รายงานการวจย

เรอง การพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ในสถานศกษาขนพนฐานดวยการจดการคณภาพ

ไดรบทนอดหนนจากงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ปงบประมาณ 2555

รายงานการวจย เรอง

การพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ในสถานศกษาขนพนฐานดวยการจดการคณภาพ

นายวชระ สงโขบล นางสาวสดารตน ศรมา

ไดรบทนอดหนนจากงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ปงบประมาณ 2555

สารบญ

หนา

กตตกรรมประกาศ.................................................................................... .................................. ก บทคดยอภาษาไทย................................................................................................ ...................... ข สารบญ................................................................................................................. ....................... ค บทท

1 บทน า…………………………………………………………………………….….................................... 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา................................................................ 1 วตถประสงคของโครงการวจย............................................................................... 3 ขอบเขตของการวจย.............................................................................................. 3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย................................................................. 3 นยามศพทเฉพาะ................................................................................................... 3 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ...................................................................................... ทฤษฎทเกยวของกบกระบวนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ................. 5 ทฤษฎทเกยวของกบการจดการคณภาพทวทงองคกร............................................ 13 มาตรฐานการศกษาขนพนฐานเพอการประกนคณภาพภายใน.............................. 16 การออกแบบกระบวนการใหม............................................................................... 19 คมอกระบวนการปฏบตงาน................................................................................... 20 งานวจยทเกยวของ................................................................................................. 23 กรอบแนวคดของการวจย...................................................................................... 26 3 วธด าเนนการวจย............................................................................................................ ประชากรและกลมตวอยาง.................................................................................... 28 เครองมอทใชในการวจย......................................................................................... 28 การเกบรวบรวมขอมล............................................................................................ 30 การวเคราะหขอมล................................................................................................. 30 สถตทใชในการวจย................................................................................................ 31 4 ผลการวจย...................................................................................................................... ตอนท 1 ผลการออกแบบกระบวนการ.................................................................. 33 ตอนท 2 ผลการตรวจสอบประสทธภาพของกระบวนการจดการ................................... 47 ตอนท 3 ผลการตรวจสอบผลลพธการพฒนาโรงเรยนตนแบบ.............................. 53

สารบญ (ตอ)

หนา

5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ตอนท 1 สรปผลการพฒนากระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะ

ของผเรยน......................................................................................................

57 ตอนท 2 อภปรายผลการวจย................................................................................ 61 ตอนท 3 ขอเสนอแนะ............................................................................................ 62

บรรณานกรม............................................................................................................................... 63

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณรองศาสตราจารย ดร.ชวงโชต พนธเวช อธการบดมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ซงเปนหวหนาชดโครงการวจยเพอพฒนาโรงเรยนตนแบบดานบรหารจดการสความเปนเลศตามปรชญาการจดการคณภาพทวทงองคกร ทสงเสรมและใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอการวจยในครงน

ขอขอบคณส านกงานคณะกรรมการการวจยแหงชาตท ใหทนอดหนนการวจย และสถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาทอ านวยความสะดวก และชวยเหลอการวจยใหส าเรจลลวงดวยด

ขอขอบคณผบรหารเขตพนทการศกษาสมทรสงคราม ผบรหารสถานศกษา และครโรงเรยนตนแบบ จงหวดสมทรสงครามทใหความรวมมอในการเขารวมกจกรรม และใหขอมลประกอบการท าวจย ทกทานเปนอยางสง

สดทายขอขอบคณ ผชวยศาสตราจารย ดร .กฤษดา กรดทอง หวหนาชดโครงการกระบวนการจดการเรยนรในชนเรยน ทใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอการวจยในครงน และชวยเหลอการวจยใหส าเรจลลวงดวยด

วชระ สงโขบล สดารตน ศรมา ธนวาคม 2555

บทท 1

บทน า ความเปนมาและความส าคญของปญหา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 6 ก าหนดหลกในการจดการศกษาเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร มคณธรรมจรยธรรม และวฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข และมาตรา 24 ตองจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจ ความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกปญหา การจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง จดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดานตาง ๆ อยางไดสดสวนสมดลกน สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และอ านวยความสะดวก เพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร รวมทงจดการเรยนรใหเกดขนไดทกสถานการณ ดงนน การจดการเรยนรจงควรใหมความสอดคลองและสนองพระราชบญญตการศกษา

ในสวนของการจดการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการไดก าหนดมาตรฐานการศกษาขนพนฐานเพอการประกนคณภาพภายในสถานศกษา เพอเปนแนวทางในการบรหารจดการสถานศกษาเพอมงไปสความเปนเลศโดยท ‘ความเปนเลศ’ ของสถานศกษาสามารถวดไดจากเกณฑมาตรฐานดานคณภาพผเรยน 6 มาตรฐาน และในการท าให‘คณภาพผเรยน’เกดความเปนเลศ สถานศกษาจ าเปนตองมกระบวนการเรยนการสอนทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐานดานการ จดการศกษา 6 มาตรฐาน รวมทงมการบรหารจดการกบปจจยตางๆทเกยวของในสถานศกษาตามเกณฑมาตรฐานดานการสรางสงคมการเรยนร 1 มาตรฐาน ดานการจดการอตลกษณของสถานศกษา 1 มาตรฐาน และดานการสงเสรมสถาบน 1 มาตรฐาน

กระบวนการเรยนการสอนทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐานดานการจดการศกษาเกยวของกบคร ผบรหาร และสถานศกษา ซงครมบทบาทส าคญในการท าใหกระบวนการจดการเรยนการสอนมประสทธภาพตามมาตรฐานดานการจดการศกษา โดยมาตรฐานท 7 ก าหนดใหครปฏบตตามบทบาทหนาทอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลในวชาและระดบชนทรบผดขอบ ซงมตวชวด 9 ขอ ดงน 1) ครก าหนดเปาหมายในการพฒนาคณภาพผเรยนทชดเจน2) วเคราะหผเรยนเปนรายบคคล 3) น าขอมลสารสนเทศจากผลการวเคราะหมาออกแบบและจดการเรยนรทตอบสนองความแตกตางระหวางบคคล4) ใชสอและเทคโนโลยทเหมาะสมและน าภมปญญาทองถนมาบรณาการในการจดการเรยนร5) ประเมนผลทมงเนนพฒนาการของผเรยนดวยวธการทหลากหลาย6) ใหค าแนะน าค าปรกษาและแกไขปญหาใหแกผเรยนอยางทงถง7) พฒนาการจดการเรยนร 8) ประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทด 9) จดการเรยนการสอนอยางเตมเวลาและเตมความสามารถ

2

จงหวดสมทรสงครามไดก าหนดประเดนยทธศาสตร การพฒนาการศกษาจ งหวดสมทรสงครามโดยก าหนดวสยทศนวา จดการศกษาเพอพฒนาคน ชมชน สงคมสมทรสงคราม และเกอหนนตอการพฒนาประเทศ โดยมงเนนคณธรรม จรยธรรม สงแวดลอม วฒนธรรมอนดงาม การด ารงชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยก าหนดประเดนยทธศาสตรและกลยทธ ดงน 1) ขยายโอกาสทางการศกษาใหทวถง 2) เรงรดการพฒนาคณภาพการศกษา 3) เสรมสรางการจดการศกษาทสอดคลองกบการพฒนาประเทศและทองถน

โดยผลการด าเนนงานของโรงเรยนสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สงกดพนทการศกษาสมทรสงคราม ประจ าปงบประมาณ 2554 ตามประเดนยทธศาสตร พบวา ยทธศาสตรดานพฒนาคณภาพการจดการศกษาใหไดมาตรฐานมผลบรรลเปาหมายเพยง 25% โดยมผลการด าเนนงานทไมบรรลเปาหมาย จ านวน 6 ประเดนจากทงหมด 8 ประเดน และมผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทกกลมสาระการเรยนรปการศกษา2552 เทยบกบปการศกษา 2553 มคาคะแนนลดลงเฉลย -2.11 แตเมอเทยบกบคาคะแนนเฉลยระดบ สพฐ. สพป. สมทรสงคราม มคาคะแนนเฉลยสงกวาทกกลมสาระการเรยนร ยกเวนวชาภาษาองกฤษ ชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2552 เฉลยสงกวาทกกลมสาระการเรยนร ยกเวนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม และกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ปการศกษา 2553 อานออก ผานเกณฑรอยละ 96.69 ต ากวาเกณฑรอยละ 3.31 เขยนไดผานเกณฑรอยละ 86.75 ต ากวาเกณฑรอยละ 12.67 รวมเฉลยอานออก เขยนได คดเลขเปนผานเกณฑรอยละ 87.33 ต ากวาเกณฑรอยละ 9.74 (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม, 2554, 65)

จากสถานการณทกลาวมาบงชใหเหนถงจดทควรพฒนา เพอใหบรรลเปาหมายตามวสยทศนและยทธศาสตร ดานการศกษาของจงหวดทก าหนดไว ตลอดจนยกระดบผลสมฤทธทางการศกษาใหอยในระดบทพงประสงคตามเกณฑมาตรฐานของโรงเรยนใหสงขนทงระบบและทวทงโรงเรยน เพอยกระดบคณภาพ

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มพนธกจทส าคญทนอกจากการผลตบณฑต สาขาการศกษาแลว ยงมภารกจส าคญประการหนง คอ การพฒนาและสงเสรมวชาชพครและการใหบรการทางวชาการแกชมชนและสงคม จงมเจตนารมยทจะน าศกยภาพและประสบการณท มในการปฏบตงานตามพนธกจทมเพอพฒนาสถานศกษาในเขตพนทการศกษาจงหวดสมทรสงครามทมบรบทของปญหาดงกลาวมาแลว โดยก าหนดเปนชดโครงการทมการบรณาการองคความร พฒนากระบวนการบรหารจดการแกโรงเรยนเพอใหผเรยนเกดการเรยนร ประกอบดวยกระบวนการส าคญสองกระบวนการ คอ กระบวนการจดการเรยนรในชนเรยนกบกระบวนการบรหารจดการศกษาในโรงเรยน โดยทกระบวนการแรกเปนกระบวนการหลกและกระบวนการหลงเปนกระบวนการสนบสนนใหกระบวนการแรกสามารถด าเนนงานไปอยางไดผลด

โดยทในปการศกษา 2555 มโรงเรยนทตองการพฒนาเพอยกระดบคณภาพ จ านวน 10 โรงเรยน มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาจงรวมกบเขตพนทการศกษาสมทรสงครามคดเลอกโรงเรยนตนแบบเจาะจงโดยใหผบรหารสถานศกษาสมครใจเปนโรงเรยนรวมพฒนา เพอเปนโรงเรยนตนแบบ โครงการวจยและพฒนาโรงเรยนตนแบบจงมงการพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมในชน

3

เรยนดวยการจดโครงการพฒนานวตกรรมในชนเรยน ซงสอดคลองกบหลกปรชญาการจดการคณภาพ โดยใชหลกการส าคญ 3 ประการ คอ การปรบปรงกระบวนการอยางตอเนอง การมสวนรวมของทกภาคสวน และการใหความส าคญกบผรบบรการ วตถประสงคของโครงการวจย

1. เพอออกแบบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนในสถานศกษาขนพนฐานสความเปนเลศ

2. เพอตรวจสอบประสทธภาพของกระบวนการทออกแบบใหม ขอบเขตของการวจย

1. ขอบเขตดานประชากร ประชากรทก าหนดเปนกลมเปาหมายการวจยครงนไดแก สถานศกษาทไดรบการ

คดเลอกแบบเจาะจงตามเกณฑการพจารณา คอ เปนสถานศกษาทจดการเรยนการสอนระดบประถมศกษา และมธยมศกษาขนาดเลกถงขนาดกลางของจงหวดสมทรสงคราม และผบรหารมความสมครใจรวมพฒนาเพอเปนโรงเรยนตนแบบ จ านวน 10 โรงเรยน

2. ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงน เปนการพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนในสถานศกษาขน

พนฐานดวยการจดการคณภาพ โดยการจดการนวตกรรมในชนเรยน ประกอบดวย 1 กระบวนการหลก คอ กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน 5 กระบวนการยอย คอ 1) กระบวนการส ารวจทฤษฎและคดเลอกนวตกรรมทน ามาใชในการพฒนา 2) การสรางนวตกรรมและวธวด 3) การตรวจสอบและประเมนคณภาพของนวตกรรม 4) การสรปผลการสรางนวตกรรม และ 5) การจดท ารายงานผลการพฒนานวตกรรม

3. ขอบเขตดานเวลา ระยะเวลาด าเนนการ มกราคม – กนยายน 2555

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย

1. ไดกระบวนการ ขนตอน กจกรรม และดชนวดคณภาพของกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยร

2. ไดคมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทสถานศกษาอนสามารถน าไปปฏบตได นยามศพทเฉพาะ

การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ หมายถง การจดการใหผเรยนสรางความร และมคณสมบตเปนไปตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน เพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา ตามเกณฑมาตรฐานท 1 – 6

4

การออกแบบกระบวนการใหม หมายถง การจดท าขนตอนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะขนมาใหมจากวธปฏบตทท าอยเดมผนวกกบแนวคดเชงทฤษฎ โดยศกษา วเคราะหกระบวนการจดการเรยนรทปฏบตอยในปจจบน หาเสยงสะทอนกระบวนการ ออกแบบกระบวนการ และประเมนความเหมาะสมของกระบวนการ

กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน หมายถง ขนตอนการบรหารจดการ เพอใหครจดนวตกรรมในชนเรยนไดสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน เพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา ในมาตรฐานท 7

คณลกษณะ หมายถง คณสมบต ดานความร ทกษะ สมรรถนะ และพฤตกรรมของผเรยนใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานประกนคณภาพการศกษาภายใน ตามเกณฑมาตรฐานท 1 – 6

ตวบงช หมายถง ตวชวดคณภาพตามเกณฑมาตรฐานการจดการศกษาขนพนฐานในการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา มาตรฐานท 7 ตวบงช 7.5 – 7.6

คมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน หมายถง เอกสารทอธบายกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ประกอบดวย ชอกระบวนการ วตถประสงค ขอบเขต ค าจ ากดความ หนาทความรบผดชอบ ขนตอนการจดการนวตกรรมในชนเรยน และเอกสารแนบ

การตรวจสอบความเหมาะสมของคมอ หมายถง การหาระดบคะแนนของความสามารถในการน าไปปฏบตไดจรงของวธการเพอเปนวธการปฏบตส าหรบการจดการนวตกรรมในชนเรยน

5

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนในสถานศกษาขนพนฐานดวยการจดการคณภาพ โดยใชกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ผวจยไดศกษา แนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของ โดยจะน าเสนอผลการศกษาตามล าดบดงน

1. ทฤษฎทเกยวของกบนวตกรรมทางการศกษา 2. ทฤษฎทเกยวของกบการจดการคณภาพทวทงองคกร 3. มาตรฐานการศกษาขนพนฐานเพอการประกนคณภาพภายใน 4. การออกแบบกระบวนการใหม 5. คมอกระบวนการปฏบตงาน 6. งานวจยทเกยวของ 7. กรอบแนวคดของการวจย

ทฤษฎทเกยวของกบนวตกรรมทางการศกษา

จากการศกษาแนวคดเกยวกบนวตกรรม ผวจยไดจ าแนกการศกษาออกเปน 5 ประเดน ไดแก ความหมายของนวตกรรมและนวตกรรมทางการศกษา ความจ าเปนของนวตกรรมทางการศกษา คณลกษณะของนวตกรรมทางการศกษา ประเภทของนวตกรรมทางการศกษา และการพฒนานวตกรรมทางการศกษา โดยมรายละเอยด ดงน

ความหมายของนวตกรรม พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2542 : 565) ไดใหความหมายของนวตกรรมวา

หมายถงสงทท าขนใหมหรอแปลกจากเดมซงอาจจะเปนความคด วธการหรออปกรณ เปนตน ไชยยศ เรองสวรรณ (2521 : 14 อางจาก กมล และนตยา เวยสวรรณ, 2540 : 78) ได

ใหความหมายนวตกรรมไววาหมายถง วธการปฏบตใหม ทแปลงไปจากเดม โดยอาจจะไดมาจากการคดคนพบวธใหมๆ ขนมา หรอมการปรบปรงของเกาใหเหมาะสมและสงทงหลายเหลานไดรบการทดลอง พฒนา จนเปนทเชอถอไดแลววาไดผลด ในทางปฏบตท าใหระบบกาวไปสจดหมายไดอยางมประสทธภาพขน

จรญ วงศสายณห (2520 : 37 อางจาก กมล และนตยา เวยสวรรณ, 2540 : 78) ไดกลาวถงความหมายของนวตกรรมไววา แมในภาษาองกฤษเอง ความหมายกตางกนไป 2 ระดบ โดยทวไปนวตกรรมหมายถง ความพยายามใดๆ จะเปนผลส าเรจหรอไม มากนอยเพยงใดกตามทเปนไป เพอจะน าสงใหมๆ เขามาเปลยนแปลงวธการทท าอยางเดมแลวกบอกระดบหนงซงวงการวทยาศาสตรแหงพฤตกรรมไดพยายามมการดงทมา ลกษณะ กรรมวธ ผลกระทบทมอยตอกลมคนทเกยวของ ค าวา นวตกรรม มกจะหมายถงสงทไดน าความเปลยนแปลงใหมเขาใชไดผลส าเรจ กวาง

6

ออกไป จนกลายเปนการปฏบตอยางธรรมาดาสามญ เชน การปลกฝในวงการแพทย การท าเหลกกลาในวงการอตสาหกรรม เปนตน

บญเกอ ควรหาเวช (2542 : 12) ไดใหความหมายของนวตกรรมวา หมายถง การน าสงใหมๆ เขามาเปลยนแปลงเพมเตมวธการทท าอยเดม เพอใหใชไดผลดยงขน

กองวจยทางการศกษา กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2545 : 48) ไดใหความหมายของนวตกรรมไววา นวตกรรม หมายถง กจกรรม กระบวนการ เครองมอ สอ วสด อปกรณตางๆ ทงทมรปแบบใหมๆ หรอของเกาทไดรบการปรบปรงแกไขใหมคณภาพดขน

กดานนท มลทอง (2548 : 16) ไดใหความหมายของนวตกรรมวา หมายถง การปฏบต หรอสงประดษฐใหมๆ ทยงไมเคยมใชมากอน หรอเปนการพฒนาดดแปลงจากของเดมทมอยแลวใหทนสมยและใชไดผลดยงขน

กมล และนตยา เวยสวรรณ (2540 : 77) ใหความหมายของนวตกรรมทสอดคลองกบบญเกอ ควรหาเวชวา นวตกรรม หมายถง การน าสงใหมๆ เขามาเปลยนแปลงเพมเตมวธการทท าอยเดม เพอใหใชไดผลดยงขน ฉะนนไมวาวงการหรอกจกรรมใดๆ กตาม เมอมการน าเอาความเปลยนแปลงใหมๆ เขามาใชเพอปรบปรงงานใหดขนกวาเดม หรอมงทจะใหงานนนมประสทธภาพสงขน กเรยกวาเปนนวตกรรมของวงการนนๆ

ทศนา แขมมณ (2548 : 418 อางจาก สคนธ สนทพานนท, 2553 : 8) ไดขยายความหมายของนวตกรรมจากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศงท 2525 ออกไปวา สงท าขนใหมๆ ไดแก แนวคด แนวทาง ระบบ รปแบบ วธการ กระบวนการ สอและเทคนคตางๆ ทเกยวกบการศกษา ซงไดรบการคดคนและจดท าขนใหมเพอชวยแกปญหาตางๆ ทางการศกษา

ผวจยสามารถสรปไดวา นวตกรรม หมายถง ความคด การปฏบต หรอสงประดษฐใหม ๆ ทยงไมเคยมใชมากอน หรอเปนการพฒนาดดแปลงมาจากของเดมทมอยแลวใหทนสมยและใชไดผลดยงขน เมอน านวตกรรมมาใชจะชวยใหการท างานนนๆ ไดผลดมประสทธภาพและประสทธผลสงกวาเดม และยงชวยประหยดทงเวลาและแรงงานดวย

ความหมายของนวตกรรมการศกษา บญเกอ ควรหาเวช (2542 : 14) ไดใหความหมายของนวตกรรมการศกษาวา หมายถง

เปนการน าเอาสงใหมๆ ซงอาจจะอยในรปของความคดหรอการกระท ารวมทงสงประดษฐกตามเขามาใชในระบบการศกษา เพอมงหวงทจะเปลยนแปลงสงทมอย เดมใหระบบการจดการศกษามประสทธภาพยงขน

กดานนท มลทอง (2548 : 17) ไดใหความหมายของนวตกรรมทางการศกษาวา หมายถง นวตกรรมทชวยใหการศกษาและการเรยนการสอนมประสทธภาพดยงขน ผเรยนสามารถเกดการเรยนรไดอยางรวดเรวมประสทธผลสงกวาเดม เกดแรงจงใจในการเรยนดวยนวตกรรมเหลานน ทงยงประหยดเวลาในการเรยนไดอกดวย

กมล และนตยา เวยสวรรณ (2540 : 78) ไดใหความหมายของนวตกรรมทางการศกษาทสอดคลองกบบญเกอ ควรหาเวชวา เปนการน าเอาสงใหมๆ ซงอาจจะอยในรปของความคดหรอ

7

การกระท ารวมทงสงประดษฐกตามเขามาใชในระบบการศกษา เพอมงหวงทจะเปลยนแปลงสงทมอยเดมใหระบบการจดการศกษามประสทธภาพยงขน

สนนทา สนทรประเสรฐ (2547 : 9 อางจาก สคนธ สนทพานนท, 2553 : 8) กลาววา นวตกรรมการเรยนการสอนคอสอการสอนทไดรบการพฒนาอยางเปนระบบ โดยผานการผลต การทดลองใช ปรบปรงจนมประสทธภาพแลวจงน าไปใชไดจรงอยางไดผล

ธนาธป พรกล (2537 : 59 สคนธ สนทพานนท, 2553 : 8) อธบายวานวตกรรมการเรยนการสอน (Educational Innovation) คอ สงทน าเขาในใชในการจดการเรยนการสอนเพอใหเกดประสทธภาพยงขน

สคนธ สนทพานนท (2553 : 8) ไดสรปความหมายของนวตกรรมทางการเรยนการสอน คอ สงใหมๆ ทสรางขนมาเพอชวยแกปญหาเกยวกบการจดการเรยนการสอนหรอพฒนาใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ ไดแก แนวคด รปแบบ วธการ กระบวนการ สอตางๆ ทเกยวกบการศกษา

