biblia interlingua 01-genesis

Biblia (Interlingua, Buckhalter) -GenesisFrom Wikisource

G E N E S I S 1

1 Quando Deo comenciava crear le celo e le terra - le terra essen-2 te informe e vacue, con tenebras super le facie del abysso, e3 un vento2 de Deo planante super le facie del aqua - Deo diceva, 'Sia le lumine'.4 E il habeva lumine. Deo videva que le lumine esseva bon, e Deo5 separava le lumine del tenebras. Deo appellava le lumine die e Ille appellava letenebras nocte. Assi il habeva vespere e il habeva matino, un prime die3.6 Deo diceva, 'Sia un extension4 in le medie del aqua, que illo se-7 para aqua de aqua'. Deo faceva le extension e illo separava le aqua que essevasub le extension del aqua que esseva super le extension. E il esseva assi.3 Deo appellava le extension celo. Assi il habeva vespere e il habeva matino, unsecunde die.9 Deo diceva, 'Que le aqua sub le celo se reuni in un loco, quo le10 solo sic appare'. E il esseva assi. Deo appellava le solo sic terra, e le reunion deaquas Ille appellava mares. Deo videva que isto esseva bon.11 Alora Deo diceva, 'Que le terra produce le vegetation: plantas seminifere,arbores de fructo de omne specie super le terra que produce fructo seminifere'. E ilesseva assi.12 Le terra produceva le vegetation: plantas seminifere de omne specie, e arboresde omne specie producente fructo seminifere.13 Deo videva que isto esseva bon. Assi il habeva vespere e il habeva matino, untertie die.14 Deo diceva, 'Sia luminares in le extension del celo pro separar le die del nocte;illos servira de signos pro le tempores fixa-15 te - le dies e le annos; e illos servira de luminares in le extension del celo proilluminar le terra'. E il esseva assi.16 Deo faceva le duo grande luminares, le major luminar pro domina le die, e leminor luminar pro dominar le nocte, e le stellas.17 E Deo los mitteva in le extension del celo pro illuminar le terra, pro dominar le diee le nocte, e pro separar le lumine del tenebras. Deo videva que isto esseva bon.Assi il habeva vespere e il habeva matino, un quarte die.20 Deo diceva, 'Que le aquas essama de creaturas vivente, e que21 aves vola super le terra trans le extension del celo'. Deo creava le grandemonstros del mar, e tote le creaturas vivente de omne specie que repe, con que leaquas essamava; e tote le aves alate de omne specie. Deo videva que isto essevabon.22 Deo les benediceva, dicente, 'Sia fertile e multiplica vos; plena le aquas in lemares; e que le aves se multiplica super le23 terra. Assi il habeva vespere e il habeva matino, un quinte die.24 Deo diceva, 'Que le terra produce omne specie de creatura vivente: bestial,reptiles, e bestias salvage de omne specie'. E il25 esseva assi. Deo faceva bestias salvage de omne specie, e bestial de omnespecie, e omne specie de reptiles del terra. Deo videva26 que isto esseva bon. Alora Deo diceva, 'Que nos face le homine a nostreimagine, secundo nostre similantia. Illes dominara super le pisces del mar, le avesdel celo, le bestial, tote le terra,

Biblia (Interlingua, Buckhalter) - Genesis - Wikisource http://wikisource.org/wiki/Biblia_(Interlingua,_Buck...

1 de 60 14-06-2014 17:04

1. alt. 'in le principio' Deo creava le celo e le terra; ma H {bereshith} es in casoconstruct. 2. alt. 'le spirito de'. 3. alt. 'un die'. 4. alt. 'firmamento'.

G E N E S I S 1 : 2

e tote le reptiles que repe super le terra'. Assi Deo creava le27 homine a Su imagine, al imagine de Deo Ille le creava, masculo e femina Ille lescreava. Deo les benediceva e Deo les diceva,28 'Sia fertile e multiplica vos; plena le terra e subjecta lo; e domina super le piscesdel mar, super le aves del celo, e super tote le creaturas vivente que repe super leterra.29 Deo diceva, 'Ecce io ha date vos omne planta seminifere que es super le terra, eomne arbore que produce fructo seminifere; il-30 los essera le vostre pro alimento. E a omne le animales super le terra in le qualesil ha le halito de vita, (io da) omne le31 plantas verde pro alimento'. E il esseva assi. Deo videva toto que Ille habevafacite e ecce, illo esseva multo bon. Assi il habeva vespere e il habeva matino, lesexte die.

2

1 Le celo e le terra esseva complite, e lor panoplia.2 Le septime die Deo compliva le obra que Ille habeva facite, e Ille cessava1 leseptime die de tote le obras que Ille habeva fa-3 cite. Deo benediceva le septime die e lo declarava sancte, proque a illo Deocessava de tote Su obra de creation que Ille ha-4 beva facite. Tal es le historia del celo e del terra quando illos esseva create.5 Quando le Senior Deo faceva le terra e le celo - quando nulle arbusto essevaancora super le terra e nulle herbas del campo habeva germinate ancora, proque leSenior Deo non habeva mandate le pluvia super le terra, e il non habeva alicunhomine pro6 cultivar le solo, ma un fluxo2 se elevava del terra e rigeva to-7 te le facie del solo - le Senior Deo formava le homine3 del pulvere del terra4. Illesufflava in su nares le halito del vita, e le homine deveniva un esser vivente.8 Le Senior Deo plantava un jardin in Eden, verso le est, e pone-9 va ibi le homine que Ille habeva formate. E del terra le Senior Deo faceva cresceromne arbore que esseva agradabile al vista e bon pro alimento, e le arbore de vitain le medio del jardin, e le arbore del cognoscentia del bon e del mal.10 Un riviera sorti de Eden pro rigar le jardin, e alora illo se11 divide e deveni quatro brancas. Le nomine del prime es Pishon,12 que es illo que ambi tote le terra de Havilah, ubi se trova le13 auro. Le auro de ille terra es bon; on trova ibi le bdellium, e le onyche. Le nominedel secunde riviera es Gihon, que es illo14 que ambi tote le terra de Cush. Le nomine del tertie riviera es Tigris, que es illoque flue al est de Asshur. E le quarte riviera es le Euphrates.15 Le Senior Deo prendeva le homine e le poneva in le jardin de16 Eden, pro cultivar lo e pro attender lo. E le Senior Deo comman-17 dava le homine, a saper, 'De omne arbores del jardin tu pote mangiar; ma delarbore de cognoscentia del bon e del mal, tu non mangiara; nam si tosto que tumangia de ille tu morira'.18 Le Senior Deo diceva, 'Il non es bon que le homine sia sol; io le facera un adjutaconvenibile a ille. Le Senior Deo formava

1. alt. 'reposava'. 2. alt. 'bruma'. 3. H {'adam}. 4 . H {'adamah}.

G E N E S I S 2 : 3

del terra omne bestias salvage e omne aves del celo, e Ille lesl9 apportava al homine pro vider que ille les appellarea; e quecunque le homine


2 de 60 14-06-2014 17:04

appellava cata creatura vivente, isto esserea20 su nomine. E le homine dava nomines a tote le bestial e al aves del celo e aomne bestias salvage; ma pro Adam il non se trovava un adjuta convenibile a ille.Alora le Senior Deo faceva ca-21 der un somno profunde super le homine; e, durante que ille dormiva, Illeprendeva un de su costas e claudeva le carne a su22 loco. Le Senior Deo formava un femina del costa que Ille habeva prendite delhomine; e Ille la apportava al homine. Alora le23 homine diceva, 'Ista al fin es osso de mi ossos e carne de mi carne. Ista seappellara Feminal nam del homine2 illa es prendi-24 te. Pro esso, un homine lassa su patre e su matre e se adhere a su sposa, quoilles deveni un carne.25 Le homine e su sposa esseva tote duo nude, totevia illes non habeva vergonia.

3

1 Le serpente esseva le plus astute de tote le bestias salvage que le Senior Deohabeva facite. Ille diceva al femina, 'An Deo2 ha vermente dicite que vos non mangiara de ulle arbora del jardin?' Le feminarespondeva al serpente, 'Nos pote mangiar le fructo del altere arbores del jardin. Madel fructo del arbore3 que es in le medio del jardin, Deo nos diceva: 'Vos non debe mangiar lo, ni toccarlo, a fin que vos non mori'. Alora le ser-4 pente diceva al femina, 'Vos non va morir, ma Deo sape que si tosto que vosmangia de illo vostre oculos se aperira e vos es-5 sera como3 esseres divin3 qui sape le bon e le mal'. Quando le6 femina videva que le arbore esseva bon pro mangiar e un delecto pro le oculos, eque le arbore esseva desirabile pro attinger le sapientia, illa prendeva de su fructo elo mangiava. Illa lo7 dava etiam a su sposo apud illa e ille lo mangiava. Alora le oculos de tote le duose aperiva e illes percipeva que illes esseva nude; e illes se sueva folios de ficos ese faceva cincturas.8 Illes audiva le sono del Senior Deo passante in le jardin in le fresco del die; e lehomine e su sposa se celava del Senior Deo9 inter le arbores del jardin. Le Senior Deo appellava al homine e le diceva, 'Ubi estu?' Ille respondeva, 'Io audiva tu sono10 in le jardin, e io habeva timor proque io esseva nude, dunque11 io me celava'. Alora Ille demandava, 'Qui te diceva que tu esseva nude?Mangiava tu del arbore del qual io te habeva prohibite12 de mangiar?' Le homine diceva, 'Le femina que Tu poneva juxta me - illa me davadel arbore, e io lo mangiava'. Le Senior Deo13 diceva al femina, 'Que es isto que tu ha facite!' Le femina respondeva, 'Leserpente me dupava, e io lo mangiava'. Alora le Se-14 nior Deo diceva al serpente, 'Pois que tu ha facite isto, tu essera plus execrateque omne le bestial, e que omne le bestias salvage: super tu ventre tu repera e tumangiara le pulvere om-15 ne le dies de tu vita. Io ponera inimicitate inter te e le femi-

1. H {'ishah}. 2 . {'ish}. 3. alt. 'Deo'.

G E N E S I S 3 : 4 8

na, e inter tu prole e le sue; illes colpara tu capite, e tu col-16 para lor talon'. E al femina Ille diceva, 'Io facera tu dolores de graviditate multoacute; tu parera infantes con pena. Totevia17 tu anhelara pro tu sposo, e ille te dominara'. A Adam Ille diceva, 'Pois que tuobediva a tu sposa e mangiava del arbore super le qual io te commandava que tunon mangiara de illo - maledicte sia le terra a causa de te. Con travalio tu mangiarade illo om-


3 de 60 14-06-2014 17:04

18 ne le dies de tu vita: Illo te producera spinos e cardo. Ma tu19 alimento essera le herbas del campo; con le sudor de tu visage tu mangiara lepan, usque tu retorna al terra, nam de illo tu ha essite prendite. Nam pulvere es tu eal pulvere tu retornara'.20 Le homine appellava su sposa Eva1, proque illa esseva le matre de21 omne viventes2. Le Senior Deo faceva vestimentos de pelle pro Adam e susposa, e les vestiva.22 Le Senior Deo diceva, 'Ecce le homine se ha facite como uno de nos,cognoscente le bon e le mal; e ora que ille non tende le mano e prende etiam delarbore de vita, e mangia de illo, e vive23 eternemente!' Pro esso le Senior Deo le banniva del jardin de Eden, a cultivar lesolo de ubi ille esseva prendite. Ille ex-24 pulsava le homine e, al est del jardin de Eden, placiava le chrubim e le flammadel spada tornante pro guardar le via al arbore de vita.

4

1 Le homine cognosceva3 su femina Eva, e illa concipeva e pareva Cain, e illadiceva, 'Io ha ganiate4 un infante mascule con le adjuta del Senior'.2 Illa pareva alora su fratre Abel. Abel deveniva un pastor de oves, e Cain devenivaun laborator del solo.3 In le curso del tempore, Cain apportava al Senior un offerta del4 fructo del solo; e Abel, del parte sue, apportava le plus selecte del primogenitos desu grege. Le Senior prestava attention a Abel e su offerta, ma a Cain e su offerta Illenon prestava5 attention. Cain esseva multo turbate e su visage cadeva. Alora6 le Senior diceva a Cain, 'Proque es tu turbate, e proque es tu7 visage cadite5? Certo si tu age ben tu essera orgoliose, e si tu non age ben lepeccato quatta al porta e su anhelo es verso te; ma tu pote dominar lo'.8 Cain diceva a su fratre Abel, 'Que6 nos va al campo'6. E quando9 illes esseva in le campo, Cain attaccava su fratre Abel e le occideva. Le Seniordiceva a Cain, 'Ubi es Abel tu fratre?' E il-10 le diceva, 'Io non lo sape. Es io le guarda de mi fratre?'11 Alora Ille diceva, 'Que ha tu facite? Ascolta, le sanguine de tu fratre clama a medel terra! Ergo, tu essera plus maledicte que le terra7 que aperiva su bucca proreciper de tu mano le san-12 guine de tu fratre. Si tu cultiva le solo illo non te dara plus su fortia. Tu essera unvagabundo incessante super le terra'.13 Cain diceva al Senior, 'Mi castigo es troppo grande pro supportar lo! Pois que tume ha bannite hodie del solo, e io debe evi-14 tar tu presentia e devenir un vagabundo incessante super le ter-

1. H {chawwah}. 2. H {chay}. 3. H {yada'} in le senso de 'sentir'. 4. H {qanithi},dunque 'Cain'. 5. Verso obscur in le H. 6. Manca in le H. Se trova in Targ. e Sept. eVulg. 7. Vide 3:17.

G E N E S I S 4 : 5 9

ra - alicuno qui me incontra pote occider me!' Le Senior le dice-15 va, 'Io promitte, si alicuno occide Cain, Cain essera vengiate septuple'. E leSenior poneva un marca super Cain a fin que alicuno qui le incontrava non leocciderea.16 Cain sortiva del presentia del Senior e habitava in le region de Nod, al est deEden.17 Cain cognosceva su sposa, e illa concipeva e pareva Enoch.18 E alora ille fundava un citate al qual ille dava le nomine de su filio Enoch. AEnoch nasceva Irad, e Irad ingenerava Mehujael, e Mehujael ingeneravaMethushael, e Methushael ingenerava Lamech.19 Lamech prendeva duo sposas: le nomine de una esseva Adah, e le nomine del


4 de 60 14-06-2014 17:04

altera esseva Zillah.20 Adah pareva Jabal; ille esseva le ancestre de illes qui habita21 in tentas e inter greges. Le nomine de su fratre esseva Jabal; ille esseva leancestre de omnes qui musicava super le lyra e le pipa.22 Quanto a Zillah, illa pareva Tubal-cain qui forgiava omne instrumentos de cuproe ferro. Le soror de Tubal-cain esseva Naamah.23 Lamech diceva a su sposas,'Adah e Zillah, ascolta mi voce;Sposas de Lamech, audi mi parola.Pro mi vulnere io ha occidite un homine,e pro mi contusion, un puero.24 Si Cain es vengiate septupleAlora Lamech septanta-septuple'.25 Adam cognosceva su sposa de nove, e illa pareva un filio e le appellava Seth, asaper, 'Deo me ha date' un altere infante in loco de Abel', nam Cain le habevaoccidite. E a Seth, a su vice,26 un filio nasceva, e ille le appellava Enosh. Il esseva alora que on comenciava ainvocar le nomine del Senior.

5

1 Isto es le conto del linea de Adam. Quando Deo creava le homine,2 Ille le faceva al imagine de Deo; Ille creava le masculo e le femina. E quando illesesseva create, Ille les benediceva e les3 appellava Homine. Quando Adam habeva cento trenta annos ille ingenerava unfilio a su similatia e su imagine, e ille le appel-4 lava Seth. Post le nascentia de Seth, Adam viveva octo centos5 annos e ingenerava filios e filias. Tote le dies del vita de Adam esseva novecentos trenta annos; alora ille moriva.6 Quando Seth habeva cento cinque annos, ille ingenerava Enosh.7 Post le nascentia de Enosh, Seth viveva octo centos septe annos8 e ingenerava filios e filias. Tote le dies de Seth esseva nove centos dece-duoannos; alora ille moriva. Quando Enosh habeva9 novanta annos, ille ingenerava Kenan. Post le nascentia de Kenan,10 Enosh viveva octo centos dece-cinque annos e ingenerava filios11 e filias. Tote le dies de Enosh esseva nove centos cinque annos; alora illemoriva.12 Quando Kenan habeva septanta annos ille ingenerava Mahalalel.13 Post le nascentia de Mahalalel, Kenan viveva octo centos quaran-

1. O 'establite'. H {shath}, ergo 'seth'. H {'Sheth'}.

G E N E S I S 5 : 6 10

ta annos e ingenerava filios e filias. Tote le dies de Kenan es-14 seva nove centos dece annos; alora ille moriva.15 Quando Mahalalel habeva sexanta cinque annos, ille ingenerava16 Jared. Post le nascentia de Jared, Mahalalel viveva octo centos17 trenta annos e ingenerava filios e filias. Tote le dies de Mahalalel esseva octocentos novanta cinque annos; alora ille mori-18 va. Quando Jared habeva cento sexanta-duo annos, ille ingenera-19 va Enoch. Post le nascentia de Enoch, Jared viveva octo centos20 annos e ingenerava filios e filias. Tote le dies de Jared esseva nove centossexanta-duo annos; alora ille moriva.21 Quando Enoch habeva sexanta-cinque annos, ille ingenerava Methu-22 saleh. Post le nascentia de Methusaleh, Enoch camminava con Deo23 tres centos annos; e ille ingenerava filios e filias. Tote le24 dies de Enoch esseva tres centos sexanta-cinque annos. Enoch camminava conDeo; alora ille non esseva plus, proque Deo le prendeva.


5 de 60 14-06-2014 17:04

25 Quando Methusaleh habeva cento octanta-septe annos ille ingene-26 rava Lamech. Post le nascentia de Lamech, Methusaleh viveva sep-27 te centos octanta-duo annos, e ingenerava filios e filias. Tote le dies deMethusaleh esseva nove centos sexanta nove annos; alora ille moriva.28 Quando Lamech habeva cento octanta-duo annos, ille ingenerava29 un filio. E ille le appellava Noe, e diceva, 'Iste nos providera de alleviation1 denostre labor e del travalio de nostre manos proveniente del solo que le Senior hamaledicite'.30 Post le nascentia de Noe, Lamech viveva cinque centos novanta-31 cinque annos e ingenerava filios e filias. Tote le dies de Lamech esseva septecentos septanta-septe annos; alora ille moriva.32 Quando Noe habeva cinque centos annos ille ingenerava Shem, Cham, eJapheth.

6

1 Quando le homines comenciava a multiplicar se super le terra e2 filias esseva nascite a illes, le esseres divin2 videva como le filias del hominesesseva belle e prendeva de inter illas pro3 sposas totes que illes seligeva. Le Senior diceva, 'Mi halito non restara3eternemente in le homine, pois que etiam ille es carne; que su dies sia cento vintiannos'. Il esseva alora, e4 etiam plus tarde, que le gigantes appareva super le terra - quando le esseres divincohabitava con le filias del homine, qui les pareva infantes. Illes esseva le heroesdel antiquitate, le homines del renomine.5 Le Senior videva como le mal del homine super le terra esseva grande, e comoomne le planos meditate in su mente esseva sem-6 per nihil salvo le mal. Alora le Senior regrettava que Ille habeva facite le hominesuper le terra, e Su corde se attristeva.7 Le Senior diceva, 'Io va exterminar del terra le homines que io creava - hominescon bestias, creaturas reptile, e aves del8 celo, nam io regretta que io les faceva'.

1. Del H {nicham}, 'consolar'; ergo H {Noach}. 2. alt. 'le filios de Deo'. 3. sgf. del Hincerte.

G E N E S I S 6 : 7 11

Ma Noe trovava le favor del Senior.9 Ecce le linea de Noe: Noe esseva homine juste; ille esseva integre in su etate;Noe camminava1 con Deo. Noe ingenerava tres flli-10 os: Shem, Cham e Japheth.11 Le terra deveniva corrupte coram Deo; le terra se plenava de vi-12 olentia. Quando Deo videva como le terra esseva corrupte, nam13 omne carne habeva corrumpite su via super le terra, Deo diceva a Noe, 'Io me haresolvite a facer un fin de tote carne, quia14 le terra es plen de violentia a causa de illes: io va destruer les con le terra. Faceun arca de ligno de gopher; dispone le15 arca con compartimentos, e picia lo intra e foras. Face lo assi: le longitude delarca habera tres centos cubitos, su largessa cinquanta cubitos, e su altitude trentacubitos. Mitte un fenes-16 tra2 in le arca, e fini3 lo intra un cubito del alto3. Mitte le intrata del arca in sulatere; face in illo un prime, un secunde, e un tertie etage.17 Del parte mie, Io va lancear le diluvio - aquas super le terra - pro destruer omnecarne que ha le halito de vita sub le celo;18 toto que es super le terra perira. Ma Io establira Mi alliantia con te, e tu entrara inle arca, con tu filios, tu sposa, e le sposas de tu filios. E de toto qui vive, de totecarne, tu face-19 ra entrar in le arca duo de cata specie a fin de conservar se con te; illes essera


6 de 60 14-06-2014 17:04

masculo e femina.20 De aves secundo lor specie, de bestial secundo lor specie, e de tote le reptilesdel terra secundo lor specie, duo de cata spe-21 cie venira a te pro conservar se. Del parte tue, prende de tote le alimento que onmangia e face te un provision de illo quo illo servira de alimento pro te e pro illes'.22 Noe lo faceva; secundo que Deo le ordinava, assi ille faceva.

7

1 Alora le Senior diceva a Noe, 'Entra in le arca, con tote tu2 familia, nam Io ha vidite que tu sol es juste coram Me. De omne animal pur prendesepte pares, le masculo e su femina, e de om-3 ne animal que non es pur, duo, un masculo e su femina; del aves del celo etiam,septe pares4, masculo e femina, a fin de conservar lor racia super tote le terra. Nampost septe dies Io face-4 ra pluver super le terra, quaranta dies e quaranta noctes, e Io exterminara delterra omne esser que Io ha create'5 Noe faceva justo como le Senior le habeva ordinate6 Noe habeva sex centos annos quando le diluvio veniva - aquas7 super le terra. Noe con su filios, su sposa, e le sposas de su8 filios, entrava in le arca a causa del aquas del diluvio. Del animales pur, delanimales que non es pur, del aves, e de toto9 que repe super le terra, duo de cata uno, un masculo e un femina veniva a Noe inle arca, como Deo habeva ordinate Noe.10 E septe dies postea le aquas del diluvio veniva super le terra.11 Le sex centesime anno del vita de Noe, le secunde mense, le dece-septime diedel mense, ille die omne le fontes del grande abysso se erumpeva, e le esclusas delcelo se aperiva.

1. H {hithhallekh} sgf. 'conducer se'. 2 alt. 'tecto' que es dubitose. H {thosar} se trovasolo hic in le biblia. 3. sgf. del H incerte. 4. H {shiva shiva}; 'septe e septe'(traditional) non es correcte.

G E N E S I S 7 : 8 12

12 Le pluvia cadeva super le terra quaranta dies e quaranta noctes,13 Le mesme die Noe e le filios de Noe, Shem, Cham, e Japhet, entrava in le arca,con le sposa de Noe e le tres sposas de su fi-14 lios - illes e tote le bestias de omne specie, tote le bestial de omne specie querepe super le terra, e tote le aves de omne15 specie, omne ave, omne alato. Illes entrava in le arca a Noe,16 duo de cata carne que habeva le halito de vita. Assi illes que entravacomprendeva le masculo e le femina de tote carne como Deo habeva ordinate. Alorale Senior le includeva.17 Le diluvio esseva quaranta dies super le terra, e le aquas cres-18 ceva e elevava le arca quo illo se levava super le terra. Le aquas inflava e seaccresceva multo super le terra, e le arca flottava super le aquas.19 Quando le aquas se habeva levate de plus in plus super le terra,20 tote le plus alte montanias ubique sub le celo se coperiva. Dece-cinque cubitosplus alte le aquas se levava supra ibi le21 montanias se coperiva. E tote carne que se moveva super le terra periva - aves,bestial, bestias, e toto que essamava super le22 terra, e tote le homines. Omnes in cuje nares esseva un iota del halito de vita1,toto que esseva super terra sic, moriva.23 Tote le esseres super le terra esseva exterminate - le homine, le bestial, lereptiles, e le aves del celo; illes esseva exterminate del terra. Noe sol restava, e illesque esseva con ille in le arca.24 E quando le aquas se habeva inflate super le terra cento cinquanta dies.


7 de 60 14-06-2014 17:04

8

1 Deo memorava Noe e tote le bestias e tote le bestial que esseva con ille in le arca,e Deo faceva passar un vento super le ter-2 ra, e le aquas subsideva. Le fontes del abysso e le esclusas3 del celo se tappava, e le pluvia del celo se arrestava; le aquas alora recedevagradualmente del terra. Al fin cento cinquanta dies le aquas diminueva, quo alseptime mense, le dece-septime4 die del mense, le arca reposava super le montanias del Ararat.5 Le aquas continuava a diminuer usque le decime mense: al decime mense, leprime die del mense, le culminas del montanias2 deveniva visibile.6 Al fin de quaranta dies, Noe aperiva le fenestra del arca que7 ille habeva facite e ille laxava le corvo; illo iva hic e ibi8 usque le aquas habeva siccate super le terra. Alora ille laxava le columba provider si le aquas habeva discrescite super le fa-9 cie del terra. Ma le columba non poteva trovar un loco de reposo pro su pede, eretornava a ille in le arca, nam il habeva aqua super tote le terra. Dunqueextendente le mano ille lo fa-10 ceva entrar in le arca con ille. Ille attendeva septe dies in11 plus, e de nove ille laxava le columba foras le arca. Le columba retornava a illecirca le vespere, e ecce, in su becco esseva un folio de olivo avellite! Alora Noesapeva que le aquas12 habeva discrescite super le terra. Ille attendeva ancora septe

I. Essayo a reproducer le nuance del H {nismath-ruach}. alt. 'le halito del spirito devita'. 2. Il non ha un montania Ararat in le biblia.

G E N E S I S 8 : 9 13

altere dies e laxava le columba; ma illo non retornava plus a ille.13 Le sex centos prime anno, le prime mense, le prime die del mense le aquascomenciava siccar1 super le terra; e quando Noe removeva le copertura del arca,ille videva que le superficie del14 terra siccava. Le vinti-septime die del secunde mense, le terra esseva sic2.15 Deo parlava a Noe assi, 'Sorti del arca, tu e tu sposa, tu filios e le sposas de tufilios. Face sortir con te omne le ani-16 males de omne carne que es con te: aves, bestial, e toto que17 repe super le terra; e lassa los essamar super le terra e esser fertile, e multiplicarse super le terra'.18 Dunque Noe sortiva, con su filios, su sposa, e le sposas de su19 filios. Omne animal, omne reptile, e omne ave, toto que move super le terrasecundo lor familias sortiva del arca.20 Alora Noe construeva un altar al Senior e, prendente de omne21 animal pur, e de omne ave pur, ille offereva holocaustos super le altar. Le Seniorsensava le odor agradabile, e le Senior diceva a Se mesme, 'De nove Io nonmaledicera jammais le terra a causa del homine, pois que le intrigas del mente delhomine es mal ab su juventute: e de nove Io non destruera jammais le viventescomo Io lo ha facite.22 Dum3 le terra subsiste, le semination e le messe, le frigido e le calor, le estate ele hiberno, le die e le nocte, non cessara'.

