กระดูกของมนุษย์ · 2019-08-30 · songklanakarin dent. j. vol. 7 no.1...

Songklanakarin Dent. J. Vol. 7 No.1 January – June, 2019

54

ผลกระทบของซเมนตอดคลองรากฟน 4 ชนดตอเซลลเอนยดปรทนตและเซลล

กระดกของมนษย

ภาณภทร ภมภทราคม1 วรรณดา ธรรมชย2 ธนยชนก โทรศกด3 รตพร สภสร4

บทคดยอ

การอดคลองรากฟนเปนขนตอนส าคญในการรกษาคลองรากฟน คณภาพของการอดคลองรากฟน ขนกบวธการอดและวสด

ทใช หนงในวสดทใชในขนตอนน คอ ซเมนตอดคลองรากฟน ซงมหลายชนดตามองคประกอบหลก การศกษานมวตถประสงคเพอ

เปรยบเทยบความเปนพษของซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบส กบ ซเมนตอดคลองรากฟนดงเดม ๓ ชนด ไดแก ซเมนตอด

คลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจนอล ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเรซนเบส และซเมนตอดคลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดรอก

ไซดเบส ตอเซลลเอนยดปรทนตและเซลลกระดกของมนษยทเพาะเลยงแบบปฐมภม การศกษานท าการเพาะเลยงเซลลจนกระทงได

กลมยอยท ๓ จงน าเซลลทงสองชนดบมในสารสกดของซเมนตอดคลองรากฟนทง ๔ กลม เปนเวลา ๑ ๓ ๕ และ ๗ วน จากนนจะวด

ความเปนพษตอเซลลดวยวธเอมททและวดความทบแสงดวยเครองวดการดดกลนแสงทความยาวคลน ๕๕๐ นาโนเมตร ผลการศกษา

ความเปนพษตอเซลลเอนยดปรทนตของมนษยพบวา ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบสไมพบความเปนพษตอเซลลทก

ชวงเวลาของการทดสอบ ทงยงกระตนใหเกดการเพมจ านวนในชวงหลงของเวลาททดสอบ ส าหรบความเปนพษตอเซลลกระดกของ

มนษยพบวาซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบสมความเปนพษปานกลางในวนแรกแตจะไปกระตนใหเกดการเพมจ านวนในวนท

๕ และ ๗ โดยสรปซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบสมการเหนยวน าใหเกดการเพมจ านวนของเซลลทมากกวาซเมนตอดคลอง

รากฟนชนดอน ซงถอวาเปนซเมนตอดคลองรากฟนชนดใหมทนาสนใจในการน าไปใชในงานรกษาคลองรากฟนในอนาคต

ค ำส ำคญ : ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบส, เซลลเอนยดปรทนตของมนษย, เซลลกระดกของมนษย, ความเปนพษ

1 สาขาวชาวทยาเอนโดดอนต คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร 2 โรงพยาบาเซกา จ.บงกาฬ 3โรงพยาบาลดงเจรญ จ.พจตร 4โรงพยาบาลสมเดจพระยพราชหลมเกา จ.เพชรบรณ

บทน า

การรกษาคลองรากฟนมจดประสงค เพอ

ปองกนไมใหของเหลวจากเนอเยอรอบปลายรากฟน

(periapical exudate) ซ ม เ ข า ไป ในคลอง ร าก ฟ น

ปองกนไมใหเชอจลนทรยทอาจหลงเหลออยในคลอง

รากฟนออกไปรบกวนเนอเยอรอบปลายราก

ฟน หรอเชอจลนทรยทอาจตกคางอยในทอเนอฟนเขา

มาในคลองรากฟน ปองกนการตดเชอซ า และสราง

สภาวะทเหมาะสมตอการหายของเนอเยอรอบปลาย

ว.ทนต.สงขลานครนทร, ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2562

55

ร า ก ฟ น ข น ต อน ในก า ร ร กษ า คลอ ง ร า ก ฟ น

ประกอบดวย การตรวจ การเตรยมชองเปดเขาสโพรง

เนอเยอในฟน การหาความยาวฟน การเตรยมคลอง

รากฟน การลองกตตาเปอรชาแทงเอก การอดคลอง

รากฟนและประเมนผลการรกษา

วสดทใชส าหรบอดคลองรากฟนคอ กตตา

เปอรชา (gutta percha) และซเมนตอดคลองรากฟน

โดยซเมนตอดคลองรากฟน มหนาทเปนวสดชวยยด

ระหวางกตตาเปอรชาและผนงคลองรากฟน เตมเตม

ชองวาง เปนสารหลอลนใหสามารถใสกตตาเปอรชา

ลงในคลองรากฟนไดงายและท าใหเกดการทบรงส1

ในขนตอนการอดคลองรากฟน ซเมนตอด

คลองรากฟนมโอกาสเกนออกนอกปลายรากฟน ท า

ใหเนอเยอรอบปลายรากฟนมโอกาสสมผสกบซเมนต

อดคลองรากฟน เ นอเยอน นไดแก เ นอเยอ ออน

เกยวพน หลอดเลอด เสนประสาท กระดก และเอนยด

ปรทนต หากซเมนตสมผสกบเนอเยอรอบปลายราก

ฟนโดยตรง จะสงผลใหเกดการท าลายเนอเยอบรเวณ

ข า ง เ ค ย ง ก ร ะ ตน ใ ห เ ก ด ก า รต อบสนอง ต อ

กระบวนการอกเสบและท าใหแผลหายชา2 นอกจากน

กระบวนการสลายของซเมนตอดคลองรากฟนทเกน

ออกนอกปลายรากฟนจะกระตนใหเกดการท าลาย

เซลล และเนอเยอบรเวณขางเคยง และมผลตออตรา

ความส าเ รจของการรกษาคลองรากฟน 3 ดงน น

คณสมบตความเขากนไดทางชวภาพกบเนอเยอของ

ซเมนตอดคลองรากฟน จงเปนปจจยส าคญทควร

พจารณาในการเลอกใชซเมนตอดคลองรากฟน2

จากการศกษากอนหนา3-8 พบวามผทพยายาม

ทดสอบความเขากนไดทางชวภาพกบเนอเยอ และ

ความเปนพษของซเมนตอดคลองรากฟนตอเซลล

ชนดตางๆ ซงมซเมนตอดคลองรากฟนหลายชนดท

พบวามความเปนพษตอเซลลมาก จงท าใหไมนยมใช

ในปจจบน สงผลใหมการพฒนาซเมนตอดคลองราก

ฟนชนดใหมทมคณสมบตทดและมความเขากนได

ทางชวภาพกบเนอเยอมากขน

จากการศกษาทมอยในปจจบนยงมการศกษา

เปรยบเทยบความเปนพษของซเมนตอดคลองรากฟน

ชนดเอมทเอเบส (MTA based sealer) ทมผลตอท ง

เซลลเอนยดปรทนต และเซลลกระดกของมนษยท

เพาะ เ ล ยงแบบปฐมภ ม (primary cell culture) อย

จ านวนจ ากด9, 10 การศกษานมวตถประสงคทจะศกษา

ความเปนพษของซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอ

เบสเปรยบเทยบกบซเมนตอดคลองรากฟนชนด

ด งเดมทมกใชในกระบวนการรกษาคลองรากฟน

โดยทวไปไดแก ซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออก

ไซดย จนอลเบส (Zinc oxide eugenol based sealer)

