แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๕...
TRANSCRIPT
แผนการจดการเรยนรท ๕ เรอง ทองจ าและบอกคณคาบทอาขยาน หนวยการเรยนรท ๑ เรอง นมสการคณานคณ เวลา ๕ ชวโมง รายวชา ภาษาไทย๑ รหสวชา ท๓๑๑๐๑ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๔ ภาคเรยนท ๑ ปการศกษา ๒๕๕๙ เวลา ๑ ชวโมง
...................................................................................................................................................................
๑. มาตรฐานการเรยนรทเกยวของ ตวชวด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๖ ทองจ ำและบอกคณคำบทอำขยำนตำมทก ำหนด และบทรอยกรองทมคณคำ ตำมควำมสนใจและน ำไปใชอำงอง
จดประสงคการเรยนร ๑. ทองจ ำบทอำขยำนจำกเรอง ค ำนมสกำรคณำนคณ ได ๒. บอกคณคำบทอำขยำนจำกเรอง ค ำนมสกำรคณำนคณ ได ๓. รและรวบรวมเรองรำวในวรรณกรรมเกยวกบพระคณพอแม ครอำจำรย ของประเทศตำง ๆ ในกลมประเทศอำเซยนได
สาระการเรยนรแกนกลาง - บทอำขยำนทมคณคำ - บทอำขยำนตำมทก ำหนด ๒. จดเนนการพฒนาคณภาพผเรยน ความสามารถและทกษะ ทกษะชวต คณลกษณะตามชวงวย มงมนในกำรศกษำและกำรท ำงำน ๓. สาระส าคญ กำรทองบทอำขยำนจำกเรอง ค ำนมสกำรคณำนคณ ตองบอกคณคำของเรองได ๔. คณลกษณะทพงประสงค ( ) ๑. รกชำต ศำสน กษตรย ( ) ๒. ซอสตย ( ) ๓. มวนย ( ) ๔. ใฝเรยนร ( ) ๕. อยอยำงพอเพยง ( ) ๖. มงมนในกำรท ำงำน ( ) ๗. รกควำมเปนไทย ( ) ๘. มจตสำธำรณะ ๕. สมรรถนะส าคญของผเรยน ( ) ๑. ควำมสำมำรถในกำรสอสำร ( ) ๒. ควำมสำมำรถในกำรคด ( ) ๓. ควำมสำมำรถในกำรแกปญหำ ( ) ๔. ควำมสำมำรถในกำรใชทกษะชวต ( ) ๕. ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย ๖. ทกษะการคด ทกษะกำรคดแกปญหำอยำงสรำงสรรค
๒
๗. การบรณาการหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ตวครผสอน
- ควำมพอประมำณ ครผสอนเลอกวเครำะหควำมส ำคญของกำรทองจ ำบทอำขยำน เพอทบทวน ควำมรควำมเขำใจเรองปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง และครผสอนใหโอกำสผเรยนในกำรเลอกวเครำะหวำกำรทองจ ำบทอำขยำนทมคณคำนนมควำมส ำคญตอตวของนกเรยนมำกเพยงใด
- ควำมมเหตผล กำรทบทวนควำมรควำมเขำใจปรชญำของเศรษฐกจพอเพยงสำมำรถท ำได ทกเรอง และทส ำคญสำมำรถทบทวนควำมรควำมเขำใจกบเนอหำสำระทจะตองจดกำรเรยนรอยแลวและสำมำรถท ำไดอยำงสอดคลองยอมเปนวธสอนทบรรลจดประสงค
- กำรมภมคมกนในตวทด กำรกระตนเตอนและสรำงควำมตระหนกในกำรประพฤตปฏบตตำม หลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยงอยเสมอและตอเนอง ผเรยนยอมเหนคณคำและเหนโทษ ซงเมอครผสอนตระหนกถงคณคำของกำรทองจ ำบทอำขยำนแลวกสำมำรถทจะถำยทอดควำมส ำคญของบทอำขยำนไดอยำงครบถวน
- เงอนไขควำมรและคณธรรม ผสอนรอบรหลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง สำมำรถ เชอมโยงเนอหำคณคำในกำรทองจ ำบทอำขยำน วธกำรทองจ ำบทอำขยำนอยำงไรใหเสนำะ วรรณศลปในบทอำขยำนบทตำง ๆ ควำมหมำยในบทอำขยำนตำง ๆ ครกจะสำมำรถอธบำยใหนกเรยนเขำใจได
- ดำนคณธรรม ครผสอนมใจเมตตำเขำใจธรรมชำตของผเรยน จงเปดโอกำสใหผเรยนเรยนรอยำง มควำมสข พรอมจดท ำเกณฑและเครองมอวดและประเมนผลทมคณภำพ ตวผเรยน
- ควำมพอประมำณ ผเรยนรและเขำใจศกยภำพของตนเอง มควำมสำมำรถในกำรอธบำยเรองในบทอำขยำนบทตำง ๆ เหนควำมส ำคญของกำรทองจ ำบทอำขยำน
- ควำมมเหตผล ผเรยนสำมำรถชแจง อธบำยเหตผลในกำรทองจ ำบทอำขยำน เหนถง ควำมส ำคญของกำรทองจ ำบทอำขยำน และสำมำรถแปลควำมในบทอำขยำนนน ๆ ตำมหลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยงไดอยำงมเหตผล
- กำรมภมคมกนในตวทด มควำมเขำใจเรองปรชญำของเศรษฐกจพอเพยงไดถกตองและเชอมโยง ควำมรและเขำใจควำมส ำคญของกำรทองจ ำบทอำขยำนวำมประโยชนตอตวของนกเรยนในดำนของกำรเรยน กำรรหลกของฉนทลกษณของบทประพนธนน ๆ ได ควำมหมำยของบทอำขยำนบทตำง ๆ วธกำรทองบทอำขยำนอยำงไรใหเสนำะ หำกผเรยนมภมคมกนดงนแลวกสำมำรถปองกนควำมเสยงของตนเองได
- เงอนไขควำมรและคณธรรม ผเรยนรเรองควำมส ำคญคณคำของกำรทองจ ำบทอำขยำน ควำมหมำยของบทอำขยำนนน ๆ ฉนทลกษณของบทประพนธททอง และเขำใจหลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง รอบคอบในกำรแสดงเหตผลอธบำยเนอหำและกำรประยกตใชคณคำทเกดจำกกำรทองจ ำ มควำมรบผดชอบ มงมนในกำรท ำงำน
- ควำมมเหตผล สำมำรถชแจง อธบำยเหตผลกำรเลอกน ำเสนอเนอหำคณคำในกำรทองจ ำบท อำขยำน อธบำยฉนทลกษณในบทประพนธประเภทตำง ๆ เนอหำเรองรำวในวรรณคด มวถชวตในกำรปฏบตตำมหลกปรชญำของเศรษฐกจพอเพยงไดอยำงมเหตผล
๓
๘. กจกรรมการเรยนร ๑. พระคณของบดำมำรดำมควำมสมพนธกบพระคณของครบำอำจำรยอยำงไร ๒. ครแจงตวชวด/จดประสงคกำรเรยนรและเกณฑกำรวดและประเมนผลใหนกเรยนทรำบ ๓. ครแจกบทควำมแสดงควำมคดเหนเกยวกบกำรทองบทอำขยำนของ อ. ศวกำนต ปทมสตร
ใหนกเรยนอำน ๔. นกเรยนรวมกนอภปรำยเกยวกบควำมคดเหนของ อ. ศวกำนต ปทมสตร ๕. ครสรปควำมส ำคญของกำรทองบทอำขยำน ๖. ครแจกใบงำนท ๑.๕ เรอง วเครำะหคณคำบทอำขยำนเรอง ค ำนมสกำรคณำนคณ
ใหนกเรยนทกคน ๗. นกเรยนแตละคนคดหำค ำตอบดวยตนเอง โดยครก ำหนด เวลำใหกบนกเรยน ๘. ครใหนกเรยนแตละคนจบคกบเพอนภำยในกลม ผลดกนอธบำยค ำตอบทตนคดได ๙. นกเรยนรวมกลมเดม แลวผลดกนอธบำยค ำตอบในใบงำนท ๑.๕ ใหเพอนฟง แลวให
แตละกลมสรปเปนมตของกลม ๑๐. ครจบสลำกเลอกตวแทนนกเรยนน ำเสนอค ำตอบในใบงำนท ๑.๕ หนำชนเรยน
ครตรวจสอบควำมถกตอง ๑๑. ครถำมนกเรยนวำสำมำรถน ำขอคดจำกบทอำขยำนเรอง ค ำนมสกำรมำตำปตคณ
และค ำนมสกำรอำจรยคณไปใชในชวตจรงไดอยำงไร ๑๒. นกเรยนทกคนรวมกนสรปคณคำบทอำขยำนจำกเรอง ค ำนมสกำรคณำนคณ ๑๓. ครใหนกเรยนทกคนทองบทอำขยำน ค ำนมสกำรมำตำปตคณ และค ำนมสกำรอำจรยคณ
นอกเวลำเรยน ครประเมนผลกำรทองจ ำเปนรำยบคคล ๑๔. ครมอบหมำยใหนกเรยนแตละกลมรวมกนจดท ำรำยงำน เรอง คณคำและแนวคดจำก
ค ำนมสกำรคณำนคณ โดยใหครอบคลมประเดนตำมทก ำหนด ดงน - กำรวเครำะหและวจำรณ - กำรวเครำะหและประเมนคณคำ - กำรสงเครำะหขอคด - กำรบอกคณคำบทอำขยำน
๑๕. ในกลมเดม ใหนกเรยนสบคนขอมลจำกแหลงเรยนรตำง ๆ เกยวกบพระคณของพอแม ครอำจำรย ซงอำจเปนบทประพนธ หรอบทควำม หรอเรองสน ของประเทศตำง ๆ ในกลมอำเซยน แลวน ำมำจดท ำเปนรปเลมรำยงำน เพอน ำไปจดนทรรศกำรมมอำเซยน ๙. สอการเรยนการสอน ๑. หนงสอเรยนรำยวชำพนฐำน ภำษำไทย วรรณคดวจกษ ชนมธยมศกษำปท ๔ ๒. เอกสำรประกอบกำรสอน ๓. ใบงำนท ๑.๕ เรอง วเครำะหคณคำบทอำขยำนเรอง ค ำนมสกำรคณำนคณ ๑๐. แหลงเรยนร ๑. หองสมด ๒. แหลงขอมลสำรสนเทศ
๔
๑๑. การวดและการประเมนผล วธการ เครองมอ เกณฑ
ประเมนกำรน ำเสนอผลงำน แบบประเมนกำรน ำเสนอผลงำน ระดบคณภำพ ๒ ผำนเกณฑ ตรวจชนงำน ใบงำนท ๑.๕ แบบบนทกผลกำรตรวจชนงำน ไดคะแนนรอยละ ๖๐ ขนไป
ของคะแนนเตม คอผำนเกณฑ สงเกตพฤตกรรมกำรท ำงำนกลม แบบสงเกตพฤตกรรมกำรท ำงำน
กลม ระดบคณภำพ ๒ ผำนเกณฑ
ประเมนกำรทองบทอำขยำน แบบประเมนกำรทองบทอำขยำน ระดบคณภำพ ๒ ผำนเกณฑ ประเมนเลมรำยงำนวรรณกรรมพระคณพอแม ครอำจำรย ในกลมอำเซยน
แบบประเมนเลมรำยงำน ระดบคณภำพ ๒ ผำนเกณฑ
ตรวจแบบทดสอบหลงเรยน หนวยกำรเรยนรท ๑
แบบทดสอบหลงเรยน หนวยกำรเรยนรท ๑
ไดคะแนนรอยละ ๖๐ ขนไปของคะแนนเตม คอผำนเกณฑ
๕
ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย
(ตรวจสอบ/นเทศ/เสนอแนะ/รบรอง)
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
...................................................................... ......................................................................... ...............................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
......................................................... ...................................................................................... ...............................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................... ...............................
ลงชอ (นำงอรพนธ แมนญำต) ต ำแหนง หวหนำกลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย วนท..........เดอน…....….....….…พ.ศ…..............
๖
บนทกผลหลงการจดการเรยนร
ผลกำรสอน
.......................................................................................................................................... .............................. ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... .......................................................................................................................................... .............................. ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... .......................................................................................................................................... .............................. ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... ......................................................... ................................................................................. .............................. ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... ........................................................... ............................................................................... .............................. ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... ปญหำ/อปสรรค
............................................................................................................................. ........................................... ...................................................................... .................................................................... .............................. ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ...........................................
ขอเสนอแนะ/แนวทำงแกไข
............................................................................................................................. ........................................... ............................................................. ............................................................................. .............................. ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ...........................................
