บทที่ 6 × îö îð x ó ý มาตรฐานการก...

39
บทที6 มาตรฐานการกากับดูแลธุรกิจประกันภัย กาหนดโดยสมาคมผู ้ควบคุมธุรกิจประกันภัย นานาชาติและการเป็นนายหน้าประกันชีวิตนิติบุคคล บทบาทของนายหน้าประกันภัยต่อสังคม อาจารย์ป้ องภพ ทฤษฎิคุณ ลิขสิทธิ์ ของส�านักงานคณะกรรมการก�ากับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย ห้ามน�าไปใช้ในการแสวงหาก�าไรทางการค้า

Upload: others

Post on 22-Jul-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

บทท 6 มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย

ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาตและการเปนนายหนาประกนชวตนตบคคล

บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

อาจารยปองภพ ทฤษฎคณ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

Page 2: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

บทท 6 มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย

ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาตและการเปนนายหนาประกนชวตนตบคคล

บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

อาจารยปองภพ ทฤษฎคณ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-2 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

บทท 6 มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจ นช.3 ประกนภยนานาชาตและการเปนนายหนาประกนชวตนตบคคล (1 ชวโมง) บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม เรองท

6.1 ความเปนมา หลกการและวตถประสงคของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย 6.2 องคประกอบและขอบเขตของมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย 6.3 มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยทเกยวของกบคนกลางประกนภย 6.4 การเปนนายหนาประกนชวตนตบคคล และบทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

แนวคด

1. ธรกจประกนภยเปนธรกจบรการสาขาหนงของการบรการภาคการเงน ในปจจบนไดมการด าเนนธรกจทงในรปแบบขามชาตและขามสาขา รวมทงเกดการเชอมตอของภาคการเงนทงระบบทวโลก จงมความจ าเปนทจะตองมมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยสากลขน ซงบคลากรในภาคอตสาหกรรมประกนภยจะตองมมมมองในภาพรวมของการก ากบดแลระดบสากล เพอเกดความเขาใจและเปนพนฐานในการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยในประเทศของตน

2. ความเขาใจในมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย จะท าใหบคลากรในภาคธรกจประกนภย มความเขาใจในหลกการและเหตผลของกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยซงเกยวของกบตนเอง สงผลชวยใหเกดแนวความคดในการพฒนาการปฏบตในธรกจประกนภย และการใหบรการแกผเอาประกนภยไดอยางมประสทธภาพและมคณภาพยงขน มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยแตละขอมองคประกอบ 3 สวนคอ ICP Statement, Standards และ Guidance Material

3. มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย เกยวของกบคนกลางประกนภยทงตวแทนและนายหนาประกนภยโดยตรง แสดงใหเหนถงเหตผลและแนวทางการก ากบดแลทมตอคนกลางประกนภยในดานตางๆ ซงการมความรและเขาใจในมาตรฐานสากลดงกลาว จะท าใหคนกลางประกนภยทราบถงแนวทางปฏบตทดและสามารถพฒนาตนเองใหดยงขน

4. นตบคคลทตองการจะด าเนนธรกจนายหนาประกนชวตจะตองปฏบตตามประกาศคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย เรองหลกเกณฑและเงอนไขในการออกใบอนญาตและการตอใบอนญาตใหนตบคคลเปนนายหนาประกนชวต พ.ศ. 2554 บทบาทของนายหนาประกนภยในฐานะผมความรทงดานความคมครองของกรมธรรมประกนภย อตราเบยประกนภยและความเสยงจะชวยใหทงภาคธรกจประกนภย สงคมไดรบการพฒนาและมคณภาพทด ระบบเศรษฐกจมนคงและขยายตว

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-2

Page 3: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-3 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

วตถประสงค เมอศกษาบทท 6 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความเปนมา หลกการและวตถประสงคของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยได

2. อธบายองคประกอบและขอบเขตของมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยได 3. อธบายมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยทเกยวของกบคนกลางประกนภยได 4. อธบายเกยวกบนายหนาประกนชวตนตบคคลและบทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคมได

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-3

Page 4: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-3 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

วตถประสงค เมอศกษาบทท 6 จบแลว ผศกษาสามารถ 1. อธบายความเปนมา หลกการและวตถประสงคของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยได

2. อธบายองคประกอบและขอบเขตของมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยได 3. อธบายมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยทเกยวของกบคนกลางประกนภยได 4. อธบายเกยวกบนายหนาประกนชวตนตบคคลและบทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคมได

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 6.1 ความเปนมา หลกการและวตถประสงคของการจดท ามาตรฐาน การก ากบดแลธรกจประกนภย

ธรกจประกนภยซงเปนธรกจบรการสาขาหนงของการบรการภาคการเงน ทมความส าคญตอระบบการเงน การพฒนาเศรษฐกจของประเทศและความมนคงทางสงคมเปนอยางมาก โดยเปนตลาดเงนทนทระดมเงนออมระยะยาว เปนเครองมอในการบรรเทาความเสยหายทางการเงนทเปนผลกระทบจากอบตเหตหรอเหตการณทไมคาดวาจะเกดขน นอกจากนการบรการดานการประกนภยยงมลกษณะพเศษหลายประการ เชน กรมธรรมประกนภยหรอผลตภณฑประกนภยเปนสนคาทยากตอความเขาใจและเปนสญญาทมภาระผกพนระหวางผเอาประกนภยและผรบประกนภย (บรษทประกนภย) ซงการจายเบยประกนภยของผเอาประกนภยแกบรษทประกนภยเพอท าสญญาประกนภย ท าใหผเอาประกนภยเผชญกบความเสยงในการทบรษทประกนภยเกดปญหาทางดานการเงนหรอดานการด าเนนธรกจในระหวางทสญญาประกนภยยงมผลบงคบใช ในสวนของบรษทประกนภยนน การรบประกนภยเปนการรบความเสยงภยทอาจเกดขนในอนาคตซงบรษทจ าเปนจะตองมความมนคงทางดานการเงนทเพยงพอตอภาระผกพนและหนสนทเกดขนจากการรบประกนภย จากเหตผลดงกลาวท าใหภาครฐจะตองเขามามบทบาทในการก ากบดแลธรกจประกนภยใหบรษทประกนภยใหมความมนคงทางการเงน และก ากบดแลใหบรษทประกนภยและผทเกยวของในธรกจประกนภยมการด าเนนธรกจอยางยตธรรมและมความนาความเชอถอ การก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองมแนวทางทถกตอง มประสทธภาพเพยงพอและเหมาะสมตอสภาพธรกจประกนภย จงจ าเปนตองมการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขน เพอใหเปนมาตรฐานและแนวทางในการก ากบดแลทถกตองส าหรบหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยในการน าไปปฏบต 1. ความเปนมาของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Core Principles: ICPs) ก าหนดขนโดยสมาคม ผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต (International Association of Insurance Supervisors: IAIS) หรอสมาคม ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาต ซงเปนหนวยงานทก าหนดมาตรฐานและแนวปฏบตดานการก ากบดแลธรกจประกนภยท เปนสากลส าหรบหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภย กอตงขนในป พ.ศ. 2537 ในปจจบนประกอบดวยสมาชกทเปนหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยประมาณ 200 หนวยงาน จากประเทศตาง ๆ ประมาณ 140 ประเทศจากทวโลก (บางประเทศมหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยมากกวา 1 หนวยงาน เชน ประเทศสหรฐอเมรกา) โดยประเทศไทยเขารวมเปนสมาชกตามมตของคณะรฐมนตรในป พ.ศ. 2537 ซงในขณะนน กรมการประกนภย กระทรวงพาณชยท าหนาทก ากบดแลธรกจประกนภยของประเทศไทย หลงจากไดมการจดตง สมาคม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-4

Page 5: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-5

Page 6: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-6 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

การเงนคงไวซงความมนคง รวมทงเพอลดการแพรกระจายของความเสยงจากสาขาการเงนหนงไปสสาขาการเงนอน หรอจากประเทศหนงไปสประเทศอน และเพอลดชองวางความแตกตางของการก ากบดแลธรกจประกนภยทมอย 3. วตถประสงคของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย นอกจากหลกการส าคญเพอใหเกดระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยทดแลว การจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยยงมวตถประสงคทส าคญ ดงน 1) เพอใหเปนพนฐานโครงสรางของการก ากบดแลธรกจประกนภยซงเปนทยอมรบในระดบสากล 2) เพอใชเปนมาตรฐานก าหนดบทบาทและหนาทของผก ากบดแลธรกจประกนภย 3) เพอใชเปนมาตรฐานเปรยบเทยบหาขอบกพรองในการก ากบดแลธรกจประกนภย 4) เพอใชเปนมาตรฐานส าหรบการประเมนดานการก ากบดแล เชน การประเมนภาคการเงนตามมาตรฐานสากล (Financial Sector Assessment Program: FSAP) ซงด าเนนการโดยกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) และธนาคารโลก (World Bank)

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-6

Page 7: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-7 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

เรองท 6.2 องคประกอบและขอบเขตของมาตรฐานการก ากบดแล ธรกจประกนภย

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยรจกกนในนามของ ICPs ไดรบการทบทวนและปรบปรงอยางสม าเสมอ เพอใหเปนปจจบนสอดคลองกบสถานการณ และระดบการพฒนาของธรกจประกนภยและระบบการเงน โดยมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบปจจบน ซงไดรบความเหนชอบจากสมาชก IAIS เมอเดอนตลาคม 2554 มจ านวนทงสน 26 ขอ โดยโครงสรางของแตละ ICPs มองคประกอบและขอบเขต ดงน 1. องคประกอบของมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย (ICPs) ฉบบเดอนตลาคม 2554 เปนกรอบการก ากบดแลธรกจประกนภยทจดท าขนซงเปนทยอมรบทวโลก โดย ICPs แตละขอมองคประกอบแบงออกเปน 3 สวน ดงน 1) ICP Statement คอ หลกการสงสดของมาตรฐาน ICPs ซงอธบายถงหลกการส าคญและสงจ าเปนในการก ากบดแลธรกจประกนภย เพอใหภาคธรกจประกนภยมความมนคงดานการเงน และผถอกรมธรรมไดรบความคมครองอยางเพยงพอ และเหมาะสม 2) Standards คอ มาตรฐาน ซงเปนสวนประกอบระดบถดลงมาของโครงสราง ICPs ซงเปนขอก าหนดทส าคญในการด าเนนการตามหลกการของ ICP นน ๆ 3) Guidance Material คอ แนวทางปฏบต ซงเปนสวนประกอบสดทายในโครงสราง ICPs เปนแนวทางปฏบตโดยละเอยดในการด าเนนการตามหลกการและมาตรฐาน (ICP Statement/ Standards) โดยเปนสวนทอธบายรายละเอยด รวมทงยกตวอยางวธการในการด าเนนการ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-7

Page 8: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-7 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

เรองท 6.2 องคประกอบและขอบเขตของมาตรฐานการก ากบดแล ธรกจประกนภย

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยรจกกนในนามของ ICPs ไดรบการทบทวนและปรบปรงอยางสม าเสมอ เพอใหเปนปจจบนสอดคลองกบสถานการณ และระดบการพฒนาของธรกจประกนภยและระบบการเงน โดยมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบปจจบน ซงไดรบความเหนชอบจากสมาชก IAIS เมอเดอนตลาคม 2554 มจ านวนทงสน 26 ขอ โดยโครงสรางของแตละ ICPs มองคประกอบและขอบเขต ดงน 1. องคประกอบของมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย (ICPs) ฉบบเดอนตลาคม 2554 เปนกรอบการก ากบดแลธรกจประกนภยทจดท าขนซงเปนทยอมรบทวโลก โดย ICPs แตละขอมองคประกอบแบงออกเปน 3 สวน ดงน 1) ICP Statement คอ หลกการสงสดของมาตรฐาน ICPs ซงอธบายถงหลกการส าคญและสงจ าเปนในการก ากบดแลธรกจประกนภย เพอใหภาคธรกจประกนภยมความมนคงดานการเงน และผถอกรมธรรมไดรบความคมครองอยางเพยงพอ และเหมาะสม 2) Standards คอ มาตรฐาน ซงเปนสวนประกอบระดบถดลงมาของโครงสราง ICPs ซงเปนขอก าหนดทส าคญในการด าเนนการตามหลกการของ ICP นน ๆ 3) Guidance Material คอ แนวทางปฏบต ซงเปนสวนประกอบสดทายในโครงสราง ICPs เปนแนวทางปฏบตโดยละเอยดในการด าเนนการตามหลกการและมาตรฐาน (ICP Statement/ Standards) โดยเปนสวนทอธบายรายละเอยด รวมทงยกตวอยางวธการในการด าเนนการ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-8 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

ตวอยาง รปแบบโครงสรางเนอหาของมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย (ICPs)

ICP 1 ………………………………………… หลกการ (ICP Statement)………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. บทน าหรอแนวทางปฏบตเบองตน (บาง ICPs อาจมการกลาวถงขอมลพนฐานตางๆ ทเกยวของในบทน า) ................................................................................................................................................ ....................... 1.1) มาตรฐาน (Standards)…………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1.1.1 แนวทางปฏบต (Guidance Material)……………………………………………………………………… 1.1.2 แนวทางปฏบต (Guidance Material)………………………………………………………………………. 1.2) มาตรฐาน (Standards)……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 1.2.1 แนวทางปฏบต (Guidance Material)……………………………………………………………………… 1.2.2 แนวทางปฏบต (Guidance Material)………………………………………………………………………

2. ขอบเขตของมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย 1) ICPs สามารถน าไปใชไดกบทกประเทศ/ภมภาค โดยไมตองค านงถงระดบการพฒนาของตลาดประกนภย และชนดของผลตภณฑหรอการบรการดานประกนภย หนวยงานก ากบดแลฯ จะตองน าขอก าหนดและการด าเนนการในการก ากบดแลธรกจประกนภยมาปรบใชใหสอดคลองกบลกษณะ ขนาด ความซบซอนของแตละบรษทซงมความเสยงแตกตางกน เพอใหสามารถบรรลวตถประสงคทมในการก ากบดแลธรกจประกนภย 2) ICPs สามารถน าไปใชไดกบทกบรษทประกนภย ไมวาจะมรฐบาลควบคมหรอถอหน หรอเปนของภาคเอกชนโดยสมบรณ เมอไรกตามทมการด าเนนธรกจประกนภย รวมถงการด าเนนธรกจประกนภยในรปแบบ e-Commerce 3) การก ากบดแลธรกจประกนภยในประเทศซงมผรบผดชอบมากกวาหนงหนวยงาน เชน หนวยงาน ทท าหนาทก าหนดกฎหมาย ขอบงคบ ในการก ากบดแลธรกจประกนภยอาจแตกตางจากหนวยงานทท าหนาทด าเนนการ ICPs ทถกน าไปใชในประเทศนนจะตองใชโดยทง 2 หนวยงานตามหนาทความรบผดชอบของแตละหนวยงาน อยางไร กตามจะตองสรางความรวมมอระหวางหนวยงานเพอใหการด าเนนการตาม ICPs ของทงสองหนวยงาน (หรอหลายหนวยงาน) มโครงสรางทสอดคลองกน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-8

Page 9: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-9 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

4) หนวยงานก ากบดแลฯ จะตองด าเนนการในลกษณะทโปรงใสสามารถตรวจสอบได ซงมความจ าเปนทจะตองมอ านาจเพยงพอตามกฎหมายส าหรบการด าเนนการตามหนาทของตน อยางไรกตาม การมอ านาจตามกฎหมายเพยงอยางเดยวยงไมเพยงพอส าหรบการด าเนนการตาม ICPs หนวยงานก ากบดแลฯจะตองมความสามารถในการด าเนนการตามอ านาจทมอย และจะตองท าใหแนใจวาไดมการปฏบตตามขอก าหนดทางกฎหมายเหลานน นอกจากนน หนวยงานก ากบดแลฯ จะตองมทรพยากรและความสามารถทจ าเปนเพยงพอ เพอใหการด าเนนการตามอ านาจหนาทเปนไปอยางมประสทธภาพ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-9

Page 10: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-9 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

4) หนวยงานก ากบดแลฯ จะตองด าเนนการในลกษณะทโปรงใสสามารถตรวจสอบได ซงมความจ าเปนทจะตองมอ านาจเพยงพอตามกฎหมายส าหรบการด าเนนการตามหนาทของตน อยางไรกตาม การมอ านาจตามกฎหมายเพยงอยางเดยวยงไมเพยงพอส าหรบการด าเนนการตาม ICPs หนวยงานก ากบดแลฯจะตองมความสามารถในการด าเนนการตามอ านาจทมอย และจะตองท าใหแนใจวาไดมการปฏบตตามขอก าหนดทางกฎหมายเหลานน นอกจากนน หนวยงานก ากบดแลฯ จะตองมทรพยากรและความสามารถทจ าเปนเพยงพอ เพอใหการด าเนนการตามอ านาจหนาทเปนไปอยางมประสทธภาพ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-10 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 6.3 มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยทเกยวของ กบคนกลางประกนภย

สมาคมผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาต (IAIS) จดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Core Principles: ICPs) ฉบบเดอนตลาคม 2554 ขน โดยคณะท างานทประกอบดวยผเชยวชาญดานตาง ๆ จากหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจากประเทศสมาชกทมการพฒนาแตกตางกนออกไป เพอใหเกดความคดเหนทหลากหลายและใหมาตรฐานฉบบปจจบนสามารถน าไปใชไดอยางทวถง ซงประกอบไปดวยมาตรฐาน ทงสน 26 ขอ ดงน

ICP 1 วตถประสงค อ านาจและหนาทรบผดชอบของหนวยงานทก ากบดแล (Objectives, Powers and Responsibilities of the Supervisor)

ICP 2 หนวยงานทก ากบดแล (Supervisor) ICP 3 การแลกเปลยนขอมลและขอก าหนดในเรองการรกษาความลบ (Information Exchange and

Confidentiality Requirements) ICP 4 การใหใบอนญาตประกอบธรกจ (Licensing) ICP 5 ความเหมาะสมของบคลากร (Suitability of Persons) ICP 6 การเปลยนแปลงอ านาจการบรหารและการถายโอนธรกจ (Changes in Control and Portfolio

Transfers) ICP 7 บรรษทภบาล (Corporate Governance) ICP 8 การบรหารความเสยงและการควบคมภายใน (Risk Management and Internal Controls) ICP 9 การตรวจสอบและการรายงาน (Supervisory Review and Reporting) ICP 10 มาตรการส าหรบการปองกนและแกไขสถานการณ (Preventive and Corrective Measures) ICP 11 การปฏบตตามกฎหมาย (Enforcement) ICP 12 การเลกกจการและออกจากตลาด (Winding-up and Exit from the Market) ICP 13 การประกนภยตอและการถายโอนความเสยงรปแบบอน ๆ (Reinsurance and Other Forms of

Risk Transfer) ICP 14 การประเมนมลคา (Valuation) ICP 15 การลงทน (Investment) ICP 16 การบรหารจดการความเสยงแบบองครวมเพ อความมนคงทางการเงน (Enterprise Risk

Management for Solvency Purposes)

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-10

Page 11: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-11 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ICP 17 ความเพยงพอของเงนกองทน (Capital Adequacy) ICP 18 คนกลางประกนภย (Intermediaries) ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ (Conduct of Business) ICP 20 การเปดเผยขอมล (Public Disclosure) ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย (Countering Fraud in Insurance) ICP 22 การตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism) ICP 23 การก ากบดแลธรกจแบบรวมกลม (Group-wide Supervision) ICP 24 การดแลเสถยรภาพระดบมหภาคและการก ากบดแลธรกจประกนภย (Macroprudential Surveillance and Insurance Supervision) ICP 25 ความรวมมอและการประสานงานดานการก ากบดแล (Supervisory Cooperation and Coordination) ICP 26 ความรวมมอขามพรมแดนและการประสานงานดานการบรหารจดการในภาวะวกฤต (Cross-border Cooperation and Coordination on Crisis Management) มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย (ICPs) ทง 26 ICPs มสวนเกยวของกบคนกลางประกนภย ทงสน 4 ICPs คอ 1. ICP 18 คนกลางประกนภย (Intermediaries) 2. ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ (Conduct of Business) 3. ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย (Countering Fraud in Insurance) 4. ICP 22 การตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism) รายละเอยดเกยวกบ ICPs ทเกยวของกบคนกลางประกนภยมดงน 1. มาตรฐาน ICP 18 คนกลางประกนภย มาตรฐาน ICP 18 คนกลางประกนภย (Intermediaries) มหลกการส าคญคอ หนวยงานทก ากบดแลก าหนดและบงคบใชขอบงคบส าหรบพฤตกรรมทางธรกจของคนกลางประกนภย เพอใหแนใจวาด าเนนธรกจอยางเปน มออาชพและมความโปรงใส ซง ICP 18 ประกอบดวย บทน า และมาตรฐาน ทงสน 7 ขอ ซงภายใตมาตรฐานทงหมดมแนวทางปฏบตและค าอธบายรายละเอยดทเกยวของกบแตละมาตรฐาน โดยมสาระส าคญดงน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-11

Page 12: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-11 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ICP 17 ความเพยงพอของเงนกองทน (Capital Adequacy) ICP 18 คนกลางประกนภย (Intermediaries) ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ (Conduct of Business) ICP 20 การเปดเผยขอมล (Public Disclosure) ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย (Countering Fraud in Insurance) ICP 22 การตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism) ICP 23 การก ากบดแลธรกจแบบรวมกลม (Group-wide Supervision) ICP 24 การดแลเสถยรภาพระดบมหภาคและการก ากบดแลธรกจประกนภย (Macroprudential Surveillance and Insurance Supervision) ICP 25 ความรวมมอและการประสานงานดานการก ากบดแล (Supervisory Cooperation and Coordination) ICP 26 ความรวมมอขามพรมแดนและการประสานงานดานการบรหารจดการในภาวะวกฤต (Cross-border Cooperation and Coordination on Crisis Management) มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย (ICPs) ทง 26 ICPs มสวนเกยวของกบคนกลางประกนภย ทงสน 4 ICPs คอ 1. ICP 18 คนกลางประกนภย (Intermediaries) 2. ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ (Conduct of Business) 3. ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย (Countering Fraud in Insurance) 4. ICP 22 การตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism) รายละเอยดเกยวกบ ICPs ทเกยวของกบคนกลางประกนภยมดงน 1. มาตรฐาน ICP 18 คนกลางประกนภย มาตรฐาน ICP 18 คนกลางประกนภย (Intermediaries) มหลกการส าคญคอ หนวยงานทก ากบดแลก าหนดและบงคบใชขอบงคบส าหรบพฤตกรรมทางธรกจของคนกลางประกนภย เพอใหแนใจวาด าเนนธรกจอยางเปน มออาชพและมความโปรงใส ซง ICP 18 ประกอบดวย บทน า และมาตรฐาน ทงสน 7 ขอ ซงภายใตมาตรฐานทงหมดมแนวทางปฏบตและค าอธบายรายละเอยดทเกยวของกบแตละมาตรฐาน โดยมสาระส าคญดงน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-12 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

