geloof kerk mens maatschappij

Jaargang 90, januari 2012

GEVEN EN ONTVANGEN

MATERIËLE ARMOEDEGEESTELIJKE RIJKDOM

PAROCHIES MOETEN TERINGNAAR DE NERING ZETTEN

Kerk en geld. Het lijken altijd wel twee grootheden die elkaar op voorhand bijten. “Ik betaal geen kerkbijdrage, de Kerk is rijk genoeg, laat het Vaticaan maar wat kunstschatten verkopen. Ik wist niet dat je überhaupt lid bent van de Kerk en dan jaarlijks gevraagd wordt mee te betalen aan de Actie Kerkbalans.” Deze en nog vele andere beelden zorgen ervoor dat mensen het niet vanzelfsprekend vinden dat ze financieel bijdragen aan hun parochie. Nog steeds is de col-lecte het moment om van je 5 en 10 cent euromunten af te komen.Dat er veel kerken in financiële moeilijkheden zitten komt, omdat mensen niet meer bij de kerk betrokken zijn en dus ook niet meer meebetalen. Dat besef wordt pas reëel wan-neer de kerk moet sluiten, omdat het geld c.q. vermogen op

Van de redactiedreigt te raken. In het bisdom zijn er vooral in de stedelijke gebieden veel voorbeelden van.Naast de jaarlijkse Aktie Kerkbalans en de collecteschaal zijn er ook andere manieren om de parochie financieel te steunen, zoals een periodieke schenking, die ook nog eens fiscaal aantrekkelijk is. Maar u kunt nog een stap verder gaan door bij de notaris een deel van uw nalatenschap aan de parochie te geven. In dit nummer zetten we de mogelijkheden daarvoor nog eens op een rij.Dit jaar bestaat het Bisdomblad 90 jaar. Dat is mede dankzij uw bijdrage in de vorm van het abonnementsgeld en het jaar-lijkse publiciteitsfonds. Graag wil ik degenen bedanken die vorig jaar iets extra’s hebben gegeven.Het thema van het komende nummer is 'Sober en sociaal' en gaat over de veertigdagentijd, de Vasten.Veel leesplezier.

Michiel SavelsberghHoofdredacteur

Bisdom Den Bosch

koploper in uitgaven gebouwen

Met 45% voor uitgaven aan kerkgebou-wen is het bisdom Den Bosch relatief en

absoluut gezien koploper in Nederland. Aan de 351 kerken, het hoogste aantal in

Nederland, werd in 2010 ruim 17,5 miljoen euro uitgegeven. De opbrengsten uit de

jaarlijkse Actie Kerkbalans zijn het bisdom met 32% juist het laagste van alle bisdom-men. Ook geeft men met 12 % het minste

aan collectes.

In 2012 wordt voor de 40e maal de landelijke actie Kerkbalans gehouden. Aan de actie ne-men vijf kerkgenootschappen deel: het Rooms-Katholieke Kerkgenootschap, de Protestantse Kerk in Nederland, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Remonstrantse Broederschap en de Oud-Katholieke Kerk. De jaarlijkse geldwerving is nodig om de eigen activiteiten van de parochies te kunnen betalen. Er moeten salarissen van priesters, diakens, pastoraal werkers, secretariaats-medewerkers, huishoudelijk personeel, kosters en organisten/dirigenten wor-den betaald. Gebouwen (kerk, pastorie, parochiecentrum) zijn eigendom van de parochie en moeten door de parochie onderhouden worden. Ook diverse andere ver-plichtingen moeten worden betaald, zoals bijdra-gen aan het bisdom. Met 8% is de afdracht aan het bisdom, sa-men met Utrecht, landelijk gezien het laagste van alle bisdommen.

Bisdomblad januari 20122

19

24

8

6

aantal kerkgebouwen per 1 november 2011, per bisdom

2011 Groningen-Leeuwarden 85Utrecht 336Haarlem-Amsterdam 197Rotterdam 189Breda 150Den Bosch 351Roermond 324 totaal 1.632

deelname van katholieke huishoudens aan Kerkbalans (in %)

2009 2010 Groningen-Leeuwarden 62 60Utrecht 57 55Haarlem-Amsterdam 42 42Rotterdam 38 36Breda 42 41Den Bosch 40 38Roermond 35 33 totaal 43 41

Kort nieuws 2Van de redactie 3Kort nieuws 4

Je geld of je leven 5Woord van hulpbisschop Mutsaerts

arm en rijk tegelijk 6Arme Clarissen: "We ontvangen Christus en geven onszelf totaal"

de tering naar de nering zetten 8Alles wat in de Kerk gebeurt is financieel afhankelijk van wat parochianen geven

KiSi-Kids zetten de Hemel op stelten 10Optreden tijdens Bossch Winterparadijs oogst veel enthousiasme

Uw parochie als goed doel 12Enkele voorbeelden hoe u tijdens en na uw leven de parochie kunt ondersteunen

Katern Nieuwe Parochies: Tilburg 15Rubriek Liturgie: de Communieuitreiking 19Boxtelse Peruskerk is nu basiliek 20Terugblikken en vooruitzien tijdens Nieuwsjaarsreceptie 22

in de ban van de ring 24Mgr Liesen neemt afscheid van ons Bisdom

Rubriek Vorming en toerusting: het Weesgegroet 26Maandlezing 28Rubriek Levende traditie 29Colofon/Lezingenschema/Personalia 30Agenda 31

in dit nUMMer

Kerk en geld. Het lijken altijd wel twee grootheden die elkaar op voorhand bijten. “Ik betaal geen kerkbijdrage, de Kerk is rijk genoeg, laat het Vaticaan maar wat kunstschatten verkopen. Ik wist niet dat je überhaupt lid bent van de Kerk en dan jaarlijks gevraagd wordt mee te betalen aan de Actie Kerkbalans.” Deze en nog vele andere beelden zorgen ervoor dat mensen het niet vanzelfsprekend vinden dat ze financieel bijdragen aan hun parochie. Nog steeds is de col-lecte het moment om van je 5 en 10 cent euromunten af te komen.Dat er veel kerken in financiële moeilijkheden zitten komt, omdat mensen niet meer bij de kerk betrokken zijn en dus ook niet meer meebetalen. Dat besef wordt pas reëel wan-neer de kerk moet sluiten, omdat het geld c.q. vermogen op

Van de redactiedreigt te raken. In het bisdom zijn er vooral in de stedelijke gebieden veel voorbeelden van.Naast de jaarlijkse Aktie Kerkbalans en de collecteschaal zijn er ook andere manieren om de parochie financieel te steunen, zoals een periodieke schenking, die ook nog eens fiscaal aantrekkelijk is. Maar u kunt nog een stap verder gaan door bij de notaris een deel van uw nalatenschap aan de parochie te geven. In dit nummer zetten we de mogelijkheden daarvoor nog eens op een rij.Dit jaar bestaat het Bisdomblad 90 jaar. Dat is mede dankzij uw bijdrage in de vorm van het abonnementsgeld en het jaar-lijkse publiciteitsfonds. Graag wil ik degenen bedanken die vorig jaar iets extra’s hebben gegeven.Het thema van het komende nummer is 'Sober en sociaal' en gaat over de veertigdagentijd, de Vasten.Veel leesplezier.

Michiel SavelsberghHoofdredacteur

Bisdom Den Bosch

koploper in uitgaven gebouwen

Met 45% voor uitgaven aan kerkgebou-wen is het bisdom Den Bosch relatief en

absoluut gezien koploper in Nederland. Aan de 351 kerken, het hoogste aantal in

Nederland, werd in 2010 ruim 17,5 miljoen euro uitgegeven. De opbrengsten uit de

jaarlijkse Actie Kerkbalans zijn het bisdom met 32% juist het laagste van alle bisdom-men. Ook geeft men met 12 % het minste

aan collectes.

In 2012 wordt voor de 40e maal de landelijke actie Kerkbalans gehouden. Aan de actie ne-men vijf kerkgenootschappen deel: het Rooms-Katholieke Kerkgenootschap, de Protestantse Kerk in Nederland, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Remonstrantse Broederschap en de Oud-Katholieke Kerk. De jaarlijkse geldwerving is nodig om de eigen activiteiten van de parochies te kunnen betalen. Er moeten salarissen van priesters, diakens, pastoraal werkers, secretariaats-medewerkers, huishoudelijk personeel, kosters en organisten/dirigenten wor-den betaald. Gebouwen (kerk, pastorie, parochiecentrum) zijn eigendom van de parochie en moeten door de parochie onderhouden worden. Ook diverse andere ver-plichtingen moeten worden betaald, zoals bijdra-gen aan het bisdom. Met 8% is de afdracht aan het bisdom, sa-men met Utrecht, landelijk gezien het laagste van alle bisdommen.

Bisdomblad januari 20122

19

24

8

6

aantal kerkgebouwen per 1 november 2011, per bisdom

2011 Groningen-Leeuwarden 85Utrecht 336Haarlem-Amsterdam 197Rotterdam 189Breda 150Den Bosch 351Roermond 324 totaal 1.632

deelname van katholieke huishoudens aan Kerkbalans (in %)

2009 2010 Groningen-Leeuwarden 62 60Utrecht 57 55Haarlem-Amsterdam 42 42Rotterdam 38 36Breda 42 41Den Bosch 40 38Roermond 35 33 totaal 43 41

Kort nieuws 2Van de redactie 3Kort nieuws 4

Je geld of je leven 5Woord van hulpbisschop Mutsaerts

arm en rijk tegelijk 6Arme Clarissen: "We ontvangen Christus en geven onszelf totaal"

de tering naar de nering zetten 8Alles wat in de Kerk gebeurt is financieel afhankelijk van wat parochianen geven

KiSi-Kids zetten de Hemel op stelten 10Optreden tijdens Bossch Winterparadijs oogst veel enthousiasme

Uw parochie als goed doel 12Enkele voorbeelden hoe u tijdens en na uw leven de parochie kunt ondersteunen

Katern Nieuwe Parochies: Tilburg 15Rubriek Liturgie: de Communieuitreiking 19Boxtelse Peruskerk is nu basiliek 20Terugblikken en vooruitzien tijdens Nieuwsjaarsreceptie 22

in de ban van de ring 24Mgr Liesen neemt afscheid van ons Bisdom

Rubriek Vorming en toerusting: het Weesgegroet 26Maandlezing 28Rubriek Levende traditie 29Colofon/Lezingenschema/Personalia 30Agenda 31

in dit nUMMer

Je geld of je leven. Het een òf het ander. Als je de bijbel leest, is het niet veel anders: of-of. Of je geeft je geld aan de armen en dan krijg je eeuwig leven, òf je houdt je geld, maar dan ga je verloren. Maar is dat nu zo? Je geld òf je leven? Kan het niet samengaan: je geld èn je leven? (dat geldt – geloof ik – alleen voor levensverzekeringsmaat-schappijen). Ooit zei Jezus: ‘Het is voor een kameel gemakkelijker door het oog van een naald te kruipen dan voor een rijke om het koninkrijk van God binnen te gaan.’ In geld zit kennelijk een grote verleiding. Dat je ervan gaat houden. Geld is net als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe dorstiger je wordt.In de tijd dat Jezus leefde stonden er vaak kamelen voor de stadspoorten te wachten. De mensen liepen door een soort deuropening in de grote poort. Kamelen konden daar niet doorheen, omdat ze te hoog op hun poten ston-den, en te breed vanwege alle bepak-king. Als een kameel al niet door de opening van zo’n poort kan, hoe kan hij dan ooit door het oog van een naald? Misschien zegt u: 'maar ik lijk helemaal niet op zo’n grote kameel wat

mijn geld betreft. Zo dik is mijn porte-monnee niet, ik lijk meer op een pony of een muis'. Maar mag ik dan eens vragen: kan een muis wel door het oog van een naald?Binnengaan in het Koninkrijk van God, dat gunt God aan iedereen, aan arm en rijk. Maar je ontvangt pas als je de grootste rijkdom van je leven zoekt bij de arme Jezus. Je ontvangt naar-mate dat je weggeeft (aan geld, aan tijd, aan liefde, aan geduld, aan grootmoe-digheid, aan vergevingsgezindheid, aan…..). En wat Hij je geeft, dat kan geen bankrover van je afnemen!

Ja, het is weer de tijd van het jaar. Ik bedoel de tijd van Kerkbalans. Durven we nog uw bijdrage te vragen na al het-geen de afgelopen weken en maanden over de kerk in de media verschenen is? Misschien mag ik antwoorden mid-dels een verwijzing naar een verhaal van Boccacio. Boccacio vertelt over een Parijse koopman die een zekere Abraham tracht te interesseren voor het christelijk geloof. Abraham raakt na een jaar wel geïnteresseerd, maar voordat hij de grote overstap naar de kerk maakt, wil hij eerst een bezoek

brengen aan de leiders van deze gods-dienst. Aan hen zou je toch moeten kunnen zien dat dit geloof waar is en het navolgen waard. Abraham wil dus naar Rome voor onderzoek. De Parijse koopman probeert hem daar op alle mogelijke manieren van te weerhou-den, omdat corruptie en perversiteit ook in hoge kerkelijke kringen in ruime mate voorkomt. Maar Abraham laat zich niet weerhouden en ziet de gruwelijke misstanden, de immoraliteit en losbandigheid…..en wordt christen! Omdat hij begreep dat als zijn Parijse vriend en al die andere trouwe bid-dende zielen die zagen hoe het er aan toe ging, toch met liefde en overgave getuigden van Jezus christus, deze toch wel echt de Messias moest zijn! Die Messias is nog altijd met Zijn Kerk, ondanks onze miskleunen. Hij wil ons nog altijd op weg helpen naar het eeuwig leven bij God de Vader. En dat is mij heel wat waard. Alles eigenlijk. U ook?

Rob Mutsaerts,

Hulpbisschop van ’s-Hertogenbosch

Je geld of je leven

Als kind speelde ik wel eens bankrovertje. Met mijn broer. Hij was de rover en ik de bank, want bankdirecteur leek me wel wat. Dat ben ik dus niet geworden, en mijn broer is trouwens geen rover geworden. We zijn allebei pastoor geworden.Maar goed, we speelden dus bankrovertje. Mijn broer met een nylonkous over zijn hoofd, en ik achter de kassa. Mijn broer riep in zijn beste Engels: ‘Hands up! Je geld of je leven!’ Soms gaf ik het geld. Dan behield ik mijn leven. Soms hield ik het geld, dan schoot hij me zonder aarzelen dood. Nou ja, zogenaamd dan.

5Bisdomblad januari 20124 Bisdomblad januari 2012

Mgr. Eijk benoemd tot kardinaalDe Nederlandse Bisschoppenconferentie heeft verheugd en met dankbaarheid kennisgeno-men van de benoeming, vrij-dag 6 januari, van mgr. Eijk tot kardinaal. Zij bidden voor Gods’ zegen en wensen hem veel kracht bij de nieuwe verantwoordelijkheden die deze benoeming met zich meebrengt.Na zijn priesterwijding in 1985 wordt mgr. Eijk

benoemd tot kapelaan in de St.-Antoniusparochie in Blerick bij Venlo. Twee jaar later vertrekt hij naar Rome. Meteen na zijn afstu-deren in 1990 wordt hij hoogleraar filosofie en medische ethiek op het Pauselijk Instituut voor Huwelijk en Gezin (MEDO) te Kerkrade. Ook gaat hij van start als docent ethiek en moraaltheologie aan het grootseminarie Rolduc en het Bossche seminarie St.-Janscentrum. In 1994 wordt hij president van het MEDO. Een paar maanden later wordt hij docent moraaltheologie aan de theologische faculteit van Lugano in Zwitserland. Ondertussen blijft hij als docent verbon-den aan Rolduc. In 1997 wordt mgr. Eijk lid van de Internationale Theologencommissie. Februari 1999 wordt hij aangesteld als fulltime hoogleraar in Lugano. Op 5 juli van dat jaar vraagt de Nederlandse nuntius, mgr. Acerbi, of hij bisschop van Groningen wil worden. Mgr. Eijk zegt ja en wordt op 17 juli door paus Johannes Paulus II benoemd tot derde bisschop van Groningen. Op 11 decem-ber 2007 wordt mgr. Wim Eijk door de paus benoemd tot aartsbis-schop van Utrecht. Op 26 januari wordt hij als zodanig geïnstalleerd. Sinds juni van 2011 is mgr. Eijk voorzitter van de Nederlandse BisschoppenconferentieDe creatie tot kardinaal zal plaatsvinden tijdens het consistorie dat de paus heeft samengeroepen voor 18 en 19 februari aanstaande. Met Mgr. Eijk worden nog 21 andere kardinalen geïnstalleerd.........................................

TV Missen om de zeven weken uit St-OedenrodeDe parochie H. Oda in Sint Oedenrode neemt dit jaar de regel-matige live-uitzending van de eucharistieviering op de landelijke televisie vanuit het bisdom van ‘s-Hertogenbosch over. Eens in de zeven weken vindt de ‘TV-Mis’ plaats vanuit de de H. Martinus van Tourskerk met pastoor-deken Vincent Blom.In 2010 en 2011 was de Sint-Janskathedraal te ’s-Hertogenbosch de thuisbasis voor de televisievieringen. Op zondag 11 december 10.30 uur was de laatste live-uitzending vanuit de H. Lucaskerk te ‘s-Her-togenbosch vanuit de pastorale eenheid. H. Marie en H. Johannes. Vanuit de Kathedraal en de H. Lucaskerk heeft pastoor-deken

Geertjan van Rossem gedurende twee jaar dan zo’n twaalf keer via de omroep RKK de H. Mis op tv gevierd. De wekelijkse eucharistievieringen op televisie komen uit alle delen van het land. Katholiek Nederland heeft ervoor gekozen iedere week de vitaliteit van geloof en kerk vanaf wisselende locaties te laten zien.........................................

Paus kondigt Jaar van het Geloof aan

Paus Benedictus XVI heeft een Jaar van het Geloof aangekondigd “om een vernieuwde impuls aan de missie van de Kerk” te geven. Ook in het bisdom zal dit in de reguliere pastorale programma’s aandacht krijgen. Het jaar begint op 11 oktober 2012, wanneer de katholieke Kerk herdenkt dat 50 jaar geleden het Tweede Vaticaans Concilie begon. Op de eerste dag van het Jaar van het Geloof wordt herdacht dat de zalige paus Johannes XXIII het Concilie opende. De start van het nieuw uitgeroepen Jaar vindt plaats tijdens de Bisschoppen synode over de Nieuwe Evangelisatie (7-28 oktober 2012). Het eind van het Jaar van het Geloof is op het hoogfeest van Christus Koning, 24 november 2013.De motivering van de paus tot het uitroepen van een Jaar van het Geloof is neergelegd in een motu proprio, een apostolische brief, dat de naam ‘Porta fidei’ (Poort van het geloof) draagt. Door het Jaar van het Geloof te laten samenvallen met de 50ste verjaardag van het begin van het Concilie, nodigt de paus de katholieken uit de conci-liedocumenten te herlezen. Voor de paus is getuigen van het geloof essentieel in een samenleving die van het geloof een privézaak wil maken. In zijn brief roept de paus op tot een vernieuwde en authen-tieke bekering tot de Heer. De paus onderstreept ook het belang van het Credo, omdat de kennis van de inhoud van het geloof essentieel is om zijn eigen instemming te geven. Daarnaast benadrukt de paus de band tussen geloof en liefde. “Geloof zonder liefde draagt geen vruchten’, aldus Benedictus XVI.........................................

Je geld of je leven. Het een òf het ander. Als je de bijbel leest, is het niet veel anders: of-of. Of je geeft je geld aan de armen en dan krijg je eeuwig leven, òf je houdt je geld, maar dan ga je verloren. Maar is dat nu zo? Je geld òf je leven? Kan het niet samengaan: je geld èn je leven? (dat geldt – geloof ik – alleen voor levensverzekeringsmaat-schappijen). Ooit zei Jezus: ‘Het is voor een kameel gemakkelijker door het oog van een naald te kruipen dan voor een rijke om het koninkrijk van God binnen te gaan.’ In geld zit kennelijk een grote verleiding. Dat je ervan gaat houden. Geld is net als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe dorstiger je wordt.In de tijd dat Jezus leefde stonden er vaak kamelen voor de stadspoorten te wachten. De mensen liepen door een soort deuropening in de grote poort. Kamelen konden daar niet doorheen, omdat ze te hoog op hun poten ston-den, en te breed vanwege alle bepak-king. Als een kameel al niet door de opening van zo’n poort kan, hoe kan hij dan ooit door het oog van een naald? Misschien zegt u: 'maar ik lijk helemaal niet op zo’n grote kameel wat

mijn geld betreft. Zo dik is mijn porte-monnee niet, ik lijk meer op een pony of een muis'. Maar mag ik dan eens vragen: kan een muis wel door het oog van een naald?Binnengaan in het Koninkrijk van God, dat gunt God aan iedereen, aan arm en rijk. Maar je ontvangt pas als je de grootste rijkdom van je leven zoekt bij de arme Jezus. Je ontvangt naar-mate dat je weggeeft (aan geld, aan tijd, aan liefde, aan geduld, aan grootmoe-digheid, aan vergevingsgezindheid, aan…..). En wat Hij je geeft, dat kan geen bankrover van je afnemen!

Ja, het is weer de tijd van het jaar. Ik bedoel de tijd van Kerkbalans. Durven we nog uw bijdrage te vragen na al het-geen de afgelopen weken en maanden over de kerk in de media verschenen is? Misschien mag ik antwoorden mid-dels een verwijzing naar een verhaal van Boccacio. Boccacio vertelt over een Parijse koopman die een zekere Abraham tracht te interesseren voor het christelijk geloof. Abraham raakt na een jaar wel geïnteresseerd, maar voordat hij de grote overstap naar de kerk maakt, wil hij eerst een bezoek

brengen aan de leiders van deze gods-dienst. Aan hen zou je toch moeten kunnen zien dat dit geloof waar is en het navolgen waard. Abraham wil dus naar Rome voor onderzoek. De Parijse koopman probeert hem daar op alle mogelijke manieren van te weerhou-den, omdat corruptie en perversiteit ook in hoge kerkelijke kringen in ruime mate voorkomt. Maar Abraham laat zich niet weerhouden en ziet de gruwelijke misstanden, de immoraliteit en losbandigheid…..en wordt christen! Omdat hij begreep dat als zijn Parijse vriend en al die andere trouwe bid-dende zielen die zagen hoe het er aan toe ging, toch met liefde en overgave getuigden van Jezus christus, deze toch wel echt de Messias moest zijn! Die Messias is nog altijd met Zijn Kerk, ondanks onze miskleunen. Hij wil ons nog altijd op weg helpen naar het eeuwig leven bij God de Vader. En dat is mij heel wat waard. Alles eigenlijk. U ook?

Rob Mutsaerts,

Hulpbisschop van ’s-Hertogenbosch

Je geld of je leven

Als kind speelde ik wel eens bankrovertje. Met mijn broer. Hij was de rover en ik de bank, want bankdirecteur leek me wel wat. Dat ben ik dus niet geworden, en mijn broer is trouwens geen rover geworden. We zijn allebei pastoor geworden.Maar goed, we speelden dus bankrovertje. Mijn broer met een nylonkous over zijn hoofd, en ik achter de kassa. Mijn broer riep in zijn beste Engels: ‘Hands up! Je geld of je leven!’ Soms gaf ik het geld. Dan behield ik mijn leven. Soms hield ik het geld, dan schoot hij me zonder aarzelen dood. Nou ja, zogenaamd dan.

5Bisdomblad januari 20124 Bisdomblad januari 2012

Mgr. Eijk benoemd tot kardinaalDe Nederlandse Bisschoppenconferentie heeft verheugd en met dankbaarheid kennisgeno-men van de benoeming, vrij-dag 6 januari, van mgr. Eijk tot kardinaal. Zij bidden voor Gods’ zegen en wensen hem veel kracht bij de nieuwe verantwoordelijkheden die deze benoeming met zich meebrengt.Na zijn priesterwijding in 1985 wordt mgr. Eijk

benoemd tot kapelaan in de St.-Antoniusparochie in Blerick bij Venlo. Twee jaar later vertrekt hij naar Rome. Meteen na zijn afstu-deren in 1990 wordt hij hoogleraar filosofie en medische ethiek op het Pauselijk Instituut voor Huwelijk en Gezin (MEDO) te Kerkrade. Ook gaat hij van start als docent ethiek en moraaltheologie aan het grootseminarie Rolduc en het Bossche seminarie St.-Janscentrum. In 1994 wordt hij president van het MEDO. Een paar maanden later wordt hij docent moraaltheologie aan de theologische faculteit van Lugano in Zwitserland. Ondertussen blijft hij als docent verbon-den aan Rolduc. In 1997 wordt mgr. Eijk lid van de Internationale Theologencommissie. Februari 1999 wordt hij aangesteld als fulltime hoogleraar in Lugano. Op 5 juli van dat jaar vraagt de Nederlandse nuntius, mgr. Acerbi, of hij bisschop van Groningen wil worden. Mgr. Eijk zegt ja en wordt op 17 juli door paus Johannes Paulus II benoemd tot derde bisschop van Groningen. Op 11 decem-ber 2007 wordt mgr. Wim Eijk door de paus benoemd tot aartsbis-schop van Utrecht. Op 26 januari wordt hij als zodanig geïnstalleerd. Sinds juni van 2011 is mgr. Eijk voorzitter van de Nederlandse BisschoppenconferentieDe creatie tot kardinaal zal plaatsvinden tijdens het consistorie dat de paus heeft samengeroepen voor 18 en 19 februari aanstaande. Met Mgr. Eijk worden nog 21 andere kardinalen geïnstalleerd.........................................

TV Missen om de zeven weken uit St-OedenrodeDe parochie H. Oda in Sint Oedenrode neemt dit jaar de regel-matige live-uitzending van de eucharistieviering op de landelijke televisie vanuit het bisdom van ‘s-Hertogenbosch over. Eens in de zeven weken vindt de ‘TV-Mis’ plaats vanuit de de H. Martinus van Tourskerk met pastoor-deken Vincent Blom.In 2010 en 2011 was de Sint-Janskathedraal te ’s-Hertogenbosch de thuisbasis voor de televisievieringen. Op zondag 11 december 10.30 uur was de laatste live-uitzending vanuit de H. Lucaskerk te ‘s-Her-togenbosch vanuit de pastorale eenheid. H. Marie en H. Johannes. Vanuit de Kathedraal en de H. Lucaskerk heeft pastoor-deken

Geertjan van Rossem gedurende twee jaar dan zo’n twaalf keer via de omroep RKK de H. Mis op tv gevierd. De wekelijkse eucharistievieringen op televisie komen uit alle delen van het land. Katholiek Nederland heeft ervoor gekozen iedere week de vitaliteit van geloof en kerk vanaf wisselende locaties te laten zien.........................................

