agape - mizoram synod pasal hi/ka nupui hi ni tin vawi khat tal, ... tal an lu chunga kut nghatin ka...

34
wwww.mizoramsynod.org A chhunga thu awmte 1. Editorial - 1 2. Kristian chhungkua : Chhungkaw hlim kum - 2 3. Sermon : Thlarau thara rawngbawl - 5 4. Engkimah fimkhur rawh - 10 5. Samsona nun a\angin - 15 6. Jokebedi - 19 7. Pathian mit hmuha hmeichhiate mawina - 21 8. Fanu hnena lehkhathawn - 24 9. Hmangaihna In tana donation dawnte - 26 10. Women Centre sakna atana sum lutte - 27 11. Nau chawmna leh donation - 30 12. Hriat atan - 32 AGAPE FEBRUARY, 2015

Upload: tranliem

Post on 17-Mar-2018

285 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

February 2015 t AGAPE t 1

wwww.mizoramsynod.org

A chhunga thu awmte1. Editorial - 12. Kristian chhungkua : Chhungkaw hlim kum - 23. Sermon : Thlarau thara rawngbawl - 54. Engkimah fimkhur rawh - 105. Samsona nun a\angin - 156. Jokebedi - 197. Pathian mit hmuha hmeichhiate mawina - 218. Fanu hnena lehkhathawn - 249. Hmangaihna In tana donation dawnte - 2610. Women Centre sakna atana sum lutte - 2711. Nau chawmna leh donation - 3012. Hriat atan - 32

AGAPEFEBRUARY, 2015

February 2015 t AGAPE t 2

wwww.mizoramsynod.org

Editorial

PAWL HRUAITUTE LEH MEMBER-TE

Kum 2015-a thla hnihna kan chuangkai leh ta dêrmai. He hun min hruai thlengtu LALPA chu fakin awmrawh se.

Pathian khawngaihna vângin rawngbâwl hna hranghrangah bul kan \an leh ta a. Kan chanvo leh kanmawhphurhna erawh a inang lo ang. |henkhat chu zirtîrtuatân te, \henkhat chu pâwl hruaitu atân te, \henkhat erawhchu zaipâwl member atân te, a tam zâwk erawh chu pâwlamember rinawm tak ni tûra LALPA kohte kan ni. Kandinhmun leh kan nihnate hi kan duh leh kan dîl avângakan dawn leh kan chan a ni lo va, khawngaih rawngbâwlhna a ni tih hi i hre thar leh ang u.

Eng pâwlah pawh hian member-te tel lo chuanhruaitute an kal \ha tak tak thei lo va. A tam ber member-ten rinawm taka chanvo kan hlen chhuah hian pâwl thiltumleh mawhphurhnate chu a lo hlawhtling \hîn a ni.

Chutih rualin pâwl hrang hrang hruaitute hian mawhan phurin pâwl chak leh chak loh pawh an chungah ainnghat thui hle. Theihtâwp chhuaha, Pathian hnêna\awng\ai tlat chunga mawhphurhna chu kan tih a ngai a ni.Kan theihna leh kan thiamnate hi Lalpa mite rawngbâwlsaktûr hian a tâwk zo lo tih hre thar leh ila. A hruai theituLalpa hnênah i inhlân tawp mai ang u. Lal Solomona meuhpawhin a mite chunga \ha taka ro a rêl theihna tûrin Pathianhnênah finna a dîl ang khân dîl ve ila, Lalpa chhân duhzâwng tak pawh a ni ang e.

February 2015 t AGAPE t 3

wwww.mizoramsynod.org

Kristian Chhungkua

CHHÛNGKAW HLIM KUM

- Upa B. LalhmunlianaBethlehem Vênglai

Kohhranin hunpui - Krismas leh kum thar kan hmangliam leh ta a, Mizoram mihring zât ngaihtuahin mi \ha, mipângngai an la \hathnemzia a lang chiang hle, a va lâwmawmêm! Thil \ha tih duh, mi dang tâna inphal, Pathian biak ngaipawimawh, kohhran zai ngaia awm chhûngkua \hahnem takan awm a ni. Biak In zawng zawng deuhthawah (hmuh phâkchinah), Biak Ina leng lo an inkhâwm zêl a, a va ropui êm!Hei hi Kohhran Hmeichhiain kum 45 zet Kristian chhûngkuadin tûra beihpui an thlâk vâng te pawh a ni ngei ang. A valâwmawm êm!

Chênpuite nênainhmangaih tlânna in chhûng,a chhûnga chêngte khawi loan kal nikhua pawha haw hlânan nghahhlelh ngawihngawihna chhûngkua,chhûngkaw member-teinngainat tawnna chhûngkuani tûr hian insiam \hatna tûrkan nei ngei ang.

Kum a lo thar hian,chhûngkua pawhin kum tharthutiam i nei teh ang u. Mizokum chhiar dânah chuannikum aiin kum khatin kanupa thar ta \heuh a,chhûngkua pawhin nikum aiin

Pathian hnaih lehzual sawta,hlim sawt i tum teh ang u.Tih dân \ha pakhat tal i chîngthar dâwn teh ang. A ngai têtêa hun hmang hian akumtluan theih mai \hîn.Hmasâwnna tharin hma sâwntum ila a va \ha rua êm!

Kum thar thutiam atân hêngtehi kan ti thei ang em –1. Zînga ka thawh veleh

Pathian hnênah lâwm thuka sawi ziah tawh ang.

2. Fianrialah vawi khat talni tin hun hman ziah katum ang.

February 2015 t AGAPE t 4

wwww.mizoramsynod.org

3. Ka pasal hi/ka nupui hini tin vawi khat tal, “Kahmangaih che,” ka tiziah tawh ang.

4. Ka pasal tân/ka nupuitân nupui/pasal thlâk-hlelhawm tak nih ka tumang.

5. Ka fate hi ni tin/chawlhkâr tin vawi khattal an lu chunga kutnghatin ka \awng\ai ziahtawh ang.

6. Kan chhûngkaw mem-ber-te nen hian ni tin Biblebung khat tal kan chhiar\heuh tawh ang.

7. Pathian hnêna thilpêkpêkah kum hmasa khûmngei tûrin \an kan la ang.

8. Chhûngkuaa Pathian kanbiak ho dân hi kawngkhat talin hmasâwn kantum ang.

9. Ka dama, rokhawlhnatak a awm a nih loh chuanka inkhawm \hin ang a,inkhâwm hman lokhawpa eizawnna lehsekrek khawiha ka buai\hîn hi pumpelh hrâm katum tawh ang.

10. Kan chhûngkaw sumlâk luh hi mahnichhûngkaw tân pumbilvek lovin, tute emaw tânkan luang chhuak ang.

11. Kan chhûngkaw sumlâk luh milin khawsakngei kan tum ang.

12. Kumina chanvo, mawh-phurhna ka chante hi a\ha thei ang bera hlenchhuah ngei ka tum ang.

13. Rawngbâwlpuite tânthawhpui nuam tak nihngei ka tum ang.

14. R a w n g b â w l t u t e /hruaitute, rawngbâwlpuitân ni tin vawi khat talka \awng\ai \hîn ang.

15. Eizawnna hna kathawhnaah hun hmangdik, thawhpui nuam, mindâwrtute tân dâwr nuamnih ngei ka tum ang.

Hêngte hi ka sim tawh ang:1. Zûk leh hmuam, ruih

theih thil hi ka ti tawh lovang.

2. |ûl tehchiam lova sumleh pai khawhral mai maihi ka sim tawh ang.

February 2015 t AGAPE t 5

wwww.mizoramsynod.org

3. Tute emaw chanchin achhe zâwnga mi danghnêna sawi, chaw ei lai/chhûngkuaa sawi (mi rêl)ka ching tawh lo vang.

4. TV hmuhnawm ka enlaklawh avânga ka tihâwm tak ka tih loh fo hika chîng chhunzawmtawh lo vang.

5. Phunchiar leh âncheh hika sim tawh ang.

6. Thatchhiat leh inthlahdahka chîng tawh lo vang.

He kum tharah hian a\ha zâwnga hmasâwn ngeitûra mahni intiamin, rinnakawngah te, lâwm zêl theinun nei tûr te, \hatna kawngahte mi thar ni ngam tûrin iinbuatsaih teh ang u.

Nu leh pa zawngzawngin kan duh êm êm vekchu – Fa \ha tak, fa fel tak,thu awih tak neih a nih ngeika ring. Chutiang fa, chutiangchhûngkua kan nih theih nânchuan kan fate awm dân tûrakan duh ang chuan nu leh pakan awm hmasak a ngai tihhi i hre reng ang u. Nu lehpate nungchang hi faten an

chhûn châwk, chhun tlâkaawm i tum ang u. Mahni engmah ni hmasa mang si lovafa \ha, fa fel beisei chu beiseidân dik a ni thei lo vang.

