andlaŞmalarin ÇatiŞmasi ve sona ermesİ

53
ANDLAŞMALARIN ÇATIŞMASI ve SONA ERMESİ

Upload: ciara-allison

Post on 01-Jan-2016

67 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

ANDLAŞMALARIN ÇATIŞMASI ve SONA ERMESİ. ANDLAŞMALARIN ÇATIŞMASI - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

ANDLAMALARIN ATIMASI

ANDLAMALARIN ATIMASI ve SONA ERMES ANDLAMALARIN ATIMASI

Devletler ayn anda taraflar farkl devletlerden oluan pek ok andlamann taraf olabilirler. Zaman ierisinde taraf olunan baz andlamalar, eski andlamalarla ayn konu ve kapsamda olabilir. Ayn konuda, taraflarndan en az birini ayn devletin oluturduu birden fazla andlama bulunmas, andlamalarn atmas olarak adlandrlr. Zira byle bir durumda devlet ayn anda, ayn konuda farkl ykmlkler altna girmi demektir.Andlamalar bazen, baka andlamalara aka gnderme yaparak, atma durumunda hangi andlamann stn tutulacan belirtebilir. Bu durumda, sz gelimi, yeni yaplan bir andlamann, eski tarihli bir andlamaya tabi olduu, dolaysyla atan hkmler sz konusu olduunda eski andlamann stn tutulaca belirtilmi olabilir.Eski andlamann m yoksa yeni andlamann m geerli olaca hakknda eski andlamada herhangi bir madde yoksa Viyana Andlamalar Hukuku Szlemesi Madde 30 a gre hkm verir.Bu Maddeden karlacak hkme gre;Viyana Andlamalar Hukuku Szlemesi andlamann taraflarnn hepsinin ayn olmas olasl ile taraflarn farkl olmas olasln ayr ayr hkme balar.

Buna gre, eski tarihli bir andlama ile yeni tarihli bir andlamann taraflarnn hepsi ayn ise yeni tarihli andlama stn tutulur ve eski tarihli andlamann sadece yeni tarihli andlamayla atmayan hkmleri uygulanmaya devam eder.ki andlamann taraflarnn farkl olmas durumunda ise eer iki andlamaya da taraf olan devletler var ise bu devletler arasndaki ilikide yine yeni tarihli andlama hkmleri stn tutulacak, eski tarihli andlamann yeni tarihli andlamayla atmayan hkmleri uygulanmaya devam edecek, sadece bir andlamaya taraf olan devlet ise bu durumdan etkilenmeyecektir. ANDLAMALARIN SONA ERMESHer devlet eitli konularda pek ok iki veya ok tarafl andlamann tarafdr. Bu andlamalar devletlere baz ykmlkler ykler. Devletler bu andlamalarn sonsuza dek balayc olmasn istemeyebilir. Bu durumda devletler doal olarak andlamalarn sona ermesini isteyebilirler. Uluslar aras hukuk, andlamann sona ermesini mmkn klan hkmlerin yannda, keyfilii ortadan kaldran, gvence salayan hkmler de iermektedir.A-) Andlama Hkmyle Sona Erme: Andlamalarn kendi ilerinde sona ermeyle ilgili barndrm olduklar maddeden dolay Andlama Hkmyle andlamalar sona erdirilebilir. rnein: andlamann belli bir zamana kadar olduu veya belli bir olayn gereklemesiyle sona erecei zaten daha batan taraflarca belirlenmise andlama iinde bulundurduu hkmle sonra erebilir.B-) Taraflarn radesiyle Sona ErmeBir andlamann, taraflarnn hepsi ayn ynde karar verdii takdirde, tamamen veya ksmen sona erdirilmesi yahut yeni bir andlamann baz hkmlerinin geersiz klnmas mmkndr. Taraflarn iradesiyle sona erme nedenlerine subjektif sona erme nedenleri denilir. C-) Fesih veya ekilmeyle Sona Erme:

Viyana Andlamalar Hukuku Szlemesinin 56. Maddesine gre: Taraflar fesih veya ekilme ihtimalini andlamada belirledikleri takdirde taraflar andlamay sonlandrabilir. Eer andlama metninde fesih ya da ekilmeyle alakal bir madde yoksa andlamann sona ermesi iin taraflarn bu ynde beyanlarn ortaya koymu olmalar gerekir. D-) Andlamann hlali Sonucu Sona ErmeViyana Andlamalar Hukukunun 60. maddesine gre: Bir andlamann nemli bir ekilde ihlal edilmesini, andlamann ksmen veya tamamen sona erdirilmesi yahut yrrln durdurulmas (askya alnmas) iin bir sebep olarak kabul eder. Szlemeye gre nemli ihlal, szlemenin kabul ettii sona erme nedenleri olmakszn bir andlamann tannmamas yahut andlamann konusu veya amacnn gereklemesi iin temel olan bir hkme aykr davranlmasdr.ULUSLAR ARASI HUKUK KLER

A-) DEVLETLERB-) ULUSLAR ARASI RGTLERDEVLETLERDevlet, uluslar aras hukukun nde gelen kiidir. Uluslar aras hukuk ncelikle devletin hak ve ykmllkleriyle ilgilenir. Hukuk kurallarnn varl ve uygulanmas devletlere dayand iin, uluslar aras hukuk iin geleneksel olarak Devletler Hukuku deyimi kullanlmtr.Tanm ve KapsamDevlet, belirli bir corafi alanda yerlemi, bir siyasal otorite altnda yaayan insan topluluunun oluturduu srekli egemen varlk, olarak tanmlanabilir. Uluslar aras Hukukta kabul gren tanma gre devlet, belirli bir lke paras zerinde tekilatlanm olan bir siyasi otorite altnda yaayan insan topluluunun oluturduu srekli egemen varlktr.Devletin kiilik olarak uluslar aras alanda salad hak ve yetkiler u ekildedir:

A-) Uluslar aras alanda hak sahibi olma ve bu hakk ileri srebilme ehliyeti,

B-) Borlanma ve eylem ilerinden sorumlu tutabilme ehliyeti

C-) Dier uluslar aras hukuk kiileri ile hukuki iliki kurabilme ehliyeti.

Genelde bir devletin var olabilmesi iin 4 unsur aranmaktadr. 1-) lke (Belli bir corafi alana sahip olma)