ลงชอ (นำงวลำวรรณ โพธเอยง) ต ำแหนงคร วทยฐำนะช ำนำญกำรพเศษ วนท.........เดอน............................พ.ศ.................
๗
เอกสารประกอบการสอน
วชำภำษำไทย๑ (ท๓๑๑๐๑) ชนมธยมศกษำปท ๔ ...................................................................................................................................................................
พระราชด ารส
เรอง คณคาของการทองบทอาขยาน
“...ปจจบนไมนยมใหเดกทองจ ำเพรำะคดวำเปนกำรใหเดกทองจ ำอยำงนกแกว นกขนทอง โดยไมรควำมหมำยและเหตผล แตในควำมเปนจรง กำรอำนออกเสยงและ กำรทองจ ำมประโยชนหลำยประกำร เชน กำรอำนออกเสยงดง ๆ จะท ำใหสำมำรถพด และออกเสยงไดคลองแคลวชดเจน กำรทองจ ำเปนกำรลบสมองอยเสมอท ำใหมควำมจ ำด กำรเลอกสงทดและมประโยชนใหเดกทองจ ำจะเกดประโยชนกบเดกมำกกวำกำรใหเดกทองจ ำ ขอควำมไรสำระจำกบทโฆษณำตำง ๆ เพรำะธรรมชำตของเดกจะชำงจดจ ำอยแลว ถำให ทองจ ำในสงทเปนควำมรหรอเปนประโยชน สำมำรถน ำมำใชในชวตประจ ำวนได โดยคร อธบำยควำมหมำยใหเขำใจเสยกอนกจะเปนประโยชนแกเดกเปนอนมำก บททองจ ำทง รอยแกวและรอยกรองนน จะเปนตวอยำงใหเดกน ำไปใชเพอกำรแตงหนงสอตอไป เดกท ทองบทรองกรองไดแลว ตอไปจะสำมำรถแตงบทรอยกรองดวยตนเองได เพรำะคนเคย และชนกบค ำคลองจอง นอกจำกนเดกจะไดส ำนวนภำษำทดจำกบททองจ ำตำง ๆ ดวย...”
พระรำชด ำรส สมเดจพระเทพรตนรำชสดำฯ สยำมบรมรำชกมำร พระรำชทำนในกำรประชมคณะกรรมกำรกำรศกษำ โรงเรยนพระต ำหนกสวนกหลำบ วนองคำรท ๓ ธนวำคม ๒๕๒๘
๘
เอกสารประกอบการสอน
วชำภำษำไทย๑ (ท๓๑๑๐๑) ชนมธยมศกษำปท ๔ ...................................................................................................................................................................
ความคดเหนเกยวกบการทองบทอาขยาน
หำกคณคดวำ กำรทองอำขยำนเปนเรองลำสมย คณนนแหละลำสมย ถำคณคดวำ กำรทองอำขยำนเปนเรองของนกแกวนกขนทอง คณนนแหละนกแกวนกขนทอง จ ำค ำพดของใครเขำมำ…ตนเขนนก ถำคณคดวำ กำรทองอำขยำนเปนเรองเสยเวลำ นนแสดงวำคณไมเคยไดใหเวลำกบกำรทองอำขยำนเลย จงไมเคยไดรบรรสและอมเอมกบรก… และถำคณคดวำ กำรทองอำขยำนเปนเรองตองหำม คณกตองหำมพระและนกบวชทกลทธศำสนำในบำนเมองของเรำสวดมนต อกทงจะตองหำมนกรองหรอผคนทงหลำยในประเทศนรองเพลง เพรำะทงนกสวดและนกรองกลวนเปนนกทองจ ำ…
ทมา : อำจำรยศวกำนต ปทมสตร
๙
ใบความร
เรอง การทองจ าบทประพนธทมคณคา
วชำภำษำไทย๑ (ท๓๑๑๐๑) ชนมธยมศกษำปท ๔ ...................................................................................................................................................................