Kan fate hi zirtîr an ngaia. Nungchang \ha an neihtheih nâna zirtîrtu \ha ber chunu leh pa an ni ang a, Pathianthua kaihhruaia, entawn tlâkaawma, \hahnem ngai taka\awng\ai chunga zirtîr an \haber ang. Khawiah pawhawm se, nu leh pain anawmna chin hriat ngei a \ha.Eng emaw hleka ‘ka vawdâwn chiang lutuk che,’ timai \hîn, a nih loh leh kutthlâk awlsam lutuk chi nu lehpa a awm theih bawk.Chhûngkaw nun nuam turtinuam lotu fa sual an lo punzêl loh nân fate tânangainatawm, Pathian thuakaihruai \hîn nu leh pa nih itum teh ang u.

Kum thar min hruaithlengtu hian chhan awminmin hruai thleng ngei ang.He kum thar hi in chhûngkawhlim kum a nih ngei theih nânPathian hmaah \hing\hi rawh le.

February 2015 t AGAPE t 6

wwww.mizoramsynod.org

THLARAU THARA RAWNGBAWL- Lalmuanzuali

Zemabawk

“Thinlung thar ka pe ang che u a, in chhûngah thlarauthar ka dah ang; in tisa ata thinlung, lung anga sak chu kala bo vang a, thinlung, tisa anga nêm ka pe zawk ang cheu. Tin, in chhûngah ka thlarau ka dah ang a, ka dan siamahka lêntir ang che u a, ka thupêkte chu in vawng ang a, inzâwm ang” (Ezek 36:26-27).

“He khawvêl dan ang hian awm suh ula; Pathian duhzâwng, a \ha leh, lawm tlak leh, \hat famkim chu inhriatfiah theih nân, in rilru a thara awmin lo danglam zawktawh rawh u.” (Rom 12:2)

Sermon

Pathianin tinte hi a Fapathisena min lei avangin mitin hi dinhmun pawimawhtakah min dah \heuh mai. A\hente chu hruaitu chanchang turin kohhran hovaha dah a, a \hente chuChanchin |ha hril turin a tirchhuak a, a \hente chutualchhung kohhranah, ataksa tifamkim turin, mahniphak tawk \heuh, te lua awmlovin, \hahnemngai taka\awng\ai leh inkhawmrawngbawl hna thawk turina dah a ni. A engdinhmunah pawh hian ding

ila, chu hmun chu hmunthianghlim, Ama awmnahmun a ni t ih hriat apawimawh hle awm e.Mosia hnena a sawi angkhan, Pathianin min hunnahmun \heuhah mintihnawktu, kan t isanapheikhawk hi kan hlih thlakvek a pawimawh hle awme. Tisana hnawk tak mai nenhian a hmanraw thianghlima nih theih si loh a.

Kan thupuiin Thlarauthara rawngbawl chung-chang min kawhhmuh a tum

February 2015 t AGAPE t 7

wwww.mizoramsynod.org

laiin, tisaa rawngbawlna aawm tih a tilang a. Thupuihi hlawm hnih - Tisaarawngbawl leh Thlarauthar, Ama thlarau leh Amazara Ama tana rawngbawl.

1. Tisaa rawngbawl -Hei hi mihring hlui zia,Krista aia mahni indahpawimawha rawngbawlna atih theih awm e. Hetiangarawngbawlna hian mihringaze \ha tam tak hmangin,Krista dah pawimawh ber silovin rawngbawltu a awmtheih tih a tilang a. A kentel \henkhatte lo tar lang ila-

(1) | ha h n e m n g a i h na :|hahnemngaihna takinringtu hian rawng a bawl tura nih laiin Tirhkoh Paula’na chipui Juda-te chungchanga sawina a\ang hian inen fiaha \ul hle awm e. Rom 10:2–3-ah kan hmu a, “Pathianlamah \hahnem an ngai tihka hriatpui a ni, hre famkimang erawh chuan an ngai lo.Pathian felna hre lovinanmahni felna t ihnghehtumin Pathian felnaah anintulut si lo.” Pathian felnarinchhan lova \hahnemngai

taka rawng bawltu hi midangte phurrit siamtu a nihtheih a, amah ngei pawh achau ngawih ngawih fo \hin.Mihring felna ringawt hichuan daih chin a neihavangin a thawhrimna leh\hahnemngaihna chuan atawpah lungawi lohna a thlen\hin, “Thawk zel la, ithawhah lawm rawh” tih hlate chu a taka sak a lo hartawh \hin a ni.

(2) Rawngbawlna ‘duty’ang chauhva ngaihna:Tisaa rawngbawltuah chuankhawngaihna vang chauh ani tih theihnghilh a awl \hin.Duty nia a hriat tlat avangina rawngbawl hna chu thawkzova inngaiin a lungawi a,Pathian duh dan a nih lehnih loh pawh a ngaihtuah zuilo fo \hin. Pathian rawng nilovin mahni rawng a bawl atih theih ang. Pathian hian a‘duty’ ni tlata hriain a Fapamin pe a ni lo va, khaw-ngaihna avang liau liauva mipe a ni si a.

(3) Mi dangte phutna:Tisaa rawngbawltu chuanama \hahnemngaihzia a hmu

February 2015 t AGAPE t 8

wwww.mizoramsynod.org

a, mi dangte a phut \hin. A\awngkam chhuak chu chiaal, khawngaihna tel nilovin, khaknaa khat a lo ni\hin. Khawngaih rawng-bawl hna a ni tih a hai a,mi dangte phutna lian takchuan amahah lungawilohna a siam a, mite tanphurrit niin ama tan ngeipawh phurrit a insiam \hina ni. Lal Isuaa chawl thiamlovin a hah em em a,‘Thawhrim chu chawlhnanuam’ a nih dan a hrethiam lo va, lunghnur takinkhawngaih rawngbawl hnahi a thawk \hin a ni.

(4) Krista aiah mahni:Tisaa rawngbawlna chuanPathian ni lovin mihringtihlawm a tum \hin (Gal1:10). Krista aiin amah alangsar zawk fo va. “Anichu tlatlum tur a ni, keierawh chu lang tur ka ni”tih thu hian amahah awmziareng a nei phak lo. Kristachu amahah siam puitlinina awm lo va, amah aia midangte an lo langsar zawkaa hriatin a lung a awi \hinlo a ni. Diotrepha, 3 Johana

1:9-a mi ang khan mi dangteaia chungnun a duh reng \hin.Mi dangte \hatna leh felna ahmu thei lo fo a, amah chauha inhmu \hin. Mahni a in-khawngaih a, mi dangtenamahah chawlna an hmu theilo va, ei tur an hmu bawkhek lo. Ama nihna dik tak ainhre lo fo va, “Miten tu ngeka ni mi tih?” tih hi a inzawtngai lo a ni.

2. Thlarau thara rawng-bawl - Krista thihna lehthawhlehna \awmpuitutechauhvin thlarau tharin Lalparawng an bawl \hin. Herawngbawlnain a ken tel\henkhatte lo tar lang leh ila -

(1) | h a h n e m n g a i h n a :Amahah \hahnemngaihnain athawk a, Lal Isuaa chawlchungin rim takin a thawk\hin. Ama fel lohnate hrerengin Pathian felnaah aintulut a. Khawngaihrawngbawl hna a kovainnghat chu phu lo int ichungin hlim tak leh taimatakin a thawk \hin. A thawhtam poh leh a hlim a, midangte phutna a bo va, a \hat-hnem lohzia chauh a hmu

February 2015 t AGAPE t 9

wwww.mizoramsynod.org

\hin. Engkimah a fimkhur a,hrehawm a lo thlenin chheltakin a tuar a, a rawngbawlhna a hlen chhuak \hin a ni.

(2) Mi dangte tanmalsawmna: Thlarau thararawngbawltuteah chuanmiten Krista hmel an hmu\hin. Mi dangte amahah anleng \hin a, Lalpa \hatna antem za \hin a ni. Pathian\hatnain amah a titlai a, chuchu mi dangte tan pawhmalsawmnain a lo luangchhuak \hin a ni. MitenKrista rawngbawltu dik takaan ruat avangin a bulah annun a zalen a, Krista Isuaaawm, lungawina kim an lochan phah \hin a ni.