Paus kondigt Jaar van het Geloof aan

Paus Benedictus XVI heeft een Jaar van het Geloof aangekondigd “om een vernieuwde impuls aan de missie van de Kerk” te geven. Ook in het bisdom zal dit in de reguliere pastorale programma’s aandacht krijgen. Het jaar begint op 11 oktober 2012, wanneer de katholieke Kerk herdenkt dat 50 jaar geleden het Tweede Vaticaans Concilie begon. Op de eerste dag van het Jaar van het Geloof wordt herdacht dat de zalige paus Johannes XXIII het Concilie opende. De start van het nieuw uitgeroepen Jaar vindt plaats tijdens de Bisschoppen synode over de Nieuwe Evangelisatie (7-28 oktober 2012). Het eind van het Jaar van het Geloof is op het hoogfeest van Christus Koning, 24 november 2013.De motivering van de paus tot het uitroepen van een Jaar van het Geloof is neergelegd in een motu proprio, een apostolische brief, dat de naam ‘Porta fidei’ (Poort van het geloof) draagt. Door het Jaar van het Geloof te laten samenvallen met de 50ste verjaardag van het begin van het Concilie, nodigt de paus de katholieken uit de conci-liedocumenten te herlezen. Voor de paus is getuigen van het geloof essentieel in een samenleving die van het geloof een privézaak wil maken. In zijn brief roept de paus op tot een vernieuwde en authen-tieke bekering tot de Heer. De paus onderstreept ook het belang van het Credo, omdat de kennis van de inhoud van het geloof essentieel is om zijn eigen instemming te geven. Daarnaast benadrukt de paus de band tussen geloof en liefde. “Geloof zonder liefde draagt geen vruchten’, aldus Benedictus XVI.........................................

In de ontvangstkamer is de verwarming lekker opgestookt. Met een blijmoedig gezicht en een liefdevolle open houding verwelkomt zuster Mary Antonette ons. De contemplatieve zusters wonen sinds 1990 in Nederland en vanaf 1993 in Gestel (Eindhoven). De zestigjarige, van origine Amerikaanse, gaat er eens goed voor zitten. In de uurtjes die vol-gen vertelt ze liefdevol over het leven bij de Arme Clarissen en over de rijkdom van de leefvorm die de H. Clara - “onze moeder Clara” - haar zusters heeft voor-geleefd. Eerst verontschuldigt zij zich voor het vliegengaas dat tussen ons in zit. Het zouden eigenlijk tralies moeten zijn, zoals dat in contemplatieve kloos-ters gebruikelijk is, maar daar hebben de Arme Clarissen het geld niet voor. Het gaas is een goede, goedkopere oplossing.

Uit alles wat zuster Antonette vertelt, blijkt de enorme liefde voor de stich-teres van de Arme Clarissen, de H. Clara. “Het zijn de ouders die de groot-ste invloed op iemands leven hebben, eenvoudigweg door wie ze zijn en het voorbeeld dat ze geven. Zij vormen daar-door het kind. Zo vormt onze ‘moeder’, onze stichteres, ons zusters ook. Zij heeft, in grote eenvoud, op een prachtige manier de kracht van het kloosterle-ven verwoord. Ze spreekt niet van een leefregel – dat doet meteen denken aan wetten en voorwaarden – maar van een levensvorm. Door het gebruik van ‘vorm’ denk je aan schoonheid, gezichten, Zijn gezicht dat in liefde naar ons is gekeerd. Onze levensvorm is constant het leven van Christus beschouwen. En de gedach-te aan Hem nooit uit onze geest laten gaan.”

Voorzien de zusters in hun eigen onder-houd? “We leven van de goedheid van anderen. Ons brood bijvoorbeeld is het brood dat de bakker niet verkoopt en dan gelukkig aan ons geeft. Wat de mensen aan de deur aanbieden, dat is wat wij

eten. (lachend) Mijn taak hier is koken en ik ben héél creatief met kool de laatste tijd. De Arme Clarissen die in arme lan-den wonen, delen dus ook in de armoede van de mensen om hen heen.” Zoals zuster Antonette de kok is in huis, heeft ieder haar eigen taak. De negen zusters, van wie er vijf Amerikaans zijn, twee Belgisch, één -onlangs geprofest- Zuid-Koreaans en één Nederlands, hebben hun handen vol aan het onderhouden van de het klooster. “En we vinden het ook heel belangrijk de mensen die ons schrijven en om gebed vragen persoon-lijk terug te schrijven. Daar gaat ook veel tijd in zitten.”

Op de vraag wat het allerbelangrijkste is in het leven van een Arme Claris, ant-woordt zuster Antonette met pretoogjes: “Nu kom je bij mijn favoriete onder-werp.” Ze legt uit hoe de H. Clara het vrouwelijk genie in het zusterschap heeft gelegd. “Ze was een moeder ten voeten uit. Een moeder kijkt niet naar wie het belangrijkst is, maar naar wie het meest zorg nodig heeft. Dat kind krijgt op dat moment de meeste aandacht. Zij nam de H. Moeder Maria als voorbeeld en zag haar totale ‘armoede’ tegenover God. Een armoede die elke moeder deelt. Want wie

is er armer dan een moeder die geroepen is haar leven te wijden aan het dragen en opvoeden van een kind, over wie ze niets te zeggen heeft? Ze bepaalt niet of het een jonge of meisje wordt, of het gezond of zwak is, of het intelligent is of niet. En toch wordt haar gevraagd alles te geven wat ze heeft om dat kind op te voeden. Zij is geroepen Gods liefde en toewijding tot zijn schepsel te weerspiegelen.”

Voor de H. Clara stond vast dat elke vrouw die armoede tegenover God in zich draagt. Ook de zusters die een kloosterleven leiden, want juist zij zijn geroepen die totale toewijding naar God en naar elkaar uit te stralen. H. Clara was ook de eerste die sprak van ‘zus-ters’ en gaf haar volgelingen daarmee een grote rijkdom in handen. “Wij zijn allereerst zusters van elkaar. Het bele-ven van deze onderlinge band is enorm belangrijk voor ons. Daarom bidden we ook voor elkaar en beleven die volledige toewijding ook onderling.” “De vraag over armoede bij ons Arme Clarissen is er dan ook niet een naar ‘welke bezittin-gen heb ik wel of niet’ maar naar ‘wiens bezit bén ik?’ En dan kom je – zuster Antonette straalt gewoon bij de gedachte – bij het besef dat je van God bent, volle-dig van Hem. Materiële bezittingen doen er dan niet meer toe.”

Voor mensen van buiten die misschien niet veel van de zusters afweten, kan hun leven erg ver van de wereld af staan. “Maar wij staan ook gewoon elke dag op en doen ons werk, zoals zoveel mensen.” Op de vraag of wij iets van de zusters kunnen leren, heeft ze wel een ant-woord. We kunnen allemaal van elkaar leren, maar misschien kan het idee van de armoede in de zin van totale toewij-ding wel een nieuw licht werpen, “om elkaar als gave van God te ontvangen”.

Yvonne Koopman-Snep

"Een moeder kijkt niet naar wie het belangrijkst is, maar naar wie het meest zorg nodig heeft."

7Bisdomblad januari 20126 Bisdomblad januari 2012

“Laat de gedachte aan Jezus nooit je geest verlaten.” Daarin ligt voor zuster Mary Antonette de kern van het leven van een Arme Claris. En dat geeft ook meteen aan hoe het bij de zusters zit met ‘geven en ontvangen’, het thema van dit Bisdomblad. “We ontvangen Jezus Christus en we geven onszelf, totaal.” Zo eenvoudig is dat.

‘Ik ben volledig van Christus’

Interview met zuster Mary Antonette van de Arme Clarissen

In de ontvangstkamer is de verwarming lekker opgestookt. Met een blijmoedig gezicht en een liefdevolle open houding verwelkomt zuster Mary Antonette ons. De contemplatieve zusters wonen sinds 1990 in Nederland en vanaf 1993 in Gestel (Eindhoven). De zestigjarige, van origine Amerikaanse, gaat er eens goed voor zitten. In de uurtjes die vol-gen vertelt ze liefdevol over het leven bij de Arme Clarissen en over de rijkdom van de leefvorm die de H. Clara - “onze moeder Clara” - haar zusters heeft voor-geleefd. Eerst verontschuldigt zij zich voor het vliegengaas dat tussen ons in zit. Het zouden eigenlijk tralies moeten zijn, zoals dat in contemplatieve kloos-ters gebruikelijk is, maar daar hebben de Arme Clarissen het geld niet voor. Het gaas is een goede, goedkopere oplossing.

Uit alles wat zuster Antonette vertelt, blijkt de enorme liefde voor de stich-teres van de Arme Clarissen, de H. Clara. “Het zijn de ouders die de groot-ste invloed op iemands leven hebben, eenvoudigweg door wie ze zijn en het voorbeeld dat ze geven. Zij vormen daar-door het kind. Zo vormt onze ‘moeder’, onze stichteres, ons zusters ook. Zij heeft, in grote eenvoud, op een prachtige manier de kracht van het kloosterle-ven verwoord. Ze spreekt niet van een leefregel – dat doet meteen denken aan wetten en voorwaarden – maar van een levensvorm. Door het gebruik van ‘vorm’ denk je aan schoonheid, gezichten, Zijn gezicht dat in liefde naar ons is gekeerd. Onze levensvorm is constant het leven van Christus beschouwen. En de gedach-te aan Hem nooit uit onze geest laten gaan.”

Voorzien de zusters in hun eigen onder-houd? “We leven van de goedheid van anderen. Ons brood bijvoorbeeld is het brood dat de bakker niet verkoopt en dan gelukkig aan ons geeft. Wat de mensen aan de deur aanbieden, dat is wat wij

eten. (lachend) Mijn taak hier is koken en ik ben héél creatief met kool de laatste tijd. De Arme Clarissen die in arme lan-den wonen, delen dus ook in de armoede van de mensen om hen heen.” Zoals zuster Antonette de kok is in huis, heeft ieder haar eigen taak. De negen zusters, van wie er vijf Amerikaans zijn, twee Belgisch, één -onlangs geprofest- Zuid-Koreaans en één Nederlands, hebben hun handen vol aan het onderhouden van de het klooster. “En we vinden het ook heel belangrijk de mensen die ons schrijven en om gebed vragen persoon-lijk terug te schrijven. Daar gaat ook veel tijd in zitten.”

Op de vraag wat het allerbelangrijkste is in het leven van een Arme Claris, ant-woordt zuster Antonette met pretoogjes: “Nu kom je bij mijn favoriete onder-werp.” Ze legt uit hoe de H. Clara het vrouwelijk genie in het zusterschap heeft gelegd. “Ze was een moeder ten voeten uit. Een moeder kijkt niet naar wie het belangrijkst is, maar naar wie het meest zorg nodig heeft. Dat kind krijgt op dat moment de meeste aandacht. Zij nam de H. Moeder Maria als voorbeeld en zag haar totale ‘armoede’ tegenover God. Een armoede die elke moeder deelt. Want wie

is er armer dan een moeder die geroepen is haar leven te wijden aan het dragen en opvoeden van een kind, over wie ze niets te zeggen heeft? Ze bepaalt niet of het een jonge of meisje wordt, of het gezond of zwak is, of het intelligent is of niet. En toch wordt haar gevraagd alles te geven wat ze heeft om dat kind op te voeden. Zij is geroepen Gods liefde en toewijding tot zijn schepsel te weerspiegelen.”

Voor de H. Clara stond vast dat elke vrouw die armoede tegenover God in zich draagt. Ook de zusters die een kloosterleven leiden, want juist zij zijn geroepen die totale toewijding naar God en naar elkaar uit te stralen. H. Clara was ook de eerste die sprak van ‘zus-ters’ en gaf haar volgelingen daarmee een grote rijkdom in handen. “Wij zijn allereerst zusters van elkaar. Het bele-ven van deze onderlinge band is enorm belangrijk voor ons. Daarom bidden we ook voor elkaar en beleven die volledige toewijding ook onderling.” “De vraag over armoede bij ons Arme Clarissen is er dan ook niet een naar ‘welke bezittin-gen heb ik wel of niet’ maar naar ‘wiens bezit bén ik?’ En dan kom je – zuster Antonette straalt gewoon bij de gedachte – bij het besef dat je van God bent, volle-dig van Hem. Materiële bezittingen doen er dan niet meer toe.”

Voor mensen van buiten die misschien niet veel van de zusters afweten, kan hun leven erg ver van de wereld af staan. “Maar wij staan ook gewoon elke dag op en doen ons werk, zoals zoveel mensen.” Op de vraag of wij iets van de zusters kunnen leren, heeft ze wel een ant-woord. We kunnen allemaal van elkaar leren, maar misschien kan het idee van de armoede in de zin van totale toewij-ding wel een nieuw licht werpen, “om elkaar als gave van God te ontvangen”.

Yvonne Koopman-Snep

"Een moeder kijkt niet naar wie het belangrijkst is, maar naar wie het meest zorg nodig heeft."

7Bisdomblad januari 20126 Bisdomblad januari 2012

“Laat de gedachte aan Jezus nooit je geest verlaten.” Daarin ligt voor zuster Mary Antonette de kern van het leven van een Arme Claris. En dat geeft ook meteen aan hoe het bij de zusters zit met ‘geven en ontvangen’, het thema van dit Bisdomblad. “We ontvangen Jezus Christus en we geven onszelf, totaal.” Zo eenvoudig is dat.

‘Ik ben volledig van Christus’

Interview met zuster Mary Antonette van de Arme Clarissen

Bisdom en parochies zetten tering naar de neringJaarlijks start in januari de actie Kerkbalans: reden dat de redactie van het Bisdomblad de bisdomeconoom heeft gevraagd om een artikel over kerkelijke finan-ciën te schrijven. Maar heeft u eigenlijk wel zin om nu in een Bisdomblad over geld te lezen? Al maanden beheerst het geld de media. Het is crisis en de euro staat onder druk. Pensioenen dreigen te worden gekort. Maar voor ons christenen is het net Kerstmis geweest. “Van alle eeuwigheid ons verleend in Christus Jezus, is zijn genade nu openbaar geworden door de verschijning van onze Heiland” schrijft Sint Paulus in zijn tweede brief aan Timoteüs ( 2 Tim. 1,9b-10a). Tegenover welke wereldse crisis dan ook mag de Kerk een vreugdevolle en hoopvolle boodschap verkondigen! Moeten we het dan ook in een Bisdomblad nu over geld hebben …

Op het Hoogfeest van Kerstmis hoor-den we het begin van het Evangelie volgens de patroon van ons bisdom, Sint Johannes: “En het Woord is vlees gewor-den” (Joh. 1,14). God zelf heeft zich met onze wereld willen verbinden en zoals ook in het zeventiende hoofdstuk van het Johannesevangelie doorklinkt zijn we als christenen niet van de wereld, maar staan we wel in de wereld. En met wat dat zoal met zich meebrengt, daarmee moeten we verstandig omgaan. Voor wat betreft een specifiek aspect laat ook de boven dit artikel geciteerde Bijbeltekst dat zien. We mogen onze ogen er dus niet voor sluiten dat we geld nodig heb-ben om Kerk, om geloofsgemeenschap, te kunnen zijn in deze wereld. Vanuit dat perspectief enkele gedachten over onze kerkelijke financiën, in de vorm van ant-woorden op vijf vragen die we ons in dit verband zouden kunnen stellen.

1) Ja, de kerkelijke organisatie wordt betaald uit de bijdragen van de gelo-

vigen. Gelukkig hebben bisdom en parochies vermogen, zodat via het ren-dement daarop ook een deel van de kos-ten kan worden gedekt. Maar alles wat er in de Kerk gebeurt, is dus financieel afhankelijk van wat parochianen geven. Meer dan negentig procent daarvan blijft trouwens in de eigen parochie.

2) Ja, bisdom en parochies hebben dus vermogen. En dat willen we op peil hou-den, omdat we zeker in de toekomst het rendement op dat vermogen hard nodig hebben én omdat we -als goede rent-meesters - volgende generaties ook nog wat willen kunnen laten kiezen.

3) Ja, we draaien verlies en daar wil-len we wat aan doen. Aan een sluitende exploitatie werken betekent, zeker als het niet lukt om de inkomsten te verho-gen, bezuinigen. Dat doen we op zowel parochie- als bisdomniveau. En we wil-len maar liefst veertig procent van onze kosten besteden aan (kerk)gebouwen,

maar bezuinigen kan helaas niet zonder kerken te sluiten.

4) Ja, als katholieken geven we, in vergelijking tot leden van andere kerk-genootschappen, gemiddeld opmerke-lijk weinig. Zie ook het katern. Hieruit blijkt dat per RK gever bij de actie Kerkbalans - niet iedereen geeft iets - de bijdrage neerkomt op circa € 32,- en gemiddeld per huishouden dat deelneemt aan deze actie op ongeveer € 70,- . En dan ligt de bijdrage per katholiek in het noorden van het land een stuk hoger dan die per katholiek in het bisdom van ’s-Hertogenbosch, zodat wij hier in het zuiden gemiddeld nog lager uitkomen! Ter vergelijking (even googlen): een sportuitgavenonderzoek van het NIBUD uit 2003 laat zien dat de gemiddelde jaarcontributie van een sportvereniging toen al € 275,- per per-soon bedroeg!

5) Ja, we hoeven op dit moment als

katholieken in het Bossche bisdom gemiddeld eigenlijk niet méér te geven dan uw geloofsgenoten in het bisdom Groningen-Leeuwarden om de nega-tieve exploitatie van onze gezamenlijke parochies om te buigen tot een slui-tende. Kortom: het kan ook anders dan bezuiniging op bezuiniging te stapelen en de sleutel daarvoor ligt bij de betrok-ken parochianen.

Op diverse niveaus in de kerkelijke organisatie zijn er vergaande processen gestart om de tering naar de nering te zetten. Het meest in het oog springend zijn wel de op handen zijnde kerk-sluitingen. Overigens hebben die niet alleen een financiële achtergrond, want het aantal kerkruimtes in ons bisdom staat ook allang niet meer in verhou-ding tot het aantal kerkgangers, vrijwil-ligers en pastores en met de tanende vitaliteit van veel , nu nog zelfstandige geloofsgemeenschappen. Maar hoe-ver die processen uiteindelijk zullen

moeten voeren, hangt toch ook af van in hoeverre onze inkomsten zich nog positief gaan ontwikkelen. De tijd om ons wat dat betreft al bij voorbaat rijk te rekenen, is voorbij. Maar niettemin mag ook dit financiële verhaal een hoopvolle teneur hebben: als we onszelf vergelij-ken met geloofsgenoten elders in het land en met broeders en zusters uit de reformatie dan is er eigenlijk gemiddeld genomen nog een grote ‘geefpotentie’, zelfs al is het in de wereld om ons heen crisis. En die kerkelijke inkomsten maken het mogelijk dat we als Kerk, zij het minder prominent dan in het recente verleden, aanwezig blijven in onze samenleving, om daar de Blijde Boodschap te laten horen, want “het Woord is vlees geworden”: God is in Jezus Christus in de wereld gekomen, omwille van ons, mensen.

Peter Broeders, di.

directeur-econoom.

Geefgedrag vankatholieken versus protestantenUit het Kaskirapport nr. 610 (april 2011) over de opbrengsten van de actie Kerkbalans spreekt boek-delen: “PKN-gemeenten halen per lid veel meer op (€ 91,-) dan de parochies (€ 14,-). Daarbij dient te worden aangetekend dat naar schatting eenderde van de ruim 4 miljoen katholieken zich niet als katholiek beschouwt, terwijl de PKN deze nominale leden in het verleden veelal heeft uitgeschre-ven. Als we hiervoor corrigeren dan komt de gemiddelde bijdrage per katholiek op circa € 20,-, nog steeds aanzienlijk minder dan in de PKN” . Bron: informatie ten behoeve van de persconferentie bij de start van Kerkbalans 2009, RKKN.

9Bisdomblad januari 2012Bisdomblad januari 20128

Bisdom en parochies zetten tering naar de neringJaarlijks start in januari de actie Kerkbalans: reden dat de redactie van het Bisdomblad de bisdomeconoom heeft gevraagd om een artikel over kerkelijke finan-ciën te schrijven. Maar heeft u eigenlijk wel zin om nu in een Bisdomblad over geld te lezen? Al maanden beheerst het geld de media. Het is crisis en de euro staat onder druk. Pensioenen dreigen te worden gekort. Maar voor ons christenen is het net Kerstmis geweest. “Van alle eeuwigheid ons verleend in Christus Jezus, is zijn genade nu openbaar geworden door de verschijning van onze Heiland” schrijft Sint Paulus in zijn tweede brief aan Timoteüs ( 2 Tim. 1,9b-10a). Tegenover welke wereldse crisis dan ook mag de Kerk een vreugdevolle en hoopvolle boodschap verkondigen! Moeten we het dan ook in een Bisdomblad nu over geld hebben …

Op het Hoogfeest van Kerstmis hoor-den we het begin van het Evangelie volgens de patroon van ons bisdom, Sint Johannes: “En het Woord is vlees gewor-den” (Joh. 1,14). God zelf heeft zich met onze wereld willen verbinden en zoals ook in het zeventiende hoofdstuk van het Johannesevangelie doorklinkt zijn we als christenen niet van de wereld, maar staan we wel in de wereld. En met wat dat zoal met zich meebrengt, daarmee moeten we verstandig omgaan. Voor wat betreft een specifiek aspect laat ook de boven dit artikel geciteerde Bijbeltekst dat zien. We mogen onze ogen er dus niet voor sluiten dat we geld nodig heb-ben om Kerk, om geloofsgemeenschap, te kunnen zijn in deze wereld. Vanuit dat perspectief enkele gedachten over onze kerkelijke financiën, in de vorm van ant-woorden op vijf vragen die we ons in dit verband zouden kunnen stellen.

1) Ja, de kerkelijke organisatie wordt betaald uit de bijdragen van de gelo-

vigen. Gelukkig hebben bisdom en parochies vermogen, zodat via het ren-dement daarop ook een deel van de kos-ten kan worden gedekt. Maar alles wat er in de Kerk gebeurt, is dus financieel afhankelijk van wat parochianen geven. Meer dan negentig procent daarvan blijft trouwens in de eigen parochie.

2) Ja, bisdom en parochies hebben dus vermogen. En dat willen we op peil hou-den, omdat we zeker in de toekomst het rendement op dat vermogen hard nodig hebben én omdat we -als goede rent-meesters - volgende generaties ook nog wat willen kunnen laten kiezen.

3) Ja, we draaien verlies en daar wil-len we wat aan doen. Aan een sluitende exploitatie werken betekent, zeker als het niet lukt om de inkomsten te verho-gen, bezuinigen. Dat doen we op zowel parochie- als bisdomniveau. En we wil-len maar liefst veertig procent van onze kosten besteden aan (kerk)gebouwen,

maar bezuinigen kan helaas niet zonder kerken te sluiten.

4) Ja, als katholieken geven we, in vergelijking tot leden van andere kerk-genootschappen, gemiddeld opmerke-lijk weinig. Zie ook het katern. Hieruit blijkt dat per RK gever bij de actie Kerkbalans - niet iedereen geeft iets - de bijdrage neerkomt op circa € 32,- en gemiddeld per huishouden dat deelneemt aan deze actie op ongeveer € 70,- . En dan ligt de bijdrage per katholiek in het noorden van het land een stuk hoger dan die per katholiek in het bisdom van ’s-Hertogenbosch, zodat wij hier in het zuiden gemiddeld nog lager uitkomen! Ter vergelijking (even googlen): een sportuitgavenonderzoek van het NIBUD uit 2003 laat zien dat de gemiddelde jaarcontributie van een sportvereniging toen al € 275,- per per-soon bedroeg!

5) Ja, we hoeven op dit moment als

katholieken in het Bossche bisdom gemiddeld eigenlijk niet méér te geven dan uw geloofsgenoten in het bisdom Groningen-Leeuwarden om de nega-tieve exploitatie van onze gezamenlijke parochies om te buigen tot een slui-tende. Kortom: het kan ook anders dan bezuiniging op bezuiniging te stapelen en de sleutel daarvoor ligt bij de betrok-ken parochianen.

Op diverse niveaus in de kerkelijke organisatie zijn er vergaande processen gestart om de tering naar de nering te zetten. Het meest in het oog springend zijn wel de op handen zijnde kerk-sluitingen. Overigens hebben die niet alleen een financiële achtergrond, want het aantal kerkruimtes in ons bisdom staat ook allang niet meer in verhou-ding tot het aantal kerkgangers, vrijwil-ligers en pastores en met de tanende vitaliteit van veel , nu nog zelfstandige geloofsgemeenschappen. Maar hoe-ver die processen uiteindelijk zullen

moeten voeren, hangt toch ook af van in hoeverre onze inkomsten zich nog positief gaan ontwikkelen. De tijd om ons wat dat betreft al bij voorbaat rijk te rekenen, is voorbij. Maar niettemin mag ook dit financiële verhaal een hoopvolle teneur hebben: als we onszelf vergelij-ken met geloofsgenoten elders in het land en met broeders en zusters uit de reformatie dan is er eigenlijk gemiddeld genomen nog een grote ‘geefpotentie’, zelfs al is het in de wereld om ons heen crisis. En die kerkelijke inkomsten maken het mogelijk dat we als Kerk, zij het minder prominent dan in het recente verleden, aanwezig blijven in onze samenleving, om daar de Blijde Boodschap te laten horen, want “het Woord is vlees geworden”: God is in Jezus Christus in de wereld gekomen, omwille van ons, mensen.

Peter Broeders, di.

directeur-econoom.

Geefgedrag vankatholieken versus protestantenUit het Kaskirapport nr. 610 (april 2011) over de opbrengsten van de actie Kerkbalans spreekt boek-delen: “PKN-gemeenten halen per lid veel meer op (€ 91,-) dan de parochies (€ 14,-). Daarbij dient te worden aangetekend dat naar schatting eenderde van de ruim 4 miljoen katholieken zich niet als katholiek beschouwt, terwijl de PKN deze nominale leden in het verleden veelal heeft uitgeschre-ven. Als we hiervoor corrigeren dan komt de gemiddelde bijdrage per katholiek op circa € 20,-, nog steeds aanzienlijk minder dan in de PKN” . Bron: informatie ten behoeve van de persconferentie bij de start van Kerkbalans 2009, RKKN.