พจนำนกรมฉบบรำชบณฑตยสถำน พทธศกรำช ๒๕๔๒ ใหนยำมค ำ “อำขยำน” ไววำ หมำยถง บททองจ ำ กำรเลำ กำรบอก กำรสวด เรอง นทำน วตถประสงคของการทองบทอาขยาน ๑. เพอใหนกเรยนตระหนกในคณคำของภำษำไทยและซำบซงในควำมไพเรำะของ บทรอยกรอง ๒. เพอปลกฝงคณธรรม จรยธรรม และขอคดทเปนประโยชนแกนกเรยน ๓. เพอเปนสอสงเสรมจตส ำนกทำงวฒนธรรมรวมกนของคนในชำต ๔. เพอเปนพนฐำนและแนวทำงกำรแตงบทประพนธของนกเรยน ประเภทของบทอาขยาน ๑. บทหลก บทอำขยำนหลก หมำยถง บทอำขยำนทกระทรวงศกษำธกำรเปนผก ำหนดใหนกเรยนทองจ ำ เพอควำมเปนอนหนงอนเดยวกนทวประเทศ สวนใหญคดเลอกจำกวรรณคดทก ำหนดใหเรยนตำมประกำศกระทรวงศกษำธกำร โดยก ำหนดตอนทไพเรำะถกตองตำม ฉนทลกษณ และใหคตสอนใจ ซงใหทองจ ำทกชน ทกภำคเรยน ๒. บทเลอก บทอำขยำนเลอก หมำยถง บทอำขยำนทนกเรยนเลอกทองตำมควำมสนใจมไดเปน กำรบงคบ โดยอำจเลอกทองจำกบทอำขยำนทกระทรวงศกษำธกำรคดเลอกไว หรอบทประพนธ ทครผสอนแนะน ำเพมเตม หรอเปนบทอำขยำนทนกเรยนชอบ นกเรยนแตงขนเอง หรอผปกครอง ผมควำมสำมำรถในทองถนแตงขนกได กำรทนกเรยนรจกคดเลอกบทประพนธทมคณคำและทองจ ำไวใชประโยชนยอมแสดงถงควำมเปนผรจกคด ควำมเปนผมเหตผล มสนทรยรสทำงภำษำ ท ำใหนกเรยนภมใจในกำรทองบทอำขยำนมำกยงขน
๑๐
เอกสารประกอบการสอน
วชำภำษำไทย๑ (ท๓๑๑๐๑) ชนมธยมศกษำปท ๔ ...................................................................................................................................................................
บทอาขยานหลก ระดบชนมธยมศกษาปท ๔
นมสการมาตาปตคณ
ขำขอนบชนกคณ ชนนเปนเคำมล ผกอบนกลพน ผดงจวบเจรญวย ฟมฟกทะนถนอม บ บ ำรำศนรำไกล แสนยำกเทำไร ๆ บ คดยำกล ำบำกกำย ตรำกทนระคนทกข ถนอมเลยง ฤ รวำย ปกปองซงอนตรำย จนไดรอดเปนกำยำ เปรยบหนกชนกคณ ชนนคอภผำ ใหญพนพสนธรำ ก บ เทยบ บ เทยมทน เหลอทจะแทนทด จะสนองคณำนนต แทบชไนยอน อดมเลศประเสรฐคณ
นมสการอาจรยคณ
อนงขำค ำนบนอม ตอพระครผกำรญ โอบเออและเจอจน อนสำสนทกสงสรรพ ยง บ ทรำบกไดทรำบ ทงบญบำปทกสงอน ชแจงและแบงปน ขยำยอตถใหชดเจน จตมำกดวยเมตตำ และกรณำ บ เอยงเอน เหมอนทำนมำแกลงเกณฑ ใหฉลำดและแหลมคม ขจดเขลำบรรเทำโม- หะจตมดทงนงม กงขำ ณ อำรมณ กสวำงกระจำงใจ คณสวนนควรนบ ถอวำเลศ ณ แดนไตร ควรนกและตรกใน จตนอมนยมชม พระยาศรสนทรโวหาร (นอย อาจารยางกร)
๑๑
ใบงานท ๑.๕ เรอง วเคราะหคณคาบทอาขยานเรอง ค านมสการคณานคณ
วชำภำษำไทย๑ (ท๓๑๑๐๑) ชนมธยมศกษำปท ๔ ......................................................................................................................................................
ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนวเครำะหคณคำบทอำขยำน ค ำนมสกำรมำตำปตคณ และค ำนมสกำรอำจรยคณ
นมสการมาตาปตคณ
ขำขอนบชนกคณ ชนนเปนเคำมล ผกอบนกลพน ผดงจวบเจรญวย ฟมฟกทะนถนอม บ บ ำรำศนรำไกล แสนยำกเทำไร ๆ บ คดยำกล ำบำกกำย ตรำกทนระคนทกข ถนอมเลยง ฤ รวำย ปกปองซงอนตรำย จนไดรอดเปนกำยำ เปรยบหนกชนกคณ ชนนคอภผำ ใหญพนพสนธรำ ก บ เทยบ บ เทยมทน เหลอทจะแทนทด จะสนองคณำนนต แทบชไนยอน อดมเลศประเสรฐคณ วเครำะหคณคำไดดงน
๑๒
นมสการอาจรยคณ
อนงขำค ำนบนอม ตอพระครผกำรญ โอบเออและเจอจน อนสำสนทกสงสรรพ ยง บ ทรำบกไดทรำบ ทงบญบำปทกสงอน ชแจงและแบงปน ขยำยอตถใหชดเจน จตมำกดวยเมตตำ และกรณำ บ เอยงเอน เหมอนทำนมำแกลงเกณฑ ใหฉลำดและแหลมคม ขจดเขลำบรรเทำโม- หะจตมดทงนงม กงขำ ณ อำรมณ กสวำงกระจำงใจ คณสวนนควรนบ ถอวำเลศ ณ แดนไตร ควรนกและตรกใน จตนอมนยมชม วเครำะหคณคำไดดงน
๑๓
ใบงานท ๑.๕ เรอง วเคราะหคณคาบทอาขยานเรอง ค านมสการคณานคณ
วชำภำษำไทย๑ (ท๓๑๑๐๑) ชนมธยมศกษำปท ๔ ......................................................................................................................................................
ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนวเครำะหคณคำบทอำขยำน ค ำนมสกำรมำตำปตคณ และค ำนมสกำรอำจรยคณ
นมสการมาตาปตคณ
ขำขอนบชนกคณ ชนนเปนเคำมล ผกอบนกลพน ผดงจวบเจรญวย ฟมฟกทะนถนอม บ บ ำรำศนรำไกล แสนยำกเทำไร ๆ บ คดยำกล ำบำกกำย ตรำกทนระคนทกข ถนอมเลยง ฤ รวำย ปกปองซงอนตรำย จนไดรอดเปนกำยำ เปรยบหนกชนกคณ ชนนคอภผำ ใหญพนพสนธรำ ก บ เทยบ บ เทยมทน เหลอทจะแทนทด จะสนองคณำนนต แทบชไนยอน อดมเลศประเสรฐคณ วเครำะหคณคำไดดงน มารดาบดาเปนผมพระคณแกเรา เพราะเปนผใหก าเนดและเลยงดเราโดยไมหวงผลตอบแทน ตงแตเราเกดมาทานกใหความรกความเมตตา เอาใจใสดแลหวงใยโดยบรสทธใจ คอยแนะน าตกเตอนชทางทดใหแกเรา เมอเราทกขหรอเจบไข ทานกทกขดวย แมจะตองท างานดวยความเหนอยยากตรากตร า ทานกยอม สทน พระคณของบดามารดายงใหญกวาภเขาและแผนดน (พจารณาตามค าตอบของนกเรยน โดยใหอยในดลยพนจของครผสอน)
เฉลย
๑๔
นมสการอาจรยคณ
อนงขำค ำนบนอม ตอพระครผกำรญ โอบเออและเจอจน อนสำสนทกสงสรรพ ยง บ ทรำบกไดทรำบ ทงบญบำปทกสงอน ชแจงและแบงปน ขยำยอตถใหชดเจน จตมำกดวยเมตตำ และกรณำ บ เอยงเอน เหมอนทำนมำแกลงเกณฑ ใหฉลำดและแหลมคม ขจดเขลำบรรเทำโม- หะจตมดทงนงม กงขำ ณ อำรมณ กสวำงกระจำงใจ คณสวนนควรนบ ถอวำเลศ ณ แดนไตร ควรนกและตรกใน จตนอมนยมชม วเครำะหคณคำไดดงน ครบาอาจารยเปนผมพระคณแกเรา เพราะเปนผอบรมสงสอนและเปนผถายทอดวชาความรใหแกเรา ปรารถนาใหเรามความร ความคด ความเขาใจ ในเรองตางๆ ไดอยางแจมแจง และสามารถน าไปใชใหเปนประโยชนในการประกอบอาชพตอไปในอนาคต