(3) Thilpek: Thlarau thararawngbawlna hian thilpek akeng tel nghal a ni . Athlawna a dawn hi a thlawnape tur a ni tih a inhre chianga, a sum dinhmun thlir lovin,a petu rinchhanin thilpekrawngbawlnaah a penchhuak \hin. Pathian hnenathilpek bakah beisei let turawm lohna, t lachhamtehnenah Lalpa hausaknakawltira a awm hriain

malsawmnain a luangchhuak \hin a ni. Lalpa hnenata malsawmna dawng turin‘pek’ hi a dawnthleng chu anih a hre chiang a, hlimtakin a pe mai \hin a ni.

(4) “I thu ang ni zel rawhse”: He thu hi kan mihrinnahian sawi leh pawm harsata tih lai ber a ni hial awm e.Ama Thlarau Thianghlimina luah tlatte nunah, thlarauthara rawngbawltute chuaneng dinhmunah pawh dingse, he thu hi an lo sawi thei\hin a ni. Mihring tih theihrual loh hi Pathian tih theiha ni tih hretu nunah chauh“I thu ni se,” tih theihna hia awm. Mihringte ngaihahrehawmna vâwrtâwptawrhna hmunah hianLalpan rawngbawltu diktakte a thlahthlam mai ngailo. Chu hmunah tak chuanamah ngeiin a lo nghakin alo kuangkuah \hin a ni.Daniela \hiante khameipuiah khan aman longhakin a chhandam a nihkha.

(5) A chhuan - Kris tachauh: Thlarau thara

February 2015 t AGAPE t 10

wwww.mizoramsynod.org

rawngbawltu chuan chhuantur reng a nei lo. 1 Korinth1:30-a kan hmuh ang hianKrista chauh lo chu tlinna anei lo tih a hre chiang a. “Achhuang apiangin Lalpachhuang rawh se,” a ti maia ni. A thawhrimna te, athawh rahte a chhuang lova, khawngaihna vangchauh a ni tih hriain hlim

takin a thawk mai \hin.Hetianga rawngbawl hnathawktu hi chuan, “Bawih\hahnem lo ka ni, ka tih turreng ti ka ni,” a ti mai \hin.Tisaa rawngbawltute ngekan nih thlarau thararawngbawltu? I inenfiahang u.

Lalpa malsawm rawh se.

HMANGAIHNA IN TANA DONATIONPhek 27-a mi Chhnunzawmna22. Lalnunzira, Sakawrtuichhun Rs. 55023. Chawngthanpari, Thenzawl Rs. 2,00024. Zemabawk South Koh. Hmeichhia Rs. 1,00025. Kolasib College Veng Koh. Hmeichhia Rs. 2,00026. Lungdai Bial K.T.P. Rs. 4,00027. Little Lamb’s School, Durtlang Ei tur28. Dinthar Vengthlang Ei tur29. Bethlehem Venglai Koh. Hmeichhia Rs. 5,00030. Chawnpui Vengthlang Sacrament Dept. Rs. 70031. Serchhip Field Veng Koh. Hmeichhia Rs. 2,000

& Hmunphiah32. Manipur Area Rs. 1,02033. Luangpawl Kohhhran Hmeichhia Rs. 2,00034. Bualpui Kohhran Hmeichhia Rs. 2,00035. Thenzawl Venglai kohhran Hmeichhia Rs. 1,50036. Airfield Vengthar Koh. Hmeichhia Rs. 3,00037. V.M. Hardware, Bawngkawn Rs. 20,00038. Luangmual Vengthlang Koh. Hmeichhia Rs. 6,000

February 2015 t AGAPE t 11

wwww.mizoramsynod.org

ENGKIMAH FIMKHUR RAWH(Jer 17:21; Eph 5:15-21; 2 Tim 4:1-5)

By Upa HaukhamaChhingchhip Venghlun

Mizoram hi tlang ram, zawl awm mang lohna a ninaa, a mi chengte hi kan lungrualin kan inpawh a, a nuamem em a. Dawt pawh sawi ngai mang lo, ruk ruk lehtualthahte pawh hreh tak hnam kan ni \hin.Tun hma lamphei kha chuan ei leh barah pawh kan intodelh hle \hin a.Thingtlang a\angin Aizawlah Mizo buhfai tam fe kan thawnlut \hin a ni a. Pathian khawngaihna avangin tuilianin atihbuai ve ngai loh, lirnghing nasa te, tlangkang leh thlichhiahlauhawm lutuk pawhin a tihbuai lutuk ngai loh ram kanni a. Kristianna a lo luh pawhin Thlarau Thianghlim zarahhun rei lo teah ‘Kristian ram’ tih kan ni thuai a;amaherawhchu, mautam \amte kan han tawka, ram buaiinmin han nang leh a, hun eng emaw ti a\ang khan sualna alo pung nasa ta em em a; rukruk, inbum, tualthah,pawngsual thlengin a lo tam ta hle mai a. Kristian ramintih pawh zahthlak khawp a lo ni ta. Kan nun fimkhur lohavanga chhiatna leh harsatna kan tawrh hi a tam ta hlemai. Chuvang chuan, kan fimkhurna atana \ul zual tlemazawng han tar lang ila.1. Nun danah: ZawlneiJeremia chuan “In nun hifimkhurpui hle teh u” (Jer17:21) a ti. Kan nun kanfimkhur loh avangin natnaleh chhiatna, harsatna tamtak kan tuar a. |henawmtehuat leh ngei pawh kanhlawh phah thei. Kan

hnathawhnaah kanthawhpuite tan thawhpui kannuam lo va, kan bula awmmiin nuam an t i lo va;chuvangin, kan nun hifimkhur a va ngai em.

2. Awm danah: KanPathian thu chuan, “Mi finglote anga awm lovin mi

February 2015 t AGAPE t 12

wwww.mizoramsynod.org

fingte anga awm zawkin inawm danah fimkhur rawhu” (Eph 5:15) a ti. Mi â lehmi fing lo chuan awm danan thiam lo va, an tal buaifo. Kan Pathian thu chuan“Eng pawh ni sela in awmdan chu Krista Chanchin|ha nen inmawi phawt rawhse” (Phil 1:27) a ti a. Hei hikan awm dan teh nan ihmang ang u. Kristianteawm dan leh nun dan âwmrengin ka nungin ka awmem, tiin mahni i inen fo ang u.

3. |awngkam hmanah:|awngkam hmanah hianfimkhur a ngai khawp mai.Mizo thufing chuan“|awngkam \hain sial aman” an lo ti a. Thufingte-ah pawh ‘chhânna neminthinur a tikiang \hin a, \awnghuatthlala chuan thinur achawk tho \hin” tih a ni.Kolossa 4:6 kan en chuan,“In \awngka chhuak chu chiaal, khawngaihna tel ni forawh se,” lehlin tharah,“Eng lai pawhin \ha tak lehhawihhâwm taka \awngching ula, tichuan, mi tin

engtia chhan tur nge in hredawn nia,” a ti a. Ephesi4:29 kan chhiar chuan ‘thu\ha lo reng reng in kaahchhuak suh se, a \ulzia angzela siam \ha turin thu \haapiang chhuak zawk rawhse. A ngaithlatute tankhawngaihna a lo nih theihnan’ t ih kan hmu.|awngkam hmanah hianfimkhur a ngai khawp mai.|awng mei nei deuh te, michungtlak tak leh hmusittaka \awng te chin loh tur ani. Committee-naah leh thiltih honaah pawh fimkhurtaka \awng fo tur a ni.|awng thlahdah lutuk te,dawt sawi mai mai te,pawlawh tak leh deng-khawng taka \awng chintehian rah \ha lo a chhuah\hin.

4. Ei leh in, zuk lehhmuam: Pathian thu chuan,in ei pawhin, in pawhin intih apiangah Pathian ropuinatur hlirin ti rawh u. Pathiankohhranho an tluk phahnatur reng reng eng mah ti suhu a ti. Ei leh inah chin tawh

February 2015 t AGAPE t 13

wwww.mizoramsynod.org

kan nei lo fo, zuk leh hmuamlah kan ti nasa. Kan fimkhurloh avangin natna leh thihnahial kan tawh phah nasattawhzia hi. Fimkhur a vangai em. Kan taksain a tuarphah a, sum leh pai kan sengnasa a, i fimkhur ang u.

5. Sum leh pai lak luhleh hmanah: Sum hi mitinin kan mamawh a, a lovinkan awm thei lo.Amaherawhchu, dik lo takleh fel lo taka sum lak luhleh hman hi kan Pathian hiana phal lo em em a ni.Tangka sum ngai sumngainat hi sual tinreng bul ani, Pathian leh sum rawngin bawl kawp thei lo ve, sumngah hi mihring dam chhana ni lo ve. Mi hausa tanPathian rama luh hi thil hartak a ni tihte Bible-ah kanhmu hle. Israel -tetlukchhiatna pawh kha suma ni fo. Anania leh Saphiritenupa a ruala an thihna pawhkha sum vang a nih kha. Kanram pawh hian sum kan duhlutukna lamah khua kan hmuta lo. Ei ruk, hlep ruk, mi

suam, tualthah, chiahpuam,khehpuam, inzawrh thlenginkan ram hi a mualpho ta, ifimkhur ang u. Bank-ah tepawisa kan puka, rul \ha duhlo kan tam ta, a pawi hle mai.

