tÜberkÜlozda tani İlkelerİ -...

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZDA TANI LOZDA TANI İİLKELERLKELERİİ

Dr. Dr. MihribanMihriban ÖÖğğretensoyretensoy

GENEL SEMPTOMLARGENEL SEMPTOMLAR

AteAteşşİşİştahstahsıızlzlııkkKilo kaybKilo kaybııHalsizlik Halsizlik ÇÇabuk yorulma abuk yorulma

SOLUNUMSAL SOLUNUMSAL SEMPTOMLARSEMPTOMLAR

3 haftadan uzun süren öksürük

Balgam çıkarma Hemoptizi

ANAMNEZ ANAMNEZ

Aile iAile iççinde ve yakinde ve yakıın temasta kaynak vakann temasta kaynak vakanıın olup n olup olmadolmadığıığıDaha Daha öönceden tnceden tüüberkberküüloz geloz geççirip geirip geççirmediirmediğğiiAldAldığıığı antitantitüüberkberküülozloz tedavilertedavilerTedavi sTedavi süürelerireleriTedavi takipleri Tedavi takipleri Tedavi sonucuTedavi sonucuTTüüberkberküüloz tedavisinin seyrini etkileyebilecek bir loz tedavisinin seyrini etkileyebilecek bir hastalhastalığıığı olup olmadolup olmadığıığı

ANAMNEZANAMNEZ

Diyabet Diyabet SilikozSilikozBBööbrek yetmezlibrek yetmezliğği i GastrektomiGastrektomiKortikosteroidKortikosteroid tedavi tedavi İİmmmmüünsnsüüpresifpresif tedavi gibi risk fakttedavi gibi risk faktöörlerinin rlerinin varlvarlığıığı

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ PLLOZ PLÖÖREZREZİİ2020--40 ya40 yaşşlarlarıında gennda gençç bir hastabir hastaSSıırt art ağğrrııssııNefes darlNefes darlığıığıPA AC PA AC grafisindegrafisinde serbest sserbest sııvvıı ggöörrüünnüümmüü

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ PERLOZ PERİİKARDKARDİİTTGGööğğüüste aste ağğrrııNefes darlNefes darlığıığıPulsusPulsus paradoksusparadoksusPA AC PA AC grafisindegrafisinde kalp hudutlarkalp hudutlarıında nda ÇÇADIR ADIR şşeklinde genieklinde genişşleme leme PlevralPlevral ssııvvıı ±±

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

LARENKS TBCLARENKS TBCSes kSes kııssııklklığıığıBeraberinde akciBeraberinde akciğğer ter tüüberkberküülozulozuLarenksLarenks CaCa ile karile karışıışırr

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

KULAK TBCKULAK TBCAntibiyotiklere yanAntibiyotiklere yanııt vermeyen akt vermeyen akııntntııİşİşitme kaybitme kaybııTinnitusTinnitus

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

ADENADENİİT TBCT TBCBoyunda, Boyunda, servikalservikal--supraklavikularsupraklavikular bböölgede, lgede, axilladaaxillada, , inguinalinguinal bböölgede lgede şşiişşliklikKKıızarzarııklklııkkAkAkııntntııSinusSinus oluoluşşumuumu

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

KEMKEMİİKK--EKLEM TBCEKLEM TBCBelde aBelde ağğrrııHareket kHareket kııssııtltlığıığıPareziParezi, , paraplejiparaplejiEklemlerde aEklemlerde ağğrrıı, , şşiişşlik lik KKıızarzarııklklııkkSoSoğğuk uk abselerabseler

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ MENENJLOZ MENENJİİT T ÇÇocuk hastaocuk hastaAteAteşşApatiApatiBulantBulantıı--kusmakusmaEnse sertliEnse sertliğğiiNNöörolojik bulgularrolojik bulgularPA PA grafidegrafide MilierMilier ggöörrüünnüümm

