baglama metodu

8/10/2019 Baglama Metodu

1/144

YAZARLAR

Ali Kazm AKDA

etin TUNCER

GZEL SANATLAR VE SPOR LSELER

9. SINIF

BALAMA DERS KTABI

DEVLET KTAPLARI

NC BASKI

............................., 2012

TRK VE BATI MZ ALGILARI

giri sayfalar 2012:kanun 1. nite 02.04.2012 12:34 Page I


2/144

MLL ETM BAKANLII YAYINLARI ......................................................................................................: 4761DERS KTAPLARI DZS............................................................................................................................: 1377

12......Y.0002.3925

Her hakk sakldr ve Mill Eitim Bakanlna aittir. Kitabn metin soru ve ekilleriksmen de olsa hibir surette alnp yaymlanamaz.

Editr : Naci MADANOLU

Dil Uzman : Mediha ACAR

Program Gelitirme Uzman : M. Hilmi AKBULUT

lme ve Deerlendirme Uzman : smail GNDAY

Rehberlik Uzman : Meral PARLAR

Grsel Tasarm : Fruzan MEK

ISBN 978-975-11-3318-2

Mill Eitim Bakanl, Talim ve Terbiye Kurulunun 07.07.2009 gn ve 85 sayl karar ileders kitab olarak kabul edilmi, Destek Hizmetleri Genel Mdrlnn 19.03.2012 gn ve

3398 sayl yazs ile nc defa 570 adet baslmtr.

giri sayfalar 2012:kanun 1. nite 02.04.2012 12:34 Page II


3/144


4/144

ATATRK'NGENLE HTABES

Ey Trk genlii! Birinci vazifen, Trk istikllini, Trkcumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve mdafaa etmektir.

Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegne temeli budur. Butemel, senin, en kymetli hazinendir. stikbalde dahi, seni, bu

hazineden, mahrum etmek isteyecek, dahil ve haric,bedhahlarn olacaktr. Bir gn, istikll ve cumhuriyeti mdafaamecburiyetine dflersen, vazifeye atlmak iin, iindebulunacan vaziyetin imkn ve fleraitini dflnmeyeceksin!Bu imkn ve flerait, ok nmsait bir mahiyette tezahredebilir. stikll ve cumhuriyetine kastedecek dflmanlar,btn dnyada emsali grlmemifl bir galibiyetin mmessiliolabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatann, btn kaleleri zaptedilmifl, btn tersanelerine girilmifl, btn ordular datlmfl

ve memleketin her kflesi bilfiil iflgal edilmifl olabilir. Btn bufleraitten daha elm ve daha vahim olmak zere, memleketindahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dallet ve hatthyanet iinde bulunabilirler. Hatt bu iktidar sahipleri flahsmenfaatlerini, mstevlilerin siyas emelleriyle tevhit edebilirler.Millet, fakr u zaruret iinde harap ve btap dflmfl olabilir.

Ey Trk istikbalinin evld! flte, bu ahval ve flerait iinde

dahi, vazifen; Trk istikll ve cumhuriyetini kurtarmaktr! Muhtaolduun kudret, damarlarndaki asl kanda, mevcuttur!


5/144

..

MUST F KEM L T TURK


6/144


7/144

1. Doru Duru ve Oturu Kurallar ..................................................................................4Okuma Metni (Atatrkn Huzurunda) ..........................................................................7

2. Balamada Doru Tutu................................................................................................8

Okuma Metni (Atatrk ve ocuk oban) ....................................................................22

lme ve Deerlendirme almalar ..........................................................................23

1.NTE

BALAMA ALMADA TEMEL DAVRANILAR

1.NTE

MIZRAP TEKNNN UYGULANI BM

1. Mzrap Teknii, Ett ve Egzersizler ..............................................................................25

Okuma Metni (Aklk Geleneinde Atma ve Lebdemez) ........................................42

lme ve Deerlendirme almalar .........................................................................43

2.

NTE

DZ, ETT VE POZSYONLAR

1. Mzrap Tekniinde Sa Elin Pozisyonu ve Mzrap Tekniinin Uygulan Biimi .............46

Okuma Metni (Halk Mzii-Yerel Mzik) ......................................................................69

lme ve Deerlendirme almalar ........................................................................71

2.NTE

EL TEKNNN UYGULANI BM

1. El Tekniinde Sa Elin Konumlandrlmas ve El Tekniine Giri ..................................73

Okuma Metni (Bir Halk Mzii Duayeni) .....................................................................76

2. Parmak Vurma Teknii ve Eserlerde Uygulan............................................................77

Okuma Metni (telli Sazn stad Ramazan Gngr) ................................................90

3. Pene (elpe) Teknii ve Eserlerde Uygulan..............................................................91

Okuma Metni (Bir Yaren zay Gnlm) ......................................................................944. Tel ekme Teknii ve Eserlerde Uygulan ................................................................101

lme ve Deerlendirme almalar .......................................................................114

3.NTE

MIZRAP TEKN ESER ALIMALARI

1. Mzrap Tekniinin Eserlerde Uygulan ve rnek Eserler ...........................................116

Okuma Metni (Uzun nce Bir Hayat) .........................................................................120


4.NTE

EL TEKN ESER ALIMALARI

1. El Teknii al Biimlerinin Eserlerde Uygulan ve rnek Eserler ...........................123


RENME ALANI: TANIMLAMA, ZMLEME VE PERFORMANS

RENME ALANI: BALAMA ALIM TEKNKLER

NDEKLER

giri sayfalar 2010:kanun 1. nite 24.02.2011 09:08 Page VII


8/144

giri sayfalar 2010:kanun 1. nite 15.04.2010 08:39 Page VIII


9/144

KTABIMIZI TANIYALIM

Aklamarn Dosyas: rencilerin, etkinlik ve yapmolduu aratrmalardan seerek saklad rnlerinyerletirildii dosyadr. Ayrca retmenin sredeerlendirmesinde kullanaca bir materyaldir.

1. Ek : z Deerlendirme Formu: Her konu sonunda rencinin kendisini deerlendirmesi iin konulmutur.2. Ek : renci Gzlem Formu:Yaplan etkinliklerde her bir rencinin retmen tarafndan deerlendirilmesi iin konulmutur.3. Ek : Akran Deerlendirme Formu: lgili blmlerde rencinin arkadalarn deerlendirmesi iin konulmutur.

4. Ek : Tutum lei: Balama program ile ilgili tutumlar lmek iin hazrlanmtr.

KonuBu blm ilenecek konu adlarn gsterir.

HazrlkBu blm, yeni bilgilerin renilmesiamacyla n bilgilerin harekete geirilmesini,konuyu sezdirmeyi amalar.

Tanmlama-zmleme-UygulamaDersin sorular ve etkinlikler araclylailendii, konuya ynelik renilenlerinuyguland blmdr.

EtkinlikSnf iinde rencilerin konuya ynelik etkinkatlmnn saland blmdr.

DikkatYaplan almaya ynelik dikkat edilmesigereken noktalar belirtir.

Okuma MetniKonuya veya etkinlie ynelik okumametinlerini belirtir.

lme ve Deerlendirme almalarrencilerin, nite ile ilgili rendiklerinioktan semeli, boluk doldurmal, doru-yanl, eletirmeli ve ak ulu sorularladeerlendirilmelerine ynelik blmdr.

>

>

AratralmOkul d etkinlikler iin snfa getirilecekaratrma ve materyalleri ierir. Bu blm, birnceki derste retmen ve renciler tarafn-dan birlikte mutlaka incelenmelidir.

>

>

>

Okul D Etkinliknceden hazrlk yaplarak snf iinde, derseetkin katlm iin gereken sreci kapsar.

>

>

>

>

1. alg olarak neden balamay tercih ettiinizi syleyiniz.

El tekniinin uygulan biimleri hakknda aratrma yapnz.Aratrma sonularn arkadalarnzla tartnz (1. etkinlie yneliktir.).

Hazrlk almalar

Tanmlama zmleme Uygulama

Aadaki fotoraflardan hangisinin doru oturua rnek olabile-ceinin nedenleriyle syleyiniz.

Atatrkn HuzurundaZaferden sonra Atatrkn stanbula gelileriydi.

Okuma Metni

A.Aadaki ifadelerde bo braklan yerleri doldurunuz.

1. alg tutuunun yanl olmas .................................olumsuz etkiler.

2. Etkinlik

st snflardaki balama rencilerinin, balama alarken oturu,duru, tutu ile el ayak pozisyonlarn gzlemleyiniz.