9

1 Deo benediceva Noe e su filios e diceva a illes, 'Sia fertile e2 multiplica vos, e plena le terra. Vos essera un subjecto de timor e de terror proomne le animales del terra e pro omne le aves del celo - toto que se move super leterra - e pro omne le pisces del mar; illos es date in vostre manos. Omne le creatur-3 as que vive servira vos de mangiar; como le plantas verde, io4 vos da le toto. Tamen, vos non debe mangiar le carne con su sanguine vital. Ma


8 de 60 14-06-2014 17:04

pro vostre proprie sanguine vital Io requirera5 un conto; Io lo requirera de omne le animales; del homine, etiam, Io requirera unconto pro le vita human, e de cata homine pro illo de su companion.6 Quicunque effunde le sanguine human, per le homine essera su7 sanguine effundite; quia a Su imagine Deo faceva le homine. E vos, sia fertile emultiplica vos, abunda super le terra e multiplica vos super illo'.8 Deo diceva a Noe e a su filios, 'Ora Io establi Mi alliantia9 con vos e con vostre decendentia que vos sequera, e con omne10 esser vivente que es con vos - le aves, le bestial, e omne le animales - toto queha sortite del arca, omne esser vivente su-11 per le terra. Io va mantener Mi alliantia con vos: nulle carne, jammias de nove,essera extirpate per le aquas de un diluvio, e il non habera, jammais de nove, undiluvio a destruer le ter-12 ra'. Deo diceva etiam, 'Isto es le signo que Io fixa pro le al-

1. H {charabh} es le processo de 'siccar' i.e. il non es jam {yabhesh}, 'sic'. 2. H{ya-bhsha haarets}. 3. Le H de iste verso es poesia.

G E N E S I S 9 : 10 14

liantia inter Me e vos, e omne esser vivente que es con vos,13 pro omne le etates a venir. Io ha fixate Mi arco in le nubes, e illo servira de unsigno del alliantia inter Me e le terra.14 Quando Io coperi le terra con nubes, e le arco appare in le nu-15 bes, io memorara Mi alliantia inter Me e vos e omne esser vivente inter omnecarne, quo le aquas non devenira, jammais de nove,16 un diluvio pro destruer omne carne. Quando le arco es in le nubes, Io lo videra ememorara le alliantia perpetue inter Deo e17 omne esseres vivente, omne carne que es super le terra'. Deo diceva a Noe, 'Illoessera le signo del alliantia que Io ha establite inter Me e omne carne que se trovasuper le terra'.18 Le filios de Noe qui sortiva del arca esseva Shem, Cham, e Ja-19 phet - Cham essente le patre de Canaan. Iste tres esseva le filios de Noe, e deistes tote le mundo se ramificava. Noe comen-20 ciava a cultivar le solo e plantava un vinia. Ille bibeva del21 vino e se faceva ebrie, e ille se discoperiva intra su tenta.22 Cham, le patre de Canaan, videva le nuditate de su patre e lo23 diceva a su duo fratres foras. Alora Shem e Japhet prendeva un drappo, loplaciava verso lor duo dorsos, marchava a retro, e coperiva le nuditate de lor patre;pois que lor visage esseva deviate, illes non videva le nuditate de lor patre.24 Quando Noe se eveliava de su vino e apprendeva lo que su filio25 cadette le habeva facite, ille diceva, 'Canaan sia maledicte'26 Que ille sia le sclavo del sclavos de su fratres'. E ille diceva, 'Le Senior siabenedicte, le Deo de Shem; que Canaan sia27 lor sclavo. Que Deo aggrandi 'Japhet' e que ille habita in le tentas de Shem; eque Canaan sia lor sclavo'.28 Noe viveva post le diluvio tres centos cinquanta annos. Omne le annos de Noeesseva nove centos cinquanta; alora ille moriva.

10

1 Istos es le linea de Shem, Cham, e Japhet, le filios de Noe: filios les nasceva postle diluvio.2 Le descendentes de Japhet: Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal,3 Meshech, e Tiras. Le descendentes de Gomer: Ashkenaz, Riphath,4 e Togarmah. Le descendentes de Javan: Elishah e Tarshish, le5 Kittim e ]e Dodanim2. De illes le nationes maritime se ramificava. Illes3 es ledescendentes de Japhet3 per lor paises - cata con su linguage - lor clanes e lornationes.


9 de 60 14-06-2014 17:04

6 Le descendentes de Cham: Cush, Mizraim, Put, e Canaan. Le des-7 cendentes de Cush: Seba, Havilah, Sabtah, Raamah, e Sabteca. Le descendentesde Raamah: Sheba e Dedan.8 Cush etiam ingenerava Nimrod, qui esseva le prime potente4 super9 le terra. Ille esseva chassator potente, gratias al Senior; pro10 esso on dice, 'Como Nimrod, chassator potente, gratias al Senior'. Le principal5de su regno esseva Babylon, Erech, Accad, e11 Calneh6 in le pais de Shinar. Ab illo pais Asshur sortiva e con-12 strueva Nineveh, Rehoboth-ir, Calach, e Resen inter Nineveh e Calach - illo es legrande citate.

1. {yapt}, joco de H {yepheth} 'Japheth'. 2. In loco de 'Rodanim' (Sept. e Ch. 1:7) i.e.de Rhodos. 3. Manca in le H cf. vv. 20 e 31. 4. Lit. 'ille comenciava a esser potente'.5. H {reshith} sgf. e 'principio' e 'principal' (le melior, le selecte). 6. Forsan{khullanah}, 'tote de illes', quia 'Calneh' non se cognosce.

G E N E S I S 10 : 11 15

13 Mizraim ingenerava le Ludim, le Anamim, le Lehabim, le Naphtu-14 chim, le Pathrusim, le Casluhim, e le Caphtorim, de ubi le Philisteos sortiva.15 Canaan ingenerava Sidon, su primogenito, e Heth; e le Jebusitas,16 le Amoritas, le Girgashitas, le Hivitas, le Arkitas, le Sinitas,17 le Arvaditas, le Zemaritas, e le Chamathitas.18 Postea le clanes del Canaanitas se dispersava. Le territorio19 canaanita1 extendeva ab Sidon usque Gerar, apud Gaza, e usque Sodom,gomorrah, Admah, e Zeboiim apud Lasha. Istes es le des-20 cendentes de Cahm, secundo lor clanes e linguages, de lor paises e nationes.21 Filios nasceva etiam a Shem, le ancestre de omne le descenden-22 tes de Ebor, e le fratre senior de Japhet. Le descendentes de23 Shem: Elam, Asshur, Arpakshad, Lud e Aram. Le descendentes de24 de Aram: Uz, Chul, Gether, e Mash. Arpakhshad ingenerava She-25 lach ingenerava Eber. Duo filias nasceva a Eber: le nomine de uno essevaPeleg2, nam durante su dies le terra esseva partite;26 e le nomine de su fratre esseva Joqtan. Joqtan ingenerava Almo-27 dad, Sheleph, Hazarmaveth, Jerah, Hadoram, Uzal, Diklah, Obhal,28 Abimael, Sheba, Ophir, Havilah, e Jobob; omne istes esseva le29 descendentes de Joqtan. Lor colonias extendeva ab Mesha usque30 Sephar, le pais montan3 del est. Istes es le descendentes de31 Shem secundo lor clanes e linguages, per lor paises, secundo lor nationes.32 Istes es le gruppamentos del descendentes de Noe, secundo lor origines, per lornationes; e de istes le nationes se ramificava super le terra post le diluvlo.

11

1 Tote le terra habeva le mesme linguage e le mesme parolas. Quan-2 do le homines migrava del est, illes attingeva un valle in le3 pais de Shinar e se establiva ibi. Illes diceva le unes al alteres, 'Veni, que nos facebriccas, e los coce dur'. Le briccas4 les serviva de petra, e le bitumine les serviva de mortero. Alora illes diceva, 'Veni,que nos construe nos un citate, e un turre cuje apice es in le celo, pro facer nos lerenomine; si5 non, nos essera dispersate super tote le mundo'. Le Senior descendeva proreguardar le citate e le turre que le homine habeva6 construite, e le Senior diceva, 'Si, como un gente con un linguage pro omnes, illesha comenciate a facer assi, alora nihil que illes se propone essera foras lorattingimento. Que nos descen-7 de, alora, e confunde ibi lor parola, quo le unes non comprende-8 ra le parola del alteres'. Dunque le Senior les dispersava ab ibi super le facie detote le terra; e illes cessava de constru-


10 de 60 14-06-2014 17:04

9 er le citate. Pro esso on le appellava Babel4, proque ibi le Senior confundava5 leparola de tote le terra; e ab ibi le Senior les dispersava super le facie de tote leterra.10 Isto es le linea de Shem. Shem habeva cento annos quando ille11 ingenerava Arpachshad, duo annos post le diluvio. Post le nascentia6 deArpachshad, Shem viveva cinque centos annos e ingenerava filios e filias.

1. H {gbhul} sgf. e 'territoria', 'pais' e 'frontiera'. 2. H {peleg} = division. 3. H {har},sgf. e 'montania' e 'pais montan'. 4. i.e. 'Babylon'. 5 H {balal} 'confunder', joco deparola 'Babel'. 6. Lit. 'ille ingenerava'; e assi ubique.

G E N E S I S 11 : 12 16

12 Quando Arpachshad habeva trenta-cinque annos ille ingenerava13 Shelach. Post le nascentia de Shelach, Arpachshad viveva quatro centos tresannos e ingenerava filios e filias.14 Quando Shelach habeva trenta annos, ille ingenerava Eber. Post15 le nascentia de Eber, Shelach viveva quatro centos tres annos e ingenerava filiose filias.16 Quando Eber habeva trenta-quatro annos, ille ingenerava Peleg.17 Post le nascentia de Peleg, Eber viveva quatro centos trenta annos e ingeneravafilios e filias.18 Quando Peleg habeva trenta annos ille ingenerava Reu. Post le19 nascentia de Reu, Peleg viveva duo centos nove annos e ingenerava filios efilias.20 Quando Reu habeva trenta duo annos ille ingenerava Serug. Post le nascentiade Serug, Reu viveva duo centos septe annos e in-21 generava filios e filias.22 Quando Serug habeva trenta annos, ille ingenerava Nahor. Post23 le nascentia de Nahor, Serug viveva duo centos annos e ingenerava filios e filias.24 Quando Nahor habeva vinti-nove annos, ille ingenerava Terah.25 Post le nascentia de Terah, Nahor viveva cento dece-nove annos e ingeneravafilios e filias.26 Quando Terah habeva septanta annos ille ingenerava Abram, Nahor,27 e Haran. Isto es le linea de Terah: Terah ingenerava Abram, Na-28 hor, e Haran; e Haran ingenerava Lot. Haran moriva durante le29 vita del1 su patre Terah, in su pais natal, in Ur in Chaldea. Abram e Nahor seprendeva sposas; le nomine del sposa de Abram esseva Sarai, e le del sposa deNahor esseva Milcah, filia de30 Haran, patre de Milcah e Iscah. Sarai esseva sterile; illa non habeva un infante.31 Terah prendeva su filios Abram, su granfilio Lot, filio de Haran, e su filia affinSarai, le sposa de su filio Abram, e illes se poneva a marchar insimul ab Ur deChaldea verso le pais de Canaan; ma quando illes habeva venite usque Haran, illes32 restava ibi. Le total del dies de Terah esseva duo centos cinque annos; Terahmoriva in Haran.

12

1 Le Senior diceva a Abram, 'Sorti de tu pais2 natal e del domo de2 tu patre al pais que Io te monstrara. Io facera de tu un grande nation, e Io tebenedicera; Io facera tu nomine grande, e tu3 essera un benediction. Io benedicera les qui te benedice e maledicera les qui temaledice; e omne le familias del terra se benedicera per te'.4 Abram sortiva como le Senior le habeva ordinate, e Lot le accompaniava. Abramhabeva septanta-cinque annos quando ille partiva de Haran.5 Abram prendeva su sposa Sarai e Lot, filio de su fratre, e tote le tresor que illeshabeva amassate, e le personas que illes habeva acquirite in Haran; e illes seponeva a marchar al pais de Canaan.


11 de 60 14-06-2014 17:04

1. Assi Rashi (H {bechayye}) seq. per Luzzato, Ehrlich, Driver etc. alt. 'coram'. 2. Lit.'Sorti de tu pais e de tu patria', que es exemplo de hendiadys.

G E N E S I S 12 : 13 17

6 Quando illes arrivava in le pais de Canaan, Abram passava per le pais usque lesito de Shechem, al terebintho de Moreh. Le canaanitas esseva alora in le pais.7 Le Senior appareva a Abram e diceva, 'Io dara iste pais a tu descendentes'. Aloraille construeva ibi un altar al Senior qui le8 habeva apparite. Ab ibi ille passava al pais montan al est de Bethel e erigeva sutenta, Bethel essente al west e Ai al est;9 e ille construeva ibi un altar al Senior, e invocava le nomine del Senior. AloraAbram viagiava per grados verso le Sud.10 Il habeva un fame in le pais, e Abram viagiava a Egypto pro so-11 jornar ibi, nam le fame esseva acute in le pais. Quando ille esseva super lepuncto de entrar in Egypto, ille diceva a su sposa12 Sarai, 'Io sape como tu es femina belle. Quando le egyptianos te vide, illesdicera, 'Illa es su sposa', e illes me occidera e13 te lassara viver. Dice, io te roga, que tu es mi soror, quo il pote ir ben pro me acausa de te, e quo1 io pote restar vive, gratias a te'.14 Quando Abram entrava in Egypto, le egyptianos videva como le fe-15 mina esseva multo belle. Le cortesanos de Pharaon la videva e la16 laudava a Pharaon, e on apportava le femina al palatio de Pharaon. E a causa deilla il iva ben pro Abram ille acquireva oves, boves, asinos mascule e feminin, ecamelos.17 Ma le Senior affligeva Pharaon e su domo con plagas potente a18 causa de Sarai, le sposa de Abram. Pharaon appellava Abram e le diceva, 'Quees isto que tu me ha facite? Proque non me diceva19 tu que illa es tu sposa? Proque diceva tu, 'Illa es mi soror', quo io la prendeva promi sposa? Ora, ecce tu sposa: prende la e parti!'20 Alora Pharaon incargava homines de ille, e illes le faceva partir con su sposa eomne su possessiones.

13

1 Ab Egypto, Abram montava verso le sud, con su sposa e omne su2 possessiones, insimul con Lot. Ora Abram esseva multo ric de3 bestial, argento, e auro. E ille viagiava per grados ab le sud4 usque Bethel, al loco ubi su tenta habeva essite olim, inter Bethel e Ai, le sito delaltar que ille habeva construite previemente; e ibi Abram invocava le nomine delSenior.5 Lot, qui iva con Abram, etiam habeva oves e boves e tentas, quo6 le pais non les bastava pro demorar insimul nam lor benes esse-7 va tanto grande que illes non poteva demorar insimul. E il habeva querelas inter leboveros del bestial de Abram e les del bes-8 tial de Lot - le canaanitas e perizzitas habita alora in le pais -. Abram diceva a Lot,'Que non sia contention inter me e te,9 inter mi boveros e le tues, nam nos es parentes. Non es ante te tote le pais? Quenos separa nos Si tu i al nord, io ira al sud10 e si tu i al sud, io ira al nord'. Levante le oculos Lot videva como tote le plana delJordan esseva ben rigate, le toto - il esseva ante que le Senior habeva destruiteSodom e Gomorrah - usque Zoar, como le jardin del Senior, como le pais de Egypto.

alt. 'mi anima'; H {nefesh} es sovente usate como pron. pers.

G E N E S I S 13 : 14 18

11 Dunque Lot se seligeva tote le plana del Jordan, e Lot viagiava al est. Assi illesse separava le un del altere. Abram restava


12 de 60 14-06-2014 17:04

12 in le pais de Canaan, e Lot se establiva in le citates del pla-13 na, erigente su tentas presso Sodom. Jam le habitantes de Sodom essevapeccatores multo perverse1 contra le Senior.14 Le Senior diceva a Abram, post le partita de ille de Lot, 'Leva le oculos ereguarda de ubi tu sta, al nord e al sud, al est e15 al west, nam Io da tote le terra que tu vide a te e tu descen-16 dentes pro semper. Io facera tu descendentes como le pulvere del terra, quo sion pote contar le pulvere del terra, alora on17 pote etiam contar tu descendentes. Leva te, percurre le terra, in su longitude e insu largor, nam Io te le da'. Alora Abram18 levava su tentas, e veniva de demorar al terebinthos de Mamre, que es inHebron, e ille construeva ibi un altar al Senior.

14

1 Quando Amraphel rege de Shinar, Arioch rege de Ellaser, Chedor-2 laomer rege de Elam, e Tidal rege de Goiim faceva le guerra contra Bera rege deSodom, Birshah rege de Gomorrah, Shinab rege3 de Admah, Shemeber rege de Zeboiim, e le rege de Bela, que es Zoar, omne deistes se alliava al valle de Siddim, que es ora le Mar Morte2.4 Durante dece-duo annos illes serviva Chedorlaomer, e in le de-5 ce-tertie anno illes se rebellava. In le dece-quarte anno Chedorlaomer e le regesqui esseva con ille veniva e vinceva le Rephaim a Ashteroth-karnaim, le Zuzim aCham, le Emim a Shaveh-6 kiriathaim, e le Choritas in lor pais montan de Seir usque El-7 paran, que es presso le deserto. Pois illes tornava e veniva a En-mishpat, que esKadesh, e subjugava tote le territorio del8 Amalekitas, e etiam le Amoritas qui habitava Chazazon-tamar. Alora le rege deSodom, le rege de Gomorrah, le rege de Admah, le rege de Zeboiim, e le rege deBela, que es Zoar, sortiva e se rangiava in battalia contra illes in le Valle de Siddim:Chedor-9 laomer rege de Elam, Tidal rege de Goiim, Armaphel rege de Shinar, e Ariochrege de Elassor - quatro reges contra cinque.10 Le Valle de Siddim esseva plen de fossas de bitume; e le reges3 de Sodom eGomorrah, a lor fuga, se jectava in illos3; le resto11 escappava al pais montan. (Le victores) capeva tote le tresor12 de Sodom e Gomorrah, e tote lor provisiones, e partiva. Illes prendeva etiam Lot,le filio del fratre de Abram, con su benes, e partiva; nam ille se habeva establite inSodom.13 Un fugitivo veniva a dicer a Abram le hebreo, qui demorava apud le terebinthosde Mamre le Amorita, parente de Eshkol e Aner,14 qui esseva alliatos de Abram. Quando Abram apprendeva que su parente essevacaptive, ille reuniva su retentores4, nate in su15 domo, tres centos dece-octo personas, e persequeva (le reges) usque Dan. Alnocte, ille e su servos displicava contra illes16 e les batteva; e ille les persequeva usque Choah, que es al nord de Damascus.Ille reconduceva omne le benes; etiam ille reconduceva Lot su parente e omne subenes, e le feminas e le

1. Lit. 'mal e peccatores' (hendiadys). 2. lit. 'Mar de Sal'. 3. alt. 'le reges ... fugiva ecadeva ibi'. 4. sgf. de H {chanikh} incerte.

G E N E S I S 14 : 15 19

altere personas.17 Quando ille retornava del batter de Kedarlaomer e le altere reges, le rege deSodom sortiva pro incontrar le in le Valle de18 Shaweh, que es le Valle del Rege. E Malki-tsedeq, rege de Sha-19 lem faceva apportar pan e vino; isto esseva un prestre de Deo Altissime. Ille le


13 de 60 14-06-2014 17:04

benediceva, e diceva, 'Abram sia benedicte20 de Deo Altissime, Creator de celo e terra. E sia benedicte Deo Altissime, qui halivrate tu inimicos in tu mano'. E Abram le dava un decimo de toto.21 Alora le rege de Sodom diceva a Abram, 'Da me le personas, e22 prende le benes pro te mesme'. Ma Abram diceva al rege de Sodom,23 'Io jura al Senior, Deo Altissime, Creator de celo e terra: io non prendera mesmoun filo o le cordon de un scarpa de lo que es le tue; tu non dicera, 'Il es io quiinricchiva Abram'.24 Pro me nihil salvo lo que mi servos ha consumite; quanto al parte de illes qui meaccompaniava - Aner, Eshkol, e Mamre - que illes prende lor parte'.

15

1 Post iste eventos, le Senior parlava a Abram in un vision e le diceva, 'Non time,Abram, Io es tu scuto; le recompensa tue es-2 sera multo grande'. Ma Abram diceva, 'Senior Deo, que pote Tu dar me, viste queio morira1 sin infantes, e le intendente2 de mi domo es Eliezer damascen2.3 Abram diceva etiam, 'Poisque Tu non me ha date prole, mi inten-4 dente essera mi herede'. Le parola del Senior le veniva assi, 'Ille homine nonessera tu herede; nemo salvo le progenie tue essera tu herede'.5 Deo le faceva sortir foras e le diceva, 'Reguarda le celo e conta le stellas, si tupote contar los'. E Ille diceva, 'Assi es-6 sera tu progenie'. Pois que ille habeva fide in le Senior, le Senior lo contava a sumerito3.7 Alora Ille le diceva, 'Io es le Senior qui te faceva sortir de8 Ur de Chaldea pro dar te iste pais como possession'. Ille dice-9 va, 'Senior Deo, como sapera io que io va posseder lo? 'Ille respondeva, 'ApportaMe un vacca de tres annos, un capra10 de tres annos, un ove de tres annos, un turtura4, e un columbetta'. Ille Leapportava omne istes e les secava a medietates ponente cata medietate opposite alaltere, ma ille non secava le11 aves5. Aves de preda descendeva super le cadaveres, e Abram les12 chassava. Quando le sol veniva a poner se, un somne profunde cadeva superAbram, e un grande terror tenebrose descendeva super13 ille. Le Senior diceva a Abram, 'Sape ben que le descendentes tue esseraestranieros in un paic que non es le lore; illes essera in servitude e on les opprimeradurante quatro centos an-14 nos. Ma Io exequera le judicamento super le nation que llles15 servira, e al fin illes sortira6 libere con multe tresor.16 Quanto a te, tu ira a tu patres in pace, tu essera interrate post un vetulessafelice. E illes retornara hic al quarte generation, nam le iniquitate del Amori non esancora complete'.

1. H {howlekh} lit. 'vade. sgf. a veces 'evanescer'; arb. `halaka_ 'perir'. 2. H obscur.3. Assi Targ., Rashi, e plure; alt. 'rectitude' e 'justitia'. 4. H {tor} Lat. turtur, Ftourterelle, E tortola, I tortora, A turtledove; 5. H {tsipor} collective. 6. H {yatsa} estermino technic pro liberation del servitude.

G E N E S I S 15 : 16 : 17 20

17 Quando le sol se poneva e il habeva tenebras profunde, un furno18 fumante appareva e un torcha flammante passava inter ille pecias partite. Ille diele Senior faceva un alliantia con Abram, e le diceva: 'A tu descendentes Io da istepais, ab le riviera de19 Egypto al grande riviera, le riviera Euphrate: le pais del20 Qeni, del Qenizzi, del Qadmani, del Hitti, del Perizzi, del21 Rephaim, del Amori, del Canaani, del Girgashi, del Jebusi'.

16


14 de 60 14-06-2014 17:04

1 Sarai, le sposa de Abram, non le habeva parite ulle infantes.2 Illa habeva un serva egyptie cuje nomine esseva Hagar. Sarai diceva a Abram,'Ecce, le Senior me ha restringite de parer. Pren-3 de mi serva; forsan io habera un filio per illa'. Abram ascoltava Sarai. DunqueSarai le sposa de Abram, prendeva su serva Hagar le egyptiana - post dece annosque Abram habeva habitate in le pais de Canaan - e la dava qua concubina1 a susposo Abram.4 Ille cohabitava con Hagar e illa concipeva; e quando illa videva que illa habevaconcipite, su estima de su seniora se abassa-5 va. Alora Sarai diceva a Abram, 'Mi2 affronto cade super te2. Io mesme mitteva miserva in tu sino; ora quando illa vide que illa es pregnante, io es abassate in suestima. Que le Senior6 decide inter me e te'3. Abram diceva a Sarai, 'Tu serva es in tu manos. Face conilla como te appare ben'. Alora Sarai la tractava asperemente, e Hagar fugava deilla.7 Un angelo del Senior la trovava presso un fontana in le deserto,8 presso le fontana que es super le cammino de Shur, e la diceva, 'Hagar, serva deSarai, de ubi ha tu venite, e a ubi va tu?' E illa diceva, 'Io fugi de Sarai mi seniora'.9 Le angelo del Senior la diceva, 'Retorna a tu seniora, e submit-10 te te a su tractamento aspere'. E le angelo del Senior la diceva, 'Io multiplicara tudescendentes e illes essera troppo numerose pro contar'.11 Le angelo del Senior la diceva de plus, 'Ecce tu ha concipite e parera un filio; tule appellara Ishmael, nam le Senior ha attendite tu suffrentia.12 Ille essera como un onager; su mano contra omnes, e le mano de13 omnes contra ille; ille habitara defiante4 tote su parentela'. Illa appellava leSenior, qui le habeva parlate, 'Atta-el-roi'5,14 per que illa voleva dicer, Non6 Le ha vidite io, mesmo post que Ille me videva?'6.Dunque le puteo se appellava Beer-lahai-roi; illo es inter Kadesh e Bered.15 Hagar pareva un filio a Abram, e Abram dava le nomine de Ishma-16 el al filio que Hagar le pareva. Abram habeva octanta-sex annos quando Hagarpareva Ishmael a Abram.

17

1 Quando Abram habeva novanta-nove annos, le Senior appareva a2 Abram e le diceva, 'Io es El Shaddai7 Vade in mi vias e sia integre. Io establira Mialliantia inter Me e te, e Io te facera multo numerose'.

1. H {isha} denota sposa secundari tanto como le sposa principal. 2.0 'Le torto facitea me - super te io pone le punition' (Rashi), o 'Le torto facite a me per Hagar: que leresponsabilitate resta super te' (Driver); 3. Corresponde al ideoma H. 4. alt. 'juxta'. 5.prob. 'Tu es Deo de vider'. 6. H obscur. 7. Origine e sgf. de H {shaddai} incerte.poss. 'Ille del montania' de akk. shadu^ (Albright). 'Deo Omnipotente' deriva deetymologia popular e es incorrecte.

G E N E S I S 17 21

3 Abram se jectava super su facie; e Deo parlava de plus, 'Quanto4 a Me, isto es Mi alliantia con te: Tu essera le patre de un mul-5 titude de nationes. On non te appellara plus Abram, ma tu nomine esseraAbraham, nam Io te face le patre de un multitude de6 nationes. Io te facera multo fertile, e Io facera nationes de7 te; e reges sortira de te. Io mantenera Mi alliantia inter Me e te, e tu descendentesa venir como un alliantia perenne durante le generationes, essera Deo a te e tudescendentes a venir.8 Io dara le pais ubi tu sojorna a te e tu descendentes a venir, tote le pais deCanaan, como un possession perenne. Io essera lor Deo'.9 De plus Deo diceva a Abraham, 'Quanto a te, tu e tu descenden-


15 de 60 14-06-2014 17:04

10 tes a venir durante le generationes observara Mi alliantia. Tal essera le alliantiainter Me e te e tu descendentes a venir11 que vos observara; omne masculo inter vos se circumcidera. Vos circumcidera lecarne de vostre prepucio, e illo essera le sig-12 no del alliantia inter Me e vos. E durante le generationes, omne masculo inter vosessera circumcidite al etate de octo dies. Quanto al sclavo nascite in tu domo e illecomprate de un estraniero qui non es tu familia, illes debe esser circumcidite -13 le nascitos in tu domo e le compratos equalmente. Assi Mi alliantia se marcava invostre carne como un pacto perenne. E si14 ulle masculo, qui es non-circumcidite, falle de circumcider le carne de suprepucio, ille persona essera eradicate de su parentela; ille ha rumpite Mi alliantia'.15 Deo diceva a Abraham, 'Quanto a tu sposa Sarai, tu non la appel-16 lara Sarai, ma su nomine essera Sarah! Io la benidicera; de plus io te dara de illaun filio. Io la benedicera quo illa ori-17 ginara nationes; le reges de gentes sortira de illa'. Abraham se jectava super sufacie e rideva dicente se, 'An un infante pote nascer a un homine de cento annos, oSarah, de novanta annos pote parer?18 Alora Abraham diceva a Deo, O que Ismael vive per tu favor!'19 Deo diceva, 'Nonobstante, Sarah tu sposa te parera un filio, e tu le appellaraIsaac2, e Io mantenera Mi alliantia con ille co-20 mo un alliantia parenne pro su descendentes a venir. Quanto a Ishmael, Io te haascoltate. Ecce Io le benedice. Io le facera fertile e multo numerose. Ille essera lepatre de dece-duo prin-21 ces, e Io facera de ille un grande nation. Ma Io mantenera Mi22 alliantia con Isaac, que Sarah te parera a iste tempore del anno proxime'. Equando Ille habeva ultimate le parlar con ille, Deo se levava ab Abraham.23 Alora Abraham prendeva su filio Ishmael, e omnes qui esseva nascite in sudomo, e omnes que ille habeva comprate, omne masculo in le domo de Abraham, eille circumcideva le carne de lor pre-24 pucios, ille mesme die, como Deo le habeva parlate. Abraham ha-25 beva novanta-nove annos quando ille circumcideva le carne de su prepucio. E sufilio Ishmael habeva dece-tres annos quando ille26 esseva circumcidite in le carne de su prepucio. Assi Abraham e su filio Ishmaelesseva circumcidite, ille mesme die; e omne le

1. {Sarah} in H 'princesse'. 2. Isaac de H {tsachag} 'rider'.

