anasayfa | İzmir veteriner hekimleri odası...veteriner polikliniğini ortağı ile birlikte kurdu....

İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI

İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ OCAK 20134

EDİTÖRDEN

EditördenEbru TONG

Değişen dünya düzeni içinde inter-net önce bilgi paylaşımı sonra da iletişimdeki yerini almıştı. İlerleyen teknolojik olanaklarla iletişim ve bil-gi alışverişine web sayfaları üzerin-den devam edildi. Şimdi de basılı ve görsel basın organlarına e-dergiler eklenmiş durumda.

Bizler de dünyadaki teknolojik ge-lişimlere ve çağın gerekleri doğrul-tusunda sizlerin beklentilerine yanıt verebilmek amacıyla e-dergimizle de hayatın içinde olmaya karar ver-dik.

Mesleki çalışmaları yürütmenin ya-nısıra yaptığımız çalışmaları başta üyelerimiz ve meslektaşlarımız ol-mak üzere kamuoyu ile paylaşmayı da hedefliyoruz.

Dünya düzeninde pek çok konuda değişimler yaşansa da biliyoruz ki mesleğimizin önemi ve değeri de-ğişmeyecektir.

Bu gerçekten yola çıkarak Veteriner hekimlik mesleğinin kamuoyu tara-fından doğru algılanması, ülkemiz-de de artık hak ettiği yeri bulabilme-si amacıyla tanıtım ve bilgilendirme çalışmalarımızı geniş kitlelere ula-şabilecek şekilde yürütmeyi planlı-yoruz.

Gerçekleştireceğimiz çalışmalarda desteğinizi esirgemeyeceğinizi bili-yoruz.

Üç ayda bir web sayfamızda yayım-lanacak olan e-dergimizi keyifle ta-kip etmeniz dileğiyle ...

E-posta: [email protected] yayınlanmasını istediğiniz reklam, haber ve yazılarınızı, e dergi hakkındaki görüşlerinizi gönderebilirsiniz.

www. www.izmir-vho.org


5

EDİTÖRDEN

Yeni Yönetimden Merhaba 2012—2014 yılı Veteriner Hekim-ler Odası Yönetim Kurulu 8-9 Eylül tarihlerinde gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul ve Seçim sonrası göre-ve başladı.

Yapılan ilk toplantıda H.Gökhan ÖZDEMİR Başkanlığındaki Yöne-tim Kurulu; Genel Sekreter Murat YALÇIN, Sayman M. Türel GÜR-

CAN, üyeler Çiğdem ÇETİN ve Ebru TONG olmak üzere oluşturuldu.

“Zamanında ve mutlaka” anlayışını ilke edinerek çalışmalarına başla-yan yeni yönetim her hafta Yönetim Kurulu yedek üyelerinin de katılımı ile toplantılarını gerçekleştirmekte-dir.



Başkanın MesajıH. Gökhan ÖZDEMİR

Değerli meslektaşlarım

Yaklaşık 4 aydır yeni Yönetim Kurulu olarak çalışmalarımızı yürütüyoruz. Ça-lışmalarımızdan biri olan “İzmir VHO” e-dergimizin de ilk sayısını yayınlıyoruz. Bu konuda emeği geçen yönetim kurulu üyelerime, hocalarıma ve meslektaşları-ma teşekkürlerimi sunuyorum.

9 Eylül 2012 tarihindeki seçimlerden son-ra 13 Eylül’de mazbatamızı alarak göre-vimize başladık. Bu güne kadar odamıza emeği geçen daha önceki oda başkanla-rımız ve yönetim kurulu üyelerine teşek-kür ediyoruz.

Çok listeli bir seçimin mesleğimiz ve de-mokrasi kazanımları açısından önem-li olduğunu hepimiz biliyoruz. Seçimin mesleğimize yakışan olgunluk ve düzey-de sonuçlanmış olması da elbette çok önemlidir. Biz de ülkemizdeki tüm dina-miklerimizi harekete geçirip etkili ve mes-leki toplumsal bir kamuoyu oluşturarak

ancak başarılı olabiliriz. Artık mesleğimiz için serbest, kamu, klinisyen, gıdacı, yeni eski demeden veteriner hekim olma bilin-cinin oluşturulmasını sağlamak zamanı gelmiş hatta geçmektedir.

Mesleğimizi ilgilendiren sektörler arasın-da ve meslektaşlar arasında ayrım yap-madan mesleki sorunların bütününe her sektörün aynı derecede duyarlı olması için birlik ve beraberliği geliştirmeyi amaç-lıyoruz. Sorunların çözüm anahtarının kendi elimizde olduğuna, rekabete değil mesleki birliğe inanarak hep birlikte çaba-lamalıyız. Bu bağlamda mesleğimize ve yapılacak tüm faaliyetlere katkı koyacak meslektaşlarımızı birlikte çalışmaya da-vet ediyoruz. Şahsım ve yönetim kurulu üyesi arkadaşlarım bu konuda her türlü öneri ve çalışmaya hazırdır.

E-dergimize katkı koyan tüm değerli mes-lektaşlarıma teşekkür ediyor ve mesleki saygılarımı sunuyorum.



7

Yönetim Kurulunu TanıyalımYönetim Kurulu Başkanı:H. Gökhan ÖZDEMİR 1968 Gaziantep doğumludur. 1990 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden mezun olmuştur. Mezuniyet sonrasında Tansaş Et ve Et Ürünleri İşleme Tesisle-ri Ltd. Şti.de göreve başlamış, aynı kurumda Müdür Yardımcısı olarak çalışmıştır. Daha sonra Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakülte-si Anatomi Anabilim Dalı’ nda Araştırma Görevlisi olmuştur. Son-rasında İzmir’e dönerek Tansaş Entegre Et Tesislerinde Arge ve Laboratuvar Müdürlüğünde görev yapmıştır. Daha sonra İzmir Büyükşehir Belediyesi Gıda Kontrol ve Tahlil İşleri Müdürlüğün-de Mikrobiyoloji ve Seroloji Laboratuvarında göreve başlamıştır. 1996 yılında kurulan İzmir Büyükşehir Belediyesi Veteriner İşleri Şube Müdürlüğünde göreve devam etmiş. 2006-2010 yılları ara-sında aynı kurumda Müdürlük görevini üstlenmiştir. Halen İzmir Kuşcennetini Koruma ve Geliştirme Birliğinde görev yapmakta-dır. Evli ve bir kız çocuk babasıdır.

Genel Sekreter: Murat YALÇIN 1964 Kocaeli doğumludur. 1987 yılında Ankara Üniversitesinden mezun olduktan sonra, Askerlik öncesi Pınar Et de çalışmış, Askerlik sonrasında da 1992 yılına kadar ken-disine ait Pet Kliniğini işletmiştir. Bu tarihten itibaren Tansaş Et Entegre Tesislerinin Kurucu Müdürü olarak göreve başlamış ve bu görevde 2 yıl çalıştıktan sonra sırasıyla Karet Dikili Çiftliği Klinik Şefi, Purina Yem Ruminant Ürün Müdürlüğü ve 5 yıl bo-yunca da Mc Donalds Besi Çiftliği Müdürlüğü yaptıktan sonra, 4 yıl süresince Çınarefe Ltd Şti. nde ortak olarak bulunmuştur. Halen, Angos Hayvancılık Kuzu ve Dana Besi İşletmesi Müdür-lüğü görevinde bulunmaktadır. Evli ve bir erkek çocuk babasıdır.



Sayman:Mustafa Türel GÜRCAN 1973 Denizli doğumludur. 1997 yılın-da Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden mezun olduk-tan sonra 1998 yılında özel bir hayvan hastanesinde klinisyen Veteriner Hekim olarak çalışmaya başladı. 2002 yılında Batı Veteriner Polikliniğini ortağı ile birlikte kurdu. Halen bu polik-linikte Klinisyen Veteriner Hekim olarak çalışmaya devam et-mektedir. 2010-2012 yılları arasında İzmir Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaptı. Halen oda yö-netim kurulunda saymanlık görevini yürütmektedir. Evli ve bir erkek çocuk babasıdır.

Yönetim Kurulu Üyesi :Çiğdem ÇETİN 1964 Ankara doğumludur. 1988 de Ankara Ü. Veteriner Fakültesi’nden mezun olduktan sonra 1988-1989 yıllarında Ankara Oral Et Hipermarkette çalıştı. 1992- 1995 yılları arasında Tansaş Et Entegre Tesisleri-Laboratuvar Şefi olarak görev yaptı. 1996-1999 yılları arasında Petshop İşlet-meciliği yaptıktan sonra 10 yıl Migros ve Tansaş Mağaza Böl-ge Sorumlusu olarak çalıştıktan sonra emekli oldu. Evli ve bir kız bir erkek olmak üzere iki çocuk annesidir.

Yönetim Kurulu Üyesi :Ebru TONG 1974 İzmir doğumludur. 1996 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Gıda Sektöründe Sorumlu Veteriner Hekim olarak çalıştı. An-kara’da bulunduğu yıllarda Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu’nda Başkanlık dahil olmak üzere çeşitli kademelerde görev aldı. 1998– 2003 yılları arasında Gazi Ü. Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı’nda Araştırma Görevlisi olarak Doktorasını tamamladı. 2003 yılından bu yana İzmir’de Orman ve Su İşleri Bakanlığında Veteriner Hekim olarak gö-rev yapmaktadır. 2004 yılında Hayvan Hakları İçin Veteriner Hekimler Derneğini kurarak Başkanlığını yürüttü. Evli ve bir erkek iki kız olmak üzere üç çocuk annesidir.



9

ÇALIŞMALARIMIZ

Şap Aşılaması hakkında toplantı yapıldı.

Tarım ve Hayvancılık Fuarına katılım sağlandı

19.09.2012 günü Gıda, Tarım ve Hay-vancılık İl Müdürlüğü’nde Damızlık Sı-ğır Yetiştiricileri Birliği ve İlçe temsilci-lerinin de katılımı ile Şap Hastalığına karşı aşılamalarla ilgili bir toplantı ger-çekleştirildi. Mevzuatlar kapsamında yapılması gereken çalışmalar netleştiri-lerek uygulamalar değerlendirildi.

Uluslararası İzmir Fuar Alanı’nda Tarım Sera ve Hayvancılık Fuarı ile 4.Uluslararası Hayvancılık Teknolojileri ve Süt Endüstrisi Fuarı 20-23 Eylül tarihleri arasında gerçek-leştirildi. Fuara katılım sağlayan İzmir Veteriner Hekimler Odası sektör temsilcileri ile buluşmanın yanısıra katılımcıları bilgilendirdi.



15. Pet Show Fuarına katılım sağlandı27-30 Eylül tarihleri arasında İzmir Uluslararası Fuar alanın-da düzenlenen Pet Show Fua-rına katılım sağlanarak başta ziyaretçilerimiz olan çocuklara ve fuar katılımcılarına Veteriner Hekimlik mesleği ve çalışmala-rımız hakkında bilgilendirmeler yapıldı. Hazırlanan broşürler dağıtıldı. Türkiye’de sadece İz-mir’de Efor Fuarcılık tarafından düzenlenen fuara her yıl olduğu gibi yoğun ilgi vardı.

ÇALIŞMALARIMIZ



11

4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Gününedeni ile basın açıklaması yapıldı

ÇALIŞMALARIMIZ

Ülkemizde Hayvanları Koruma Kanunu 2004 yılında yürürlüğe girmiştir. Kanunun hakkıyla uygu-lanmaması, neden olduğu aksak-lıklar ve eksik yanları gibi konular zaman zaman ilgili makamlara ile-tilmiştir. Çünkü hayvan hakları ve refahı veteriner hekimlik mesleği ve deneyimlerinden ayrı düşü-nülmemesi gereken bir konudur. Bu yıl 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü öncesinde Kanun değişikliğinin Mecliste olduğu gündeme gelmiştir. Bu neden-le bu yılki Basın Açıklamamızda Kanunda yapılması gereken de-ğişikliklere yer verdik. Basın ara-cılığı ile de tüm ilgililere ilettik. Bir

sonraki yıl 4 Ekim’i hakkıyla kutla-yabilmek dileğiyle umarız yetkili-ler bu görüşlerimizi ciddiye alarak değerlendirecektir.

DOĞRU OLAN NEDİR?

Ülkemizde bu yıl 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü yeni kanun tasarısının gündemde ol-duğu bir döneme denk gelmiştir. Bu nedenle bu yıl bugünü kutla-maktan çok önümüzdeki yıllarda gerçek kutlamalar yapabilmek amacıyla bugünü yapılması gere-kenleri anlatmakla geçirmeyi ter-cih ediyoruz.

Bugün, insanlık olarak kendimizi her şeyin sahibi olarak görmeye



devam ettiğimiz dünyada, artık sorumluluklarımızı da sahiplen-me zamanıdır.

5199 sayılı Hayvanları koruma kanunu ülkemizde sekiz yıllık bir geçmişe sahiptir. Sekiz yıl boyun-ca Hayvanları Koruma Kanunu genel olarak uygulanıyormuş gibi yapılmıştır. Ama ülke genelinde bir kısım hayvanseverin ve ve-teriner hekimlerin özveri içinde olmadığı hiçbir yerde ne yazık ki hayvan hakları ihlalleri yasaya rağmen devam etmiştir.

Yasanın değiştirilmesi elbette ge-reklidir. Ancak yasa değişikliğin-de esas olan sekiz yılda yaşanan

sıkıntıların tespitine dair gerekli değişiklikleri yapabilmektir.

Bunları VETERİNER HEKİMLER ODASI OLARAK bir kez daha sa-bırla ve ısrarla anımsatmayı GÖ-REV BİLİYORUZ.

· Hayvanların devlet kurumları ta-rafından kayıt altına alınması zo-runludur.

· Hayvanların rastgele üretim ve ticaretleri engellenmelidir.

· Hayvan sahipleri bilinçlendiril-meli, mutlaka bir eğitimden geçi-rilmelidir.

· Hayvan sahiplenme ve hayvan-

ÇALIŞMALARIMIZ



13

ları kayıt alma konularında yasa-da ciddi miktarda idari para ceza-sı yer almalıdır. İnsanlar hayvan sahiplenirken, sahibi olduğu hay-vandan yavru alırken veya onu terk etmeye kalktığında bir kez daha düşünmelidir.

· Hayvanların canlı oldukları on-lara yapılan her türlü insanlık dışı muamelenin bir gün o şahıslar ta-rafından başka insanlara da yapı-labileceği unutulmamalıdır.

· Sahipsiz hayvan sorununun çö-zümü onları topluca bakımevleri-ne yerleştirmek değildir

· Hayvana eziyete ilişkin cezala-rın Türk Ceza Kanununda hay-vanlara karşı işlenen suçlar baş-lığı altında yer alması şarttır. Aksi taktirde 5199 yine yetersiz kala-caktır.

· Evcil hayvanlar arasında tehlike arz eden ırkların belirlenmesi ve bunların genellenmesi yanlıştır. Aileleri ile birlikte yıllarca sorun-suz yaşayan köpeklerin ırk özelliği ile yediği damgadan dolayı bakı-mevlerine kapatılması çözüm de-ğildir.Tehlike arz eden hayvanlar özellikle dövüş amacıyla yetiştiri-

lenler ya da sağlıklı olmayan eği-timler almaları sonucu saldırgan olan her ırk hayvan arasından çıkabilir. Bugün bu ırkları hiçbir bilimsel alt yapı ve araştırma yap-madan yasaklarken ileride daha başka ırkların da bu kapsama gir-meyeceğinin garantisi yoktur.

· Başta köpek dövüşleri olmak üzere horoz dövüşlerinin engel-lenmesi zorunludur. Kanunda yer alan maddelere rağmen dene-timle yetkili kurumların Dernekler Yasası kapsamındaki düzenle-melerden dolayı eli kolu bağlı kal-maktadır. Dernekler Kanununda da Hayvanları Koruma Kanununa ilişkili olarak değişiklik yapılması gerekmektedir. Dernek adı altın-da horoz dövüşü yaptıranlara ne yazık ki emniyet güçleri dahil he-men müdahale edilememektedir. İzinlerin alınması sürecinde ve bildirimli denetimler sonucu şa-hıslar dövüş sırasında yakalana-mamaktadır.

· Yasal olmayan her türlü faaliyet gibi 5199 a aykırı hususlar yal-nızca hayvanseverlerin, veteriner hekimlerin ya da kanunu uygula-makla yükümlü kamu personeli-

ÇALIŞMALARIMIZ



nin sorunu değildir.Yasal olma-yan her türlü faaliyette Emniyet güçlerinden nasıl destek alınıyor-sa tüm emniyet güçleri bu kanuna ilişkin tespitler de kanun kapsa-ma alınarak müdahale edebilme-lidir.Bu da İl Hayvanları Koruma Kurullarına İl Emniyet Müdürleri de üye olmadıkça mümkün gö-zükmemektedir. Emniyet güçleri, Toplum Polisi yapılanması içinde Hayvanları Koruma Kanununa ilişkin sorunlarda Orman ve Su İşleri Şube Müdürlüklerine destek olmalıdır. Yurt dışındaki uygula-malarda olduğu gibi 24 saat esa-sına dayalı ekipler ve uygulama-lar artık hayata geçirilmelidir.

· Orman ve Su İşleri Bakanlığı bir türlü kanunun uygulanması yö-nünde ne teşkilat yapısına per-sonel alımında olumlu bir adım atmış ne de yeterli bütçeyi ayıra-bilmiştir.

· Kanun davulu başkasında tok-mağı başkasında ancak bu kadar uygulanabilmiştir.

· Aslında idari yaptırımları, büt-çesi ve uygulayıcı personeli ile güçlü bir Bakanlık yapılanması ile

sahipsiz hayvan sayısının önüne geçilecekken sekiz yılda uygula-namamış bir hayvanları koruma kanunu sonucunda doğal hayat parkları adı altındaki alanlara hayvanları toplamak yine çözüm olmayacaktır.

· Olan; bu süreçte harcanan kamu emeğine, bütçesine ve en acısı da sahipsiz olarak sokakla-ra mahkum edilen evcil hayvanla-rımıza olacaktır. Büyükşehirlerde Ayrıca ilçe belediyelerin sorum-luluğu çabası ve katkısı olmadığı sürece sadece Büyükşehir Bele-diyelerine bu görevleri yüklemek soruna çözüm değildir.Bu sekiz yılda yaşanıp görülen aksaklık-ların sonucunda ön plana çıkan maddelerin özetidir.

Belirttiğimiz hususlara ilişkin ge-rekçeli kanun değişikliği öne-rimiz,İzmir Veteriner Hekimler Odasının da içinde olduğu İzmir Valiliğince kurulan komisyon tara-fından hazırlanan bir rapor olarak ilgili kurum ve kuruluşlara ve yet-kililere iletilmiş ancak ne yazık ki ilgi görmemiştir.

ÇALIŞMALARIMIZ



15

Can Dostlarımızla Tay Park’ta yeniden buluştukKarşıyaka Belediyesi tarafından 3. kez düzenlenen Can Dostum Şenliği gün boyu süren etkinlik-lerle tamamlandı. Şenlik açılışı Karşıyaka Belediye Başkanı Ce-vat DURAK’ın da bizzat katılımı ile gerçekleştirildi. Başkan Durak açılış konuşmaları sonrasında tüm standları gezerek katılımcı-larla sohbet etti. İzmir Veteriner Hekimler Odası’nın da afiş ve bro-şürleri ile hem mesleki anlamda hem de hayvan sağlığı ve hakları hakkında bilgilendirme yapmak üzere katılım sağladığı etkinlikte hayvanseverler, veteriner hekim-ler, hayvan sahipleri ve sektör temsilcileri bir araya geldi. İzmir Veteriner Hekimler Odası Başkanı H. Gökhan ÖZDEMİR konuşma-

sında Hayvanları Koruma Kanu-nunda yapılması gereken düzen-lemeleri bir kez daha gündeme getirerek hayvanların sahiplendi-rilmesi ve kayıt altına alınmasının en az kısırlaştırma çalışmaları kadar önemli olduğunu vurgula-

ÇALIŞMALARIMIZ



dı. Şenlikte farklı dallarda kedi ve köpek yarışmaları gerçekleştirildi. İzmir Veteriner Hekimler Odası Başkanı H. Gökhan ÖZDEMİR, Karşıyaka Belediyesi Veteriner İşleri Müdürü Çağlayan İnanlı’nın da jüri üyesi olarak yer aldığı ya-rışmalara bakımevlerinden sahip-lenilmiş kedi ve köpekleriyle katı-lım sağlayanlar büyük alkış aldı. İzmir Veteriner Hekimler Odası

Yönetim Kurulu üyelerinin de gün içinde etkinliklere katıldığı “Can Dostum Şenliği” İzmirlilerden yine büyük ilgi gördü. Engelsiz Sanat Derneği Çocuk Aktiviteleri, Çocuk Tiyatrosu, Palyaço Gösterisi, Ara-ma Kurtarma Ekibi Köpek Eğitimi Gösterileri, Hayvan Sahiplenme Etkinlikleri ile Şenlik 4 Ekim Dün-ya Hayvanları Koruma Gününü de içine alan haftaya renk kattı.

