de ReinanteSaMmi<ŸEl derRei<nante

San Miguel de SarandònSaMmi<ŸEl deSaran<doM

San Miguel de TabagònSaMmi<ŸEl deta∫a<ŸoM

San Miguel de VilapedreSaMmi<ŸEl de∫ila<pe∂re

San Miguel de VilarSaMmi<ŸEl de∫i<lar

San Miguel do CamiñoSaMmi<ŸEl doka<miNo

San Miguel do CampoSaMmi<ŸEl do<kampo

San Miguel do OuteiroSaMmi<ŸEl døou<teiro

San Millao SaMmi<Jao

San Paio Sam<pajo

San Paio de Abeleda Sam<pajo

∂™a∫e<lE∂a

San Paio de Araùxo Sam<pajo

∂™ara<uQo

San Paio de Bais Sam<pajo

∂e<∫aiS

San Paio de Senra Sam<pajo

∂e<SEMRa

San Pantaleòn das ViñasSampantale<on dafi<∫iNaS

San Pantaleòn de CabanasSampantale<on deka<∫anaS

San Pedro da TorreSam<pe∂ro ∂a<torRe

San Pedro das ViñasSam<pe∂ro ∂afi<∫iNaS

San Pedro de AncoradosSam<pe∂ro ∂™aMko<ra∂oS

San Pedro de BatallànsSam<pe∂ro ∂e∫ata<JaMS

San Pedro de BenquerenciaSam<pe∂ro ∂e∫EMke<rEnhja,

-∫eM-

San Pedro de CervantesSam<pe∂ro ∂eher<∫anteS

San Pedro de ErnesSam<pe∂ro <∂™ErneS, ∂e<E-

San Pedro de EumeSam<pe∂ro <∂eume

San Pedro de FroiànSam<pe∂ro ∂efro<jaM

San Pedro de LaroàSam<pe∂ro ∂elaro<a, -<røa

San Pedro de LosònSam<pe∂ro ∂elo<SoM

San Pedro de Mera

56

Sam<pe∂ro ∂e<mEra

San Pedro de Mor Sam<pe∂ro

∂e<mOr, §-or

San Pedro de MuroSam<pe∂ro ∂e<muro

San Pedro de NeiroSam<pe∂ro ∂e<neiro

San Pedro de Nòs Sam<pe∂ro

∂e<nOS

San Pedro de RibeiraSam<pe∂ro ∂erRi<∫eira

San Pedro de Rìo Sam<pe∂ro

∂er<Rio

San Pedro de SarandònSam<pe∂ro ∂eSaran<doM

San Pedro de VianaSam<pe∂ro ∂e∫i<ana, -<bja-

San Pedro de VilanovaSam<pe∂ro ∂e∫ila<nO∫a

San Pedro de ViveiroSam<pe∂ro ∂e∫i<∫eiro

San Pedro do IncioSam<pe∂ro ∂o<inhjo, <∂øi-

San Romàn SaMRo<maM

San Romàn de CervantesSaMRo<man deher<∫anteS

San Romàn de MontoxoSaMRo<man demon<toQo

San Romàn de ValeSaMRo<man de<∫ale

San Romàn de VilaestrofeSaMRo<man de∫ilaeS<trOfe,

-låeS-

San Romàn do MaoSaMRo<man do<mao

San Romao da RetortaSaMRo<mao ∂arRe<tOrta

San Romao de CamposSaMRo<mao ∂e<kampoS

San Sadurniño SaMSa∂ur<niNo

San Sadurniño de FroiànSaMSa∂ur<niNo ∂efro<jaM

San Salvador da PenaSaMSal∫a<∂or ∂a<pena

San Salvador de AsmaSaMSal∫a<∂or <∂™afima

San Salvador de BastavalesSaMSal∫a<∂or ∂e∫aSta<∫aleS

San Salvador de BùbalSaMSal∫a<∂or ∂e∫u<∫al

San Salvador de BudiñoSaMSal∫a<∂or ∂e∫u<∂iNo

San Salvador de CambaSaMSal∫a<∂or ∂e<kamba

San Salvador de CouzadoiroSaMSal∫a<∂or ∂ekouha<∂oiro

San Salvador de MouriscoSaMSal∫a<∂or ∂emou<riSko

San Salvador de MuxaSaMSal∫a<∂or ∂e<muQa

San Salvador de PadreiroSaMSal∫a<∂or ∂epa<∂reiro

San Salvador de PargaSaMSal∫a<∂or ∂e<parŸa

San Salvador de TebraSaMSal∫a<∂or ∂e<te∫ra

San Salvador do MaoSaMSal∫a<∂or ∂o<mao

San Silvestre de ArgasSaMSil<∫EStre <∂™arŸaS

San Simòn da CostaSaMSi<mon da<kOSta

San Tomé Santo<mE

San Tomé de Ancorados

Santo<mE ∂™aMko<ra∂oS

San Tomé de CanceladaSanto<mE ∂ekanhe<la∂a

San Tomé de GaiosoSanto<mE ∂eŸa<joSo

San Tomé de Insua Santo<mE

<∂™iMSwa, ∂e<i

San Tomé de LourenzàSanto<mE ∂elouren<ha, -En-

San Tomé de NogueiraSanto<mE ∂eno<Ÿeira

San Tomé de PiñeiroSanto<mE ∂epi<Neiro

San Tomé de RecaréSanto<mE ∂erReka<rE

San Trocado Santro<ka∂o

San Valentìn Sambalen<tiM

