büro yönetimi beden dili

Upload: asdgg

Post on 02-Jun-2018

249 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    1/44

    T.C.

    MLL ETM BAKANLII

    BRO YNETMVE SEKRETERLK90KG00010

    BEDEN DL

    Ankara, 2011

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    2/44

    Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereveretim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarakrencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renmemateryalidir.

    Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

    PARALE SATILMAZ.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    3/44

    i

    AIKLAMALAR ....................................................................................................................iiGR .......................................................................................................................................1RENME FAALYET-1 .....................................................................................................31. MESAJ TRLER ...............................................................................................................3

    1.1. Szl Mesaj...................................................................................................................41.2. Szsz Mesaj ................................................................................................................5

    1.2.1.lkzlenim: ............................................................................................................5UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 11LME VE DEERLENDRME ....................................................................................12

    RENME FAALYET-2 ...................................................................................................142. BEDEN DL......................................................................................................................14

    2.1. Beden Dilinin Tanm..................................................................................................142.2. Beden Dilileletiim.................................................................................................152.3. Ya, Cinsiyet ve Kltrler Aras Farklar.....................................................................17

    2.3.1. Ya ....................................................................................................................... 172.3.2.Cinsiyet.................................................................................................................172.3.3. Kltrler ArasFarklar ........................................................................................18

    2.4. Mimik..........................................................................................................................202.4.1. Aln ve Kalar......................................................................................................202.4.2. Gzler ..................................................................................................................202.4.3. Az ve Dudaklar.................................................................................................22

    2.5. Jest...............................................................................................................................232.5.1. Ba Hareketleri ....................................................................................................232.5.2. Eller ve Parmaklar ...............................................................................................24

    2.6. Tokalama ...................................................................................................................252.7. Duru...........................................................................................................................282.8. Oturu..........................................................................................................................28

    2.8.1. Bacak Bacak stne Atma ..................................................................................282.8.2. Dier Oturma Biimleri.......................................................................................302.8.3.Ortamnda Beden Dili ......................................................................................31

    UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 33LME VE DEERLENDRME ....................................................................................34

    MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 37CEVAP ANAHTARLARI.....................................................................................................38KAYNAKA ......................................................................................................................... 40

    NDEKLER

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    4/44

    ii

    AIKLAMALAR

    KOD 90KG00010

    ALAN Bro Ynetimi ve Sekreterlik

    DAL/MESLEK Alan Ortak

    MODLN ADI Beden Dili

    MODLN TANIMI Beden dili ile ilgili bilgilerin verildii renme materyalidir.

    SRE 40/32

    N KOUL

    YETERLK Beden dili ile iletiim kurmak

    MODLN AMACI

    Genel AmaBeden dilini kullanarak kiiler arasdoru iletiimikurabileceksiniz.Amalar

    1. inizin gereine uygun beden dili ile mesaj

    gnderebileceksiniz.2. letiim kurduunuz kiilerin beden dilinianlayabileceksiniz.

    ETM RETMORTAMLARI VEDONANIMLARI

    Bro snf

    LME VEDEERLENDRME

    Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonraverilen lme aralarile kendinizi deerlendireceksiniz.retmen modl sonunda lme arac (oktan semelitest, doru-yanlvb.) kullanarak modl uygulamalarile

    kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizideerlendirecektir.

    AIKLAMALAR

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    5/44

    1

    GR

    Sevgili renci,

    Beden dili insann kendini ifade edebilecei yntemlerin en doaldr. Karnzdakikiiyi anlamann yolu da onun beden dilini zmekten geer.

    Amacmz, size beden dili ile ilgili bilgiler vererek insanlarn duygu ve dncelerinianlamanzkolaylatrmak, kendi davranlarnzgelitirmek ve evrenizdeki insanlarla dahaiyi iletiim kurmanzsalamaktr.

    Her insan, sevginin ve ilginin fazlasn bekler. Siz de beden dili ile ilgili bilgilerinizikullanarak insanlara olumlu yaklap onlara hayat kolaylatrmaya alnz.Unutmamalsnz ki sevgi ve dostluk balarnn kurulmas, insanlar doru anlamaktan veonlara doru davranmaktan geer.

    Beden dili konusunda kendinizi donattnz her bilgiyle evrenizdeki insanlarla gzeldiyaloglar kurabileceksiniz.

    nsanlaralglarken onlarn kiisel zellikleri, kltr seviyeleri, yaadklarortam gibizel koullarngz nnde bulundurmanz sizi, daima doru sonuca gtrecektir.

    Beden dilini renmeniz, yabancbir dil renmeniz kadar deerlidir. stelik yabancdili renmek iin harcayacanz zaman, g ve parann ok azn harcayarak bunugerekletirmeniz mmkndr.

    nceki yllarda, sadece zel sektrn ilgi gsterdii bu konunun, okullarmzda balbana bir modl olarak uygulamaya konulmasnn, sizin araclnzla tm toplumumuzabyk katklar salayacamidini tamaktaym.

    GR

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    6/44

    2

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    7/44

    3

    RENME FAALYET-1

    inin gerei olarak iletiim kurduunuz kiilerin beden dilini anlayabileceksiniz.

    Gnlk yaamdaki anlama yntemlerimizi ve iitme engelli insanlarn anlamayntemlerini gzlemleyip ltfen not alnz.

    Krgn olduunuz bir arkadanza, bunu konumadan nasl ifade edersiniz? Betane yntem belirleyiniz.

    Sevdiiniz, kskn olduunuz ya da tanmadnz bir insana kartavrnzgzlemleyiniz. Onlara, duygularnzhangi yntemlerle yanstyorsunuz?

    Kltrmzde szle ifade edilmeyen, sadece bedensel mesajlarla aktarlandavranlarn neler olduunu gzlemleyiniz ve listeleyiniz.

    1. MESAJ TRLERlk alarda insanlar, konuarak anlamay renmeden nce iletiimlerini el, kol,

    vcut hareketleri ve kardklar tuhaf seslerle salyorlard. nsanlk tarihininbalangcndaki uzun sreler, insanlarn bedensel hareketlerinden oluan szsz mesajlarlayaand. Bireysel yaama dayalilk ainsanlar, baka insanlara ihtiya duyduka bedenleriile gerekletirdikleri anlama yeteneklerini gelitirmek zorunda kaldlar.

    Beden dili, insanlarn ilk anlama aracve ilk dili durumundayd.

    Resim 1.1Duygu ve dncelerin szl, szsz ya da yazlbir anlatmla insanlara ulamasnsalayan

    sembollere mesaj denir. Bir dier deyile anlamolan herey mesajdr.

    RENME FAALYET-1

    AMA

    ARATIRMA

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    8/44

    4

    ekil 1.1: Mesaj trleri

    1.1. Szl Mesaj

    Bireysel yaamdan gruplamalara ynelen insanlar, beden dilleri ile iletiimde, belirlibir aamaya gelmiler; fakat karlkl iletiimde bir kopukluun olduunu hissetmilerdir.Bu nedenle belirli sembollerle ve deiik seslerle durumlarn anlatmaya almlardr.Zamanla, ayn eyler iin ayn sesleri karmaya balaynca o szck, gsterilen eyin ad

    olmutur. Buekilde,dildenilen ifade biimi ortaya kmtr.

    nsanlar, szcklerle anlamaya balaynca bedensel mesajlar daha az kullanmayolunu setiler.

    Ses tonu ile desteklenerek sz ile ifade edilen mesajlara szl mesajadverilir.

    Konuma ile verilen mesajlar,szvesesolmak zere iki ksmda deerlendirilir.

    Szel unsur, szckler ve onlarn gerek anlamlarn ierirken ses unsuru; kararll,telaffuzu, tonu, ritmi, vurguyu ve iddeti kapsar. rnein, Buraya gel! veya Otur!ifadeleri sesiniddeti, vurgusu ve tonuna balolarak farklanlamlar tar.

    ok fazla ve ok hzl konumaktan kannz. Bir topluluk iinde; sesinizin tonunu,yksekliini, konuma sresini,eklini bulunduunuz evreye gre ayarlamalsnz.

