update wound caremedinfo.psu.ac.th/nurse/paper_meeting/opd/24_5_61/03.pdf · classifications for...

พว. นภาศร โชตแกว RN. ET

โรงพยาบาลสงขลานครนทร

Update Wound Care

Assessment and

evaluation

เปาหมายในวนน

ประเมนและจ ำแนกชนดของแผลได

ทรำบหลกกำรดแลแผล (มำตรฐำนเฉพำะ)

สงตอผเชยวชำญกวำไดอยำงเหมำะสม

1

2

3 6

กำรเดนทลงน ำหนกผดปกต

CA

DM Out come

กระบวนการหายของแผล

สงเสรมกระบวนการหายของแผล Promote wound healing

ท าความสะอาด

• ลดกลน • ภาพลกษณสวยงาม

• ผปวยสขสบายมนใจ

ลดการตดเชอ

• ดดซบสงขบหลง • ปองกนแผลปนเปอน

เชอโรคจากอจจาระปสสาวะ สงสกปรก

• คาใชจาย • เสยงตอชวต

แผลหาย สภาวะทดเหมาะแกการงอกของเนอเยอใหม

• ชมชน, ตดและดงรง • ปองกนการ

กระทบกระเทอน • จ ากดการเคลอนไหว

เปาหมาย การท าแผล

1Dr. Vincent Falanga

Classifications for wound bed preparation and stimulation of chronic wounds

Wound Repair and Regeneration 2000, 8(5)

The Introduction of WBP

2Dr. Gary Sibbald, et al

• Preparing the Wound Bed

- Debridement, Bacterial Balance

and Moisture Balance

Ostomy/Wound Management 2000, 46(11)

การเตรยมพนแผล: TIME wound bed preparation( WBP)

การเตรยมพนแผล: TIME

Falanga V. Wound bed preparation: Future approaches. Ostomy Wound Manage. 2003; 49(5A): 30-3.

เครองมอประเมนแผล Pressure Ulcer Scale for Healing (PUSH Tool 3.0)

1. ขนาดของแผล 2. ปรมาณสงคดหลง (exudates amount) 3. ลกษณะพนแผล (tissue type) >

เพอ ประเมนความกาวหนาของแผลทกชวงเวลา และแยก แผลทหาย ออกจาก แผลทไมหาย

ชมพ แดง เขยว เหลอง ด า

NPWT Devices

Chronic wound

CA ในชมชน

การดแลแผลเรอรงทขา

Leg ulcer Incidence

◦ Total population ~ 1.5 % ◦ Over 60 years ~ 4 %

Vascular Wound Care ระบบไหลเวยนเลอด

Blood supply to lower limbs

Arterial: Iliac arteries

Femoral arteries

Popliteal arteries

Tibial arteries

Plantar & Digital arteries

Venous: • Iliac vein • Femoral vein • Popliteal vein • Tibial vein • Saphenous veins • Plantar & Digital veins

70 % Venous hypertension

20 % Arterial disease

Diabetes Mellitus

Rheumatoid Carcinoma Vasculitis

Causes of lower limb ulcers

Diagnosis Accurate diagnosis is essential

- การซกประวต Patient History - ลกษณะ Appearance - ต าแหนง Location - ความปวด Pain - คล าชพจร Pulses - Blood pressure (Doppler) - Other Techniques (Biopsy)

ต าแหนงของ ชพจร

Ankle brachial pressure index (ABI)

Doppler

Ankle systolic pressure brachial systolic pressure

Is it ischemic?

> 1.2 Suspect vessel wall sclerosis or calcification

0.9 - 1.1 Normal 0.7 - 0.8 Mild occlusive disease. May have intermittent claudication.

0.4 - 0.6 Moderate to severe occlusive disease Wound healing impaired

< 0.4 Severe occlusive disease, ischemia >> CLI

แผลเรอรงจากโรคหลอดเลอดแดง Arterial Leg Ulcers

Evaluation: การประเมนเบองตน * History * Physical examination •noninvasive vascular examination Arteriography 95% oF PAD can be diagnosed With H&P and ABI ( Jobst vascular Center )

ปจจยเสยง : โรคหลอดเลอดแดงสวนปลาย

ผชายอายมากกวา 45 ป ผหญงอายมากกวา 55 ป ภาวะความดนโลหตสง ไขมนในเลอดสง โรคอวน เบาหวาน สบบหรจด มภาวะรวมของโรคหลอดเลอดแดงตบเรอรงของอวยวะอน เชน หลอดเลอดหวใจตบตน หลอดเลอดสมองตบตน

