thailand energy management system

ระบบการจดการพลงงาน

นรนพร มาลาศรผเชยวชาญดานการจดการพลงงาน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานกระทรวงพลงงาน

narinporn.m@gmail.com

2

การประหยดพลงงานคออะไร ????

- ใชพลงงานเทาท�จาเปน

- ใชพลงงานอยางเหมาะสม

- ใชใหเกดประโยชนสงสด

- มการสญเสยนอยท�สด

* ใชพลงงานอยางมประสทธภาพ โดยไมกระทบตอผลผลต

ไมกระทบตอมาตรฐานคณภาพชวต และไมกระทบตอความปลอดภย*

3

การจดการพลงงาน

ลดผลกระทบ

ดานส�งแวดลอมปรบปรงสภาพการทางาน

เพ�มกาไร และ

คณภาพในการบรการลดตนทน

จาก “Good Practice Guide: Aspects of Energy Management” byDepartment of Environment Transportation Region, England.

ทาไมเราตองมการจดการพลงงาน ????

วธการเพ�มผลกาไร

4

จดมงหมายของการเพ�มคณคา

5

1.การเพ�มคณคาดวยการลดตนทน

สวนประโยชนการใชสอยเทาเดม

2.การเพ�มคณคาดวยการเพ�มประโยชน

การใชงาน

3.การเพ�มคณคาดวยการลดตนทนและ

การเพ�มประโยชนการใชงาน

จดมงหมายของการเพ�มคณคา

6

4.การเพ�มคณคาดวยการเพ�มตนทน

และประโยชนการใชสอยเพ�มข4นดวย

คาท�มากกวา

5.การเพ�มคณคาดวยลดประโยชน

การใชงานเหลอเทาท�จาเปน โดยท�ลด

ตนทนใหต�าลงดวยอตราท�มากกวา

11

โครงการจดทา

มาตรฐานการจดการพลงงาน

12

มงเนนการแกปญหาโดยมาตรการวศวกรรม

( Engineer Solution )มากกวาท�จะพยายามแก

“ นสย จตสานก และระบบการจดการการใชพลงงาน (Management Solution) ”

ปญหาของการอนรกษพลงงานท�ผานมา

13

14

องคประกอบ

* ขอกาหนดมาตรฐานการจดการ (Specification)

* แนวทางการพฒนาระบบ (Implement Tool kits)

* การประเมนระบบ (System Audit Guideline)

* ขอกาหนดแนวทางวธการในการปฏบต

15

16

� อางองมาตรฐานตางๆท�เปนสากล

�ISO 9001:2000�ISO 14001�มอก.-18001�ANSI/MSE 2000 A Management System for Energy

�DS2403E:2001 Energy Management - Specifications

แนวทางการจดทาระบบการจดการพลงงาน

17

IISO 50001 Energy Management-Specification

ISO 26000 Social Responsibility

18

IISO 26000 Social Responsibility

19

IISO 26000 Social Responsibility

1. ¡Òû ÔºÑμÔμÒÁ¡®ËÁÒÂáÅÐÊÒÁÒöμÃǨÊÍºä Œ2. ËÅÑ¡¡ÒÃà¤Òþã¹ÊÔ·¸ÔÁ¹Øɪ¹

3. ËÅÑ¡¡Òû ÔºÑμÔ ŒÒ¹áç§Ò¹

4. ËÅÑ¡¡ÒôŒÒ¹¼Å¡Ãзº·Ò§ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ áÅСÒÃ㪌·ÃѾÂҡ÷ÕèÂÑè§Â×¹

5. ËÅÑ¡¡Òà íÒà¹Ô¹ ØáԨÍ‹ҧ໚¹¸ÃÃÁ¡Ñº·Ø¡½†ÒÂ6. ËÅÑ¡¡ÒÃÃѺ¼Ô´ªÍºμ‹Í¼ÙŒºÃÔâÀ¤

7. ËÅÑ¡¡ÒÃÁÕʋǹËÇÁ㹡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ Êѧ¤Á áÅЪØÁª¹

20

IISO 26000 Social Responsibility

P & G ไดรบเลอกหน�งในรอยบรษทท�

ย �งยนท�สดในโลก โดยม

ประเดนท�ไดรบยกยอง

ไดแก ความสามารถใน

การประหยดน'า

ประหยดพลงงาน

21

IISO 26000 Social Responsibility P&G Case Study

22

IISO 26000 Social Responsibility

Kimberly – Clark ä ŒÃѺÃÒ§ÇÑÅ 1 ã¹ 50 ºÃÔÉÑ··Õè㪌¾Åѧ§Ò¹ÊÕà¢ÕÂǢͧ

»ÃÐà·ÈÍàÁÃÔ¡Ò â´Â¡ÒÃ㪌¡Ãкǹ¡Ò÷ÕèãËÁ‹·ÕèÊÒÁÒö¹íÒÇÑÊ ØàÊÕ¨ҡ¡Ãкǹ¡ÒüÅÔμàÂ×èÍ¡ÃдÒÉÁÒ໚¹ÇÑμ¶Ø´Ôºã¹¡ÒüÅÔμä¿¿‡Ò¶Ö§ÃŒÍÂÅÐ 7 ¢Í§ä¿¿‡Ò·ÕèºÃÔÉÑ·μŒÍ§«×éÍ

¨Ò¡ÀÒ¹͡

23

IISO 26000 Social Responsibility Kimberly - Clark

24

IISO 26000 Social Responsibility

GoGreen ¢Í§ DHL•»ÃѺ»ÃاÁÒμðҹ¡ÒûŋÍ¡�Ò«¢Í§ÂÒ¹¾Ò˹Е¡Ò÷ÂÍÂà»ÅÕè¹ÂÒ¹¾Ò˹Ъ¹Ô à´ÔÁ·Õè㪌àª×éÍà¾ÅԧẺ»¡μÔÁÒ໚¹¾Ò˹зÕè㪌¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡ª¹ÔÍ×è¹ æ ઋ¹ ö¹μ�¾Åѧ§Ò¹ä¿¿‡Ò ö·Õè¢Ñºà¤Å×è͹ ŒÇÂàª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾•¡Òâ¹Ê‹§¡ÑºÅÙ¡¤ŒÒ¼‹Ò¹¡Òâ¹Ê‹§ÃкºÃÒ§áÅТ¹Ê‹§·Ò§¹éíÒ ·Õè»Å‹Í CO2 ¹ŒÍ·ÕèÊØ´àÁ×èÍà·Õº¡Ñº¹éíÒ˹ѡÊÔ¹¤ŒÒ·ÕèÃѺºÃ÷ء•à»ÅÕè¹à¤Ã×èͧºÔ¹ÃØ‹¹ãËÁ‹·ÕèÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾ÊÙ§¡Ç‹Òà´ÔÁ•·´ÅͧÇÔ Õ¡ÒÃà¾ÔèÁ¤ÇÒÁ˹Òṋ¹ã¹¡ÒúÃ÷ء¢Í§à¤Ã×èͧºÔ¹¢¹Ê‹§ÊÔ¹¤ŒÒ ¹íÒä»ÊÙ‹¡ÒÃ㪌¾×é¹·ÕèÍ‹ҧÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾ÁÒ¡ÂÔ觢Öé¹ ÊÒÁÒöŴ»ÃÔÁÒ³à·ÕèÂǺԹ

