thailand energy management system

160
ระบบการจัดการพลังงาน นรินพร มาลาศรี ผูเชี่ยวชาญดานการจัดการพลังงาน กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน กระทรวงพลังงาน [email protected]

Upload: department-of-energy-development-and-efficientcy

Post on 18-Jan-2015

6.443 views

Category:

Education


1 download

DESCRIPTION

Thailand energy management.

TRANSCRIPT

Page 1: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน

นรนพร มาลาศรผเชยวชาญดานการจดการพลงงาน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานกระทรวงพลงงาน

[email protected]

Page 2: Thailand Energy Management System

2

การประหยดพลงงานคออะไร ????

- ใชพลงงานเทาท�จาเปน

- ใชพลงงานอยางเหมาะสม

- ใชใหเกดประโยชนสงสด

- มการสญเสยนอยท�สด

* ใชพลงงานอยางมประสทธภาพ โดยไมกระทบตอผลผลต

ไมกระทบตอมาตรฐานคณภาพชวต และไมกระทบตอความปลอดภย*

Page 3: Thailand Energy Management System

3

การจดการพลงงาน

ลดผลกระทบ

ดานส�งแวดลอมปรบปรงสภาพการทางาน

เพ�มกาไร และ

คณภาพในการบรการลดตนทน

จาก “Good Practice Guide: Aspects of Energy Management” byDepartment of Environment Transportation Region, England.

ทาไมเราตองมการจดการพลงงาน ????

Page 4: Thailand Energy Management System

วธการเพ�มผลกาไร

4

Page 5: Thailand Energy Management System

จดมงหมายของการเพ�มคณคา

5

1.การเพ�มคณคาดวยการลดตนทน

สวนประโยชนการใชสอยเทาเดม

2.การเพ�มคณคาดวยการเพ�มประโยชน

การใชงาน

3.การเพ�มคณคาดวยการลดตนทนและ

การเพ�มประโยชนการใชงาน

Page 6: Thailand Energy Management System

จดมงหมายของการเพ�มคณคา

6

4.การเพ�มคณคาดวยการเพ�มตนทน

และประโยชนการใชสอยเพ�มข4นดวย

คาท�มากกวา

5.การเพ�มคณคาดวยลดประโยชน

การใชงานเหลอเทาท�จาเปน โดยท�ลด

ตนทนใหต�าลงดวยอตราท�มากกวา

Page 7: Thailand Energy Management System

11

โครงการจดทา

มาตรฐานการจดการพลงงาน

Page 8: Thailand Energy Management System

12

มงเนนการแกปญหาโดยมาตรการวศวกรรม

( Engineer Solution )มากกวาท�จะพยายามแก

“ นสย จตสานก และระบบการจดการการใชพลงงาน (Management Solution) ”

ปญหาของการอนรกษพลงงานท�ผานมา

Page 9: Thailand Energy Management System

13

Page 10: Thailand Energy Management System

14

องคประกอบ

* ขอกาหนดมาตรฐานการจดการ (Specification)

* แนวทางการพฒนาระบบ (Implement Tool kits)

* การประเมนระบบ (System Audit Guideline)

* ขอกาหนดแนวทางวธการในการปฏบต

Page 11: Thailand Energy Management System

15

Page 12: Thailand Energy Management System

16

� อางองมาตรฐานตางๆท�เปนสากล

�ISO 9001:2000�ISO 14001�มอก.-18001�ANSI/MSE 2000 A Management System for Energy

�DS2403E:2001 Energy Management - Specifications

แนวทางการจดทาระบบการจดการพลงงาน

Page 13: Thailand Energy Management System

17

IISO 50001 Energy Management-Specification

ISO 26000 Social Responsibility

Page 14: Thailand Energy Management System

18

IISO 26000 Social Responsibility

Page 15: Thailand Energy Management System

19

IISO 26000 Social Responsibility

1. ¡Òû ÔºÑμÔμÒÁ¡®ËÁÒÂáÅÐÊÒÁÒöμÃǨÊÍºä Œ2. ËÅÑ¡¡ÒÃà¤Òþã¹ÊÔ·¸ÔÁ¹Øɪ¹

3. ËÅÑ¡¡Òû ÔºÑμÔ ŒÒ¹áç§Ò¹

4. ËÅÑ¡¡ÒôŒÒ¹¼Å¡Ãзº·Ò§ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ áÅСÒÃ㪌·ÃѾÂҡ÷ÕèÂÑè§Â×¹

5. ËÅÑ¡¡Òà íÒà¹Ô¹ ØáԨÍ‹ҧ໚¹¸ÃÃÁ¡Ñº·Ø¡½†ÒÂ6. ËÅÑ¡¡ÒÃÃѺ¼Ô´ªÍºμ‹Í¼ÙŒºÃÔâÀ¤

7. ËÅÑ¡¡ÒÃÁÕʋǹËÇÁ㹡ÒþѲ¹ÒàÈÃÉ°¡Ô¨ Êѧ¤Á áÅЪØÁª¹

Page 16: Thailand Energy Management System

20

IISO 26000 Social Responsibility

P & G ไดรบเลอกหน�งในรอยบรษทท�

ย �งยนท�สดในโลก โดยม

ประเดนท�ไดรบยกยอง

ไดแก ความสามารถใน

การประหยดน'า

ประหยดพลงงาน

Page 17: Thailand Energy Management System

21

IISO 26000 Social Responsibility P&G Case Study

Page 18: Thailand Energy Management System

22

IISO 26000 Social Responsibility

Kimberly – Clark ä ŒÃѺÃÒ§ÇÑÅ 1 ã¹ 50 ºÃÔÉÑ··Õè㪌¾Åѧ§Ò¹ÊÕà¢ÕÂǢͧ

»ÃÐà·ÈÍàÁÃÔ¡Ò â´Â¡ÒÃ㪌¡Ãкǹ¡Ò÷ÕèãËÁ‹·ÕèÊÒÁÒö¹íÒÇÑÊ ØàÊÕ¨ҡ¡Ãкǹ¡ÒüÅÔμàÂ×èÍ¡ÃдÒÉÁÒ໚¹ÇÑμ¶Ø´Ôºã¹¡ÒüÅÔμä¿¿‡Ò¶Ö§ÃŒÍÂÅÐ 7 ¢Í§ä¿¿‡Ò·ÕèºÃÔÉÑ·μŒÍ§«×éÍ

¨Ò¡ÀÒ¹͡

Page 19: Thailand Energy Management System

23

IISO 26000 Social Responsibility Kimberly - Clark

Page 20: Thailand Energy Management System

24

IISO 26000 Social Responsibility

GoGreen ¢Í§ DHL•»ÃѺ»ÃاÁÒμðҹ¡ÒûŋÍ¡�Ò«¢Í§ÂÒ¹¾Ò˹Е¡Ò÷ÂÍÂà»ÅÕè¹ÂÒ¹¾Ò˹Ъ¹Ô à´ÔÁ·Õè㪌àª×éÍà¾ÅԧẺ»¡μÔÁÒ໚¹¾Ò˹зÕè㪌¾Åѧ§Ò¹·Ò§àÅ×Í¡ª¹ÔÍ×è¹ æ ઋ¹ ö¹μ�¾Åѧ§Ò¹ä¿¿‡Ò ö·Õè¢Ñºà¤Å×è͹ ŒÇÂàª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾•¡Òâ¹Ê‹§¡ÑºÅÙ¡¤ŒÒ¼‹Ò¹¡Òâ¹Ê‹§ÃкºÃÒ§áÅТ¹Ê‹§·Ò§¹éíÒ ·Õè»Å‹Í CO2 ¹ŒÍ·ÕèÊØ´àÁ×èÍà·Õº¡Ñº¹éíÒ˹ѡÊÔ¹¤ŒÒ·ÕèÃѺºÃ÷ء•à»ÅÕè¹à¤Ã×èͧºÔ¹ÃØ‹¹ãËÁ‹·ÕèÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾ÊÙ§¡Ç‹Òà´ÔÁ•·´ÅͧÇÔ Õ¡ÒÃà¾ÔèÁ¤ÇÒÁ˹Òṋ¹ã¹¡ÒúÃ÷ء¢Í§à¤Ã×èͧºÔ¹¢¹Ê‹§ÊÔ¹¤ŒÒ ¹íÒä»ÊÙ‹¡ÒÃ㪌¾×é¹·ÕèÍ‹ҧÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾ÁÒ¡ÂÔ觢Öé¹ ÊÒÁÒöŴ»ÃÔÁÒ³à·ÕèÂǺԹ

