week 3 - eledu.ssru.ac.th€¦ · •...
Post on 30-Sep-2020
7 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Week
3
ธรณภาค (Lithosphere)
• ทฤษฎการแปรสณฐาน
• แผนธรณภาคและการเคลอนท
• ปรากฏการณทางธรณวทยา
ธรณภาค (Lithosphere)
ธรณภาค (Lithosphere)
ธรณภาค (Lithosphere) หมายถง พนผวโลกซงหอหมดวยเปลอกแขงโลกเปนดาวเคราะหทมความเปลยนแปลงอยตลอดเวลา (Dynamic Planet)
โครงสรางโลก
แผนเปลอกโลก
แร
หน
ดน
แผนเปลอกโลก
"ธรณแปรสณฐาน ธรณภาค" (Plate Tectonics)
ทวปในอดต
แผนเปลอกโลก
มหาทวป "พนเจย"
ทวปในอดต
แผนเปลอกโลก
การแพรพนธของสตวในอดต
ทวปในอดต
แผนเปลอกโลกสภาพภมอากาศในอดต สเขยวคอปาเขตรอนสขาวคอธารน าแขง
ทวปในอดต
แผนเปลอกโลก
วฏจกรวลสน
ทวปในอดต
กจกรรมทวปในอดต
แผนเปลอกโลกทวปในอดต
แผนเปลอกโลกแผนธรณเปลอกโลกมไดเปนแผนเดยวตอเนองเหมอนลกปงปอง
หากแตเหมอนเปลอกไขทแตกราวหลายแผนเรยงชดตดกนเรยกวา “แผนธรณ” (Plate) โดยมจ านวนประมาณ 15 เพลต
แผนเปลอกโลกแผนธรณฐานธรณภาค (Asthenosphere) คอบรเวณเนอโลกชนบน ซงอยใตธรณภาคลง
มา อณหภมทสงท าใหวสดในชนนเปนของแขงเนอออน เคลอนทดวยการพาความรอน (Convection cell) คลายน าเดอดในหมอตมน า เมอมอณหภมสงกจะขยายตวและลอยสงขน เมอเยนตวกจะหดตวและจมลง หมนเวยนเรอยไปเปนวฏจกร
แผนเปลอกโลก
ทบรเวณรอยตอระหวางแผนธรณมการเคลอนท 3 ลกษณะ
แผนธรณ
ภาพเคลอนไหว
แผนเปลอกโลก
แผนธรณเคลอนทออกจากกน (Divergent plate boundaries)
• แผนธรณทวปเคลอนทออกจากกน
• แผนธรณมหาสมทรเคลอนทออกจากกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทออกจากกน (Divergent plate boundaries)
แผนธรณทวปเคลอนทออกจากกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทออกจากกน (Divergent plate boundaries)
แผนธรณทวปเคลอนทออกจากกน แรงดนในชนฐานธรณภาคดนใหแผนธรณทวปโกงตว สวนยอดของรอยโกงยดตวออกและบางลงจนเกดรอยแ ต ก แ ล ะ ท ร ด ต ว ล งกลายเปน "หบเขาทรด" (Rift valley) แมกมาผลกใหแผนธรณแยกออกจากกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทออกจากกน (Divergent plate boundaries)
แผนธรณทวปเคลอนทออกจากกน เชน
ทะเลสาบมาลาว ในทวปแอฟรกา และทะเลแดง ซงกนระหวางทวปแอฟรกากบคาบสมทรอาหรบ
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทออกจากกน (Divergent plate boundaries)
แผนธรณมหาสมทรเคลอนทออกจากกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทออกจากกน (Divergent plate boundaries)
แผนธรณมหาสมทรเคลอนทออกจากกน
แรงดนในชนฐานธรณภาคดนใหแผนธรณมหาสมทรยกตวขนเปนสนเขาใตสมทร (Mid oceanic ridge) แลวเกดรอยแตกทสวนยอด แมกมาผลกใหแผนธรณมหาสมทรแยกออกจากกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทออกจากกน (Divergent plate boundaries)
แผนธรณมหาสมทรเคลอนทออกจากกน เชน
สนเขาใตมหาสมทรแอตแลนตก
แผนเปลอกโลก
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
• แผนธรณมหาสมทรชนกน
• แผนธรณมหาสมทรชนกบแผนธรณทวป
• แผนธรณทวปชนกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
เก ดข น ในบร เ วณท แผ นธรณปะทะกนซ ง เ ร ยกว า " เขตม ดตว" (Subduction zone) ซงมกจะท าใหเกดแผนดนไหวอยางรนแรง โดยมจดศนยกลางแผนดนไหวอยในระดบลก เนองจากแผนธรณดานหนงมดตวลงสชนฐานธรณแลวหลอมละลาย หากแนวปะทะเกดขนใตมหาสมทร น าทะเลในบรเวณโดยรอบจะเคลอนทจมเขาหากนแลวสะทอนกลบ ท าใหเกดคลนสนาม