    Szl mesajlar iinde deerlendirdiimiz,dil tesi olarak tanmladmz mesajlar davardr. Mektup, elekronik posta (e-mail), telefonla mesaj aklmza ilk gelenlerdir.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    9/44

    5

    1.2. Szsz Mesaj

    El-kol, ba, ayak ve vcudun dier ksmlar ile yaplan iaret ve hareketlereszszmesaj denir. Bir dier deyile bedenimiz araclyla verdiimiz mesajlardr. Szszmesajlarn ncelikli ilevi, duygularmz yanstmaktr; dier ilevi ise szl ifadeyidesteklemesi onun akclna katkda bulunmasdr.

    Bazen iletiim kurmamak da bir mesaj nitelii tar. Tandnz birinin sizi grdhlde grmezden gelerek yannzdan hi konumadan selam vermeden geip gitmesi, sizikaale almad, konumak istemedii ya da nemsemedii mesajlarntar.

    1.2.1.lkzlenim:

    Daha nce birbirlerini hi grmemi insanlar, ilk kez karlatklarnda, ksa sredebirbirleri hakknda bir izlenim olutururlar. Kiinin gvenilir veya gvenilmez, ho veyanaho, nemsenecek veya nemsenmeyecek, uyumlu veya uyumsuz olduu gibi alglamalarieren bu ilk izlenimler, otuz, otuz besaniye gibi ksa bir srede oluur.

    Yaplan aratrmalarda, gzle alnan mesaj ilk izlenimin yzde altmn, kulaklaalnan mesajn ise yzde otuzunu oluturduu belirlenmitir. Kiinin ne sylediini

    belirten ierik ise ilk izlenimin ancak yzde onunu oluturmaktadr.

    10%

    30%

    60%

    ekil 1.2: Ilk izlenimde yzdelikler

    Bu sonulardan unu anlyoruz ki, ilk karlatmz zaman nasl grndmz,nasl bir yz ifadesine sahip olduumuz ve nasl konutuumuz, ne konutuumuzdan dahanemlidir.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    10/44

    6

    lk izlenimi edinirken bizleri yanltabilecek bir zellik var ki, bu da o kiinin bize

    gemite birini artryor olmasdr. Bu zellik ara sra yanl karar vermemize sebepolabilmektedir.

    Bedensel mesajlarla kazanlan ilk izlenim, daha sonra ses tonu ve konumalarnetkisiyle yerini belirli bir zaman sonra kalc izlenime brakr. Kalc izlenimde; sz ve sesunsurlarnn yzdesi artar, gzle algladmz mesajn yzdesi azalr. Bir sre sonrainsanlarn bedensel mesajlarnn etkisi, ilk andaki yksek etkisini yitirir. Konuulan eyinyani ieriin etkisi artar.

    Szsz mesajlar oluturan drt unsur vardr: Beden dili, bedensel temas, meknkullanm, ara ve aksesuarlar (Beden dilini 2. renme faaliyetinde detayl olarak

    greceksiniz.)

    Bedensel temas

    Dokunma, canllarda rahatlk yaratan, sevgiyi artran bir harekettir. Kiinin ailebireylerine veya yaknlk hissettii kiilere dokunmas gven ve ballk duygusunugelitirir.

    Temasn bir baka anlam ise sahiplenme duygusunu yanstmasdr. Herhangi birvarla elimizle temas etmek onu sahiplendiimiz mesajn verir. Bize ait olan eyleredokunarak, temas ederek sahiplendiimizi gsteririz.

    Kiinin kendi kendine temas ise gergin anlarda rahatlatc bir grev yapar. Ellerinbirbirine demesi, kollarla bedene sarlmak, eli eneye veya yze gtrmek, aza temasetmek,akaa yaslanmakeklinde grlen kendi kendine temas durumu, genellikle farkndaolmadan yaplan hareketlerdir.

    Mekn kullanm

    nsanlar gnlk yaantlarnn her aamasnda aile, i, okul hayatnda dier insanlarlaayn veya yakn ortamlar paylarlar. Hem yz yze ikili ilikilerde hem de genimeknlarda kurulan ilikilerde mesafeyi bilinli kullanmak byk nem tar. Mesafenin

    uzakl ya da yaknl kiinin duygularyla dorudan balantldr. Yaknlk duygusuhissettiimiz insanlara yaklar, honut olmadklarmzla aramza mesafe koyarz.

    Yaplan aratrmalar, insanlarn birbiriyle ilikilerini drt farkl mesafededzenlediini belirlemitir. Bunlar:

    Mahrem alan (zel blge) Kiisel alan Sosyal alan Ortak alan (Genel blge)

    Bu mesafeler, radyo dalgalargibi merkez biz olmak zere halkalar hlinde yaylr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    11/44

    7

    ekil 1.3:nsan ilikilerinde mesafeler

    Mahrem alan ya da baka bir deyile zel blge sadece aile bireyleri ve ok yaknarkada evresinin girebildii mesafedir. 0-25 cm lik mahrem alana samimi olmadmzkiilerin girmesi gerginlik ve huzursuzluk yaratr. Kama istei ya da saldrganlk hissioluturur. Toplu tama aralarnda insanlarn suratlarnn ask ve gergin durmalarnn nedenimahrem alana girilmi olmasndandr. Ayn duygular asansrlerde de yaanr. nsanlar hikonumadan, az hareket ederek ve gzleri kat numaralarna dikerek bir an nce inecei katagelmeyi beklerler.

    Resim 1.2: Aile bireylerinin girebildii mahrem alan

    Sinemada yanmza tanmadmz birinin oturmasndan rahatszlk duyabiliriz.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    12/44

    8

    Doum gn, bayramlar, yeni yl gibi baz zel gnlerde insanlar kendine yakn

    hissetmedii kiilerle perek mahrem alanna girmelerine izin verirler. Bu durumungenellikle yapay bir yaknlama olduunu, pen kiilerin bedenlerini birbirinden uzaktutmaya gayret etmelerinden anlyoruz.

    Polis sorgularnda, bazen mahrem alann taciz edilerek sonu elde edildii grlebilir.Amerikan filmlerinde grrz; genibir odann ortasnda sandalyeye oturtulan sank, parlakk altnda tutularak sorgulayclar tarafndan, mahrem alanna girip rahatsz edilerek baskaltnda itirafa zorlanr.

    nsanlarla daima yakn; ama onlar rahatsz etmeyecek mesafede durmaya gayretetmeliyiz.

    Kiisel alan, birbirlerini tanyan ve arkada kabul eden kimselerin, yaknlatklarmesafedir. Bu alan 25 cm ile 1 metre arasnda deiir. Tokalama, bu alanae gerekletirilir.Hi tanmadmz birinin bu mesafeye girmesi, biraz huzursuzluk yaratabilir.

    Sosyal alan, tandmz fakat yaknlk duygusu hissetmediimiz kiilerin girebileceialandr. Okuldaki renciler, mahalledeki bakkal, manav, kapcmz, karbinadaki insanlargibi. 1- 2,5 metre arasnda olan bu mesafede insanlar, birbirleriyle ancak selamlama gereiduyarlar.

    Ortak alan,sokaklar, meydanlar, alverimerkezleri, otobs duragibi herkese ak

    yerlerde insanlarn kullandklar alandr. Kiinin hi tanmad insanlarn kendilerinden enaz 2,5 metre uzanda olmalar, rahat olmalarnsalar.

    Meknlarn kullan ekli de ok nem tar ve dostluun ya da statnn gstergesiolarak deerlendirilir. nde olmak, yksekte olmak, genelde yksek stat anlamna gelirkenstats yksek kiinin yannda veya zellikle sanda bulunmak, onun en nemli yardmcs,yaknolduu anlamnverir. Krallar, yksek rtbeli yneticiler, din adamlar, bilginler ndeyrrler; retim yeleri, yarglar yksek krslerde otururlar.

    nsann ayak ularnn ve gsnn yn, bulunmak istedii yerle ilgili gerek niyetiniortaya koyar. Ayakta durarak herhangi bir konuda konutuunuz bir kiinin bu konumay

    bitirmek isteyip istemediini anlamann en iyi yolu, onun ayak ularna ve gs ynnebakmaktr. Size bakarak sizinle konuan birinin gs ve ayaklar kapya dnkse sizinlesrdrd konumadan fazla honut olmadn ve bu grmeyi bitirmek istediinianlayabilirsiniz.