San Vicente de CastillònSambi<hEnte ∂ekaSti<JoM

San Vicente de FervenzasSambi<hEnte ∂efer<∫EnhaS

San Vicente de GondrameSambi<hEnte ∂eŸon<drame

San Vicente de LeiraSambi<hEnte ∂e<leira

San Vicente de ParadelaSambi<hEnte ∂epara<∂Ela

San Vicente de PenaSambi<hEnte ∂e<pena

San Vicente de TrigàsSambi<hEnte ∂etri<ŸaS

San Vicente do GroveSambi<hEnte ∂o<ŸrO∫e, §-en-

San Vicenzo de CurtisSambi<hEnho ∂e<kurtiS

San Vicenzo de FroiànSambi<hEnho ∂efro<jaM

58

San Vitoiro da MezquitaSambi<toiro ∂ameh<kita

San Vitoiro de Ribas deMiño Sambi<toiro ∂er<Ri∫afi

∂e<miNo

San Xes SaM<QeS

San Xes da Peroxa SaM<Qefi

∂ape<roQa

San Xes de Vilariño SaM<Qefi

∂e∫ila<riNo

San Xiàn de Insua SaMQi<an

<d™iMSwa, -<QjaM, ∂e<i-

San Xiàn de Sales SaMQi<an

de<SaleS, -<QjaM

San Xiao de Mos SaMQi<ao

∂e<mOS, -<Qjao

San Xiao de Naròn SaMQi<ao

∂ena<roM, -<Qjao

San Xiao de Tor SaM<Qjao

∂e<tor, -<Qjao

San Xiao de Vea SaMQi<ao

∂e<∫ea, -<Qjao

San Xiao do Camiño SaMQi<ao

∂oka<miNo, -<Qjao

San Xiao do Monte SaMQi<ao

∂o<monte, -<Qjao

San Xil de Carballo SaM<Qil

dekar<∫aJo

San Xoàn de Laìño SaMQo<an

dela<iNo, -<Qøan

San Xoàn de Lòuzara SaMQo<an

de<louhara, -<Qøan

San Xoàn de Moeche SaMQo<an

demo<Ece, -<Qøan, -<møE-

San Xoàn de MoreirasSaMQo<an demo<reiraS, -<Qøan

San Xoàn de Pena SaMQo<an

de<pena, -<Qøan

San Xoàn de Rìo SaMQo<an

der<Rio, -<Qøan

San Xoàn do Alto SaMQo<an

do<alto, -<Qøan, <døa-

San Xoàn do Campo SaMQo<an

do<kampo, -<Qøan

San Xosé de RibartemeSaMQo<SE ∂erRi∫ar<teme

San Xuliàn SaMQu<ljaM

San Xuliàn da VeigaSaMQu<ljan da<∫eiŸa

San Xuliàn de Vigo SaMQu<ljan

de<∫iŸo

San Xurxo SaM<QurQo

San Xurxo da MariñaSaM<QurQo ∂ama<riNa

San Xurxo de Asma SaM<QurQo

<∂™afima, ∂e<a-

San Xurxo de LourenzàSaM<QurQo ∂elouren<ha, -En-

San Xurxo de MoecheSaM<QurQo ∂emo<Ece, -<møE-

San Xurxo de Piquìn SaM<QurQo

∂epi<kiM

San Xurxo de Sacos SaM<QurQo

∂e<SakoS

San Xurxo de SalcedaSaM<QurQo ∂eSal<he∂a

San Xurxo de Vea SaM<QurQo

∂e<∫ea

San Xusto SaM<QuSto

San Xusto da ReposterìaSaM<QuSto ∂arRepoSte<ria

San Xusto de CabarcosSaM<QuSto ∂eka<∫arkoS

Sanamede do Monte

Sana<mE∂e ∂o<monte

Sancovade SaMko<∫a∂e

Sande <Sande

Sandiàs San<djaS, -di<aS

Sanguiñeda SaMgi<Ne∂a

Sanguiñedo SaMgi<Ne∂o

Sanguñedo SaMgu<Ne∂o

Sanìn Sa<niM

Santa Baia de BerredoSanta<∫aja ∂e∫er<Re∂o

Santa Baia de BùbalSanta<∫aja ∂e<∫u∫al

Santa Baia de CambaSanta<∫aja ∂e<kamba

Santa Baia de CastroSanta<∫aja ∂e<kaStro

Santa Baia de UrròsSanta<∫aja ∂™ur<ROS

Santa Cecilia de TrasancosSantahe<hilja ∂etra<SaMkoS

Santa Cilla do ValadouroSanta<hiJa ∂o∫ala<∂ouro

Santa Comba (Bande,Lobeira) Santa<komba

£ (Agolada, Lugo, Xallas)Santa<kOmba

Santa Comba de BértolaSanta<kOmba ∂e<∫Ertola

Santa Comba de CarnotaSanta<kOmba ∂ekar<nOta

Santa Comba de OrizònSanta<kOmba ∂™ori<hoM

Santa Comba do TrevoedoSanta<kOmba ∂otre∫o<e∂o,

-<∫øe-

Santa Cristina SantakriS<tina

Santa Cristina da Ramallosa

59

SantakriS<tina ∂aRama<JoSa,

§-OSa

Santa Cristina de AsmaSantakriS<tina <∂™afima,

∂e<a-

Santa Cristina de CobresSantakriS<tina ∂e<kO∫reS

Santa Cristina de FechaSantakriS<tina ∂e<fEca