25

ควบคมการใชพลงงานขององคกรอยางย�งยน

เพ�มประสทธภาพดานพลงงานขององคกร

แสดงความรบผดชอบตอสงคม

เปาหมายของมาตรฐานการจดการพลงงาน

26

การนาระบบฯไปใชตองคานงถงปจจยดาน

�บคคล

�วฒนธรรม

�ระเบยบกฎเกณฑ

�ปจจยอ�นๆภายในองคกร

วงจร PDCAขอแนะนารายละเอยดดานเทคนค/วธการนาไปปฏบตเปนไปตามวธการพฒนาระบบ

การนาไปใชงาน

27

การปรบปรงอยางตอเน�อง

การตรวจสอบและแกไข

การทบทวนการจดการ การทบทวนสถานะเบ�องตน

การกาหนดนโยบายพลงงาน

การวางแผน

การนาไปใชและการปฏบต

Plan

การนาไปใชและการปฏบต Do

การตรวจสอบและแกไขCheck

การทบทวนการจดการAct

วงจรการพฒนาอยางตอเน�อง PDCA

การกาหนดโครงสราง

29

30

5.การจดลาดบ กาหนดเปาหมายและมาตรการ1. ระยะเวลาดาเนนการ2. ผรบผดชอบ3. งบประมาณ

6.การดาเนนการตามแผนฯ

3. การกาหนดนโยบายการประชาสมพนธ

7.การตดตาม ทบทวนผลการดาเนนการ

8.การทบทวนและกาหนดเปาหมายใหม

2.การประเมนสถานะเบ�องตน

หนดน 4.การประเมนทางเทคนคและการเงน

1.การกาหนดโครงสรางการจดการพลงงาน

นสถา

ฯ

3

7

แ

ข4นตอนการพฒนาระบบ

31

1

35

Top Management

2 Senior Management

3 Department Heads

4 Line Managers

6 Energy Management Staff

7 Energy Representatives

5 Premises ManagersEnergy Managers

โครงสรางขององคกรท�วๆไป

36

ตวอยาง คณะกรรมการพลงงาน

ผจดการโรงงาน

ผจดการพลงงานของโรงงาน

ผแทนจากดานการบรหารจดการ

ผแทนจากฝายผลต ผแทนจากฝายซอมบารง

ตวแทนจากฝาย

การเงน/บญช

ตวแทนจากฝายจดซ%อ

ตวแทนหวหนากะ

ตวแทนหวหนา

แผนกไฟฟาหรอชางกล

ตวอยาง: การประกาศแตงต4ง

คณะทางานดานการอนรกษ

พลงงาน

คาส�งท� 23/2548เร�อง การแตงต4งคณะทางานการจดการพลงงาน

(ENERGY MANAGEMENT STEERING COMMITTEE)

ดวยพจารณาเหนสมควร และเพ�อใหการจดทาการจดการ

ดานพลงงานของบรษทฯ เปนไปตามมาตรฐานการจด

การพลงงาน บรษทฯ จงแตงต4งคณะทางานการจดการ

พลงงาน ดงน4

ตวอยาง: การประกาศแตงต4ง

คณะทางานดานการอนรกษ

พลงงานโดยมบทบาทหนาท�และความรบผดชอบดงตอไปน4

1.จดทาระบบการจดการพลงงาน ใหสอดคลองกบนโยบาย

การจดการส�งแวดลอมและพลงงานของบรษทฯ และเปนไป

ตามมาตรฐานระบบจดการพลงงาน รวมถงกฎหมายท�

เก�ยวของ

2.ประสานงานกบหนวยงานท�เก�ยวของในการดาเนนงาน

หรอปฏบตงานใหเปนไปตามนโยบายของบรษทฯ โดยการ

ตรวจขสอบสถานภาพการใชพลงงาน จดทาและปฏบตตาม

แผนการอนรกษพลงงาน รวมท4งการตรวจตดตามและ

รายงานผลการดาเนนงาน และการฝกอบรมเพ�อสราง

จตสานกในการอนรกษพลงงานของท4งองคกร เพ�อนามา

ทบทวนระบบการจดการพลงงาน

ตวอยาง: การประกาศแตงต4ง

คณะทางานดานการอนรกษ

พลงงานโดยมบทบาทหนาท�และความรบผดชอบดงตอไปน4

3.รายงานความคบหนาและผลกระทบการปรบปรงตาง ๆ

ตามแผนการจดการพลงงานตอกรรมการผจดการใหไดรบ

ทราบอยางนอยเดอนละ 1 คร4ง

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

40

41

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

42

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

โครงสรางคณะทางานบรหารดานการอนรกษพลงงาน

43

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

โครงสรางคณะทางานดานอนรกษพลงงาน

44

2

ข4นตอนท� 2: การประเมนสถานะเบ4องตน

เพ�อเปนการประเมนการจดการพลงงานภายในองคกรกอนท�จะนาระบบการจดการพลงงานมาประยกตใช ผลท�ไดจากการประเมน จะชวยทาใหทราบวาการจดการในปจจบนมจดออน จดแขงในเร�องใด เพ�อเปนแนวทางในการกาหนดนโยบาย ทศทางการอนรกษพลงงาน

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบตองคกรตองทบทวนการดาเนนงานดานพลงงานท�มอยกบ• เกณฑการอนรกษพลงงานท�ด ซ� งประกาศใชหรอเปนท�ยอมรบหรอกาหนดเปนขอแนะนา

(Guideline) ในการตรวจประเมน• ขอกาหนดตามกฎหมายท�เก�ยวของกบพลงงาน• ประสทธภาพและประสทธผลของทรพยากรท�มอย ซ� งนาไปใชในการจดการพลงงาน• แนวทางการดาเนนงานดานพลงงานท�มอยในองคกรในอดต• ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาซ�งองคกรหรอหนวยงานอ�นไดจดทาเอาไว (Best Practice)• ขอมลจากการทบทวนสถานะเร�มตน จะใชในการพจารณากาหนดนโยบายและกระบวนการจดทา

ระบบการจดการพลงงาน- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�

ทราบระดบการจดการพลงงานในปจจบน

46

ข4นตอนท� 2 : การประเมนสถานะเบ4องตน

การประเมนสถานะ

การจดการพลงงาน

การประเมนสถานะดานการ

บรหาร/บคคลากร

• การประเมนวฒนธรรมองคการ

• Energy Management Matrix

การประเมนสถานะดาน

เทคนควศวกรรม

• ระดบการใชพลงงานตามปรมาณการผลต

• ประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวน

การผลต

47

A.Entrepreneurial

B.TEAM

D.Market

C.Hierarchic

การวางแผน

ต)า

มองส %น มองไกล

สง

ระดบความไมแนนอนท)ยอมรบได

วฒนธรรมองคกร 4 ประเภท

ตารางประเมนการจดการดานพลงงาน (ENERGY MANAGEMENT MATRIX)

หวขอ 1. นโยบายการจดการ 2. การจดองคกร 3. การกระตนและ 4. ระบบขอมล 5. ประชาสมพนธ 6. การลงทน

