Ֆրանսիսկոս Ա. Սրբազան Պապին եռօրեայ Թուրքիաայցելութիւնը սկսաւ Նոյեմբեր 28-ին երբ Կաթոլիկ Եկե-ղեցւոյ հովուապետը Անգարայի մէջ, Թուրքիոյ նախագահՐէճէպ Թայյիպ Էրտողանի կողմէ ընդունուեցաւ պետականմակարդակով ու զինուորական բարձրագոյն պատիւներով:Նորակառոյց նախագահական պալատին մէջ կայացածա ռ ա ն ձ ն ա զ ր ո յ ց է մ ը ե տ ք , հ ա մ ա տ ե ղ մ ա մ լ ո յ ա ս ո ւ լ ի ս իը ն թ ա ց ք ի ն Է ր տ ո ղ ա ն ո ր ա կ ե ց Ս ր բ ա զ ա ն Պ ա պ ի ն ա յ ց ե -լութիւնը որպէս դրական արդիւնք ունեցող եղելութիւն մըամբողջ իս լամական աշխարհին համար: Կաթոլիկ եկե-ղեցւոյ քահանայապետը ցաւ յայտնեց թէ Միջին Արեւելքիեւ յատկապէս Սուրիոյ եւ Իրաքի մէջ անմեղ ժողովուրդըաղիտալի վիճակի մէջ կը գտնուի, ու գնահատեց Թուրքիոյկողմէ գաղթականներու ցուցաբերուած օգնութիւնը: Հան-դիսաւոր ընդունելութեան հրաւիրուած էին Պոլսոյ Պատ-րիարքական Ընդհանուր Տեղապահ Արամ Արք. Աթէշեան եւՍ. Փրկիչ Ազգային հիւանդանոցի հոգաբարձութեան ատե-նապետ Պետրոս Շիրինօղլու:

Յաջորդ օրը, Սրբազան Պապը մեկնած է Իսթանպուլ ուրդիմաւորուած է Յունաց Բարթոլոմէոս Ա. Պատրիարքինկողմէ: Պոլսոյ Ս. Հոգի Կաթողիկէ եկեղեցւոյ մէջ ՍրբազանՊապի թափօրը մուտք գործած է հայկական «Ուրախ Լեր»եւ «Հրաշափառ» շարականներով: Թափօրին մաս կազմածեն Պոլսոյ Հայոց Պատրիարքութեան Ընդհանուր Փոխա-նորդ Գերշ. Արամ Արք. Աթէշեան, Սահակ Եպս. Մաշալեանեւ Պոլսո յ Հայ Կաթողիկէ համայնքի հոգեւոր պետ՝ Գե-րապայծառ Լեւոն Զէքիեան: Իսկ Պատարագի ընթացքինհայոց երգչախումբը մասնակցած է «Սուրբ Սուրբ» եւ այլքառաձայն երգեցողութեամբ: Ողջոյնի ընթացքին, Սրբա-զ ա ն Պ ա պ ը ե ւ Յ ո յ ն Տ ի ե զ ե ր ա կ ա ն Պ ա տ ր ի ա ր ք ը ո ղ ջ ա -գուրուած են, նշելով պատմական իրադարձութիւն մը:

Կաթոլիկ եկեղեցւոյ եւ Յոյն Ուղղափառ եկեղեցւոյ պե-տերը ստորագրած են միացեալ յայտարարութիւն մը, ուր կըշ ե շ տ ո ւ ի Մ ի ջ ի ն Ա ր ե ւ ե լ ք ի մ է ջ ք ր ի ս տ ո ն ե ա ն ե ր ո ւ հ ա լ ա -ծանքին վերջ տալու կոչը: Այս պատմական առիթով զոյգեկեղեցիներու պետերը վերահաստատած են միջեկեղե-ցական երկխօսութեան իրենց կամքը:

Նոյն օրը, Սրբազան Պապը այցելած է Ս. Փրկիչ ազգայինհիւանդանոց, ուր երկար ժամանակէ ի վեր Պոլսոյ ՀայոցՊատրիարք Մեսրոպ Արք. Մութաֆեան կը մնայ անդար-մանելի հիւանդութեամբ զգայազիրկ վիճակի մէջ: ՍրբազանՊապը կ’աղօթէ Հայոց Պատրիարքին համար: 12 վայրկեանտեւած այս ացելութիւնը կ’արժանանայ ժողովրդային ջերմընդունելութեան:

Ը ս տ Փ ր է ն ս ա Ա ր մ է ն ի ալ ր ա տ ո ւ ո ւ թ ե ա ն , Ն ո յ ե մ բ ե ր26-ին, Պոլիվիայի Խորհըր-դարանը միաձայնութեամբվաւերացուցած է հայ ժողո-վուրդի հետ զօրակցականբանաձեւ մը, որ կը դատա-պ ա ր տ է Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա -նութիւնը, ինչպէս նաեւ «այնժխտողական քաղաքակա-ն ո ւ թ ի ւ ն ը ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ե ւ մ ա ր դ կ ո ւ -թ ե ա ն դ է մ գ ո ր ծ ա դ ր ո ւ ա ծոճիրներու, որոնց զոհ գա-ցած է Հայ ժողովուրդը»:

Պ ո լ ի վ ի ա յ ի Ծ ե ր ա կ ո յ տ իփ ո խ ն ա խ ա գ ա հ Զ օ ն ի աՄ է լ կ ա ր յ ա յ տ ն ա ծ է թ է վ ե -ր ո յ ի շ ե ա լ բ ա ն ա ձ ե ւ ը մ ի ա -

ձայնութեամբ ընդունուած էթէ’ Ծերակոյտի (Սէնաթ) եւթ է Ե ր ե ս փ ո խ ա ն ա կ ա ն Ժ ո -ղովին կողմէ եւ վաւերաց-ւ ա ծ է ե ր կ ր ի ն Ա ր տ ա ք ի նԳ ո ր ծ ե ր ո ւ Ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թեան կողմէ, ու աւելցուցածէ , « Մ ե ն ք կ ը հ ա ս տ ա տ ե ն քմեր ամբողջական նեցուկը,զօ-րակցութիւնը եւ բարե-կամութիւնը հայ եւ քիւրտժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի ն ն կ ա տ մ ա մ բ ,որովհետեւ մեր ՊետականՍ ա հ մ ա ն ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը ՝օրէնքներուն օրէնքը, դէմ էզատողականութեան, մարդ-կային իրաւունքներու ոտ-նակոխումին եւ ցեղասպա-նութիւններու»:

Պոլիվիա կը հանդիսանայՀ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նճ ա ն ա չ ո ւ մ շ ն ո ր հ ա ծ 2 2 - ր դպ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ը , բ ա զ մ ա թ ի ւմիջազգային հասարակկան,կրօնական եւ այլ հիմնարկ-ներու ու հաստատութիւն-ներու կողքին:

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

L X & T A R I J I U 1 9 6 4 : R K O U < A B J I % 8 D : K T : M B : R 2 0 1 4

• V O L . X X X V I , N O 1 9 6 4 • L U N D I , 8 D E C E M B R E 2 0 1 4 • M O N D A Y , D E C E M B E R 8 , 2 0 1 4

ՏինՔԸ ՍՊաննած ՕԿիւն ՍաՄաՍթԸ.«ՊիՏի ԽՕՍիՄ»

Հայկական «Ակօս» պարբերականի նախկինխմբագրապետ Հրանդ Տինքը սպաննած  ՕկիւնՍամասթը ցանկութիւն յայտնած է նոր վկայու-թիւն տալու դատարանին մէջ :   Այս մասին կըհաղորդէ «Արմէնփրէս»-ը` վկայակոչելով թրքա-կան «Թարաֆ» պարբերականը:

Լրատուամիջոցը նշած է, որ Սամասթը նա-մակ  գրած է հետաքննութիւն  իրականացնողդատախազին եւ յայտնած, որ կը ցանկայ դարձ-եալ   ցուցմունք տալ:   «Պիտի խօսիմ»,- ըսած էմարդասպանը:

Պոլիվիայի խորհրդարանը վաւերացուց ՀայոցՑեղասպանութիւնը ընդունող բանաձեւ մը

ՖրանՍիՍԿոՍ ա. ՊաՊիայՑԵԼութիւնԸ թուրՔիա

Սրբազան Պապը այցելեց Ս. Փրկիչ հիւանդանոց ուր Մեսրոպ Արք. Մութաֆեանի սնարինաղօթեց Պատրիարքին առողջութեանհամար

դաՏաՊարՏԵԼի նաՄաԿի ՄԸ աՌիթոՎՔանի մը օր առաջ համացանցին վրայ սկսած է շրջիլ բոլորովին անընդունելի եւ դա-

տապարտելի ոճով գրութիւն մը Երուսաղէմի Հայոց Պատրիարքութեան անունով: Որպէսառաջին քայլ, ստորեւ կը հրատարակենք Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի հանգամանաւոր եւլ ր ջ ա խ ո հ պ ա տ ա ս խ ա ն ը , Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն ի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ պ ա տ շ ա ճմակարդակով: Լրջօրէն կ’ակնկալուի որ Երուսաղէմի Պատրիարքութեան հաղորդակցու-թիւնները եւս բարձրանան նոյն արժանապատիւ եւ յարգալից մակարդակին, որ կը պա-հանջուի սրբազան հիմնարկէ մը:

«աՊագայ»

Դեկտեմբերի 1-ին, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջ-միածնում, նախագահութեամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ.Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի,տեղի ունեցաւ Գերագոյն Հոգեւոր Խորհրդիժողով:

Ժողովին ի շարս այ լ հարցերի անդրա-դարձ կատարուեց օրերս համացանցումտ ա ր ա ծ ո ւ ա ծ Ե ր ո ւ ս ա ղ է մ ի Հ ա յ ո ց Պ ա տ -րիարք Տ. Նուրհան արքեպիսկոպոս Մա-ն ո ւ կ ե ա ն ի ն ա մ ա կ ի ն : Ա յ ս ա ռ ն չ ո ւ թ ե ա մ բԳ ե ր ա գ ո յ ն Հ ո գ ե ւ ո ր Խ ո ր հ ո ւ ր դ ը հ ա ն դ է սեկաւ հետեւեալ յայտարարութեամբ.

« Մ ե ր մ տ ա հ ո գ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ն ք յ ա յ տ ն ո ւ մԵրուսաղէմի Հայոց Պատրիարք Տ. Նուրհանա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ս Մ ա ն ո ւ կ ե ա ն ի ա ն ո ւ ն ո վԱմենայն Հայոց Կաթողիկոսին ուղղուածն ա մ ա կ ի ա ռ ն չ ո ւ թ ե ա մ բ , ո ր ն օ ր ե ր ա ռ ա ջտարածուեց համացանցով:

Գ ե ր ա գ ո յ ն Հ ո գ ե ւ ո ր Խ ո ր հ ո ւ ր դ ն ա ն ը ն -դունելի է համարում Տ. Նուրհան արքեպիս-կոպոս Մանուկեանի որդեգրած ընթացքը,որ եկեղեցականին անյարիր բառապաշա-ր ո վ ո ւ ո ճ ո վ ս տ ո ւ ե ր ո ւ մ է պ ա տ ր ի ա ր ք իբարձր հանգամանքը, հարուած հասցնումՀայ Եկեղեցու վարկին եւ եկեղեցականու-թ ե ա ն հ ե ղ ի ն ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ը ե ւ փ ո ր ձ ո ւ մա ն ո ւ ա ն ա ր կ ե լ Ա մ ե ն ա յ ն Հ ա յ ո ց Կ ա թ ո ղ ի -կոսին, Եկեղեցական Ներկայացուցչականժ ո ղ ո վ ի ա ն դ ա մ ն ե ր ի ն ե ւ ե պ ի ս կ ո պ ո ս ա ցդասին: Ցաւալի է, որ Պատրիարքի կողմիցշրջանառութեան մէջ են դրւում յօրինուած

մ ե ղ ա դ ր ա ն ք ն ե ր , մ ա ս ն ա ւ ո ր ա բ ա ր Մ ա յ րԱթոռ Ս . Էջմիածնի կողմից ԵրուսաղէմիՊատրիարքութիւնը թեմի վերածելու վե-րաբերեալ:

Գերագոյն Հոգեւոր Խորհուրդը յորդորումէ Տ . Ն ո ւ ր հ ա ն ա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ս Մ ա ն ո ւ կ -եանին՝ Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամ-եայ տարելիցի նախաշեմին պատրիարքա-կ ա ն բ ա ր ձ ր հ ա ն գ ա մ ա ն ք ի ց ա կ ն կ ա լ ո ւ ո ղողջախոհութեամբ անդրադառնալու ԻջմանՍ. Սեղանի առջեւ կատարած իր հաւատար-մ ո ւ թ ե ա ն ո ւ խ տ ի ն ա ռ Մ ա յ ր Ա թ ո ռ Ս ո ւ ր բԷջմիածինը եւ Ամենայն Հայոց Հայրապետը՝լ ծ ո ւ ե լ ո վ ի ր ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ե ա ն ի ր ա կ ա ն ա ց -մանը:

«Օրինա’կ եղիր հաւատացեալներին քոխօսքով, վարմունքով, սիրով, հաւատով եւմաքուր կենցաղով» (Ա Տիմ. Դ 12):

Գերագոյն Հոգեւոր Խորհուրդն իր բարձրգնահատանքն է արտայայտում եւ զօրակ-ցութիւնը բերում Սրբոց Յակոբեանց միա-բանութեանը նուիրեալ իր ծառայութեանհամար՝ յորդորելով նախանձախնդիր նոյնոգով շարունակել պահպանել սուրբ տեղ-եաց հայոց իրաւունքներն ի պայծառութիւնԵրուսաղէմի Հայոց Պատրիարքութեան եւՀայաստանեայց Առաքելական Ս. Եկեղե-ցու»:

Մայր աթոռ Ս. ԷջմիածինՏեղեկատուական համակարգ

Դեկտեմբեր 1, 2014թ.

Հաղորդագրութիւն

գերագոյն Հոգեւոր Խորհուրդը հանդէս եկաւյայտարարութեամբ

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ՀԱՅ ԽԱՂԱՂԱՊԱՀՆԵՐԸՄԵԿՆԵՑԱՆ ԼԻԲԱՆԱՆ

Մ Ա Կ - ի խ ա ղ ա ղ ա պ ա հ ա ռ ա -քելութեան մասնակցելու նպա-տակով հայկական ստորաբա-ժանումը մեկնեցաւ Լիբանան:Ճ ա ն ա պ ա ր հ ո ր դ ո ւ թ ե ա ն ա ռ ի -թով պաշտօնական արարողու-թիւն մը տեղի ունեցաւ Հայաս-տ ա ն ի Պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա -խարար Սէյրան Օհանեանի եւՀայաստանի մօտ Իտալիոյ ար-տ ա կ ա ր գ ե ւ լ ի ա զ օ ր դ ե ս պ ա նՃիովաննի Ռիչու լ լիի մասնակ-ցութեամբ:

Լիբանան մեկնող հայկականխ ա ղ ա ղ ա պ ա հ ս տ ո ր ա բ ա ժ ա -ն ո ւ մ ը կ ը բ ա ղ կ ա ն ա յ 3 0 զ ի ն -ւ ո ր ն ե ր է ե ւ ե ր կ ո ւ ս պ ա ն ե ր է :Ա ն ո ր ե լ ե ւ մ տ ա կ ա ն ծ ա խ ս ե ր ըպիտի հոգայ ՄԱԿ-ը : Հայ զին-ծառայողներու բուժման ծախ-սերը պիտի հոգայ իտալականկողմը, որ անվճար պիտի հոգայհ ա յ զ ի ն ծ ա ռ ա յ ո ղ ն ե ր ո ւ ո ր ե ւ էվ ա յ ր տ ե ղ ա փ ո խ ե լ ո ւ ե ւ ե տ -դարձի ծախսերը:

Հայ խաղապահները ներկա-յ ի ս ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ի ւ ն կ ’ ի ր ա կ ա -նացնեն նաեւ Աֆղանիստանի եւՔոսովոյի մէջ:

Սուր իոյ մէջ տի րող պայ ման նե -րուն որ պէս հե տե ւանք շա տեր ձեռքառին գաղ թա կա նի ցու պը, ան ցանա յ լ ց ա մ ա ք ա մ ա ս ե ր … Ո մ ա ն ք ն ա -խընտ րե ցին հայ րե նի քը եր բեմն ժա -մ ա ն ա կ ա ւ ո ր կ ե ց ո ւ թ ե ա ն , ե ր բ ե մ նտե ւա կան հաս տա տու թեան հա մար:Հայ րե նի քը սա կայն պա տա հա կանգաղ թա վայր չէր , այ լ ` հայ մար դուդա րե րու երա զան քը. բնա կա նա բարհ ա յ ր ե ն ի հ ո ղ ի ն վ ր ա յ կ ե ց ո ւ թ ի ւ նհ ա ս տ ա տ ե ց ի ն ն ա ե ւ ս ո ւ ր ի ա հ ա յգ ր ո ղ ն ե ր ե ւ մ տ ա ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր :Անոնք, որ պէս ան դամ Հա յաս տա նիԳրող նե րու Միու թեան, մաս նա կիցդար ձան քա ղա քին մէջ տի րող գրա -կան բե ղուն եռու զե ռին, իրենց յօդ -ուած նե րով հան դէս եկան Երե ւա նիմէջ լոյս տես նող թեր թե րուն մէջ:

Այս ներ կա յու թիւնը առիթ ստեղ -ծ ե ց , ո ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Գ ր ո ղ ն ե ր ո ւՄ ի ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա գ ա հ Է տ ո ւ ա ր տՄի լի տոն եան Չո րեք շաբ թի, 5  Նո -յ ե մ բ ե ր 2 0 1 4 - ի ն , մ ի ո ւ թ ե ա ն կ լ ո րսրա հին մէջ Սուր ի ա հայ Գրող նե րուՀա մախմ բու մի ներ կա յա ցու ցիչ նե -րուն հետ հան դի պում մը կազ մա -կ ե ր պ է ո ւ հ ո վ ա ն ա ւ ո ր է զ ա յ ն : Ա յ սմասին կը հաղորդէ “Գանձասար”-ը:

Պրն. Մի լի տոն եան բաց ման խօս -քին մէջ ներ կա յա ցուց սուր ի ա հայգրող նե րը.- Յա կոբ Չո լաք եան, Յա -կոբ Մի քա յէլ եան, Մա րուշ Երամ եան,Պեր ճու հի Աւետ եան, Տիգ րան Գա -բոյ եան եւ Միհ րան Մի նաս եան, նշե -լով, որ այս հան դիպ ման նպա տա կըԵրե ւա նի մէջ գտ նուող սուր ի ա հա յե -րու մտա հոգու թիւն նե րուն եւ խն -դիր նե րուն ծա նօ թա նալն է: Ան քա -ջա լե րեց սուր ի ա հայ գրող նե րու բե -ղուն գոր ծու նէ ու թիւնը: Զար մանքյայտ նեց, թէ նման դժ ուա րին պայ -ման նե րուն մէջ, տա կա ւին «Գան ձա -ս ա ր » շ ա բ ա թ ա թ ե ր թ ը ա ն խ ա փ ա նկեր պով կը գոր ծէ: Ակ նար կե լով Պեր -ճու հի Աւետ եա նի կող մէ լոյս ըն ծայ -ուած ման կա կան շար քի նոր հրա -տա րա կու թեան, ան գնա հա տան քիխօսք ար ձա նագ րեց: Ան պար զա բա -նեց նա եւ զոհ ուած բա նաս տեղծ նե -րու գոր ծե րը տար բեր լե զու նե րով,հա մայ նա գի տա րան նե րով լո յս ըն -

ծ ա յ ե լ ո ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Գ ր ո ղ ն ե ր ո ւՄիու թեան կող մէ տար ուած աշ խա -տան քը, որուն մաս կը կազ մէ նա եւՏիգ րան Գա բոյ եան:

Բա նաս տեղծ Գա բոյ եան նշեց, թէս ր ա հ ի ն մ է ջ ն ե ր կ ա յ ս ո ւ ր ի ա հ ա յգրող նե րը հաս տատ ուած են Երե ւա -նի մէջ, այս հան դի պու մը հնա րա ւո -րու թիւն կու տայ հա կիրճ ձե ւով ծա -նօ թա նա լու անոնց գրա կան գոր ծու -նէ ու թեան եւ ծրա գիր նե րուն: Ապա,անդ րա դառ նա լով Սուր ի ա հայ Գրող -նե րու Հա մախմ բու մի մթ նո լոր տին,ցան կու թիւն յայտ նեց, որ այդ մթ նո -լոր տը շա րու նակ ուի Հա յաս տա նիմէջ եւ ստեղծ ուի մի աց եալ հայ գրա -կա նու թիւն:

Գրա կա նա գէտ Յա կոբ Չո լաք եանպատ մա կան ակ նար կով ներ կա յա -ցուց անց նող հա րիւ րամ եա կի ըն -թաց քին տե ղի ու նե ցած գաղ թե րը,ե զ ր ա կ ա ց ն ե լ ո վ , թ է Ս փ ի ւ ռ ք ի մ է ջերբ դպ րոց կամ եկե ղե ցի կը կա ռու -ց ե ն ք , ո չ թ է մ ե ր վ ա ղ ո ւ ա ն օ ր ըկ ՛ ա պ ա հ ո վ ե ն ք , ա յ լ ` ք ա ր մ ը կ ըդնենք ու կը հե ռա նանք: «Կը ցան -կամ, որ հայ րե նի եւ սփիւռ քա հայգրող նե րը կեան քը տես նեն ընդ հա -նուր գի ծե րու մէջ եւ իրենց գրա կա -նու թեան մէջ վեր հա նեն այս հիմ -նա կա նը, որ իս կա պէս մեր ապա գա -յի հետ առն չու թիւն ու նի», ըսաւ ան:

Բա նաս տեղ ծու հի , ար ձա կա գիրՄա րուշ Երամ եան փոր ձեց ստեղծը-ւած իրա վի ճա կին դրա կան կող մըտես նել. ան յայտ նեց, թէ Հա լէ պի մէջտի րող իրա վի ճա կը ար դէն անդ րա -դարձ գտած է կարգ մը գրող նե րուս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջ ,անոնք գրած են իրենց պա տե րազ -մ ա կ ա ն ա ռ օ ր ե ա ն ն կ ա ր ա գ ր ո ղօրագ րու թիւն ներ: «Դրա կա նը այն է,որ ի վեր ջոյ հասկ ցանք, որ վերջ նա -կան կե ցու թիւնը հայ րե նի քի մէջ է,ինչ ալ ըլ լայ հայ րե նի քի վի ճա կը անմերն է իր լա ւով ու վա տով, նոյ նիսկեթէ պի տի տա ռա պինք, թող այս հո -ղին վրայ տա ռա պինք, ոչ թէ օտա րիհո ղին վրայ», եզ րա փա կեց ան:

Ար ձա կա գիր Պեր ճու հի Աւետ եանա մ փ ո փ գ ի ծ ե ր ո վ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ցՍուր ի ա հայ Գրող նե րու Հա մախըմ -

բու մի գոր ծու նէ ու թիւնը, հո վա նա ւո -րու թեամբ Բեր իոյ Հա յոց Թե մի Բա -րե ջան Առաջ նորդ Գերշ. Տ. Շա հանՍրբ. Արք. Սար գիս եա նին: Ան յայտ -նեց, թէ «Սուր ի ան որ պէս ծնն դա -վայր սի րե լի էր բո լո րիս, իսկ անորկող քին հայ րե նի քը ու նի իր ու րոյնտե ղը»:

Կր թա կան մշակ, ար ձա կա գիր Յ.Մի քա յէլ եան եւս խօ սե ցաւ սուր ի ա -հա յը յու զող խն դիր նե րուն եւ անորհայ րե նի հո ղին հետ ու նե ցած ան -քակ տե լի կա պին մա սին:

Բ ա ն ա հ ա ւ ա ք Մ ի հ ր ա ն Մ ի ն ա ս -եան հայ րե նի քի մէջ իր տա րած գոր -ծու նէ ու թեան մա սին խօ սե ցաւ ուհաս տա տեց, թէ հայ մտա ւո րա կա -նին տե ղը իր հայ րե նիքն է:

Հայ րե նի ար ձա կա գիր Ալիս Յով -հան նէս եան անդ րա դար ձաւ սուր ի -ա հայ գրող նե րու գոր ծե րուն` գնա -հ ա տ ե լ ո վ Ս ո ւ ր ի ա հ ա յ Գ ր ո ղ ն ե ր ո ւՀա մախմ բու մին կող մէ հրա տա րակ -ուած «Երթ» տա րե գիր քին երե ւոյ թը:

Բա նաս տեղծ Ար տեմ Յա րու թիւն -եան կա րե ւո րեց սուր ի ա հայ գրող նե -րուն հայ րե նի հո ղին վրայ բնա կու -թիւն հաս տա տե լու երե ւոյ թը: Տե ղիու նե ցաւ կար ծիք նե րու փո խա նա -կում, ելոյթ ու նե ցող նե րը մտա հո գու -թիւն յայտ նե ցին սփիւռ քա հայ գա -ղութ նե րու հա յա թափ ման, դպ րոց -նե րու եւ հայ կա կան կեդ րոն նե րուփակ ման գծով: Անոնք  կա րե ւո րու -թեամբ նշե ցին, որ  նման պայ ման -նե րու մէջ հայ րե նի քը պատ րաստպէտք է ըլ լայ ըն դու նե լու սփիւռ քա -հա յու թիւնը, մա նա ւանդ աջակ ցե լուծանր պայ ման նե րու մէջ յայտն ուածսուր ի ա հա յե րուն, որ պէս զի անոնքվե րա դառ նան հայ րե նիք ու չբռ նենու ծաց ման ճա նա պար հը:

Սուր ի ա հա յու թեան եւ մաս նա ւո -րա պէս սուր ի ա հայ գրո ղին հան դէպց ո ւ ց ա բ ե ր ո ւ ա ծ ա յ ս հ ո գ ա տ ա ր ո ւ -թիւնը խթան մըն է գրո ղին` շա րու -նա կե լու ստեղ ծա գոր ծա կան իր աշ -խա տան քը:

Ծնն դա վայ րը կա րօ տով պա րուր -ո ւ ա ծ հ ե ք ի ա թ ա յ ի ն տ ո ւ ն ն է , ի ս կհայ րե նի քը հո գե հա րա զատ բո յ նըիւ րա քան չիւր հա յու:

Սուրիահայ գրողներ Հայրենիքի մէջ

Գ ա ն ա տ ա հ ա յ ո ց Թ ե մ ի Ա ր ժ ա ն ա պ ա տ ի ւ Հ ո գ ե ւ ո րՀ ա յ ր ե ր , Թ ե մ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի Պ ա տ ո ւ ա ր ժ ա ն Ա ն -դամներ, Յարգարժան Պատգամաւորներ, ԾխականԽորհուրդների Անդամներ,

ԵւՍիրելի հաւատացեալ հայորդիներ

Հայրական սիրով եւ օրհնութեամբ մեր գնահատան-քի եւ երախտիքի ենք փոխանցում բոլոր նրանց, ովքերմ ե ր ե պ ի ս կ ո պ ո ս ա կ ա ն ձ ե ռ ն ա դ ր ո ւ թ ե ա ն ո ւ օ ծ մ ա նօրերին ներկայ գտնուեցին Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տա-ճարի կամարների ներքոյ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամե-նայն Հայրապետի ձեռամբ կատարուող ձեռնադրու-թեան եւ օծման արարողութեանը՝ իրենց սրտաբուխաղօթքները միախառնելով բոլոր ներկայ հաւատացեալժողովուրդի աղօթքներին:

Ինչպէս նաեւ Մոնթրէալի Առաջնորդանիստ Ս. Գրի-գոր Լուսաւորիչ Առաջնորդանիստ եկեղեցում Նոյեմբեր25-ին Հրաշափառի արարողութեան թէ ՛ անձնականմ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ , թ է ՛ ն ա մ ա կ ա գ ր ո ւ թ ե ա մ բ ի ր ե ն ցշնորհաւորանքներն ու աղօթքները փոխանցեցին մեզ՝բազմապատկելով մեր Աստուածատուր ուրախութիւնը:

Մեր մասնաւոր եղբայրական սէրն ու երախտիքն ենքյայտնում, Ամերիկայի Արեւմտեան Թեմի Առաջնորդ գե-րաշնորհ Տ. Յովնան Արք. Տէրտէրեանին, Ռումանիոյ

Թեմի Առաջնորդ Տ. Տաթեւ եպս. Յակոբեանին եւ Տ.Արարատ եպս. Գալթագճեանին յատուկ այս առիթովԳանատա ժամանելու եւ աղօթական մասնակցութիւնբերելու համար:

Մեր գնահատանքն ենք բերում Գանատայի ՀայոցԹեմի Արժանապատիւ Հոգեւոր հայրերին, ԹեմականԽորհուրդի յարգարժան անդամներին, եկեղեցականվարչութիւնների եւ միութիւնների ներկայացուցիչնե-րին եւ մեր շատ սիրելի հաւատացեալ ժողովուրդին,ովքեր տարբեր կերպերով իրենց շնորհաւորանքներըփոխանցեցին մեզ:

Մեր աղօթքն ենք վերառաքում առ Աստուած, որՏէրը ձեզ պարգեւի իր առատ օրհնութիւնները, քաջառողջութիւն եւ անձնական ու ընտանեկան անսպառերջանկութիւն:

Աստուած օրհնի ձեր նուիրումը առ Աստուած, առՀայաստանեայց Առաքելական Սուրբ եկեղեցին եւ ՄայրԱթոռ Սուրբ Էջմիածինը:

«Մեր Տէր Յիսուս Քրիստոսի շնորհը, Աստծու սէրը եւՍուրբ Հոգու հաղորդութիւնը ձեզ հետ լինեն: Ամէն»:(Կորն. ԺԳ.13):

Տէր Աբգար Եպիսկոպոս ՅովակիմեանԱռաջնորդ Գանատայի Հայոց Թեմի

Ս. Երրորդութիւն մըն էր, որ տեղիո ւ ն ե ց ա ւ հ ա յ բ ե մ ի ն վ ր ա յ , յ ա ջ ո ր -դ ա բ ա ր 2 1 , 2 2 , 2 9 ե ւ 3 0 Ն ո յ ե մ -բեր 2014 Théatre Beaubois սրահինմէջ:

Սուրբ՝ որովհետեւ մշակոյթը, մա-նաւանդ Հայկակա’նը, մեզի համարսրբութիւն է : Իսկ Երրորդութիւն ՝որովհետեւ Թէքէեան ՄշակութայինՄ ի ո ւ թ ի ւ ն ը ի ր ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ե ա մ բ ,Նանսի Իսսա Թորոսեանը իր բա-ցառիկ արուեստով, իսկ «Հայ Բեմ»իդերակատարները իրենց մարտի-րոսութեամբ կազմեցին Սուրբ Եր-րորդութիւն մը:

1 7 - ր դ դ ա ր ո ւ , ս ա կ ա յ ն մ ի շ տայժմէական, Մոլիէռի գլուխ գործոց-ներէն ամենավերջինը՝ «Երեւակա-յական Հիւանդը»ն (La Maladie Ima-g i n a i r e ) ի ր բ ե մ ա կ ա ն ա ր ո ւ ե ս տ իդարձուածքներով ու նորութիւննե-րով, հրամցուեցաւ մեզի, վայելելով

նոր յաջողութիւն մը, սակայն այսանգամ, հայկակա՛ն բեմին վրայ:

Յստակ էր Մո լիէռի հեգնանքը՝շրջանի բժիշկներուն նկատմամբ,ի ն չ պ է ս ե ւ մ ա ր դ ո ւ ն գ ե ր ի շ խ ա -նութիւնը՝ կնոջ վրայ։ Բեմին վրայ էրն ա ե ւ L o u i s X I V ի ն ա խ ը ն տ ր ո ւ -թ ի ւ ն ը ՝ պ ա ր ի ե ւ ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա նհ ա ն դ է պ : Ի ս կ զ ա ւ ե շ տ ի ե ւ ա ն -հատնում խնդուքի մթնոլորտին մէջ,կարգ մը սովորութիւններ ու ցաւեր,թիրախը դարձած էին Մոլիէռի կծուծաղրանքին:

Ճիշդ է, թէ կո՜ւշտ ու կո՜ւռ խնդա-ց ի ն ք , բ ա յ ց յ ե տ ի ն թ ա ք ն ո ւ ա ծ ՝ կ ըգտնուէր, դա՜ռն ու անողոք հոգե-տ ա գ ն ա պ մ ը ՝ հ ի ւ ա ն դ ի մ ը , ո րհիւանդութիւն չունի: Կը տառապիե ր ե ւ ա կ ա յ ա կ ա ն ( H y p o c h o n d r i a )հիւանդութեամբ մը: Անշուշտ շուրջըկ ը դ ա ռ ն ա յ ի ն ս ի ր ա հ ա ր ն ե ր ը , հ ի -ւանդին վիճակը շահագործողները,ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ ա ն ո ն ց հ ա կ ա ռ ա կ ՝անկեղծ հարազատներն ու տնեցի-ները: Համեմուած էր նիւթը, շատ մըելեւէջներով եւ հաճելի անակնկալ-ներով. Մանաւանդ գունաւորուած՝ե ր ա ժ շ տ ա կ ա ն ը ն դ մ ի ջ ո ւ մ ն ե ր ո վ :Դ ա շ ն ա կ ի ն ե ւ ե ր ա ժ ի շ տ ի ն տ ե ւ ա -կ ա ն ն ե ր կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը բ ե մ ի ն վ ր ա յ«Նանսի»ին երեւակայութեան թռիչ-քըն էր, որ յաջողութեամբ պսակ-ւեցաւ, մանաւանդ երբ այդ միացաւարտէն արաբեանի երաժշտականհ մ տ ո ւ թ ե ա ն : Դ ա ր ա շ ը ր ջ ա ն ի ն ե ւֆրանսական միջավայրին յարմարյօրինումներով, Արտէն եկաւ պար-տադրելու արուեստագէտի մը բոլորիրաւունքները:

. . . Ի ն չ պ է ս ա մ է ն թ ա տ ե ր ա կ ա ններկայացում, դերակատարներունգործադրումի մակարդակը իր վեր-

ջին խօսքը ունի:Ահաւասիկ Մեղեդի աղուրեան-ը

Bél inի դերով՝ խորթ մայր մը, երկ-րորդ կինը՝ Arganի կամ աւելի ճիշդըսադրանքներով ու դրամասէր նկա-ր ա գ ր ո վ լ ի ա ն ձ ն ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն մ ը :

Պ ա հ մ ը , մ ե ’ ն ք ա լ տ ա ր ո ւ ե լ ո վ ի րա յ ն ք ա ն հ ա ր ա զ ա տ խ ա ղ ա ր կ ո ւ -թենէն, մեր խնդուքին մէջ նոյնիսկ,սկսանք ատել զինք:

Հ ո ն է ի ն ն ա ե ւ Քլոի Պալեան - ը(Angélique) եւ ռաֆաէլ խաչատուր-եան-ը (Cléante) զոյգ ճռւողիւն սի-

րահար տատրակներ : «Ք լոի»ն իրն ե ր կ ա յ ո ւ թ ե ա մ բ ՝ ա ն մ ե ղ զ ո ւ ա ր -թութիւն մը տուաւ բեմին: Իր ազատշ ա ր ժ ո ւ մ ն ե ր ո վ կ ր ց ա ւ ս տ ե ղ ծ ե լյարմարագոյն հակադրութիւնը, իրսիրահարին զուսպ շարժումներուն,հ օ ր պ ո ռ թ կ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն ե ւ կ ա մսպասուհիին գլխու պտոյտ տուողայ լ հաճելի իրարանցումին միջեւ :Ի ս կ « Ռ ա ֆ ա է լ » ը ս ք ա ն չ ե լ ի օ ր է նա ր տ ա յ ա յ տ ե ց ի ր մ տ ա հ ո գ ս ի ր ո յզգացումները՝ խօսքով, երգով կամա զ ն ո ւ ա կ ա ն ո գ ի ո վ : Մ է կ բ ա ռ ո վ ,երկու սիրահարներէն մին՝ միւսինամբողջացուց:

Ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ հ ո ն է ր , ն օ տ ա ր ՝

B o n n e f o i ն բ ա ռ ա ց ի թ ա ր գ մ ա ն ո ւ -թեամբ՝ «Բարեխիղճ»- մէկ ուրիշ Մո-լիէռական ծաղրանք՝ բառախաղով –յ ս տ ա կ օ ր է ն մ ե զ ի ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ցյովիկ վարդապետեանը , ք ծ ն ո ղ ,դ ա ր պ ա ս ո ղ ե ւ շ ո ղ ո ք ո ր թ « բ ա ր ե -խիղճ» մը:

Զ ո ւ ս պ ո ւ բ ե մ ի պ ա տ շ ա ճ ե ւ ո չգռեհիկ սիրահարի շարժումներով,ի ն ք ն ա վ ս տ ա ’ հ տ ի պ ա ր մ ը ե ղ ա ւՅովիկ:

Բեմին յաջողութեան նկարը (Tab-l e a u ) ա մ բ ո ղ ջ ա ց ո ւ ց Փաթիլ Տա-ր ա ք ճ ե ա ն ը ը լ լ ա լ ո վ յ ա ւ ա կ ն ո տ ,ինքնահաւան ու մեծամիտ Purgonմ ը : Ե ւ ե ր բ ն ե ր կ ա յ ա ց մ ա ն գ ր ե թ էվ ե ր ջ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն ո ւ ր հ ա ն դ ի ս ա -տեսին ակնկալութիւնը հասած էրգագաթնակէտին, Փաթիլ իր արագա յ լ յ ս տ ա կ կ ա տ ա ր ո ւ մ ո վ պ ա հ ե ՛ ցսկսուած արագութիւնն ու հեւքը:

Մեզի համար յայտնութիւններէնմին էր փոքրիկն Louisonը՝ արաքսա ր մ է ն ե ա ն - ը , A r g a n ի կ ր տ ս ե րդուստրը: Իբրեւ գնահատանք՝ մէ’կնկարագրական ունինք, որ ամենա-գեղեցիկն է, այն ալ ներկաներուն միք ա ն ի ա ն գ ա մ ծ ա փ ա հ ա ր ո ւ թ ի ւ ն -ներով ընդմիջումները:

Մուտք գործեցին հայր եւ որդի

Diafoirusները, յակոբ րէճէպեան-նո ւ Բ ա թ ր ի ք Գ ա մ է լ - ը : Հ ա կ ա ռ ա կդերերուն դժուարութեան, երբ ներ-կ ա յ ա ց մ ա ն չ ա փ ը կ ր ն ա ր դ ա ն դ ա -ղ ի լ , ի ր ե ն ք ս տ ե ղ ծ ե ց ի ն բ ա ց ա ռ ի կարագութիւն մը: Շուարած որդին ուզ ի ն ք յ ո ւ շ ո ղ հ ա յ ր ը , բ ն ա կ ա ն օ ր է նկ ր ց ա ն « Մ ո լ ի է ռ » ի ն փ ա փ ա ք ա ծհեգնանքը փոխանցել մեզի:

Մ ի տ ա ս ա ն ե ր ո ր դ ժ ա մ ո ւ ն , յ ա ն -կարծ մէջտեղ ելաւ, Béraldը. Argan-իեղբայրը՝ արամազդ իսրայիլեան-ը,բ ա ր ի ե ղ բ ա յ ր ը , ո ր ը ս տ Մ ո լ ի է ռ ի ,վ ե ր ջ ա կ է տ ը դ ր ա ւ , ի ր տ ա ռ ա պ ո ղեղբօր «երեւակայական » չարչա-ր ա ն ք ն ե ր ո ւ ն : Ա ր ա մ ա զ դ , ի ն ք ն ա -

վ ը ս տ ա ՛ հ , ձ ա յ ն ի յ ա տ ո ւ կ դ ա ր ձ ը -ւածքներով, շարժումներով, յստակառոգանութեամբ, մանաւանդ հան-գիստ շարժումներով յարգեց բեմինբոլոր տուեալները:

Օ ր ո ւ ա ն ա մ ե ն ա ց ա յ տ ո ւ ն յ ա յ տ -նութիւնն էր նարէ նոխուտեանը,T o i n e t t e ի դ ե ր ո վ : Ա ն հ ա ւ ա տ ա լ իյ ա յ տ ն ո ւ թ ի ւ ն մ ը , ո ր ո ւ ն ե տ ի ն կ ընախատեսուի ապագայ յաջող ար-ւ ե ս տ ա գ ի տ ո ւ հ ի մ ը : Ա ն հ ա ր ա զ ա -տօրէն տուաւ սպասուհիի մը կեր-պ ա ր ը , ո ր ս կ զ բ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւ ս ի ր ո յ նհաւատարմօրէն ծառայեց իր տի-րոջ: Ան կը խօսէր, կը շարժէր, կըյուզուէր ու կը հրճուէր բեմին վրայայնքան բնական կերպով, որ կար-ծես իսկական կեանքի պատահարիմը մէջ կ՛ապրէր: Նարէ, կարծես, ան,ծնած է բեմին համար:

վիգէն Ֆրունճեան մարմնաւո-րած էր Arganի դերը: Մոլիէռ, ան-ձամբ, ներկայացած էր այս դերով:Ուրեմն Վիգէնին ուսերուն վրայ կարծանր բեռ մը: Մենք բաղդատականըչ ե ն ք ո ւ զ ե ր ը ն ե լ Մ ո լ ի է ռ ի ն ե ւ Վ ի -գէնին միջեւ: Սակայն, եթէ պահ մը,մ ի ա յ ն հ ա մ ա ր ձ ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը ո ւ ն ե -նանք, արդէն այդ համեմատութեանփ ո ր ձ ը , Վ ի գ է ն ի ն հ ա մ ա ր յ ա ղ թ ա -նա՚կ մըն է:

Վիգէնը առանցքը դարձաւ թա-տերգութեան, գրեթէ մէկ ու կէս ժամտեւականօրէն բեմին վրայ ըլլալով:Ան նմանեցաւ նուագախումբի մըա ռ ա ջ ն ո ր դ ի ճ պ ո տ ի ն , ո ր կ ր ց ա ւպահել ներկայացման արագութիւննու չափը ու անսայթաքօրէն հասցնելա յ դ մ ի ն չ ե ւ վ ե ր ջ : Խ ն դ ա ց ի ն ք Վ ի -գ է ն ի ն հ ե տ , բ ա յ ց շ ա տ ա ն գ ա մմ ա ս ն ա կ ց ե ց ա ն ք ա ն ո ր հ ո գ ե կ ա նտառապանքին ու թշուառութեան:Յ ո ւ զ ո ՛ ւ մ ա լ կ ա ր , ի ր ե ս ա կ ե դ ր ո նս ր ա մ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջ : Զ գ ա ՛ ցՎիգէնը այդ բո լորը . . . ե ւ մե ՛նք ալզգացինք իր հետ:

Անշուշտ անկարելի պիտի ըլ լարյաջողութիւնը կատարեալ համարելառանց այն հոյլին, որ վարագոյրինետեւէն եւ համեստաբար, անգամմը եւս փաստեց ձիրք ու տաղան-դային բարձր աշխատանք մը:

Կ ՛ ը ս ո ւ ի թ է գ ի ր ք ը ի ր կ ո ղ ք է նյայտնի կ՛ըլ լայ: Ուրեմն յայտագիր-պրակը, հին մագաղաթի տպաւորու-թիւն թողած էր: Արդեօք 17 րդ դա-րու Louis XIV ի թագաւորական հրո-վարտակի մօտեցում մըն էր : Իսկծանուցման խմբանկարը, արհես-տավարժ միացեալ ստեղծագործու-թ ի ւ ն ն է ր Է լ ի զ Պ օ ղ ո ս ե ա ն ի ե ւԳէորգ թորոսեանի:

Ա ռ ա ն ց մ ա ն ր ո ւ ք ն ե ր ը ն կ ա տ իառնելու , աննախընթաց յաջողու -թիւն մը արձանագրեց «Հայ Բեմ»թատերախումբը, եւ միշտ նախկինըգերազանցող՝ Նանսի Իսսա Թորոս-եանի բեմադրութիւնը:

Ա յ ս ա ր տ ա կ ա ր գ յ ա ջ ո ղ ո ւ թ ե ն է նե տ ք . . . ի ՞ ն չ կ ր ն ա յ ը լ լ ա լ յ ա ջ ո ր դձ ե ռ ն ա ր կ ը : Թ ա տ ե ր ա ս է ր ն ե ր կ ըդառնան աւելի խստապահանջ ուկը ստեղծեն մարտահրաւէր մը Թէ-ք է ե ա ն Մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ թ ե ա ն ,«Հայ Բեմ»ի անդամներուն եւ մա-նաւանդ Նանսիի համար:

Կ՛ըսեն թէ լաւը մեծագոյն թշնա-մին է լաւագոյնին:

Ուրեմն պէտք է մի՛շտ բարձրա-նալ դէպի լաւագո՛յնը:

Օ՜ն ուրեմն: P:RY GOGOR:AN

LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014 • ABAKA • 3

«ԵրԵւակայական Հիւանդը»ին աննախընթաց յաջողութԵան առիթով

Գլուխ գործոցը՝ Մոլիէռի եւ նանսիի

4 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014

Բերքաբերի մէջ` պաշտպանիչ պատ

Տաւուշի մարզի Բերքաբեր գիւղին մէջ պաշտպանիչ պատ կը կառուցուիգ ի ւ ղ ի դ պ ր ո ց ա կ ա ն ն ե ր ը ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն գ ն դ ա կ ո ծ ո ւ թ ե ն է ն պ ա շ տ -պանելու համար: Ըստ civ i lnet.am-ի՝ “Վիվասել-ՄԹՍ”-ի տարածած հա-ղորդագրութեան մէջ կ ՛ըսուի ` երկաթսեմենթով բարձր պատը կը կա-ռուցուի ընկերութեան ֆինանսներու եւ հաշուապահութեան վարչութեանաշխատակիցներու կամաւոր հաւաքագրած միջոցներով:

Շինարարական աշխատանքներ իրականացնող կազմակերպութիւնը`“Շինտեխսերվիս” ՍՊԸ-ն, համաձայնած է անվճար իրականացնել մե-տաղեայ շրջանակներու եռակցման աշխատանքները:

Բ ե ր ք ա բ ե ր ը կ ը գ տ ն ո ւ ի հ ա յ - ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն   ս ա հ մ ա ն ի ն ՝ 1 , 5 ք մ .հեռաւորութեան վրայ: 1 Յունուար 2012-ի դրութեամբ` գիւղը ունի  528բ ն ա կ ի չ : Բ ե ր ք ա բ ե ր ի բ ն ա կ ե լ ի հ ա տ ո ւ ա ծ ի ն մ ե ծ մ ա ս ը հ ա կ ա ռ ա կ ո ր դ ինշանառութեան տակ է : Այն  մեծ վնասներ կը կրէ նաեւ այս տարուանՕ գ ո ս տ ո ս ի ն , ե ր բ ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն կ ո ղ մ ը պ ա ր բ ե ր ա կ ա ն հ ր ե տ ա կ ո -ծութեան կ՛ենթարկէ սահմանամերձ գիւղերը:

Յիշենք, որ այս տարուան ընթացքին պաշտպանիչ պատ կառուցուած էնաեւ սահմանամերձ Այգեպարի մէջ:

Մաւրիկ Նասիպեան. «Յաղթանակսկը նուիրեմ Արցախի երկինքին վրայնահատակուած Հայ օդաչուներուն. »

Վերջերս Հայրենիք վերադարձանՃաբոնի մէջ տեղի ունեցած սամ-պ ո յ ի ա շ խ ա ր հ ի ա խ ո յ ե ա ն ո ւ թ ե ա նմասնակցած Հայաստանի սամպոյիհաւաքականի անդամները:  Այս մա-սին կը յայտնէ Հայաստանի սամ-պոյի ֆետերացիան:

Մ ա ր զ ա ձ ե ւ ի բ ա զ մ ա թ ի ւ ե ր կ ը ր -պագուներ, “Զուարթնոց” օդակա-յանին մէջ հաւաքուած էին դիմա-ւ ո ր ե լ ո ւ ` յ ա տ կ ա պ է ս ա շ խ ա ր հ իախոյեան Մաւրիկ Նասիպեանը, որառաջին հանդիսացաւ մարտականս ա մ պ ո յ ի 7 4 ք ի լ օ ծ ա ն ր ո ւ թ ե ա նկարգին մէջ:

Sambo.am-ին տուած կարճ հար-ցազրոյցի ընթացքին Մաւրիկ Նա-սիպեան յայտարարեց, որ իր յաղ-թ ա ն ա կ ը կ ը ն ո ւ ի ր է Ա ր ց ա խ ի ե ր -կինքին վրայ նահատակուած հայօդաչուներուն:

Յ ի շ ե ց ն ե ն ք , ո ր ե ւ ն ո ր ը ն ծ ա յա խ ո յ ե ա ն ը , ե ւ պ ր ո ն զ է մ ե տ ա լ իա ր ժ ա ն ա ց ա ծ Ա շ ո տ Դ ա ն ի է լ ե ա ն ըարցախցի են եւ կը ներկայացնեն

Ստեփանակերտի սամպոյի եւ ճիւ-տոյի ողիմպիական մանկապատա-նեկան մարզադպրոցը:

Ս ա մ պ ո յ ի ա շ խ ա ր հ ի ա ռ ա ջ ն ո ւ -թիւնը տեղի ունեցաւ Նոյեմբեր 21-2 3 , Ճ ա բ ո ն ի Ն ա ր ի թ ա ք ա ղ ա ք ի նմ է ջ ` 8 0 ե ր կ ր ի մ օ տ 6 0 0 մ ա ր զ ի կ -ներու մասնակցութեամբ:

ԱՄՆ կոչը Ղարաբաղեանhակամարտութեան կողմերուն

“Այս միջադէպը հերթական ան-գամ կ՛ընդգծէ Լեռնային Ղարաբաղիհակամ արտութեան խաղաղ լուծ -մ ա ն ա ն հ ր ա ժ ե շ տ ո ւ թ ի ւ ն ը : Ա Մ Ն - նկոչ կ՛ընէ հակամարտութեան կող-մ ե ր ո ւ ն զ ե ր ծ մ ն ա լ ա յ ն պ ի ս ի գ ո ր -ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է , ո ր ո ն ք կ ր ն ա նյ ա ն գ ե ց ն ե լ ս ա հ մ ա ն ի ե ր կ ա յ ն ք ո վլարուածութեան աճին: Մենք նաեւկոչ կ՛ընենք կողմերուն կրկին կողմ-ն ո ր ո շ ե լ ի ր ե ն ց ջ ա ն ք ե ր ը խ ա ղ ա ղբանակցութիւններ իրականացնելուե ւ Լ ե ռ ն ա յ ի ն Ղ ա ր ա բ ա ղ ի հ ա կ ա -մարտութեան կայուն լուծման հաս-նելու ուղղութեամբ”,- ըստ panora-m a . a m - ի ՝ յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է Ա Մ Նա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թեան մամուլի ծառայութեան ներ-կայացուցիչ Ճեֆ Ռաթքէն` անդրա-դառնալով Նոյեմբեր 12-ին ատրպէյ-ճ ա ն ց ի ն ե ր ո ւ ն կ ո ղ մ է զ գ ե տ ն ո ւ ա ծԼՂՀ ՌՕՈՒ ուղղաթիռի միջադէպին:

Յայտարարութեան մէջ նաեւ կըն շ ո ւ ի , ո ր Ա Մ Ն - ն ` ո ր պ է ս Ե Ա Հ ԿՄինսկի խումբի համանախագահողերկիր, ինչպէս առաջ պատրաստ էօգնութիւն ցուցաբերելու այդ հար-ցին:

Իրանական կողմը Հայաստանի մէջջրաելեկտրակայան պիտի կառուցէ

Իրանն ու Հայաստանը համա-ձայնագիր կնքած են հայկականտարածքի վրայ ջրաելեկտրա-կայանի կառուցման վերաբեր-եալ : Ինչպէս կը հաղորդէ «Ար-մ է ն փ ր ե ս ” - ը , ա յ ս մ ա ս ի ն յ ա յ -տարարութիւն ըրած է Իրանիուժանիւթի նախարար ՀամիտՉ ի տ չ ի ա ն ը : « Ս տ ո ր ա գ ր ո ւ ա ծ էհամաձայնագիր ` Հայաստանիմէջ ջրաելեկտրակայան կառու-ցելու վերաբերեալ, եւ այդ երկ-ր ի ն մ է ջ ի ր ա ն ա կ ա ն կ ա զ մ ա -կերպութիւնները շուտով պիտիսկսին աշխատանքները”, - յայ -տարարած է Իրանի ուժանիւթի նախարարը:

Ան կարեւոր համարած է ջրային աղբիւրներու օգտագործումը: ՀամիտՉիտչիանը խօսած է նաեւ տարբեր երկիրներու մէջ իրանական կազ-մակերպութիւններու ծաւալած բուռն գործունէութեան մասին:

Արցախի ՊԲ յատուկ ջոկատայինները իրենց դրամականխրախուսանքը փոխանցած են երեքնահատակուածներու ընտանիքներուն

Ա ր ց ա խ ի ի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ,գնահատելով յատուկ ջոկատա-յիններու ` թշնամիի կողմէն կոր-ծ ա ն ո ւ ա ծ ո ւ ղ ղ ա թ ի ռ ի օ դ ա չ ո ւ -ներու մարմինները եւ ուղղաթիռիկ ա ր ե ւ ո ր մ ա ս ե ր ը տ ա ր հ ա ն ե լ ո ւգ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ը , զ ի ր ե ն ք պ ա ր -գեւատրած են դրամական խրա-խուսանքի:

Մ ա ր տ ի դ ա շ տ ի մ է ջ փ ա յ լ ո ւ նյաղթանակին տղաները աւելցու-ց ի ն ե ւ ս մ է կ ը ` բ ա ր ո յ ա կ ա ն յ ա ղ -թանակ. “մեզ համար նախատեսած ֆինանսական խրախուսանքը փո-խանցում ենք զոհուած օդաչուների ընտանիքներին”,- յայտարարած ենտղաները: Այս մասին կը տեղեկացնէ karabakh-life.am-ը:

Յիշեցնենք, որ 2014-ի Նոյեմբեր 12-ին Արցախի մէջ ընթացող “Միաս-նութիւն 2014” զօրավարժութեան ծիրէն ներս ուսումնավարժական թռիչքիրականացնելու ժամանակ ատրպէյճանական կողմը խոցած էր հայկականօդուժի ՄԻ-24 հարուածային ուղղաթիռը:

Անձնակազմի 3 անդամներու ճակատագիրը մինչ օրս անյայտ էր: Ուղ-ղաթիռի ինկած վայրը անցած օրերուն Ատրպէյճանը կը պահէր շարու-նակական կրակի տակ, արհամարհելով միջազգային կառոյցներու որեւէմիջնորդութիւն` օդաչուներու մարմինները դուրս հանելու առնչութեամբ:

Յունաստանի Aegean օդանաւայինընկերութիւնը 2015-ին թռիչքներպիտի սկսի դէպի Երեւան

Յունաստանի Aegean օդանաւա-յ ի ն ը ն կ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ը յ ա յ տ ա ր ա ր ե ց թ էյ ա ջ ո ր դ տ ա ր ի է ն ս կ ս ե ա լ թ ռ ի չ ք ն ե րպ ի տ ի կ ա տ ա ր է դ է պ ի Ե ր ե ւ ա ն ի«Զուարթնոց» օդանաւակայանը։

Հել լէն մամուլը կը գրէ թէ Aegeanբ ա ւ ա կ ա ն մ ե ծ թ ի ւ ո վ ն ո ր ո ւ ղ ղ ո ւ -թիւններ պատրաստ է հաստատելույաջորդ տարուան մէջ, որոնց շարքինէ Աթէնք-Երեւան-Աթէնք թռիչքը։

Երեւանի թռիչքները պիտի իրագործուին Ապրիլէն մինչեւ Օգոստոսիվերջ:

LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014 • ABAKA • 5

Թէքէեանն անգլերէնով՝ ընթերցողի սեղանինՄանկավարժական համալսարա-

նում այսօր կայացաւ անուանի գրողՎ ա հ ա ն Թ է ք է ե ա ն ի « Հ ա տ ը ն տ ի րՔերթուածներ» գրքի անգլիալեզուհրատարակութեան շնորհանդէսը,որին ներկայ էր նաեւ գրքի գլխաւորխմբագիր Երուանդ Ազատեանը: Անիր խօսքերուն մէջ վստահեցուց, որբանաստեղծութիւնները անգլիա-կ ա ն գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ե ն փ ո խ ա ն -ցըւել իրենց իսկական դիմագծով:

Անդրադառնալով գրքի հրատա-րակութեանը՝ Երուանդ Ազատեանըկ ա ր ե ւ ո ր ե ց թ ա ր գ մ ա ն ի չ Ժ ի ր ա յ րԲաբազեանի թարգմանական փոր-ձառութիւնն ու այն համարեց հա-ւաքական աշխատանքի արդիւնք:

« Ո ւ ն ե ն ք ա յ ն պ ի ս ի ս ե ր ո ւ ն դ , ո րլեզուն ընկալելու, օգտագործելու եւշողարձակելու հնարաւորութիւն ուկ ա մ ք ո ւ ն ի : Հ ա յ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա նմեծերին համաշխարհային պատ-ւ ա ն դ ա ն ի ն վ ր ա յ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ըբո լորի պարտքն է» , - նշեց խմբա-գ ի ր ն ո ւ վ ս տ ա հ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե ց ՝գիրքը կը դառնայ համաշխարհայինգրականութեան սեփականութիւն՝Վահան Թէքէեանին ներդաշնակու-թ ե ա ն ե ւ հ ա մ ա դ ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջդ ն ե լ ո վ ի ր ժ ա մ ա ն ա կ ի գ ր ո ղ ն ե ր իհ ե տ : Ե ր ո ւ ա ն դ Ա զ ա տ ե ա ն ն ի րելոյթում վստահեցրեց՝ ժամանակիը ն թ ա ց ք ո ւ մ ն ր ա գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն

հանդէպ աճող հետաքրքրութեամբե ւ ն մ ա ն տ պ ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վՎ ա հ ա ն Թ է ք է ե ա ն ը կ ը դ ա ռ ն ա յփարոսի հզօրութեամբ հոգիներիվրայ տարածուող լոյս:

Գրքի շնորհանդէսին ներկայ էինգ ր ա կ ա ն ա գ է տ ն ե ր , բ ո ւ հ ի դ ա ս ա -խօսներ, ուսանողներ: Անոնք կա-ր ե ւ ո ր ե ց ի ն գ ր ք ի լ ո յ ս ը ն ծ ա յ ո ւ մ ը ՝վստահ լինելով, որ այն կը ծառայիոչ միայն ամերիկեան եւ անգլիա-կ ա ն գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ը ն թ ե ր ց ո ղ -ներին, այլեւ լեզուին չտիրապետող,սակայն հայ գրականութիւնը սիրողհ ա յ ե ր ի ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ բ ո ւ հ ե ր իուսանողների համար կը լինի դա-սագիրք:

Գ Ա Ա թ ղ թ ա կ ի ց ա ն դ ա մ ՛ փ ր ո -ֆ ե ս օ ր Ա ե լ ի տ ա Տ ո ւ լ ո ւ խ ա ն ե ա ն ըորպէս մանկավարժ անդրադարձաւԹ է ք է ե ա ն ի ՝ յ ա տ կ ա պ է ս « Հ ա յ ո ցԵկեղեցին» բանաստեղծութեանը՝նշելով, որ այն պարտադիր պէտք էանցնել յատկապէս դպրոցներում՝ց ո յ ց տ ա լ ո ւ ե կ ե ղ ե ց ո ւ դ ե ր ը ա զ -գապահպանութեան գործում, որով-հետեւ նա այն բանաստեղծներից է,որ խօսք է բացել Աստծոյ հետ եւխ օ ս ե լ հ ա մ ա մ ա ր դ կ ա յ ի ն ց ա ւ ե -րից՝ երազելով, որ մարդկութիւնըդրախտ վերադառնայ առանց թուփու ծաղիկ ոտնատակ տալու:

Հայ նոր եւ նորագոյն գրականու-

թ ե ա ն ե ւ ն ր ա դ ա ս ա ւ ա ն դ մ ա ն մ ե -թոտիկայի ամպիոնի վարիչ, փրո-ֆեսօր Սուրէն Դանիէլեանը բարձրգ ն ա հ ա տ ե ց Ա զ ա տ ե ա ն ի ՝ գ ր ա կ ա -ն ո ւ թ ե ա ն գ ո ր ծ ո ւ մ ո ւ ն ե ց ա ծ մ ե ծաւանդի համար՝ ընդգծելով, որ այսթարգմանութեամբ նոր ճանապարհէ բ ա ց ւ ո ւ մ դ է պ ի Թ է ք է ե ա ն ի մ ի -ջազգային եւ ամբողջական ճանաչ-ման:

Օտար լեզուի Ֆակուլտետի տե-

կան Տիգրան Միքայէլեանն էլ գրքիտպագրութիւնը կարեւորեց օտա-ր ա լ ե զ ո ւ ո ւ ս ա ն ո ղ ն ե ր ի շ ա հ ե ր ի ց ՝նշելով, որ մինչ օրս ուսանողներիմ օ տ ա յ ն տ պ ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ն է , թ էԹ է ք է ե ա ն ը ա ր գ ե լ ո ւ ա ծ գ ր ո ղ է ,ամենակարեւորը՝ արեւմտեան մշա-կո յթը ներկայացնե լն է , որը հիա-ն ա լ ի կ ե ր պ ո վ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ էԹ է ք է ե ա ն ի ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն -ներում:

A;lita Toulou.an;an ;lo\ji pafin

ԼՈՒՐԵՐ ՆԻՒ ԵՈՐՔԷՆ

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ANTIQUE SHOW|AKOB WARDIWAÂ:AN

Գեղեցիկ եւ օգտակար նախաձեռնութիւն մը կազմակերպած էին Թէ-քէեան Մշակութային Միութիւնը եւ Ս. Թովմաս Եկեղեցւոյ Մշակութային։

Յանձնախումբը, Հոկտեմբեր 26, 2014, Կիրակի օր կէսօրէ ետք ժամը1։30-ին, եկեղեցւոյ սրահին մէջ։

Մեծ թիւով հետաքրքրուողներ եկած էին սրահ մօտէն ճանչնալու հայ-կական արուեստի գործեր` եկեղեցական իրեր ու սպասներ, հնատիպ գիր-քեր, գորգեր,հրատարակուած թերթեր ու հանդէսներ, հնատիպ լուսա-նկարներ, տնային անօթներ եւ զանազան հանդերձարաններ։ Անոնք ցու-ցադրուած էին ներկաներուն համար մասնաւոր սեղաններու վրայ ճաշա-կով տեղադրուած։

Յանուն կազմակերպիչներուն խօսք առաւ Տիկին Դալար Շէշէթեան-Սարաֆեան ու ներկայացուց հայկական այս հաւաքածոն ունեցող ծանօթհնավաճառ Գրիգոր Մարգարեանը։ Ան անդամ է ԹՄՄ Մեծագոյն ՆիւԵորքի վարչութեան եւ եկեղեցւոյ ծխական խորհուրդին։ Մօտ չորս տաս-նամեակներէ ի վեր, սկսած Լիբանանէն ան կը տանի այս շնորհալի եւազգօգուտ աշխատանքը, յաճախակի այցելութիւններ տալով ՊատմականՀայաստան,զանազան հայագաղութներ, ուր մոռացութեան մատնուած այսժառանգութիւնը ի մի հա-ւ ա ք ե լ ո վ ի ր Ն ի ւ Ե ո ր ք իա շ խ ա տ ա ն ո ց ի մ է ջ , զ ա -նոնք կը ջանայ տեղաւորելհ ա յ կ ա կ ա ն թ ա ն գ ա ր ա ն -ն ե ր կ ա մ զ ա ն ա զ ա ն ա զ -գայիններու հաւաքածո-ներու մօտ։ Շնորհալի աշ-խ ա տ ա ն ք մ ը ե ր բ յ ա ւ է տկ ո ր ո ւ ս տ է ա ն կ ը ջ ա ն ա յփրկել մեր մշակութայինարժէքները։

Գրիգոր տուաւ լայն բա-ց ա տ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր գ ր ե թ էիւրաքանչիւր առարկայի,գիրքի թէ արուեստի գոր-ծի մասին։ Մեծ տեղ գրա-ւած էին նաեւ եկեղեցական սպասներ` խորանի վարագոյրներ, սկիհներ,եկեղեցական զգեստներ, թագեր, ջահեր, վարդապետական խաչեր, ուեպիսկոպոսական գաւազաններ։

Ցուցադրուած էին նաեւ հնատիպ աւետարաններ, բառարաններ, կու-սակցական թերթեր, լուսանկարներ։

Տրուած հարցումներուն ան տուաւ գոհացուցիչ պատասխաններ։ Ներ-կաներէն ոմանք իրենց հետ բերած էին ընտանեկան տան մօտ գտնուողհնարժէք իրեր,որոնք ժառանգաբար փոխանցուած էին սերունդէ սերունդ։Տուաւ անոնց ազգային արժէքը եւ տեղը մեր մշակութային ժառանգութեանմէջ։

ՀԱՆՔԱՅԻՆ ԱՐԴԻՒՆԱԲԵՐՈՒԹԵԱՄԲՀԱՅՐԵՆԻ ԲՆՈՒԹԵԱՆ ԱՊԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆԴԷՄ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ|AKOB WARDIWAÂ:AN

Ա մ ե ր ի կ ա հ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը մ ի ´ շ տ ա լ զ ա ն ա զ ա ն մ ի ջ ո ց ն ե ր ո վ հ ա ս ա ծ էհ ա յ ր ե ն ի ք ի բ ա ր օ ր ո ւ թ ե ա ն . ե ւ ա յ ս տ ա կ ա ւ ի ն ա ն ց ե ա լ դ ա ր ո ւ ա ռ ա ջ ի նտասնամեակէն սկսեալ։ Այս պարագային ամերիկահայ ազգայինը մտահոգառաւելաբար Հայաստանի Հանրապետութեան բնութեան ապականաց-մամբ ու անով յառաջացած լուրջ վտանգին առջեւ, պիտի չուզէր մնալձեռնածաւալ եւ չմտահոգուիլ մանաւանդ հայրենի մեր նոր սերունդինառողջական վիճակով։

Շրջանի, իրենց ասպարէզներուն մէջ յաջողած, միջին սերունդի ազ-գայիններ իրենց կողակիցներով ունեցան հանդիպում Տէր եւ Տիկին Չարլիեւ Տիանա խիթարեաններու Նիւ Ճըրզիի իրենց բնակարանին մէջ, Հոկ-տեմբեր 30, 2014ին։ Տիանան մաս կը կազմէ ԹՄՄի Մեծագոյն Նիւ Եորքիվարչութեան։

Pure Earth Նիւ Եորք հաստատուած ընկերութիւն մըն է որ կ ’երաշ-խաւորէ երկրագունդի զանազան շրջաններու ապականութեան վերա-ցումը։ Մեծ ու փոքր, ճարտարարուեստական կամ ոչ, բոլոր երկիրներումէջ այս ամերիկեան ընկերութիւնը կը տանի մարդասիրական լուրջ աշ-խ ա տ ա ն ք ։ Ո ւ ա շ ի ն կ թ ը ն ի Մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն Դ ր ա մ ա տ ո ւ ն ն ո ւ Ն ի ւ Ե ո ր -ք ի Մ ի ա ց ե ա լ Ա զ գ ե ր ո ւ Կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ը ն ի ւ թ ա կ ա ն հ ա տ ո ւ ց ո ւ մ -ներ կ’ապահովեն այս ընկերու-թեան կատարած ներդրումներն ու ծախ-սերը։

Արդ, Մխիթարեաններ մտահոգ Հայաստանի Ախթալա գիւղաքաղաքիապականացած հողէն, հրաւիրեցին իրենց սրտամօտիկ ազգայինները այսլուրջ ծրագրին համար կազմակերպելու նուիրահաւաք։ Մանաւանդ Ախթա-լայի եկեղեցւոյ վայրը, ուր զանազան եկեղեցական արարողութիւններուը ն թ ա ց ք ի ն մ ե ծ թ ի ւ ո վ հ ա յ ե ր կ ’ ա յ ց ե լ ե ն , կ ա ր ե լ ի է հ ա մ ա ր ե լ ա մ ե ն է նանապահով վայրը այդ շրջանին, ուր տարիներու ընթացքին հանքայինա ր դ ի ւ ն ա բ ե ր ո ւ թ ե ա մ բ ա ր տ ա հ ա ն ո ւ ա ծ թ ո ւ ն ա ւ ո ր ա ր ս ե ն ի ք ե ւ ա յ լվտանգաւոր մետաղներով ու կազերով բաղկացած հողով լեցուած է ,

Շար. էջ 14

6 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014

Երեւան. Նոյեմբերի 22-ին Թէքէեան կենտրոնում ՀՀ սփիւռքի նախարարՀրանոյշ Յակոբեանը մասնակցեց Թէքէեան Մշակութային Միութեանամէնամեայ մրցանակաբաշխութեանը:

Պէյրութում 1947թ. հիմնադրուած միութիւնը մասնաճիւղեր ունի Հալէ-պում, Դամասկոսում, Ամմանում, Սիտնիում, Լոնտոնում, Հարաւային եւՀիւսիսային Ամերիկաների մի շարք քաղաքներում, ինչպէս նաեւ Գանա-

տայի Մոնթրէալ եւ Թորոնթօ քաղաքներում:Հայաստանի Թէքէեան Մշակութային Միութեան կենտրոնական վար-

չութիւնը սկսած 1991թ.-ից, Հայաստանի եւ Սփիւռքի ստեղծագործողներիհամար ամէնամեայ մրցանակաբաշխութիւն է կազմակերպում մշակոյթի եւ

գիտութեան տարբեր բնագաւառներում՝ հումանիտար գիտութիւններ,հեռուստարատիոլրագրութիւն, երաժշտութիւն, կերպարուեստ, գեղար-ւեստական գրականութիւն, թատրոն, կինօ:

2014թ. ՀԹՄՄ մրցանակներ շնորհուեցին չորս անուանակարգերում.Աքապի Շաքէ Ղազարեանի անուան մրցանակներ գրականութեան ասպա-րէզում «Գուրգէն Մահարի» մենագրութեան համար պարգեւատրուեցԴաւիթ Գասպարեանը, երաժշտութեան ասպարէզում՝ Երուանդ Երկան-եանը՝ «Միստերիա» սիմֆոնիք պոէմի համար, «Ամառային օր» գեղա-նկարի համար պարգեւատրուել է Զաքար Խաչատրեանը, եւ Սիլվա ՏէրՍ տ ե փ ա ն ե ա ն ի ա ն ո ւ ա ն մ ր ց ա ն ա կ ը ’ « Ա լ ի ս ը հ ր ա շ ք ն ե ր ի ա շ խ ա ր հ ո ւ մ »ներկայացման բեմադրմամբ յաղթող է ճանաչուել Լիլի Էլպակեանը:

ՀՀ սփիւռքի նախարարը մասնակցեց Թէքէեան Մշակութային Միութեանամէնամեայ մրցանակաբաշխութեանը

2010թ. սկսած «Թէքէեան Կենտ-րոն» հիմնադրամն իրականացնումէ «Անվճար դասագրքեր» ծրագիրը՝օժանդակելու յատկապէս կարիքա-ւոր երեխաներին, որոնց ծնողներըծանր սոցիալական պայմաններումպ ա ր զ ա պ է ս ա ն կ ա ր ո ղ ե ն հ ո գ ա լդասագրքերի ծախսերը : Ծրագրիշահառուներ են հանդիսանում Հա-յաստանի եւ Արցախի Վ. Թէքէեանիանուան հինգ դպրոցների սաները:

«Անվճար դասագրքեր» ծրագիրնի ր ա կ ա ն ա ց ւ ո ւ մ է բ ա ց ա ռ ա պ է սն ո ւ ի ր ա տ ո ւ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի շ ն ո ր հ ի ւ ,ո ւ ս տ ի ա մ է ն տ ա ր ի հ ի մ ն ա դ ր ա մ ըդրամահաւաք է նախաձեռնում: Այսգործում մեծ դերակատարութիւնունի ԹԿՀ հիմնադիր մարմին Լոն-տոնի Թէքէեան Թրաստը, որի ջան-քերի շնորհիւ իւրաքանչիւր տարիդասագրքերի ֆոնտ է կուտակւում,ինչն է լ հնարաւորութիւն է տալիսիրականացնել ծրագիրը:

Բ ա ր ե ր ա ր ն ե ր ի շ ն ո ր հ ի ւ 2 0 1 4 -

2 0 1 5 ո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն տ ա ր ո ւ մ Թ Կհիմնադրամը 4,154 անվճար դասա-գիրք տրամադրեց 307 անապահովաշակերտի: Իսկ ծրագրի իրակա-նացման հինգ տարիների ընթաց-քում ընդհանուր առմամբ հիմնադ-րամը տրամադրել է 9,939 դասա-գիրք ՀՀ 6,345,381 դրամ արժողու-թեամբ (շուրջ USD 15,650).