Santa Cristina de ParadelaSantakriS<tina ∂epara<∂Ela

Santa Cristina de VeaSantakriS<tina ∂e<∫ea

Santa Cruz Santa<kruh

Santa Cruz da RabedaSanta<kru∆ ∂arRa<∫e∂a

Santa Cruz da RetortaSanta<kru∆ ∂arRe<tOrta

Santa Cruz de GrouSanta<kru∆ ∂e<Ÿrou

Santa Cruz de MoecheSanta<kru∆ ∂emo<Ece, -<møE-

Santa Cruz de MontaosSanta<kru∆ ∂emon<taoS

Santa Cruz de PargaSanta<kru∆ ∂e<parŸa

Santa Cruz de RibadullaSanta<kru∆ ∂erRi∫a<∂uJa

Santa Cruz de RubiacòsSanta<kru∆ ∂erRu∫ja<koS

Santa Cruz de VianaSanta<kru∆ ∂e∫i<ana, -<∫ja-

Santa Cruz do SaltoSanta<kru∆ ∂o<Salto

Santa Cruz do ValadouroSanta<kru∆ ∂o∫ala<∂ouro

Santa Eufemia do Monte

Santåeu<fEmja ∂o<monte

Santa Euxea Santåeu<Qea

Santa Locaia Santalo<kaja

Santa Locaia de PargaSantalo<kaja ∂e<parŸa

Santa Marìa da ArzùaSantama<ria ∂åar<hua

Santa Marìa de AltaSantama<ria <∂alta, ∂e<a-

Santa Marìa de CexoSantama<ria ∂e<heQo

Santa Marìa de FerroiSantama<ria ∂efer<ROi

Santa Marìa de LurdesSantama<ria ∂e<lur∂eS

Santa Marìa de ManànSantama<ria ∂ema<NaM

Santa Marìa de MelideSantama<ria ∂eme<li∂e

Santa Marìa de MonesSantama<ria ∂e<mOneS

Santa Marìa de NedaSantama<ria ∂e<ne∂a

Santa Marìa de OisSantama<ria <∂™OiS, ∂e<O-

Santa Marìa de SalcedaSantama<ria ∂eSal<he∂a

Santa Marìa de TraseirexaSantama<ria ∂etraSei<reQa

Santa Marìa de XeveSantama<ria ∂e<QE∫e

Santa Marìa do MaoSantama<ria ∂o<mao

Santa Marìa MaiorSantama<ria ma<jor

Santa Mariña Santama<riNa

Santa Mariña da Ponte

Santama<riNa ∂a<ponte

Santa Mariña de AlbànSantama<riNa ∂™al<∫aM

Santa Mariña de BrañasSantama<riNa ∂e<∫raNaS

Santa Mariña de LagostelleSantama<riNa ∂elaŸoS<teJe

Santa Mariña de LesaSantama<riNa ∂e<leSa

Santa Mariña de PescosoSantama<riNa ∂epeS<koSo

Santa Mariña de PresqueirasSantama<riNa ∂epreS<keiraS

Santa Mariña do CastroSantama<riNa ∂o<kaStro

Santa Mariña do Castro deAmarante Santama<riNa

∂™ama<rante

Santa Mariña do IncioSantama<riNa ∂o<inhjo, <∂øi-

Santa Mariña do MonteSantama<riNa ∂o<monte

Santa Marta de BabìoSanta<marta ∂e∫a<∫io

Santa Marta de FixòsSanta<marta ∂efi<QOS

Santa Marta de MeilànSanta<marta ∂emei<laM

Santa Marta de MoreirasSanta<marta ∂emo<reiraS

Santa Olaia de EsgosSantåo<laja <∂™EfiŸoS, ∂e<E-

Santa Sabiña SantaSa<∫iNa

Santa Sìa de Roma Santa<Sia

∂er<Roma

Santa Tegra de AbeledaSanta<tEŸra ∂™a∫e<lE∂a

60

Santa Uxìa de AsmaSantåu<Qia <∂™afima, ∂e<a-

Santa Xià de MonferoSanta<Qia ∂emoM<fEro

Santa Xusta de MorañaSanta<QuSta ∂emo<raNa

Santaballa Santa<∫aJa

Santaia de Rairiz San<taja

∂erRai<rih

Santalla San<taJa

Santalla de Agròn San<taJa

∂™a<ŸroM

Santalla de Alfoz San<taJa

∂™al<foh

Santalla de Arxemil San<taJa

∂™arQe<mil

Santalla de Bardaos San<taJa

∂e∫ar<∂aoS

Santalla de Bòveda de MeraSan<taJa ∂e<∫O∫e∂a ∂e<mEra

Santalla de Devesa San<taJa

∂ede<∫eSa

Santalla de Paradela San<taJa

∂epara<∂Ela

Santalla de Pena San<taJa

∂e<pena

Santalla de Rei San<taJa ∂er<Rei

Santalla de Toiriz San<taJa

∂etoi<rih

Santalla de VilausendeSan<taJa ∂e∫ilau<SEnde

Sante <Sante

Santeles San<teleS

Santiago San<tjaŸo

Santiago da Rabeda San<tjaŸo

∂arRa<∫e∂a