1. Etkinlik

Altrmalarn A, B, C blmlerinin ayry ayr ve yava tempoda alnz.

lme ve Deerlendirme almalar

giri sayfalar 2010:kanun 1. nite 24.02.2011 09:08 Page 1


10/144

2

RENME ALANIRENME ALANI

TANIMLAMATANIMLAMA

ZMLEMEZMLEME

VEVE

PERFORMANSPERFORMANS

1. nite 2010:kanun 1. nite 24.02.2011 09:59 Page 2


11/144

3

1.1. Doru DuruDoru Duru ve Oturu Kurallarve Oturu Kurallar

2.2. Balamada Doru TutuBalamada Doru Tutu

BALAMA ALMADA TEMELBALAMA ALMADA TEMEL

DAVRANILARDAVRANILAR

1 NTE



12/144

4

1. Etkinlik

1. DORU DURU1. DORU DURU VEVE OTURU KURALLARIOTURU KURALLARI

1. alg olarak neden balamay tercih ettiinizi syleyiniz.

2. algnzla ilgili hedeflerinizi anlatnz.

3. Balamann teknik yaps ve zelliklerinden bildiklerinizi syleyiniz.

4. Balama alan insanlarn nasl oturmas ve durmas gerektii konusunda dncelerinizi syleyiniz.

Hazrlk almalar


st snflardaki balama rencilerinin, balama alarken oturu, duru, tutu ile el ve ayakpozisyonlarn gzlemleyiniz.

Gzlemleriniz sonunda ulatnz sonular snfta arkadalarnzla paylanz.

2. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinin doru oturua rnek olabileceini nedenleriyle syleyiniz.



13/144

5

3. Etkinlik

Balamann doru biimde tutuluunda sa el nasl konumlandrlmaldr gsteriniz.

4. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinde sa elin doru konumlandrldn nedenleriyle aklaynz.

5. Etkinlik

Sa elin konumlandrlmasn da gz nnde bulundurduunuzda aadaki resimlerden hangisi

mzrabn (tezene) doru tutuuna rnektir.

6. Etkinlik

Balamann doru tutuluunda sol elin nasl konumlandrlacan syleyiniz.



14/144

6

Akran Deerlendirme

ltler Eksiksiz Eksiklikler var Yanl

Duru ve oturu kurallarnn doru uygulanmas

Sa elin konumlandrlmas

Sol elin konumlandrlmas

7. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinin sol elin doru konumlandrlmasna rnek olduunu uygulamal

olarak gsteriniz.

8. Etkinlik

rendiiniz duru, tutu ve oturu kurallarn doru uygulayp uygulamadnz ayna karsndaalarak kontrol ediniz. Yaptnz bu almay retmeninizle paylanz. retmeninizin uyarlar dorul-

tusunda eksikliklerinizi gideriniz.

9. Etkinlik

Kendinizi bir arkadanzla birlikte, karlkl olarak oturu, duru ve tutu kurallarna uygun biimde

konumlandrnz. Bu konumlandrma nda birbirinizi aadaki tabloya gre deerlendiriniz.



15/144

7

Okuma Metni

Zaferden sonra, Atatrkn stanbula ilk gelii1927 Temmuz ayna rastlamaktadr.

Zamann nl yazarlarndan Ahmet Rasim Bey,Tanburac Osman Pehlivanla beni, bir akam

Dolmabahe Sarayna gtrmt. Anadoludan

stanbula tahsile gelmi 17- 18 yalarnda bir gen-

tim. Ahmet Rasim Bey, beni Kadky ark Muskisi

Cemiyetinden tanyordu. Balama aldm dabildii iin Atatrke beni de dinletmek istemiti.

O akam byle sekin bir toplantya ilk kez gir-

mi olmann hele Atatrk gibi gnlmzde ycelii-

ni hissettiimiz byk bir insann huzurunda bulun-

mann ar heyecan iinde, salona girdiimde,

uzun yemek masasnn ba tarafnda oturan Ata-trk yreim arparak selamladm. Ban hafife

eerek selammz ald.

Kaamak baklarla Atatrke bakyordum. Son

derece hareketli mimiklerle konuuyordu. Ne

konutuunu, aradaki mesafe dolaysyla pek duy-

muyordum. Bir ara gz bize iliti, yerinden kalkt,

bize doru geldi, ayaa kalkarak tzimle selam-ladk.

Ahmet Rasim Bey, beni takdim etti:

Efendim, Anadolu saz alyor, istidatl bir

gen.

Atatrk, hafif bir glckle elini uzatt. Sayg ileelini ptm, eli scak ve yumuakt. Biraz tede birkoltua oturdu. Tanburac Osman Pehlivann

ustalkla alp okuduu birka Rumeli trksnden

sonra, Ahmet Rasim Beyin bir iaretiyle bir zeybek

havas aldm. Atatrk, ayn havay bir kere daha

almam istedi. Tekrar aldm, bitirdikten sonra,

ayaa kalkt, yanmza geldi. Bana hitap ederek:

Gzel alyorsun, dedi. Bu saz nerederendin?

Safranboluda rendim efendim.

Sen oral msn?

Evet efendim.

stanbula niin geldin?

Tahsil iin geldim efendim. Ne tahsil edeceksin?

Dii okuluna girdim. Trkiyat Enstitsne(Trkoloji) ve konservatuvara da devam ediyorum

efendim. O iyi ite, sanat bilgi ile techiz etmekte fayda

vardr. Heyecanm, yava yava geiyordu.

Artk iyice almtm. Bu byk insann, etraf-

na ferahlk veren yumuak bir havas vard. Belli ki,

beni imtihan ediyordu. Sfiyne cevaplar veriim,houna gitmi olacak ki, hafif bir glckle beni

dinliyordu.

Atatrkn konu ile ilgilenmesi, hele saz alm

beenmesi, iime bir ferahlk vermi, cesaretimi

artrmt. Bir bozlak aya yaparak oyun havasna

baladm.Bitirdikten sonra, saz kendisine vermemi istedi,

ald, tellerine bir iki dokundu ve hi unutamadm

u szleri syledi:

Gen arkadama teekkr ederim, bize

Anadolunun gzel havasn getirdi. Beyler, bu bir

Trk sazdr. Bu kk sazn barnda bir milletin

kltr dile geliyor. Bir milletin kltr ve sanathareketlerini ve seviyesini, mill geleneklere bal

kalarak, medeni dnyann kendisine ayak uydur-

maya mecbur olduumuzu unutmamalyz, bunu

bu vesileyle sylemekten memnunum. Bu kk

sazn barndan kopan nameleri, bu istikamettegelitirmeye ve deerlendirmeye kymet ve ehem-miyet verilmelidir.

Ancak sonradan not edebildiim kadaryla,

Atatrkn bu szlerini; ada Trk mziinin

oluturulmasnda halk mzii kaynaklarndan

yararlanmann gerektiine bir iaret olarak yorum-

lam, bu byk insann, askerlik dehas ve byk

devlet adaml vasflar yannda, mill kltr vesanatla ilgili gr ufkunun ne derece geni

olduuna ve zevk stnlne hayran olmutum.

http://www.kultur.gov.tr

(Sadeletirilmitir.)

Atatrkn Huzurunda



16/144

8

2. BALAMADA DORU TUTU2. BALAMADA DORU TUTU

i l g i N o t u

Balamaya zg tekniklerin notasyonda hangi iaretlerle temsil edildiini aratrnz (1. etkinlie yneliktir.).

Balama dzeninin genel zelliklerini ve balama dzeninde tellerin hangi seslere akort edildiini aratrnz

(4. etkinlie yneliktir.). Balama dzeni akort biiminde 1, 2, ve 3. tellerde perdelerin nasl isimlendirildiini aratrnz (5. etkinlie

yneliktir.) .

Balama alarken sol el parmaklarnn nasl konumlandrlmas gerektiini aratrnz (6.etkinlie yneliktir.).

r tr lm

Tel numarasMzrap yn

Parmak numaras

1. Deiik meslek gruplarnda yaplan ie gre bedenin doru konumlandrlmasnn nemini rneklervererek anlatnz.

2. Balama sanatlarnn balama alarken; oturu, duru ve tutularn dikkatlice izleyiniz.3. Enstrman tutuunun icray ne ekilde etkileyebileceini aratrnz. Aratrma sonularn arkadalarnzla

paylanz.

Hazrlk almalar


1. Etkinlik

Balamaya zg teknik iaretleri emalandrarak snf panosunda sergileyiniz.

2. Etkinlik

Edindiiniz bilgilerden hareketle mzrap ynlerini, tel ve parmak numaralarn gsteren iaretlerin,

aadaki rneklerden hangisinde doru olarak verildiini gsteriniz.



17/144

9

3. Etkinlik

Edindiiniz bilgilerden hareketle balama dzeninin akort biimi aadaki emalardan hangisinde

doru olarak verilmitir? Nedenleri ile aklaynz.

4. Etkinlik

Edindiiniz bilgilerden hareketle balama dzeninde tellerin hangi seslere akort edildiini algnzn

zerinde uygulamal olarak gsteriniz.

5. Etkinlik

Aadaki emalarn hangisinde balama dzeni perde sralan doru olarak verilmitir? emanndoruluunu deerlendiriniz.