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

GGİİS TS TÜÜBERKBERKÜÜLOZLOZBatBatıında nda assitassitHepatomegaliHepatomegaliKronik ishalKronik ishalBatBatıında dnda düüzensiz kitlezensiz kitleAAğğrrııKanama, Kanama, perforasyonperforasyon

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARILOZLARI

GENGENİİTOTOÜÜRRİİNER SNER SİİSTEM TBCSTEM TBCBel aBel ağğrrııssııTekrarlayan sistitTekrarlayan sistitSteril Steril pipiüüririHematHematüüririKadKadıın hastada n hastada sterilitesteriliteAnormal Anormal menstrmenstrüüelel kanama kanama

AKCAKCİĞİĞER DIER DIŞŞI ORGAN I ORGAN TTÜÜBERKBERKÜÜLOZLARINDA TANI LOZLARINDA TANI

YYÖÖNTEMLERNTEMLERİİ

PA akciPA akciğğer er grafigrafiHer tHer tüürlrlüü sekresyonsekresyon ve sve sııvvıılarda ARB yaymalarda ARB yayma--kküültltüürrDoku biyopsileriDoku biyopsileriİİnce ince iğğne ne aspirasyonaspirasyon biyopsileribiyopsileriTTüüberkberküüloz basili iloz basili iççin doku kin doku küültltüürlerirleriDiDiğğer radyolojik, er radyolojik, ultrasonografikultrasonografik, , sintigrafiksintigrafik tetkiklertetkiklerTbcTbc ddışıışı tantanıılarlarıı ekarte edecek diekarte edecek diğğer tetkikler er tetkikler

PRPRİİMER TMER TÜÜBERKBERKÜÜLOZDA LOZDA RADYOLOJRADYOLOJİİ

HilerHiler, , paratrakealparatrakeal lenfadenopatilenfadenopatiLenf bezi basLenf bezi basııssıı sonucu orta lob sendromusonucu orta lob sendromuPnPnöömonikmonik konsolidasyonkonsolidasyonMilierMilier ggöörrüünnüümm

POSTPRPOSTPRİİMER TMER TÜÜBERKBERKÜÜLOZDA LOZDA RADYOLOJRADYOLOJİİ

Lokal Lokal ekseksüüdatifdatif lezyonlarlezyonlarKavitasyonKavitasyonBronkojenBronkojen yayyayıımmTTüüberkberküülomlomLokal Lokal fibrofibro--kalsifikkalsifik lezyonlarlezyonlarBronBronşşektazilerektazilerPlevralPlevral patolojiler patolojiler DestroyedDestroyed--lunglung

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZDA KESLOZDA KESİİN TANI N TANI İİÇÇİİN:N:

Balgam yaymada ARB gösterilmesi

Kültürde tbc basilinin üretilmesi

TANIDA HEDEFTANIDA HEDEF

Yayma (+) olguların %70’ini

EN KISA ZAMANDA saptamaktır

BALGAM MBALGAM MİİKROSKOPKROSKOPİİSSİİ::

KolayKolay--ucuzucuzUzman personel gerektirmeyenUzman personel gerektirmeyenÇÇok kok kıısa ssa süürede sonurede sonuçç verenverenÖÖzel zel laboratuvarlaboratuvar kokoşşullarullarıı gerektirmeyengerektirmeyenHemen tedaviye baHemen tedaviye başşlamaylamayıı olanaklolanaklıı kkıılanlan

bir ybir yööntemdir.ntemdir.

SASAĞĞLIKLI BLIKLI BİİR YAYMA SONUCU R YAYMA SONUCU İİÇÇİİN:N:

Balgam usulBalgam usulüüne uygun sabah ane uygun sabah ağığız z ççalkalandalkalandııktan sonra kuvvetli bir ktan sonra kuvvetli bir ööksksüürrüükle kle ççııkarkarıılmallmalııBekletilmeden usulBekletilmeden usulüüne uygun olarak tane uygun olarak taşışınnııp, p, UV ile temas etmeden bakUV ile temas etmeden bakıılmallmalııUsulUsulüüne uygun boyanmalne uygun boyanmalıı, boyama s, boyama sıırasrasıında nda preperatlarpreperatlar arasarasıında bulanda bulaşş engellenmeliengellenmeliDiDiğğer lama geer lama geççerken objektifteki yaerken objektifteki yağğtemizlenmelitemizlenmeli