(พจารณาตามค าตอบของนกเรยน โดยใหอยในดลยพนจของครผสอน)
๑๕
แบบทดสอบวดผลกอนเรยน - หลงเรยน หนวยการเรยนร เรอง ค านมสการคณานคณ
วชำภำษำไทย๑ (ท๓๑๑๐๑) ชนมธยมศกษำปท ๔ .................................................................................................................................................... .......................... ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมำย × ทบตวอกษร ก ข ค หรอ ง ทเปนค ำตอบทถกทสดเพยงค ำตอบเดยว ลงในกระดำษค ำตอบ จ ำนวน ๑๕ ขอ คะแนนเตม ๑๕ คะแนน ๑. พระยำศรสนทรโวหำร (นอย อำจำรยำงกร) ผแตงเรอง ค ำนมสกำรคณำนคณ เปนนกปรำชญคนส ำคญ ในสมยรชกำลใด ก. พระบำทสมเดจพระพทธเลศหลำนภำลย ข. พระบำทสมเดจพระนงเกลำเจำอยหว ค. พระบำทสมเดจพระจลจอมเกลำเจำอยหว ง. พระบำทสมเดจพระมงกฎเกลำเจำอยหว ๒. ขอใด ไมใช งำนนพนธของพระยำศรสนทรโวหำร ก. ต ำรำเรยนภำษำไทยมลบทบรรพกจ ข. สมทรโฆษค ำฉนท ค. วรรณพฤตค ำฉนท ง. สตวำภธำน ๓. ค ำนมสกำรคณำนคณบทใด ทแตงดวยค ำประพนธประเภทกำพยฉบง ๑๖ ก. ค ำนมสกำรพระพทธคณ, ค ำนมสกำรพระสงฆคณ ข. ค ำนมสกำรพระธรรมคณ, ค ำนมสกำรพระสงฆคณ ค. ค ำนมสกำรมำตำปตคณ, ค ำนมสกำรพระพทธคณ ง. ค ำนมสกำรพอำจรยคณ, ค ำนมสกำรพระธรรมคณ ๔. จำกค ำประพนธขำงตน ค ำทพมพตวหนำ มควำมหมำยวำอยำงไร ก. มอ ข. ศรษะ ค. จตใจ ง. ควำมนกคด ใชขอความทก าหนดให ตอบค าถามขอ ๕-๗ ๑) พระบรสทธคณ
๒) พระกรณำธคณ ๓) พระปญญำธคณ
๕. ค ำประพนธขำงตน กลำวถงพระคณอนประเสรฐขอใด ก. ขอ ๑) ข. ขอ ๒) ค. ขอ ๓) ง. ขอ ๑) และ ๒) ๖. ค ำประพนธขำงตน กลำวถงพระคณอนประเสรฐขอใด ก. ขอ ๑) ข. ขอ ๒) ค. ขอ ๓) ง. ขอ ๒) และ ๓)
“ ขำขอโอนออนอตมงค นบธรรมจ ำนง ดวยจตและกำยวำจำ”
“ หนงในพระทยทำน กเบกบำนคอดอกบว รำคบพนพว สวคนธก ำจร ”
“พรอมเบญจพธจก- ษจรสวมลใส เหนเหตทใกลไกล กเจนจบประจกษจรง”
๑๖