6. Mipat hmeichhiatna:Mipat hmeichhiat hmannakawngah kan fimkhur a vangai em! Pawngsuala thahzui, kumtling lo khawihchingpen, mipa leh mipa,hmeichhia leh hmeichhiainneite hial kan lo awm ta.Gala t i a 5:19-ah chuaninngaih hmangten Pathianram an luah loh tur kanhmu a. Lal So lomonatlukchhiatna te, Sodom lehGomora t lukchhiatna tepawh kha inngaihna sualvang a n i . Mipathmeichhiatna kan hmankhawloh avangin hri chhiatihdam hleih theih loh kanvei phah, i fimkhur ang u.Heng thil avang hian mahinnupui that ta mai te, mahnipasal that ta mai te kan vatam ta em! Lal Isua chuanngaihmelh pawh uire a tihial a nih kha.

February 2015 t AGAPE t 14

wwww.mizoramsynod.org

7. N g a i h t u a h n a a h :Phillipi 4:8-ah chuan, “Adik apiang te, a zahawmapiang te, a fel apiang te, athianghlim apiang te, aduhawm apiang te, athangmawi apiang te, \hatnareng a awma, fakna reng aawm phawt chuan chûngchu ngaihtuah rawh u,” minti. Ngaihtuahna \ha lovin mia hruai sual a, ngaihtuahna\hain mi a hruai \ha fo \hin.Rilru hrisel kan neih a va\ul em.

8. Thuneihna hmannaah:Kan ram chu inthlang ramkan ni a, thuneihna inchuhnaram a ni. Thu neitu pawhkan inthlak zing hle mai.Roreltuten ro an rel dik lohchuan khawtlang leh ramina tuar a, a tlukchhiat phahfo \hin. Kan Pathian thuchuan, ‘Mi tin an chungaroreltute thu thuin awmrawh se,’ a ti a. Roreltutethu awih hi mipui chanvo ani. Nangni hotute u,chutiang bawkin anmahnileh nangmahni hotu chu tive rawh u. “Roreltu chuan

taima takin rorel rawh se.Pathian chuan mi tin an thiltih ang zelin a relsak ang”tihte Bible-ah kan hmu.Roreltu dinhmun hi apawimawh em em a, mawh-phurhna lian tak an kawl ani tih an hre fo tur a ni.

9. Incheinaah: Inincheinapawn lam incheina chu,samphiar te, rangkachak \hiawrh te, silhfena inthuam techu ni lovin th inlungamihring thuruk chu, rilruthuhnuairawlh leh nunnem,si lhfen chhe thei lovainthuam ni zawk rawh se,chu chu Pathian mit hmuhina hlu em em a ni.” Incheinathuah hian kan fimkhur a\ul khawp mai. Kan incheidan hian kan mizia, kanri l ru a t i lang fo \hin.Inhmeh tawk hautak lo, kansum lak luh mila inchei a\ha. Ei ruk, hlep ruk ngailova inchei a \ha. Kanhmeichhiate pawh hiincheina thuah an hautakhle mai . Kan ramapawngsual tam chhan pawhhi mi \henkhatte chuan kan

February 2015 t AGAPE t 15

wwww.mizoramsynod.org

hmeichhiate incheina sexyvang nia puhte pawh anawm nual ta mai. Fimkhura \ul hle mai.

10. Zirtirna dik lo lakah:Kan ram zim te, Kolkatakawtthler pakhata mihringawm pawh zat loah hiankohhran pawl hrang a tamta hle mai, 80 chuang zet aawm ta mai. Fimkhur a va\ul em. Hei hian khawtlangleh ram inlungrual lohna lehinpumkhatna pawh a tichhehle tawh a ni. Tirhkoh Paulachuan Tita hnenah “Zirtirnadik tak nena inhmeh thusawi rawh” a ti. Heb 13:9

kan chhiar chuan, “Zirtirnatinrêng leh zirtirna mak taklen bovin awm suh u” a ti.Zirtirna dik lo, thurin dik lohian mi mal nun lehkhawtlang leh ramah thilpawi tak tak a thlen thei ani tih hriain zirtirna dik lolakah i fimkhur ang u.Pathian thuin min zirtirna ani em? Lal Isuan engtin ngea ngaih ang tih ngaihtuah foa \ul. Kan ram hi vei tham aawm, chhan chhuah a ngai.

Engkimah f imkhurrawh, i nun hi fimkhurpuihle teh.

Lalpan malsawm rawh se.

King George V khan Buckingham Palace-aa Office pindan bangah thufing, \ha a t ihdeuh deuh paruk a tar chhuak a. Chungz inga pakha t chu “Fakna t l awm l ehhnuaihnung chhak chhuak lo tur leh dawnglo turin min zirt ir ang che,” tih hi a ni.Fak derna hi a t lawmin a hnuaihnung a, apetu nih leh dawngtu nih a chakawm loh.

February 2015 t AGAPE t 16

wwww.mizoramsynod.org

SAMSONA NUN A|ANGIN- P/P Zonunsanga

Tuithumhnar

“Samson, Philistia-hovin an rawn bei dawn a che,” a hanti a. Tin, a mu chu a han harh a, “Ni dang ang bawkkhan ka chhuak leh mai ang a, ka tal chhuak leh mai angchu,” a ti a. Nimahsela, LALPAN a kalsan tawh tih rêngrêng a hre lo va (Ror 16:20).

Samsona nunah hian thil tam tak, a \ha lam leh a chhelam zir tur a awm thei ang. Israel-ten lal an neih hmaa roreltutezinga chhiar tel a ni a, heng roreltute hian an hna ber chuhmelmate laka hnam humhim kha a ni. Ral rel thiam, indonaami huaisen, mi fing leh mi chakte an ni a, sakhaw nun lehkhawtlang inrelbawlna thlengin an kutah a awm niin a lang.

Roreltute zingah hianSamsona hi a danglam hle a,a danglam bikna chu hunpum atana serh hran, ‘Nazaritmi’ a nihna hi a ni. Pathiantana serh hran leh Pathianpawhin a pawl \hin ni mahsela chak lohna a nei ve bawka. Chuti chung chuan Pathianchuan a enkawl reng \hin. Anun a\anga kan hmuh \henkhatlo en ila -

A tih turah a inthlahdahA pian hma a\anga serh

hran ni mah se, a inthlahdahhle a, Pathianin a hunna hmunleh a dahna hmun tlansanin anihna nena inhmeh lo tak taka ti \hin. A tih tur tam tak ti

lovin nulaah a tal buai a, anih tur ang pawh ni thei lovinPathian hre lo hnam dang akawm a, rorel tura a awmnahmunah awm lovin ramdangah a tam hle.

Tin, an khua a chhuahsanapiangin Pathian a theihnghilhta emaw tih turin a khawsa\hin hi a tihfuh loh lian bertezinga mi chu a ni ngei ang.Ram tana hna thawh ai chuannuam awmna lam a zawng a,a pan a, a hun a khawhralnasa hle \hin a nih kha.

Pathianin hmanruaah engpawh a hmang thei

Pathianin Samsonaralthuam a pek hi a mak \hin

February 2015 t AGAPE t 17

wwww.mizoramsynod.org

hle. Ralthuam \ha a pe ngaichuang lo. Sihal hmangin ahmelmate a bei a, sabengtungkhabe ruh hmangin misangkhat a vaw hlum theibawk a. Lalpan a thuamapiang kha ralthuamhlauhawm chu a ni mai.

Joshua hova kulh an auhchimnate kha ‘beram pa kitawtawrâwt’ mai a ni a,Pathianin a mite tan ralthuamtlawm tak tak pe \hin mah sehneh ngei ngeina ralthuam ani thung. Hei hian Pathian nenchuan engkim a tih theih a nitih a nemnghet a. Samsonahi Pathian thlarauvin aawmpui lai chuan mi chak ani a, a duh apiang a ti thei a,nuam pawh a ti \hin hle ang.“Tin, Pathian hmangaihtu,amaha ruat anga a kohvatetan chuan, an \hatna turinengkimin a thawhsak hlawm\hin tih kan hria” (Rom 8:28).

