การปฐมพยาบาล

การปฐมพยาบาล EMERGENCY FIRST

RESPONSE

อ.รภทร เอกนธเศรษฐ

วตถประสงค

การใหความชวยเหลอตอผบาดเจบหรอผบาดเจบ

ณ.สถานทเกดเหต โดยใชอปกรณเทาทหาไดในขณะนน

1.เพอชวยชวต

2.ลดความรนแรง ภาวะไมพงประสงค เพอปองกนความพการ

3.บรรเทาความเจบปวดทรมาน และชวยใหกลบสสภาพเดม

ผชวยเหลอ ผบาดเจบ

หลกการปฐมพยาบาล

การชอกช าหรอฉกขาดของผวหนงและเนอเยอของรางกาย

ชนดของแผล

1. ใชผากด

2. ใชผาพน

3. ยกแขนสง

ปด มการฉกขาด มเลอดไหลแตไมออกนอกรางกาย

เปด มการฉกขาดและมเลอกออกนอกรางกาย

บาดแผล

การหามเลอด

ลมธรรมดา ลมแดด

การหมดความรสกในชวงส นๆเนองจากเลอดไป

เลยงสมองลดลง

ออนเพลย วงเวยนศรษะ

หนาซด ตวเยน ชพจรเบา

กระวนกระวาย,กระสบกระสาย,

ปวดหว,วงเวยน,ผวหนงแดง+รอนจด

ไมมเหงอ,หมดความรสกช ววบ

อาการ

เปนลม

สงแปลกปลอมเขาตา

ผชวยเหลอ 1 คน

ผชวยเหลอ 2 คน

การทผวหนงถกท าลายดวยความรอน ทอณหภมสงกวา 50 องศา

ชนดแผลไหม

ลกถงเนอเยอใตผวหนง เฉพาะช นผวหนง

แผลไหม

การเคลอนยายผปวย

แหง แดง พองเปนตมน าใส

ปวดแสบปวดรอน

สน าตาล เทา ด า กลนไหม

รอบๆแผลซด

การปฐมพยาบาล ( First aid) คอ

วธการรกษาพยาบาลเพอชวยผบาดเจบ หรอ

ผปวยโดยกะทนหนใหพนขดอนตราย หรอ

ลดอนตรายลงกอนน าผบาดเจบหรอผปวยสงโรงพยาบาล

วตถประสงคของการปฐมพยาบาล

1.ชวยชวตผบาดเจบ โดยใชวสด

เทาทจดหาไดในบรเวณทเกดเหตมา

ใชใหเปนประโยชน

2.ปองกนสภาพผบาดเจบ

มใหเลวลง

3.สงเสรม หรอชวยใหผบาดเจบคนสสภาพเดมโดยเรว

เปาหมายของการปฐมพยาบาล

-เพอชวยชวต

-เพอลดอาการทเกดขนใหนอยลง

-เพอชวยใหหายเรวขน

หลกท วไปในการปฐมพยาบาล 1.เมอพบผบาดเจบตองรบชวยเหลอทนท

2.ชวยเหลอผบาดเจบในกรณทจะม

อนตรายตอชวตโดยรบดวนกอน

3.อยาใหมคนมง ท งนเพอใหมอากาศปลอดโปรง

4.จดใหผบาดเจบอยในทาทเหมาะสมในการปฐมพยาบาล

5.อยาเคลอนยายผบาดเจบเกนความจ าเปน

6.บนทกรายละเอยดเกยวกบเหตการณ เกยวกบอาการของ

ผบาดเจบ

7.อยาท าการรกษา

ดวยตนเอง

การเปนผปฐมพยาบาล

1.การฝกฝน และประสบการณ

2.ผานการอบรม และเพมเตมความรอยางสม าเสมอ

3.มความรและทกษะททนสมย

ความรบผดชอบของผปฐมพยาบาล 1.ประเมนสถานการณอยางรวดเรว และปลอดภย

ขอความชวยเหลอทเหมาะสม

2.ประเมนการบาดเจบ หรอการเจบปวยอยางละเอยดทสด

3.ใหการรกษาเบองตนอยางเหมาะสมและเพยงพอ

4.น าสงโรงพยาบาล

5.ดแลผปวยจนถงมอผทใหการรกษาทเหมาะสมได

6.ท ารายงานสงทไดปฏบตไปแลวสงใหผทเกยวของ

การปฏบตการในภาวะฉกเฉน

1.ประเมนสถานการณ

-ประเมนดวาเกดอะไรขนอยางรวดเรว และไมตกใจ

-ดวามอนตรายตอตวคณเอง หรอผบาดเจบอก หรอไม

2.ท าใหเกดความปลอดภย

-ปองกนผบาดเจบไมใหไดรบ

อนตรายเพมขนอก

-อยาท าอะไรเกนความสามารถของ

ตนเอง 3.ขอความชวยเหลอ ชวย...ดวย....