9Bisdomblad januari 2012Bisdomblad januari 20128

Bisdomblad januari 201210 11Bisdomblad januari 2012

KISI na 2½ jaar terug op Bossche Parade

Tweeëneenhalf jaar is verstreken. Wat is er in die periode gebeurd? Diaken Peter Broeders kwam in zijn functie als directeur-econoom van het bis-dom in aanraking met KISI. Hij ver-telt: “Toen mgr. Hurkmans KISI voor het bisdom jubileum naar Nederland haalde, wilde hij dat het iets blijvends zou opleveren”. Al rond het jubileum bleek dat er voldoende enthousiasme was bij kinderen en ouders om te pro-beren een eigen Nederlandse groep op te richten, in navolging van het succes van Oostenrijk, waar KISI in 1993 werd opgericht. Broeders: “Tijdens het bis-domjubileum deden er al twee van mijn eigen kinderen mee. Via hen merkte ik heel direct wat KISI voor Nederlandse kinderen kan betekenen: voor hun geloofsleven en voor de manier waarop ze met elkaar leren omgaan”. Toen de kerkelijke rechtspersoon “Nooit meer alleen” – naar de titel van de eerste Nederlandstalige KISI CD – werd opge-richt, was hij dan ook graag bereid om daarvan bestuursvoorzitter te worden. “Ik ben er van overtuigd dat KISI in een behoefte voorziet”.

Met behulp van het Bossche bisdom en met steun van onder meer Skanfonds,

naar het internationale “KISI-Fest” in Gmunden, Oostenrijk geweest en dat was een geweldige ervaring voor alle-maal. Verschillende van de Nederlandse tieners hebben bovendien in de zomer mogen meehelpen bij musicalweken in Duitsland en Oostenrijk”. Maar waar ligt dan die uitdaging? Broeders: “Om op eigen benen te kunnen staan, zijn er hier in Nederland nog veel meer begunstigers nodig, die zich met KISI willen verbin-den, bijvoorbeeld door het nemen van een KISI Card, en die het werk van KISI in ons land met kleinere en grotere giften blijven steunen. Ook is er de uitdaging om steeds beter te ontdekken wat het wil zeggen om KISI te zijn in de Nederlandse situatie; wat het bijvoorbeeld precies inhoudt om in ons land een rooms-katho-lieke organisatie te zijn met een oecume-nische opdracht”. “Maar we zijn blij dat

heeft KISI in Nederland mogen groeien. Maar het is een hele uitdaging om helemaal op eigen benen te gaan staan. Broeders: “Het is geweldig wat er alle-maal al heeft mogen gebeuren. In alle bisdommen waren er optredens. Dit jaar werden de kinderprogramma’s op de familiedagen van Roermond en Haarlem Amsterdam zelfs door KISI verzorgd. De groep in het Bossche bis-dom is sterk gegroeid, maar daarnaast zijn er ook al projectgroepen in Twente en Utrecht. En we merken dat er ook in Vlaanderen belangstelling is. De inzet van ouders en andere vrijwilligers is enorm, maar we kunnen natuurlijk niet zonder onze vaste medewerkster Sanne van der Spek, die het eerste jaar bij KISI in Oostenrijk in de leer is geweest”. Zijn er nog contacten met de KISI-KIDS in Oostenrijk, de bakermat van KISI? “We merken dat we echt onderdeel mogen zijn van één internationale KISI-familie, die zich inmiddels ook al naar Oeganda uitstrekt. Dat vraagt natuurlijk soms wel wat aanpassing van ons, er zijn dingen die je misschien zelf net wat anders zou doen, maar het heeft een grote meerwaarde, óók voor de kinderen. Zo zijn we met Pinksteren met een grote Nederlandse delegatie

Mei 2009. Het bisdom van ’s-Hertogenbosch viert zijn 450-jarig bestaan. Een groepje Nederlandse kinderen, ondersteund door Oostenrijkse en Duitse KISI-KIDS, maakt een tournee langs scholen met de musical “De Barmhartige Vader”. De tour-nee wordt afgesloten in de grote feesttent op de Parade.December 2011. De tweede editie van het Bosch Winterparadijs. Ongeveer vijftig van de Nederlandse KISI-KIDS geven samen een uitvoering ten beste van de kerstmusical “De Hemel op stelten”, op het hoofdpodium op de Bossche Parade. Tot groot enthousiasme van veel omstanders.

we vanuit Oostenrijk steun én erken-ning krijgen. Want het betekent wel wat, dat we ons ook al echt ‘KISI Nederland’ mogen noemen!”

Wat zijn de plannen voor 2012? Broeders: “Het jaar begint met een musicalweek in Heiloo, waarvoor zich zo’n dertig kinderen uit diverse delen van Noord-Holland hebben inge-schreven. Er zijn al diverse optredens gepland, waaronder binnenkort in Rosmalen. En dit voorjaar komt de derde CD uit, van de musical De Barmhartige Vader. En we gaan dus verder werken aan een solide basis voor de toekomst, want onze kinderen zijn het waard”.

Jaap van Eeden

Wilt u KiSi steunen?U kunt een bijdrage overmaken op

bankrekening 249309165 t.n.v. „Nooit meer alleen“ te 's-Hertogenbosch

Een KISI-Card kunt u aanvragen (jaarbedrag € 33,- p.p. of € 55,- per

familie) via info@kisi.nl of via het bisdom van ’s-Hertogenbosch.

En uw gebed is ook meer dan welkom!KISI is een Algemeen Nut Beogende

Instelling (ANBI) en de giften zijn belasting aftrekbaar.

Meer informatie? www.kisi.nl

Bisdomblad januari 201210 11Bisdomblad januari 2012

KISI na 2½ jaar terug op Bossche Parade

Tweeëneenhalf jaar is verstreken. Wat is er in die periode gebeurd? Diaken Peter Broeders kwam in zijn functie als directeur-econoom van het bis-dom in aanraking met KISI. Hij ver-telt: “Toen mgr. Hurkmans KISI voor het bisdom jubileum naar Nederland haalde, wilde hij dat het iets blijvends zou opleveren”. Al rond het jubileum bleek dat er voldoende enthousiasme was bij kinderen en ouders om te pro-beren een eigen Nederlandse groep op te richten, in navolging van het succes van Oostenrijk, waar KISI in 1993 werd opgericht. Broeders: “Tijdens het bis-domjubileum deden er al twee van mijn eigen kinderen mee. Via hen merkte ik heel direct wat KISI voor Nederlandse kinderen kan betekenen: voor hun geloofsleven en voor de manier waarop ze met elkaar leren omgaan”. Toen de kerkelijke rechtspersoon “Nooit meer alleen” – naar de titel van de eerste Nederlandstalige KISI CD – werd opge-richt, was hij dan ook graag bereid om daarvan bestuursvoorzitter te worden. “Ik ben er van overtuigd dat KISI in een behoefte voorziet”.

Met behulp van het Bossche bisdom en met steun van onder meer Skanfonds,

naar het internationale “KISI-Fest” in Gmunden, Oostenrijk geweest en dat was een geweldige ervaring voor alle-maal. Verschillende van de Nederlandse tieners hebben bovendien in de zomer mogen meehelpen bij musicalweken in Duitsland en Oostenrijk”. Maar waar ligt dan die uitdaging? Broeders: “Om op eigen benen te kunnen staan, zijn er hier in Nederland nog veel meer begunstigers nodig, die zich met KISI willen verbin-den, bijvoorbeeld door het nemen van een KISI Card, en die het werk van KISI in ons land met kleinere en grotere giften blijven steunen. Ook is er de uitdaging om steeds beter te ontdekken wat het wil zeggen om KISI te zijn in de Nederlandse situatie; wat het bijvoorbeeld precies inhoudt om in ons land een rooms-katho-lieke organisatie te zijn met een oecume-nische opdracht”. “Maar we zijn blij dat

heeft KISI in Nederland mogen groeien. Maar het is een hele uitdaging om helemaal op eigen benen te gaan staan. Broeders: “Het is geweldig wat er alle-maal al heeft mogen gebeuren. In alle bisdommen waren er optredens. Dit jaar werden de kinderprogramma’s op de familiedagen van Roermond en Haarlem Amsterdam zelfs door KISI verzorgd. De groep in het Bossche bis-dom is sterk gegroeid, maar daarnaast zijn er ook al projectgroepen in Twente en Utrecht. En we merken dat er ook in Vlaanderen belangstelling is. De inzet van ouders en andere vrijwilligers is enorm, maar we kunnen natuurlijk niet zonder onze vaste medewerkster Sanne van der Spek, die het eerste jaar bij KISI in Oostenrijk in de leer is geweest”. Zijn er nog contacten met de KISI-KIDS in Oostenrijk, de bakermat van KISI? “We merken dat we echt onderdeel mogen zijn van één internationale KISI-familie, die zich inmiddels ook al naar Oeganda uitstrekt. Dat vraagt natuurlijk soms wel wat aanpassing van ons, er zijn dingen die je misschien zelf net wat anders zou doen, maar het heeft een grote meerwaarde, óók voor de kinderen. Zo zijn we met Pinksteren met een grote Nederlandse delegatie

Mei 2009. Het bisdom van ’s-Hertogenbosch viert zijn 450-jarig bestaan. Een groepje Nederlandse kinderen, ondersteund door Oostenrijkse en Duitse KISI-KIDS, maakt een tournee langs scholen met de musical “De Barmhartige Vader”. De tour-nee wordt afgesloten in de grote feesttent op de Parade.December 2011. De tweede editie van het Bosch Winterparadijs. Ongeveer vijftig van de Nederlandse KISI-KIDS geven samen een uitvoering ten beste van de kerstmusical “De Hemel op stelten”, op het hoofdpodium op de Bossche Parade. Tot groot enthousiasme van veel omstanders.

we vanuit Oostenrijk steun én erken-ning krijgen. Want het betekent wel wat, dat we ons ook al echt ‘KISI Nederland’ mogen noemen!”

Wat zijn de plannen voor 2012? Broeders: “Het jaar begint met een musicalweek in Heiloo, waarvoor zich zo’n dertig kinderen uit diverse delen van Noord-Holland hebben inge-schreven. Er zijn al diverse optredens gepland, waaronder binnenkort in Rosmalen. En dit voorjaar komt de derde CD uit, van de musical De Barmhartige Vader. En we gaan dus verder werken aan een solide basis voor de toekomst, want onze kinderen zijn het waard”.

Jaap van Eeden

Wilt u KiSi steunen?U kunt een bijdrage overmaken op

bankrekening 249309165 t.n.v. „Nooit meer alleen“ te 's-Hertogenbosch

Een KISI-Card kunt u aanvragen (jaarbedrag € 33,- p.p. of € 55,- per

familie) via info@kisi.nl of via het bisdom van ’s-Hertogenbosch.

En uw gebed is ook meer dan welkom!KISI is een Algemeen Nut Beogende

Instelling (ANBI) en de giften zijn belasting aftrekbaar.

Meer informatie? www.kisi.nl

Bisdomblad januari 201212 13Bisdomblad januari 2012

In een testament is het mogelijk om uw familieleden, uw vrienden of uw kerk vermogen na te laten. Drie voor-beelden:

Jos en Marij van Dijk zijn allebei de 65 ruim gepasseerd. De kinderen zijn al jaren het huis uit en kunnen zichzelf financieel goed verzorgen. Hans en Mieke willen graag na hun dood hun vermogen en hun huis aan de kinde-ren nalaten. Daarnaast voelen ze er ook wel voor om geld aan de Rooms Katholieke Kerk in hun parochie te geven. Nadat ze er met hun kinderen uitgebreid over hebben gesproken, besluiten ze een afspraak bij hun nota-ris te maken. Hans en Mieke willen graag 5% van hun vermogen schenken aan de parochie. De notaris spreekt het goed met ze door en stelt een tes-tament op waarin staat dat de parochie bij hun overlijden € 2.500,- krijgt.

Peer en Mia Kuipers zijn beide vitale 55-plussers. Ze reizen heel wat af. Dat kan ook makkelijk want ze hebben geen kinderen. Ze lopen al een tijd rond met de vraag: wie zullen we tot onze erfgenamen benoemen? Anneke heeft flink wat neefjes en nichtjes. Jos heeft maar een paar mensen aan wie hij iets wil nalaten. Tijdens een van hun vakanties praten ze erover en besluiten bij thuiskomst naar de nota-ris te gaan. Ze willen graag een groot deel van hun vermogen aan een goed doel geven en denken daarbij aan de parochie. De notaris maakt voor hen een uitgebreid testament waarin alle neefjes, nichtjes, enzovoort een deel van de erfenis krijgen, zo’n 80% van hun totale vermogen. De overige 20% laten ze na aan de parochie.

Joke de Wit is al jaren weduwe en op leeftijd. Ze speelt al een tijdje met de

vraag wat ze na haar dood met haar vermogen zal doen. Ze wil graag haar twee kinderen goed verzorgd ach-terlaten, maar ook iets aan een goed doel schenken. Na een gesprek met de notaris hakt ze de knoop door en laat haar testament aanpassen. 10% van haar vermogen schenkt ze aan de parochie. De overige 90%, een flink bedrag, is bestemd voor haar twee kin-deren Frans en Paulien.

naar de notariS

Bij notarissen kunt u een kosteloze oriënterende afspraak maken (het gratis half uur). De notaris kan u voor-lichten over de gang van zaken rond-om het opstellen van een testament of over het doen van een periodieke schenking. De notaris zal in het gesprek uitleg geven over legaten en erfstellingen. Besproken wordt ook wat er naar schatting aan belasting betaald moet worden (successierechten). Als u geld nalaat aan een goed doel, berekent de belasting een ander (lager) tarief. Stel uw naaste familieleden op de hoogte van het feit dat u een testa-ment hebt laten opstellen. Ze hoeven de tekst niet te kennen, maar het is goed dat zij weten dat er zo’n docu-ment is.

LeGaat

In uw testament kunt u met een zoge-noemd legaat zelf omschrijven wat u van uw erfenis wenst na te laten aan een goed doel. Dit kan een geldbedrag zijn, maar ook een roerende of onroe-rende zaak, zoals een schilderij of een huis. “Ik legateer (eventueel: vrij van rechten en kosten) en uit te keren bin-nen zes maanden na mijn overlijden aan de parochie… te…, een bedrag in contanten van € … of een (on)roerende zaak, zijnde…”

erfSteLLinG

U kunt naast familieleden ook andere personen of instellingen in uw tes-tament opnemen. Zo kan een goed doel tot (mede)-erfgenaam worden benoemd. Dit is een erfstelling. De erfgenamen krijgen een deel van hun erfenis als alle rechten aan anderen van de nalatenschap zijn afgetrokken. Omdat het onzeker is hoe groot uw bezit is na uw overlijden, is het moge-lijk een bepaling in uw testament te laten opnemen waarin staat dat het totaal van de legaten nooit meer mag zijn dan een bepaald percentage van de nalatenschap. “Ik benoem tot erfge-naam voor ….% de parochie…te…”U kunt bij testament (notariële akte) uw parochie tot erfgenaam benoemen dan wel na uw overlijden een bepaald bedrag nalaten.

Uiteraard kunt ook voordat u overlijdt een schenking doen aan uw parochie. Dan kan zowel een gift zijn als een periodieke schenking. We zetten beide mogelijkheden voor u op een rij.

Giften

Giften kunt u overmaken op rekening-nummer… ten name de parochie… te…. U kunt vermelden voor welk doel u gift bestemd is. In de bijlage vindt u een overzicht van de projecten waaruit u kunt kiezen. Wanneer u geen bestem-ming vermeldt, gebruiken wij uw gift voor het project dat op dat moment het geld het beste kan gebruiken. Giften kunt u van de belasting aftrek-ken. De belastingdienst stelt daaraan wel enkele voorwaarden:1. U moet in één jaar minimaal in totaal € 60,- hebben gegeven aan chari-tatieve organisaties.2. Er geldt een drempel van 1% van uw zogeheten ‘verzamelinkomen’ en een maximum van 10%. Lees verder op p.14

Het is zinvol om nu na te denken over wat er met uw vermogen en bezit gaat gebeuren na uw overlijden. Met een testament kunt u daar bewust richting aan geven. U legt daarin uw wensen vast. Dat maakt het ook voor de nabestaanden makkelijker de zakelijke dingen na uw overlijden goed te regelen.

Kiezen voor uw parochie als goed doel

Bisdomblad januari 201212 13Bisdomblad januari 2012

In een testament is het mogelijk om uw familieleden, uw vrienden of uw kerk vermogen na te laten. Drie voor-beelden:

Jos en Marij van Dijk zijn allebei de 65 ruim gepasseerd. De kinderen zijn al jaren het huis uit en kunnen zichzelf financieel goed verzorgen. Hans en Mieke willen graag na hun dood hun vermogen en hun huis aan de kinde-ren nalaten. Daarnaast voelen ze er ook wel voor om geld aan de Rooms Katholieke Kerk in hun parochie te geven. Nadat ze er met hun kinderen uitgebreid over hebben gesproken, besluiten ze een afspraak bij hun nota-ris te maken. Hans en Mieke willen graag 5% van hun vermogen schenken aan de parochie. De notaris spreekt het goed met ze door en stelt een tes-tament op waarin staat dat de parochie bij hun overlijden € 2.500,- krijgt.

Peer en Mia Kuipers zijn beide vitale 55-plussers. Ze reizen heel wat af. Dat kan ook makkelijk want ze hebben geen kinderen. Ze lopen al een tijd rond met de vraag: wie zullen we tot onze erfgenamen benoemen? Anneke heeft flink wat neefjes en nichtjes. Jos heeft maar een paar mensen aan wie hij iets wil nalaten. Tijdens een van hun vakanties praten ze erover en besluiten bij thuiskomst naar de nota-ris te gaan. Ze willen graag een groot deel van hun vermogen aan een goed doel geven en denken daarbij aan de parochie. De notaris maakt voor hen een uitgebreid testament waarin alle neefjes, nichtjes, enzovoort een deel van de erfenis krijgen, zo’n 80% van hun totale vermogen. De overige 20% laten ze na aan de parochie.

Joke de Wit is al jaren weduwe en op leeftijd. Ze speelt al een tijdje met de

vraag wat ze na haar dood met haar vermogen zal doen. Ze wil graag haar twee kinderen goed verzorgd ach-terlaten, maar ook iets aan een goed doel schenken. Na een gesprek met de notaris hakt ze de knoop door en laat haar testament aanpassen. 10% van haar vermogen schenkt ze aan de parochie. De overige 90%, een flink bedrag, is bestemd voor haar twee kin-deren Frans en Paulien.

naar de notariS

Bij notarissen kunt u een kosteloze oriënterende afspraak maken (het gratis half uur). De notaris kan u voor-lichten over de gang van zaken rond-om het opstellen van een testament of over het doen van een periodieke schenking. De notaris zal in het gesprek uitleg geven over legaten en erfstellingen. Besproken wordt ook wat er naar schatting aan belasting betaald moet worden (successierechten). Als u geld nalaat aan een goed doel, berekent de belasting een ander (lager) tarief. Stel uw naaste familieleden op de hoogte van het feit dat u een testa-ment hebt laten opstellen. Ze hoeven de tekst niet te kennen, maar het is goed dat zij weten dat er zo’n docu-ment is.

LeGaat

In uw testament kunt u met een zoge-noemd legaat zelf omschrijven wat u van uw erfenis wenst na te laten aan een goed doel. Dit kan een geldbedrag zijn, maar ook een roerende of onroe-rende zaak, zoals een schilderij of een huis. “Ik legateer (eventueel: vrij van rechten en kosten) en uit te keren bin-nen zes maanden na mijn overlijden aan de parochie… te…, een bedrag in contanten van € … of een (on)roerende zaak, zijnde…”

erfSteLLinG

U kunt naast familieleden ook andere personen of instellingen in uw tes-tament opnemen. Zo kan een goed doel tot (mede)-erfgenaam worden benoemd. Dit is een erfstelling. De erfgenamen krijgen een deel van hun erfenis als alle rechten aan anderen van de nalatenschap zijn afgetrokken. Omdat het onzeker is hoe groot uw bezit is na uw overlijden, is het moge-lijk een bepaling in uw testament te laten opnemen waarin staat dat het totaal van de legaten nooit meer mag zijn dan een bepaald percentage van de nalatenschap. “Ik benoem tot erfge-naam voor ….% de parochie…te…”U kunt bij testament (notariële akte) uw parochie tot erfgenaam benoemen dan wel na uw overlijden een bepaald bedrag nalaten.

Uiteraard kunt ook voordat u overlijdt een schenking doen aan uw parochie. Dan kan zowel een gift zijn als een periodieke schenking. We zetten beide mogelijkheden voor u op een rij.

Giften

Giften kunt u overmaken op rekening-nummer… ten name de parochie… te…. U kunt vermelden voor welk doel u gift bestemd is. In de bijlage vindt u een overzicht van de projecten waaruit u kunt kiezen. Wanneer u geen bestem-ming vermeldt, gebruiken wij uw gift voor het project dat op dat moment het geld het beste kan gebruiken. Giften kunt u van de belasting aftrek-ken. De belastingdienst stelt daaraan wel enkele voorwaarden:1. U moet in één jaar minimaal in totaal € 60,- hebben gegeven aan chari-tatieve organisaties.2. Er geldt een drempel van 1% van uw zogeheten ‘verzamelinkomen’ en een maximum van 10%. Lees verder op p.14

Het is zinvol om nu na te denken over wat er met uw vermogen en bezit gaat gebeuren na uw overlijden. Met een testament kunt u daar bewust richting aan geven. U legt daarin uw wensen vast. Dat maakt het ook voor de nabestaanden makkelijker de zakelijke dingen na uw overlijden goed te regelen.

Kiezen voor uw parochie als goed doel

Tilburg is in beweging

Met oprichting van de Goede Herderparochie per 1 januari en het vergevor-

derde fusieproces in Berkel-Enschot Udenhout, telt het stadsdekenaat Tilburg

op korte termijn al twee van de drie beoogde Nieuwe Parochies. Uiteindelijk

komen er twee parochies: één 'boven de spoorlijn' en één 'onder de spoorlijn'.

Na een intensieve voorbereiding van ruim anderhalf jaarinstalleerde hulpbis-

schop Mutsaerts afgelopen zondag de pastoor van de Goede Herderparochie,

drs. J. Miltenburg, tijdens een plechtige Eucharistieviering in de Heikese kerk

(H. Dionysius aan de Stadhuisstraat 6).

Een van de nieuwe initiatieven die door de vorming van Nieuwe Parochies

in Tilburg mogelijk is geworden, is de huwelijkszondag op 12 februari,

daags voor Valentijnsdag. Op de vierde pagina van het katern wordt deze

aangekondigd.

NieuwParochiekatern

januari 2011

14 Bisdomblad januari 2012

PeriodieKe ScHenKinG

Wanneer u zich verplicht om vijf jaar lang een bepaald bedrag aan een goed doel te schenken, is het hele bedrag aftrekbaar voor de inkomstenbelas-ting. Zodra u overlijdt vervalt deze verplichting. Dit noemen we een lijfren-teschenking of periodieke schenking. Deze moet wel bij de notaris worden vastgelegd met een notariële akte. De parochie betaalt in dat geval (een deel van ) de eventuele kosten van de notari-ele akte.

Meer inforMatie

Iedereen van 16 jaar en ouder kan bij de notaris een testament laten opstellen. Die zorgt ervoor dat in het

Centraal Testamentenregister in Den Haag staat vermeld dat er een testa-ment is. Bij overlijden kan de familie altijd via de notaris achterhalen of er een testament is gemaakt en bij welke notaris dit is gebeurd. Meer informatie:www.notaris.nl of de notaristelefoon: 0900-3469393.www.belastingdienst.nl of belasting-stelefoon: 0800-0543. U kunt hier de actuele stand van zaken opvragen, zoals de drempelbedragen die jaarlijks opnieuw worden vastgesteld.www.erfenis.nl biedt onder meer tips hoe u successierecht kunt besparen.

Michiel Savelsbergh

fUndatieSRegelmatig komt het voor dat mensen willen regelen dat er na hun overlijden H. Missen voor hen worden gelezen gedu-rende een periode langer dan een jaar. Zij kunnen daarvoor een zogenoemde fundatie stichten (en dat kan vanzelfsprekend ook als men voor iemand anders H. Missen wil laten opdragen). Een fundatie betreft géén schenking en er is dus ook geen schenkingsrecht verschuldigd. Het misver-stand dat het hierbij om een schenking zou gaan, is nogal hardnekkig. Bij een fundatie betaalt de stichter een bedrag aan de paro-chie. Van de rente die op dat bedrag wordt gerealiseerd, worden misintenties betaald. Na uiterlijk twintig jaar houdt de fundatie op te bestaan: het vervalt dan in beginsel aan de parochie. Voor het aanvaarden van een fundatie dient een speciaal formulier te worden ingevuld dat vervolgens naar het bisdom ter accordering moet worden toe-gezonden. Dit formulier kunt u downloaden van de website van het bisdom.U hoeft dit formulier alleen maar op te sturen aan de parochie met een kopie van paspoort of rijbewijs. Wij laten volgens uw wensen de akte opstellen door de notaris. U krijgt daarna een exemplaar thuisge-stuurd. De parochie neemt (een deel van) de kosten voor het opstellen van de akte voor haar rekening. De parochie vraagt u op het kantoor van de notaris persoonlijk uw handtekening te komen plaatsen. Dit zogeheten legaliseren van de volmacht, het voor ‘echt verklaren’ van de handtekening, kunt u overigens gratis doen bij iedere notaris. U kunt dus kiezen voor de dichtst-bijzijnde notaris bij u in de buurt, ook al is de akte opgemaakt bij een andere notaris. Jaarlijks ontvangt u van de parochie een acceptgiro-kaart met het verzoek uw toege-zegde bijdrage over te maken.

reKenVoorbeeLdStel u geeft per jaar € 350,- gedurende vijf jaar, dus in totaal € 1.750,-. Hieronder is het verschil tussen een gewone gift en een periodieke schenking weergegeven. Bij een gewone gift is er vanwege de drempel (1% van het bruto inkomen) géén recht op fiscale aftrek. Bij een periodieke schenking is die drempel er niet en mag u het volledige bedrag aftrekken (€ 350,-).

GEWONE GIFT PERIODIEKE SCHENKING

Inkomen 40.000 40.000Jaarlijkse gift 350 350Drempel (1%) 400 0Maximaal aftrekbaar (10%) 4.000 onbeperktFiscaal aftrekbaar 0 350

Tilburg is in beweging

Met oprichting van de Goede Herderparochie per 1 januari en het vergevor-

derde fusieproces in Berkel-Enschot Udenhout, telt het stadsdekenaat Tilburg

op korte termijn al twee van de drie beoogde Nieuwe Parochies. Uiteindelijk

komen er twee parochies: één 'boven de spoorlijn' en één 'onder de spoorlijn'.