ช น ด เ ร ซ น เ บ ส (Resin based sealer) แ ล ะ ช น ด

แคลเซยมไฮดรอกไซดเบส (Calcium hydroxide based

sealer) ตอเซลลเอนยดปรทนต และเซลลกระดกของ

มนษยในชวงเวลาตางๆ ทอยในกระบวนการอกเสบ

อนเปนสวนหนงของกระบวนการหายของรอยโรค

โดยมสมมตฐานวาซเมนตอดคลองรากฟนทง ๔ ชนด

ทท าการศกษา มระดบความเปนพษตอเซลลทงสอง

ชนดไมแตกตางกนในทกชวงระยะเวลาททดสอบ


56

วธการศกษา

การเพาะเลยงเซลลเอนยดปรทนตและเซลลกระดก

ของมนษยแบบปฐมภม

เซลลเอนยดปรทนตจะไดมาจากการเกบฟน

กรามซท 3 ซงเปนฟนคดทตองถอนออกจากผปวยทม

สขภาพด อายระหวาง 18-25 ป โดยฟนทเกบจะตอง

ปราศจากรอยโรคฟนผและรอยโรครอบปลายรากฟน

ส าหรบเซลลกระดกจะไดมาจากการเกบชนกระดกท

จ าเปนตองน าออกเพอการใสฟนปลอม จากผปวยทม

สขภาพด อายระหวาง 25-35 ป ทเขามาท าการรกษา ณ

ภาควชาศลยศาสตรชองปาก คณะทนตแพทยศาสตร

มหาวทยาลยนเรศวร โดยการศกษานไดรบการอนมต

จากคณะกรรมการจรยธรรม มหาวทยาลยนเรศวร เมอ

ไดฟนทถอนออกและชนกระดกมาแลว น าชนเนอท

ไดม าล า งม ากๆ ดว ยส า ร ด บ เ อส เอส ( DBSS;

Dissection Balanced Salt Solution) น าเนอเยอเอนยด

ปรทนตออกมาจากรากฟนโดยเวนบรเวณสวนคอฟน

หนงสวนสาม (Cervical 1/3) แลวใชมดผาตดเบอร

๑๕ ตดชนเนอทตองการใหมขนาดประมาณ ๑ x ๑

มลลเมตร ส าหรบชนกระดกจะท าการตดลดขนาด

กระดกใหมขนาดเลกประมาณ ๑ x ๑ มลลเมตร

เชนกน แลวน าชนเนอทงสองชนดมาเพาะเลยงในจาน

เพาะเลยงเซลล ใหไดอตราสวน ๑ ชนตอ ๑ ตาราง

เซนตเมตร เตมอาหารเลยงเซลลในอตราสวน ๑

มลลลตรตอ ๒๕ ตารางเซนตเมตร และตรวจสอบวา

อาหารเลยงเซลลพอทวมชนเนอแลวน าไปบมในตบม

เชอภายใตกาซคารบอนไดออกไซดรอยละ ๕ ณ

อณหภม ๓๗ องศาเซลเซยส ซงเปนสภาวะมาตรฐาน

ทใชเลยงเซลลตลอดการทดลองน

ส าหรบเซลลเอนยดปรทนตจะใชอาหารเลยง

เซลลชนดดเอมอเอม (DMEM; Dulbeco’s Modified

Eagle medium) ทผสมซรมของตวออนลกววรอยละ

๑๐ (FBS; 10% Fetal bovie serum) สารแอลกลตามน

(L-glutamine) ๒ ม ล ล โมล ต อ ล ต ร เ พ น ซ ล ล น

(Penicillin) ๑๐๐ ยนตตอมลลลตรและสเตรปโตมย

ซน (Streptomycin) ๑๐๐ ไมโครกรมตอมลลลตร

เซลลกระดกจะใชอาหารเลยงเซลลชนดเอล

ฟา เอ ม อ เ อม (Alpha Modification Eagle medium;

Alpha MEM) ทผสมซรมของตวออนลกววรอยละ ๑๐

(FBS; 10% Fetal bovie serum) สารแอลกลตามน (L-

glutamine) ๒ มลลโมลตอลตรเพนซลลน (Penicillin)

๑๐๐ ย น ต ต อ ม ล ล ล ต ร และส เ ตรป โตมย ซ น

(Streptomycin) ๑๐๐ ไมโครกรมตอมลลลตร

ท าการเพาะเลยงเซลลและขยายจ านวนเซลล

ดวยวธทรปซไนเซชน (Trypsinization) จนกระทงได

เซลลกลมยอย (Passage) ท ๓ จงน าเซลลจากกลมยอย

นมาใชในการทดสอบ

เซลลท ง ๒ ชนด จะถกแบงออกเปนกลม

ควบคมคอ เซลลเอนยดปรทนตทถกเลยงในอาหาร

เลยงเซลลชนดดเอมอเอม และเซลลกระดกทถกเลยง

ในอาหารเลยงเซลลชนดเอลฟาเอมอเอม โดยอาหาร

เลยงเซลลจะถกผสมสารตางๆทกลาวมาขางตนเปน

อาหารเลยงเซลลสมบรณ สวนกลมทดลองอก ๔ กลม


57

จะมสารต งตนทใชในการทดสอบแบงออกเปน ๔

ชนด คอ ซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจ

นอลเบส (Zinc oxide eugenol based sealer) ยหอซย

ซลเลอร (CU sealer®) ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเร

ซนเบส (Resin based sealer) ยหอเอเอชพลส (AH

plus®) ซเมนตอดคลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดร

อกไซดเบส (Calcium hydroxide based sealer) ยหอ

ซลลาเพก (Sealapex®) และซเมนตอดคลองรากฟน

ชนดเอมทเอเบส (MTA based sealer) ยหอฟวลาเพก

(Fillapex®)

