adr- tmgd eĞİtİmİ - fslegitim.com tmgd adr temel ya… · un/bm numarası nedir? •un...

ADR- TMGD EĞİTİMİ

FSL DANIŞMANLIK

Muhittin Hakan Demir

1.

ADR ANLAŞMASININ TEMEL YAPISI

2

TEHLİKELİ MADDE

• Tehlikeli maddeler, doğal özellikleri veya taşıma esnasındaki durumları sebebiyle

– genel emniyeti ve düzeni

– özellikle umumu, önemli malları

– insanları,

– hayvanları

– çevreyi

Tehlikeye sokan madde ve nesnelerdir

3

UN/BM Numarası Nedir?

• UN Numarası (Birleşmiş Milletler Numarası):

– Tehlikeli madde ve nesnelerin Birleşmiş Milletler Model Yönetmelikleri’nden alınmış 4 basamaklı tanımlama numarası anlamına gelir

– UN numaraları, tehlikeli maddelerin herkes tarafından tanınmasına yardımcı olur

4

Tehlikeli Maddelerin Taşınmasını Düzenleyen Uluslararası Düzenlemeler

• ADR: Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmasına Dair Avrupa Anlaşması

• RID: Tehlikeli Maddelerin Demiryolları ile Taşınmasına Dair Avrupa Anlaşması

• IMDG-CODE: Tehlikeli Maddelerin Denizyolu ile Taşınmasına Dair Avrupa Anlaşması

• IATA-DGR: Tehlikeli Maddelerin Havayolu ile Taşınması için Direktif

• ADN: Tehlikeli Maddelerin İç Su Yolları ile Taşınmasına için Düzenleme

5

ADR KONVANSİYONU

– Tehlikeli maddelerin uluslararası karayollarında taşınması için, 1957 yılında, 15 üye ülke ADR (European Agreement on the International Transport of Dangerous Goods by Road) Konvansiyonunu imzaladı

– Söz konusu konvansiyon 1968 yılında yürürlüğe girdi

6

7

ADR anlaşmasına taraf ülkeler

Arnavutluk, Andora, Avusturya, Azerbaycan,

Belçika, Belarus, Bulgaristan,

Bosna Hersek, Hırvatistan

Güney Kıbrıs, Danimarka,

Estonya, Finlandiya,

Rusya Federasyonu

Fransa, Yunanistan,

İspanya, Hollanda

İrlanda, İzlanda,

Kazakistan ,

Lichtenstein,

Litvanya, Lüksemburg,

Letonya, Makedonya,

Fas , Moldova, Almanya,

Norveç, Polonya , Portekiz,

Çek Cumhuriyeti, Romanya, Slovakya,

Sırbistan, Slovenya, İsviçre, İsveç,

Tunus, Türkiye, Ukrayna, Macaristan,

birleşik Krallık, İtalya, Tacikistan

ADR KONVANSİYONUNA TARAF ÜLKELER

• 27 AB ülkesi

• 19 AB dışı ülke (Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, İsvçire, Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna Hersek, Kazakistan, Karadağ, Moldoav, Makedonya, Norveç, Lichtenstein, Fas)

• Son üyelikler: Tunus 2008, Andorra 2009, Türkiye 2010, İzlanda 2011

• Toplam 50 ülke

8

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Hata ve kazaların etkileri

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Güvenli bir taşımacılık sağlamanın maliyeti

ADR hükümlerinin kapsamı

9

Karayolu taşımacılığı oranı (taşımacılık türü)

Karayoluyla mal taşımacılığı

5,6%

78,6%

2,5%

11,7%1,6%

Tehlikeli mal taşımacılığı (ADR) Canlı hayvan taşımacılığı

Atık taşımacılığı Taze gıda taşımacılığı (ATP)

Diğer taşımacılık

10

Yönetmelik

• Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği 31.03.2007 tarihinde yayımlandı

• 01.01.2011 tarihinde yürürlüğe girdi.

11

ADR Konvansiyonunun Amacı

• Karayoluyla uluslararası taşımacılıkta güvenliğin arttırılması, tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin Birleşmiş Milletler kurallarına dayanarak tehlikeli atıklar dahil olmak üzere tehlikeli malların sınıflandırılması, paketlenmesi, etiketlenmesi ve test edilmesiyle alakalı hükümlerin, diğer taşıma şekilleri ile uyumlu bir biçimde ortaya konulması, karayoluyla tehlikeli mal taşıyan araçların yapımı, donanımı ve işleyişine yönelik koşulların ortaya konmasıdır.

