AZERBAYCANCUMHURYETLKE RAPORU

AZERBAYCANCUMHURYETLKE RAPORU

T.C.SERHAT KALKINMA AJANSI

AZERBAYCAN CUMHURYETLKE RAPORU

HazrlayanlarNurullah KARACABurak AYDODUD. Okan BOZKIRLI

Grafik TasarmDZEY AJANS0212 417 92 92

BaskLBEY MATBAA

Basm Tarihi ve YeriAralk 2016 , stanbul

ISBN: 978-605-66913-1-7

NSZ

Bir Millet, ki Devlet!

Azerbaycan eski cumhurbakan rahmetli Haydar ALYEVin de-yiiyle ifadesini bulan ve Trkiye ile Azerbaycan arasndaki ilikileri zetleyen bu sz, iki lke arasndaki ayn dili konumann, ayn kl-tr paylamann, ayn aclar ve sevinleri hissetmenin, ayn tarihe tanklk etmenin ksacas millet olmann getirdii duygularn en ak ifadesi olarak karmza kmaktadr.

Trkiye ile Azerbaycan arasndaki ilikiler, belki de dnyada baka iki lke arasnda olamayacak ekilde ticar kayglardan ziyade birinci derecede kardelik duygusu ile ekillenmektedir. Bunun en somut r-neini Dalk Karaba sorunu nedeni ile Trkiyenin tek tarafl olarak 1993 ylndan beri Ermenistana uygulad ambargoda grmek mm-kndr. Zaman zaman Trkiyenin aksine Azerbaycann Trk vatan-dalarna vize muafiyeti uygulamamas veya Kbrs gibi konularda is-tenilen dzeyde anlay/anlama ortam oluamasa da bu durum ikili ilikiler kapsamnda zlemeyecek boyutta grnmemektedir.

Trkiye ile Azerbaycan arasndaki ilikiler ok ynl ve ok kap-samldr. Bu ilikilerin derinlemesi ve artrlmas sadece bu lkelerin genelini deil; Kars, Ar, Ardahan ve Idrdan oluan serhat illerinin de ok boyutlu kalknmasn etkileyecektir. Zira Serhat blgesi Tr-kiyede Azerbaycan ile en fazla kltrel, tarih ve ticar balara sahip olan blgedir. Bu balarn olumasnda Kars-Tiflis-Bak demiryolu gibi byk projelerin katks olduka fazladr. Azerbaycan Bakonso-losluunun Karsta ve konsolos muavinliinin Idrda bulunmasnn bu adan sembolik anlam ok nemlidir.

Bu rapor, kardelik balar ile bal olduumuz ve Serhat blgesi iin ok nemli bir lke olan Azerbaycan tantmay, son yllarda ya-ad deiimleri ve imknlar ortaya kararak ok boyutlu ilikilerin derinlemesine ve artrlmasna katk salamay amalamaktadr. Son olarak almann ortaya kmasn salayan Ardahan ve Idr Yatrm Destek Ofislerine; almann hazrlanmas srasnda desteklerini esir-gemeyen bata Ekonomi Bakanl olmak zere Azerbaycan hracat ve Yatrm Tantm Kuruluu (AZPROMO), ilgili oda ve borsalar ile sivil toplum kurulularna teekkr ederim.

Do. Dr. Hsn KAPUGenel Sekreter

NDEKLER

BRNC BLM AZERBAYCAN HAKKINDA GENEL BLGLER

1.1. lke Kimlii ............................................................................................8

KNC BLM GENEL BLGLER

2.1. Coraf Konum .....................................................................................102.2. Siyas ve dar Yap ...............................................................................112.3. Nfus ve gc Yaps ........................................................................132.4. Doal Kaynaklar ve evre ..................................................................17

NC BLM GENEL EKONOMK DURUM

3.1. Ekonomik Durum ................................................................................223.2. Ekonomide Gelecee Ynelik Beklentiler ........................................263.3. Enflasyon ..............................................................................................27

DRDNC BLM SEKTRLER

4.1. Tarm ve Hayvanclk...........................................................................304.2. Sanayi .....................................................................................................324.3. Madencilik ve Enerji ............................................................................354.4. naat ve Mteahhitlik Hizmetleri .....................................................374.5. Ulatrma ve Telekomnikasyon Altyaps ......................................394.6. Turizm ....................................................................................................404.7. Finansal Hizmetler ...............................................................................434.8. Perakende Ticaret Sektr ..................................................................44

BENC BLM DI TCARET

5.1. Genel Durum ........................................................................................465.2. hracatnda Balca rnler ................................................................475.3. thalatnda Balca rnler .................................................................485.4. lkeler tibari ile D Ticaret ..............................................................49

ALTINCI BLM TRKYE LE TCARET

6.1. Genel Durum ........................................................................................546.2. ki lke Arasnda Yrrlkte Olan ve Mzakeresi Sren Anlama ve Protokoller...............................................................................................596.3 hracat Potansiyeli Olan Balca Sektrler .........................................60

YEDNC BLM SERHAT LLER LE TCARET

7.1. Serhat lleri - Azerbaycan Yllara Gre thalat ve hracat Rakamlar .....................................................................................................657.2. Serhat lleri - Azerbaycan Arasnda rnlere Gre D Ticaret ....70