G E N E S I S 17 : 18 22

27 masculos de su domo, le nascitos in su domo e le compratos de estranierosesseva circumcidite simul con ille.

18

1 Le Senior le appareva apud le terebinthos de Mamre; ille sedeva2 al entrata del tenta durante le calor del die. Ille levava le oculos, e reguardava: eecce tres homines stava presso ille. Si tosto que ille les videva, ille curreva delentrata del ten-3 ta pro salutar les e, prosternante se a terra, ille diceva, 'Mi4 senior, si il te place, non passa, io te roga, longe de tu servo. Permitte que onapporta un pauc de aqua pro lavar vos1 le5 pedes; e reposa vos sub le arbore. Io ira prender un morsello de pan con que vospote refrescar vos; postea vos continuara vostre viage - viste que vos ha venitepresso vostre servo'. Illes respondeva, 'Face como tu ha dicite'.6 Abraham se hastava in le tenta de Sarah, e la diceva, 'Presto,7 tres mesuras de farina selecte! Impasta lo e face tortas!' Alora Abraham curreva algrege, prendeva un vitello, tenere e8 selecte, e lo dava a un servitor, qui se hastava de preparar lo. Ille prendeva lactecualiate e lacte e le vitello que on habeva preparate, e los poneva ante illes; e ille


16 de 60 14-06-2014 17:04

les attendeva sub le arbore durante que illes mangiava.9 Illes le diceva, 'Ubi es tu sposa Sarah?' E ille respondeva,10 'Ibi, in le tenta'. Alora uno diceva, 'Io revenira a te quando iste saison reveni2, eSarah tu sposa habera un filio!'11 Sarah ascoltava al entrata del tenta, que esseva detra ille. Jam Abraham e Sarahesseva vetule, avantiate in annos; Sarah habeva cessate haber le periodos defeminas.12 Sarah rideva a se mesme, e se diceva, 'Ora quando io es exsic-13 cate, va io gauder del voluptate? Mi senior etiam es vetule'. Alora le Seniordiceva a Abraham, 'Proque rideva Sarah dicente,14 'Vero, parera io un filio, io qui es vetule?' Es ulle cosa troppo meraviliose pro leSenior? Io revenira a te quando iste saison reveni, e Sarah habera un filio'.15 Sarah mentiva, dicente, 'Io non rideva', nam illa habeva pavor. Ma ille3 diceva,'Al contrario, tu rideva'.16 Le homines se levava pro partir e illes reguardava verso Sodom;17 Abraham vadeva con illes pro congedar les. Alora le Senior dice-18 va, 'Celara io de Abraham lo que io va facer, pois que Abraham va devenir unnation grande e populose e tote le nationes del19 terra va benedicer se per ille? Nam Io le ha seligite4 a fin que ille insenia su filiose su prole a guardar le via del Senior per facer lo que es juste e recte5, a fin que leSenior pote complir in favor de Abraham le promissas que Ille le ha facite'.20 Alora le Senior diceva, 'Le clamor contra Sodom e Gomorrah es21 grande, e lor peccato es multo grave. Io descendera e videra si illes ha agite totosecundo le ruito que Me ha venite; si non, Io lo sapera'.22 Le homines partiva de ibi e vadeva verso Sodom, durante que23 Abraham ancora stava coram le Senior.

1. Le texto H cambia hic del singular al plural. 2. cf. 2 reges 4:16-17. 3. alt. Ille. 4. H{yada} ha multe sgfs. e nuances. 5. H {tsedaga} es termino legal potius que aliqueethic.

G E N E S I S 18 : 19 23

Abraham avantiava e diceva, 'Facera Tu perir etiam le justos24 con le perversos? Forsan il ha cinquanta justos intra le citate, destruerea Tu leloco e non lo pardonarea pro le cinquanta jus-25 tos qui se trova intra? Il es longe de Te ager assi, facer morir le justos tanto comole perversos, quo le justo es como le perverso. Il es longe de Te! An le judice de totele mundo non26 facera justitia?' Le Senior respondeva, 'Si Io trova intra le citate de Sodomcinquanta personas juste Io pardonara pro illes tote le loco'.27 Abraham respondeva e diceva, 'Ecce Io ha osate parlar a mi Senior1, e ben queio es solmente pulvere e cinere: forsan del cin-28 quanta justos manca cinque? Destruera Tu tote le citate pro le manco de cinque?Ille respondeva, 'Io non lo destruera si Io29 trova ibi quaranta-cinque'. Ma ille Le parlava de nove e dicera, 'Forsan se trovaibi quaranta?'30 E Ille respondeva, 'Io non destruera pro le quaranta'. E ille diceva, 'Que le Seniornon sia in cholera si io insiste: Forsan31 se trova ibi trenta'. Ille diceva, 'De nove io osa parlar a mi Senior: Forsan se trovaibi vinti?' E Ille respondeva, 'Io non32 destruera pro le vinti'.Que le Senior non sia in cholera si io parla solmente altere vice: Forsan se trova ibidece?' E Ille respondeva, 'Io non destruera pro le dece'.33 Quando le Senior finiva parlar a Abraham, Ille partiva; e Abraham retornava a suloco.

19


17 de 60 14-06-2014 17:04

1 Le duo angelos arrivava in Sodom le vespere, e Lot sedeva al porta de Sodom.Quando Lot les videva ille se levava pro salu-2 tar les e prosternante se, su facie al terra, ille diceva, 'Si il place mi seniores, entrain le domo de vostre servo pro passar le nocte, e lavar vos le pedes; assi vos potemitter vos in cammino de bon hora'2. Ma illes diceva, 'Non, nos vole passar le3 nocte in le placia'. Ma ille les urgava forte, quo illes se tornava verso su via eentrava in su domo. Ille preparava un festa4 pro illes e coceva pan azyme, e illes mangiava. Ante que illes iva al lecto, le cives,le homines de Sodom, juvene e vetule -5 tote le populo sin exception - se colligeva3 presso le domo. Illes clamava a Lot e lediceva, 'Ubi es le homines qui veniva6 a te iste nocte? Face les sortir a nos, quo nos le cognosce'.7 Dunque Lot sortiva a illes al entrata, claudeva le porta post se, e diceva, 'Io vospreca, mi amicos, de non facer tal mal.8 Ecce, io ha duo filias qui non ha cognoscite homine. Que io las conduce a vos evos pote facer las como il vos place; ma non face alicun cosa a iste homines, poisque illes ha venite sub9 le asylo4 de mi tecto'. Ma illes diceva, 'Retira te'.' Illes diceva, 'Iste veniva hiccomo un estraniero, e totevia ille se ha facite como un domino! Ora nos va tractar tepejo que les'. E illes pressava forte contra le persona de Lot, e avantiava pro rumperle porta. Ma le homines extendeva lor manos e tirava Lot

1. alt. 'al Senior' (etiam vv. 30,31,32) H {adonay} sgf. etiam 'mi Senior' - le {qamets}final es construite qua le pron. poss. 2. H {hishkim} - le forma {hiphil} - usateadverbialmente. 3. H {sabhabh} non sgf. semper 'circumferer'. 4. alt. 'umbra' H {tsel}.

G E N E S I S 19 24

10 in le domo a llles. E illes colpava con fulgor1 le gente qui es-11 seva al entrata del domo, le juvenes e le vetulos, quo illes non poteva2 trovar leentrata.12 Alora le homines diceva a Lot, 'Ha tu hic alicuno - filio affin, filio, o filia? Omnesque tu ha in iste citate - face les sortir13 del loco. Nam nos va destruer iste loco; proque le clamor contra illes ante leSenior ha devenite tanto grande que le Senior nos14 ha mandate a destruer lo'. Dunque Lot sortiva e parlava a su filios affin, quihabeva maritate se a su filias, e les diceva, 'Leva vos, sorti de iste loco, nam leSenior va destruer le citate'. Ma a su filios affin ille pareva burlar.15 Si tosto que le aurora se levava3, le angelos hastava Lot, dicente, 'Leva te,prende tu sposa e tu duo filias, qui se trova hic,16 quo tu non peri a causa del inquitate del citate'. Ancora ille morava. Dunque lehomines sasiva su mano, e le manos de su sposa e de su duo filias - per lemisericordia del Senior a ille - e17 le faceva sortir e le lassava foras del citate. Quando illes le habeva conduciteforas, uno diceva, 'Salva te pro tu vita!' Non reguarda detra te, ni face halto alicubi inle valle; fugi18 al collinas4, quo vos non peri'. Ma Lot les diceva, 'O, non, se-19 nior mie! Tu ha essite tanto gratiose a tu servo, e me ha monstrate jam tantebenignitate pro salvar mi vita; ma io non pote20 fugir al collinas in caso que le disastro attinge me e io mori. Ecce, ille urbe esbastante presso pro fugir a illo; illo es un tal parve loco! Que io fugi a ibi - illo es untal parve loco - nonne5? - e que mi vita se salva'.21 Ille respondeva, 'Ben, io va accordar te etiam iste favor, e io22 non va annihilar le urbe de que tu ha parlate. Hasta te, fugi a ibi, nam io non potefacer alicun cosa usque tu arriva ibi.' Pro esso on dava al urbe le nomine de Zoar6.23 Le sol se levava super le terra quando Lot entrava in Zoar.24 Alora le Senior faceva pluver del celo super Sodom e Gemorrah25 igne7 sulfuree7 del Senior. Ille annihilava ille citates e tote le26 valle, e omne le habitantes del citates e le vegetation del terra. Le sposa de Lot


18 de 60 14-06-2014 17:04

reguardava a retro8, e illa deveniva un pilar de sal.27 Le matino Abraham se hastava9 al loco ubi ille habeva state coram28 le Senior, e reguardante verso Sodom e Gomorrah e tote le terra del valle, illevideva le fumo del terra levante como le fumo de29 un furno. Assi il esseva que quando Deo destrueva le citates del valle eannihilava le citates ubi Lot habitava, Deo pensava a Abraham e removeva Lot delmedio del devastation.30 Lot montava ab Zoar e restava in le pais montan con su duo filias, proque illetimeva de habitar in Zoar; e ille e su duo fili-31 as habitava in un caverna. Le filia major diceva al minor, 'Nostre patre es vetule,e il non ha ulle homine super le terra pro32 cohabitar con nos como se face in tote le terra. Que nos face nostre patre bibervino, e que nos jace con ille que nos mantene33 vita per nostre patre'. Ille nocte illas faceva lor patre biber vino, e le major filiaentrava e jaceva con su patre; ille non

1. H {sanwerim} non es le cecitate ordinari. 2. H {wa-yil'u} = {lo yakhelu} (Rashbam).3. H {'ala}. 4. H {ha-hara} sgf. hic 'terra montan'; alt. 'montania'. 5. H {halo} particulaque introduce un question rhetoric. 6. i.e. 'parve'. 7. H {gaphrith wa-esh} es exemplode hendiadys. 8. lit. 'retro de ille'. 9. Il pare que manca hic tal verbo como 'vader'.

G E N E S I S 19 : 20 25

34 sapeva quando illa se jaceva o quando illa se levava. Le die sequente le majordiceva al minor, 'Ecce, io me jaceva con patre heri vespere; que nos le face bibervino etiam iste nocte, e tu va e jace con ille, a fin que nos mantene vita per nostrepatre'35 Ille nocte etiam illas faceva lor patre biber vino, e le minor vadeva e se jacevacon ille; ille non sapeva quando illa se jaceva o quando illa se levava.36 Assi le duo filias de Lot concipeva de lor patre. Le major pare-37 va un filio e le appellava Moab; ille es le patre del moabitas38 de hodie. E le minor etiam pareva un filio, e illa le appellava Ben-ammi; ille es lepatre del ammonitas de hodie.

20

1 Abraham viagiava ab ibi verso le pais del sud, e ille se esta-2 bliva inter Kadesh e Shur. Durante que ille sojornava in Gerar, Abraham dicevasuper Sarah, su sposa, 'Illa es mi soror'.3 Dunque Abimelech rege de Gerar mandava prender Sarah. Ma Deo veniva aAbimelech in un sonio de nocte e le diceva, 'Tu va mo-4 rir a causa del femina que tu ha prendite, pois que illa ha un marito'. Ma Abimelechnon la habeva approchate, e ille diceva,5 'Senior, facerea Tu perir1 mesmo un nation innocente? Ille ipse me diceva, 'Illa esmi soror!' E etiam illa diceva, 'Ille es mi fratre'. Quando io faceva isto mi cordeesseva innocente, e6 mi manos esseva munde'. Deo le diceva in le sonio, 'Io sapeva que tu faceva istocon un corde innocente, e dunque io te reteneva de peccar contra me. Pro esso Ionon te lassava toccar la.7 Ergo, restitue le sposa del homine - pois que ille es propheta, ille intercedera prote - pro salvar tu vita. Si tu falle de restituer la, sape que tu morira, tu e omnes qui esle tue.'8 Le matino sequente, Abimelech convocava tote su servos e les9 diceva toto que habeva evenite; e le homines temeva multo. Alora Abimelechfaceva venir Abraham e le diceva, 'Que ha tu facite a nos? Como ha io offendite teque tu ha apportate tal peccato grande super me e super mi regno? Tu me ha facitecosas10 que non debe facer se.' In plus Abimelech diceva a Abraham,11 'Que esseva tu objectivo2 de facer iste cosa?' Abraham le diceva, 'Io pensava


19 de 60 14-06-2014 17:04

que sin dubita il non ha le timor de Deo in iste12 loco, e que illes me occidera a causa de mi sposa. De plus, illa es vero mi soror,le filia de mi patre, ma illa non es filia13 de mi matre; e illa deveniva mi sposa. Dunque quando Deo me faceva errar deldomo de mi patre, io la diceva, 'Que isto sia le favor que tu me facera: a omne locoubi nos veni, dice ibi de me, ille es mi fratre.'14 Abimelech prendeva oves e boves, e sclavos mascule e feminin,15 e les dava a Abraham e ille le restitueva su sposa Sarah. Abimelech diceva,'Ecce, mi terra es ante te, establi te ubicun-16 que il te place.' E ille diceva a Sarah, 'Ecce, io da a tu fratre mille pecias deargento; isto te servira de vindication3 an-17 te omnes qui es con te, e tu es disculpate4 ante omnes.' Alora Abraham precavaa Deo, e Deo curava Abimelech e su sposa

1. H {harag} in senso general cf. Ec. 3:3; Job 5:2; Pro. 1:32,7:26. alt. 'occider'. 2. lit.'Que videva tu7' ie. 'Que habeva tu in vista'. 3. lit. 'un copertura del oculos'. 4. H{nokhachath}, 'recte'. Le secunde medietate de v. 16 es obscur.

G E N E S I S 20 : 21 26

e su sclavas, quo illas poteva parer1 infantes; nam le Senior ha-18 beva claudite in toto omne le uteros del domo de Abimelech a causa de Sarah lesposa de Abraham.

21

1 Le Senior memorava Sarah como Ille habeva promittite, e le Seni-2 or faceva pro Sarah como Ille habeva parlate. Sarah concipeva e pareva un filio aAbraham in su vetulessa, al tempore fixe del3 qual Deo habeva parlate. Abraham dava le nomine de Isaac al fi-4 lio qui le nasceva, que Sarah le habeva parite. E quando Isaac5 su filio habeva octo dies, Abraham le circumcideva como Deo le habeva ordinate.Jam Abraham habeva cento annos quando Isaac su6 filio le nasceva. Sarah diceva, 'Deo me ha apportate riso; omnes qui lo audi riderasuper2 me'. E illa conjungeva, 'Qui haberea7 dicite a Abraham que Sarah allactarea infantes! Totevia io ha parite un filio in suvetulessa'.8 Le infante cresceva e esseva dislactate, e Abraham faceva un grande festa le diedel dislactar de Isaac.9 Sarah videva le jocar del filio que Hagar le egyptia habeva pa-10 rite a Abraham. Illa diceva a Abraham, 'Chassa ille serva e su11 filio, nam le filio de ille serva non hereditara con mi filio,12 con Isaac.' Iste parolas desolava Abraham multo a causa de su filio. Ma Deodiceva a Abraham, 'Non desola te super le puero o vostre serva; accorda a Sarahtoto que illa demanda, nam per13 Isaac sortira le prole pro te. Quanto al filio del serva, Io facera etiam un nation deille, nam ille es tu prole.'14 Abraham se levava de matino e ille prendeva pan e un pelle de aqua, que illedava a Hagar - placiante lo super su humero - e15 le puero, e la congedava. Illa errava in le deserto de Beer-she-ba. Quando leaqua del pelle esseva exhaurite, illa lassava le16 infante sub uno del arbustos, e vadeva e se sedeva de longe3, al distantia de untiro de arco; nam illa se diceva, 'Que io non vide como le infante mori.' E sedenteassi de longe illa plorava in alte voce.17 Deo audiva le crito del puero, e un angelo de Deo appellava a Hagar ab le celo ela diceva, 'Que ha tu Hagar? Non time, nam18 Deo ha ascoltate le crito del puero ubi ille es. Leva te, prende19 le puero e sasi le del mano; nam Io le facera un grande nation.' Alora Deoaperiva le oculos de illa, e illa videva un puteo de


20 de 60 14-06-2014 17:04

20 aqua. Illa iva e plenava le pelle de aqua, e dava biber al puero. Deo esseva conle puero qui cresceva e habitava in le deserto, e21 deveniva archero. Ille habitava in le deserto de Paran, e su matre prendeva proille un sposa del pais de Egypto.22 A ille tempore Abimelech con Phicol, chef de su armea, diceva a23 Abraham, 'Deo es con te in toto que tu face. Dunque jura me ora per Deo que tunon va fraudar ni me ni mi filio ni mi granfilio, e que como io ha favorate te assi tufacera con me e con le ter-24 ra ubi tu ha sojornate.' E Abraham diceva, 'Io lo jura.' Alora25 Abraham reprochava Abimelech a causa del puteo de aqua que le26 servos de Abimelech habeva sasite. Ma Abimelech diceva, 'Io non

1. Lit. 'illas pareva'. 2. alt. 'a causa de'; etiam 'con'; etiam 'objecto derider'. Vide BDBp. 850 sub {tsachaq} 'rider'. 3. H {minneged} cf. Ps. 10:5 e 38:12. alt 'vis-a-vis' quees foras de contexto.

G E N E S I S 21 : 22 27

27 sape qui ha facite isto; tu non me diceva, e io non ha apprendite de illo usquehodie'. Abraham prendeva oves e boves e les28 dava a Abimelech, e le duo faceva un alliantia. Alora Abraham29 appartava septe oves del grege, e Abimelech diceva a Abraham, 'Que significaiste septe oves que tu ha appartate~'30 Ille respondeva, 'Tu acceptara iste septe oves de me qua proba31 que io fossava iste puteo'. Dunque ille loco se appellava Beer-32 shebal nam ibi le duo prestava juramento. Quando illes habeva facite le alliantiain Beer-sheba, Abimelech e Phicol, chef de33 su armea, se levava e retornava al pais del philisteos. Abraham plantava untamarisco in Beer-sheba, e invocava ibi le34 nomine del Senior, le Deo eterne. Abraham demorava multe tempore in le paisdel philisteos.

22

1 Post iste eventos il eveniva que Deo provava Abraham. Ille le2 diceva, 'Abraham', e ille respondeva, 'Io es hic'. Ille diceva, 'Prende tu filio, tufavorito, Isaac, que tu ama, e vade al terra de Moriah, e ibi offere le pro holocaustosuper uno del3 montes que io te indicara'. Assi Abraham se levava le matino e sellava su asino eprendeva con se duo de su servitores, e Isaac su filio. Ille findeva le ligno pro leholocausto, e il-4 le se mitteva in cammino pro le loco que Deo habeva dicite. Le tertie die Abrahamlevava su oculos e videva le loco de lon-5 ge. Alora Abraham diceva a su servitores, 'Resta hic con le asino; io e le puerovadera usque ibi; nos adorara e nos retor-6 nara a vos'. Abraham prendeva le ligno pro le holocausto e lo poneva super su filioIsaac. Ille ipse prendeva in su mano le7 igne2 e le cultello; e le duo vadeva insimul. Alora Isaac diceva a su patreAbraham, 'Patre'. E ille respondeva, 'Si, filio mie'. E ille le diceva, 'Ecce le igne e leligno, ma ubi es le8 ove pro le holocausto?' Abraham respondeva, 'Deo providera le ove pro suholocausto, filio mie'. E le duo procedeva lnsimul.9 Illes arrivava al loco del qual Deo le habeva dicite. Abraham erigeva un altar ibi;ille disponeva le ligno; ille ligava su10 filio Isaac; ille le poneva super le altar in alto del ligno.11 E Abraham prendeva le cultello pro jugular3 su filio. Alora un angelo del Senior leappellava del celo: 'Abraham, Abraham'.12 E ille respondeva, 'Io es hic'. E ille diceva, 'Non extende tu mano super le puero,e non le face alique. Nam ora lo sape que


21 de 60 14-06-2014 17:04

13 tu time Deo, pois que tu non ha refusate Me tu filio, tu favorito'. Quando Abrahamlevava le oculos ille videva un sol4 ove imbroliate per le cornos in le spineto.Dunque Abraham iva e14 prendeva le ove e le offereva pro un holocausto in vice de su filio. Abrahamappellava ille loco Adonai-yireh5, quo on dice ancora: 'Super le monte del Senior ilha vision'6.15 Le angelo del Senior appellava a Abraham del celo altere vice16 e diceva, 'Per me mesme, io jura, parola del Senior; pois que17 tu ha faclte tal cosa, e tu non ha refusate tu filio, tu favorito, Io te benediceramulto e Io facera tu descendentes tanto

1. i.e. 'puteo de septe' o 'puteo de juramento'. 2. H {'esh}; etiam 'materiales ignifere'.3 H {li-shchot}. 4. Leger H {'echad} 'sol' (como Sept. Targ., Samaritan, e Peshitta) inloco de H {'achar} 'retro'. Le 'd' e le 'r' in H es multo similar. 5. i.e. 'Le Senior videra'.6. H {Behar Adonai yera'eh}.

G E N E S I S 22 : 23 28

numerose como le stellas del celo e le arena del costa; e tu18 descendentes possedera le portas de lor inimicos. Omne le nationes del terra sebenedicera per tu descendentes, proque tu ha obedite a Mi ordine'.19 Alora Abraham retornava a su servos, e illes partiva insimul a Beer-sheba; eAbraham demorava in Beer-sheba.20 Post iste eventos on diceva a Abraham, 'Etiam Milcah ha parite21 infantes a tu fratre Nachor: Uts su primogenito, e Buz su fra-22 tre, e Qemuel le patre de Aram, e Kesed, Chazo, Pildash, Jid-23 laph, e Bethuel'. Bethuel ingenerava Rebecca. Milcah pareva is-24 te octo a Nachor, le fratre de Abraham. E su concubina, cuje nomine essevaReumah, etiam pareva infantes: Tebach, Gacham, Tachash, e Maacah.

23

1 Sarah viveva cento vinti-septe annos - tal1 es le duration del2 vita de Sarah! Illa moriva in Kiriath-arba - que es ora Hebron - in le pais deCanaan; e Abraham procedeva2 a luger pro Sarah3 e a lamentar la. Alora Abraham se levava del latere de su morte, e parlava alhittitas assi: 'Io es estraniero residente3 in-4 ter vos; vende me un sito de interramento inter vos, a fin que5 io remove mi defuncta pro interramento'. Le hittitas respondeva a Abraham, e lediceva, 'Audi nos, mi senior: tu es le prin-6 ce de Deo inter nos. Interra le defuncta in le melior4 de nostre7 sepulturas; nemo de nos te refusara su sepultura pro interrar tu defuncta'. Igitur5Abraham se inclinava basso al gente del8 pais, le hittitas, e ille les diceva, 'Si il es vostre voler que io remove mi defunctapro le interramento, ascolta me e9 intercede pro me con Ephron filio de Tsochar. Que ille me vende le cavernaMachpelah que ille possede, que es al extremitate de su campo. Que ille me lovende pro le plen precio, pro un sito de interramento inter vos'.10 Ephron sedeva inter le hittitas; dunque Ephron le hittita respondeva a Abraham inle presentia del hittitas, omnes qui entra-11 va per le porta de su citate7, e le diceva, 'Non, senior, audi me: io te da le campoe io te da le caverna que se trova in il-12 lo; io te lo da in le presentia de mi gente. Interra tu defunc-13 ta'. Alora Abraham se inclinava basso ante le gente del pais, e parlava assi aEphron in le presentia del gente del apis, 'Audi me, io te roga, io te dara le precio delcampo; recipe lo14 de me quo io pote interrar ibi mi defuncta'. E Ephron responde-15 va a Abraham dicente le, 'Senior mie, audi me: un terreno vale quatro centosshekeles de argento - que es illo inter me e te?


22 de 60 14-06-2014 17:04

16 Vade e interra tu defuncta'. Abraham acceptava le terminos de Ephron. Abrahampagava a Ephron le argento que Ephron habeva nominate coram le hittitas - quatrocentos shekeles de argento al rata currente del mercato.17 Assi le campo de Ephron in Machpelah, juxta Mamre - le campo con su caverna eomne le arbores ubique intra le limites de il-18 le campo - deveniva le proprietate de Abraham coram le hittitas

1. Omittite in Sept. 2. lit. 'veniva'. 3. lit. 'estraniero e sojornante'. 4. H {mibhcharqebharenu} modo de exprimer le superlative in H biblic. 5. lit. 'ille se levava'. 6. lit.'da'. 7. i.e. 'omne le co-citatanos sue'.

G E N E S I S 23 : 24 29

19 e de omnes qui entrava per le porta de su urbe. E alora Abraham interrava Sarahsu sposa in le caverna del campo de Machpelah20 avante Mamre - que es Hebron - in le pais de Canaan. Assi le campo con lecaverna esseva assecurate a Abraham per le hittitas como sito de interramento.