ทพบบอยในชวตประจ าวน

และการปองกน

สาเหตการเกดอบตเหตในทท างาน

1.การปฏบตงานทไมปลอดภย

2.สภาพแวดลอมไมเหมาะสม

หรอไมปลอดภย

1.การปฏบตงานทไมปลอดภย

ไมใชเคร องปองกนอนตรายทจดไวให ไดแก เคร องปองกนศรษะ

เคร องปองกนเสยง เคร องปองกนหนาและนยนตา ถงมอ รองเทา

ใชเครองจกรกลโดยไมถกตอง ไมสนใจค าเตอน

และกฎความปลอดภย

ขาดความละเอยดรอบคอบในการท างาน

2.สภาพแวดลอมทไมปลอดภย

อปกรณการผลต หรอเคร องจกรอยในสภาพช ารด

การวางแผนผงการท างานไมเปนระเบยบ

โครงสรางของอาคารไมถกตอง ไมม นคงแขงแรง

การจดสงของไมเปนระเบยบ ตลอดจนสภาพทท างานไมสะอาด

เรยบรอย เชน พนสกปรก ลน หรอขรขระ

ใหเกดอบตเหตในทท างานได

1.ความบกพรองในการตรวจดแลเกยวกบปฏบตงาน

ของผทมหนาทรบผดชอบ โดย - ไมมการบงคบใหปฏบตตามกฎเกยวกบความปลอดภย

- ไมมการตรวจตราหรอแกไขจดอนตรายตางๆ

- ไมมการจดอปกรณปองกนอนตรายใหแกผปฏบตงาน

- ไมมการวางแผนดานความปลอดภยไวเปนสวนหนงของงาน

ใหเกดอบตเหตในทท างานได 2. สภาวะจตใจของผปฏบตงาน

-ขาดความระมดระวงหรอไมตระหนกในเร องความปลอดภย

-ขาดความสามารถในการควบคมอารมณ

3. สภาพรางกายของผปฏบตงาน

-สภาพรางกายไมเหมาะสมกบงาน เชน เตยเกนไป อวนเกนไป

-มความพการในอวยวะบางสวน เชน หหนวก ตาบอดส

แนวทางในการปองกนอบตเหตในทท างาน

1.ฝกอบรม ประชาสมพนธ และรณรงค

2.ปรบปรงกฎหมายและระเบยบตางๆ

3.สงเสรมใหมการก าหนดมาตรฐานวสด อปกรณ เครองมอ

4.สงเสรมใหหนวยงานทรบผดชอบ พฒนางานดานสงแวดลอม

การปฐมพยาบาลผทเปนลม ชอค

การปฐมพยาบาลผทเปนลม ( Syncope)

เปนลม หมายถง การหมดสต

ชวขณะ(ประมาณ 2-3 นาท)