ระดบ พลงงาน สรางแรงจงใจ ขาวสาร

4 มนโยบายการจดการพลงงานจากฝายบรหารและถอเปนสวนหน งของนโยบายของบรษท

มการจดองคกรและเปน โครงสรางสวนหน งของฝายบรหาร กาหนดหนาท ความรบผดชอบไวชดเจน

มการประสานงานระหวาง ผรบผดชอบดานพลงงานและทมงานทกระดบอยางสม าเสมอ

กาหนดเปาหมายท ครอบคลม ตดตามผล หาขอผดพลาด ประเมนผลและควบคมการใชงบประมาณ

ประชาสมพนธคณคาของการประหยดพลงงานและผลการดาเนนงานของการจดการพลงงาน

จดสรรงบประมาณโดยละเอยดโดยพจารณาถงความสาคญของโครงการซ งมสวนชวยดานส งแวดลอม

3 มนโยบายและมการสนบสนนเปนคร 6งคราวจากฝายบรหาร

ผรบผดชอบดานพลงงานรายงานโดยตรงตอคณะกรรมการจดการพลงงานซ งประกอบดวยหวหนาฝายตาง ๆ

คณะกรรมการอนรกษพลงงานเปนชองทางหลกในการดาเนนงาน

แจงผลการใชพลงงานจากมเตอรยอยในแตละฝายทราบ แตไมมการแจงถงผลการประหยด

ใหพนกงานรบทราบโครงการอนรกษพลงงานและใหมการประชาสมพนธอยางสม าเสมอ

โครงการอนรกษพลงงานพจารณาลงทนจากผลตอบแทนเชนเดยวกบโครงการอ นๆ

2 ไมมการกาหนดนโยบายท ชดเจนโดยผบรหารหรอ ผรบผดชอบดานพลงงาน

มผรบผดชอบดานพลงงานรายงานตอคณะกรรมการเฉพาะกจแตสายงานบงคบบญชาไมชดเจน

คณะกรรมการเฉพาะกจเปนผดาเนนการ

ทารายงานตดตามประเมนผลโดยดจากมเตอร ใหคณะกรรมการเฉพาะกจเขามาเก ยวของกบการต 6งงบประมาณ

จดฝกอบรมใหพนกงานรบทราบเปนคร 6งคราว

ลงทนโดยดมาตรการท มระยะเวลาคมทนเรว

1 ไมมแนวทางปฏบตท ทาไวเปนลายลกษณอกษร

ผรบผดชอบดานพลงงานมขอบเขตหนาท ความรบผดชอบจากดปฏบตหนาท เพยงตามกฎหมาย

มการตดตออยางไมเปนทางการระหวางวศวกรกบผใชพลงงาน (พนกงาน)

มการสรปรายงานดาน คาใชจายการใชพลงงานเพ อใชกนภายในฝายวศวกรรม

แจงใหพนกงานทราบอยางไมเปนทางการ เพ อสงเสรมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ

พจารณาเฉพาะมาตรการท ลงทนต า

0 ไมมนโยบายท ชดเจน ไมมผรบผดชอบดานพลงงาน

ไมมการตดตอกบผใช พลงงาน

ไมมระบบรวบรวมขอมลและบญชการใชพลงงาน

ไมมการสนบสนนการประหยดพลงงาน

ไมมการลงทนใด ๆ ในการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงาน

55

ตวอยาง-ผลการประเมนสถานะเบ4องตน

56

การประเมนสถานะดานเทคนควศวกรรม

� เกณฑการอนรกษพลงงานท�ด ซ�งประกาศใชหรอเปนท�ยอมรบหรอกาหนดเปน

ขอแนะนา (Guideline) ในการตรวจประเมน

� ขอกาหนดตามกฎหมายท�เก�ยวของกบพลงงาน

� ประสทธภาพและประสทธผลของทรพยากรท�มอย ซ�งนาไปใชในการจดการพลงงาน

� แนวทางการดาเนนงานดานพลงงานท�มอยในองคกรในอดต

� ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาซ�งองคกรหรอหนวยงานอ�นไดจดทาเอาไว (Best Practice)

ขอมลจากการทบทวนสถานะเร�มตน จะใชในการพจารณากาหนดนโยบายและกระบวนการจดทาระบบการจดการพลงงาน

การทบทวนสถานะเร�มตนน4จะใชเฉพาะเม�อมการนามาตรฐานน4มาใชเปนคร4งแรกเทาน4น

การทบทวนสถานะเบ�องตน

57

ทบทวนผลการดาเนนงานดานพลงงาน

ประสทธภาพและประสทธผลของทรพยากรท�มอยเกณฑการอนรกษพลงงานท�ด แนวทางการดาเนนงานดาน

พลงงานท�มอยในองกรขอกาหนดตามกฎหมาย ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาองคกรหรอหนวยงาน

อ�นไดจดทาไว

ข�นตอนท 2 : การประเมนสถานะเบ�องตน

- ท�ประกาศใชหรอ- ท�ยอมรบหรอ- กาหนดเปนขอแนะนาในการประเมน

- ท�เก�ยวของกบพลงงาน

- เพ�อนาไปใชในการจดการพลงงาน

ขอมลท4งหมดจากการทบทวนสถานะเร�มตน

นามาพจารณาใช

กาหนดนโยบาย กาหนดกระบวนาารจดทาระบบการจดการพลงงาน

นาไปใช

ข4นตอนท� 4, 5, 6, 7

ทบทวน (ข4นตอนท� 8) นามาใชใหม

59

3

61

� เปนสวนหน�งของธรกจ

� เหมาะสมกบลกษณะและปรมาณพลงงานท�ใช

� แสดงเจตจานงท�จะปฏบตตามกฎหมายและขอกาหนดอ�น ๆ ท�องคกรไดทา

ขอตกลงไว

� แสดงเจตจานงท�จะปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานอยางตอเน�อง

� แสดงเจตจานงท�จะจดสรรทรพยากรใหเพยงพอเหมาะสมในการดาเนนการตาม

ระบบการจดการพลงงาน

การกาหนดนโยบายพลงงาน

62

1. นโยบายและเปาหมายทางนามธรรม ไมมการกาหนดผลของการอนรกษพลงงาน

ท�วดไดเปนรปธรรม เชน โรงงานเราตองเปนโรงงานตวอยางการอนรกษพลงงาน

ในระดบจงหวด

2. นโยบายและเปาหมายเฉพาะ มการเจาะจงกจกรรมและระยะเวลาของการ

ดาเนนงานอนรกษพลงงาน เชน ดาเนนมาตรการนาความรอนท4งกลบมาใชโดยม

ระยะเวลาคนทนไมเกน 3 ป

3. นโยบายและเปาหมายสมบรณ เปนการกาหนดความสามารถของการอนรกษ

พลงงานสงสด เชน ตองลดพลงงานท�ใชตอหนวยผลผลตใหเหลอเพยง 60 กก

กะจล/ตน ใหสาเรจ

4. นโยบายและเปาหมายสมพนธ

ประเภทนโยบายและเปาหมายพลงงาน

63

4. นโยบายและเปาหมายสมพนธ เปนเปาหมายรวมของการอนรกษพลงงานเพ�อ

ประเมนผลสมฤทธUองคกรในการอนรกษพลงงาน เชน ในป 2550 ตอง

อนรกษพลงงานใหไดอก 20%

ประเภทนโยบายและเปาหมายพลงงาน (ตอ)

ตวอยาง: การประกาศ

นโยบายดานการอนรกษ

พลงงาน

65

ตวอยาง: การประกาศนโยบายดานการอนรกษพลงงาน

บรษทฯ ไดประกาศนโยบายพลงงานข:นเม�อวนท� 7 มกราคม 2551 โดยนโยบายพลงงานของบรษท ฯ เปนดงน:

บรษท ทาเคเบะ (ไทยแลนด) จากด เปนบรษทฯ ผลตช:นสวนรถยนต ไดเร�มดาเนนการระบบการจดการส�งแวดลอม ตามมาตรฐานISO 14001 มาประยกตใชภายในบรษท และเพ�อเปนสวนหน�งของการจดการส�งแวดลอม

บรษทฯ ไดตดสนใจนาระบบการจดการดานพลงงานมาประยกตใชควบคไปดวย เพ�อสงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด ดงน:น บรษทฯจงกาหนดนโยบายดานพลงงานเพ�อใชเปน

66

ตวอยาง: การประกาศนโยบายดานการอนรกษพลงงาน

1. บรษทฯจะดาเนนการและพฒนาระบบการจดการดานพลงงานอยางเหมาะสมโดยกาหนดเปนสวนหน�งของนโยบายดานธรกจของบรษทฯ รวมถงการบรหารจดการดานพลงงานใหสอดคลองกบกฎหมายและขอกาหนดตางๆท�เก�ยวของ

2. บรษทฯ จะดาเนนการปลกฝงจตสานกดานการอนรกษพลงงานใหแกพนกงานในองคกรอยางเหมาะสมและพฒนาอยางตอเน�องรวมถงการนาเทคโนโลยท�เก�ยวของกบพลงงานมาประยกตใชภายในบรษทฯ อยางตอเน�องและย�งยน

67

ตวอยาง: การประกาศนโยบายดานการอนรกษพลงงาน

3. บรษทฯ ถอวาการอนรกษพลงงานเปนหนาท�ความรบผดชอบของผบรหารและพนกงานทกระดบ ท�จะใหความรวมมอในการปฏบตตามมาตรการท�กาหนด ตดตาม ตรวจสอบ และทบทวนการจดการดานพลงงาน

4. บรษทฯ จะกาหนดเปาหมายการอนรกษพลงงานในแตละป และส�อสารใหพนกงานทกคนเขาใจ เพ�อปฏบตไดอยางถกตองและตอเน�อง

5. บรษทฯ จะใหการสนบสนนท�จาเปนดานทรพยากรบคคล งบประมาณ เวลาในการทางานการฝกอบรม และการมสวนรวมในการนาเสนอขอคดเหน เพ�อพฒนางานดานพลงงาน

68

3

70

��Local groups

�Promotional gifts

���Competitions

��Posters

����Energy newsletter

����House magazines

����Video

��Training

��Workshops

��Presentation

ActionDesireInterestAwareness

ตวอยางกจกรรมดานประชาสมพนธ

71

ในการประชาสมพนธ ขอมลหรอ Message ท�ส�อออกไปน:สามารถสรางผลตอพนกงานได 4 ระดบ ไดแก

� ระดบ Awareness คอเพยงแคทราบวาองคกรใชพลงงานอยเทาไร ทาไมองคกรตองลดการใชพลงงานแตความสนใจหยดอยเพยงเทาน:น� ระดบ Interest คอสนใจท�จะทราบวาจะชวยลดการใชพลงงานไดอยางไร� ระดบ Desire คอทราบวาจะลดพลงงานไดอยางไร และตองการมสวนรวมในการลดการใชพลงงาน� ระดบ Action คอทราบแนวทาง มความต:งใจ และปฏบตจรง เพ�อชวยองคกร

ตวอยางกจกรรมดานประชาสมพนธ

ตวอยาง: ประชาสมพนธ เปดตวโครงการ

73

ตวอยาง: ประชาสมพนธ เปดตวโครงการ

โ

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การจดอบรมปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

75

ตวอยาง: การจดอบรมปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

โ

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การจดอบรมปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)ส�อประชาสมพนธ(ตอ)

การอบรมอนรกษพลงงาน

การจดทาปายผา

การประชาสมพนธ(ตอ) ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)

กจกรรมนาเสนอผลงานโดยคณะทางานดานอนรกษพลงงาน

การประชาสมพนธ(ตอ) ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)

การประชาสมพนธ(ตอ) ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)

POP UPหนาจอคอมพวเตอร

82

ตวอยาง: แผนปายประชาสมพนธ

83

ตวอยาง: แผนปายประชาสมพนธ

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การประชาสมพนธกลมยอย

• ประชาสมพนธเก�ยวกบการอนรกษพลงงาน และใหความรเพ�มเตม

ผานการประชมกบพนกงานในสายการผลต (MorningTalk) โดย

หวหนางาน (Supervisor) ทกวนพฤหสบด

โ

ตวอยาง: การจดทาบอรดประชาสมพนธ และใหความรในการอนรกษพลงงาน

รหรอไมวา........โรงงานเรา......ม..........

ถงเวลาของพวกเราชาว FB ทกคน ท�จะเขามามสวนรวมใน

เพ�อทกคน เพ�อบรษทฯ และ เพ�อเมองไทยของเรา....เเเเเเพ��������อทกคน เพ�อบรษทฯ และ เพ���������อเมองไไไไทยของเรา����������� �

คา ไฟฟา เดอนละ บาทนอนเดอ ละคา กาซธรรมชาต เดอนละ บาท

คา น: า เดอนละ บาท

ตวอยาง: ตวอยาง POP UP หนาจอคอมพวเตอร ในการประชาสมพนธ

87

ตวอยาง: ตวอยาง POP UP หนาจอคอมพวเตอร ในการประชาสมพนธ

ตวอยาง: การประกวดคาขวญ อนรกษพลงงาน

ตวอยาง: คาขวญชนะเลศ *อนรกษพลงงานคอหนาท� เปนจตสานกดๆท�ตองทา*

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การจดทาปายและแผนพบรณรงคอนรกษพลงงาน

การจดงานวนอนรกษพลงงาน

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การจดอบรมใหความรแกพนกงานเอกสารประชาสมพนธ

อนรกษพลงงาน

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การจดงานวนอนรกษพลงงาน

นาเสนอผลงานปดโครงการ

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

ประกวดคาขวญและสญลกษณดานพลงงาน

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ

การจดทาสตกเกอร

การประกวดส�งประดษฐ

ดานอนรกษพลงงานการจดบอรด

การจดนทรรศการ

95การประกวดของประดษฐคดไมถง...............

96

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การอบรมอนรกษพลงงานและชมวดทศนสารคด “เปดโลกสเขยว”

การจดงานวนอนรกษพลงงานและงานเสวนาดานพลงงาน

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การตรวจตดตามการใชพลงงานประจาวน โดยมการตดต4ง kWh Meter ท�โรงงานอาคาร 1, 2, 3 และ 4 รวมถงท�อาคารสานกงาน

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ

100

นคมอตสาหกรรมภาคเหนอIn-house training

ตวอยาง: จดทาคอลมภอนรกษพลงงานลงในวารสารภายในบรษทและโปสเตอร

ตวอยาง:จดทาสตกเกอรรณณรงคการประหยดพลงงานตามอปกรณตาง ฯ

จากคณะกรรมการอนรกษพลงงาน

ตวอยาง:จดทาสตกเกอรรณณรงคการประหยดพลงงานตามอปกรณตาง ฯ

104

ตวอยาง:ประกาศเสยงตามสาย

กจกรรม -ประชาสมพนธ

กจกรรม -ประชาสมพนธ

หนวยช4เปา

ลมร�ว

ชด Solinoid valve ป�มอดตะกอน WWT.

25/11/2005.

คณ รตนชย ประชาชน

สงทตองชเปาคอ มลมร�วออกท� ขอตอลม

คณ รตนชย ประชาชน

25/11/2005.