บทน า บทน ากลาวถงขอมลพนฐานทเกยวของกบคนกลางประกนภย ซงเปนบคคลหรอองคกรทใหบรการเปนสอกลางส าหรบลกคาในการท าสญญาประกนภยหรอประกนภยตอ โดยการเปนตวประสานระหวางบรษทประกนภยและผเอาประกนภย เชน ตวแทน นายหนา นายหนานตบคคล เปนตน คนกลางประกนภยสามารถปฏบตหนาทนอกเหนอจากการเปนสอกลาง ซงอาจรวมถงการรบประกนภย การจดเกบเบยประกนภย การบรหารจดการ และการบรหารการจายคาสนไหมทดแทนอกดวย ระบบคนกลางประกนภยและการปฏบตงานของคนกลางประกนภยมสวนเกยวของอยางมากกบวฒนธรรม ประเพณ กฎหมาย และพฒนาการของตลาดประกนภยของแตละประเทศ ดวยเหตน มาตรการในการก ากบคนกลางประกนภยจงมความหลากหลาย และมความแตกตางจากกนในแตละตลาดประกนภยของแตละประเทศ หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยควรพจารณาใชมาตรฐานนกบทกองคกรทท าหนาทหรอด าเนนธรกจคนกลางประกนภย โดยค านงถงลกษณะ ขนาด และความซบซอนของธรกจ เพอใหเกดผลลพธทเปนธรรมตอผถอกรมธรรมประกนภยและลกคา โดยทวไปคนกลางประกนภยแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1) ปฏบตหนาทในนามของลกคา ซงเปนอสระจากบรษทประกนภยทคนกลางประกนภยน าเสนอผลตภณฑให คนกลางประกนภยนจะเรยกวา “นายหนา” (Broker/Independent Financial Adviser) และ 2) ปฏบตหนาทในนามของบรษทประกนภย เรยกวา “ตวแทน” (Agent/Producer) ซงคนกลางประกนภยสามารถปฏบตหนาทในนามของบรษทประกนภยหนงแหงหรอหลายแหง นอกจากน บรษทประกนภยอาจใชชองทางการจ าหนายหลายชองทาง เพอท าการตลาดและขายผลตภณฑประกนภย รวมไปถงประกนภยผานธนาคาร (Bancassurance) ซงเปนความรวมมอระหวางธนาคารกบบรษทประกนภย โดยใชธนาคารเปนชองทางการจ าหนายผลตภณฑประกนภย นอกจากน คนกลางประกนภยยงมบทบาททส าคญในการสงเสรมความเชอมนและความมนใจในภาคธรก จประกนภย รวมถงสงเสรมความรทางการเงนและการประกนภยโดยการใหค าแนะน าผบรโภคเพอใหสามารถตดสนใจเลอกผลตภณฑทตรงตามความตองการ สามารถเขาใจสทธประโยชน ลกษณะ และราคาของผลตภณฑ การทลกคาเขาใจถงเงอนไขและผลประโยชนทจะไดจากผลตภณฑประกนภย อาจสงผลใหมการรองเรยนคนกลางประกนภยหรอบรษทประกนภยนอยลง การสงเสรมความรทางประกนภยและการเงนอยางมออาชพของคนกลางประกนภยนน เปนการใหบรการแกประชาชนและลกคา และชวยสงเสรมชอเสยงของคนกลางประกนภยและภาคธรกจประกนภยโดยรวม

มาตรฐาน 18.1 หนวยงานทก ากบดแลควรมนใจวาคนกลางประกนภยมใบอนญาต มาตรฐานในขอนประกอบดวยแนวทางปฏบตและรายละเอยดตาง ๆ ทก าหนดใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยตองก าหนดหรอบงคบใหคนกลางประกนภยมใบอนญาต ซงในแตละประเทศอาจเรยกกระการบวนดงกลาวแตกตางกนไป เชน “การออกใบอนญาต” (Licensing) “การอนญาต” (Authorization) หรอ “การลงทะเบยน” (Registration) โดยหนวยงานทก ากบดแลสามารถเลอกทจะออกใบอนญาตใหคนกลางประกนภยในระดบองคกร หรอระดบบคคล หรอทงสองอยาง หนวยงานก ากบดแลจะตองมขนตอนเพอใหแนใจวาบคคลทเปนสอกลางประกนภยนนมคณสมบตตามมาตรฐานวชาชพ และมประสทธภาพเพยงพอและเหมาะสมอยเสมอ นอกจากน ธรกจประกนภย

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-12

Page 13: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-13 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

บางประเภทมความซบซอนและความเสยงสงกวาประเภทอน ๆ จงจ าเปนตองมสอกลางทมความสามารถและประสบการณมากกวา ดวยเหตดงกลาวหนวยงานทก ากบดแลอาจตองระบในใบอนญาตเกยวกบประเภทของการประกนภยทคนกลางประกนภยไดรบอนญาตใหเปนสอกลาง โดยค านงถงความเชยวชาญของคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลอาจตองพจารณาการออกใบอนญาตแบบตออายเปนชวง ๆ ซงมขอดคอสามารถประเมนการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบของคนกลางประกนภยเปนระยะ ๆ กอนทจะออกใบอนญาตใหแกคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหมการสงใบสมคร รวมถงขอมลตาง ๆ ทส าคญ อาท ขอมลสวนตวของผสมคร ประวต หากเปนรปบรษท (Incorporated) จะตองสงขอมลเกยวกบการจดตงบรษท เชน หนงสอรบรองการจดทะเบยนบรษท ขอมลการเปนเจาของ ขอเสนอเกยวกบวธการหาเงนทน เปนตน

มาตรฐาน 18.2 หนวยงานทก ากบดแลควรมนใจวาคนกลางประกนภยทไดรบใบอนญาตในประเทศ ไดรบการก ากบดแลอยางตอเนอง หนวยงานทก ากบดแลควรตรวจสอบอยางตอเนองวา คนกลางประกนภยมการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบภายหลงการออกใบอนญาต ซงการก ากบดแลอยางตอเนองอาจรวมถงการก าหนดใหคนกลางรายงานตอหนวยงานทก ากบดแล (Off-site Monitoring) โดยอาจก าหนดขอมลทตองการ เชน งบการเงน หรอหนงสอทรบรองความมนคงทางการเงนของคนกลางประกนภย หนงสอรบรองจากผตรวจสอบบญช (ถาม) ขอมลแหลงทตงของธรกจ ส าหรบการตรวจสอบ ณ ทท าการธรกจ (On-site Inspection) ซงอาจพจารณาตามความจ าเปน เชน ตรวจสอบการควบคมภายใน แฟมขอมลลกคา เรองรองเรยน การเปดเผยขอมลตอลกคา เปนตน นอกเหนอจากการตรวจสอบ การวเคราะหเรองรองเรยนบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยยงเปนแหลงขอมลส าคญในการประเมนการด าเนนธรกจทมปญหาในดานคนกลางประกนภย

นอกเหนอจากการตรวจสอบแลว หนวยงานทก ากบดแลอาจมการประชมหารอรวมกบคนกลางประกนภยเปนประจ า และอาจใชการทดสอบ เชน การทดสอบโดยไมเปดเผยตว (Mystery Shopping) เพอประเมนวานโยบายคนกลางประกนภยและขนตอนตาง ๆ เปนธรรมตอลกคา วธการก ากบดแลในบางประเทศ อาจใชการก ากบดแล คนกลางประกนภยทางออมผานการก ากบดแลของบรษทประกนภย ในบางประเทศอาจมการจดตงองคกรก ากบดแลตวเอง (Self-Regulatory Organization: SRO) เปนองคกรนอกภาครฐทท าการก ากบดแลอตสาหกรรมหรอวชาชพในระดบหนง การก ากบดแลของ SRO สามารถสนบสนนการก ากบดแลคนกลางประกนภยผานกฎระเบยบของสมาชกและขอบงคบตามมาตรฐานวชาชพ ซงหนวยงานทก ากบดแลควรแนใจวา SRO มมาตรฐานทเหมาะสม และเขาแทรกแซงเมอเกดขอบกพรอง

มาตรฐาน 18.3 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหคนกลางประกนภยมระดบความรและประสบการณ รวมถงคณธรรมและประสทธภาพ บคคลทเปนคนกลางประกนภยควรมความรและประสบการณทางวชาชพ ความรทางวชาชพสามารถไดมาโดยประสบการณ การศกษา และการฝกอบรม หนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยควรแนใจวาคนกลางประกนภยมคณสมบตทางวชาชพทเกยวของ มความเหมาะสมส าหรบธรกจหรอผลตภณฑทเปนสอกลาง คณสมบตและประสบการณควรเหมาะสมกบประเภทของสอกลางทด าเนนงานวาเปนตวแทนส าหรบบรษทประกนภยหรอนายหนา

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-13

Page 14: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-13 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

บางประเภทมความซบซอนและความเสยงสงกวาประเภทอน ๆ จงจ าเปนตองมสอกลางทมความสามารถและประสบการณมากกวา ดวยเหตดงกลาวหนวยงานทก ากบดแลอาจตองระบในใบอนญาตเกยวกบประเภทของการประกนภยทคนกลางประกนภยไดรบอนญาตใหเปนสอกลาง โดยค านงถงความเชยวชาญของคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลอาจตองพจารณาการออกใบอนญาตแบบตออายเปนชวง ๆ ซงมขอดคอสามารถประเมนการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบของคนกลางประกนภยเปนระยะ ๆ กอนทจะออกใบอนญาตใหแกคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหมการสงใบสมคร รวมถงขอมลตาง ๆ ทส าคญ อาท ขอมลสวนตวของผสมคร ประวต หากเปนรปบรษท (Incorporated) จะตองสงขอมลเกยวกบการจดตงบรษท เชน หนงสอรบรองการจดทะเบยนบรษท ขอมลการเปนเจาของ ขอเสนอเกยวกบวธการหาเงนทน เปนตน

มาตรฐาน 18.2 หนวยงานทก ากบดแลควรมนใจวาคนกลางประกนภยทไดรบใบอนญาตในประเทศ ไดรบการก ากบดแลอยางตอเนอง หนวยงานทก ากบดแลควรตรวจสอบอยางตอเนองวา คนกลางประกนภยมการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบภายหลงการออกใบอนญาต ซงการก ากบดแลอยางตอเนองอาจรวมถงการก าหนดใหคนกลางรายงานตอหนวยงานทก ากบดแล (Off-site Monitoring) โดยอาจก าหนดขอมลทตองการ เชน งบการเงน หรอหนงสอทรบรองความมนคงทางการเงนของคนกลางประกนภย หนงสอรบรองจากผตรวจสอบบญช (ถาม) ขอมลแหลงทตงของธรกจ ส าหรบการตรวจสอบ ณ ทท าการธรกจ (On-site Inspection) ซงอาจพจารณาตามความจ าเปน เชน ตรวจสอบการควบคมภายใน แฟมขอมลลกคา เรองรองเรยน การเปดเผยขอมลตอลกคา เปนตน นอกเหนอจากการตรวจสอบ การวเคราะหเรองรองเรยนบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยยงเปนแหลงขอมลส าคญในการประเมนการด าเนนธรกจทมปญหาในดานคนกลางประกนภย

นอกเหนอจากการตรวจสอบแลว หนวยงานทก ากบดแลอาจมการประชมหารอรวมกบคนกลางประกนภยเปนประจ า และอาจใชการทดสอบ เชน การทดสอบโดยไมเปดเผยตว (Mystery Shopping) เพอประเมนวานโยบายคนกลางประกนภยและขนตอนตาง ๆ เปนธรรมตอลกคา วธการก ากบดแลในบางประเทศ อาจใชการก ากบดแล คนกลางประกนภยทางออมผานการก ากบดแลของบรษทประกนภย ในบางประเทศอาจมการจดตงองคกรก ากบดแลตวเอง (Self-Regulatory Organization: SRO) เปนองคกรนอกภาครฐทท าการก ากบดแลอตสาหกรรมหรอวชาชพในระดบหนง การก ากบดแลของ SRO สามารถสนบสนนการก ากบดแลคนกลางประกนภยผานกฎระเบยบของสมาชกและขอบงคบตามมาตรฐานวชาชพ ซงหนวยงานทก ากบดแลควรแนใจวา SRO มมาตรฐานทเหมาะสม และเขาแทรกแซงเมอเกดขอบกพรอง

มาตรฐาน 18.3 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหคนกลางประกนภยมระดบความรและประสบการณ รวมถงคณธรรมและประสทธภาพ บคคลทเปนคนกลางประกนภยควรมความรและประสบการณทางวชาชพ ความรทางวชาชพสามารถไดมาโดยประสบการณ การศกษา และการฝกอบรม หนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยควรแนใจวาคนกลางประกนภยมคณสมบตทางวชาชพทเกยวของ มความเหมาะสมส าหรบธรกจหรอผลตภณฑทเปนสอกลาง คณสมบตและประสบการณควรเหมาะสมกบประเภทของสอกลางทด าเนนงานวาเปนตวแทนส าหรบบรษทประกนภยหรอนายหนา

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-14 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

ด าเนนงานในนามของลกคา และเมอไดรบคณสมบตทางวชาชพแลวคนกลางประกนภยควรเพมพนความรทางวชาชพอยเสมอ หนวยงานทก ากบดแลควรท าใหแนใจวาคนกลางประกนภยอยภายใตมาตรฐานจรยธรรมทางวชาชพ ซงเปนสงส าคญอยางยง โดยอาจก าหนดและเผยแพรจรรยาบรรณทางธรกจทคนกลางประกนภยตองปฏบตตาม จรรยาบรรณทางธรกจควรสอดคลองกบกฎหมายและอาจครอบคลมถงการเจรจาระหวางคนกลางประกนภยและลกคา โดยคนกลางประกนภยควรปฏบตทางธรกจอยางเปนธรรมและมมาตรฐานทางจรยธรรมสง ซงควรมคณสมบตสวนบคคล เชน มความซอสตยและโปรงใส มความนาเชอถอ เปนตน

มาตรฐาน 18.4 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหคนกลางประกนภยมบรรษทภบาลทเหมาะสม ส าหรบคนกลางประกนภยทเปนรปแบบองคกร ควรอยภายใตกฎบรรษทภบาลขนต า ซงอาจแตกตางกนไป โดยขนอยกบลกษณะและขนาดของสอกลาง และความซบซอนของธรกจ รวมถงกฎระเบยบของบรษท อยางไรกตาม กฎบรรษทภบาลขนต าส าหรบแตละสอกลางควรเพยงพอเพอใหสามารถบรหารธรกจไดอยางมนคง และสามารถปกปองผลประโยชนของผมสวนไดสวนเสย บรรษทภบาลทดสามารถไดรบการสงเสรมจากหนวยงานทก ากบดแล รวมถงหนวยงานและองคกรทออกแนวทางปฏบตตาง ๆ เชน หลกเกณฑการปฏบตส าหรบคนกลางประกนภย เกยวกบหนาทดานบรรษทภบาล ซงอาจประกอบดวย การรกษามาตรฐานเรองความเหมาะสมของบคลากร การรกษามาตรฐานทเหมาะสมส าหรบพฤตกรรมทางธรกจ การมระดบการควบคมภายในทเหมาะสม การเกบรกษาแฟมและบนทกตาง ๆ เพอสามารถตรวจสอบได และการปฏบตตามกฎหมายทเกยวของ เปนตน อยางไรกตาม ในการก าหนดกฎบรรษทภบาล หนวยงานทก ากบดแลอาจตองพจารณาถงการใชกฎดงกลาวกบกจการทมเจาของคนเดยว และองคกรขนาดเลกทด าเนนธรกจคนกลางประกนภย เนองจากธรกจทมขนาดเลกอาจสงผลใหกจการเหลานไมสามารถปฏบตตามกฎบรรษทภบาลเดยวกนกบบรษทขนาดใหญได

มาตรฐาน 18.5 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหคนกลางประกนภยเปดเผยขอมลตอไปนตอลกคา 1) เงอนไขของธรกจระหวางคนกลางประกนภยและลกคา 2) ความสมพนธกบบรษทประกนภยทท างานดวย 3) ขอมลเกยวกบคาตอบแทนในกรณทมผลประโยชนทบซอน

มาตรฐานขอนระบเกยวกบการเปดเผยขอมลทเกยวของกบคนกลางประกนภย ซงในการก าหนดกฎระเบยบการเปดเผยขอมล หนวยงานทก ากบดแลอาจตองค านงถงปจจยตาง ๆ ไดแก ลกษณะของผลตภณฑประกนภยทแตกตางกน ระดบความรของลกคาทแตกตางกน การท าธรกรรมของประเภทการประกนภยทแตกตางกน (เชน ความแตกตางระหวางการประกนภยเพอการพาณชยและการประกนภยสวนบคคล) ซงปจจยเหลานอาจมอทธพลตอลกษณะและเวลาในการเปดเผยขอมล ขอมลทส าคญทหนวยงานก ากบดแลควรก าหนดใหเปดเผย ไดแก

1) เงอนไขทางธรกจ คนกลางประกนภยควรใหขอมลเกยวกบเงอนไขทางธรกจแกลกคากอนการท าสญญาประกนภย การน าเสนอขอมลอาจท าโดยวาจาและจดสงขอมลทเปนลายลกษณอกษรใหลกคาในภายหลง ซงเอกสารดงกลาวอาจประกอบไปดวย คนกลางประกนภยเปนตวแทนหรอนายหนา หนวยงานทใหใบอนญาตและก ากบดแล บรการทน าเสนอ (น าเสนอผลตภณฑจากทกบรษท บางบรษท หรอบรษทเดยว) สทธในการยกเลกและการรองเรยน การบรหารจดการเงนของลกคา เปนตน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-14

Page 15: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-15 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

2) ความสมพนธกบบรษทประกนภยทท างานดวย สถานะของคนกลางประกนภยตอบรษทประกนภยสามารถบงบอกถงขอบเขตของผลตภณฑทแนะน าตอลกคา เชน ในกรณทคนกลางประกนภยสามารถเลอกน าเสนอผลตภณฑจากบรษทเดยวหรอจากไมกบรษท ลกคาอาจตองท าการศกษาเพอคนหาเงอนไขหรอผลตภณฑอนในตลาด ทดหรอเหมาะสมส าหรบตนมากกวา 3) คาตอบแทน โดยทวไป คนกลางประกนภยไดรบคาตอบแทนจากคาธรรมเนยมและคานายหนาในรปแบบตาง ๆ ในบางประเทศทธรกจประกนภยมความกาวหนาและผลตภณฑมความซบซอน หนวยงานทก ากบดแลอาจก าหนดใหคนกลางประกนภยตองแจงขอมลเกยวกบคาธรรมเนยมและคานายหนาเมอมการรองขอจากลกคา หรอใหลกคารบทราบถงสทธในการรองขอขอมลเกยวกบคาธรรมเนยมและคานายหนา โดยวธการสอสารควรมความชดเจนและไมชกน าในทางทผด ในกรณของผลตภณฑประกนภยทมองคประกอบของการลงทน หนวยงานทก ากบดแลอาจก าหนดใหมการเปดเผยขอมลดงกลาวตอลกคากอนการซอขายกรมธรรม นอกจากน คาตอบแทนบางประเภทของคนกลางประกนภยอาจสงผลใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน ในกรณนคนกลางประกนภยอาจพยายามน าเสนอผลตภณฑทไดคาธรรมเนยมหรอคานายหนามากกวาแกลกคาโดยไมค านงถงความตองการของลกคา ดงนน หนวยงานทก ากบดแลควรมขนตอนทเขมงวดในการแกไขปญหาความขดแยงทางผลประโยชนเพอใหลกคาไดผลประโยชนอยางเตมท อยางไรกตาม หนวยงานก ากบดแลอาจพจารณาถงความเหมาะสมและจ าเปนส าหรบการก าหนดขอบงคบในเรองของคาตอบแทนใหมความสอดคลองกบระดบการพฒนาของตลาดประกนภยของตน

มาตรฐาน 18.6 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหคนกลางประกนภยทบรหารจดการเงนของลกคามมาตรการรกษาความปลอดภยทดเพอปกปองเงนดงกลาว ในการด าเนนธรกจประกนภย คนกลางประกนภยอาจตองรบเงนคาเบยประกนภยจากลกคาหรอรบเงนจากบรษทประกนภยเพอจายคาสนไหมทดแทนหรอคนคาเบยประกนภยแกลกคา ในบางประเทศอาจมขอบงคบทางกฎหมายเกยวกบกระแสเงนทถายโอนจากลกคาผานคนกลางประกนภยไปยงบรษทประกนภยและในทางกลบกน ดงนน คนกลางประกนภยควรมนโยบายและขนตอนทมประสทธภาพ เพอปกปองเงนของลกคาดงกลาว เพอผลประโยชนของลกคา ในการก าหนดขอบงคบส าหรบคนกลางประกนภยในการปกปองเงนของลกคา หนวยงานทก ากบดแลอาจตองแนะน าใหมนโยบายและขนตอนตาง ๆ เชน มการแยกบญชของลกคาจากบญชสวนตวของคนกลางประกนภย มระบบการเงนและการควบคมการเงนทมประสทธภาพ มการเกบรกษาสมดคฝาก ประวต และการตรวจสอบ เปนตน

มาตรฐาน 18.7 หนวยงานทก ากบดแลควรมมาตรการในการก ากบดแลทเหมาะสมกบคนกลางประกนภย และมอ านาจในการด าเนนการกบบคคลหรอองคกรทเปนสอกลางโดยไมมใบอนญาต หนวยงานทก ากบดแลจะตองด าเนนการกบคนกลางประกนภยตามความเหมาะสม เชน ในกรณทคนกลางประกนภยไมปฏบตตามใบอนญาตหรอขอบงคบ หรอท าใหลกคามความเสยง เชน ไมใหขอมลทจ าเปนตอลกคา นโยบายและขนตอนไมชดเจน ระบบการควบคมภายในและการจดเกบขอมลหรอเอกสารไมมประสทธภาพ ไมมการจดการกบความขดแยงทางผลประโยชน และมปญหาเกยวกบความตอเนองทางธรกจ เปนตน โดยการด าเนนการของหนวยงานทก ากบดแลควรใชกบคนกลางระดบองคกรหรอรายบคคลตามความเหมาะสม ซงอาจเปนการแกไขหรอม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-15