การเตรยมสารสกดซเมนตอดคลองรากฟน

เตรยมสารทดสอบในแตละกลมภายใต

สภาวะปลอดเชอในอตราสวนตามค าแนะน าของ

ผผลต จากนนน าซเมนตอดคลองรากฟนทผสมแลว

ใสในแบบพมพรปทรงสเหลยม ขนาด ๗ x๑๐ x๓

มลล เมตร และน าไปบมในตบมเ ชอภายใตกาซ

คารบอนไดออกไซดรอยละ ๕ ณ อณหภม ๓๗ องศา

เซลเซยส โดยแตละสารทดสอบมอตราสวนในการ

ผสมและระยะเวลาบมดงน

๑) ซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออกไซด

ย จนอลเบสยหอซย ซล เลอร อตราสวน 1:1 โดย

น าหนก ทงระยะบมท ๔๙ ชวโมง ๓๘ นาท

๒) ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเรซนเบส

ยหอเอเอชพลส อตราสวน 1:1 โดยน าหนก ทงระยะ

บมท ๒๔ ชวโมง

๓) ซเมนตอดคลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮ

ดรอกไซดเบสยหอซลลาเพก อตราสวน 1:1 โดย

น าหนก ทงระยะบมท ๔๕ นาท

๔) ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบส

ยหอฟวลาเพก อตราสวน 1:1 โดยน าหนก ทงระยะบม

ท ๘ ชวโมง

ทงนสารแตละชนดขางตนจะใชระยะเวลาใน

การบมตวแตกตางกนโดยอางองตามระยะเวลาการกอ

ตวของซเมนตแตละชนดทบรษทผผลตก าหนด

หลงจากนนน าสารทดสอบไปแชในอาหาร

เลยงเซลลทไมมซรมของตวออนลกววในอตราสวน

๐.๒ กรมตอมลลลตร11 และน าไปบมในตบมเชอ

ภายใตกาซคารบอนไดออกไซดรอยละ ๕ ณ อณหภม

๓๗ องศาเซลเซยส เปนระยะเวลา ๒๔ ชวโมงเพอท า

การสกดแยกสารทดสอบ เมอครบก าหนดเวลาน าสาร

สกดซเมนตทไดไปหมนเหวยงดวยเครองเหวยงสาร

ใหตกตะกอนดวยจ านวนรอบ ๓๐๐๐รอบตอนาท เปน

ระยะเวลา ๕ นาท น าสารละลายสวนเหนอตะกอน

กรองผานชนกรองขนาด ๐.๒ ไมโครเมตรแลวเกบไว

ทอณหภม ๔ องศาเซลเซยส เพอน าสารสกดทไดมา

ใชในการทดสอบกบเซลลเอนยดปรทนตและเซลล

กระดกของมนษย ในขนตอนตอไป

กระบวนการทดสอบสารสกดซเมนตอดคลองรากฟน

ท าการเลยงเซลลทดสอบในไมโครไทเทอร

เพลทแบบ ๙๖ หลม ใสเซลลจ านวน ๕๐๐๐ เซลลตอ

หลม โดยกลมตวอยางทศกษาจะท าจ านวน ๓ หลม


58

และท าซ า ๓ ครงตอชนดของสารทดสอบ น าไมโคร

ไ ท เ ท อ ร เ พ ล ท ไ ป บ ม ใ น ต บ ม ภ า ย ใ ต ก า ซ

คารบอนไดออกไซดรอยละ ๕ ณ อณหภม ๓๗ องศา

เซลเซยส เปนระยะเวลา ๒๔ ชวโมง เพอใหเซลลยด

ตดกบกนไมโครไทเทอรเพลท จากนนใชปเปตตแบบ

หลายชองดด (Multichannel pipette) ก าจดอาหารเลยง

เซลลออก ลางดวยดพบเอสเอ (D-PBSA; Dulbecco`s

Phosphate Buffered Saline) ๒ ครง ปรมาตร ๒๐๐

ไมโครลตรตอหลม น าสารสกดซเมนตอดคลองราก

ฟนทสกดไวใสในปรมาตร ๒๐๐ ไมโครลตร และ

น าไปบมในตบมเชอภายใตกาซคารบอนไดออกไซด

รอยละ ๕ ณ อณหภม ๓๗ องศาเซลเซยส เปน

ระยะเวลา ๑ ๓ ๕ และ ๗ วน

การทดสอบวดความมชวตของเซลลดวยวธเอมทท

(MTT assay)

ล ะ ล า ย ผ ง เ อ ม ท ท ( MTT; Methyl-

thiazoltetrazolium) ในสารดพ บ เอส เอ (D-PBSA;

Dulbecco`s Phosphate Buffered Saline) ใหไดความ

เขมขน ๕ มลลกรมตอมลลลตร แลวน าไปกรองผาน

ชนกรอง ขนาด ๐.๒ ไมโครเมตร เมอถงชวงระยะเวลา

ทก าหนด (๑ ๓ ๕ และ ๗ วน) เปลยนอาหารเลยงเซลล

ใหม ปรมาตร ๒๐๐ ไมโครลตร แลวเตมสารละลาย

เอมทท (MTT; Methyl-thiazoltetrazolium) ปรมาตร

๘๐ ไมโครลตร หอหมดวยแผนอะลมเนยม และน าไป

บมในตบมภายใตกาซคารบอนไดออกไซดรอยละ ๕

ณ อณหภม ๓๗ องศาเซลเซยสเปนระยะเวลา ๔

ชวโมง เมอครบก าหนดเวลาก าจดสารละลายเอมทท

และอาหารเลยงเซลลออก แลวเตมดเอมเอสโอ

(DMSO; Dimethyl sulfoxide) ปรมาตร ๐.๒ มลลลตร

เ ต มไกล ซนบฟ เฟอ ร (Glycine buffer) ป รม าตร

๐.๐๒๕ มลลลตร น าสารละลายไปอานคาระดบความ

ทบแสง (OD; Optical density) ทความยาวคลน ๕๕๐

นาโนเมตร ดวยเครองวดการดดกลนแสง (Absorption

spectrophotometer) ก า ร ท ด ส อ บ จ ะ ท า ซ า ท ง

กระบวนการ ๓ ครง (Triplicate experiment)

ค านวณรอยละการมชวตของเซลลไดจากสตร :

รอยละความมชวตของเซลล=คาความทบ

แสงแสงของเซลลในกลมทดลอง/คาความทบแสง

แสงของเซลลในกลมควบคม×๑๐๐

แปลผลความมชวตของเซลลไดดงน6, 7

ไมเปนพษตอเซลล (Non cytotoxic)

หมายถง มเซลลทมชวตมากกวารอยละ ๙๐

เปนพษเลกนอย (Slightly cytotoxic)

หมายถง มเซลลทมชวตรอยละ ๖๐ – ๙๐

เ ปนพษปานกลาง (Moderately cytotoxic)

หมายถงมเซลลทมชวตรอยละ ๓๐ – ๕๙

เ ป น พ ษ ร น แ ร ง ( Severely cytotoxic)

หมายถง มเซลลทมชวตนอยกวารอยละ ๓๐

วเคราะหผลทางสถตและการแปรผล

ขอมลทไดเปนขอมลในระดบอตราสวน

(Ratio data) ซงผวจยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive

statistic) เพออธบายระดบความเปนพษตอเซลลใน


59

กลมทดลอง และกลมควบคม โดยค านวณจากสมการ

ค านวณรอยละความมชวตของเซลล ทผานการ

ทดสอบดวยวธเอมททดงกลาวขางตน และน ามาเทยบ

ในตาราง

ใชส ถ ต เ ช ง อ นมาน ( Inferential statistic)