18/144

10

5

12

3

4

1

23

4

5

5

43

2

1

1. Altrma

6. Etkinlik

Aratrmalarnz gz nnde bulundurduunuzda aadaki fotoraflardan hangisinde sol el parmaknumaralarnn doru olarak gsterildiini nedenleriyle syleyiniz.

7. Etkinlik

Bo tellerde dzenlenmi aadaki mzrap altrmalarn algnzla seslendiriniz. Bu altrmalar belir-

tilen metronom deerlerinde alarken mzrap ynlerini doru uygulayp uygulamadnz kontrol ediniz.

Altrmalarn A, B, C blmlerini ayr ayr ve yava tempoda alnz.

Blmler pekitirildikten sonra altrmay btn olarak seslendiriniz.

=60



19/144

11

2. Altrma

3. Altrma

Btn altrmalar metronom ile alnz. Metronomhzn retmeninize danarak belirleyiniz.

Altrmalarda bulunan benzer motiflerden mzrapynleri ayn olanlarn mzrap ynleri tekrar yazlmamtr.

=60

=60



20/144

12

4. Altrma

1. Altrma

8. Etkinlik

Sol el parmak numaralarnn uygulanyla ilgili altrmalar belirtilen metronom deerlerinde alnz.

=60

=72



21/144

13

2. Altrma

=72



22/144

14

3. Altrma

4. Altrma

=72

=60



23/144

15

Aadaki altrmalar arpmalara dikkat ederek alnz. arpmalar dengeli ve temiz seslendirenekadar srekli olarak alnz (V : Sol el arpma iareti, : Sol el ekme iareti).

V

5. Altrma

=50



24/144


25/144

17

7. Altrma

=50



26/144

18

1. Altrma

9.Etkinlik

Sol el parmaklarnn konumlandrlmas ile ilgili dzenlenmi aadaki dizi altrmalarn, belirtilenmetronom deerlerinde alnz.

=60



27/144


28/144

20

3. Altrma

=60



29/144


30/144

22

Okuma Metni

Atatrk, Antalyaya gidiyordu. O srada talyandiktatr Musolini abuk sabuk nutuklarnda,Trkiyeyi de hedef alyordu.

Yolda mola verildii bir srada, uzaktan bir trksesi Atatrkn ilgisini ekmiti. Etraf aradlar,trky bir oban sylyordu. oban getirmeleriiin emir verdi, getirdiler. ocuk yan henz gemigen obana Atatrk:

Trky sen mi sylyorsun? diye sordu.oban: Evet, deyince:Sesin ok gzel, okuman da fena deil. Burada

da syle de dinleyelim.Gen oban nazlanmadan, yadrgamadan

balad: Demirciler demir der tun olur. trkbitmiti. Atatrk ellerini rpt, alklad ve ykseksesle:

Biis... biis, diye bard.Gen oban bundan hibir ey anlamamt.

Atatrk izah etti: Biis demek, beendik, bir daha syle, tekrar et

demektir.oban trky tekrarlad. O zaman Atatrk,

cebinden bir elli lira kard obana verdi. obanparaya bakt ve memnun bir tavrla:

Biis... biis, diye bard.Atatrk, bu zeki hareket ve cevap karsnda o

kadar memnun oldu ki bir elli liralk daha karpverdi ve yanndakilere:

mkn olsayd da, Musolini u sahneyi grsey-di ve cevab iitseydi, hangi millete nutuk sylediinianlard.


Atatrk ve ocuk oban

6. Altrma

Verilen altrmalarn belirtilen metronom deerlerinde, sreklive belirli bir disiplin dhilinde allmas gerekir.

=80



31/144

23

A. Aadaki ifadelerde bo braklan yerleri doldurunuz.

1. alg tutuunun yanl olmas .. olumsuz etkiler.2. Mzrap tutuunun yanl olmas ............ sebep olur.

B. Aada verilen 3 ve 4. sorularn doru cevabn bulunuz.

3. Parmak numaras, tel numaras ve mzrap ynleri ile ilgili olarak aadaki yarglardan hangisi yan-ltr?

A) Parmak numaras dizein altna yazlr.

B) Tel numaras dizein zerine yazlr.

C) Mzrap ynleri dizein zerine yazlr.

D) Parmak numaras dizein zerine yazlr.

E) Mzrap ynleri ok iareti ile gsterilir.

4.Aadakilerin hangisinde sol el parmaklarnn numaralandrlmas doru olarak verilmitir?

A) Baparmak1, iaret parma2, orta parmak3, yzk parma4, sere parmak5B) Baparmak4, iaret parma3, orta parmak2, yzk parma1, sere parmak5

C) Baparmak5, iaret parma1, orta parmak2, yzk parma3, sere parmak4

D) Baparmak5, iaret parma4, orta parmak3, yzk parma2, sere parmak1

E) Baparmak3, iaret parma4, orta parmak2, yzk parma1, sere parmak5

C. Aadaki sorular cevaplaynz.

5. zlediiniz balama sanatlarnn duru, tutu ve oturu kurallarna uygun davranp davranmadyla ilgili

neler syleyebilirsiniz?6. alg alarken doru oturu ve tutuun beden sal asndan nemi nedir?




32/144

24

DZ, ETT VE ALITIRMALARDZ, ETT VE ALITIRMALAR

Mzrap Teknii, Ett ve EgzersizlerMzrap Teknii, Ett ve Egzersizler

2 NTE



33/144


34/144


35/144

27

4. Altrma

5. Altrma

6. Altrma

4.Etkinlik

Daha nce altnz altrmalar tekrar ederek yeni altrmalar iin performans hazrl yapnz.

Bu etkinlikte yer alan altrmalar, enstrman almalarnn

banda btn parmak kombinasyonlar ile allmal.

=60 ... 100

=60 ... 100

=60 ... 100



36/144


37/144

29

5. Altrma

6. Altrma

7. Altrma

=80 ... 120

=80 ... 120

=80 ... 120



38/144

30

8. Altrma

5.Etkinlik

Aadaki emalarda verilen mzrap altrmalarn belirtilen metronom deerlerinde alnz.

Aada verilen bo telde dzenlenmi mzrap altrmalarn

enstrman almalarnzn banda, hazrlk amacyla alnz.

=80 ... 132

=80 ... 168



39/144

31

6.Etkinlik

6. etkinlik kapsamnda verilen dizi altrmalarn alnz. Bu dizileri belirtilen metronom deerlerinde

alarken parmak numaralar ve mzrap ynlerini doru uygulamaya dikkat ediniz.

6. etkinlik kapsamnda verilen altrmalar

enstrman almalarndan nce dzenli aralklarla

her gn allmal.

Dizi almalarnda A, B, C blmlerini ayr ayr belirtilen metronom

deerinde altktan sonra btn olarak alnz.

Bu blmde yer alan altrmalar mekanik beceriyi ve tue hakimiyetini

gelitirme amaldr. lerideki konular bu altrmalarn devam niteliinde

olduundan, altrmalar belirtilen metronom deerlerinde alnana kadar

allmaldr.



40/144

32

1. Altrma

2. Altrma

=72

=72



41/144

33

3. Altrma

4. Altrma

=72

=72



42/144

34

7.Etkinlik

Aada verilen altrmalar sol el parmak yerleimlerine, mzrap ynlerine dikkat ederek belirtilen

metronom deerlerinde alnz.

1. Altrma

=60



43/144

35

2. Altrma

=100



44/144

36

3. Altrma

4. Altrma

=60 ... 72

=60 ... 72



45/144

37

8.Etkinlik

8. etkinlik kapsamnda verilen altrmalar daha nce yaplan almalardan yola karak belirtilen

metronom deerlerinde alnz.

8. etkinlik kapsamnda verilen altrmalar 3. telde

baparman kullanm ekline dikkat ederek alnz.

5. Altrma

6. Altrma

=60

=60



46/144

38

Aada verilen ssleme altrmalarn doru

uygulayana kadar alnz.

1. Altrma

2. Altrma

Baparmak

=60



47/144

39

Aadaki altrmalarda teknik iaretleri ayn olan

motif tekrarlarnda teknik iaretler tekrar yazlmamtr.

3. Altrma

4. Altrma

5. Altrma

=60

=72



48/144

40

6. Altrma Arzu EderdinizArzu Ederdiniz

7. Altrma

=92

Yre : orumKaynak : Ak Hseyin

=60



49/144

41

8. Altrma

9. Altrma

=60

=60 ... 100



50/144


51/144

43

A. Aadaki ifadelerde bo braklan yerleri doldurunuz.

1. Balamada mzrap ynleri .. iaretleri ile gsterilir.2. Balamada tel numaralar iaretleri ile gsterilir

B. Aada verilen oktan semeli sorularn doru cevabn bulunuz.

3. Aada verilen dizilerden hangisi sadece halk mziinde kullanlan dizilerdendir?

A) Uak B) Kerem C) Nikriz D) Krdi E) Buselik

Deerlendirme

ltler Olduka baarl Eksiklikler var

arpmalarn temiz alnmasAklama: Aklama:

Verilen metronom deerlerineuygun al

Deerlendirme

ltler Olduka baarl Eksiklikler var

Altrmalarn temiz alnmas Aklama: Aklama:

Verilen metronom deerlerineuygun al

5. rendiiniz mzrap altrmalarn alarken metronom deerlerini doru uygulayp uygulamadnzkonusunda snf arkadalarnzla birbirinizi aadaki tabloya gre deerlendiriniz.