« Թ է ք է ե ա ն Կ ե ն տ ր ո ն » հ ի մ ն ա դ -ր ա մ ը ն պ ա տ ա կ ո ւ ն ի ո չ մ ի ա յ նչ դ ա դ ա ր ե լ , ա յ լ ն ա ե ւ ը ն դ լ ա յ ն ե լ«Անվճար դասագրքեր» ծրագիրը,ո ւ ս տ ի հ ա յ ց ո ւ մ ե ւ ա կ ն կ ա լ ո ւ մ էհայաստանեան եւ Սփիւռքի կազ-մակերպութիւնների եւ անհատներիտեւական համագործակցութիւնն ուօժանդակութիւնը սոյն ծրագրին:

«Թէքէեան Կենտրոն» հիմնադրա-մը յայտնում է իր խորին երախտա-գիտութիւնը բոլոր նուիրատուներինհայ դպրոցի զարգացման եւ բար-գաւաճման հայրենանուէր գործինաջակցելու համար:

Երեւանի «Թէքէեան Կեդրոն» Հիմնադրամըանվճար դասագրքեր կը տրամադրէկարիքաւոր երախաներու

Արցախի Մեծ Թաղեր գիւղին մէջվերաբացուած է գորգագործականարտադրամաս

Մեծ Թաղերը  Հատրութի շրջանիամենամեծ գիւղն է: Ան ունի հազարչ ո ր ս հ ա ր ի ւ ր է ն ա ւ ե լ ի բ ն ա կ ի չ :Բ ն ա կ ի չ ն ե ր ը գ լ խ ա ւ ո ր ա բ ա ր կ ըզբաղին գիւղատնտեսութեամբ եւա ն ա ս ն ա պ ա հ ո ւ թ ե ա մ բ : Ի ն չ պ է սա մ է ն մ է կ գ ի ւ ղ ի , ա յ ն պ է ս ա լ Մ ե ծԹաղերու բնակիչները  ունին իրենցցաւն ու հոգը, սակայն չեն դժգոհիր:“Աշխատող մարդը չի կորի, պիտիաշխատես, ստեղծես, որ ապրես”,-կ՛ըսեն գիւղի տարեց բնակիչներէնմէկը, իսկ միւսը, որ  երեսուն տարե-կան կին է, չորս երեխաներու մայր,կ՛աւելցնեն. “Մեծ ոգեւորութիւն ապ-րեցի, երբ լսեցի, որ գիւղում գոր-

գ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն ա ր տ ա դ ր ա մ ա ս էբացւում: Առաջիններից մէկն եղայ,ո ր ա շ խ ա տ ա ն ք ի ը ն դ ո ւ ն ո ւ ե լ ո ւդ ի մ ո ւ մ գ ր ե ց ի : Թ է ե ւ ծ ա ն օ թ չ ե մգ ո ր գ գ ո ր ծ ե լ ո ւ ն , բ ա յ ց , ի ն չ պ է սա ս ո ւ մ ե ն , կ ն ո ջ ձ ե ռ ք ի ց բ ա ն չ իպրծնի, - կը ծիծաղի, - համոզուածե մ ` շ ո ւ տ ո վ կ ’ ը ն տ ե լ ա ն ա մ գ ո ր -ծին”:

Մեծ Թաղերը հինէն ի վեր յայտնի

եղած է շերամապահութեամբ, մե-տ ա ք ս ա գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ գ ո ր գ ա -գործութեամբ: Տարբեր ժամանակ-ներու ունեցած է գորգագործականարտադրամասեր: Գորգագործու -թեան խոր արմատներու մասին կըվ կ ա յ է Ի շ խ ա ն ա գ է տ ի հ ի ն գ ե ր ե զ -մանաքարին քանդակուած գորգը:Մեծ Թաղերու գորգերը գովաբան-ւ ա ծ ե ն Ա Մ Ն - ի , Գ ե ր մ ա ն ի ո յ , Պ ե լ -ճիքայի, Ֆրանսայի մէջ:

Ա յ ս օ ր , ի ո ւ ր ա խ ո ւ թ ի ւ ն գ ի ւ ղ իբնակիչներուն,   Մեծ Թաղերու մէջնորէն բացուած է գորգագործականարտադրամաս: Նորաբաց  “ՄԹԱԳ”ՍՊԸ (Մեծ Թաղերու աւանդական

գ ո ր գ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ) դ ե ռ 1 0 ա շ -խ ա տ ո ղ ո ւ ն ի , ս ա կ ա յ ն ն պ ա տ ա կո ւ ն ի ը ն դ լ ա յ ն ե լ ո ւ ի ր գ ո ր ծ ո ւ նէ ո ւ -թիւնը ՝ աւե լի շատ գիւղացիներուաշխատանքով ապահովելու:

Ա ր տ ա դ ր ա մ ա ս ը ս ե ր տ օ ր է ն կ ըհամագործակցի Արցախի մէջ գոր-ծող “Ղարաբաղ կարպետ” ընկերու-թ ե ա ն հ ե տ .   Կ ը կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ի ն

Շար. էջ 14

LUNDI 8 DECEMBRE 2014 / MONDAY DECEMBER 8, 2014 • ABAKA • 7

Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian

et publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en date du

21 novembre 2014

L’Arménie devrait-elle riposter ounon à l’Azerbaïdjan ? Voilà le dilemmeshakespearien qui pèse sur la frontièreentre le Karabagh et l’Azerbaïdjan.Bien qu’il soit évident du côté armé-nien de la frontière que les forcesarméniennes devront tôt ou tard appli-quer des mesures de rétorsion enversl’Azerbaïdjan pour son attaque contreun hélicoptère arménien militaire nonarmé MI-24, qui volait près de la lignede cessez-le-feu accompagné d’unautre hélicoptère.

A ce jour, les efforts de récupéra-tion de l’épave ont échoué. L’hélicoptè-re a été abattu dans la zone tampon etles corps des trois soldats demeurentinaccessibles, la zone reste sous tirintense des deux côtés. La partie armé-nienne tire afin d’empêcher les forcesazéries de commettre un acte criminel;les Arméniens craignent que l’ennemipuisse planter un missile sur le lieu del’accident pour démontrer que lesforces arméniennes avaient des inten-tions hostiles. Les Azéris tirent afind’éloigner les forces arméniennes de lazone tampon et ainsi prolonger les ten-sions et leurs résolutions éventuelles.Faisant fi de la déclaration du prési-dent Ilham Aliev sur l’espace aérien duKarabagh comme zone d’exclusionaérienne, le président Serge Sargissianest arrivé à l’aéroport de Stepanakert àbord d’un hélicoptère militaire, accom-pagné du ministre de la DéfenseSeyran Ohanian. Ils portaient tous lesdeux un treillis militaire, ont observéles mouvements de guerre continuels,et le président arménien a prononcéun discours sévère, menaçant de ripos-ter contre l’agression d’une manièreappropriée, assez pénible pour décou-rager l’Azerbaïdjan de nouvelles provo-cations.

L’opposition et les milieux pro-gou-vernementaux sont unanimes dansleur volonté d’appliquer des repré-sailles. Mais beaucoup diffèrent dansle temps et la mesure de ces repré-sailles. La hiérarchie militaire a ten-dance à exercer des représailles immé-diates et massives, tandis que d’autresmilieux conseillent d’analyser plus àfond les motivations azéries et lesconséquences de ces représailles.Les observateurs internationaux, ayantétudié la logique de conflit duKarabagh, sont d’avis que la partiearménienne ne pourra garder le silencetrès longtemps.

Malgré l’augmentation de la rhéto-rique de guerre, suivie des violationsdu cessez-le-feu, tous semblent êtreconvaincus qu’une guerre totale n’estactuellement pas une option. LePrésident Sargissian, qui a menacéd’exercer des représailles dans son dis-cours provocateur, a déclaré que lamenace d’une guerre tous azimutsn’était pas imminente.

La réaction internationale à l’atten-tat contre l’hélicoptère était très prévi-sible. Jan Psaki du Département d’État

des États-Unis, les membres duGroupe de Minsk de l’Organisationpour la sécurité et la coopération enEurope (OSCE), et le ministère russedes Affaires étrangères ont, à l’unani-mité, mis en garde les deux partiesd’éviter toute nouvelle provocation,connaissant parfaitement le respon-sable de ce dernier incident.

Le fait que le ministère de laDéfense d’Azerbaïdjan ait remis leshonneurs militaires aux soldats qui ontabattu l’hélicoptère prouve que l’évè-nement n’était pas la conséquence d’unaccident ou d’une erreur de calcul;C’était une décision prise au plus hautniveau du ministère de la Défense.

En juin dernier, la zone tampon aété violée à plusieurs reprises et lesforces arméniennes ont exercé desreprésailles contre la provocation azé-rie sur trois fronts, causant un grandnombre de victimes azéries. En août,le président russe Vladimir Poutine ainvité les présidents d’Arménie etd’Azerbaïdjan à faire preuve de rete-nue. Ensuite, d’autres réunions de hautniveau ont suivi. Le secrétaire d’Etataméricain John Kerry et le présidentfrançais François Hollande ont réuniles présidents des deux pays, ce qui apermis une accalmie à la frontière.

En outre, chaque sommet a eu lieuen présence des deux présidents avecl’espoir d’un règlement pacifique duconflit, puis l’Azerbaïdjan a immédiate-ment violé le cessez-le-feu, et a tué lesespoirs de paix. Cette fois-ci, le mêmescénario s’est répété, mais avec plusd’agressivité qu’auparavant.

Le journal d’opposition HaykakanJamanak est d’avis que M. Aliev n’estpas à 100% certain de l’issue de la guer-re, et que toute erreur de calcul pour-rait mettre un terme à la dynastieAliev, avec une perte énorme derichesses volées dans les caisses del’Etat, suivi de son exil.Beaucoup en Arménie se demandentpourquoi Moscou est en train d’armerl’Azerbaïdjan si fortement alors que leseul ennemi de ce dernier estl’Arménie, alliée stratégique de laRussie.

Les réponses et les spéculationssont nombreuses et variées; Une pre-mière réponse voudrait que Moscoutente d’attirer Bakou à adhérer àl’Union eurasienne afin d’étendre sonhégémonie dans le Caucase. D’autrescroient qu’il est de l’intérêt de laRussie de maintenir la région sous ten-sion, afin de pouvoir se présentercomme le sauveur des deux pays.

Compte tenu des développementsmilitaires sur la frontière russo-ukrai-nienne, les Arméniens espèrent que laRussie introduise ses forces auKarabagh à des fins de « maintien de lapaix. » Tous les observateurs estimentque la dynamique militaire dans leCaucase est sous contrôle russe.Une autre question fréquente est desavoir pourquoi Aliev a choisi d’abattrel’hélicoptère militaire, et pourquoimaintenant ?

Encore une fois, les réponses sontnombreuses et variées. Récemment,lors d’une cérémonie militaire, faisant

Suite à la page 8

Exercer des représailles ou non ?

L’épave de l’hélicoptère abattu parl’Azerbaïdjan alors qu’il mené, sansarmes, un vol d’exercice, et situé dansun no man’s land à l’est du Karabaghest sous un lourd feu azéri depuis lejour de l’incident, ce qui explique pour-quoi les forces arméniennes ne pou-vaient s’approcher de l’épave.L’Azerbaïdjan a ignoré les appels lan-cés par les médiateurs internationauxafin de permettre à la partie arménien-ne d’accéder au site de l’accident et ainsi récupérer les corps.

Le ministère de la Défense du Karabagh a rapporté qu’une opération spécialeavait été entreprise par un commando de nuit et que le corps d’un pilote et lesrestes de deux autres ainsi que des « pièces importantes » de l’hélicoptèreavaient été récupérés sur le site de l’écrasement. Il a dit que deux soldats azer-baïdjanais avaient été tués pendant l’opération, tandis que la partie arméniennen’aurait subi aucune perte.

« Dans ses tentatives pour justifier les violations flagrantes du droit humani-taire, Bakou, encore une fois, invoque les résolutions du Conseil de sécurité desNations Unies», a déclaré le ministère des Affaires étrangères du Karabagh.« Nous estimons qu’il est approprié de rappeler que la première exigence desquatre résolutions est un cessez le feu immédiat et la cessation de toutes leshostilités et les actes de malveillance. Toutefois, cette exigence de base présentedans toutes les résolutions a été violée à plusieurs reprises par l’Azerbaïdjan etn’a pas été pleinement mis en œuvre à ce jour, comme en témoigne l’incident del’hélicoptère abattu. » « Le mépris de l’Azerbaïdjan envers les exigences des quatre résolutions duConseil de sécurité des Nations Unies, son désir évident de résoudre le conflitpar la force et les menaces constantes d’une reprise de la guerre ont conduit à ladévaluation et la perte d’efficacité de ces résolutions, » a ajouté le ministère desAffaires étrangères.Après les déclarations de l’Organisation pour la sécurité et la coopération enEurope (OSCE), exhortant l’Azerbaïdjan à permettre un accès sécuritaire au sitede l’écrasement de l’hélicoptère, Bakou a réagi en accusant l’OSCE, et en parti-culier le coprésident américain James Warlick du Groupe de Minsk, de faire desdéclarations provocatrices à cause de l’utilisation du terme « zone neutre » pourdésigner la zone de la ligne de front où l’hélicoptère s’est écrasé.Le porte-parole présidentiel de l’Artzakh, David Babayan, a répliqué que, quoiqu’en dise l’Azerbaïdjan, la zone était en réalité une zone neutre entre les fron-tières.

Le ministère des Affaires étrangères d’Artzakh réagitaux déclarations de Bakou

Le gouvernement russe approuve

l’adhésion de l’Arménie à l’UEE

Le gouvernement russe a approuvéle traité relatif à l’adhésion del’Arménie à l’Union économique eur-asienne (UEE). L’accord a été approu-vé lors d’une réunion du cabinet le 20novembre dernier. Le document vamaintenant être transmis au présidentde Russie, Vladimir Poutine qui le sou-mettra à la ratification de la Doumarusse.

L’accord permettra d’assurer la par-ticipation de l’Arménie à l’Union éco-nomique eurasienne dès le 2 janvier2015, et le processus d’élimination desobstacles au commerce entre les mar-chés des pays membres.

Pendant ce temps, les premiersministres de la Communauté des Etatsindépendants (CEI) des paysmembres, se sont réunis à Achgabat,au Turkménistan, pour une session duConseil des chefs de gouvernement de

la CEI, et ont signé un protocole pré-voyant « garantir la libre circulationdes marchandises » à travers plusieursanciennes républiques soviétiques.

La réunion a également examiné unensemble de questions relatives ausoutien médical et social pour lesanciens combattants, les participantsaux conflits locaux et leurs famillesvivant dans les pays de la CEI, ainsique le fonds pour la création et ledéveloppement d’un système unifié dedéfense aérienne.

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 8 DECEMBRE 2014

L’Ambassade d’Azerbaïdjan enFrance a exprimé son mécontente-ment envers le gouvernement français,en raison de sa coopération décentrali-sée avec la République du Haut-Karabagh.L’attaché de presse de l’Azerbaïdjanpar intérim, Hikmet Hajiyev, a déclaréque ce mécontentement était en rela-tion avec la signature d’un accordd’amitié entre la « ville française deBouc-Bel-Air et Xankendi (nom azéride la capitale du Karabagh,Stepanakert) occupé par l’Arménie, »a rapporté l’agence de nouvellesd’Azerbaïdjan.« La France est co-présidente duGroupe de Minsk, et reconnaît la sou-veraineté et l’intégrité territoriale del’Azerbaïdjan. Mais, malheureusement,certains milieux de ce pays, sous

l’influence de la diaspora arménienne,tentent de saper ces relations. » Il convient de noter, toutefois, quecette question ne se réfère pas du toutà la signature d’un accord avecStepanakert, mais plutôt à une décla-ration d’amitié entre la ville françaiseprécitée et Askéran, une ville du Haut-Karabagh.

8 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 / MONDAY DECEMBER 8, 2014

Exercer des...Suite dans la page 7

écho à la voix de son maître, leministre de la Défense azéri ZakirHassanov a critiqué le « farniente » duGroupe de Minsk. Il a exprimé sonexaspération et a annoncé que la seulealternative était l’option militaire afinde « restaurer l’intégrité territoriale del’Azerbaïdjan. »

L’escalade de la rhétorique sembleêtre le mécontentement de la popula-tion azérie révoltée par le régimerépressif d’Aliev, qui est sévèrementcritiqué, surtout par les gouverne-ments occidentaux. Par conséquent,pour détourner l’attention du mécon-tentement général, Aliev a besoin d’unbouc émissaire, soit le conflit duKarabagh. Alors qu’il amasse la riches-se de la nation, il veut projeter uneimage patriotique et parfois sa vanitél’emporte sur sa santé mentale, l’obli-geant à adopter des positions aventu-reuses.

Connaissant très bien l’emprise dela Russie sur l’Arménie, Alievdémontre son impatience en tentantde forcer la main de Moscou pour qu’ilagisse en ordonnant à l’Arménie deretirer ses forces du Karabagh.

Comme les spéculations et les théo-ries abondent, une source en Arménieestime que la récente provocation a

été causée par l’Occident, obligeantl’Azerbaïdjan à s’engager dans unautre conflit sanglant tandis queMoscou est occupé à sa frontière avecl’Ukraine.

Cette possibilité semble extrême,même si la Russie ne s’engage pasn’importe où. La réponse est donnéedans l’entrevue d’un éminent analystemilitaire russe, Pavel Felgenhaur. Laquestion controversée a toujours étéde savoir si le pacte russo-arménien dedéfense couvrait le Karabagh. L’ana-lyste a dit croire que la Russie pourraitintervenir si l’Arménie était attaquépar la Turquie, une perspective lointai-ne en ce moment. « Mais si la guerreéclate entre l’Arménie et l’Azerbaïdjanà propos du Karabagh, le pacte de laRussie avec l’Arménie ne couvriraitpas le Karabagh. Au plus, la Russiemettrait en garde les deux parties afinqu’elles cessent les hostilités. » Voilàla protection de notre allié stratégique,la Russie.

Comme si la crise en Géorgie nesuffisait pas, maintenant l’escalade àla frontière arméno-azérie s’intensifieavec des conséquences imprévisibles.Quant à savoir si l’Arménie se vengera,cela semble acquis d’avance dans tousles milieux. Cela résout le dilemmeshakespearien, la seule question étantquand et quelle forme prendront lesreprésailles.

Traduction N.P.

L’Azerbaïdjan mécontent de laFrance au Haut-Karabagh

Le maire de Valence se joint auCercle d’Amitié France-Karabagh

Le maire de Valence, France,Nicolas Daragon a signé le17novembre à la Mairie de Valence sonadhésion au Cercle d’Amitié France-Karabagh en présence du députéFrançois Rochebloine, Président duCercle d’Amitié France-Karabagh.Nicolas Daragon a reçu la ministre dela Culture et de la Jeunesse duKarabagh, Nariné Agabalian, etHovannes Guévorkian, représentantde la république du Karabagh enFrance. Lors de cette réunion à laquel-le assistaient également AnnieKoulaksezian-Romy, conseillère muni-cipale et conseillère communautairedéléguée, le conseiller municipal,Georges Rastklan, et Marlène Mourier,maire de Bourg-Lès-Valence, le maireNicolas Daragon a présenté la lettre del’accord de son homologue de

Stépanakert, Souren Grigorian poursigner prochainement cette Charted’amitié.

Formé par un groupe d’élus fran-çais, les membres du Cercle d’AmitiéFrance-Karabagh sont « investis dansla consolidation de la paix, de la justi-ce, de la sécurité et du dialogue entreles peuples du Caucase du Sud. »

Un nouveau livre sur le génocidedestiné aux dirigeants turcs

Le 17 octobre dernier, le directeur du Musée-Institut du Génocide arménien,le Dr Hayk Démoyan a organisé une présentation de son livre « Génocide armé-nien: les pages titres de la presse mondiale. »L’ouvrage illustré, publié en arménien et en anglais, contient des premièrespages de journaux britanniques, américains, français, autrichiens, tchèques, ita-liens, russes, allemands, et norvégiens, portant sur le crime contre l’humanitécommis dans l’Empire ottoman.Hayk Démoyan, et le Musée-Institut du Génocide arménien ont, durant six ans,recueilli des documents de la presse mondiale des 19e et 20e siècles, détaillantles atrocités du génocide, publiés en première page des journaux. Ces publica-tions condamnant la barbarie perpétrée par la Turquie contre les Arméniens,sont des témoignages sur le fait historique du Génocide arménien. Lors de la présentation, Démoyan a signé trois exemplaires du livre afin de lesenvoyer au Président turc, à son Premier ministre et à son ministre des Affairesétrangères. « Dès maintenant, toutes les publications sur le génocide arménienseront envoyées aux fonctionnaires [turcs] mentionnés ci-dessus, » a-t-il dit.« Cette compilation est l’expression de notre gratitude aux pays et aux per-sonnes qui ont prêté main-forte aux Arméniens. Le parrainage de la publicationrevient au Groupe des associations « Améria, » dont c’est la 3e collaborationavec le Musée du Génocide.

Hayk Démoyan est directeur du Musée-Institut du Génocide arménien etsecrétaire de la Commission d’État pour la coordination des événements dédiésau 100e anniversaire du Génocide arménien.

Une médaille pour l’ambassadeurd’Arménie en Pologne

L’ambassadeur d’Arménie en Pologne, EdgarGhazarian, ex-gouverneur de Vayots Dzor, régiond’Arménie, a reçu un prix des mains du présidentSerge Sargissian.

Se basant sur la Constitution de l’Arménie et la loisur les bourses d’État et les titres honorifiques de laRépublique, le président Serge Sargissian a décidé dedécerner une médaille de deuxième degré pour ser-vices rendus à la patrie à Edgar Ghazarian.

L’ambassadeur a remporté ce prix en reconnais-sance de son travail efficace dans l’administrationpublique de l’Arménie, et sa contribution au développement de lacommunauté.

Initiative touristique en ArménieLe directeur de l’organisation non-gouvernementale des projets de sensibili-

sation des monuments arméniens, Richard Nye, a annoncé, le 7 novembre, àErévan le lancement d’une nouvelle initiative touristique appelée « Bridges »,conçue pour le développement économique t transfrontalier de l’Arménie et desrégions orientales de Turquie.

« Ce programme encourage la création d’un réseau d’opérateurs turcs etarméniens, facilite l’identification du potentiel régional et transfrontalier pour letourisme, et fait la promotion de la région comme une destination touristiqueattrayante », a déclaré Nye.

LUNDI 8 DECEMBRE 2014 / MONDAY DECEMBER 8, 2014 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY DECEMBER 8, 2014

BY EDMOND Y. AZADIAN

Call it with whatever you wish butrealize that an intensifying Cold War islooming on the horizon. The East-Westconfrontation is gaining momentumand further developments in thatdirection may soon get out of hand.

The mid-term elections in the US inearly November and the ensuingRepublican landslide may hasten thatconfrontation, especially whenArizona’s Sen. John McCain takes overthe Senate Armed Services Committeechairmanship. He will certainly endor-se a further arms buildup and logictells us that the arms build-up can bejustified only when there is a war or alooming threat of war.

The US economy recovered remar-kably during the last six years, unem-ployment was down, the US achievedenergy self-sufficiency, yet PresidentObama’s rating suffered at home andaround the world and some analystsbelieve that the election results reflec-ted a referendum on Obama’s perfor-mance. Others believe that low tur-nout at the polls — two-thirds of eli-gible voters stayed home — and theRepublican efforts in portrayingObama’s performance as a failurecontributed to the further loss ofHouse and Senate seats for Democratsand the resulting takeover of theRepublicans in the Senate.

Senator McCain was already a vocalcritic of President Obama’s cautiousforeign policy, but now that he will beempowered with the Senate commit-tee chairmanship, he will convert hiswords into action and force the lame-duck presidency into internationaladventures. A recent article in theNew York Times, describing Mr.McCain’s policies stated that the latterdid not see a war that he did not like.However, there is a mood swing in theUS and even a potential Democraticcandidate like Hillary Clinton has beenplaying up her hawkish credentials toenhance her chances. In a recent inter-view given by former Secretary ofState Henry Kissinger to the Germannewspaper Der Spiegel, he characteri-zed US actions in Ukraine as a “fatalmistake” and added that the resultingCold War may prove to be “tragic.”

One front of confrontation may beamplifying the rhetoric against Russiaover the Ukraine impasse and theother immediate impact may be directUS intervention in Syria. The pro-government Turkish Sabah daily hasalready hailed gleefully Mr. McCain’sascendance, predicting that PresidentErdogan’s Syria policy will be vindica-ted by Mr. McCain’s leadership.