วเคราะหขอมล โดยใชสถตทดสอบ โคลโมโกรอฟส

เมยรนอฟ (Kolmogorov-Smirnov) ในการทดสอบ

การแจกแจงปกตของขอมล ซงพบวาขอมลทไดมการ

แจกแจงแบบไมปกต โดยมการเปรยบเทยบความ

แตกตางของรอยละความมชวตของเซลลในแตละ

กลมทดลองโดยใชวธ Wilcoxon-Mann-Whitney rank

sum test ซงการวเคราะหขอมลดงทกลาวขางตนใช

โปรแกรม Statistical Package for the Social Sciences

(SPSS v.17.0)

ผลการศกษา

การแปลผลความเปนพษตอเซลลของสาร

สกดดวยรอยละความมชวตของเซลลเปรยบเทยบกบ

คาระดบความทบแสงของกลมควบคมในอาหารเลยง

เซลลดเอมอเอม (DMEM; Dulbeco’s Modified Eagle

medium) ส าหรบเซลลเอนยดปรทนตของมนษย และ

คาระดบความทบแสงกลมควบคมในอาหารเลยงเซลล

เอลฟาเอมอเอม (Alpha MEM; Alpha Modification

Eagle medium) ส าหรบเซลลกระดกของมนษย

จากการทดสอบวดความเปนพษของซเมนต

อดคลองรากฟนทง ๔ ชนดตอเซลลเอนยดปรทนต

และเซลลกระดกของมนษยดวยวธเอมทท (MTT

assay) โดยน าคาระดบความทบแสงของเซลล ไดผล

ดงน

ตารางท ๑ รอยละความมชวตของเซลลเอนยดปรทนตของมนษยตอซเมนตอดคลองรากฟนแตละชนด


60

ภาพท๑ แสดงการเปรยบเทยบรอยละความมชวตของเซลลจากการทดสอบวดความเปนพษตอเซลลเอนยดปรทนต

ของมนษย

เมอน าคาระดบความทบแสงของเซลลในสาร

สกดซเมนตอดคลองรากฟนแตละชนด เปรยบเทยบ

กบเซลลเอนยดปรทนตกลมควบคม พบวาสารสกด

ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบส (MTA based

sealer) ไมมความเปนพษตอเซลลทกชวงเวลาของการ

ทดลอง คอ ๑ ๓ ๕ และ ๗ วน (ตารางท ๑)

คาระดบความทบแสงของเซลลในสารสกด

ซเมนตอดคลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดรอกไซด

เบส (Calcium hydroxide based sealer) พบวามระดบ

ความเปนพษเลกนอยในวนแรกทท าการทดลองและ

ไมพบความเปนพษตอเซลลในระยะเวลาทดลองท ๓

๕ และ ๗ (ตารางท ๑, ภาพท ๑)


ซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจนอลเบส

(Zinc oxide eugenol based sealer) พบวามระดบความ

เปนพษเลกนอยในการทดลองวนท ๑ และ ๓ แตไม

พบความ เ ปนพ ษ ตอ เซลล ในวน ท ๕ และ ๗

เชนเดยวกบสารสกดซเมนตอดคลองรากฟนชนดเร

ซนเบส (Resin based sealer) ทมระดบความเปนพษ

เลกนอยในการทดลองวนท ๑ และ ๓ ซงไมพบความ

เปนพษตอเซลลในระยะเวลาทดลองท ๕ และ ๗

ตารางท ๑, ภาพท ๑)

ส าหรบการทดสอบความเปนพษของซเมนต

อดคลองรากฟน ๔ ชนดตอเซลลกระดกของมนษย

ดวยว ธ เอม ท ท (MTT assay) สามารถว เคราะ ห

เปรยบเทยบทางสถต และแปลผลระดบความเปนพษ

ตอเซลลของสารสกดซเมนตอดคลองรากฟนแตละ

ชนดจากรอยละความมชวตของเซลล ไดผลดงน


61

ตารางท ๒ รอยละความมชวตของเซลลกระดกของมนษยตอซเมนตอดคลองรากฟนแตละชนด

ภาพท ๒ แสดงการเปรยบเทยบรอยละความมชวตของเซลลจากการทดสอบวดความเปนพษตอเซลลกระดกของ

มนษย

เมอน าคาระดบความทบแสงของเซลลในสาร

สกดซเมนตอดคลองรากฟนแตละชนด เปรยบเทยบ

กบเซลลกลมควบคม พบวาสารสกดซเมนตอดคลอง

รากฟนชนดเอมทเอเบส (MTA based sealer) มระดบ

ความเปนพษปานกลางในวนแรกเทานนและไมพบ

ความเปนพษตอเซลลในชวงระยะเวลาการทดลองท


62

เหลอ คอ ๓ ๕ และ ๗ วน เชนเดยวกบสารสกดซเมนต

อดคลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดรอกไซดเบส

(Calcium hydroxide based sealer) ย ห อ ซ ล ล า เ พก

(Sealapex®) (ตารางท ๒, ภาพท ๒)


ซเมนตอดคลองรากฟนชนดชนดเรซนเบส (Resin

based sealer) พบวามระดบความเปนพษเลกนอยใน

วนท ๑ และ ๓ และไมพบความเปนพษตอเซลลใน

ระยะเวลาทดลองท ๕ และ ๗ (ตารางท ๒, ภาพท ๒)

ส าหรบคาระดบความทบแสงของเซลลใน

สารสกดซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจ

นอลเบส (Zinc oxide eugenol based sealer) พบวาม

ระดบความเปนพษปานกลางในวนแรกและความเปน

พษลดลงเปนมความเปนพษเลกนอยในวนท ๓ และ

๕ สวนในวนท ๗ ไมพบความเปนพษตอเซลล ตาราง

ท ๒, ภาพท ๒)