Na een intensieve voorbereiding van ruim anderhalf jaarinstalleerde hulpbis-

schop Mutsaerts afgelopen zondag de pastoor van de Goede Herderparochie,

drs. J. Miltenburg, tijdens een plechtige Eucharistieviering in de Heikese kerk

(H. Dionysius aan de Stadhuisstraat 6).

Een van de nieuwe initiatieven die door de vorming van Nieuwe Parochies

in Tilburg mogelijk is geworden, is de huwelijkszondag op 12 februari,

daags voor Valentijnsdag. Op de vierde pagina van het katern wordt deze

aangekondigd.

NieuwParochiekatern

januari 2011

14 Bisdomblad januari 2012

PeriodieKe ScHenKinG

Wanneer u zich verplicht om vijf jaar lang een bepaald bedrag aan een goed doel te schenken, is het hele bedrag aftrekbaar voor de inkomstenbelas-ting. Zodra u overlijdt vervalt deze verplichting. Dit noemen we een lijfren-teschenking of periodieke schenking. Deze moet wel bij de notaris worden vastgelegd met een notariële akte. De parochie betaalt in dat geval (een deel van ) de eventuele kosten van de notari-ele akte.

Meer inforMatie

Iedereen van 16 jaar en ouder kan bij de notaris een testament laten opstellen. Die zorgt ervoor dat in het

Centraal Testamentenregister in Den Haag staat vermeld dat er een testa-ment is. Bij overlijden kan de familie altijd via de notaris achterhalen of er een testament is gemaakt en bij welke notaris dit is gebeurd. Meer informatie:www.notaris.nl of de notaristelefoon: 0900-3469393.www.belastingdienst.nl of belasting-stelefoon: 0800-0543. U kunt hier de actuele stand van zaken opvragen, zoals de drempelbedragen die jaarlijks opnieuw worden vastgesteld.www.erfenis.nl biedt onder meer tips hoe u successierecht kunt besparen.

Michiel Savelsbergh

fUndatieSRegelmatig komt het voor dat mensen willen regelen dat er na hun overlijden H. Missen voor hen worden gelezen gedu-rende een periode langer dan een jaar. Zij kunnen daarvoor een zogenoemde fundatie stichten (en dat kan vanzelfsprekend ook als men voor iemand anders H. Missen wil laten opdragen). Een fundatie betreft géén schenking en er is dus ook geen schenkingsrecht verschuldigd. Het misver-stand dat het hierbij om een schenking zou gaan, is nogal hardnekkig. Bij een fundatie betaalt de stichter een bedrag aan de paro-chie. Van de rente die op dat bedrag wordt gerealiseerd, worden misintenties betaald. Na uiterlijk twintig jaar houdt de fundatie op te bestaan: het vervalt dan in beginsel aan de parochie. Voor het aanvaarden van een fundatie dient een speciaal formulier te worden ingevuld dat vervolgens naar het bisdom ter accordering moet worden toe-gezonden. Dit formulier kunt u downloaden van de website van het bisdom.U hoeft dit formulier alleen maar op te sturen aan de parochie met een kopie van paspoort of rijbewijs. Wij laten volgens uw wensen de akte opstellen door de notaris. U krijgt daarna een exemplaar thuisge-stuurd. De parochie neemt (een deel van) de kosten voor het opstellen van de akte voor haar rekening. De parochie vraagt u op het kantoor van de notaris persoonlijk uw handtekening te komen plaatsen. Dit zogeheten legaliseren van de volmacht, het voor ‘echt verklaren’ van de handtekening, kunt u overigens gratis doen bij iedere notaris. U kunt dus kiezen voor de dichtst-bijzijnde notaris bij u in de buurt, ook al is de akte opgemaakt bij een andere notaris. Jaarlijks ontvangt u van de parochie een acceptgiro-kaart met het verzoek uw toege-zegde bijdrage over te maken.

reKenVoorbeeLdStel u geeft per jaar € 350,- gedurende vijf jaar, dus in totaal € 1.750,-. Hieronder is het verschil tussen een gewone gift en een periodieke schenking weergegeven. Bij een gewone gift is er vanwege de drempel (1% van het bruto inkomen) géén recht op fiscale aftrek. Bij een periodieke schenking is die drempel er niet en mag u het volledige bedrag aftrekken (€ 350,-).

GEWONE GIFT PERIODIEKE SCHENKING

Inkomen 40.000 40.000Jaarlijkse gift 350 350Drempel (1%) 400 0Maximaal aftrekbaar (10%) 4.000 onbeperktFiscaal aftrekbaar 0 350

Regeren is vooruitzienom de ontwikkelingen in de parochies

berkel, enschot, Udenhout en biezenmortel

te duiden, gebruikt pastoor Pieter Schepers

twee citaten. “regeren is vooruit zien,” druk-

te zijn moeder hem altijd op het hart en van

zijn vader leerde hij “de weg van de geleide-

lijkheid”. in een notendop zijn het ook twee

strategieën die zijn drie parochies na jaren

van samenwerking klaarmaken voor een

nieuwe uitdaging: nieuwe Parochie Zalige

Paus Johannes XXiii.

Pastoor Schepers: “Voor de naam van de nieuwe parochie wilden we wel een patroon waar een

foto van is, iemand die een inspirerend leider was. Ook vinden we het belangrijk om met de

parochie op bedevaart te kunnen gaan naar de plek van die heilige.” Het voorbeeldige karakter

van de paus inspireert de pastores om dichtbij de mensen te blijven staan en “zelf vertrouwen te

hebben om dat ook uit te kunnen stralen.”

Dat de huidige parochies geen onmiddellijke financiële noodzaak hebben om samen te gaan

staat een vlot proces niet in de weg. “Ook wij moeten ons niet laten leiden door emoties en de

samenvoeging zien als plicht naar de toekomst”, aldus Schepers. “Als puntje bij paaltje komt,

kijkt men liever niet over de grens van de eigen parochie heen.” Een uitgekiend misrooster zorgt

er daarom nu al voor dat mensen bij elkaar in de kerk komen en elkaar beter leren kennen. “Voor

de parochiële veranderingen kan begrip worden opgebracht als je maar laat zien dat je hard

werkt en je best doet. Om het vol te houden moet je veel van God en van mensen houden. En de

mensen moeten dat ook ervaren in de persoonlijke ontmoetingen. Als pastoor moet je het vrien-

delijke gezicht van de Kerk zijn en laten zien dat de parochie er voor je is.”

Met Pinksteren 2012 is de definitieve oprichting voorzien. De stuurgroep en de werkgroepen

hebben hard gewerkt om de fusie rond te krijgen, volgens de pastoor. Bijzonder is de aandacht

voor de communicatie in het fusieproces. Zes studenten van Fontys Hogeschool zullen zich voor

hun afstudeerscriptie buigen over de communicatie in de parochie. Dit levert een waardevol

communicatieplan op, weet pastoor Schepers: “Je kunt wel roepen: “we moeten iets met jonge-

ren doen”, maar waar baseer je dat op als je niet bij deze doelgroep ‘in het systeem zit’ en je er

geen plan voor hebt? De nieuwe generatie van tieners en twintigers moet zich gaan herkennen

in de parochie. Hun interesse is best te wekken, maar dan moet je wel door hun bril kijken.”

De website wordt een belangrijk element van de Nieuwe Parochie, alsook het contactblad “De

Vierklank”, dat in een oplage van 9.000 stuks huis-aan-huis verspreid wordt. “Het concept van

de Vierklank hebben we van de Damiaanparochie in Helmond,” aldus de pastoor. “Ook

daar zie je de toegevoegde waarde van huis-aan-huis verspreiding, namelijk dat

het blad een sociaal bindmiddel is voor zowel kerkelijke als

niet-kerkelijke mensen.”

Pastoor-deken Miltenburg: “Het doel van de samenwerking is

meer vitaliteit en een krachtiger geloofsgemeenschap. Hoe?

Door doelmatiger efficiënter te werken. Dat willen we realiseren

met behoud van de pastorale nabijheid, alsook door verbetering

van de pastorale kwaliteit. De samenwerking is zowel bestuurlijk

als pastoraal.”

HoofdKerK

’t Heike wordt de hoofdkerk. Moet iedereen naar dezelfde kerk-

gebouw? “Nee,” zegt Miltenburg. “De lokale geloofsgemeen-

schap is waardevol, het is belangrijk om vieringen op de verschil-

lenden locaties te houden. De kerk van Broekhoven wordt het

pastoraal centrum, ook het centrale secretariaat wordt daar

gevestigd. Op elke locatie blijft een secretariaat, juist om de

praktische zaken en de nabijheid te garanderen. Voor veel vrijwil-

ligers verandert er niets; zo blijft het persoonlijk pastoraat in elke

geloofsgemeenschap. Veel vertrouwde dingen blijven gewoon

doorgaan die nauw met het kerkgebouw verbonden zijn, denk

daarbij aan een koster, acolieten, lectoren, de mensen van de

bloemversiering etc.”

Er zijn vier terreinen in de samenwerking, ofwel speerpunten:

JeUGd en JonGeren

(H. Strijards, pastoraal werker)

Hieronder valt het H. Vormsel en de voorbereiding daarop. Maar

ook het vervolg op het vormsel, tienergroepen en jeugdgroepen.

Ook valt te denken aan een jeugdkoor. Jongeren willen andere

jongeren zien waarmee ze het geloof kunnen delen, dat kan mak-

kelijker in de nieuwe parochie.

KerK en SaMenLeVinG

(Th. Van den Boom, pastoraal werker, J. Nellimalamattathil, pas-

toor)

Hierbij gaat het om een brug te slaan tussen kerk en samenle-

ving. Juist de mensen die het moeilijk hebben mogen ervaren

dat we een gemeenschap zijn die om hen geeft. Zo is er een

rouwverwerkingsgroep gestart, vooral voor hen die hun partner

verloren hebben. Gedeelde smart is halve smart. Ook wordt

gewerkt aan een sociaal vangnet, voor hen die hulp nodig heb-

ben, zeker onze tijd van (economische) crises. Mensen mogen

Gods barmhartigheid ervaren.

roePinG en VorMinG

(J. Miltenburg, pastoor)

Gedurende een jaar zijn we vanuit de H. Schrift en gebed samen-

gekomen om te onderscheiden wat God met ons leven voor

heeft. Hierbij is Gods roeping breder verstaan dan de klassieke

roeping tot priester of religieus. M.b.t. geloofsvorming is er een

cursus van 7 avonden geweest, over theologie van het lichaam,

en een cursus voor het begeleiden van kinderen in hun geloof.

Bij cursussen en vorming is het voor iedereen duidelijk dat zoiets

beter werkt als het breder opgezet kan worden dan in de oude

parochiestructuren.

HUWeLiJK en GeZin

(H. Vugs, diaken, K. Loodts, kapelaan, J. van Amelsvoort, diaken)

Uiteraard is hier de gemeenschappelijke huwelijksvoorbereiding,

maar ook dagen voor degenen die al gehuwd zijn. Voorbereiding

op de Doop en Eerste Heilige Communie. Door krachten te bun-

delen kunnen er betere ideeën naar boven komen.

Vanaf 1 januari 2012 ontstaat in tilburg een nieuwe Parochie: de goede Herder. Hierin

zijn de volgende parochies opgenomen: St. Jozef (Heuvel), St. dionysius (binnenstad)

en allerheiligst Sacrament, antonius van Padua (Korvel), Lidwina Gerardus Majella

(trouwlaan), St. christoffel (broekhoven) en de parochie Goirle. Later zullen de parochies

H. Margaretha Maria alacoque (ringbaan West) en de Petrus en Paulus aan de samenwer-

king deelnemen.

De Goede Herder:

meer vitaliteit en een krachtiger geloofsgemeenschap

Nieuwe Parochie katern januari 2012

Regeren is vooruitzienom de ontwikkelingen in de parochies

berkel, enschot, Udenhout en biezenmortel

te duiden, gebruikt pastoor Pieter Schepers

twee citaten. “regeren is vooruit zien,” druk-

te zijn moeder hem altijd op het hart en van

zijn vader leerde hij “de weg van de geleide-

lijkheid”. in een notendop zijn het ook twee

strategieën die zijn drie parochies na jaren

van samenwerking klaarmaken voor een

nieuwe uitdaging: nieuwe Parochie Zalige

Paus Johannes XXiii.

Pastoor Schepers: “Voor de naam van de nieuwe parochie wilden we wel een patroon waar een

foto van is, iemand die een inspirerend leider was. Ook vinden we het belangrijk om met de

parochie op bedevaart te kunnen gaan naar de plek van die heilige.” Het voorbeeldige karakter

van de paus inspireert de pastores om dichtbij de mensen te blijven staan en “zelf vertrouwen te

hebben om dat ook uit te kunnen stralen.”

Dat de huidige parochies geen onmiddellijke financiële noodzaak hebben om samen te gaan

staat een vlot proces niet in de weg. “Ook wij moeten ons niet laten leiden door emoties en de

samenvoeging zien als plicht naar de toekomst”, aldus Schepers. “Als puntje bij paaltje komt,

kijkt men liever niet over de grens van de eigen parochie heen.” Een uitgekiend misrooster zorgt

er daarom nu al voor dat mensen bij elkaar in de kerk komen en elkaar beter leren kennen. “Voor

de parochiële veranderingen kan begrip worden opgebracht als je maar laat zien dat je hard

werkt en je best doet. Om het vol te houden moet je veel van God en van mensen houden. En de

mensen moeten dat ook ervaren in de persoonlijke ontmoetingen. Als pastoor moet je het vrien-

delijke gezicht van de Kerk zijn en laten zien dat de parochie er voor je is.”

Met Pinksteren 2012 is de definitieve oprichting voorzien. De stuurgroep en de werkgroepen

hebben hard gewerkt om de fusie rond te krijgen, volgens de pastoor. Bijzonder is de aandacht

voor de communicatie in het fusieproces. Zes studenten van Fontys Hogeschool zullen zich voor

hun afstudeerscriptie buigen over de communicatie in de parochie. Dit levert een waardevol

communicatieplan op, weet pastoor Schepers: “Je kunt wel roepen: “we moeten iets met jonge-

ren doen”, maar waar baseer je dat op als je niet bij deze doelgroep ‘in het systeem zit’ en je er

geen plan voor hebt? De nieuwe generatie van tieners en twintigers moet zich gaan herkennen

in de parochie. Hun interesse is best te wekken, maar dan moet je wel door hun bril kijken.”

De website wordt een belangrijk element van de Nieuwe Parochie, alsook het contactblad “De

Vierklank”, dat in een oplage van 9.000 stuks huis-aan-huis verspreid wordt. “Het concept van

de Vierklank hebben we van de Damiaanparochie in Helmond,” aldus de pastoor. “Ook

daar zie je de toegevoegde waarde van huis-aan-huis verspreiding, namelijk dat

het blad een sociaal bindmiddel is voor zowel kerkelijke als

niet-kerkelijke mensen.”

Pastoor-deken Miltenburg: “Het doel van de samenwerking is

meer vitaliteit en een krachtiger geloofsgemeenschap. Hoe?

Door doelmatiger efficiënter te werken. Dat willen we realiseren

met behoud van de pastorale nabijheid, alsook door verbetering

van de pastorale kwaliteit. De samenwerking is zowel bestuurlijk

als pastoraal.”

HoofdKerK

’t Heike wordt de hoofdkerk. Moet iedereen naar dezelfde kerk-

gebouw? “Nee,” zegt Miltenburg. “De lokale geloofsgemeen-

schap is waardevol, het is belangrijk om vieringen op de verschil-

lenden locaties te houden. De kerk van Broekhoven wordt het

pastoraal centrum, ook het centrale secretariaat wordt daar

gevestigd. Op elke locatie blijft een secretariaat, juist om de

praktische zaken en de nabijheid te garanderen. Voor veel vrijwil-

ligers verandert er niets; zo blijft het persoonlijk pastoraat in elke

geloofsgemeenschap. Veel vertrouwde dingen blijven gewoon

doorgaan die nauw met het kerkgebouw verbonden zijn, denk

daarbij aan een koster, acolieten, lectoren, de mensen van de

bloemversiering etc.”

Er zijn vier terreinen in de samenwerking, ofwel speerpunten:

JeUGd en JonGeren

(H. Strijards, pastoraal werker)

Hieronder valt het H. Vormsel en de voorbereiding daarop. Maar

ook het vervolg op het vormsel, tienergroepen en jeugdgroepen.

Ook valt te denken aan een jeugdkoor. Jongeren willen andere

jongeren zien waarmee ze het geloof kunnen delen, dat kan mak-

kelijker in de nieuwe parochie.

KerK en SaMenLeVinG

(Th. Van den Boom, pastoraal werker, J. Nellimalamattathil, pas-

toor)

Hierbij gaat het om een brug te slaan tussen kerk en samenle-

ving. Juist de mensen die het moeilijk hebben mogen ervaren

dat we een gemeenschap zijn die om hen geeft. Zo is er een

rouwverwerkingsgroep gestart, vooral voor hen die hun partner

verloren hebben. Gedeelde smart is halve smart. Ook wordt

gewerkt aan een sociaal vangnet, voor hen die hulp nodig heb-

ben, zeker onze tijd van (economische) crises. Mensen mogen

Gods barmhartigheid ervaren.

roePinG en VorMinG

(J. Miltenburg, pastoor)

Gedurende een jaar zijn we vanuit de H. Schrift en gebed samen-

gekomen om te onderscheiden wat God met ons leven voor

heeft. Hierbij is Gods roeping breder verstaan dan de klassieke

roeping tot priester of religieus. M.b.t. geloofsvorming is er een

cursus van 7 avonden geweest, over theologie van het lichaam,

en een cursus voor het begeleiden van kinderen in hun geloof.

Bij cursussen en vorming is het voor iedereen duidelijk dat zoiets

beter werkt als het breder opgezet kan worden dan in de oude

parochiestructuren.

HUWeLiJK en GeZin

(H. Vugs, diaken, K. Loodts, kapelaan, J. van Amelsvoort, diaken)

Uiteraard is hier de gemeenschappelijke huwelijksvoorbereiding,

maar ook dagen voor degenen die al gehuwd zijn. Voorbereiding

op de Doop en Eerste Heilige Communie. Door krachten te bun-

delen kunnen er betere ideeën naar boven komen.

Vanaf 1 januari 2012 ontstaat in tilburg een nieuwe Parochie: de goede Herder. Hierin

zijn de volgende parochies opgenomen: St. Jozef (Heuvel), St. dionysius (binnenstad)

en allerheiligst Sacrament, antonius van Padua (Korvel), Lidwina Gerardus Majella

(trouwlaan), St. christoffel (broekhoven) en de parochie Goirle. Later zullen de parochies

H. Margaretha Maria alacoque (ringbaan West) en de Petrus en Paulus aan de samenwer-

king deelnemen.

De Goede Herder:

meer vitaliteit en een krachtiger geloofsgemeenschap

Nieuwe Parochie katern januari 2012

Nieuwe Parochie katern januari 2012

Alle Nieuwe Parochie-katernen zijn als PDF-bestand te lezen via de website

www.bisdomdenbosch.nl onder de rubriek ‘Nieuwe Parochie’. Teksten: Marc de Koning

Vanwege het succes van de huwelijkszondag vorig jaar in de Heikesekerk, wordt er dit jaar opnieuw een georganiseerd. echtparen en hun kinderen zijn van harte uitgenodigd om op zondag 12 februari aanstaande te komen. deze keer een relaxt onderwerp: ontstressen in je huwelijk.

Het hoeft geen betoog: het leven is druk en vol. Wat is er dan heerlijker dan thuis een plek hebben

waar je jezelf kunt zijn en kunt ontspannen? Toch is ook daar altijd veel ‘te doen’. In deze workshop

spreken Cara en Mario van der Grient, beide fysiotherapeuten vanuit hun geloof en professie over dit

onderwerp. Doel is om echtparen handreikingen te doen om thuis meer tot rust te komen.VaLentiJnSdaGDeze huwelijkszondag wordt georganiseerd met als doel om echtparen een mogelijkheid aan te reiken

om extra aandacht te geven aan hun huwelijk. Dit gebeurt in het kader van de Marriage Week. Deze

‘week’ wordt elk jaar rondom Valentijnsdag georganiseerd. Het is een landelijk en internationaal initi-

atief waarmee alle schijnwerpers op het huwelijk worden gezet. Het leven is vaak zo vol en druk, dat

de tijd voor elkaar er al snel bij inschiet. En dat terwijl het huwelijk zo kostbaar is voor ieders geluk.

Vorig jaar is de huwelijkszondag ook georganiseerd in de parochie Tilburg Binnenstad. Toen deden

64 echtparen en kinderen mee.

ontSPannen daGDe huwelijkszondag begint op 12 februari om 10.30 uur met de zondagsmis in de Heikesekerk. Voor

kinderen en tieners is er een gezellige doe-middag georganiseerd. De dag wordt afgesloten in de kerk

met de hernieuwing van de trouwbelofte. Om 15.15 uur wordt er afgesloten met een Brabants bor-

reltje.

aanMeLdenDeelname is gratis. Er zal aan het eind van de dag een collectebus klaarstaan om eventueel een vrij-

willige gift in te doen. Aanmelden is wel belangrijk, zodat we weten op hoeveel deelnemers (inclusief

kinderen) we kunnen rekenen. Een mailtje naar: karelloodts@home.nl is voldoende. Graag ook even

de leeftijd van de kinderen vermelden.

Meer informatie: Kapelaan Loodts: karelloodts@home.nl

Huwelijkszondag in Tilburg

19Bisdomblad januari 2012

Gods grootste geschenk uitdelen‘Gods grootste geschenk’ heet een hedendaags project ter voorbereiding op de eerste heilige Communie. In elke les wordt steeds een geschenk van God behandeld: de schepping, een heel speciaal geschenk (jezelf), het doopsel, de Bijbel, vriendschap, vergeving, vrede, enzovoorts. Uiteindelijk komt dit uit bij Gods grootste geschenk: Jezus in de heilige Eucharistie. De Eucharistie is inderdaad Gods grootste geschenk aan ons. Het is daarom passend dat we er met eerbied mee omgaan.

vrucht van dit offer, uitdelen aan de gelovi-gen. Op grond van het gewijde ambt assi-steert de diaken hierbij.

Indien het niet mogelijk is dat deze gewijde bedienaars de Communie uitreiken of indien de mensenmassa te groot is, kun-nen zij daarbij geholpen worden door chris-tengelovige leken. Deze leken zijn dan ‘bui-tengewone bedienaars van de Communie’. De acoliet die een aanstelling van de bis-schop heeft ontvangen, is daardoor auto-matisch een buitengewone bedienaar van de Communie. Maar ook andere gelovigen kunnen als buitengewone bedienaar wor-den aangewezen, hetzij voor een bepaalde gelegenheid, hetzij meer permanent.

Een buitengewone bedienaar ontvangt voor deze taak een officiële opdracht. Als het voor langere tijd bedoeld is, dient deze benoeming door de bisschop te geschie-den. Eventueel kan dat met een liturgische plechtigheid gevierd worden; het verloop daarvan is te vinden in het Romeins Rituaal (deel 4, pagina 80-87). Wanneer een leek voor een enkele gelegenheid wordt aange-wezen, kan de priester hem of haar daartoe een zegen geven. Na het ‘Lam Gods’ komt hij of zij naar de priester die zegt: ‘De Heer

zegene u om nu het Lichaam van Christus aan uw broeders en zusters te geven.’

Een buitengewone bedienaar kan worden aangewezen om tijdens de mis te helpen bij het uitreiken van de Communie en om de Communie naar de zieken te brengen. De bedienaar draagt tijdens de mis het liefst liturgische kleding (dat wil zeggen een albe of een toog met superplie) of eventueel andere kleding die bij deze functie past.

Het spreekt voor zich dat een buitenge-wone bedienaar van de Communie daartoe de nodige vorming moet ontvangen en blijk geeft van een intense beleving van de Eucharistie. Een onderdeel van de toe-rusting zou bijvoorbeeld de geloofscursus ‘Groeien in geloof’ van het Diocesaan Vormings Centrum kunnen zijn; daarnaast zou een specifieke liturgische vorming gegeven moeten worden. Al met al een hele investering, maar die is meer dan de moeite waard. Gods grootste geschenk ver-dient het immers dat wij er zorgvuldig mee omgaan.

Dienst Liturgieliturgie@bisdomdenbosch.nl

Die eerbied uit zich onder andere in bepaalde rituelen van verering, in de wijze waarop de Communie wordt bewaard en in de manier waarop het Lichaam van de Heer wordt uitgereikt. Het is dan ook niet om het even wie de Communie uitreikt. Dat is een taak met een zeker gewicht.

De gewone bedienaars van de Communie zijn de bisschop, de priester en de diaken. De bisschop en de priester dragen het eucharistisch offer op in de persoon van Christus. Het is dus voor de hand liggend dat zij degenen zijn die de Communie, als

De gewone bedienaars van de Communie zijn de bisschop, de priester en de diaken. Indien het niet mogelijk is dat deze gewijde bedienaars de Communie uitreiken of indien de mensen-massa te groot is, kunnen zij daarbij geholpen worden door christengelovige leken.

Nieuwe Parochie katern januari 2012

Alle Nieuwe Parochie-katernen zijn als PDF-bestand te lezen via de website

www.bisdomdenbosch.nl onder de rubriek ‘Nieuwe Parochie’. Teksten: Marc de Koning

Vanwege het succes van de huwelijkszondag vorig jaar in de Heikesekerk, wordt er dit jaar opnieuw een georganiseerd. echtparen en hun kinderen zijn van harte uitgenodigd om op zondag 12 februari aanstaande te komen. deze keer een relaxt onderwerp: ontstressen in je huwelijk.

Het hoeft geen betoog: het leven is druk en vol. Wat is er dan heerlijker dan thuis een plek hebben

waar je jezelf kunt zijn en kunt ontspannen? Toch is ook daar altijd veel ‘te doen’. In deze workshop

spreken Cara en Mario van der Grient, beide fysiotherapeuten vanuit hun geloof en professie over dit

onderwerp. Doel is om echtparen handreikingen te doen om thuis meer tot rust te komen.VaLentiJnSdaGDeze huwelijkszondag wordt georganiseerd met als doel om echtparen een mogelijkheid aan te reiken

om extra aandacht te geven aan hun huwelijk. Dit gebeurt in het kader van de Marriage Week. Deze

‘week’ wordt elk jaar rondom Valentijnsdag georganiseerd. Het is een landelijk en internationaal initi-

atief waarmee alle schijnwerpers op het huwelijk worden gezet. Het leven is vaak zo vol en druk, dat

de tijd voor elkaar er al snel bij inschiet. En dat terwijl het huwelijk zo kostbaar is voor ieders geluk.