Santiago das Caldas San<tjaŸo

∂aS<kaldaS

Santiago de Acevo San<tjaŸo

∂™a<he∫o

Santiago de Arriba San<tjaŸo

∂™ar<Ri∫a

Santiago de CompostelaSan<tjaŸo ∂ekompoS<tEla

Santiago de Covelo San<tjaŸo

∂eko<∫Elo

Santiago de Gaioso San<tjaŸo

∂eŸa<joSo

Santiago de MondoñedoSan<tjaŸo ∂emondo<Ne∂o

Santiago de Ois San<tjaŸo

<∂™OiS, ∂e<O-

Santiago de RibartemeSan<tjaŸo derRi∫ar<teme

Santiago do Deàn San<tjaŸo

∂o∂e<aM, -<∂™aM

Santigoso Santi<ŸoSo

Santiorxo Santi<OrQo, -<tjO-

Santiso San<tiSo

Santiso de Vuituròn San<tiSo

∂e∫witu<roM

Santo Acisclo do ValadouroSantøa<hiSklo ∂o∫ala<∂ouro

Santo Adrao de LourenzàSantøa<∂rao ∂elouren<ha,

-En-

Santo Adriàn de CastroSantøa∂ri<an de<kaStro

Santo André Santøan<dre

Santo André da RibeiraSantøan<dre ∂arRi<∫eira

Santo André de BoimenteSantøan<dre ∂e∫oi<mEnte

Santo André de Castro

Santøan<dre ∂e<kaStro

Santo André de CesarSantøan<dre ∂ehe<Sar

Santo André de ChamosoSantøan<dre ∂eca<moSo

Santo André de ComesañaSantøan<dre ∂ekome<SaNa

Santo André de LogaresSantøan<dre ∂elo<ŸareS

Santo André de ParadelaSantøan<dre ∂epara<∂Ela

Santo André de PenosiñosSantøan<dre ∂epeno<SiNoS

Santo André de VeaSantøan<dre ∂e<∫ea

Santo Antolìn Santøanto<liM

Santo Estevo SantøeS<te∫o

Santo Estevo de BudiñoSantøeS<te∫o ∂e∫u<∂iNo

Santo Estevo de FarnadeirosSantøeS<te∫o ∂efarna<∂eiroS

Santo Estevo de FolgosaSantøeS<te∫o ∂efol<ŸoSa

Santo Estevo de NòvoaSantøeS<te∫o ∂e<nO∫oa

Santo Estevo de RececendeSantøeS<te∫o ∂erRehe<hende

Santo Estevo de Ribas deMiño SantøeS<te∫o

∂er<Ribafi ∂e<miNo

Santo Estevo de Ribas de SilSantøeS<te∫o ∂er<Ri∫afi ∂e<Sil

Santo Estevo do Castro deAmarante SantøeS<te∫o

∂o<kaStro ∂™ama<rante

Santo Estevo do MatoSantøeS<te∫o ∂o<mato

61

Santo Eusebio da PeroxaSantøeu<SE∫jo ∂ape<roQa

Santo Ourente de EntìnsSantøou<rEnte ∂en<tiMS,

§-<ren-

Santoalla do Monte Santo<aJa

∂o<monte, -<tøa-

Santurxo San<turQo

Sanxenxo SaM<QEMQo

Sar <Sar

Sarandòs Saran<doS

Sarces <SarheS

Sardiñeiro Sar∂i<Neiro

Sàrdoma <Sar∂oma

Sargadelos SarŸa<∂EloS

Sariña Sa<riNa

Sarreaus SarRe<auS, -<R™a-

Sarria <SarRja

Sas de Penelas <Safi ∂epe<nElaS

Sas do Monte <Safi ∂o<monte

Sasdònigas Safi<∂OniŸaS

Satrexas Sa<treQaS

Savane Sa<∫ane

Saviñao Sa∫i<Nao

Saxamonde SaQa<monde

Seadur S™a<∂ur, Sea-

Seara Se<ara, <S™a-

Seavia Se<a∫ja, <S™a-

Seceda Se<he∂a

Sedes <Se∂eS

Segàn Se<ŸaM

Segovia Se<ŸO∫ja

Següìn Se<ŸwiM

Seira <Seira

Seirò Sei<rO

Seivane de Vilarente Sei<∫ane

∂e∫ila<rEnte

Seixadas Sei<Qa∂aS

Seixalbo Sei<Qal∫o

Seixas <SeiQaS

Seixido Sei<Qi∂o

Seixo <SeiQo

Seixòn Sei<QoM

Seixosmil SeiQofi<mil

Sela <SEla

Sello <SeJo

Senande Se<nande

Sendelle Sen<deJe

Señorìn SeNo<riM

Senra <SEMRa

Seoane Seo<ane, Seøa-

Seoane da Pregaciòn Seo<ane

∂apreŸa<hjoM, Seøa-

Seoane de Arcos Seo<ane

<∂™arkoS, Seøa-, ∂e<a-

Seoane de Argas Seo<ane

<∂™arŸaS, Seøa-, ∂e<a-

Seoane de Oleiros Seo<ane

∂™o<leiroS, Seøa-

Seoane Vello Seo<ane <∫EJo,

Seøa-

Seoane do Courel Seo<ane

∂okou<rEl, Seøa-

Sequeiro Se<keiro

Sequeiros Se<keiroS

Ser <SEr

Serantes Se<ranteS

Serén Se<rEM

Serés Se<reS

Sergude Ser<Ÿu∂e