อภปรายผลการวจย

การรกษาคลองรากฟน มข นตอนในการ

รกษาคลองรากฟน ประกอบดวยการตรวจ การเตรยม

ชองเปดเขาสโพรงเนอเยอในฟน การหาความยาวฟน

การเตรยมคลองรากฟน การลองกตตตาเปอรชาแทง

เอก การอดคลองรากฟน และประเมนผลการรกษา 1

ซงในขนตอนการอดคลองรากฟนมกพบวาซเมนตอด

คลองรากฟนสามารถเกนออกนอกปลายรากและม

โอกาสสมผสกบเนอเยอรอบปลายรากฟนไดโดยตรง

ไดแก เนอเยอออนเกยวพน หลอดเลอด เสนประสาท

กระดก และเอนยดปรทนต และสงผลกระตนใหเกด

การตอบสนองตอกระบวนการอกเสบ และท าใหเกด

การหายของแผลไดชา2 นอกจากนกระบวนการสลาย

ของซเมนตอดคลองรากฟนทเกนออกนอกปลายราก

ฟน กระตนใหเกดการท าลายเซลล เนอเยอบรเวณ

ขางเคยง และมผลตออตราความส าเรจของการรกษา

คลองรากฟน3

การศกษานเลอกศกษาซเมนตอดคลองราก

ฟน 4 ชนดทมองคประกอบพนฐานแตกตางกน โดย

ซเมนตชนดซงคออกไซดยจนอลเบสและชนดเรซน

เบสนนไดรบความนยมและใชในงานรกษาคลองราก

ฟนมาเปนระยะเวลานานจงสามารถน ามาเปนชนด

อาง องในการ เ ลอกใชได ส าห รบซ เมนตช นด

แคลเซยมไฮดรอกไซดเบสนนบรษทผผลตกลาวอาง

วามขอดในการชวยใหเกดการสรางเนอเยอแขงซงจะ

สงผลใหการหายของรอยโรคได สดทายซเมนตอด

คลองรากฟนชนดเอมทเอเบสไดรบการพฒนาตอยอด

มาจากวสดซอมแซมรอยทะลคลองรากแตย ง ม

การศกษาจ านวนจ ากด หากซเมนตอดคลองรากชนด

นไมมความเปนพษกสามารถน ามาศกษาถงคณสมบต

ดานอนเพมเตม หากมขอดมากกวาซเมนตชนดดงเดม

กสามารถน ามาพจารณาใชในงานรกษาคลองรากฟน

ใหมประสทธภาพมากขนไดในอนาคต

ส าหรบระยะเวลาการบมตวในการทดสอบ

ซเมนตอดคลองรากฟนแตละชนดทมความแตกตาง

กนน น อนเนองมากจากระยะเวลาการกอตวของ

ซเมนตอดคลองรากฟนแตละชนดไมเทากน ซงการจะ


63

น า ไปสกด ตอในอาหาร เ ล ย ง เซลลน น มความ

จ าเปนตองใหซเมนตแตละชนดกอตวโดยสมบรณ

กอนเพอจะสามารถท าการชงน าหนกและค านวณ

ความเขมขนในการศกษาแตละกลมทดลองไดอยาง

เทากนทกกลม โดยระยะเวลาการบมตวนนจะอางอง

จากค าแนะน าของบรษทผผลตทกลาวอางไว

แมว า ก าร ศ กษ าคว าม เ ปนพ ษโดยก าร

เพาะเลยงเซลลแบบปฐมภมจะตองใชระยะเวลาใน

การแยกเซลลจากแหลงก าเนดกอนน ามาใชงานและม

อายการใชงานจ ากดแตการศกษานเลอกใชการ

เพาะเลยงเซลลเอนยดปรทนตและเซลลกระดกของ

มนษยทเพาะเลยงแบบปฐมภมเนองจากมขอไดเปรยบ

กวาการใชเซลลสายพนธ (cell line)ในเรองการเปลยน

ส ภ า พ ท า ง ช ว ภ า พ (biotransformation) แ ล ะ ม

ความจ าเพาะเจาะจงของเนอเยอททดสอบ (Tissue-

specific functions) รวมถงสามารถอางองผลการศกษา

จากหองทดลอง (in vitro) ไปสสภาวะจรงในรางกาย

ได (in vivo)

คณะผวจยพบวา ซเมนตอดคลองรากฟนชนด

ซงคออกไซดยจนอลเบสยหอซยซลเลอร มระดบ

ความเปนพษเลกนอยตอเซลลเอนยดปรทนตของ

มนษยเมอสมผสกบสารทดสอบเปนระยะเวลา ๑ และ

๓ ว น และไม มความเปนพษตอเซลล เลยท ชวง

ระยะเวลา ๕ และ ๗ ว น สวนความเปนพษของ

ซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจนอลเบส

ตอเซลลกระดกของมนษยพบวามระดบความเปนพษ

ปานกลางตอเซลลในวนท ๑ ของการศกษา สวนใน

วนท ๓ และวนท ๕ พบระดบความเปนพษเลกนอย

และไมพบความเปนพษตอเซลลเลยในวนท ๗

การประเมนความเปนพษตอเซลลจะพจารณา

ถงลกษณะรปรางทเปลยนไปของเซลล โดยเซลลม

รป รางกลม หดตว แสดงถงการตายของเซลล

สอดคลองกบการศกษากอนหนาซงพบวาซเมนตอด

คลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจนอลเบสมความ

เปนพษตอเนอเยอรอบปลายรากฟนของหน12 และยง

สงผลตอโครงสรางของเซลล คอเกดการเปลยนรปราง

และการตายของเซลล13 นอกจากนการศกษาของ

Mittal M และคณะในปค.ศ. ๑๙๙๕4 ยงรายงานวาเมอ

ฉดซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจนอล

เขาไปในชนเนอเยอเกยวพนใตผวหนงทดานหลงของ

หน จะท าใหเกดการตอบสนองตอการอกเสบใน

ระดบรนแรง ภายในระยะเวลา ๗ วนแรก หลงจากนน

การอกเสบจะลดลง จนกระทงไมพบการอกเสบท

ระยะเวลา ๓ เดอน จะเหนไดวาเมอระยะเวลาผานไป

ระดบความเปนพษของซเมนตอดคลองรากฟนตอ

เซลลลดลง14 ซงจากการศกษาของคณะผวจยพบวา

ระดบความเปนพษของซเมนตอดคลองรากฟนชนดซ

งคออกไซดย จนอลเบสน นมความสมพนธแบบ

แปรผกผนกบระยะเวลาทเพมขนทงในเซลลเอนยดปร

ทนตและเซลลกระดกของมนษย

ซเมนตอดคลองรากฟนชนดซงคออกไซดยจ

นอลมพษตอเซลลในชวงแรก เนองจากมการปลอย

พาราฟอรมลดไฮด (Paraformaldehyde) ซงสงผลให

เกดการอกเสบของเนอเยอและกระดก15, 16 นอกจากน


64

ยงพบวาซงคยจโนเลท (Zinc eugenolate) สามารถถก

ไฮโดรไลซ (Hydrolyzed) โดยความชน หรอน า ท าให

แตกตวไดเปนยจนอล (Eugenol) และ ซงคออกไซด

(Zinc oxide) 17 และย งพบวา มการรวของย จนอล

(Eugenol) ออกมาจากซเมนตอดคลองรากฟนชนดน

ซงยจนอล (Eugenol) และซงคออกไซด (Zinc oxide)