เนองจากเลอดไปเลยงสมองลดลง

และจะรสกตวเปนปกตไดอยางรวดเรว

สาเหตของการเปนลม

1.เปนลมธรรมดา

เกดจากหลอดเลอดขยายตวโดย

เฉพาะหลอดเลอดฝอยใน

กลามเนอ

สาเหตเนองมาจากการ

เปลยนแปลง

อารมณอยางรนแรง เชน ตกใจ

มาก

ตนเตนมากเกนไป

สาเหตของการเปนลม

2.เปนลมจากความดนเลอดลมต า

จากการเปลยนทา

พบบอย โดยเฉพาะเปลยนทาจากทา

นอนเปนทายนอยางรวดเรว

จะพบไดในคนสงอาย คนทมความดน

เลอดผดปกต ผทสญเสยเหงอมาก

สาเหตของการเปนลม

3.เปนลมจากภาวะโรคตางๆ

3.1 เปนลมจากโรคหวใจ

3.2เปนลมจากหลอดเลอดในสมอง

3.3เปนลมจากการไอ

สาเหตของการเปนลม

4.เปนลมเนองจากอปาทาน

มกจะพบในผทมบคลกและ

พฤตกรรม

ของโรคอปาทาน คอ

ตองการคนเอาใจ

ดงดดความสนใจ

สาเหตของการเปนลม

5.เปนลมโดยไมทราบสาเหต

พบไดบอยในผทมอาการเปนลม

เมอไดรบการตรวจอยางละเอยด แลว

ไมพบสาเหตใดๆทงสน

การปฐมพยาบาล

กรณทยงไมหมดสต

- จดใหนอนในทอากาศถายเทสะดวก หามคนมง

กรณเปนลมในทแออด เชน บนรถโดยสาร ขบวนพาเหรด

อาจไมสามารถจดใหผทเปนลมนอนได ควรใหนงศรษะกม

ต าลงอยระหวางเขาทง 2 ขางของผทเปนลม

การปฐมพยาบาล

กรณทยงไมหมดสต

-ใหนอนศรษะต ากวาล าตวเลกนอย ยกขาสงเลกนอย

แตในรายทเปนลมแดด ควรจดใหศรษะสงกวาล าตวเลกนอย

-ถามเหงอมากใหเชดใหแหง กรณเปนลมแดด

ควรเชดตวดวยน าเยน วางกระเปาน าแขงบนศรษะเพอ

ชวยลดอณหภม

การปฐมพยาบาล

กรณทยงไมหมดสต

-คลายสงรดตวออกใหหลวมสบาย

-ใหดมเคร องดมเยนๆ ในรายทสญเสยเหงอมาก

ควรผสมเกลอแกงประมาณ ¼ - ½ ชอนกาแฟ ตอน า1แกว

แตถามอาการคลนไส อาเจยนอย ควรงดไวกอน

การปฐมพยาบาล

กรณทหมดสต

-ปฐมพยาบาลเหมอนกบผทเปนลมแตยงไมหมดสตในขอ1-4

-ตรวจสอบการหายใจวาม หรอไม

มการอดกนทางเดนหายใจ หรอไม

-ตรวจการไหลเวยนของเลอด และคล าชพจร

-ถาอาการตางๆ ไมดขน ใหน าสงโรงพยาบาล

หมายถง อาการทหวใจ

ไมสามารถสบฉดโลหต

ไปเลยงสวนตางๆของรางกาย

ไดเพยงพอ

สาเหตของชอค

1.เสยเลอด เสยน าจากรางกายมาก

เชน

1.1 เสยเลอด มทงเสยเลอดออกนอก

รางกาย

และเสยเลอดในรางกาย เชน ตกเลอด

จากการแทง

บาดแผลมเลอดออกภายในชองอกชอง

ทอง

1.2 เสยน า เชน อาเจยน อจจาระรวง

ปสสาวะมาก

1.3 เสยน าเหลอง เชนบาดแผลจากไฟ

ไหม น ารอนลวก

สาเหตของชอค

2.ขาดออกซเจน เชน

2.1 ทางเดนหายใจอดตน

2.2 การหายใจเขาออกล าบาก เชน จาก

กระดกซโครงหก

ทมปอด ท าใหเกดน าในชองปอดมาก

2.3 กลามเนอหวใจลมเหลว ไมสามารถสบ

ฉดเลอด

ไปสวนตางๆของรางกายไดเพยงพอ

สาเหตของชอค

3.จากพษของแบคทเรย หรอเช อโรค เชน

ซ งจะพบเกดอาการชอคในระยะหลงทเช อเขารางกาย

ในวนท 2 และ 3แลว

4.จากอารมณกลว ตนเตน ตกใจมากๆ หรอเจบปวดมากๆ

5.จากการแพ เชน แพยา พษตางๆ

การปฐมพยาบาล การชวยเหลอผทอยในภาวะชอคท วๆไป

มดงน

จดใหนอนราบไมหนนหมอน ถาหยดหายใจ หรอหายใจ

ไมสะดวก ใหเปดทางเดน