ÇALIŞMALARIMIZ



17

TEK SAĞLIK

Türkiye’de ilk kez düzenlenen TEK SAĞLIK; Süt ve Süt Ürünleri Çalışta-yı 13 Ekim 2012 Cumartesi günü İz-mir-Bornova Ege Anemon ( Sağlık ) Otelinde çok sayıda davetlinin katılı-mıyla gerçekleştirildi.Çalıştay, Çalıştay Düzenleme Komite-si Başkanı Prof. Dr. Osman YILMAZ, İzmir Veteriner Hekimler Odası Başka-nı H. Gökhan ÖZDEMİR, İzmir Tabip Odası Başkanlığı adına Dr. M. Ceyhun BALCI ve diğer bakanlıklara bağlı ku-ruluşların temsilcilerin açılış konuşma-sını yapmasının ardından aşağıda ki konular görüşüldü ve tartışıldı. Çalış-taya Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı İdil YİĞİTBAŞI da katıldı.• Tek Sağlık ve Süt İlişkisi, Ülkemiz-

de Süt Tüketimi, Beslenme Açısın-dan Sütün Önemi, Dünyada Dün-den Bugüne Sütün Önemi,

• Türkiye’de İnsanlarda Görülen Süt ve Süt Ürünleri Kaynaklı Hastalık-lar;

• Meme Sağlığı, Süt Hijyeni ve İnsan Sağlığı Arasındaki ilişki

• Çiğ Süt Hijyeni ve Kalitesinin Sağ-lanmasında Yetkilendirilmiş Veteri-ner Hekimlik

• Ülkemiz ve Gelişmiş Ülkelerde ki Süt ve Süt Ürünleri Tüketim

• Farklılıklarının Sağlığımıza Etkileri• İçme Sütü ve süt ürünlerinin üreti-

mi, Ambalajlanması ve saklanması • Çiğ Süt üretimi ve sorunları • Süt Kooperatifçiliği Nedir ? İzmir’in

Süt ve Süt Ürünleri Çalıştayı düzenlendiHazırlayan: Adnan SERPEN



süt Üretimindeki Yeri• Türkiye’de Süt Politikasının Dü-

zenlenmesi• Sanayide süt ve süt ürünleri üreti-

minde karşılaşılan sorunlarkonularına yer verildi.Dünya nüfusunun son yüzyıldaki aşırı ve dengesiz artışı sonucu, temel insan ihtiyaçları katlanarak artmaktadır. Ar-tan ihtiyaçları karşılamak için dünya-mızın toprakları, suları, havası hemen her türlü zenginliği kontrolsüz ve aşırı bir şekilde kullanılarak tüketilmektedir.

Kontrolsüz ve aşırı tüketimin sonucu büyük çevre tahribatları oluşmakta, yaşadığımız çevrenin değişmesine, afetlere, salgın hastalıklarda artışa, hastalık taşıyan canlıların biyolojilerin-de değişmeye, radyoaktif kirliliğe, kü-resel ısınmaya, iklim değişiklikleri gibi bir çok çevre felaketinin sebep olmak-tadır. Sonuçta insan, hayvan ve çevre sağlığını tehdit eden ülkeleri, dünyayı tehdit eden sağlık sorunları oluşmak-

tadır. Globalleşen bu sağlık sorunları-nın çözümünde hiçbir disiplin tek başı-na mücadele edememekte ve başarılı olamamaktadır. Bu büyük sağlık so-runları karşısında geliştirilecek çözüm önerileri ve yöntemleri, disiplinlerin or-tak iş birliği anlayışı ile TEK SAĞLIK KONSEPTİ çatısı altında bir araya ge-lerek geliştirilmekte, böylece ulusal ve global sağlık adına daha gerçekçi ve kalıcı çözüm öneri ve yöntemleri geliş-tirilmektedir.

Türkiye’de ilk kez bir günlük düzenle-nen TEK SAĞLIK; Süt ve Süt Ürünleri Çalıştayı, TEK SAĞLIK KONSEPTİ’ ne ve mantığına uygun olarak yapıl-dı. Bu çalıştayda beslenmemizde çok önemli bir yer tutan süt ve süt ürünleri-nin, hayvan sağlığından başlayarak, “ Çiftlikten veya Ahırdan Sofraya “ yak-laşımı ile tüketicinin sofrasına kadar geçen tüm üretim sürecini içine alacak şekilde hayvanın sağlığından başlaya-rak, süt’ün sağımı, soğuk hava depo-sunda toplanması, soğuk zincir içinde

TEK SAĞLIK



19

işlenecek tesise kadar taşınması, am-balajlama, marketlerde satışı ve sakla-ma olmak üzere tüm üretim zinciri TEK SAĞLIK KONSEPTİ çerçevesinde ele alınarak değerlendirildi. Bu alanda ulu-sal ve uluslar arası alanda çok önemli bilim insanları , özel ve kamu kurum ve kuruluş temsilciler, sanayi ve sivil toplum kuruluş temsilcileri toplantıya katılanları aydınlatarak, Türkiye’de süt ve süt ürünleri sektörünün çiftlik-ten başlayarak tüketici dahil yaşanan sorunlar tartışılmıştır. Bir günlük ça-lıştay programı ile bu kadar geniş bir konunun yeteri kadar konuşulmasına, tartışılmasına fırsat verilmese de ülke-mizde üretimi yapılan çiğ süt hijyen ve kalitesi ile sanayi ve tüketim bazında yaşanan sorunları dikkate aldığımızda bu alanda yaşanan sorunların çözümü için ortaya konacak öneriler açısından bir farkındalığın yaratılması sağlandı.

Çalıştay programının sonunda “13 Ekim 2012 Tek Sağlık; Süt ve Süt Ürünleri Çalıştayı Sonuç Bildirisi’’ ha-

zırlanmış, alınan kararlar ve tartışılan konular ilgili kurum ve kuruluşlar ile paylaşılarak, bu konuda kamu ve özel sektörü bilgilendirilerek, yapılması gerekli çalışmalara ışık tutulması ar-zulanmaktadır.

Çalıştayın ana sponsoru olarak PI-NAR SÜT Mamülleri Sanayi A.Ş.’nin yanı sıra İzmir Güneş Ecza Deposu ve Tire Süt Kooperatifi de destek verdi.

TEK SAĞLIK



HABER

Klivet Toplantısıgerçekleştirildi

Klinisyen Veteriner Hekimler Derneği İzmir Şubesi Genel Kurulu 09.10.2012 tarihinde İzmir Veteriner Odasında gerçekleştirildi.

Serdar Aktop Başkanlığında, Aziz Azizoğlu’nun Başkan Yardımcısı, Serhan Aydın’ın Genel Sekre-ter ve Murat Duruk ‘un Sayman olarak görev aldığı Yönetim Kurulunda; M.Türel Gürcan, Halit Köken, Bülent İlhan, Dr. Onur Derincegöz, Aykut Çokoğul-lu ve Doğa Erdinç de yer aldı.

Mesleki kuruluşlarımıza eklenen yeni derneğe ve göre alan tüm meslektaşlarımıza başarılar dileriz.



21

ÇALIŞMALARIMIZ

Hayvanları Koruma Kanunu kapsa-mında yerel yönetimler tarafından düzenlenmekte olan Yerel Hayvan Koruma Görevlisi eğitimlerinin so-nuncusu Karşıyaka Belediyesi tara-fından gerçekleştirildi. İl Hayvanları Koruma Kurulu Kararı ile il gene-linde düzenli olarak Yerel Hayvan

Koruma Görevlisi Eğitimi gerçek-leştirmeye gönüllü olan Karşıyaka Belediyesi Veteriner İşleri Müdür-lüğünce düzenlenen eğitimde Oda-mız adına Mustafa Yalçın “Hayvan davranışları ve hayvanlara yakla-şım” konusunu anlatmak üzere gö-rev aldı.

Veteriner Or toped i ve Trav-m a t o l o j i D e r n e ğ i ile ortak

olarak düzenlenen “Uygulamalı Di-namik Kilitli İntramedüller Fiksasyon Kursu” 4 Kasım 2012 tarihinde Urla’da gerçekleştirildi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim

Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan BİLGİLİ, Kırıkkale Üniversitesi Vete-riner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Barış KÜ-RÜM ve Urla Vet Veteriner Polikliniği Veteriner Hekimi Erhan GÖKDAĞ’ın eğitmen olarak katıldığı kursta; Kemik ve kırık biyomekaniği, İntramedüller çivilemenin prensipleri, Kilitli intrame-düller çivileme tekniği ve temel kural-ları ile komplikasyonları anlatıldı.

Yerel Hayvan Koruma Görevlisi Eğitimi yapıldı.

VOTDER ile ortak çalışma



İzmir Valiliği tarafından Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Yönet-melik kapsamında oluşturulan İl Kurban Hizmetleri Komisyonu ile ilk kez ortak bir çalışma gerçekleştirildi. Dağıtımı İl Kurban Hizmetleri Komis-yonu tarafından yapılan Kurban Bayramı sırasında dikkat edilmesi ge-reken konuları içeren broşür çalışması Odamız tarafından hazırlandı. Kurban Bayramı nedeni ile özellikle halk sağlığı açısından dikkat edil-mesi gerekenlere vurguların yer aldığı basın açıklaması yapıldı.

Kurban Bayramı; Dini Boyutu ile bir-likte halk sağlığı, çevre sağlığı ve hayvan hakları yönünden önemli ve toplumun her kesimini ilgilendiren bir bayramdır.

Kurban Bayramında; Bu dört başlığa dikkat edilmesi kurban bayramının dört dörtlük geçmesi için şarttır.

Dini boyutu ile uyulması gereken ku-ralların özünde temizlik, hayvanların acı çekmeden eziyet edilmeden kesi-mi;çevreye ve insanların birbirine say-gılı olması vurgulanmaktadır.

Halk Sağlığı açısından hayvanların sağlıklı olması baş koşullardandır. Bu da VETERİNER HEKİM kontrolü ile mümkündür. Kurbanlık hayvanla-rın kesilmesi sırasında,öncesinde ve sonrasında alınacak önlemleri unut-mamak gerekir.Veteriner Hekim mu-ayenesi yapılmaksızın kurbanlık hay-van olarak kesilen hayvanlardan elde

edilen etler sağlık açısından önemli bir risk oluşturmaktadır. Zoonoz olarak bilinen hastalıkların sağlıksız hayvan-lardan insanlara bulaşması özellikle kurban bayramında gerekli tedbirler alınmazsa artış göstermektedir.

Kesim sırasında kan, mide, bağırsak vb. kısımların gelişi güzel bir şekilde çevreye atılmaması gerekir. Aksi tak-tirde hayvan hastalıklarının yayılma-sı hayvanlardan insanlara bulaşması kaçınılmaz olur.

Bu hastalıklardan kist hidatik, sisti-serkoz, sarkoplazmoz, şarbon, verem toksoplazmoz hala görülmekte ve önemli bir halk sağlığı sorunu oluş-turmaktadır. Bu nedenle halk sağlığı açısından hayvanların asgari teknik ve sağlık şartlarını taşıyan kesim yer-lerinde kesilmesi ve tüketiciye sağlıklı bir şekilde ulaştırılması da önemlidir.Bu nedenle hayvan satış yerlerinin şartlarının uygun olarak düzenlenme-

Kurban Hizmetlerine İlişkin Çalışmalarımız

BAYRAMINIZ DÖRT DÖRTLÜK GEÇSİN

ÇALIŞMALARIMIZ



23

si konusunda İl ve İlçe Kurban Hiz-metleri Komisyonları bu unsurları göz önüne alarak gerekli çalışma-ları yapmalıdır.Hayvan satış yerle-rine giren tüm hayvanlarda yurt içi Veteriner Sağlık raporu aranmalıdır.Hayvanların taşınmasında kullanı-lan tüm araçlar hayvanlar yüklen-meden önce ve sonra etkin bir şe-kilde temizlenip dezenfekte edilmeli yine hayvanların kabulünden önce araç dezenfeksiyon belgeleri temin edilmelidir.Hayvan satış ve kesim yerlerindeki problemlerin giderilme-si için bu alanlarda Veteriner He-kimlere görev ve yetki verilmelidir.

Tüm bölgelerdeki ihtiyaç göz önüne alınarak geçici ya da kalıcı kesim tesisleri oluşturulmalı bu tesislerde gerekli asgari hijyen şartlarını sağ-layacak alt yapı, ekipman ve sarf sağlanmalıdır. Kesim işlemi mut-laka bu konuda tecrübeli kişilerce yapılmalı bu yolla kesim hatalarına bağlı sağlık problemleri ve hayvan refahına karşı uygulamaların önü-ne geçilmelidir.Kesim ve öncesi ve sonrasında hayvanların Veteriner Hekim muayenesinden geçirilmesi sağlanmalıdır.

Kesim sırasında ortaya çıkabilecek atıkların etkin bir şekilde uzaklaştı-rılması için önlemler alınmalıdır.Ke-simde ortaya çıkan yan ürünler için yapılacaklar tanımlanmalı ve gerek-li noktalarda bu uygulamaları ger-çekleştirilecek yapılanma sağlan-

malıdır.Bu noktada deri ve özellikle öneme sahiptir.Uygun şekilde sak-lanmadığı veya değerlendirilmediği için ortaya çıkan deriye bağlı eko-nomik kayıplar önemli miktarlara ulaşmaktadır.

Etlerin tüketilmesi sırasında da gıda hijyenine uygun koşulların sağlan-ması gerekmektedir. Bu amaçla etler kesim sıcaklığından yaklaşık olarak oda sıcaklığına düşene ka-dar bekletilmeli ondan sonra soğu-maya alınmalıdır. Sıcakken poşet-lenen bu etler etkin soğumadığı ve poşet içinde yoğun nem birikmesi oluştuğu için çabuk bozulma gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır.

Kurbanlık hayvanların taşınma ko-şulları satışa kadar bekletilirken bulundukları şartlar hayvan refahı-na uygun olmak zorundadır. Kesim anında da mutlaka işin ehli kişilerce kesilerek acı çekmeleri engellenme-lidir. Hayvan refahının sağlanması hem insani ve dini bir görev olarak önemlidir, hem de hayvanın sağlıklı olmasına ve etin kalitesinin artması-na yardımcı olacaktır.

Bütün bu önlemler alınır, belirtilen hususlara özen gösterilirse dört günlük Kurban Bayramı DÖRT DÖRTLÜK OLARAK; Hayvan refa-hı, Halk Sağlığı, Çevre Sağlığı ve Dini hususlar gözetilerek kutlanmış olacaktır.

ÇALIŞMALARIMIZ



İlçe Temsilcilikleri ToplantılarımızOdamız Tire Temsilci seçimi Tire Belediyesi Konferans Salonunda yapıldı. 24 meslektaşımızın katıldığı seçimde 2 kişi temsilciliğe aday oldu.

Veteriner Hekim Serhan AYDIN Tire İlçe temsilcisi olarak seçildi.

Urla Temsilciliği için seçim yapıldı. Veteriner Hekim Dr. Meral GÖKDAĞ Urla temsilcisi olarak seçildi. Toplantılar sırasında meslektaşların dilek ve talep-leri dinlenerek, sorunların giderilmesine yönelik çözümler konuşuldu.

Kiraz, Beydağ ilçe temsilcisi belirleme toplantısı Kiraz İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü toplantı salonunda yapıldı. Veteriner Hekim Erol ÇOMAK toplantıya katılan tüm meslektaşlarımızın talebi doğrultusunda ye-niden temsilciliğe seçildi. Toplantı sırasında 5996 sayılı yasa ve yasaya bağlı

ÇALIŞMALARIMIZ



25

olarak çıkarılan yönetmeliklerin kliniklere getirdiği yükümlülükler konuşuldu. İlaç bulundurma ve satma ruhsatları, Klinik ruhsatları, şap aşılaması ile ilgili olarak İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ve Damızlık Sığır Yetiştirici-leri Birliği ile yapılan protokol konularında ortaya çıkan sıkıntılar hakkında konuşuldu.

Veteriner Hekim yoğunluğu en yüksek olan ilçemiz Ödemişte ilçe temsilcisi seçimi yapıldı. Ödemiş İlçe Müdürlüğünün yeni toplantı salonundaki seçim, bu salonda yapılan ilk toplantı oldu. Ödemiş İlçe Gıda Tarım ve Hayvancı-lık Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen çalışmaları anlatan film izlendikten sonra temsilci seçimine geçildi. Veteriner Hekim Şenol SAVURAN odamızın Ödemiş ilçe temsilcisi olarak seçildi. Diğer ilçelerimizde olduğu gibi Aralık 2012 sonunda süresi dolan Klinik Ruhsatlarının yenilenmesi sürecinde ya-şanan sıkıntılar, Suni tohumlama ve şap aşılaması sırasında ortaya çıkan ücretlendirme sorunları hakkında sıkıntılar ve çözüm önerileri konuşuldu.

ÇALIŞMALARIMIZ



Ziyaretlerimiz/ Ziyaretçilerimiz8-9 Eylül tarihlerinde gerçekleşti-rilen Genel Kurul ve Seçim sonra-sında oluşan yeni Yönetim Kurulu üyeleri önceki dönem Oda Başka-nı Suat Çelikel ve ekibinden görevi devralmıştır. H. Gökhan ÖZDEMİR Başkanlığında oluşturulan İzmir Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kuruluna Murat YALÇIN, M. Türel GÜRCAN, Çiğdem ÇETİN ve Ebru TONG seçildi. 2010-2012 dönemin-de İzmir Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürüten Veteriner Hekim Suat ÇELİ-KEL’ e teşekkür edilerek görev dev-ralınmıştır.

İzmir Veteriner Hekimler Odası’nın Yeni Yönetim Kurulu Başkanı Gök-han ÖZDEMİR ve Üyeler Ebru TONG, Canan TÜRKER ve Mus-tafa YALÇIN; Orman ve Su İşleri Bakanlığı İzmir Şube Müdürü Ha-yati BİNBOĞA’ yı ziyaret etti. Şube Müdürü Hayati BİNBOĞA Odamız Yönetim Kuruluna başarılar dile-di. Orman ve Su İşleri Bakanlığı-nın yeni yapısı ve güncel konular-

dan olan 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununda yapılacak dü-zenlemeler hakkında görüşüldü.

İzmir Gıda Tarım Hayvancılık İl Mü-dürü Yardımcısı Veteriner Hekim Selami TURAN ve Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürü Ali ERKUL; Gökhan ÖZDE-MİR Başkanlığında seçilen yeni yö-netim kurulu üyelerini ziyaret ede-rek başarı dilediler.

İzmir Veteriner Hekimler Odası’nın Yeni Yönetim Kurulu Başkanı Gök-han ÖZDEMİR ve Üyeler Çiğdem ÇETİN, Canan TÜRKER, Mehmet ASLAN, Murat YALÇIN ve Ebru TONG 27.09.2012 tarihinde Gıda

ÇALIŞMALARIMIZ



27

Tarım Hayvancılık Bakanlığı İl Mü-dürü Ahmet GÜLDAL’I ziyaret etti. Oda Yönetim Kurulu adına Başkan Gökhan ÖZDEMİR, İl Müdürlüğü ile süregelen uyum ve işbirliğinin artarak devam edeceğini ifade etti. Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı İl Müdürü Ahmet GÜLDAL, İzmir ilini hastalıklardan ari bölge haline getirme çalışmalarına büyük önem verildiğini, bu çalışmaların başarı-sının artması için özellikle Oda ve Birliklerin destek ve katkılarına ihti-yaç duyulduğunu dile getirdi. İlimiz-de son yıllarda hayvan hastalıkları konusunda yürütülen çalışmaların özellikle serbest Veteriner Hekim-lerle işbirliği halinde sürdürülmesi yolunda prensiplerinin devam ettiği-ni bildiren GÜLDAL, yeni yönetime başarılar diledi.

İzmir Tabip Odası Başkanı Op. Dr. Suat KAPTANER ve Veznedar Üyesi Op. Dr. Ceyhun BALCI İzmir Veteriner Hekimler Odasını ziyaret

etti. İzmir Veteriner Hekimler Oda-sının Yeni seçilen Başkanı Gökhan Özdemir ve yönetim kurulu üyele-rini kutlayarak, başarılar dilediler. Dostça sohbet edilen ziyarette daha önceki yıllarda her iki odanın üyesi olduğu İzmir Sağlık Platformunda iş birliğinin sürdürülmesine karar veril-di.

Ege Üniversitesi Ödemiş Meslek Yüksek Okulu ziyaret edildi. Yük-sek okul Müdürü Prof. Dr. Yılmaz ŞAYAN ile görüşülerek yürüttükleri “Organik Etlik Piliç Üretimi” ve “Or-ganik Toklu Kuzu Besiciliği” projele-rine ilişkin bilgi alındı.

İzmir Damızlık Sığır Yetiştiricile-ri Birliği Başkanı Veteriner Hekim Mehmet ÇELİKKALELİ ziyaret edi-lerek Birlik ve Veteriner Hekimler arasındaki işbirliğinin sürmesi dilek-leri paylaşıldı.

ÇALIŞMALARIMIZ



Ziyaretlerimiz/ ZiyaretçilerimizDemokratik Sol Parti İzmir İl Başkanı Meslektaşımız Sel-çuk KARAKÜLÇE yeni Yöne-tim Kuruluna başarılar dile-mek amacıyla bir grup partili arkadaşıyla birlikte Odamızı ziyaret etti. Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan ÖZ-DEMİR ve Yönetim Kurulu üyesi Çiğdem ÇETİN misa-firlerimizi ağırlayarak başarı dilekleri ile kendilerine teşek-kür etti.

İzmir Çiğli Belediyesi Vete-riner İşleri Müdürü Nadide KOLDAŞ, Veteriner Hekim Meslektaşlarımız Mustafa YALÇIN, Nuray ALAN, Son-gül TAŞKAYA Yeni Yönetim Kurulumuzu ziyaret ederek başarılar diledi.

ÇALIŞMALARIMIZ



29

ÇALIŞMALARIMIZ

Eğitim öğretimde 170. Yıl kutlandı



170. Yıl Basın Açıklaması yapıldı.

Veteriner Hekimlik Eğitim ve Öğretiminin 170. yılı Kutlu Olsun

Veteriner Hekimlik mesleği tarihin en eski mesleklerinden olup dün-yada Veteriner Hekimlik eğitimi 1761 yılında Fransa’da açılan okul ile başlamıştır. Ülkemizde ise 1842 yılında İstanbul’da ilk kez veteriner hekimlik eğitim ve öğretimi başla-mıştır.

Veteriner Hekimlik mesleği hayvan sağlığı temeline dayalıdır. Ancak ta-rihteki örneklerinden ve günümüz-de yaşanan olaylardan anlaşılacağı üzere hiçbir zaman hayvan sağlığı ile sınırlı bir meslek olmamıştır. Hay-van sağlığı temelinde insan sağlığı, gıda güvenliği, halk sağlığı, çevre sağlığı, hayvan refahı, hayvan hak-ları gibi hayatımızda ve dünyanın geleceğinde rol oynayan konularla doğrudan ilgilidir.