2-) nsan Topluluu

3-) Siyasal Otorite

4-) Egemenlik I-) LKEDevlet lkesi, bir devletin egemenlik yetkilerine sahip olduu yeryz paras olarak tanmlanabilir. A-) Kara lkesi: Toprak, topran alt, nehirleri ve glleri kapsar. Her devletin kara lkesi mevcuttur.B-) Deniz lkesi: Denize kys olan devletlerin i sularn ve karasularn kapsar.C-) Hava Sahas: Hava sahas ise yukarda zikredilen yerlerin stndeki esas itibariyle atmosfer tabakasndan oluur. Buna karlk uzay devletin hava sahas dnda kalr.I.1. SnrlarBir lkenin snrlar ilke olarak andlamayla belirlenir. Andlamada snrlarn hangi elere gre belirlenecei saptanr ve eylem ve boylamlarla gsterilir. Taraflar snr konusunda anlaamadklar takdirde snr belirlerken ulusulararas yarg organlarna bavurabilir. BM rgt Andlamasnn 4. maddesine gre; devletlerin lke btnlne ve siyasal bamszlna kar kuvvet kullanlamaz. Dolaysyla, snrlar kuvvet yoluyla deitirilemez. * Uti Possidetis lkesi:Latince bir kelime olan Uti Possidetis Trkede neye sahipsen ona sahip kal demektir. Bu ilke mevcut snrlarn korunmas gerektiini dile getirir. Mevcut snrlarn korunmas yani Uti Possidetis gnmzde artk genel bir uluslar aras hukuk kuraldr.2- NSAN TOPLULUUlkede yaayan insan nfusunun kalabalk olup olmamas, devletin unsuru bakmndan nemli deildir. Devletin uyruklarnn yannda yabanc uyruklarda bulunabilir. Devletin unsuru olarak insan topluluunun ayn rk ve dinden olmas gerekmez.Eitlik Problemi: Nfuslar farkl olsa da devletlerin birou eitlik ilkesinden kaynakl problemlere maruz kalabilmektedir. Nfusu bir milyardan fazla olan bir devletle (in) nfusu on bin civar olan bir devlet (Tuvalu) BM genel kurulunda eit oya sahip olabilmektedir.2.1 Halklarn Geleceklerini Belirleme Hakk- (Self-Determination ilkesi)Kendi geleceini belirleme anlamna gelen self-determination, kkenini xx. yy daki milliyetler ilkesinde bulan bir siyasi kavramdr. Bir ulusa mensup bireylerin bamsz devlet kurma hakkna sahip olmalar anlamna gelen bu esas 1789 ve 1848 Fransz devrimlerinin etkisiyle Batda yaylarak, xx. Yy. da talyann ve Almanyann birliinin fikri temelini atarken ayn esas Osmanlnn paralanmasnda etkili olmutur. Birinci Dnya Sava sonras ABD bakan Wilsonun 1918 ylnda ortaya att 14 ilkeden biri olan self-determination genellikle ift anlamldr:

Her Devletin Halknn, kendi siyasi rejimi ve anayasal dzenini serbeste belirleyebilmesi;

lke topraklarnn ayrlmas veya katlmasnn, ilgili nfuslarn serbeste ortaya koyduklar iradeye uygun ekilde gereklemesi. BMnn 1. maddesine gre halklarn hak eitlii ve geleceklerini belirleme hakkna dayal dostane uluslar aras ilikilerinin gelitirilmesi esas alnmaktadr.

Self-determination ilkesi uygulamada bazen referandum dzenlenmesine yol amaktadr. Bir devlete katlma ya da ayrlma iin halk oylamas gereklidir (BM Genel Kurul, 1514 sayl karar). Benzer ekilde UADnin 1975 tarihli Bat Sahara Danma Grne gre, halklarn serbeste ifade ettikleri iradesine sayg esas alnmaldr.*Self Determinationun SnrlarHer ne kadar BM andlamasnn 1. maddesinde halklarn geleceklerini belirleme hakk halklarn insiyatifine braklmsa da bu hak hak eitliine sayg gsteren devletlerin zoraki paralanmasna yol amamaldr.

Referandum yoluyla ayrm olabilmesi iin referanduma giden lkenin iradesi arttr. Egemen ve eit devletler referanduma gitmeyi ngrmemise normal artlar altnda bir lkeden self-determination ilkesine dayanarak ayrlmak mmkn deildir. Sonu olarak halklarn geleceklerini belirleme hakk, uluslar aras belgelerde bir ayrlma hakk (right to secession) olarak kabul edilmemektedir. Devletler kendi btnlklerini bozmak istemediklerinden, uluslar aras hukukun geleneksel ilkeleri (egemen eitlik, lkenin toprak btnl, siyasi bamszlk) ar basmaktadr.3-) SYASAL OTORTEBir devletten sz edebilmek iin belirli bir lkede yerlemi bir insan topluluu, halk yeterli deildir. Ayrca, devlet ilerini grebilecek bir rgtlenme olmaldr. BM Genel Kurulunun 2625 sayl karar gerei; her devlet bir baka devletin herhangi bir mdahalesi olmakszn, diledii siyasal, ekonomik, sosyal ve kltrel sistemini seme hususunda vazgeilmez bir hakka sahiptirSiyasal otorite (geni anlamda hkmet) sayesinde devlet uluslar aras ilikileri yrtr. Hkmet, devleti dier devletlerle ilikilerde temsil ettii iin, varl ve kimlii uluslar aras ilikileri ve uluslar aras hukuku ilgilendirmektedir.Devletin oluabilmesi iin, siyasal otoritenin etkin olmas gerekir. Etkinlik ise, lkede dzen ve asayiin salanmas, uluslar aras taahtlerin yerine getirilebilmesi gibi temel devlet fonksiyonlarn gerek anlamda yerine getirme yeteneini ifade eder. Ksaca uluslar aras hukukta nemli olan, siyasal otoriteye sahip devleti uluslar aras alanda taahht altna sokabilecek kurumlarn bulunmas ve lkede meydana gelebilecek olaylardan doan sorumluluun devlete stlenilebilmesidir.