Mikroskopide en az 300 alan

yaklaşık 15 dakika süre ile incelenmelidir

SONUSONUÇÇLARIN LARIN DEDEĞĞERLENDERLENDİİRRİİLMESLMESİİ::

300 alanda hi300 alanda hiçç basil yok Negatifbasil yok Negatif300 alanda 1300 alanda 1--2 basil 2 basil ŞŞüüphelipheli100 alanda 1100 alanda 1--9 basil (9 basil (++))10 alanda 110 alanda 1--9 basil (9 basil (++++))Her alanda 1Her alanda 1--9 basil (9 basil (++++++))Bir alanda 10 dan fazla (Bir alanda 10 dan fazla (++++++++))

BALGAM BALGAM ÇÇIKARAMAYAN IKARAMAYAN OLGULARDA:OLGULARDA:

HipertonikHipertonik NaClNaCl 1010--15 dakikada 15 dakikada nebulizatnebulizatöörlerleinhalasyoninhalasyonÖÖzellikle balgam zellikle balgam ççııkaramayan hastalarda ve karamayan hastalarda ve ççocuklarda ocuklarda nazogastiknazogastik ttüüple alple alıınan mide nan mide suyunda basil aranabilir.suyunda basil aranabilir.BronkoskopikBronkoskopik lavajda ARB aranmaslavajda ARB aranmasıı

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ KLOZ KÜÜLTLTÜÜRRÜÜ

TTüüberkberküüloz basilinin kloz basilinin küültltüür ortamr ortamıında nda ((LLööwensteinwenstein JensenJensen) ) üüredirediğğinin ginin göösterilmesi en sterilmesi en ggüüvenilir tanvenilir tanıı yyööntemidir, ancak basil ntemidir, ancak basil ~~ 20 20 saatte bir bsaatte bir bööllüündndüüğğüü iiççin kolonilerin oluin kolonilerin oluşşmasmasıı66--8 haftal8 haftalıık bir sk bir süüreci gerektirmektedir.reci gerektirmektedir.

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZDA TEDAVLOZDA TEDAVİİİİLKELERLKELERİİ

AkciAkciğğer ter tüüberkberküülozu denilince akla:lozu denilince akla:

Yayma (+) olgular gelmelidir.Yayma (+) olgular gelmelidir.ÇüÇünknküü bu olgular en bu olgular en enfeksiyenfeksiyöözz olgulardolgulardıır r ve ve mortalitemortalite oranlaroranlarıı daha ydaha yüüksektir. ksektir.

Yeni yayma (+) olgular hiYeni yayma (+) olgular hiçç tedavi tedavi edilmediklerinde;edilmediklerinde;

%32 %32 spontanspontan şşifaifa%50 %50 exex olur,olur,%18 kronik olguya d%18 kronik olguya döönnüüşşüür.r.

İİyi yyi yöönetilmeyen tnetilmeyen tüüberkberküüloz kontrol loz kontrol programprogramıında olgularnda olgularıın;n;

%65%65’’i iyilei iyileşşir,ir,%10%10’’u u exex olur,olur,%25%25’’i kroniklei kronikleşşir.ir.

TbcTbc. kontrol program. kontrol programıınnıın eksiksiz uygulandn eksiksiz uygulandığıığıüülkelerde;lkelerde;

%98 %98 şşifaifa%1 %1 exex%1 kronikle%1 kronikleşşmenin ortaya menin ortaya ççııktktığıığı

ggöözlenmizlenmişştir.tir.

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ TEDAVLOZ TEDAVİİSSİİNNİİN N AMACIAMACI

Kısa sürede balgam konversiyonu sağlayarak toplumu enfeksiyondan korumak

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ TEDAVLOZ TEDAVİİSSİİNNİİN N AMACIAMACI

HastalarınKÜR

olmasını sağlamak

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ TEDAVLOZ TEDAVİİSSİİNNİİN N AMACIAMACI

Direnç gelişimini ve Nüksü önlemektir.