หายใจใหโลง กรณหวใจ

หยดเตน

ตองกระตน

หวใจจาก

ภายนอก ถามบาดแผล ตองหามเลอด

ตามเทคนควธทถกตอง

จดใหบรเวณทมบาดแผล

ใหอยนงๆ

รกษาตามอาการ ปวดมากก

ใหยาแกปวด โรงพยาบาล

เทคนคการปฐมพยาบาล

เปนการปฐมพยาบาลผประสบภยตางๆแลว

เกดอาการเฉพาะขน เชน

อาการหยดหายใจ หวใจหยดเตน

เทคนคการปฐมพยาบาล

ในกรณทประสบเหตการณ และพบผบาดเจบหมดสต

จะตอง

จดพลกตะแครงตวผบาดเจบใหนอนหงาย

เพอทจะไดประเมนภาวะหยดหายใจและ

หวใจหยดเตนไดสะดวก

1.จดแขนผบาดเจบดานตรงขามกบ

ผเขาชวยเหลอ ใหแขนแนบชดกบล าตว

แขนดานทผชวยเหลอนงใหเหยยดตรง

เหนอศรษะผบาดเจบ โดยแขนขนานกบ

ล าตว

1

2. ผชวยเหลอจบผบาดเจบตะแครงตว

พลกขนมา

2

3.ผชวยเหลอจดใบหนาผบาดเจบใหตรงและแหงนขน

4.จดผบาดเจบนอนหงาย และจดแขนทง 2 ขางผบาดเจบ

แนบล าตวผบาดเจบทง 2 ขาง

3

4

การชวยเหลอกรณหยดหายใจ

ผประสบเหตการณในกรณม

ผทหยดหายใจจ าเปนตองใหการ

ชวยเหลอโดยการชวยหายใจ

โดยเขาทางดานขางบรเวณใกล

ไหลผบาดเจบ เพอสะดวก

ในการชวยเหลอ

แลวด าเนนการตามล าดบ ดงน

ประเมนการหายใจ ของผบาดเจบกอนวาหยดหายใจหรอไม

โดย

- ด การเคลอนไหวของทรวงอก และหนาทองวามหรอไม - ฟง เสยงลมหายใจ โดยเอยงหเขาไปใกลบรเวณจมกผบาดเจบ

-สมผส ลมหายใจทออกมาโดยใชส าล หรอวสดบางเบา จอบรเวณจมกทลมหายใจผานออกมา

ประเมนการหายใจ

ในการประเมนการหายใจ

ควรใชเวลารวดเรวและสนประมาณ 2–5 วนาท

ชวยใหทางเดนหายใจโลง

เพราะทางเดนหายใจอาจจะถกอดกนจากสงแปลกปลอม

ในชองปาก เชน ฟนปลอม

ตองรบจดทาใหทางเดนหายใจโลง โดย

ชวยใหทางเดนหายใจโลง 1.ชวยระบายสง

แปลกปลอม

ในชองปากออก

ดวยการจดทา

ศรษะต ากวาล าตว

เลกนอย

เอยงหนาไปดานใด

ดานหนง

2.ใชนวกวาดใน

ชองปากเขย

เอาสงแปลกปลอม

ออกมา

นวมอทใชกวาดใน

ชองปาก

ควรพนดวยผากอน

จะปาดเอา

สงแปลกปลอม

ออกมา

ชวยใหทางเดนหายใจโลง

จดทาชวยเปดทางเดนหายใจใหโลง

จดทาชวยเปดทางเดนหายใจใหโลง

โดยการยกศรษะหรอยกคางขน

โดยใชมอขางหนงวางบนหนาผาก

ผบาดเจบ ออกแรงกดลงบนฝามอ

เลกนอย แลวดนหนาผากไปดาน

หลงของผปวย ในขณะทใชมออกขาง

หนงวางใตคางผบาดเจบแลว

ดนคางขน

การชวยหายใจ

ภายหลงเปดทางเดนหายใจใหโลงแลว ควรประเมนซ าวา

ผบาดเจบหายใจไดเอง หรอไม

การชวยเหลอกรณหยดหายใจและหวใจหยดเตน

(การชวยฟนคนชพ)

การชวยเหลอกรณหวใจหยดเตน

การนวดหวใจภายนอก

เปนการใชฝามอกดลงบนผนงทรวงอกบรเวณกระดกหนาอก

โดยใชน าหนกแรงพอประมาณ เพอท าใหหวใจถกบบเอา

เลอดออกไปเลยงสวนตางๆท วรางกาย

มวธการ ดงน

ประเมนการเตนของหวใจวาม หรอไม

คล าชพจรบรเวณหลอดเลอดแดงใหญ

ทคอของผบาดเจบ

ฟงเสยงการเตนของหวใจ โดยใชห

แนบหนาอกขางซายของผบาดเจบ

จดใหผบาดเจบนอนราบ บนพนแขง

เชน พนหอง หรอใชไมกระดานรองแผนหลงผบาดเจบ

วดต าแหนงทจะวางมอเพอนวดหวใจ

วางนวมอสองนวชดกนทบรเวณ

ปลายกระดกอก(ชดลนป)

