NAVEND~ ÇANDA MEZOPOTAMYAY!

· ~ 5 saliya)cwe· bi çalakiyen cur bi cur

plroz kir. Çalakl .lj havenda we li dar ketir:ı u gelek kes beşdar bOn.

Di Roja AŞtiye de (1 .9.1995) li Stenbole pireka Albaye ku li Mercfinehate kuttin Tomris Özden u xwişka gerila Xebat, Emine Duman ji bo aştiye bi desten hev girtin. Di gel ku hemu re maseya diyalog u aştiye nitani Tirkiyeye didin, cfisa ji ew li ser şer u inkara israr dikin.

Kesen ku beşdarl Semlnera Osloye bun, der heqe şere li Kurdi.stane de gihiştin yek e_ncame: -

c. Dive herdu aliyen şer bikevin riya diyaloge e YAŞAR KAYA: "Beşdaren biyan li ser .mafen

mirovan sekinln, le nOneren rexistin O saziyen kurd dan zanln ku pirsgireka kurdan mesele­yeke neteweyl O siyasi ye. Şerek li Kurdistane heye, dive çareyek je re be dıtln. NOneren kurdan li ser daxwaza federasyone hemfikir bA 1/ un.

e PSK- SUROYA DERVE: "NebOna nOneren tirkan kemasiyek bO. Ji ber ku armanca serninere diyalog bu. H~r wisa jl; bi nehatine, dewlet O partiyen tirk rOreşjya xwe eşkere ki­rin . Kesen biyan baş ditin O te gihiştin ku kurd ji bo danüstendine arnade ne, le tirk di­revin, ev ji bo kurdan gelek baş bO."

e iSMAiL NACAR: "Seminer ji bo çakirina bin­geha diyaloge gaveke baş bo, le tişre giring helwesta me kurd O tirkan e. Ji bo rojavayi­yan tişre giring berjewendiyen wan e. Her çi­qas ew di ware parastina hinek nirxandin de hasas bin, ew bi qasl me gele me nas nakin."

R0pel2

Berpirsl YNDK le başurl Kurdistan Dr. Slrwan bo Welate Me diwa O witi:

Demanewe xebati xoman tekel be xebati bakur bikeyin e Le ber ewe eme be palpişti PKK em erke pl­

rozeman xistote peş xo bo encadanl ew ye­ketiye. te layeki trlşewe xebarı beşi bakurl Kurdistan geylştote qonax'i rizgarl niştima­nl, emeş lem beşey başOr da pewist e le he­man qonax da bete ceh.

• Eme wek YNDK wek rekxrawekl Kurdistan! xoman nasariduwe be cemawerl Kurdistan. Le ber eweş !strateji xoman lew ~ange­yewe dariştuwe. Erne ewe egeyenet ke erne . bo yek girtnewey hemO parçeken xebatl xoman saz kirduwe. ROpel i-s

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

R o V - N o ç E Kesen ku beşdarl Semlnera Osloye bOn, der heqe şere li Kurdistane de gihlştin yek encame:

Dive her du aliyen şer bikevin riya diyaloge Seroke PKDW' e Yaşar Kaya: ., Di semineri de nuneren siyasi yen saziyen kurdan, nuneren rexistinen Norwec u Amerikaye hebun. Dewleta tirk hinek rojnamevan u pis­poren xwe şandibun. Beşdarin biyan li ser mafen miravan sekinin, le nuneren rexistin u saziyen kurd dan zanin ku pirsgireka kurdan meseleyeke neteweyi u siyasi ye. Şerekli Kurdistane heye, dive çareyek je re be ditin. Nuneren kurdan li ser daxwaza federasyoni hemfikir bu n."

i paytexta Norwece, bi

Lbeşdariya 70 kesen pis­por, mafparez ü siyaset­

van di navbera 22-25'e rezbe­re de, bi nave Seminera Kurdi ya Navneteweyi seminerek li dar ket. Seminer bi deste Ens­ti tu ya Mafen Mirovan ü bi piştgiriya Weziriya Kare Der­ve ye Norwece pek hat. Di se­minere de ji xeyni kesen pis-

por ü mafpar€:z, nüneren parti u saziyen kuırdan ji hebun. Her wiha Seroke Gişti ye Par­tiya Karkeren Kurdistane Ab­dullah Öcalan ji, rnesajek şand serninere u niyaza ji bo çareya siyasi eşkere !.<jr. Tevi vexwen­dina amadekaren serninere jl, nüneren dewleta tirk beşdan serninere nebGn. Bi tene hinek rojnameger u akademisyenen tirk tevi we bün.

Her weki r.ayedaren dewle­ta tirk, çapemeniya tirk ji li di­j1 serninere hdwest nişan dan. Her çiqas mijara serninere we­k1 mafen miravan hatibe di­yarkirin ji, beşdaren kurd dan zanin ku doz;a kurdi mesele­yeke neteweyi u siyasi ye. Ke­sen ku tevi serninere bün ji, bi piraıu li ser rewşa gele kurd u şere li bakuri~ Kurdistane ra­westiyan.

Seroke Enstituya Mafen Mi­rovan Prof. Asbjörn Eide, di axaftina xwe de qanün u rezi­ken NY, REHE, Konseya Ew­rüpaye yen li ser mafen hindi­kahiyan bi bi.ra beşdaran xis­tin ü da zamlll ku, li gori qanü­nen navneteweyi pewist e ma­fen gele kurd ben parastin. Her wisa Daıdgere Dadgeha Bilind a NonıVece Erik Mösse, bal kişand seır dozen ku li Tir­kiyeye hatine vekirin.

Di serninere de Sekretere Navneteweyl ye Partiya Sos­yal Demokrat a Danimarkaye u Endame Koma Xebata li Ser Kurdan ya İnternasyonala Sosyalist Lasse Budtz, da za­nin ku arınanca hemu hewl­danan dive jii bo pekanina di­yaloge di naıvbera aliyen şer

de be. Budtz diyar kir ku li Tirkiyeye, zilm li hindikahi­yen oli O neteweyi te kirin ı1 azineyen ku dewleta tirk bi kar tine, ne nujen u demokra­tik in.

Rayedare Şaxe Mafen Miro­van ye Komeleya Hiquqzanen Norwece ı1 Seroke Konseya Kurd li Norwece Jon Rud axaftinek kir u bal kişand ser rewşa kurden li Rojhilat ü Ba-, şure Biçuk. Rud li ser rewşa başüre Kurdistane ji sekini u da zan'in ku bi taybetı PDK zilme li miroven sivil dike. Yek ji beşdaren serninere ji Nunere Helsinki Watch a Amerikaye Christopher J. Pa­nico bu. Wi ji axaftinek kir u helwesta dewleta tirk li hem­beri kurdan rexne kir. Panico gote ku kurden Tirkiyeye ji mafen ku li rojava ye Tirkiyeye te bikaraıun ji, bepar in. Li go­ri agahiyen ku kesen beşdari serninere büne didin, rojname­van en tirk bi pirani ditina dewleta xwe anine zimen u xwestine gotübej ji çepera bir­doziya kemalist demekevin.

Li ser serninere me ditine hin kes ü saziyen ku beşdari serninere büne pirsin, bi pira­ni seminer weki gaveke baş te dltin. Arınanca amadekaren serninere weki vekirina riya diyaloge te ravekirin. Her wi­ha tevi ku tişte li ser hatiye axaftin u lihevkirin çebune, nebüne biryar ji, piraniya beş­daran ji bo şere li Kurdistane diyaloga kurd u tirkan u her­du aliye şer pewist ditine. Li vir em dixwazin hin xalen gi­ring ji nirxandinen wan kes u

Leyla Zana bü berenda a fermi ya Xelata Nobele

Korniteya Xelata Nobele ya Aşti­ye, ji nav 35 kes

ü 85 rexistinen beren­dam, nave s berenda­men xelate niqand u weki berendame fer­rni diyar kir. Li gori rojnameya Dagblade­taye, di nav listeya dawin de nave mebu­sa kurd Leyla Zana jl heye. Nuçeya ku roja 26'e rezbere hate we­şandin , eşkere dike ku ji bill Zanaye, nave kesen weki Papaz Carlos Beloye ji iımo­ra Rojhilat ku di bin işxa la Endonezyaye de ye, Sergey Koval­yove rfısi ku li hem­beri binpekitina ma­fen mirovan li Çeçe­nistane xebate dike,

RQpef 2

Wei Jingshenge çini ıil

Seroke Amerikaye ye bere Jirnmy Carter he­ne.

Derdoren siyasi di­din zanin ku şanse pariementera kurd ji yen din zedetir e, ji ber ku ew hem jin t~, hem ji ew weki nüne­reke gel neheqi le ha­tlye kirin, te ditin. Bi awaye kesen ku pişt­giriye didin Leyla .Za­naye, dibejin parlE~­mentera kurd ji bo ça­reserkirina doza kur­di bi riya aştiye xebat kiriye ü ji her ve yeke bi 15 sali hatiye siza­kirin. Li gori agahi­yan, we di 13' e meha kewçere de kesale ku xelat kar kiıjye eşke:re

hibe. Rayedaren tiırk

ditirsin ku bi xelatstan­dina Leyla Zanaye şer­mezariya wan derke­ve hole ü doza kurdi populer bi­be, ji lew re ji, li hemberi biryara ko­rniteye nera­zibuna xwe diyar dikin u çapemeni­ya tirk dest Leyla Zana bi kampan­yaya li diji Zanaye kir.

Li aliye din te gotin ku, Leyla Zanaye ji Serokwezira NonıVeçe Gro Harlem Brundt­land re nameyek şan-

diye u je tika k iri ye ku ew rewşa gele kurd ü zilma li wan te kirin bine rojeva Ne­teweyen Yekbu yi u Konseya Ewrupaye.

Navenda·Nuçeyan

WELATi ME

saziyan peşkeşi wc bikin.

Seroke PKDW'e Yaşar Kaya "Di serninere de nuneren

siyasi yen saziyen kurdan, nu­ne ren rexistinen Norwec O Amerikaye hebün. Dewleta tirk hinek rojnamevan ı1 pis­poren xwe şandibün. Beşda­ren biyan li ser rnafen mira­van sekinin, le nuneren rexis­tİn ü saziyen kurd dan zanin ku pirsgireka kurdan mesele­yeke neteweyi u siyasi ye. Şe­rek li Kurdistane heye, dive çareyek je re be ditin. Nune­ren kurdan li ser daxwaza fe­derasyone hemfikir bun. Her çiqas bandora Arnerikaye li ser serninere ne zede be ji, ça­ve Amerikaye li ser seminerc bı1. Ev seminer gavek bü, ji bo pirsgireka kurdan. Ez bawer im pişti ve serninere we hinek tişten giring biqewirnin."

· Seroke Projeya Mafen Mirovan ye Kurdistane (KHRP) Kerim Yıldız:

"Tişten ku beşdaran li sere li hev kirin, hebı1n. Hate gotin ku dive hebüna kurdan be pe­jirandin u bikeve nav qanu­nan, ji bo ve yeke ji guherina Qanüna Bingehln a Tirkiyeye hate xwestin. Her wiha pewis­tiya diyaloge di navbera her­du aliyen şer de (dewleta tirk u PKI<'e ) derket hole. Olsa di serninere de hate xwestin ku herdu ali riayeti qeydeyen şer bikin ü mercen benda 3'yemin ya Peymana Cenevreye pek blnin. Bi ve serninere geleınşe­ya kurdi dikeve riya çareseri­yeke navneteweyi."

Avakare Koıniteya Aşti ii Biratiye İsmail N acar

"Ez aligire ve yeke me ku pirsgireka kurdi li Tirkiyeye be çareserkirin. Di serninere de du xalen giring derketin hole: Siyasetvarren kurdan dan zanin ku ew dixwazin mesele di nava Tirkiyeye de çareser hibe. Ev tişteki baş bü. Le bandora Amerikaye li ser serninere xurt bG, li gori min ev ne baş bu. Seminer ji bo çe­kirina bingeha diyaloge gave­ke baş bü, le tişte giring hel­westa me.kurd ü tirkan e. Ji bo rojavayiyan tişte giring berje­wendiyen wan e. Her çiqas ew di ware pa,rastina hinek nir­xandin de hasas bin, ew bi qa­si me gele me nas nakin. Ji bo beşdarbilna nüneren dewlete atmosfer ne musait bu. Ji lew re ji, ji bo pekanina atmosfere­ke baş, şewazeke nerm pewist e. Dive herdu a:ü ji ji daxuya­niyen tüj birevin."

Yatar Kaya

Murat Bozfak

lsmail Nacar

Seroke HADEP' e Murat Bozlak

"~orwec ne dijmine tirkan e, ew dixwaze tekiliyen dosta­ne pek bine. Di serninere de rneseleyen weki peşvebirina mafen mirovan, demokratik­buna Tirkiyeye u geleınşeye kurdan hatin guftugokirin. Her çiqas tu biryar nehatibin standin jl, fikr u rarnanen heja yen beşdaran derketin hole. Hinek şexsen ku ji gel u rasti­ya gel dür tişten çewt anin zi­men ji, bersiva wan hate da­yın. Ji her ku geleınşeya kur­dan dibe meseleyeke navnete­weyt edi her kes pe re elege­dar dibe." Buroya Derveya Parti ya Sos­

yalist a Kurdistane (PSK) Seminera Osloye ji hin ali­

yan ve gihlşt arınanca xwe, ji hin aliyan ve ji negihişt. Ji bo arınanca serninere beşdarne­buna nuneren d ewleta tirk weki kemasiyeke bu. Ji her ku arınanca serninere pekanina danustaneke di navbera kurd u tirkan de bu ... Her wisa ji, bi nehatine, dewlet u partiyen tirk rüreşiya xwe eşkere kirin. Her çi kesen biyan baş rutin u te gihiştin ku kurd ji bo d anustandine arnade ne, le tiı:k direvin, ev ji bo kurdan gelek baş bU."

· SAMiB~ANG

..

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

,

N ü ç E- Ş i R o V E

~··· · ·

~t. -~--J ,~· ~Q.' . .

1'(

Hemleya BaşOr li diji dagirkeri O hevkariyi ye Oema em van hemü büyeran bidin ber hev ti ditin ku li hemberi PKK'i hevalbendiyeke (itifak) navneteweyi pik hatiye. Yen ku dixwazin şer biqede divi ji POK'i bixwazin ku bi dewleta tirk re tekiliye n xwe qut bike ü li başüre Kurdistans li peşiya federasyoneka demokratik nebe asteng. Gelo bicihani­na van daxwazan pir diwan e.7

Li Başüre Kurrustane ev çend sal in ku PDK u YNI< li ser hesaben da­

girkeren Kurdistane u he­zen 1mpcryal1st xwina g~l mina ave dirijtnin. Buha u qtmeta mirovan daketiye penci dolan. Di vi şere da­win de zora hev nebirin u encama ku Amerika u Tir­kiye li bende bun, pek ne­hat. Gel ji van herdu hezan gel ek aciz bubu u li pey al­ternatHeke nu bii. PKK'e rewşa Başılr baş analiz kiri­bu u li vir hedi hedi hime şoreşe vedida. Amerika ·u Tirkiye bi !ez u bez herdu hezen Baştır vexwendin Dubllne u peymaneke li diji gele kurd bi wan dan qe­bfılkirin.

PDK ji bo bicihan1na xa­len ve payınane gelek bi daxwaz bu il bi lez u bez xwe arnade dikir.

PKK' e disa we.kl her tim ev rewş {1 pr ovokasyona hane di deme de dit ji bo rizgariya netewey1 u paras­tina xwe neçar ma ku li Ba­şfu listik u planen dijtn:inen

1 Kewçtr 199!i

gele kurd vala derxe. Ev hemleya li Baştir destpekiri, ne li dijl gele me ye li Baştir Cı partiyen kurdan e. Ev hemle li dijl wan kes u der­doren ku li peşiya rizgariya neteweyi bune asteng, di xizmeta dewleten imperya­list, kolonyalist de u hevka­rl Cı lxanet ji xwe re kirine kar Cı siyaset, hatiye kirin.

Oive PDK baş were na­sin. PDK' e her tim pişta xwe bi dagirkeren Kurdis­tanc Cı dewleten imperyalist ve gı.r~ daye, bilye alete ber­jewendiyen wan fı bi ve si­yaseta xwc gelek zirar daye rizgariya neteweyi. Her tim berjewendiyen malhata xwe di ser berjewendiyen nete­weyi re girtine G gel u nete­webfina wi kirine qurbane berjewendiyen xwe yen er­zan. PDK'e li ser daxwaz fı fermana dewleten dagirker kes u hezen welatparez u şoreşger li parçeyen din tes­fiye kirine, kuştine u cese­den wan tesl1m1 dijmin kiri­ne. PDK bi ve diroku prati­ka xwe, li peşiya rizgariya Kurdistane u netewebti.na gele kurd buye kelem Cı ben d.