Veteriner Hekimlik eğitimi ülkemizde sayısı 20 ye ulaşan Veteriner fakül-tesinde teorik ve uygulamalı ders-ler ile gerçekleştirilmektedir. Her yıl ortalama 1000 kişilik bir Veteriner Hekim ordusu aramıza katılmakta-dır. Buna karşın ülkemizde hayvan-cılığın, hayvan hakları ve refahına yönelik uygulamaların, yaban ha-yatının, hayvansal gıda üretiminde ekonominin durumu ne yazık ki hiç de iç açıcı görünmemektedir. Ülke-mizde halen kuduz vakaları, şap hastalığı, trişinella gibi zoonozlar engellenememektedir. Bu hem hay-van sağlığı hem insan sağlığı hem de ülke ekonomisi açısından ciddi kayıplara neden olmaktadır. Hay-vancılık politikaları gıda güvenliği esas alınarak oluşturulmadığı süre-ce hayvan sağlığı ve refahının önce-likli olmadığı bir yetiştiricilik anlayışı hayvancılığımıza zarar vermektedir. Halk sağlığı açısından halen evcil hayvanlara yönelik çalışmaların ye-terli düzeyde olmaması hem artan sahipsiz hayvan sorununu tetikle-mekte hem de halkımızın sağlığını koruyucu hekimlik önlemleri yeter-siz olduğu için tehdit etmektedir.

Dünya biyoçeşitlilik ve korunan tür-lerin önemine ilişkin çalışmalar yü-rütürken bizler ülkemizin değerleri-

ÇALIŞMALARIMIZ



31

ni farkında olmadan yitirmekteyiz. Yaban hayatının iç içe olduğu nesli tehlike altındaki türler konusunda Veteriner Hekimin söz sahibi olma-dığı belki de tek ülke bizim ülkemiz-dir. Balığın hayvan olup olmadığını yıllarca tartışan ülkenin bizim ülke-miz olduğu gibi!

Hayatımızın her aşamasında yanı başımızda olan hayvanlara yönelik düzenlemelerde dünya üzerinde et-kili ve yetkili meslek grubu olan vete-riner hekimlik eğitim ve öğretimi her geçen yıl daha da önem arz etmek-tedir. Veteriner fakültelerinde görev yapan meslektaşlarımız bu bilinçle öğrencilerini yetiştirmeye çalışmak-tadır. Ancak ne yazık ki pek çok fark-lı alanda uzmanlaşma gerektiren mesleğimize ilişkin Veteriner Hekim Uzmanlık Sınavının (VUS) ve buna ilişkin düzenlemelerin olmaması ne kadar donanımlı olarak mezun olsa da veteriner hekimlerin alanlarında daha verimli çalışmasına engel ol-maktadır.

Bir an önce Veteriner Hekim Uz-manlık Sınavına ilişkin düzenleme-lerin eğitim öğretime yansıyacak şekilde düzenlenmesi ve mezunlar-dan başarı gösterenlerin VUS son-rası kamu eliyle yürütülen mesleki faaliyetlerde yer almak üzere ilgili tüm kurumlara atamalarının gerçek-leştirilmesi gerekmektedir.

Yıllardır Hayvanları Koruma Kanu-nunu ve yaban hayatına ilişkin ça-lışmaları yürüten Orman ve Su İş-leri Bakanlığındaki Veteriner Hekim sayısı ortadadır. Yerel yönetimler tarafından evcil hayvanlara ilişkin yapılacak çalışmalar belli iken Be-lediyelerin çoğunda Veteriner İşleri Müdürlükleri bulunmadığı gibi tek Veteriner Hekimin ilçelerdeki tüm sahipsiz hayvan sorununu çözmesi beklenmektedir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakan-lığına veteriner hizmetlerine ilişkin AB Mevzuatı kapsamında ilave gö-revler geldiği halde halen eldeki Ve-teriner Hekim sayısı ile çalışmaları yürütmeye devam etmektedir.

Gümrüklerde biyoçeşitlilik, nesli tehlike altındaki türler vb. mevzuat-lar uyarınca aktif çalışma ve uzman personel bulunması gerektiği halde halen çalışmalar yeterli değildir.

Yalnızca kamu da bile görev alanına göre uzmanlaşarak yetişmiş perso-nelin çalıştırılması pek çok aksak-lığı ülke genelinde çözmeye kat-kı sağlayacaktır. Aynı mantıkla özel sektörde daha bilinçli ve uzmanlaş-mış olarak göreve başlayacak Vete-riner Hekimler ekonomik anlamda da hayvancılığımıza ve Veteriner Hekimlikle ilgili konularda ülkenin gelişimine büyük katkı koyacaktır.

ÇALIŞMALARIMIZ



Ataya saygı yürüyüşü yapıldı

Konsey delegeleri ile toplantı düzenlendi

10 Kasım’da İzmir Büyükşehir Belediyesi organizasyonunda düzenlenen Ata’ya Saygı Yürüyüşüne üyelerimizle birlikte katılım sağlayarak Ulu Önder Atatürk’e ve eserlerine olan bağlılığımızı bir kez daha gösterdik.

45. TVHB Merkez Konseyi Seçimi öncesinde Konsey Delegelerimizle birlikte de-ğerlendirme toplantısı ger-çekleştirilerek Konsey Seçi-mi sırasında yeni yönetimden beklentilerin dile getirilmesi hususları görüşüldü.

ÇALIŞMALARIMIZ



33

Hizmet İçi Eğitim Çalışmaları yapıldı

Hizmet İçi Eğitim çalışmaları TVHB Merkez Konseyinin talimatları doğ-rultusunda gerçekleştirilmeye devam edilirken Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeni mevzuat düzenle-meleri kapsamında yeniden ruhsat-landırılması devam eden veteriner hekim muayenehane, klinik ve polik-liniklerinde, ev ve süs hayvanı satış yerlerinde çalışan meslektaşlarımız için eğitim çalışmaları gerçekleştirildi. TVHB Merkez Konseyine mevzuatla-ra uyum açısından daralan süre nede-ni ile meslektaşlarımızın sıkıntı yaşa-maması adına eğitimlerdeki katılımcı sayısının 50 ile sınırlı tutulmamasına ilişkin görüş sorularak bu sayının artı-rılması sağlandı.

Eğitimlerde; Bornova Veteriner Kont-rol ve Araştırma Enstitüsünden mes-lektaşımız Dr. Gülçin Erdal, Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğünden meslektaşları-mız Figen Ayberk, Emrah Çobankaya,

Cenk Kanbaş ve Hüseyin Koldaş, Ad-nan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalından Yrd. Doç. Dr. Sedat Arslan, Adnan Men-deres Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dahiliye AbD. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Ulutaş ve Odamız Yönetim Ku-rulu Üyesi Dr. Ebru Tong sunumlarını yapmışlardır.

İzmir Veteriner Hekimler Odası olarak her konuda herkesin eğitim ve bilgi-lendirmelerden yararlanması gerekti-ğine inanıyoruz. Günümüzde eğitim, yalnızca bilmeyen kişilerin bir şeyler öğrenmesi olarak görülmemektedir. Eğitim insanın kendini yenilemesi, güncellemesi ve daha iyiye ulaşması için etkin bir araçtır. Bu nedenle baş-ta mesleki konularda Hizmet İçi Eği-timler olmak üzere siz üyelerimizden gelen talepler doğrultusunda farklı ko-nularda da eğitimler düzenlemeyi he-defliyoruz.

ÇALIŞMALARIMIZ



ÇALIŞMALARIMIZ

İl Hayvanları Koruma Kurulu toplantılarına katılım sağlandı

Ev ve Süs Hayvanı Satış Yerlerinde Çalışanlara Eğitim düzenlendi

5 Ekim ve 10 Aralık tarihlerinde düzenlenen İl Hayvanları Koruma Kurulu toplan-tılarına Başkan H. Gökhan Özdemir katılım sağladı. İl genelinde sahipsiz hay-vanlara ilişkin konular başta olmak üzere hayvan hakları ve insanlarla hayvanlar arası ilişkilerin düzenlenmesi amacıyla Valilik bünyesinde toplanmakta olan Ku-rulda H. Gökhan Özdemir’in de önerisi ile Teknik Komite çalışmaları yapılması ve mevzuatlardan kaynaklanan sıkıntıların giderilmesi için hazırlanacak bir Raporun ilgili kurumlara sunulması yönünde karar alındı.

Hayvanları Koruma Kanunu ve Uygu-lama Yönetmeliği kapsamında Ev ve Süs Hayvanı satışı yapacaklara veri-lecek eğitim İl Hayvanları Koruma ku-rulunda alınan kararlar doğrultusunda ve imzalanan protokol çerçevesinde 10-14 Aralık 2012 tarihleri arasında düzenlendi.

Mesleki konularımızın önemli bölüm-lerinden biri olan ev ve süs hayvanları satış yerlerine ilişkin çalışmalara katkı temelinde çok önemli olan bu eğitim-lerde işyeri sahiplerinin sektörün öne-mi hakkında bilgilendirilmesine İzmir

Veteriner Hekimler Odası olarak katkı koymaktan dolayı mutluyuz.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Gıda Ta-rım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve Orman ve Su İşleri İzmir Şube Müdür-lüğü ve Odamız işbirliği ile düzenle-nen eğitime katkı koyan kurumlara ve eğitmen olarak görev alan meslektaş-larımız; Cenk Kanbaş, Dr.Ebru Tong, A.Kutlu Dayıoğlu, Lütfi Avsever, M. Türel Gürcan, Mustafa Yalçın, Sinan Okçuoğlu’na ve kursiyerlere teşekkür ediyoruz.



35

HABER

Web sayfamız yenilendi.

Çoğumuzun bilgisayar başında sıklıkla zaman geçirdiği günümüzde hem meslektaşlarımıza hem de mesleğimiz ve çalışmalarımız hakkın-da bilgi sahibi olmak için web sayfamızı ziyaret edenlere daha iyi hizmet verebilmek amacıyla web sayfamızı yeniledik. Web sayfamıza yö-nelik çalışmalarımıza 2013 yılında da devam etmeyi planlıyoruz. Web sayfasının sürdürüle-bilirliğinde yıllardır çok emeği bulunan meslek-taşımız M. Hakan Boyar’a teşekkür ediyoruz.

http://www.izmir-vho.org



ÇALIŞMALARIMIZ

Asgari Ücretler BelirlendiHer yıl olduğu gibi Veteriner Hekimlik hizmetlerine ilişkin asgari ücretlerin belirlenmesi için toplantı yapıldı. Toplantıya katılım sağlayan meslektaşları-mıza katkıları için teşekkür ediyoruz.

Karikatürleri için meslektaşımız İrfan ÖZÜDOĞRU’ya teşekkür ederiz.



37

SÖYLEŞİ

Oda Başkanlarımızla SöyleşiMeslek örgütlerinde çalışmak gerçekten emek isteyen bir uğraşıdır. Zamanınız yoksa da yaratırsınız. Çünkü sorumluluğunuz ve insanların beklentileri türlü türlü ve çoktur. Hele de Başkan olarak görev aldıysanız herkes bir tek sizi bilir. Bu bazen keyif verse de bir o kadar zahmetli bir iştir. Hatta bazen bir görev olmaktan çıkıp yaşam tarzınız halini alır. İşte bu nedenle zamanında Odamız Yönetim Kurullarında görev alan kişiler unutulmamalıdır.

İzmir Veteriner Hekimler Odasının İlk Başkanı olan İbrahim Korten vefat et-miştir. Sonrasında; Kemal Çetinkaya, Mustafa İşler, Metin Yılmaz, Suat Çeli-kel ve Serdar Aktop Oda Başkanı olarak görev yapmışlardır. Biz bu sayımızda Mustafa İşler ve Suat Çelikel ile yaptığımız söyleşilere yer verdik.

SöyleşiDr. Mustafa İŞLER

1-Başkanlığınız döneminde yaptı-ğınız çalışmalardan en başarılı bul-duğunuz çalışmanız ne idi?

Odanın bölgesel kimliğe kavuşması sağlandı. 5 il; İzmir, Manisa, Deniz-li, Aydın ve Muğla illerini kapsıyor-du. Odaya yer tahsisi, üye kayıtları düzenlendi, iller arası koordinasyon sağlandı. Yerinde meslektaşlarla gö-rüşülerek üye kayıtları yapıldı, il tem-silcileri seçildi. Kurucusu olduğum suni tohumlama merkezi bu beş ili kapsayacak şekilde çalıştığı için be-nim bu illerle yoğun irtibatım vardı.

Benden sonra görev alan yönetimler de aynı hızla çalışmalarını sürdürdü.

2- Mesleki anlamda yapmayı plan-ladığınız ama döneminizde gerçek-leştiremediğiniz, mutlaka yapılmalı dediğiniz bir çalışma oldu mu? Ol-duysa anlatır mısınız?

Mevcut yönetimi oluşturan arkadaşlar pek çok alanda konusuna hakim ola-rak çalışmakta. Mevcut yönetimin yü-rüttüğü çalışmaları mesleki anlamda oldukça başarılı benimde yapmak is-tediğim mevcut yönetimin çalışmaları gibi bir düzeyde sürdürmekti. Mesleki



komisyonların çalışmalarını arttırarak gıda bilincinin artması için çalışacak komisyon kurulması, Meslektaşlar arasında özellikle kamu çalışanları ile serbest çalışanlar arasında iletişim sağlanmalı, kamuda çalışan meslek-taşların katılımı arttırılmalı bence en büyük eksiklik bu. Hayvancılığın bilim-sel ve teknik çalışmalarla katkı sağla-yacak komisyon kurulması. Bir de tüm veteriner hekimlikle ilgili basın medya kuruluşları ile koordinasyon sağlan-ması için komisyon kurulması.

Meslektaşlar arasında özellikle kamu çalışanları ile serbest çalışanlar ara-sında iletişim sağlanmalı, kamuda çalışan meslektaşların katılımı arttırıl-malı bence en büyük eksiklik bu.

Basın organlarının her türlü Veteriner Hekimlikle ilgili konu hakkında gerek duyduğunda önce bizim odamızı aklı-na getirmeli,

Meslektaşlarımızın arasından yeterli olan biri profesyonelce başkan danış-manı gibi çalışarak tıpkı bir ombuds-man gibi çalışarak mesleki sorunların çözümü için çaba gösterecek biri gö-revlendirilebilir.

Meslektaşların odaya küs kalmasını engellemek barışı sağlayabilmek için her alanda çalışan meslektaşların ge-rekirse ayağına gidilerek oda ile ilişki-lerini düzeltmek lazım.

3- Bundan sonra mesleki çalışma-larda yer alan ve alacak meslektaş-larınıza tavsiyeleriniz nelerdir?

Uzun yıllardan beri yönetim düzeyin-de görmediğim ışığı bu yönetimde gördüm, Biz Veteriner Hekimler önce-likle hayvancılığın bir parçasıyız ama bu hayvancılığın neresindeyiz soru-suna cevap bulamıyorum. Genç mes-lektaşlarımız bu sorunun cevabını ve-rebilmek için komisyon çalışmalarına mutlaka katkı sağlamalı.

Yeni mezun meslektaşlarımızla sıcak ilişkiler kurulmalı, bu veteriner hekim-lerin bilgi ve yeteneklerinin geliştiril-mesi konusunda oda destek olması lazım bu gençleri mesleğe hazırlama-sı lazım. Bu hazırlığı geçirdikten sonra hangi alanda çalışırsa çalışsın sudan çıkmış balık olmaz. Çalışma alanla-rına yönelik kuşlarla mesleğe hazır-lık döneminde desteklenmesi ilerde mesleğimizin güçlenmesi anlamında iyi bir girişim olur. Bu anlamda eğitim komisyonu mutlaka kurulmalı. Amaç genç meslektaşımızın mesleğin hangi alanında çalışacağını belirleyebilme-sine yardımcı olmak olmalıdır.

Meslektaşların tüm eğitimlerini verme yetkisi konsey ve oda vermeye yetkili olduğu için suni tohumlama kurslarını odalar ve konsey vermeli, Bakanlıkta Hayvancılık Genel Müdürlüğü düzen-lemektedir, bu yanlış bir uygulamadır.

Genç meslektaşlarımız mutlaka dene-yimli meslektaşlarından bilgi ve dene-yimlerinden faydalanmalarını tavsiye ediyorum.

SÖYLEŞİ



39

SöyleşiSuat ÇELİKEL

1-Başkanlığınız döneminde yaptı-ğınız çalışmalardan en başarılı bul-duğunuz çalışmanız ne idi?

Veteriner Hekimlik Eğitimi kutlama-larının katılımı ve birlikteliği arttırmak adına yatılı olarak yapılmasını sağla-dık. 2004 de düzenlediğimiz Uluslara-rası Organik Hayvancılık Kongresi ve geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiğimiz 1000 fidanlık Hatıra Korusu dönemimizde gerçekleştirdiğimiz en önemli çalış-malarımızdı.

2- Mesleki anlamda yapmayı plan-ladığınız ama döneminizde gerçek-leştiremediğiniz, mutlaka yapılmalı dediğiniz bir çalışma oldu mu? Ol-duysa anlatır mısınız?

Tavukçuluk sektöründe daha fazla ça-lışma yapılmasını sağlamalıydık. Sek-törde olduğum halde bu gerçekleşme-di. Tavukçuluk sektörü için yapılacak çalışmalara mutlaka öncelik verilmeli. Sektörde olduğum halde Başkanlığım döneminde bir organizasyon yapama-dık ama bu dönem bu konuda plan-lanacak bir çalışmaya mutlaka katkı koymak isterim. Bir de 2000 yılındaki Konsey seçimlerinde kişisel kaygılar ve ilişkilerle fazla sayıda liste çıkma-sına engel olamadık bu önemliydi.

3- Bundan sonra mesleki çalışma-larda yer alan ve alacak meslektaş-larınıza tavsiyeleriniz nelerdir?

Öncelikli iş örgütlenmenin tamamlan-ması olmalıdır. İlçe temsilcilikleri ve üye irtibatlarının sağlanmasının artıla-rı çok olacaktır. Bu konuda epey bir yol almıştık. Bunun sürdürülmesini tavsi-ye ederim. Siyasallaşmadan mesleki çalışmaları yetkili kurum ve kuruluş-larla koordinasyon halinde yapmaya dikkat etmenizi tavsiye ederim. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tem-silcileri her zaman etkinliklerimize kat-kı koymuştur. Bu tip etkinliklerin sür-dürülmesi mesleki açıdan yararlı olur.

SÖYLEŞİ



Türk Veteriner Hekimleri Birliği 45. Olağan Kongresi Yapıldı

Türk Veteriner Hekimleri Birliğinin 45. Olağan Büyük Kongre Toplantısı ve seçimleri 24-25 Kasım 2012 tarihin-de Ankara’da Crowne Plaza Otelde yapıldı. Merkez Konseyi Başkanı Dr. Mehmet ALKAN’ın açılış konuşma-sıyla başlandı. Dr. Mehmet ALKAN; Son iki yıllık süre içerisinde beni çok

üzen iki önemli olayı dile getirerek sözlerime başlamak istiyorum diye-rek sözlerine başlamış; et ve kasaplık hayvan ithalatı ile Veteriner Hekimle-

rin Uzmanlık Yönetmeliğinin bir türlü çıkarılamamasından duyduğu üzün-tüyü “içimde bir uhde olarak kalmış-tır” sözleriyle ifade etmiştir. Bununla birlikte Bakanlığın çıkarttığı iki yasa ( “Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile Bakanlığın Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Ka-nun ) ülkemiz ve mesleğimiz açısın-dan önemli kazanımlar sağlayabilir. Bu nedenle yasa ve ikincil mevzuat-ların çıkarılması sırasında TVHB ola-rak her türlü gayreti gösterdik. Tabii ki her şey sizin istediğiniz gibi sonuç-lanmıyor. Ancak girişimlerimiz hala devam ediyor” diye belirtti.

A.Ü.Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Rıfkı HAZIROĞLU; “Bugün ülke-mizde 17 si mezun veren 2 si öğreti-me başlamış 19 aktif veteriner fakül-

Hazırlayan: Mustafa YALÇIN

HABER



41

tesi var. Bunun yanında 2 veteriner fakültesine Dekan ataması yapıldı. 3 fakültenin de kuruluş kararları alındı. Her yıl 1200 – 1300 mezun veriliyor. Fakülte sayısı çok fazla bu da eğitim kalitesini etkiliyor. Bu nedenle mezu-niyetten sonrası Boord sınavı yapıl-malıdır. Veteriner hekim kendi başı-na çalışmaya başlamadan önce bir yıl gibi süreyle staj dönemi geçirmeli, veteriner hekimlerin etik değerlere bağlı olarak görevlerini yerine getir-meli, burada Konseye önemli görev-ler düşüyor” diye konuştu.

Veteriner Hekimler Derneği Başkanı Prof. Dr. Şakir Doğan TUNCER; “Ve-teriner fakültesi sayıları arttıkça eği-tim kalitesi düşüyor ve bazı deonto-lojik değerlerimizi kaybediyoruz. Bu da mesleğimize ve hayvancılığımıza zarar veriyor. Açılan fakültelerin ka-patılması mümkün değil ancak ye-nilerinin açılmasını engelleyebiliriz. Eğitim konusunda yenlikler yapılma-lı, veteriner halk sağlığı ve et ürünleri ana bilim dalı açılmalıdır. Mesleği-

mize ağır saldırılar var. Bunlarla hu-kuksal anlamda savaşılmalıdır. Bu-nun için Konsey bünyesinde hukuk bürosu oluşturulmalıdır. Mesleğimiz kamuoyunda yeterli bir şekilde tanı-tılmalıdır” dedi.

Prof. Dr. Ferruh DİNÇER; “Konse-yin tarihini biliyorum. 1980 sonrası Bakanlık ve Konsey arasındaki iliş-kiler kopmuştur. Bakanlığı göz ardı etmemek gerekir. Bu dönemde ilişki-lerin düzeldiğini gördüm bu beni çok duygulandırdı. Geçmiş 6 yıl boyunca uluslar arası alanda alınan başarılar-dan dolayı Ender Yarsan’a ve Meh-met Alkan’a teşekkür ediyorum” dedi.