ต าแหนงทจะวางมอคอ

กระดกกลางอกเหนอนวมอ

ทงสองทวางไวขนมา

วธการวางมอ

วางโคนฝามอขางหนงลงใน

ต าแหนงดงกลาว แลวใชโคน

ฝามออกขางหนงวางทบบนมอ

ทวางไวตอนแรก ใหนวมอของ

ฝามอทวางทบแนบชดในรองแยก

ของนวมอขางลาง แลวจบยดกน

ใหแนน แขนทงสองขางตอง

เหยยดตรง

การชวยหายใจและชวยนวดหวใจไปพรอมกน

โดยผชวยเหลอเพยง 1 คน

การปฐมพยาบาลผทมบาดแผล

ชนดของบาดแผล

บาดแผลแบงเปน 2 ชนดใหญๆ คอ

-บาดแผลปด

-บาดแผลเปด

บาดแผลปด

เปนบาดแผลทไมมรอยแยกของผวหนงปรากฏใหเหน

เกดจากแรงกระแทกของของแขงทไมมคม แตอาจมการ

ฉกขาดของเนอเยอและเสนเลอดฝอยใตผวหนง จงท า

ใหมเลอดออกค งเปนกอนใตผวหนง เรยกวา

แผลช า

บาดแผลเปด

เปนบาดแผลทท าใหเกดรอยแยกของผวหนง

แบงออกเปน 5 ชนด

บาดแผลถลอก

เปนแผลตนมผวหนงถลอก

และมเลอดออกเลกนอย

บาดแผลฉกขาด

เปนแผลทเกด

จากวสด

ทไมมคมแตม

แรงพอ

ทจะท าให

ผวหนง

และเนอเยอใต

ผวหนง

ฉกขาดได ขอบ

แผลมก

ขาดรงร ง

บาดแผลตด

เปนแผลทเกดอาวธ

หรอเครองมอทมคม

เรยบตด เชน มด

ขวาน ปากแผลมก

แคบ เรยบ

บาดแผลถกแทง

เปนแผลทเกดจากวตถ

ปลายแหลมแทงเขาไป

เชน มดปลายแหลม

บาดแผลถกยง

เปนแผลทเกดจาก

กระสนปน

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลช า ประคบดวยความเยน

ภายใน

24 ช วโมงแรก เพอ

ไมใหเลอดออก

อก และชวยระงบ

ความเจบปวด

หลง 24 ช วโมง ควร

ประคบดวยความรอน

ในบรเวณทเกดรอย

ฟกช า

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลถลอก ชะลางแผลและท า

ความสะอาดรอบแผล

ถาแผลสกปรกมาก

ควรลางแผลดวยน า

สบใหสะอาด ใชผา

สะอาดซบแผล อาจใช

แอลกอฮอลเชดรอบ

แผล ทาแผลดวยยา

ฆาเชอออนเชน ยา

โพวดน

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลฉกขาด ท าความสะอาดแผล

ดวยน าและสบ เพอชะ

ลางสงแปลกปลอมใน

แผล ถาฉกขาดไม

มากอาจตดเอง

ภายหลง เพยงใชผา

ปดแผลและพนผาให

ขอบแผลตดกน

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลฉกขาด ถาแผลรงร งมากควร

น าสงรพ.โดย

เรวทสด เพราะอาจท า

ใหตดเชอได

ถาแผลมเลอดแขงตว

อยไมควรเชดออก

เพราะเลอดอาจออกอก

ได

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลตดอวยวะขาด ตองหามเลอดกอน ถาเปนการขาด

บรเวณแขน ตนขา ขา จะมเลอด

ออกมา ตองใชผาสะอาดหรอผา กอซ

จ านวนมากๆปดแผลกดใหแนน

เพอหามเลอด

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลตดอวยวะขาด ตองตรวจสอบดวา อวยวะทขาดนน

ขาดออกจากตวผปวยหรอเปลา ถา

ขาดออกไปเลย ตองมการเกบรกษา

ทถกวธ

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลตดอวยวะขาด สงผปวยไปรกษาตวตอในโรงพยาบาล

โดยควรตดตอ ตรวจสอบดกอนเพอขอ

ค าปรกษาวา รพ.นนๆมแพทยพรอมจะ

ท าการผาตดไดหรอเปลา เพอจะไดไม

เสยเวลายายรพ.ในภายหลง

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การการเกบรกษาอวยวะสวนทขาด

แผลตดอวยวะขาด นวขาด แขนขาด มอขาด ขาขาด

ควรใชถงพลาสตกสะอาดสวมแลวรด

ปากถงใหแนน จากนนจมทงถงลงใน

น าทมน าแขงอยดวย เพอควบคม

อณหภมไมใหเยนจนเกนไป

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การการเกบรกษาอวยวะสวนทขาด

แผลตดอวยวะขาด หามน าอวยวะทขาด แชน าแขงทไมม

น าปนเดดขาด เพราะเนอเยอจะเยนจน

กลายเปนน าแขงจะท าใหเซลลตาย

การเกบรกษาวธนจะท าใหนวทนการ

ขาดเลอดไดถง24ชม. แขน ขาทนการ

ขาดเลอดได 6-8 ชม.กอนผาตด

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลถกแทง ถามสงหกคาหามดงออก เพราะเลอด