• แผนธรณมหาสมทรชนกน • แผนธรณมหาสมทรชนกบแผนธรณทวป • แผนธรณทวปชนกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณมหาสมทรชนมหาสมทร
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณมหาสมทรชนกนแผ นธรณท ม อ าย ม ากกว า มอณหภม ต า กว า และม ค วามหนาแนนมากกวา จะจมตวลงในเขตมดตว ท าใหเกดรองลกกนสมทร (Mid oceanic trench) พนผวโลกใหเกดเปนหมเกาะภเขาไฟรปโคง (Volcanic island arc) เรยงตวขนานกบแนวรองลกกนสมทร บรรดาหนปนซงเกดจากสงมชวตใตทะเล
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณมหาสมทรชนกน ตวอยาง
หมเกาะภเขาไฟทเกดขนดวยกระบวนการน ไดแกหมเกาะฟลปปนส และ หมเกาะญปน
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณมหาสมทรชนกบแผนธรณทวป
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณมหาสมทรชนกบแผนธรณทวปแผนธรณมหาสมทรเปนหนบะซอลต มความหนาแนนมากกวาแผนธรณทวปซงเปนหนแกรนต แผนธรณมหาสมทรจะจมตวลงและหลอมละลายเปนหนหนด มนจงยกตวขนดนเปลอกโลกทวปใหกลายเปนเทอกเขาสง เกดแนวภเขาไฟเรยงรายตามชายฝง ขนานกบรองลกกนสมทร
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณมหาสมทรชนกบแผนธรณทวป ตวอยาง
เทอกเขาทเกดขนดวยกระบวนการน ไดแก เทอกเขาแอนดส บรเวณชายฝงตะวนตกของทวปอเมรกาใต
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณทวปชนกน
เมอแผนธรณทวปปะทะกน แผนหนงจะมดตวลงสชนฐานธรณภาค อกแผนหนงจะถกยกเกยสงขน กลายเปนเทอกเขาทสงมาก เปนแนวยาวขนานกบแนวปะทะ
แผนเปลอกโลกแผนธรณ
แผนธรณเคลอนทเขาหากน (Convergent plate boundary)
แผนธรณทวปชนกน ตวอยาง
เทอกเขาสงทเกดขนดวยกระบวนการน ไดแก เทอกเขาหมาลย ในประเทศเนปาล, เทอกเขาแอลป ในทวปยโรป
แผนเปลอกโลก
แผนธรณเคลอนทผานกน
แผนเปลอกโลกแผนธรณแผนธรณเคลอนทผานกน
สนเขาใตสมทร (Mid oceanicridge) เปนบรเวณทแมกมาโผลขนมาแลวดนแผนธรณใหแยกออกจากกน เนองจากแผนธรณมความหนาแนนไมเทากน สนเขาใตสมทรจงไมสามารถตอยาวเปนแนวเดยว ทวาเยองสลบกนคลายรอยตะเขบ ดวยเหตนแผนธรณทเพงเกดขนมาใหมจงเคลอนทสวนทางกน ในแนวตงฉากกบสนเขาใตสมทร เกดเปนรอยเลอนทรานสฟอรม (Transform fault)
แผนเปลอกโลกแผนธรณแผนธรณเคลอนทผานกน
ตวอยาง เชน แผนธรณเคลอนทผานกนในมหาสมทร ไดแก บรเวณสนเขากลางมหาสม ท รแอ ต เลนตก ตวอยางแผนธรณเคลอนทผานกนบนแผนดนไดแก รอยเลอนซานแอน เด ร ย ใน ร ฐ แคล ฟอร เ น ย ประเทศสหรฐอเมรกา
ปรากฏการณทางธรณวทยา
o แผนดนไหว
▪ คลนไหวสะเทอน
▪ ความรนแรงของแผนดนไหว
o คลนสนาม
o ภเขาไฟ
แผนดนไหว
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
แผนดนไหว (Earthquake) เปนปรากฏการณธรรมชาตซงเกดขนเมอหนเปลอกโลกเคลอนทหรอสนสะเทอนและคายพลงงานออกมา เมอแผนธรณกระทบกน แรงกดดนหรอแรงเสยดทานจะท าใหหนทบรเวณขอบของแผนธรณเกดความเคนและความเครยด สะสมพลงงานไวภายใน เมอหนแตกหรอหกกจะปลดปลอยพลงงานออกมา ท าใหเกดการสนสะเทอนเปนแผนดนไหว
แผนดนไหวมกเกดขนในบรเวณรอยตอของแผนธรณ เนองจากเ ป น บ ร เ ว ณ ท เ ก ดกระบวนการธรณแปรสณฐาน 3 ลกษณะ
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
