stanisław płaska lubelskie centrum transferu technologii politechniki lubelskiej

II Forum Gospodarcze Polska - Ukraina 2009" Współpraca regionów-nowe wyzwania"

Lublin 4 - 5 czerwca 2009 rok

Stanisław PłaskaLubelskie Centrum Transferu Technologii

Politechniki Lubelskiej

Plan prezentacji1. Od czego zależy efektywność procesu transferu wiedzy2. Znaczenie innowacji powstającej jako efekt transferu

wiedzy3. Pytanie: gdzie występują problemy4. Pomysłowość, wiedza i jej poziom5. Wspomaganie procesu innowacji6. Działalność Lubelskiego Centrum Transferu Technologii

Politechniki Lubelskiej7. Stan rozwoju innowacji w Polsce8. Bariery rozwoju innowacyjnego9. Wsparcie finansowe rozwoju innowacji 10. Wnioski

Sformułowanie problemuDefinicjeProces: zbiór logicznie połączonych działań prowadzących do osiągnięcia określonego celu (logicznie połączone działania: określony schemat przepływu przetwarzania informacji tworzący jednoznaczną strukturę). Procesy innowacyjne: takie, których do tej pory nie było (w węższym znaczeniu → nie były stosowane wcześniej w organizacji). Transfer: przekazywanie.

PROCESY INNOWACYJNE W GOSPODARCE A TRANSFER WIEDZY

↨PROCESY TWORZENIA NOWYCH ROZWIĄZAŃ

A PRZEKAZANIE WIEDZY W TYM ZAKRESIE

TEZY:1.ŹRÓDŁEM NOWYCH ROZWIĄZAŃ (INNOWACJI) SĄ:

•POMYSŁOWOŚĆ TWÓRCÓW,•WIEDZA TWÓRCÓW.

2. TWORZENIE NOWYCH ROZWIĄZAŃ (INNOWACJI) UZALEŻNIONE JEST OD POZIOMU PRZEKAZYWANIA (TRANSFERU) WIEDZY I POTENCJAŁU INNOWACYJNEGO REGIONU. 3. W PROCESIE ROZWOJU INNOWACYJNEGO NALEŻY WYRÓŻNIĆ KILKA POZIOMÓW:

PODSTAWOWY – ZWIĄZANY Z ROZWOJEM INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA,ZAAWANSOWANY – ZWIĄZANY GŁÓWNIE Z ROZWOJEM WSPÓŁPRACY MIĘDZYNARODOWEJ I BAZUJĄCY GŁÓWNIE NA OFERTACH ŚWIATOWYCH,WYSOKI – CHARAKTERYZUJĄCY SIĘ ROZWINIĘTĄ WSPÓŁPRACĄ PRZEDSIĘBIORSTW ZE ŚWIATEM NAUKI, GENERUJĄCY WŁASNE OFERTY.

4. EFEKTYWNOŚĆ PRZEKAZYWANIA WIEDZY UZALEŻNIONA JEST OD:POZIOMU ROZWOJU INNOWACYJNOŚCI,WYKSZTAŁCENIA KOMPLEKSOWO DZIAŁAJĄCYCH WYSPECJALIZOWANYCH JEDNOSTEK („ŻADNYCH ZAMKNIĘTYCH DRZWI”).

DOWÓD: HASŁO „GOSPODARKA OPARTA NA WIEDZY”

1. Od czego zależy efektywność procesu transferu wiedzy?

2. Znaczenie innowacji powstającej jako efekt transferu

wiedzy

Opracowanie własne.

CZY TO FUNKCJONUJE?

GDZIE WYSTĘPUJĄ PROBLEMY?

3. Pytanie: gdzie występują problemy?

TEZA 1: POMYSŁ, WIEDZA

•Środowisko transferu wiedzy do przedsiębiorstw,

4. Pomysłowość, wiedza i jej poziom

Opracowanie własne.

TEZA 1: POMYSŁ, WIEDZA

•Formy transferu wiedzy do przedsiębiorstw,-Absolwenci uczelni-Doktorzy (pracownicy przemysłu)-Uczestnicy studiów podyplomowych, szkoleń specjalistycznych-Publikacje, referaty, konferencje-Opinie, ekspertyzy, recenzje-Zgłoszenia wynalazków i opisy patentów-Badania zamawiane, projekty celowe-Wspólne projekty-Umowy o know-how-licencje

•Wskaźnik jakości kształcenia,

•Wskaźnik kapitału ludzkiego,

•Wskaźnik potencjału innowacyjnego.