Dema em bala xwe didin Rojhilata Navin, van çend salen dawiye gelek guhert­nen mezin pek hatin. Begu­man ev guherin Kurdistane ji nezik ve eleqedar dikin u ew dewleten ku hesab u berjewendiyen wan li ser Kurdistane il. Rojhilata Na­vin hene, va la nasekinin. Em dibinin ku Amerika, plan Cı senaryoyen xwe li vir dixe jiyane. Ji aliyekl ve h ezen Başur fı Kongreya Netewi ya Iraqe (INC) ve­dixwlne Dubline u kare ku

li para wan ketiye, dide ber wan. Ji rnile din ve zavayen Saddam Huseyin dide re­vandin, leşkeran li dewle­ten dora lraqe bi cih dike.

Ev hevalbendiya li diji PKK' e ji Amerika, Tirkiye u PDK'e tene pek nehatiye. W eki din ji hevalbend hene. Di ve mirov hlnek li ser wan raweste. Doğu Perinçek di S'e rezbere de di radyoya Swede beşe tirki de hevpey­vtneke dikc G ji uslilba şen? taybeti hin xerabtir bi uslG­beke dev diaveje PKK'e G serokatiya we. Li vir du xa­len giring derikevin peş. Çi­ma di ve deme de u çima li Swede? Gelo dixwazin li Swede mesaje bidin ke? Ev beşe tirki bi nave "Radyoya Merhebaye" te nasin G li ku provoka torek an xaytnek hebe tlne u li dijl rizgariya neteweyi dide peyivandin.

Uslub G hedefa Perinçek uslil.b u hedefa provokato­ren bere ye, ev kontraye çepgir weki yen beriya xwe wele dibeje: "PKK ketiye bin kontrola mafyaye u CIA'ye, Amerikaye vex­wendiye Tirkiyeye ji her ve yeke me nikaribil. iktidara karkeran a va biküa, PKK bil.ye neteweperest, ew ser­hildanen di salen 1989 u 1990' an de min organize ki­rin u hwd." Ev ne tesaduf e. Hemu ji navendeke ten birexistinkirin. Li Osloye di me ha gulane de xwestin konferanseke li ser kurdan li dar bixin u nlineren gele kurd u muhataben rastin venexwinin ve koferanse u heta çend kesen ku tu ele­qeya wan bi kurd u Kurdis­tane re nemaye, populer bi­kin, derxin peş u bi van ke-

san re li gorl berjewendiyen xwe kare xwe biqedinin. PKK li hemben ve helweste bi tund1 rawestiya.

Li Swede ji hinek kurden ku ji xwe re dibejin "siya­si!" u "rewşenbir!" li diji hemleya Baştir imzeyan berhev dikin u dibejin "Em li diji şere birakujiye ne, Li Baştir dewleta federe çedi­bu PKK' e nehlşt, niha ji aşti dihat Başfu, PKK'e d1sa şer derxist." Dewleta dagirker a tirk, Kurdistane weran di­ke, dişewitine, bi milyonan gel ji gund u bajaran sur­gun kirine, hovitiya nemay1 kiriye, rojeke ji rojan den­gek ji van "siyasi'' u "rew­şenbiran" derneketiye, im­zeyek berhev nekirine, bela­vokek belav nekirine. Ame­rika ji kurden Baştir "baş" u "hejaye parastine" dibine, yen Bakur ji "terorist" u "hejaye kuştine" dibine.

Ew kesen ku xwe kurd, Kurdistaro u welatperez ili­binin dive ixanet ı1 hevkari­ya bi dijmin r e teşhir fı mehkfım bikin. Ji bo yekiti­ya neteweyi u Kongreya Netewey1 hewl bidin, bixe­bitin u gavan bavejin.

Dema em van hemil. bil­yeran bidin ber hev te ditin ku li hemberi PKK'e heval­bendiyeke (itifak) navnete­weyi pek hatiye. Yen ku dixwazin şer biqede Q bi ras ti jl dilsoz in dive ji PDK'e bixwazin ku bi dew­leta tirk re tekiliyen xwe yen li diji neteweya kurd qut bike u li baştire Kurdis­tane li peşiya federasyone­ke demokratik nebe asteng. Gelo bicihan1na van daxwa­zan pir diwan e.?

ROBIN REWŞEN

WE:LAri ME

.. .I<ORTEfiÜÇE ...

Di navbera peşmergeyen PO K' e de şer derket

Li navçeya Sefahadine ku bi rya r­geha Mesud Berza ni le ye, di nav­bera peşmergeyan de şer derket Peşmergeyen di bin fe rmandariya Nejad Pariement de dan zanin ku ew naxwazin bi PKK'e re şer bikin, li ser ve yeke peşmergeyen di bin fermandariya NerG de şer birin ser wan, li wir 2 peşmerge birindar bun. Pişt re Nejad Pariement ji a liye istixbarata PDK'e ve hate gir­tin.

Li Wane kontrayek hate birindarkirin

Roja 26'e mehe li Xaçurta Wane kontrayek bi nave Murat Demir ji aliye hin kesen çekdar ve hate bi­rindarkirin. Li gori agahiyen ku bi dest ketine birina wi giran e. Mu­rat Demir di girtigehe de bu itiraf­kar, pişti ku di sala 1991'i de hate berdan, dest bi kare konratiye ki­ribu. Demir di kewçera 1993'yan de belavkare Özgür Ülkeye Adnan Işık li Wane kuştibG.

Li Stenbole mewlida bi kurdi hate xwendin

Ro)a 24'e rezbere li Mizgeta Su lta­nahmede ji bo giyana Ehmede Xa­nl, Şex SeTd G kesen ku- di greven birçibune de mirine mewlidek ha­te xwend in. Nezi se heza r kesT beşdari mewlide bun. Pişti mewli­de bi kurdi xutbeyek hate xwen­din, te de daxwaza aştiye hate zi­men. Hin kesen weki Şerafettin El­çi, Hasan Mezarcı ji beşdarT ve mewlide bun. Di dema xwendina mewiTde de elektrik hate birin.

Demiral doz li endamen CHP' e ji vekir

Serokdozgere DGM'ya Enqereye Nusret Demiral, der heqe amade­karen deklerasyona li ser kurdan a CHP'e de, doze vedike. Demiral da zanin ku we der bare Fehmi I şıkla­re ku deklerasyon xwend de ji, do­ze veke. Serokdozgere DGM'e Oe­miraLgot: "Heke deklerasyon bi raya delegeyan bihata pejirandin me ye der heqe CHP'e de ji doz vekira."

Baweriya dewlete bi weziren xwe ji nin e

Weziriya Kare Hundirin a Tirkiye­ye listeya karsazen ku "tekiliya wan bi PKK'e" re heye eşkere kir. Nave 193 karsazen kurd di listeye de cih digire. Di nav wan kesan de nave Wezire Xebate Ziya Ha lis ji cih digire. Ev liste ji nişan dide ku dewlet baweriya xwe bi t u miro­ven kurd nayne O wan her tim weki sOcdare n potansiyel dibine.

RQpel 3

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

A K i r-------------------, ı ı ı ı

: Nave 5 kesen ı l ku di xaçepirsa ı ı hejmara 44'an de

Qetliama Bucaye hate lanetkirin peyva veşari ' SALBORi N' ditine ü kaseta Nilüfer Akba l

"Miro" qezenc kirine:

ibrahim Halil Cıvış Etlik/Enqere

Ahmet Boran Güngören/Stenbol

izzet Eker Bayrampaşa/Stenbol

Mehdi Çelik iz m ir

Ferhat Can sert

1 ı ı ı ı ı

ı ı

~-------------------~

erdoren demokra-

Dtik bi ç.al~ki u da­xuyanıyen xwe

qetllama ku hezen dew­lete roja 21 ' e rezbere di Girtigeha Bucaye de pek anin lane t kirin. Pişti qetliame ji hinek qawi li ber xwe didan. Le bi hewldanen nuneren sa­ziyen demokratik roja 2S'e rezbere nüneren di­lan ı1 rayedaren Weziri­ya Dade li hev kirin u mafen insani yen dilan hatin qebulkirin. Rexis­tinen weki Komisyona AmadekiTina Konfede­rasyona Karmendan, Yekltiya Şaxen Menze­len Endazyar u Mima­ran yen li Enqereye, Yekltiya Tabiban, Ye­kitiya Eczavanan, Plat­forma Demokrasiye ya Enqereye, Komeleya Hi­quqvanen Nujen, Korne­teya Çande ya Pir Sultan Abdal, Eğit-Dere bi hev re daxuyaniyek ragihan­din u erişali ser giTtiyan protesto kirin u xwestin ku dawi li huyeren bi vi rengi be.

Komeleya Mafen Mi-

r-----------------------------------------, Xelata Xaçepirse

ı ı ı ı ı

Xaçepirsa me bixelat e. Di 15 rojan de çi bersiv

bigihijin me, em dinirxinin. Xelat bi riya pişke (kura) li 5 kesan

ten belavkirin.

ı ı

Tarihte KOrd ~; .. Surgunlerf : , .. - . ...... _. 1

Xelata hejmara 44'an;

kaseta Nllüfer Akbal

"Miro" ye.

Jerenot: Ji bo ku bersiva we

oo nirxandin, dive hOn "Peyva Veşari" di nava qutiyen li bin xaçepir~e

~.

~j ~-.. ..... ~~

"f~,.;,. .cv, ............ . . '>; .......

~.-;;ıı •• llıll"-.='-··~

PirtOka Gabar Çiyan

de binivisin O tevl adresa "Tarihte KOrt ı xwe ji me re bişinin . Sürgünleri"

L----------------------------------------

ı ı ı ı ı 1

rovan (lHD) roja 22'ye mehe bi daxuyaniyeke ev buyer pro testo kir. tHD ve rudane weki ni­şana rikdariya dewlete bi nav dike. Te gotin ku

bikişinin. Her wisa jl te xwestin ku zilın u zora li ser dilan dawi le be, tedawiya girtiyan di bin çavderiya Menzela Ta­biban de çebibe u kesen

yaniyeke qetllam pro­testo kir. HADEP te de wiha dibeje: "Ev dime­nen hovane didin zanin ku he jl rejima 12'ye rez­bere (cunta) li ser kar e."

Hizin dewleti bi qetliamin wiha dixwazin çavi mirovan bitirsinin.

hezen dewlete bi awaye­ki hovane eriş birine ser dllaı:ı u nehiştine ku doktor dilan tedawi bi­kin. 1HD dixwaze We­ziriya Kare Hundir1n deste xwe ji girtigehan

ji qetliame berpirs ben darizandin. Disa te xwestin ku re li her le­kolina komisyoneke ji nın, Baro a. ÇHD'e pek hati, vebe.

HADEP'e ji bi daxu-

Di daxuyaniya HA­DEP'e de te xwestin ku kesen mafparez u hi­quqzan ji bo guherinen bingehin di sistema ida­ri u hiquqi ya girtigehan de xebate bikin.

Partiya Sosyalist a Yekbuyi (BSP) van eri­şan wekl kirinen bi planki.ri dinirxine. Li go­ri BSP'e dewlet dixwaze civake militari­ze bike u bi çavsoriye mirovan bitirsine. BSP dixwaze ku hemu rnirov li hemberi huyeren bi vi rengi denge xwe bilind b iki n.

Partiya Guherin u Demokrasiye (DOP) ji bi daxuyaniyeke qetliame protesto dike. Te de dide nişan ku rejim li hemberi tekoşina ked­karan u şere azadiye ye gele kurd diheje. Li gori DDP' e heta şere kiret berdewam bike we huy­eren bi vi rengi ·biqewimin, lewre ji pewist e dewlet bi deste aştiye ku gele kurd direj kiriye bigire.

Qetliam li gelek deran bi çalakiyen cur bi cur te protestokirin u li hinek girtigehan gir­tiyan ji bo protestoyen dest bi greven birçibılne kirin.

Navenda NU.çeyan

Xfi EPIRSfi BIXELfiT 46

Afirln •

PEYVA VE$ARI i .. ı.-----------------------------~~-~~-~-~~1 ~----------------------------------------------------------~

WELATE ME 1 Kewç6r 1995

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

D i p L o M A s i

Li Hindistane sazUmana demokrasiye rUneniştiye Di sala 1947'an d e Hindistan xw e ji b in deste dagirkeriy e azad k i r u d ewleta xwe ya serbixw e ava kir. Çiqas gel dilşa bu ji, b i cudabuna Paki stan ji Hindistan&, dem ek e nu ya kul u k ederan dest pe k i r. Heta i ro b i mily­onan mirov hatine kuştin u sazu­m aneke demokratik di Hindistan& de c ihe xw e negirtiye.

Dlroka Hindistane ya cudakirine di sala 1947'an baş

hatiye nasin: Hema pişti serxwebuna welet veqetina misilman u hinduyan hate ber deri. Seroke Partiya Ysıamı ku bi esle xwe ji Pakistane

bu, reberen tevgera serxwebune Gandi ı1

Nehrı1 re şerte veqetina Pakistan u Hindistane danibu. Seroken tevgere nedixwestin tişteki wisa pek were, ji ber ku veqetlna misilman ı1

hinduyan bi xwe re gelek problemen civaki ı1 abori dianin.

Heta e w peşniyaz

dikin ku di dewsa Nehrı1 de Seroke Partiya İslami Jinnah bibe s~rokwezire yekemin, le Jinnah ve yeke ji nape­jirine. Lewma ji di sala 1947'an de li ser xaka Hindistane du dewleten cüda pekten; Hindistan ı1 Pakistan. Bi ve yeke re dlroka şer ı1 pevçünen di navbera netewe ı1

olan de dest pe kir. Ze­deyi 12 miyon Insan koçber büne, zedeyi mil­yoneki hatine kuştin. Ji­nen ku bi deh hezaran

hatine revandin, bi na­musa wan hatiye leyls­tin ı1 hatine kuştin, me­seleyeke kur e u le heta niha jl veşarti maye. Bindikahiyen vi welati ji mafstandine pir dur in. Herwiha iro jl dewleta Hindistane li herema Keşmire mafen mirovan dide bin piyan.

Di sa la 1947'an de Hindistan xwe ji bin des­te dagirkeriye azad kir Cı dewleta xwe ya serbix­we. Çiqas gel dilşa bCı jl, bi cudabüna Pakistan ji Hindistane, demeke nu ya kul ı1 kederan dest pe kir. Heta iro bi rnilyonan mirov hatine kuştin ı1 sazümaneke demokratik di Hindistane de cihe xwe negirtiye. Ev 49 sal in ku Nehru di zagonen Hindistane de nivisand ku dive her hindikahi li Hindistane bigihije ma­fen xwe. Le dewleta

Serokwe~ire Hindistan& P. V. Narasimha Rao (li aliye çepe). Her ç iqas li s e r' navi 'demokrasiyi ka r bike ji, teri u pevçurı ri nadin demokrasiyi .

Hindistane iro ji her de­me zedetir ketiye deme­ke dijwar u gele kemhej­mar ji mafen xwe dür in.

Her roj li Keşmire ne­zıki 500 h eza ri h eta 900 hezari leşker Cı polis gel kontrol dikin. Bejare Sri­nagar peşi ji bo xweşi u spehiya xwe bi nav ı1 deng bu. İro büye kamp ı1 garnizona leşkeri. Her 20 metreyi leşkerek u ci­he kontrole, her pend metre mewziyen leşkeri ku te de xwe ji bo şer arnade kirine, hene. Her­wiha li Pencabe ji peşi leşkeriye her tişt xiste bin deste xwe ı1 hi heza­ran mirov kirin girtige­han, niha ji dozen siyasi dest pe kirine. Tene li der ı1 doren Keşmire di van demen dawin de ne­ziki 30 hezar mifov hati­Ii e kiştin u weJd her dewletek ku ne azad be, li ve dere ji hingavtin he­ye. Dewleta Hindistane we inkar dike u dixwaze li ve dere hilbijartine çe­bike. Le ev hilbijartin ji dixwaze mijaren esasi ı1 pewist bincil bike. Arteşa Hindistane bi

roj ı1 evaran, h~ta nive şeve dikeve malan, dest diaveje jinan, zer ı1 he­buna wan talan dike. Li ser kolanan dikevin ser dile mirovan u wan di­kutin. Li Keşmire nezlli 5 milyon keşmiri dijin, le mafe wan ye siruşti nin e. Ev niha penc sal in ku li ve dere şer dom dike. Dewlet car caran ceyra­ne, telefon, an ji ave di­bire.

Komen islamı jl miro­van wiha hesantir dika­rin organize b"ikin .u li. diji neheqiya dewlete

S iyaset vans Hind ist a ni M. Gancfi he r t im d ixwest ku mese la bi riya aftiyi çareser bibin.

mirov diçin li gel wan kar dikin. Xwepeşdane wiha mezin çedibin ku jiyana we hererne radi­westine. Gele Keşm1re ketiye nav zilm ı1 koteki­ya dewleta Hindistane u rexistinen fundamenta­list en islami. Her dem di rewşen wiha de gel dieşe ı1 qurbanan dide. Di sala 1947' an de bi da­mezirandina Hindistane Nehru di zagona binge­hin benda 370'yan de, soz dabü hernil gelen bindest ku mafen wan u otonomiye bide wan. Le heta niha ev tene li ser kaxez hatiye qebulkirin u di rastiye de tiştek nin e.

Diroknaseki hindi di · sedsala 12' an de digot: "Mirov ne bi arteşe, mi­rov bi evine dikare miro­ven Keşmire qezenc bi­ke." U seroke Hindistan Rao belki ji bir kiriye ku ~i diroknasi <;i gotiye.