Veteriner Hekimler Birliği Vakfı Baş-kanı ve Milliyetçi Hareket Partisi MYK üyesi Veteriner Hekim Sahir SOLMAZ,; “Sorunlar aynı olsa da ki-şilerin bakış açısına göre çözümler değişiklik göstermektedir. Örneğin çiftçi inim inim inlerken et ve kasaplık hayvan ithalatı devam ettirilmektedir. Siyasiler istediği için ithalat devam ediyor. Ankara’da masa başında otu-

HABER



rarak alınan kararlarla hayvancılık yönlendirilmeye çalışılıyor. Saha-ya inmeden bu işlerin yürütülmesi mümkün değildir. Veteriner hekimle-rin çalışmaya başlamadan önce bir staj dönemi geçirmeleri gerekir. An-cak; işyeri veteriner hekimleri ileride kendilerine rakip olur düşüncesiyle yanlarında stajiyer veteriner hekim çalıştırmak istemiyor. Bunun yanın-da eğitimde de yetersizlikler var. Odalarımıza ve Konseyimize sahip çıkmamız gerekir” dedi.

Cumhuriyet Halk Partisi Burdur Millet Vekili Veteriner Hekim Ramazan Ke-rim ÖZKAN; “Öncelikle tüm öğret-menlerimizin Öğretmenler Gününü kutluyorum. Ülkemiz ithalat yoluyla birçok yeni ırklarla tanıştı. Ancak, Ül-kemizde samanı zor bulur hale gel-dik. Süt 90 krş yem 90 krş vatandaş feryat ediyor. Sayın bakanımız dün süt birliğinin toplantısındaydı. Bu gün burada bakanımızın olmasını is-terdik. Böylece bu genel kurulumuz basına taşınmış olurdu. İthalatın

hayvancılığımıza ve et üretimimize 5 milyar dolar yansıması olacaktır. Fa-izsiz kredilerin ödeme günü yaklaşı-yor bu sebeple İşletmelerimizde ba-tacak günlerini bekliyorlar. Bakanın veteriner hekim olduğu bir dönemde meslektaşların değerinin ayaklar al-tına alınması üzücüdür” dedi

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Nihat PAK-DİL; “Konuşmalarım diğer konuşma-cılara cevap olarak algılanmasın. Ülkemizin coğrafik konumu gereği Karadeniz bölgesini çıkarırsak yıllık yağış miktarı çok azdır. Bu göz ardı edilmemeli, ülkemizin büyük ve kü-çükbaş hayvan kapasitesi buna göre belirlenmelidir. Hayvan ıslahı yapar-ken damızlık ithalatına ihtiyacınız vardır. Desteklemeler her yıl artarak devam ediyor. Bu yıl hayvancılık des-tekleri %20 oranında arttırıldı. Eğitim konusunda problemler var. Bakanlık olarak bu konuya önem veriyoruz. Uzmanlık konusunda YÖK te yapılan çalışmaları takip ediyoruz. Kamuda çalışan veteriner hekimler serbest

HABER



43

çalışanlara rakip olmamalıdırlar. Serbest hekimlik desteklenmelidir. Bakanlık olarak yapılacak aşılama çalışmalarında, hayvanların kayıt altına alınması ve tescili konusunda serbest hekimlerden yararlanılması konusunda çalışmalarımız var. Bu konuda odalarımıza ve konseyimize önemli görevler düşmektedir” dedi.

Daha sonra; Hasan ERYILMAZ, Hü-seyin DEDE, Oktay AKSU, Murat ARSLAN, Alper YILMAZ, Mustafa Kemal İLCAY, Oktay DEPREM, Tah-sin YEŞİLDERE söz almışlardır. Bu konuşmaların ortak paydasını mes-leki sorunlar ve çözüm yolları oluş-turmuştur. Veteriner fakültelerinin çokluğu, eğitim kalitesi, özlük hak-ları, basının iyi kullanılmaması, yeni yasal düzenlemeler, et ve kasaplık hayvan ithalatı, bakanlığın yeni logo-su konuları dile getirilmiştir. Bunlar-dan sonra Merkez Konseyi Başkanı Mehmet ALKAN söz alarak yapılan eleştirilere cevap vermiştir. Bundan sonra önergeler oylanarak kabul edilmiştir. Buna göre; Giriş ve yıllık

aidatların 50TL+teberru olarak belir-lenmiştir. Odaların Merkez Konseyi-ne ödemeleri gereken katkı payları %10 olarak belirlenmiştir.

Son bölümde Dilek ve Öneriler için delegelere söz verilmiştir. Bu kap-samda; Mehmet Selami KIBRIS Hayvan refahının sağlanmasına yö-nelik bir proje sunumu yapmıştır.

Bursa Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Sinan SAĞLAM da hayvan-ların kayıt altına alınarak izlenebilirli-ğin sağlanması ile ilgili bir proje ha-zırladıklarını belirterek projenin genel çerçevesini izah etmiştir. Bunun ya-nında Mustafa Bahadır ÖZTÜRK, Yusuf KAYACIK, Oktay AKSU, Der-viş KARA, Muhammed GÜLSEVEN, Sebahattin YAZICI, Bektaş ŞENAY, Yahya HAMURCU, Muharrem UÇ-MAKLIOĞLU, Murat ARSLAN, Yal-çın KÖKSAL, Akif BAŞOL dilek ve önerilerini dile getirerek bunların yeni yönetim tarafından titizlikle takip edilmesi gereğini dile getirmişlerdir.

Son olarak söz alan Merkez Konseyi Başkanı Mehmet ALKAN da tüm ka-tılımcılara teşekkür etmiştir.

Genel kurulun tamamlanmasından sonra saat 19.00 da gala yemeği ya-pıldı. Canlı müzik eşliğinde yemek yenilen salonda sıcak görüntüler oluştu. Yemek sırasında İzmir’den katılan kongre delegelerimiz diğer il-lerden katılan delegelerle görüşerek

HABER



ertesi gün yapılacak seçimlere yöne-lik değerlendirmeler yapıldı.

Veteriner Hekimler Birliği Vakfı Baş-kanı ve Milliyetçi Hareket Partisi MYK üyesi Veteriner Hekim Sahir SOLMAZ; “Sorunlar aynı olsa da ki-şilerin bakış açısına göre çözümler değişiklik göstermektedir. Örneğin çiftçi inim inim inlerken et ve kasaplık hayvan ithalatı devam ettirilmektedir. Siyasiler istediği için ithalat devam ediyor. Ankara’da masa başında otu-rarak alınan kararlarla hayvancılık yönlendirilmeye çalışılıyor. Saha-ya inmeden bu işlerin yürütülmesi mümkün değildir. Veteriner hekimle-rin çalışmaya başlamadan önce bir staj dönemi geçirmeleri gerekir. An-cak; işyeri veteriner hekimleri ileride kendilerine rakip olur düşüncesiyle yanlarında stajiyer veteriner hekim çalıştırmak istemiyor. Bunun yanın-da eğitimde de yetersizlikler var. Odalarımıza ve Konseyimize sahip çıkmamız gerekir” dedi.

Cumhuriyet Halk Partisi Burdur Millet Vekili Veteriner Hekim Ramazan Ke-rim ÖZKAN; “Öncelikle tüm öğret-menlerimizin Öğretmenler Gününü kutluyorum. Ülkemiz ithalat yoluyla birçok yeni ırklarla tanıştı. Ancak, Ül-kemizde samanı zor bulur hale gel-dik. Süt 90 krş yem 90 krş vatandaş feryat ediyor. Sayın bakanımız dün süt birliğinin toplantısındaydı. Bu gün burada bakanımızın olmasını is-terdik. Böylece bu genel kurulumuz

basına taşınmış olurdu. İthalatın hayvancılığımıza ve et üretimimize 5 milyar dolar yansıması olacaktır. Fa-izsiz kredilerin ödeme günü yaklaşı-yor bu sebeple İşletmelerimizde ba-tacak günlerini bekliyorlar. Bakanın veteriner hekim olduğu bir dönemde meslektaşların değerinin ayaklar al-tına alınması üzücüdür.” Dedi

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Nihat PAK-DİL; “Konuşmalarım diğer konuşma-cılara cevap olarak algılanmasın. Ülkemizin coğrafik konumu gereği Karadeniz bölgesini çıkarırsak yıllık yağış miktarı çok azdır. Bu göz ardı edilmemeli, ülkemizin büyük ve kü-çükbaş hayvan kapasitesi buna göre belirlenmelidir. Hayvan ıslahı yapar-ken damızlık ithalatına ihtiyacınız vardır. Desteklemeler her yıl artarak devam ediyor. Bu yıl hayvancılık des-tekleri %20 oranında arttırıldı. Eğitim konusunda problemler var. Bakanlık olarak bu konuya önem veriyoruz. Uzmanlık konusunda YÖK te yapılan çalışmaları takip ediyoruz. Kamuda çalışan veteriner hekimler serbest çalışanlara rakip olmamalıdırlar. Serbest hekimlik desteklenmelidir. Bakanlık olarak yapılacak aşılama çalışmalarında, hayvanların kayıt altına alınması ve tescili konusunda serbest hekimlerden yararlanılması konusunda çalışmalarımız var. Bu konuda odalarımıza ve konseyimize önemli görevler düşmektedir” dedi.



45



DOSYA

Yüksek Öğretim Kurulu Yasa Taslağına Doğru2011 yılı Mart ayında yapılan açıkla-ma ile başlayan süreçte Yüksek Öğ-retimin yeniden yapılandırılmasının hedeflendiği duyurulmuştu. Bu ya-pılandırma çalışmaları kapsamın-da YÖK tarafından Eylül 2012’de yeni bir YÖK (Yüksek Öğretim Ku-rulu) Yasa Taslağı oluşturulmasına karar verilerek çalışmalar YÖK’ün sayfasından da duyurulmak sure-tiyle başlatıldı. Rektörler Çalıştay-ları, Araştırma Görevlileri, Yrd. Doç. Çalıştayları, Üniversite mensupla-rı Çalıştayları, Kamu, Sivil Toplum Kuruluşları, Medya Çalıştayları, Üniversitelerde Bölge Toplantıları düzenlendi. Hocalarımızın da için-de bulunduğu kurullarda toplantılar-

da görüşler ilgili makamlarca değer-lendirilmek üzere bildirildi. Kasım 2012’de yasa taslağı görüşe açıldı ve http://yeniyasa.yok.gov.tr/ sayfa-sından da taslak üzerine gelen gö-rüşler duyurulmaya başlandı.

Biz de mesleğimizi ilgilendiren bu konu hakkında farklı unvan kadro-larında farklı üniversitelerde görev yapmakta olan hocalarımızın görüş-lerini alıp sizlerle paylaşmak istedik. Zaman ayırıp görüşlerini ileten ho-calarımıza mesleki anlamda gelişi-mimizde dönüm noktası olabilecek bu tasarı hakkında görüş bildirerek katkı koydukları için teşekkür ediyo-ruz.

On bölümde sunulan Kanun taslağı birçok yönden yenilikler ya da değişiklikler içerdiği fakat genel olarak üniversite camiasının taslağa endişe ile yaklaştığı kanaatindeyim. Taslakta, halen yürürlükte olan YÖK yasasından farklı olan yönler öne çıkarılmış ve bunlar hakkındaki görüşler ele alınmıştır:

Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi



47

DOSYA

• Taslakta, halen yürürlükteki Yükse-köğretim Kurumu (YÖK) adı değişe-rek Türkiye Yükseköğretim Kurulu (TYÖK) oluyor. TYÖK; Genel Kurul, Yürütme Kurulu ve Başkanlıktan oluş-maktadır. Yükseköğretim Genel Ku-rulu, Kurulun en üst karar organı olup Başkan dahil 21 üyeden oluşur. Üye-lerden beşi TBMM; beşi Cumhurbaş-kanı; beşi üst düzey kamu görevlileri veya profesör unvanına sahip öğre-tim üyeleri arasından Bakanlar Ku-rulu; altısı kendi üyesi olmayan pro-fesörler arasından Rektörler Kurulu tarafından seçilir. Cumhurbaşkanı Genel Kurul üyelerinden birini Baş-kan olarak atar. Başkan Genel Kurul ve Yürütme Kuruluna başkanlık eder. TYÖK’ün yapılanmasında ve organ-larının seçiminde Cumhurbaşkanı, Üniversiteler ve Bakanlar Kurulu’na ek olarak TBMM de düşünülmektedir. Önceden varolan Üniversitelerarası Kurul ve Rektörler Konseyi kaldırı-larak yerine Rektörler Kurulu getiril-mektedir. Tasarı, Yükseköğretim ku-rumlarının kendi içinde performansı esas alan bir yönetim şeklini öne çıkarmaktadır. Burada kurumlarara-sında, akademik üretimde rekabet teşvik edilmek istenmektedir. Akade-misyenlerin performansları doğrudan kurumun performansına yansımakta ve performansın da maaşa yansıtıl-ması düşünülmektedir. Bu nedenle, şayet uygulamada büyük aksaklıklar

yaşanmaz ise bu yasa ile akademis-yenlerin daha iyi motive olmaları ve daha kaliteli ve daha çok üretim yap-maları sağlanabilir görüşündeyim. Ancak, siyasilerin üniversiteler üze-rinde hakimiyet kuracağı endişesini taşımaktayım.

• Taslakta, üniversite öğretim üyeleri-nin iradesinin sınırlandırıldığı ve si-yasetin etkisinin baskın olacağı bir yapılanma öneriliyor. Eğitimin ve araştırmaların kaliteli ve verimli ola-bilmesi için üniversitelerin Özerk bir yapıya sahip olmaları gerekir. Bu bağlamda, üniversite, fakülte ve yük-sekokulların kurulmasında, Üniversi-telerarası Kurul’un kesin yetkisinin ol-ması gerektiği ve kuruluş kararlarının siyasi otoritenin inisiyatifine tamamen bırakılmasının, Türk Yükseköğretim sistemine büyük zararlar vereceği ka-naatindeyim.

• Siyasi gücün üniversitelerde etkili olabilmesi en büyük endişe kaynağı-dır. Burada Cumhurbaşkanı, Bakan-lar Kurulu ve TBMM tarafından belir-lenecek üyeler toplam olarak siyasi gücün tahakkümünü gösterecektir. Bu oranları, belirli kesimlerin üniver-siteler üzerinde hakimiyet kurmasına meydan vermeyecek şekilde düzen-lenmesi yerinde olacaktır.

• Taslağa göre, Devlet üniversitelerinin



en üst organı fiilen mütevelli heyet ni-teliği taşıyan “Üniversite Konseyi”dir. Öneriye gore, Konseyin üyelerinin bir kısmı doğrudan siyasal iktidar tarafın-dan; bir kısmı da dolaylı olarak yine siyasal iktidar tarafından belirlenmek-tedir. Örneğin TBMM ve Bakanlar Kurulu tarafından seçilecek üyelerin siyasal iktidardan bağımsız olmaları mümkün değildir.

• Yeni yapıda 4 farklı yükseköğretim kurumu öngörülüyor: 1) Devlet üni-versiteleri, 2) Vakıf üniversiteleri, 3) Özel üniversiteler, 4. Yabancı üniver-siteler.

• Mevcut hali ile çoğu Vakıf üniversite-si kontenjan doldurma sorunu nede-niyle kapanma noktasına gelmişken, yeni özel üniversite ve kontrolsüz ya-bancı üniversiteler yüksek öğretimde sorun teşkil edebilir. Vakıf üniversite-leri akademik kadrolarını çoğunlukla devlet üniversitelerinden yüksek ma-aşla sağlamakta ve bu şekilde devlet üniversiteleri akademik anlamda sü-rekli kan kaybetmektedir. Bu açıdan özel ve Vakıf Üniversitelerinin açıl-ması Devlet Üniversitelerini olumsuz etkilediği fakat buna rağmen, açılma-ları gerektiği kanaatindeyim. Bugüne kadar zaman zaman özel ve yabancı üniversite açılması konusu siyasile-rin gündemine gelmekte ise de bu tür hareketler bu güne kadar Anayasa Mahkemesince kabul görmemiştir. Amerika Birleşik Devletleri başta ol-mak üzere bazı Asya ülkelerinde, tas-

lakta önerilene benzer şekilde, özel üniversite anlayışı ticari zihniyetle ele alıması nedeniyle zamanla sorun teşkil etmiştir. Bazı Afrika ülkelerinde (Katar, Ürdün vb.) bu maksatla açılan üniversitelerin bir kısmı değişik ne-denlerle kapanmıştır.

• Bir üyenin seçiminin “üniversitenin bulunduğu ilde en çok vergi verenler arasından ve/veya üniversiteye en çok bağışta bulunanlar” arasından seçilmesi spekülasyona ve istismara açık bir konudur. Bu yoldan yüksek öğretimin yapı ve organlarına yakış-mayacak bireylerin girmesi de müm-kün olabilir. Bu bağlamda, kurulması düşünülen Üniversite Konseyini oluş-turacak, akademisyen olmayan pay-daşlardan hiç birinin, çoğunluğu sağ-layacak şekilde Konsey oluşumunda bulunmaması gerektiği görüşünde-yim.

• Ayrıca, Üniversite-Sanayi işbirliğini devamlı kılacak uygulamalar günde-me alınmalıdır. Örneğin bir şekilde Sanayi işadamları Konseyde temsil edilmelidir.

• Üniversite Konseyine Bakanlar Kuru-lu tarafından seçilecek 2 üyenin üni-versitenin kendi öğretim üyelerinden olmasında yarar vardır.

• Üniversite Konseyi’nin, rektör ve de-kan atamalarının yanında üniversi-tenin stratejik planını ve performans programını onaylama, yatırım prog-

DOSYA



49

ramını karara bağlama, üniversite adına kamulaştırma, gayrimenkul sa-tın alma, üniversitenin mülkiyetindeki gayri menkuller üzerinde üçüncü kişi-lere hak verme, öğrenci kontenjanla-rını ve öğrenim ücretlerini belirleme gibi yetkilere sahip olması, üniversite senatosunu işlevsiz bırakacaktır. Ka-nımca, bu yetkilerin kullanılmasında sorun yaşanması kaçınılmaz olacak-tır.

• Taslakta, Vakıf üniversiteleri ve Özel üniversitelerde ise Rektörün seçimin-de Mütevelli Heyet (Konsey) doğ-rudan yetkili kılınmış; öğretim ele-manlarının demokratik tercihine yer verilmemiştir. Bu tür uygulama, halen yürürlükte olan seçim sisteminden daha iyi olabilir kanısındayım. Çün-kü, rektör seçimlerinde bazı rektör adaylarından rektör olacak kişiye ya-kışmayacak ve etik dışı davranışlara şahit oluyoruz. Yeni sistemde hiç de-ğilse bu tür olaylar cereyan etmez.

• Yabancı üniversitelerin Türkiye’de yatırım yapabilecek olması da düşün-dürücüdür. Yüksek öğrenimin özel-leştirilmesi ister istemez uluslararası sermayenin denetimine açık bir or-tam oluşturacaktır. Bu da ülkemizde uygulanması düşünülen veya uygula-nan eğitim sisteminde kaosa yol aça-bilir görüşündeyim.

• Üniversitelerin araştırma veya eğitim temelli olması öğretim üyelerini sı-kıntıya sokabilir. Mevcut durumla ve

alışkanlıklarımızla karşılaştırıldığında bu hususa ilişkin olarak oluşan endi-şelerin giderilmesi gerekir. Araştırma ve Eğitim esaslı üniversitelerde çalı-şacak öğretim üyelerini belirlemede neyin kriter alınacağı ve alanlardaki farklılıkların çalışanlara nasıl yansıtı-lacağı konusunun netleştirilmesi ge-rektiği kanısındayım.

• Kurul tarafından belirlenen “…. üni-versiteler için doktora, tıpta veya diş ve veteriner hekimliğinde uzmanlık veya sanatta yeterlilik …..” şeklinde bir ilave yapılarak Veteriner Hekimli-ği’nde de “meslek uzmanlığı” nın yolu açılmalıdır.

• Taslakta, halen yürürlükte olan 2547 sayılı Kanunun 13/b-4 maddesine atıf yapılmamıştır. 2547 sayılı kanun-da verilen yetkinin Kanun Taslağın-dan tamamen çıkarılması, kamu hiz-metlerinin verimli ve hızlı bir şekilde yürütülmesinde büyük aksaklıklara sebebiyet vereceği kanaatindeyim. Halbuki rektör, kamu yararı ve hizmet kalitesini göz önünde tutarak, gerekli gördüğü hallerde, himayesinde çalı-şan idari personelin görev yerini de-ğiştirebilmelidir. Kurum içi hizmetlerin daha verimli ve hızlı yürütülmesi için Bu yetkinin rektörlerimize tanınma-sında yarar görmekteyim.

• Anabilim Dalı ve Bilim Dalı Başkan-larının, akademik ünvana riayet edi-lerek, istekli öğretim üyelerinin üçer yıllık aralarla Profesörlerin, Profesör-

DOSYA



ler bulunmadığı taktirde Doçentle-rin, Doçentler bulunmadığı takdirde Yardımcı Doçentlerin sıra ile Dekan tarafından atanması sisteminin uy-gulanması daha iyi ve etik olacağı kanaatindeyim.

• Yeni yasa taslağına göre, belirli ko-şulları taşıyan kurumsallaşmış üni-versitelerde Üniversite Konseyi kuru-labilecektir. Devlet üniversitelerinde Bakanlar Kurulu kararı ile oluşturu-lacak Üniversite Konseyinin kurulu-şunda, en az 10 yıldan beri faaliyet-te olması şartı aranacaktır. Konseyin oluşması şartları tam anlaşılmamakla birlikte taslak metinde “Devlet üniver-sitelerinde Bakanlar Kurulu kararı ile kurulacak olan Üniversite Konseyi-nin kuruluş şartları arasında, şu anki tartışmalar itibariyle, en az 10 yıldan beri faaliyette olması; son 5 yıl için-de yükseköğretim kurumunun büt-çesinin, Kurul tarafından belirlenen miktarının kendi öz gelirlerinden elde edilmesi; öğretim elemanlarının son 3 yıllık akademik faaliyet puan orta-lamasının, 10 yıldır faaliyetini sürdü-ren devlet üniversitelerinin öğretim elemanlarının ortalamasından fazla olması; öğretim elemanlarının en az üçte ikisinin katıldığı bir oylamada katılanların salt çoğunluğunun oyu ile kabul edilmesi ya da oylama olmaksı-zın Yükseköğretim Kurulu tarafından doğrudan Bakanlar Kuruluna teklif edilmesi gibi şartlar bulunmaktadır”. Yasa tasarısında “Üniversite Konseyi 11 kişiden oluşmaktadır. 5 üye üniver-

sitenin her biri farklı fakültelerinden ve bölüm başkanı ve üstü herhangi bir idari görevi olmayan kendi öğre-tim üyeleri arasından; 2 üye Bakanlar Kurulu tarafından; 2 üye Yükseköğ-retim Kurulu tarafından (ilgili üniver-sitenin profesörleri) arasından seçi-lir. Bu 9 üyenin seçeceği 1 üye ilgili üniversitenin mezunları arasından; 1 üye üniversitenin bulunduğu ilde en çok vergi verenler arasından ve/veya üniversiteye en çok bağışta bulunan-lar arasından seçilir” deniyor. Tas-lakta düşünülen Yükseköğretim Ge-nel Kurulunun akademisyen ağırlıklı oluşturulması gerektiği görüşünde-yim. Siyasetin üniversite yönetimine ağırlığını koyma düşüncesi mevcut üniversitelerimiz tarafından endişeyle karşılandığı kanaatindeyim. Böyle bir uygulama, üniversitelerimizde bu gün var olan sorunları daha da büyüteceği görüşündeyim. Ayrıca, taslağa göre, aynı ilde birden çok üniversite varsa en fazla vergi veren ya da bağışta bulunan bir şahıs birden çok üniver-site konseyine girebilir. Taslakta bunu sınırlayıcı bir ifade bulunmamaktadır. Taslağa hak sınırlayıcı hükümlerin de eklenmesinde yarar görmekteyim.