ผวจยสามารถสรปความหมายของนวตกรรมทางการศกษาไดวา นวตกรรมทางการศกษา หมายถง การน าแนวคด รปแบบ วธการ กระบวนการ สอตางๆ ทเกยวกบการศกษาซงเปนสงคดคนใหมๆ มาชวยใหการศกษาและการเรยนการสอนมประสทธภาพยงขน สามารถประหยดเวลา แตกลบท าใหผเรยนสามารถเรยนรไดอยางรวดเรว และมประสทธผลสงกวาเดม

ดงนน ผวจยจงสรปความหมายของการจดการนวตกรรมทางการศกษาหรอการจดการนวตกรรมในชนเรยน หมายถง การวางแผนกลยทธ การก าหนดกลยทธ การจดการกระบวนการเรยนร ทรพยากร และนวตกรรมทมความสอดคลองเชอมโยงกน ซงเปนหนาทหลกของครหรอผบรหารโครงการนวตกรรมในการสรางสรรคนวตกรรมในชนเรยน เพอมงหวงใหนกเรยนเกดผลสมฤทธทางการเรยนเพมมากยงขน

ความจ าเปนของนวตกรรมการศกษา ปจจยส าคญทมอทธพลอยางมากตอวธการศกษา ไดแก แนวความคดพนฐานทาง

การศกษาทเปลยนแปลงไป อนมผลท าใหเกดนวตกรรมการศกษาขนหลายรปแบบดวยกน ความคดทางการศกษาทส าคญๆ พอจะสรปได 4 ประการ คอ (บญเกอ ควรหาเวช, 2543 : 17 – 20)

1. แนวความคดพนฐานในเรองความแตกตางระหวางบคคล (Individual Different) การจดการศกษาของไทยไดใหความส าคญในเรองความแตกตางระหวางบคคลเอาไวอยางชดเจนซงจะเหนไดจากแผนการศกษาของชาต ใหมงจดการศกษาตามความถนด ความสนใจ และความสามารถของแตละคนเปนเกณฑ ตวอยางทเหนได เชน การจดระบบหองเรยนโดยใชอายเปนเกณฑบาง ใชความสามารถเปนเกณฑบาง ในปจจบนไดมการคดคนวธใหมๆ เพอสงเสรมการเรยนการสอนทมงใหนกเรยนใชความสามารถ ความสนใจ ทแตละคนมแตกตางกนไปใหเปนประโยชนตอการเรยนมากทสด และไมจ ากดเพยงในเรองของนกเรยนเทานน แตยงไมขยายครอบคลม ไปถงความแตกตางระหวางครอาจารยดวย ไดแก

- การเรยนแบบไมแบงชน (Non-Graded School) - แบบเรยนส าเรจรป (Programmed Text Book)

8 - เครองสอน (Teaching Machine) - การสอนเปนคณะ (Team Teaching) - การจดโรงเรยนในโรงเรยน (School within School) - เครองคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Assisted Instruction) 2. แนวความคดพนฐานในเรองความพรอม (Readiness) เดมทเดยวเชอกนวา เดก

จะเรมเรยนไดกตองมความพรอมซงเปนพฒนาการตามธรรมชาต แตในปจจบนผลการวจยทางดานจตวทยาการเรยนร ชใหเหนวา ความพรอมในการเรยนเปนสงทสรางขนได ถาหากสามารถจดบทเรยน ใหพอเหมาะกบระดบความสามารถของเดก วชาทเคยเชอกนวายากและไมเหมาะสมส าหรบเดกเลก ถาไดรบการพจารณาปรบปรงล าดบของเนอหาใหมหรอน านวตกรรมการศกษาทเหมาะสมกบการสรางความพรอมใหกบเดกกจะท าใหการเรยนร ไดผลดขน นวตกรรมการศกษาทสนองแนวความคดพนฐานดานน เชน

- ศนยการเรยน (Learning Center) - การจดโรงเรยนในโรงเรยน (School within School) - การปรบปรงการสอนสามชน (Instructional Development in 3 Phases) 3. แนวความคดพนฐานในเรองการใชเวลาเพอการศกษา แตเดมมาการจดเวลาเพอ

การสอนหรอตารางสอนมกจะจดโดยอาศยความสะดวกเปนเกณฑ เชน ถอหนวยเวลาเปนชวโมงๆ เทากนทกวชาทกวน นอกจากนนกยงจดเวลาเรยนเอาไวแนนอนเปนภาคเรยน เปนปไป ในปจจบนไดมความคดในการจดเปนหนวยเวลาสอนใหสมพนธกบลกษณะของแตละวชาซงจะใชเวลาไมเทากน บางวชาอาจใชชวงสนๆ แตสอนบอยครง การเรยนกไมจ ากดอยแตเฉพาะในโรงเรยนเทานน นวตกรรมทสนองแนวความคดอนน ไดแก

- การจดตารางสอนแบบยดหยน (Flexible Scheduling) - มหาวทยาลยเปด (Open University) - แบบเรยนส าเรจรป (Programmed Text Book) - การเรยนทางไปรษณย 4. แนวความคดพนฐานในเรองการขยายตวทางวชาการและอตราการเพมประชากร

ท าใหความตองการในดานการศกษาเพมมากขน และความจ าเปนในการศกษาเพยงเฉพาะเรองมสงขนตามสภาพแวดลอมและการด ารงชพ แตการจดระบบการศกษาในปจจบนยงไมสามารถสนองตอบไดเพยงพอ จงท าใหเกดนวตกรรมในดานนทเกดขน ไดแก

- มหาวทยาลยเปด - การเรยนทางวทย - การเรยนทางโทรทศน - การเรยนทางไปรษณย - แบบเรยนส าเรจรป - ชดการเรยน

9 คณลกษณะของนวตกรรมทางการศกษา ดร.เปรอง กมท (2518 อางจาก กมล และนตยา เวยสวรรณ, 2540 : 79) ไดใหแนวคด

เกยวกบลกษณะของนวตกรรมการศกษาเอาไว 5 ลกษณะดวยกน คอ (1) ความคดหรอการกระท าใหมนน โดยมากอาจจะเกามาจากท อน แตใน

สถานการณปจจบนนเปนการเหมาะสมทจะเอามาใชกบการเรยนการสอนของเรา เชน การสอนในทม การเรยนจากเครองชวยสอน

(2) ความคดหรอการกระท าใหมนน ทงทครงหนงเคยน ามาใชแลว แตบงเอญไมเกดผลเพราะสงแวดลอมไมอ านวย ขาดนนขาดน ครงเลกไป พอมาถงเวลานระบบตางๆ พรอม จงน าความคดนนมาใชได นกเรยกวา นวตกรรม หรอของใหม เชน เมอระบบการสอสารมวลชนโดยเฉพาะวทยและโทรทศนการศกษาดแลว การศกษาเพอมวลชนจงท าไปได เปนตน

(3) ความคดหรอการกระท าใหมนน เขามาพรอมๆ กน ความคดทจะกระท าอะไรบางอยางอยพอด และมองเหนวาการใชสงเหลานนหรอวธการนน สามารถจะชวยแกปญหาทางการศกษาหรอท าใหการด าเนนการทางการศกษาไปสเปาหมายทตองการไดเปนอยาง ด นคอความหมายทแทจรงของนวตกรรมทางการศกษา

(4) ความคดหรอการกระท าใหมนน เพราะครงหนงเคยถกทศนคตของผใหญหรอผบรหารบดบงไว ตอนนเปรยบผใหญหรอผบรหารเปลยนทศนคตไปในทางทสนบสนนการกระท าหรอความคดนนๆ จงเปนเรองใหมขนมา

(5) ความคดและการกระท าใหม เพราะยงไมเคยคดและท ามาเลย ในโลกนเพงจะมใครหนงหนงคดไดเปนคนแรก และเหนวานาจะใชไดกเอามาใช

นวตกรรมทางดานการเรยนการสอน ควรมคณลกษณะซงพอสรปไดดงตอไปน (สคนธ สนธพานนท, 2553 : 8 – 9)

(1) เปนสงใหมเกยวกบการเรยนการสอนทงหมด เชน วธสอนใหมๆ สอการสอนใหม ซงไมเคยมใครท ามากอน

(2) เปนสงทใหมเพยงบางสวน เชน มการผลตชดการเรยนการสอนรปแบบใหม แตยงคงมรปแบบเดมเปนหลกอย ตวอยางเชน มบตรเนอหา บตรความร บตรทดสอบ แตมการเพมบตรฝกทกษะความคด บตรงานส าหรบผเรยน เปนตน

(3) เปนสงใหมทยงอยในกระบวนการทดลองวาจะมประสทธภาพในการน าไปใชมากนอยเพยงไร เชน การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงบรณาการเขาไปในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทกรายวชา

(4) เปนสงใหมทไดรบการยอมรบและน าไปใชบางแลวแตยงไมแพรหลาย เชน แหลงการเรยนรทองถน มวนอทยานแหงชาตอยในทองถนนน แตงเนองจากมอปสรรคเกยวกบเดนทางจงยงไมเปนทนยมของสถานศกษาตางๆ

(5) เปนสงทเคยปฏบตมาแลวครงหนงแตไมคอยไดผลเนองจากขาดปจจยสนบสนน ตอมาไดน ามาปรบปรงใหมทดลองใชและเผยแพรจดเปนนวตกรรมได

ในกรณทสงนนไดน ามาใชจนกลายเปนสงปกตของระบบงานนนกไมจดวาเปนนวตกรรม เชน การจดท าบทเรยนคอมพวเตอณขวยสอนของโรงเรยนเมฆวทยา เปนนวตกรรมของโรง เรยนท

10

ผบรหารสนใจและสนบสนนใหทกกลมสาระการเรยนร ผลดตบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทกระดบชนจนกลายเปนสอการเรยนการสอนชนดหนงของโรงเรยน จงไมเรยกคอมพวเตอรชวยสอนวา เปนนวตกรรมอกตอไป

ประเภทของนวตกรรมทางการศกษา ในปจจบนมการใชนวตกรรมการศกษามากมายหลายอยาง ซงมทงนวตกรรมทใชกนแพรหลายแลวและทก าลงเผยแพร อาทเชน (กดานนท มลทอง, 2548 : 17) (1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในลกษณะสอหลายมตบรรจลงแผนซด/ดวด หรอน าเสนอบนเวบไซตบนอนเตอรเนต (2) การใชเครองวชวลไลเซอร (visualizer) เพอเสนอเนอหาบทเรยนจากสงพมพและแผนโปรงใส แทนการใชเครองฉายภาพทบแสงและเครองฉายภาพขามศรษะ ทงยงสามารถใชเปนกลองถายภาพเคลอนไหวภายในหองเรยนไดดวย (3) การนใชเครองแอลซด (LCD) ถายทอดเนอหาบทเรยนจากคอมพวเตอรขนจอภาพขนาดใหญ เพอใหสามาระเหนไดอยางทวถงภายในหอง (4) อนเทอรเนตเพอการศกษาในลกษณะการสอนบนเวบ การสบคนขอมล ฯลฯ (5) การเรยนในลกษณะอเลรนนงแบบประสานเวลาและไมประสานเวลา (6) ความเปนจรงเสมอนเพอการศกษาในการส ารวจ แกรสนรางและใชมดนทศนดานนามธรรม เชน การจดแปลนหองในดานสถาปตยกรรม ฯลฯ พชต ฤทธจรญ (2550 : 3 อางจาก สคนธ สนธพานนท, 2553 : 9 – 10) ไดกลาวถงนวตกรรมทางการศกษาวา นวตกรรมทผลตออกมาทางดานการเรยนการสอนมจ านวนมากแตสามารถจ าแนกประเภทได ดงน (1) นวตกรรมประเภทผลตภณฑหรอสงประดษฐ นวตกรรมประเภทน มลกษณะเปนสอทชวยในการจดการเรยนการสอนใหผเรยนมความเขาใจกระจางชดเจนในเรองทเรยน หรอท าใหผเรยนไดพฒนาการเรยนรในทกษะดานตางๆ ไดเรวยงขน นวตกรรมประเภทน ไดแก ชดการเรยน/ชดการสอน/ชดการเรยนการสอน แบบฝกทกษะ/ชดการฝก/ชดฝกทกษะการเรยนร บทเรยนส าเรจรปแบบสอผสม/บทเรยนโปรแกรม เกม การตน นทาน เอกสารประกอบการเรยนร /เอกสารประกอบการเรยนการสอน/เอกสารประกอบการสอน ฯลฯ (2) นวตกรรมประเภทรปแบบ/เทคนค/วธการสอน นวตกรรมประเภทนเปนการใชวธสอนหรอเทคนคการสอนในรปแบบตางๆ ทนกการศกษาไดคดคนเพอพฒนาการดานการเรยนรใหแกผเรยนทงในดานความร ทกษะ กระบวนการ และเจตคต ซงมวธการสอนและเทคนคการสอนจ านวนมาก ไดแก วธการสอนคด วธสอนโดยการจดการเรยนรแบบรวมมอ CIPPA MODEL วฏจกรการเรยนร 4 MAT วธสอนตามแนวพทธวธ วธสอนแบบบรณาการ วธสอนโครงงาน วธสอนโดยการตงค าถาม Constructivism ฯลฯ นอกจากนยงมนวตกรรมประเภทเสรมสรางคณลกษณะนสยของผเรยน ดานจตพสย ซงส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต กระทรวงศกษาธการ (2539 : 3 – 11) สรปวาการพฒนา

11

จตพสยในการเรยนการสอนทจ าเปน ไดแก ความมวนย ความซอสตย ความรบผดชอบ ความมน าใจ การบรโภคดวยปญญาและวถไทย กลาวโดยสรปไดวา นวตกรรมทางการศกษา สามารถจดเปน 2 ประเภท คอ นวตกรรมประเภทผลตภณฑหรอสงประดษฐและนวตกรรมประเภทรปแบบ เทคนค วธการสอน ซงรวมทงการพฒนาจตพสยในการเรยนการสอนดวย

การพฒนานวตกรรมการศกษา นวตกรรมการเรยนรทน ามาใชนนตองไดรบการพฒนาขนมาอยางมคณภาพ ม

ประสทธภาพ และเหมาะสมสอดคลองกบสถานการณดวย จงจะเปนผลดตอกระบวนการเรยนการสอน การสรางหรอพฒนานวตกรรมขนมาใชผสอนตองพจารณาถงลกษณะเฉพาะและคณสมบตของนวตกรรมเสยกอน เพอเปนไปตามวตถประสงคการสอน การพฒนานวตกรรมการเรยนรใหมคณภาพควรมขนตอนการด าเนนงานดงน (กองวจยทางการศกษา กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ, 2545 : 49 – 59)

(1) สรางกรอบแนวคดในการพฒนา การพฒนานวตกรรมการเรยนรตองสรางกรอบแนวคดเสยกอน จากการพจารณาองคประกอบทเกยวของกบนวตกรรมการเรยนร ไดแก ศกษาหลกสตร เนอหา และเนอเรองทสอน ศกษาจดเดนและจดดอยของเนอหาวชา ศกษาสภาพปญหาการจดกจกรรมการเรยนการสอนและระดบความตองการในขณะนน ก าหนดแนวทางการพฒนา และประเมนคณภาพนวตกรรมการเรยนรทพฒนาขน

(2) วเคราะหหลกสตร เมอไดกรอบแนวคดในการพฒนานวตกรรมแลว ตองน าหลกสตรมาวเคราะหหาองคประกอบ ไดแก วเคราะหโครงสรางของเนอหา วเคราะหความยาวนานของเวลาทใช วเคราะหผเรยน

(3) ก าหนดวตถประสงคการเรยนร โดยพจารณาก าหนดวธการใหผ เรยนเกดพฤตกรรมทแสดงถงการเรยนรและระดบของพฤตกรรมทตองการ ดวยการจดล าดบเนอหาก าหนดเวลาการน าเสนอและกจกรรม โดยแบงประเภทการเรยนรและระดบการเกดพฤตกรรมการเรยนร ไดแก พทธพสย (Cognitive) คอ การรบขอมลและเนอหาความรจากสงงายไปสสงยากอนเปนการพฒนาสตปญญาของมนษย ม 6 ระดบ ทกษะพสย (Psycho-motor) คอ การเรยนรทแสดงออกในดานทกษะและความสามารถทางดานบงคบกลไกของรางกายในการปฏบตงานตางๆ ม 7 ระดบ จตพสย (Affective) คอ การเรยนรดานทศนคต ความรสก อารมณ ม 5 ระดบ

(4) ก าหนดคณลกษณะนวตกรรมการเรยนร โดยการน าเอาวตถประสงคมาเปนกรอบก าหนดคณลกษณะ ไดแก พจารณาคณลกษณะของนวตกรรมการเรยนรดานประเภทการใชงาน พจารณาคณลกษณะของนวตกรรมการเรยนรดวยล าดบขนการเรยนร พจารณาคณลกษณะของนวตกรรมการเรยนร เ พอคดเลอกนวตกรรมใหสอดคลองกบประเภทของลกษณะขอมลและประสทธภาพของการรบรของผเรยน

(5) ส ารวจทรพยากรการพฒนานวตกรรม โดยส ารวจทรพยากรทจ าเปน ไดแก ส ารวจบคลากร ส ารวจเครองมอ วสด และอปกรณ ส ารวจงบประมาณ และส ารวจสถานท

12 (6) ออกแบบนวตกรรมการเรยนร การออกแบบนวตกรรมการเรยนรทด ตองให

ความส าคญกบหลกการและทฤษฏตางๆ ไดแก หลกการและทฤษฎทางจตวทยาการศกษา หลกการออกแบบ หลกการสอสาร และหลกการเรยนร

(7) วางแผนและด าเนนการพฒนา เปนขนตอนทตองพจารณาใหสอดคลองกบขนตอนตางๆ ทผาน มหลกการด าเนนงาน คอ ก าหนดขนตอนการด าเนนงาน และการด าเนนงานตามแผน

(8) การตรวจสอบคณภาพวธการหรอนวตกรรมการเรยนร เพอใหมประสทธภาพ มคณภาพมมาตรฐานทเชอถอได และตรงตามเปาหมายทก าหนดไว ตองมการตรวจสอบและปรบปรงแกไขนวตกรรมการเรยนรทพฒนาออกมาใหเปนทยอมรบดวยการตรวจสอบคณภาพและความสอดคลองกบการน านวตกรรมการเรยนรทพฒนาขนไปใชงานจรง

(9) สรปและประเมนผล เมอด าเนนการเสรจสนทกขนตอนแลว ตองสรปและประเมนผลการพฒนานวตกรรมการเรยนร เพอเปนขอมลในการพจารณาน านวตกรรมการเรยนรมาใช โดยมหลกการพจารณา 4 ประการ คอ มประสทธภาพ มประสทธผล มความประหยด และมคณลกษณะทด

ทศนา แขมมณ (2548 : 423) ไดใหหลกการในการพฒนานวตกรรมดานการเรยนการสอนไวพอสรปได ดงน

(1) การระบปญหา (Problem) ความคดในการพฒนานวตกรรมนน สวนใหญจะเรมจากการมองปญหา และตองการแกไขปญหานนใหประสบผลส าเรจอยางมคณภาพ

(2) การก าหนดจดม งหมาย (Objective) เมอก าหนดปญหาแลวกก าหนดจดมงหมายเพอจดท าหรอพฒนานวตกรรมใหมคณสมบต หรอลกษณะตรงตามจดมงหมายทก าหนดไว

(3) การศกษาขอจ ากดตางๆ (Constraints) ผพฒนานวตกรรมทางดานการเรยนการสอนตองศกษาขอมลของปญหาและขอจ ากดทจะใชนวตกรรมนน เพอประโยชนในการน าไปใชไดจรง

(4) การประดษฐคดคนนวตกรรม (Innovation) ผจดท าหรอพฒนานวตกรรมจะตองมความร ประสบการณ ความคดรเรมสรางสรรค ซงอาจน าของเกามาปรบปรง ดดแปลง เพอใชในการแกปญหาและท าใหมประสทธภาพมากขน หรออาจคคคนขนมาใหมทงหมด นวตกรรมดานการเรยนการสอนมรปแบบแตกตางกน ขนอยกบลกษณะปญหาหรอวตถประสงคของนวตกรรมนน เชน อาจมลกษณะเปนแนวความคด หลกการ แนวทาง ระบบ รปแบบ วธการ กระบวนการ เทคนค หรอสงประดษฐ และเทคโนโลย เปนตน

(5) การทดลองใช (Experimentation) เมอคดคนหรอประดษฐนวตกรรมดานการเรยนการสอนแลว ตองทดลองใชนวตกรรม ซงเปนสงจ าเปน เพอเปนการประเมนผลและปรบปรงแกไขผลการทดลองจะท าใหไดขอมลน ามาใชในการปรบปรงและพฒนานวตกรรมตอไป ถาหากมการทดลองใชนวตกรรมหลายครงกยอมมความมนใจในประสทธภาพของนวตกรรมนน

(6) การเผยแพร (Dissemination) เมอมนใจวานวตกรรมทสรางขนมประสทธภาพแลวกสามารถน าไปเผยแพรใหเปนทรจก

13 จากหลกการการพฒนานวตกรรมดานการเรยนการสอนของกองวจยทางการศกษา กรม

วชาการและทศนา แขมมณ ผวจยไดวเคราะหหลกการสามารถสรปไดขนตอนของการพฒนานวตกรรมในชนเรยนตามแนวคดการพฒนากระบวนการตามหลก PDCA ประกอบดวย ขนตอนด าเนนการหลก 4 ขนตอน ไดแก (1) ขนการวางแผน (2) ขนการปฏบตการ (3) ขนตรวจสอบ และ (4) ขนน าไปใชในชนเรยน โดยสามารถแสดงผลการเปรยบเทยบดงตาราง 1

ตาราง 1 การเปรยบเทยบหลกการพฒนานวตกรรมในชนเรยน

กองวจยทางการศกษา กรมวชาการ ทศนา แขมมณ ผวจย (1) สรางกรอบแนวคดในการพฒนา การพฒนานวตกรรมการเรยนร (2) วเคราะหหลกสตร (3) ก าหนดวตถประสงคการเรยนร (4) ก าหนดคณลกษณะนวตกรรมการเรยนร (5) ส ารวจทรพยากรการพฒนานวตกรรม

(1) การระบปญหา (2) การก าหนดจดมงหมาย (3) การศกษาขอจ ากดตางๆ

(1) ขนการวางแผน

(6) ออกแบบนว ตกร รมการ เ ร ยนร (7) วางแผนและด าเนนการพฒนา

(4) การประดษฐคดคนนวตกรรม (Innovation)

(2) ขนการปฏบตการ

(8) การตรวจสอบคณภาพวธการหรอนวตกรรมการเรยนร

(5) การทดลองใช (Experimentation)

(3) ขนตรวจสอบ

(9) สรปและประเมนผล

(6) การเผยแพร (Dissemination) (4) ขนน าไปใชในชนเรยน

ทฤษฎทเกยวของกบการจดการคณภาพทวทงองคกร หลกการจดการศกษาตามหลกปรชญาการจดการคณภาพทวทงองคกร (TQM) TQM (Total Quality Management)มความส าคญตอการพฒนาคณภาพขององคกรธรกจ

