01/09/59

1

ภาษหก ณ ทจายสวนราชการ องคการของรฐ

สรพล วฒนโยธน

นกวชาการสรรพากรเชยวชาญ

สวนราชการ องคการของรฐ

• สวนราชการหมายถง สวนราชการตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน

• องคการของรฐบาล " หมายความวา องคการของรฐบาลตามกฎหมายวาดวยการจดตงองคการของรฐบาล และกจการของรฐตามกฎหมายทจดตงกจการนน และหมายความรวมถงหนวยงานธรกจทรฐบาลเปนเจาของซงไมมฐานะเปนนตบคคลดวย

01/09/59

2

สงทเจาหนาทการเงนควรทราบเกยวกบการหกภาษ ณ ทจาย

• หลกการหกภาษ ณ ทจาย

• ประเภทเงนไดตามประมวลรษฎากร

• บทบญญตของประมวลรษฎากรทเกยวของกบการหกภาษ ณ ทจาย

• ระเบยบแนวทางปฏบตของกรมสรรพากรทเกยวของกบการหกภาษ ณ ทจาย

หลกการหกภาษ ณ ทจาย

• ผรบมหนาทเสยภาษเงนได

• เงนทจายไมไดรบการยกเวนภาษเงนได

• มกฎหมายก าหนดใหผจายตองหกภาษ ณ ทจาย

01/09/59

3

ประเภทเงนไดพงประเมน

• (1) เงนไดเนองจากการจางแรงงานไมวาจะเปนเงนเดอน คาจาง เบยเลยง โบนส เบยหวด บ าเหนจ บ านาญ เงนคาเชาบาน เงนทค านวณไดจากมลคาของการไดอยบานทนายจางใหอยโดยไมเสยคาเชา เงนทนายจางจายช าระหนใดๆ ซงลกจางมหนาทตองช าระ และเงน ทรพยสน หรอประโยชนใดๆ บรรดาทไดเนองจากการจางแรงงาน

• (2) เงนไดเนองจากหนาทหรอต าแหนงงานทท า หรอจากการรบท างานให ไมวาจะเปนคาธรรมเนยม คานายหนา คาสวนลด เงนอดหนนในงานทท า เบยประชม บ าเหนจ โบนส เงนคาเชาบาน เงนทค านวณไดจากมลคาของการไดอยบานทผจายเงนไดใหอยโดยไมเสยคาเชา เงนทผจายเงนไดจายช าระหนใดๆ ซงผมเงนไดมหนาทตองช าระ และเงน ทรพยสน หรอประโยชนใดๆ บรรดาทไดเนองจากหนาทหรอต าแหนงงานทท า หรอจากการรบท างานใหนนไมวาหนาท หรอต าแหนงงาน หรองานทรบท าใหนนจะเปนการประจ าหรอชวคราว

ขอแตกตางของเงนไดตามมาตรา40(1)และ(2)

• เงนไดจากการจางแรงงานมวตถประสงคตองการใชแรงงานสวนเงนไดจากการรบท างานใหวตถประสงคตองการความส าเรจของงานเปนส าคญ

• การจางแรงงานจายคาตอบแทนตามเวลาการท างานสวนการรบท างานใหจายคาตอบแทนตามความส าเรจของงาน

• การจางแรงงานผรบจางไมมอสระในการท างานสวนการรบท างานใหผรบจางมอสระในการท างาน

01/09/59

4

ขอแตกตางระหวางเงนไดตามมาตรา40(2)และ(8)

• เงนไดจากการรบท างานใหทเปน 40(2) มลกษณะงานทสามารถท าคนเดยวหรอไมตองใชแรงงานมาก

• เงนไดจากการบท างานใหทเปน 40(2) มลกษณะงานทมคาใชจายไมมาก

• กรณผรบท างานใหจดทะเบยนภาษมลคาเพมถอเปนการประกอบการในทางธรกจ เงนทจายจงเปนเงนไดตามมาตรา 40(8)