Page 21: Thailand Energy Management System

25

ควบคมการใชพลงงานขององคกรอยางย�งยน

เพ�มประสทธภาพดานพลงงานขององคกร

แสดงความรบผดชอบตอสงคม

เปาหมายของมาตรฐานการจดการพลงงาน

Page 22: Thailand Energy Management System

26

การนาระบบฯไปใชตองคานงถงปจจยดาน

�บคคล

�วฒนธรรม

�ระเบยบกฎเกณฑ

�ปจจยอ�นๆภายในองคกร

วงจร PDCAขอแนะนารายละเอยดดานเทคนค/วธการนาไปปฏบตเปนไปตามวธการพฒนาระบบ

การนาไปใชงาน

Page 23: Thailand Energy Management System

27

การปรบปรงอยางตอเน�อง

การตรวจสอบและแกไข

การทบทวนการจดการ การทบทวนสถานะเบ�องตน

การกาหนดนโยบายพลงงาน

การวางแผน

การนาไปใชและการปฏบต

Plan

การนาไปใชและการปฏบต Do

การตรวจสอบและแกไขCheck

การทบทวนการจดการAct

วงจรการพฒนาอยางตอเน�อง PDCA

การกาหนดโครงสราง

Page 24: Thailand Energy Management System

29

Page 25: Thailand Energy Management System

30

5.การจดลาดบ กาหนดเปาหมายและมาตรการ1. ระยะเวลาดาเนนการ2. ผรบผดชอบ3. งบประมาณ

6.การดาเนนการตามแผนฯ

3. การกาหนดนโยบายการประชาสมพนธ

7.การตดตาม ทบทวนผลการดาเนนการ

8.การทบทวนและกาหนดเปาหมายใหม

2.การประเมนสถานะเบ�องตน

หนดน 4.การประเมนทางเทคนคและการเงน

1.การกาหนดโครงสรางการจดการพลงงาน

นสถา

3

7

ข4นตอนการพฒนาระบบ

Page 26: Thailand Energy Management System

31

1

Page 27: Thailand Energy Management System

35

Top Management

2 Senior Management

3 Department Heads

4 Line Managers

6 Energy Management Staff

7 Energy Representatives

5 Premises ManagersEnergy Managers

โครงสรางขององคกรท�วๆไป

Page 28: Thailand Energy Management System

36

ตวอยาง คณะกรรมการพลงงาน

ผจดการโรงงาน

ผจดการพลงงานของโรงงาน

ผแทนจากดานการบรหารจดการ

ผแทนจากฝายผลต ผแทนจากฝายซอมบารง

ตวแทนจากฝาย

การเงน/บญช

ตวแทนจากฝายจดซ%อ

ตวแทนหวหนากะ

ตวแทนหวหนา

แผนกไฟฟาหรอชางกล

Page 29: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: การประกาศแตงต4ง

คณะทางานดานการอนรกษ

พลงงาน

คาส�งท� 23/2548เร�อง การแตงต4งคณะทางานการจดการพลงงาน

(ENERGY MANAGEMENT STEERING COMMITTEE)

ดวยพจารณาเหนสมควร และเพ�อใหการจดทาการจดการ

ดานพลงงานของบรษทฯ เปนไปตามมาตรฐานการจด

การพลงงาน บรษทฯ จงแตงต4งคณะทางานการจดการ

พลงงาน ดงน4

Page 30: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: การประกาศแตงต4ง

คณะทางานดานการอนรกษ

พลงงานโดยมบทบาทหนาท�และความรบผดชอบดงตอไปน4

1.จดทาระบบการจดการพลงงาน ใหสอดคลองกบนโยบาย

การจดการส�งแวดลอมและพลงงานของบรษทฯ และเปนไป

ตามมาตรฐานระบบจดการพลงงาน รวมถงกฎหมายท�

เก�ยวของ

2.ประสานงานกบหนวยงานท�เก�ยวของในการดาเนนงาน

หรอปฏบตงานใหเปนไปตามนโยบายของบรษทฯ โดยการ

ตรวจขสอบสถานภาพการใชพลงงาน จดทาและปฏบตตาม

แผนการอนรกษพลงงาน รวมท4งการตรวจตดตามและ

รายงานผลการดาเนนงาน และการฝกอบรมเพ�อสราง

จตสานกในการอนรกษพลงงานของท4งองคกร เพ�อนามา

ทบทวนระบบการจดการพลงงาน

Page 31: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: การประกาศแตงต4ง

คณะทางานดานการอนรกษ

พลงงานโดยมบทบาทหนาท�และความรบผดชอบดงตอไปน4

3.รายงานความคบหนาและผลกระทบการปรบปรงตาง ๆ

ตามแผนการจดการพลงงานตอกรรมการผจดการใหไดรบ

ทราบอยางนอยเดอนละ 1 คร4ง

Page 32: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

40

Page 33: Thailand Energy Management System

41

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

Page 34: Thailand Energy Management System

42

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

โครงสรางคณะทางานบรหารดานการอนรกษพลงงาน

Page 35: Thailand Energy Management System

43

ตวอยาง: การประกาศแตงต4งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

โครงสรางคณะทางานดานอนรกษพลงงาน

Page 36: Thailand Energy Management System

44

2

Page 37: Thailand Energy Management System

ข4นตอนท� 2: การประเมนสถานะเบ4องตน

เพ�อเปนการประเมนการจดการพลงงานภายในองคกรกอนท�จะนาระบบการจดการพลงงานมาประยกตใช ผลท�ไดจากการประเมน จะชวยทาใหทราบวาการจดการในปจจบนมจดออน จดแขงในเร�องใด เพ�อเปนแนวทางในการกาหนดนโยบาย ทศทางการอนรกษพลงงาน

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบตองคกรตองทบทวนการดาเนนงานดานพลงงานท�มอยกบ• เกณฑการอนรกษพลงงานท�ด ซ� งประกาศใชหรอเปนท�ยอมรบหรอกาหนดเปนขอแนะนา

(Guideline) ในการตรวจประเมน• ขอกาหนดตามกฎหมายท�เก�ยวของกบพลงงาน• ประสทธภาพและประสทธผลของทรพยากรท�มอย ซ� งนาไปใชในการจดการพลงงาน• แนวทางการดาเนนงานดานพลงงานท�มอยในองคกรในอดต• ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาซ�งองคกรหรอหนวยงานอ�นไดจดทาเอาไว (Best Practice)• ขอมลจากการทบทวนสถานะเร�มตน จะใชในการพจารณากาหนดนโยบายและกระบวนการจดทา

ระบบการจดการพลงงาน- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�

ทราบระดบการจดการพลงงานในปจจบน

Page 38: Thailand Energy Management System

46

ข4นตอนท� 2 : การประเมนสถานะเบ4องตน

การประเมนสถานะ

การจดการพลงงาน

การประเมนสถานะดานการ

บรหาร/บคคลากร

• การประเมนวฒนธรรมองคการ

• Energy Management Matrix

การประเมนสถานะดาน

เทคนควศวกรรม

• ระดบการใชพลงงานตามปรมาณการผลต

• ประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวน

การผลต

Page 39: Thailand Energy Management System

47

A.Entrepreneurial

B.TEAM

D.Market

C.Hierarchic

การวางแผน

ต)า

มองส %น มองไกล

สง

ระดบความไมแนนอนท)ยอมรบได

วฒนธรรมองคกร 4 ประเภท

Page 40: Thailand Energy Management System

ตารางประเมนการจดการดานพลงงาน (ENERGY MANAGEMENT MATRIX)

หวขอ 1. นโยบายการจดการ 2. การจดองคกร 3. การกระตนและ 4. ระบบขอมล 5. ประชาสมพนธ 6. การลงทน