24

1 Abraham esseva jam vetule, avantiate in annos, e le Senior habe-2 va benedicite Abraham in toto. Pois Abraham dlceva al servo senior de su domo,qui habeva carga de toto que ille possedeva,3 'Pone tu mano sub mi femore e io te facera jurar per le Senior, le Deo del celo e leDeo del terra, que tu non prendera un spo-4 sa pro mi filio del canaanitas in le medio del quales io habita,5 ma tu vadera a mi pais natal e tu prendera un sposa pro mi filio Isaac'. Le servo lediceva, 'Forsan le femina non vole sequer me a iste pais, an io menarea tu filio alpais de ubi tu veniva?'6 Abraham le respondeva, 'Guarda te de menar mi filio ibi! Le Se-7 nior, le Deo del celo, qui me prendeva del domo de mi patre e de mi pais natal, quime parlava e me jurava dicente me, 'Io dara iste pais a tu descendentes' - Ille inviaraSu angelo ante te,8 e tu prendera un sposa pro mi filio de ibi. E si le femina non vole sequer te, tuessera relaxate de iste juramento, ma non me-9 na mi filio ibi.' Dunque le servo poneva su mano sub le femore de Abraham, susenior, e le jurava super le affaire.10 Alora le servo prendeva dece camelos del camelos de su senior, e se mitteva incammino, portante con se1 tote le bon cosas de su11 senior; e ille se dirigeva verso Aram-naharaim al citate de Nachor. Ille faceva lecamelos genicular se apud le puteo foras del12 citate, le vespere, le tempore quando le feminas sorti pro haurir aqua. Ille diceva,'O Senior, Deo de mi senior Abraham, face13 me incontrar bon fortuna hodie, e que Tu favora mi senior Abra-14 ham: ecce io me pone apud le fonte dum le filias del citatanos sorti pro hauriraqua: que le puera al qual io dice, 'Si il te place, bassa tu jarra quo io bibe', e quiresponde, 'Bibe, e io dara a tu camelos biber' - que illa es le una que Tu hadecretate pro Tu servo Isaac. De iste maniera io sapera que Tu ha tractate mi seniorcon gratia.'15 Ille habeva a pena terminate parlar, quando Rebecca, qui nasceva de Bethuel, lefilio de Milcah le sposa de Nachor fratre de16 Abraham, sortiva con su jarra super un humero. Le puera esseva multo belle, unvirgine que nulle homine habeva cognoscite. Illa17 descendeva al fonte, plenava su jarra, e ascendeva. Le servo curreva verso illa ediceva, 'Si il te place, permitte me sorber un pauc de aqua de tu jarra'. Illa diceva,'Bibe, snior'.18 E presto ille bassava su jarra super su mano e le lassava biber.19 Quando illa le habeva lassate biber un sufficientia, illa diceva, 'Io haurira etiampro tu camelos, usque illes termina biber'


23 de 60 14-06-2014 17:04

20 Presto vacuante su jarra in le alveo, illa recurreva al puteo pro haurir, e illahauriva pro omne su camelos.21 Intertanto, le homine la contemplava2, demandante se silentiose-

1. H {beyado}, 'in su mano '. 2 . GG 130a re uso del Construct.

G E N E S I S 24 30

mente si le Senior habeva facite succeder su mission o non.22 Quando le camelos terminava biber, le homine prendeva un anello1 aureepesante medie-shekel2, e duo bracialettos pesante dece23 shekeles de auro. 'Dice me, si il te place', ille diceva, 'Cuje filia es tu? An il haloco in le domo de tu patre ubi nos pote24 pernoctar?' Illa respondeva, 'Io es le filia de Bethuel, le filio de Milcah, que illapareva a Nachor'. Illa le diceva in25 plus, 'Il ha bastante palea e forrage a domo, e etiam loco de26 pernoctar'. Le homine se inclinava basso prosternante se al27 Senior e diceva, 'Le Senior sia benedicite, le Deo de mi senior Abraham, qui nonha refusate Su benignitate firme a mi senior. Nam Deo me ha dirigite in mi mission aldomo de parentes de mi senior'.28 Le puera curreva e relatava tote de isto al familia3 de su matre.29 Rebecca habeva un fratre cuje nomine esseva Laban. Laban curre-30 va al homine al fonte - quando ille videva le anello e le bracialettos super lebracios de su soror, e quando ille audiva su soror Rebecca dicer, 'Assi le homine meparlava'. Ille approcha-31 va le homine qui ancora stava juxta le camelos al fonte. 'Entra, benedicite delSenior', ille diceva. 'Proque resta tu foras,32 quando io ha apprestate le domo e un loco pro le camelos?' Dunque le homineentrava in le domo, e le camelos se discargava. On dava palea e forrage al camelos,e aqua se apportava pro baniar su pedes e le pedes del homines con ille. Maquando on po-33 neva alimento ante ille, ille diceva, 'Io non mangiara usque io ha relatate miconto'. Ille diceva, 'Parla, alora'.34 'Io es le servo de Abraham', ille comenciava. 'Le Senior ha be-35 nedicite multo mi senior, e ille ha devenite ric: 4Ille le ha36 date oves e boves, argento e auro, servos e servas, camelos e asinos. E Sarahle sposa de mi senior in su vetulessa pareva a37 mi senior un filio, e ille le ha date toto que ille possede. Ora mi senior me facevajurar assi: 'Tu non prendera un sposa38 pro mi filio de inter le filias del canaanitas in le pais de quales io demora; ma tuvadera al domo de mi patre, a mi parentes, e tu prendera un sposa pro mi filio'.39 E io diceva a mi senior, 'Ma que evenira si le femina non vole40 sequer me?' Ille me respondeva, 'Le Senior cuje vias io ha sequite, inviara Suangelo con te e facera succeder tu mission41 e tu prendera un sposa pro mi filio de mi parentes, del domo de mi patre. Soloassi tu te relaxara de mi adjuration: si, quando42 tu veni a mi parentes, illes te refusa - solo alora tu te relaxara de mi adjuration'. Ioveniva hodie al fonte, e io diceva: O Senior, Deo de mi senior Abraham, que Tu meface succeder in le mission in le qual io es occupate'.43 Dum io sta juxta le fonte de aqua, vole que le puera qui sorti pro haurir e al qualio dlce, 'Si il te place, permitte me bi-44 ber un pauc de aqua de tu jarra', e qui responde, 'Tu pote biber, e etiam iohaurira pro tu camelos' - que illa essera le sposa45 que le Senior ha decretate pro le filio de mi senior. Io habeva a pena terminateprecar in mi corde, quando Rebecca sortiva con

1. 'anello de naso' cf.v.47. 2. H {beqa'}. 3. lit. 'domo'. 4. lit. 'grande'.

G E N E S I S 24 : 25 31


24 de 60 14-06-2014 17:04

su jarra super su humero. E io la diceva, 'Si il te place, da46 me biber'. Presto illa bassava su jarra e me diceva, 'Bibe, e etiam io facera bibertu camelos'. Dunque io bibeva e etiam il-47 la faceva biber mi camelos. Io la demandava, 'Cuje filia es tu?' E illa diceva, 'Lefilia de Bethuel filio de Nachor que Milcah le pareva'. E io placiava le anello super sunaso e le bracia-48 lettos super su bracios. Alora io me inclinava basso prosternante me al Senior, eio benediceva le Senior, le Deo de mi senior Abraham, qui me dirigeva super le viarecte pro prender le fi-49 lia del fratre de mi senior pro su filio. E ora si vos vole tractar mi senior con verbonitate, dice me; e si non, etiam dice me, que io pote tornar me al derecta olevorso'.50 Alora Laban e Bethuel respondeva: 'Isto veni del Senior; nos51 non pote parlar te mal o ben. Ecce Rebecca ante te; prende la e vade, e lassa laesser le sposa del filio de tu senior, como le52 Senior ha parlate'. Quando le servo de Abraham audiva lor parolas, ille seinclinava basso al terra ante le Senior.53 Le servo produceva objectos de argento e de auro, e vestimentos, e los dava aRebecca; e ille dava donos a su fratre e a su ma-54 tre. Alora ille e le homines con ille mangiava e bibeva, e illes pernoctava. Quandoilles se levava le matino sequente, ille diceva, 'Permitte me de retornar a mi senior'.55 Ma su fratre e su matre diceva, 'Que le puera resta con nos56 qualque dies1, forsan dece1, postea illa2 pote vader'.Ille les diceva, 'Non tarda me, pois que le Senior ha facite57 succeder mi mission. Permitte de vader a mi senior'. Alora58 illes diceva, 'Que nos voca le puera e la roga su responsa'.59 Illes vocava Rebecca e la diceva, 'Vole tu vader con iste homine?' E illa diceva,'Io vole vader'. Dunque illes lassava partir lor soror Rebecca e su nutrice con leservo de Abraham e su60 homines. Illes benediceva Rebecca e la diceva, 'Soror nostre, que tu devenimatre de milles de myriades; e que tu descenden-61 tes possede le porta de lor inimicos'. Alora Rebecca e su servas se levava,montava le camelos e sequeva le homine. Dunque le servo prendeva Rebecca epartiva.62 Isaac habeva venite ab le proximitate de Beer-lahai-roi, nam il-63 le demorava in le terra del sud. Verso3 le vespere, Isaac sortiva al campo promeditar4, e levante le oculos ille videva le ap-64 proche de camelos. Levante le oculos Rebecca videva Isaac. Illa65 descendeva del camelo e diceva al servo, 'Qui es ille homine vadente in lecampo verso nos?' E le servo diceva, 'Ille es mi senior'. Dunque illa prendeva suvelo e se coperiva. Le servo di-66 ceva a Isaac omne le cosas que ille habeva facite. Alora Isaac67 la conduceva in le tenta de su matre Sarah, e ille prendeva Rebecca, quideveniva su sposa. Isaac la amava e assi se consolava post le morte de su matre.

251 Abraham prendeva un altere sposa cuje nomine esseva Keturah.2 Illa le pareva Zimran, Joqshan, Medan, Midian, Yishbag, e Shuah.

1. lit. 'dies o dece'. 2. o 'tu'. 3. Vide GG 114FN. 4. Leger H {seach} alt. 'promenar se',sgf. del H incerte.

G E N E S I S 25 32

3 Joqshan ingenerava Sheba e Dedan. Le descendentes de Dedan esse-4 va le Asshurim, le Lethushim, e le Leummim. Le descendentes de Midian essevaEphah, Epher, Chanokh1, Abida, e Eldaah. Tote is-5 tes esseva descendentes de Keturah. Abraham legava tote su pos-


25 de 60 14-06-2014 17:04

6 sesiones a Isaac; ma al filios concubinal de Abraham ille dava donos dum illeesseva ancora vivente, e ille les faceva partir ab su filio Isaac, al est, al terra del est.7 Le total del vita de Abraham esseva cento septanta-cinque annos.8 Abraham expirava e moriva in bon vetulessa, vetere e contente;9 e ille esseva reunite con su parentela. Su filios Isaac e Ishmael le interrava in lecaverna de Machpelah, in le campo de10 Ephron, filio de Zochar le hittita, opposite de Mamre, le campo que Abrahamhabeva comprate del hittitas; ibi Abraham esseva in-11 terrate con Sarah su sposa. Post le morte de Abraham, Deo benediceva su filioIsaac. E Isaac habitava juxta Beer-lahai-roi.12 Isto es le linea de Ishmael, le filio de Abraham, que Hagar le13 egypta, serva de Sarah, pareva a Abraham. Ecce le nomines del filios de Ishmaelsecundo lor nomines e lor generationes: Neb-14 haioth, le primogenito de Ishmael, Qedar, Abdul, Mibhsam, Mlish-15 ma, Dumah, Massa, Chadad, Thema, Jetur, Naphish, e Qedmah16 Istes es le filios de Ishmael, e istos es lor nomines secundo lor villages e lorcampamentos: dece-duo chefes de tante tribos.17 Ishmael viveva cento trenta-septe annos e expirava e moriva e18 esseva reunite con su parentela. Illes habitava ab Chavilah usque Shur, que esjuxta Egypto usque Asshur; illes se campava apud tote lor fratres.19 Isto es le historia de Isaac, filio de Abraham, Abraham ingene-20 rava Isaac. Isaac habeva quaranta annos quando ille se maritava con Rebecca,filia de Bethuel le arame de Paddan-aram, soror de21 Laban le arame. Isaac supplicava le Senior pro su sposa, proque illa essevasterile; e le Senior respondeva a su supplication,22 e su sposa Rebecca concipeva. Ma le infantes luctava in su utero, e illa diceva,'Si3 il es assi, pro que existe io?'3 Illa va-3 deva a consultar le Senior, e le Senior la respondeva, 'Duo nationes es in tu utero,e duo gentes separate sortira de tu corpore; un gente essera plus forte que le altere,e le major servira le minor'.24 Quando le tempore del parto veniva, il habeva geminos in su ute-25 ro. Le prime sortiva rubie, toto como un mantello pilose; e il-26 les le appellava Esau. Alora su fratre sortiva, impugnante le talon de Esau; e illesle appellava Jacob. Isaac habeva sexanta annos quando illes nasceva.27 Quando le pueros cresceva, Esau deveniva un chassator habile, un homineagreste; dum Jacob esseva homine pacibile qui restava28 in le tentas. Isaac favorava Esau, proque4 ille habeva gusto pro29 le chassa4, dum Rebecca favorava Jacob. Un vice quando Jacob co-30 ceva un estufada, Esau entrava in le campo, affamate5, e dicevaa Jacob, 'Da meun glutir del rubie, ille rubie, nam io es affa-31 mate' - pro esso on le appellava Edom. Jacob diceva, 'Primo, ven-32 de me tu primogenitura'. Esau diceva, 'Ecce io es super le punc-

1. O Enoch. 2. alt. 'contra'. sgf. de H {al-pene} hic es incerte. 3. sgf. del H incerte. 4.lit. 'chassa esseva in su bucca'. 5. alt. 'fatigate'. 5. H {'adom} 'rubie'.

G E N E S I S 25 : 26 33

33 to de morir, que me importa le primogenitura?' Jacob diceva, 'Jura me, primo'.Alora ille le jurava, e ille vendeva su primogenitura a Jacob.34 Alora Jacob dava a Esau pan e suppa de lenticulas; ille mangiava e bibeva e selevava e partiva. Assi Esau minuspreciava le primogenitura.

26

1 Il habeva un fame in le terra - ultra le previe1 fame que habeva occurrite durantele dies de Abraham - e Isaac vadeva a Abi-2 melech, rege del philisteos, in Gerar. Le Senior le habeva apparite e le diceva,'Non descende a Egypto: resta in le pais


26 de 60 14-06-2014 17:04

3 que Io te monstra. Demora in iste pais e Io essera con te e Io te benedicera; Iodara omne iste paises a te e a tu prole, com-4 pliente le juramento que Io jurava a tu patre Abraham. Io facera tu prole tantonumerose como le stellas del celo, e Io dara a tu prole omne iste paises, que omnele nationes del terra se5 benedicera per tu progenie - in tanto que Abraham me obediva e observava Micarga: Mi ordines, Mi leges, e Mi preceptos'.6 Dunque Isaac restava in Gerar. Quando le homines del loco le demandava supersu sposa, ille diceva, 'Illa es mi soror', proque ille timeva dicer 'Mi sposa', pensante,'Le homines del loco pote occider me a causa de Rebecca, nam illa es belle'.8 Il eveniva, quando su sojorno ibi se prolongava, que Abimelech rege delphilisteos, reguardante per le fenestra, videva Isaac9 caressar Rebecca su sposa. Abimelech vocava Isaac e le diceva, 'Dunque illa estu sposa! Proque diceva tu: Illa es mi soror?' Isaac le diceva, 'Proque io pensavaque io perderea mi vita a10 causa de illa'. Abimelech diceva, 'Que ha facite tu a nos! Alicuno poteva haberjacite con tu sposa, e tu haberea apporta-11 te le culpa super nos'. Alora Abimelech mandava tote le gente assi: 'Alicuno quimolesta iste homine o su sposa se ponera a morte'.12 Isaac seminava in ille pais e ille recoltava centuple le mesme13 anno. Le Senior le benediceva, e le homine deveniva de plus in14 plus ric usque ille se faceva multo ric: ille possedeva greges de oves e boves, eun grande personal, quo le philisteos le in-15 vidiava. Illes occludeva omne le puteos que le servos de su patre habeva fossatedurante le dies de Abraham su patre, e los16 plenava de terra. Alora Abimelech diceva a Isaac, 'Parti de nos, nam tu hadevenite multo plus potente que nos'.17 Dunque Isaac partiva de ibi e ille campava in le valle de Ge-18 rar, ubi ille se establiva. Isaac fossava de nove le puteos que se habeva fossatedurante le dies de Abraham su patre e que le philisteos habeva occludite post lemorte de Abraham; e19 ille los dava le mesme nomines que su patre los habeva date. Ma quando leservos de Isaac, fossante in le valle, trovava20 ibi un puteo de aqua vive, le boveros de Gerar quereleva con le boveros deIsaac, dicente, 'Le aqua es le nostre'. Ille appellava ille puteo Esek2, quia illescontendeva con ille.

1. H {ha-r'ishon} ha iste sgf. tanto como 'le prime'. 2. sgf. 'contention'.

G E N E S I S 26 : 27 34

21 E quando illes fossava un altere puteo, illes contendeva etiam22 super illo; dunque ille lo appellava Sitnah! Ille se moveva de ibi e fossava unaltere puteo, ma illes non querelava super illo; dunque illo lo appellava Rehoboth2,dicente, 'Ora le Senior nos ha date spatiositate pro prosperar in le terra'.23 De ibi ille montava a Beer-sheba. Ille nocte le Senior le appa-24 reva e diceva, 'Io es le Deo de Abraham tu patre. Non time, nam Io es con te, e Iote benedicera e accrescera tu prole a25 causa de Abraham Mi servo'. Dunque ille construeva un altar e invocava lenomine del Senior. Isaac erigeva su tenta ibi e su26 servos se poneva a fossar un puteo. Alora Abimelech veniva a ille ab Gerar, conAchuzzath, un de su amicos, e Phicol chef27 de su armea. Isaac les diceva, 'Proque ha venite vos a me, viste que vos haessite hostil a me facente me partir de vos?'28 Illes diceva, 'Ora nos vide clarmente que le Senior ha essite con te, e nospensava: Que il ha un juramento3 inter nostre duo partes, inter nos e te. Que nosface un alliantia con te per le29 qual tu non nos facera damno, como nos non ha molestate te habente tractate tesemper con bonitate e facente te partir in pace. Ora sia tu benedicite del Senior!'


27 de 60 14-06-2014 17:04

30 Alora ille les faceva un festino, e illes mangiava e bibeva.31 Le matino de bon hora, illes excambiava juramentos. Alora Isaac32 les congedava e illes partiva de ille in pace. Ille mesme die le servos de Isaacveniva e le relatava super le puteo que illes habeva fossate, e le diceva, 'Nos hatrovate aqua!'33 Ille lo appellava Shibhah;4 dunque le nomine del citate es Beer-sheba usque istedie.34 Quando Esau habeva quaranta annos, ille se maritava a Judith filia de Beeri lehittita, e a 8asemath filia de Elon le hitti-35 ta; e illas esseva un causa de amaritude pro Isaac e Rebecca.

27

1 Quando Isaac inveterava e su oculos se obscurava troppo pro vider, ille vocavaEsau su filio major e le diceva, 'Filio mie'2 Ille respondeva, 'Io es hic'. Ille diceva, 'Io es ora vetule,3 e io non sape le die de mi morte. Prende tu apparato, tu pharetra, e tu arco, e sortial campo e apporta me alicun chassa.4 Alora face me un vivanda5 saporose5 como io lo gusta, e apporta me lo promangiar, quo io pote dar te mi benediction profunde65 ante que io mori'. Rebecca habeva ascoltate durante que Isaac parlava a Esau sufilio. Quando Esau habeva sortite in le campo6 a chassar alique pro apportar lo a domo, Rebecca diceva a Jacob su filio, 'Ioaudiva tu patre parlar a tu fratre Esau e dicer7 le, 'Apporta me chassa e face me un vivanda saporose a mangiar quo io potebenedicer te, coram7 le Senior, ante que io mori'8 Ora, filio mie, ascolta attentemente a lo que io te manda. Vade9 al grege e apporta me duo bon caprettos e io facera de illes un vivanda saporosepro tu patre como ille lo gusta. Alora tu lo10 apporta a tu patre pro mangiar, quo ilIe te benedice ante que mori'.

1. sgf. 'inimicitate'. 2. i.e. 'spatio'. 3. i.e. le juramento in le alliantia. 4. i.e. 'juramento'.5. H {mat'ammim} etiam vv. 7,9,14,17,31. Sept. e Trag. rende 'vivanda' sin adj. Pro.23:3. 6. H {nafshi} es hic forsan periphrases pro le pron. pers. (Driver). alt 'mi anima'.7. In le senso de 'Deo volente'.

G E N E S I S 27 35

11 Jacob respondeva a su matre, 'Ma Esau mi fratre es un homine12 pilose e io es disbarbate. Si mi patre me tocca, io le apparera como un mentitor eio me apportara un maledlction in vice13 de un benediction'. Ma su matre le diceva, 'Tu malediction, filio mie, sia superme! Solmente face como io te dice e vade a apportar me los'.14 Ille los prendeva e los apportava a su matre, e su matre face-15 va un vivanda saporose como su patre lo gustava. Rebecca alora prendeva lemelior vestitura de su filio major Esau, que esseva ibi in le domo, e faceva su filiocadette vestlr se de illo,16 e illa coperiva su manos e le parte nude de su collo con17 le pelles del caprettos. Alora illa poneva in le manos de Jacob su filio le vivandasaporose e le pan que illa habeva preparate.18 Ille vadeva a su patre e diceva, 'Patre'. E ille diceva, 'Si,19 qual1 de mi filios es tu?'1 Jacob diceva a su patre, 'Io es Esau tu primogenito; ioha facite como tu me diceva. Leva te, io te roga, e mangia de mi chassa quo tu meda tu benediction profunde'.20 Como ha tu trovate lo tan presto, filio mie?' E ille diceva,21 'Proque le Senior, tu Deo, me faceva succeder'. Isaac diceva a Jacob, 'Veni pluspresso quo io te palpa, filio mie - si tu es22 vermente mi filio Esau o non'. Dunque Jacob approchava presso a Isaac su patrequi le palpava e diceva, 'Le voce es le voce


28 de 60 14-06-2014 17:04

23 de Jacob, ma le manos es le manos de Esau'. Ille non le recognosceva proque sumanos esseva pilose como illos de su fratre24 Esau; e dunque ille le benediceva. Ille demandava, 'Es tu ver-25 mente mi filio Esau?' E quando ille diceva, 'Io es', ille diceva, 'Servi me que iomangia del chassa de mi filio quo io te da mi benediction profunde'. Dunque ille leserviva e ille man-26 giava, e ille le apportava vino e ille bibeva. Alora su patre27 Isaac le diceva, 'Veni presso e basia me, filio mie'; e ille le approchava e lebasiava. Ille olfaceva su vestitura e ille le benediceva, dicente, 'O le fragrantia de mifilio es como le fragrantia del campos que le Senior ha benedicite.28 Que Deo te dadel ros del celo e del grassia del terra,le abundantia de grano e de musto.29 Que le gentes te servi,e le nationes se inclina a te.Sia maestro super tu fratres,e que le filios de tu matre se inclina a te.Sia maledicite illes qui te maledice,benedicite illes que te benedice'.30 Isaac habeva finite de benedicer Jacob, e Jacob habeva a pena sortite delpresentia de su patre Isaac, quando Esau su fratre retornava del chassa.31 Etiam ille faceva un vivanda saporose e lo apportava a su patre. Ille diceva a supatre, 'Que mi patre se leva e mangia32 del chassa de su filio, quo tu me da tu benediction profunde.

1. lit. 'Qui es tu, filio mie?'.

G E N E S I S 2 7 : 2 8 36

Isaac su patre le diceva, 'Qui es tu?' E ille diceva, 'lo es33 Esau, tu primogenito!' Isaac se stupefaceva grandemente e demandava, 'Aloraqui chassava chassa e me lo apportava? Etiam io lo mangiava ante tu venir, e io lebenediceva; ora ille res-34 tara benedicite!' Al audir le parolas de su patre, Esau erumpeva in un crito alte eamar. Ille diceva a su patre, 'Benedice35 etiam me, patre!' Ma ille diceva, 'Tu fratre veniva con le as-36 tutia e levava tu benediction'. (Esau) diceva, 'An ille se appellava Jacob quo illepoteva supplantar1 me duo vices? Primo ille levava mi primogenitura e ora ille halevate mi benediction!' E ille diceva, 'An tu non ha reservate un benediction pro37 me?' Isaac respondeva e diceva a Esau, 'Ma io ha facite le tu maestro: io ha datele omne su fratres pro servos, e le susteneva con granos e musto. Que, alora, poteio facer pro te, filio mie?'38 Esau diceva a su patre, 'Ha tu solo un benediction, patre?39 Benedice etiam me patre!' E Esau plorava in alte voce. Su patre respondeva e lediceva, 'Ecce, le demora tue gaudera2 del grassia del terra e del ros del celo supra.40 Ma tu vivera de tu spada,e tu servira tu fratre;ma quando tu te face inquiete3,tu rumpera su jugo de super tu collo'.41 Esau concipeva le rancor4 contra Jacob a causa del benediction que su patre lehabeva date, e Esau diceva a se mesme, 'Si tosto que veni le dies de lucto pro mipatre io occidera mi fratre Jacob'.42 Quando le parolas de su filio major esseva relate a Rebecca, illa vocava su filiocadette e le diceva, 'Tu fratre Esau se43 consola per planar a occider te. Ora, filio mie, ascolta me.44 Fugi jam a Charan, a mi fratre Laban. Resta con ille un pauc45 de tempore, usque le furia contra te de tu fratre subside - usque le ira contra tede tu fratre subside - e ille oblida lo que tu ha facite. Alora io te facera revenir de ibi.Que io non perde le duo de vos in un sol die!'


29 de 60 14-06-2014 17:04

46 Rebecca diceva a Isaac, 'Io es disgustate de mi vita a causa del feminas hettita.Si Isaac se marita con un femina hittita como istas, de inter le feminas native, proque viverea io?'6

28

1 Igitur Isaac vocava Jacob e le benediceva. Ille le ordinava, a saper, 'Tu non temaritara con un femina de inter le canaanit-2 as. Vade, presto, a Paddall-aram, al domo de Bethuel, le patre de tu matre, e ibimarita te con un femina de inter le filias3 de Laban, le fratre de tu matre. Que El Shaddai7 te benedice, e4 te face fertile e numerose, quo tu deveni un assemblea de gentes. Que Ille da lebenediction de Abraham a te e a tu prole,5 que tu possede le terra ubi tu sojorna, le qual Deo dava a

1. H {aqab} connect. con 'Jacob'. cf. Sforno: 'Precisemente a causa de su nomineJacob {(Ya'aqobh)} debe ille supplantar {(ya'aqeveni)}... '. 2. lit. 'essera'. alt. esseralonge de grassia..'. 3. H {tarid, hiphil} de {rud}. alt. 'manifestar agitation'. Ha varieinterpret. 4. Targ. e Ibn Ezra, alt. 'odiava'. 5. alt; 'pauc dies'. 6. H {lama} 'proque' hafreq. sgf. negative. 7. Vide nota a 17:1.

G E N E S I S 28 : 29 37

Abraham'. Alora Isaac congedava Jacob, e ille vadeva a Paddanaram, a Laban lefilio de Bethuel le arame, le fratre de Rebecca, matre de Jacob e Esau.6 Quando Esau videva que Isaac habeva benedicite Jacob e le congedava aPaddan-aram a prender un sposa de ibi, ordinante le dum ille le benediceva, 'Tu nonprendera un sposa de inter le7 feminas canaanita', e que Jacob habeva obedite a su patre e8 matre e habeva vadite a Paddan-aram, Esau comprendeva que le9 feminas canaanita displaceva a su patre Isaac. Igitur Esau vadeva a Ishmael eprendeva pro sposa, in plus del sposas que il-10 le habeva, Mahalath le filia de Ishmael, soror de Nebaioth.11 Jacob partiva ab Beer-sheba e se2 mitteva in cammino2 verso Charan. Illeperveniva a un certe3 loco3 ubi ille pernoctava, pois que le sol jam se habevaponite. Prendente un del petras de il-12 le loco ille lo poneva sub su capite e se jaceva in ille loco. Ille habeva un sonio;un scala4 se mitteva in le terra e su alto attingeva al celo, e le angelos de Deoascendeva e descendeva13 super illo. E le Senior stava a su latere e Ille diceva, 'Io es le Senior, le Deo de tupatre Abraham e le Deo de Isaac: le terra super le qual tu jace io dara a te e a tuprole. Tu14 prole essera como le pulvere del terra; tu te expandera al west e al est, al nord eal sud. Tote le familias del terra se15 benedicera de te e de tu descendentia. Memora5, Io es con te: Io te protegeraubicunque tu va e Io te reconducera a iste terra. Io non te abandonara usque Io hafacite lo que Io te ha promittite.16 Jacob se eveliava de su somno e diceva, 'Certo le Senior es17 presente in iste loco, e io non lo sapeva!' Tremulante ille diceva, 'Como iste locoes terribile! Iste non es altere que le18 habitation de Deo, e illo es le porta del celo'. Le matino de bon hora Jacobprendeva le petra que ille habeva ponite sub su19 capite e lo altiava como un pilar e effundeva oleo super illo. Ille appellava ille sitoBethel; ma antea le nomine del citate esseva Luz.20 Alora Jacob faceva un voto6, a saper, 'Si Deo resta con me, si Ille me protege iniste viage que io face, e me da pan a mangi21 ar e vestitura a portar, e si io retorna salve al domo de mi22 patre - le Senior essera mi Deo. E iste petra, que io ha altiate como un pilar,essera le habitation de Deo; e de toto que Tu me da io Te dara le decima'.