Page 16: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-15 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

2) ความสมพนธกบบรษทประกนภยทท างานดวย สถานะของคนกลางประกนภยตอบรษทประกนภยสามารถบงบอกถงขอบเขตของผลตภณฑทแนะน าตอลกคา เชน ในกรณทคนกลางประกนภยสามารถเลอกน าเสนอผลตภณฑจากบรษทเดยวหรอจากไมกบรษท ลกคาอาจตองท าการศกษาเพอคนหาเงอนไขหรอผลตภณฑอนในตลาด ทดหรอเหมาะสมส าหรบตนมากกวา 3) คาตอบแทน โดยทวไป คนกลางประกนภยไดรบคาตอบแทนจากคาธรรมเนยมและคานายหนาในรปแบบตาง ๆ ในบางประเทศทธรกจประกนภยมความกาวหนาและผลตภณฑมความซบซอน หนวยงานทก ากบดแลอาจก าหนดใหคนกลางประกนภยตองแจงขอมลเกยวกบคาธรรมเนยมและคานายหนาเมอมการรองขอจากลกคา หรอใหลกคารบทราบถงสทธในการรองขอขอมลเกยวกบคาธรรมเนยมและคานายหนา โดยวธการสอสารควรมความชดเจนและไมชกน าในทางทผด ในกรณของผลตภณฑประกนภยทมองคประกอบของการลงทน หนวยงานทก ากบดแลอาจก าหนดใหมการเปดเผยขอมลดงกลาวตอลกคากอนการซอขายกรมธรรม นอกจากน คาตอบแทนบางประเภทของคนกลางประกนภยอาจสงผลใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน ในกรณนคนกลางประกนภยอาจพยายามน าเสนอผลตภณฑทไดคาธรรมเนยมหรอคานายหนามากกวาแกลกคาโดยไมค านงถงความตองการของลกคา ดงนน หนวยงานทก ากบดแลควรมขนตอนทเขมงวดในการแกไขปญหาความขดแยงทางผลประโยชนเพอใหลกคาไดผลประโยชนอยางเตมท อยางไรกตาม หนวยงานก ากบดแลอาจพจารณาถงความเหมาะสมและจ าเปนส าหรบการก าหนดขอบงคบในเรองของคาตอบแทนใหมความสอดคลองกบระดบการพฒนาของตลาดประกนภยของตน

มาตรฐาน 18.6 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหคนกลางประกนภยทบรหารจดการเงนของลกคามมาตรการรกษาความปลอดภยทดเพอปกปองเงนดงกลาว ในการด าเนนธรกจประกนภย คนกลางประกนภยอาจตองรบเงนคาเบยประกนภยจากลกคาหรอรบเงนจากบรษทประกนภยเพอจายคาสนไหมทดแทนหรอคนคาเบยประกนภยแกลกคา ในบางประเทศอาจมขอบงคบทางกฎหมายเกยวกบกระแสเงนทถายโอนจากลกคาผานคนกลางประกนภยไปยงบรษทประกนภยและในทางกลบกน ดงนน คนกลางประกนภยควรมนโยบายและขนตอนทมประสทธภาพ เพอปกปองเงนของลกคาดงกลาว เพอผลประโยชนของลกคา ในการก าหนดขอบงคบส าหรบคนกลางประกนภยในการปกปองเงนของลกคา หนวยงานทก ากบดแลอาจตองแนะน าใหมนโยบายและขนตอนตาง ๆ เชน มการแยกบญชของลกคาจากบญชสวนตวของคนกลางประกนภย มระบบการเงนและการควบคมการเงนทมประสทธภาพ มการเกบรกษาสมดคฝาก ประวต และการตรวจสอบ เปนตน

มาตรฐาน 18.7 หนวยงานทก ากบดแลควรมมาตรการในการก ากบดแลทเหมาะสมกบคนกลางประกนภย และมอ านาจในการด าเนนการกบบคคลหรอองคกรทเปนสอกลางโดยไมมใบอนญาต หนวยงานทก ากบดแลจะตองด าเนนการกบคนกลางประกนภยตามความเหมาะสม เชน ในกรณทคนกลางประกนภยไมปฏบตตามใบอนญาตหรอขอบงคบ หรอท าใหลกคามความเสยง เชน ไมใหขอมลทจ าเปนตอลกคา นโยบายและขนตอนไมชดเจน ระบบการควบคมภายในและการจดเกบขอมลหรอเอกสารไมมประสทธภาพ ไมมการจดการกบความขดแยงทางผลประโยชน และมปญหาเกยวกบความตอเนองทางธรกจ เปนตน โดยการด าเนนการของหนวยงานทก ากบดแลควรใชกบคนกลางระดบองคกรหรอรายบคคลตามความเหมาะสม ซงอาจเปนการแกไขหรอม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-16 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

การลงโทษเขามาเกยวของ ซงอาจรวมถงมาตรการตาง ๆ เชน การจ ากดการด าเนนงานทางธรกจ การพกงานหรอยกเวนบคคลจากการด าเนนธรกจคนกลางประกนภย และการถอดถอนหรอไมตอใบอนญาต เปนตน การด าเนนการก ากบดแล อาจรวมถงการด าเนนการตอบรษทประกนภยในกรณของการขายตรง หรอในกรณทบรษทประกนภยรวมมอกบคนกลางประกนภยในการฝาฝนกฎระเบยบขอบงคบของหนวยงานทก ากบดแล การด าเนนการเพอแกไขปญหาหรอการลงโทษตองเหมาะสมกบขอบกพรอง การฝาฝนกฎเพยงเลกนอยอาจจดการไดโดยการวากลาวทางวาจาหรอลายลกษณอกษรโดยผบรหาร และมการตดตามประเมนผล ในขณะทขอผดพลาดทรายแรงซงกอใหเกดความเสยงตอลกคาอาจตองใชมาตรการทรายแรงกวา อยางไรกตาม หนวยงานทก ากบดแลตองแนใจวามกระบวนการทถกตองส าหรบคนกลางหรอบรษทประกนภยในการอทธรณตอมาตรการการลงโทษของหนวยงานทก ากบดแล กฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของประเทศไทยทเกยวของกบการก ากบดแลคนกลางประกนภย ส าหรบประเทศไทยนน ไดมการออกกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบตาง ๆ เพอก าหนดและก ากบดแล คนกลางประกนภยใหตองมใบอนญาต มคณสมบตท เหมาะสมตลอดเวลาในการปฏบตหนาท เชน มความร ประสบการณ รวมถงจรรยาบรรณในการใหบรการ รวมทงใหบรการลกคาอยางมมาตรฐาน และมความเปนมออาชพ ซงกฎหมาย กฎระเบยบทส าคญ เชน (1) พระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 (2) พระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535 (3) พระราชบญญตประกนชวต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 (4) พระราชบญญตประกนวนาศภย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551

(5) ประกาศ คปภ. เรอง หลกเกณฑ วธการ เงอนไข การขออนญาต การอนญาตและการตออาย ใบอนญาตเปนตวแทนประกนชวตและนายหนาประกนชวต พ.ศ. 2551

(6) ประกาศ คปภ. เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการออก การเสนอขายกรมธรรมประกนภยและการปฏบตหนาทของตวแทนประกนชวต นายหนาประกนชวต และธนาคาร พ.ศ. 2551 ฉบบท 2 พ.ศ. 2554 และฉบบท 3 พ.ศ. 2557

(7) ประกาศ ส านกงาน คปภ. เรอง ก าหนดหลกสตรและวธการ การอบรมความรเกยวกบการประกนชวตส าหรบผขอรบและขอตออายใบอนญาตเปนตวแทนประกนชวตและนายหนาประกนชวต พ.ศ. 2556 และ ฉบบท 2 พ.ศ. 2557

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-16

Page 17: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-17 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

2. มาตรฐาน ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ มาตรฐาน ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ (Conduct of Business) มหลกการส าคญ คอ หนวยงานทก ากบดแลตองก าหนดพฤตกรรมการด าเนนธรกจประกนภย เพอใหแนใจวาลกคาไดรบความเปนธรรม ทงกอนการท าสญญาจนกระทงไดปฏบตตามขอผกพนทกขอภายใตสญญา โดยมาตรฐานนระบใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยตองด าเนนการก ากบดแลการด าเนนธรกจในตลาดของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย โดยการก าหนดกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบและแนวทางปฏบตตาง ๆ ทเกยวของ โดย ICP 19 นประกอบดวย บทน า มาตรฐานทงสน 13 ขอ และแนวทางปฏบตตาง ๆ ภายใตมาตรฐานแตละขอ โดยมสาระส าคญดงน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-17

Page 18: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-17 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

2. มาตรฐาน ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ มาตรฐาน ICP 19 พฤตกรรมการด าเนนธรกจ (Conduct of Business) มหลกการส าคญ คอ หนวยงานทก ากบดแลตองก าหนดพฤตกรรมการด าเนนธรกจประกนภย เพอใหแนใจวาลกคาไดรบความเปนธรรม ทงกอนการท าสญญาจนกระทงไดปฏบตตามขอผกพนทกขอภายใตสญญา โดยมาตรฐานนระบใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยตองด าเนนการก ากบดแลการด าเนนธรกจในตลาดของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย โดยการก าหนดกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบและแนวทางปฏบตตาง ๆ ทเกยวของ โดย ICP 19 นประกอบดวย บทน า มาตรฐานทงสน 13 ขอ และแนวทางปฏบตตาง ๆ ภายใตมาตรฐานแตละขอ โดยมสาระส าคญดงน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-18 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

บทน า ขอบงคบทางพฤตกรรมการด าเนนธรกจมสวนชวยสรางความเชอมนของประชาชนและลกคาในภาคธรกจประกนภย ลดความเสยงของบรษทประกนภย ชวยสนบสนนกรอบการบรหารความเสยง และความมนคงทางการเงนโดยรวม และสนบสนนใหภาคธรกจประกนภยมความมนคงแขงแรง โดยการสรางความเทาเทยมกนในการเขงขนโดยคงไวซงการด าเนนธรกจอยางเปนธรรม พฤตกรรมการด าเนนธรกจ มความสมพนธกนอยางใกลชดกบวฒนธรรม ประเพณ กฎหมาย และพฒนาการของภาคธรกจประกนภยของแตละประเทศ ดวยเหตน จงมกมมาตรการในการก ากบดแลพฤตกรรมการด าเนนธรกจทหลากหลาย ความแตกตางดงกลาวควรน ามาพจารณาเมอปฏบตตาม ICP ขอน เพอใหสามารถไดผลลพธคอการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรม ซงการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรมประกอบดวยการปฏบตตามหลกการทางจรยธรรม การกระท าการโดยสจรต และการหลกเลยงการกระท าทผดกฎหมาย เพอใหมความชดเจนยงขน ภายใต ICP19 ไดแบงมาตรฐานทงหมด ออกเปน 3 ดาน คอ 1) ดานการปฏบตการอยางเปนธรรมตอลกคา 2) ดานกระบวนการกอนการขาย และ 3) ดานการใหบรการตามกรมธรรม รายละเอยดมดงน 2.1 ดานการปฏบตอยางเปนธรรมตอลกคา

มาตรฐาน 19.1 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตหนาทตอลกคาดวยความเชยวชาญ และความระมดระวง หลกการของการปฏบตหนาทดวยความเชยวชาญและความระมดระวงมนยส าคญ คอ บรษทประกนภยและคนกลางประกนภยควรปฏบตหนาทเยยงบคคลทมความรอบคอบ รวมทงควรมนโยบายและขนตอนทเหมาะสม เพอใหไดผลลพธดงกลาว บรษทประกนภยควรมมาตรการทเหมาะสมเพอใหมนใจว าพนกงานและตวแทนประกนภยมมาตรฐานทางจรยธรรมและความเปนธรรมทด

มาตรฐาน 19.2 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยจดท าและปฏบตตามนโยบายและขนตอนเกยวกบการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรม หนวยงานทก ากบดแลควรท าใหแนใจวาบรษทและคนกลางประกนภยมนโยบายและขนตอนทเหมาะสมในการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรม และตรวจสอบวานโยบายและขนตอนดงกลาวไดรบการปฏบตตามหรอไม การปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรมประกอบดวยการปฏบตทส าคญ ดงตอไปน

(1) พฒนาผลตภณฑและท าการตลาดโดยค านงถงผลประโยชนของลกคา (2) ใหขอมลทชดเจนตอลกคากอนและหลงการขาย (3) ลดความเสยงจากการขายผลตภณฑทไมเหมาะกบความตองการของลกคา (4) ใหแนใจวาค าแนะน าทใหลกคามคณภาพ (5) จดการกบเรองรองเรยนและขอพพาทของลกคาอยางเปนธรรม (6) ปกปองขอมลทไดรบจากลกคา (7) ปฏบตตามความคาดหวงของลกคา

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-18

Page 19: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-19 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ขอบงคบในการปฏบตอยางเปนธรรมตอลกคาอาจแตกตางกนขนอยกบกรอบกฎหมายของแตละประเทศ ซงผลลพธทตองการคอใหเกดการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรม ซงการจะบรรลเปาหมายดงกล าว บรษทและคนกลางประกนภยมสวนส าคญอยางยง โดยจะตองท าใหการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรมเปนสวนส าคญของวฒนธรรมองคกร และมนโยบายและขนตอนเพอสนบสนนวตถประสงคดงกลาว ใหเกดการบงคบใชในองคกร ในบางประเทศนโยบายและขนตอนของบรษทและคนกลางประกนภยทเกยวกบการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรมควรจดสงใหหนวยงานทก ากบดแลพจารณา โดยหนวยงานทก ากบดแลอาจสนบสนนใหบรษทและคนกลางประกนภยเผยแพรนโยบายและขนตอนทเกยวของตอสาธารณชน โดยเฉพาะนโยบายและขนตอนทเกยวกบการจายคาสนไหมทดแทน การจดการเรองรองเรยน และการไกลเกลยขอพพาท

2.2 ดานกระบวนการกอนการขาย มาตรฐาน 19.3 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภยค านงถงความตองการของลกคา

แตละประเภทในการพฒนาและท าการตลาดผลตภณฑประกนภย ในบางประเทศ การด าเนนการดงกลาวสามารถท าไดผานวธการใหการเหนชอบผลตภณฑ โดยหนวยงานทก ากบดแลจะพจารณาผลตภณฑประกนภยใหเปนไปตามกฎหมาย ซงรวมถงมาตรฐานทางคณตศาสตรประกนภยและกฎระเบยบในการคมครองลกคา ในบางประเทศคณะกรรมการและผบรหารระดบสงของบรษทประกนภยตองมหนาทรบผดชอบการพฒนาและท าการตลาดของผลตภณฑประกนภย เพอใหไดผลลพธตามทระบไวในหลกการ ในกรณทหนวยงานทก ากบดแลมอ านาจในการใหการเหนชอบเงอนไขสญญาหรออตราเบยประกนภย กระบวนการใหการเหนชอบควรมความสมดลระหวางการใหความคมครองลกคากบผลประโยชนของลกคาในดานนวตกรรมและการเลอกผลตภณฑประกนภย การใหความเหนชอบเงอนไขสญญาหรออตราเบยประกนภยอาจเหมาะกบบางกรณ โดยขนอยกบลกษณะและความซบซอนของผลตภณฑ ในบางประเทศหนวยงานทก ากบดแลอาจออกหลกการหรอแนวทางเพอใหบรษทประกนภยปฏบตตาม เชน การพฒนาผลตภณฑและการท าการตลาดควรมการพจารณาถงความตองการของลกคา ควรมการประเมนลกษณะของผลตภณฑใหมและเอกสารทเผยแพร โดยกอนท าการตลาดผลตภณฑหรอบรการ บรษทประกนภยควรท าการพจารณาผลตภณฑในดานรปแบบ กฎระเบยบทเกยวของ และวธการบรหารความเสยง ซงสงเหลานจะท าใหบรษทประกนภยสามารถน าเสนอผลตภณฑไดอยางมประสทธภาพ เขาถงกลมเปาหมายทเหมาะสม สามารถประเมนความเสยงจากผลตภณฑ และท าใหมนใจวาชองทางการจ าหนายเหมาะสมกบผลตภณฑ ทงนบรษทประกนภยควรใหความชวยเหลอคนกลางประกนภย เพอใหมนใจวาคนกลางประกนภยเขาใจตลาดเปาหมายและลดความเสยงในการเสนอขายผดกลมเปาหมาย

มาตรฐาน 19.4 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยสงเสรมผลตภณฑและบรการดวยความชดเจน เปนธรรม และไมชกน าในทางทผด กอนท าการสงเสรมผลตภณฑประกนภย บรษทและคนกลางประกนภยควรมนใจวาขอมลทจะน าเสนอนนถกตอง ชดเจน และไมมการชกน าในทางทผด ขนตอนการตรวจสอบทดควรมการพจารณาจากผตรวจสอบอสระ ส าหรบการโฆษณาและสอตาง ๆ ขอมลทน าเสนอควรจะเขาใจงาย ระบอยางชดเจนเกยวกบผลประโยชนทางคาสนไหมทดแทน และขอจ ากดอน ๆ โดยไมมการตดหรอลดขอมล หรอค าเตอนทส าคญ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-19

Page 20: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-19 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ขอบงคบในการปฏบตอยางเปนธรรมตอลกคาอาจแตกตางกนขนอยกบกรอบกฎหมายของแตละประเทศ ซงผลลพธทตองการคอใหเกดการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรม ซงการจะบรรลเปาหมายดงกล าว บรษทและคนกลางประกนภยมสวนส าคญอยางยง โดยจะตองท าใหการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรมเปนสวนส าคญของวฒนธรรมองคกร และมนโยบายและขนตอนเพอสนบสนนวตถประสงคดงกลาว ใหเกดการบงคบใชในองคกร ในบางประเทศนโยบายและขนตอนของบรษทและคนกลางประกนภยทเกยวกบการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรมควรจดสงใหหนวยงานทก ากบดแลพจารณา โดยหนวยงานทก ากบดแลอาจสนบสนนใหบรษทและคนกลางประกนภยเผยแพรนโยบายและขนตอนทเกยวของตอสาธารณชน โดยเฉพาะนโยบายและขนตอนทเกยวกบการจายคาสนไหมทดแทน การจดการเรองรองเรยน และการไกลเกลยขอพพาท

2.2 ดานกระบวนการกอนการขาย มาตรฐาน 19.3 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภยค านงถงความตองการของลกคา

แตละประเภทในการพฒนาและท าการตลาดผลตภณฑประกนภย ในบางประเทศ การด าเนนการดงกลาวสามารถท าไดผานวธการใหการเหนชอบผลตภณฑ โดยหนวยงานทก ากบดแลจะพจารณาผลตภณฑประกนภยใหเปนไปตามกฎหมาย ซงรวมถงมาตรฐานทางคณตศาสตรประกนภยและกฎระเบยบในการคมครองลกคา ในบางประเทศคณะกรรมการและผบรหารระดบสงของบรษทประกนภยตองมหนาทรบผดชอบการพฒนาและท าการตลาดของผลตภณฑประกนภย เพอใหไดผลลพธตามทระบไวในหลกการ ในกรณทหนวยงานทก ากบดแลมอ านาจในการใหการเหนชอบเงอนไขสญญาหรออตราเบยประกนภย กระบวนการใหการเหนชอบควรมความสมดลระหวางการใหความคมครองลกคากบผลประโยชนของลกคาในดานนวตกรรมและการเลอกผลตภณฑประกนภย การใหความเหนชอบเงอนไขสญญาหรออตราเบยประกนภยอาจเหมาะกบบางกรณ โดยขนอยกบลกษณะและความซบซอนของผลตภณฑ ในบางประเทศหนวยงานทก ากบดแลอาจออกหลกการหรอแนวทางเพอใหบรษทประกนภยปฏบตตาม เชน การพฒนาผลตภณฑและการท าการตลาดควรมการพจารณาถงความตองการของลกคา ควรมการประเมนลกษณะของผลตภณฑใหมและเอกสารทเผยแพร โดยกอนท าการตลาดผลตภณฑหรอบรการ บรษทประกนภยควรท าการพจารณาผลตภณฑในดานรปแบบ กฎระเบยบทเกยวของ และวธการบรหารความเสยง ซงสงเหลานจะท าใหบรษทประกนภยสามารถน าเสนอผลตภณฑไดอยางมประสทธภาพ เขาถงกลมเปาหมายทเหมาะสม สามารถประเมนความเสยงจากผลตภณฑ และท าใหมนใจวาชองทางการจ าหนายเหมาะสมกบผลตภณฑ ทงนบรษทประกนภยควรใหความชวยเหลอคนกลางประกนภย เพอใหมนใจวาคนกลางประกนภยเขาใจตลาดเปาหมายและลดความเสยงในการเสนอขายผดกลมเปาหมาย

มาตรฐาน 19.4 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยสงเสรมผลตภณฑและบรการดวยความชดเจน เปนธรรม และไมชกน าในทางทผด กอนท าการสงเสรมผลตภณฑประกนภย บรษทและคนกลางประกนภยควรมนใจวาขอมลทจะน าเสนอนนถกตอง ชดเจน และไมมการชกน าในทางทผด ขนตอนการตรวจสอบทดควรมการพจารณาจากผตรวจสอบอสระ ส าหรบการโฆษณาและสอตาง ๆ ขอมลทน าเสนอควรจะเขาใจงาย ระบอยางชดเจนเกยวกบผลประโยชนทางคาสนไหมทดแทน และขอจ ากดอน ๆ โดยไมมการตดหรอลดขอมล หรอค าเตอนทส าคญ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-20 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

ในกรณทบรษทและคนกลางประกนภยตระหนกวาขอมลทน าเสนอไมถกตองและชดเจน หรอชกน าในทางทผด บรษทและคนกลางประกนภยควรยกเลกขอมลและแจงบคคลทเกยวของเกยวกบขอมลดงกลาวอยางเรวทสดเทาทจะท าได