C. Aadaki formlar doldurunuz.

4. rendiiniz sol el arpma altrmalarn alarken metronom deerlerini doru uygulamaya dikkat ediniz.Arkadalarnzla birbirinizi aadaki tabloya gre deerlendiriniz.




52/144

RENME ALANIRENME ALANIBALAMABALAMA

ALIMALIM

TEKNKLERTEKNKLER



53/144

MIZRAP TEKNNNMIZRAP TEKNNN

UYGULANI BMUYGULANI BM

Mzrap Tekniinde Sa Elin PozisyonuMzrap Tekniinde Sa Elin Pozisyonuve Mzrap Tekniinin Uygulan Biimive Mzrap Tekniinin Uygulan Biimi

1 NTE



54/144

46

MIZRAP TEKNNDE SA ELN POZSYONUMIZRAP TEKNNDE SA ELN POZSYONUVEVE MIZRAP TEKNNN UYGULANI BMMIZRAP TEKNNN UYGULANI BM

1. Mzrap teknii al biimleri, tarzlar ve al sluplar hakknda bilgi toplaynz. Topladnz bilgileriarkadalarnzla paylanz.

2. Balama al sluplarn dinleyebileceiniz konser etkinliklerine katlnz. zlenimlerinizi arkadalarnzlapaylanz.

Hazrlk almalar


1. Etkinlik


2. Etkinlik

2. etkinlik kapsamnda verilen sol el arpma altrmalarn, belirtilen metronom deerlerinde alnz.



55/144

47

Aada verilen altrmalar enstrman almalarndan

nce dzenli aralklarla her gn allmal.

1. Altrma

q =80 ... 200



56/144

48

3. Etkinlik

1. Altrma

Aadaki emalarda verilen mzrap altrmalarn, belirtilen metronom deerlerinde ve dzenli aralklarla alnz.

Aadaki altrmalar enstrman almalarndan

nce dzenli aralklarla her gn allmal.q =80



57/144

49

2. Altrma

3. Altrma

q =80

q =80



58/144

50

4. Altrma

5. Altrma

q =80

q =80



59/144

51

6. Altrma

q =80



60/144

52

7. Altrma

q

=92



61/144


62/144

54

9. Altrma

e

=160



63/144

55

10. Altrma

e =160



64/144

56



65/144

57

4. Etkinlik

Aada verilen altrmalar belirtilen metronom deerlerinde alnz. Altrmalar alarken parmak

numaralar ve mzrap ynlerini doru uygulamaya dikkat ediniz.

1. Altrma

q

=50 ... 100



66/144

58

3. Altrma

2. Altrma

q =50 ... 100

q

=50 ... 100



67/144

59

4. Altrma

5. Altrma

q =50 ... 100

q

=50 ... 100



68/144

60

6. Altrma

7. Altrma

8. Altrma

q =50 ... 100

q =50 ... 100

q

=50 ... 100



69/144


70/144

62

2. Altrma

3. Altrma

4. Altrma

q =50 ... 100

q =50 ... 100

q =50 ... 100



71/144

63

6. Etkinlik

Aada verilen altrmalar belirtilen metronom deerlerinde alnz.

1. Altrma

q =100 ... 200



72/144

64

2. Altrma

q =100 ... 200



73/144

65

3. Altrma

q =100 ... 200



74/144

66

4. Altrma

q =100 ... 200



75/144

67

5. Altrma

q =100 ... 200



76/144


77/144

69

Okuma Metni

Halk Mzii - Yerel MzikBir yrenin yerleik insanlar tarafndan retilen, severek sylenen ve alnan, o yre insannn ortak yapt

hline gelen ve kulaktan kulaa aktarlarak yaatlp gnmze kadar ulaan mziklere halk mzii denir. Bu

mzikler yerel kltrn izlerini tar ve yaratclarnn adlar ounlukla belirsizdir.

lkemiz halk mzii, tarihin eski zamanlarndan bugne dein Anadolu ve Rumelide yaam btn

uygarlklarn, kendilerine zg kltrel deerlerini barndrmaktadr. Zenginlik ve eitliliinden dolay tm

dnyada ender grlen bir yapdadr.

Halk mziimiz, blgesel zellikleri bakmndan ok eitlilik ve farkllk gsterse de genel bir snflama

ile stanbul ve Rumeli, Ege, Orta Anadolu, Gneydou Anadolu, Dou Anadolu, Karadeniz, Akdeniz olmak

zere yedi blmde incelenebilir. Bununla birlikte, ayn blge iinde yer alan kimi kent, merkez ya da yrel-

er arasnda da nemli farklar olmas kltrmzn ve mziimizin ne denli zengin olduunun kantdr.




78/144

70

8. Altrma

q =100 ... 200



79/144


80/144


81/144

73

1. EL TEKNNDE SA ELN KONUM1. EL TEKNNDE SA ELN KONUM--LANDIRILMASILANDIRILMASI VEVE EL TEKNNE GREL TEKNNE GR

i l g i N o t u

El tekniinin uygulan biimleri hakknda aratrma yapnz. Aratrma sonularn arkadalarnzla tartnz(2. etkinlie yneliktir.). El tekniinde kullanlan teknik iaretlerin neler olduunu aratrnz (10. etkinlie yneliktir.).

r tr lm

El Teknii ile Mzrap Teknii Arasndaki Farkllklar

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

1. Balama almada el teknii kavram ile ilgili bildiklerinizi arkadalarnzla paylanz.2. El teknii ile eser icra eden balama sanatlarn ve deneyimli arkadalarnz sa el pozisyonlarna dikkat

ederek izleyiniz. zlenimlerinizi arkadalarnzla paylanz.

Hazrlk almalar


1. Etkinlik


2. Etkinlik

Yaptnz aratrma sonularna gre;a. El tekniinin nerelerde kullanldn syleyiniz.

b. El teknii ile mzrap teknii arasndaki farkllklar aaya maddeler hlinde yaznz.



82/144

74

El Teknii ile Mzrap Teknii Arasndaki Farkllklar

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

Akran Deerlendirme Formu


1. Duru ve oturu kurallarn doru uygulama

2. Sa elin konumlandrlmas

3. Sol elin konumlandrlmas

3. Etkinlik

st snflarda balama alan kiilerden el teknii ile al biimleri, balama alarken oturu, duru,ve sa el pozisyonlar hakknda bilgi toplaynz. Ulatnz sonular arkadalarnzla paylanz.

El teknii ve mzrap teknii arasnda duru, tutu ve oturu bakmndan ne gibi farkllklar olduunuaaya maddeler hlinde yaznz.

4. Etkinlik

zlediiniz balama sanatlarnn el teknii ile eser alarken duru, tutu ve oturu kurallarna uyupuymadklarn syleyiniz.

5. Etkinlik

Bir arkadanzla karlkl oturarak, el teknii duru, tutu ve oturu kurallarna uygun davranp davran-madnz konusunda birbirinizi aadaki forma gre deerlendiriniz.

6. Etkinlik

El teknii ile ilgili rendiiniz duru, tutu ve oturu kurallarn doru uygulayp uygulamadnz aynakarsnda alarak kontrol ediniz. Yaptnz bu almay retmeninizle paylaarak onun uyarlar dorul-tusunda eksikliklerinizi gideriniz.



83/144


84/144

76

4

32

1

5

s

yo

i

b

s

am

i

p

11. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinde sa el parmak adlandrmasnn doru olarak verildiini neden-leriyle birlikte syleyiniz.

Mehmet Nida Tfeki, 1 Mart 1929da YozgatnAkdamadeni ilesinde dodu. lk mzik eitiminibabas Hamdi Tfekiden ald.

1947 ylndan itibarenAnkara Radyosunun Yurt-tan Sesler emisyonlarnases ve saz sanats olarakkatlr. O zamana kadargerek radyo sanatlarnngerekse Muzaffer Sars-zenin bilmedii bir tavr vetezene ile (Srmeli tavr)saz alp trk syleyen

Nida Tfeki, radyonun enparlak simalar arasnda

yer almtr. 1964 ylndaTrk halk mziinden

sorumlu Trk Mzii ube Mdr Yardmclna,1972 ylnda ise TRT Mzik Dairesi Trk Halk MziiMdrlne atanr. stanbul Trk Musikisi DevletKonservatuvarnn kurucu yeliini yapan Tfeki buokulda, ynetim kurulu yelii, bakan yardmcl,blm bakanl ve danma birimi yelii grev-lerinde bulunur. Yine ayn okulda balama, Trk halk

mzii solfeji, Trk halk mzii bilgileri ve blgetavrlar derslerini okutur.