30 de 60 14-06-2014 17:04

29

1 Jacob se7 mitteva in cammino7 e alora ille veniva aI pais del2 orientales8, Ille videva que in un campo il habeva un puteo juxta le qual tresgreges de oves jaceva, nam de ille puteo le greges se abiberava.3 Le petra super le puteo esseva grande. Quando tote le greges se reuniva ibi, onrolava le petra ab le apertura del puteo, e le oves se abiberava; alora le petra seremitteva a su loco super le puteo.

1 lit 'videva'. 2. lit. 'vadeva'. 3. seq. Rashbam; lit. 'le loco'. 4. O 'rampa'. 5. Iit. 'ecce'.6. Lit. 'votava voto'. 7. lit. 'elevava su pedes'. 8. O 'Kedemitas'.

G E N E S I S 29 38

4 Jacob les diceva, 'Amicos, de ubi es vos?' E illes diceva5 'Nos es de Charan'. Ille diceva, 'Cognosce vos Laban le filio 6 de Nachor?' E illesdiceva, 'Si, nos le cognosce'. Ille diceva, I ille ben?' Illes respondeva, 'Si, ille i ben, eecce,7 su filia Rachel veni con le oves'. Ille diceva, 'Ecce le die es ancora alte, e il estroppo tosto pro reunir le bestial;8 abibera le oves e alora vade e pastura les'. Ma illes diceva, Nos non pote facer lousque tote le greges se reuni e on rola le petra ab le apertura del puteo, aloraabibera le oves'9 Durante que ille parlava ancora con illes, Rachel veniva con10 le oves de su patre; nam illa esseva pastora. E quando Jacob videva Rachel, lefilia de Laban su oncle1, e le oves de Laban su oncle, Jacob approchava e rolava lepetra ab le apertura del11 puteo, e llle abiberava le oves de Laban su oncle! Alora Jacob12 basiava Rachel, e fundeva in lacrimas. Jacob diceva a Rachel que ille esseva unparente2 de su patre, que ille esseva le fi-13 lio de Rebecca; e illa curreva e lo diceva a su patre. Al audir le nova superJacob, filio de su soror, Laban curreva a salutar le; ille le imbraciava e le basiava, ele prendeva a su domo.14 Ille relatava a Laban toto que habeva occurite, e Laban le diceva, 'Si, tu es miosso e mi carne'15 Jacob demorava un mense integre3 con ille, e alora Laban diceva a Jacob,'Proque tu es mi parente, velle tu servir me pro nihil?16 Dice me, que essera tu gage?' Ora Laban habeva duo filias; le primogenita seappellava Leah, e le cadetta se appellava Rachel.17 Leah habeva oculos delicate; ma Rachel esseva belle de talia e18 belle de figura. Jacob amava Rachel; dunque ille respondeva,19 'Io te servira septe annos pro Rachel tu cadetta.' Laban diceva, 'Es melio que iola da a te que a un estraniero4. Demora con20 me'. Dunque Jacob serviva septe annos pro Rachel, e illos le pa-21 reva como qualque dies a causa del amor que ille la portava Alora Jacob dicevaa Laban, 'Da me mi sposa, pois que mi tempo-22 re es complite quo io cohabita con illa!. Alora Laban reuniva23 tote le gente del loco e faceva un festino. Le vespere, prendente su filia Leah illela apportava a Jacob; e ille cohabita-24 va con illa. - Laban habeva date su serva Zilpah a Leah su fi-25 lia qua serva. - Le matino, ecce Leah! Jacob diceva a Laban,26 Pro que me ha fraudate tu?' Laban diceva, 'Il non es le costu-27 me in nostre loco de maritar le cadetta ante le primogenita. Compli le septimana5nuptial5 de ista e alora nos te dara etiam28 le altera, a condition que tu me servi altere septe annos'. Jacob faceva assi, equando le septimana nuptial de Leah habeva 29 passate, Laban le dava su filiaRachel pro sposa. - Laban habe-30 va date su serva Bilhah a Rachel su filia qua serva. - Jacob cohabitava etiam con


31 de 60 14-06-2014 17:04

Rachel; vero ille amava Rachel plus que Leah. Ille serviva Laban altere septeannos.31 Le Senior videva que Leah esseva disamate6 e Ille aperiva su 32 utero; maRachel esseva sterile. Leah concipeva e pareva un filio, que illa appellava Reuben;7nam illa diceva, 'Illo8 significa: Le Senior ha vidite9 mi affliction'; etiam illo significa,

1 lit. 'le fratre de su matre'. Il non ha parola pro 'oncle' in H biblic. 2. H {achi} le trad.'fratre' es troppo litteral e mal (etiam v.15). 3. lit. 'un mense de dies'. 4. H {ish acher}i.e. homine qui non es parente. Le trad. litteral 'altere homine' es misdirigite. VideDriver p. 271. 5. lit. 'septimana'. seq; Rashi, Ibn Ezra, Rasbam e alt. 6. Nuance del H{sane} 'odiar'. 7. i.e. 'vide filio'. 8. H {ra'ah} connecte con prime parte de Reuben.

G E N E S I S 29 : 30 39

33 'Ora mi sposo me amara.'1 Illa concipeva de nove e pareva un filio e diceva,'Pois que le Senior audiva2 que io esseva disamate34 e me ha date etiam iste'; dunque illa le appellava Shimon. De nove illa concipevae pareva un filio e diceva, 'Iste vice mi sposo se attaccara3 a me, nam io le ha paritetres filios:35 pro esso on le appellava Levi. Illa concipeva de nove e pareva un filio e diceva,'Iste vice io laudara4 le Senior'. Dunque illa le appellava Judah. Alora illa cessavade parer.

30

1 Quando Rachel videva que illa non habeva parite infantes a Jacob, illa invidiavasu soror; e Rachel diceva a Jacob, Da me2 infantes, si non io mori'. Le ira de Jacob se incendeva contra Rachel, e ille diceva,'Pote io prender le loco de Deo qui te3 ha denegate le fructo del ventre?' Illa diceva, "Ecce mi serva4 Bilhah. Cohabita con illa quo illa parturi super me genus e quo per illa etiam iohabera infantes'. Dunque illa le dava su serva Bilhah qua concubina, e Jacobcohabitava con illa.5 Bilhah concipeva e pareva un filio a Jacob. Rachel diceva, 'Deo6 me ha vindicate; vero Ille ha ascoltate mi prece e me ha date7 un filio'. Dunque illa le appellava Dan. De nove Bilhah le serva de Rachelconcipeva e pareva a Jacob un secunde filio.8 Rachel diceva, 'Un lucta5 potente io luctava5 con mi soror, e io ha succedite'.Dunque illa le appellava Naphtali.9 Quando Leah videva que illa habeva cessate de parer infantes, illa prendeva suserva Zilpah e la dava a Jacob qua concubina.10 E quando Zilpah le serva de Leah pareva un filio a Jacob, Leah11 diceva, 'Que bon fortuna'6, e illa le appellava Gad7. Quando Bil-12 hah le serva de Leah pareva a Jacob un secunde filio, Leah dice-13 va, 'Como io es felice!' volente dicer, 'Le feminas me tenera pro felice'. Dunqueilla le appellava Asher8.14 Durante le messe tritico, Reuben sortiva e trovava qualque mandragoras in lecampo que ille apportava a su matre, Leah. Rachel diceva a Leah, 'Da me, io tepreca, del mandragoras de15 tu filio'. Ma Leah diceva, 'Non te bastava de haber prendite de mi sposo que tuvelle prender etiam le mandragoras de mi filio?' Rachel respondeva, 'Mira9, ille sejacera con te iste nocte, in16 retorno del mandragoras de su filio'. Le vespere quando Jacob veniva del campo,Leah sortiva pro incontrar le, e le diceva, 'Tu debe jacer te con me, nam io ha tearrentate pro le mandragoras de mi filio'. Dunque ille se jaceva con illa ille nocte.18 Deo ascoltava Leah e illa concipeva e le pareva un quinte filio. Leah diceva, 'Deome ha date mi recompensa10 pro haber date mi19 serva a mi sposo'. Dunque illa le appellava Issachar. Quando Leah concipeva denove e pareva le sexte filio, illa diceva,


32 de 60 14-06-2014 17:04

20 'Deo me ha11 dotate de un bon dote;11 iste vice mi sposo se honarara12 de me,nam io le ha parite sex filios'. Dunque illa le appellava Zebulun. Postea illa le parevaun filia e la appellava Dinah22 Ora Deo memorava Rachel; Deo la ascoltava e aperiva su utero.

H {ye'ehabani} connecte con secunde parte de Reuben. 2. H {shama} connecte conShimon. 3. H {yillaweh} connecte con Levi. 4. H {odeh} connecte con 'Judah'. 5. H{niphtule Elohim} lit. 'lucto de Deo'. 'io luctava'. H {niphtalti} ergo 'Naphtali'. 6. lit.'fortuna ha venite'. 7. 'Fortuna'. 8.'Felice'. 9. lit. 'dunque', ma non ha consequentiahic. 10. o 'gage'. H {sachar} ergo Issachar. 11. H {zbhadani...zebhed}. 12. H {yizbleni} alt. 'habitar', etiam 'exaltar', vide BDB 259. cf.{zevul}, 'loco elevate' e ugar. {zbl}, 'prince'.

G E N E S I S 30 40

23 Illa concipeva e pareva un filio e diceva, 'Deo ha levate' mi24 disgratia'. Dunque illa le appellava Joseph, volente dicer, 'Que le Senior meadde2 un altere filio'.25 Quando Rachel pareva Joseph, Jacob diceva a Laban, 'Lassa me re-26 tornar a mi patria.3 Da me mi sposas e mi infantes pro qui io ha servite te, quo iopote vader; nam tu sape ben qual servicio io27 ha facite pro te'. Ma Laban diceva, 'Que tu me indulge:4 io ha apprendite per leaugurios que le Senior me ha benedicite a cau-28 sa de te'. Alora ille diceva, 'Fixa le gage e io te lo pagara'.29 Ma Jacob diceva, 'Tu sape ben como io ha servite te e lo que es30 devenite tu bestial con me. Nam le pauc que tu habeva ante mi venir ha crescitemulto, pois que le Senior ha benedicite ubique io passava. E ora, quando provideraio pro mi familia pro-31 prie?' Laban diceva, 'Que te pagara io?' Jacob diceva, 'Paga me nihil. Si tufacera lo que io va dicer te, io pasturara e guar-32 dara tu bestial: que io percurrera hodie tote tu greges levante de ibi omneanimales5 maculate e marcate - omne le oves nigre e33 omne le capras marcate e maculate. Tal essera mi gage. In le futuro6, quando tuveni a recognoscer mi gage, mi probitate respondera pro me assi: toto que non esmarcate o maculate inter34 le capras, o nigre inter le oves, veniva a me per furto'. Laban diceva, 'Ben, que ilsia como tu dice'35 Ma ille mesme die Laban levava le capros striate e maculate e omne le caprasmarcate e maculate - omnes que habeva alique de blanc - e omne le oves nigre, eincargava su filios de illes.36 Ille poneva un distantia de un viage de tres dies inter se e Jacob, durante queJacob pasturava le resto del grege de Laban.37 Alora Jacob prendeva virgas fresc de poplo, e de amandola e platano, e pellavalistas blanc in illos, discoperiente le blan-38 co del virgas. Ille poneva ante le capras le virgas pellate in le canales delabiberatorios a ubi illes veniva pro biber. Lor accopular occurreva quando illesveniva pro biber, e pois que39 illes accopulava in le vista del virgas, illas pareva marcatos,40 striatos, e maculatos. Quanto al oves, Jacob les separava e ille les faceva faciarle animales triate o toto nigre del grege de Laban. Assi ille se produceva gregesspecial que ille non41 poneva con le greges de Laban. De plus, quando le animales plus vigoroseaccopulava, Jacob poneva le virgas in le canales in le42 vista del animales, quo illes se accopulava apud le virgas; ma quando leanimales esseva debile ille non les poneva ibi. Assi43 le debiles esseva pro Laban e le vigoroses esseva pro Jacob. Dunque Jacob7deveniva de plus in plus ric possedente grande greges, servas e servos, camelos easinos.


33 de 60 14-06-2014 17:04

31

1 Ora Jacob apprendeva lo que le filios de Laban diceva: 'Jacob ha prendite totoque pertinava a nostre patre, e de lo que per-2 tineva a nostre patre ille ha facite tote iste ricchessa'. Etiam Jacob videva que lemaniera8 de Laban a ille non esseva3 como illo habeva essite olim.

1. H {'asafh}, 2. H {yoseph}. 3. lit. 'mi loco e mi pais' (exemplo de hendiadys). 4. seq.TN. lit. 'Si io ha trovate gratia in tu oculos'. 5. {se} es generic. alt. 'ove'. 6. lit.'deman'. 7. lit. 'le homine'. 8. lit. 'visage'.

G E N E S I S 31 41

3 Ora le Senior diceva a Jacob, 'Retorna al pais de tu patres ubi4 tu nasceva, e Io essera con te'. Jacob faceva vocar Rachel e5 Leah al campo, ubi esseva su grege, e las diceva. 'Io vide que le maniera devostre patre non es a me como illo ha essite olim.6 Ma le Deo de mi patre ha essite con me. Como vos sape, io ha7 servite vostre patre con tote mi poter: ma vostre patre ha fraudate me, mutanteplure1 vices mi gage. Ma Deo non ha permittite8 le de facer me mal. Si ille diceva, 'Le maculatos essera tu gage', alora tote legreges parerea maculate; e si ille diceva,9 'Le striatos essera tu gage', alora tote le greges parerea striatos. Deo ha prenditele bestial de vostre patre e ha date lo a me.10 Un vice, quando le greges entrava in calor, io videva in un sonio que le caprosque coperiva le grege esseva striate, macula-11 te, e marcate. E in le sonio un angelo de Deo me diceva, 'Jacob!12 Io le respondeva, Io es hic'. Alora ille me diceva, 'Observa que tote le capros quecoperi le grege es striate, maculate, e 13 marcate; nam io ha vidite toto que Labante ha facite. Io es le Deo de Beth-el ubi tu ungueva un pilar e ubi tu Me faceva unvoto. Ora, leva te e sorti de iste pais e retorna a tu pais natal'.14 Alora Rachel e Leah respondeva, e diceva, 'Ha nos ancora un par-15 te in le hereditage del domo de nostre patre? Vero, ille nos reguarda comoestranieros, pois que ille ha vendite nos e ha16 consumite nostre precio. Vero, omne le ricchessas que Deo ha prendite denostre patre pertine a nos e a nostre infantes.17 Face ora toto como Deo te ha dicite'. Igitur Jacob faceva montar su filios e susposas super le camelos; e ille levava tote18 su bestial e tote le tresor que ille habeva acquirite, le bestial in su possessionque ille habeva acquirite in Paddan-aram, a fin de vader a su patre Isaac in le paisde Canaan.19 Intertanto Laban habeva vadite a tonder su oves, e Rachel roba-20 va le idolos2 domestic de su patre. Jacob dupava3 Laban le arame21 in tanto que ille non le advertiva de su fuga, e ille fugiva con toto que illepossedeva. Tosto ille transversava le Euphrate e se dirigeva verso le pais montande Gilead.22 Le tertie die, on diceva a Laban que Jacob habeva fugite. Dun-23 que, ille prendeva su parentela con se e persequente le un dis-24 tantia de septe dies, ille le attingeva in le pais montan de Gilead. Ma Deoappareva a Laban le arame in un sonio de nocte e25 le diceva, 'Guarda te de quecunque tu dice a Jacob, sia ben sia mal'. Labanattingeva Jacob. Jacob habeva erigite su tenta su-26 per le Alto, e Laban con su parentela campava in le pais montan de Gilead.Laban diceva a Jacob, 'Que ha tu facite? Proque ha27 tu dupate me e rapite mi filias como si illas esseva captivas de yuerra?4 Proquefugiva tu clam dupante me e non advertiente28 me? Pois io haberea congedate te con musica festive, con tambur e lyra. Tu nonme lassava mesmo imbraciar mi filios e mi filias!


34 de 60 14-06-2014 17:04

29 Tu ha agite insensatemente. Io ha le poter de facer te mal ma le Deo de tu patreme diceva le nocte passante, 'Guarda te de que-

1 lit. 'dece'. 2. H {teraphim}. 3. lit. 'robava le mente' (simil. v. 26). 4. lit. 'spada'.

G E N E S I S 31 42

30 cunque tu dice a Jacob, sia ben, sia mal'. Ben! Tu habera a partir proque tuanhelava pro le domo de tu patre; ma proque robava tu mi deos?'31 Jacob respondeva a Laban e diceva, 'Io timeva proque io pensa-32 va que per fortia tu prenderea ab me tu filias. Ma, alicuno con qui tu trova tu deosnon restara vive! In le presentia de nostre parentela, monstra lo que io tene del tue eprende lo'.33 Jacob non sapeva que Rachel los habeva robate. Alora Laban entrava in le tentade Jacob e in le tenta de Leah e in le tenta del suo servas; ma ille non los trovava.Partiente del tenta34 de Leah ille entrava in le tenta de Rachel. Ma Rachel habeva prendite le idolos ehabeva ponite los in le basto del camelo e illa se sedeva super illos; e Labanperquireva in le tenta35 ma ille trovava nihil. Pois illa diceva a su patre, 'Non te irrita, mi senior, que ionon pote levar me ante te, nam le sorte de feminas es con me'. Assi ille perquireva,ma ille non poteva trovar le idolos domestic.36 Ora Jacob esseva in cholera, e ille querelava con Laban, exclamante a ille, 'Qualcrimine es mie? Qual es mi peccato que tu37 me perseque? Tu perquireva in tote mi cosas, qual ha tu trovate de tote tu cosasdomestic? Presenta lo hic, ante mi parentela e le tue, e que illes judica inter le duo.38 Io ha passate vinti annos in tu domo; tu oves e tu capras nun-39 quam abortava, e io non mangiava le oves de tu greges. Lo que esseva laceratede bestias io non te apportava; le perdita esseva a conto de me; tu lo exigeva deme, sia sasite de die, sia40 sasite de nocte. Lo viveva1 devorate per le calor del die e per41 le gelo del nocte; e le somno fugiva de mi oculos. Del vinti annos que io passavain tu domo, io te serviva dece-quatro pro42 tu duo filias, e sex annos pro tu greges; e tu mutava mi gage plure2 vices. Si leDeo de mi patre, le Deo de Abraham e le Terror3 de Isaac non haberea essite conme, tu haberea facite me partir ora de manos vacue. Ma Deo videva mi miseria e letravalio de mi manos, e Ille judicava le nocte passate'43 Laban respondeva a Jacob, 'Le filias es mi filias, le infantes es mi infantes, e legreges es mi greges; toto que tu vide es le mie. Ma que pote io facer ora super mifilias o le infantes44 que illas ha parite? Veni ora, que nos face un alliantia, io e45 tu e que isto servi de testimonio inter me e te'. Igitur Jacob46 prendeva un petra e ille lo erigeva qua pilar. Alora Jacob diceva a su parentela,'Collige petras'. Dunque prendente petras47 illes faceva un cumulo; e illes mangiava insimul apud le cumulo.48 Laban lo appellava Yegar-sahadutha4, ma Jacob lo appellava Galed. Labandiceva, 'Iste cumulo es hodie un testimonio inter me49 e te'. Pro esso, on lo appellava Gal-ed5, e Mizpah, quia ille diceva, 'Que leSenior velia6 inter me e te quando nos es sepa-50 rate le un del altere. Si tu maltracta mi filias, o si tu prende altere sposas ultra mifilias - nulle altere persona essente presente - memora que Deo mesme essera leteste inter me e te'.

1. lit. 'io esseva' H {hayithi}. TN. rende 'sovente' - idiomatic pro 'sovente in lepassato'. 2. lit. 'dece vices'. 3. H {pachad} sgf. obscur. 4. Aramaic pro 'le cumulo detestimonio'. 5. H pro 'le cumulo de testimonio'. 6. H {yitseph} ergo Mizpah.

G E N E S I S 31 : 32 43


35 de 60 14-06-2014 17:04

51 Alora Laban diceva a Jacob, 'Ecce le cumulo e ecce le pilar que52 io ha erigite inter me e te; iste cumulo essera teste e iste pilar essera teste que ionon passara iste cumulo vadente contra te, e que tu non passara iste cumulo e istepilar vadente53 contra me, pro facer damno. Que le Deo de Abraham e le Deo de Nachor' - lordeitates ancestral - 'judica inter nos'54 Alora Jacob jurava per le Terror de su patre Isaac. Jacob offerava un sacrificiosuper le monte e ille invitava su parentela a mangiar. Post le repasto illespernoctava super le monte.

32

1 Le matino de bon hora Laban basiava su filios e su filias e les benediceva; aloraLaban1 se mitteva in cammino verso su pais1.2 Jacob continuava su cammino, e angelos de Deo le incontrava.3 Quando ille les videva, Jacob diceva, 'Isto es le campamento de Deo'. Dunque illeappellava ille loco Mahanaim2.4 Jacob inviava ante se messageros a Esau su fratre al pais3 de5 Seir in le territorio de Edom, e ille les instrueva como seque, 'Assi4 vos ha a dicer,'A mi senior Esau, assi dice tu servo Jacob:4 io sojornava con Laban e io demoravausque ora; io ha ac-6 quirite bestial, asinos, oves, servos e servas; e io invia iste annuncio a mi senior afin de ganiar tu favor'.7 Le messageros retornava a Jacob e le diceva, 'Nos veniva a tu fratre Esau; illemesme veni a incontrar te, e il ha con ille8 quatro centos homines'. Jacob se espaventava multo e se tormentava. Illedivideva in duo campamentos le gente qui le accompa-9 niava, le greges, le bestial, e le camelos, e ille diceva, 'Si Esau veni al uncampamento e lo batte, le altere pote salvar se'.10 Alora Jacob diceva, 'Deo de mi patre Abraham e Deo de mi patre Isaac, Senior,qui me diceva, 'Retorna a tu pais natal e Io te11 tractara ben'. Io non merita tote le benignitate que Tu ha monstrate a Tu servo:con solo mi baston io transversava iste Jor-12 dan, e ora io ha devenite duo compamentos. Libera me, io Te preca, del mano demi fratre, del mano de Esau; si non, io time13 que ille pote venir e colpar me con le matres e le infantes. Ma Tu ha dicite, 'Io tetractara ben e Io facera tu prole como le arenas del mar que es troppo numerose procontar'.14 Post pernoctar ibi, ille seligeva de lo que esseva sub le mano15 iste presentes pro su fratre Esau: duo centos capras e vinti16 capros; duo centos oves e vinti arietes; trenta camelas lactari e lor pullos;quaranta vaccas e dece tauros; vinti asinas e de-17 ce asinos. Incargante los de su servos, cata grege separatemente, ille ies diceva,'Vade avante, e mitte un distantia inter18 grege e grege'. Ille mandava le primo assi, 'Quando Esau mi fratre te incontra ete demanda, 'A qui pertine tu? Ubi va tu?19 A qui pertine iste bestial ante te?' Tu dicera, 'Illos pertine a tu servo Jacob; illelos invia como presente a mi senior Esau,20 e ille mesme es detra nos'. Ille mandava equalmente le secundo, e le tertio, e totele boveros, a saper, 'De iste maniera vos

1. alt. 'partiva pro retornar a su loco' es un trad. troppo litteral del H {wayelekhwayashabh Labhan limqomo}. (iste verso es 55:31 in alt. versiones. 2. De H{machaneh}, 'campamento'. 3. NEB 'districto'. 4. o 'assi vos dicera a mi senior Esau,'assi dice tu servo Jacob'.

G E N E S I S 32 : 33 44

21 parlara a Esau quando vos le attinge! E vos addera, 'E tu servo Jacob veni detra


36 de 60 14-06-2014 17:04

nos'. Nam ille pensava, 'Si io le propitia con presentes in avantia, postea quando ille confronta, forsan il-22 le me recipera con favor'. Assi le presentes passava avante, durante que illerestava ille nocte in le campamento.23 Ille mesme nocte ille se levava e, prendente su duo sposas, su duo servas e sudece-un infantes, transversava le vado de Yabboq.24 Post facer le transversar le rivo, ille faceva transversar tote25 su possessiones. Jacob se lassava sol. E un homine luctava con26 ille usque le levar del aurora. Vidente que ille non poteva vincer le, le hominecolpava le articulo del coxa de Jacob quo le27 articulo de su coxa se dislocava durante le lucta. Alora ille diceva, 'Lassa mepartir, nam le aurora se leva'. Ma Jacob res-28 pondeva, 'Io non te relaxara a minus que tu me benedice'. Le altero diceva, 'Quales tu nomine?' Ille respondeva, 'Jacob'.29 Ille diceva, 'Tu nomine non essera plus Jacob, ma Israel, quia30 tu ha luctate2 con esseres divin3 e human e ha vincite'. Jacob demandava, 'Diceme, io te roga, tu nomine'. Ma ille dice-31 va, 'Non demanda4 mi nomine!' E ibi ille le diceva adeo5. Dunque Jacobappellava le loco Peniel6, volente dicer, 'Io ha vidite un32 esser divin7 facie a facie e mi vita ha restate salve'.Le sol se levava quando ille passava Penuel, claudicante super su coaxa.33 Pro esso le israelitas usque hodie mesmo non mangia le tendon femoral delarticulo del coxa, pois que le coxa de Jacob se colpava al tendon femoral.

33

1 Altiante le oculos Jacob videva Esau venir verso ille, e con ille quatro centoshomines. Ille divideva le infantes inter Leah,2 RacheI e le duo servas, ponente al testa le servas e lor infantes, pois Leah e suinfantes, e al fin Rachel con Joseph.3 Ille mesme vadeva avante e se inclinava al terra septe vices us-4 que ille approchava su fratre. Esau curreva a salutar le.Ille le imbraciava e cadente super su collo ille le basiava; e5 illes lacrimava. Altiante le oculos Esau videva le feminas e le infantes. Illedemandava, 'Qui es istes con te?' Jacob responde-6 va, 'Le infantes con qui Deo ha favorate tu serva'. Alora le7 servas con lor infantes approchava e se inclinava; alora Leah con su infantesapprochava e se inclinava; e postea, Rachel e8 Joseph approchava e se inclinava. Esau demandava, 'Que intende tu con tote istecompania que io incontrava?' Ille respondeva,9 'Pro ganiar le favor de mi senior'. Esau diceva, 'Io ha bastan-10 te, fratre mie; sia le tue pro te'. Ma Jacob diceva, 'Non, io te roga; si tu mefavorea, accepta de mi iste presente; nam vider tu visage es como vider le visaqe deDeo, e tu ha recipite11 me con favor. Accepta mi presente que se apporta a te, nam Deo ha favorate mee io ha bastante'. Tanto ille le instava quel2 Esau lo acceptava. Alora Esau diceva, 'Que nos pone nos in marcha, e io vaderasecundo tu passo'.

1. lit. 'trova'. 2. H {saritha} (prime parte de 'Israel'). 3. o 'Deo'-H {EIohim} (secundeparte de Israel). 4. Usage idiomatic de H {lamma}. 5. Nuance de H {bar}. akh. 6. sgf.'visage de Deo'. 7. Vide v. 29.