มาตรฐาน 19.5 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดขอบงคบส าหรบบรษทและคนกลางประกนภยในเรองของเวลาในการใหขอมล และเนอหาของขอมลทน าเสนอตอลกคาระหวางการขาย บรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภยควรมนใจวาลกคาไดรบขอมลทเหมาะสมเกยวกบกรมธรรมในเวลาทถกตอง และในรปแบบทเขาใจงาย เพอใหลกคาสามารถตดสนใจไดอยางถกตองทงกอนและระหวางการขาย ซงขอมลดงกลาวควรเปนประโยชนตอการตดสนใจของลกคากอนท าสญญา ควรมการน าเสนอขอมลอยางชดเจน เปนธรรม และไมชกน าในทางทผด โดยควรพยายามใชภาษาซงลกคาสามารถเขาใจไดงาย และขอมลผลตภณฑควรเปน ลายลกษณอกษรหรอสออน ๆ ทมความทนทาน ควรมงเนนในเรองของคณภาพของขอมลมากกวาปรมาณซงอาจท าใหลกคาไมอานขอมล ทงนหนวยงานทก ากบดแลควรสนบสนนใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยมหลกฐานการรบทราบขอมลจากลกคาวาไดรบทราบและเขาใจขอมลทน าเสนอ เนอหาของขอมลทน าเสนอควรท าใหลกคาเขาใจลกษณะของผลตภณฑ และชวยใหเขาใจวาท าไมผลตภณฑนนจงตรงตามความตองการของตน ทงนลกษณะของขอมลทจ าเปนตองน าเสนอตอลกคา ขนอยกบปจจยตาง ๆ เชน ความรและประสบการณของลกคาในกรมธรรมทเกยวของ ขอตกลงและเงอนไขรวมถงผลประโยชนหลก ขอยกเวน ขอจ ากด ความซบซอนของกรมธรรม เปนตน แมวาขอมลทตองน าเสนออาจแตกตางกนออกไปส าหรบลกคาแตละราย แตควรมการน าเสนอขอมลหลกทจ าเปน เชน ชอบรษทประกนภย ประเภทของสญญาประกนภยทน าเสนอรวมถงผลประโยชนของกรมธรรม ระดบของเบยประกนภย วนครบก าหนดการจายเบยประกนภย วนเรมความคมครองและสนสดความคมครอง ค าอธบายความเสยงทรบประกนในสญญาและขอยกเวน เปนตน

การเปดเผยขอมลเกยวกบสทธและหนาท ซงสวนใหญแลวลกคารายบคคลจะมความรเกยวกบสทธตามกฎหมายและหนาทตอสญญาประกนภยคอนขางนอย ดงนน กอนการท าสญญาประกนภย บรษทหรอคนกลางประกนภยควรแจงใหลกคารายบคคลทราบเกยวกบเรองสทธทส าคญ เชน บทบญญตทวไป หนาทในการเปดเผยขอเทจจรงของลกคา หนาทภายหลงการท าสญญารวมถงบทลงโทษทางกฎหมายในกรณทไมปฏบตตาม หนาทในการตรวจสอบความคมครอง สทธในการยกเลก สทธในการเรยกรองคาสนไหมทดแทน สทธในการรองเรยน เปนตน

มาตรฐาน 19.6 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยมนใจวาลกคาไดรบค าแนะน ากอนการท าสญญาประกนภย และค าแนะน าดงกลาวมความเหมาะสม โดยค านงถงขอมลทลกคาเปดเผย บรษทและคนกลางประกนภยควรถามขอมลจากลกคาเพอใหสามารถประเมนความตองการของลกคากอนใหค าแนะน าหรอท าสญญา ขอมลดงกลาวอาจแตกตางกนขนอยกบประเภทของผลตภณฑและลกษณะของลกคา เชน ความรและประสบการณทางการเงน ความตองการและสภาวะแวดลอม ความสามารถในการซอผลตภณฑ และประวตความเสยง เปนตน นอกจากนน ควรมการเกบขอมลการใหค าแนะน าโดยเฉพาะในกรณของผลตภณฑทมความซบซอนและผลตภณฑทมองคประกอบของการลงทน โดยควรจดท าเปนลายลกษณอกษรหรอสออน ๆ ทมความทนทาน และจดเกบไวในแฟมประวตลกคา บรษทและคนกลางประกนภยควรรบผดชอบการใหค าแนะน าทมคณภาพ และควรจดการฝกอบรมเพอใหบคคลทตองใหค าแนะน าสามารถทราบแนวโนมตลาด สภาพเศรษฐกจ อตสาหกรรม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-20

Page 21: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-21 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ประกนภย นวตกรรมและการเปลยนแปลงปรบปรงผลตภณฑและบรการ รวมถงลกษณะและความเสยงของผลตภณฑและบรการ เพอใหทราบกฎหมายและขอบงคบทเกยวของ และคนเคยกบเอกสารเกยวกบผลตภณฑและบรการเปนอยางด มาตรฐาน 19.7 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยมนใจวาในกรณทมการใหค าแนะน ากอนการท าสญญา ตองมการจดการกบผลประโยชนทบซอน (Conflicts of Interest) อยางเหมาะสม ในการตดตอกบลกคา บรษทและคนกลางประกนภยอาจตองเผชญกบผลประโยชนทบซอน ซงอาจเกดขนเมอฝายหนงมผลประโยชนทางหนาท การงานและสวนตว ซงรวมถงการเรยกรองหรอรบสงจงใจและท าใหเกดความขดแยงระหวางหนาทของบรษทหรอคนกลางประกนภยทมตอลกคา สงจงใจสามารถเปนผลประโยชนทเสนอใหบรษทหรอคนกลางประกนภยหรอบคคลทท าหนาทในนามของบรษท เพอใหบรษท/บคคลนนด าเนนการบางอยาง สงจงใจอาจรวมถง เงนสด สงของ และการใหบรการตาง ๆ ในกรณทคนกลางประกนภยไดรบสงจงใจจากบรษทประกนภยอาจกอใหเกดผลประโยชนทบซอนทมผลกระทบตอการใหค าแนะน าได อยางไรกตาม การใหหรอรบสงจงใจหรอผลประโยชนอน ๆ อาจไมถอเปนปญหาหากเปนไปตามเงอนไขบางอยาง เชน การจายหรอรบเงนเปนไปเพอพฒนาคณภาพการบรการเพอผลประโยชนสงสดของลกคา และการจายหรอรบเงนมการเปดเผยตอลกคากอนการใหบรการ คนกลางประกนภยมแนวโนมทจะเผชญกบผลประโยชนทบซอนมากกวาบรษทประกนภย กรณทอาจเกดผลประโยชนทบซอน ตวยางเชน

(1) กรณทคนกลางประกนภยมหนาทตอลกคาหนงหรอสองรายขนไป คนกลางประกนภยอาจไมสามารถปฏบตหนาทเพอผลประโยชนของลกคารายหนงโดยไมสงผลกระทบตอผลประโยชนของลกคารายอนๆ

(2) กรณทมความสมพนธกบฝายอนนอกเหนอจากลกคามอทธพลตอค าแนะน าตอลกคา (3) กรณทคนกลางประกนภยมแนวโนมวาจะไดประโยชนทางการเงน หรอหลกเลยงการเสย

ผลประโยชนทางการเงน บนความเดอดรอนของลกคา (4) กรณทคนกลางประกนภยมผลประโยชนจากการใหบรการหรอการตดสนใจของลกคาทแตกตางจาก

ผลประโยชนของลกคา (5) กรณทคนกลางประกนภยไดรบสงจงใจเพอใหบรการลกคาทนอกเหนอจากคาธรรมเนยมหรอคา

นายหนาจากการบรการ เพอใหมนใจวาบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตหนาทโดยค านงถงผลประโยชนสงสดของลกคา

หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหมขนตอนในการจดการกบผลประโยชนทบซอนผานนโยบายและขนตอนทเหมาะสม ผลประโยชนทบซอนสามารถจดการไดหลายวธขนอยกบสถานการณ ตวอยางเชน ผานการเปดเผยขอมลทเหมาะสมและการยนยอมจากลกคา หนวยงานทก ากบดแลอาจพจารณาการก าหนดทางเลอกอนเพอใหบรษทและคนกลางประกนภยจดการกบผลประโยชนทบซอน เชน ในบางประเทศหามรบผลประโยชนทางการเงนบางประเภท เปนตน

2.3 ดานการใหบรการตามกรมธรรมประกนภย (Policy Servicing) มาตรฐาน 19.8 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภย

1) ใหบรการตามกรมธรรมอยางเหมาะสมจนกวาจะบรรลหนาททก าหนดภายใตกรมธรรม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-21

Page 22: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-21 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ประกนภย นวตกรรมและการเปลยนแปลงปรบปรงผลตภณฑและบรการ รวมถงลกษณะและความเสยงของผลตภณฑและบรการ เพอใหทราบกฎหมายและขอบงคบทเกยวของ และคนเคยกบเอกสารเกยวกบผลตภณฑและบรการเปนอยางด มาตรฐาน 19.7 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยมนใจวาในกรณทมการใหค าแนะน ากอนการท าสญญา ตองมการจดการกบผลประโยชนทบซอน (Conflicts of Interest) อยางเหมาะสม ในการตดตอกบลกคา บรษทและคนกลางประกนภยอาจตองเผชญกบผลประโยชนทบซอน ซงอาจเกดขนเมอฝายหนงมผลประโยชนทางหนาท การงานและสวนตว ซงรวมถงการเรยกรองหรอรบสงจงใจและท าใหเกดความขดแยงระหวางหนาทของบรษทหรอคนกลางประกนภยทมตอลกคา สงจงใจสามารถเปนผลประโยชนทเสนอใหบรษทหรอคนกลางประกนภยหรอบคคลทท าหนาทในนามของบรษท เพอใหบรษท/บคคลนนด าเนนการบางอยาง สงจงใจอาจรวมถง เงนสด สงของ และการใหบรการตาง ๆ ในกรณทคนกลางประกนภยไดรบสงจงใจจากบรษทประกนภยอาจกอใหเกดผลประโยชนทบซอนทมผลกระทบตอการใหค าแนะน าได อยางไรกตาม การใหหรอรบสงจงใจหรอผลประโยชนอน ๆ อาจไมถอเปนปญหาหากเปนไปตามเงอนไขบางอยาง เชน การจายหรอรบเงนเปนไปเพอพฒนาคณภาพการบรการเพอผลประโยชนสงสดของลกคา และการจายหรอรบเงนมการเปดเผยตอลกคากอนการใหบรการ คนกลางประกนภยมแนวโนมทจะเผชญกบผลประโยชนทบซอนมากกวาบรษทประกนภย กรณทอาจเกดผลประโยชนทบซอน ตวยางเชน

(1) กรณทคนกลางประกนภยมหนาทตอลกคาหนงหรอสองรายขนไป คนกลางประกนภยอาจไมสามารถปฏบตหนาทเพอผลประโยชนของลกคารายหนงโดยไมสงผลกระทบตอผลประโยชนของลกคารายอนๆ

(2) กรณทมความสมพนธกบฝายอนนอกเหนอจากลกคามอทธพลตอค าแนะน าตอลกคา (3) กรณทคนกลางประกนภยมแนวโนมวาจะไดประโยชนทางการเงน หรอหลกเลยงการเสย

ผลประโยชนทางการเงน บนความเดอดรอนของลกคา (4) กรณทคนกลางประกนภยมผลประโยชนจากการใหบรการหรอการตดสนใจของลกคาทแตกตางจาก

ผลประโยชนของลกคา (5) กรณทคนกลางประกนภยไดรบสงจงใจเพอใหบรการลกคาทนอกเหนอจากคาธรรมเนยมหรอคา

นายหนาจากการบรการ เพอใหมนใจวาบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตหนาทโดยค านงถงผลประโยชนสงสดของลกคา

หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหมขนตอนในการจดการกบผลประโยชนทบซอนผานนโยบายและขนตอนทเหมาะสม ผลประโยชนทบซอนสามารถจดการไดหลายวธขนอยกบสถานการณ ตวอยางเชน ผานการเปดเผยขอมลทเหมาะสมและการยนยอมจากลกคา หนวยงานทก ากบดแลอาจพจารณาการก าหนดทางเลอกอนเพอใหบรษทและคนกลางประกนภยจดการกบผลประโยชนทบซอน เชน ในบางประเทศหามรบผลประโยชนทางการเงนบางประเภท เปนตน

2.3 ดานการใหบรการตามกรมธรรมประกนภย (Policy Servicing) มาตรฐาน 19.8 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภย

1) ใหบรการตามกรมธรรมอยางเหมาะสมจนกวาจะบรรลหนาททก าหนดภายใตกรมธรรม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-22 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

2) เปดเผยขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงในสญญาระหวางทสญญายงไมหมดอาย ตอผ เอาประกนภย 3) เปดเผยขอมลอน ๆ ทเกยวของกบผลตภณฑประกนภยตอผ เอาประกนภย

การก ากบดแลธรกจประกนภยควรรวมถงการตรวจสอบพฤตกรรมการด าเนนธรกจของบรษทประกนภยในดานการใหบรการตามกรมธรรมประกนภย โดยเฉพาะในเรองการใหขอมลผเอาประกนภยอยางตอเนอง การจดการการจายคาสนไหมทดแทนตอผเอาประกนภย และการจดการเรองรองเรยนของผเอาประกนภย ขอมลเกยวกบบรษทประกนภยเปนขอมลทส าคญทตองเปดเผย ซงอาจประกอบดวย การเปลยนชอบรษทประกนภย สถานะทางกฎหมาย หรอทอยของบรษทแม การควบรวมโดยบรษทอนทสงผลใหมการเปลยนแปลงในองคกรเทาทลกคาควรทราบ ขอมลเกยวกบขอตกลงและเงอนไขซงบรษทประกนภยควรใหหลกฐานความคมครอง (ประกอบดวย ความคมครองและขอยกเวนในกรมธรรม) ทนทภายหลงการขายกรมธรรมประกนภย โดยจะตองใหขอมลแกลกคาอยางตอเนอง ซงรวมถงการเปลยนแปลงขอตกลงและเงอนไขในกรมธรรม อาจครอบคลมเนอหาตาง ๆ เชน

(1) ผลประโยชนหลก โดยเฉพาะรายละเอยดเกยวกบลกษณะ ขอบเขต และก าหนดการจาย -ผลประโยชนโดยบรษทประกนภย

(2) ระยะเวลาของสญญา ขอตกลงและเงอนไขส าหรบการยกเลกสญญากอนเวลาทก าหนด และผลของการยกเลก

(3) วธการจายคาเบยประกนภยและระยะเวลาการจาย (4) ขอมลเกยวกบการตออายสญญา

มาตรฐาน 19.9 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภยมนโยบายและกระบวนการเพอจดการการจายคาสนไหมทดแทนอยางรวดเรวและเปนธรรม หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภยมการจายคาสนไหมทดแทนและขนตอนการไกลเกลยขอพพาททโปรงใสทชดเจนเปนลายลกษณอกษร ซงรวมขนตอนทกขนตอนตงแตการเรยกรองคาสนไหมทดแทนจนถงการจายสนไหมทดแทน เอกสารดงกลาวอาจรวมถงระยะเวลาส าหรบแตละขนตอน ซงอาจขยายระยะเวลาไดเปนกรณไป โดยผเรยกรองคาสนไหมทดแทนควรไดรบแจงเกยวกบขนตอน วธการ และระยะเวลาส าหรบการจายคาสนไหมทดแทน รวมทงขอมลเกยวกบสถานะของเรองรองเรยนอยางรวดเรวและเปนธรรม ปจจยในการค านวณคาสนไหมทดแทน เชน การเสอมมลคา หรอสวนลด ควรไดรบการอธบายเปนภาษาทเขาใจงาย เชนเดยวกนกบกรณทปฏเสธการจายคาสนไหมทดแทน บรษทและคนกลางประกนภยทมสวนรวมในขนตอนการจายคาสนไหมทดแทนจะตองมการด าเนนการอยางมประสทธภาพ และมการอบรมพนกงานทเกยวของอยางตอเนอง หากเกดขอพพาทในการจายคาสนไหมทดแทน พนกงานทจดการขอพพาทในการจายคาสนไหมทดแทนควรมประสบการณในการจายคาสนไหมทดแทนและมคณสมบตทเหมาะสม ขนตอนการไกลเกลยขอพพาทควรเปนไปตามวธการทมความสมดล โดยค านงถงผลประโยชนของทกฝายทเกยวของ ขนตอนดงกลาวตองไมซบซอน การตดสนใจตองมเหตผลอธบายไดชดเจน ซงหนวยงานทก ากบดแลอาจตรวจสอบบรษทประกนภยเพอใหมนใจวามการจดการขอพพาททเปนธรรม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-22

Page 23: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-23 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

มาตรฐาน 19.10 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยมนโยบายและกระบวนการเพอจดการเรองรองเรยนอยางรวดเรวและเปนธรรม เรองรองเรยน คอ การแสดงความไมพอใจเกยวกบการใหบรการของบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภย ซงอาจรวมถงการเรยกรองคาเสยหายทางการเงน แตไมรวมถงการรองขอขอมล การสะสมของเรองรองเรยนบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภยแสดงใหเหนวาอาจมเรองไมนาพอใจในบางดาน ดงนน หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยควรมการวเคราะหเรองรองเรยนของผเอาประกนภยอยางตอเนอง ซงสามารถแสดงใหเหนถงคณภาพของพฤตกรรมการด าเนนธรกจของบรษทหรอคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลควรมระบบตรวจสอบเรองรองเรยนเอง เพอใหไดประโยชนจากเรองรองเรยนจากผเอาประกนภย และควรรวมมอกบหนวยงานก ากบดแลอน ๆ ทเกยวของในกรณของเรองรองเรยนขามพรมแดน รวมทงตองก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยมนโยบายและขนตอนทเหมาะสมในการจดเกบเรองรองเรยนและมาตรการในการไกลเกลยขอพพาท ส าหรบกลไกในการไกลเกลยขอพพาทระหวางบรษทและคนกลางประกนภย กบผเอาประกนภยนน ควรมกลไกทงาย สามารถเขาถงงาย และเปนอสระจากบรษทและคนกลางประกนภย เพอไกลเกลยขอพพาททไมสามารถสรปไดโดยบรษทหรอคนกลางประกนภย นอกเหนอจากหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยแลวกลไกดงกลาวอาจเรยกไดวา Independent Dispute Resolution (IDR) ซงอาจแตกตางกนในแตละประเทศ และอาจรวมถงหนวยงานอสระ หรอผตรวจการของรฐ (Ombudsman) ซงเปนกลไกการไกลเกลยขอพพาทนอกศาล โดยสวนใหญกลไกการไกลเกลยขอพพาทจะใชกบผเอาประกนภยทไมเกยวของทางการคา และบางครงจะ ไมคดคาใชจายส าหรบผเอาประกนภยดงกลาว โดยผบรโภคยงสามารถทจะรองเรยนตอศาลไดหากไมพอใจกบการ ไกลเกลยขอพพาท โดยผทท าหนาทไกลเกลยจะตองมมาตรฐานความร ความเปนธรรม และความสามารถสง ยกตวอยางเชน มความรดานกฎหมายประกนภยเปนอยางด และหนวยงานทชวยไกลเกลยจะตองเปนอสระจากบรษทและคนกลางประกนภย มาตรฐาน 19.11 กฎหมายมการก าหนดบทบญญตเกยวกบการคมครองสทธสวนบคคล ซงบรษทและ คนกลางประกนภยมสทธในการจดเกบ ใช หรอสอสารขอมลสวนบคลของลกคาไปยงบคคลทสาม โดยปกต ขอมลสวนบคคลหมายถงขอมลทบคคลหรอหนวยงานจดเกบ ใช หรอสอสารไปยงบคคลทสามระหวางการด าเนนธรกจ ขอมลสวนบคคลถอเปนขอมลสวนบคคลไมวาจะอยในลกษณะไหน สอสารผานอะไร อยในรปแบบไหน และไมวาจะเปนลายลกษณอกษร หรออเลกทรอนกส ฯลฯ ในธรกจประกนภย การรกษาขอมลเปนสงส าคญ เนองจากการจดเกบและใชขอมลเกยวของกบขอมลทางการเงน การแพทย และขอมลสวนบคคล การรกษาขอมลสวนบคคลและขอมลทางการเงนเปนความรบผดชอบหลกของอตสาหกรรมบรการทางการเงน แมวาการคมครองลกคาจะมบทบญญตทางกฎหมายและกฎระเบยบเรองสทธสวนบคคลแตกตางกนระหวางแตละประเทศ บรษทและคนกลางประกนภยมหนาททชดเจนในการใหความมนใจกบลกคาเกยวกบการเปดเผยขอมลและการรกษาขอมลสวนบคคล โดยขอมลทลกคาตองการใหเปนความลบควรถอเปนความลบ ลกคาควรไดรบแจงวาขอมลใดอาจจะตองมการเปดเผย และตอใคร มาตรฐาน 19.12 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยมนโยบายและขนตอนส าหรบการรกษาขอมลสทธสวนบคคลของลกคา

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-23

Page 24: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-23 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