Vorig jaar is de huwelijkszondag ook georganiseerd in de parochie Tilburg Binnenstad. Toen deden

64 echtparen en kinderen mee.

ontSPannen daGDe huwelijkszondag begint op 12 februari om 10.30 uur met de zondagsmis in de Heikesekerk. Voor

kinderen en tieners is er een gezellige doe-middag georganiseerd. De dag wordt afgesloten in de kerk

met de hernieuwing van de trouwbelofte. Om 15.15 uur wordt er afgesloten met een Brabants bor-

reltje.

aanMeLdenDeelname is gratis. Er zal aan het eind van de dag een collectebus klaarstaan om eventueel een vrij-

willige gift in te doen. Aanmelden is wel belangrijk, zodat we weten op hoeveel deelnemers (inclusief

kinderen) we kunnen rekenen. Een mailtje naar: karelloodts@home.nl is voldoende. Graag ook even

de leeftijd van de kinderen vermelden.

Meer informatie: Kapelaan Loodts: karelloodts@home.nl

Huwelijkszondag in Tilburg

19Bisdomblad januari 2012

Gods grootste geschenk uitdelen‘Gods grootste geschenk’ heet een hedendaags project ter voorbereiding op de eerste heilige Communie. In elke les wordt steeds een geschenk van God behandeld: de schepping, een heel speciaal geschenk (jezelf), het doopsel, de Bijbel, vriendschap, vergeving, vrede, enzovoorts. Uiteindelijk komt dit uit bij Gods grootste geschenk: Jezus in de heilige Eucharistie. De Eucharistie is inderdaad Gods grootste geschenk aan ons. Het is daarom passend dat we er met eerbied mee omgaan.

vrucht van dit offer, uitdelen aan de gelovi-gen. Op grond van het gewijde ambt assi-steert de diaken hierbij.

Indien het niet mogelijk is dat deze gewijde bedienaars de Communie uitreiken of indien de mensenmassa te groot is, kun-nen zij daarbij geholpen worden door chris-tengelovige leken. Deze leken zijn dan ‘bui-tengewone bedienaars van de Communie’. De acoliet die een aanstelling van de bis-schop heeft ontvangen, is daardoor auto-matisch een buitengewone bedienaar van de Communie. Maar ook andere gelovigen kunnen als buitengewone bedienaar wor-den aangewezen, hetzij voor een bepaalde gelegenheid, hetzij meer permanent.

Een buitengewone bedienaar ontvangt voor deze taak een officiële opdracht. Als het voor langere tijd bedoeld is, dient deze benoeming door de bisschop te geschie-den. Eventueel kan dat met een liturgische plechtigheid gevierd worden; het verloop daarvan is te vinden in het Romeins Rituaal (deel 4, pagina 80-87). Wanneer een leek voor een enkele gelegenheid wordt aange-wezen, kan de priester hem of haar daartoe een zegen geven. Na het ‘Lam Gods’ komt hij of zij naar de priester die zegt: ‘De Heer

zegene u om nu het Lichaam van Christus aan uw broeders en zusters te geven.’

Een buitengewone bedienaar kan worden aangewezen om tijdens de mis te helpen bij het uitreiken van de Communie en om de Communie naar de zieken te brengen. De bedienaar draagt tijdens de mis het liefst liturgische kleding (dat wil zeggen een albe of een toog met superplie) of eventueel andere kleding die bij deze functie past.

Het spreekt voor zich dat een buitenge-wone bedienaar van de Communie daartoe de nodige vorming moet ontvangen en blijk geeft van een intense beleving van de Eucharistie. Een onderdeel van de toe-rusting zou bijvoorbeeld de geloofscursus ‘Groeien in geloof’ van het Diocesaan Vormings Centrum kunnen zijn; daarnaast zou een specifieke liturgische vorming gegeven moeten worden. Al met al een hele investering, maar die is meer dan de moeite waard. Gods grootste geschenk ver-dient het immers dat wij er zorgvuldig mee omgaan.

Dienst Liturgieliturgie@bisdomdenbosch.nl

Die eerbied uit zich onder andere in bepaalde rituelen van verering, in de wijze waarop de Communie wordt bewaard en in de manier waarop het Lichaam van de Heer wordt uitgereikt. Het is dan ook niet om het even wie de Communie uitreikt. Dat is een taak met een zeker gewicht.

De gewone bedienaars van de Communie zijn de bisschop, de priester en de diaken. De bisschop en de priester dragen het eucharistisch offer op in de persoon van Christus. Het is dus voor de hand liggend dat zij degenen zijn die de Communie, als

De gewone bedienaars van de Communie zijn de bisschop, de priester en de diaken. Indien het niet mogelijk is dat deze gewijde bedienaars de Communie uitreiken of indien de mensen-massa te groot is, kunnen zij daarbij geholpen worden door christengelovige leken.

20 Bisdomblad januari 2012 21Bisdomblad januari 2012

lum (een ceremonieel klokje op een standaard). Het conopeum diende vroe-ger om priesters tijdens processies te beschutten tegen zon en regen, waarbij het conopeum in de pauselijke kleuren bestemd was voor als de paus langs mocht komen. Het tintinnabulum werd gebruikt om de komst van processies aan te kondigen. Een basiliek mag een eigen wapen voeren, met in het schild-hoofd het conopeum en het tintinnabu-lum gekruist en op een zwart veld. Dit wapen kan in Nederland door de Hoge Raad van Adel verleend worden. Tot de plichten behoren een aantal liturgische herdenkingsdagen, zoals de dag van de titelverlening en de dag van de procla-matie van de titel, feest van de patroon. Dan nog de patroonfeesten van Petrus en Paulus (29 juni) en de verjaardag van de pauskeuze.

bLoedMiraKeLen

In ons bisdom danken Boxtel en Boxmeer hun faam als bedevaartplaats aan bloedmirakelen. Jaarlijks trekt op Drievuldigheidszondag, de eerste zon-dag na Pinksteren, de 'Bloedprocessie' door Boxtel. Hiermee wordt een oude traditie in ere gehouden, die teruggaat op een mirakel rond het midden van de 14de eeuw in de St. Petruskerk. Eligius van den Aker droeg de mis op en stootte uit nonchalance de kelk met geconsa-creerde wijn om. Jarenlang heeft Eligius de wonderdoeken verborgen gehouden en pas op zijn sterfbed onthulde hij het geheim. Niet lang daarna gaven de kerkelijke autoriteiten toestemming om de corporale een maal per jaar aan het gelovige volk te tonen. Vanaf die tijd

werd Boxtel een drukbezochte bede-vaartplaats. De processie op de zondag na Pinksteren is vermoedelijk kort na 1380 ingevoerd. In de negentiende eeuw - maar mogelijk al veel eerder, kort na 1652 - werd een stille omgang gehouden naar de plaats waar Eligius geprobeerd zou hebben de altaardoeken uit te was-sen, op de acht dagen in het octaaf van Drievuldigheidszondag.

SaLoMonSoordeeL

Uit angst voor de angst voor anti-katholieke acties tijdens de protestantse overheersing, bracht men tussen 1608 en 1628 de Bloeddoeken onder in het predikherenklooster van Den Bosch en daarna in een begijnenklooster in de stad. Hun bewaarplaats na de inname van Den Bosch in 1629 is niet bekend, maar na de inlijving van de Meierij van Den Bosch bij de Nederlandse Republiek zouden de doeken van 1648 tot 1652 zijn bewaard in de St. Michielsabdij te Antwerpen.Hoewel nog lang na 1652 pelgrims de St. Petruskerk bleven bezoeken, waren er in Boxtel geen echte processies meer. Tweehonderd jaar later werden op aandringen van de Boxtelse bevol-king pogingen ondernomen om de relieken uit de Kempische grensstad Hoogstraten, waarheen deze intussen waren verhuisd, terug te krijgen, lange tijd echter zonder resultaat. Maar op 27 februari 1924 bepaalde het Vaticaan dat de corporale naar Boxtel moest worden overgebracht. De altaardwaal zou in Hoogstraten blijven. Op 12 juni 1924 ging naar verluidt een legertje van 528

mannen naar Hoogstraten om de corporale op te halen.

ProceSSieVerbod

Op 15 juni 1924 werd voor het eerst sinds 1648 weer een 'Bloedprocessie' gehouden in de tuinen van de pasto-rie en het ernaast gelegen Liefdehuis van de zusters JMJ. Er gold vanaf 1648 namelijk een verbod om processies in de openbare ruimte te houden. Omdat de tuinen en het Liefdehuis onvol-doende accommodatie boden, werd in de winter van 1924-'25 een processie-park opgericht. Maar in de jaren dertig vond de ommegang weer in de straten van Boxtel plaats. Tijdens de oorlog werd in 1943 de processie verboden. Op 22 april 1945 werden de Bloeddoeken in Boxtel rondgedragen, een vroegtij-dige ommegang met het karakter van een boeteprocessie. Vijf weken later vond op Drievuldigheidszondag de Bloedprocessie weer plaats, een traditie die tot op de dag van vandaag in ere wordt gehouden, al gebeurt dat naar het lijkt niet enkel meer uit religieuze maar ook steeds meer uit folkloristische motieven.

Het ligt voor de hand dat bisschop Hurkmans dit jaar voor zal gaan tijdens de plechtige viering ter ere van de ver-heffing tot basiliek, tijdens welke ook de eretekenen worden gepresenteerd, al is nog niet bekend wanneer dat zal gebeuren.

Jaap van Eeden

(Bronnen: J. Peijnenburg, Bisdomblad 30-6-2000; www.rkk.nl; www.verrijzenisparochieboxtel.nl)

door de paus uitgeroepen Heilig Jaar geopend mag worden.Vroeger werden de grootbasilieken ook 'patriarchale basilieken' genoemd, omdat ze verbonden waren met de antie-ke patriarchaten van de christenheid.

VoorWaarden

Naast de hierboven genoemde basilie-ken kent de wereldkerk een groot aantal kleinere basilieken (basilicae minores). Om basiliek te worden moet een kerk voldoen aan bepaalde voorwaarden. Die zijn in grote lijnen:

• de eerbiedwaardige ouderdom, grootte of schoonheid van de kerk;

• er dient een voldoende aantal geestelij-ken te zijn en toereikende inkomsten voor de plechtige viering van de liturgie;

• de aanwezigheid van een veel ver-eerde reliek of beeld, dan wel een druk bezochte bedevaartplaats.Wordt aan deze voorwaarden voldaan, dan kan de paus per pauselijke breve een kerk, meestal bij een bepaalde gele-genheid, tot basiliek verheffen. Daaraan moet ook de Congregatie voor de Eredienst haar goedkeuring hechten.Vaak wordt de eretitel basiliek verward met de titel Kathedraal. Een kathedraal is echter een zetelkerk van een bisschop. Niet alle basilieken zijn kathedralen en omgekeerd zijn niet alle kathedralen basilieken.

onderScHeidinGSteKenS

Een basiliek mag enkele onderschei-dingstekens voeren. De belangrijkste zijn het conopeum (een half uitgeklapte parasol in de oude pauselijke kleuren goudgeel en rood) en het tintinnabu-

Van oorsprong is een basilica het paleis van een Griekse koning (basilikos = koninklijk), maar al snel werd het de benaming voor elk monumentaal gebouw met dezelfde opbouw, namelijk een middenruimte (schip) met zijbeu-ken. Zo heetten bij de Romeinen over-dekte markthallen en gerechtshoven basilicae. Toen keizer Constantijn zich in 313 bekeerde tot het christendom, werden in zijn opdracht grote kerken gebouwd, die ook basilieken genoemd werden vanwege de overeenkomst in vorm. Tot in de 18e eeuw was het woord basiliek dan ook een louter technische benaming voor dit type kerkgebouw. Sinds die eeuw worden de vier voor-naamste kerken van Rome "Basilicae Maiores" genoemd, een eretitel die ver-der nog werd toegekend aan twee kerken in Assisi. Deze Basilicae Maiores ver-wierven na enige tijd verschillende privi-leges. Enkele van die privileges werden ook verleend aan de "Basilicae Minores", toen in de tweede helft van de 18e eeuw deze eretitel ontstond voor de tweede reeks belangrijke kerken in Rome. Pas later werd deze titel ook verleend aan andere kerken.

GrootbaSiLieKen

Sinds de zevende eeuw voeren de vol-gende kerken de eretitel basilica maior (‘grootbasiliek’): de Sint-Pieter van het Vaticaan,de Sint-Jan-van-Lateranen,de Sint-Maria-de-Meerdere, de Sint-Paul-buiten-de-Muren.Deze kerken onderscheiden zich met een pauselijk altaar, een pauselijke zetel en een Heilige Deur, die alleen in een

De Sint Petruskerk in Boxtel mag zich voortaan basiliek noemen. De pause-lijke verheffing van de hoofdkerk van de Verrijzenisparochie tot zogeheten 'basilica minor', werd in de jongstleden kerstvieringen aan de Boxtelse paro-chianen bekend gemaakt en gaf het kerkelijke hoogfeest een extra feestelijk randje. De Boxtelse St Petrus is de derde basiliek in ons bisdom, naast de Sint Jan in Den Bosch (1928) en de Petruskerk in Boxmeer (1999).

Boxtelse Petruskerk mag zich nu basiliek noemen

20 Bisdomblad januari 2012 21Bisdomblad januari 2012

lum (een ceremonieel klokje op een standaard). Het conopeum diende vroe-ger om priesters tijdens processies te beschutten tegen zon en regen, waarbij het conopeum in de pauselijke kleuren bestemd was voor als de paus langs mocht komen. Het tintinnabulum werd gebruikt om de komst van processies aan te kondigen. Een basiliek mag een eigen wapen voeren, met in het schild-hoofd het conopeum en het tintinnabu-lum gekruist en op een zwart veld. Dit wapen kan in Nederland door de Hoge Raad van Adel verleend worden. Tot de plichten behoren een aantal liturgische herdenkingsdagen, zoals de dag van de titelverlening en de dag van de procla-matie van de titel, feest van de patroon. Dan nog de patroonfeesten van Petrus en Paulus (29 juni) en de verjaardag van de pauskeuze.

bLoedMiraKeLen

In ons bisdom danken Boxtel en Boxmeer hun faam als bedevaartplaats aan bloedmirakelen. Jaarlijks trekt op Drievuldigheidszondag, de eerste zon-dag na Pinksteren, de 'Bloedprocessie' door Boxtel. Hiermee wordt een oude traditie in ere gehouden, die teruggaat op een mirakel rond het midden van de 14de eeuw in de St. Petruskerk. Eligius van den Aker droeg de mis op en stootte uit nonchalance de kelk met geconsa-creerde wijn om. Jarenlang heeft Eligius de wonderdoeken verborgen gehouden en pas op zijn sterfbed onthulde hij het geheim. Niet lang daarna gaven de kerkelijke autoriteiten toestemming om de corporale een maal per jaar aan het gelovige volk te tonen. Vanaf die tijd

werd Boxtel een drukbezochte bede-vaartplaats. De processie op de zondag na Pinksteren is vermoedelijk kort na 1380 ingevoerd. In de negentiende eeuw - maar mogelijk al veel eerder, kort na 1652 - werd een stille omgang gehouden naar de plaats waar Eligius geprobeerd zou hebben de altaardoeken uit te was-sen, op de acht dagen in het octaaf van Drievuldigheidszondag.

SaLoMonSoordeeL

Uit angst voor de angst voor anti-katholieke acties tijdens de protestantse overheersing, bracht men tussen 1608 en 1628 de Bloeddoeken onder in het predikherenklooster van Den Bosch en daarna in een begijnenklooster in de stad. Hun bewaarplaats na de inname van Den Bosch in 1629 is niet bekend, maar na de inlijving van de Meierij van Den Bosch bij de Nederlandse Republiek zouden de doeken van 1648 tot 1652 zijn bewaard in de St. Michielsabdij te Antwerpen.Hoewel nog lang na 1652 pelgrims de St. Petruskerk bleven bezoeken, waren er in Boxtel geen echte processies meer. Tweehonderd jaar later werden op aandringen van de Boxtelse bevol-king pogingen ondernomen om de relieken uit de Kempische grensstad Hoogstraten, waarheen deze intussen waren verhuisd, terug te krijgen, lange tijd echter zonder resultaat. Maar op 27 februari 1924 bepaalde het Vaticaan dat de corporale naar Boxtel moest worden overgebracht. De altaardwaal zou in Hoogstraten blijven. Op 12 juni 1924 ging naar verluidt een legertje van 528

mannen naar Hoogstraten om de corporale op te halen.

ProceSSieVerbod

Op 15 juni 1924 werd voor het eerst sinds 1648 weer een 'Bloedprocessie' gehouden in de tuinen van de pasto-rie en het ernaast gelegen Liefdehuis van de zusters JMJ. Er gold vanaf 1648 namelijk een verbod om processies in de openbare ruimte te houden. Omdat de tuinen en het Liefdehuis onvol-doende accommodatie boden, werd in de winter van 1924-'25 een processie-park opgericht. Maar in de jaren dertig vond de ommegang weer in de straten van Boxtel plaats. Tijdens de oorlog werd in 1943 de processie verboden. Op 22 april 1945 werden de Bloeddoeken in Boxtel rondgedragen, een vroegtij-dige ommegang met het karakter van een boeteprocessie. Vijf weken later vond op Drievuldigheidszondag de Bloedprocessie weer plaats, een traditie die tot op de dag van vandaag in ere wordt gehouden, al gebeurt dat naar het lijkt niet enkel meer uit religieuze maar ook steeds meer uit folkloristische motieven.

Het ligt voor de hand dat bisschop Hurkmans dit jaar voor zal gaan tijdens de plechtige viering ter ere van de ver-heffing tot basiliek, tijdens welke ook de eretekenen worden gepresenteerd, al is nog niet bekend wanneer dat zal gebeuren.

Jaap van Eeden

(Bronnen: J. Peijnenburg, Bisdomblad 30-6-2000; www.rkk.nl; www.verrijzenisparochieboxtel.nl)

door de paus uitgeroepen Heilig Jaar geopend mag worden.Vroeger werden de grootbasilieken ook 'patriarchale basilieken' genoemd, omdat ze verbonden waren met de antie-ke patriarchaten van de christenheid.

VoorWaarden

Naast de hierboven genoemde basilie-ken kent de wereldkerk een groot aantal kleinere basilieken (basilicae minores). Om basiliek te worden moet een kerk voldoen aan bepaalde voorwaarden. Die zijn in grote lijnen:

• de eerbiedwaardige ouderdom, grootte of schoonheid van de kerk;

• er dient een voldoende aantal geestelij-ken te zijn en toereikende inkomsten voor de plechtige viering van de liturgie;

• de aanwezigheid van een veel ver-eerde reliek of beeld, dan wel een druk bezochte bedevaartplaats.Wordt aan deze voorwaarden voldaan, dan kan de paus per pauselijke breve een kerk, meestal bij een bepaalde gele-genheid, tot basiliek verheffen. Daaraan moet ook de Congregatie voor de Eredienst haar goedkeuring hechten.Vaak wordt de eretitel basiliek verward met de titel Kathedraal. Een kathedraal is echter een zetelkerk van een bisschop. Niet alle basilieken zijn kathedralen en omgekeerd zijn niet alle kathedralen basilieken.

onderScHeidinGSteKenS

Een basiliek mag enkele onderschei-dingstekens voeren. De belangrijkste zijn het conopeum (een half uitgeklapte parasol in de oude pauselijke kleuren goudgeel en rood) en het tintinnabu-

Van oorsprong is een basilica het paleis van een Griekse koning (basilikos = koninklijk), maar al snel werd het de benaming voor elk monumentaal gebouw met dezelfde opbouw, namelijk een middenruimte (schip) met zijbeu-ken. Zo heetten bij de Romeinen over-dekte markthallen en gerechtshoven basilicae. Toen keizer Constantijn zich in 313 bekeerde tot het christendom, werden in zijn opdracht grote kerken gebouwd, die ook basilieken genoemd werden vanwege de overeenkomst in vorm. Tot in de 18e eeuw was het woord basiliek dan ook een louter technische benaming voor dit type kerkgebouw. Sinds die eeuw worden de vier voor-naamste kerken van Rome "Basilicae Maiores" genoemd, een eretitel die ver-der nog werd toegekend aan twee kerken in Assisi. Deze Basilicae Maiores ver-wierven na enige tijd verschillende privi-leges. Enkele van die privileges werden ook verleend aan de "Basilicae Minores", toen in de tweede helft van de 18e eeuw deze eretitel ontstond voor de tweede reeks belangrijke kerken in Rome. Pas later werd deze titel ook verleend aan andere kerken.

GrootbaSiLieKen

Sinds de zevende eeuw voeren de vol-gende kerken de eretitel basilica maior (‘grootbasiliek’): de Sint-Pieter van het Vaticaan,de Sint-Jan-van-Lateranen,de Sint-Maria-de-Meerdere, de Sint-Paul-buiten-de-Muren.Deze kerken onderscheiden zich met een pauselijk altaar, een pauselijke zetel en een Heilige Deur, die alleen in een

De Sint Petruskerk in Boxtel mag zich voortaan basiliek noemen. De pause-lijke verheffing van de hoofdkerk van de Verrijzenisparochie tot zogeheten 'basilica minor', werd in de jongstleden kerstvieringen aan de Boxtelse paro-chianen bekend gemaakt en gaf het kerkelijke hoogfeest een extra feestelijk randje. De Boxtelse St Petrus is de derde basiliek in ons bisdom, naast de Sint Jan in Den Bosch (1928) en de Petruskerk in Boxmeer (1999).

Boxtelse Petruskerk mag zich nu basiliek noemen

23Bisdomblad januari 2012Bisdomblad januari 201222

naar Lourdes, Madrid en Krakow. Het bezoek aan het concentratiekamp Auschwitz heeft me diep geraakt.

Naar de toekomst toe zou ik voor het bisdom drie zaken wensen.1. Wij zullen ons pastoraal programma rond de nieuwe parochies sneller door moeten voeren dan gepland. We heb-ben denk ik de tijd tot 2015 en niet tot 2020. Daarbij zullen we veel grote beslissingen moeten nemen. 2. Om het pastorale programma goed te kunnen doorvoeren is het nodig dat we in het bisdom een sterke commu-niteitsbeleving ontwikkelen. Priesters, diakens, pastorale werkers, pastorale assistenten, bestuurders, vrijwilligers en gelovigen, we hebben elkaar bisdom-breed nodig. Om in onze samenleving sterk present te zijn als Kerk is het nodig dat we onvermoeid, inspirerend en schouder aan schouder er met elkaar voor gaan staan. Geloven doe je met elkaar. Geloven moet je doen. 3. Ik wil een lans willen breken voor de vorming. Ik blijf er aan hechten dat wij de programma’s in het seminarie, in de

diakenopleiding en aan het diocesaan vormingscentrum blijven optimali-seren, dat we in de parochies blijven uitnodigen tot vorming en dat wij allen ook voor de navorming gebruik maken van wat we hebben. Investeren in vor-ming is investeren in de toekomst.

Tenslotte: Paus Benedictus XVI heeft een Jaar van het Geloof aangekondigd 'om een vernieuwde impuls aan de mis-sie van de Kerk' te geven. Ook in het bisdom zal dit in de reguliere pastorale programma’s aandacht krijgen. Het jaar begint op 11 oktober 2012, wan-neer de katholieke Kerk herdenkt dat 50 jaar geleden het Tweede Vaticaans Concilie begon. Op de eerste dag van het Jaar van het Geloof wordt herdacht dat de zalige paus Johannes XXIII het Concilie opende. De start van het nieuw uitgeroepen Jaar vindt plaats tijdens de Bisschoppensynode over de Nieuwe Evangelisatie (7-28 oktober 2012). Het jaar eindigt op het hoogfeest van Christus Koning, 24 november 2013.De motivering van de paus tot het uit-roepen van een Jaar van het Geloof is

neergelegd in een motu proprio, een apostolische brief, dat de naam ‘Porta fidei’ (Poort van het geloof) draagt. Door het Jaar van het Geloof te laten samenvallen met de 50ste verjaardag van het begin van het Concilie, nodigt de paus de katholieken uit de concilie-documenten te herlezen. Voor de paus is getuigen van het geloof essentieel in een samenleving die van het geloof een privézaak wil maken. In zijn brief roept de paus op tot een vernieuwde en authentieke bekering tot de Heer. De paus onderstreept ook het belang van het Credo, omdat de kennis van de inhoud van het geloof essentieel is om zijn eigen instemming te geven. Ook benadrukt de paus de band tus-sen geloof en liefde. 'Geloof zonder liefde draagt geen vruchten’, aldus Benedictus XVI.

Zonder volledig te willen zijn heb ik enkele zaken voor willen houden. Naar ik hoop gaat u allen een gezegend 2012 tegemoet. Nogmaals: van harte een zalig Nieuwjaar."

Bisschop blikt terug en kijkt vooruit op Nieuwjaarsreceptie Op 2 januari nam Mgr. Liesen afscheid

van het bisdom Den Bosch vanwege zijn benoeming tot bisschop van Breda. Bisschop Hurkmans blikte tijdens de receptie van beiden terug op 2011 en keek vooruit naar het nieuwe jaar.

Bisschop Hurkmans: “Laat ik beginnen met drie zaken te noemen die veel aan-dacht hebben gehad in de media.”

hem, maar hij is er nog. En, met Mgr. Lescrauwaet heb ik de ervaring dat het is een weldaad is als hij er is.2. Natuurlijk heeft het nieuws dat Mgr. Liesen is benoemd tot bisschop van Breda bij de meeste van ons een dubbel gevoel opgeroepen. Blij ben ik voor hem, voor het bisdom Breda, maar tegelijk verliest ons bisdom een hulpbisschop die in een korte tijd de harten van velen gestolen had. Voor ons bisdom is het een groot verlies. We zijn aan de andere kant blij dat we snel een opvolger hebben gevonden in de per-soon van pastoor/deken Van den Hout die per 1 februari deel gaat uitmaken van de bisdom staf.3. Om goede redenen heeft Mgr. Bluyssen zijn gouden bisschopsjubi-leum niet gevierd zoals gepland. Wij hadden de feestelijkheden in de kathe-draal en eromheen tot in de puntjes georganiseerd en hadden hem en de velen om hem heen dit feest van harte gegund. Jammer, maar naar ik hoop zal het teken van het afzien aan de viering verstaan worden.Natuurlijk zijn er ook tal van goede zaken gebeurd in het jaar 2011. Vooral is er erg hard gewerkt aan de voort-gang van de nieuwe inrichting van het bisdom. Ook noem ik de wereldjon-gerendagen in Madrid, de diocesane bedevaart naar Trier en Echternach, de viering van het 60-jarig priesterfeest van de paus. Zelf heb ik, na mijn her-stel, in 2011 veel kloosters en emeriti bezocht, en heb ik reizen gemaakt,

Daarom vragen veel mensen zich af: 'moet dat nou?' Naar mijn overtuiging is de ophef rond deze zaak toch goed geweest. Het gaat daarbij immers niet om bijzaken, maar om hoofdzaken... het gaat om leven en dood. Het leven is een geschenk van God. Daarmee blijft het beschermwaardig van de conceptie tot de dood. 3. Ook wil stil staan bij de San Salvator Parochie. In de strijd tussen de paro-chie en het bisdom ging het ook daar niet om bijzaken maar om hoofdzaken. Hier ging het om het wezen van de Kerk. In de katholieke Kerk is het ambt van wezenlijk belang. Christus heeft Zijn Kerk gegrondvest op de apostelen en haar daarmee een ordening mee-gegeven rond het gewijde ambt. Het is goed dat er na vele jaren duidelijkheid is gecreëerd.

