Χειρονομίες και μαθησιακή διαδικασία

Οι χειρονομίες ως εργαλείο σημειωτικής διαμεσολάβησης στα

πλαίσια ενός τρισδιάστατου περιβάλλοντος Γεωμετρίας της

Χελώνας

Εργαστήριο Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας, Ε. Κ. Π. Α.

http://etl.ppp.uoa.gr

Μαρία ΛάτσηΕπαιδευτικός Α/βάθμιας Εκπαίδευσης,Υπ. Διδάκτωρ

Χρόνης ΚυνηγόςΚαθηγητής, Φ.Π.Ψ. , Ε.Κ.Π.Α.

Θεωρητικό πλαίσιο

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

• Οι χειρονομίες ως σημεία/σύμβολα που διαμεσολαβούν την αλληλόδραση του ατόμου με τον πραγματικό κόσμο (Radford, 2005)

• Χειρονομίες και μαθηματικά (McNeil, 2000, Kaput, 2005, Radford, 2009)

• Χειρονομίες και ενσώματες διαστάσεις κατασκευής νοημάτων (Anastopoulou et al., 2011)

• Χειρονομίες και κατασκευή αναπαραστάσεων σε δισδιάστατα και τρισδιάστατα περιβάλλοντα Γεωμετρίας της Χελώνας (Kynigos & Latsi, 2007, Λάτση, 2010)

Στόχος της έρευνας

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

• Οι χειρονομίες των μαθητών και ο ρόλος τους κατά τη διαδικασία κατασκευής νοημάτων

• Σχέση χειρονομιών και ενσώματης μεταφοράς της χελώνας

Το υπολογιστικό περιβάλλον MaLT• Επέκταση του Χελωνόκοσμου στον

τρισδιάστατο προσομοιούμενο χώρο– Συμβολική έκφραση σε γλώσσα προγραμματισμού

Logo– Διαδραστικότητα– Δυναμικό χειρισμό– Πολλαπλές αλληλοσυνδεόμενες αναπαραστάσεις – Δυναμική εξεικόνιση του τρισδιάστατου

προσομοιούμενου χώρου

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Μεθοδολογία• Έρευνα σχεδιασμού (Cobb et al, 2003)

• Στ’ Δημοτικού ενός δημόσιου δημοτικού

• Διάρκεια: 6 διδακτικές ώρες

• 1η δραστηριότητα: Προσομοιώση της προσγείωσης και της απογείωσης ενός αεροσκάφους

• 2η δραστηριότητα: Προσομοιώνοντας δύο διαδοχικούς τοίχους ενός δωματίου

• Συλλογή δεδομένων– Βιντεοσκοπήσεις– Σημειώσεις της ερευνήτριας– Καταγραφή της δουλειάς των μαθητών στον υπολογιστή σε

συνδυασμό με καταγραφή της ομιλίας τους

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Μέθοδος ανάλυσης• Πολυτροπική μετεγγραφή

δεδομένων (Kress et al., 2001)

• Θεματικό επεισόδιο (Noss & Hoyles, 1996)

Πολυτροπικό επεισόδιο

ως μονάδα ανάλυσης

Φάσεις ανάλυσης: Πορεία σταδιακής εστίασης στα δεδομένα (Θεωρία θεμελιωμένη στα δεδομένα, Strauss & Corbin, 1996)

• Ανοιχτή κωδικοποίηση

• Αξονική κωδικοποίηση

• Κωδικοποίηση ως προς την εξέλιξη της διαδικασίας

• Eπιλεκτική κωδικοποίηση

• Κατασκευή θεωρίας

Οι χειρονομίες ως εργαλεία σημειωτικής διαμεσολάβησης

• Χρήση χειρονομιών και πλοήγηση της χελώνας

• Χρήση χειρονομιών και κατασκευή τρισδιάστατων γραφικών αντικειμένων

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Χρήση χειρονομιών και πλοήγηση της χελώνας

• Δυναμικές αναπαραστασιακές χειρονομίες

• Αφηρημένες δεικτικές χειρονομίες

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Πλοήγηση της χελώνας και δυναμικές αναπαραστασιακές χειρονομίες

• Η μεταφορά του ‘παίζω τη χελώνα’ (Papert, 1980) και τρισδιάστατος προσομοιούμενος χώρο

• Η παλάμη ως ένα τρισδιάστατο αντικείμενο ανάλογο της υπολογιστικής χελώνας

• Αισθητοποίηση μια σειράς διαδοχικών εικόνων, πριν αυτές συστηματοποιηθούν και εκφραστούν λεκτικά

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Παράδειγμα δυναμικών αναπαραστασιακών χειρονομιών κατά

την πλοήγηση της χελώνας

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Πλοήγηση της χελώνας και δεικτικές χειρονομίες

• Δεικτικές χειρονομίες για τη σηματοδότηση της κατεύθυνσης της χελώνας

• Αφηρημένες δεικτικές χειρονομίες και μεταφορική χρήση του χώρου: Γωνιακά μεγέθη και χωρικές ιδιότητες

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Παράδειγμα αφηρημένων δεικτικών χειρονομιών και πλοήγηση της χελώνας

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Χρήση χειρονομιών και κατασκευή τρισδιάστατων γραφικών αντικειμένων

• Στατικές αναπαραστασιακές χειρονομίες : Μετάφραση των διαισθήσεων σε οπτικές εικόνες και αναπαράσταση των γεωμετρικών σχημάτων και της διευθέτησής τους στο χώρο

• Δυναμικές αναπαραστασιακές χειρονομίες: Αναπαράσταση τρισδιάστατων αντικειμένων όχι ως στατικά αντικείμενα αλλά ως αποτέλεσμα της κίνησης της χελώνας

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Παράδειγμα στατικών αναπαραστασιακών χειρονομιών

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Παράδειγμα δυναμικών αναπαραστασιακών χειρονομιών

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ

Συμπεράσματα

• Οι χειρονομίες χρησιμοποιήθηκαν για να αντικειμενοποιήσουν και να αποδώσουν νόημα στα μαθηματικά περικείμενα

• Μεταβατική αναπαραστασιακή λειτουργία μεταξύ πραγματικών και υπολογιστικά διαχειρίσιμων αντικειμένων

• Ένα πλαίσιο οπτικού/εικονικού συλλογισμού, το οποίο έδινε έμφαση στη δομή των οπτικών εικόνων

• Γεφύρωση μαθηματικών και αισθησιοκινητικής εμπειρίας μέσα από τη μεταφορά της χελώνας

• Σημείο εστίασης και είδη χειρονομιών• Πλοήγηση της χελώνας και δυναμικές αναπαραστασιακές

χειρονομίες• Ως εξωτερικοί παρατηρητές του τρισδιάστατου χώρου: στατικές

αναπαραστασιακές και αφηρημένες δεικτικές

4ο Συνέδριο ΕνΕΔιΜ