มาตรฐาน 19.10 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยมนโยบายและกระบวนการเพอจดการเรองรองเรยนอยางรวดเรวและเปนธรรม เรองรองเรยน คอ การแสดงความไมพอใจเกยวกบการใหบรการของบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภย ซงอาจรวมถงการเรยกรองคาเสยหายทางการเงน แตไมรวมถงการรองขอขอมล การสะสมของเรองรองเรยนบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภยแสดงใหเหนวาอาจมเรองไมนาพอใจในบางดาน ดงนน หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยควรมการวเคราะหเรองรองเรยนของผเอาประกนภยอยางตอเนอง ซงสามารถแสดงใหเหนถงคณภาพของพฤตกรรมการด าเนนธรกจของบรษทหรอคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลควรมระบบตรวจสอบเรองรองเรยนเอง เพอใหไดประโยชนจากเรองรองเรยนจากผเอาประกนภย และควรรวมมอกบหนวยงานก ากบดแลอน ๆ ทเกยวของในกรณของเรองรองเรยนขามพรมแดน รวมทงตองก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยมนโยบายและขนตอนทเหมาะสมในการจดเกบเรองรองเรยนและมาตรการในการไกลเกลยขอพพาท ส าหรบกลไกในการไกลเกลยขอพพาทระหวางบรษทและคนกลางประกนภย กบผเอาประกนภยนน ควรมกลไกทงาย สามารถเขาถงงาย และเปนอสระจากบรษทและคนกลางประกนภย เพอไกลเกลยขอพพาททไมสามารถสรปไดโดยบรษทหรอคนกลางประกนภย นอกเหนอจากหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยแลวกลไกดงกลาวอาจเรยกไดวา Independent Dispute Resolution (IDR) ซงอาจแตกตางกนในแตละประเทศ และอาจรวมถงหนวยงานอสระ หรอผตรวจการของรฐ (Ombudsman) ซงเปนกลไกการไกลเกลยขอพพาทนอกศาล โดยสวนใหญกลไกการไกลเกลยขอพพาทจะใชกบผเอาประกนภยทไมเกยวของทางการคา และบางครงจะ ไมคดคาใชจายส าหรบผเอาประกนภยดงกลาว โดยผบรโภคยงสามารถทจะรองเรยนตอศาลไดหากไมพอใจกบการ ไกลเกลยขอพพาท โดยผทท าหนาทไกลเกลยจะตองมมาตรฐานความร ความเปนธรรม และความสามารถสง ยกตวอยางเชน มความรดานกฎหมายประกนภยเปนอยางด และหนวยงานทชวยไกลเกลยจะตองเปนอสระจากบรษทและคนกลางประกนภย มาตรฐาน 19.11 กฎหมายมการก าหนดบทบญญตเกยวกบการคมครองสทธสวนบคคล ซงบรษทและ คนกลางประกนภยมสทธในการจดเกบ ใช หรอสอสารขอมลสวนบคลของลกคาไปยงบคคลทสาม โดยปกต ขอมลสวนบคคลหมายถงขอมลทบคคลหรอหนวยงานจดเกบ ใช หรอสอสารไปยงบคคลทสามระหวางการด าเนนธรกจ ขอมลสวนบคคลถอเปนขอมลสวนบคคลไมวาจะอยในลกษณะไหน สอสารผานอะไร อยในรปแบบไหน และไมวาจะเปนลายลกษณอกษร หรออเลกทรอนกส ฯลฯ ในธรกจประกนภย การรกษาขอมลเปนสงส าคญ เนองจากการจดเกบและใชขอมลเกยวของกบขอมลทางการเงน การแพทย และขอมลสวนบคคล การรกษาขอมลสวนบคคลและขอมลทางการเงนเปนความรบผดชอบหลกของอตสาหกรรมบรการทางการเงน แมวาการคมครองลกคาจะมบทบญญตทางกฎหมายและกฎระเบยบเรองสทธสวนบคคลแตกตางกนระหวางแตละประเทศ บรษทและคนกลางประกนภยมหนาททชดเจนในการใหความมนใจกบลกคาเกยวกบการเปดเผยขอมลและการรกษาขอมลสวนบคคล โดยขอมลทลกคาตองการใหเปนความลบควรถอเปนความลบ ลกคาควรไดรบแจงวาขอมลใดอาจจะตองมการเปดเผย และตอใคร มาตรฐาน 19.12 หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทและคนกลางประกนภยมนโยบายและขนตอนส าหรบการรกษาขอมลสทธสวนบคคลของลกคา

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-24 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

หนวยงานทก ากบดแลควรก าหนดใหบรษทหรอคนกลางประกนภยมมาตรการทเหมาะสม เพอปองกนการสอสารขอมลสวนบคคลในระบบอยางไมเหมาะสม ดวยความส าคญและความละเอยดออนของขอมลสวนบคคล บรษทและคนกลางประกนภยควรมมาตรการตาง ๆ เชน

(1) จดท านโยบายและขนตอนเกยวกบการรกษาสทธสวนบคคล เพอใหมนใจวามการปฏบตตามบทบญญตทางกฎหมายและหลกการปฏบตทดของอตสาหกรรม

(2) มการจดการฝกอบรมส าหรบพนกงานในทกระดบขององคกร เพอสงเสรมการตระหนกถงขอบงคบเรองการรกษาสทธสวนบคคล

(3) ใชกลไกการควบคมภายในทตรงตามวตถประสงคของการรกษาสทธสวนบคคล (4) มนใจวามเทคโนโลยทเหมาะสม เพอบรหารขอมลทางการเงน การแพทย และขอมลสวนบคคลของ

ลกคาทบรษทประกนภยจดเกบไว (5) ใชนโยบายและขนตอนเกยวกบการรกษาสทธสวนบคคล เพอบรหารความเสยงตอการละเมด

กฎหมาย การละเมดกฎหมายควรมการแจงผรบผดชอบโดยทนท หนวยงานทก ากบดแลควรมมาตรการเพอปองกนและแกไขปญหาเกยวกบการรกษาขอมลสวนบคคล และสามารถเขาแทรกแซงบรษทหรอคนกลางประกนภยทจดเกบ ใช หรอสอสารขอมลสวนบคคลของลกคาอยางไมถกตอง ยกตวอยางเชน มาตรการปองกน หรอการท าผดเลก ๆ นอย ๆ อาจมการจดการโดยการวากลาวทางวาจาหรอ ลายลกษณอกษรตอผบรหาร และตดตามผลในกรณทมความผดรายแรงทกอเกดความเสยงตอลกคา อาจตองมการตกเตอนทนทหรอมการลงโทษทหนกขน มาตรฐาน 19.13 หนวยงานทก ากบดแลควรเปดเผยขอมลทสนบสนนการปฏบตตอลกคาอยางเปนธรรม หนวยงานทก ากบดแลควรเผยแพรมาตรการคมครองผเอาประกนภยส าหรบบรษทประกนภยทอยภายใตการก ากบดแล และยนยนสถานะของผเอาประกนภยทเปนลกคาบรษทและคนกลางประกนภยทไมไดอยภายใตการก ากบดแล รวมทงควรออกค าเตอนใหลกคาในกรณทจ าเปนเพอหลกเลยงธรกรรมกบบรษททไมไดอยภายใตการก ากบดแล เชน การใหขอมลตอสาธารณวากฎหมายภายในประเทศสามารถใชกบการขายประกนภยขามพรมแดนหรอไมอยางไร รวมทงกรณการขายผาน e-Commerce

กฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของประเทศไทยทเกยวของกบการก ากบดแลพฤตกรรมการด าเนนธรกจของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย ส าหรบประเทศไทยนน ไดมการออกกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบตาง ๆ เพอก ากบดแลการด าเนนธรกจของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย ใหปฏบตอยางเปนธรรมตอลกคาทงกอนการขายและหลงการท าสญญา สงเสรมใหเกดการปฏบตตามหลกการทางจรยธรรมและสจรต สงผลใหเกดการแขงขนอยางเทาเทย มกนและสรางความเชอมนของประชาชนและลกคาในภาคธรกจประกนภย โดยม กฎหมาย และกฎระเบยบทส าคญ เชน (1) พระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 (2) พระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535 (3) พระราชบญญตประกนชวต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 (4) พระราชบญญตประกนวนาศภย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-24

Page 25: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-25 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

(5) ประกาศ คปภ.เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการออก การเสนอขายกรมธรรมประกนภยและการปฏบตหนาทของตวแทนประกนชวต นายหนาประกนชวต และธนาคาร พ.ศ. 2551 ฉบบท 2 พ.ศ. 2554 และฉบบท 3 พ.ศ. 2557 (6) ประกาศ คปภ. เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการเสนอขายกรมธรรมประกนภยผานทางโทรศพท พ.ศ.2552 (7) ประกาศ คปภ.เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการชดใชเงนตามสญญาประกนชวต พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 (8) ประกาศ คปภ. เรอง หลกเกณฑและวธการในการประกาศหรอโฆษณาการฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมายวาดวยการประกนชวต พ.ศ. 2556 (9) ประกาศ คปภ. เรอง ก าหนดหลกเกณฑและเงอนไขในการเสนอขายกรมธรรมประกนภยผานทางสอโฆษณา ตามกฎหมายวาดวยการประกนชวต พ.ศ. 2556 (10) ค าสงนายทะเบยน ท 32/2554 เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ แบบสะสมทรพยและแบบตลอดชพ ทช าระเบยประกนภยครงเดยว ฉบบมาตรฐาน (11) ประกาศ ส านกงาน คปภ. เรอง แนวปฏบต โครงสราง คณสมบต และขอพงปฏบตทดของ กรรมการบรษทประกนชวตและบรษทประกนวนาศภย พ.ศ. 2557 3. มาตรฐาน ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย มาตรฐาน ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย (Countering Fraud in Insurance) มหลกการส าคญคอ หนวยงานทก ากบดแลก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองด าเนนมาตรการทมประสทธภาพเพอยบยง ปองกน ตรวจสอบ รายงานและแกไขการฉอฉลในการประกนภย ซงในมาตรฐาน ICP 21 ประกอบไปดวย แนวทางปฏบตเบองตน มาตรฐานจ านวน 5 ขอ และแนวทางปฏบตพรอมค าอธบายภายใตมาตรฐานแตละมาตรฐาน โดยมสาระส าคญ ดงน แนวทางเบองตน การฉอฉลในการประกนภย (รวมทงการประกนภยตอ) คอการกระท าหรอละเวนการกระท าอนเปนการหลอกลวงซงมเจตนาเพอหาผลประโยชนส าหรบฝายทกระท าการฉอฉล (ผฉอฉล) หรอส าหรบบคคลอน ประเทศ สวนใหญมกฎหมายหามการฉอฉลในภาคประกนภยและในหลายประเทศการฉอฉลถอเปนอาชญากรรม การฉอฉลในการประกนภยอาจเกดขนไดหลายรปแบบและกระท าโดยผทมสวนเกยวของในการประกนภย เชน บรษทประกนภย ผจดการและพนกงานของบรษทประกนภย คนกลางประกนภย นกบญช ผสอบบญช ทปรกษา ผเจรจาตกลงคาสนไหมทดแทน บคคลทสาม และผถอกรมธรรมประกนภย การฉอฉลเปนความเสยงรายแรงตอภาคการเงนทงหมด การฉอฉลในการประกนภยท าใหเกดความเสยหายตอชอเสยง ความเสยหายทางการเงน และท าใหเกดตนทนทางสงคมและเศรษฐกจในอตสาหกรรมประกนภย ทงบรษทประกนภยและผถอกรมธรรมตองเปนผรบตนทนเหลานน ความสญเสยทเกดจากการฉอฉลสงผลกระทบตอก าไรของบรษทประกนภยและอาจรวมถงความมนคงทางการเงนดวย เพอชดเชยความเสยหาย บรษทประกนภยจงตองเพม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-25

Page 26: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-25 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

(5) ประกาศ คปภ.เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการออก การเสนอขายกรมธรรมประกนภยและการปฏบตหนาทของตวแทนประกนชวต นายหนาประกนชวต และธนาคาร พ.ศ. 2551 ฉบบท 2 พ.ศ. 2554 และฉบบท 3 พ.ศ. 2557 (6) ประกาศ คปภ. เรอง ก าหนดหลกเกณฑ วธการเสนอขายกรมธรรมประกนภยผานทางโทรศพท พ.ศ.2552 (7) ประกาศ คปภ.เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการชดใชเงนตามสญญาประกนชวต พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2553 (8) ประกาศ คปภ. เรอง หลกเกณฑและวธการในการประกาศหรอโฆษณาการฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมายวาดวยการประกนชวต พ.ศ. 2556 (9) ประกาศ คปภ. เรอง ก าหนดหลกเกณฑและเงอนไขในการเสนอขายกรมธรรมประกนภยผานทางสอโฆษณา ตามกฎหมายวาดวยการประกนชวต พ.ศ. 2556 (10) ค าสงนายทะเบยน ท 32/2554 เรอง การใหความเหนชอบแบบและขอความกรมธรรมประกนชวตประเภทสามญ แบบสะสมทรพยและแบบตลอดชพ ทช าระเบยประกนภยครงเดยว ฉบบมาตรฐาน (11) ประกาศ ส านกงาน คปภ. เรอง แนวปฏบต โครงสราง คณสมบต และขอพงปฏบตทดของ กรรมการบรษทประกนชวตและบรษทประกนวนาศภย พ.ศ. 2557 3. มาตรฐาน ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย มาตรฐาน ICP 21 การตอตานการฉอฉลในการประกนภย (Countering Fraud in Insurance) มหลกการส าคญคอ หนวยงานทก ากบดแลก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองด าเนนมาตรการทมประสทธภาพเพอยบยง ปองกน ตรวจสอบ รายงานและแกไขการฉอฉลในการประกนภย ซงในมาตรฐาน ICP 21 ประกอบไปดวย แนวทางปฏบตเบองตน มาตรฐานจ านวน 5 ขอ และแนวทางปฏบตพรอมค าอธบายภายใตมาตรฐานแตละมาตรฐาน โดยมสาระส าคญ ดงน แนวทางเบองตน การฉอฉลในการประกนภย (รวมทงการประกนภยตอ) คอการกระท าหรอละเวนการกระท าอนเปนการหลอกลวงซงมเจตนาเพอหาผลประโยชนส าหรบฝายทกระท าการฉอฉล (ผฉอฉล) หรอส าหรบบคคลอน ประเทศ สวนใหญมกฎหมายหามการฉอฉลในภาคประกนภยและในหลายประเทศการฉอฉลถอเปนอาชญากรรม การฉอฉลในการประกนภยอาจเกดขนไดหลายรปแบบและกระท าโดยผทมสวนเกยวของในการประกนภย เชน บรษทประกนภย ผจดการและพนกงานของบรษทประกนภย คนกลางประกนภย นกบญช ผสอบบญช ทปรกษา ผเจรจาตกลงคาสนไหมทดแทน บคคลทสาม และผถอกรมธรรมประกนภย การฉอฉลเปนความเสยงรายแรงตอภาคการเงนทงหมด การฉอฉลในการประกนภยท าใหเกดความเสยหายตอชอเสยง ความเสยหายทางการเงน และท าใหเกดตนทนทางสงคมและเศรษฐกจในอตสาหกรรมประกนภย ทงบรษทประกนภยและผถอกรมธรรมตองเปนผรบตนทนเหลานน ความสญเสยทเกดจากการฉอฉลสงผลกระทบตอก าไรของบรษทประกนภยและอาจรวมถงความมนคงทางการเงนดวย เพอชดเชยความเสยหาย บรษทประกนภยจงตองเพม

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-26 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

คาเบยประกนภยซงจะสงผลใหผถอกรมธรรมมคาใชจายเพมขน นอกจากนการฉอฉลยงอาจท าใหผถอกรมธรรมประกนภยพบวาตนเองไมไดรบความคมครองจากความเสยงทเชอวาไดรบความคมครอง ซงอาจมผลกระทบอยางมนยส าคญตอทงลกคาและธรกจ ดวยเหตผลดงกลาวจงนบไดวาการฉอฉลอาจลดความเชอมนของผบรโภคและผถอหน สามารถกระทบชอเสยงของบรษทประกนภยแตละราย กลมบรษทประกนภย ภาคการประกนภยและอาจรวมถงความมนคงทางเศรษฐกจในวงกวางดวย ตามหลกแลว การตอตานการฉอฉลมความเกยวของกบบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย โดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยจ าเปนตองเขาใจและด าเนนขนตอนตาง ๆ เพอลดความเสยงตอการฉอฉล หนวยงานทก ากบดแลเปนหนงในหนวยงานทมหนาท และอ านาจตามกฎหมายซงมบทบาทส าคญในการตอตานการฉอฉลในการประกนภยในประเทศของตน โดยการยบยง ปองกน ตรวจสอบ รายงานและแกไขการฉอฉลในการประกนภย หนวยงานทก ากบดแลควรจะตองตรวจสอบวาบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยมนโยบาย ขนตอนการปฏบตและการควบคมทเพยงพอและมประสทธภาพเพอยบยง ปองกน ตรวจสอบ รายงานและแกไขการฉอฉลในการประกนภยหรอไม นอกจากนน การรวมตวกนของตลาดการเงนและจ านวนบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยทด าเนนการขามชาตทเพมขน ท าใหการฉอฉลและผลกระทบในระดบโลกของการฉอฉลเปนปญหาส าคญทจะตองไดรบการแกไขในระดบสากล ฉะนนหนวยงานทก ากบดแลจงจ าเปนตองสอสารกนเพอแกไขปญหาการฉอฉลขามประเทศ มาตรฐาน 21.1 กฎหมายตองมการระบในเรองการฉอฉลในการประกนภยโดยระบการแทรกแซงและบทลงโทษส าหรบการกระท าการฉอฉลดงกลาว และการกระท าใด ๆ อนจะเปนการขดขวางการสบสวนการฉอฉล กฎหมายควรประกอบดวยการกระท าผดและบทลงโทษส าหรบการฉอฉลและการขดขวาง การสบสวนการฉอฉล นอกจากนยงควรก าหนดใหหนวยงานทก ากบดแลสามารถ

(1) ขอเอกสารและขอมล รวมทงถอยค าของบคคลทเกยวของ เพอวตถประสงคในการรวบรวมขอมลและการสอบสวน และเพอเปดเผยขอมลตอหนวยงานทมอ านาจ

(2) ควบคมทรพยสนซงเปนหรอเชอวาเปนผลทเกดจากการฉอฉล และ (3) ยดทรพยสนซงเปนหรอเชอวาเปนผลทเกดจากการฉอฉล

มาตรฐาน 21.2 หนวยงานทก ากบดแลมความเขาใจอยางลกซงและรอบดานเกยวกบประเภทของความเสยงในการฉอฉลทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองพบ หนวยงานทก ากบดแลตองประเมนความเสยงดานการฉอฉลทอาจจะเกดขนในภาคการประกนภยอยางสม าเสมอและก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยด าเนนมาตรการทมประสทธภาพเพอแกไขความเสยงเหลาน หนวยงานทก ากบดแลควรพจารณาความเสยงดานการฉอฉลทอาจเกดขนไดรวมกบการประเมนความเสยงอน ๆ (รวมทงการบรหารจดการและการปฏบตในตลาด) และควรระบจดลอแหลมทส าคญในประเทศของตน โดยน าผลการประเมนความเสยงทเกยวของมาพจารณา และจดการแกไขตามความเหมาะสม ทงน หนวยงานทก ากบดแลควรมความเขาใจอยางลกซงและรอบดานเกยวกบกจกรรมทปฏบตในภาคธรกจ ผลตภณฑและบรการทเสนอโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย การฉอฉลภายในบรษท การฉอฉลของผถอกรมธรรม การฉอฉลเกยวกบการเรยกรองคาสนไหมทดแทนและการฉอฉลโดยคนกลางประกนภย

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-26

Page 27: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-27 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

มาตรฐาน 21.3 หนวยงานทก ากบดแลมกรอบการท างานดานการก ากบดแลทมประสทธภาพในการตดตามและบงคบใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตามขอก าหนดในการตอตานการฉอฉลในการประกนภย หนวยงานทก ากบดแลควรออกแนวทางปฏบตและขอบงคบในการตอตานการฉอฉล โดยอาจออกเปนระเบยบ ค าสงหรอเอกสารหรอกลไกอน ๆ ทมผลบงคบใชในทางกฎหมาย พรอมทงมบทลงโทษหากไมปฏบตตามขอบงคบดงกลาว ใหแกบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยเพอชวยใหสามารถปองกนการฉอฉลไดอยางมประสทธภาพ และสามารถปฏบตตามขอบงคบทหนวยงานทก ากบดแลก าหนด หนวยงานทก ากบดแลควรมทรพยากรทางการเงน บคลากรและเทคนคเพอตอตานการฉอฉลอยางเพยงพอ โดยเจาหนาทของหนวยงานทก ากบดแลทมสวนรวมในการตอตานการฉอฉลควรมทกษะความช านาญทเหมาะสมและไดรบการอบรมทเกยวของและอยางเพยงพอเกยวกบ กฎหมายวาดวยการฉอฉล ประเภทของการฉอฉล เทคนคตาง ๆ และการออกและบงคบใชการแทรกแซงและบทลงโทษ ในท านองเดยวกนบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยควรจดใหมการอบรมเกยวกบมาตรการตอตานการฉอฉลแกกรรมการ ผจดการอาวโสและพนกงานอน ๆ ของตนตามความเหมาะสม หนวยงานทก ากบดแลควรประเมนวาบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยมระบบจดการความเสยงดานการฉอฉลทเพยงพอและท าการทบทวนอยางสม าเสมอ โดยใชทงการตรวจสอบนอกทท าการบรษท (Off-site Monitoring) และการตรวจสอบ ณ ทท าการบรษทประกนภย (On-site Inspection) เพอประเมนประสทธภาพของระบบควบคมภายในของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยในการจดการความเสยงดานการฉอฉล และแนะน าหรอก าหนดใหด าเนนการแกไขเยยวยาทเหมาะสมหากระบบควบคมภายในออนแอ และตดตามผลการด าเนนมาตรการแกไขเยยวยาดงกลาว มาตรฐาน 21.4 หนวยงานทก ากบดแลทบทวนประสทธภาพอยางสม าเสมอของมาตรการทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย รวมทงหนวยงานทก ากบดแลเองด าเนนการเพอยบยง ปองกน ตรวจหา รายงานและแกไขการฉอฉล และตองด าเนนการทจ าเปนเพอปรบปรงประสทธภาพ การทบทวนประสทธภาพควรพจารณาความเสยง และประเมนวาระเบยบและแนวทางการปฏบตในการก ากบดแลทก าหนดขนถกบงคบใชหรอไม การทบทวนดงกลาวควรครอบคลมประเดนตาง ๆ เชน ความเสยงของการฉอฉลในภาคการประกนภย และแนวทางการก ากบดแลบนพนฐานของความเสยงของหนวยงานทก ากบดแลสามารถจดการความเสยงเหลานไดอยางเพยงพอหรอไม ความเพยงพอของทรพยากรและการอบรมเจาหนาทของหนวยงานทก ากบดแล การตรวจสอบบรษทเกยวกบมาตรการตอตานการฉอฉลเพยงพอหรอไม รวมทงขอมลทไดจากหนวยงาน อน ๆ ทมความรบผดชอบในการตอตานการฉอฉล เชน ขอมลเกยวกบการด าเนนคดและการตดสนเกยวกบการฉอฉล หนวยงานก ากบดแลควรพจารณาสนบสนนการด าเนนการตอตานการฉอฉล และการแลกเปลยนขอมลทเกยวของรวมกนระหวางบรษทประกนภย คนกลางประกนภย ภาคธรกจอน ๆ ทเกยวของ และภาครฐ รวมทงการเพมความตระหนกของผบรโภค/ผถอกรมธรรมประกนภยเกยวกบการฉอฉล และผลกระทบของการฉอฉลดวยการใหความรและการประชาสมพนธทางสออยางมประสทธภาพ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-27

Page 28: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-27 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