Chauh chang a awm \hinChuti khawpa mi chak

chu ni mah se chauh hun a lonei ve ta tlat mai. Sabengtungkhabe ruh hmanga misangkhat vaw hlum thei khaRamath-lehi hmunah ngeichuan a tui a hal a, a chau a

ni. Mi chak, mi ropui khabeidawngin a au ta ruai ruaimai le. Lalpa a au va, Pathianhnathawh a hmu nghal. Amamawh pek a ni a, awm loata awma dintu chuan a awmchawptir zel mai.

Eng anga mi chak lehropuite pawh hian vawi khatbeidawnna hi chu an nei ve\hin. Elija kha a beidawnginPathian hnenah thih a dil hiala (1 Lal 19:4). Joba khanharsatna a tawh tak tak khana pian ni chu ânchhia a lawhtih kan hria (Joba 3:1).Nimahsela, anni chuan anbeiseina chu Lalpaa chawlha ni. Chak lohna hriaatlakchham leh mamawh hrevektu Pathian chuan amahâutute chu a tichak thar leh\hin (Is 40:29-31).

Mi chak tawpna hi!: Chaknaa neih hi Pathian hnen a\angaa dawn, Pathian pek a ni.Chu a chakna chu Nazarit minia a inserh hranna a\anga adawn chauh a ni a, Samsonanhmelma a beih dawn hian‘Lalpa thlarau chu a chungahnasa takin a lo thleng a’ tihkan hmu \hin. Hei hianPathian a\anga chhuak chakna

February 2015 t AGAPE t 18

wwww.mizoramsynod.org

pek a nih \hinzia a tilanga ni.

Nazirit mi nihna hianinserh hranna a keng a, nihnabakah mawhphurhna a kengtel a ni. Pathian tana a inserhchhung chuan a chak em ema, a inserhna leh a invawnnaa bawhchhiat chiah khan achakna neih pawh laksak ani. Zawlnei Samuelan Israel-te lal, lal Saula hnênah“...LALPA thu chu i duh silo va; tin, LALPA pawhinIsrael-hote lal tan a duh ta biklo che a ni” (1 Sam 15:26) atih ang kha a chungah hian alo thleng a. Mi chak tia hriathlawh \hin, mite zah lehhruaitua an en kha nula lamaha inthlahdah avangin a tawpnahi chhuanawm loh hle.

Pathian tel lo nun chu: Misang tam tak that theitu khaPathian thlarauvin a kalsanmeuh chuan eng mah a ni talo. Mite nuihzat leh hmusitatan bak a tlak ta lo. SamsonanPathianin a kalsan a ni tihhriaa, hrilhhai taka a hawi ruairuai tur han mitthlain akhawngaihthlak hle. Achhuan tur Lalpa chhuanglova ama tih theih emaw tia a

lo inchhuanna \hinte pawh alo lang uaih uaih ngei ang le.

Ni dang ang bawkinPathianin a la awmpui emawti a, a tih \hin dan pangngaiatih leh a han tum a, a mualphota a nih kha. Pathian pawl lonun leh a koh chhan anganung loten mualphona anhmaah a inchhawp a ni tihhre lo leka an khawsak hiana ruattu leh kotu Pathianinhawisan hun a nei ve \hin tiha lo lang a, Pathian tel lo nunrapthlakzia kan hmu.

Pathianin amah âutu achhang \hin: Sima inchhirtehnenah Pathian a inpuang lehnge nge \hin. A \awng\ainahnuhnung, “Khawngaihtakin tun \umah chauh...”(Ror 16:28) a tih hian a nunchhungril a tilang chiang hle.Samsona hian inchhirna lehintukluhna nen Pathian adawr a, Pathian zahngaihnaa beisei ngam tawh lo.Nimahsela, a rinchhanLALPA hnenah bawk a lokir a, a tlulut leh a. Chaknaa neih let lehna hi a sam vangni lovin a \awng\ai chhannaa ni zawk.

February 2015 t AGAPE t 19

wwww.mizoramsynod.org

Mi sual ber pawh ni ila,Lalpa chuan kan \awng\aingaithlain kan auh hun, kankoh hun a nghak reng a ni.A lama rilru dik tak pututechunga a chakzia tilang turinLalpa mit chu a leng ruai ruai\hin. Chak lo, phatsan \hintupawh ni mah ila Lalpan minhre thiam a, kan tan kawng ahawng reng \hin.

Keini ve thung hi le?:Rawngbawltute hi Lalpathlarau hian min kalsan ve maiang em? Pathiana awm renga ngai. Amaha awm reng lotechu paih, hnawl kan ni \hin

(Jh 15:6). Pathian tharauvinSamsona a awmpui laia achak \hin hle ang hian keinipawh Pathian nen chuanengkim kan ti thei a. Pathianthurûk enkawltute hi Samsonaang hian sualin kan chaklohnaah min dek fo.

Sual hi chhaih lova Josefaanga kan tlansan dawr dawra va pawimawh em! Kanbeih let a \ul hun a awm ang.Sual dovin thisen chhuakkhawpa kan \an a \ul. Keinihohi Pathian thurûk enkawltutekan nih ang ngei leh chutiangtaka miten min hmuh theihnan kan \an a \ul hle a ni.

H.G. Wells leh George Bernard Shaw-te kha Bible thu pawmlo zinga ziak mi lar ber pawl an ni awm e. Mihring finna lehhriatnaa an thil chhut dan kha a dik ngei tih an pawm nghetem em a, chhungril nuna thlamuanna erawh an nei thei der silo. A rei telh telh a, a rinna innghahna chu pawm tlak a ni lotih an hre tam telh telh a. Bernard Shaw-an kum 1950-a athih hma lawkin hetiang hian thu a ziak: ‘Ka rinna innghahnabul Science chu a tlachhia a, a thu ken leh a zirtirna chuanEurope chu ual-au taka mahni intihlum turin a hruai mek ani. Tun hma chuan chu finna thu chu ka thurin atan ka lopawm \hin a, a hming aiin mi tam tak chu chhiatna kawngzawh turin ka lo \anpui \hin. Chung mite thlarau chuan tunahhian min en reng a; Pathian ring lo mi, rinnaa beidawnghmel chu diriam takin min thlir mek a nih hi!’ tiin.

February 2015 t AGAPE t 20

wwww.mizoramsynod.org

JOKEBEDI- P.C. Laltlani

Bawngkawn East

Jokebedi hi nu ropui tak a ni a; mahse, kohhran mitam takin tu nge a nih kan hre lo va. Naupang SundaySchool zirlaia a hming kan hria mai loh chu chiang lo kantam hle awm e.

Chhungkaw chanchin:Jokebedi hi Israela thlahLevia chi a ni a, AmramaLevia chia mi tho nen aninnei a. A pasal Amramanen hian chhungkhat hnaitak an ni. Amrama hian apa farnu (a ni tur) Jokebedihi nupuiah a nei a ni. Mithiamte sawi danin Mosiandan a pek hma chuan Israelathlahte chuan chhungkhathnai takte nupui psalah annei \hin.

Jokebedi hian fanupakhat Miriami leh fapapahnih Arona leh Mosia anei a, mi ropui tak vek anni.

1. Miriami - Jokebedi fanuMiriami hi hmeichhe zingazawlnei tia sawi hmasak berleh hla hruaitu ni hmasa ber

a ni. Israela thlahtenAigupta ram an chhuahsana, tuipui sen an kaninMiriami hian khuangtekengin hla a hruai a,hmeichhia zawng zawnginkhuangte kenga lamin an zuia (Ex 15:20), mi dangteLALPA chawimawia hla satura fuihtu a ni.

2. Arona - Arona hi Israelathlah zinga puithiam lal nitura ruat hmasak ber a ni a,a fapate pawh puithiam anni (Ex 28:1; Lev 8:1).Pathian thupeka Israel hnamsawm pahnih puipaten anhnam puala tiang pakhat ansiam a, an hming an ziah\heuh chu thu hriattirnapuan inah Lalpa hmaah daha ni a. A tukah chuan Aronatiang chu a lo chawr a, a

February 2015 t AGAPE t 21

wwww.mizoramsynod.org

kuhmum a, a par a,vaiumkhal a lo rah a (Num17:2-8), vawn \hat a ni nghenghe a. Arona hi Levia chihnam dang zinga thlan a nihavangin a chipui Levia chizawng zawngte pawhIsraela thlahte zing ataLalpan inbiakna puan inarawngbawl turin a thlang a,hnam dang inrawlh phal ani lo (Num 18:6).

3. Mosia - Jokebedi fapanaupang zawk Mosia chuIsraela thlah Aigupta rama\ang hruai chhuak turaPathianin a koh a ni a. Thilmak tihtheina a pe a (Ex 4:1-9), Israela thlahte chuAigupta ram Pharaoa bawiha\angin a hruai chhuak a,hruaitu ropui a ni.