G E N E S I S 33 : 34 45

13 Jacob le diceva, 'Mi senior sape que le infantes es delicate, e que le greges e levaccas1 allactante es un carga pro me;1 si on las superpulsa durante un sol die,tote le greges morira.14 Que mi senior vade ante su servo dum io cammina lentemente al passo del


37 de 60 14-06-2014 17:04

bestial ante me, e al passo del infantes, usque io veni in Seir a mi senior'.15 Alora Esau diceva, 'Lassa me assignar a te qualque del gente qui es con me'. Maille diceva, 'Il non es necessari. Mi senior16 es troppo bon a me'. Assi ille die Esau se mitteva in cammino17 verso Seir. Ma Jacob viagiava a Succoth, e se erigeva un domo, e facevastabulos pro su bestial; pro esso le loco se appallava Succoth2.18 Viagiante assi de Paddan-aram Jacob arrivava san3 e salve3 in le citate deShechem, que es in le pais de Canaan, e ille campava19 ante le citate. Ille comprava del filios de Chamor, patre de Shechem, le parte deterra ubi ille habeva eriqite su tenta pro20 cento qesitah4. Ibi ille erigeva un altar e lo appellava El-eloheyisrael5.

34

1 Dinah, le filia que Leah habeva parite a Jacob, sortiva pro vi-2 sitar6 le filias del pais. Shechem, le filio de Chamor le hivvita, le chef del pais, lavideva, la prendeva, se jaceva con il-3 la e la violava. Ille se atraheva a Dinah, filia de Jacob; ille4 amava le puera e le parlava teneremente. Dunque Schechem diceva5 a su patre Chamor, 'Prende me iste juvene pro sposa'.Jacob apprendeva que ille haheva violate su filia Dinah; ma pois6 que su filios esseva in le campo con su bestial, Jacob taceva usque lor venir adomo. Alora Chamor le patre de Shechem sorti-7 va pro parlar con Jacob. Intertanto le filios de Jacob reveniva del campo quandoilles lo apprendeva. Le homines se affligeva e illes irasceva multo, quia Shechemhabeva committite un ultrage in Israel per jacer se con le filia de Jacob - un cosaque on non deberea facer.8 Chamor les parlava assi, 'Mi filio Shechem suspira pro vostre9 filia. Io vos roga que vos la da a ille pro sposa. Intermarita10 vos con nos: da nos vostre filias, e prende nostre filias pro vos. Vos habitara internos; le pais essera a vostre dispositi-11 on; habita e commercia e acquire proprietate in illo'.Alora Shechem diceva al patre e fratres de illa, 'Face me iste favor, e io dara lo quevos me demanda. Demanda un precio de12 sposa8, e dono, tanto alte como vos vole, e io dara secundo vos-13 tre demanda, ma da me le puera pro sposa'.Le filios de Jacob respondeva a Shechem e a su patre Chamor - illes parlava conastutia proque ille habeva violate lor soror14 Dinah - e les diceva, 'Nos non pote facer iste cosa; nos non pote dar nostre sorora un homine que es incircumcise, nam illo15 es un disgratia inter nos. Nos consentira9 solo a condition que vos essera comonos in tanto que omne masculos inter vos se circumcide. Alora nos dara nostre filiasa vos e nos prendera vos-

1. lit. '..allacta super me' vide BDB 753 b. 2. sgf. 'stallos', 'cabanas', 'barracas'. 3. letrad. 'in pace' de alt. non rende le idioma in H {shalem}. 4. H. valor non se sape. 5.i.e. El, Deo de Israel'. 6. H {liroth bibhnoth}. 7. alt. 'persuasivemente'. 8. 'dote' de alt.es incorrecte. 9. H {ne'oth} de {'uth} vide BDB 22 e GG 72h.

G E N E S I S 34 : 35 46

tre filias a nos; e nos demorara inter vos e nos devenira como 17 un parentela. Ma sivos non consenti a circumcider vos, nos 18 prendera nostre filia e nos vadera'. Lorparolas placeva a Chamor e a Shechem le filio de Chamor. Le juvene, qui esseva Ie19 plus respectate del domo de su patre, non hesitava a facer le20 cosa, nam ille desirava le filia de Jacob. Dunque Chamor e su filio Sheehemvadeva al porta del citate e illes parlava al ho-21 mines del lor citate assi, 'Iste homines es nostre amicos; que illes se establi in lepais e commercia in illo, nam le pais es bastante spatiose pro illes; nos prendera lor


38 de 60 14-06-2014 17:04

filias a nos pro22 sposas e nos dara nostre filias a illes. Ma iste homines consentira a demorarinter nos, e devenir como un parentela, solo a condition que tote nostre masculos secircumcide como illes se23 circumcide. Lor bestial e benes e tote lor animales essera le nostre. Nos debesolo consentir a lor condition, e alora illes24 se establira inter nos'. Tote su concitatanos1 ascoltava Chamor e su filioShechem; e tote masculos, tote su concitatanos, se circumcideva.25 Le tertie die, quando illes esseva in dolor, Simeon e Levi, duo del filios de Jacob,fratres de Dinah, entrava securmente in le26 citate, spado a mano, e occideva tote le masculos. Illes passava al filo del spadaChamor e Shechem su filio, tirava Dinah ex27 le domo de Shechem e partiva. Le altere2 filios de Jacob veniva apud le occiditose illes piliava le citate proque lor soror ha-28 beva essite violate. Illes sasiva lor oves e lor boves e lor asinos, toto que essevain le citate e in le campo; tote lor in-29 fantes, e lor sposas. Illes captivava e illes piliava toto que se trovava in le domos.30 Jacob diceva a Simeon e a Levi, 'Vos ha turbate me, facente me odiose inter lehabitantes del pais, le canaanitas e le perizzitas; io ha pauc homines, quo si illes sereuni contra me e me31 attacca, io e mi domo essera destruite'. Ma illes respondeva, 'An nostre sororesserea tractate como prostituta?'

21

1 Deo diceva a Jacob, 'Leva te, ascende a Bethel e demora ibi; e erige ibi un altar aDeo qui te appareva quando tu fugiva ab tu2 fratre Esau'. Dunque Jacob diceva a su familia e a omnes gui esseva con ille,'Disface vos del deos estranie que es inter vos,3 purifica vos, e cambia vostre vestimentos. Veni, que nos ascende a Bethel, e ioerigera ibi un altar al Deo qui respondeva a me in le die3 de mi angustia, e qui haessite con me ubique io4 ha vadite'. Illes dava a Jacob tote le deos estranie que illes habeva, e le anellosque esseva in lor aures, e Jacob los inter-5 reva sub le terebintho que esseva juxta Shechem. Quando illes se mitteva incammino, un terror de Deo se extendeva super le citates que esseva circa, e lehabitantes non persequeva le filios de Jacob.6 Assi Jacob veniva a Luz - que es Bethel - in le pais de Canaan,7 ille e omnes qui esseva con ille.

1. lit. 'omnes qui sorti del porta de su urbe'. 2. In Vulg. Manca in MT. 3. H {be-yom}sgf. sovente 'quando'.

G E N E S I S 35 47

Ibi ille erigeva un altar e appellava le sito El-bethel1, quia ibi Deo Se revelava a illequando ille fugiva ab su fratre.8 Deborah, le nutrice de Rebecca moriva e esseva interrate sub le querco in lebasso de Bethel. Assi on lo appellava Allon-bacuth2.9 Deo appareva de nove a Jacob a su arrivata ab Paddan-aram, e10 Ille le benediceva. Deo le diceva,'Tu cuje nomine es Jacob,Tu non essera plus appellate Jacob,Ma Israel essera tu nomine'.Assi Ille le appellava Israel.11 Deo le diceva,'Io es El Shaddai3.Sia fertile e multiplica;Un nation; si, un assemblea de nationes


39 de 60 14-06-2014 17:04

Descendera de te.Reges sortira de tu lumbos.12 Le terra que io dava a Abraham e a IsaacIo da a teE a tu descendentes qui te sequeIo dara iste terra'.13 Deo partiva ab ille al loco ubi Ille habeva parlate le; e Jacob14 erigeva un pilar ubi Ille habeva parlate le, un pilar de petra, e ille offereva unlibation super illo e ille spargeva oleo su-15 per illo. Jacob dava le nomine de Bethel al loco ubi Deo le habeva parlate.16 Illes viagiava de Bethel; ma quando illes esseva ancora un certe distantia deEphrath, Rachel pareva, e illa habeva un parto17 difficile. Inter le angustias del parto le obstetrice la diceva:18 'Mon time, nam etiam iste es un filio pro te'. Rachel, con su ultime sufflo, pois illaesseva moribunde, le appellava Ben-oni4;19 ma su patre le appellava Benjamin5. Alora Rachel moriva.Illa esseva interrate super le cammino a Ephrath, que es ora Bethlehem.20 Jacob erigeva un pilar super su tumba; illo es le pilar al tumba21 de Rachel usque iste die. Israel viagiava e erigeva su tenta22 ultra Migdal-eder. Durante que Israel demorava in ille pais, Reuben vadeva e sejaceva con Bilhah, le concubina de su patre, e Israel lo apprendeva.23 Le filios de Jacob esseva dece-duo. Le filios de Leah: Reuben - le primogenitode Jacob - Simeon, Levi, Judah, Issachar, e Zebu-24 lun. Le filios de Rachel: Joseph e Benjamin. Le filios de Bilhah,25 le serva de Rachel: Dan e Naphtali. E le filios de Zilpah,26 le serva de Leah: Gad e Asher. Istes es le filios de Jacob qui le nasceva inPaddan-aram.27 Jacob veniva a su patre Isaac e Mamre, a Kiriath-arba - ora He-28 bron - ubi Abraham e Isaac habeva sojornate. Isaac habeva cento29 octanta annos quando ille expirava e moriva. Ille se reuniva con su parentela a6un etate multo vetule6, e su filios Esau e Jacob le interrava.

1. 'Le Deo de Bethel'. 2. 'le querco del lacrimar'. 3. Vide 17:1. 4. 'filio de mi pena' (o'...fortia'). 5. 'filio del dextra'. 6. lit. 'vetule e plen de dies'.

G E N E S I S 36 48

1 Isto es le linea de Esau, que es Edom.2 Esau prendeva su sposas de inter le feminas de Canaan - Adah filia de Elon lehittita, e Oholibamah filia de Anah filia de3 Zibeon le hivvita - e etiam Basemath filia de Ishmael e soror4 de Nebaioth. Adah pareva a Esau Eliphaz; Basemath pareva Reuel;5 e Oholibamah pareva Jeush, Jalam, e Korach. Illes esseva le filios de Esau, qui lenasceva in le pais de Canaan.6 Esau prendeva su sposas, su filios e filias, e tote le membros de su domo, sugreges e tote su animales, e tote le benes que ille habeva acquirite in le pais deCanaan, e ille vadeva a un7 altere pais a causa de su fratre Jacob. Nam lor ricchessas esseva troppo grandepro poter demorar insimul, e le terra ubi illes sojornava non poteva supportar les acausa de lor greges. 8 Dunque Esau se establiva in le pais montan de Seir - Esaues Edom.9 Isto, alora, es le linea de Esau, le ancestre del Edomitas, in le pais montan deSeir.10 Istos es le nomines del filios de Esau: Eliphaz, le filio de Adah sposa de Esau;Reuel le filio de Basemath sposa de Esau. 11 Le filios de Eliphaz esseva Teman,Omar, Zepho, Gatam, e Kenaz.12 Timna esseva un concubina de Eliphaz filio de Esau; illa pareva a EliphazAtnaleq. Istes esseva le descendentes de Adah spo-13 sa de Esau. E istes esseva le filios de Reuel: Nachath, Zerach, Shammah, e


40 de 60 14-06-2014 17:04

Mizzah. Illes esseva le descendentes de Basemath14 sposa de Esau. E istes esseva le filios de Oholibamah sposa de Esau, filia deAnah, filia de Zibeon: illa pareva a Esau Jeush, Jalam, e Qorach.15 Istes es le clanes del filios de Esau. Le descendentes de Eliphaz le primogenitode Esau: le clanes Teman, Omar, Zepho,16 Qenas, Qirach, Gatam, e Amaleq; istas es le clanes de Eliphaz17 in le pais de Edom. Illes es le descendentes de Adah. E istes es le descendentesde Reuel filio de Esau: le clanes Nachath, Zerach, Shammah, e Mizzah; istes es leclanes de Reuel in le pais de Edom. Illes es le descendentes de Basemath sposa de18 Esau. E istes es le descendentes de Oholibamah sposa de Esau: le clanesJeush, Jalam, Qorach; istes es le clanes de Oholiba-19 mah sposa de Esau, e filia de Anah. Illes esseva le filios de Esau - que es Edom- e illes es lor clanes.20 Istes esseva le filios de Seir, le horita, le habitantes del21 terra: Lotan, Shobhal, Zibeon, Anah, Dishon, Ezer, e Dishan. Illes es le clanesdel horitas, le descendentes de Seir, in le pais de Edom.22 Le filios de Lotan esseva Hori e Hemam; e le soror de Lotan es-23 seva Timna. Le filios de Shobhal esseva: Alvan, Manachath,24 Ebhal, Shepho, e Onam. Le filias de Zibeon esseva: Aiah1 e Anah iste es leAnah qui discoperiva in le deserto le aquas calde2 durante que ille pasturava leasinos de su patre Zibeon.25 Le infantes de Anah esseva Dishon e Oholibamah le filia de Anah.26 Le filios de Dishon3 esseva: Hemdan, Eshban, Yithran, e Kheran.27 Le filios de Ezer esseva: Bilhan, Zaavan, e Aqan. E le filios

1. H {We-aiah}. 2. sgf. de H {yemim} es incerte. 3. H {Dishan}.

G E N E S I S 36 : 37 49

28 de Dishan esseva: Uz e Aran.29 Istes es le clanes del horitas: Le clanes Lotan, Shobhal, Zibe-30 on, Anah, Dishon, Ezer e Dishan. Illes es le clanes del horitas, clan per clan, in lepais de Seir.31 Istes es le reges qui regnava in le pais de Edom ante le regnar32 de alicun rege super le israelitas. Bela filio de Beor regnava33 in Edom, a le nomine de su citate essava Dinhabhah. Quando Bela moriva,Jobhabh filio de Zerach, ab Bozrah, le succedeva qua34 rege. Quando Jobhabh moriva, Chusham del pais del temanitas le35 succedeva qua rege. Quando Chusham moriva, Hadad filio de Bedad, quivinceva le midianitas in le campania de Moab, le succedeva36 qua rege; le nomine de su citate esseva Avith. Quando Hadad37 moriva, Samlah de Masrekah le succedeva qua rege. Quando Samlah moriva,Saul1 da Rehoboth del Fluvio le succedeva qua rege.38 Saul moriva e Baal-chanan filio de Akhbor le succedeva qua rege.39 Baal-chanan filio de Akhbor moriva e Hadar le succedeva qua rege; le nomine desu citate esseva Pa'u; e su sposa se appellava Mehetabhel filia de Matred filia deMe Zahabh.40 Istos es le nomines del clanes de Esau, cata uno con su familias e localitates, esecundo lor nomines: le clanes Timna, Alvah,41 Jetheth, Oholibhamath, Elah, Pinon, Qenaz, Teman, Mibhzar, Mag-42 del, e Iram. Illos es le clanes de Edom - que es, de Esau, patre del edommitas -in lor demoras in le terra que illes possede.

37

1 Jacob habitava le pais ubi su patre habeva demorate, le pais de2 Canaan. Isto, alora, es le linea de Jacob:Quando Joseph habeva dece-septe annos, ille pasturava con su fratres le greges,como adjutante al filios de Bilhah e Zilpah, sposas de su patre; e Joseph apportava


41 de 60 14-06-2014 17:04

a lor patre mal rumores3 de illes. Israel amava Joseph plus que tote su altere filios, pois que ille esseva lefilio de su vetulessa; e ille le habeva4 facite un tunica ornate2. Quando su fratres videva que lor patre le amava plus quealicuno de su fratres, illes le odiava quo illes non poteva dicer le un parola amical.5 Un vice Joseph habeva un sonio que ille contava a su fratres; e6 illes le odiava in plus. Ille les diceva, 'Audi iste sonio que7 io ha soniate: Nos ligava fasces in le campo e subito mi fasce se levava eremaneva erecte; alora vostre fasces se reuniva cir-8 ca e se inclinava a mi fasces'. Su fratres le respondeva, 'Intende tu regnar supernos? Intende tu dominar nos?' E illes le odiava in plus pro su parlar super su sonios.9 Ille soniava un altere sonio e lo contava a su fratres, e diceva, 'Vide, io ha hablteancora un sonio: iste vice, le sol, le luna10 e dece-un stellas se inclinava a me'. E quando ille lo contava a su patre e fratres,su patre le reprimendava. Ille le diceva, 'Oue es iste sonio que tu ha soniate? Annos va venir, io e tu matre e tu fratres, e inclinar nos usque le terra a te?' Dunque sufratres se agitava de ille, e su patre pensava al cosa.

1. H {Shaul}. 2. O 'tunica de multe colores', o 'tunica longe' (usque le pedes). Etym.e sgf. del H {passim} es incerte.

G E N E S I S 37 50

12 Un vice quando su fratres habeva vadite pro pasturar le grege13 de lor patre in Shechem, Israel diceva a Joseph, 'Tu fratres pastura in Shechem.Veni, io te inviara a illes'. Ille respon-14 deva, 'Io es preste'. Israel le diceva, 'Vade e vide si tu fratres e le greges sta ben,e reporta a me'. Dunque ille le inviava ab le valle de Hebron.15 Quando ille attingeva Shechem, un homine le trovava in le cam-16 po. Le homine le demandava, 'Que cerca tu?' Ille respondeva, 'Io cerca mifratres. Poterea tu dicer me ubi illes pastura?'17 Le homine diceva, 'Illes ha partite de hic, nam io les audiva dicer: Que nos va aDothan'. Dunque Joseph sequeva su fratres e ille les trovava in Dothan.18 Illes le videva de longe, e, ante su approche a illes, illes19 conspirava a occider le. Illes diceva le unes le alteres,20 'Ecce le soniator! Veni ora, que nos le occide e le jecta in un del puteos; e nospote dicer, 'Un bestia fer le devorava'. 21 Nos videra lo que veni de su sonios! Maquando Reuben lo audi-22 va, ille voleva salvar le de illes. Ille diceva, 'Que nos non occide'. Reuben diceva,'Non effunde sanguine! Jecta le in ille puteo que es in le deserto, ma non pone unmano super ille'.23 Ille voleva salvar le de illes e restituer le a su patre.Quando Joseph attingeva su fratres, illes le spoliava de su tunica, le tunica ornateque ille portava, e illes le prendeva24 e le jectava in le puteo. Le puteo esseva vacue; il non habeva aqua intra.25 Alora illes se sedeva a mangiar. Levante le oculos illes videva un caravana deishmaelitas veniente ab Gilead, cuje camelas esseva cargate de gumma, balsama, elaudanum que illes portava26 a Egypto. Alora Judah diceva a su fratres, 'Que gania nos de27 occider nostre fratre e occultar su sanguine? Veni, que nos le vende alishmaelitas, ma que nos mesme non nos disface de ille,28 pois que ille es nostre fratre, nostre carne'. Su fratres assentiva. Quandomercatores midianitas passava, illes traheva Joseph ex le puteo. Illes vendevaJoseph pro vinti pecias de argento al ishmaelitas qui apportava Joseph a Egypto.29 Quando Reuben retornava al puteo e videva que Joseph non esse-30 va in le puteo, ille divelleva su vestimentos. Retornante a su fratres ille diceva,'Le puero non es plus ibi; e io, a ubi ira31 io ora?' Alora illes prendeva le tunica de Joseph, macellava un32 capro, e immergeva le tunica in le sanguine. Illes faceva levar le tunica ornate a


42 de 60 14-06-2014 17:04

lor patre, e illes diceva, 'Nos trovava isto.33 Recognosce si illo es le tunica de tu filio o non'. Ille lo recognosceva a diceva, 'Letunica de mi filio! Un bestia fer le34 devorava! Joseph esseva lacerate de un bestia! Jacob divelleva su vestimentos,ille poneva sacco super su lumbos, e ille esse-35 va in lucto pro su filio multe dies. Tote su filios e filias essayava consolar le, maille refusava de consolar se, e diceva, 'Non, io descendera in lucto a mi filio inSheol'. Assi su36 patre le lamentava. Intertanto le medianitas1 le vendeva in Egypto a Potiphar, unministro de Pharaon e chef del guarda.

1. H 'medanitas'.

G E N E S I S 38 51

1 Circa ille tempore Judah partiva de su fratres e campava juxta2 un certe adullamita cuje nomine esseva Chirah. Ibi Judah videva le filia de uncerte canaanita1 cuje nomine esseva Shua, e ille3 se la maritava e cohabitava con illa. Illa concipeva e pareva4 un filio, e ille le appellava Er. Illa concipeva de nove e pa-5 reva un filio e illa le appellava Onan. Altere vice illa pareva un filio e le appellavaShelah; ille esseva a Khezibh quando illa le pareva.6 Judah prendeva un sposa pro Er, su primogenito; su nomine esse-7 va Tamar. Ma Er, le primogenito de Judah, displaceva al Senior,8 e le Senior le faceva morir. Alora Judah diceva a Onan, 'Junge te con le sposa detu fratre e face tu deber a illa como fratre9 affin, e provide prole pro tu fratre'. Ma Onan, sapente que le prole non seconsiderea como le sue, se dissipava2 quandocunque ille se jungeva con le sposade su fratre, a fin de non provi-10 der prole pro su fratre. Lo que ille faceva displaceva al Seni-11 or, e Ille le faceva morir etiam. Alora Judah diceva a Tamar su filia affin, 'Restacomo vidua in le domo de tu patre usque mi filio Shelah cresce'. Nam ille se diceva,'Etiam ille poterea morir como su fratres'. Dunque Tamar vadeva a demorar in ledomo de su patre.12 Le tempore passava e le filia de Shua, le sposa de Judah, moriva. Quando3 superiodo de lucto se finiva3, Judah con su amico13 Chirah le adullamita vadeva al tonsores de su oves a Timnah. On diceva aTamar, 'Tu patre affin veni a Timna pro le tonsura14 del oves'. Dunque illa levava su vestimentos de vidua, illa se coperiva con unvelo e se inveloppava, e illa se sedeva al entrata de Enaim4 que es super lecammino a Timnah; nam illa videva ben que Shelah esseva jam major, on nonhabeva date la a il-15 le pro sposa. Quando Judah la videva, ille pensava que illa es-16 seva prostituta; nam illa habeva coperite su facie. Dunque ille se dirigeva a ubiilla esseva e diceva, 'Lassa me jacer me con te' - nam ille non sapeva que illaesseva su filia affin.17 Illa demandava, 'Que me dara tu pro jacer te con me?' Ille respondeva, 'Io inviaraun capretto de mi greges'. Ma illa diceva,18 'Tu debe dar me un pignore usque tu lo invia'. Ille diceva, 'Qual pignore vole tuque io te da?' Illa respondeva, 'Tu sigillo con le cordon, e le baston que tu porta'. Illela los dava e19 se jaceva con illa, e illa concipeva de ille. Alora ille parti-20 va. Illa levava su velo e de nove se vestiva de su vestimentos de vidua. Judahinviava le capretto per su amico le adullamita,21 pro retirar le pignore del femina, ma ille non poteva trovar la. Ille inquireva delgente de ille urbe, 'Ubi es le prostituta del culto, qui esseva a Enaim super lecammino?' Ma illes dice-22 va, 'Il non habeva hic un prostituto del culto'. Dunque ille retornava a Judah ediceva, 'Io non poteva trovar la; de plus, le


43 de 60 14-06-2014 17:04

23 gente diceva, 'Il non ha essite hic un prostituta del culto'. Judah diceva, 'Que illalos tene, a fin que nos non face nos objectos de contempto. Io la inviava istecapretto, ma tu non la trovava'.

1. alt. (Targum, Rashi) rende un 'mercator'. 2. lit. 'dissipava super le terra'. 3. lit. 'illese consolava'. 4. alt. 'al cruciata de vias'.

G E N E S I S 38 : 39 52

24 Post circa tres menses, on relatava a Judah! 'Tu filia affin Tamar se haprostituite; de facto illa es pregnante de su prostitution'.25 Judah diceva, 'Face la sortir e arde la'. Quando on la faceva sortir, illa mandavadicer a su patre affin, 'Io es pregnante del homine a qui istos pertine'. E illa addeva,'Examina istos:26 a qui pertine iste sigillo e iste cordon e iste baston?' Judah los recognosceva ediceva, 'Illa es plus recte que io, in tanto que io non la dava a mi filio Shelah'. E illenon la cognosceva de nove.27 Quando le tempore del parto veniva, il habeva geminos in su utero; e duranteque illa pareva, un de illes presentava le28 mano, e le obstetrice ligava un filo scarlatin super ille mano29 pro significar: iste sortiva primo. Ma jam ille retirava le mano e su fratre sortiva, ei]la diceva, 'Qual brecha1 tu te ha 30 facite!' Dunque on le appellava Perez. Posteasortiva su fratre, qui habeva le filo scarlatin super le mano; ille se appellava Zerach2

39

1 Quando Joseph esseva apportate a Egypto, Potiphar, un ministro de Pharaon, echef del guarda, un egyptiano, le comprava del2 ishmaelitas qui le habeva apportate ibi. Le Senior esseva con Joseph, e illeesseva homine prospere; e ille restava in le3 domo de su maestro egyptian. Su maestro videva que le Senior esseva con ille eque le Senior faceva prosperar toto que ille4 interprendeva. Joseph alora trovava favor in su oculos, e ille le serviva. Ille lefaceva majordomo e poneva in su manos toto5 que ille possedeva. Alora ab le tempore que le egyptiano le faceva majordomo, ele incargava con toto que ille possedeva, le Senior benediceva su domo pro Joseph,quo le benediction del Senior esseva super toto que ille possedeva in le domo e inle6 campo. Ille lassava toto que ille habeva in le manos de Joseph e habente le ibi, illeprestava attention a nihil salvo lo que ille mangiava. Joseph faceva bon figura ehabeva belle aspecto.7 Post alicun tempore, le sposa de su maestro poneva su oculos8 super Joseph e le diceva, 'Jace con me'. Ma ille refusava. Ille diceva al sposa desu maestro, 'Ecce quando io es hic mi maestro non pensa a alicun cosa de istedomo, e toto que ille9 possede ille ha ponite in mi manos. Ille non es superior in iste domo que io, e illeha detenite nihil de me salvo te, pois que tu es su sposa. Como pote io facer uncosa tanto mal e pec-10 car contra Deo?' Illa demandava Joseph de die in die ma ille refusava de jacer secon illa e de esser con illa.11 Un die quando Joseph entrava in le domo pro facer su travalio,12 durante que nemo esseva intra, illa le sasiva per su mantello e diceva, 'Jace tecon me!' Ma ille lassava su mantello in su13 mano e curreva foras. Quando illa videva que ille habeva lassate su mentello inle mano e habeva currite foras, illa vocava a su servos e les diceva, 'Vide, ille nosapportava un hebreo

1. H {perez}. 2. i.e. 'brillantia', allude forsan al filo scarlatin (TN).


44 de 60 14-06-2014 17:04

G E N E S I S 39 : 40 53

pro amusar se con nos! Ille veniva pro jacer se con me, ma io15 critava in alte voce. E quando ille me audiva critar in alte16 voce, ille lassava su mantello a me e curreva foras.' Illa reteneva su mantellojuxta illa usque su maestro veniva al domo.17 Alora illa le relatava le mesme historia, e diceva, 'Le sclavo hebree que tuapportava in nostre domo veniva a me pro amusar18 se con me; ma quando io critava in alte voce, ille lassava su mantello a me ecurreva foras'.19 Quando su maestro audiva le historia que su sposa le ha dicite, a saper, 'Assi eassi tu sclavo faceva a me', ille esseva furio-20 se. Dunque le maestro de Joseph le prendeva e le mitteva in prision, ubi leprisioneros del rege se includeva. Ma mesmo duran-21 te que ille esseva ibi in prision, le Senior esseva con Joseph: Ille le extendeva lebonitate e faceva le chef del prision favo-22 rar le. Le chef del prision incargava Joseph de tote le prisioneros qui esseva inille prision, e ille habeva le carga de toto23 que se faceva ibi. Le chef del prision non surveliava alicun cosa de lo queJoseph se habeva incargate, quia le Senior esseva con ille, e quecunque ille facevale Senior faceva prosperar.