Serode Se<rO∂e

Serramo Ser<Ramo

Serres <SErReS

Servoi Ser<∫oi

Sésamo <SESamo

Sestaio SeS<tajo

Sesto <SESto

Setados Se<ta∂oS

Setecoros SEte<koroS, Se-

Seteventos SEte<∫EntoS, Se-

Sevane Se<∫ane

Sever Se<∫er

Sexo <SeQo

Siador Sja<∂or, Sia-

Sigràs Si<ŸraS

Sil <SilSilàn Si<laM

Silleda Si<JE∂a

Sillobre Si<JO∫re

Silva <Sil∫a

Silvarredonda Sil∫arRe<∂onda

Silvarrei Sil∫ar<Rei

Silvela Sil<∫Ela

Simes <SimeS

Sindràn Sin<draM

Siòs Si<OS, <SjOS

Sirgal Sir<Ÿal

Sirgueiros Sir<ŸeiroS

Sirviàn Sir<∫jaM, -∫i<aM

Sìsamo <SiSamo

Sisàn Si<SaM

Sismundi Sifi<mundi

Sisoi Si<Soi

Sistallo SiS<taJo

Sistìn SiS<tiMSisto <SiStoSixirei SiQi<rei

Soandres So<andreS, <Søa-

Soaserra Soa<SErRa

Sober So<∫Er

Sobrada So<∫ra∂a

62

Sobrada de Aguiar So<∫ra∂a

∂™aŸi<ar, -<Ÿjar

Sobradelo So∫ra<∂Elo

Sobrado So<∫ra∂o

Sobrado de Picato So<∫ra∂o

∂epi<kato

Sobrado do Bispo So<∫ra∂o

∂o<∫iSpo

Sobràn So<∫raM

Sobrecedo So∫re<he∂o

Sobreda So<∫re∂a

Sobreganade So∫reŸa<na∂e

Sobreira So<∫reira

Soengas So<EMgaS, <SøE-

Soesto So<eSto, <Søe-

Soexo So<eQo, <Søe-

Sofàn So<faM

Solbeira Sol<∫eira

Solbeira de Limia Sol<∫eira

∂e<limja

Solobeira Solo<∫eira

Somede So<me∂e

Somoza So<moha

Somozas So<mohaS

Son <SoM, §<SOM

Soñar So<Nar

Soñeiro So<Neiro

Sorga <SOrŸa

Sorribas Sor<Ri∫aS

Sorrizo Sor<Riho

Soutadoiro Souta<∂oiro

Soutelo Sou<tElo

Soutipedre Souti<pE∂re

Souto <Souto

Souto de Ferradal <Souto

∂eferRa<∂al

Souto de Limia <Souto

∂e<limja

Souto de Torres <Souto

∂e<torReS

Soutochao Souto<cao

Soutolobre Souto<lO∫re

Soutolongo Souto<loMgo

Soutomaior Soutoma<jor

Soutomel Souto<mEl

Soutomerille Soutome<riJe

Soutopenedo Soutope<ne∂o

Soutordei Soutor<∂ei

Soutullo Sou<tuJo

Suar Su<ar, <Swar

Sucastro Su<kaStro

Sucira Su<hira

Suegos <SwEŸoS, Su<E-

Sueiro Su<eiro, <Swei-

Suevos <SwE∫oS, Su<E-

Suido Su<i∂o, <Swi-

Sumio <Sumjo

Sumoas Su<mOaS

Suñide Su<Ni∂e

63

Tabagòn ta∫a<ŸoM

Tabazoa de Hedroso ta∫a<hoa

∂™E<∂roSo, ∂e<-

Tabazoa de Umoso ta∫a<hoa

∂™u<moSo

Tabeaio ta∫e<ajo, -<∫™a-

Tabeiròs ta∫ei<rOS

Taboada ta∫o<a∂a, -<∫øa-

Taboada dos Freires ta∫o<a∂a

∂oS<freireS, -<∫øa-

Taboadela ta∫øa<∂Ela, -∫oa-

Taboadelo ta∫øa<∂Elo, -∫oa-

Taboexa ta∫o<eQa, -<∫øe-

Taboi ta<∫Oi

Taborda ta<∫or∂a

Tal <tal

Tàllara <taJara

Tallo <taJo

Tamagos ta<magoS

Tamaguelos tama<ŸEloS

Tamallancos tama<JaMkoS

Tambre <tambre

Tameiga ta<meiŸa

Tameiròn tamei<roM

Tàmoga <tamoŸa

Tapia <tapja

Taragoña tara<ŸoNa

Taràs ta<raS

Tardade tar<∂a∂e

Tarrìo tar<Rio

Tebra <te∫ra

Teilàn tei<laM

Teis <teiS

Teivilide tei∫i<li∂e

Teixeira tei<Qeira

Teixeiro tei<Qeiro

Teixido tei<Qi∂o

Tella <teJa

Temes <temeS

Temple <temple

Tenorio te<nOrjo

Teo <teo

Terra Chà tErRa<ca

Terra de Caldelas <tErRa

∂ekal<dElaS

Terra de Celanova <tErRa

∂ehEla<nO∫a, -he-

Terra de Lemos <tErRa

∂e<lEmoS

Terra de Melide <tErRa

∂eme<li∂e

Terra de Montes <tErRa

∂e<monteS

Terra de Soneira <tErRa

∂eSo<neira

Terra de Trives <tErRa

∂e<tri∫eS

Terroso ter<RoSo, tE-

Testeiro teS<teiro

Texòs te<QOS

Tibiàs ti<∫jaS, -∫i<aS

Tines <tineS

Tintores tin<toreS