• Tasarıya gore, TYÖK üniversite kon-seyi üzerinde denetleyici olacaktır. Taslakta “Üniversite Konseyi, rektör ve dekanları seçer ve atar; Üniver-site stratejik planını ve performans programını onaylar; üniversite yatırım programını karara bağlar; Üniversite adına kamulaştırmaya, gayrimenkul

DOSYA



51

satın alınmasına ve üniversitenin mül-kiyetindeki gayrimenkuller üzerinde üçüncü kişiler lehine ayni hak tesisi-ne karar verir; öğrenci kontenjanlarını ve öğrenim ücretlerini Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde belirler; söz-leşmeli öğretim elemanlarına ve ida-ri personele yapılacak ücret ve diğer ödemeleri belirler; senatonun ve üni-versite yönetim kurulunun bazı karar-larını onaylar” denmektedir. Bu du-rumda öğrencilerden öğrenim ücreti alınacak anlamı çıkmaktadır. Bu da halen yürürlükte olan hükumet karar-larına ters düşmektedir. Bu çelişkinin ortadan kaldırılması gerekmektedir.

• Yeni yasa taslağı ile, üniversitelerin faaliyetlerini izlemek ve değerlendir-mek üzere TYÖK bünyesinde Değer-lendirme ve Denetleme Daire Baş-kanlığı kurulması planlanmaktadır. Başkanlık, Başkanın isteğiyle yükse-köğretim kurumlarının faaliyetlerinin mevzuata uygunluğunu denetleye-cek ve bu Kanunda düzenlenen adli soruşturma ve disiplin soruşturmaları ile ilgili hükümler çerçevesinde gerek-li işlemleri yürütecektir.

• Halen yürürlükte olan mevzuata göre rektörler 4 yıllığına atanır, ancak iki defadan fazla atanamazlar. Taslağa göre ise, rektör 5 yıllığına atanır, an-cak bir kişi aynı üniversitede iki defa üst üste rektörlük yapamaz. Rektör seçiminin Üniversite Konseyi tarafın-dan belirlenecek birkaç değişik mo-

delle yapılacağı ifade edilmektedir. Taslak tam olmamakla beraber belirli kriterler çerçevesinde konseyin belir-leyeceği üç aday olacak ve bu 3 kişi-den biri, üniversite konseyi tarafından seçilecek, konsey başkanı tarafından da atanacaktır. Ancak koşulların na-sıl belirleneceği konusundaki belir-sizliğin tartışma yaratacak boyutta olduğu kanaatindeyim. Rektör olacak bilim insanının kendi alanında orta-lama sayının üzerinde yayını olması ve üniversite içinde ve dışında örnek davranışlar sergilemesi gerekir diye düşünüyorum.

• Üniversite senatosu ve yönetim ku-rullarının hangi yetkilere sahip olaca-ğı öneride net olarak belirtilmemiştir. Biraz daha açıklayıcı hükümlerin tas-lağa eklenmesi yararlı olacaktır kanı-sındayım.

• Dekan belirleme şekli “Üniversite Konseyi olan Devlet Üniversitelerinde Dekan, ilan üzerine başvuran profe-sör ünvanına sahip adaylar arasın-dan Konsey tarafından üç yıl süreyle atanır. Üniversite Konseyi, dekanın, başvuran adaylar arasından, fakülte-de kadrolu olarak görev yapan öğre-tim üyeleri tarafından seçilmesine de karar verebilir” deniyor.

• Fakültelerin daha özerk ve bağımsız yapıda olması istenirken, önerilen hali ile konseye ve üniversite yönetimine daha bağımlı hale getirilmektedir. Fa-külteler üniversitelerin ana damarları

DOSYA



olup özgür olması, kendi kendini aka-demik kurullarla yönetmesi tarihsel bir gelenektir. Yasa tasarısında fakül-teler temel politika belirleme yetkisin-den uzak, gerekli yazışmaları sağla-yan birer organ olarak iş görecekleri, bu nedenle de hür düşüncenin ürüne dönüşmesi yolunun engelleneceği görüşündeyim.

• Yeni sistemde, Lisansüstü Enstitüle-ri ve Araştırma Enstitüleri şeklinde iki tür enstitü öngörülmektedir. Taslakta bu enstitülerin yetkileri ve sorumlu-lukları net olarak tanımlanmamıştır. Açıklayıcı ve yetki sınırlayıcı hüküm-lerin taslağa eklenmesinde yarar gör-mekteyim.

• Tasarıda, Yükseköğretim kurumla-rının bütün düzeylerdeki öğrenci ve mezun kayıtlarının Kurul tarafından oluşturulacak yükseköğretim öğrenci veri tabanında güncel olarak tutula-cak; yükseköğretimle ilgili bütün ista-tistikleri hazırlayabilecek sürekli bir bi-rim öngörülmektedir. Ülkemizde hep bir ihtiyaç olan ve gelişmiş bir ülke-de olması gereken bir veri tabanının oluşması kanımca önemli ve sistemin daha iyi anlaşılması için gereklidir.

• Taslak ile üniversitelerde bir “Araştır-ma Birimi” oluşturulması önerilmek-tedir. Bu birimlerin iyi yönetildikleri taktirde ülkenin araştırma potansiyeli üzerinde olumlu etki yaratabileceği kanaatindeyim.

• Yasa Taslağında, Araştırma Görevlisi ve Yardımcı Doçent Kadroları yerine Araştırmacı Öğretim Elemanı kad-rosu önerilmektedir. Bu düzenleme-nin, özellikle yapılanması düşünü-len araştırma temelli üniversitelerde, daha fazla ve daha kaliteli araştırma yapmayı teşvik edeceği görüşünde-yim.

• Taslakta, öğretim üyelerinin yürüttük-leri projelerde sadece proje süresi boyunca kendilerine yardımcı ola-cak lisans mezunu proje araştırma-cılarını istihdam edebilecekleri ifade edilmektedir. Proje asistanı projele-rin finansman durumuna göre değer-lendirilirse araştırma teşvik edilmiş olur. Bu arada, genç araştırmacıların özlük hakları ve sigorta durumlarının da dikkate alınmasında yarar olduğu kanısındayım. Bu tür uygulamaların ulusal araştırmaların kalitesini yük-selteceği kanaatindeyim.

• Yasa tasarısında, Yardımcı doçent-lerin, doçent ve profesörlerin belli bir oranda sözleşmeli olması önerilmek-tedir. Buna göre, akademik ünvan-ların üniversitelerde boş olan kadro-lara göre veya norm kadrolara göre verilmesi gerekmektedir. Yerinde kri-terlerin tam oluşturulmadan akade-mik kadroların verilmesi günümüzde çok ciddi sorun oluşturmaktadır. Yeni yasa tasarısında akademik ünvanla-rın ilgili üniversite tarafından verilme-si, akademik personel için tam gün kalıcı kadrolar dışında esnek çalışma

DOSYA



53

modelinde kadrolar olarak benimsen-miştir.

• Yüksek Lisansın bir yayın veya kong-re tebliği sonrası kabulü, Doktora te-zinin alana göre 3 ya da 5 yayına da-yanması; jürinin ağırlıklı olarak başka üniversitelerden oluşması; tıpta uz-manlık ve doktoranın birbirinden ay-rılması, akademik kadrolar için norm kadrolar belirlenmesi, norm kadro ol-madan unvan verilmemesi, yardımcı doçentlerin tümünün, doçent ve pro-fesörlerin belli bir oranının sözleşmeli olması, akademik unvanların üniver-sitelerde boş olan kadrolara göre ve-rilmesi; kadro olmadan doçent unva-nı verilmemesi; akademik unvanların ilgili üniversite tarafından verilmesi, akademik ünvanlar için asgari ata-ma standartlarının kurul tarafından belirlenmesi, ancak üniversitelerin bu standartların daha üstünde stan-dartlar belirleyebilmesi, akademik personel için tam gün kalıcı kadrolar dışında esnek çalışma modelinin be-nimsenmesi yeni taslakta önerilmek-tedir.

• Taslakta “Bir devlet yükseköğretim kurumunda öğretim üyesi kadrosun-da kesintisiz fiilen beş yıl çalışan öğ-retim üyelerine yurtiçinde ve yurtdı-şında araştırmalar yapmak amacıyla bir yıl süreyle ücretli izin verilebilir” denmektedir. Gelişmiş birçok üniver-sitede var olan bu modelin iyi yönetil-mesi koşuluyla yararlı olacağı kanaa-tindeyim.

• Taslak metinde, öğretim elemanla-rının bir önceki yıl içinde gerçekleş-tirdikleri akademik faaliyetlerini 100 puan üzerinden değerlendirmeyi ve bu puanlar üzerinden de belirli bir yüz-de ile maaşa yansıtma uygulaması önerilmektedir. Belirleyici faktörlerin iyi tespit edilmesi halinde performan-sa dayalı ücret uygulamasının kurum içi etkinlikleri teşvik ve öğretim üyesi-ni motive edeceği görüşündeyim.

• Hayvan Hastaneleri konusundaki Ba-kanlık mevzuatının Yükseköğretim Kanununda da yer alması mesleğimi-zin geleceği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle; Taslağın ilgili yerine “Yapısında veteriner fa-kültesi bulunan üniversitelerde, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın görüşü alınarak Kurul kararı ile hay-van hastanesi kurulabilir” ifadesi ek-lenmelidir.

• Taslaktaki Disiplin Hükümleri incelen-diğinde, akademik ve idari personele yönelik, doğrudan kınama, aylıktan kesme ve görevden uzaklaştırma ya da açığa alma cezalarını verme yet-kisi kime ait olduğu konusu açıklığa kavuşturulmalıdır.

DOSYA



DOSYA

Yıllarca 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ürünü olarak antidemokratik uygu-lamalarıyla eleştirilen mevcut Yüksek Öğretim Kurulu, yeniden yapılanmasını sağlayacak olan yeni yasasını kamuoyu görüşlerine sundu. Ancak mevcut 2547 sayılı yasayı bile aratacak bu taslağın başlığında her ne kadar Yüksek Öğre-tim Yasası dese de içeriği incelendiğinde eğitim-öğretimle ilgili doğru dürüst bir düzenlemenin olmadığı, mevcut Anayasaya aykırı olduğu ve eğitim-öğretimin piyasanın çarklarına terkedilerek tamamen siyasallaştırıldığı görülmektedir. Eğitim-öğretimin ulusal esasları ile ilgili hiçbir maddeye rastlanmadığından onunla ilgili eleştiri yapmadan, mevcut öngörülen yasa hükümleri üzerinden bir değerlendirme yapmak mümkündür.

Prof. Dr. Ayhan FİLAZİAnkara Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Anayasaya aykırılık halleri

• Kamuoyuna sunulan yasa taslağın-da “Türkiye Yükseköğretim Kurulu” isimli yeni bir kurulun kurulacağı ön-görülmüşse de mevcut T.C. Anayasa-sının 131. maddesinde bunun adının Yükseköğretim Kurulu olduğu belir-tilmiştir. Dolayısıyla isminin bile de-ğiştirilmesi mevcut Anayasaya göre mümkün değildir.

• Taslağın 6. maddesinde Yükseköğre-tim Genel Kurulunun başkan dahil 21 üyeden oluşacağı ve üyelerden beşi-nin siyasi parti gruplarının üye sayısı oranında belirlenecek üye sayısının ikişer katı olarak gösterecekleri aday-lar arasından, her siyasî parti grubu-

na düşen üye sayısı esas alınmak suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi; beşi Cumhurbaşkanı; beşi üst düzey kamu görevlileri veya profesör unva-nına sahip öğretim üyeleri arasından Bakanlar Kurulu; altısı kendi üyesi olmayan profesörler arasından Rek-törler Kurulu tarafından seçileceği öngörülmüştür. Ama mevcut Anaya-sanın 131.maddesi (ki bu madde yine bugünkü iktidar tarafından önerilip, 7.5.2004 tarihinde TBMM’de yeniden düzenlenmiştir) “Yükseköğretim Ku-rulu, üniversiteler ve Bakanlar Kuru-lunca seçilen ve sayıları, nitelikleri, seçilme usulleri kanunla belirlenen adaylar arasından rektörlük ve öğre-tim üyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesörlere öncelik vermek sureti ile



55

DOSYA

Cumhurbaşkanınca atanan üyeler ve Cumhurbaşkanınca doğrudan doğru-ya seçilen üyelerden kurulur” ifadesi-ne yer vermektedir.

• Taslağın 10. maddesinde üniversite konseyinin rektör ve dekanları seçe-ceği öngörülmüştür (10.madde 6/a fıkrası). Halbuki yine Anayasanın 130. maddesinde rektörlerin Cumhurbaş-kanınca, dekanların ise Yükseköğre-tim Kurulunca seçileceği belirtilmiştir.

• Taslağının 24. maddesinde özel üni-versitelerle 26. maddesinde yabancı yükseköğretim kurumlarının bölümle-rinin açılması ön görülmektedir. An-cak mevcut T.C. Anayasasının 130. maddesinde sadece devlet ve ka-zanç amacına yönelik olmamak şar-tı ile vakıf üniversitelerinin kurulması hüküm altına alınmıştır. Anayasadaki bu hüküm değişmeden devlet ve va-kıf üniversiteleri haricinde Türkiye’de özel üniversite ve yabancı üniversite bölümü açılamaz. Ayrıca Anayasamı-zın 42. maddesinde “Eğitim ve öğre-tim, Atatürk ilkeleri ve inkılâpları doğ-rultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetim ve denetimi altında yapılır. Bu esaslara aykırı eğitim ve öğretim yerleri açıla-maz” ifadesi gereği yabancı üniversi-telerin bu türden ilkelere bağlı kalarak eğitim yapması mümkün değildir.

• Özel yükseköğretim kurumlarıyla il-

gili Anayasa mahkemesinin 12 Ocak 1971 tarih ve 1971/3 sayılı kararı da bunların açılmasına engel bir durum oluşturmaktadır. Anayasa mahke-mesi özel yükseköğretim kurumları-nın kurulmasına ve meşrulaşmasına olanak tanıyan 625 sayılı yasanın temel maddelerini, özel yükseköğre-nim kurumlarının bilimsel ve yönetim-sel özerklikten yoksun olmaları, bu kurumlarda yansız ve nitelikli eğitim yapılamayacağı, devletin kilit nokta-larında görev yüklenecek yansızlıkta ve nitelikte elemanların bu okullarda yetiştirilemeyeceği, kâr amacı güden ticari kuruluşlar oldukları, halkın eği-tim ve öğrenim ihtiyacının sağlanma-sının Devletin başta gelen görevlerin-den olması nedenleriyle iptal etmiştir. Ayrıca bu okulların verdiği diplomala-rın geçerli olamayacağını da açıkça ortaya koymuştur. Anayasanın ver-diği bu tarihi karar içtihat niteliğinde-dir. Dolayısıyla geçmişte denenerek olumsuzluğu da tescillenen özel yük-seköğretim kurumlarının yeniden ku-rulması mevcut hukuk sistemine göre olanaklı değildir.

Üniversiteler Özerklikten tamamen uzaklaştırılıp, siyasal erkin eline ge-çiyor

• Yeni kurulması öngörülen Türkiye Yükseköğretim Kurulunun (TYÖK) genel kurulunun 21 üyeden oluşması ve bunların beşinin TBMM’de temsil-



cisi bulunan siyasi parti gruplarının üye sayısı oranında gösterecekleri adaylardan, beşinin Cumhurbaşkanı tarafından, beşinin üst düzey kamu görevlileri veya profesör unvanına sahip öğretim üyeleri arasından Ba-kanlar Kurulu tarafından, altısının Rektörler tarafından seçilmesi ise si-yasallaşmayı artıracağı endişesi taşı-maktadır. Bunun yanı sıra üst düzey kamu görevlilerinin özel bir uzmanlık gerektiren Üniversite Eğitiminde söz sahibi olma olasılığı, kaos ortamına yol açabilecek tehlikeli bir durumdur. Ayrıca genel kurulda görev alacak ki-şilerin en fazla 2 dönem görev alma-sının sağlanması gereklidir. Bu görev bir meslek olarak görülmemelidir.

• Üniversite Konseyinin görevleri ara-sında bulunan sözleşmeli öğretim elemanlarına ödenecek ücretleri be-lirleme yetkisi ile siyasallaşmış olan konseyin öğretim elemanlarına yö-nelik mali baskısının önüne geçmek mümkün değildir. Öğretim elemanları piyasanın çarklarına terkedilerek gü-vencesiz bir şekle sokulmaya çalı-şılmıştır. Araştırma yapacak olan bir öğretim elemanının önünü göreme-mesi onun görevini yapmasına engel olacaktır.

• Üniversite Konseyinin kurulması öne-risinde belirtilen Bakanlar kurulunun belirleyeceği 2 kişi ile TYÖK’ün belir-leyeceği 2 kişi (yani toplam 4 kişi), üni-versitelerin siyasallaşmasının önünü açabilecek bir uygulama olup özerk-

liğe tehlikeye düşürebilecek nitelikte-dir. TYÖK üyelerinin çoğunluğunun zaten iktidardaki parti tarafından be-lirlendiği göz önüne alındığında doğ-rudan doğruya 4 üye siyasi kanattan seçilmektedir. Üniversiteden seçile-cek (hangi koşullarda ve nasıl seçile-ceği ile ilgili kriterler belli değil) 5 kişi ile hükümetçe seçilecek 4 kişinin, or-taklaşa olarak o üniversiteden mezun bir üye seçmesi ise oldukça muğlak kalmıştır. Hangi kriterler göz önüne alınacaksa bunlar net olarak orta-ya konmalıdır. Ayrıca o ilde en fazla vergi veren veya bağış yapan kişinin konseye alınması, “parayı veren ku-ralı da koyar” sözünü akla getirmek-tedir. Bu yapılanma akademik çalış-ma ve özerkliğin önünü tıkayabilecek bir oluşumdur. Bu yapılanmayla üni-versitelerin, ticari kurumlardan farkı kalmayacak ve üniversitedeki eğitim ile akademik çalışmaların tamamen bir yerlere bağımlı hale gelmesini sağlayacaktır. Ayrıca tamamen siya-sallaşmanın önünü açacak ve iktidar kimdeyse üniversiteleri onun tahak-kümü altına alacaktır. Üniversiteler akademik personel, idari personel ve öğrencilerindir. Üniversite konseyi de onların olmalı ve kendi konseylerini bağımsız bir şekilde seçmeleri sağ-lanmalıdır.

• Üniversite Konseyinin görevleri ara-sında rektör ve dekanları seçmesi ve ataması yer almaktadır. Halbuki rek-tör ve dekanlık seçimi sırasıyla tüm üniversite bileşenlerinin ve Fakül-

DOSYA



57

te bileşenlerinin seçimiyle olmalıdır. Konseyin rektörlük ve dekanlık se-çimini komisyon marifetiyle yapması mevcut antidemokratik uygulamayı bile aratacak niteliktedir. Çünkü yuka-rıda da belirtildiği gibi zaten üniversite konseyleri siyasal iradeye ve parayı veren kişilere bağlı olarak çalışan ni-teliklere sahip olacaklarından, bun-ların seçecekleri rektör veya dekan da onlardan farklı olmayacaktır. Hem şeffaf, demokratik ve katılımcı üniver-site anlayışından bahsedeceksiniz, hem de dekan ve rektörü atayacak-sınız. Böyle bir durum demokrasiyle bağdaşmaz. Bu seçimlere en azından Araştırma Görevlisinden Profesörüne kadar tüm akademik personel ile idari personelin katılımı esas alınmalıdır.

• Yasa taslağında “Üniversitenin aka-demik konularda en üst karar organı olan Senato, her dönemde en az iki defa olmak üzere, rektörün çağrısı üzerine toplanır. Rektörün başkan-lığında, rektör yardımcıları, dekan-lar ve her fakülteden fakülte öğretim üyeleri tarafından 3 yıl için seçilecek birer öğretim üyesinden, enstitü mü-dürleri ve ayrıca meslek yüksekokul-ları müdürlerinin kendi aralarından seçeceği en fazla 3 müdürden ve öğ-renci temsilcisinden oluşur” denmek-tedir. Halbuki senato geniş kapsamlı ve seçimle gelmiş çok sayıda öğretim üyelerinden oluşmalıdır. Profesörlerin yanında Yardımcı Doçent, Doçent, öğretim görevlileri, uzmanlar, Araş-tırma görevlileri ve idari personeli de

içermeli. En az 6 ayda bir toplanmalı ve önceki üyeler üst üste 2. Kez se-çilmemelidir. Bu durum demokratik, katılımcı ve özerk bir üniversite anla-yışına daha uygun hale getirilmelidir.

• Fakültelerdeki Dekanlık belirleme şekli ise mevcut yasada bulunan Rektörün 3 adayı YÖK’e bildirmesi ve YÖK’ün bu adaylardan birini dekan olarak atamasından farklı bir durum değildir. Fakülteler, üniversitelerin ana damarıdır. Bu durumda özerk ol-malı, kendi kendini yönetmeli, temel politikalarını akademik kurulları ve bölümleriyle kendi belirlemelidir. Yasa taslağında önerilen şekliyle dekan ve dolayısıyla Fakülteler temel poli-tika belirleyebilme yetisinden uzak, sadece bir takım bürokratik işlemleri yapan ve tamamıyla konseye bağımlı birimler haline geleceklerdir.