ระดบ พลงงาน สรางแรงจงใจ ขาวสาร

4 มนโยบายการจดการพลงงานจากฝายบรหารและถอเปนสวนหน งของนโยบายของบรษท

มการจดองคกรและเปน โครงสรางสวนหน งของฝายบรหาร กาหนดหนาท ความรบผดชอบไวชดเจน

มการประสานงานระหวาง ผรบผดชอบดานพลงงานและทมงานทกระดบอยางสม าเสมอ

กาหนดเปาหมายท ครอบคลม ตดตามผล หาขอผดพลาด ประเมนผลและควบคมการใชงบประมาณ

ประชาสมพนธคณคาของการประหยดพลงงานและผลการดาเนนงานของการจดการพลงงาน

จดสรรงบประมาณโดยละเอยดโดยพจารณาถงความสาคญของโครงการซ งมสวนชวยดานส งแวดลอม

3 มนโยบายและมการสนบสนนเปนคร 6งคราวจากฝายบรหาร

ผรบผดชอบดานพลงงานรายงานโดยตรงตอคณะกรรมการจดการพลงงานซ งประกอบดวยหวหนาฝายตาง ๆ

คณะกรรมการอนรกษพลงงานเปนชองทางหลกในการดาเนนงาน

แจงผลการใชพลงงานจากมเตอรยอยในแตละฝายทราบ แตไมมการแจงถงผลการประหยด

ใหพนกงานรบทราบโครงการอนรกษพลงงานและใหมการประชาสมพนธอยางสม าเสมอ

โครงการอนรกษพลงงานพจารณาลงทนจากผลตอบแทนเชนเดยวกบโครงการอ นๆ

2 ไมมการกาหนดนโยบายท ชดเจนโดยผบรหารหรอ ผรบผดชอบดานพลงงาน

มผรบผดชอบดานพลงงานรายงานตอคณะกรรมการเฉพาะกจแตสายงานบงคบบญชาไมชดเจน

คณะกรรมการเฉพาะกจเปนผดาเนนการ

ทารายงานตดตามประเมนผลโดยดจากมเตอร ใหคณะกรรมการเฉพาะกจเขามาเก ยวของกบการต 6งงบประมาณ

จดฝกอบรมใหพนกงานรบทราบเปนคร 6งคราว

ลงทนโดยดมาตรการท มระยะเวลาคมทนเรว

1 ไมมแนวทางปฏบตท ทาไวเปนลายลกษณอกษร

ผรบผดชอบดานพลงงานมขอบเขตหนาท ความรบผดชอบจากดปฏบตหนาท เพยงตามกฎหมาย

มการตดตออยางไมเปนทางการระหวางวศวกรกบผใชพลงงาน (พนกงาน)

มการสรปรายงานดาน คาใชจายการใชพลงงานเพ อใชกนภายในฝายวศวกรรม

แจงใหพนกงานทราบอยางไมเปนทางการ เพ อสงเสรมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ

พจารณาเฉพาะมาตรการท ลงทนต า

0 ไมมนโยบายท ชดเจน ไมมผรบผดชอบดานพลงงาน

ไมมการตดตอกบผใช พลงงาน

ไมมระบบรวบรวมขอมลและบญชการใชพลงงาน

ไมมการสนบสนนการประหยดพลงงาน

ไมมการลงทนใด ๆ ในการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงาน

Page 41: Thailand Energy Management System

55

ตวอยาง-ผลการประเมนสถานะเบ4องตน

Page 42: Thailand Energy Management System

56

การประเมนสถานะดานเทคนควศวกรรม

� เกณฑการอนรกษพลงงานท�ด ซ�งประกาศใชหรอเปนท�ยอมรบหรอกาหนดเปน

ขอแนะนา (Guideline) ในการตรวจประเมน

� ขอกาหนดตามกฎหมายท�เก�ยวของกบพลงงาน

� ประสทธภาพและประสทธผลของทรพยากรท�มอย ซ�งนาไปใชในการจดการพลงงาน

� แนวทางการดาเนนงานดานพลงงานท�มอยในองคกรในอดต

� ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาซ�งองคกรหรอหนวยงานอ�นไดจดทาเอาไว (Best Practice)

ขอมลจากการทบทวนสถานะเร�มตน จะใชในการพจารณากาหนดนโยบายและกระบวนการจดทาระบบการจดการพลงงาน

การทบทวนสถานะเร�มตนน4จะใชเฉพาะเม�อมการนามาตรฐานน4มาใชเปนคร4งแรกเทาน4น

การทบทวนสถานะเบ�องตน

Page 43: Thailand Energy Management System

57

ทบทวนผลการดาเนนงานดานพลงงาน

ประสทธภาพและประสทธผลของทรพยากรท�มอยเกณฑการอนรกษพลงงานท�ด แนวทางการดาเนนงานดาน

พลงงานท�มอยในองกรขอกาหนดตามกฎหมาย ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาองคกรหรอหนวยงาน

อ�นไดจดทาไว

ข�นตอนท 2 : การประเมนสถานะเบ�องตน

- ท�ประกาศใชหรอ- ท�ยอมรบหรอ- กาหนดเปนขอแนะนาในการประเมน

- ท�เก�ยวของกบพลงงาน

- เพ�อนาไปใชในการจดการพลงงาน

ขอมลท4งหมดจากการทบทวนสถานะเร�มตน

นามาพจารณาใช

กาหนดนโยบาย กาหนดกระบวนาารจดทาระบบการจดการพลงงาน

นาไปใช

ข4นตอนท� 4, 5, 6, 7

ทบทวน (ข4นตอนท� 8) นามาใชใหม

Page 44: Thailand Energy Management System

59

3

Page 45: Thailand Energy Management System

61

� เปนสวนหน�งของธรกจ

� เหมาะสมกบลกษณะและปรมาณพลงงานท�ใช

� แสดงเจตจานงท�จะปฏบตตามกฎหมายและขอกาหนดอ�น ๆ ท�องคกรไดทา

ขอตกลงไว

� แสดงเจตจานงท�จะปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานอยางตอเน�อง

� แสดงเจตจานงท�จะจดสรรทรพยากรใหเพยงพอเหมาะสมในการดาเนนการตาม

ระบบการจดการพลงงาน

การกาหนดนโยบายพลงงาน

Page 46: Thailand Energy Management System

62

1. นโยบายและเปาหมายทางนามธรรม ไมมการกาหนดผลของการอนรกษพลงงาน

ท�วดไดเปนรปธรรม เชน โรงงานเราตองเปนโรงงานตวอยางการอนรกษพลงงาน

ในระดบจงหวด

2. นโยบายและเปาหมายเฉพาะ มการเจาะจงกจกรรมและระยะเวลาของการ

ดาเนนงานอนรกษพลงงาน เชน ดาเนนมาตรการนาความรอนท4งกลบมาใชโดยม

ระยะเวลาคนทนไมเกน 3 ป

3. นโยบายและเปาหมายสมบรณ เปนการกาหนดความสามารถของการอนรกษ

พลงงานสงสด เชน ตองลดพลงงานท�ใชตอหนวยผลผลตใหเหลอเพยง 60 กก

กะจล/ตน ใหสาเรจ

4. นโยบายและเปาหมายสมพนธ

ประเภทนโยบายและเปาหมายพลงงาน

Page 47: Thailand Energy Management System

63

4. นโยบายและเปาหมายสมพนธ เปนเปาหมายรวมของการอนรกษพลงงานเพ�อ

ประเมนผลสมฤทธUองคกรในการอนรกษพลงงาน เชน ในป 2550 ตอง

อนรกษพลงงานใหไดอก 20%

ประเภทนโยบายและเปาหมายพลงงาน (ตอ)

Page 48: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: การประกาศ

นโยบายดานการอนรกษ

พลงงาน

Page 49: Thailand Energy Management System

65

ตวอยาง: การประกาศนโยบายดานการอนรกษพลงงาน

บรษทฯ ไดประกาศนโยบายพลงงานข:นเม�อวนท� 7 มกราคม 2551 โดยนโยบายพลงงานของบรษท ฯ เปนดงน:

บรษท ทาเคเบะ (ไทยแลนด) จากด เปนบรษทฯ ผลตช:นสวนรถยนต ไดเร�มดาเนนการระบบการจดการส�งแวดลอม ตามมาตรฐานISO 14001 มาประยกตใชภายในบรษท และเพ�อเปนสวนหน�งของการจดการส�งแวดลอม

บรษทฯ ไดตดสนใจนาระบบการจดการดานพลงงานมาประยกตใชควบคไปดวย เพ�อสงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด ดงน:น บรษทฯจงกาหนดนโยบายดานพลงงานเพ�อใชเปน