น นสงผลใหเกดความเปนพษตอเซลลเปนระยะ

เวลานาน (long-term cytotoxicity)18, 19

ระดบความเปนพษของสารสกดซเมนตอด

คลองรากฟนชนดเรซนเบสตอเซลลเอนยดปรทนต

ของมนษย พบวามระดบความเปนพษเลกนอยทชวง

ระยะเวลา ๑ และ ๓ วน และไมมความเปนพษตอ

เซลล ท ชวงระยะ เวลา ๕ และ ๗ ว น ซ งไดผล

เชนเดยวกบเซลลกระดกของมนษย สอดคลองกบ

การศกษาของ K. M. Colak และคณะในปค.ศ. ๒๐๐๙5 ซงท าการทดสอบความเปนพษของซเมนตอดคลอง

รากฟนกบเซลลสามทสามไฟโบรบลาสต (3T3

fibroblast cells) พบว า เ อ เ อชพลส (AH plus®) ม

คณสมบตทสามารถเขากนไดดกบเซลล และมความ

เปนพษนอย หรอแทบไมม และเปนไปทางเดยวกบ

การศกษาของ N.G. Azar และคณะในปค.ศ ๒๐๐๐20

ทรายงานวาเอเอชพลส มความเปนพษในระดบ

รนแรงหลงผสมเสรจทนท และคงอยตอไปเปนเวลา

๔ ชวโมง และระดบความเปนพษจะคอยๆลดลงอยใน

ระดบความเปนพษเลกนอยเมอเวลาผานไป ๒๔

ชวโมงและไมพบความเปนพษตอเซลลตงแตวนท ๕

เปนตนไป จงสามารถสรปไดวาระดบความเปนพษ

ของ ซ เมนต อ ดคลองราก ฟนช นด เ ร ซน เบส ม

ความสมพนธแบบแปรผกผนกบระยะเวลาทเพมขน

ทงในเซลลเอนยดปรทนตและเซลลกระดกของมนษย

โดยไม มความเปนพษตอเซลลต งแตว นท 5 ของ

การศกษาเปนตนไป

ระยะเวลาการเกดพษของเอเอชพลสตอเซลล

จะเกดเพยงในชวงระยะเวลาส นๆ อาจเกดจากการ

ปลดปลอยของสารฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde)20,

21 และการทมระยะเวลาการกอตวเ รมตนส น (๘

ชวโมง ณ อณหภม ๓๗ องศาเซลเซยส) ซงสงเหลาน

มผลเหนยวน าใหเกดการอกเสบของเนอเยอรอบปลาย

รากได จงท าใหเกดอาการบวม และปวดไดหลงจาก

อดคลองรากฟน20

จากการศกษาของคณะผวจย พบวาซเมนตอด

คลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดรอกไซดเบส เปนพษ

ตอเซลลเอนยดปรทนตและเซลลกระดกของมนษย

ในชวงระยะเวลาทดสอบวนท ๑ แตหลงจากนนไม

พบความเปนพษตอเซลล เนองจากซเมนตชนดนมคา

พเอชเปนเบส (Alkaline pH) ซงหลงผสมเสรจใหมจะ

มคาพเอชขนสง สงผลใหเกดการตายของกระดก และ

เนอเยอไดเมอมการสมผส22, 23 แตเมอระยะเวลาผาน

ไปซเมนตชนดนไมเปนพษตอเซลล ท งยงมรอยละ

ความมชวตของเซลลในวนท ๕ และ ๗ ของการ

ทดลองมากกวาเซลลในกลมควบคม แสดงใหเหนวาม

การเพมจ านวนเซลล เนองจากซเมนตอดคลองรากฟน

ชนดนมแคลเซยมไฮดรอกไซด (Calcium hydroxide)