12

Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmeliğin Amacı

• Tehlikeli maddelerin, insan sağlığı ve diğer canlı varlıklar ile çevreye zarar vermeden güvenli ve düzenli bir şekilde kamuya açık karayoluyla taşınmasını sağlamak, bu faaliyetlerde yer alan gönderenlerin, alıcıların, dolduranların, yükleyenlerin, boşaltanların, ambalajlayanların, taşımacıların ve tehlikeli maddeleritaşıyan her türlü aracın operatör ve sürücülerinin sorumluluk, yükümlülük ve çalışma koşullarını belirlemektir.

13

Yönetmeliğin Kapsamı

• Karayoluyla yapılan tehlikeli madde taşımacılığını, tehlikeli maddeleri gönderenleri ve bu maddelerin alıcılarını, tehlikeli maddeleri dolduran, yükleyen, boşaltan ve ambalajlayanları, maksada uygun teknik özelliklere sahip her türlü araç ile taşıma yapan taşımacıları, tehlikeli madde yüklü her türlü aracı kullanan sürücü ve operatörleri, işletmeciler ile bu faaliyetlerde yararlanılan her türlü taşıt, araç-gereç ve benzerlerini

14

Yönetmelik Kapsamı (devam)

• Yabancı plakalı taşıtlarla Türkiye sınırları içerisindeki karayolları üzerinden yapılan uluslararası taşımaları

• Yetki belgesi hariç olma üzere, Karayolu Taşıma Yönetmeliği kapsamında yetki belgesi alma zorunluluğundan muaf olan ve kendi iştigal konusu ile ilgili özmal taşıtlarıyla tehlikeli madde taşımacılığı yapan ve yapacak kamu kurum ve kuruluşlarını

15

Yönetmelik Kapsamı (devam)

• Türk Silahli Kuvvetleri adına yapılan, ancak Silahlı Kuvvetler’in doğrudan sorumluluğu ve danışmanlığı altında olmayan, ticari yükleniciler tarafından yapılan tehlikeli mal taşımacılığını,

kapsar

16

Yönetmelik Kapsam Harici Taşımalar

• Uluslararası anlaşmalar ile savaş hali ve olağanüstü hallerde uygulanacak mevzuat hükümlerine göre yapılacak taşıma işlemlerini

• Türk Silahli Kuvvetleri’ne ait olan ya da Türk Silahli Kuvvetleri temsilcilerinin eşlik ettiği araçlarla yapılan taşıma işlemlerini

17

Yönetmelik Kapsam Harici Taşımalar (devam)

• Emniyet Genel Müdürlüğü’ne ait olan ya da Emniyet Genel Müdürlüğü temsilcilerinin refakat ettiği taşıtlarla yapılan taşıma işlemlerini,

kapsamaz

18

Yönetmelik – Yetki Belgesi

• Madde 6 (1): Bu yönetmelik kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişiler, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne göre C1, C2, K1, K2, L1, L2, R1, R2 yetki belgelerinden herhangi birine sahip olmak zorundadır

19

Yönetmelik – İzin

• Madde 6 (3): Bu yönetmelik ve ADR’ye göre tehlikeli maddelerin karayoluyla taşımacılığı alanında faaliyet gösteren, dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan ve tank konteyner/taşınabilir tank işletmecileri, bu faaliyet alanlarından biri veya birden fazladı için Bakanlığa başvurarak Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almak zorundadır. Faaliyet Belgesinini düzenlenmesine ilişkin hususlar Bakanlıkça belirlenir

20

21

İzin Alınması Gereken Tehlikeli Madde Sınıfı İzin Alınması Gereken İlgili/Yetkili Merci

Adr’de yer alan Sınıf 1’deki maddeler

(Patlayıcı Maddeler ve Patlayıcı içeren nesneler)

İçişleri Bakanlığı

Adr’de yer alan Sınıf 6.2 Alt Grubu I1 olan maddeler

(Yalnızca insanı etkileyen Bulaşıcı Maddeler)

Sağlık Bakanlığı

Adr’de yer alan Sınıf 6.2 Alt Grubu I2 olan maddeler

(Yalnızca hayvanları etkileyen Bulaşıcı Maddeler)