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ เปล�ยนขอตอลม เบอร '( เกลยว )/* " ' ตว OK

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอยดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอยดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 0 7

โคมไฟบน MIXER

เคร� อง MIXER ช�นสอง

25/11/2005.

คณ ศกดา ปณญารอด

สงทตองชเปาคอ แสงสวางเกนความจาเปน )8 W * : หลอด*< โคม

คณ ศกดา ปณญารอด

25/11/2005

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ ปลดหลอดออก โคมละ ' หลอด

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอยดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอยดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 0 1

ทอลมร�ว

เคร� อง AIR DRYER OXIDE No . '

25/11/2005.

คณ สถาพร ทองสะอาด

ส� งท�ตองช� เปาคอ มลมร�วออกท� ยเน�ยนหลง AIR DRYER

คณ สถาพร ทองสะอาด

25/11/2005.

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ ถอดยเน�ยนเปล�ยน O-Ring ใหม ขนใหแนน

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอยดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอยดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 0 5

น�าร�ว

DC # 7 ปมนำ

26/11/2005.

คณ ทวศก พรหมศลป

ส� งท�ตองช� เปาคอ มน�าร�วออกท�หนาแปลนดานบนของป�ม

คณ ทวศก พรหมศลป

26/11/1948

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ ใชประแจขนอดหนาแปลนใหแนน OK. ไมมน�าร�วแลว

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอย ดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอย ดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 4 0

กจกรรม -ประชาสมพนธ

การจดทาระบบรบฟงขอเสนอแนะ

108

กจกรรม -ประชาสมพนธ

109

กจกรรม -ประชาสมพนธ

110

ตวอยางพนกงานดเดนประจาป ดานอนรกษพลงงานไดแก

นายเตมใจ ชอบอนรกษฝาย บารงรกษา

รางวล : ใบประกาศ พรอม ขาวกลองเบอร 5รวม 5 กระสอบ

111

4

การวางแผน

1. การประเมนการใชพลงงานท�มนยสาคญ

1. ขอมลการใชพลงงานท:งในอดตและปจจบน2. รายการอปกรณท�มการใชพลงงานในสดสวนท�สง3. แผนงานดานการอนรกษพลงงาน4. ศกยภาพในการอนรกษพลงงาน

2. กฎหมายและขอกาหนดอ�น ๆ

113

การประเมนสภาวะการใชพลงงาน

แบงออกเปน 3 ระดบ ไดแก

1. การประเมนระดบองคกร

1. เปรยบเทยบการใชแบบภายใน2. เปรยบเทยบกบโรงงานอ�นท�มขนาดเทากน

2. การประเมนระดบประเภทสนคา

3. การประเมนระดบอปกรณ เปนการประเมนประสทธภาพของอปกรณแตละช:น (BENCHMARKING)

114

115

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

0

5

10

15

20

25

30

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

May-06 Jun-05 Jul-05 Aug-05 Sep-05 Oct-05 Nov-05 Dec-05 Jan-06 Feb-06 Mar-06 Apr-06

SEC

(GJ/

met

ric to

n)

Prod

uctiv

ity (m

etric

ton)

Productivity and SEC ComparisonProductivity …

y = -4E-05x + 8.6123R² = 0.8364

0

1

2

3

4

5

6

7

8

0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000 160000 180000

Elec

tric

ity E

nerg

y In

dex

(kW

h/kg

)

Productivity (kg)

Electricity Index and Productivity

Elect. Energy Index (kWh/kg)Linear (Elect. Energy Index …

116

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

117

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

ตวอยางคามาตรฐานเทยบเคยง (Benchmark)

121

Raw materialsEnergyUtilities

Product

Air EmissionsHeat

Solid WasteLiquid Effluent

Process Unit

การวเคราะหโดย Process Map

ใหเจาของโรงงานควบคมจดใหมการประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน โดยการตรวจสอบและประเมนการใชพลงงานท�มนยสาคญ

122

ข4นตอนท� 4: การประเมนศกยภาพดานเทคนค

ตวอยาง การประเมนประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

ผาดบเขา

เผาขน

ชบสบ

ซกผาขาว

ชบมน

ยดผา

ไฟฟา

LPG

ไอน�า

ไอน�า

ไอน�า

ไอน�า

ผาดบเปนมวน สภาพช�น

ฟอกเน�อผาใหขาว

ทาความสะอาดผา

ชบโดยใชโซดาไฟเพ�อทาใหผวผามน

ยดหนากวางผาใหมขนาดมาตรฐาน

กระบวนการฟอกผา

ตวอยาง การประเมนประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

Process Name Detail Process Requirement Required Energy Supply Energy Waste

Type Condition Type Condition Type Condition Waste Rate

เผาขน นาผาดบมาทาการเผาขนดวยกาซ LPG ใหผาดบมขนนอยลง เพ� อ LPG 20-150 mmH2O LPG 20-150 mmH2Oท� เคร� องเผาขน No. 1, 2 ลดการขวางตวของการ อากาศ - อากาศ -

ตดสเน%อผา ไฟฟา - ไฟฟา -ชบสบ นาผามาชบโซดาไฟและสบในน%ารอน ไขมนหลดออกจากผา ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอ

ไมเกน 80 0C น%าประปา - น%าประปา - (รอน) เจอปน บาบดไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ซกผาขาว นามาทาการฟอกขาว H2 O2 และ NaOH ทาใหผาขาวข%น ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH, น%าเสยเขาบอในน%ารอนนอยกวา 80 0C (น%าลาง) น%าประปา - น%าประปา - (รอน) H2 O2 บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ชบมน (เงา) ทาผามาชบ NaOH เขมขน ทาใหผาเกดความเงา ไอน%า - ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอน%าประปา - น%าประปา - บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด - ลมอด 6-7 barน%าเยน 26-27 0C น%าเยน 17-18 0C

ยดผา นาผามา Set ใหได หนาผาพรอมพมพ ทาใหผาไดขนาดใน ไอน%า เปดวาลว 100% ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอดวยความรอน การพมพ ไฟฟา - ไฟฟา - บาบด

Hotoil 150๐C Hotoil 220 0C

Remarks

กระบวนการฟอกผา

125

การวเคราะหการใชพลงงานเบ4องตน

RawMaterial Product1 2 3 4 5 6

RawMaterial Product1 2 3 4 5 6

35% 10% 6% 18% 9% 8%

PreliminaryAudit

% EnergyConsumed

126

การวเคราะหการใชพลงงาน

คานวณสดสวนการใชพลงงานสาหรบแตละกระบวนการผลตยอย เม�อเทยบกบท:งโรงงานซ� งรวมท:งท�ใชในระบบสาธารณปโภค

127

DDetailed Energy Audit

6 8%

5 9%

2 10%

4 18%

1 35%

3 6%

% EnergyConsumed

Electricity Fuel

1.

2.

3.

4.

5.

.

.

.

Etc.

1.

2.

3.

4.

5.

.

.

.

Etc.