จะไหลมากขน ใหผบาดเจบนอนนงๆ

ใชเปลหามสงรพ.โดยเรว

ถาไมมสงหกคาและแผลเลก ใหชะลาง

แผลธรรมดา ไมควรลางเขาไปในแผล

ควรหามเลอดกอนสงรพ.

การปฐมพยาบาลบาดแผลชนดตางๆ

ชนดของแผล การปฐมพยาบาล

แผลถกยง ไมควรท าอะไร ควรใหผบาดเจบนอน

นงๆ รกษารางกายใหอบอน งดอาหาร

และน าทางปาก ไมควรใหยากระตนอะไร

เพราะอาจท าใหเลอดออกมากขน หาผา

สะอาดปดปากแผลไว แลวน าสงรพ.

การประเมนภาวะมเลอดออกจากบาดแผล เมอเกดบาดแผลเปดจะมเลอดไหลออกมาเปน 3 ลกษณะ

1.เลอดออกซมๆไหลชาๆ มกเกดจากเสนเลอดฝอยไดรบ

อนตราย จะมความรนแรงนอย และหามเลอดไดงาย

2.เลอดออกมสแดงคล า ไหลชาไมพงแรง ไมเปนจงหวะ

มกเกดจากเสนเลอดด าไดรบอนตราย

3.เลอดออกสแดงสด เลอดจะออกจากบาดแผล พงแรง

เปนจงหวะตามการเตนของหวใจ มกเกดจากเสนเลอดใหญ

ไดรบอนตราย

เทคนคทใชในการปฐมพยาบาล

ในการปฐมพยาบาลบาดแผล อาจจ าเปนตองใชเทคนค

ตางๆเพอชวยปองกนอนตรายตางๆทอาจเกดขนตามมา

การหามเลอด มวธการตางๆ ดงน

การยกอวยวะทมบาดแผลใหสงกวาระดบหวใจ

ในการยกอวยวะทมบาดแผลให

สงกวาระดบหวใจ เปนการหาม

เลอดโดยการลดแรงการไหลของ

เลอดใหชาลง ลดปรมาณการเสย

เลอดของบาดแผล อยางไรกตาม

เทคนคนควรใชควบคไปกบ

เทคนคอนๆ เชน การใชแรงกด

การยกอวยวะทมบาดแผลใหสงขนเพอหามเลอดน ไมควรท าในกรณทกระดก

แขน ขา หรอกระดกสนหลงหก เพราะจะเพมอาการปวดมากขน

การกดบนบาดแผลโดยตรง

เปนวธทนยมกนแพรหลาย เนองจาก

สามารถระงบการไหลของเลอดออก

จากบาดแผลไดอยางไดผล ท าใหเกด

กอนเลอดอดตนการไหลของเลอดได

ในการหามเลอดวธนใชนวมอกดลง

โดยตรง หรอใชผาสะอาดปดปากแผล

แนนๆ

การใชแรงกดบนเสนเลอดแดงใหญ

ในกรณทหามเลอดโดยการใชแรง

กดบนบาดแผลโดยตรง และยก

อวยวะใหสงแลวไมไดผล อาจใช

แรงกดบนเสนเลอดแดงใหญ ใน

ต าแหนงระหวางบาดแผลกบหวใจ

การกดจะใชแรงจากนวมอกดลงบน

เสนเลอดแดงกบกระดก

การใชสายรดหามเลอดหรอทนเกต

เปนการหามเลอดวธสดทาย ทงนเพราะ

การหามเลอดวธนถาท าไมถกวธ เชน

รดแนนและนานเกน 6-8 ชม. อวยวะ

สวนทต ากวาบรเวณทรดไวอาจขาดเลอด

ไปเลยง ท าใหเซลลตาย ซงท าใหตองตด

แขน ขา ทงไป

การปฐมพยาบาลผทถกไฟไหม น ารอนลวก

โครงสรางและหนาทของผวหนง

หนาทส าคญของผวหนง

1.ปองกนการตดเช อจากภายนอก

2.ปองกนการสญเสยน าไปจาก

รางกาย

3.รกษาอณหภมภายในรางกาย

4.ท าหนาทขบของเสยออกจากรางกาย

5.คงความเปนรปรางและความสวยงามตามธรรมชาต

การปฐมพยาบาลโดยทวไป

เมอพบผถกไฟไหม น ารอนลวก ควรปฏบต ดงน