ตวอยางเงนไดทจายเปนเงนไดประเภทใด

• การจางเหมาแรงงานสรางโรงเรยนโดยผวาจางเปนผจดหาวสดอปกรณให เปนเงนได 40(8)

• การจางเลยงเดกโดยผรบจางใชแรงงานของตนเองเปนสวนใหญไมมการจางลกจางหรอพนกงาน เปนเงนได 40(2)

• การจางคณะบคคลเพอเปนทปรกษาโครงการ และคณะบคคลมคาใชจายตางๆจ านวนมาก เปนเงนได 40(8)

• เงนไดจากการรบจางทาสโดยผรบจางรบเหมาทงคาสและคาแรงเปนเงนได 40(7)

01/09/59

5

เงนไดทไดรบการยกเวนภาษเงนได

• คาพาหนะและเบยเลยงเดนทางตามอตราทรฐบาลก าหนดไว โดยพระราชกฤษฎกาวาดวยอตราคาพาหนะและเบยเลยงเดนทาง เบยประชมกรรมาธการหรอกรรมการ หรอคาสอน คาสอบททางราชการหรอสถานศกษาของทางราชการจายให

• รางวลเพอการศกษาหรอคนควาในวทยาการ รางวลสลากกนแบงหรอสลากออมสนของรฐบาล รางวลททางราชการจายใหในการประกวดหรอแขงขน ซงผรบมไดมอาชพในการประกวดหรอแขงขน หรอสนบนรางวลททางราชการจายใหเพอประโยชนในการปราบปรามการกระท าความผด

เงนไดทไดรบการยกเวนภาษเงนได

• รางวลสลากบ ารงกาชาดไทย เงนไดจากการขาย หรอสวนลดจากการซอสลากบ ารงกาชาดไทย

• เงนประโยชนทดแทนทผประกนตนไดรบจากกองทนประกนสงคม ตามกฎหมายวาดวยการประกนสงคม

• เงนไดททางราชการจายใหเปนเงนคาเชาบานหรอเงนทค านวณไดจากมลคาของการไดอยบานทใหอยโดยไมเสยคาเชา เงนชวยการศกษาบตร เงนชวยเหลอบตรเงนคาเบยกนดาร เงนยงชพ หรอเงนคาอาหารท าการนอกเวลา

01/09/59

6

เงนไดทไดรบการยกเวนภาษเงนได

• รางวลททางราชการจายใหเพอประโยชนในการปองกนมใหมการกระท าผดเกยวกบภาษอากร

• เงนไดจากการขายอสงหารมทรพยอนเปนมรดกหรอสงหารมทรพยทไดรบจากการใหโดยเสนหา ทตงอยนอกเขตกรงเทพมหานคร เทศบาล สขาภบาล หรอเมองพทยา หรอการปกครองทองถนอนทมกฎหมายจดตงขนโดยเฉพาะ ทงน เฉพาะเงนไดจากการขายในสวนทไมเกน 200,000 บาท ตลอดปภาษนน

เงนไดทไดรบการยกเวนภาษเงนได

• เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยใหแกบตรโดยชอบดวยกฎหมายของตนโดยไมมคาตอบแทน บตรโดยชอบดวยกฎหมายดงกลาวไมรวมถงบตรบญธรรมดวย

• เงนไดจากการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในอสงหารมทรพยโดยไมมคาตอบแทนใหแกมลนธชยพฒนา

• เงนคาทดแทนตามกฎหมายวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย ทงนเฉพาะทดนทตองเวนคน และอสงหารมทรพยอนบนทดนทตองเวนคน

01/09/59

7

กฎหมายทก าหนดใหผจายหกภาษ ณ ทจาย

• การจายเงนใหกบผมหนาทเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาไดแกมาตรา 50 แหงประมวลรษฎากร

• การจายเงนใหกบผมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคลไดแกมาตรา 69 ทว มาตรา 69 ตร มาตรา 70

หนาทและความรบผดของผจายเงนไดทมหนาทหกภาษ ณ ทจาย

• หกภาษ ณ ทจายไวทกครงทมการจายเงนตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายก าหนด

• น าสงภาษทมหนาทหก ณ ทจายทงนไมวาจะไดหกภาษ ณ ทจายไวหรอไมกตาม

• รบผดรวมกบผมเงนไดกรณมไดหกภาษ ณ ทจาย

• เสยเงนเพมรอยละ 1.5 ตอเดอนหรอเศษของเดอนเมอไมน าสงหรอน าสงเกนก าหนดเวลา

01/09/59

8

หนาทและความรบผดของผจายเงนไดทมหนาทหกภาษ ณ ทจาย

• ออกหนงสอรบรองการหกภาษ ณ ทจาย • ในกรณตามมาตรา 50(1) ใหออกภายในวนท 15 กมภาพนธ ของปถด

จากปภาษ หรอภายในหนงเดอนนบแตวนทผถกหกภาษ ณ ทจายออกจากงานในระหวางปภาษ

• ในกรณตามมาตรา 50(2) (3) หรอ (4) ใหออกในทนททกครงทมการหกภาษ ณ ทจาย

หนาทและความรบผดของผจายเงนไดทมหนาทหกภาษ ณ ทจาย

• ยนรายการแสดงการจายงเงน • ใหหวหนาสวนราชการในกระทรวง ทบวง กรม หวหนาสวนราชการตาม

ทองทหรอองคการรฐบาล ยนรายการตามแบบทอธบดก าหนดไปยงเจาพนกงานประเมน แสดงรายการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 แตถาอธบดเหนสมควรจะยกเวนไมตองปฏบตกได

01/09/59

9

แบบแสดงรายการทสวนราชการตองยนส าหรบการหกภาษ ณ ทจาย

• ภ.ง.ด.1 แบบยนรายการภาษเงนไดหก ณ ทจาย ใชส าหรบการหกภาษ ณ ทจาย ตามมาตรา 50(1) แหงประมวลรษฎากร กรณการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(1) และ (2) แหงประมวลรษฎากร

• ภ.ง.ด.1 ก พเศษ แบบยนรายการภาษเงนไดหก ณ ทจายตามมาตรา 58(1) ใชส าหรบแสดงรายการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(1) และ (2) แหงประมวลรษฎากร กรณมการตงฎกาเบกเงน เฉพาะขาราชการและลกจางของสวนราชการโดยยนภายในเดอนกมภาพนธของทกป

แบบแสดงรายการทสวนราชการตองยนส าหรบการหกภาษ ณ ทจาย

• ภ.ง.ด.2 แบบยนรายการภาษเงนไดหก ณ ทจาย ใชส าหรบการหกภาษ ณ ทจาย ตามมาตรา 50(2) แหงประมวลรษฎากร กรณการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(3) และ (4) แหงประมวลรษฎากร

• ภ.ง.ด.3 แบบยนรายการภาษเงนไดหก ณ ทจาย ใชส าหรบการหกภาษ ณ ทจาย ตามมาตรา 3 เตรส และมาตรา 50(3)(4) และ (5) แหงประมวลรษฎากร กรณการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(5) (6) (7) และ (8)แหงประมวลรษฎากร

01/09/59

10

แบบแสดงรายการทสวนราชการตองยนส าหรบการหกภาษ ณ ทจาย

• ภ.ง.ด.3 ก แบบยนรายการภาษเงนไดหก ณ ทจาย ตามมาตรา 58(1) แหงประมวลรษฎากร ใชส าหรบแสดงรายการเกยวกบเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(5) (6) (7) และ (8) แหงประมวลรษฎากรโดยยนภายในเดอนมกราคมของทกป