นอกจากบรเวณรอยตอของแผนธรณแลว แผนดนไหวยงเกดขนทบรเวณจดรอน (Hot spot) ทซงหนหนดรอนลอยตวขนจากเนอโลกตอนลางแลวทะลเปลอกโลกขนมากลายเปนภเขาไฟรปโล
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
คลนแผนดนไหว (Seismic wave)แบงเปน 3 ประเภท (1.) P-waves หรอ Primary waves (คลนปฐมภม)
(2.) S-waves หรอ Secondary waves (คลนทตยภม)
(3.) Surface waves (คลนพนผว)
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
P-waves มความเรวสง สงผลใหเกดแรงบบอด และแรงกระแทก
S-waves มความเรวรองจาก P-waves สงผลใหเกดแรงยกขน-ลง
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
คลนพ นผว (Surface wave) เดนทางจากจดเหนอศนยกลางแผนดนไหว (Epicenter) ไปทางบนพนผวโลก คลนพนผวเคลอนทชากวาคลนในตวกลาง กอใหเกดความเสยหายมากทสด
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
ภาพรวมของแผนดนไหว
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
ความรนแรงของแผนดนไหว
I มนษยไมรสก ตรวจวดไดเฉพาะเครองมอII รสกไดเฉพาะกบผทอยนงกบท สงของแกวงไกวเลกนอยIII คนอยในบานรสกไดเหมอนรถบรรทกแลนผานIV คนสวนใหญรสกไดเหมอนรถบรรทกแลนผานV ทกคนรสกได สงของขนาดเลกเคลอนทVI คนเดนเซ สงของขนาดใหญเคลอนทVII คนยนนงอยกบทไมได อาคารเสยหายเลกนอยVIII อาคารเสยหายปานกลางIX อาคารเสยหายอยางมากX อาคารถกท าลายพรอมฐานรากXI แผนดนแยกถลมและเลอนไหล สะพานขาด รางรถไฟบดงอ ทอใตดนช ารดเสยหายXII สงปลกสรางทงหมดถกท าลาย พนดนเปนลอนคลน
มาตราเมอรคลล (Mercalli scale)
ก าหนดจากความรสกหรอการตอบสนองของผคน
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
มาตรารกเตอร (Richter)เปนตวเลขทท าใหสามารถเปรยบเทยบขนาดของแผนดนไหว
ตางๆ กนได โดยค านวณจากสตรทางคณตศาสตร
ขนาด ความสนสะเทอน1 - 2.9 สนไหวเลกนอย3 - 3.9 ผคนในอาคารรสกเหมอนรถไฟวงผาน4 - 4.9 สนไหวปานกลาง ผคนทงในและนอก
อาคารรสก วตถหอยแขวนแกวงไกว5 - 5.9 สนไหวรนแรง เครองเรอน วตถมการเคลอนท6 - 6.9 สนไหวรนแรงมาก อาคารเรมพงเสยหาย7.0 ขนไป สนไหวรายแรง อาคารพงเสยหายมาก
แผนดนแยก วตถถกเหวยงกระเดน
ปรากฏการณทางธรณวทยา แผนดนไหว
เครองมอตรวจวดแผนดนไหว หรอเครองบนทกการไหวสะเทอน (Seismograph) จะตรวจวดและบนทกคลนไหวสะเทอนออกมาเปนกราฟการไหวสะเทอน (Seismogram)
ปรากฏการณทางธรณวทยา สนาม
คลนสนาม (Tsunami) เปนคลนทเกดขนจากแผนดนไหว
ปรากฏการณทางธรณวทยา สนาม
ปรากฏการณทางธรณวทยา สนาม
ระบบแจงเตอนคลนสนาม
ปรากฏการณทางธรณวทยาภเขาไฟระเบด
ภเขาไฟระเบด
ภเขาเกดจากการเปลยนแปลงลกษณะของเปลอกโลก ซงแผนธรณทวปดนกนท าใหชนหนคดโคง (Fold) เปนรปประทนคว าและประทนหงายสลบกน ภเขาทมยอดแบนราบอาจเกดจากการยกตวของเปลอกโลกตามบรเวณรอยเลอน (Fault) แตภเขาไฟ (Volcano) มก าเนดแตกตางจากภเขาทวไป ภเขาไฟเกดจากการยกตวของแมกมาใตเปลอกโลก
ปรากฏการณทางธรณวทยาภเขาไฟระเบด
ทราบสงลาวา (Basalt Plateau)
ภเขาไฟรปโล (Shield volcano):กรวยกรวดภเขาไฟ (Cinder cone)
ภเขาไฟกรวยสลบช น (Composite cone volcano)
ปรากฏการณทางธรณวทยาภเขาไฟระเบด
การประทของภเขาไฟ
ใหนกศกษานาดนบรเวณทพกอาศย ใสลงในแกวใส เตมน าคนใหทว จากน นต งท งไว 1 คน ถายภาพสงทเกดข น พรอมท งพรนทภาพ
นามาในสปดาหถดไป
การบาน
นกศกษาลองเทน าออก แลวคอยๆ ตกดนแตละช นสมผสดนะจะ
top related