    Ynelme ve duru as insanlarn ne sylerlerse sylesinler birbirleri hakkndakigerek dncelerini ele verir. Birbirlerini dinlemeye istekli olan kimseler ounlukla 90derecelik ayla dururlar.ki kii gs ve ayak durularyla hayali bir nc noktayiaretederek gen oluturmularsa bu durubiimi hem karlklgralveriine imkn verir,hem de baka kiilere de aralarna katlma cesareti verir.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    13/44

    9

    Resim 1.3: 90 derecelik ayla yaplan grme

    Resim 1.4: nc kiiye kapal, zeleyler konuulan duru

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    14/44

    10

    Ara ve aksesuarlar

    Szsz iletiimde mesaj iletmek iin bavurulan yollardan biri de, kullanlan aralarve aksesuarlardr. Kyafetler, taklar, rozetler, gzlk, parfm, araba vb. hepsi birer aratrve bunlarla evremize eitli mesajlar iletiriz.

    Eski insanlarn yzlerine srdkleri boyalar, ressamlara poz veren krallarn ellerindekiiktidar sembolleri, ordulara ait bayrak ve flamalar hepsi birer mesaj aracdr. lkemizin bazyrelerinde giysi eitleri ile insanlar statlerine dair mesajlar verirler. rnein, bir Trkmenkyne gidildiinde kimin szl, kimin nianl, kimin dul olduu balndaki renklerdenanlalabilir.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    15/44

    11

    UYGULAMA FAALYET

    Duru ve ynelme biimlerini kullanarak belirlediiniz bir mesaj karnzdakilereiletmeye alnz.

    lem Basamaklar neriler

    Verilecek mesajbelirleyiniz.

    Mesaj trleri ile ilgili bilgileri okuyunuz. Ne zaman, nerede,kime, nasl mesaj vereceinize karar verirken dikkatli olunuz.Doruluuna inanmadnz mesajlarvermeyiniz. Doruzamanda verilmeyen mesaj amacna ulamaz.

    Bedeni, mesajauygun kullannz.

    Beden dilini kullanrken abartsz ve doal olunuz .Hissettiiniz gibi davrannz. lk izlenim ok nemlidir. Giyiminize ve dgrnnze

    zen gsteriniz. Temiz, dzenli ve bakmlolunuz.Biliyorsunuz, bunun iin geniimknlara sahip olmakgerekmiyor.

    7 ve 8. sayfalardaki duruve ynelme biimleriniarkadalarnzla uygulaynz ve yorumlaynz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    16/44

    12

    LME VE DEERLENDRME

    LME VE DEERLENDRMEAadaki sorulardikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

    1. Aadakilerden hangisi szl mesajdr?A) TokalamakC) AznoynatmakB) Sar lmakD) Mektup

    2. Beden dilinin gnlk yaantmzdaki nemini belirten sz hangisidir?

    A) Beden dilini anlamak bir yetenektir.B) Dil sylemezse beden syler.C) Beden dili bedenimizle verdiimiz mesajdr.D) Szsz mesaj bir mesaj trdr.

    3. Aadakilerden hangisi szsz mesajdr?A) Telefonla mesajB) GlmsemekC) Dilin srmesiD) E-mail

    4. lk izlenimde en nemli belirleyici unsur hangisidir?A) Ne sylendiiB) Nasl sylendiiC) Niin sylendiD) Nerede sylendii

    5. Duygusal bave sahiplenmeyi gsteren davranhangisidir?A) El ele tutumaB) TokalamaC) GlmsemeD) Yak nnda durma

    6. Tanmadnz birinin mahrem alannza girmesi sizde nasl bir duygu yaratr?A) Gven duygusuB) KskanlkC) Gerginlik ve huzursuzlukD) stnlk duygusu

    7. Aadakilerden hangisi ara ve aksesuarlar mesaj amalkullanma nedeni saylmaz?A) FarklgrnmekB) Niyeti ifade etmekC) Kullanlan aralar beenildiiD) Ara ve aksesuarlartantmak

    LME VE DEERLENDRME

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    17/44

    13

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    18/44

    14

    RENME FAALYET-2

    Beden dili ile mesaj gnderebileceksiniz.

    Kardeinizden sevdii bir filmi ya da seyrettii mata atlan bir gol anlatmasnisteyiniz. Anlatrken yz ifadesini ve vcut hareketlerini inceleyiniz.Anlattklarn ksa cmlelerle not alnz.

    Grme zrl insanlar konuurken yzne bakp yaadduyguyu anlamayaalnz. Not alnz. Gzlemlerinizi snfta arkadalarnza anlatnz.

    Kendinizin ve arkadalarnzn el skma biimlerini inceleyiniz. Can skntsyaadnz bir gn mutlu insanlar gibi davrannz.rnein,

    tebessm ediniz, bedeninizi dik tutunuz, evrenizle ve insanlarla ilgileniniz. Birsre sonra skntnzn daldnhissedebilecek misiniz? Gzlemleyiniz vesnfta ders ortamnda arkadalarnzla paylanz.

    evrenizdeki insanlarn oturularninceleyiniz ve ltfen not alnz. Karlatmz her tr insanla tokalama sonrasyanak yanaa pmemiz

    sizce ne denli uygundur? Benimsediiniz gr snfta tartma ortamndasavununuz.

    2. BEDEN DL

    2.1. Beden Dilinin Tanm

    Beden dili, szsz mesajn kapsam iindedir ve szl mesaj glendirici, anlamkuvvetlendirici zellikler tar. El, kol, ba ve vcudun dier ksmlar ile yaplan, szlmesajdestekleyici bedensel mesajlarabeden diliadverilir.

    Gndelik yaantmzda ou kez farknda olmadan beden dilini kullanr, olaylara vedurumlara bedensel tepkiler veririz. Duygu ve dncelerini szcklerle anlatmakta zorlukekenlerin de sklkla beden diline bavurduklargrlmtr.

    Beden dili kendimize olan gven ve gvensizliimizi dorudan yanstr. Ask surat,atk ka, dk omuz skntl olduumuzu belli ederken gzlerin l l olmas, hafiftebessm ve hareketlilik mutlu olduumuzu gsterir.

    RENME FAALYET-2

    AMA

    ARATIRMA

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    19/44

    15

    Beden dili kltrden kltre deiebilir. Yalara ve cinsiyetlere gre de farkllk

    gsterebilir. Hatta ayn kltrel evrede yetimi, benzer eitimi alm kiiler arasnda dafarklzellikler yanstabilir.

    Resim 2.1:gdsel beden dilinin kk yalarda daha fazla kullanm

    nsanlarn biyolojik ihtiyalarndan doan bedensel hareketlerin ou, igdselbeden dilini oluturur. Korku annda gerilme, honut olunduunda glme, yeni doan

    bebein karnn doyurmak iin annesinin gsne ynelmesi, korktuu zaman kafasngeriye atmas gibi davranlar insan genlerinden gelen ortak zelliklerdir. Bununla beraberevre, kltr ve renme yoluyla beden dilinde birtakm deiiklikler grlr. Sonradanoluan ve renmeyle elde edilen bu tr davranlarakazanlmbeden diliadnveriyoruz.

    Gler yzl insanlardan, sizi zmeyecek olumlu eylerden sz etmesini beklersiniz.

    Ask suratl insanlardan ise olumsuz eylerden sz etmesi beklentisi iinde olursunuz. Asksuratl birinin gzel ve olumlu szler sylemesi ne derece inandrc olur? Bedenin verdiimesajlar daha gerekidir.

