1

Ekim 2016

Sigorta ve Bireysel Emeklilik Sektörü

2

1. BÖLÜM

Güncel Bilgiler

3

Sektörümüzde;

38’si Hayat Dışı

2’si Reasürans

4’ü Hayat

19’u Hayat ve Emeklilik

branşlarında 63 şirket bulunmaktadır.

4

Yabancı Sermaye İlgisi

Sektörümüzde uluslar arası ortaklı şirket oranı %72

Sektörde yabancı oyuncuların varlığı;• Sektöre olan güveni göstermesi, • Global tecrübelerin ve birikimlerin ülkemiz

sigorta piyasasına taşınması,• Sigortalıların bu gelişmelerden ve

yeniliklerden maksimum ölçüde yararlanması açılarından oldukça önemlidir.

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Faaliyet Raporu, 2015

5

2015 yıl sonu itibarıylaŞirketlerde Çalışan Kişi Sayısı

İstihdam Yaratan Sektör

19 bin1.305 eksper ile 15.587 acente ve 119

broker ve yanlarında çalışanlar dikkate alındığında,

sektör fazla kişiyle doğrudan hizmet vermektedir.

Ayrıca sektörümüz binlerce işletmeye iş imkanı yaratmakta; bu

işletmelerin kurumsallaşmalarına, dünya standartlarında hizmet üretmelerine ve kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye katkı

sağlamaktadır.

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, TSB

75 binden

6

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde Devlet Katkısı uygulaması2013’te başladı.

Bireysel Emeklilik Sistemi

Katılımcı sayısı 6,5 milyonu aştı.

Toplam fon tutarı 57,2 milyar TL’ye ulaştı.

Kaynak: EGM, 2016 Eylül 57,2 milyar TL büyüklüğündeki toplam fon tutarının 6,8

milyar TL’si devlet katkısı fonlarından oluşmaktadır

7

Büyüyen Aktifler

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016/1. çeyrek 2016/2. çeyrek0

20

40

60

80

100

120

3541

51

62

79

96103

108

Aktif (milyar TL)

8

Verilen Teminatlar (2015)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 2015 Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyet Raporu, TÜİK

2010 2011 2012 2013 2014 20150

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

3139

5063

7786.1

Sigortalılara Verilen Teminatlar (trilyon TL)

2015 yılında verilen teminatlar GSYH’nin 44 katına ulaşmıştır.(2015 GSYH=1,95 trilyon TL)

9

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

2011 2012 2013 2014 2015

2.686 2.7113.395 3.280 3.761

14.479

17.119

20.832

22.712

27.068

Hayat

Hayat Dışı

Sektör Prim Üretimi- Yıllar İtibarıyla (milyon TL)

Prim üretimi, 2011 yılına göre yaklaşık % 80 artış göstermiştir.

Yıllık ortalama artış oranı % 16’dır.

10

Dağıtım Kanalı Bazında Prim Üretimi (2015)

Merkez; %9,5

Acente; %7,5

Banka; %79,9

Broker; %3,1

Hayat

Merkez%5,7

Acente%66,1

Banka %14,3

Broker%12,3

Diğer%1,5

HAYAT DIŞI

11

Poliçe Sayısı (2013-16)

Kaynak: TSB

2013 2014 2015 2016/6 -

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

14.3 15.8 15.4 8.2

37.7 38.9 38.2

19.3

2.8 3.0 3.1

2.7

Milyon Adet

Trafik Hayat dışı(trafik hariç) Hayat

2013 2014 2015 2016/6Hayat 2,8 3,0 3,1 2,7 Hayat dışı(trafik hariç) 37,7 38,9 38,2 19,3 Trafik 14,3 15,8 15,4 8,2 Toplam 54,8 57,7 56,7 30,2

12

20112012

20132014

20152016/6

02468

1012141618

8.710.7 11.9 13.7

17.4

10

Üstlenilen Tazminat (Milyar TL)