• Yasa taslağında “Bölümlerin altında anabilim veya ana sanat dalları kurul-ması halinde anabilim dalı veya ana sanat dalı başkanı, anabilim dalı veya ana sanat dalı öğretim üyeleri tarafın-dan seçilir” denilmektedir. Anabilim Dalı Başkanlıkları üniversitelerin en küçük birimleridir ve en fazla mob-bing ve adil olmayan davranışlar bu birimlerde yapılır. Çoğunluk oylarını alan kişi elindeki güçle oy vermeyen veya hoşuna gitmeyen kişilere her türlü hukuksuzluğu yapma gücünü elinde tuttuğuna inanmaktadır. Halbu-ki çoğu kez evimizden ve ailemizden bile daha fazla zaman ayırdığımız bu

DOSYA



yerlerde, seçim rekabeti ilişkilerine girilmeden huzur ve paylaşma ortamı olması gerekir. Bu nedenle Anabi-lim Dalı Başkanlıkları ikişer yıllık ara ile kıdem sırasına göre ve akademik unvan göz önüne alınarak yapılmalı, Anabilim Dalı Akademik Kurulu en az ayda bir gündemli bir şekilde toplan-malı ve Bilim Dalı ile ilgili tüm geliş-melerden tüm kurul üyeleri haberdar edilmelidir.

Üniversiteler kapitalist birer küresel güç haline getiriliyor

• Oluşturulmaya çalışılan yeni yasa-da Devlet ve Vakıf Üniversitelerinin yanı sıra Özel hukuk tüzel kişiliğine sahip üniversiteler ile yabancı üni-versitelerin bölümlerinin de açılması ön görülmektedir. Bu yapı Anayasa-ya aykırı olmasının yanı sıra eğitimin tamamen ticarileşmesine ve kültürel yapıyı bozmaya yönelik bir olgudur. Osmanlı İmparatorluğunun yıkılma sürecini hızlandıran kurumların ba-şında yabancıların okullarının geldiği unutulmamalıdır. Bu maddeyle birlik-te yeni Anayasanın yapım süreci bir-likte değerlendirildiğinde Anayasada-ki bu hükmün kaldırılacağı öngörüsü kolaylıkla yapılabilir. Ayrıca üniversi-te öğretim üyesinin görevi yalnızca eğitim vermek değil, kendi uzmanlık konularında araştırma-geliştirme ça-lışmaları da yapmaktır. Araştırmalar sadece milletin bekası ve insanlığın yararına olmalıdır. Özel üniversiteler-de tamamen kar amaçlı yapılabilecek araştırmalar, bilimin insanlık için ya-

pılmasının önüne geçeceği gibi in-sanlığı tehdit amaçlı da yapılabilece-ğinden bu durumun kabulü mümkün değildir. Ayrıca bu tür üniversitelerin herhangi bir nedenle eğitim-öğretimi yarıda kesmesi durumunda öğren-cilerin mağduriyetleri de göz önüne alınmalıdır. Bu türden üniversitelerin kurulması, “parayı veren diplomayı alır” tezini güçlendirmektedir.

• Yeni yasa taslağında getirilmeye çalı-şılan performans sistemi ise öncelikle rekabeti teşvik eden, performansı iyi olan öğretim elemanını ödüllendiren bir sistem gibi göze çarpmaktadır. Ancak Performans konusu sorun-lu bir uygulama olup, somut ölçütler sağlanmadığı taktirde kişiler arasında gereksiz ayrıcalıklara neden olabile-cek bir durumdur. Performansın her fakülte için nasıl uygulanacağı net değildir. Aynı Fakültenin içinde bulu-nan bölümler bile birbirinden farklı-dır. Sağlık ile ilgili Fakültelerin temel bilimleri bölümlerinde üretim çok zor olurken, klinik bilimleri bölümünde üretim daha kolay olabilmektedir.

• Yasa taslağında kurulması öngörülen bilgi lisanslama ofisleri ise bilimsel çalışmaları ticarete dökmek ve pazar bulmakla görevli birer organ olarak öngörülmüştür. Bunun anlamı, bun-dan sonra paraya çevrilemeyecek araştırmaların desteklenmeyeceği ve üniversitelerin tamamen dev bir özel şirket, yani holding yapısına dönüştü-rülmesidir.

DOSYA



59

Üniversiteler uluslararası bilimsel değerlerden ve hakkaniyetten yok-sun bırakılıyor

• Uzmanlık eğitimi, sağlık bilimleri ala-nında çalışan hekimlerin bir uzmanlık alanında tanımlanan lisans yeterlilik-lerine dayanan ve özgün bir araştır-ma sonucunda ortaya çıkan bilgi, be-ceri ve yetkinliklerin kazandırılmasını amaçlayan bir eğitimdir. Yasa tasla-ğında sağlık bilimleri alanında çalı-şan 2 tür hekime (tıp ve diş hekimi) uzmanlık eğitimi olanağı sağlanırken, insanların yediği hayvansal gıdala-rın sofralara daha sağlıklı gelmesi-ni sağlayan, insanların çoğu kez en yakın dostu hayvanların sağlığından sorumlu olan ve Dünya Sağlık Ör-gütünün belirlemelerine göre 200’ün üzerinde hayvandan insana (veya in-sandan hayvana) geçen zoonoz has-talıkların takibinden sorumlu olarak Halk Sağlığının korunmasında önem-li bir rol oynayan Veteriner Hekimle-re uzmanlık eğitiminin verilmemesi büyük bir eksiklik olarak değerlendi-rilmiştir. 1982’den önce Veteriner He-kimlik alanında da bulunan bu eğitim, 12 Eylül 1980 darbesinin ürünü 2547 sayılı yasayla kaldırıldıktan sonra Kamu Kurumlarında çalışan uzman veteriner hekimlerin sayısı hızla azal-mış, uzman yetersizliği ise ülkemiz-deki hayvan hastalıklarının artma-sına neden olmuştur. Günümüzde gerek insan ve gerekse hayvanların sağlığını tehdit eden Brusella (Malta Humması), Kuduz, Deli inek (BSE),

tavuk vebası (kuş gribi), Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi, Şap, Kist hidatik gibi hastalıkların ortaya çıkışı ve yayılma-sının engellenmesi ancak veteriner hekimlerin gerekli uzmanlık eğitimini almalarıyla mümkündür. Bu nedenle sağlık bilimlerinde uzmanlık eğitimini düzenleyen tüm maddelere veteriner hekimliğinde uzmanlığın yolunu aça-cak maddeler eklenmelidir.

• Üniversite Hastanesinin kurulması ile ilgili bölümde ise yine sadece tıp ve diş hekimliği hastaneleri sayılmış, hayvan hastaneleri belirtilmemiştir. Bu nedenle birinci maddede saydığı-mız gerekçelerle Veteriner Fakültesi bulunan üniversitelerde hayvan has-tanesi kurulmasının önü açılmalıdır.

• Sonuç olarak hazırlanan yasa ta-sarısı akademik özgürlük, kurumsal özerklik ve demokratik yönetim an-layışını yerle bir eden, üniversiteleri ticari birer kurum olarak gören, bile-şenlerini güvencesizliğe iten, emeğe saygı duymayan ve kültür yozlaşma-sına yol açan bir nitelikte hazırlanmış olup, ulusal birlik ve bütünlüğü boz-maya yol açabileceğinden kabul edi-lebilecek nitelikte değildir.

DOSYA



Doç. Dr. Hakan KalenderKırıkkale Üniversitesi

Şimdiye kadar çok örneğine rastlama-dığımız şekilde Yeni YÖK yasa taslağı tartışılıyor. YÖK ‘ün yeni düzenlediği yasa taslağını yayınlaması ve bunu tartışmaya açmasından sonra geniş bir katılınla basında, üniversitelerde ve sosyal medyada taslağa ilişkin gö-rüşlere yer verilmektedir. YÖK tarafın-dan rektörlüklere gönderilen yazı ile her fakülte, anabilim dalı ve öğretim üyelerinden görüşleri istendi. Bu bağ-lamda örneğine fazla rastlamadığımız şekilde geniş bir katılımla herkesin gö-rüşleri alınıyor.

Yeni oluşturulan yasa taslağında sınır-ların çok net konulmadığı ya da çeşitli alternatifler sunulduğu görülmektedir. Söz konusu maddelerde kesin hü-kümlerin görüşler doğrultusunda netlik kazanacağı düşünülmektedir. Taslakta sıklıkla akademik personelin perfor-mansını artırmaya yönelik kriterlerin belirlenmesinden bahsedilmekte fa-kat bunların içeriğine ilişkin açıklayıcı maddeler yer almamaktadır. Tüm üni-versiteler için böyle bir kriterin uygu-lanması efektif bir yaklaşım olmaktan uzak görünüyor. Üniversiteler arasın-da altyapı ve diğer olanaklar arasında önemli farklar bulunmaktadır. Bununla birlikte sosyal bilimler, mühendislik ve sağlık bilimleri gibi değişik birimlerin performans kriterlerinde farklılık olma-

sı kaçınılmazdır. Yeni yasa taslağında rektörlük ve dekanlık seçimleri konu-sunda değişik alternatifler sunulmak-tadır. Bu alternatifler içinde rektörün ilgili üniversite öğretim üyeleri tara-fından seçilmesine de yer verilmiştir. Aynı şekilde dekanlık için sunulan al-ternatifler içinde dekanın ilgili fakülte öğretim üyeleri tarafından seçilmesi yer almaktadır. Söz konusu seçenek-lerin uygulanması halinde üniversite-lerde önemli bir demokratik ortam olu-şacaktır. Söz konusu yasa taslağında “Akademik unvanların üniversitelerde boş olan kadrolara göre verilmesi; kadro olmadan doçent unvanı verilme-mesi; akademik unvanların ilgili üni-versite tarafından verilmesi,” şeklinde bir yaklaşım yer almaktadır. Akademik unvanlar adı üstünde akademik bir ye-terlilik sonrası alınan unvanlardır. Bu yeterliliğe ulaşmış insanların kadro ol-madığı için unvan alamamaları suiisti-malleri yanında getirecektir.

Sonuç olarak tartışma ve görüşler doğrultusunda birçok maddesinin net-lik kazanacağı veya alternatif olarak sunulmuş maddelerin netleşeceği dü-şünülmektedir. Aksi takdirde maddele-rin bir kısmı yoruma açık olacak bu da yanında keyfi ya da kişiye özgü uygu-lamaların olmasına neden olacaktır.

DOSYA



61

Yrd. Doç. Dr. Metin Koray ALBAYMehmet Akif Ersoy Üniversitesi

Yeni Yüksek Öğretim yasa taslağı bu haliyle mevcut yasanın birçok sorun-larını çözmediği gibi yeni sorunları da beraberinde getirmektedir. Taslağın amaç ve misyonundaki ilkeler ile tas-lağın içeriği birebiriyle örtüşmemek-tedir. Özerkliği savunurken gerek üst kurullarda ve gerekse de üniversitenin kurullarında seçim yapılmaksızın ata-malar ile oluşturulması oldukça dü-şündürücüdür. Örneğin en üst organ olarak düşünülen 21 kişilik Yükseköğ-retim Genel Kurul üyelerinin “Üyeler-den beşi, siyasi parti gruplarının üye sayısı oranında belirlenecek üye sayı-sının ikişer katı olarak gösterecekleri adaylar arasından, her siyasi parti gru-buna düşen üye sayısı esas alınmak suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi; beşi Cumhurbaşkanı; beşi üst düzey kamu görevlileri veya profesör unva-nına sahip öğretim üyeleri arasından Bakanlar Kurulu; altısı kendi üyesi ol-mayan profesörler arasından Kurulu tarafından seçilir” ifadesi kurumsal özerklikle ne kadar bağdaşabilir. 15 üye (%71) dışarıdan atanırken sadece 6 üyenin (%29) üniversitelerin iç di-namiğinden atanması kurumun adı ve anlamı ile uyuşmamaktadır. Benzer şekilde Yürütme Kurulu ve Üniversi-

te konseyinin oluşumunda kendi öğ-retim üyelerinin sayısından daha çok dışarıdan üyelerle oluşturulması kendi kendini yönetme inisiyatifini de elinden almaktadır. Bunlara benzer birçok bü-yüklü-küçüklü sorun veya soru işareti bu taslakta çözülememiş olarak dur-maktadır.

Öğretim elemanlarının maddi ve ma-nevi özlük haklarının iyileştirilmesi ve itibarının korunmasına yönelik düzen-lemeler yapılmalıdır. Rektör, dekan ve kurul üyeliklerinin belirlenmesinde öğretim üyeleri tarafından seçimle be-lirlenmesi daha demokratik olacaktır. Atama kriterleri adil olmalı ve ünvan-lara yönelik ayrımcılık yapılmamalıdır. Atamalarda ve eğitimde yabancı dil kriteri ön koşul olarak dayatılırken Türk dilini itibarı da ciddi manada zedelen-mekte ve dolayısıyla Türkçenin önemi ivedilikle önemle vurgulanmalıdır.

Bu yasanın çıkarılmasında acele edilmeden, üniversitelerdeki öğre-tim elemanları ve unsurlarının gerçek anlamda süzgecinden geçirilerek ol-gunlaştırılması ve ortaya çıkarılması daha sağlıklı olacaktır.

DOSYA



Prof. Dr. Murat FINDIKOndokuz Mayıs Üniversitesi

Son günlerin en önemli gündem ko-nuları arasında yer alan “yeni yük-seköğretim kanunu taslağı” henüz ne akademik çevreler ne de sivil toplum örgütlerince yeterince tar-tışılmayan ve anlaşılmayan, bazı noktalarda iyileştirmeler yapılıyor gibi görünse de, neleri götüreceği tam olarak bilinemeyen bir taslak. İlk bakışta söylenebilecek şey ise taslağın mevcut haliyle Türkiye yük-sek öğretim sistemindeki sorunları çözmekten bir hayli uzak olduğudur. Taslakla YÖK’ün merkeziyetçi yapı-sı daha da güçlendirilmeye çalışıl-maktadır.

YÖK yasası, çıktığı 1981’den bugü-ne, neredeyse toplumun tüm birim-leri ve siyasi yapılarca, hep eleştiri-len, değiştirilme konusu gündemden hiç düşmeyen, ancak her dönemde iktidarlar tarafından çok iyi (!) bir şekilde kullanılan; YÖK üst yöne-timini ve rektörleri elde tutarak sis-temin tamamını kontrol edebilme-ye imkân sağlayan bir yasa. Daha önce de birçok defa yasa değişikliği için girişimlerde bulunulmuş, ancak ciddi bir iyileşme sağlanamamış, yasanın özündeki merkezi kontrol

korunmuştu. Bir ihtilalin ürünü olan mevcut yasanın en önemli özelli-ği öğrencilere ve öğretim üyelerine güvensizlik içermesi, bu kesimlerin başında beklenilmezse ve yeri gel-diğinde şiddetle cezalandırılmazlar-sa memleketin başına bela olacak-ları düşüncesinin ürünü olmasıdır.

Ülkemizde YÖK’ün kaldırılmasını ya da değiştirilmesini isteyen üni-versitelerin ve akademik çevrenin en temel beklentisi; her işlerine ka-rışan, kendileri adına karar veren, alınacak öğrenci sayısı ve niteliğin-den verilecek derslere, hatta yapı-lacak araştırmalara kadar her şeyin onaya bağlı olduğu bir YÖK yerine; ülkenin yüksek öğretimden beklen-tilerini ve gereksinimlerini araştıran, üniversitelerin ürettiği bilimsel çalış-maları ve program mezunlarını de-ğerlendiren, bu konularda topladığı verileri bilimsel yöntemlerle analiz eden ve sonuçlarını üniversitelerle paylaşan, ancak alınması gereken kararları yine üniversitelerin belir-lemesine olanak sağlayan ve buna güvenen bir üst kurul beklentisi bu-lunmaktaydı.

DOSYA



63

Üniversitelerdeki önemli sorunların belki de en başında merkezi oto-riteye bağımlı, merkezden yöneti-len, özerklikten uzak yapılar olma-ları gelmektedir. Mevcut durumda üniversitelerin çoğunda akademik personel tarafından yapılan rektör seçimlerinin sonucu, fiiliyata yansı-mamakta; rektör YÖK ve Cumhur-başkanı tarafından yapılan elemeler sonucunda atanmaktadır. Sonucun bu yapıdan çıkacağı da akademi ta-rafından çok iyi bilindiği için, pek çok akademisyen seçimlerde gerçekten destek olmak istediği aday yerine, atanma olasılığı (!) yüksek adayla-ra oy vermektedir. Bunun gerçek bir seçim olduğunu, adayların gerçek-ten hak ettikleri oyları alabildiklerini söylemek çok da doğru değildir.

Dünyadaki öncü eğitim kuruluşla-rına bakıldığında rektör ve diğer idareci kadro seçimlerinde, üniver-sitenin tüm bileşenlerinden görüş alındığı görülmektedir. Bu bileşen-lerin başında akademik ve idari per-sonel gelir. Bunu öğrenciler, hizmet alınan ve hizmet sunulan yapılar, si-vil toplum yapılanmaları vb. izler. Bi-leşenler idareci olmak üzere başvu-ran kişilerin siyasi görüşlerine ya da siyasilerle yakınlıklarına bakmaksı-zın; geçmiş akademik ve/veya idari deneyimlerine ve ayrıca üniversite için yapmayı hedefledikleri projele-rine göre değerlendirme yaparlar, yapmalıdırlar.

Yeni taslakta rektör seçimi “konsey” adlı yapılara devredilmektedir. Bu konseyin nasıl oluşacağı incelen-diğinde ise siyasi bir yapılanmaya gidile(bile)ceği görülmektedir. Bilim yapmasını, toplumsal sorunlara çö-zümler üretmesini, çağdaş eğitim verilmesini beklediğimiz üniversite-lerin siyasileşmesi sonucu neler ol-duğunu bu son süreçte açıkça gör-mekteyiz.

Yasa taslağı ile Devlet üniversite-leri sınırları tam belirlenmemiş ka-tegorilere ayrılıyor, bazıları konsey üniversitesi oluyor. Yani konsey ile üniversitelerde ikinci bir yerel YÖK oluşturuyor. Rektör ve dekanları se-çen ve atayan, üniversite stratejik planını ve performans programını onaylayan, üniversite yatırım prog-ramını karara bağlayan, kamulaştır-ma, gayrimenkul alımı ve üniversite gayrimenkullerini başkalarına dev-redebilme yetkisine sahip, öğrenci kontenjanlarını ve öğrenim ücretle-rini belirleyen, sözleşmeli öğretim elemanlarına ve idari personele ya-pılacak ücret ve diğer ödemeleri be-lirleyen, senato ve üniversite yöne-tim kurulu kararlarını onaylayan bu yapının mevcut haliyle YÖK’ün bile sahip olmadığı kimi yetkilerle dona-tılacağı görülüyor. Taslağa göre kon-sey 11 kişiden oluşuyor. Bunlardan 5 üye üniversitenin; 2 üye Bakanlar Kurulunun; 2 üye Yükseköğretim Kurulunun seçtiği kişiler. Bu 9 üye

DOSYA



bir araya gelerek, üniversitenin me-zunları arasından1 üye ve üniver-sitenin bulunduğu ilde en çok vergi verenler arasından ve/veya üniver-siteye en çok bağışta bulunanlar arasından 1 üye daha seçerek kon-seyi oluşturuyor. Üniversite konseyi yapılanmasına bakıldığında siyasi bir kimliğe kolaylıkla bürünebileceği düşünülmektedir. Bu yapılanmanın üniversiteye nasıl bir bilimsel katkı sağlayacağı merak konusu olsa da, bölgeden ve hükümetten mali katkı yani para sağlayacağı öngörülebilir.

Yeni yasa taslağı özel üniversitele-rin ve yabancı üniversitelerin kurul-masına imkân sağlıyor. Bunun ulu-sal eğitim sistemine ciddi zararlar verebileceği endişeleri bulunmakta. Çoğu Vakıf üniversitesi kontenjan doldurma sorunu nedeniyle kapan-ma noktasına gelmişken, yeni özel üniversite ve kontrolsüz yabancı üniversiteler kurulması önemli so-runlara yol açabilir.

Yasa tasarısıyla ilgili bir diğer sorun anayasa değişikliği olmadan kabul edilme şansının olmamasıdır. Ana-yasanın Cumhurbaşkanına verdiği “üniversite rektörlerini seçme” gö-revi yasa taslağında farklı kurul ve komisyonlara verilmektedir. Anaya-samızın diğer bir maddesinde ise “üniversitelerin yasayla kurulabile-ceği, ayrıca kazanç amacına yöne-lik olmamak şartı ile vakıfların da

üniversite kurabileceği” hüküm al-tına alınmıştır. Taslakta şirketlerin özel üniversiteler kurulabileceği, ay-rıca yasa olmaksızın üniversite ku-rulabileceği ifadeleri yer almaktadır. Anayasal bir düzenleme yapılma-dan taslağın kabul edilmesi büyük bir karmaşaya yol açabilecektir.

Özetle taslağın ülkemizin beklediği üniversite yapılanmasını oluştur-maktan çok uzak olduğu ortadadır. Bu şekliyle kabul edilmesi ve uy-gulanabilirliği de düşük bir ihtimal olarak değerlendirilebilir. Yüksek öğretim kurumlarımızın içinde bu-lunduğu çıkmazdan kurtulmasını sağlayacak yasa bu değildir. Önce-likle tüm eğitim sisteminin baştan ele alınması ve “üniversite mezunu işçiler, ara elemanlar” yetiştiren bu “yüksek lise” yapılanmasından vaz-geçilmesi gerekir. Temel mesleki eğitimler daha kaliteli bir şekilde ve erken dönemde verilmeli, üniversite kontenjanları ihtiyaca ve olanaklara göre yeniden belirlenmelidir. Eğitim vermek için gereken optimum sa-yıda akademik ve idari personelini oluşturamayan, fiziki altyapısını ta-mamlayamayan hiçbir eğitim kuru-munun öğrenci kabul etmesine izin verilmemesi, hatta bu durumdaki kurumların kapatılması veya birleş-tirilmesi seçeneklerinin ciddi bir şe-kilde değerlendirilmesi gerekiyor.