ในสรางความไดเปรยบในการแขงขนทางธรกจ เพราะเปนวธลดตนทน ลดของเสยและเพมคณภาพ TQM เปนระบบการบรหารองคกรทมงตอบสนองความพงพอใจสงสดแกลกคา โดยใชวธ

การศกษาความตองการจากลกคา (Voice of Customer) และน ามาออกแบบกระบวนการผลตและใหบรการ (Production and Service Process) เพอใหไดผลตภณฑหรอบรการทตรงกบความตองการมากทสด ซงวดไดจากความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction)

ในระดบแนวคด TQM เปนทงชดของปรชญาและระบบความรในการพฒนาองคกรทมคณภาพเปนเลศ ในระดบปฏบตการ TQM เปนกลยทธ เทคนค วธการจดการรวมไปถงเครองมอในการแกปญหาหรอพฒนาขององคกร

14

TQM มวตถประสงคทตองการสรางสาระส าคญใหแกองคกร คอ (1) เ พอสรางความพงพอใจใหกบผรบบรการ (2) เพอพฒนาและปรบปรงอยางตอเนองในกจกรรมทกดาน (3) เพอความอยรอดขององคกรและสามารถเจรญเตบโตอยางไมหยดยงภายใตภาวการณแขงขนทรนแรง (4) เพอยกระดบคณภาพชวตของพนกงานทกคน (5) เพอรกษาผลประโยชนของผมสวนไดเสย (6) เพอแสดงความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม

แนวคดของการจดการคณภาพทวทงองคกรแบบ TQM มหลกการทส าคญอย 3 ประการทองคกรตองสรางใหเกดขนทวทงองคกร คอ

1. หลกการเรองการใหความส าคญกบลกคา (Customer Oriented) องคกร TQM มงใหความส าคญกบลกคาและผมสวนไดเสยทกประเภท เพราะลกคาเปนผทท าใหธรกจอยรอดและความมงหมายเดยวของธรกจคอการสรางและรกษาลกคาใหใชผลตภณฑหรอบรการตอเนองตลอดไป ในระดบองคกรพจารณาลกคา 2 ประเภท คอลกคาทซอผลตภณฑหรอบรการจากองคกรของเราหรอเรยกวาลกคาภายนอก (External Customer) กบพนกงานหรอหนวยงานทอยในกระบวนการถดไป ซงเปนผรอรบผลงานหรอบรการจากเราไปด าเนนการตอเนอง เรยกวาลกคาภาย ใน (Internal Customer) แตในระดบธรกจยงมลกคาทเปนผมสวนไดเสยกบธรกจของเราดวยทองคกรธรกจของเรา เชนผถอหน ผทสงมอบวตถดบ ชมชนสงคม องคกรกตองสงมอบผลงานและสรางความพอใจใหแกพวกเขาซงจะสรางความสมพนธตอเนองกนเปนหวงโซคณภาพ (Quality Supply Chain)

2. หลกการเรองการพฒนาอยางตอเนอง (Continuous Improvement)องคกร TQM จะตองมการพฒนา ปรบปรงและเปลยนแปลงอยอยางตอเนองและตลอดเวลา เพราะความพงพอใจของลกคามการเปลยนแปลงไปอยตลอดเวลาองคกรธรกจจงตองศกษาว เคราะหและทบทวนขอมลการด าเนนงานและสภาพแวดลอมเพอแสวงหาแนวทางในการพฒนาและปรบปรงคณภาพของระบบและผลลพธอยางสรางสรรคและตอเนองใหตอบสนองความตองการของลกคา องคกรตองรจกน าระบบงาน กระบวนงาน เทคนควธการและเครองมอการบรหารจดการองคกรสมยใหมมาปรบปรงอยางตอเนอง เชน วงจรปรบปรงคณภาพ PDCA วงจรควบคมคณภาพ QC หรอ Management Tools ตางๆ

3. หลกการเรองการมสวนรวมของสมาชกทกคน (Employees Involvement)องคกร TQM จะตองน าเอาระบบงาน กระบวนงาน เทคนควธการและเครองมอทกประเภทมาด าเนนการเพอใหพนกงานระดบปฏบตการจนถงผบรหาร รวมถงลกคาและผมสวนไดเสยเขามา มสวนรวมในการปรบปรงหรอพฒนาองคกรและม (Chief Executive Officers) หรอ CEOS ทไมใชเพยง

15

ปฏบตงานแบบขอไปทเทานนแตตองมความเขาใจและยอมรบในการสรางคณภาพสงสดใหเกดขนไมเฉพาะบคคลในหนวยงานแตทกหนวยงานจะตองรวมมอกนในการพฒนาคณภาพของธรกจอยางสอดคลองและลงตวโดยมองขามก าแพงหรอฝาย/แผนกทแตกตางกนแตทกคนตองปฏบตงานในฐานะสมาชกขององคการคณภาพเดยวกนเพอใหสมาชกสามารถท างานใหถกตองตงแตเร มตน และถกตองเสมอโดยอาจจะจดตงทมงานขามสายงาน (Cross Functional Team) เขามารวมรบผดชอบในการด าเนนงาน และพฒนาคณภาพของธรกจอยางตอเนองโดยทมงานจะเปนกลจกรส าคญในการผลกดนธรกจไปขางหนาอยางสม าเสมอ

การน า TQM ไปประยกตปฏบตเพอใหเกดองคการคณภาพองคการคณภาพ (Quality Organization) นนจะตองมการปรบเปลยนตลอดเวลาเนองจากคณภาพเปนพลวตดงนนในการประเมนรปธรรมขององคการคณภาพนนจงคอนขางท าไดยากแตอยางไรกตามคณสมบตโดยทวไปขององคการคณภาพสามารถพจารณาไดตามเกณฑการพจารณาใหรางวลคณภาพ Malcolm Baldrige (Malcolm Baldrige Quality Award) หรอ MBQA ของสหรฐอเมรกา ดงนคอ (1) ภาวะผน า (Leadership) (2) ขอมลสารสนเทศและการวเคราะหขอมลสารสนเทศ (Information and Analysis) (3) การวางแผนคณภาพเชงกลยทธ(Strategic Quality Planning) (4) การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development and Management) (5) การจดกระบวนการคณภาพ (Management of Process Quality) (6) การจดการความสมพนธกบลกคา(Customer Relation Management)

การน า TQM ไปประยกตใชในองคการตองมการด าเนนงานอยางตอเนองและเปนสงทคมคามากหากองคการสามารถด าเนนงานเพอสรางวฒนธรรม TQM ใหเกดขนในองคการได ขนตอนในการน า TQM ไปสการปฏบตมดงน (1) การคดเลอกและแตงตงผรบผดชอบในการพฒนาคณภาพขององคการโดยผบรหารระดบสงทไดรบการยอมรบโดยทวไปในองคการและผทผานการคดเลอกตองสามารถท างานเตมเวลาได คอยตดตาม ตรวจสอบ ประเมนและแกไขปญหาได (2) การวางแผนปฏบต ผบรหารและทมงานรวมกนก าหนดวสยทศน นโยบายและกลยทธดานคณภาพ เพอใชเปนกรอบในการก าหนดแผนระยะสน ระยะปานกลางและระยะยาว โดยมการก าหนดเวลามการสอสารใหเขาใจทวทงองคการเพอสรางความเขาใจเกยวกบการบรหารจดการ TQM มการพฒนาผน าและสรางทมงานมการอบรมความรและทกษะในการบรหารคณภาพ มการปลกฝงวฒนธรรม TQM มการจดท าระบบเอกสารเพอไมใหเสยเวลากบงานเอกสารมการปรบโครงสรางและระบบงานมการเปลยนระบบประเมนผลและการใหรางวลโดยใหความส าคญกบผลงานของทม (3) การด าเนนงาน มการน าแผนไปปฏบตอยางเปนระบบใหสอดคลองตามแผนแมบท เปดโอกาสใหผมสวนเกยวของมสวนรวมมการแกไขปญหาทสาเหตและเปนระบบ (4) ตดตาม ตรวจสอบ ประเมน และแกไขมความมงมนในการแกไขปรบปรงและหาแนวทางการปฏบตงานทบรรลคณภาพสงสดอยเสมอไมหยดความพอใจอยกบความส าเรจเดมแตตองมงมนปรบปรงอยตลอดเวลาและ (5) มการเสรมแรงเพอรกษาปรชญาและวฒนธรรมการด าเนนงานแบบ TQM ใหคงอยอยางตอเนอง

TQM จะกอใหเกดประโยชนตอองคกรธรกจดงน คอ (1) ชวยใหผบรหารและองคการสามารถรบรปญหาของลกคาและความตองการทแทจรงของตลาดเพอใหการผลตสนคาและบรการตรงกบความตองการตอบสนองความพงพอใจแกลกคา (2) ใหความส าคญกบระบบทเรยบงายและ

16

ผลลพธทลดความสญเสยและความสญเปลาในการด าเนนงานและการบรหารตนทนอยางมประสทธภาพ (3) พฒนาระบบ ขนตอน และการจดเกบขอมลการท างานใหมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได แกไขงายไมเสยเวลากบงานทไมเพมคณคาใหกบธรกจ (4) พนกงานมสวนรวมในการด าเนนงาน การแกไขปญหาและการสรางรายไดของธรกจ ท าใหพนกงานมความพงพอใจในงาน (5) มงพฒนาการด าเนนงานขององคการใหมคณภาพสงสดในทกมต

การพฒนาสถานศกษาในจงหวดสมทรสงครามใหเปนโรงเรยนตนแบบทางดานบรหารจดการในโครงการวจยและพฒนาโรงเรยนตนแบบดานการบรหารจดการสความเปนเลศของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาไดน าเอาหลกปรชญาการจดการคณภาพทวทงองคกร (TQM) มาใชด าเนนการใหไปสเปาหมายดงกลาว จงตองน าเอาแนวคด หลกการ ขนตอนการด าเนนงานและวธการตางๆพรอมทงเครองมอมาใชพฒนาคณภาพของโรงเรยนตนแบบทงหมด คอ (ก) แนวคด TQM คอการมงตอบสนองความพงพอใจสงสดแกผรบบรการและผมสวนไดเสย ไดแกนกเรยน คร ผปกครอง สถานประกอบการ ชมชนสงคม (ข) หลกการ TQM 3 ประการ คอ หลกการเรองการใหความส าคญกบลกคา หลกการเรองการพฒนาอยางตอเนองหลกการเรองการมสวนรวมของสมาชกทกคน (ค)วธด าเนนงานใหเกด TQM ในองคกร คอ (1) การบรหารโดยการสรางภาวะผน า (Leadership) (2) การบรหารโดยใชขอมลสารสนเทศและการวเคราะหขอมลสารสนเทศ (Information and Analysis) (3) การบรหารโดยใชการวางแผนคณภาพเชงกลยทธ(Strategic Quality Planning) (4) การบรหารโดยใชการพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development and Management) (5) การบรหารโดยใชการจดกระบวนการคณภาพ (Management of Process Quality) (6) การบรหารโดยใชการจดการความสมพนธกบลกคา(Customer Relation Management)ได และ(ง)ขนตอนในการน า TQM ไปสการปฏบตมดงน (1) การคดเลอกและแตงตงผรบผดชอบในการพฒนาคณภาพขององคการ (2) การวางแผนปฏบต (3) การด าเนนงาน (4) ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนและแกไข และ (5) มการเสรมแรง

ในการออกแบบกระบวนการ ผวจยไดน าหลกปรชญาการจดการคณภาพทวทงองคกร (TQM) มาออกแบบกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนของครแบบ PDCA อยางตอเนองทกๆป จ านวน 5 ป โดยในแตละป ผวจยไดศกษาวเคราะหความตองการของครผบรหารและนกเรยน ใหครและผมสวนไดเสยเขามามสวนรวมทกขนตอนของการพฒนากระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนทเปนเลศของโรงเรยนตนแบบ ประกอบดวย (1) ออกแบบกระบวนการ (2) น ากระบวนการไปทดลองใชปฏบตงาน (3) ตรวจสอบกระบวน การ (4) ปรบปรงกระบวนการในแตละปผานไปกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยนนจะไดรบการปรบปรงอยางตอเนองจนไดเปนกระบวนการทเปนเลศ มาตรฐานการศกษาขนพนฐานเพอการประกนคณภาพภายใน

ในการจดการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานไดก าหนดเกณฑมาตรฐานการศกษาไว 5 ดาน คอ ดานคณภาพผเรยน 1 ดาน และดานปจจยในสถานศกษา 4 ดาน เพอเปนแนวทางในการบรหารจดการสถานศกษาเพอมงสความเปนเลศโดยท “ความเปนเลศ” ของสถานศกษาวดไดจากเกณฑมาตรฐาน “ดานคณภาพผเรยน” และในการท าให “คณภาพผเรยน” เกดความเปนเลศสถานศกษาจ าเปนตองมเกณฑมาตรฐานในการบรหารจดการกบปจจยตาง ๆ ทเกยวของในสถานศกษาดวย

17

เกณฑมาตรฐานการบรหารจดการสถานศกษา ไดก าหนดวธการบรหารจดการกบปจจยในสถานศกษาไว 4 ดาน คอ ดานการจดการศกษา ดานการสรางสงคมการเรยนร ดานการจดการอตลกษณของสถานศกษา และดานการสงเสรมสถาบน ประกอบดวย 15 มาตรฐาน

มาตรฐานทเกยวของกบคร คอ มาตรฐานท 7 ครปฏบตงานตามบทบาทหนาทอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผล ประกอบดวย 9 ตวบงช คอ 7.1 ครมการก าหนดเปาหมายคณภาพผเรยนทงดานความรทกษะกระบวนการสมรรถนะและคณลกษณะอนพงประสงค (1 คะแนน) 7.2 ครมการวเคราะหผเรยนเปนรายบคคลและใชขอมลในการวางแผนการจดการเรยนรเพอพฒนาศกยภาพของผเรยน (1 คะแนน) 7.3 ครออกแบบและการจดการเรยนรทตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลและพฒนาการทางสตปญญา(2 คะแนน) 7.4 ครใชสอและเทคโนโลยทเหมาะสมผนวกกบการน าบรบทและภมปญญาทองถนมาบรณาการในการจดการเรยนร (1 คะแนน) 7.5 ครมการวดและประเมนผลทมงเนนการพฒนาการเรยนรของผเรยนดวยวธการทหลากหลาย (1 คะแนน) 7.6 ครใหค าแนะน าค าปรกษาและแกไขปญหาใหแกผเรยนทงดานการเรยนและคณภาพชวตดวยความเสมอภาค (1 คะแนน) 7.7 ครมการศกษาวจยและพฒนาการจดการเรยนรในวชาทตนรบผดชอบและใชผลในการปรบการสอน (1 คะแนน) 7.8 ครประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดและเปนสมาชกทดของสถานศกษา (1 คะแนน) และ 7.9 ครจดการเรยนการสอนตามวชาทไดรบมอบหมายเตมเวลาเตมความสามารถ (1 คะแนน)

ตวบงชในมาตรฐานท 7 ทเกยวของกบการจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ประกอบดวย2 ตวบงช มรายละเอยดดงน

ตวบงชท 7.5 ครมการวดและประเมนผลทมงเนนการพฒนาการเรยนรของผเรยนดวยวธการทหลากหลาย มเกณฑการประเมน 5 ระดบดงน

ระดบท 1 ครพฒนาเครองมอวดและประเมนผลการเรยนตามหลกการวดและประเมนผล แตเครองมอสวนใหญขาดความสอดคลองกบมาตรฐานและตวชวดตามกจกรรมการจดการเรยนร หรอ

ไมวดและประเมนผลพฒนาการของผเรยน หรอตดสนผลการเรยนรโดยไมพจารณาจากคะแนนพฒนาการ

ระดบท 2 ครพฒนาเครองมอวดและประเมนผลการเรยนทมคณภาพตามหลกการวดและประเมนผลสอดคลองกบมาตรฐาน และตวชวดตามกจกรรมการจดการเรยนรเปนสวนใหญขาดความสอดคลองกบมาตรฐานและตวชวดตามกจกรรมการจดการเรยนร

วดและประเมนผลพฒนาการของผเรยน และตดสนผลการเรยนรโดยพจารณาคะแนนพฒนาการ

ระดบท 3 ครพฒนาเครองมอวดและประเมนผลการเรยนทมคณภาพตามหลกการวดและประเมนผลสอดคลองกบมาตรฐาน และตวชวดตามกจกรรมการจดการเรยนรเปนสวนใหญ

วดและประเมนผลพฒนาการของผเรยน และตดสนผลการเรยนรโดยพจารณาคะแนนพฒนาการ

ระดบท 4 ครพฒนาเครองมอวดและประเมนผลการเรยนทมคณภาพตามหลกการวดและประเมนผลสอดคลองกบมาตรฐาน และตวชวดตามกจกรรมการจดการเรยนรเปนสวนใหญ

18

วดและประเมนผลการพฒนาการของผ เรยนดวยวธการและเครองมอทหลากหลายและตดสนผลการเรยนรโดยพจารณาคะแนนพฒนาการ

ระดบท 5 ครพฒนาเครองมอวดและประเมนผลการเรยนทมคณภาพตามหลกการวดและประเมนผลสอดคลองกบมาตรฐาน และตวชวดตามกจกรรมการจดการเรยนร พรอมทงจดเกบเครองมออยางเปนระบบ

วดและประเมนผลพฒนาการของผเรยนดวยวธการและเครองมอทหลากหลายและตดสนผลการเรยนรโดยพจารณาคะแนนพฒนาการ

ตวชวดท 7.6 ครใหค าแนะน า ค าปรกษา และแกไขปญหาใหแกผเรยนทงดานการเรยนและคณภาพชวตดวยความเสมอภาค มเกณฑการประเมน 5 ระดบ ดงน

ระดบท 1 ครศกษาผเรยน โดยใหค าแนะน า ค าปรกษา และแกไขปญหาของผเรยนไมครอบคลมและทวถง หรอ

ไมมการประสานความรวมมอกบผทเกยวของในการดแลชวยเหลอผเรยน หรอไมมการรายงานผลผเรยนใหผปกครองทราบ

ระดบท 2 ครศกษาและชวยเหลอผเรยน โดยใหค าแนะน า ค าปรกษา และแกไขปญหาของผเรยน แตไมเนนเปนรายบคคล

ประสานความรวมมอกบผเกยวของในการดแลชวยเหลอผเรยนทงดานการเรยนและคณภาพชวต

รายงานผลผเรยนใหผปกครองทราบ ระดบท 3 ครศกษานกเรยนเปนรายบคคล มการชวยเหล อผ เรยนรายบคคล โดยให

ค าแนะน า ค าปรกษา และแกไขปญหาของผเรยน ประสานความรวมมอกบผเกยวของในการดแลชวยเหลอผเรยนทงดานการเรยน

และคณภาพชวตดวยความเทาเทยมกน รายงานผลผเรยนเปนรายบคคลใหผปกครองทราบ

ระดบท 4 ครศกษานกเรยนเปนรายบคคล มการชวยเหลอผ เรยนรายบคคล โดยใหค าแนะน า ค าปรกษา และแกไขปญหาของผเรยนอยางเปนระบบ

ประสานความรวมมอกบผเกยวของในการดแลชวยเหลอผเรยนทงดานการเรยนและคณภาพชวตดวยความเทาเทยมกน

รายงานผลผเรยนเปนรายบคคลใหผปกครองทราบ ระดบท 5 ครศกษานกเรยนเปนรายบคคล มการชวยเหลอผ เรยนรายบคคล โดยให

ค าแนะน า ค าปรกษา และแกไขปญหาของผเรยนอยางเปนระบบ เปนแบบอยางทด รวมทงใหค าแนะน าชแนะแกผอนได

ประสานความรวมมอกบผเกยวของในการดแลชวยเหลอผเรยนทงดานการเรยนและคณภาพชวตดวยความเทาเทยมกน

รายงานผลผเรยนเปนรายบคคลใหผปกครองทราบ

19

จากมาตรฐานท 7 ตามตวชวด 7.1 – 7.9 สามารถน ามาออกแบบเปนขนตอนการจดการเรยนของครได 4 ขนตอน คอ ก) ครคนหาคณลกษณะของผเรยนทตองการพฒนา ตามตวชวดขอ 7.1 – 7.2 ข) ครพฒนานวตกรรมมาใชพฒนาคณลกษณะ ตามตวชวด 7.3 – 7.4 ค) ครจดโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน ตามตวชวด 7.5 – 7.6 และ ง) ครตรวจสอบคณลกษณะของผรยนหลงการพฒนา ตามตวชวดขอ 7.7 – 7.9 การออกแบบกระบวนการใหม

ความหมายของกระบวนการ กระบวนการ คอ ความสมพนธ หรอความเชอมโยงอนมรปแบบท แนนอน รปแบบหนง

ระหวางกจกรรมการท างานหลาย ๆ กจกรรมทมจดมงหมายรวมกน ซงไดรบการออกแบบเอาไวลวงหนา เพอแปรเปลยนหรอบรการทจดหามาใหเปนผลผลต สนคาหรอบรการทมมลคาสงขน (วรพจน ลอประสทธสกล, 2544, 26)

ความหมายของการออกแบบกระบวนการใหม วรพจน ลอประสทธสกล(2544) กลาววา การออกแบบกระบวนการใหมเปนการปรบปรง

ทละนอยโดยผปฏบตงานเอง ลกษณะเดนของการปรบปรงกระบวนการรปแบบนคอ ชวยใหพนกงานหรอเจาหนาทเกดการเรยนรอยางยงยนและเตมใจทจะน าไปใชปฏบต เนองจากเปนความคดของตนเองและทกคนมสวนรวมในการออกแบบ

รปแบบของการออกแบบกระบวนการใหม 1. การออกแบบกระบวนการปฏบตงานใหมของวรพจน ลอประสทธสกล (2544, 426)เปน

รปแบบหนงทน ามาใชในการปรบปรงคณภาพของกระบวนการปฏบตงานทด าเนนงานไดงายไมตองเสยเวลาและแรงงานในการเกบขอมลมาวเคราะห เพยงแตน ากระบวนการและวธการในปจจบนมาทบทวน พนจ พเคราะหอยางละเอยดถถวน แลวใชความคดสรางสรรคออกแบบขนตอนและวธการปฏบตงานในแตละขนตอนเสยใหม ใหตางไปจากเดมบนเงอนไขทวาท าใหไดผลงานมคณภาพดขน สามารถลด แรงงาน ความยงยาก ความผดพลาดและสนเปลองวสดใหนอยลง โดยมหลกการส าคญ 4 ประการ คอ