*** Federal devletlerde uluslar aras alanda yetkili mercii federal hkmettir. Federe birimlerin yetki alanna giren eylemler bir nc devlete zarar verdii zaman dahi sorumlu ve muhatap birim, federal devlettir.4-) EGEMENLKEgemenlik, devletin temel ltdr. Devletlerin egemenlii ayn zamanda uluslar aras hukukun temel ilkesidir. Egemenlik, devletin herhangi st bir otoriteye tabi olmakszn i ve d ilerinde bamszln, yetkilerin tam ve mnhasr olmasn ifade eder. Dolaysyla; Devlet, kendi yetkilerini bizzat kendisi belirler.Egemenliin zellikleriA-) Yetkinin Genel Olmas: Devlet, lkesindeki siyasal rejimi, kamu hizmetlerini ve zel kiiler arasndaki ilikileri dzenleme konusunda genel bir yetkiye sahiptir. B-) Yetkinin mnhasr olmas: Yetkiler lke devletinin tekelinde olup, onun rzas alnmadan baka devletler bu lkede herhangi bir eylemde bulunamaz.4.1. EGEMENLN KORUNMASI lere Karmama lkesi:Devletlerin bamszl ve egemen eitlii prensibinin zorunlu gerei, i ilerine karlmamas ve mdahale edilmemesidir; zira bir devletin i ilerine karld takdirde ilgili devletin egemenlii zarar grecektir.

ilere karmama (non-intervention prensibi), uluslar aras toplumun, bir devletin siyasal rejimi ve genel olarak ulusal yetki alanna giren konularla ilgilenmemesi anlamna gelmektedir.Mdahale Yasa ilerine karmama ilkesinin spesifik bir yn mdahale yasadr. Buna gre, baka bir devletin lkesinde onun rzas olmadan herhangi bir eylemde bulunulmayacaktr.

Mdahale yasa, zellikle 19. yzyl boyunca Avrupa ve ABDnin ok sayda mdahalelerine maruz kalan Latin Amerika lkelerinde gelitirilen bir ilkedir ve 1948 ylnda Amerikan Devletleri rgtnn Kurucu belgesi Bogota artnda en geni ifadesini bulmutur. Bu arta gre, devletin kiiliine, siyasi, ekonomik, kltrel unsurlarna kar sadece silahl saldr deil, her trl tehdit ve karma uluslar aras hukuka aykrdr. Benzer ekilde BM Genel Kurulunun 2625 sayl karar da i ilere karmama ve mdahale yasa ilkelerine yer vermektedir.

BM temel ilkelerini belirten BM Andlamas 2. Maddesine gre, devletlerin z itibaryla ulusal yetkisine giren ilere BMnn karmasna izin verilemez eklindedir.Mdahale Yasa lkesinin Snrlar: ilerine karmama ilkesi mutlak ve snrsz deildir. Baz durumlarda devletlerin i ilerine karlabilmektedir. Esas itibariyle ilgili devletin kendi rzasna dayanarak baz konularda i ilerine mdahale olabilir. Baz durumlarda ise, mdahaleye mevzu bahis olan konu uluslar aras bir sorun tekil ediyorsa devletlerin rzasna gereksinim duyulmadan mdahalede bulunulabilir.