Equipment InventoryUnit Group 1 % Energy Consumed: 35

128

ขอมลปรมาณการใชไฟฟา

การไฟฟา

Monthly Invoice

1

2

3

4

5

6

129

การสรางความสมพนธ

การสรางแผนภมแบบจดเพ�อดลกษณะความสมพนธสามารถบอกแนวทางการกาหนดมาตรการอนรกษพลงงานในเบ:องตน กลาวคอ

• ความชนของเสนท�ไดจากการทา Linear/Nonlinear Regression แสดงถงประสทธภาพของอปกรณท�วเคราะห

• การกระจายของจดท�ไดแสดงความสามารถในการควบคมการทางาน

• จดตดแกนต:งแสดงคาพลงงานท�ใชท�ไมเก�ยวกบตวแปร หรอแสดงปรมาณ Waste หรอ แสดงปรมาณท�ใชชวง Start Up

130

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

131

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

132

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

133

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

134

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

135

การกาหนดดชนท�ใชในการช4วด (Benchmarking)

136

BBenchmarkingวตถประสงค

� เพ�อเปรยบเทยบประสทธภาพการใชพลงงาน

� เพ�อประเมนศกยภาพการประหยดพลงงาน

ประเภทของการทา Benchmarking� เปรยบเทยบระหวางอตสาหกรรมเดยวกน

� เปรยบเทยบระหวางอปกรณประเภทเดยวกน

อปสรรคของการทา Benchmarking�ขาดขอมล

�ขาดความเช�อใจซ�งกนและกน

137

การทา Benchmarking

การทา Benchmarking มกเปนการเปรยบเทยบกบประสทธภาพท�ดท�สด คาเฉล�ย และท�แยท�สด เกณฑท�วไป เม�อทา Benchmarking ไดแก• หากพบวาประสทธภาพอปกรณท�มอยต �ากวาคาเฉล�ยและใกลคาท�แยท�สด ควรกาหนดมาตรการปรบปรงทนทท�เปนมาตรการเรงดวน

• หากพบวาประสทธภาพอปกรณท�มอยใกลเคยงกบคาเฉล�ย ควรกาหนดมาตรการปรบปรง เปนมาตรการระยะปานกลาง• หากพบวาประสทธภาพอปกรณท�มอยใกลเคยงกบคาท�ดท�สด ควรกาหนดมาตรการปรบปรง เปนมาตรการระยะยาว

138

139

5

ข4นตอนท� 5: การกาหนดมาตรการเปาหมายและคานวณ

ผลตอบแทนทางการเงน

เพ�อกาหนดมาตรการเปาหมายท�จะดาเนนการลดการใชพลงงานการประมาณการผลประหยดพลงงานท�จะไดรบพรอมท:งเงนลงทนผลตอบแทนทางการเงน วาสอดคลองตามเกณฑการพจารณาขององคกร

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบต

แนวทางการกาหนดมาตรการเปาหมาย1) มาตรการท�ไมมเงนลงทน เปนมาตรการประเภทควบคมการทางานในระบบปจจบนท�มอยใหเกด

ประโยชนสงสด เชน ลดการใชพลงงานท�สญเปลา ปรบเปล�ยนวธการทางานใหมประสทธภาพบารงรกษาเคร�องจกรอปกรณอยางถกวธ เปนตน

2) มาตรการท�มเงนลงทนไมสง เปนมาตรการปรบปรงส�งท�มอยใหดข:นใชเงนลงทนไมมาก3) มาตรการเปล�ยนแปลงส�งท�มอยเดม เปนมาตรการเปล�ยนเคร�องจกรอปกรณ หรอกระบวนการผลตเดม

ไปเปนของใหมท�อาจมเทคโนโลยท�ดกวา ซ� งใชเงนลงทนสงในการคดหามาตรการ- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�

รายการมาตรการเปาหมายพรอมท:งผลตอบแทนทางการเงน

Cause-and-Effect Diagram(Fishbone Diagram)

141

142

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Air Conditioning System

143

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Air Conditioning System

144

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Lighting System

145

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Air Compressor System

กลมมาตรการ ... แนวทาง

เพ�อความย �งยน

• แนวทางท� 1 ผบรหารระดบสง “ทบโตะ” หรอ “ฟนธง”

147

การกาหนดเปาหมาย

ตวอยาง

Air Compressor ท�วดคา SEC ไดเทากบ 35.64 kWh/100 scfm-hr อกท:งจากการทา Procress Mapping พบวาสดสวนการใชพลงงานไฟฟาท�ระบบผลต Compressed Air คดเปนสดสวน 25% ของท:งโรงงาน ผบรหารอาจระบใหลดคา SEC ลง 50% ภายใน 1 ป หรอคา SEC ใหมเทากบ 17.82

kWh/100 scfm-hr ซ�งใกลเคยงกบคาท�ดท�สดในฐานขอมล

“·íÒãËŒμÒ¡çäÁ‹Áշҧ໚¹ä»ä´Œ ¨Ð·íÒä»·íÒäÁ”

• แนวทางท� 2 การกาหนดโดยศกษาขอมลท�ใชในการทา Benchmark

148

การกาหนดเปาหมาย

ตวอยาง

ในกรณของ Air Compressor คาท�ดถดไปคอคาเฉล�ย (21.63 kWh/100

scfm-hr) ซ�งจะเปนเปาหมายท�องคกรกาหนด

“¢ŒÍ´Õ¢Í§¡ÒáíÒ˹´á¹Ç·Ò§¹Õé¤×ÍÁÕËÅÑ¡°Ò¹Ç‹ÒÁÕ¼ÙŒÊÒÁÒö·íÒä´Œ”

อยางไรกตาม อาจเปนคาท�ไดจากการใชอปกรณท�แตกตางกนโดยส:นเชง ไมสามารถบรรลไดโดยใชอปกรณท�องคกรน:นมอย การจะบรรลเปาหมาย อาจจาเปนตองมการลงทนในระดบท�สงมากจนไมคมกบการลงทน

• แนวทางท� 3 กาหนดใหเปาหมายเปนคาท�ต �าสดในแผนภมท�ไดจากการศกษาความสมพนธระหวางระดบพลงงานท�ใชกบตวแปร

149

การกาหนดเปาหมาย

“¡Ò÷ÕèÁÕ¢ŒÍÁÙÅáÊ´§äÇŒÂ×¹ÂѹNjÒÊÒÁÒö·íÒä´ŒÀÒÂã¹Í§¤�¡Ã”

150

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

151

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

152

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

153

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

11. Pay Back Period

154

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

ÇÔ¸Õ¹ÕéäÁ‹àËÁÒСѺÁÒμáÒ÷ÕèÁÕÍÒÂØ¡Òäíҹdz¹Ò¹ æ ઋ¹ ÁÒ¡¡Ç‹Ò 5 »‚

22. Internal Rate of Return (IRR)

155

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

¡¡ÒèѴÅíҴѺ¡ÒÃŧ·Ø¹

156

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

• ¡ÅØ‹Á·Õè 1 ÁÒμáÒ÷ÕèÁÕ¤‹Ò Pay Back Period ÊÑé¹·ÕèÊØ´ÍÂÙ‹ÅíҴѺáááÅŒÇà¾ÔèÁ¢Öé¹μÒÁÅíҴѺ¨¹ä´ŒÁÒμáÒÃÊØ´·ŒÒ·ÕèÁÕ¤‹ÒPay Back Period ¹Ò¹·ÕèÊØ´

• ¡ÅØ‹Á·Õè 2 ÁÒμáÒ÷ÕèÁÕ¤‹Ò IRR ÊÙ§·ÕèÊش໚¹ÅíҴѺáá áÅÐŴŧμÒÁÅíҴѺ¨¹¶Ö§ÁÒμáÒ÷ÕèÁÕ¤‹Ò IRR μèíÒ·ÕèÊش໚¹ÅíҴѺÊØ´·ŒÒÂ