Yurt iinde ve yurt dnda dzenlenen folklor vemzik ierikli kongre, panel ve sempozyumlarakatlarak Trk halk mziinin tantmna bykkatklarda bulunmutur. 1974 ylnda Yugoslavyada1976 ylnda Japonyada aklamal halk mzii kon-serleri verir.

Nida Tfekinin eitli kurum ve derneklerdenald pek ok baar dl vardr. Baarl al-malarndan ve stn hizmetlerinden dolay 1991ylnda T.C. Kltr Bakanl tarafndan kendisineDevlet Sanats nvan verilmitir.

Ei Neriman Tfeki ile yaynlad MemleketTrkleri adl bir de kitab vardr.

Trk folklorunun mzik ve oyun dallarnda yurtiinde ve dnda sekin bir yer edinmi, kltrmzeyapm olduu katklarla halk mzii dnyasnadamgasn vurmu olan Mehmet Nida Tfeki 18Eyll 1993 Cumartesi gn hayata veda etmitir.

http://www.itu.edu.tr(Sadeletirilmitir.)

Mehmet Nida Tfek

Bir Halk Mzii Duayeni

Okuma Metni



85/144

77

2. PARMAK VURMA TEKN2. PARMAK VURMA TEKNVEVE ESERLERDE UYGULANIIESERLERDE UYGULANII

Sonular

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................................

i l g i N o t u

Balama sanatlarn eser icra ederken parmak vurma teknii ile oturu, duru ve tutularna dikkatederek izleyiniz (2. etkinlie yneliktir.).

r tr lm

1. Parmak vurma tekniinde sa ve sol elin duruunun nasl olmas gerektii konusundaki dncelerinizisyleyiniz.

2. Parmak vurma tekniinde sa el baparmann nasl konumlandrlmas gerektii hakkndadncelerinizi syleyiniz.

3. Parmak vurma teknii ve mzrap teknii arasnda sa elin konumlandrlmas bakmndan ne gibi farkllk-lar olduunu gzlemlerinizden hareketle syleyiniz.

4. Parmak vurma tekniinin ikinci temel hareketi olan tel ekme hareketinin ne yne doru yapldndeneyimli arkadalarnz gzlemleyerek tespit ediniz.

Hazrlk almalar


1. Etkinlik


2. Etkinlik

st snflarda balama alan arkadalarnzn ve balama sanatlarnn parmak vurma tekniiyle eseralarken sa ellerini nasl konumlandrdklarn gzlemlemitiniz. Ulatnz sonular aaya yaznz.



86/144


87/144

79

7. Etkinlik

Aada ikili gruplar hlinde verilen fotoraflardan hangisinin parmak vurma tekniinde sa elinkonumlandrlmasna doru rnek olabileceini nedenleriyle aklaynz.

6. Etkinlik

Parmak vurma teknii ile ilgili rendiiniz duru, tutu ve oturu kurallarn doru uygulayp uygula-madnz ayna karsnda alarak kontrol ediniz. Tespit ettiiniz problemlerin zm iin retmeniniz-den yardm isteyiniz.

8. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinin parmak vurma tekniinde sa el baparman konumlandrl-masna doru rnek olabileceini nedenleriyle aklaynz.



88/144

80

9. Etkinlik

Aada ikili gruplar hlinde verilen fotoraflardan hangisinde parmak vurma tekniinde tel ekmehareketinin yn doru olarak gsterildiini nedenleriyle aklaynz.

10. Etkinlik

Aada verilen parmak vurma teknii ile ilgil i altrmalar alnz. Bu altrmalar belirtilen metronom

deerlerinde alarken teknik iaretleri, sa el ve sol el kombinasyonunu doru uygulamaya dikkat ediniz.

1. Altrma

q =60



89/144

81

2. Altrma

3. Altrma

q =60

Erol PARLAK

q =60

Erol PARLAK



90/144

82

5. Altrma

4. Altrma

q =60

Erol PARLAK

q

=60



91/144

83

6. Altrma

q

=60

Erol PARLAK



92/144


93/144


94/144

86

10. Altrma

11. Altrma

q =60

q =60



95/144

87

12. Altrma

13. Altrma

q =60

q =60



96/144

88

14. Altrma

15. Altrma

q

=60

e =160



97/144

89

16. Altrma

e =160



98/144

90

DerikoDeriko

Ramazan Gngr, 1924 ylnda Fethiyenin Kemernahiyesine bal bir da ky olan Kadkydedodu. Kk yata marangozlua merak sald.Annesinin, on iki yanda iki buuk kurua aldcurayla mzie balad.

Ramazan Gngr, halk mzii repertuvarna

kazandrd ezgilerin ve repertuvara henz girmemibir ok halk trksnn kaynak kiisidir. Gerek al-gs gerekse ald ezgiler bugn halk mzii ile ilgilibirok konuya k tutacak niteliktedir. Gnmzdebirok balama sanats tarafndan kullanlanelpe ve parmak vurma tekniklerinin geliti-rilmesinde Ramazan Gngrn telli balamatavr etkili olmutur.

1960 ylndan itibaren pek ok mzisyen, der-lemeci Gngrden kaytlar yapm ve derlenen eser-lerden bir ksm Kltr Bakanl arivine ve TRTrepertuvarna girmitir.

Ramazan Gngr; gerek algsn almabiimiyle, gerek balamadaki doal ok seslilii iyiekilde yanstmasyla, gerekse yre trklerinin en iyi

icrac ve kaynak kii-leri arasnda olma-syla nem tamak-

tadr. Bu nedenlehem Trk halk m-zii hem de dahageni anlamda Trkmzii ierisindezel ve nemli biryere sahiptir.

A. Kazm AKDAetin TUNCER

(Bu kitap iin yazlmtr.)

Okuma Metni

Ramazan Gngr

telli Sazn stad Ramazan Gngr

q =92

Yre : GaziantepKaynak : Azmi KRKDzenleme : Erdal ERZNCAN



99/144

91

3. PENE (ELPE) TEKN3. PENE (ELPE) TEKNVE ESERLERDE UYGULANIIVE ESERLERDE UYGULANII

i l g i N o t u

Balama sanatlarn ve st snftan arkadalarnz pene tekniiyle eser icra ederken duru, tutu veoturularna dikkat ederek izleyiniz (2. etkinlie yneliktir.).

r tr lm

Pene teknii ve mzrap teknii arasnda, sa elin konumlandrlmas bakmndan ne gibi farkllklarolduunu tespit edebilmek iin st snftan arkadalarnz ve balama sanatlarn gzlemleyiniz.

Hazrlk almas


1. Etkinlik


2. Etkinlik

st snflarda balama alan arkadalarnzn ve balama sanatlarnn pene tekniiyle eser alarkensa ellerini nasl konumlandrdklarn gzlemlemitiniz. Ulatnz sonular aadaki bolua yaznz.

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................



100/144

92


ltler Eksiksiz Eksiklikler var Yanl1. Duru ve oturu kurallarnn doru uygulanmas


3. Sa el iaret parmann kullanl ekli

3. Etkinlik

zlediiniz balama sanatlarnn pene tekniiyle eser alarken duru, tutu ve oturu kurallarnauyup uymadklarn gzlemleyiniz.

4. Etkinlik

Bir arkadanzla karlkl oturarak, pene teknii duru, tutu ve oturu kurallarna uygun davranpdavranmadnz konusunda birbirinizi aadaki formda belirtilen kriterler dorultusunda deerlendiriniz.

5. Etkinlik

Pene teknii ile ilgili rendiiniz duru, tutu ve oturu kurallarn doru uygulayp uygulamadnzayna karsnda alarak kontrol ediniz. Tespit ettiiniz hatalar retmeninizle paylanz.

6. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinin pene tekniinde doru duru, tutu ve oturua rnek olabile-ceini syleyiniz. Uygulamasn yapnz.



101/144

93

7. Etkinlik

Aada ikili gruplar hlinde verilen fotoraflardan hangisinin, pene tekniinde sa elin konum-landrlmasna doru rnek olabileceini syleyiniz. Uygulamasn yapnz.

8. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinin pene tekniinde sa el iaret parmann kullanlna dorurnek olabileceini nedenleriyle aklaynz.