    2.2. Beden Dilileletiim

    Yaantmzn ayrlmaz paras olan iletiim; duygu, dnce ya da bilgilerin eitliyollarla bakalarna yanstlmasdr.

    letiimin en anlaml ve tesirli olan, beden dili ile verilenidir. Yeri geldiinde birbak, hafiften dokunuya da araya konulan mesafe okey ifade eder.

    Bedensel mesajlarn hangi anlamlara geldiini bilmek, insanlarla kurulacak iletiimdeok byk yarar salar. Beden dilini bilmekle karndakinin duygu ve dncelerini kolaycaanlayabilir ve iletiimin seyrini ynlendirebilirsiniz.

    Beden dilini bilmenin ve bilinli olarak kullanmann ok sayda yarar vardr.Bunlardan bazlar unlardr:

    Kendimizi kolayca ifade edebiliriz. Kendimize olan gvenimiz artar. Konumamz btnlk kazanr ve etkili sonular verir.

    Karmzdaki kiinin i dnyasnanlayabiliriz. nsanlarn duygularnanlayarak onlara yardmcolabilme frsatnelde ederiz.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    20/44

    16

    nsanlarla olumlu iletiim kurabilmenin temel kural onlar anlamak ve deerverildiini hissettirmektir. Kiilere adyla hitap ederek yumuak bir ses tonu ile zeldurumlar ya da sorunlar zerine sorular sormak onlar rahatlatacak ve size kar dostaduygular beslemesine neden olacaktr.

    ok sk grdmz, ancak samimi olmadmz ok sayda insan vardr. Bu kiilereGnaydn, Iyi gnler, Merhaba, Hayrl iler gibi -pek de vaktimizi almayacak- szlersylememiz onlar hem mutlu edip yaam enerjilerini ykseltecek hem de ksa sredeevremizde dost olarak grmemize ortam salayacaktr.

    yerimize veya evimize gelen misafirin duru ve oturu eklinden skntl anlar

    yaadn anlamak ve onlara ay, kahve gibi iecek bir eyler ikram ederek onlarrahatlatmak, aynzamanda olgun insan olmamzn da gereidir.

    Kk kardeinize okulda neler yaptn sorunuz. Size mutlaka bireyler anlatacakve anlattklarndan neler yaptnanlayacaksnz. Fakat dikkatlice incelerseniz onun el, kolve yz hareketlerinden hangi duygularyaadnda grme imknyakalayacaksnz.

    nsanlarn davranlarnn hangi anlamlar ierdiini anlamaya alrken onlarn zeldurumlar olabileceini gz nnde bulundurmalyz. Yorumlamaya altmzdavranlarn bedensel rahatszlklardan kaynaklanabileceini hatrdan karmamak gerekir.Sokakta adres sorduumuz biri, umursamaz bir tavrda bulunuyorsa ncelikle iitme engelli

    olabileceini gz nnde tutmamz uygun olur.

    Kala kkl rahatszlndan kaynaklanan yry ile kabaday yrynnbirbirine benzediini ya da gz rahatszlndan oluan bir bak eklinin alttan szerekbaka benzediini biliyoruz. zetle, herkesin kendine zg koullar tadn gz ardetmemek gerekir.

    Konutuunuz kiinin adn renmeniz veya ona adyla hitap etmeniz, onun sizeyaknlk hissetmesine yol aacaktr.

    Davranlar anlamlandrrken evresel faktrleri de hesaba katmamz yararl olur.

    rnein, souk bir odada kiinin kollarn gsnde kavuturmasn, ayaklarn kapal veapraz tutup kapanma durumuna gemesini dorudan gerginlik, mutsuzluk, tepkili olma gibidurumlara yormadan nce mekten kaynaklandndnmemiz, bizi mantklbir sonucaulatrr.

    Gzel bir sz vardr. Sana nasl davranmalarn istersen, sen de bakalarna yledavran. Fakat ilk iyi davransen yap. Bu sz ltfen hayat felsefeniz olsun!

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    21/44

    17

    2.3. Ya, Cinsiyet ve Kltrler ArasFarklar

    2.3.1. Ya

    Resim 2.2: ocukluk beden dilinin en ok kullanlddnem

    nsan hayatnda ocukluk, beden dilinin ok fazla kullanld dnemdir. ocuklarkendilerini ifade etmek iin sk sk bedensel mesajlara bavurur. Bir olayanlatrken o olaytekrar yayormugibi heyecanlanr, korkar ya da mutluluk belirtisi gsterirler. Bu tr temeltepkiler bebeklikten itibaren grlr. Yz ifadelerinden, yaadklar duyguyu anlamakmmkndr. Bebekler korku annda hemen alar, honut olduklarnda glerler. lgi

    gsterildiinde utanr,marr, baklarn ve kafasn glerek yana karr, saklarlar. Bazenglme ve alamayaynanda yaptklarna bile tank oluruz.

    Esas olarak ocuk yalarda grlen bedensel tepkileri igdsel beden dili olarakdeerlendirmek mmkndr. Ya ilerledike bedensel mesajlar azalr, yerini szel ifadelere

    brakr.

    2.3.2.Cinsiyet

    Erkek ve bayanlarn biyolojik zelliklerinden kaynaklanan davran farkllklarbulunmaktadr. Cinsiyetler arasndaki bedensel ve fiziksel farkllklar, kendilerine zg

    hareketleri oluturur.

    Salar okama ve geriye doru atma, kollar bedene dolama hareketi daha okbayanlara; elleri cebe sokma ya da beline yaslama erkeklere zg hareketlerdir.

    Elbise giyerken erkeklerin ilk nce sakolunu, bayanlarn ise sol kolunu kullandklarbelirlenmitir. Yalan sylerken erkekler gzlerini aaya doru karrken bayanlar dahaok yukarbakmaytercih ederler. Yine yalan sylerken erkeklerde eller gzlere, bayanlarda

    buruna ynelir.

    Bayanlar salaryla erkekler ise kravat, ceket kolu, kalem gibi aksesuarlarla ok skoynarlar (Bayanlarn san dzeltmesi veya arkaya atmas ilgiye ihtiyac olduunun

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    22/44

    18

    belirtisidir.) . Bayanlarn balarn yana eik durumda tutup bakmalar duygusal bir ortam

    yaadklarngsterir.Liseli kzlarn kitaplarn gs hizasnda kavrayarak tutmalar, erkeklerde

    gremeyeceimiz bir davrantr.

    Bayanlar, evreyi ksa sreli baklarla alglarken erkeklerin bak sresi dahauzundur.

    Erkeklerle bayanlarn oturubiimlerinde de nemli farkllklar grlr.

    2.3.3. Kltrler ArasFarklar

    Toplumlarn yaam tarz, alkanlklar, inan ve iklimlerinde grlen farkllklarbeden dillerine de yansr.

    Kltrler arasnda temel duygular yanstan ok sayda benzer bedensel mesajlarvardr. Dnyann herhangi bir lkesinde kzgn bir insan ya da mutlu bir kiiyidavranlarndan anlamak mmkndr. Farkllk onlarn kzgnlya da mutluluu gstermeeklinden doar.

    Evet anlamna gelen ban yukardan aaya sallanmas tm dnyada ayndr.Hayr iareti de ban iki yana sallanmas eklindedir. Sadece Trkiye, Yunanistan,Suriye ve talyann Sicilya blgesinde ban geriye doru atlmas yoluyla hayr

    mesajnn verildii grlr.

    aret parma ile orta parman atal olarak gsterildii hareket hemen hemen tmdnyada zafer iareti olarak kullanlr. Baparman yukar kaldrlarak gsterildii iaret

    baarmak ve zafer anlamna gelir. Bu hareketran ve Nijeryada kfr olarak alglanr.

    Kltrden kltre deien beden dili, renmeyle oluur ve kazanlm bedendillerinin iinde deerlendirilir.