Hayatdışı Sigortalarda Üstlenilen Tazminat

13

Hayat Sigortalarında Üstlenilen Tazminat

0

0,5

1

1,5

2

2,5

2011 2012 20132014

20152016/6

1,71,9

2,2

2,1 2,1

1,2

Üstlenilen Tazminat (Milyar TL)

Hayat Sigortalarında Üstlenilen Tazminat

14

2. BÖLÜM

Sigorta Gelişiminin Önemi/Potansiyel ve Fırsatlar

15

Türkiye ABD İngiltere Asya Avrupa0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

5500

142

40964358

312

1634

153

4017

4823

307

1902

2015 2014

Kişi Başına Düşen Prim Üretimleri (ABD Doları)

Kaynak: Sigma No3/2016

16

Sigorta Primlerinin Milli Gelire Oranı (Penetrasyon) Düşük Seviyede

Türkiye’de sigorta penetrasyonu, Dünya ve Avrupa ülkelerindeki sigorta penetrasyonunun oldukça gerisindedir.

Kaynak: Sigma No3/2016, Sigma no4/2015, Sigma no3/2014, Sigma no3/2013, Sigma no3/2012, Sigma no3/2011

2010 2011 2012 2013 2014 20150

1

2

3

4

5

6

7

8

1.3 1.3 1.4 1.5 1.4 1.6

6.9 6.6 6.5 6.3 6.2 6.2

7.57.1

6.7 6.8 6.8 6.9

Penetrasyon Oranı (%)

Türkiye Dünya Avrupa

17

Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Fonlarının Milli Gelir İçindeki Payı: AB-Türkiye

Karşılaştırması

20140.00%

10.00%20.00%30.00%40.00%50.00%60.00%70.00%

3.80%

63%

Sigorta ve Emeklilik Fonlarının GSYH’ye OranıHayat, Hayat Dışı ve Bireysel Emeklilik Fonları Dahil

Türkiye AB OrtalamaKaynak: Insurance Europe, Insurance Data http://www.insuranceeurope.eu/insurancedata

18

OECD Ülkelerinde Özel Emeklilik Fonlarının GSMH’ye Oranı. % (2014)

Kaynak: OECD, Pension Markets in Focus, 2015

Özel Emeklilik Fonlarının Milli Gelir İçindeki Payı

19

Ekonomiye sağlanan fonlar 90 milyar TL’ye ulaştı

Sigorta ve emeklilik sektörünün toplam fon tutarı yaklaşık 90 milyar TL’dir.

Kaynak: TSB, EGM, SPK 2016/2. çeyrek

Milyar TL

Kamu Borçlanma araçlarına 41Sermaye Piyasası araçlarına 15

Özel Sektör Borçlanma araçlarına 6Diğer 28

Toplam 90

20

Fırsat Sunan Demografik Yapı / İletişime Açık Genç Nüfus

• Nüfus 79 milyon• Kentsel Nüfus % 92• 0 – 14 Yaş Grubu % 24• 15 – 64 Yaş Grubu % 67,8• 65 + Yaş Grubu % 8,2• Ortanca Yaş 31

• Aktif İnternet Kullanımı % 58• Aktif Sosyal Medya Kullanımı % 53• Cep Telefonu Kullanımı %90

Fırsat Sunan Demografik Yapı / İletişime Açık Genç Nüfus

Kaynak: TÜİK

21

KOBİ’lerin Sigortalanması

• Ülkemizde işletmelerin yüzde 99,77’sini oluşturan KOBİ’ler, toplam istihdamın yüzde 78’ini, toplam katma değerin yüzde 55’ini, toplam satışların yüzde 65,5’ini, toplam yatırımların yüzde 50’sini, toplam ihracatın yüzde 60,1’ini, toplam kredilerin yüzde 24’ünü gerçekleştirmektedir.

• Ülkemiz ekonomisinin en önemli unsurlarından olan KOBİ’lerin yaklaşık % 50’si sigortasız olarak faaliyet göstermektedir.