1.ในกรณทถกไฟไหม ใหรบดบไฟทนท โดยใชผาหนาๆ หรอ

ผาชบน าสะอาดคลมตวผบาดเจบไว

2.ใชน าเยนราดบรเวณทไดรบบาดเจบ หรออาจใชผาชบน าเยน

หรอใชวนของวานหางจระเขวางประคบบรเวณนนไว

3.รบถอดเสอผาเคร องประดบตางๆ ออกกอนทแผลจะบวม

การปฐมพยาบาลโดยทวไป

เมอพบผถกไฟไหม น ารอนลวก ควรปฏบต ดงน

4.ถามอาการ ชอคตองรบแกไขดวน

5.ถาหยดหายใจตองชวยผายปอด หรอถาหวใจหยดเตนตอง

ชวยนวดหวใจ

6.ถาเกดแผลบรเวณหนา ควรลางตาใหสะอาดดวยน าเยน แลว

ใชผาสะอาดปดตาไว เพอปองกนฝนละอองเขาตา

7.ขณะน าสงรพ.ควรใชผาสะอาดคลมรางกายไว

การปฐมพยาบาลผทมภยนตรายของกระดก

ประเภทของกระดกหก

กระดกหกแบบปด

เปนการแตกหกของกระดกแบบ

ไมมแผล หรอรอยทะลออกมา

นอกผวหนง

ประเภทของกระดกหก

กระดกหกแบบเปด

เปนการแตกหกของกระดกรวมกบ

มบาดแผล โดยทปลายกระดกทหก

อาจโผลหรอไมโผลออกมาภายนอก

กได

ภยนตรายของกระดกหก แตก

กระดกหกสามารถเกดขนไดกบกระดกทกชนด

ซงความรนแรงจะขนอยกบแรงทมากระท า

ท าใหผบาดเจบมอาการและอาการแสดงแตกตางกน

กระโหลกศรษะแตก

กะโหลกศรษะเปนอวยวะ

ทปองกนสมอง การท

กะโหลกศรษะแตกอาจม

ผลกระทบกระเทอนตอ

การท างานของสมอง ผ

บาดเจบอาจหมดสตได

กระโหลกศรษะแตก

จากการหกลมศรษะกระแทกพน ถกตทศรษะโดยตรง หรอ

อบตเหตบนทองถนน

สาเหต

กระโหลกศรษะแตก อาการและอาการแสดง

ถามกระดกแตกหรอราวเพยงอยางเดยวมกจะมอาการปวดมนงง

คลนไส อาเจยน แตถากระดกแตกแลวกดบมไปกดเนอสมอง

กจะมอาการทางสมอง คอ ซมลง อาเจยนพง พฤตกรรมเปลยนไป

กระโหลกศรษะแตก การปฐมพยาบาล

1.ประเมนอาการและอาการแสดงของผบาดเจบ

2.ประเมนบาดแผล กรณทกะโหลกศรษะแตกเลกนอย หลง

จากท าแผลแลวแนะน าใหญาต สงเกตอาการทางสมองตอ

อก 24-28 ชม. ถามอาการทางสมองใหรบน าสงรพ.ดวน

กระโหลกศรษะแตก การปฐมพยาบาล

3.การเคลอนยายผบาดเจบ กรณผบาดเจบรสกตวใหจดอยใน

ทาครงนงคร งนอน หาเบาะรองศรษะและไหลไว

ถาผบาดเจบไมรสกตว ใหจดอยในทานอนราบศรษะเอยง

ไปทางดานทบาดเจบ พรอมท งตรวจนบอตราการหายใจ

การเตนของชพจร ระดบความรสกตวของผบาดเจบ ถา

หยดหายใจและหวใจหยดเตนใหเร มชวยฟนคนชพทนท

กระดกสนหลงหก

สาเหต

เกดจากการตกจากทสงในทา

กนกระแทกซงมความสงมก

เกน 2 เมตรหรอถกตบรเวณกระดก

สนหลงอยางแรง

กระดกสนหลงหก

อาการและอาการแสดง

กระดกสนหลงเปนการบาดเจบทส าคญมาก เพราะวา

ถากระดกทหกยบไปกดทบประสาทไขสนหลง กจะ

ท าใหผบาดเจบเปนอมพาตอยางถาวรได

กระดกสนหลงหก อาการและอาการแสดง