Meanwhile, the Russians have not

been sitting idly; after the takeover ofCrimea, they have practically amputa-ted Ukraine by paralyzing its easternprovinces. But on the global scene, theRussia-China rapprochement hasexperienced a dramatic upswing.

Last May, Russia and China hadalready sealed an energy deal worth$400 billion, which will deliver annual-ly 38 billion cubic meters of gas toChina through Power of SiberiaPipeline. A second deal is in the offingto increase the annual delivery ofRussian gas to China to 68 billioncubic meters.

A less spoken-about factor whichmay further deteriorate the East-Westtensions is the financial retaliationagainst the economic sanctions whichChina and Russia may deliver, asmajor buyers of US debts.

Of course, a global confrontationmay affect many countries and one ofthe most vulnerable regions is theCaucasus, where Armenia is located.Indeed, shifting political trends havealready taken wing in the region.

Recent changes in the Georgiangovernment do not augur well for theregion and turmoil seems to be on thehorizon. Armenia and Georgia woulddo much better with European integra-tion. But Armenia has already beentrapped by geostrategic determinantswhile Georgia stayed the course set byformer President Mikhail Saakashvili,even at the expense of territorial loss.The Georgian Dream Coalition, whichswept to power during the last parlia-mentary elections, vowed to continueits Euro-Atlantic course. But a newsarticle in the November 6 issue of NewYork Times states: “Free Democrats, apro-Western political party, abando-ned Georgia’s governing coalition onWednesday, deepening a political cri-sis in the former Soviet republic thatcritics fear may slow the country’spath toward integration with theWest.”

What actually happened was thatthe leader of Free Democrats andmember of the Georgian DreamCoalition, Irakli Alasania, was remo-ved from his position as defense minis-ter, on charges of corruption, whilevisiting France to consolidate hiscountry’s ties with Europe. He wasnegotiating arms deals with the forei-gn ministers of France and Germany.Foreign Minister Maya Pandjikidzeand Minister for European IntegrationAlexiy Petriashvili tendered their resi-gnations in protest. Alasania accusesPrime Minister Irakli Garibashvilli offabricating the scandal for politicalgain, in order to derail the countryfrom its course of European integra-tion. Although the prime minister has

Cont’d on page 10

Dangerous Trends

Developing in the Caucasus

AGBU is redefining the Armenianexperience with the release of TheArmenian Highland, the first in itsseries of interactive e-booksdesigned to introduce readers toArmenian history, culture and con-temporary affairs. The e-book is afull multimedia experience availablein your choice of seven languages:English, Western Armenian, EasternArmenian, Russian, French, Spanishand Turkish.

The Armenian Highland providesan overview of Armenia’s historyand geography from ancient to mod-ern times. It details the physicalcharacteristics, natural life, floraand fauna, climate and naturalresources of the Armenian highland.It also discusses the administrativedivisions of the region and putsthem in historical perspective. Thisinteractive e-book concludes with abrief introduction to the signifi-cance of the highland to theRepublic of Armenia and Nagorno-Karabakh.

The text is accompanied by vivid color images and optional audio narrationand is interspersed with video clips, 3D panoramas, quizzes and interactivemaps that all serve to enhance the reader’s experience. Alongside the core textare sidebars with legends, facts and stories that make the e-book an essentialreference for academics and non-academics alike.

The e-book is available for free and can be accessed via web browsers,tablets and smartphones. The iBook version is designed for iPads and iMac com-puters, while the web browser version is designed for PCs, Android tablets andsmart phones. All versions can be downloaded in seconds.

AGBU Armenian Virtual College (AVC) is an accredited online learning pro-gram that aims to facilitate Armenian studies through new technologies.

To download, visit: https://www.avc-agbu.org/en/virtual_experience/eBooks.html

For more information on Armenian Virtual College, please visit:www.avc.agbu.org

AGBU FIRST BOOK INTERACTIVEE-BOOK Brings Armenian History

into the Digital Age

Relations with France occupyspecial place in Armeniaforeign policy agenda

An Armenian delegation, led byNational Assembly (NA) SpeakerGalust Sahakyan, on Monday 24 ofNovember met, at the French NA,with its president, Claude Barto-lone.

Sahakyan noted that relationswith France occupy a special placein the foreign policy agenda ofArmenia. He added that the histori-cal and cultural ties between thetwo nations also are a major factorin the development of interstaterelations.

“Also, it is impossible to ignore the fact that France is the first country in theworld to recognize the Armenian Genocide by law.

“Close interparliamentary cooperation has an important role in the develop-ment of interstate relations between the two countries,” Sahakyan specificallystated.

Speaking about bilateral relations, Bartolone, for his part, underscored thepresence of a large Armenian community in France. He also reaffirmed that theNagorno-Karabakh conflict should be resolved peacefully and within the OSCEMinsk Group format.

At the end of the talk, the Armenian NA leader invited his French counterpartto Armenia to attend the events to be held in April 2015, on the centenary of theArmenian Genocide.

On the same day in Paris, Galust Sahakyan also participated in an economicforum entitled “Armenia, as Access to the Eurasian Economic UnionMarket.”

10 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 / MONDAY DECEMBER 8, 2014

Dangerous Trends...Cont’d from page 9

denied the accusation, his denialremains questionable as his policies allalong have been geared toward recon-ciliation with Russia. The politicalatmosphere is poisoned and it lookslike the “Georgian Dream” is mired ina Georgian nightmare.

The US reaction was muted butcharged. Foggy Bottom SpokespersonJen Psaki expressed her concern overthe resignations and praised Alasaniafor his contributions to Georgia and toits partnership with the US. She reite-rated her wish to see Georgia on aEuro-Atlantic path.

Now, there is talk of a Ukraine-styleMaidan, which resulted in the loss ofCrimea, Donetsk and Luhansk fromUkraine.

The potential problem areas inGeorgia are indicated to be Ajaria andJavakhk; the first region is the transitroute for Armenians doing businesswith Turkey and the second one isdensely populated by the Armenians.Thus, any conflict in these two regionswill spill over into Armenia.

A more ominous article signed byMikhail Chernov has appeared in theonline Russian newspaper Lenta.ru,under the title “Russia will reach bor-

der with Armenia.” The article alsoindicates that “Russia is increasinglyinterested in the construction of aTranscaucasian automobile junctionwhich will link the Russian NorthCaucasus via North and South Ossetia,Georgia, with Armenia and Iran.”

There is also talk of reviving theAbkhazian railway system. Butwithout Georgia’s cooperation, thatsystem cannot extend into Armenia.Either the Tbilisi government has tofall in line with Russian plans or ano-ther war has to force Georgia toconcede.

Now that Armenia has joined theEurasian Union, it would have beenconvenient for Yerevan to havetrouble-free access to Russia’s border.But to achieve that end through ano-ther war will be too costly for all theparties concerned.

Developments in Azerbaijan havealso come to compound the situationon Armenia’s borders. After the mee-ting of Presidents Serge Sargisian andIlham Aliyev in Paris, at the invitationof French President FrançoisHollande, incidents on the line ofcontact have been reduced dramatical-ly. That was considered to be the out-come of Paris talks and would havebeen a welcome development forArmenia. But it turns out that the sud-den lull is the result of changes in

Azerbaijan’s relations with the Westand with Russia. Until now, Azerbaijanhad been sitting on the fence and tea-sing the West and the East at the sametime.

Recently, the pro-government Azerinews portal Azertaz came out with cri-tical comments about BritishPetroleum, which is a major investorin Azerbaijan. Azerbaijan has workedout new deals with Russia to export itsgas to Europe through the latter’s ter-ritory. Perhaps that is the main reasonwhich has prompted the US andEuropean governments to sharpentheir criticisms of Azerbaijan’s abomi-nable human rights track record. Thatseems to be an indication of deteriora-ting relations with the West. In themeantime, Russia has been armingAzerbaijan at an alarming scale toentice President Aliyev to join theEurasian Union. And finally, also inthe equation is Karabagh’s destiny.

Analysts believe that Russia maycede Karabagh to Azerbaijan inexchange for Baku’s joining theEurasian Union. Although the deputyspeaker of Azerbaijan’s parliament hasruled out the possibility, stating that“Azerbaijan cannot join the EurasianUnion in exchange for Karabagh.”

Although there is a tug-of-war goingon in the Caucasus between the Westand Russia and Turkey has a treaty

obligation as NATO member to helpthe West, recent developments havedemonstrated that Ankara may exerci-se some underhanded politics, allalong pretending to uphold NATOinterests. Russia has also been sellingarms to Turkey and holding joint mili-tary exercises in the Black Sea. Bothparties have decided to improve traderelations to the level of $100 billionannually. Thus, as Azerbaijan’s big bro-ther, Ankara may play the Russiancard in pushing Baku into Moscow’sembrace. Also, Turkey has a role toplay if and when Mr. Putin decides tocontrol the region of Ajaria in Georgiabecause Turkey has more clout in thatprovince than the Tbilisi centralgovernment.

The East-West confrontation hasbeen exacerbating the web of conflictsin the Caucasus and the Yerevangovernment has to navigate very cau-tiously through those stormy waters.

The bare fact is that Armenia hasalmost no leverage over the situationin the region which will determine itsdestiny. The only option that Armeniahas is to have the internal cohesion toface the tremendous odds.

The Caucasus has historically beena complex region, and this timearound is no exception.

Let us hope for the best as thestorm gathers around Armenia.

Armenia’s Embassy opens in Sweden

On an official visit to Sweden, Armenian Foreign Minister EdwardNalbandian had a meeting with his Swedish counterpart Margot Wallstrom.

The Foreign Ministers of the two countries discussed the steps towardsexpansion of bilateral relations, the Armenia-EU cooperation and referred tourgent international issues, including the Ukraine crisis and the ways of itssettlement.

Minister Nalbandian said Armenia is interested in the development andexpansion of cooperation with Sweden and added that the opening of theArmenian Embassy in Stockholm would contribute to the deepening ofties.

Edward Nalbandian briefed his Swedish counterpart on the steps taken byArmenia and the OSCE Minsk Group Co-Chairs towards the peaceful settlementof the Nagorno Karabakh issue.

“At this point it’s important to overcome the extremely negative situation cre-ated immediately after the Paris summit as a result of the provocative actions ofAzerbaijan, namely the downing of the helicopter during a training flight, whichleft the three pilots killed,” the Minister said.

The same day the Armenian Embassy was solemnly opened in Stockholm.Attending the event were high-ranking officials of the executive and legislativeauthorities of Sweden, Ambassadors accredited to Sweden, public figures, rep-resentatives of the Swedish Armenian community.

LIBERAL NOMINATION CONTEST

LET’S PUT A STOP TO ITby Arto Manoukian

This past Sunday in Laval-Les Îles Iwitnessed Armenians harming them-selves. We did exactly what our ene-mies want to see. There was only oneArmenian candidate with a reasonablechance of being chosen as the futureLiberal candidate in the riding: VickenDarakjian worked hard towardsachieving the goal of becoming an MPin Ottawa.

One would assume that Mr. Darakj-ian, being the only Armenian on thelist of six candidates, would have theArmenians rally behind him. Unfor-tunately, this was not the case, be-cause a group of Armenians workedfor the campaign of Faysal El Khouri.

This group of Armenians tookadvantage of the democratic process,and launched a vendetta towardsVicken, joined by members of theARF. The latter, non-supportive ofVicken, was blatantly visible andworked tirelessly to defeat theArmenian candidate.

Some would argue that this is thedemocratic process and that peopleare free to act as they wish. I adhere tothe idea of democracy, but I condemnthe disunity among us.

The Genocide centennial is aroundthe corner. We loudly applauded theunity calls during the Montreal centen-nial fund-raiser. One week after thathistoric event, we witnessed thishumongous act of disunity.

Turks couldn’t have done it any bet-ter.... There was no need for them; wedid it ourselves. We stopped the pos-sibility or the chance of sending anArmenian to Parliament in Ottawa . Iwant to congratulate all the Armenianswho worked hard for Mr. El Khouri’selection, because they; Orchestrated a

win for their candidate; Divided theArmenian vote by convincing innocentArmenian members to vote against theArmenian candidate; Created tenseand dramatic moments during thenomination process (heatedexchanges, insults and even fightsbetween the two Armenian ‘clans’,followed by police intervention);Brought their personal hatred towardsMr. Darakjian and punished him in thepolitical arena, thus doing a big disser-vice to all Canadians of Armenian ori-gin; Opened a dark page in our com-munity’s history.

We will all remember November 23,2014 as a dark day for Canadian-Armenians. The actors are allknown and should be publicly con-demned. They could have had issueswith Vicken, but their account settlingshould have been done in another wayand not to our detriment.

THE ENEMY IS WITHIN .... wesimply do not need more Vasag Sunis.Please, save the community from suchlow and divisive acts.

But let’s be careful, because this isjust a beginning. A more serious con-frontation is cooking up for the Ahunt-sic-Cartierville riding where we havetwo Armenian candidates running forthe nomination. Mr Viken Attarian(supported by the ADL, AGBU andTekeyan) and Mr Seren-gulian (sup-ported by the ARF). This will be adirty campaign within the communityand with a similar outcome. AVAGH.

But there is still time: the latecomershould withdraw his candidacy and allArmenians, as well as supporting orga-nizations should rally behind theremaining candidate.

LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014 • ABAKA • 11

DOKT& XAUHN A& QFN|&

ARXOUMAN:AN

ՆԵրԱծԱԿԱՆ«Կանոնագիրք Հայոց» կոչ-

ուած հատորը մեզի հասած էՅովհաննէս Կաթողիկոս Օձ-նեցի Հայրապետէն (717-728)

ո ր 8 - ր դ դ ա ր ո ւ ն հ ա ւ ա ք ե ց ն ա խ ո ր դ դ ա ր ե ր ո ւեկեղեցական ժողովներէն աւանդուած եկեղեցա-կ ա ն կ ա ն ո ն ն ե ր ը ե ւ զ ա ն ո ն ք դ ա ս ա ւ ո ր ե լ ո վհաստատեց Դուինի իր Կաթողիկոսարանին մէջո ր պ է ս օ ր ի ն ա գ ի ր ք Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ : Ա ն փ ո -խարինելի ժառանգ մըն է Հայոց Հայրապետինթողած աւանդը որ մեր եկեղեցական եւ ազգայինպատմութեան մէջ կարեւորագոյն հանգրուան մըկազմեց իր հեղինակած աստուածաբանական եւջատագովական կարեւոր երկերու շարքին:

«Կանոնագիրք Հայոց» հնօրեայ այդ հաւաքա-ծ ո ն հ ե տ ա գ ա յ դ ա ր ե ր ո ւ ը ն թ ա ց ք ի ն բ ա զ մ ի ց սընդօրինակուե լով տարածուեցաւ ՀայաստանԱշխարհի բոլոր վանքերէն ներս որպէս Հայաս-տանեայց Եկեղեցւոյ գոյատեւման համար ամե-ն ա կ ա ր ե ւ ո ր ա ղ բ ի ւ ր ն ե ր է ն մ ի ն : Բ ա զ մ ա թ ի ւընդօրինակութեանց շնորհիւ այսօր գոյութիւնունին մօտ երկու հարիւր օրինակներ, որոնցմէլաւագոյն 47 մագաղաթեայ ձեռագիր օրինակ-ները ուսումնասիրուեցան վաստակաւոր գիտ-նական եւ կանոնագէտ Դոկտ. Վազգէն Յակոբ-ե ա ն ի կ ո ղ մ է ե ւ բ ն ա գ ի ր ը ե ր կ ո ւ ս տ ո ւ ա ր հ ա -տորներով հրատարակուեցաւ Երեւանի Համալ-սարանի հրատարակչութենէն, առաջինը 1964-ին եւ երկրորդը՝ 1971-ին:

Ը ն դ օ ր ի ն ա կ ո ւ թ ե ա ն ց մ ե ծ բ ա ր ի ք ը բ ն ա կ ա -նօրէն իր հետ բերած է նաեւ խախտումներ եւխեղաթիւրումներ ընթերցումներու եւ մեկնաբա-նութեանց հետեւանքով: Կանոնախումբերը, թէեւա ն կ ա ն ո ն կ ե ր պ ո վ , հ ե տ զ հ ե տ է ա ւ ե լ ց ա ծ ե նՕձնեցի Հայրապետի թողած տեղէն, այսինքնո ւ թ ե ր ո ր դ դ ա ր է ն ե տ ք , ե ւ հ ե տ ա գ ա յ ի Ե կ ե ղ ե -ցական Ժողովներ աւելցուցած են բազմաթիւ այլԿանոններ որոնք կուտակուելով հարստացուցածեն եւ սակայն նաեւ խախտած թէ կարգը եւ թէբովանդակութիւնը: Գիտնական Վազգէն Յակոբ-եան, քաջալերանքովը« Երջան. Տ .Տ . ՎազգէնԱմենայն Հայոց Հայրապետի, ուսումնասիրելովՕձնեցի Հայրապետի «Կանոնագիրք Հայոց»ը, 57Կանոնախումբեր դասաւորած է եւ ի յայտ բերածը ն դ ա մ է ն ը 1 3 3 2 Կ ա ն ո ն ն ե ր , բ ա ղ դ ա տ ե լ ո վ ե ւտարընթերցումները արձանագրելով յիշեալ 47ձեռագիր օրինակներէն:

Տասներորդ դարու վերջը «Կանոնագիրք»ը40-ի մօտ նոր կանոնախումբերու յաւելում կրածէ ր ա ր դ է ն : Մ ի ն չ ե ւ Օ ձ ն ե ց ի Հ ա յ ր ա պ ե տ 2 4կանոնախումբեր դասաւորուած էին, եւ յետոյաւելցան միւսները: «Կանոնագիրք»էն զատ ՀայԵկեղեցին ունեցած է երկու ակնառու Կանոնա-գ ի ր ք ե ր ե ւ ս , մ ի ն ծ ա ն օ թ ո ր պ է ս 1 2 - ր դ դ ա ր ո ւՄխիթար Գօշ Վարդապետի Դատաստանագիրքը,եւ միւսը՝ 13-րդ դարու Սմբատ ԳունդստապլիԿանոնագիրքը , որոնք սակայն օրինական չենն կ ա տ ո ւ ա ծ , հ ա կ ա ռ ա կ ա ն ո ն ց շ ա տ կ ա ր ե ւ ո րբովանդակութեան, մասնաւորաբար առաջինիպ ա ր ա գ ա յ ի ն , ք ա ն ի ո ր ա ն ո ն ք ժ ո ղ ո վ ա կ ա նորոշումներէ չեն բխած, այ լ միայն անձնականձեռնարկներ որոնք հետագային օգտագործուածեն հայ իրաւունքի մասին կատարուած ուսում-նասիրութեանց առիթներով:

ԲոՎԱՆԴԱԿութիւՆըՕձնեցի Հայրապետի «Կանոնագիրք»ի բովան-

դակութիւնը հիմնապէս հայ եկեղեցւոյ վարդա-պետութեան եւ պաշտամունքին կը վերաբերի,մասնաւորելով նաեւ կանոններ հոգեւորական-ներու վարք ու բարքի մասին: Հոն կան նաեւամուսնական, ընտանեկան կեանքի վերաբերեալ

հ ի մ ն ա կ ա ն օ ր է ն ք ն ե ր : Ա ն շ ո ւ շ տ ա կ ն ե ր ե ւ կ ըդառնայ միշտ օրուան քաղաքական կացութեանդէմ յանդիման Հայ Եկեղեցւոյ որդեգրելիք գիրքնու ինքնապաշտպանութիւնը : Նո յնը կարելի էըսել նաեւ յունադաւան քարոզչութեան յարատեւճնշումներու մասին որոնք կուգային Բիւզան-դ ա կ ա ն կ ա յ ս ր ո ւ թ ե ն է ն : Ք ա ղ ա ք ա կ ա ն կ ա ց ո ւ -թեանց բերումով Արաբական արշաւանքներըեօթներորդ դարուն եկան աւելի բարդացնելուա ր ա բ - բ ի ւ զ ա ն դ ա կ ա ն ա ռ ճ ա կ ա տ ո ւ մ ը ո ր ո ւ նմիջեւ կռուախնձոր կը դառնար միշտ Հայաս-տան, երբ մանաւանդ արաբներ քրիստոնէականկրօնքի հասարակած գիծը տեսնելով յունաց եւհայոց միջեւ , կը բռնադատէին հայերը իրենցկապը խզելու Բիւզանդիոնի հետ, ինչպէս նաեւԲ ի ւ զ ա ն դ ի ո ն , ն ո յ ն ն կ ա տ ո ւ մ ն ե ր ո վ , կ ՚ ո ւ զ է րզօրացնել կայսրութեան արեւե լեան նահանգ-ները, նուաստացնելով Հայաստանը, դիմադրելուհ ա մ ա ր ա ր ա բ ա կ ա ն յ ա ն կ ա ր ծ ա կ ա ն ե ւ բ ռ ն իյարձակումներուն:

Կանոնները պաշտպան պիտի կանգնէին ՀայԵկեղեցւոյ եւ ազգին որպէս ինքնուրոյն եւ ան-կախ եկեղեցի: Օրմանեան Պատրիարքի նկա-տողութեամբ Օձնեցի Կաթողիկոս, կանոններըդ ա ս ա ւ ո ր ե լ ո վ ե ւ հ ա ս տ ա տ ե լ ո վ ի ր Հ ա յ ր ա պ ե -տական Աթոռին մէջ, կը ջանար յոյն բիւզանդա-կան կրօնական ճնշումները նուազեցնել, նոյնիսկ« Ա ր ա բ Խ ա լ ի ֆ ա ն ե ր ո ւ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա նդ ի մ ե լ ո վ ա ն ձ ա մ բ ե ր բ ի ն ք է ր ո ր Օ մ ա ր Խ ա -լ ի ֆ ա յ ի ն ն ե ր կ ա յ ա ց ա ւ Դ ա մ ա ս կ ո ս ի մ է ջ 7 2 0թ ո ւ ա կ ա ն ի ն ա զ ա տ ա ր ձ ա կ ե լ տ ա լ ո ւ հ ա մ ա րբանտարկեալ հայ նախարարները»: ՕրմանեանՊատրիարքի հաստատումով «Օձնեցի վճռականկ ե ր պ ո վ հ ե ռ ո ւ պ ա հ ե ց Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ի ն յ ո ւ ն ա -դաւան ճնշումներէն, մասնաւորաբար Քաղկեդո-ն ա կ ա ն խ ն դ ի ր ն ե ր է ն ո ր ո ն ց մ ա ս ա մ բ ե ն թ ա ր -կըւած էին նախորդող Եզր Փառաժնակերտցի եւԵղիա Արճիշեցի Կաթողիկոսները, որոնք տկարգտնուեցան օրուան քաղաքական գէշ կացու-թեան ընթացքին»:

ԵրԿՀԱտորԵԱԿըՎազգէն Յակոբեանի երկհատորեակը, պատ-

կառելի եւ անկրկնելի աշխատասիրութիւն մըըլլալով կը հանդիսանայ միակ աղբիւրը Հայաս-տանեայց Եկեղեցւո յ Կանոններուն , ուր կաննաեւ տասնեակ մը եւ աւե լի տիեզերական եւմիջ-եկեղեցական (ոչ հայկական) ժողովներուկ ա ն ո ն ն ե ր ը , ո ր ո ն ք Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ տ ո ւ ա ծ ե նտ ի ե զ ե ր ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ հ ի մ ք ն ո ւ վ ա ւ ե ր ա -կանութիւնը : Վազգէն Յակոբեանէ առաջ ՀայԵ կ ե ղ ե ց ւ ո յ Կ ա ն ո ն ա գ ի ր ք ի ն ն կ ա տ մ ա մ բ լ ո ւ ր ջհետաքրքրութիւն ցո յց տուած են զո յգ մը հո-գեւորականներ, որոնց աշխատասիրութիւններըթէեւ հիմնական կարեւորութիւն կ ՛ընձեռնէինորպէս առաջին հրատարկեալ երկեր, այսուհան-դերձ Յակոբեանի այս վերջին հրատարակու-թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ լ ո յ ս ի ն տ ա կ ն ո ւ ա զ ա ր ժ է ք կ ըն ե ր կ ա յ ա ց ն է ի ն , ն կ ա տ ի ո ւ ն ե ն ա լ ո վ վ ե ր ջ ն ո յ սայլապէս բծախնդիր ձեռագրական բաղդատու-թիւններն ու տարընթերցումները, եւ յատկապէսիր մատուցած ընդարձակ Ներածականը ինքնին

բանասիրական հատոր մը կը ներկայացնէ:Մենք ներկայ գրութեամբ անհրաժեշտ տե-

ս ա ն ք զ ա տ ո ր ո շ ե լ ո ւ մ ի ա յ ն Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ա կ ա նԺողովներն ու անոնց հաստատած Կանոնները:Քննարկելով Վազգէն Յակոբեանի զոյգ հատոր-ները գտանք որ առաջին հատորը 201 Հայ Եկե-ղեցւոյ կանոնախումբեր կը բովանդակէ, սկսեալՍ . Գ ր ի գ ո ր Լ ո ւ ս ա ւ ո ր ի չ է ն մ ի ն չ ե ւ Յ ո վ հ ա ն ն է սՕձնեցի: Իսկ երկրորդ հատորը 134 կանոնա-խումբեր Սիոն Բաւոնեցի Կաթողիկոսէն սկսեալ:Անշուշտ Օձնեցի Հայրապետէն ետք կատարուածմեծ թիւով յաւելումները անդրադարձ ունեցածեն այս նոյն Բ հատորին մէջ, երբեմն նախկին ուաւելի յաճախ գալիք հայրապետներու անուննե-րով աւելի ճոխացած կանոններով:

ԵԿԵղԵցԱԿԱՆ ԺողոՎՆԵրըՉորրորդ դարէն մինչեւ 17-րդ դար ընդամէնը

23 հայ եկեղեցական ժողովներ գումարուած են,ո ր ո ն ց մ է 1 4 ժ ո ղ ո վ ն ե ր ը հ ր ա ւ ի ր ո ւ ա ծ ե ն ո ւնախագահած օրուան Հայոց Հայրապետին կող-մէ անձամբ: Իսկ 9 ժողովներ գումարուած են պե-տական իշխանաւորներու հրաւէրով : Ա յդ ժո-ղովներն են.