• ภ.ง.ด.53 แบบยนรายการภาษเงนไดหก ณ ทจาย ตามมาตรา 69 ทว

ภาษเงนไดหก ณ ทจายตามมาตรา 50

• หก ณ ทจายจากเงนเดอนคาจางคาตอบแทนตามมาตรา 40(1)และ(2)

• เงนทจายคณจ านวนครงทจายใน 1 ป

• ค านวณภาษตามหลกเกณฑ

• น าภาษทค านวณไดหารดวยจ านวนครงทจาย

• กรณมเศษทศนยมหลกทสามใหน าไปรวมเปนภาษหก ณ ทจายในงวดสดทายของป

01/09/59

11

ภาษหก ณ ทจายจากเงนทนายจางจายครงเดยวเพราะออกจากงาน

• เงนทนายจางจายครงเดยวเพราะเหตออกจากงานประกอบดวย

• เงนบ าเหนจของทางราชการ

• เงนจากกองทนส ารองเลยงชพหรอกองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการ

• เงนชดเชยตามกฎหมายแรงงาน

• เงนทนายจางจายอนนอกจาก 1-3

ภาษหก ณ ทจายจากเงนทนายจางจายครงเดยวเพราะออกจากงาน

• การค านวณภาษหก ณ ทจาย

• น าเงนทนายจางจายหกดวยเงนไดยกเวน(ถาม)

• หกคาใชจายตามกฎหมาย

• เงนทเหลอหลงหกคาใชจายค านวณภาษตามอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดาโดยไมสามารถหกยกเวนภาษจากเงนไดสทธจ านวนหนงแสนหาหมนบาทได

01/09/59

12

ภาษหก ณ ทจายจากเงนทนายจางจายครงเดยวเพราะออกจากงาน

• การค านวณหกคาใชจายใหค านวณ 2 ขนดงน • หกคาใชจายเบองตน 7,000 บาท คณดวยจ านวนปทท างาน • หกขนตอไปถาเหลอจากหกเบองตนไดอกรอยละ 50 ของทเหลอ • กรณภาคเอกชนจ านวนเงนทน ามาค านวณคาใชจายในขนทสอง

ตองไมเกนเงนเดอนๆสดทายกอนออกจากงานบวกดวยรอยละ 10คณดวยจ านวนปทท างานหรอเงนเดอนๆสดทายคณดวยจ านวนปทท างานแลวแตจ านวนใดจะนอยกวา

ภาษเงนไดหก ณ ทจายเงนคาลขสทธ

• น าเงนคาลขสทธทจายหกดวยคาใชจายเหมาในอตรารอยละ 40 แตไมเกน 60,000 บาท

• เงนเหลอหลงจากหกคาใชจายค านวณภาษตามอตราภาษเงนไดบคคลธรรมดาโดยไมตองหกยกเวนภาษเงนไดสทธหนงแสนหาหมนบาท

01/09/59

13

ภาษเงนไดหก ณ ทจายเงนไดตามมาตรา 40(5)(6)(7)(8)

• ในกรณผจายเงนตามมาตรานเปนรฐบาล องคการของรฐบาล เทศบาล สขาภบาล หรอองคการบรหารราชการสวนทองถนอน ซงจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40(5)(6) (7) หรอ (8) แตไมรวมถงการจายคาซอพชผลทางการเกษตรใหกบผรบรายหนง ๆ มจ านวนรวมทงสนตงแต 10,000 บาทขนไป แมการจายนนจะไดแบงจายครงหนงๆ ไมถง 10,000 บาทกด ใหค านวณหกในอตรารอยละ 1 ของยอดเงนไดพงประเมน แตเฉพาะเงนไดในการประกวดหรอแขงขน ใหค านวณหกตามอตราภาษเงนได

ภาษเงนไดหก ณ ทจายเงนไดตามมาตรา 40(5)(6)(7)(8)