Tiobre ti<O∫re, <tjO-

Tioira ti<oira, <tjo-

Tiràn ti<raM

Tirimol tiri<mOl

Toba <tO∫a

Toedo to<E∂o, <tøE-

Toén to<EM, <tøEM

Toiràn toi<raM

Toiriz toi<rih

Toldaos tol<daoS

Tomeza to<mEha

Tomiño to<miNo

Tomonde to<monde

Toques <tOkeS

Tor <tor

Toràn to<raM

Toràs to<raS

Torbeo tor<∫eo

Torcela tor<hEla

Tòrdea <tOr∂™a, -ea

Tordoia tor<∂Oja

Torea to<rea

Torés to<reS

Torible to<ri∫le

64

Torneiros tor<neiroS

Torno <tOrno

Toro <tOro

Torre <torRe

Torres <torReS

Torroso tor<RoSo

Tortes <tOrteS

Tortoreos torto<reoS

Tosende to<SEnde

Toubes <tou∫eS

Touriñàn touri<NaM

Touro <touro

Touròn tou<roM

Toutòn tou<toM

Touville tou<∫iJe

Touza <touha

Toxos Outos <toQo <SoutoS,

toQo<SoutoS

Traba <tra∫a

Trabada tra<∫a∂a

Trabancas tra<∫aMkaS

Trabazos tra<∫ahoS

Trado <tra∂o

Trapa <trapa

Tras do Hospital <trafi

∂øOSpi<tal

Trasalba tra<Sal∫a

Trasancos tra<SaMkoS

Trasanquelos traSaM<kEloS

Trasariz traSa<rih

Trascastro traS<kaStro

Trasestrada traSeS<tra∂a

Trasliste trafi<liSte

Trasmañò trafima<NO

Trasmiras trafi<miraS

Trasmonte trafi<monte

Trasparga traS<parŸa

Traspielas traS<pjElaS

Trazo <traho

Trelle <treJe

Tremoedo tremo<e∂o, -<møe-

Treos <treoS

Trepa <trepa

Trez <treh

Triabà tria<∫a, trja-

Triacastela triakaS<tEla, trja-

Tribàs tri<∫aS

Triòs tri<OS

Trives <tri∫eS

Troàns tro<aMS

Trobe <trO∫e

Trobo <trO∫o

Troitosende troito<SEnde

Tronceda tron<he∂a

Tui <tui

Tuimil tui<mil, twi-

Turces <turheS

Tuxe <tuQe

65

Úbeda <u∫e∂a

Ucelle u<heJe

Ulla <uJa

Ulloa u<JOa

Uma <uma

Umia <umja

Untes <unteS

Urdilde ur<∂ilde

Uriz u<rih

66

¨

Val <bal

Val de Sangorza <bal

deSaM<gOrha

Val de Xestoso <bal deQeS<toSo,

-QE-

Val do Carrio <bal do<karRjo

Val do Dubra <bal do<∂u∫ra

Valadares bala<∂areS

Valadouro bala<∂ouro

Valboa bal<∫oa

Valcarrìa balkar<Ria

Valdanta bal<danta

Valdeorras balde<orRaS, -<d™o-

Valdìn bal<diM

Valdomar baldo<mar

Valdoviño baldo<∫iNo

Vale <bale

Valeixe ba<leiQe

Valencia do Sil ba<lEnhja

∂o<Sil

Valenza ba<lEnha

Valenzà balen<ha, -En-

Vales <baleS

Valga <balŸa

Valiñas ba<liNaS

Vallo <baJo

Valonga ba<loMga

Valongo ba<loMgo

Valverde bal<∫er∂e

Vaos <baoS

Varelas ba<rElaS

Vascòs baS<kOS

Veascòs beaS<koS, b™a-

Vedra <bE∂ra

Vedro <bE∂ro

Veiga <beiŸa

Veiga de Cascallà <beiŸa

∂ekaSka<Ja

Veiga de Forcas <beiŸa

∂e<forkaS

Veiga de Logares <beiŸa

∂elo<ŸareS

Veigue <beiŸe

Velle <beJe

Velouzàs belou<haS

Venceàns benhe<aMS, -<h™a-

Vences <bEnheS

Ventìn ben<tiM

Ventosa ben<toSa, §-OSa

Ventosela bento<SEla

Ventoxo ben<toQo

Ver <ber

Veral be<ral

Verdes <ber∂eS

Verdìa ber<∂ia

Verducido ber∂u<hi∂o

Verea be<rea

Verìn be<riM

Verìs be<riS

Viàn bi<aM, <bjaM

Viana bi<ana, <bja-

Viana do Bolo bi<ana ∂o<∫olo,

<bja-

Viascòn bjaS<koM, bia-

Vicedo bi<he∂o

Viceso bi<heSo

Vicinte bi<hinte

Vidal bi<∂al

Vidàn bi<∂aM

Vide <bi∂e

Vide de Miño <bi∂e ∂e<miNo

Videferre bi∂e<fErRe

Vieiro bi<eiro, bje-

Vigo <biŸo

Vila <bila

Vila de Abade <bila ∂™a<∫a∂e

Vila de Cruces <bila ∂e<kruheS

Vila de Mouros <bila

∂e<mouroS

Vila de Rei <bila ∂er<Rei