Devlet andlama yoluyla taaht altna girerek ulusal mahfuz alann (yetki alann) daraltabilir. zellikle baz uluslar aras rgtlere yelik sonucunda milli saylan ya da i ileri diye nitelendirilebilecek konular uluslar aras alana intikal edebilir.rnek: Avrupa Konseyi Stats (1949 Londra Andlamas), yeler iin oulcu parlamenter demokrasi, hukukun stnl, insan haklarna sayg koullarn ngrr. Bu rgte ye olan devletler artk sz konusu ilkelere bal kalmak hususunda uluslar aras alanda taahht altna girmilerdir. Bir ulus-st oluum olan ABye ye devletler kendi rzalaryla bir andlama erevesinde baz durumlarda i ilerine mdahale edilebilecei olaslna kap aralamtr. nsani Mdahale SorunuKesin ve ak bir tanm olmamasna ramen genellikle insani mdahale bir lkede yaayan insanlar pek yakn ve hayati tehlikeden korumak iin o lkede giriilen eylemler olarak tanmlanabilmektedir. Ama uygulamadaki baz rnekler insani mdahalenin ktye kullanlmaya elverili olduunu da gstermektedir. Mdahalenin ktye kullanlmamas iin nerilen baz ltler ise, tehlike arz eden durumla mdahale arasnda orantnn gzetilmesi, mdahalenin sresi ve amacna ilikindir.Her ne kadar BM Gvenlik Konseyinin 688 sayl kararna gre insani mdahale insani yardm eklinde lanse edilip kuvvete bavurmayla alakal herhangi ak bir madde iermese de baz devletler insani mdahalede gzetilmesi gereken -lt ve mdahale- kriterlerini gzetmeksizin ilgili devlet zerinde kendi amalar iin kuvvet kullanabilmektedir.

rnek 1, 1991 Krfez Savanda BM Irak hkmetini lkedeki baz sivil nfuslara uygulanan bask ve iddetten dolay knam ve yaplacak yardm faaliyetine izin verilmesini istemitir. Bu karar Batl Devletler tarafndan askeri mdahaleye zemin oluturularak deerlendirilmi ve Irak devletine askeri mdahalede bulunulmutur.rnek 2: ABDnin 1983de birka gnde gerekletirdii Grenada mdahalesi, vatandalarn korumaya ynelik bir insani operasyon olarak sunulmutur. Ancak, bu mdahale aslnda mevcut ynetime kar giriilen bir askeri harekattr.rnek 3: Natonun 1999 banda gerekletirdii Kosova Mdahalesi: BM Gvenlik Konseyi Kosova rneinde uluslar aras bar ve gvenliin tehdit altnda olduunu saptamasna ramen alm olduu 1160 ve 1199 sayl kararlarda herhangi bir askeri mdahaleyi merulatrmamtr. Ama buna ramen NATO Kosovaya askeri mdahalede bulunmutur. rnek 4: 1994 ylnda gerekletirilen Ruanda rneinde ise lkedeki soykrmn son bulmas iin BM Gvenlik Konseyi 924 sayl kararyla Ruandada insani yardm operasyonuna (en son aamada kuvvet kullanlabilir ibaresiyle) izin vermitir.