·He ta daxwazert Gandi yen aştixwaz zu hatin

jibirkirin. Ku dewleta Hindistan

siyaseta xwe li Keşmire neguherine, Keşmir ve bibe weki Afganistane. Neteweperesti u nijad­peresti li Keşmire xurtir dibin. Ev peşveçün ne ji bo Keşmir u ne ji bo Hindistane tişteki baş e. Dewleteke mezin wek­Hindistane pirdengiya gel, çand u olan diviya bi~uya minakeke baş ji bo hemu dewleten ôhane.

Raman ı1 felsefeya Gandi bi teori çiqas rast be jl, her ewqas zaroken Wl lrO li diji ve ramane kar dikin . Hindistan ketiye nav pirsgireken pir mezin. Heke r~yedaren vi welat! nax­wazin di peşeroje de bi teqinel<e pir mezin re rı1 bi rii biminin, dive df demeke kin de li gori seretayen demokrasiye karbikin.

i.K. 1 Bdiİcsel

Parastina dewleta Tirkiyeye her roj, ji bo dewleta

Amerikaye dijwartir dibe. Di wan salen dawin de li Senato O Kongreya Amerikaye bi eşkere li ser rewşa Tirkiyeye ya xedar, Ihlalkirina mafen miravan O pirsa kurdan gotObelan dest pe kirine.

• ! Politikayen Rojavahiyan d.igutıerin . · . - ~ daxwazen we bi cih tıtne ... (llhan-Kızı~llan, Wa~hington D.C 1995). Çiqa~ stratejiyery .. i . dewleta Amerikaye bi zanisti

Pişti' işgala Kurdistana BaşOr rOmetdariya dewleta Tirkiyeye pir ket. Di Kongreya Amerikaye de bi eşkere li ser qirkirina dewleta tirk li dijt gele kurd te axaftin. (John Porter, 22.3.1995'an, di axaftina xwe ya Kongreye de) NOnere Kongraya Arnerikaya D. Amato (komar-

van) dibeje ku Tirkiye ketiye deste komeke qatil.

Her wiha rojnameyen Arnerikaya oot çetir li ser pirsa kurdan radiwestin. Rojnameyeke mezin di Amerikaye de The Los Angeles Times li ser lşxalkiri· na Kurdistana Başar wiha dinivisand: ''Mekina kujyar bi xwe re şer dike." New York Times di hejmara xwe ya 30.3.1995'an de dinivisine: "Tırkan rawestinin" O dixwaze ku PKK weki RAF (FKO) O IRA'ye were pejirandin O The

Washington Post di mejOya 20.3.1995'an de dinvisine: "Çaveki Tirkiyeye kor e" O dixwaze ku dewleta Arnerikaya O Tirkiye pirsa Kurdan çareser bikin, rady­oyen weki National Pacjfic Radio ku zedeyi 1 O milyon guhdarvanen we hene hevpeyvlnan bi kurdan re çedikin. Bi kurtasi mirov kare bibeje ku pirsa kurdan li ser rojeve ye.

Dewleta Tirkiyeye neziki 100 m iyon dolari her sal ji bo kare diplomasiye O pey-

WELATiME

wendiyan, li Arnerikaya bertile dide, da ku li ser pirsa kurdan neye axaftin. Le beguman ev strateji nameşe. Giraniya dawleta Tirkiyeye wekl dema şere sar nemaye. Tro dosten xwe li EwrOpa O Amerikaye bi mezinbOna komen islami yen radikal ditirsine. Tansu Çiller di avrela 1995'an de li Washingtone digot: " ... ku hOn (Amerika) pişta me negirin, kom.en islami yen fundaman­talist O radikal we zade O xur­tir bibin O Tirkiye edi nikare

ji hatibin amadekirin, rasti xwe didine xuyan ku pirsa kurdan O gele kurd nakevin nava ramyariya Amerikaye. Tro gele kurd O tekoşina wi di Rojhilata Navln de rastiyeke li ber çavan e: Beçareserkirina pirsa kurdan • ne aşti O azadi O ne ji peşveçOna civaki, ramyari O abori li hemO Rojhilata Navlna gengaz e. Ev rasti ji, bandora xwe li ser EwrOpa O Arnerikaya diMie.

DARAAZADi

_..s

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

s E R B 1

FAL BERRH (21 Adar - 20 Rvrcl) J.. Hinek kes ji bo ku kM we vala bi~n. bi we re hevalliye dikin. Peşiyen me gotine: "Bi dev dixwe, bi rü fedi dike."

Bes ew kesen ku li derdora we diçin O ten, qet fedi ji nakin. Oive hün wan kesan O hevalen ji dil, ji hev derinin.

GR (11 Rvrcl- 21 Gulan)

~ HOn, ji guherinö dilirsin. U geri lelsefeya we "Diya lirso· nekan nagiri", le bey! guherlne di civake de bipeşketin

çenabe. Heybere ku xwe neperisine, dixurife O tu tişt nlkare wi/e ji hilweşine xelas bike.

dwi (22 Gulan- 21 PufPcr) H Di van rojan de we desı bi kareki nO kiriye. Heke hün li ber xwe bidin, riya serkeftine li ber we vekiri ye. Le ser­

sariya we li ber serketline astenga heri mezin e, hineki sere xwe li ser bOyaran bieşinin .

HEVJRI. (22 Pu,pcr - 23 Tirmch) M Dinya ne roj ü danek e, divö mirov bi tevdir be. Bes dille· nikiya we hin caran dike ku hOn ve qeydeye ji bir bikin.

Bi taybeli van rojan, dive hün hepere neminin, li peşiya we riya nex­weşxaneye dixuye.

ŞER (24 Tirmch - 23 Gclawcj)

~ Dema xelk hineki pesna we dide, hOn xwe winda dikin. Edi çaven we tişteki nabinin. Bav O kalan me gotine:

"Çekiro bixwe kiro, xerakiro bi xwe kiro." Lewre dive hOn xwe z~e bernedin, da ku hO n nekevin rewşen xerab.

SIMBil (24 Gclawej - 23 Rczbcr)

~ HOn peşi mlrovan bi rexneyön hOrbin din O har dikin, lô dema bar dikeve ser mile we, hOn ji alikariye ji narevin.

Ew tişt dile hevalen we xweş dike, le hin kes rewşa we dişibinin goti­na,"Berf diçe, erd dimine." Lewma ew guh nadin rexneyen we.

MEZiH (24 Rczbcr- 23 Hcw~er) n Di jiyana we de hevkeşeyek nin e. Lewma hOn hin ca­ran dibin neçir, hin caran j1 neçirvan. Bi rasti ji hin ca­

ran, dive mirov xwe ji we bipar€ıze. Hevaltiya bi we re heta dereka xweş e. Ev dişibe gotina "Kefa bOke, hata sOke."

DÜPI$H (24 Hcw~er - 22 Scrmawcz)

·~ Gotina "Gelo ezo, bi desınıala gul gevezo•, rewşa we di· yar dike. Dema hOn timtelen xwe diguherinin, hOn ji ~~

xwe nas nakin. Her çiqas piranlya hevalen we bi ve guherine bixapin ji, hinek bi riya ku we deşifre blkin hesiyane.

HEVAN (23 Scrmawcz - 21 Bcrfanbar)

~ Hin caran, hOn bi tavgerinim xwe, gotina "Benişte xwe, çOye bi netika xwe ve daniye", tinin bi ra mirov. Peşi hOn

dile mirovan diMtin, pişt re hOn poşman dibin. Oema ev tişt dikevin ser hev, Mı mirov ji niyeta we dikevin guman6.

KARIK (22 Bcrfanbar- 20 Rcbcndan) 1fi/t HOn p I<Amasiy&ı xelld! istifade dikin O wan ji ""e re di· kin pir, ji bo ku xwe bigihi nin mebesta xwe. Hin caran ji

we te ku hOn "Bi gur re bixwin, bi xwedi re şine bikin." He ku tu kes bi ve tewra we nehesiyane, dev je berdin.

DEWliH (21 Rcbcndan - 11 Rc,cmi)

·~ Bi we p xuya ye ku hewce bi guherineke berlireh O rlhve­dayl heye. U3 hün hevi dikin ku "Av riya xwe bibine." He­

ka hOn guh nedin hevalen xwe O dev ji ve stratejiya xwe ya çewt ôemedin, we behn bikeve ave.

MASi (20 Rc,cmi - 20 Adar)

~ HOn hin caran li hemberi heqaretan ji qet xwe tevnadin. Rast e, dil€ı fi reh zO pir nabe, le gelo diltirehiye ji je re si­

norek n1n e? Heta kenge hOne li hemben zilma neyaran b€ıdeng bi­minin. Jiyana wisa heta hetaye be, çi je te?

ACıpel 6

X w E - M i z A H

Meletiya Keşe Eziz eşe Eziz, keşeye gunde Qilite bıl.

irove sternkar Ci di mijara ali de gelek renc u tade dida gundiyan. Rojek gundi giş civinek çedikin u biryar digirin ku sibe biçin gunde Hemedi ye nik şex, bibine misliman da ji zilma Keşe Eziz rizgar bibin. E, di her civake de sixur hene. Di we civine de ji Sıxure Keşe Eziz hebu, diçe je re bfıyere rave dike. Keşe dibeje:" Giha Xwede, güıa min, ev tiştek hesane."

Dotira roje bi spede re Keşe Eziz li hespe xwe siwar dibe Cı diçe Hemeeliye nik şex. Ji şex re dibeje: "Qurban, ez ha time li ber deste te ku bibim rnisliman.

Her teref bOye teşt!

K ure male yeki eraqvexw­er e. Rojeke şuşeyeke

eraqe ji xwe re dikire u diçe male, li ber xwe datine da eraqa xwe vexwe. Di ya wl jl arvan moxil dikir. Gava ku kurik vedixwe, di ya wl je dipirse: "Kure min ew çiye tu vedixwl?" Kurik dibeje: ''Dermane sereşe ye da ye."

Dayika wl jl dibeje: "Bi Xwede sere dayika te ji gelek dieşe, ka hinekl bide dayika xwe ji kure min." Kurik ji daxwaza dayika xwe naşikine O. piyaleyeke ji eraqa ziwa dadigire ı1 dide dayika xwe. Dayik ji çave xwe digire ı1 eraqa ziwa bi ser xwe de dike. pişti neh-deh deqiqeyan sere dayike di gere O. mmcila xwe tije arvan dike O. li na va ode diçe ı1 te. Teşta w~ li rexeki elimine ı1 ew li rexeki arvane xwe moxil dike. Kurilc dibine ku di ya wl çi

i gundeld Ezexe .ku li

L ser bajare Şemexe ye, meleyek hebıl ye.

Rojeke mamosteye gund te cem wl ı1 ji xwe re dipeyivin Ma.moste ji, yeki nijadper­este tirk e. Dema diaxivin, mijar te ser ziman.

Mamoste dibeje :"zimanek bi nave kurruli dinyaye tune ye. Ev zimane hıln pe dipeyivin, tevlihe­viya tirkl, farisi u ereb1 ye"

M ele ji yekl j1r bu ye u ji mamoste re dibeje: "Esil

WEI..ATE ME

Pir kefa şex bi Keşe ıl ji bir­yara wl re te. Misinek dide dest u odeya ku te de bihewire, şani dike ı1 dibe­je:"Çend rojan mevane min bimine, em ji xwe re gale gal bikin. Jixwe tu her tişti dizani." Keşe Eziz diçe oda xwe, neziki nivro, Qiliti giş,

tevi pirek u zaren xwe tene Hemedi ye, nik şex dibin rnisliman. Dotira roje redan ji şex dixwazin ku vegerin Qilite ı1 ji bo hini perestiya ola 1slam1 bibin, rneleyekl jir ı1 zana dixwezin. şex bang1 Eziz dike dibeje: "Ji te çetir, jir ı1 zanatir run e. Ji te re şaşik u cibe, ji 'iro pe ve tu meleye Qilite yi."

Mele Eziz s pas dike, deste şex maç dike, le Qilti

sosret bi rnale de aniye. Gazi diya xwe dike u ''Y ade, ma tu çi diki, teşta te wa li dera hane ye, te hundir tev di arvan de hişY', dibeje. Diya w1 ji wiha le vedigirine: "Denge xwe neke kure min, her teref ji di ya te re bOy e teşt" ...

Esalet O Weselat. ..

Rojeke ji rojan gerila dadikevin nava gundekl

ı1 diçin mala mele. N ane xwe dixwin, çaya xwe vedixwin, wexte razane te, şervan vedikevin. Sibehe zfi mele radibe ku biçe mizgefte. Le dinere ku cem­seyen leşkeran ber bi gund ve ten. Mele dikeve taye. Dibeje "Ez çawa bi.kim, çilo bi.kim?" Heta ku here male, we leşker te kevin nava gund, ger nere male ji, we şervan di mala wl de bene girtin. Ji nişkav ve li xwe

Dir U ler tirki tune ye. Binere! Sosyploji, psikoloji, ekonomı, enflasyon u hemu ye loji pe ve ne, ji zimane ewrılpi hatine. İsim, mana, mektUp, mekteb, teslim u hwd. ji, ji erebi ten. Serseri, serxweş, çerçeve, dilovan, dfubin ı1 hwd. ji, ji kurili u farisi ten."

Mamoste dibeje: " Ev çawa dibe, tu zimani tirkiji hole radiki?"

Mele dibeje: "Bi rasti wiha ye. ·Biniher, li ser ve

şaşmayi diminin. Sed caran li hatina xwe poşman dibin. Li vegere Mele EZız ji wan re dibeje:

"Geli Qilitino, ger hun misliman in, ez Mele Eziz im ı1 hun mesihi ne, ez Keşe EZız im. Year hun zanin, we di ve mistirnan bin fi we dive ji erne giş mesihi bin, biryara we ye."

Gundt dibejin: "Ji bo ku em ji zilma te xelas bin bfine misliman. Ma çi işe te bi mislimaniye heye? Madem xelasiya me ji deste te nin e, erne li ser ola bav fi kalen xwe birninin. Em mesihl ne, tu jl keşeye me yi."

İ. OMERİ

ha yil dibe ı1 deste xwe diaveje mikrofona mizgefte, hang dike: "Eselat fi wese­lat, de rabe xorte welat. Weleh leşkere TC' e hat."

Vin ... Vin ...

Rojeke yekl ton ji Elehe bi trene diçe Amede. Gava

ku li kompartimane rıldine, meşek bi dora wl dikeve ı1 wl geleki ziver dike. Ye ton dike nake meş dev je bemade. Çima careke keyse li meşe nayene a meşe nagire.

Pişti ku meşe digire, we di nav mista xwe de dişidine, deve xwe dibe ser deste xwe u ji m€şe re "Vin ... vin ... , veca xwaş a hii ... , de wilo xwaş a?" dibe­je ı1 pace vedike, meşe berdide derve O. paşe "De veca tu ji peya wera heya Amed~, ji bo tu zanibi vin vin çawa ye", dibeje.

AMADEKAR: ARGEŞAZA~

erebey~ çi dinivise? (we dem~ erebeyek resınl li cem wan e.)

Mamoste dibeje: "Resınl Hizmete Mahsustur."

Mele le vedigenne: Ev nivis hemıl bi erebi ye, di nava we nivise de, "tur" tene bi tirki ye. Zimane we tene, "dir" o. ''ler" in. Htin dir O. ler, bi dO. devorka dixin O. hOn ji v1 zimani re dibejin ev tirki ye."

ÇIYAMAZİ

1 Kewçer 1995

:

•

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

r D i R o K Gringl siyasi u mejuy Şerefname bo xebatl istay geli kurd (2)

Şerefxani Bedlisi ke ye? Lew serdeme da ke şereki berde­wam le newan herdu dewleti Sefewi ü Osmani hebu, mirnişine kurdekan ke xakekeyanle newan em du zil­heze da bun tuşi agri em şer u pekdadane bun. Kurdakan hiç berjewendiyan lem cenge da nebur hezişyan nedekird tekelawi bin belam siyaseti herddu la buwari be layeni neheştabuwe.

Edi her weku Şerefxan

bornan degeretewe debuwaye le newan neman u hiway deselat we dest girtnewe hel­westek helbjeren.

Mlr Şerefxaru BedliSı le gundi Grihradi nizik şart Qum le

sali 25.2.1543le dayik buwe bawuki new1 Şemsuldm Xan buwe, le salani 1509-1576, le Bedlls le layen Osmaniyekanewe der kirawen naçar buwe rubikate lay Sefewiyekan ke ew deme penagaw tar­dugey ew kurdan e bu ke le dest Osmaniyekan hele­haten.

Lew serdeme da ke şereki berdewam le newan herdu dewleti Sefewi fı Osmani hebu, mimişine kurdekan ke xakekeyan le newan em du zilheze da bun tuşi agri em şer u pekdadane bun. Kurdekan hiç berjewendiyan lem cenge da nebur hezişyan nedekird tekelawi bin belarn siyaseti herddu la buwari be layeni neheştabuwe. ~di her weku Şerefxan bornan degeretewe debuwaye le newanneman u hlway deselat we dest girtnewe helwestek helbjeren.