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

22

İzin Alınması Gereken Tehlikeli Madde Sınıfı İzin Alınması Gereken İlgili/Yetkili Merci

Adr’de yer alan Sınıf 6.2 Alt Grubu I3 olan maddeler

(Klinik Atık)

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Adr’de yer alan Sınıf 6.2 Alt Grubu I4 olan maddeler

(Biyolojik Maddeler)

Sağlık Bakanlığı

Adr’de yer alan Sınıf 7 olan maddeler

(Radyoaktif Maddeler)

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı(TAEK)

Denetimler

23

Denetim istasyonu personeli araçların/ boyut, ağırlık ve aks basıncı ölçümünü/ Denetim İstasyonlarının

altyapısında yer alan cihazlarla yapıyor.ANPR kameraları araç plakası ile Ulaştırma Bakanlığı’nın,

çıkan tüm yetki belgelerine ilişkin bilgileri sakladığı verilerle kıyaslıyor.

Uygulamada, taşımacılık kayıtlı, uygun yetki belgesine sahip ve doğru boyut ve ağırlıktaki

bir araçla yapıldığı takdirde taşımacılık türüneilişkin diğer hükümleri kontrol etmeye yönelik

bir faaliyet yapılmıyor.

ADR yol kenarı denetimine ilişkin yasal dayanak

24

4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu Madde

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri hakkındaki 655 sayılı KHK’nın 28. maddesi, 2. fıkrası c bendi

Gereklilikler neler?

25

Her şey araç türü ve taşınan yüke bağlı

Standart taşımacılık – fazla gereklilik yok

Özel taşımacılık – özel kamyon ve sürücü ile taşıyıcıya yönelik ilave gereklilikler

Taşımacılığın denetimi ve taşımacılığa ilişkin tüm yükümlülükler yalnızca evrakları ve

yükü görebildiğimiz zaman etkilidir.

Gereklilikler neler?

26

Bozulabilir/Taze gıdanın taşınması- ATP anlaşması / Bozulabilir gıdaların taşınması

- Yurtiçi sağlık şartları

Gereklilikler neler?

27

Canlı hayvan taşımacılığı- Araçlara ilişkin yapı şartları- Taşınan hayvanın türüne göre yükleme alanı- Sürücü eğitimi

Gereklilikler neler?

28

Atık taşımacılığı- Araç için yapı şartları- Taşımaya ilişkin özel evraklar - Uluslararası taşımacılık için „Basel sözleşmesi”

- Yurtiçi taşımacılığa ilişkin Avrupa Direktifleri Türk mevzuatında uygulanmaktadır

Gereklilikler neler?

29

Tehlikeli madde taşımacılığı

-Araca ilişkin yapı şartları-Sürücüye yönelik özel eğitim şartı-Taşımacılıkta yer alan işletmelere yönelik özel şartlar

Denetçinin aracın tehlikeli madde taşıdığını tespit etmesi halinde ADR hükümleri gereğince denetimini gerçekleştirmekle yükümlüdür.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Taşımacılık türüne göre oranlartanker ambalajlı dökme

Klasa

Netto

UBÖLÜM

1 0,95%

2 kg 14,38%

2 l 10,79%

3 66,19%

4.1 1,50%

4.2 0,13%

4.3 0,79%

5.1 0,03%

5.2 0,16%

6.1 0,30%

6.2 0,23%

7 Veri yok

8 1,62%

9 2,93%

30

31

Taşıma evrakı

Sürücü için yazılı talimat

ADR eğitim sertifikası

Araç için onay belgesi

Araç yük bölümünü kontrol et

Sürücünün taşımacılığa ilişkin gerekli evrakları vermesini talep et

Tehlikeli madde denetimi yok

HAYIR

Tehlikeli madde taşındığına ilişkin bilgi yok

Tehlikeli madde yok

Taşımacılığın gerekli koşulları yerine getirip getirmediğini kontrol et

Gerekli yük evraklarını sor

Taşıma birimi işaretlenmiş mi? EVET

Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin tanımlar var

Tehlikeli madde bulundu

Tank veya dökme konteynerle taşımacılık olması durumunda denetim uzman birimler tarafından yapılmalı

ITD’nin denetim faaliyetlerine başlamasının ardından ADRli madde taşıyan araçların genel sayısı ile kesilen ceza sayısının oranları