Genelde uluslar aras hukuka uygunluu salamak ve bir hakk korumak silahl kuvvet kullanmay merulatrma da baz istisnai durumlarda BM Andlamalar kuvvet kullanmay meru sayar.Kuvvete Bavurma Yasann stisnalar1-) Meru Mdafa: Meru mdafa hakk bir rf ve adet kural olup, BM Andlamasnn 51. maddesinde teyit edilmitir. lkesini saldrya kar korumak ve kurtarmak zere kuvvet kullanmak doal bir haktr.2-) Terr: BM Genel Kurulunun 1970 tarihli Dosta likiler Bildirisi terre destei uluslar aras hukuka aykr saymaktadr. Terre destek olan devletlere uygulanacak nlem bakmndan, eer ar, ciddi terr hareketlerine bir destek mevcutsa, meru mdaafa erevesinde bu devlete kar kuvvet kullanlabilir.3-) Soykrm: Bir milli, etnik, rksal veya dini grubu bu sfatlar nedeniyle tm olarak veya ksmen yok etmek amacyla ldrmek, bedeni ve zihinsel olarak ciddi zarar vermek, byle bir amala tasarlanm yaam koullarna bilerek sokmak, grup iinde doumlar nlemeyi amalayan nlemler almak, ocuklar zorla bir baka gruba aktarmak fillerinden her biri soykrm saylrYukardaki tanmda geen her bir ayr fiili ileyen devlet iin BM kuvvet kullanmay meru grebilir

DEVLETN TANINMASI

Devletin tannmas, yeni bir varln bir devlet oluturduunun, tm hukuki sonularyla kabul edildiini bildiren ilemdir. Bir devlet hukuki olarak tannmamsa bu devletin kendisini tanmayan devletlerle ilikide devlet muamelesi grmesi ve eit dzeyde ilikilerde bulunmas zordur. Ayrca, bu devletin uluslar aras toplumda andlama yapma, yarg baklndan yararlanma, andlamalara taraf olma ve uluslar aras rgtlere ye olabilme hakk yoktur. Hukuki olarak tannan bir lkenin hukuki tannml geri alnamad gibi tannma ilemi tanyan ve tannan devlet arasnda kalr. Bu ilem teki devletleri balamaz. Diplomatik ilikilerin kesilmesi demek o lkenin tannmad anlamna gelmez.Tannmann Koullar: Bir devletin tannp tannmamas devletlerin takdirindedir. Uluslar aras hukukta bir tanma veya tanmama ykmllnden sz edilemez. Dolaysyla, devletler siyasi tercihleri dorultusunda hareket edebilirler. Tanma bir hukuki ilem ayn zamanda serbeste kullanlan bir yetki, bir siyasi karardr.Siyasi yn ar basan tanma ilikisinde baz devletler erken tannabilirken baz devletler ise ge tannabilmektedir.rnek 1: 1903de bir ayaklanma sonucu Kolombiyadan ayrlarak kurulan Panamann henz tm unsurlaryla bir devlet mahiyeti kazanmam olmasna ramen, Panama birka gn iinde ABD tarafndan tannarak ina edilecek kanal hakknda andlama imzalamtr. rnek 2: Tm unsurlaryla bir devlet mahiyeti kazanan SSCByi ise ABD 15 yl, Portekiz ise 50 yl tanmamtr.***Stimson Doktrini: Gnmzde BM tarafndan birok kez (1948 Bogota art, 1970 BM Dosta likiler Bildirisi vs) dikkate alnan siyasi ve ahlaki nitelikte bir retidir. Stimson Doktrinine gre uluslar aras hukuka aykr bir ekilde kuvvet kullanma sonucu oluan devletlerin tannmalar aibeli olup devletlerin baz devletleri tanrken gzetmi olduu kriterler tartlmaldr. Ksacas Stimson Doktrini; uluslar aras hukuka aykr bir biimde kuvvet kullanm sonucu oluan devletlerin ve lke kazanmlarnn tannmamas ynnde gr bildiren siyasi ve ahlaki bir ilkedir.***De Facto Tanma: Filli tanmadr. Tanma siyasi olaylar sonucu geri alnabilir.