• KOBİ’lerin sigorta penetrasyonunun artırılması sigorta sektörü için önemli bir fırsattır.

Kaynak: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verileri

KOBİ’lerin Sigortalanması

22

Pazarlamaya Yönelik Fırsatlar

• Özellikle sigorta ile tanışmamış kitleye ve genç nüfusa ulaşmaya yönelik;

Elektronik pazarlama araçlarını kullanmaTalebe yönelik ürünler oluşturup kişiye özgü sigorta ürünleri sunmaTüm süreçlerde müşteri memnuniyetini göz önünde bulundurma

gibi faaliyetler değişen pazar dinamiklerinde sigorta ve emeklilik şirketlerini pazarlama konusunda bir üst seviyeye taşıyacaktır.

Pazarlamaya Yönelik Fırsatlar

23

Yeni Ürünlere Yönelik Fırsatlar

Türk Sigorta sektörü yeni ürünlerle gelişimini sürdürmektedir.

• Yıllık gelir sigortalarına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.• Tamamlayıcı sağlık sigortasını geliştirmek için çalışmalar yapılmaktadır.• 2016 yılında çalışanlara yönelik hukuksal koruma sigortası düzenlenmesine

yönelik çalışmalar hükümet programına girmiştir.• Kefalet sigortası potansiyeline rağmen henüz hiç değerlendirilmemiş bir

branştır.• Kentleşme, çekirdek aile yapısının önem kazanması gibi toplumsal, kültürel ve

demografik değişimler bakım sigortası gibi ürünlere olan ilgiyi arttıracaktır.

Yeni Ürünlere Yönelik Fırsatlar

24

SONUÇ

Ülkemiz ekonomisi içerdiği dinamikler ile tüm yerli veya yabancı sigorta şirketleri için büyük potansiyel ve fırsatlar sunmakta veSigortacılık Kanunu, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu, sonrasındaki alt mevzuat düzenlemeleri ve Solvency II’ ye geçiş projesi ile Türk Sigorta ve Bireysel Emeklilik Sektörü Avrupa Birliği normlarını hedef alan temel düzenlemeleri gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Ancak; Mevzuatın sık sık değişmesi ve değişikliklere uyum için sektöre yeterli zaman tanınmaması ise ciddi bir regülasyon riski oluşturmaktadır.

SONUÇ

25

3. BÖLÜM: Güncel Konular Trafik Sigortası

26

Trafik Sigortası Veriler

• 2015 yılında kesin olmayan verilere göre 1.200 bin adet kaza meydana gelmiş, bu kazalarda;

• 7.500 kişi hayatını kaybetmiş(Hastanede ilk 1 ay içinde kazaya bağlı vefat edenler dahil),

• 12.000 kişi sakat kalmış,• 2.000 kişi bakıma ihtiyaç duyar hale gelmiştir.

• Kaza tespit tutanağı adedi 2008’de 491.031 iken 2015 yılı sonunda 900.624’e çıkmıştır.

27

Teknik Zarar

-2,500

-2,000

-1,500

-1,000

-500

0-119 -245

-467 -296

-587 -462

-1,285

-654 -885

-2,345

-555

2006 2011

2010

2009

2008

2007 2015

2013

2012

2014

2016

/2.Ç

eyre

k

Toplam zarar: 7,9 milyar TL

Zorunlu Trafik Sigortalarında zarar

Trafik Sigortası Sonuçları

Son on yıllık süreçte trafik sigortasında şirketler her dönem zarar açıklamıştır.

28

Trafik Sigortası Primleri Neden Yükseldi?Neden Bu Dönemdeki Prim Artışları Daha Yüksek?

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016-2. Çeyrek

-2,000

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

-15.0%

-10.0%

-5.0%

0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

Mily

on T

L

HAYAT DIŞI SİGORTA ŞİRKETLERİNİN ÖZSERMAYELERİ VE BİLANÇO KARI

Hayat Dışı Sigorta Şirketleri Sonuçları

29

Zararın SebepleriTrafik Poliçesinin Kapsadığı Teminatlar

• Trafik sigortası kapsamında;

• Maddi

• Tedavi

• Sürekli sakatlık ve destekten yoksun kalmaTeminatları sunulmaktadır.