WSKAŹNIK JAKOŚCI KSZTAŁCENIAMiary:

poziom uczelni określony w rankingu „Rzeczpospolitej”,poziom zdawalności matur.

[Raport ITE-PIB w Radomiu, PARP „Ekspertyzy i analizy dotyczące zagadnień transformacji wiedzy, konkurencyjności i innowacyjności gospodarki”, 2008, s.64]

ŹRÓDŁA WIEDZY DLA INNOWACJI WG PRZEDSIĘBIORCÓW MSP

PODANE WYNIKI ŚWIADCZĄ O SŁABOŚCI WSPÓŁPRACY SEKTORA NAUKI I PRZEDSIĘBIORSTW

[Redakcja A.Żołnierski: RAPORT Innowacyjność 2008, PARP, Warszawa 2008 s.54-55]

Źródła wewnętrzne (wiedza pracowników) 40÷45% Źródła zewnętrzne (rynkowe), kontakty z klientami 28÷26%

Konkurencja(udział w targach, konferencjach i wystawach, konferencje) 16÷18%

Czasopisma, publikacje 14÷13% Pozostałe:

firmy konsultingowe, laboratoria, placówki naukowe, stowarzyszenia n-t

3÷7%

WSKAŹNIK KAPITAŁU LUDZKIEGO i SPOŁECZNEGO

Miary:odsetek mieszkańców z wyższym wykształceniem,liczba organizacji pozarządowych/10000 mieszkańców.

[Raport ITE-PIB w Radomiu, PARP „Ekspertyzy i analizy dotyczące zagadnień transformacji wiedzy, konkurencyjności i innowacyjności gospodarki”, 2008, s.63]

WSKAŹNIK POTENCJAŁU INNOWACYJNEGO

Miary:wysokość nakładów na B+R/10000 mieszkańców,odsetek przedsiębiorstw opartych na wiedzy/przedsiębiorstw należących do obszaru nowej ekonomii w liczbie zlokalizowanych na terenie województwa przedsiębiorstw zaliczonych do 500 największych firm w Polsce.

[Raport ITE-PIB w Radomiu, PARP „Ekspertyzy i analizy dotyczące zagadnień transformacji wiedzy, konkurencyjności i innowacyjności gospodarki”, 2008, s.68]

TEZA 2: PROCES TWORZENIA INNOWACJI

Rodzaje badań wspomagających transfer wiedzy do przemysłu:

badania podstawowe – zdobywanie nowej wiedzy (wiedza, publikacje, patenty),

badania stosowane – ukierunkowanie wiedzy na zastosowania praktyczne, np. w danej

technice wytwarzania (pomysł, koncepcje, publikacje, patenty),

prace rozwojowe – pozyskiwanie wiedzy związanej z pewnym obszarem zastosowań,

badania przemysłowe – pozyskanie wiedzy dla opracowania lub udoskonalenia

konkretnych produktów lub procesów wytwórczych,

badania przedkonkurencyjne związane z wytworzeniem prototypu nieprzydatnego

komercyjnie,

badania prototypowe – związane z budową prototypu,

prace wdrożeniowe – wprowadzenie rozwiązania do produkcji.

5. Wspieranie procesu tworzenia innowacji

WSKAŹNIK SPRAWNOŚCI INSTYTUCJONALNEJ

Miary:wydatki na administrację publiczną/10000 mieszkańców.

[Raport ITE-PIB w Radomiu, PARP „Ekspertyzy i analizy dotyczące zagadnień transformacji wiedzy, konkurencyjności i innowacyjności gospodarki”, 2008, s.68]

WSKAŹNIK KLIMATU DLA PRZEDSIĘBIORCZOŚCIMiary:

wskaźnik poziomu instytucjonalizacji otoczenia biznesu (liczba instytucji: doradczych, finansowych, inicjatyw wsparcia przedsiębiorczości i innowacyjności,wskaźnik poziomu wsparcia przedsiębiorczości (liczba inicjatyw i programów aktywizacji przedsiębiorczości).

[Raport ITE-PIB w Radomiu, PARP „Ekspertyzy i analizy dotyczące zagadnień transformacji wiedzy, konkurencyjności i innowacyjności gospodarki”, 2008, s.70]

INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE INNOWACJE I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

[Praca zbiorowa: Transfer technologii z uczelni do biznesu, PARP, Warszawa 2008, s.119]

SCHEMAT WSPIERANIA INNOWACYJNOŚCI W WIELKIEJ BRYTANII

Opracowanie własne.