DOSYA



65

DOSYA

Prof. Dr. M. Tahir Hatipoğlu Gazi Ü. Tıp Fakültesi

Toplumun bir türlü içine sindireme-diği Yükseköğretim Kurulu, kendi-ni değiştirmek için bir yasa taslağı hazırladı. Üniversitelere gönderdi. Kendileri de bazı grupları çağırıp konuşuyorlar. Ne çıkar bilemeyiz. Asıl iş siyası iradede.

Bugünkü siyasi irade, 2003 yılında da böyle bir girişimde bulunmuştu. Prof. Dr. Şaban Şimşek Başkan-lığında kurulan hazırlık komisyo-nunda ben de vardım. En son gün, diğer üyelerin olmadığı bir zaman-da, Başkanımız Dr. Şimşek, “Abi al bunu istediğin değişikliği yap” demişti ve gece saat 24’e dek ça-lışmıştık. Şaban’ın o sözlerini ve güvenini unutamam. Değişiklikleri yaptık; başbakanlığa takıldı. CHP, TSK ve MGK karşı geliyordu. Hü-kümet çekindi (korktu diyemiyorum) ve yasayı TBMM’ne gönderemedi.

Aradan on yıl geçti. Aynı irade yeni bir taslak daha hazırlattı. Bu kez gö-revi yöke verdi. Ocak ayında siya-set değerlendirecek.

Tartışmalar sürüyor. Şurası gerçek ki, öğretim üyeleri çok ilgisizler; du-yarsızlar, açıkçası ölmüşler. Ben, bi-raz da işim gereği, taslağı okudum. Çok beğendim diyemem. O neden-le kendim bir “Üniversiteler Yasası Önerisi” adıyla taslak hazırladım ve yakında kamuoyuna sunacağım.

YÖK taslağında 12 Eylül faşist ba-kışının izleri terk edilmiş, burası gü-zel. Yasanın üniversiteler anlayışa aykırı diyebileceğimiz 4. ve 5. mad-deleri atılmış. Bu maddelerde öğre-tim üyeleri, yabancı öğrencileri bile “Türk olmanın şeref ve mutluluğu-nu duyan” kişiler olarak yetiştirmek zorundaydılar. Dekan ve rektörler mutluluk duydurmaktaki başarına göre sicil veriyorlardı. Üniversitele-rin devletin denetim ve gözetiminde olduklarını yazan maddeler de çık-mış. Bu da güzel. Zira, üniversiteler devletin kurumları değildir; devlet-ten ayrıdırlar. Yine de devlet korku-su iyicene içimize sinmiş olmalı ki, taslakta devlet sözcüğü geçen her yerde “D” harfi büyük yazılmış. Ay-



rıca her yerde “Devlet Üniversitesi” denmiş. Üniversiteler devlet üniver-sitesi olmazlar. Tıpkı devlet sanat-çısı olmadığı gibi. Devlet tarafından kurulurlar ama “kamu üniversitesi” adıyla anılırlar. Öbür türlü üniver-siteler devleti savunmak ve onun dayattığı resmi ideolojiyi savunmak durumunda kalırlar. Üstelik müda-hale hakları olur.

Üniversitelerin yönetim şekli yine yöneticilere dayandırılmış. Öğretim üyelerine akademik özgürlük çok kez vurgulanmışlar ama, yönetim-de etkinlikleri yoktur. Türkiye YÖK’ü adeta saray olmuş. Bütün kadrolar orada, her şey orada bitiyor. Oysa tabana yayılmalıydı. Fakülte ku-rulları yine etkisiz ve göstermelik. Bazı üniversiteler “üniversite kon-seyi” (ÜK) adıyla bir kuruluşa teslim edilmiş. Üyelerden birisi o kentin en zengini olacak. Yani, bunun anlamı, o üniversiteyi o zengin yönetecek demektir. Hazırlayanlar Türkiye ile ABD’yi karıştırıyorlar. Üniversite ho-calarının bugün bir amirleri var, rek-törler. Şimdi bunlara on biri kişi daha eklenecek. Üniversite kadroları bu kişilerin yakınlarıyla dolacaktır. Ben olsam öyle yaparım. Bu üniversite-lerde rektörler sekreter konumun-dalar. Geçmişteki ODTÜ Mütevelli

Heyeti’ne özenmişler. Oysa, o MH başarılı olmadı, bilen yok, ilgililere soran da yok. Anayasa aykırı oldu-ğu için MH yerine ÜK denmiş.

Yasada en ilginç yan şudur. Vete-riner Hekimleri yakından ilgilendiri-yor. Diş Hekimliği Fakültelerinde do-çentliğe geçiş Diş hekimliği uzmanı olduktan sonra olacaktır. Yani, dok-tora yapmadan doğrudan doçentli-ğe başvuruyorlar. Böyle bir durum ilk kez oluyor. Tıp uzmanlığı gibi diş uzmanlığı akademik unvan ha-line geliyor. Bu son derece yanlıştır. Ben diş hekimlerinin de isteyecekle-rini sanmıyorum. YÖK’te ilgili üyeye bunu söyledim. Kanımca taslaktan çıkacak. Bu arada vet. hekimlerin meslek kuruluşlarına bir görev dü-şüyor. YÖK’ten önceki uzmanlık unvanımızı bu yasayla alabiliriz. Bir fırsattır. Ancak, bizler, diş hekimle-ri gibi değil uzman olmak için iste-meliyiz. Yine doçentliğe doktoradan sonra gitmeliyiz.

Türk Veteriner Hekimleri Konseyi’ne görev düşüyor. Bunun dışında yasa taslağı ile söylenecek çok söz var. Her madde uzatılmış. Üniversiteler Yasası kısa ve öz olmalıdır.

DOSYA



67

Prof. Dr. Zafer KARAERAnkara Üniversitesi

YÜKSEKÖĞRENİM NEREYE... “Şimdi yeni şeyler söylemek lazım…”

Öğrencilik yıllarımda dahil 40 yılını aşmış bir üniversite mensubu ola-rak; 1961, 1971 ve 1982 anayasal düzenlemelerle donanmış üniver-site yasaları ile hem öğrenci olarak okumuş (1969-1974), hem de öğre-tim görevlisi olarak çalışmış (1976-….) ve hayatını üniversitede geçir-miş biri olarak; üniversitelerin bugün YÖK’le geçen son 30 senede 10 kat artmış sayıları ile, ters dönmüş pi-ramitteki akademik yapılanmaları ile dağ gibi sorunları olduğunu bi-len sorumluluk bilincinde biri olarak; Anayasa değişikliği gerekliliğine bakmadan, öyle veya böyle, bugün veya yarın mutlaka değiştirilmesi gerekliliğine inandığım YÖK yasa-sı ile ilgili hazırlanan yasa taslağını okudum ve satır aralarında mevcut uygulanan yasanın (2547 Sayılı Ka-nun) aksayan taraflarının çözümle-rini ve çağdaş üniversite yapılan-masını aradım ama, maalesef pek bulamadım! Üstüne üstlük bugün

uygulanan yasal düzenlemeleri ara-yacağımız endişesine de kapıldım.

Taslakta; Elbette 1961’de ki üniversi-te özerkliğini, özgürlüğünü beklemi-yordum(!)… Elbette 1961’in1971’de düzenlenmiş haliyle bile demokra-tik kurumlarını beklemiyordum(!)…Elbette fakülteliler dekanlarını, üni-versiteliler rektörlerini direkt olarak seçemeyeceklerdi(!)… Elbette öğ-renci cemiyetleri, dernekleri olma-yacaktı(!)… Ancak taslağın 1982 yasalarının elden geçirilip revizyonu şeklinde olacağını da beklemiyor-dum.

Hazırlanan taslakla hayalimdeki üniversitelerin; “Hem evrendeki, kâinattaki bilinmeyenleri sapta-ma veya bilinenleri daha ileri se-viyelerde bilinme noktasına ge-tirme adına özgün bilgi üreten, hem de evrendeki, kâinattaki tüm yaratıkların yaşamlarını, birbiri ile ilişkilerini kolaylaştırıcı çözüm yollarını özgürce üreten ve tüm ürettiklerini yayan, paylaşan mer-

DOSYA



kezler” olmasını bekliyordum.

Taslakta özel bir beklentimde mes-leğim veteriner hekimlikle ilgili idi; Taslakta hekimlerin uzmanlık konu-su ile ilgili düzenlemelerinde veteri-ner hekimlerin de diğer hekimlikler olan tıp ve diş hekimleri ile birlikte yer almasını bekliyordum.

Bütün bu beklentilere karşılık hazır-lanan taslak ise yukarıda da ifade edildiği gibi genel hatları ile 1982 yasalarının revizyonu şeklinde olup, yenilik adına, yeniden yapılanma adına, yeni şeyler söylemek adına, kurumsal özerklik adına, bireysel özgürlük adına, bilimsel özgünlük adına taslakta orijinal, bugüne ait, çağa ait yenilikçi, reformist, cesur, radikal yasal düzenlemelerin yapıl-madığı açıkça görülmektedir.

Bu tasarıda 1982 YÖK yasasının Amaç ve İlkelerini içeren MADDE 4 ve MADDE 5’de “Atatürk…, Türk Milleti…, Türkiye Cumhuriyeti…,-Milli Kültür…”ile başlayan bentleri-nin kaldırılması ile üniversitelerde o günün bu tür amaç ve ilkelerine bugün gerçekten ihtiyaç yok mu?

Diğer taraftan eski yasa da da var olan ve yeni taslakla belirtilen amaç

ve özellikle ilkelerin (akademik ve bilimsel özgürlük, kurumsal özerk-lik, çeşitlilik, şeffaflık, hesap verebi-lirlik, katılımcılık, rekabet ve kalite ilkeleri) taslakta belirtilen gerek ku-rumsal ve gerekse ferdi yapılanma-lar ile uyuştuğu söylenebilir mi?

YÖK’ün yeni adıyla Türkiye Yük-sek Öğretim Kurulunun esası olan Genel Kurul üyeliklerinde Cumhur-başkanlığı, bakanlar kurulu kon-tenjanlarının azaltılması, hakim ve savcıların da üye olabileceklerinin belirtilmemesi, eksilen sayının ye-rinin TBMM kontenjanı ile doldurul-ması TYÖK’te gücün siyasete tesli-mi demek değil mi?

Bunların dışında üniversitelerde ki özellikle rektör ve dekan atamala-rında güya merkeziyetçiliği ortadan kaldırmak amacıyla yenilik olarak getirilen üniversite konseylerinin, komisyonlarının, mütevelli heyet-lerinin her biri ayrı ayrı merkeziyet odakları olmuyor mu?

Diğer taraftan üniversitelerin kamu, vakıf ve özel olduğu gibi, kamu üni-versitelerinin de 10 yıllık olanlar ve olmayanlar olarak ayrılması ve her birinin yönetim kadrolarının farklı şekil ve yollarla atanması ve yapı-

DOSYA



69

lanması üniversiteler arasında her konuda haksız rekabetlere yol aç-mayacak mı?

Belki de taslakta en yenilikçi yapı-lanma MADDE 32 (İleri araştırma birimleri ve bu birimlerin belirlenme-sine ilişkin esaslar) ve MADDE 33 (Bilgi lisanslama ofisi) içeriği idi… Ancak her iki maddenin gerçek ma-nada işlevsellik kazanabilmesi, öğ-retim üyelerinin bu gün olduğu gibi puan ve takvime dayalı atama ve yükseltilme maddeleri ile (MADDE

49, MADDE 50, MADDE 51, MAD-DE 52) özgün fikir üretmeleri, pa-tentli ürün üretmeleri mümkün mü?

Sonuç olarak taslakla ilgili Hz. Mev-lana’nın söylediği gibi “…Dün de beraber gitti cancağızım, Şimdi yeni şeyler söylemek lazım. Ne kadar söz varsa düne ait, Şimdi yeni şeyler söylemek lazım…” .

Selam, sevgi ve saygılarımla,,, Zafer KARAER

İzmir Veteriner Hekimler Odası olarak meslek eğitim ve öğretiminin 170. Yılı dolayısıyla yap-tığımız Basın Açıklamasında da değindiğimiz konuların bu yeni yasa taslağında yer alma-sı için ilgili yerlere görüşlerimizin iletilmesi de Odamızın yeni oluşturduğu Mesleki Politikalar Çalışma Grubunun ilk faaliyeti oldu.

Bu süreçte YÖK’ e ve TVHB Merkez Konseyine özellikle uzmanlık sistemi için çalışmalar yapıl-ması hususlarındaki görüşümüzü de ayrıca ya-zılı olarak ilettik. Sizlerin de destek ve önerileri ile mesleğimizin geleceği için temel önem arz eden konulardan olan eğitim öğretimin kalite-sini yükseltmeye yönelik her türlü çalışmanın takipçisi olmayı hedefliyoruz.

DOSYA



Çocuklarımızın Gözüyle MesleğimizYıllar önce bir gün toplantılardan birinde meslektaşlarımızdan birisi hayvan-severlerin aşırı tepkilerinden yakınırken çocuklarının yanında kendini kötü hissettiğini anlatmıştı. İşte bu köşe bu yüzden var.

Anlatmaya çalıştıklarımız kadar ne kadar anlatabildiğimiz, karşımızdakilerin ne anladığı da önemli. O yüzden “Çocuklarımızın gözüyle mesleğimiz” kö-şesi olmalı diye düşündük ve bu sayfayı oluşturduk.

Bundan sonraki sayımıza sizlerden çok daha fazlasını bekliyoruz. Bakalım çocuklarımıza kendimizi ne kadar anlatabiliyoruz?

Eda TONG



71

Ahmet Mert KANBAŞ

Semih GÜRCAN



BİR KONUK: Leman ERTÜRKBir tarih Leman ERTÜRK. İzmir Veteriner Hekimler Odasının ulaştığı meslek büyüklerimizden. Mesleğe ve hayata dair söyleyecek çok sözü var. Veteriner Hekimlik Eğitiminin başlamasının 170. Yılı nedeni ile düzenle-nen etkinlikte bir araya geldik ve keyifli bir sohbet yaptık.

E.TONG: Leman Hanım sohbeti-mize biraz kendinizden söz ederek başlar mısınız?

L. ERTÜRK: 1922 Trabzon doğum-luyum. Babam İstanbullu annem Giritlidir. 1947 yılından beri İzmir’de yaşadım. İki yıldır Bodrum’da otu-ruyorum. Nerelisin diye soruldu-ğunda hep İzmirliyim derim. İlkoku-lu üç dört değişik ilde altı ilkokulda bitirdim. Herkes ilkokul öğretmenini unutamaz bense hiç hatırlayamam. Ortaokulu Sinop’ta liseyi Kandilli Kız Lisesinde okudum. Biz beş kar-deştik. Benim de beş çocuğum var. Kandilli Kız Lisesindeyken komşu-muzun oğlu o zaman ki adıyla Yük-sek Ziraat Enstitüsünü çok methetti. Spor faaliyetleri çoktur diye. Ben de meraklıydım spora o yüzden iste-dim aslında. Zaten Ziraat Enstitüsü ya adı, Veteriner kısmından haberi-miz yoktu. Babam itiraz etti, isteme-di. Ben komşulara yün ördüm, para biriktirdim. Sınava girdim. O zaman yazılı sınav oluyorduk. Sınav so-

nuçları radyodan açıklanıyordu. Ka-zanamadım. Ama çok istiyordum, dedim ben kazanamadım diyeme-mem. Ablamın eşinin abisi milletve-kili idi. Ona gittim ben mutlaka bir fakülteye gireceğim dedim. Sonra gittim hocalara benim notumu kont-

RÖPORTAJ



73

rol edin, beni uygun olan bir fakül-teye alın ben mutlaka okuyacağım diye başvurdum. Sonradan bilmem kontrolden bilmem milletvekili ta-nıdığımızdan tesirle Veteriner Fa-kültesi uygun dediler ve böylelikle başladım. 1946’da mezun oldum. Tayinim Pendik Bakteriyolojiye çık-tı. Mezun olmadan bir yıl önce eşim evlenme teklif etmişti. Kendisi Ziraat Fakültesinde okuyordu. Çiftlik faali-yetlerinde tanışmıştık. O benden bir sene sonra mezun oldu. Babama İstanbul’dan çıkmak yok diye söz verdi evlendik. Ama İzmir’e tayini çıkmış meğerse, tayin geldi böyle-likle İzmir’li oldum. Benim tayinim de henüz faaliyette olmayan bir la-boratuvara çıktı.

E. TONG: Malum Veteriner Hekim-lerle Ziraat Mühendisleri arasında hep tatlı bir çekişme olmuştur. Eşi-nizin Ziraat Mühendisi olmasından dolayı sizde de böyle mesleki çekiş-meler yaşandı mı?

L. ERTÜRK: Yok yaşanmadı. Eşim çok başarılıydı. Zirai Mücadelede Nematod Laboratuvarını kurdu. Üç sene de şef oldu. Hiçbir şeyime de karışmazdı zaten. Öyle çekişmeler yaşanmadı.

E. TONG: Peki sizin zamanınızda memuriyet, mesleki şartlar nasıldı?

L. ERTÜRK: Zordu. Sandalye ka-pardık birbirimizden. Sandalye sa-yımız personel sayısından azdı. Kim oturacak diye sandalyeleri takip ederdik. Bakanlıkta çok kalamadım zaten. Sekiz sene sonra ters düş-tük ayrıldım. 10 yılımı doldurmadan ayrıldığım için de başka yerde ça-lışamadım. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Şubesine girdim. Bu arada da üçüncü çocuğum oldu.

E. TONG: Bayanlara yaklaşım na-sıldı peki? Örneğin ben 1991 de Fakülteyi kazandığımda bile ne işin var senin bu iş erkek işi diyenler ol-muştu?

L. ERTÜRK: Aynen bize de genel-de dip koçan imzalatırlardı. Sonra İzmir’de Tıbbiye açıldı. Boş zaman-larımda da orada derslere girmeye başladım. Beş sene sonunda ora-dan da diploma aldım. Sonrasında doktorluk yaptım. Beni veteriner he-kim olarak tanıyanlar doktorluğumu hiç kabullenemedi. Tıp diploması almadan 10 gün önce son çocuğum doğmuştu. Uzmanlık yapmayı bu yüzden tercih etmedim.

E. TONG: Yoğun bir eğitim ve iş ha-yatının yanında beş çocuk yetiştir-mişsiniz. Çok zor olmalı?

L. ERTÜRK: 4 oğlum bir kızım var.

RÖPORTAJ



1949, 50, 54, 58 ve 61 doğumlular. Son doğumumdan sonra hastane-den kendimi iyi hissediyorum de-dim tek başıma çıktım. Eve gidince kapıda oğlum beni görünce şaşır-dı. Eşim gelsin beni alsın yok şöy-le olsun filan demedim. İyiydim eve gitmek istedim çıktım. Beş çocuğu-mun beşi de evlendi. Gayet mutlu huzurlu evlilikleri var. Bu benim için büyük mutluluk.

E. TONG: Bu kadar tempolu bir ha-yat içinde aileyi bu kadar iyi bir şe-kilde bir arada tutmayı nasıl başar-dınız?

L. ERTÜRK: İlk oğlum evlenip ev-den çıkarken bir kural koyduk ve onu her çocuğum evlendiğinde de hep birlikte uyguladık. Her yılbaşını ve ilk bayram günü öğle yemekle-rini birlikte yeme kararı aldık. Her-kes çalışıyor, yoğun işleri var ama yıl boyu ne olursa olsun yılbaşı ve bayram yemeklerinde buluşup gö-rüşürüz. Bu halen böyle. Sağolsun çocuklarım da bizi hiç kırmadılar. Eşimi kaybettikten sonra da değiş-medi. Bazen bir yerlere gitmek için plan yapıyorlar ben de takılıyorum peşlerine. Gezmeyi sohbeti çok se-verim. Bavulumu alır giderim.

RÖPORTAJ



75

E. TONG: O enerjiniz maşallah çok güzel. Bizimle birlikte burada oldu-ğunuz için tekrar teşekkürler.

L. ERTÜRK: Son yıllarda aranıp so-rulmak çok hoş. O yüzden hasta da olsam kalkıp gelmek istedim. Her yere mutlaka ve mutlulukla geliyo-rum. Hatırlanmak güzel. Sayeniz-de ne kadar mutluyum anlatamam. Ben de Bodrum’a beklerim hatta. Yolu düşen herkes uğrasın. Sevini-rim.

E. TONG: Biz de teşekkür ederiz. Sizi memnun edebildiysek ne mutlu bize. Mezun olurken hem veteriner fakültesi için hem de Tıp Fakültesi açısından soruyorum, kendinizi ha-zır hissetmiş miydiniz?

L. ERTÜRK: İlk başladığım yer la-boratuvardı. Orada sorun yaşama-dım. Ama Veteriner Müdürlüğünde hayal kırıklığı yaşadım. Erkekleri hastaya gönderiyorlar bize koçan imzalatıyorlardı. Eğitim anlamında yeterliliğe gelince Tıp Fakültesin-de bile eğitim yeterli değil. Dersler hep teorik ağırlıklı. Pratik ders az ve pratik yapma şansı yetersiz. Öğren-ciler pratik yetersiz mezun oluyor-lar. Derslere girip çıkmak yetmiyor. Meraklı çocuklar her zaman daha şanslı. Daha çok uygulama görebi-liyorlar. Kişisel olarak benim pratik

yapamamamda çocuklarımla ilgi-lenmem de etkili oldu.

E. TONG: Beş çocuk büyütmüşsü-nüz, kolay değil? Bu kadar yoğun bir çalışma hayatını seçtiğinize pişman oldunuz mu hiç? İş ve çocuk deyin-ce bir kadın, bir anne hatta büyü-kanne olarak ne düşünüyorsunuz?