In het jaar 2011 zijn van het bisdom van ’s-Hertogenbosch offers gevraagd. Ook hiervan noem ik er drie.1. Monseigneur Lescrauwaet is van het Sint-Janscentrum verhuisd naar het kloosterbejaardenoord van de MSC aan de Bredaseweg in Tilburg. Zestien jaar woonde hij in het seminarie. Gedurende die tijd heeft hij veel kun-nen doen in ons bisdom. Hij diende het sacrament van het H. Vormsel toe, gaf conferenties en retraites, was aan-spreekbaar als biechtvader en spirituaal en hij celebreerde veel in de kathedraal. Zijn verkondiging was steeds een rijke ervaring voor de gelovigen. Wij missen

1. Het rapport van de commissie Deetman springt natuurlijk heel erg in het oog. Deetman heeft de Kerk niet gespaard, maar hij heeft het drama van het misbruik wel in de context geplaatst van de samenleving als geheel. Dit maakt het eerlijk. Met het verschijnen van het rapport begint een nieuwe fase. Voor de oversten van de congregaties en voor de bisschoppen komt nu nog veel zware arbeid. Er zullen heel wat gesprek-ken moeten zijn met de slachtoffers en een juiste afhandeling van zaken zal nog heel wat energie vragen. De problema-tiek rond het seksueel misbruik is onder andere zo moeilijk, omdat de Kerk en de slachtoffers haar jarenlang verdrongen hebben.2. In ons bisdom heeft ook, ik noem deze gemakshalve: 'de zaak Liempde' veel aandacht gevraagd. Het heeft de nati-onale pers flink bezig gehouden. Veel mensen hoor ik zeggen: 'het is weer het bisdom Den Bosch!' Alsof het beter zou zijn dergelijke zaken buiten de publiciteit te houden. Veel priesters en mensen die in parochies werken hebben er last van gehad. Men wordt er op aangesproken en veel van onze gelovigen willen liever geen principiële standpunten horen. Het raakt zoveel mensen omdat in onze tijd het medisch handelen rond het sterven van een geliefde lang niet altijd voor iedereen doorzichtig is. Die publiciteit rond de zaak Liempde maakt het gewe-ten van veel mensen onrustig. Het stand-punt van de Kerk in deze schuurt met de opvattingen die leven in de samenleving.

23Bisdomblad januari 2012Bisdomblad januari 201222

naar Lourdes, Madrid en Krakow. Het bezoek aan het concentratiekamp Auschwitz heeft me diep geraakt.

Naar de toekomst toe zou ik voor het bisdom drie zaken wensen.1. Wij zullen ons pastoraal programma rond de nieuwe parochies sneller door moeten voeren dan gepland. We heb-ben denk ik de tijd tot 2015 en niet tot 2020. Daarbij zullen we veel grote beslissingen moeten nemen. 2. Om het pastorale programma goed te kunnen doorvoeren is het nodig dat we in het bisdom een sterke commu-niteitsbeleving ontwikkelen. Priesters, diakens, pastorale werkers, pastorale assistenten, bestuurders, vrijwilligers en gelovigen, we hebben elkaar bisdom-breed nodig. Om in onze samenleving sterk present te zijn als Kerk is het nodig dat we onvermoeid, inspirerend en schouder aan schouder er met elkaar voor gaan staan. Geloven doe je met elkaar. Geloven moet je doen. 3. Ik wil een lans willen breken voor de vorming. Ik blijf er aan hechten dat wij de programma’s in het seminarie, in de

diakenopleiding en aan het diocesaan vormingscentrum blijven optimali-seren, dat we in de parochies blijven uitnodigen tot vorming en dat wij allen ook voor de navorming gebruik maken van wat we hebben. Investeren in vor-ming is investeren in de toekomst.

Tenslotte: Paus Benedictus XVI heeft een Jaar van het Geloof aangekondigd 'om een vernieuwde impuls aan de mis-sie van de Kerk' te geven. Ook in het bisdom zal dit in de reguliere pastorale programma’s aandacht krijgen. Het jaar begint op 11 oktober 2012, wan-neer de katholieke Kerk herdenkt dat 50 jaar geleden het Tweede Vaticaans Concilie begon. Op de eerste dag van het Jaar van het Geloof wordt herdacht dat de zalige paus Johannes XXIII het Concilie opende. De start van het nieuw uitgeroepen Jaar vindt plaats tijdens de Bisschoppensynode over de Nieuwe Evangelisatie (7-28 oktober 2012). Het jaar eindigt op het hoogfeest van Christus Koning, 24 november 2013.De motivering van de paus tot het uit-roepen van een Jaar van het Geloof is

neergelegd in een motu proprio, een apostolische brief, dat de naam ‘Porta fidei’ (Poort van het geloof) draagt. Door het Jaar van het Geloof te laten samenvallen met de 50ste verjaardag van het begin van het Concilie, nodigt de paus de katholieken uit de concilie-documenten te herlezen. Voor de paus is getuigen van het geloof essentieel in een samenleving die van het geloof een privézaak wil maken. In zijn brief roept de paus op tot een vernieuwde en authentieke bekering tot de Heer. De paus onderstreept ook het belang van het Credo, omdat de kennis van de inhoud van het geloof essentieel is om zijn eigen instemming te geven. Ook benadrukt de paus de band tus-sen geloof en liefde. 'Geloof zonder liefde draagt geen vruchten’, aldus Benedictus XVI.

Zonder volledig te willen zijn heb ik enkele zaken voor willen houden. Naar ik hoop gaat u allen een gezegend 2012 tegemoet. Nogmaals: van harte een zalig Nieuwjaar."

Bisschop blikt terug en kijkt vooruit op Nieuwjaarsreceptie Op 2 januari nam Mgr. Liesen afscheid

van het bisdom Den Bosch vanwege zijn benoeming tot bisschop van Breda. Bisschop Hurkmans blikte tijdens de receptie van beiden terug op 2011 en keek vooruit naar het nieuwe jaar.

Bisschop Hurkmans: “Laat ik beginnen met drie zaken te noemen die veel aan-dacht hebben gehad in de media.”

hem, maar hij is er nog. En, met Mgr. Lescrauwaet heb ik de ervaring dat het is een weldaad is als hij er is.2. Natuurlijk heeft het nieuws dat Mgr. Liesen is benoemd tot bisschop van Breda bij de meeste van ons een dubbel gevoel opgeroepen. Blij ben ik voor hem, voor het bisdom Breda, maar tegelijk verliest ons bisdom een hulpbisschop die in een korte tijd de harten van velen gestolen had. Voor ons bisdom is het een groot verlies. We zijn aan de andere kant blij dat we snel een opvolger hebben gevonden in de per-soon van pastoor/deken Van den Hout die per 1 februari deel gaat uitmaken van de bisdom staf.3. Om goede redenen heeft Mgr. Bluyssen zijn gouden bisschopsjubi-leum niet gevierd zoals gepland. Wij hadden de feestelijkheden in de kathe-draal en eromheen tot in de puntjes georganiseerd en hadden hem en de velen om hem heen dit feest van harte gegund. Jammer, maar naar ik hoop zal het teken van het afzien aan de viering verstaan worden.Natuurlijk zijn er ook tal van goede zaken gebeurd in het jaar 2011. Vooral is er erg hard gewerkt aan de voort-gang van de nieuwe inrichting van het bisdom. Ook noem ik de wereldjon-gerendagen in Madrid, de diocesane bedevaart naar Trier en Echternach, de viering van het 60-jarig priesterfeest van de paus. Zelf heb ik, na mijn her-stel, in 2011 veel kloosters en emeriti bezocht, en heb ik reizen gemaakt,

Daarom vragen veel mensen zich af: 'moet dat nou?' Naar mijn overtuiging is de ophef rond deze zaak toch goed geweest. Het gaat daarbij immers niet om bijzaken, maar om hoofdzaken... het gaat om leven en dood. Het leven is een geschenk van God. Daarmee blijft het beschermwaardig van de conceptie tot de dood. 3. Ook wil stil staan bij de San Salvator Parochie. In de strijd tussen de paro-chie en het bisdom ging het ook daar niet om bijzaken maar om hoofdzaken. Hier ging het om het wezen van de Kerk. In de katholieke Kerk is het ambt van wezenlijk belang. Christus heeft Zijn Kerk gegrondvest op de apostelen en haar daarmee een ordening mee-gegeven rond het gewijde ambt. Het is goed dat er na vele jaren duidelijkheid is gecreëerd.

In het jaar 2011 zijn van het bisdom van ’s-Hertogenbosch offers gevraagd. Ook hiervan noem ik er drie.1. Monseigneur Lescrauwaet is van het Sint-Janscentrum verhuisd naar het kloosterbejaardenoord van de MSC aan de Bredaseweg in Tilburg. Zestien jaar woonde hij in het seminarie. Gedurende die tijd heeft hij veel kun-nen doen in ons bisdom. Hij diende het sacrament van het H. Vormsel toe, gaf conferenties en retraites, was aan-spreekbaar als biechtvader en spirituaal en hij celebreerde veel in de kathedraal. Zijn verkondiging was steeds een rijke ervaring voor de gelovigen. Wij missen

1. Het rapport van de commissie Deetman springt natuurlijk heel erg in het oog. Deetman heeft de Kerk niet gespaard, maar hij heeft het drama van het misbruik wel in de context geplaatst van de samenleving als geheel. Dit maakt het eerlijk. Met het verschijnen van het rapport begint een nieuwe fase. Voor de oversten van de congregaties en voor de bisschoppen komt nu nog veel zware arbeid. Er zullen heel wat gesprek-ken moeten zijn met de slachtoffers en een juiste afhandeling van zaken zal nog heel wat energie vragen. De problema-tiek rond het seksueel misbruik is onder andere zo moeilijk, omdat de Kerk en de slachtoffers haar jarenlang verdrongen hebben.2. In ons bisdom heeft ook, ik noem deze gemakshalve: 'de zaak Liempde' veel aandacht gevraagd. Het heeft de nati-onale pers flink bezig gehouden. Veel mensen hoor ik zeggen: 'het is weer het bisdom Den Bosch!' Alsof het beter zou zijn dergelijke zaken buiten de publiciteit te houden. Veel priesters en mensen die in parochies werken hebben er last van gehad. Men wordt er op aangesproken en veel van onze gelovigen willen liever geen principiële standpunten horen. Het raakt zoveel mensen omdat in onze tijd het medisch handelen rond het sterven van een geliefde lang niet altijd voor iedereen doorzichtig is. Die publiciteit rond de zaak Liempde maakt het gewe-ten van veel mensen onrustig. Het stand-punt van de Kerk in deze schuurt met de opvattingen die leven in de samenleving.

24 Bisdomblad januari 2012 25Bisdomblad januari 2012

Bij nader inzien begrijp ik de wens beter. De bisschopswijding, die ik vorig jaar samen met mgr. Mutsaerts in een prachtige plechtigheid in de kathedraal mocht ontvangen uit handen van onze bisschop, van mgr. Lescrauwaet en van mgr. Wiertz, heeft inderdaad iets weg van een huwelijk. De vragen die bij de wijding gesteld worden, gaan allemaal in de richting van een totale inzet voor de kerk van Christus. En de voorge-schreven (en van harte onderschreven) antwoorden luiden: "Ja, dat wil ik". En wordt er ook nog eens een ring aan je vinger geschoven. Dat laatste heb ik geweten: die ring aan mijn rechterhand irriteerde verschrikkelijk en ik kon er maar moeilijk aan wennen, en de ring afdoen was geen optie.Als je daarbij dan bedenkt in hoeveel parabels en gelijkenissen Jezus zich-zelf vergelijkt met een bruidegom, en het Rijk Gods met een bruiloftsfeest, dan kun je begrijpen dat Petrus als plaatsbekleder van Jezus in een bepaald opzicht ook iets weg heeft van een bruidegom. Zoals Jezus zichzelf heeft

overgeleverd voor zijn bruid, het volk van God, zo dient ook Petrus en zo dienen ook de opvolgers van de apos-telen dat te doen. Dat was precies de vraag die Jezus tot driemaal toe aan Petrus stelde: "Heb je Mij meer lief dan dezen?" Alleen als Petrus die vraag kan beantwoorden met "Gij weet dat ik u bemin" kan hij zijn leidinggevende plaats in de kerk innemen. De kerk is niets anders dan de groep van mensen die in de ban zijn (en willen zijn) van Jezus. Er is onvermijdelijk ook iets van een organisatie, maar zijn liefde is wat die mensen gemeenschappelijk hebben en dat vormt hen tot een ben-de!Na een jaar en drie maanden als hulp-bisschop in Den Bosch weet ik het: het bisdom is een bruid en ik ben ervan gaan houden, van de hele bonte bende van gelovigen, pastorale werkers, dia-kens, priesters, religieuzen en mede-werkers van de bisschoppen. Eigenlijk gaat de vergelijking een beetje mank, want het bisdom is de bruid van de bis-schop en de hulpbisschoppen hebben ieder een titulair bisdom gekregen.

Maar afgezien daarvan: ik ben mijn thuis gaan voelen en heb gevoelens voor het bisdom gekregen.

Weggaan is nu niet eenvoudig, maar juist die lastige ring helpt mij daarbij. Hij herinnert mij eraan dat Christus de bruidegom is en dat het zijn verlos-sende liefde is die ik in de vele contac-ten en vieringen heb mogen beleven. Uiteindelijk, doorheen allerlei mensen-werk, is Christus het nu die roept naar Breda om daar opnieuw verbondenheid te beleven en op te bouwen met allen die in de ban zijn van Hem. Ik wil die ring nu niet meer afdoen, ook niet als hij soms ongemakkelijk is: hij is mij even dierbaar geworden als de mensen voor wie Jezus dierbaar is. Daarom is er bij dit afscheid geen verdriet want wie in de ban van Christus wil zijn, raakt Hem en de zijnen niet kwijt.

Mgr. Jan Liesen

In de ban van de ring

Enkele dagen geleden feliciteerde een oudere heer mij met de

recente benoeming tot bisschop van Breda. Zijn letterlijke woorden

waren: "Proficiat met de nieuwe bruid". Dat klonk wat onverwacht en ik ben er over gaan nadenken. Kun je een bisdom vergelijken met een

bruid? En hoe kun je van een "nieu-we" bruid spreken? Het huwelijk in de

kerk is toch onontbindbaar?!

24 Bisdomblad januari 2012 25Bisdomblad januari 2012

Bij nader inzien begrijp ik de wens beter. De bisschopswijding, die ik vorig jaar samen met mgr. Mutsaerts in een prachtige plechtigheid in de kathedraal mocht ontvangen uit handen van onze bisschop, van mgr. Lescrauwaet en van mgr. Wiertz, heeft inderdaad iets weg van een huwelijk. De vragen die bij de wijding gesteld worden, gaan allemaal in de richting van een totale inzet voor de kerk van Christus. En de voorge-schreven (en van harte onderschreven) antwoorden luiden: "Ja, dat wil ik". En wordt er ook nog eens een ring aan je vinger geschoven. Dat laatste heb ik geweten: die ring aan mijn rechterhand irriteerde verschrikkelijk en ik kon er maar moeilijk aan wennen, en de ring afdoen was geen optie.Als je daarbij dan bedenkt in hoeveel parabels en gelijkenissen Jezus zich-zelf vergelijkt met een bruidegom, en het Rijk Gods met een bruiloftsfeest, dan kun je begrijpen dat Petrus als plaatsbekleder van Jezus in een bepaald opzicht ook iets weg heeft van een bruidegom. Zoals Jezus zichzelf heeft

overgeleverd voor zijn bruid, het volk van God, zo dient ook Petrus en zo dienen ook de opvolgers van de apos-telen dat te doen. Dat was precies de vraag die Jezus tot driemaal toe aan Petrus stelde: "Heb je Mij meer lief dan dezen?" Alleen als Petrus die vraag kan beantwoorden met "Gij weet dat ik u bemin" kan hij zijn leidinggevende plaats in de kerk innemen. De kerk is niets anders dan de groep van mensen die in de ban zijn (en willen zijn) van Jezus. Er is onvermijdelijk ook iets van een organisatie, maar zijn liefde is wat die mensen gemeenschappelijk hebben en dat vormt hen tot een ben-de!Na een jaar en drie maanden als hulp-bisschop in Den Bosch weet ik het: het bisdom is een bruid en ik ben ervan gaan houden, van de hele bonte bende van gelovigen, pastorale werkers, dia-kens, priesters, religieuzen en mede-werkers van de bisschoppen. Eigenlijk gaat de vergelijking een beetje mank, want het bisdom is de bruid van de bis-schop en de hulpbisschoppen hebben ieder een titulair bisdom gekregen.

Maar afgezien daarvan: ik ben mijn thuis gaan voelen en heb gevoelens voor het bisdom gekregen.

Weggaan is nu niet eenvoudig, maar juist die lastige ring helpt mij daarbij. Hij herinnert mij eraan dat Christus de bruidegom is en dat het zijn verlos-sende liefde is die ik in de vele contac-ten en vieringen heb mogen beleven. Uiteindelijk, doorheen allerlei mensen-werk, is Christus het nu die roept naar Breda om daar opnieuw verbondenheid te beleven en op te bouwen met allen die in de ban zijn van Hem. Ik wil die ring nu niet meer afdoen, ook niet als hij soms ongemakkelijk is: hij is mij even dierbaar geworden als de mensen voor wie Jezus dierbaar is. Daarom is er bij dit afscheid geen verdriet want wie in de ban van Christus wil zijn, raakt Hem en de zijnen niet kwijt.

Mgr. Jan Liesen

In de ban van de ring

Enkele dagen geleden feliciteerde een oudere heer mij met de

recente benoeming tot bisschop van Breda. Zijn letterlijke woorden

waren: "Proficiat met de nieuwe bruid". Dat klonk wat onverwacht en ik ben er over gaan nadenken. Kun je een bisdom vergelijken met een

bruid? En hoe kun je van een "nieu-we" bruid spreken? Het huwelijk in de

kerk is toch onontbindbaar?!

Esau (Gen. 27,27-30). In de tijd dat alles mondeling gebeurde, was de zegen even belangrijk als een onderte-kend document. Een zegenwens was dan ook geladen met kracht en werd ervaren als een kostbare schat. De kinderzegen is helemaal bijzonder; het betekent dat het kind belangrijk zal zijn. De engel maakt het Maria duide-lijk: ‘Gij zult een Zoon ter wereld bren-gen … Hij zal groot zijn en Zoon van de Allerhoogste genoemd worden … Hij zal koning zijn en aan zijn koningschap zal nooit een einde komen’ (Lc.1,32-33). Elisabeth schijnt te vermoeden dat Maria met de mooiste zegen van God werd bekleed: ‘Gij zijt de meest gezegende van alle vrouwen’ en: ‘zalig zij die geloofd heeft dat tot vervulling zal komen wat haar vanwege de Heer gezegd is’ (Lc.1,42 en 45). Ook nu is het Oude Testament niet ver weg. De

Een gebed van vreugde om Gods

reddende aanwezigheidEen van de bekendste gebeden in de katholieke traditie is het

Weesgegroet. Een kort gebed dat de meeste katholieken van buiten kennen en dat dikwijls vanuit een automatisme wordt opgezegd. Toch

mogen we niet te licht met de woorden van dit gebed omspringen.

moeilijke dagen die te wachten staan. Zo zegt God als het volk uit Egypte moet wegtrekken voor de tocht door de woestijn naar het beloofde land: ‘Ik ben bij u’. En wanneer Jezus zijn apostelen voor een even grote uitdaging stelt om Gods Blijde Boodschap aan de wereld te verkondigen, zegt Hij: ‘Ik zal altijd bij u zijn’. Gabriel zegt dus feitelijk: ‘Schep moed, Maria, in de moeilijke tijd die jou te wachten staat’. In een paar woorden maakt hij duidelijk dat Maria geen zoet kind is, maar een sterke vrouw, die heel moedig de weg met haar Zoon zal gaan.

GiJ ZiJt de GeZeGende

onder de VroUWen

en GeZeGend iS JeZUS,

de VrUcHt Van UW ScHoot.

Aan de begroeting van de engel Gabriël werd in de loop van de tijd toegevoegd hetgeen Elisabeth tegen Maria zegt, als deze haar komt bezoeken: ‘Gij zijt geze-gend onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van uw schoot’(Lc. 1,42). Wanneer Maria een zegen ontvangt, dan is dit opnieuw in de lijn van het Oude Testament. Zegeningen zijn daar plechtige uitspraken die niet ongedaan kunnen worden gemaakt. Denk maar aan de zegen van de oude Isaäk voor Jakob, die eigenlijk bestemd was voor

Het Weesgegroet zoals wij het kennen is in fases gegroeid. Het bestaat uit drie gedeelten. De eerste twee delen zijn ontleend aan het evangelie volgens Lucas en het derde deel werd toege-voegd ter gelegenheid van het concilie van Efeze (431), waar Maria de titel ‘Moeder van God’ ontving.

WeeS GeGroet, Maria,

VoL Van Genade,

de Heer iS Met U.

Wees gegroet’ zo beginnen wij het gebed. Het klinkt verheven en mis-schien zouden we, omdat het ver-trouwelijker klinkt, liever zeggen: ‘Dag Maria!’. Maar we doen het niet. In de Schrift lezen we immers dat de aartsengel Gabriël tegen Maria zegt: ‘Verheug u, Begenadigde, de Heer is met u’(Lc.1,28). ‘Verheug u’, Lucas gebruikt hier het Griekse woord ‘Kairé’ en legt daarmee direct een band met het Oude Testament: ‘Verheug u, jubel, juich, dochter Jeruzalem’. Het is dus niet zo maar een begroeting, maar een uitnodiging tot vreugde omwille van Gods grote reddende daden. Als wij in het Weesgegroet deze verheven woor-den van de engel in de mond nemen, zeggen we dat Maria een plaats heeft in Gods heilsplan.

Wat opvalt is dat de engel Maria niet bij naam noemt, maar haar een naam geeft: Begenadigde. Maria ontvangt van God genade, en daarom bidden wij: ‘vol van genade’. Met deze nieuwe naam staat Maria naast hen die ook een naam ontvingen, als teken van de opdracht die heel hun leven zou teke-nen en ten bate van heel de mensheid was: zo werd Abram Abraham en kreeg Simon de naam Petrus. Lucas gebruikt in die nieuwe naam het Griekse woord ‘charis’, dat letterlijk gratie betekent. ‘Gratie’ in dubbele betekenis van het woord: ‘vol gratie, bekoorlijk, gracieus’ en ‘gratie verlenen, goed doen’. Met andere woorden het gaat om liefheb-ben: zich aangetrokken voelen en alles willen doen om die schoonheid ter wille te zijn. Die genadevolle houding van God zien we als een rode draad in het Oude Testament en vindt haar hoogte-punt in het Nieuwe Testament, met de komst van de mens Jezus, Gods Zoon. Een geschenk dat te groot is voor één mens of één volk, en dus bestemd is voor heel de mensheid.Ook de woorden ‘De Heer is met u’ klinken reeds in het Oude Testament. Niet als een constatering van een feit of een diepgekoesterde wens, maar als een aanmoediging en steun voor

woorden van Elisabeth zijn dezelfde als deze van Uzzia tot Judith, die haar volk van de ondergang behoedde (Jdt. 13,18).Zegenen komt regelmatig voor in het Oude en het Nieuwe Testament. Maar ‘de gezegende’ komt maar drie keer voor in het Nieuwe Testament: Jezus is dé Gezegende, die komt in de naam des Heren; Mattëus gebruikt het voor hen die bij het laatste oordeel in Gods Rijk worden opgenomen en Lucas gebruikt het hier voor Maria.

HeiLiGe Maria, Moeder Van God,

bid Voor onS ZondaarS,

nU en in Het UUr Van onZe dood,

aMen.

Samengevat mogen we zeggen dat de eerste twee zinnen van het Weesgegroet weliswaar gemakkelijk en vlot te bidden zijn omdat het slechts

27Bisdomblad januari 201226 Bisdomblad januari 2012

twee zinnen zijn, maar dat de rijkdom van de woorden ons uitnodigt om ze te overwegen en telkens opnieuw te hernemen. Ze zijn immers een kreet van vreugde om Gods reddende aan-wezigheid door Jezus, langs Maria die zijn moeder werd, en een krachtige belijdenis van geloof in Gods goedheid voor ons mensen. Ons antwoord is dus ook volkomen op zijn plaats: ‘Heilige Maria, Moeder van God, bidt voor ons zondaars’. Een smeekgebed gericht tot Maria om onze voorspreekster bij God te zijn, om Gods zegen over ons af te smeken voor wat ons te doen staat in ons leven en te wachten staat in onze moeilijkheden nu en op het moment van onze dood. Altijd dus.

Ellen Kleinpenning

“Simeon sprak over hen een zegen uit en zei tot Maria: ‘Zie, dit kind is bestemd tot val of opstanding van velen in Israël, tot een teken dat weersproken wordt, opdat de gezindheid van vele harten open-baar moge worden; en uw eigen ziel zal door een zwaard worden doorboord”(Lc.2,34-35). (Goswin van der Weyden: Opdracht van Jezus in de tempel (Antonius en Franciscus). Lissabon, Museu Nacional de Arte.)