1 Kewç6r 1995

Şerefxani Bedlisi Weney Aşubi

Mir Şemsedin Xan le layen Tehmasbi Yekemewe Şay Sefewiyewe peşwazi le ekre Cı pley xani pe debexşe her le ber hayeki siyasi Mir Şemsecün heldeste be henani kijeki Sefewi ke kiji Emirxani Muslo ke yekekbuwe ke mezinekani sefewlu le hernan ka~ da Azeri fı şieeşbuwe. Amanci Mir Şemsedin lem jin hanine. Ewe buwe hal u merceki baş bo xoy~ bireXşeneı e' :­jiyaru penaben p!ştU piştiwan peyda kat O bitawane mlmişmekey le desti Osmaniyekan rizgar bikat. Her weha Sefewiye kaniş le hernan kat da wistuyane le regey jin u jm xwastin binemaley kurdekan be xoyanewe gire biden mimişinekeyan bixene je desti qelemrewl dewleti Sefewi.

Lered Şerefxani Bedlist ke weku kun min gewre (Umeray Uzam) Le layen Şay Sefewi (Tehmasbi Yekemewe) temaşa krawe boye le der barey

şahetiyewe le gel mir zade fı şahzadekan helsu kewti kirduwe, le temeni nuh (9) sali da le gel ewan perwerde kirawe. Le gel ew mindalane bewan nedrawin tekeli komel bi bin.

Lere da be wardi fen zanisti ayini fı hunen swarçaki fı tirendaz'i fı çewgan fı yasay bekarhe­naru çek o hunen wene kirdin .... Hitir bo mawey se sal mawetewe care .• Hozekey rojek be rekkewtin le gel Şah Tehmasb, Şerefxanyan le temeni 12 sali be piley mir helbjerdiran hew rojewe çendln erki bereuberayeti 6. sipayi pe rasperira Şere­fxan hernan regay bawki girtiwe u kiçi xali hena, ke Xali (Mukemedbeg) · hakimi Hemedan buwe. Sali 1576 katek Şah.İsmaili duwem le Gezwln deselat degrete dest. Şerefxan piley m.irimirani pe dedre • le leyan şah we debete berpirsyari iş u kani kur­dan weku le serewe has kirawe.

Paş mirdini Şah Tehmasb,le newan çek­girekan da şer ı1 puan geran fı yektir golkirdev peredesene le newan destelatdarani fermanre­wa. Şerefxan buwe hoy cegey Ereyi fı narezayi be hoy ew serkewtinane ke be desti hena bu. salarani tawaru şah le destelat xis­tiyan xiste pali u bo ewey · · le nawi berin, le encam da bo mawey salek fı seh mang kira be hakimi Nixçu~an. Le sali 1578, le gel niZıkey 400 kes ger­ayewe bo Bedlis fı mireyeti nawçekey pe drayewe. Şerefxan le ternem 53 sali da wazi le deselat henan xoy bo nusini şahkarekey arnade kir d. Roji sali mirdini diyar niye, belarn yekek le nasekan sali mirdini, sali 1603-1604'1 danawe.

Kokirdinewe u Nuslni FADlLAHMED

Werger bo latinl kurdi DIL ER

- · . -. Yen beri,~e çi, : : :,;·.~~~~~ }~~i.l]i_yisanc1!!».? ~ ..

Ji diroka rojnamegeriya kurdi

Nivisek ji hejmara 7. a Kovara Ronahi MejO: 1942, 1 'e kewçere

Dojeha Stall~grade

Tu kesi dojeh ne dltiye, heke c!Tti be ji kes je venegeriyaye Cı ji me

re ne gotiye ew kana agir çilon e. Le dibejin ko ew çaleke kur e, agir te de agiri dikeline O di ser we re pirek heye, xelk di we pirere derbas dibin O yen gunehkar wexte je diborin, pir diqeleşe O gunehkaren reben dikevin nav wi agire ko agiri ji dişewitine.

Li gora vi wesfı Stalingrad iro dojeha ve dine ye. Ev bOye qedere meheke ko eleman gihaştine kOçe O kolanen bajer O şere Orisan di xani O avahiyen bajer de dikin.

Carina danezanen rOsi O elemani dibejin: me du xani bi ·ş on de vegerandine, an me ji nO ve du xanl zemt kirine.

Ma ev iş çawan çedibit O Oris rexma ko dijmin ketiye hOndire bajer Cı di h in avahiyan de ji bi ci h buye çawan terka bajer nadin? Ji ber ko Oris meren qenc in O dile wan bi eviniya welet O miliyete hiltaveje O şe re xwe ji bi awaye ko erne niho bibejin dikin.

Elemanan pişti ko xaniki kiçik xisti bO desten xwe, je berda bO ser avahike mezin; avahike se tebeq. Eleman bi erişa xwe a peşin keti bO n tebeqa avahiye a peşin. Oris ji we tebeqe kişiyan, an te de hatine . kuştin; bei ko tebeqen din ji dest bidin. Avahiye zerzeminek ji hebO. Bireki eskere Oris xwe te de veşarti bQ. Eskeren zerz~mine,li jer de be_rda. bO tebeqa peşin O şer~ elem­anan dikir. Herçi Grisen ko di tebeqa didiwan de bO n wan ji bi werisan xwe dahelande tebeqa peşin .a li pencereyen we tebeqe sekinin o pişti ko çendeke wan hatine kuştin pencereyak ket desten Orisan. Orisen mayin tev de O pey hev bi werisan dadiketin we pencereye, te re derbas dibOn O radihiştin elem­anan. Qedere saeteke Oris O elem­anan di ode o liwanen avahiye de bi ker O şejderman li hev dan. Eleman şlkestin heye ko tev de di wi xani de mirin O avahi ji nO ve O bi temami ket desten Orisan.

Ev e şere meran; şere meren qenc.

CELADET BEDIRXAN

Rüpel 7

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

H E V p Berpirsi '(NDK le başurl Kurdistan Dr. Sirwaın bo Welate Me diwa u witi :

Demanewe xebati xoman tikel be xebati ba ur bikeyin Le ber ewe ıeme

be palpişti l:tKK em erke pirıl)ze­man xistote1 peş xo bo encaclani ew yeketiyEt.

etwanin be

D kurti bornan run bikenewe

çon YNDK hate sazkirdin?

- Peşeki zor spasi ewe fı Rojnarney Welate Me dekern bo amadekirdini em çaw­pekewtine.

YNKkeneyan twaniwe ew bare gun­eawe biqozinewe fı deselateki ramyari, dimokrasi Kurdistani bihenine di.

E V V i N

Le layeki trişewe xebati beşi bakurl Kurdistan geyiştote q•l)n­axi rizgari niştimani, eımeş

lem beşey başür da pewist e le heman qoni!IX da bite ceh.

Erne ewey rasti be wek YNDK xoman saz kird. Kate ke bininam betalayiyeki siyasi mezin le başfın Kurdistan be di ekre u her weha le encarni ew herişaney ke dujmini dagirker bo ser nawçeke u le hernan kat da gir fı girifti siyasi fı abon u komelayetiyane ke em ro le Başfır da be di dekre her çenda hoy kangen mş heye. Eweş ew hizb fı rekxrawaney nawçeken wek PDKu

Le hernan ka ta arnane u wetekani geli Kurdiyan pişt gewe xist fı le penawi girfan pir kirdini, Serokani xoyan penayan birde her hawpeymaneti. Le gel rijeme dagir­kerekan wek rijerni faşist tirki. Le ber em nahem wariyey ke hasman kird erne wek YNDK ke pek haruyin le koroele xelkaneki be leyeni şaroşger hatine xo saz kirdin be palpişti Parti Krekarani Kurdistan bo pir kirdinewey ew kelene ke be di ekra. Her weha ew xelka­ney ke lem yeketiye da xo debinin, ew kesanen ke bawen

Be rpirsi YNDK le baturi Kurdistan Dr. Sirwan

Eme wek YNDK wek rikxra'wiki Kurdistan i xoman nasa:ın­duwe be cemaweri Kurdistan. lle ber eweş istrateji xoıman le w rüwangeyewe dariştuwe. Eme ewe egeyiınit ke ime bo yek girtnewey lhemü parçakan xebati xoman saz kir­duwe. Le bar eweşe imeı be piley yekern peywen~in11an le gel PKK kiird ü le heman a.~at da istrateji heır du laman yekıa ü xoman be tewawkeri' PKK dezanin le bat u ri Kurdistan.

RQpel 8

giştiyan heye be ser­bexoyi Kurdistan, le hernan kat da ew xelkanen ke baw­eriyan waye ke Kurdistan yek xake fı ciyawazi niye le newan her çuwar beşekey. Her weha bawen em yeketiye eweye, ke le duwaro­jeki nizik da, hem u rekxraw fı arte şorişgerekan

Xwepefdane k le batOri Kurdistan behari 1995/ Sulimani

WEI..AT~ ME

•

Kurdistan, le çuwar eewey fidrasyoneki fire hizbi Kurdistan! ko bikene we.

Çon geyiştine ew encameke em yeketiye dirust biken u be penawi çi da bu em yeketiye?

- Be rasti pernan waye ke le Kurdistan! Başfır da gelek Mli

ramyari u rekrawi şorişgen heye, her le islaı:niyewe ta komenist. Belarn lem qonaxe da ke qonaxi rizgan neteweyi ye erne be pewistman zani ke rekxraweki neteweyi Kurdistani lem beşey Kurdistan da billeninine di. Le hernan kat da wek palpiştek le gel PKK, le beşi bakurl Kurdistan, le katek da ke em ro bareke le bare bo pekhenani rekxraweki Kurdistani lem qonaxe da. Le ber ewe erne be palpişti PKK em erke pireze­rnan xiste peş xo bo eneamdani ew yeketiye. Le layeki trişewe xebati beşi bakun Kurdistan geyiştote qonaxi riz­gari niştimani, emeş lem beşey başur da pewiste le hernan qonax da bete ceh.

Lewey ke em ro le gerani cihaniş le hernan qonax da. Emeş wek ew gelane pewist e berew hernan arnane biroyn. Sud lew gorankariyane wergirin ke em ro ke le welatani Rojhelatı

1 Kewçer 1995

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

H E V p E V V i N

Emro le batüri Kurdistan geli eme le naw jiyaneweyeke çetin da deji.

Nawerast hatote xoman bikeynewe. Le be tewawkeri PKK Kurdistan t1 xebati kayewe, her weha ew gel eweş da zor kar- ezanin le başuri EwewekYNDK PKK bo rizgari t1 bar t1 doxey wek t1 man kirduwe bo nizik Kurdistan. kestan heye le azadi t1 serbexoyi witmanke le kirdinewey cemawer rizekani leşkra Kurdistan. Em roş le Kurdistan da be di le rizekani xoman da. Etwanin rU.ni azadiya geli başuri Kurdistan ekret. Le diwa rojeki nizik kenewe ke ew pey- Kurdistan? hukfunen fedrali

da be hiway eweyin wendiyey newan - Bele ewe bineren hatote kayewe her Aye tuwaniwtane ke radey gişti cemaw- ewe u PKK le çi xebati erne ye. çende ke esta be heze, .

heta ista binkeyeki eri şorişger le ruyekewe ye, aya Helbete hiç xebatiki belarn erne ewe pitewi cemaweri le rizekani xoman tenha peywendi şorişgeri be bexeban pişgiri dekeyin t1 be başuri Kurdistan bibinin. siyasiye yan ser- çekdan nagate kareki başi dezanın, binyat binen le bazişile gel da ye? encam, erne be pey we emeş beşdari em rizekani xotan da? çı peşbiniyektan tiwana, tiwaniwmane hukUınete ekeyin bo

heye bo beşekani tiri - Ziyatir erne le lem ruwewe hengawi binyatnani -Emewek Kurdistan? ruwangey neteweyi mezin biney. Belarn hukfuneteki

YNDKwa bo mawey we erwanine PKK, be care ew hiwaye. niye dimokrati tire hizbi mange xoman aşkra -Erne wek YNDK tayben t1 hemu part t1 ke erne be temayin. bo awedan t1 bujan-kirduwewek wek rekxraweki rekxrawekani tiri Belarn le dahatU.yeki duweyey Kurdistani rekxrawek. Le gel Kurdistani xoman Kurdistani. Erne wek nizik da çawerwani Başfu her weha eweş da le ruy çalakl nasanduwe be leweu peş witman ke, eweyin emeş şan be palpiştek bet bo u culanewey rekx- cemaweri Kurdistan. baweri erne be yeketi ·Şani leşkin azadiye xeban rizgari u ser-istini hengaweki mez- Le ber eweş istrateji neteweyi u serbexoyi geli Kurdistan bexoyi Kurdistan. in.man bo peşewe xomanlew Kurdistan heye, hawxebat bin. Her weha lew bir-nawe le ruy rekxistni ruwangeyewe diyare eweş rurie ke wayeyin ke le helbi-cemaweriyewe. dariştuwe. Erne ewe PKK raberi ew bizut- WekuYNDK jardini dalıatıl da le Belarn erne ewe egeyenet ke erne bo neweye ke em ro le peşbinitan çi ye bo Perlemani Kurdistan nageyene ke erne yek girtnewey hemu gişt beşekani dahatU le başilıi be jimareyeki zor payeyeki cemaweri parçekan xebati Kurdistan da heye. Kurdistan? endan;ı.ani eme be hezman heye le xoman saz kirduwe. Kewate erne le ruy bikewine new naw rizekani cemaw- Le ber eweşe erne be istrateciyetewe -Le layen peşbini- Perlernam Kurdistan. er le ber eweş piley yekem pey- xoman be beşek le man bo diwaroj le AMADEKAR pewistiman be kati wendiman le gel PKK PKK ezanin lew Kurdistani Başfu ewe DILER A5-SAD fire heye ta ku bit- kird u we le hernan ruweweyek ye ke, xebanxoman Le bargay YNDK wanin xoman le naw kat da istrateji her du hernameman heye ho tekel bikeyin le gel Başurl Kurdistan- ı dili cemawer da cey larnan yeke u xoman cemaweri Kurdistan. xebati geli bakuri Hewler ..

1 Kewçet' 1995 WE.LATI; ME Rılpel 9

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

s 1 V A s E T

Tirkiye bi çeken Ame ikaye kurdan di ku· e ojnameya Saint

D Louis Post, roja 7' e J.~ezbere li ser çe­ken ku Amedk.ı difiro­şe Tirkiyeye niviseke şiroveyi weşanc:t. Nivis li ~er n.ıve Jı~nnifer Washburn derketiye, em v e n i v1se 1 i kurdi werdigerinin u peşkeşi we dikin.

ye balafiren şer yen F-16 lı firokeyen kobra, super cobra, skorsky ü black hawk, gelek tank, zeri­poş ü topan bi kar tinin ji bo ku erişi ser gundi­yen kurd bikin. Li gori baweriya Tirkiyeye ev gundl piştgiriya hcza dijber a sereke, Partiya Ka r karen Kurdistan€ (PKK) dikin.

Roja 20' c tirm•c-hc pro­testovanen kurd li Capi­tol Hill'e dcst bi grcvcke birçibüne kirin, cv çalakl pişti 13 rojen g,erm en havine qcdiya. Armanca çalakdaran ev bü ku bale bikişlnin ser tekiliya di navbera Amerika u Tir­kiyeyc de. Zedetiri deh salan e ku Tirkıye bi çe­ken Amerikaye erişi ser gunden kurdan dike ü wan vala dikc. Ji beşda­ren livbaziyc Dara Azadi arınanca livbaziye wiha ani zimen: " Dewleten Yekbüyi yen Arnerikaye (OYA) bi hikümeta tirk re di peywcndiyen pir nezik de ye. Aı:nbüren leşker1 yen OYA' ye ji ali­ye dewleta tirk ve ji bo xerakirina gundan te bi­karanin. Ev ne tişteki nO. ye. OYA ve yekE: baş di­zane, le disa ji ç•ekan di­de ve dewlete."

Wek encama van eri­şan hikümeta tirk 2000 gund vala kirin u zedeti­ri 2 milyon insan ji cih lı ware v1an kirin. Ev gun­diyen beguneh heke ne­bin pıuezkaren dewlete ü li diji miroven xwe şer nekin, weki: "teroristen PKK'yl'' ten binavkirin ü dibin hedefa erişa dew­lete, heke alikariye bi dewlete re bikin, dibin hedefa potensiyeli ya partiya karkeran.

Dewleta tirk bi supercobrayen Arnerikaya operasyona li diji gundiyen kurd pek t inin.