102/144

94

Bir Yren zay Gnlm

Aslen Denizlil i olan zay Gnlm, babasnn asker grev ald Erzincanda 1940 ylnda dnyaya geldi.Kk yata az armonikas alarak mzie balad. Ortaokul yllarnda keman ald. Balama almayabaladktan sonra, 1965 ylnda ky ky dolap derlemeler yapmaya balad. zellikle Ege yresinden pek

ok trk derledi. Yurttan Seslerin kurucusu Muzaffer Sarszenin davetiyle Ankara Radyosu Yurttan Sesler

programna misafir sanat olarak katlmaya balad. Ksa bir sre MEB Film ve Radyo Televizyon Merkezinde

altktan sonra Yurttan Seslerde Yetimi Balama Sanats olarak almaya balad. Trk dinleyicisi

onu Ege yresinden derledii trkleri Ninenin Mektuplar ile tand.

70li yllarn sonunda esprili kiilii ve trklerinin yan sra balamayapmcs Cafer An a yaptrd Yreni ile de nlendi. Yrenini yanna

katp krk iki lkede konserler veren zay Gnlm, cura, balama ve

r ieren l saz Yren ile televizyon, radyo ve konserlerde ovlar

yapt.

Gnlm, radyo programlarnda balama almasna ramen cura ve

elpe tekniine de ok nem vermitir. Ege yresinde Ramazan

Gngrden Hamit ineye kadar bir ok cura stadyla alm, katldprogramlarda farkl zelliklerde curalaryla sanatn sergilemitir.

Byk usta 1 Mart 2000 aramba gn, tedavi grd Ankarada

bir gece sessizce aramzdan ayrld. Hi kimsenin beklemedii bir anda

neeli simasn ve trklerini sevenlerinin anlarnda brakan Gnlm,

Trk halk mzii repertuvarna da derledii bin kadar ezgiyi brakmt. Teatral yetenei, yresel icra

teknii, vokal yorumu ve yareni ile Trk halk mziinde bir ekold zay Gnlm.

http://istanbulagsl.meb.k12.tr

zay Gnlm

9. Etkinlik

Aada ikili gruplar hlinde verilen fotoraflardan hangisinin pene tekniinde sa elin btn olarak

kullanlna doru rnek olabileceini nedenleriyle aklaynz.

Okuma Metni



103/144

95

10. Etkinlik

Aada verilen pene teknii altrmalarn alnz. Bu altrmalar belirtilen metronom deerlerindealarken teknik iaretleri, sa el ve sol el kombinasyonunu doru uygulamaya dikkat ediniz.

1.Altrma

2.Altrma

3.Altrma

q =60

q =60

q =60



104/144

96

4.Altrma

q =100



105/144

97

5.Altrma

q =92



106/144

98

6.Altrma

q =92



107/144

99

7.Altrma

e=132



108/144

100

8.Altrma

q

=50



109/144

101

4. TEL EKME TEKN4. TEL EKME TEKNVE ESERLERDE UYGULANIIVE ESERLERDE UYGULANII

i l g i N o t u

Balama sanatlarn tel ekme tekniiyle eser icra ederken oturu, duru ve tutularna dikkat ederekizleyiniz (2. etkinlie yneliktir.).

r tr lm

1. Tel ekme tekniinde sa ve sol elin duruunun nasl olmas gerektii konusunda bildiklerinizi syleyiniz.2. Tel ekme tekniinde sa elin ka farkl ekilde konumlandrldn st snftaki arkadalarnz

gzlemleyerek tespit ediniz.

Hazrlk almalar


1. Etkinlik


2. Etkinlik

st snflarda balama alan arkadalarnzn ve balama sanatlarnn tel ekme tekniiyle eseralarken sa ellerini nasl konumlandrdklarn gzlemlemitiniz. Bu gzlemleriniz sonucunda balamadatel ekme teknii ve mzrap teknii arasnda sa elin konumlandrlmas bakmndan ne gibi farkllklarolduunu aaya yaznz.

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................



110/144

102


ltler Eksiksiz Eksiklikler var Gelitirmeli

1. Duru ve oturu kurallarnn doru uygulanmas


3. Etkinlik

zlediiniz balama sanatlarnn tel ekme tekniiyle eser alarken oturu, duru ve tutu kurallarnnasl uyguladklarn gzlemleyiniz.

4. Etkinlik

Bir arkadanzla karlkl oturarak balamada tel ekme teknii duru, tutu ve oturu kurallarnauygun davranp davranmadnz konusunda birbirinizi aadaki formda belirtilen kriterler dorultusundadeerlendiriniz.

5. Etkinlik

Tel ekme teknii ile ilgili rendiiniz oturu, duru ve tutu kurallarn doru uygulayp uygula-madnz ayna karsnda alarak kontrol ediniz. Grdnz problemleri retmeninizle paylanz.

6. Etkinlik

Aadaki fotoraflardan hangisinin tel ekme tekniinde doru oturu, duru ve tutua rnek ola-bileceini syleyiniz. Tekniin uygulamasn yapnz.



111/144

103

7. Etkinlik

Aada ikil i gruplar hlinde verilen fotoraflardan hangisinin tel ekme tekniinde sa elin konum-landrlmasna doru rnek olabileceini nedenleriyle syleyiniz.

8. Etkinlik

Aada ikili gruplar hlinde verilen fotoraflardan hangisinin tel ekme tekniinde mute al biiminedoru rnek olabileceini nedenleriyle syleyiniz.



112/144

104

1. Altrma

9. Etkinlik

Aada ikili gruplar hlinde verilen fotoraflardan hangisinin tel ekme tekniinde eik arkas albiimine doru rnek olabileceini syleyiniz. Setiiniz fotorafn doruluunu arkadalarnzla tartnz.

10. Etkinlik

Aada verilen tel ekme teknii ile ilgili dzenlenmi altrmalar alnz. Bu altrmalar belirtilenmetronom deerlerinde alarken teknik iaretleri, sa el ve sol el kombinasyonunu doru uygulamayadikkat ediniz.

q =60



113/144

105

2. Altrma

q =80



114/144


115/144

107

4. Altrma

q

=72



116/144

108

1. Altrma

11.Etkinlik

Aada verilen tel ekme tekniinde mute al biimi ile ilgili altrmalar balamanzla alnz. Bualtrmalar belirtilen metronom deerlerinde alarken teknik iaretleri, sa el ve sol el kombinasyonunudoru uygulamaya dikkat ediniz.

q =72



117/144


118/144

110

4. Altrma

q =72



119/144

111

1. Altrma

2. Altrma

12.Etkinlik

Aada verilen tel ekme tekniinde eik arkas al biimi ile ilgili altrmalar balamayla alnz.Bu altrmalar belirtilen metronom deerlerinde alarken teknik iaretleri, sa el ve sol el kombinasyonunudoru uygulamaya dikkat ediniz.

q =72

q =80



120/144

112

3. Altrma

e =200



121/144

113

4. Altrma

q =80



122/144

114

A. Aada verilen bilgilerin karsna bilgiler doru ise D, yanl ise Y yaznz.1. Parmak vurma teknii sadece bu teknik iin yazlan eserlerde kullanlr. ( )2. Parmak vurma teknii baka mzik trlerinden eserler alnrken kullanlamaz. ( )3. Parmak vurma teknii her tr ve her tarz eserde kullanlabilir. ( )4. Parmak vurma teknii dier alm biimiyle kullanlabilir. ( )5. Parmak vurma teknii dier alm biimiyle kullanlamaz. ( )6. Pene teknii sadece bu teknik iin yazlan eserlerde kullanlr. ( )7. Pene teknii baka mzik trlerinden eserler alnrken kullanlamaz. ( )8. Pene teknii her tr ve her tarz eserde kullanlabilir. ( )9. Pene teknii dier alm biimiyle kullanlabilir. ( )

10. Pene teknii dier alm biimiyle kullanlamaz. ( )11. Tel ekme teknii sadece bu teknik iin yazlan eserlerde kullanlr. ( )

B. Aadaki noktal yerlere cmleyi bilgi ynyle tamamlayan uygun szckleri yaznz.12. El tekniinde sa kolun mzrap tekniinden farkl konumlandrlmasnn nedeni ..13. iaretleri, el teknii ve mzrap tekniinde kullanlan ortak iaretlerdir.