    Avrupa ve Amerikada bireyi gstermek iin iaret parma kullanlrken bu trhareket Endonezyada grgszlk, bizde ise kmseme belirtisi olarak dnlr. Yine

    Endonezyada ocuklarn ban okamak pek ho karlanmaz. ocuklarn geri zekalolacana inanlr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    23/44

    19

    Resim 2.3: Bireysel farkllklarn beden diline yansmas

    Eilerek selam verme Uzakdou lkelerine ait bir davrantr. Bacak bacak stneatma Avrupa ve Amerikada gayet normal davranken bizde ya ya da stat olarak bykolanlarn yannda saygszlk olarak dnlr. arma, selamlama ve vedalamaekilleride kltrden kltre deiiklik gsterir.

    Kiinin kendi hlindeyken glmesi baz lkelerde normal, lkemizde ise tuhafkarlanr.

    Paray anlatmak istediimizde baparmak ve iaret parman birbirine srteriz.Parann buekilde tarif edilmesi sadece lkemize aittir.

    Pakistanda otururken ayak tabannn grnmesi kabalk olarak kabul edilir.Erkeklerin el ele tutuarak yrmesi normal karlanr.

    spanyada sael ile sol kolun dirseine vurmak Sen cimrisin. mesajnverir.

    ngilizler beden dilini en az kullanan millettir.

    klimin beden dilini kullanmada byk tesiri olduu tespit edilmitir. Souk lkelerde,zellikle Kuzey Avrupa toplumlarnda insanlar konuurken az hareket ederler. GneyAvrupa, Akdeniz lkeleri, Trkiye ve Arap lkelerinde ise insanlar beden dilini ok fazlakullanr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    24/44

    20

    lkemizde blgeler arasnda, baz bedensel mesaj farkllklar olduunu bilmekteyiz.Krsal alanlarda yaayanlarla ehirlerde yaayanlar arasnda da nemli saylabilecekfarkllklar grmek mmkndr.

    Tm dnyada ortak medya rnleri (televizyon yayncl, sinema filmleri) olmas,zamanla beden dillerinin birbirine benzemesine yol amaktadr. Turizm hareketleri ve gler

    beden dili benzemelerinin dier nedenleridir.

    2.4. Mimik

    Beden dilini incelerken vcudu iki blmde ele alyoruz. Yz ksmnda; aln, ka, gz,

    az ve dudakla verilen mesajlara mimik; ba, el-kol, parmaklar, ayak ya da vcuduntmnn kullanmile verilen mesajlarajestadnveriyoruz.

    Jest ve mimikler bazen bilerek bazen kendiliinden, bazen de istenmedik hareketlerolarak ortaya kar. Ancak hepsinde bilinaltbir neden ve ama vardr.

    Mimiklerimizle bir dier deyile yz ifadesiyle verilen mesaj, vcudun dier ksmnnverdii mesajdan daha etkili ve anlamldr.

    Yz ifadeleri alt temel duyguyu yanstma zelliine sahiptir: Mutluluk, korku,kzgnlk,aknlk, znt ve tiksinti

    2.4.1. Aln ve Kalar

    Yzn aln ksmnn krtrlmas, dier yz zellikleri ile birlikte okunduundaaknlk, gerilim, endie veya derin dnce anlamlarnverir.

    aknlk, korku ya da bireyin farkna varma gibi durumlarda kalaryukarkaldrr;endie, kzgnlk annda ise aaindiririz.e dnk insanlarn kalar, yalnz yrrken hepatk hldedir.

    2.4.2. Gzler

    Yz ifadeleri iinde gzlerin ok nemli bir yeri vard r. Yzn ifade edecei tmmimiklerin hemen hepsi, gzler tarafndan desteklenir. Gzler, kiinin yaad ouduyguyu yanstr.

    Gzlerle bir iletiimi balatabilir ya da bir iletiimi sonlandrabilirsiniz. Biriylekonuurken onun bizi dinleyip dinlemediini, ilgisini ve itenliini gzlerine bakarakanlamamz mmkndr.

    Baka yne bakan kiiyle iletiim kurmak zordur. Konuurken srekli gzmzebakan biri de rahatszlk verir.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    25/44

    21

    Bir konuma ortamnda baklarn baka yne evrilmesi, konumacnnnemsenmedii anlamna gelir. Etkili iletiim kurabilmek iin karmzdakinin gzlerinebakmamz ve baklarmzyznn dier ksmlarnda gezdirmemiz olduka etkili sonularverir.

    Kiinin gz bebeklerinin bym olmas sizi dikkat ve ilgiyle dinlediini gsterir.Heyecan ve dikkatin artmolmas, gzbebeklerinin bymesine neden olur.

    Resim 2.9: Kukucu bak Resim 2.10 : Derin dnce

    Resim 2.11:aknlk Resim 2.12: Tasarlama

    Karnzdaki insann yznn hangi noktasna baktnz ok nemlidir. Baklarnzndiklii ya da eiklii sizin kendinize gveninizle ilgilidir. Bir tartma srasnda, ilk batakarsndakinin gzlerine dik bakan kii, kaybedeceini anladnda, gzlere ynelik bakngenelde burun /az ksmna doru yneltir.

    Gzlerin kslp klmesinde cevap beklentisi ieren phe duyma belirtisi vardr.Gzlerin gevemesi ise cevabn bulduunu gsterir. Gzler saklanp yana kayyor veya

    baklar karlyorsa ya utanma ya da sululuk duygusu olduu anlalr.

    Kaldrmda yrrken tanmadmz insanlara bakmz normalde bir saniye srer. Busrenin 4 saniyeyi amaso kiinin ilgimizi ektii anlamna gelir.

    Biriyle konuurken gzmzle temasmz azalr, dinleyici konumuna geince artar.Daha fazla ve dikkatli izleriz.

    nsanlar unuttuu bir eyi hatrlamaya alrken gz bebei tam sola bakar. Hayalkurduu zaman ise sol ste bakar. Kafasnda bir eyler tasarlayan kii gzlerini sa stedoru yneltir. Pimanlk duyan kiilerin gzlerini yere doru kaydrdgrlr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    26/44

    22

    grmelerinde veya nemli konumalarda, aln blgesine yani gz seviyesininstne bakmak etkili sonular yaratr.

    Yan bak gizli ilgi ya da saldrganlk belirtisidir. Aaya bak geneldealakgnlll; ayak ularna bakmak gvensizlii; sabit ve bo bak derin dnceyiifade eder.

    Resim 2.13: Dikkatli ve ilgili dinleme biimi

    2.4.3. Az ve Dudaklar

    Az ve dudaklar, alaca ekle gre birok anlam tayabilir. Saa aakvrlmbirdudak nemsememe alay anlamna gelirken sola ste alm ve dilerin hafif grnddudak kzgnlk belirtisidir.

    Dudaklarn skld ve dilerin kenetlendii durum, pimanlk duyulduunu ifadeeder. Bir olay karsnda aknlk yaandnda gzlerle beraber az da alr, alt eneder.

    Dolgun dudaklar insanlar duyarl, scak ve duygusal gsterir. Bayanlarn rujlarndudak dna tarmalarnn nedeni budur.

    Dudaklar, sinirlenincesrlr; endie annda yalanr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    27/44

    23

    Erkeklerde sakal, bayanlarda ise estetikli olma hli yz ifadesinin okunmasn

    zorlatran durumlardr.Yz ifadeniz canlolsun, scak ve dosta tebessm ediniz. Yznz evrenize olan ilginiziyanstsn. Donuk ve ifadesiz gzkmekten kannz. gibi tavsiyeler iletiimde baarlolmanz iindir.

    2.5. Jest

    Ba, el, kol, ayak ve bedenin duruu ile verilen mesajlarjest olarak tanmlanr. radedyaplan hareketlerin kiinin saklamak istemesine ramen duygularnyansttnbiliriz.Titreyen, sklm bir yumruk, gergin bir duru ne kadar kontrol edilirse edilsin, youn bir

    gerilimin da yansmasdr.

    Jestlerin verdii mesajlar incelerken kiinin her zaman benzer durumlarda aynjestleri gstermediklerini unutmamak gerekir.

    2.5.1. BaHareketleri

    Beynimiz sa ve sol olarak iki blmde incelenir. Sa taraf hayal gc, sezgi vevizyon merkezi; sol tarafsa mantksal dnce merkezi olarak kabul edilir.