***De Jure Tanma: Hukuki tanmadr ve balaycl vardr. Geri alnamaz.

Genellikle devlet kurumlar yerleip anayasal statye eritiinde hukuki tanma yoluna gidilir.LKENN EL DETRMES VE ARDILLIIlkeler iki ekilde edinilebilir: sahipsiz lkelerin edinilmesi ve lkenin bir devletten dierine gemesi. A-) Sahipsiz lkelerin EdinilmesiGenelde tarihte kalm bir tr lke edinme ekli olan sahipsiz lke edinme Batl gler, byk keifler dneminden itibaren XX. Yzyln bana kadar devam etmi bir olgudur. Fiili igal 1885 Berlin Konferans Genel Senedinde bir lke edinirken ilk artlardan biri olarak deerlendirilirken gnmzde igal uluslar aras hukuka aykr saylmaktadr.Gnmz uluslar aras alannda sahipsiz lke olmad gibi yerli halklarn yaad mekanlarn igal suretiyle edinilmesi 1975 tarihli Bat Sahra Danma Grnde UADnn belirttii zere kabul edilmemektedir. Ayn ekilde UADnin ilgili karar zerine kabilelerin ve sosyal ve siyasi bir rgtlenmeye sahip halklarn yaad yerleri sahipsiz lke saymak mmkn deildir.

B-) lkenin Bir Devletten Dierine Gemesilkenin el deitirmesi prensip olarak andlamayla olur; balca ekilleri de bar andlamalar, snr andlamalar, para karl lke kazanlmas ve birlemedir.Fransa 1803 tarihinde Louisianay; Rusyada 1867 de Alaskay ABDye para karlnda brakmtr. 1967 tarihinde ise ngiliz Roy Bates sahibi olduu dnyann en kk devleti olan Sealand i sata karmtr.Bazen lkeler andlama d yntemlerle de el deitirebilir:

A-) Tek yanl rgt Karar: Uluslar aras rgt kararyla lke kazanlmasnn tarihte baz rnekleri vardr: 16 Aralk 1925 tarihli Milletler Cemiyeti Konseyi kararyla Musul Iraka verilmitir. BM ise 1947de Filistinin Blmesini kararlatrmtr. Oysa gnmzde uygulamada her ne kadar aksaklklar olmu olsa da lkeler BM andlamasnda yer alan halklarn geleceklerini belirleme hakk ekseninde el deitirebilir. B-) Dalma ya da Bamszlk Kazanmayla lkelerin El Deitirmesi:

1960-1970 yllar arasnda birok lke bamszlk sonucu el deitirmitir. Baz durumlarda ise bir imparatorluun kmesiyle beraber lkeler el deitirebilir. 1990 -1991 yllar arasnda SSCBnin, 1993te ise Yugoslavyann dalmas olaylarndan sonra yeni bamsz lkelerin ortaya kmas gibi.Devletlerin ArdllDevletlerin ardll (halefiyeti) lke zerinde meydana gelen egemenlik deiikliinin hukuki sonularn belirleyen uluslar aras hukuk kurallar olarak tanmlanabilir.

Daimi bir lkesel deiim sonucu bir lkede uluslar aras ilikilerden sorumluluun bir devletten dierine gemesi olarak da tanmlanan ardllk, bu gibi durumlarda nasl davranlmas hakknda hukuk dourur.Devletler tarafndan zel bir dzenleme yoksa uluslar aras hukuk andlamalar iin genelde aadaki kriterlere bal kalma zorunluluu vardr. farkl ngrlmemise, yeni devlet nceki devletlerin yaptklar andlamalara baldr. Ayrlan devlet, smrge durumundan bamszla kavuan bir devlet deilse, nceki devletin yapt andlamalara ilke olarak baldr.Bamszlna yeni kavuan bir devlet, daha nce d ilikileri bir baka devlete yrtlm bir devlet ise nceki devletin yapt andlamalara bal deildir. Bu ilkeye tabula rasa ilkesi denir.*** Blnme ve ayrlma hallerinde ortaya kan devletlerin ise uluslar aras rgtlere yelik bakmndan otomatik bir ardllk sz konusu deildir.

*** Ana ilke olarak, ardl devlete nceki devletin tm malvarl gemektedir. Bu intikal kendiliinden gerekleir ve herhangi bir deme yaplmaz