Page 50: Thailand Energy Management System

66

ตวอยาง: การประกาศนโยบายดานการอนรกษพลงงาน

1. บรษทฯจะดาเนนการและพฒนาระบบการจดการดานพลงงานอยางเหมาะสมโดยกาหนดเปนสวนหน�งของนโยบายดานธรกจของบรษทฯ รวมถงการบรหารจดการดานพลงงานใหสอดคลองกบกฎหมายและขอกาหนดตางๆท�เก�ยวของ

2. บรษทฯ จะดาเนนการปลกฝงจตสานกดานการอนรกษพลงงานใหแกพนกงานในองคกรอยางเหมาะสมและพฒนาอยางตอเน�องรวมถงการนาเทคโนโลยท�เก�ยวของกบพลงงานมาประยกตใชภายในบรษทฯ อยางตอเน�องและย�งยน

Page 51: Thailand Energy Management System

67

ตวอยาง: การประกาศนโยบายดานการอนรกษพลงงาน

3. บรษทฯ ถอวาการอนรกษพลงงานเปนหนาท�ความรบผดชอบของผบรหารและพนกงานทกระดบ ท�จะใหความรวมมอในการปฏบตตามมาตรการท�กาหนด ตดตาม ตรวจสอบ และทบทวนการจดการดานพลงงาน

4. บรษทฯ จะกาหนดเปาหมายการอนรกษพลงงานในแตละป และส�อสารใหพนกงานทกคนเขาใจ เพ�อปฏบตไดอยางถกตองและตอเน�อง

5. บรษทฯ จะใหการสนบสนนท�จาเปนดานทรพยากรบคคล งบประมาณ เวลาในการทางานการฝกอบรม และการมสวนรวมในการนาเสนอขอคดเหน เพ�อพฒนางานดานพลงงาน

Page 52: Thailand Energy Management System

68

3

Page 53: Thailand Energy Management System

70

��Local groups

�Promotional gifts

���Competitions

��Posters

����Energy newsletter

����House magazines

����Video

��Training

��Workshops

��Presentation

ActionDesireInterestAwareness

ตวอยางกจกรรมดานประชาสมพนธ

Page 54: Thailand Energy Management System

71

ในการประชาสมพนธ ขอมลหรอ Message ท�ส�อออกไปน:สามารถสรางผลตอพนกงานได 4 ระดบ ไดแก

� ระดบ Awareness คอเพยงแคทราบวาองคกรใชพลงงานอยเทาไร ทาไมองคกรตองลดการใชพลงงานแตความสนใจหยดอยเพยงเทาน:น� ระดบ Interest คอสนใจท�จะทราบวาจะชวยลดการใชพลงงานไดอยางไร� ระดบ Desire คอทราบวาจะลดพลงงานไดอยางไร และตองการมสวนรวมในการลดการใชพลงงาน� ระดบ Action คอทราบแนวทาง มความต:งใจ และปฏบตจรง เพ�อชวยองคกร

ตวอยางกจกรรมดานประชาสมพนธ

Page 55: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: ประชาสมพนธ เปดตวโครงการ

Page 56: Thailand Energy Management System

73

ตวอยาง: ประชาสมพนธ เปดตวโครงการ

Page 57: Thailand Energy Management System

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การจดอบรมปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

Page 58: Thailand Energy Management System

75

ตวอยาง: การจดอบรมปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

Page 59: Thailand Energy Management System

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การจดอบรมปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

Page 60: Thailand Energy Management System

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การปลกจตสานกในการอนรกษพลงงานใหกบพนกงานทกระดบ

Page 61: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)ส�อประชาสมพนธ(ตอ)

การอบรมอนรกษพลงงาน

การจดทาปายผา

Page 62: Thailand Energy Management System

การประชาสมพนธ(ตอ) ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)

กจกรรมนาเสนอผลงานโดยคณะทางานดานอนรกษพลงงาน

Page 63: Thailand Energy Management System

การประชาสมพนธ(ตอ) ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)

Page 64: Thailand Energy Management System

การประชาสมพนธ(ตอ) ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)

POP UPหนาจอคอมพวเตอร

Page 65: Thailand Energy Management System

82

ตวอยาง: แผนปายประชาสมพนธ

Page 66: Thailand Energy Management System

83

ตวอยาง: แผนปายประชาสมพนธ

Page 67: Thailand Energy Management System

ตวอยางมาตรการ การอนรกษพลงงานตวอยาง: การประชาสมพนธกลมยอย

• ประชาสมพนธเก�ยวกบการอนรกษพลงงาน และใหความรเพ�มเตม

ผานการประชมกบพนกงานในสายการผลต (MorningTalk) โดย

หวหนางาน (Supervisor) ทกวนพฤหสบด

Page 68: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: การจดทาบอรดประชาสมพนธ และใหความรในการอนรกษพลงงาน

Page 69: Thailand Energy Management System

รหรอไมวา........โรงงานเรา......ม..........

ถงเวลาของพวกเราชาว FB ทกคน ท�จะเขามามสวนรวมใน

เพ�อทกคน เพ�อบรษทฯ และ เพ�อเมองไทยของเรา....เเเเเเพ��������อทกคน เพ�อบรษทฯ และ เพ���������อเมองไไไไทยของเรา����������� �

คา ไฟฟา เดอนละ บาทนอนเดอ ละคา กาซธรรมชาต เดอนละ บาท

คา น: า เดอนละ บาท

ตวอยาง: ตวอยาง POP UP หนาจอคอมพวเตอร ในการประชาสมพนธ

Page 70: Thailand Energy Management System

87

ตวอยาง: ตวอยาง POP UP หนาจอคอมพวเตอร ในการประชาสมพนธ

Page 71: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: การประกวดคาขวญ อนรกษพลงงาน

Page 72: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: คาขวญชนะเลศ *อนรกษพลงงานคอหนาท� เปนจตสานกดๆท�ตองทา*

Page 73: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การจดทาปายและแผนพบรณรงคอนรกษพลงงาน

การจดงานวนอนรกษพลงงาน

Page 74: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การจดอบรมใหความรแกพนกงานเอกสารประชาสมพนธ

อนรกษพลงงาน

Page 75: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การจดงานวนอนรกษพลงงาน

นาเสนอผลงานปดโครงการ

Page 76: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

ประกวดคาขวญและสญลกษณดานพลงงาน

Page 77: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ

การจดทาสตกเกอร

การประกวดส�งประดษฐ

ดานอนรกษพลงงานการจดบอรด

การจดนทรรศการ

Page 78: Thailand Energy Management System

95การประกวดของประดษฐคดไมถง...............

Page 79: Thailand Energy Management System

96

Page 80: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การอบรมอนรกษพลงงานและชมวดทศนสารคด “เปดโลกสเขยว”

การจดงานวนอนรกษพลงงานและงานเสวนาดานพลงงาน

Page 81: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ(ตอ)

การตรวจตดตามการใชพลงงานประจาวน โดยมการตดต4ง kWh Meter ท�โรงงานอาคาร 1, 2, 3 และ 4 รวมถงท�อาคารสานกงาน

Page 82: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)การประชาสมพนธ

Page 83: Thailand Energy Management System

100

นคมอตสาหกรรมภาคเหนอIn-house training

Page 84: Thailand Energy Management System

ตวอยาง: จดทาคอลมภอนรกษพลงงานลงในวารสารภายในบรษทและโปสเตอร

Page 85: Thailand Energy Management System

ตวอยาง:จดทาสตกเกอรรณณรงคการประหยดพลงงานตามอปกรณตาง ฯ

จากคณะกรรมการอนรกษพลงงาน

Page 86: Thailand Energy Management System

ตวอยาง:จดทาสตกเกอรรณณรงคการประหยดพลงงานตามอปกรณตาง ฯ

Page 87: Thailand Energy Management System

104

ตวอยาง:ประกาศเสยงตามสาย

Page 88: Thailand Energy Management System

กจกรรม -ประชาสมพนธ

Page 89: Thailand Energy Management System

กจกรรม -ประชาสมพนธ

หนวยช4เปา

ลมร�ว

ชด Solinoid valve ป�มอดตะกอน WWT.

25/11/2005.

คณ รตนชย ประชาชน

สงทตองชเปาคอ มลมร�วออกท� ขอตอลม

คณ รตนชย ประชาชน

25/11/2005.