L. ERTÜRK: Yıllar sonra kızımla ko-nuşurken fark ettiğim bir şey oldu. Bana dedi ki “Çocuktuk paradan puldan ne anlardık ki… Anne! de-diğimizde yanımızda anne aradık. Ama yoktun.” Bir kadın her şeyden önce anne olmalı. Şimdi de öyle, benim çocuklarım da hep bakıcılar-la büyüdü. O zaman anlamamışım. Bu denge çok önemli. Elbette her-kes okuyacak ama erkeğin işsizliği daha önemli. Bugünkü işsizliğin ne-denlerinden biri de kadınların çalış-ması. Hanımlar belki bana kızacak ama erkek değil kadın evde olmalı, çocuk anne ister. Çocuk yetiştirmek çok önemli. Aile çok önemli. Bu geri kafalılık da değil. Ben gittiğim her yerde gericilikle mücadele ettim. Hatta bir sefer 53 ilde olayların çık-tığı bir dönem Muş’taydım. Gericiler kafamı vurmak istediler. Aile başka bir şey, çocuk, işten paradan önce gelmeli.

E. TONG: Aile önemli peki o zaman-

RÖPORTAJ



larda komşuluk arkadaşlık ilişkileri nasıldı?

L. ERTÜRK: Biz hep kalabalık bir aile olduk. Ve birbirimize yettik. Bir aradaydık. Bu çok önemli bir avan-taj.

E. TONG: Çocuklarınızın Veteriner Hekim ya da Doktor olmasını istedi-niz mi? Onları yönlendirmeye çalış-tığınız oldu mu?

L. ERTÜRK: Büyük oğlum Mühen-dis olmak istedi. İkincisi de Mühen-dis olmayı seçti. Üçüncü de mü-hendisliğe gitti. Artık karışmadım. Küçük oğlum Siyasal Bilgiler okudu, kızım İngilizce öğretmeni oldu. İste-seniz de çocuklar kendi seçtiği yola gidiyor.

E. TONG: Hayvanseverlerin çalış-maları hakkında neler düşünüyor-sunuz?

L. ERTÜRK: Hayvanseverlere kızı-yorum ben. Yalnızca kedi köpek mi hayvan? Hayvanların sokaklarda beslenmesini de tasvip etmiyorum. İnsanlar her şeye fazla gereksiz yere müdahale ediyorlar.

E. TONG: Siz hayvan beslediniz mi hiç?

L. ERTÜRK: Bir köpeğimiz oldu.

Sonra sıpa, at her türlü hayvanı besledik. Ama ben en çok atları se-verim.

E. TONG: Sizin zamanınızla karşı-laştırdığınızda Veteriner Hekimlikle ilgili eklemek isteyeceğiniz bir şey-ler var mı?

L. ERTÜRK: Zamanla çok gelişme-ler oldu. Eskisi gibi değil. Daha iyi şartlarda çalışıp yaşıyorsunuz bize göre. Yalnız eskiden ipek böceği bile bizdeydi. Arının, balığın Ziraat Fakültelerinde ne işi var, anlamıyo-rum.

E. TONG: Bizimle birlikte olup soh-bet ettiğiniz için teşekkürler. Sizi daha yakından tanımış ve tecrübe-lerinizden faydalanmış olduk. Sene-ye görüşmek dileğiyle.

L. ERTÜRK: Ben teşekkür ettim beni yeniden dirilttiniz. Herkesi Bod-rum’a bekliyorum. Ziyaret ederlerse memnun olurum.

Leman Hanım’ a konuğumuz olduğu için teşekkür ediyo-ruz. Kendisini daha yakından tanımak isteyenler “Girit’ten Anadolu’ya Anılarım” adlı ki-tabını da okuyabilirler.

RÖPORTAJ



77

İki Toplantı / Bir Haber

“Tarladan Sofraya Sağlıklı Beslenme”

Hazırlayan: Canan Türker

İzmir Ticaret Odası tarafından “Tar-ladan Sofraya Sağlıklı Beslenme Bilgilendirme Toplantısı” 27 Kasım 2012 de İzmir Ticaret Odası Meclis Salonunda yapılmıştır.

Açılış konuşması İTO Yönetim Ku-rulu Başkan Vekili Akın Kazançoğlu ve İzmir Gıda, Tarım ve Hayvancı-lık İl Müdürü Ahmet Güldal tarafın-dan yapılmıştır. İTO Meclis Başkanı Selami Özpoyraz toplantıyı oturum başkanı olarak yönetmiştir.

Toplantıda; Zirai ilaç projesinin uy-gulanmasının esasları, 2004 yılında yayınlanan Organik Tarım Kanunu-na göre % 80 inin İzmir’ den yapılan İhracat payı, İşletme kayıt ve onay formu, 174 Alo Gıda Hattı, Kontrol-ler ve denetimler, Etiket Yönetme-liğinin tüketiciler için önemi, Bitki sağlığı kayıt ve pasaportları esas-ları, Zirai ilaçların sertifikalı kişilerin elinde bulundurulmasının kontrolü, Hayvan sağlığı temini ve kontrolü-nün bölge olarak amacı, Hayvan hastalıklarından ari işletme sayı-sını arttırarak hastalıklardan kısa

sürede temizlenmenin sağlanması, Organik ürünlerin çevreyi koruyu-cu ürünler olduğu için tercih sebe-bi olmasının önemi, “Global Düşün Yerel Tüket” sloganının önemi gibi konulara değinilmiştir.

Yıllar önce yürürlüğe giren kanunla organik ürünler hakkında bilgilen-dirmelerin tüm TV kanallarında saat 9:00- 17:00 arasında yayınlanması-nın zorunlu olduğu halde uygulana-madığı, AB yasaklarına uyulmasının bizdeki bitki zararlılarının farklılığın-dan dolayı ortaya çıkan yan etkile-rinin yarattığı sorunların tartışılması gerektiği, 2011 yılı sonu itibariyle baktığımızda üretilen preparat em-salinin orijinal preparat emsalinden farklı olup orijinalinden çok uzaklaş-tığı görülmüştür.

Bitkilerde zararlı toksin oranının art-tığı halde toksin atılımındaki bekle-me süresinin ilk yıllardakiyle aynı kalıp bekleme süresinin değişme-miş olmasının yarattığı sorunlardan bahsedilmiştir.

HABER



“Karşıyaka Kent Konseyi”Karşıyaka Belediyesi tarafından sosyal demokrat yerel yönetim an-layışı ve Karşıyakalıların yönetime katılmaları gerektiği düşünülmüş, halkın da katılımının sağlanmasıy-la geniş bir temsil platformu olarak Kent Konseyi oluşturulmuştur. Kent Konseyini “Karşıyakalıların sorun-larını aracılara gerek kalmadan ak-tardıkları, oluşturdukları düşünce ve önerilerle bizi yönlendirdikleri, ge-rektiğinde eleştirilerle uyardıkları bir paylaşım ve katılımı kazandırmayı önemli görüyoruz” diyerek Karşıya-ka Belediyesi tarafından oluşturu-lan Meclisle çeşitli çalışmalara imza atılmıştır.

Toplantı Belediye Başkanı Ce-vat Durak’ın konuşmasıyla başlamış Konsey Meclis üyelerinin konuşma-larıyla devam etmiştir. Konsey üye-leri toplantıda; Türkan Saylan Kız Konukevinin çalışmaları, burslar,

Gençlik Eğitim Merkezi KARGEM çalışmaları, Çevre sağlığı çalışma-ları, Halk sağlığı çalışmaları, Esnaf Meclisi çalışmaları, Atatürkçü Dü-şünce Derneği çalışmaları, Semt pazarlarının iyileştirilmeleri, Latife Hanım Köşkü Anıevi’ nin ve Bostan-lı Açıkhava Müzesi’ nin Düzenlen-mesi, Kentsel dönüşüm projelerinin uygulanması, Festivaller, Çevre dü-zenleme ve yeşil alanların iyileşti-rilmesi, Karşıyaka Opera ve Tiyat-ro Sahnesi Projesi, Kadın Sığınma Evi, Huzurevi, Nikah Salonu yenile-me ve güçlendirilmesi, Afet toplama merkezi konularında üyeler bilgilen-dirilmiştir.

Karşıyaka Kent Konseyinin 27 Ey-lül 2012 yılı Genel Kurul Toplantısı-na Veteriner Hekimler Odası olarak katılımımızda izlenim ve notlarımızı alarak Kent Konseyi Çalışma gru-buna başarılarının devamını diledik.

Veteriner Hekim Tahir Yavuz da bilgilendirme toplantısına Et ve Et Ürünlerindeki Olası Riskleri konu alan bir konuşmayla katılmıştır. İz-

mir Veteriner Hekimler Odası olarak katıldığımız toplantıda bilgilendir-meleri olumlu bularak görüş alışve-rişinde bulunulmuştur.

HABER



79

Bir Seçim / Bir Haber

İzmir Kent Konseyi İzmir Kadın Meclisi 5.Olağan Genel Kurulu Gerçekleştirildi

Hazırlayan: Çiğdem Çetin

İzmir Kadın Meclisi 5.Olağan Ge-nel Kurulu 06 Ekim 2012 tarihinde Gençlik Tiyatrosu (Fuar) Kültür-park’da gerçekleştirilmiştir.

Açılış konuşması İzmir Kent Konse-yi Kadın Meclisi Başkanı Pelin Erda tarafından yapılmıştır. Daha sonra İzmir Kent Konseyi Kadın Meclisi Çalışma Grubu Başkanları yapılan çalışmalar hakkında bilgilendirme yapmıştır.

Sağlık ve Çevre Çalışma Grubu Baş-kanı Bilgi Ölçütaş; İzmir Büyükşehir sınırları içinde yaşayan kadınları-mızın çeşitli sağlık konularında bil-gilendirilmesi, modern çağın genel sorunu olan ekolojik dengelerin bo-zulması sonucunda hayatın giderek daha yaşanılması zor hale gelmesi-nin önüne geçilmesi için çevre ko-nusunda bilgilendirmeler yapıldığı, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Çalışma Grubu Başkanı Birgül Değirmenci;

kadına yönelik şiddetin ortadan kal-dırılması, cinsiyet temelli her türlü şiddetin sonlandırılması, kadınların ekonomik-sosyal-kültürel ve siyasal hayata eşit katılımının sağlanması, fırsat eşitliğinin sağlanması ve top-lumsal cinsiyet ayrımcılığının orta-dan kaldırılması için çalışmalar ya-pıldığı,

Anne ve Anne Adaylarının Farkın-dalık Çalışma Grubu Başkanı Emel Kıran; annelere çeşitli konularda anketlerin uygulandığı, yapılan ça-lışmalar sonucunda sergilerin açıl-dığı,

Doğal Afetlerde Kadınlar Çalışma Grubu Başkanı Hülya Bilgen; ilçe-lerde doğal afet gruplarının oluştu-rulduğunu, mahallelerde de doğal afet gruplarının oluşturulacağını, 500’e yakın üyelerinin olduğunu, şubat ayında hayatı idame kam-pı kurulacağı, toplum afet gönüllü-lerine arama kurtarma, yangın, ilk

HABER



yardım eğitimlerinin verileceği, Afet Kadın Projelerinin takip edildiği,

Girişimcilik ve İstihdam Çalışma Grubu Başkanı Melek Sarı Yüm; “Kadının 3. Eli Var mı? Projesi’’kap-samında seramik, resim ve takı grupları ile görüşülerek, anketler yapılıp, müzelere vb. yeni tasarım-lar ve beceriler konularının irdelen-diği,

Kültür ve Sanat Çalışma Grubu Başkanı Zeliha Efe; kadınların sa-nata yönlendirilmesi ve özgüven-lerinin geliştirilmesi amacıyla ceza-evlerindeki kadınların sıkıntılarını

anlatan oyunların, çeşitli festivalle-rin ve atölye çalışmalarının yapıldı-ğı anlatılmıştır.

Kadın ve Siyaset Çalışma Grubu Başkanı Kızbes Aydın; siyasete ka-dın katılımının arttırılmasına yönelik farkındalık ve demokratik kamuoyu oluşturma çalışmaları kapsamın-da siyasi partilerin ziyaret edildiği, parti merkezlerinin önünde imza kampanyalarının düzenlendiği, 12 ilçede bilgilendirmeler yapıldığı ve Siyaset Akademisi kayıtlarının baş-latıldığı belirtilmiştir.

Çalışma Grubu Başkanları’nın açık-lamalarından sonra Kadın Meclisi Başkan adayları ve Kadın Mecli-si Yürütme Kurulu adayları belirle-nerek, adayların konuşmalarından sonra seçimlere geçilmiştir.

İzmir Kadın Meclisi Başkan adayla-rın eşit oy alması nedeniyle seçim-ler, 01 Aralık 2012 tarihinde tekrar yapılmıştır. İzmir Kent Konseyi Ka-dın Meclisi Başkanlığı’na Kızbes Aydın seçilmiştir. İzmir Kadın Mec-lisi Başkanı Kızbes Aydın Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu adına tebrik edilerek, başarı dilekle-rimiz iletilmiştir.

HABER



81

Meslektaşlarımızdan Aykut Çokoğullu ve eşi Yeşim Çokoğullu’nun 11.12.2012 tarihinde bir kız çocukları oldu. Minik “Mayra” ve ailesine mutlu ve sağlıklı bir ömür diliyoruz.

Meslektaşlarımızdan Onur ve Zümrüt Derincegöz’ün 12.12.2012 tarihinde bir erkek çocukları oldu. Minik “Yağız” ve ailesine mutlu ve sağlıklı bir ömür dili-yoruz.

Bizimle paylaşmak istediğiniz mutlu anlarınız için [email protected] adresine yazabilirsiniz.

SizdenGelenler



BİR MAKALE

Akvaryum BalıklarınınZoonotik Hastalığı; Balık Tüberkulozu

Akvaryum balığı sektörü son yıllarda büyük gelişmeler kat etmiştir. Bunun en önemli sebebi akvaryumların görsel ve dinlendirici özelliğidir. Ancak, artan talep, akvaryum balığı işletmelerinde stok yoğunluğu ve transport sıklığını arttırmış, bu da hastalıkların yayılmasını hızlandırmıştır. Akvar-yum balıklarından insanlara bulaşan en önemli zoonotik bakteri Mycoba-cterium marinum’ dur (Bhatty ve ark., 2000). Akvaryum balıkları içeri-sinde mikobakteri enfeksiyonlarının en çok görüldüğü balık türü ise Japon balıklarıdır (Gold fish) Japon balıkları, mikobakteri enfeksiyonlarının ça-lışıldığı model hayvan olarak da kullanılmaktadır (Talat ve ark., 1998).

M. marinum; Gram pozitif, 0,3-0,7 x 1,0-4,0 µm boyutlarında ve çomak-çıklar biçiminde olup (Arda ve ark., 2005), üreaz aktivitesi pozitif, nitrat redüksiyonu negatif, MacConkey agarda üreme negatif, tween hidro-lizi pozitif, katalaz testi değişken bir bakteridir (Lin ve ark., 2006). Bak-teriyi boyamada Ziehl-Neelsen /ZN) boyama tekniği kullanılır ve mikros-kop altında tek tek veya gruplar ha-linde ve pembe renkte görülür (Şe-kil 1). Etken, infekte su ve toprakta 2 yıl veya daha fazla, karkas ve or-ganlarda ise 1 yıl kadar canlılığını sürdürebilmektedir (Decostere ve ark., 2004).

Şekil 1: Balıktaki lezyonlu bölgelerden yapılan Ziehl-Neelsen boyama. Pem-be renkli aside dirençli bakteri koloni-zasyonu (100-150 arasında bakteri) ve daha az sayıda mavi renkli diğer bakteriler. İzmir Bornova Veteriner Kontrol Enstitüsü.

Veteriner Hekim, Dr . Meriç Lütfi AVSEVER İzmir Bornova Veteriner Kontrol Enstitüsü, Balık Hastalıkları Ulusal Referans Laboratuarı, Bakteriyoloji Bölümü



83

BİR MAKALE

SEMPTOMLAR Balık tüberkulozu, balıklarda za-yıflama, renkte solma, deri ve iç oranlarda gri beyaz şişliklerle (granulom) karakterizedir (Şekil 2). Ölüm, nadiren görülür. An-cak, balık, etkeni yüksek dozda alırsa ya da stres faktörlerinin (kötü bakım besleme, uyumsuz balık türlerinin bir arada oluşu, balık büyüklükleri arasındaki aşırı fark..) etkisiyle, hastalık akut hale geçerek kısa sürede ölüme sebep olur (Arda ve ark., 2005. Austin ve Austin., 2007).

TEDAVİ Hastalık görüldüğünde yapılması gereken en iyi şey akvaryumdaki balıkla-rın itlafı ve akvaryumun dezenfeksiyonudur (Austin ve Austin, 2007). Kıy-metli akvaryum balıklarında İsoniazid, Rifadin, Rimactene, Streptomisin, Klaritromisin, Tetrasiklinler veya Kanamisin kullanılarak tedavileri yapılma-ya çalışılır (Decostere ve ark., 2004). Akut aşamalarda tedavi için tetrasik-lin veya kanamisin sülfat içeren banyolar yaptırmak yarar sağlamaktadır (Conroy ve Conroy, 1999).

İNSAN SAĞLIĞI M. marinum, akvaryum işiyle uğraşan insanlara, özellikle eldeki deformas-yonlardan bulaşıp, el yüzeyinde ve tendolarda granulomların oluşmasına sebep olur (Williams ve Riordan, 1973) (Şekil 3). Bu tarz bulaşmalarla ilgili çok sayıda vaka bildirilmiştir ( Huminer ve ark., 1986, , Alinovi ve ark., 1993). M. marinum, normalde pek çok antibiyotiğe duyarlıdır. Bu yüzden NCLS (National Committee for Clinical Laboratory Standards ), M. ma-rinum’un sebep olduğu enfeksiyonlarda rutin ilaç duyarlılık testleri yapıl-

Şekil 2: 12 aylık Japon balığının vü-cudunda tespit edilen topluiğne başı büyüklüğünde beyaz granulomlar (küçük oklar) ve baş bölgesindeki nekroze alan (büyük ok). İzmir Bor-nova Veteriner Kontrol Enstitüsü.



masını önermez. Tedavi, tanı konulduğu taktirde oldukça kolaydır. Ancak, hastalığın teşhisinde fiziksel belirtiler ve kan testleri nonspesifik olduğu için teşhis çoğunlukla geç konulmakta ve geciken tedavi; tendo rupturu, osteomyelitis, hareket kaybı hatta amputation gibi komplikasyonlara neden olmaktadır (Barton VE ARK., 1997. Lee ve ark., 2004 ).

Şekil 3. M. marinum ile enfekte olmuş insan eli (Anonim).

SONUÇ Akvaryum işiyle ilgilenen ya da evlerinde akvaryum balığı besleyen insan-ların akvaryum balıklarından insanlara bulaşabilen balık tüberkulozunu tanımaları ve bu hastalığa dikkat etmeleri gerekmektedir. Bu kişilerin, kon-tamine akvaryum ya da enfekte balığa temas sonrası, özellikle ellerinde oluşabilecek lezyonlar nedeniyle, gittikleri sağlık kuruluşunda akvaryum uğraşı ile ilgili bilgiyi vermeyi unutmamaları önerilmektedir.

KAYNAK Alinovi A., Vecchini F., Bassissi P. (1993). Sporothricoid mycobacterial infection – a case-re-port. Acta Dermato- Venereologica, 73, 146–147.

Anonim: Erişim adresi: http://www.google.com.tr/imgres Erişim tarihi: 27.11.2012

Austin, B., Austin, D. A. (2007) Bacterial Fish Pathogens: Disease in farmed and wild fish. Praxis Publishing Ltd, Chichester, UK. 3th ed.(Revised) pp 457.

Arda M., Seçer S., Sarıeyyüpoğlu M., (2005). Balık Hastalıkları. 2. Baskı Medisan Yayınevi, Ankara.

BİR MAKALE



85

Barton A, Bernstein J, Struythers K, O’Neill T. (1997). Mycobacterium marinum causing septic arthritis and osteomyelitis. Br J Rheumatol. 36 : 1207-1209.

Bhatty M. A., Turner D. P. J., Chamberlain S. T. (2000). Mycobacterium marinum hand infecti-on: case reports and review of literature. Br J Plast Surg. 53: 161-5.

Conroy G., Conroy D. A. (1999). Acid-fast bacterial infection and its control in guppies (Lebis-tes reticulatus) reared on an ornamental fish farm in Venezuela. Vet. Rec., 144 : 178.

Decostere A., Hermans K., Haesebrouck F. (2004). Piscine mycobacteriosis : a literature review covering the agent and the disease it causes in fish and humans. Vet. Microbiol., 99 : 159-166.

Gauthier D.T., Rhobes M. W. (2009). Mycobacteriosis in fishes: A review. Vet J., 180 : 33-47.

Huminer D, Pitlik S.D., Block C., Kaufman L., Amit S., Rosenfeld J. B. (1986). Aquarium-bor-ne Mycobacterium marinum skin infection. Report of a case and review of the literature. Arch Dermatol. 122(6):698-703.

National Committee for Clinical Laboratory Standards (2012). www.clsi.org

Lın C., Xue C., Tıng Z., Chuan D. B., Zhong Z. J. (2006). Identification of Mycobacterium ma-rinum 65 kD heat shock protein gene bye polymerase chain reaction restriction analysis from lesions of swimming pool granuloma. Chin. Med. J., 119 (1) : 43-48.

Lee E. Y., Rubin D. A., Brown D. M. (2004). Recurrent Mycobacterium marinum tenosynovitis of the wrist mimicking extraarticular synovial chondromatosis on MR images. Skeletal Radiol. 33:405–408.

Talaat, A. M., Reimschuessel R., Wasserman S.S., Trucksis M. (1998). Goldfish, Carassius auratus, a Novel Animal Model for the Study of Mycobacterium marinum Pathogenesis Infect Immun. 66(6): 2938–2942.

Williams C. S., Riordan D. C. (1973). Mycobacterium marinum (Atypical Acid-Fast Bacillus) Infections ofthe Hand Annual Meeting of the American Society for Surgery of the Hand, Las Vegas, Nevada, .The Journal of bone and joint surgery.

BİR MAKALE



YENİ YÖNETİM GÖREV BAŞINDA



87

YENİ YÖNETİM GÖREV BAŞINDA


Bu sayının içeriğinde emeği geçen ve katkı koyan meslektaşlarımıza

teşekkür ediyoruz.

anasayfa | İzmir veteriner hekimleri odası...veteriner polikliniğini ortağı ile birlikte kurdu....

Documents