A GRUBU BASA GRUBU BASİİLLER: LLER:

KaviteKavite iiççlerinde; lerinde; EkstrasellEkstrasellüülerler konumda,konumda,HHıızlzlıı metabolikmetabolik aktivite gaktivite göösteren,steren,SSüürekli rekli ççooğğalan basil toplulualan basil topluluğğudur udur

B GRUBU BASB GRUBU BASİİLLER LLER

HHüücre icre iççi konumdai konumdaAsit ortamdaAsit ortamdaZaman zaman Zaman zaman metabolikmetabolik aktivite aktivite ggöösteren basil toplulusteren basil topluluğğudur.udur.

C GRUBU BASC GRUBU BASİİLLER: LLER:

KapalKapalıı kazekazeöözz odaklardaodaklardaDDüüşşüük oksijen konsantrasyonundak oksijen konsantrasyonundaNNöötr PH da bulunan basillerdir.tr PH da bulunan basillerdir.

D GRUBU BASD GRUBU BASİİLLER: LLER:

Tamamen Tamamen dormantdormant durumda olan basil durumda olan basil grubudur.grubudur.

TTÜÜBERKBERKÜÜLOZ TEDAVLOZ TEDAVİİSSİİNDE NDE KULLANILAN KULLANILAN İİLALAÇÇLARIN TEMEL LARIN TEMEL

ETKETKİİLERLERİİ

BAKTERİSİDAL ETKİA grubu basiller

INH

STERİLİZAN ETKİC ve B grubu basiller

Rifam, PZA

DİRENÇ GELİŞİMİNİÖNLEYİCİ ETKİ

Tedavi rejiminde organizmanın duyarlı olduğu

birden fazla ilaçbulunmalıdır.

İİLALAÇÇ DDİİRENCRENCİİ NEDNEDİİR?R?

Laboratuarda bir Laboratuarda bir antitantitüüberkberküülozloz ilacilacıın kn küültltüür r vasatvasatıındaki kritik konsantrasyonuna, basil ndaki kritik konsantrasyonuna, basil populasyonununpopulasyonunun %1 den fazlas%1 den fazlasıınnıın direnn direnççggööstermesi yani ilaca karstermesi yani ilaca karşışı üüremeye devam remeye devam etmesidir.etmesidir.

M. M. tbctbc’’ un tun tüüberkberküüloz ilaloz ilaççlarlarıına direnna direnççkazanmaskazanmasıı, bakteri kromozomunda ortaya , bakteri kromozomunda ortaya ççııkan kan dodoğğal mutasyonlarlaal mutasyonlarla olmaktadolmaktadıır. r.

Bir veya birden fazla ilaca direnBir veya birden fazla ilaca direnççli basil li basil ççııkaran hasta ilaca direnkaran hasta ilaca direnççli li tbctbc hastashastasııddıır.r.

İİNNİİSSİİYAL DYAL DİİRENRENÇÇ::

Daha Daha öönce nce antitantitüüberkberküülozloz tedavi aldtedavi aldığıığıbilinmeyen hastalarda gbilinmeyen hastalarda göörrüülen ilalen ilaççdirencidir.Bu olgular direndirencidir.Bu olgular direnççli basile sahip bir li basile sahip bir kaynaktan kaynaktan infekteinfekte olmuolmuşşlardlardıır.r.

TEDAVTEDAVİİ GGÖÖRMRMÜÜŞŞ OLGULARDA OLGULARDA DDİİRENRENÇÇ

Daha Daha öönce yetersiz (snce yetersiz (süüre veya ilare veya ilaçç dozlardozlarııaaççııssıından) tedavi gndan) tedavi göören hastalarda geliren hastalarda gelişşen en direndirenççtir.tir.İİlalaçç direnci yetersiz tdirenci yetersiz tüüberkberküüloz kontrol loz kontrol programlarprogramlarıınnıın bir sonucudur ve kazann bir sonucudur ve kazanıılmlmışışdirendirenççli olgular li olgular inisiyalinisiyal direndirenççli olgularli olgularııdodoğğurur.urur.