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ เปล�ยนขอตอลม เบอร '( เกลยว )/* " ' ตว OK

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอยดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอยดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 0 7

โคมไฟบน MIXER

เคร� อง MIXER ช�นสอง

25/11/2005.

คณ ศกดา ปณญารอด

สงทตองชเปาคอ แสงสวางเกนความจาเปน )8 W * : หลอด*< โคม

คณ ศกดา ปณญารอด

25/11/2005

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ ปลดหลอดออก โคมละ ' หลอด

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอยดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอยดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 0 1

ทอลมร�ว

เคร� อง AIR DRYER OXIDE No . '

25/11/2005.

คณ สถาพร ทองสะอาด

ส� งท�ตองช� เปาคอ มลมร�วออกท� ยเน�ยนหลง AIR DRYER

คณ สถาพร ทองสะอาด

25/11/2005.

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ ถอดยเน�ยนเปล�ยน O-Ring ใหม ขนใหแนน

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอยดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอยดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 0 5

น�าร�ว

DC # 7 ปมนำ

26/11/2005.

คณ ทวศก พรหมศลป

ส� งท�ตองช� เปาคอ มน�าร�วออกท�หนาแปลนดานบนของป�ม

คณ ทวศก พรหมศลป

26/11/1948

ส� งท�ดาเนนการแกไขคอ ใชประแจขนอดหนาแปลนใหแนน OK. ไมมน�าร�วแลว

ตดรปภาพท ตองช �เปาหมายโดยใหมรปของคนช �เปาตดอย ดวย

ตดรปภาพท ดาเนนการแกไขเสรจแลวโดยใหมรปของคนแกไขตดอย ดวย

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

ขอแนะนารปภาพกอนและหลงแกไขตองเปนภาพท ถายมมเดยวกน

0 4 0

Page 90: Thailand Energy Management System

กจกรรม -ประชาสมพนธ

การจดทาระบบรบฟงขอเสนอแนะ

Page 91: Thailand Energy Management System

108

กจกรรม -ประชาสมพนธ

Page 92: Thailand Energy Management System

109

กจกรรม -ประชาสมพนธ

Page 93: Thailand Energy Management System

110

ตวอยางพนกงานดเดนประจาป ดานอนรกษพลงงานไดแก

นายเตมใจ ชอบอนรกษฝาย บารงรกษา

รางวล : ใบประกาศ พรอม ขาวกลองเบอร 5รวม 5 กระสอบ

Page 94: Thailand Energy Management System

111

4

Page 95: Thailand Energy Management System

การวางแผน

1. การประเมนการใชพลงงานท�มนยสาคญ

1. ขอมลการใชพลงงานท:งในอดตและปจจบน2. รายการอปกรณท�มการใชพลงงานในสดสวนท�สง3. แผนงานดานการอนรกษพลงงาน4. ศกยภาพในการอนรกษพลงงาน

2. กฎหมายและขอกาหนดอ�น ๆ

113

Page 96: Thailand Energy Management System

การประเมนสภาวะการใชพลงงาน

แบงออกเปน 3 ระดบ ไดแก

1. การประเมนระดบองคกร

1. เปรยบเทยบการใชแบบภายใน2. เปรยบเทยบกบโรงงานอ�นท�มขนาดเทากน

2. การประเมนระดบประเภทสนคา

3. การประเมนระดบอปกรณ เปนการประเมนประสทธภาพของอปกรณแตละช:น (BENCHMARKING)

114

Page 97: Thailand Energy Management System

115

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

0

5

10

15

20

25

30

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

May-06 Jun-05 Jul-05 Aug-05 Sep-05 Oct-05 Nov-05 Dec-05 Jan-06 Feb-06 Mar-06 Apr-06

SEC

(GJ/

met

ric to

n)

Prod

uctiv

ity (m

etric

ton)

Productivity and SEC ComparisonProductivity …

y = -4E-05x + 8.6123R² = 0.8364

0

1

2

3

4

5

6

7

8

0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000 160000 180000

Elec

tric

ity E

nerg

y In

dex

(kW

h/kg

)

Productivity (kg)

Electricity Index and Productivity

Elect. Energy Index (kWh/kg)Linear (Elect. Energy Index …

Page 98: Thailand Energy Management System

116

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

Page 99: Thailand Energy Management System

117

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

Page 100: Thailand Energy Management System

การประเมนระดบการใชพลงงานท�เหมาะสมตามปรมาณการผลต

ตวอยางคามาตรฐานเทยบเคยง (Benchmark)

Page 101: Thailand Energy Management System

121

Raw materialsEnergyUtilities

Product

Air EmissionsHeat

Solid WasteLiquid Effluent

Process Unit

การวเคราะหโดย Process Map

Page 102: Thailand Energy Management System

ใหเจาของโรงงานควบคมจดใหมการประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน โดยการตรวจสอบและประเมนการใชพลงงานท�มนยสาคญ

122

ข4นตอนท� 4: การประเมนศกยภาพดานเทคนค

Page 103: Thailand Energy Management System

ตวอยาง การประเมนประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

ผาดบเขา

เผาขน

ชบสบ

ซกผาขาว

ชบมน

ยดผา

ไฟฟา

LPG

ไอน�า

ไอน�า

ไอน�า

ไอน�า

ผาดบเปนมวน สภาพช�น

ฟอกเน�อผาใหขาว

ทาความสะอาดผา

ชบโดยใชโซดาไฟเพ�อทาใหผวผามน

ยดหนากวางผาใหมขนาดมาตรฐาน

กระบวนการฟอกผา

Page 104: Thailand Energy Management System

ตวอยาง การประเมนประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

Process Name Detail Process Requirement Required Energy Supply Energy Waste

Type Condition Type Condition Type Condition Waste Rate

เผาขน นาผาดบมาทาการเผาขนดวยกาซ LPG ใหผาดบมขนนอยลง เพ� อ LPG 20-150 mmH2O LPG 20-150 mmH2Oท� เคร� องเผาขน No. 1, 2 ลดการขวางตวของการ อากาศ - อากาศ -

ตดสเน%อผา ไฟฟา - ไฟฟา -ชบสบ นาผามาชบโซดาไฟและสบในน%ารอน ไขมนหลดออกจากผา ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอ

ไมเกน 80 0C น%าประปา - น%าประปา - (รอน) เจอปน บาบดไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ซกผาขาว นามาทาการฟอกขาว H2 O2 และ NaOH ทาใหผาขาวข%น ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH, น%าเสยเขาบอในน%ารอนนอยกวา 80 0C (น%าลาง) น%าประปา - น%าประปา - (รอน) H2 O2 บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ชบมน (เงา) ทาผามาชบ NaOH เขมขน ทาใหผาเกดความเงา ไอน%า - ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอน%าประปา - น%าประปา - บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด - ลมอด 6-7 barน%าเยน 26-27 0C น%าเยน 17-18 0C

ยดผา นาผามา Set ใหได หนาผาพรอมพมพ ทาใหผาไดขนาดใน ไอน%า เปดวาลว 100% ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอดวยความรอน การพมพ ไฟฟา - ไฟฟา - บาบด

Hotoil 150๐C Hotoil 220 0C

Remarks

กระบวนการฟอกผา

Page 105: Thailand Energy Management System

125

การวเคราะหการใชพลงงานเบ4องตน

RawMaterial Product1 2 3 4 5 6

RawMaterial Product1 2 3 4 5 6

35% 10% 6% 18% 9% 8%

PreliminaryAudit

% EnergyConsumed

Page 106: Thailand Energy Management System

126

การวเคราะหการใชพลงงาน

คานวณสดสวนการใชพลงงานสาหรบแตละกระบวนการผลตยอย เม�อเทยบกบท:งโรงงานซ� งรวมท:งท�ใชในระบบสาธารณปโภค

Page 107: Thailand Energy Management System

127

DDetailed Energy Audit

6 8%

5 9%

2 10%

4 18%

1 35%

3 6%

% EnergyConsumed

Electricity Fuel

1.

2.

3.

4.

5.

.

.

.

Etc.

1.

2.

3.

4.

5.

.

.

.

Etc.