ลกษณะแผลขาดเลอด o มกเกดบรเวณนวเทา (ระยะแรก)

o ขอบแผลเรยบ Small round ulcers

o Punched out appearance

o ม granulation tissue นอย หรอไมม o พนแผลมซด ไมมเลอดออก o พนแผลแหง ด า แขง o อาจมลกษณะนวด า แหง ฝอลบ

o อาการปวดขา/นองเวลาเดน

o ปวดมากขนเมอยกขาสง

o อาการปวดขณะพก (ระยะหลง)

o ผวหนงแหง บาง เยน สซด ขนรวง

o กลามเนอนองเลก ลบ

o เลบหนา แขง ซด

o คล าชพจรทเทาเบาลงหรอ คล าไมได

ลกษณะแผลขาดเลอด

การรกษา Vascular surgery: revascularization

Wound dressing : Infection control

Pain control : Drug

Change in lifestyle

- Dry wound dressing -ปองกนการขาดเลอดรนแรงขน - การตดแตงแผล (debride) สามารถท าเพมอกหลายครง และควรท าครงแรกหลงวนท 3 ของการท า bypassไปแลว

Wound dressing โดยเนนหลกการปองกนการตดเชอ

งดการใชผายดพนแผล

ค าแนะน า - ยาแกปวด - ดมน าอยางนอยวนละ 1–2 ลตร - หลกเลยงอากาศหนาวเยน - ลดน าหนก - การออกก าลงกายอยางเหมาะสม ครงละ 30-40 นาท, ≥ 3 ครง/สปดาห * 12สปดาห

Change in lifestyle: การปองกน

ลดปจจยเสยง เปาหมายส าคญ กจกรรม

1. การสบบหร

ลด - ละ - เลกบหรได สง Consulling คลนกงดสบบหร และใหก าลงใจ โดยใชแรงสนบสนน ของครอบครว

2. โรคเบาหวาน

- ระดบน าตาลในเลอดปกต (70 – 110 mg %) - ระดบ HbA1c < 7 mg%

- ใหค าแนะน าเรองการควบคมอาหาร - การบรหารยา Insulin - โปรแกรมการออกก าลงกาย

ลดปจจยเสยง เปาหมายส าคญ กจกรรม

3. โรคความดนโลหตสง

- ระดบความดนโลหต อยในระดบปกต Systolic <140 mm.Hg Diastolic <90 mm.Hg

- โปรแกรมการออกก าลงกาย - การพกผอนนอนหลบ - ตรวจเชคระดบความดนโลหต

อาทตยละครง และไดรบยาควบคมความดนอยางเหมาะสม

4. ไขมนในเลอดสง - ระดบ cholesterol ปกต <150

- ระดบ LDL < 100

- การเลอกรบประทานอาหาร - โปรแกรมการออกก าลงกาย

Off loading

DM

Off loading

DM

แผลเรอรงจากโรคหลอดเลอดด า Venous Leg Ulcers

Venous Ulcers 1% of the population 3.5% of people over 65 First ulceration : 40% before the age of 50 Healing : 40-120 days, 25% remain unhealed at 1 year Recurrence : 70% after initial healing

Direction of venous blood flow

ระบบหลอดเลอดด า ชนตน :Superficial vein

ชนลก :Deep vein

เชอมตอ :Perforate vein

Venous Thrombosis >> DVT

Direction of venous blood flow

Calf muscle pump >> dysfunction

Direction of venous blood flow “One way circulation”

Valvular incompetence

Venous ulcers - สาเหต Venous hypertension

ambulatory venous pressure > 90 มม.ปรอท. จะมโอกาสเกด Venous Ulceration รอยละ 100

ความดนเลอดภายในหลอดเลอดด าของขาเวลาเดน (ambulatory Venous Pressure) ปกต 20 - 30 มม.ปรอท

แตในผ ทมความผดปกตในการไหลคนของหลอดเลอดด า จะไมลดลงหรอลดลงนอยมาก เมอเทยบกบความดนในทายนนง

CVI :Chronic Venous insufficiency

Clinical classification C-0 – Normal

C-1 – Spider veins, telangiectasias C-2 – Varicose veins

C-3 – Varicose veins + edema C-4 – Skin changes >> Hyperpigmentation

C-5 – Skin changes + healed ulcer C-6 – Skin changes + active ulcer

Varicose veins

C2

Venous Dermatitis

C3

Lipodermatosclerosis

Hemosiderosis / Hyperpigmentation

C4-5

Ankle Flare Inverted Champagne Bottle Leg

Ulceration C5-C6

Venous Ulcer Characteristics Location : เหนอตาตมดานใน

Size : ขนาดแผลเลก ๆ หรอขนาดใหญ

Wound bed: Ruddy color, granulation or

fibrinous tissue

Drainage : ปรมาณปานกลาง ถง มาก

Surrounding skin : Scaling, pruritis, weeping

Pain : Varies greatly - painless to painful

elastic compression

ประเมนแผล&อำกำร

วธวดขนำดแผล ก ำจดสงแปลกปลอม

1 2

3 4

ถงนองชนดยดพเศษ แนะน าใหผปวยสวมใส หลงแผลหายสมบรณทกราย

Compression therapy

Off loading

Control infection

Quality of life

Accurate diagnosis is essential

3. cost-effective treatment

1. Effective treatment 2. safe treatment

การดแลแผลเรอรง และ การ compression therapy โรงพยาบาลสงขลานครนทร