İİLALAÇÇ DDİİRENCRENCİİ GELGELİŞİİŞİMMİİNNİİÖÖNLEMEK NLEMEK İİÇÇİİNN

HastalHastalığıığın tedavisinde basilin duyarln tedavisinde basilin duyarlıı olduolduğğu u bilinen daha bilinen daha öönce kullannce kullanıılmamlmamışış yada 1 aydan yada 1 aydan daha uzun sdaha uzun süüre kullanre kullanıılmamlmamışış ilailaççlar selar seççilmeliilmeliİİlalaççlar lar yeterli dozda ve dyeterli dozda ve düüzenli zenli bir bir şşekilde ekilde alalıınmalnmalııİİlalaççlara lara yeterli bir syeterli bir süürere devam edilmelidir.devam edilmelidir.

Tedavide uyum birliTedavide uyum birliğği sai sağğlamak ve bireysel lamak ve bireysel tedavilerin tedavilerin öönnüüne ne gegeççmekmek iiççin in standart tedavistandart tedavirejimleri uygulanmalrejimleri uygulanmalııddıır. Br. Bööylelikle;ylelikle;TbcTbc bulabulaşışımmıınnıı öönlemek nlemek KKüürr sasağğlamak ,lamak ,sekellerisekelleri ve ve ööllüümleri mleri öönlemeknlemekNNüüksleriksleri öönlemeknlemekİİlalaçç direncidirenci geligelişşimini imini öönlemek nlemek İİlalaçç temini, datemini, dağığıttıımmıı, , moniterizasyonunumoniterizasyonunukolaylakolaylaşşttıırmak gibi,rmak gibi,tbctbc kontrol programkontrol programıı amaamaççlarlarıına ulana ulaşışılmlmışış olur.olur.

Toplumu tüberküloz enfeksiyonundan korumak için ilk hedef balgam yayma (+)

olguların tedavisi olmalıdır.

Tedavi planlamasTedavi planlamasıı ööncesinde olgular:ncesinde olgular:HastalHastalıık bk böölgesilgesiYayma sonucuYayma sonucuHastalHastalıık k şşiddetiiddetiÖÖnceki tedavi nceki tedavi anamnezianamnezi gibi kriterlere ggibi kriterlere gööre re ssıınnııflandflandıırrıılmallmalııddıır.r.

BAKTERBAKTERİİYOLOJYOLOJİİ HASTALIK BHASTALIK BÖÖLGESLGESİİ ÖÖNCEKNCEKİİ TEDAVTEDAVİİ ANAMNEZANAMNEZİİ

Yayma(+) Yayma (Yayma(+) Yayma (--) Pulmoner ) Pulmoner EkstrapulmonerEkstrapulmoner Yok VarYok Var

HASTALIK HASTALIK ŞİŞİDDETDDETİİ

(Milier ,Menenjit, Perikard, periton,Bilateral plörezi, spinal intestinal,Genito-ürinerTBC ağır formlardır.)

Yeni olgu •Nüks•Tedavi başarısızlığı•Tedavi terk•Kronik

Yayma (+) olgular:Yayma (+) olgular:İİki yada daha fazla balgam ki yada daha fazla balgam öörnerneğğinde yayma inde yayma (+) (+) liliğğiiPA PA grafidegrafide aktif aktif tbctbc ile uyumlu radyolojik ile uyumlu radyolojik bulgularbulgularıın varln varlığıığıBir balgam yayma (+) ve Bir balgam yayma (+) ve M. M. tbctbc iiççin kin küültltüür (+) r (+) liliğğinininin bulunmasbulunmasıı