    Ba ile yaplan hareketler ounlukla mimikleri destekler ve onlara btnlk

    kazandrr.

    Bamzla yaptmz hareketlerin en bilineni, onaylama vereddetmedir.Ban nedoru birka kez hafife sallanmas, onaylama anlamna gelir. Ban saa sola sallanmasveya geri atlp kakaldrma eylemi reddetme olarak kabul grr.

    Karnzdaki insana birey anlatrken dinleyicinin ba saa ya da sola eim yapmbir ayla sizi izliyorsa sylediklerinizi ilgiyle dinliyordur. Baaaya eilmive alttan birbakla bakyorsa sizden etkilenmemitir, hatta sizden farkldnyordur.

    Banyukarkaldrarak bakan kiilerin stnlk duygusu ya da saldrganlk duygusuiinde olduklar, baaaya eik bakanlarn uysal, kabullenici olduklardnlebilir.

    aret parmann ban yan tarafna getirilip dier parmaklarn kapal olduu elduruu, ilgiyle izleme iaretidir.

    nsan kendisine yakn bulduu kiilere bayla hafif yaknlar, uzak bulduukiilerden bayla uzaklar. Bu kk hareket gerek duygular yanstmak asndan oknemli ipucu saylr.

    Biriyle konuurken banz dik tutunuz ve aa yukar hareket ettirerek onudinlediinizi ve anladnz hissettiriniz. Sylenenleri kabul edip etmemeniz nemlideildir, sizinle konuana Anlaldm. duygusunu yaatmanz gzel bir duygudur.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    28/44

    24

    2.5.2. Eller ve Parmaklar

    Resim 2.14: El ve parman kullanm

    Eller, insann kendini ifade etmesinde etkisi en ok olan organdr. nsan beyninindnp hayal ettiini gsteren organ elder. Konumann tarzn, ritmini, ahengini ellerle

    belirleriz. Bazen anlatmak istenileni tek bir el hareketi ile gerekletirdiimiz olur.

    Ellerin konuma srasnda temel grevi, konumann en nemli noktalarnvurgulamaktr.

    Ellerin almas, kiinin dnyayla iliki kurmak iin harekete hazr olduunu,kapanmasda bu konudaki isteksizliini gsterir.

    Bir topluluk karsnda ayakta konuma yaparken kollar gs ksmnda kavutururve geriye doru yrrsek dinleyicilerde konuya kar ilgisizlik oluur. Kollarve elleri aktutup toplulua doru ilerleme hareketi topluluu canlandrr ve konuya karistek yaratr.

    Ellerle hibir jest yapmadan konuan kii, donuk bir grnt yaratr ve duygu,dncelerini aktarmakta baarlolamaz.

    enenin, iki elin avular ile tutulmas derin dnce hlini, bazen de pimanlksonrasduyulan sululuk hissini yanstr. Kapanma duygusu, bakalarna tepki verme, kabuletmeme, tedirginlik, mutsuzluk, savunmaya geme gibi anlamlar ierir.

    Kapanma duruu tam kapanma ve yar kapanma eklindedir. Yar kapanmadaeller ve ayaklar tam birlemez. Kollardan biri serbest iken, dier kol serbest kolu tutarakengel oluturur. Tam kapanmada ise eller birbirini sarar, ayaklar bilekten birbirine kilitlenir.Bu durumdaki kiilerin ikna olmaspek mmkn deildir.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    29/44

    25

    Vcudun n ksmnda, bir elin dier eli bilekten kavramas sayg ve ekinmeanlamna gelir. Bu hareket vcudun arkasnda gerekleirse stnlk ya da konuyahakimiyetanlamntar.

    Ayakta yaplan grmelerde kiiler, ellerini sacebine sokuyorsa i dnyasnda, solcebine sokuyorsa duygu dnyasnda skntyaadklarnyanstrlar.

    Baparmak kullanm, stnlk gstergesi olarak kabul edilir. Ellerin dier tmparmaklarcebe girecek ve baparmadarda kalacakekilde duran bir kimsestnlkveserinkanllkmesajverir.

    Elin sklarak iaret parman havaya kalkmas konumaya otoriter bir hava verir.Parmak kiiye ynelirse bu tehdit ve sulama ieren bir mesaj olur.

    Parmaklarn birbirine kenetlenmesi, kiinin ruh hlinin olumsuz olduunu ya da hayalkrklyaadngsterir.

    nsan kendisini gvende hissetmedii zaman eli ile destek arayna girer. Bu srada el,ihtiya duyduu destei kalem, anta, kitap, anahtarlk, bardak gibi eyleri kavrayarak

    bulmaya alr. zellikle zgvenleri dk olan kimsede, bir eyleri tutma ve kavramaihtiyac yksektir. Bu sandalye veya masa kenar olabilecei gibi kendi bedeninden bir

    blm de olabilir.

    Bir konuma srasnda ban kayan konumac, syleyecei cmleleri tasarlyor vezaman kazanmaya alyordur.

    Konuma srasnda dinleyici, sk sk ensesini kayorsa sylenilenlere katlmadn,phe iinde olduunu yanstr.

    Jestlerde arya kamamak gerekir. Konuma yaparken ellerinizi cebinizde tutmaktanve kollarnz kavuturmaktan, ellerinizle aznz rtmekten kanmanz olumlu bir imajyaratr.

    2.6. Tokalama

    Tokalama (el skma) biimi insann hem kiiliini hem de statsn belli edenhareketlerdir. Tokalama, karmzdaki kiinin elini skma eklimizden, skma sresi veiddetine kadar hep mesajlarla dolu bir sretir.

    El skma biimlerinin ne anlama geldiini bilirsek insanlarn kiiliklerine ait nemliipularelde ederiz. Tokalamalar ayrgrupta ele alabiliriz:

    Eit statde tokalama tarz:ki el de birbirini kavrar ve avu dlartam savetam sol ynldr. Her iki kiinin de kendi varlnkarsndakine hissettirmeamaldr. Dengeli ve gven veren bir el tokalama trdr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    30/44

    26

    Resim 2.15: Dengeli ve gven veren tokalama tr

    stnlk belirten tokalama tarz: Avu ileri yere bakarekilde yaplan elskmaeklidir. Avu iinin yere dnk olmas, kiinin karsndakine gl vestn olduu izlenimini verme amacntar. Yaplan aratrmalar st dzeyyneticilerin byk ounluunun avu ileri yere bakarekilde el sktklarnortaya koymutur.

    Resim 2.16: stnlk belirten tokalama tarz

    Boyun een tokalama tarz: Parmak ularnn dier kiinin avucuna braklarakyaplan el skma eididir. Genellikle kendisine gvensiz, ekingen ve endieliinsanlarda bu tarz grlr. Hemen belirtmekte fayda var; bayanlarda ok skgrlen bu tr el skmaekli, onlar iin aynanlamtamaz.ltifat ve incelik

    bekleme duygusu ar basmaktadr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    31/44

    27

    zel duygularn yanstlmas, gven ve samimiyet hislerinin belirtilmesi amacylabazen karmzdaki kiinin elini iki elimizle skabiliriz. Yine benzer duygularla tokalarkenkarmzdakinin kolunu veya omzunu sol elimizle tutmak bazen duygusal yaknlamayartrr.

    Ancak bu tr davransadece ok yakn arkadalar arasnda yaplrsa anlamlolur. stdzey bir yneticinin baarl, gen bir alanna veya retmenin baarlbir rencisine buekilde yaknlamasnn o kiilerin motivasyonunu artrdgrlmtr.

    Resim 2.17: Tokalarken koldan tutmak gven ve samimiyeti yanstr

    Tokalama ilemini kimin balatacave zamanlama nemlidir. Esas olarak el uzatmaileminin ev sahibinden misafire, yneticiden memura, yaa byk olandan ke,bayandan erkee doru gereklemesi gerekir. Ancak; insanlarn duyduklar memnuniyetveya zel duygular nedeniyle tokalamaybalatan kiilerin srasdeiebilir.