Dewleta tirk eıişi ser gundiyen ku.rd d ike Di meha puşpere de

Weziriya Dewlete rapo­rek peşkeşi Kongreye kir, ew cara yekemin di­yar dike ku Tirkiye bi re­küpekl çeken Amerikaye di operasyanan d e bi kar ône. Te zanln ku di van operasyanan d e mafen mirovan te binpE!kirin. Li BaşOr~ Rojhilate Tirki.ye-

Mixabin r evebe ri ya Clinton guh neda agahi­yen ku di ra­pora weziri­ya dewleta Wl cih digi­rin ü hişt ku ev şer li ba­kure lraqe ji belav bibe. Di berbanga S'e ti rmehe de 3 hezar leşkeren tirk bakure Iraqe dagir kirin, bi mebesta p e k a nina operasyone­ke li ser bar­g e h e n PKK'e. Re-

aliye dem ü berfirehiye ve bisinor be ü miroven sivil ben parastin. Di 20'e adare de dcma Se­rokweL.'ir Tansu Çillere dagirkirineke 6 hefteyan ji bo tunekirina PKK'e

Li Başura Rojhilate Tirkiyeye bal­afiren şer yen F-16 u firokeyen kobra, super cobra, skorsky u black hawk, gelek tank, zeripoş u topan bi kar tinin ji bo ku erişi ser gundiyen kurd bikin. Li gori baw­eriya Tirkiyeye ev gundi piştgiriya heza dijber a sereke Partiya Karkare n Kurdistani (PKK) dikin.

pek ani, re­veberiye ameriki destgiriya we kir . Li gort Berdev­ke Qesra Spi Mi c hael McCurry, Serok Bill Clinton beri tşxa le bi Tansu Çille­re re peyivi­ye u gotiye ku Amerika be reberi ya hişk ya ku Tirkiye bi PKK'e re di­ke, fem di­kin O piştgi­riya w e di-kin.

veberi (Amerika) ji rex­neyan reviya ü b~ tene xwest ku operasyon ji

Ji bo Tirk.iyeye destü­ra Amerikaye pir pewist bu. Heke Amerika u he-

Di serhildanan de gelek zarok di bin paletin panziran de can dane.

valbenden din kare çav­deriye ye li Netewe.yen Yekbüyi hererne dikin, ji bo demeke nedane ra­westandin, hezen tirk ni­karibün tekevin baküre Iraqe. Lewre NY'e piştl Şere Kendave ji bo ku kurdan ji erişen Sedarn bipareze, qedexe ye .he­zen hewayi ku di ser he­re me re derbas bibin. Arnerikaya ku misyona NY' e pir xerab bi kar ani, ji bo avakirina 'here­ma ewledar' li ser nave parastina kurdan, re da 35 hezar leşkeren biyan ku tekevin hereme.

Ji sala 1984'an ku ope­rasyonen dewleta tirk li hemberi Partiya Karke­ren Kurdistane dest pe kirine bi vir ve, OYA bi çeken ku dide Tirk.iyeye alikariya gurblına şer di­ke. Amerikaye ji ve sale heta niha bi buhaye 6.3 milyar dolan çek firotina ve dewleta ku di bin deste leşkeran de ye ü li hemberi gele kurd erişe­ke teroristi ya beinsaf di­meşine. Di navbera salen 1987 u 1 991'1 de Tirk.iye­ye ji sed176'e çeken ku ji derve distlne, ji OYA'ye standine. Di navbera sa­len 1991 O. 1993'yan de şere tunekirina serhilda­nan berfirehtir büye, pe re rejeya binpek.irina ma­fe mirovan ji zede büye. Her wiha di eyni deme de rejaya çeken ku Tirki­ye ji Amerikaye disône ji buye~ %80.

Lobiya endusriya pa­reziye idia dike ku bi fi­rotina çekan li Amerika­ye ji mirovan re kar te peydekirin, le gelek çe­ken ku diçin Tirkiyeye ~ kise miroven ku bace di­din derten, ji ber ku Amerika li gori gelek peyman ü projeyan wan bepere d ide Tirkiyeye.

ROpel 10 WELAT~ ME

Ev zedetirt deh salan e ku Amerika bı buhaye 6 milyar dolart çek weki alikari dide hinek muş­teriyen xwe. Weki raye­dare İnstituya Politlkaye William Hartung ji dibe­je, her lekoltna dadyar a ku bandora firotina çe­kan li seraboriye hiJdide dest, dive bi ve rastiye dest pe bike; ji sisiya n yeke çeken ku d için der­ve ji baca amer1kiyan di­çin.

Dive Amerika ji çekan nede Tirkiyeye

Her çiqas di ware şan­clina çeken ji bo Tirkiyc­ye de zede astengi der­neketibin ji, di püşpera

çüyi de peşniyaza firoti­na bombeyen 493 CBU-87'ye di nava şaxe reve­ber debü sedema genge­şiyan. Ev bombeya ku Alliant Techsystems Ine. çekiriye, dikare 202 bombeyan li erdimeke bi firehiya stadyumeke bi­reşine ku her yek ji wan dibe 300 parçeyi. Di re­şemiye d e li cihe ku. ji ber mafe mirovan Tirki­ye be pirsiyarkirin, we bombeyen werankar bi dest xistin.

Sala çüyi Kongreye dayina ji sedi lO'ye 364.5 milyon dolare alikariya leşkeri bi şerte pekanina mafe mirovan ve gire da. Ev biryar li ser raporeke ku qala binpekirina ma­fen mirovan ü rista çe­ken Ameı:ikaye dike, ha­te girtin. Le Tirk.iyeye ev şert qebül nekir ü ev pe­re red kir. Baweriya Tir­kiyeye bi tekiliyen we leşken yen ku bi OYA' e re dimeşine heye, lewma reaksisyon bi vi rengi ni­şan dide. Niha amade­buna Kongreye ku di sa­la 1996'an de 320 milyon dolan alikariye bide Tir-

kiyeye, dide zanin ku ev tekili tera xwe xurt e.

Li aliye din, Almanya ji di nav de birek wela­ten Ewrupaye hemü ali­kariyen leşkeri ku didan Tirkiyeye ra westandin. Tirkiye dixwaze. bi Ew­rüpaye re Yekitiya Gum­rike ava bike, ew ji bi tesd'iqkirina hikümeten Ewrüpaye ve giredayi ye. Li vir biryara Alman­yay€ jt pir giring e. Niha dem ji bo Amerikaye ji musalt e ku beşdari bir­yara Almanyaye hibe ü hemü alikariya leşkert ku dide Tirkiyeye bibire. Ev tişt ,\'Ve derfet bide ra­ya navneteweyi ku zore li hikümeta Çillere bike, da ew ku dev ji şere li hemben kurdan berde ü li çareyen siyasi bigere. Li gori lepirsineke rojna­meya Milliyete %65 tir­kan çareseriya siyasi dixwazin. Kurden Tirki­yeye demeke direj ji he­mü mafen bingehin en politik, azadiya derbiri­ne, heta mafe bikaranina zimane z ikmaki bepar mane. Heta Tirk.iye dev ji zordestiya li ser hindi­kahiyan, kuştinen beda­rizandin, işkence ü bin­pekirina mafe derbirine bemede, dawili ve p~v­çfrne naye.

Demeke direj Ameri­kaye her weki rayedare­kiji van rojen dawin got, diyar kir ku çeken diçin Tirk.iyeye ji bo parastina peywendiyeke stratejik, bi hezeke sereke ya here­me re ye. Di demeke ku pevçUna etnik li Tirkiye­ye gur dibe u aştiya dhane tehdit dike de, çeken ku ji Tirkiyeye re diçin, mesajeke çewt didin hemt1 welaten ku le ev reng pevçlın heye.

WERGER: SAMi BERBANG

1 Kewçir 1995

' .

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

Peleka Peleke ji mija xewnan resayi Ez avatime ve perava .. bewicdan Odisyos im Dile min, ye ji kulrnek ariya sor bO di gemiye de ma Di riya min de bOn heft derya hivdeh peravan derewin weke rewrewka havine hette sinoran xençeri heftsed şiketten ooderi .. hettehezar pe ri lal bOm ji tirsa pelan ıe birinan daye min zirnan li ber her peravi min piyalek mey vexwar her qurtek ... şivek ji agir bO li hespe zimen diket De bibihize Zirnan we bide cirid€1 Merhaba i ST AN BUL ji nalinlın min xuya ye ez birindar im ji birinen min xuya ye ez kurd im xerib .. beçare .. aware dimeşim weke xunave xemgini ji rOye min diniqute Ki ye van xeman bide hev? Ki ye di xirecira kolanan te de nalina min bibihize? Merhaba iSTANBUL Di bine turike min de birinen Medi wek birOyan kom bOne moriken ji gerdenen bOken kuşti Çavşinken zarakan Basteqe Merdine weke roj­nameyen peçayi nalina rezen tiri weke helbesteka te de nivisiye tOtina Müşe .. bina barOda je difüre Ber0y€m Sipane ku bi Msiren Xece hatin şOştin laleyen deşta Sirüce

. 1 Kewçer 1995

A N D

guldestek ji mija sibeMn Agiri Di bine türike min de Firat digiri Merhaba iSTANBUL Dergehen te hesin in

ma dil ji? Diwaren te kevir in ma dil jl? De bibihize destana şewate: ji guliyen bOken me werisan çedikin .. biharan bi dar da dikin çip ... çip .. çip. xwin diniqute roj birind~r diçe ava Marheba lST AN BUL denge min nalina binefşa ye Sed hezar daren gwize di çaven min de şewitine

-

O di gewriya min de çolan ji striyen kulindore helbesta min birin dike li welate min Sed hezar ten ür vemirine esrnan Mriya şalülan kiriye Çiya çaven xwe li buhareka winda digerinin Dayik dergüş9n vala dihejinin ... hespe At~!la li wir dide ciride .. Dilana agir e i ST AN BUL sosin dişewitin guldesten Nergizan di desten evin­daran de dibin ari Marheba i ST AN BUL Kor e ye ku birina min nebine lal e ye ku birina min bibine O nebe­je aaax ker e ye ku axina min nebihize hov e ye ku li ber nalinen min dilana xwe ya din bike.

........... Ma qedera çiyaye min e, gunden

H E L

hilweşiyayi weke hebanan qetiyayi li ser milen xwe hilgire? ma qedera welate min e

B

nalinen wi li ber sinoran bilikumin? xewnen wi di zengara qeydan de birizi n? o heviyen wi weke çivikan di xefken vedayi de w erin kuştin .... ?

••••••• *

Weke çawa ez meye rodikim piyala xwe weke çawa ez gurze1< gol ji yara xwe re dihOnim weke çawa ez di nive şeveka bedeng de helbesteka evini diresim eze tıeviyen xwe ji di hemeza ~şero~ de bilorinim . eze nalinen xwe weke diken sibehe berdim bila r>ang li roja razayi bikin ezA ji tayen xewnen xwe bet'bangeke SPT bihünim weke şire xezalan pelen qewanan eze bi ser newalan de rokim da ku evindar di nav ronahiya helbesten min de avjeniye bikin. esrnan mişt bikim ji çivikan devli k en tenOran tev de vexinim biiOran tev de ji bin çenge xwe derxinim xençeran veşerim O deste xwe weke cliwaneke helbestan vekim bi be jim Merhaba i ST AN BUL

JAN DOST

WELATE ME

s T

AwıR Hekime Loqman O

şagirte wl

Rojeka Hekime Loqman O şagirte wi

rOniştine sohbete dikin. We gave nexweşek O lezimen wi dikevin hundir. Zike nexweş hatiye ber deve wi, dike biteqe.

Xwediye kese nexweş dibeje: "Mire min heviya me Xwede o tu yi. Min kir O nekir, nexweşiya vi cameri sax nebO."

Hekime Loqman der heqe nexweş de pirsi­nan dike. Pişt re radihi­je şiva xwe, li zike nexweş dixe. Her ku şive le dixe, pesna wi dide. Dibeje: "Tu miroveki wilo baş i. Tu egid i, tu merxas i. Tu ji malbateka heja yi, ta peşiyen te mirek in" o hwd. Çiqas Loqmane Hekim pesna wi dide O şive li zike werimi dixe, zik piç dibe. Her ku Hekim dibine werma w1 dadikeve, ew he behtir pesna wi dide O şive li zike wi dixe çend deqiqeyan ev kar wilo didome. Camere nexweş sipisax dibe, çaven xwe vedike. Behna wi te ber. Tu tişti wi namine.

Lezime marike nexweş O şagirte Hekim bi awayeki metelmayi le fericine.

Nexweş O xwedi, spas O duayen xwe ji Hekim re peşkeş dikin O riya mala xwe digirin.

Rojek ji rojan Hekim ne li mal e, şargirt bi tene ye. Dinere ku va ye disa nexweşeki ılk­bendek O hurmet O camerek ber bi mala wi tlın. Şagirt xerhatin€1 dide wan. ROdirl4\n, rewşa xwe ji şagirt re dibt\jin. Şagirt dib6je: 'Wete Hekim ne li mal e, heta s!W j1 nay6. Le ez jT ji ~ nexweşiy6 tAm dikim: Welhasil, şagirt m6rik6 nexweş li ser zike pişte direj dike. RadiMje şiva Hekim O dikeve ser qeltaxe ~rik. Dikeve ber pesna wi. Dibeje: "Tu egid i, tu çeleng i, tu leheng i." Her çiqas pesna merik te dayin he oohtir diwer­ime. Şagirt dibeje qey hindik pesna wi daye. Dibeje: "Ma li dinyaya keseki weki te heye?l" çare nake.

Hengi Hekime Loqman digihe şagirt, dinere ku merika

neqweş li ber teqine ye. Heke çend caren din pesna w1 were dayin, we zik biteqe. Hema, radiheje şiva xwe, bi hers li zike wl dixe o di ber re ji dibeje: "Hey ker kure kere, qey niha tu ji dibeji ez zilam im. Kes nizane tu ki yi, tu ji mala ke yi. Tu çawa derdikevi nav mirovan." Her çiqas dijminen xerab t€ıne kirin zik€ı wi piç dibe. Daw1 nexweş te ser xwe. Çaven xwe vedike. Dide pey xwediye xwe, diçin mal.

Şagirt qerem şikandi, li Hekim dinere. Newere sedema ferqiya di navbera van her du nexweşen zikwerimi de ji Hekim bipirse. He wi nepirsi hekim dibeje: -Lawo, ew nexweşe yekemin, kure camaran bO. Xwedi rOmet O x1ret bO. Bi fiMt bO. Çiqas min pesna w1 da, wi şerm dikir. Ji bo we zike wl piç bO. Le ewe iro, şirheram O kurtileki beredayi bO. Te pesna wi dida sere wi he oohtir mezin dibO. Ji cameriye f€ım nedikir. Ji wi re j1 dijmin pewist bOn.

Veca Komara Tirkiye ji nexweşe duyemin e. Her çiqas peşenge gele kurd dibeje: "Em bira ne. Me aştı dive. Em tevli hev bOne. Bi sala ye ku em bi hev re dijin." He behtir sere wi mezin dibe O Mş9n hov dibe ser mal O milke me tar O mar dike.

Jixwe di diroke de ji serdesten tirkan re qet rexne nehatine. Bi çavekizanyarilixwe nenerfne. nm o tim pesna xwe dane. Wan tim gotine: "Falan gel, an ji seroke falan komare pesna tirkan daye: TOI'istek te Tiı1<iyey6, rojnamey~n wan di cih de dinivisin: "George dibeje, tioo çiqas xweş e, miravAn tirk çiqas xwingerm O mevanperwer in" O hwd.

Em bibejin, nebejin, ji dar~ zor~ O hewldaneke xurt pe ve çare O mefer ji me re nin e. Dive em kurd ve yeke baş di sere xwe de bi cih bikin; Zordaren li hemberi me, ji zimane xweş, ji dostani O biratiye fem nakin. Heke em xurt bin, birati O wekheviya me ji we çebibe.

HESENZINAR

Allpel 11

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

Navf wl ev bu, hem ziravi k bı? hem ji tim li

ç A N D - WE J E ÇiROK

kelekıı telen sfnor bı?,

tıobedare pe:: ıl reşiye

ıl bom be ıllıejarf a eşrm bıl.

Telo li ser gireki bilind li Binxete runiştibu . Bere xwe bi aliye Bakur ve ki­

ribı1, denge wl tev li kina dile wl dibı1 ı1 diherikl:

Gula Omeriyan, Tölo - Rojeke eze .. Li bin çiyake üroeriyan n1-

nim ı1 eze bigrillım G hey big­rim, li ser tola xwe diramiya. Zarotiya windabGyl. Keriye peze ku ji xwe re birin. W e ça­xe biçılk bu. Dema bave Wl mir ı1 ew hişt şi vaneki biçılk li ber keriyeki beseri li ha wirdo­ra sinoreki bes eri. Bi rewşa

xwe razi dibı1 gava ku pexem­ber bi bira xwe tani ew ji di zarotiya xwe de şivan bu. Telo dest bi xwendine kir. Tim di xurcika kere wi de pirtiık he­bun u tim ji li h evi ya "CIB­RIL" eki bu ku nameyeke ji xwedaye mezin je re bine. Le carinan eşeke giran bi nava wl digirt ku gotina pexember di­hate bira wi "ez pexembere heri dawi me." Telo pirruk bi du pirtUke dixwend le ..