Equipment InventoryUnit Group 1 % Energy Consumed: 35

Page 108: Thailand Energy Management System

128

ขอมลปรมาณการใชไฟฟา

การไฟฟา

Monthly Invoice

1

2

3

4

5

6

Page 109: Thailand Energy Management System

129

การสรางความสมพนธ

การสรางแผนภมแบบจดเพ�อดลกษณะความสมพนธสามารถบอกแนวทางการกาหนดมาตรการอนรกษพลงงานในเบ:องตน กลาวคอ

• ความชนของเสนท�ไดจากการทา Linear/Nonlinear Regression แสดงถงประสทธภาพของอปกรณท�วเคราะห

• การกระจายของจดท�ไดแสดงความสามารถในการควบคมการทางาน

• จดตดแกนต:งแสดงคาพลงงานท�ใชท�ไมเก�ยวกบตวแปร หรอแสดงปรมาณ Waste หรอ แสดงปรมาณท�ใชชวง Start Up

Page 110: Thailand Energy Management System

130

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

Page 111: Thailand Energy Management System

131

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

Page 112: Thailand Energy Management System

132

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

Page 113: Thailand Energy Management System

133

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

Page 114: Thailand Energy Management System

134

การสรางความสมพนธระหวางตวแปรกบคาพลงงาน 8 รปแบบ

Page 115: Thailand Energy Management System

135

การกาหนดดชนท�ใชในการช4วด (Benchmarking)

Page 116: Thailand Energy Management System

136

BBenchmarkingวตถประสงค

� เพ�อเปรยบเทยบประสทธภาพการใชพลงงาน

� เพ�อประเมนศกยภาพการประหยดพลงงาน

ประเภทของการทา Benchmarking� เปรยบเทยบระหวางอตสาหกรรมเดยวกน

� เปรยบเทยบระหวางอปกรณประเภทเดยวกน

อปสรรคของการทา Benchmarking�ขาดขอมล

�ขาดความเช�อใจซ�งกนและกน

Page 117: Thailand Energy Management System

137

การทา Benchmarking

การทา Benchmarking มกเปนการเปรยบเทยบกบประสทธภาพท�ดท�สด คาเฉล�ย และท�แยท�สด เกณฑท�วไป เม�อทา Benchmarking ไดแก• หากพบวาประสทธภาพอปกรณท�มอยต �ากวาคาเฉล�ยและใกลคาท�แยท�สด ควรกาหนดมาตรการปรบปรงทนทท�เปนมาตรการเรงดวน

• หากพบวาประสทธภาพอปกรณท�มอยใกลเคยงกบคาเฉล�ย ควรกาหนดมาตรการปรบปรง เปนมาตรการระยะปานกลาง• หากพบวาประสทธภาพอปกรณท�มอยใกลเคยงกบคาท�ดท�สด ควรกาหนดมาตรการปรบปรง เปนมาตรการระยะยาว

Page 118: Thailand Energy Management System

138

Page 119: Thailand Energy Management System

139

5

Page 120: Thailand Energy Management System

ข4นตอนท� 5: การกาหนดมาตรการเปาหมายและคานวณ

ผลตอบแทนทางการเงน

เพ�อกาหนดมาตรการเปาหมายท�จะดาเนนการลดการใชพลงงานการประมาณการผลประหยดพลงงานท�จะไดรบพรอมท:งเงนลงทนผลตอบแทนทางการเงน วาสอดคลองตามเกณฑการพจารณาขององคกร

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบต

แนวทางการกาหนดมาตรการเปาหมาย1) มาตรการท�ไมมเงนลงทน เปนมาตรการประเภทควบคมการทางานในระบบปจจบนท�มอยใหเกด

ประโยชนสงสด เชน ลดการใชพลงงานท�สญเปลา ปรบเปล�ยนวธการทางานใหมประสทธภาพบารงรกษาเคร�องจกรอปกรณอยางถกวธ เปนตน

2) มาตรการท�มเงนลงทนไมสง เปนมาตรการปรบปรงส�งท�มอยใหดข:นใชเงนลงทนไมมาก3) มาตรการเปล�ยนแปลงส�งท�มอยเดม เปนมาตรการเปล�ยนเคร�องจกรอปกรณ หรอกระบวนการผลตเดม

ไปเปนของใหมท�อาจมเทคโนโลยท�ดกวา ซ� งใชเงนลงทนสงในการคดหามาตรการ- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�

รายการมาตรการเปาหมายพรอมท:งผลตอบแทนทางการเงน

Page 121: Thailand Energy Management System

Cause-and-Effect Diagram(Fishbone Diagram)

141

Page 122: Thailand Energy Management System

142

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Air Conditioning System

Page 123: Thailand Energy Management System

143

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Air Conditioning System

Page 124: Thailand Energy Management System

144

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Lighting System

Page 125: Thailand Energy Management System

145

Cause-and-Effect Diagram (Fishbone Diagram) Air Compressor System

Page 126: Thailand Energy Management System

กลมมาตรการ ... แนวทาง

เพ�อความย �งยน

Page 127: Thailand Energy Management System

• แนวทางท� 1 ผบรหารระดบสง “ทบโตะ” หรอ “ฟนธง”

147

การกาหนดเปาหมาย

ตวอยาง

Air Compressor ท�วดคา SEC ไดเทากบ 35.64 kWh/100 scfm-hr อกท:งจากการทา Procress Mapping พบวาสดสวนการใชพลงงานไฟฟาท�ระบบผลต Compressed Air คดเปนสดสวน 25% ของท:งโรงงาน ผบรหารอาจระบใหลดคา SEC ลง 50% ภายใน 1 ป หรอคา SEC ใหมเทากบ 17.82

kWh/100 scfm-hr ซ�งใกลเคยงกบคาท�ดท�สดในฐานขอมล

“·íÒãËŒμÒ¡çäÁ‹Áշҧ໚¹ä»ä´Œ ¨Ð·íÒä»·íÒäÁ”

Page 128: Thailand Energy Management System

• แนวทางท� 2 การกาหนดโดยศกษาขอมลท�ใชในการทา Benchmark

148

การกาหนดเปาหมาย

ตวอยาง

ในกรณของ Air Compressor คาท�ดถดไปคอคาเฉล�ย (21.63 kWh/100

scfm-hr) ซ�งจะเปนเปาหมายท�องคกรกาหนด

“¢ŒÍ´Õ¢Í§¡ÒáíÒ˹´á¹Ç·Ò§¹Õé¤×ÍÁÕËÅÑ¡°Ò¹Ç‹ÒÁÕ¼ÙŒÊÒÁÒö·íÒä´Œ”

อยางไรกตาม อาจเปนคาท�ไดจากการใชอปกรณท�แตกตางกนโดยส:นเชง ไมสามารถบรรลไดโดยใชอปกรณท�องคกรน:นมอย การจะบรรลเปาหมาย อาจจาเปนตองมการลงทนในระดบท�สงมากจนไมคมกบการลงทน

Page 129: Thailand Energy Management System

• แนวทางท� 3 กาหนดใหเปาหมายเปนคาท�ต �าสดในแผนภมท�ไดจากการศกษาความสมพนธระหวางระดบพลงงานท�ใชกบตวแปร

149

การกาหนดเปาหมาย

“¡Ò÷ÕèÁÕ¢ŒÍÁÙÅáÊ´§äÇŒÂ×¹ÂѹNjÒÊÒÁÒö·íÒä´ŒÀÒÂã¹Í§¤�¡Ã”

Page 130: Thailand Energy Management System

150

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

Page 131: Thailand Energy Management System

151

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

Page 132: Thailand Energy Management System

152

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

Page 133: Thailand Energy Management System

153

ตวอยางมาตรการเปาหมายและคานวณผลตอบแทนทางการเงน

Page 134: Thailand Energy Management System

11. Pay Back Period

154

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

ÇÔ¸Õ¹ÕéäÁ‹àËÁÒСѺÁÒμáÒ÷ÕèÁÕÍÒÂØ¡Òäíҹdz¹Ò¹ æ ઋ¹ ÁÒ¡¡Ç‹Ò 5 »‚

Page 135: Thailand Energy Management System

22. Internal Rate of Return (IRR)

155

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

Page 136: Thailand Energy Management System

¡¡ÒèѴÅíҴѺ¡ÒÃŧ·Ø¹

156

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

• ¡ÅØ‹Á·Õè 1 ÁÒμáÒ÷ÕèÁÕ¤‹Ò Pay Back Period ÊÑé¹·ÕèÊØ´ÍÂÙ‹ÅíҴѺáááÅŒÇà¾ÔèÁ¢Öé¹μÒÁÅíҴѺ¨¹ä´ŒÁÒμáÒÃÊØ´·ŒÒ·ÕèÁÕ¤‹ÒPay Back Period ¹Ò¹·ÕèÊØ´