Esau (Gen. 27,27-30). In de tijd dat alles mondeling gebeurde, was de zegen even belangrijk als een onderte-kend document. Een zegenwens was dan ook geladen met kracht en werd ervaren als een kostbare schat. De kinderzegen is helemaal bijzonder; het betekent dat het kind belangrijk zal zijn. De engel maakt het Maria duide-lijk: ‘Gij zult een Zoon ter wereld bren-gen … Hij zal groot zijn en Zoon van de Allerhoogste genoemd worden … Hij zal koning zijn en aan zijn koningschap zal nooit een einde komen’ (Lc.1,32-33). Elisabeth schijnt te vermoeden dat Maria met de mooiste zegen van God werd bekleed: ‘Gij zijt de meest gezegende van alle vrouwen’ en: ‘zalig zij die geloofd heeft dat tot vervulling zal komen wat haar vanwege de Heer gezegd is’ (Lc.1,42 en 45). Ook nu is het Oude Testament niet ver weg. De

Een gebed van vreugde om Gods

reddende aanwezigheidEen van de bekendste gebeden in de katholieke traditie is het

Weesgegroet. Een kort gebed dat de meeste katholieken van buiten kennen en dat dikwijls vanuit een automatisme wordt opgezegd. Toch

mogen we niet te licht met de woorden van dit gebed omspringen.

moeilijke dagen die te wachten staan. Zo zegt God als het volk uit Egypte moet wegtrekken voor de tocht door de woestijn naar het beloofde land: ‘Ik ben bij u’. En wanneer Jezus zijn apostelen voor een even grote uitdaging stelt om Gods Blijde Boodschap aan de wereld te verkondigen, zegt Hij: ‘Ik zal altijd bij u zijn’. Gabriel zegt dus feitelijk: ‘Schep moed, Maria, in de moeilijke tijd die jou te wachten staat’. In een paar woorden maakt hij duidelijk dat Maria geen zoet kind is, maar een sterke vrouw, die heel moedig de weg met haar Zoon zal gaan.

GiJ ZiJt de GeZeGende

onder de VroUWen

en GeZeGend iS JeZUS,

de VrUcHt Van UW ScHoot.

Aan de begroeting van de engel Gabriël werd in de loop van de tijd toegevoegd hetgeen Elisabeth tegen Maria zegt, als deze haar komt bezoeken: ‘Gij zijt geze-gend onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van uw schoot’(Lc. 1,42). Wanneer Maria een zegen ontvangt, dan is dit opnieuw in de lijn van het Oude Testament. Zegeningen zijn daar plechtige uitspraken die niet ongedaan kunnen worden gemaakt. Denk maar aan de zegen van de oude Isaäk voor Jakob, die eigenlijk bestemd was voor

Het Weesgegroet zoals wij het kennen is in fases gegroeid. Het bestaat uit drie gedeelten. De eerste twee delen zijn ontleend aan het evangelie volgens Lucas en het derde deel werd toege-voegd ter gelegenheid van het concilie van Efeze (431), waar Maria de titel ‘Moeder van God’ ontving.

WeeS GeGroet, Maria,

VoL Van Genade,

de Heer iS Met U.

Wees gegroet’ zo beginnen wij het gebed. Het klinkt verheven en mis-schien zouden we, omdat het ver-trouwelijker klinkt, liever zeggen: ‘Dag Maria!’. Maar we doen het niet. In de Schrift lezen we immers dat de aartsengel Gabriël tegen Maria zegt: ‘Verheug u, Begenadigde, de Heer is met u’(Lc.1,28). ‘Verheug u’, Lucas gebruikt hier het Griekse woord ‘Kairé’ en legt daarmee direct een band met het Oude Testament: ‘Verheug u, jubel, juich, dochter Jeruzalem’. Het is dus niet zo maar een begroeting, maar een uitnodiging tot vreugde omwille van Gods grote reddende daden. Als wij in het Weesgegroet deze verheven woor-den van de engel in de mond nemen, zeggen we dat Maria een plaats heeft in Gods heilsplan.

Wat opvalt is dat de engel Maria niet bij naam noemt, maar haar een naam geeft: Begenadigde. Maria ontvangt van God genade, en daarom bidden wij: ‘vol van genade’. Met deze nieuwe naam staat Maria naast hen die ook een naam ontvingen, als teken van de opdracht die heel hun leven zou teke-nen en ten bate van heel de mensheid was: zo werd Abram Abraham en kreeg Simon de naam Petrus. Lucas gebruikt in die nieuwe naam het Griekse woord ‘charis’, dat letterlijk gratie betekent. ‘Gratie’ in dubbele betekenis van het woord: ‘vol gratie, bekoorlijk, gracieus’ en ‘gratie verlenen, goed doen’. Met andere woorden het gaat om liefheb-ben: zich aangetrokken voelen en alles willen doen om die schoonheid ter wille te zijn. Die genadevolle houding van God zien we als een rode draad in het Oude Testament en vindt haar hoogte-punt in het Nieuwe Testament, met de komst van de mens Jezus, Gods Zoon. Een geschenk dat te groot is voor één mens of één volk, en dus bestemd is voor heel de mensheid.Ook de woorden ‘De Heer is met u’ klinken reeds in het Oude Testament. Niet als een constatering van een feit of een diepgekoesterde wens, maar als een aanmoediging en steun voor

woorden van Elisabeth zijn dezelfde als deze van Uzzia tot Judith, die haar volk van de ondergang behoedde (Jdt. 13,18).Zegenen komt regelmatig voor in het Oude en het Nieuwe Testament. Maar ‘de gezegende’ komt maar drie keer voor in het Nieuwe Testament: Jezus is dé Gezegende, die komt in de naam des Heren; Mattëus gebruikt het voor hen die bij het laatste oordeel in Gods Rijk worden opgenomen en Lucas gebruikt het hier voor Maria.

HeiLiGe Maria, Moeder Van God,

bid Voor onS ZondaarS,

nU en in Het UUr Van onZe dood,

aMen.

Samengevat mogen we zeggen dat de eerste twee zinnen van het Weesgegroet weliswaar gemakkelijk en vlot te bidden zijn omdat het slechts

27Bisdomblad januari 201226 Bisdomblad januari 2012

twee zinnen zijn, maar dat de rijkdom van de woorden ons uitnodigt om ze te overwegen en telkens opnieuw te hernemen. Ze zijn immers een kreet van vreugde om Gods reddende aan-wezigheid door Jezus, langs Maria die zijn moeder werd, en een krachtige belijdenis van geloof in Gods goedheid voor ons mensen. Ons antwoord is dus ook volkomen op zijn plaats: ‘Heilige Maria, Moeder van God, bidt voor ons zondaars’. Een smeekgebed gericht tot Maria om onze voorspreekster bij God te zijn, om Gods zegen over ons af te smeken voor wat ons te doen staat in ons leven en te wachten staat in onze moeilijkheden nu en op het moment van onze dood. Altijd dus.

Ellen Kleinpenning

“Simeon sprak over hen een zegen uit en zei tot Maria: ‘Zie, dit kind is bestemd tot val of opstanding van velen in Israël, tot een teken dat weersproken wordt, opdat de gezindheid van vele harten open-baar moge worden; en uw eigen ziel zal door een zwaard worden doorboord”(Lc.2,34-35). (Goswin van der Weyden: Opdracht van Jezus in de tempel (Antonius en Franciscus). Lissabon, Museu Nacional de Arte.)

Heil voor wie het horen wil

woord; bij (de tweede en derde) Jesaja zien we bijvoorbeeld dat alle volkeren eens zullen aanzitten aan het gastmaal dat de Heer op zijn heilige berg zal aanrichten. Jona laat de weerstand zien die leeft tegen die gedachte: door zijn zending te weigeren en later boos te zijn vanwege Gods barmhartigheid geeft hij er blijk van moeite te hebben met de bereidheid van de Heer om de Ninevieten te sparen. Daarmee dwingt Jona ook ons, gelovigen vandaag, om onze eigen houding te bepalen tegenover de oneindige lankmoe-digheid, geduld en vergevingsgezindheid van God. Verwachten ook wij soms niet dat Hij optreedt en ingrijpt om het kwaad te verdel-gen - vooral als dat bij anderen gelocaliseerd is? Jona herinnert ons, christenen, eraan dat God “de wereld zozeer heeft liefgehad dat Hij zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft gegeven om haar te redden” (Joh. 3, 16; verg. 1 Joh. 4, 10-11): het heil moet rei-ken tot het uiteinde der aarde en is bestemd voor ieder die er oren naar heeft.

N. van der Sluis, pr.

Het boek Jona wordt weliswaar tot de profeten gerekend, maar onderscheidt zich door zijn stijl en inhoud van de meeste andere profetische boeken. Het bevat geen orakels of visioenen die voor het volk Israël een perspectief van heil schetsen; evenmin richt de profeet zich tot dat volk met vermaningen die het moeten waar-schuwen voor de rampspoed waarmee God de ontrouw en hals-starrigheid zal bestraffen. Het boek Jona is louter beschrijvend en het wil mensen die leven in een ongelovige omgeving bevestigen in hun geloof, door een antwoord te geven op de vraag: wie is God?.

de ondergang worden bedreigd: ze bekeren zich en als teken daarvan kondigen ze een algemene vasten af (zelfs voor het vee en de huisdieren!) en trekken ze het boetekleed aan, inclusief de koning.Het is frappant dat deze reactie, en het geloof dat daaruit spreekt, precies dezelfde is als wat God verwacht van zijn volk Israël en waartoe bijvoorbeeld profeten als Jeremia en Joel oproepen. Zoals het door Jona verkondigde woord van God het hart van de Ninevieten raakt, zo laat hun gedrag God zelf evenmin onberoerd. In vers 10 lezen we hoe Hij “spijt krijgt dat Hij hun met de ondergang had gedreigd” en Hij schenkt hun genade (iets wat Jona Hem vervolgens trouwens nog zal verwijten). We zien een wisselwerking: waar mensen, zelfs heide-nen, terugkeren van hun heilloze wegen, daar komt God terug op zijn voorgenomen bestraffing en schenkt Hij vergeving. Zo raakt het boek Jona aan een heel wezenlijke theologische vraag: is het heil voorbehouden aan Israël, Gods uitverkoren volk, of kunnen ook de heidenen er deel aan krijgen? Die vraag is verschillend beant-

Gedachten bij Jona 3, 1-5.10 (eerste lezing derde zondag door het jaar B)

Hoewel het boekje Jona slechts vier hoofd-stukken telt, ligt een tweedeling op grond van de inhoud voor de hand. De hoofdstuk-ken 1 en 3 openen op vrijwel identieke wijze: “Het woord van de Heer werd gericht tot Jona: ‘Sta op, ga naar Ninive, de grote stad Ninive en zeg haar …’” In het vervolg van hoofdstuk 1 en in hoofdstuk 2 lezen we hoe Jona de opdracht van de Heer naast zich neerlegt en wegvlucht - met bijna fatale gevolgen, want eerst wordt hij tijdens zijn zeereis overboord gegooid omdat hij als de oorzaak wordt aangeduid van de storm die het schip treft en daarna belandt hij in de buik van een grote vis, waaruit uit na drie dagen wordt verlost. De laatste twee hoofd-stukken van het boek staan in contrast met die aanvankelijke ongehoorzaamheid van de profeet. Nadat zijn smeekbeden zijn verhoord en God hem gered heeft, is Jona deze keer wel gewillig als God hem opdraagt om naar Ninive te gaan - de hoofdstad van het Assyrische rijk, symbool van heidendom en zonde. Niet alleen Jona schenkt gehoor aan Gods woord, hetzelfde geldt voor de inwoners van Ninive die met Gods toorn en

Michelangelo Buonarroti: Jona (1511) Vaticaan (Sixtijnse kapel).

29Bisdomblad januari 201228 Bisdomblad januari 2012

Neem, Heer

overtuiging te brengen. Bidden is alle zintui-gen van mijn leven laten bezielen door de Geest van Gods liefde, zodat ik in alles wat ik doe en ben daardoor geleid en gedragen word. “Mijn spijs is het de wil te doen van Hem die Mij gezonden heeft” (Joh. 4,34). Bidden is dan een bestaanswijze: leven in voortdurende verbondenheid met God in en door Jezus Christus. Je komt thuis bij God èn je weet je meer thuis bij jezelf, besef-fend dat jouw levensproject tot vervulling komt. Niets is daar vreemd aan. Het is de ware rijkdom die ons doet beseffen: alles is genade!

drs. J. Schröder pr.

leven, een volledige verandering van per-spectief. Het nieuwe leven is niet vooral een kwestie van bezitten, van hebben, maar van geven, zichzelf wegschenken zoals Jezus dat heeft gedaan. Alle anten-nes van ons leven dienen daarom op God gericht te zijn: geheugen, verstand en met name onze wil, d.w.z. de levensrichting die ik in alle vrijheid kies. Die vrije keuze is kenmerkend voor de unieke waardigheid van elke mens. Daarom acht Ignatius het van zo’n groot belang dat al deze facetten van onze persoon op God en op het ware leven, het echte geluk georiënteerd zijn. Alles in ons menselijk bestaan dient daarbij te worden ingeschakeld. Daarom is bidden veel meer dan enkel maar woorden zeg-gen of proberen om mij zelf tot een andere

Neem, Heer,en aanvaard

mijn hele vrijheid,mijn geheugen,

mijn verstanden heel mijn wil.

Al wat ik heb of bezithebt Gij mij gegeven.

Ik schenk dit allesaan U terug:

alles is van U,beschik erover

volgens uw wil.Geef mij uw liefde

en uw genade,dan ben ik rijk genoeg

en vraag U verder niets meer.

Ignatius van Loyola (1491-1556)

Na een val van zijn paard moet de jonge ridder Ignatius het bed houden, komt tot bezinning en vraagt zich bewust af: wat wil God met mijn leven? Hij maakt een – nieuwe – keuze en neemt de beslissing om zich geheel op God te richten. Na een peri-ode van bezinning bezoekt hij Jerusalem en treedt daarmee letterlijk in het spoor van Jezus: voortaan wil hij ‘gezel van Jezus Christus’ worden. Samen met enige vrien-den en volgelingen, onder wie de latere missionaris Fransiscus Xaverius, wijden zij zich in 1534 op de heuvel van Montmartre bij Parijs aan Hem toe. “Of we leven of ster-ven: Hem behoren wij toe”(Rom. 14,8). Dat alles klinkt voortdurend mee in het gebed van de nieuwe christen die Ignatius is (geworden): ons leven is eigenlijk Gods

10

Heil voor wie het horen wil

woord; bij (de tweede en derde) Jesaja zien we bijvoorbeeld dat alle volkeren eens zullen aanzitten aan het gastmaal dat de Heer op zijn heilige berg zal aanrichten. Jona laat de weerstand zien die leeft tegen die gedachte: door zijn zending te weigeren en later boos te zijn vanwege Gods barmhartigheid geeft hij er blijk van moeite te hebben met de bereidheid van de Heer om de Ninevieten te sparen. Daarmee dwingt Jona ook ons, gelovigen vandaag, om onze eigen houding te bepalen tegenover de oneindige lankmoe-digheid, geduld en vergevingsgezindheid van God. Verwachten ook wij soms niet dat Hij optreedt en ingrijpt om het kwaad te verdel-gen - vooral als dat bij anderen gelocaliseerd is? Jona herinnert ons, christenen, eraan dat God “de wereld zozeer heeft liefgehad dat Hij zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft gegeven om haar te redden” (Joh. 3, 16; verg. 1 Joh. 4, 10-11): het heil moet rei-ken tot het uiteinde der aarde en is bestemd voor ieder die er oren naar heeft.

N. van der Sluis, pr.

Het boek Jona wordt weliswaar tot de profeten gerekend, maar onderscheidt zich door zijn stijl en inhoud van de meeste andere profetische boeken. Het bevat geen orakels of visioenen die voor het volk Israël een perspectief van heil schetsen; evenmin richt de profeet zich tot dat volk met vermaningen die het moeten waar-schuwen voor de rampspoed waarmee God de ontrouw en hals-starrigheid zal bestraffen. Het boek Jona is louter beschrijvend en het wil mensen die leven in een ongelovige omgeving bevestigen in hun geloof, door een antwoord te geven op de vraag: wie is God?.

de ondergang worden bedreigd: ze bekeren zich en als teken daarvan kondigen ze een algemene vasten af (zelfs voor het vee en de huisdieren!) en trekken ze het boetekleed aan, inclusief de koning.Het is frappant dat deze reactie, en het geloof dat daaruit spreekt, precies dezelfde is als wat God verwacht van zijn volk Israël en waartoe bijvoorbeeld profeten als Jeremia en Joel oproepen. Zoals het door Jona verkondigde woord van God het hart van de Ninevieten raakt, zo laat hun gedrag God zelf evenmin onberoerd. In vers 10 lezen we hoe Hij “spijt krijgt dat Hij hun met de ondergang had gedreigd” en Hij schenkt hun genade (iets wat Jona Hem vervolgens trouwens nog zal verwijten). We zien een wisselwerking: waar mensen, zelfs heide-nen, terugkeren van hun heilloze wegen, daar komt God terug op zijn voorgenomen bestraffing en schenkt Hij vergeving. Zo raakt het boek Jona aan een heel wezenlijke theologische vraag: is het heil voorbehouden aan Israël, Gods uitverkoren volk, of kunnen ook de heidenen er deel aan krijgen? Die vraag is verschillend beant-

Gedachten bij Jona 3, 1-5.10 (eerste lezing derde zondag door het jaar B)

Hoewel het boekje Jona slechts vier hoofd-stukken telt, ligt een tweedeling op grond van de inhoud voor de hand. De hoofdstuk-ken 1 en 3 openen op vrijwel identieke wijze: “Het woord van de Heer werd gericht tot Jona: ‘Sta op, ga naar Ninive, de grote stad Ninive en zeg haar …’” In het vervolg van hoofdstuk 1 en in hoofdstuk 2 lezen we hoe Jona de opdracht van de Heer naast zich neerlegt en wegvlucht - met bijna fatale gevolgen, want eerst wordt hij tijdens zijn zeereis overboord gegooid omdat hij als de oorzaak wordt aangeduid van de storm die het schip treft en daarna belandt hij in de buik van een grote vis, waaruit uit na drie dagen wordt verlost. De laatste twee hoofd-stukken van het boek staan in contrast met die aanvankelijke ongehoorzaamheid van de profeet. Nadat zijn smeekbeden zijn verhoord en God hem gered heeft, is Jona deze keer wel gewillig als God hem opdraagt om naar Ninive te gaan - de hoofdstad van het Assyrische rijk, symbool van heidendom en zonde. Niet alleen Jona schenkt gehoor aan Gods woord, hetzelfde geldt voor de inwoners van Ninive die met Gods toorn en

Michelangelo Buonarroti: Jona (1511) Vaticaan (Sixtijnse kapel).

29Bisdomblad januari 201228 Bisdomblad januari 2012

Neem, Heer

overtuiging te brengen. Bidden is alle zintui-gen van mijn leven laten bezielen door de Geest van Gods liefde, zodat ik in alles wat ik doe en ben daardoor geleid en gedragen word. “Mijn spijs is het de wil te doen van Hem die Mij gezonden heeft” (Joh. 4,34). Bidden is dan een bestaanswijze: leven in voortdurende verbondenheid met God in en door Jezus Christus. Je komt thuis bij God èn je weet je meer thuis bij jezelf, besef-fend dat jouw levensproject tot vervulling komt. Niets is daar vreemd aan. Het is de ware rijkdom die ons doet beseffen: alles is genade!

drs. J. Schröder pr.

leven, een volledige verandering van per-spectief. Het nieuwe leven is niet vooral een kwestie van bezitten, van hebben, maar van geven, zichzelf wegschenken zoals Jezus dat heeft gedaan. Alle anten-nes van ons leven dienen daarom op God gericht te zijn: geheugen, verstand en met name onze wil, d.w.z. de levensrichting die ik in alle vrijheid kies. Die vrije keuze is kenmerkend voor de unieke waardigheid van elke mens. Daarom acht Ignatius het van zo’n groot belang dat al deze facetten van onze persoon op God en op het ware leven, het echte geluk georiënteerd zijn. Alles in ons menselijk bestaan dient daarbij te worden ingeschakeld. Daarom is bidden veel meer dan enkel maar woorden zeg-gen of proberen om mij zelf tot een andere

Neem, Heer,en aanvaard

mijn hele vrijheid,mijn geheugen,

mijn verstanden heel mijn wil.

Al wat ik heb of bezithebt Gij mij gegeven.

Ik schenk dit allesaan U terug:

alles is van U,beschik erover

volgens uw wil.Geef mij uw liefde

en uw genade,dan ben ik rijk genoeg

en vraag U verder niets meer.

Ignatius van Loyola (1491-1556)

Na een val van zijn paard moet de jonge ridder Ignatius het bed houden, komt tot bezinning en vraagt zich bewust af: wat wil God met mijn leven? Hij maakt een – nieuwe – keuze en neemt de beslissing om zich geheel op God te richten. Na een peri-ode van bezinning bezoekt hij Jerusalem en treedt daarmee letterlijk in het spoor van Jezus: voortaan wil hij ‘gezel van Jezus Christus’ worden. Samen met enige vrien-den en volgelingen, onder wie de latere missionaris Fransiscus Xaverius, wijden zij zich in 1534 op de heuvel van Montmartre bij Parijs aan Hem toe. “Of we leven of ster-ven: Hem behoren wij toe”(Rom. 14,8). Dat alles klinkt voortdurend mee in het gebed van de nieuwe christen die Ignatius is (geworden): ons leven is eigenlijk Gods

10

JanuariVrijdag 20 januari14:30 uur Brainstormbijeenkomst Ridderorde van het H. Graf van Jeruzalem

Donderdag 26 januari9:00 uur H. Mis Sint-Jan;14:00 uur Dekensvergadering

Vrijdag 27 januari15:00 uur Docentenvergadering seminarie

Zaterdag 28 januariMgr. J. Liesen neemt de bisschopszetel in bezit te Breda

Zondag 29 januariWJD-bijeenkomst

Maandag 30 januari17:00 uur Kapittel Ridderorde van het H. Graf van Jeruzalem

februari Donderdag 2 februari9:00 uur H. Mis Sint-Jan;

Zaterdag 4 februari19:00 uur Vormen in Keldonk

Zondag 5 februariCultureel uitstapje seminarie

Donderdag 9 februari9:00 uur H. Mis Sint-Jan

Dinsdag 14 februariBisschoppenconferentie

Donderdag 16 februari9:00 uur H. Mis Sint-Jan14:30 uur Priesterraad

agenda van mgr. Hurkmans

De Bisdomstaf vergadert wekelijks op donderdag

agenda van mgr. Mutsaerts

JanuariVrijdag 20 januariVormselmis Hapert

Zaterdag 21 januariVormselmis Veldhoven

Zondag 22 januariVormselmis Lith

Dinsdag 24 januariDekenale informatiebijeenkomst Tilburg

Woensdag 25 januariOfficium Catecheticum te Utrecht

Donderdag 26 januariVergadering Kapittel

Vrijdag 27 januariVormselmis Hoogeloon

Zaterdag 28 januariH. Mis kathedraal Breda (mgr. J.Liesen neemt bisschopszetel in bezit);Vormselmis Helmond (H.Jozef)

Zondag 29 januariH. Mis SanSalvator, 's-Hertogenbosch

Dinsdag 31 januariDekenale informatiebijeenkomst 's-Hertogenbosch

februariWoensdag 1 februariGesprekken met dekens

Donderdag 2 februari

H. Mis bisschopskapel (Maria Lichtmis)

Vrijdag 3 februariVormselmis Lage Mierde

Zondag 5 februariH. Mis te Tilburg (Heuvel) t.g.v. 40 jaar altijddurende aanbidding

Dinsdag 7 februariGesprekken met dekens;Dekenale informatiebijeenkomst Geldrop

Woensdag 8 februariGesprekken dekens

Vrijdag 10 februariVormselmis Neerkant

Zondag 12 februariVormselmis St.Anthonis

Maandag 13 februariBijeenkomst bestuursleden nieuwe parochies

Dinsdag 14 februariOeteldonkconcert

Donderdag 16 februariLezing Opus Dei (Moergestel);Priesterraad

Elke woensdag en vrijdag 9.00 uur: H.Mis Neerkant

LezingenschemaHet Bisdomblad is het officiële nieuws- en informatiemagazine van het Bisdom van ’s-Hertogenbosch. Het verschijnt onder verantwoordelijkheid van de dienst Communicatie. (ISSN 1384-220X)

Hoofdredactie: M.E.M. SavelsberghEindredactie: J.G.P.G. van EedenRedactie: E. Kleinpenning, Th. Schepens, N. van der Sluis.

Aan dit nummer werkten verder mee:P. Broeders di, Marc de Koning, Y. Koopman-Snep, Mgr. J. Liesen, Mgr. R. MutsaertsMgr. J. Schröder.Beeld/Fotografie: J. van Eeden (p. 1,2,4,5,6/7,12/13,15,16/17,18,19,20/21,22/23,24/25,), Webgallery of Art (p.27,28)Adres redactie:Parade 11, ’s-Hertogenbosch.Telefoon: 073-5232044Fax: 073-6136850E-mail: redactie@bisdomblad.nlAdres administratie:Correspondentie-adres: Postbus 1333, 5200 BJ ’s-Hertogenbosch.E-mail: mvbeers@bisdomdenbosch.nlING: 1108695Advertentie-verkoop: HMS Mediaexploitatie, Afdeling advertenties Postbus 1611, 5200 BR ’s-Hertogenbosch;Tel 073-7507060; uitgeverij@hms-denbosch.nlVormgeving: Beelenkamp Ontwerpers Tilburg.Druk: Roto Smeets Eindhoven

ABONNEMENTEN€ 25,00 per jaar, jongeren t/m 25 jaar € 12,50; losse nummers € 2,50 (excl. porto).Proefabonnementen: 2 nummers gratis. Tel. 073-6125488 toestel 155 (M. van Beers)Abonnementen kunnen elk gewenst moment ingaan en worden automa-tisch verlengd, tenzij minimaal een maand voor het verstrijken van de abonnementstermijn schriftelijk wordt opgezegd.

OVERNEMENArtikelen in het Bisdomblad mogen vrij worden overgenomen in parochie-bladen, illustraties alleen als vooraf schriftelijk toestemming is verleend door de redactie.

COPYRIGHTVoor de bijbelteksten is gebruik gemaakt van de Willibrordvertaling, waarvan het copyright berust bij de Katholieke Bijbel Stichting te Den Bosch.

De uit polyethyleen vervaardigde verpakking van het Bisdomblad is onschadelijk in de vuilverbranding en niet van invloed op de kwaliteit van het grondwater. Polyethyleen is uitstekend te recyclen.