Ne CIBRİL hat, ne j1 ew hat bira X wedaye mezin ku name­yeke je re bi reke, weki xewne­ke te bira wi, qaçaxçiyan keri­yen pez derbasi Serxete diki­rin bi alikariya leşkeren sinor pişti ku dev ı1 heriken wan da­digirtin. Telo jl dibu delil ji qa­çaxçiyan re ji ber ku temene xwe tev de li dora sinor bihu­randibı1, bombe ji bin axe der­dixist weki tu kerengeki derx.l. Hedika pe dillst fı duv re di­xist kise xwe u diani male. We şeve xwe li ser sinor ji bir kir u keriye wi birçi mabfı. Bang li ınlha xwe ya "şiger" kir, mlhe herdu lingen xwe yen peşi di singa wi de çandin fı gepa nan ya dawin xwar. Di we kelike de leşkeran eriş kirin. ;Hema kuştin, xwina mihen Telo tev şivane biçük h~r du deste xwe li axe d ibu. Ax O. dile wi bi­Jci.rin. mina zime _0. qeôna wi li hev re diffui.yan, digiriyan. nav pez u esmanan belav bfı. - Rojeke eze.:. BO. xirecir·G. ew o. peze xwe bi U ser ve axe rfınim O. eze bi hev re reviyan bi ali "Amu de" kulma w~ -,b1 ser sere xwe de de. Pez ji gava ku birçi be u li b!derim. Eze giriki bikim ku bostaneke rast be tev de dike- tu cari mirov wilo negiriyane, ve xezin, rast wekşişa tivinge eze erd u esrnan bi hesren xwe fı bi dijwari ji hevdu belav di- bişom. be. Xwediye bostan ber bi re- Teloye biçük dilerizi di nav loye revyayt de hat u bang kir. lepen wan de, yeki ji wan got:

-Çi heye· ıawo çi hey e? - Em e wi bikujin. -Apo leşker hatin me, leş- E din le vegerand:

ker. - Erne wi sax bibin qereqo-Denge kalo li esrnaneki reş le, we kefa wan behtir be.

u tazi dillst: - Telo weki çelika çUkeki pe--W ey min di çiçiken diya riti a sar zimane wi direhll u

wan ...... be hest u deng u hiş ma bu. Ev benamfıs dev ji Li qereqole ken dest pe kir.

kilçikaniya xwe naqerin lawo. Mezine wan je re got eger Kulmoza leşkeran li wan der- tu karibe pez tevi bidi duv bün. Telo o. kO.çik o. ker u peze xwe bi dengeki, erne peze te wi tev de dan ber xwe a. vege- bi te din. Leşkeran peze wi tev randin bi ali Bakur de. Telo li li pezen din kirin dor hezar koma çirayen hfır u peketi yen mih t1 beran tevlihev bün: Merdine dineri u di ·nava xwe -Di ve sesed mihen te bi de diqiçqiçl. Terme kalo li dfı denge te ve ben. xwe hiştin, li ser sinor heft Xwin bi laşe Telo ve hat. heyşt mih li erde ger kirin, Bawer kir. Kurtane kera xwe

RQpel 12

şidand u li ber sere pez sekini. Desten xwe dan ber deve xwe u Nisebin u Qamişlo 'G. Merdin t1 Amude tev de bi denge wi re li hev ketin. Sesed m!h bi hev re bask bi wan ve şinhatin u firiyan ber bi Telo de. Çaven wl tiji hesir btı.n .. Sor bfı weki kulilka nisane. Leşker ji tev de mina mixan di ciherı xwe di bedeng man kellkeke. Le Telo bi tiq tiqa kene mezin~ wan re bi xwe şi yar bu u nas kir ku tu . dil di ber van cilen kesk de tu­ne ne. Yeki ji wan bi çeple wi girt O. bere wi bi Binxete ve kir:

-Get..seg oxli seg .. Telo ji sola xwe li şG.na xwe

hişt O. xwas beziya pexela Bin­xete. xwest ku bombayek wi ji hev perçewerçe bike u vene­gere. Dixwest her pariyek ji laşe wi bifire heleke. Le dax­waza wi bi cih nehat, bere xwe bi jor vekir u kelagiri qirik di­sat:

- Xwedeyo ... rojeke eze .. Hilkişim cem te u eze sere

te bixwina xwe bişom. Eze

herdu lingen te di nav hesren xwe yi germ de bihelim heta ku piçka qireje bi wan ve ne­mine, belki we çaxe tu bi me bihesi.

Pişn demeke poşman bu li ser van ramanen "gawiri". V e­geri ya mal. Dilov~ni ji Xwede xwest u her penc xwediyen pez ber bi Serx~te ve hilkişi­yan ji bo vegerandina pez.

Ji we roje de Telp mezin bfı. Gir u kinjipe -re mezin di­

bu. Kirase melfıliye çirand u

sing ta.ıl li dora sinare bebext bombe hildikirin u tirs diçand, helbest ji xwe re diristin. Li wan çalan distira heta ku radi­westiya dOv re kare xwe ber­dewam dikir u li jor dinen. Li çiyayen Omeriyan roj bi roj tişten mezin nas kirin.

Tiştin neyen gotin, le ten ru­tin.

Tu nabe ev sinor dewletan çekirine, dewlet ji arteş ı1 çek u qireqol in. Telo ji nişke ve xwe dit ku ji çarali ve laşe wi bi dewletan peçayi ye ı1 li her

ali ji bombe çandine bomben ku xelas nabin. Her bombek radikir deh dihatin çandin. Rojeke li qeleviska rGnişt sere xwe dani ser herdu çoken xwe u dest bi girin kir:

- Rojeke eze ... Heriya zivistana vi welate

bexwedi teve, di ruwe diya xwe bidim. Di havineke germ de eze keziyen we bi ser sere xwe de kur bikim

W erise kin u hersa wl direj bu heta gihlşt diya wi ya re­ben. Ya ku nema d izane be ça­wa di ve çola bexwedi re der­ketin u çawa ew aniye ser rG­we erdeke vala t1 bombekirl. Ere ... yabo.

Ma te tu cih nedit ku tu le bi cih bibie ji pevi vı sinare bombekiri u ve erda bena-

A ' mus ... Nema zantba be bere xwe

bide ke, Xwede yan de, yap jl bave ku sere xwe dani ji bo ku sere wi texe nav teqreqe. Nav G denge Telo belav bu. Tivin­gen Amenki difroşe, bombe u dlnamet, cil, çek, rutin, hesin, çaya hişk, heta bi salan jl dif­roşe. Telo filitibu ser sinoran. Tim li do ra xeta tirene bfı. Leş­ker tazi dikirin, dest ji xwendi· ne u şireten diya xwe berda. şeva wi ro bu roja wi j1 şev bfı. Dema roj diçu ava şad di­bu, rGgeş dibu, dibfı miroveki din, denge wi zelaltir dibG. Bave wi mir u çiroken Omeri­yan bi xwe re birin gore, le çend stranen xweş je re hiştin. Her şev li bin tava heyve u ro­ni ya sterkan li wan çiyan di­neri, bi du çaven ji agir fı seri­yeki dagirti:

- Rojeke eze .. Li keleka çiyake Omeriyan

n1nim G eze kevire heri mezin bi ser sere xwe de berdim, be­ra perçek ji vi seri sax nemine. Ere yade rojeke eze xwe u te, herduwan bikujim.

Xelk Ji bi .Tel o daketibG.n: - Tel o li tiş tek1 buha u me-

zin digere. · - Ew fı EZRAİL destebirak

in. - Gireki ji zer heye; Telo le

diger e. - Ku behna Telo diçe ·leşke­

ren sinor, leşker di cih de ji desthilanin dikevin, dilen wan di eşe.

Telo bu deweki ji agir eli şe­ven reş de diçirisi.

Xelk u leşker bi hev r~e je di­tirsiyan.

Tim bi rextan p eçayi bu, hewşa xwe kiribu gora tivin­gen Amerikl, geh bi bertilan, geh bi zirtan leşkeren Binxete ji mala xwe dfır dixistin. Le ve gave bu qal u behsa ronikirina sinor. Xwestin li seransere si­nar lempan deynin ji her ku xirecir zede buye. Nema qa­çaxçi tene diçin ı1 ten bi sed n xort u keçen şervan ji çebG.n. Behna şoreşeke belav dibu. Ji Telo re li hev hat, digot:

- Roja ceng hebe ew roj da­weta min e, roja beceng li hemher van küçikan derbas be

1 Kftçtr 1995

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

r

ç - J 1 y A

Civina komisyona çand O hunere ya PKDW'e çöbO ebaten Parlemento-xya Kurdistane ya li Derveyi W elet

PKDW, li gel siyasi di warfm çandi de j1 dime­şin. Yek ji van xebatan fi civina komisyona çand t1 huner adi roja 20.9.1995' an de bu.

Di civine d e Seroke Komisyone M.Emin Pen­ciwini, Berdevke Seroke Komisyone Şerndin, Ro­di Demirkapı u Ali Ma­tor hazir bun. Civin, li ser kar a bare derhasbu­yi ye meheke hate çeki­rin.

Karen ku ji aliye ko-

misyone ve hatine kirin evin:

Konferansa Diroka Kurdistan a Navnetewey li Lozane ha te çekirin.

Hefta filmen Sinema­ya Kurdi li Beriine hate çekirin.

Civina Korniteya Kare Huner ı1 Rewşenbiri çe­bu.

Li ser Kongreya Nete­weyi u Rewşa Başure Welet civinek li Berline bi rewşenblran re hate çekirin.

Di MED-TV'e de hev­peyvin hatiye çekirin.

Ji bo haziriya Festiva-

la Kurdistane bi nave Ehmede Xani, xebat ha­tiye kirin.

Komen folklore u or­kestira bi riya MED- TV'ye bername­yen xwe ji gel re peşkeş kiriye.

Komisyon, li ser xeba­ta peş ji rawestiya ı1 her­nameya xwe ya peş çe­kir. Li gori ve hin kar u bar hatin plankirin.

Kar u baren ku di ko­misyone de hatine pilan kirin ev in:

Ji bo Konferansa bi nave Ehmede Xani ya Çand u Huneri haziri te-

Panela zaravaya kurmanci

ne kirin. Konferans di rojen 23, 24, 25 Serma­weza 1995 an de li Beril­ne çedibe.

H aziriya Mihricana Govend t1 Muzika Kur­distane ya 1995' an ten e kirin.

Haziriya Konferansa Hı1nermenden Kurdista­ne hatiye çekirin. Di ci­vine de hate diyarkirin ku bi riya MED-TV, Roj­nameya W e la te Me u Özgür Politlkaye bang li hunermend ı1 rewşenbi­ren kurd be kirin.

Peşniyaz Q daxwaz:

Di Te meha kewçere de li Swede panelek li ser bikaranina zar­

avaya kurmanci te çekirin. Panel ji aliye Komeleya Kurd a Demokratik o Kultur1 li Stockholme te organizekirin.Di panele de gelek berpirsiyar O nOneren kovar O hin niviskar we li ser rastnivJs O pirs­gireken li ber yakbOyina ziman~ kurdi bipeyivin. Kes O saziyen ku

we .be~ civTnA bibin, ev in: NiviskarReşo Z'ilan, Ahmed • Huseyni, OF. Caladet Çeliker O nOneıtn saziy~n Roja NO, Armanc, Berbang, Çira, Dugir, Welate Me O TV'ya Med'e. Panelli kista Traff o di nav saeten 13.0Q-19.00 de we çebibin.

Serwisa Çanete

Ji aliye Komisyona Çand t1 Hunere, ve weki saziyen ça ndl ji aliye Konseya Birevebirine ı1 endamen komisyona çandi ve bene ziyaretki­rin. Bem ameyen di MED TV' e de li ser alewiyan hin xurtir bibe. Berna­meyen ku di MED TV'e de tene weşandin, ji ali­ye hı1neri ı1 siyasi de gi-: ring e ji bo gel bibine mesaj.

Servisa Çande

ew roj ne ji temene min e. Dest bi kişandina stt1nen hes:inl bu. Her ji ser gavi stt1nek diçandin u lern­pak datarun ser. Her ku wan di roje de stı1nen xwe yhi hesini diçandin,Telo bi şev ew stun li bazara Arnilde u Qamişlo erzan difrotin. Şirtkekl hesinfiroş ji xwe re dlt t1 kare xwe fireh kir. Bi ere­be u hesp dest pe kir, le xwediyen ereban neweribun pe re berdewan bikirana pişti kuştina yekl ji wan. Tevde sond dixwarin ku nivişt di bin çenke Telo de hene.

• Niviştin xwedayi, ajovanekl te­rektore got:

-Min bi herdu çaven xwe dit ku leşkere kY· jarj\lrek sax di laşe Telo de vala kir u Telo nemir.

Carelee şirike·wi pe'«! çU n~ira leşker u hesinen wan, piştt goti­nen Telo:

-Bi xwe çüna berxete ji min re wekl çı1na ve hewşe ye, ji ber ku ez sinor ji hewşa xwe behtir nas dikim.

( .. ez we şeve ji bir nakim. Ez t1 Telo me nezikayi li sınor dikir. Te­lo singa xwe tazi kir, tu nivişt ne di sm ye wl de ne ji di bin cilen wi de tune bı1n. Xwe bi rextan peça, rahişt tivinga xwe ı1 min da du em gihiştin pişta xete.

Li wir jl puş digihlşt kaboke herna gule t1 bi ser me de dibari­yan. Toz t1 dı1man u kac tevlihev bun. Leşker bi turmbelen xwe li me digeriyan. Careke tekere turmpelan wan li pişta min ket, min kir bigota teslim le min ne­got, eger ku gaveke din turmbel vegeriya we ez bikuştama. U qey xwede temen dabü min denge

1 Kewç6r1~

ken u qerebalixa wan hat. Min go ber çaven xelke u ji hev re digotin: qey Telo kiştin ji loma dikenin. Ez · - Vi meri EZRAİL ji xwe re yek cari ji hev ketim. Le mira ta sond daye lawo. mirine tahl e. Min xwe bi qulpan - Bera kes nebe ez mer im ji pe-u zikkişke ji sinor derbas kir. Bere vi TELO. sibehe ez gihlştim male, ntvsax Telo rltnişt u li ciheki dür dine-n1vmiri. Çend pirsan ez d idam ri. Li jor dinen: ber peşken xwe, gelo Telo kuştin - Rojeke eze ... yan na? Eger ve care filitlbe gelo Hilkişim ser sere çiyayeki bi-we dlsa neztki sinor bibe. ~ min bi lind, li vi welate ku hir tişt le me­xwe ez nema nezikaye li sinor di- zin e, ji pevt mirov. Koleti mezin kim. Le bersiven pirsen min zUka e, mirin mezin e, benamusi, xiya­hatin ber min, dema ku pişti ruvro net, tirs mezin e, mirov tene biçlik Telo ez ji xew rakirim u got: e. Eze her im jora wl çiyaye bilind

- Tu işev fina ye ser sinor. ?) t1 eze ji X wed e re bejim ma qey te We şeve disa tirejen agir zike me heta_ heta ji bir bik:i .. ?! O eze

reşiye diçirandin. xwe ser seri havejim ser ve axa be-Xelke tevde dizanibii ku Telo u hest. Eze weki qantireki serjekiri

leşker li ber hev selcinine l'l şereki ~e di xwina xwe de bigevizinim, giran li dar ketiye. Tevde ji diza- heta hiş l'l dile min pftç hibe. Di nibl'l we sere sibehe bazaren we ~elike de leşkeran ji hev re di­Amüde u Qamişlo mişt hesin bin gotin: be ku tu kes çave wl li Telo keve. -Ev ne kare miroveki u dudu­Telo hesinfiroş pir kirin u ew hat yan e, ev kare girUben van "tero­veşartin. Du hikt1met bi hev re le rist" an e. digeriyan. Tirseli hawirdora sinor Tel o behna hezare leşkeran li kon vegirtibü. ser sinor dikir. ZanibQ ku leşke-

- Ev tel t1 bombe ne bes in, we ran hezeke beseri arnade kirine u hin kehreben (elektrik) ji binin. stt1nen xwe yı hesini bi xwe re hil-

Leşkeran her ji du sed gavt qe- girtine. Re tev de li ber çaven wl reqolek biçlik li jora stt1nen hesin hatin girtin, we şeve her du çaven ava kiribun u bi şev di penceren xwe girtin t1 xwe li slnor xist. Pişti wan re nobedar ya sinor dikirin. çend rojan nema denge qurçinan Bi roj! dadiketin koncalan. Kon- xelk ji xew şiyar kirin, nema tire­calin fireh kola bı1n Q xwe dixistin jen sar zike şeve diqelaştin, hesin pişt axa wan ı1 komkiri. Telo bir- li bazaran kem dibu t1 buha dibı1. yara xwe li ber xelke dabu: Lempen veketi ji her şev li

-Roja ku we lempe veketi rez- seransere sinor rezkiri bfın. kiri ditin, li ser sinor zanibin ku Tene çiyayen Omeriyan xwe Telo miriye. daqul kiribun u hesre xwe paqij

Le we ki bawer bike ku ew roj dikirin.. we be. Her ku teqereqa tivingan Li heviya tişteki bıln.A A

bilind di bu, weneye Telo d ihat EBDULHELIM YUSIV

REwEz Le salroji qelmeki

şehid da

Ke riq O buxzi dOjmi­nan dengate çele

pope, ew deme nahezan be mebesti encamdani hez O wlstiyanewe, ter O wişik be hev ra desOtenin. Ew demeşbalay çek O balay qelem, çinari bala berz in O bo neyaran nayene ser çok. Ca ew dem, nahezan hemO şitek, hemO şiteki xirap, le songey destemo kirdini mamize serçilekan deken.