• ¡ÅØ‹Á·Õè 2 ÁÒμáÒ÷ÕèÁÕ¤‹Ò IRR ÊÙ§·ÕèÊش໚¹ÅíҴѺáá áÅÐŴŧμÒÁÅíҴѺ¨¹¶Ö§ÁÒμáÒ÷ÕèÁÕ¤‹Ò IRR μèíÒ·ÕèÊش໚¹ÅíҴѺÊØ´·ŒÒÂ

Page 137: Thailand Energy Management System

¡¡ÒèѴÅíҴѺ¡ÒÃŧ·Ø¹

157

การคานวณผลตอบแทนทางการเงน

• ¡ÅØ‹Á·Õè 3 ÁÒμáÒÃà¾×èÍãˌͧ¤�¡Ã´íÒà¹Ô¹¸ØáԨ໚¹ä»μÒÁ·Õè¡®ËÁÒ´ŒÒ¹¾Åѧ§Ò¹¡íÒ˹´

“¶×Í໚¹¹ÑÂÊíÒ¤ÑÞÊÙ§·Ñ¹·Õ áÅШѴNjÒ໚¹ÁÒμáÒÃà˧´‹Ç¹ áÁŒ

¤‹Òμͺ᷹·Ò§¡ÒÃà§Ô¹¨ÐμèíÒ¡Ç‹ÒÁÒμáÒÃÍ×è¹ æ áμ‹¡Òû¯ÔºÑμÔ

μÒÁ¡®ËÁÒ¶×Í໚¹ “˹ŒÒ·Õè” ·ÕèμŒÍ§¨Ñ´¡ÒÃãËŒàÃçÇ·ÕèÊØ´”

Page 138: Thailand Energy Management System

158

6

สาคญมาก !!!!!

Page 139: Thailand Energy Management System

ข4นตอนท� 6: การจดทาแผนปฏบตการ

เพ�อจดทาแผนปฏบตการใหผบรหาร และผเก�ยวของไดรบทราบ ทาความเขาใจตรงกน สามารถเตรยมตวและสรางความพรอมในการเขามามสวนรวม

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบตแผนปฏบตการจะตองประกอบไปดวยแผนปรบปรงทางดานวศวกรรม และแผนทางดานบคลากร แบงเปนแผนหลกๆ ดงน:1) แผนเพ�อรองรบมาตรการเปาหมายทางดานวศวกรรมตามขอมลท�ไดจากข:นตอนท� 52) แผนฝกอบรมเพ�อสรางความรความเขาใจของพนกงานในองคกร เชน แผนฝกอบรมจตสานกในการอนรกษพลงงาน เปนตน องคกรจะตองวเคราะหความตองการของกลมเปาหมายตางๆ (Training Need) เพ�อจดแผนไดถกตองเหมาะสม3) แผนประชาสมพนธ / รณรงคการอนรกษพลงงานตามขอมลท�ไดจากข:นตอนท� 3

- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�แผนปฏบตการท:ง 3 ประเภท

Page 140: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน

การวางแผนดานการปลกจตสานกการอนรกษพลงงาน

No. ช�อมาตรการอนรกษพลงงาน Start Finish 8/2005 9/2005 10/2005 11/2005 12/2005

1 8 15 22 29 5 12 19 26 3 10 17 24 31 7 14 21 28 5 12 19 26

1 รางนโยบายพลงงาน 19/8/2005 1/10/2005

2 ประกวดคาขวญ 1/9/2005 16/9/2005

3 จดบอรดพลงงาน เร�มเดอนกนยายน 2005

4 จดต:งหนวยช: เปา 1/9/2005 30/9/2005

5 ทาปายบงช:คาประหยดพลงงาน 1/9/2005 15/9/2005

6บรรจลงในการทากขอเสนอแนะของพนกงาน 1/9/2005 30/9/2005

7 จดทาเขมกลด 1/9/2005 30/9/2005

8 ทา VCD แจงขาวสารพลงงาน 1/10/2005 1/11/2005

9 ทา pop up หนาจอ Computer เร�มเดอนกนยายน 2005

10 เสยงตามสาย เร�ม 15/9/2005

11 จดต:งประชาสมพนธกลาง 29/8/2005 16/9/2005

12จดอบรมสรางจตสานกดานพลงงานใหพนกงาน 1/9/2005 16/10/2005

Page 141: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน

การจดทาแผนปฏบตงานอนรกษพลงงานดานวศวกรรม

Page 142: Thailand Energy Management System

162

การวางแผนดานการปลกจตสานกการอนรกษพลงงาน

Page 143: Thailand Energy Management System

163

ตวอยาง การจดทาแผนปฏบตงานอนรกษพลงงานดานวศวกรรม

Page 144: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน (ตอ)ตวอยาง การจดทาแผนปฏบตงาน

นาระบบการจดการพลงงานมาใชรวมกบระบบมาตรฐานท�ทางโรงงานมอยแลวISO 9000, ISO 14000, HACCP, GMP

Page 145: Thailand Energy Management System

165

ตวอยาง การจดทาแผนปฏบตงาน

Page 146: Thailand Energy Management System

166

แผนภมแบบแกนท (Gantt chart)

Page 147: Thailand Energy Management System

167

เทคนคเครอขายโครงการ (Project Network Techniques: PNTs)

งายตอความเขาใจ และ เหนภาพชดเจน

Page 148: Thailand Energy Management System

168

7

Page 149: Thailand Energy Management System

ข4นตอนท� 7: การดาเนนการตามแผน

เพ�อใหบคลากรในองคกร นาแผนงานปฏบตการไปปฏบตใหเปนไปตามแผนงานและเกดผลอยางแทจรง

- วตถประสงค

- ข�นตอนการปฏบตในระหวางดาเนนการจะตองตดตามความกาวหนา ปญหาอปสรรคและเปรยบเทยบเปอรเซนตผลสาเรจกบแผนงาน รวมถงผลกระทบท�อาจเกดข:นจากการดาเนนการโดยเฉพาะผลกระทบจากการประกอบธรกจ (การผลตสนคาหรอใหบรการ) การควบคมการทางานใหเปนไปตามขอกาหนดหรอวธการท�ระบไวในแผนงานของแตละมาตรการตลอดจนถงวธการเกบขอมลและพสจนผลการดาเนนการ

- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�• รายงานความกาวหนาเทยบกบแผนงาน• ผลสาเรจของมาตรการตามแผนงาน

Page 150: Thailand Energy Management System

Process Name Detail Process Requirement Required Energy Supply Energy Waste

Type Condition Type Condition Type Condition Waste Rate

เผาขน นาผาดบมาทาการเผาขนดวยกาซ LPG ใหผาดบมขนนอยลง เพ� อ LPG 20-150 mmH2O LPG 20-150 mmH2Oท� เคร� องเผาขน No. 1, 2 ลดการขวางตวของการ อากาศ - อากาศ -

ตดสเน%อผา ไฟฟา - ไฟฟา -ชบสบ นาผามาชบโซดาไฟและสบในน%ารอน ไขมนหลดออกจากผา ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอ

ไมเกน 80 0C น%าประปา - น%าประปา - (รอน) เจอปน บาบดไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ซกผาขาว นามาทาการฟอกขาว H2 O2 และ NaOH ทาใหผาขาวข%น ไอน%า 3 bar ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH, น%าเสยเขาบอในน%ารอนนอยกวา 80 0C (น%าลาง) น%าประปา - น%าประปา - (รอน) H2 O2 บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด 1-2 bar ลมอด 6-7 bar

ชบมน (เงา) ทาผามาชบ NaOH เขมขน ทาใหผาเกดความเงา ไอน%า - ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอน%าประปา - น%าประปา - บาบด

ไฟฟา - ไฟฟา -ลมอด - ลมอด 6-7 barน%าเยน 26-27 0C น%าเยน 17-18 0C

ยดผา นาผามา Set ใหได หนาผาพรอมพมพ ทาใหผาไดขนาดใน ไอน%า เปดวาลว 100% ไอน%า 5 bar น%าเสย ม NaOH น%าเสยเขาบอดวยความรอน การพมพ ไฟฟา - ไฟฟา - บาบด