1) ตดกจกรรมทไมจ าเปนออก 2) รวมกน เพอลดการท างานซ าซอนทไมกอใหเกดมลคาเพม 3) แทนท ดวยวธการใหมทประหยดแรงงานและเวลาไดดกวา 4) ใช IT ชวยเพอท าใหหลกการ 3 ขอ ขางตน เปนไปไดมากทสด

2. การออกแบบกระบวนการใหมของเรนเมกเกอร (Rainmakers, 2005 อางถงใน ส าอาง เภาสตร, 2548, 7) กลาววา การออกแบบกระบวนการใหมเปนรปแบบของกระบวนการปฏบตงานทตองสมพนธกนระหวางทมงาน วธการท างานทเกยวของกบคนในทม และตองรความตองการของลกคาทจะน ามาปรบปรงกระบวนการปฏบตใหมประสทธภาพและประสทธผล โดยมขนตอนดงน

1) หาความตองการของลกคาวาตองการอะไรและมวธไหนทท าใหลกคาประทบใจ 2) ศกษางานทท าอยในปจจบนวามอะไรทจะท าใหประสบความส าเรจและมขอมลอะไร

ทจะชวยใหงานประสบความส าเรจ

20

3) วเคราะหในแตละกระบวนการวา กระบวนการไหนด และกระบวนการไหนทท าใหเกดความผดพลาด เสยเวลา

4) ออกแบบกระบวนการใหม 5) น าไปประยกตใช

จากการศกษารปแบบการออกแบบกระบวนการใหมพบวา เปนการปรบปรงกระบวนการ เนนการลดเวลาของการด าเนนงานทซ าซอน เพอปรบปรงคณภาพของการใหบรการลกคา โดยปรบปรงกระบวนการแบบคอยเปนคอยไป ผปฏบตงานในหนวยงานเปนผใชกระบวนการเปนผออกแบบ และมสวนรวมในการปรบปรงกระบวนการ เตมใจทจะปฏบตและมสวนรวมในการปรบปรง คมอกระบวนการปฏบตงาน

ผวจยไดศกษาแนวคดเกยวกบการจดท าคมอกระบวนการปฏบตงาน เพอน ามาใชเปนแนวทางในการจดท าคมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะ ประกอบดวย 1) ความหมายของคมอกระบวนการ 2) รปแบบการจดท าเอกสาร 3) การจดท าคมอกระบวนการ มรายละเอยด ดงน

ความหมายของคมอกระบวนการ นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของคมอกระบวนการ ดงน วพจน ลอประสทธสกล (2544, 36) กลาววา คมอกระบวนการ หมายถง เอกสารแนบทายท

ใชอธบายวธการปฏบตงานของกจกรรมใดกจกรรมหนงใหละเอยดยงขน ซงเราอาจเรยกอกอยางหนงวา ค าแนะน าวธการปฏบตงาน

ประเสรฐ สทธประสทธ (2544, 36) กลาววา คมอกระบวนการ หมายถง เอกสารระบบคณภาพในล าดบตอจากระเบยบวธปฏบตทอธบายขนตอนการปฏบตงานเฉพาะเรองตามล าดบ (step by step) โดยอาจจดท าในกรณทพจารณาวาจ าเปน ทงนเพอใหผปฏบตงานท าไดอยางถกตองตามล าดบขนตอน ไมเกดความผดพลาดและม นใจไดวาผลของการปฏบตงานทไดตรงตามวตถประสงคทก าหนด บางแหงอาจใชวาวธปฏบตงานเฉพาะหรอคมอปฏบตงาน

จากความหมายของคมอกระบวนการดงกลาวทกลาวมา สรปไดวา คมอกระบวนการ หมายถง เอกสารทอธบายวธการปฏบตงานของกจกรรมใดกจกรรมหนง เพอใหผปฏบตงานท าไดอยางถกตองตามล าดบขนตอน และตรงตามวตถประสงคทก าหนด

รปแบบวธการจดท าเอกสาร มาตรฐานระบบ ISO 9001:2000 ไดมการก าหนดใหมการจดท าเอกสารเพอท าใหการ

บรหารงานเปนไปไดสะดวก ท าความเขาใจไดงาย และพฒนาเปนไปอยางตอเนอง โดยก าหนดโครงสรางของเอกสารเปน 4 ระดบ ดงภาพ 3

21

ภาพ 3 โครงสรางของระบบเอกสารคณภาพของ ISO 9001:2000 ทมา: ประเวศ ยอดยง, 2545, 54

1. คมอคณภาพ (Quality Manual) ประกอบดวยนโยบายคณภาพ วตถประสงคคณภาพ และนโยบายหรอกจกรรมของแตละขอก าหนดของมาตรฐาน

2. ขนตอนการท างาน (Document Procedures) เปนเอกสารแสดงขนตอนการท างานทระบวาใคร ท าอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร

3. วธท างาน (Working Instructions) เปนเอกสารทระบขนตอนการท างาน ในแตละขนตอนการท างานส าหรบบคคลเดยว หรอต าแหนงงานเดยว โดยอธบายวธการท างานอยางละเอยด ตงแตตนจนจบงานหรอขนตอนนน ๆ

4. เอกสารสนบสนนตาง ๆ และบนทก (Records Procedure) เปนแบบฟอรมส าหรบบนทกการท างาน และเอกสารอน ๆ ทจะท าใหงานบรรลส าเรจ

การจดท าคมอกระบวนการ การจดท าคมอกระบวนการของมาตรฐาน ISO 9001:2000 จะมการยดหยนในการเขยน

เอกสารใหมความเหมาะสมและพอเหมาะกบการด าเนนงานโดยจะเนนเรองผลการด าเนนงานใหบรรลประสทธผล (Effectiveness) และการด าเนนงานตาม วงจร PDCA โดยมหลกในการเขยนเอกสาร (ประเวศ ยอดยง, 2545, 71 – 80) ดงน

1. เขยนดวยภาษา หรอถอยค าทชดเจน เรยบงาย ไมใชค าควบ และวกวน 2. เขยนเปนค าอธบาย แสดงวธการท างานอยางเปนขนตอนตามล าดบทละขอ 3. ระบชดเจนอยในค าอธบายวา ใคร ท าอะไร วธใด ทไหน เมอไร อยางไร (5W1H) 4. ก าหนดใหชดเจนในค าอธบายวาเกณฑทตองการ หรอพงพอใจมอะไรบาง เปนอยางไร ถา

มอางองถงในการใชแบบฟอรมหรอเอกสารใด ตองแสดงแบบและเอกสารอางองแนบมาดวยและคมอกระบวนการจะประกอบดวย

1) ชอวธการปฏบตงาน รหสเอกสาร และสถานะเอกสารรวมถงวนทมผลบงคบใชเอกสารโดยมหลกในการก าหนดรหสเอกสารและสถานะเอกสาร (บรรจง จนทมาศ, 2546, 165 – 166) ดงน

1.1) ก าหนดรหสเอกสาร A-B-CCC

คมอคณภาพ

ขนตอนการท างาน

วธท างาน

บนทกและเอกสารสนบสนน

22

A = ประเภทของเอกสารคอ B = (Quality Manual: QM) P= (Documented Procedure: DP) W = (Work Instructions: W/I) F = แบบบนทก (Form) B = หนวยงานทรบผดชอบหนาทนน ๆ CCC = ล าดบทของเอกสารแตละประเภทในแตละหนวยงาน แสดงถงสถานะ

ของเอกสาร โดย RXX โดยท R = สถานะแกไขเอกสาร (Revision Number) XX = ล าดบครงการแกไขเอกสารเรมจาก 01 (เมอเรมใชงานครงแรก)

1.2) วตถประสงค หมายถง การระบจดมงหมายของการจดท าคมอกระบวนการ 1.3) ขอบเขต หมายถง จดเรมตน และจดสนสดของกระบวนการ 1.4) ค าจ ากดความ หมายถง ค าอธบายความหมายของค าศพทเฉพาะ หรอการให

ค าศพทบางค าทมการอางองในขนตอนการปฏบตงาน 1.5) สงทเกยวของ หมายถง วธการปฏบตงานทอางถงในขนตอนการท างาน 1.6) ขนตอนการท างาน หมายถง การอธบายวธการท างานของกระบวนการเพอใหผท

เกยวของปฏบตตามไดอยางถกตอง 1.7) เอกสารอางอง หมายถง เอกสารทใชประกอบการจดท าคมอวธการปฏบตงาน 1.8) บนทก หมายถง หลกฐานทแสดงถงการปฏบตงานตามขนตอนทเขยนไว 1.9) เอกสารแนบ หมายถง เอกสารทมการอางองถงในคมอวธการปฏบตงาน

จากการจดท าคมอกระบวนการดงกลาว ผวจยไดน ามาปรบใชใหเหมาะสมกบการจดท าคมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน โดยมรายละเอยดของคมอดงน

1. วตถประสงค 2. ขอบเขต 3. ค าจ ากดความ 4. หนาทความรบผดชอบ 5. ขนตอนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

1.1 กระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

1.2 วธการปฏบตงานจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

6. เอกสารแนบ

23

งานวจยทเกยวของ ในการวจยครงน ผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของกบการออกแบบกระบวนการใหมและการ

จดการเรยนรเนนผเรยนเปนส าคญ โดยมรายละเอยดดงตอไปน งานวจยทเกยวของกบการออกแบบกระบวนการใหม ศภรา จตภกดรตน (2547) ไดศกษาการออกแบบกระบวนการจดการเรยนร วชา

ภาษาองกฤษระดบขนพนฐาน โดยศกษาวธการจดการกระบวนการเรยนทเปนแบบอยางวธปฏบตทดเยยมจากครตนแบบขนพนฐาน ประกอบดวย กระบวนการปฏบตงาน 17 ขนตอน คอ 1) วเคราะหหลกสตร 2) เลอกเนอหา 3) เลอกวธสอน / เทคนค 4) ก าหนดแผนการจดการเรยนร 5) จดเตรยมทรพยากรการเรยนร 6) จดเตรยมเครองมอวดและประเมนผล 7) ก าหนดจดประสงค 8) ก าหนดเนอหาสาระ 9) ก าหนดกจกรรมการเรยนร 10) ก าหนดสอประกอบเรยนร 11) ก าหนดวธวดและประเมนผล 12) น าเสนอบทเรยน 13) ฝกปฏบต 14) การน าไปใช 15) ตรวจสอบผลการเรยนร 16) ประเมนผลการเรยนร 17) ปรบปรงกระบวนการจดการเรยนร และก าหนดดชนวดคณภาพกจกรรมปฏบตงานทตองควบคม เพอบรรลดชนคณภาพกระบวนการปฏบตงานในทกขนตอน รวม 72 รายการ จากผงกระบวนการปฏบตงานทมคณภาพขางตน และจากการสมภาษณครตนแบบ ผวจยไดออกแบบฟอรมตารางวเคราะหมาตรฐานการเรยนรชวงชนแบบตารางสรปหนวยการเรยนร แบบประเมนการรวมกจกรรม แบบสงเกตพฤตกรรม และแบบประเมนกระบวนการกลม และแบบฟอรมแผนการเรยนร เพออ านวยความสะดวกตอการปฏบตงานของบคลากรทเกยวของเปนการสงเสรมการท างานใหมประสทธภาพและคณภาพในการปฏบตงาน

สรพร อลภาชน (2547) ไดท าการวจยเรอง การออกแบบกระบวนการฝกอบรมทนายความฝกหด บรษทเบเคอร แอนด แมคเคนซ จ ากด พบวา จดบกพรองและในการปรบปรงของกระบวนการทใชในปจจบนจะไดรบการพจารณาโดยน าวธปฏบตทดกวาทไดรบการเหนชอบจากกลมตวอยาง มาปรบใชในกระบวนการใหม วธปฏบตทกลมตวอยางลงมตเหนชอบและเหนสมควรใหน ามาบรรจอยในกระบวนการทออกแบบใหมม 5 ประการ ดงน 1) การรจกวางแผนงานใหสอดคลองกบนโยบายประจ าปของบรษท 2) การใหการฝกอบรมแกพนกงานทงในระยะสนและระยะยาว ซงสอดคลองกบเปาหมายขององคกร 3) ใชวธการทหลากหลายตามความตองการของบคลากร 4) การกระตนและสนบสนนการใชความรและทกษะในงานมากขน และ 5) การตรวจสอบตดตามประสทธผลและผลจากการปฏบตงานจรง

เสร คงรตน (2550) ไดท าการศกษา เรองการออกแบบกระบวนการกลมอ านวยการของส านกงานวฒนธรรมจงหวดระนอง เพอศกษาการออกแบบการวจย เรองการออกแบบกระบวนการกลมอ านวยการของส านกงานวฒนธรรมจงหวดระนอง ในครงนมวตถประสงคหลก 2 ขอ คอ เพอออกแบบกระบวนการบรหารงานของกลมอ านวยการ ส านกงานวฒนธรรม จงหวดระนอง และเพอสรางคมอกระบวนการบรหารงานของกลมอ านวยการ ส านกงานวฒนธรรม จงหวดระนอง วธการวจยเปนการวจยเชงปฏบตการ มกลมประชากร 3 กลม คอ กลมผเชยวชาญ ซงเปนผอ านวยการ ส านกงานวฒนธรรมในภาคใต จ านวน 5 คน กลมผปฏบตงานของกลมอ านวยการโรงพยาบาลระนอง จ านวน 15 คน และกลมผปฏบตในกลมอ านวยการ ส านกงานวฒนธรรม จงหวดระนอง จ านวน 11 คน การวจยครงนใชการเทยบรอยเปนเครองมอในการปรบปรงกระบวนการ เครองมอทใชในการวจย

24

ม 2 ชนด ชนดแรกเปนแบบสมภาษณ ชนดทสองเปนเครองมอคณภาพ ประกอบดวย ผงกระบวนการปฏบตงานทมคณภาพ เทคนค 5W2H และการระดมสมอง

ขตตยา กนกภากร (2551) ไดท าการศกษา เรองกระบวนการจดการเรยนร กลมสาระภาษาไทย อยางมคณภาพ ของโรงเรยนวชรมกฎ ในชนมธยมศกษาปท 4 มวตถประสงคเพอปรบปรงกระบวนการจดการเรยนรวชาภาษาไทย ผวจยไดน าแนวคด ทฤษฎ การปรบปรงกระบวนการอยางมคณภาพ มาออกแบบใหมในการจดกระบวนการเรยนร วชาภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ในโรงเรยนวชรมกฎ ประชากรทใชในการวจยครงนประกอบดวย 1) ครผสอนกลมสาระการเรยนรภาษาไทย จ านวน 2 คน 2) กลมผเชยวชาญครตนแบบทสอนภาษาไทย 2 คน 3) สามเณรชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2550 จ านวน 40 รป ผลการวจยการปรบปรงกระบวนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรกลมสาระวชาภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 4 ของโรงเรยนวชรมกฎ สรปดงน กระบวนการจดการเรยนรทออกแบบใหม ม 3 ขนตอนหลก ไดแก 1) เตรยมความพรอม มดชนวดคณภาพ จ านวน 2 ดชนวด 2) จดการเรยนการสอน มดชนวดคณภาพ จ านวน 5 ดชนวด 3) ประเมนและปรบปรง จ านวน 2 ดชนวด ผลการประเมนความเหมาะสมของกระบวนการเรยนรทออกแบบใหม พบวา ผเชยวชาญรวมกนพจารณา และมมตเอกฉนทใหน าไปใชในการจดการเรยนรได โดยใหพฒนาแบบฟอรมทเกยวของทง 3 กระบวนการยอย ประกอบดวย กระบวนการท 1 แบบฟอรม การวางแผนจดการเรยนร กระบวนการท 2 แบบฟอรมสงเกตพฤตกรรมการสอนของคร และแบบฟอรมการออกขอสอบ และกระบวนการท 3 แบบฟอรมการประเมนผลการสอน

สจตรา ข าประเสรฐพร (2551) ไดท าการศกษาเรองการปรบปรงกระบวนการจดการเรยนการสอนวชาภาษาองกฤษ ชนมธยมศกษาปท 4 ศกษากรณ:โรงเรยนอสสมชญศรราชา จงหวดชลบร มวตถประสงค 3 ประการ คอ เพอเปรยบเทยบกระบวนการจดการเรยนการสอนซงเปนแบบปฏบตทดเลศกบกระบวนการจดการเรยนการสอนปจจบนของผสอน เพอปรบปรงกระบวนการเรยนการสอนจากกระบวนการจดการเรยนการสอนทเปนแบบปฏบตทดเลศ และเพอประเมนผลกระบวนการจดการเรยนการสอนทปรบปรงแลว พบวา กอนการปรบปรงกระบวนการ มคาคะแนนเฉลยเทากบ 27.09 คดเปนรอยละ 54.18 คาความเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 9.21 คาความเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 5.18 ผลการหาความพงพอใจของนกเรยนในกระบวนการจดการเรยนรวชาภาษาองกฤษใหม พบวา นกเรยนแสดงความคดเหนไดคาคะแนนเฉลยระหวาง 4.05 – 4.91 มความหมายวา ความคดเหนของนกเรยนอยในเกณฑพงพอใจมากถงมากทสด ตามมาตรฐานทตงไว คอ 3.5 ขนไป สรปไดวา กระบวนการจดการเรยนการสอนวชาภาษาองกฤษทประยกตจากแบบปฏบตทดเลศของศภรา จตภกดรตน (2547) มคณภาพสามารถน าไปใชในการจดการเรยนการสอนไดเปนอยางด

ชวงโชต พนธเวช (2555) ไดท าการวจยเรองการพฒนานวตกรรมและรปแบบการจดการศกษาดวยการจดการคณภาพของสถานศกษาขนพนฐานในเขตพนทการศกษาสมทรสงคราม ผลการวจยพบวา กระบวนการทออกแบบใหมประกอบดวยขนตอนการปฏบตงานหลก 4 ขนตอน ไดแก 1) ขนวางแผน มงานทตองปฏบต ไดแก การวเคราะหความตองการทจ าเปนของผเรยน การวเคราะหสาเหตแทจรงของปญหาทจ าเปนเรงดวน การก าหนดนยามศพทเฉพาะ วตถประสงคการวจยและการเตรยมนวตกรรมและเครองมอวดประเมนผล 2) ขนปฏบตการตามแผน มงานทตองปฏบต คอ การใชนวตกรรมตามแบบแผนการวจยทก าหนดไว การวเคราะหและน าเสนอผลตาม

25

วตถประสงคของการวจย 3) ขนสะทอนผล มงานทตองปฏบต ไดแก การวเคราะหทบทวนหลงการปฏบตงาน และการแนะแนวทางการปฏบตทเหมาะสม 4) ขนการเผยแพรผลการวจยมงานทตองปฏบต คอ การเขยนรายงานการวจย และการเผยแพรผลการวจย

จากการศกษางานวจยทกลาวมา ผวจยน าแนวคดของศภรา จตภกดรตน (2547) เปนแนวทางในการออกแบบฟอรม สรพร อลภาชน (2547) เปนแนวทางตรวจสอบความเหมาะสมของกระบวนการ เสร คงรตน (2550) เปนแนวทางออกแบบขนตอนการปฏบตของคร ขตตยา กนกภากร (2551) สจตรา ข าประเสรฐพร (2551) และชวงโชต พนธเวช (2555) เปนแนวทางในการออกแบบกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะ

งานวจยทเกยวของกบการจดการนวตกรรม

สชาต วฒนชย และคณะ (2550) ไดท าวจยเรองออกแบบและพฒนานวตกรรมการเรยนรทสงเสรมการคด มวตถประสงคเพอออกแบบและพฒนานวตกรรมการเรยนรเพอสงเสรมการคดทง 6 มตของผเรยน โดยท าการวเคราะหเอกสารเกยวกบการคด เพอน าขอความรมาสรางกรอบแนวคดในการออกแบบนวตกรรมการเรยนรทสงเสรมศกยภาพการคดของทรพยากรมนษย และน ามาสรางกรอบแนวคดในการพฒนา ดงน (1) การกระตนโครงสรางทางปญญาและการคด อาศยพนฐานหลกการ และทฤษฎ คอ Cognitive constructivism (Piaget) และ Situated learning (Brown, Collins, and Duguid, 1989) การคดทง 6 มต คอ การคดเชงวเคราะห การคดเชงสงเคราะห การคดเชงมโนทศน การคดเชงสรางสรรค การคดเชงประยกต และการคดอยางมวจารณญาณ ซงมหลกการและองคประกอบทส าคญ ดงน สถานการณปญหา ภารกจการเรยนทมงสงเสรม การคด (2) การสนบสนนการปรบสมดลทางปญญาและการคด อาศยพนฐานหลกการและทฤษฎ คอ Cognitive constructivism (Piaget) Discovery learning และการคดทง 6 มตซงออกแบบในลกษณะทเปนธนาคารความร และลงคทเกยวของ (3) การสงเสรมการขยายโครงสรางทางปญญาและการคด อาศยพนฐานหลกการและทฤษฏ คอ Social constructivism โดยใช CLEs (Jonassen, 1999) และ Multiple perspective ซงออกแบบในลกษณะมมมองทหลากหลาย การรวมมอกนแกปญหา และการสรปบทเรยน (4) การสงเสรมและชวยเหลอการสรางความรและการคดอาศยพนฐานหลกการ และทฤษฎ คอ OLEs (Hannafin, 1999) ซงออกแบบในลกษณะ Scaffolding ไดแก ดานความคดรวบยอด ดานกระบวนการ ดานการคด และดานกลยทธการแกปญหา จากกรอบแนวคดการออกแบบ ดงกลาว ผวจยไดน ามาเปนพนฐานในการสรางนวตกรรมการเรยนรทสงเสรมการคดทง 6 มต

นภดล เหลองภรมย (2550) ไดท าวจยเรอง การจดการนวตกรรม : การพฒนาตวแบบความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมของนกวจย เ พอคนหาปจจยทส งผลกระทบตอความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมของนกวจย โดยใชขอมลทตยภม และปฐมภม เชน การคนควาวรรณกรรมและเอกสารตางๆ เพอก าหนดแนวคด การสมภาษณผบรหาร องคการนวตกรรม การใชสถตในการวเคราะหและประเมนผลจากแบบสอบถามทตอบกลบจากนกวจย เชน การทดสอบความเชอถอได (reliability test) ของแบบสอบถาม การทดสอบความเทยงตรง (validity test) ของ

26

แบบสอบถาม การวเคราะหปจจย (factor analysis) การวเคราะหสหสมพนธ (correlation) และการวเคราะหถดถอยพห (multiple regression)