Jokebedi chanchin a\angazir tur - Jokebedi hi nuawmnem te ni awm tak nimah se rilru lama paukhauhtak a ni ang. A fate pathum

hruaitu ropui tak tak ni turina chhuah thei a. Mosia apiana, thuhruk dan tur angaihtuah dan leh Miriamia ventir danahte hian nurilru nei tak a nih a hriattheih. Pharaoa fanu angaama fapa a enkawl chhungaMosia rilru a hneh theihziatehi nu ropui tak a nihnatilangtu a ni. Hlawh neia afapa a enkawl leh a nunchhan him chauh duh tawklovin, Pathian \ih mi ni turleh a mite hmangaihna neiturin a zirtir a. Mosia a lopuitlin khan Jokebedi thawhrah a lo lang a. Pharaoafanua fapa nih ai chuanPathian mite nena tihduhdaha thlang thei a ni (Heb11:24). Khawvel hianJokebedi anga khawvelropuina aia Pathian duhzawnga awm thlang tura fateenkawl thei Kristian nurinawm a mamawh a ni.

Kan ei bar zawnna leh ni tin khawsakna kawng tinrengarinawm taka kan tih zel hi Pathian min kohna leh amah kanchawimawina a ni.

- John Calvin

February 2015 t AGAPE t 22

wwww.mizoramsynod.org

PATHIAN MIT HMUHA HMEICHHIATEMAWINA

- Lalremruati TlauMizoram Synod House, Agartala

Lalpa chuan Samuela hnenah, "A hmel lam emaw, asan lam emaw en suh; ani chu ka duh lo a ni: Lalpa chuanmihring en dan angin a en ve si lo va; mihring chuan pawnlama lan dan an en \hin a, Lalpa erawh chuan thinlung lama en zawk thin a ni," a ti a (1 Sam 16:7-8).

Pathianin mihringtemin siam dan hi a ropui hlemai, chhut chiang vak lopawhin kan pawm tlang \heuhawm e. Hmanlai Greek ziaktumi fing, Sophocles pawh khanIsua pian hma BC 468 velahkhan, ‘khawvela thil makzinga mak ber chu mihringtaksa hi a ni,’ a lo ti a. KanBible pawhin, ‘Hlauhawmtak leh mak taka siam ka ni’(Sam 139:14) tiin a lo dahdiam tawh. Pathianin amaanpuiin min siam a. Mihringtaksa leh ngaihtuahna minsiam dan mak tak lam chu kansawi tam hman lo vang a,Pathianin hmeichhiate minsiam a, mawi min tih dan lehmin beiseina hi, ngaihtuahnatithar leh atan kan chhawpchhuak ve a ni.

Pathianin mipate angbawkin hmeichhiate hi Amahangin min siam a,hmuhnawm leh mawi tak,hmangaihna ngah takin minsiam. Company lian puipuiten an bungraw siam fakmawi nan nula nalh tak anhmang a, film siamtuten atihmuhnawm turin hmeichhelem tel lovin an siam thei lo:Mizo hmeichhiate pawh hitunhma ngaihtuah chuan kanmawiin kan nalh ta hle mai.Kristianna avangin nasa takinhma kan sawn a, kan hahdamtawh a, taksa tana \ha einachang kan hre tawh a, vuntinalh turin bawlhlo kanhmang thiam tawh bawk. Asum nei deuhte phei chuanFacial pawh regular takin anti a, an no sut mai! Kan

February 2015 t AGAPE t 23

wwww.mizoramsynod.org

khawpui ber Aizawlah pheihi chuan an nalh lehzual a,thingtlang lam pawhin kanentawn ve zel lo thei lo. Hmaihnawih chi hrang hrang lehpuan zeh mawi man to nen,Pathianni tuka kan inkhawmkal chu hmuhnawm a tling ani. Nula chauh ni lovin Nuvalai chhangchhiat kal peltawhte pawh an nalh ta hlemai. Mizo hmeichhiate hiinchei uar ve tak kan ni a,kan puanzehte a mawi a,puanzeh mawi chi hranghrang kan tiang êrh urh mai.Heng zawng zawng hiPathian thu avanga kan chankan ti thei ang, a ropuia hnawlmai tur a ni lo. Amaherawh-chu, kan chhungkaw khawsakmil \heuhva inchei kan zir chua \ul hle in a lang. Pathianthu vekin kan taksa hi Pathianchenna in a ni tih min hrilha, vawng thianghlim turpawhin min zirtir a (1 Kor6:19-20). Mawi takin PathianThianghlimna entawnin kantaksa leh thawmhnawte kanvawng tur a ni reng a ni.

A m a h e r a w h c h u ,chatuan daih mawina tling

kan ngaihtuah tel ve a \ul.Kan taksa mawina a ral huna,kan thlarau chennangaihtuahtu tur hmeichhiatesiamtu Pathian chuan,hmeichhiate timawitu chu anchhungril nun lamah a lo endaih si a! Mi tam zawk chuan,Tu nge ka nih emaw, Tu tananung ve nge ka nih, tih aiinkan incheina leh pawn lamkan lan dan kan ngaipawimawh a, mite hmuhamawina chu hlimna ber emawkan ti ta! Nu tam tak chuankan chenna in mawi leh nuamtaka cheia, mahni pawh tunlaiber bera incheia, inkhawmhuna inkhawm ve mai chutawk hleah kan ngai ta niin alang. Pathian erawh chuan,kan mawi leh mawi loh chukan chhungril nun lamah a lothlir reng a. Kan thawmhnawnalh takte chu a fashion a liama, a \hing leh mai a. Pathianthu erawh chuan, kaninthuamna tur silhfen \hing vethei lo, chhe thei lo tur minhrilh chu Rilru thuhnuairawlhleh nunnem hi a lo ti leh daiha! (I Pet 3:4). Chu chu samphiar leh rangkachak \hi man

February 2015 t AGAPE t 24

wwww.mizoramsynod.org

to awrh aiin Pathian mithmuhin a hlu em em a ni a ti.

Tita 1:1–5-ah chuannu upa lam deuhte pawhPathian thu sawichhiata aawm loh nan nun fimkhurturin min hrilh a. Kumnaupang deuhte pawh an pasalfanaute hmangaihachhungkua fel taka enkawltur leh ngilnei taka pasalte thuzawm turin min hrilh. Michanchin \ha lo lam sawi maimai lova, thil \ha lam zirtirtuni turin min chah bawk a ni.

Pathian Lal ram atanlalnu (queen) kan ni a. LalnuEstheri chu tu ma hriat thamlohin a lo seilian a, a taksamawina avangin lal Ahasueranupuiah hlankaiin a awm. Ahmel mawi tak chu hmuh turawm tawh lo mah se achhungril nun ropui takavangin vawiin thlengin amawina a chuai thei lo.Thuhnuairawlh takin a \awnga, a dawih chuang lo. Achanvo (rights) chang turin\awng mawi lo a chhakchhuak ngai lo va. A dinhmunzahawmna turin sual chhuaha tum lo va; mahse, a

zahawmna palzutin a awmchuang lo. Dinhmun \ha takahawm mah se, a nihna (Iden-tity) a theihnghilh ngai lo.Thuneitu, a pasalin a rahbeha hlauh vangin a pawngpawrhringawt lo va, tlawm takin midangte nun chhan chhuakturin a ke a pen chhuak zawka ni. Lal in ropui tak a\angpawhin huaisen takin amahenkawl liantu Mordekaia thua zawm a. A nun tlawm takleh zahawm chuan lal rilru ahneh a, sawrkar thuchhuahpawh tihdanglamin a lo awmta hial a ni. Pathianinhmeichhia zawng zawngte hia Lal ram atan lalnu ni turinmin duh. Chhungril nunnghet, nunnem huaisen,hmangaihna a inthuam chungarawngbawl turin min duh a.Thlarau Thianghlim hmangakan hma zawn \heuh su êngturin min ko a ni.

Kan taksa mawinaringawt hian kan mihringpuiteleh kan pasalte ngei pawh atilawm reng thei lo, chhungrilmawina erawh chuan mi aman nghet tlat \hin. Kum upatavangin kan taksa mawina lo

February 2015 t AGAPE t 25

wwww.mizoramsynod.org

chuai mah se, ral ve lo tur chukan chhungril nun (internalquality)-a siamtuin a thlir renghi a ni. Mi dangte tan hna athawk dawn chauh ang. Kantaksa hi lei hnuaia phum bo anih hnu pawha Pathian hma ainlan tur chu kan chhungril nunbawk hi a ni. Pathian ngaiha

\ha a inentir turin \hahnem ngairawh (2 Tim 2:15).