Elementy funkcjonalne procesu transferu wiedzy i rozwoju procesów

innowacyjnych formalizujące działania LCTT/PL

Wybrane wskaźniki ilościowe

6. Działalność Lubelskiego Centrum Transferu TechnologiiPolitechniki Lubelskiej

Opracowanie własne.

WYBRANE WSKAŹNIKI ILOSCIOWE DZIAŁALNOŚCI LCTT PL W OKRESIE 01.2008 – 05.2009

L.p. Nazwa działania Wsparcie finansoweWskaźniki za 2008 rok

Prognoza na 2009 rok

Uwagi

1. Krajowy transfer technologii brak 2 6

2. Liczba międzynarodowych transferów technologii Enterprise Europe Network 4 4

3. Organizacja seminariów promujących innowacyjność Enterprise Europe Network 1 6

4. Ilość ofert i zapytań o technologię wprowadzonych do sieci Enterprise Europe Network 13 35

5. Ilość zagranicznych profili technologicznych przesłanych polskim przedsiębiorstwom

Enterprise Europe Network56 600

6. Ilość firm wspartych w negocjacjach z zagranicznymi przedsiębiorstwami

Enterprise Europe Network16 10

7. Audyty technologiczne Enterprise Europe Network 22 55

8. Specjalistyczne szkolenia zawodowe Program Operacyjny Kapitał Ludzki

nd 8kursy operatorów

maszyn CNC

9. Opinie o innowacyjności brak 15 ?

10. Posiedzenia grup tematycznych (Inteligentna energia oraz Technologie informatyczne)

Enterprise Europe Network2 3

11. Wyjazdy zagraniczne (studyjne i szkoleniowe) - Belgia, Francja, Szwecja, Niemcy, Hiszpania, Malta, Niemcy, Włochy, Wielka Brytania

Enterprise Europe Network3 7

12. Wizyty u dostawcy technologii Enterprise Europe Network 50 75

13. Analiza rozwiązań patentowych (liczba patentów / ilość opracowanych rozwiązań)

brak4000 / 10 2000 / 8

14. Zgłoszenia patentowe brak 5 5

15. Katalog ofert technologii Enterprise Europe Network 10 10

16. Organizacja zespołów naukowych (K/M–krajowych/międzynarodowych

brak4 K + 4M ?

17. Pomoc w przygotowaniu wniosków o dotacje inwestycyjne brak 18 ?

POCHODZENIE INNOWACJI PRODUKTOWYCH (2006) – dane GUS

[Praca zbiorowa: Innowacyjność 2008, PARP, Warszawa 2008, s.43]

7. Stan rozwoju innowacji w Polsce

POCHODZENIE INNOWACJI PROCESOWYCH(2006) – dane GUS

[Praca zbiorowa: Innowacyjność 2008, PARP, Warszawa 2008, s.44]

ZAKUP NOWYCH TECHNOLOGII (MSP, 2006, dane GUS)

[Praca zbiorowa: Innowacyjność 2008, PARP, Warszawa 2008, s.53]

LUBELSKIE INNOWACJEPodany wykaz zawiera rozwiązania powstałe we współpracy z LCTT

(w ostatnim okresie 18 m-cy) lub promowane przez LCTT

INNOWACJE PROCESOWELp Nazwa technologii Stan rozwoju Uwagi/Środowisko

1 Spalanie katalityczne węgla w ciepłowniach (energetyka zawodowa)

zakończone badania przedkonkurencyjne

Nauka – przemysł (UMCS-SMF)

2 Spalanie katalityczne węgla w małych kotłach (energetyka rozproszona)

zakończone badania przedkonkurencyjne

Nauka – przemysł (UMCS)

3 Produkcja bioetyliny II generacji Rozpoczęte badania przedkonkurencyjne

Nauka – przemysł (UMCS-EKOBENZ)

4 Produkcja biodiezla Badania przedkonkurencyjne Nauka – przemysł (PL )

5 Produkcja oleju opałowego z odpadów tworzywowych Badania przedkonkurencyjne Nauka – przemysł (PL)

6 Plazmowe powłoki uszczelniające opakowania z PET Badania przedkonkurencyjne Nauka – przemysł (UMCS-SMF)

7 Powłoki plazmowe na narzędziach skrawających Przygotowanie do badań Nauka – przemysł (UMCS-JG Service)

8 Opakowania HOT FILL z PET Badania przedkonkurencyjne Nauka – przemysł (UMCS-SMF)

9 Uprawa roślin energetycznych (Ślazowiec Pensylwański) Badania przedkonkurencyjne Nauka – przemysł (UP- )

Opracowanie własne.