ผลทไดจากการวจยเชงคณภาพ พบวา แนวคดการจดการนวตกรรมม 5 แนวทาง คอ แนวคดการจดการนวตกรรมเปนการจดการประดษฐคดคน แนวคดการจดการนวตกรรมเปนการจดการเทคโนโลย แนวคดการจดการนวตกรรมเปนการจดการตลาด แนวคดการจดการนวตกรรมเปนการจดการความร แนวคดการจดการนวตกรรมเปนการจดการหวงโซความสมพนธ แนวคดตางๆ เหลานใหความส าคญกบทรพยากรนวตกรรม และองคประกอบในการจดการนวตกรรมทแตกตางกน อนแสดงใหเหนและยนยนวา ทรพยากรนวตกรรมและองคประกอบในการจดการนวตกรรมทกปจจยสงผลกระทบตอความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมของนกวจย

ผลการวจยทงเชงคณภาพและปรมาณ แสดงใหเหนวา การจดการนวตกรรมไมควรทจะพจารณานวตกรรมในลกษณะปรากฏการณแยกสวนทเกดจากปจเจกบคคลเทานน แตควรทจะพจารณานวตกรรมในลกษณะทเปนกระบวนการปฏสมพนธ ทเกยวของไมเพยงแตทนทจบตองไดเทานน แตยงเกยวของกบทนทจบตองไมไดทเรยกวา ทนทางสงคม โดยเฉพาะอยางยง ทนทางสงคมเชอมโยง (bridging social capital) ทมบทบาทส าคญในการสงเสรมและกระตนความสามารถขงนกวจยในการแลกเปลยนความรแฝงเรนทไมสามารถอธบายไดดวย ทฤษฏนวตกรรมกอนหนาน

กรอบความคดของการวจย

จากการศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการออกแบบกระบวนการใหม ผวจยสรปกรอบความคดการวจยดงภาพ 4 ปจจยน าเขา (Input) กระบวนการ (Process) ผลผลต (Out)

1. วเคราะหกระบวนการปฏบตของคร 2. ก าหนดวตถประสงคและดชนวดคณภาพกระบวนการ

การออกแบบกระบวนการใหมของ ดร.วรพจน ลอประสทธสกล 1. วเคราะหวธปฏบตของคร 2. ผลส ารวจขนตอนการปฏบตของคร 3. ก าหนดดชนวดคณภาพ กระบวนการตามเกณฑมาตรฐานประกนคณภาพ 4. ออกแบบบกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยนใหม 5. จดท าคมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน 6. ตรวจสอบความเหมาะสมของคมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

1. กระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยนทออกแบบใหม 2. คมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน 3. ความเหมาะสมของคมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

ภาพ 4 กรอบความคดในการวจยออกแบบกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

27

จากภาพกรอบความคดในการวจย ผวจยใชขอมลทเปนปจจยน าเขา ไดแก วเคราะหกระบวนการปฏบตของคร ก าหนดวตถประสงคและดชนวดคณภาพกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะ เพอใหไดการออกแบบ ใชแนวคด ดร.วรพจน ลอประสทธสกล และตรวจสอบความเหมาะสมของคมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยครงนมวตถประสงคเพอออกแบบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนของสถานศกษาขนพนฐานสความเปนเลศ และตรวจสอบประสทธภาพของกระบวนการทออกแบบใหม โดยใชรปแบบการวจยเชงปฏบตการ โดยมขนตอนการด าเนนงาน ดงน ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจย แบงออกเปน 2 กลม ดงน 1. ครประจ าการทเขารวมในโครงการโรงเรยนตนแบบ จ านวน 110 คน จาก 10 โรงเรยน

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา จงหวดสมทรสงคราม ดงน 1) โรงเรยนเมธชณหวณ 2) โรงเรยนวดบางกะพอม 3) โรงเรยนวดบางขนแตก 4) โรงเรยนวดชองลมวรรณาราม 5) โรงเรยนวดบางจะเกรง 6) โรงรยนทปงกรณวทยาพฒนฯ 7) โรงเรยนวดคสนามจนทร 8) โรงเรยนวดลาดเปง 9) โรงเรยน วดชองลม(ธรรมโชต) 10) โรงเรยนวดเทพสวรรณชาญวทยา

2. นกวชาการดานครศาสตร จ านวน 6 คน และนกวชาการดานการจดการคณภาพ จ านวน 3 คน เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน จ าแนกเปน 2 ประเภท ประเภทแรกไดแก เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ประเภททสองไดแก เครองมอทใชในการออกแบบกระบวนการ มรายละเอยดดงน

1. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย 1) แบบสอบถามการด าเนนงาน

จดการนวตกรรมในชนเรยน 2) แบบประเมนความเหมาะสมกระบวนการจดการชนเรยนสความเปนเลศ 3) แบบประเมนประสทธภาพกระบวนการจดการชนเรยนสความเปนเลศ 4) แบบสอบถามการทบทวนหลงเสรจสนโครงการ โดยมลกษณะของเครองมอ ดงน (ตวอยางเครองมอทใชในการวจยแสดงในภาคผนวก ข)

1) แบบสอบถามการด าเนนงานจดการนวตกรรมในชนเรยน เปนแบบสอบถามรายการทครปฏบต คอ ปฏบตกบไมปฏบต แบบสอบถามม 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนขอค าถามเกยวกบขอมลทวไป ตอนท 2 เปนขอค าถามความคดเหนเกยวกบวธปฏบตในการจดการนวตกรรมในชน

เรยน จ านวน 23 ขอ 2) แบบประเมนความเหมาะสมกระบวนการจดการชนเรยนสความเปนเลศ กอนน าไป

ปฏบต ใชในการสอบถามความคดเหนของครเกยวกบความเหมาะสม ขนตอน วธปฏบตงานกจกรรม

29

และล าดบงาน ตวชวดคณภาพ และแบบฟอรมการจดการนวตกรรมในชนเรยนมลกษณะเปนมาตราสวนประเมนคาแบบก าหนดตวเลขเปน 5 ระดบ คอ นอยทสด นอย ปานกลาง มาก และมากทสด แบบสอบถาม ม 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนขอค าถามเกยวกบขอมลพนฐานของผตอบ ไดแก คร ผบรหาร หรอผเกยวของ

ตอนท 2 เปนขอค าถามความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของกระบวนการจดการชนเรยนของครโดยรวม จ านวน 8 ขอ

ตอนท 3 เปนขอค าถามความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของขนตอน วธปฏบตการจดการนวตกรรมในชนเรยน จ านวน 11 ขนตอน

3) แบบประเมนประสทธภาพกระบวนการจดการชนเรยนสความเปนเลศ หลงน าไปปฏบต ใชในการสอบถามความคดเหนของครเกยวกบความเหมาะสมและความสามารถในการน าไปใชปฏบตไดจรงของกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนมลกษณะเปน มาตราสวน ประเมนคาแบบก าหนดตวเลขเปน 5 ระดบ คอ นอยทสด นอย ปานกลาง มาก และมากทสด แบบสอบถาม 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนขอค าถามเกยวกบขอมลพนฐานของผตอบ ไดแก คร ผบรหาร ผเกยวของ

ตอนท 2 เปนขอค าถามความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมของกระบวนการจดการชนเรยนของครโดยรวม จ านวน 8 ขอ

ตอนท 3 เปนขอค าถามความคดเหนเกยวกบความสามารถในการน าไปใชปฏบตไดจรงของกระบวนการ จ านวน 11 ขนตอน

ตอนท 4 เปขอค าถามความคาดหวงจากกระบวนการจดการชนเรยน 4) แบบสอบถามปลายเปดประเดนการทบทวนหลงเสรจสนโครงการ (After Action

Review : AAR) มการวเคราะห 4 ประเดน ไดแก 1) คาดหวงอะไรจากการเขารวมโครงการครงน และไดตามทคาดหวงหรอไม 2) ชอบอะไรมากทสดในการจดโครงการครงน 3) หากใหคะแนนการจดโครงการจาก 1 – 10 จะใหกคะแนน และ 4) หากการจดโครงการครงนอยากไดคะแนนเตม จะตองเพมเตมอะไร

2. เครองมอทใชในการออกแบบกระบวนการ ประกอบดวย 2.1 การประชมระดมสมอง (Brainstorming) เปนเทคนคการประชมกลมยอยขนาด

8 – 10 คน เพอตรวจสอบความเหมาะสมของกระบวนการและคมอกระบวนการจดการโครงการพฒนาคณลกษณะของผเรยน

2.2 ผงกระบวนการปฏบตงานทมคณภาพ (Quality Work Process) คอ แผนผงทใชแสดงขนตอนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทผวจยเสนอจากขอมลการส ารวจ การสอบถาม และการประชมระดมสมอง

30

การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนการ ดงน 1. ศกษาและวเคราะหการจดการนวตกรรมในชนเรยนทปฏบตอยในปจจบน

1.1 ศกษาเอกสารทเกยวของกบการจดการเรยนรและกระบวนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

1.2 ส ารวจวธการด าเนนงานจดการนวตกรรมในชนเรยนทปฏบตอยจากกลมครทวไป โดยใชแบบสอบถามวธปฏบตการจดการนวตกรรมในชนเรยน

1.3 วเคราะหและสรปวธปฏบตการจดการนวตกรรมในชนเรยนจากกลมครทวไปทปฏบตอยในปจจบน

2. ออกแบบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน 2.1 ออกแบบกระบวนการ โดยใชผลการส ารวจวธการจดการนวตกรรมในชนเรยน โดย

ใชผงกระบวนการปฏบตงานทมคณภาพ (QWP) 2.2 จดท าคมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน

3. ประเมนความเหมาะสมของกระบวนการ 3.1 น าคมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนใหกลมผบรหาร และกลมครทวไป

ประเมนความเหมาะสมกอนน าไปปฏบต 3.2 ปรบปรงกระบวนการ 3.3 น าคมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนใหครประเมนประสทธภาพของ

กระบวนการ หลงน าไปปฏบต การวเคราะหขอมล

ในการวจยครงน ผวจยใชเกณฑในการวเคราะหขอมล ดงน 1. การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ใชการวเคราะหจากการประชมระดมสมองจากกลมคร

ประจ าการ โดยวธวเคราะหเนอหา ใชวเคราะหและน ามาหารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ แบบประเมนความเหมาะสมจากการออกแบบกระบวนการทออกแบบใหม โดยวเคราะหคาเฉลย ดงน

คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง ระดบความเหมาะสมนอยทสด คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง ระดบความเหมาะสมนอย คาเฉลย 3.00 – 3.49 หมายถง ระดบความเหมาะสมปานกลาง คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง ระดบความเหมาะสมมาก คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง ระดบความเหมาะสมมากทสด

3. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ใชวเคราะหแบบสอบถามวธปฏบตและน ามาหารอยละ โดยมการแปลคารอยละของการปฏบตมากกวารอยละ 50 ขนไป แสดงวาวธปฏบตมาก

31

สถตทใชในการวจย 1. การวเคราะหสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ใชวธหาคารอยละการ

ด าเนนการ 2. การวเคราะหออกแบบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนใหม จากการส ารวจการ

ปฏบตของคร ใชวธหารอยละการด าเนนการ 3. การวเคราะหความเหมาะสมของการออกแบบพฒนาคมอกระบวนการจดการนวตกรรม

ในชนเรยน ใชวธหาคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบน

32

บทท4 ผลการด าเนนงาน

เมอด าเนนการวจยเสรจเรยบรอยแลว นกวจยสรปผลการด าเนนงานตามวตถประสงคแตละขอ คอเพอพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมของครในสถานศกษาขนพนฐานสความเปนเลศ และเพอตรวจสอบประสทธภาพของกระบวนการจดการนวตกรรมทพฒนาขน ภายหลงครไดน าไปทดลองใชในชนเรยนแลว กรอบการน าเสนอมดงน

การน าเสนอผลการด าเนนงาน

ตอนท1 ผลการออกแบบกระบวนการ 1.1 ผลการส ารวจวธปฏบต 1.2 ผลการออกแบบกระบวนการ 1.3 ผลการตรวจสอบความเหมาะสม 1.4 ผลการออกแบบคมอ 1.5 ผลการตรวจสอบความเหมาะสม

ตอนท2 ผลตรวจสอบประสทธภาพกระบวนการ

2.1 ผลการสงผลการปฏบตของคร 2.2 ผลตรวจสอบประสทธภาพกระบวนการ 2.3 ผลตรวจสอบประสทธภาพคมอ

ตอนท3 ผลตรวจสอบผลลพธโครงการ

3.1 ผลตรวจสอบผลลพธ 3.2 ผลตรวจสอบภายหลงปฏบต

33

ตอนท1 ผลการพฒนากระบวนการ ตามวตถประสงคของโครงการขอ(1)เพอพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนของครในสถานศกษาขนพนฐานสความเปนเลศ ตามหลกปรชญาการจดการคณภาพทวทงองคกร นกวจยไดส ารวจวธการปฏบตงาน ออกแบบกระบวนการและประเมนความเหมาะสม ในระหวางเดอนมกราคม-เมษายน 2555 ปรากฏผลดงน

1.ผลการส ารวจวธปฏบตการในการจดการนวตกรรม ในการส ารวจเกยวกบวธปฏบตการในการจดการนวตกรรมในชนเรยนของครในโรงเรยนตนแบบ 10 แหง จ านวน 110 คน จ าแนกเปนครเพศชายรอยละ19 เพศหญงรอยละ 81 ครวฒระดบปรญญาตรรอยละ 94 ระดบปรญญาโทรอยละ 4 และระดบปรญญาเอกรอยละ 2 ครมประสบการณการสอน นอยกวา 3 ปรอยละ 16 มระหวาง 3-5 ปรอยละ 13 และมมากกวา 5 ปรอยละ 71 ผลการส ารวจวธปฏบตการในการจดการนวตกรรมของคร ปรากฏดงตาราง 4.1

ตาราง4.1 รอยละของครผตอบแบบส ารวจ จ าแนกตามขนตอนการจดการนวตกรรมในชนเรยน

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล

ปฏบต ไมไดปฏบต ขนตอนการจดการนวตกรรมในชนเรยน

ก ส ารวจทฤษฏนวตกรรม 62.0 38.0 ระดบมาก ข คดเลอกนวตกรรมทน ามาใชพฒนาและวธวด 77.5 22.5 ระดบมาก

ค วเคราะหความเหมาะสมและความจ าเปนของนวตกรรม

77.5 22.5 ระดบมาก

ง ออกแบบนวตกรรม 80.3 19.7 ระดบมาก

จ สรางนวตกรรม 78.6 21.4 ระดบมาก

ฉ ตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม 56.3 43.7 ระดบมาก ช สรางแบบทดสอบวดคณลกษณะ 59.2 40.8 ระดบมาก

ซ สรปผลการสรางนวตกรรมและแบบสอบวด 50.7 49.3 ระดบมาก

จากตาราง 4.1 จะเหนวา ในการจดการนวตกรรม ครมการปฏบตในเรองการส ารวจนวตกรรม คดเลอกนวตกรรมทน ามาใชพฒนาและวธวด วเคราะหความเหมาะสมและความจ าเปนของนวตกรรม ออกแบบนวตกรรม สรางนวตกรรม ตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม สรางแบบทดสอบวดคณลกษณะ สรปผลการสรางนวตกรรมและแบบสอบวด อยในระดบมาก

34

ตาราง 4.2 รอยละของครผตอบแบบส ารวจ จ าแนกตามขนตอนการส ารวจทฤษฎและการคดเลอกนวตกรรม

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ

แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

ขนตอนส ารวจทฤษฏนวตกรรม 1 วเคราะหทฤษฎทางนวตกรรม 39.4 60.6 ระดบนอย

2 คดเลอกทฤษฎทจะใชพฒนานวตกรรม 45.1 54.9 ระดบนอย

ขนตอนคดเลอกนวตกรรมทน ามาใชพฒนาและวธวด 3 ศกษานวตกรรม และทบทวนเกณฑ/แนวทาง/

วธการวด 71.8 28.2 ระดบมาก

4 คดเลอกนวตกรรม และวธการวดทจะพฒนา 69.0 31.0 ระดบมาก

จากตาราง 4.2 จะเหนวา ในการส ารวจและการคดเลอกนวตกรรม ครมการปฏบตในเรองการวเคราะหทฤษฎทางนวตกรรม การคดเลอกทฤษฎทจะใชพฒนานวตกรรม อยในระดบนอย แตการปฏบตการในเรองการศกษานวตกรรม การคดเลอกนวตกรรม อยในระดบมาก

ตาราง 4.3 รอยละของครผตอบแบบส ารวจ จ าแนกตามขนตอนการวเคราะห การออกแบบและการ

สรางนวตกรรม

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

ขนตอนการวเคราะหความเหมาะสมและความจ าเปนของนวตกรรม

5 ก าหนดวชา/หวเรอง/วตถประสงคและกลมผเรยน

71.8 28.2 ระดบมาก

6 ส ารวจความสนใจของนกเรยนทมตอวชานนๆ 66.2 33.8 ระดบมาก ขนตอนการออกแบบนวตกรรม

7 ก าหนดกลวธการน าเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรม

53.5 46.5 ระดบมาก

8 สรางแผนภมน าเสนอแตละหนวย 42.3 57.7 ระดบนอย ขนตอนการสรางนวตกรรม

9 เลอกรปแบบทใชในการสรางสอ 74.6 25.4 ระดบมาก 10 จดเตรยมรปภาพ เสยง วดโอ ภาพนง ขอความ

และจดท าโครงเรอง รปแบบ หรอรปเลมสอ นวตกรรม

66.7 33.3 ระดบมาก

35

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

11 เขยนสครปตเรอง 41.2 58.8 ระดบนอย 12 จดท าสอ นวตกรรมจ าลอง (Dummy) 44.3 55.7 ระดบนอย

จากตาราง 4.3 จะเหนวา ในขนตอนการวเคราะหความเหมาะสมและความจ าเปนของนวตกรรม ครมการ

ก าหนดวชา/หวเรอง/วตถประสงคและกลมผเรยน ส ารวจความสนใจของนกเรยนทมตอวชานนๆอยในระดบมาก สวนขนตอนการออกแบบนวตกรรม ครมการก าหนดกลวธการน าเสนอและวตถประสงคเชงพฤตกรรมอยในระดบมาก การสรางแผนภมน าเสนอแตละหนวยอยในระดบนอย ส าหรบขนตอนการสรางนวตกรรม ครมการเลอกรปแบบทใชในการสรางสอ การจดเตรยมรปภาพ เสยง วดโอ ภาพนง ขอความและจดท าโครงเรอง รปแบบหรอรปเลมสอนวตกรรมอยในระดบมาก แตการเขยนสครปตเรอง การจดท าสอ นวตกรรมจ าลอง (Dummy)อยในระดบนอย

ตาราง 4.4 รอยละของครผตอบแบบส ารวจ จ าแนกตามขนตอนตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

ขนตอนตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม

13 ใหผเชยวชาญตรวจสอบนวตกรรม 43.7 56.3 ระดบนอย

14 น าไปทดลองใชกบนกเรยนกลมตวอยาง 52.1 47.9 ระดบมาก

15 ปรบปรงนวตกรรมตามขอเสนอแนะครงท 2 45.1 54.9 ระดบนอย

16 น านวตกรรมทพฒนาใหมไปใชกบนกเรยน 47.9 52.1 ระดบนอย

17 น านวตกรรมทพฒนาใหมไปใชกบนกเรยน 42.3 57.7 ระดบนอย

จากตาราง 4.4 จะเหนวา ในขนตอนตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม ครมการน าไปทดลองใชกบนกเรยนกลมตวอยางอยในระดบมาก สวนการใหผเชยวชาญตรวจสอบนวตกรรม การปรบปรงนวตกรรมตามขอเสนอแนะครงท 2 การน านวตกรรมทพฒนาใหมไปใชกบนกเรยน และการน านวตกรรมทพฒนาใหมไปใชกบนกเรยนอยในระดบนอย

ตารางท 4.5 รอยละของครผตอบแบบส ารวจ จ าแนกตามขนตอนการสรางแบบทดสอบวดคณลกษณะ

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดคณลกษณะ

18 วเคราะหคณลกษณะทตองการวด 47.9 52.1 ระดบนอย

36

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

19 สรางแบบสอบวด 48.6 51.4 ระดบนอย 20 น าแบบสอบวดไปใหผเชยวชาญตรวจสอบความ

เทยงตรงเชงเนอหา (IOC) 39.4 60.6 ระดบนอย

21 บนทกผล คดเลอกแบบสอบวด และน าไปทดลองใชกบนกเรยนกลมตวอยาง

43.7 56.3 ระดบนอย

22 สรปผลการหาคณภาพของแบบสอบวด และวเคราะหคณภาพของเครองมอ

42.3 57.7 ระดบนอย

23 น าแบบสอบวดไปใชกบนกเรยนและวเคราะหหาคาความเชอมน

40.8 59.2 ระดบนอย

24 จดท าแบบสอบวดกอนและหลงเรยน 57.7 42.3 ระดบมาก

จากตาราง 4.5 จะเหนวา ในขนตอนการสรางแบบทดสอบวดคณลกษณะ ครมการปฏบตในเรองการจดท าวเคราะหคณลกษณะทตองการวด การสรางแบบสอบวด การน าแบบสอบวดไปใหผเชยวชาญตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (IOC) การบนทกผล คดเลอกแบบสอบวด และน าไปทดลองใชกบนกเรยนกลมตวอยาง การสรปผลการหาคณภาพของแบบสอบวด และวเคราะหคณภาพของเครองมอ การน าแบบสอบวดไปใชกบนกเรยนและวเคราะหหาคาความเชอมนอยในระดบนอย สวนจดท าแบบสอบวดกอนและหลงเรยน อยในระดบมาก ตาราง 4.6 รอยละของครผตอบแบบส ารวจ จ าแนกตามขนตอนขนตอนสรปผลการสรางนวตกรรมและแบบสอบวด

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

ขนตอนสรปผลการสรางนวตกรรมและแบบสอบวด

25 จดกลมนกเรยนทจะตองใชนวตกรรมและแบบสอบวด

50.0 50.0 ระดบมาก

26 น านวตกรรมและแบบสอบวดไปทดลองใช วเคราะห และสรปประสทธภาพของนวตกรรม

48.6 51.4 ระดบนอย

27 สรปผลประสทธภาพของการจดโครงการพฒนาคณลกษณะ

43.5 56.5 ระดบนอย

28 เปรยบเทยบคณลกษณะกอนและหลงการใชนวตกรรม

56.3 43.7 ระดบมาก

29 วเคราะห และสรปคณลกษณะของนกเรยนทพฒนา

49.3 50.7 ระดบนอย

30 วเคราะหความพงพอใจของนกเรยนทมตอ 47.9 50.7 ระดบนอย

37

ขอท ขนตอนและวธการปฏบต รอยละการด าเนนการ แปลผล ปฏบต ไมไดปฏบต

นวตกรรม 31 สรปผลการพฒนานวตกรรม 48.6 51.4 ระดบนอย

จากตาราง 4.5 จะเหนวา ในขนตอนขนตอนสรปผลการสรางนวตกรรมและแบบสอบวด ครมการ

ปฏบตในเรองการจดกลมนกเรยนทจะตองใชนวตกรรมและแบบสอบวด การเปรยบเทยบคณลกษณะกอนและหลงการใชนวตกรรมอยในระดบมาก ส าหรบการน านวตกรรมและแบบสอบวดไปทดลองใช วเคราะห สรปประสทธภาพของนวตกรรม การสรปผลประสทธภาพของการจดโครงการพฒนาคณลกษณะ การวเคราะห และสรปคณลกษณะของนกเรยนทพฒนา การวเคราะห สรปคณลกษณะของนกเรยนทพฒนา และการวเคราะหความพงพอใจของนกเรยนทมตอนวตกรรมอยในระดบนอย