40

1 Post alicun tempore, le cuppero e le panetero del rege de Egyp-2 to offendeva lor senior le rege de Egypto. Pharaon esseva in cholera contra suduo ministros, le chef del cupperos e le chef3 del paneteros, e les mitteva in custodia, in le domo del chef4 del guarda, in le mesme prision ubi Joseph se includeva. Le chef del guardaincargeva Joseph de illes, e les attendeva. Quando illes habeva essite in custodiaalicun tempore, tote le duo - le cuppero e le panetero del rege de Egypto, qui esseva5 includite in le prision - soniava, le mesme nocte, cata uno su6 sonio proprie, e cata sonio de signification particular. Le ma-7 tino, quando Joseph veniva a illes, ille videva que illes esseva pertubate. Illedemandava le ministros de Pharaon qui esseva con ille in custodia in le domo de sumaestro, 'Proque appare vos abattite hodie?'8 Illes le diceva, 'Nos habeva sonios e il non ha alicuno pro interpretar los'. Josephles diceva, 'Certo, Deo pote interpretar los' Narra me lo'.9 Alora le chef del cupperos narrava a Joseph su sonio. Ille le10 diceva, 'In mi sonio il habeva ante me un vinia. Super le vinia esseva tres ramos.IIlo habeva a pena germinate quando su flores11 se pulsava e su racemos se maturava a uvas. Le cuppa de Pharaon esseva in mimano, e io prendeva le uvas e pressante los in le12 cuppa de Pharaon io poneva le cuppa in le mano de Pharaon'. Joseph le diceva,'Isto es le interpretation: le tres ramos es13 tres dies. Post tres dies Pharaon te pardonara e te restaurara a tu posto; tuponera le cuppa de Pharaon in su mano, como esse-14 va le costume olim quando tu esseva su cuppero. Ma pensa a me quando toto esde nove ben pro te, e face me le bonitate de mentionar me a Pharaon, pro liberar mede iste loco. Nam, vero, on

G E N E S I S 40 : 41 54

me rapeva del pais del hebreos; etiam hic io non ha facite alicun cosa pro le qual onme mitterea in prision'.16 Quando le chef del paneteros videva como ille habeva interpretatefavorabilemente, ille diceva a Joseph, 'In mi sonio, similar-17 mente, tres corbes saliceal esseva super mi capite. In le corbo le plus alte ilhabeva pro Pharaon plattos de omne sorta que un panetero prepara; e le aves lo


45 de 60 14-06-2014 17:04

mangiava ex le corbe super mi capite'.18 Joseph respondeva, 'Isto es le interpretation: le tres corbes19 es tres dies. Post tres dies Pharaon levara tu capite e te pendera de un arbore, ele aves mangiara tu carne'.20 Le tertie die - le anniversario de su nascentia - Pharaon faceva un festino protote su officiales, e ille elevava le capite del chef del cupperos e le capite del chefdel paneteros de in-21 ter su officiales. Ille restaurava le chef del cupperos e su cupperia, e iste ponevale cuppa in le mano de Pharaon; ma ille pendeva le chef del paneteros como Josephles habeva interpretate. Totevia le chef del cupperos non pensava a Joseph; ille leoblidava.

41

1 Al fin de duo annos, Pharaon soniava que ille stava apud le2 fluvio, e ecce septe vaccas belle e grasse montava ex le fluvio3 e pasturava inter le cannas. Tosto, ex le fluvio, septe altere vaccas, fede e magre,montava detra illas, e stava apud le vac-4 cas al ripa del fluvio; e le vaccas fede e magre devorava le vaccas belle e grasse.Alora le Pharaon se eveliava.5 Ille se addormiva e soniava altere vice. Septe spicas de grano,6 solide e san, cresceva de un sol pedunculo. Ma detra illos germinava septe spicasmagre e ardite per le vento del oriente. 7 E le spicas magre inglutiva le spicas solidee plen. Alora Pharaon se eveliava: illo esseva un sonio'8 Le matino sequente, su spirito se perturbava, e ilIe mandava vocar tote le magicosde Egypto e tote su sapientes; e Pharaon 9 les contava su sonios, ma nemo potevainterpretar los pro Pharaon. Le chef del cupperos alora parlava e diceva a Pharaon,'Io10 va memorar hodie mi offensas. Un vice Pharaon esseva in cholera contra suservos, e ille me mitteva in custodia in le domo del11 chef del guarda, me e le chef del paneteros. Nos habeva sonios le mesme nocte,ille e io, cata de nos habeva un sonio de signi-12 fication particular. Un juvene hebree esseva ibi con nos, un servo del chef delguarda; e quando nos le contava nostre sonios ille los interpretava pro nos e dicevaa cata uno le signifi-13 cation de su sonio. E como ille nos interpretava assi il eveniva: io essevarestaurate a mi posto, e le altero esseva pendite.14 Igitur Pharaon mandava vocar Joseph, e on le faceva sortir in haste del prision.Ille se secava le pilo, cambiava su vestimen-15 tos, e ille veniva ante Pharaon. Pharaon diceva a Joseph, 'Io ha habite un sonio,ma nemo pote interpretar lo. Ora io ha au-16 dite parlar de te, que quando tu audi un sonio tu pote interpre-

G E N E S I S 41 55

tar lo. Joseph respondeva a Pharaon, 'Non io!1 Deo dara un responsa favorabile aPharaon'.17 Alora Pharaon diceva a Joseph, 'In mi sonio io stava al ripa18 del fluvio, e ecce septe vaccas grasse e belle montava al flu-19 vio e pasturava inter le cannas. Tosto, septe altere vaccas debile, multo malformate, e magre, montava detra illas - io non20 ha vidite tal feditate in tote le pais de Egypto! E le septe21 vaccas magre e fede devorava le prime septe vaccas grasse. Ma quando illashabeva consumite les on non poteva cognoscer que illas habeva consumite las, namillas pareva tanto mal como in22 le principio. E io me eveliava. In mi altere sonio, io videva23 que septe spicas de grano, plen e san, cresceva de un sol pedunculo: ma detraillos germinava septe spicas, desiccate, ma-24 gre, e ardite del vento del oriente. Alora le spicas magre inglutiva le septe spicas


46 de 60 14-06-2014 17:04

san. Io ha contate lo a mi magicos, ma nemo pote explicar me lo'.25 Joseph diceva a Pharaon, 'Le sonios de Pharaon es un sol sonio.26 Deo ha dicite a Pharaon lo que Ille va facer. Le septe vaccas san es septeannos, e le septe spicas san es septe annos; illo27 es le mesme sonio. Le septe vaccas magre e fede que sequeva es septe annos,e etiam le septe spicas vacue ardite del vento28 del oriente; ilIos es septe annos de fame. Il es lo que io ha29 dicite a Pharaon: Deo ha revelate a Pharaon lo que Ille va facer. Septe annos degrande abundantia veni tosto a tote le pais30 de Egypto. Post illos, septe annos de fame venira, e tote le abundantia in le paisde Egypto essera oblidate, e le fame rui-31 nera le pais. Nulle tracia del abundantia restara in le pais a32 causa del fame que lo seque, nam illo essera multo sever. Viste que Pharaonhabeva le mesme sonio duo vices, illo significa que33 Deo se ha determinate a facer le cosa e que Deo tosto lo executara. ErgoPharaon cercarea un homine de discernimento e sapien-34 tia e le incargarea del pais de Egypto. Isto es lo que Pharaon debe facer:appunctar intendentes super le pais e requisitionar35 le terra de Egypto durante le septe annos de abundantia. Illes debe colliger totele alimento del bon annos que veni, e tener le grano in reserva sub le controlo dePharaon, como alimento36 in le citates, e guardar lo. Iste alimento essera un reserva pro le pais durante lesepte annos de fame que venira al pais de Egypto. E assi le pais non perira defame!37 Le plano placeva a Pharaon e a tote su ministros. Pharaon dice-38 va a su ministros, 'Poterea nos trovar un altero como iste, un39 homine in qui es le spirito de Deo?' Dunque Pharaon diceva a Joseph, 'Pois queDeo ha facite te saper toto isto, il non ha40 alicuno tanto discernente e sapiente como tu. Tu te incargara de mi domo, esecundo tu ordines tote mi gente se adaptara;3 sol-41 mente in respecto del throno io essera major que tu'. De plus42 Pharaon diceva a Joseph, 'Ora io te incarga de tote le pais de Egypto'. AloraPharaon levava le anello de su mano e lo poneva super le mano de Joseph; e ille lefaceva vestir se in vestimentos de lino fin, e poneva super su collo un collar de auro.

1. H {biladay} vide BDB 116. 2. seq. le Targ. sgf. de H vb. {chimesh}, 'quintar'incerte. 3. H {nashaq} sgf. hic incerte.

G E N E S I S 41 : 42 56

Ille le faceva montar super le carro viceregal, e illes critava ante ille, 'Abrek!'1Assi ille le poneva super tote le pais de Egypto.44 Pharaon diceva a Joseph, 'Io es le pharaon; ma sin te nemo alti-45 ara le mano o le pede in tote le pais de Egypto'. Alora Pharaon appellava Josephcon le nomine de Zaphenath-paneach;2 e le dava pro sposa Asenath filia dePoti-phera, prestre3 de On. Assi Jo-46 seph emergeva4 incargate del pais de Egypto. Joseph habeva trenta annosquando ille5 deveniva ministro5 de Pharaon rege de Egyp-47 to. Partiente del presentia de Pharaon Joseph percurreva tote le pais de Egypto.Durante le septe annos de abundantia le ter-48 ra produceva de grande profusion6, e Joseph colligeva tote le alimento producitein Egypto durante le septe annos7, e lo accumulava in le citates; ille poneva in catacitate le alimento49 del campos circa illo. Assi Joseph colligeva multissime grano, como le arena delmar, usque ille cessava de contar lo, proque on non poteva contar lo.50 Ante le venir del annos de fame, duo filios nasceva a Joseph,51 que Asenath le filia de Poti-phera, prestre de On, le pareva. Joseph appellava leprimogenito Manasseh, 'proque Deo me ha fa-52 cite oblidar8 tote mi suffrentia e le domo de mi patre'. E ille appellava le secunde


47 de 60 14-06-2014 17:04

Ephraim, 'proque Deo me ha facite fertile9 in le pais de mi affliction'.53 Le septe annos de abundantia que Egypto habeva se terminava, e54 le septe annos de fame comenciava como Joseph habeva predicite. Il habevafame in tote le paises, ma in tote le pais de Egypto55 il habeva pan. E quando tote le pais de Egypto se affamava, le gente clamava aPharaon pro pan; e Pharaon diceva a tote le56 egyptianos, 'Va a Joseph e face lo que ille vos dice'. Dunque10, quando le fameesseva sever in le pais de Egypto, Joseph aperiva le granarios e ille vendeva granoal egyptianos10. Le fame,57 tamen, se extendeva super tote le terra, e tote le mundo veniva a Joseph inEgypto pro procurar se grano, nam le fame habeva devenite sever in tote le mundo.

42

1 Quando Jacob videva que il habeva grano in Egypto, ille diceva2 a su filios, 'Proque reguarda vos le unes le alteres? Io audi que il ha grano inEgypto. Descende ibi e procura nos grano de3 ibi, quo nos vive e non mori'. Alora dece del fratres de Joseph4 vadeva a Egypto pro procurar se grano; nam Jacob non inviava Benjamin le fratrede Joseph con su fratres, pois que ille timeva que alicun damno le supervenirea.5 Assi le filios de Israel esseva inter illes qui veniva pro procurar se grano; nam lefame esseva in le pais de Canaan.6 Joseph esseva le maestro super le pais; e esseva ille qui vendeva grano a tote legente del terra. Le fratres de Joseph veniva7 e se inclinava a ille, lor facies al terra. Quando Joseph videva su fratres ille lesrecognosceva; ma ille les reageva como un estraniero, e les parlava durmente.

1. Multe expl. vide BDB 7,8. Poss. H {barakh} 'genuflecter' o coptic 'prostrar se'. 2.sgf. 'ille qui revela lo que es celate' (basate super Targ) o egyptio pro 'Deo parla; illevive' o 'creator de vita'. 3. alt. 'governator'. 4. lit. 'sortiva'. 5. lit. 'stava ante..' 6. H{qmatzim}, 'pugnatas'. 7. lit. 'le septe annos que esseva in le pais de Egypto'. 8. H{nashani}. 9. H {hiphrani}. 10. v. 56 es clarificate per iste cambio del ordine delphrases.

G E N E S I S 42 57

Ille les demandava, 'De ubi veni vos?' Illes diceva, 'Del pais 8 de Canaan, proprocurar nos alimento'. Nam, ben que Joseph recognosceva su fratres, illes non lerecognosceva.9 Memorante le sonios que ille habeva soniate super illes, Joseph les diceva, 'Voses spias, vos ha venite pro vider le pais in10 su nuditate'. Ma illes le diceva, 'Non, mi senior! Vero, tu ser-11 vos ha venite pro procurar se alimento. Tote de nos es le fili-12 os del mesme patre; nos es homines honeste; tu2 servos non es13 spias.'2 Ille les diceva, 'Non, vos ha venite pro vider le pais in su nuditate!' Illesrespondeva, 'Nos, tu servos, esseva duo-dece fratres, filios del mesme homine deCanaan: le minor es ora con nostre patre, e le altere non vive jam'.14 Ma Joseph les diceva, 'Il es lo que io ha dicite: vos es spias!15 Per isto vos va probar vos: si vostre fratre minor non veni hic, per le vita dePharaon, vos non partira de iste loco!16 Manda uno de vos a apportar vostre fratre, durante que le alteres se detenera,quo vostre parolas se verifica, si vos parla17 le veritate. Si non, per le vita de Pharaon, vos debe esser spi-18 as!' E ille les deteneva in prision tres dies. Le tertie die19 Joseph les diceva: 'Face isto e vos vivera, nam io time Deo. Si vos es homineshoneste, que uno de vostre fratres resta in vostre loco de detenimento, durante guele alteres va a levar20 grano pro remediar le fama de vostre domos ma vos debe apportar me vostrefratre minor, quo vostre parolas se verifica e que vos non mori'. E illes faceva assi.


48 de 60 14-06-2014 17:04

21 Illes diceva le unes le alteres, 'Certo, nos es punite3 a causa de nostre fratre,quia nos videva su angustia quando ille nos implorava, ma nos non le ascoltava. Proesso ha venite super nos22 iste affliction'. Alora Reuben les diceva, 'An io non vos advertiva, 'Non face tortoal puero?' Ma vos non me ascoltava. Ora veni23 le regularmento pro su sanguine'. Illes non sapeva que Joseph24 les intendeva, nam un interprete esseva inter ille e illes. Disviante de illes illeplorava. Alora ille reveniva a illes e les parlava; e ille prendeva Simeon de inter illes,e le ligava25 ante lor oculos. Alora Joseph ordinava plenar lor vasos con grano, render lemoneta de cata uno in su sacco, e dar les provisi-26 ones pro le viage e assi il se faceva. Dunque illes cargava lor asinos del grano epartiva de ibi.27 Quando un de illes aperiva su sacco pro dar forrage a su asino al campamento,ille videva su moneta, e ecce illo esseva in al-28 to de su sacco. Ille diceva a su fratres, 'Mi moneta se ha rendite! Illo es hic in misacco!' Lor cordes cadeva; e, tremulante, illes diceva le unes le alteres, 'Que es istoque Deo me ha facite?'29 Quando illes veniva a lor patre Jacob in le pais de Canaan, il-30 les le diceva toto que les habeva evenite, a saper, 'Le homine qui es maestro delpais nos parlava durmente e nos accusava de31 spiar le pais. Nos le diceva, 'Nos es homines honeste; nos non32 es spias4. Nos esseva dece-duo fratres, filios del mesme patre; ma un non vivejam, e le minor es ora con nostre patre in le

1. H {waw} ha hic le fortia de 'al contrario' (TN). I rende {anzi}; 'ma' (AV, RV, Scno)non es bastante emphatic (Nota TN). 2. TN trad. 'Tu servos nunquam ha essitespias' a causa del H {lo'hayu}. 3. H {ashem} sgf. 'punition' tanto como 'culpabilitate'.4. Vide v.11.

G E N E S I S 42 : 43 58

33 pais de Canaan'. Ma ille qui es le maestro del pais nos diceva, 'Per isto io saperaque vos es homines honeste: lassa con me un34 de vostre fratres, e prende alique pro vostre familias famelic e parti. E apporta mevostre fratre minor, quo io pote saper que vos non es spias, ma homines honeste. Iovos rendera alora vostre fratre, e vos potera percurrer1 iste pais'.35 Quando illes vacuava lor saccos, cata uno trovava su bursa de moneta in susacco! Al vider lor bursas de moneta, illes e lor36 patre se espaventava. Lor patre los diceva, 'Vos me priva de filios: Joseph nones jam e Simeon non es jam, e ora vos va le-37 var Benjamin. Tote isto ha venite super me'. Alora Rueben diceva a su patre, 'Tupote occider mi duo filios si io non le ren-38 de a te. Incarga le a me e io te le rendera'. Ma ille respondeva, 'Mi filio non debevader con vos, nam su fratre es morte e ille sol remane. Si durante le viage, que vosva facer, un damno le occurre, vos facera descender mi capillos blanc2 con dolor aSheol'.

43

1 Ma le fame in le pais esseva sever. E quando illes terminava de2 mangiar le grano que illes apportava de Egypto, lor patre les3 diceva, 'Va de nove e procura nos alcun alimento'. Ma Judah le diceva, 'Le hominenos admonestava, 'Vos non me videra altere4 vice si vostre fratre non es con vos'. Si tu lassara nostre fra-5 tre vader con nos, nos vadera e te procurara alimento; ma si tu non le lassaravader, nos non vadera, nam le homine diceva, 'Vos non me videra altere vice sivostre fratre non es con vos'6 Israel diceva, 'Proque ha vos tractate me tanto mal de dar sa-


49 de 60 14-06-2014 17:04

7 per al homine que vos ha un altere fratre?' Illes respondeva, 'Ma le homine nosdemandava3 insistentemente3 super nos e super nostre familia, dicente nos, 'Vivetotevia vostre patre? Ha vos un altere fratre?' E nos le respondeva secundo lequestiones. Como poteva nos saper que ille dicera, 'Apporta vostre fratre hic'?8 Alora Judah diceva a su patre Israel, 'Invia le juvene in mi carga, e que nos mittenos in cammino, que nos pote viver e non9 morir - tu e nos e nostre infantes. Io mesme5 essera su garante, tu pote tener mepro responsabile: si io non te le rende e le10 pone ante te, io essera culpabile ante te pro semper. Si nos non habevadissipate tante tempore, nos poterea vader e revenir duo vices'.11 Alora lor patre Israel les diceva, 'Si es assi, alora, face isto: prende del meliorproductos del terra in vostre equipage e porta al homine un presente - alicunbalsamo, e alicun melle,12 tragacantha, laudano, pistacios, e amandolas. E prende con vos le moneta duple,e rende le moneta que on poneva in vostre sac-13 cos; forsan il esseva un error. Prende etiam vostre fratre e re-14 torna presto al homine. Que El Shaddai dispone le homine a misericordia versovos, que ille vos libera vostre altere fratre tanto como Benjamin. Quanto a me, si iodebe esser private, io

1. H {sachar} ha plure sgfs. etiam 'commerciar', 'mercar', 'viagiar' etc. 2. H{sebhathi}, 'mi vetustate'. 3. H {shaol shaal}. 4. H {itti} lit. 'con me'. 5. H {anokhi} 'io'emphatic.

G E N E S I S 43 59

essera private'.15 Dunque le homines prendeva ille presente, e illes prendeva con se le monetaduple tantn como Benjamin. IlIes vadeva a Egypto16 ubi illes se presentava a Joseph. Quando Joseph videva Benjamin con illes, illediceva a su majordomo, 'Mena a domo iste homines; abatte1 e prepara un bestia1proque le homines mangiara17 con me a meridie'. Le homine faceva como Joseph le diceva, e18 ille conduceva le homines al domo de Joseph. Le homines se espaventavaquando illes se menava al domo de Joseph, nam illes pensava, 'Nos es menate hica causa del affaire del moneta que on remitteva in nostre saccos le prime vice, proassaltar nos e precipitar nos, e a sasir nos pro sclavos, con nostre asinos'19 Dunque illes approchava le majordomo de Joseph e illes le parlava al entrata deldomo.20 Illes diceva, 'Si il te place2, mi senior, nos descendeva jam21 olim pro procurar nos alimento. Ma quando nos arrivava al campamento eaperiva nostre saccos, nos videva que le moneta de cata uno de nos esseva justo albucca de nostre saccos, nostre moneta integral3.22 Dunque nos ha reportate le con nos. E nos ha apportate con nos altere monetapro procurar nos alimento. Nos non sape qui pone-23 va le moneta in nostre saccos'. Ille respondeva, 'Tote es ben con nos; nonespaventa vos. Vostre Deo e le Deo de vostre patre poneva tresor pro vos in vostresaccos. Io recipeva vostre mo-24 neta'. E ille faceva sortir Simeon a illes. Alora le homine conduceva le homines aldomo de Joseph; ille les dava aqua pro25 lavar se lor pedes, e ille dava forrage pro le asinos. Illes arrangiava lor presentein expectation del venir de Joseph a meridie, nam illes habeva apprendite que illesmangiara ibi.26 Quando Joseph veniva a domo, illes le presentava le presentes que illes habevaapportate al domo, inclinante se al terra an-27 te ille. Ille les salutava, e ille diceva, 'Como es vostre ve-28 tule patre de qui vos parlava? Es ille ancora san?' Illes respondeva, 'Tu servo,nostre patre, i ben, ille es ancora san'4!29 E illes se inclinava profundemente. Altiante le oculos Joseph videva su fratre


50 de 60 14-06-2014 17:04

Benjamin, le filio de su matre, e demandava, 'Es iste vostre fratre minor de qui vosme parlava?' E ille30 addeva, 'Que Deo sia gratiose a te, mi juvene!' Alora Joseph se hastava de exir,nam ille se emoveva tanto per su fratre31 gue iile esseva presso de plorar; ille entrava in un camera e plorava ibi. Alora illese lavava le visage, reappareva, e con-32 trolante se ille ordinava, 'Servi le repasto'. Illes serviva Joseph a parte, su fratresa parte, e le egyptianos qui mangiava etiam a parte; quia le egyptianos non potevamangiar con33 le hebreos pois que illo esserea abhorribile al egyptianos. Le fratres essevasedite secundo5 su direction:5 le primogenito secundo su primogenitura, e le plusjuvene secundo su juventute, e le homines reguardava le unes le alteres constupefaction.34 On les serviva le portiones ab su tabula; ma le portion de Benjamin essevaplure6 vices major que lo de cata uno del alteres.

1. {u-tbhoch tebhach we-hakhen} lit. 'abatte un abatter e prepara'. 2. H {bi}, 'unsupplication de mi senior' - i.e. 'a mi senior' vide BDB 106. alt. 'pardono'. 3. lit. 'persu peso'. 4. alt. 'vive'. 5. H {lfanaw} H {lifne} ha varie sgfs. vide BDB 816,817. 6 lit.'cinque'.

G E N E S I S 43 : 44 60

E illes bibeva e se allegrava con ille.

44

1 Joseph ordinava su majordomo como seque: 'Plena le saccos del homines conalimento, quanto illes pote portar, e pone le moneta2 de cata uno in le bucca del sacco. Mitte mi cuppa, le cuppa argento, in le buccadel sacco del plus juvene simul con su moneta pro le grano'. E ille faceva secundoque Joseph diceva.3 Al lucer de matino, le homines se congedeva, illes e lor asinos.4 Illes habeva jam sortite del citate ma non esseva longe, quando Joseph diceva asu majordomo, 'Leva te, perseque le homines! E quando tu les attinge, dice les,'Proque ha vos repagate mal5 pro ben?.....1 Il es ex illo que mi senior bibe e que ille emplea etiam pro divinar.Vos ha conducite vos mal de ager assi'6 Ille les attingeva e les parlava ille parolas. Illes le diceva,7 'Proque dice mi senior tal parolas? Longe2 de tu servos es le fa-8 cer de alique de tal sorta! Ecce nos te reportava del pais de Canaan le monetaque nos trovava in le buccas de nostre saccos. Como alora haberea nos robateargento o auro del domo de tu se-9 nior? Ille de tu servos con qui illo se trova, morira; e le res-10 to de nos, de plus, devenira sclavos de mi senior'. Ille respondeva, 'Ben que loque vos proponeva es ben, solo le un con qui illo se trova essera mi sclavo; ma leresto de vos essera libere.11 Dunque cata uno hastava a bassar su sacco al terra, e cata uno12 aperiva su sacco. Ille cercava comenciante con le major e terminante con leminor; e le cuppa se trovava in le sacco de Benja-13 min. Alora illes divelleva lor vestimentos. Cata uno cargava su14 asino, e illes retornava al citate. Quando Judah e su fratres reentrava in le domode Joseph, qui ancora esseva ibi, illes se15 jectava super le terra ante ille. Joseph les diceva, 'Que es iste acto que vos hafacite? Non sape vos que un homine, como io16 es, practica le divination?' Judah respondeva, 'Que pote nos dicer a mi senior?Como contestar? Como justificar nos? Deo ha discoperite le crimine de tu servos.Ecce nos es sclavos de mi senior, le resto de nos tanto como ille in cuje possessionle


51 de 60 14-06-2014 17:04

17 cuppa se trovava'. Ma ille respondeva, 'Longe de me es facer assi! Solo ille incuje possession le cuppa se trovava essera mi sclavo; le resto de vos pote retornara vostre pais in pace'.18 Alora Judah le approchava e le diceva, 'Si il te place, mi senior, lassa tu servofacer appello a mi senior, e non sia impati-19 ente con tu servo, tu qui es le equal de Pharaon. Mi senior de-20 mandava su servos, 'Ha vos un patre o un altere fratre?' Nos diceva a mi senior,'Nos ha un vetule patre, e il ha un infante de su vetulessa, le minor; su plen fratre esmorte, quo ille21 sol remane de su matre, e su patre le ama multo'. Alora tu dice-22 va a tu servos, 'Face le descender a me que io pote vider le' Nos diceva a misenior, 'Le puero non pote lassar su patre; si23 ille le lassava, su patre morirea'. Ma tu diceva a tu servos, 'A minus que vostrefratre minor veni con vos, non lassa me vi-

1. Le Sept. include 'Proque ha vos robate mi cuppa argento'; om. in MT. 2. H{chalilah} lit. 'ad profanum'.

G E N E S I S 44 : 45 61

24 der vostre visages'. Quando nos retornava a tu servo mi patre, nos le relatava leparolas de mi senior.25 Depost nostre patre diceva, 'Vade de nove e procura nos alicun26 alimento'. Nos respondeva, 'Nos non pote vader; solo si fratre minor es con nospote nos vader, nam nos non pote monstrar nostre visages al homine a minus quenostre fratre minor27 es con nos'. Tu servo, mi patre, nos diceva, 'Como vos sape,28 mi sposa me pareva duo fiIios. Ma un me ha partite, e io diceva: guai, ille essevalacerate de un bestia! E io non le ha vi-29 dite depost. Si vos prende etiam iste de me, e si un damno le accide, vos faceradescender mi capillos blanc con dolor a Sheol'.30 Ora si io veni a tu servo mi patre e le puero non es con nos -31 pois que le vita de ille es tanto ligate con le sue - quando ille vide que le pueronon es con nos, ille morira, e vostre servos facera descender le capillos blanc devostre servo nos-3Z tre patre con dolor a Sheol. Tu servo se ha Pignorate pro le puero a mi patre, asaper, 'Si io non te le rende, io essera culpabile ante mi patre pro semper'. Ergo, ioroga, que tu servo resta como sclavo de mi senior in loco del puero, e que le pueroretorna con su fratres. Nam como pote io retornar a mi patre a minus que le pueroes con me? Que io non sia teste del affliction que mi patre suffrerea'.