Tedavi giderleri 2918 Sayılı Trafik Kanunu’nda yapılan değişiklikle SGK tarafından ödenmektedir. Sigorta Şirketleri bu kapsamda topladıkları primlerin %10’ unu SGK’ya devretmektedirler. Ancak Son dönemdeki prim artışları nedeniyle SGK’ya devredilen tutarlarda da ciddi artış yaşanmıştır. SGK verilerinin şeffaf olması, yapılan harcamaların bilinmesi trafik primlerinin doğu belirlenmesine katkı sağlayacaktır.

30

Bedeni hasarların gerçekleşen toplam tazminat içerisindeki payı son yıllarda hızla artmıştır.

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 -2.

Çeyrek

0%10%20%30%40%50%60%

13% 13% 15% 16% 13%17%

26%

35%

47%51% 52%

56%

Zararın SebepleriGerçekleşen Bedeni Hasarların Gerçekleşen Toplam Hasar İçindeki Payı

31

Motorlu Araç İşletenleri İçin 01/01/2016 Tarihindenİtibaren Uygulanacak Asgari Sigorta Teminatları

Araç Grubu

Teminatlar (TL)

A-Sağlık Gideri B-Sakatlanma ve Ölüm C-Maddi

Kişi Başına

Kaza Başına

Kişi Başına

Kaza Başına

Araç Başına

 Kaza Başına

İnsan Taşımada Kullanılan Motorlu Araçlar

310.000

1.550.000

310.000

1.550.000

31.000 62.000

Eşya Taşımada Kullanılan Motorlu Araçlar ,Römork ile İş

Makineleri3.100.000 3.100.00

0

Tarım Araçları ile Özel Amaçlı Araçlar 1.550.000 1.550.00

0

Motosiklet ve yük motosikleti 930.000 930.000

32

Örnek Hasar Dosyaları

Kaza Tarihi

Ödenen Hasar

(Maddi+ Bedeni )

Poliçe Primi

13.04.2014 1.424.416 TL 524.42 TL

Otomobil

33

Örnek Hasar Dosyaları

Kaza TarihiÖdenen

Hasar(Bedeni)

Poliçe Primi

30.10.2014

701.225 TL 304 TL

Minibüs

34

Örnek Hasar Dosyaları

Kaza Tarihi

Ödenen Hasar

(Maddi+Bedeni)

Poliçe Primi

26.02.2015 1.018.828 TL 536.40 TL

Otobüs

35

Araç Türü2015 Yılı Hasar

Adedi2014 Yılı Hasar

Adedi2013 Yılı Hasar

Adedi2012 Yılı Hasar

Adedi2015 Yılı Prim

Tutarı KAMYON 1 13 9 6 5.940KAMYON 3 7 7 6 7.605KAMYON 2 1 2 3 4.860KAMYON 1 8 4 4 5.940KAMYON 2 4 8 3 7.605KAMYON 1 3 3 6 11.858KAMYON 2 3 2 2 7.605KAMYON 2 2 8 2 1.512KAMYONET 2 2 2 2 3.930KAMYON 2 4 2 2 5.940KAMYON 3 6 3 2 7.475KAMYON 1 1 6 3 6.882KAMYON 1 4 6 1 7.475KAMYONET 1 1 1 1 2.500KAMYON 3 5 5 2 9.800KAMYON 1 6 1 4 5.940KAMYONET 3 2 2 3 3.930KAMYON 1 2 2 2 7.069KAMYON 2 1 1 1 5.031KAMYON 3 7 2 2 7.475

Örnek Yüksek Hasar Frekansları

36

Kaynak: Insurance Europe, Haziran 2016

Türkiye- AB Trafik Sigortası Hasar Frekansları

37

Kaynak: Insurance Europe, Haziran 2016

Türkiye- AB Trafik Sigortası Ortalama Primleri

38

Türkiye- AB Kıyaslaması

Ortalama Frekans (%)