2.ผลการออกแบบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน จากการการสงเคราะหทฤษฎเอกสารและงานวจยในบทท2 กบผลสรปจากการศกษาในขอ (ก) นกวจยไดน ามายกรางกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน 1 กระบวนการหลก และ 4 กระบวนการยอยปรากฏผลดงตาราง 4.6

ตาราง4.6 แสดงกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ผเกยวของ กระบวนการ

ยอย ตวชวด

เพอนคร คร นกเรยน

1.ขนวางแผน

เสนอนวตกรรมทน ามาใชพฒนาคณลกษณะผเรยนทไดเลอกไวอยางนอย 1 รายการ

2.ขนด าเนนการ

QWP1 สรปผลการวเคราะหเอกสาร QWP2ตรวจสอบการคดเลอกนวตกรรม QWP3 เสนอโครงการพฒนานวตกรรม

เอกสารโครงการจดการนวตกรรมการพฒนาผเรยนทไดรบอนมตจาก

สถานศกษา

3.ขนตรวจสอบ

QWP4 ตรวจสอบกระบวนการ

ระดบความสอดคลองและความเหมาะสมม

1.ศกษาเอกสารทเกยวของ

เรม

8-10.ตรวจสอบความสอดคลอง

11.ตรวจสอบความเหมาะสม

2.คดเลอกนวตกรรม

3.ทบทวนทฤษฎและงานวจย

4.ออกแบบและสรางนวตกรรม

5.ทดลองใชนวตกรรม

6.หาประสทธภาพ 7.ปรบปรง

38

คามากกวารอยละ 80 ของ

รายการทตรวจสอบ

4.ขนน าไปใชงาน

QWP5จดท าการบรหารสอ

เอกสารรายงานผลการพฒนานวตกรรม 1 เลม

จากภาพ จะเหนวา กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ประกอบดวย 4 ขนตอนหลก คอขนวางแผน ขนด าเนนการ ขนตรวจสอบและขนน าไปใชงาน โดยจ าแนกออกเปน 11 ขนตอนยอย คอขนวางแผนคอการศกษาเอกสารวจยทเกยวของ ขนด าเนนการคอการจดสรางนวตกรรม ขนตรวจสอบความสอดคลองกระบวนการกบมาตรฐานการศกษาและกบกระบวนการอน ขนตรวจสอบความเหมาะสมของขนตอนในกระบวนการ และขนเสนอรายงานผลการพฒนานวตกรรม

กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนแบงออกเปน 4 กระบวนยอย (QWP: Quality Work Process) ไดแก QWP1 คอกระบวนการส ารวจทฤษฏและคดเลอกนวตกรรมทน ามาใชพฒนาและวธวดQWP2 คอกระบวนการสรางนวตกรรมและวธวด QWP3 คอกระบวนการตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม QWP4 คอกระบวนการสรปผลการสรางนวตกรรมและแบบสอบวด และ QWP5 คอกระบวนการจดท ารายงานผลการพฒนานวตกรรม โดยในแตละ QWP มตวชวดก ากบดงน (ก)ครมแนวทางในการพฒนานวตกรรม (ข) ครมการตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรมทไดพฒนา (ค) ครมแบบสอบวดกอนและหลงเรยน และ(ง) ครมนวตกรรมทสามารถน าไปจดการเรยนการสอนได กระบวนการยอย 4 กระบวนการมรายละเอยดดงน

11.เสนอรายงานผลการพฒนานวตกรรม

จบ

39

QWP1 กระบวนงานเสนอโครงการวจยในชนเรยน

ขนตอนหลก ผเกยวของ เอกสารทเกยวของ

เพอนคร คร นกเรยน

1.ศกษาเอกสารทเกยวของ

FORM701

2-3-4

การคดเลอกนวตกรรม การออกแบบนวตกรรม

FORM702-3-4

5.การทดลองใชนวตกรรม

FORM705

จากภาพ จะเหนวา กระบวนการยอยนม 3 ขนตอน คอขนศกษารปแบบเอกสารวจย ม 3 กจกรรม 1

แบบฟอรม ขนการคดเลอก การออกแบบนวตกรรม ม 3 กจกรรม 3 แบบฟอรม ขนการทดลองใชนวตกรรม ม 1 กจกรรม 1 แบบฟอรม

ตรวจสอบสาระและมาตรฐาน

เรม

วเคราะหเอกสาร

สรปผลการวเคราะห

คดเลอกทฤษฎ

คดเลอกนวตกรรม

ตรวจสอบความสอดคลอง

น าไปพฒนานวตกรรม

จบ

40

QWP2 การสรางนวตกรรมและวธวด

ขนตอนหลก ผเกยวของ เอกสารทเกยวของ

เพอนคร คร นกเรยน

6.การหาประสทธภาพของนวตกรรม

FORM706

จากภาพ จะเหนวา กระบวนการยอยนม 1 ขนตอน คอขนการหาประสทธภาพของนวตกรรมม 5 กจกรรม 1 แบบฟอรม

ก าหนดวชา/หวเรอง

เรม

สรางนวตกรรม

แลว จดท านวตกรรมจ าลอง

ตรวจสอบ Dummy

น านวตกรรมทไดไปตรวจสอบคณภาพ

จบ

41

QWP3 การตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม

ขนตอนหลก ผเกยวของ เอกสารทเกยวของ

เพอนคร คร นกเรยน

7-8. -การปรบปรงนวตกรรม -การตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนการปฏบตกบมาตรฐานการศกษา

FORM707-8

จากภาพ จะเหนวา กระบวนการยอยนม 1 ขนตอน คอขนการปรบปรงนวตกรรม / การตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนการปฏบตกบมาตรฐานการศกษา ม 4 กจกรรม 1 แบบฟอรม

เรม

จบ

จดเตรยมผเชยวชาญ

ตรวจสอบ/ประเมน

วเคราะหหาประสทธภาพ

วพากษผลของการตรวจสอบ

42

QWP4 การสรปผลการสรางนวตกรรม

ขนตอนหลก ผเกยวของ เอกสารทเกยวของ

เพอนคร คร นกเรยน

9-10-11 ตรวจสอบความสอดคลอง ความเหมาะสม และเสนอรายงาน

FORM709-10-11

จากภาพ จะเหนวา กระบวนการยอยนม 3 ขนตอน คอขนตรวจสอบความสอดคลอง ความเหมาะสม และเสนอรายงานม 5 กจกรรม 3 แบบฟอรม

เรม

จบ

ก าหนดมาตรฐาน

ก าหนดขนตอน

สรปผล/รายงาน

สอดคลอง/เหมาะสม?

ปรบปรง

43

3.ผลการส ารวจความเหมาะสมของกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ผลการส ารวจหาระดบความเหมาะสมของกระบวนการโดยใชแบบสอบถามและค านวนหาคาเฉลยและสวนเบยงเบน คาเฉลยของความเหมาะสมของกระบวนการและคมอกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนของครในโรงเรยนตนแบบ 10 โรงเรยน จ านวน 55 คน จ าแนกเปนครในโครงการรอยละ91 ครนอกโครงการรอยละ9 ครวฒระดบปรญญาตรรอยละ 94 ระดบปรญญาโทรอยละ 4 และระดบปรญญาเอกรอยละ 2 ครมประสบการณการสอน นอยกวา 3 ปรอยละ 15 มระหวาง 3-5 ปรอยละ 16 และมมากกวา 5 ปรอยละ 69 ผลการส ารวจความเหมาะสมของกระบวนการของคร ผลปรากฏในตาราง 4.7

ตาราง4.7 ระดบความเหมาะสมกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน กอนน าไปปฏบต กระบวนการจดการนวตกรรม

ในชนเรยน คาเฉลย สวน

เบยงเบน ระดบความเหมาะสม (กอนน าไปปฏบตการ)

ความคดเหนเพมเตม

ขนตอนท1 การศกษาเอกสารทเกยวของกบนวตกรรม

3.88 0.661 ระดบมาก (ก)นาจะม File แบบฟอรมแจกใหจะเปนพระคณมาก (ข)ค าอธบายแตละ Form ละเอยดดมาก (ค)อยากเหนรปธรรมของงานทชดเจนมากๆ เพราะไมเคยเขาโครงการนมากอนและยงไมเคยท าเลย (ง)อยากไดตวอยางแบบฟอรมการท างานทชดเจนเขาใจงาย (จ)ขอบคณททางมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทามาใหขอมลเพมเตม (ฉ)ล าดบขนตอนดมากมประโยชน (ช)นาจะมตวอยางใหดเปนแนวทางการเขยนรายงาน

ขนตอนท2 การคดเลอกนวตกรรม 3.83 0.691 ระดบมาก

ขนตอนท3 ทบทวนทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบนวตกรรมทเลอก

3.93 0.718 ระดบมาก

ขนตอนท4 การออกแบบและสรางนวตกรรม

3.90 0.688 ระดบมาก

ขนตอนท5 การทดลองใชนวตกรรม 3.90 0.687 ระดบมาก

ขนตอนท6 การหาประสทธภาพนวตกรรม

3.85 0.630 ระดบมาก

ขนตอนท7การปรบปรงนวตกรรม 3.89 0.633 ระดบมาก

ขนตอนท8การตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนปฏบตกบมาตรฐานการศกษา

3.85 0.629 ระดบมาก

ขนตอนท9การตรวจสอบความสอดคลองระหวางกระบวนการทงหมด

3.87 0.618 ระดบมาก

ขนตอนท10การตรวจสอบความเหมาะสมของขนตอนพฒนา

3.86 0.598 ระดบมาก

44

กระบวนการจดการนวตกรรม ในชนเรยน

คาเฉลย สวนเบยงเบน

ระดบความเหมาะสม (กอนน าไปปฏบตการ)

ความคดเหนเพมเตม

นวตกรรม

ขนตอนท11 การเสนอเอกสารรายงานผลการพฒนานวตกรรม

3.95 0.652 ระดบมาก

จากตาราง 4.7 จะเหนวา กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทเสนอมความเหมาะสมในระดบมากทกขนตอน คอมคาเฉลยระหวาง 3.88-3.96 และสวนเบยงเบนฯอยระหวาง 0.619-0.680 โดยมความตองการจะไดแบบฟอรมและตวอยางเพมเตม 4.ผลการออกแบบคมอกระบวนการ จากการกระบวนการทตรวจสอบแลว ผวจยไดน ามาเขยนเปนคมอกระบวนการจดการนวตกรรมเพอใหครน าไปใชงาน ลกษณะของคมอ ปรากฏผลดงตาราง 4.8

ตาราง4.8 ผลการออกแบบคมอกระบวนการ

ขนตอน วธปฏบต แบบฟอรมทใช

การศกษาเอกสารทเกยวของ

ก. ครตรวจสอบสาระและมาตรฐานการเรยนรตามหลกสตร ข. ครวเคราะหค าอธบายของคณลกษณะจากคมอประกนคณภาพ ตาม แบบฟอรม ค.ครวเคราะหประเดนการพจารณาคณลกษณะจากคมอประกนคณภาพ ตามแบบฟอรม ง .ครวเคราะหหลกฐานหรอรองรอยการประเมนคณลกษณะจากคมอประกน คณภาพ ตามแบบฟอรม จ. ครสรปรายการวเคราะห ตามแบบฟอรม

FORM 701

การคดเลอกนวตกรรม ก.ครน าชอแผน/โครงการมาก าหนดลงในตาราง ข.ครวเคราะหหานวตกรรมทน ามาใชในการพฒนาคณลกษณะมา ก าหนดลงในตาราง ค.ครสรปผลวเคราะหลงในแบบฟอรม

FORM 702

ทบทวนทฤษฎและงานวจยเกยวของกบนวตกรรมทเลอก

ก. ครน ารายการนวตกรรมทวเคราะหจากขนตอนท 2 มาระบไวในฟอรม ข. ครก าหนดกรอบการทบทวนแนวคดทฤษฎของนวตกรรมและการทบทวนงานวจย ค.ครเขยนสรปผลการทบทวนทฤษฎและงานวจยเกยวกบนวตกรรม ง.ครเขยนแนวทางการน าผลการทบทวนทฤษฎและงานวจยไปใช จ. ครสรปผลวเคราะหลงในแบบฟอรม

FORM 703

การออกแบบและสราง ก. ครก าหนดรายการของเครองมอ 1 ลงในตารางชองท 1-2 ข. ครก าหนดรายการของเครองมอ 2 ลงในตารางชองท 3-4

FORM 704

45

นวตกรรม ค. ครก าหนดรายการของเครองมอ 3 ลงในตารางชองท 5-6 ง. ครสรปผลการออกแบบ ลงในแบบฟอรม

การทดลองใชนวตกรรม ก. ครก าหนดกลมผใหขอมลและวธการทดลองใชเครองมอ 1 ลงในตารางชองท 1-2 ข.ครก าหนดกลมผใหขอมลและวธการทดลองใชเครองมอ 2 ลงในตารางชองท 3-4 ค. ครก าหนดกลมผใหขอมลและวธการทดลองใชของเครองมอ 3 ลงในตารางชองท 5-6 ง. ครสรปผลการรายงาน ลงในแบบฟอรม

FORM 705

การหาประสทธภาพนวตกรรม

ก. ครก าหนดรายการทตองการใชตรวจสอบ ลงในตารางชองท 1 ข. ครตรวจสอบขนตอนการพฒนาและหาประสทธภาพของเครองมอ1 ลงในตารางชองท 2 ค.ครตรวจสอบขนตอนการพฒนาและหาประสทธภาพของเครองมอ2 ลงในตารางชองท 3 ง.ครตรวจสอบขนตอนการพฒนาและหาประสทธภาพของเครองมอ3 ลงในตารางชองท 4 จ. ครสรปผลการรายงาน ลงในแบบฟอรม

FORM 706

การปรบปรงนวตกรรม ก. ครก าหนดรายการเครองมอทตองการตรวจสอบ ลงในตารางชองท 1 ข. ครระบขอบกพรองของเครองมอ ก, ข, ค, ง ลงในตารางชองท 2 ค. ครระบประเดนทตองปรบปรงของเครองมอ ก, ข, ค, ง ลงในตารางชองท 3 ง. ครระบผลการปรบปรงของเครองมอ ก, ข, ค, ง ลงในตารางชองท 4 จ. ครสรปผลการรายงาน ลงในแบบฟอรม FORM 707

FORM 707

การตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนการปฏบตกบมาตรฐานการศกษา

ก. ครก าหนดมาตรฐานดานการจดการศกษาขนพนฐาน มาตรฐานท 7 และค าอธบายกบประเดนการพจารณา ลงในตารางชองท 1 ข.ครตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนการปฏบตกบประเดนการพจารณารายขอ มาก าหนดลงในตารางชองท 2 ค.ครเสนอแนวทางการปรบปรงและด าเนนการแกไข(กรณไมสอดคลอง) ลงในตารางชองท 3 ง. ครสรปผลวเคราะหลงในแบบฟอรม

FORM 708

การตรวจสอบความสอดคลองระหวางกระบวนการทงหมด

ก. ครระบรายการของกระบวนการทงหมดลงในตารางชองท 1 ข. ครตรวจสอบความสอดคลองของกระบวนการนกบกระบวนการอนๆ ลงในตารางชองท 2 (ตอเนองจากกระบวนการ 6) ค. ครเสนอแนวทางและด าเนนการปรบปรง ลงในตารางชองท 3 ง. ครสรปผลวเคราะหลงในแบบฟอรม

FORM 709

การตรวจสอบความเหมาะสมของขนตอนพฒนานวตกรรม

ก. ครก าหนดขนตอนของการพฒนานวตกรรม มาก าหนดลงในตารางชองท 1 ข. ครตรวจสอบความเหมาะสมของขนตอน มาก าหนดลงในตารางชองท2 โดยมเกณฑการใหคะแนน 1-3 ดงน คะแนน 1 หมายถง มความเหมาะสมนอย คะแนน 2 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง คะแนน 3 หมายถง มความเหมาะสมมาก ค.ครเสนอแนวทางการปรบปรงและด าเนนการแกไขลงในตารางชองท 3

FORM 7010

46

จ. ครสรปผลวเคราะหลงในแบบฟอรม การเสนอเอกสารรายงานผลการพฒนานวตกรรม

ก. ครวเคราะหรปแบบการเขยนเอกสาร ลงในตารางชอง 1 และ 2 ข. ครวเคราะหเนอหาสาระจากขนตอนท 1-10 มาก าหนดลงในตารางชองท 3 ค.ครเขยนเอกสารรายงานผลการคดเลอกคณลกษณะ ตามแบบฟอรม ง.ครเสนอเอกสารรายงานใหผทรงคณวฒตรวจสอบและรบรองตามแบบฟอรม

FORM7011-7013

จากตาราง4.8 จะเหนวา คมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทเสนอออกแบบใหประกอบดวย 11 ขนตอน แตละขนตอนมกจกรรม 3-5 รายการและมแบบฟอรมก ากบขนตอนละ 1 แบบ เวนแตขนตอนท11 ม แบบฟอรม 3 แบบ 5.ผลการส ารวจความเหมาะสมของคมอกระบวนการ ผลการส ารวจหาระดบความเหมาะสมของคมอกระบวนการโดยใชแบบสอบถามและค านวนหาคาเฉลยและสวนเบยงเบน คาเฉลยของความเหมาะสมของกระบวนการและคมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนของครในโรงเรยนตนแบบ 10 โรงเรยน จ านวน 55 คน จ าแนกเปนครในโครงการรอยละ91 ครนอกโครงการรอยละ9 ครวฒระดบปรญญาตรรอยละ 94 ระดบปรญญาโทรอยละ 4 และระดบปรญญาเอกรอยละ 2 ครมประสบการณการสอน นอยกวา 3 ปรอยละ 15 มระหวาง 3-5 ปรอยละ 16 และมมากกวา 5 ปรอยละ 69 ผลการส ารวจความเหมาะสมของกระบวนการของคร ผลปรากฏในตาราง 4.9

ตาราง 4.9 ระดบความเหมาะสมของคมอกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยน กอนน าไปปฏบต รายการและองคประกอบ คาเฉลย สวน

เบยงเบน ระดบความ เหมาะสม

ความคดเหนเพมเตม

1.ระบบการบรหารจดการสถานศกษาสความเปนเลศ

3.94 0.528 ระดบมาก

2.กระบวนการหลก 4.08 0.605 ระดบมาก

3.กรอบแนวคดหลกในออกแบบกระบวนการ

4.00 0.731 ระดบมาก

4.กรอบแนวคดของกระบวนการ 4.01 0.647 ระดบมาก

5.แนวทางการใชงานคมอกระบวนการ

3.96 0.719 ระดบมาก

6.ปฏทนการด าเนนงานโครงการ 3.74 0.843

ระดบมาก -ไมแนใจวาจะมรายงานสงหรอไมเพราะทางโรงเรยนก าลงท าประเมน สมศ. -ผลสอบ O-Net ผลการประเมนภายในและสมศ. ตองใชเวลา

7.นยามค าส าคญ 4.07 0.663 ระดบมาก หากใสตวชวดจะท าใหครไดเขาใจอะไรดขน (บางคนอาจไมร)

47

8.ภาคผนวก 4.19 0.647 ระดบมาก

รวม 3.97 0.553 ระดบมาก

จากตาราง 4.9 จะเหนวา คมอกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนทเสนอมความเหมาะสมในระดบมากทกรายการ คอมคาเฉลยระหวาง 3.74-4.19 สวนเบยงเบนฯอยระหวาง 0.528-0.843 โดยมความตองการจะไดรายการตวชวดเพมเตมและเวลาทใชด าเนนการเพมขน

ตอนท2 ผลการหาประสทธภาพของกระบวนการจดการ ตามวตถประสงคของโครงการขอ(2)เพอหาประสทธภาพของกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน ทสรางขน ผวจยไดส ารวจผลการน าไปปฎบตไดจรงในชนเรยน จดประชมกลมรวบรวมความคดเหนและตรวจสอบผลงานจากการใชงานคมอกระบวนการ ในระหวางเดอนพฤษภาคม-กนยายน 2555 ปรากฏผลดงน

ก.ผลการสงเอกสารรายงานผลจากการปฏบตงานของคร ภายหลงน าคมอกระบวนการไปใหครในโรงเรยนทดลองปฏบตในชนเรยนจรงเปนเวลา 5 เดอน ครไดจดท ารายงานผลการปฏบตการตามคมอของกระบวนการการจดการชนเรยน 4 กระบวนการ ไดเอกสารรายงานผลจ านวน 19 คน ปรากฏดงตาราง 4.10

ตาราง4.10 จ านวนเอกสารรายงานผลกระบวนการ กลมผออกแบบกระบวนการ จ านวนคร

ทงหมด สรปการสงผลงานกระบวนการ

รวม การคนหาคณลกษณะ

การพฒนานวตกรรม

การจดกจกรรม

การวจยใน ชนเรยน

1. โรงเรยนเมธชณหะวณ 11 2 1 1 1 5

2. โรงเรยนวดบางกระพอม 11 1 0 0 0 1

3. โรงเรยนวดบางขนแตก 7 1 0 0 0 1

4. โรงเรยนวดชองลมวรรณาราม 15 1 1 1 1 4

5. โรงเรยนวดบางจะเกรง 11 0 0 0 0 0

6. โรงเรยนทปงกรวทยาพฒน 6 0 0 0 0 0

7. โรงเรยนวดคสนามจนทร 10 3 2 1 0 6

8. โรงเรยนวดลาดเปง 12 0 0 0 0 0

9. โรงเรยนวดชองลม(ธรรมโชต) 11 3 3 1 1 8

10. โรงเรยนเทพสวรรณฯ 16 8 3 3 1 15

รวม 110 19 10 7 4 40

จากตาราง จะเหนวา ครสงเอกสารรายงานผลการปฏบตงานตามกระบวนการทงหมด จ านวน 19 คนคดเปนจ านวน 40 เลมจ าแนกเปนกระบวนการจดการคณลกษณะ จ านวน 19 เลม กระบวนการจดการ

48

นวตกรรม 10 เลม กระบวนการจดกจกรรมการพฒนา จ านวน 7 เลม สวนกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยน จ านวน 4 เลม