Katek dOjmin, penay we ber ewe bird ke, roşinbir O zanyarl neteweyek bikuje, edi mebest O niyaz aşkira O zelal debin, ke pilani qirkirdini ew netewe ye, xirawete nexşey rojevewe.

Diwene, le başGri azar O birinim da, xweni qelemekani, Ebdulxaliq Meiruf O Şakir Fettah .... O ... be ser balay mandum da, hate xware, O em roş le baku ri zewit kirawim da, le naw cergey şari Diyarbekir da, qele· mekey Musa Anter, goşawgoş ser debrin O paşaniş deyken be kolewiji naw tendOri riq O qinyan ..

Musa Anteri şehid,

yaxud Ap~ MOsa, rojna­menOs, zimanzan, şanonOs O zanyari gelekeman bO. Sali 1920 le gundi Zivingl ser be şari Nisebin le dayik bOwe. DerçOy FakOiti HuqOqi EstenbOI bO. Salehay sali le zin­dani kemalistekani turk da, guzeranduwe, belarn hergiz pişti xebatJ 16 nekiridotewe.

Le diway teykirdini hemO liVt bizane r6yaney xebat O t6k~an. Ap6 MOsa rOya dekirde lawant gelekay O deygut: Kur1ne, eme tiwaniman kerwani xebat bigeyenine qon­axi sifir, de eweş, merd O rend bin O bigeyenine mezili mebest. Bexti-em gele O rOy dOjminan man hemişe ewende reş bOwe, ke. hem emyan mirovi kararney le winda bibe O hem ewyanlş, be şehidkirdini em dengane ruy xoy reştir bikat.

Musa Anter,heyfeki gewre O giran bO, herçende dari xozge zir O b{jber e, belarn xozge Ap~ MOsa , zortir dejya O zortiri xizmet be gelekay dekird, ew piyawi xizmet O xebat bO, lew songeye da, ~

bibO. Tnsklopedya O katelogi netewekey bO, xoy be xizmetkafı zirnan O kultiri xelkekey dezani.

Şer O t~koşani neteweyile Bakur da, ber çawi turkani weha tarik klrduwe, ke nek mirovr kurd, belkO dar O berdi ew niştimaneş be neyar bijm~rin O nexşey le nawbirdini bo birejin. Her boye Musa Anteriş,

deblHe qurbaniyeki ew nexşe qireje.

Nuseri gewrey kurd Yaşar Kemal, ke le 28 sali temenyewe, de gel Ape MOsa ra, hawre bOwe, le bireweri ew hawre şehidey da, wa denOset: "Be birway min (renge baweriyeki xirapiş M), mirovek çende zordar O aşkancekariş bat, nat­wanet mirovi wekO Musa Anter bikujet O desti naçete ew xwene."

Ape MOsa, gel wayan pt\ dewit, zorine ntewekey xoy xoş dewist, belarn rlqi le hiç neteweyek1 tir nebO.

Le berdewami nOsine be ~zekey da, Yaşar Kemal delet:" Werin bo xatiri hiç na, bo xatiri ew xweney le Musa Anter rija, em şere biwestenin, ba çidi xelik neçin be giji yek tir da O xweni be naheq neyen rijandin."

Eme kurtepeyarni Yaşar Kemali hewrey ew qeleme şehide bO. Selam, ayal? Faşistekani turk giweyan le girt, yan giwey le degrinl? BAguman nex6r.

Musa Anter, ka!Ak ke, daybini ew hemO lawe be t?er çawyewe i&hid debin. O sermayey roh O can, deden be weiat, be giw6y dewru­ber da, deyçirpand: "Gelo debe şehidbOn be nisibi miniş bati"

Roji 20.09.1992, le şari Amed (Oiyarbekir), le ser destimafya O çetekani dewleti turk, em mirove aştlxwaz O çakexwaze şehid kiran O termakeşi be sutawi fire dira.

Ape Musa, diwene le Diyarbekir şehid kira, le bele em ro le Hewler, peyker1 şerefmandaney bo çe dekret

Selaw O rehmetit le be. Musa Anter, toş reb· wari ew karwaney ke, namirin O le dili mnet da, dejin.

SiRWAN REHiM

RCıpel l3

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

--

WELATE M E ZAROKAN

ZAROKEN BOYAXVAN F irat O Ferdani, du zaro­

ken boyaxvan in. Ew, li Amede, di Komeleya

Mamosteyan de vi kare xwe dikin. Roje hindiktir çar, pe ne sa ete n xwe ı i ve dere dibihurlnin. Firat dozdeh, Ferdanl j'i, sezdeh sali ye. Ew li dibistana navln dixwinin.

bave xwe. Çunkl durOma ai­la (malbata) me ne baş e. Bave min jl emeleti d ike.

dim. Le li ve deremielim ze­detir bi min re bi tirkl xeber didin. Ev F li xweşa min na­re.

HOn j i xeyni boyaxkirine, çi tişti li ve dere dikin?

Ferdani: jixwe bi hev re F her tim bi tirkl xeber didin.

Ferdanl: Em tiştekl nakin, le em pir tişt hln bOn. Kareki heye ku hun di pe­

ş iye de bidine ber xwe? Tişten çawa? Rojeke me bi hev re, soh­

bet kir. Min ji ve, ji bo we zarokan bi awayeki hevpey­vlne arnade kir, wan çawa gotin, min ji wisa nivlsl O peşkeşi we dikim.

Ferdanl: Min li ve dere azadi O xelke xwe nas kirin.

(Li hemberi ve pirsa min, her du bi hev re "dixtor" go­tin . Min F pirsa "çima" j i wan kir. Wan pirsa min wiha bersivandin.)

Firat: Ez jl llstika setrence hln bOm.

We bere hevudin nas di­kirin?

H On ve listike xweş hin bune?

Ferdani: ji bo ku wexta yen sere çiya birindar bibin, ez wan rehet bikim.

Firat : Ere em kure xaltiya hev in.

Hun dirave ku ji boyaxki­rine qezenc dikin, pe çi di­kin?

Ferdani: Wi nizanim le, yekcaran ku ez O ew dilizin, ew {mamoste) nahelin em bi zanebOna xwe billzin, qarişe me dibin.

Firat : Ji bo ku pere qe­zenc bikim. Çunki em feqir in. Wexta em nexweş

dikevin, bave min nikare ji me re llac bistlne. Ez nax­wazim insan feqlr bibin ...

Ferdani: Roje em çiqas pere kar bikin, em li hev O din pari dikin. Ez ye xwe ji xwe re xerc dikim. ji xwe bave min jl mielim {mamos­te) e.

Li ve dere t işte ku bi we ne xweş e, heye?

Pi şti ve axaftine, ez bi wan re bi setrence listim. Ew bi du mej i yan , ez bi mejiyeki bOm. Bi rast! zora min birin.

Firat: Ere, ye min heye.

Çi ye?

Firat : Ez ye xwe didime

- Ez her tim li male O bi Ferdanl re bi kurdi xeber di-

Mi ri n çi ye?

M irin weki dawiya ji­yane te tarlfkirin.

Gele ev çiqas rast e? Çi­qas ne rast e? Yani mirin. bi rasti dawiya jiyane ye?

Gel~ Kurdistane ev 12 sal in bersiva van pirsan baş dane me. Beri ı S' e Gelaweja 1984'an dema ku li Kurdistane mirovek dimire li pey tene mal­bata wl/we O nase wi/we hebOn O ev mirov pişti mirina xwe bi çend me­han dihate jiblrkirin. Lewre van merovan ji bo gele xwe, axa xwe O j i bo welate xwe ti ştek ne­kirbOn. Li vir, yek dikare bibeje ''mirin dawiya j i­yane" bO.

Le pişti raperina 15'e Gelaweje li. Kurdistane dema ku kesen şoreşger ji bo welate xwe tekeşin dan, ev rewş guheri. ~öı gele kurd dema ku şoreş­geren wan·ten kuştin (şe-

D i T hidkirin), bi hezaran, bi milyonan li wan xwedi derdikeve. Li dO wan na­gir!; dililinin. Dema ku ew şehid dibin, gele kurd şlne nagire. Dilan O şahiye çedike.

Şehide kurd, bi mirina xwe tove jiyane diçinin, her tim fedakar in ji bo gele xwe. Ji jiyane hez dikin. Le ji bo jiyaneke azad O xweş cane xwe didin. Ma Kemal Pir ji wiha ne digot:

_: Em ji jiyane hez di­kin. Em ka r in j i bo we cane xwe ji bidin.

Belete xuyan ku edi li Kurdistane, mirin, ne da­wiya jiyane ye. Destpeka jiyaneke azad O xweş e.

KEMAL ASLAN

Hewcedariya bi saziyan

Dema ku mirov li di­roka kurdan dinihe­

re, kurd tu caran ne ra­zane, ne j1 baz da ne. Her tim serhildan O ra­parin kirine. Ji bo serx-

1 rt ô webOn O azadiya xwe, her tim li ber xwe dane. Le bele, di wan raparin O serhildanan de hinek şa­şi O heta mirov dikare bi­beje te de berjewendi­yen şexsl, malbati O he­remi hebOn. Ji ber ve ye­ke jl, bi ser nekitin.

Le bele, li gor bir O baweriya min, mirov ka­re bibeje, ew pel bihar­tin. Gelşa esas a giring, ya niha ye. Weki ku te zanin, ev rojen ku em te de ne, ji bo me geleki gi­rlng in, di peşiya me de rojen diroki hene. Le be­le, ez bawer im ku em hebeki zor O zahmetiye bibtnin O jiyana me ji bi­ve {bi xetere) bibe.

Le em tu caran, ji bir nekin, xwestina me ji ge­l eki giring O mezin e. Heger em bixwazin ku encamek ji armanc O xwestina me derkeve, heger em bixwazin ku viy~me me, ne bi deste dijmine me be temsilki­rin, em bixwazin ku em bes edi şepirze o beper­gal bibin, heger em bix­wazin ku gele cihane, me F weki mi leteki binine'ine O perweyi me bike, (iro bi milyona gele me 1 i we laten b i yani penaber bOye) heger em

DILAWER

fl bi xwazin li watate xwe vehawehin, heger em bi xwazin azad bibin, hew­cedariya me bi saziyeke neteweyi heye . Reso, Heso O Memo nikarin we saz bikin. Bi deste wan çenabe.Bila rexis­tin en kurdan hemO dengen min bibine xwe. Bila ew ji saziyen Tirk­yeye ibrete bigirin . Ew çawa ji bo girava Qib­rise gotina deve wan hemuyan dibe yek O li hemberi dhane diaxivih.

FEVZi E MEdT

Kedkari cur bi cur

G er kese ku bixwaze li diji zi lm O pekuti­

ye eniye bistine O li pey ilme F.Engels O K.Marks bimeşe, pewist e hinek baran bigi re ser milen xwe.

1- Dive ew mirov "in­ternasyonalizma Pro le­terya" ye baş nas bike. Ango bibe kedkare inter-

ROpet14 WELATi ME

M fl rt nasyonalist.

2- Dive "welatparezi­ya Proleterya" ye ji baş binase. Ango, bibe ked­kare welatparez. Peywl­ra kese kedkar ye welat­parez ev e. Dive her dem O her heyame de li ku devere gerdOne dibe bila bibe, zilm O pekuti­ya ku burjuvazi li prole­teryaye dike, bi livbazl nikaribe ji, bi ramana xwe, bi devki an bi ni­viski protesto bike O rewşa xwe ya li dijl ve kirine, bi awayeki vekiri li ber çavan raxe O li rex çina karker ya ku ji hela çi na serdest {bu rj Ovazl) ve te binpekirin cih big­re. Peywira kese "kedka­re" welatparez ji ev e.

Li hemberi burjuvazi­ya ku di welate wl de li ser kar e O ji deri berje­wendiya çina xwe hemO çinen kedkar ji arman­cen xwe ye nepaqij re kiriye meta o dixwaze ve rewşe her bidomlnin, pewist e ku kedkare we­latparez li dijl van ser­destan geleki çalak be. Bi teori O bi pratika xwe li rex çina kedkar eniye bistine O şereki mafdar bide meşandin.

KEDKARÇlN

Bi xainan re we hesap be ditin

Ggele BaşOr sere penci sa lan e ku şe­

re faşisten dewleta lraqe dike, bi deh hezaran şe­hid O miri dan, qetllam ditin, koçber bOn, her awayen şerpeze O xizani­ye ditine. Em bi ber dike­vin O dile me behtir xem­gin dibe ku, ew bi desten xwe hev dikujin. Ji deste rayedar O sereken xwe kişandine O he ji dik-işi­ne.

tdi bila gele BaşOr ji xwe re fem bike, seroke xwe ye neteweyl na's bi­kin. Xwe pe ve gire bidin o bidin ser reça rast, reça xelasiye, reça j iyana bi­rOmet, reça serxwebun O azadiye.

Bila ew zaten ku dibe­jin em serok in jl, hişe xwe bidin sere xwe O bi­zanibin ku rewşa wan ev be, we rojek be ku we gele kurd bi sere wan j i xwe re bi goge bilize ...

REMEZANE HÜRl

1 Kewç6r 1995

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

rr.

Der bare nitasa kurdan de hejmareke tespltbüyi nin

e, hejmaren ku ten dan jl, hev nagirin. Ji 30-40 milyani te behskirin. Her wiha ev yek, ji bo nitasa kurden bakure welet ji wisan e. Ji bo ve jl, ji 15-20 milyon! te behskirin.

N E kovareke zanistT, edebi O hunerl ye. Heta niha hejmarek bi tene derketiye. Tişte ku em pe hisiyane hin gelşen we yen hiqüqi hene ku dibine asteng li hemberi derçOna we.

Gelo hOn qet fikirine ku, iro çend weşane bi kuröı derdikevin, çi li Tirkiyeye O çi jT li bakure weıet. Ve heftiye ez dixwazim bi kurti li ser ve yeke bisekinim, hem jl bi ser re.

Em O weşanen me

T evi rojnameya me, 6 weşan deng li 15-20 milyon! di kin! Di nav wan de em bi tene hefteyi ne.

Em jl, hema bibejin em cih didine her tişti. Ji ferhengoke heta bi nivTsen ji bo zarokan. Di ve ·serdeme de, dibe ku tu rojname ne weki me bin. Belki hinek li rojnameye biniherin O li gori plvanen welaten paşketi we binirxinin O bibejin: "Ev çi tişt O çi teba ye. Tişte kes nekirl dikin.''

ji aliye Navenda Çandl ya Mezopotamyaye ve te derx­istin O ji du mehan careke derte. Em ve F bibejin ku, hemen hemen di her hejmara xwe de cih ji du-se nivisen bi tirki re vediqefıne.

derdiçü, niha jl li Stenbole.

NObihar: Kovareke mehane ye. Di rupelen xwe di cih dide berhem O çalaklyen çandl, huneri O edebi O siyasi . Her wiha ji aliye siyasi ve renge we islami ye.

Armanc: Rojnameyeke mehane ye. Di nav rupelen we de mirov li nivls O berhemen siyasi, çandl, huneri O edebi te. Bere ev rojname li Swede

Govend: Ji du mehan careke li Amede derte. Kovareke çandl O huneri ye. Ji bili ve hemü kovar o roj­nameyen xwerü bi kurdili Stenbole çap dibin O derten peşberT xwendevanen xwe.

Rewşen: Kovareke çandi hunerT, wejeyi O zanistl ye. Ew

Zend: Kova ra Enstltuya KurdT ya Stenbole ye. Te de hatiye daxuyandin ku ji se mehan careke we derkeve O

Edi em nirxandina dawi ji we re dihelin. Rewşa me eşkere li ber çavan e.

D i jiyana mirov de, her tekili li ser bingeha berjewen­

diyan tete danln. Berje­wendiyen mirov dibin se­dema p~wendiyan. Pira­niyen tekiliyen ku di nav­bera miravan de çedibin, li ser berjewendiyen cur bi cur çedibin. Gava ku berjewendiyen mirov ji hev dur dikevin, hinge te­kil iyen mirov jf, ji hev dur dikevin. Ev tekili re­zani (siyasi ) be, ne rezani be naye'.guhartin. Tişte ku tete guhartin, jiyana mi­rov bi xwe ye. Gava ku mirov ji c ivateke sOde wernegire, hinge mirov li dijl we civate dixebite.

Netewe-lnkar O netewe-plskarl de dixwaze peşiya peşve­çOna civaka kurd bigirin.

Mahmut Baksl Q Elin Ciason pirtukeke bi swe" di, 1 i ser kesen ku keçan ji Kurdistane tlnin Q paşe wan berdidin, nivislne, ku nave pirtüke " BOka VI­deo" ye. Ev pirtOk wekl senaryoyeke hatiye ama­dekiri n. Di pirtüke de behsa nebaşiya kurdan

tete kirin. Gava dijmine kurd

dest diavejin namOsa ke­çen kurd, em bedeng di­mlnin. Le em li kemasi­yen hev digerin. Xwezl em ew qas jili kemasiyen dijminl bigeriyana. Li ali­yekl Musa Anter, Cegerx­wln, Kemal Pir, Mazlum Doğan , Ferhat Kurtay, M.Hayri Durmuş, Mah­sum Korkmaz, Akif Yıl­maz .... O li aliye din Mahmut Baksl, Reber, ld­rlse Bitlis!...