มาตรฐาน 21.3 หนวยงานทก ากบดแลมกรอบการท างานดานการก ากบดแลทมประสทธภาพในการตดตามและบงคบใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตามขอก าหนดในการตอตานการฉอฉลในการประกนภย หนวยงานทก ากบดแลควรออกแนวทางปฏบตและขอบงคบในการตอตานการฉอฉล โดยอาจออกเปนระเบยบ ค าสงหรอเอกสารหรอกลไกอน ๆ ทมผลบงคบใชในทางกฎหมาย พรอมทงมบทลงโทษหากไมปฏบตตามขอบงคบดงกลาว ใหแกบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยเพอชวยใหสามารถปองกนการฉอฉลไดอยางมประสทธภาพ และสามารถปฏบตตามขอบงคบทหนวยงานทก ากบดแลก าหนด หนวยงานทก ากบดแลควรมทรพยากรทางการเงน บคลากรและเทคนคเพอตอตานการฉอฉลอยางเพยงพอ โดยเจาหนาทของหนวยงานทก ากบดแลทมสวนรวมในการตอตานการฉอฉลควรมทกษะความช านาญทเหมาะสมและไดรบการอบรมทเกยวของและอยางเพยงพอเกยวกบ กฎหมายวาดวยการฉอฉล ประเภทของการฉอฉล เทคนคตาง ๆ และการออกและบงคบใชการแทรกแซงและบทลงโทษ ในท านองเดยวกนบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยควรจดใหมการอบรมเกยวกบมาตรการตอตานการฉอฉลแกกรรมการ ผจดการอาวโสและพนกงานอน ๆ ของตนตามความเหมาะสม หนวยงานทก ากบดแลควรประเมนวาบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยมระบบจดการความเสยงดานการฉอฉลทเพยงพอและท าการทบทวนอยางสม าเสมอ โดยใชทงการตรวจสอบนอกทท าการบรษท (Off-site Monitoring) และการตรวจสอบ ณ ทท าการบรษทประกนภย (On-site Inspection) เพอประเมนประสทธภาพของระบบควบคมภายในของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยในการจดการความเสยงดานการฉอฉล และแนะน าหรอก าหนดใหด าเนนการแกไขเยยวยาทเหมาะสมหากระบบควบคมภายในออนแอ และตดตามผลการด าเนนมาตรการแกไขเยยวยาดงกลาว มาตรฐาน 21.4 หนวยงานทก ากบดแลทบทวนประสทธภาพอยางสม าเสมอของมาตรการทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย รวมทงหนวยงานทก ากบดแลเองด าเนนการเพอยบยง ปองกน ตรวจหา รายงานและแกไขการฉอฉล และตองด าเนนการทจ าเปนเพอปรบปรงประสทธภาพ การทบทวนประสทธภาพควรพจารณาความเสยง และประเมนวาระเบยบและแนวทางการปฏบตในการก ากบดแลทก าหนดขนถกบงคบใชหรอไม การทบทวนดงกลาวควรครอบคลมประเดนตาง ๆ เชน ความเสยงของการฉอฉลในภาคการประกนภย และแนวทางการก ากบดแลบนพนฐานของความเสยงของหนวยงานทก ากบดแลสามารถจดการความเสยงเหลานไดอยางเพยงพอหรอไม ความเพยงพอของทรพยากรและการอบรมเจาหนาทของหนวยงานทก ากบดแล การตรวจสอบบรษทเกยวกบมาตรการตอตานการฉอฉลเพยงพอหรอไม รวมทงขอมลทไดจากหนวยงาน อน ๆ ทมความรบผดชอบในการตอตานการฉอฉล เชน ขอมลเกยวกบการด าเนนคดและการตดสนเกยวกบการฉอฉล หนวยงานก ากบดแลควรพจารณาสนบสนนการด าเนนการตอตานการฉอฉล และการแลกเปลยนขอมลทเกยวของรวมกนระหวางบรษทประกนภย คนกลางประกนภย ภาคธรกจอน ๆ ทเกยวของ และภาครฐ รวมทงการเพมความตระหนกของผบรโภค/ผถอกรมธรรมประกนภยเกยวกบการฉอฉล และผลกระทบของการฉอฉลดวยการใหความรและการประชาสมพนธทางสออยางมประสทธภาพ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-28 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

มาตรฐาน 21.5 หนวยงานทก ากบดแลมกลไกทมประสทธภาพ ซงชวยใหสามารถรวมมอ ประสานงานและแลกเปลยนขอมลกบหนวยงานทมอ านาจอน ๆ เชน หนวยงานบงคบใชกฎหมาย รวมทงหนวยงานทก ากบดแลอน ๆ เกยวกบการพฒนาและการใชนโยบายและกจกรรมเพอยบยง ปองกน ตรวจหา รายงานและแกไขการฉอฉลในการประกนภย หากหนวยงานทก ากบดแลระบกจกรรมทตองสงสยวาเปนการฉอฉลในบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภย กควรท าใหแนใจวาไดสงขอมลทเกยวของไปใหหนวยงานบงคบใชกฎหมายทเหมาะสม รวมทงหนวยงานก ากบดแลอน ๆ ทเกยวของ และด าเนนการตามขนตอนทจ าเปนเพอรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ ในอนทจะตรวจสอบขอเทจจรงเกยวกบความกงวลของตนเองและความกงวลใด ๆ ทไดรบจากบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย ตามปกตกลไกความรวมมอและการประสานงานควรประกอบดวย

(1) ความรวมมอในการปฏบต และหากเหมาะสมควรรวมถงการประสานงานระหวางหนวยงานทก ากบดแลและหนวยงานอน ๆ ทมอ านาจหนาทในการตอตานการฉอฉล และ

(2) ความรวมมอระดบนโยบาย และหากเหมาะสมควรรวมถงการประสานงานระหวางหนวยงานอน ๆ ทงหมดทมอ านาจหนาทในการตอตานการฉอฉล

กฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของประเทศไทยทเกยวของกบการตอตานการฉอฉลในธรกจประกนภย ส าหรบประเทศไทยนน มการก ากบดแลใหใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยมการตรวจสอบ ปองกน และยบยง รวมทงรายงานการฉอฉลในธรกจประกนภย รวมทงมกฎหมายทก าหนดอ านาจใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยสามารถตรวจสอบ และลงโทษผทท าการฉอฉลในธรกจประกนภย โดยมกฎหมายและกฎระเบยบทส าคญ เชน (1) พระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 (2) พระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535 (3) พระราชบญญตประกนชวต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 (4) พระราชบญญตประกนวนาศภย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 (5) ประกาศ ส านกงาน คปภ.เรอง แนวปฏบต โครงสราง คณสมบต และขอพงปฏบตทดของกรรมการบรษทประกนชวตและบรษทประกนวนาศภย พ.ศ. 2557 4. มาตรฐาน ICP 22 การตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย ICP 22 การตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism (AML/CFT) มหลกการส าคญคอ หนวยงานทก ากบดแลก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยด าเนนมาตรการทมประสทธภาพ เพอตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนตอการกอการราย นอกจากนหนวยงานทก ากบดแลตองด าเนนมาตรการทมประสทธภาพเพอตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนตอการกอการราย ประกอบดวยสวนตาง ๆ ไดแก แนวทางเบองตน มาตรฐาน 7 ขอ และแนวทางปฏบตและรายละเอยดภายใตมาตรฐาน โดยมสาระส าคญ ดงน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-28

Page 29: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-29 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

แนวทางเบองตน การฟอกเงนเปนกระบวนการปดบงแหลงทมาของเงนทไดจากการกระท าทผดกฎหมาย สวนการใหเงนอดหนนตอการกอการรายจะเกยวของกบการใหหรอการจดหาโดยเตมใจซงเงนทนโดยวธใดกตาม ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม ดวยเจตนาในการน าเงนทนดงกลาวไปใชในทางทผดกฎหมาย หรอโดยทราบวาเงนทนทงหมดหรอบางสวนดงกลาวก าลงจะถกน าไปใช

(1) เพอท าการกอการราย (2) โดยองคกรกอการราย หรอ (3) โดยผกอการราย

ภาคอตสาหกรรมประกนภยและภาคบรการทางการเงนอน ๆ มความเสยงทจะถกน าไปใชทงโดยรตวหรอ ไมรตว เพอการฟอกเงน (Money Laundering: ML) และการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (Financing of Terrorism: FT) ซงกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ เชน ดานกฎหมาย การด าเนนงานและชอเสยง ภายใต ICP นและมาตรฐานและแนวทางการปฏบตทเกยวของกบการตอตานการฟอกเงน และการตอตานการใหเงนอดหนนการกอการราย น ามาใชกบการก ากบดแลบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยทพจารณารบประกนภยหรอออกกรมธรรมประกนชวตและการประกนภยควบการลงทนอน ๆ คณะท างานเฉพาะกจเพอด าเนนมาตรการทางการเงน (The Financial Action Task Force: FATF) เปนองคกรระหวางรฐบาลซงกอตงขนเพอก าหนดมาตรฐานสากลวาดวยการตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) ทงน FATF ไดจดท าขอเสนอแนะเกยวกบ AML/CFT (เรยกวา “FATF Recommendations”) ซงขอเสนอแนะบางขอบงคบใชกบภาคการประกนภย บงคบใชกบการรบประกนภยและการขายประกนชวตและการประกนภยควบการลงทนเปนอยางนอย นอกจากนหากภาคการประกนวนาศภยหรอสวนหนงของภาคธรกจดงกลาว ไดรบการประเมนโดยประเทศหนงวามความเสยงดาน ML/FT แลว มาตรฐาน FATF ก าหนดใหประเทศดงกลาวพจารณาบงคบใชมาตรฐาน FATF กบภาคธรกจนน FATF ก าหนดใหประเทศตองระบหนวยงานทมอ านาจหนวยงานหนงหรอมากกวาใหมหนาทตรวจสอบวาสถาบนการเงน (รวมทงบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย) ปฏบตตามค าแนะน าของ FATF ในการตอตาน ML/FT ซงหนวยงานทก ากบดแลการประกนภยไมจ าเปนตองไดรบมอบหมายใหเปนหนวยงานทมหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการรายในประเทศเสมอไป หนวยงานอนทอาจไดรบมอบหมาย ไดแก หนวยงานบงคบใชกฎหมาย และหนวยงานขาวกรองทางการเงน (FIU) ซงท าหนาทเปนหนวยงานกลางของประเทศในการรบและวเคราะหขอมล (เชน รายงานธรกรรมทนาสงสย) และเผยแพรขอมลเกยวกบ ML/FT ทอาจเกดขน อยางไรกตามแมวาหนวยงานทก ากบดแลการประกนภยอาจไมไดรบมอบหมายใหเปนหนวยงานทมอ านาจหนาท แตนนกไมไดเปนขออางวาหนวยงานทก ากบดแลการประกนภย ไมจ าเปนตองเขาใจความเสยงดาน ML/FT ในการประกนภยและด าเนนขนตอนในการชวยตอตาน ML/FT ฉะนนมาตรฐานและแนวทางการปฏบตทเกยวของกบหลกการนสามารถแบงออกเปนสองสวน โดยสวนแรกจะบงคบใชในกรณทหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยไดรบแตงตงใหเปนหนวยงานทมหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย สวนทสองจะบงคบใชเมอหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยไมไดรบแตงตงเปนหนวยงานทมหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-29

Page 30: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-29 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

แนวทางเบองตน การฟอกเงนเปนกระบวนการปดบงแหลงทมาของเงนทไดจากการกระท าทผดกฎหมาย สวนการใหเงนอดหนนตอการกอการรายจะเกยวของกบการใหหรอการจดหาโดยเตมใจซงเงนทนโดยวธใดกตาม ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม ดวยเจตนาในการน าเงนทนดงกลาวไปใชในทางทผดกฎหมาย หรอโดยทราบวาเงนทนทงหมดหรอบางสวนดงกลาวก าลงจะถกน าไปใช

(1) เพอท าการกอการราย (2) โดยองคกรกอการราย หรอ (3) โดยผกอการราย

ภาคอตสาหกรรมประกนภยและภาคบรการทางการเงนอน ๆ มความเสยงทจะถกน าไปใชทงโดยรตวหรอ ไมรตว เพอการฟอกเงน (Money Laundering: ML) และการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (Financing of Terrorism: FT) ซงกอใหเกดความเสยงในดานตาง ๆ เชน ดานกฎหมาย การด าเนนงานและชอเสยง ภายใต ICP นและมาตรฐานและแนวทางการปฏบตทเกยวของกบการตอตานการฟอกเงน และการตอตานการใหเงนอดหนนการกอการราย น ามาใชกบการก ากบดแลบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยทพจารณารบประกนภยหรอออกกรมธรรมประกนชวตและการประกนภยควบการลงทนอน ๆ คณะท างานเฉพาะกจเพอด าเนนมาตรการทางการเงน (The Financial Action Task Force: FATF) เปนองคกรระหวางรฐบาลซงกอตงขนเพอก าหนดมาตรฐานสากลวาดวยการตอตานการฟอกเงนและการตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) ทงน FATF ไดจดท าขอเสนอแนะเกยวกบ AML/CFT (เรยกวา “FATF Recommendations”) ซงขอเสนอแนะบางขอบงคบใชกบภาคการประกนภย บงคบใชกบการรบประกนภยและการขายประกนชวตและการประกนภยควบการลงทนเปนอยางนอย นอกจากนหากภาคการประกนวนาศภยหรอสวนหนงของภาคธรกจดงกลาว ไดรบการประเมนโดยประเทศหนงวามความเสยงดาน ML/FT แลว มาตรฐาน FATF ก าหนดใหประเทศดงกลาวพจารณาบงคบใชมาตรฐาน FATF กบภาคธรกจนน FATF ก าหนดใหประเทศตองระบหนวยงานทมอ านาจหนวยงานหนงหรอมากกวาใหมหนาทตรวจสอบวาสถาบนการเงน (รวมทงบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย) ปฏบตตามค าแนะน าของ FATF ในการตอตาน ML/FT ซงหนวยงานทก ากบดแลการประกนภยไมจ าเปนตองไดรบมอบหมายใหเปนหนวยงานทมหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการรายในประเทศเสมอไป หนวยงานอนทอาจไดรบมอบหมาย ไดแก หนวยงานบงคบใชกฎหมาย และหนวยงานขาวกรองทางการเงน (FIU) ซงท าหนาทเปนหนวยงานกลางของประเทศในการรบและวเคราะหขอมล (เชน รายงานธรกรรมทนาสงสย) และเผยแพรขอมลเกยวกบ ML/FT ทอาจเกดขน อยางไรกตามแมวาหนวยงานทก ากบดแลการประกนภยอาจไมไดรบมอบหมายใหเปนหนวยงานทมอ านาจหนาท แตนนกไมไดเปนขออางวาหนวยงานทก ากบดแลการประกนภย ไมจ าเปนตองเขาใจความเสยงดาน ML/FT ในการประกนภยและด าเนนขนตอนในการชวยตอตาน ML/FT ฉะนนมาตรฐานและแนวทางการปฏบตทเกยวของกบหลกการนสามารถแบงออกเปนสองสวน โดยสวนแรกจะบงคบใชในกรณทหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยไดรบแตงตงใหเปนหนวยงานทมหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย สวนทสองจะบงคบใชเมอหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยไมไดรบแตงตงเปนหนวยงานทมหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-30 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

อดหนนการกอการรายส าหรบภาคการประกนภย เพอใหเปนไปตาม ICP ฉบบน หนวยงานทก ากบดแลตองผานขอก าหนดของมาตรฐานทงในสวนแรกและสวนทสองตามสถานการณของประเทศ ส าหรบประเทศไทยนน หนวยงานทก ากบดแลดานการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย คอ ส านกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน (ปปง.) โดยส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย ซงหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยไมไดรบแตงตงเปนหนวยงานทมหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย จงมสวนเกยวของกบ ICP ในสวนทสองเทานน อยางไรกตามการศกษา ICP น ทกมาตรฐานจะชวยใหเกดความเขาใจลกษณะความเสยงดาน ML/FT มากยงขน กรณทหากหนวยงานทก ากบดแลการประกนภยไดรบแตงตงเปนหนวยงานทมอ านาจหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย (Designated AML/CFT Competent Authority) มาตรฐาน 22.1 หนวยงานทก ากบดแลมความเขาใจอยางละเอยดและครอบคลมเกยวกบความเสยงดาน ML/FT ทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองเผชญ และใชขอมลทมอยเพอประเมนความเสยงดาน ML/FT ตอภาคการประกนภยในประเทศของตนอยางสม าเสมอ หนวยงานทก ากบดแลควรมความเขาใจอยางละเอยดและครอบคลมเกยวกบความเสยงดาน ML/FT ทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองเผชญ ซงเกดจากกจกรรมทปฏบตและผลตภณฑและการบรการทเสนอขายโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย ซงสงตอไปนอาจเพมระดบความเสยงดาน ML/FT ของผลตภณฑ/การบรการดานประกนภย

(1) การรบช าระเงนหรอการรบเงนจากบคคลภายนอก (2) การรบการช าระเงนเปนมลคาสงมากหรอไมจ ากดมลคา หรอการรบเงนมลคานอยกวาแตจ านวน

หลายครง (3) การรบช าระเงนในรปเงนสด ธนาณตหรอแคชเชยรเชค (4) การรบช าระเงนบอยครงนอกตารางการช าระคาเบยประกนภยปกตหรอคาใชจายอน ๆ (5) การอนญาตใหถอนเมอไรกไดโดยคดคาธรรมเนยมจ ากด (6) การยอมรบใหใชหลกทรพยค าประกนส าหรบเงนก และ/หรอการใหสนเชออนทมความเสยงสง (7) ผลตภณฑทอนญาตใหมการกเงนจากกรมธรรม (โดยเฉพาะอยางยงถาสามารถไดเงนกและ/หรอ

ช าระเงนกโดยเงนสดบอย ๆ) (8) ผลตภณฑทเปนเงนสดมลคาสง (9) ผลตภณฑทยอมใหช าระเงนเปนกอนในจ านวนมาก และมลกษณะสภาพคลอง (10) ผลตภณฑทมขอสญญาระบใหคสญญาสามารถพนจากพนธะหนาทไดโดยไมตองเสยคาปรบ

(Cooling off Provision) โดยมการรองขอใหสงเงนคาเบยประกนภยทบรษทจายคนไปใหบคคลภายนอกทไมเกยวของ สถาบนการเงนตางประเทศ หรอบรษททตงอยในประเทศทมความเสยงสง

(11) ผลตภณฑทอนญาตใหมการโอนสทธโดยทไมจ าเปนตองแจงใหบรษทประกนภยทราบวาผรบผลประโยชนของสญญาไดเปลยนไปแลวจนกระทงถงเวลาทท าการเรยกรองคาสนไหมทดแทน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-30

Page 31: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-31 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

หนวยงานทก ากบดแลควรใชขอมลทมอยเพอประเมนจดลอแหลมและความเสยงดาน ML/FT ทส าคญ ๆ ตอภาคธรกจการประกนภยในประเทศของตน และท าการแกไขอยางเหมาะสม การประเมนความเสยงควรพจารณาความเสยงทอาจเกดขนจากธรกรรมขามพรมแดน การประเมนเชนนจะไมคงทแตจะเปลยนแปลงไปตามเวลาขนอยกบสถานการณทเปลยนไป ดวยเหตผลนจงควรท าการประเมนความเสยงอยางสม าเสมอ มาตรฐาน 22.2 หนวยงานทก ากบดแล

1) ออกกฎระเบยบเกยวกบ AML/CFT ทสอดคลองกบขอเสนอแนะของ FATF ใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตาม ส าหรบเรองทไมไดระบในกฎหมายหรอระเบยบ

2) จดท าแนวทางการปฏบตเพอชวยใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยสามารถบรรลและด าเนนการใหเปนไปตามขอก าหนดวาดวย AML/CFT ทเกยวของกบตนเอง และ

3) ใหความเหนและขอเสนอแนะแกบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยอยางเพยงพอและเหมาะสม เพอสงเสรมการปฏบตตาม AML/CFT หนวยงานทก ากบดแลควรจดใหมแนวทางการปฏบตซงใหความชวยเหลอในประเดนทอยในขอเสนอแนะของ FATF ซงอยางนอยตองประกอบดวย เทคนคและวธการทสามารถใชในการตอตาน ML/FT และมาตรการเพมเตมใด ๆ ทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยสามารถด าเนนการเพอใหมนใจวามาตรการ AML/CFT ของตนมประสทธภาพ แนวทางการปฏบตดงกลาวอาจไมจ าเปนตองมผลบงคบใชตามกฎหมาย แตจะชวยใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยสามารถปฏบตใหเปนไปตามขอก าหนดดาน AML/CFT ตวอยางของการใหความเหนและขอเสนอแนะทเหมาะสมโดยหนวยงานทก ากบดแลควรประกอบดวยขอมลเกยวกบเทคนค วธการและแนวโนม (รปแบบ) ตวอยาง ML/FT ทเกดขนจรง และตวอยางความลมเหลวหรอจดออนในระบบของบรษทประกนภยและ คนกลางประกนภย มาตรฐาน 22.3 หนวยงานทก ากบดแลมกรอบการท างานในการก ากบดแลทมประสทธภาพในการตดตามและบงคบใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตามขอก าหนดในการตอตานการฟอกเงน/การตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) หนวยงานทก ากบดแลควรพจารณาความเสยงดาน ML/FT ในแตละขนของกระบวนการก ากบดแล ซงหากเหมาะสมอาจรวมถงขนตอนการออกใบอนญาตดวย หนวยงานทก ากบดแลควรด าเนนการตรวจสอบการปฏบตตามขอก าหนดดาน AML/CFT ของบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภยบนพนฐานของขอมลทเกดจากการตรวจสอบดงกลาวและขอมลอนใดทไดรบ เพอท าการประเมนความเสยงดาน ML/FT และก าหนดความถและความเขมขนของการตรวจสอบบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภย และควรก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยประเมนความเสยงดาน ML/FT ของลกคา นอกจากน หนวยงานทก ากบดแลควรมอ านาจในการจดการและแกไขอยางเพยงพอเมอบรษทและคนกลางประกนภยไมด าเนนการตามขอบงคบดาน AML/CFT อยางมประสทธภาพ มาตรฐาน 22.4 หนวยงานทก ากบดแลทบทวนประสทธภาพของมาตรการทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย รวมทงหนวยงานทก ากบดแลเอง ด าเนนการเกยวกบการตอตานการฟอกเงน/การตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) โดยหนวยงานทก ากบดแลจะตองด าเนนการทจ าเปนใด ๆ เพอเพมประสทธภาพ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-31

Page 32: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-31 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