๗. ค ำประพนธขำงตน กลำวถงพระคณอนประเสรฐขอใด ก. ขอ ๑) ข. ขอ ๒) ค. ขอ ๓) ง. ขอ ๑) และ ๓) ๘. “ เมอพระพทธเจำตรสรแลว ไดมพระกรณำแสดงธรรมเทศนำสงสอนสรรพสตวทงหลำยใหหลดพน จำกกเลศและยกระดบจตใจตนเองใหงดงำม ซงจะท ำใหทกคนสำมำรถอยรวมกนไดอยำงสงบสข” จำกค ำกลำวขำงตน แสดงใหเหนถง ค ำนมสกำรในขอใด ก. ค ำนมสกำรพระพทธคณ ข. ค ำนมสกำรพระสงฆคณ ค. ค ำนมสกำรมำตำปตคณ ง. ค ำนมสกำรพระธรรมคณ ๙. ค ำนมสกำรคณำนคณ แสดงใหเหนถงควำมส ำคญของพระสงฆในดำนใดมำกทสด ก. เปนผสบทอดและเผยแพรหลกธรรมของพระพทธศำสนำ ข. เปนผใหค ำแนะน ำและค ำปรกษำแกพทธศำสนกชน ค. เปนศนยรวมจตใจของพทธศำสนกชน ง. เปนผดแลและบ ำรงศำสนสถำน ๑๐. ค ำประพนธขำงตน กลำวถงบญคณของพอแม วำอยำงไร ก. พอแมเปนผคอยปองภยตำงๆ ใหแกลก ข. พระคณของพอแม มำกลนจนไมอำจมสงใดจะเทยบได ค. พอแมมบญคณแกเรำ เพรำะเปนผใหก ำเนดและเลยงด ง. ลกทกคนควรระลกและตอบแทนบญคณของพอแมอยเสมอ ๑๑. ขอใดเปนกำรปฏบตตนทสอดคลองกบ ค ำนมสกำรอำจรยคณ ก. ใบเตยชอบนงสมำธและสวดมนตกอนเขำนอนทกคน ข. ยทธตงใจเรยนและไมคยในหองเรยน ค. แพรชวยพอแมท ำงำนบำน ง. ยมตนมำใสบำตรทกวน ๑๒. “ ญำดำเปนผทมน ำใจแบงปนสงของแกผอน และยงพดจำไพเรำะไมพดค ำหยำบ ใครๆ จงรก และอยำกเปนเพอนกบเธอ เนองจำกเธอยดหลกสงคหวตถ ๔ ในกำรด ำเนนชวต ” จำกขอควำมขำงตน ญำดำประพฤตตนสอดคลองกบค ำนมสกำรขอใด ก. ค ำนมสกำรมำตำปตคณ ข. ค ำนมสกำรพระสงฆคณ ค. ค ำนมสกำรพระธรรมคณ ง. ค ำนมสกำรพระพทธคณ
“องคใดประกอบดวย พระกรณำดงสำคร โปรดหมประชำกร มละโอฆกนดำร ชทำงบรรเทำทกข และชสขเกษมสำนต ชทำงพระนฤพำน อนพนโศกวโยคภย”
“เปรยบหนกชนกคณ ชนนคอภผำ ใหญพนพสนธรำ ก บ เทยบ บ เทยมทน”
๑๗
๑๓. ค ำประพนธตอไปน ขอใดมกำรใชสมผสอกษรมำกทสด ก. ธรรมมะคอคณำกร สวนชอบสำธร ดจดวงประทปชชวำล ข. สมญำเอำรสทศพล มคณอนนต อเนกจะนบเหลอตรำ ค. อนงขำค ำนบนอม ตอพระครผกำรญ โอบเออและเจอจน อนสำสนทกสงสรรพ ง. องคใดพระสมพทธ สวสทธสนดำน ตดมลเกลศมำร บมหมนมหมองมว ๑๔. ค ำประพนธตอไปน ขอใดมกำรเลนค ำ กำรใชค ำซ ำในกำรแตงมำกทสด ก. ขจดเขลำบรรเทำโม- หะจตมดทงนงม กงขำ ณ อำรมณ กสวำงกระจำงใจ ข. ชทำงบรรเทำทกข และชสขเกษมสำนต ชทำงพระนฤพำน อนพนโศกวโยคภย ค. ขำขอนบชนกคณ ชนนเปนเคำมล ผกอบนกลพน ผดงจวบเจรญวย ง. ธรรมใดนบโดยมรรคผล เปนแปดพงยล และเกำกบทงนฤพำน ๑๕. ค ำประพนธตอไปน ขอใดมกำรอปมำโวหำร ก. เปนเนอนำบญอนไพ- ศำลแดโลกย และเกดพบลยพนผล ข. เปรยบหนกชนกคณ ชนนคอภผำ ใหญพนพสนธรำ ก บ เทยบ บ เทยมทน ค. สมญำโลกอดรพสดำร อนลกโอฬำร พสทธพเศษสกใส ง. หนงในพระทยทำน กเบกบำนคอดอกบว รำคบพนพว สวคนก ำจร
๑. ค ๒. ข ๓. ข ๔. ข ๕. ก ๖. ค ๗. ข ๘. ง ๙. ก ๑๐. ข ๑๑. ข ๑๒. ค ๑๓. ง ๑๔. ข ๑๕. ข
เฉลย