    Tokalamann sresi, insanlar arasndaki yaknla gre deiebilir. Uygun olan elskma ileminin 2-3 saniye iinde bitmesi gerekir. Bu srenin uzamas taraflar arasndakiyaknln ve zlemin fazla olduunu gsterse de ou kez taraflara skntlanlar yaatr.

    Tokalamanz ne boyun een ne de stnlk taslayan bir tarzda olmal. Tokalamanziten, samimi olmaldr. Ortam uygunsa hafif tebessmle destekleneni daha etkili olur.

    Resim 2.18: Tokalarken g denemesi yapmann hem eli sklan kiide olumsuz duygularyaatmas hem de kiininiddete eilimli olduunu aa karmas

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    32/44

    28

    2.7. Duru

    Vcudun gs kafesinin bulunduu ksm o kiinin merkezidir. Jest ve mimiklerikullanrken kiinin merkezinin durumu ve yn, onu tanmak iin birok ipucu verir. Hattadier zelliklerine bakmadan sadece gs ksmna yani merkezine bakarak nemlisaylabilecek bilgiye sahip olabiliriz.

    Resim 2.19: Gs kafesinin kollara kadar olan ksm, kiinin merkezi

    Omuzlarn dik ve merkezin dengeli durmas kendine gven duyan bir insanngrndr.Merkezin ak olmaseklinde deerlendirdiimiz bu duru, kiinin yaamla

    bark, kendinden honut, evresine hogrl olduu izlenimini verir.

    Merkezin kapanmas, ellerin yanlara braklp omuzun dmesi ve ban hafif neeilmesi eklinde tarif edilebilen bir durumdur. Bu durua sahip kiiler; zgvenleri eksik,ekingen, karamsar ve zorluklara kardirenci olmayan kiilik yapsna sahiptir.

    Merkezin ok fazla almas, ba hafif yana yatk, omuzlar geriye ekilmi, kollaryanlara alm bir duru biimidir. Saldrgan ve her an tepki vermeye hazr bir grntveren bu kiiler, dier insanlara kar ou kez hogr ve anlaytan yoksundurlar. Aileiindeiddet gren insanlardan bazlarnn davurumlarbuekilde olabilmektedir.

    Ynnzn, sizinle konuan insana dnk olmas onu nemsediinizi ve ona deerverdiinizi belirtir.

    2.8. Oturu

    2.8.1. Bacak Bacak stne Atma

    Bacak bacak stne atma biimi, ok nemli mesajlar verir. ou zaman kafamzdangeen dncenin bizde brakt etkiyi ayaklarda gzlemek mmkndr. Ancak ara sraayaklarmz dinlendirmek amacyla bacak bacak stne attmz da gz ard etmemekgerekir.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    33/44

    29

    Bacak bacak stne atmak, genelde savunmann birekli veya i gerginliin iaretiolabilecei gibi karlkldiyalogda rahatln yansmasolarak da dnlebilir.

    Resim 2.20: Rahatlifade eden oturma biimi

    Geleneksel oturma biimi de diyebileceimiz bu oturma tipinde herhangi birolumsuzluk yoktur. Bir sandalye ya da koltukta uzun sre oturmamz gerekiyorsa genelde buoturma biimini tercih ederiz. Ancak bu oturma biimine kollarn kavuturulmaseklendiitakdirde huzursuzluun, tedirginliin baladanlamnkarmamz doru olur.

    4 rakamn andran, sol ayan zerine sa ayan yere paralel olarak yerletirilmesibiiminde ise kii kendini dier kiiye oranla daha rahat ve stn olarak grr. Ancak ellersa aya kavram vaziyetini alrsa bir meydan okuma sz konusudur ve kii her antartmaya hazr durumdadr.

    veya daha fazla kiiyle otururken bacak bacak stne atmann ayr bir anlamvardr. Kii, gruptan kimle ilgileniyorsa veya kime yaknlk duyuyorsa ayann ynzellikle o kiiye dnktr.

    Resim 2.21: Drt rakamnandran oturu Resim 2.22: Ayaklardan kavrama, tepkililik

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    34/44

    30

    2.8.2. Dier Oturma Biimleri

    Endieli ve skntl oturma biiminde ayaklar, arp konumunda ve sandalyeninaltndadr. Eller ise sandalyenin kollarna veya kendi dizine sk skya sarlm olarakgrlr. Honut olunmayan bir ortamda sknt, endie veya sorun yaanyorsa bu oturma

    biimi kendini gsterir. Ancak genelde erkeklerde grlen ayak kavuturma, bayanlardaeteklerinin ksa olmasndan kaynaklanabilir.

    Sandalyenin veya koltuun ucuna oturmak, kiinin huzursuz olduunun ya da kalkpgitmek istediinin belirtisidir.

    Dik oturan kiiler, kk oturan kiilere gre yaama arzusu yksek, kendine gvenli

    ve enerjik yapdadrlar. Sandalye ya da koltua tam olarak oturup arkasna yanlanmaeklindeki oturuen uygun olandr.

    Otururken ayaklarn ak olarak durmas erkeklerde rahatl ve gven duygusunugsterirken bayanlarda cinsellii artrmaktadr.

    Resim 2.23: Endieli ve skntloturma biimi

    Sandalyede otururken ayaklarn ak vaziyette ileri doru uzatlmas kiinin kendineolan gveninin iaretidir. Fakat, ayaklarn ok fazla ileri uzatlmas, kendine ar gvenmeveya saldrganlk duygularnn gsterii olarak alglanabilir.

    Kiinin bir odaya girdiinde nereye oturduu onun kendine verdii deerle orantldr.Kapya yakn sandalyeye oturanlar kendini dier insanlardan daha az deerli grr. Odannsahibine yakn bir yer seenlerin zgvenlerinin yksek olduunu dnebiliriz.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    35/44

    31

    Toplant yaplacak bir salonda salon bo ise- insanlarn oturmak iin dorudan ortasralara yneldiini grrz. n sralarda kendini akta ve savunmasz gren insanlar bu trbir tercihle gven altna alndklarnhissederler.

    Resim 2.24: Sandalyenin ucuna oturmak

    2.8.3.Ortamnda Beden Dili

    ortamnda bulunacamz uzun yllar dnerek ortama uygun davranmay darenmemizin kanlmaz olduu aktr. Tabii ki, i yerinde evimizdeki kadar rahatolamayz. Bu satrlarda vereceimiz neriler, sizin iortamnda rahat etmenize mutlaka katksalayacaktr.

    ncelikle meknsal snrlara dikkat etmekle balaynz. Karnzdaki almaarkadanza dokunmanz gerekmedii srece sakn dokunmaynz. nk karnzdaki insan

    bunu taciz olarak alglayabilir. Baklarnz rahatsz edecek kadar uzun olmamaldr.

    Karnzdaki insanla konuurken yznzle, mimiinizle tepki veriniz. Bazensylediklerini tekrar ediniz. Durupozisyonlarnsakn pas gemeyiniz.

    Kendinizi gsterebileceiniz anlar iyi deerlendiriniz; ruhen ve bedenen, dengeli birtarz sergileyiniz. irketinizde sizi n plana karacak etkinlikler yapnz. ok alkan bir

    personel olmak bazen bunun iin yeterli olmuyor. yerinde gnll almalara nclkediniz, sportif etkinlik dzenleyiniz, gezi, tiyatro gibi faaliyetler tasarlamanz, size artpuankazandrr. Glmeyi ve gldrmeyi sakn unutmaynz. Pozitif olmak size, evrenizdekilereve iinize okey katacaktr.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    36/44

    32

    yerinde bazen ok sorunlu mterilerle kar karya gelmeniz kanlmazdr.Karnzdaki insann davran, aslnda kendi sorunlarndan kaynaklanmaktadr; ama hedefolarak sizi semitir. Bu tr zamanlarda asla az dalana girmeyiniz, paniklemeyiniz ve onuanladnz hatta ona yardm etmek istediinizi iletip bunu imknsz klan nedenlerisralaynz. Bazen nann siz de benim yerimde olsaydnz bana hak verirdiniz. diyerekkendi safnza ekmeniz ie yarayabilir. Bazen pskrtme silahlarnz kullanmanzgerekebilir. Bunlar:

    Amirinizi arp: Beyefendiye yardmcolmayok istiyorum; amaunedenden tr yardmcolamyorum. Siz belki bana bu konuda yardmcolabilirsiniz. diyerek mteriye gerekten kurum olarak yardmcolmak

    istediinizi, bunun iin mcadele verdiinizi gsterirsiniz ve sizi yalnz banasktrmasnengellemiolursunuz.