Yayma (Yayma (--) TBC olgular:) TBC olgular:EnazEnaz 3 balgam 3 balgam öörnerneğği ARB ai ARB aççııssıından menfindan menfiAktif akciAktif akciğğer ter tüüberkberküülozu dlozu düüşşüündndüüren radyolojik ren radyolojik bulgularbulgularıın varln varlığıığıGeniGenişş spektrumlu antibiyotik tedavisine yanspektrumlu antibiyotik tedavisine yanııtstsıızlzlııkkBir Bir klinisyenklinisyen taraftarafıından verilmindan verilmişş tbctbc tedavi karartedavi kararıınnıın n olmasolmasııYayma (Yayma (--) ancak ) ancak M. M. tbctbc kküültltüür (+) r (+) liliğğii saptanan saptanan olgulardolgulardıır.r.

Yeni olguYeni olgu: :

Hasta Hasta yaya daha daha öönce hince hiçç tbctbc tedavisi tedavisi almamalmamışışttıır yada 1 aydan kr yada 1 aydan kıısa ssa süüreli reli almalmışışttıır.r.

NNüüksks: : KKüür olmur olmuşş veya tedavisini tamamlamveya tedavisini tamamlamışışfakat yeniden yayma (+) veya kfakat yeniden yayma (+) veya küültltüür (+) r (+) ttüüberkberküüloz tanloz tanııssıı alanlar,alanlar,Yayma (Yayma (--) ancak klinik ve radyolojik olarak ) ancak klinik ve radyolojik olarak ttüüberkberküüloz dloz düüşşüünnüülen olgulardlen olgulardıır.r.

Tedavi baTedavi başşararııssıızlzlığıığı: :

Tedavinin 5. ayTedavinin 5. ayıında balgam yayma (+) nda balgam yayma (+) liliğğiidevam eden ve yeniden tedavi karardevam eden ve yeniden tedavi kararııverilen olgulardverilen olgulardıır.r.

Tedavi terkten dTedavi terkten döönennen: :

Tedavisine 2 ay veya daha uzun sTedavisine 2 ay veya daha uzun süüre ara re ara verip yayma (+) olarak dverip yayma (+) olarak döönen olgular.nen olgular.

Kronik olguKronik olgu: :

Yeniden tedavi rejimi sYeniden tedavi rejimi süüresince yayma (+) resince yayma (+) kalan veya tedavi bitiminden sonra kalan veya tedavi bitiminden sonra yeniden (+) olarak saptanan olgulardyeniden (+) olarak saptanan olgulardıır.r.

Kategori I olgularKategori I olgular::

-- Yeni yayma (+) olgularYeni yayma (+) olgular-- Yeni, yayma (Yeni, yayma (--) yo) yoğğun akciun akciğğer er tutulumu olanlartutulumu olanlar-- Ciddi akciCiddi akciğğer der dışıışı organ torgan tüüberkberküülozlarlozlarıı

KATEGORKATEGORİİ II

2 HRZE (S) 4/ HR

Kategori II olgularKategori II olgular::

--NNüüksks--Tedavi baTedavi başşararııssıızlzlığıığı--Tedaviye ara verip dTedaviye ara verip döönen yayma (+) nen yayma (+) olgulardolgulardıır.r.--Bu olgular Bu olgular öözel merkezlerde tedavi zel merkezlerde tedavi edilmelidirler. edilmelidirler.

KATEGORKATEGORİİ IIII

2 HRZES /1 HRZE / 5 HRE

Kategori III olgular:Kategori III olgular:

--Yeni yayma (Yeni yayma (--) olgular) olgular--AkciAkciğğer der dışıışı organ organ tbctbc larlarıınnıınn hafif hafif formlarformlarıı

KATEGORKATEGORİİ IIIIII

2/HRZE / 4 HR

Kategori IV olgularKategori IV olgular::

--Kronik Kronik ÇÇİİD tD tüüberkberküülozlu olgularlozlu olgular--ÖÖzel merkezlerde tedavizel merkezlerde tedavi

TEDAVTEDAVİİ SONUSONUÇÇLARILARI

KKüürr:Tedavi sonunda balgam yaymas:Tedavi sonunda balgam yaymasıınnıın (n (--) ) bulunmasbulunmasıı olup olup yeni olgularyeni olgularıın %85 inin kn %85 inin küür r olmasolmasıı hedeflenir.hedeflenir.