• จ านวนเงน 10,000 บาทใหหกภาษมลคาเพมออกกอนถาม

• การหกกรณนไมรวมเงนไดจากการขายอสงหารมทรพย

• กรณมการเบกเงนมาจายเปนรายฎกาทเบกจากคลง ไมตองยนแบบ ภ.ง.ด. 3 แตถาไมไดเบกเงนเปนรายฎกาจากคลงตองยนแบบ ภ.ง.ด. 3

01/09/59

14

ภาษเงนไดหก ณ ทจายจากเงนคาขายอสงหารมทรพย

• อสงหารมทรพยทขายแบงออกเปน 2 กลมคอ

• 1. อสงหารมทรพยทไดมาโดยการรบมรดกหรอรบการใหโดยเสนหา

• 2. อสงหารมทรพยทไดมาโดยทางอนแบงออกเปน

• 2.1 ไดมาโดยมงในทางการคาหรอหาก าไร

• 2.2 ไดมาโดยไมไดมงในทางการคาหรอหาก าไร

ภาษเงนไดหก ณ ทจายจากเงนคาขายอสงหารมทรพย

• ขนตอนการค านวณภาษหก ณ ทจาย • ราคาประเมนหกดวยเงนไดยกเวนกรณอสงหารมทรพยตงอยนอกเขต

เทศบาลฯจ านวน 200,000 บาท • หกคาใชจาย(ไดมาโดยทางมรดกหรอรบการใหโดยเสนหาหกเหมารอย

ละ 50 ถาไดมาโดยทางอนใหค านวณคาใชจายตามจ านวนปทถอครอง • เหลอจากหกคาใชจายหารดวยจ านวนปทถอครอง • ค านวณภาษตามอตราโดยไมหกยกเวน 150,000 บาท • ไดภาษเทาใดคณดวยจ านวนปทถอครอง

01/09/59

15

ภาษเงนไดนตบคคล

• การหก ณ ทจายตามมาตรา 69 ทว • ผมหนาทหก ณ ทจายไดแก รฐบาล องคการของรฐบาล เทศบาล

สขาภบาล หรอองคการบรหารราชการสวนทองถน • ผถกหกคอบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมหนาทเสยภาษเงนไดนต

บคคล • ใหผจายเงนหกภาษ ณ ทจายไวในอตรารอยละ 1 ส าหรบการจายเงนครง

หนงๆตงแต 500 บาทขนไป • น าสงภาษภายใน 7 วน นบแตวนสนเดอนทจายเงนไดโดยใชแบบ ภ.ง.ด.

53 ยกเวนเบกเงนโดยวางฎกาจากคลงไมตองยนแบบ ภ.ง.ด.53

ภาษเงนไดนตบคคล

• การหก ณ ทจายตามมาตรา 69 ตร • ผมหนาทหก ณ ทจายไดแกผจายเงนไดคาซออสงหารมทรพยใหแกบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล

• ผถกหกภาษ ณ ทจายไดแกบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคล

• หกไวในอตรารอยละ 1โดยใหน าสงตอเจาพนกงานในขณะจดทะเบยนสทธและนตกรรม

01/09/59

16

ภาษเงนไดนตบคคลหก ณ ทจายจากการจายเงนใหนตบคคลตางประเทศ

• บรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ มไดประกอบกจการในประเทศไทย แตไดรบเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 (2)(3) (4) (5) หรอ (6) ทจายจากหรอในประเทศไทย ใหบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลนนเสยภาษ โดยใหผจายหกภาษจากเงนไดพงประเมนทจายตามอตราภาษเงนได ส าหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลแลวน าสงอ าเภอทองทพรอมกบยนรายการตามแบบทอธบดก าหนดภายในเจดวนนบแตวนสนเดอนของเดอนทจายเงนไดพงประเมนนน ทงน ใหน ามาตรา 54 มาใชบงคบโดยอนโลม