LUBELSKIE INNOWACJE

INNOWACJE PRODUKTOWELp Nazwa produktu Stan rozwoju Uwagi/Środowisko1 Katalizator DESONOX do spalania katalitycznego węgla Wyprodukowany prototyp Nauka – przemysł (UMCS-SMF)

2 Urządzenia do dozowania katalizatora do spalania katalitycznego węgla

Wyprodukowany prototyp Nauka – przemysł (SMF)

3 Ekobrykiet 1 Wyprodukowany prototyp Nauka – przemysł4 Ekobrykiet 2 Badania przedkonkurencyjne w

tokuNauka – przemysł

5 Katalizator do produkcji bioetyliny II generacji Rozpoczęte badania przedkonkurencyjne

Nauka – przemysł (UMCS-EKOBENZ

6 Urządzenia sterujące procesem uplastyczniania preform z PET Wyprodukowane prototypy Nauka – przemysł (PL-SMF)

7 Maszyna rozdmuchowa STRATOS I Wyprodukowane prototypy Nauka – przemysł (SMF)8 Maszyna rozdmuchowa STRATOS II Wyprodukowany prototyp Nauka – przemysł (SMF)9 Maszyna COMBI QUATRO Wyprodukowany prototyp Nauka – przemysł (SMF)10 Oprogramowanie do monitorowania i wspomagania sterowania

procesem autoklawizacji betonu komórkowegoWdrożenie Nauka – przemysł (PL- )

11 Oprogramowanie do nadzorowania dostaw i wspomagania testowania produkcji

Wdrożenie Nauka – przemysł (PL )

12 Komputerowy system nadzorowania temp. w procesie wyrastania betonu komórkowego

Wdrożenie Nauka – przemysł (PL- )

13 Systemy sterowania urządzeniami pakującymi bloczki betonowe Wdrożenie Nauka – przemysł (PL- )

14 Elektroniczne urządzenia sterujące zamkami uruchamiane sygnałem podczerwieni

Zakończone badania przedkonkurencyjne

Nauka – przemysł (PL- )

Opracowanie własne.

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Przykłady rozwijanych technologii

Koszt procesu innowacji

Budżetyośrodków naukowych

Badania stosowane

Badania podstawowe

Koniec fazy laboratoryjn

ej - działający prototyp

Produkcja i sprzedaż na rynku

Opcja transferu technologii lub start-up

Prototyp „technologiczn

y”

Rozwójinnowacji

Pozi

om

nakła

dó

w

Inwestycjeprywatne

?Zasoby finansowe

wynalazców

8. Bariery w rozwoju innowacyjności

.

Czynnik ekonomiczny 37÷31% Koszt innowacji 36÷32% Pozyskanie finansowania

29÷26

Czynnik rynkowy niepewny popyt konkurencyjna (monopolizacja)

22÷17%22÷15%

Dostęp do wiedzy znalezienie partnerów wykwalifikowany personel brak informacji o technologiach

15÷10%7%

Firma nie widzi potrzeby podejmowania działalności innowacyjnej

8-7%

[Redakcja A.Żołnierski: RAPORT Innowacyjność 2008, PARP, Warszawa 2008 s.56-57]

Bariery wg. opinii MSP

STAN REALIZACJI 2008w zakresie wdrożenia I i II Osi Priorytetowej RPD WL 2007÷2013

Lp. Nazwa Działanie CelUdział

procentowy1 Dotacje dla nowopowstałych

mikroprzedsiębiorstw1.1 Inwestycje 3,7%

2 Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw

1.2 Inwestycje 27,3%

3 Dotacje inwestycyjne dla MŚP 1.3 Inwestycje 49%

4 Dotacje inwestycyjne w turystyce 1.5 Inwestycje 19,1%

5 Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dziedzinach

1.6 Rozwój technologii 0,7%

6 Wzrost konkurencyjności przez doradztwo

1.7 Wzrost konkurencyjności

0,2%

7 Marketing gospodarczy 2.3 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu

0,04%

9. Wsparcie finansowe innowacji na Lubelszczyźnie

Opracowanie własne, na podstawie danych LAWP

Podział branżowy wsparcia finansowego na Lubelszczyźnie (2008-2009)