Januari 201220 (G): L 1 Sam. 24,3-21; EV Mc. 3,13-1921 (R): L 2 Sam. 1,1-4+11-12+19+23-27; EV Mc. 3,20-2122 (G): L Jon. 3,1-5+10; Antw. Ps. 25; TL 1 Kor. 7,29-31; EV Mc. 1,14-2023 (G): L 2 Sam. 5,1-7+10; EV Mc. 3,22-3024 (W): L 2 Sam. 6,12b-15+17-19; EV Mc. 3,31-3525 (W): Bekering van de heilige apostel Paulus: L Hand. 22,3-16; Antw. Ps. 117; EV Mc. 16,15-18 (IV)26 (W): L 2 Tim. 1,1-8; EV Mc. 4,21-2527 (G): L 2 Sam. 11,1-4a+5-10+13-17; EV Mc. 4,26-3428 (W): L 2 Sam. 12,1-7a+10-17; EV Mc. 4,35-4129 (G): L Deut. 18,15-20; Antw. Ps. 95; TL 1 Kor. 7,32-35; EV Mc. 1,21-2830 (G): L 2 Sam. 15,13-14+30+16,5-13a; EV Mc. 5,1-2031 (W): L 2 Sam. 18,9-10+14b+24-25a+30-19,3; EV Mc. 5,21-43

februari1 (G): L 2 Sam. 24,2+9-17; EV Mc. 6,1-62 (W): Opdracht van de Heer (Maria Lichtmis): L Mal. 3,1-4; Antw. Ps. 24; EV Lc. 2,22-403 (G): L Sir. 47,2-11; EV Mc. 6,14-294 (G): L 1 Kon. 3,4-13; EV Mc. 6,30-345 (G): L Job 7,1-4+6-7; Antw. Ps. 147; TL 1 Kor. 9,16-19+22-23; EV Mc. 1,29-396 (G): L 1 Kon. 8,1-7+9-13; EV Mc. 6,53-567 (G): L 1 Kon. 8,22-23+27-30; EV Mc. 7,1-138 (G): L 1 Kon. 10,1-10; EV Mc. 7,14-239 (G): L 1 Kon. 11,4-13; EV Mc. 7,24-3010 (W): L 1 Kon. 11,29-32+12,19; EV Mc. 7,31-3711 (G): L 1 Kon. 12,26-32+13,33-34; EV Mc. 8,1-1012 (G): L Lev. 13,1-2+45-46; Antw. Ps. 32; TL 1 Kor. 10,31-11,1; EV Mc. 1,40-4513 (G): L Jak. 1,1-11; EV Mc. 8,11-1314 (W): L Hand. 13,46-49; Antw. Ps. 117; EV Lc. 10,1-9 (IV)15 (G): L Jak. 1,19-27; EV Mc. 8.22-2616 (G): L Jak. 2,1-9; EV Mc. 8,27-3317 (G): L Jak. 2,14-24+26; EV Mc. 8.34-9,118 (G): L Jak. 3,1-10; EV Mc. 9,2-1319 (G): L Jes. 43,18-19+21-22+24b-25; Antw. Ps. 41; TL 2 Kor. 1,18-22; EV Mc. 2,1-1220 (G): L Jak. 3,13-18; EV Mc. 9,14-2921 (G): L Jak. 4,1-10; EV Mc. 9,30-3722 (P): Aswoensdag: L Joël 2,12-18; Antw. Ps. 51; TL 2 Kor. 5,20-6,2; EV Mt. 6,1-6+16-1823 (P): L Deut. 30,15-20; EV Lc. 9,22-2524 (P): L Jes. 58,1-9a; EV Mt. 9,14-1525 (P): L Jes. 58,9b-14; EV Lc. 5,27-3226 (P): L Gen.9,8-15; Antw. Ps. 25; TL 1 Petr. 3,18-22; EV Mc. 1,12-1527 (P): L Lev. 19,1-2+11-18; EV Mt. 25,31-4628 (P): L Jes. 55,10-11; EV Mt. 6,7-1529 (P): L Jona 3,1-10; EV Lc. 11,29-32

in memoriam

Mgr drs A.L.M. Hurkmans, bisschop van 's-Hertogenbosch, heeft:Mevrouw drs. J.M.J. van Meurs te Malden met terugwerkende kracht per 1 maart 2010 de pastorale zending verleend als pastoraal werkster ten behoeve van geestelijke verzorging in het UMC St. Radboud te Nijmegen.De heer A.C.P.M. van Boekel te Berkel-Enschot per 17 januari 2011 eervol ontslag verleend van de pastorale zending als pastoraal werker van de Justitiële Jeugdinrichting De Hey-Acker te VughtDe heer drs. A.A.M. Oosterling te Tilburg per 1 oktober 2011 de pastorale zending verleend als pastoraal werker in de Penitentiaire Inrichting Tilburg.De zeereerwaarde heer drs. F.M. As te Sint-Michielsgestel per 1 november 2011 benoemd tot waarnemend pastoor van de parochie H.Lambertus te Gemonde.De hoogeerwaarde heer J.M.M. van de Laar te Helmond per 1 novem-ber 2011 benoemd tot waarnemend pastoor van de parochie O.L.Vrouw Presentatie te Aarle-Rixtel.De hoogeerwaarde heer R.W.M.M. de Kruijf te Wijchen per 15 november 2011 eervol ontslag verleend als pastoor van de parochie De Twaalf Apostelen te Wijchen en als deken van het dekenaat Druten-Wijchen.De zeereerwaarde heer W. Koopmans te Waalre met ingang van 1 december 2011 eervol ontslag verleend als pastor van de parochie H. Willibrordus te Waalre.De zeereerwaarde heer A.M.M. Overmars te Heeswijk per 1 december 2011 eervol ontslag verleend als pastoor van de parochie H. Antonius Abt te Bokhoven.De zeereerwaarde heer X.M.M. van der Spank o.praem. te Bokhoven per 1 december 2011 benoemd tot waarnemend pastoor van de parochie H. Antonius Abt te Bokhoven.De zeereerwaarde heer drs. A.C.M. Verest per 1 januari 2012 benoemd tot pastoor van de parochie H. Willibrordus te Waalre onder gelijktijdig eervol ontslag als pastoor van de parochie H. Hart van Jezus te Eindhoven.De zeereerwaarde pater L.J.R. van der Klaauw aa te Helvoirt per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend als waarnemend pastoor van de Christoffelparochie te Tilburg.De zeereerwaarde pater Ch. Anyaeze cssp te Eindhoven per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend als pastor van de Binnenstadsparochie te Eindhoven.De zeereerwaarde heer drs. L.J.W. Verhoeven te Eindhoven per 1 janu-ari 2012 eervol ontslag verleend als pastoor van de parochie Gestel te Eindhoven.Mevrouw drs. D.M.B. Kruyer-van Gompel te Eindhoven per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend van de zending als pastoraal werkster van de Binnenstadsparochie te Eindhoven.Mevrouw C.M. van Heiningen te Beek en Donk per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend van de zending als pastoraal werkster van de parochie Tongelre te Eindhoven.De zeereerwaarde pater C.J. Smit smm te Ommel per 6 januari 2012 eer-vol ontslag verleend als pastoor van de parochie O.L.Vrouw Presentatie te Ommel.

benoemingen en ontslagen Parochies

Per 1 januari 2012 heeft mgr.A.Hurkmans opgericht de r.K. Parochie Sint Petrus’ Stoel, gevestigd te Eindhoven, welke tot stand is gekomen middels samenvoeging (fusie) van de parochies H.Antonius Abt (Acht), Achtse Barrier, Woensel-Oost en Woensel Midden en Zuid, alle te Eindhoven. Tot lid van het pastorale team zijn benoemd: de zeereerwaarde heer J.J. Goris, pastoor, de zeereerwaarde heer J.J.

van de Laar, pastor, de eerwaarde heer K.J.a.M.

bennenbroek, diaken, de eerwaarde heer R.A. Kosterman, diaken, de heer drs. H.J. Vermeulen, pas-toraal werker en mevrouw drs. M.H.M. Verhoeven-

van der Staak, pastoraal werkster. Het pastoraal team zal worden geassisteerd door de zeereerwaarde heer lic.drs. G.b. Papenburg.

Per 1 januari 2012 heeft mgr.A.Hurkmans opgericht de r.K. Parochie Sint Joris,gevestigd te Eindhoven, welke tot stand is gekomen middels samenvoeging (fusie) van de parochies Binnenstad, H.Georgius, H.Hart van Jezus, Gestel, Strijp, Tongelre en Stratum, alle te Eindhoven. Tot lid van het pastorale team zijn benoemd: de hoogeerwaarde heer r.f.G. Wilmink, pastoor, de zeereerwaarde heer drs. S.a.L. van dijk,

pastor, de zeereerwaarde heer P.K.G. Geelen, pastor, de zeereerwaarde heer Paul Vincent ravi, pastor, de eerwaarde heer W.J.H. brok, diaken, de eerwaarde heer c. Schilder, diaken en de eerwaarde heer J.W.

Wolbrink, diaken.

Per 1 januari 2012 heeft mgr.A.Hurkmans opge-richt de r.K. Parochie de Goede Herder, gevestigd te Tilburg, welke tot stand is gekomen middels samenvoeging (fusie) van de parochies Binnenstad, Allerheiligst Sacrament, H.Jozef, H.Antonius van Padua, Lidwina-Gerardus Majella en de Christoffelparochie, alle te Tilburg en de Parochie Goirle te Goirle. Tot lid van het pastorale team zijn benoemd: de hoogeerwaarde heer drs. H.G.t.J.

Miltenburg, pastoor, de zeereerwaarde heer J.P.J.M.

van noorwegen, pastor, de zeereerwaarde heer drs. M.a. van Zutphen, pastor, de zeereerwaarde heer bijumon thomas, pastor, de zeereerwaarde heer K.J. Loodts, pastor, de eerwaarde heer J.a.M. van

amelsvoort, diaken, de eerwaarde heer J.a.P.H.

Vugs, diaken, de eerwaarde heer P.a.th.M. van

boekel, diaken, de heer drs. J.th.M. van den boom, pastoraal werker en de heer dr. J.t.a. Strijards, pastoraal werker.

30 Bisdomblad januari 2012

JanuariVrijdag 20 januari14:30 uur Brainstormbijeenkomst Ridderorde van het H. Graf van Jeruzalem

Donderdag 26 januari9:00 uur H. Mis Sint-Jan;14:00 uur Dekensvergadering

Vrijdag 27 januari15:00 uur Docentenvergadering seminarie

Zaterdag 28 januariMgr. J. Liesen neemt de bisschopszetel in bezit te Breda

Zondag 29 januariWJD-bijeenkomst

Maandag 30 januari17:00 uur Kapittel Ridderorde van het H. Graf van Jeruzalem

februari Donderdag 2 februari9:00 uur H. Mis Sint-Jan;

Zaterdag 4 februari19:00 uur Vormen in Keldonk

Zondag 5 februariCultureel uitstapje seminarie

Donderdag 9 februari9:00 uur H. Mis Sint-Jan

Dinsdag 14 februariBisschoppenconferentie

Donderdag 16 februari9:00 uur H. Mis Sint-Jan14:30 uur Priesterraad

agenda van mgr. Hurkmans

De Bisdomstaf vergadert wekelijks op donderdag

agenda van mgr. Mutsaerts

JanuariVrijdag 20 januariVormselmis Hapert

Zaterdag 21 januariVormselmis Veldhoven

Zondag 22 januariVormselmis Lith

Dinsdag 24 januariDekenale informatiebijeenkomst Tilburg

Woensdag 25 januariOfficium Catecheticum te Utrecht

Donderdag 26 januariVergadering Kapittel

Vrijdag 27 januariVormselmis Hoogeloon

Zaterdag 28 januariH. Mis kathedraal Breda (mgr. J.Liesen neemt bisschopszetel in bezit);Vormselmis Helmond (H.Jozef)

Zondag 29 januariH. Mis SanSalvator, 's-Hertogenbosch

Dinsdag 31 januariDekenale informatiebijeenkomst 's-Hertogenbosch

februariWoensdag 1 februariGesprekken met dekens

Donderdag 2 februari

H. Mis bisschopskapel (Maria Lichtmis)

Vrijdag 3 februariVormselmis Lage Mierde

Zondag 5 februariH. Mis te Tilburg (Heuvel) t.g.v. 40 jaar altijddurende aanbidding

Dinsdag 7 februariGesprekken met dekens;Dekenale informatiebijeenkomst Geldrop

Woensdag 8 februariGesprekken dekens

Vrijdag 10 februariVormselmis Neerkant

Zondag 12 februariVormselmis St.Anthonis

Maandag 13 februariBijeenkomst bestuursleden nieuwe parochies

Dinsdag 14 februariOeteldonkconcert

Donderdag 16 februariLezing Opus Dei (Moergestel);Priesterraad

Elke woensdag en vrijdag 9.00 uur: H.Mis Neerkant

LezingenschemaHet Bisdomblad is het officiële nieuws- en informatiemagazine van het Bisdom van ’s-Hertogenbosch. Het verschijnt onder verantwoordelijkheid van de dienst Communicatie. (ISSN 1384-220X)

Hoofdredactie: M.E.M. SavelsberghEindredactie: J.G.P.G. van EedenRedactie: E. Kleinpenning, Th. Schepens, N. van der Sluis.

Aan dit nummer werkten verder mee:P. Broeders di, Marc de Koning, Y. Koopman-Snep, Mgr. J. Liesen, Mgr. R. MutsaertsMgr. J. Schröder.Beeld/Fotografie: J. van Eeden (p. 1,2,4,5,6/7,12/13,15,16/17,18,19,20/21,22/23,24/25,), Webgallery of Art (p.27,28)Adres redactie:Parade 11, ’s-Hertogenbosch.Telefoon: 073-5232044Fax: 073-6136850E-mail: redactie@bisdomblad.nlAdres administratie:Correspondentie-adres: Postbus 1333, 5200 BJ ’s-Hertogenbosch.E-mail: mvbeers@bisdomdenbosch.nlING: 1108695Advertentie-verkoop: HMS Mediaexploitatie, Afdeling advertenties Postbus 1611, 5200 BR ’s-Hertogenbosch;Tel 073-7507060; uitgeverij@hms-denbosch.nlVormgeving: Beelenkamp Ontwerpers Tilburg.Druk: Roto Smeets Eindhoven

ABONNEMENTEN€ 25,00 per jaar, jongeren t/m 25 jaar € 12,50; losse nummers € 2,50 (excl. porto).Proefabonnementen: 2 nummers gratis. Tel. 073-6125488 toestel 155 (M. van Beers)Abonnementen kunnen elk gewenst moment ingaan en worden automa-tisch verlengd, tenzij minimaal een maand voor het verstrijken van de abonnementstermijn schriftelijk wordt opgezegd.

OVERNEMENArtikelen in het Bisdomblad mogen vrij worden overgenomen in parochie-bladen, illustraties alleen als vooraf schriftelijk toestemming is verleend door de redactie.

COPYRIGHTVoor de bijbelteksten is gebruik gemaakt van de Willibrordvertaling, waarvan het copyright berust bij de Katholieke Bijbel Stichting te Den Bosch.

De uit polyethyleen vervaardigde verpakking van het Bisdomblad is onschadelijk in de vuilverbranding en niet van invloed op de kwaliteit van het grondwater. Polyethyleen is uitstekend te recyclen.

Januari 201220 (G): L 1 Sam. 24,3-21; EV Mc. 3,13-1921 (R): L 2 Sam. 1,1-4+11-12+19+23-27; EV Mc. 3,20-2122 (G): L Jon. 3,1-5+10; Antw. Ps. 25; TL 1 Kor. 7,29-31; EV Mc. 1,14-2023 (G): L 2 Sam. 5,1-7+10; EV Mc. 3,22-3024 (W): L 2 Sam. 6,12b-15+17-19; EV Mc. 3,31-3525 (W): Bekering van de heilige apostel Paulus: L Hand. 22,3-16; Antw. Ps. 117; EV Mc. 16,15-18 (IV)26 (W): L 2 Tim. 1,1-8; EV Mc. 4,21-2527 (G): L 2 Sam. 11,1-4a+5-10+13-17; EV Mc. 4,26-3428 (W): L 2 Sam. 12,1-7a+10-17; EV Mc. 4,35-4129 (G): L Deut. 18,15-20; Antw. Ps. 95; TL 1 Kor. 7,32-35; EV Mc. 1,21-2830 (G): L 2 Sam. 15,13-14+30+16,5-13a; EV Mc. 5,1-2031 (W): L 2 Sam. 18,9-10+14b+24-25a+30-19,3; EV Mc. 5,21-43

februari1 (G): L 2 Sam. 24,2+9-17; EV Mc. 6,1-62 (W): Opdracht van de Heer (Maria Lichtmis): L Mal. 3,1-4; Antw. Ps. 24; EV Lc. 2,22-403 (G): L Sir. 47,2-11; EV Mc. 6,14-294 (G): L 1 Kon. 3,4-13; EV Mc. 6,30-345 (G): L Job 7,1-4+6-7; Antw. Ps. 147; TL 1 Kor. 9,16-19+22-23; EV Mc. 1,29-396 (G): L 1 Kon. 8,1-7+9-13; EV Mc. 6,53-567 (G): L 1 Kon. 8,22-23+27-30; EV Mc. 7,1-138 (G): L 1 Kon. 10,1-10; EV Mc. 7,14-239 (G): L 1 Kon. 11,4-13; EV Mc. 7,24-3010 (W): L 1 Kon. 11,29-32+12,19; EV Mc. 7,31-3711 (G): L 1 Kon. 12,26-32+13,33-34; EV Mc. 8,1-1012 (G): L Lev. 13,1-2+45-46; Antw. Ps. 32; TL 1 Kor. 10,31-11,1; EV Mc. 1,40-4513 (G): L Jak. 1,1-11; EV Mc. 8,11-1314 (W): L Hand. 13,46-49; Antw. Ps. 117; EV Lc. 10,1-9 (IV)15 (G): L Jak. 1,19-27; EV Mc. 8.22-2616 (G): L Jak. 2,1-9; EV Mc. 8,27-3317 (G): L Jak. 2,14-24+26; EV Mc. 8.34-9,118 (G): L Jak. 3,1-10; EV Mc. 9,2-1319 (G): L Jes. 43,18-19+21-22+24b-25; Antw. Ps. 41; TL 2 Kor. 1,18-22; EV Mc. 2,1-1220 (G): L Jak. 3,13-18; EV Mc. 9,14-2921 (G): L Jak. 4,1-10; EV Mc. 9,30-3722 (P): Aswoensdag: L Joël 2,12-18; Antw. Ps. 51; TL 2 Kor. 5,20-6,2; EV Mt. 6,1-6+16-1823 (P): L Deut. 30,15-20; EV Lc. 9,22-2524 (P): L Jes. 58,1-9a; EV Mt. 9,14-1525 (P): L Jes. 58,9b-14; EV Lc. 5,27-3226 (P): L Gen.9,8-15; Antw. Ps. 25; TL 1 Petr. 3,18-22; EV Mc. 1,12-1527 (P): L Lev. 19,1-2+11-18; EV Mt. 25,31-4628 (P): L Jes. 55,10-11; EV Mt. 6,7-1529 (P): L Jona 3,1-10; EV Lc. 11,29-32

in memoriam

Mgr drs A.L.M. Hurkmans, bisschop van 's-Hertogenbosch, heeft:Mevrouw drs. J.M.J. van Meurs te Malden met terugwerkende kracht per 1 maart 2010 de pastorale zending verleend als pastoraal werkster ten behoeve van geestelijke verzorging in het UMC St. Radboud te Nijmegen.De heer A.C.P.M. van Boekel te Berkel-Enschot per 17 januari 2011 eervol ontslag verleend van de pastorale zending als pastoraal werker van de Justitiële Jeugdinrichting De Hey-Acker te VughtDe heer drs. A.A.M. Oosterling te Tilburg per 1 oktober 2011 de pastorale zending verleend als pastoraal werker in de Penitentiaire Inrichting Tilburg.De zeereerwaarde heer drs. F.M. As te Sint-Michielsgestel per 1 november 2011 benoemd tot waarnemend pastoor van de parochie H.Lambertus te Gemonde.De hoogeerwaarde heer J.M.M. van de Laar te Helmond per 1 novem-ber 2011 benoemd tot waarnemend pastoor van de parochie O.L.Vrouw Presentatie te Aarle-Rixtel.De hoogeerwaarde heer R.W.M.M. de Kruijf te Wijchen per 15 november 2011 eervol ontslag verleend als pastoor van de parochie De Twaalf Apostelen te Wijchen en als deken van het dekenaat Druten-Wijchen.De zeereerwaarde heer W. Koopmans te Waalre met ingang van 1 december 2011 eervol ontslag verleend als pastor van de parochie H. Willibrordus te Waalre.De zeereerwaarde heer A.M.M. Overmars te Heeswijk per 1 december 2011 eervol ontslag verleend als pastoor van de parochie H. Antonius Abt te Bokhoven.De zeereerwaarde heer X.M.M. van der Spank o.praem. te Bokhoven per 1 december 2011 benoemd tot waarnemend pastoor van de parochie H. Antonius Abt te Bokhoven.De zeereerwaarde heer drs. A.C.M. Verest per 1 januari 2012 benoemd tot pastoor van de parochie H. Willibrordus te Waalre onder gelijktijdig eervol ontslag als pastoor van de parochie H. Hart van Jezus te Eindhoven.De zeereerwaarde pater L.J.R. van der Klaauw aa te Helvoirt per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend als waarnemend pastoor van de Christoffelparochie te Tilburg.De zeereerwaarde pater Ch. Anyaeze cssp te Eindhoven per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend als pastor van de Binnenstadsparochie te Eindhoven.De zeereerwaarde heer drs. L.J.W. Verhoeven te Eindhoven per 1 janu-ari 2012 eervol ontslag verleend als pastoor van de parochie Gestel te Eindhoven.Mevrouw drs. D.M.B. Kruyer-van Gompel te Eindhoven per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend van de zending als pastoraal werkster van de Binnenstadsparochie te Eindhoven.Mevrouw C.M. van Heiningen te Beek en Donk per 1 januari 2012 eervol ontslag verleend van de zending als pastoraal werkster van de parochie Tongelre te Eindhoven.De zeereerwaarde pater C.J. Smit smm te Ommel per 6 januari 2012 eer-vol ontslag verleend als pastoor van de parochie O.L.Vrouw Presentatie te Ommel.

benoemingen en ontslagen Parochies

Per 1 januari 2012 heeft mgr.A.Hurkmans opgericht de r.K. Parochie Sint Petrus’ Stoel, gevestigd te Eindhoven, welke tot stand is gekomen middels samenvoeging (fusie) van de parochies H.Antonius Abt (Acht), Achtse Barrier, Woensel-Oost en Woensel Midden en Zuid, alle te Eindhoven. Tot lid van het pastorale team zijn benoemd: de zeereerwaarde heer J.J. Goris, pastoor, de zeereerwaarde heer J.J.

van de Laar, pastor, de eerwaarde heer K.J.a.M.

bennenbroek, diaken, de eerwaarde heer R.A. Kosterman, diaken, de heer drs. H.J. Vermeulen, pas-toraal werker en mevrouw drs. M.H.M. Verhoeven-

van der Staak, pastoraal werkster. Het pastoraal team zal worden geassisteerd door de zeereerwaarde heer lic.drs. G.b. Papenburg.

Per 1 januari 2012 heeft mgr.A.Hurkmans opgericht de r.K. Parochie Sint Joris,gevestigd te Eindhoven, welke tot stand is gekomen middels samenvoeging (fusie) van de parochies Binnenstad, H.Georgius, H.Hart van Jezus, Gestel, Strijp, Tongelre en Stratum, alle te Eindhoven. Tot lid van het pastorale team zijn benoemd: de hoogeerwaarde heer r.f.G. Wilmink, pastoor, de zeereerwaarde heer drs. S.a.L. van dijk,

pastor, de zeereerwaarde heer P.K.G. Geelen, pastor, de zeereerwaarde heer Paul Vincent ravi, pastor, de eerwaarde heer W.J.H. brok, diaken, de eerwaarde heer c. Schilder, diaken en de eerwaarde heer J.W.

Wolbrink, diaken.

Per 1 januari 2012 heeft mgr.A.Hurkmans opge-richt de r.K. Parochie de Goede Herder, gevestigd te Tilburg, welke tot stand is gekomen middels samenvoeging (fusie) van de parochies Binnenstad, Allerheiligst Sacrament, H.Jozef, H.Antonius van Padua, Lidwina-Gerardus Majella en de Christoffelparochie, alle te Tilburg en de Parochie Goirle te Goirle. Tot lid van het pastorale team zijn benoemd: de hoogeerwaarde heer drs. H.G.t.J.

Miltenburg, pastoor, de zeereerwaarde heer J.P.J.M.

van noorwegen, pastor, de zeereerwaarde heer drs. M.a. van Zutphen, pastor, de zeereerwaarde heer bijumon thomas, pastor, de zeereerwaarde heer K.J. Loodts, pastor, de eerwaarde heer J.a.M. van

amelsvoort, diaken, de eerwaarde heer J.a.P.H.

Vugs, diaken, de eerwaarde heer P.a.th.M. van

boekel, diaken, de heer drs. J.th.M. van den boom, pastoraal werker en de heer dr. J.t.a. Strijards, pastoraal werker.

30 Bisdomblad januari 2012

Tel: 06-53130012 - Fax: 026-3257951www.leoscholten.nlinfo@leoscholten.nl

Wij verzorgen ook historisch kleuronderzoek, pigmentonderzoek en rapportage.

Hobeon gecertifi ceerd

beheer vastgoed – pacht – erfpacht – landgoederen – Natuurschoonwet 1928

cultureel erfgoed – verkoop – aankoop – taxatie – mediation – productierechten – subsidies

Is uw pachtbeheer up to date?

Neem voor een gratis en vrij blijvende quick-scan van uw pachtbeheer contact op met ons kantoor.

Postbus 4555240 AL RosmalenHintham 117c Rosmalen

T 073 641 33 12F 073 643 03 98I gloudemans.nl

32

IZO vertaalservice verzorgt vertalingen en tolkendiensten vanuit en naar alle talen in alle denkbare specialismen. Om een perfecte kwaliteit te garanderen wordt alleen met ‘native speakers’gewerkt. Kwaliteit, nauwkeurigheid, fl exibiliteit en het inzetten van de juiste specialist kenmerken IZO vertaalservice.

Alle talen binnen handbereik! Europalaan 22 – 5232 BC ’s-Hertogenbosch – 073-7507080vertaalservice@izocommuncatie.nl – www.izovertaalservice.nl V

ert

ale

r of tolk

nodig

?

Wilt u ook adverteren in het

Europalaan 22

5232 BC ‘s-Hertogenbosch

Postbus 1611

5200 BR ‘s-Hertogenbosch

Telefoon : 073-7507000

Fax : 073-7507049

uitgeverij@hmsmediaexploitatie.nl

www.hmsmediaexploitatie.nl

adverteren in het Bisdomblad?

Neem contact op met:

HMS Media Exploitatie