Ortalama Prim (€)

Hasar/Prim Oranı (%)

Bileşik Oran (%)

Türkiye (2015/9) 9 105 133 163

222 103 127

AB(2014) 5,9%* 221 77 105,3*

Türkiye(2016/2.Çeyrek)

Kaynak: Insurance Europe, Haziran 2016, TSB

39

Sonuç

• Trafik branşında zarar trendi devam etmektedir. 2016 yılı 2. Çeyrek sonuçlarına göre zorunlu trafik sigortasındaki zarar miktarı 555 milyon TL’ye ulaşmıştır.

• Uzun süredir devam eden zarar trendi bu branşın sürdürülebilirliği açısından risk yaratmaktadır. Uzun dönemli zararın etkisiyle 2 şirket faaliyetine son vermiş, yabancı sermayeli 1 şirket Türkiye pazarından çıkmıştır.

• Bu bağlamda talep ettiğimiz yasal düzenlemelerin kanunlaşması olumlu ve önemli bir gelişmedir.

• Yasal düzenlemelerin primlere olumlu etkisi görülmeye başlanmış ve daha da fazla yansıyacaktır.

• Bunun realize olması için mahkeme içtihatlarının yasal düzenlemelere uygun olması gerekmektedir.

40

Sonuç

• Primler nasıl ki birden yükselmediyse birden düşmesi beklenmemeli, sektöre biraz zaman tanınmalıdır.

• Serbest tarife sisteminden taviz verilmemelidir.• Unutulmamalıdır ki Tarife rejimi iyi sürücü kötü sürücü ayrımını kaldırarak

kötü sürücülerin maliyetlerinin milyonlarca iyi sürücüye yüklenmesine yol açacaktır.

• En iyi ceza mekanizmalarından birisi de ekonomik cezadır. Hasar frekansı yüksek sürücülerin yüksek fiyatlara maruz kalması işin doğası gereğidir ve gereklidir.

• Sigorta tekniğine uymayan düzenleme ve uygulamalarla Trafik sigortası primleri istenen ve beklenen seviyelere çekilemez. Ekonomik gerçeklikler ekonomik olmayan uygulamalarla çözülemez. Bu maliyetlerin düşürülmesi ancak hasar maliyetlerinin azaltılması ile sağlanır.

• Bu çerçevede sektörümüzle tüm ilgili taraflar daha yakın çalışmalı, işbirliğini artırmalı, kaza ve ölüm sayılarını azaltacak çözümler üretmelidir.

41

3. BÖLÜM: Güncel KonularOtomatik Katılım

42

Otomatik Katılım

• 1.1.2017’de yürürlüğe girecek mevzuat ile çalışanlar otomatik olarak bireysel emeklilik sistemine dahil edilecekler

• Kanun 45 yaş altındaki tüm çalışanları ve çalışmaya yeni başlayacakları kapsıyor

• Mevzuatta işveren katkısı olmamakla birlikte, işveren katkısı katılımcıların uzun vadede sistemde kalması açısından önemli bir unsur

• Mevzuata göre, çalışanların prime esas kazancının %3’üne denk bir katkı payı ödemesi gerekiyor

• Katılım otomatik, ancak çalışanlar istedikleri zaman sistemden ayrılarak birikimlerini getirileriyle alabilecek

43

• Mevcut sistemde olduğu gibi katılımcılar otomatik katılımda da katkı payı üzerinden ayrıca %25 devlet katkısı alacak

• Cayma süresi dolduğunda sistemde kalan katılımcılara bir defaya mahsus 1000 TL devlet katkısı verilecek

• Devlet katkısı hak edişleri BES ile aynı şartlara bağlı olacak

• Emeklilikte birikimin %5’i ek devlet katkısı (birikimin en az on yıllık gelir sigortasında değerlendirilmesi halinde)