¡¡ÒèѴÅíҴѺ¡ÒÃŧ·Ø¹

157

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

• ¡ÅØ‹Á·Õè 3 ÁÒμáÒÃà¾×èÍãˌͧ¤�¡Ã´íÒà¹Ô¹¸ØáԨ໚¹ä»μÒÁ·Õè¡®ËÁÒ´ŒÒ¹¾Åѧ§Ò¹¡íÒ˹´

“¶×Í໚¹¹ÑÂÊíÒ¤ÑÞÊÙ§·Ñ¹·Õ áÅШѴNjÒ໚¹ÁÒμáÒÃà˧´‹Ç¹ áÁŒ

¤‹Òμͺ᷹·Ò§¡ÒÃà§Ô¹¨ÐμèíÒ¡Ç‹ÒÁÒμáÒÃÍ×è¹ æ áμ‹¡Òû¯ÔºÑμÔ

μÒÁ¡®ËÁÒ¶×Í໚¹ “˹ŒÒ·Õè” ·ÕèμŒÍ§¨Ñ´¡ÒÃãËŒàÃçÇ·ÕèÊØ´”

158

6

สาคญมาก !!!!!

ข4นตอนท� 6: การจดทาแผนปฏบตการ

เพ�อจดทาแผนปฏบตการใหผบรหาร และผเก�ยวของไดรบทราบ ทาความเขาใจตรงกน สามารถเตรยมตวและสรางความพรอมในการเขามามสวนรวม

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบตแผนปฏบตการจะตองประกอบไปดวยแผนปรบปรงทางดานวศวกรรม และแผนทางดานบคลากร แบงเปนแผนหลกๆ ดงน:1) แผนเพ�อรองรบมาตรการเปาหมายทางดานวศวกรรมตามขอมลท�ไดจากข:นตอนท� 52) แผนฝกอบรมเพ�อสรางความรความเขาใจของพนกงานในองคกร เชน แผนฝกอบรมจตสานกในการอนรกษพลงงาน เปนตน องคกรจะตองวเคราะหความตองการของกลมเปาหมายตางๆ (Training Need) เพ�อจดแผนไดถกตองเหมาะสม3) แผนประชาสมพนธ / รณรงคการอนรกษพลงงานตามขอมลท�ไดจากข:นตอนท� 3

- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�แผนปฏบตการท:ง 3 ประเภท

ระบบการจดการพลงงาน

การวางแผนดานการปลกจตสานกการอนรกษพลงงาน

No. ช�อมาตรการอนรกษพลงงาน Start Finish 8/2005 9/2005 10/2005 11/2005 12/2005

1 8 15 22 29 5 12 19 26 3 10 17 24 31 7 14 21 28 5 12 19 26

1 รางนโยบายพลงงาน 19/8/2005 1/10/2005

2 ประกวดคาขวญ 1/9/2005 16/9/2005

3 จดบอรดพลงงาน เร�มเดอนกนยายน 2005

4 จดต:งหนวยช: เปา 1/9/2005 30/9/2005

5 ทาปายบงช:คาประหยดพลงงาน 1/9/2005 15/9/2005

6บรรจลงในการทากขอเสนอแนะของพนกงาน 1/9/2005 30/9/2005

7 จดทาเขมกลด 1/9/2005 30/9/2005

8 ทา VCD แจงขาวสารพลงงาน 1/10/2005 1/11/2005

9 ทา pop up หนาจอ Computer เร�มเดอนกนยายน 2005

10 เสยงตามสาย เร�ม 15/9/2005

11 จดต:งประชาสมพนธกลาง 29/8/2005 16/9/2005

12จดอบรมสรางจตสานกดานพลงงานใหพนกงาน 1/9/2005 16/10/2005

ระบบการจดการพลงงาน

การจดทาแผนปฏบตงานอนรกษพลงงานดานวศวกรรม

162

การวางแผนดานการปลกจตสานกการอนรกษพลงงาน

163

ตวอยาง การจดทาแผนปฏบตงานอนรกษพลงงานดานวศวกรรม

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)ตวอยาง การจดทาแผนปฏบตงาน

นาระบบการจดการพลงงานมาใชรวมกบระบบมาตรฐานท�ทางโรงงานมอยแลวISO 9000, ISO 14000, HACCP, GMP

165

ตวอยาง การจดทาแผนปฏบตงาน

166

แผนภมแบบแกนท (Gantt chart)

167

เทคนคเครอขายโครงการ (Project Network Techniques: PNTs)

งายตอความเขาใจ และ เหนภาพชดเจน

168

7

ข4นตอนท� 7: การดาเนนการตามแผน

เพ�อใหบคลากรในองคกร นาแผนงานปฏบตการไปปฏบตใหเปนไปตามแผนงานและเกดผลอยางแทจรง

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบตในระหวางดาเนนการจะตองตดตามความกาวหนา ปญหาอปสรรคและเปรยบเทยบเปอรเซนตผลสาเรจกบแผนงาน รวมถงผลกระทบท�อาจเกดข:นจากการดาเนนการโดยเฉพาะผลกระทบจากการประกอบธรกจ (การผลตสนคาหรอใหบรการ) การควบคมการทางานใหเปนไปตามขอกาหนดหรอวธการท�ระบไวในแผนงานของแตละมาตรการตลอดจนถงวธการเกบขอมลและพสจนผลการดาเนนการ

- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�• รายงานความกาวหนาเทยบกบแผนงาน• ผลสาเรจของมาตรการตามแผนงาน

Process Name Detail Process Requirement Required Energy Supply Energy Waste

Type Condition Type Condition Type Condition Waste Rate

เผาขน นาผาดบมาทาการเผาขนดวยกาซ LPG ใหผาดบมขนนอยลง เพ� อ LPG 20-150 mmH2O LPG 20-150 mmH2Oท� เคร� องเผาขน No. 1, 2 ลดการขวางตวของการ อากาศ - อากาศ -

ตดสเน%อผา ไฟฟา - ไฟฟา -ชบสบ นาผามาชบโซดาไฟและสบในน%ารอน ไขมนหลดออกจากผา ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอ

ไมเกน 80 0C น%าประปา - น%าประปา - (รอน) เจอปน บาบดไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ซกผาขาว นามาทาการฟอกขาว H2 O2 และ NaOH ทาใหผาขาวข%น ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH, น%าเสยเขาบอในน%ารอนนอยกวา 80 0C (น%าลาง) น%าประปา - น%าประปา - (รอน) H2 O2 บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ชบมน (เงา) ทาผามาชบ NaOH เขมขน ทาใหผาเกดความเงา ไอน%า - ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอน%าประปา - น%าประปา - บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด - ลมอด 6-7 barน%าเยน 26-27 0C น%าเยน 17-18 0C

ยดผา นาผามา Set ใหได หนาผาพรอมพมพ ทาใหผาไดขนาดใน ไอน%า เปดวาลว 100% ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอดวยความรอน การพมพ ไฟฟา - ไฟฟา - บาบด

Hotoil 150๐C Hotoil 220 0C

Remarks

กระบวนการฟอกผา

ตวอยาง การดาเนนการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

ตวอยาง การดาเนนการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

การควบคมการจายไอน�าท�จายใหบอซกในกระบวนการซกผาขาว ซกผาลาย และชบมนใหมอณหภมประมาณ 80oC