45

1 Joseph non poteva controlar se plus coram tote su attendentes, e ille clamava,'Que omnes parti de me!' Dunque il non habeva alicuno con se quando ille se facevacognoscite a su fratres.2 Su singultos esseva tanto alte que le egyptianos poteva audir los, e assi le novaattingeva le palatio de Pharaon.3 Joseph diceva a su fratres, 'Io es Joseph. Es mi patre ancora san?' Ma su fratresnon poteva responder a ille, nam illes se4 confundeva a causa de ille. Alora Joseph diceva a su fratres, 'Approcha me'. Equando illes le approchava, ille diceva, 'Io es vostre fratre Joseph que vos vendevapro esser menate in5 Egypto. Ora, non inguieta vos, ni reprocha vos que vos me vendeva pro essermenate hic; nam a fin de salvar vita Deo me in-6 viava ante vos. Le fame ha essite jam duo annos intra le pais,7 e durante altere cinque annos il non habera aratura e recolta. Deo me ha inviateante vos pro assecurar superviventia super8 le terra, e a salvar vostre vitas pro un grande delivrantia. Dunque il non esseva


52 de 60 14-06-2014 17:04

vos qui me inviava hic, ma Deo; e Ille me ha facite un patre a Pharaon, maestro detote su domo, e governator de tote le pais de Egypto.9 Ora hasta vos de retornar a mi patre e dice le: assi dice vostre filio Joseph, 'Deome ha facite governator de tote Egypto;10 veni hic a me sin tardar. Tu habitara in le region ae Goshen ubi tu essera juxtame - tu e tu filios e tu granfilios, tu11 oves e tu boves, e toto que es le tue. Ibi io proviaera a te - nam il habera ancoracinque annos de fame - quo tu, e tu fami-

G E N E S I S 45 : 46 62

12 lia, e toto que es le tue, non1 mancara de alique'1. Con vostre oculos proprie, emi fratre Benjamin con le sues pote vider gue13 il es vermente io qui parla. Vos debe contar a mi patre toto super mi splendor inEgypto e toto gue illes ha vidite; e hasta vos a conducer hic mi patre'.14 Alora ille imbraciava2 su fratre Benjamin circa le collo e plora-15 va, e Benjamin plorava super su collo. Ille basiava tote su fratres e plorava superilles, e postea su fratres poteva parlar con ille.16 Le nova attingeva le palatio de Pharaon: 'Le fratres de Joseph17 ha venite'. Pharaon e su ministros se complaceva. Pharaon diceva a Joseph,'Dice a tu fratres, 'Face isto: carga vostre besti-18 as e marcha presto al pais de Canaan. Prende vostre patre e vostre familias eveni a me; io vos dara le melior del terra de19 Egypto e vos mangiara le grassia del terra'. E tu es ordinate de dicer les, 'Faceisto: prende ex le pais de Egypto carros pro20 vostre infantes e vostre sposas; leva vostre patre, e veni. Non attende vostreeffectos, nam le melior de tote le terra de Egypto essera le vostre'.21 Le filios de Israel faceva assi; Joseph les dava carros como Pharaon habevaordinate, e ille les dava provisiones pro le vi-22 age. A cata uno de illes ille dava un cambio de vestimentos; ma a Benjamin illedava tres centos pecias de argento e plure3 cam-23 bios de vestimentos. E a su patre ille inviava como segue: dece asinos cargatecon le melior cosas de Egypto, e dece asinas cargate con grano, pan, e provisionespro le viage de su patre.24 Ille congedava su fratres e durante que illes partiva ille les diceva, 'Non guerelasuper le cammino'.25 Illes montava ab Egypto e veniva a lor patre Jacob in le pais26 de Canaan. Illes le diceva, 'Joseph vive ancora; si, ille es governator super totele pais de Egypto'. Su corde frigideva4, 27 nam ille non les credeva. Ma quando illescontava toto que Joseph les habeva dicite, e quando ille videva le carros queJoseph habeva mandate pro transportar le, le spirito de lor patre28 Jacob revivisceva. 'Basta!' diceva Israel. Mi filio Joseph vive ancora! Io ira e io levidera ante que io mori'.

46

1 Jacob se mitteva in cammino con toto que esseva le sue, e ille veniva aBeer-sheba, ubi ille offereva sacrificios al Deo de su2 patre Isaac. Deo parlava a Israel in vision nocturne, e Ille di-3 ceva, 'Jacob! Jacob!' Ille respondeva, 'Io es hic'. E Ille diceva, 'Io es Deo, le Deode tu patre. Non time de descender a4 Egypto, nam ibi Io te facera devenir un grande nation. Io Mesme descendera conte a Egypto, e Io Mesme te reconducera; e le ma-5 no de Joseph claudera5 tu oculos'. Alora Jacob se mitteva in cammino abBeer-sheba. Le filios de Israel mitteva lor patre e lor infantes e lor sposas in lecarros que Pharaon habeva manda-6 te a transportar les; e illes levava lor bestial, e le benes que illes habeva acquiritein le pais de Canaan.


53 de 60 14-06-2014 17:04

1. lit. 'non vos impovrira'. 2. lit. 'cadeva super'. 3. lit. 'cinque' cf. 43:34. 4. H rad. {pug}cf. arb. e syr. 5. lit. 'ponera su mano super ...'

G E N E S I S 46 63

7 Assi Jacob e tote su progenie veniva a Egypto: Ille levava con se a Egypto su filiose su granfilios, su filias1 e su granfilias - tote su progenie.8 Istos es le nomines del israelitas, Jacob e su descendentes, qui veniva a Egypto.9 Le primogenito de Jacob Reuben. Le filios de Reuben: Chanoch,10 Pallu, Chezron, e Karmi. Le filios de Simeon: Jemuel, Jamin, Ohad, Jakhin,Zochar, e Shaul filio de un femina canaanita.11 Le filios de Levi: Gershon, Qohath, e Merari. Le filios de Ju-12 dah: Er, Onan, Shelah, Perez, e Zerach - ma Er e Onan habeva morite in le paisde Canaan; e le filios de Perez esseva Chez-13 ron e Chamuel. Le filios de Isaachar: Tola, Puvah, Iobh, e14 Shimron. Le filios de Zebulun: Sered, Elon, e Jachleel. Illes15 esseva le filios que Leah pareva a Jacob in Paddan-aram, plus su filia Dinah. Letotal de su filios e filias esseva trenta-tres personas.16 Le filios de Gad: Ziphion, Chaggi, Shuni, Ezbon, Eri, Arodi, e17 Areli. Le filios de Asher: Imnah, Ishvah, Ishvi, e Beriah, e18 lor soror Serach. Le filias de Beriah: Heber e Malkiel. Istes esseva ledescendentes de Zilpah que Laban habeva date a su filia Leah. Illa pareva istes aJacob - dece-sex personas.19 Le filios de Rachel, sposa de Jacob, esseva Joseph e Benjamin.20 A Joseph nasceva in le pais de Egypto Manasseh e Ephraim, que21 Asenath filia de Poti-phera prestre de On le pareva. Le filios de Benjamin: Bela,Bekher, Ashbel, Gera, Naaman, Echi, Rosh,22 Muppim, Chuppim, e Ard. Illes esseva le descendentes de Rachel qui nasceva aJacob - le total de dece-quatro personas.23 Le filio2 de Dan: Chushim. Le filios de Naphtali: Jachzeel,24 Guni, Jezer, e Shillim. Illes esseva descendentes de Bilhah que25 Laban habeva date a su filia Rachel. Illa pareva istes a Jacob26 - le total de septe personas. Tote le personas pertinente a Jacob qui veniva aEgypto - su progenie proprie sin contar le27 sposas del filios de Jacob - esseva sexanta-sex. E le filios de Joseph qui lenasceva in Egypto esseva duo. Assi le total del familia de Jacob qui veniva a Egyptoesseva septanta personas.28 Ille habeva inviate Judah ante ille a Joseph pro monstrar le via ante ille aGoshen. Quando illes veniva al region de Gos-29 hen, Joseph preparava3 su carro e vadeva a Goshen pro incontrar su patreIsrael. Quando ille se le presentava, ille le imbraci-30 ava circa le collo, e plorava longemente super su collo. Alora Israel diceva aJoseph, 'Ora io pote morir, pois que io ha vidite su visage e tu vive ancora'.31 Alora Joseph diceva a su fratres e al familia de su patre, 'Io ira a dar le nova aPharaon e a dicer le, 'Mi fratres e le familia de mi patre, qui esseva in le pais deCanaan, ha venite32 a me. Le homines es pastores; semper illes ha essite elevatores de bestial, eilles ha apportate lor greges de oves e boves e33 toto qui illes possede'. Dunque quando Pharaon vos appella e34 demanda, 'Que es vostre occupation?' vos respondera, 'Tu servos

1. formulaic - ille habeva un sol filia. 2. MT 'filios'. 3. lit. 'attaccava' (F attela) H{'asar}.

G E N E S I S 46 : 47 63

ha essite elevatores de bestial ab nostre juventute usque ora, nos e nostre patres' -a fin que vos pote habitar in le region de Goshen; proque tote pastores esabhorribile al egyptianos'.


54 de 60 14-06-2014 17:04

47

1 Alora Joseph veniva e reportava a Pharaon, 'Mi patre e mi fratres con lor gregesde oves e boves e toto gue illes possede,2 ha venite del pais de Canaan e es ora in le region de Goshen'. E de tote su fratresille prendeva un pauc1 de homines e les pre-3 sentava a Pharaon. Pharaon diceva a su fratres, 'Que es vostre occupation?' Illesrespondeva a Pharaon, 'Nos, vostre servos,4 es pastores, como esseva etiam nostre patres'. Illes diceva a Pharaon, 'Nos havenite a sojornar in iste pais proque il non ha pastura pro le greges de tu servos,nam le fame es sever in le pais de Canaan. Permitte alora que vostre servos resta inle region de Goshen'.5 Alora Pharaon diceva a Jacob, 'In respecto a tu patre e tu fra-6 tres qui ha venite a te, le pais de Egypto es a tu disposition: establi tu patre e tufratres in le melior parte del pais; gue illes resta in le region de Goshen. E si tu sapegue il ha inter illes homines capabile, face les surveliantes de mi bestial'7 Alora Joseph faceva venir su patre e le presentava a Pharaon;8 e Jacob salutava2 Pharaon. Pharaon le demandava, 'Quante annos9 ha tu?' Jacob respondeva a Pharaon, 'Le annos de mi sojornas es cento trenta.Curte e mal ha essite le annos de mi vita, e illos non attinge le annos del vitas de mipatres durante lor sojornas'.10 Alora Jacob salutava3 Pharaon e se retirava de su presentia.11 Joseph establiva su patre e su fratres, dante les proprietate in le melior parte delpais de Egypto, in le region de Rameses,12 como Pharaon habeva commandate. Joseph provideva su patre, e su fratres, etote le familia de su patre, de pan secundo le besonio del infantes.13 Alora il non habeva plus pan in tote le terra, nam le fame esseva multo sever; e lepais de Egypto e le pais de Canaan langue-14 va a causa del fama. Joseph recolligeva tote le moneta que se trovava in le paisde Egypto e in le pais de Canaan como pagamento4 pro le grano gue se procurava;e Joseph faceva entrar le15 moneta in le palatio de Pharaon. Quando le moneta se exhauriva in le pais deEgypto e in le pais de Canaan, tote le egyptianos veniva a Joseph e le diceva, 'Danos pan a fin gue nos non mori coram te; nam le moneta manca'.16 Joseph diceva, 'Apporta vostre bestial e io vos vendera a cam--17 bio5 de vostre bestial5, si le moneta manca'. Dunque illes apportava lor bestial aJoseph, e Joseph les dava pan a cambio6 del cavallos, del greges de oves e boves,e del asinos; assi ille18 anno ille les provideva de pan in cambio de tote lor bestial. Quando ille anno seterminava, illes veniva a ille le anno sequente e le diceva, 'Nos non pote celar de misenior gue pois gue tote le moneta e bestial se consigna a mi senior, nihil

1. lit. 'cinque'. 2. Nuance de H {barakh}. alt. 'benediceva'. 3. O 'diceva adeo' o 'secongedava', nuance de H {barakh}. alt. 'benediceva'. 4. H b in {bashebher} sgf.'excambio'. 5. H {be-miqnekhem} vide v.a4. 6. Vide vv. 14,16.

G E N E S I S 47 : 48 65

resta al disposition de mi senior salvo nostre corpores e nos-19 tre terras. Que nos non peri ante tu oculos, e nos e nostre terras. Prende1 nos enostre terra a cambio de pan, e nos con nostre terra essera sclavos de Pharaon;provide le semine que nos vive e non mori, e le terra non se face desolate'.20 Dunque Joseph ganiava2 le possession2 de tote le campos de Egypto proPharaon, nam cata egyptiano habeva vendite su campo proque le fame le pressava,e le terra deveniva le proprletate de Pharaon.21 Quanto al gente, ille3 les faceva devenir su sclavos3 ab un extre-22 mitate del frontiera de Egypto al altere. Solmenta le terra del prestres ille nonprendeva, nam Pharaon faceva provision special pro le prestres e illes viveva del


55 de 60 14-06-2014 17:04

provision special que Pharaon les faceva; dunque illes non vendeva lor terra.23 Alora Joseph diceva al gente, 'Viste que hodie lo ha acquirite vos e vostre terrapro Pharaon, ecce le semine pro seminar24 le terra. E quando le messe veni, vos dara un quinte parte a Pharaon, e quatroquintos essera le vostre pro seminar le campos e pro alimentar vos e vostre familias,e pro nutrir vostre25 infantes. Illes diceva, 'Tu ha salvate nostre vitas! Nos es grate a mi senior, e nosessera sclavos a Pharaon'.26 Joseph lo faceva un lege del terra in Egypto, que usque hodie mesmo subsiste,per le qual un quinto pertine a Pharaon; solmente le terras del prestres nonpertineva a Pharaon.27 Assi Israel habitava in le pais de Egypto, in le region de Goshen; illes seacquireva ibi possessiones; illes esseva fertile e se multiplicava grandemente.28 Jacob viveva dece-septe annos in le pais de Egypto, dunque su29 vita imbraciava cento quaranta-septe annos. E quando le dies de Israelapprochava lor fin, ille appellava a su filio Joseph e le diceva, 'Face me iste gratia,pone tu mano sub mi femore, como pignore de tu firme4 loyalitate:4 non me interrain Egypto,30 io te roga. Quando io me jace con mi patres, tira me de Egypto e interra me in lorloco de interramento'. Ille respondeva, 'Io facera como tu ha parlate'.31 Jacob diceva, 'Jura me lo'. E Joseph le jurava. Alora Israel inclinava super lecapite del lecto.

48

1 Post iste eventos, on diceva a Joseph, 'Tu patre es malade'. Dunque ille prendevacon se su duo filios, Manasseh e Ephraim.2 Quando on annunciava a Jacob, 'Tu filio Joseph ha venite pro vider te', Israel sereuniva su fortia e se sedeva in le lecto.3 Jacob diceva a Joseph, 'El Shaddai me appareva a Luz in le pais4 de Canaan, e Ille me benediceva, e me diceva, 'Io te facera fertile e numerose, eIo te facera un communitate de gentes; e5 Io dara iste terra a tu prole post te pro un possession perpetue'. E ora, tu duo filiosqui te nasceva in le pais de Egypto ante mi venir a te in Egypto, essera le mie;Ephraim e Manasseh essera le mie como es Reuben e Simeon.

1. alt. 'compra', ma H {qanah} tene etiam le elemento de 'excambio'. 2. alt.'comprava' vide v.19. 3. seq. Sept. ; MT obscur 'Quanto.. ille les levava in le urbes'.4. seq. Luzzatto. Exemplo de hendiadys.

G E N E S I S 48 : 49 66

6 Ma le progenie nascite a te post illes essera le tue; e sub le nomine de lor fratresessera appellate al hereditage.7 Io1 lo face1 proque quando io retornava de Paddan, Rachel moriva, a mi dolor2 inle pais de Canaan, durante le viage, a qualque distantia de Ephrath; e io la interravaibi al cammino a Eprath' - que as ora Bethlehem8 Vidente le filios de Joseph, Israel demandava, 'Qui es istes?'9 Joseph diceva a su patre, 'Illes es mi filios que Deo me ha da-10 te hic'. Ille diceva, 'Duce les a me que io les benedice'. Jam le oculos de Israel seobscurava per le vetulessa; ille non poteva vider. Dunque Joseph3 les duceva juxtaille, e ille les ba-11 siava e les imbraciava. Israel diceva a Joseph, 'Io non expectava de vider te plus,e ecce Deo me ha lassate vider etiam tu12 progenie. Alora Joseph les tirava de su genus e se inclinava al13 terra. Joseph prendeva tote le duo, Ephraim a su dextra - al leve de Israel - eManasseh a su leve - al dextra de Israel -14 e les duceva juxta ille. Ma Israel extendeva su dextra e lo poneva super le capitede Ephraim, ben que ille esseva le minor, e 4cruciante le manos4 ille poneva su leve


56 de 60 14-06-2014 17:04

mano super le capite15 de Manasseh, ben que Manasseh esseva le primogenito. E ille benedicevaJoseph, e diceva:Que le Deo in cuje camminos mi patres Abraham e Isaac vadeva, Le Deo ha essitemi pastor ab mi nascentia usque hodie -16 Le angelo qui me ha redimite de tote mal -Benedice le pueros.Que illes se appella con mi nomine,E le nomines de mi patres Abraham e Isaac,E que illes se multiplica grandemente super le terra.17 Quando Joseph videva que su patre poneva su dextra super le capite deEphraim, ille se displaciava; dunque ille prendeva le mano de su patre pro levar lodel capite de Ephraim al capite de Manasseh.18 Joseph le diceva, 'Non es assi, patre, nam le altero es le pri-19 mogenito; pone tu dextra super su capite. Ma su patre refusava e diceva, 'Io losape, filio mie, io lo sape. Etiam ille devenira un gente, e etiam ille essera grande.Ma su fratre minor essera plus grande que ille, e su prole devenira le plenitude520 del nationes'5. Ille les benediceva ille die, assi, 'Es per te que Israel invocarabenedictiones, e dicera: 'Que Deo te face21 como Ephraim e Manasseh'. Assi ille poneva Ephraim ante Manasseh. AloraIsrael diceva a Joseph, 'Io va morir; ma Deo essera22 con vos e Ille vos facera retornar al pais de vostre patres. E ora io te da unportion6 plus que a tu fratres, que io rapeva del amoritas con mi spada e mi arco'.

49

1 Jacob vocava su filios e diceva: 'Reuni vos que io vos dice lo que vos succederain le dies del futuro.2 Assemblea e ascolta, filios de Jacob;Ascolta Israel vostre patre:

1. alt. 'quanto.a me', lit. 'E io'. 2. H {'alai} vide BDB 753b, cf. 33:13. 3. lit. 'ille'. 4. seq.BDB 968. 5. H {melo-haggoyim} alt. 'multitude'. 6. sgf. de H {shekhem} incerte.

G E N E S I S 49 67

3 Reuben, tu es mi primogenito,Mi fortia e fructo de mi prime vigor;Culmine de dignitate, e culmine de fortia.4 Temerari como aqua, tu non habera le primatia,Quia tu montava le lecto de tu patre;Tu lo pollueva alora - ille montava mi lecto!5 Simeon e Levi es un par;Lor cultellos es armas de violentia.6 Que mi esser1 non entra in lor circulo,Que mi honor non se uni a lor assemblea;Nam in lor furia illes occide homines,E de bon grado illes stropia boves.7 Maledicte sia lor furia tan fer,E lor cholera tan cruel.Io les dividera in Jacob,E les dispersara in Israel.8 Te, O Judah, tu fratres laudara;Tu mano essera super le nuca de tu inimicos;Le filios de tu patre se inclinara a te.9 Judah es un leonetto;Del preda tu monta, filio mie.Ille quatta, ille se jace como un leon,Como un leon2 grande - qui osa de eveliar le?


57 de 60 14-06-2014 17:04

10 Le sceptro non partira de Judah,Ni le baston soveran de inter su pedes;Quo le tributo3 le veniE le homage de gentes es le sue.11 Ille liga al vite su asino,E le pullo de su asina al vite selecte;Ille lava in vino su vestimentos,E in le sanguine de uvas su mantello.12 Su oculos es plus rubie que le vino;Su dentes plus blanc que le lacte.13 Zebulun habitara le costa del mar;Ille essera un porto pro naves,E su flanco extendera usque Sidon.14 Issachar es un asino robuste4,Quattante inter le ovarios.15 Vidente como le reposo esseva bon,E como le campo esseva agradabile,Ille curvava su humero al carga,E se faceva un travaliator serve.16 Dan regera su gente,Como un del tribos de Israel.17 Dan essera un serpente super le cammino,Un vipera super le sentiero,Que mordente le talones del cavalloFace cader detra le cavallero.18 Io spera Tu salvation, O Senior!

1. alt. 'anima'. 2. alt. parola pro leon; alt. 'leona'. 3. seq. TN. H {shiloh} emend. {shailoh} 'tributo a ille'; lit 'usque ille veni a Shiloh'. H obscur. 4. alt. 'ossee'.

G E N E S I S 49 : 50 68

19 Gad, banditos le assaltara,Ma ille les piliara a lor talones.20 Asher, su alimento essera succulente;E ille fornira le delicias de reges.21 Naphtali es un cerva liberate,Que rende cervettas1 de beltate.22 Joseph es le prole2 de un arbore fertile3,Le prole2 de un arbore fertile3 juxta un fonte;Le ramos scande supre le muros.23 Illes se amarisava contra ille,Quo illes tirava a ille:Nam le archeros le invidiava.24 Ma su arco restava tense,E su brachios se faceva flexibilePer le manos del Potente de Jacob -Ibi, le Pastor, le Petra de Israal -25 Le Deo de tu patre qui te adjuva,E Shaddai, qui te benedice -Benedictiones de celo in alto,Benedictiones del abysmo in basso,Benedictiones del sinos e del matrice.26 Le4 benedictiones de tu patreSuperpassa le benedictiones de mi ancestresUsque le culmine del collinas eterne;4Que illos resta super le capite de Joseph,Super le fronte del principe de su fratres.27 Benjamin es un lupo rapace;5


58 de 60 14-06-2014 17:04

Le matino ille devora preda,E le vespere ille reparti le butino.28 Tote istes esseva le dece-duo tribos de Israel, e isto es lo que su patre lesparlava5 al dicer les le adeo; a cata uno ille diceva parolas appropriate pro suadeo5.29 Alora ille les mandava e les diceva: 'Io va reunir me con mi gente; interra me conmi patres in le cava que es in le campo30 de Ephron le hittita, le cava que es in le campo de Machpalah contra Mamre in lepais de Canaan. Illo es le campo que Abraham31 comprava de Ephron le Hittita pro un sito de interramento. Ibi on interravaAbraham e Sarah su sposa; e ibi on interrava32 Isaac e Rebecca su sposa; e ibi io interrava Leah - le campo e le cava que asintra, comprate del hittitas'.33 Quando Jacob compliva le mandar a su filios, ille retirava su pedes in le lecto. Illeexpirava e se reuniva con su gente.

50

1 Joseph se jectava6 super le visage de su patre, e plorava super2 ille, e le basiava. Alora Joseph mandava su servicio medical de3 imbalsamar su patre, e le medicos imbalsamava Israel empleante in ille quarantadies, que es le periodo que se emplea pro im-4 balsamar. Le egyptianos le lamentava septanta dies; e quando le pariodo delamentation esseva passate, Joseph parlava al gentes

1. H {imre} - cf. aram. immar, 'agno'; akk. immeru; alt. 'parolas'. 2. Vide BDB 121. 3.Vide GG 80g. 4. H obscur. 5. alt. 'que lacera'. 6. alt. 'ille les benediceva cata unosecundo su benediction'; alt. nuance de H {barakh} - Jacob non benediceva tote sufilios'. cf. 47:7. 7. alt. 'cadeva'.

G E N E S I S 50 69

del palatio de Pharaon e les diceva, 'Si io ha trovate gratia a5 vostre oculos, io vos roga, reporta a Pharaon lo que io vos dice: Mi patre mefaceva jurar, dicente, 'Io va morir. Tu me interrara in le tumba que io me preparava inle pais de Canaan'. 'Ora, dunque, io velle montar ibi pro interrar mi patre; postea6 io retornara'. Pharaon diceva, Monta e interra tu patre secundo tu juramento'.7 Dunque Joseph montava pro interrar su patre: e con ille montava tote le officialesde Pharaon, le seniores ae su palatio, e to-8 te le dignitarios del pais de Egypto, con tote le familia de Joseph, su fratres, e lefamilia de su patre: solo lor infantes,9 lor oves e lor boves se lassava in le region de Goshen. Etiam carros e cavallerosmontava con Joseph, de sorta que le convoyo esseva multo grande.10 Quando illes veniva a Goren1 ha-Atad, que es trans le Jordan, illes celebrava unlamentation multo grande e solemne, e ille ob-11 servava un periodo de lucto de septe dies pro su patre. Quando le habitantescanaanita del pais videva le lucto a Goren ha-Atad, illes diceva, 'Isto es un luctosolemne inter le egyptianos'. Pro esso on lo dava le nomine de AbeI-mizraim2, quees12 trans le Jordan. Assi le filios de Jacob faceva pro ille lo que13 ille les habeva mandate. Su filios le transportava al pais de Canaan e le interravain le cava del campo de Machpelah, le campo contra Mamre, que Abraham habevacomprate de Ephron le hit-14 tita como sito de interramento. Post haber interrate su patre Joseph retornava aEgypto, ille e su fratres e omnes qui habeva montate con ille pro interrar su patre.15 Quando le fratres de Joseph videva que lor patre esseva morte, illes diceva,'Forsan Joseph ancora tene rancor contra nos e16 rendera a nos tote le mal que nos le faceva!' Dunque illes faceva dicer a Joseph,'Ante su morte tu patre nos dava iste ordi-


59 de 60 14-06-2014 17:04

17 ne: Assi vos dicera a Joseph, 'Pardona, io te preca, le offensa e culpa de tufratres, qui te tractava tan mal'. Dunque nos preca, pardona le offensa del servos delDeo de tu patre'. Joseph plorava durante que illes le parlava.18 Su fratres vadeva a ille, se prosterneva ante ille, e le diceva,19 'Nos essera tu sclavos'. Ma Joseph les diceva, 'Non time! Es io20 un substituto pro Deo? Etiam, ben que vos intendeva a facer me mal, Deo lointendeva pro le ben, a fin de complir lo que eveni21 hodie - le superviventia de multe gente. Dunque, non time, io vos sustenera evostre infantes'. Assi ille les reassecurreva, parlante les con bonitate.22 Joseph e le familia de su patre restava in Egypto. Joseph vive-23 va cento dece annos, e ille videva le filios del tertie generation de Ephraim; etiamle filios de Makhir, filio de Manasseh,24 nasceva super su genus. Al fin Joseph diceva a su fratres, 'Io va morir. Certo Deovos prestara3 attention3 e vos facera montar de iste pais al pais que Ille promittevaper juramento a Abraham, a Isaac, e a Jacob'.25 Joseph faceva le filios de Israel jurar, dicente les, 'Quando

1. alt. 'aira'. 2. i.e. 'lucto del egyptianos'. 3. plure trads. 'visitar', 'memorar', etc.

G E N E S I S 50 70

Deo ha prestate vos attention, vos facera montar mi ossos de hic'.26 Joseph moriva al etate de cento dece annos. On le imbalsamava e le mitteva in un cassa in Egypto.

Retrieved from "http://wikisource.org/w/index.php?title=Biblia_(Interlingua,_Buckhalter)_-_Genesis&oldid=321178"Category: Biblia Buckhalter

This page was last modified on 30 October 2011, at 08:38.Text is available under the Creative Commons Attribution-ShareAlikeLicense; additional terms may apply. See Terms of Use for details.


60 de 60 14-06-2014 17:04

biblia interlingua 01-genesis

Documents