Ներսէս Մեծ Պարթեւ Հայրապետի ԱշտիշատիԺողովը 354 թուին, Շահապիվանի ժողովը 444թ ո ւ ի ն « խ ո ւ մ բ մ ը ե ղ բ ա ր ց » կ ո ղ մ է , Յ ո վ ս է փՀ ո ղ ո ց մ ե ց ի ի ՝ Ա ր տ ա շ ա տ ի ժ ո ղ ո վ ը 4 4 9 թ ո ւ ի նԲաբգէն Ոթմսեցիի՝ Դուինի Ա Ժողովը 506-ին,Ներսէս Բագրեւանդացիի՝ Դուինի Բ Ժողովը 554-ին Ներսէս Գ Իշխանցիի՝ Դուինի Դ Ժողովը 645-ին, Յովհաննէս Օձնեցիի ժողովները՝ Դուինի ԵԺողովը 720 թուի եւ Մանազկերտի ժողովը 726-ին, Սիոն Բաւոնեցիի Պարտաւի Ժողովը 768-ին,Գրիգոր Գ Պահլաւունիի Քեսունի Ժողովը 1118,Գ ր ի գ ո ր Տ ղ ա յ ի Հ ռ ո մ կ լ ա յ ի Ժ ո ղ ո վ ը 1 1 7 9 - ի ն ,Կոստանդին Գ Կեսարացիի Ատանայի Ժողովը1317-ին, Կիրակոս Ա Վիրապեցիի Վաղարշա-պատի Ժողովը 1441-ին, եւ Փիլիպպոս Աղբա-կեցիի Երուսաղէմի Ժողովը 1652 թուին:

Ա շ խ ա ր հ ի կ ե ւ պ ե տ ա կ ա ն ա ն ձ ե ր ո ւ կ ո ղ մ է ,թագաւորներու կամ իշխաններու նախաձեռնու-թ ե ա մ բ , ը ս տ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն կ ա ց ո ւ թ ե ա ն , գ ո ւ -մարուած են Դուինի Գ Ժողովը 607 թուին հայիշխաններու կողմէ, նոյնպէս Կարնոյ Ա Ժողովը ՝633-ին , Կարնոյ Բ Ժողովը ՝ 680-ին , Երնջակիժողովը ՝ 841-ին: Կաթողիկոսներու բացակայու-թիւնը կը բացատրուի 607 թուականի ժողովինկատարուած Աբրահամ Աղբաթանեցի Կաթողի-կոսի ընտրութեան պատճառաւ, իսկ 841 թուիժ ո ղ ո վ ի պ ա ր ա գ ա յ ի ն ե ր բ ա մ բ ա ս տ ա ն ո ւ թ ի ւ նյ ա ռ ա ջ ե կ ա ծ է ր Յ ո վ հ ա ն ն է ս Դ Ո վ ա յ ե ց ի Կ ա -թ ո ղ ի կ ո ս ի ն դ է մ : Ա ն ի մ ա յ ր ա ք ա ղ ա ք ի Ժ ո ղ ո վ ըգ ո ւ մ ա ր ո ւ ե ց ա ւ Ա շ ո տ Գ Ո ղ ո ր մ ա ծ Թ ա գ ա ւ ո ր իկողմէ 969 թուին, եւ աւելի ուշ՝ Տարսոնի Ժողովը1197-ին, Կիլիկիոյ Լեւոն Ա Թագաւորին կողմէ,Սիսի Ա Ժողովը 1208 թուին նոյն թագաւորինկողմէ, Սիսի Բ Ժողովը 1307-ին Կիլիկիոյ Լեւոն ԳԹագաւորին կողմէ, եւ Սիսի Գ Ժողովը 1343-ինԿիլիկիոյ Կոստսնդին Թագաւորին կողմէ:

Օձնեցի Հայրապետի թողած աւանդը մեծ էՀայ Եկեղեցւոյ ինքնավար գոյութեան տեսան-կիւնէն դիտուած, թէ աստուածաբանական եւ թէ՛կանոնագիտական իմաստով: Ներկայ ժամանակ-ներուս Միաւոր Կանոնագրութիւն մը պատրաս-տելու ճիգը անհետեւանք կը մնայ, եւ սակայնմիշտ կանգուն կը մնան հնօրեայ մեր հոգեւոր եւվարդապետական, կենցաղական եւ ընկերայինկեանքի վերաբերեալ կանոնները որոնց հիմանվ ր ա յ գ ր ե թ է ո չ ի ն չ կ ը կ ա տ ա ր ո ւ ի մ ե ր ե կ ե ղ ե -ցական կարգապահական դրութենէն ներս: 19-րդ դարուն Հայ Եկեղեցւոյ վրայ պարտադրուածՊոլոժենիան եւ Ազգային Սահմանադրութիւնը,մին Ռուսական Կայսրութենէն ներս գործող հայեկեղեցւոյ համար (Մայր Աթոռ) , եւ միւսը՝ Օս-մանեան Թուրքիոյ (Պոլսոյ Պատրիարքութիւն),թ է ե ւ ի ր ա ր ո ւ հ ա կ ո տ ն ե ա յ , ե ւ ս ա կ ա յ ն ի ր ե ն ցժամանակի պահանջներուն դիմաց պահեցինգոյութիւնն ու գործունէութիւնը Հայ Եկեղեցւոյ:Անոնց արժէքը այդ իմաստով գնահատելի եղաւմեր եկեղեցիին ու ազգին կողմէ:

Ինչ որ ունինք այս օրերուն մնացորդներն ենայդ երկուքին, բո լորովին տարբեր բովանդա-կութեամբ եւ օրինական հիմունքներով, որոնցհետեւողութեամբ ներքին եւ արտասահմանեանՆուիրապետական Աթոռներն ու Թեմերը հետզ-հ ե տ է ո ր դ ե գ ր ե ց ի ն ի ր ե ն ց ո ւ ր ո յ ն ս ա հ մ ա ն ա դ -րութիւնները, համաձայն տեղական պայմաննե-րուն, առանց կարելի դարձնելու մէկ եւ միացեալՍահմանադրութեան մը գործնական իրագործումը:

«Կանոնագիրք Հայոց»Յովհաննէս Կաթողիկոս Օձնեցիի(8-րդ դար) Կազմեց Դոկտ. Վազգէն ՅակոբեանՀատոր Ա եւ ԲԵրեւան 1964, 1971

12 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014

դԱսԱխօսԱկԱՆ ԵրԵկոյ

Քրիստոնէութեան Ներկայութիւնը Արաբական ԾոցիԵրկիրներուն մէջ՝Անցեալէն մինչեւ Այսօր

Հինգշաբթի, 20 Նոյեմբեր 2014-ի ն , կ ե ս օ ր է ե տ ք ժ ա մ ը 5 - ի ն , Պ է յ -րութի Մերձաւոր Արեւելքի Աստուա-ծաբանական ճեմարանին մէջ տեղիո ւ ն ե ց ա ւ դ ա ս ա խ օ ս ա կ ա ն ե ր ե կ ո յմ ը ՝ « Ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Ն ե ր կ ա յ ո ւ -թիւնը Արաբական Ծոցի Երկիրնե-րու մէջ ՝անցեալէն մինչեւ այսօր»խ ո ր ա գ ր ո վ ե ւ Ա ն գ լ ե ր է ն լ ե զ ո ւ ո վ ։Դ ա ս ա խ օ ս ն է ր ՝ Դ ո կ տ . Հ ր ա յ ր ճ է -պէճեան՝ Ընդհանուր ՔարտուղարըԱրաբական Ծոցի Աստուածաշուն-չի ընկերութեան։

Դասախօսը նախ հակիրճ նկա-ր ա գ ր ա կ ա ն ը տ ո ւ ա ւ Ա ր ա բ ա կ ա նԾոցի տարածաշրջանին՝ մեկնելովա ն ո ր պ ա տ մ ա - ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւաշխարհագրական տուեալներէն ,ներառնելով բոլոր զգայնութիւններըթ է շ ր ջ ա ն ը կ ը ճ ա ն չ ց ո ւ ի ո ր պ է սՊ ա ր ս ի ց ՞ թ է Ա ր ա բ ա կ ա ն Ծ ո ց ե ւկ ա մ պ ա ր զ ա պ է ս ՝ Ծ ո ց ։ Ա պ ա , ա ններկայացուց տնտեսական-ընկե-ր ա յ ի ն ո ւ կ ր օ ն ա կ ա ն ի ր ա վ ի ճ ա կ -ները, վիճակագրական տուեալնե-րով, Ծոցի վեց երկիրներու (Քուէյթ,Պ ա հ ր է յ ն , Ս է ո ւ տ ա կ ա ն Ա ր ա բ ի ա ,Ք ա թ ա ր , Օ մ ա ն ե ւ Ա ր ա բ ա կ ա նՄիացեալ Էմիրութիւններ) բնականհարստութիւնները, արտադրողա-կ ա ն կ ա ր ո ղ ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ո ւընկերային կեանքի մէջ ձեռք բեր-ւած բարգաւաճումի ծրագիրները։

Ապա, Հրայր Ճէպէճեան անցաւտարածաշրջանի ընկերա-կրօնա-կան բնոյթին սկսելով Ք.Ե. Չորրորդդարէն, ուր քրիստոնէական հաւա-քականութիւնները եւ եկեղեցիներըսկսած էին ծաղկիլ շրջանին մէջ։ Անպատմական ու արխիւային տուեալ-ն ե ր է ն մ ե կ ն ե լ ո վ ց ո յ ց տ ո ւ ա ւ թ էինչպէս Ք.Ե. Չորրորդ դարէն սկսեալեկեղեցիներ եւ վանքեր արդէն գո-յութիւն ունէին շրջանին մէջ եւ թէՆիկիոյ Տիեզերական ժողովին, Ք.Ե.325 թուականին, երբ երեք հարիւրԵպիսկոպոսներ մասնակցած էին,անոնց երեքը կու գային ԱրաբականԾոցի տարածաշրջանէն։ Ան նշեց,

թէ առաջին քրիստոնեայ հաւաքա-կանութիւնը Ծոցի տարածաշրջա-նին մէջ կազմուած է Արաբ Քրիս-տնոնեաներէ , որոնք եկած եւ կայքհաստատած են կեդրոնական Իրա-քէն ինչպէս նաեւ Արաբ հաւաքա-կանութիւններ, որոնք արդէն կ՚ապ-րէին ներկայ օրերու Պահրէյնի եւհիւսիս-Արեւելեան Արաբիայի մէջ։Պատմական արձանագրութիւններնաեւ կը հաստատեն թէ Նեսթորա-կան եկեղեցին, որ հալածուած էրՊ ա ր ս կ ա ս տ ա ն ի մ է ջ , ն ա ե ւ կ ա յ քհաստատեց Արաբական Ծոցի տա-րածաշրջանին մէջ։

Դ ո կ տ . Հ ր ա յ ր ճ է պ է ճ ե ա ն ն ա ե ւանդրադարձաւ Իսլամական ժամա-նակաշրջանին, երբ Ք.Ե. 629 թուա-կ ա ն ի ն , ա ն ո ն ք տ ի ր ա պ ե տ ե ց ի նա մ բ ո ղ ջ տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ը ։ Ք ր ի ս -տոնեայ եկեղեցին եւ հաւաքակա-նութիւնները շարունակեցին մնալշ ր ջ ա ն ի ն մ է ջ , մ ի ն չ ե ւ 9 ր դ դ ա ր ։Քրիստոնեաներ, Իս լամական տի-ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն տ ա կ դ ա ս ո ւ ե ց ա նորպէս երկրորդ դասակարգի հաւա-քականութիւն, եւ պարտադրուեցաւի ր ե ն ց վ ր ա յ « Ճ ի զ է ն » ( Տ ո ւ գ ա ն ք իդրութիւն ոչ Իսլամ հաւաքականու-թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ հ ա մ ա ր ե ւ ը ս տ Ի ս լ ա -

մական օրէնքին)։ «9րդ դարէն ետք՝Քրիստոնեայ եկեղեցիին ու հաւա-քականութիւններուն մասին չկայորեւէ պատմական արձանագրու-թիւն եւ անդրադարձ», ըսաւ ՀրայրՃէպէճեան։ Ան յիշեց մի քանի պատ-ճ ա ռ ն ե ր թ է ի ն չ ո ւ ՞ ե ւ ի ն չ պ է ՞ սՔրիստոնեայ եկեղեցին անյայտա-ց ա ծ է շ ր ջ ա ն է ն ։ Ա ռ ա ջ ի ն ՝ հ ա լ ա -ծանք Իսլամներու կողմէ, բայց նաեւեկեղեցական ներքին տագնապներե ւ պ ա ռ ա կ տ ո ւ մ ն ե ր , ո ւ ր մ ա ր դ ի կաւելի ճիշդ գտած էին Իսլամականհաւատամքը որպէս կեանքի հիմքե ւ դ ա ւ ա ն ա փ ո խ ե ղ ա ծ ։ Ե ր կ ր ո ր դ ,տնտեսական տուրքը՝«Ճիզէն», որպ ա տ ճ ա ռ դ ա ր ձ ա ծ է Ք ր ի ս տ ո ն -եաներու կամ արտագաղթին եւ կամդաւանափոխութեան դէպի Իս լա-մական կրօնք։

Ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ ն ե ր կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ըվերստին մուտք գործեց ԱրաբականԾ ո ց ի տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ը Փ ո ր թ ո ւ -կ ա լ ա կ ա ն գ ա ղ ո ւ թ ա տ ի ր ո ւ թ ե ա նժամանակ, որ սկսաւ 1506 թուա-կ ա ն ի ն ։ Կ ա թ ո ղ ի կ է Գ ա ր մ ե լ ա կ ա նՄիաբանութիւնը ունեցաւ գործօնմ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ա յ ս ժ ա մ ա ն ա -կաշրջանին . . . ։ «Փորթուկալականգ ա ղ ո ւ թ ա տ ի ր ա կ ա ն ժ ա մ ա ն ա կ ա -շ ը ր ջ ա ն ը ն ա ե ւ յ ա տ կ ա ն շ ո ւ ե ց ա ւորպէս բռնատիրական, երբ տեղիԱրաբներ ծանր եւ դժուար կեանքո ւ ն ե ց ա ն ա յ դ տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն , ը ս տպատմական տուեալներուն», ըսաւՀրայր Ճէպէճեան։

Ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ ն ե ր կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ըշարունակուած է Անգլիական գա-ղութատիրութեան ժամանակ, երբյարաբերաբար աւե լի ջերմ յարա-բերութիւններ եւ մթնոլորտ տիրածէ շրջանին մեջ՝Քրիստնեայ-Իսլամհ ա մ ա կ ե ց ո ւ թ ե ա ն ի մ ա ս տ ո վ ։ Ի ս կՔ ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն ա շ խ ո յ ժ ա ռ ա ք ե -լութիւնը եղած է 19րդ դարուն, երբ« Ա ր ա բ ի ա Ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը » կ ա զ -մըւած է Ամերիկայի ԲարեկարգեալԵկեղեցիին կողմէ 1889 թուակա-ն ի ն , ո ր հ ո գ ե ւ ո ր - ե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն ,

կրթական եւ բժշկական մեծ ներ-դ ը ր ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն ե ց ա ծ է ։ « Մ ի ս ի ո -ն ա ր ն ե ր ը ս ա կ ա յ ն չ յ ա ջ ո ղ ե ց ա նտ ե ղ ա կ ա ն Ա ր ա բ ն ե ր է կ ա զ մ ո ւ ա ծք ր ի ս տ ո ն ե ա յ հ ա ւ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ նկազմել եւ իրենց ներդրումը եղաւառաւելաբար կրթական եւ բժշկա-կան կեանքերու մէջ, մեծ նպաստ-ներ բերելով եւ հիմնարկներ յառա-ջ ա ց ն ե լ ո վ , ո ր ո ն ք մ ի ն չ ե ւ ա յ ս օ րտ ա կ ա ւ ի ն կ ը գ ո ր ծ ե ն » ը ս ա ւ ա ն ։« ե թ է Մ ի ս ի ո ն ա ր ն ե ր չ յ ա ջ ո ղ ե ց ա նՔրիստոնեայ տեղական համայնքգոյացնել, բայց կարեւոր ներդրումունեցան համակեցութիւն եւ հան-դուրժողութիւն յառաջացնել երկուկրօններու միջեւ»։

Իսկ ներկայ օրերուն անդրադառ-ն ա լ ո վ ՝ Ա ր ա բ ա կ ա ն Ծ ո ց ի ե ր կ ի ր -ն ե ր ո ւ ն մ է ջ ա յ ս օ ր կ ՚ ա պ ր ի ն մ ե ծթիւով օտարականներ՝ աշխատան-ք ա յ ի ն պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ո վ ։ Ե ւ ա յ սի մ ա ս տ ո վ , ա ն ն շ ե ց թ է ա յ ս օ ր մ օ -տ ա ւ ո ր ա պ է ս հ ի ն գ մ ի լ ի ո ն Ք ր ի ս -տ ո ն ե ա ն ե ր կ ՚ ա պ ր ի ն տ ա ր ա ծ ա -շ ը ր ջ ա ն ի ն մ է ջ , ո ր ո ն ք կ ո ւ գ ա նտ ա ր բ ե ր ե ր կ ի ր ն ե ր է ։ Ե կ ե ղ ե ց ի նօտարազգի է , տարբեր եկեղեցա-կան համայնքներէ կազմուած, որոնքիրենց գործունէութիւնը կ՚ունենանի ր ե ն ց ե կ ե ղ ե ց ա շ է ն ք ե ր ո ւ ն մ է ջ ։«Եկեղեցին Արաբական Ծոցի եր-կ ի ր ն ե ր ո ւ մ է ջ կ ա ր ե ւ ո ր դ ե ր կ ըկատարէ միջ-համայնքային եւ միջ-կրօնական երկխօսութեան եւ հաս-կացողութեան ու զիրար ընդունելուգ ո ր ծ ը ն թ ա ց ք ի ն մ է ջ » ը ս ա ւ ա ն ։«Ուրիշը հասկնալը եւ զայն ընդու-նիլը Քրիստոնէական հաւատամքինմէկ գլխաւոր առաքելութիւնն է, եւեկեղեցին Արաբական Ծոցի տարա-ծաշրջանին մէջ այս մէկն է որ կըփ ո ր ձ է ի ր ա գ ո ր ծ ե լ » , ե զ ր ա փ ա կ ե ցԴոկտ. Հրայր Ճէպէճեան։

Դ ա ս ա խ օ ս ո ւ թ ե ն է ե տ ք ՝ տ ե ղ իունեցաւ նաեւ հարց-պատասխանեւ նիւթին հետ առնչուած հարցե-րու քննարկում։

Արդեօք կը խորհէի՞ք թէ ոսկեայտարիքի հասնողներ իբր մանըկէննորաձեւ հագուստներով տողանցքկ ՛ընեն: Թերեւս խորհիք թէ երէց-ները միայն իրենց զաւակներուն եւթոռներուն ճաշեր պատրաստելուկ ա մ հ ե ռ ո ւ ս տ ա տ ե ս ի լ ի ն շ ո ւ ր ջ կ ըզբաղուէին: Եկէ’ք այցելեցէ’ք Լա-ւալի նորահաստատ ԱԲ-ը, հպար-տացէք որ նման հաստատութիւն մըունինք, մեզի հետ ճաշեցէք, մաս-նակից եղէք մեր զուարճալի ձեռ-նարկներուն, սուրճի, խաղի, ձեռա-յին աշխատանքներու, ընթերցանու-թեան, աղօթքի եւ զանազան դասա-խօսութիւններու ժամերուն:

19 Նոյեմբեր 2014-ը սակայն բա-ցառիկ երեկոյթ մը ունեցանք՝ ԱԲ-ունորաձեւութեան տողանցքը: Սրահըարդէն լեցուն էր մնացեալ բնակիչ-ներով եւ հիւրերով: Իսկ ետեւը մերտասը մանըկէնները, բոլորը կիներ,ն ո ր ա ձ ե ւ հ ա գ ո ւ ա ծ շ ք ո ւ ա ծ ո ւշպարուած կը սպասէինք մեծ խան-դավառութեամբ մեր կարգին: Իւրա-քանչիւրին ամէն մէկ առաջին քայ-լ ա փ ո խ ի ն ի ս կ ա ր դ է ն ծ ա փ ա հ ա -

րութիւնները թնդացուցին սրահը:Այսպէս մուտք գործեցին ամենունծ ա ն օ թ գ ա ւ ա զ ա ն գ ո ր ծ ա ծ ո ղ ը ,թ թ ո ւ ա ծ ի ն ի օ գ ն ո ւ թ ե ա մ բ շ ն չ ո ղ ը ,բարձրահասակն ու մանրակազմը,ֆրանսուհիի պէրէով ու մութ ակ-

նոցներով նորաձեւը, որը լուրջ որըխ ն դ ո ւ մ , ո ր ը հ ա ն դ ա ր տ ո ր ը պ ա -րելու պատրաստ:

Ս ո ւ ր ճ ի հ ի ա ն ա լ ի ս պ ա ս ա ր կ ո ւ -թեան ընթացքին յանկարծ անակըն-կալ մը: Հիւրաբար ներկայ գտնուողերեւելի արուեստագէտ Մարօ Մար-գ ա ր ե ա ն - Ք ի ւ ր ք ճ ե ա ն ի ր ա զ ն ո ւ ա -կան նուիրատուութիւնը ընելէ վերջկ ը հ ր ա ւ ի ր ո ւ ի ա ս մ ո ւ ն ք ե լ ո ւ : Մ ա -ր ո յ ի ն Պ ա ր ո յ ր Ս ե ւ ա կ ի ա ն ն մ ա ն« ք ա ղ ց ր ա հ ն չ ի ւ ն ը » ա լ ա ւ ե լ ի հ ա -րազատ, իսկական քաղցր թուեցաւմեզի բոլորիս. մենաշնորհ մը ներ-կ ա ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր : Կ ’ ա կ ն կ ա լ ե ն քուսմունքի երեկոներ ինչպէս առա-ջարկեց Սիլվիկը:

Ահա երկրորդ անակնկալ մը. ԱԲ-ի բնակիչ՝ Տիկին Օգնայեանին 92րդտ ա ր ե դ ա ր ձ ն է : Ա յ ս վ ե ր ջ ի ն ը , օ ր -ւ ա ն մ ա ն ը կ է ն ն ե ր է ն մ է կ ը , ա ր դ է նծափեր խլած էր տողանցքին ժա-մանակիր յատուկ ժպիտին եւ բա-րեձեւ քալուածքին համար: Երեւա-կայեցէք մեր ուրախութիւնը:

Վ ա ղ ը կ ա ղ ա ն դ ի ծ ա ռ պ ի տ իշ տ կ ե ն ք ե ւ ս ր ա հ ը զ ա ր դ ա ր ե լ ո ւգ ա ղ ա փ ա ր ն ե ր պ ի տ ի ա ր տ ա յ ա յ -տենք: Այցելեցէք, հրամեցէք, մեզիհետ զուարճացէք:

Ք. ՏրդԱՏԵԱՆ ԳույումճԵԱՆ

Նորաձեւութեան տողանցքԱԲ-ու բնակիչներու մասնակցութեամբ

Երեւանի հնագոյնթատրոնը պիտիվերանորոգուի

Աւստրիական ընկերութիւն մը կըվ ե ր ա ն ո ր ո գ է Ս ո ւ ն դ ո ւ կ ե ա ն ի ա ն -ւ ա ն պ ե տ ա կ ա ն ա կ ա դ ե մ ի ա կ ա նթատրոնը, որ ամենահին է Երեւանիմ է ջ գ ո ր ծ ո ղ թ ա տ ր ո ն ն ե ր է ն :   Ա յ դմասին՝ ըստ news.am-ի՝ համաձայ-նագիրը հաւանութեան արժանա-ցած է կառավարութեան Նոյեմբեր27-ի նիստին:

Այդ նպատակով կը նախատեսուի7 միլիոն եւրօ ներգրաւել Աւստրիա-կ ա ն զ ա ր գ ա ց մ ա ն դ ր ա մ ա տ ո ւ ն է ն :Վ ե ր ա կ ա ռ ո ւ ց ո ւ մ ը պ ի տ ի ի ր ա կ ա -նացնէ մասնագիտացուած աւստրիա-կան “Waagner-Biro” ընկերութիւնը,որ արդէն վերանորոգած է Երեւանիօ պ ե ր ա յ ի ե ւ պ ա լ ե տ ի թ ա տ ր ո ն իբ ե մ ե ր ը : Դ ր ա մ ա կ ա ն մ ի ջ ո ց ն ե ր ըպ ի տ ի տ ր ա մ ա դ ր ո ւ ի ն ա ր տ օ ն ե ա լպայմաններով ` 23 տարիով , որմէ6,5 տարին պիտի ըլ լայ արտօնեալտո-կոսադրոյքով (տարեկան 2 տո-կոս) : Սունդուկեանի անուան պե-տական ակադեմիական թատրոնըկը գործէ 1921 թուականէն:

LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014 • ABAKA • 13

Որպէս յուսաբեր տնկուած ծառերԱԿՕՍ-ի 31 Հոկտեմբեր 2014 թիւի թրքերէն

բ ա ժ ն ի մ է ջ կ ա ր դ ա ց ի Կ է օ զ տ է Գ ա զ ա զ - ի մ է կյօդուածը. «Որպէս յոյս տնկուած ծառերը 20 տա-րեկան են»: Որպէս մէկը, որ ապագայի չի կրնարնայի լ քսան տարուան հեռանկարով եւ որունհամար 20 ամիսն ալ լոկ ցանկալի երազ մը կըթուի ըլլալ, փափաքը ունեցայ թարգմանելով ար-դ ի հ ա յ ե ր ի տ ա ս ա ր դ ո ւ թ ե ա ն ձ օ ն ե լ ո ւ , մ ա ր -գարտահովիտ շրջանի «Հրանդ Տինք Անտառը»գրութիւնը:

Կործանարար երկրաշարժ մը, Ատրպէյճանիհ ե տ ա ռ կ ա յ պ ա տ ե ր ա զ մ ը ե ւ ա ս ո ր բ ե ր ա ծարգելքը’ (ամպարկօ)ն, 1990 ական տարիներուս կ ի զ բ ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ը մ ղ ա ծ է ր տ ն տ ե ս ա կ ա նտագնապի մը: ԱՄՆ-ի Պոսթոն քաղաքի ընտրա-ն ի մ է կ ը ն տ ա ն ի ք ի ն պ ա տ կ ա ն ո ղ Գ ա ր օ լ ի նՄուկար երբ կ’այցելէր Հայաստան, խորհեցաւ թէբ ա ն ե ր մ ը ը ն ե լ պ է տ ք է ր : Չ ՞ է ո ր ա մ պ ա ր կ ո յ իպատճառաւ երկիրը դժուար շրջան մը կը բո-լորէր: Տաքնալու եւ կերակրուելու համար տե-ւ ա կ ա ն ծ ա ռ ե ր կ ը կ ո տ ո ր ո ւ է ի ն ե ւ ա մ է ն ո ւ ր ե քկ’ըսուէր թէ հարկաւոր էր աւելի ծառ տնկել: Ան-տառներու տարածքը, որ լման հողամասին 25առ հարիւրը կը ծածկէր, իջած էր 11 առ հա-ր ի ւ ր ի ՝ ա պ օ ր է ն կ ե ր պ ո վ ծ ա ռ կ տ ր ե լ ո ւ պ ա տ -ճառաւ: 1994-ին, երբ Ատրպէյճանի հետ հրա-դ ա դ ա ր կ ը կ ն ք ո ւ է ր , ծ ա ռ ա տ ո ւ ն կ ի ծ ր ա գ ի ր ը

սկզբնական շրջանին սկսաւ պտղատու ծառերտնկելով, քանի որ նկատի կ’ունենար օգտուիլնաեւ պտուղներէն: Յայտնի կ՛ըլ լայ թէ անցնողքսան տարիներէ ետք նպատակը բաւական մեծ-ցած, այս կազմակերպութեան կողմէ Հայաստա-նի 90 շրջաններուն մէջ բարձրացած ծառերութիւը հասած է 4,5 միլիոնի:

Ծ ա ռ ա կ ո յ տ ի ծ ր ա գ ր ի ա ռ ա ջ ի ն թ ե ւ ը ո ւ ն իտնկուելիք ծառերը հասցնելու ծառայող տնկա-րանները: Թուրքիոյ սահմանակից Արագածոտնեւ Արարատեան շրջաններուն պատկանող Գա-րին գիւղ եւ Խաչբար գիւղ-ի մէջ կազմուած 5հեկտար մեծութեամբ տնկարաններ կարելի կըդարձնեն 500.000 ծառ հասցնել: Այս թեւը ունինաեւ երկրորդ օգուտ մը , որ է Ատրպէյճանէնեկող 40 գաղթական ընտանիքներու գործ հայ-թայթել:

Կայ նաեւ ապագայի ուղղուած քայլ մը. Ամէնտարի երկու հազար տղայ կը ստանան տնկաս-տ ա ն ն ե ր ո ւ յ ա տ ո ւ կ տ ե ս ա կ ա ն ե ւ գ ո ր ծ ն ա կ ա նգիտելիք: «Building Bridges» (կամուրջներ շինել)կոչուած ծրագիր մը գոյութիւն ունի, որ միայնՀ ա յ ա ս տ ա ն ի յ ա տ ո ւ կ չ է . W e b հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ -թիւններու շնորհիւ , արտերկրի տղաքն ալ կըսորվին ծառ տնկելու կարեւորութիւնը:

Ա մ ե ր ի կ ա յ ի հ ա յ գ ր ա գ ի տ ո ւ հ ի Ն ա ն ս ի Գ ր ի -գորեան, Ծառատունկի ծրագրի ուսուցչական

կ ա զ մ ի ն մ է ջ հ ր ա տ ա պ ա շ խ ա տ ա ն ք տ ա ն ո ղանուն մըն է: Գրիգորեան կ’ըսէ թէ Հայաստանիմէջ զինքը յուսադրող երկու վայրեր եղած ենՓարաճանով-ի Թանգարանը եւ Ծառատունկիտնկարանները: «Տնկարաններու ծրագիրը՝ ծառտ ն կ ե լ ո ւ , գ ո ր ծ ի կ ա ր ե լ ի ո ւ թ ի ւ ն ս տ ե ղ ծ ե լ ո ւ ե ւվերջապէս յուսադրելու տեսակէտէ շատ ազդեցիմ վրայ եւ դարձայ անոր մէկ մասնիկը» կ’ըսէան: Ծառատունկի ճամբով երիտասարդներուուղղուած ծրագիրները մեծապէս գնահատողԳրիգորեան, այս ջանքին կարեւորութիւնը կրկինու կրկին կը շեշտէ սա խօսքերով. «Հայաստանիմ է ջ - ե ւ հ ա ր կ ա ւ Ա Մ Ն - ի մ է ջ ա լ – կ ’ ա ն ց ն ի ն քշ ր ջ ա ն է մ ը , ո ւ ր ա ն ձ ն ա կ ա ն հ ա ր ս տ ո ւ թ ի ւ ն ըհետզհետէ աւելի կարեւորութիւն կը ստանայ:Սակայն միւս կողմէ , Հայաստանի ծառերուն ,օդին, ջուրին, կենդանիներուն եւ ապագայինհ ա մ ա ր մ ա ք ա ռ ո ղ ե ր ի տ ա ս ա ր դ ո ւ խ ի զ ա խգործարարներ ալ կան: Ընտանիքս միշտ սապէսկ ’ ը ս է ր ի ն ծ ի . Լ ա ւ ծ ա ռ մ ը , վ ա տ մ ա ր դ է մ ըգերիվեր է: Ծառ տնկելը թէ քու ապագայիդ եւ թէզ ա ւ ա կ ն ե ր ո ւ դ ա պ ա գ ա յ ի ն հ ո գ տ ա ն ի լ է : Ա յ սը մ բ ռ ն ո ւ մ ո վ ա լ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի ե ւ մ շ տ ե ն ջ ա կ ա -նութեան տրուած խոստում մըն է»:

Մոնթրէալ,18 Նոյեմբեր 2014

Թարգմ. ԱՐԱ ԿԱՐՄԻՐԵԱՆ

Կայացաւ ՀՀ ՍՓիւռքի նախարարին կից Ատեանի նիստըՀոկտեմբերի 31-ին ՀՀ ՍՓիւռքի

ն ա խ ա ր ա ր Հ ր ա ն ո յ շ Յ ա կ ո բ ե ա ն իղեկավարութեամբ կայացաւ նախա-րարին կից Ատեանի նիստը:

«Արի տուն» հայրենաճանաչու -թեան 2014 թուականի ծրագրի վե-րաբերեալ զեկուցեց Համահայկա-կան ծրագրերի վարչութեան պետԱ . Ա ն դ ր է ա ս ե ա ն ը : Ն ա ն շ ե ց , ո ր2014 թ. «Արի տուն» ծրագիրն իրա-կ ա ն ա ց ո ւ ե լ է 8 փ ո ւ լ ո վ ՝ Յ ո ւ ն ի ս ի15-ից Օգոստոսի 30-ը: Այս տարիհիւրընկալուել է 1071 սփիւռքահայերիտասարդ՝ աշխարհի 31 երկրից:

Առաջին անգամ ծրագրին մաս-նակցել է Տիարպեքիրից իս լամա-ցած հայերի քառասուն հոգիանոցխումբը : Ծրագրին մասնակցեցիննաեւ՝ Արցախից 80 պատանիներ եւաղջիկներ: 2014 թ. Սիսիանը երի-տ ա ս ա ր դ ո ւ թ ե ա ն մ ա յ ր ա ք ա ղ ա քհ ռ չ ա կ ո ւ ե լ ո ւ կ ա պ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բծրագրին Սիսիանից մասնակցեց 16երիտասարդ:

Զեկուցողը կարեւորեց Երեւանիքաղաքապետարանի եւ վարչականշրջանների , մարզպետարաններիհետ համագործակցութիւնը, որոնքարդէն մի քանի տարի շարունակաջակցում են ծրագրին: «Այս տարիԵ ր ե ւ ա ն ի վ ա ր չ ա կ ա ն շ ր ջ ա ն ն ե ր ի ,մ ա ր զ պ ե տ ա ր ա ն ն ե ր ի հ ե տ հ ա մ ա -գործակցութիւնը, որոնք արդէն միքանի տարի շարունակ աջակցումեն ծրագրին: «Այս տարի Երեւանիվարչական շրջաններից սփիւռքա-հայ երեխաների հիւրընկալութեամբառաւել աչքի են ընկել Դաւիթաշէն,Էրեբունի, Մալաթիա-Սեբաստիա,Աջափնեակ, Նոր-Նորք, Քանաքեռ-Զ է յ թ ո ւ ն , Շ է ն գ ա ւ ի թ վ ա ր չ ա կ ա նշ ր ջ ա ն ն ե ր ը , Կ ո տ ա յ ք ի մ ա ր զ ո ւ մ ՝Պռոշեան, Եդուարդ, Արագածոտնիմարզում՝ Կարբի, Օշական, Արմա-վիրում՝ Արշալոյս, Մուսալեռ, Արա-րատում՝ Փոքր Վետի, Աւշար, Վեդի,Տափերական, Արարատ, Մխճեանգ ի ւ ղ ա կ ա ն հ ա մ ա յ ն ք ն ե ր ը » , ն շ ե ցզեկուցողը եւ աւելացրեց. «Սփիւռքիերիտասարդութեան հայրենաճա-նաչութեան «Արի տուն» ծրագիրնա յ ս օ ր կ ա յ ա ց ա ծ ե ւ ա ռ ա ւ ե լ լ ա յ ն

ընդգրկմամբ համահայկական բնոյթստացած նախագիծ է, որը կատա-րելագործւում , մեծ տարածում եւընդունելութիւն է գտնում աշխարհիբազմաթիւ երկրներում , դառնումշատ համայնքներում հայ երիտա-ս ա ր դ ս ե ր ն դ ի ՝ ա զ գ ա յ ի ն ի ն ք ն ո ւ -թեան պահպանման ուղղութեամբտարուող աշխատանքների բաղկա-ց ո ւ ց ի չ մ ա ս , հ ա յ ր ե ն ա ճ ա ն ա չ ո ւ -թ ե ա ն , հ ա յ ա պ ա հ պ ա ն ա կ ա ն հ ա ս -տատուն եւ արդիւնաւէտ ծրագիր եւհայրենիքի հիմնական այցեքարտը՝Սփիւռքի պատանիների ու երիտա-սարդների համար»:

ՀՀ Սփիւռքի նախարարը շնորհա-կալութիւն յայտնեց ծրագրի կազ-մակերպիչներին եւ յանձնարարեց.«Պէտք է մրցոյթ կազմակերպել եւխ ր ա խ ո ւ ս ե լ լ ա ւ ա գ ո յ ն հ ա մ ա յ ն ք -ներին, լաւագոյն ընտանիքներին:Պէտք է ընդլայնել ծրագրի աշխար-հագրութիւնը , ընդգրկե լ նոր տա-ր ա ծ ք ն ե ր , ա ւ ե լ ա ց ն ե լ հ ա յ ր ե ն իուսուցման ժամերը, աւելի հետա-ք ը ր ք ի ր ո ւ բ ա զ մ ա զ ա ն դ ա ր ձ ն ե լերեխաների առօրեան: 2015թ. մերաշխատանքի թիրախը պէտք է լինիԱրեւմտեան Հայաստանից Հայրե-նիք եկողների թիւն աւելացնելը»:

Օրակարգի համաձայն ՀՀ Սփիւռ-քի նախարարութեան «Իմ Հայաս-տ ա ն » հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն I I փ ա ռ ա -տօնի գեղարուեստական ղեկավարՍ. Հարոյեանը: Նա մասնաւորապէսնշեց. «Պարարուեստի օրերի» շրջա-

նակներում Հայաստան ժամանած12 երկրների 37 պարախմբեր ելոյթ-ն ե ր ո վ հ ա ն դ է ս ե կ ա ն Ե ր ե ւ ա ն ո ւ մ ,Ս տ ե փ ա ն ա կ ե ր տ ո ւ մ , Կ ի ւ մ ր ի ո ւ մ ,Վանաձորում, Արմավիրում, Արտա-շատում, Արարատում, Սիսիանում,« Ն ա յ ի ր ի » , Գ ա ն ա տ ա յ ի « Ա ն ի » ե ւԱՄՆ-ի «Զուարթնոց» պարախմբե-րը:

« Ի մ Հ ա յ ա ս տ ա ն » հ ա մ ա հ ա յ կ ա -կ ա ն փ ա ռ ա տ օ ն ի « խ մ բ ե ր գ ա յ ի նարուեստի օրերի» բացման արա-րողութիւնը նուիրուած էր աշխար-հահռչակ խմբավար, ԽՍՀՄ Պետա-կ ա ն մ ր ց ա ն ա կ ն ե ր ի դ ա փ ն ե կ ի ր ,ԽՍՀՄ ժողովրդական արթիսթ Յով-հ ա ն ն է ս Չ է ք ի ճ ե ա ն ի 8 5 - ա մ ե ա յյոբելեանին:

Երգչախմբերը ելոյթներ ունեցանԿիւմրի, Վանաձոր, Էջմիածին քա-ղ ա ք ն ե ր ո ւ մ ե ւ Ե ր ե ւ ա ն ի « Ա ռ ն օՊապաճանեան» համերգասրահում:Առանձին մենահամերգներով Երե-ւանում հանդէս եկան Ստամպուլի«Լուսաւորիչ դպրաց դաս» եւ ԱՄՆ-ի« Կ ո մ ի տ ա ս » ե ր գ չ ա խ մ բ ե ր ը : « Ի մՀայաստան» փառատօնի գլխաւորառանձնայատկութիւններից մէկըարդէն աւանդական դարձող տու-տուկի փառատօնն է, որն անցկաց-ւ ե ց Ս ե պ տ ե մ բ ե ր ի 2 0 - 2 4 - ը : Մ ա ս -ն ա կ ց ո ւ թ ե ա ն յ ա յ տ ն ե ր կ ա յ ա ց ր ի նաշխարհի 5 երկրներից եւ Արցա-խից 14 տուտուկահարներ:

Ընդհանուր առմամբ փառատօնիշրջանակներում տեղի ունեցաւ 58

հ ա մ ե ր գ , ո ր ի ց 5 - ը բ ա ց օ թ ե ա յ , 3ֆլեշմոպ, բազմաթիւ մամլոյ ասու-լ ի ս ն ե ր , կ լ ո ր ս ե ղ ա ն ն ե ր , վ ա ր պ ե -տութեան դասեր, էքսկուրսիաներ,հ ա ն դ ի պ ո ւ մ ն ե ր : Ա յ դ ա մ է ն ի ա ր -դիւնքում «Իմ Հայաստան» համա-հ ա յ կ ա կ ա ն փ ա ռ ա տ օ ն ը ո ւ ն ե ց ա ւշուրջ 50000 հանդիսական:

Փառատօն շրջանակներում անց-կացուած լաւագոյն միջոցառումնե-րի մասին կը պատրաստուեն DVDսկաւառակներ, որոնք կը տարած-ւեն Հայաստանում, Արցախում եւՍփիւռքում:

« Ի մ Հ ա յ ա ս տ ա ն » հ ա մ ա հ ա յ կ ա -կան փառատօնի յաջողուածութեանխտացուած արտայայտութիւնն է ՝Իրանի Թեհրան քաղաքից ժամա-նած Փիւնիկ Քէշիշեանի խօսքը.

« Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ ա ն ո ւ ն ն է , ա զ -գ ա ն ո ւ ն ն է , ի ն ձ ո ւ ժ տ ո ւ ո ղ զ օ -րութիւնն է: «Իմ Հայաստան» փա-ռատօնը եղաւ այն լուսաւոր էջը իմկեանքում, որ առաւել ուժ ու կորով,սէր ու նուիրում ներշնչեց ինձ»:

Նախարարը նշեց, որ «Մշակու-թ ա յ ի ն խ ո շ ո ր ի ր ա դ ա ր ձ ո ւ թ ի ւ նլ ի ն ե լ ո ւ ց զ ա տ , « Ի մ Հ ա յ ա ս տ ա ն ը »ն ա ե ւ հ ա յ ա հ ա ւ ա ք ի , հ ա մ ա յ ն ա շ -խարհի հայութեանը համախմբելուա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ի ւ ն ի ր ա կ ա ն ա ց ր ե ց :Փառատօնին մասնակցելու համարպատրաստւում են, երջանիկ են, որմասնակցում են մեր ծրագրին, այդմ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ի ր ե ն ց հ ա մ ա րվերածւում է տօնի»:

Նախարարը կարեւորեց տարազ-ների, նուագարանների, ամառայինդպրոցի համապատասխան դասըն-թացների վերաբերեալ քննարկում-ների կազմակերպումը, փառատօնիմ ե թ ո տ ա բ ա ն ա կ ա ն , գ ա ղ ա փ ա ր ա -կան հետազօտութեան իրականա-ցումը՝ փառատօնի մասնակիցնե-ր ի ն մ ա ս ն ա գ ի տ ա կ ա ն օ գ ն ո ւ թ ի ւ նցոյց տալու նպատակով:

Ա մ փ ո փ ե լ ո վ ն ի ս տ ը Ս փ ի ւ ռ ք ին ա խ ա ր ա ր Հ ր ա ն ո յ շ Յ ա կ ո բ ե ա ն ըներկայացրեց ամսուայ ընթացքումկազմակերպուած միջոցառումները,մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա ր ե ւ ո ր ի ր ա -դարձութիւններին:

Հանքային արդիւնաբերութեամբ...Շար. էջ 5-էն

պ ա տ ճ ա ռ դ ա ռ ն ա լ ո վ ` զ ա ն ա զ ա ն ֆ ի զ ի ք ա կ ա նու մտային հիւանդութիւններու եւ խախտումնե-րու։

Նման պարագայի մը Ամերիկայի մէջ այդ վայ-ր ը հ ա ն ր ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր ո ր պ է ս վ տ ա ն գ ա ւ ո րմիջավայր, անկասկած, պիտի փակուէր։

Ախթալայի հողը կապարի եւ արսենիքի բա-ղ ա դ ր ո ւ թ ե ա մ բ բ ն ա կ ա ն ո ն հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի նչափանիշներէն յաջորդաբար 76 եւ 25 անգամաւելի է։ Ի վերջոյ, այս պատճառ դարձած է որԱխթալայի մանուկներուն եւ պատանիներուն 84տոկոսը արեան հետ կապուած լուրջ առողջա-կան հարցեր ունենան։

Հիւրընկալը` Տայանան ներկայացուց Ընկերու-թեան խօսնակը` Ճէն Մարաչչինօ, որ կու տարլայն բացատրութիւններ տեսաերիզի վրայ։ Անայցելած է յիշեալ վայրը եւ հասատատած` որ 40հազար տոլարով կարելի պիտի ը լ լար մաքրելշրջանի ապականած հողը եւ որուն 23 հազարտոլարը միայն կը մնար հանգանակելու։ Մաս-ն ա ւ ո ր ա պ ա հ ո վ ո ւ ա ծ տ ա ր ա զ ն ե ր ո վ , կ ա ր ե լ իպիտի ըլ լայ գործի մղել տեղւոյն բնակչութիւնըայդ աշխատանքը կատարելու համար, անշուշտվ ա ր ձ ա տ ր ե լ ո վ զ ա ն ո ն ք ա շ խ ա տ ա վ ա ր ձ ո վ ։Խօսնակը յայտարարեց որ նման այլ վայրեր եւսկ ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի տ ա ր ա ծ ք ի ն , ո ր ո ն ք ն մ ա նդարմանումի կարօտ են։

Լուրջ եւ անյետաձգելի նախաձեռնութիւն մը`փրկելու մեր կտոր մը հայրենիքը եւ վերադարձ-նելու առողջ մարմինը մեր նոր սերունդին։

14 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014

Արցախի Մեծ Թաղեր...Շար. էջ 6-էն

փոխադարձ այցելութիւններ, փորձառութիւն կըվերցնեն, կը ծանօթանան գորգ գործելու ար-ւեստին, կը վարպետանան:

Ն ո ր ա բ ա ց ա ր տ ա դ ր ա մ ա ս ի տ ն օ ր է ն Գ ա ր ի կՈ ս կ ա ն ե ա ն ը մ ե զ ի հ ե տ ո ւ ն ե ց ա ծ զ ր ո յ ց ի ժ ա -մանակ նշեց. “Դարերու պատմութիւն ունի ՄեծԹ ա ղ ե ր ի գ ո ր գ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ը : Գ ի ւ ղ ը մ ի շ տ է լյայտնի է եղել այս առումով, ամէն ընտանիքումդ ա զ գ ա հ կ ա ր , կ ա ն ա յ ք գ ո ր ծ ո ւ մ է ի ն գ ո ր գ ո ւկարպետ: Իսկ 1930-1981 թուականններին գիւ-ղում   արդեն կար գորգագործարան, որտեղ 50-60 գորգագործ կանայք էին աշխատում: Նրանցգործած գորգերը շատ յայտնի էին Խորհրդայինմիութեան երկրներում:

Խորհրդային կարգերի անկումից յետոյ գոր-ծարանը միառժամանակ փակուեց, ապա տա-րիներ անց նորից բացուեց: 1992-2005 թուա-կաններին գործում էր գորգագործական արհես-տ ա ն ո ց , ո ր ն ո ւ ն է ր փ ո ր ձ ա ռ ո ւ ա շ խ ա տ ո ղ ն ե ր :Ս ա կ ա յ ն , մ ի ք ա ն ի տ ա ր ի ն ե ր ի ա շ խ ա տ ա ն ք ի ցյ ե տ ո յ , ո ր ո շ խ ն դ ի ր ն ե ր ի հ ե տ կ ա պ ո ւ ա ծ , ա յ նդադարեց գործել:

Այսօր, ԼՂՀ փոխվարչապետ, համագիւղացիԱրթուր Աղաբեկեանի ջանքերի շնորհիւ, արդէնմի քանի օր է , ինչ գիւղում գործում է գորգա-գործական այս արտադրամասը”:

Տնօրէնի խօսքով` գորգագործները ոգեւոր-ւած են, անոնցմէ ոմանք կը տիրապետեն գոր-ծին, ոմանք` նոր կը սորվին: “Յոյս ունենք կը կա-ր ո ղ ա ն ա ն ք ա ր դ ա ր ա ց ն ե լ մ ե զ , ն պ ա ս տ ե լ Մ ե ծԹ ա ղ ե ր ի ա ւ ա ն դ ա կ ա ն գ ո ր գ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա նվերականգնամանը”,- նշած է Գ. Ոսկանեանը:

Հարվըրտի համալսարանի հետա-զօտող դոկտոր Էմրահ ԱլթընտիշըԹուրքիոյ նախկին նախագահ Ապ-տ ո ւ լ լ ա հ Կ ի ւ լ ի ն 2 0 1 4 թ ո ւ ա կ ա ն իՄ ա յ ի ս ի ն տ ո ւ ա ծ ս ո ւ ր հ ա ր ց ի մ ըհետեւանքով հետագայ ամիսներունլ ո ւ ր ջ ս պ ա ռ ն ա լ ի ք ն ե ր ո ւ ե ն թ ա ր -կըւած է:

Ի ն չ պ է ս կ ը հ ա ղ ո ր դ է « Ա ր մ է ն -փ ր ե ս ” - ը , թ ր ք ա կ ա ն ” Հ ո ւ ր ի է թ ” - ըհարցազրոյց վարած է Ալթընտիշիհետ` պարզելու թէ ի՛նչ կատարուածէ Կիւլին տուած հարցումէն ետք:

Հ ա ր վ ը ր տ ի հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի գ ի -տաշխատողը պատմած է, որ Յու-լ ի ս ի ն ի ր բ ա ժ ն ի բ ո լ ո ր դ ա ս ա -խ օ ս ն ե ր ո ւ ն 1 9 - է ջ ա ն ո ց ե լ ե կ տ ր ո -ն ա յ ի ն ն ա մ ա կ ե կ ա ծ է , ո ր ո վ ի րհասցէին տարբեր մեղադրանքներեղած են:

Մ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է ս հ ր ա պ ա ր ա կ -ւած եղած են Թուրքիոյ մէջ եղածժամանակուան անձնական լուսա-նկարներ, ինչպէս նաեւ նամակինհ ե ղ ի ն ա կ ն ե ր ը զ ի ն ք ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ -ց ա ծ ե ն ի բ ր ե ւ ա հ ա բ ե կ չ ա կ ա նխ մ բ ա ւ ո ր մ ա ն ա ն դ ա մ , ո ր մ ե ծվ տ ա ն գ կ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ն է մ ի ւ ս ա շ -խ ա տ ո ղ ն ե ր ո ւ ն ե ւ ա ն ո ն ց ը ն տ ա -նիքներուն համար: Շուրջ 30 դա-ս ա խ օ ս ի ո ւ ղ ա ր կ ո ւ ա ծ ն ա մ ա կ ի նմ ա ս ի ն ի մ ա ն ա լ է ե տ ք Ա լ թ ը ն տ ի շդիմած է փորձառու իրաւաբաննե-րու: Յայտնի դարձած է, որ նամակը

ո ւ ղ ա ր կ ո ւ ա ծ է Ա ն գ ա ր ա յ է ն ` կ ե ղ ծհասցէատիրոջ անունով:

« Թ ո ւ ր ք ի ո յ մ է ջ օ ր է ն ք ը մ ի շ տխ ա ռ ն ո ւ ա ծ ե ղ ա ծ է ք ա ղ ա ք ա կ ա -նութեան հետ, սակայն “Արդարու-թուն եւ զարգացում” կուսակցու -թեան օրով ան վերածուեցաւ բոլորընդդիմադիրներու դէմ կիրառուողս ո ւ ր թ ո ւ ր ի : Հ ա զ ա ր ա ւ ո ր ը ն դ դ ի -մ ա դ ի ր ն ե ր բ ա ն տ ա ր կ ո ւ ե ց ա ն » , -թ ր ք ա կ ա ն թ ե ր թ ի ն ը ս ա ծ է Ա լ -թ ը ն տ ի շ ` պ ա տ մ ե լ ո վ , ո ր ի ր գ ո ր -ծընկերները շատ արագ հասկցածեն, որ այդ նամակներուն իմաստըինչ եղած է: Թուրք դոկտորը պատ-մած է նաեւ, որ սպառնալիքներ եւվ ի ր ա ւ ո ր ա ն ք ն ե ր պ ա ր ո ւ ն ա կ ո ղհարիւրաւոր նամակներ ստացած էտարբեր օգտատէրերէ: Լրագրողիհ ա ր ց ի ն ի պ ա տ ա ս խ ա ն , թ է ի ն չտեսակի եղած են սպառնալիքները,Ա լ թ ը ն տ ի շ ը պ ա տ մ ա ծ է , ո ր ի ր ե նմ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է ս ա ն ո ւ ա ն ա ծ ե ն“ Հ ա յ ո ւ ծ ն ո ւ ն դ ” , “ Յ ո յ ն ի ծ ն ո ւ ն դ ” ,“Հրեայի ծնունդ” , “Ստոր քիւրտ”,“Դուն թուրք չես կրնար ըլլալ”, “Հայ-րենիքի դաւաճան”:

«Միջազգային աշխատանքայինկազմակերպութեան տուեալներովերկրին մէջ աշխատանքային վթար-ներու թիւով Եւրոպայի մէջ Թուր-ք ի ա ն ա ռ ա ջ ի ն ն է , ի ս կ ա մ բ ո ղ ջաշխարհի մէջ ` չորրորդը : «Լրագ-ր ո ղ ն ե ր ա ռ ա ն ց ս ա հ մ ա ն ն ե ր ո ւ ”

կազմակերպութեան տուեալներովմամուլի ազատութեան հարցով 180ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ շ ա ր ք ի ն Թ ո ւ ր ք ի ա ն154-րդ տեղն է : Տնտեսական հա-մագործակցութեան եւ զարգացմանկազմակերպութեան վերջին զեկոյ-ց ի ն հ ա մ ա ձ ա յ ն 3 4 ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւշարքին վերջինն ենք կրթութեանհարցով: Քանի մը միլիառ տոլարովպալատներ կը կառուցենք, սակայն,Թուրքիոյ վիճակագրական ծառա-յութեան համաձայն, բնակչութեանշուրջ 20 տոկոսը աղքատութեանշեմին է: Բոլոր անոնք, որոնք որեւէբան կը փնտռեն մեզի խայտառակը ն ե լ ո ւ հ ա մ ա ր , թ ո ղ ն ա յ ի ն ա յ սա ն կ ա խ զ ե կ ո յ ց ն ե ր ո ւ ն ” , - ն շ ա ծ էթուրք դոկտորը:

2014 թուականի Մայիսին Թուր-քիոյ նախկին նախագահ Ապտուլ -լահ Կիւլը տհաճ անակնկալի եկածէր Հարվըրտի համալսարանին մէջ,ուր ժամանած էր մասնակցելու իրորդիին` Մեհմեթ Էմրէի աւարտա-կ ա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա ն : « Օ ր ա կ ա ր -գային տարածաշրջանային խնդիր-ներ եւ հայեացք ապագային» խո-րագիրով յայտագիրին Կիւլի ելոյթինժ ա մ ա ն ա կ Հ ա ր վ ը ր տ ի բ ժ շ կ ա կ ա նկեդրոնի մասնագէտ դոկտոր ԷմրէԱ լ թ ը ն տ ի շ ը ի ր հ ա ր ց ո ւ մ ո վ ա ն ա -կընկալի բերած էր Թուրքիո յ նա-խ ա գ ա հ ը : Ա լ թ ը ն տ ի շ ը ի ր խ օ ս ք ի նմ է ջ ա ն դ ր ա դ ա ր ձ ա ծ է ր ն ա խ ո ր դ

տ ա ր ո ւ ա ն Մ ա յ ի ս է ն մ ե կ ն ա ր կ ա ծԿեզիի դէպքերուն, որոնց ժամանակ8 մ ա ր դ զ ո հ ո ւ ա ծ է ր , 9 0 մ ա ր դվ ի ր ա ւ ո ր ո ւ ա ծ , 9 մ ա ր դ ի ր ա չ ք ըկ ո ր ս ն ց ո ւ ց ա ծ , ի ս կ հ ա զ ա ր ա ւ ո րմ ա ր դ ի կ վ ա տ ա ց ա ծ է ի ն ա ր ց ո ւ ն -քաբեր կազէն: «Սակայն Թուրքիոյմէջ բռնութիւնը կը շարունակուի:Օ ր ա կ ա ն կ ը ս պ ա ն ն ո ւ ի 3 կ ի ն , 4բանուոր կը մահանայ աշխատան-քային վթարներով: Ռոպոսի (Ուլու-տերէի) կոտորածին ձեր ղեկավա-րած բանակը սպաննեց 34 մարդ:Դ ո ւ ք չ է ՞ ք ա մ չ ն ա ր ն մ ա ն պ ե տ ո ւ -թ ե ա ն ղ ե կ ի ն ը լ լ ա լ ո ւ հ ա մ ա ր : Ձ ե րձ ե ռ ք ե ր է ն ա ր ի ւ ն կ ը հ ո ս ի , չ է ՞ քտեսներ: Ինչպէ՞ս առանց ամչնալուայստեղ մեզ ժողովրդավարութեանս ո ւ տ ե ր ո ւ մ ա ս ի ն կ ը պ ա տ մ է ք :Ի ն չ պ է ՞ ս գ ի շ ե ր ն ե ր ը կ ը ք ն ա ն ա ք :Ձեր վարչապետն ալ 14 տարեկաներեխան ահաբեկիչ կ ՛անուանէ» , -ըսած էր Ալթընտիշը:

Թուրքիոյ նախագահը շտապածէր ընդհատել զայն` ըսելով. «Այժմդ ո ւ ն ի ն ծ ի լ ս է : Ո չ ո ք ք ե զ ի ի ր ա -ւունք տուած է նման հարց ուղղելինծի»:

Կ ի ւ լ ի ա յ ս խ օ ս ք ե ր ո ւ ն ի պ ա -տասխան Ալթընտիշը հեգնած է, որատոր համար Թուրքիոյ մէջ ծեծիկ’ենթարկուէր:

Հարվըրտի թուրք դասախօսը սպառնալիքներու կ՛ենթարկուի

YORGANTZ

yorgantz@yahoo.fr

tel 514-651-5262

NOEL EN FAMILLERESTAURANT”ROUBY” LAVAL

MERCREDI 24 DEC 2014MENU DE NOEL 55.00$

ENFANTS 35.00$ (moins 10 ans)

RES: 450-688-1777

les vendredis “ROUBY”-LAVAL

les samedis “MARCO’S”

St Anne de bellevue

LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014 • ABAKA • 15

www.tekeyanmontreal.ca

Funéraille TraditionnelMonument

Pré-arrangement

www.komitas.ca

5180, rue SalaberryMontréal, Québec H4J 1J3

Tél. : 514 331-0400

:A>MANAGAN SBASARGOV:IVN

13 ամեայ Սամուէլ Սեւեանի ճատրակիյաղթարշաւը՝ Սէնթ Լուիսի մէջ

Ամերիկահայ 13 ամեայճատրակիստ Սամուէլ Սե-ւ ե ա ն ի ա յ ս օ ր ե ր ո ւ ն կ ըմ ա ս ն ա կ ց ի Ս է ն թ Լ ո ւ ի ս իճատրակի մրցաշարքի մըե ւ փ ա յ լ ո ւ ն խ ա ղ ա ր կ ո ւ -թ ի ւ ն ց ո յ ց կ ո ւ տ ա յ ա յ սմ ր ց ա շ ա ր ք ի մ է ջ : Ա ն վ ե ցմ ր ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ա ր դ ի ւ ն ք ո վ5 . 5 ն ի շ հ ա ւ ա ք ա ծ է ե ւվստահօրէն կը գլխաւորէմրցաշարային աղիւսակը:

Այս մրցաշարքի չորրորդ փուլէն ետք Սամուէլ Սեւեանի անհատականվարկանիշը անցաւ 2500ի սահմանը եւ վերջնականապէս ի զօրու դարձաւՖԻՏԷի որոշումը՝ հայ պատանիին կրոսմայսթըրի «գերվարպետ»ի տիտղոսշնորհելու վերաբերեալ:

Մ ի ա ւ ո ր ո ւ ա ծ ա զ գ ե ր ո ւ Կ ր թ ո ւ -թ ե ա ն , գ ի տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ մ շ ա կ ո յ թ իկազմակերպութեան`  ԵՈՒՆԵՍՔՕ-իկողմէ հայկական լաւաշը համաշ-խարհային մշակութային ժառան-գութեան ցանկին մէջ ընդգրկելուորոշումէն ետք Թուրքիոյ մէջ կրկինհակա-հայկական արշաւ սկսած է:

Թ ր ք ա կ ա ն լ ր ա տ ո ւ ա մ ի ջ ո ց ն ե ր ըայժմ կը պնդեն , թէ լաւաշը ոչ թէհայկական, այլ թրքական եւ ատըր-պէյճանական հացատեսակ է : Ա յսմասին կը հաղորդէ Tert.am–ը:

Թ ր ք ա կ ա ն S a b a h - ը կ ը գ ր է , թ էԹուրքիան Ատրպէյճանի հետ հա-մատեղ նախապատրաստուած էրլ ա ւ ա շ ը ո ր պ է ս թ ր ք ա կ ա ն ս ն ն դ ա -տեսակ ընդգրկել ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի ոչնիւթական մշակութային ժառան-գութեան ցանկին մէջ:

Թուրքերը կը պնդեն, թէ լաւաշըթրքական հարսանիքներու զարդը,եւ լաւաշ թխելու արարողութիւնըհարսանիքի արարողակարգի ան-բաժան մէկ մասը եղած է:

Աւելին` թուրքերը կը պնդեն, թէհ ա ր ս ի ո ւ փ ե ս ա յ ի ո ւ ս ի ն լ ա ւ ա շդ ն ե լ ը ե ւ ս թ ր ք ա կ ա ն ս ո վ ո ր ո յ թ է `առատութիւն եւ բարեկեցութիւն կըխորհրդանշէ:

Թուրքերը լաւաշը թրքական կը համարեն եւկը բողոքեն ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի որոշումին դէմ

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ “ Է ր ե բ ո ւ ն ի ” ռ ո ւ ս ա կ ա ն օ դ ա յ ի նռազմական կայանին մէջ ամփոփուած են 2014 թուա-կանին մարտական պատրաստութեան արդիւնքները:

Ըստ “Արմէնփրես”-ի ՝ ՌԴ Հարաւային ռազմականշրջանի մամու լի ծառայութիւնը կը տեղեկացնէ , որչորրորդ սերունդի Միգ-29 ժամանակակից թեթեւ կոր-ծանիչներու օդաչուներու թռիչքներուն ընդհանուր տե-ւողութիւնը կազմած է աւելի քան 1000 ժամ: ՀՌՇ-իօդակայաններուն մէջ ուղղաթիռներու դասակի թռիչք-ներուն ընդհանուր տեւողութիւնը կազմած է աւելի քան550 ժամ, կատարուած է աւելի քան 190 թռիչք: Կոր-ծանիչներով եւ Մի-8, Մի-24 եւ Մի-35 ուղղաթիռներովթռիչքներու 40 տոկոսը իրականացուած է սահմանա-փակ տեսանելիութեան պայմաններու եւ գիշերայինժամերուն ընթաց-քին:

Տեղի ունեցած են տարբեր աստիճանի բարդութեան40-է աւելի թռիչքային մարտավարական վարժանք-ներ, որոնց շարքին` կայանին մէջ մարտավարականվարժանքներ Կամխուտ եւ Ալագեազ բարձր լեռնայինզօրափորձարաններուն մէջ, եւ համատեղ վարժանքներՀ Հ պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն զ ի ն ո ւ ա ծո ւ ժ ե ր ո ւ հ ե տ : Ի ր ա կ ա ն ա ց ո ւ ա ծ ե ն 5 0 0 ֊ է ն ա ւ ե լ իուսումնական օդային մարտեր, օդային թիրախներուվրայ գրոհի նմանակումներ:

“ Ա ն ց ե ա լ ո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն տ ա ր ո ւ ա ն հ ա մ ե մ ա տ ո ւ -թեամբ ռուսական ռազմական օդակայանի ստորա-

բ ա ժ ա ն ո ւ մ ն ե ր ո ւ մ ա ր տ ա կ ա ն պ ա տ ր ա ս տ ո ւ թ ե ա նուժգնութիւնը բարձրացած է միջինը 20 տոկոսով” ,յայտնած Է օդային միաւորման հրամանատար գըն-դապետ Ալեքսանդր Փեթրովը:

Յաջորդ տարի Հայրենական մեծ պատերազմի յաղ-թանակի 70-րդ տարեդարձին նուիրուած տօնականձեռնարկներու ծիրէն ներս Երեւանի մէջ ռուս օդաչու-ները իրենց վարպետութիւնը պիտի ցուցադրեն զոյգե-րով եւ միաժամանակեայ թռիչքներու , ինչպէս նաեւբարձրագոյն դասա-կարգի ձեւերու կատարմամբ:

Հայաստանի Ռուսական ռազմակայանի օդաչուներումարտական պատրաստութեան ուժգնութիւնը բարձրացած է

ՇնորհաւորութիւնՏոքթ. եւ տիկին Արթօ եւ Սօնա Տէմիրճեան կը շնորհաւորեն իրենց

խնամիին եւ մեծ հայրիկին պրն. Մովսէս Գոչաքեան-ի 100-րդ տա-րեդարձը՝ եւ իրեն կը մաղթեն առողջութիւն եւ խաղաղ կեանք: Այսառիթով «Ապագայ»ին կը նուիրեն 50 տոլար:

16 • ABAKA • LUNDI 8 DECEMBRE 2014 - MONDAY DECEMBER 8, 2014

Այս տարուայ Թէլէթոնինհաւաքուեցաւ 12.4միլիոն տոլար

«Հայաստան» Համահայկական Հիմ-նադրամը 27 Նոյեմբերին կազմակեր-պեց իր 17 Թէլէթոնը, որու ընթացքինհամայն հայութեան ջանքերով հաւաք-ւեցաւ 12.398.550 ամերիկեան տոլար:Հաւաքուած գումարը պիտի գործածուիՎարդենիս-Մարտակերտ մայրուղինկպրապատելու եւ յարդարելու նպա-տակով, ինչպէս նաեւ բարերարներուկողմէ ընտրուած յատուկ ծրագիրներումէջ՝ Հայաստան եւ Արցախ: Յիշեցնենքոր Վարդենիս-Մարտակերտ մայրուղինունի 116 քիլոմեթր երկարութիւն եւիրարու կը կապէ հայկական երկուպետութիւնները: Անցեալ տարուայթէլէթոնին հաւաքուած էր 21 միլիոնտոլար, որմէ 10 միլիոնը յատկացուածէր այս մայրուղիի շինութեան, իսկմնացեալը գործածուած էր այլ ծրագիր-ներու համար:

Հայաստանն ու Արցախը իրարումիացնող ճամբու ընդհանուր արժէքը31-32 միլիոն տոլար է, 10 միլիոն տոլարհամահայկական ջանքերով արդէնփոխանցուած է մայրուղիի շինութեան,մօտաւորապէս 4 միլիոն տոլար ալ տրա-մադրած էր Հայաստանի կառավարու-թիւնը՝ Հայաստանի մէջ ինկած հատ-ւածի շինութեան համար: Ճամբանաւարտին հասցնելու համար տակաւինպէտք կայ 17 միլիոն տոլարի:

Այս պահու դրութեամբ ճամբուհայաստանեան մասի մէջ (14 քիլոմեթր)գրեթէ աւարտին հասած են թէ’ հողայինեւ թէ’ կպրապատումի աշխատանք-ները: Լեռնային Ղարաբաղի հատուա-ծին մէջ հողային աշխատանքները կըմօտենան իրենց աւարտին:

ՍԱՊԱՀԻ ԱՐԵՒԸՇԻՋԵՑԱՒ

Լիբանան եւ արաբական աշխար-հը կորսնցուցին «սիրելի Շահրու-րան»՝ Սապահը: Ան 87 տարեկանէր: Սապահ, բուն անունով ՝ ԺանէթՖղալի, ծնած էր Ալէյ : Երիտասարդտարիքէն բարձրացած էր բեմ, նկա-րահանուե լով 83 լիբանանեան եւեգիպտական ժապաւէններու մէջ:Ա ւ ե լ ի ք ա ն ե ր ե ք հ ա զ ա ր ե ր գ ե ր ո ւմեկնաբան, փնտռուած երգչուհինդարձած էր բազմաթիւ մրցանակ-ներու տիտղոսակիր: Սապահ պաշ-տ օ ն ա պ է ս ի ն ն ա ն գ ա մ մ տ ա ծ է րամուսնութեան վանդակը:

«Զարթօնք»

Թրքական ծագումով գերման բեմադրիչ՝ Ֆաթիհ Աքընի Հայոց Ցեղաս-պանութեան մասին «Խզում» (Տհը Քաթ )ժապաւէնի հայերէնով ծանու-ցումը արդէն իսկ համացանցի վրայ է: Ժապաւէնը ունի 138 վայրկեանտեւողութիւն եւ ամբողջութեամբ թարգմանուած է նաեւ ֆրանսերէնի ուարեւմտահայերէնի:

«Խզում»ի բեմագրութեան հեղինակներն են Ֆաթիհ Աքըն եւ ՄարտիկՄարթին: Այս շարժանկարը կը պատմէ ցեղասպանութեան վերապրող-ներէն Նազարէթ Մանուկեանի մասին, որ Եղեռնէն տարիներ ետք միայնկ ’ ի մ ա ն ա յ թ է ի ր զ ո յ գ ա ղ ջ ի կ ն ե ր ը ո ղ ջ ե ն : Ա ն կ ը ս կ ս ի ա ղ ջ ի կ ն ե ր ըվ ե ր ա գ տ ն ե լ ո ւ ի ր փ ն տ ռ տ ո ւ ք ի ն : Մ ա ն ո ւ կ ե ա ն ի դ ե ր ը կ ը մ ա ր մ ն ա ւ ո ր էալճերիացի դերասան Թահար Ռահիմ: Ժապաւէնին մէջ դերեր ունին նաեւԱրսինէ Խանճեան, Սիմոն Աբգարեան, Աքըն Քազին եւ ուրիշներ:

Սիմոն Աբգարեան, խօսելով ժապաւէնի մասին ըսաւ. «Որեւէ բանիձեռնարկելու համար անհրաժեշտ էր որ երեք սերունդներ անցնին: Առաջինսերունդը պայքարեցաւ ողջ մնալու , երկրորդ սերունդը՝ ապրելու , իսկերրորդ սերունդը արդէն անցաւ գործողութիւններու եւ պայքարեցաւ որ1915ը միջազգային ճանաչում գտնէ: Այդ պատմութիւնը պատմելու համարմիակ ժապաւէն մը չի բաւեր: Ուրիշ շարժանկարներ ալ հարկաւոր են»:

Ժապաւէնի ծանուցումը կարելի է դիտել.https://www.youtube.com/watch?v=5xdv0ck0EA:

Յիշեցնենք որ ժապաւէնը 5 Դեկտեմբերէն սկսեալ պիտի ցուցադրուիԹուրքիոյ շարժանկարներու սրահներուն մէջ:

«Մարմարա»

Ֆաթիհ Աքընի ժապաւէնի հայերէն ծանուցումը՝ համացանցի վրայ