Vilabade bila<∫a∂e

Vilaboa bila<∫oa

Vilabol de Suarna bila<∫Ol

deSu<arna, -<Swa-

Vilacaiz bila<kaih

Vilacampa bila<kampa

Vilachà bila<ca

67

Vilachà de Mera bila<ca

∂e<mEra

Vilachambre bila<cambre

Vilacova bila<kO∫a

Viladavil bila∂a<∫il

Viladequinta bila∂e<kinta

Viladesuso bila∂e<SuSo

Viladonelle bila∂o<neJe

Viladonga bila<∂oMga

Vilaescura bilåeS<kura

Vilaesteva bilåeS<te∫a

Vilaesteva de HerdeirosbilåeS<te∫a ∂™Er<∂eiroS,

∂er-

Vilafiz bila<fih

Vilaformàn bilafor<maM

Vilaframil bilafra<mil

Vilagarcìa bilaŸar<hia

Vilagarcìa de ArousabilaŸar<hia ∂™a<rouSa

Vilaicente bilai<hEnte

Vilaiz bi<laih

Vilalba bi<lal∫a

Vilaleo bila<leo

Vilalle bi<laJe

Vilalonga bila<loMga

Vilalpape bilal<pape

Vilalvite bilal<∫ite

Vilamaior bilama<jor

Vilamaior da Boullosa bila-

ma<jor ∂a∫ou<JoSa

Vilamaior de Caldelas bila-

ma<jor ∂ekal<dElaS

Vilamaior de Negralbilama<jor ∂ene<Ÿral

Vilamaior do Val bilama<jor

∂o<∫al

Vilamane bila<mane

Vilamarìn bilama<riM

Vilamartìn de Valdeorrasbilamar<tin de∫alde<orRaS,

-<d™o-

Vilamartìn Pequenobilamar<tim pe<keno

Vilamateo bilama<teo

Vilambràn bilam<braM

Vilameà bilame<a, -<m™a

Vilameà de Ramiràs bilame<a

∂erRami<raS, -<m™a

Vilameàn bilame<aM, -<m™aM

Vilamelle bila<meJe

Vilameñe bila<meNe

Vilamerelle bilame<reJe

Vilamor bila<mor

£ (Toques) bila<mOr

Vilamoure bila<moure

Vilamourel bilamou<rEl

Vilaño bi<laNo

Vilanova bila<nO∫a

Vilanova de Arousa bila<nO∫a

∂™a<rouSa

Vilanova de Santiso bila<nO∫a

∂eSan<tiSo

Vilanova de Valdeorrasbila<nO∫a ∂e∫alde<orRaS,

-<d™o-

Vilanova dos Infantesbila<nO∫a ∂oSiM<fanteS

Vilantime bilan<time

Vilanuìde bila<nwi∂e, -nu<i-

Vilanuñe bila<nuNe

Vilaoudriz bilåou<∂rih

Vilaouruz bilåou<ruh

Vilapedre bila<pe∂re

Vilapena bila<pena

Vilapene bila<pene

Vilapoupre bila<poupre

Vilapùn bila<puM

Vilaquinte bila<kinte

Vilar bi<lar

Vilar da Cuìña bi<lar

∂a<kwiNa, -ku<i-

Vilar de Astrés bi<lar ∂™aS<treS

Vilar de Barrio bi<lar ∂e<∫arRjo

Vilar de Cabalos bi<lar

∂eka<∫aloS

Vilar de Cerreda bi<lar

∂eher<Re∂a

Vilar de Cervos bi<lar

∂e<hEr∫oS

Vilar de Condes bi<lar

∂e<kOndeS

Vilar de Donas bi<lar ∂e<∂OnaS

Vilar de Infesta bi<lar

∂™iM<fESta

Vilar de Lebres bi<lar ∂e<lE∫reS

Vilar de Lor bi<lar ∂e<lOr

Vilar de Ordelles bi<lar

∂™or<∂eJeS

Vilar de Ortelle bi<lar

∂™or<teJe

Vilar de Rei bi<lar ∂er<Rei

Vilar de Santos bi<lar

∂e<SantoS

Vilar de Sarria bi<lar ∂e<SarRja

Vilar de Vacas bi<lar ∂e<∫akaS

Vilaragunte bilara<Ÿunte

Vilarbasìn bilar∫a<SiM

Vilarbuxàn bilar∫u<QaM

Vilardà bilar<∂a

Vilardecàs bilar∂e<kaS

68

Vilardemilo bilar∂e<milo

Vilardevòs bilar∂e<∫OS

Vilareda bila<rE∂a

Vilarello bila<reJo

Vilarello da Cota bila<reJo

∂a<kOta

Vilares bi<lareS

Vilariño bila<riNo

Vilariño de Conso bila<riNo

∂e<koMSo

Vilariño Frìo bila<riNo <frio

Vilarmaior bilarma<jor

Vilarmao bilar<mao

Vilarmeao bilarme<ao, -<m™ao

Vilarmel bilar<mEl

Vilarmide bilar<mi∂e

Vilarmosteiro bilarmoS<teiro

Vilaronte bila<ronte

Vilarpandìn bilarpan<diM

Vilarpunteiro bilarpun<teiro

Vilarraso bilar<RaSo

Vilarromaris bilarRo<mariS