ผลประหยดท�ได 878,970 บาท 0.1727 ktoe

มาตรการปรบต4งแรงดนไอน4าใชงานใหเหมาะสม

บรษท ขอนแกนแหอวน จากด (สาขาเชยงยน)

แนวคด การปรบต:งแรงดนหมอไอน: าไวท� 7 barg แตท�อปกรณใชไอน: าท�ปลายทางมการใชแรงดนไอน: าสงสดอยท�ประมาณ 4 barg ซ�งการปรบต:งแรงดนไอน: าไวท� 7 barg จงเกนความจาเปนท�ตองการใชงาน ดงน:นหากทาการปรบลดแรงดนหมอไอน: าแลวจะชวยประหยดพลงงานได โดยทาการทดลองปรบความดนลง 0.5 barg กอนในเบ:องตนเพ�อตรวจสอบการใชงานในกระบวนการผลต

ผลประหยด ถานหน 134.83 ตน/ป คดเปน 377,510 บาท/ป หรอ 0.08416 ktoeระยะเวลาคนทน - ป

173

8

ข4นตอนท� 8: การทบทวนผลการดาเนนการ

เพ�อใหแนใจวาระบบการจดการยงคงมความเหมาะสม มประสทธภาพ ประสทธผล และมการปรบปรงพฒนาอยางตอเน�อง

- วตถประสงค

างตอเนองยอย- ข�นตอนการปฏบต

ผบรหารระดบสงขององคกรตองพจารณาประเดนตอไปน: เม�อครบตามระยะเวลาท�กาหนดไว 1) ผลการดาเนนงานของระบบการจดการพลงงานท:งหมด2) ผลสาเรจของมาตรการตางๆ (ท:งเชงเทคนควศวกรรมและเชงบคลากร)3) ปญหาภายในและภายนอก เชนการเปล�ยนโครงสรางขององคกร แนวทางดาเนนงานดานพลงงานท�มอย

ในองคกร ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาซ� งองคกรหรอหนวยงานอ�นไดจดทาเอาไว การแกไขตามขอกาหนดของกฎหมาย การนาเทคโนโลยใหมๆ มาใช การพฒนาฝกอบรมบคลากร หรอการมสวนชวยเหลอสนบสนนสงคมหรอภาครฐ เปนตน

4) ระบบการตรวจสอบหรอตรวจประเมนเพ�อใหแนใจวาระบบการจดการพลงงานท�มอยจะถกใชตอไปโดยมการปรบปรงอยางตอเน�อง

- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�ความจาเปนของการเปล�ยนแปลงหรอแกไขปรบปรงจากขอบกพรองของระบบการจดการพลงงาน เชนการเปล�ยนนโยบายพลงงาน โครงสรางคณะทางาน หรอองคประกอบอ�นๆ

ข4นตอนท� 8: การทบทวนผลการดาเนนการ

ระบบการจดการพลงงาน

การทบทวนผลการดาเนนงานลาดบ มาตรการ การทบทวนผลการดาเนนการ

ดานมาตรการอนรกษพลงงาน

1 การหมฉนวน BARREL HEATER ของ

เคร�องฉดพลาสตก

การหมฉนวนทาใหมการใชพลงงานนอยลง ขณะเดยวกนทาใหมการสะสมของความรอนมากข *นดวย ทาใหควรม

การดและระบบหลอเยนของ มอเตอรและถงเมดพลาสตก เพ�อไมใหเกดการสะสมของความรอนจนกระทบการ

ทางาน

2 การใชบลลาสต LOW WATT LOSS การใชบลลาสต Low Watt Loss ไมมผลกระทบตอการทางานและแสงสวางท�ตองการในการทางานของพนกง

งาน

3 การปรบลดแรงดนไอน *าท�หมอไอน *าและ

ลดปรมาณการใชไอน *าของอปกรณ/

เคร�องจกร

เน�องจากการใชงานไอน *าท�แทจรง ไมตองการความดนสงอยางท�ต *งไวเดม แตการปรบลดใหเหมาะสมควรคอยๆ

ทา เพ�อใหเกดความม�นใจ และเขาใจของผดแลเคร�องจกร แลวคอยๆ ขยายผลตอไป อยางไรกตามตองคานงถง

ความตองการอณหภมของแตละเคร�องจกร ประกอบการปรบลดแรงดนดวย

4 การลดรร�วไอน *า ควรมการสารวจระบบทาไอน *าอยางสม�าเสมอ และควรมอะไหล หรออปกรณในการซอมแซมจดร�วของไอน *า

เพ�อใหสามารถแกไขปญหาการสญเสยไดทนทวงท กรณเกดรอยร�วข *น

5 การลดปรมาณน *ารอนในอางน *ารอนเตา

อบตาเต

การปรบลดปรมาณน *า ไมไดสงผลตอความตองการความรอนของผลตภณฑ แตควรใหความรพนกงงานเร�องการ

ใชสารเคมท�เหมาะสมกบปรมาณน *าท�เปล�ยนแปลงไปดวย

6 การหมฉนวนทอไอน *าและวาลว ควรมการใหความรพนกงานท�ดแลเคร�องจกรเพ�มเตม เพ�อใหมการดแลบรเวณท�มการหมฉนวนอยางถกตอง

เหมาะสมเพ�อใหสามารถใชงานไดยาวนาน

ดานนโยบาย และโครงสรางองคกร เน�องจากบรษทเปนบรษทในเครอ ท�มหลายโรงงาน ผบรหารระดบสงควรศกษาวธการและมาตรการอนรกษ

พลงงานตามโครงการน *เพ�อใชในการขยายผลสาหรบโรงงานอ�นๆ ในเครอดวย

ดานการประชาสมพนธ ทางทมงานอนรกษพลงงานควรประเมนผลของการประชาสมพนธตาง ๆ ท�ไดจดทาไป โดยพจารณาไดจาก

พฤตกรรมของพนกงานภายในองคกรวามจตสานกในการอนรกษพลงงานเพ�มข *นหรอไมซ�งการประชาสมพนธควร

จดทาเปนระยะ ๆ

ระบบการจดการพลงงาน

การทบทวนผลการดาเนนงาน

178

ประเภท PPlot ท�ใชในการตดตาม ตรวจสอบ

จดท�ตอเน�อง คอ คาเฉล�ยของ 12 เดอนท�ผานมา

จดพกดตามลาดบของการใชจรงเปรยบเทยบกบ

เสนแสดงเปาหมายการใชพลงงานท�ต4งไว

179

กราฟประเภท CUSUM

-1500.00

-1250.00

-1000.00

-750.00

-500.00

-250.00

0.00

250.00Ap

rilM

ayJu

neJu

lyAu

gust

Sept

embe

rO

ctob

erN

ovem

ber

Dec

embe

rJa

nuar

yFe

brua

ryM

arch

April

May

June

July

Augu

stSe

ptem

ber

Oct

ober

Nov

embe

rD

ecem

ber

Janu

ary

Febr

uary

Mar

chAp

rilM

ayJu

neJu

lyAu

gust

Sept

embe

rO

ctob

er

CU

SUM

(,00

0 lit

ers

oil)

1st Measure 2nd Measure

If implement only 1st measure,@ the end of March will save~500,000 liters of oil

By implement both 1st and 2nd

measures, @ the end of Marchwill save ~1,050,000 liters of oi

183

ถาม- ตอบ ขอสงสย

พลงงานมจากดโปรดชวยกนประหยดพลงงาน