37,5%

30,5%

27,9%

24,3%

19,1%

17,9%

16,5%

15,4%

0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0%

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

32

TRAFİK KAZALARININ AZALMASI

33

ADR anlaşmasının yapısı

TANIMLAMA

SINIFLANDIRMA

AMBALAJLAMA

ARAÇ

PERSONELİN NİTELİKLERİ EĞİTİM TRAFİKTE KURALLAR

DENETİMİN KALİTESİ

36

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM1.1

• Kapsam ve uygulanabilirlik

• Muafiyetler

BÖLÜM1.2

• Tanımlar ve ölçüm birimleri

• Tanımlar

BÖLÜM1.3

• Sürücü haricindeki kişilerin eğitimi

• Kapsam ve nitelik, dokümantasyon

BÖLÜM1.4

• Tarafların yükümlülükleri

• Gönderen, alıcı, taşıyıcı

BÖLÜM1.5

• İstisnalar

• Geçici istisnalar

cz. 1

37

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM1.6

• Geçici önlemler

• Genel, hazneler, tanklar, araçlar, Sınıf 7

BÖLÜM1.7

• Sınıf 7

• Koruma programı, uygunsuzluk

BÖLÜM 1.8

• Denetimler, TMGD, kazalar

• Güvenlik danışmanı, kaza raporu

BÖLÜM 1.9

• Taşıma kısıtlamaları

• Tünel kısıtlamaları

BÖLÜM 1.10

• Tehlikeli malların emniyeti

• Yüksek riskli mallar, koruma planı

cz. 1

38

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM

2.1

• Genel hükümler

• Maddelerin, numunelerin sınıflandırılmasına ilişkin ilkeler

BÖLÜM

2.2

• Farklı sınıflara ilişkin özel hükümler

• Kriterler, çevre için tehlikeli malların sınıflandırılması

BÖLÜM

2.3

• Test yöntemleri

• Organometalik maddelerin sınıflandırılması

cz. 2

39

ADR anlaşmasının yapısı

BLM4.1

• Ambalajların kullanımı, IBC…

• Ambalajlamalar, talimatlar, karışık ambalajlama

BLM4.2

• Portatif tanklar, ÇEGK

• Sınıf 1, 3, 9, sıvılaştırılmış gazlar, soğutulmuş

BLM4.3

• Sabit tanklar, sökülebilir tanklar

• Sınıf 2, Sınıflar 3 – 9

BLM4.4

• Fiber takviyeli plastik tanklar

• çalıştırma

BLM4.5

• Vakumla çalışan tanklar

• Gazların taşınması için

BLM4.7

• MPÜB’lerin kullanımı

• Hangi sınıf maddeler taşınabilir

cz. 4

40

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM5.1

• Ambalajlamaların işaretlenmesi

BÖLÜM5.2

• Ambalajların işaretlenmesi

• İbareler, etiketler, işaretler, oklar… tasarımlar

BÖLÜM 5.3

• Konteynerler ve araçların işaretlenmesi

• Levhalar, plakalar, sıcaklık işareti…

BÖLÜM 5.4

• Taşıma evrakı

• Konteyner ambalaj sertifikası, talimatlar

BÖLÜM 5.5

• Özel hükümler

• Fümigasyon işareti

cz. 5

41

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM6.1

• Ambalajların üretim ve testi

• Ambalaj kodu, zorunluluklar, test

BÖLÜM6.2

• Basınçlı kapların tasarım ve testi

• Kaplar, aerosollar… işaretleme

BÖLÜM 6.3

• Sınıf 6.2 ambalajların üretimi ve testi

• Ambalaj kodu, zorunluluklar, test

BÖLÜM 6.4

• Sınıf 7 ambalajların zorunlulukları

• IP 1-3, istisnalar, Tip A, B(U), B(M), C

BÖLÜM 6.5

• IBC’lerin üretimi ve testi

• Kod, ek işaretleme, test

cz. 6

42

ADR anlaşmasının yapısı

BLM.6.6

• Büyük ambalajların üretim ve testi

• Ambalaj kodu, zorunluluklar, test

BLM.6.7.