หนวยงานทก ากบดแลควรใชขอมลทมอยเพอประเมนจดลอแหลมและความเสยงดาน ML/FT ทส าคญ ๆ ตอภาคธรกจการประกนภยในประเทศของตน และท าการแกไขอยางเหมาะสม การประเมนความเสยงควรพจารณาความเสยงทอาจเกดขนจากธรกรรมขามพรมแดน การประเมนเชนนจะไมคงทแตจะเปลยนแปลงไปตามเวลาขนอยกบสถานการณทเปลยนไป ดวยเหตผลนจงควรท าการประเมนความเสยงอยางสม าเสมอ มาตรฐาน 22.2 หนวยงานทก ากบดแล

1) ออกกฎระเบยบเกยวกบ AML/CFT ทสอดคลองกบขอเสนอแนะของ FATF ใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตาม ส าหรบเรองทไมไดระบในกฎหมายหรอระเบยบ

2) จดท าแนวทางการปฏบตเพอชวยใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยสามารถบรรลและด าเนนการใหเปนไปตามขอก าหนดวาดวย AML/CFT ทเกยวของกบตนเอง และ

3) ใหความเหนและขอเสนอแนะแกบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยอยางเพยงพอและเหมาะสม เพอสงเสรมการปฏบตตาม AML/CFT หนวยงานทก ากบดแลควรจดใหมแนวทางการปฏบตซงใหความชวยเหลอในประเดนทอยในขอเสนอแนะของ FATF ซงอยางนอยตองประกอบดวย เทคนคและวธการทสามารถใชในการตอตาน ML/FT และมาตรการเพมเตมใด ๆ ทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยสามารถด าเนนการเพอใหมนใจวามาตรการ AML/CFT ของตนมประสทธภาพ แนวทางการปฏบตดงกลาวอาจไมจ าเปนตองมผลบงคบใชตามกฎหมาย แตจะชวยใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยสามารถปฏบตใหเปนไปตามขอก าหนดดาน AML/CFT ตวอยางของการใหความเหนและขอเสนอแนะทเหมาะสมโดยหนวยงานทก ากบดแลควรประกอบดวยขอมลเกยวกบเทคนค วธการและแนวโนม (รปแบบ) ตวอยาง ML/FT ทเกดขนจรง และตวอยางความลมเหลวหรอจดออนในระบบของบรษทประกนภยและ คนกลางประกนภย มาตรฐาน 22.3 หนวยงานทก ากบดแลมกรอบการท างานในการก ากบดแลทมประสทธภาพในการตดตามและบงคบใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตามขอก าหนดในการตอตานการฟอกเงน/การตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) หนวยงานทก ากบดแลควรพจารณาความเสยงดาน ML/FT ในแตละขนของกระบวนการก ากบดแล ซงหากเหมาะสมอาจรวมถงขนตอนการออกใบอนญาตดวย หนวยงานทก ากบดแลควรด าเนนการตรวจสอบการปฏบตตามขอก าหนดดาน AML/CFT ของบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภยบนพนฐานของขอมลทเกดจากการตรวจสอบดงกลาวและขอมลอนใดทไดรบ เพอท าการประเมนความเสยงดาน ML/FT และก าหนดความถและความเขมขนของการตรวจสอบบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภย และควรก าหนดใหบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยประเมนความเสยงดาน ML/FT ของลกคา นอกจากน หนวยงานทก ากบดแลควรมอ านาจในการจดการและแกไขอยางเพยงพอเมอบรษทและคนกลางประกนภยไมด าเนนการตามขอบงคบดาน AML/CFT อยางมประสทธภาพ มาตรฐาน 22.4 หนวยงานทก ากบดแลทบทวนประสทธภาพของมาตรการทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย รวมทงหนวยงานทก ากบดแลเอง ด าเนนการเกยวกบการตอตานการฟอกเงน/การตอตานการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) โดยหนวยงานทก ากบดแลจะตองด าเนนการทจ าเปนใด ๆ เพอเพมประสทธภาพ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-32 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

การทบทวนดงกลาวควรครอบคลมประเดนตาง ๆ เชน (1) ความเสยงของการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการรายในภาคธรกจประกนภย และ

แนวทางการปฏบตทตงอยบนพนฐานของความเสยง ซงหนวยงานทก ากบดแลสามารถจดการความเสยงเหลานไดอยางเพยงพอหรอไม

(2) ความเพยงพอของทรพยากรและการอบรมของหนวยงานทก ากบดแล (3) จ านวนและความละเอยดของการตรวจสอบ ณ ทท าการประกนภยเกยวกบมาตรการ AML/CFT

เพยงพอหรอไม (4) การก ากบดแลทเกยวกบมาตรการ AML/CFT เพยงพอหรอไม (5) ขอคนพบจากการตรวจสอบ ณ ทท าการประกนภย ซงรวมทงประสทธภาพของการอบรมและการ

น ามาตรการ AML/CFT ไปด าเนนการโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย (6) การด าเนนการของหนวยงานทก ากบดแลตอบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย (7) ขอมลทไดรบจากหนวยงานอน ๆ ทมความเกยวของกบภาคธรกจประกนภย เชน รายงานเกยวกบ

จ านวนและรปแบบของธรกรรมทนาสงสยซงจดท าโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย และการด าเนนคดและการลงโทษขอหาฟอกเงนและการใหเงนอดหนนตอการกอการรายในภาคธรกจประกนภย

(8) จ านวนและลกษณะของการรองขอขอมลจากหนวยงานอน ๆ เกยวกบประเดนดาน AML/CFT (9) ความเพยงพอของขอบงคบ แนวทางปฏบตและขอมลอน ๆ ทหนวยงานทก ากบดแลจดใหมส าหรบ

ภาคการประกนภย มาตรฐาน 22.5 หนวยงานทก ากบดแลมกลไกทมประสทธภาพ ซงชวยใหสามารถรวมมอ ประสานงานและแลกเปลยนขอมลกบหนวยงานทมอ านาจอน ๆ ในประเทศ เชน หนวยขางกรองทางการเงน รวมทงกบหนวยงานก ากบดแลในประเทศอนเพอวตถประสงคดาน AML/CFT ตามปกตกลไกความรวมมอ การประสานงาน และการแลกเปลยนขอมลควรเกยวของกบความรวมมอดานการปฏบตการและความรวมมอระดบนโยบาย และหากเหนวาเหมาะสมอาจรวมถงการประสานงานระหวางหนวยขาวกรองทางการเงน (The Financial Intelligence Unit: FIU) หนวยงานบงคบใชกฎหมาย และหนวยงานทก ากบดแลอน ๆ ซงความรวมมออยางใกลชดดงกลาวจะชวยใหการปองกน ML/FT มประสทธภาพมากขน ในกรณหากหนวยงานทก ากบดแลการประกนภยไมไดถกแตงตงเปนหนวยงานทมอ านาจหนาทในการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) กรณนเปนลกษณะของประเทศไทย ซงหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยควรด าเนนการตามมาตรฐานตอไปน มาตรฐาน 22.6 หนวยงานทก ากบดแลตระหนกและมความเขาใจเกยวกบความเสยงดาน ML/FT ทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองเผชญ โดยจะตองตดตอประสานงานและพยายามขอขอมลจากหนวยงานทไดรบมอบหมายในสวนทเกยวกบการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนตอการกอการราย (AML/CFT) โดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-32

Page 33: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-33 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

หากหนวยงานอนเปนหนวยงานทไดรบมอบหมายใหดแลดาน AML/CFT หนวยงานทก ากบดแลควรพจารณาวามผลกระทบอยางไรตอความสามารถของตนในการท าใหแนใจวาบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตามขอก าหนดดานการก ากบดแล โดยหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยควรเขาใจความเสยงดาน ML/FT ทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองเผชญ ซงเกดจากกจกรรมทปฏบตและผลตภณฑและการบรการทเสนอขายโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลสามารถท าการประเมนและตดสนใจเกยวกบความมนคงของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยไดอยางมประสทธภาพมากยงขน โดยการรบขอมลจากหนวยงานทไดรบมอบหมายใหดแลงานดาน AML/CFT ทงนขอมลดงกลาวอาจเกยวของกบระดบความเสยงของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย หรอความมประสทธภาพในการจดการความเสยงโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย นอกจากนน ขอมลเกยวกบการละเมดขอก าหนดวาดวย AML/CFT ซงหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยควรพจารณาในระหวางการด าเนนกจกรรมการก ากบดแลของตนเอง เชน เมอประเมนความเหมาะสมของคณะกรรมการ ผบรหารอาวโสและบคลากรทมอ านาจควบคม รวมทงเมอท าการตรวจสอบการขอใบอนญาต มาตรฐาน 22.7 หนวยงานทก ากบดแลมกลไกทมประสทธภาพ ซงชวยใหสามารถรวมมอ ประสานงานและแลกเปลยนขอมลกบหนวยงานทมอ านาจอน ๆ ในประเทศ เชน หนวยขาวกรองทางการเงน รวมทงกบหนวยงานก ากบดแลในประเทศอน เพอวตถประสงคดาน AML/CFT ตามปกตกลไกความรวมมอ การประสานงานและการแลกเปลยนขอมลเปนความรวมมอดานการปฏบตงาน และหากเหนวาเหมาะสม อาจรวมถงการประสานงานระหวางหนวยขาวกรองทางการเงน (The Financial intelligence Unit: FIU) หนวยงานบงคบใชกฎหมาย และหนวยงานทก ากบดแลอน ๆ ความรวมมออยางใกลชดระหวางหนวยงานเหลานนและบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย ชวยใหการปองกน ML/FT มประสทธภาพมากขน ในระหวางการปฏบตหนาทในการก ากบดแลของตน หากหนวยงานทก ากบดแลทราบขอมลเก ยวกบความเสยงดาน ML/FT พบกจกรรมทตองสงสยวาเปนอาชญากรรมในบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภย ควรใหขอมลทเกยวของแกหนวยงานทไดรบการแตงตงดาน AML/CFT หรอหนวยงานบงคบใชกฎหมายทเหมาะสม และหนวยงานก ากบดแลอน ๆ ทเกยวของ อยางไรกตาม การแลกเปลยนขอมลตองมการพจารณาดานการรกษาความลบ

กฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของประเทศไทยทเกยวของกบการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย ในธรกจประกนภย ส าหรบประเทศไทยนน ส านกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน (ปปง.) มหนาทรบผดชอบโดยตรงในเรอง การตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย โดยมกฏหมายทส าคญ ไดแก พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงน และพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการสนบสนนทางการเงนแกการกอการราย อยางไรกตามมกฏหมายทก าหนดอ านาจใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยสามารถตรวจสอบ และแลกเปลยนขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนตอการกอการราย เชน (1) พระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 (2) พระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-33

Page 34: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-33 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

หากหนวยงานอนเปนหนวยงานทไดรบมอบหมายใหดแลดาน AML/CFT หนวยงานทก ากบดแลควรพจารณาวามผลกระทบอยางไรตอความสามารถของตนในการท าใหแนใจวาบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยปฏบตตามขอก าหนดดานการก ากบดแล โดยหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยควรเขาใจความเสยงดาน ML/FT ทบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยตองเผชญ ซงเกดจากกจกรรมทปฏบตและผลตภณฑและการบรการทเสนอขายโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย หนวยงานทก ากบดแลสามารถท าการประเมนและตดสนใจเกยวกบความมนคงของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภยไดอยางมประสทธภาพมากยงขน โดยการรบขอมลจากหนวยงานทไดรบมอบหมายใหดแลงานดาน AML/CFT ทงนขอมลดงกลาวอาจเกยวของกบระดบความเสยงของบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย หรอความมประสทธภาพในการจดการความเสยงโดยบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย นอกจากนน ขอมลเกยวกบการละเมดขอก าหนดวาดวย AML/CFT ซงหนวยงานทก ากบดแลธรกจประกนภยควรพจารณาในระหวางการด าเนนกจกรรมการก ากบดแลของตนเอง เชน เมอประเมนความเหมาะสมของคณะกรรมการ ผบรหารอาวโสและบคลากรทมอ านาจควบคม รวมทงเมอท าการตรวจสอบการขอใบอนญาต มาตรฐาน 22.7 หนวยงานทก ากบดแลมกลไกทมประสทธภาพ ซงชวยใหสามารถรวมมอ ประสานงานและแลกเปลยนขอมลกบหนวยงานทมอ านาจอน ๆ ในประเทศ เชน หนวยขาวกรองทางการเงน รวมทงกบหนวยงานก ากบดแลในประเทศอน เพอวตถประสงคดาน AML/CFT ตามปกตกลไกความรวมมอ การประสานงานและการแลกเปลยนขอมลเปนความรวมมอดานการปฏบตงาน และหากเหนวาเหมาะสม อาจรวมถงการประสานงานระหวางหนวยขาวกรองทางการเงน (The Financial intelligence Unit: FIU) หนวยงานบงคบใชกฎหมาย และหนวยงานทก ากบดแลอน ๆ ความรวมมออยางใกลชดระหวางหนวยงานเหลานนและบรษทประกนภยและคนกลางประกนภย ชวยใหการปองกน ML/FT มประสทธภาพมากขน ในระหวางการปฏบตหนาทในการก ากบดแลของตน หากหนวยงานทก ากบดแลทราบขอมลเก ยวกบความเสยงดาน ML/FT พบกจกรรมทตองสงสยวาเปนอาชญากรรมในบรษทประกนภยหรอคนกลางประกนภย ควรใหขอมลทเกยวของแกหนวยงานทไดรบการแตงตงดาน AML/CFT หรอหนวยงานบงคบใชกฎหมายทเหมาะสม และหนวยงานก ากบดแลอน ๆ ทเกยวของ อยางไรกตาม การแลกเปลยนขอมลตองมการพจารณาดานการรกษาความลบ

กฎหมาย ระเบยบและขอบงคบของประเทศไทยทเกยวของกบการตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย ในธรกจประกนภย ส าหรบประเทศไทยนน ส านกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน (ปปง.) มหนาทรบผดชอบโดยตรงในเรอง การตอตานการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนการกอการราย โดยมกฏหมายทส าคญ ไดแก พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงน และพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการสนบสนนทางการเงนแกการกอการราย อยางไรกตามมกฏหมายทก าหนดอ านาจใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยสามารถตรวจสอบ และแลกเปลยนขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการฟอกเงนและการใหเงนอดหนนตอการกอการราย เชน (1) พระราชบญญตประกนชวต พ.ศ. 2535 (2) พระราชบญญตประกนวนาศภย พ.ศ. 2535

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-34 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

(3) พระราชบญญตประกนชวต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 (4) พระราชบญญตประกนวนาศภย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551

(5) พระราชบญญตคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย พ.ศ. 2550

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-34

Page 35: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-35 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

เรองท 6.4 การเปนนายหนาประกนชวตนตบคคลและบทบาทของ นายหนาประกนภยตอสงคม

การประกนภยในระบบเศรษฐกจปจจบนเปนสงทมความส าคญและไดรบการยอมรบมาเปนเวลานานแลว การประกนภยนอกจากจะเปนเครองมอในการประกอบธรกจแลวยงไดท าประโยชนใหกบสาธารณะในวงกวาง รวมทงใหความคมครองทรพยสนตาง ๆ ของประเทศดวย นอกเหนอจากมสวนส าคญในการขยายตวของภาคธรกจแลว การประกนภยยงมบทบาทส าคญตอปจเจกบคคลในการใหความคมครองกรณการเสยชวต เจบปวยและทรพยสนไดรบความเสยหายซงความคมครองดงกลาวจะท าใหเกดความสงบสขทางจตใจ โดยจะชวยบรรเทาความเสยหายทางการเงนท เกดขนกบบคคลคนตาง ๆ ทอยในสงคม ซงจะเหนไดวาภยตาง ๆ ทเกดขนจะไดรบการบรรเทาดวยการประกนภยในระดบหนง กลาวไดวาการประกนภยมสวนส าคญในการบรหารจดการเศรษฐกจและสงคมทมความสลบซบซอนของประเทศตาง ๆ เปนททราบกนดวา ปจจบนชองการจดจ าหนายการประกนภยมไดหลายชองทาง และชองทางทไดรบความนยมมากทสดคอผานคนกลางประกนภย ( Insurance Intermediaries) ซงเปนเสมอนผเชอมตอระหวางบรษทประกนภยและผเอาประกนภย โดยในระดบสากลนน ไมวาจะเปนการประกนชวตหรอการประกนวนาศภย คนกลางประกนภยจะประกอบดวย นายหนาประกนภย ( Insurance Brokers) หรอตวแทนประกนภย (Insurance Agents) ซงมหนาทใหค าแนะน าขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการเจรจาท าสญญาประกนภย การเรยกรองคาสนไหมทดแทน การขายกรมธรรมประกนภย ตลอดระยะเวลาทผานมาคนกลางประกนภยมออาชพไดมการพฒนาการใหบรการมากกกวาบทบาทในการโอนความเสยงภยจากผเอาประกนภยไปสบรษทประกนภย ในปจจบนคนกลางประกนภยสามารถใหบรการในขอบเขตทกวางขน เชน การระบและวเคราะหภยทอาจกอใหเกดความเสยหาย การหาวธกา รตาง ๆ ทเปนไปไดในการจดการกบความเสยงภย การคดเลอกวธการทคดวาดทสดในการจดการกบความเสยงภย การตรวจสอบและปรบปรงวธการความเสยงทเหมาะสมกบภยทเปลยนแปลงไป ซงวธการดงกลาวคอ กลยทธในการจดการความเสยงและการบรหารคาสนไหมทดแทน 1. การเปนนายหนาประกนชวตนตบคคล ตามมาตรฐานสากลนน คนกลางประกนภยทปฏบตหนาทในนามของลกคาซงเปนอสระจากบรษทประกนภยทตนน าเสนอผลตภณฑให เรยกวา นายหนาประกนภย จะมหนาทเปนผซงชชองหรอจดการใหบคคลท าสญญาประกนภยกบบรษทประกนภยโดยด าเนนการเปนอสระไมเฉพาะเจาะจงกบบรษทใด ทงน นายหนาประกนภยจะท าการตดตอกบบรษทประกนภยหลายบรษทและใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอผเอาประกนภยเพอใหสามารถตดสนใจเลอกขอเสนอความคมครองทเหมาะสมและเงอนไขของการประกนภยท เปนประโยชนกบผเอาประกนภยในอตราเบย

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-35

Page 36: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-35 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

เรองท 6.4 การเปนนายหนาประกนชวตนตบคคลและบทบาทของ นายหนาประกนภยตอสงคม

การประกนภยในระบบเศรษฐกจปจจบนเปนสงทมความส าคญและไดรบการยอมรบมาเปนเวลานานแลว การประกนภยนอกจากจะเปนเครองมอในการประกอบธรกจแลวยงไดท าประโยชนใหกบสาธารณะในวงกวาง รวมทงใหความคมครองทรพยสนตาง ๆ ของประเทศดวย นอกเหนอจากมสวนส าคญในการขยายตวของภาคธรกจแลว การประกนภยยงมบทบาทส าคญตอปจเจกบคคลในการใหความคมครองกรณการเสยชวต เจบปวยและทรพยสนไดรบความเสยหายซงความคมครองดงกลาวจะท าใหเกดความสงบสขทางจตใจ โดยจะชวยบรรเทาความเสยหายทางการเงนท เกดขนกบบคคลคนตาง ๆ ทอยในสงคม ซงจะเหนไดวาภยตาง ๆ ทเกดขนจะไดรบการบรรเทาดวยการประกนภยในระดบหนง กลาวไดวาการประกนภยมสวนส าคญในการบรหารจดการเศรษฐกจและสงคมทมความสลบซบซอนของประเทศตาง ๆ เปนททราบกนดวา ปจจบนชองการจดจ าหนายการประกนภยมไดหลายชองทาง และชองทางทไดรบความนยมมากทสดคอผานคนกลางประกนภย ( Insurance Intermediaries) ซงเปนเสมอนผเชอมตอระหวางบรษทประกนภยและผเอาประกนภย โดยในระดบสากลนน ไมวาจะเปนการประกนชวตหรอการประกนวนาศภย คนกลางประกนภยจะประกอบดวย นายหนาประกนภย ( Insurance Brokers) หรอตวแทนประกนภย (Insurance Agents) ซงมหนาทใหค าแนะน าขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการเจรจาท าสญญาประกนภย การเรยกรองคาสนไหมทดแทน การขายกรมธรรมประกนภย ตลอดระยะเวลาทผานมาคนกลางประกนภยมออาชพไดมการพฒนาการใหบรการมากกกวาบทบาทในการโอนความเสยงภยจากผเอาประกนภยไปสบรษทประกนภย ในปจจบนคนกลางประกนภยสามารถใหบรการในขอบเขตทกวางขน เชน การระบและวเคราะหภยทอาจกอใหเกดความเสยหาย การหาวธกา รตาง ๆ ทเปนไปไดในการจดการกบความเสยงภย การคดเลอกวธการทคดวาดทสดในการจดการกบความเสยงภย การตรวจสอบและปรบปรงวธการความเสยงทเหมาะสมกบภยทเปลยนแปลงไป ซงวธการดงกลาวคอ กลยทธในการจดการความเสยงและการบรหารคาสนไหมทดแทน 1. การเปนนายหนาประกนชวตนตบคคล ตามมาตรฐานสากลนน คนกลางประกนภยทปฏบตหนาทในนามของลกคาซงเปนอสระจากบรษทประกนภยทตนน าเสนอผลตภณฑให เรยกวา นายหนาประกนภย จะมหนาทเปนผซงชชองหรอจดการใหบคคลท าสญญาประกนภยกบบรษทประกนภยโดยด าเนนการเปนอสระไมเฉพาะเจาะจงกบบรษทใด ทงน นายหนาประกนภยจะท าการตดตอกบบรษทประกนภยหลายบรษทและใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอผเอาประกนภยเพอใหสามารถตดสนใจเลอกขอเสนอความคมครองทเหมาะสมและเงอนไขของการประกนภยท เปนประโยชนกบผเอาประกนภยในอตราเบย

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-36 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