SEKZNC BLM DI TCARET POLTKASI VE VERGLER

8.1. D Ticaret Politikas ............................................................................788.2. Vergi Trleri ve Hadleri ......................................................................79

DOKUZUNCU BLM YABANCI YATIRIMLAR

9.1. Yatrmlarda ncelikli Alanlar ...........................................................829.2. Dorudan Yabanc Yatrmlar .............................................................829.3. lkede irket ve ube Kurulu Sreci ..............................................84

ONUNCU BLM DEERLENDRME

BRNC BLMAZERBAYCAN HAKKINDAGENEL BLGLER

AZERBAYCANCUMHURYETLKE RAPORU

AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU

AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU

8

1.1. lke Kimlii

Resmi Ad: Azerbaycan Cumhuriyeti

Bakent: Bak

Nfus: 9.534.000 (2015)1

Yzlm: 86.600 km2

Bamszlk Tarihi ve Ynetim ekli: 30 Austos 1991/ Cumhuriyet

Devlet Bakan: lham ALYEV

Resmi Dili: Azerbaycan Trkesi

Para Birimi: Manat (AZN)

Snr Olduu lkeler:Ermenistan (787 km), ran (611 km), Grcistan (322 km), Rusya (284 km), Trkiye (11 km)

nemli ehirler: Bak, Lankaran, ua, Adam, Gence, smailli, Sumgayt, Nahcivan

Byk Limanlar ve Gemicilik Faaliyetleri:

Bak Deniz Ticaret Liman, Azerbaycan Devlet Hazar Deniz Gemicilii

Doal Kaynaklar:

Doalgaz, Petrol, Altn, Cva, Bakr, inko, zlk Ta, Testere Ta, imento Hammaddesi, Tuz ve eitli Deerli Talar

Uluslararas Kodu: AZ

Telefon Kodu: +994

Mesai Gnleri:Pazartesi-Cuma (Kamu kurumlarnn ou cumartesi gn le saatlerine kadar almaktadr.)1

1 T.C. Ekonomi Bakanl, www.ekonomi.gov.tr

KNC BLM

GENEL BLGLER

AZERBAYCANCUMHURYETLKE RAPORU

AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU

AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU

10

2.1. Coraf KonumAzerbaycan, 44-52 derece dou meridyenleri ile 38-42 derece ku-

zey paralelleri arasnda, Kafkaslarn gei noktalar zerinde, Byk ve Kk Kafkas Dalar arasnda yer almaktadr. Blgenin en nemli zellii tarihi geit ve ticaret yollar zerinde bulunmasdr. Kuzeyin-de Grcistan (480 km) ve Rusya Federasyonuna bal Dastan zerk Cumhuriyeti (390 km); gneyinde ran slam Cumhuriyeti (756 km); batsnda Ermenistan (1.007 km) ve Trkiye Cumhuriyeti (Nahcivan ile 11 km snr bulunmaktadr); dousunda ise dnyann en byk gl kabul edilen Hazar Denizi (400.000 km2 alan-enderin yeri 1.025 m.) (713 km) yer almaktadr. lkenin yz lm (%11,5 orman, %1,6 su havza-s, %50 tarma elverili topraklar ve %36,9 dier alanlar) 86.600 km2dir.

Azerbaycann arazi yapsnn yaklak %50sini dalk alanlar olu-turmaktadr. lkenin ortalama deniz seviyesinden ykseklii 657 met-redir. Dalk arazi Byk Kafkas, Kk Kafkas ve Tal Dalarndan oluur. Kr-Aras ovas en byk dzlktr. En dk rakm (Hazar Denizi) -28 m ve en yksek nokta (Bazardz Da) +4.466 mdir. En uzun nehri toplam 1.364 km uzunluu ile Hazar Denizine dklen Kura (Kr) Nehridir. Aras Nehri ise 1.072 km ile ikinci sradadr. Her iki nehir Trkiyede domakta olup, Azerbaycanda birlemekte ve Ha-zar Denizine dklmektedir. En byk doal gl 67,0 km ile Sarsu Gl, en byk yapay gl ise 605,0 km ile Mingeevir Baraj Gldr.

Azerbaycan, bata petrol ve doal gaz olmak zere yer alt ve yer st kaynaklar itibariyle son derece zengin, Orta Asya, Orta Dou ve n Asyann tam ortasnda, tarihi ve ticari geit yollarnn zerindedir. Bu zellikleri, komusu olan blge lkeleri ile Kafkasya blgesinde -karlar olan blge d aktrlerin ilgi oda haline getirmitir.1

1 Bak Ticaret Mavirlii, Azerbaycann Genel Ekonomik Durumu ve Trkiye ile Ekono-mikTicari likileri Raporu, 2014

AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU

11

Harita 2.1.1: Azerbaycann Coraf Konumu

Harita 2.1.2: Azerbaycann Fizik Haritas

2.2. Siyas ve dar YapAzerbaycan Parlamentosu, 31 Austos 1991de lkenin bamszl-

n ilan etmitir. 18 Ekim 1991 tarihinde de Meclis Bamszlk Ka-nununu kabul etmitir. Anayasa, 12 Kasm 1995 tarihinde halkoyuna sunularak, %91,9 evet oyu ile kabul edilmitir. lkenin ynetim biimi

AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU

AZERBAYCAN CUMHURYET LKE RAPORU AZERBAYCAN CUMHURY