C. Aadaki sorularn doru cevabn bulunuz.14.Aadakilerden hangisi parmak vurma tekniine zg teknik iaretlerdendir.

A) V B) - C) D) O E) V15.Aadakilerden hangisi parmak vurma tekniinde sa elin dier alm tekniklerinden farkl konumlandrl-

masnn sebebidir?A) Estetik grnm B) crada kolaylk olmas C) Ezginin daha net duyurulma kaygsD) Eserin teknik yaps nedeniyle baka bir tutu ekliyle icra edilememesi E) Hibiri

16. Balama ile bir eseri seslendirmede tel ekme tekniini kullanacamz aadakilerin hangisinden anlarz?

A) Dizein zerine yazlan parmak numaralarndanB) Dizein altna yazlan tel numaralarndanC) Dizein zerine yazlan tel ekme biimini gsteren iaretlerdenD) Dizein altna yazlan tel ekme biimini gsteren iaretlerdenE) Eserin isminden

17. Pene tekniinde sa elin dier alm tekniklerinden farkl konumlandrlmasnn nedeni aadakilerdenhangisidir?A) Estetik grnm iin B) crada kolaylk olmas iin C) Hzl almak iinD) Eserin teknik yaps nedeniyle baka bir tutu ekliyle icra edilemeyecei iin E) yi ton elde etmek iin

18. Aadaki al biimlerinden hangisi el teknii al biimlerinden biri deildir.A) Tel ekme teknii B) Mzrap teknii C) Pene teknii D) Parmak vurma teknii E) Fiske teknii

D. Aadaki tablolar doldurunuz.19. Pene tekniine zg teknik iaretleri ve bu iaretlerin ne anlama geldiini aadaki tabloya yaznz.

20. Parmak vurma tekniine zg teknik iaretleri ve ne anlama geldiini aadaki tabloya yaznz.

iV

Teknik aret Ne Anlama Geldii

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

.......................................................................................................

.......................................................................................................

Teknik aret Ne Anlama Geldii

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

.......................................................................................................

.......................................................................................................




123/144

115

Mzrap Tekniinin Eserlerde UygulanMzrap Tekniinin Eserlerde Uygulan

veve

rnek Eserlerrnek Eserler

3 NTE

MIZRAP TEKN ESERMIZRAP TEKN ESER

ALIMALARIALIMALARI



124/144

116

MIZRAP TEKNNN ESERLERDEMIZRAP TEKNNN ESERLERDEUYGULANIIUYGULANII VE RNEK ESERLERVE RNEK ESERLER

1. Mzrap teknii ile eser icra eden sanatlar ve ekoller hakknda bilgi toplaynz. Topladnz bilgileriarkadalarnzla paylanz.

2. Balamada eserlerin nasl icra edildiini grebilmek iin balama konseri etkinliklerine katlnz,edindiiniz izlenimleri arkadalarnzla paylanz.

3. Daha nce uygulamasn yaptmz altrmalar dzenli ve srekli almak mzrap teknii ile eser icras-

na ne gibi katklar salayabileceini arkadalarnzla tartnz.

Hazrlk almalar


1.Etkinlik

Daha nce uygulamasn yaptnz altrmalar tekrar ederek yeni altrmalar iin performans hazrlyapnz.

2.Etkinlik

Bu etkinlik kapsamnda verilen mzrap teknii ile ilgili eserleri alnz. Eserleri belirtilen metronomdeerlerinde alarken parmak numaralar ve mzrap ynlerini doru uygulamaya dikkat ediniz.



125/144

117

Entarisi Dm Dm YarEntarisi Dm Dm Yar

Maka YollarMaka Yollar

Yre : SivasKaynak : Osman ANDzenleyen : Erol PARLAK

q

=72

Yre : TrabzonKaynak : Bahattin AMURDzenleyen : Erol PARLAK

q

=72



126/144

118

Gl Yzl SevdiimGl Yzl Sevdiim

=120 Yre : ErzincanKaynak : Ali Ekber EK



127/144

119

MenberiMenberi

q =100

Yre : NevehirKaynak : Ahmet MSALDzenleyen : Erol PARLAK



128/144

120

Veysel atrolu,1894te Sivasn arkla ilesinebal Sivrialan Kynde dnyaya geldi. Veyselin aile-sine yrede atroullar derlerdi. Babas Karacalakapl, Ahmet adnda bir iftidir. Veyselin dnyayageldii sralar, iek hastal Sivas yresini kaspkavurmaktadr.

Yedi yana girdii 1901de Sivasta iekhastalna yakalanr. Hastala yakalann yleanlatr.

O gn amurlu bir gnd, eve dnerken ayamkayarak dtm. Bir daha kalkamadm. ieeyakalanmtm.

Bu dme Veyselin belleine bir de renk iler: kr-

mz. Derken byk bir olaslkla elinde syrk olur,kanar. Bunu, ei Glizar Ana yle anlatyor:Bilinmez deilsin, renklerden yalnz krmzy hatr-lad. Gzleri gnlne evrilmeden nce, yani iekhastalna yakalanmadan nce dmt. Kan gr-mt. Kann rengini hatrlard yalnz. Krmzy...Yeili de elleriyle bulur ve severdi.

Tm aile ok zlm, gnlerce gzya dkmbu hle. Gittike iine kapanmaktadr Veysel. Emlekyresi olarak adlandrlan Sivasn bu (ozan) boldiyarnda, Veyselin babas da iire merakldr.Veyselin dertlerini birazck da olsa unutaca bir

ura olsun diye bir saz verir eline. Halk ozanlarndanda iirler okuyup ezberleterek avutmaa alrolunu. Ayrca yre ozanlar da zaman zaman babasatrolu Ahmetin evine urar, alp sylermi.Merakla dinlermi bunlar Veysel.

Kendini de iyice saza vermi; usta mal iirlerdenalp sylemeye balam. Karanlk dnyasn aydn-latan ozanlar dnyasyla, amhl Ali tantryordaha ok Veyseli. Pir Sultan Abdal, Karacaolan,Dertli, Rhsati gibi usta ozanlarn dnyalarylatanyor bylece.

Ahmet Kutsi Tecerin katklaryla, srasyla Arifiye,Hasanolan, ifteler, Kastamonu, Yldzeli ve AkpnarKy Enstitlerinde saz retmenlii yapyor. Buokullarda Trkiyenin kltr yaamna damgasnvurmu birok aydn sanatyla tanma olanabuluyor, iirini iyiden iyiye gelitiriyor.

1965 ylnda Trkiye Byk Millet Meclisi, zel birkanunla k Veysele, ana dilimize ve mill birliimizeyapt hizmetlerden tr be yz lira aylk balan-mtr.

21 Mart 1973 gn, sabaha kar saat 3.30dadoduu ky olan Sivrialanda, imdi adna mzeolarak dzenlenen evde yaama gzlerini yumdu.

k Veyselin yaamn zetlemek gerekirse,Erdoan Alkann u betimlemesi en gzel cmlelerioluturur: Kzlrmak soru iaretine benzer, Zaradandoar, Hafik ve arkladan sonra Sivas topraklarnterkeder. Bir yay izip Kayseriyi, Nevehiri, Krehiri,Ankaray ve orumu sular, Samsunun Bafrailesinde denize dklr, k Veyselin yaamyks Kzlrmak gibidir. Bir ucu Bafradadr, bir ucuda Zarada. Bafraya dek uzanan acl bir yaamZarann dousundaki Kzldan gr sularylabeslenip sona erer.

En gzel iirlerinden bazlarn lmnden hemen

nce yazd. imdi arklada her yl adna bir enlikyaplr. Trkesi yalndr. Dili ustalkla kullanr. Tekniigsterisiz ve nerdeyse kusursuzdur. Yaama sevin-ciyle hzn, iyimserlikle umutsuzluk iirlerinde iiedir. Doa, toplumsal olaylar, din ve siyasete inceeletiriler ynelttii iirleri de vardr. iirleri, Deyiler(1944), Sazmdan Sesler (1950), Dostlar BeniHatrlasn (1970) isimli kitaplarnda topland.lmnden sonra Btn iirleri (1984) adyla eser-leri tekrar yaynland.

http://istanbulagsl.meb.k12.tr

Okuma Metni

Uzun nce Bir Hayat

k Veysel atrolu



129/144

121

A. Aadaki sorular cevaplandrnz.

1. Kromatik mzrap altrmalar balama icrasna hangi konuda katk salar?2. Kromatik arpma altrmalar balama icrasna hangi konuda katk salar?3. Dizi almalar balama icrasna hangi konuda katk salar?

B. Aada verilen deerlendirme formlarn doldurunuz.4. Ettleri metronom deeri, parmak numaralar ve mzrap ynlerine dikkat ederek alp almadnz

konusunda birbirinizi aadaki forma gre deerlendiriniz.

5. Sol el arpma altrmalarn metronom deerlerine dikkat ederek alp almadnz konusunda birbiriniziaadaki forma gre deerlendiriniz.

6. Sa el mzrap altrmalarn metronom deerlerine dikkat ederek alp almadnz konusunda birbiriniziaadaki forma gre deerlendiriniz.


















130/144

122

El Teknii al BiimlerininEl Teknii al Biimlerinin

Eserlerde UygulanEserlerde Uygulan

veve

rnek Eserlerrnek Eserler

EL TEKN ESER ALIMALARIEL TEKN ESER ALIMALARI

4 NTE



131/144

123

EL TEKN ALI BMLERNNEL TEKN ALI BMLERNN

ESERLERDE UYGULANIIESERLERDE UYGULANII

VE RNEK ESERLERVE RNEK ESERLER

1. El teknii al biimleri ile eser icra eden sanatlar ve ekoller hakknda bilgi toplaynz. Topladnz bil-gileri arkadalarnzla paylanz.