ข.ผลการวเคราะหรายงานการปฏบตงานของคร 2.จากผลงานของครภายหลงการใชงานกระบวนการ จ านวน 4 เลม ผวจยไดตรวจสอบผลการ

ปฏบตงานจดการชนเรยนของคร ปรากฏดงตาราง 4.11 ตาราง4.11 ผลการตรวจสอบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน

รายงานการวจย คณลกษณะทตองการพฒนา

นวตกรรมทน ามาใชพฒนา

โครงการหรอกจกรรมพฒนา

การพฒนาทกษะการวางแผนและการด าเนนงานของนกเรยน ชน ป.6 วชาภาษาไทย

ทกษะการวางแผนและการด าเนนงาน

การออกแบบการเรยนรแบบ backward design

แผนการจดการเรยนร

การพฒนาการสรปความคดจากเรองทอานฟงดและสอสารโดยการพดหรอเขยนตามความคดของตนเอง ของนกเรยนชน ม.1วชางานเกษตร

การสรปความคดจากเรองทอานฟงดและสอสาร

การจดการเรยนรแบบโครงงาน

แผนการจดการเรยนร

การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดสรางสรรค กลมวชาภาษาไทย ชน ป.6

ทกษะการคดวเคราะห นทานพนบาน แผนการจดการเรยนร

การพฒนาทกษะการวางแผนและการด าเนนงานวชาการสรางเวบ ของนกเรยนชน ม.5

ทกษะการวางแผนและการด าเนนงาน

การสอนแบบออนไลน แผนการจดการเรยนร

การพฒนาทกษะการเรยนรรวมกนเปนกลม การแลกเปลยนความคดเหนเพอการเรยนรรวมกนวชาการงานอาชพ ชน ม.1

ทกษะการเรยนรรวมกนเปนกลม

วธสอนแบบ PBL แผนการจดการเรยนร

49

การพฒนาทกษะการเรยนรรวมกนเปนกลม การแลกเปลยนความคดเหนเพอการเรยนรรวมกนวชาสขศกษา ชน ม.4

ทกษะการเรยนรรวมกนเปนกลม

วธสอนแบบ PBL แผนการจดการเรยนร

จากตาราง จะเหนวา เอกสารรายงานผลการปฏบตงานตามกระบวนการของคร จ าแนกเปนคณลกษณะผเรยนทเลอกพฒนา จ านวน 3 รายการคอ ทกษะการคดวเคราะห ทกษะการวางแผนและการด าเนนงาน และการสรปความคดจากเรองทอานฟงดและสอสาร นวตกรรมทเสนอมาใชพฒนา จ านวน 4 รายการคอ การออกแบบการเรยนรแบบ backward design การจดการเรยนรแบบโครงงาน นทานพนบาน และการสอนแบบออนไลน การจดกจกรรมพฒนาคณลกษณะม 1 รายการคอแผนการจดการเรยนร สวนผลการพฒนาพบวา บรรลเปาหมายเปนสวนมาก

ค.ผลการตรวจสอบประสทธภาพของกระบวนการ(เอาขอมลจากแบงกลมยอยครงสดทายจ านวน

13คน) ภายหลงน าคมอกระบวนการไปใหครในโรงเรยนทดลองปฏบตในชนเรยนจรง ผวจยไดส ารวจเกยวกบประสทธภาพของกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนของครในโรงเรยนตนแบบ จ านวน 13 คน ผลการส ารวจและผลการจดประชมกลมยอย ปรากฏดงตาราง 4.12

ตาราง4.12 ระดบการน าไปปฏบตไดของกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยน หลงน าไปปฏบต กระบวนการจดการงานวจยในชน

เรยน คาเฉลย สวน

เบยงเบน ระดบประสทธภาพ (หลงน าไปปฏบต)

ผลการประชมกลมยอย

ขนตอนท 1 การศกษาเอกสารทเกยวของกบนวตกรรม

4.31 0.4804 ระดบมาก สมบรณอยแลว

ขนตอนท 2 การคดเลอกนวตกรรม 4.00 0.4083 ระดบมาก มแนวทางในการเขยนทชดเจน สวนใหญการวตถประสงค ประกอบดวย 1) การสรางและพฒนา 2) การเปรยบเทยบ และ 3) ความพงพอใจ

ขนตอนท 3 ทบทวนทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบนวตกรรมทเลอก

4.15 0.5547 ระดบมาก สมบรณอยแลว

ขนตอนท 4 การออกแบบและสราง 4.00 0.4083 ระดบมาก สมบรณอยแลว

50

กระบวนการจดการงานวจยในชนเรยน

คาเฉลย สวนเบยงเบน

ระดบประสทธภาพ (หลงน าไปปฏบต)

ผลการประชมกลมยอย

นวตกรรม

ขนตอนท 5 การทดลองใชนวตกรรม

4.15 0.3755 ระดบมาก สมบรณอยแลว

ขนตอนท 6 การหาประสทธภาพนวตกรรม

4.23 0.7250 ระดบมาก สมบรณอยแลว

ขนตอนท 7 การปรบปรงนวตกรรม 4.08 0.4936 ระดบมาก สมบรณอยแลว

ขนตอนท 8 การตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนปฏบตกบมาตรฐานการศกษา

4.08 0.2774 ระดบมาก ควรใสตวบงชใหดวย

ขนตอนท 9 การตรวจสอบความสอดคลองระหวางกระบวนการทงหมด

4.15 0.5547 ระดบมาก สมบรณอยแลว

ขนตอนท 10 การตรวจสอบความเหมาะสมของขนตอนพฒนานวตกรรม

4.15 0.5547 ระดบมาก สมบรณอยแลว

ขนตอนท 11 การเสนอเอกสารรายงานผลการพฒนานวตกรรม

4.15 0.5547 ระดบมาก สมบรณอยแลว

รวม 4.13 0.2718

จากตาราง จะเหนวา กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทเสนอมคาประสทธภาพในระดบมากทกขนตอน คอมคาเฉลยระหวาง 4.00-4.31 และสวนเบยงเบนฯอยระหวาง 0.7250-0.2774 สวนในการจดประชมกลมยอย ครมความตองการจะไดตวอยางทชดเจนเพมเตม

ค.ผลการส ารวจความเหมาะสมของคมอกระบวนการ ภายหลงน าคมอกระบวนการไปใหครในโรงเรยนทดลองปฏบตในชนเรยนจรง ผวจยไดส ารวจความเหมาะสมของคมอกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนของครในโรงเรยนตนแบบ จ านวน 13 คน ผลการส ารวจปรากฏดงตาราง 4.13

51

ตาราง4.13 ระดบการน าไปปฏบตในการใชงานของคมอกระบวนการ หลงการน าไปปฏบต รายการและองคประกอบ คาเฉลย สวน

เบยงเบน ระดบความ เหมาะสม

ความคดเหนเพมเตม

1.ระบบการบรหารจดการสถานศกษาสความเปนเลศ

4.08 0.4936 ระดบมาก

2.กระบวนการหลก 4.15 0.3755 ระดบมาก

3.กรอบแนวคดหลกในออกแบบกระบวนการ

4.08 0.2774 ระดบมาก

4.กรอบแนวคดของกระบวนการ 4.08 0.2887 ระดบมาก

5.แนวทางการใชงานคมอกระบวนการ

4.00 0.5774 ระดบมาก

6.ปฏทนการด าเนนงานโครงการ 4.00 0.5774 ระดบมาก

7.นยามค าส าคญ 3.92 0.6405 ระดบมาก ควรใสคะแนนตวบงชยอยของมาตรฐาน

8.ภาคผนวก 3.69 0.6304 ระดบมาก ควรเพมมาตรฐานการศกษาปฐมวยดวยจะชดเจนยงขน

รวม 4.03 0.3418 ระดบมาก

จากตาราง จะเหนวา คมอกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนทเสนอมความเหมาะสมในระดบมากทกรายการ คอมคาเฉลยระหวาง 3.69-4.15 สวนเบยงเบนฯอยระหวาง 0.2774-0.6304 โดยมความตองการจะไดรายการตวชวดเพมเตมและเพมมาตรฐานการศกษาระดบปฐมวยใหชดเจนมากขน

จ.ผลการตรวจสอบความสอดคลองและความเหมาะสมของกระบวนการ จากรายงานของครภายหลงการใชงานกระบวนการ จ านวน 4 เลม ผวจยไดตรวจสอบวธปฏบตการ

ตรวจสอบกระบวนการของคร ผลการตรวจสอบปรากฏดงตาราง 4.14

รายงานการวจย ความสอดคลองกบมาตรฐานการศกษา9ขอ(ขอ7.1-ขอ7.8)

ความสอดคลองกบกระบวน การอน(กระบวนการท1-ท8)

ความเหมาะสมของกระบวนการ

(ขนตอนท1-ท12)

การพฒนาทกษะการวางแผนและการด าเนนงาน ของนกเรยน ชน ป.6 วชาภาษาไทย

-ขอทสอดคลองคอ 7.3-7.4

-ขอทไมสอดคลองคอ 7.1-7.2และ 7.5-7.9

-กระบวนการทสอดคลองคอ 0,1,2,5,6,7,8

-กระบวนการทไมสอดคลองคอ 3,4

-ขนตอนทเหมาะสมคอ ขนท1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12

การพฒนาการสรปความคดจากเรองทอานฟงดและ

-ขอทสอดคลองคอ 7.3-7.4

-ขอทไมสอดคลองคอ 7.1-7.2

-กระบวนการทสอดคลองคอ 0, 5,6,7,8

-ขนตอนทเหมาะสมคอ ขนท3,4,5,6,7,8,9,10,11,12

52

สอสารโดยการพดหรอเขยนตามความคดของตนเอง ของนกเรยนชน ม.1วชางานเกษตร

และ 7.5-7.9 -กระบวนการทไมสอดคลองคอ 1,2,3,4

-ขนตอนทยงไมเหมาะสมคอ ขนท1,2

การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดสรางสรรค กลมวชาภาษาไทย ชน ป.6

-ขอทสอดคลองคอ 7.3-7.4

-ขอทไมสอดคลองคอ 7.1-7.2และ 7.5-7.9

-กระบวนการทสอดคลองคอ 0,1,5,6,7

-กระบวนการทไมสอดคลองคอ 2,3,4

-ขนตอนทเหมาะสมคอ ขนท1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12

การพฒนาทกษะการวางแผนและการด าเนนงานวชาการสรางเวบ ของนกเรยนชน ม.5

-ขอทสอดคลองคอ 7.3-7.4

-ขอทไมสอดคลองคอ 7.1-7.2และ 7.5-7.9

-กระบวนการทสอดคลองคอ 0,1,2,5,6,7

-กระบวนการทไมสอดคลองคอ 3,4

-ขนตอนทเหมาะสมคอ ขนท1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12

การพฒนาทกษะการเรยนรรวมกนเปนกลม การแลกเปลยนความคดเหนเพอการเรยนรรวมกน วชาการงานอาชพ ชน ม.1

- ขอทสอดคลองคอ 7.3-7.4 -กระบวนการทสอดคลองคอ 0,1,5,6,7

-กระบวนการทไมสอดคลองคอ 2,3,4

-ขนตอนทเหมาะสมคอขนท3,4,5,6,7,8,9,10,11

-ขนตอนทยงไมเหมาะสมคอขนท1,2

การพฒนาทกษะการเรยนรรวมกนเปนกลมการแลกเปลยนความคดเหน เพอการเรยนรรวมกน ชน ม.4

- ขอทสอดคลองคอ 7.3-7.4 -กระบวนการทสอดคลองคอ 0,1,5,6,7

-กระบวนการทไมสอดคลองคอ 2,3,4

-ขนตอนทเหมาะสมคอขนท3,4,5,6,7,8,9,10,11

-ขนตอนทยงไมเหมาะสมคอขนท1,2

จากตาราง จะเหนวา กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน มความสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ขอ 7.3-7.4 มความสอดคลองกบกระบวนการอน คอกระบวนการท 6-9 และขนตอนของกระบวนการมความเหมาะสมทงหมด 11 ขนตอน

53

ตอนท3 ผลการพฒนาโรงเรยนตนแบบ ก.ผลการตรวจสอบผลลพธของโครงการ (เหมอนกนทกกระบวนการไมตองแก) จากการส ารวจประสทธภาพของกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยน ผวจยไดประเมนความ

คาดหวงตอความส าเรจของกระบวนการจากคร 13 คน ผลการส ารวจระดบความคาดหวงของคร ปรากฏดงตาราง 4.15

ตาราง 4.15 ระดบความคาดหวงตอความส าเรจของกระบวนการ

ประเดน คาเฉลย สวนเบยงเบน

ระดบความคาดหวง

ขอเสนอในการปรบปรง

1. กระบวนการจดการชนเรยนนจะท าใหครสามารถจดการชนเรยนไดตามมาตรฐานท 7

4.23 0.4385 ระดบมาก อาจจะมตวแปรอนเขามาเกยวของ เชน เกยวกบตวผเรยน/บคลากรอน 2. กระบวนการจดการชนเรยนนจะสงผลตอ

มาตรฐานคณภาพผเรยน 4.31 0.4804 ระดบมาก

3. การด าเนนงานตามกระบวนการจดการชนเรยนนจะท าใหโรงเรยนเปนโรงเรยนตนแบบดานการจดการชนเรยนสความเปนเลศ

4.15 0.3755 ระดบมาก

จากตาราง จะเหนวา ครคาดหวงวา กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทออกแบบไว (ก)จะท าใหครสามารถจดการชนเรยนไดตรงตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานดานการจดการศกษา มาตรฐานท 7 (ข)จะท าใหมาตรฐานการศกษาขนพนฐานดานคณภาพผเรยนสงขน และ(ค)จะท าใหโรงเรยนเปนโรงเรยนตนแบบดานการจดการชนเรยนสความเปนเลศได ในระดบมาก

ข.ผลการตรวจสอบหลงเสรจสนโครงการ (After Action Review) ใชขอมลเดยวกน

เมอสนสดโครงการวจย นกวจยไดตรวจสอบผลการปฏบตภายหลงเสรจสนกระบวนการจากคร 7 คน ผลการตรวจสอบผลการปฏบตภายหลงเสรจสนกระบวน

(1)ความคาดหวง จากการสอบถามวาคร ‘คาดหวงอะไรจากการเขารวมโครงการครงน และ ไดตามทคาดหวงหรอไม’ ค าตอบของครปรากฏดงตาราง

ความคาดหวงของครในโครงการ ประเดนโดยสรป

1.1 มความคาดหวงวาจะไดน าความรไปเผยแพรกลมเครอขายโรงเรยน และพนฐานไมมความรเลย เมอเขารวมโครงการมความรมากขน และจะไดน าไปใชใหเกดประโยชนมากทสด

-มความรทางการพฒนานวตกรรม ในชนเรยน -น าความรไปเผยแพร

1.2 คาดหวงวาจะไดรบความรในสงทตนเองไมรใหไดรบความรดยงขน ผลทไดรบกไดรบความรตามทคาดหวง

-มความรทางการพฒนานวตกรรม ในชนเรยน

54

1.3 ไดน าความรประสบการณจากการปฏบตตามกระบวนการ ไปใชในการสรางนวตกรรม การจดการเรยนร และการท างานวจยในชนเรยน

-น าความรไปใชงาน

1.4 มความรความเขาใจกระบวนการจดการชนเรยน เมอเขารวมโครงการแลวไดตามทคาดหวง

-มความรทางการพฒนานวตกรรม ในชนเรยน

1.5 ขนตอน/วธการ วเคราะหผเรยนทมประสทธภาพและคณภาพทตรวจสอบได และไดงานวจยทถกตอง เปนขนตอน

-น าความรไปใชงาน

1.6 อยากมความร ความเขาใจ เกยวกบกระบวนการจดการในชนเรยน พอเขารวมโครงการแลวเรมมความเขาใจ และมประสบการณในการจดท าแตละกระบวนการ เปนไปตามคาดหวง เรมมความร ความเขาใจมากกวากอนเขาโครงการ จะน าไปใชตอไปในการเรยนการสอนเพอพฒนาตอไป คาดหวงในอนาคตกบตวเองวาจะเขาใจมากขน

-มความรทางการพฒนานวตกรรม ในชนเรยน -น าความรไปใชงาน

1.7 ครงแรกทเขารวมโครงการกแอบต าหนทานผอ านวยการนดๆ วา ท าไมไมถามความสมครใจหรอบอกรายละเอยดใหไดรบาง แตพอเขารวมประชมครงแรกกยงไมคอยรเรองเทาทควรเพราะเราไมทราบรายละเอยดมากอน กเกอบจะถอดใจแลว แตสงทคาดหวงกคอ จะตองท าวจยใหไดสกบท เพราะเทาทท ามาอาจจะไมถกกระบวนการ แตเมอเราเขารวมและมผน าทางกเลยท าไดเลกนอย

-มความรทางการพฒนานวตกรรม ในชนเรยน

(2)สงทชนชอบ จากการสอบถามวาคร ‘ชอบอะไรมากทสดในการจดโครงการครงน’ ค าตอบของ

ครปรากฏดงตาราง

สงทชอบในโครงการ ประเดนโดยสรป

2.1 ชอบโครงการนเพราะน าไปใชประโยชนกบอาชพครมากทสด -น าไปใชประโยชนกบอาชพคร

2.2 ชอบทมงานวทยากรทมาใหความร สถานททเขารบการอบรมเพราะมการเปลยนแปลงสถานทบอยๆ ทจ าเจอยทเดม และมการเสรมแรงเปนก าลงใจใหกบผเขารบการอบรมโดยการใหรางวลตอบแทนและยงไดรบความรมาก

-ชอบทมงานวทยากร -สถานททเขารบการอบรม -การใหรางวลตอบแทน

2.3 การจดท านวตกรรมทตรงกบคณลกษณะทจะพฒนา -การจดท านวตกรรม

2.4 เปนโครงการทสรางความตระหนกใหกบครผสอนในการจดการชนเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน

-เปนระบบ มขนตอน

2.5 เลมคมอกระบวนการ -คมอกระบวนการ

2.6 ไดความร ทจะน าไปพฒนานกเรยนทดอยในเรองภาษาไทย พฒนานวตกรรมไปใชในชนเรยน แลวนกเรยนไดพฒนาจรงเปนขนตอนทเหนชดเจนมากขน

-ไดความร -น าไปใชไดจรงในชนเรยน -เปนขนเปนตอน

55

2.7 ชอบทเมอน านวตกรรมทเราท าแลวน าไปใชกบนกเรยนแลวเกดประโยชนกบตวเองและนกเรยน

-น าไปใชไดจรงในชนเรยน

(3) คะแนนทให จากการสอบถามวาคร ‘หากใหคะแนนการจดโครงการจาก 1-10 จะใหกคะแนน’ ค าตอบของครปรากฏดงตาราง

คะแนนทให ประเดนโดยสรป

3.1 ให 9 คะแนน 9 คะแนน จากคะแนน 10

3.2 ให 10 คะแนน

3.3 ให 10 คะแนน

3.4 ให 9 คะแนน

3.5 ให 8 คะแนน

3.6 ให 9 คะแนน

3.7 ให 8 คะแนน

(4)สงทตองท าเพมเตม จากการสอบถามวาคร ‘หากการจดโครงการครงนอยากไดคะแนนเตม

จะตองเพมเตมอะไรบาง’ ค าตอบของครปรากฏดงตาราง

สงทควรเพมเตม ประเดนโดยสรป

4.1 ตวอยาง แผน CD -ปรบปรงเอกสารตวอยาง

4.2 คะแนนไดเตมอยแลวเพยงแตใหเพมเตมเอกสารบางสวนเทานน -ปรบปรงเอกสารตวอยาง

4.3 ใสรายละเอยดในการสรางนวตกรรมในขนตอนท 7 บทท 3 ของกระบวนการท 9 การจดการงานวจยในชนเรยน

-เพมเตมเนอหา

4.4 ควรเพมเตมของมาตรฐานการศกษาปฐมวย -เพมเตมเนอหา

4.5 การสอสาร และให Concept ทชดเจน -ปรบปรงการสอสาร

4.6 เอกสารเขาใจยากอยากใหมตวอยางหรอทมาทชดเจน ส าหรบครทไมมความร ไมมประสบการณ

-ปรบปรงเอกสารตวอยาง

4.7 เอกสารใหชดเจนมากกวาน -ปรบปรงเอกสารตวอยาง

56

จากตาราง จะเหนวา (ก)ครคาดหวงจะไดรบความรทางการพฒนานวตกรรมในชนเรยน น าความรไปใชงานและไปเผยแพร (ข)สงทครชอบอะไรมากทสดในการจดโครงการครงน คอไดความรทางการ พฒนานวตกรรมในชนเรยนอยางเปนขนเปนตอน ทน าไปใชไดจรงในชนเรยนและกบอาชพคร (ค)หากใหคะแนนการจดโครงการจาก 1-10 จะให 9 คะแนน (ง)หากการจดโครงการครงนอกอยากไดคะแนนเตม จะตองเพมเตมในเรองปรบปรงเอกสารใหเพมเตมเนอหาบางเรองและจดท าตวอยางทชดเจน

57

บทท5 สรปผลโครงการ อภปรายผลและขอเสนอแนะ

เมอด าเนนการวจยเสรจเรยบรอยแลว นกวจยสามารถสรปผลการด าเนนงานโครงการวจยและพฒนาโรงเรยนตนแบบดานการจดการชนเรยนสความเปนเลศ ตามหลกปรชญาการจดการคณภาพทวทงองคกร ไดดงน

การสรปผลโครงการ

ตอนท1 สรปผลการวจย 1.1 ผลการออกแบบกระบวนการ 1.2 ประสทธภาพของกระบวนการ 1.3 ผลผลตโครงการ 1.4 ผลผลลพธโครงการ

ตอนท2 อภปรายผลการวจย 2.1 การปฏบตใหเปนไปตามปรชญา TQA 2.2 การปฏบตใหเปนไปตามตวแบบ SIPPO 2.3 การปฏบตใหเปนไปตามมาตรฐานการศกษา 2.4 การปฏบตใหเปนโรงเรยนตนแบบ

ตอนท3 ขอเสนอแนะ 3.1 การน าผลไปใช -ควรจดกจกรรมเพมเตมแกครใหมแยกตางหาก -ควรจดใหครไดน าไปด าเนนการตอเนอง -ควรน าไปใชเปนเครองมอในจดท าแผนยทธศาสตรและการประกนคณภาพของสถานศกษา 3.2 การวจยตอเนอง -ควรบรณาการโครงการวจยทงหมด 9 กระบวนการใหเปนการพฒนาคณภาพของสถานศกษา -ควรวจยคณลกษณะเดยวกนทงโรงเรยน -ควรท าวจยรอบใหมเพอปรบปรงตอเนอง