ประกนภยทยตธรรม ในบางประเทศไดจดประเภทของนายหนาประกนภยตามประเภทของการประกนภยทไดรบอนญาตใหด าเนนการ เชน การประกนภยทกประเภท การประกนภยเกยวกบทรพยสน การประกนภยเกยวกบบคคล เปนตน โดยสวนใหญแลวนายหนาประกนภยจะจดหากรมธรรมประกนภยทใหความคมครองแกผประกอบการตาง ๆ ในภาคธรกจ (Commercial Lines) ขณะทบางประเทศนายหนาประกนภยจะจดหากรมธรรมทใหความคมครองแกบคคลทวไป (Personal Lines) นอกเหนอจากน การจดประเภทของนายหนาประกนภยสามารถจดเปนประเภทนายหนาประกนภยทเจรจาเงอนไขการประกนภยโดยตรงกบผบรโภคซงเรยกวา “Retail Brokers” ส าหรบนายหนาประกนภยทเจรจาเงอนไขการประกนภยโดยตรงกบ “Retail Brokers” จะเรยกวา “Wholesale Brokers” ในสวนของนายหนาประกนชวตนตบคคลในประเทศไทยนน นตบคคลทตองการจะด าเนนธรกจนายหนาประกนชวตจะตองปฏบตตาม ประกาศคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย เรอง หลกเกณฑและเงอนไขในการออกใบอนญาต และการตออายใบอนญาตใหนตบคคลเปนนานหนาประกนชวต พ.ศ. 2554 ซงมสาระส าคญโดยสรปทเกยวของกบการเปนนายหนาประกนชวต ดงน 1) จะตองขอรบใบอนญาตเปนนายหนาประกนชวต โดยเปนนตบคคลทเปนบรษทจ ากดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย บรษทมหาชนจ ากด หรอสถาบนการเงนตามกฎหมาย โดยมส านกงานใหญในประเทศไทยและมผถอหนไดใชเงนในหนแลว หรอมทนช าระแลวไมต ากวาสองลานบาท มพนกงานหรอลกจางทไดรบใบอนญาตเปนนายหนาประกนชวตตามกฎหมายวาดวยการประกนชวตเปนผกระท าการแทนนตบคคลดงกลาว รวมทงจะตอง ไมเคยถกเพกถอนใบอนญาตเปนนายหนาประกนชวตในระยะเวลาหาปกอนวนขอรบใบอนญาต 2) นตบคคลทประสงคจะขอรบใบอนญาตเปนนายหนาประกนชวตตองยนค าขอตามแบบฟอรมทนายทะเบยนก าหนด พรอมเอกสาร หลกฐาน และขอมลของนตบคคล รวมทงรายละเอยดเกยวกบการประกอบธรกจนายหนาประกนชวต 3) เมอไดยนค าขอรบใบอนญาตเปนนายหนาประกนชวตแลว นตบคคลตองสงผแทนนตบคคลทมอ านาจ ลงนามผกพนนตบคคลหรอมอ านาจในการจดการกจการนายหนาประกนชวตอยางนอยสองคน เขารบการทดสอบความรเกยวกบการประกนชวตตามทนายทะเบยนก าหนด ซงผแทนนตบคคลทเขารบการทดสอบความรจะตองมคณสมบตตามทประกาศก าหนด 4) นตบคคลทไดรบใบอนญาตเปนนายหนาประกนชวตตองปฏบตตาม แนวนโยบาย แผนงาน และเงอนไขตาง ๆ ทไดรบอนญาต และเปนไปตามหลกเกณฑและเงอนไขทก าหนดไวในประกาศ เชน จะตองมผแทนนตบคคลทมอ านาจลงนามผกพนและจดการกจการนายหนาประกนชวตอยางนอยสองคนทผานการทดสอบความรปฏบตงานตลอดเวลาทประกอบธรกจนายหนาประกนชวต โดยบคคลเหลานนจะตองมคณสมบตตาง ๆ ตามทประกาศก าหนด ส านกงานและสาขาของนตบคคลจะตองมลกษณะทเหมาะสม รวมทงจะตองด ารงไวซงเงนกองทนตลอดเวลาทไดรบอนญาตเปนนายหนาประกนชวตตามระดบทกฎหมายก าหนด เปนตน ทงน นอกเหนอจากประกาศดงกลาวแลว นายหนาประกนชวตนตบคคลตองมความรความเขาใจในกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบอน ๆ ทเกยวของเพอใหสามารถปฏบตตามและด ารงคณสมบตในการเปนนายหนาประกนชวตของตนใหครบถวนอยเสมอ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-36

Page 37: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-37 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

2. บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม นายหนาประกนภยในฐานะทมความรอบรเรองตลาดประกนภยเปนอยางด เชน ความคมครองตาง ๆ ในกรมธรรมประกนภย อตราเบยประกนภย บรษทประกนภย และความเสยงภยตาง ๆ ทผเอาประกนภยจ าเปนตองไดรบความคมครองจากการประกนภย มบทบาททส าคญอยางยงทงตอภาคธรกจประกนภย สงคมและระบบเศรษฐกจภายในประเทศ หากภาคธรกจไมไดรบความคมครองความเสยงจากการประกนภยแลว ความมนคงและขยายตวทางเศรษฐกจกจะเจรญเตบโตไมไดอยางรวดเรวเชนในปจจบน การมสวนชวยใหเกดความมนคงทางเศรษฐกจจะสามารถสงผลใหเกดการพฒนาและเพมคณภาพทดของสงคม เนองจากบคคลทเปนสวนหนงในสงคมมความมนคงทางการเงนและคณภาพชวตทดขน โดยปจจยหลายอยางทนายหนาประกนภยมบทบาทในสงคมและมสวนชวยใหเกดขน คอ

1) สงเสรมการตลาดแบบสรางสรรค ( Innovative Marketing) คนกลางประกนภยมบทบาทในการท าใหประชาชนรวมทงผประกอบการตระหนกถงประโยชนของการประกนภยและความหลากหลายของความคมครองทมในกรมธรรมประกนภยรวมทง วธการในการเลอกซอความคมครองตาง ๆ ทตองการในตลาดประกนภย

2) สงเสรมการเผยแผขอมลไปยงผบรโภค (Dissemination of Information to Customers) คนกลางประกนภยจะจดหาขอมลทส าคญใหแกผเอาประกนภยเพอประกอบการตดสนใจ เชน ความคมครองใดทจ าเปนตองมการประกนภย เงอนไขและทางเลอกตาง ๆ ทม และอตราเบยประกนภย เมอผเอาประกนภยไดรบขอมลครบถวนยอมท าใหบรษทประกนภยตองเสนอเงอนไขและความคมครองทเปนประโยชนสงสดใหแกผเอาประกนภยในราคทยตธรรม

3) สงเสรมการเผยแผขอมลไปยงตลาดประกนภย (Dissemination of Informaton to the Marketplace) คนกลางประกนภยจะท าหนาทรวบรวมและประเมนขอมลตาง ๆ เชน การจดหาสญญาประกนภย อตราเบยประกนภย และประสบการณการเรยกรองคาสนไหมทดแทน เมอมขอมลดงกลาวเรยบรอยแลวคนกลางประกนภยกสามารถทจะใหค าแนะน าแกผเอาประกนภยในการเลอกซอความคมครองทเหมาะสมจากบรษทประกนภย ซงบทบาทดงกลาวนชวยกระตนใหเกดการขยายตวของธรกจประกนภยทงภายในประเทศและตางประเทศ ดวยการออกแบบกรมธรรมใหม ๆ ใหมความหลากหลายสอดคลองกบความตองการของลกคาตลอดเวลา

4) สงเสรมการแขงขนทด (Sound Competition) การใหความรแกผเอาประกนภยและประชาชนเพมมากขน ในทสดกจะสงผลใหเกดความตองการซอกรมธรรมประกนภยมากขน เมอการใชการประกนภยเพมมากขนกจ ะสงผลใหเกดการผลตสนคาและการบรการตางๆตามมา ท าใหเกดการบรหารความเสยงภยทมประสทธภาพและน าไปสการประหยดของงบประมาณ และบรรยากาศของการแขงขนในเชงสรางสรรค สงเสรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

5) สงเสรมการกระจายความเสยงของบรษทประกนภย (Spread Insurer’s Risks) คณภาพของธรกจเปนสงทส าคญส าหรบธรกจในหลายประเดนรวมถงการท าก าไร การปฏบตตามขอบงคบของกฎหมายเพอการอยรอดของธรกจ บรษทประกนภยจะตองแนใจวาความเสยงภยทรบประกนภยไวมการกระจายความเสยงภยทเหมาะสมไมมการกระจกตวในทใดทหนงมากเกนไปจนอาจเกดความเสยหายแบบมหนตภยได คนกลางประกนภยสามารถชวยบรษทประกนภยในการกระจายความเสยงส าหรบการรบเสยงภยทบรษทรบมาเนองจากคนกลางประกนภยมการตดตอกบบรษทประกนภยหลายบรษท มลกคาหลายประเภท ซงอย ในภมภาคตาง ๆ ปจจยดงกลาวชวยในการกระจายความ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-37

Page 38: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-37 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

2. บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม นายหนาประกนภยในฐานะทมความรอบรเรองตลาดประกนภยเปนอยางด เชน ความคมครองตาง ๆ ในกรมธรรมประกนภย อตราเบยประกนภย บรษทประกนภย และความเสยงภยตาง ๆ ทผเอาประกนภยจ าเปนตองไดรบความคมครองจากการประกนภย มบทบาททส าคญอยางยงทงตอภาคธรกจประกนภย สงคมและระบบเศรษฐกจภายในประเทศ หากภาคธรกจไมไดรบความคมครองความเสยงจากการประกนภยแลว ความมนคงและขยายตวทางเศรษฐกจกจะเจรญเตบโตไมไดอยางรวดเรวเชนในปจจบน การมสวนชวยใหเกดความมนคงทางเศรษฐกจจะสามารถสงผลใหเกดการพฒนาและเพมคณภาพทดของสงคม เนองจากบคคลทเปนสวนหนงในสงคมมความมนคงทางการเงนและคณภาพชวตทดขน โดยปจจยหลายอยางทนายหนาประกนภยมบทบาทในสงคมและมสวนชวยใหเกดขน คอ

1) สงเสรมการตลาดแบบสรางสรรค ( Innovative Marketing) คนกลางประกนภยมบทบาทในการท าใหประชาชนรวมทงผประกอบการตระหนกถงประโยชนของการประกนภยและความหลากหลายของความคมครองทมในกรมธรรมประกนภยรวมทง วธการในการเลอกซอความคมครองตาง ๆ ทตองการในตลาดประกนภย

2) สงเสรมการเผยแผขอมลไปยงผบรโภค (Dissemination of Information to Customers) คนกลางประกนภยจะจดหาขอมลทส าคญใหแกผเอาประกนภยเพอประกอบการตดสนใจ เชน ความคมครองใดทจ าเปนตองมการประกนภย เงอนไขและทางเลอกตาง ๆ ทม และอตราเบยประกนภย เมอผเอาประกนภยไดรบขอมลครบถวนยอมท าใหบรษทประกนภยตองเสนอเงอนไขและความคมครองทเปนประโยชนสงสดใหแกผเอาประกนภยในราคทยตธรรม

3) สงเสรมการเผยแผขอมลไปยงตลาดประกนภย (Dissemination of Informaton to the Marketplace) คนกลางประกนภยจะท าหนาทรวบรวมและประเมนขอมลตาง ๆ เชน การจดหาสญญาประกนภย อตราเบยประกนภย และประสบการณการเรยกรองคาสนไหมทดแทน เมอมขอมลดงกลาวเรยบรอยแลวคนกลางประกนภยกสามารถทจะใหค าแนะน าแกผเอาประกนภยในการเลอกซอความคมครองทเหมาะสมจากบรษทประกนภย ซงบทบาทดงกลาวนชวยกระตนใหเกดการขยายตวของธรกจประกนภยทงภายในประเทศและตางประเทศ ดวยการออกแบบกรมธรรมใหม ๆ ใหมความหลากหลายสอดคลองกบความตองการของลกคาตลอดเวลา

4) สงเสรมการแขงขนทด (Sound Competition) การใหความรแกผเอาประกนภยและประชาชนเพมมากขน ในทสดกจะสงผลใหเกดความตองการซอกรมธรรมประกนภยมากขน เมอการใชการประกนภยเพมมากขนกจ ะสงผลใหเกดการผลตสนคาและการบรการตางๆตามมา ท าใหเกดการบรหารความเสยงภยทมประสทธภาพและน าไปสการประหยดของงบประมาณ และบรรยากาศของการแขงขนในเชงสรางสรรค สงเสรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

5) สงเสรมการกระจายความเสยงของบรษทประกนภย (Spread Insurer’s Risks) คณภาพของธรกจเปนสงทส าคญส าหรบธรกจในหลายประเดนรวมถงการท าก าไร การปฏบตตามขอบงคบของกฎหมายเพอการอยรอดของธรกจ บรษทประกนภยจะตองแนใจวาความเสยงภยทรบประกนภยไวมการกระจายความเสยงภยทเหมาะสมไมมการกระจกตวในทใดทหนงมากเกนไปจนอาจเกดความเสยหายแบบมหนตภยได คนกลางประกนภยสามารถชวยบรษทประกนภยในการกระจายความเสยงส าหรบการรบเสยงภยทบรษทรบมาเนองจากคนกลางประกนภยมการตดตอกบบรษทประกนภยหลายบรษท มลกคาหลายประเภท ซงอย ในภมภาคตาง ๆ ปจจยดงกลาวชวยในการกระจายความ

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

6-38 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เสยงภยโดยแยกตามประเภทของอตสาหกรรม ภมศาสตร ปรมาณ ประเภทของการประกนภยและอน ๆ การกระจายภยทรบเสยงยอมจะชวยลดการกระจกตวในภมภาคใดภมภาคหนง หรอประเภทความเสยงใดโดยเฉพาะ ท าใหบรษทประกนภยสามารถบรหารเงนไดอยางมประสทธภาพ

6) สงเสรมใหลดตนทน (Reducing Cost) การทคนกลางประกนภยสามารถลดตนทนใหกบบรษทประกนภยกยอมลดตนทนใหกบผเอาประกนภยทเปนผประกอบธรกจทวไปในประเทศ เพราะการประกนภยเปนคาใชจายทจ าเปนในการด าเนนธรกจทกสาขาซงเมอมองในภาพรวมแลวจะสงผลทดตอการขยายตวของเศรษฐกจรวมทงกอใหเกดความไดเปรยบในการแขงขนของประเทศนนได ดงนน จะเหนไดวาคนกลางประกนภยมบทบาททส าคญทจะท าใหการประกอบธรกจของประเทศมตนทนทต าลงโดยมคาใชจายดานประกนภยทต าลงซงเกดจากสภาพการแขงขนในตลาดทมประสทธภาพ เชน การมกรมธรรมประกนภยแบบใหมสนองความตองการของผบรโภคและการใหบรการทดอน ๆ เปนตน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

2-4 คมอปฏบตงานส าหรบนายหนาประกนชวต

เรองท 2.1 ความหมายของการประกนชวตและบคคลทเกยวของกบ การประกนชวต

ทกวนนทกคนตองเผชญกบความไมแนนอนและการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงท าใหไมสามารถคาดคะเนไดวาจะเกดอะไรขนกบตนเองในอนาคต ไมวาจะเปนภยจากธรรมชาต อบตเหต หรอโรคภยไขเจบ ซงอาจสงผลกระทบกบบคคลไดอยตลอดเวลา รวมทงความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย กไดเพมความเสยงตอภยนตรายกบบคคลดวย ดงนน การหลกเลยงจากภยนตรายตาง ๆ เปนสงทเรยนรเพอปฏบตได แตในบางครงอาจมเหตทไมอาจหลกเลยงได วธหนงทจะชวยลดความสญเสยทเกดขนตอทรพยสน หรอชวตของบคคลไดกคอ การท าประกนชวต โดยการท าประกนชวตจะชวยเยยวยา หรอใหความพทกษความสญเสยทางการเงนและเศรษฐกจ เนองจากการสญเสยทรพยสน หรอชวตของบคคลอนเปนทรกของครอบครว การประกนชวตจะเปนเครองมอในการชวยเยยวยาความเสยหายทางการเงน หรอเปนการชดเชยใหแกครอบครวผถงแกกรรม

สญญาประกนภย แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. สญญาประกนวนาศภย คอ สญญาทมงหมายใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามความเสยหายทเกดขนจรง

เพอเยยวยาความเสยหายอยางใด ๆ บรรดาซงจะพงประมาณเปนเงนได และสญญาประกนวนาศภยอาจมชอเฉพาะไดหลายอยาง เชน ประกนภยขนสง ประกนภยรถยนต ประกนอคคภย ซงตางมจดมงหมายในการชดใชคาเสยหาย กรณดงกลาวยอมเปนสญญาประกนวนาศภยทงสน

การชดใชเงนประกนภยนน ผรบประกนภยจะจายตามความเสยหายทแทจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย ดงนนในการประกนวนาศภยการระบจ านวนเงนเอาประกนภยตองใกลเคยงกบราคาทรพยทประสงคทจะเอาประกนภยจรง เพราะกฎหมายก าหนดใหผรบประกนภยชดใชคาสนไหมทดแทนตามจ านวนทเสยหายจรงเทานน กลาวคอ จะหาก าไรจากการสมครท าประกนภยไมได ดงนนหากท าประกนภยไวในจ านวนเงนทสงเกนกวาราคาทรพยทเอาประกนภยมากกไมเกดประโยชน เพราะจะตองเสยคาเบยประกนทสงขนโดยไมจ าเปน

2. สญญาประกนชวต คอสญญาทจะชดใชจ านวนเงนตามทตกลงกนโดยอาศยความทรงชพ หรอมรณะของบคคลคนหนงเปนเงอนไขในการใชเงน การชดใชเงนผลประโยชนตามกรมธรรมประกนชวต ผรบประกนภยตองจายตามจ านวนทระบไวในสญญาซงเปนจ านวนเงนทแนนอนตามทไดตกลงกนไว ซงตางจากการประกนวนาศภยดงทกลาวมาแลว เนอหาในบทนจะเนนกลาวถงเฉพาะสวนของการประกนชวตเทานน

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�ำนกงำนคณะกรรมกำรก�ำกบและสงเสรมกำรประกอบธรกจประกนภย หำมน�ำไปใชในกำรแสวงหำก�ำไรทำงกำรคำ

6-38

Page 39: บทที่ 6 × îö îð X ó ý มาตรฐานการก ากับดูแลธุรกิจประกันภัย ... · บทที่ 6 มาตรฐานการก

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-39 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

บรรณานกรม ชชวาลย วยมหสวรรณ. (2554). บทบาทของคนกลางประกนภย. วารสารประกนภย, ปท 4 เลมท 3 ฉบบท 15, ส านกงาน

คณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย. International Association of Insurance Supervisors (IAIS). About the IAIS. ส บ คน เม อ วนท 9 ม น าคม 2558 ,

จาก http://iaisweb.org Insurance Core Principles and Methodology. (2003). Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology. (2011).

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคา

มาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ก าหนดโดยสมาคมผควบคมธรกจประกนภยนานาชาต 6-5 และการเปนนายหนาประกนนตบคคล บทบาทของนายหนาประกนภยตอสงคม

ผก ากบดแลธรกจประกนภยนานาชาตหรอ IAIS ขน ไดมการจดท าหลกการส าคญดานการก ากบดแลธรกจประกนภย (Insurance Supervisory Principles) ขนมาในป พ.ศ. 2540 ตอมาสมาคมฯ ไดทบทวนหลกการส าคญดงกลาว โดยไดมการเปรยบเทยบกบมาตรฐานการก ากบดแลธนาคารพาณชยและการก ากบดแลธรกจหลกทรพย จงไดจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยขนในป พ.ศ. 2543 จากพนฐานของหลกการส าคญดงกลาว โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) ขน ซงอาจกลาวไดวาเอกสารฉบบนเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยฉบบแรก โดย IAIS มเปาหมายทจะมการพจารณาทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอยางสม าเสมอ เพอใหมาตรฐานดงกลาวสอดคลองกบสภาพธรกจประกนภยในปจจบน

IAIS ไดด าเนนการทบทวนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย และไดจดท ามาตรฐานฯ ฉบบตลาคม 2546 ขน โดยใชชอวา Insurance Core Principles and Methodology (ICPs) October 2003 มาตรฐานฯ น ถกน ามาใชโดยประเทศสมาชกอยางแพรหลาย ประมาณ 4-5 ป จงไดมการทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยอกครง เพอใหสอดคลองกบสภาพตลาดประกนภยและระบบการเงนในปจจบนซงมการเปลยนแปลงและพฒนาไปอยางรวดเรว รวมทงการเกดวกฤตการณทางการเงนในชวงเวลาดงกลาวซงสงผลกระทบตอระบบการเงนทงระบบทวโลก โดยการประชมประจ าปของ IAIS ครงท 18 เดอนตลาคม 2554 ณ กรงโซล ประเทศเกาหลใต ประเทศสมาชกไดมมตเหนชอบมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบปรบปรงแทนฉบบเด ม โดยใชชอ Insurance Core Principles, Standards, Guidance and Assessment Methodology (ICPs) 1 October 2011 ประกอบไปดวย 26 ICPs ซงเปนมาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย ฉบบเดอนตลาคม 2554 และเปนฉบบปจจบน 2. หลกการของการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภย หลกการส าคญในการจดท ามาตรฐานการก ากบดแลธรกจประกนภยคอ เพอใหเกดระบบการก ากบดแลทดซงเปนสงทจ าเปน เพอใหเกดความยตธรรม (Fair) ปลอดภย (Safe) และมนคง (Stable) ในภาคธรกจประกนภย ซงจะสงผลใหเกดประโยชนและการคมครองสทธประโยชนของผเอาประกนภย (Policyholders) ผรบผลประโยชน (Beneficiaries) และผเรยกรองคาสนไหมทดแทน (Claimants) เนองจากธรกจประกนภยนนเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไปตามสภาพสงคม เทคโนโลย และแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจโลก ดงนน ระบบการก ากบ ดแลและแนวทางปฏบตจะตองไดรบการปรบปรงอยางตอเนองเพอรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยและสาขาอนในภาคการเงน จะตองเขาใจในสงทเกยวของตอความมนคงทางการเงนและทางระบบโดยรวมซงเกดจากความเชอมโยงระหวางกนในภาคการเงน นอกจากนน ระบบการก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองใหความส าคญตอการเพมขนของกลมธรกจประกนภย และกลมธรกจการเงน รวมถงการรวมตวกนในภาคการเงน ปจจบนความส าคญของสาขาประกนภยตอความมนคงในภาคการเงนไดเพมมากขน ซงท าใหหนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยจะตองเพมความระมดระวงความเสยงทมอย หนวยงานก ากบดแลธรกจประกนภยทงในระดบประเทศและนานาประเทศตองรวมมอกน เพอท าใหมนใจวาธรกจประกนภยไดรบการก ากบดแลอยางมประสทธภาพ สงผลใหผถอกรมธรรมไดรบความคมครองและตลาด

ลขสทธ ของสำนกงานคณะกรรมการกำกบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามนำไปใชในการแสวงหากำไรทางการคาลขสทธ ของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย หามน�าไปใชในการแสวงหาก�าไรทางการคา

6-39