Hotoil 150๐C Hotoil 220 0C

Remarks

กระบวนการฟอกผา

ตวอยาง การดาเนนการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

Page 151: Thailand Energy Management System

ตวอยาง การดาเนนการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต

การควบคมการจายไอน�าท�จายใหบอซกในกระบวนการซกผาขาว ซกผาลาย และชบมนใหมอณหภมประมาณ 80oC

ผลประหยดท�ได 878,970 บาท 0.1727 ktoe

Page 152: Thailand Energy Management System

มาตรการปรบต4งแรงดนไอน4าใชงานใหเหมาะสม

บรษท ขอนแกนแหอวน จากด (สาขาเชยงยน)

แนวคด การปรบต:งแรงดนหมอไอน: าไวท� 7 barg แตท�อปกรณใชไอน: าท�ปลายทางมการใชแรงดนไอน: าสงสดอยท�ประมาณ 4 barg ซ�งการปรบต:งแรงดนไอน: าไวท� 7 barg จงเกนความจาเปนท�ตองการใชงาน ดงน:นหากทาการปรบลดแรงดนหมอไอน: าแลวจะชวยประหยดพลงงานได โดยทาการทดลองปรบความดนลง 0.5 barg กอนในเบ:องตนเพ�อตรวจสอบการใชงานในกระบวนการผลต

ผลประหยด ถานหน 134.83 ตน/ป คดเปน 377,510 บาท/ป หรอ 0.08416 ktoeระยะเวลาคนทน - ป

Page 153: Thailand Energy Management System

173

8

Page 154: Thailand Energy Management System

ข4นตอนท� 8: การทบทวนผลการดาเนนการ

เพ�อใหแนใจวาระบบการจดการยงคงมความเหมาะสม มประสทธภาพ ประสทธผล และมการปรบปรงพฒนาอยางตอเน�อง

- วตถประสงค

างตอเนองยอย- ข�นตอนการปฏบต

ผบรหารระดบสงขององคกรตองพจารณาประเดนตอไปน: เม�อครบตามระยะเวลาท�กาหนดไว 1) ผลการดาเนนงานของระบบการจดการพลงงานท:งหมด2) ผลสาเรจของมาตรการตางๆ (ท:งเชงเทคนควศวกรรมและเชงบคลากร)3) ปญหาภายในและภายนอก เชนการเปล�ยนโครงสรางขององคกร แนวทางดาเนนงานดานพลงงานท�มอย

ในองคกร ขอปฏบตและการดาเนนงานท�ดกวาซ� งองคกรหรอหนวยงานอ�นไดจดทาเอาไว การแกไขตามขอกาหนดของกฎหมาย การนาเทคโนโลยใหมๆ มาใช การพฒนาฝกอบรมบคลากร หรอการมสวนชวยเหลอสนบสนนสงคมหรอภาครฐ เปนตน

4) ระบบการตรวจสอบหรอตรวจประเมนเพ�อใหแนใจวาระบบการจดการพลงงานท�มอยจะถกใชตอไปโดยมการปรบปรงอยางตอเน�อง

- ส�งท�ควรจะไดรบในข�นตอนน�ความจาเปนของการเปล�ยนแปลงหรอแกไขปรบปรงจากขอบกพรองของระบบการจดการพลงงาน เชนการเปล�ยนนโยบายพลงงาน โครงสรางคณะทางาน หรอองคประกอบอ�นๆ

Page 155: Thailand Energy Management System

ข4นตอนท� 8: การทบทวนผลการดาเนนการ

Page 156: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน

การทบทวนผลการดาเนนงานลาดบ มาตรการ การทบทวนผลการดาเนนการ

ดานมาตรการอนรกษพลงงาน

1 การหมฉนวน BARREL HEATER ของ

เคร�องฉดพลาสตก

การหมฉนวนทาใหมการใชพลงงานนอยลง ขณะเดยวกนทาใหมการสะสมของความรอนมากข *นดวย ทาใหควรม

การดและระบบหลอเยนของ มอเตอรและถงเมดพลาสตก เพ�อไมใหเกดการสะสมของความรอนจนกระทบการ

ทางาน

2 การใชบลลาสต LOW WATT LOSS การใชบลลาสต Low Watt Loss ไมมผลกระทบตอการทางานและแสงสวางท�ตองการในการทางานของพนกง

งาน

3 การปรบลดแรงดนไอน *าท�หมอไอน *าและ

ลดปรมาณการใชไอน *าของอปกรณ/

เคร�องจกร

เน�องจากการใชงานไอน *าท�แทจรง ไมตองการความดนสงอยางท�ต *งไวเดม แตการปรบลดใหเหมาะสมควรคอยๆ

ทา เพ�อใหเกดความม�นใจ และเขาใจของผดแลเคร�องจกร แลวคอยๆ ขยายผลตอไป อยางไรกตามตองคานงถง

ความตองการอณหภมของแตละเคร�องจกร ประกอบการปรบลดแรงดนดวย

4 การลดรร�วไอน *า ควรมการสารวจระบบทาไอน *าอยางสม�าเสมอ และควรมอะไหล หรออปกรณในการซอมแซมจดร�วของไอน *า

เพ�อใหสามารถแกไขปญหาการสญเสยไดทนทวงท กรณเกดรอยร�วข *น

5 การลดปรมาณน *ารอนในอางน *ารอนเตา

อบตาเต

การปรบลดปรมาณน *า ไมไดสงผลตอความตองการความรอนของผลตภณฑ แตควรใหความรพนกงงานเร�องการ

ใชสารเคมท�เหมาะสมกบปรมาณน *าท�เปล�ยนแปลงไปดวย

6 การหมฉนวนทอไอน *าและวาลว ควรมการใหความรพนกงานท�ดแลเคร�องจกรเพ�มเตม เพ�อใหมการดแลบรเวณท�มการหมฉนวนอยางถกตอง

เหมาะสมเพ�อใหสามารถใชงานไดยาวนาน

ดานนโยบาย และโครงสรางองคกร เน�องจากบรษทเปนบรษทในเครอ ท�มหลายโรงงาน ผบรหารระดบสงควรศกษาวธการและมาตรการอนรกษ

พลงงานตามโครงการน *เพ�อใชในการขยายผลสาหรบโรงงานอ�นๆ ในเครอดวย

ดานการประชาสมพนธ ทางทมงานอนรกษพลงงานควรประเมนผลของการประชาสมพนธตาง ๆ ท�ไดจดทาไป โดยพจารณาไดจาก

พฤตกรรมของพนกงานภายในองคกรวามจตสานกในการอนรกษพลงงานเพ�มข *นหรอไมซ�งการประชาสมพนธควร

จดทาเปนระยะ ๆ

Page 157: Thailand Energy Management System

ระบบการจดการพลงงาน

การทบทวนผลการดาเนนงาน

Page 158: Thailand Energy Management System

178

ประเภท PPlot ท�ใชในการตดตาม ตรวจสอบ

จดท�ตอเน�อง คอ คาเฉล�ยของ 12 เดอนท�ผานมา

จดพกดตามลาดบของการใชจรงเปรยบเทยบกบ

เสนแสดงเปาหมายการใชพลงงานท�ต4งไว

Page 159: Thailand Energy Management System

179

กราฟประเภท CUSUM

-1500.00

-1250.00

-1000.00

-750.00

-500.00

-250.00

0.00

250.00Ap

rilM

ayJu

neJu

lyAu

gust

Sept

embe

rO

ctob

erN

ovem

ber

Dec

embe

rJa

nuar

yFe

brua

ryM

arch

April

May

June

July

Augu

stSe

ptem

ber

Oct

ober

Nov

embe

rD

ecem

ber

Janu

ary

Febr

uary

Mar

chAp

rilM

ayJu

neJu

lyAu

gust

Sept

embe

rO

ctob

er

CU

SUM

(,00

0 lit

ers

oil)

1st Measure 2nd Measure

If implement only 1st measure,@ the end of March will save~500,000 liters of oil

By implement both 1st and 2nd

measures, @ the end of Marchwill save ~1,050,000 liters of oi

Page 160: Thailand Energy Management System

183

ถาม- ตอบ ขอสงสย

พลงงานมจากดโปรดชวยกนประหยดพลงงาน