เปนสวนประกอบ 24 ซงแคลเซยมไฮดรอกไซด


65

สามารถแตกตวไดเปนแคลเซยมไอออน (Calaium

ion) และไฮดรอกซลไอออน (Hydroxyl ion) สงผลให

บรเวณนนมพเอช (pH) สงขน และสามารถเหนยวน า

ใหเกดการเพมจ านวนของเซลลและเกดการสรางแร

ธาตได25 , 26 โดยสรปแลวระดบความเปนพษของ

ซเมนตอดคลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดรอกไซด

เบสมความสมพนธแบบแปรผกผนกบระยะเวลาท

เพมขนในเซลลทงสองชนด ทงยงสามารถกระตนให

เกดการเพมจ านวนทมากขนกวากลมควบคมตงแต

วนท 5 ของการทดสอบเปนตนไป

ในสวนของความเปนพษของสารสกดซเมนต

อดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบสตอเซลลเอนยดปร

ทนตของมนษย พบวาไมมความเปนพษตอเซลลเลย

ในทกชวงเวลาททดสอบ ซงสอดคลองกบการศกษา

ทางคลนกของ Holland R. และคณะ24 ทท าการอด

คลองรากฟนดวยซเมนตอดคลองรากฟนชนดนให

เกนออกนอกปลายรากฟนไปสบรเวณเนอเยอรอบ

ปลายรากและรายงานวาซเมนตอดคลองรากฟนชนด

นไมมความเปนพษตอเนอเยอรอบปลายรากฟน

ส าหรบความเปนพษของสารสกดซเมนตอด

คลองรากฟนชนดเอมทเอเบสตอเซลลกระดกของ

มนษย พบวาในชวงระยะเวลาการทดสอบวนท ๑ ม

ระดบความเปนพษปานกลาง และไมมความเปนพษ

ตอ เซลล เลยในชวงระยะ เวลาทดสอบท เห ลอ

สอดคลองกบอกการศกษาของ Gomes-Filho JE และ

คณะ27 ซงศกษาโดยน าซเมนตอดคลองรากฟนชนด

เอมทเอเบส ฝงลงไปในเนอเยอออนของหน ในชวง

ระยะเวลาตางๆ พบวาแนวโนมของระดบการอกเสบ

จะมมากในชวงระยะแรก และหลงจากนนความเปน

พษจะลดลง จนในทสดไมมความเปนพษเลย อยางไร

กตามในการศกษานยงพบวารอยละความมชวตของ

เซลลกระดกในวนท ๕ และ ๗ ของการทดลองมคา

มากกวาเซลลในกลมควบคมซงไดผลเชนเดยวกนกบ

การศกษาในเซลลเอนยดปรทนต สามารถกลาวไดวา

ระดบความเปนพษของซเมนตอดคลองรากฟนชนด

เอมท เอเบสมความสมพนธแบบแปรผกผนกบ

ระยะเวลาทเพมขนในเซลลทงสองชนดและกระตน

ใหเกดการเพมจ านวนทมากขนกวากลมควบคมตงแต

วนท 3 ในเซลลเอนยดปรทนตและวนท 5 ในเซลล

กระดกของมนษยอกดวย

ส าหรบรอยละความมชวตของเซลลเอนยด

ปรทนตและเซลลกระดกทสมผสสารสกดซเมนตอด

คลองรากฟนชนดเอมทเอเบสทมคาเพมขนมากกวา

กลมควบคมน น อาจเปนผลมาจากสวนผสมของ

ซเมนตท ม เอมทเออนเปนโมเลกลออกฤทธทาง

ชวภาพ (bioactive molecule) ท าใหเกดสภาพแวดลอม

ทมแคลเซยมไฮดรอกไซด ปลดปลอยแคลเซยม

ไอออนท าใหเกดการยดตดของเซลลและเกดการเพม

จ านวนของเซลล นอกจากนเอมทเอยงมคณสมบต

ชวยกระตนใหเกดการแปลงสภาพของเซลลและเกด

การสรางเนอเยอแขงไดอกดวย28, 29

แมวาซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอ

เบสและซเมนตอดคลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดร

อกไซดเบสไมพบความเปนพษตอเซลล และมจ านวน


66

เซลล ท ม ชวตไมแตกตางกนในวนท ๗ ของการ

ทดลอง แตซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบส

(MTA based sealer) มความสามารถในการยดตด

(Sealability) ไดดกวาซเมนตอดคลองรากฟนชนด

แคลเซยมไฮดรอกไซดเบส30 เนองจากเมอซเมนตอด

คลองรากฟนชนดเอมทเอเบสเกดการกอตวแลว จะ

เ ก ด ก ร ะบ วนก า ร ไ ฮ เ ด รช น (Hydration) ขอ ง

สารประกอบแอนไฮด รส ม เนอรอลออกไซด

(Anhydrous mineral oxide compound) ก อ ใ ห เ ก ด

แคลเซยมซลเกตไฮเดรต (Calcium silicate hydrate)

และ แคลเซยมไฮดรอกไซดเฟส (Calcium hydroxide

phases) ซง มผลปองกนการเกดการขยายตวของ

ซเมนตอดคลองรากฟนเกนขอบเขตหลงจากกอตว ท า

ใหซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบสมความ

แนบสนท และเกดการรวไดนอย31-33 แตซเมนตอด

คลองรากฟนชนดแคลเซยมไฮดรอกไซดเบสนนใน

ระหวางทกอตว พบวาเกดการขยายตวเชงปรมาณ

(Volumetric expansion) เนองจากมการดดซมน า ซง

ท าใหเกดการละลาย จงมผลตอคณสมบตของการยด

ตด (Sealing property) และเกดการรวซมไดสง (High

leakage)34-36 จงเหนไดวาซเมนตอดคลองรากฟนชนด

เอมทเอเบสมขอดเหนอกวาทงในแงความเปนพษ การ

ยดตด และการรวซมทนอย ทงยงสามารถกระตนให

เกดการเพมจ านวนของเซลลอนสงผลตอการกระตน

ใหเกดการหายของรอยโรครอบปลายรากได จง

สามารถเปนตวเลอกทดอยางหนงในการเลอกใชเปน

หนงในซเมนตอดคลองรากฟนไดอยางมมาตรฐาน

สรปผลการทดลอง

ซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบส

(MTA based sealer) ยหอฟวลาเพก (Fillapex®) ไมเกด

ความเปนพษตอเซลลเอนยดปรทนตของมนษยในทก

ชวงระยะเวลาททดสอบ โดยมรอยละความชวตของ

เซลลมากกวาซเมนตอดคลองรากฟนชนดอนอยางม

นยส าคญในทกชวงระยะเวลาของการศกษา แตม

ความเปนพษปานกลางตอเซลลกระดกของมนษยใน

วนแรกเทาน น หลงจากนนไมพบความเปนพษตอ

เซลลกระดกในวนท ๓ ๕ และ ๗ ทงยงแสดงใหเหน

วาซเมนตอดคลองรากฟนชนดเอมทเอเบส (MTA

based sealer) มการเหนยวน าใหเกดการเพมจ านวน

ของเซลลทมากกวาซเมนตอดคลองรากฟนชนดอน

อกดวย จงเปนทางเลอกหนงทสามารถน ามาพจารณา

ใชในการอดคลองรากฟนในกระบวนการรกษาคลอง

รากฟนตอไป

กตตกรรมประกาศ

คณะผ จ ดท าขอขอบพระคณคณะทนต

แพทยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวรทเออเฟอสถานทใน

การท าการศกษาและท าใหโครงการนส าเรจไปไดดวยด

เอกสารอางอง

1. Hargreaves KM, Cohen SR. Cohen's

pathways of the pulp expert consult.10th ed:

Mosby; 2010. 2. Ricucci D, Siqueira JF Jr. Fate of the tissue

in lateral canals and apical ramifications in

response to pathologic conditions and

treatment procedures. J Endod. 2010;

36(1): 1-15.


67

3. Silva EJ, Santos CC, Zaia AA. Long-term

cytotoxic effects of contemporary root

canal sealers. J Appl Oral Sci. 2013; 21(1):

43-7.

4. Mittal M, Chandra S. Comparative tissue

toxicity evaluation of four endodontic

sealers.J Endod. 1995; 21(12): 622-4.

5. Colak KM, Keles A, Bayrak OF, Koseoglu

M, Sahin F. Study of cytotoxicity of six

root canal sealing dental materials. Mater

Res Innov. 2009; 13(4): 415-20.

6. Hegde MN RJ, Kurami S, Hegde N.

Toxicity evaluation of root canal sealer on

human gingival fibroblasts.

Endodontology. 2011; 23(1): 40-6.

7. Badole GP, Warhadpande MM, Meshram

GK, Bahadure RN, Tawani SG, Tawani G,

Badole SG, et al. A comparative evaluation

of cytotoxicity of root canal sealers: an in

vitro study.Restor Dent Endod. 2013;

38(4): 204-9.

8. Rahman H, Chandra A, Tikku A, Konwar

R, Verma P, Yadav R. Comparative

evaluation of cytotoxicity profile of

different root canal sealers-in vitro.

Thermal behavior of conventional and

thermoplastic gutta-percha cones.

Endodontology. 2012; 24(1): 42-6.

9. Yoshino P, Nishiyama CK, Modena KC,

Santos CF, Sipert CR. In vitro cytotoxicity

of white MTA, MTA Fillapex(R) and

Portland cement on human periodontal

ligament fibroblasts. Braz Dent J. 2013;

24(2): 111-6.

10. Jafari F, Aghazadeh M, Jafari S, Khaki F,

Kabiri F. In vitro Cytotoxicity Comparison

of MTA Fillapex, AH-26 and Apatite Root

Canal Sealer at Different Setting Times.

Iran Endod J. 2017; 12(2): 162-7.

11. Standardization of Sample preparation and

reference materials. Biological evaluation

of medical devices. 4th ed.

Switzerland. 2012: 4-10.

12. Erausquin J, Muruzabal M. Root canal

fillings with zinc oxide-eugenol cement in

the rat molar. Oral Surg Oral Med Oral

Pathol. 1967; 24(4): 547-58.

13. Chung-Wen Chen, Chia-Tze Kao, Tsui-

Hsien Huang. Comparison of the

biocompatibility between 2 endodontic

filling materials for primary teeth. Chinese

Dental Journal. 2005; 24(1): 28-35.

14. Pertot WJ, Stephan G, Tardieu C, Proust JP.

Comparison of the intraosseous

biocompatibility of dyract and super EBA.

J Endod. 1997; 23(5): 315-9.

15. Holland, GR. A histological comparison of

periapical inflammatory and neural

responses to two endodontic sealers in the

ferret. Arch Oral Biol. 1994;39(7): 539–44.