Pathian mit hmuha\haa kan lan theih nan Lalpanmal min sawm \heuh rawh se.Amen

e-mail :[email protected]: 08730095545

FANU HNENA LEHKHA THAWN- Dr. Lalhmingmawii

Mission veng

Ka fanu,Ka rochan atan Pathianin nang min pe hi ka lawm hle

mai. I pian zan khan Pathian hnenah ka hlan che a. Kei inu hi nu fel lo leh fing lo tak ka nih avangin min enkawlsaktur chein Pathian ka dil a. Nausen i nih a\anga vawiin i lopuitlin thlenga Pathianin a enkawlna leh a kaihhruaina chehi a ropui ka ti a. A hnenah lawm thu ka sawi mawlhmawlh \hin. Ka fel loh leh ât ang angin ka thiam angtawkin ka enkawl ve nawk nawk che a. Pathian zarahtunah chuan puitling i lo ni ve ta der mai. A va ropui em!Ani chuan min kalsan ngai si lo va.

Mizo Krist ianhmeichhia kan nih anginmawhphurhna kan nei a.Kan hnam nunphung (cul-ture leh tradition) vawn nun

te, kan sakhaw zirtirnazawm \hat te, kan ram tanakan tih theih tawk tih ve te,rinawmna vawn tlat te hikan ram leh kan Pathian laka

February 2015 t AGAPE t 26

wwww.mizoramsynod.org

kan bat a ni tih hria ang che.

Khawtlang leh kohhranakan mawhphurhnate hlenhram hram hi mi puitling ziaa ni. Amaherawhchu, mahniin chhungkhura kan tih turteti hman lo khawp chuan pawnlama inhman loh hi a finthlakzawk ang.

In leh a vel vawn faikawngah \an la la. Taksa lehthawmhnaw pawh vawn faia pawimawh. Ei leh inahfimkhur la, duh zawng tihvanga ei \euhte hi taksahriselna atan a \ha lem lo.Zuk leh hmuamah insum la,nakinah i inchhir lo vang.Tunlai hian Mizo hmeichhiazu in an tam ta hle mai.Hmeichhe zu in hi mipa zuin aiin an \awp zawk. Tin,zu in hi tlakranna lehnuihzatbura min siamtu a ni.Hmeichhe zu in an sawizingah i tel ve loh ka beisei.

Incheina kawngahfimkhur la, uchuak lehleplêrh taka inchei hian kanchhungril nun a pho chhuaka ni chawk. A mawi tawk,

thawmhnaw man to lutuk loinbel ching la, fel fai deuhvainchei hram tum \hin ang che.

Mizo hmechhia chuan(kan hausa emaw, kan retheiemaw) in chhung chet,eirawngbawl, insuk, buhthleite kan tih tur a ni. Puan \etthawm leh kawrkilh tla vuahthlengin thiam tum ang che.Chawhmeh bazar pawh ithiam ngei a ngai ang.

Pasal nei rual i lo ni vetawh a. Pasal chhia \ha i lohmu ve a nih chuan i pasalchu i hmangaihin i zahthiamtur a ni. Ani i hmangaiha, izah thiam chuan i tanlallukhum an ni ang.

A tawp berah chuanengkimah Pathian rawn la, ieizawnna kawngah te,chhungkaw enkawlnaah te,khawtlang rawngbawlnaah tePathan rawn chunga i kalchuan finna i chhar ang a,harsatna i tawh changpawhin Anin a \anpui zel angche.

I nu

February 2015 t AGAPE t 27

wwww.mizoramsynod.org

HMANGAIHNA IN TANA DONATION DAWNTE- Supt. Hmangaihna In

Tum \umah chuan August - November, 2014 inkaraHMANGAIHNA INA dawnte kan rawn tilang ang a, thilpetutechungah lawm thu kan sawi e.

Sl.No. Petu Thil pek1. Hming thup Tv & Fridge2. C. Vanlalhmangaihi, Birthday Present

Durtlang Mual veng Drawer & Cake3. BSI, Aizawl Aux.Women Committee Excercise book,

Bag, Shoe, Bible4. Zothanpuia, Mission Veng Jumpin Box 185. Ngaizawl Kohhran Hmeichhia Rs. 2,0006. Tlungvel Venghlun Sakrament Dept. Rs. 1,8007. Lalrinthari Zadeng, Bungkawn Rs. 2,0008. Zodinsangi, Lalruatfeli, Aizawl Venglai Pumper Case 2,

Biscuits.9. Durtlang Branch Y.M.A. Jubillee pual Arsa10. L.B. Tluangi, Venghlui Rs. 5,00011. MTC zirlaite Rs. 1,00012. Michel Lalruatdiki, Chanmari Ei tur, damdawi,

thawmhnaw13. Ngaizawl Br. M.H.I.P. Rs. 1,00014. Lungsen ICDS Study Tour Rs. 29015. Althea d/o Dr. H. Lalrinchhana, Durtlang Rs. 3,38616. Norelle Zothanpari d/o Dr. George

Vanlalchhuanga, Chaltlang Rs. 30,00017. Electric Veng Kohhran Thlai thar thawhlawm18. Ziri, Nursery Veng Artui19. Helen Lowry HSS Ei tur hrang hrang20. Rebecca, Kanan Rs. 50021. Vanlalsawma Fly, Zarkawt Rs. 2,000

Phek 11-ah chhunzawmna...

February 2015 t AGAPE t 28

wwww.mizoramsynod.org

WOMEN CENTRE SAKNA ATANA SUM LUTTE

Women Centre sakna tura sum lut Receipt No. 903a\anga No. 1060 inkara mite kan han tar lang leh a, petutezawng zawng chungah lawm thu kan sawi e. In thilpek hlu takavangin Women Centre sak hna pawhin hma a sawn ve zel a,\ha taka a lo hlawhtlin theih nan i \awng\ai zel ang u.

Sl.No. Petu Pek zat1 Ratu Bial 10,0002 Darlawn Venghlun Bial 15,0003 Rengdil Bial 6,0004 Sangau Bial 5,0005 Ramhlun North Kohhran 10,0006 Chhingchhip Bial - KH Ni thawhlawm 25,0007 Sairang Dinthar Bial 10,0008 Keifang Bial 35,0009 Phuldungsei Bial 10,00010 Tuikual Bial 79,00011 Thenzawl Field veng Bial 15,78512 Zobawk Bial 10,00013 Pi Lalsangvungi, Khatla E/53

Women centre tan 10,00014 |huampui Bial 73,00015 Khawruhlian Bial 20,00016 Biate Bial 28,00017 Bukpui Bial 7,00018 Farkawn Bial 15,00019 Zawlnuam Bial 15,00020 Hmunsam Bial 25,00021 Cachar Kahrawt Bial 5,00022 Khawhai South Bial 13,00023 Thenzawl Bial 15,000

February 2015 t AGAPE t 29

wwww.mizoramsynod.org

24 Ramthar Veng Bial 72,00025 Kawlkulh North Bial 5,00026 Tlangnuam Bial 52,27527 Kawnpui Chhim veng Bial 5,00028 Chanmari West Bial 60,00029 Sairang Bial 15,00030 Va\huampui Bial 1,45031 Manikbond Bial 3,00032 Kawrthah Bial 10,00033 Chanmari Bial - KH Ni thawhlawm 8,10034 Electric veng Bial - KH Ni thawhlawm 9,48035 Dawrpui Bial - KH Ni thawhlawm 15,09536 Lunglei Chanmari Bial 30,00037 Buarpui Bial - KH Ni thawhlawm 44038 Luangmuan Bial - KH Ni thawhlawm 3,36039 Tlabung Zodin Bial 4,70040 Khawzawl Dinthar Bial 15,00041 Shillong Bial - KH Ni thawhlawm 1,20542 Khuangleng Bial 28,36043 Rengtekawn Bial 10,00044 Champhai Kanan Bial 65,00045 Bairabi Bial 25,00046 Bairabi Bial - KH Ni thawhlawm 60047 Kolasib Venglai 40,125

KH Ni thawhlawm 3,28048 Vaivakawn Bial - KH Ni thawhlawm 4,47949 East Phaileng Bial - KH Ni thawhlawm 2,51850 ITI Bial 40,000

KH Ni thawhlawm 3,64051 Electric Veng Kohhran Hmeichhia 10,82052 Biate Bial - KH Ni thawhlawm 1,86053 Haulawng Bial - KH Ni thawhlawm 25054 Tlangnuam Bial - KH Ni thawhlawm 2,045