Heger rewşenblren

kurd bi rast! demokrasiye, . serxwebOne bixwazin, di­ve bikevin nava gele xwe o bibin reber Cı peşeng; çewtl O nezaniyan rexne bikin Cı eniyeke şer li hemberi sextekari Cı paş­verütiye li dar bixin O bi xwe jl bibin şervan ji bo azadkirina welate xwe.

Arm ancen mirovl an ku rewşenbirl ji bo civa-

teke li ser çend xalen bin­gehln ava dibin, ew jl ev in :

1- Demokrasiya plura­llzme (dezgeh o rexisti­nen cu r bi cur)

2- Azadiya h iş O fikire 3- Birati O wekhevT 4- Berpirsiyarl (yani

rewşenbirekl nikare di dersxane de miz bike O bibeje "demokrasi'' ye)

5- Allkarl- piştgi.ri ji bo peşketina civate

6- Alikari ji bo gelen cihane yen bindest

7- Azadiya çapemeni­ye

Azadiya rastiye ew e ku nivlskar di fikir Cı biren xwe de azad be, di bin hikariya tu dewlete de nemine, hinge azad e. Mirovekl/e rewşenblr, ku bi sere xwe nefikire, bi sere xelke bifikire, ew kes ne azad e. Yani niviskar di bikaranlna penGsa xwe de ne azad be, penOsa

FERHENGOK Araste: Berpeyi (yönelme) -Min

pirsa xwe arasteyi wi kir Ast Sewiye Bandor: Hikar1, tesir Berjewendi: Menfeet Cinavk: Zamir, peyva ku

cihe nav digire Dahat: Hatina ji ber, feki u hwd.

(gelir) Dotmam: Keçınam, keça ape.

Di vir de peyv ji ''mam" u "dot" e pek hatiye. Dot keç e, qiz e

Gog: Top, topa spore Hawirde: Ithalat, import (1mport) Hejandin: Nirxandin, helsegandin

. (değerlendirmek) Hilberin: İhtisal (üretim) Hinarde: İhracat, export (eksport) Hincirand.iil: Tehdekirin, pelçiqandin·(girti ji aliye leşkeran ve

zefh hatine hincirandin)

1K~19$5

Kes: Şexs Kesane: Şexsi Kesiti: Kesayeti, şexsiyet Paşgir. Di gramere de qertafen

(ek) ku ten paşiya peyve u pe navder, rengder u kirdenav çedibin

Peşgir: Her wiha ev ji te peşiya peyve u eynj tişt pe tene çekirin

Pisxalti: Kurxalti, lawe xaltiye. Peyv ji "pis" t1 "xalti" ye pek hatiye t1 pis law e, kur e. W eki pisınir, pis~

mam, pisaxa Qemitandin: Qemirandin (cilen ku li ber egir bün tev qemitin/ qeı:nirln)

Qewartin: Miroven bere zinar diqewartin t1 te de distirin (oymak)

Sazi: Muessese (kurum) Sud:Feyde Şaşwaz: Kese ku li hemberi buyereke mit t1 metel etimin e, nikare

tiştek bike (şaşkın)

xwe li gorl xwestina dile xwe nikaribe bi kar bi ne, hinge ew ne azad e O ne jl dikare bibe rewşenblr.

Hikariya kolonyallstan li ser kesltiya kurd:

Li Kurdistane dewleten kolonyallst, bi dezgehen xwe yen perwerdehi, leş­kerl, dadl, Idari O rexisti­nen taybeti kar Cı baren li ser civaka Kurdistan€ di­de domandinJ ew jl ev in:

1- Rexistin o partiyen dewleten dijmin

2- Dezgehen terara dewletan

3- Dezgehen dadl 4- Dezgehen pişaftine 5- Dezgeh O rex isıi-

nen kurdan (kurden ku li dijl şore.şa neteweyl ne).

Dezgehen tirk, li ser kesitiya miroven kurd j1 hTkariyeke ne baş kirine O kesltiya kurd birindar kiri­ne. Dezgehen tirk kesiti­yeke din di civaka me de çekiriye. Di hemO waran

Ev tişten hane bOne se­demen nlvkesltl, derewki­rin, netewe-inkar O nete­we-plskariye.

Olsa jiyana ku kolon­yallsten tirk li Kurdistane bi dar pek aniye bOye sedema çekirina jiyaneke tevlihev O komen cur bi cur wekl:

1- Rewşenblren kurd en ku xwe tirk dihesi­binin.

2- Rewşenblren kurd en azadixwaz. l e di pratlke de li dijl şoreşe ne.

3- Kesen, ji bo çareserkirina pirsen çan­di, neteweyl Cı diroki sere xwe dieşinin O jiyana xwe wekl kurdeki didomlnin . Di teori O pratike de xwedlli çand O pirsen neteweyi der­dikevin. Ji bo şoreşa neteweyh O serxwebOna Kurdistan€ dixebitin.

MARUF YILMAZ

r----------------------------------------, l AGAHIYEN ABONETlYE j : Min Welate Me Dive : ı 1 ı ı ı ı

ı Li Hundir Ll Derve l D 6 Meh O 1.000.000 TL D 80 DM l D 12 Meh D 1.800.000 TL D 150 DM l

Li derve buhaye rojnameye 3 DM e.

Bedele Abonetlye ez radlzinlm

Li Tirklye- Roza Basın ve Yayın. San.Tic.Ltd.Şti. Yapı-Kredi Parmakkap~ Şubesi

Hesap No: 1100264-1

Ll Derve- Roza Basın ve Yayın. San.Tic.Ltd.Şti . Yapı-Kredi Parmakkapı Şubesi

Döviz Tevdiat Hesap No: 3001507-3

NAV 0 PAŞNAV NA VNiŞAN

Ayhan ~~:~~r~~:~~f:e~~;~;·i·~T. ~ Tel-Fax: 293 53 19- 293 53 20 :

L-----------------------------------~-~

WELATEMI~ Rojnameya Hefteyi (Haftalık Gazete)

Li ser nave ROZA Basın ve Yayıncılık

San. Tic. Ltd. Şti. adına Xwedi (Sahibi)

Aynur BOZKURT

Heyeta Weşane (Yayın Kurulu)

Zana FARQlNt Aynur BOZKURT

SamiTAN Suut KILIÇ

Berpirsiyare Kare Nivisaran (Yazıişleri Müdürü)

Metin AKSOY

NA VNiŞAN (Adres) Ayhan Işık Sok. No:23/3 Beyoğlu 1 i ST AN BUL

TEL-fAX 293 5319-2935320

ÇAPXANE Yeni Asya Matbaacılık A.Ş.

NONERi (T emsilcilikler)

Çukurov~ Salihe Kevirbiri 322-3597930

Suriye- Jan Dost Fener Rojbiyani

Beri in- Silernan Sido Sirwan Reşid

49-3()-69002695 Hannover- Selim BiçOk

49-5721-B1360 Hamburg- A.Hekim Gülsün

49-40-403388 Munchen- Mahmut Gergerli

4!Hl71~70884

Badenwurttenberg-A. Rahim Ayaz 49-75453258

Amsterdam- Cotyar ilrxoy 31-2()-6130766

Paris- M.S. Ayçiçek 33-1-48000401

Atin~ Ferhan Zebari 3Q-13634905

Bruksel- Medeni Fertıo 32-16-490767 Stockholm-

Robin Rewşen 46-S-7510564

R&1pel 15

www.ars

ivaku

rdi.o

rg

Kaxezfiroş Wehab Q Musa ku di usektora çope" de cih girtine:

m i ro h eremek heye ku em dik arin b ibej in e w dever pro fila Kurdistane ye. Gelek kes ji d ibejin k u ew dever Kurdistans Biçilk e. Be l i be le em behsa Here m a Çuk u rovaya d ikin. Ku erde we ya dewlem end bi deste k u rden belengaz t ene çandin u avahiyen 10-15 qat en Sabanciyen tene ç i l(andin. i ro jiyana kurden Çukurovaye l i Edene, Mersi n , Ceyhan, Osmaniye u i skenderune b i şere k u li Kurdistane t e meşandin ve gire­dayi ye.

Weki te zanin pişti valakirin ü şewi­tandina her gun­

di, gundiyen belengaz ü perişan,~ dev ji dehl, de­Yı, rez ü pez, biraninen hezar saü yen bav fi ba­piran berdidin. Hinek ji wan bere xwe didin ba­jaren Kurdistane, hinek ji wan diçin metropolen Tirkiyeye u yen ku diçin derdora katedralen Ew­rüpaye ji, ji welate xwe dur diminin dikevin statuya penaberiye. Ji bo ku jiyana xwe bidomlnin şereki dijwar didin.

İro ji wan her~n ci­hek heye ku em dikarin bibejin ew dever profila Kurdistane ye. Gelek kes ji dibejin k.u ew dever Kurdistana Biçfik e. Bele

hele em behsa Herema Çukurovaye dikin. Ku erde we ya dewlemend bi deste kurden belengaz tene çandin u avahiyen 10-15 qaten Sahanciyen h~ne çikandin. İro jiyana kurden Çukurovaye li Edene, Mersin, Ceyhan, Osmaniye u İskenderu­ne bi şere ku li Kurdista­ne te meşandin ve gire­dayı ye. Li ve hererne Kurdistani di gelek sek­toran de cih girtine.

Bele yek ji wan sekto­ran ji sektora "berhevki­rin ü firotina kaxez, nay­lon, cam" ango "sektora çope" ye . Ev sektor li

1 1

Edeneye u Mersine di deste Sertiyan de ye. Ev diyolaga xware jl, bi 2 zaroken boti, ku kaxezan berhev dikin u bi v1 awa­yi piçek be ji piştgiri di­din malbaten xwe ü jiya­na aboriya malbaten xwe xurt dikin.

Heval nave te bi xer? -Na ve min Wehab e. Hevale Wehab, tu ji

ku dere yi, tu çend sali y1 ii hiin çend sal e ku hatine Edene?

- Ez ji gunde Erkende ya Perwariya Serte me. 13 sali me ü ev 3 sal e ku em hatine Edeneye.

We ji bo çi d ev ji

Zaroken k u kaxezan berhev dikin, piçek be ji bi vi awayi pif tgin didin malbate n xwe .

' gunde xwe berda?

- Leşkeran bela xwe ji me venekir, ji me re di­gotin bibin "qorid". Her şev top diavetin nava gund, em ji direviyan nava newal u şkeftan. Me got: "Em nabin cehş" u eın hatin Edeneye.

Di mala we de çend kes dijin, ji xeyni te, di mala we de xebatkar he­ne?

- Em di maleke de 17 kes dijin. 3 birayen min zewicine. Bave min SS sali ye u ew naxebite. Te­

Zaro keki kurd ku ew ji di sekt ora çope de dixebite te ditin.

ne ez u biraye xwe dixe- nemaye, ji şerman, zer bi tin. Ez kaxeza didiın büye, dixwaze mijül bi be hev ü difiroşim, kiloya le nikare ... em je dipir­wan bi 4 hezari. Biraye sin; min Mihemed jl li ser Ev çi dibeje hevale tebla xwe feki difuoşe. Wehab, qey ev gotin

Çima tu "çopçiti" di- rast in? ki? Geloma tu kar tune- - Heval bi nave Xwe-bii ku te bikira? de ne rast e! Musa li pey

- Kar hene le pereyen keçikan digere, ji min re wan beredayi ye. Ez ca- ji dibeje "tu ji were." Bi reki li cem kebapçi dixe- dare zore min bi xwe re bitim xwediye dikane di digerine. Le em bi cile

, heftiyeke de 180 hezar paqij digerin. Carina ga­pere dida min. Ez di ka- va ku em bi hev rediçin re sewaxe de jl xebitim, çope, em wan keçikan le heqe riya min ji deme- d ibin in em şerm dikin. diket. Em naxwazin ku ew me

Naxwe, tu di çopçiti- bi v1 hale qirejl bibinin. ye de kareki baş diki? Musa evindan keçikeke

- Li gori wan karen tirk büye, nave we Muj­din, disa ev kar baş e. Ez gan e an ji Mujdat e. Ba­lS0-200 hezar kar dikim, ve keçike bi me hesiya le hinek hevalen min da pey me heta Sanayi 400-500 hezar ji kar di- yoli. Le edi ez pe re na­kin. Ji ber ku ez heta ruv- gerim. Ev tişten ne baş ro dixebitim, pişt re ji di- in. Mfiso ji beredayi ye. çim tope dileyizim. Miroven wi li gund he-

... Pişti ve bersiva We- m1"qorid" ne. hab, hevale wi Evdireh- Keke Wehab! Gava man giliya wi ji me re di- tu kaxezan dicivini ke­ke ü dibeje: Wehab, ji ber sek bela xwe d i te dide? ku li pey keçiken delal - Kesek nikare bere digere zehf kar nake!.... xwe bide me. Careke 4

... Em dehna xwe didi- zaroken ereb uşaxl (ji ne ku rü li Wehabe me • ereben Edenere te gotin,

ereben elewi) hatin ku li 01e bixin. Ez fi Müsa em çün ser wan, me ser ü çaven wan di nava xWı­ne de hişt, yen man he­valen xwe berdan ü revi­yan. Le sebaven polisan ji me naqerin. Tu iş fi ka­r e wan tune ye, hema ten fi dibejin: "Nerelisi­niz? (Hıln ji ku ne?)" De­ma em dibejin "em 5erti ne" jime re dibejin "eşek oxli eşekler siktir bibin herin" pişt re ji dest datinin ser ereboken me. 2-3 heb Niğdeli ji hene le polis tu tişt ji wan re nah;jın. ·

Ed e n e xweş · e an welate te?

- Wilehi heval ez kul­rnek axa gunde xwe bi vi Edeneye nadim. İro ji bihelin eze herim welate ,xwe. Edene germ e, sebeb zehf in. Welate me li her ve dere cenet e. Em li ve dere her roj nexweş in. Yek ji me baş dibe, yen din dikeve. Pereyen me j1 tune ye ku em herin cem doktoran. Li gund pere ji zehf bün, kes nexweşji nediket. ~

SALIHE KEVIRBIRI

YA TELEVIZYONEu..BERNAMEYA HEFTEYI YA TELEVIZYONE ... BERNAMEY YEKŞEM DU ŞEM S EŞ EM ÇARŞEM PENCŞEM iN (6.1 0.1995) Ş EMi {1.10.1 995) 2.10.1995 (3.1 0.1995) (4.1 0.1995) (5.1 0.1 ~95) 18.0()....18.45 7.10.1995) 18.00-18.45 18.00-18.~ 18.00-18.45 18.0()....18.45 18.0()....18.45 NO bi har 18.0()....18.45 NObihar NObihar NO bi har NO bi har NObihar 18.45-19.30 NO bi har 18.45-19.30 18 .45-19.30 18.45-19.30 18.45-19.30 18.45-19.30 Çarlt Çaplin 18.45-19.30

~ Serçavan Ciwanen Baz Reze film · Gelawej Hewari Roşinbiri 19.3()....20.00 Reze film 19.3()....20.00 19.3()....20.00 19.3()....20.00 19.3()....20.00 (soran i) DengObas 19.3()....20.00 DengObas DengObas DengObas DengObas 19.3()....20.00 20.0()....20.10 DengObas 20.00-20.1 o 20.00-20.10 20.00-20.1 o 20.00-20.1 o DengObas Xutba Din 20.0()....20.10

Şirove (A.Aktaş) Şirove rf. Küçük) Şirove (A. Aktaş) Şirove (S. Çelik) 20.0()....20.10 20.1 ()....21.20 Şirove (soranl) 20.1()....20.40 20.10-20.40 20.1()....20.50 20.1()....20.40 Şirove Roj ev 20.1()....23.00

c Keskeser Jiyanagel Jin O jiyan Dosyay~ Cihane T. Doğan) 21 .2()....22.00 Şox O şeng 20.4()....20.55 20.4.0-21.1 o 20.5()....21.20 20.40-21 .00 20.1()....23.00 Kena Reş 23.0()....23.20

Reuters Hevpeyvin Dosya Aberiye Arkeoloj'i Kursiya Gel 22.00-23.00 DengObas

w (BOyeren Dinyaye) 21.1()....22.20 21.2()....22.20 21 .00-21 .20 23.00-23.20 Rime Belgeyi 23.2()....24.00

20.55-21.25 Kaniya Politikaya Dosya KDP'e Muz ik DengObas ~ 23.00-23.20 Dir ok

Ciwanen kurd 22.2()....22.30 22.2()....23.00 21 .2()....22.50 23.2()....24.00 DengObas

:E 21.25-23.00 Di çapemeniya Kamera me Sinema fı'lm Konser 23.2()....24.00

Sinemaya dinyaye de kurd li malawe 22.5()....23.00 Din O netew 22.3()....22.50 23.00-23.20 Danasina

Yekşeme Bemama Helbeste DengObas barnameya hefteyi 23.0G-23.20 22.5()....23.00 23.2()....24.00 23.00-23.20 DengCıbas Danasina Programa siyasi DengObas 23.2()....24.00 Bemarneya hefte (soran i) 23.2()....24.00 Naven nemir 23.00-23.20 Programa zazaki

DengCıbas

www.ars

ivaku

rdi.o

rg