• Portatif tankların üretim ve testi

• UN ÇEGK, … test işaretlemeleri

BLM. 6.8, 6.9

• Sabit tankların tasarım ve testi

• Sökülebilir tanklar, tüplü gaz tankerleri, ÇEGKler

BLM. 6.10

• Vakumla çalışan atık tanklarına ilişkin zorunluluklar

BLM. 6.11

• BK1 ve BK2 yığın konteynerlere ilişkin zorunluluklar, işaretleme, CSC

BLM. 6.12

• MPÜB– yapım, teçhizat, zorunluluklar

• Yüke ilişkin özel bölümler, tankerler…

cz. 6

43

ADR anlaşmasının yapısı

BLM.7.1

• Taşıma ve elleçlemeye ilişkin genel hükümler

• Büyük konteyner

BLM.7.2

• Ambalaj içinde taşımacılık

• Hükümler V Sütun 16

BLM.7.3

• Dökme halinde taşımacılık

• Taşıma izni (VV Sütun 17)

BLM. 7.4

• Tanklarda taşımacılık

• İzinler, tanklar hiyerarşisi

BLM.7.5

• Karışık yükleme (CV Sütun 18 hükümleri)

• Miktara ilişkin kısıtlamalar, karışık yükleme

cz. 7

44

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM8.1

• Dokümantasyon ve teçhizat

• Yangın söndürücü, takoz, işaretler, yelek…

BÖLÜM8.2

• Sürücü eğitimi

• Temel, tank, sınıf 1, sınıf 7

BÖLÜM 8.3

• Araç ekibine ilişkin zorunluluklar

• Yolcu, ateş kullanımı, fren

BÖLÜM 8.4

• Araçların denetimi

• Açık alan, insan yok

BÖLÜM 8.5

• S hükümleri - Sütun 19

• Denetleme kısıtlamaları…

cz. 8

45

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM

9.1

• Testler, araçların onayı

• Tanımlar: FL, OX, AT, EXII, EXIII, MEMU

BÖLÜM

9.2

• Tablo- üretim zorunlulukları

• Elektrik donanımı

BÖLÜM 9.3

• EXII ve EXIII araçlar - zorunluluklar

• Sürekli elektrik devreleri, izolasyon

BÖLÜM 9.4

• Diğer ambalaj içinde taşımacılık yapan araçlar, etiket numaraları: 1, 1.4, 1.5, 1.6, 3, 4.1, 4.3, 5.1, 5.2

cz. 9

46

ADR anlaşmasının yapısı

BÖLÜM

9.5

• 4.1, 4.3, 5.1 dökme olarak taşımak için araçlar

• Araç gövdesi 6.11 ve 7.3’e uygun

BÖLÜM

9.6

• Sıcaklık kontrollü maddelerin taşınmasında kullanılan araçlar

BÖLÜM 9.7

• EXIII, FL, OX, AT araçlara yönelik ek zounluluklar –denge, tampon

BÖLÜM 9.8

• MPÜB – ek zounluluklar• Yangın söndürücüler, kilitler, denge…

cz. 9

47

Tehlikeli malların karayolunda taşınma yöntemleri ve şartları

Tablo A Sütun 10 ve 12

Tablo A Sütun 10 ve 17

Tablo A Sütun 8, 9a, 9b

12

02

3

0

2.2.x.2 – taşınması yasak

48

Tehlikeli malların karayolunda taşınma yöntemleri ve şartları

BOYA126333S2

S20---2(D/E)

FLTP1

(2)(1)(20)(19)(18)(17)(16)(15)(14)(13)(12)(11)

MP19PP1P001

IBC02

R0015 l

163

640D3IF131299

(10)(9b)(9a)(8)(7)(6)(5)(4)(3b)(3a)(2)(1)

49

Tehlikeli malların karayolunda taşınma yöntemleri ve şartları

BOYa126333S2--2(D/E)

FLLGBFTP1

TP29

(2)(1)(20)(19)(18)(17)(16)(15)(14)(13)(12)(11)

T2MP19PP1P001

IBC02

R001

LP01

5 l163

640H

6503IIIF13F…….1263

(10)(9b)(9a)(8)(7)(6)(5)(4)(3b)(3a)(2)(1)

50

T105364.1IIIF24.1Naftalin2304

(10)(9b)(9a)(8)(7)(6)(5)(4)(3b)(3a)(2)(1)

Sütun 8’de KOD OLMAMASI ambalajlı taşımacılığın mümkün olmadığı

anlamına gelir

UN 2304 NAFTALİN yalnızca tankta taşınabilir

51