Vilarrube bilar<Ru∫e

Vilarrubìn bilarRu<∫iM

Vilartelìn bilarte<liM

Vilarxoàn bilarQo<aM, -<QøaM

Vilasantar bilaSan<tar

Vilasante bila<Sante

Vilaseca bila<Seka

Vilaseco bila<Seko

Vilaseco da Serra bila<Seko

∂a<SErRa

Vilaselàn bilaSe<laM

Vilasobroso bilaSo<∫roSo

Vilasouto bila<Souto

Vilaspasantes bilaSpa<SanteS

Vilaster bilaS<tEr

Vilastose bilaS<toSe

Vilatàn bila<taM

Vilatuxe bila<tuQe

Vilaùxe bila<uQe

Vilavella bila<∫EJa

Vilaver bila<∫Er

Vilaxuste bila<QuSte

Vilaza bi<laha

Vileiriz bilei<rih

Vilela bi<lEla

Vilelos bi<lEloS

Villalba bi<Jal∫a

Villestro bi<JEStro

Viloalle bilo<aJe, -<løa-

Viloìde bilo<i∂e, -<løi-

Viloira bi<loira

Vilouchada bilou<ca∂a

Vilouriz bilou<rih

Vilouta bi<louta

Vilouzàn bilou<haM

Vimianzo bi<mjanho

Vimieiro bimi<eiro, -<mje-

Viña <biNa

Vincios <binhjoS

Viñoàs biNo<aS, -<NøaS

Viñòs bi<NOS

Vinseiro biM<Seiro

Viòs bi<OS, <bjOS

Virìs bi<riS

Virxe do Camiño <birQe

∂oka<miNo

Visantoña biSan<toNa

Visma <bifima

Viso <biSo

Vista Alegre biSta<lEŸre, <biSta

a<lEŸre

Vista Fermosa <biSta fer<moSa,

§-OSa

Visuña bi<SuNa

Vitiriz biti<rih

Vitre <bitre

Viveiro bi<∫eiro

Viveirò bi∫ei<rO

Vivente bi<∫Ente

Vixoi bi<Qoi

Vizoño bi<hoNo

Xacebàns Qahe<∫aMS

Xagoaza QaŸo<aha, -<Ÿøa-

Xallas <QaJaS

Xallas de Castriz <QaJafi

∂ekaS<trih

Xanceda Qan<he∂a

Xanza <Qanha

Xares <QareS

Xava <Qa∫a

Xavestre Qa<∫EStre

Xaviña Qa<∫iNa

Xaxàn Qa<QaM

Xende <QEnde

Xendive Qen<di∫e

Xerdiz Qer<∂ih

Xermade Qer<ma∂e

Xermar Qer<mar

Xermeade Qerme<a∂e, -<m™a-

Xesta <QESta

Xesteda QeS<te∂a, QE-

Xestosa QeS<toSa, QE-

Xestoso QeS<toSo, QE-

Xeve <QE∫e

Xià Qi<a, <Qja

Xiàn <Qi<aM, <QjaM

Xil <QilXinzo <Qinho

Xinzo de Limia <Qinho ∂e<limja

Xirazga Qi<ra∆Ÿa

Xironda Qi<ronda

Xistral QiS<tral

Xobre <QO∫re

Xoibàn Qoi<∫aM

Xornes <QOrneS

Xove <QO∫e, §<Qo-

Xuances Qu<anheS, <Qwa-

Xubia <Qu∫ja

Xubial Qu<bjal

Xudàn Qu<∂aM

Xuño <QuNo

Xunqueira QuM<keira

Xunqueira de AmbìaQuM<keira ∂™am<bia

Xunqueira de EspadanedoQuM<keira ∂eSpa∂a<Ne∂o

Xunqueiras QuM<keiraS

Xurenzàs Quren<haS

Xustàns QuS<taMS

Xustàs QuS<taS

Xuvencos Qu<∫EnkoS

70

Zamàns ha<maMS

Zamora ha<mOra

Zanfoga haM<fOŸa

Zaparìn hapa<riM

Zapeaus hape<auS, -<p™a-

Zarracòs harRa<koS

Zas <haS

Zas de Rei <hafi ∂er<Rei

Zobra <hO∫ra

Zolle <hoJe

Zoò ho<o, <ho

Zorelle ho<reJe

Zos <hOS

71

Ω

74

Anotaciòns

75

Anotaciòns

Índice

I. IntroduciònTOPÓNIMOS E ORALIDADE

QUE FONETICA?QUE GALEGO?

ERRATAS, ERROS, DUBIDAS E CRITICAS

II. Pronuncia da lingua galegaTÁBOAS 1-11

DURACIÓN DAS VOGAIS

VOGAIS INACENTUADAS SEMI-ABERTAS

REDUCIÓN DE SECUENCIAS DE VOGAIS IGUAIS

SÍLABAS TRABADAS EN NASAL OU LATERAL

DITONGOS, HIATOS E SECUENCIAS HETEROFÓNICAS

OUTRAS SECUENCIAS HETEROFÓNICAS

SONORIZACIÓNS

YEÍSMO

VIBRADO E VIBRANTE

GRUPOS CONSONÁNTICOS CULTOS

SECUENCIAS DE NASAIS

TAXOFONÍA MENOR

III. Pronuncia dos topònimos galegosMETODOLOXÍA ADOPTADA

QUE TOPÓNIMOS?CONSULTA DO DICIONARIO

REGRAS PARA PRONUNCIA-LOS TOPÓNIMOS CON ARTIGO

Agradecementos

Bibliografìa

DICIONARIO DE PRONUNCIA DOS MACROTOPÓNIMOS GALEGOS

3

5

15

17

19

21