2. Balama ile Trk halk mzii eserlerinin nasl icra edildiini gzlemleyebilmek iin konser etkinliklerine

katlnz. Edindiiniz izlenimleri arkadalarnzla paylanz.3. Daha nce altnz altrmalar dzenli ve srekli tekrarlamann el teknii eser icrasna ne gibi katklarsalayabileceini arkadalarnzla tartnz.

Hazrlk almalar


1. Etkinlik


2. Etkinlik

Bu etkinlik kapsamnda verilen el teknii al biimleri ile ilgili eserleri alnz. Eserleri belirtilenmetronom deerlerinde alarken parmak numaralarn ve teknik iaretleri doru uygulamaya dikkat ediniz.



132/144

124

Seherde Bir Baa GirdimSeherde Bir Baa Girdim

q

=100 Yre : ErzincanKaynak : k DAMDzenleyen : Erol PARLAK



133/144

125



134/144

126

HalaylmHalaylm

q =92

Yre : MalatyaKaynak : brahim AKRKUDzenleyen : Eren DEMR



135/144

127

Byk Cevizin DibiByk Cevizin Dibi

q =80Yre : ErzincanKaynak : Kazm CANDzenleyen : Eren DEMR



136/144

128



137/144

129

A. Aada verilen sorular cevaplaynz.

1. Eser almak balama icrasna hangi konuda katk salar?

B. Aada verilen formlar doldurunuz.

2. Ettleri metronom deeri, parmak numaralar ve mzrap ynlerine dikkat ederek alp almadnz konusun-da birbirinizi aadaki forma gre deerlendiriniz.

3. Sol el arpma altrmalar alnrken metronom deerlerine dikkat edilip edilmediine ynelik birbiriniziaadaki forma gre deerlendiriniz.

4. Sa el mzrap altrmalarn metronom deerlerine dikkat ederek alp almadnz konusunda birbiriniziaadaki forma gre deerlendiriniz.










Akran Deerlendirme Formultler Eksiksiz Eksiklikler var Yanl







138/144

130

Ad Soyad : .............................................. Tarih: ..../....../......Snf : ..............................................Nu. : ..............................................

Bu almada neler yaptm?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Bu almada neler rendim?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Bu almada baarl olduum blmler:....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Bu almada en ok zorlandm blmler:

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

almam yaparken beklemediim nelerle karlatm?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Bu almay tekrar yapsaydm nasl yapardm?

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

1. EK

Z DEERLENDRME FORMUZ DEERLENDRME FORMU



139/144

131

Aklama: Bu form, etkinlik sresince rencilerin, yaplan almalara katlma dzeylerini gzlemenizamacyla hazrlanmtr.

nite Ad: .................................................................. Ad Soyad : ......................................Nu. : ......................................Snf : ......................................

2. EK

RENC GZLEM FORMU

BECERLER

DERECELER

HibirZaman

HerZamanNadiren Bazen Sklkla

1 2 3 4 5

I. DERSE HAZIRLIK1. Bilgi kaynaklarna nasl ulaacan bilir.

2. Ulat kaynaklardan etkin bir biimde yararlanr.

3. Derse deiik yardmc kaynaklarla gelir.

4. Derse hazrlkl gelir.

Toplam

II. ETKNLKLERE KATILMA

1. Konu ile ilgili grlerini ekinmeksizin ifade eder.

2. Gr sorulduunda syler.

3. Yeni ve zgn sorular sorar.

4. Belirttii grler ve verdii rnekler zgndr.

5. Dersi iyi dinledii izlenimi veren sorular sorar.

Toplam

III. NCELEME - ARATIRMA - GZLEM

1. Bilgi toplamak iin eitli kaynaklara bavurur.

2. Kendisine verilen kaynaklarla yetinmeyipbaka kaynaklar aratrr.

3. nceleme ve aratrma devlerini zenerek yapar.

4. Gzlemlerini dikkatli bir ekilde yapar.

5. Gzlemleri sonucunda mantksal karmlarda bulunur.

6. Aratrma ve inceleme sonucunda genellemeler yapar.

Toplam

GENEL TOPLAM



140/144

132

Deerlendiren rencinin;Grup Numaras : ........................................Ad Soyad : ......................................... 1. Arkadann Ad Soyad: ............................................Snf : ......................................... 2. Arkadann Ad Soyad: ............................................

3. EK

Grubumuzdaki renciler Her Zaman EtkinliinBandaEtkinliinSonunda

HibirZaman

Ben

1.

Ark

adam

2.

Ark

adam

Ben

1.

Ark

adam

2.

Ark

adam

Ben

1.

Ark

adam

2.

Ark

adam

Ben

1.

Ark

adam

2.

Ark

adam

Etkinlie katlmda gnlldr.

Grevini zamannda yerine getirir.

Farkl kaynaklardan bilgi toplaypsunar.

Grup arkadalarnn grlerinesaygldr.

Arkadalarn uyarrken olumlubir dil kullanr.

Ders ara-gerelerini kullanrkendikkatli ve titizdir.

Temiz, tertipli ve dzenli alr.(Kulland aletleri yerine koyar,kirlettiklerini temizler vb.)

Sonular tartlrken anlalrkonuur, konuulanlar anlar.

AKRAN DEERLENDRME FORMU



141/144

133

SZLKSZLK

A

akort : Tellerinin istenen frekansa uyumlanmas.aksan :Vurgu.aralk : ki ses arasndaki incelik-kalnlk fark.arpej :Akor seslerinin ard arda dizilmesi, ya da farkl ekillerde paralanarak alnmas.ayak : Halk mziinde dizi, yry ve genel mzikal aty ifade eden terim.

Ccoda : Kuyruk anlamna gelir. Bir mzik eserinin biti eki.

alg :Mzik aleti, enstrman.arpma :Mzrap (tezene) kullanmadan tellere vurarak ses elde etmek.

D

da capo : Baa dn, batan.deifre : lk grte almak,okumak,zmek.durak sesi : Bir makam dizisinin birinci ya da sekizinci derecesi.dizi : Notalarn arka arkaya sralanmasyla oluan btn.

Eenstrman :Mzik algs.

Ggam : Dizi.

Mmakam : Drtl ve beli kalplarn birlemesiyle meydana gelen, belirli bir karakteristlii olan diziler.metronom : Zaman sayac.mzrap : lk olarak kiraz kabuundan, daha sonra plastikten imal edilen balama almada kullanlan yardm-

c ara, tezene.mute : Orta eiin el ile kapatlmasyla yaplan el teknii al biimi.

Nnans : 1. Ayrt. 2. Bir mzik yaptnda kullanlan seslerin hafif, gl, yumuak, iddetli oluu gibi tn

farkllklarn belirleyen mzikal anlatm.O

oktav : Sekizli; herhangi bir notay temel ses olarak ele alp, o notadan balayarak ardk olarak inceye yada kalna gidildiinde varlan sekizinci notaya kadar olan seslerin tm.

Pperde : Balamada nota yerlerini belirlemek iin misina ile balanm blmlerden her biri.

R

repertuvar : Dinleti program,almak iin elde bulunan yaptlar.ritardando : Hz azaltarak, geciktirerek.ritim : 1. Tartm, 2. Bir notada vurgu,uzunluk veya ses zelliklerinin dzenli bir biimde tekrarlanmasn-

dan doan ses uygunluu.S

seny : Bir mzik eserinde, ikinci konulduu yerden birinci konulduu yere dnerek bu blmn ikinci kereseslendirilmesi gerektiini ifade eder.

elpe : Balamada elle al biimlerinden biri, pene.

Ttempo : Hz derecesi.ton : 1. Eksen, 2. dizinin nitelii, ses rengi.

tue : Balamada tellerin bulunduu sapn n ksm.



142/144

134

KAYNAKA

Atatrklk, 1. Cilt, MEB Yaynlar, stanbul,1998.

MEB, Ortaretim Genel Mdrl, Trk ve Bat Mzii alglar Dersi (Kanun) retim Program.

zkan, smail Hakk, Trk Musikisi Nazariyat ve Uslleri, tken Neriyat, stanbul, 1987.

Parlak, Erol, El le Balama alma elpe Teknii Metodu-1, Ekin Yaynlar, stanbul, 2001.

TRT, Trk Halk Mzii Repertuvar, TRT, Ankara.

Trke Szlk, TDK Yaynlar, Ankara, 2005.

Trk ve Bat Mzii alglar Balama Dersi retim Program,MEB, Ortaretim Genel Mdrl,

Ankara, 2008.

Yazm Klavuzu, TDK Yaynlar, Ankara, 2005.

nternet Adresleri:www.itu.edu.trwww.kultur.gov.tr

www.meb.gov.trwww.tdk.gov.tr



143/144


144/144

baglama metodu

Documents