February 2015 t AGAPE t 30

wwww.mizoramsynod.org

55 Republic Veng Bial - KH Ni thawhlawm 3,20056 Kanghmun Bial - KH Ni thawhlawm 1,60257 Bethlehem Bial - KH Ni thawhlawm 5,06058 Ramthar veng Bial - KH Ni thawhlawm 6,13059 Chhingchhip Bial - KH Ni thawhlawm 2,12060 Kulikawn Bial - KH Ni thawhlawm 4,38061 Chanmari West Bial - KH Ni thawhlawm 2,68062 Chhinga veng Bial - KH Ni thawhlawm 6,85563 Thingsulthliah Bial - KH Ni thawhlawm 4,00864 Maubawk Bial - KH Ni thawhlawm 2,87065 Tuidam Bial - KH Ni thawhlawm 1,020

Women Centre pual 5,00066 Manikbond Bial - KH Ni thawhlawm 50067 Madanrting Bial - KH Ni thawhlawm 2,44768 Khawhai South Bial - KH Ni thawhlawm 78069 N. Vanlaiphai Bial 18,000

KH Ni thawhlawm 78070 Kanhmun Bial 15,00071 Sesawng Bial - KH Ni thawhlawm 1,40072 Khawlailung Bial - KH Ni thawhlawm 1,45373 Hnahlan Bial 20,000

KH Ni thawhlawm 1,30374 Kawlkulh North Bial - KH Ni thawhlawm 56575 Teikhang Bial - KH Ni thawhlawm 1,31076 Lawngtlai Chanmari Bial 1,500

KH Ni thawhlawm 78077 Bangalore - KH Ni thawhlawm 2,20078 Thingdawl Bial 10,000

KH Ni thawhlawm 1,52179 Kawlkulh Bial 11,94080 Hnathial Bial 5,00081 Hortoki Bial - KH Ni thawhlawm 80082 Venghlui Bial - KH Ni thawhlawm 5,920

February 2015 t AGAPE t 31

wwww.mizoramsynod.org

83 Mamit Bial 30,000KH Ni thawhlawm 1,580

84 Zawlnuam Bial - KH Ni thawhlawm 1,62085 Champhai Kahrawt Bial - KH Ni thawhlawm 3,96086 Lunglei Venglai Bial 15,00087 Saiha Bial - KH Ni thawhlawm 88088 Guwahati Bial 15,000

KH Ni thawhlawm 1,68389 Khawhai North Bial 15,00090 Kolasib Diakkawn Bial - KH Ni thawhlawm 5,10591 Khawzawl Dinthar Bial - KH Ni thawhlawm 1,54792 Serchhip Bial - KH Ni thawhlawm 2,09093 Champhai Vengsang Bial - KH Ni thawhlawm 1,49594 Champhai Bethel Bial 65,000

KH Ni thawhlawm 4,00595 Kei\um Bial - KH Ni thawhlawm 1,35096 Ruantlang Bial 25,000

KH Ni thawhlawm 4,45097 Kawnpui Bial 35,000

KH Ni thawhlawm 79698 Chawngtlai Bial - KH Ni thawhlawm 1,920

NAU CHAWMNA LEH DONATION

Hmangaihna In tana Nau chawmna leh Donation August29, 2014 hnu lama Synod Office, Kohhran Hmeichhe Department-a dawnte kan han tar lang e. In thilpek avangin lawm thu kansawi a, Lalpan a let tam takin rul leh che u rawh se.

Sl.no Nau chawmtu Chawm zat1. Bilkhawthlir Tui\ha veng Koh Hmeichhia - 12. Phullen Bial Kohhan Hmeichhia - 1

February 2015 t AGAPE t 32

wwww.mizoramsynod.org

3. Zamuang Bial Kohhan Hmeichhia - 14. Kawlkulh Kohhran Hmeichhia - 15. Keifang Bial Kohhran Hmeichhia - 36. ITI Veng Bial Kohhran Hmeichhia - 17. Darlawn Venghlun Kohhran Hmeichhia - 38. Ramthar Tlang veng kohhran Hmeichhia - 19. Darlawn Bial Kohhran Hmeichhia - 110. Champhai Vengthlang N Koh Hmeichhia - 111. N. Lungpher Kohhran Hmeichhia - 112. Tlungvel Pastor Bial Kohhran Hmeichhia - 113. Kolasib Vengthar Kohhran Hmeichhia - 114. Kolasib |umpui Kohhran Hmeichhia - 115. Sateek Bial Kohhran Hmeichhia - 216. Farkawn Chhim veng kohhran Hmeichhia - 117. Mualkawi Kohhran Hmeichhia - 118. Kelkang Pastor Bial Kohhran Hmeichhia - 2

DONATION1. Tlabung Zodin Bial Koh Hmeichhia - 2,4002. Sangau Bial Kohhran Hmeichhia - 3,0003. Kawlkulh North Bial KTP - 3,0004. Mowiong, Shillong Kohhran Hmeichhia - 2,5005. Va\huampui Bial Kohhran Hmeichhia - 2,1806. Khawzawl Dinthar Bial Koh Hmeichhia -10,0007. Rengtekawn Bial Kohhran Hmeichhia - 8,1958. Khawzawl Electric veng koh hmeichhia - 5,0009. Vairengte Chhim veng Kohhran Hmeichhia - 3,00010.Upa F. Lalzuala - 1,00011.Kawlkulh Bial Kohhran Hmeichhia - 2,00012.Champhai Zotlang Kohhran Hmeichhia - 3,00013. Va\huampui Bial Kohhran Hmeichhia (2nd) - 30014. Kawrthah South Koh. Ramthar Committee - 1,000

February 2015 t AGAPE t 33

wwww.mizoramsynod.org

Hriat atan

AGAPE CHUNGCHANGA HRIAT TURTE

1. AGAPE chanchinbu hi Kristian Tlangau, Ramthar lehDidakhe-te ang loin amah leh amah intum tura a ni a.Amaherawhchu, Press lamah lehkhapuan man leh thildang man a lo san tak zel avangin a chhut man pawh alo sang ta zel a, amah leh amah pawh a intum theidawn ta mang lo va. Chuvangin, AGAPE EditorialBoard Committee chuan a lak man hi tisang chuanglovin Rs. 60 la ni sela, Agent copy erawh hi chu freetawh lo mai ila tiin a rel a.

2. Tin, a lak man hi ba kan awm nual a, a man bate chukan inthawn chhunzawm thei lo a nih pawhin kan inhrethiam dawn nia.

3. A chhut man hi thla tin pek nghal zel a ngaih avanginAGAPE latute hian a lak man hi kum tir lamah pek\hin ni se.

4. Kum tinin January thla aia tlai lovah lak tur zat dik takin-report theih ni se a \ha ang

- Circulation Manager

MIZORAM PRESBYTERIAN KOHHRANHMEICHHE INKHAWMPUI LIAN VAWI 46-NA

March 6th - 7th, 2015-a GSA Playground, Mamit-a neihturah a thei apiang kal turin Kohhran Hmeichhe Mem-ber-te kan insawm a, Inkhawmpui tluang taka neih a nihtheih nan Pathian hnenah i \awng\ai \hin ang u.

February 2015 t AGAPE t 34

wwww.mizoramsynod.org

KUM 2013-2015 INKHAWMPUI LIAN HRUAITUTEChairman : Pi C. LalhmangaihiVice Chairman : Pi RochuangkimiGen. Secretary : Pi H. LalpianthangiAsst. Secretary : Dr. VanlalhruaiiTreasurer : Pi C. LalneihthangiFin. Secretary : Pi Vanlaltluangi

Committee Member-te1. Pi K. Lalthangmawii 2. Pi C. Lalrinliani3. Pi Parchhuaki 4. Pi Ramngaihsangi5. Pi Laltlanthangi 6. Pi Rosangpuii7. Pi Rochhungi 8. Pi Lalthansangi9. Pi Zohmachhuani 10. Pi H. Kapthangi11. Pi Lalrinzuali 12. Pi Lalrindiki13. Pi B. Zomawithangi 14. Pi C. Romawii15. Pi Lalsiammawii 16. Pi C. Zopari17. Pi R. Rengkhumi 18. Pi Tlangmawii19. Pi Lalhmingmawii Sailo 20. Pi Zothanpari21. Pi Rallianthangi 22. Pi Maria Lalchhanhimi23. Pi Vanlalhruaii 24. Pi P.C. Nuzawni25. Pi Lalpianthangi 26. Pi Sailuti27. Pi K. Vanlallawmi 28. Pi Lalbiakengi29. Pi C. Chawngpuii 30. Pi Vanrammawii31. Pi Zopari 32. Pi Lalrokimi33. Pi Lalbiaki 34. Pi Lalfeli

Ex-Officio Member-te1. Rev. Lalrinmawia, Synod Moderator2. Rev. B. Sangthanga, Synod Secretary (Sr.)3. Rev. Lalramliana Pachuau, Executive Secretary i/c Women4. Pi Laltlanmawii, Ex-Chairman5. Pi Lalfakmawii, Co-ordinator