    Sorunlu mteriyi biraz ycelterek yattrabilirsiniz. Bakn Bey, sizgerekten anlayl bir mterimiz olarak bizi kolaylkla anlayabilirsiniz. Bukonudaki anlaynz iin de size teekkr ediyorum. diyebilirsiniz. Her mterisizin iin gne yeni bir balang olmaldr. Ne kadar sinirlenirseniz sinirleninar duygusal tepkiler vermeyiniz, sizin bu konudaki profesyonelliiniz, diermteriler tarafndan takdir edilecektir. O anda yaadnz hakszlunutup birsonraki mteriyle sempatik birekilde iletiime geiniz.

    Skntlarnz i k ya da hafta sonu katlacanz etkinliklerle atmay da saknunutmaynz.

    Gzel dn, iyi hisset, yanlma, aldanma,Ne varsa dorudadr, dorulukaar sanma.

    Tevfik Fikret

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    37/44

    33

    UYGULAMA FAALYET

    Beden dilini kullanarak uygulamalar yapnz.

    lem Basamaklar neriler

    Beden dili ile verilen mesajanlayabilirsiniz.

    Beden dili ile ilgili bilgi sayfalarnokudunuz.evrenizde ya, cinsiyet ve kltrler arasbeden dilifarklarngzlemleyiniz. Not alnz. Bunlararkadalarnza aktarnz.

    Bilgi sayfalarndaki mimik-jest ifadelerini kendinizde canlandrnz. Aynduygularyaamaya alnz

    ve arkadalarnzla karlklyorumlaynz.

    Uygun geri bildirimdebulunabilirsiniz.

    Sayfa 32deki Bu yzler size ne anlatyor?balkl ekilleri yorumlaynz. Aynifadeleri sizgerekletiriniz, arkadanz yorumlasn.Arkadanz canlandrsn, siz yorumlaynz.

    Tokalama, duruve oturubiimleriniarkadanzla canlandrnz ve karlkldeerlendirmesini yapnz.

    rendiiniz bilgilernda, evrenizdekiinsanlarn beden dillerini anlamaya alnz, daimaonlargzlemleyiniz ve duygularnzmeye gayret

    ediniz.yi niyetli olunuz. Ulatnz sonularolumlu kullannz.

    UYGULAMA FAALYET

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    38/44

    34

    LME VE DEERLENDRME

    A. Bu yzler size ne anlatyor?

    LME VE DEERLENDRME

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    39/44

    35

    B Aadaki sorulardikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

    1. Aadaki davranlardan hangisi bireyin ibirliine hazr olmadgrntsnverir?

    A) GlmsemeB) Eller ve avu ilerinin ak olmasC) Yere bakmaD) Bakalarna yakn durma

    2. Aadaki jestlerden hangisi savunma duygusunu ifade eder?A) Dik duruB) Eller arkada, ene yukarda

    C) Kollar, eller ve avu ileri akD) Kollar gste kavuturma

    3. Aadaki davranlardan hangisi bireyin skntyaadnbelirten davrandeildir?A) ka ve saate bakmaB) Nefesini fleyerek vermeC) Kprdanma ve ayaklarnsallamaD) 4 rakamnandran bacak bacak stne atma biimi

    4. Sklyumruk, dudaklarn sklmas, burundan grltl soluma hangi duygununyaandngsterir?

    A) Endie ve kayg

    B) zntC) TedirginlikD) fke

    5. Gz temasndan kanma aadaki duygulardan hangisinin belirtisidir?A) Rahatlk ve aklkB) Sululuk veya birey saklama duygusuC) birliine hazr olmaD) Kendine gvenme

    6. Endie ve kaygyyanstan mesaj hangisidir?A) Esneme

    B) Gz temasC) TrnaksrmaD) Dmelenmemiceket

    7. Ceket dmeleri skkapatlm, kollar gste kenetli, vcudu uzaa evirme, kapyabakma ifadeleri hangi duygunun yaandngsterir?

    A) fkeB) phe duymaC) RahatlkD) Savunmaya geme

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    40/44

    36

    8. Bayanlarn balarnyana eik durumda tutup bakmalar hangi duygu iindeolduklarngsterir?A) GerginB) EndieliC) lgi beklemeD) zntl

    9. Kiinin baka birine yan bakmas hangi mesajifade eder?A) AlakgnlllkB) lgi ya da saldrmaC) Gvensizlik

    D) Derin dnce

    10. Otururken ayaklarn ak olarak durmas erkeklerde hangi durumu yanstr?A) Rahatlk ve gven duygusuB) Savunmaya gemeC) Endie ve kaygD) Tedirginlik

    11. Kltrler arasbenzerlik gsteren jest-mimik hangisidir?A) SelamlamaB) arma

    C) VedalamaD) Alama

    12. Parmak ularndier kiinin avucuna brakarak tokalaan kii iin yorumunuz neolur?

    A) Dengeli ve kendine gvenlidir.B) Gl ve stnlk duygusu yaamaktadr.C) Gvensiz, ekingen ve endielidir.D) iddete eilimlidir.

    DEERLENDRME

    Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    41/44

    37

    MODL DEERLENDRME

    Modl bitirdiniz. Modl sonunda kazanmanz gereken yeterlii kazanpkazanmadnz len bir lme arac retmeniniz tarafndan hazrlanarak sizeuygulanacaktr.

    Bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

    MODL DEERLENDRME

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    42/44

    38

    CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET1N CEVAP ANAHTARI

    1. D2. B3. B4. B5. A6. C7. D

    RENME FAALYET2NN CEVAP ANAHTARI

    A. Bu yzler size ne anlatyor?1. Ilgisiz2. Dmanca, alayci3. Mutlu4. ok kizgin5. zgn, kasvetli,

    ters6. ocuka, saf bir

    mutluluk7. Yorgun, bitkin,

    uyuuk8. Biraz kizgin9. Sahte bir mutluluk

    10. ok zgn11. pheci12. Derin bir keder

    CEVAP ANAHTARLARI

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    43/44

    39

    B. oktan semeli sorular

    1. C2. D3. D4. D5. B6. C7. D8. C9. B

    10. A11. D12. C

  • 8/10/2019 Bro Ynetimi Beden Dili

    44/44

    KAYNAKA ALTINTAErsin,Devrim AMUR, Beden Dili, Aktel Basm Yayn,

    stanbul, 2004.

    BALTAAcar, Zuhal BALTA,Bedenin Dili, Remzi Kitabevi,stanbul, 2004.

    CCELOLU Doan,imizdeki Biz, Remzi Kitabevi,stanbul, 2003.

    CCELOLU Doan,letiim Donanmlar, Remzi Kitabevi,stanbul, 2002.

    CCELOLU Doan,nsan ve Davran,Remzi Kitabevi,stanbul, 2002.

    DKMEN stn,Varolmak Gelimek Uzlamak, Sistem Yaynclk,

    stanbul, 2003.

    ZGREN A.erif,Dikkat Vcudunuz Konuuyor, Elma Yaynlar,stanbul,

    2003.

    KAIKI Ercan,Dorucu Beden Dili, Hayat Yaynlar,stanbul, 2005.

    KINGMA Daphne Rose,Gerek Ak, HYB Yaynlar, Ankara, 1999.

    MOLCHO Samy,Sessiz Diliniz Beden Dili, Gn Yaynclk,stanbul, 2000.

    PEASE Allan,Beden Dili, RotaYaynclk,stanbul, 2003.

    SCHOBER Otto,Beden Dili DavranAnahtar, Arion Yaynclk,stanbul,

    2003.

    KAYNAKA