16. Yesilsoy C, Koren LZ, Morse DR,

Kobayashi C. A comparative tissue toxicity

evaluation of established and newer root

canal sealers. Oral Surg Oral Med Oral

Pathol 1988; 65(4): 459-67.

17. Graber TM. Biocompatibility of dental

materials. Am J Orthod. 1982; 82(6): 522-

3.

18. Arenholt-Bindslev D, Hörsted-Bindslev P.

A simple model for evaluating relative

toxicity of root filling materials in cultures

of human oral fibroblasts. Dent Traumatol.

1989; 5(5): 219-26.

19. Wilson AD, Clinton DJ, Miller RP. Zinc

oxide-eugenol cements. IV. Microstructure

and hydrolysis. J Dent Res. 1973; 52(2):

253-60.

20. Azar NG, Heidari M F, Bahrami, Shokri F.

In vitro cytotoxicity of a new epoxy resin

root canal sealer. J Endod. 2000; 26(8):

462-65.

21. Cohen BI, Pagnillo MK, Musikant BL,

Deutsch AS. Formaldehyde evaluation

from endodontic materials. Oral Health.

1998; 88(12): 37-9.

22. Andreasen JO, Kristerson L. The effect of

extra-alveolar root filling with calcium

hydroxide on periodontal healing after

replantation of permanent incisors in

monkeys. J Endod. 1981; 7(8): 349-54.

23. Bramante CM, Luna-Cruz SM, Sipert CR,

Bernadineli N, Garcia RB, de Moraes IG,

de Vasconcelos BC, et al. Alveolar mucosa

necrosis induced by utilisation of calcium


68

hydroxide as root canal dressing. Int Dent

J. 2008; 58(2): 81-5.

24. Holland R, Filho JA, de Souza V, Nery MJ,

Bernabe PF, Junior ED. Mineral trioxide

aggregate repair of lateral root perforations.

J Endod. 2001; 27(4): 281-4.

25. Gomes-Filho JE, Watanabe S, Bernabe

PFE, de Moraes Costa MT. A mineral

trioxide aggregate sealer stimulated

mineralization. J Endod. 2009; 35(2): 256-

60.

26. Tanomaru-Filho M, Chaves Faleiros FB,

Sacaki JN, Hungaro Duarte MA, Guerreiro-

Tanomaru JM. Evaluation of pH and

calcium ion release of root-end filling

materials containing calcium hydroxide or

mineral trioxide aggregate. J Endod. 2009;

35(10): 1418-21.

27. Gomes-Filho JE, Watanabe S, Lodi CS,

Cintra LT, Nery MJ, Filho JA, Dezan E Jr.,

et al. Rat tissue reaction to MTA

FILLAPEX(R). Dent traumatol. 2011;

28(6): 452-56.

28. Baek SH, Plenk H Jr, Kim S. Periapical

tissue responses and cementum

regeneration with amalgam, SuperEBA,

and MTA as root-end filling materials. J

Endod. 2005; 31(6): 444-9.

29. Parirokh M, Torabinejad M. Mineral

trioxide aggregate: a comprehensive

literature review--Part III: Clinical

applications, drawbacks, and mechanism of

action. J Endod. 2010; 36(3): 400-13.

30. Tanomaru-Filho M, Faleiros FB, Silva GF,

Bosso R, Guerreiro-Tanomaru JM. Sealing

ability of retrograde obturation materials

containing calcium hydroxide or MTA.

Octa Odontol. 2011; 24(1): 110-4.

31. Bentz DP, Jensen OM, Hansen KK, Olesen

JF, Stang H, Haecker C-J. Influence of

Cement Particle-Size Distribution on Early

Age Autogenous Strains and Stresses in

Cement-Based Materials. J Am Cer Soc.

2001; 84(1): 129-35.

32. Hawley M, Webb TD, Goodell GG. Effect

of varying water-to-powder ratios on the

setting expansion of white and gray mineral

trioxide aggregate. J Endod. 2010: 36(8):

1377-79.

33. Storm B, Eichmiller FC, Tordik PA,

Goodell GG. Setting expansion of gray and

white mineral trioxide aggregate and

Portland cement. J Endod. 2008; 34(1): 80-

2.

34. Caicedo R, von Fraunhofer JA. The

properties of endodontic sealer cements. J

Endod. 1988; 14(11): 527-34.

35. Cobankara FK, Orucoglu H, Sengun A,

Belli S. The quantitative evaluation of

apical sealing of four endodontic sealers. J

Endod. 2006; 32(1): 66-68.

36. Joseph R, Singh S. Evaluation of apical

sealing ability of four different sealers

using centrifuging dye penetration method:

an in vitro study.J Contemp Dent Pract.

2012; 13(6): 830-3.

ผรบผดชอบบทควำม

อ.ทพ. ภาณภทร ภมภทราคม

99 ห ม 18 ค ณ ะ ท น ต แ พ ท ย ศ า ส ต ร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต ถ. พหลโยธนอ. คลองหลวง จ. ปทมธาน 12121

โทรศพท 02-9869051

โทรสาร 02-9869205,

อเมล: [email protected]


69

The cytotoxic effect of 4 different types of sealers on human

periodontal ligament cells and bone cells

Panupat Phumpatrakom1 Wannida Tammachai2 Thanchanok Torasak3 Ratiporn Supasiri4

Abstract

Root canal obturation is the important step in root canal treatment. The quality of root canal

filling is depended on obturation technique and materials. One of the materials used in those step is

root canal sealer which has various types of its composition. The purpose of this in vitro study was to

compare the cytotoxicity of MTA based sealer to original sealers for instance Zinc oxide eugenol based

sealer (CU sealer®), Resin based sealer (AH plus®), Calcium hydroxide based sealer (Sealapex®)

on human periodontal ligament and bone cells. Human periodontal ligaments and human bones were

primary cultured and until they reached the 3rd passage. After that both human periodontal ligament

cells and bone cells were incubated in those sealer extracts in separated group for 1, 3, 5, and 7 days.

Then cell viability was measured with MTT assay by spectrophotometer at 550 nm. The results

revealed that MTA based sealer was non cytotoxic to human periodontal ligament cells at all time

intervals. Moreover, it enhanced the cell proliferation more than other sealers. Whereas, MTA based

sealer was moderate cytotoxic to human bone cells initially and stimulate their proliferation afterward.

In summary, MTA based sealer enhanced cell proliferation more than any other types of sealer in this

study. Further research should be conducted in terms of other properties such as its bond or its

leakage.

Keywords: MTA based sealer, Human periodontal ligament cells, Human bone cells and Cytotoxicity

1 Division of Endodontics, Faculty of Dentistry Thammasat University 2 Seka Hospital Bueng Kan 3 Dong Charoen Hospital Phichit 4Somdet Phra Yupharat Lomkao hospital Phetchabun

กระดูกของมนุษย์ · 2019-08-30 · songklanakarin dent. j. vol. 7 no.1...

Documents