Lp Nazwa Działa-nie

Przemysł elektroma-

szynowy

Budowni-ctwo

Energety-ka

Przemysł spożywczy

Usługi Inne

razem w tym medycy

na

1 Dotacje dla nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw

1.1 14,3% 5,6% - - 79,2% 28,3% 0,9% meble

2 Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw

1.2 14% 18,6% - 1,2% 61,8% 37,9% 3,4% ekologia

3 Dotacje inwestycyjne dla MŚP

1.3 29,7% 22% 7,3% 4,8% 25,5% 18,8% 10,7% (meble)

4 Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dziedzinach

1.6 18,8% - 15,6% 15,3% - - 15,5% informa-

tyka 34,9%,

medycy-na,

chemia

Opracowanie własne, na podstawie danych LAWP

10. Wnioski

1. Wsparcie procesu rozwoju innowacji na Lubelszczyźnie, w stosunku do Polski, można określić jako poziom średni (dane z opracowań PARP).

2. Wiedza przedsiębiorców w zakresie źródeł innowacji w regionie Lubelskim jest nieco wyższa niż w innych regionach Polski.

3. W celu uzyskania większej efektywności w zakresie transferu wiedzy i transferu technologii do przedsiębiorstw, jednostki wspomagające te procesy powinny dostarczać kompleksowego wsparcia, być zdolne do organizacji merytorycznej współpracy nauka-biznes zgodnie z hasłem „Żadnych zamkniętych drzwi”. W regionie powinna funkcjonować jedna jednostka koordynująca wsparcie dla przedsiębiorstw delegująca jedną osobę do obsługi określonego przedsiębiorcy.

4. Z analizy praktyk w zakresie wspomagania procesu rozwoju innowacji w Krajach Europy Zachodniej wynika, że proces ten można udoskonalić przez wzmocnienie współpracy Lubelskiego Ośrodka ENTERPRISE EUROPE NETWORK (głównego dostawcy ofert technologii i organizatora współpracy gospodarczej) z samorządem.

5. W Lubelskim środowisku naukowym można zaobserwować istnienie znaczących dla gospodarki rozwiązań innowacyjnych, będących najczęściej w fazie badań przedkonkurencyjnych.

10. Wnioski

6. Autor tego opracowania zdołał dotrzeć do rozwiązań innowacyjnych o b. dużym znaczeniu dla energetyki (przekładających się również na obniżenie emisji zanieczyszczeń w powietrzu), do których należą:

• spalanie katalityczne węgla,• fotosynteza paliw płynnych z CO2,• technologia bioetyliny II generacji,• technologia biodiesla, • technologia wytwarzania oleju opałowego z odpadów tworzyw,• technologia upraw roślin energetycznych.7. Większy przepływ wiedzy i ofert opracowanych w środowisku naukowym można

uzyskać przez rozbudowę działalności sieci EEN do jednostek naukowych.8. Pozyskiwane ze środowiska naukowego oferty nowych rozwiązań powinny być

opracowane zgodnie ze światowymi standardami i powinny być wprowadzane do światowej sieci EEN, światowych baz danych, światowych informatorów.

9. Umiędzynarodowienie procesu transferu wiedzy i technologii pozwala na większe uaktywnienie świata nauki i biznesu w tym zakresie przez nawiązanie współpracy międzynarodowej, zwiększenie rynku innowacji.

10. Wnioski

10. Z analizy danych o rozwoju innowacji na Lubelszczyźnie można wnioskować, że na obecnym etapie rozwoju innowacyjności przedsiębiorstwa są głównie zaangażowane w działania o charakterze inwestycyjnym związanym z unowocześnieniem środowiska wytwórczego.

11. W ostatnim okresie można zaobserwować wzrost zainteresowania przedsiębiorców współpracą ze światem nauki i rozwojem nowych rozwiązań ze znaczącym udziałem rozwiązań własnych (przykładami są: rozwój produkcji narzędzi skrawających, konstrukcje nowych maszyn, technologie recyklingu opon i samochodów, innowacyjne na skalę światową palety i wyroby z papieru oraz włókien węglowych, podejmowane próby badań przedkonkurencyjnych związanych z energią inteligentną).

12. Wg autora tego opracowania należy zwrócić uwagę na zgodność wsparcia rozwoju innowacji i przedsiębiorczości z założeniami RSI oraz prowadzić systematyczną analizę w tym zakresie.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Stanisław PłaskaLubelskie Centrum Transferu Technologii

Politechniki Lubelskiej