Otomatik Katılım – Devlet Katkısı

44

Neden Otomatik Katılım

45

Gündem: Otomatik Katılımın Önemi/Emeklilik Gelirlerinin Yetersizliği•Emeklilik gelirinin yetersizliğinden dolayı emeklilerin büyük bir kısmı

çalışmaya devam ediyor

•Emeklilik aylığı bağlama oranı, 2008 yılı sonrasında %50’ye geriledi

•Emekli olmasına rağmen çalışmaya devam eden kişilerin oranı, yüzde 30’un üzerinde

•Mevcut çalışanların büyük bir kısmı, emeklilik dönemlerinde de çalışmak gerekeceğini düşünüyor ancak gelir yetersizliğinden dolayı tasarruf etmiyor

•Kişilerin geçim sıkıntısı ile birlikte en büyük kaygısı, emeklilik dönemi

•Kişilerin emeklilik döneminde ek gelir elde ederek yaşam standartlarını koruyabilmeleri, emekli çalışan ve genç işsiz sayısını azaltarak istihdama olumlu katkı sağlayacaktır

Neden Otomatik Katılım?

46

Gündem

Otomatik Katılımdan Ne Bekliyoruz?

• Bireysel emekliliğin tabana yayılarak tasarrufların artırılması amaçlanmaktadır

• Otomatik katılım kişilerin tasarrufta bulunma konusundaki ataletini dizginlemeyi hedefler

• Gönüllülük esasını gözeterek, tasarruf etme konusunda sorumluluğu çalışanlara bırakır

• Otomatik katılım, uygulandığı ülkelerde tasarruf oranını arttırıcı etki yaratmıştır.• Hızla gelişen ve büyüyen bir ülke olarak daha fazla

tasarrufa ihtiyaç duyuyoruz.

47

Tasarrufların GSYH’ye oranı

BRÜT ULUSAL TASARRUFLARIN SEYRİ (% GSYH)2010 2011 2012 2013 2014 2015

Brezilya 18,4 18,9 18,4 18,9 16,7 16,4Şili 24,1 22,5 21,9 20,8 20,9 20,4Çin 51,2 49,2 49,0 48,1 48,0 46,0Fransa 21,1 22,2 21,5 21,5 21,2 21,4İtalya 17,1 17,4 17,4 17,9 18,2 18,9Japonya 23,8 22,4 21,9 22,1 22,4 25,3Kore 34,7 34,5 35,2 35,3 35,1 35,7Malezya 33,5 34,1 30,9 29,4 29,3 28,0Meksika 21,6 21,1 21,7 19,3 19,6 19,9İsviçre 38,8 34,7 34,4 33,7 32,3 33,3Türkiye 13,4 14,0 14,1 12,9 14,8 15,6ABD 15,1 15,7 17,7 18,2 18,8 18,7Gelişmiş Ülkeler 20,3 20,8 21,2 21,4 21,7 21,9Avrupa Birliği 20,5 21,4 20,9 21,1 21,2 21,7Gelişmekte Olan Ülkeler 32,1 32,9 32,8 32,1 32,2 31,4

Kaynak: IMF, Dünya Ekonomik Görünümü, Nisan 2016

48

Otomatik katılım uygulamasının;

• Ülkemizde yaşlanan nüfusun uzun yaşam beklentisine,

• Sosyal güvenlik sisteminin emekli geliri sağlamada yetersiz kalmasına karşı tedbir alınmasına,

• Ekonominin ihtiyaç duyduğu tasarruf düzeyine ulaşmasına,

• Katılımın tabana yayılmasına, yardımcı pozitif etki yaratması beklenmektedir.

• Uygulamanın amacına ulaşması için finansal okur-yazarlığın yaygınlaştırılmasının; tanıtım faaliyetlerinin, kamuoyunu doğru ve detaylı bilgilendirmenin son derece önemli olduğunu düşünüyoruz.

Sonuç

49

Teşekkür ederiz...