58

ตอนท1 สรปผลการพฒนากระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน

จากการออกแบบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนและตรวจสอบประสทธภาพของกระบวนการทออกแบบขนพบวา

1.กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนของคร สถานศกษาขนพนฐานประกอบดวย 1 กระบวนการหลก(QBP) 5 กระบวนการยอย(QWP) 11 ขนตอน 4 ตวชวด และ 13 แบบฟอรมมรายละเอยดดงน

1.1 กระบวนการหลก(QBP: Quality Business Process) 1 กระบวนการ คอกระบวนการจดการงานนวตกรรมในชนเรยน ประกอบดวย 4 ขน คอขนวางแผน ม 1 ขน 1 ตวชวด ขนด าเนนการ ม 6 ขน 1 ตวชวด ขนตรวจสอบ ม 3 ขน 1 ตวชวดและขนน าไปใชงาน ม 1 ขน 1 ตวชวด รวมทงหมดมทงสน 12 ขน และ 4 ตวชวด

1.2 กระบวนการยอย(QWP: Quality Work Process) จากกระบวนการหลก(QBP) ขางตนสามารถน ามาเขยนเปนกระบวนการยอย(QWP)ไดเปน 5 กระบวนการ คอ QWP1 กระบวนงานเสนอโครงการจดการนวตกรรมในชนเรยน ม 4 ขนตอน 13 กจกรรม 4 แบบฟอรม QWP2 การตรวจสอบผลการพฒนาคณลกษณะ ม 1 ขนตอน 5 กจกรรม 1 แบบฟอรม QWP3 การเขยนรายงานผลการวจย ม 2 ขนตอน 4 กจกรรม 2 แบบฟอรม QWP4 การตรวจสอบกระบวนการ ม 3 ขนตอน 5 กจกรรม 3 แบบฟอรม และQWP5 การจดท ารายงานผลวจยและเผยแพร ม 1 ขนตอน 5 กจกรรม 4 แบบฟอรม รวมทงหมดมทงสน 11 ขนตอน 30 กจกรรมและ 15 แบบฟอรม

1.3 ขนตอนการปฏบตงาน(WI : Work Instruction) การในกระบวนการยอยทงหมด จ าแนกออกไดเปน 11 ขนตอน ประกอบดวย (1)ขนศกษาเอกสารทเกยวของกบนวตกรรม (2)ขนการคดเลอกนวตกรรม (3)ขนทบทวนทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบนวตกรรม (4)ขนการออกแบบและการสรางนวตกรรม (5)ขนการทดลองใชนวตกรรม (6)ขนการหาประสทธภาพนวตกรรม (7)ขนการปรบปรงนวตกรรม (8)ขนการตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนการปฏบตกบมาตราฐานการศกษา (9)ขนการตรวจสอบความสอดคลองระหวางขนตอนกระบวนการทงหมด (10)ขนการตรวจสอบเหมาะสมของขนตอนพฒนานวตกรรม (11) ขนเสนอเอกสารรายงานผลการพฒนานวตกรรม

1.4 ตวชวดหลก(KQI : Key Quality Indicator) ในกระบวนการยอย 5 กระบวนการ มตวชวดหลกก ากบ 4 ตวคอ(ก)ครส ารวจทฤษฎและคดเลอกนวตกรรมทน ามาใชพฒนาได (ข)ครสรางนวตกรรมไดอยางนอย 1 ชน (ค)ครตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรมได และ(ง)ครสรปผลการสรางและเผยแพร

1.5 แบบฟอรม 13 รายการ ไดแก FORM701 แบบรายงานการศกษาเอกสาร FORM 702 แบบการคดเลอกนวตกรรม FORM 703 แบบรายงานผลการทบทวนทฤษฎนวตกรรม FORM704 แบบรายงานการออกแบบนวตกรรม FORM 705 แบบรายงานการทดลองใชนวตกรรม FORM 706 แบบรายงาน

59

ประสทธภาพนวตกรรม FORM 707 แบบรายงานการปรบปรงนวตกรรม FORM 708 แบบตรวจสอบความสอดคลองของขนตอนการปฏบตกบมาตรฐานการศกษาดานคร FORM 709 แบบตรวจสอบความสอดคลองระหวางกระบวนการทงหมด FORM 7010 แบบตรวจสอบความเหมาะสมของขนตอนพฒนานวตกรรม FORM 9011 แบบรายงานผลการพฒนานวตกรรม FORM7012 แบบปกเอกสารรายงาน และ FORM 7013 แบบอนมตรายงาน 2.ประสทธภาพของกระบวนการ ประสทธภาพของกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทพฒนาขน ตรวจสอบไดจาก 2.1 ครสงเอกสารรายงานผลการปฏบตงานตามกระบวนการทงหมด จ านวน 19 คนและสงครบทงสกระบวนการ 4 คน จงไดรายงานผลการปฏบตงานตามกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน จ านวน 10 เลม และรายงานการวจยในชนเรยน 2 เลม

2.2 เอกสารรายงานผลการปฏบตงานตามกระบวนการของครไดเสนอ(1)คณลกษณะผเรยนทเลอกพฒนา จ านวน 4 รายการคอ ทกษะการคดวเคราะห ทกษะการวางแผนและการด าเนนงาน การสรปความคดจากเรองทอานฟงดและสอสาร และทกษะการเรยนรรวมกนเปนกลม (2)นวตกรรมทเสนอมาใชพฒนา จ านวน 5 รายการคอ การออกแบบการเรยนรแบบ backward design การจดการเรยนรแบบโครงงาน นทานพนบาน การสอนแบบออนไลน และวธสอนแบบ PBL (3)เสนอการจดกจกรรมพฒนาคณลกษณะม 1 รายการคอแผนการจดการเรยนร และเสนอผลการพฒนาคณลกษณะพบวาบรรลเปาหมายทตงไวเปนสวนมาก

2.3 กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทเสนอมคาประสทธภาพในระดบมากทกขนตอน คอมคาเฉลยระหวาง 4.00-4.31 และสวนเบยงเบนฯอยระหวาง 0.7250-0.2774 สวนในการจดประชมกลมยอย ครมความตองการจะไดตวอยางทชดเจนเพมเตม

2.4 คมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทเสนอมความเหมาะสมในระดบมากทกรายการ คอมคาเฉลยระหวาง 3.69-4.15 สวนเบยงเบนฯอยระหวาง 0.2774-0.6304 โดยมความตองการจะไดรายการตวชวดเพมเตมและเพมมาตรฐานการศกษาระดบปฐมวยใหชดเจนมากขน

2.5 กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน มความสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ขอ 7.3และ7.4 มความสอดคลองกบกระบวนการอนคอกระบวนการท 6-9 และขนตอนของกระบวนการมความเหมาะสมทงหมด 11 ขนตอน

3.ผลผลตของโครงการ

3.1 จากการออกแบบกระบวนการ ผวจยไดจดท าเปนเอกสารโครงการ 3 รายการ คอ (ก)คมอกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยน 1 เลม (ข)เอกสารตวอยางการเขยนรายงานผลโครงการจดการนวตกรรมในชนเรยน 1 เลม และ(ค)เอกสารแนะน าการเขยนเอกสารรายงานการจดการนวตกรรมในชนเรยน 1 เลม

60

3.2 จากผลการปฏบตงานตามกระบวนการ ครเขารวมประชมปฏบตการกบโครงการ จ านวน 8 ครง ครไดรบการอบรมเรองการพฒนาบทเรยน 3D pop-up 1 ครง และครไดรบคดเลอกใหไดรบรางวลผลงานทเปนแบบอยาง ระดบบคคล 4 คนจาก 4 โรงเรยน และระดบโรงเรยน 1 แหง

3.3 จากผลการปฏบตงานตามกระบวนการ ครไดจดท าเอกสารประกอบการปฏบตงานตามกระบวนการขนมา 2 รายการ คอ(ก)รายงานผลการปฏบตงานตามกระบวนการ 1 เลม (ข)รายงานการจดการนวตกรรมในชนเรยน 1 เลม

3.4 ในการด าเนนงานโครงการน ผวจยไดน าไปจดท าเปนรายงานผลโครงการ 3 รายการ คอ (ก) รายงานผลโครงการวจยและพฒนาโรงเรยนตนแบบดานการบรหารจดการสถานศกษาสความเปนเลศ จงหวดสมทรสงคราม : กรณกระบวนการจดการการวจยในชนเรยน 1 เลม (ข)รายงานการวจยในชนเรยนของครทเปนแบบอยางทด 1 เรอง และ(ค)กรณศกษาของโรงเรยนตนแบบทมกระบวนการบรหารจดการโครงการวจยดเดน 1 แหง

4.ผลลพธของโครงการ

4.1 กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนทออกแบบไว (1)จะท าใหครสามารถจดการชนเรยนไดตรงตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานดานการจดการศกษา มาตรฐานท 7 (2)จะท าใหมาตรฐานการศกษาขนพนฐานดานคณภาพผเรยนสงขน และ(3)จะท าใหโรงเรยนเปนโรงเรยนตนแบบดานการจดการชนเรยนสความเปนเลศได ในระดบมากทงสามรายการ

4.2 การปฏบตงานตามกระบวนการทออกแบบไว ท าให(ก)ครมความรความเขาใจเกยวกบการจดการนวตกรรมในชนเรยนอยางเปนระบบและมขนตอน 11 ขนตอน (ข)ครท ารายงานการจดการนวตกรรมในชนเรยน 1 เลม (ค)ครน าผลการจดการนวตกรรมไปพฒนาผเรยนไดอยางนอย 1 คณลกษณะ และ(ง)ครมการเผยแพรผลการจดการนวตกรรมในชนเรยน 1 เลม

4.3 จากการปฏบตงานตามกระบวนการ (ก)สงทไดรบจากโครงการน คอครไดรบความรทางการจดการนวตกรรม น าความรไปใชงานและไปเผยแพรความรทไดรบ (ข)สงทชอบมากทสดในการจดโครงการครงน คอครไดความรทางการจดการนวตกรรมอยางเปนขนเปนตอนและสามารถน าไปใชไดจรงในชนเรยนและกบอาชพคร (ค)หากใหคะแนนการจดโครงการจาก 1-10 ครจะใหคะแนน 9 จาก 10 คะแนน (ง)หากการจดโครงการครงนอก ครอยากใหเพมเตมในเรอง(1)ปรบปรงเอกสารใหเพมเตมเนอหาบางเรองและ(2)จดท าตวอยางทชดเจน

61

ตอนท2 อภปรายผลการวจย 2.1 การออกแบบกระบวนการใหเปนไปตามหลกปรชญาการจดการคณภาพทวทงองคกร การออกแบบกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนไดด าเนนการตามหลกปรชญาการจดการ

คณภาพทวทงองคกร(TQM) คอ ถอวาโรงเรยนเปนองคกรตองมการด าเนนการบรหารจดการทวทงโรงเรยน และมการปรบปรงโดยใชกระบวนการ PDCA จงไดออกแบบใหสมพนธกบกระบวนการบรหารสถานศกษาอนอก 8 กระบวนการ คอ 5 กระบวนการบรหารโรงเรยนหลกของผบรหาร(QBP1)กบ 4 กระบวนการจดการชนเรยนหลกของคร(QBP2)

ในสวนของการด าเนนการใหสมพนธกระบวนการจดการชนเรยนของคร 4 กระบวนการนน ผวจย

ไดออกแบบใหเปนกระบวนการหลก(QBP2)หนงกระบวนการ คอกระบวนการจดการชนเรยนของคร ทม 4 กระบวนการยอย คอ(ก)กระบวนการแรก เรมตนจากการคนหาคณลกษณะทตองการพฒนาคอครเลอกคณลกษณะทมปญหามากทสดของชนเรยนมาด าเนนการพฒนากอน (ข)กระบวนการทสอง เปนการพฒนานวตกรรมขนมาใชพฒนาคณลกษณะทเลอกไว คอแสวงหานวตกรรมทเหมาะสมมาเพอพฒนาคณลกษณะทเลอกไว (ค)กระบวนการทสาม เปนการจดกจกรรมพฒนาคณลกษณะทตองการพฒนาดวยนวตกรรมทจดท าขนคอจดกจกรรมพฒนาคณลกษณะนนดวยนวตกรรมทเลอกแลว จนไปถง (ง)กระบวนการทส เปนการตรวจสอบผลการพฒนาคณลกษณะโดยใชการวจยในชนเรยน คอตรวจสอบคณลกษณะทพฒนานนกบคาเปาหมาย

แตในสวนของการด าเนนการใหสมพนธกบกระบวนการบรหารสถานศกษาอก 5 กระบวนการนน ผวจยยงไมไดออกแบบใหเปนกระบวนการหลก(QBP1) เชนเดยวกบกระบวนการแรก(QBP2) แตกออกแบบใหมการเชอมโยงกนโดยผานขนตอนของกระบวนการแรกของกระบวนการจดการชนเรยน โดย(ก)ออกแบบใหกระบวนการแรกคอการคนหาคณลกษณะทตองการพฒนา ทก าหนดใหครตองเลอกคณลกษณะทมปญหามากทสดของชนเรยนมาด าเนนการพฒนากอนนน โดยตองมการวเคราะหแผนยทธศาสตร การวเคราะหผลการประกนคณภาพ และการวเคราะหผเรยน (ข)ออกแบบใหกระบวนการทสองคอการพฒนานวตกรรมขนมาใชพฒนาคณลกษณะทตองการ ทก าหนดใหครตองแสวงหานวตกรรมทเหมาะสมมาเพอพฒนาคณลกษณะทเลอกไวนน โดยตองมการวเคราะหแผนยทธศาสตร การวเคราะหการประกนคณภาพ และการวเคราะหผเรยน(ค)ออกแบบใหกระบวนการทสามคอการจดกจกรรมพฒนาคณลกษณะทตองการพฒนาดวยนวตกรรมทจดท าขน ทก าหนดใหครตองจดกจกรรมคณลกษณะนนดวยนวตกรรมทเลอกแลว โดยตองมการวเคราะหแผนยทธศาสตร การวเคราะหการประกนคณภาพ และการวเคราะหผเรยน (ง)ออกแบบกระบวนการทสคอการตรวจสอบผลการพฒนาคณลกษณะโดยใชการวจยในชนเรยน ทก าหนดใหครตองตรวจสอบคณลกษณะทพฒนานนกบคาเปาหมาย โดยตองมการวเคราะหแผนยทธศาสตร การวเคราะหการประกนคณภาพ และการวเคราะหผเรยน

2.2 การปฏบตใหเปนไปตามตวแบบการจดการศกษาแบบ SIPPO การออกแบบกระบวนการจดการงานวจยในชนเรยนไดด าเนนการตามตวแบบการจดการศกษาแบบ

SIPPO ทตองพจารณาถง Stakeholder (S) ระดบประเทศไดแกส านกมาตรฐานและรบรองคณภาพการศกษา(สมศ.) และระดบกระทรวงศกษาธการไดแกส านกงานการศกษาขนพนฐาน Input (I) ระดบสถานศกษาไดแกผลการประเมนคณภาพการศกษาทผานมา และระดบชนเรยนไดแกผลการประเมนคณภาพของนกเรยนเปน

62

รายบคคล Process (P) หมายถง กระบวนการออกแบบกระบวนการใหม 6 ขนตอน Product (P) ไดแกคมอกระบวนการและประสทธภาพของกระบวนการ และ Outcome (O) ไดแก ระดบสถานศกษาไดแกผลส าเรจในการประเมนคณภาพการศกษารอบใหม และระดบชนเรยนไดแกผลการประเมนคณภาพของนกเรยนเปนรายบคคลรอบใหม

2.3 การปฏบตใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน การออกแบบกระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนไดด าเนนการตามเกณฑมาตรฐานการศกษา

ขนพนฐาน ดานการจดการศกษา มาตรฐานท7 ขอ 7.4 ทวา ‘ครใชสอและเทคโนโลยเหมาะสมผนวกกบการน าบรบทและภมปญญาทองถนมาบรณาการในการจดการเรยนร’ โดยมพฤตกรรมบงช คอ(ก)ครมการศกษาคนควา แสวงหาความรและมความรเกยวกบนวตกรรมในชนเรยน(ข)ท านวตกรรมในชนเรยนอยางนอยปละ 1 ชนในกลมสาระการเรยนรทตนรบผดชอบ (ค)ผลงานเปนแบบอยางทดและสามารถใหค าแนะน า ชแนะแกผอนได (ง)น าผลจากการพฒนานวตกรรมในชนเรยนไปแกปญหาและหรอพฒนาผเรยน (จ)มการเผยแพรผลการพฒนานวตกรรมและมการแกปญหาและหรอพฒนาผเรยนอยางตอเนอง (ฉ)สงเสรมผเรยนจนไดรบรางวลระดบส านกงานเขตพนทการศกษาขนไป (ช)ครปฏบตงานสอนตามกลมสาระทไดรบมอบหมายครบตามเวลาทก าหนด

2.4 การปฏบตใหเปนไปตามตวชวดหลกของกระบวนการ

กระบวนการจดการนวตกรรมในชนเรยนก าหนดใหบรรลตวชวดหลก 4 ตวคอ(ก)ครมทฤษฎและสามารถคดเลอกนวตกรรมทน ามาใชในการพฒนาและวธวด (ข)ครสรางนวตกรรมได (ค)ครตรวจสอบประเมนคณภาพของนวตกรรม และ(ง)ครสรปและเผยแพรการสรางนวตกรรม

ตอนท3 ขอเสนอแนะ 2.1 การน าผลไปใช

-ควรจดกจกรรมเพมเตมแกครใหมแยกตางหาก (ครใหมยงไมเขางานในสถานศกษา) -ควรจดกจกรรมตงแตตนป รวมกนทงผบรหารและคร (บนวาเวลานอย) -ควรด าเนนการทงโรงเรยน เปนแผนยทธศาสตร (ใหทวทงองคกร) -ควรเชอมโยงกบโครงการ 1-5 ใหชดเจนและมแผนงานโครงการทเปนรปธรรม (บรณการ) -ควรมเกณฑระดบอนบาล (รร.มระดบอนบาลดวย) -ควรมสวนรวมจากเขตพนทและผบรหารโรงเรยน (ไดรบร เขามามสวนรวมและรวมมอนอย) -ควรท า workshop เปนกลมโรงเรยนรายกลมสาระ 2.2 การวจยตอเนอง -ควรบรณาการโครงการวจยทงหมด 9 กระบวนการ (พฒนาคณภาพทงสถานศกษา) -ควรวจยคณลกษณะเดยวกนทงโรงเรยน (ท าไปพรอมๆกนและสรางจดเนนสถานศกษา) -ควรท าวจยรอบใหม ตอเนองหลายๆรอบเพอใหไดกระบวนการทเปนมาตรฐาน(เกดเปนกระบวนการตนแบบ)

บรรณานกรม

ขตตยา กนกภากร. (2551). กระบวนการจดการเรยนรกลมสาระภาษาไทยอยางมคณภาพของโรงเรยน วชรมกฏ. ปรญญาครศาสตมหาบณฑต สาขาวชาการจดการคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวน สนนทา.

ชวงโชต พนธเวช. (2555). การจดการศกษาเชงคณภาพ SIPPO. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

ทศนา แขมมณ. (2546). การจดการเรยนการสอนแบบผเรยนเปนศนยกลาง : โมเดล CIPPA เอกสารประกอบการน าเสนอนวตกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาทยงยน. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นวลจตต เชาวกรตพงศ และคณะ. (2545). การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ. กรงเทพฯ: ภาพพมพ.

บรรจง จนทมาศ. (2546). การบรการงานคณภาพและเพมผลผลต. กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).

ปฏรปการศกษา, ส านกงาน. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค จ ากด.

ประเวศ ยอดยง. (2545). ระบบบรหารคณภาพ ISO 9009 ฉบบ ISO 9000:2000. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

ประเสรฐ สทธประสทธ. (2544). การพฒนาจดท าและปรบเขาสระบบ ISO 9001:2000. กรงเทพฯ: สวนวารสารวชาการ สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).

รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา, ส านกงาน. (2549). หลกเกณฑและวธการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน รอบทสอง (พ.ศ. 2549-2553). กรงเทพฯ:

จดทอง จ ากด.

________. (2553). คมอการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม (พ.ศ. 2554-2558) ระดบการศกษาขนพนฐาน ฉบบสถานศกษา พ.ศ. 2554. กรงเทพฯ: แมทพอยท.

วรพจน ลอประสทธสกล. (2544). TQM Living Handbook : ภาคหา : การบรหารกระบวนการอยางมคณภาพ ตอนท 1 การสถาปนาระบบ. กรงเทพฯ: บพอาร แอนด ทควเอม คอนซลเทนท จ ากด.

________. (2544). TQM Living Handbook : ภาคหา : การบรหารกระบวนการอยางมคณภาพ ตอนท 2 การปรบปรงกระบวนการ. กรงเทพฯ: บพอาร แอนด ทควเอม คอนซลเทนท จ ากด.

________. (2544). TQM Living Handbook : ภาคหา : การบรหารกระบวนการอยางมคณภาพ ตอนท 2 แนวทางการปรบปรง. กรงเทพฯ: บพอาร แอนด ทควเอม คอนซลเทนท จ ากด.

ศกษาธการ, กระทรวง. (2553). การจดการเรยนร. กรงเทพฯ: ชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

ศภรา จตภกดรตน. (2547). การออกแบบกระบวนการเรยนรภาษาองกฤษระดบการศกษาขนพนฐาน. ปรญญาครศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สรพร อลภาชน. (2546). การออกแบบกระบวนการฝกอบรมทนายความฝกหด บรษท เบเดอร แอนดแมคเคนซ จ ากด. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

เสร คงรตน. (2550). การออกแบบกระบวนการกลมอ านวยการ ของส านกงานวฒนธรรม จงหวดระนอง. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

ส าอาง เภาสตร. (2548). การปรบปรงกระบวนการปฏบตงานทะเบยนและวดผลโรงเรยนวดสงเวช. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

สจตต ข าประเสรฐพร. (2551). การปรบปรงกระบวนการจดการเรยนการสอน วชาภาษาองกฤษ ชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนอสสมชญศรราชา จงหวดชลบร. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

สทธดา ปกปอง. (2545). การศกษากระบวนการพฒนาหลกสตรภาษาและวฒนธรรมไทย ระดบประถมในโรงเรยนนานาชาต. ปรญญาครศาตรมหาบณฑต ภาควชาการประถมศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สรพงษ เศรษฐภกด. (2543). การด าเนนการจดประสบการณการเรยนการสอนทยดผเรยนเปนศนยกลางในโรงเรยนมธยมศกษา อ าเภอน าพอง จงหวดขอนแกน. ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.

สรางค โควฒนกล. (2545). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Matthew, Michael R. (1994). Science Teaching The Role of History and Philosophy of Science. New York: Routledge.