กรณทกระดกสนหลงสวนคอหกจะมอาการปวดคอ หลง

แขน ขา ชา หรอออนแรง อาจมอาการหายใจขด อดอด

หายใจล าบาก

กรณทกระดกสนหลงสวนเอวหกจะมอาการปวดเอว

แขนทงสองขางออนแรง กลนอจจาระหรอปสสาวะไมได

กระดกสนหลงหก การปฐมพยาบาล

1.ประเมนอาการและอาการแสดงของผบาดเจบ

2.ดามกระดกสนหลงโดยใหคอและหลงอยในแนวตรง

และควรดามกอนการเคลอนยายเสมอ

3.เคลอนยายผบาดเจบสงรพ.ในทานอนหงายราบ

การพนผาและการใชผาพนแผล

การพนผาคลองแขน

ในกรณทมกระดกตนแขนหก หรอกระดกปลายแขนหก

เมอตกแตงบาดแผลและเขาเฝอกช วคราวแลว

จะท าการคลองดวยผาคลองแขนตามล าดบ ดงน

การพนผาคลองแขน

1.วางผาสามเหลยมใหมมยอดของ

สามเหลยมอยใตขอศอกขางทบาดเจบ

ใหชายผาดานบนพาดพาดไปทไหล

อกขางหนง

การพนผาคลองแขน

2.จบชายผาดานลางตลบกลบขนมา

ดานบน ใหชายผาพาดไปทไหล

ขางเดยวกบแขนทเจบ

การพนผาคลองแขน

3.ผกชายผาทงสองใหเปนเงอนพรอด

ใหปมอยตรงรองเหนอกระดก

ไหปลารา

การพนผาคลองแขน

4.เกบมมสามเหลยมโดยใชเขมกลด

กลดตดใหเรยบรอย

การพนมอ

1.วางมอทบาดเจบ ลงบนผาสามเหลยม

จบมมยอดของผาสามเหลยมพบลงมา

ทางดานฐานจรดบรเวณขอมอ

2.หอมอโดยจบชายผาทงดานซาย และขวา

ไขวกน

3.ผกเงอนพรอดบรเวณขอมอ

การเขาเฝอกช วคราว

ชนดของเฝอก แบงออกเปน 3 ชนด

1.เฝอกธรรมชาต คอเฝอกทมอยแลวในตวผปวย

ไดแก อวยวะหรอกระดกทอยใกลเคยงกบกระดกทหก

เชน กระดกขอศอกหกใชล าตวเปนเฝอกธรรมชาต

หรอกระดกตนแขนหกใชทรวงอกเปนเฝอกธรรมชาต

การใชขาขางทดเปนเฝอกธรรมชาตในรายทกระดกปลายขาหก

เฝอกส าเรจรป

เฝอกทท าไวแลวสามารถน ามาใชไดเลย อาจท าดวย

ไม หรอเหลก หรอปน พลาสเตอร

เฝอกช วคราว

เฝอกทหาไดโดยการใชวสดทหางายในบรเวณทเกด

อบตเหต เชน กระดาษแขง แผนกระดาน ไมบรรทด กงไม

การเขาเฝอกช วคราว

เมอกระดกปลายแขน

หรอขอมอหก

การเขาเฝอกช วคราว

เมอกระดกขอศอกหก

หรองอขอศอกไมได

การเขาเฝอกช วคราว

เมอกระดกปลายขาหก

การเคลอนยายผบาดเจบ

เปนการน าผบาดเจบออกจากสถานทมอนตราย

ไปสทปลอดภย

การใชคนเพยงคนเดยว

การเคลอนยายผบาดเจบดวยวธลาก

การใชคนเพยงคนเดยว

การลากโดยใชผาหม

การใชคนเพยงคนเดยว

การเคลอนยายโดยการอม

การใชคนเพยงคนเดยว

การพยงเดนดวยคนเพยงคนเดยว

การใชคน 2 คนเดยว

การเคลอนยายดวยการนงเกาอ การเคลอนยายดวยอมและยก

การใชท าเปลมอ

การเคลอนยายผบาดเจบโดยนงบนเปลมอประสานกน

การใชท าเปลมอ

การเคลอนยายผบาดเจบโดยนงบนเปลมอไขวกน

การเคลอนยายผบาดเจบดวยคน 3 คนขางเดยวกน