Tedavi tamamlamaTedavi tamamlama:Hastan:Hastanıın balgam yayma n balgam yayma sonucundan basonucundan bağığımsmsıız kz kıısa ssa süüreli tedavi reli tedavi rejimini tamamlamasrejimini tamamlamasııddıır.r.

TEDAVTEDAVİİ SONUSONUÇÇLARILARI

Tedavi baTedavi başşararııssıızlzlığıığı:Tedavinin 5.ay:Tedavinin 5.ayıında veya nda veya daha ileri ddaha ileri döönemde yayma (+) nemde yayma (+) liliğğininininggöörrüülmesidir.lmesidir.

Tedavi terkTedavi terk: Hastan: Hastanıın 2 ay veya daha uzun bir n 2 ay veya daha uzun bir ssüüre tedavisine ara verilmesidir.re tedavisine ara verilmesidir.

TTÜÜRKRKİİYEYE’’DE VEREM SAVADE VEREM SAVAŞŞI I 2008 RAPORUNA G2008 RAPORUNA GÖÖRE TEDAVRE TEDAVİİ

SONUSONUÇÇLARILARIYeni olgularda (2005)Yeni olgularda (2005)

KKüür: %45r: %45Tedavi tamamlama: %44Tedavi tamamlama: %44Tedavi baTedavi başşararııssıı: %90: %90Tedavi baTedavi başşararııssıızlzlığıığı: : %0,5%0,5ÇÇİİD: %3D: %3Tedavi terk: %5Tedavi terk: %5ÖÖllüüm: %2 m: %2

Tedavi gTedavi göörmrmüüşş olgulardaolgulardaKKüür: %36r: %36Tedavi tamamlama: %34Tedavi tamamlama: %34Tedavi baTedavi başşararııssıı: %70: %70Tedavi baTedavi başşararııssıızlzlığıığı: : %3%3ÇÇİİD: %18D: %18Tedavi terk: %12Tedavi terk: %12ÖÖllüüm: %5 m: %5

TEDAVTEDAVİİYE UYUMSUZLUK YE UYUMSUZLUK NEDENLERNEDENLERİİ

Tedavi sTedavi süüresi uzundur.resi uzundur.İİkinci aykinci ayıın sonunda balgam n sonunda balgam konversiyonukonversiyonusasağğlanlanıır.r.Semptomlar hSemptomlar hıızla dzla düüzelir.zelir.Radyolojik bulgular dRadyolojik bulgular düüzelir.zelir.İİlalaçç yan etkileri ortaya yan etkileri ortaya ççııkar.kar.

Tedavi uyumsuzluTedavi uyumsuzluğğunu ortadan kaldunu ortadan kaldıırmakrmakTedaviyi sTedaviyi süüresi iresi iççinde tamamlayarak inde tamamlayarak kküür r elde elde etmeketmek

Doğrudan gözetimli tedavi

ile mümkün olabilir.

DODOĞĞRUDAN GRUDAN GÖÖZETZETİİMLMLİİ TEDAVTEDAVİİ

EEğğitimli bir kiitimli bir kişşinin denetiminde, hastaninin denetiminde, hastanıın n ilailaççlarlarıınnıın her dozunun yuttun her dozunun yuttuğğunun gunun göözlenmesi zlenmesi ve bunun kaydve bunun kaydıınnıın yapn yapıılmaslmasıı sistemidir.sistemidir.

DGTS: DoDGTS: Doğğrudan grudan göözetimli tedavi stratejisidir.zetimli tedavi stratejisidir.

DGST+DGST+plusplus: : ÇÇok ilaca direnok ilaca direnççli tli tüüberkberküülozun lozun yaygyaygıın oldun olduğğu u üülkelerde lkelerde öönerilen bir tedavi nerilen bir tedavi stratejisidir.stratejisidir.